Vakblad kinderboerderijen februari 2015 by vSKBN

Februari â&#x20AC;&#x2DC;15

01 VAKBLAD KINDERBOERDERIJEN

Thema: vrijwilligers(werk) op de kinderboerderij

16 Meer plezier voor het konijn

18 Verkoop van zuivel

12 De Papenhoeve is steeds opnieuw een bezoek waard!

Inhoud

Februari 2015 o nummer 1

Vrijwilliger of participant?

Nieuws van de vereniging SKBN

Terugblik vogelgriep

Ontwikkelingen positieflijst voor zoogdieren

Thema: werken met vrijwilligers

Vrijwilligers: een veilige werkomgeving

Gratis VOG voor vrijwilligers

â&#x20AC;&#x153;Betrokken bij onze kinderboerderijâ&#x20AC;?

Doe mee met de Oranjefonds collecte

Worteltjestaart en speurdozen op de Ulebelt

Inventarisatie ras- en fokdieren

Verkoop van verse producten op de kinderboerderij

BoereGoed gaat samenwerken met kinderboerderij

Extra inkomsten met het Kinderboerderijenpaspoort

Nieuws van duurzame bodem

Bijwerkingen met medicijnen

Nieuw businessmodel voor de kinderboerderij

Nieuws uit het veld

Kinderboerderijenweekend 2015: een goede buur

Het digitale Vakblad: wat vindt u ervan?

Activiteitenagenda vSKBN

Word lid van de vSKBN

Vereniging Samenwerkende

KinderBoerderijen ISSN: 1872-0617

Nederland

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Vo o r wo o r d Vrijwilliger of participant? Een themanummer over vrijwilligers. Het prachtige van vrijwilligers is dat ze iets uit vrije wil doen. Voor de een is dat een zinvolle besteding van de dag, voor de ander een gelegenheid om te leren. Vanuit je eigen motivatie doe je iets waardoor de wereld en jijzelf er iets mooier, beter of leuker van worden. Niet voor niets zijn er bij de kinderboerderijen veel vrijwilligers. Sterker nog: we kunnen niet zonder! Er is altijd wel wat te doen, zoals onderhoud van de tuin of gebouw, activiteiten met bezoekers, verzorgen van dieren of verkoop in de kantine. Ook het bestuur van de kinderboerderij bestaat vaak uit vrijwilligers, zij houden zich bezig met het beleid. Het belang van vrijwilligers is ook doorgedrongen in het overheidsbeleid. Opeens heet het dan een ‘participatiesamenleving’. Alleen is de reden dan niet het stimuleren van de positieve betrokkenheid van mensen bij maatschappelijke doelen, maar een manier om tegen lagere kosten de diensten op peil te houden. In plat Nederlands: bezuinigen. Vrijwilliger klinkt beter dan participant. Het gaat uit van positieve betrokkenheid en eigen keuzes. Dat past bij de rol van de sector kinderboerderijen. Om in onze sector met bezuinigingen om te gaan, hebben we discussies over nieuwe verdienmodellen en de rol van de kinderboerderij in de directe omgeving. De kinderboerderij gaat nog meer een centrale rol vervullen als ontmoetingsplek en ontdekkingsplek in de wijk. Daarom is zij een belangrijke participant in de buurt en een mogelijkheid om als overheid (landelijk of lokaal) te werken aan een andere maatschappij. Anno 2015 zijn onze leden ‘participerende’ kinderboerderijen met al hun vrijwilligers en activiteiten. Zij geven daarmee zichtbaar richting aan de participatiesamenleving. En dat zullen ze graag nog verder uitbouwen op basis van lokale initiatieven, samen met hun vrijwilligers. Paul Duijsings Voorzitter vSKBN

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Nieuws van de vereniging SKBN

Vereniging Samenwerkende

KinderBoerderijen Nederland

Keurmerk Kinderboerderijen en branchecode in 2015 Begin maart wordt de nieuwste versie van het Keurmerk Kinderboerderijen gepubliceerd. Daarin zijn (wets)wijzigingen te vinden, maar ook nieuwe regels die van kracht zijn gegaan. Ook doen we ons best het keurmerk steeds duidelijker te maken door waar nodig toelichting of een extra bijlage in te voegen. Daarnaast zijn we dit jaar van start gegaan met de branchecode voor publieksboerderijen. Wijzigingen in het Keurmerk Dit jaar waren er geen grote, inhoudelijke wijzigingen. Wel zijn enkele criteria aangepast aan de huidige weten regelgeving, zoals het lozingenbesluit en het besluit houders van dieren met daarin de veelbesproken positieflijst. Daarnaast hebben we op uw verzoek weer een aantal extra bijlagen toegevoegd. Het keurmerk telt nu meer dan 40 bijlagen met daarin toelichtingen en voorbeeldprotocollen.

Branchecode voor publieksboerderijen

U hoeft niet gelijk aan alle voorwaarden te voldoen: de ambitie om eraan te werken kan ook aangegeven worden. Door deze ambities in beeld te brengen, heeft u zelf ook zicht op wat u komend jaar wilt bereiken. Ook kunnen wij zo knelpunten inventariseren en waar nodig ondersteuning bieden. Elk jaar zal de vSKBN aan haar leden vragen om de checklist branchecode in te vullen. Zo werken we samen aan professionalisering en kwaliteit van de sector publieksboerderijen.

Samen met onze leden is de branchecode voor Heeft u een geldig Keurmerk Kinderboerderijen? Dan hoeft Publieksboerderijen opgesteld. Deze heeft u inmiddels u de branchecode niet in te vullen. zowel digitaal als per post ontvangen. Invullen kan schriftelijk of digitaal In de branchecode staan voorwaarden waar leden van de Via deze link kunt u de branchecode direct invullen. Doet vSKBN aan moeten voldoen om lid te blijven. Aan de meeste u dit liever per post? Ook dat kan. U heeft de papieren voorwaarden zult u als verantwoorde publieksboerderij versie inmiddels al ontvangen. Wij willen u vragen om de vanzelfsprekend al aan voldoen, aan andere zal gewerkt branchecode voor 30 maart volledig in te vullen en terug moeten worden. te sturen. U krijgt van ons een bevestiging van ontvangst.

Het bestuur van de vSKBN bestaat uit:

Paul Duijsings, voorzitter/ penningmeester

Everhard van Veen, secretaris

Angelique Driesen, vice-voorzitter

Erik Franken, algemeen bestuurslid

RenĂŠ Metsch, algemeen bestuurslid

Mario Navis, algemeen bestuurslid

Pauline Wolters, algemeen bestuurslid

Op dinsdag 17 maart vindt de volgende bestuursvergadering plaats. Heeft u agendapunten, een vraag of mededeling voor het bestuur? Deze kunt u uiterlijk twee weken van te voren aanleveren via bestuur@vskbn.nl of per post.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Terugblik vogelgriep Kinderboerderijen konden eind november opgelucht adem halen: het waren geen nieuwe uitbraken meer van de vogelgriep. Langzaam maar zeker werden de verplichte maatregelen opgeheven. Sinds 22 januari zijn alle maatregelen opgeheven voor kinderboerderijen. Dat betekent dat alle vogels naar buiten mogen en zowel bezoekers als medewerkers weer overal mogen komen.

Blik op de toekomst Hoewel er sinds 2003 geen (hoogpathogeen) vogelgriep meer was uitgebroken, blijkt uit de uitbraak van 2014 dat we er als sector kinderboerderijen rekening mee moeten houden dat er onverwachts een uitbraak plaats kan vinden. Niet alleen van de vogelgriep, maar ook van MKZ, varkenspest of een andere dierziekte waar we nu (nog) niet mee te maken hebben gehad.

Ontwikkelingen positieflijst voor zoogdieren Sinds 1 februari is de lang aangekondigde positieflijst echt van kracht gegaan. Op deze lijst zijn soorten zoogdieren te vinden die wel, onder voorwaarden of (straks) niet meer gehouden mogen worden. De positieflijst geldt voor alle houders van zoogdieren, dus ook voor kinderboerderijen. Dat de positieflijst van kracht is gegaan, betekent niet dat de lijst al klaar is. Er is in 2014 gestart met een inventarisatie van zoogdieren die in Nederland gehouden (mogen) worden. Dieren zoals de olifant en potvis staan dus niet op deze lijsten. Wel staan er honderden andere soorten op deze inventarisatielijst. Al die soorten worden beoordeeld in clusters. Half januari is het eerste cluster van 100 soorten beoordeeld. Zoogdieren die nog niet beoordeeld zijn, mogen gehouden blijven worden. De beoordeelde soorten zijn in drie tabellen opgedeeld:

Bij elke uitbraak is het belangrijk dat u op de hoogte blijft van actualiteiten. Als vSKBN houden we u natuurlijk op de hoogte, maar ook via www. rijksoverheid.nl kunt u de laatste ontwikkelingen volgen. Daarnaast is het altijd verstandig dat u: • vantevoren zorgt dat het aantal dieren (en de voorraad voer etc. ) aangepast is op de capaciteit van de verblijven en medewerkers. • Risico’s van verspreiding beperkt door te werken volgens een hygiëneprotocol. Heeft u schade opgelopen door de vogelgriep? Of ervaringen die u met ons wilt delen? Laat het ons weten!

Tabel 1: geschikt als huisdier Hier staan de soorten op die wel als huisdier gehouden mogen worden. Deze dieren zijn goed te houden onder algemene houderijvoorschriften die redelijkerwijs door iedere houder ingevuld kunnen worden. Het gaat onder andere om de reguliere landbouwhuisdieren, de hond en de kat. Maar ook diverse soorten steenbokken, grasmuizen, gerbils en kangoeroes. Tabel 2: onder voorwaarden te houden Op deze lijst staan dieren die als huisdier gehouden mogen worden, mits voldaan wordt aan de houderijvoorwaarden. Deze soorten zijn alleen met voldoende kennis onder specifieke houderijvoorschriften te houden. Hier staan onder andere eekhoornsoorten, wilde paardachtigen en wrattenzwijnen op. Tabel 3: niet meer te houden Op deze lijst staan dieren die nog vanaf 1 april 2015 niet meer als huisdier gehouden mogen worden. Deze soorten zijn redelijkerwijs niet te houden zonder schade aan welzijn en gezondheid. De dieren mogen nog wel in bezit blijven, maar er mag niet meer mee gefokt of gehandeld worden. Hier staan 19 soorten muntjakken en spiesherten op.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Thema: werken met vrijwilligers In Nederland zijn 5,8 miljoen vrijwilligers te vinden, dat is ongeveer 38% van de bevolking. Gemiddeld besteden zij zoâ&#x20AC;&#x2122;n 5 uur per week aan vrijwilligerswerk. Veel vrijwilligers zetten zich in voor hun eigen buurt of wijk en doen dit, omdat ze het in de eerste plaats leuk vinden. Vrijwilligers op de kinderboerderij Naar schatting zijn er ruim 8.000 vrijwilligers in Nederland die zich belangeloos inzetten op een kinderboerderij of dierenweide. Zij zorgen ervoor dat klussen afkomen, de dieren worden verzorgd, de kantine bemand of de kinderboerderij bestuurd. Dat doen de meeste vrijwilligers onder leiding van een of enkele medewerkers van de kinderboerderij, al zijn er ook locaties die geheel draaien op vrijwilligerswerk. Op de kinderboerderij is voor iedereen wel een passende (vrijwillige) uitdaging te vinden. De een vindt het heerlijk om buiten bezig te zijn met de dieren, de ander staat graag achter de bar. Weer een ander houdt zich bezig met het beleid of PR van de kinderboerderij.

Begin met een vrijwilligersbeleid Vrijwilligerswerk begint met enthousiasme en de mogelijkheden op de boerderij. Dat betekent natuurlijk niet dat alles mogelijk is en het vrijwilligerswerk geheel vrijblijvend is. Vrijwilligers willen op de organisatie kunnen bouwen en de organisatie op de vrijwilligers. Daarom is het van belang om een goed vrijwilligersbeleid te hanteren. Bij het opstelle van een vrijwilligersbeleid bedenk je om te beginnen met elkaar (medewerkers, bestuur etc.) wat je als kinderboerderij te bieden hebt aan vrijwilligers. Welke (extra) projecten zouden jullie kunnen oppakken als er meer helpende handen waren? Welke begeleiding en faciliteiten zijn aanwezig? Waarom zou een vrijwilliger bij jullie aan de slag willen gaan? Hou er bij het opstellen van beleid rekening mee dat vrijwilligers een aanvulling zijn, geen vervanging van vakbekwame medewerkers.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Werken met vrijwilligers Werven van vrijwilligers

Gratis vrijwilligersvacatures plaatsen?

