ภาวะผู้นา Leadership
ขอเพียงเรามีความ เพียร พยายาม เดินสูจ่ ุดหมาย ด้วยจิตใจที่มุ่งมั่น แน่วแน่ รู้ตัว รู้ตน รู้คน รู้ความคิด ไม่ หลงระเริงกับคาเยินยอ และท้อถอยกับคาตาหนิ คานินทา ความสาเร็จ ย่อมมาถึงในเร็ววัน...
ดร.กิตติ์กาญจน์ ปฏิพันธ์ ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : ดร.กิตติ์กาญจน์ ปฏิพันธ์
ภาวะผู้นา (Leadership)
18
ภาวะผู้นา (Leadership) การเป็นผู้นานั้นย่อมมีความสาคัญมากกว่าการได้อยู่ในตาแหน่งสูง ๆ หรือ เป็นผู้ที่มี อานาจ วาสนา ร่ารวยทั้งเงินทองหรือการได้เกิดมาจากวงศ์ตระกูลใหญ่โต ผู้นาที่ดีต้อง มีวิสัยทัศน์ มีความดี ความเก่ง มีคุณธรรม และสามารถประสานงานกับคนอื่นได้เป็นอย่าง ดี มีความฉลาดหลักแหลม สารวม รู้จักกาลเทศะ ที่สาคัญคือต้องมีภาวะผู้นา ผู้นาต้อง กล้าพอที่จะให้โอกาสคนที่มีความคิดเห็นไม่ตรงกัน ได้มีโอกาสแสดงความคิดเห็น แสดง ความรู้ความสามารถ เพราะการให้โอกาสทุกคนเท่าเทียมกันจะทาให้ทีมงานมองเห็น ความใจกว้ า งของผู้ น าและมองว่ า ผู้ น ามองประโยชน์ ข ององค์ ก รเป็ น หลั ก ไม่ ไ ด้ ม อง ประโยชน์ส่วนตนเป็นที่ตั้ง ในมุมตรงกันข้ามถ้าผู้นาให้โอกาสและให้งานเฉพาะพวกพ้องที่ คอยประจบ สอพลอ คอยเอาอก เอาใจอย่างเดียว การขาดความร่วมมือและเสื่อมศรัทธา ก็จะเกิดขึ้นในองค์กรอันจะส่งผลให้การบริหารงานขาดประสิทธิภาพและประสิทธิผล ผู้นา ที่ดีจะต้องเรียนรู้เกี่ยวกับการบริหารงาน บริหารคน บริหารชุมชนและบริหารตนเอง ตลอดเวลา เรียนรู้ที่จะมีจิตใจที่เข้มแข็งและมีความมั่นคง เนื่องจากคนที่เป็นผู้นา ย่อมมี ทั้งคนที่ชอบและคนชัง ดังนั้นการฝึกจิตใจให้ หนักแน่น เข้มแข็ง มีสติในการไตร่ตรอง ไม่ยึ ดมั่นถื อมั่น มีค วามยืดหยุ่ นจึง เป็น สิ่ง ที่จาเป็น และถ้ าจะเรียนรู้ได้ดีที่สุ ดก็ คือการ เรียนรู้ตน ไม่หลงตนว่าเป็นผู้ที่มีอานาจ วาสนา แล้วนาอานาจไปใช้ในทางที่ผิด ๆ นั่นเอง ผู้นา (Leader) ในชีวิตของคนที่ได้เป็นผู้นา บางครั้งอาจได้เป็นทั้งผู้นาและผู้ตามในเวลาเดียวกัน ปัจจุบัน สังคมไทยเราขาดผู้นา เพราะค่านิยม ประเพณีและวัฒนธรรมไทย เน้นและ ปลูกฝังให้เชื่อฟังผู้ใหญ่ ไม่ให้โต้เถียงหรือโต้แย้ง เมื่ออยู่ในกลุ่มผู้ใหญ่คนหนุ่มรุ่นใหม่ที่ กล้าคิด กล้าฝัน กล้าทา กล้าตัดสินใจ กล้านาเสนอความคิดใหม่ ๆ จะถูกมองว่าเป็นคน ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
19
ก้าวร้าว หัวรุนแรง นิสัยไม่ดี ก็จะถูกกดดันและปิดกั้นทางความคิด ไม่ได้รับการสนับสนุน ให้มีความก้าวหน้าในการทางาน ผู้นาต้องมีศาสตร์และศิลป์ในการบริหารงาน บริหารคน ต้องใจกว้าง และกล้าพอที่จะให้อภัยคนที่ ทางานผิดพลาด ผู้นาส่วนมากจะคิดถึงแต่ ความก้ า วหน้ า และความส าเร็ จ ของตนเองโดยลื ม หรื อ ไม่ ไ ด้ เ ฉลี ย วใจไปว่า ที ม งานก็ ต้องการความสาเร็จเหมือนกัน และความสาเร็จของทีมงานแต่ละคนก็เป็นกาแพงหรือ เป็นกาลังที่ยั่งยืนให้กับผู้นา การเป็นผู้นาไม่ได้หมายความว่าจะมีหน้าที่คอยแก้ปัญหา เท่านั้น แต่ต้องพยายามวางแผน และป้องกันปัญหาไม่ให้เกิดขึ้นในอนาคตอีกด้วย การมี ทีมงานที่มีความรู้ ความสามารถ มีศักยภาพที่หลากหลายคอยให้คาปรึกษาจึงมี คุณค่า และมีความหมายต่อผู้นาเป็นอย่างยิ่ง ผู้นาบางคนแก้ปัญหาไปวัน ๆ แก้วันนี้ผ่านไป แต่ ไปพบกับดักในวันรุ่งขึ้นต้องแก้ใหม่อีก จนไม่มีเวลาที่ จะวางแผน บริหารจัดการองค์กรใน อนาคต ประเวศ วะสี ราชบัณฑิตกิตติมศักดิ์ ศาสตราจารย์ที่ ได้รับการยอมรับให้ เป็นราษฎร์อาวุโสที่ไม่มีตาแหน่งทางการเมืองใหญ่โตใด ๆ แต่เมื่อใดที่ท่านได้ เสนอทางออกหรื อ คมความคิ ด เห็ น ให้ กั บ สั ง คมแล้ ว จะได้ รั บ การยอมรั บ เพราะตลอดชีวิตของท่านได้อุทิศและมองแต่ประโยชน์ของส่วนรวมมากกว่า ประเวศ วะสี ประโยชน์ส่วนตน ได้ให้ทัศนะเกี่ยวกับ ผู้นาไว้ว่า ผู้นาคือผู้ที่สามารถก่ อให้ สังคมมีจุดหมายร่วมกัน และรวมพลังกันปฏิบัติให้ประสบความสาเร็จตามจุดมุ่งหมาย ผู้นาต้องเฉลียวฉลาด เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม และมีความสามารถในการประสานงาน กับทุกคนให้สามารถทางานร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ #12
ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
20
กระแส ชนะวงศ์ ศาสตราจารย์ที่เป็นนายแพทย์ต้นแบบ คุณลักษณะที่โดดเด่นคือ #13 เป็นผู้มีอารมณ์ดี ยิ้มแย้ม แจ่มใสตลอดเวลา มีบุคลิกอ่อนน้อมถ่อมตน และ ให้เกียรติผู้อื่นอยู่เสมอไม่ว่าบุคคลนั้นจะเป็นใคร ท่านให้โอกาสและความเป็น มิตร ให้ความเท่าเทียมกันทุกคน ท่านได้รับรางวัลเกียรติยศคือรามอนแม็ก ไซไซ สาขาผู้นาชุมชน วาทะที่เป็นอมตะของท่านคือ "การศึกษาของชาว กระแส ชนะวงศ์ ชนบทคืออนาคตของประเทศ" ท่านเป็นบุคคลที่เป็นต้นแบบแห่ง ปฐมชีวิตที่ประสบ ความสาเร็จเป็นอย่างสูงและเป็นบุคคลที่ผู้เขียนให้ความเคารพนับถือเป็นอย่างยิ่ง ได้ให้ ทัศนะเกี่ยวกับผู้นาว่า ผู้นาที่ดีจะต้องมีหน้าที่ในการสร้างผู้นา และสร้างภาวะผู้นาให้กับ คนอื่น ๆ เสมือนว่าผู้ นาต้องเป็นผู้สร้างนาฬิกา ไม่ใช่แค่เพียงคอยบอกเวลาอย่างเดียว และได้กาหนดคุณลักษณะของผู้นาที่มีภาวะผู้นาไว้ว่าจะต้องประกอบไปด้วย 5F คือ 1) มีเป้าหมายที่ชัดเจน (Focus) มีความมุ่งมั่น ศรัทธา ตั้งมั่น ในสิ่งที่ตั้งใจทาอย่างแน่วแน่ 2) มีความยืดหยุ่น (Flexibility) มีความคิดและการกระทาที่ยืดหยุ่นตามสถานการณ์และ ความเป็นจริงที่แปรเปลี่ยนไปตามข้อเท็จจริง 3) มีความรวดเร็ว (Fast) มีความรวดเร็วใน การคิดและตัดสินใจ แม้จะอยู่ในสถานการณ์ที่กดดันและคับขัน ต้องมีความสามารถ มีความคล่องแคล่ว ว่องไวต่อการแก้ปัญหา 4) มีความเป็นกัลยาณมิตร (Friendly) มี ความเป็นกัลยาณมิตรกับทุกคน รู้จักประสานงานทั้งคนที่มีความคิดเห็นที่ตรงกันและไม่ ตรงกัน ให้สามารถทางานร่วมกันได้อย่างมีความสุข มีความจริงใจ ไว้ วางใจทีมงาน และ 5) มีความสนุกสนาน (Fun) สร้างบรรยากาศในการทางานที่สนุก สนาน ไม่ตึงเครียด ยิ้มแย้ม แจ่มใส มองปัญหาและคนรอบข้างในแง่บวก และได้ให้ทัศนะเกี่ยวกับผู้นาไว้ว่า จะต้องเป็นบุคคลที่สามารถทาให้ผู้อื่นยอมรับ และสามารถจูงใจ ชักนา ชี้นา มีบทบาท และมี อิ ท ธิ พ ลเหนื อ บุ ค คลอื่ น สามารถขจั ด ปั ญ หา ข้ อ ขั ด แย้ ง ที่ เ กิ ด ขึ้ น ท าให้ ก าร ปฏิบัติงานของกลุ่มบรรลุเป้าหมายได้เป็นอย่างดี ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
21
ศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ ผู้อานวยการสถาบันอนาคตศึกษาเพื่อ การพัฒนา (ไอเอฟดี) ซึ่งก่อตั้งขึ้นด้วยวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิจัยเชิงสหวิทยาการในเรื่อง ที่ มี ผ ลต่ อ สั ง คมและประเทศชาติ ใ นอนาคต โดยมุ่ ง ส่ ง เสริ ม ให้ ค นไทยมี มุ ม มองและ วิสัยทัศน์กว้างไกล ท่านได้ให้ทัศนะเกี่ยวกับผู้นาไว้ว่าคือผู้ที่สามารถนาทิศนาทางผู้อื่นให้ ก้าวไปข้างหน้าสู่จุดมุ่งหมายตามที่ตั้งใจไว้ได้โดยใช้ ศักยภาพของความเป็นผู้นาที่มีอยู่ เพื่อส่งผลให้สามารถกาหนดทิศทางของผู้ติดตามให้ไปสู่เป้าหมายเดียวกัน ทั้งยังได้ให้ ทั ศ นะไว้ว่า ลั ก ษณะพื้ น ฐานของผู้ น าที่ ดี จ ะต้ อ งประกอบไปด้ ว ยความซื่อ สั ต ย์ ความ ยุติธรรม การรักษาคาพูด มีระเบียบวินัย ความรับผิดชอบ ความกล้าหาญ กล้าตัดสินใจ เอาจริงเอาจัง มีความอดทน เสียสละ มีคุณธรรมจริยธรรม และได้กาหนดภาระหน้าที่ ของผู้นาคือการสร้างคน ให้เติบโตอย่างมีศักยภาพ มีประสิทธิภาพ สามารถปรับตัวต่อ การเปลี่ยนแปลงในอนาคตได้ วอร์เ รน เบนนิส (Warren Bennis) ศาสตราจารย์ กิ ตติ มศัก ดิ์ แห่ ง มหาวิท ยาลั ย เซาท์เทริน แคลิฟอร์เนียได้รับการยอมรับว่าเป็น กูรูแห่งศาสตร์ด้านการสร้างภาวะผู้นา #14 เป็นศาสตราจารย์ด้านการบริหารธุรกิจ ทั้งยังเป็นอาจารย์ ณ มหาวิทยาลัย บอสตันและมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ท่านเป็นหนึ่งในบุคคลที่สาคัญของโลก ในการพัฒนาผู้นา ได้ให้ทัศนะไว้ว่าผู้นาคือผู้ที่มีศิลปะในการนาและกระตุ้น Bennis ผู้ อื่ น ยึ ด มั่ น ในความถู ก ต้ อ ง มี ค วามซื่ อ สั ต ย์ มี คุ ณ ธรรม ชอบเรี ย นรู้ ตลอดเวลา มีความสามารถในการสื่อสารเป็นเยี่ยม มีวิสัยทัศน์ และสติปัญญาเฉลียว ฉลาด ท่านมีคาคมประจาตัวว่า หัวใจที่สาคัญในการสร้างทักษะความเป็นผู้นาคือ การมี ความไว้วางใจทีมงาน การเป็นผู้นาที่ดีได้นั้นจะต้องรักษาภาพพจน์เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดี ไม่ใช่การสร้างภาพลักษณ์ที่หลอกลวงแห่งการเป็นคนเก่ง คนดี
ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
22
จอห์น เอแดร์ (John Adair) ชาวสหราชอาณาจักร อาจารย์พิเศษที่มหาวิทยาลัย #15 อ๊อกฟอร์ดสาขาวิชาภาวะผู้นาเจ้าของทฤษฏีว่าด้วยกิจกรรมที่ผู้นาพึงกระทา หนึ่งในบุคคลคนสาคัญของโลกในการพัฒนาภาวะผู้นา และศาสตราจารย์ ด้านภาวะผู้นา ณ มหาวิทยาลัยซัวเรย์ หนังสือที่เป็นที่ยอมรับและขายดีที่สุด คือ Great Leaders ซึ่งเขียนเกี่ยวกับผู้นาที่มีคุณภาพ ได้ให้ทัศนะไว้ว่าผู้นาที่ Adair จะประสบความสาเร็ จได้นั้นไม่ได้มีความสามารถแต่การจูงใจทีมงานเท่านั้น แต่ต้องมี ความสามารถในการกระตุ้นให้ เกิดความกระตือรือร้น อยู่เสมอ และให้กาลังใจตนเอง ตลอดเวลา ลั ก ษณะของภาวะผู้ น าในทั ศ นะของท่ า นประกอบไปด้ ว ย มี ค วามเพี ย ร พยายาม มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มีความมั่นใจในตนเองและมีพลังกาลังใจอันแข็งกล้า จากทัศนะของนักวิชาการ นักบริหารการศึกษา นักการแพทย์ และนักจิตวิทยา สามารถสรุปความหมายของผู้นาคือ ผู้ที่มีคุณลักษณะและความสามารถพิเศษในการนา บุคคลอื่น ๆ ด้วยการจูงใจหรือใช้อิทธิพลชี้นาให้ผู้อื่นกระทาหรือไม่กระทาในสิ่งที่ต้องการ ด้วยความเต็มใจ เพื่อให้บรรลุเป้าหมายอย่างมีประสิทธิผล ภาวะผู้นา (Leadership) ความเจริญของสังคมเกิดจากผู้นาที่มีภาวะผู้นา คนส่วนใหญ่เชื่อกันว่า ภาวะผู้นา จะมีเฉพาะในผู้นาเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงภาวะผู้นาเกิดขึ้นได้กับทุกคน สามารถ เรียนรู้และพัฒนาได้ ขอเพียงเปิดใจที่จะเรียนรู้ รับรู้ สิ่งใหม่ ๆ เทคโนโลยีใหม่ ๆ และ พัฒนาตนเองอยู่เสมอการเป็นผู้นาที่มีภาวะผู้นาต้องหาเวลาและโอกาสยืนในที่เด่นชัด ให้ ทุกคนสามารถมองเห็น คาว่ายื นในที่เด่นชัดไม่ใช่ยืนสูงกว่าคนอื่น ๆ แต่เป็นการนาเสนอ การกระทาที่ได้รับการยอมรับแห่งความสาเร็จ ให้ผู้อื่นรับรู้ ผู้นาที่มีภาวะผู้นาต้องเก่งงาน เก่งคน เก่งจัดการเวลา และรู้จักครองตน ครองคน และครองงาน ซึ่งจะทาให้เกิดการ ยอมรับนับถือจากทีมงาน นาไปสู่การเชื่ อมั่น ศรัทธา และถวายชีวิตในการทางาน ผู้นาที่ มีความสร้างสรรค์มีภาวะผู้นาล้วนเป็นที่ปรารถนาของทีมงาน ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
23
องค์กรไม่ว่าจะเป็นองค์กรเล็กหรือองค์กรใหญ่ ไม่ว่าจะดาเนินธุรกิจที่หวังผลกาไร หรือเป็น หน่วยงานของราชการที่ ไม่หวังผลกาไรแทบทุกองค์กรล้วนแสวงหาผู้นาที่ มี ภาวะผู้นาทั้งสิ้น แต่ส่วนมากผู้นาที่มีในหน่วยงานทั่วไปจะเป็นผู้นาที่ปรับเปลี่ยนตัวเองไป ตามสภาพ เพียงเพื่อความอยู่รอดของตาแหน่งที่ดารงอยู่ในขณะนั้นโดยไม่ได้มีจุดยืนหรือ ความมุ่งมั่นและอุดมการณ์ใด ๆ ที่จะพัฒนาองค์กรอย่างแน่วแน่ การแสวงหาผู้นาที่พร้อม จะเป็นส่วนหนึ่งและพร้อมจะจัดการกับความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น ด้วยความสลับ ซั บ ซ้ อ น ในอนาคต การค้ น หาผู้ น าที่ มี ค วามรู้ ความสามารถ มี ค วามเฉลี ย วฉลาด มีไหวพริบ สติปัญญาเป็นเลิศ มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ กล้ารับผิดชอบในสิ่งที่ตัดสินใจ และกล้าเสี่ยงกับสถานการณ์ที่กดดัน ท้าทาย มีภาวะผู้นา จึงเป็นสิ่งที่ใฝ่ฝันและแสวงหา เพื่อให้เป็นผู้นาในอุดมคติ เป็นผู้นาของคนรุ่นใหม่ พระมหาวุฒิชัย หรือ ว. วชิรเมธี ได้ให้ทัศนะเกี่ยวกับภาวะผู้นา จากการบรรยาย พิเศษในหัวข้อ พุทธบริหาร ณ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ประกอบไปด้วย 1) มีวิสัยทัศน์ (Vision) เป็นความสามารถในการมองเห็นเป้าหมายในอนาคตที่ชัดเจน 