Vakblad kinderboerderijen december 2014 by vSKBN

12 Een bijzondere ontmoetingsplek

18 ‘Knijnskroam’ op de markt

Dec. 2014

05 VAKBLAD KINDERBOERDERIJEN

10 In de greep van de vogelgriep

Inhoud

December 2014 o nummer 5

Voorwoord 3 Nieuws van de vereniging SKBN

Branchecode voor publieksboerderijen

‘Gein met je konijn’ beste dierenwelzijnsproject

GROEN DICHTERBIJ: hoe groen goed doet

In de greep van de vogelgriep

De kinderboerderij, een bijzondere ontmoetingsplek

Nieuws van duurzame bodem

Verkoop van verse producten op de kinderboerderij

Konijnenhuisvesting en een ‘knijnskroam’ op een markt

Onthoornen van geiten: praktische tips en de wet

Zeldzame huisdierrassen in Artis

Impressie slotbijeenkomst Groene Kinderopvang

Duurzaam idee voor de kinderboerderij? Win €10.000!

Kinderboerderijenweekend 2015: een goede buur

NLdoet 2015 Doet u mee? We kijken uit naar uw klussen!

Nieuws uit het veld

Activiteitenagenda vSKBN

Word lid van de vSKBN

12 16

Vereniging Samenwerkende

KinderBoerderijen ISSN: 1872-0617

Nederland

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Vo o r wo o r d Griep en andere najaarspunten Het is december en de najaarsbijeenkomsten liggen (op ĂŠĂŠn na) achter ons. Een groot thema tijdens deze ontmoetingen met de leden was uiteraard de vogelgriep. We hebben ervaringen uitgewisseld over afschermplicht, het afzetten van een deel van de kinderboerderij en heel praktisch: hoe je hanen vangt. We hebben ook suggesties verzameld om in een volgende crisissituatie nog beter te kunnen communiceren. Al hopen we natuurlijk dat dit nog lang op zich laat wachten. Wat de ronde najaarsbijeenkomsten ook heeft opgeleverd, is dat deze regionale aanpak in een behoefte van de leden voorziet. Het is goed om als kinderboerderijen met elkaar in gesprek te zijn over de branchecode in samenhang met het keurmerk of de rol die je in je buurt vervult. Het is voor ons als bestuur een prachtige manier om te weten wat er leeft en waar we het gezamenlijke kunnen versterken.

Kunnen we voor een regionale bijeenkomst bij u op de boerderij langskomen? Laat het ons weten! In dit laatste nummer van het Vakblad van 2014 leest u meer over de branchecode en de vogelgriep, maar ook over andere zaken die spelen op kinderboerderijen, zoals duurzaamheid en het onthoornen van geiten.

Wij zien u graag volgend jaar weer tijdens onze Volgend jaar gaan we verder met de gesprekken in bijeenkomsten. Tot dat moment: fijne feestdagen en de regio. Twee keer per jaar op meerdere plekken met open vizier naar het nieuwe jaar dat weer zijn in het land. Zoveel mogelijk op een andere plek, eigen uitdagingen en kansen brengt. zodat we veel zien van de boerderijen en veel leden (elkaar) kunnen ontmoeten. Want dat is ons goede Paul Duijsings voornemen voor 2015: meer en beter contact voor Voorzitter vSKBN betere belangenbehartiging.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Nieuws van de vereniging SKBN

Vereniging Samenwerkende

KinderBoerderijen Nederland

Najaarsbijeenkomsten: vogelgriep en de branchecode De afgelopen weken hebben de najaarsbijeenkomsten plaatsgevonden. Vier vruchtbare bijeenkomsten waarbij we met onze leden in gesprek zijn gegaan. Over de branchecode, keurmerk en andere onderwerpen, zoals de vogelgriep.

De leden gaven ook aan dat ze regionale bijeenkomsten in kleinere groepen erg prettig vonden. De reisafstand is minder groot en met een kleinere groep heb je ook meer contact met elkaar. Er is dus zeker animo vanuit de leden om deze overleggroepen in stand te houden.

Door de onverwachte uitbraak van vogelgriep is de bijeenkomst op Stadsboerderij de Koppelsteede in De bijeenkomsten vonden plaats onder leiding van Utrecht geannuleerd. De overige bijeenkomsten zijn wel voorzitter Paul Duijsings. Tijdens de voorstelronde doorgegaan. De bijeenkomst in Utrecht vindt plaats op konden deelnemers aangeven wat er zoal leeft op hun woensdag 7 januari. kinderboerderij. De WMO en zorg werd hierbij vaak genoemd, maar natuurlijk ook de vogelgriep. Zeker in het begin waren er veel vragen onder kinderboerderijen. Maar ook andere praktische zaken kwamen aan bod, zoals bulten bij geiten/schapen na de Q-koortsvaccinaties. Dit onderwerp zal in het volgende Vakblad besproken worden. Het opzetten van een databank van fok- en rasdieren op kinderboerderijen is ook een wens van de leden. Hier leest u meer over op pagina 6. Verenigingszaken kwamen uiteraard ook aan bod, zoals de branchecode voor publieksboerderijen, visie 2020 en de begroting.

Het bestuur van de vSKBN bestaat uit:

Paul Duijsings, voorzitter/ penningmeester

Everhard van Veen, secretaris

Angelique Driesen, vice-voorzitter

Erik Franken, algemeen bestuurslid

RenĂŠ Metsch, algemeen bestuurslid

Mario Navis, algemeen bestuurslid

Pauline Wolters, algemeen bestuurslid

Op dinsdag 20 januari vindt de volgende bestuursvergadering plaats. Heeft u agendapunten, een vraag of mededeling voor het bestuur? Deze kunt u uiterlijk twee weken van te voren aanleveren via bestuur@vskbn.nl of per post.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Branchecode voor publieksboerderijen Een publieks- of kinderboerderij staat of valt met deskundig personeel dat een verantwoorde bedrijfsvoering kan garanderen. Om dat te bevorderen, is door de vSKBN samen met haar leden een branchecode voor publieksboerderijen opgesteld. Vanaf 1 januari 2015 gaan we van start met de branchecode. Wat betekent dit voor u als lid van de vSKBN? Wat is de branchecode?

Toetsing en kosten

De branchecode is ‘de praktische gids voor een beter bedrijf’. Deze code voor publieksboerderijen (kinderboerderijen, dierenweides, zorginstelling met publieksfunctie etc.) bevat branche-specifieke uitgangspunten en adviezen. Het doel van de branchecode is om de boerderijen te faciliteren om hun bedrijfsvoering naar een hoger niveau te tillen. Ook kunnen ze zich met de branchecode onderscheiden van hobbyisten die zichzelf ‘kinderboerderij’ noemen.

Bij de branchecode toont u zelf aan dat u hier aan voldoet. Er volgt dus geen externe toetsing, zoals bij het keurmerk. Voldoen aan de branchecode is kosteloos voor leden van de vSKBN. De vSKBN kan wel steekproefsgewijs stukken opvragen om na te gaan of u daadwerkelijk alle zaken op orde heeft. Er zal daarnaast steekproefsgewijs door een externe organisatie gecontroleerd worden of u aan de branchecode voldoet. U hoeft hier niet voor te betalen.

Dit wordt gerealiseerd door een aantal uitgangspunten op te stellen waaraan publieksboerderijen vinden dat Op de volgende pagina leest u meer over de werkwijze en ze moeten voldoen om een veilige en verantwoorde inhoud. omgeving te bieden en de naam kinderboerderij of dierenweide waardig te zijn. In de branchecode geven we dus als branche aan, wat wij belangrijk vinden om Branchecode of Keurmerk kinderboerderij? uit te dragen en om kwaliteit te kunnen garanderen. Een publieksboerderij met een geldig Keurmerk Voor en door de leden Kinderboerderij, voldoet altijd aan de branchecode. In de ledenvergadering van september 2013 is het voorstel Andersom hoeft dit niet het geval te zijn. De om gezamenlijk een branchecode op te stellen positief branchecode is een aanzet naar het Keurmerk en ontvangen door de leden. Er is vervolgens een werkgroep een ambitie wordt uitgesproken. Alle criteria uit het samengesteld van leden die gezamenlijk verder vorm keurmerk zijn al getoetst en aantoonbaar gemaakt. gegeven hebben aan de branchecode. Daarnaast heeft een stagiaire een aantal leden gevraagd hoe zij over de De branchecode is een laagdrempeliger instrument branchecode denken. Bij de ledenvergadering van juni om kwaliteit van de organisatie aan te tonen. Met 2014 en in het najaar 2014 is het concept branchecode de branchecode voldoe je (misschien) nog niet aan voorgelegd aan de leden. Zo hebben alle leden de kans alle criteria, maar spreek je wel de ambitie uit om dat gekregen om ontwikkelingen te volgen en erop te reageren. te gaan doen. Als boerderij geef je zelf aan “Ja, hier voldoen wij al aan en hier willen wij aan voldoen”.

Voorwaarde om vSKBN lid te blijven

Leden van de vSKBN zullen uiteindelijk allemaal moeten voldoen aan deze branchecode. Hiermee kunnen ze zich onderscheiden als kinderboerderij of dierenweide. Leden van de vSKBN zijn professionele organisaties die hun verantwoordelijkheden serieus nemen. Er geldt een overgangsperiode om aan de branchecode te voldoen. Op 1 januari 2015 wordt de branchecode ingevoerd. In 2020 moeten alle leden van de vSKBN hieraan voldoen.

Zowel het keurmerk als de branchecode zijn instrumenten waarmee we kwaliteit aantonen en aangeven onze sector en verantwoordelijkheden serieus te nemen. Via de branchecode geven we dat intern aan, naar de vSKBN en andere kinderboerderijen. Via het Keurmerk is dat ook extern gericht naar bezoekers, subsidieverleners of de gemeente bijvoorbeeld.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Voldoen aan de branchecode

Ondersteuning

Elk lid van de vSKBN ontvangt begin 2015 van ons de branchecode per post (en digitaal). In deze branchecode staan een aantal voorwaarden waar leden van de vSKBN aan moeten voldoen. U hoeft nog niet gelijk aan alle voorwaarden te voldoen: de ambitie om eraan te werken kan ook aangegeven worden.

