Vakblad kinderboerderijen (juni 2014)

Page 1

Branchecode voor kinderboerderijen

´Overtollige´ dieren

Dolle pret tijdens het kinderboerderijenweekend

Juni 2014

02 E-MAGAZINE KINDERBOERDERIJEN


Inhoud

Juni 14 o nummer 2

08

Verandering van imago

3

N i e u w s v a n d e vereniging SKBN

4

Een branchecode voor kinderboerderijen

6

Dolle pret tijdens het kinderboerderijenweekend

8

‘Overtollige’ dieren op de kinderboerderij?

12

EFCF conference 2014 in Swansea (UK)

15

Oproep: cirkel van bokken en rammen

15

Van de dierenarts: help! Maden...

16

De Elsenhove in de koninklijke route

17

Nieuws van duurzame bodem

18

Groninger blaarkop zeldzaam ras van 2014

20

Samen zeldzame rassen tellen

21

Ecokids DNA: De Nieuwe Aanpak

22

Resultaten opleidingsbehoefte kinderboerderijen

22

26

04

Actieve verkoop van het kinderboerderijenpaspoort levert meer op!

23

Vaccineer tijdig tegen Q-koorts

24

Kinderboerderij Schagen erkend als educatief centrum

25

40 jaar kinderboerderij de Goudse Hofsteden

26

Pilot: gratis VOG voor kinderboerderijen

27

Chlamydia abortus en quarantaine

28

Een feestje voor konijnen en cavia’s

30

Nieuws uit de regio

31

Nieuws uit het veld

32

Activiteitenagenda vSKBN

34

Word lid van de vSKBN

35

18

20

Vereniging Samenwerkende

KinderBoerderijen Nederland

31

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

2


Verandering van imago Het is al weer juni. Beter weer, jonge dieren en volop activiteiten zorgen ervoor dat veel bezoekers weer een fijne tijd beleven op de kinderboerderijen. Via Google Alert houd ik zo’n beetje bij wat er dagelijks in de pers voorbij komt op het gebied van kinderboerderijen en het valt mij op dat dit gelukkig vaak positieve berichten zijn. Berichten over nieuwe en zeker vaak ook vernieuwende activiteiten, over giften die zijn ontvangen, over nieuw geopende kinderboerderijen of verbouwingen. Ondanks dat er natuurlijk ook berichten zijn over pijnlijke bezuinigingen en kinderboerderijen die moeten sluiten heb ik toch het idee dat er hard gewerkt wordt aan het positieve imago van kinderboerderijen. In deze tijd, waarin het steeds belangrijker wordt dat mensen in hun directe omgeving sociale contacten kunnen opdoen of zich gewoon even kunnen ontspannen in het groen, is het een goed moment om kinderboerderijen opnieuw onder de aandacht te brengen. Tijdens een bijeenkomst met een aantal mensen uit het werkveld raakten we in gesprek over het imago van kinderboerderijen. Hoe belangrijk het is dat kinderboerderijen juist nu worden gezien als multifunctionele voorzieningen binnen een wijk of gemeente. Als een plek waar educatie, recreatie en sociale verbinding heel goed samen gaan.

Het blijkt lastig om van het “alleen maar knuffelen” imago af te komen. Misschien wordt het tijd om, zonder nu allemaal direct van naam en logo te willen veranderen, langzamerhand ervoor te zorgen dat mensen kinderboerderijen gaan zien als publieksboerderijen; voorzieningen met dieren waar je mensen ontvangt en werkt met verschillende doelstelling. We zijn benieuwd naar uw mening hierover. Uiteraard willen we nog meer met u bespreken. Daarom zijn er dit voorjaar twee bijeenkomsten georganiseerd waar we met leden in gesprek zijn gegaan. Het volgende overlegmoment staat ook al op de agenda. We hopen veel leden te mogen ontmoeten op de ledenvergadering en Landelijke Kinderboerderijendag op 26 juni in Barneveld. Het ochtendprogramma is gevuld met de ledenvergadering , ’s middags zijn er diverse inspirerende workshops waarvan sommige gegeven door collega’s uit het veld. Daarnaast uiteraard voldoende mogelijkheid om even bij te praten met collega’s. Een vereniging voor leden en ingevuld door de leden, dat is wat we als vSKBN graag willen zijn. Een uitnodiging voor deze dag heeft u reeds ontvangen. We hopen dat het aantal inschrijvingen onze verwachting overtreft ! Angelique Driesen, vice-voorzitter vSKBN

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

3


Nieuws van de vereniging SKBN

Vereniging Samenwerkende

KinderBoerderijen Nederland

Kom naar de landelijke kinderboerderijendag en ledenvergadering op 26 juni in Barneveld Op donderdag 26 juni is het weer zover: de jaarlijkse Landelijke Kinderboerderijendag en ledenvergadering van de vSKBN vindt plaats. Dit jaar weer bij Cursuscentrum Dierverzorging te Barneveld. We hebben een interessant programma voor u samengesteld! De dag begint om half 10 met de algemene ledenvergadering. Tijdens het ochtendprogramma bespreken we met elkaar wat er speelt in de sector kinderboerderijen. Wat vindt u belangrijk en waar liggen kansen? Wij horen uw inbreng graag. Tijdens de lunch vindt ook de informatiemarkt plaats. Hierbij zullen verschillende bedrijven en instellingen aanwezig zijn om u te informeren over hun (nieuwe) producten/diensten. Hierna vinden twee workshoprondes plaats of kan er een rondleiding gevolgd worden over het terrein van het vernieuwde Cursuscentrum Dierverzorging. We sluiten de dag rond vijf uur af met een borrel. Volop gelegenheid dus om bij te praten met uw collega’s!

Workshop 1: De toekomst van de duurzame kinderboerderij Drie jaar geleden is gestart met de campagne ‘Alle Kinderboerderijen Duurzaam!’. In deze workshop koppelen we de resultaten terug van de campagne en bespreken we de ideeën voor het vervolg. Wat doet jouw kinderboerderij aan duurzaamheid, wat werkt en wat niet? Zo kunnen we heel praktisch ideeën uitwisselen en inspiratie van collega’s opdoen. Door: Harm Blanken, bureau ZET

Workshop 2: De WMO biedt kansen! Vanaf 1 januari 2015 verandert de WMO (Wet Maatschappelijke ondersteuning). Gemeenten krijgen meer taken en verantwoordelijkheden. Welke kansen liggen hier voor kinderboerderijen en hoe kunt u uw aanbod verbreden door de maatschappelijke functie van de kinderboerderij te vergroten? Welke gevolgen dit heeft en hoe je hier als kinderboerderij mee om kunt gaan, wordt toegelicht tijdens deze workshop. Door: Angelique Driesen, kinderboerderij de Brink

Het bestuur van de vSKBN bestaat uit:

Paul Duijsings, voorzitter/ penningm.

Everhard van Veen, secretaris

Angelique Driesen, vice-voorzitter

Erik Franken, algemeen bestuurslid

René Metsch, algemeen bestuurslid

Mario Navis, algemeen bestuurslid

Pauline Wolters, algemeen bestuurslid

Op 19 september vindt de volgende reguliere bestuursvergadering plaats. Heeft u agendapunten, vragen of mededelingen voor het bestuur? Deze kunt u uiterlijk 4 september aanleveren via bestuur@vskbn.nl of per post.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

4


Workshop 3: Zoönosen en hygiëne

Workshop 6: Verkoop van (eigen) producten

Tijdens deze workshop wordt aandacht besteed aan zoönosen en hygiënemaatregelen op de kinderboerderij. Wat zijn zoönosen ook alweer, met welke zoönosen hebben we op de kinderboerderij te maken en hoe kunnen risico’s geminimaliseerd worden? En niet onbelangrijk: hoe betrekken we het publiek hierbij? Deze workshop is ook erg interessant voor dierverzorgers.

Op veel kinderboerderijen worden eigen producten, zoals groente, fruit, eieren en honing, en streekproducten verkocht. Maar welke regels gelden hier eigenlijk voor? En welke mogelijkheden en kansen zijn er voor kinderboerderijen? Door: Maria van Boxtel, Land&Co

Door: Tineke Kramer, Faculteit Diergeneeskunde

Workshop 4: Natuurlijk spelen Er is groeiende belangstelling voor natuurlijke speelplekken en waterspeeltuinen op de kinderboerderij. Maar veel beheerders van kinderboerderijen zitten vol vragen, over ontwerp van dergelijke plekken, veiligheid, risico’s en andere beren op de weg. Tijdens de workshop kijken we eerst naar speelgedrag van kinderen en mogelijkheden die natuurlijk spelen hierin biedt, inclusief goed voorbeeldmateriaal van verschillende plekken. Door: Maike Nelissen, De Ulebelt in Deventer

Workshop 5: Lessenserie over biodiversiteit Kinderboerderijen zijn vaak de plek waar kinderen spelenderwijs leren over biodiversiteit en het hoe en waarom van het houden van dieren. Samen met Stichting Zeldzame Huisdierrassen en Wageningen UR ontwikkelt Speelboerderij Elsenhove een lessenserie voor groep 3 tot groep 8 die gaat over deze onderwerpen. Tijdens deze workshop vertellen we niet alleen meer over deze les, maar je gaat ook meteen zelf aan de slag! Door: Ruud Oosterhof en Sytske Romijn, gemeente Amstelveen

Zorg dat u erbij bent. Meld u nu aan! • Voor vSKBN-leden die deelnemen aan de ledenvergadering wordt alleen een vergoeding gevraagd voor de lunch, koffie en thee van € 12,50 per persoon. • vSKBN-leden die niet deelnemen aan de ledenvergadering betalen € 37,50 (incl. lunch, koffie, thee). • Voor niet-leden bedraagt de bijdrage € 47,50 per persoon (incl. lunch, koffie, thee) U kunt zich tot vrijdag 20 juni aanmelden via de website: www.kinderboerderijen.nl (agenda). Of klik op onderstaande button:

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

5


Een branchecode voor kinderboerderijen Een kinderboerderij staat of valt met deskundig personeel dat een verantwoorde bedrijfsvoering kan garanderen. Om dat te bevorderen, wordt door de vSKBN een branchecode voor kinderboerderijen opgesteld. Dit doen we niet alleen, maar samen met de kinderboerderijen. De branchecode is er voor de leden, maar moet natuurlijk ook gedragen worden door de leden. Wat is een branchecode voor kinderboerderijen? De branchecode is ‘de praktische gids voor een beter bedrijf’. Deze code voor kinderboerderijen bevat branchespecifieke uitgangspunten en adviezen. Hiermee worden kinderboerderijen gefaciliteerd om hun bedrijfsvoering naar een hoger niveau te tillen. Ook kunnen ze zich met de branchecode onderscheiden. Dit wordt gerealiseerd door een aantal uitgangspunten op te stellen waar kinderboerderijen aan moeten voldoen om een veilige en verantwoorde omgeving te bieden en de naam ‘kinderboerderij’ waardig te zijn. In de branchecode geven we als branche kinderboerderijenaan wat wij belangrijk vinden om uit te dragen en kwaliteit te kunnen garanderen. Leden van de vSKBN zullen uiteindelijk allemaal moeten voldoen aan deze branchecode. Hiermee tonen ze aan dat ze hun plaats in de samenleving serieus nemen en zich bewust zijn van hun positie en verantwoordelijkheden. Leden van de vSKBN zijn professionele organisaties, elk op hun eigen, unieke manier.

Uitgangspunten Uitgangspunten waar een publieksboerderij naar zou moeten streven: 1. De kinderboerderij is een veilige en verantwoorde omgeving voor mens en dier. 2. De kinderboerderij wordt beheerd door vakbekwame medewerkers. 3. De kinderboerderij heeft een recreatieve, educatieve en sociale functie. 4. Dierenwelzijn staat hoog in het vaandel. 5. De kinderboerderij is duurzaam ingericht: voor zowel mens als dier.