2) มียุทธศาสตร์/ ยุทธวิธี (Strategies) ในลักษณะทาน้อยได้มาก (less is more) โดยเลือกทาแต่สิ่งที่ดี ที่สุด 3) มีศิลปะ (Art) ในการใช้คน และก่อนจะใช้คนต้องยอมให้เขาใช้ก่อนด้วยการไป อยู่กับเขา เรียนรู้แนวทางและวิธีการจากเขา จากนั้นออกมาฝึกใช้คนจากประสบการณ์ที่ ได้เรียนรู้มา และไปหาคนมาใช้ ซึ่งจะเป็นคนเก่ง คนดี มีความรู้ความสามารถ โดยยึด หลักการใช้คนให้ถูกกับงาน 4) มีความซื่อสัตย์ สุจริต (Honestly) เพราะคนไม่สะอาด ทุจริต ไม่สามารถขึ้นสู่ตาแหน่งที่ สูงได้ และ 5) มีสติ ไตร่ตรองอย่างละเอียดรอบคอบ (Elaboration) ดังคาที่พระท่านว่าสติมาปัญญาเกิด สติเตลิดจะเกิดปัญหา การมีสติยับยั้ง ชั่งใจ ไม่โลภ ไม่หลงในลาภ ยศ อานาจ เงินตรา ตั้งมั่นในการเป็นคนดี จึงจะเป็นบุคคลที่ ประสบความสาเร็จได้อย่างยั่งยืน ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
24
ไพฑูรย์ สินลารัตน์ ศาสตราจารย์สาขาการบริหารการศึกษา ปัจจุบันดารงตาแหน่ง #16 ประธานคณะกรรมการคุ รุ ส ภา ได้ ให้ ทั ศ นะเกี่ ย วกั บภาวะผู้ น าไว้ว่า เป็ น กระบวนการหรือการกระทาที่มีความทันสมัยต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก พร้ อ มผลั ก ดั น ให้ ผู้ อื่ น เห็ น พร้ อ มและสามารถท าไปพร้ อ ม ๆ กั น ได้ อ ย่ า ง ซื่อสัตย์และมีความรับผิดชอบ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ ไพฑูรย์ สินลารัตน์ ส่วนตน เป็นผู้นาทางด้านความคิด คิดไตร่ตรองอย่างละเอียด รอบคอบ คิดอย่างเป็น ระบบ และที่สาคัญจะต้องมีความคิดเชิงสร้างสรรค์ วิโรจน์ สารรัตนะ รองศาสตราจารย์ ส าขาการบริ หารการศึก ษา อดีตประธาน #17 หลักสูตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปัจจุบันดารงตาแหน่งประธาน หลั ก สู ต รสาขาวิ ช าการบริ ห ารการศึ ก ษาที่ มหาวิ ท ยาลั ย มหามกุ ฏ ราช วิ ท ยาลั ย วิ ท ยาเขตอี ส าน ศึ ก ษาค้ น คว้ า เกี่ ย วกั บ การพั ฒ นาภาวะผู้ น า มากกว่า 10 ปี และเป็นบุคคลที่สร้างผู้นาให้มีภาวะผู้นา เป็นผู้ ที่มีวิสัยทัศน์ วิโรจน์ สารรัตนะ มีบุคลิกที่โดดเด่น ในด้านเป็นคนที่มีความมุ่งมั่น ทุ่มเทสูง แต่ในขณะเดียวกันก็ มีความ ยื ด หยุ่ น ปรั บเปลี่ ย นทั ศ นคติ แ ละแนวความคิ ด ตามข้ อ มู ล สารสนเทศที่ ถู ก ต้ อ ง ได้ ใ ห้ ความหมายเกี่ยวกับภาวะผู้นา ไว้ว่าเป็นกระบวนการที่ผู้บริหารจะทาให้มีอิทธิพลต่อ พฤติกรรมของคนอื่นๆ เพื่อให้สามารถบรรลุเป้าหมายร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิผล จีระ หงส์ลดารมภ์ ศาสตราจารย์ที่เชี่ยวชาญในด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ #18 ปัจ จุ บั น ด ารงตาแหน่ ง เลขาธิก ารมู ล นิ ธิพั ฒนาทรั พ ยากรมนุ ษ ย์ ร ะหว่ า ง ประเทศ ผู้ที่มีความมุ่งมั่น ทุ่มเทสูงในการพัฒนามนุษย์ให้มีภาวะผู้นาและ ความคิดที่เป็นระบบ เจ้าของแนวคิดและทฤษฏีทุน 8 K’s ที่เป็นพื้นฐาน ของการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ซึ่งประกอบไปด้วยทุนมนุษย์ ทุนทางปัญญา จีระ หงส์ลดารมภ์ ทุนทางจริยธรรม ทุนแห่งความสุข ทุนทางสังคม ทุนแห่งความยั่งยืน ทุนทางไอที ทุนทาง ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
25
ความรู้ ทั ก ษะ และทั ศ นคติ ทฤษฎี HRDS เพื่ อ การบริ ห ารทรั พ ยากรมนุ ษ ย์ อ ย่ า งมี ประสิทธิภาพและการทางานอย่างมีความสุข ประกอบด้วยการสร้างความสุข การยอมรับ นับถือซึ่งกันและกัน การยกย่องให้เกียรติกันและมีความยั่งยืน ท่านได้ให้เกียรติผู้เขียนจุด ประกายระบบการคิด ไว้ว่าคนไทยควรมีอิสระ (Independent) ในการคิด การตัดสินใจ ด้วยการคิดไตร่ตรองอย่างละเอียด รอบคอบ มีเหตุผล มีสติไม่ใช้อารมณ์ ไม่ใช่เอาระบบ พวกมากลากไปในการตั ดสิ นปั ญ หาและได้ ให้ ความหมายเกี่ ย วกั บภาวะผู้ น าว่า เป็ น กระบวนการที่ มี อิ ท ธิ พ ลต่ อ กลุ่ ม สามารถน ากลุ่ ม ให้ ป ฏิ บัติ ง านต่ า ง ๆ เพื่ อ ให้ บ รรลุ เป้าหมายขององค์กรได้อย่างมีประสิทธิผล ปีเตอร์ นอร์ทเฮาส์ (Peter Northouse) ศาสตราจารย์ ที่เชี่ยวชาญในด้านภาวะ ผู้นา ปัจจุบันทางาน ณ มหาวิทยาลัยเวสเทริน์ มิชิแกน ให้คานิยามภาวะ ผู้นาไว้ว่า“ภาวะผู้นาเป็นกระบวนการของบุคคลที่มีอิทธิพลต่อกลุ่มบุคคล เพื่อให้สามารถบรรลุเป้าหมายร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิผล”ซึ่งสอดคล้อง Northouse กับทัศนะของ รองศาสตราจารย์ ดร.