1-12_1998_pol

01/1998 Spis treści Prace redakcyjne J.Nielubowicz: Nowa specjalizacja w chirurgii - chirurgia endokrynologiczna?

Prace oryginalne J.Włoch, K. Składowski: Wstępna ocena skuteczności skojarzonego leczenia(chirurgia +radioterapia) chorych na płaskonabłonkowego raka jamy ustnej.

Komentarz:J. Piekarczyk M.Frączek, A.Karwowski, M.Krawczyk, B.Najnigier, R.Paluszkiewicz, W.Otto: Leczenie późno rozpoznanych powikłań przedziurawienia przełyku piersiowego.

Komentarz:D. Weissberg J. Wójcik, A.Sedlaczek, T.Grodzki, S.Urbański: Przepływ płucny u chorych po dekortykacji płuca z powodu przewlekłego ropniaka opłucnej.

Komentarz:D. Weissberg Z.Szydłowski, P.Barć, P.Szyber, A.Wołyniec, K.Korta, P.Stępiński: Guzy przestrzeni zaotrzewnowej.

Komentarz:A.Kopacz W.Michalska, J.Chylak, R.Marciniak, A.Deja, M.Drews, K.Pietkiewicz: Kształtowanie się oporności drobnoustrojów izolowanych z ran pooperacyjnych na Oddziale Chirurgicznym na przestrzeni 12 lat.

Komentarz:P. Heczko .

P.Prowans, Z.Deskur, W.Brzeziński, B.Nagay: Zaopatrywanie pourazowych ubytków tkanek w obrębie kończyny górnej za pomocą sieci większej.

Komentarz:K. Kobus T.Aleksiejew-Kleszczyński, A.Cencora, T.Mrowiecki, A.Sieczkowski, A.Szumilak: Postępowanie doraźne z ostrym niedokrwieniem kończyn dolnych u chorych z rozwarstwieniem aorty.

Komentarz:W. Staszkiewicz

Chirurgia operacyjna i usprawnienia techniczne M. Zimin J.Pacholewicz, M.Drzazga, T.Hrapkowicz, Z.Religa: Technika chirurgiczna wszczepienia polskiego sztucznego serca w doświadczeniach na cielętach.

Spostrzeżenia kliniczne W.Rzyman, J.Skokowski, D.Tomaszewski: Wczesne leczenie rekonstrukcyjne oderwanego oskrzela głównego prawego.

T.Grodzki, J.Wójcik, L.Kochanowski: Resekcja tkanki płucnej i jednoczasowa, przezprzeponowa adrenalectomia w przebiegu niedrobnokomórkowego raka płuca.

Komentarz:S.Mlekodaj.

E.Sobolewska, J.Skokowski: Zstępujące zapalenie śródpiersia jako powikłanie zakażeń ustno-gardłowych.

Komentarz:S.Jabłonka .

Chirurgia dziecięca L.Wiórek: Obrażenia niekomunikacyjne dzieci w dwóch odległych okresach czasowych.

J.Mazur: Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego po urazie brzucha.

Prace poglądowe W.Rzyman, J.Skokowski: Rozerwanie tchawicy i oskrzeli głównych.

Jan Włoch, Krzysztof Składowski Z Kliniki Chirurgii Onkologicznej Kierownik: dr J. Włoch i z Kliniki Radioterapii Kierownik: prof. dr hab. B. Maciejewski Centrum Onkologii - Instytut M. Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach

Wstępna ocena skuteczności skojarzonego leczenia (chirurgia + radioterapia) chorych na płaskonabłonkowego raka jamy ustnej.

Oceniono skuteczność leczenia skojarzonego (chirurgia + radioterapia) u 36 chorych na płaskonabłonkowego raka jamy ustnej. Aktualizowane 3-letnie przeżycie bezobjawowe wynosiło dla całej grupy 64%. W grupie 20 przypadków po mikroskopowo nieradykalnej operacji (mn+) przeżycie bezobjawowe wynosiło 47%, zaś w grupie 16 przypadków po operacji radykalnej mikroskopowo (mn-) było znamiennie wyższe (p<0,05) i wynosiło 82%. Odsetek wznów miejscowych był znamiennie związany z mikroskopową radykalnością zabiegu operacyjnego i zaawansowanierm guza pierwotnego. Wyniki wstępne przemawiają za wysoką skutecznością leczenia skojarzonego chorych na płaskonabłonkowego raka jamy ustnej w przypadku mikroskopowo ujemnego marginesu chirurgicznego, niezależnie od stopnia zaawansowania guza pierwotnego.

Mariusz Frączek, Andrzej Karwowski, Marek Krawczyk, Bogusław Najnigier, Rafał Paluszkiewicz, Włodzimierz Otto Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski

Leczenie późno rozpoznanych powikłań przedziurawienia przełyku piersiowego.

Późno rozpoznane przedziurawienie przełyku piersiowego stanowi poważny problem chirurgiczny, ponieważ w tym okresie dochodzi najczęściej do rozwoju ciężkiego zapalenia śródpiersia i uogólnionego zakażenia. Analizie poddano 23 chorych leczonych w latach 1980-1996 z powodu powikłań perforacji przełyku. 65% przedziurawień powstało wskutek urazu jatrogennego. Dominowały perforacje 1/3 dolnej przełyku (60,8%). Leczono nieoperacyjnie 6 chorych (26%). U 11 chorych (47,8%) wykonano drenaż śródpiersia/opłucnej. U 1 chorego zeszyto przedziurawienie i założono drenaż śródpiersia i opłucnej.

Pozostałych 5 chorych (21,7%) leczono resekcją przełyku. U 4 chorych po wycięciu przełyku piersiowego i górnej części żołądka rozdzielono ciągłość przewodu pokarmowego i wykonano końcową przetokę ślinową na szyi oraz przetokę odżywczą. U 1 chorego po resekcji dolnego przełyku i górnej części żołądka wykonano zespolenie przełykowo-żołądkowe. Ogólna śmiertelność wynosiła 35% (8 chorych). Uważamy, że postępowanie zachowawcze w przypadkach późno rozpoznanych przedziurawień przełyku znajduje usprawiedliwienie jedynie u chorych w skrajnie ciężkim stanie ogólnym spowodowanym zaawansowaniem choroby podstawowej lub powikłaniami septycznymi oraz u chorych z perforacją do blizny pozapalnej rozwijającej się w otoczeniu przełyku po jego oparzeniu chemicznym. Pozostali chorzy wymagają leczenia operacyjnego. O zakresie wykonanej operacji decyduje stan ogólny chorych, choroba podstawowa, zmiany anatomiczne w przełyku, rozmiar uszkodzenia, rozległość i ciężkość powikłań septycznych. Doświadczenie kliniczne pozwala wyważyć, czy ograniczyć się do drenażu, czy wykonać operację resekcyjną z rozdzieleniem ciągłości przewodu pokarmowego.

Janusz Wójcik, Andrzej Sedlaczek, Tomasz Grodzki, Stanisław Urbański Z Oddziału Torakochirurgii , Szpitala Specjalistycznego im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie Ordynator: dr T. Grodzki z Kliniki Chorób Płuc i Gruźlicy PAM w Szczecinie Kierownik: dr hab. A. Sedlaczek i z Pracowni Medycyny Nuklearnej 109 Szpitala Wojskowego w Szczecinie Kierownik: dr S. Urbański

Przepływ płucny u chorych po dekortykacji płuca z powodu przewlekłego ropniaka opłucnej.

Oceniono przepływ płucny u 31 chorych, leczonych dekortykacją płuca z rozpoznaniem przewlekłego ropniaka opłucnej. U 61,5% badanych wykazano obniżenie wartości perfuzji w płucu po stronie operowanej z jednoczasowym jej podwyższeniem w płucu przeciwległym. Wykazano też w całej grupie badanej negatywny wpływ długotrwałości zachorowania w okresie przedoperacyjnym na wartość przepływu.

Zygmunt Szydłowski, Piotr Barć, Piotr Szyber, Andrzej Wołyniec, Krzysztof Korta, Piotr Stępiński Z Katedry i Kliniki Chirurgii Naczyniowej AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab. K. Skóra i z Katedry i Kliniki Chirurgii AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab. Z. Szydłowski

Guzy przestrzeni zaotrzewnowej.

Przedstawiono własne doświadczenia w leczeniu pierwotnych guzów przestrzeni zaotrzewnowej. Materiał obejmuje 18 chorych operowanych w latach 1982-1996. Przeważały guzy łagodne (10 przypadków), z których najczęstszym był nerwiakowłókniak. 8 chorych miało ustalone rozpoznanie przed przyjęciem do Kliniki, u pozostałych przeprowadzano diagnostykę, w której szczególnie wartościowymi badaniami była tomografia komputerowa jamy brzusznej i angiografia. Wszystkich chorych operowano (jedną osobę dwukrotnie z powodu niezależnych guzów przestrzeni zaotrzewnowej położonych w znacznej odległości od siebie), w 16 przypadkach wykonując zabieg radykalny, a w 2 poprzestając na pobraniu materiału do badania histopatologicznego. Zawsze stosowano dostęp przezotrzewnowy. W przypadku guzów złośliwych leczenie uzupełniano radioterapią i chemioterapią. Ośmioro chorych pozostaje w obserwacji.

Wanda Michalska, Jerzy Chylak, Ryszard Marciniak, Adam Deja, Michał Drews, Krystyna Pietkiewicz Z Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej Instytutu Mikrobiologii i Chorób Zakaźnych AM w Poznaniu p.o. Kierownik: dr hab. A. Skaradkiewicz i z III Katedry i Kliniki Chirurgii AM w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. M. Drews

Kształtowanie się oporności drobnoustrojów izolowanych z ran pooperacyjnych na oddziale chirurgicznym na przestrzeni 12 lat.

Zbadano oporność 191 szczepów enterokoków, 211 szczepów pał. z rodziny Enterobacteriaceae, 69 szczepów gronkowców i 59 szczepów pał. niefermentujących na ciprofloksacynę, cefoperazon i gentamycynę.Wszystkie szczepy były hodowane z metariałów pobieranych od chorych, którzy byli operowani na tym samym oddziale chirurgicznym Kliniki Chirurgicznej AM w Poznaniu w latach 19841996. Przeanalizowano oporność na wybrane antybiotyki w trzech przedziałach czasowych, 1984-87, 198892 i 1993-96. Liczba szczepów enterokoków opornych na ciprofloksacynę i gentamycynę wzrosła ponad dwukrotnie. Liczba enterokoków opornych na cefoperazon wzrosła w mniejszym stopniu. Gronkowce w pierwszym okresie okazały się wrażliwe na badane antybiotyki, ale w następnych dwóch okresach liczba opornych gronkowców szybko wzrosła. Oporność pał. Enterobacteriaceae na ciprofloskacynę przez cały czas była taka sama.Oporność pał. Enterobacteriaceae na cefoperazon zmalała, z 33,7% szczepów opornych w pierwszym okresie do 21,2% szczepów opornych w drugim okresie i następnie wzrosła w trzecim okresie do 56,5% szczepów opornych, a oporność na gentamycynę była taka sama w dwóch pierwszych okresach(około 20% szczepów opornych) a następnie wzrosła w trzecim okresie(30,4% szczepów opornych). Oporność pałeczek niefermentujących na cefoperazon i gentamycynę utrzymywała się przez cały czas na tym samym poziomie(około 50% szczepów opornych). W pierwszych dwóch okresach pałeczki niefermentujące były bardzo wrażliwe na ciprofloksacynę(tylko jeden szczep oporny), ale w trzecim okresie liczba szczepów opornych wzrosła.

Piotr Prowans, Zbigniew Deskur, Witold Brzeziński, Bolesław Nagay Z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chirurgii Ręki AM w Szczecinie p.o. Kierownika: dr hab. Z. Deskur

Zaopatrywanie pourazowych ubytków tkanek w obrębie kończyny górnej za pomocą sieci większej.

Przedstawiono metodę zaopatrywania rozległych ubytków tkanek miękkich w obrębie kończyny górnej za pomocą sieci większej. Materiał stanowiło 11 chorych operowanych od stycznia 1990 do marca 1997. W 7 przypadkach wykonano uszypułowany przeszczep sieci większej wyprowadzając szypułę płata przez powłoki brzuszne. Szypułę odcinano po 2 tygodniach. W tym okresie kończynę unieruchamiano gipsowym opatrunkiem Desoulta. W 4 przypadkach wykonano wolny przeszczep sieci większej zespalając tętnicę żołądkowo-sieciową płata z tętnicą promieniową oraz odpowiednią żyłę płata z żyłą na przedramieniu. We wszystkich przypadkach przeszczepioną sieć pokrywano wolnym przeszczepem skóry po 10 do 14 dniach od operacji. W 2 przypadkach po pokryciu zakażonych ran sieć uległa martwicy - po wykonaniu wolnego przeszczepu z powodu powikłań zakrzepowych w mikrozespoleniu oraz po wykonaniu uszypułowanego przeszczepu z powodu zbyt wczesnego odcięcia szypuły. W pozostałych przypadkach uzyskano całkowite wgojenie przeszczepionej sieci i dobrą czynność kończyn. Nie obserwowano powikłań ze strony jamy brzusznej. Jedyną niedogodnością u chorych z uszypułowanym przeszczepem sieci były kolkowe bóle brzucha ustępujące zwykle w ciągu 10 do 14dni od operacji. Osiągnięcie dobrych wyników uzasadnia dalsze stosowanie opisanej metody.

Tomasz Aleksiejew-Kleszczyński, Andrzej Cencora, Tomasz Mrowiecki, Andrzej Sieczkowski, Andrzej Szumilak

Z Wojewódzkiego Oddziału Chirurgii Naczyń Szpitala Zakonu Bonifratów Św. Jana Grandego w Krakowie Ordynator: dr hab.A. Cencora

Postępowanie doraźne z ostrym niedokrwieniem kończyn dolnych u chorych z rozwarstwieniem aorty.

Zaawansowane niedokrwienie kończyny/kończyn było u 10 osób w chwili przyjęcia do Oddziału jedyną uchwytną szkodą powstałą w następstwie rozwarstwienia aorty. Chorych tych kierowano do tut. Oddziału jako zatory tętnic i dopiero odsłonięcie naczyń udowych pozwoliło na ustalenie prawidłowego rozpoznania.

Doraźnie wykonano następujące operacje: "okienko" w tętnicy udowej(3), "okienko" w aorcie i pomost aortalno-dwubiodrowy(1), pozaanatomiczny nadłonowy pomost udowo-udowy i "okienko" w aorcie(1) oraz pozaanatomiczne nadłonowe pomosty udowo-udowe(4). Uważamy, że u chorych z rozwarstwieniem aorty i niedokrwieniem jednej kończyny dolnej przy prawidłowym przepływie w drugiej kończynie dolnej i braku objawów niedokrwienia ze strony innych narządów wykonany doraźnie pozaanatomiczny pomost udowoudowy jest postępowaniem wartościowym i może zastąpić otwarcie jamy brzusznej w celu wykonania "okienka" w aorcie. Jest to pierwszy etap postępowania przed podjęciem pełnej diagnostyki zmierzającej do określenia gdzie rozpoczyna się rozwarstwienie i zależnie od wyniku przed ew. operacją kardiochirurgiczną.

Witold Rzyman, Jan Skokowski, Dariusz Tomaszewski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. J. Skokowski

Wczesne leczenie rekonstrukcyjne oderwanego oskrzela głównego prawego.

Przedstawiono 41-letnią chorą leczoną operacyjnie z powodu całkowicie oderwanego oskrzela głównego prawego. Do oderwania doszło w wyniku zgniecenia klatki piersiowej w wypadku samochodowym.

Operację rekonstrukcji oskrzela wykonano w trybie ostrym w 5 godzin po urazie, uzyskując dobry wynik odległy.

Tomasz Grodzki, Janusz Wójcik, Leszek Kochanowski Z Oddziału Chirurgii Klatki Piersiowej WSFP w Szczecinie-Zdunowie Ordynator: dr T. Grodzki

Resekcja tkanki płucnej i jednoczasowa, przezprzeponowa adrenalektomia w przebiegu niedrobnokomórkowego raka płuca.

Przedstawiono dwa przypadki resekcji tkanki płucnej i jednoczasowej, przezprzeponowej adrenalektomii w przebiegu pierwotnego, niedrobnokomórkowego raka płuca (NDKRP). Omówiono technikę zabiegu i podjęto próbę ustalenia wskazań do jego wykonania.

Elżbieta Sobolewska, Jan Skokowski

Z Katedry i Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej AM W Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. J. Skokowski

Zstępujące zapalenie śródpiersia jako powikłanie zakażeń ustno-gardłowych.

Zakażenia w obrębie jamy ustnej i gardła mogą być przyczyną rzadkiej, lecz ciężkiej postaci zstępującego zapalenia śródpiersia, zwanej zapaleniem martwiczym. W latach 1989-1995 leczono troje chorych: dwoje z powikłaniem ropnia okołomigdałkowego oraz jednego z zakażeniem zębopochodnym. We wszystkich przypadkach doszło do powikłań ze strony narządów klatki piersiowej: ropniaka opłucnej lub/i zapalenia osierdzia. Postępowanie lecznicze było złożone i obejmowało - oprócz antybiotykoterapii - różnorodne zabiegi chirurgiczne. Przebieg choroby w dwóch przypadkach był korzystny, trzeci chory zmarł.

Leszek Wiórek Z II Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala ZOZ w Chrzanowie Ordynator: lek. J.Skinderowicz ( do roku 1991 dr L.Pytlik)

Obrażenia niekomunikacyjne dzieci w dwóch odległych okresach czasowych.

Porównano obrażenia niekomunikacyjne dzieci na terenie działalności szpitala ZOZ w Chrzanowie w dwóch odległych(10lat) dwuletnich okresach czasowych. Pierwszy okres to lata 1983-1984, drugi 1993-1994. W obu badanych okresach utrzymywał sie stały odsetek dzieci ofiar wypadków niekomunikacyjnych (76%).

Poszkodowane dzieci nie różniły się między sobą statystycznie (a=0,05), wiekiem, płcią, miejscem zamieszkania, miesiącem wypadku, rodzajem wypadku, lokalizacją obrażeń i ciężkością obrażeń. W porównaniu do całej ich populacji, która wzrosła istotnie w drugim okresie wypadkowość niekomunikacyjna tylko nieznacznie wzrosła na tym terenie.

Jan Mazur Z Oddziału Chirurgii Dziecięcej Szpitala Miejskiego w Toruniu Ordynator: lek. D. Rajewska--Skurczyńska

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego po urazie brzucha.

Przedstawiono 5-letniego chłopca, który doznał urazu wielonarządowego(uraz jamy brzusznej, złamanie kości czaszki, wstrząśnienie mózgu, złamanie obu kości przedramion) w wyniku upadku z wysokości.

Chłopca operowano podejrzewając uszkodzenie śledziony. Stwierdzono rozkawałkowaną śledzionę, którą usunięto ze względu na niemożność zeszycia. W 6 dobie wykonano laparotomię, stwierdzając zgorzelinowy, perforowany wyrostek robaczkowy oraz ropień okołowyrostkowy. Autor stawia pytanie czy uraz brzucha może być przyczyną ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego i sugeruje odpowiedź twierdzącą.

Mikołaj Zimin, Jerzy Pacholewicz, Mirosław Drzazga, Tomasz Hrapkowicz, Zbigniew Religa Z I Katedry i Kliniki Kardiochirurgii Śl.AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. Z. Religa i z Ośrodka Badawczo-Wdrożeniowego Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu Dyrektor: prof. dr hab. Z. Religa

Technika chirurgiczna wszczepienia polskiego sztucznego serca w doświadczeniach na cielętach.

Przedstawiamy metodę wszczepienia polskiego sztucznego serca (POLTAH) cielętom z uwzględnieniem tych etapów postępowania chirurgicznego, na które ma wpływ konstrukcja POLTAH. Dotyczy to w głównej mierze rozmieszcenia protezy w klatce piersiowej oraz szczególnego zwrócenia uwagi na miejsce mogące być przyczyną krwawienia pooperacyjnego.

02/1998 Spis treści Prace oryginalne M.Krawczyk, P.Nyckowski, K.Zieniewicz, B.Najnigier, W.Gackowski, W.Patkowski, C.Pszenny, J.Pawlak, T.Wróblewski, B.Michałowicz, A.Kącka, R.Gelo, A.Karwowski: Pozaustrojowe, czasowe pomostowanie żylno-żylne w ortotopowym przeszczepianiu wątroby.

Technika i wybrane aspekty hemodynamiczne.

Komentarz:P. Kaliciński A.Kamiński, K.Sosada, M.Martula, J.Rdes, K.Klakla: Ocena aktywności enzymów mikrosomalnych wątroby u chorych z nadczynnym wolem guzkowym, leczonych operacyjnie.

Komentarz:M. Barczyński M. Molski, G.Madycki, A.Wycech, J.Wesołowski, W.Staszkiewicz, M.Krauss: Zastosowanie ultradźwiękowego przepływomierza dopplerowskiego nowej generacji w ocenie drożności zespoleń naczyniowych po replantacji palców rąk i rekonstrukcji palców rąk palcami stóp.

