GRATIS MAGAZINE UIT VALKENBURG AAN DE GEUL
Valkenburg
JA ARGANG 2
2011
LIFESTYLE, VRIJE TIJD, TOERISME, SPORT, CULINAIR, KUNST, CULTUUR EN HISTORIE
1
JANUARI-FEBRUARI-MA ART
Cyclo-Cross
Con Tonnaer zit weer vol energie!
veldrijden op de Cauberg.
de Valkenburgse Dartcompetitie.
meer dan een gokspelletje.
Kienen
Darten
Overwinteren met muziek
Heilige huizen
in café-chantant “Classic”?
de smalle grens tussen hobby en passie.
hoe doe je dat?
stichting Senehasa voor de allerarmsten!
Een zorgeloos huis
Televisie maken Red Bull Crashed Ice
flitsende schaatsen op een spekgladde Cauberg.
Woordzoeker! Maak kans op een
Wellnessdag
voor 2 personen in t.w.v.
63.-
Het Nachtwachtgilde een levende reproductie.
132 jaar Mirlitophilen en
carnaval de historie van onze
IN DIT NUMMER
3 -—————————————— 4 ––––––––––––––––––––––––––––– 6 ––––––––––––––––––––––––––––– 10 ––––––––––––––––––––––––––––– 12 ––––––––––––––––––––––––––––– 15 ––––––––––––––––––––––––––––– 18 ––––––––––––––––––––––––––––– 21 ––––––––––––––––––––––––––––– 24 ––––––––––––––––––––––––––––– 26 ––––––––––––––––––––––––––––– 29 ––––––––––––––––––––––––––––– 32 ––––––––––––––––––––––––––––– 34 ––––––––––––––––––––––––––––– 37 ––––––––––––––––––––––––––––– 40 ––––––––––––––––––––––––––––– 41 ––––––––––––––––––––––––––––– 42 Kunstenaar Con Tonnaer zit weer vol energie!
De Valkenburgse Dartcompetitie
Ad Kobbenhaegen en Jo Neuss gaan er voor!
Wandel mee...
Valkenburg
langs Valkenburgse natuur en historie!
Café-chantant ‘Classic’
Overwinteren met muziek.
Televisie maken
Hoe doe je dat?
Red Bull Crashed Ice
Flitsende schaatsen op een spekgladde Cauberg.
Heilige huizen in Valkenburg
De smalle grens tussen hobby en passie.
Eerste Cyclo-Cross Veldrijden op de Cauberg.
Kijk op kienen
Meer dan een gokspelletje.
Schutterij Het Nachtwachtgilde
een levende reproductie.
Lentemode
de modetrends voor komende lente 2011.
Zorgeloos huis van Senehasa
voor de allerarmsten in Sri Lanka.
Kijk op Koken met Passie
Kirsten en Michael zijn Infini.
132 jaar Mirlitophilen
en de geschiedenis van onze carnaval.
Anton Pieck
en het romantisch verlangen.
KIEK op Valkenburg
Kiekjes met een verhaaltje.
Kijk op...
Jees..! Boek van een Valkenburger, Hét Gedicht en onze nieuwe woordzoeker.
COLOFON UITGAVE: Ivographic Reclamemakers Hekerweg 43, 6301 RJ Valkenburg aan de Geul Telefoon: 045 - 405 23 29 Advertenties: advertenties@kijkopvalkenburg.nl Redactie: redactie@kijkopvalkenburg.nl Ivo Benders (coördinator) met medewerking van; Rob Dijksman, Linda Offermans, Jan Schurgers, John Reinhard, Jos Benders, Hans van Helmond. Cover foto: Rob Dijksman. Oplage: 10.000 exemplaren. Website: www.kijkopvalkenburg.nl
Valkenburg Van de uitgever Hebt u onlangs ook de documentaire “Krimpen aan de Maas“ op de televisie gezien? Het was aflevering twee van de VPRO-serie “Nederland op de tekentafel”. Geschetst werden de gevolgen van het krimpend inwoneraantal in Zuid Limburg. Die krimp zorgt voor problemen. Voorzieningen verdwijnen, hele buurten worden afgebroken en veranderen in parken. Maar krimp in economisch relatief goede tijden biedt ook kansen, die alleen door herbezinning opgepakt kunnen worden. Voor die herbezinning is echter een andere mentaliteit van de Limburger nodig: er mag wel met een onsje meer zelfbewustzijn en trots gestrooid worden. Wat hebben we te bieden aan onze omgeving, waarbij uitdrukkelijk ook gekeken moet worden naar onze Belgische en Duitse buren. En hoe kunnen we dat aanbod verbeteren? Volgens een van de geïnterviewde planologen spreken we over 10 jaar niet meer over Parkstad, maar over Bandstad: het verstedelijkte gebied (in de vorm van een boemerang) dat van Luik leidt naar Maastricht, Sittard/Geleen, Heerlen en Aken. En precies middenin het groene hart van Bandstad ligt... Valkenburg! Welnu: wat heeft Valkenburg te bieden aan Bandstad en aan zijn inwoners? Daar hebben we het ook in dit eerste nummer, jaargang 2 van Kijk op Valkenburg over. Het zijn niet altijd grootse projecten waar we over berichten. Het zijn juist de kleine dingen, die het hem doen, die een stad als Valkenburg leefbaar maken, niet alleen voor de toerist. Het zijn de positieve initiatieven waar we trots op mogen zijn, de pareltjes die het leven veraangenamen, de durfals die hun nek uitsteken. Daarom weer veel over kunst, historie, sport en gastronomie in en uit het Valkenburgse. U ziet: we hebben een missie en we blijven groeien!
© Overname van artikelen, foto’s e.d. uitsluitend na schriftelijke toestemming van de redactie.
Wij wensen u veel lees- en KijKplezier!!
KijK ook op www.kijkopvalkenburg.nl
KI J K o p Va l k e n b ur g 3
Con Tonnaer
Valkenburgse kunstenaar
zit weer vol energie C
on Tonnaer is terug van weggeweest. Letterlijk en figuurlijk. Met tussenpozen verblijft hij in zijn vakantiehuis in Estepona, maar zijn vaste stek blijft Valkenburg. Hij is ook terug van een kleine dip die hem de afgelopen maanden parten speelde. Hij zocht naar hoe hij verder moest met zijn werk. Commentaar op de thema’s en onderwerpen die hij schilderde, op zijn kleurgebruik en vlakvulling deden hem twijfelen. Maar nu is hij helemaal terug. Herrezen als tekst: Jan Schurgers. foto: Jos Odekerken. een foenix. Rotsvast ervan overtuigd dat hij moet maken wat zijn inspiratie hem ingeeft. Dat hij zijn emoties hun gang moet laten gaan en zich door niemand moet laten beïnvloeden. “Ik kan en moet alleen maar mijn eigen ding doen” zegt hij. “En ik ben er zeker van dat ik moet volharden in wat ik aan het doen ben. Dat is mijn richting en geen andere. En er is nog steeds waardering voor mijn werk. Onlangs heb ik nog een aantal werken verkocht en hoewel dat niet het allerbelangrijkste is, geeft het wel aan dat er nog steeds mensen zijn die mijn werk graag zien en willen bezitten. Een betere stimulans kun je niet hebben. De drie werken die ik maakte voor de komende KIV tentoonstelling in april zijn alle drie verkocht, dus kan ik weer opnieuw aan de slag. En ik heb er zin in.” Con Tonnaer is een autodidact die wars van alle richtlijnen en voorschriften werkt op zijn eigen manier. De basis van zijn werk is puur. Zijn instinct geldt als leidraad en geeft de richting aan. Want schilderen met voorgekauwde plannen benauwt hem. Tonnaers werk is afwisselend, herkenbaar en toch gevarieerd. Zijn stijl omarmt het primaire met een stuwend kleurgebruik dat niet zelden ontaart in een sympathieke chaos. Het is opwindend en toch nuchter en doet in de verte denken aan Cobra en Lucebert. Je kunt het figuratief expressionisme noemen want altijd zijn er wel contouren van mensen en dieren te herkennen. Zijn inspiratie doet hij op in zijn omgeving, maar ook tijdens reizen naar het buitenland zoals naar Frankrijk, Egypte
en natuurlijk Spanje. Het mondt vaak uit in grote, imponerende doeken of in wat kleinere werken, vaak met vertekende hoofden van mensen die verbaasd om zich heen kijken. In die zin lijken ze wel wat op de schilder die alle indrukken uit zijn omgeving gretig in zich opzuigt. “Het begint allemaal met een wit doek. Een uitdaging zonder vooropgesteld plan, zonder richting of algemeen einddoel. Het prikkelt en zet de dingen in beweging. Het hart klopt in elk schilderij met een eigenheid die niet door trends bepaald is. Het is geen weten. Het is zoals het komt, de vlek, de lijn. Ze krijgen een vervolg in nieuwe vlekken die tot nieuwe vormen transformeren. Een achtergrond van tot harmonie verbonden kleuren. Kortom, een oneindige zee van rust”, aldus een tekst over Con Tonnaer in de KIV catalogus van 2010. Ook dit jaar zal Con Tonnaer weer deelnemen aan de KIV tentoonstelling in Houthem. Eind februari zijn zo’n 25 werken te zien op een grote expositie in Kortrijk in België. Daar wordt zelfs zijn hele atelier nagebouwd. Eerder exposeerde hij onder andere in Maastricht, Amsterdam, Eindhoven, Cannes, Hoofddorp, Den Haag en Brussel. Verder is zijn werk doorlopend te zien in zijn atelier/ expositieruimte aan de Oranjelaan 20 in Valkenburg op elke zondagmiddag vanaf 14.00 uur, tenzij anders aangegeven en hij weer even in Spanje verblijft om nieuwe energie en inspiratie op te doen. <<
4 K IJK o p Valken b urg
De Valkenburgse
Dart competitie S
BS 6 had een vooruitziende blik toen ze jaren geleden besloten voor een “prikkie” de rechten te kopen om de grote Dart Leagues uit te zenden. Darten is enorm populair onder de Nederlanders, mede dankzij bekende nederlandse darters zoals o.a. Raymond (ik lach nooit) van Barneveld die er overigens nog wat spannendere hobbies op na bleek te houden en Co Stompé, Jan van der Rassel , Vincent van der Voort en Michael van Gerwen. Op 15 januari 2006 werd de Nederlander Jelle Klaassen zelfs de jongste World Darts kampioen met de leeftijd van 21 jaar. tekst: Linda Offermans
Jaren geleden kwam ik met de dartsport in aanraking toen mij gevraagd werd opnames te maken met de bekende engelse darters Ted Hankey en Andy Fordham. Wat mij opviel was dat beide heren enorm toegankelijk waren en in het bezit van een goede dosis humor. Ted en Andy waren destijds door Ad Kobbenhaegen en Jo Neuss van de Valkenburgse Dartcompetitie naar ons Geulstadje gehaald om o.a. demonstraties te geven. Omdat ik wat meer wil weten over de Valkenburgse competitie besluit ik met Ad en Jo af te spreken in café ‘t Haantje. De Valkenburgse Dartcompetitie is opgericht in 2002 en begon destijds met 4 teams, nu in 2010 zijn ze met 23 teams de grootste competitiesport van Valkenburg. Het bestuur telt 7 leden. Elk team bestaat uit minimaal 4 spelers en bestaan vaak uit vriendengroepen die het gezellig vinden om samen deze sport te beoefenen. Het dartseizoen loopt gewoonlijk van september t/m mei. De leeftijd van de darters varieert tussen de 16 en 60. Wat mij opviel tijdens het gesprek met beide heren is dat ondanks het gezellige café imago dat er bestaat bij het darten, de competitie erg serieus wordt genomen. Tijdens de wedstrijd dien je stil te zijn en minimaal 1 meter van je medespeler af te staan. Je kan niet zomaar op het laatste moment een wedstrijd af zeggen of meer dan een uur te laat komen, want dan verlies je met 10-0. Na de wedstrijd moet altijd meteen door beide teamcaptains de score aan de wedstrijdleiding door worden gegeven. Anders volgt er een boete. Dit zijn zomaar wat regeltjes die ervoor zorgen dat alles goed verloopt. Als klap op de vuurpijl wordt het seizoen afgesloten met het toernooi “gesloten Valkenburg”, alle competitiespelers, maar ook
Ad Kobbenhaegen en Ted Hankey.
KI J K o p Va l k e n b ur g 5
Linda Offermans in gesprek met Ted Hankey. alle inwoners van de gemeente Valkenburg mogen meedoen. Ieder jaar wordt dit toernooi door een andere deelnemende vereniging georganiseerd. En de winnaar van het toernooi mag zich de beste darter van Valkenburg noemen! Darters zijn ook erg bijgelovig , niemand gooit graag de 1e partij. Iedereen heeft zijn pijlen naar eigen voorkeur en niemand gooit met de pijlen van een ander (mits uit pure noodzaak). Dat darten niet alleen voor mannen is blijkt uit het feit dat er zelfs een heus vrouwenteam is. En alhoewel darten niet direct een fysieke sport is blijken vrouwen hier toch veel minder goed in te zijn dan mannen. Om dat te begrijpen is het misschien wel eens leuk om te kijken hoe de dartsport ooit onstaan is. Patrick Chaplin is afgestudeerd aan de Anglia Ruskin Universiteit van Cambridge in Engeland en heeft een PHD in darts. Een echte “professor” in Darts dus. Er zijn verschillende theoriën hoe de huidige dartsport onstaan is, één ervan stamt uit de 16e eeuw. In deze tijd deden ze in de Pub pijltjes blazen uit een buis op een doel met nummers. Een andere theorie is dat het begonnen is met afgebroken punten van grote pijlen die werden geslepen en daarna werden geschoten op wijn vaten. 200 jaar geleden deden ze ook kruisboogpijlen gooien op biervaten in de Pub. De precieze start van
de huidige dartsport zal daar wel ergens tussen zitten. Aan het midden en einde van de 19e eeuw werden Franse dartpijlen naar Engeland gebracht waar ze in eerste instantie op kermissen werden gebruikt bij een dartkraam. De Franse pijlen werden gemaakt van hout, kalkoenveren en een metalen punt. Darten werd steeds populairder in Engeland in het begin van de 20e eeuw en toen werden ook de eerste koperen darts gemaakt. Later zullen nog veel varianten komen tot uiteindelijk de huidige dartpijl. Maar wat is nu eigenlijk het verschil tussen een goede darter en een kampioen. Volgens Ad Kobbenhaegen is de constante factor het belangrijkst. Iedereen gooit wel eens een goede wedstrijd, maar cruciaal is het om elke wedstrijd goed te gooien onder welke druk je ook staat en dan ook nog eens goed te finishen. En daarbij moet je natuurlijk ook tegenstander goed kunnen inschatten. Wat mij na het gesprek met de Valkenburgse Dartcompetitie vooral is blijven hangen, is met wat voor een enthousiasme en passie er over de dartsport wordt verteld. Er hangt een hele leuke sfeer onderling en het is echt een sociale sport waarbij iedereen achter elkaar staat. Dus het dikke mannen zuip imago wat de dartsport heeft is zeker niet terecht, alhoewel na de wedstrijd zeker een biertje gedronken mag worden. Willen jullie meer informatie over de dart competitie kijk dan op www.valkenburgsedartcompetitie.nl en anders kom gewoon eens kijken, alle wedstrijden zijn vrij toegankelijk voor het publiek en op de site kun je kijken wie wanneer speelt. Tenslotte heb ik die avond zelf wat pijltjes gegooid, maar ik denk dat ik de eer van ons dames helaas niet heb kunnen redden! <<
Mark Webster, Ed Ackermans, Tony O’Shea, Ad Kobbenhaegen, Gary Robson.
Andy Fordham dankt de oranisatoren voor de geweldige ontvangst in Valkenburg.
Ted Hankey geeft een demonstratie darten. Organisator Jo Neuss en Andy Fordham.
6 K IJK o p Valken b urg
Een pauselijke
zoeaaf
Schaelsberg op de
tekst en foto’s: Rob Dijksman
D
rie eeuwen geleden krijgt graaf Gerard Hoen van Cartiels een idee. De hemel zal voor hem makkelijker open gaan, als hij op zijn landgoed Schaloen een mergelstenen kapelletje bouwt, denkt hij. Met een huisje voor een kluizenaar. Ruim twee eeuwen lang wonen er daarna kluizenaars op de Schaelsberg. Met Henricus Weerts uit Berg ongetwijfeld als de kleurrijkste. Wandel mee en geniet onderweg van Valkenburgs wonderschone natuur en bijzondere historie. In de tuin van de Nicolaas en Barbarakerk in de Pelerinstraat staat een bijzonder kapelletje. Een vijftiende-eeuwse Sint Nicolaas, staf en boek in de hand, bekijkt vanachter een metalen traliewerk goedkeurend de wandelaars die aan hem voorbij trekken. Het is een prima startpunt voor een tocht naar Schin op Geul. Het kooitje van de goedheiligman staat op een zuiltje van Naamse steen. Voor we echt op stap gaan lopen we eerst nog even de kerk binnen. Hij stamt uit de vijftiende eeuw. Ruim honderd jaar geleden leidde de Roermondse architect Pierre Cuypers een ingrijpende verbouwing. Van 1633 tot 1819 was het een simultaankerk. Dat wil zeggen: katholieken en protestanten deelden het gebouw. Het is een prachtkerk. Tot de rijke inventaris behoren twee driehonderd jaar oude beelden van St. Nicolaas en St. Barbara.
