GRATIS HUIS- AAN-HUIS MAGAZINE
Valkenburg 2
JAARGANG 8
2017
LIFESTYLE + VRIJE TIJD + TOERISME + SPORT + CULINAIR + KUNST + CULTUUR + HISTORIE
M E I - J UN I-J ULI
Eerste en enige Geultocht precies 50 jaar geleden
Valkenburg De Marechaussee kazerne aan de Nieuweweg ‘Romeinse’ bank op de Goudsberg
Versteende archieven: De Grote Werken van Van Pallandt Corvette FAME 15 jaar in Valkenburg Holland Casino Valkenburg 40 jaar
Waarom die plaquette aan de brandweerkazerne?
levende beeld? Wie wordt het mooiste
Woordzoeker op pag. 43 Maak kans op een
Sunday Brunch incl. try-out pakket voor twee personen t.w.v.
Aangeboden door:
74.-
HET ENIGE ECHTE CASINO
2 K IJK o p Va lkenbu rg
3 NK LIVING STATUES 2017 9 COLUMN KIJK OP VANDAAG 13 INTERVIEW KIJK OP 19 POP ON TOP 20 GERENOMMEERDE ONDERNEMERS 23 KUNST BOVEN DE BIEB 24 VERSTEENDE ARCHIEVEN 28 OPENLUCHTTHEATER 31 MUSEUM LAND VAN VALKENBURG 33 COLUMN (H)EERLIJK 34 PLAQUETTE IN DE ORANJELAAN 38 COLUMN OOGJE OP VALKENBURG 40 PROGRAMMA K&C VALKENBURG 43 SCHRIJVENDE VALKENBURGERS COLOFON
Kijk op Valkenburg is het magazine voor alle inwoners van Valkenburg aan de Geul en onze bezoekers. Verkrijgbaar in alle VVV Zuid-Limburgwinkels en openbare gelegenheden zoals Albert Heijn, HEMA, Jan Linders, The readshop, De Bibliotheek en Lukoil Emmaberg. Opgenomen in de grootste Mediadatabase van Nederland www.handboeknederlandsepers.nl. KijK ook op onze website www.kijkopvalkenburg.nl
4
6
ROMEINSE BANK OP DE GOUDSBERG
DE MARECHAUSSEE KAZERNE AAN DE NIEUWEWEG
HOLLAND CASINO VALKENBURG 40 JAAR
10
EERSTE EN ENIGE GEULTOCHT VAN BRON TOT MONDING
37
Ivographic Reclamemakers. Hekerweg 43, 6301 RJ Valkenburg aan de Geul. Telefoon: 045 - 405 23 29. info@ivographic.nl
Redactie: info@ivographic.nl. Ivo Benders (coördinator)
met medewerking van; Jan Schurgers, Jan Diederen, Daniëlle Schurgers, Henk Kwakkernaat, Claudia Bisschops, Octavie Sleijpen, Jos Benders en Stefanie Maas-Quaedvlieg.
27
“GRAFSTEEN” VAN VAN PALLANDT WEER “THUIS”
15 JAAR CORVETTE FAME IN VALKENBURG
Uitgave en vormgeving:
16
Omslagfoto: Stichting Buitenevenementen Valkenburg aan de Geul
Oplage:
10.000 exemplaren. © Overname van artikelen, foto’s e.d. uitsluitend na schriftelijke toestemming van de uitgever.
KIJ K op Va lkenbu rg 3
N E D E R LAN D S KA M PI O E NS CHA P
Levende beelden in centrum Valkenburg O
p zondag 11 juni 2017 organiseert Stichting Buitenevenementen Valkenburg aan de Geul voor de achtste keer het Nederlands Kampioenschap Living Statues. Niet alleen professionals zullen hun nieuwe acts vertonen maar ook enkele, bijna professional, geven acte de présence en niet te vergeten een aparte groep van “kids Statues” in het Oda Park. Vanaf 13.00 uur zullen deze straatkunstenaars die gekomen zijn vanuit alle delen van het land hun talenten showen en het publiek vermaken met hun prachtige acts. Gestreden wordt er voor de titel Nederlands Kampioen en daarnaast zullen de allerbesten een uitnodiging ontvangen van het World Living Statues 2017 in Arnhem.
waarna de jury de officiële uitslag bekend zal maken. Deze einduitslag komt niet alleen tot stand door een professionele jury, ook de mening van het publiek is van belang! Zowel bij de start als op het parcours zijn deelname formulieren met stembiljetten aanwezig, waarmee gestemd kan worden op het mooiste en beste levende beeld.
Parcours en Programma
Amateurs en kids statues
De start van het parcours vindt plaats bij het sport en recreatiecentrum “de Polfermolen” gelegen nabij het Odapark. Vanuit de start wordt een aanlooproute aangegeven die leidt langs alle Living Statues door hartje Valkenburg. De route is door bezoekers te lopen vanaf 13.00 tot 17.00 uur. In het nieuw gerenoveerde centrum van Valkenburg aan de Geul zal dit jaar de finale van het 8e Nederlandse kampioenschap plaatsvinden. Hier worden alle deelnemers in defilé om 17.30 uur nog eens gepresenteerd,
Een leuk en vaak vertederend beeld zijn de kinderen die na een voorbereiding via een workshop hun idee van een zelf uitgebeelde act weergeven. Kom kijken in het Odapark en laat u verrassen, spot hét nieuwe talent en maak ze blij.
Straattheater Op en rond het parcours zullen diverse vormen van straattheater te zien zijn, die uiteraard niet mededingen naar de titel maar wel voor het vermaak van het publiek een aangename afwisseling zullen zijn. Zo is er een Jackpot, een knotsgekke gokkast, te zien die bespeelt wordt door drie acteurs, waarbij het publiek volledig in de ban raakt van deze eenarmige bandiet. De bediening van deze gokkast is geheel op basis van mankracht. Verder zullen er Classic cars, automobiel historie met heroïsche pioniers in fraaie boliden en turn-up een non-verbale improvisatie van beeld, beweging en effecten te bewonderen zijn. << Bent u individueel of in groepsverband geïnteresseerd om deel te nemen aan een workshop of misschien als kid-statue in het Odapark, dan laat ons dit weten via e-mail: info@nklivingstatues.nl voor nog meer info zie ook www.worldlivingstatues.nl
4 K IJK o p Va lkenbu rg
‘Romeinse’ bank op de Goudsberg Door Jan Diederen
an het einde van het Sint-Pieterpad na een stevige klim uit het A dal van Euverem treft de wandelaar sinds enkele weken een in het oog vallende rustbank aan. Apart daaraan is de harpvormige leuning die de wandelaar een steun in de rug geeft als hij van het schitterende Geuldal gaat genieten. Die leuning eindigt onder de bank in een V die met de andere poten I en A, het woord VIA vormt. Voordat hij gaat zitten trekt echter een paneel in het zitgedeelte van de bank zijn aandacht. Er is een haast fotografisch beeld van een Romeinse wachttoren te zien, geprojecteerd in hetzelfde Geuldal dat vóór hem ligt maar dan zonder bebouwing en zonder het bekende bosje op de Goudsberg. De rechthoekige toren, bedekt met een licht hellend pannendak, staat op een binnenplaats die met een hoge wal is ommuurd. Links is een hoge poort te zien waar men zelfs gezeten op een paard naar binnen kan.
• Boven en onder de opgravingen in 1915. Foto‘s: Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.
• De bank Via Belgica op de Goudsberg. Zo‘n wachttoren stond in de Romeinse tijd in het vlakbij gelegen bos. Bij opgravingen in 1915 werden de fundamenten daarvan bloot gelegd. De archeoloog Dr. J.H. Holwerda heeft in januari 1916 het resultaat van de opgravingen beschreven in het boek ‚De Katakomben van Rome in Valkenburg‘. De wachttoren stond op een strategische plek met controle over het Geuldal, maar bood ook uitzicht naar alle vier de windstreken vanaf een balustrade.
KIJ K op Va lkenbu rg 5
Coriovallum en vanuit die in Oud Berg op de andere Romeinse stad Mosa Trajectum. De drie torens bewaakten de Via Belgica: de beroemde Romeinse weg tussen Boulogne sur Mer aan de kust van Frankrijk naar Cologne (Keulen) aan de Rijn die de grens vormde van het Romeinse rijk. De Via Belgica liep dwars door Zuid-Limburg tussen de twee Romeinse steden.
Ook bank in Houthem
Een lint van wachttorens
Op 21 april j.l. was de onthulling van de Via Belgica Sofa op het landgoed van Chateau Sint Gerlach. De datum van 21 april was niet geheel toevallig gekozen, want dat is ook de stichtingsdag van Rome, de Citta Aeterna. Het paneel op die bank geeft informatie over de Via Belgica en over archeologische Romeinse vondsten in het Ravensbos en over de zeer bijzondere vondst van een ‚zalfsteen‘ van de Romeinse ooggeneesheer Caius Lucius Alexander in 1770. Het drieluik wordt einde van dit jaar gecompleteerd met een informatie zuil, die wordt geplaatst bij de Romeinse Katakomben in de Plenkert. De informatie daarop moet nog gemaakt worden maar zal waarschijnlijk toegespitst worden op de vondst van een Romeins graf in de buurt, zodat er een relatie ontstaat met de Katakomben, die immers een imitatie zijn van onderaardse Christelijke begraafplaatsen in Rome.
Dat beantwoordt aan een theorie dat er een lint van wachttorens is geweest: Klimmen, Goudsberg en Oud Berg. Want vanuit Klimmen heeft men uitzicht op de Romeinse stad
Deze bijdrage kwam tot stand met dank aan Gianna Quaedflieg, medewerkster van de gemeente Valkenburg aan de Geul. <<
Foto: Ivo Benders. Verondersteld wordt dat er ook een wachttoren is geweest op de plek waar nu de kerktoren van Klimmen staat en een andere op de uitloper van de Heunsberg waar later het kasteel van Valkenburg is gebouwd. Vanaf die plek blijft het uitzicht echter beperkt tot een klein stuk van het Geuldal en daarom is dat, naar mijn bescheiden mening, niet logisch. Eerder moet een derde wachttoren gezocht worden op de plek in Oud Berg waar tot 1933 de parochiekerk van Berg en Terblijt heeft gestaan en die later helaas is afgebroken. • De kerk van Klimmen. Foto: Ivo Benders.
• Een impressie van de wachttoren door Mikko Kriek BCL-Archaeological Support. De toren die er gestaan heeft bleek bij de opgraving recht- hoekig met de afmetingen 12,20 bij 8,80 meter. Merk op dat 12,20 omgerekend exact veertig Romeinse voet is.
• De grensverdediging langs de Rijn bleek onvoldoende en er werd overgestapt op een systeem van diepteverdediging. Daarbij werden vanaf toen ook de belangrijke wegen landinwaars be waakt met forten en wachttorens. Langs de Via Belgica werd de kostbare graanoogst vervoerd en dus kwamen ook hier forten zoals in Maastricht en wachttorens zoals deze op de Goudsberg.
6 K IJK o p Va lkenbu rg • Op 29 september 1933 werd de “kazer- ne” van de koninklijke Marechaussee in gebruik genomen. Op de foto 5e van links burgemeester J. Kerckhoffs, 6e van links gemeentesecretaris J. Schetters en 8e van links wethouder J. Stevens (eigenaar hotel Schaepkens van St. Fyt) dat hij een ferme kerel mag worden. Hij is later in de handel gegaan en heeft lang een fruithandel geëxploiteerd in Valkenburg.
De Marechaussee kazerne aan de
Nieuweweg Door Jan Schurgers
et is 1933 en het grondH gebied van de gemeente Hulsberg reikt tot voorbij het station in Valkenburg. Daartoe behoort ook de Nieuweweg. Valkenburg doet in die tijd verwoede pogingen om haar grondgebied uit te breiden richting Hulsberg, Schin op Geul, Oud-Valkenburg en Berg en Terblijt. Hulsberg voelt daar helemaal niets voor en wil zichzelf opwaarderen door de bouw van een marechaussee kazerne aan de Nieuweweg. Zo denkt men sterker te staan in de mogelijkheden om de annexatiepogingen van Valkenburg te dwarsbomen. De bouw van de kazerne Het gemeentebestuur van Hulsberg onder leiding van burgemeester A. Kerckhoffs slaagt er met veel moeite in om de goedkeuring te krijgen van de minister van Defensie om de kazerne te bouwen en wel aan de Nieuwe-
weg. Het worden eigenlijk vier aaneengesloten panden ontworpen door architect P.J.M. Zeegers uit Amsterdam. De bouw wordt uitgevoerd door aannemersbedrijf Dortu uit Klimmen. In het voorjaar van 1933 wordt gestart met het inmetselen van een gedenksteen door Paultje Kerckhoffs, het vijfjarige zoontje van de burgemeester. Over Paultje wordt gezegd dat het hem goed afgaat en
Aanwezig is een delegatie van het gemeentebestuur, ambtenaren en politieautoriteiten. Op de plaquette staan de namen van het gemeentebestuur en het is een idee van wethouder Stevens, die op die dag echter wegens ziekte afwezig is. Daarna verloopt de bouw gestaag en op 29 september van dat jaar wordt de kazerne officieel in gebruik genomen.
Naar Valkenburg Toch zal het maar zeven jaar duren dat Hulsberg trots mag zijn op haar kazerne. De met veel perikelen omgeven uitbreiding van Valkenburg komt er toch. Op 1 oktober 1940 is het eindelijk zo ver. De gemeente Valkenburg-Houthem ontstaat middels uitbreidingen met gedeeltes grondgebied van de omliggende gemeenten. Het station komt bij Valkenburg, maar ook de Nieuweweg. Toch bestaat de marechaussee kazerne daarna nog maar tien jaar. In 1950 wordt ze het domicilie van het groepsbureau van de Rijkspolitie Valkenburg. Het bureau met twee cellen wordt ondergebracht op huisnummer 62, het tweede van links van de vier woonhuizen. Links daarvan neemt de familie Moll haar intrek op nummer 64 en rechts daarvan de families Teekens en Straatman op respectievelijk 58 en 60.
• 1933. Paultje Kerkhoffs heeft net de gedenkplaat ingemetseld. Rechts van hem: wethouder W.L. Limpens, raadslid J.W. Neven, raadslid L.H. Janssen en rijksveldwachter P. van Bergen. V.l.n.r op de voorste rij: burgemeester kerckhoffs, gemeentesecretaris H.H. Schetters, raads- lid J.W. Rouwette, brigadecommandant Hendriks, gemeenteambtenaren Coumans en Janssen.
KIJ K op Va lkenbu rg 7
regelmatig overgeplaatst en dat betekent verhuizen, ook voor de kinderen. In 1942 komen ze zo in Eijsden terecht. Inmiddels is zoon Henk geboren in 1933 en dochter Frieda in 1935. Dochter Mariet wordt in 1942 in Eijsden geboren, gevolgd door haar broertje Jo in 1947. Op 1 december 1950 wordt Johannes Straatman benoemd tot opperwachtmeester in Valkenburg en weer verhuist het hele gezin mee. Hij volgt er opperwachtmeester Franssen op.
• Adjudant Straatman bij zijn pensionering in april 1963.