Uiteraard willen we onze leden ondersteunen in het waarmaken van de ambities. Heeft u vragen of ondersteuning nodig? Neem dan gerust contact met ons op.

U vult op de branchecode in waar u al aan voldoet, wat niet van toepassing is en waar u aan wilt voldoen. Dit formulier ondertekent u en stuurt u terug naar de vSKBN. U ontvangt vervolgens van ons een bevestiging.

Tijdens de najaarsbijeenkomsten was een vraag van enkele van onze leden of we als vSKBN een rol kunnen spelen bij het in beeld brengen van de beschikbare (fok) dieren op kinderboerderijen. Stel dat een boerderij op zoek is naar een zwartblesram van een zwoegervrij bedrijf, dan is het praktisch als er een overzicht beschikbaar is. Uit de najaarsbijeenkomsten is gebleken dat deze behoefte leeft onder meer kinderboerderijen. Het blijkt in praktijk soms toch lastig om aan goede, gezonde en geschikte dieren te vinden voor de kinderboerderij.

Werkwijze Checklist branchecode De checklist branchecode bestaat uit 4 pagina’s. Op de eerste pagina vult u de algemene gegevens in van de publieksboerderij en de contactpersoon. Op pagina 2 en 3 vindt u een aantal criteria die horen bij de volgende vier onderdelen: 1. De publieksboerderij is een veilige en verantwoorde omgeving voor mens en dier. 2. De publieksboerderij wordt beheerd door vakbekwame medewerkers. 3. De publieksboerderij heeft een aantoonbaar maatschappelijke functie. 4. Dierenwelzijn staat hoog in het vaandel. Denk bijvoorbeeld aan ‘Er is voldoende handenwasgelegenheid’. U vult hierbij in: ja of nee. Als u ‘nee’ in heeft gevuld, kunt u aangeven of dit een ambitie is. Op pagina 4 zet u alle ambities op een rij. Zo heeft u zelf ook zicht op wat u dat jaar wilt bereiken. De checklist wordt getekend door de beheerder, bestuur of andere eindverantwoordelijke. Vervolgens stuurt u deze terug naar de vSKBN (per post of digitaal).

Vragen over uw dierbestand

Als vSKBN gaan we hier graag mee aan de slag. Op het besloten deel van de website willen we het dieren rassenbestand van onze leden inzichtelijk maken. Zodat u straks eenvoudig kunt vinden waar welke dieren of rassen te vinden zijn. We zullen hiervoor een databank opzetten. Om aan deze databank invulling te geven, hebben we wel uw input nodig. Daarom sturen wij met de branchecode een aparte vragenlijst mee over uw dierbestand. Op deze lijst kunt u aangeven welke dieren of rassen u heeft, met welke dieren er gefokt wordt, of u aangesloten bent bij een stamboek en welke ziektevrije statussen uw kinderboerderij heeft. U bent niet verplicht deze lijst in te vullen, maar het kan u en uw collega’s wel enorm helpen in hun zoektocht naar geschikte dieren!

Elk jaar zal de vSKBN aan al haar leden vragen om de checklist branchecode in te vullen. Zo werken we samen aan professionalisering van de sector publieksboerderijen. Aan de meeste voorwaarden zult u als verantwoorde publieksboerderij als vanzelfsprekend aan voldoen, aan andere zal gewerkt moeten worden.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Schoffel 16, 1648 GG De Goorn Telefoon 0229-54 41 00 Telefax 0229-54 40 30 E-mail veno@veno-degoorn.nl

Houtstaal B.V.

KIJK OP ONZE WEBSITE: WWW.VENOSTAL.NL

De ideale schapen-stalinrichting Voor al uw dagelijks gebruik van schapen- en lammerenhekwerken

VENO produceert een groot aantal speciale producten: ●

Opzetruifjes

●

Voerbanden

●

Doorloopbaden

●

Voerhekken

●

Behandelingssystemen

●

Schuilhokken

●

Lammerenvoerbak

●

Overwenbok

●

Kraamhokken

●

Hooiruiven

●

Kantelaars

●

Melkhekken

Wij leveren maatwerk! Kijk op onze site voor: Ingerichte stallen, VENO nieuws, Seizoensartikelen, Drinkbakken etc. etc.

www.venostal.nl

 Hooibergen  Garages  Houtskeletbouw  Bed & Breakfast

 Veldschuren  Stallen  Ateliers  Woonhuizen

Engelse hooiruif 1,25 mtr

Voergoot verhoogd

Schuilhok voor schapen en klein vee

Dierenverblijf voor klein vee

Houtstaal B.V. Bouwbedrijf ● Langstraat 22 4196 ● JB Tricht ● (gem. Geldermalsen) Tel: 0345-580840 ● Fax 0345-580679 ● www.houtstaal.nl ● info@houtstaal.nl

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

‘Gein met je konijn’ beste dierenwelzijnsproject Een korte cursus voor het hele gezin om meer te leren over je konijn of cavia. Een slim en innovatief idee van kinderboerderij de Ulebelt in Deventer waarmee ze als winnaar uit de bus kwamen voor de Ida Zilverschoonprijs 2014. Een geldprijs van € 2.500,- die uitgereikt wordt voor het beste dierenwelzijnsproject. Henk Lommers, TV-dierenarts en bestuurslid van de Ida Zilverschoonstichting zal op 21 januari 2015 deze prijs uitreiken aan de Ulebelt. Gein met je konijn (of cavia)

Vervolg Ida Zilverschoonprijs in 2015

Kinderboerderij de Ulebelt is een ouder/kindcursus gestart voor gezinnen die hun konijn of cavia graag een plezierig en uitdagend leven willen bieden. Tenslotte wil een konijn of cavia ook meer dan alleen een schoon hok en voldoende te eten: uitdaging en spelletjes vinden deze dieren ook leuk, net als hun baasjes! Om hier meer over te leren en mee te oefenen, is deze korte cursus ontwikkeld.

Vanwege de hoge kwaliteit van de inzendingen en de positieve inzet van de kinderboerderijen, wil de Ida Zilverschoonstichting in het najaar van 2015 een vervolg geven aan de Ida Zilverschoonprijs voor kinderboerderijen. Dit als extra stimulans voor kinderboerderijen om aandacht te blijven besteden aan dierenwelzijn en hier ook een leuke beloning voor te krijgen.

Tijdens de bijeenkomsten leren ouder en kind meer hun huisdier, met heel praktische zaken zoals spelletjes met je cavia/konijn, zindelijkheid (konijn) en hanteren van de dieren. Zo krijgen de deelnemers veel meer begrip voor het welzijn van hun huisdier en zullen kinderen met veel meer plezier de verzorging van hun huisdier oppakken. De training wordt verzorgd door een ervaren dierengedragskundige.

Meer informatie hierover volgt te zijner tijd via de vSKBN.

Vernieuwend en actief Door een jury van kinderboerderijen werden uit alle inzendingen drie projecten genomineerd, waaronder ‘Gein met je konijn’. Het bestuur van de Ida Zilverschoonstichting heeft uit die drie nominaties de winnaar gekozen. Henk Lommers: “We waren zeer tevreden over het niveau en de inhoud van de inzendingen. Het is mooi om te zien hoe dierenwelzijn leeft op de kinderboerderijen. We vonden alle drie de nominaties, ook ‘lease je huisdier’ en het voederrantsoeneersysteem, erg goed en hebben flink gediscussieerd met het bestuur, maar uiteindelijk is het project van De Ulebelt als winnaar uit de bus gekomen. De doorslag hierbij is dat de deelnemers actief met hun dieren aan de slag gaan. Er wordt geleerd hoe om te gaan met de dieren en directe voorlichting gegeven door de medewerkers van de kinderboerderij. Het is een actief en vernieuwend project dat wij graag belonen met € 2.500,- ” Meer informatie over dit project is in de databank te vinden.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

GROEN DICHTERBIJ: hoe groen goed doet Meer groen in de buurt brengt mensen bij elkaar en geeft de natuur extra ruimte. Daar weten kinderboerderijen alles van. Daarom zijn er overal in het land initiatieven van mensen die samen aan de slag gaan met de aanleg en beheer van groenvoorziening in de directe omgeving. Zo worden straten en buurten in Nederland groener en gezelliger en de bewoners gezonder en gelukkiger.

Icoonproject Overijssel (Bekijk hier het filmpje) Wijk- en kinderboerderij Baalder (Hardenberg) heeft door bewoners uit de wijk een tweede leven gekregen. Het is een ontmoetingsplek in de wijk waar buurtbewoners, leerlingen en ook cliënten uit het nabijgelegen verzorgingshuis elkaar ontmoeten.