Werkwijze Bij de branchecode toont de kinderboerderij zelf aan dat ze hier aan voldoet. Er volgt dus geen externe toetsing, zoals bij het keurmerk. Voldoen aan de branchecode is kosteloos voor leden. Wel kan het zijn dat er kosten gemaakt moeten worden om eraan te kunnen voldoen, dat zal wisselend zijn per kinderboerderij. Voor de uitwerking zal er een eenvoudige checklist met toelichting ontwikkeld worden. De kinderboerderij kan met een verklaring aangeven dat op de boerderij de uitgangspunten van de branchecode worden nageleefd. Deze verklaring is getekend door de beheerder, bestuur of andere eindverantwoordelijke. Er zal steekproefsgewijs door een externe organisatie gecontroleerd worden of de kinderboerderij eraan voldoet.

Stand van zaken Samen met een aantal leden zijn uitgangspunten op papier gezet waar een goede kinderboerderij minimaal aan moet voldoen. Ook is de werkwijze verder beschreven. In de ledenvergadering van september 2013 is het voorstel om gezamenlijk een branchecode op te stellen positief ontvangen door de leden. Er is vervolgens een werkgroep samengesteld van leden die gezamenlijk verder vorm gegeven hebben aan de branchecode. Ook heeft een stagiaire een aantal kinderboerderijen gevraagd hoe zij over de branchecode denken. Bij de ledenvergadering van juni 2014 zal dit uitgewerkte voorstel voorgelegd worden aan de leden.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

6


compleet HĂŠt adres voor een

paardenassortiment

BoerenBond/Welkoop is hĂŠt adres voor alles wat met buitenleven te maken heeft en levert een totaalassortiment op het gebied van paard en ruiter. Hierbij kunt u denken aan een compleet voedingsassortiment, verzorgingsproducten en ruiterbenodigdheden. U kunt bij BoerenBond/Welkoop ook terecht voor een deskundig advies en ons assortiment tuin, dier, werk- en buitenkleding.

OFFICIAL PARTNER

Bekijk onze paard- en ruiterspecial op www.boerenbond-welkoop.nl/ paardenspecial


Dolle pret tijdens het kinderboerderijenweekend > Birgit van der Laan

Tijdens het kinderboerderijenweekend op 24 en 25 mei draaide het om ‘spelen’. Een uitgelezen thema natuurlijk voor kinderboerderijen, waar altijd al volop gespeeld wordt. Tijdens het weekend was er van alles te doen. Op zeker 85 kinderboerderijen werden leuke activiteiten georganiseerd. Er waren allerlei speurtochten georganiseerd, zwerfboekstations werden geopend (zie elders in het Vakblad) en vele schapen werden geschoren.

Speelcultureel in Nijmegen

Wandelen met een Alpaca

Bij kinderboerderij ‘t Boerke in Nijmegen waren zeven enthousiaste studenten aan de slag gegaan om een leuk ‘speelcultureel’ evenement op te zetten. Silke Hilkens, één van de studenten, vertelt: “Wij zijn derdejaars studenten van de HAN en moeten voor onze minor (‘bijvak’) een evenement organiseren. Dat is deze kinderboerderijendag geworden. We hebben hiervoor veel samenwerking en sponsoring in de wijk gezocht. Eigenlijk is alles gesponsord: de eieren bijvoorbeeld hebben we via de Spar gekregen en NEC Doelbewust heeft de opblaaspop en andere spellen meegenomen.

Midden in recreatiepark De Kienehoef ligt de gelijknamige kinderboerderij. Op zondagmiddag werden er allerlei speelse activiteiten georganiseerd voor jong en oud.

Kinderen krijgen bij de entree een gratis spellenkaart en kunnen allerlei leuke spellen doen, zoals koe melken, knuffelen met de konijnen en ring werpen. Als de kinderen alle spellen gedaan hebben, krijgen ze hier een zakje chips. Ook worden vandaag de schapen geschoren en is er een kleine markt. En het is een succes, het is al behoorlijk druk. Zelfs de wethouder Renske Helmer van Wijk en Sport is langsgekomen!”

Kinderen konden in samenwerking met een touwslager zelf een springtouw maken. Ook werden de schapen geschoren en waren er imkers die meer over de bijen vertelden. Er waren ook grote uilen te zien waar van alles over werd verteld. Maar het spannendste waren natuurlijk de alpaca’s waar mee gewandeld kon worden. De alpaca’s zelf vonden het ook een beetje spannend om te wandelen met de kinderen, dus gebeurde dit natuurlijk alleen onder begeleiding.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

8


Meer foto’s bekijken?

Opening van de natuurspeeltuin bij de Schouw Ook bij kinderboerderij de Schouw in Zutphen was het feest. Zij openden de nieuwe speeltuin die in het kader staat van ‘Natuurlijk spelen’. Een speeltuin die zeer goed in de smaak viel bij de kinderen, want zij waren al druk aan het spelen met zand en water, nog voor de speeltuin écht geopend was. De officiële opening werd uitgevoerd door voorzitter Piet de Graaff. Hij opende de speeltuin door het bord te onthullen. Tot zijn verrassing stond er op het bord “Piet de Graaffplein”. Dit als eerbetoon aan Piet die zich 20 jaar lang als voorzitter had ingezet voor de kinderboerderij. Aan de speeltuin was hard gewerkt om deze voor 25 mei af te krijgen. Dankzij de financiële bijdrage van onder andere het Rabobank Coöperatiefonds, de Round Table en SmitsRinsma is het ook financieel gelukt. Zutphen heeft er een mooie, natuurlijke speelvoorziening bij! Naast de opening van de speeltuin was er nog veel meer te doen. De schapen werden onder grote belangstelling geschoren. Dat mocht ook wel, want de temperatuur was aardig opgelopen. Er konden ook allerlei activiteiten gedaan worden, zoals broodjes bakken en kennis maken met de kleine dieren in de knuffelhoek. En natuurlijk konden alle bezoekers kennis maken met de dieren van de kinderboerderij. Vooral de lammetjes waren erg populair! >> Lees verder

SLOW in Zutphen De missie van de Schouw is SLOW: Spelen, Leren, Ontmoeten en Werken. Met de natuurlijke speeltuin is er meer ruimte voor kinderen om te spelen. Leren op de kinderboerderij kan dankzij lessen voor groepen/ scholen en activiteiten. Ontmoeten kan door simpelweg meer zitplekken te creëren, maar ook door activiteiten en horeca verder uit te bouwen. Werken tenslotte kan door een goede plek aan te bieden aan vrijwilligers, stagiairs en mensen met een beperking of vanuit een zorginstelling. Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

9


> Vervolg van de vorige pagina

Gezinsspeurtocht bij de Parkhoeve

Spelen en leren

Het 12,5-jarig bestaan van Parkhoeve Breda-Noord werd gevierd op 25 mei met een open dag: de Parkhoevedag. Om het extra feestelijk aan te kleden, was er van alles georganiseerd. Er waren standhouders uitgenodigd van lokale dierenopvangen en - organisaties, zoals de Stichting de Ezelshoeve, het Vogelrevalidatiecentrum uit Zundert en caviaopvang Caviaplein. Ook was er een loterij, konden kinderen geschminkt worden en werden demonstraties gegeven.

In Bergeijk is sinds anderhalf jaar Kinderboerderij Bergeijk te vinden. Een kleine kinderboerderij die gerund wordt door een groep enthousiaste vrijwilligers. Zij organiseerden tijdens het weekend ook leuke activiteiten en spelletjes. Natuurlijk kon er ook geknuffeld worden met de lammetjes en het veulen.

Er was uitleg over de koeien, de hoeven van de ezels werden bekapt en de schapen werden geschoren. Daar waren de dieren zelf wel een beetje ontdaan van.

Niet alleen voor de bezoekers was het een leuk, speels weekend. Ook de dieren werden verwend. Met grote precisie maakten de vrijwilligers bakjes met allerlei soorten groenten klaar voor de dieren. Voor een van de jonge geitjes was het een speciale dag: hij kreeg vandaag voor de allerlaatste keer de fles.

Op de kinderboerderij was het al vroeg druk. Kinderen konden met hun ouders een leuke gezinsspeurtocht uitvoeren over het terrein. Daarbij moesten ze lammetjes tellen, op zoek naar de Goudsbloem en de popcornkraam bezoeken. Maar er kon ook geknutseld worden en wol gesponnen. Kortom: meer dan genoeg te doen in Breda!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

10


Konijnenhop bij kinderboerderij de Kooi in Rotterdam Tijdens het kinderboerderijenweekend werden op zondag activiteiten georganiseerd: Expeditie Groen. De schapen werden geschoren en de kinderen konden met wol aan de slag: kaarden, spinnen en vilten. Daarnaast waren er verschillende organisaties uit Rotterdam aanwezig die zich op welke manier dan ook, bezig houden met groen, NME of duurzaamheid. De kinderen konden kijken naar een voorstelling van de “Zelf-maak-man”: een mime voorstelling van een man die woont op z’n bakfiets, hij slaapt en doucht er, maar ook zijn toilet is op de bakfiets. Met de eigen “mest” zorgt hij dat de plantjes op z’n dak kunnen groeien en z’n kacheltje wordt gestookt. De kinderen van de konijnenclub namen het thema ‘spelen’ heel letterlijk: zij gaven een demonstratie konijnen-hop. Kinderen konden plantjes stekken bij de Tuinkas of fossielen opgraven uit een grote berg zand. Bij de stenenclub Geode konden stenen worden geslepen. Honger gekregen? Zelf een pizza bakken kon in een oventje dat op een bakfiets was gemonteerd. Bij stichting Proef konden de avonturiers aan de slag om technische ontdekkingen te doen. Ook was er aandacht voor het Kinderzwerfboek-project. Foto’s: Linda Plomp

Geslaagd in Gouda Bij Dierenweide Goverwelle in Gouda hebben ze een geslaagd weekend achter de rug. Er waren allerlei spelletjes. Er was een pony en de schapen werden geschoren. Een spinner liet zien hoe de wol gesponnen wordt. De kinderen waren helemaal verbaasd: ze vonden het prachtig en de ouders ook! Verder konden bezoekers genieten van heerlijk boerenijs en poffertjes.

Boerenleven in Den Helder Bij De Helderse Vallei in Den Helder hebben ze tijdens een feest op de kinderboerderij het ‘boerenleven’ in het zonnetje gezet! Er werden feestelijke taartjes gemaakt voor de dieren en de dierverzorgers vertelden over wat onze dieren eten en hoe ze leven. Kinderen mochten wortels en walnoten verstoppen in de varkensstal waarna de varkens lieten zien hoe goed hun neus werkt! De jonge kuikentjes werden bewonderd en er waren demonstraties, zoals schaap scheren, hoeven beslaan en wol spinnen. Hoogtepunt van de dag was de demonstratie van de schapen hoeder, waarna het publiek ook zelf mocht meedoen. Ook waren er allerlei boerenspelletjes te doen. Een heerlijke dag waarop iedereen heeft genoten!