Johannes Josephus Straatman Jan Straatman is geboren in 1903 in Groesbeek bij Nijmegen. Na de lagere school gaat hij als paardenknecht werken bij een keuterboer in de buurt. Het gezin bestaat uit de ouders en zes kinderen en hij wordt geacht meteen mee aan te pakken. Als dienstplichtige wordt hij ingedeeld bij de Gele Rijders in Arnhem, niet vreemd gezien zijn ervaringen als paardenknecht. Na zijn diensttijd tekent hij voor beroepsmilitair en wordt marechaussee. Hij werkt even bij de rechtbank in Roermond en krijgt daarna een vaste baan in Gennep. Daar behoort ook een woning bij en dus kan hij nu trouwen met Sybilla Catharina Carolina Meijers, opgegroeid in Roermond, maar in 1910 geboren in Düsseldorf. Haar beide ouders overleden in 1918 aan de Spaanse griep. Het is 1932 als het jonge paar intrek neemt in Gennep. Marechaussees zijn vaak overgeleverd aan de overheid wat de plaats van hun werkzaamheden betreft. Ze worden
Enkele jaren later wordt hij gepromoveerd tot adjudant. Het gezin neemt haar intrek op huisnummer 60 rechts van het politiebureau. Daar heeft hij een verbindingsdeur naar zijn bureau en kan dus binnendoor zijn kantoor op de eerste etage bereiken. Beneden is een ontvangstruimte en daarachter liggen twee cellen aan een korte doorgang. Middels schuifraampjes is contact te maken met de gevangenen en een plankje daarachter is bedoeld voor het neerzetten van voedsel. Om en om koken de vrouwen van de drie politiemannen dagelijks een warme maaltijd. Achter het huis is een schuurtje waar spullen neergezet kunnen worden, zoals fietsen waar (nog) geen eigenaar van bekend is. Adjudant Straatman heeft wekelijks overleg met de burgemeester in het gemeentehuis en hij bezoekt in de zomermaanden ook regelmatig de stallen bij de familie Otermans aan de Neerhem waar vier paarden staan. In die periode, als het veel drukker is in Valkenburg, behoren tot de standaarduitrusting, een jeep en twee motoren, een solorijder en een met zijspan voor het vervoer van opgepakte delinquenten. Dat dit laatste niet zo handig is, blijkt al snel, zodat ze daarna een busje ter beschikking krijgen. Johannes Straatman wordt gepensioneerd in april 1963 en is dan zestig jaar oud. Het gezin verhuist echter pas in januari 1965 en neemt intrek aan de Betsy Perklaan 16. Daar overlijdt de adjudant in januari 1981 en is dan zevenenzeventig jaar oud. Zijn vrouw blijft er wonen tot september 1993, als ze overlijdt op 83-jarige leeftijd.
Familie Kollee, Moll, Bril, Teekens en Smeets
• Foto uit 1954. V.l.n.r. Mevr. Grethy Moll- Heyligers (+2007), Jo Straatman, Jaapje Moll (+2016), Margriet Moll.
In het pand dat ze in 1965 aan de Nieuweweg verlaten hebben neemt het gezin van politieman Jef Kollee haar intrek. Hij is afkomstig van Weert, waar hij in 1917 geboren is, maar komt van de groep uit Zundert. Hij woont en werkt in het kantoor in Valkenburg tot 1974 als het politiebureau overgeplaatst wordt naar de nieuwbouw aan Het
• De kinderen Straatman in 1952. V.l.n.r. Jo, Frieda, Henk en Mariet. Bat. Daar werkt hij nog drie jaar en wordt dan gepensioneerd. Het echtpaar blijft echter op nummer 60 wonen tot 1991 als ze verhuizen naar een aanleunwoning bij Oosterbeemd. Daar overlijdt mevrouw Kollee in 2004 en haar echtgenoot in 2010, en is dan 93 jaar oud. Aan de andere kant van het politiebureau op nummer 64 woont de familie Moll. Politieman Moll is getrouwd met Grethy Heyligers uit Roermond. Het gezin heeft een aantal jaren in Ternate in Indonesië gewoond en daar wordt in 1947 dochter Margriet geboren. In 1951 keren ze terug naar Nederland. Vader Jaap wordt aangesteld als politieman in Meerssen en het gezin gaat daar ook wonen, aangevuld met de geboorte van zoon Jaapje. Vier jaar later volgt overplaatsing naar Valkenburg. In 1965 wordt hij tot wachtmeester benoemd in Bunde en vervolgens tot opperwachtmeester in Gulpen. En steeds verhuist het gezin mee. In Gulpen volgt promotie tot adjudant, totdat Jaap Moll gepensioneerd wordt en met zijn vrouw naar Schin op Geul verhuist. Daar overlijdt hij in 1988, 72 jaar oud. Zijn vrouw overlijdt in Kasen in 2007 en is dan 89 jaar oud. Beiden worden begraven op het kerkhof in Schin op Geul. >
KIJ K op Va lkenb u rg 9
Dat kan toch niet! na zijn vrouw naar Broekhem verhuist. Dan neemt politieman Smeets er zijn intrek.
Nieuw gebouw
• Adjudant Moll bij zijn pensionering in 1976, samen met dochter Margriet. Het meest rechtse huis van de vier, nummer 58 wordt bewoond door de familie Bril. Politieman Bril komt helaas om het leven door een noodlottig motorongeluk. De weduwe verlaat het huis met haar vier kinderen, vertrekt naar Heerlen en wordt opgevolgd door het echtpaar Teekens. Ook politieman Teekens krijgt te maken met een zwaar ongeval met zijn dienstauto, aan de gevolgen waarvan hij geruime tijd later overlijdt, waar• Huidige situatie anno 2017.
Dat is de situatie als het politiebureau aan de Nieuweweg in 1974 gesloten wordt. Het bureau zelf wordt verbouwd tot woning en daarna verkocht aan Frans Becker. Hij neemt de verplichting op zich om de gedenksteen uit 1933 te onderhouden. Drie woningen worden er geprivatiseerd en het vierde blijft in bezit van de gemeente. Alleen het echtpaar Kollee blijft er wonen en de andere gezinnen verlaten het woonblok en vestigen zich elders. Er komt een nieuw politiebureau aan Het Bat, vlak bij het Walramplein en dicht bij het centrum. Daar wordt zo’n twintig jaar lang gebruik van gemaakt en dan wordt het bureau overgeplaatst naar villa Via Nova aan de Nieuweweg. << Bronnen: Elbert Silverentand; “De veldwachter uit Hulsberg sprak de waarheid”, Geulrand nr. 8, oktober 1984, pagina 9-11. Huub Keulen; “Zestig jaar geleden: “Hulsberg” legt eerste steen voor de marechaussee-kazerne aan de Nieuwe weg”, Geulrand nr. 42, april 1993, pagina 24-25. Gesprek met Jo Straatman op 2-2-2017. Gesprek met Margriet Lambrichs-Moll op 17-2-2017. Met dank aan Piet Frijns en Thea Lenders-Kollee.
Het is al meer dan vier maanden geleden, maar het prikt nog steeds. In de aanloop naar Kerstmis vonden diverse uitvoeringen van artiesten van elders plaats in de Polfermolen. Daarvoor moesten de Valkenburgse verenigingen die wekelijks gebruik maken van de zaal zonder overleg, voor hun eigen kerstuitvoeringen uitwijken naar elders. Dat kostte extra geld en improvisatievermogen. En dan blijkt dat de groots aangekondigde uitvoeringen in de Polfermolen maar weinig publiek getrokken hebben. Slechts 25% van de entreekaarten werd verkocht en veel kaarten werden gratis weggegeven om de zaal enigszins gevuld te krijgen. Kostenpost achteraf € 45.000,-. Wat blief? Jazeker € 45.000,-. En wie betaalt dat? De organisatie Kerststad, oftewel de gemeente, oftewel wij, de Valkenburgse belastingbetaler. Zo wordt de Polfermolen natuurlijk nooit rendabel. En geen haan die er hard naar kraaide, totdat op 11 april jongstleden de betreffende wethouder tijdens de raadsvergadering erkent dat het zo niet moest en dat er op de plank danig is misgeslagen. Chapeau! Waarom de Valkenburgse verenigingen niet betrekken bij de organisatie kerststad? Waarom ze niet opnemen in het programma en in de propagandacampagne, zodat er geen concurrentie ontstaat met zg. grote artiesten van elders en onze eigen verenigingen kunnen laten zien dat ze terdege in staat zijn om een culturele avond te vullen met muziek en optredens van niveau. Hopelijk herhaalt zich dit debacle aan het eind van het jaar niet nog een keer en heeft men geleerd hoe het niet moet. <<
Vindt u dat nou ook niet?
10 K IJK o p Va lkenbu rg
Holland Casino Valkenbur Door Danielle Schurgers
Holland Casino is een begrip in Valkenburg. Niet alleen vanwege het imponerende gebouw en prachtige ligging aan de top van de Cauberg, maar vooral omdat het jaarlijks meer dan 400.000 gasten trekt. Dit jaar viert Holland Casino Valkenburg zijn robijnen jubileum: tijd voor een terugblik!
Hoe het allemaal ooit begon In 1975 gaf de Nederlandse overheid de enige casinovergunning officieel aan ‘De Nationale Stichting tot Exploitatie van Casinospelen’, oftewel Holland Casino. De overheid verstrekte destijds bewust maar één casinovergunning om een legaal, betrouwbaar en goed te controleren aanbod te garanderen. Tot op de dag van vandaag is Holland Casino de enige kansspelaanbieder met een casinovergunning. In 1976 opende de allereerste vestiging van Holland Casino in Zandvoort. Dit betekende dat er voor de eerste keer legaal in Nederland roulette gespeeld kon worden. Net zoals Zandvoort was Valkenburg toen al een echte toeristische trekpleister. Niet alleen voor de Nederlandse toerist maar ook zeker voor de Duitse en Belgische. Toenmalig burgemeester Gilissen zag Holland Casino dan ook als een impuls voor Valkenburg aangezien er nu een toeristisch alternatief was voor gasten tijdens èn na het hoogseizoen.
Publicaties in het Limburgs Dagblad door de jaren heen. De Eurohal wordt Cocarde.
In 1973 wordt er in het Limburgs Dagblad al geschreven over de komst van een filiaal van het staatscasino. Drie jaar later heeft de krant het over een ‘casinocentrum in Valkenburg’ in een voormalige veilinghal, de Eurohal. Het casinocentrum zal bestaan uit ‚niet minder dan 2000 vierkante meter’, gevuld met ‘de verschillende speeltafels’. Daarnaast komt er 600 vierkante meter aan horeca en ‘100 vierkante meter boetieks’. De toenmalige Eurohal wordt omgedoopt tot evenementencentrum ‘Cocarde’ en na heel wat politieke discussies komt het casino er dan eindelijk. Holland Casino Valkenburg opende op 6 mei 1977 zijn deuren. Valkenburg kreeg hier mee het tweede legale speelcasino in Nederland. Het casino biedt dan veertien Roulette-tafels en zes Black Jack-tafels. Ook is er een bar en een serre-restaurant te vinden. Al snel blijkt het nieuwe casino in Valkenburg een groot succes. Op 12 september 1977 wordt al de 100.000e bezoeker ontvangen. Holland Casino Valkenburg viert de jaren daarna haar gloriejaren en maakt naam in de Euregio.
Verhuizing Begin jaren negentig gaat het minder goed met Holland Casino Valkenburg. In februari
KIJ K op Va lkenb urg 11
g 40 jaar: van toen tot nu! 1992 maakt de directie bekend dat de speelgelegenheid in Valkenburg gaat sluiten. De vergunning van de vestiging wordt overgeheveld naar de stad Maastricht. Valkenburg is in rep en roer. Het casino is een belangrijke trekpleister voor het toerisme en zorgt voor inkomsten en werkgelegenheid. Maar Holland Casino zoekt naar een nieuwe plek met meer allure. Inmiddels wordt zelfs het Vrijthof genoemd als nieuwe goklocatie. Maar zo ver komt het uiteindelijk nèt niet. De gemeente Valkenburg maakt zich sterk om Holland Casino binnen de gemeentegrenzen te houden. In 1998 verhuisde het speelcasino naar de Cauberg, dat betekende tevens het einde van het ‘Cocarde’. Het geheel nieuwe pand is toendertijd speciaal ontworpen voor Holland Casino door de Maastrichtse architect Arno Meijs. Het pand kenmerkt zich vanwege zijn statige, futuristische en originele ontwerp! Holland Casino Valkenburg is wat betreft ligging en uitstraling een van de mooiste casino’s in Nederland. Samen met Thermae 2000 en Landal Greenparks vormt Holland Casino al jaren een bruisend recreatief trio aan het Kuurpark.
• Het bouwterrein op de Cauberg.
Zaterdag 6 mei bestaat Holland Casino Valkenburg exact 40 jaar: we vieren dit met diverse entertainment acts, feestelijke hapjes en… Saturday Night Fever! In 1977 vond de wereldpremière van de film plaats. Vanavond gaan we 40 jaar terug in de tijd met een DJ en de artiesten van Younique. Stayin’ Alive, More than a Woman, Night Fever? Kom dansen in onze Paviljoenzaal van 20.30 tot 00.30 uur! Afterparty in onze speelzaal met een live DJ.
Revival Holland Casino heeft moeilijke jaren gekend vanwege de economische crisis, de komst van de kansspelbelasting en het nieuwe rookbeleid. Maar sinds 2014 floreert het bedrijf weer! Bezoekersaantallen zijn rigoureus gestegen en het casino neemt weer toe in populariteit. Vroeger kon men bij de ingang van het casino als heer zijnde nog een leenjasje krijgen om er chique op te staan. Een dresscode en etiquette stonden toen centraal tijdens een avond uit. Tegenwoordig heeft Holland Casino uiteraard nog altijd veel allure, echter een bezoek aan het casino is laagdrempeliger geworden. Holland Casino kiest hier bewust voor; er wordt ingespeeld op het huidige publiek en hun wensen. ‘Kijk op Valkenburg’ mag alvast een tipje van de sluier oplichten wat betreft de toekomstplannen van Holland Casino Valkenburg. In navolging van de prachtige nieuwe look van het centrum van Valkenburg zal het casino in oktober 2017 starten met een grootschalige verbouwing. Het casino krijgt dan van binnen een volledige metamorfose. Speelplezier, gastronomie en entertainment komen dan nog meer dan ooit samen in een gloednieuwe ambiance! <<
Wist-je-dat?.... • • • • • • •
Holland Casino Valkenburg maar liefst 240 medewerkers telt? Holland Casino ruim 4000 medewerkers verdeeld over 14 vestigingen heeft? Holland Casino een eigen preventieaanpak ontwikkeld heeft om gokverslaving tegen te gaan? Holland Casino actief anti-witwasbeleid voert? Holland Casino Valkenburg afgelopen maand zijn 16 miljoenste gast ontving? Je in het gerenommeerde casinorestaurant ‘Le Jardin’ culinair kan genieten van de heerlijke Franse Keuken en verrassende menu’s? Je op het terras van ‘Le Jardin’ een prachtig uitzicht hebt over het glooiende Heuvelland? Voor meer info: Surf naar www.hollandcasino.nl en klik door naar vestiging ‘Valkenburg’.
HET ENIGE ECHTE CASINO
UITSTEAKEND! STEAKS & SEAFOOD RIB-EYE TONIJN SPARE-RIBS ENTRECOTE ZALM grotestraat centrum 18 • valkenburg 043 601 23 00 • brazzavalkenburg.nl
Dit is Moustache! De signatuur van eigenaresse Simone Abels is duidelijk zichtbaar in al haar winkels, maar komt ook naar voren in de collectie van overwegend Scandinavisch en Nederlandse merken. De collectie wisselt wekelijks. Er is dus altijd iets nieuws te ontdekken!
Dr. Erensstraat 1 • Valkenburg • Openingstijden: Maandag t/m zaterdag 10.00-18.00 uur. Vrijdag koopavond tot 20.00 uur. Iedere zondag open van 12.00-17.00 uur.