Is het duidelijk wat jullie als organisatie te bieden hebben en welke werkzaamheden ingevuld kunnen worden door vrijwilligers? Dan is het tijd om te starten met de werving. Om gericht vrijwilligers te vinden, stel je een vacature op. Hoe concreter en wervender je die opstelt, hoe groter de kans op succes. Een vrijwilligersbank kan je hierbij helpen. Op de website www.vrijwilligerswerk.nl vind je een overzicht van alle vrijwilligersbanken in Nederland. Ook via social media en andere lokale kanalen, zoals de Huis-aan-Huiskrant, kun je vrijwilligers werven.

Sinds 1 februari zijn de twee grootste Nederlandse vacaturesites een samenwerking aangegaan. NUwerk.nl en Monsterboard.nl willen samen vrijwilligersorganisaties de mogelijkheid bieden gratis vrijwilligersvacatures te plaatsen. Profiteer ook van de enorme uitbreiding van hun bereik!

Vergeet niet dat het mooiste podium om vrijwilligers te werven de kinderboerderij zelf is. Spreek terugkerende bezoekers of enthousiaste (oud) stagiairs aan en vraag ze of ze interesse hebben in vrijwilligerswerk.

Vrijwilligers aanstellen Natuurlijk is het geweldig als er veel reacties komen op een vacature. Toch is het heel belangrijk om kritisch te zijn op wie je aan de slag laat gaan op de kinderboerderij. Over het aanstellingsbeleid lees je meer in het artikel ‘een veilige werkomgeving’ op de volgende pagina’s.

Vrijwilligers vasthouden Als je eenmaal vrijwilligers hebt, wil je ze ook graag houden. Dat is niet altijd mogelijk, want sommige vrijwilligers vinden een (nieuwe) baan, gaan studeren of krijgen gezondheidsproblemen. Toch kun je als organisatie nog steeds voldoende doen om vrijwilligers vast te houden. Het enthousiasme en de dankbaarheid is voor veel mensen een reden om dagelijks of wekelijks terug te komen. Hou dat enthousiasme vast door persoonlijke interesse, maar ook door de vrijwilliger te belonen en erbij te betrekken. Veel kinderboerderijen organiseren jaarlijks een vrijwilligersdag, waarbij ze een dag‘teambuilding’doen met alle betrokkenen. Anderen betrekken de vrijwilligers bij het beleid door ze uit te nodigen voor vergaderingen of persoonlijke gesprekken.

Meer informatie www.vrijwilligerswerk.nl (kennisdossiers) www.nov.nl www.movisie.nl/kennisdossiers/vrijwillige-inzet

De vSKBN is lid van vereniging NOV. Dat betekent dat onze leden gratis gebruik kunnen maken van deze vrijwilligersvacatures. Aanmelden gaat via 0800 – 023 19 48 of nuwerk@monsterboard.nl. U krijgt dan een contract met Monsterboard.nl zodat u vrijwilligersvacatures kunt plaatsen.

Hulp nodig bij onderhoud en het beheer van de speeltuin? Lastig om vrijwilligers te krijgen voor onderhoud en beheer van de speeltuin? Speeltuinorganisatie NUSO is een initiatief gestart om speeltuinen en mensen met een beperking samen te brengen. Ook voor kinderboerderij kan dit interessant zijn! Kijk op: www.aandeslaginspeeltuin.nl

Nieuwe regeling WW en vrijwilligerswerk Per 1 januari heeft minister Asscher een nieuwe regeling WW en Vrijwilligerswerk in laten gaan. Een WW’er mag in principe zijn vrijwilligerswerk blijven doen, mits hij kan voldoen aan zijn andere verplichtingen voor het UWV. Als organisatie mag u geen vrijwilligerswerk aanbieden aan een WW’er dat voorheen (< 1 jaar geleden) door een betaalde kracht werd gedaan. Dit staat in de regeling om werkverdringing te voorkomen. Het NOV verzamelt meldingen van mensen en organisaties die vinden dat het UVW onterecht het doen van vrijwilligerswerk door iemand met een WWuitkering afwijst. Ga hier naar het meldpunt WW.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Vrijwilligers: een veilige werkomgeving Een veilige omgeving is belangrijk. Zeker wanneer je als organisatie met minderjarigen of mensen met een verstandelijke beperking werkt. Dit betekent dat naast de aanwezigheid van een fysiek veilige (speel)omgeving en veilige materialen, minderjarigen zich ook veilig moeten kunnen voelen. Dit geldt niet alleen voor minderjarigen, alle mensen die in de organisatie actief zijn, hebben baat bij een fysiek en sociaal veilige werkomgeving.

Met een aantal acties kunt u de kinderboerderij al een stuk veiliger maken voor minderjarigen en/of mensen met een verstandelijke beperking. Hieronder een aantal punten waar u aan kunt voldoen.

Gedragscode Een gedragscode is een document met richtlijnen voor de omgang tussen vrijwilligers, betaalde medewerkers en minderjarigen of mensen met een verstandelijke beperking. De code geeft aan waar de grenzen liggen in het contact.

Het voorkomen van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag is ook in het belang van de organisatie zelf. Als organisatie heb je dan ook de taak het onderwerp te agenderen. Openheid en preventief beleid helpen hierbij.

Een gedragscode is een formeel document dat ondertekend wordt door vrijwilligers en medewerkers. Een ondertekende gedragscode kan in geval van seksueel grensoverschrijdend gedrag helpen in een juridisch (strafrechtelijk of tuchtrechtelijk) traject. In het Keurmerk Organisaties die hun zaken niet op orde hebben, lopen het Kinderboerderijen 2015 is een modelgedragscode te risico dat: vinden. Deze gedragscode kan onderdeel zijn van de • mensen die de grens overschrijden, zeggen dat ze niet huisregels en kan bij de introductie van medewerkers en beter weten. vrijwilligers ondertekend worden. • minderjarigen die met seksueel misbruik worden geconfronteerd denken dat zij de enige zijn en niet Vertrouwenspersoon weten bij wie ze terecht kunnen. Stel een vertrouwenspersoon aan op de kinderboerderij. • het bestuur door ouders, de gemeente en vrijwilligers Communiceer dit ook in de huisregels. Bij een als onverantwoordelijk wordt gezien omdat het geen vertrouwenspersoon kunnen vrijwilligers, betaalde maatregelen heeft genomen. medewerkers, minderjarigen, mensen met een • de organisatie/ vereniging aansprakelijk wordt gesteld verstandelijke beperking en bijvoorbeeld ouders terecht voor geleden schade. met hun vermoedens of kennis van seksueel misbruik. De vertrouwenspersoon is erg belangrijk om het melden van (vermoedens van) misbruik makkelijker te maken. Ook voor degene die wordt beschuldigd van ongewenst gedrag of seksueel misbruik is een (tweede) vertrouwenspersoon belangrijk.

Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) Onderzoek heeft aangetoond dat het vragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) bijdraagt aan de veiligheid binnen een organisatie. Meer informatie op pagina 11 hierover. Voor het Keurmerk Kinderboerderijen is het een vereiste dat minimaal de beheerder en diens vervanger in het bezit zijn van een geldig VOG.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Schoffel 16, 1648 GG De Goorn Telefoon 0229-54 41 00 Telefax 0229-54 40 30 E-mail veno@veno-degoorn.nl

Houtstaal B.V.

KIJK OP ONZE WEBSITE: WWW.VENOSTAL.NL

De ideale schapen-stalinrichting Voor al uw dagelijks gebruik van schapen- en lammerenhekwerken

VENO produceert een groot aantal speciale producten: ●

Opzetruifjes

●

Voerbanden

●

Doorloopbaden

●

Voerhekken

●

Behandelingssystemen

●

Schuilhokken

●

Lammerenvoerbak

●

Overwenbok

●

Kraamhokken

●

Hooiruiven

●

Kantelaars

●

Melkhekken

Wij leveren maatwerk! Kijk op onze site voor: Ingerichte stallen, VENO nieuws, Seizoensartikelen, Drinkbakken etc. etc.

www.venostal.nl

 Hooibergen  Garages  Houtskeletbouw  Bed & Breakfast

 Veldschuren  Stallen  Ateliers  Woonhuizen

Engelse hooiruif 1,25 mtr

Voergoot verhoogd

Schuilhok voor schapen en klein vee

Dierenverblijf voor klein vee

Houtstaal B.V. Bouwbedrijf ● Langstraat 22 4196 ● JB Tricht ● (gem. Geldermalsen) Tel: 0345-580840 ● Fax 0345-580679 ● www.houtstaal.nl ● info@houtstaal.nl

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Thema vrijwilligers: een veilige werkomgeving Aanstellingsbeleid Een pleger van seksueel misbruik herken je niet aan het uiterlijk. Vaak zijn het heel voorkomende en aardige mensen die zich binnen korte tijd onmisbaar weten te maken. Bekend is dat ze situaties opzoeken waarin ze makkelijk in contact komen met minderjarigen. Daarbij maken ze gebruik van de welwillendheid en het vertrouwen van een organisatie. Daarom is het belangrijk je vrijwilligers echt te selecteren. Een doordacht en kritisch aanstellingsbeleid kan een hoop problemen voorkomen.

Laat de gedragscode ondertekenen Zorg ervoor dat de gedragscode, samen met de huisregels van de kinderboerderij, ondertekend wordt. Dit kan een vast onderdeel zijn van het introductieprogramma.

Maak bijscholing en onderdeel van het beleid Zo’n eerste gesprek kan nog wat theoretisch zijn, aangezien de vrijwilliger nog niet daadwerkelijk aan de gang is. Zorg daarom dat je het thema ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’ ook op andere momenten aan de orde stelt, Liever één te weinig dan de verkeerde bijvoorbeeld in de vorm van een thema-avond of een Alle organisaties willen graag zoveel mogelijk vrijwilligers training. En zorg dat je periodiek de gelegenheid hebt om aantrekken. Er is altijd wel wat te doen. Maar de schade met vrijwilligers en medewerkers te praten over wat ze die een verkeerde vrijwilliger kan aanrichten is enorm, meemaken. niet alleen voor je organisatie (denk aan imagoschade of verdeeldheid), maar ook voor deelnemers aan activiteiten. Social media Schaam je niet voor een relatief zware selectie. Straal Maak met medewerkers en vrijwilligers duidelijke juist uit: het kost je wat moeite om bij ons aan de slag te afspraken over het gebruik van social media, met name het komen, omdat we vrijwilligerswerk en het werken met uitwisselen van persoonlijke gegevens, zoals Facebookminderjarigen serieus nemen. Zorg er dus ook voor dat vrienden of mobiele telefoonnummers (bijvoorbeeld voor je, mocht je een vacature bij een vrijwilligersvacaturebank een Whatsapp-groepsgesprek). Stelregel hierbij is dat er wegzetten, daar al aangeeft dat er gevraagd wordt om niet meer persoonlijk contact hoeft te zijn dan noodzakelijk een Verklaring Omtrent Gedrag en dat alle vrijwilligers een voor het (vrijwilligers)werk. gedragscode moeten ondertekenen. Persoonlijk is altijd beter Zijn er mensen in je organisatie met een goed oog voor mensen en een goed oor voor verhalen? Laat die dan met alle potentiële vrijwilligers een gesprek hebben. Degenen die de gesprekken voeren moeten ook bereid zijn om tegen een vrijwilliger te zeggen: ‘Het spijt me, ik denk niet dat we plek voor je hebben.’ Bij voorkeur leg je tot op zekere hoogte uit waarom. Het is niet erg om te laten weten dat je het gevoel hebt dat iemand niet geschikt is om te werken met minderjarigen. Draag uit dat iedereen hetzelfde wordt behandeld Niet alle organisaties hebben een vrijwilligersbeleid. Het grote voordeel van het expliciet opschrijven van je beleid is dat je uitdraagt dat iedereen volgens dat beleid wordt behandeld. Concreet voorbeeld: in je beleid heb je staan dat er gevraagd wordt om een Verklaring Omtrent Gedrag. Die VOG is dus geen kwestie van het niet vertrouwen van een bepaald persoon, het is een afspraak die je met zijn allen hebt gemaakt. Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Verk laring omtrent gedrag

Tuchtrecht en registratiesysteem Als het ondanks alle preventieve maatregelen toch fout gaat met een vrijwilliger/medewerker, is het voor een kinderboerderij vaak moeilijk om vervolgstappen te ondernemen. Want wat is er precies gebeurd en hoe kun je dit oplossen zonder dat de boerderij zelf eronder lijdt? Daarom kunnen kinderboerderijen en andere (vrijwilligers) organisaties zich aansluiten bij Stichting Tuchtrecht Vrijwilligerswerk. Deze tuchtcommissie beoordeelt klachten over seksueel grensoverschrijdend gedrag van vrijwilligers/ medewerkers jegens minderjarigen voor deelnemende vrijwilligersorganisaties en doet vervolgens een uitspraak. Uitspraken resulteren in een registratie op de registratielijst. Het tuchtreglement voorziet ook in een commissie van beroep. Alle informatie is te vinden via: www.tuchtrechtvrijwilligerswerk.nl Deze registratielijst is ook inzichtelijk als de kinderboerderij is aangesloten bij de Stichting Tuchtrecht. Dit voorkomt dat vrijwilligers met verkeerde intenties gaan ‘organisatiehoppen’. De vSKBN is aangesloten bij de NOV. Als lid van de vSKBN krijgt u dus korting als u zich aansluit bij Stichting Tuchtrecht. Het eerste jaar deelname in 2015 en 2016 is gratis.