Mergel Weer buiten gaan we rechtsaf langs banketbakkerij Botterweck de Bogaardlaan in, richting Walramplein. Na de bevallige
bronzen dame op het bruggetje volgen we de Geulkade links van hotel Walram. Voor de Rabobank nemen we weer links het voetpad door het Geulpark. We volgen dit pad langs de Betsy Parklaan tot het tweede, witte bruggetje links over de Geul. Dat steken we over richting ‘Kasteeltuin’. Na wat immense platanen lopen we bijna tegen het geologisch monument ‘Kasteel Groeve Oost’ aan. Weggehakt in het hellingbos ligt een oude kalksteengroeve. We blijven richting ‘Kasteeltuin’ lopen.
Perronnetje Bij de St Jansbron slingert onze route links de helling op. De bron is genoemd naar Johannes de Doper, de schutspatroon van Oud-Valkenburg. Het water stroomt door het hellingbos van de Schaelsberg naar de Geul. Niet vermengd met het Geulwater, is het bronwater erg helder en goed drinkbaar, vooral dankzij de filtering door de poreuze mergelbodem. De kluizenaars kwamen de berg af om hier hun drinkwater te halen. De plant op het naambord
De franciscaan Henricus Weerts uit Berg (1827-1889). Kluizenaar van1860 tot 1880. is het pijlkruid. Deze waterplant met zijn pijlvormige bladen, vandaar de naam, is van juni tot augustus getooid met prachtige, witpaarse bloemen. Na een flinke klauterpartij belanden we op een opvallend vlak, recht stuk. Het is een oud perronnetje van de Aken-Maastrichtsche Spoorweg Maatschappij, al kun je dat bijna niet meer zien. De eerste Nederlandse trein die de grens over ging, reed vanaf 1853 op dit lijntje. De bossen op de Schaelsberg waren eigendom van de
KI J K o p Va l k e n b ur g 7
kasteelheren van Genhoes en Schaloen. In ruil voor de aanleg van de spoorlijn op hun grondgebied hadden zij een stationnetje ‘in hun achtertuin’ bedongen. Met wat geluk trekt een stoomlocomotief van de ZLSM luid fluitend zijn rijtuigen vol toeristen voorbij als u de spoorbrug oversteekt en verder wandelt naar De Kluis (groene palen). Het Schaelsbergerbos is tegenwoordig een hakhoutreservaat. De loofbomen worden perceelsgewijs en periodiek gekapt. Daardoor valt er veel licht op de bodem. In combinatie met de kalkhoudende grond levert dat een weelderige plantengroei op met maar liefst tweehonderd soorten, waaronder veel orchideeën.
Sjaasbergergank Frans Provaas uit Walem ontvangt al zo’n twintig jaar bezoekers in De Kluis. Hij is een van de tientallen vrijwilligers van de Stichting Sjaasbergergank, die de unieke hermitage onderhoudt en beheert. In zijn werkzame leven was Frans molenaar en vervoerde hij vijfentwintig jaar lang gehandicapten. ‘De stichtingsnaam is ontleend aan de bedevaartgangers die vanaf het midden van de achttiende eeuw naar de kapel trokken om voor een goede gezondheid van zichzelf en hun vee te bidden. Nog ieder jaar ‘trekt’ op de laatste zondag van juni de Sjaasbergergank. Die staat in het teken van Leonardus, een heilige kluizenaar. Vandaar de naam Leienaardskèrmes voor de festiviteiten na de mis’, vertelt Frans. De Kluis is tegenwoordig van Natuurmonumenten, net als het vijftiende-eeuwse kasteel Genhoes met zijn boerderij, graslanden en boomgaarden, beneden in het dal. In 1688 krijgt graaf Jan Gerard Hoen van Cartiels een idee. De hemel zal voor hem en zijn vrouw Agnes waarschijnlijk makkelijker open gaan, als hij op zijn landgoed Scha-
Het kapelletje van de Kluis. Zeker een bezoek waard. loen een mergelstenen kapelletje bouwt, denkt hij. Met een huisje voor een kluizenaar. Midden in het bos hebben er daarna zestien kluizenaars een sober, vroom leven geleid. Eén van de leefregels verplicht hen zelf in hun onderhoud te voorzien. Wat ze nodig hebben, verbouwen ze in hun tuin. Gaat hun maag echt knagen, dan luiden ze de klok. Boeren uit de omgeving brengen dan wat eten. Als laatste heremiet trekt broeder Lutgerus in 1930 de deur achter zich dicht.
Sint Rochus Graaf Jan laat het kapelletje optrekken uit mergel. In 1976 werd de hele Kluis, bestaande uit het koor met de altaaruitbouw, het schip van de kapel en twee eenvoudige kamertjes grondig gerestaureerd. Daarbij kwamen ook de twee fresco’s op de oudste muurdelen achter het altaar tevoorschijn. In een nisje staat Sint Rochus. Met opgetrokken habijt. Al eeuwenlang wordt de Franse heilige zo afgebeeld. Hij laat de pestbuilen op zijn been zien. Om niemand te besmet-
ten had hij zich teruggetrokken in een bos. Een trouwe hond bracht hem dagelijks een stuk brood tot hij hersteld was. Die zit naast hem met een stuk brood in de bek. Twee ingemetselde grafstenen markeren de graven van de franciscaner pater Laurentius Ploumen, de eerste, en Arnoldus Haesen, de vijfde kluizenaar.
Zoeaaf De kleurrijkste bewoner van De Kluis is zonder enige twijfel de franciscaan Henricus Weerts uit Berg (1827-1889). Hij was in die dagen de enige heremiet in Nederland. Tijdens zijn kluizenaarsbestaan (18601880) gaat hij regelmatig op bezoek bij de grafelijke familie Villers de Masbourg op Schaloen. Daar hoort hij dat Garibaldi van het versnipperde Italië één staat wil maken. Ook de paus moet zijn gebied - een flink middendeel van de Italiaanse laars afstaan. Pius IX heeft daar helemaal geen trek in. Hij ronselt een vrijwilligersleger van vrijgezelle jongemannen. Dat telt uiteindelijk elfduizend man. Nederlanders vormen het grootste contingent met dik drieduizend soldaten. Hun uniformen lijken veel op die van de Noordafrikaanse zoeaven in het Franse leger. Ze dragen alleen geen fez. Dat vindt de paus té islamitisch voor een katholieke strijdmacht. Weerts meldt zich in Oudenbosch en vertrekt via Marseille naar Italië. Op 20 september 1870 valt Rome. Een dag later wordt het pauselijk zoeavenleger ontbonden. De Nederlanders, ook Weerts, raken hun staatsburgerschap kwijt omdat ze zonder toestemming in vreemde krijgsdienst zijn getreden. De ex-zoeaaf pakt na drie jaar, met twee pauselijke onderscheidingen op zak, de draad weer op in zijn kluis op de Schaelsberg. >>
COMFORTABEL MET JE LICHAAM Plastische chirurgie
Kliniek Valkenhorst, fraai gelegen in Valkenburg a/d Geul, is ĂŠĂŠn van de meest gerespecteerde klinieken van Nederland, opgericht in 1988 en meer dan 20 jaar thuis in plastische chirurgie. Ons team van plastisch chirurgen beschikt over een uitgebreide ervaring in borst-, hand- en esthetische chirurgie. Borstoperaties zijn onze specialisatie. Ingrepen als borstverkleiningen, -vergrotingen en -lifts zijn bij onze plastisch chirurgen in deskundige en geroutineerde handen. Naast de plastisch chirurgen is een gynaecoloog verbonden aan de Kliniek Valkenhorst, gespecialiseerd in borstechografie bij onregelmatigheden en ter controle van borstimplantaten.
Borstvergroting Borstlift Borstverkleining Botox Buikwandcorrectie Face- en halslift Gelaatscorrectie Gelaatsverjonging Handchirurgie Liposuctie Littekencorrectie Neuscorrectie Ooglidcorrectie Oorcorrectie
Gynaecologie Borstecho Zwangerschapsecho Incontinentie Sterilisatie Baarmoederhalsafwijking
Broekhem 25
www.valkenhorstkliniek.nl
Wonen, sfeer en decoratie
6301 HD Valkenburg a/d Geul Telefoon: 043 - 601 62 62
Grootstekeuze wandelschoenen
in onze monumentale hoeve met sfeervolle binnenplaats!
Meubels, verlichting, terrazo, tuinmeubels
Ook dit jaar weer een uitgebreide voorjaarscollectie en nieuwe trends op woongebied! Loop vrijblijvend binnen aan de Hekerweg 37 in de Heek, Valkenburg
(Wij zijn even gesloten van 17 januari t/m 18 februari)
mode met karakter
voor dames, heren en kinderen!
Mc Gregor Gaastra Gardeur Alberto La Martina British Indigo Jacques Britt Hom Bij aankoop van een paar dames-, heren- of kinder-wandelschoenen krijgt u met deze bon de
onderhoudsmiddelen
gratis! Deze aanbieding is geldig t/m 31 maart 2011.
Louis v/d Maesenstraat 9
Sint Pieterstraat 6, Valkenburg aan de Geul Telefoon 043 - 601 35 67
mannenmode vroemen
6301 EA Valkenburg a/d Geul 043 - 601 37 72
KI J K o p Va l k e n bur g 9
Geuldal We vervolgen onze route langs de buitenkruisweg uit de tijd van kluizenaar Smitsmans. De veertien witte kapelletjes zijn er in 1843 neergezet. Onder de grote eiken vormen ze een serene cirkel van devotie. Dit stukje bos was een cadeautje van een Maastrichtse kanunnik. Als tegenprestatie moest de kluizenaar op het feest van St. Rochus een mis in de kapel opdragen. We slaan nu rechtsaf, het bos uit, de Molenweg in. Het Geuldal strekt zich in al zijn glorie onder ons uit. Met een beetje mooi weer is zelfs de toren op het Drielandenpunt in Vaals te zien. Na het bungalowpark duiken we een holle weg in. Let onderweg, in het stuk onder de eikenbomen, eens goed op de rechterwand. In een mooie dassenburcht woont een verre nazaat van Gregorius, de verstrooide vriend van Paulus de Boskabouter. Bij de verkeersremmende rotonde in Walem gaan we rechtsaf, langs het Walem-Oost regenwateropvangbekken, naar het viaduct onder de spoorbaan. Om even rond te kijken bij de St. Mauritiuskerk in Schin op Geul nemen we linksaf de Graafstraat.
Cornelius Schin op Geul is stokoud. Het wordt al genoemd in het oudste manuscript van een abdij in Reims uit het jaar 847. Het is een perkamentenlijstje met de bezittingen van de abdij. Daarop staat ook Meerssen genoemd. En Schina, dat weer bij het klooster in Meerssen hoorde. Het dorp is bekend door het jaarlijkse Cornelius-octaaf in de dagen rond 16 september.
De St Cornelius-verering in Limburg is verspreid vanuit Kornelimünster bij Aken. De devotie in Schin op Geul begint in 1859 als de kerk een reliek van de heilige verwerft. De broeders van Kornelimünster schreven exact voor wat een epilepsiepatiënt moest doen om te genezen van zijn ziekte. Allereerst moet de patiënt zoveel koren verzamelen als hij of zij weegt. De tegenwaarde in geld van dat koren gaat in een offerblok. Daarna volgt een jaar lang vasten. Dat betekent: op vrijdag maar één keer eten. Tenslotte moet de lijder aan vallende ziekte ieder jaar op de feestdag van Cornelius een zilveren munt naar de kerk brengen.
Drie beeldjes We keren terug door de Graafstraat en volgen het pad langs de Geul naar Valkenburg. Let u vooral even op de fotogenieke binnenplaats van In den Graaf, vol rood geverfd landbouwgereedschap. Bij De Drie Beeldjes (Christus, Maria en Johannes de Doper) gaan we links over het bruggetje door een mooie beukenlaan richting kasteel Schaloen. De naamgever van de calvariegroep kon kennelijk niet tot vier tellen. Of hij heeft Sint Rochus, die we al eerder in De Kluis tegenkwamen, over het hoofd gezien. Onze ‘pestheilige’ zit, net als Sint Nicolaas in Valkenburg, achter de tralies. Verstopt in de sokkel van het kruisbeeld. De kasteelheer van Schaloen liet de beeldengroep in 1739 neerzetten op advies van kluizenaar Arnold Haesen om de boze bosgeest Ruprecht te verdrijven. Telkens als de edelman te paard in de buurt van de brug kwam, steigerde het beest en weigerde het verder te gaan. De beeldentruc werkt tot op de dag van vandaag. Je kunt er nog steeds rondwandelen zonder dat Ruprecht je de stuipen op het lijf komt jagen. De drie beelden zijn van beton. De oorspronkelijke, waardevolle houten beelden werden veertig jaar geleden gestolen. Onze wandeling zit er bijna op. Rond Schaloen volgen we de oprijlaan naar de Oud-Valkenburgerweg, steken die over naar de St Jansbosweg. Het bankje bij de St Jansboskapel, op de splitsing van twee veldwegen, is een mooi rustpunt.