KIJ K op Va lkenb u rg 13
TIEN VRAGEN
Judith Oostwegel Door Octavie Sleijpen
evrouw Judith Oostwegel van Uden is geboren te BoxM meer in 1952. Nadat zij in Maastricht de MMS heeft gevolgd studeerde zij af als kleuterleidster en was vervolgens werkzaam als directiesecretaresse. In 1984 trouwde zij met de heer Camille Oostwegel. Samen kregen zij drie kinderen, Camille jr., Michelle en Françoise. Camille Oostwegel begon in 1980 met vier werknemers, de exploitatie van zijn eerste restaurant dat gevestigd was in Kasteel Erenstein te Kerkrade. De heer en mevrouw Oostwegel zijn de grondleggers van het imposante Oostwegel-concern: kasteel-hotels, restaurants, bistro’s en recentelijk een multifunctionele vergader- en evenementenlocatie het Sint Gerlach Paviljoen en de daarnaast gelegen kasteelhoeve waar bistro Burgemeester Quicx Coffee & More is gevestigd. U hebt samen met uw echtgenoot de succesvolle Oostwegel Collection opgebouwd. Had u in het begin van het ondernemerschap van u en uw echtgenoot verwacht dat het zo’n succes zou worden? Toen ik Camille leerde kennen was ik werkzaam als directiesecretaresse bij een bouwonderneming. Ik was niet bekend met de bedrijfsvoering van een horecaonderneming. Wel was ik bekend met het plegen van acquisitie. Na mijn huwelijk met Camille heb ik mijn baan opgezegd en ben gaan werken bij kasteel Erenstein. Camilles gedrevenheid maakte indruk op mij maar het was voor mij een sprong in het diepe. Naderhand hebben wij alle grote beslissingen samen genomen. Rosalie Sprooten en John Hoenen hebben in boekvorm een verhalend portret geschreven over uw echtgenoot met als titel “Alles moet bevochten worden”. Welk project hebt u het meest moeten bevechten? Alhoewel wij altijd op een hele fijne manier hebben samengewerkt met de gemeente Valkenburg aan de Geul was het in eigendom verwerven van Château Sint-Gerlach
een tijdrovende klus. Het onderhandelingsproces heeft meer dan zeven jaar in beslag genomen. Ook de verbouwing van het Kruisherenklooster in Maastricht tot Kruisherenhotel heeft heel wat voeten in de aarde gehad. Wij zijn veel dank verschuldigd aan Bart Kockelkoren, bij ons werkzaam als bouwcoördinator en hoofd technische dienst. Bij goed horeca ondernemerschap hoort onder meer het steeds opnieuw inspelen op nieuwe trends en ontwikkelingen op diverse gebieden. Wat is voor u een belangrijke inspiratiebron om te komen tot nieuwe ideeën? Wij hebben veel inspiratie op gedaan tijdens onze bezoeken aan topbedrijven in binnen en buitenland. Wij hebben ons op vele gebieden georiënteerd. Door deze brede oriëntatie zijn we bijvoorbeeld in contact gekomen met de wereldberoemde Limburgse architecte Francine Houben die het Sint Gerlach Paviljoen en de Kasteelhoeve heeft ontworpen. De gerenommeerde lichtdesigner Ingo Maurer heeft de belichting en de koperen koepel voor de ingang in het Kruisherenhotel ontworpen. Interieurarchitect Henk Vos heeft voor het interieurontwerp van het Kruisherenhotel The European Hotel Design Award 2005 gewonnen. U hebt in het horecawezen door de jaren heen diverse activiteiten en nevenactiviteiten uitgevoerd. U interviewt onder meer mensen via uw huismagazine Savoir Vivre. Hebben deze nevenactiviteiten een belangrijke bijdrage geleverd aan uw succes? Een goede bedrijfsvoering, goed gastheer-
• Trouwfoto van 1 juli 1984. De bruidsjon- kers en bruidsmeisjes zijn neefjes en nichtjes. schap en een uitstekende keuken vormen de belangrijkste elementen. Daarnaast ondersteunen wij diverse goede doelen projecten. “Ik ben onder meer beschermvrouwe van Stichting Je Droomauto”. Deze stichting organiseert toertochten in zeer exclusieve auto’s waarbij kinderen van Adelante met een beperking mogen meerijden. Verder heb ik zitting als lid van comité van aanbeveling voor Health Foundation Limburg en ben ik Ambassadeur voor de Stichting Radar. Tevens heb ik zitting als lid en ambassadeur voor de Stichting “De Belevenis”, een stichting die zich inzet voor zwaar gehandicapte kinderen. Komen de meeste projecten die u ontwikkeld heeft voort uit eigen betrokkenheid of hebt u zich meestal door experts laten adviseren? Eigen betrokkenheid en goede experts die vakmanschap afleveren is even belangrijk. Wij hebben met veel goede bedrijven mogen samenwerken. Met bouwbedrijf Van de Ven waar bouwbedrijf Coppes deel van uitmaakt hebben wij voortreffelijk samen gewerkt. Zij waren heel punctueel in hun afspraken en in hun financiële planning. >
KIJ K op Va lkenb urg 15
U kunt terugkijken op een succesvol ondernemerschap. Waar bent u het meeste trots op? Op mijn gezin. Onze drie kinderen werken alle drie in ons bedrijf. Michelle, die zichzelf Mimi noemt, werkt er vijf dagen, Francoise heeft een designwinkel met atelier in Maastricht maar werkt ook in ons bedrijf. Camille junior is werkzaam als Directeur Business Development. De volgende generatie is onlangs toegetreden tot de Oostwegel Collection. Wat is het belangrijkste advies dat u aan een beginnend horecaondernemer zou meegeven? Vooral kijken en luisteren naar het personeel op de werkvloer. En een en een is twee. Steeds weer je financiën controleren en de winsten zoveel mogelijk herinvesteren in het bedrijf. <<
• De heer en mevrouw Oostwegel in een deuropening van de bistro Burgemeester Quicx. Foto Etienne van Sloun. • Judith Oostwegel interviewt mr. Pieter van Vollenhoven voor het huismagazine Savoir Vivre. Foto Etienne van Sloun. U hebt veel bijzondere mensen ontmoet zoals voormalig president George W. Bush en zijn echtgenote Laura, The Rolling Stones, Bruce Springsteen, Prinses Margriet en de heer Pieter van Vollenhoven, koning Willem-Alexander en koningin Maxima en vele anderen. Wie heeft op u veel indruk gemaakt en waarom? Ik heb inderdaad veel mensen mogen ontmoeten. Voormalig president van Amerika George W. Bush en zijn vrouw Laura waren bijzonder vriendelijke en toegankelijke mensen. Ex-president Bush houdt ervan om in zijn vrije tijd op zijn boerderij in Texas te werken. Hij grapte dan ook dat als hij geen president van Amerika meer zou zijn dat hij in het natuurgebied Ingendael de daar lopende Galloway- runderen en de Koninkspaarden zou gaan verzorgen. Het was alsof familie uit Amerika op bezoek was. Een bijzondere aimabele man.
U biedt uw hotelgasten tijdens hun verblijf een onvergetelijke ervaring en optimale Limburgse gastvrijheid aan. Maar wat is nu uw favoriete vakantieplek? Alhoewel wij veel buitenlandse reizen hebben gemaakt voelt Huis ter Duin in Noordwijk voor ons als een tweede thuis. Voor mij is het vooral de ligging aan zee die voelt als thuiskomen. Wij logeren er al bijna 35 jaar. St. Gerlach Paviljoen en de Kasteelhoeve zijn recentelijk verwezenlijkt. Op de kasteelhoeve is bistro Burgemeester Quicx gevestigd. Het is vooral voor fietsers en wandelaars een mooie pauzeplek. Bent u zelf ook een liefhebber van fietsen en wandelen? Ik ben een liefhebber van wandelen. Ik heb op mijn smarttelefoon een stappenapp die elke stap telt. Ik probeer per dag 10.000 stappen te lopen.
16 K IJK o p Va lkenbu rg
Precies vijftig jaar geleden gaan Leon P
Eerste en enige Geultocht van bron tot monding G
Door Jan Diederen. Foto’s Lies Silverentand en Martin Huppertz.
‘ eul, zoa dèks bezónge’. Zo begint een lied van Guus Smeets over de Geul. Zeker: de Geul wordt vaak bezongen in talrijke liedjes, omdat de bewoners van het Geuldal een speciale band hebben met deze beek. De Geul vormt de slagader waarmee zij zich verbonden voelen. De Geul heeft een landschap gecreëerd dat uniek is in Nederland en waar de bewoners ‘gruètsj’ op zijn. Dat uit zich niet alleen in liedjes maar ook op andere manieren. In boeken, schilderijen, foto’s en uiteenlopende namen in combinatie met de Geul. • Het bootje komt uit de tunnel. Een kleurige impressie van mevrouw Floor Borghans-Cremers.
Als in augustus 1964 te Schin op Geul een heus Geultreffen wordt gehouden: een feest met muziekcorpsen, zangkoren en troubadours uit het Geuldal, is dat voor de redac-
teuren Leon Pluijmaekers en Jan Diederen van weekblad Het Land van Valkenburg aanleiding om een complete Geuleditie te schrijven. Alle dorpen in het Belgische en
Nederlandse Geuldal worden belicht, evenals allerlei bijzonderheden met betrekking tot de Geul. En dat leidt vervolgens tot het idee om de Geul te bevaren. Om zo als het ware één te worden met de Geul! In het voorjaar van 1967wordt de gedachte werkelijkheid: een boottocht. En niet zomaar een stukje van de Geul, doch van bron tot monding. De voorbereidingen komen in een stroomversnelling als op een hobbybeurs in de vroegere Eurohal een roeiboot wordt aangeprezen. Gemaakt van het nieuwe materiaal polyester is het een lichtgewicht boot met weinig diepgang. Perfect geschikt om er de Geul met vaak ondiepe plekken mee te bevaren. Na afloop van de beurs verhuist de boot naar het magazijn van Het Land van Valkenburg in de Guascostraat. Een paar weken later, op een donderdagmiddag als het werk voor ‘t Gezètsje, zoals het weekblad in de volksmond heet, erop zit en het mooie lenteweer daartoe uitnodigt, wordt een proefvaart gemaakt. De journalisten Leon (dan 42 jaar en in 1987 overleden) en Jan (30 jaar en schrijver van dit verhaal) kennen van diverse zwerftochten de Geul op hun duimpje. Vanaf de verste bron - in een boerderijkelder bij het Belgische Lichtenbusch bijna op de grens met Duitsland - is de Geul maar een armetierig stroompje en niet bevaarbaar. Gevoed door vele andere bronnen en beekjes op het grond-gebied van de gemeente Eynatten kan de boot pas in het stroomafwaarts gelegen Hauset te water worden gelaten. De proef slaagt uitstekend. Er zijn weinig obstakels, nauwelijks stroomversnellingen en doordat de Geul na de winterperiode voldoende water bevat komen de avonturiers redelijk snel vooruit. Een flinke afstand wordt op deze middag afgelegd tot voorbij Hergenrath. Na deze soepele start wordt een datum bepaald voor de eigenlijke tocht en dat wordt het voorlaatste weekeinde van april nu precies vijftig jaar geleden: zaterdag 22 en
KIJ K op Va lkenb urg 17
luymaekers en Jan Diederen de boot in zondag 23 april 1967. De tocht gaat onder alle omstandigheden door, behalve als stortregens of sneeuwbuien worden gemeld. En wat doet het op de zaterdagochtend? Het sneeuwt en er blijft zelfs een dun laagje liggen. Na kort beraad, wordt besloten toch van wal te steken. En dat blijkt de juiste beslissing want na enkele uren is alle sneeuw verdwenen en breekt de zon door. De startplaats is vanaf een achter een bosje verscholen, tachtig meter lange tunnel in het dorp Bleiberg. Die tunnel is ooit uitgekapt in een rotsformatie toen in Bleiberg gestart is met de exploitatie van loodmijnen. De Geul moest worden omgeleid en kreeg in de tunnel een kunstmatige bedding. De ingang is nu een mooi startpunt: alsof de avonturiers uit de donkere onderwereld opduiken. Kort na het vertrek staat een forellenvisser verbouwereerd te kijken als het bootje, dat toepasselijk ‘t Forelke is gedoopt, voor hem opduikt. Hij tikt met een wijsvinger tegen zijn voorhoofd. ‚Gekkenwerk‘ in zijn ogen. De reactie is nog onschuldig vergeleken even later bij die van een boze boer. „Hebben jullie wel toestemming,“ bitst hij de avonturiers toe. Begrijpelijk eigenlijk want als eigenaar van het aan de Geul gelegen weiland is ook de helft van de Geulbedding zijn eigendom. Het loopt met een sisser af, want ingrijpen kan hij toch niet. De journalisten weten maar al te goed waarop de boer doelt. Bij de voorbereidingen voor de tocht is bij provinciale waterstaat in Limburg geïnformeerd of er een vergunning nodig is om op de Geul te varen. Daarbij blijkt dat alle eigenaren van een stuk grond aan de Geul volgens aloud gewoonterecht ook eigenaar zijn tot op de helft van de bedding. Zowel in Nederland als in België. Zij zouden allemaal afzonderlijk benaderd moeten worden om toestemming te geven. Onbegonnen werk dus. De ambtenaar van provinciale waterstaat, die om advies is gevraagd, geeft de hint om het maar stiekem te doen, ervan uitgaande dat zo‘n Geultocht toch maar eenmalig is.
Verraderlijk In de loop van het avontuur wachten heel wat hindernissen. Varen op een onstuimige en soms verraderlijke beek als de Geul blijkt heel wat lastiger dan met bootjes te roeien op vijvers of brede en kalme rivieren. >
• Bijna gestrand in het aangespoelde hout.
• Pas op: een woeste stroom versnelling komt er aan.
• Weer in rustiger vaarwater.
• Jan Silverentand probeert een bijna versperde doorgang te verbreden.
• Er is geen houden meer aan: Leon Pluy maekers ligt languit in de boot.
18 K IJK o p Va lkenbu rg
Regelmatig botst het bootje op onder water liggend keien of betonblokken, wat het sturen nogal bemoeilijkt. Dan weer schuurt het bootje over een ondiep gelegen laag kiezel en loopt er zelfs in vast. Het ergst zijn de vele stroomversnellingen, vooral op de Nederlandse kant, waar het bootje niet te houden is. Één keer knalt ‘t Forelke tegen een stapel stenen waarbij een der avonturiers het evenwicht verliest en languit in de boot valt. Hinderlijk zijn op vele plaatsen en met name in de soms scherpe bochten de grote hoeveelheden aangespoeld hout. Vooral in elkaar gestrengelde takken en soms zelfs hele boomstammen, waartegen zich ook nog allerlei vuilnis heeft vastgezet, zoals plastic, karton, doek, blikjes, flessen en wat allemaal niet, dat door onachtzame oeverbewoners en wandelaars in de Geul is gekieperd. Is het wonder dat daar herhaaldelijk ratten langs de oever wegschieten! Obstakels vormen ook de vele molens waarvoor het water door sluizen of dammen moet
Voor het vertrek van de Geultocht wordt burgemeester J. Esser van brongemeente Eynatten bezocht om hem een oorkonde te laten tekenen, die twee etmalen later, als de tocht is beëindigd, aan zijn ambtgenoot J. Bouwens van de mondingsgemeente Itteren wordt overhandigd. Het had ook burgemeester Van de Ven van Bunde kunnen zijn. Het gehucht Voulwammes, dat net ten noorden van de monding ligt, behoorde destijds immers tot diens gemeente. De Geul was toen de grensrivier tussen Itteren en Bunde en nu nog altijd tussen Maastricht en Meerssen.
• Na afloop van de tocht wordt de boot naar een aanhanger gedragen. worden opgestuwd. De doorvaart moet dan worden onderbroken en de boot uit het water getild om verder varen in de afslagtak mogelijk te maken. Gelukkig kunnen Leon en Jan rekenen op de hulp van een tiental begelei-ders, die bovendien ook zorgen voor het filmen en fotograferen van de tocht en het regelmatig aanreiken van drank en proviand. Als op zondagmiddag alle moeilijkheden zijn overwonnen kan worden teruggekeken op een onvergetelijke tocht met mooie herinneringen zoals aan de prachtige begroeiing van de Geuloevers, het omringende landschap dat vanuit de bedding er heel anders uitziet als op de kant, de vele vergezichten die een gewone wandelaar nooit te zien krijgt omdat aanpalende percelen niet toegankelijk zijn. Het is bijna onvoorstelbaar in hoeveel bochten de Geul zich kronkelt. Soms lijkt het of de beek
terugvloeit in de richting van de bron om dan weer links- of rechtsom haar weg in de goede richting te vervolgen. Diepe afkalvingen van de oever, zo te zien daterend van na de overstroming in de voorbije decembermaand, lijken vanaf het waterniveau desastreuzer dan ze in werkelijkheid zijn. Het valt op dat bij een weiland een afrastering van palen en prikkeldraad nutteloos boven een stuk weggeslagen oever is blijven hangen. In een weiland aan de Itterense kant van de Geul niet ver van de uitmonding in de Maas komt op zondagmiddag een einde aan de Geultocht: de eerste en, waarschijnlijk, enige in de geschiedenis. Het moet gezegd: de tocht heeft weinig opzien gebaard. Nauwelijks kijkers langs de kant, zelfs in Valkenburg. De publiciteit blijft beperkt tot berichten met een foto in het Limburgs Dagblad en in het te Eupen verschijnende dagblad Grenzecho, evenals een flits op de Duitse regionale TV-zender WDR. De meeste aandacht is er natuurlijk in het eigen weekblad Het Land van Valkenburg. En dan nu, na vijftig jaar, in deze Kijk op Valkenburg om de herinnering vast te houden. <<
KIJ K op Va lkenb u rg 19
Diverse rondleidingen in de regio m kennis te kunnen maken met de dorpen O en steden in de regio, organiseert VVV Zuid-Limburg van mei t/m september 2017 diverse rondleidingen op verschillende plekken in de regio. Bijvoorbeeld door de historische kern van Eijsden, langs het heden en verleden in Heerlen, over de Mergelhistorie in Valkenburg, door Sittard, één van de oudste steden van Nederland of door het historische internationale centrum van Vaals. Ook is het mogelijk een bezoek te brengen aan het Limburgse Varken, ofwel Livar, bij Abdij Lilbosch in Echt. Alle rondleidingen zijn te bekijken en boeken via
www.vvvzuidlimburg.nl/rondleidingen Ze zijn individueel te boeken; zowel online als in de VVV Limburg Winkels in Valkenburg, Gulpen, Vaals, Heerlen en Sittard. De Limburg Winkel in Valkenburg ligt aan het Theodoor Dorrenplein 5.