In veilige handen Heeft de kinderboerderij nog geen (goed) preventiebeleid? Maak dan gebruik van het stappenplan ‘In Veilige Handen’. Hier kunt u ook gebruik van maken als u op zoek bent naar extra informatie, manieren om het bespreekbaar te maken bij (bestaande) vrijwilligers en medewerkers en voorbeelden. De 13 stappen helpen om achter de schermen alles zo te regelen dat minderjarigen en cliënten echt in veilige handen zijn binnen het vrijwilligerswerk. Elke stap biedt één of meerdere voorbeelden om het bewustzijn en de daadkracht omtrent seksueel misbruik te voorkomen. Ook is het zinvol om het bestaande beleid nog eens kritisch door te lichten aan de hand van het stappenplan ‘In veilige handen’. Alle informatie en downloads via: www.inveiligehanden.nl

Gratis VOG voor vrijwilligers Onderzoek heeft aangetoond dat het vragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aan vrijwilligers bijdraagt aan de veiligheid binnen een (vrijwilligers)organisatie. Met zo’n verklaring toont de vrijwilliger aan dat hij niet veroordeeld is voor ernstige delicten, zoals een zedenof geweldsdelict. Met het aanvragen van VOG’s maakt u het onderwerp seksueel grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar en geeft u ook een signaal af dat u werk maakt van veilig vrijwilligerswerk. Dit is een eerste stap richting een veilig klimaat binnen uw organisatie. Vanwege deze positieve effecten heeft het ministerie van Veiligheid en Justitie besloten om een proef met het vergoeden van VOG’s per 1 januari 2015 om te zetten in een regeling waarbij vrijwilligers van alle vrijwilligersorganisaties onder voorwaarden een gratis digitale VOG kunnen krijgen. Ook voor kinderboerderijen kan dit gelden.

Voorwaarden Als uw organisatie gebruik wil maken van de Regeling Gratis VOG moet zij voldoen aan een aantal voorwaarden die het ministerie van Veiligheid en Justitie stelt. Samengevat moet u voldoen aan de volgende voorwaarden: 1. Uw organisatie staat ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. 2. Uw organisatie bestaat voor minimaal 70 procent uit vrijwilligers en is een echte vrijwilligersorganisatie (heeft geen winstoogmerk). 3. De vrijwilligers werken met minderjarigen en/of mensen met een verstandelijke beperking. 4. Uw organisatie kan aantonen dat er preventief beleid is om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Dit kan variëren van het hebben van vertrouwens(contact) personen tot een goed aannamebeleid voor vrijwilligers.

Aanvragen en meer informatie Voor het aanvragen van de gratis VOG heeft u eHerkenning nodig. Alle informatie over de voorwaarden en aanvraagprocedure vindt u op de website: www.gratisvog.nl

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

“Betrokken bij onze kinderboerderij” > Birgit van der Laan

Balancerend op zijn achterhoeven probeert een grote, gecastreerde Nubische bok bij de onderste takken van de fruitboom te komen. Hij kan er net bij, maar helaas voor hem: hij is nog te vroeg, er groeit maar weinig in februari. Geiten zijn eigenlijk overal hetzelfde, maar dat elke kinderboerderij anders is, dat bleek ook maar weer tijdens het bezoek aan kinderboerderij de Papenhoeve in Papendrecht. De Papenhoeve is één van de nieuwste (herrezen) kinderboerderijen van Nederland. Vol enthousiasme en passie zijn bestuur, medewerkers en vrijwilligers aan de slag om de kinderboerderij opnieuw vorm te geven. En de Nubische bok? Hij zal daar straks ongetwijfeld ook de vruchten van plukken.

Vanaf nul beginnen Toen de gemeente Papendrecht enkele jaren geleden dreigde met dusdanige bezuinigingen dat de kinderboerderij zou moeten verdwijnen, kwamen de inwoners van Papendrecht snel in actie. Er werden protesten georganiseerd en bijeenkomsten tussen burgers en de gemeente belegd. De kinderboerderij kostte de gemeente veel geld en na 40 jaar trouwe dienst waren de gebouwen flink verouderd. Er moest dus iets gebeuren. Na vele gesprekken en onderhandelingen werd besloten dat de kinderboerderij overgedragen zou worden aan een zelfstandige stichting. De gemeente heeft daarvoor wel een voorlopige subsidie toegezegd tot 2016. Deze wordt nog aangepast aan de werkelijke kosten die de nieuwe boerderij (nu en straks) maakt als ze ook aan het Keurmerk Kinderboerderijen wil kunnen voldoen. Ook heeft de gemeente nog één grote investering gedaan voor de overdracht: de kinderboerderij is opnieuw opgebouwd. In januari 2014 was het zover. Grote machines reden het terrein op en alle gebouwen werden gesloopt. In de maanden die erop volgden, werd een moderne kinderboerderij gebouwd. Eén die past binnen de lokale architectuur en voldoet aan de hedendaagse eisen. Niet alleen op het gebied van arbo en veiligheid, maar ook op het gebied van dierenwelzijn, duurzaamheid en het bieden van een sociale werkplek. Zonder natuurlijk het laagdrempelige karakter van de kinderboerderij uit het oog te verliezen. In september werd onder grote belangstelling de vernieuwde Papenhoeve geopend.

“Sinds september zijn we echt inhoudelijk bezig op de kinderboerderij. Er is veel veranderd na de oude situatie en je merkt ook dat sommige bezoekers even moeten wennen. Zo werden er vroeger meer dieren gehouden. Wij hebben bewust gekozen voor wat minder dieren per soort, zodat we voor de verzorging en voor de dieren zelf voldoende tijd en geld hebben”, zo vertelt Errol Risakotta, voorzitter van de nieuwe stichting. “Wij hebben in maart 2014 de stichting opgericht. Toen waren we nog met vijf personen, maar Loes Groeneveld, ons jongste bestuurslid, bleek beter op haar plek op de werkvloer. “ Ze had een afgeronde MBO-4 opleiding paraveterinair gevolgd en was op zoek naar een nieuwe baan. We hebben haar aangesteld als coördinator van de kinderboerderij, niet meteen als beheerder. Om Loes de gelegenheid te geven om de functie vorm te geven en haar collega dierverzorgers te coachen, willen we haar niet meteen alle verantwoordelijkheden en taken geven. Loes werkt 32 uur als coördinator. Daarnaast werken Sebastiaan en Agnes hier beiden 20 uur per week als dierverzorger, zij zijn net van school af. Als bestuur vinden we het belangrijk om ze goed te begeleiden, zodat ze kunnen groeien. Het werken op de kinderboerderij is zo breed. Je moet niet alleen met dieren om kunnen gaan, maar ook met mensen, educatie, administratie, beleid etc. Dat kunnen we niet meteen van ons nieuwe team verwachten. Zeker niet omdat we vanaf nul begonnen zijn met een nieuwe boerderij, dieren en mensen.”

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Inter view Kinderboerderij de Papenhoeve in Papendrecht

“Voor ons als bestuur is het ook nieuw. Ik kom zelf uit het bedrijfsleven en ben nu meer dan fulltime vrijwillig voor de kinderboerderij aan de slag. Het opbouwen van een nieuwe organisatie en het neerzetten van beleid vind ik een hele uitdaging. Ik heb jarenlang in het zakelijke bedrijfsleven gewerkt en dan merk ik dat ik soms moet schakelen tussen het zakelijke en het wat meer persoonlijke werkveld. Dat heeft ook weleens gebotst met het personeel. Bijvoorbeeld toen de geiten hier kwamen. De dieren waren al onderweg toen we erachter kwamen dat het isolatiemateriaal in het verblijf gevaarlijk kon zijn voor de dieren. Loes wilde dat dat eerst opgelost zou worden voor de dieren kwamen, maar wij hebben als bestuur gezegd dat we in dit geval het risico wel durfden te nemen om het een dag later goed op te lossen. Wij nemen dan als bestuur de eindbeslissing, maar vinden het wel belangrijk om naar het personeel te luisteren. Uiteindelijk was er niks aan de hand met de geiten en is het euvel snel verholpen.”

Kinderboerderij als bedrijf “Ik zie de kinderboerderij als een bedrijf. Natuurlijk is er ruimte voor ideeën, mensen en organisaties, maar het moet wel kunnen. Voorheen werden hier regelmatig stagiairs aangesteld die nergens anders terecht konden. Wij vinden het belangrijk om iedereen een kans te geven en goed te begeleiden, maar sommige stagiaires bleken teveel begeleiding nodig te hebben. Dat kunnen wij niet bieden. Wij hebben dan ook met scholen afgesproken dat dat niet meer gaat. Ook nemen we geen afstandsdieren meer aan van bezoekers. We hebben nu ons eigen gezonde dierenbestand en volgen daar ons beleid in.

Veel vrijwilligers uit de buurt “Bij de start van de boerderij zijn we meteen gestart met het werven van vrijwilligers. We hebben nu zo’n 40 vrijwilligers in de leeftijd van 12 tot 74 jaar die zich inzetten voor de kinderboerderij. De meesten komen uit de regio en hebben we via-via kunnen vinden. Wat ik belangrijk vind, is dat de vrijwilliger echt past op onze kinderboerderij en zich kan vinden in de regels en het beleid. Zo meldde zich onlangs een 62-jarige man om met onze nieuwe ezels en pony aan de slag te gaan. Daar zijn we heel blij mee, maar nog belangrijker vind ik het, dat die man kan en wil werken ‘onder’ een vrouw van 24 jaar en zich kan vinden in wat wij willen laten zien. Ik doe het aannamebeleid van de nieuwe vrijwilligers en leg dan ook de regels uit en hoe we hier werken. Daarna overleg ik met de medewerkers, want uiteindelijk gaan zij met de vrijwilligers aan de slag en het moet natuurlijk ook onderling klikken.” “We hebben ook altijd een eindgesprek met stagiairs. Daarbij vraag ik niet alleen wat ze leuk vonden en geleerd hebben, maar ook wat ze minder leuk vonden. Daar kunnen wij weer van leren. Bij het gesprek vraag ik ter afsluiting of ze het leuk vinden om als vrijwilliger aan de slag te gaan. En dat werkt! Een deel van onze vrijwilligers was eerst stagiair. Die persoonlijke benadering werkt echt heel goed.“ >> Lees verder

Op de kinderboerderij draait het ook om geld, maar daarvoor moet je eerst investeren. Zoals in een goede administratie, diergezondheidszorg en de PR. Daar zijn we nu druk mee bezig. We laten een bedrijfsfilm maken voor in de informatiemap over de kinderboerderij. Daarmee willen we sponsoren, bedrijven en scholen uitnodigen en zo laten zien wat we te bieden hebben. Tijdens de bijeenkomst vertellen we ook wat we gedaan hebben met de bijdrage van de sponsoren. Aan scholen vragen we waar zij behoefte aan hebben, welke lessen en thema’s. Door in gesprek te gaan, kunnen we beter inspelen op de wensen uit onze omgeving en ons beleid erop aanpassen.”

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Ver volg inter view : vrijwilligers(werk) in de praktijk

We maken er een feestje van “We merken dat vrijwilligers het ook fijn vinden dat we hier met een beleid en met regels werken. Ze weten daardoor goed waar ze aan toe zijn en wat hier wel en niet kan. Daarbij staan we altijd open voor hun inbreng. We organiseren vrijwilligersbijeenkomsten om met zijn allen actuele zaken en plannen door te spreken. Zo betrek je mensen bij de kinderboerderij. We vinden het heel belangrijk dat de vrijwilligers het naar hun zin hebben en het leuk vinden. We proberen er dan ook zelf een feestje van te maken en enthousiasme uit te stralen. Dat is iets wat vrijwilligers bij blijft en waardoor ze ook blijven.”