Hoe groen goed doet

Onlangs is de publicatie ‘Hoe groen goed doet’ verschenen. Hierin zijn maatschappelijke effecten van buurtprojecten op de sociale cohesie in de wijk te vinden. Opvallende Om dit soort initiatieven te ondersteunen, zijn het IVN, het resultaten uit dit onderzoek zijn dat de projecten gevoelens Oranje Fonds, Buurtlink.nl en SME Advies in 2012 gestart van eenzaamheid bij buurtbewoners verminderen, met Groen Dichterbij. contacten tussen bewoners versterken, werklozen helpen bij het hervinden van rust en regelmaat en kinderen Honderden initiatieven verzameld bewuster maken over hoe de natuur werkt. Op de website www.groendichterbij.nl zijn inmiddels Bekijk en download hier deze publicatie honderden leuke en inspirerende voorbeelden verzameld van buurtinitiatieven. Zo is in Limburg een zelfpluktuin te Factsheets en kennisbank vinden waar kinderen, vrijwilligers, maar ook daklozen Er zijn niet alleen leuke voorbeelden te vinden van Groen, aan meewerken. In ‘Het Woeste Westen’ in Amsterdam maar er is ook een Groen Dichterbij Kennisbank op de website. worden ‘scharrelkinderen gekweekt’ met speelnatuur. Op Hierin vind je inspirerende voorbeelden en praktische tips de website zijn honderden van deze initiatieven te vinden, om te helpen bij het opstarten of uitbreiden van je groene groot en klein, om groen een beetje dichterbij te halen. buurtproject. Zo vind je informatie over speelnatuur of voedseltuinen, maar ook interessant publicaties, links Icoonprojecten of een stappenplan om je eigen groene buurtproject te Elk jaar worden er 12 icoonprojecten gekozen. Van deze beginnen. projecten wordt een video gemaakt en zij krijgen extra ondersteuning. Twee van deze icoonprojecten van dit jaar Op de website zijn ook factsheets te vinden met handige, worden uitgevoerd op een kinderboerderij! overzichtelijke informatie per onderwerp. Bijvoorbeeld over aansprakelijkheid, werken met vrijwilligers, dieren in Icoonproject Utrecht (bekijk hier het filmpje) de tuin of ‘Hoe start ik?’ Nieuw Rotsoord (Utrecht) is een kinderboerderij die bij dreigende sluiting door buurtbewoners is overgenomen. Doe ook mee! Zij organiseren er nu allerlei groene activiteiten en hebben De kinderboerderij is vaak een belangrijke locatie in de wijk de sociale functie van de boerderij weten te behouden. of buurt waar bezoekers graag komen. Kinderboerderijen kunnen op de website van Groen Dichterbij inspiratie vinden hoe ze de buurt meer kunnen betrekken en hoe ze ook andere functies aan hun buurt kunnen toevoegen.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

In de greep van de vogelgriep Op zondag 16 november werd Nederland opgeschrikt door het nieuws dat er hoogpathogene vogelgriep in Nederland was aangetroffen. Iets wat voor het laatst in 2003 was gebeurd. Dat was een rampjaar voor de pluimveesector en hobbyhouders: ruim 30 miljoen vogels werden gedood, 19 mensen werden ziek en één persoon overleed. Om herhaling te voorkomen, is er sindsdien een beleidsdraaiboek ontwikkeld en worden meteen strenge maatregelen genomen, zodra er een hoogpathogeen vogelgriepvirus wordt aangetroffen. Op 16 november werd direct een standstill van maximaal 72 uur afgekondigd. Voor kinderboerderijen betekende dit dat ze hun poorten gedurende de standstill moesten sluiten en hun vogels moesten ophokken of afschermen. De uitbraak op 16 november was het begin van vele maatregelen.

Als kinderboerderij zult u ongetwijfeld gemerkt hebben dat de maatregelen rondom de vogelgriep regelmatig gewijzigd zijn. Ook als vSKBN vonden we dit vervelend, omdat ook wij graag duidelijk de maatregelen naar de kinderboerderijen willen communiceren.

Tijdlijn besmettingen in Nederland

Er zijn op vier plaatsen uitbraken van vogelgriep vastgesteld. Kinderboerderijen in het toezichtsgebied (circa 10 km zone rond het besmette bedrijf ) moeten gedurende 30 dagen extra maatregelen nemen. Het gaat om 42 kinderboerderijen en dierenweides in deze Sinds 2003 is er geen grote uitbraak van dierziektes gebieden. meer geweest. Bij de varkenspest in 1997, MKZ in 2001 en vogelgriep in 2003 werden miljoenen dieren, ook 16 november: Hekendorp (maatregelen tot 19 december) hobbydieren, geruimd. ‘Dit nooit meer!’ was een reactie De eerste besmetting werd vastgesteld bij een van de boeren, Nederlanders en politiek. Daarom werden pluimveebedrijf in Hekendorp (gemeente Oudewater), het er maatregelen genomen en beleidsdraaiboeken rondom gaat om de hoog pathogene variant H5N8 is. Deze variant dierziektecrisissen geschreven. Het beleidsdraaiboek van vogelgriep is zeer besmettelijk voor gevogelte. Aviaire Influenza is het eerste draaiboek wat daadwerkelijk in praktijk getest is. Daarbij blijkt de praktijk altijd 20 november: Ter Aar (maatregelen tot 22 december) weerbarstiger en genomen maatregelen niet altijd te De tweede besmetting vond plaats op een boerderij in Ter voldoen. Voor het Ministerie van EZ en de NVWA is het de Aar. Vanwege de vondst gold een landelijk vervoersverbod afgelopen weken, samen met de sector, zoeken geweest voor pluimvee en eieren en werd een standstill afgekondigd. welke maatregelen werkbaar zijn in de praktijk en ook verdere verspreiding konden voorkomen. 21 november: Kamperveen (maatregelen tot 22 december) Een dag later werd H5N8 op een pluimveebedrijf in Alle wijzigingen in de maatregelen zijn erop gericht Kamperveen vastgesteld. Het besmette bedrijf is geruimd. geweest om de ziekte zo snel mogelijk in te dammen Ook 2 andere bedrijven bij Kamperveen zijn geruimd. en verdere uitbraken te voorkomen. Al is het voor u als kinderboerderij erg vervelend dat u de hekken moet 30 november: Zoeterwoude (maatregelen tot 31 december) sluiten en maatregelen (blijven) veranderen. Op een gesloten legpluimveebedrijf werd type H5N8 geconstateerd. Het besmette bedrijf is dezelfde dag geruimd evenals een ander bedrijf uit de buurt.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Regionale aanpak

Dossier vogelgriep op de website vSKBN

Om verdere verspreiding te voorkomen, heeft het ministerie in eerste instantie gekozen voor een regionale aanpak waarbij Nederland werd opgedeeld in vier regio’s. Deze regio’s zijn zo ingedeeld dat de twee pluimveerijke gebieden zich in een andere regio bevinden dan de toezichtsgebieden die zijn ingesteld rondom de plekken waar een uitbraak heeft plaatsgevonden. Zo wordt verspreiding van vogelgriep tegen gegaan.

Om u zo goed mogelijk te informeren, is er op onze website een dossier vogelgriep aangelegd. Hier vindt u alle actuele maatregelen en informatie. Elke kinderboerderij moet gevogelte afschermen en hygiënemaatregelen nemen.

Het westen van Nederland (regio A) werd gezien als een risicogebied. In deze regio zijn veel waterrijke gebieden, waar ook de twee wilde eenden zijn aangetroffen met het hoogpathogene virus. De situatie is hier met drie uitbraken niet stabiel. Om die reden blijven in dit risicogebied alle beperkende maatregelen van kracht. Deze maatregelen zijn strenger dan in regio B, C en D.

Afschermplicht

Laatste nieuws rondom de vogelgriep Maatregelen voor kinderboerderijen in het toezichtsgebied Maatregelen voor kinderboerderijen buiten toezichtsgebied

De afschermplicht betekent dat het gehouden pluimvee en/of andere gehouden vogels zodanig afgeschermd moeten worden dat ze niet in direct contact kunnen komen met wilde vogels, de uitwerpselen van wilde vogels, met gevogelte van naastgelegen houderijen, met ander vee en/of huisdieren die op het bedrijf aanwezig zijn of met bezoekers.

Op 15 december is de regio-indeling vervallen, evenals de afschermplicht en het bezoekersverbod Er moet op kinderboerderijen een goede scheiding vogelverblijfplaatsen voor kinderboerderijen. aangebracht zijn tussen het pluimvee / andere gehouden vogels enerzijds en de wilde vogels, overige (zoog) De actuele maatregelen zijn te vinden op onze website dieren, bezoekers op de kinderboerderij anderzijds. De afschermplicht geldt voor alle vogels, dus ook voor bijvoorbeeld grasparkieten. Voor bezoekers van de kinderboerderij moet duidelijk zijn welke gedeeltes ze wel en niet mogen betreden. Als de kinderboerderij de vogels niet kan afschermen, moet de boerderij op slot blijven. Lees meer over de afschermplicht AI 2014

Regionalisatie AI (Vogelgriep) 3 km gebied

10km gebied

Corridor Clazing en van Miert Corridor Plukon Blokker

Corridor BMC opslag Heijningen Corridor BMC Moerdijk

Goede hygiëne blijft belangrijk

Kinderboerderijen en andere bedrijven met pluimvee moeten de hygiënemaatregelen in acht blijven nemen om de kans op nieuwe besmettingen zo klein mogelijk te houden. Denk aan het wisselen van kleding en schoeisel bij het betreden van de stallen. Laat vaste medewerkers de vogels verzorgen en zorg dat die medewerkers geen contact hebben met ander pluimvee of pluimveebedrijven.