Twee dagen feest bovenop de Cauberg! Ook dit jaar komt hét muziekspektakel van Valkenburg weer terug naar de Cauberg; en wel voor twee dagen! Op vrijdag 26 en zaterdag 27 mei (Hemelvaartweekend) kunnen bezoekers genieten van een lokaal festival met een line-up vol topartiesten en natuurlijk flink wat Bourgondische gezelligheid.
ook Waylon en Caro Emerald hun opwachting, samen met bekend Pop on Top smaakmakers zoals Racoon, de Memphis Maniacs en Miss Montreal. Met optredens van Diggy Dex tot Wild Romance (de Herman Brood band), hebben we weer een Mainstage-programma voor jong tot oud!”
Lekker divers festivalterrein Jongeren kunnen volledig uit hun plaat in de Feesttent. “Topnamen als The Partysquad,
Bomvolle Mainstage De tweedaagse line-up is goed gevuld Op de Mainstage maken een aantal grote namen hun opwachting. “We zijn enorm trots dat we Marco Borsato naar Valkenburg hebben weten te halen. Hij komt bijna nooit naar Limburg, dus dit is voor veel fans een geweldige kans om hem te zien. Er zal op vrijdag 26 mei niet één iemand op het veld staan die zijn nummers niet mee kan zingen. Verder maken
Kraantje Pappie, StukTV en Jonna Fraser zorgen ongetwijfeld voor een geweldig feest, zoals de jeugd dat wel van ze gewend is.” En na eerdere toevoegingen als de Locals Only stage en de vorig jaar zeer populaire Wunderbar, heeft de organisatie ook voor haar zevende editie een verrassende toevoeging. “We zijn steeds op zoek naar nieuwe publiekstrekkers en entertainment. Dit jaar openen we ons eigen Café Nol: een onvervalst bruin café, waar we de Jordaan naar Valkenburg brengen. Alle ingrediënten voor een goed feestje dus!” Vrijdagtickets en weekendtickets zijn nog verkrijgbaar via www.popontop.nl <<
20 K IJK o p Va lkenbu rg
RDE E E M OM EMERS N E R GE NDERN O
Culinaire reis met Zara in restaurant Mezze Door Jos Benders
at kon het menu zijn geweest toen Christus met zijn beste D vrienden buiten de deur een vorkje prikte, enkele dagen voor Pasen: rode linzensoep, zacht lamsvlees, gestoofd in een milde saus, gekruide groenten, huisgemaakt brood, een goede fles wijn. Een tafel vol kleine hapjes. Mezze’s. De keuken van de oostelijke Méditerranée. Bijbels. Voedsel voor bijzondere gelegenheden, voedsel dat de tong streelt, dat gasten vrolijk maakt en mild stemt.
De inrichting van restaurant Mezze in de Grotestraat Centrum van Valkenburg is hedendaags. Strak, grijze en bruine tinten met een snufje Oosterse sfeer. Een serie smaakvolle foto’s van gesloten harem- en paleispoorten aan de wand, hier en daar wat exotische snuisterijen. Het is koud buiten. Wandelaars schuilen in jassen met hoge kragen, op zoek naar een beschut terras om te genieten van de eerste voorjaarszon. Binnen in de lounge-
hoek van restaurant Mezze - kleurige kussens op de bank - brandt de open haard. Dit alles draagt de stempel van Zara Akkus die als bedenkster van dit alles en als kok in de keuken de scepter zwaait over haar Mezze-rijk.
Antiochië Zara is geboren en getogen in lichtstad Eindhoven. Haar ouders zijn Koerden uit Antakya in Zuidoost Turkije, het vroegere Antiochië.
Ze ging stappen met Nederlandse vriendjes en vriendinnetjes. Ze had niet zo veel op met de Koerdische of Turkse cultuur. Ze is westers opgevoed. Thuis, dat was altijd lekker eten, pruttelende pannen die het aroma van de oostelijke Mediterrane keuken verspreidden. Haar moeder bracht haar de liefde bij voor de Koerdische keuken en die uit Antiochië, met haar Libanese en Europese invloeden. Dat Antakya of Antiochië is altijd een stad geweest waar mensen met verschillende culturen en godsdiensten in harmonie samen kwamen en samen leven. Die harmonie en die tolerantie is te proeven in de gerechten uit die streek. Ze studeerde Internationale betrekkingen en bestuurskunde in Amsterdam, begaf zich in het Amsterdamse studentenleven, meed Turkse en Koerdische kringen. En nooit, werkelijk nooit had ze gedacht verkering te krijgen met een jongen uit Turkije omdat die wereld vaak niet de hare leek en zover van haar af stond. Ze werkte bij de gemeente Amsterdam als bestuursadviseur. Ze zat aan tafel met de met wethouders en topambtenaren. Ze praatte mee over het gemeentelijke besluitvormingsproces. Over bestuurlijke vernieuwing. Ze voelde zich als een vis in het water. En in het uitgaansleven altijd maar weer de vraag: “Waar kom je vandaan?” Het antwoord stelde de vragensteller meestal niet tevreden: ze kwam immers uit het weinig exotische Eindhoven. “Neen, dat bedoel ik niet. Waar kom je écht vandaan?” Een gevoel van ongemak. Een zucht. “Mijn ouders komen uit Turks Koerdistan, als je dat bedoelt”, was dan het antwoord, meer om er van af te zijn. Maar door altijd die vraag vroeg ze zichzelf wel steeds meer af waar ze vandaan kwam. Toen pas, na zovele keren die vraag ging ze op zoek naar haar achtergrond.
KIJ K op Va lkenb urg 21
Dansles Op zoek naar haar roots belandde ze op een cursus volksdansen. Daar leerde ze Sah (‘Sjah’) kennen, een Koerdische man, die de dansles gaf. Sah was hotel-manager, die droomde van een eigen zaak. Het was liefde op het eerste gezicht. Sah stelde zich voor aan zijn aanstaande schoonouders. De moeder van Zara kookte toen de sterren van de hemel. Toen wist Zara dat het tussen haar geliefde en haar ouders goed zat. Twee zonen werden geboren. In Amsterdam. Eerst Sercem, toen Mirza. Een huwelijk volgde. Toevallig op bezoek in Valkenburg ontdekte Sah dat hotel-restaurant Montagne Delmondo te koop was. Het besluit was in 2011 snel genomen. Zara gaf haar baan op en het gezin verhuisde naar Valkenburg. Met haar man runde ze het hotel en restaurant. Dat was hard werken en wennen nadat ze zo lang een zelfstandige baan had gehad. “Om wat voor mezelf te hebben, begon ik met restaurant Mezze. Dat is mijn ding!” Mezze is uniek in Valkenburg, wellicht zelfs in Zuid Limburg. Zara kookt, soms met wat hulp in de voorbereiding. De basis van haar kookkunsten leerde ze van haar moeder. Nu komen haar vader en moeder wel eens eten. Moeder is tevreden met wat ze voorgeschoteld krijgt. Vader is haar grootste criticus. Constant geeft hij haar suggesties hoe de gerechten verbeterd kunnen worden. Wat meer of minder van het een of ander kruid. Vader houdt meer van pittig.
Culinaire reis Haar ouders keren nog regelmatig terug naar Turkije. Van daaruit bezorgen ze Zara zuivere producten, zoals goede olijfolie, granaatappelmelasse, kruiden en andere biologische producten. Het beste van het beste uit de
oosters mediterrane keuken is in Mezze terug te vinden in de Proeverij, een combinatie van hapjes, een culinaire reis door Turkije en Libanon. Zara vindt een combinatie van allerlei kleine hapjes, de mezze’s het lekkerst. Kisir, hummus, babaganush, falafel. De smaak is nog exotischer dan hun naam. Zara’s favoriet: salade met bulgur. Maar ook de sis kebab, de lamskoteletjes of de köftes zijn niet te versmaden. Bij de mezze kun je ook heerlijke, verse pasta eten zoals lasagna of tortellini, gerechten die in het koerdisch anders heten, en alles door haar zelf gemaakt. De ware fijnproevers hebben inmiddels het restaurant aan de Grotestraat te Valkenburg ontdekt. Niet alleen mensen uit de Randstad laten na een avondje verwennerij lovende kritieken achter op review-site op internet. Zara is maar wat trots op kwalificaties als: “Alles vers gemaakt. Heel gevarieerd en goede kwaliteit!” Of “ We hebben onwijs lekker gegeten. Vriendelijke bediening die uitleg geeft.” “Een verrijking voor Valkenburg!” De familie Akkus raakt inmiddels aardig gesetteld in Valkenburg. Op school vroeg een klasgenoot aan zoon Mirza waar hij
vandaan kwam. “Uit Amsterdam!” was het trotse antwoord. “Uit Amsterdam?” Verbazing. Ongeloof. Mirza kwam thuis met de opmerking dat zijn klasgenootje niet wist waar Amsterdam lag! Zijn oudere Sercem broer wil vandaag niet op de foto. Nog is Sercem niet de publiciteitsgolf te boven, die losbrak toen hij uit handen van burgemeester Eurlings het Kinderlintje 2016 ontving voor zijn inzet voor een natuurspeelplek voor kinderen in het Geulpark. <<
Foto: Tv Valkenburg
De leukste grot met Mergelen Zandsculpturen!
www.mergelrijk.nl
Waar: Bibliotheek Valkenburg Dinsdag 9 Mei, 19.00 uur Prijs: â&#x201A;Ź 4,00 Bibliotheekpashouders: â&#x201A;Ź 2,00 Graag aanmelden via: 043 - 601 20 63 of email: valkenburg@heuvellandbibliotheken.nl
Een toegankelijke documentaire over mensen in hun laatste levensfase in verschillende hospices in heel Nederland. Ze delen hun persoonlijk verhaal, hoop, overtuigingen en geloof. Ieder handelt met zijn eigen angsten en zicht op de naderende dood. En daarin is het levensverhaal medebepalend. In deze laatste maanden blijkt dat het leven hen meer te bieden heeft dan zij zelf hadden verwacht, waarin we o.a. de liefde voor natuur, een crimineel verleden en een levenslang geheim ontrafelen. Na afloop kan men vragen stellen aan Richard Dols, maker van de film, Marius Schepers van Geerlingshospice Valkenburg en Yvonne van Rooij, Mantelzorg Zuid. Ook staat er een drankje voor u klaar.
Kunst boven de
I
Door Jan Schurgers
Bieb
n de maanden mei, juni en juli exposeren weer twee leden van de kunstkring Henri Jonas in de bovenzaal van de Valkenburgse bibliotheek. De derde exposant is deze keer een gast van buiten de kring en wel schilderes/schrijfster Marjan Vleugels-Essers. Marianne Bruijstens
Marianne Bruijstens is al vele jaren creatief bezig met handen, hoofd en camera en dat met hart en ziel. Het is een wezenlijk onderdeel van haar leven. Experimenteren is haar niet vreemd en ze gebruikt alles wat haar fantasie vleugels geeft. Zo ontstaan werken in gemengde technieken en met materialen als hout, steen, wol, linnen en delen van foto’s. Ze gaat intuïtief te werk, zonder een vooropgezet plan. Ze begint blanco en laat zich leiden tot een tevredenstellend resultaat. • Beeldhouwwerk „transformatie“. Voor deze expositie heeft ze ervoor gekozen om, naast haar schilderijen in olieverf en acryl, ook twee beeldhouwwerken te laten zien die zij hakte, raspte en schuurde uit brokken serpentijn. Bij elk van die beelden schreef ze een passend gedicht. Ze is lid van de kunstkring sinds begin 2016. <
KIJ K op Va lkenb urg 23
Bibliotheek Valkenburg Berkelplein 99, 6301 ZC Valkenburg heuvellandbibliotheken.nl/valkenburg
www.kunstkringhenrijonas.nl
043 – 601 53 82
Openingstijden Tentoonstelling Ma: 14-18 uur. wo: 10-13 uur en 14-18 uur. do: 14-20 uur. vrij: 14-18 uur. za: 11-14 uur.
Jef Boosten Jef boosten is vanaf zijn vroege jeugd bezig met tekenen en schilderen. Hij is een pure autodidact die realistisch werk vervaardigt. Hij schildert met acryl, aquarel en ecoline en tekent met Oost-Indische inkt, diverse kleurinkten, pastel en Silverpoint.
De pentekeningen worden gewassen dat wil zeggen, dat de tekening na het tekenen met de pen, nog wordt bewerkt met penseel. Dat gebeurt met veel water en weinig inkt, laag over laag, totdat de juiste tint bereikt is. De tekeningen krijgen daardoor een mooie, warme uitstraling. Zijn voornaamste inspiratiebron is het ZuidLimburgse landschap, de huisjes en boerderijen daarin en de natuur erom heen. Heel wat markante plekjes uit de omgeving
• Sjloensmeule van Jef Boosten. zijn in de loop van de jaren door Jef Boosten vastgelegd. Hij is lid van de kunstkring sinds 2005 en vanaf 2015 voorzitter. <
Marjan Vleugels-Essers
• Marjan Vleugels-Essers.
De gastexposant is schrijfster en illustrator Marjan Vleugels-Essers. Twee jaar geleden gaf ze het prentenboek “Tante Tut en tante Toet en de rode vlekkenmaker” uit. Ze komt nu met kunstwerken in een geheel eigen stijl. Als kind zat ze vaak met kleurpotloden en stiften aan de eettafel te tekenen. Verzonnen verhalen kwamen daar tot leven. Later ging ze schilder- en tekenlessen volgen en leerde omgaan met verschillende materialen. Gaandeweg ontwikkelde ze een eigen stijl die zich kenmerkt door het gebruik van vele soorten materialen. Rommelmarkten hebben een grote aantrekkingskracht op haar. Sieraden, gordijnen, kant, kralen en knopen inspireren haar en zo ontstond haar concept. Haar schilderijen in acryl worden ermee bewerkt. Het zoeken, passen en meten om een goede balans tussen afbeelding en materialen te vinden is het creatieve proces waar ze enorm van geniet. Het brengt haar fantasie op gang en geeft haar veel plezier in het tot stand komen van het uiteindelijke kunstwerk. <<
2 4 K IJK o p Va lkenbu rg
Kijk op de historie van Valkenburg, Versteende Archieven (17)
De Grote Werken van Van Pallandt F
Door Henk Kwakkernaat (Archeovalk)
ranse presidenten hebben de gewoonte om een groots project na te laten aan de Fransen. Zo vereeuwigen zichzelf en schenken ze hun volk een (meestal) nuttig cadeau. Ze noemen dat: “Les Grands Travaux”, de Grote Werken. Voorbeelden daarvan zijn het museum Centre Pompidou, de “Arche”, de moderne rechthoekige triomfboog in de zichtas van de oude Arc de Triomphe en de glazen pyramide op het binnenplein van het Louvre. Drossaard van Pallandt liet verdedigingswerken na aan de vestingstad Valkenburg, die de vijand ruim een eeuw buiten de deur hielden. Wat de stad betreft bouwde hij voort op gedeeltelijk bestaande elementen. Er waren al in de dertiende en veertiend eeuw stadswallen en/of stadsmuren en poorten. Maar van Pallandt vervolmaakte het systeem. Ook op het kasteel bracht hij grote verbeteringen aan. Alles met het oog op de vermoede aanval van de Luikenaren. We geven een korte opsomming: • Langs de Geul vernieuwde hij de noorde lijke stadsmuur volgens het principe van weergangen op spaarbogen met kantelen. Onze opgravingscampagne van 2008 bracht dit overduidelijk aan het licht (zie eerdere artikelen in dit blad). • Hij breidde het aantal muurtorens uit. In de noordelijke stadsmuur met o.a. de Nieuwe Toren naast de bestaande Beelentoren bij de brug naar de St. Pieterstraat. • Bij de graanmolen bouwde hij een bolwerk met een extra gracht. Zeven meter hoog en tweeëneenhalve meter dik. Fundering teruggevonden in 1989 tussen Molenstraat en Graanmolen. Zichtbaar gemaakt in het plaveisel (eigen waarnemingen 1989) • Bij de oliemolen (Haldercomplex) bouwde hij een dam in de Geul met een smalle doorgang, om te kunnen inunderen. • Op de Heunsberg liet hij alle struiken en bomen kappen om vrij zicht op de vijand en vrij schootsveld te hebben. • De drie poorten kregen een (houten) voor- poort. • Verlande grachten aan de oost en west- zijde werden opnieuw uitgegraven zodat
heel Valkenburg door water was omgeven, behalve de kasteelheuvel, maar die werd extra beschermd door de dwingelweg (de huidige trappenstraat) verder uit te diepen • De inwoners van de dorpen in het Land van Valkenburg kregen opdracht om aar- den wallen op te werpen op doorgaande wegen. Er valt nog veel meer over te vertellen maar dat zou een half boek worden. De grote veranderingen die hij rond het kasteel doorvoerde bewaren we ook voor de volgende keer als we de rode draad van de (virtuele) restauratie van het kasteel weer opnemen. Hoe het afliep met aanval van de Luikenaren in 1465 las u in de vorige aflevering.