Komentarz:R. Kocięba M.Molski, J.Stańczyk: Wczesne wyniki rekonstrukcji kciuka palcem II stopy.

Komentarz:R.Kocięba M.Molski, J.Stańczyk: Ocena wczesnych wyników replantacji palców długich ręki.

Komentarz:K.Kobus. B.Nagay K.Kobus, P.Wójcicki: Płat przedramienny wolny i wyspowy.

Komentarz:M. Krauss M.Skórski, M.Szostek, R.Pogorzelski, O.Rowiński, M.Szostek: Leczenie trombolityczne ostrego niedokrwienia kończyn dolnych spowodowanego zakrzepicą.

Komentarz:A.J. Meissner

Chirurgia operacyjna i usprawnienia techniczne M.Kamiński, T.Sulikowski, S.Zieliński: Sposób wycięcia przełyku z powodu raka, przez połączenie torakoskopii z operacją Orringera.

Komentarz:A.Kopacz.

Spostrzeżenia kliniczne W.Jędrzejczyk, P.Marcinkowski, H.Juźków: Promienica brzuszna o obrazie zaawansowanej choroby nowotworowej.

Komentarz:B.Szczygieł.

P.Gutowski, M.Cnotliwy: Torbiel tętnicy podkolanowej u młodego mężczyzny.

Chirurgia dziecięca W.Urbanowicz, M.Górska, M.Wieczorek, M.Wolnicki, M.Górniak:

Niedrożność dolnego odcinka narządu płciowego u dziewcząt.

M.Krysta, T.Łyczakowski, J.Puchała: Wyniki replantacji palców rąk u dzieci.

Prace poglądowe D. Weissberg: Powikłania mediastinoskopii.

P.Małkowski, J.Pawlak: Zespół Budd-Chiari.

M.Dobosz: Patofizjologia niedokrwienia gruczołu trzustkowego w ostrym zapaleniu trzustki.

Marek Krawczyk, Paweł Nyckowski, Krzysztof Zieniewicz, Bogdan Najnigier, Wojciech Gackowski, Waldemar Patkowski, Cezary Pszenny, Jacek Pawlak, Tadeusz Wróblewski, Bogdan Michałowicz, Agata Kącka, Remigiusz Gelo, Andrzej Karwowski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski i z Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. B. Kamiński

Pozaustrojowe, czasowe pomostowanie żylno-żylne w ortotopowym przeszczepianiu wątroby. Technika i wybrane aspekty hemodynamiczne.

Przedstawiono własne doświadczenie w zakresie ortotopowego przeszczepiania wątroby z zastosowaniem czasowego, pozaustrojowego bypassu żylno-żylnego. Technikę żylnego pomostowania pozaustrojowego zastosowano w 11 przypadkach. W pracy przedstawiono stosowaną w Klinice technikę pomostowania z użyciem biopompy Biomedicus firmy Medtronic, jednorazowej głowicy z wirującym elektromagnesem oraz heparynizowanych drenów i kaniul. Przedstawiono wybrane parametry hemodynamiczne obserwowane u operowanych z zastosowaniem biopompy chorych oraz ich analizę. Zastosowanie biopompy uznano za technicznie nieskomplikowane, nieznacznie wydłużające czas operacji i pozwalające na bezpieczne wydłużenie fazy anhepatycznej. Podczas fazy anhepatycznej z zastosowaniem bypassu nie obserwowano istotnych zaburzeń hemodynamicznych u operowanych chorych.

Andrzej Kamiński, Krystyn Sosada, Mieczysław Martula, Jerzy Rdes, Krzysztof Klakla Z III Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej w Bytomiu Śl.AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. M. Martula

Ocena aktywności enzymów mikrosomalnych wątroby u chorych z nadczynnym wolem guzkowym, leczonych operacyjnie.

U 35 chorych z nadczynnym wolem guzkowym, leczonych operacyjnie dokonano oceny stanu czynnościowego wątroby przy pomocy testu oddechowego z14C-aminopiryną (ABT). Grupę kontrolną stanowiło 23 zdrowych ochotników. Test oddechowy wykonano bezpośrednio przed zabiegiem operacyjnym, oraz w 48 godz. po zabiegu. W grupie kontrolnej test był wykonywany jeden raz. Średnia wartość ABT w grupie kontrolnej wynosiła 5,40+/-0,71 % dawki/godz. Średnia wartość ABT w grupie chorych na nadczynne wole guzkowe bezpośrednio przed zabiegiem operacyjnym wynosiła 6,28+/-1,07% dawki/godz. Wartości te były znamiennie wyższe w porównaniu z grupą kontrolną osób zdrowych (p<0,001) a zatem przed zabiegiem operacyjnym w badanej grupie chorych wystąpiła indukcja enzymów mikrosomalnych wątroby. W 48 godz. po zabiegu operacyjnym wynik testu oddechowego obniżył się o średnio 1,35+/-0,78% dawki/godz. Średnia wartość ABT wynosiła 4,94+/ -1,04% dawki/godz. Obliczenia statystyczne wykazały wysoką znamienność obniżenia wartości ABT (p<0,001).Stwierdzenie upośledzenia demetylacji aminopiryny po zabiegu operacyjnym może być uważane za objaw wczesnego uszkodzenia hepatocytów, pod wplywem nadczynności tarczycy oraz złożonej terapii.

Marek Molski, Grzegorz Madycki, Agnieszka Wycech, Jerzy Wesołowski, Walerian Staszkiewicz, Michał Krauss

Z I Kliniki Chirurgii Naczyniowej CMKP Kierownik: prof. dr hab. W. Staszkiewicz i z Kliniki Chirurgii Plastycznej CMPK Kierownik: prof. dr hab. M. Krauss

Zastosowanie ultradźwiękowego przepływomierza dopplerowskiego nowej generacji w ocenie drożności zespoleń naczyniowych po replantacji palców rąk i rekonstrukcji palców rąk palcami stóp.

Za pomocą ultradźwiękowego przepływomierza dopplerowskiego nowej generacji (20 MHz) poddano ocenie zespolenia mikronaczyniowe tętnic i żył wykonane w czasie replantacji palców rąk (28 zespoleń) i rekonstrukcji palców rąk palcami stóp (18 zespoleń). Porównano otrzymane spektra krzywych prędkości przepływu krwi ze spektrami uzyskanymi z analogicznych naczyń palców rąk zdrowych osób (25 palców).

Na ocenionych 46 mikrozespoleń (25 tętnic i 21 żył) w 43 przypadkach zarejestrowano prawidłowe obrazy spektrum przepływu, a w 3 przypadkach nie zarejestrowano ich wcale. Zastosowane urządzenie umożliwia nieinwazyjne i powtarzalne badanie przepływu krwi w naczyniach nawet o średnicy 0,5 mm. Może być stosowane także do oceny śródoperacyjnej zespoleń i pooperacyjnego monitorowania ukrwienia wolnych płatów tkankowych i replantowanych części.

Marek Molski, Jarosław Stańczyk Z Kliniki Chirurgii Plastycznej CMPK w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. M. Krauss

Wczesne wyniki rekonstrukcji kciuka palcem II stopy.

Przedstawiono własne doświadczenia i wczesne wyniki rekonstrukcji kciuka palcem II stopy. Materiał obejmuje 35 chorych (29 mężczyzn i 6 kobiet) leczonych w latach 1986-1995 w wieku od 10 do 44 lat (średnio 25 lat). Amputacje spowodowane były najczęściej piłą tarczową i wtryskarką na różnych poziomach. U 11 chorych na paliczku podstawnym, u 13 na wysokości stawu MP I i u 11 na poziomie I kości śródręcza. U 7 z nich zasadniczy zabieg poprzedziła rekonstrukcja tkanek kłębu. Kwalifikacje do zabiegu oparto wyłącznie na badaniu klinicznym. Nie wykonywano badań kontrastowyeh naczyń. W żadnym przypadku nie odstąpiono od zabiegu z powodu niekorzystnego przebiegu szypuły naczyniowej. Śródoperacyjnie w 33% stwierdzono III typ unaczynienia stopy. Średni czas operacji wynosił 8 godzin 25 minut. Zasadnicze etapy zabiegu przeprowadzano w niedokrwieniu kończyn. Przyjęto następującą kolejność postępowania: rozpoczynano od wypreparowania palca na stopie, następnie przygotowywano miejsce biorcze i przenoszono palec. W ten sposób jeden dwuosobowy zespół był w stanie przeprowadzić tak skomplikowaną operację w maksymalnie krótkim czasie. Wszystkie przeniesione palce przeżyły bez powikłań naczyniowych.

Marek Molski, Jarosław Stańczyk Z Kliniki Chirurgii Plastycznej CMPK w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. M. Krauss

Ocena wczesnych wyników replantacji palców długich ręki.

Przedstawiono wczesne wyniki leczenia 52 chorych, którzy doznali całkowitych amputacji palców długich (palców II-V) ręki. Spośród amputowanych 115 palców 99 zakwalifikowano do replantacji. Przedstawiono

szereg stosowanych technik operacyjnych w zależności od rodzaju i poziomu amputacji. Uzyskano przeżycie w 67%. Dobre wyniki obserwowano po urazach awulsyjnych i ranach szarpanych (łącznie 73% powodzeń), natomiast zaskakująco niskie przeżycie uzyskano po urazie gilotynowym (27%). W grupie chorych po 50 roku życia wczesne wyniki replantacji były najlepsze (79%). Poziom amputacji i czas niedokrwienia nie miały wpływu na ostateczny wynik. Na podstawie szczegółowej analizy dokumentacji stwierdzono, że doświadczenie operatora jest istotnym czynnikiem mającym wpływ na wczesny wynik replantacji palców rąk.

Kazimierz Kobus, Piotr Wójcicki Ze Szpitala Chirurgii Plastycznej w Polanicy Zdroju Kierownik: prof. dr hab.K. Kobus

Płat przedramienny wolny i wyspowy.

Przedstawiono własne doświadczenia kliniczne w stosowaniu wolnych i wyspowych płatów z przedramienia. Ocenę przeprowadzono na podstawie analizy klinicznej obejmującej 53 chorych, operowanych w latach od 1983 do 1997 u których przeszczepiono 55 płatów. Zdaniem autorów powięziowy lub skórno-powięziowy wyspowy płat przedramienny jest metodą z wyboru w leczeniu rozległych ubytków na ręce. Wolny płat przedramienny jest szczególnie przydatny w leczeniu rozległych i głębokich ubytków na goleni oraz na twarzy i szyi.

Maciej Skórski, Małgorzata Szostek, Ryszard Pogorzelski, Olgierd Rowiński, Mieczysław Szostek Z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Klatki Piersiowej AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. M. Szostek i z Zakładu Radiologii AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. B. Pruszyński

Leczenie trombolityczne ostrego niedokrwienia kończyn dolnych spowodowanego zakrzepicą.

W latach 1993-1995 leczono w Klinice 22 osoby z powodu ostrego niedokrwienia kończyn będącego następstwem zakrzepicy. U dziesięciu rozpoznano pierwotną zakrzepicę tętniczą, zaś w dwunastu przypadkach byli to chorzy po wykonanych w przeszłości zabiegach rekonstrukcyjnych tętnic. Wszystkim chorym wykonano arteriografię przez cewnik założony dotętniczo ponad miejscem niedrożności i podawano tą drogą streptokinazę przez pompę infuzyjną. Zwykle po 24 godzinach wykonywano ponownie arteriografię. W pierwszej grupie chorych 4 osoby wymagały angioplastyki za pomocą cewnika, a jedna przeszczepu aortalno-udowego bezpośrednio po leczeniu trombolitycznym. Z grupy uprzednio operowanych, 2 chorych wymagało przeszczepu udowo-podkolanowego, 2 osoby trombektomii, 2 dalsze śródtętniczej angioplastyki, a jedna amputacji. Zanotowano 2 zgony, jeden był powikłaniem leczenia trombolitycznego, drugi następstwem ostrej niewydolności krążenia. W sumie w grupie 22 chorych dobry wynik po leczeniu streptokinazą obserwowano w 9 przypadkach, 11 osób wymagało dalszej rekonstrukcji naczyniowej.

Waldemar Jędrzejczyk, Piotr Marcinkowski, Hubert Juźków: Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Gastroenterologicznej AM w Bydgoszczy, z siedzibą w Toruniu Kierownik: prof. dr hab. W. Jędrzejczyk

Promienica brzuszna o obrazie zaawansowanej choroby nowotworowej.

Brzuszna postać promienicy jest rzadko spotykaną chorobą, mogącą przypominać zaawansowany nowotwór.

Prezentujemy dwa przypadki, w których z przyczyn obiektywnych rozpoznanie możliwe było do ustalenia dopiero po przeprowadzeniu leczenia operacyjnego. Dotyczą one guza narządów miednicy oraz guza zstępnicy.

Piotr Gutowski, Mirosław Cnotliwy Z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. G. Szumiłowicz (Kierownikiem Kliniki w latach 1984-1996 był prof. dr hab. M. Borowski)

Torbiel tętnicy podkolanowej u młodego mężczyzny.

Przedstawiono przypadek niedrożności tętnicy podkolanowej spowodowany torbielą tętnicy, rozpoznany na podstawie badania kolorowym dopplerem i arteriografii.

Wiesław Urbanowicz, Martyna Górska, Maria Wieczorek, Michał Wolnicki, Marek Górniak Z Kliniki Urologii Dziecięcej Polsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Coll. Med. UJ w Krakowie Kierownik: dr hab. W. Urbanowicz

Niedrożność dolnego odcinka narządu płciowego u dziewcząt.

Przedstawiono różne postacie niedrożności dolnego odcinka narządu płciowego w oparciu o 11 dziewczynek leczonych operacyjnie. Poza typowymi przykładami zarośnięcia błony dziewiczej opisano postać wysoką z niewykształceniem obwodowej części pochwy. Omówiono objawy typowe dla okresu noworodkowo-niemowlęcego oraz okresu dojrzewania. Zwrócono uwagę na odmienność objawów w wadach wysokich oraz niskich.Wybór metody postępowania diagnostycznego oraz operacyjnego uzasadniał typ stwierdzanej wady.

Mirosław Krysta, Tadeusz Łyczakowski, Jacek Puchała Z Kliniki Chirurgii Dziecięcej Polsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Coll. Med. UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. J. Grochowski

Wyniki replantacji palców rąk u dzieci.

Przedstawiono leczenie całkowitych i niecałkowitych amputacji palców u 23 dzieci. Replantowano 17 palców rąk oraz rewaskularyzowano 11 palców. Omówiono zasady postępowania oraz wyniki operacji.

Marek Kamiński, Tadeusz Sulikowski, Stanisław Zieliński Z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. S. Zieliński

Sposób wycięcia przełyku z powodu raka, przez połączenie torakoskopii z operacją Orringera.

Przedstawiono dwa przypadki wycięcia przełyku z powodu raka własnym sposobem, polegającym na jednoczesnym wprowadzeniu torakoskopu do jamy opłucnowej i ręki do śródpiersia tylnego poprzez laparotomię i poszerzony rozwór przełykowy przepony. Autorzy przedstawiając zalety metody, jednocześnie sugerują rnożliwość szerszego jej stosowania w leczeniu raka przełyku.

03/1998 Spis treści Prace oryginalne J.Skalski, M.Wites: Zastosowanie sternotomii z cięcia podsutkowego w kardiochirurgii.

Komentarz:W. Sitkowski M.Frączek, A.Karwowski, M.Krawczyk,S.Chróścicki, P.Paczkowski, T.Wróblewski: Rekonstrukcja zwężeń pooparzeniowych przełyku jelitem grubym.

Komentarz:W. Knast T.Wróblewski, B.Najnigier, M.Krawczyk, B.Michałowicz, P.Nyckowski, M.Frączek, J.Pawlak, P.Małkowski: Cholecystectomia laparoskopowa u chorych na marskość wątroby.

Komentarz:M.Borowski P.Galbfach, W.Pawłowski, J.Zasłonka: Wpływ dawki 3.000.000 KIU aprotyniny na zmniejszenie krwawienia pooperacyjnego po zabiegach w krążeniu pozaustrojowym.

Komentarz:W.Sitkowski W.Pracki, A.Ratajczak,M.Drews: Ocena wczesnych wyników leczenia przepuklin pachwinowych metodą Gilberta w modyfikacji Rutkowa oraz endoskopową z dojścia zewnątrzotrzewnowego.

Komentarz:Z. Mackiewicz P.Ciostek: Znaczenie pneumopletyzmografii w wykrywaniu zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych.

Komentarz:Z.Rybak M.Jazienicki, J.Podlewski, T.Kulesza: Zastosowanie płata skórno-mięśniowego z mięśnia smukłego do pokrycia ubytku powłok po wycięciu odleżyny kulszowej.

Komentarz:B. Noszczyk

Spostrzeżenia kliniczne M.Krawczyk, P.Nyckowski, K.Zieniewicz: Retransplantacja wątroby.

Komentarz:W.Kozuschek J.Wszołek, B.Kędra: Niedrożność żółciowa przewodu pokarmowego.

Komentarz:K.Bielecki, W.Kozuschek W.Szczęsny, A.Olejarz, W.Zegarski: Torbiel przewodu żółciowego wspólnego leczona wycięciem z następowym drenażem sposobem Kehra.

Chirurgia dziecięca E.Grochowska, A.Bysiek, M.Górska: Samoistne przedziurawienie przewodu żółciowego u niemowląt.

S.Kantorowicz, J.Bilski, W.Górecki, M.Łyczakowska, A.Dłużniewska, W.Mieżyński: Guzy okolicy krętniczo-kątniczej u dzieci.

Prace poglądowe T.Partyka, K.Suwalski: Obrzęk jednego płuca.

Komentarz:S.Jabłonka .

F.Pukacki, M.Gabriel: Zakrzepica żył głębokich kończyn górnych.

M.Grotowski, M.Pietruszka: Wycięcie okrężnicy - wybrane następstwa patofizjologiczne.

K.Zieniewicz, M.Krawczyk: Współczesne leczenie chirurgiczne raków wnęki wątroby.

Janusz Skalski, Marek Wites Z I Kliniki Kardiochirurgii Śl.AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. A. Bochenek

Zastosowanie sternotomii z cięcia podsutkowego w kardiochirurgii.

Zaprezentowano własne doświadczenia dotyczące zastosowania poziomo przebiegającego cięcia podsutkowego uzupełnionego sternotomią w praktyce kardiochirurgicznej. Podano opis techniki operacyjnej. Przedstawiono grupę 15 dziewcząt i młodych kobiet w wieku 15-27 lat operowanych w latach 1993-1997 z powodu ubytku w przegrodzie międzyprzedsionkowej serca. Przebieg pooperacyjny u wszystkich był niepowikłany, a końcowy efekt kosmetyczny dobry.

Mariusz Frączek, Andrzej Karwowski, Marek Krawczyk, Stanisław Chróścicki, Paweł Paczkowski, Tadeusz Wróblewski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski

Rekonstrukcja zwężeń pooparzeniowych przełyku jelitem grubym.

Na podstawie własnych doświadczeń z lat 1976-1996 obejmujących 34 chorych ze zwężeniami pooparzeniowymi przełyku, autorzy przedstawiają wyniki operacji odtwórczych przy użyciu jelita grubego.

Prawie wszyscy chorzy (91%) ze względu na znacznego stopnia niedożywienie wynikające z niemożności przyjmowania pokarmów drogą naturalną, wymagali założenia przetoki odżywczej (jejuno- lub rzadziej gastrostomii). Występujące u ponad 2/3 chorych różnego stopnia powikłania ze strony układu oddechowego wymagały w okresie przedoperacyjnym celowanej antybiotykoterapii i fizykoterapii oddechowej. Na podstawie śródoperacyjnej oceny układu naczyń krezki do rekonstrukcji użyto lewą lub prawą połowę okrężnicy (odpowiednio 60 i 40%), przemieszczoną przez przednie śródpiersie i zespalaną z przełykiem na szyi. U 5 chorych rekonstrukcję i zespolenie wykonywano jednoczasowo, u pozostałych zespolenie było wykonywane po 6-9 dniach od przemieszczenia przeszczepu na szyję. Po operacji jednoetapowej nieszczelność zespolenia przełykowo-jelitowego obserwowano znamiennie częściej niż po operacji dwuetapowej (odpowiednio u 40 i 10% chorych). U prawie wszystkich chorych uzyskano dobry wynik czynnościowy. Autorzy są zdania, że rekonstrukcja przełyku przy pomocy jelita grubego jest metodą z wyboru w długich i wysokich pooparzeniowych zwężeniach przełyku. Odroczone zespolenie przełykowookrężnicze jest w naszym materiale obarczone mniejszym odsetkiem nieszczelności i wynikających z nich późnych zwężeń.

Tadeusz Wróblewski, Bogusław Najnigier, Marek Krawczyk, Bogdan Michałowicz, Paweł Nyckowski, Mariusz Frączek, Jacek Pawlak, Piotr Małkowski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski

Cholecystectomia laparoskopowa u chorych na marskość wątroby.