De veldkapel van mergelsteen wordt ook onderhouden door de Stichting Sjaasbergergank. Het laatste rukje. Bij het begin van het bos, thuis het Poemabos genoemd omdat er in 1996 een ‘poema’ werd gesignaleerd, gaan we rechts de trap op, steken het weitje over en wandelen tenslotte voldaan over het golvende bospad terug naar Valkenburg. <<
10 KIJK o p Valke n b urg
Overwinteren in café-chantant ‘Classic’
W
e hebben enige tijd getwijfeld of Kijk op Valkenburg er aandacht aan zouden besteden. Voor je het weet, zit het iedere avond in het weekend vol. Nu is er meestal nog wel een stoel aan een tafel vrij. Uw redacteur komt er regelmatig, de uitgever van Kijk op Valkenburg klimt er wel eens achter het drumstel of bespeelt de mondtrompet ter begeleiding van een blues-nummer.: café-chantant Classic aan de Cauberg, nummer 22, het best bewaarde geheim op het gebied van kleinkunst in Valkenburg, misschien wel van Zuid Limburg. tekst: Jos Benders Daarom vallen we maar meteen met de deur in huis: café-chantant Classic is “a place to be” voor iedereen die houdt van een goede life-performance van folk, blues, chansons en Nederlandstalige luisterliedjes. Pas geleden nog zag ik de documentaire “No direction home” van Martin Scorcese over de beginjaren van Bob Dylan. Bob Dylan frequenteerde in die jaren regelmatig allerlei rokerige folk-cafe’s in Greenwich Village, New York, waar hij zoals zovele andere folkzangers liedjes uitprobeerde en ideeën jatte van anderen. “Daar had ik wel eens bij willen zijn”, bedacht ik. Dat waren immers spannende tijden, waar je zomaar singer-songwriters tegen het lijf liep, die jaren later hun naam hadden gevestigd. Dat gevoel erbij te zijn overviel me bij m’n eerste bezoek aan café Classic. Let op: Cafe Classic wordt “cult”, is het misschien al. Bezoekers komen tot uit Maastricht, Aken, Hasselt, maar ook uit Valkenburg. Iedere vrijdag- en zaterdagavond en zondag vanaf 16.00 uur biedt Café Classic kleinkunstenaars een open podium. Dat podium staat vol met een goede geluidsinstallatie, een aantal gitaren, een
piano en een drumstel. Het geluid is nimmer te hard, praten zonder stemverheffing met je medegasten blijft mogelijk. Iedereen, die een liedje wil zingen of een gedicht wil voordragen, mag het podium betreden. Desnoods zorgt Anita op gitaar of haar partner Ley Brouwers op piano voor begeleiding. Het moet al een heel bijzonder liedje zijn, wil er geen passende begeleiding gevonden worden. Vanavond is het weer raak. Anita van Heeswijk, een tengere blondine met een leuke kuif en eigenaresse van het café kondigt een jonge singer-songwriter aan, die op het laag podium een mooi onderkoeld liedje a la Lou Reed vertolkt en zichzelf daarbij begeleidt op gitaar. Het blijft helaas bij dat ene liedje, want de volgende artiest staat klaar. Een parmantigkortgeknipte en slanke gitariste tokkelt enkele Spaanse liedjes en ze wordt daarbij begeleidt door Anita, die werkelijk alle stijlen meester blijkt te zijn. Ik meen een bulerias te herkennen. Anita en de slanke gitariste, die zo weggeplukt lijkt te zijn uit de opera “Carmen”, nemen het bescheiden applaus
minzaam in ontvangst. Anita neemt de microfoon en vraagt of er nog meer mensen zijn die een nummer willen vertolken. “Het mag ook een gedicht zijn, maar dan niet langer dan vijf minuten!” Ze voegt daar aan toe, dat onlangs een gast een gedicht van ruim vijftien minuten voordroeg. “Dat was toch wel een beetje laaaang!” voegt ze er guitig aan toe. Niet een dichter, maar een jonge man, type vlotte makelaar, stapt naar voren. Ley Brouwers, de partner van Anita, kruipt achter de piano. Joëlle, een jonge, struise brunette, is voornemens hem te begeleiden op gitaar. Na een korte intro ter afstemming van de gitaar, zingt de onbekende artiest, type makelaar, het liedje “The man that sold the world”, van David Bowie, maar vooral bekend geworden door de versie van Nirvana. Hij krijgt de zaal stil, de uitvoering is perfect. Maar de koek is nog niet op. Joëlle zingt als toegift een liedje van Ilse de Lange. Dat smaakt naar meer, maar er lijkt een onuitgesproken spelregel te zijn: geef een ander ook de ruimte. Joëlle komt die avond nog een paar keer terug op het podium. Gelukkig. Die komt er wel. Het café is inmiddels redelijk vol gelopen, er is nog 1 tafeltje vrij. De inrichting is gemaakt-rustiek: muren van kloostermoppen, eikenhouten balken aan het plafond, gedempt licht, uitgelicht podium. De felgekleurde pop-art-schilderijen van ene Roberto Azzeretto aan de muren brengen een ode aan Chuck Berry, Elvis Presley, Marilyn Monroe. De schilderijen zijn te koop, want niet alle kunst in Classic is gratis. Mijn vriendelijke buurman van het belendende tafeltje blijkt een vertolker te zijn van Herman van Veen met het liedje
KI J K o p Va l k e n b u r g 11
“Rozengeur, maneschijn”. Zijn uitvoering is beter dan die van Herman. (Maar dat is niet zo moeilijk, volgens mijn tafelgezelschap, meegetroonde vrienden wonende in een subburb van Utrecht). Af en toe worden de zangers begeleid door accordeonist Willem, afkomstig uit Rotterdam en met het gemoedelijke uiterlijk van een dokwerker. Uiteraard met opgerolde hemdsmouwen. Zijn vingers dansen als de benen van een jonge ballerina over de parelmoeren knoppen van de accordeon. In zijn element is Willem als blonde Jetty het podium beklimt. Jetty, dochter uit een bekende Valkenburgse familie, vertolkt op professioneel niveau en met goed gespeelde nonchalance enkele franse chansons. Willem vindt al snel de juiste begeleiding. Ik weet het zeker: de combinatie van Jetty en Willem zou in het beroemde Waalse caféchantant Les Olivettes in Luik eeuwige roem vergaren. Eigenlijk is Jetty meer van de Italiaanse liedjes, maar vandaag is volgens haar de begeleiding er niet naar, zo fluistert ze me toe. Tot in de late uurtjes worden ononderbroken door de verschillende artiesten in allerlei combinaties liedjes gebracht van Ramses Shaffy, Bob Dylan, Kenny Rogers, Jacques Brel tot Ilse de Lange en James Taylor. Soms zelf geschreven liedjes, ’n enkele keer in het Limburgs. Er zitten ware pareltjes tussen. “Hoe krijg je iedere avond het podium
vol?”, vraag ik Anita, die even de tijd voor een praatje heeft. Of ze de mensen belt om op te treden? Ik vermoed enige sturende regie van Anita. “Neen, hoor. Als we open gaan, zien we wel wie er komt. Dat verschilt per avond”. Een reservoir van aankomend talent is voor Café Classic de gitaarlessen, die Anita in cafe Classic op de maandag-, dinsdag- en woensdagavond geeft. Gevorderde talenten kunnen hun podiumervaring bijschaven in het café-chantant. En soms zijn er verrassingen, zoals Jimmy, die het volgens Anita bracht tot het voorprogramma van Jason Mraz in de Heineken-hall. Buiten is het guur. Het duurt nog wel een paar maanden voordat op deze plek van de Cauberg zwoegende en op hun pedalen stampende toeristische wielrenners weer wanhopig zoeken naar de juiste versnelling om de berg der bergen te bemeesteren. De eerste sneeuw van de winter is gevallen. Het belooft een lange, koude winter te worden in Nederland, met kunst en cultuur op de tocht. In Café Classic brandt het vuur van de kunst en in de kachel, het biedt troost in deze barre tijden. Ik weet het zeker: tijdens de lange weekendavonden overwinter ik in café Classic tot het voorjaar aanbreekt. Cafe Classic is te vinden op Cauberg 22. www.caféclassic.nl. Parkeren gaat het beste op de Cauberg. <<
12 KIJK o p Valke n burg
Televisie maken hoe doe je dat? T
elevisie maken, het lijkt zo eenvoudig, maar voordat een uitzending in de huiskamer komt hebben tal van medewerkers daar een bijdrage aan geleverd. Er is van alles nodig, technici, productiefaciliteiten, ict, technologie, redactie, regie en nog al wat meer. En dat alles moet ook nog eens goed met elkaar samenwerken. Bij TV Valkenburg weten ze er alles van. Al jaren lang wordt hier, door vele vrijwilligers, het lokale nieuws verzameld tekst: John Reinhard. foto’s: Ivo Benders. en gepresenteerd.
Vrijwilligersorganisatie TV Valkenburg draait geheel op vrijwilligers, maar wel met een professionele gedrevenheid. Van filmer, monteur tot bestuurslid. Allen met dezelfde liefde voor televisie maken. Roel van Weersch is er zo één. In 2007 als vrijwillige medewerker begonnen in de technische ploeg. “Ik studeerde communicatie en multimedia in Heerlen en voelde me aangetrokken tot vormgeving en het audio visuele gedeelte van het vak”, Bij TV Valkenburg kreeg hij de kans en na amper
twee maanden werd hij al gevraagd om als Hoofd Beeld aan een eigen afdeling binnen de lokale tv omroep leiding te geven. Zelfs een relatief kleine omroep zoals TV Valkenburg kent verschillende afdelingen die voor een goed resultaat intensief moeten samenwerken. Maar hoe werkt dat nu eigenlijk, hoe maak je televisie?
De redactie Dagelijks komen er via tipgevers, mails en faxen, brieven en perscommuniqués tal
Roel van Weersch geeft veel advies aan de medewerkers op technisch en artistiek gebied.
Fons Winteraeken (eindredacteur) leest elke dag de binnen gekomen persberichten. van berichten over groot en minder groot nieuws binnen. De eindredacteur van de tekstredactie (Nieuwskrant), selecteert uit die nieuwsstroom dagelijks een aantal onderwerpen en verdeelt deze over de leden van de redactie. De zelfstandige televisie redactie verzamelt die ook en maakt daarna afspraken over de onderwerpen die uitgezonden zullen worden, waarna er voor elk onderwerp een cameraman en interviewer wordt aangewezen.
Opnames maken Na het selecteren van het uit te zenden nieuws trekken cameramensen en reporters er op uit. Samen zorgen zij voor een item waarin beeld en informatie elkaar perfect aanvullen. Roel heeft in de afgelopen jaren al veel zien veranderen: “we begonnen met het maken van hele korte items, nu draaien we ons hand niet meer om voor complete documentaires”.
KI J K o p Va l k e n b u r g 13
Daarnaast is de professionaliteit bij het maken van life uitzendingen erg toegenomen, mede dankzij de opleiding en begeleiding die TV Valkenburg aan de vrijwilligers biedt.
ten versterken elke onregelmatigheid in de huid en daarom is make-up noodzakelijk. En dan na het aftellen van de klok, begint het uiteindelijke presentatiewerk.
Monteren van beeld en geluid
De regie
Zodra het materiaal ‘geschoten en opgenomen is’ selecteert de reporter de interessantste beelden en maakt er samen met de monteur een lopend verhaal van. Dan stuurt hij alles door naar de montagecel waar de voorgeselecteerde beelden en interviews aan elkaar worden gezet of gemonteerd tot een reportage die een vastgesteld aantal minuten duurt. De reporter leest de bijhorende tekst in en het item is klaar voor uitzending. “Ook hier”, zegt Roel, is veel veranderd. Zo zijn we van het oude 4 x 3 formaat naar breedbeeld gegaan, een hele operatie”. “Bovendien is er veel meer en veel meer complexe apparatuur bijgekomen”.
De regie is het technisch zenuwcentrum van TV Valkenburg. Dit is het werkterrein van de regisseur. Een zevenkoppig team staat hier voor een rechtstreekse uitzending gereed. De camera’s die opgesteld staan in de studio geven elk apart hun beeld door die middels TV-monitoren door de regisseur worden bekeken. De regisseur bepaalt welk beeld de uitzending ingaat. Zo mixt hij beeld van de geïnterviewde, de presentator, het publiek etc. Maar er komt nog veel meer bij kijken: de man of vrouw die de cassettes op het juiste moment laat draaien, de geluidsman die precies op tijd de microfoon van de presentator en zijn gasten bedient, de mensen van de aftiteling die de correcte namen aan het eind van het programma te voorschijn toveren, de beeldmenger en de cameraman in de studio die zeer snel de aanwijzingen van de regisseur uitvoeren. Samen zorgen zij voor de kwaliteit van de uitzending.
De presentatoren TV Valkenburg kent alleen bij life uitzendingen vaste presentatoren. Zij zijn dan het gezicht van de crew. Hun taak is de verschillende items op een aantrekkelijke manier bij de kijker in te leiden en boeiende televisie te maken. Bij een live uitzending is er daarnaast ook aandacht voor schmink, kleding, kapsel etc. Dat is nodig want felle studiolich-
De uitzending Live de kabel op, kan dus niet zonder het perfecte teamwork van een hele ploeg mensen samen. Voor en achter de schermen. Bij TV Valkenburg werken heel veel van dit soort gemotiveerde vrijwilligers. Roel is trots op al zijn collega’s. “Er wordt hard gewerkt in een hele fijne sfeer”. Zijn droom? “Ik zou heel graag twee keer per week een nieuwsuitzending willen maken”. Roel is er zo één….een enthousiaste vrijwilliger van TV Valkenburg. Om nog betere programma’s te kunnen maken en nog verder te kunnen groeien zoekt Tv Valkenburg nog meer nieuwe enthousiaste vrijwilligers en vrijwilligsters. Iets voor U? Bel of mail dan even naar TV Valkenburg en vraag het infopakket aan voor omroepvrijwilliger bij TV Valkenburg. In elk geval… tot straks bij uw lokale televisie zender TV Valkenburg. <<
Er wordt bij Tv Valkenburg gewerkt met hoogwaardige, professionele camera’s.
Montage van filmbeelden gebeurt via een speciaal programma op de computer.
Het is vaak een drukte van belang in de studio als de deadline nadert maar het blijft gezellig!
De zendapperatuur in een speciaal gekoelde ruimte staat 24 uur per dag en 7 dagen in de week aan.
Beleef het in Valkenburg.nl
Het pitoreske restaurant in hartje Valkenburg waar u de drukte van het centrum gemakkelijk even kunt vergeten.
Bowlen dat doe je niet, dat belééf je! Bowling Valkenburg is veel meer dan alleen bowlen. Kom kijken en ervaar het zelf!
Nieuw is onze houtskoolgrill, waarop Herman en zijn team heerlijke gerechten bereiden onder invloed van voornamelijk de Argentijnse keuken.
Grotestraat-centrum 23 • Valkenburg a/d Geul Tel 043 60 161 06 | Fax: 043 60 126 95 www.stadsrestaurant.nl
Oosterweg 5 • Valkenburg a/d Geul Tel. 043 60 140 76 | Fax 043 60 120 99 www.bowlingvalkenburg.nl
Grotestraat-centrum 18 • Valkenburg a/d Geul Tel. 043 60 123 00 | Fax 043 60 111 26 www.brazzavalkenburg.nl
KI J K o p Va l k e n b u r g 15
Red Bull Crashed Ice wereldkampioenschap komt naar Valkenburg
Flitsende schaatsen Cauberg op een
spekgladde
M
et dik zeventig kilometer per uur de Cauberg af, dat mag dit jaar op drie dagen in februari. Je hebt er wel een ijshockeyuitrusting voor nodig en je moet ook aardig uit de voeten kunnen op ijshockeyschaatsen. Bovendien dien je de Nederlandse selectiewedstrijden van Red Bull te hebben overleefd. Daarna komt het vooral aan op veel lef. En nog meer op een ‘knallersmentaliteit’, zoals Remo Speijers, een van de Nederlandse deelnemers, het noemt. Met ruim tweehonderd concurrenten bindt hij in februari de strijd aan voor de Red Bull Ice Cross Downhill wereldtitel 2011. tekst: Rob Dijksman. foto’s: Red Bull Crashed Ice.
Valkenburg aan de Geul heeft iets heel bijzonders in huis kunnen halen: Ice Cross Downhill. Het is een piepjonge wintersport, immens populair in Canada. De combinatie van ijshockey, skicross en afdaling komt uit de koker van Red Bull. Deze populaire energiedrank stort zich al jaren met verve op allerlei ‘extreme sporten’, met als bekendste de Formule-1 races. In het voorbije seizoen pakte Sebastian Vettel in zijn Renault in de laatste race in Abu Dhabi de wereldtitel. Hij was met zijn 23 jaar de jongste F1-kampioen ooit. Red Bull-teamgenoot Mark Webber finishte als derde. Ook de eerste plaats bij de constructeurs ging naar Red Bull/Renault. Heb je wat met formule-1 en snelheid? Ga dan binnenkort eens naar het Continium Discovery Center in Kerkrade. Tot 13 februari staat daar de Australische expositie ‘SPEED: Science in motion’. Je leert er van alles over stroomlijnen, verbrandingsmotoren en spoilers. De sensatie van echte snelheid kun je in de Ferrari Race Simulator beleven op een virtueel circuit. Of verwissel in recordtijd een bandje. Kijk voor het hele randprogramma op www.continium.nl. >>
16 K IJK o p Valk e n b urg
Roosmalen uit Utrecht werd vijftiende. Remo Speijers begon ooit met judo. ‘Ik ben te laat naar ijshockey geswitcht. Na twee operaties aan mijn schouders hield ik het voor gezien. Ice cross downhill kwam voor mij als een geschenk uit de hemel. Ik ben gek op sport waarvoor je een ‘knallersmentaliteit’ moet hebben’, zegt hij. Kansloos acht hij zich zeker niet. Iedereen kan winnen, als je maar stabiel op je schaatsen staat en je er in gooit’, besluit hij. Valkenburg nu ook op de wereldkaart van Red Bull Crashed Ice Wereldkampioenschap. Een Limburgse link met het Oostenrijkse merk ligt in Salzburg. Voetbalcoach Huub Stevens werd vorig jaar met de door Red Bull gesponsorde plaatselijke voetbalclub kampioen van Oostenrijk.
Sport van de toekomst
schap. De tweeëndertig snelste rijders in Valkenburg kwalificeren zich automatisch voor de individuele tijdmeting twee weken later in Moskou.
Knallersmentaliteit
Diskwalificatie In ijshockeywedstrijden gaat het er vaak heftig aan toe. Die knokkersmentaliteit is ook de meeste Crashed Ice-deelnemers niet vreemd. Red Bull heeft daarom uiterst strenge regels opgesteld voor duwen, shirtje trekken en slaan. Onsportief gedrag wordt keihard bestraft met diskwalificatie. Protest aantekenen kan, maar kost wel honderd dollar. ‘Ik heb in de laatste twee dagen meer blauwe plekken opgelopen dan in mijn hele hockeyloopbaan, maar het was het wel waard’, zei Martin Niefnecker, de kampioen van 2010. De 19-jarige Duitse ijshockeyer had zijn afdalingstechniek geperfectioneerd op de bobsleebaan van Garmisch-Partenkirchen.
Het Britse dagblad The Independent noemt Ice Cross Downhill ‘de sport van het nieuwe millennium’. De Noor Finn Christian Jagge, in 1992 in Albertville winnaar van Olympisch goud op de slalom, roept na zijn eerste deelname enthousiast: ‘Dit is de toekomst van sportieve evenementen, dat weet ik zeker.’ Het IOC is de laatste jaren nogal gevoelig gebleken voor spectaculaire sporten. Wie weet is ice cross downhill, net als snowboarden nu, over een jaar of tien wel een Olympisch sport. De eerste proefwedstrijd wordt in 2000 op de vismarkt van Stockholm geschaatst. Winnaar is de Zweed Jasper Felder. Hij heeft de smaak zo te pakken dat hij de volgende jaren ook de eerste plaats pakt in Klagenfurt, twee maal in Duluth (USA), Moskou en Praag.