Actuele Kijk op Valkenburg Het is voor een kwartaalblad moeilijk om actueel te zijn. We gaan het toch proberen. En het sluit naadloos aan op het bovenstaande! De komende maanden gaat de herinrichting van het Walramplein van start. Martin Eurlings, die net burgemeester was bij onze grote opgravings-campagne van 2008, inspecteer-
de destijds de gevonden funderingen van de vier fases van stads- en kademuren bij Hotel Walram. Het toeval wil dat onze huidige burgemeester Jan Schrijen ook regelmatig een kijkje kwam nemen in zijn functie van directeur van het Waterschap. Hij was een welwillende toehoorder van onze verhalen maar vertelde er vriendelijk bij, dat bij eventuele visualisering van die stads- en kademuurresten, het Waterschap niet de beurs zou trekken. Dat was de taak van de gemeente! Dat ik dat maar even in mijn oren moest knopen. Nu wil het toeval dat Schrijen in zijn huidige functie als waarnemend burgemeester wel degelijk de beurs moet trekken voor de belofte van Eurlings. Die beloofde namelijk dat de gemeente iets ging doen met de ontdekkingen. Ik neem echter aan dat de gelden voor dat stukje herinrichting van het plein toch al enige tijd geleden gereserveerd zijn!
De oude stadsmuur en de kademuren op het Walramplein Wat waren ook al weer de belangrijkste funderingen op het Walramplein? Op onderstaande foto gemaakt vanuit de ladderwagen van de brandweer (25 meter hoog) werd gevonden en later geinterpreteerd: 1. Een middeleeuwse muur met spaarbogen, vergelijkbaar met de opbouw van de ves- tingmuur in het Halderpark. Met aan zeker heid grenzende waarschijnlijkheid gemaakt in opdracht van - daar ist-ie weer - Dirk van Pallandt rond 1465. Veruit de belangrijkste ontdekking. Loopt schuin naar de ingang van Hotel Walram. Is te zien op de kaart die een kleine honderd jaar later werd ge maakt door van Deventer. Deze muur lag niet direct aan de Geul maar had een be schermd talud voor zich. 2. Een kademuur met rare stroombrekers ge maakt na 1672 (het rampjaar voor Valken burg). Loopt naar de hoek van het huidige Walramcomplex. Deze muur had ook een (klein) talud tussen muur en water. NB: het
KIJ K op Va lkenb urg 25
was niet mogelijk om langs de toenmalige hoekverdediging, later boerderij en her berg, naar de sluis te lopen. 3. De mogelijkheid om van de noordzijde van het terrein langs het Walramcomplex naar de sluis te lopen kwam pas na 1759 bij een herbouw van de sluis en omgeving. Men heeft toen het talud van de muur, die hier- boven bij 2 wordt genoemd a.h.w. inge- dijkt en aangevuld tot een loopvlak, door de huidige lijn van de kademuur te constru eren, die ook na de vernieuwing van de laatste jaren hetzelfde is gebleven. Men noemde het ontstane voetpad zeer toepas- selijk: het voetpad naar Oud-Valkenburg. NB: deze kademuur lag wel direct aan het water en was zo bleek in 2008 zeer slecht geconstrueerd, vandaar de vele instortin gen later! De huidige nieuwe kademuur zit heel wat beter in elkaar en gaat zeker hon derd jaar mee!
Wat gaat in deze hoek gebeuren? Allereerst een charmante foto van rond 1900 die een deel van het gebied weergeeft.
Als u zich dit nog kunt herinneren mag ik u feliciteren want dan bent u over de honderd!
De plannen voor de weergave van de murengeschiedenis Roel Verduin, de architect van Geulpoort en Grendelpoort maakt een schets als richtlijn voor de herinrichting van deze hoek, hieronder weergegeven. Als u de schets vergelijkt met de hoogtefoto vanaf de brandweerladder ziet u dat de belangrijkste elementen terugkomen. Terrasering
• Vlaktekening structuur 1: Kademuur met stroombrekers uit de priode tussen 1672 en 1759. met niveauverschillen accentueren de diverse fasen. We zijn erg gelukkig met deze oplossing op een klein maar belangrijk detail na. De kademuur van na 1672, hier voorzichtig kademuur 17e/18e eeuw genoemd, had een paar vreemde steunberen die tevens als stroombrekers dienst deden. Dat bleek na het opschonen (met dank aan Cas en Adriaan!) van het vlak in 2008 en een lang weekeinde tekenen bij tropische temperaturen. De meters lange tekening werd door mijn vrienden van de werkgroep spottend de “dode zeerollen” genoemd. Er werd getwijfeld aan het nut van die exercitie (“Maak gewoon een foto!”). Achteraf ben ik blij dat het op papier stond! Hierboven staat een stukje(!) van die lange lap afgebeeld. De merkwaardige driehoekige steunberen zijn duidelijk te zien. Naar boven toe werden ze smaller: een zogenaamde verjonging. Roel Vermeerkerk, de ingenieur van Witteveen en Bos die de restauratie van de kademuren begeleidde namens het Waterschap, had nog nooit zoiets geks gezien. Onze mentor ir. Tom Bauer (T.U. Delft) heeft het laten zien aan zijn collega’s van waterbouw: ook onbekend. We zijn toch samen tot een conclusie gekomen. De lange zijde van de driehoek (met de stroom mee) geleidde het water. De korte zijde van de driehoek (stroomafwaarts) zorgde weliswaar voor enige turbulentie in het water maar aangezien er een talud was tussen Geul en muur en bovendien de poer naar boven toe smaller werd, speelde dat bij laag water géén rol en bij hoog water náuwelijks een rol. Een slimme versteviging van de kademuur dus. Al met al een veel betere muur dan die in het laatste kwart van de 18e eeuw werd gemaakt en die nu geheel vernieuwd is. We vinden wel dat dit mooie detail een plaats moet krijgen in het ontwerp van Verduin. Het • Kademuur met stroombrekers na 1672.
kan makkelijk. Jac. Diederen, onze opmeter en tekenaar, heeft een schematische perspectieftekening gemaakt van de muur na 1672 met stroombrekers. De Geul stroomt van links naar rechts. Het talud dat zich voor de muur bevond, is voor de overzichtelijkheid weggelaten. De driehoeken van de bovenzijde kunnen makkelijk in het plan van Verduin ingepast worden. Die kan zò in het ontwerp ingefietst worden als vlak in het plaveisel of perk in het gras voor de muur. Jac. Diederen tekende hieronder ook de stroombrekers alvast in de gele muur (eind 17e eeuw). De Middeleeuwse muur (oker) heeft het ritme van de spaarbogen meegekregen.
Eens gaan praten met onze waarnemend burgemeester. Als voormalig directeur van het Waterschap moet hij daar toch wel oren naar hebben! Rest nog de situatie bij de brug naar de St. Pieterstraat. Daar was een dubbele toren met brug. Dat onderdeel komt er bekaaid van af: daar moeten we het nog eens over hebben.
Nawoord We zijn een keer actueel geweest: de herinrichting van het Walramplein is aanstaande en de herplaatsing van de fragmenten van de grafsteen van Van Pallandt zoals beschreven op de navolgende pagina ook. Wat betreft de rode draad, de herbouw, al dan niet virtueel, van delen van de ruïne, daar zit ook schot in. Maar aangezien de Kasteelstichting opdrachtgever is, is het aan hen om daarmee in de publiciteit te treden. >
joseph corneli allĂŠe 1 | houthem - st. gerlach 043 608 88 88 | info@stgerlach.nl www.burgemeesterquicx.nl
KIJ K op Va lkenb urg 27
De “grafsteen” van Van Pallandt na veel omzwervingen weer “thuis” Door Henk Kwakkernaat (Archeovalk)
Twee fragmenten van de grafsteen van Van Pallandt worden binnenkort herplaatst bij of tegen de Nicolaaskerk. Stichting Vestingstad en de Kunst en Cultuurraad van Valkenburg namen hiertoe het initiatief. Drossaard van Pallandt is vaker genoemd in onze artikelenreeks. Ook in deze aflevering die gaat over o.a. de voorzorgsmaatregelen die luitenant-drossaard rond 1465 nam om de lastige Luikenaren buiten de vestingstad te houden komt hij weer aan bod. De tijd van onze eigen Heren van Valkenburg was in de 15e eeuw al lang voorbij. Stad en Land werden bestuurd door hoge ambtenaren (van adel natuurlijk) die namens de Brabantse en later de Bourgondische hertogen de honneurs waarnamen. In feite veranderde er niet zoveel: de drossaards zoals deze ambtenaren heetten, gedroegen zich als Heren van Valkenburg met dit verschil dat ze verantwoording schuldig waren aan hun baas, de hertog en zijn bestuursorganen. Een geluk voor historici want al hun uitgaven b.v. moesten gerapporteerd worden aan de Rekenkamer te Brussel. En daar kunnen we ze nog steeds inzien! Dirk van Pallandt kwam uit een beroemd geslacht, genoemd naar het “Huis Palant” in Weisweiler (Eschweiler). Dirk was plaatsvervangend drossaard voor zijn neef Frederik van Wittem tot 1467. Daarna kreeg hij zelf de volledige titel. Zijn verdiensten voor Valkenburg waren groot. Aan zijn amoureuze strapatsen (een verbroken trouwbelofte) besteedden we ruim aandacht in het vorige artikel van dit blad (febr.2017). Toen hij stierf in 1481 kreeg hij een grootse begrafenis in de Minderbroederskerk te Aken. Liefst 150 geestelijken namen aan de begrafenis deel. Aan 2000 armen werd voedsel uitgedeeld! Hij schijnt aanvankelijk ook in Aken begraven te zijn maar werd later overgebracht naar Valkenburg waar hij opnieuw, nu in de Nicolaaskerk werd begraven. Zijn grafsteen, liever gezegd een paar restan-
• Resten van de grafsteen van Drossaard ten ervan, werden in 1926 teruggevonden Dirk van Pallandt (+1481). bij een boerderij in Vilt. We weten niet wie (Foto Jo van Aken) geconstateerd heeft dat dit werkelijk delen van de steen van Van Pallandt waren. Het originele ridder of hoge functionaris, òf een zogenaamde wapensteen. randschrift is niet meer goed leesbaar en de inscripties met het wapen en de andere teksten Als u de afbeeldingen hieronder bekijkt, bezijn overduidelijk niet origineel. De volledige grijpt u waarom wij de twee overgebleven steen zal minstens zo groot als een flinke brokken steen van de grafplaat van onze Dirk voordeur geweest zijn. Verder onderzoek is (ten opzichte van het origineel) slechts fraggewenst! Misschien kan een lezer met een menten noemen. Maar het is alles wat we verzameling oude “Publications” ons een tip hebben en de herplaatsing bij de kerk is dus geven! Was het rijksarchivaris van de Venne? Die was in elk geval al in functie te Maastricht toch van groot historisch belang! De scherven die we gedurende de laatste decennia bij in 1926 en schreef o.a. over 1465 en het opgravingen vonden waren op zich ook niet Beleg van Valkenburg. spectaculair. Maar in een context gevonden In oude kerken in o.a. Maastricht en Aken en met de juiste interpretatie vertellen ze soms komt u deze enorme “Flachsteine” nog getoch een interessant verhaal. Dat verhaal moet noeg tegen als u goed zoekt. Het bestuderen er wel bij verteld worden, want dat ontbreekt van deze liggende grafstenen is een aparte << wetenschap. Hoe belangrijk en welvarend de er wel eens aan in Valkenburg! overledene was, is niet alleen aan de grootte maar ook aan de bewerking af te zien. En natuurlijk werd ook door de tijd heen de bewerking geraffineerder. Hiernaast twee voorbeelden om de ontwikkeling grofweg te schetsen. Een uit de late veertiende eeuw en een uit de zeventiende eeuw. De steen van Van Pallandt was òf een steen met een ingeritste (ingegraveerde) schematische • Grafsteen in vlakrelief. • Grafsteen met wapen. Begin omtrekvorm van een Eind 14e eeuw. 17e eeuw. (Foto Jan Diederen)
28 K IJK o p Va lkenbu rg
Meer voorstellingen, grote festivals, betere faciliteiten, aa
Gerenoveerd Openluchttheater Valkenburg zet opmars voort n het jaar na de succesvolle viering van het honderdjarig I bestaan zet Openluchttheater Valkenburg de enkele jaren geleden ingezette opgaande lijn verder voort. Door de verbeterde faciliteiten – de overkapping van het hoofdpodium, de mobiele afsluiting en verwarming van de theatergrot en de vergrote horeca-eilanden – kan het theater nog meer aansprekende artiesten contracteren en een groter publiek aan zich binden. Ook is het theater nieuwe samenwerkingsverbanden aangegaan met onder meer De Muziekgieterij in Maastricht en het WMC in Kerkrade. De samenwerking met de Muziekgieterij heeft geresulteerd in twee grote festivals: het Tirr Fest op 23 juni met een keur aan gerenommeerde coverbands en een dag later het Midsummer Prog Festival, met onder meer een van de mondiale toppers op het gebied van de progressieve rock: Anathema. Coverbands ‘doen’ het goed in het theater en aan de vraag wordt komend seizoen verder voldaan door The Dutch Eagles (Eagles en tijdgenoten), Her Majesty (Crosby, Stills, Nash and Young), Touch of Toto (Toto), Mirage (Fleetwood Mac) en Abba Tribute.