Przedstawiono wyniki cholecystektomii laparoskopowej u 7 chorych z potwierdzoną histopatologicznie marskością wątroby. Chorzy znajdowali się w grupie A i B wg klasyfikacji Childa-Pougha. Czterech spośród nich było operowanych w trybie przyśpieszonym a pozostali w trybie planowym. U chorych z żółtaczką, operowanych planowo, wykluczono obecność kamicy przewodowej wykonując ECPW. Operację wycięcia pęcherzyka przeprowadzono w sposób typowy jak u chorych bez marskości wątroby zwracając jedynie szczególną uwagę na hemostazę. Śródoperacyjnie u dwóch chorych wystąpiło krwawienie z loży po pęcherzyku wymagające zastosowania gąbek hemostatycznych a w jednym przypadku dodatkowo przetoczenia 2 jednostek masy erytrocytarnej. Przebieg pooperacyjny był niepowikłany i chorzy opuścili szpital po 3-7 dobach po operacji. Przedstawione wyniki oraz doniesienia innych autorów świadczą, że cholecystektomia laparoskopowa może być bezpiecznie stosowana u chorych na marskość wątroby.

Przemysław Galbfach, Witold Pawłowski, Janusz Zasłonka Z Kliniki Kardiochirurgii Instytutu Kardiologii AM w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. J. Zasłonka

Wpływ dawki 3.000.000 KIU aprotyniny na zmniejszenie krwawienia pooperacyjnego po zabiegach w krążeniu pozaustrojowym.

Redukcja pooperacyjnej utraty krwi jest niezmiernie istotnym czynnikiem mającym wpływ na dalszy przebieg leczenia i szybkość powrotu do zdrowia po operacjach z zastosowaniem krążenia pozaustrojowego.

Autorzy pracy postanowili sprawdzić w oparciu o własne doświadczenia kliniczne w jakim stopniu aprotynina zmniejsza krwawienie pooperacyjne i jaki powinien być zakres jej klinicznego zastosowania w pooperacyjnych zaburzeniach hemostazy. Badaniem objęta została grupa 284 chorych poddanych operacjom: rewaskularyzacji mięśnia sercowego (CABG - 128), wszczepienia sztucznej zastawki mitralnej (MVR - 86), zastawki aortalnej (AVR - 44) i obu jednocześnie(MVR+ AVR - 26), którym podawana była śródoperacyjnie aprotynina w dawce 3.000.000 KIU. 175 chorych stanowiło grupę kontrolną: CABG - 50, MVR - 50, AVR - 50 i MVR+AVR - 25. Podając aprotyninę uzyskano zmniejszenie drenażu pierwszodobowego w kolejnych grupach odpowiednio o CABG - 39%, MVR - 33%, AVR - 29%, MVR+AVR-56%. Średnie zmniejszenie utraty krwi w pierwszej dobie we wszystkich grupach wynosiło prawie 40%. Wykazano, że zastosowanie 3.000.000 KIU aprotyniny pozwala na istotne ograniczenie krwawienia pooperacyjnego, bez konieczności stosowania wyższych dawek leku.

Witold Pracki, Andrzej Ratajczak, Michał Drews Z Oddziału Chirurgicznego ZOZ Poznań Wilda Ordynator: dr J. Redelbach i z III Katedry i Kliniki Chirurgii AM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. M. Drews

Ocena wczesnych wyników leczenia przepuklin pachwinowych metodą Gilberta w modyfikacji Rutkowa oraz endoskopową z dojścia zewnątrzotrzewnowego.

Przedstawiono porównanie wyników leczenia przepuklin pachwinowych metodą Gilberta w modyfikacji Rutkowa oraz endoskopową z dojścia zewnątrzotrzewnowego. Obie grupy obejmowały identyczną liczbę sześćdziesięciu chorych. Typy przepuklin podzielono wg klasyfikacji Gilberta w modyfikacji Rutkowa.

Analizie poddano czas operacji, okres hospitalizacji oraz szybkość powrotu do normalnej aktywności fizycznej. Omówiono istotne powikłania pooperacyjne jak obrzęk jądra, krwiak podskórny, obrzęk powrózka nasiennego, zaburzenia czucia. Ze względu na krótki czas operacji, stosunkowo prostą a przede

wszystkim bezpieczną dla chorego technikę zabiegów oraz niewielką ilość powikłań pooperacyjnych obydwie metody wydają się być godne polecenia w leczeniu przepuklin pachwinowych.

Piotr Ciostek Z I Katedry i Kliniki Chirurgii II Wydziału Lekarskiego AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. W. Noszczyk

Znaczenie pneumopletyzmografii w wykrywaniu zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych.

Celem pracy była ocena przydatności pneumopletyzmografii w wykrywaniu zakrzepicy żył głębokich. U 38 pacjentów z podejrzeniem zakrzepicy żylnej wykonano testy maksymalnego odpływu żylnego (Maximal Venous Outflow) metodą pneumopletyzmografii. Wyniki porównano do równolegle wykonanych: flebografii wstępujących i ultrasonografii z podwójnym obrazowaniem. U chorych z proksymalną zakrzepicą żylną zgodność wyników pletyzmografii z USG i flebografią wyniosła 92,9%. Natomiast w żadnym przypadku nie udało się wykryć badaniern pneumopletyzmograficznym zakrzepicy obwodowej.

Mieczysław Jazienicki, Jan Podlewski, Tomasz Kulesza Z Kliniki Chirurgii Urazowej AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. J. Karski

Zastosowanie płata skórno-mięśniowego z mięśnia smukłego do pokrycia ubytku powłok po wycięciu odleżyny kulszowej.

Odleżyna kulszowa może być zaopatrywana wieloma płatami skórno-mięśniowymi. W pracy przedstawiono wykorzystanie w tym celu płata opartego na mięśniu smukłym. W Klinice Chirurgii Urazowej w Lublinie płatem skórno-mięśniowym z mięśnia smukłego pokryto 5 ubytków po wycięciu odleżyny kulszowej.

Marek Krawczyk, Paweł Nyckowski, Krzysztof Zieniewicz Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski

Retransplantacja wątroby.

Przedstawiono pierwszy w Polsce przypadek retransplantacji wątroby u dorosłego chorego. Wskazaniem do powtórnego przeszczepienia była martwica dróg żółciowych przeszczepu, do której doszło u chorej, której przeszczepiono wątrobę z powodu marskości niejasnego pochodzenia.

Jerzy Wszołek, Bogusław Kędra Z Katedry Chirurgii Ogólnej i Kliniki Chirurgii Gastroenterologicznej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. T. Popiela

Niedrożność żółciowa przewodu pokarmowego.

Niedrożność żółciowa przewodu pokarmowego nadal stanowi trudny problem w chirurgii.Współczesne metody diagnostyczne nie zawsze pozwalają na postawienie pewnego rozpoznania przed zabiegiem operacyjnym. Kontrowersje budzi także podejście lecznicze. Czy wykonywać zabieg jednoczasowy czy jedynie odbarczenie niedrożności przewodu pokarmowego, a zabieg na drogach żółciowych w terminie późniejszym. W pracy przedstawiono własne doświadczenia w rozpoznawaniu i leczeniu operacyjnym niedrożności żółciowej przewodu pokarmowego odnosząc je do doświadczeń innych autorów.

Wojciech Szczęsny, Aleksander Olejarz, Wojciech Zegarski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń AM im. L. Rydygiera w Bydgoszczy Kierownik: prof. dr hab. Z. Mackiewicz

Torbiel przewodu żółciowego wspólnego leczona wycięciem z następowym drenażem sposobem Kehra.

Przedstawiono przypadek torbieli przewodu żółciowego wspólnego (typu Ib) stwierdzony w czasie planowego zabiegu z powodu żółtaczki mechanicznej. Torbiel, wypełnioną całkowicie złogami, leczono wycięciem ścian i zeszyciem ubytku na ramieniu drenu T (Kehra) pozostawionego na okres 3 miesięcy.

Uzyskano prawidłowy spływ żółci do dwunastnicy bez cech zwężenia przewodu.

Elżbieta Grochowska, Adam Bysiek, Martyna Górska Z Kliniki Chirurgii DziecięcejPolsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydz. Lek. UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab.J. Grochowski

Samoistne przedziurawienie przewodu żółciowego u niemowląt.

Stwierdzono operacyjnie u dwóch niemowląt przedziurawienie przewodu żółciowego na przedniej ścianie w okolicy ujścia przewodu pęcherzykowego. Wykonano drenaż pęcherzyka i otrzewnej, który skutecznie wygoił przedziurawienie u 7-miesięcznego dziecka. U 2-miesięcznego niemowlęcia wykonano zespolenie przewodu żółciowego z dwunastnicą.

Sabina Kantorowicz, Jan Bilski, Wojciech Górecki, Maria Łyczakowska, Agnieszka Dłużniewska, Witold Mieżyński Z Kliniki Chirurgii Dziecięcej Kierownik: prof. dr hab.J. Grochowski z Kliniki Hematologii Kierownik: prof. dr hab. J. Armata i z Zakładu Patomorfologii Kierownik: drW. Mieżyński Polsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydziału Lekarskiego UJ w Krakowie

Guzy okolicy krętniczo-kątniczej u dzieci.

Guzy okolicy krętniczo-kątniczej u dzieci występują rzadko. Część z nich stwierdzana jest w trakcie otwarcia jamy brzusznej wykonywanej w ramach ostrego dyżuru chirurgicznego. W pracy omówiono dzieci, u których śródoperacyjnie stwierdzono zmianę guzowatą w okolicy krętniczo-kątniczej, na podstawie analizy dokumentacji medycznej 4340 dzieci operowanych w latach 1966-1996 z powodu podejrzenia zapalenia wyrostka robaczkowego. Zmiany guzowate okolicy krętniczo-kątniczej w materiale stanowiły 1%.

Większość tych zmian miała charakter zapalny a nie nowotworowy.

04/1998 Spis treści Prace oryginalne T. Suchy, M.Bernardova, T.Micoch: Zabieg przewiązania żołądka w leczeniu otyłości.

T.Kościński, M.C.Marti: Ocena manometryczna rekonstrukcji zwieraczy odbytu sposobem "na zakładkę"(overlapping).

Komentarz:J. Arendt K.Bielecki, P.Kamiński, M.Klukowski, A.Włodarczyk: Leczenie nowotworów odbytnicy przednią resekcją - wczesne wyniki.

Komentarz:M.Drews A.Dziki, R.Trzciński, J.Tazbir, Z.Morawiec: Ocena wyników leczenia wypadniętej kolostomii.

Komentarz:J.Arendt A.Kopacz, T.Jastrzębski, M.Świerblewski, J.Rogowski, J.Suchorzewska, Z.Kirkor, P.Lass, G.Romanowicz, J.Myśliwska, D.Sokołowski, M.Trenkner, J.Piotrowska, B.Szymańska: Izolowana chemioterapia perfuzyjna kończyn w zaawansowanym miejscowo czerniaku oraz mięsaku tkanek miękkich.

Komentarz:W.Ruka

Spostrzeżenia kliniczne B.Drogoszewska, W.Gacyk, A.Grabowska: Krwotoczna torbiel pozapalna i rak trzustki.

Komentarz:M.Krawczyk S.Hać, M.Dobosz: Tłuszczakowłókniak wstępnicy.

M.Dąbrowski, J.Mróz, M.Pacałowski: Sposób naprawy dróg żółciowych przeciętych podczas cholecystectomii laparoskopowej.

Komentarz:M.Borowski K.Grabowski, J.Rabczyński, M.Temler: Trudności diagnostyczne w rozpoznawaniu raka w oparzonym przełyku wyłączonym z pasażu pokarmu u chorych ze sztucznym przełykiem.

Komentarz:A.Karwowski, W.Kozuschek

Chirurgia dziecięca P.Michno: Ropne zapalenie stawów u wcześniaków.

A.Porębska, M.Kusińska: Postępowanie w urazach śledziony u dzieci.

Prace poglądowe A.Tyczyński, A.Czarnecka: Znaczenie eradykacji helicobacter pylori w leczeniu pierwotnego chłoniaka żołądka.

Komentarz:T.Popiela

J.Jeljaszewicz: Nowe, ponownie pojawiające się i lekooporne zakażenia.

P.Knast: Leczenie rozległych ubytków tkanek miękkich.

Teodoz Suchy, M.Bernardova, T.Micoch Z Oddziału Chirurgii Szpitala Powiatowego w Jiczinie, Republika Czeska Ordynator: doc. dr hab. T. Suchy

Zabieg przewiązania żołądka w leczeniu otyłości.

Nieskuteczność zachowawczego leczenia otyłości spowodowała rozwój chirurgii bariatrycznej. Autorzy w latach 1988-1996 wykonali zabiegi przewiązania żołądka u 490 otyłych chorych ze średnią nadwagą 48,2 kg oraz z poważnymi schorzeniami współistniejącymi. Umieralność w tej grupie wyniosła 0,8%, odsetek powikłań 12,5%. Nadwaga zmniejszyła się średnio o 74,5% w ciągu 12 miesięcy, a o 84,1% w ciągu 24 miesięcy po operacji. U większości chorych zmniejszyły się dolegliwości spowodowane schorzeniami współistniejącymi, stężenie cukru we krwi powróciło do prawidłowych wartości, zmniejszyła się duszność i nadciśnienie tętnicze, a ponadto poprawił się stan psychiczny. Uzyskane wyniki świadczą o wysokiej skuteczności opisanego sposobu leczenia ciężkiej otyłości.

Tomasz Kościński, Marc Claude Marti Z Kliniki Chirurgii Szpitala Uniwersyteckiego w Genewie Kierownik: prof. dr M. C. Marti

Ocena manometryczna rekonstrukcji zwieraczy odbytu sposobem "na zakładkę"(overlapping).

Opisano zastosowanie manometrii odbytu w ocenie rekonstrukcji zwieraczy techniką "overlapping".

Przebadano 49 chorych. Uszkodzenie zwieracza zewnętrznego stwierdzono u 18 chorych a uszkodzenie obu zwieraczy u 31 chorych. Badano maksymalne ciśnienie spoczynkowe, maksymalne ciśnienie skurczowe i efektywną dlugość kanału przed operacją i w 6 miesięcy po rekonstrukcji zwieraczy. Stwierdzono, że metoda"overlapping" wyraźnie poprawia funkcję odbytu wpływając znamiennie na wzrost ciśnienia skurczowego i długość kanału odbytu.

Krzysztof Bielecki, Piotr Kamiński, Mirosław Klukowski, Andrzej Włodarczyk Z Kliniki Chirurgii Ogólnej CMKP w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. K. Bielecki

Leczenie nowotworów odbytnicy przednią resekcją - wczesne wyniki..

W latach 1988-1996 leczono w Klinice Chirurgii Ogólnej CMKP w Warszawie 201 chorych z powodu pierwotnego nowotworu odbytnicy. Wykonano przednią resekcję odbytnicy u 79 (39,6%) chorych. Drogą retrospektywnej analizy oceniono wczesne wyniki, śmiertelność i powikłania występujące u chorych, u których zostały zachowane zwieracze odbytu. Średni wiek chorych wynosił 60,7 (28-83) lat. Wykonano 36 zespoleń niskich oraz 43 wysokie. Większość zespoleń, 63 (79,7%) wykonaliśmy ręcznie. Przy pomocy staplera wykonano 2 (4,6%) zespolenia wysokie i 14 (38,9%) zespoleń niskich. Zmarło 2 (2,5%)chorych (nie obserwowano u nich nieszczelności zespolenia). Powikłania pooperacyjne wystąpiły u 26 (32%) chorych: kliniczna nieszczelność zespolenia u 9 (11,4%), zakażenie rany u 8, trudności w oddawaniu moczu u 5, ropnie śródotrzewnowe u 2, wytrzewienie u 2 chorych. Kliniczna nieszczelność wystąpiła w 7 (19,4%)

zespoleniach niskich i w 2(4,6%,)zespoleniach wysokich (p<0,05). Nieszczelność zespoleń niskich częściej występowała po zespoleniu ręcznym: 5 (22,7%) niż po szwie mechanicznym: 2 (14,3%). Nieszczelność zespolenia zamknęła się u 6 chorych po leczeniu zachowawczym. Reoperowaliśmy z tego powodu 3 chorych, u których musieliśmy rozłączyć zespolenie i wykonać operację Hartmann'a (2 chorych) lub operację Miles'a (1 chory).

Adam Dziki, Radzisław Trzciński, Józef Tazbir, Zbigniew Morawiec Z II Kliniki Chirurgii WAM w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. A. Dziki i WSZ im.M.Kopernika w Łodzi

Ocena wyników leczenia wypadniętej kolostomii.

W okresie od maja 1993 r. do stycznia 1996 r. w II Klinice Chirurgicznej WAM w Łodzi leczono 8 chorych z powodu wypadania odbytu sztucznego jedno- lub dwulufowego, w tym 3 kobiety i 5 mężczyzn w wieku od 57 do 66 lat. Sześciu chorych miało wytworzoną kolostomię końcową na esicy, natomiast 2 chorych miało przetokę dwulufową na poprzecznicy. Długość wypadniętego odcinka jelita wahała się od 8 do 20 cm.

Wskazaniem do leczenia operacyjnego była niedogodność w noszeniu sprzętu stomijnego. Zabieg przeprowadzany był w znieczuleniu miejscowym w połączeniu z NLA. Jelito uwalnialiśmy poprzez nacięcie kolostomii tuż nad połączeniem śluzówkowo-skórnym. Po wyciągnięciu odpowiedniej długości jelita z jamy brzusznej, podwiązywaliśmy i przecinaliśmy krezkę, odcinając nadmiar jelita, a następnie wytwarzaliśmy nową stomię w istniejącym już otworze stomijnym. W okresie obserwacji od 8 do 40 miesięcy nie zanotowaliśmy nawrotu wypadania stomii. Łatwość wykonania operacji oraz korzystne wyniki leczenia potwierdzają wysoką skuteczność zabiegu.

Andrzej Kopacz, Tomasz Jastrzębski, Maciej Świerblewski, Jan Rogowski, Janina Suchorzewska, Zbigniew Kirkor, Piotr Lass, Grzegorz Romanowicz, Jolanta Myśliwska, Dariusz Sokołowski, Marcin Trenkner, Joanna Piotrowska, Bożena Szymańska Z Katedry i Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. A. Kopacz z Katedry i Kliniki Kardiochirurgii AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. M. Narkiewicz z Katedry i Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. J. Suchorzewska z Samodzielnej Pracowni Medycyny Nuklearnej AM w Gdańsku Kierownik: dr P. Lass z Katedry Histologii i Immunologii AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. A. Myśliwski i z Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. W. Stec

Izolowana chemioterapia perfuzyjna kończyn w zaawansowanym miejscowo czerniaku oraz mięsaku tkanek miękkich.

6 chorych z miejscowo zaawansowanym czerniakiem i mięsakiem tkanek miękkich było leczonych za pomocą chemioterapii perfuzyjnej z użyciem schematu melphalan-rTNF-Interferon-gamma lub samego melphalanu. U 5 chorych zabieg wykonano w hipertermii (41,5oC), u 1 - w warunkach tzw. normotermii (38,2oC). U 2 chorych z czerniakiem z przerzutami in-transit uzyskano całkowitą remisję, u 1-go

częśsciową, u jednej chorej - stabilizację choroby. U 2 chorych (1 z czerniakiem i 1 z mięsakiem tkanek miękkich, umiejscowionych na podeszwie stopy) zabieg wykonano w skojarzeniu z miejscowym wycięciem. U 5 chorych leczonych w warunkach hipertermii (4 leczonych wg schematu trójlekowego, jeden z użyciem samego melphalanu) uzyskano dobry efekt miejscowy. U wszystkich tych chorych w obserwacji po zabiegu trwającej od 6 do 15 mies. nie stwierdzamy cech wznowy miejscowej. U chorej leczonej melphalanem w warunkach normotermii uzyskano stabilizację choroby na okres 11 mies. Chora ta zmarła z powodu rozsiewu ogólnego w 17 mies. po zabiegu.

Barbara Drogoszewska, Wojciech Gacyk, Anna Grabowska Z I Katedry i Kliniki Chirurgii AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab.W. Gacyk i z Zakładu Rentgenodiagnostyki Instytutu Radiologii i Radioterapii AM w Gdańsku Kierownik: p.o. drM. Taraszewska-Czarnowska

Krwotoczna torbiel pozapalna i rak trzustki.

Autorzy przedstawiają chorego, u którego torbiel rzekoma trzustki powikłana była krwawieniem z tętnicy żołądkowo-dwunastniczej. Rozpoznanie ustalono w oparciu o badanie angiograficzne i ultrasonografię z Dopplerem. Wykonano pankreatoduodenektomię z dobrym wynikiem. Umożliwiło to jednocześnie wycięcie odrębnie zlokalizowanego raka, którego nie rozpoznano zarówno przed jak i śródoperacyjnie.

Stanisław Hać, Marek Dobosz Z II Katedry i Kliniki Chirurgii AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab.Z. Wajda

Tłuszczakowłókniak wstępnicy.