Je kunt het aan de uitrusting zien, ice cross downhill is vooral een sport voor ijshockeyers. De meeste deelnemers komen dan ook uit typische ijshockey-landen als Canada, Finland, Tsjechië, Duitsland, USA en Zweden. ‘Een optimale schaatstechniek is een eerste vereiste. Een sprong van negen meter ver is niets bijzonders. En je moet tegen een stootje kunnen. Er zijn namelijk flink wat spectaculaire valpartijen. Over de volle lengte is op beide zijkanten van de baan daarom stootdempende bekleding aangebracht’, vertelt Remo Speijers. Vorig jaar finishte de 24-jarige sportleraar uit Beuningen in zijn eerste seizoen als vijfentwintigste in het eindklassement. ‘Dat was in het oude stadshart van Quebec, Canada, voor honderdduizend toeschouwers. Dankzij mijn goede resultaat in München mocht er in de laatste wedstrijd in Quebec nog een tweede Nederlander meedoen.’ Bart van
Simpele regels
Nederlander Remo Speijers komt ook in actie op de Cauberg.
De wedstrijdregels zijn uiterst simpel. Zo snel mogelijk over een sterk hellende ijsbaan vol kunstmatige hobbels, chicanes, scherpe bochten en ‘kamelenbulten’ naar beneden racen. Daar gaat het om. Een individuele tijdmeting selecteert de vierenzestig snelste deelnemers voor de finale. Met vier tegelijk flitsen die schouder aan schouder over de vijf meter brede baan omlaag. De nummers een en twee gaan door naar de volgende ronde met tweeëndertig deelnemers. Rondes met zestien en acht deelnemers leiden tenslotte tot de grote finale waar vier man beslissen wie kampioen wordt. Dat ‘man’ is niet helemaal correct. Ook vrouwen doen mee. Voor hen is er een apart kampioen-
Drie dagen Red Bull heeft drie dagen uitgetrokken voor de Crashed Ice wedstrijd in Valkenburg. Dag 1 (donderdag 3 februari) is gereserveerd voor training en de nationale selectiewedstrijd van maximaal honderd deelnemers. Zij hebben in tien wedstrijden in Nederland en België kunnen bewijzen aardig uit de voeten te kunnen op ijshockeyschaatsen. De tweede dag is voor de
KI J K o p Va l k e n b ur g 17
buitenlanders om zich te plaatsen. Deze selecties zijn zonder publiek. De schifting is vrij eenvoudig. De vierenzestig snelsten van beide selecties maken samen op vrijdagavond uit welke vierenzestig van hen doorgaan naar de grote finale op zaterdag 5 februari, die om zes uur begint. Een vrij ingewikkelde berekening bepaald van iedere race de eindstand en puntenverdeling. In München, Valkenburg, Moskou en Quebec zijn die punten te behalen. Dan wordt het simpel: wie na vier races de meeste punten heeft is Red Bull Crashed Ice Wereldkampioen 2011.
Een kuub ijs Red Bull is de tweede die in korte tijd het oog op het Kuurpark heeft laten vallen voor een sportief evenement. De Stichting Wielrennen Valkenburg aan de Geul organiseert er twee weken later de Cauberg Cyclo-Cross, een internationale veldrit in alle categorieën onder auspiciën van de KNWU en UCI. Voor de vierhonderd meter lange ijsbaan is voor iedere meter een kubieke meter ijs nodig. Het hoogteverschil van veertig meter geeft een hellingspercentage van twaalf procent. Ideaal voor zo’n baan. Een Red Bull-crew werkt drie weken aan de opbouw van de baan en alles er omheen. De veertig meter lange startbaan wordt opgetrokken op het voorplein van Holland Casino. Het publieksgedeelte ligt in het Kuurpark, dat Holland Casino voor de race beschikbaar heeft gesteld.
Toeristische impact Willem Thijssen, de Valkenburgse wethouder die Evenementen in zijn portefeuille heeft, lacht van oor tot oor. ‘Prachtig toch! Februari is altijd een stille periode. Red Bull verwacht driehonderd deelnemers. Zelf komen ze met zo’n 250 man. Tel daar de duizend VIP’s en twintigduizend toeschouwers bij en Valkenburg krijgt een gigaevenement in huis. Bovendien past het prima in ons sportconcept’, zegt hij. Om Crashed Ice binnen te halen heeft Thijssen niet hoeven lobbyen. Red Bull meldde zichzelf. Zonder het te weten had Valkenburg zich kennelijk acht jaar geleden bij de energiedrank op de kaart gezet bij hun Downhill Road and Obstacle WK 2002. De wereldtop onder de inline downhillers, bond toen in september de strijd aan op de veertien procent steile Brakke Berg, dat jaar het kortste en meest extreme downhill-traject ter wereld.
‘Al die bezoekers zijn natuurlijk prachtig, maar even belangrijk is de media-aandacht die Crashed Ice, en dus ook Valkenburg, krijgt. Tweehonderdvijftig journalisten doen vanuit het Red Bull Media Centre verslag naar zeventig landen. Dertig landen zenden de wedstrijd rechtstreeks uit! Zes weken lang maakt Red Bull op RTL 4, 5 en 7 en op de muziekzenders MTV/TMF reclame voor Crashed Ice.’, vertelt Thijssen. En als ze bij Red Bull iets doen, dan gaat het met grote cijfers. Twee miljoen Crashed Ice multipacks, gesierd met Valkenburgs kasteelruïne, vullen de schappen van supermarkten en benzinestations. Voor de totale marketing van het spektakel is vier miljoen euro uitgetrokken. Een Big After Party sluit Valkenburgs eerste Crashed Ice WK ‘s avonds af. Na iedere wedstrijd is de bijgewerkte wereldranglijst te vinden op www.redbullcrashedice.com.
<<
5 februari 2011
Kuurpark Cauberg
1 8 KIJK o p Valke n burg
De smalle grens tussen
hobby en passie Heilige huizen in Valkenburg
V
alkenburg kent een rijke geschiedenis, ook op het gebied van het religieus erfgoed is er veel te bewonderen. Twee enthousiaste Valkenburgers, Hélène StohrHoenjet en Laurens Loozen, besteden bijna elke dag veel tijd aan het voor een breed publiek toegankelijk maken van al deze, soms bijna vergeten, schatten... tekst: John Reinhard
Dagelijks op vakantie in eigen stad
Sint Monulphus en Gondulphus in Berg en Terblijt uit 1933.
“Ons doel is”, zegt Hélène, “om door middel van publieksgerichte activiteiten, de belangstelling voor en kennis over het religieus erfgoed te vergroten en op die manier een duurzame toekomst voor het religieus erfgoed te bevorderen. Wij hebben zulke bijzondere (mergel)kerkjes met schitterende kunstwerken en Laurens en ik willen die graag aan onze inwoners en gasten laten zien via een website met wandel- en fietsroutes.” Hélène Stohr-Hoenjet is erg begaan met de geschiedenis en de cultuur van Valkenburg. Zij is op vele plaatsen actief; als medewerkster van TV Valkenburg, medeoprichtster van Mergel.nU, bestuurslid van Niks aan de Hand, vrijwilligster bij het Openluchttheater Valkenburg, lid van Kunstkring Henri Jonas etc. Ze organiseert lezingen, stelt reportages over kunst samen en maakt daar tussen door nog tijd vrij voor haar eigen kunstactiviteiten. Schilderijen. Even kleurrijk en veelzijdig als zij zelf is. In de oud geschiedenisleraar Laurens Loozen heeft zij in het project Heilige Huizen Valkenburg een soulmate gevonden. Laurens, die zijn sporen meer dan verdiend heeft bij ‘zijn’ tafeltennisclub en bij verschillende werkgroepen in de diverse
KI J K o p Va l k e n b ur g 19
parochies, werkt maar al te graag mee aan het behoud van de Valkenburgse cultuurhistorie. “Wat verwacht je eigenlijk als je op vakantie gaat naar een andere stad in een andere omgeving” vraagt Hélène, om direct zelf het antwoord te geven: “historie, architectuur, kunst en natuur”. Dat stelt zij, heeft Valkenburg in overvloed, “ik ben dagelijks op vakantie in mijn eigen stad en ik vroeg mij al langer af hoe ik al dat moois met anderen zou kunnen delen.” De oplossing daarvoor bood ongewild haar echtgenoot, toen hij Hélène een gebruikersvriendelijk computerprogramma cadeau deed om zelf een website te bouwen. Hélène stortte zich dan ook direct op het maken van haar eigen websites. Inmiddels werkten Hélène en Laurens tussen februari en april 2008 aan het bijeenbrengen van alle mogelijke informatie
over het religieuze erfgoed, maar soms ook vragen over retraitemogelijkheden, over de oorlog, over vroegere familieleden en vrienden, over mogelijke trouwlocaties enz.. “Wij proberen op elke vraag een antwoord te geven. Dat kost vaak veel speurwerk en veel tijd, maar de voldoening is altijd erg groot als het ons weer gelukt is.” Ook de nationale pers heeft al regelmatig aandacht besteed aan dit initiatief, of baseert berichtgeving, zoals bijvoorbeeld de NRC, op de betrouwbaar gebleken berichten van Hélène. Gedrevenheid kenmerkt hen beiden. “Als oud docent geschiedenis” zegt Laurens “heb ik altijd veel met religie te maken gehad en ik weet dat er achter elke gevel van een kerk, of religieus monument vele verhalen zijn op te tekenen.”
over ons eigen Valkenburgse religieuze erfgoed. De presentatie die daarop volgde (met origineel St.Teunisbrood) deed iedereen versteld staan. Zo veel, zo mooi en dat alles in onze eigen omgeving! Wat daaraan vooraf gegaan was, waren maanden van informatie natrekken, rondwandelen, fietsen, met veel mensen praten, oude verhalen verzamelen, nazoeken, controleren en verifiëren. “Want”, zo vinden zij beiden, “de informatie die wij doorgeven moet inhoudelijk juist zijn. De verhalen achter elk kruis, of Mariabeeld in een gevel, een tekst nabij een kapelletje etc”, zegt Laurens, “geven zoveel waardevolle en boeiende informatie over ons verleden.”
“We hebben inmiddels misschien wel meer kunstwerken op onze site bijeen gebracht dan op de jaarlijkse kunsttentoonstelling Tefaf in Maastricht te vinden zijn. We zijn zo blij dat wij met Heilige Huizen Valkenburg een totaalbeeld kunnen bieden over onze eigen open galerie.” Terwijl Hélène dat zegt aarzelt ze even, want er klinkt even een maar door, een wens eigenlijk: “wat jammer dat al die mooie kerken en religieuze plekken die we beschrijven, niet altijd en niet voor iedereen toegankelijk zijn.” Misschien dat het Hélène en Laurens lukt om volgend jaar, bijvoorbeeld tijdens de open monumentendag, ook alle Heilige Huizen open te stellen.
De website De verkregen kennis over het maken van een website kwam nu goed van pas. Hélène bouwde haar eigen website Heilige Huizen Valkenburg. Niet zomaar een website, maar eentje die in balans is qua kleurgebruik en opmaak. De hand van de kunstenares is hierin duidelijk zichtbaar. Laurens zorgde voor veel input over de wandel- (8 stuks) en fietsroutes (2 stuks). Hij liep en fietste alles keer op keer na, samen zochten zij de achtergrondinformatie over alle religieuze objecten die zij onderweg tegen kwamen. Inmiddels printen honderden mensen deze routes uit, of halen ze op bij de VVV. De wandelroutes zijn zo’n 6 km en de fietsroutes 15 km. “Goed te doen in eigen tempo. Eén fietsroute gaat over het plateau, dus weinig klimwerk”, aldus Laurens. Door de site krijgen Hélène en Laurens vragen uit de hele wereld, inhoudelijke
Hélène Stohr-Hoenjet en Laurens Loozen.
Groter dan de Tefaf H. Johannes de Doper in Oud-Valkenburg 11e eeuw.
H. Mauritius in Schin op Geul uit 1768.
Bezinningstoerisme Omdat de ‘markt’ voor bezinning, onthaasting en innerlijke rust betrekkelijk nieuw is voor Limburg hebben provincie en Kamer van Koophandel onlangs het initiatief genomen om allerlei initiatieven op dit gebied te bundelen. Slimme hotels bieden nu al op hun eigen site, onder ‘bezienswaardigheden’, een link naar de website met wandelingen langs religieus efgoed. Het is ook de wens van Hélène en Laurens om hun netwerk te knopen aan initiatieven die elders worden opgezet en zo een groot Limburgs, of nog groter, netwerk te maken van alle waardevolle religieuze erfgoederen. Voorlopig halen zij heel veel voldoening uit hun werk, op het snijpunt van hobby en passie. Op de website heiligehuizenvalkenburg.nl vindt u nog heel veel meer interessante informatie. <<
H.H. Nicolaas en Barbara in Valkenburg uit 1281.
H. Rosa van Lima in Sibbe uit 1844.
EVENEMENTEN P R O M O T I O N
AGENDA 19 februari 2011 Internationale Cauberg Cyclo-Cross 29 mei 2011 Nederlands Kampioenschap Living Statues 27 en 28 augustus 2011 Afrika Festival 17 oktober 2011 Jaarmarkt de Bokkemèrt 19 november t/m 23 december 2011 26ste Kerstmarkt Gemeentegrot
• Stichting Buitenevenementen Valkenburg aan de Geul • Stichting Wielrennen Valkenburg aan de Geul
www•valkenburgpromotion•nl
wordt
TECTUS
bouwmanagement
Verbouwen, renoveren of nieuwbouw? Momenteel zijn wij druk doende met de verbouwing van onze zonnestudio tot Beauty-Centrum!
Na de verbouwing zullen wij u graag van dienst zijn met:
• Vernieuwde zonnebanken • • Schoonheidssalon • • Pedicure • • !QMS Anti-Aging • • Slender You • • Vacu Steps • De openingstijden tijdens de verbouwing zijn op maandag t/m vrijdag van 12.00 - 20.00 uur en zaterdags van 11.00 - 18.00 uur. Zondags is rustdag! (Wij trachten ervoor te zorgen dat u zo weinig mogelijk hinder ondervindt tijdens deze verbouwing).
Dr. Erensstraat 46a - Valkenburg Telefoon 043 - 601 15 72
• bouwkostenmanagement • onafhankelijke begeleiding • bouwtechnische keuring
peiler voor een goed resultaat!
www.tectus-bouwmanagement.com info@tectus-bouwmanagement.com
KI J K o p Va l k e n b u r g 21
Adrie van der Poel ontwerpt parcours
Na Amstel Gold nu ook
veldrijden op de Cauberg H
et ijs van de spectaculaire Red Bull Crashed Ice WK-wedstrijd is nauwelijks gesmolten als zich in het Kuurpark een tweede, sportief topevenement afspeelt. Dit keer staan de deelnemers echter niet op ijshockeyschaatsen. Ze zitten op crossfietsen. De eerste internationale Cauburg Cyclo-Cross moet Valkenburg op 19 februari in een klap op weg naar het internationale veldrijden zetten. tekst: Rob Dijksman. foto’s: Sander Dijksman. Een beetje sportevenement heeft tegenwoordig als boegbeeld een grote naam uit het verleden. De Stichting Wielrennen Valkenburg aan de Geul heeft Adrie van der Poel overgehaald zijn naam aan de eerste Cauberg Cyclo-Cross te verbinden. Dan heb je wel meteen iemand in huis. Van der Poel won zes klassiekers, onder andere de Ronde van Vlaanderen, de Brabantse Pijl, Luik-Bastenaken-Luik en de Amstel Gold
Race. Twee Tour-etappes en het wereldkampioenschap veldrijden 1996 staan ook op zijn palmares. Daar kun je een even imposante lijst tweede plaatsen aan toevoegen: WK op de weg 1983 en vijf tweede plaatsen bij het WK veldrijden. De Brabander is samen met wieleradviseur Bennie Ceulen door de stichting gevraagd om het veldrijden in Valkenburg beter op de wielerkaart te krijgen.