Door de samenwerking met het WMC kan het publiek in het OLT komende zomer genieten van onder meer de National Band of New Zealand, die met een authentieke Mahori dansgroep optreedt, en van het spectaculaire Simon Bolivar Youth Wind Orchestra uit Venezuela. Een nieuw festival is het Southern Roots Open Air op 31 augustus, dat is geprogrammeerd door John Hendrix, programmeur van de roemruchte Southern Blues Night in Heerlen. Op het programma van dit nieuwe festival
vol blues, country, folk en americana prijken onder meer de Amerikaanse blueslegende Big Daddy Wilson en de Nederlandse singersongwriter JW Roy. Liefhebbers van jazz en blues komen later in het seizoen ook aan hun trekken tijdens concerten van Michael Varekamp (met een ode aan Louis Armstrong), The Rosenbergs en de Deeldeliers, met Jules Deelder als gangmaker. Wereldmuziek, sinds jaar en dag een belangrijk onderdeel van de programmering, is er ook komend seizoen in ruimte mate. Van fado tot bossanova, van gospel tot klezmer, van Ierse folk tot Spaanse flamenco, van zigeunermuziek tot Limburgse liedjes of Franse chansons. Met artiesten als het Rafael Fraga Quartet, Di Gojim, Mónica Coronado en Manito, de Nadara Gipsy Wedding band, Zo! Gospel Choir, O’Dreams, Paul van Loo en Ivo Rosbeek en de Belgische acteur/zanger Rudolf Hecke, die een ode brengt aan Serge ‘Je t’aime’ Gainsbourg. Vermeldenswaard zijn zeker ook de drie grote voorstellingen die de geschiedenis van
Programma zomerseizoen 2017 Openluchttheater Valkenburg 24 mei, 20 uur/ 25 mei, 14 uur: The Desert Song - Opera Comique Maastricht Sprookjesoperette in oriëntaalse sfeer, € 22,50 / € 17,50 (vroegboek)
nsprekende artiesten de popmuziek in vele facetten belichten: Johan Derksen met zijn ‘Pioniers van de Nederpop’, Pure 99 met ‘The 70’s unplugged’ en De Edwin Evers band met een programma vol onvergetelijke hits. Uiteraard is ook Opera Zuid dit jaar weer present (nu met de wereldberoemde ‘Barbier van Sevilla’) en doet ook het Kerkraadse Orlando Festival opnieuw het openluchttheater aan. Voor de kinderen (en hun ouders en grootouders) zijn er de avonturen van Jeugdtoneel Valkenburg (Hart van ijs???), Hans en Grietje (Blazersensemble Zuiderwind) en Rapunzel (Toneelvereniging Mariahout). Het seizoen wordt op 24 en 25 mei geopend met een klassieker die al vele triomfen heeft gevierd in het openluchttheater: de sprookjesoperette ‘The Desert Song’, gebracht door Opera Comique Maastricht. Bijna vier maanden later – op 9 september – wordt het seizoen afgesloten met de toneelklassieker ‘Onder het Melkwoud’ in een productie van Toneelhuis LFA. Deze voorstelling is de officiële afsluiting van het zomerseizoen. Maar door de betere faciliteiten gaat het theater daarna nog verder. Op de rol staan onder meer een Chinees Festival, het slotconcert van festival Vocallis en een serie Kerstconcerten in de theatergrot.<< Zie voor meer informatie en tickets: www.openluchttheater-valkenburg.nl
1 juni, 20.30 uur: Fado meets bossanova - Rafael Fraga Quartet Portugese romantiek en Braziliaans temperament, € 10 2 juni, 19.30 uur: Hart van ijs??? - Jeugdtoneel Valkenburg Familievoorstelling, € 5 (tot 12 jaar gratis) 7 juni, 20.30 uur: Benefietconcert Stichting Muziek Jong voor Oud - Met Fenna Ograjensek, Sef Thissen en Blazersensem- ble Helicon, € 15 / € 30 (VIP-arrangement) 8 juni, 20.30 uur: Tijdreizigers - Nard Reijnders / Bart Schneemann Van Bach tot Piazzolla, van Mozart tot Brel, € 12,50 10 juni, 20.30 uur: The Dutch Eagles - Hoogtepunten uit het werk van The Eagles en tijdgenoten, € 20 / € 15 (vroegboek) 11 juni, 15 uur: Hart van ijs??? - Jeugdtoneel Valkenburg Familievoorstelling, € 5 (tot 12 jaar gratis) 15 juni, 19.30 uur: De barbier van Sevilla - Opera Zuid Wereldberoemde opera waarin alles draait om liefde, € 22,50 (rang 1) / € 17,50 (rang 2) 17 juni, 20.30 uur: Johan Derksen & de Pioniers van de Nederpop - Derksen on the road met de Nederlandse popzangers van weleer, € 25 / € 20 (vroegboek) 22 juni, 20.30 uur: Lotte Walda - Limburgse singer-songwriter, € 10 23 juni, 19 uur: Tirr Fest - De beste tributebands op één festival, € 22,50 / € 17,50 (vroegboek) 24 juni, 13 uur: Midsummer Prog Festival - Progressieve rockfestival met Anathema als hoofdact, € 58,50 29 juni, 20.30 uur: Wandern - Egbert Derix / Sef Thissen. Liederen over ‘wandern’, letterlijk en figuurlijk, € 12,50 30 juni, 20.30 uur: Alles Geit Plat - Limburgse muzikanten brengen ode aan hun favoriete zangers, € 10 1 juli, 20.30 uur: Déja vu - Her Majesty - Eerbetoon aan Crosby, Stills, Nash en Young, € 22,50 / € 17,50 (vroegboek) 6 juli, 20.30 uur: Mónica Coronado / Manito - Spaanse liederen en flamenco, € 10 8 juli, 20.30 uur: Touch of Toto - Toto Tribute Band, € 17,50 euro / € 12,50 (vroegboek) 9 juli, 11 uur: Hans en Grietje - Blazersensemble Zuiderwind, Familievoorstelling, € 7 9 juli, 15 uur: Het WMC te gast - Programma N.T.B. 12 juli, 20.30 uur: Het WMC te gast - National Band of New Zealand met Mahori-dansgroep, € 17,50 15 juli, 20.30 uur: The 70’s unplugged - Pure 99. De gouden jaren van de popmuziek, € 17,50 / € 12,50 (vroegboek) 19 juli, 20.30 uur: Het WMC te gast - Simon Bolivar Youth Wind Orches tra m.m.v. fanfare Arensgenhout, € 17,50 21 juli, 20.30 uur: Nadara Gipsy Wedding Band - Zigeunermuziek uit Hongarije en Roemenië, € 12,50
22 juli, 20.30 uur: Louis - Michael Varekamp. Ode aan Louis Armstrong, € 17,50 / € 12,50 (vroegboek) 16 juli, 11 uur: Het WMC te gast - Kasetsart University Wind Symp hony Orchestra en fanfare St. Caecilia Schimmert, € 17,50 26 juli, 20.30 uur: Het WMC te gast - Programma N.T.B. 28 juli, 20.30 uur: Mirage - Fleetwood Mac Tribute Band, € 17,50 / € 12,50 (vroegboek) 29 juli, 20.30 uur: Noche de Flamenco - Avond vol Spaanse zang, dans en instrumentale muziek, € 20 / € 15 (vroegboek) 30 juli, 16 uur: The Rosenbergs - Van moderne jazz en standards tot Hot Club de France, € 17,50 / € 12,50 (vroegboek) 3 aug, 20.30 uur: Relation de Trottoir - Rudolf Hecke, Ode aan Serge ‘Je t’aime’ Gainsbourg, € 10 5 aug, 20.30 uur: Zo! Gospel Choir - Cross-over van black gospel, soul, R&B en pop, € 20 / € 15 (vroegboek) 6 aug, 14.30 uur: Rapunzel - Toneelvereniging Mariahout, Familievoorstelling, € 7 10 aug, 20.30 uur: Seks & Drugs & Rot & Roll - Jan Rot, De jaren tachtig heen en terug, € 10 11 aug, 20.30 uur: Di Gojim - Opzwepende klezmer, € 17,50 / € 12,50 (vroegboek) 13 aug, 14 uur: Bloed, zweet en tranen - Mokumse meezing theatershow, € 12,50 / € 10 (vroegboek) 14 aug, 20.30 uur: Orlando Festival Concert - Concert winnend strijk- kwartet Orlando Concours, € 15 17 aug, 20.30 uur: Leedjes op de plank - Paul van Loo / Ivo Rosbeek Het Heerlense duo met liedjes van hun nieuwste cd, € 10 19 aug, 20.30 uur: Abba Tribute - Hommage aan een van de succesvolste popgroepen aller tijden, € 17,50 / € 12,50 (vroegboek) 20 aug, 11 uur: Orlando Festival Concert - Concert masterclass- ensemble Orlando Festival, € 10 24 aug, 20.30 uur: Caravan Cigana - Lukic. Flamenco, jazz, latin en een echo van de Russische steppe, € 12,50 26 aug, 20.30 uur: The Deeldeliers - Met dichter / conferencier / drum- mer / dj Jules Deelder, € 17,50 / € 12,50 (vroegboek) 31 aug, 19 uur: Southern Roots Open Air - Festival met blues, country, folk en americana. Met o.a. Big Daddy Wilson en JW Roy, € 15 1 sept, 20.30 uur: Yentl & De Boer - Nieuwe liedjes en teksten van dit komische cabaretduo, € 20 2 sept, 20.30 uur: De Edwin Evers Band - Onvergetelijke show vol bekende hits, € 29,50 7 sept, 20.30 uur: O’Dreams - Ierse folk, € 12,50 9 sept, 20.30 uur: Onder het Melkwoud - Toneelhuis LFA. Totaaltheater met muziek, poëzie en bijzondere personages, € 12,50
KIJ K op Va lkenb urg 31
Museum Land van Valkenburg Grotestraat C 31 Dinsdag t.m. vrijdag 11.00 – 17.00 uur Zaterdag en zondag 13.00 – 17.00 uur 1e Paasdag gesloten.
Entree € 6,- museumkaart en vriendenpas geldig. Info: www.museumlandvanvalkenurg.nl
Veel variatie in drie exposities Door Jan Schurgers
useum Land van Valkenburg toont in de komende maanden M drie gevarieerde exposities. Zowel de beeldende kunst als de literatuur komen er aan bod. Gerty Louppen komt met schilderijen en tekeningen, een zestal “Maaslandkunstenaars” exposeert er gezamenlijk en vanaf 25 juni is er een expositie van schrijver/dichter Leo Herberghs, met bijbehorende tekeningen van graficus Peter Bertus. thema’s: teksten, de zee en mensen, meestal familieleden. In deze expositie die zal duren tot 2 juli, zien we die objecten alle-maal terug in haar schilderijen en tekeningen. <
Maaslandkunstenaars In de grote zaal loopt tot en met 9 juli een groepsexpositie van de “Maaslandkunstenaars.” De groep organiseert om de twee jaar een kunstroute langs haar ateliers en bestaat uit Doris Becke (1940), Geert Mols (1939), Dries Engelen (1927), Marijke Stultiens (1927), Xander Spronken (1956) en Yoni Trynes (1986).
Gerty Louppen Op zondag 23 april ging in de bovenzaal van het museum de tentoonstelling van start met werken van Gerty Louppen. Ze raakte al vroeg gefascineerd door alles wat met schilderen, tekenen, kleuren, letters en typografie te maken heeft. Tijdens haar opleiding aan de Stadsacademie in Maastricht (1979-1984) kwam daar de rijke geschiedenis van de kunsten bij en het omgaan met materialen. In de daarop volgende periode ontwikkelde ze gaandeweg haar eigen stijl met als favoriete
Dries Engelen kreeg zijn opleiding aan de Middelbare Kunstnijverheidsschool en de Jan van Eyck academie in Maastricht, evenals Marijke Stultiens. Hij ontwikkelt zijn sculpturen door ze eerst in kleine modellen uit te werken. Deze modellen blijven doorgaans in zijn atelier, maar in deze tentoonstelling zijn ze ook te zien. Marijke Stultiens werkt nog elke dag aan tekeningen, collages, schalen en doosjes. Haar enorme productie ontstaat vanuit haar grote creativiteit en vitaliteit. Haar atelier en haar woonhuis in Bunde getuigen daarvan en de opstelling van haar werk in de tentoonstelling laat dat ook zien.
• Werk van Marijke Stultiens. Doris Becke en Geert Mols werken samen, maar ook apart. Becke begon haar opleiding aan de Werkkunstschule in Krefeld en Mols volgde de Stadsacademie in Maastricht. De expositie laat zien hoe hun werken elkaar beïnvloeden. Soms begint de een en maakt de ander het af. Ook Xander Spronken kreeg zijn opleiding aan de Stadsacademie. Yoni Trynes is een leerling van hem. Wie hun gezamenlijk atelier bezoekt in Moorveld raakt onder de indruk van de zware arbeid die moet worden verricht om metaal naar eigen inzicht om te vormen. Die beleving wordt met beeld en geluid ook in de tentoonstelling duidelijk gemaakt. >
“Ongewoon” goed voor de lekkere trek of uitgebreid Bourgondisch! De juiste stop tijdens een wandel-, fiets- of motortrip en dan genieten van ons 3-gangen keuze menu voor Dagelijks vanaf 10.30 uur. Voor lunch en diner!
26.50
onze KIJK ook op a voor in Facebookpag
Neerhem 25, Valkenburg 043 - 601 29 65 www.riche-nextdoor.nl
Speciale n! aanbiedinge
Welkom in Tivoli Kom in de maand mei genieten van ons heerlijk
Sinds 1934 het rustpunt temidden van de natuur waar iedereen terecht kan voor een drankje, hapje, lunch, diner of zelfs een feestavond, gelegen aan de rand van Valkenburg. Het gehele jaar geopend vanaf 11.00 uur. Gratis parkeren. Op dinsdag en woensdag zijn wij gesloten.
lente menu Coppa di Parma
met groene asperges, tomaat, parmezaan en kruidenolie of
Gerookte Heilbot gemarineerde scampi en aardappel knolselderij salade
Zalm met asperges, beurre blanc, aardappelpuree en lamsoor of
Asperge Flamande met ham, ei, geclarifieerde boter en krielen
Tartelette au Citron met frambozen sorbet of
Plenkertstraat 63 6301 GL Valkenburg
www.chalet-tivoli.nl Telefoon 043-601 02 47
Kaasplankje drie kaasjes met vijgencompote en notenbrood 2-gangenmenu € 23,50 3-gangenmenu € 27,50
Va Van naf 1 af 1 1.0 7.0 0 uu din 0 uur r lun (re er t/m chka ser ver -kaa 20. art. en r 00 gew t ens uur t)!
Team Geulhemermolen heet u van harte welkom!
Reserve er uw tafel tje 043 - 60 40449
KIJ K op Va lkenb urg 33
• Leo Herberghs.
Leo Herberghs en Peter Bertus Vanaf 25 juni is er in het museum een expositie te zien van het oeuvre van dichter/schrijver Leo Herberghs en tekeningen van graficus Peter Bertus. Het tweetal werkte in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw nauw samen in dienst van het Limburgs Dagblad en later de Nieuwe Limburger. Tijdens wandelingen door de Limburgse natuur deed Leo Herberghs de ideeën op voor zijn gedichten en verhalen en Peter Bertus illustreerde die dan. Zo hebben ze heel wat kilometers afgelegd door het Limburgse landschap. En dat is terug te vinden in hun werk. “We waren zielsverwanten” zegt Peter Bertus nu. “Leo kon inzoomen op een grassprietje, hij stelde belang in dingen waar anderen aan voorbij gingen. Dat doen schilders ook als zij landschappen schilderen. Ik mocht zijn verhalen in tekeningen weergeven.” Leo Herberghs hoopt op 21 juli zijn 93e ver• Tekening van Peter Bertus.