กนกอร สมปราชญ์ ที่กล่าวว่า การใช้ อิทธิพลหรืออานาจหน้าที่ในความสัมพันธ์ ที่มีอยู่ต่อสมาชิก ในสถานการณ์ต่าง ๆ เพื่อ ปฏิบัติการหรืออานวยการ โดยใช้กระบวนการติดต่อเพื่อมุ่งให้บรรลุตามเป้าหมาย จอห์น ซี แม๊กซ์เวลล์ (John C. Maxwell) ได้รับการขนานนามเป็น ปรมาจารย์ #20 ด้านภาวะผู้นาอัน ดับหนึ่ง ของโลก ได้รับการจัดอันดั บให้เป็น กูรูผู้ทรง อิทธิพลด้านภาวะผู้นามากที่สุดประจาปี 2550 เจ้าของหนังสือ ติดอันดับ ขายดีที่สุด“ขุมทองของผู้นา”ให้ทัศนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาไว้ว่าคือการกล้า Maxwell เสี่ยง มองเห็น ทุ ก โอกาสขณะที่ ผู้อื่นมองเห็นวิก ฤต สร้ างแรงบั นดาลใจ สร้างจินตนาการ ปลุกความกล้า มุ่งสู่ความสาเร็จ รู้จักการใช้หัวใจประสานงานกับคน รอบข้างและยังให้แง่คิดด้วยว่า "ภาวะผู้นาไม่สามารถพัฒนาขึ้นในชั่วพริบตา แต่สามารถ พัฒนาไปได้ตลอดชีวิต" ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
26
จอห์น พี คอทเตอร์ (John P. Kotter) ศาสตราจารย์ด้านพฤติกรรมองค์การและ #21 บริ ห ารทรั พ ยากรมนุ ษ ย์ ด้ า นภาวะผู้ น าและการเปลี่ ย นแปลง สอนที่ มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด เป็นที่รู้จัก กันอย่างกว้างขวางในฐานะผู้เชี่ยวชาญใน การสร้างภาวะผู้นา คาพูดที่เป็นกุญแจหลักที่สาคัญคือหน้าที่แรกของผู้นาคือ การเป็นผู้สร้างความเปลี่ยนแปลง ผู้นาจาเป็นต้องมีความสามารถในการ Kotter กระตุ้น ให้กาลังใจและจูงใจคน แนวคิดที่สาคัญของศาสตราจารย์คอทเตอร์เกี่ยวกับผู้นา ที่ ส าคั ญ คื อ ผู้ น าจ าเป็ น จะต้ อ งมี ภ าวะผู้ น าและมี อิ ท ธิ พ ลต่ อ กลุ่ ม เพื่ อ น าไปสู่ ค วาม เปลี่ยนแปลง ปีเ ตอร์ เอฟ ดรั ก เกอร์ (Peter F. Drucker) ชาวออสเตรี ย เกิ ด ที่ ก รุ ง เวีย นนา #22 ศาสตราจารย์ด้านการบริหาร อาจารย์สอนที่มหาวิทยาลัยนิวยอร์ค ได้ให้ ทัศนะไว้ว่าภาวะผู้นาไม่ใช่การมีบุคลิกภาพที่โดดเด่น มีเสน่ห์ดึงดูดใจ แต่ เป็นความรู้ ความสามารถ วิสัยทัศน์ ที่สูงกว่าคนอื่น หากต้องการสร้างผู้นา Drucker ให้มีความเป็น ผู้นาจาเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องส่งผ่านวิสัยทัศน์จากผู้นาไปสู่ ทีมงาน จากทัศนะของนักวิชาการ นักบริหารการศึกษา นักจิตวิทยา และนักธุรกิจ สามารถ สรุปความหมายของภาวะผู้นาได้ว่า เป็นกระบวนการหรือพฤติกรรมในการแสดงออก หรือมีอิทธิพลต่อกลุ่มเพื่อให้บรรลุเป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
27
ทฤษฏีภาวะผู้นา ความสาเร็จขององค์กร ล้วนเกิดจากผู้นาที่มีภาวะผู้นา การศึกษาเรื่องภาวะผู้นา ได้จาแนกเป็น 4 ทฤษฏีคือ ภาวะผู้นาเชิงคุณลักษณะ พฤติกรรม สถานการณ์ และการบูร ณาการ ดังรายละเอียดต่อไปนี้ 1. ทฤษฎีภาวะผู้นาเชิงคุณลักษณะ (Traits Theory) การศึ ก ษาภาวะผู้ น ายุ ค แรก ๆ จะมองด้ า นคุ ณลั ก ษณะเป็น ส าคั ญ ซึ่ ง มี ค วาม หลากหลายมิติ และกว้างขวางมากถึงขนาดมีการศึกษาคุณลักษณะผู้นาที่พึงประสงค์ใน องค์กรต่าง ๆ และมีความเชื่อว่าผู้นาที่มีคุณลักษณะดีจะนาองค์กรไปสู่ความสาเร็จ ผู้นาที่ ดีเพราะมีคุณลักษณะที่พิเศษคือ มี ความสามารถในการนา มีความกล้าหาญ มีวิสัยทัศน์ และเชื่อว่า ภาวะผู้นามีมาตั้งแต่ กาเนิด ไม่สามารถสร้างได้ ผู้เขียนสามารถสรุปทฤษฏี ภาวะผู้นาเชิงคุณลักษณะ ดังต่อไปนี้ #23 1) มีความมุ่งมั่น ทะเยอทะยาน 2) มีความน่าเชื่อถือและไว้ใจได้ 3) มีความซื่อสัตย์ สุจริต 4) มีความยุติธรรม 5) มีความสามารถในการตัดสินใจ 6) มีวินัยในตนเองและผู้อื่น 7) มีความรับผิดชอบ 8) ชอบนาคนอื่น 9) มีความยืดหยุ่น