Przedstawiono 55-letnią kobietę z tłuszczakowłókniakiem okrężnicy wstępującej. Chora została zakwalifikowana do leczenia chirurgicznego z podejrzeniem guza złośliwego na podstawie badania kolonoskopowego. Z uwagi na brak możliwości przedoperacyjnego wykluczenia procesu złośliwego usunięto połowę okrężnicy.

Marek Dąbrowski, Jacek Mróz, Mariusz Pacałowski ZOddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Miejskiego w Dąbrowie Górniczej Ordynator: dr M. Dąbrowski

Sposób naprawy dróg żółciowych przeciętych podczas cholecystectomii laparoskopowej.

Przedstawiono przypadek uszkodzenia zewnątrzwątrobowego dróg żółciowych, co wystąpiło w czasie cholecystektomii laparoskopowej. Omówiono przebieg powikłania, rozpoznanie oraz jeden z możliwych sposobów zaopatrzenia. W konkluzji autorzy podkreślają istotne czynniki wpływające na powstawanie tego typu powikłań oraz sposoby ich zapobiegania.

Krzysztof Grabowski, Jerzy Rabczyński, Marcin Temler Z Katedry i Kliniki Chirurgii Przewodu Pokarmowego AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab.W. Knast i z Katedry i Zakładu Anatomii Patologicznej AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab.J. Rabczyński

Trudności diagnostyczne w rozpoznawaniu raka w oparzonym przełyku wyłączonym z pasażu pokarmu u chorych ze sztucznym przełykiem.

Przedstawiono trudności diagnostyczne w rozpoznaniu raka w naturalnym oparzonym przełyku, który został wyłączony z pasażu pokarmu u chorych ze sztucznymi przełykami wytworzonymi z jelit. Mając na uwadze możliwość powstania raka w oparzonym nieczynnym przełyku naturalnym poruszają problem dotyczący jego usunięcia lub tylko wyłączenia z pasażu pokarmu w czasie operacji wytwórczej sztucznego przełyku.

Piotr Michno Z Oddziału Ortopedii Kliniki Chirurgii DziecięcejPolsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydz. Lek. UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab.J. Grochowski

Ropne zapalenie stawów u wcześniaków.

Opisano 35 (22,6%) wcześniaków z grupy 155 noworodków, u których procesem zapalnym zajętych było 54 stawy (22,9%). Mnogą lokalizację zapaleń stawów miało 14 z nich (40%). U 21 wcześniaków (60%) posiewy treści stawowej były dodatnie. Najczęściej hodowaną bakterią był Staphylococcus aureus (38%) oraz Pseudomonas aeruginosa (14,3%). Średnie opóźnienie rozpoznania wyniosło 5 dni.

Anna Porębska, Maria Kusińska Z Oddziału Chirurgii Dziecięcej Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Kielcach Ordynator: drA. Porębska

Postępowanie w urazach śledziony u dzieci.

Przedstawiono sposób postępowania w urazach śledziony u dzieci w latach 1983-1997. Operacyjnie leczono 20dzieci. U piętnaściorga śledzionę zeszyto i u pięciorga dokonano splenektomii. U 16 dzieci prowadzono leczenie zachowawcze. U wszystkich chorych uzyskano dobry wynik leczenia.

05/1998 Spis treści P.Szmagała, W.Morawski, M.Krejca, T.Gburek, A.Bochenek, M.Wilczyński, J.Skarysz:Wykorzystanie zjawiska uodparniania na niedokrwienie (ischaemic preconditioning) podczas operacji pomostowania tętnic wieńcowych.Komentarz:W.Sitkowski I.Krawczyk-Sulisz, A.M.Sedlaczek, T.Grodzki: Radioizotopowa ocena wentylacji i perfuzji po późnej dekortykacji płuca z powodu przewlekłego ropniaka.

M.Frączek, A.Karwowski, M.Krawczyk, B.Najnigier, P.Paczkowski, W.Gackowski: Rak wpustu a rak dystalnej części żołądka - wyniki leczenia i ich znaczenie dla wyboru taktyki chirurgicznej.

Z.Piotrowski, M.Wojtukiewicz, L.Zimoch, J.Jaromin, Z.Puchalski, M.Bielawiec:Badania nad obecnością fibryny w tkankach raka trzustki.

M.Geremek, M.Trochimczuk, G.Krasowski, M.Kruk, M.Borkowski:Zastosowanie przeszczepów żylnychallogenicznych w rekonstrukcjach naczyń obwodowych.Komentarz:S.Zapalski S.Zapalski, F.Pukacki, M.Gabriel:Zastosowanie tętniczych przeszczepów allogenicznych w leczeniu chorych z zakażonymi protezami aortalnymi. Komentarz:W.Noszczyk, J.Polański, W.Witkiewicz M.Pelzer, R.Kędra, Z.Markiewicz:Leczenie stopy cukrzycowej i owrzodzeń żylnych podudzia metodą wstecznej perfuzji żylnej.Komentarz:Z. Mackiewicz B.Szczygieł, M.P.Nowacki, K.Bielecki, T.Popiela, T.Tołłoczko, J.Polański:Wieloośrodkowe, prospektywne badania skuteczności amoksycyliny - kw.klawulanowego, w porównaniu z cefuroksymem i metronidazolem w zapobieganiu zakażeniom rany po planowych operacjach na jelicie grubym.Komentarz:J. Jeljaszewicz A.Zieliński, T.Zieliński, P.Pisera:Jednoszypułowe płaty skóry owłosionej głowy w rekonstrukcji tkanek miękkich twarzy i sklepienia czaszki.Komentarz:K. Kobus

A.Wysocki, J.Krzywoń:"Packing" w krwawieniu z przestrzeni zaotrzewnowej.Komentarz:A.Karwowski

I.Pawełczak, J.Kłoś:Nowotwór owrzodzenia jelita po protezowaniu aorty przyczyną krwawienia z przewodu pokarmowego.Komentarz:W.Noszczyk A.Dorobisz, A.Ruciński, E.Strzałkowska:Izolowane tętniaki aorty brzusznej i piersiowo-brzusznej leczone operacyjnie u chorego z zespołem Marfana.

E.Drewienkiewicz, A.Bętkowski, A.Oczoś:Wyniki operacyjnego leczenia wrodzonej przetoki lub torbieli szyi bocznej i środkowej u dzieci.

P.Michno:Opóźnienie rozpoznania zapaleń stawów u dzieci.

M.Szeja:Problemy psychologiczne w chorobach nowotworowych.

06/1998 Spis treści W.Dębek, R.Farbiszewski: Ochronny wpływ antagonisty receptora PAF (BN52021) na równowagę oksydacyjno-antyoksydacyjną płuc w doświadczalnym wstrząsie krwotocznym.Komentarz:L.Ciesielski M.Brykczyński, M.J.Listewnik, K.Filipiak, B.Kowalik, S.Waligórski, K.Mokrzycki, P.Sielicki, P.Szczerkowski, S.Wiechowski: Ocena wczesnych wyników chirurgicznego leczenia choroby niedokrwiennej serca przy użyciu pomostów tętniczych i żylnych.Komentarz:A.Bochenek F.Furmanik, M.Sawicki, E.Malinowski, T.Trojanowski, J.Skokowski, K.Paprota: Leczenie chirurgiczne chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca (NSCLC) z synchronicznym przerzutem do ośrodkowego układu nerwowego.Komentarz:S.Mlekodaj P.Nyckowski, M.Krawczyk, K.Zieniewicz, J.Pawlak, B.Michałowicz, R.Paluszkiewicz, P.Małkowski, T.Wróblewski, A.Karwowski:Technika zespoleń żylnych w transplantacji wątroby.Komentarz:P.Kaliciński W.Otto, R.Paluszkiewicz, D.Suchowera, J.Jeziorek, P.Paczkowski, M.Frączek, M.Krawczyk, A.Karwowski:Powikłania ropne w ostrym martwiczym zapaleniu trzustki.Komentarz:L.Ciesielski W.Witkiewicz, P.Włodarczak, W.Sosnowski, S.Leśniak, T.Kowalski, M.Maszkowski:Paliatywna, całkowita resekcja żołądka w leczeniu zaawansowanego raka. Komentarz:A.Kopacz K.Ziaja, M.Zaniewski, P.Nowakowski, T.Urbanek, D.Zejc:Ostre niedokrwienie jelita grubego po operacjach na aorcie brzusznej: badanie prospektywne.Komentarz:W.Witkiewicz P.Gutowski:Wyniki leczenia chorych z zakażeniem protezy w odcinku aortalnobiodrowym.Komentarz:M.Szostek M.Cnotliwy, P.Gutowski, B.Trojnacka, H.Szumiłowicz, Z.Sych:Wybrane aspekty leczenia zakażeń w zespole stopy cukrzycowej.

M.Kowalczyk, J.Lubikowski, M.Umiński:Laparoskopowe wyłuszczenie hormonalnie czynnego guza trzustki.Komentarz:W.Gacyk Z.Grzybowski, J.Głuchowski, J.Ołubiec:Tętniak tętnicy biodrowej wspólnej oraz niedrożność tętnicy udowej strony przeciwnej jako powikłanie posocznicy gronkowcowej.Komentarz:W.Kostewicz

J.Michalak, A.Kowal, T.Lenkiewicz:Torbiel enterogenna w klatce piersiowej z towarzyszącym wodogłowiem i przepukliną oponową piersiową.

M.Wites, J.Skalski:Wyniki leczenia wrodzonych wad serca z zastosowaniem klasycznych operacji paliatywnych.

W.Radło, J.Lorkowski:Zwichnięcie rzepki u dzieci i młodzieży.

Wojciech Dębek, Ryszard Farbiszewski Z Kliniki Chirurgii Dziecięcej AM w Białymstoku p.o.Kierownika: dr H. Skobudzińska-Jaźwińska i z Zakładu Chemii Nieorganicznej i Analitycznej AM w Białymstoku Kierownik: prof. dr hab. R. Farbiszewski

Ochronny wpływ antagonisty receptora PAF(BN52021) na równowagę oksydacyjnoantyoksydacyjną płuc w doświadczalnym wstrząsie krwotocznym.

Zbadano wpływ specyficznego antagonisty receptora czynnika aktywującego płytki (PAF) BN 52021 na zmiany parametrów równowagi antyoksydacyjno-oksydacyjnej w płucach szczurów we wstrząsie krwotocznym. Największe stężenie malondialdehydu (MDA) stwierdzono w płucach zwierząt we wstrząsie nie leczonych (gr. 3) i leczonych izotonicznym płynem wieloelektrolitowym (PW) (gr. 4). Wzrostowi stężenia MDA towarzyszył spadek całkowitej zawartości grup sulfhydrylowych (-SH), obniżenie aktywności cytozolowej dysmutazy ponadtlenkowej (SOD) oraz zwiększona aktywność reduktazy glutationowej (GSSH-R). W grupie zwierząt poddanych wstrząsowi krwotocznemu i leczonych BN 52021 oraz PW (gr. 5) biochemiczne objawy uszkodzenia płuc były znamiennie mniej wyrażone w porównaniu do grupy 3 i 4. Wyniki wskazują na korzystny efekt wczesnego podania BN 52021 we wstrząsie krwotocznym.

Mirosław Brykczyński, Mariusz J.Listewnik, Krzysztof Filipiak, Bogdan Kowalik, Szymon Waligórski, Krzysztof Mokrzycki, Piotr Sielicki, Paweł Szczerkowski, Seweryn Wiechowski Z Kliniki Kardiochirurgii Pom. AM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. S. Wiechowski

Ocena wczesnych wyników chirurgicznego leczenia choroby niedokrwiennej serca przy użyciu pomostów tętniczych i żylnych.

Autorzy ocenili wczesne wyniki pomostowania tętnic wieńcowych z użyciem tylko przęseł żylnych (77 chorych) oraz pojedynczych (726) i mnogich (137) pomostów tętniczych z tętnic piersiowych wewnętrznych u 940 chorych operowanych w latach 1994-1996. Analizie poddano wyniki wczesne oraz częstość występowania pooperacyjnych powikłań i zgonów w poszczególnych grupach. Zespół małego rzutu leczono u odpowiednio 14,3%, 8,4% i 7,3% (łącznie 8,7%) operowanych chorych, a zawał okołooperacyjny w badaniu EKG rozpoznano u 9,1%, 5,7% i 8,8% (6,4%) chorych. Dobry i zadowalający wynik leczenia uzyskano u 93,5%, 94,9% i 97,1% (95,1%) chorych. Odsetek zgonów w ocenianych grupach wyniósł odpowiednio 6,5, 4,4 i 2,9 (4,4). Wnioski: 1. Użycie pomostów tętniczych nie zwiększa wczesnej śmiertelności ani nie wpływa na wzrost liczby pooperacyjnych powikłań. 2. Nieznaczny wzrost drenażu pooperacyjnego związany z użyciem pomostu (pomostów) tętniczego nie powoduje zwiększenia objętości przetaczanych chorym płynów krwiopochodnych. 3. Nie odnotowano konieczności częstszego użycia leków inotropowych u chorych u których wszczepiono pomosty tętnicze. 4. Nie ma statystycznej różnicy w czasie trwania intubacji u chorych, którym wszczepiono pomosty żylne i tętnicze.

Franciszek Furmanik, Marek Sawicki, Eugeniusz Malinowski, Tomasz Trojanowski, Jan Skokowski, Krzysztof Paprota

Z Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej i Serca AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. S. Jabłonka z Oddziału Chirurgii Klatki Piersiowej Specjalistycznego Zespołu Chorób Płuc i Gruźlicy w Bystrej Śląskiej Ordynator: dr E. Malinowski z Kliniki Neurochirurgii i Neurochirurgii Dziecięcej AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. T. Trojanowski z Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. J. Skokowski i z Specjalistycznego ZOZ-u Onkologicznego w Lublinie Dyrektor: lek. J. Kucewicz-Kondratowicz

Leczenie chirurgiczne chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca (NSCLC) z synchronicznym przerzutem do ośrodkowego układu nerwowego.

Wśród chorych na NSCLC u około 30% stwierdza się przerzut(y) do OUN. Zdecydowana większość tych chorych leczona jest objawowo lub paliatywnie z powodu uogólnienia rozsiewu nowotworowego. U części chorych przerzut do OUN może być pojedynczy. Celem doniesienia jest porównanie wyników leczenia chorych na NSCLC z synchronicznym przerzutem do OUN leczonych w sposób powiązany wycięciem zmiany pierwotnej w płucu i przerzutu z mózgu (grupa I) oraz wyłącznie usunięciem przerzutu z OUN (grupa II). Analizą objęto 37 chorych leczonych w trzech krajowych ośrodkach chirurgicznych. Ocenę wyników leczenia przeprowadzono w oparciu o retrospektywne dane kliniczne. Stwierdzono istotne statystycznie różnice wyników leczenia w obu grupach chorych. Mediana przeżycia chorych poddanych powiązanemu leczeniu chirurgicznemu wynosiła 8,5 miesiąca. Jeden rok od pierwszego zabiegu operacyjnego przeżyło - 45%, 2 lata - 12%, 5 lat - 6% chorych. Mediana przeżycia grupy II była istotnie krótsza (5,3 miesiąca) i nie różniła się od podawanych w piśmiennictwie wyników leczenia objawowego bądź paliatywnego. Na wyniki leczenia miały wpływ zakres resekcji zmiany pierwotnej (p<0,05) oraz uzupełniające napromienianie śródpiersia (p<0,01).

Paweł Nyckowski, Marek Krawczyk, Krzysztof Zieniewicz, Jacek Pawlak, Bogdan Michałowicz, Rafał Paluszkiewicz, Piotr Małkowski, Tadeusz Wróblewski, Andrzej Karwowski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski

Technika zespoleń żylnych w transplantacji wątroby.

Omówiono technikę zespoleń żylnych stosowanych podczas ortotopowych przeszczepień wątroby wykonanych w Klinice Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby w latach 1989-1997. Analizie poddano 18 chorych, u których wykonano 20 przeszczepień wątroby (2 retransplantacje). Wśród wskazań do przeszczepienia dominowała marskość wątroby pozapalna i pierwotna żółciowa marskość wątroby.

Większość przeszczepień(16) wykonano klasyczną techniką ortotopową, z wycięciem zawątrobowego odcinka żyły głównej dolnej biorcy i wszczepieniem pobranego od dawcy z odcinkiem jego żyły głównej dolnej narządu. W tej grupie obserwowano 2 powikłania w obrębie zespolenia górnego, z którymi były związane zaburzenia przepływu krwi powodujące konsekwencje hemodynamiczne. Chorych tych reoperowano. W 4 przypadkach przeszczepienie wykonano z pozostawieniem zawątrobowego odcinka żyły głównej dolnej biorcy. Stosowano 2 odmienne techniki zespolenia żylnego żyły głównej. Powikłań nie odnotowano. Zespolenie żyły wrotnej wykonano techniką koniec do końca, według zasad opisanych przez Starzla. Nie obserwowano powikłań w obrębie zespolenia żyły wrotnej. Obserwacje własne wskazują, że dla właściwego wykonania górnego zespolenia żyły głównej dolnej decydujące znaczenie ma odpowiednia ekspozycja i przygotowanie podprzeponowego kikuta naczynia biorcy, zaś poprawne funkcjonowanie zespolenia dolnego zależy od właściwej adaptacji długości naczynia przeszczepianego narządu. Dla wyboru rodzaju zespolenia żyły głównej w technice z zachowaniem zawątrobowego odcinka tego naczynia u biorcy

duże znaczenie ma wielkość przeszczepianego narządu. Stosowanie techniki opisanej przez Starzla pozwala na uniknięcie zwężenia zespolenia naczynia wrotnego narządu dawcy i kikuta żyły wrotnej biorcy.

Włodzimierz Otto, Rafał Paluszkiewicz, Danuta Suchowera, Julita Jeziorek, Paweł Paczkowski, Mariusz Frączek, Marek Krawczyk, Andrzej Karwowski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski

Powikłania ropne w ostrym martwiczym zapaleniu trzustki.

W około 15-20% przypadków ostrego zapalenia trzustki dochodzi do jej ostrej martwicy. Śmiertelność u tych chorych znamiennie wzrasta na skutek zakażenia. W pracy przedstawiono wyniki leczenia operacyjnego i antybiotykoterapii w powikłaniach ropnych ostrego martwiczego zapalenia trzustki. Materiał obejmuje 113 kolejnych chorych, leczonych od 1988 r. W monitorowaniu choroby decydujące znaczenie odgrywały badania USG i TK. Wszyscy chorzy byli pierwotnie operowani i leczeni antybiotykami. Wśród nich, 64% wymagało wtórnych operacji z powodu ognisk zakażonej martwicy, ropni trzustki lub krwotoku.

Najczęstszą przyczyną infekcji były zakażenia bakteriami G( - ), które wykazywały znacznie wyższą wrażliwość na piperacylinę i tazobactam niż na cefalosporyny. U 17 chorych po długotrwałym leczeniu antybiotykami dołączyło się również zakażenie Candida albicans. Wydaje się, że w leczeniu martwiczego zapalenia trzustki, antybiotykoterapia zapobiega zakażeniom pierwotnym w pierwszym okresie choroby. W zakażeniach wtórnych antybiotykoterapia jest leczeniem pomocniczym. Decydujące znaczenie ma leczenie operacyjne.

Wojciech Witkiewicz, Paweł Włodarczak, Wojciech Sosnowski, Stanisław Leśniak, Tadeusz Kowalski, Mariusz Maszkowski Z Oddziału Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego we Wrocławiu Ordynator: prof. dr hab. W. Witkiewicz

Paliatywna, całkowita resekcja żołądka w leczeniu zaawansowanego raka.

Porównano wyniki leczenia operacyjnego oraz komfort życia u 83 pacjentów z zaawansowanym procesem nowotworowym żołądka, których poddano leczeniu operacyjnemu. U 52 pacjentów wykonano całkowitą paliatywną resekcję żołądka, u 16 częściową resekcję, u 10 zespolenie omijające, u 5 inne zabiegi paliatywne (laparotomia z pobraniem wycinka, protezowanie wpustu, gastrostomia). Śmiertelność okołooperacyjna w grupie pacjentów poddanych zabiegom resekcyjnym wyniosła 2,9%, w grupie pozostałych zabiegów paliatywnych - 26,7%. Średni czas przeżycia wynosił odpowiednio: po całkowitej paliatywnej resekcji - 15 m-cy, po częściowej resekcji - 9 m-cy, po zespoleniach omijających - 5 m-cy, po pozostałych zabiegach - 3 m -ce. U chorych po całkowitym wycięciu żołądka stwierdzono większy komfort życia i zmniejszenie ilości wznów miejscowych w porównaniu z grupą chorych po innych operacjach paliatywnych.

Krzysztof Ziaja, Maciej Zaniewski, Przemysław Nowakowski, Tomasz Urbanek, Dariusz Zejc

Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń Śl. AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. K. Ziaja

Ostre niedokrwienie jelita grubego po operacjach na aorcie brzusznej: badanie prospektywne.