Loes vertelt in dat filmpje iets over de dieren voor bezoekers. De filmclub filmt en monteert dit vervolgens. Het eindresultaat zetten wij op onze Facebookpagina. Aan het eind van elk item stelt Loes een vraag over de dieren en kunnen bezoekers een leuke prijs winnen. Daar krijgen we hele leuke reacties op.”

Win-win met de vrijwillige filmclub “Waar we erg trots op zijn, is onze lokale filmclub. Zij kunnen hier gratis vergaderen en in ruil daarvoor maken ze een aantal filmpjes van enkele minuten van de kinderboerderij. Een echte win-winsituatie dus. Zo hebben we straks 10 filmpjes over de kinderboerderij en de dieren.

De Höfte start met een interne cursus dierverzorging Kinderboerderij de Höfte uit Oldenzaal start vanaf zaterdag 7 maart met een interne cursus dierverzorging. Iedereen vanaf 18 jaar, die iets wil leren over (boerderij)dieren kan zich inschrijven. De cursus is geschreven door bedrijfsleidster Loes Meijerink. Door haar opleiding als docent dierverzorging, heeft zij haar kennis en ervaring gebruikt om deze cursus vorm te geven. De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten die eens per maand op de zaterdagochtend van 09.30-11.30 uur gehouden wordt. De thema’s die behandeld worden, zijn onder andere huisvesting, voeding, voortplanting en gezondheidszorg van dieren zoals, cavia’s, konijnen, pony’s, geiten, schapen, koeien, kippen enzovoorts. Cursisten ontvangen een naslagwerk en gaan op de cursusdagen in de praktijk aan de slag op de kinderboerderij. De kosten voor de cursus zijn €250,- per persoon. De cursus is echter gratis, wanneer cursisten de cursus met goed gevolg hebben doorlopen en zich aanmelden als vrijwilliger in de weekend dierverzorging.

Als vrijwillige dierverzorger ben je enkele keren per maand verantwoordelijk voor de verzorging van de dieren in de weekenden. Aan het eind van de cursus krijgen de cursisten een bewijs van deelname. Meer informatie via www.dehofte.nl of bij Loes (0541-510925). Loes Meijerink over de cursus: “Het is de eerste keer dat we zoiets opzetten. Het mes snijdt aan twee kanten, want als mensen zich inschrijven en geen vrijwilliger worden hebben ze wel de kennis op zak, bijv. als ze zelf dieren willen houden. Als ze geen vrijwilliger worden, hebben ze voor een heel schappelijke prijs een leuke cursus gedaan. Daarnaast verdienen wij er dan een leuk zakcentje aan. Als cursisten zich wel inschrijven als vrijwilliger, dan zijn ze goed voorbereid op het vrijwilligerswerk en hebben wij een vrijwilliger die grotendeels al is ingewerkt. “

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Collecteren en klussen met vrijwilligers

Doe mee met de Oranjefonds collecte Het Oranje Fonds steunt sociale organisaties in Nederland met geld en met acties, zoals NLdoet en Burendag. Zij merken dat het voor verenigingen en stichtingen steeds lastiger wordt het hoofd boven water te houden en om hun activiteiten voort te zetten. Daarom organiseert het Oranje Fonds rond Koningsdag een collecte voor én door sociale organisaties. Elke euro helpt! Kinderboerderijen kunnen meedoen met deze collecteweek. Tot 31 maart kunt u zich aanmelden via www.oranjefonds.nl/collecte. De collecteweek vindt plaats tussen eind april en begin mei, afhankelijk van de gemeente. De helft van het geld dat de kinderboerderij inzamelt, ontvangt de kinderboerderij zelf. Daar is vast een heel goede bestemming voor! De andere helft besteedt het Oranje Fonds aan sociale organisaties in de provincie waar de kinderboerderij collecteert. Zo wordt elke geschonken euro besteed. Het Oranje Fonds zorgt o.a. voor de collectevergunning en de collectebussen met legitimatiebewijzen. Meedoen aan NLdoet op 20 en 21 maart is een mooie opstap en de collecte zou hier heel mooi op kunnen volgen. Je kan dan met je eigen vrijwilligers geld inzamelen voor je kinderboerderij. Op de website is alle informatie te vinden. Hier kunnen kinderboerderijen zich ook aanmelden als belangstellende, zodat ze op de hoogte gehouden worden over de collecte.

NLdoet 2015: doet de kinderboerderij al mee? Elke kinderboerderij kent het: klussen en activiteiten die belangrijk zijn, maar waar je nooit aan toe komt. Dierenhokken die aan vervanging toe zijn, een paar stallen die een goede schoonmaakbeurt kunnen gebruiken, een ruimte verven of pad dat aangelegd moet worden … Daarvoor is het op 20 en 21 maart weer NLdoet, de grootste vrijwilligersactie van Nederland.

Aanmelden van uw klus Het aanmelden van een klus is dit jaar nog eenvoudiger gemaakt. Via ‘Mijn Oranje Fonds’ kunt u meteen aan de slag. Op www.nldoet.nl vindt u alle voorwaarden en ook veel tips voor de invulling en organisatie van uw klus. We hopen dat uw deelname aan NLdoet leidt tot mooie ontmoetingen, activiteiten en hernieuwde aandacht voor uw organisatie! Ga naar de website van NL Doet en meld je klus aan!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Worteltjestaart en speurdozen op de Ulebelt Uitreiking Ida Zilverschoonprijs voor ‘Gein met je konijn’ Op 21 januari ontving NME-centrum en Kinderboerderij de Ulebelt uit Deventer de Ida Zilverschoonprijs uit handen van Henk Lommers, TV-dierenarts en bestuurslid van de Ida Zilverschoonstichting. Deze geldprijs van € 2.500,- voor het beste dierenwelzijnsproject werd toegekend voor het project ‘Gein met je konijn’, een korte cursus voor het hele gezin om meer te leren over je konijn of cavia. Een slim en innovatief idee van kinderboerderij De Ulebelt, waarmee ze als winnaar uit de bus kwam voor de Ida Zilverschoonprijs. In het bijzijn van een groep kinderen, die lieten zien hoe leuk het is om een spannende speurdoos met lekkers voor je huisdier te knutselen, namen directeur Kor Braams en cursusdocent Jenny Bruinsma met zichtbaar plezier de cheque in ontvangst. Henk Lommers: “De Idazilverschoonprijs zien wij als een schouderklopje voor personen of organisaties die zich inzetten om dierenwelzijn te verhogen. Wij waren erg blij met het hoge aantal inzendingen en de kwaliteit. Dierenwelzijn wordt heel serieus opgepakt op kinderboerderijen. Ook de organisatie van de prijsvraag in samenwerking met de vSKBN is heel goed verlopen. Daarom is ook besloten om hiermee door te gaan. We willen graag meer kinderboerderijen belonen voor hun inzet op het gebied van dierenwelzijn”. Kor Braams nam namens de Ulebelt de prijs in ontvangst. Trots op het project vertelt hij: “We zijn blij dat jullie je oog hebben laten vallen op de kinderboerderijen. Dierenwelzijn is iets wat centraal staat op kinderboerderijen en ook educatie speelt een belangrijke rol. Toen ik Jenny enige tijd geleden toevallig sprak, gaf ze aan dat ze al een tijd lang rondliep met het plan om meer te doen met gedrag en trainen van konijnen en cavia’s. Ik heb Jenny toen gekoppeld aan Christel Jansen, onze dierverzorgster, en zo is het balletje gaan rollen.

Foto: Henk Lommers (Ida Zilverschoonstichting) bij de prijsuitreiking aan de Ulebelt, in bijzijn van directeur Kor Braams en docente Jenny Bruinsma

Zonder de expertise van Jenny als dierentrainster hadden we dit nooit zo goed kunnen uitvoeren. Zo zie je maar hoe belangrijk het is als mensen initiatieven nemen en die samen met de kinderboerderij kunnen realiseren. “ Bij het in ontvangst nemen van de cheque en de unieke IdaZilverschoonspeldjes geeft Jenny aan: “Deze cursus kon ik natuurlijk niet alleen opzetten. Hierbij heb ik dankbaar hulp gekregen van onze konijnen en mijn twee dochters. Zij hebben alle praktijkoefeningen thuis uitgeprobeerd en geoefend met onze konijnen. Het leuke van deze cursus is het enthousiasme van de deelnemende kinderen. Ik werk al jaren als hondentrainer, maar dan krijg je niet vaak achteraf feedback van cursisten. De deelnemende kinderen hebben na afloop van de cursus foto’s toegestuurd van hun knutselprojecten thuis. Kinderen hoef je ook niets uit te leggen waarom konijnen en cavia’s willen spelen. Ze houden zelf van spelen en vinden het niet meer dan logisch dat hun huisdieren dat ook leuk vinden.” Na afloop van de prijsuitreiking van er geheel in stijl worteltjestaart voor alle aanwezigen. Voor de konijnen waren er appeltjes, andijvie en worteltjes geregeld.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Vervolg Ida Zilverschoonprijs 2015 Het bestuur van de Ida Zilverschoonstichting en de Hieronder alvast de globale planning voor 2015: vSKBN hebben afgesproken om in 2015 een vervolg te • Juni - september 2015: start inzendingen en aanmelden geven aan de Ida Zilverschoonprijs. De opzet van deze voor jury-bijeenkomst competitie zal ongeveer gelijk zijn aan 2014. • Oktober: jury-bijeenkomst over dierenwelzijn • November: bestuur IZS kiest de winnaar Meedoen? • December: prijsuitreiking Doet u iets bijzonders aan het dierenwelzijn op de kinderboerderij? Heeft u een dierenwelzijnsproject of Eind mei zal er meer informatie gepubliceerd worden, maar -beleid waar u trots op bent? Stuur dan straks uw inzending u kunt nu al nadenken over wat u op de kinderboerderij in. Met uw project, beleid of bijzondere aandacht voor doet op het gebied van dierenwelzijn! dierenwelzijn op de kinderboerderij kunt u € 2.500,winnen! Inspiratie opdoen? Hier zijn alle inzendingen van 2014 te zien en enkele andere U kunt er ook voor kiezen om deel te nemen aan de jury dierenwelzijnsprojecten. en samen met collega-kinderboerderijen de drie beste inzendingen te nomineren. Uit die drie inzendingen kiest Het draaiboek van ‘Gein met je konijn’ is hier nog niet te vinden, het bestuur IZS de winnaar. We discussiëren dan ook omdat de Ulebelt dit graag wil perfectioneren. Ook willen gezamenlijk over dierenwelzijn: wat zien wij als een goed zij een deel van het prijzengeld gebruiken om een filmpje te dierenwelzijn en wat is belangrijk op de kinderboerderij? maken van het project en nieuwe trainingen op te zetten.

Inventarisatie ras- en fokdieren

Welke dieren houdt u op de kinderboerderij? Vanuit de leden kwam de vraag of we als vSKBN een rol kunnen spelen bij het in beeld brengen van beschikbare (fok)dieren op kinderboerderijen. Het blijkt in praktijk soms lastig om aan goede, gezonde en geschikte dieren te vinden voor de kinderboerderij. Als vSKBN gaan we hier graag voor u mee aan de slag. Op het ledengedeelte van de website zullen we het dieren rassenbestand van de kinderboerderijen inzichtelijk maken, zodat u straks eenvoudig kunt vinden waar welke dieren of rassen te vinden zijn. Om aan deze databank invulling te geven, hebben we wel uw input nodig. Daarom sturen wij met de branchecode een aparte vragenlijst mee met een aantal vragen over uw dierbestand. U bent niet verplicht deze lijst in te vullen, maar het kan u en uw collega’s wel helpen in hun zoektocht naar geschikte dieren!

Invullen kan schriftelijk of digitaal Ook de vragenlijst ras- en fokdieren ontvangt u zowel digitaal als per post. U kunt deze ook invullen via onderstaande link: www.kinderboerderijen.nl/vragenlijst-ras-en-fokdieren

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Verkoop van verse producten op de kinderboerderij Deel 4: zuivel Op veel kinderboerderijen worden verse producten verkocht. Soms van eigen dieren, zoals eieren of zuivel. Andere producten komen uit de natuur, zoals groente en fruit. Er is veel regelgeving rondom de verkoop en hygiëne van eigen producten. Veel van die regels richten zich op de grootschalige productie en verkoop. Om het helder en praktisch te maken voor kinderboerderijen, wordt in de komende Vakbladen aandacht besteed aan producten ‘van eigen bodem’. In deze uitgave: zuivel.