Vogelgriep Vervoersbeperking

versie: 1.0 definitief datum: 02-12-2014

B A

Belangrijk bij deze uitbraak van type H5N8 is dat u zich realiseert dat u de maatregelen in de eerste plaats neemt om te voorkomen dat kippen (en ander pluimvee) ziek worden. Voor kippen is dit type vogelgriep dodelijk. Voor bezoekers, werknemers en andere dieren is dit type van het virus minder gevaarlijk. Lees meer over hygiëne en ontsmetten

Bron: © Auteursrechten- en databankrechten: Topografische Dienst Kadaster, 2012

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014 1:1.100.000

De kinderboerderij, een bijzondere ontmoetingsplek > Monika Piessens, studente WUR (tekst en fotoâ&#x20AC;&#x2122;s)

De kinderboerderij is een populaire vrijetijdsbestemming. Jaarlijks ontvangen de ruim 500 kinderboerderijen en dierenweides tussen de 25 en 30 miljoen bezoekers! Door de economische crisis moeten gemeenten steeds meer bezuinigen. Het is belangrijke de waarde van kinderboerderijen goed te kunnen inschatten, onder andere in het kader van subsidie. Naast een educatieve en recreatieve rol, kunnen ze ook een belangrijke maatschappelijke functie in de samenleving vervullen als ontmoetingsplek. Mensen van diverse leeftijden en achtergronden bezoeken de kinderboerderij, wat kan bijdragen aan sociale en culturele integratie in de wijk en gemeente. Monika Piessens, master student aan de universiteit van Wageningen, onderzocht of kinderboerderijen een plek zijn waar mensen met verschillende etnische achtergronden elkaar ontmoeten. Twee kinderboerderijen zijn betrokken in het onderzoek, De Vosheuvel in Amersfoort en De Gagelsteede in Utrecht. Uit het onderzoek blijkt dat kinderboerderijen een plek zijn waar diverse bezoekers elkaar ontmoeten. Deze ontmoetingen komen vaker tot stand als mensen van verschillende etnische achtergronden naar een kinderboerderij komen, zich er prettig en ontspannen voelen en hun bezoek zo lang mogelijk duurt. Een aantal kenmerken van de kinderboerderij versterken zelfs het contact tussen bezoekers. Hieronder volgen een aantal manieren om van je kinderboerderij een plek te maken die mensen graag (en lang!) bezoeken, en waar ze met elkaar in gesprek raken.

Acht tips om van jouw kinderboerderij een bijzondere ontmoetingsplek te maken Trek veel verschillende bezoekers aan en richt je op de doelgroepen uit de wijk of buurt. Hoe aantrekkelijker de kinderboerderij, hoe langer mensen blijven en hoe groter de kans op onderling contact. Onderstaande tips kunnen er zelfs voor zorgen dat bezoekers sneller een praatje maken dan op andere openbare plekken zoals pleinen en parken: 1. Zorg voor een goed bereikbare locatie De kinderboerderijen die goed bereikbaar zijn, liefst aan een veilig fiets en/of voetpad, trekken veel bezoekers. Een locatie dichtbij een multietnische woonwijk, zodat bezoekers lopend naar de kinderboerderij kunnen, blijkt vooral effectief om mensen van verschillende culturele achtergronden aan te trekken. 2. Zorg voor een aantrekkelijke en veilige plek Mensen voelen zich goed op een nette, goed onderhouden boerderij. Veiligheid is ook heel belangrijk; dit betekent voor bezoekers dat kinderen niet makkelijk het terrein af kunnen rennen, maar ook dat ouders hun kinderen in de gaten houden en beheerders/ medewerkers overzicht hebben over het terrein en samen gevaarlijke situaties voorkomen 3. Bescherm bezoekers tegen weer en wind. Het weer in Nederland is erg wispelturig: van harde regen, wind en sneeuw, tot bijna tropische hitte. Genoeg parasols en schaduwplekken in de zomer maken de kinderboerderij een aantrekkelijk bestemming om vrije tijd door te brengen. In de winter of op regenachtige dagen, trekken een overdekte stal of speelplek toch nog bezoekers. En als het weer heel mooi is, is het belangrijk dat mensen hier optimaal van kunnen genieten!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

4. Houd rekening met verschillende wensen van bezoekers Activiteiten die regelmatig plaatsvinden, en op verschillende dagen, zorgen ervoor dat een grotere groep mensen hier regelmatig aan kan deelnemen. Belangrijk is dat activiteiten zowel educatief als recreatief zijn. Ook bij de inrichting van kinderboerderijen je hier rekening mee houden. Bezoekers van ethnische minderheden bezoeken de kinderboerderij vaker in grote groepen en nemen soms zelf eten mee. Een comfortabele grote tafel met veel zitplekken kan in deze behoefte voorzien. 5. Bied eten en drinken aan De mogelijkheid voor een hapje en drankje, een gezellige sfeer en genoeg comfortabele zitplekken, zorgen ervoor dat mensen graag komen en langer blijven. 6. Kleinschaligheid brengt mensen samen Hoe kleiner de schaal van de kinderboerderij, hoe groter de dichtheid van bezoekers. En hoe korter de afstand tussen mensen, hoe sneller ze in gesprek raken. Zelfs op grootschalige boerderijen kunnen mensen dichter bij elkaar komen, door ‘aantrekkelijke objecten’ (zoals speeltoestellen) en dieren (bijvoorbeeld met knuffelweides of andere plekken waar makkelijk contact met dieren mogelijk is). 7. Zorg voor aantrekkelijke (speel)objecten Het onderzoek liet zien dat het meeste contact tussen mensen van verschillende nationaliteiten plaatsvond in de speeltuin of bij interactieve speeltoestellen. En hoe meer speeltoestellen, hoe langer bezoekers blijven. Om de functie van ontmoetingsplek te versterken, kun je de speeltuin vergroten. Door genoeg zitplekken dicht bij elkaar te plaatsen, zullen mensen sneller een praatje met elkaar aanknopen. 8. Geen kinderboerderij zonder dieren Dieren die los lopen, brengen mensen soms onverwacht tot elkaar. Gesprekken komen meestal echter op gang op plekken waar bezoekers dicht op elkaar staan, bijvoorbeeld in een knuffelhoek met konijnen. Zowel het dierenwelzijn als de hygiëne moeten natuurlijk voorop blijven staan! Meer lezen? De vSKBN heeft het onderzoeksrapport gratis beschikbaar op aanvraag. Dit rapport is Engelstalig opgesteld. Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Nieuws van duurzame bodem De kinderboerderij van de toekomst In de vorige uitgave van het Vakblad Kinderboerderijen kondigden we al aan dat er een ‘Handleiding voor de ‘Duurzame Kinderboerderij’ ontwikkeld zal worden. Dit was een vraag van onze leden. Veel kinderboerderijen willen aan de slag met duurzaamheid. Maar: wanneer ben je nu duurzaam en wat kun je allemaal doen aan duurzaamheid? In de handleiding is een ‘checklist duurzame ambitie’ te vinden. Als kinderboerderij kunt u zelf aanvinken wat voor u haalbaar is en waar uw duurzame ambities liggen. Ook leest u hierin meer informatie over het hoe en waarom van duurzaam worden. Natuurlijk zijn in de handleiding ook een aantal tips uit te praktijk te vinden waarmee u gelijk aan de slag kunt. Kortom, een duurzame handleiding voor de toekomstbestendige kinderboerderij. Begin 2015 zullen alle leden van de vSKBN deze handleiding toegestuurd krijgen. Hou hiervoor de brievenbus in de gaten! Uiteraard wordt de handleiding ook digitaal beschikbaar gesteld.

Wist je dat... • • • • •

inmiddels 78 kinderboerderijen de intentieverklaring ‘duurzaamheid’ getekend hebben? er meer dan 150 kinderboerderijen zijn die apparaten inzamelen voor Wecycle? er 49 kinderboerderijen gebruikt (frituur)vet inzamelen? door 9 kinderboerderijen al 3380 kilo gebruikte kleding is opgehaald en de opbrengst €0,20 per kg is? (nov. 2014) er op 82 kinderboerderijen boeken zwerven?

Wil je ook inzamelpunt zijn? Kijk op www.allekinderboerderijenduurzaam.nl voor alle informatie, of stuur een e-mail naar info@kinderboerderijenactief.nl (Hans de Rijk).

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Kinderboerderij de Punt is de vetste kinderboerderij van 2014 > Hans de Rijk, KinderboerderijenActief.nl

Kinderboerderij De Punt uit Zierikzee is de ‘vetste kinderboerderij van 2014’ geworden. Zij deden mee aan de Vette Top 25. Door 49 kinderboerderijen werden gebruikte oliën en vetten ingezameld,maar slechts één kinderboerderij kon het meeste vet inzamelen: met 2000 kilo vet was dat De Punt. De top 3 wordt compleet gemaakt door stadsboerderij Gagelhoeve en de Herweijerhoeve uit Den Haag. Ingeleverde vetten worden gerecycled en dat is duurzaam. Ze krijgen een tweede leven als biobrandstof. Bovendien voorkomt het inleveren verstoppingen in het riool, omdat ze daardoor niet langer door de gootsteen worden gespoeld. In 2014 is in totaal 13.120

Oud vet als inkomstenbron Voor kinderboerderijen kan het aantrekkelijk zijn om vet in te zamelen, zij krijgen namelijk per liter ingezameld vet een vergoeding van het recyclebedrijf die het vet ophaalt. Dit is voor kinderboerderijen een manier om extra inkomsten kg gebruikt vet ingeleverd op de 49 kinderboerderijen. te generen en extra service te bieden aan de bezoekers. Hiervan is 11.808 liter biodiesel gemaakt. Als consumenten ervoor kiezen om het gebruikte vet en olie bij kinderboerderijen in te leveren dan kan dat door de De wedstrijd is een initiatief van KinderboerderijenActief. gebruikte oliën of vetten in de originele fles of lege plastic nl, de Watercoalitie en van de landelijke campagne Vet, fles of pot te gieten. Recycle het! Vetinzameling past als initiatief prima bij de kinderboerderijen en benadrukt dat zij een rol willen Op de website www.vetrecyclehet.nl is meer informatie spelen in het duurzamer maken van de maatschappij. De over vetinzameling te vinden. Ook vet inzamelen op de kinderboerderijen willen niet alleen zelf duurzaam zijn, kinderboerderij? De jaarwisseling is met alle oliebollen zij willen dat ook uitdragen naar hun bezoekers. Jaarlijks is een prachtig moment om te starten. Laat dit weten via worden alle kinderboerderijen maar liefst 25 miljoen keer info@kinderboerderijenactief.nl bezocht en daarmee bereiken zij een groot publiek. Jaarlijks veel extra kosten voor gemeenten TV-kok Jeremy Vermolen over het inleveren van gebruikt vet op de kinderboerderij “Vet moet je gewoon apart inleveren, dat is veel duurzamer. Zo zorg je ook dat het riool niet verstopt. En hoe meer inzamelpunten er komen hoe beter, dus mooi dat het ook bij kinderboerderijen kan. En leuk dat zij er nog wat aan kunnen verdienen.” Ook gemeenten en rioolbeheerders juichen het initiatief toe om oud vet te verzamelen en in te leveren. De kinderboerderij is duurzaam en dichtbij, ook voor het inleveren van het gebruikte vet de komende feestdagen.