Geslaagd weekend bij Kinderboerderij Buiten-“Gewoon”te Velp Op 24 en 25 mei hebben ook zij deelgenomen aan het Kinderboerderijenweekend met o.a. schapen scheren, de hoefsmid kwam de hoeven van de pony’s en ezels kappen, de kinderen konden knuffelen met de konijnen, kuikentjes en de jonge geitjes. Ook de kaboutertuin rondom de zitkuil werd goed bekeken en bewonderd. Het IVN presenteerde zich en cliënten van Dichterbij waren present met een stand met spelletjes en verkoop van plantjes. De doe-speeltuin is door vrijwilligers compleet gemaakt met een waterpomp. Hier konden kinderen dit weekend voor het eerst gebruik van maken en mee spelen. Dat werd dan ook veel gedaan! De mobiele manege presenteerde zich ook aan de bezoekers. In de loop van dit jaar zullen zij op de kinderboerderij paardrijles komen geven aan kinderen en volwassenen met een beperking. Mede door het prachtige weer was het een zeer geslaagd en goed bezocht weekend!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

11


‘Overtollige’ dieren op de kinderboerderij? Er wordt veel over geschreven en gezegd: jonge, oude en mannelijke dieren op de kinderboerderij. Moeten ze allemaal oud worden op de kinderboerderij of kan er ook bewust voor gekozen worden om te fokken en dieren weg te doen? Welk beleid is er op de verschillende kinderboerderijen?

Melk nodig om kaas te maken Kinderboerderij de Kooi, Rotterdam (Ingrid Elderson) “Bij ons op de kinderboerderij worden geiten gemolken om kaas te maken. Het kaasmaken is een proces dat door een groep vrijwilligers wordt gedaan. Wij willen graag echt aan het publiek laten zien waar de melk vandaan komt en waar het voor gebruikt wordt. Maar zonder lammeren geen melk. Om het natuurlijk proces te kunnen laten zien, worden de geiten elk jaar gedekt. De melkproductie beperkt zich tot een half jaar. Er wordt dus geen gebruik gemaakt van het principe “doormelken”.

De dieren die niet meer geschikt zijn (bijvoorbeeld door verminderde kwaliteit van het uier, pootproblemen of andere (ouderdoms-)gebreken) en overige lammeren worden verkocht aan particulieren, andere kinderboerderijen, maar ook aan de handel. Dekbokken worden een aantal jaren ingezet. Hierbij letten we erop dat de jonge dieren niet door de eigen vader gedekt worden. Oude bokken kunnen door naar een andere kinderboerderij, soms geruild tegen een andere bok daar, maar gaan soms ook de handel in. De dieren zijn gecertificeerd vrij van CL en CAE. Hier is voor gekozen omdat CL een zoönose is, overdraagbaar via de melk. Op deze manier helpen de geiten ons om allerlei aspecten van het landleven aan ons publiek te vertellen.”

Bij het (machinaal) melken van de geiten komt veel publiek kijken. Altijd gaan de melkers dan in gesprek met de bezoekers. Tijdens het gesprek komt naar voren wanneer de dieren melk gaan geven, voor wie (niet voor ons, al “pikken” wij het in), hoeveel melk nodig is om kaas te maken, wat te doen met de lammeren. Zo komt ook het product vlees ter sprake: de meeste mensen eten het wel, maar willen niet weten waar het vandaan komt! Door deze gesprekken willen wij aandacht kweken voor de herkomst van voedsel en begrip voor het werk van de boeren. Een deel van de jonge dieren blijft op de boerderij ter vervanging van enkele oudere dieren, maar alleen als dit nodig is. We hebben ook oudere geiten in de koppel lopen van 11 jaar oud.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

12


Genieten van hun oude dag Zorg- en kinderboerderij Wassenaar (Lennert Westmaas, begeleider en beheerder) In Wassenaar is er bewust gekozen om niet te fokken met de dieren. Dit heeft ook een geschiedenis. Voorheen was de boerderij een opvangplek van de Dierenbescherming voor afgedankte dieren. Er kwamen regelmatig verwaarloosde dieren binnen, zoals een pony die bij een vrouw in de gang werd gehouden en een bok die al zijn hele leven aan een paal in het weiland stond. Die dieren mochten op de boerderij blijven. Inmiddels is de boerderij een zorg- en kinderboerderij. Maar met het dierenleed nog helder voor de geest en de vraag wat er in het najaar met de dieren gebeurt, wordt er niet gefokt met de dieren. Zo weten zij zeker dat er geen jonge, gezonde dieren van de kinderboerderij op transport gezet worden en geslacht. Toch zijn op de kinderboerderij wel jonge dieren te bewonderen, maar dan op leenbasis. Elk jaar worden twee kalfjes van een boer geleend om aan het publiek te laten zien. Ook komen er in het voorjaar ooien met lammeren naar de kinderboerderij. Het publiek kan zo wel kennis maken met het jonge spul. Na een paar maanden gaan de dieren terug naar de boer. De dieren die wel op de kinderboerderij gehouden worden, zijn heel bewust aangekocht. Meestal gaat het om zeldzame landbouwrassen van andere kinderboerderijen of fokkers. Onlangs zijn er twee landgeiten aangekocht, met stamboom. Zo kan het publiek kennis maken met de verscheidenheid aan rassen. In Wassenaar kunnen de dieren van hun oude dag genieten. Dat is iets waar de kinderboerderij zeer trots op is.

Fokken voor de hobbyhouder Stadsboerderij de Vosheuvel, Amersfoort (Peter Coenen) De Vosheuvel houdt er een bewust fokbeleid op na. Peter Coenen: “Wij fokken bewust met hobbyrassen die we ook kwijt kunnen. Zo houden wij kunekunevarkens, mini-koetjes, herdwickschapen, nubische geiten en dwerggeiten. Ik hou goed in de gaten waar vraag naar is onder de hobbyhouders. Daar passen we het aanbod ook op aan. Zo merken we dat er nu steeds meer vraag is naar dwerggeiten, dus kan er daar meer mee gefokt worden. Landgeiten hebben we ook, maar die raken we niet kwijt. Die houden we nu alleen om te laten zien aan het publiek. Nubische geiten doen het altijd goed. Alle ouderdieren halen we bij fokkers of hobbyhouders. Soms met stamboom, soms ook niet, afhankelijk van het ras. Maar we betalen liever wat meer voor goede, gezonde dieren. Onze dieren zijn ook allemaal ziektevrij. Wij doen echt moeite om de jonge dieren kwijt te raken en eigenlijk lukt dat heel goed. Ook voor onze bokken vinden we bijna altijd wel een goede plek. Ons ezelveulen zijn we nu al kwijt aan een liefhebber, voordat hij of zij geboren is. Het liefst fokken wij voor hobbyhouders en niet voor de handel. Verkoop aan hobbyhouders levert meer op en je weet dat de dieren goed terecht komen.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

13


<vervolg van de vorige pagina>

Knagers en konijnen uit de opvang Stadsboerderijen Den Haag (Hans de Rijk)

Om de dieren kwijt te raken, onderhouden we contacten en laten zien wat we hebben zitten aan dieren. Een goede advertentie op diverse websites helpt veel. Daarbij haal je zo de handelaren eruit. Met de kleine dieren fokken we niet. We nemen ook afstandskonijnen aan en die kunnen we goed plaatsen, maar dan moeten we niet ook nog jonge konijnen fokken. Want dan wil iedereen een jong konijntje. Kuikens hebben we weer wel, daar is bij sommige rassen zoveel vraag naar dat we er niet eens mee hoeven te adverteren, zoals de brahma en de zijdehoen. Bezoekers zien de dieren en spreken ons aan of ze ook te koop zijn.”

Met kleinere huisdieren (kip, cavia en konijn) wordt al een aantal jaren niet gefokt op de Haagse stadsboerderijen. Natuurlijk is er wel aanvulling nodig, daarvoor zijn goede afspraken met de lokale konijnen-knaagdieren opvang. Als er grote konijnen binnengebracht worden, neemt de opvang contact op of wij een plekje hebben in één van de knuffelhoeken. Sporadisch nemen wij grote konijnen van een andere kinderboerderij over. Op het moment dat wij aanvulling van (vrouwelijke) cavia`s nodig hebben wordt er contact opgenomen. Binnen afzienbare tijd is dan ook dat tekort aangevuld. Voordelen van deze werkwijze is dat we geen overtollige konijnen en cavia`s hebben met fokken en dat dieren uit de opvang een goede nieuwe plek kunnen krijgen. Nadeel is wel dat bezoekers geen jongen van deze diersoorten kunnen zien. Met kippen gaat het anders. Eieren van onze eigen kippen worden niet uitgebroed. Toch hebben we in het voorjaar kuikens voor de ‘Jonge dieren les’. We broeden eieren uit van fokkers of collega-kinderboerderijen. De eerste 3 tot 4 weken houden we deze kuikens op onze stadsboerderijen, daarna gaan ze terug naar de eigenaar. Voordeel: wij hebben jonge dieren op het moment dat ze nodig zijn en geen overschot. Voordeel voor de eigenaar is dat de eieren uitgebroed worden en de eerste weken er geen kosten zijn voor voer, want dat wordt bekostigd door de stadsboerderijen.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

14


EFCF conference 2014 in Swansea (UK) > Federation of City Farms and Community Gardens (FCCG), UK

Het congres van de EFCF (European Federation of City Farms ) zal dit jaar georganiseerd worden door de UK Federation of City Farms and Community Gardens in Swansea, Wales. Swansea is de toegangspoort naar Gower schiereiland. Dit is een gebied met uitzonderlijke natuurpracht met gouden stranden, verborgen baaien en ooit het huis van één van de beroemdste dichters van Wales: Dylan Thomas. Dat alleen al is de moeite waard om u aan te melden! Het congres vindt plaats van 25 tot en met 29 september.

3. Down to Earth Project: een sociaal project waarbij gewerkt wordt met jongeren en mensen op proef aan activiteiten zoals duurzaam bouwen, veeteelt en landbouw. Naast deze drie projecten kan ook de stad bezocht worden, het strand of andere hoogtepunten van Wales. Aanmelden en meer informatie kan via de website van de EFCF of via Abigail Charles: abigail@farmgarden.org.uk

Deelnemers zullen de volgende projecten bezoeken: 1. Swansea Community Farm: hier hoort u van alles over hun vrijwilligerswerk en jeugdprogramma’s. 2. Vetch Veg: gevestigd op het voormalige Swansea City Voetbalveld. Zij bieden ruimte voor de multiculturele gemeenschap om samen te komen.

Oproep: cirkel van bokken en rammen > Ingrid Elderson, kinderboerderij de Kooi

Meerdere kinderboerderijen in het land zijn vrij van CL en CAE bij de geiten en zwoegerziekte bij schapen. Een aantal kinderboerderijen heeft contact met elkaar voor de aanschaf van nieuwe bokken en rammen. Maar toch valt het vaak niet mee om ergens een bok of ram te halen die nog niet verwant is aan de dieren die je op je boerderij hebt lopen. Tijdens een cursus Erfelijkheidsleer in Barneveld kwam de rammencirkel ter sprake. In het voorbeeld waren 6 bedrijven met heideschapen in een cirkel geplaatst. Elk jaar leverde 1 bedrijf een ram aan het volgende bedrijf in de cirkel. De ram mocht door de nieuwe eigenaar zelf worden uitgezocht. Zo komt er in het eerste bedrijf pas na 5 generaties weer een ram die afstamt van de eerste ram die wegging, op het bedrijf terug en wordt inteelt voorkomen.

Cirkel op kinderboerderijen En zo kwam de gedachte op: waarom zouden we zo’n cirkel ook niet met een aantal vrije kinderboerderijen opzetten? Om niet elke paar jaar op zoek te moeten naar een nieuwe ram of bok? Natuurlijk komen er vragen boven: wie heeft welke rassen? Waar moeten we de dieren dan gaan halen? Maar zou er geen samenwerking mogelijk zijn? Is je boerderij gecertificeerd vrij voor CL/CAE en zwoegerziekte? En lijkt je het een goed plan om mee te werken aan rammen- en/of bokkencirkels? Stuur dan een mailtje met je gegevens en de rassen waar je mee fokt, naar Ingrid Elderson: kbkooisenc@rotterdam.nl . Zodra er aanmeldingen binnen zijn, zal er contact worden opgenomen om een datum te prikken om te kijken of er gezamenlijk afspraken te maken zijn. Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

15


Van de dierenarts: help! Maden... > Petra Groeneveld, DAP Ridderkerk

Myiasis of madenziekte is een nare aandoening die er nogal onsmakelijk uit ziet. Het komt bij meerdere diersoorten voor, maar is met name berucht bij het schaap en het konijn. Myiasis houdt in dat het dier ‘besmet’ is met vliegenlarven van de ‘groene vleesvlieg’.