Er zijn niet veel kinderboerderijen die zelf zuivel, zoals kaas en melk, maken. Maar ze zijn er wel. Die boerderijen willen laten zien waar de melk vandaan komt, hoe je kaas maakt en natuurlijk de bijbehorende educatie. Want hoe vaak komt het voor dat bezoekers zich op de kinderboerderij verbazen dat een dier eerst een lam of kalf moet hebben gehad, voordat ze melk geven? Als een kinderboerderij zelf zuivel (kaas, melk, yoghurt enzovoorts) bereidt en verkoopt, dan moet zij voldoen aan de hygiënecode Zuivel. Sinds oktober 2014 voert Gemzu het houderschap over deze hygiënecode. Via hun website kan de code gratis gedownload worden.

In de hygiënecode is uitgebreid te vinden waar aan voldaan moet worden. Hieronder een samenvatting waar u allemaal aan moet denken.

Hygiënevoorschriften Bij de bereiden van zuivelproducten is hygiëne zeer belangrijk. Zo moeten de bedrijfsruimtes schoon zijn, goed geventileerd worden en er moet voldoende ruimte zijn om te kunnen werken. De temperatuur moet geregeld kunnen worden en uiteraard moet er een handenwasgelegenheid zijn. Bij bereidingsruimtes worden er ook eisen gesteld aan de vloer en wanden. Die moeten goed reinigbaar zijn en glad. Materiaal en gereedschap moet ook goed te reinigen en te ontsmetten zijn.

Om zuivel te kunnen bereiden en verkopen, moet je als kinderboerderij werken met een voedselveiligheidsplan. Onder zuivelproducten wordt met name verstaan: melk en melkproducten bereid uit koeien-, geiten-, schapen-, buffel-, en kamelenmelk. De producten zijn ingedeeld naar hoogte van de bewaartemperatuur: • Ongekoelde producten (bijvoorbeeld harde kaas) • Gekoelde producten (bijvoorbeeld melk en yoghurt) • Diegevroren producten (bijvoorbeeld ijs)

Persoonlijke hygiëne is belangrijk bij de verwerking van producten. De personen die werken met zuivelproducten moeten in de eerste plaats voldoende kennis hebben van hygiëne, behandeling en verkoop van de betreffende producten. Zij dragen bedrijfskleding en moeten ook regelmatig hun handen wassen. Wondjes worden afgedekt en er wordt niet gegeten of gedronken tijdens de bewerking van de producten. Naast deze voorschriften moet er een reinigings- en desinfectieplan aanwezig zijn en kruisbesmetting worden voorkomen.

Zelf zuivel maken?

Inkoop en ontvangst

Als de kinderboerderij overweegt om zelf zuivel te maken, is het belangrijk dat u ook de kennis en mogelijkheden heeft om dit te kunnen doen. Zelf zuivel bereiden vraagt een flinke investering. Niet alleen in kennis, maar ook in een gezond dierbestand en geschikte bedrijfsruimtes. Er moet ook speciaal materiaal en gereedschap aangeschaft worden.

Als u zuivelproducten niet zelf bereidt, maar inkoopt, moet u ook voldoen aan een aantal criteria. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen verpakte en onverpakte producten. Bij ontvangst van producten wordt gekeken naar de kwaliteit, temperatuur, verpakking en houdbaarheidsdatum.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Opslag en verkoop Na ontvangst moeten producten zo snel mogelijk worden opgeslagen volgens de wettelijke bewaartemperatuur. De temperatuur van de koeler en vriezer moet regelmatig gecontroleerd worden. Zorg dat er geen kruisbesmetting plaatsvindt met andere producten. Werk ook met de zogenaamde ‘First in, First Out’ methode om producten ruim voor de houdbaarheidsdatum te verkopen.

“De eerste jaren haalden we de lammeren gelijk van de geiten af, maar werken met een lammerbar bleek niet goed werkbaar. Nu houden we de lammeren de eerste zes weken bij de moeder, daarna pas beginnen we met melken. Na 6 weken gaan de lammeren ‘s nachts apart. Wij melken dan alleen ‘s morgens en zetten dan de lammeren weer bij de moeders. Als de lammeren wat ouder zijn en de eerste dieren weggaan, melken we twee keer per dag. Dat doen we tot de zomervakantie. Vanaf dan hebben we Wettelijke Adviesminder personeel en gaan we terug naar één keer per dag temperatuur temperatuur tussen de middag melken. Dan hebben we tijd en het is Ongekoelde producten Max. 7 graden 4-6 graden C leuk voor het publiek. Rond de herfstvakantie stoppen we Gekoelde producten Max -18 -18 graden C met melken. Dan neemt de melkgift af, maar kost het nog Diegevroren producten 12-18 graden altijd veel tijd met schoonmaken en verwerken. We vinden Ook bij de verkoop van zuivel moet er gelet worden het bovendien belangrijk dat ze in hun normale cyclus op de kwaliteit, temperatuur, verpakking en gedekt kunnen worden.” houdbaarheidsdatum. De verkoopruimte moet schoon en stofvrij zijn. Er lopen geen dieren en verkopers werken “Op hoogtijdagen melken we ongeveer 125 liter per 3 à 4 netjes en hygiënisch. dagen. Op andere dagen zitten we ongeveer op 80 liter. Voor 1 kilo kaas is 10 liter melk nodig, dus reken maar uit wat we per week ongeveer aan kaasjes hebben. Financieel gezien is het niet winstgevend met 18 geiten, maar educatief wel. Melken ter demonstratie Zeker in de zomervakantie als we dagelijks melken, merk Als de koeien, geiten of schapen op de kinderboerderij je hoe weinig bezoekers soms weten. Ze beseffen niet dat alleen gemolken worden ter demonstratie, zijn er geen geiten niet altijd standaard melk geven en hoeveel melk er eisen waar aan voldaan moet worden als de melk niet nodig is voor 1 kilo kaas. Mensen mogen hier ook de kaas wordt gebruikt voor menselijke consumptie. Het is niet proeven en door het raam kijken hoe het verkazen gaat.” verstandig om bezoekers of medewerkers deze melk te laten proeven. De melk mag wel aan de dieren gevoerd “Tot nu toe werd de kaas altijd gemaakt door vrijwilligers. worden. Rauwe melk mag overigens wel verkocht worden, Vanaf dit seizoen gaat een van onze ervaren vrijwilligers maar dan is het risico voor de klant. Zij moeten een eigen dit zelfstandig oppakken als bedrijfje. Zij huurt onze fles meenemen en zelf afvullen. melkruimte en krijgt van ons de melk. Ze regelt dan zelf de inkoop, verwerking en verkoop van de kaas. De opbrengst Geiten melken op de kinderboerderij is dan ook van haar. Voor ons betekent dit minder werk en Op kinderboerderij de Kooi in Rotterdam worden een stabielere opbrengst. En voor haar is het natuurlijk een 18 melkgeiten gehouden: witte en bonte geiten en hele leuke uitdaging!” toggenburgers. Het melken van deze geiten heeft een belangrijke, educatieve functie. “Het maken van kaas is behoorlijk bewerkelijk en ook kostbaar. Niet alleen omdat je goede, gezonde dieren Ingrid Elderson, beheerder van de Kooi: “We zijn zo’n moet houden. Maar ook vanwege het hygiënische werken 15 jaar geleden begonnen met het melken van geiten. en de verplichte controles van de melk, kaas en materialen. Aanvankelijk wilden we ook schapen en koeien melken, Je moet ook alles bijhouden en noteren. “ maar dat bleek praktisch gezien niet haalbaar. Bovendien was er toentertijd nog een melkquotum voor koeien Meer informatie: en hadden we maar één koe. Nu zou het wel kunnen, www.gemzu.nl maar bij koeien moet je heel goed rekening houden met www.kinderboerderij-dekooi.nl lactose-intolerantie. Dat betekent dat je de melk, kaas en materialen heel goed gescheiden moet houden. Dat is in praktijk niet handig.”

In de praktijk

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

BoereGoed gaat samenwerken met kinderen stadsboerderijen De BuurtBoxen van het Westlandse initiatief BoereGoed zijn sinds januari af te halen bij stadsboerderij de Balijhoeve in Zoetermeer. Ook bij stadsboerderij Kakelhof in Den Haag zijn de boxen inmiddels op te halen. Binnenkort zullen nog vier kinderboerderijen zich bij dit initiatief aansluiten: kinderboerderij Wassenaar en drie kinderboerderijen uit Rotterdam zullen ook afhaalpunt worden. BoereGoed Buurtbox De Boeregoed Buurtbox, vol verse groenten en fruit uit de regio de Lier (Westland), zijn er voor 4 à 5 personen en voor 2 à 3 personen, dus voor ieder wat wils. De box is te bestellen via een webshop en kan worden afgehaald bij detailhandelaren in de buurt (bijv. tuincentra, slagers, bakkers en poeliers) en nu ook op kinderboerderijen. De Buurtbox bevat 2 à 3 groentenmaaltijden, rauwkost, fruit en wekelijks een andere ‘superfood’. De producten komen voornamelijk uit de Boeregoed kassen, maar ook van telers uit de buurt of biologische telers van verder. De keten van producent naar consument is kort en de consument weet waar zijn eten vandaan komt. Tegelijk met het afhaalpunt bij de Balijhoeve is de nieuwe webshop van Boeregoed geïntroduceerd. Hierdoor is het ook mogelijk om de Buurtbox in abonnementsvorm af te nemen, zo staat deze iedere week automatisch klaar bij het gekozen afhaalpunt.

De combinatie van de kinderboerderijen als afhaalpunt voor Boeregoed Buurtboxen is tot stand gekomen via de Stichting Ondernemende Kinderboerderijen. De Balijhoeve is de eerste kinderboerderij die als afhaalpunt functioneert en vervult hiermee een voortrekkersrol.

Samenwerking Boeregoed en kinderboerderijen Sociaal en juist duurzame tuinbouw Boeregoed is een veelzijdig initiatief waarin meerdere doelstellingen samenkomen. Het project heeft een belangrijke sociale functie voor vrijwilligers en wil tevens gezonde voeding, verantwoorde teelt, duurzame ontwikkeling en innovatie onder de aandacht brengen. Dit levert mooie resultaten op en de inwoners van de regio kunnen daar nu - letterlijk - de vruchten van plukken.

Bijzonder is dat het project tot stand komt voor en door vrijwilligers. Iedereen die een handje mee wil helpen, is welkom in de Boeregoed kas in De Lier en in Maasland. Ook mensen die werkloos zijn of in een isolement zitten vinden hier hun draai en kunnen door middel van een leerbaan geholpen worden om zich zowel praktisch als persoonlijk te ontwikkelen. Veelal is BoereGoed een verbindende schakel naar mogelijk werk.

Door de samenwerking met de kinderboerderijen is het de bedoeling dat de boerderij zelf ook profijt heeft van de Meer informatie via de website Boeregoed.nl samenwerking. Per afgehaalde BuurtBox zal er namelijk een vergoeding van € 1,= naar de kinderboerderij gaan.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Mijn

Extra inkomsten met het Kinderboerderijenpaspoort

Kinderboerderijenpaspoort Seizoen 2015 / 2016

Aanmelden voor seizoen 2015 is vanaf nu mogelijk!

Op 1 april 2015 start het vijfde seizoen van het kinderboerderijenpaspoort. Met dit paspoort kunt u extra inkomsten verdienen voor uw kinderboerderij door dit paspoort te verkopen aan bezoekers, vrijwilligers, scholen etc. Leuk voor de kinderboerderij én voor de bezoekers!

Dit paspoort is van: _________________________

Heeft u zich al aangemeld? Wat is het paspoort?

Start seizoen 2015

In het paspoort zijn vrijkaarten en kortingskaarten te vinden voor kinderen tot en met 12 jaar. Deze vrijkaarten kunnen ingeleverd worden bij 28 attractieparken, dierenparken en speeltuinen. Het paspoort wordt verkocht voor €15,- en vertegenwoordigt een waarde van ruim €250,-. De opbrengst van dit paspoort is uiteraard voor de kinderboerderij.

Naar verwachting worden de paspoorten half maart verzonden. Zorg wel dat u zich op tijd heeft aangemeld, zodat we de paspoorten voor 1 april kunnen toesturen!

Paspoorten bestellen via voorinschrijving Omdat de paspoorten alleen via kinderboerderijen verkocht worden, vragen wij u om u vooraf in te schrijven. Hierbij geeft u aan hoeveel paspoorten u wilt bestellen. Zo kunnen wij de juiste oplage laten drukken en is de kans op tekorten (of overschot) een stuk lager. Voor bijbestellingen geldt op = op. Daarom is het belangrijk nu alvast een inschatting te maken van het aantal paspoorten dat u verwacht te verkopen, zodat u straks niemand teleurstelt. Bestellen kan tot 1 april en het bestelformulier vindt u hier.

Prijs per paspoort

In dit paspoort vind je vrijkaarten en korting voor de 28 leukste dierenparken, speeltuinen en attractieparken van Nederland, ter waarde van bijna € 300,- . Steun jouw kinderboerderij met een bijdrage van €15,-, dan krijg jij dit paspoort!