W pracy podjęto próbę prospektywnego określenia częstości występowania ostrego niedokrwienia jelita grubego po operacjach na aorcie brzusznej oraz oceniono przydatność sigmoidoskopii we wczesnej diagnostyce wymienionego powikłania. Wśród 136 chorych, operowanych z powodu schorzeń aorty brzusznej, rutynowo wykonywano badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego w drugiej lub trzeciej dobie po zabiegu operacyjnym. Ostre niedokrwienie jelita grubego rozpoznano u ośmiu chorych (5,88%): u trzech (12,5%) z 24 chorych operowanych z powodu pękniętego tętniaka aorty brzusznej; u czterech (7,14%) z 56 poddanych planowej aneurysmektomii; u jednego (1,78%) z 56 chorych po operacji niedrożności aortalno-dwubiodrowej. U siedmiu chorych w czasie sigmoidoskopii rozpoznano martwicę esicy, u jednego - dwa niedokrwienne owrzodzenia o średnicy 1 cm w odległości 20 cm od odbytu. Reoperowano siedmiu chorych - u wszystkich wykonano operację sposobem Hartmana. Chory z ogniskowym niedokrwieniem esicy był leczony zachowawczo z dobrym wynikiem. Zmarło pięciu reoperowanych chorych. Nie obserwowano powikłań związanych z wykonaniem sigmoidoskopii.

Piotr Gutowski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. G. Szumiłowicz Kierownikiem Kliniki w latach 1984-1996 był prof. nzw. w PAM dr hab. M. Borowski

Wyniki leczenia chorych z zakażeniem protezy w odcinku aortalno-biodrowym.

Materiałem badanym było 1190 chorych, którym wszczepiono protezę naczyniową w odcinku aortalnobiodrowym w latach 1986-1996, w Klinice Chirurgii Ogólnej i Naczyń w Szczecinie. Wyodrębniono grupę 31 chorych z wszczepioną protezą naczyniową, u których doszło do głębokiego zakażenia protezy naczyniowej. U 10 chorych z tej grupy dodatkowo była obecna wtórna przetoka tętniczo-jelitowa. Grupa 31 chorych z zakażeniem głębokim stanowiła 2,6% wszystkich pacjentów (1190), którym wszczepiono protezę naczyniową w odcinku aortalno-biodrowym. Ocenie poddano wyniki różnych sposobów leczenia. W naszym materiale całkowite wycięcie i rewaskularyzacja kończyn przez pomosty pozaanatomiczne było obarczone dużą bo aż 50% śmiertelnością. W grupie pacjentów, u których wybrano mniej radykalny sposób postępowania ilość zgonów była znacznie mniejsza. W grupie chorych, u których jedynie usunięto protezę naczyniową bez rekonstrukcji naczyniowej było 9% zgonów i aż 36,4% amputacji. W grupie chorych z rekonstrukcją naczyniową "in situ" było 25% zgonów. Biorąc pod uwagę wyniki leczenia naszych chorych uważam, że powinno się podejmować próby leczenia mniej agresywnego, ograniczając się do usunięcia zainfekowanej części protezy albo pomostowania "in situ" po usunięciu protezy.

Mirosław Cnotliwy, Piotr Gutowski, Beata Trojnacka, Halina Szumiłowicz, Zbigniew Sych Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. G. Szumiłowicz (Kierownikiem w latach 1984-1996 był dr hab. M. Borowski ) i z Zakładu Higieny i Epidemiologii Pomorskiej AM w Szczecinie Kierownik: dr hab. A. Walczak

Wybrane aspekty leczenia zakażeń w zespole stopy cukrzycowej.

Celem pracy była retrospektywna ocena leczenia szpitalnego 38 chorych z zakażeniem stopy cukrzycowej oraz ocena opieki przed- i poszpitalnej nad tą grupą. Wykazano, że 34% chorych było hospitalizowanych powtórnie z powodu nawrotu objawów zakażenia, a za główną przyczynę tego uznano niedostateczną diagnostykę ambulatoryjną i szpitalną.

Marek Kowalczyk, Jerzy Lubikowski, Marek Umiński Z Oddziału Chirurgii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Szczecinie Ordynator: drM.Umiński

Laparoskopowe wyłuszczenie hormonalnie czynnego guza trzustki.

Przedstawiono 47 letnią chorą z hormonalnie czynnym wyspiakiem trzustki, który usunięto metodą laparoskopową. Obecność guza ustalono badaniem echo-gastroduodenoskopowym. W czasie operacji nie napotkano większych trudności technicznych, pomimo że zabieg tego rodzaju wykonano po raz pierwszy. W usuniętym fragmencie trzustki stwierdzono badaniem histopatologicznym obecność łagodnego guza z grupy APUD. W przebiegu pooperacyjnym nie stwierdzono istotnych powikłań. Chorą w stanie ogólnym dobrym przeniesiono, w czwartej dobie po zabiegu do Kliniki Endokrynologii PAM w celu wykonania diagnostyki pooperacyjnej.

Zbigniew Grzybowski, Jarosław Głuchowski, Jacek Ołubiec Z Oddziału Chirurgii Ogólnej WSzZ w Słupsku Ordynator: drW. Zwolan

Tętniak tętnicy biodrowej wspólnej oraz niedrożność tętnicy udowej strony przeciwnej jako powikłanie posocznicy gronkowcowej.

Przedstawiono 26-letnią chorą, u której tętniak tętnicy biodrowej wspólnej prawej rozpoznano 9 miesięcy po epizodzie posocznicy gronkowcowej. Zwrócono uwagę na rzadkie współistnienie tętniaka zakażonego z niedrożnością tętnicy udowej po stronie przeciwnej. Opisano przeprowadzone leczenie, które zakończyło się sukcesem.

Jerzy Michalak, Andrzej Kowal, Tomasz Lenkiewicz Z Kliniki Chirurgii Dzieci i Młodzieży Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie Kierownik: prof. dr hab.T. Lenkiewicz

Torbiel enterogenna w klatce piersiowej z towarzyszącym wodogłowiem i przepukliną oponową piersiową.

Przedstawiono postępowanie diagnostyczne i leczenie chirurgiczne noworodka z torbielą enterogenną klatki piersiowej, przepukliną oponową i towarzyszącym wodogłowiem. W literaturze światowej opisano zaledwie kilka przypadków współistnienia podwojenia przewodu pokarmowego i wady układu nerwowego.

Marek Wites, Janusz Skalski Z Kliniki KardiochirurgiiŚl.AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab.A. Bochenek

Wyniki leczenia wrodzonych wad serca z zastosowaniem klasycznych operacji paliatywnych.

Przedstawiono doświadczenia kliniczne i wyniki leczenia 75 dzieci z wrodzonymi wadami serca, u których wykonano zespolenia systemowo-płucne i czasowe zwężenia tętnicy płucnej. U wszystkich operowanych dzieci rozpoznano złożone wrodzone wady serca, w tym u 29 były to różne odmiany pojedynczej komory serca. Po zespoleniach zmarło 8 dzieci (13,7%) a po bandingu tętnicy płucnej 3 (17,6%). W naszym materiale optymalne wyniki leczenia uzyskiwano gdy zespolenie systemowo-płucne wykonywano na okres nie dłuższy niż 1 rok, a banding tętnicy płucnej 6 miesięcy.

Wojciech Radło, Jacek Lorkowski Z Oddziału Ortopedii Kliniki Chirurgii DziecięcejPolsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydz. Lek. UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab.J. Grochowski

Zwichnięcie rzepki u dzieci i młodzieży.

W latach 1988-1995 leczono w Oddziale Ortopedii Kliniki Chirurgii Dziecięcej 37 chorych z powodu zwichnięcia rzepki. W grupie tej było 5 dzieci leczonych z powodu ostrego urazowego zwichnięcia rzepki, 14 z powodu pourazowego nawracającego zwichnięcia rzepki, 11 z powodu trwałego lub nawykowego zwichnięcia rzepki, a 7 z powodu samoistnego (prostego) zwichnięcia rzepki. Zwichnięcia urazowe wystąpiły u wszystkich dzieci jednostronnie, zaś przewlekle u 7 dzieci wystąpiły obustronnie. Chorzy leczeni byli operacyjnie. U dzieci z ostrym urazowym zwichnięciem rzepki zeszywano uszkodzoną torebkę stawową i troczek przyśrodkowy mięśnia czworogłowego uda. U chorych z trwałymi nawykowymi i nawrotowymi zwichnięciami wykonywano zabieg metodą Ali-Krogius-Roux-Goldwaith lub Ali-KrogiusHauser. Uzyskano wg klasyfikacji klinicznej Halla i Michelli 10 wyników bardzo dobrych, 21 wyników dobrych, 9 zadowalających i 4 niezadowalające. Zastosowane przez nas metody leczenia okazały się skuteczne w leczeniu zwichnięć rzepki.

07/1998 Spis treści K.Kobus, K.Czopkiewicz, I.Łątkowski: Płaty środkowe z czoła w operacjach naprawczych twarzy.

W.Ziółkowski, A.Majewski: Rany serca.Komentarz:S.Woś J.Biernacka, Z.Rzecki, A.Nestorowicz: Czynność układu krążenia u chorych poddanych operacjom rekonstrukcyjnym aorty brzusznej.

A.M.Sedlaczek, I.Krawczyk-Sulisz:Ocena czynności układu oddechowego i krążenia w wiele lat po późnych operacjach naprawczych uszkodzonego oskrzela głównego. Komentarz:D.Weissberg A.Zając, M.Kratochwil:Rakowiaki przewodu pokarmowego.Komentarz:A.Kopacz A.Wolski, J.Ślepko, T.Zubilewicz, W.Żywicki, S.Mocarski, J.Michalak:Epidemiologia przewlekłej niewydolności żylnej na terenie miasta Lublina. Komentarze:J.Kopczyński, W.Noszczyk J.A.Polański,A.Borkowski, B.Kuzaka, K.Suwalski, Z.Biejat:Leczenie guzów nerki z czopem nowotworowym w żyle głównej dolnej.

J.Kuźmiuk, P.Jakubów:Ocena skuteczności preparatu Ondansetron w zapobieganiu nudnościom i wymiotom okresu pooperacyjnego.

R.Kędra, S.Pielka:Ocena wyników leczenia złamań nasady dalszej kości promieniowej.Komentarz:L.Brongel

M.Motyka, M.Długaj, M.Tochowicz:Pęknięty, izolowany tętniak tętnicy biodrowej wewnętrznej.Komentarz:H.Rykowski Z.Lorenc, J.Kulhawik, K.Owczarski:Śledziona dodatkowa przyczyną zaburzeń drożności przewodu pokarmowego.

J.Dzielicki,W.Korlacki, W.Skrzypiec, M.Krzyśków:Przydatność tzw. chirurgii jednego dnia w leczeniu chorób chirurgicznych u dzieci.

S.A.Doleżał:Problemy złamań dalszej nasady kości promieniowej.Komentarz:L.Brongel J.Dzielicki, W.Korlacki:Chirurgia "jednego dnia".

Kazimierz Kobus, Krzysztof Czopkiewicz, Ireneusz Łątkowski Ze Szpitala Chirurgii Plastycznej w Polanicy Zdroju Kierownik: prof. dr hab. K. Kobus

Płaty środkowe z czoła w operacjach naprawczych twarzy.

Omówiono odległe wyniki leczenia zniekształceń i ubytków twarzy przy pomocy płatów środkowych z czoła. Ocenę przeprowadzono na podstawie własnego materiału klinicznego obejmującego 54 chorych operowanych w latach 1976-1997. Zdaniem autorów stosowanie płata środkowego z czoła jest metodą z wyboru w odtwarzaniu nosa i przyśrodkowych części policzka.

Wojciech Ziółkowski, Adam Majewski Z Wojewódzkiego Szpitala im. Dra Sokołowskiego w Wałbrzychu Ordynator: lek. W. Ziółkowski

Rany serca.

Przedstawiono retrospektywną analizę 8 przypadków ran serca leczonych operacyjnie w oddziale chirurgii ogólnej. U większości chorych wystąpiły powikłania kardiologiczne (niedokrwienie mięśnia serca lub zaburzenia rytmu). Zmarło 2 pacjentów, jeden z powodu zawału w 8 dobie pooperacyjnej, drugi wskutek głębokiego wstrząsu krwotocznego w dniu operacji (śmietelność 25%). Pozostałych pacjentów wypisano do domu po 2-3 tygodniach od urazu.

Jadwiga Biernacka, Ziemowit Rzecki, Andrzej Nestorowicz Z Katedry i Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Nestorowicz

Czynność układu krążenia u chorych poddanych operacjom rekonstrukcyjnym aorty brzusznej.

Celem pracy była ocena zachowania się wartości parametrów hemodynamicznych w okresie okołooperacyjnym u 18 chorych poddanych planowym operacjom na aorcie brzusznej w znieczuleniu ogólnym. Zmienne profilu hemodynamicznego były mierzone w przededniu operacji, przed- i po: indukcji znieczulenia, rozpoczęciu operacji, założeniu i zdjęciu zacisku aortalnego, przy końcu zabiegu i czterokrotnie w okresie pooperacyjnym. W celu określenia wpływu samoistnej kompensacji na zaburzenia hemodynamiczne, pomiarów dokonywano 5 min przed i po wymienionych punktach procedury. Główne stwierdzone zmiany hemodynamiczne następowały w wyniku rozpoczęcia i zakończenia operacji i znieczulenia, natomiast zaburzenia wywoływane założeniem jak i zdjęciem zacisku z aorty ulegały znacznej kompensacji. Reakcja hyperdynamiczna w przebiegu pooperacyjnym była niewystarczająca u 12 chorych (67%), co spowodowało konieczność zastosowania wlewu dobutaminy.

Andrzej M.Sedlaczek, Iwona Krawczyk-Sulisz Z Kliniki Chorób Płuc i Gruźlicy AM w Szczecinie Kierownik: dr hab. A.M. Sedlaczek

Ocena czynności układu oddechowego i krążenia w wiele lat po późnych operacjach naprawczych uszkodzonego oskrzela głównego.

Przedstawiono wyniki badań kontrolnych przeprowadzonych u dwóch chorych w 14 i 16 lat po późnej (wykonanej w 4 tygodnie od urazu) rekonstrukcji oderwanego oskrzela głównego. Bronchoradiograficznie w obu przypadkach wykazano prawidłowy stan miejsca zespolenia. Wyniki badania spirometrycznego mieściły się w granicach normy. Scyntygrafia perfuzyjna w obu przypadkach wykazała znacznego stopnia upośledzenie przepływu po stronie operowanej. Scyntygrafia wentylacyjna wykonana z przyczyn technicznych tylko u jednego chorego wykazała również po stronie operowanej znaczne upośledzenie wentylacji. Badanie ultrasonograficzne serca wykazało u tegoż chorego przerost prawej komory. W świetle przedstawionych wyników wydaje się być uprawnionym stwierdzenie, że u chorych po późnej rekonstrukcji uszkodzonego oskrzela głównego powstają warunki do przerostu prawej komory.

Aleksander Zając, Marian Kratochwil Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Kliniki Chirurgii Gastroenterologicznej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. T. Popiela

Rakowiaki przewodu pokarmowego.

Przedstawiono własny materiał obejmujący 16 chorych z rakowiakiem przewodu pokarmowego operowanych w latach 1980-1996. Wszystkich chorych zakwalifikowano do leczenia operacyjnego z tym, że u 6 osób rozpoznanie rakowiaka ustalono przedoperacyjnie, a pozostałych 10 chorych zakwalifikowano do leczenia operacyjnego z innym rozpoznaniem, natomiast ostateczne rozpoznanie rakowiaka ustalono w oparciu o wynik badania hist.-pat. wyciętego preparatu. U 3 osób stwierdzono wieloogniskowe zmiany o typie rakowiaka, u kolejnych 3 chorych oprócz zmiany o typie rakowiaka stwierdzono obecność drugiego synchronicznego guza nowotworowego. Śródoperacyjnie stwierdzono zmiany o różnym stopniu miejscowego zaawansowania. U wszystkich chorych wykonano zabiegi resekcyjne. Obecnie pozostaje w obserwacji 13 chorych. Najdłuższe przeżycie w opisywanym materiale wynosi 15 lat - chory nadal pozostaje w kontroli. Rokowanie w przypadku rakowiaka jest dobre. Niemniej jednak każdy przypadek rakowiaka wymaga dokładnej diagnostyki celem wykluczenia wieloogniskowej zmiany rakowiaka, lub wykluczenie obecności innego pierwotnego synchronicznego guza. Dotyczy to zarówno tych chorych, u których rozpoznanie rakowiaka ustalono przedoperacyjnie, jak i chorych, u których rozpoznanie ustalono pooperacyjnie w oparciu o badanie hist.-pat. wyciętego preparatu.

Andrzej Wolski, Janusz Ślepko, Tomasz Zubilewicz, Witold Żywicki, Stefan Mocarski, Jerzy Michalak Z Katedry i Kliniki Chirurgii Naczyń AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. J. Michalak

Epidemiologia przewlekłej niewydolności żylnej na terenie miasta Lublina.

Przeprowadzono ankietę na temat niewydolności żylnej kończyn dolnych na terenie miasta Lublina. Lekarze z pięćdziesięciu poradni przez ostatni kwartał 1996 r. zebrali wywiad epidemiologiczny i ocenili stopień

zaawansowania choroby w zależności od czynników ryzyka. Zebrane dane pozwoliły na wyciągnięcie wniosków potwierdzających jak ważnym jest problem chorób żył. Ustalono, że niewystarczające jest uświadomienie społeczeństwa, ponieważ większość chorych leczy się w okresie zaawansowanej choroby lub jej powikłań. Obliczono, że na terenie miasta Lublina z powodu przewlekłej niewydolności żylnej leczy się prawie 55 000 chorych rocznie, a także stwierdzono, że zachorowalność wynosi 0,55% rocznie.

Jerzy A.Polański,Andrzej Borkowski, Bolesław Kuzaka, Kazimierz Suwalski, Zbigniew Biejat Z III Kliniki Chirurgii Ogólnej II WL AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. J.A. Polański z Kliniki Urologii AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Borkowski i z II Kliniki Kardiochirurgii IK w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. K. Suwalski

Leczenie guzów nerki z czopem nowotworowym w żyle głównej dolnej.

Przedstawiono własny materiał dotyczący próby radykalnego leczenia chorych z nowotworem nerki i czopem nowotworowym w żyle głównej dolnej drogą nefrektomii radykalnej z venokavotomią i otwarciem prawego przedsionka serca. Diagnostyka przedoperacyjna, zasady postępowania śródoperacyjnego oraz wyniki bezpośrednie i odległe są dyskutowane z doniesieniami z literatury.

Janusz Kuźmiuk, Piotr Jakubów Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Ordynator: dr M. Panek i z Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii Ordynator: dr A. Kłubowicz Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. J. Śniadeckiego w Białymstoku

Ocena skuteczności preparatu Ondansetron w zapobieganiu nudnościom i wymiotom okresu pooperacyjnego.

Poddano analizie grupę 40 chorych leczonych operacyjnie z powodu wola guzkowego obojętnego, kamicy żółciowej oraz ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego. Przed zabiegiem operacyjnym stosowano u tych chorych Zofran (Ondansetron) celem zapobieżenia nudnościom i wymiotom okresu pooperacyjnego.

Stwierdzono istotne statystycznie zmniejszenie częstości występowania tych niepożądanych objawów szczególnie u chorych, u których zabieg operacyjny trwał krócej niż 2 godziny.

Ryszard Kędra, Stanisław Pielka Z II Oddziału Chirurgicznego Wojewódzkiego Szpitala w Jeleniej Górze Ordynator: dr hab. M. Pelzer i z Kliniki Chirurgii Urazowej i Chirurgii Ręki AM we Wrocławiu Kierownik: dr hab.R. Rutowski

Ocena wyników leczenia złamań nasady dalszej kości promieniowej.

Przedstawiono ocenę wyników leczenia złamań nasady dalszej kości promieniowej pod kątem czynności ręki i nadgarstka. Autorzy oceniając wyniki leczenia według skali Sarmiento stwierdzili duży odsetek niepowodzeń w leczeniu złamań niestabilnych wyłącznie opatrunkiem gipsowym. Zdecydowanie lepsze wyniki uzyskano unieruchamiając przezskórnie odłamy po repozycji drutami Kirschnera wprowadzonymi przez wyrostek rylcowaty kości promieniowej i szyną przedramienną.

Marek Motyka, Marian Długaj, Maciej Tochowicz Z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń Śl. AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab.K. Ziaja

Pęknięty, izolowany tętniak tętnicy biodrowej wewnętrznej.

Przedstawiono dwu chorych leczonych w latach 1993-1994 z powodu pęknięcia tętniaka prawej tętnicy biodrowej wewnętrznej. Operacyjnym podkłuciem szyi tętniaka i podwiązaniem odcinka obwodowego uzyskano dobry wynik leczenia.

Zbigniew Lorenc, Jacek Kulhawik, Krzysztof Owczarski Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej Śl. AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab.S. Kuśmierski

Śledziona dodatkowa przyczyną zaburzeń drożności przewodu pokarmowego.