Hoe kunnen we het herkennen en dieren helpen? Bij konijnen Zie je dat je konijn plak-poep heeft, maak de vacht dan schoon door de vieze plukken vacht er uit te knippen en de vacht te wassen. Zie je maden en/of vliegeneitjes: was ze dan allemaal uit de vacht en controleer goed of de huid intact is. Is de huid intact controleer dan dagelijks of er nog eitjes/maden te vinden zijn en was deze ook uit de vacht. Is de huid van je konijn beschadigd neem hem of haar dan mee naar de dierenarts! Ze hebben dan intensieve verzorging nodig. We wassen dan met een maden dodende shampoo, verzorgen de huid en vaak hebben ze ook ondersteunende medicijnen nodig zoals antibiotica of pijnstillers. Wacht hier niet mee, je konijn kan binnen 1 dag doodziek zijn!

Als een schaap of konijn zijn vacht bevuilt met ontlasting door bijvoorbeeld diarree of plak-poep (in die wol en lange haren blijft het makkelijk vastplakken) trekt dat vliegen aan. Ook huidontstekingen, door verstikking van dikke wol of vervilting van konijnenvacht, zijn een risico. De vliegen leggen eitjes in de bevuilde vacht. Binnen enkele dagen (soms binnen een dag!) komen er larven uit deze eitjes. De larven ontwikkelen zich tot maden. Zij moeten zich voeden en doen dat onder andere door zich door de huid van het schaap of het konijn heen te vreten. De maden scheiden een stofje uit die er voor zorgt dat de huid afsterft. Maden voeden zich namelijk met dode/rottende huid. De geur Heeft je konijn plak-poep? Laat hem dan door je dierenarts van afstervende of rottende huid trekt nog meer vliegen nakijken, vaak is de oorzaak een gebitsprobleem en/of verkeerde voeding. Konijnen met maden vallen vaak op aan, zodat je al heel snel heel veel maden hebt. omdat ze ineens heel timide zijn en stoppen met eten. Bij navraag blijkt dat er 1 of enkele dagen daarvoor vliegen Zodra de maden zich door de huid hebben weten te werken gezien zijn bij het konijn of dat hij/zij plak-poep heeft. en we doen er niets aan, zijn de schapen of konijnen ten Er bestaat voor konijnen ook een preventief middel: dode opgeschreven. De maden gaan steeds verder het Nomyiasis. Hiermee spray je het konijn in. Dit middel doodt lichaam in en veroorzaken ernstige ontstekingen waardoor maden en houdt vliegen op afstand. de dieren verzwakken en uiteindelijk sterven. Myiasis komt met name in de zomer voor als er veel vliegen zijn. Zie je veel vliegen bij of rondom je konijn, wees dan zeer alert op maden en neem voorzorgsmaatregelen!

Bij schapen Bij schapen valt vaak de onrust op. Maden zitten bij het schaap meestal op het kruis. De dieren kwispelen veel, lopen onrustig heen en weer en kunnen trappen met de poten. De wol rondom de madenplek wordt weggeschoren en de dieren worden behandeld met een maden dodend middel (bv Neocidol). Als de infectie ernstig is wordt het schaap ondersteund met antibiotica en pijnstillers. Het scheren van een schaap zorgt er sowieso voor dat de kans erg klein is dat ze madenziekte/myiasis oplopen. Er is ook een middel, Clik, wat preventief gebruikt kan worden bij het schaap. Het wordt op de huid van het schaap aangebracht. Dit middel werkt 3-4 maanden.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

16


De Elsenhove in de koninklijke route De Koninklijke familie bezocht op de allereerste Koningsdag onder andere Amstelveen. Speelboerderij Elsenhove stond aan het begin van de koninklijke route, als onderdeel van het thema ‘Groen’. Vrijwilligers van de speelboerderij hadden de weetjeswagen, de 'varkensrace' en het 'schaapscheren' meegenomen. Van de prinsesjes en de overige leden van de familie was er veel belangstelling voor de verschillende vormen van natuureducatie.

Prinses Laurentien staat bij de Weetjeswagen (links) en de hele familie staat bij de varkensrace (foto rechts).

ANIMAL ARK:  Geeft beschutting  Koppel- en stapelbaar !  Polyethyleen, UV bestendig  Kleur: Donker Groen  Met ventilatie rooster!  Afm. 230 x 230 x 140 cm

Voeder opslagbakken:  hygiënisch tegen ongedierte  droge opslag!  UV bestendig  Kleur: Groen  Met doseerbare onder luik!  Optie: voet verhoging!  Opslag vanaf 240 tot 850 KG!

skbn leden krijgen 10% korting op de Animal Ark en (voeder) opslagbakken!! Bel/mail ons! Site: www.signatanks.com E-mail: info@sigantanks.com Tel: 06-46 85 26 97


Nieuws van duurzame bodem Naast beesten nu ook boeken op de kinderboerderij Nederland is een groot aantal mini-bibliotheken rijker. Maar liefst 62 kinderboerderijen door heel Nederland omarmen het Kinderzwerfboek en openden hun eerste zwerfboekstation tijdens het Nationaal Kinderboerderijenweekend op 24 en 25 mei.

Laat ook boeken kinderboerderij!

zwerven

op

uw

Kinderzwerfboeken zijn boeken die zwerven van kind naar kind. Ze worden doorgegeven, achtergelaten op scholen, in ziekenhuizen, kinderboerderijen, wachtkamers, winkels, treinen, bussen, enzovoorts. Hoe een boek ook zwerft, nooit mag het ongelezen in een kast achterblijven. Kinderboerderijen weten als geen ander hoe kinderen De afgelopen jaren zijn al een miljoen zwerfboeken op leren door enthousiasme en ervaring. Lezen is net als een spannende tocht gestuurd. Kinderzwerfboek is een contact met dieren cruciaal voor de ontwikkeling van een initiatief van Nationaal Fonds Kinderhulp. kind. Het staat aan de basis van zijn of haar persoonlijke ontwikkeling. Ondanks goede initiatieven komen in Meedoen? Meld je aan bij Hans de Rijk via: Nederland heel veel kinderen met leesachterstand van info@diereneducatie.nl. Na aanmelding ontvangt de de basisschool omdat ze geen boeken hebben om te kinderboerderij via de post een startpakket met stickers, lezen. Kinderen ontwikkelen zich sneller en breder als er flyers en boeken voor de bezoekers. leesvoer in de directe omgeving aanwezig is. Beheerders van kinderboerderijen in Nederland onderschrijven dat. Daarom vinden kinderen nu op ruim 60 kinderboerderijen Bekijk hieronder een korte video: ook boeken in een nieuw Kinderzwerfboek-station. De stations zijn tijdens het kinderboerderijenweekend officieel in gebruik genomen. Op vele kinderboerderijen vonden dit weekend voorleesactiviteiten plaats. De feestelijke aftrap was op 23 mei in Den Haag bij 2 stadsboerderijen. Een karavaan met enthousiaste kinderen en een bokkenwagen vol met boeken trok door Den Haag van ‘Stadsboerderij De Woelige Stal’ naar Stadsboerderij de Schildershoeve. Zo lieten de kinderen zien hoe een kinderboek een zwerftocht kan maken!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

18


Wecycle beloont kinderboerderijen voor inzamelen apparaten Zo’n 140 kinderboerderijen werken samen met Wecycle en zamelen afgedankte kleine elektrische apparaten in. Goed voor het behoud van grondstoffen, voor het milieu én voor de kinderboerderij zelf: elke boerderij ontvangt 250 euro per jaar voor het inzamelen van apparaten. Dit bedrag is vrij te besteden.

Doe ook mee Elke kinderboerderij is welkom om gratis mee te doen met Wecycle. Snelle aanmelders kunnen ook nog een gratis een fraai en degelijk inzamelmeubel ter waarde van €500 aanvragen! Hierin kunnen bezoekers zelf gemakkelijk en veilig de apparaten inleveren.

Wecycle haalt de ingeleverde apparaten gratis op en laat ze optimaal recyclen. Hierdoor blijven grondstoffen behouden voor de toekomst en komen schadelijke stoffen Daarnaast beloont Wecycle vijf kinderboerderijen met niet in het milieu terecht. een extra bijdrage van €250,- voor hun inzet. De winnaars van 2013 zijn drie kinderboerderijen die de meeste kleine apparaten hebben ingezameld. Ook zijn twee Kijk voor meer informatie op de website of stuur een e-mail kinderboerderijen beloond voor hun eigen initiatieven naar info@wecycle.nl om de samenwerking bekender te maken bij bezoekers. Ook in 2014 geeft Wecycle vijf kinderboerderijen een extra beloning.

Vervolg pag 18: De Zwerfboeken komen aan bij Stadsboerderij de Schildershoeve.

De Haagse wethouder Boudewijn Revis bij de inleverbak van kinderboerderij Landzigt.

Wist je dat... • • • • •

inmiddels 78 kinderboerderijen de intentieverklaring ‘duurzaamheid’ getekend hebben? er 140 kinderboerderijen zijn die apparaten inzamelen voor Wecycle? er 44 kinderboerderijen gebruikt (frituur)vet inzamelen? er 8 kinderboerderijen meedoen aan kledingdonatie? In januari alleen al is 600 kilo gedoneerd! er op 62 kinderboerderijen boeken zwerven?

Doe je nog niet mee en wil dit wel? Kijk dan op www.allekinderboerderijenduurzaam.nl voor alle informatie! Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

19


Groninger blaarkop zeldzaam ras van 2014 > Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH)

Uit de ruim 60 verschillende zeldzaam geworden oorspronkelijke landbouwhuisdierrassen kiest Stichting Zeldzame Huisdierrassen elk jaar een ras om dat een jaarlang in het zonnetje te zetten. Dit jaar krijgt de Groninger blaarkop het podium.

Zo ontstonden daar velden die heel geschikt bleken te zijn voor het kweken van bollen. Dus je zou kunnen zeggen: “tulpen deden het goed op blaarkoppoep”. Blaarkoppen zijn dus vanouds dubbeldoelkoeien: ze worden gehouden voor de melk en het vlees. Ook dat is een goed aanknopingspunt voor educatie.

Herkenbaar

Gebruik

Met de ‘blaren op haar kop’ (los of vast), rode of zwarte lijf en witte buik lijkt het wel een koe in jacquet. Dit ras dat al eeuwenlang in Nederland voorkomt, is te zien op oude en nieuwe schilderijen en is een opvallende verschijning in het landschap. Educatie aan de hand van dit ras heeft veel mogelijkheden. Te beginnen bij de geschiedenis van Nederland. Uiteraard komt de blaarkop vanouds voor in het Groninger landschap (de naam zegt het al), maar het ras kent ook een geschiedenis in de tulpenstreken.

Na een sterk dalende lijn in aantal vanaf ca. 1970 vanwege een sterke drang naar een zo hoog mogelijke melkproductie in de melkveehouderij, is de blaarkop in de categorie met de status ‘Zeldzaam ras’ terechtgekomen. Sinds ca. het jaar 2000 staat het ras meer positief in de belangstelling, omdat het zeer geschikt blijkt te zijn voor de biologische melkveehouderij vanwege zijn soberheid en duurzaamheid. In 2010 waren er ongeveer 3000 (vrijwel) raszuivere vrouwelijke fokdieren.