Kinderboerderijenpaspoort 2015 / 2016

Voorwaarden voor deelname / verkoop Als u kinderboerderijenpaspoorten verkoopt, geldt het volgende: • De vaste prijs van het paspoort is (minimaal) € 15,- . U mag het paspoort dus niet voor een lager bedrag verkopen. • Als u aan het eind van het seizoen (vanaf 1 oktober 2015) nog paspoorten over heeft, mag u deze wel voor een lager bedrag verkopen. Maak hier zonodig afspraken over met collega-kinderboerderijen in uw eigen omgeving. • De verkoop is voor/op uw eigen kinderboerderij (dus lokaal gericht). • U bent betalend lid van de vSKBN (in elk geval tot en met 31 december 2015). • In het paspoort zelf zijn de voorwaarden voor de vrijkaarten te vinden. Wijs uw kopers hier ook op. Soms ontstaat hier onduidelijkheid over aan de kassa.

Paspoorten kosten € 1,- per stuk. Dit is inclusief administratiekosten, verzending en promotiemateriaal. U bestelt minimaal 25 paspoorten en verkoopt elk paspoort voor € 15,-. Elke 25 verkochte paspoorten leveren u dus €350,- op. Zodra u het 2e paspoort verkocht heeft, is er al Aanmelden winst gemaakt! U ontvangt een factuur na aflevering van Kinderboerderijen die lid zijn van de vSKBN kunnen met de paspoorten. het online bestelformulier paspoorten voor seizoen 2015 bestellen. U ontvangt de factuur na uw bestelling (u hoeft Deelnemende parken niet vooruit te betalen). Bestellen is mogelijk tot 1 april. Voor het kinderboerderijenpaspoort zijn we mede Hierna kunt u nog wel bijbestellen, maar er geldt op = op. afhankelijk van de deelnemende parken*. Nieuw dit jaar zijn Dierenpark Amersfoort en Natuurmuseum Friesland in Klik hier voor het aanmeldformulier Leeuwaren. Bekijk hier alle deelnemende parken. Klik hier voor meer informatie (inloggen website) *Enkele parken op de website zijn nog onder voorbehoud.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Nieuws van duurzame bodem Wecycle beloont kinderboerderijen voor samenwerking Wecycle ondersteunt kinderboerderijen in Nederland en geeft vijf kinderboerderijen een extra financiële bijdrage voor hun inzet bij het inzamelen van afgedankte kleine elektrische apparaten. Wecycle organiseert de verantwoorde inzameling en recycling van afgedankte kleine elektrische apparaten en energiezuinige lampen. Ook op kinderboerderijen worden kleine apparaten ingezameld. Wecycle heeft de drie boerderijen beloond die de meeste kleine apparaten hebben ingezameld. Daarnaast zijn twee kinderboerderijen uitgekozen voor eigen initiatieven en inspanningen om Wecycle bekend te maken bij de bezoekers. De vijf winnende boerderijen zijn: • De Punt uit Zierikzee (1.900 apparaten) • De Dierenhof uit Ridderkerk (900 apparaten) • Stadsboerderij Landzigt uit Den Haag (825 apparaten) • ’t Weidje uit Wormer (bedacht inzamelactie met eieren van de boerderij voor inleveraars) Inzamelpunt worden? • Kinderboerderij Canton uit Baarn (zorgde voor Elke kinderboerderij kan inzamelpunt worden waar publiciteit in lokale media). bezoekers gratis afgedankte kleine elektrische apparaten kunnen inleveren. Als maatschappelijke sponsoring Deze kinderboerderijen ontvangen een extra beloning van ontvangt de kinderboerderij van Wecycle een jaarlijkse € 250,-, dit bedrag is vrij besteedbaar. bijdrage van €250,-. Dit bedrag kunnen de boerderijen vrij besteden, bijvoorbeeld aan materialen voor de Steeds meer kinderboerderijen werken met Wecycle. In kinderboerderij. 2014 is het aantal met ruim 50 procent gestegen van 95 naar 147 boerderijen. Het aantal ingezamelde apparaten Meer informatie over inzamelen van kleine elektrische groeide met 60 procent naar zo’n kleine 30.000 stuks! apparaten door kinderboerderijen en een overzicht van alle deelnemende kinderboerderijen vind je hier.

Wist je dat... • • • •

bijna 80 kinderboerderijen de intentieverklaring ‘duurzaamheid’ getekend hebben? er meer dan 150 kinderboerderijen zijn die apparaten inzamelen voor Wecycle? er 49 kinderboerderijen gebruikt (frituur)vet inzamelen? er op 19 kinderboerderijen een kleding/textielbak te vinden is en de opbrengst €0,20 per kg is? • er op 84 kinderboerderijen boeken zwerven? Wil je ook inzamelpunt zijn? Kijk op www.allekinderboerderijenduurzaam.nl voor alle informatie, of stuur een e-mail naar info@kinderboerderijenactief.nl (Hans de Rijk).

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Met je kinderboerderij positief in beeld en sparen voor een mooi doelbedrag! Dat kan met de Kinderboerderij Actief Toer 2015 Van 13 t/m 21 juni wordt voor de 2e keer de ‘Kinderboerderijen Actief Toer’ gehouden. Dit is een crowdfundingsactie waarbij kinderboerderijen zelf bedrag, spaardoel en activiteiten / promotie bepalen.

publiek. Daarom een vervolg in 2015! Een vervolg waar alle kinderboerderijen aan mee kunnen doen. De ervaringen van de kinderboerderijen in 2014 dienen als basis voor een verbeterde versie in 2015.

De actieweek is gezamenlijke week en positief gerichte actie Voorwaarden deelname die mensen en bedrijven aanspreekt! Dit is een initiatief Deelname aan de Kinderboerderijen Actief Toer is gratis, van de Stichting Ondernemende Kinderboerderijen (SOK). maar er zijn wel voorwaarden waaraan de kinderboerderij moet voldoen: Resultaat 2014 ruim €30.000 • Tijdige aanmelding als deelnemer bij de Stichting In september 2014 hebben 18 kinderboerderijen Ondernemende Kinderboerderijen. meegedaan aan de eerste editie. Daarbij werd €30.536,- • Minimaal 1 activiteit organiseren op de eigen bij elkaar gebracht voor de spaardoelen op de 18 kinderboerderij in de actieweek. kinderboerderijen. Daarmee konden de spaardoelen en • Actieve crowdfunding via website voorjebuurt.nl. soms meer dan dat gerealiseerd worden. • Verstrekken van informatie over het spaardoel, Bekijk hier alle resultaten. activiteit(en), wervingsgegevens en ervaringen. • Zichtbaar maken van de bereikte resultaten t.a.v. Actieperiode 2015: 13 t/m 21 juni spaardoel (geld en realisatie). Resultaten uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst, maar de opzet van de Kinderboerderijen Belangstelling? Stuur een mail voor meer informatie naar Actief Toer is goed aangeslagen bij kinderboerderijen en info@kinderboerderijenactief.nl (Hans de Rijk)

Kinderboerderij voordeel bij oplossen afvoer verstopping Het komt altijd op een ongelegen moment: verstopping van de afvoer of riool! Dit wil je dan ook zo snel mogelijk opgelost hebben. Riool Reinigings Service Nederland (RRS) biedt kinderboerderijen een aparte prijsstelling, waarbij op veel voorkomende werkzaamheden 10% korting gegeven wordt. Wanneer je hier als kinderboerderij gebruik van wil maken is aanmelding bij RRS het enige dat nodig is, aanmelden voor deze regeling kost helemaal niets. Ook kinderboerderijen die onderdeel zijn van een gemeente kunnen van dit aanbod gebruik maken. Hopelijk raakt er niets verstopt, maar is het dan toch het geval dan is het prettig om hier minder voor te betalen. Meer informatie via: info@kinderboerderijenactief.nl (Hans de Rijk).

Kleding inzamelen op de kinderboerderij Het afgelopen jaar is er weer een berg gebruikte kleding/textiel ingeleverd op de kinderboerderijen die een inzamel / donatiebak hebben staan. In 2013 werd er voor het eerst kleding ingezameld op kinderboerderijen. Dat jaar werd er gemiddeld 200 kilo ingezameld per boerderij. In totaal werd er 1600 kilo verzameld. Het afgelopen jaar was het gemiddeld verdubbeld naar 411 kilo per kinderboerderij. Er werd in totaal 3700 kilo kleding door de 9 boerderijen ingezameld. Koploper was de Rotterdamse kinderboerderij de Heij met 720 kilo, op de voet gevolgd door kinderboerderij de Mikkelhorst in Haren. Zij haalden 700 kilo textiel op.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Bulten bij geiten

> Lammert Moll en Piet Vellema (Gezondheidsdienst voor Dieren)

Regelmatig krijgen medewerkers van de Gezondheidsdienst voor Dieren de volgende vraag “We hebben geiten met bulten, wat moeten we nu doen?” Zo’n vraag zonder nader onderzoek beantwoorden is lastig, want bulten kunnen gevuld zijn met pus, bloed, vocht of weefsel. Belangrijke aandoening Eén van de vervelendste oorzaken van bulten bij geiten in Nederland is de bacterie Corynebacterium pseudotuberculosis, de veroorzaker van CL (caseous lymphadenitis), ook wel ‘bultenziekte’ genoemd. De bacterie dringt het lichaam binnen via kleine huidwondjes, maar ook via de bek, de luchtwegen of zelfs via de intacte huid. Daarna verspreidt de bacterie zich naar de inwendige of uitwendige lymfklieren. Als in de lymfklieren de bacterie overleeft ontstaat een abces waarin de bacterie niet te bestrijden is. Bij geiten komen vooral uitwendige abcessen voor die dus altijd zichtbaar zijn op plaatsen waar de lymfklieren onder de huid liggen. Voor een geitenhouder zijn verdikkingen aan de kaak, voor het schouderblad of de uier het opvallendst. Als een abces doorbreekt, komt daar pus uit die besmettelijk is voor andere dieren. Niet alleen geiten kunnen besmet raken, maar ook andere diersoorten en de mens. Vaak gaat het om mensen die beroepsmatig veel in contact komen met besmette dieren. In Australië, waar CL zeer veel bij schapen voorkomt, wordt regelmatig CL geconstateerd bij slachthuismedewerkers en schapenscheerders. In de literatuur is ook een geval beschreven waarbij het drinken van rauwe melk mogelijk de oorzaak van CL bij de mens is.

Bloedonderzoek Door een gerichte bestrijding komt CL tegenwoordig gelukkig veel minder vaak voor als vijftien jaar geleden. Om te achterhalen of het bij waargenomen bulten ook werkelijk om CL gaat, is het zeer onverstandig om deze te openen, ook als het gaat om het verzamelen van pus voor bacteriologisch onderzoek. Bij het openen of zelfs bij het aanprikken van bulten verspreiden zich miljoenen bacteriën die kunnen zorgen voor infecties bij de andere dieren. Deze bacteriën kunnen maanden in de omgeving overleven. Om CL uit te sluiten is het veel verstandiger om bloedonderzoek op CL te laten uitvoeren. Als CL wordt aangetoond, is het bijna onmogelijk om het aangetaste dier weer te genezen. Daarom raden wij aan om dergelijke dieren af te voeren.

Bij de geit kunnen ook andere met pus gevulde bulten voorkomen die op CL lijken. Ze kunnen ontstaan door wondjes in de huid waarin andere bacteriën binnen kunnen dringen. Deze bulten kunnen overal op de huid voorkomen, dus ook op plaatsen waar zich geen lymfklieren bevinden. Bulten aan de kop kunnen ook ontstaan door ontstekingen van de tanden, kiezen of kaak. Daarnaast kunnen bijvoorbeeld door afwijkende tanden of scherp voedsel ontstekingen in de bek ontstaan die zich kunnen uiten als bulten.

Tularaemie Een andere ziekte waarbij bulten op kunnen treden is tularaemie. Dit is een bacteriële aandoening bij vooral in het wild voorkomende knaagdieren en haasachtigen. Deze ziekte is recent weer een paar keer in Nederland vastgesteld. Dit heeft geresulteerd in enkele besmettingen bij mensen. De infectie wordt vaak overgedragen via stekende insecten of door direct contact met besmette dieren. Mensen kunnen ook worden besmet door het eten van besmet voedsel. Hoewel tularaemie tot nu toe niet veel voorkomt, blijft het opletten, vooral bij geiten die in natuurgebieden lopen.