Przedstawiono rzadki przypadek dodatkowej śledziony zlokalizowanej w zatoce Douglasa powodującej występowanie objawów przepuszczającej niedrożności przewodu pokarmowego. Omówiono sposób prowadzenia diagnostyki oraz leczenia operacyjnego, które przyniosło wyleczenie.

Józef Dzielicki,Wojciech Korlacki, Wojciech Skrzypiec, Marek Krzyśków Z Kliniki Chirurgii Dziecięcej Śl.AM w Zabrzu Kierownik: prof. dr hab.J. Dzielicki

Przydatność tzw. chirurgii jednego dnia w leczeniu chorób chirurgicznych u dzieci.

Przedstawiono własne 10-letnie doświadczenie w leczeniu niektórych chorób chirurgicznych u dzieci w formie tzw. chirurgii jednego dnia. Analizę przeprowadzono na podstawie 5855 chorych leczonych w okresie od 1987 do 1997 roku. Udział procentowy operacji wykonywanych w tej formie u dzieci wynosił 50,8%. Operacje przepukliny pachwinowej, wnętrostwa, wodniaków jądra i powrózka stanowiły 80,6%.

Ilość powikłań zarówno chirurgicznych jak i anestezjologicznych we wczesnym okresie pooperacyjnym była znikoma. Stwierdzono je u 2,24% operowanych dzieci. Zwrócono uwagę na obecność rodziców w procesie leczenia zmniejszającą stres psychiczny dziecka.

08/1998 Spis treści G.Sokół, J.Sadowski, R.Drwiła, B.Kapelak, P.Przybyłowski, A.Dziatkowiak:Dramatyczne krwawienie okołooperacyjne w kardiochirurgii, ratująca życie hemostatyczna mechaniczna tamponada serca. Komentarz:W.Sitkowski M.Cisowski, R.Janas, A.Bochenek, T.Gburek:Ocena zastosowania metody przetaczania własnopochodnej krwi (autotransfuzji) u chorych poddanych operacji pomostowania tętnic wieńcowych.Komentarz:J. Zasłonka L.Kołodziejski, S.Dyczek, A.Niezabitowski, K.Duda, B.Staniec, H.Dymek, J.Kowalczyk:Chirurgiczne aspekty diagnostyki i leczenia pierwotnych guzów germinalnych śródpiersia.Komentarz:T. Orłowski W.Filipczyk, R.Walas, S.Ziarek, Z.Cieślik, M.Grodowski:Chirurgiczne leczenie przewlekłych przetok trzustki sposobem Doyena.Komentarz:Z.Puchalski A.Wysocki, A.Bobrzyński, J.Krzywoń, A.Budzyński:Laparoskopowa cholecystectomia, a rak pęcherzyka żółciowego.Komentarz:W.Kostewicz A.Wysocki, W.Drożdż, J.Krzywoń, A.Gniadek, A.Galicki:Mechaniczna niedrożność jelit spowodowana kamieniem żółciowym.Komentarz:K. Bielecki W.Dutkiewicz, P.Thor, A.Budzyński, A.Bobrzyński:Czynność elektryczna jelita cienkiego w porażennej niedrożności wywołanej zapaleniem otrzewnej.Komentarz:M.Drews J.Rudnicki, W.Kwarciński, W.Kielan, M.Ściebura, R.Ściborski, K.Zwoliński:Własne sposoby leczenia wypadania śluzówki sztucznego odbytu.Komentarz:A.Dziki P.Szyber, D.Janczak, D.Patrzałek, J.Skóra:Aspekty postępowania chirurgicznego w leczeniu tętniaków tętnicy podkolanowej.Komentarz:A.Cencora, K.Ziaja Z.Rzecki, J.Biernacka, A.Nestorowicz:Ocena okołooperacyjnej gospodarki tlenem u chorych poddanych operacjom na aorcie brzusznej.Komentarz:W.Gaszyński

M.Michalik, M.Roslan:Laparoskopowa operacja żylaków powrózka nasiennego z użyciem skalpela harmonicznego.Komentarz:A.Borkowski

R.Drop, M.Wyczółkowski, Z.Pietkun:Obustronne wodonercze po wszczepieniu protezy aortalnodwuudowej.

Komentarz:W.Witkiewicz S.Woźniak, L.Czapla, W.Knast:Martwica całego jelita grubego w przebiegu martwiczo-krwotocznego zapalenia trzustki.

J.Niedzielski:Dostęp strzałkowy tylny w radykalnym leczeniu operacyjnym choroby Hirschsprunga.Komentarz:E.Grochowska J.Dzielicki, W.Franiszek, J.Ciekalski, K.Moczia:Zaburzenia zachowania u dzieci po urazach czaszkowomózgowych.

K.G.Jeziorski, A.W.Szawłowski:Chemioterapia raka górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Grażyna Sokół, Jerzy Sadowski, Rafał Drwiła, Bogusław Kapelak, Piotr Przybyłowski, Antoni Dziatkowiak Z Kliniki Chirurgii Serca i Naczyń Instytutu Kardiologii CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. A. Dziatkowiak

Dramatyczne krwawienie okołooperacyjne w kardiochirurgii, ratująca życie hemostatyczna mechaniczna tamponada serca.

W latach 1979-1997 w Klinice Chirurgii Serca i Naczyń Instytutu Kardiolodii CM UJ w Krakowie wykonano ponad 15000 operacji serca i wielkich naczyń w krążeniu pozaustrojowym. Wśród nich u 31 chorych (M-25, K-6) w wieku od 24 do 68 lat (śr.44 lata) wystąpiło okołooperacyjne masywne krwawienie, którego nie dało się opanować przy pomocy klasycznych sposobów przywracania hemostazy ani przy pomocy kleju tkankowego. Najczęstszymi wskazaniami operacyjnymi były: ostry rozwarstwiony tętniak aorty wstępującej, reoperacje wad zastawkowych z czynnym zapaleniem wsierdzia. W celu opanowania dramatycznego krwotoku zastosowano u tych chorych tamponowanie gazikami przestrzeni między aortą, sercem i workiem osierdziowym. Gaziki te usuwano w 2 lub 3 dobie. W badanej grupie było 13(42%) zgonów w okresie do 30 dnia po operacji. Przeżyło 18(58%) chorych, wśród nich u 5(28%) wystąpiła niestabilność mostka i ropne zapalenie śródpiersia, które opanowano ponownym zeszyciem mostka i drenażem płuczącym. W groźnych dla życia, nie dających się opanować krwawieniach około i pooperacyjnych w kardiochirurgii, po wyczerpaniu innych sposobów przywracania hemostazy, polecamy tamponowanie powierzchni krwawiących gazikami.

Marek Cisowski, Robert Janas, Adam Bochenek, Tadeusz Gburek Z I Kliniki Kardiochirurgii Śl.AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. A. Bochenek

Ocena zastosowania metody przetaczania własnopochodnej krwi (autotransfuzji) u chorych poddanych operacji pomostowania tętnic wieńcowych.

Celem pracy była ocena autotransfuzji i jej wpływu na ograniczenia stosowania krwi homologicznej u chorych po chirurgicznej rewaskularyzacji mięśnia sercowego. Badaniem objęto 80 mężczyzn, zakwalifikowanych do operacji, których podzielono na 2 grupy: pierwszą z nich stanowili chorzy z autotransfuzją natomiast w grupie kontrolnej stosowano krew homologiczną. W grupie badanej pobierano dwukrotnie w odstępach siedmiodniowych po 450 ml krwi. Po 10 dniach od ostatniego pobierania chorzy byli operowani. Pierwszą jednostkę krwi autologicznej przetaczano po odwróceniu działania heparyny siarczanem protaminy, drugą jednostkę po 6 godzinach od przetoczenia pierwszej. U chorych wykonywano oznaczenia parametrów morfologicznych krwi, wskaźnika protrombinowego oraz czasu kaolinowokefalinowego. Dwóch chorych tj. 5% w grupie badanej wymagało przetoczenia krwi homologicznej. Nie odnotowano różnic pomiędzy grupami w ilości drenażu pooperacyjnego. Uważamy, że autotransfuzja pozwala na skuteczne zabezpieczenie zapotrzebowania na krew w okresie śród- i pooperacyjnym oraz na wyeliminowanie zagrożeń związanych z przetoczeniami krwi obcej i jej preparatów.

Leszek Kołodziejski, Sonia Dyczek, Aleksander Niezabitowski, Krzysztof Duda, Bartłomiej Staniec, Hanna Dymek, Jan Kowalczyk Z Kliniki Chirurgii Onkologicznej Kierownik: prof. dr hab. L. Kołodziejski z Zakładu Patologii Nowotworów Kierownik: prof. dr hab. A. Niezabitowski z Zakładu Radiodiagnostyki Kierownik: dr M. Kowalczykowa Centrum Onkologii Oddział w Krakowie Dyrektor: prof. dr hab. J. Skołyszewski i z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego Chorób Płuc w Zakopanem Dyrektor: dr W. Sośnicki

Chirurgiczne aspekty diagnostyki i leczenia pierwotnych guzów germinalnych śródpiersia.

Przedstawiono kliniczną charakterystykę grupy 23 chorych na pierwotne złośliwe guzy germinalne śródpiersia (PZGGŚ) operowanych w okresie trzydziestoletnim. Spośród 8 chorych na nasieniaki połowa przeżyła 5 lat. Wśród 15 chorych na nienasieniakowate PZGGŚ wyleczono tylko jednego chorego, pozostali zmarli w ciągu 3 lat (średnie przeżycie 11 miesięcy). Podstawą leczenia nasieniaków jest chemio- i radioterapia, guzów nienasieniakowatych - chemioterapia. W większości PZGGŚ komponenty germinalne mieszają się, rzadziej znajduje się komponenty niezarodkowe, co należy brać pod uwagę przy planowaniu leczenia. Rola chirurgii ogranicza się do dostarczania materiału diagnostycznego i usuwania przetrwałych ognisk nowotworu po leczeniu chemicznym. Obecność niewrażliwych na standardowe leczenie komponent niegerminalnych (mięsaków i raków) stanowi wskazanie do operacji.

Wojciech Filipczyk, Ryszard Walas, Stanisław Ziarek, Zbigniew Cieślik, Mieczysław Grodowski Z IV Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej Śl.AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. M. Motyka

Chirurgiczne leczenie przewlekłych przetok trzustki sposobem Doyena.

Przedstawiono opis metody oraz własne obserwacje kliniczne związane z leczeniem zewnętrznych przetok trzustki sposobem opisanym przez Doyena. Istota zabiegu operacyjnego polega na wyizolowaniu kanału przetoki i wszczepieniu jej końca do żołądka lub górnego odcinka jelita cienkiego. Operacje przeprowadzano u chorych, u których zawiodły inne metody leczenia. W latach 1984-1995 leczono w klinice tą metodą 16 osób, 15 mężczyzn i jedną kobietę. Wyleczenie po pierwszym zabiegu uzyskano u 10 chorych, po drugim i trzecim u dalszych 4 chorych. Dwóch chorych zmarło wskutek powikłań i wyniszczenia.

Andrzej Wysocki, Andrzej Bobrzyński, Jerzy Krzywoń, Andrzej Budzyński Z II Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. O. Gedliczka

Laparoskopowa cholecystectomia, a rak pęcherzyka żółciowego.

Wśród 2017 laparoskopowych cholecystektomii u 6 kobiet (0,29%) badaniem mikroskopowym stwierdzono raka pęcherzyka żółciowego. U czterech z nich rozpoznano raka w grupie 1831 osób, u których operator

ocenił ścianę jako cienką, zaś wśród 186 chorych, których pęcherzyk żółciowy miał pogrubiałą ścianę znalazły się dwa raki (1,1%). Ponadto 109 razy zabieg rozpoczęty na drodze laparoskopowej, ze względu na odczyn zapalny i pogrubienie ściany zamieniono na operację otwartą i wśród tych osób dwukrotnie stwierdzono obecność raka pęcherzyka żółciowego (1,8%). W żadnym z ośmiu powyższych przypadków w chwili przyjęcia do Kliniki nie rozpoznawano stanu zapalnego pęcherzyka. W dwóch cienkościennych pęcherzykach żółciowych nowotwór nie przekraczał mięśniówki. U jednej z tych chorych poszerzono zabieg o usunięcie miąższu wątroby sąsiadującego z łożyskiem pęcherzyka oraz węzły chłonne więzadła żołądkowo- dwunastniczego, u drugiej nie podjęto ponownej operacji. W pozostałych czterech przypadkach poszerzenie zabiegu podjęte w 18 do 65 dni po laparoskopowej cholecystektomii okazało się niewykonalne, ze względu na rozsiew nowotworu w jamie otrzewnej. Z tego powodu jesteśmy zdania, że zwłaszcza u osób bez klinicznych objawów stanu zapalnego, gdy ściana pęcherzyka żółciowego jest pogrubiała i podejrzana o obecność nowotworu, należy zamienić operację laparoskopową na otwartą, wykonać cholecystektomię, przeprowadzić śródoperacyjne badanie mikroskopowe wyciętego pęcherzyka i ewentualnie poszerzyć operację o sąsiadujące tkanki.

Andrzej Wysocki, Włodzimierz Drożdż, Jerzy Krzywoń, Andrzej Gniadek, Antoni Galicki Z II Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. O. Gedliczka

Mechaniczna niedrożność jelit spowodowana kamieniem żółciowym.

Mechaniczna niedrożność jelit wywołana kamieniem żółciowym budzi znaczne zainteresowanie tak przez rzadkość występowania, jak znaczne trudności rozpoznawcze i różnice poglądów dotyczące rozległości zabiegu. Nasze doświadczenie obejmuje 28 osób (w tym 25 kobiet) u których niedrożność jelit spowodował kamień żółciowy więzgnący w jelicie biodrowym (17 osób), czczym (10 osób) lub dwunastnicy (1 chory).

Wśród wszystkich niedrożności jelit stanowili oni 2,7% przy czym odsetek ten był wyższy u kobiet i wyraźnie rósł wraz z wiekiem. Przepuszczający charakter niedrożności spowodował, że cztery osoby operowano dopiero w trzecim tygodniu obserwacji. Ogólna śmiertelność wynosiła 28,6% i różniła się w zależności od rodzaju zabiegu. I tak po operacji ograniczonej do rozwiązania niedrożności śmiertelność była równa 30%, natomiast po rozleglejszym, definitywnym zabiegu, obejmującym poza rozwiązaniem niedrożności wycięcie pęcherzyka żółciowego i zamknięcie przetoki łączącej go z przewodem pokarmowym wynosiła 12,5%. Różnica ta wynikała z doboru chorych do każdego rodzaju operacji, który był głównie uzależniony od wieku i stanu ogólnego.

Waldemar Dutkiewicz, Piotr Thor, Andrzej Budzyński, Andrzej Bobrzyński Z II Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. O. Gedliczka i z Zakładu Patofizjologii Doświadczalnej Katedry Patofizjologii CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. P. Thor

Czynność elektryczna jelita cienkiego w porażennej niedrożności wywołanej zapaleniem otrzewnej.

Przeprowadzono śródoperacyjne pomiary czynności elektrycznej jelita cienkiego zapisując potencjały z surowicówki jelita czczego i biodrowego u chorych z zapaleniem otrzewnej wywołanej przedziurawieniem owrzodzenia trawiennego i porównano z grupą osób operowanych z przyczyn nie związanych z zapaleniem

otrzewnej lub niedokrwieniem jelit. Stwierdzono wyraźne, statystycznie znamienne obniżenie wartości częstotliwości oraz amplitudy fal wolnych. Pozwala to na postawienie tezy, że podstawą porażenia funkcji jelita w niedrożności porażennej wywołanej zapaleniem otrzewnej jest zaburzenie czynności elektrycznej jelita cienkiego.

Jerzy Rudnicki, Wojciech Kwarciński, Wojciech Kielan, Marek Ściebura, Romuald Ściborski, Krzysztof Zwoliński Z II Katedry i Kliniki Chirurgii AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab. B. Łazarkiewicz

Własne sposoby leczenia wypadania śluzówki sztucznego odbytu.

W II Klinice Chirurgii AM we Wrocławiu i działającej przy niej Poradni dla Chorych ze Stomią wprowadzono metodę leczenia wypadania śluzówki sztucznego odbytu, polegającą na podszywaniu wypadającej pętli do ściany jamy otrzewnowej. Zabieg ten wykonuje się w znieczuleniu miejscowym.

Metodą tą leczono 57 chorych (42 kobiety i 15 mężczyzn) w wieku od 26 do 78 lat. Pełne wyleczenie uzyskano w 39 przypadkach (68%). Postępowanie to jest szczególnie przydatne u chorych, którzy ze względu na zły stan ogólny nie kwalifikują się do dużego zabiegu operacyjnego w znieczuleniu ogólnyrn.

Piotr Szyber, Dariusz Janczak, Dariusz Patrzałek, Jan Skóra Z Katedry i Kliniki Chirurgii Naczyniowej AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab. K. Skóra

Aspekty postępowania chirurgicznego w leczeniu tętniaków tętnicy podkolanowej.

Przedstawiono wyniki leczenia 59 tętniaków tętnicy podkolanowej u 47 chorych leczonych w Katedrze i Klinice Chirurgii Naczyniowej AM we Wrocławiu w latach 1977-1996. Chorych podzielono na 3 grupy.

Grupa I to chorzy z objawami TTP, u których wykonano zabiegi w trybie natychmiastowym, grupa II to chorzy z objawowym TTP leczeni planowo, grupa III to chorzy z bezobjawowym TTP leczeni planowo. W ocenie wyników leczenia uwzględnialiśmy typ zabiegu operacyjnego, wielkość tętniaka, objawy współistniejące. Wyniki oceniano w okresie do 1 miesiąca, 12 miesięcy oraz od 11 do 60 miesięcy. Wyniki rekonstrukcji tętnicy podkolanowej w tętniakach bezobjawowych są zdecydowanie lepsze, wskaźnik drożności przeszczepu po 5 latach wynosi powyżej 80%, podczas gdy w objawowych TTP jest niższy od 45%.

Ziemowit Rzecki, Jadwiga Biernacka, Andrzej Nestorowicz Z Katedry i Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. A. Nestorowicz

Ocena okołooperacyjnej gospodarki tlenem u chorych poddanych operacjom na aorcie brzusznej.

Oceniono zachowanie się parametrów gospodarki tlenowej w okresie śród- i okołooperacyjnym u 19 chorych poddanych planowym operacjom na aorcie brzusznej, przeprowadzonym w znieczuleniu ogólnym.

Analizowano zastosowane w przebiegu pooperacyjnym interwencje terapeutyczne, mające na celu utrzymanie tych parametrów w zakresach optymalnych, za które przyjęto: wskaźnik zużycia tlenu (vO2) > lub =170 ml/m2/min, wskaźnik ekstrakcji tlenu (O2ext) < lub = 0,35 oraz wskaźnik dostarczania tlenu (DO2> lub = 490 ml/m2/min). Stwierdzono występujący w czasie operacji spadek vO2, który nie wynikał ze zmniejszonych wartości DO2. Środkowe wartości objętości podanych płynów infuzyjnych wyniosły 5840 ml w czasie operacji, 4210 ml w dniu operacji, 2920 ml w pierwszej dobie po operacji i 2700 ml w drugiej. U 14 chorych (74%; 95% przedział ufności: 50-92%) zaszła konieczność zastosowania wlewu dobutaminy w okresie pooperacyjnym. Dwa odnotowane powikłania śmiertelne miały miejsce w wyniku zawału mięśnia sercowego i udaru niedokrwiennego OUN. Nie stwierdzono powikłań wynikających ze stanu niskiego, obwodowego przepływu krwi.

Romuald Drop, Marek Wyczółkowski, Zbigniew Pietkun Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Specjalistycznego im. S.Żeromskiego w Krakowie Kierownik: dr R. Drop i z Oddziału Urologii Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. L.Rydygiera w Krakowie Kierownik: dr Z. Piasecki

Obustronne wodonercze po wszczepieniu protezy aortalno-dwuudowej.

Opisano przypadek odległego powikłania po wszczepieniu protezy aortalno-dwuudowej w postaci obustronnego wodonercza skutecznie leczony chirurgicznie na drodze interpozycji otrzewnej pomiędzy protezę a moczowód.

Sławomir Woźniak, Leszek Czapla, Witold Knast Z Katedry i Kliniki Chirurgii Przewodu Pokarmowego AM we Wrocławiu Kierownik: prof. dr hab. W. Knast

Martwica całego jelita grubego w przebiegu martwiczo-krwotocznego zapalenia trzustki.

Przedstawiono rzadkie powikłanie martwiczo-krwotocznego zapalenia trzustki w postaci martwicy całego jelita grubego leczonego dwukrotną hemikolektomią i następowym płukaniem jamy otrzewnej.

Jerzy Niedzielski Z Samodzielnego Oddziału Chirurgii Noworodkowej i Dziecięcej Instytutu Pediatrii AM w Łodzi Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. A. Chilarski

Dostęp strzałkowy tylny w radykalnym leczeniu operacyjnym choroby Hirschsprunga.