jaardag te vieren en dat betekent dat hij al bijna zeventig jaar de pen hanteert. Een van de eerste publicaties waarin zijn gedichten verschenen was in 1950 de bundel “Zes minnaars” waarin ook gedichten van Frans Babylon, Paul Haimon, Hans Berghuis, Jan Hanlo en Loe Maas opgenomen werden, inmiddels allen overleden. In de loop van de jaren publiceerde hij heel wat dichtbundels waaronder een van de meest recente “Hij, de langzaamste van allen” in 2011. En nog steeds schrijft hij door en hij blijft lezen. Zijn poëzie is vertaald in verschillende talen, zijn gedichten zijn op muziek gezet en zelfs in steen gehakt. In Heerlen ligt een zwerfkei met een tekst van hem. In Maastricht is de gevel van het Conservatorium met een van zijn gedichten opgesierd en dichtbij de voormalige mergelgroeve Curfs in Houthem is zijn gedicht “In deze groeve” op een zuiltje aangebracht. “Bomen zijn mijn inspiratie. De boom kan je kameraad zijn, je metgezel. Ik vind bomen de mooiste schepselen op aarde. Hopelijk heb ik de mensen plezier gedaan met mijn verhalen en gedichten,” aldus Leo Herberghs. Een gedeelte daarvan is te zien in de Jacques Vonkzaal van het museum, samen met de tekeningen van zijn kameraad Peter Bertus. De tentoonstelling duurt tot en met 27 augustus. <
Jacques Vonk Overigens zijn van diezelfde Jacques Vonk nog tot 1 juli werken te zien in de gerestaureerde kasteelhoeve Broers bij Château St. Gerlach in Houthem. Jacques Vonk (19232000) woonde een groot deel van zijn leven in Houthem en is er ook begraven. De tentoonstelling is samengesteld uit werken in bezit van particulieren, die ze voor dit doel ter beschikking hebben gesteld. <<
Het is lente en de dagen worden weer langer. Er is de mogelijkheid om na het avondeten nog een lekker wandelingetje te maken en net als de schapen in de wei is het nu de tijd om onze dikke wintervacht af te gooien. U kunt kiezen voor lichte, gezonde maaltijden en eventueel kunt u tijdens het avondeten de zetmeelrijke koolhydraten weglaten. Uw maaltijd bestaat dan uit veel groenten met een gezonde eiwitbron erbij, denk aan biologisch vlees of vis, peulvruchten, champignons of een eitje. Om de groenten wat spannender te maken kunt u een scheutje olijfolie en verse kruiden toevoegen, zoals oregano, tijm of peterselie. Vervang de broodmaaltijd tijdens de lunch eens door een lekkere salade van koude of warme groenten met een frisse yoghurtcitroendressing. En wellicht zijn rauwe groenten met een lekkere pesto dip een idee als tussendoortje. Er is weer volop keuze aan heerlijk fruit! Eet fruit bij voorkeur op nuchtere maag, bijvoorbeeld voor het ontbijt of als tussendoortje, want dan worden alle vitaminen het beste opgenomen. Bent u ziek geweest afgelopen winter of heeft u een antibiotica kuur gehad, denk dan ook eens aan een probiotica kuurtje. Deze voorziet uw darmen van goede darmbacterien waarmee u uw weerstand een boost geeft. Voor meer energie kunt u naast gezonde voeding voor een hoogwaardige multivitamine kiezen. Met name een B-vitaminen complex is erg geschikt. De vitamine D mag weer in de kast, want die heeft u nu niet meer nodig. Dagelijks 15 minuutjes in de zon is al genoeg. Mensen die veel binnen zijn, zwangeren, ouderen, jonge kinderen en mensen met een donkere huidskleur adviseer ik om ook in de zomermaanden vitamine D te nemen. Een hoeveelheid van 1000IE extra is dan voldoende. Ik wens u een heerlijke lente toe! << Stefanie Maas-Quaedvlieg Voedingsdeskundige www.praktijkdegroeneweg.nl
3 4 K IJK o p Va lkenbu rg
Waarom die
plaquette in de Oranjelaan? Door Jan Schurgers
Dagelijks lopen veel mensen langs de plaquette aan de gevel van de brandweerkazerne in de Oranjelaan. Sommigen zullen blijven staan, even lezen en zich daarna wellicht afvragen waarom die plaat daar hangt, maar de meeste voorbijgangers zullen ze niet eens opmerken. Eind maart hing ze er precies vijftig jaar, zodat het tijd wordt om nog eens uit de doeken te doen waar ze aan herinnert. Heropening De brandweerkazerne was destijds de thuisbasis van het busbedrijf “Splendid Cars” dat dagtochten organiseerde voor toeristen. De modern ogende bussen deden België, Duitsland en zelfs Noord-Frankrijk aan om de in Valkenburg aanwezige gasten een dagje buitenland te bezorgen. Eigenaar was sinds 1955, Eugène Schoonbrood, in de jaren zeventig en tachtig ook actief in Valkenburg als raadslid, wethouder en zelfs enige tijd als locoburgemeester. Hij had een vriendschapsband opgebouwd met de beroemde componist en dirigent Robert Stolz uit Oostenrijk, die hem al meerdere malen beloofd had zijn vriend in Valkenburg te komen opzoeken. Op 29 maart 1967 was het zover. De garage in de Oranjelaan was in de maanden daarvoor flink verbouwd en uitgebreid en • Reisbureau en garage Splendid Cars voor en na de eerste verbouwing van 1963.
om de ingebruikneming een officieel tintje te geven had Eugène Schoonbrood Robert Stolz en zijn vrouw Einzi uitgenodigd om daarbij aanwezig te zijn. Het werd een groots feest. Burgemeester Breekpot was aanwezig, de pastoors Van Amstel en Timmermans, gemeentesecretaris Sluysmans, wethouder Stassen en kunstenaar Charles Eyck. Na een welkom van Eugène Schoonbrood schoof de 86-jarige Robert Stolz de Oosten-
rijkse vlag weg, waarmee de gedenkplaat was bedekt. En zo kwamen twee medaillons in brons tevoorschijn met daarop het hoofd van de componist en van zijn vrouw Einzi en met daaronder de tekst “Op 29-3-1967 geopend door de Weense componist prof. dr. Robert Stolz”. En vervolgens sprak hij de volgende wens uit: “Ik hoop dat deze garage u en al uw medewerkers geluk en Gods zegen moge brengen, dat wens ik oprecht en van ganser harte. Ik heb vele concerten gedirigeerd en veel muziek gecomponeerd, maar ik heb nog nooit een garage geopend” voegde hij er lachend aan toe. Het was een hoogtepunt in het bestaan van de N.V. Schoonbrood, die daarmee een kroon zette op het ontwerp van architectenbureau Huysmans en het aannemersbedrijf Cauberg. Een ander hoogtepunt was zeker de doop van een nieuwe bus met de naam Robert Stolz. Daartoe toog een 34 koppen tellend Valkenburgs gezelschap in 1972 naar Wenen. Op de Pfarrplatz bij het Wijngaardenhuis vond de plechtigheid
KIJ K op Va lkenb urg 35
plaats, waarbij de wijn langs de nieuwe bus vloeide. Professor Stolz was zeer verheugd over deze geste en gaf opnieuw uitdrukking aan zijn bijzondere band met Nederland en met Valkenburg.
Robert Stolz Robert Elisabeth Stolz werd op 25 augustus 1880 in Graz geboren als twaalfde van de dertien kinderen van componist en muziekleraar Jakob Stolz (1832-1919) en pianiste Ida Bondy (1841-1932). Muziek zat ingebakken in het gezin en het was dan ook niet vreemd dat Robert ook die kant uitging. Op 7-jarige leeftijd gaf hij zijn eerste openbare pianorecital en als 11-jarige componeerde hij een pianostukje voor zijn vader. Vervolgens studeerde hij in Graz, Berlijn en Wenen en voltooide zijn studies in 1896. In 1903 debuteerde hij als componist met de operette
“Schön Lorchen”. Van 1905 tot 1917 leidde hij het Theater an der Wien met veel premières van operettes van onder andere Franz Lehár, Leo Fall en Oscar Strauss. In de Eerste Wereldoorlog diende hij als kapelmeester van een militaire kapel. Omstreeks 1930 begon hij ook te componeren voor films. Heel populair werd hij door de show “Im weiszen Rössl”.
• Robert Stolz in 1970.
• Einzi Stolz (Yvonne Louise Ulrich) in 1972.
Toen Oostenrijk zich in 1938 aansloot bij Nazi-Duitsland vluchtte hij naar Parijs en vandaar naar de Verenigde Staten. In 1946 was hij weer terug in Wenen, waar hij bleef wonen tot aan zijn dood. Vanaf 1952 schreef hij muziek voor de bekende “Wiener Eisrevue”. In de jaren zestig en zeventig maakte hij veel plaatopnames van operettes. Hij gebruikte de dirigeerstok die hij geërfd had van Franz Lehár en die oorspronkelijk aan Johann Strauss had toebehoord. Hij bleef tot op zeer hoge leeftijd actief en trad vaak op met de tenor Rudolf Schock en de sopraan Margit Schramm. Hij overleed op27 juni 1975 in West-Berlijn, op 94-jarige leeftijd en werd begraven op het centrale kerkhof in Wenen.
was ze zijn vrouw, manager en toeverlaat. Einzi overleed in Wenen op 18 januari 2004 en werd 91 jaar oud.
Einzi Robert Stolz was vijf keer getrouwd. Zijn eerste vrouw, Grete Holm, was een zangeres, evenals zijn tweede Franzi Ressel. Zijn derde vrouw was Lili Karner en zijn vierde Josephine Zernitz. Al tijdens zijn vlucht naar de Verenigde Staten en de jaren daarna was Yvonne Louise Ulrich (Einzi) zijn secretaresse en zaakwaarneemster. In 1946 kwam het tot een huwelijk en tot aan zijn dood in 1975
• De jonge Robert Stolz rond 1915.
Populariteit Robert Stolz was erg populair in Nederland. Bekend werden liederen als “Adieu, mein kleiner Gardeoffizier”, “Du sollst der Kaiser meiner Seele sein”, “Im Prater blüh’n wieder die Bäume”, “Auf der Heide blüh’n die letzten Rosen” en “Zwei Herzen im Drievierteltakt.” In maart 1967 verbleef hij een aantal weken in Nederland voor een serie concerten onder andere in Kerkrade en voor een grote televisieuitzending op zondag 2 april. In 1968 werd hij door koningin Juliana benoemd tot Commandeur in de orde van Oranje-Nassau. Tijdens zijn verblijf in Valkenburg logeerde hij een aantal dagen in hotel Prinses Juliana.
Brandweerkazerne In 1980 verkocht Eugène Schoonbrood wegens zijn tanende gezondheid de goodwill van zijn busbedrijf aan zijn drie chauffeurs Joosten, Tummers en Toussaint. De gemeente kocht de grond en wilde er appartementen bouwen, maar daar stak de gemeenteraad destijds een stokje voor. Het reisbureau “Splendid Cars” verhuisde na enkele jaren naar Maastricht. De garage lag daarna enige tijd leeg en de plannen tot nieuwbouw gingen niet door. Toen ontstond het plan om de ruimte om te bouwen tot brandweerkazerne. Die kwam in 1987 tot stand en is er nog steeds. En gelukkig is de plaquette op de gevel al die tijd bewaard gebleven. Nu dus al vijftig jaar lang. << Bron: Weekblad Land van Valkenburg, vrijdag 31-3-1967.
Maakt van elk festijn een succes!
licht . geluid . podia Al 10 jaar r ncie Hoflevera tte van Corve FAME
Dennis Blom • 06 - 21 54 50 23 • dennis@tdsproductions.nl • www.tdsproductions.nl
Even de weg kwijt? Bij ons vervangend vervoer!
KIJ K op Va lkenb urg 37
F.A.M.E. 15 jaar Corvette in Valkenburg a/d Geul O
p vrijdag, zaterdag en zondag 07-08-09 juli 2017 komen weer heel wat Corvettes te samen in het Kuurpark achter het Holland Casino van Valkenburg a/d Geul. Wat begon als een kleine bijeenkomst onder vrienden, groeide sinds 2003 uit tot één van de prachtigste meetings van Europa.
In 2002 werd er besloten met een groepje mensen, onder leiding van F.A.M.E. team, om een herdenkingsmeeting te houden voor 50 jaar Corvette. Nadat ze een krantenknipsel uit de krant te zien kregen, dat Corvette 50 jaar werd in 2003. Hiermee wordt deze speciale sportwagen van Chevrolet al sinds 1953 in de Verenigde Staten gebouwd en is ook al aan zijn 7de generatie toe. De nodige contacten werden gemaakt en afspraken, zo werd ook meteen de meeting georganiseerd in het Kuurpark.
11-12-13 juli 2003 was meteen de start van één van de succesvolste Corvette meetings op het vaste land. De aanwezigen vertelde meteen om deze meeting jaarlijkse te houden en dit gebeurde ook. In 2017 spreken ze al meteen van de 15de editie van de CorvetteFame of kortweg F.A.M.E., wat toch al een heel eerbetoon is om Corvettes te laten verzamelen in het idyllische Valkenburg, in het prachtige Nederlandse Zuid-Limburg. De horeca, hotels, Stad Valkenburg, enz. staan weer klaar voor dit speciale Corvetteweekend.
F.A.M.E zelf staat voor Falkenburg Annual Meeting Europe, wat toch al heel wat zegt. Sinds 2003 groeide ook het aantal deelnemers gestaag en kwamen ze vanuit alle richtingen in Europa. Vele Corvettes komen uit Nederland, België, Groot-Brittannië, Duitsland, Luxemburg, Frankrijk, Zweden, Ierland, Zwitserland, Finland, Italië, Spanje, enz. Tevens mag ook F.A.M.E. Corvettes ontvangen uit de Verenigde Staten, die meteen hun Corvette op de boot plaatsen om deel te nemen aan de Europese meetings. Dit laat toch zien dat F.A.M.E. een groot internationaal karakter heeft. >
38 K IJK o p Va lkenbu rg
een O
!
GJE
op Valkenburg Rode stier
Tijdens de vele jaren van F.A.M.E. heeft deze meeting al heel wat prachtige Corvettes mogen ontvangen uit privé collecties. Zeldzame Corvette edities komen zo ook nog eens buiten en het aanwezige publiek kan ze zo ook eens van kortbij bewonderen. Ook Corvette dealers en General Motors zelf brachten premières mee, zoals de C7 Stingray Corvette in 2013, de C7 Z06 Corvette in 2015 en in 2016 een heuse zeldzame C1 1953 Corvette uit de Dutch Corvette Collection: www.autobedrijfandreboer.nl. Waarvan er maar 300 exemplaren in 1953 van gebouwd werden, dit is meteen ook de enigste C1 Corvette 1953 in geheel Europa. De meeting start op vrijdag 07 juli 2017 om 14.00 uur en duurt tot zondag 09 juli
18.00 uur. In het mooie Kuurpark achter het Holland Casino is niet alleen aandacht voor de honderden Corvettes van alle generaties, maar voor stands met miniatuurmodellen, gereedschappen, onderdelen, kleding, club standen, enz. Ook zullen de deelnemers kunnen deelnemen aan diverse rondritten rond Valkenburg a/d Geul en omstreken. Dit tot groot plezier van de vele toeristen in Valkenburg. Het F.A.M.E. team staan weer voor ze klaar en laten we hopen dat ze met goed weer, opnieuw een fantastische meeting kunnen organiseren. Gesterkt door sponsoren en loyale medewerkers kan dit zeker niet mis gaan. Meer nieuws zal in de toekomst online komen via de website van Corvette-Fame: www.corvettefame.com en de FAME Facebook pagina. <<
Een nieuwe lente, een nieuw geluid en een wel heel ruim blikveld vanaf de berg gezien. Met weemoed schrijf ik dit laatste. Op de Sibbergrubbe is namelijk woest gekapt en omgehouwen. Waar eens een dicht bosgebied lag waaraan zowel de inheemse wandelaar als de toerist zijn hart kon ophalen, ligt nu zo ongeveer een open vlakte met hier en daar een boom. ‘Een hollands bos’, weet ik uit ervaring omdat ik lang genoeg boave de paöl heb gewoond. De zaagactie zou een reddingsactie zijn omdat de Sibbergrubbe vergeven zou zijn van zieke bomen. Boze tongen beweren dat de helikopter met minder bomen meer zicht op het jaarlijkse bierfietsrondje zou hebben. Als toerist zal het u een worst wezen, die bomen, evenals de vleermuizen die in de grotten gestoord worden in hun winterslaap door de vele kerstmarktgangers. Economie en natuur gaan soms moeilijk samen. Net als gezond verstand en economie. Een drankje waarvan je gaat vliegen pompt duizelingwekkend veel geld in een nieuw aan te leggen parcours op een stukje Valkenburg dat al jaren niets ligt te doen met als doel een derderangs TV-programma live aantrekkelijk te maken, de zeepkistenrace. Toch is er temidden van dit verlies aan werkelijkheidszin hoop: levende beelden schaden niemand en zijn een lust om naar te kijken, Valkenburg vestingstad heeft vorm gekregen en Oud-Valkenburg herbergt één van de mooiste kastelen van Nederland. Als de rode stier toch teveel geld heeft, weet ik nog wel een project! Claudia Bisschops claudiabisschops@hotmail.com
KIJ K op Va lkenb urg 39
Is dat even makkelijk... Bosch Car service Valkenburg! De werkplaats bij u om de hoek H
eeft u dat nu ook? U woont in Valkenburg en rijdt een bepaald merk auto waarvan de dealer ver weg zit. Voor een bezoek aan de dealer moet er dan ook heel wat geregeld worden en kost een hoop tijd. Natuurlijk wilt u wel dat de auto door vakmensen wordt na gekeken en indien nodig gerepareerd. Wat is er dan mooier dan een professioneel autobedrijf bij u om de hoek die ook uw auto kan keuren, onderhouden en repareren. Bosch Car Service, gevestigd op het bedrijventerrein “De Valkenberg 3a” in Valkenburg, is zo’n autobedrijf dat door meer dan 27 jaar ervaring, door alleen maar te werken met eerste monteurs en door te investeren in moderne apparatuur ook uw auto geheel kan onderhouden.