Wielerstad Het wordt inderdaad tijd dat Valkenburg zich ook als veldritstad profileert. Op de weg is die klus, mede dankzij de Amstel Gold Race, inmiddels geklaard. Tour de France, Giro d’Italia en Vuelta namen de wielerstad in hun routeschema’s op. In 2012 komt het WK-wielrencircus, na 1938, 1948, 1979 en 1998, voor de vijfde keer naar Limburg, meer speciaal naar de Cauberg. De organisatoren willen deze cross tot een jaarlijks terugkerend evenement maken. Hetgeen vervolgens moet leiden tot wereldbekerwedstrijden. Met uiteindelijk een WK-veldrijden ergens op de flanken van het Geuldal als ultieme doel. ‘De eerste Cauberg Cyclo-Cross is een internationale veldrit in alle categorieën onder auspiciën van de KNWU en de UCI. Vijf disciplines, Nieuwelingen, Junioren, Beloften, Dames en Elite, strijden zaterdag 19 februari 2011 om de eer. We kunnen zevenduizend bezoekers kwijt in het Kuurpark van Holland Casino op de Cauberg. >>
Italiaanse Specialiteiten Het adres op het Grendelplein in Valkenburg voor heerlijke mosselen, kreeft, oesters, steaks, pasta’s en veel meer. Kom eens proeven en laat u verrassen met datgene wat wij u allemaal te bieden hebben. U bent van harte welkom!
Hotel - Restaurant
Montagna del Mondo
Hotel Prinses Juliana gelegen aan de rand van Valkenburg aan de Geul is DE locatie voor een diner in het restaurant of voor een “aangeklede” kop koffie met gebak of een drankje en een hapje op het terras. Tevens maken wij van ieder feest een groot succes. Uw vergadering zal succesvol verlopen op deze bijzondere locatie waar kwaliteit en service hoog in het vaandel staan! TUINRESTAURANT AMALIA & RESTAURANT MÁXIMA Voor lunch en diner met een uitgebreide keuze aan streekgerechten zowel klein als groot en dat alles tegen redelijke prijzen!
*netwerkborrel*vergaderen*overnachten*diner*lunch* *bedrijfspresentatie*teambuilding*personeelsfeest* *receptie*compleet verzorgde bruiloft*jubileum*en meer...
iana
ses Jul
Grendelplein 15 • Telefoon 043 - 609 00 43
w w w. h o t e l m o n t a g n a . n l
rin Hotel P
ie wlocat ! u o r T rg Dé lkenbu a V n a v
Broekhem 11 6301 HD Valkenburg aan de Geul Telefoon 043 - 601 22 44 info@hotelprinsesjuliana.nl www.hotelprinsesjuliana.nl
VALKENBURG De wereldberoemde Leonidas bonbons zijn ideaal als geschenk, maar ook een verwennerij voor uzelf. Geniet van chocolade- repen en figuren, suikervrije dieet chocolade en andere lekkernijen. Diverse soorten koffie, chocolade- en frisdranken en in het seizoen, overheerlijk ijs in vijftien smaken. Ook om mee te nemen!
Denk maar aan iemand Theodoor Dorrenplein 12 • Telefoon 043 - 601 19 11 • leonidasvalkenburg@gmail.com
KI J K o p Va l k e n b ur g 23
Een flink deel van hen komt naar we verwachten uit België. We willen er daarom een heerlijk volksfeest van maken, net zoals op de Belgische coursen. We houden ook Belgische toegangsprijzen aan, tien euro’, vertelt stichtingsbestuurslid Jo Römling.
Parcours Het parcours slingert zich als het web van een dronken spin zigzaggend door het Kuurpark. Het is ontworpen door Adrie van der Poel. Met een ploeg vrijwilligers zorgt hij ook voor de aanleg. ‘Het is nu een prima locatie. Als we in volgende jaren echter van een categorie 2 naar een categorie 1 wedstrijd groeien - en dat is volgend jaar wellicht al het geval - en daarna naar wereldbekerwedstrijden, moeten we op zoek naar een ander terrein. Die wedstrijden trekken tienduizenden bezoekers, bij een WK zelfs vijftigduizend, die kun je niet kwijt in het Kuurpark’, aldus Van der Poel. Per rondje van 2,7 kilometer bedwingen de rijders in een tiental klimmetjes een hoogteverschil van circa honderdvijftig
meter. Bergop gaat het over de verharde paden, omlaag is het was ruwer terrein. Na tien ronden is dat al vergelijkbaar met een forse Pyreneeën-etappe in de Tour. Voor de Beloften, Dames en Elite-klassen zijn inmiddels zo’n zestig rijders en rijdsters gecontracteerd.
Belgische hegemonie Veldrijden staat vooral bij onze Vlaamse buren hoog op het lijstje van populaire sporten. Dat is niet altijd zo geweest. Na het eerste WK-veldrijden in 1950 duurt het tot 1966 voor een Belg zich kampioen mag noemen. Het is de befaamde Eric de Vlaeminck. In zes opeenvolgende jaren (1968-1973) gaat hij naar huis met de regenboogtrui. Daarmee zet hij veldrijden in België voorgoed op de kaart. Vanaf 1980 mengen Nederlanders zich ook een tijdje in de medailleverdeling. Eerst met Hennie Stamsnijder. Later vooral met Adrie van der Poel en Richard Groenendaal. Na 2000 nemen de Belgen het heft bijna volledig in handen. In de laatste tien jaar pakken zij
Hoogtekaart
vierentwintig van de dertig podiumplaatsen. Veel in de melk te brokkelen heeft Nederland bij de Elite jammer genoeg niet meer. Het laatste Nederlandse succes was in 2008. Raborenner Lars Boom werd toen wereldkampioen. Bij de dames loopt het beduidend beter. Marianne Vos wint de titel in 2006, 2009 en 2010. ‘Maar let op, onze jeugd komt eraan’, dat weet Adrie Van der Poel zeker. Wellicht zien we in februari bij de Beloften een toekomstige Nederlandse wereldkampioen rijden. Zou het Adrie’s zoon David kunnen zijn? <<
19 febru
ari 2011
Het laats te nieuws vindt u o www.cau p; bergcyclo cross.com en; twitte r.com/ca ubergcyc l0.
24 KIJK o p Valke n burg
A
“ chtenvijftig... zeventien... vierenzeventig... drie”. Geconcentreerd turen de deelnemers naar de kaarten, die voor hen op tafel liggen. Sommigen zitten op het puntje van hun stoel. Af en toe wordt een omgeroepen cijfer op de kaart bedekt met een plastic, doorzichtig schijfje, een zogenaamd döpke. In de zaal is het opvallend stil, de spanning stijgt, want er wordt nu gespeeld voor een tekst: Jos Benders volle kaart en dus de hoofdprijs van deze ronde.
Een mannenstem roept in een traag tempo cijfers om, die hij afleest van schijfjes. Die haalt hij tevoorschijn uit een houten kistje. De koffiedame achter de bar speelt mee met 2 series van elk zes kaarten. Een gedistingeerde dame, bijna vooraan gezeten aan een van de lange tafels, roept bescheiden “kien!”. De spanning in de zaal ontlaadt zich, gemompel doet teleurstelling bij de niet-winnaars veronderstellen. Een vrijwilliger loopt naar de winnende dame. Met de eerste geldprijs stevig in de hand worden de nummers “teruggeroepen” via de draadloze microfoon. Het is muisstil in de zaal...! Het staat nu vast: die kien was terecht uitgeroepen. Bijna verontschuldigend naar de dames die om haar heen zitten, neemt de gelukkige bescheiden en zonder al te veel omhaal de tien euro aan. Buiten is het guur. De regen striemt tegen de ramen van de zaal. Het is kienavond, het typisch Zuid-nederlands gokspelletje voor de gewone man, maar vooral voor de gewone vrouw. Zij zitten aan lange
kien Kijk
tafels. De kastelein heeft gezorgd dat er een aangename temperatuur hangt in de zaal. Tijdens het spel wordt er niet met elkaar gesproken, want kienen is een serieus, spannend spel. Tijdens de pauzes daarentegen zwelt het geroezemoes aan. Kienen is ook een gelegenheid om elkaar weer eens te spreken. Verwar het kienspel niet met bingo, dat vooral in noord-Nederland gespeeld wordt. Tussen beiden zijn er aanzienlijke verschillen. Zo wordt kienen gespeeld met 90 cijfers, bingo met 75. Kienen wordt gespeeld met kaarten van drie rijtjes met 9 kolommen, bingo met kaarten van vijf rijtjes en vijf kolommen. (Alhoewel: het woord kienen is afgeleid van het oudfranse woord quine, hetgeen vijf betekent) De meeste spelen met meerdere series van 6 kaarten, de meest handigen tot 4 series. Dat zijn dus 24 kaarten en even zoveel kansen op een prijs.
Gestolen prijzen Nog niet zo lang geleden kon in Limburg op vele plaatsen gekiend worden. Er was zelfs sprake van wildgroei: verenigingen werden benaderd door professionele goksyndicaten om op de vergunning van de vereniging kienavonden te kunnen organiseren. Er werd veel geld verdiend, waarvan de vereniging dan een klein gedeelte ontving. In 2008 nog werd in de kantine van de voetbalclub Helmond Sport een inval gedaan wegens illegaal kienen, dat op 5 avonden in de week plaatsvond. Daar kwam bij dat de prijzen bestonden uit gestolen goederen. De politie vermoedt
op
meer dan dat aan deze illegale activiteiten miljoenen werden verdiend Aan die praktijken probeert de overheid een einde te maken door een stelsel van toezicht op basis van de Wet op de Kansspelen. In Valkenburg waakt ambtenaar Ella Essers over de juiste toepassing van de wet. “Eigenlijk is er geen sprake van een vergunning. Verenigingen die een kienavond organiseren, moeten dat veertien dagen vooraf melden aan de gemeente. Het College van Burgemeester en Wethouders kunnen dan de bijeenkomst op een aantal gronden verbieden. In ieder geval wordt zo’n avond verboden, indien de vereniging die het organiseert nog geen drie jaar bestaat of indien de vereniging alleen als doel heeft het organiseren van kienavonden.” Dat komt er op neer dat alleen verenigingen mogen kienen, die de opbrengst gebruiken voor het spekken van hun activiteitenkas, het fonds voor de aanschaf van nieuwe muziekinstrumenten en dergelijke. Volgens Ella Essers loopt de belangstelling voor het kienen terug. Alleen Harmonie Concordia uit Berg en Terblijt en Schietvereniging ’t Haantje uit Valkenburg organiseren nog regelmatig kienen. Zangvereniging Eendracht uit Sibbe organiseert eenmaal per jaar een kienavond. “Vroeger organiseerden ook de Samenwerkende verenigingen van Houthem kienavonden op de maandagavond. Dat is nu niet meer zo,” aldus Ella Essers. Een oorzaak weet ze niet aan te geven.
nen
KI J K o p Va l k e n b ur g 25
een gokspelletje Sociale samenhang Voorzitter Habets van Schietvereniging ’t Haantje: “De belangstelling wordt minder. Vroeger zat de zaal vol met 70 tot 100 mensen. Nu zijn we blij met 50-60 mensen. Veel ouderen vallen weg, en het feit dat we op basis van de vergunning geen grote prijzen meer mogen weggeven, is ook geen trekker. We houden per avond zo’n €20 tot €30,- over voor de vereniging. We organiseren kienavonden eigenlijk alleen nog maar voor de trouwe bezoekers, die erg gesteld zijn op het spelletje”. Bijzonder trots is de vereniging op haar elektronisch nummer-kiezer. Het gekozen nummer wordt door de computer geselecteerd, is zichtbaar op een scherm en wordt ook nog eens omgeroepen.
De teruggang in bezoekers bij het kienen is geen toeval. Volgens het Centraal Bureau van de Statistiek is de sociale samenhang in vooral Limburg sterk achteruit gehold. Nergens in Nederland liep het aantal onderlinge contacten zo sterk terug als hier. Daar zijn oorzaken voor aan te wijzen, o.a. de concurrentie van de televisie. Uit een ander onderzoek: in 2009 keken we met zijn allen weer 5 minuten meer naar het kastje dan in 2008. In de zaal is van die teruggang weinig te merken. Er heerst een gezellig geroezemoes, nieuwtjes worden met elkaar uitgewisseld. Niet voor iedereen is kienen het belangrijkste op deze avond. Mevrouw Dorren-Laval van Zangvereniging Eendracht uit Sibbe is blij met de belangstelling van Kijk op Valkenburg. De zangvereniging organiseert eenmaal per jaar een kienavond en wel met halfvasten, dat dit jaar op 2 april valt. De leden brengen de prijzen in, waardoor er voor de vereniging behoorlijk wat overblijft. Er komen altijd tussen de 70 en 100 bezoekers, maar mevrouw Dorren-Laval verwacht deze keer meer bezoekers, nu de vereniging in 2011 140 jaar bestaat en gedurende het jaar enkele jubileum-activiteiten plaatsvinden. “Kunt u daar ook aandacht aan besteden?”, vraagt ze nog.
poppetjes, sleutelhangers en andere onduidelijke kleurige frutsels. In de pauze tussen twee rondes door vraagt uw verslaggever of zo’n mascotte helpt. De dames beamen dat, enigszins besmuikt en gniffelend. Enkelen halen snel een kopje koffie, maar velen eten hun meegebrachte mandarijntjes op, zoals bekend een vrucht waarvan het eten Vrouwe Fortuna gunstig stemt. Het geluk zal hen na de pauze wat meer toelachen.
Kienen in Valkenburg
Mascottes
Harmonie Concordia Berg & Terblijt Iedere donderdag- en zondagavond vanaf 19.00 uur in zaal ’t Vöske, Grote Straat, Berg & Terblijt. Schietverenging ’t Haantje Valkenburg Iedere zondag van oktober t/m april vanaf 19.30 uur in Hotel op de Boud, Parallelweg 3, Valkenburg.
Aan de tafel zitten vooral oudere dames, soms met hun dochters. Voor zich een doosje met döpkes. Soms ook een doosje met snoepjes. Opvallend veel mascottes, zoals plastic eendjes, een dobbelsteen,
Zangvereniging Eendracht Sibbe Halfvasten (zondag, 2 april 2011) vanaf 19.30 uur Café Aan de Kirk, Sibberkerkstraat 46, Sibbe. <<
26 KIJK o p Valke n burg
Kijk daar komen de schutters...
Schutter een levende reproductie! tekst: John Reinhard
H
et Nachtwachtgilde is een wereldberoemde groep van ongeveer 50 leden. Zij beelden met behulp van een drumband, bestaande uit ongeveer 10 leden, het wereldberoemde schilderij de Nachtwacht van schilder Rembrandt van Rijn uit. In 1965 maakte men het eerste optreden voor de televisie, na deze uitzending regende het uitnodigingen. Optredens in binnen en buitenland, soms wel twintig keer per jaar. Al bijna 50 jaar roept de kapitein, tegenwoordig gespeeld door Peter Jeurissen, zijn mannen bij elkaar, stelt hen op in rijen van drie en marcheert af naar een podium ergens in Nederland of daarbuiten, “We hebben een tamboercorps, we hebben bankjes, we hebben een mat bij ons, een heel groot ding en dan gaan we daar de Nachtwacht uitbeelden, zoals die in het Rijksmuseum van Amsterdam te zien is”. Een levende Nachtwacht, kompleet met hondje, meisje en alles wat er verder bij hoort. “Nou en dan gaat mijn stok de lucht in en dan gaan we daar zo’n 5 minuten of langer helemaal stil staan”. zegt Peter. “De een met een lans, de ander met een hellebaard of een spies. Die Nachtwacht daar moet je mee geboren zijn, daar ga je nooit meer uit”. Peter is inmiddels al 37 jaar bij de Schutterij, waarvan de laatste jaren ook als
voorzitter. “Het gilde kent niet alleen een bestuur, maar ook een commandostructuur. In 1973 kwam ik erbij, als instructeur en klaroenblazer, we hadden toen nog niet zoveel optredens”. Met veel plezier is hij nu al jaren de kapitein van het gilde.
Historie Nachtwachtgilde Het Nachtwachtgilde uit Berg en Terblijt is een verlengstuk van de in 1617 opgerichte schutterij ‘’De Heilige Mohulphus en Gonhulphus’’. Zij werd ondermeer opgericht om ervoor te zorgen dat de veiligheid in de heerlijkheid Berg niet in gevaar werd gebracht of, zoals in haar reglement staat ‘’tot bewaring van het allerheiligste in de processie en tot bewaring van de orde’’. Het gilde kende een turbulent bestaan. Tijdens de Franse revolutie heeft de schutterij, vanwege een maatregel van de Franse bezetter ‘’stil gelegen’’ en werd pas in
1818 wederom in orde gebracht. Maar toen de schutterij, die een stuk land en een huis met een tuin bezat in 1826 door de gemeente werden aangeslagen had de schutterij geen middelen van bestaan meer en werd ze opgeheven. Na een kortstondige heroprichting in 1873 leverde de schutterij op 4 mei 1877 definitief haar bezittingen waaronder het koningszilver bij het gemeentebestuur in.