Zo werden in het gebied rond Leiden in de 17e eeuw blaarkoppen gehouden voor de productie van Leidse kaas. Blaarkoppen melk was daar heel geschikt voor. Leidse kaas ging niet zweten als die warm werd. Dus namen de zeelui graag specifiek deze kaas mee op de lange, vaak warme tochten van de VOC schepen. Maar de koeien waren er niet alleen voor de kaas. Zodra ze ouder werden, werden ze vetgemest met het graan dat overbleef van de jenever stokerijen van Schiedam. De mest van die koeien werd per schuit naar het gebeid achter de duinen in de buurt van Noordwijk en Hillegom gebracht. Die werd op de schrale gronden (de geestgronden) achter de duinen gegooid.

Open (bedrijven)dag Blaarkoppen zijn nu nog steeds te zien. De fokkers en houders hebben zich verenigd in Stichting De Blaarkop. Op zaterdag 6 en 13 september zetten enkele blaarkopbedrijven hun deuren open voor bezoekers en organiseren zij rondleidingen. Uiteraard kunnen kinderboerderijen ook meedoen om hun blaarkop extra onder de aandacht te brengen. Informatiemateriaal is aan te vragen bij de SZH.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

20


Geen blaarkop, wel interesse? Voor kinderboerderijen met genoeg plek voor het liefst twee kalfjes, heeft de SZH een zogenaamde bruikleenovereenkomst opgesteld. Zodra hier interesse voor is, zal de SZH samen met de rasvereniging op zoek naar een fokker die zijn of haar kalfje(s) hier een paar maanden voor uit kan lenen. De SZH biedt voor de deelnemende partij een educatiemap aan. Op de boerderij zijn diverse activiteiten te bedenken gerelateerd aan de blaarkop. Voor kinderen zijn blaarkopmaskers gemaakt. Maar ook een zoekkaart, een koeienrassenspel, een doekaart of een kwartet kan het jonge publiek helpen om de verschillen in uiterlijk van de zeldzame rassen eens op een rij te zien. Materiaal is te vinden op de website van de SZH. Extra informatie nodig? Neem dan contact op via de website.

Samen zeldzame rassen tellen In juni start een unieke telling, waarbij in heel Nederland jong en oud wordt uitgedaagd de Nederlandse zeldzame landbouwhuisrassen in hun omgeving op te sporen en in kaart te brengen. Ook op de kinderboerderij kunnen bezoekers komen tellen! Met deze telling vraagt Stichting Zeldzame Huisdierrassen aandacht voor ons Nederlands levend erfgoed. Een eeuw geleden waren veel van deze dieren nog in grote aantallen in de weilanden en stallen te vinden. Helaas raakten deze dieren uit de mode omdat het werk door machines werd overgenomen of omdat men dieren koos die veel en snel vlees en melk konden produceren. De rassen van toen verdwenen uit het landschap. Unieke dieren, met unieke eigenschappen, verhalen en producten, die tóch het behouden waard zijn. Gelukkig zijn al die verschillende dieren van toen er nog, met dank aan de fokkers houders en liefhebbers, de zogenaamde ‘schatbewaarders’. Maar waar ze zijn? Door deze telling kan jong en oud er achter komen dat variatie nog bestaat en hoe leuk dat is. De ene koe is de andere niet. Ook binnen de schapen en geiten, de kippen en de duiven zijn diverse rassen te onderscheiden. De zoekkaarten (www.szh.nl > telling) helpen iedereen op weg in het herkennen van zeldzame Nederlandse erfgoeddieren. Ook staat er een rastypisch kenmerk of een uniek stukje geschiedenis bij. Er is ook ruimte voor het toevoegen van een persoonlijke foto of verhaal. De telling loopt een paar maanden en zal aan eind van de actie zal verslag worden gedaan van de resultaten en hoogtepunten via de website. Tellen maar! Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

21


Ecokids DNA: De Nieuwe Aanpak >Pauline Wolters

Op 18 april vond in Gouda een gezellig afscheid plaats van Rijk Scheer en Ton van Rossum (zie foto). Beiden hebben zich 15 jaar met tomeloze energie ingezet voor een lange reeks Ecokids natuur- en milieuprojecten. De eerste Ecokids programma’s begonnen op vier kinderboerderijen in Den Haag. Vervolgens werd gestart in Gouda, Arnhem, Soest en Rotterdam. Na de eerste successen kreeg Ecokids een subsidie van € 5000,van het Nationaal Jeugdfonds om een studiedag te organiseren op kinderboerderij ‘De Kooi’ in Rotterdam. Het Nederlands Centrum voor Duurzame Ontwikkeling maakte het mogelijk dat Ecokids programma’s vertaald en beschikbaar gesteld werden voor projecten in Nicaragua, Peru, Turkije en Marokko. Een instantie waar Ecokids door de jaren heen altijd op kon rekenen, is het (toenmalig) Ministerie van Landbouw en Visserij in de persoon van Roel van Raaij. Steeds als Ecokids een leerzame ontwikkeling doormaakte, werd met hulp van dit ministerie een studiedag georganiseerd. Uiteindelijk heeft Ecokids met activiteiten in zo’n dertig gemeenten in totaal zo’n 10.000 kinderen bereikt! Zo’n 50 vrijwilligers hebben daarbij tussen de 200 en 250 groepen per jaar begeleid. De stichting Ecokids Nederland gaat nu verder als Ecokids DNA (Duurzaam Natuur Aanbod oftewel De Nieuwe Aanpak). Het werk zal langzaam verschuiven van het organiseren van Ecokids-groepen naar het creëren van samenwerkingsverbanden waarbinnen groepen georganiseerd kunnen worden. Meer weten? Kijk dan op www.ecokids.nl

Resultaten opleidingsbehoefte kinderboerderijen De vSKBN en Cursuscentrum Dierverzorging te Barneveld hebben in september een samenwerkingsovereenkomst getekend met als doel een bijdrage te leveren aan de kwaliteit en verder professionalisering van de kinderboerderijen in Nederland. Belangrijk onderdeel is de (bij)scholing van medewerkers. In dit kader is een enquête opgesteld om de opleidingsbehoefte in kaart te brengen. Hieronder de belangrijkste resultaten. De enquete werd ingevuld door 79 respondenten. Uit de enquete bleek dat 46% van de kinderboerderijen 1-2 FTE in dienst heeft. 32% heeft meer dan 2 FTE in dienst en 22% heeft geen betaalde medewerkers. Van de betaalde medewerkers heeft het grootste deel een opleiding gevolgd op het gebied van dierverzorging. Onder de vrijwilligers heeft 38% geen scholing gevolgd. Er is duidelijk interesse in een (opfris)cursus voor dierverzorgers en beheerders. Maar is is een beperkt scholingsaanbod beschikbaar voor vrijwilligers, medewerkers en beheerders. Ook geven kinderboerderijen dat een cursus niet te lang moet duren (1 dag of 2 dagdelen). Met deze resultaten gaan het cursuscentrum en de vSKBN aan de slag om later in het jaar een passend aanbod te ontwikkelen voor kinderboerderijen. Hier houden we u over op de hoogte. Onder de respondenten wordt een leuke set kinderoveralls verloot. Heeft u uw gegevens ingevuld? De winnende kinderboerderij wordt bekend gemaakt tijdens de landelijke dag op 26 juni. Zorg dus dat u erbij bent!

Vereniging Samenwerkende

KinderBoerderijen Nederland

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

22


Actieve verkoop van het kinderboerderijenpaspoort levert meer op! Het vierde seizoen van het paspoort is inmiddels in volle gang. Hiermee kunt u extra inkomsten verkrijgen voor uw kinderboerderij door dit paspoort te verkopen aan bezoekers, vrijwilligers, scholen enz. Actieve verkoop levert extra inkomsten op! In het paspoort zijn 34 vrijkaarten te vinden voor kinderen tot en met 12 jaar. Deze vrijkaarten kunnen ingeleverd worden bij 34 attractieparken, dierenparken en speeltuinen. Het paspoort wordt verkocht voor €15,en vertegenwoordigd een waarde van ruim € 250,-. De opbrengst is uiteraard voor de kinderboerderij. U koopt het paspoort in voor €1,- : hierbij geldt op = op.

2. Zorg voor zichtbare verkoop op het terrein Van de vSKBN heeft u promotiemateriaal ontvangen. Hang deze posters duidelijk zichtbaar op op het terrein. Bijvoorbeeld bij de ingang van de stal of in de kantine.

3. Spreek bezoekers op het terrein actief aan De beste verkoop is actieve verkoop. Vraag uw medewerkers, vrijwilligers of stagiairs om bezoekers op het terrein actief aan de spreken.

4. Maak gebruik van lokale contacten

Zijn er goede contacten met lokale winkeliers of andere bedrijven waar ‘uw doelgroep’ komt? Maak daar gebruik van door het paspoort te promoten. Stuur kleurplaten of flyers mee met het jaarprogramma voor scholen, vraag de lokale Tips voor actieve verkoop sponsors of zij een poster in de winkel willen ophangen Actieve verkoop kan u behoorlijk wat extra inkomsten of vraag of u (gratis) een advertentie mag plaatsen in hun opleveren! Met de vele duizenden bezoekers die de lokale blad. kinderboerderij jaarlijks aantrekt, kunt u veel paspoorten verkopen. Hiernaast een aantal tips en ideeën:

5. Verkoop het paspoort tijdens een evenement

1. Maak gebruik van kanalen in de lokale media Tijdens een evenement zijn er soms wel duizend(en) Heeft u als kinderboerderij contacten met de lokale media, zoals de regionale krant of de huis-aan-huis-bladen? Laat die kans dan niet voorbij gaan om het paspoort te promoten! Zet ook op uw eigen website en Facebook dat u het paspoort verkoopt. Op de website van de vSKBN vindt u een promotietekst en afbeeldingen.

bezoekers op de kinderboerderij. Breng daarbij het paspoort onder de aandacht!

6. Koppel het paspoort aan een actie Veel kinderboerderijen hebben donateurs of leden. Is een normaal donateurschap bijvoorbeeld € 10,- per jaar? Biedt (potentiële) donateurs aan dat als ze minimaal € 15,- per jaar betalen, dat ze één gratis paspoort ontvangen. Dit kunt u ook doen met adoptiedieren.