2. ทฤษฎีภาวะผู้นาเชิงพฤติกรรม (Behavior Theory) ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
28
การที่ผู้นามีคุณลักษณะที่ดีมิได้รับประกันความสาเร็จในการบริหารองค์กรเสมอ ไป การศึกษาภาวะผู้นาเชิงพฤติกรรมเป็นการพัฒนาขึ้นอีกขั้น ด้วยการมองว่าผู้นาที่ดี นอกจากมีคุณลักษณะที่ดี แล้วจะต้องมีพฤติกรรมที่ดีด้วย จะมองในด้านผู้นาที่มุ่งคน มุ่ ง งาน และมี ค วามเชื่ อ ว่ า ผู้ น าสามารถสร้ า งได้ อ ย่ า งมี คุ ณ ภาพ โดยสรุ ป ภาวะผู้ น า เชิงพฤติกรรมมีดังนี้ 1) ภาวะผู้นาที่เอาใจใส่ทั้งคนและงานอย่างสมดุล 2) ภาวะผู้นาที่เดินสายกลาง มีความคิดริเริ่ม สร้างสรรค์ และมีความยืดหยุ่น 3. ทฤษฎีภาวะผู้นาเชิงสถานการณ์ (Situation Theory)
จากทฤษฏี เ ชิ ง คุ ณ ลั ก ษณะและทฤษฏี เ ชิ ง พฤติ ก รรมการแสดงออกที่ ดี เ ลิ ศ ไม่ สามารถตอบโจทย์แห่งความสาเร็จขององค์กรได้ จึงมีการศึกษาภาวะผู้นาเชิงสถานการณ์ ขึ้ น อี ก ขั้ น หนึ่ ง และศึ ก ษาในเชิ ง ของสติ ปั ญ ญา วุ ฒิ ภ าวะทางอารมณ์ ข องบุ ค คลเพื่ อ ตอบสนองการทางานที่มีผลสั มฤทธิ์สูง มีการศึกษาภาวะผู้นาตามสถานการณ์ว่าขึ้นกับ วุฒิภาวะของผู้ตามทั้งในเชิงความรู้ ความสามารถ สติปัญญา และมีความเชื่อกันว่าหาก ผู้ตามมีวุฒิภาวะ มีศักยภาพ ผู้นาก็จะไม่มุ่งคนหรือมุ่งงานมากนัก แต่จะเป็นส่วนหนึ่งใน การเรียนรู้หรือการเป็นทีมงานที่ก้าวเดินไปพร้อม ๆ กันด้วยข้อจากัดที่ว่า 1) ผู้นาที่มีคุณลักษณะที่ดีไม่ได้รับประกันความสาเร็จในการบริหารงานเสมอไป 2) ผู้นาที่มีพฤติกรรมที่ดีเยี่ยม ทางานหนัก อาจจะไม่ทันกับโลกสมัยใหม่ 3) สถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา จึงต้องอาศัยภาวะผู้นาตามสถานการณ์ ผู้นาที่มีภาวะผู้นาเป็นจุดแข็งในตอนแรกแต่กลับเป็นจุดอ่อนในตอนหลัง ในขณะที่ ลักษณะและพฤติกรรมของบางคนที่เคยเป็นจุดอ่อนแต่กลับกลายเป็นจุดแข็ง ทั้งนี้ ทั้งนั้น ขึ้นอยู่กับแต่ละสถานการณ์ 4. ทฤษฏีภาวะผู้นาเชิงบูรณาการ (Integrate Theory) ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
29
ในโลกและภาวะการณ์ ที่ซับซ้อ น ซ่อนเงื่อน บุคลิกลั กษณะ พฤติกรรม และ สถานการณ์ ยัง ไม่ เพี ยงพอสาหรับ การศึ กษาด้ านภาวะผู้น า เพราะสั งคมโลกมีค วาม คลุ ม เครื อ ไม่ ชั ด เจน จึ ง มี ก ารหลอมรวมทฤษฏี ด้ า นคุ ณ ลั ก ษณะ พฤติ ก รรม และ สถานการณ์ เป็นทฤษฏีภาวะผู้นาเชิงบูรณาการ เพื่อให้สอดคล้องกับยุคแห่งการแข่งขัน และยุคแห่ง การเปลี่ยนแปลงอีกทั้ง ยังมีภาวะผู้นาอีกจานวนมากที่ ควรศึกษาทั้งในเชิง แนวความคิด ทฤษฏี บทความและงานวิจัยต่อไป
แนวความคิดภาวะผู้นายุคใหม่ นอกจากภาวะผู้นาทั้ง 4 ทฤษฏีแล้ว ยังมีภาวะผู้นาใหม่ที่เกิดขึ้นมาเรื่อย ๆ ทั้งนี้ อาจจะเหมือนหรือแตกต่างกันในบางเรื่อง บางพฤติกรรม บางสถานการณ์ เพื่อให้เกิด ความชัดเจนในแต่ละภาวะผู้นา ผู้เขียนจึงเสนอแนวความคิดเพื่อให้เกิดความรู้อย่างลึกซึ้ง 1. ภาวะผู้นาเชิงการเมือง (Political Leadership) เป็นบุคลิกลักษณะพฤติกรรมและกระบวนการที่แสดงออกถึงการมีทักษะ มีความรู้ มีความชาญฉลาดในทางการเมือง มีบารมีสูง สามารถประสานงานและใช้งานคนที่มี ความรู้ ความสามารถ ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านมาเป็นทีมในการทางาน มีอุดมการณ์ มีความกล้าหาญ เด็ดขาดในการตัดสินใจ บนพื้นฐานความถูกต้อง มีหลักการที่แน่วแน่ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตน มีหลักธรรมาภิบาล 2. ภาวะผู้นาเชิงวิสัยทัศน์ (Visionary Leadership) เป็ น กระบวนการน าพาองค์ ก รสู่ ทิ ศ ทางและเป้ า หมายที่ ชั ด เจนด้ ว ยการรู้ จั ก สภาพการณ์ ใ นอดี ต ปั จ จุ บั น และการมองอนาคตอย่ า งลึ ก ซึ้ง แล้ ว น ามาผสมผสาน เชื่อมโยง หลอมรวมเข้าด้วยกัน ผู้นาต้องมีทักษะทั้งด้านการคิดอย่างเป็นระบบและมอง เชิงอนาคตภาพ สามารถบริหารคน บริหารตน บริหารงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ กล้า นาและกล้าจัดการกับความเปลี่ยนแปลงเพื่อทาให้องค์กรเป็นเลิศในทุก ๆ ด้าน 3. ภาวะผู้นาทีม (Team Leadership) ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