De heroprichting In 1962 namen enkele vrienden in Berg en Terblijt het besluit de eens zo befaamde schutterij, her op te richten en kon de schutterij zich, met het originele koningszilver (de oudste koningsplaat stamt uit 1681) weer ‘’aan de volke’’ vertonen, maar in een geheel ander gedaante. Met hulp van de toentertijd in Berg en
KI J K o p Va l k e n b ur g 27
ij het Nachtwachtgilde, naar het Rijksmuseum”. Je ziet de trots in de ogen van de voorzitter. “Vergeet ook niet te melden dat we heel veel foto’s op de website hebben staan”, zegt hij bij het afscheid. <<
De Nachtwacht (1642) Het korporaalschap van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburch. 1642 - techniek: olieverf op doek afmeting: 363 x 437 cm
“Kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburch”. Terblijt woonachtige kunstschilder Lei Molin, die wist dat zich in het Rijksmuseum te Amsterdam nog enkele authentieke uniformen bevonden uit de tijd dat Rembrandt zijn ‘’Nachtwacht’’ schilderde. werden meerdere kostuums nagemaakt en konden de leden van de heropgerichte schutterij zich weer vol trots in het openbaar tonen.
Nieuw elan Met het gilde is het de laatste jaren crescendo gegaan. Elk jaar komen er nieuwe leden bij, in alle leeftijdscategorieën “Wij hebben leden van 6 tot 90 jaar terwijl we in 37 jaar maar 2 voorzitters en 2 penningmeesters hebben gekend”. Maar nieuwe leden zijn nog steeds van harte welkom. “Als we nog eens twee klaroenblazers zouden vinden, dan zou ons dat erg blij maken” zegt Peter. Het Nachtwachtgilde wordt altijd toegejuicht als zij tijdens een optocht langs paraderen of zich opstellen voor een tableau vivant. Natuurlijk zijn het vooral de prachtige kostuums die opvallen, (voor elk van de hoofdpersonages twee stuks). “Alle kostuums moeten tot in het kleinste detail kloppen. Elk jaar vinden wij weer zaken die we kunnen verbeteren. Het kost allemaal handenvol geld, geld dat we alleen met onze optredens kunnen verdienen”.
“We hebben nog iets nieuws bedacht. Een opdrachtgever kan in kostuum deel nemen aan ons Nachtwacht tableau en daar dan tussenuit stappen om voor een congres of zoiets zijn toespraak te houden. Reken maar dat dat een bijzondere opkomst is”.
50 jaar Vaak is geprobeerd om het Nachtwachtgilde van Berg en Terblijt te kopiëren, “maar dat lukt ze niet. Wij hebben er jaren en jaren over gedaan om deze kwaliteit te bereiken, dat doe je niet zomaar even na”. In 2013 bestaat het Nachtwachtgilde 50 jaar. Er worden nu al voorberei-dingen getroffen om er dan een groot en spectaculair feest van te maken.
Bijzondere website “Wij hebben, als oudste vereniging van Berg en Terblijt ook nog eens een moderne website ontwikkeld (www. nachtwachtgilde.nl), met een rechtstreekse link
De Nachtwacht is het beroemdste schilderij van het Rijksmuseum in Amsterdam en heeft eigenlijk een andere titel: ‘De compagnie van Frans Banning Cocq’. Het schilderij is een schuttersstuk: een groepsportret van een afdeling van de schutterij. De schutters op de Nachtwacht heten Kloveniers, naar een 16de-eeuws vuurwapen, de klover De Nachtwacht is een paar keer verhuisd. Tot 1715 hing het schilderij in de ‘Groote Sael’ van de Kloveniersdoelen. Daarna werd het overgebracht naar het stadhuis op de Dam. In 1817 ging de Nachtwacht naar het net geopende Rijksmuseum, toen gevestigd in een 17de-eeuws herenhuis aan de Kloveniersburgwal. In 1885 kreeg het Rijksmuseum een eigen gebouw en verhuisde de Nachtwacht naar een speciaal ontworpen Nachtwachtzaal.
mooi maatje meer
Moderne en vrouwelijke kleding met soepel vallende stoffen en een mooie belijning voor de vrouw met een mooi maatje meer. Nieuwsgierig? Kom gezellig binnen voor een passend advies in een persoonlijke sfeer! Merken kleding: X-Two, Ophilia, Yoek, Escaladya, Marc Abbass, Masai.
ma. van 12.00 uur tot 17.00 uur wo. do. vrij. za. van 12.00 uur tot 18.00 uur zo. van 13.00 uur tot 18.00 uur
G O U D S M I D
J U W E L I E R
muntstraat 8a • valkenburg • 043 - 601 39 48 • info@kleiaasj.nl • www.kleiaasj.nl
Passage 7 • 6301 DW Valkenburg a/d Geul • 043-601 22 30 • juwelierleonvijghen.nl
stoer•chic•vrouwelijk leuke MODE voor de modebewuste vrouw
w o m e n s f a s h i o n
Jacky • Supertrache
•
i am
S’nob • Cream • St.Martins
•
not the same
My Brand • YaYa • Il Dolce
•
poools
Rinacimento • Glamerous
•
gustav
Nickelson • Picture Perfect
•
silver rooz
•
passage 5
•
valkenburg
•
043-6010222
Kikiriki WALRAMPLEIN 20 06-51 96 27 80 wo. do. vrij. VAN 11.00 TOT 18.00 UUr Zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur Zondag, maandag en dinsdag rustdag!
Wo 10.00 - 18.00 Do
10.00 - 18.00
Vr
10.00 - 18.00
Za
10.00 - 17.00
Zo
13.00 - 17.00
KI J K o p Va l k e n b ur g 29
E
r is niks heerlijker dan de eerste warme dag na een lange koude winter. Wanneer je zonder jas lekker in het zonnetje kunt zitten en het buiten weer ruikt naar lente. Dan begint het weer te kriebelen om de kledingkast op te ruimen en alle winterkleren weer voor een jaar op te bergen. tekst: Linda Offermans
Lente
Modetrends 2011
De mode werkt altijd vooruit. Terwijl wij bezig zijn met wat nu hot is, zijn alle designers al bezig met wat volgend voorjaar in de schappen moet komen te liggen. In de winter moeten modellen bikini’s showen op een ijskoud strand en in de zomerhitte worden fotoreportage’s in dikke winterjassen op de plaat gezet. Gelukkig hoeven we ons daar niet druk om te maken. Het hele beeld in 2011 is dat de mode weer een klein beetje optimistischer wordt. Na de crisis en de sombere tijden mag toepasselijk het lente zonnetje weer wat gaan schijnen. Nog niet in extreme vormen, maar alle positiviteit is zeer welkom. Ik heb enkele trends van 2011 op een rijtje gezet.
Kleding trends Jarenlang was de militaire look in, zoals ook afgelopen winter. Nu is de outfit nog steeds stoer, maar dan geïnspireerd op bijvoorbeeld de classic film Easy-Rider. Namelijk de zogenaamde biker Look. Stoere leren jassen met gespen, stiksel en patchwork, leren rokken en broeken en natuurlijk de motorlaars. De leren broeken hebben meer stiksels, ritsen en bewerkingen dan de leren broeken in afgelopen seizoen. Deze trend is niet alleen stoer dit jaar maar ook door de bewerkingen, soorten leer en kleur erg chic. Dus Born to be wild! Heb je toevallig een oma die kan kantklossen of connecties heeft in Brugge? Dan zit je helemaal goed! Kant zat al een paar seizoenen in het modebeeld maar is geëvolueerd naar nieuwe hoogtes. Het gaat nu meer over de details in het kant. Het kant moet eruit zien of het met de hand is gemaakt. De bedoeling is dat het kant terug komt in jurkjes en rokjes zonder dat het ordinair wordt. Voor iedereen die van science fiction houdt is er de futuristische look. Ik heb de collecties bekeken van fashion week en het
Stoere leren motorjas van Balmain. deed me een beetje denken aan Marlies Dekkers als zij kleding zou ontwerpen. Heel veel bandjes kruislings, stoffen harnassen, gedrappeerd en heel veel in het wit. Echt een originele look. De wijde broek mag nog steeds. De taille is heel hoog en de pijpen zijn erg wijd. Je hebt meteen een jaren ‘70 gevoel als je deze broeken ziet, maar ze zijn wel aangepast aan deze tijd en bieden ook veel comfort. De lengte van jurken en
rokken zijn echt tot op de enkel deze lente, er zal weinig huid zichtbaar zijn. De blouses zijn erg wijd met de zogenaamde Dolman mouwen, dat zijn wijde mouwen met een groot armsgat, maar strak bij de polsen. Er zijn ook altijd trends waar je een beetje aan moet wennen, de wijde “oma” rokken met heel veel prints zullen weer te koop zijn en niet iedereen zal daar warm van lopen. >>
3 0 KIJK o p Valke n burg
Ook zag ik op de catwalk kleding die geïnspireerd is op pyama’s. Comfortabel is dat zeker, maar om daarin op straat te gaan lopen gaat mij wat te ver.
Kleuren Warme kleuren zoals zand, camel en ivoor komen bijna in iedere collectie terug. De knalkleur is oranje dit voorjaar. Ook mint komt voorbij. Natuurlijk blijft wit en zwart (vooral in de details en afwerking) ook nu weer terug komen. Sieraden van Swarovski.
Sieraden In de herfst en winter van 2010 waren de sieraden uitbundig. Vooral heel veel kettingen door elkaar dragen met veel franjes. Ook de gypsy sieraden waren volop te krijgen. Die uitbundigheid komt deze lente niet terug. De kettingen zijn lang, eenvoudig met maar een enkele hanger of bedeltje eraan. Goud wordt ook veel gebruikt. Ook namaak edelstenen verwerkt in sieraden zijn helemaal hot. Het gaat vooral om bijzondere stukken en sieraden met een betekenis die er helemaal toedoen dit jaar.
Make-up QVogue. Tas van Diane von Furstenberg.
Make-up Tegenwoordig zijn er geweldige foundations en minerale poeders, dus niemand hoeft er meer oranje uit te zien of rond te lopen met een dikke plamuurlaag. De truc is om er natural uit te zien zonder dat het lijkt of je make-up draagt. Zelf ben ik een grote fan van de Bare Minerals producten van Bare escentuals. Ze verstoppen de huid niet, je kan ze zelfs in de zon dragen zonder vlekken te krijgen en ze zijn in alle tinten verkrijgbaar. De lippen moeten verleidelijk zijn. Rood, violet en roze komen weer terug.
Gebruik een lippotlood zodat je lippen nog groter lijken. Dep de lippen tussen 2 laagjes door met een tissue en de lippenstift blijft langer zitten. Ook op de ogen mogen vrolijke felle kleuren. En een mooie zwarte mascara maakt het af. De smokey eye blijft. Een smokey eye hoeft niet persé met zwart te zijn, je kunt in principe alle kleuren hiervoor gebruiken. Weet je niet precies hoe je dit moet doen, dan zijn er ook smokey eye make-up doosjes waar precies in vermeld staat welke kleur waar moet op het oog.
Handtassen
Handtasje van Oscar de la Renta.
Er zijn heel veel kleurijke handtassen langsgekomen op de catwalk. Wat me ook opvalt is dat bijna alle tassen bewerkt zijn. Heel veel ritsen, vlechtwerk, applicaties, bloemen, gedrapeerd leer en heel veel prints. Veel clutches, kleine tasjes die je in de hand draagt, maar ook de grotere tas blijft en dat is goed nieuws. Glimmende stoffen of leer wordt ook veelvuldig gebruikt. Heerlijk dus die Lente! <<
KI J K o p Va l k e n b u rg 31
Italiaans-Spaanse enclave in Valkenburg! Restaurante Latinos: temperamentvolle keuken!
H
et gehele jaar bewaart Valkenburg de warmte en de sfeer van het temperamentvolle Latijns Amerika. Stap een middag of avond binnen in “Latinos” in Valkenburg en verwarm uw geest en lichaam met heerlijke muziek, smakelijke gerechten en een zomerse sfeer in een echt Latinos-decor. Spanjaarden, Portugezen en Fransen verspreidden in de 16de en 17de eeuw hun invloed, hun beschaving en hun taal in delen van Zuid- en Centraal-Amerika. De term “Latijns Amerika” is bedacht door Napoleon Bonaparte, die dit deel van de wereld wilde veroveren, maar buiten werd gezet door de Mexicanen. Overigens spreken de Latinos doorgaans ook Indiaanse talen. En de Latinos dulden in Valkenburg “Bonaparte” weer op een steenworp afstand. De cultuur van de Latinos spreekt met name in de 21ste eeuw tot de verbeelding van velen. De muziek uit Cuba, de dansen uit Argentinië, de rum uit Colombia en gerechten uit onder andere Mexico en Cuba inspireerden Charles en Kirsten in 2002 tot “Restaurante Latinos”, de Latijns-Amerikaanse enclave in Valkenburg. Wie er binnenstapt waant zich in het zonnige, frivole continent, niet alleen door de entourage.
Spannende keuken Latinos biedt u een spannende keuken op, vol groenten, kruiden, sauzen en heerlijk mals vlees. Met tapenades en nacho chips met kruidige dipsaus uit eigen keuken. Maar begin bijvoorbeeld met een pittige tomaten soep, carpaccio, Jamon Iberico
(exclusieve Spaanse rauwe ham) of een mooie salade. Op de Latijns-Amerikaanse pampa’s lopen runderen in de vrije natuur. Zij leveren heerlijk vlees dat in Latinos de basis is voor spiesen, rib-eyes van de grill, tournedos en meer. Proef ook de mooie, gemarineerde lamsrack en de combination mixto van lamskoteletjes en gamba’s. Daarnaast serveert Latinos overheerlijke kreeft gerechten ook in combinatie met vlees. Latijns Amerika ligt aan zee, dus proef de vis in de rijk gevulde vissoep (gamba’s, scampi’s, visfilet), viscarpaccio, pasta met gemarineerde scampi’s, grote gambas van de grill of een heerlijke dorade van de grill. Tip: van een hele, verse kreeft geniet u hier voor E 33,90,-. Geniet ook van Latinos variant op gemengde salades en pasta’s. Aan één item kunnen de Latijns-Amerikanen niet altijd tippen. Daarom drinkt u bij uw gerechten Limburgs bier uit de tap of een Corona of Desperado uit de fles.
Tapas Latinos werd al snel de zaak met ambiance voor lekkerbekken die alles willen proeven.
Maar dat werd wat veel voor de buik. Gelukkig kennen ook Latinos tapas. Voor een uitgebreide tapasschotel loopt iedereen warm. Er zijn vlees- en vis-tapasschotels. Bent u met zijn tweeën, bestel dan gewoon de combinatieschotel met pinchos van de grill, bonenstoof met champignons en paprika, spareribs, kippenbout, lamskoteletjes, olijven, nachochips, scampi’s al ajillo, grote gamba’s, reuze mosselen in kruidenboter, botervis met romige vissaus, gefrituurde inktvisringen met knoflooksaus, saladegarnituur en stokbrood. Een flinke opsomming, maar ook een royale maaltijd vol variatie. Tip: Wanneer mama en papa genieten van een lekker hoofdgerecht eet er 1 kindje gratis een kindergerecht. U sluit uw menu af met bijvoorbeeld een Crèma Catalana met een Cubaans tintje, een chocomousse met stukjes noot, een huisgemaakte tiramisu of een ander mooi dessert. Uw koffie laat u upgraden met Nr. 43, Ponche Cabellero of een andere lekkernij en blijft nog gezellig natafelen. Wilt u kennis maken met de cultuur van de Latinos? Sla gerust het reisbureau over en stap binnen in de Latijns-Amerikaanse enclave in Valkenburg. U zult er beslist vaak naar “terugreizen”. Restaurant Latinos is dagelijks geopend vanaf 12.00 uur, de keuken is geopend van 12.00 tot 22.00 uur. <<
3 2 KIJK o p Valke n burg
huis Een zorgeloos
O
p Tweede Kerstdag 2004 trilt de aarde zoals hij in honderd jaar niet heeft getrild. Een zeebeving bij Sumatra veroorzaakt een enorme tsunami. De allesvernietigende vloedgolf kost 230.000 mensen het leven. Een van de ergste natuurrampen in de recente geschiedenis drukt jarenlang zijn verschrikkelijk stempel op de kusten van de Indische Oceaan. Ook in Sri Lanka, één van de zwaarst getroffen gebieden. De vloedgolf maakt er een miljoen slachtoffers. Het officiële dodental staat op ruim 38.000. In de meeste derde-wereldlanden zorgen de kinderen voor de oude dag van hun ouders. Bejaarden zijn er volledig aangewezen op hulp van hun kinderen. Dat was in Europa vroeger net zo. Tot volksverzekeringen die taak overnamen. Landen als Sri Lanka kennen zulke sociale zekerheden niet. AOW? Nooit van gehoord. Het verlies van een kind is ook daar een aangrijpende gebeurtenis. Maar meer nog is het een ramp voor de ‘oude dag’-voorziening. Bij de tsunami verloren veel ouders hun kinderen. En daarmee in één klap ook de verzorging van hun oude dag.