7. Maak duidelijk wat u met de opbrengst doet Bezoekers vinden het vaak fijn om te horen dat hun bijdrage nuttig wordt ingezet. Koppel de verkoop aan een (spaar)actie. Spaart u voor een nieuwe konijnenstal? Laat het publiek dan weten dat ze met de aankoop van het paspoort een bijdrage leveren aan die nieuwe stal.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

23


Vaccineer tijdig tegen Q-koorts Publieksbedrijven zoals kinderboerderijen, zorgboerderijen, boerencampings en professionele melkschapen- en melkgeitenbedrijven hebben nog tot 1 augustus 2014 de tijd om hun schapen en geiten te vaccineren tegen Q-koorts. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert na 1 augustus of het enten ook daadwerkelijk is gebeurd. Geiten- en schapenhouders moeten de vaccinatie altijd zelf betalen. De houder van de dieren is er namelijk zelf verantwoordelijk voor dat zijn bedrijfsvoering geen volksgezondheidsrisico’s oplevert. Vaccinatieplicht Alle professionele melkschapen- en melkgeitenhouders en alle publieksbedrijven die bij de NVWA bekend zijn, ontvangen binnenkort een brief met meer informatie. Als een bedrijf geen brief heeft ontvangen, hoeft dat niet te betekenen dat de vaccinatieplicht voor dat bedrijf niet geldt. Vaccinatie is verplicht voor alle melkgeiten- en melkschapenbedrijven met meer dan 50 dieren en voor alle bedrijven met een publieksfunctie (bijvoorbeeld kinderboerderijen, zorgboerderijen, dierenweides en boerencampings). Al deze bedrijven moeten hun dieren voor 1 augustus vaccineren en de vaccinatie voor 1 augustus registreren in het I&R systeem. Alle overige geiten- en schapenhouders kunnen hun dieren vrijwillig laten vaccineren. Controle Als bij controle na 1 augustus blijkt dat een melkbedrijf niet aan de vaccinatieplicht heeft voldaan, zal proces-verbaal opgemaakt worden. Daarnaast zal de vaccinatie alsnog uitgevoerd worden in opdracht van de NVWA. Alle gemaakte kosten zijn dan volledig voor rekening van de houder. Deze kosten zullen veel hoger zijn dan reguliere vaccinatie door de eigen dierenarts. Als bij controle op een publieksbedrijf blijkt dat de dieren niet zijn gevaccineerd zal ook proces-verbaal worden opgemaakt, en moet het bedrijf de publieksfunctie opheffen. Dit betekent dat het bedrijf pas weer bezoekers bij de schapen en de geiten mag toelaten als alle dieren volledig zijn gevaccineerd. Bron en meer informatie Dossier Q-koortsvaccinatie op www.nvwa.nl

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

24


Kinderboerderij Schagen erkend als educatief centrum > Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH)

In Schagen staat een kleine, maar bijzondere kinderboerderij, met een ruime collectie Nederlandse zeldzame landbouwhuisdierrassen. Kinderboerderij Schagen drijft op vrijwilligers die zich met enthousiasme inzetten. Een aantal jaren geleden kwamen de initiatiefnemers op één van de SZH cursussen de educatiemap "Van Blaarkop tot kraaikop" tegen en raakten zo met de rassen bekend. Ze waren erg enthousiast over het levend erfgoed en educatieve mogelijkheden hieromheen. Dit enthousiasme is gebleven en sinds kort zijn ze door Stichting Zeldzame Huisdierrassen erkend als educatief centrum. Op kinderboerderij Schagen vertellen ze graag over de 18 zeldzame rassen die ze hebben en ze zijn blij dat ze dieren kunnen laten zien met een verhaal over onze Nederlandse cultuur, en over die van Noord-Holland in het bijzonder. Voor de boerderij ligt een prachtige vijver met daarin zeldzame eendenrassen en ganzen. Zeldzame geiten en schapen lopen op de weilandjes eromheen. Op het erf zijn veel Nederlandse kippenrassen te bewonderen en binnen vind je Nederlandse konijnenrassen. Kortom een klein maar fijn centrum waar van alles over de Nederlandse rassen te leren is.

SZH erkende educatieve centra Het predicaat “Erkend educatief centrum” kan worden toegekend aan centra die op een positieve manier bekendheid geven aan de zeldzame rassen in Nederland en het werk van de SZH. Educatie vraagt toewijding en de gave om anderen te inspireren Kinderen en volwassenen kunnen op deze centra iets ontdekken over de geschiedenis die we hebben met ons vee, over het belang van variatie rassen van boerderijdieren en hun producten, kortom met ons levend cultureel erfgoed. Ook is er aandacht voor de relatie tussen mens, dier en natuur. Deze centra zijn ambassadeurs voor de zeldzame rassen, de SZH, en haar activiteiten.

Voorwaarden centrum

voor

erkenning

educatief

Op door de SZH erkende educatieve centra kunnen volwassenen en kinderen kennismaken met ons levend erfgoed. Ze laten de dieren zien waar de SZH zich sterk voor maakt. Zo zijn zij een levend reclamebord en ambassadeurs voor de zeldzame rassen en de SZH. Er zijn dan ook een aantal voorwaarden waaraan een centrum of bedrijf moet voldoen om een door de SZH erkend educatief centrum te worden. Educatie en voorlichting geven over ons levend erfgoed en de SZH en haar werkvelden is een vereiste. Daarnaast moet het centrum regelmatig open zijn en bezoekers (groepen) kunnen ontvangen en het enthousiasme voor zeldzame rassen over kunnen brengen op anderen. Als een centrum of bedrijf in aanmerking wil komen voor erkenning als educatief centrum, kan dit aangevraagd worden bij de SZH. Dan volgt een inspectie of aan de voorwaarden is voldaan. De voorwaarden voor erkenning als educatief centrum kunt u hier downloaden.

Foto: Kibo Schagen Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

25


40 jaar kinderboerderij de Goudse Hofsteden > Inger van der Laan, kinderboerderij de Goudse Hofsteden

Dit jaar viert kinderboerderij De Goudse Hofsteden uit Gouda haar 40-jarig jubileum met veel feestelijke activiteiten, een speciaal jubileumboek en een tentoonstelling. Van zandvlakte naar kinderboerderij De oorspronkelijke boerderij waar de kinderboerderij nu huist, was een kaasmelkerij. Helaas was er -zelfs in Goudageen toekomst voor deze tak van veehouderij. Begin jaren ’70 werd de boerderij opgekocht door gemeente Gouda om plaats te maken voor stadsuitbreiding. In eerste instantie zouden deze boerderij en enkele andere boerderijen gesloopt worden, maar daar staken de inwoners van Gouda een stokje voor. De boerderijen aan de Bloemendaalseweg bleven gespaard en kregen een nieuwe, sociaal-maatschappelijke functie. Nummer 34 werd toegewezen aan de ‘werkgroep jeugdboerderij’. Zij zochten hier een beheerder voor en benaderden Inge Boer uit Gouderak. Hij was toen werkzaam op de kinderboerderij/waterspeeltuin in Delft, maar wilde graag in Gouda komen werken. Zijn eerste werkdag in 1974 herinnert Inge zich nog heel goed. Een oude stal, een grote zandvlakte midden op het terrein en een handjevol dieren. Geld was er nauwelijks en de benodigde middelen waren schaars. Zo werden planken verkregen uit slooppanden en het dierbestand werd aangevuld door giften. Het was hard werken in die tijd, maar er is veel bereikt. Mede dankzij de inzet van de inmiddels 87-jarige oud-beheerder (zie foto) is de kinderboerderij geworden tot dat wat het nu is.

40 jaar kinderboerderij in woord en beeld Ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum is een boek samengesteld over ‘40 jaar kinderboerderij in woord en beeld’. Bijna 100 pagina’s en 180 foto’s van toen en nu geven een mooi beeld van alle hoogte-, maar soms ook dieptepunten uit het bestaan van de kinderboerderij. Het boek staat vol met leuke anekdotes, interessante feiten en geanimeerde interviews met (oud-) betrokkenen. Ook werkte dichteres Klara Smeets mee aan het boek en schreef speciaal hiervoor het gedicht ‘Goudse Hofsteden’. Kinderboekschrijfster Vivian den Hollander beschrijft in de column hoe kinderboerderij Gouda haar inspireerde voor haar verhalen.

Interesse in dit boek? Het is verkrijgbaar op de kinderboerderij voor € 8,95. Wilt u het bestellen, stuur dan een mail aan inger@kinderboerderijgouda.nl

Jubileumactiviteiten De komende maanden zullen meer activiteiten op de kinderboerderij in het teken van het jubileum staan, zoals de tentoonstelling in de hooiberg, een fotowedstrijd en het jubileumweekend op 30 en 31 augustus. Een druk weekend bomvol activiteiten, live muziek en natuurlijk veel bezoekers! Bij een feest hoort natuurlijk ook een cadeau. Samen met bezoekers en sponsoren sparen we voor een waterspeeltuin, die deze zomer geopend wordt.

Op de hoogte blijven? De boerderij zet regelmatig nieuws en foto’s op de website en facebook-pagina. Kom snel eens kijken!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

26


Pilot: gratis VOG voor kinderboerderijen Zoals eerder aangekondigd, wordt het ook voor kinderboerderijen mogelijk om onder bepaalde omstandigheden een gratis VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) aan te vragen voor uw vrijwilligers.

Wie komen in aanmerking voor vergoeding? Vrijwilligersorganisaties die werken met kinderen of jongeren. De organisatie onderschrijft doelstellingen van het project ‘In Veilige Handen’ en stelt de veiligheid en het welzijn van kinderen voorop. De regeling is niet toegankelijk voor profit-organisaties.

Kinderboerderijen die werken met kinderen of met mensen met een verstandelijke beperking kunnen vanaf 2015 een gratis VOG aanvragen. Maar het kan nu ook al Hoe kan ik kenbaar maken dat ik van de via een regeling waarbij vrijwilligersorganisaties de VOG’s vergoeding gebruik wil maken? vergoed krijgen via het Steunpunt KinderVakanties. Om in aanmerking te komen voor vergoeding van de VOG’s kunt u een verzoek mailen. In deze mail dient u aan te geven:

Voorwaarden

Om in aanmerking te komen voor de gratis VOG moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan: • De organisatie is een vrijwilligersorganisatie, zijnde een organisatie met rechtspersoonlijkheid, zonder winstoogmerk en wiens werkzaamheden voor 70% door vrijwilligers worden uitgevoerd; • de VOG wordt aangevraagd voor een vrijwilliger;

• Naam van de organisatie en contactgegevens • Soort organisatie (vereniging, stichting etc.) • Nummer Kamer van Koophandel • Soort activiteiten met kinderen en / of jongeren • Aantal vrijwilligers • Verwacht aantal VOG’s

• de vrijwilliger werkt met minderjarigen;

• Korte toelichting op de implementatie van het beleid (vergelijkbaar met) In veilige handen • de organisatie voert een actief preventie- en integriteitsbeleid (vergelijkbaar met het beleid • Of u instemt met voorwaarden voor deelname uit de Toolkit ‘In veilige handen’) om seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan waarbij Na aanmelding ontvangt u een bevestiging en zal tenminste een gedragscode (bijv. In veilige handen) en Steunpunt Kindervakanties uw aanvraag beoordelen. een zorgvuldig aannamebeleid zijn ingevoerd. Binnen 14 dagen informeren zij u of u inderdaad aan de

Nu pilot, daarna structurele regeling

voorwaarden voldoet. Als dat zo is, ontvangt u vervolgens van het Steunpunt verdere informatie over de procedure.

Deze regeling is een initiatief van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Doel van de regeling is het bevorderen Meer weten? Ga naar: van veiligheid in activiteiten voor jeugd en het voorkomen www.steunpuntkinder vakanties.nl/vog-voor-nietvan seksueel misbruik door vrijwilligers. participanten-steunpunt-kindervakanties Voorafgaand aan de structurele regeling, die in 2015 van start gaat, loopt een pilot voor de vrijwilligers van scouting, sport en kindervakanties. In 2014 is deze uitgebreid zodat ook andere vrijwilligersorganisaties die niet onder de koepelorganisaties NOC*NSF, Steunpunt KinderVakanties of Scouting Nederland vallen, maar wel aan de gestelde voorwaarden voldoen kunnen aansluiten. Dit geldt ook voor kinderboerderijen. Zij kunnen in 2014 hun VOG’s vergoed krijgen via het Steunpunt KinderVakanties. Deze pilot loopt door tot de structurele regeling gereed is.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

27


Chlamydia abortus en quarantaine > Herman Scholten, Gezondheidsdienst voor Dieren

Over abortus bij kleine herkauwers wordt regelmatig geschreven en gepraat. Niet zonder reden, want de meeste infectieuze oorzaken van abortus bij kleine herkauwers zijn besmettelijk voor de mens. Voorzorgsmaatregelen nemen en bewust zijn van de risico’s kan de kans op besmetting verkleinen. Dit is zeker van belang voor bedrijven met een publieksfunctie, zoals kinderboerderijen en zorgboerderijen.