30
เป็นพฤติกรรมที่แสดงออกถึงการมีทักษะ มีความรู้ มีความสามารถพิเศษ เข้าใจ ถึงความแตกต่างของทีม มีศาสตร์และศิลป์ในการจูงใจ หรือสร้างแรงบันดาลใจทีมงานให้ สามารถทุ่มเทแรงกายและแรงใจทางานเพื่อให้บรรลุจุดหมายของตนเองและองค์กร เป็น ประเภทสั่งงานไม่ใช่สั่งการ มีความสามารถในการประสานบุคคลทั้งที่มีความคิดเห็น ตรงกันและไม่ตรงกันให้สามารถทางานร่วมกันได้อย่างมีความสุข 4. ภาวะผู้นาเชิงกลยุทธ์ (Strategic Leadership) เป็นกระบวนการที่แสดงออกถึงการมี ความรู้ความสามารถพิเศษในการวางแผน กลยุทธ์และแนวทางอย่างชัดเจน มีจุดมุ่งหมายในการขับเคลื่อนด้วยการบริหารองค์กร และบุคลากร ภาวะผู้นาประเภทนี้จะต้องมีการคิด วางแผนอย่างเป็นระบบ มีคุณลักษณะ ที่ โ ดดเด่ น คื อ มี ค วามนิ่ ง สุ ขุ ม ลุ่ ม ลึ ก รอบคอบ มี วุ ฒิ ภ าวะทางอารมณ์ คิ ด ไตร่ ต รอง เชื่อมโยงทั้งในอดีต ปัจจุบัน นาไปสู่การคาดการณ์ในอนาคตที่ชัดเจนและแม่นยา 5. ภาวะผู้นาเชิงศรัทธาบารมี (Charismatic Leadership) เป็ น ภาวะผู้ น าที่ อ ธิ บ ายถึ ง ผู้ น าที่ มี บ ทบาท มี อิ ท ธิ พ ลต่ อ การเปลี่ ย นแปลงใน เชิงทัศนคติและความรู้สึกของสมาชิกในองค์การ โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่มีความไม่ลง ตัว มองประโยชน์ส่วนรวมเป็นหลัก มีความเชื่อมั่นในตนเองสูง กล้าเสี่ยง กล้าลอง กล้า ท้าทายแม้จะตกอยู่ในสถานการณ์ที่กดดันเพียงใดก็ตาม มีทักษะและความสามารถในการ สื่อสารที่เป็นเลิศ นาไปสู่ความเชื่อมั่นและศรัทธาจากผู้ตามอย่างเต็มใจ 6. ภาวะผู้นาทางการศึกษา (Educational Leadership) เป็นกระบวนการที่แสดงออกถึงการมีความรู้ ความสามารถ ความเชี่ยวชาญ ความ เป็นอัจฉริยะ ความสามารถพิเศษในการบริหารจัดการศึกษาอย่างมีประสิทธิภาพ มีความ ยื ด หยุ่ น ในการปรั บ ตั ว เข้ า กั บ ทุ ก สภาพการณ์ น านวั ต กรรมมาประยุ ก ต์ ใ ช้ มองที่ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและคุณภาพของผู้เรียนเป็นเป้าหมายหลัก
7. ภาวะผู้นาเชิงระบบ (Systematic Leadership) ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
31
เป็นอิทธิพลหรือ กระบวนการในการนาอย่างมีประสิทธิภาพ มีความยืดหยุ่น มีความสามารถพิเ ศษในการคิ ด การตัดสิ นใจในภาพรวมอย่ างเป็นระบบ มีค วามคิ ด เชิงสร้างสรรค์ กล้าท้าทายในการให้ความร่วมมือทางานร่วมกัน ประสานงาน เชื่อมโยง ส่วนต่าง ๆ เข้าด้วยกันอย่างสมดุลและการบริหารจัดการเพื่อนาไปสู่การเปลี่ยนแปลง 8. ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ (Creative Leadership) ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์เป็นความสามารถในการจูงใจ ประสานงาน และนาบุคคล อื่น ๆ อย่างมีวิสัยทัศน์ จินตนาการ และความยืดหยุ่น ด้วยวิธีการหรือแนวทางใหม่ ๆ อย่างท้าทายและสร้างสรรค์ โดยอาศัยปัจจัย ทางด้าน 1) สภาพแวดล้อมแบบเปิด ด้วย การไว้วางใจ ให้อิสระในการคิด พร้อมสนับสนุนความคิดใหม่ ๆ 2) แรงจูงใจภายใน ด้วย การมีความอยาก ความหวัง ความปรารถนา ความเพียรพยายาม มุ่งมั่น ทุ่มเทเพื่อให้เป็น คนที่ประสบความสาเร็จ และ 3) ความรู้เชิงลึก ด้วยการมีความรู้แนวกว้างและลึก มี ทักษะ ประสบการณ์ อันจะส่งผลให้เกิดแนวทางที่ชาญฉลาดในการแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ
บทสรุป การกล่าวถึงผู้นา ส่วนมากคนทั่วไปจะมองภาพไปที่บุคลิกลักษณะเป็นหลัก ส่วน การมองภาวะผู้นาหรือความเป็นผู้นา จะมองที่พฤติกรรม การกระทา หรือกระบวนการที่ มีอิทธิพลต่อสมาชิกภายในกลุ่ม ซึ่งปัจจุบันภาวะผู้นาสมัยใหม่ได้เกิดขึ้นมากมาย โดยจะมี ความเหมือนและแตกต่างกันบ้างในบางส่วน ไม่ได้แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง บุคคลที่ได้เป็น หรือไม่ได้เป็นผู้นาแต่มีภาวะผู้นาอยู่ในตัวเองสูงจะเป็นบุคคลที่ประสบความสาเร็ จในการ ดาเนินชีวิต มีทักษะในการบริหารจัดการตนเองและโลกรอบตัวได้อย่างสมดุล รู้จักการนา การประสานตนเองและผู้อื่นบนพื้นฐานแห่งความพอดี ยึดหลักพุทธศาสนาในการดาเนิน ชี วิต และการท างานคื อ การเดิ น สายกลาง อดทน อดกลั้ น อั น จะสอดคล้ อ งกั บ การมี คุณสมบัติภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์คือมีความยืดหยุ่น มีวิสัยทัศน์ และมีจินตนาการ บรรณานุกรม ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