Pater Van der Looij Anja Sijstermans uit Mechelen was op Sri Lanka toen de oceaan tien meter hoog met Bewoners en helpers.
voor de
allerarm een snelheid van negenhonderd kilometer per uur alles langs de kust wegvaagde. Wat preciezer: Anja was in Baddegama, een dorp van zo’n dertienduizend inwoners bij de stad Galle, in zuidwest Sri Lanka. Als bestuurslid van de Van der Looij Welfare Foundation bezocht ze de school die met Nederlandse hulp door boeddhistische monniken wordt gerund. De stichting is genoemd naar pater Dr. Van der Looij. Op een reis ontmoet hij monnik Gunarathana Thero, die zich inzet voor de allerarmsten van Baddegama. Het klikt tussen de monnik en de pater en weer thuis in Mechelen gaat Van der Looij aan de slag om in Baddegama een schooltje voor de arme jeugd van de grond te krijgen. Dat ‘schooltje’ telt tegenwoordig driehonderd
leerlingen. De meesten zijn wees of komen uit één-oudergezinnen waar de vader is gesneuveld in de burgeroorlog met de Tamil Tigers.
De echte start Als Anja’s collega’s en haar werkgever Sevagram horen van de gigantische problemen rond Galle besluit de raad van bestuur van deze zorgverlener een kleinschalig zorgcentrum voor ouderen in Baddegama op poten te zetten. Medewerkers en vrijwilligers van Sevagram pakken de fondsenwerving voortvarend aan. Met hulp van een tweede stichting, de Vebego Foundation (van vroegere schoonmaker Hago) staat er in november 2009 een ouderencentrum met vier zorgwoningen en een hoofdgebouw. De totale kosten van het project: €300.000,-. Tweederde betaalt Sevagram, de rest komt van Vebego. Het krijgt de naam Senehasa. De top van Sevagram besluit dat het project voor hen nu is afgerond. Maar het eigenlijke werk begint dan pas. Jo Knubben, vrijwilliger en cliëntenraadslid van Sevagram, Paul Block, John Silvertand en Jo Wouters vinden dat het centrum voorlopig steun verdient en richten de stichting Senehasa op. In een half jaar tijd verzamelen zij voldoende geld om het hele zorgcentrum in te richten, inclusief alle achtenveertig bejaardenkamers. Ook een glimmende keuken en een nieuwe optiek staan er dan piekfijn bij. Voor de inrichting vliegen ze zelf naar
KI J K o p Va l k e n b ur g 33
tekst: Rob Dijksman foto’s: Jo Knubben en Rob Dijksman
msten Sri Lanka. In april 2010 staat het licht op groen om de eerste twaalf bewoners op te nemen. Een manager uit de streek krijgt de dagelijkse leiding. Over zijn schouder kijkt Gunarathana Thero een beetje mee. ‘Het dorp had geen geld om het centrum te runnen. Ook ontbrak de expertise voor exploitatie en professionalisering. Daarom blijven wij bij de verdere uitbouw betrokken. Tot men op eigen benen kan staan’, vertelt Jo Wouters. Met zijn zwager Jo Knubben vormt Wouters de ‘afdeling Valkenburg’ binnen het achtkoppige bestuur.
Theeplantage ‘Senehasa moet uitgroeien tot een volledig zorgcentrum. Vier groepswoningen bieden nu onderdak aan twintig zorgbehoevende ouderen. Meer is op dit moment financieel niet haalbaar. Het moeten er uiteindelijk achtenveertig worden. In het hoofdgebouw zijn de keuken, een restaurant, een ziekenboeg en het oogcentrum ondergebracht. Het is ook de basis voor allerlei activiteiten in de wijk’, vertelt Wouters. Hij is, samen met Knubben, net terug van een bezoek aan Sri Lanka. ‘Het begint echt goed te draaien. De bewoners hebben zelf een bananenplantage en een kruidentuin aangelegd. Veertien leerlingen van de Porta Mosana VMBO in Gronsveld helpen nu theestruiken te planten. Het is de bedoeling dat het centrum zich uiteindelijk zonder Nederlandse hulp staande kan houden’, melden zij enthousiast.
Brillen Paul Block Optiek in Eijsden steunt het centrum op een heel bijzondere manier. ’Al een paar keer hebben zij oogmetingen verricht in Baddegama. De laatste keer toen wij er waren van vierhonderd mensen. Ingezamelde monturen uit stoffige Limburgse laatjes krijgen nieuwe glazen in diverse sterktes. Op elke reis nemen we tussen de 1500 en 2000 brillen mee. Dertienhonderd Sri Lankanen lopen nu al rond met een Limburgse, tweedehands bril op hun neus. Ik denk dat we inmiddels in zo’n negentig procent van de behoefte hebben kunnen voorzien’, aldus Knubben. Slingeren er bij u ook afgedankte monturen, hoorapparaten of mobiele telefoons rond? Bel of mail hem dan even (tel. 043 6012021, e-mail: jo.knubben@gmail.com).
Anja Sijstermans in gesprek met bewoners.
Tempeltje op het complex.
Geen strijkstok Stichtingen als Senehasa kunnen alle hulp goed gebruiken. Iedere bijdrage gaat rechtstreeks naar het project in Sri Lanka. Er blijft niets aan de strijkstok van duurbetaalde managers hangen. De overheadkosten zijn nagenoeg nul doordat uitsluitend met vrijwilligers wordt gewerkt. De reizen naar Sri Lanka betalen de bestuursleden zelf. Sommigen offeren hun vakantie op om in Senehasa de handen uit de mouwen te steken. Steunen kan op verschillende manieren. Het eenvoudigst door geld over te maken op bankrekening 54.41.54.592 t.n.v. Stichting Senehasa, Heerlen. ‘Om inkomsten te genereren en de stichting te promoten bedenken we allerlei activiteiten. Je kunt ons met een kraam vol Sri Lankaanse producten op allerlei markten vinden. En in het voorjaar gaan wij een groot sponsordiner organiseren. Ik kook graag. Binnenkort brengen we een boekje op de markt met Sri Lankaanse recepten’, zegt Wouters. ‘Ons laatste idee is zelf reizen naar Baddegama te organiseren. Het toerisme naar Sri Lanka komt na de tsunami weer goed op gang. Arke bijvoorbeeld vliegt er weer naartoe. Het is een prachtland met fantastische nationale parken vol olifanten en een rijke, fascinerende cultuur. En voor duikers en windsurfers is het een waar paradijs’, besluiten de twee Valkenburgers, die hun hart hebben verpand aan het land dat ooit een Nederlandse kolonie was. << Stichting Senehasa Gatestraat 51, 6373 LN Landgraaf www.senehasa.nl
Met Limburgse tweedehands brillen kunnen 1300 Sri Lankanen weer lezen!
Oogmeting door Paul Block. Jo Knubben en Jo Wouters met echtgenotes in de Senehasakraam op de Bokkemert.
34 KIJK o p Val k e n burg
R
tekst: John Reinhard
estaurant Infini betekent, vertaald vanuit het Frans, oneindig. Dit is ook waar Kirsten Damoiseaux en Michael van Geffen voor staan. Hun keuken heeft een moderne insteek maar de basis is die van de klassieke Franse keuken. Een oneindige variatie, een oneindige kwaliteit en beiden met een oneindige passie voor hun vak.
Kirsten en Michael zijn Eindelijk was het dan zover! Na vele maanden voorbereiden en keihard werken openden zij in Juli 2010 de deuren van hun eigen restaurant Infini in de Plenkertstraat. “Wij, als jong team, willen graag onze droom gaan waarmaken om een goedlopend bedrijf op te starten waarmee we een groot publiek willen aanspreken”, zegt Michael. “Ons restaurant ligt op het niveau middenklasse tot luxe. Wij hebben reeds al behoorlijk wat ervaring opgedaan bij verscheidene topzaken van Nederland en vinden dat nu onze tijd is gekomen om op eigen benen te gaan staan”. Zelfverzekerd praten Michael en Kirsten over hun eigen zaak. “Onze bedoeling met het restaurant is om in een huiselijke sfeer een goede degelijke kwaliteit te leveren” Ja vult Kirsten aan “en willen de drempel wegnemen die veel mensen ervan weerhoudt naar een luxer restaurant te gaan”.
Over koken kunnen zij uren praten Van kinds af aan is Michael er al mee bezig. Hij wilde bakker worden en een eigen bakkerij beginnen. Maar op de bakkersopleiding kwam hij er achter dat het dagelijks herhalen van brood maken niet genoeg was voor hem, te saai hij wilde vernieuwend bezig zijn, toen al. Patisserie, mooie desserts bedenken, dat leek hem wel wat.
Infini Als 12 jarige werkte hij als keukenhulp bij restaurant de Burette in Heerlen, terwijl hij zijn bakkersopleiding volgde. Een docent zag veel in de jonge knaap en nam hem min of meer onder zijn hoede. “Hij nam mij mee naar de groothandel, ik mocht hem helpen bij de hogere klassen”.
Na de Burette werd Michael als leerling aan genomen bij de Boterbloem in Heerlen, hij maakte mee dat ze een Bib Gourmand kregen. Misschien groeide zijn liefde voor koken daarom wel verder. In elk geval voltooide hij moeiteloos een aansluitende koksopleiding bij Arcus.
KI J K o p Va l k e n b u r g 35
Bijna 20 jaar oud begon Michael als kok bij hotel Corio. “biefstukjes met frites, 180 couverts doorgeven, daar heb ik gas geven geleerd”. Na nog even sous-chef geweest te zijn bij Clubmet, kon hij als Chef patissier aan de slag bij Tout à fait in Maastricht bij chef Aussems. Hij bleef er twee jaar, maar leerde er ontzettend veel bij. Hier ontmoette Michael zijn vriendin Kirsten, dit keer sloeg de liefde in de pan en hoe vreemd kan het lopen; “Kirsten deed mee aan een kookwedstrijd in Zeeland, ze viel op, de eigenaar van Inter Scaldes in Kruiningen, die in de jury zat, bood haar direct een contract aan” Toen die hoorde dat ik kok was en mijn kookkunsten beoordeeld waren, mocht ik ook komen en zijn wij dus samen naar Zeeland getrokken”. Het was voor hen beiden een geweldige kans, “want is er nog een ander restaurant in Nederland dat al ruim 25 jaar twee Michelin sterren heeft?” “Chef Brevet is een wandelende culinaire encyclopedie, hij weet letterlijk alles, wat wij van die man allemaal geleerd hebben”. Zo zei hij altijd “als je wilt uitblinken moet je vooral op de cuisson (garing) van je vlees letten, dat is het allerbelangrijkste”. Michael heeft er 1,5 jaar in de keuken gewerkt en daarna nog eens bijna 2 jaar als chef patissier. “Ik kon mij uitleven , nieuwe desserts bedenken”. Kirsten was daar inmiddels de Sommelier Maître, “ze had de zorg over wel 800 verschillende wijnen, maar bij Infini hebben wij er ondertussen ook al zo’n 90 verschillende hoor”.
Een eigen zaak Beiden begonnen de warmte van zuidelijk Limburg te missen en verlangden ook steeds meer naar een eigen zaak. “we wilden zelf alle touwtjes in handen nemen”. Hun jonge restaurant verheugt zich nu al in een grote populariteit, vooral dankzij hun verse seizoens producten en streekproducten. Livar varken, geuldallam, grottenham, streekbieren etc. “Onze à-la-carte kaart bevat klassieke gerechten die in een modern jasje zijn gestoken”, zegt Michael. “Zo kun je eindeloos variëren met je kaart want er zijn altijd andere mogelijkheden. “Ik maak alles vers, bij ons komt er niets uit de diepvries.” Volgend jaar voegen zij weer iets toe. Kreeft en krab uit eigen homarium, nieuwe oesterbereidingen naast de verse vis, die ze nu al rechtstreeks van de visafslag laten
komen. “Ik wil laten zien dat krab net zo heerlijk kan smaken als kreeft”. En natuurlijk blijft de patisserie de specialiteit, de desserts zien er oogstrelend uit. Vanaf Januari zijn ze ook op zondag open vanaf 12 uur. “Omdat wij zoveel vraag krijgen naar een goed verzorgde zondagse lunch”. Daarnaast organiseren Michael en Kirsten sinds kort ook Kook Workshops en high tea’s. “Mensen vinden het leuk om in ander gezelschap te genieten en tegelijkertijd nog iets te leren” vertelt Kirsten. Alleen op de dinsdagen is Infini gesloten, dan doet Michael de boekhouding en gaat hij samen met Kirsten uit eten, of met een paar goede vrienden een avondje ‘blind proeven’, want Michael en Kirsten willen scherp blijven, om ons oneindig lekker te kunnen laten eten. www.restaurantinfini.nl <<
Bie Oud Prins Jos 1 - 1980
Prinsetempel 2007 - 2011
Ouch mèt de vastelaovend ope veur sjpas en plezeer. En natuurlijk veur ‘n drupke of ‘n good glaas beer.
Marianne en Jos America Theodoor Dorrenplein 16 • 6301 DV Valkenburg aan de Geul Telefoon 043 - 60 11 500 • www.brasserieamerica.nl
KI J K o p Va l k e n b u r g 37
132 jaar Mirlitophilen en de historie van onze
carnaval D
e carnavalssociëteit “de Mirlitophile” bestaat dit jaar 132 jaar. Niets bijzonders zou men denken, maar voor een carnavalsvereniging is dat een reden om feest te gaan vieren. 132 jaar is namelijk 12 x 11 jaar en dat mag in de carnavalswereld niet ongemerkt voorbij gaan. tekst: Jan Schurgers foto: Rob Dijksman
De Mirlitophile was aanvankelijk geen carnavalsvereniging. Zij zette zich in voor het maatschappelijk en economisch leven in het stadje en liet bijvoorbeeld tekeningen aanbrengen in de grotten om Valkenburg voor de toeristen aantrekkelijk te maken. Daar werd ook een geheime ontmoetingsplek gecreëerd, het Pantheon waar de leden van de sociëteit elkaar ontmoetten. Ze stond aan de wieg van de VVV in Valkenburg die het toerisme verder zou ontwikkelen. Lang is het precieze jaar van oprichting onduidelijk geweest, totdat er een document werd gevonden uit 1890 waarin een grote optocht wordt aangekondigd vanwege het 11-jarig bestaan. Voor de Mirlitophile werd carnaval steeds belangrijker. Ze namen uiteindelijk de organisatie van alle activiteiten voor hun rekening.
Mirliton De naam is afkomstig van de mirliton. Een eenvoudige fluitje, gemaakt van een uitgeholde stok dat maar weinig variatie in tonen kan produceren. >>
Iets te vieren?
Wij hebben een grote keuze in dranken zoals wijn, bier, sterke dranken en likeuren. Wij bezorgen bij u aan huis. Een goed idee voor een kado? Laat het bij ons feestelijk verpakken of... geef een kadobon. Zo ziet u, Gall & Gall biedt altijd uitkomst.
Prettig weekend
TA P I N S TA L L AT I E S & HO REC A-MEUBIL A IR
VERHUUR JAN REIJNAERTS NIEUWENHUIJSSTRAAT 34
6336 XW HULSBERG
T 045-4052088 M 06-54778887 Valkenburg
SUCCES ! RD E K E Z R E V
Ben & Lucille Reubzaat Dr. Erensstraat 46, Telefoon 043-601 14 04, Fax 043 - 601 23 16 gallvalkenburg@planet.nl • www.gall.nl
Het gezelligste hoekje van Valkenburg!
Vandaag geen zin om te koken?
Bij ons kunt u elke dag genieten van
“Met de Pot mee” voor slechts...
Grotestraat Centrum 30 • 043 - 601 48 73 www.cafethoekje.nl Elke dag geopend!
Kijk op onze website welke gerechten wij serveren van 16.30 tot 18.30 uur!
Op vrijdag en zaterdag is de bistrokeuken geopend tot 1.30 uur!
De Guascostraat 3-9 • 6301 CT Valkenburg aan de Geul 043 - 601 32 04 • www.hoteldeguasco.nl
KI J K o p Va l k e n b u rg 39
Er zijn twee versies van de manier waarop carnaval is ontstaan. De ene komt uit Keulen en we schrijven het jaar 1823. De stad was toen bezet door de Pruisen. Een groep Keulse studenten bedacht een ludieke manier om zich tegen de bezetter te keren.
Schilderij van Pieter Brueghel de Jonge (1559). Het gevecht tussen Carnaval en Vasten. De vette, vadsige Carnaval met zijn dikke buik, links zittend op een bierton, trekt ten strijde tegen de graatmagere oude vrouw van de Vasten.