Foto: de oorkonde werd overhandigd door wethouder Ad Verseput aan de medewerkers en zorgclienten van de kinderboerderij. Zij wonnen een optreden door het afvaltheater, een recycle-spel en 180 vettrechters.

Over de initiatiefnemers: KinderboerderijenActief.nl KinderboerderijenActief.nl brengt de adressen, activiteiten en mogelijkheden van kinderboerderijen in beeld voor bezoekers, scholen en andere organisaties. Daarnaast stimuleert KinderboerderijenActief de kinderboerderijen om actief hun mogelijkheden uit te dragen. www.kinderboerderijenactief.nl

Campagne Vet, recycle het! De campagne Vet, recycle het! is een initiatief van MVO (de ketenorganisatie voor oliën en vetten). Zij willen bevorderen dat consumenten gebruikte vetten en oliën inleveren voor recycling. MVO is de belangenbehartiger voor alle bedrijven uit de keten van oliën en vet. www.vetrecyclehet.nl

Watercoalitie De Watercoalitie stimuleert de vorming van coalities rond het thema “Water in en om het huis” www.watercoalitie.nl

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Verkoop van verse producten op de kinderboerderij Deel III: eieren Op veel kinderboerderijen worden verse producten verkocht. Soms van eigen dieren, zoals eieren of zuivel. Andere producten komen uit de natuur, zoals groente en fruit. Er is veel regelgeving rondom de verkoop en hygiëne van eigen producten. Veel van die regels richten zich op de grootschalige productie en verkoop. Om het helder en praktisch te maken voor kinderboerderijen, wordt in de komende Vakbladen aandacht besteed aan producten ‘van eigen bodem’. In deze uitgave: eieren.

‘Eieren te koop’. Een bordje dat we regelmatig • Goede voorlichting aan bezoekers met betrekking tot gebruik van eieren (bijv. niet rauw consumeren, op kinderboerderijen tegenkomen. Op veel aangeven deze eieren niet aan dezelfde eisen voldoen boerderijen worden verse eieren van de kippen als ‘winkeleieren’). verkocht. Maar waar moet je rekening mee • Goede diergezondheidszorg en eventueel koppel houden met de verkoop van eieren?

legkippen testen op salmonella. Hou de gegevens bij van de koppel legkippen, zoals gezondheidszorg en medicijngebruik.

Kinderboerderijen mogen eigen geproduceerde eieren rechtstreeks aan de consument verkopen. Als eieren geleverd worden aan een winkel met als doel te worden doorverkocht, dan gelden aanvullende eisen en moet de Stempelen van eieren kinderboerderij voldoen aan de hygiënecode eieren (voor verzamelaars, pakstations en grossiers). Hoe snel moeten de eieren na de leg verkocht zijn? U moet de eieren binnen 21 dagen na de leg verkopen. De Hygiëne en veiligheid bij verkoop van eieren t.h.t. datum op het ei mag maximaal 28 dagen na de leg Het grootste risico voor het ei is de salmonellabacterie. zijn, om u eventueel de tijd te geven eieren naar keur- en Elk jaar besmet deze bacterie zo’n 40.000 mensen in pakstation te vervoeren. Nederland. Dit kan ernstige gevolgen hebben. Kinderen tot vijf jaar, zwangeren, zieken en ouderen zijn hiervoor extra Mag ik ook stempelen met een potlood of stift? gevoelig. Bij legkippen die besmet zijn met salmonella In Nederland is het verplicht om alle eieren die voor de kan de bacterie ook voorkomen in rauwe eieren. Ook de consumptie verkocht worden van een stempel te voorzien. eischaal kan besmet zijn via ontlasting. U mag zelf deze stempel aanbrengen op de eieren. U bent verplicht de eieren te stempelen met een gekocht, officieel De kinderboerderij is verantwoordelijk voor de veiligheid stempel met levensmiddeleninkt. U mag dus niet een van verkochte producten. Van belang is dus om eigen code met potlood op een ei schrijven. voedselveilig te werken. Kinderboerderijen mogen hier zelf een invulling aan geven, maar de volgende aanbevelingen Ben ik verplicht eieren te stempelen? worden gedaan: Volgens de EU moeten eieren altijd bestempeld worden, • Zorgen voor systeem om versheid van eieren te maar mag een lidstaat een uitzondering maken onder de garanderen (bijv. dagelijks rapen en voorzien van 50 kippen. Nederland als lidstaat heeft deze uitzondering datumopschrift/stempel). niet gemaakt. In de praktijk gedoogt de NCAE (Nederlandse • Goede hygiëne van dierverblijf en legnesten. Controle Autoriteit Eieren) in Nederland de verkoop van • Goede hygiëne van verkoop- en opslagruimte en ongestempelde eieren van uw eigen kippen indien het verpakkingsmateriaal eieren. minder dan 50 kippen betreft en indien u alleen in uw • Eieren voor verkoop ontdoen van mest, strooisel, veren eigen boerderijwinkel eieren verkoopt. en ander vuil (liever niet wassen met water). Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Afhankelijk van de grootte van het bedrijf en de afnemer gelden aanvullende regels: • Als de afnemer de consument is, hoeven de eieren niet via een keur- of pakstation. Voorwaarde is wel dat u de eieren ongesorteerd verkoopt. • Als de afnemer een groothandel of winkel is, moeten de eieren wel via een keur- of pakstation en moet u geregistreerd staan bij het productschap PVE. • Als u meer dan 250 kippen houdt, moet u geregistreerd staan bij het productschap voor pluimvee en eieren, het registratienummer wat u van het PVE krijgt moet ook opgenomen zijn in het stempel.

Legkippen houden Welk ras? Er zijn veel verschillende kippenrassen. Het ene ras legt beter dan het andere ras. De meeste kinderboerderijen kiezen bewust voor één of meerdere rassen. Bijvoorbeeld omdat het een ‘streekras’ is, vanwege het karakter of omdat er zeldzame rassen gehouden worden op de kinderboerderij.

Kippen houden niet van natte poten, dus ze vermijden modderpoelen en waterplassen. Zorg dus voor een droge ondergrond, zo krijg je ook geen bevuilde nesten en eieren. Houtsnippers in de kippenren kunnen eventueel een snelle oplossing bieden. Een kip zal haar eieren bij voorkeur steeds op dezelfde plaats leggen. Jonge kippen kan je eventueel wat sturen en lokken, door een vals ei in het voorziene legnest te plaatsen. Een aantrekkelijk legnest is voorzien van een zachte ondergrond als zaagsel, stro, boekweitdoppen of een vloerkleedje. Hierdoor is er ook minder kans op gebroken eieren.

Meer informatie: Website van Maria van Boxtel: www.landco.nl www.landregels.nl In de volgende uitgaven artikelen over verkoop van zuivel, groente en fruit, honing en streekproducten. Heeft u vragen hierover? Laat het weten!

Een ras dat minder gevoelig is voor salmonella is de maran (foto links). Dit ras legt eieren met een harde, donkere schaal en dikke vliezen. Hierdoor heeft de salmonella-bacterie minder kans om door te dringen in het ei. De maran legt circa 200 eieren per jaar en komt voor in allerlei kleuren. Hoeveel eieren legt een kip? Een goed legras kan zo’n 250 tot 300 eieren per jaar leggen. In de winter leggen kippen minder of geen eieren. Een minimale daglengte van 10 tot 13 uur zou noodzakelijk zijn voor kippen om eieren te leggen. Ook tijdens de rui leggen kippen minder of geen eieren. Kippen leggen niet hun hele leven (veel) eieren. Ook kippen hebben een vervaldatum. Vanaf een week of 20 kunnen ze al leggen en de eerste twee jaar leggen ze de meeste eieren. Vanaf hun derde jaar neemt de leg af, maar de meeste kippen blijven leggen tot ze circa 5 a 6 jaar zijn. Verzorging van legkippen Ook goede voeding voor legkippen is belangrijk. Ze moeten voldoende beweging krijgen, want te vette kippen leggen niet. Uiteraard is voldoende vers water ook belangrijk, want eieren bestaan voor zo’n 70% uit vocht. Eén dag zonder water kan genoeg zijn om de leg een periode te onderbreken. Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Konijnenhuisvesting en een ‘knijnskroam’ op een markt > Pauline Wolters, CNME Maastricht (tekst en foto’s)

In het vakblad van juni 2011 stond een uitgebreid artikel over konijnenhuisvesting met tal van prachtig vormgegeven konijnenverblijven! Het is mooi om te zien dat op hoe langer hoe meer kinderboerderijen de ouderwetse konijnenflat en de ‘solitaire opsluiting’ steeds minder voorkomen. Het geeft ook voor bezoekers een duidelijk beeld van wat er nodig is als je een konijn als huisdier wilt. Soms zie je de ‘solitaire opsluitingen’ nog wel. Op de vraag waarom men bij zoveel beschikbare ruimte toch de konijnen zo houdt, komt eigenlijk geen ander antwoord dan ‘zo hebben we dat altijd gedaan’. Er is kennelijk nooit echt over nagedacht, een soort bedrijfsblindheid. Vaak worden dan toch wel verbeteringen aangebracht. Als je als kinderboerderij kleine en solitaire huisvesting laat zien, kan het zomaar gebeuren dat bezoekers die dat voorbeeld gevolgd hebben, na verloop van tijd het konijn bij de kinderboerderij over het hek zetten: het bleek kennelijk toch niet zo leuk om zo een konijn als huisdier te hebben.