32
กระแส ชนะวงศ์. (2556). ภาวะผู้นา. ค้นเมือ่ วันที่ 15 มกราคม 2556 จาก http://www.nham.or.th/content/100/1/ เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศกั ดิ์. (2550). สุดยอดภาวะผู้นา. กรุงเทพฯ : ซัคเซส มีเดีย. กนกอร สมปราชญ์. (2556). ภาวะผู้นาสาหรับผู้บริหารสถานศึกษา. ขอนแก่น : คลังนานาวิทยา. จีระ หงส์ลดารมภ์. (2556). การพัฒนาภาวะผู้นา. ค้นเมือ่ วันที่ 19 มกราคม 2556 จาก http://www.chiraacademy.com . (2556). แนวคิดและทฤษฏีการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์. ค้นเมื่อวันที่ 19 มกราคม 2556 จาก http://www.chiraacademy.com/ . (2556). การบริหารคนเก่ง (Talent Management) ในมุมมองของนักพัฒนา บุคลากรมืออาชีพ. ค้นเมื่อ 19 มกราคม 2556, จาก http://www.hrtothai.com/ ชัยวัฒน์ ชยางกูร. ผู้นาหลายมิต.ิ (2550). กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จากัด. ธีระ รุญเจริญ. (2554). กลยุทธ์การพัฒนาความเป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้. กรุงเทพฯ:ข้าวฟ่าง. ประเวศ วะสี. (2555). ผู้นากับการปฏิรูปประเทศ. ค้นเมือ่ 19 มกราคม 2556, จาก http://www.hrtothai.com/http://hilight.kapook.com/view/49694 ไพฑูรย์ สินลารัตน์. (2553). ผู้นาเชิงสร้างสรรค์และผลิตภาพ: กระบวนทัศน์ใหม่และ ผู้นาใหม่ทางการศึกษา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย. แม๊กซ์เวลล์, จอห์น ซี. (2552). ความสาเร็จ สร้างได้ทุกวัน. แปลและเรียบเรียงโดย อิทธิพน เรืองศรี. กรุงเทพฯ: ดีเอ็มจี. ยุดา รักไทยและสุภาวดี วิทยะประพันธ์. (2552). คัมภีร์การพัฒนาภาวะผู้นา. กรุงเทพฯ: เอ็กซเปอร์เน็ท. วิโรจน์ สารรัตนะ. (2555). แนวคิด ทฤษฎี และประเด็นเพื่อบริหารทางการศึกษา. กรุงเทพฯ: ทิพยวิสุทธิ์. สมพงษ์ สุวรรณจิตกุล. (2547). รวมความคิด 45 กูร.ู กรุงเทพฯ: ผู้จัดการ. Adair, J. (2007). Leadership for Innovation: How to Organize Team Creativity and Harvest Ideas. Kogan Page. ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต
ภาวะผู้นา (Leadership)
Bennis, W. (2002). Creative Leadership. [ABI]. Bangkok: Chulalongkorn University. Dubrin, A. J. (2010). Principles of Leadership. South-Western Cengage Learning. Northouse, G.P. (2012). Introduction to leadership: concepts and practice. Sage Publication, Thousand Oaks, USA.
33
อ้างอิงรูปภาพ ที่ #12 #13 #14 #15 #16 #17
หน้า 18 19 20 21 22 23
#18 #19 #20 #21 #22 #23
23 24 24 25 25 25
แหล่งอ้างอิง http://www.council.chula.ac.th/university_council/12 http://www.sci.nu.ac.th/pomt/index.php?SRC=14 http://www.ocoruja.com/index.php/2009/warren-bennis/ http://www.mindtools.com/pages/club/interviews/John-Adair.htm http://kit.kvc.ac.th http://www.kmutt.ac.th/organization/cec/openhouse /website/chira.html http://blog.eduzones.com/aec/86162 http://aa.utpb.edu/jbs-leadership-institute/other-events/ http://www.chick-fil-aleadercast.com/blog/john-maxwell-on-choices/ http://www.hbs.edu/faculty/Pages/profile.aspx?facId=6495 http://www.shelfari.com/authors/a11060/Peter-F-Drucker/ http://gensyspharma.com/?page_id=16
ภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ : สิ่งที่ควรค่าสาหรับทุกคนในอนาคต