Abortus veroorzaakt door C. abortus treedt in het laatste deel van de dracht op. Uitscheiding van C. abortus kan al enkele dagen voordat abortus optreedt en tot twee weken daarna in grote aantallen plaatsvinden. Ook kunnen geïnfecteerde schapen en geiten tijdens de bronst de bacterie weer uitscheiden. Verwerpende schapen en geiten zijn meestal niet of slechts kort ziek, soms blijven de dieren aan de nageboorte staan. C. abortus wordt vaak binnengehaald door aankoop van besmette vrouwelijke dieren.

Eén van de meest voorkomende infectieuze oorzaken van abortus bij schapen en geiten is Chlamydia abortus. Deze bacterie kan sporadisch ook bij runderen en herten abortus veroorzaken. Wanneer C. abortus voor dag 90 van de dracht voor het eerst op een bedrijf wordt geïntroduceerd, kan dit tot grote problemen leiden. Niet alleen treden dan abortusgevallen op, ook worden meestal verzwakte of dode lammeren geboren. In het eerste jaar van infectie kan abortus voorkomen bij dieren van alle leeftijden. In de jaren daarna stabiliseren de problemen zich.

Quarantainestal

Abortus bij kleine herkauwers op een bedrijf met een publieksfunctie vraagt om snel en vakkundig ingrijpen. Verwerpende dieren moeten in een quarantainestal worden geplaatst. In de eerste plaats dient een diagnose te worden gesteld. Dit kan door vrucht en nageboorte aan te bieden voor pathologisch onderzoek. Overleg daarnaast met uw dierenarts welke maatregelen mogelijk zijn om de risico’s voor bezoekers en verzorgers in te perken. In ieder geval mogen publiek en zeker zwangere vrouwen en andere risicogroepen niet bij de aborterende dieren Op termijn vindt bijna alleen abortus plaats bij dieren die komen. Ook is het belangrijk om voor het eigen personeel voor het eerst aflammeren en bij aangekochte dieren. voorzorgsmaatregelen te nemen. Na een uitbraak blijft de infectie in een koppel aanwezig. De dieren die hebben geaborteerd, hebben in de regel voldoende immuniteit opgebouwd en zullen niet opnieuw door C. abortus aborteren.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

28


Quaraintaineprotocol Een goede quarantainestal staat het liefst zo ver mogelijk van het publiek vandaan. Een lint door de stal als afscheiding is beslist onvoldoende. Bij de ingang van de quarantainestal dient een ontsmettingsbak te staan. Het is verstandig om gebruikte materialen achter te laten in de quarantainestal en alleen na reiniging en ontsmetting weer mee te nemen naar buiten. Ook het gebruik van aparte kleding en schoeisel is een must. Bij het verlaten van de stal is een goede handenwasfaciliteit onontbeerlijk. Concluderend kan worden gesteld dat C. abortus een zoönoseverwekker is die niet op bedrijven met een publieksfunctie thuishoort. Wees daarom voorzichtig met de aankoop van vrouwelijke dieren, aangezien dat de meest ‘effectieve’ manier is om een infectie op een bedrijf te introduceren. In het geval abortus bij kleine herkauwers is het belangrijk om een plan van aanpak te hebben. Alleen dan kunt u zo adequaat mogelijk handelen. • Een eenmaal opgelopen infectie met Chlamydia abortus is vrijwel niet uit een koppel te krijgen. • Abortus treedt in de regel op in het laatste deel van de dracht. • Een afwijkend aantal abortussen is aangifteplichtig bij de NVWA (zie www.nvwa.nl). • Door pathologisch onderzoek op vrucht en nageboorte kan een infectieuze oorzaak van abortus worden vastgesteld.

Wanneer er nieuwe of zieke dieren zijn, kunnen deze apart worden gezet in de quarantainestal. Ook bij een abortus wordt het moederdier en eventuele jongen apart gezet. Hieronder is een voorbeeld te vinden van een protocol uit het Keurmerk Kinderboerderijen. Deze kan naar de eigen situatie aangepast worden. In het protocol is te vinden wat er moet gebeuren, welke regels er gelden en welke maatregelen er genomen moeten worden wanneer een dier ziek wordt. Maatregelen en protocol In de quarantainestal hygiënemaatregelen bij zoönosen of bij abortus:

gelden verschillende besmettelijke ziekten/

• Eerst worden de gezonde dieren verzorgd. • Trek een (wegwerp)overall en schoenhoezen aan. • Draag wegwerphandschoenen om overdracht van ziektekiemen te voorkomen. • Nadat de zieke dieren verzorgd en gevoederd zijn, gooi je de wegwerpoverall en schoenhoezen weg, zodat er geen uitwisseling van ziektekiemen mogelijk is via kleding. • Indien een gewone overall wordt gebruikt, dan wordt deze bewaard in de quarantainestal. Deze moet apart worden gewassen van andere kleding, minimaal 60 graden en volledig wasprogramma. • Gebruiksvoorwerpen zoals touwen, halsters, emmers etc. die bij zieke dieren gebruikt worden mogen de quarantainestal/-weide niet verlaten. • Voer en strooisel voor de dieren wordt zo mogelijk in dezelfde ruimte bewaard. • Risicogroepen (zoals zwangere vrouwen) mogen niet in contact komen met (zieke) dieren in quarantaine. • Bij twijfel wordt altijd de dierenarts en/of huisarts ingeschakeld door de beheerder. • Na gebruik van de quarantainestal wordt de gehele stal en alle materialen die met het dier in aanraking zijn geweest gereinigd en ontsmet. Wanneer een dier in de quarantainestal zit, maar geen besmettelijke ziekte heeft, dan gelden bovenstaande regels niet of in mindere mate.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

29


Een feestje voor konijnen en cavia’s > Landelijke Informatiecentrum voor Gezelschapsdieren (LICG)

Kinderen maken graag een dier blij. Maar ze moeten nog leren wat dieren leuk vinden; dat is vaak iets anders dan wat zij zelf leuk vinden. Het LICG heeft voor het tijdschrift ‘Natuur aan de Basis’ een les gemaakt over dit onderwerp. Kinderen van 4 t/m 6 jaar oud maken daarmee op school voerspeeltjes voor konijnen en cavia’s. De bedoeling is om deze aan te bieden op een kinderboerderij in de buurt. Kinderboerderijen zijn immers een uitstekende plek om iets over dieren te leren. En ook uw dieren willen wel een feestje, bijvoorbeeld op dierendag! Misschien wordt u dus benaderd door een leerkracht met de vraag of het mogelijk is met de klas de konijnen en cavia’s een cadeautje te komen brengen. Dat zijn bijvoorbeeld hooipakjes met stukjes wortel, wc-rolletjes met hooi of een ‘koekhap-draad’ met groente en hooi die in het hok kan worden gehangen. Door te kijken hoe de dieren met de speeltjes aan de gang gaan, leren de kinderen iets over konijnen en cavia’s: wat kunnen ze, en wat vinden ze leuk? Het LICG hoopt dat u enthousiast meedoet zodat het voor zowel de kinderen als de dieren een feestje wordt! Wilt u graag vooraf de les inzien, dan kunt u de tekst opvragen via info@licg.nl. Voor kinderboerderijen die iets aan NME doen is het tijdschrift voor natuuronderwijs Natuur aan de Basis een leuke bron van ideeën ( www. natuuraandebasis.nl). Wilt u meer informatie aanbieden over de huisdieren op uw kinderboerderij? Print dan de huisdierenbijsluiters uit die u op www. licg.nl vindt, zodat uw bezoekers ze kunnen meenemen of inzien.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

30


Nieuws uit de regio Regiodag ZON in Tilburg > Pauline Wolters, bestuurslid ZON

De voorjaarsregiodag van regio Zuid-Oost Nederland (ZON) vond plaats in de nieuwe boerderij ’t Valleike in Tilburg. Het thema van de dag: Natuureducatie in en om de wijk. Zo’n 40 personen hadden zich ingeschreven voor deze contactdag. Ontwikkelingen in het land, bij de vSKBN en bij de European Federation of City Farms (EFCF) werden tijdens de vergadering besproken. Belangrijkste doelen van de dag: kijken in elkaars keuken, met elkaar praten en ideeën opdoen. Ook niet onbelangrijk: het was een stralende zonnige dag (bijna altijd het geval bij de regiodagen van ZON). In Tilburg bevinden zich drie gemeentelijke kinderboerderijen: het Wandelbos, het Qurijnstokpark (hertenweide) en Romley in Udenhout (hertenweide) en vijf afzonderlijke kinderboerderijstichtingen: Stokhasselt, Ecohowaaike, Kerkibo, Maria Goretti en ’t Valleike. De gemeentelijke kinderboerderijen hebben medewerkers in dienst, de overige boerderijen hebben een eigen bestuur en een eigen budget en draaien op vrijwilligers. Een aantal boerderijen werkt met medewerkers van een zorginstelling. Het Valleike werkt daarnaast ook met 25 vrijwilligers. Marc Bergen Henegouwen, sinds 2009 coördinator kinderboerderijen Tilburg e.o., is vanuit zijn werklocatie in het Dierenopvangcentrum/ dierenambulance Tilburg, de spil tussen de gemeente, de stichtingen, de vrijwilligers en ‘Mooi zo, goed zo’ (http:// mooizotilburg.nl). Een paar geleden ontstond het plan om in de kinderrijke buurt Reeshof met zo’n 48.000 inwoners, een kinderboerderij te realiseren. De buurtbewoners moesten zelf van alles regelen en deden dat ook. Bij de bouw werd duurzaamheid niet vergeten door houtkeuze, zonnepanelen en led verlichting. De beschikbare oppervlakte werd optimaal benut, waardoor het terrein groter lijkt dan dat het in werkelijkheid is: 80 bij 40 meter. Een aantal vrijwilligers van toen vormden uiteindelijk het bestuur. Marc verleende alle ondersteuning bij het realiseren van het bouwplan.

De meeste dieren van de boerderij hebben een link met de Donge vallei. Te zien zijn: micro-organismen (door microscopen), weekdieren zoals de grote agaatslakken, geleedpotigen, rozenkevers, miljoenpoten, kakkerlakken en heremietkreeften, koudwater vissen en tropische vissen, de Europese pad, groene kikker, bruine kikker, kamsalamander, de vuurbuiksalamander, vuurbuikpad, baardagaam, schildpadden, dwergmuizen, een oehoe en schildraven. Daarnaast zijn er de kippen, konijnen, cavia’s, schapen, geiten en alpaca’s. Na een uitgebreide lunch vertrokken de aanwezigen naar kinderboerderij Wandelbos, ongeveer 1,1 ha groot en gelegen in een historisch stuk bos midden in Tilburg. In de buurt ligt een grote speeltuin en een vijver. Op loopafstand zijn horecagelegenheden te bereiken. Het park is 24 uur per dag, 7 dagen in de week geopend en het bezoekersaantal van dit park is een slordige 210.000 per jaar (!). De volgende regiodag vindt plaats op donderdag 9 oktober in Oss. Tilburg: bedankt voor de gastvrijheid!

Educatie is heel belangrijk voor de boerderij. Men wil de betrokkenheid van de mensen bij de wijk en bij de natuur bevorderen. De wijk ligt immers bij het natuurgebied de Donge vallei. Duurzaamheid, soortenkennis, natuurbehoud en biodiversiteit spelen een grote rol.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

31


Nieuws uit het veld Waterspeeltuin Tanthof in Delft wordt gerenoveerd Delft, 3 april - Jantje Beton steunt de KNNV afdeling Delfland bij de renovatie van de Waterspeeltuin Tanthof met een subsidie van € 7.500. Samen met de kinderboerderij komen er jaarlijks 60.000 kinderen uit drie grote nieuwbouwwijken uit Delft naar de Waterspeeltuin, waar de kinderen spelenderwijs in aanraking komen met natuur en water. Na 20 jaar is deze speeltuin toe aan een renovatie. In de nieuwe Waterspeeltuin zal aandacht worden besteed aan educatie en bewegen. Deze renovatie komt mede tot stand dankzij hulp van de VriendenLoterij. De VriendenLoterij ondersteunt goede doelen die werken aan verbetering van gezondheid en welzijn waaronder Jantje Beton.