Foto: Kinder-und Jugendfarm Spielwiese Dresden. Een voormalige konijnenflat is doorgebroken en van gangen van gaas voorzien. Samen met kinderen ontworpen en gebouwd. Er is nagedacht over de aard van een konijn.

Knijnskroam in Maastricht In Maastricht hebben lokale, samenwerkende kinderboerderijen een complete stand met activiteiten opgezet over het meest gedumpte huisdier in Nederland: het konijn. Bij deze ‘knijnskroam’ is de link naar de natuur duidelijk aanwezig. Bij de stand hoort een grote ‘aaien mag, optillen niet’ knuffelstal met een groepje grote konijnen. Kinderen kunnen hun eigen knuffelkonijn van wol maken, de wereld door een ‘konijnenbril’ bekijken, een konijnengebit vergelijken met een knaagdiergebit, een konijnenmasker maken en het boek ‘Wilde konijnen’ verdienen met een prijsvraag.

Overigens hoeft een nog bruikbare konijnenflat zeker niet meteen bij het oud vuil gezet te worden. Door alle hokken naar alle kanten door te breken met openingen, buizen, trapjes, verstopplekken en extra etages, kan er een natuurlijke huisvesting van boven naar beneden ontstaan met veel bewegingsmogelijkheid. Ook als tijdelijke opvang plek (bijvoorbeeld voor zieke of gedumpte konijnen) kan een konijnenflat prima dienst doen. Zo’n levende stand trekt altijd veel bekijks en het wordt veel mensen duidelijk dat een konijn lang niet altijd het ideale huisdier is. Er is veel informatie en er wordt ook aandacht besteed aan een geheel ander aspect van konijnen: je kunt ze opeten! Voor veel mensen gaat een wereld open over de vleeskonijnenhouderij. Als je als kinderboerderij de bezoekers wil laten weten waar hun eten vandaan komt, hoort die informatie er ook bij. Het recept ‘Scharrelkonijn met pruimen’ vindt overigens steeds gretig aftrek.

Foto: konijnenhuisvesting met doorloopjes. Stadsboerderij De Koppelstede, Utrecht Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Er zijn meer mogelijkheden met konijnen. Een jaarlijkse enting bijvoorbeeld door een dierenarts tegen de ziektes myxomatose en VHS, waarbij bezoekers tegen gereduceerd tarief met hun eigen konijn terecht kunnen. Kinderboerderij De Hagerhof in Venlo en kinderboerderij De Vliert in Wijk bij Duurstede hebben hier al jaren ervaring mee. Een aantal kinderboerderijen biedt het nagel- en tandenknippen aan als terugkerende actie. Andere kinderboerderijen kiezen voor een nagelknipworkshop, zodat de eigenaar het zelf kan doen. Verder is heel veel materiaal op internet te vinden: • ‘A hutch is not enough’ een aansprekend filmpje over hoe de aanschaf van knuffelkonijnen veelal verloopt. Het is niet allemaal kommer en kwel, want de film laat ook zien hoe het anders kan. • Praktische voorbeelden van konijnenverblijven in de tuin. • Over het bij elkaar zetten van konijnen is veel info te vinden, o.a. bij LICG. • Als je veel met je konijn bezig wil zijn en ‘m van alles wil leren is bunnytraining een leuk idee. • Dat veel mensen heel weinig tot niets weten van de vleeskonijnenhouderij, blijkt uit interviews door Compassion in World Farming (CIWF). Leden van de vSKBN kunnen het Maastrichtse materiaal dat tijdens een konijnenactiviteit gebruikt wordt, hier downloaden.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Onthoornen van geiten: praktische tips en de wet

> Met bijdragen van Vakblad Geitenhouderij en Peter Vermoesen (erkend geitendierenarts DAP Lintjeshof )

Het wordt al langer gedaan op kinderboerderijen, maar vanaf 1 januari 2015 is het ook opgenomen in de wet: het onthoornen van geiten op de kinderboerderij is dan officieel toegestaan. In dit artikel meer over onthoornen van geiten op de kinderboerderij.

In de wet

Eigen keuze

Onthoornen van geiten wordt toegestaan vanaf 1 januari 2015 voor geiten op de kinderboerderij. Schapen en runderen mogen niet onthoornd worden, tenzij ze gehouden worden voor de melkproductie. In het ingrepenbesluit, artikel 2.5, onderdeel b, wordt met ingang van 1 januari 2015 de zinsnede “geiten die worden gehouden met oog op de melkproductie” vervangen door: “geiten die worden gehouden met het oog op de melkproductie, of die worden gehouden op kinderboerderijen.” Het ingrepenbesluit is sinds 1 juli 2014 onderdeel van het ‘Besluit diergeneeskundigen’.

Onthoornen van geiten is een keuze die kinderboerderijen kunnen maken, geen verplichting.

Hoorns bij geiten

Sommige boerderijen kiezen er bewust wel voor, anderen niet. Weer andere kinderboerderijen houden bewust hoornloze dieren. Bij het fokken met dieren die hoornloos zijn geboren, is de kans echter groter op kwenen (onvruchtbaar dier met kenmerken van beide geslachten en daardoor onvruchtbaar). Dit betekent dat er in de fok vrijwel altijd ook gehoornde dieren worden ingezet.

Geiten gebruiken hun hoorns onder meer om elkaar in het kader van de onderlinge rangorde te stoten. Meestal is het voldoende als de geit die hoger in rang is, dreigt met stoten om de geit die lager in rang is afstand te laten houden.

In praktijk lijkt het wel verstandig om de keuze te maken voor gehoorde of ongehoornde groepen geiten. Als er een aantal gehoornde geiten in één koppel lopen, zullen zij de hoogste in rang zijn en hoornloze soortgenoten steeds verjagen, bijvoorbeeld bij het voeren. Daarnaast kunnen Op de kinderboerderij kan jong en oud kennis maken dieren met hoorns zorgen voor ernstigere verwondingen met de dieren. Geiten zijn vanwege hun vriendelijke en bij hun soortgenoten. nieuwsgierige karakter vaak in de knuffelweides te vinden, toegankelijk voor jonge kinderen. Ze zullen niet snel een Onthoorn op de juiste manier kind opzettelijk verwonden met hun hoorns, maar dit kan Bij het onthoornen worden in de eerste levensdagen van wel per ongeluk gebeuren als een geit jeuk heeft of zich de geitjes de hoornpitjes verwijderd en dichtgeschroeid. snel omdraait. Sommige geiten hebben ook vrij grote of Onderling stoten kan dan niet meer tot serieuze puntige hoorns. Daarnaast bevinden geiten zich vaak op verwondingen leiden. De ingreep zelf is wel ingrijpend. hoofdhoogte van de kinderen. Hiermee neemt de kans op Zelfs met verdoving kan er nog steeds pijn tijdens en ongelukken toe. Om dat te voorkomen, mogen geiten op vooral na de ingreep optreden. Daarom is het belangrijk de kinderboerderij onthoornd worden. om op de juiste manier te onthoornen en pijnstilling toe te dienen.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Stappenplan succesvol onthoornen Goed onthoornen van geiten vergt kennis en techniek. Dit mag ook alleen uitgevoerd worden door een dierenarts. Hieronder een aantal factoren op een rij om succesvol te kunnen onthoornen. 1. Leeftijd van de lammeren Een bokje onthoorn je het beste op de leeftijd van 3-5 dagen, een geitje op de leeftijd van 5-7 dagen. Het onthoornen moet plaatsvinden voordat de geiten drie weken zijn, maar eerder is beter. In de eerste levensdagen ligt de hoornpit (de hoornaanleg) nog los, waardoor het verwijderen ervan betrekkelijk eenvoudig is. Als de dieren ouder zijn, is onthoornen zelfs af te raden. Het is met te grote hoorntjes extreem moeilijk om alle hoornweefsel weg te branden en het is te stressvol voor het dier. Ook is de kans groot dat de hoorns terug groeien. 2. De verdoving Onthoornen gebeurt verplicht onder verdoving. Deze verdoving wordt toegediend door de dierenarts. In Nederland is de meest gebruikte verdoving een cocktail van ketamine, xyazine en atropine, verdund in fysiologische zoutoplossing. Dat is veilig, pijnstillend en werkt kort. Ook herstellen de dieren snel.

4. Techniek Niet te lang branden of teveel kracht gebruiken is de boodschap. Te lang branden of te hard duwen, verhoogt de kans op een hersenvliesontsteking. Met een heet ijzer moet 5-10 seconden lang genoeg zijn. Gelijkmatig contact houden en laten inbranden is dĂŠ manier. Het hoorntje wordt zo beter verwijderd, waardoor er minder kans is op een infectie. Lange haren kunnen het beste van te voren worden weggeknipt. 5. Nazorg Het onthoornoppervlak sprayen met oxtetracyline lijkt in praktijk tot nu toe de beste ontsmetting. Andere middelen gaven minder resultaat. Omdat de lammeren de dagen na de ingreep nog pijnsignalen vertonen, is om redenen van dierenwelzijn met de sector (geitenhouderij) afgesproken om de lammeren te behandelen met een langwerkende pijnstiller. Dit gaat in overleg met de eigen dierenarts. Een antibiotica-injectie is niet nodig. Leg de lammeren ook droog, warm en tochtvrij na de ingreep. Hanteer ze met enige voorzichtigheid. Draai ze over de buik en niet over de rug, dit om darmtorsie te voorkomen.