Dave Agüeria, de enthousiaste eigenaar van Bosch Car Service, vertelt vol trots over zijn bedrijf. We hebben als Liberty Cars zo’n 3 jaar geleden onze werkplaats omgeturnd naar de Bosch Car Service formule waardoor
we alle merken auto’s kunnen onderhouden en repareren. Hierdoor weten steeds meer mensen uit Valkenburg de weg naar ons te vinden voor alles wat ook maar met auto’s te maken heeft. Onze monteurs hebben veel ervaring en kunnen ieder merk repareren en onderhouden. Door te investeren in de juiste uitlees apparatuur kunnen we ook ieder merk auto uitlezen en snel diagnose stellen. De auto kan (na afspraak) om 8.00 uur worden gebracht”. Dave: “Je kunt dan voor de tijd gedurende de reparatie kiezen om aan onze gezellige bar een lekker kop koffie te nuttigen, een krantje te lezen of te internetten via gratis Wi-Fi. Als de reparatie langer duurt, kunt je kiezen voor gratis vervangend vervoer in de vorm van auto, bedrijfsbus of fiets of je wordt naar huis gebracht en weer opgehaald”. Bosch Car Service biedt een totaalpakket van kleine en grote onderhoudsbeurten, alle soorten reparaties, aircoservice, banden, autoruitschade, audio en alarmsystemen, LPGinstallaties en niet te vergeten; APK-keuringen benzine-motoren (€ 39,- inclusief afmeldingskosten) en APK-keuringen dieselmotoren € 49,- inclusief roetmeting en afmeldkosten). Bosch Car Service is dan wel een supermoderne garage, maar ze communiceren ouderwets, duidelijk en open over de te verwachten
kosten van de reparatie. “Voordat de reparatie wordt uitgevoerd, vragen we altijd eerst om toestemming om te mogen repareren en geven vooraf een kostenplaatje af. Zo houdt de klant de vinger aan de pols”. U heeft nu alle informatie gelezen met betrekking tot de afdeling “service” maar niet te vergeten, Liberty Cars / Bosch Car Service is het enige autobedrijf in Valkenburg met een showroom en ruime voorraad streng geselecteerde occasions van ALLE MERKEN en bouwjaren. Vind u niet de auto die u zoekt, loop toch eens binnen en geef aan wat uw wensen zijn. Dave en zijn team voeren wekelijks zoekopdrachten uit waarbij klanten exact aangeven wat ze willen en zij op zoek gaan naar de geschikte auto. Voordelen voor u zijn; u hoeft er zelf geen tijd in te stoppen, u kunt uw auto inruilen, u koopt vertrouwd en met garantie en u betaald uiteraard een redelijke prijs. << De Valkenberg 3a, 6301 PM Valkenburg 043 601 7390 • info@libertycars.nl www.libertycars-classics.com
40 K IJK o p Va lkenbu rg
Kunst- en Cultuurraad Valkenbu e Kunst- en Cultuurraad (KCR) heeft als doelstelling de culD tuurbeleving en participatie van inwoners en toeristen in Valken-
burg aan de Geul te verbreden. De KCR spant zich in om een talrijk publiek en nieuwe doelgroepen te bereiken. Speerpunten in het beleid van de KCR zijn participatie, communicatie en promotie van kunst en cultuur evenals cultuureducatie in Valkenburg. Hierbij streeft de KCR naar een maximale verbinding en samenwerking met andere kunstzinnige en culturele organisaties. Andere partners zijn basis- en voortgezet onderwijs. Het culturele beleid van de gemeente Valkenburg is gericht op het realiseren van culturele vernieuwingen die aansluiten bij de te verwachte ontwikkelingen van de stad. Naast het initiëren van activiteiten is de KCR een adviesorgaan voor de gemeente Valkenburg aan de Geul en geeft alzo gevraagd en ongevraagd advies op het gebied van kunst en cultuur. Ook beeldende projecten in de openbare ruimte maken deel uit van duurzame beslissingen. Eenmaal per drie jaar bestaat de mogelijkheid een kunstproject in de openbare ruimte van een woonkern te realiseren. De activiteiten worden mogelijk gemaakt door de inzet van een vierkoppig bestuur en veel vrijwilligers die graag de handen uit de mouwen steken en de KCR een warm hart toedragen.
Jeugdtheaterspektakel Na het succes van de voorstellingen in de afgelopen 4 jaar komt het Jeugdtheater Valkenburg dit jaar terug met een sprankelend en verrassend, muzikaal theaterstuk. Het Openluchttheater Valkenburg wordt op • De spelers van het Jeugdtheater Valkenburg.
zondagmiddag 2 juni in de middaguren bezet door de spelers van het Jeugdtheater Valkenburg.
Een hart van ijs????” De zachtaardige Koen wordt dag in dag uit op school gepest. Op een dag is de maat vol en Koen loopt weg van school. Wanneer hij vermoeid in slaap valt belandt hij in een droomwereld waar hij opeens gebombardeerd wordt tot held die het op moet nemen tegen alle monsters die de droomwereld belagen. Na aarzeling aanvaard Koen zijn nieuwe rol en trekt ten strijde tegen het kwaad. Wat gebeurt er echter als hij weer wakker wordt? Je ziet het allemaal in de vrolijke musical met dappere Koen die eindigt als held en grote vriend van Marit. Kortom een spannende familievoorstelling voor iedereen van 3 tot 336 jaar! Het concept voor dit stuk komt uit de koker van regisseur Walther Odekerken m.m.v. de Arcus studenten Jeroen Huskens en Sanne Essers. Verder ondersteund door een actief team om de repetities en uitvoeringen mogelijk te maken. De afgelopen maanden is er al flink gerepeteerd in gemeenschapshuis ’t Geboew in Schin op Geul en de komende weken zullen er naast de gewone repetities natuurlijk nog enkele extra repetities in het Openluchttheater
plaats vinden, zodat de kinderen zich daar al wat kunnen gaan ‘thuis’ voelen. De voorstellingen in het Openluchttheater Valkenburg zijn op:
Vrijdag 2 juni première aanvang 19.30 uur.
Vrijdag 9 juni voorstellingen voor de basisschoolleerlingen
Zondag 11 juni middagvoorstelling aanvang 15.00 uur. Extra voorstelling in Kloosterkerk, Oosterweg 1, voor cliënten Sevagram op:
Maandag 12 juni middagvoorstelling aanvang 16.00 uur. De entree voor de avondvoorstelling op vrijdag 2 juni en de middagvoorstelling op 11 juni bedraagt € 5,00. Kinderen tot 12 jaar kunnen deze beide voorstellingen gratis bijwonen, mits in gezelschap van een volwassene.
Mont Martre aan de Geul Zondag 18 juni is het weer zover en zal het Casinoplein en de omgeving van brasserie “Aan de Linde”, vanaf 11.00 uur het domein zijn van vele verschillende kunstenaars en ingericht zijn als het kunstenaarsplein “Mont Martre aan de Geul”. De Kunst- en Cultuurraad Valkenburg a/d Geul heeft ook dit jaar vele kunstenaars van diverse disciplines uitgenodigd om deel te nemen aan “Mont Martre aan de Geul”. Kunstenaars zullen actief aan de slag gaan met de realisatie van een kunstwerk en op interactieve wijze met het publiek zijn/haar passie voor de kunst uitdragen. De aanwezige kunstenaars bieden de bezoekers een veelzijdig en afwisselend aanbod van goede kwaliteit binnen de schilderkunst en andere kunstdisciplines. Dit zorgt voor een gezellige sfeer en geeft bezoekers de gelegenheid om de kunstenaar gade te slaan tijdens het werken en om met de kunstenaar in gesprek te komen. Ook de jeugd wordt uitgedaagd om zijn/haar eigen creativiteit te tonen. Zij worden in de gelegenheid gesteld actief aan de slag te gaan met het beschilderen van diverse voorwerpen of te knutselen tussen de kunstenaars onder begeleiding van enkele leden van Creatief Vaals en de Kunst- en Cultuurraad Valkenburg
rg a/d Geul
• In 2015 werd de Kunstprijs toegekend aan Anita van Heeswijk. De Cultuurprijs 2015 ging naar de Stichting Sjaasbergergank. Uitgereikt door wethouder Jan Vermeer. a/d Geul. Het resultaat op het einde van de dag wordt uiteraard hun eigen trotse bezit! Dit alles vindt plaats in een gezellige muzikale Franse sfeer met live muziek van Caroline Hofman en andere muzikale gasten. Onder het genot van een drankje en hapje kunnen de bezoekers bij brasserie aan de Linde genieten van kunst en muziek! Wij heten iedereen van harte welkom tussen11.00 - 17.30 uur op het Casinoplein bij brasserie “Aan de Linde”, Jan Deckerstraat 1B, 6301 Valkenburg. Contactgegevens: Jo van Aken art@kunstencultuurraad.nl Tel. 043 6015714 Mw. H. Blanken h.p.m.b.blanken@hotmail.com
Wie ontvangt in Valkenburg aan de Geul de Kunstprijs of de Cultuurprijs 2017 Op zondag 9 juli 2017 wordt in de Kloosterkerk, door de Kunst en Cultuurraad Valkenburg a/d Geul de Kunstprijs 2017 en de Cultuurprijs 2017 uitgereikt. Zowel de kunst- als de cultuurprijs bestaat uit een geldbedrag en een oorkonde. Wat natuurlijk het meest telt is de eer die de genomineerden en de uiteindelijke ontvanger van de kunst- of cultuurprijs toekomt. De kunstprijs zal uitgereikt worden aan iemand die zich op een zeer verdienstelijke wijze en op een actieve en creatieve manier heeft ingezet op het gebied van kunst, en met een klein of groots kunstproject een positieve bijdrage heeft of heeft gehad in het kunstaanbod binnen Valkenburg a/d Geul. De cultuurprijs wordt uitgereikt aan iemand die zich op bijzondere wijze heeft gemanifesteerd op het culturele vlak. Hierbij denken wij aan een klein of groots cultureel evenement dat voor Valkenburg aan de Geul een positieve bijdrage heeft of heeft gehad, en een goede stimulans is geweest voor het culturele
aanbod binnen Valkenburg a/d Geul. Wij doen dan ook bij deze een oproep om aanbevelingen in te dienen bij de Kunst en Cultuurraad Valkenburg a/d geul voor kandidaten die naar uw idee deze prijs verdienen. Iedereen, zowel man / vrouw / kind / groepering / vereniging of instelling kan voorgedragen worden als genomineerde voor het ontvangen van de Kunst- of Cultuurprijs 2017. Aanbevelingen kunnen t/m 24 mei 2017 schriftelijk ingediend worden met de vermelding van de NAW gegevens van de aanbevolen kandidaat en vergezeld van een duidelijke onderbouwing/argumentatie van de bijzondere prestatie waarom betreffende persoon/ instelling/vereniging in aanmerking komt voor de Kunst- of Cultuurprijs 2017. De aanbevelingsbrieven kunt u aanleveren bij de Kunst- en Cultuurraad Valkenburg a/d Geul via onderstaande adresgegevens. Ook uw eigen NAW gegevens zijn nodig om eventueel aanvullende informatie op te vragen over uw ingezonden nominatie. Grijp deze kans om iemand die het volgens u op het gebied van kunst en/of cultuur echt verdiend heeft, eens in het zonnetje te zetten. Want wie weet, wint hij/zij een van bovenstaande prijzen. Wij hopen op een grote respons, zodat het ook dit jaar mogelijk is om enkele personen voor hun bijzondere verdiensten in het zonnetje te zetten. Contactgegevens: C. Wezeman zt@kunstencultuurraad.nl Tel. 06 51693957 R. Troisfontaine secr@kunstencultuurraad.nl Tel. 06 43474320
www.kunstencultuurraad.nl
LET’S CELEBRATE
HOLLAND CASINO VALKENBURG 40 JAAR
28 MAART T/M 6 MEI VALKENBURG KIJK OP HOLLANDCASINO.NL ONDER DE VESTIGING ‘VALKENBURG’
KIJ K op Va lkenb urg 43
kijk op
Schrijvende
Valkenburgers In januari verscheen het nieuwe boek van Jan Schurgers. Een roman deze keer met de titel “de Witte Kamer”.
kijk op
Het is het verhaal van een hoofdpersoon die ontwaakt uit een delirium en zich afvraagt waar hij is en wat er gebeurd is. Zijn geheugen laat hem aanvankelijk danig in de steek. Pas tijdens zijn genezingsproces komen langzaam herinneringen boven drijven en die beangstigen en verwarren hem. Langzaam wordt de sluier opgelicht en wordt duidelijk wat de oorzaken zijn van zijn gedragingen. Zijn moeite hebben met het leggen van contacten met medemensen en zijn uitein-
delijke wanhoopsdaad, de greep naar de alcohol met alle gevolgen van dien. Jan Schurgers schrijft in een aangename stijl. Met korte, krachtige zinnen die soms tegen de poëzie aanleunen. Zo weet hij een duidelijk en aangrijpend beeld te scheppen van wat er in het brein van zijn hoofdpersoon omgaat. Kortom, hij schreef een spannende thriller die tot het einde toe blijft boeien en een verassende ontknoping kent. Jan Schurgers “De Witte Kamer”. Uitgeverij Leon van Dorp, Heerlen, 2017. 182 pagina’s. Prijs € 17,50.
doe mee WOORDZOEKER
Oplossing woordzoeker 25
Woordzoeker 26
Elk woord komt eenmaal voor in het diagram. De woorden kunnen zowel horizontaal, verticaal als diagonaal staan. Sommige woorden staan achterstevoren. Een paar letters en woorddelen kunnen dubbel gebruikt worden. Streep alle woorden door. De overgebleven letters vormen de oplossing. Stuur de oplossing/slagzin met uw adresgegevens, E-mailadres en telefoonnummer op een voldoende gefrankeerde briefkaart naar;
KijK op Valkenburg Hekerweg 43 6301 RJ Valkenburg aan de Geul Eind juli 2017 krijgt de winnaar automatisch bericht via E-mail of per post en wordt het verder bekend gemaakt op onze website kijkopvalkenburg.nl. Veel Succes!
AMERIKAANS BANKBILJETTEN BETROUWBAAR BINGO ENTERTAINMENT GELD KLEURENCHIPS MAXIMUMINZET MENU MUNTSTUKKEN ORGANISATIE
POKER RESTAURANT ROULETTETAFELS SPANNING SPEELAUTOMATEN SPEELOMGEVING SPEELPLEK SPELMATERIALEN SPELREGELS SPELVERLOOP TAFELSPELEN
TOERNOOIEN TOPLOCATIE TRADITIONEEL UITBETALING VALKENBURG VERANTWOORD VERLIEZEN VERRASSING WAARDECHIPS WINNEN
Maak kans op een
Sunday Brunch incl. try-out pakket voor twee personen t.w.v. Aangeboden door:
74.-
HET ENIGE ECHTE CASINO
“PATATAS BRAVAS”.
De prijs is aangeboden door: Restaurant Bueno, Berkelstraat 13 Valkenburg. De winnaar is: Mevr. A. v. d. Spoel uit Wijlre. Proficiat met deze prijs!
K M P P L N L U S T T O A S S M G B L U O O A E E I L O O R V P P A N A E N K O M Z E T E P E G E E I X I N U T E L E E N B F L R A R L H I V K R S R R R I O E A O N N R M C M E B E T A E I L I T T C O I A A E U G I N U A V K R T A E A O S S T D M M L C K B L A E I L T T I A S E R I O J H K W E A V D I T I E T I R A N L E I E U P N A A N E E N I N I A Z E T P N O S S T R G L D L E G A W E E T S U R R E S T A U R A N T L V T P E E R T N E T A M O T U A L E E P S N T N E M N I A T R E T N E N N I W W E N B I N G O N E L E P S L E F A T S P E L R E G E L S P E E L P L E K M E N U V E R A N T W O O R D N E N G R U B N E K L A V G N I N N A P S