Bloeduitstortingen, vochtophopingen en cystes Soms worden de bulten veroorzaakt door bloeduitstortingen, meestal door een trauma. Ook kunnen vochtophopingen tussen de kaaktakken ontstaan, bijvoorbeeld door bloedarmoede (haemonchose, leverbot) of eiwittekorten (paratuberculose, leverbot). Cysten van bijvoorbeeld een speekselklier kunnen flinke bulten veroorzaken. Somt zijn bulten ‘solide’, ofwel gevormd uit weefsel. Dit laatste is het geval bij wratten en tumoren.

Gevolgen van injecties Ook injecties kunnen ‘bulten’ veroorzaken. Daarom blijft het bij het toedienen van medicijnen van belang om zo hygiënisch mogelijk te werken. Ook als bij het toedienen van vaccins een nieuwe spuit en naald worden gebruikt zijn ‘bulten’ niet in alle gevallen te voorkomen.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Bijwerkingen met medicijnen

Abces, waarschijnlijk ten gevolge van Q-koortsvaccinatie Zo zijn bij goed uitgevoerde vaccinaties tegen enterotoxaemie, rotkreupel en paratuberculose vaak duidelijke entreacties op de vaccinatieplaats te zien die bovendien langdurig aanwezig kunnen blijven. Voor een deel ontstaan deze plaatselijke verdikkingen door de reactie van het immuunapparaat op het zogenaamde adjuvans, de dragerstof die de werkzaamheid van het vaccin moet verbeteren. In het Q-koorts vaccin zit geen adjuvans en toch kunnen na vaccinatie diffuse verdikkingen ontstaan die in enkele dagen tot hooguit enkele weken weer verdwijnen. Mochten zich na toediening van medicijnen heftiger reacties voordoen dan normaalgesproken mag worden verwacht dan kunnen die reacties worden gemeld bij het CGB (zie kader).

Advies U begrijpt dat er veel oorzaken van ‘bulten’ kunnen zijn. Zeker op bedrijven waar mensen veel in contact komen met geiten is het verstandig om CL uit te sluiten. Eigenlijk zouden kinderen zorgboerderijen er goed aan doen om gecertificeerd CL-vrij te worden en te blijven. Dit laatste kan een probleem zijn omdat het niet altijd makkelijk is om alleen maar geiten aan te voeren die CL-vrij zijn. Bij schapen in Nederland komt CL bijna nooit voor. Toch is het aan te raden om op gemengde bedrijven ook bij schapen bloedonderzoek uit te laten voeren. Op de vraag “Wat moeten we nu doen?” krijgt u daarom vaak het advies om een bloedonderzoek op CL te laten doen. De volgende criteria kunnen u helpen om bulten nader te typeren: • de plaats waar de bult zit (lymfklier, bek); • het aantal; • geleidelijk of snel ontstaan; • het formaat; • de vorm (rond, langwerpig, glad, onregelmatig); • de hardheid (zacht/mogelijk weg te drukken, putje in te drukken of hard); • temperatuur (wel of geen ontsteking); • pijnlijkheid; • beweeglijkheid (wel/niet vergroeid).

Medicijnen worden gebruikt vanwege hun gunstige werking bij ziekte. Helaas heeft elk medicijn, voor zowel mens als dier, ook bijwerkingen. Dat zijn onbedoelde ongunstige effecten die kunnen optreden na gebruik van het medicijn. Sommige medicijnen hebben slechts milde bijwerkingen, andere kunnen ook ernstige bijwerkingen hebben. Een bijwerking treedt niet altijd op. Dat hangt van veel factoren af, waaronder de patiënt. Zo hebben bepaalde medicijnen sterkere bijwerkingen als ze toegediend worden aan een patiënt met een slecht werkende lever of slechte nieren. Of bijwerkingen optreden, kan niet van tevoren worden voorspeld. Bijwerkingen bij de Q-koortsvaccinatie Een aantal kinderboerderijen meldt bulten bij geiten en schapen na de Q-koortsvaccinatie. Ook de KNMvD ontvangt signalen over bijwerkingen van de Q-koortsvaccinatie. Zij roepen dan ook op om hier als dierhouder melding van te maken. Zo kan de bijwerking op de bijsluiter gemeld worden en kan er eventueel vervolgonderzoek gedaan worden door de GD naar mogelijke risico’s. U kunt een melding maken via uw dierenarts, maar u kunt dit ook rechtstreeks melden bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Dat kan via deze link. U vult het formulier in en stuurt deze terug naar het CBG. Zij zijn verplicht nieuwe bijwerkingen te melden bij de European Medicines Agency (EMA). EMA kan op basis daarvan besluiten dat de bijsluiter aan te passen of vervolgonderzoek in te stellen. Lees hier meer over het melden van bijwerkingen bij diergeneesmiddelen

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Nieuw businessmodel voor de kinderboerderij: niet kinderachtig! > Vivian Siebering en Jeroen Klomp

“Wat een sfeervolle, gastvrije plek is onze kinderboerderij. We gaan zelfs regelmatig zonder de kinderen. Laatst had ik er een workshop RecycleArt en binnenkort weer de Green Country Fair. Mijn man Bas kon afgelopen week testrijden met een Tesla en leent zijn hogedrukspuit uit aan de deelcorner. Ik haal er mijn biologische streekbox op en pluk zelf kruiden voor het avondeten. Vaak zitten we met vrienden op het terras en zien we vanaf een afstandje onze kinderen spelen. Ja, het voelt als onze tweede achtertuin.”

Spreken bezoekers in de toekomst zo over de kinderboerderij? Een smaakvolle boerderijwinkel voor de bewuste consument (De Olmenhorst)

De toekomst van de kinderboerderij Een vraagstuk waar menig wethouder en ambtenaar zich op dit moment het hoofd over breekt. Sluiten kan niet zomaar, dan komt de bevolking in opstand. Slecht voor je reputatie. Maar blijven subsidiëren kan niet altijd meer. Om de kinderboerderij draaiend te houden is dus een verdienmodel nodig dat andere inkomstenbronnen en nieuwe partners toelaat. Een hybride businessmodel, waarin veel kleine inkomstenbronnen subsidie bijna overbodig maken dat past bij het natuurlijke karakter en de uitstraling van de locatie. Dit is heel goed mogelijk: door aan te haken bij de energie in de samenleving en naast natuur ook een groene lifestyle centraal te stellen.

Je aanpassen aan je omgeving betekent dat je relaties aangaat met de elementen in je omgeving. Het gaat om inleven in, luisteren naar en verleiden van je omgeving. Op basis hiervan kan je je verbreden: naar thema’s als verantwoord eten en duurzame lifestyle, naar een andere benutting van je ruimte zoals stadslandbouw en Het Nieuwe Werken en naar nieuwe doelgroepen zoals volwassenen en ouderen.

Een kinderboerderij heeft alles in huis om een plek te creëren met behoud van authenticiteit, die aantrekkelijk is voor een breder publiek (Placemaking). Wat ons betreft zit daar de crux voor de oplossing voor je verdienmodel: voeg Groeipotentieel meer waarde toe aan je omgeving en je overlevingskansen Net als in de natuur, ben je als kinderboerderij onderdeel groeien. van een groter geheel: je (leef )omgeving. Van Darwin leerden we: hoe beter je bent aangepast op je omgeving, hoe groter je kans op overleven.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Hoe goed is jouw kinderboerderij aangepast aan zijn mensen zonder werk hebben behoefte aan een zinvolle omgeving? Deze vier vragen helpen je op weg: dagelijkse bezigheid, bedrijven aan een vergaderplek, buurtbewoners aan een plek om lokaal voedsel te 1. Welke ontwikkeling zie je om je heen? verbouwen of te verkopen, duurzame ondernemers Er zijn drie grote ontwikkelingen aan de gang die relevant willen hun product promoten, etc. En andersom: op een zijn voor elke boerderij. Ten eerste, de bezuinigingen van kinderboerderij is er altijd werk genoeg: zijn mensen in de gemeenten, van oudsher de grootste inkomstenbron van buurt daarvoor in te zetten? Voor het verzorgen van de veel kinderboerderijen. Daarnaast is dat de ontwikkeling dieren, voor het tuinieren met of zonder kinderen, voor het van een energieke samenleving, mensen die in hun eigen verzorgen van een workshop of het organiseren van een buurt met buurtgenoten initiatieven ontplooien, zoals oogstfeest? buurtmoestuinen en energie-coöperaties. Tenslotte heeft een steeds grotere groep Nederlanders belangstelling voor plattelandstoerisme. Vooral voor de verkoop Gezocht: kinderboerderijen met lef van eigen producten of teelt. Dit betekent kansen voor boerderijwinkels, streekmarkten en duurzame De hamvraag bij alle mooie ideeën blijft altijd: hoe krijgen foodconcepten. we dat financieel rond? Wij denken dat het belangrijk is om naast geld ook alternatieve systemen te ontwerpen 2. Wie wonen of werken er allemaal binnen een waarmee je zaken kunt doen. Transacties kunnen ook in straal van een paar kilometer? punten plaatsvinden, met een alternatieve munt of via De ouders met kleine kinderen, die ken je al. Wie zijn die ruildiensten. mensen in jouw omgeving met wie je nog geen relatie hebt? Zzp-ers, mensen met een buurtinitiatieven, mensen Wij zoeken kinderboerderijen die met ons op zonder werk, medewerkers van bedrijven, ouderen, ontdekkingstocht willen gaan. duurzame ondernemers etc. Interesse? Mail of bel Vivian of Jeroen. 3. Met wie heb je al een relatie? • Vivian Siebering (Een natuurlijke kijk) | (06) 46 37 50 25 Hoe ziet die relatie eruit? Hoe goed kennen jullie elkaar? Hoe viviansiebering@planet.nl | www.eennatuurlijkekijk.nl : vaak zien jullie elkaar? Kan je de relatie ook anders invullen? meer inspiratie en het (gratis) e-book: ‘Nieuwe businessStel: je ziet de gemeente niet als subsidieverstrekker, maar modellen voor NME’. als partner. Dan kijk je meer naar: wat kan de kinderboerderij • Jeroen Klomp (Zusténebol) | (06) 53 13 17 66 bijdragen aan beleidsdoelstellingen van de gemeente? zustenebol@gmail.com | www.zustenebol.com: samen Op gebied van energie, afval of werkgelegenheid? En op weg naar groene lifestyle. de bezoekers van je boerderij, de ouders met jonge kinderen, maar ook de bewuste consument: kun je daar een intensievere relatie mee aangaan? Kan een bezoek aan de kinderboerderij voor hen nog meer functies hebben? Zoals gelijk even biologische boodschappen doen, iets laten repareren of speelgoed ruilen?

4. Met welke mensen in je omgeving heb je nog geen relatie? Zou je hen kunnen betrekken bij de boerderij? Welke behoefte kunnen zij hebben, waar jij iets in zou kunnen betekenen? En welke behoefte heb jij waar zij misschien iets in kunnen betekenen? Zzp-ers kunnen behoefte hebben aan een werkplek, buurtinitiatieven aan een vergaderplek,

Het begint allemaal met verwondering.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Nieuws uit het veld App RVO: informatie en registratie dieren Raadplegen van de diergegevens terwijl u op de veemarkt staat? Of wilt u de gegevens van uw dier bekijken terwijl u in de stal staat? Dat kan nu via de app Dieren en Bedrijven van RVO. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland ontwikkelde een app voor dierregistratie. Er is begonnen met een app waarmee u de gegevens van een rund, schaap of geit kunt bekijken door het levensnummer in te typen. Ook kunt u de locatie opzoeken waar het dier gehouden wordt. Op dit moment is het helaas nog niet mogelijk om via app in te loggen om al uw eigen bedrijfsgegevens te bekijken of te wijzigen. Het is wel de wens van RVO.nl om dit in de nabije toekomst mogelijk te maken. Download de app in de App Store of Google play.