Als u deze zaken in acht neemt, zult u merken dat het Lokale verdoving van de zenuwen die naar de hoorntjes voor mens en dier een kleine ingreep is. gaan, kan ook toegepast worden. Lammetjes zijn wel gevoelig voor een overdosering met procaine of Meer weten? www.vakbladgeitenhouderij.nl lidocaine. De toxiche (dodelijke) dosis ligt bij 10 mg/kg. Dat komt overeen met 2 ml procaine 5% of lidocaine 2% voor een lam van 4 kilo. 3. De bout of het onthoornijzer Een elektrische bout (<200 W), op gas of zelfs bouten die verhit worden in oventjes, het kan allemaal. Op voorwaarde dat ze verhit worden tot 600 graden en de kop groot genoeg is. Een bout met een kop waarvan de diameter 16 tot 25 mm is nodig. Sommige dierenartsen spreken van minimaal 20 mm.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Zeldzame huisdierrassen in Artis > Ruud Oosterhof, bestuurslid SZH (tekst en foto)

De Amsterdamse dierentuin Artis is gestart met een grootschalige vernieuwing. Hiermee wordt meer ruimte gecreëerd voor zowel dieren en planten als voor educatie en erfgoed. Artis wil bezoekers op een laagdrempelige en inspirerende wijze kennis laten maken met de rijke variatie aan dieren en planten en bij hen zo de liefde voor alles wat leeft stimuleren. Als gevolg van de verbouwing en renovatie de kinderboerderij is bijna een jaar gesloten geweest. Artis heeft enige maanden geleden contact gezocht met de Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH) om te kijken welke rassen in de heropende kinderboerderij gehouden kunnen worden. Omdat de kinderboerderij grenst aan het kennisplein en de volière met vogels uit Waterland, het veenweidegebied ten noorden van Amsterdam, heeft de SZH voorgesteld om vooral zeldzame Noord-Hollandse rassen te houden of rassen die terug te voeren zijn op rassen uit die provincie. Artis was direct enthousiast over dit idee en vroeg de SZH dit plan verder uit te werken. Samen met Speelboerderij Elsenhove in Amstelveen, een door de SZH erkend Educatief, heeft de SZH gezocht naar fokkers van goede, representatieve dieren. Omdat Artis ook een collectie soms heel zeldzame wilde dieren heeft, moesten de aangevoerde dieren afkomstig zijn van fokcentra met een aantoonbaar ziektevrije status. Naast de ziektevrije status zijn alle dieren door de dierenarts van Artis onderzocht en zijn de dieren een periode in quarantaine geplaatst. De dieren zijn sinds kort zichtbaar voor het publiek. Artis heeft nu een kinderboerderij met als kippenras het Noord-Hollands hoen, kleur blauw. Als duivenras vliegt de typisch Amsterdamse oud-Hollandse tuimelaar in de duiventil. Er lopen een aantal zwartblesschapen en Friese en Zeeuwse melkschapen. Er wordt nog gezocht naar bonte geiten. Jaarlijks worden er twee kalfjes aangeschaft van zeldzame oud-Hollandse rassen. In de volière loopt een groepje krombekeenden tussen de lepelaars, wintertalingen en kievitten. Deze eenden werden vroeger in grote getale gehouden in Waterland voor de eieren die werden verkocht aan Verkade ten behoeve van de eierbeschuiten. Artis laat midden in Amsterdam aan groot en klein het levend cultureel erfgoed van de provincie Noord-Holland zien en vertelt zo met levende boerderijdieren het verhaal van de ontwikkeling van deze provincie.

Noord-Hollands hoen

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Impressie slotbijeenkomst Jaar van de Groene Kinderopvang > Alberthe Papma, Stichting Groen Cement

Op vrijdag 12 december werd het Jaar van de Groene Kinderopvang afgesloten met een bijeenkomst op Kasteel Groeneveld te Baarn. Ruim 60 genodigden hadden de zware decemberstorm getrotseerd om samen met ons te luisteren naar een aantal inspirerende sprekers én om het door de betrokken partners opgestelde Manifest Groene Kinderopvang te overhandigen aan relevante partijen. Dit Manifest bevat een oproep voor structurele aandacht voor het belang van natuurbeleving en vrij spel in een groene omgeving in de kinderopvang, zowel in het beleid als op de werkvloer. In de afgelopen weken was dit manifest door ruim 1400 mensen en organisaties ondertekend.

inspireren was het laatste Boink magazine geheel gericht op natuur in de kinderopvang. Staal was van mening dat focussen op groene kinderopvang een positieve profileringsmogelijkheid biedt voor een sector die momenteel in zwaar weer verkeert. De aanwezige partners van het Jaar van de Groene Kinderopvang gaven aan zich ook in 2015 en daarna te blijven inzetten voor groene kinderopvang. ANMEC zal zich daarbij vooral gaan richten op verduurzaming van de kinderopvang in Amsterdam als logische volgende stap en ondersteuning bieden aan partijen die daarmee aan de slag willen. De Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland zal de aangesloten kinderboerderijen adviseren over het combineren van de kinderboerderij met kinderopvang en/of het opzetten van succesvolle samenwerking met kinderopvangorganisaties. Stichting Springzaad zal kinderopvangorganisaties met raad en daad bijstaan bij het inrichten van natuurlijke buitenruimtes en speelnatuur. IVN en Veldwerk Nederland hebben gezamenlijk het programma ‘Groene Handen voor de Kinderopvang’ ontwikkeld. Kind van Nature zal kennisuitwisseling en inspiratie blijven organiseren en de jaarlijkse conferentie in september. Groen Cement blijft de kinderopvang stimuleren met het uitreiken van het door hen ontwikkelde kwaliteitsmerk groene kinderopvang

Prof. Agnes van den Berg (RU Groningen) nam alle aanwezigen mee in de wereld van onderzoek in binnenen buitenland met betrekking tot ‘natuur en kinderen’. Uit steeds meer onderzoek blijkt dat natuurbeleving een positief effect heeft op het welzijn en welbevinden van kinderen. Bovendien lijkt zich ook steeds duidelijker af te tekenen dat wie op jonge leeftijd in contact is met de natuur later zal kiezen voor een leefstijl die meer rekening houdt met milieu en duurzaamheid. Van den Berg onderschreef het belang van inzet op natuur in de kinderopvang en voegde er nog de oproep toe om behalve aan het natuurlijke en vrije buitenspel zeker ook aandacht te besteden aan een groene binnenruimte. Immers kinderen spelen, zeker in Nederland, niet voortdurend buiten en binnen valt ook Met alle partners hopen we natuurlijk dat alle in het manifest nog een wereld te winnen. genoemde partijen de handschoen zullen oppakken en zich de komende jaren zullen inzetten voor een verdere De middag werd besloten met het mede namens de vergroening van de kinderopvang. Wie op jonge leeftijd partners van het Jaar GKO overhandigen van het manifest in contact is met de natuur zal er later goed voor willen Groene Kinderopvang aan een aantal vertegenwoordigers zorgen en sneller kiezen voor een duurzame leefstijl. van relevante organisaties. In dit verband werd de invloed die ouders kunnen hebben op het beleid van Het complete artikel en manifest zijn hier te vinden. kinderopvangorganisaties benadrukt. Om ouders te

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Duurzaam idee voor de kinderboerderij? Win €10.000! > Barbara Kolff van Oosterwijk, projectmanager Nudge

Wil je kans maken om €10.000,- te winnen om jouw duurzame idee voor de kinderboerderij, wijk of vereniging te realiseren? Door middel van de ‘Dijk van een Wijk’ competitie kan dat. Meld jouw idee om de wijk te verbeteren aan en maak kans op €10.000,- aan prijzengeld! Dien je idee in Ideeën kunnen worden ingediend tot 1 februari 2015 en vallen in een van de categorieën Groen, Energie, Veiligheid of Water. Uiteraard kunnen meerdere ideeën ingediend worden. Via de website www.dijkvaneenwijk.org is meer informatie te vinden. Om een idee in te kunnen dienen, moet je je registreren op de website. Eenmaal ingelogd kun je je idee aanmelden. Van groene wijken tot zonnepanelen Je kunt een idee indienen voor bijvoorbeeld jouw kinderboerderij, wijk of vereniging. Misschien wil jouw kinderboerderij graag zonnepanelen installeren? Of is het altijd een droom geweest om een groendak te plaatsen? Misschien wil je de gebouwen van de kinderboerderij op een andere manier verduurzamen? Het kan allemaal! Eén van de eerste indieners van een idee is bijvoorbeeld deze lokale energie coöperatie uit Brabant. Je kunt meedoen door: • Tot 1 februari 2015 jouw idee om je wijk te verbeteren in te sturen en kans te maken op € 10.000,- prijzengeld voor de uitvoering (lees meer over de voorwaarden). • Tussen 21 februari 2015 en 21 maart 2015 te stemmen op het beste idee en kans te maken om de uitvoering van rampenpreventie met eigen ogen te zien in de Filipijnen.