Dostęp strzałkowy tylny zastosowano w leczeniu operacyjnym dziesięciorga dzieci z chorobą Hirschsprunga leczonych w okresie od stycznia 1994 do czerwca 1996. Chorobę Hirschsprunga rozpoznano u 7 dzieci przed ukończeniem 1 roku życia, u pozostałej trójki między 2 a 5 rokiem życia. Dostęp strzałkowy tylny zapewnił znakomity wgląd w pole operacyjne, pozwalając chirurgowi wykonać najniższą możliwą resekcję bezzwojowego odcinka jelita i następowe zespolenie "koniec do końca". Długość usuniętego bezzwojowego odcinka jelita grubego wynosiła od 6 do 20 cm (średnio 11,9 cm). Powikłania pooperacyjne obserwowano u pacjentów operowanych w pierwszej kolejności: zwężenie zespolenia u 3 dzieci, enterocolitis u 3, zaparcia u 2, nieszczelność zespolenia (uszkodzenie jatrogenne) u jednego dziecka i rozejście się zespolenia kolostomii u 2 pacjentów. Poprawiona technika operacyjna pozwoliła wyeliminować przyczyny powikłań u pacjentów operowanych jako ostatni w grupie. Okres obserwacji pooperacyjnej wynosi od 10 miesięcy do 3 lat (średnio 1 rok 9 miesięcy).

Józef Dzielicki, Waldemar Franiszek, Jacek Ciekalski, Krystyna Moczia Z Kliniki Chirurgii Dziecięcej Śl.AM w Zabrzu Kierownik: prof. dr hab. J. Dzielicki i z Pracowni Psychologicznej I KatedryPediatrii Kierownik: dr n. human. W. Franiszek

Zaburzenia zachowania u dzieci po urazach czaszkowo-mózgowych.

W okresie od 01.06.93 do 31.12.96 w Klinice Chirurgii Dziecięcej w Zabrzu leczono 45 dzieci z urazami czaszkowo- mózgowymi. Ciężkość urazów została sklasyfikowana wg skal ciężkości AIS i MISS oraz skali śpiączki Glasgow (GCS). Przeprowadzone badania psychologiczne wykazały u nich różnego rodzaju dysfunkcje psychiczne w zakresie podstawowych właściwości psychicznych. Charakterystycznym okazało się, że ciężkość urazów czaszkowo- mózgowych decyduje o rozmiarach i rodzajach dysfunkcji psychicznych. Stwierdzono również u badanych cofanie się zaburzeń zachowania po upływie 1/2 roku.

Maciej Michalik, Marek Roslan Z Oddziału Urologii Szpitala Miejskiego im. Floriana Ceynowy w Wejherowie Ordynator: lek. M. Roslan i z Oddziału Chirurgii Ogólnej Ordynator: dr. M. Michalik

Laparoskopowa operacja żylaków powrózka nasiennego z użyciem skalpela harmonicznego.

Przedstawiono technikę laparoskopowej operacji żylaków powrózka nasiennego przy użyciu skalpela harmonicznego.

09/1998 Spis treści

T.Kościński, R.Marciniak, M.Drews:Miejscowe wycięcie wczesnego raka odbytnicy.Komentarze:J.Berner, M.P.Nowacki M.Michalik, M.Orłowski, M.Milewczyk, M.Lubocki, R.Budziński, M.Witzling, Z.Świątczak, M.Bochentin, J.Naczk, H.Hramitko:Porównanie 80 appendektomii wykonanych metodą laparoskopową lub klasyczną.Komentarz:M. Borowski R.Kuśnierczyk, A.Kostarczyk:Operacja przepukliny pachwinowej metodą Shouldice.Komentarz:Z.Mackiewicz R.Górewicz, T.Krosny, A.Cendrowski, T.Młodzianowski:Wczesne wyniki operacji przepuklin pachwinowych metodą Lichtensteina w znieczuleniu miejscowym.Komentarz:Z.Mackiewicz R.Kuśnierczyk, A.Kostarczyk:Modyfikacja własna operacji Halsteda w leczeniu przepuklin pachwinowych.Komentarz:Z.Mackiewicz P.Ciostek, J.Michalak:Ocena wczesnych wyników operacji żylaków kończyn dolnych przy pomocy fotopletyzmografii.Komentarz:Z.Rybak P.Ciostek, J.Michalak, W.Kostewicz, W.Noszczyk:Endoskopowe przecięcie żył przeszywających goleni u chorych bez niewydolności żył powierzchownych.Komentarz:Z.Rybak K.Ziaja, T.Urbanek, H.Bursig, M.Zaniewski, M.Tochowicz, M.Żabski, E.Majewski, Z.Markiel:Homograft w leczeniu infekcji protez naczyniowych.

P.Gutowski, M.Cnotliwy:Endarteriektomia rozwidlenia aorty i własnopochodne przeszczepy tętnicze jako metoda rewaskularyzacji kończyn dolnych po usunięciu zakażonego pomostu aortalnoudowego.Komentarz:S.Zapalski

A.Lipski, E.Jadczuk, M.Brzeziński:Jednoczasowe zabiegi kardiochirurgiczne z użyciem krążenia pozaustrojowego skojarzone z resekcją miąższu płuca.Komentarz:W.Sitkowski M.Gazeel:Przetoka aortalno-przełykowa - nie rozpoznana przyczyna krwotoku z górnego odcinka przewodu pokarmowego.Komentarz:H.Rykowski P.Orlicki, J.Jamski, W.Hładki:Rzadkie powikłanie przetoki żółciowej wewnętrznej.

M.Krysta, T.Łyczakowski, J.Puchała:Czynniki wpływające na powodzenie w replantacjach i rewaskularyzacjach palców rąk u dzieci.

E.Malec, K.Sztefko, K.Januszewska:Wpływ głębokości hipotermii na homeostazę glukozy u dzieci operowanych w krążeniu pozaustrojowym.

L.Ciesielski:Zespół ogólnej reakcji zapalnej.

M.Michalik:Appendektomia laparoskopowa - na jakim etapie rozwoju jesteśmy?

T.Bogdanowski, M.Wyględowska-Kania:Dermatochirurgia - możliwości zastosowania metod chirurgicznych w dermatologii.

Tomasz Kościński, Ryszard Marciniak, Michał Drews Z III Katedry i Kliniki Chirurgii AM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. M. Drews

Miejscowe wycięcie wczesnego raka odbytnicy.

Opisano metodę miejscowego wycięcia wczesnego raka odbytnicy. Tego typu leczenie przeprowadzono u 44 chorych w okresie 20-letnim. Wskazaniami do miejscowego wycięcia guzów odbytnicy były: ich łatwa dostępność, wielkość poniżej 3cm, niski stopień złośliwości histologicznej, głębokość naciekania nie przekraczająca błony mięśniowej właściwej. Technika operacyjna polegała na wycięciu guza pętlą elektryczną, wycięciu podśluzówkowym lub wycięciu wraz z całą grubością ściany jelita. Dokonywano tego przez rozwarty odbyt - u 38 chorych lub z dostępu tylnego nadzwieraczowego wg Kraske - u 6 chorych.

Najlepsze wyniki odległe uzyskano u chorych, u których nowotwór rozciągał się tylko do błony podśluzowej jelita. U chorych, u których guz naciekał błonę mięśniową właściwą stwierdzono nawrót w 38,2% przypadków.

Maciej Michalik, Michał Orłowski, Marek Milewczyk, Marek Lubocki, Roman Budziński, Mieczysław Witzling, Zbigniew Świątczak, Małgorzata Bochentin, Jan Naczk, Henryk Hramitko Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Rejonowego w Wejherowie Ordynator:dr M. Michalik

Porównanie 80 appendektomii wykonanych metodą laparoskopową lub klasyczną.

W badaniu prospektywnym, randomizowanym, jednoośrodkowym, porównano wyniki 80 appendektomii wykonanych metodą klasyczną lub laparoskopową w ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego. Pierwsza grupa licząca 42 pacjentów była operowana klasycznie druga licząca 38 pacjentów laparoskopowo. Obie grupy były porównywane przy pomocy ankiety. W grupie chorych operowanych metodą laparoskopową wykonano 3 konwersje. Średni czas operacji klasycznej wynosił 31 minut, operacji laparoskopowej 43 minuty. Biorąc pod uwagę ból pooperacyjny i powrót do aktywności zawodowej, okres pooperacyjny był korzystniejszy dla pacjentów poddanych laparoskopii. Czas hospitalizacji był krótszy a liczba powikłań mniejsza u chorych operowanych laparoskopowo.

Roman Kuśnierczyk, Antoni Kostarczyk Z Oddziału Chirurgicznego "Centrum Medycznego Nowa Huta"w Krakowie Ordynator: dr A. Kostarczyk

Operacja przepukliny pachwinowej metodą Shouldice.

Celem pracy jest ocena wstępnych wyników leczenia przepukliny pachwinowej zmodyfikowaną metodą Shouldice. Technikę tą zastosowano u 145 chorych operowanych z powodu przepukliny pachwinowej

pierwotnej w okresie od 8 stycznia 1996 do 16 lutego 1998 r. w tutejszym Oddziale Chirurgicznym. Do chwili obecnej u jednego chorego stwierdzono wczesny nawrót przepukliny. U pozostałych chorych nie stwierdzono żadnych poważniejszych powikłań w okresie okołooperacyjnym jak i w obserwacji poszpitalnej.

Rafał Górewicz, Tomasz Krosny, Andrzej Cendrowski, Tadeusz Młodzianowski Z IV Oddziału Chirurgicznego Szpitala Praskiego w Warszawie Ordynator: dr R. Górewicz

Wczesne wyniki operacji przepuklin pachwinowych metodą Lichtensteina w znieczuleniu miejscowym.

Wysoki odsetek nawrotów po operacjach przepuklin pachwinowych metodami tradycyjnymi skłania do wprowadzania nowych technik operacyjnych. Autorzy przedstawiają własne, wczesne wyniki leczenia 112 kolejnych chorych z przepuklinami pachwinowymi techniką "bez napięcia" opisaną przez Lichtensteina.

Operacje przeprowadzano w znieczuleniu miejscowym. Średni czas pobytu w Oddziale po zabiegu wynosił 2,6 doby, średni poziom bólu w czasie zabiegu w skali - 10 wynosił 2,25. W omawianej grupie nie stwierdzono poważniejszych powikłań pooperacyjnych zmuszających do usunięcia wszczepionej siatki.

Małe dolegliwości bólowe w przebiegu pooperacyjnym pozwoliły wyeliminować konieczność podawania narkotycznych środków przeciwbólowych. W ocenie autorów operacja techniką Lichtensteina w znieczuleniu miejscowym jest bezpiecznym, obciążonym małą liczbą powikłań sposobem leczenia chorych z przepuklinami pachwinowymi, w większości przypadków umożliwiającym leczenie w trybie "chirurgii jednego dnia".

Roman Kuśnierczyk, Antoni Kostarczyk Z Oddziału Chirurgicznego "Centrum Medycznego Nowa Huta"w Krakowie Ordynator: dr A. Kostarczyk

Modyfikacja własna operacji Halsteda w leczeniu przepuklin pachwinowych.

Przedstawiono opis zabiegu i wczesną ocenę metody, na podstawie 48 chorych u których wykonano 53 operacje przepukliny pachwinowej (od 4.03.97 do 23.03.98). Do zabiegu kwalifikowano chorych ze znacznym osłabieniem lub zniszczeniem powięzi poprzecznej tylnej ściany kanału pachwinowego - w tym również z przepuklinami nawrotowymi. Dotychczasowa obserwacja wykazała dobre przebiegi pooperacyjne, łatwość uruchamiania chorych, brak dolegliwości oraz nawrotów przepukliny.

Piotr Ciostek, Jacek Michalak Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej II Wydziału Lekarskiego AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. W. Noszczyk

Ocena wczesnych wyników operacji żylaków kończyn dolnych przy pomocy fotopletyzmografii.

Aby uzyskać obiektywny obraz wyników leczenia żylaków w naszej klinice postanowiliśmy przeprowadzić prospektywne badanie polegające na losowej "kontroli jakości" wykonanych operacji przy pomocy fotopletyzmografii. Ze 156 operowanych z powodu żylaków w latach 1996-1997 drogą losowania wybrano 100 chorych. Pooperacyjnym badaniem fotopletyzmograficznym rejestrowano czas powrotu żylnego (CPŻ).

Prawidłowy tj. powyżej 20 sekund CPŻ świadczył o doszczętnej operacji żylaków. U 34% badanych stwierdziliśmy czas poniżej 20 sekund, który wskazywał na obecność utrzymującego się refluksu żylnego. U wszystkich tych 34 chorych udało się przy pomocy badań ultrasonograficznych umiejscowić co najmniej jeden punkt refluksu żylnego. Wniosek: Fotopletyzmografia jest wiarygodnym badaniem cechującym się dużą skutecznością w wykrywaniu wczesnych niepowodzeń po operacjach żylaków kończyn dolnych.

Piotr Ciostek, Jacek Michalak, Waldemar Kostewicz, Wojciech Noszczyk Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej II Wydziału Lekarskiego AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. W. Noszczyk

Endoskopowe przecięcie żył przeszywających goleni u chorych bez niewydolności żył powierzchownych.

Artykuły z ostatnich lat poświęcone metodzie endoskopowego podpowięziowego przecinania żył przeszywających omawiają wyniki skojarzonego leczenia operacyjnego żylaków kończyn dolnych z zabiegami endoskopowymi. Brak wyników operacji endoskopowych wykonywanych oddzielnie nie pozwala na jednoznaczną ocenę ich skuteczności oraz utrudnia ostateczną ocenę roli jaką odgrywają żyły przeszywające w patologii przewlekłej niewydolności żylnej. Spośród 184 chorych, u których wykonano 214 operacji endoskopowego podpowięziowego przecięcia żył przeszywających, wybrano szesnastu, u których interwencję chirurgiczną ograniczono wyłącznie do zabiegu endoskopowego. Wszyscy demonstrowali objawy ciężkiej, przewlekłej niewydolności żylnej, od 4 do 6 klasy zaawansowania klinicznego. U wszystkich pacjentów przed zabiegiem endoskopowym badaniami pletyzmograficznymi stwierdzano niewydolność żył przeszywających goleni lub żył głębokich wykluczając niewydolność żył powierzchownych. W czasie operacji odnajdywano od 1 do 4 niewydolnych żył przeszywających. Okres obserwacji wynosił średnio 2 lata 4 miesiące. 9 chorych subiektywnie odczuło po operacji poprawę w postaci zmniejszenia dolegliwości bólowych, obrzęków i uczucia ciężkości kończyn. Kolejnych 7 nie spostrzegło zmian. Żaden nie skarżył się na pogorszenie. Owrzodzenia zagoiły się u wszystkich 5 chorych w okresie do czterech miesięcy po zabiegu. Poprawę kliniczną potwierdzono badaniami pletyzmograficznymi.

Umiarkowanie dobre wyniki operacji endoskopowych cechujące się zmniejszeniem dolegliwości, gojeniem owrzodzeń i zmniejszeniem nasilenia refluksu w fotopletyzmografii potwierdzają poddawaną ostatnio w wątpliwość tezę o patologicznej roli żył przeszywających w zaawansowanych stanach przewlekłej niewydolności żylnej.

Krzysztof Ziaja, Tomasz Urbanek, Henryk Bursig, Maciej Zaniewski, Maciej Tochowicz, Mariusz Żabski, Eugeniusz Majewski, Zbigniew Markiel Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń Śl.AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. K. Ziaja i z Banku Tkanek Wojewódzkiej Stacji Krwiodawstwa w Katowicach Kierownik: mgr H. Bursig

Homograft w leczeniu infekcji protez naczyniowych.

Powikłania infekcyjne stanowią od dawna jeden z najtrudniejszych problemów terapeutycznych w chirurgii naczyń a ich leczenie obciążone jest nadal wysokim odsetkiem zgonów i amputacji. W okresie od kwietnia 1997 do stycznia 1998 leczono 7 chorych z infekcją protezy naczyniowej przy użyciu ludzkiego mrożonego allograftu. W jednym przypadku zakażenie dotyczyło protezy pachowo-dwuudowej, w kolejnym aortalnoaortalnej, w pozostałych 5 protezy aortalno- udowej lub dwuudowej. U wszystkich chorych wszczepiono homograft sposobem "in situ" w miejsce po usuniętej zakażonej protezie naczyniowej. 3 chorych (42,85%) zmarło. Całkowite wyleczenie uzyskano u 4 chorych (wypisanych bez zaburzeń ukrwienia obwodowego z wygojonymi ranami w pachwinach). Łatwość wgajania w zakażone środowisko i oporność na reinfekcję skłania do stosowania ludzkich mrożonych przeszczepów allogenicznych w przypadku chirurgicznego leczenia powikłań infekcyjnych w chirurgii naczyniowej.

Andrzej Lipski,Eugeniusz Jadczuk, Maciej Brzeziński Z Kliniki Kardiochirurgii IK AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. M. Narkiewicz i z Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. J. Skokowski

Jednoczasowe zabiegi kardiochirurgiczne z użyciem krążenia pozaustrojowego skojarzone z resekcją miąższu płuca.

Na podstawie dwóch przypadków przedstawiono zagadnienie jednoczasowych zabiegów kardiochirurgicznych, wymagających krążenia pozaustrojowego i resekcji tkanki płucnej. U pierwszego chorego zabiegiem kardiochirurgicznym była rewaskularyzacja serca pomostami żylnymi skojarzone z obustronną resekcją pęcherzy rozedmowych. U drugiego chorego zabieg Bentalla połączono z lobektomią górną prawostronną. Przebieg pooperacyjny powikłany był nadmiernyrn drenażem powietrza, wymagającym reinterwencji w 8 dobie.

Mustafa Gazeel Z I Katedry Chirurgii Ogólnej i z Kliniki Chirurgii Gastroenterologicznej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. T. Popiela

Przetoka aortalno-przełykowa - nie rozpoznana przyczyna krwotoku z górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Przedstawiono rzadki przypadek przetoki aortalno-przełykowej pomiędzy niezmienioną tętniakowato aortą a światłem przełyku w miejscu jego owrzodzenia będącej przyczyną masywnego krwotoku z górnego odcinka przewodu pokarmowego u 62-letniego chorego.

Paweł Orlicki, Jerzy Jamski, Waldemar Hładki Z III Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. M. Barczyński

Rzadkie powikłanie przetoki żółciowej wewnętrznej.

Przedstawiono rzadki przypadek niedrożności odźwiernika spowodowanej kamieniem żółciowym, znany w piśmiennictwie jako zespół Bouveret'a, z towarzyszącym masywnym krwawieniem do przewodu pokarmowego u kobiety lat 74. U chorej wykonano usunięcie kamienia przez gastrotomię oraz podkłucie krwawiącego naczynia tętniczego w okolicy szyjki pęcherzyka żółciowego w odleżynie po kamieniu.

Zeszyto przeciętą ścianę żołądka i dwunastnicy zamykając przetokę pęcherzykowo-dwunastniczą.

Pęcherzyk żółciowy obszyto na drenie wyprowadzonym w prawej okolicy podżebrowej. Drenowano okolicę dwunastnicy. Przebieg pooperacyjny powikłany był odcinkowym zropieniem rany operacyjnej. Chorą w stanie ogólnym dobrym, bez dolegliwości wypisano do domu w 25 dobie po zabiegu.

Mirosław Krysta, Tadeusz Łyczakowski, Jacek Puchała Z Kliniki Chirurgii DziecięcejPolsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii i Wydz. Lek. UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab.J. Grochowski

Czynniki wpływające na powodzenie w replantacjach i rewaskularyzacjach palców rąk u dzieci.

Przedstawiono czynniki wpływające na częstość powodzeń w leczeniu amputacji palców rąk u dzieci.

Analizie poddano czas niedokrwienia amputowanej części, liczbę i średnicę zespalanych naczyń, rodzaj amputacji, stosowanie antykoagulantów w grupie 23 pacjentów, u których replantowano 17 oraz rewaskularyzowano 11 palców.

Edward Malec, Krystyna Sztefko, Katarzyna Januszewska Z Kliniki Kardiochirurgii Dziecięcej Kierownik: prof. dr hab. E. Zdebska i z Zakładu Biochemii Klinicznej p.o. Kierownik: dr hab. K. Sztefko Polsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydz. Lek. UJ w Krakowie

Wpływ głębokości hipotermii na homeostazę glukozy u dzieci operowanych w krążeniu pozaustrojowym.