Rosenmontagszug in 1836 op de Neumarkt in Keulen. Een optocht die zou lijken op de glorieuze optochten van de keizer in de tijd dat Keulen een vrije stad was. “Held Carnaval” kreeg een prinsenkostuum aan en werd als een vorst op een praalwagen voortgetrokken. Een garde aangeduid als “Funken” begeleidde de optocht. Deze soldaten maakten vreemde pasjes, brachten een groet uit met de verkeerde hand, deelden kartonnen onderscheidingen uit en maakten zo de Pruisen belachelijk. Het werd een groot succes en het begin van een traditie. Het gebeuren bleef niet beperkt tot Keulen, maar waaide over naar andere steden in het Rijnland zoals Düsseldorf en Aken. Vervolgens over de grens naar Maastricht en Venlo. En uiteraard waaide die wind ook over Valkenburg.
Middeleeuwen De oudere versie gaat terug tot de Middeleeuwen. De kerk schreef een periode van vasten voor en aan de vooravond daarvan mocht het volk zich te buiten gaan aan veel eten en drinken en plezier maken. Dat deden ze met volle overgave, want ze mochten toch al zo weinig. Mensen trokken vreemde uitdossingen aan, zetten ketels op
hun hoofd, maakten muziek of lawaai met lepels en deksels. Een jonker werd in een kar meegetrokken. Waarschijnlijk bestond het feest al langer dan de christelijke traditie, en heeft de Kerk het gemakkelijker gevonden het heidense carnaval in een katholieke traditie om te zetten dan het uit te bannen. In die betekenis wordt de term afgeleid van het Latijn: carne vale (= vaarwel aan het vlees). Een andere mogelijke verklaring voor de term is het eveneens Latijnse carrus navalis: scheepswagen, hetgeen zou verwijzen naar rondtrekkende groepen in een als een schip ogende wagen of kar, het zogenaamde narrenschip, maar ook kan slaan op het schip waarmee de god van de zee der Kelten/Germanen uit het noorden kwam om deel te nemen aan de winterfeesten. Later werden de optochten groter en langer, met meer groepen en wagens. Een prins vormde het sluitstuk en hij kreeg een minister naast zich om hem te assisteren. Wat er waar is van beide verhalen is onzeker, maar wat wel een feit is, is dat de Valkenburgse Mirlitophile dit jaar 132 jaar bestaat. En dat gaan ze de komende maanden vieren met een uitgebreid programma. <<
2 januari
14.11 uur
Aftreden Stadsprins Thei I en minister Frans. Uitroepen Jubileumprins en zijn minister. Oud Sjtadhoes.
Jubileumreceptie C.S. de Mirlitophile 1879, Polfermolen.
Dameszitting, Polfermolen.
Carnagala, Polfermolen.
Prinsenzitting, Polfermolen.
Springmiddag Jeugdcarnaval, Polfermolen.
Carnavalsmis, St. Nicolaaskerk.
Sleuteloverdracht, gemeentehuis.
Kleine optocht
Grote optocht
Afsluiting in de gemeentegrot.
Lempkesoptoch.
22 januari 14.11 uur 30 januari 11.11 uur 12 februari 20.30 uur 19 februari 20.11 uur 27 februari 14.11 uur 5 maart
6 maart 6 maart 7 maart 8 maart 8 maart
19.00 uur
11.11 uur 15.11 uur 13.11 uur 16.11 uur 20.33 uur
Schilderij van Hieronymus (Jeroen) Bosch (ca. 1600-1620). Het stelt het gevecht voor tussen Vastenavond, het einde van Carnaval en de Vastentijd. Het thema is dus de tegenstelling tussen overmaat en matigheid. Carnaval wordt voorgesteld als een doedelzakspelende man, die op een tafel uit een keuken gedragen wordt.
40 KIJK o p Val k e n b urg
Anton Pieck
en het romantisch verlangen T
ot en met 13 februari wordt er in museum Land van Valkenburg een tentoonstelling gehouden van tekeningen, schilderijen en grafiek van de bekende kunstenaar Anton Pieck. In ongeveer tachtig werken wordt een compleet beeld van zijn werk gegeven. De kunstenaar liet zich vooral inspireren door de 19e eeuw. Daarom sluit zijn werk ook zo goed aan op de sfeer van Charles Dickens en Hildebrand.
Hij was een zeer productief kunstenaar en illustreerde meer dan 300 boeken. Verder maakte hij kalenderplaten en gelegenheidsdrukwerk zoals geboortekaartjes en kersten nieuwjaarskaarten. Anton Pieck werd op 19 april 1895 geboren in Den Helder. Na zijn opleiding gaf hij veertig jaar lang les als tekenleraar aan het Kennemerlyceum in Overveen. De tekeningen die hij maakte hebben een geheel eigen stijl, vaak sprookjesachtig en nostalgisch van karakter. Ze geven blijk van zijn grote fantasie. Zijn kalenderplaten zijn beroemd. De onderwerpen lopen uiteen van stadsgezichten, oude gebouwen en fantasievolle romantische taferelen. Taferelen waarin hij een eigen wereld schiep, idyllisch en vaak met gevoel voor humor en met een perfect oog voor de details. Herfst en winter waren hem liever dan lente en zomer. Hij kon er meer van zichzelf in kwijt. Het aantal ijsgezichten vol bedrijvige mensjes op schaats en slee is indrukwekkend. Hij reisde veel. Zo bezocht hij onder andere Oostenrijk, Duitsland, Frankrijk, Marokko, Italië, Ierland, Polen, Zweden en vooral Engeland. De indrukken die hij opdeed legde hij vast in zijn etsen en tekeningen. Pieck is ook de ontwerper van het in 1952 geopende sprookjespark de Efteling in Kaatsheuvel, dat later uitgroeide tot een van de bekendste attractieparken van ons land. In 1972 ontwierp hij in opdracht van de familie Lips het hoofdgebouw voor het Autotron in Drunen. Anton Pieck overleed op 24 november 1987 in Overveen en werd 92 jaar oud. Deze opmerkelijke expositie kwam tot stand in samenwerking met het Anton Pieck Museum in Hattem.
De expositie “Chales Eyck ziet Limburg” in de Charles Eyckzaal is verlengd en gaat eveneens tot 13 februari duren. Charles Eyck legde tussen 1969 en 1980 veel plekken uit zijn omgeving vast in snelle schetsen met vilstift op kartonnetjes en restanten van passe-partouts. Het zijn getrouwe weergaves van situaties die hij aantrof en ze hebben een zekere historische waarde. Het museum toont zowel schetsen als schilderijen in kleur en in zwart/wit. <<
Museum Land van Valkenburg Grotestraat Centrum 31 Open dinsdag t/m vrijdag 10-17 uur. Zaterdag en zondag 13-17 uur Entree € 3,-. Kinderen tot 12 jaar gratis. Info: www.museumlandvanvalkenburg.nl
KI J K o p Va l k e n b ur g 41
Misdadiger Mastreech burgemeester van Valkenburg? tekst: Jos Benders Welke Mastreechse misdadiger werd veroordeeld tot een zevenjarige burgemeesterschap van Valkenburg? De liefhebbers van geschiedenis van Valkenburg moeten het antwoord op deze vraag schuldig blijven. Die misdadiger was Karel Vogt, een aan lager wal geraakte schoenlapper, die door list en bedrog zich de gemeentekas van Mastreech wist toe te eigenen, daarbij geholpen door een regiment soldaten. Met een fantasie-uniform wist Karel het regiment tot gehoorzaamheid te bewegen. Nadat de schoenlapper was ontmaskerd, werd hij veroordeeld door de rechtbank met als zeer zware en bijna onmenselijke straf de benoeming tot burgemeester van Valkenburg. Uiteraard is dit verhaal verzonnen, maar niet helemaal. Het verhaal wordt gezongen en gespeeld in de Maastrichtse Opera Comique “De Kaptein van Köpenick”, in 1907 geschreven door de Maastrichtse broers Olterdissen. Het is gebaseerd op een waar gebeurd verhaal in het stadje Köpenick bij Berlijn. Pas in 1931 publiceerde de Duitse schrijver Carl Zuckmayer zijn drie-akter over deze gebeurtenissen. De gebroeders Olterdissen deelden in hun opera comique vele plaagstoten uit naar de Mastreechse ambtenarij en politiek, maar ook richting Valkenburg, waar het een hel zou zijn om burgemeester te zijn. Nu weten wij uit welingelichte bron dat het burgemeesterschap van Valkenburg weliswaar zwaar is, maar ook veel plezier geeft en zeker geen hel is. De opera die in 2007 voor het laatst werd opgevoerd speelde echter in op de culturele rivaliteit tussen Maastricht en Valkenburg, tussen grote stad en kleine stad. Van rivaliteit tussen beide steden is natuurlijk nog steeds sprake, maar er wordt tegenwoordig meer gekeken in hoeverre beide steden elkaar kunnen aanvullen: Maastricht als stad van cultuur en congressen, Valkenburg voor wellness en ontspanning. De burgemeesters van beide steden kunnen het goed met elkaar vinden en trachten te komen tot ontwikkeling van regionale plannen. We hebben daar in onze vorige editie over bericht. <<
Foto: Loe Geraards
Foto: Richard Franssen
In november was het twee keer feest op het Stationsplein. Eerst de opening van het nieuwe plein met de Stationnerie en daarna de opening van de Wellness Residence van Hotel Tummers.
erhaa t een v e m s e Kiekj
l
Foto: Richard Franssen
Foto’s: Rob Dijksman De kerstmarkten zijn voorbij. Het was weer overweldigend druk. Ook op de gezellige, besneeuwde kerstmarkt van de Valkenburgse stichting Amigos do Brasil. De opbrengst gaat volledig naar arme Brazilianen. In de vorige Kijk op Valkenburg kunt u meer lezen over de Amigos.
42 KIJK o p Valke n b urg
kijk op
Inwoners van Valkenburg, Maastricht, Gulpen-Wittem, Meerssen en Vaals kunnen vanaf 1 januari 2011 voor alle vragen aan de gemeente bellen naar het vijf-cijferig telefoonnummer 14 043. Wie 14 043 belt, krijgt de vraag om na de piep de naam in te spreken van de gemeente die hij wilt bereiken. Daarna krijgt hij direct een medewerker van de desbetreffende gemeente aan de lijn. Het vijfcijferig nummer vervangt het algemene nummer van de gemeente en er zijn geen extra kosten aan verbonden. De beller betaalt het lokaal tarief. <<
doe mee
WOORDZOEKERS
Win een Wellnessdag voor twee personen t.w.v.
63.-
r Winnaa sel 2 ad oordra kruisw ulikers G d i r g In jt n Terblaikket e g r e B p uit streek Limburgs
eft het id-limburg Ingrid he t VVV-Zu n van he e g n a tv rid! n reeds o ficiat Ing burg. Pro n e lk a V in
< kijk op van daag volgens jees> Hebt u dat nou ook? Dat u een tv-verslaggever hoort beweren dat Philippe Gilbert de beste wielrenner ter wereld is. Dat Messi de beste voetballer is die er op de velden rondloopt. Dat Stekelenburg de beste doelman is van deze aardkloot. We mogen trots zijn op onze nationale doelman, maar is het waar? Hoe kun je dat bepalen en wie beweert het? Welke criteria leg je daarvoor aan? Contador wint de Tour, maar is hij daarmee de beste? Hetzelfde geldt voor
Woordzoeker 1 Elk woord komt eenmaal voor in het diagram. De woorden kunnen zowel horizontaal, verticaal als diagonaal staan. Sommige woorden staan achterstevoren. Streep alle woorden door. De overgebleven letters vormen de oplossing. Om het Magazine niet te beschadigen kunt u ook een kopie maken van de woordzoeker! Vul de gegevens en oplossing in en stuur het in een voldoende gefrankeerde envelop naar; KijK op Valkenburg, Hekerweg 43, 6301 RJ Valkenburg aan de Geul. Eind maart 2011 krijgt de winnaar automatisch bericht via E-mail en wordt het verder bekend gemaakt op onze website www.kijkopvalkenburg.nl. Succes!
EIERDOP ELFTAL FILATELIE HACIENDA HANGAR HAVEN HOBO INTELLIGENTIE KRONKELPAD KUIL
MENTHOL PASTEI PIER ROULETTETAFEL SCHEMER SLEDE SOESA SPEELKWARTIER SPREKEN STROKEN
TALG TELG TEUT TINT TOFFEE TRUI VLEES VLOER WELKOMSTGROET ZAND Š ruud berns / www.puzzelstad.nl
Oplossing:..................................................................................................................................................................................... naam: ................................................................................ straat: .................................................................... nr: ................. postcode: .......................... woonplaats: ......................................................... E-mail: ..................................................................
KI J K o p Va l k e n b u r g 43
Schrijvende
Valkenburgers kijk op
Husdhov de wereldkampioen. De ene keer wint een wielrenner een wedstrijd en de andere keer wordt hij tiende of haalt hij de finish niet eens. Is dat beter of slechter dan iemand die twee keer vijfde wordt. Het is niet vergelijkbaar. Het weer speelt mee, het parcours, de sterkte van de tegenstanders op dat moment. Er zijn meer voetballers die iets speciaals kunnen op het juiste moment, maar regelmatig komt het ook voor dat hun actie grandioos mislukt. Bovendien, Messi werd niet wereldkampioen met zijn ploeg en aan de Tourzege van Contador hangt een luchtje.Er zijn zelfs zangers die zichzelf de beste van Nederland noemen. Onlangs was de beste schooljuf op de televisie. Zouden we ons ook kunnen afvragen wie de beste ober van Valkenburg is en wie de beste koekenbakker? En hoe komen we daar achter? Maar vooral, wat schieten we er mee op?
Denkt u dat nou ook wel eens?
Wat beweegt een mens om een kerkdienst te bezoeken? Wat verwacht hij daarvoor terug? En waarom juist de Goede Vrijdagdienst in de kathedraal van Popayán in Colombia? De Valkenburgse auteur Jan Schurgers vertelt in zijn roman “De ondoorgrondelijke wegen naar Popayán” het relaas van zijn zeven hoofdperonen: de boer, de hoer, de kunstkenner, de hotelhouder, het dienstmeisje, de militair en de kapelaan. Alle zeven mensen hebben ze hun eigen wensen en verlangens. Hun eigen achtergrond, hun eigen motivatie om te bidden voor de inlossing van hun intenties. Zonder dat ze het weten krijgen ze met elkaar te maken en zullen ze zich treffen in de kathedraal. Daar slaat plotseling het noodlot toe.
hij de lezer naar een onverwachts en dramatisch slot. Het boek werd uitgegeven bij uitgeverij Aspekt en is in elke boekhandel te koop of te bestellen. Jan Schurgers.
De auteur schetst hun achtergronden en beweegredenen waardoor gaandeweg de spanning stijgt. Uiteindelijk voert
“De ondoorgrondelijke wegen naar Popayàn”. Uitgeverij Aspekt, Soesterberg 2009 150 pag.
€15,95
Geulpark De ganzen zijn de kou ontvlucht De schaarste op de toendra En neergestreken op de visvijver In het Geulpark Dagelijks vliegen zij hun rondje Over het Geulstadje Om aan de nieuwe omgeving te wennen In een vreedzame formatIe Behoedzaam strijken zij neer op het water De eendjes die het rijk alleen hadden Schikken een eindje op En de rust keert weer Maar luidkeels protesteren de aalscholvers ZwartK1JKers met hebberige snavels Klinkt als: dubbele nationaliteit En loyaliteit aan ons viswater Ganzen lusten helemaal geen vis Sputtert in het struikgewas schuchter Het winterkoninkJe
Maar dat heeft ook al niets meer te verellen...
Hans van Helmond
In en om Valkenburg al decennia lang het adres voor uitstekend advies en uitmuntende service! Audio & Video
Wasautomaten
In Europa de grootste, in uw regio de beste! Wat men vaak niet verwacht van een bedrijf als het onze, is dat wij vaak groter inkopen dan de grotere welbekende ketenzaken. Toch is dit zo. Doordat wij lid zijn van Europaâ&#x20AC;&#x2122;s grootste inkooporganisatie kunnen wij u alle producten aanbieden tegen
Koelkasten
zeer scherpe prijzen, die heel makkelijk met alle ketens kunnen concurreren. Alleen krijgt u bij ons altijd gratis een veel betere service cadeau.
L. vd Maesenstraat 11a | 6301 EA Valkenburg aan de Geul | Tel. 043-60 123 78
w w w. w o u t e r s - z n . n l
Fijne vastelaovend same!
De volgende uitgave verschijnt in de eerste week van april. Adverteren? advertenties@kijkopvalkenburg.nl