De Höfte opent Planten Spreekuur Oldenzaal, 31 maart - Iedere laatste maandag van de maand houdt De Höfte een open plantenspreekuur. Iedereen kan tussen 13:00 en 14:00 uur komen om vragen te stellen over plant en/of tuin. Chris Jellema zal zijn deskundigheid los laten op alle vragen. Jellema heeft 40 jaar ervaring in land- en tuinbouw onderwijs en gaf tot voor kort bijscholing aan docenten biologie. Aan de hand van de meegenomen plant of het stekje zal Chris Jellema tijdens het spreekuur allerlei vragen beantwoorden en advies geven. Vragen als waarom doet mijn kamerplant het niet? Ik heb een plant ontdekt in mijn tuin, welke plant is dit? Maar ook vragen over moestuinen, snoeien, stekken etc. kunnen gesteld worden. Het spreekuur is gratis maar een vrije gift voor De Höfte wordt gewaardeerd. Naast het planten spreekuur verzorgt Chris Jellema ook rondleidingen door de Heemtuin van De Höfte. Op aanvraag kunnen groepen rondgeleid worden waarbij onderwerpen als “Eetbare natuur”, “Bijbelse planten”, “Geneeskrachtige en verfplanten” aan bod kunnen komen. Andere onderwerpen zijn tevens bespreekbaar. Minicursussen voor groepen in de winteravonden op gebied van o.a. snoeien, plantenherkenning zijn mogelijk. Voor meer informatie www.dehofte.nl

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

32


Minister Kamp bij scheerfeest op kinderboerderij Hengelo, 3 mei - Op kinderboerderij Feltsigt in Hengelo is zaterdag een feestje gemaakt van het scheren van de schapen. Hooggeëerde gast van de dag was minister Henk Kamp van Economische Zaken. Hij kwam naar de kinderboerderij om het schaapscheerdersfeest te openen. Kamp had twee kleinkinderen en twee buurkinderen meegenomen naar de kinderboerderij van Albert en Evelien Janssen. Hij zei blij te zijn met het bestaan van een kinderboerderij in het buitengebied. Janssen wil met de kinderboerderij kennis over dieren aan kinderen overbregen. “Waarom worden schapen geschoren en hoe gaat dat, dat weten veel mensen niet.” Het schaapscheerdersfeest is een evenement dat bol staat van de activiteiten rondom het schaap in het bijzonder en het leven op het platteland van mens en dier in het algemeen. Juist vanwege deze ingrediënten heeft Henk Kamp gemeend dit evenement te moeten bezoeken om eens te kijken hoe het één en het ander in zijn werk gaat.

Dierenmoordenaar Assen opgepakt Assen, 2 mei - Een 25-jarige man uit Assen is aangehouden op verdenking van de mishandeling en het doden van dieren in zijn woonplaats. In de maanden maart en april werden verschillende dieren ernstig toegetakeld en gedood bij kinderboerderijen en bij mensen thuis. De verdachte is volgens de politie betrokken bij tien incidenten. Het gaat om eenden, konijnen en kippen. Uit onderzoek van de politie en met hulp van een anonieme tipgever kwam de politie bij de Assenaar uit.

Waterplek op stap dichterbij

kinderboerderij

Zevenbergen, 17 april - De komst van een 'waterontdekplek' op kinderboerderij De Dierenploeg in Zevenbergen is deze week een stap dichterbij gekomen. Op het terrein is op een diepte van 10 meter een grondwaterbron aangeboord. Via een buis kan het grondwater naar boven worden gepompt. Dat water wordt straks gebruikt in de ontdekplek: een goot met dammetjes en een sluis, die kinderen al spelend inzicht biedt in hoe je de loop van het water kunt beïnvloeden. Het grondwater wordt ook gebruikt als drinkwater voor de dieren en voor de beregening van de kruidentuin.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

33


Activiteitenagenda vSKBN De vSKBN heeft een aantal activiteiten en bijeenkomsten op haar programma staan. Deze vindt u hieronder. Houd daarnaast ook onze website www.kinderboerderijen.nl in de gaten voor de meest actuele ontwikkelingen. Wij informeren onze leden via de digitale nieuwsbrief. Indien u deze nieuwsbrief wilt ontvangen, kunt u zich abonneren door een e-mail te sturen naar: website@skbn.net Landelijke kinderboerderijendag

26 juni (Barneveld)

EFCF congres

25 t/m 29 september (Swansea, UK)

Regiodag ZON 09 oktober (Oss) Regiodag CON 11 oktober (Losser) Ziektevrije dieren Veel kinderboerderijen zijn op zoek zijn naar ziektevrije dieren, zoals CL/CAE vrije geiten en zwoegerziekte vrije schapen. Om het vinden van vrije kinderboerderijen te vergemakkelijken, wordt dit geïnventariseerd op de website. U kunt als kinderboerderij in uw profiel op de website zelf aangeven welke ziektevrije dieren u houdt. Zoekt u ziektevrije dieren? Kijk dan op deze pagina om te zoeken. Vraag en aanbod van dieren Op de website van de vSKBN is ‘Vraag en Aanbod’ te vinden van dieren. Heeft u een dier te koop of bent u op zoek? Log dan in op de website van de vSKBN en bekijk het aanbod of bied uw dieren aan!

Overzicht cursussen Cursuscentrum Dierverzorging Wanneer u dagelijks bezig bent met de verzorging van (huis)dieren op een kinder- of een zorgboerderij, dan zijn deze cursussen van Cursuscentrum Dierverzorging Barneveld u op het lijf geschreven! De komende maanden starten de volgende cursussen: Omschrijving Duiven en Watervogels Konijnen en knaagdieren De Ondernemende kinderboerderij

Start 16 september 14 oktober 10 december

Duur in dagen 3 4 8

Korting voor leden voor de cursus ‘Trainen van Dieren’ Docent Toiny Lukken van Zoo Animal Consultancy leert u tijdens deze unieke cursus Dier & Trainer (start 15 november) bij Cursuscentrum Dierverzorging hoe u op een verantwoorde manier dieren kunt trainen en gedrag positief beïnvloed. Tijdens deze 4-daagse cursus boordevol praktijk wordt er geoefend op konijnen, katten en boerderijdieren. Na afloop van de cursus herkent u de leerprincipes en kunt u deze in praktische situaties toepassen. U leert (trainings)hulpmiddelen in te zetten zoals de clicker, trainingsschema’s opzetten en eenvoudige trainingen uitvoeren. U kunt ongewenst gedrag omvormen naar gewenst gedrag. Leden van de vSKBN krijgen € 75,- korting op deze cursus. Gebruik hiervoor de code VSKBN201403 bij uw inschrijving.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

34


Word lid van de vSKBN En profiteer van alle voordelen!

Elke kinderboerderij kan zich aansluiten bij vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland (vSKBN): de landelijke, overkoepelende belangenbehartiger voor de sector. Beheert u een kinderboerderij? Word dan lid van de vSKBN en ontdek hieronder alle voordelen van het lidmaatschap. De vSKBN biedt u advies en ondersteuning U kunt advisering, begeleiding en ondersteuning van de vSKBN verwachten. Waar moet je aan denken bij het opstarten en beheren van een kinderboerderij? Hoe zit het met zoĂśnosen en hoe kan ik mijn personeel scholen? De vSKBN biedt desgewenst maatwerk op locatie. De vSKBN is gesprekspartner voor kinderboerderijen De vSKBN is de gesprekspartner naar diverse overheden, waaronder het ministerie van EZ en de NVWA. Zij hebben reeds meerdere keren aangegeven de vSKBN als serieuze gesprekspartner te zien die de belangen voor de sector kinderboerderijen behartigt. De vSKBN beheert het Keurmerk Kinderboerderijen De vSKBN heeft het Keurmerk Kinderboerderijen ontwikkeld en in beheer. U kunt advisering en ondersteuning van ons verwachten rondom het Keurmerk Kinderboerderijen. De vSKBN verzorgt daarnaast de toetsing en toekenning van het keurmerk. De vSKBN houdt u op de hoogte Van de vSKBN krijgt u ondersteuning bij ontwikkelingen, zoals bij dierziekten. Wij versturen regelmatig digitale nieuwsbrieven met informatie en actuele ontwikkelingen. Ook ontvangt u vier keer per jaar het Vakblad Kinderboerderijen. De vSKBN biedt u waardevolle informatie Op het besloten deel van onze website is veel informatie te vinden over het beheer van de kinderboerderij. Daar heeft u ook toegang tot de projectendatabank met bijna 100 kant-en-klare projecten van kinderboerderijen. De vSKBN organiseert bijeenkomsten en biedt voordeel Als lid profiteert u natuurlijk ook van de voordelen. Zo organiseert de vSKBN workshops en landelijke dagen voor haar leden en kunt u Kinderboerderijenpaspoorten aanvragen om te verkopen. De jaarlijkse bijdrage is â‚Ź 395,- per kinderboerderij (2014). Aanmelden kan via onze website: www.kinderboerderijen.nl Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland

35


Schoffel 16, 1648 GG De Goorn Telefoon 0229-54 41 00 Telefax 0229-54 40 30 E-mail veno@veno-degoorn.nl

Houtstaal B.V.

KIJK OP ONZE WEBSITE: WWW.VENOSTAL.NL

De ideale schapen-stalinrichting Voor al uw dagelijks gebruik van schapen- en lammerenhekwerken

VENO produceert een groot aantal speciale producten: ●

Opzetruifjes

Voerbanden

Doorloopbaden

Voerhekken

Behandelingssystemen

Schuilhokken

Lammerenvoerbak

Overwenbok

Kraamhokken

Hooiruiven

Kantelaars

Melkhekken

Wij leveren maatwerk! Kijk op onze site voor: Ingerichte stallen, VENO nieuws, Seizoensartikelen, Drinkbakken etc. etc.

www.venostal.nl

 Hooibergen  Garages  Houtskeletbouw  Bed & Breakfast

 Veldschuren  Stallen  Ateliers  Woonhuizen

Engelse hooiruif 1,25 mtr

Voergoot verhoogd

Schuilhok voor schapen en klein vee

Dierenverblijf voor klein vee

Houtstaal B.V. Bouwbedrijf ● Langstraat 22 4196 ● JB Tricht ● (gem. Geldermalsen) Tel: 0345-580840 ● Fax 0345-580679 ● www.houtstaal.nl ● info@houtstaal.nl

Van Leeuwen BV gespecialiseerd in Kinderboerderijen en Stadsboerderijen Van Leeuwen BV biedt u een totaalpakket van opslag tot afvoer van alle soorten mest op kinder- en stadsboerderijen. Wij zijn gespecialiseerd in de verhuur van milieuvriendelijke, waterdichte en stankoverlast beperkende containers. De container die u bij ons huurt, passen wij volledig op uw wensen aan in afmeting, kleur en gebruiksvriendelijkheid. Al onze containers voldoen aan de eisen van de SKBN.

Wij komen graag bij u langs voor een vrijblijvend technisch advies over alle mogelijkheden! Voor meer informatie: Dhr. J. van Leeuwen - Mob. 0629081314 / Dhr. G.van Leeuwen - Mob. 0654731598 E-mail: info@gjvanleeuwen.nl - www.vanleeuwenkinderboerderij.nl


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.