Veluws heideschaap ras van het jaar Het Veluws heideschaap is door de Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH) gekozen als zeldzaam ras van het grote afstanden af te leggen en die een langharige, jaar 2015. Het ras krijgt dit jaar extra aandacht. draderige vacht hebben. Het Veluws heideschaap is een groot en lang schaap dat relatief hoog op de benen staat. Kuddes Veluwse heideschapen kwamen van oudsher Het schaap is hoornloos en heeft een vacht van witte, vrij voor op de Veluwe, op de aan de Veluwe grenzende grove, lange wolharen. Soms zitten er voskleurige vlekjes zandgrondgebieden in de provincie Utrecht en in op de kop en poten. Het dier heeft een lange staart met Overijssel. Het ras is tegenwoordig kwetsbaar. wol erop. Het traditioneel hoeden van een kudde oorspronkelijke Op de website van www.szh.nl te zien hoe de stichting schapenrassen wordt bedreigd door de concurrentie van het ras promoot. bedrijven die meer oog hebben voor de opbrengst dan voor het behoud van cultuurhistorie. Zolang de waarde van het behoud van cultuurhistorie niet wordt verzilverd, dreigt de traditie van herder met een kudde streekrassen te verdwijnen. Het Veluws heideschaap behoort tot de groep oorspronkelijke heideschapen. Dit zijn sobere schapen die gewend om te leven van de vegetatie op de heidevelden,

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Pannenkoekdag voor/met ouderen 2015 Iedereen heeft het altijd maar druk, druk, druk. Hierdoor krijgen onze opa's en oma's niet altijd de aandacht die ze verdienen. Op Nationale Pannenkoekdag kan je hier verandering in brengen. In Engeland, Ierland en Australië wordt al eeuwenlang Pannenkoekdag (Pancake Day) gevierd op de dinsdag voorafgaand aan Aswoensdag. Aswoensdag is de eerste dag van de christelijke vastenperiode, wat vroeger betekende dat je 40 dagen lang geen eieren, melk en vetten mocht eten. Omdat het zonde was om die ingrediënten weg te gooien, werden daar op die dag pannenkoeken van gebakken. Tegenwoordig wordt er niet meer zo streng gevast. Maar pannenkoeken eten is nog steeds een feest voor jong en oud. Vandaar dat Tefal en Koopmans deze traditie in 2007 ook in Nederland hebben geïntroduceerd. Tijdens Pannenkoekdag wordt extra aandacht besteed aan de oudere medemens. Dit jaar wordt op 27 maart 2015 de Nationale Pannenkoekdag gehouden. Met als hoogtepunt de scholenactie, waarbij honderden basisscholen pannenkoeken bakken voor ouderen.

Regiobijeenkomst CON in Marknesse Op donderdag 16 april zal de halfjaarlijkse bijeenkomst van de kinderboerderijenregio C.O.N. plaatsvinden in Meerzoo in Marknesse. Kinderboerderijen uit het hele land, maar specifiek uit regio Centraal-Oost Nederland zijn van harte welkom om deze dag bij te wonen. De dag duurt van 10 tot 17 uur. Het complete programma volgt nog, maar een rondleiding in Meerzoo zal zeker onderdeel zijn van het programma.

Basisopzet Zorginstellingen kunnen in januari of februari benaderd worden door een basisschool in de buurt met de vraag of ze mee willen doen aan Nationale Pannenkoekdag. Onder het motto 'Bak mee voor ouderen!' verzorgt een enthousiaste groep leerlingen dan een geweldig pannenkoekfeest in het zorgcentrum, in een buurthuis of op de school!  De zorginstelling zelf kan zich niet inschrijven, maar zij kunnen natuurlijk wel contact opnemen met scholen in de buurt. Alle basisscholen in Nederland hebben een uitnodiging met een deelnamecode ontvangen waarmee ze zich kunnen inschrijven. De school ontvangt vervolgens van Koopmans & Tefal een startpakket om een compleet pannenkoekfeest voor uw gasten te verzorgen op 27 maart. Kinderboerderijen komen in dit concept niet voor, maar dat wil niet zeggen dat de pannenkoekdag niet een mooie aanleiding is om als extra aanvulling te dienen door pannenkoeken te bakken op een kinderboerderij door leerlingen van een school. Ouderen worden dan uitgenodigd op de kinderboerderij om te genieten van een pannenkoek.

In de praktijk Door 10 kinderboerderijen in de omgeving van Den Haag en Leiden wordt pannenkoekdag op 27 maart georganiseerd (op initiatief van de Stichting Ondernemende Kinderboerderijen). Zij zetten een leuke activiteit op met ouderen en kinderen (school/kinderopvang) op de boerderij. Dit is een mooi voorbeeld waarbij je met een kleine investering oud en jong een gezellig en onvergetelijk moment kan bezorgen. Kinderboerderijen voor kinderen van 0 – 101! Wil je meer weten over de ervaringen en opzet, stuur een mail naar info@kinderboerderijenactief.nl of kijk op de website van de Pannenkoekendag.

U kunt zich tot 9 april aanmelden via Mario Navis (marionavis@hotmail.com) o.v.v.- Naam boerderij/ organisatie- aantal/namen deelnemers en uw mobiele nummer. De onkosten voor deze dag bedragen € 10,- per persoon. Ook bij vragen kunt u zich tot Mario wenden. Graag tot ziens op donderdag 16 april!

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Kinderboerderijenweekend 2015: een goede buur Op 30 en 31 mei 2015 zal voor de 22e keer het kinderboerderijenweekend plaatsvinden. Het thema voor dit weekend is ‘Een goede buur’. Het kinderboerderijenweekend is een weekend met speciale aandacht voor de kinderboerderij. Want eigenlijk is het best bijzonder dat er zoveel plekken zijn waar je gratis naar binnen kunt voor een leuke kennismaking met de dieren en meteen een leuk dagje uit is! Kinderboerderijen zijn meestal in of vlakbij een woonwijk te vinden. Er vinden op de kinderboerderij allerlei leuke activiteiten plaats. Wist je dat je op de kinderboerderij veel meer kunt doen dan kennis maken met de dieren? Er zijn lessen voor scholen of andere groepen uit de buurt, zoals de kinderopvang of BSO. Sommige kinderboerderijen hebben een vergaderruimte waar bedrijven uit de buurt vergaderen, andere boerderijen organiseren cursussen voor buurtbewoners. Dat alles wordt georganiseerd door de medewerkers, vrijwilligers en cliënten van de kinderboerderij. Ook zij komen vaak uit de buurt. Zo is de kinderboerderij een hele belangrijke ontmoetingsplek in de wijk waar van alles voor en met de buurt gebeurt. En zeg eens eerlijk, wat is er nu leuker dan een kinderboerderij als goede buur te hebben? Leden van de vSKBN ontvangen een handleiding met activiteitensuggesties rondom dit thema. Uiteraard kunt u ook uw eigen activiteiten inzetten!

Het digitale Vakblad: wat vindt u ervan? Tijdens de Algemene Ledenvergadering vSKBN in juni 2014 is samen met de leden besloten om het Vakblad Kinderboerderijen te digitaliseren. Dit past beter in ons huidige tijdsbeeld waarbij vrijwel iedereen over een PC, tablet of mobiele telefoon beschikt. Bovendien kunnen we zo vaker een Vakblad uitgeven met daarin actueler nieuws. Inmiddels zijn er vijf uitgaven digitaal verschenen. Nu zijn we benieuwd wat u ervan vindt! We hebben daarom een vragenlijst online gezet waarbij u uw mening en ervaringen kunt delen. Ook kunt u aangeven wat u nog mist in het Vakblad en hoe u het Vakblad waardert. Zo kunnen wij de inhoud van ons Vakblad nog beter afstemmen op uw wensen. De vragenlijst bestaat uit 25 vragen, grotendeels multiplechoice. Invullen ervan kost u slechts vijf minuten.

Invullen kan via deze link.

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Activiteitenagenda vSKBN De vSKBN heeft een aantal activiteiten en bijeenkomsten op haar programma staan. Deze vindt u hieronder. Houd daarnaast ook onze website www.kinderboerderijen.nl in de gaten voor de meest actuele ontwikkelingen. Wij informeren onze leden via de digitale nieuwsbrief. Indien u deze nieuwsbrief wilt ontvangen, kunt u zich abonneren door een e-mail te sturen naar: website@skbn.net Het volgende staat op het programma 20 en 21 maart NL Doet Do 16 april Regiobijeenkomst CON Marknesse Do 23 april 30 en 31 mei Do 17 september 23 t/m 28 sept.

Regiobijeenkomst ZON Nationaal Kinderboerderijenweekend (zie pagina 25) Landelijke kinderboerderijendag vSKBN EFCF conferentie Gent

Vraag en aanbod van dieren Op de website van de vSKBN is ‘Vraag en Aanbod’ te vinden van dieren. Heeft u een dier te koop of bent u op zoek? Log dan in op de website van de vSKBN en bekijk het aanbod of bied uw dieren aan!

Overzicht komende cursussen Cursuscentrum Dierverzorging Wanneer u dagelijks bezig bent met de verzorging van (huis)dieren op een kinder- of een zorgboerderij, dan zijn deze cursussen van Cursuscentrum Dierverzorging u op het lijf geschreven! Omschrijving

Start

Duur in dagen

Dierenfotografie I

07 maart 2015

Verzorging en hanteren Volièrevogels

10 maart 2015

Open dag Cursuscentrum Dierverzorging

14 maart 2015

Dierenclubdocent

19 maart 2015

Erfelijkheidsleer en fokken rund

21 maart 2015

Erfelijkheidsleer en fokken paard

21 maart 2015

Verzorging en hanteren Paarden en pony’s

31 maart 2015

Nieuw! Cursus Dierenclubdocent De cursus Dierenclubdocent daagt u als liefhebber van dieren en lesgeven uit in uw eigen woonplaats dierenlessen aan kinderen te geven. Bijvoorbeeld op de kinderboerderij, in de natuur, op uw eigen erf of op scholen. Na de cursus staat u er niet alleen voor. Wij bieden de cursus namelijk aan via een uniek samenwerkingsverband met Dierenclub Nederland. De cursus duurt 4 dagen en start op 19 maart. Meer weten? Kijk dan op de website voor alle informatie. Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015

Word lid van de vSKBN En profiteer van alle voordelen!

Elke kinderboerderij, dierenweide of publieksboerderij kan zich aansluiten bij de vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland (vSKBN): de landelijke, overkoepelende belangenbehartiger voor de sector. Beheert u een kinderboerderij? Word dan lid van de vSKBN en ontdek hieronder alle voordelen van het lidmaatschap. De vSKBN biedt u advies en ondersteuning U kunt advisering, begeleiding en ondersteuning van de vSKBN verwachten. Waar moet je aan denken bij het opstarten en beheren van een kinderboerderij? Hoe zit het met zoönosen en hoe kan ik mijn personeel scholen? De vSKBN biedt desgewenst maatwerk op locatie. De vSKBN is gesprekspartner voor kinderboerderijen De vSKBN is de gesprekspartner naar diverse overheden, waaronder het ministerie van EZ en de NVWA. Zij hebben reeds meerdere keren aangegeven de vSKBN als serieuze gesprekspartner te zien die de belangen voor de sector kinderboerderijen behartigt.

Colofon Redactie en foto’s Birgit van der Laan (hoofdredacteur), Ingrid Elderson, Inger van der Laan (foto’s). Landelijk Bureau vSKBN Postbus 77 4190 CB Geldermalsen Tel. nr: 0345 47 30 70 redactie@skbn.net www.kinderboerderijen.nl Rabobank: NL03RABO0385526113 Het Vakblad Kinderboerderijen verschijnt zes keer per jaar digitaal. Een abonnement is inbegrepen bij het lidmaatschap. Meer informatie via de website van de vSKBN. Het geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen, met bronvermelding en voor niet-commerciële doeleinden is toegestaan. De redactie behoudt zich het recht voor reacties in te korten of niet te plaatsen. De inhoud van de artikelen hoeft niet altijd het standpunt van de vSKBN weer te geven.

De vSKBN beheert het Keurmerk Kinderboerderijen en de branchecode De vSKBN heeft het Keurmerk Kinderboerderijen ontwikkeld en in beheer. U kunt advisering en ondersteuning van ons verwachten rondom het Keurmerk Kinderboerderijen. De vSKBN verzorgt daarnaast de toetsing en toekenning van het keurmerk. Sinds 2015 is de vSKBN gestart met de branchecode voor publieksboerderijen. Leden van de vSKBN moeten voldoen aan de branchecode om lid te blijven van de organisatie. De vSKBN houdt u op de hoogte Van de vSKBN krijgt u ondersteuning bij ontwikkelingen, zoals bij dierziekten. Wij versturen regelmatig digitale nieuwsbrieven met informatie en actuele ontwikkelingen. Ook ontvangt u zes keer per jaar het Vakblad Kinderboerderijen. De vSKBN biedt u waardevolle informatie Op het besloten deel van onze website is veel informatie te vinden over het beheer van de kinderboerderij. Daar heeft u ook toegang tot de projectendatabank met bijna 100 kant-en-klare projecten van kinderboerderijen. U kunt ook kinderboerderijenpaspoorten aanvragen en verkopen op uw kinderboerderij. De vSKBN organiseert bijeenkomsten en biedt voordeel Als lid profiteert u natuurlijk ook van de voordelen. Zo organiseert de vSKBN interessante workshops en landelijke en regionale bijeenkomsten voor haar leden. Ook krijgen leden korting, bijvoorbeeld op GroenGelinkt. De jaarlijkse bijdrage is € 395,- per kinderboerderij (2015). Aanmelden kan via onze website: www.kinderboerderijen.nl

Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland | februari 2015