Waarom deze competitie? Met Dijk van een Wijk vraagt Nudge - samen met Het Rode Kruis, CARE Nederland en Wetlands International aandacht voor de Filipijnen en het werken aan preventie van rampen zoals Typhoon Haiyan. Samen met de 35.000 inwoners van 150 wijken op Mindanao wordt er gewerkt aan ‘Dijken van Wijken’. Dus niet alleen op de Filipijnen, maar ook in Nederland! Wat doet Nudge? Nudge is voor iedereen die iets wil doen op het gebied van duurzaamheid. Of je nu in je eentje aan de slag gaat, met je buurt een lokaal project start of met je organisatie iets wilt bijdragen. We zijn positief en echte doeners. Ben je nieuwsgierig naar wat je allemaal zelf kunt doen? Of ben je al goed bezig en wil je anderen inspireren? We zijn benieuwd naar jouw ideeën, dus sluit je aan door een stip op de kaart te zetten. Al meer dan 38.000 nudgers gingen je voor!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Kinderboerderijenweekend 2015: een goede buur Op 30 en 31 mei 2015 zal voor de 22e keer het kinderboerderijenweekend plaatsvinden. Het thema voor dit weekend is ‘Een goede buur’. Het kinderboerderijenweekend is een weekend met speciale aandacht voor de kinderboerderij. Want eigenlijk is het best bijzonder dat er zoveel plekken zijn waar je gratis naar binnen kunt voor een leuke kennismaking met de dieren en meteen een leuk dagje uit is! Kinderboerderijen zijn meestal in of vlakbij een woonwijk te vinden. Er vinden op de kinderboerderij allerlei leuke activiteiten plaats. Wist je dat je op de kinderboerderij veel meer kunt doen dan kennis maken met de dieren? Er zijn lessen voor scholen of andere groepen uit de buurt, zoals de kinderopvang of BSO. Sommige kinderboerderijen hebben een vergaderruimte waar bedrijven uit de buurt vergaderen, andere boerderijen organiseren cursussen voor buurtbewoners. Dat alles wordt georganiseerd door de medewerkers, vrijwilligers en cliënten van de kinderboerderij. Ook zij komen vaak uit de buurt. Zo is de kinderboerderij een hele belangrijke ontmoetingsplek in de wijk waar van alles voor en met de buurt gebeurt. En zeg eens eerlijk, wat is er nu leuker dan een kinderboerderij als goede buur te hebben? Leden van de vSKBN ontvangen een handleiding met activiteitensuggesties rondom dit thema. Uiteraard kunt u ook uw eigen activiteiten inzetten!

NLdoet 2015 Doet u mee? We kijken uit naar uw klussen! Elke kinderboerderij kent het: klussen en activiteiten die belangrijk zijn maar waar je nooit aan toe komt. Dierenhokken die aan vervanging toe zijn, een paar stallen die een goede schoonmaakbeurt kunnen gebruiken, een ruimte verven of pad dat aangelegd moet worden … Daarvoor is het op 20 en 21 maart weer NLdoet, de grootste vrijwilligersactie van Nederland.

Aanmelden van uw klus Het aanmelden van een klus is dit jaar nog eenvoudiger gemaakt. Via ‘Mijn Oranje Fonds’ kunt u meteen aan de slag. Als u dit doet vóór 31 januari, kunt u ook een financiële bijdrage aanvragen bij het Oranje Fonds (op=op). Zo kunt u de benodigde klusmaterialen kopen. Op www.nldoet.nl vindt u alle voorwaarden en ook veel tips voor de invulling en organisatie van uw klus. We hopen dat uw deelname aan NLdoet leidt tot mooie ontmoetingen, activiteiten en hernieuwde aandacht voor uw organisatie! We zien uit naar uit naar vele leuke klussen op de kinderboerderijen. Ga naar de website van NL Doet en meld je klus aan!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Nieuws uit het veld Voorwerkvrije zone rond de kinderboerderij Dit jaar heeft Rotterdam voor het eerst vuurwerkvrije zones in de stad tijdens Oud en Nieuw. In deze zones mag geen vuurwerk afgestoken worden. Het gaat dan om plaatsen waar veel mensen samen komen, verzorgingstehuizen, parken en kinderboerderijen. Niet iedereen vindt het afsteken van vuurwerk prettig en sommige mensen en dieren ervaren er overlast van. Het instellen van de vuurwerkvrije zones is bedoeld om voor alle Rotterdammers Oud en Nieuw feestelijk te laten verlopen en overlast terug te dringen. De zones zijn aangewezen door de gebiedscommissies. Niet in elk gebied zijn vuurwerkvrije zones. In totaal gaat het om 31 plekken. In Rotterdam vallen een aantal kinderboerderijen onder de vuurwerkvrije zones. Zij zijn daar erg blij mee, want het is fijner voor de dieren.

LEGOstenen-festival op kinderboerderij De Elzenhoek Oss OSS - Op kinderboerderij De Elzenhoek in Oss vond op 13 en 14 december voor de eerste keer het LEGOstenenfestival plaats. Grote gebouwen, rijdende treinen, bestuurbare auto's en technische constructies van LEGO en Duplo. Bouwers vanuit heel Nederland hebben in de gebouwen bij de kinderboerderij hun kunstwerken opgezet. Organisatrice Astrid Arts uit Oss vond dat er in de regio een tekort was aan Lego-gerelateerde evenementen. Zij besloot daarom contact op te nemen met De Elzenhoek en sponsorde de eerste editie. Met ruim 2800 bezoekers, prachtige LEGObouwwerken, winterse lekkernijen en vooral veel gezelligheid was dit LEGOstenen-weekend 2014 een feit! Foto: Facebook Kinderboerderij de Elzenhoek

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Activiteitenagenda vSKBN De vSKBN heeft een aantal activiteiten en bijeenkomsten op haar programma staan. Deze vindt u hieronder. Houd daarnaast ook onze website www.kinderboerderijen.nl in de gaten voor de meest actuele ontwikkelingen. Wij informeren onze leden via de digitale nieuwsbrief. Indien u deze nieuwsbrief wilt ontvangen, kunt u zich abonneren door een e-mail te sturen naar: website@skbn.net Het volgende staat op het programma 07 januari Najaarsbijeenkomst vSKBN Utrecht 20 en 21 maart NL Doet (zie pagina 25) 30 en 31 mei Nationaal Kinderboerderijenweekend (zie pagina 25) Ziektevrije dieren Veel kinderboerderijen zijn op zoek zijn naar ziektevrije dieren, zoals CL/CAE vrije geiten en zwoegerziekte vrije schapen. Om het vinden van vrije kinderboerderijen te vergemakkelijken, wordt dit geïnventariseerd op de website. U kunt als kinderboerderij in uw profiel op de website zelf aangeven welke ziektevrije dieren u houdt. Zoekt u ziektevrije dieren? Kijk dan op deze pagina om te zoeken. Vraag en aanbod van dieren Op de website van de vSKBN is ‘Vraag en Aanbod’ te vinden van dieren. Heeft u een dier te koop of bent u op zoek? Log dan in op de website van de vSKBN en bekijk het aanbod of bied uw dieren aan!

Overzicht komende cursussen Cursuscentrum Dierverzorging Wanneer u dagelijks bezig bent met de verzorging van (huis)dieren op een kinder- of een zorgboerderij, dan zijn deze cursussen van Cursuscentrum Dierverzorging u op het lijf geschreven! Omschrijving

Start

Duur in dagen

De ondernemende kinderboerderij

28 januari 2015

Verzorging en hanteren Schapen

2 februari 2015

Praktische dierverzorging boerderijdieren

2 februari 2015

Dierenfotografie

7 februari 2015

Erfelijkheidsleer en fokken rund

7 februari 2015

Verzorging en hanteren Volièrevogels

10 maart 2015

Dierenclubdocent

19 maart 2015

Verzorging en hanteren Paarden en pony’s

31 maart 2015

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014

Word lid van de vSKBN En profiteer van alle voordelen!

Elke kinderboerderij, dierenweide of publieksboerderij kan zich aansluiten bij de vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland (vSKBN): de landelijke, overkoepelende belangenbehartiger voor de sector. Beheert u een kinderboerderij? Word dan lid van de vSKBN en ontdek hieronder alle voordelen van het lidmaatschap. De vSKBN biedt u advies en ondersteuning U kunt advisering, begeleiding en ondersteuning van de vSKBN verwachten. Waar moet je aan denken bij het opstarten en beheren van een kinderboerderij? Hoe zit het met zoönosen en hoe kan ik mijn personeel scholen? De vSKBN biedt desgewenst maatwerk op locatie. De vSKBN is gesprekspartner voor kinderboerderijen De vSKBN is de gesprekspartner naar diverse overheden, waaronder het ministerie van EZ en de NVWA. Zij hebben reeds meerdere keren aangegeven de vSKBN als serieuze gesprekspartner te zien die de belangen voor de sector kinderboerderijen behartigt. De vSKBN beheert het Keurmerk Kinderboerderijen De vSKBN heeft het Keurmerk Kinderboerderijen ontwikkeld en in beheer. U kunt advisering en ondersteuning van ons verwachten rondom het Keurmerk Kinderboerderijen. De vSKBN verzorgt daarnaast de toetsing en toekenning van het keurmerk.

Colofon Redactie en foto’s Birgit van der Laan (hoofdredacteur), Ingrid Elderson, Inger van der Laan (foto’s). Landelijk Bureau vSKBN Postbus 77 4190 CB Geldermalsen Tel. nr: 0345 47 30 70 redactie@skbn.net www.kinderboerderijen.nl Rabobank: NL03RABO0385526113

De vSKBN houdt u op de hoogte Van de vSKBN krijgt u ondersteuning bij ontwikkelingen, zoals bij dierziekten. Wij versturen regelmatig digitale nieuwsbrieven met informatie en actuele ontwikkelingen. Ook ontvangt u zes keer per jaar het Vakblad Kinderboerderijen. De vSKBN biedt u waardevolle informatie Op het besloten deel van onze website is veel informatie te vinden over het beheer van de kinderboerderij. Daar heeft u ook toegang tot de projectendatabank met bijna 100 kant-en-klare projecten van kinderboerderijen.

Het Vakblad Kinderboerderijen verschijnt zes keer per jaar digitaal. Een abonnement is inbegrepen bij het lidmaatschap. Meer informatie via de website van de vSKBN.

De vSKBN organiseert bijeenkomsten en biedt voordeel Als lid profiteert u natuurlijk ook van de voordelen. Zo organiseert de vSKBN interessante workshops en landelijke en regionale bijeenkomsten voor haar leden.

Het geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen, met bronvermelding en voor niet-commerciële doeleinden is toegestaan. De redactie behoudt zich het recht voor reacties in te korten of niet te plaatsen. De inhoud van de artikelen hoeft niet altijd het standpunt van de vSKBN weer te geven.

De jaarlijkse bijdrage is € 395,- per kinderboerderij (2015). Aanmelden kan via onze website: www.kinderboerderijen.nl

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | december 2014