Celem pracy było określenie wpływu głębokości hipotermii na poziom glukozy oraz insuliny, glukagonu i hormonu wzrostu. Materiał kliniczny obejmował 16 dzieci z ubytkami w przegrodzie międzykomorowej - 8 operowanych w głębokiej hipotermii z zatrzymaniem krążenia (grupa I), a 8 w hipotermii umiarkowanej bez zatrzymania krążenia (grupa II). Próbki krwi pobierano przed, w czasie i po zakończeniu operacji oraz w 1 dobie po zabiegu. Stężenie glukozy w obu grupach wzrosło istotnie w czasie CPB(cardiopulmonary bypass) - różnice między grupami były jednak nieistotne. Stężenie insuliny wzrosło po rozpoczęciu CPB (w gr. II istotnie) po czym w obu grupach w okresie maksymalnego ochłodzenia spadło (w gr. II istotnie). W czasie ogrzewania istotny wzrost nastąpił tylko w gr. I. Stężenie glukagonu w obu grupach nie zmieniło się do okresu ogrzewania, kiedy to nastąpił istotny jego wzrost ale tylko w gr. I. Stężenie hormonu wzrostu (GH) w obu grupach istotnie wzrosło w czasie operacji, wzrost ten w gr. II był jednak istotnie większy niż w gr. I. W 1 dobie po operacji obserwowano powrót wszystkich badanych wskaźników do wartości wyjściowych.

Obserwowane różnice między grupami dowodzą istotnego wpływu głębokości hipotermii na zmiany hormonalne związane z metabolizmem węglowodanów.

Piotr Gutowski, Mirosław Cnotliwy Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. G. Szumiłowicz

Endarteriektomia rozwidlenia aorty i własnopochodne przeszczepy tętnicze jako metoda rewaskularyzacji kończyn dolnych po usunięciu zakażonego pomostu aortalno-udowego.

Przedstawiono metodę rewaskularyzacji kończyn dolnych, po usunięciu protezy naczyniowej z powodu zakażenia rozwidlonej protezy aortalno-dwuudowej. Metoda składa się z endarteriektomii rozwidlenia aorty brzusznej oraz użycia własnopochodnych tętnic udowych powierzchownych, jako materiału na łatę, do zamknięcia otworu w aorcie brzusznej oraz uzupełniających pomostów biodrowo-udowych. Metoda pozwala na uniknięcie stosowania materiałów syntetycznych w środowisku zakażonym.

10/1998 Spis treści M.Witzling, M.Michalik, R.Budziński, J.Hochschulz, M.Milewczyk:Aspekty kliniczne i epidemiologiczne obrażeń czaszkowo-mózgowych.Komentarz:T.Trojanowski J.Kozera, J.Starzewski, E.Widala, D.Wylężek, M.Żelawska:Czy można bezpiecznie operować wole łagodne bez uwidaczniania nerwu krtaniowego wstecznego?

J.Kozera, J.Starzewski, E.Widala, M.Ligienza, M.Żelawska:Analiza uszkodzeń nerwów krtaniowych wstecznych w zależności od rodzaju wola i techniki operacyjnej.Komentarz:M.Barczyński M.Cnotliwy, P.Gutowski, Z.Sych, M.Strusiński, I.Wiernicki:Jak rozpoznajemy tętniaka aorty brzusznej?

Komentarz:A.Sołtysiak M.Wilczyński, R.Janas, J.Skarysz, T.Gburek, M.Krejca, P.Szmagała, A.Bochenek:Ostre niedokrwienie krezki jelit we wczesnym okresie pooperacyjnym po zabiegach pomostowania naczyń wieńcowych.Komentarz:H.Rykowski, W.Sitkowski D.Szymański, L.Ciesielski, A.Janiak:Aktywność dehydrogenazy mleczanowej w ostrym zapaleniu trzustki.

M.Jackowski, H.Juźków, J.Szeliga, M.Załucki, A.Kadłubowski, W.Jędrzejczyk:Jednoetapowe leczenie operacyjne u pacjentów z nowotworową niedrożnością jelita grubego.Komentarz:A.Kopacz J.Chylak, W.Michalska, M.Drews, R.Marciniak, M.Lange, Z.Cybulski:Porównanie flory bakteryjnej oddziału chirurgicznego z drobnoustrojami kolonizującymi dreny ran pooperacyjnych po zabiegach na jelicie grubym.Komentarz:B.Szczygieł W.Dutkiewicz, A.Bobrzyński, A.Budzyński, K.Rembiasz, R.Tomaszewska, L.Bolt:Użycie siatki polipropylenowej do zamknięcia dużych ubytków powłok brzucha.Komentarz:Z.Mackiewicz

J.Karoń, J.Gizło, P.Kopaczyński:Przepukliny brzuszne z ostrego dyżuru.

M.Dróżdż, M.Pardela:Wewnątrzotrzewnowe pęknięcie pęcherza moczowego rozpoznane przedoperacyjnie na podstawie objawów Morela.Komentarz:A.Borkowski

J.Słota, Z.Górka, M.Olakowski:Przetoki trzustkowo-skórne leczone zespoleniem kanału przetoki z jelitem sposobem Roux.Komentarz:M.Krawczyk

T.Lejman, J.Sułko:Operacje oszczędzające kończynę w leczeniu mięsaków kościopochodnych.

T.Lejman, J.Sułko:Urazowe zwichnięcie stawu biodrowego u dzieci.

A.Wysocki, M.Winiarski:Abdominal compartment syndrome ( zespół nadciśnienia wewnątrzbrzusznego).Komentarz:W.Kozuschek

Mieczysław Witzling, Maciej Michalik, Roman Budziński, Janusz Hochschulz, Marek Milewczyk Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Rejonowego w Wejherowie Ordynator: dr M. Michalik ( W latach 1985-1995 ordynatorem był dr Maciej Majeranowski)

Aspekty kliniczne i epidemiologiczne obrażeń czaszkowo-mózgowych.

Przedstawiono analizę 1760 chorych z obrażeniami czaszkowo-mózgowymi leczonych w latach 1986-1994 w Oddziale Chirurgii Ogólnej i Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej Szpitala Rejonowego w Wejherowie. Stanowili oni 84,5% wszystkich chorych urazowych leczonych w tych oddziałach. Zasadniczą przyczyną doznanych obrażeń były wypadki komunikacyjne. W ciągu 9-ciu lat badań odsetek chorych z wypadków drogowych systematycznie wzrastał. Spośród 1760 chorych zmarło 138 (7,8%). W grupie 223 chorych z mnogimi obrażeniami ciała śmiertelność wynosiła 31,3%, natomiast wśród pozostałych 1537 chorych wyniosła 4,5%.

Jarosław Kozera, Jacek Starzewski, Ewa Widala, Dariusz Wylężek, Magdalena Żelawska Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Nr 1 w Sosnowcu Ordynator: prof. dr hab. J.Starzewski i z Wojewódzkiej Poradni Endokrynologicznej w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. F.Zych

Czy można bezpiecznie operować wole łagodne bez uwidaczniania nerwu krtaniowego wstecznego?

Anatomia topograficzna nerwu krtaniowego wstecznego ma duże znaczenie w operacjach tarczycy.

Analizowano ułożenie 30 prawych oraz 30 lewych nerwów krtaniowych wstecznych w stosunku do tętnicy tarczowej dolnej, tchawicy i przełyku, u chorych, u których uwidoczniono nerwy krtaniowe wsteczne w całkowitym wycięciu płata lub obu płatów tarczycy. Jednocześnie wyznaczono orientacyjne punkty topograficzne w operacjach wola łagodnego.

Jarosław Kozera, Jacek Starzewski, Ewa Widala, Maciej Ligienza, Magdalena Żelawska Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Nr 1 w Sosnowcu Ordynator: prof. dr hab. J.Starzewski z Wojewódzkiej Poradni Endokrynologicznej w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. F.Zych i z Oddziału Laryngologicznego Szpitala Nr 1 w Sosnowcu Ordynator:dr J.Adamczyk

Analiza uszkodzeń nerwów krtaniowych wstecznych w zależności od rodzaju wola i techniki operacyjnej.

Przedstawiono retrospektywną analizę liczby i częstości urazów nerwów krtaniowych wstecznych (NKW) u 2275 chorych operowanych z powodu wola w okresie 6 lat (1989-1994). Na podstawie okołooperacyjnych oraz kontrolnych badań ORL (10 miesięcy do 6 lat po operacji) dokonano podziału na urazy wczesnoprzemijające i utrwalone, jedno- lub obustronne oraz oceniano liczbę i częstość porażeń NKW w zależności

od rodzaju operowanego wola. Średnia częstość wczesnych uszkodzeń NKW w analizowanym okresie wynosił 11,08%, a średnia częstość utrwalonych uszkodzeń NKW wynosiła 3,03%.

Mirosław Cnotliwy, Piotr Gutowski, Zbigniew Sych, Marek Strusiński, Ireneusz Wiernicki Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. G. Szumiłowicz (Kierownikiem w latach 1984-1996 był dr hab. Marian Borowski) i z Zakładu Higieny i Epidemiologii PAM w Szczecinie Kierownik: prof. dr hab. A. Walczak

Jak rozpoznajemy tętniaka aorty brzusznej?

Na podstawie analizy 120 przypadków prześledzono w jaki sposób rozpoznajemy tętniaki aorty brzusznej, biorąc szczególnie pod uwagę rolę badania fizykalnego. Wykazano, że w rutynowym badaniu klinicznym wykryto około 40% tętniaków o średnicy ponad 5 cm.

Mirosław Wilczyński, Robert Janas, Janusz Skarysz, Tadeusz Gburek, Michał Krejca, Przemysław Szmagała, Andrzej Bochenek Z I Kliniki Kardiochirurgii Śl. AM w Katowicach Kierownik: prof. dr hab. A.Bochenek

Ostre niedokrwienie krezki jelit we wczesnym okresie pooperacyjnym po zabiegach pomostowania naczyń wieńcowych.

Ostre niedokrwienie i zawał krezki jest jednym z najczęstszych powikłań brzusznych, występujących po operacjach pomostowania naczyń wieńcowych i cechuje się szczególnie wysoką śmiertelnością(50-80%).

Celem pracy była próba znalezienia statystycznie znamiennych czynników ryzyka wystąpienia ostrego niedokrwienia krezki jelit (ONK) u chorych po zabiegach CABG, z uwzględnieniem zastosowanej metody ochrony mięśnia sercowego w czasie operacji i występowaniem objawów niewydolności krążenia po zabiegu operacyjnym. 1295 chorych, operowanych w okresie od stycznia 1995 do grudnia 1996 r. poddano retrospektywnej analizie w 30-dniowym okresie obserwacji po operacji. Potwierdzono 9 przypadków (0,69%) wystąpienia ONK. Wykazano statystycznie znamienną korelację pomiędzy występowaniem ONK a zespołem "małego rzutu serca'', zawałem okołoperacyjnym serca, nagłym zatrzymaniem krążenia, hypowolemią i ostrą niewydolnością nerek. W okresie przedoperacyjnym szczególnie zagrożeni są chorzy z niestabilną dusznicą bolesną, po 70 roku życia, na dożylnym wiewie NTG i heparyny, otrzymujący niedostateczną ilość płynów.

Dariusz Szymański, Leszek Ciesielski, Adam Janiak Z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Instytutu Chirurgii AM w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. J. Wasiak

Aktywność dehydrogenazy mleczanowej w ostrym zapaleniu trzustki.

U 50 chorych na lekką i średnio ciężką postać OZT wg skali Ransona, leczonych zachowawczo, w 1, 2, 3, 5 i 10 dniu choroby określano aktywność dehydrogenazy mleczanowej we krwi. Porównano wyniki badań w zależności od ciężkości OZT i jej etiologii (żółciowej, alkoholowej, idiopatycznej). Stwierdzono, że ogólnie aktywność LDH w OZT wzrasta w 1 dniu choroby, utrzymuje się do 5, potem obniża się wraz ze zdrowieniem chorych. Nie ma natomiast znamiennych różnic w aktywności LDH w zależności od ciężkości OZT wg skali Ransona. Aktywność LDH jest znacznie większa i trwa dłużej w alkoholowym w porównaniu z żółciowym i idiopatycznym OZT. Z badań wynika, że określanie aktywności LDH we krwi może być pomocne obok innych metod w monitorowaniu przebiegu i określaniu skuteczności leczenia OZT.

Marek Jackowski, Hubert Juźków, Jacek Szeliga, Marek Załucki, Andrzej Kadłubowski, Waldemar Jędrzejczyk Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Gastroenterologicznej AM Bydgoszcz z siedzibą w Toruniu Kierownik: prof. dr hab. W. Jędrzejczyk

Jednoetapowe leczenie operacyjne u pacjentów z nowotworową niedrożnością jelita grubego.

Stosowanie wieloetapowego leczenia u chorych z niedrożnością nowotworową naraża ich na powikłania związane z kolejnymi elementami terapii. Coraz więcej zwolenników znajduje zatem jednoetapowa resekcja i zespolenie połączone ze śródoperacyjnym płukaniem jelita grubego. W Klinice Chirurgii w Toruniu w ciągu ostatnich 3 lat przeprowadzono 32 operacje z powodu niedrożności lewej połowy jelita grubego (w tym 17 pierwotnych zespoleń z płukaniem śródoperacyjnym). W przypadku jednoetapowego postępowania ze śródoperacyjnym płukaniem jelita grubego wnioski są na tyle zachęcające, że skłaniają do uznania tego sposobu postępowania za metodę z wyboru u większości pacjentów z nowotworową niedrożnością lewej połowy jelita grubego.

Jerzy Chylak, Wanda Michalska, Michał Drews, Ryszard Marciniak, Małgorzata Lange, Zefiryn Cybulski Z Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej Instytutu Mikrobiologii i Chorób Zakaźnych AM w Poznaniu p.o. Kierownik:dr hab. A. Szkaradkiewicz i z III Katedry i Kliniki Chirurgii AM w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. M. Drews

Porównanie flory bakteryjnej oddziału chirurgicznego z drobnoustrojami kolonizującymi dreny ran pooperacyjnych po zabiegach na jelicie grubym.

Celem pracy było określenie flory bakteryjnej rezydującej na badanym oddziale chirurgicznym i porównanie z florą bakteryjną kolonizującą dreny u chorych po operacjach z powodu choroby nowotworowej jelita grubego albo odbytu. Badania bakteriologiczne środowiska oddziału objęły posiewy z pościeli chorych, mebli, powierzchni umywalek i ścian. Przebadano także ręce personelu szpitalnego oraz pobrano wymazy z przedsionka nosa i gardła. Od każdego z chorych pobierano śródoperacyjne wymazy z jamy otrzewnowej,wydzielinę z drenu po 3-4 dniach od zabiegu oraz wymaz z drenu w dniu zakończenia drenowania (średnio po 7,8 dniach). Zarówno ze środowiska oddziału jak i od personelu szpitalnego i chorych izolowano te same gatunki bakterii, najczęściej gronkowce w tym MRCNS, enterokoki, pałeczki jelitowe i niefermentujące. Badania materiałów pobieranych od chorych wykazały wzrost częstości kolonizacji drenów przez florę szpitalną zależnie od czasu drenażu, a za najważniejszy czynnik przenoszący drobnoustroje, uznano ręce personelu.

Waldemar Dutkiewicz, Andrzej Bobrzyński, Andrzej Budzyński, Kazimierz Rembiasz, Romana Tomaszewska, Leszek Bolt Z II Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. O. Gedliczka i z Katedry Patomorfologii CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. J. Stachura

Użycie siatki polipropylenowej do zamknięcia dużych ubytków powłok brzucha.

Przedstawiono wyniki leczenia przepuklin w bliźnie pooperacyjnej techniką beznapięciową z użyciem siatki polipropylenowej do uzupełnienia ubytku w powłokach. W okresie dwu lat (1996-1997) wykonano tego rodzaju zabieg u 26 pacjentów. Jedna chora zmarła z przyczyn nie związanych z operacją przepukliny. U dwu doszło do niewielkiej infekcji w ranie pooperacyjnej, którą opanowano leczeniem zachowawczym. U pozostałych 23 pacjentów przebieg pooperacyjny był niepowikłany. U żadnego z chorych pozostających w obserwacji przez okres od 4 do 20 miesięcy nie obserwowaliśmy wznowy przepukliny.

Jacek Karoń, Jerzy Gizło, Piotr Kopaczyński Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej AM im. K.Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab.J. Sowier

Przepukliny brzuszne z ostrego dyżuru.

Przedstawiono dwóch chorych z nietypowymi przepuklinami brzusznymi operowanych w trybie pilnym z powodu objawów niedrożności oraz zapalenia otrzewnej. Pierwszą - 77-letnią otyłą chorą z wybrzuszeniem w okolicy lędźwiowej podejrzewano o uwięźniętą przepuklinę lędźwiową. U drugiego - 56-letniego chorego operowanego wiele lat wcześniej z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego potwierdzano palpacyjnie niewielki guz w miejscu blizny pooperacyjnej, objawy zapalenia otrzewnej oraz niedrożności. Obydwu chorych operowano w dniu przyjęcia. W pierwszym przypadku stwierdzono dużą przepuklinę pachwinową z workiem przepuklinowym biegnącym do góry i bocznie w kierunku lędźwiowym. W drugim przypadku stwierdzono przepuklinę w bliźnie pooperacyjnej z zapalnie zmienionym wyrostkiem robaczkowym w worku przepuklinowym. Autorzy zwracają uwagę na trudności z właściwym rozpoznaniem przed zabiegiem operacyjnym.

Marek Dróżdż, Marian Pardela Z II Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń Śl. AM w Zabrzu Kierownik: prof. dr hab.M. Pardela

Wewnątrzotrzewnowe pęknięcie pęcherza moczowego rozpoznane przedoperacyjnie na podstawie objawów Morela.

Autorzy przedstawili chorego z uszkodzeniem wewnątrzotrzewnowej części pęcherza moczowego w wyniku tępego urazu brzucha, sprawiającego duże trudności rozpoznawcze w trakcie rutynowego postępowania diagnostycznego w czasie ostrego dyżuru chirurgicznego. Prawidłowe przedoperacyjne rozpoznanie ustalono dzięki wystąpieniu dodatnich objawów Morela. Autorzy sugerują, że w niektórych szczególnie trudnych sytuacjach diagnostycznych lub w sytuacji ograniczonego dostępu do niezbędnych badań dodatkowych - objawy te mogą oddać nieocenione usługi.

Jarosław Słota, Zygmunt Górka, Marek Olakowski Z Kliniki Chirurgii Przewodu Pokarmowego w Katowicach-Ligocie Kierownik: prof. dr hab.Z. Górka

Przetoki trzustkowo-skórne leczone zespoleniem kanału przetoki z jelitem sposobem Roux.

Przedstawiono odmienny sposób chirurgicznego zaopatrzenia przewlekłej przetoki trzustkowo-skórnej u trzech chorych, u których przetoka była powikłaniem chirurgicznego leczenia martwiczej postaci ostrego zapalenia trzustki. U wszystkich chorych podjęto wcześniej bezskuteczną próbę leczenia zachowawczego.

We wszystkich przypadkach wykonano zespolenie wypreparowanego kanału przetoki z wydzieloną pętlą jelitową sposobem Roux. Czas obserwacji wynosił od 12 do 48 miesięcy. Dwoje chorych jest aktualnie bez patologii w badaniach dodatkowych. U jednego chorego doszło do powstania nowej torbieli w ogonie trzustki.

Tadeusz Lejman, Jerzy Sułko Z Oddziału Ortopedii Kliniki Chirurgii DziecięcejPolsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydz. Lek. UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab.J. Grochowski

Operacje oszczędzające kończynę w leczeniu mięsaków kościopochodnych.

W okresie 1993-1997 leczono 15 dzieci z mięsakiem kościopochodnym kończyn. U 10 dzieci z guzem typu II B według Enenkinga, po przedoperacyjnej chemioterapii, wykonali zabiegi oszczędzające kończynę. Po średnim okresie obserwacji 32 miesięcy, wolne od choroby nowotworowej jest 7 dzieci; 3 zmarło z powodu przerzutów płucnych, w tym u jednego wystąpiła wznowa miejscowa guza. U 2 dzieci z guzami przynasady bliższej piszczeli leczonymi artrodezą kolana wg Juvara wystąpiły zaburzenia gojenia rany, w tym u jednego porażenie nerwu strzałkowego. U 2 dzieci, u których do rekonstrukcji ubytku bliższej części kości ramiennej przeszczepili własne strzałki, wystąpił brak zrostu, w tym u jednego masywna osteoliza przeszczepu.

Tadeusz Lejman, Jerzy Sułko Z Oddziału Ortopedii Kliniki Chirurgii DziecięcejPolsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydz. Lek. UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab.J. Grochowski

Urazowe zwichnięcie stawu biodrowego u dzieci.

W okresie 1990-1997 leczono 8 chłopców z urazowym zwichnięciem stawu biodrowego. Średni wiek w chwili urazu wynił 8 lat i 1 miesiąc (od 14 miesięcy do 16 lat), zaś średni okres obserwacji 30,5 miesięcy (od 8 do 90 miesięcy). U 7 dzieci wystąpiło zwichnięcie tylne, zaś ujednego przednio-zasłonowe. U jednego dziecka z powodu ciężkiego uszkodzenia kory mózgowej zaniechano repozycji, u jednego dziecka wykonano nastawienie operacyjne w 30 godzin po urazie. U pozostałych nastawiono biodro zachowawczo, przed upływem 12 godzin od urazu. Powikłań nie obserwowano. Wszystkie dzieci, u których nastawiono zwichnięcie biodra, uzyskały kliniczny i radiologiczny bardzo dobry wynik leczenia.

11/1998 Spis treści P.Nyckowski, M.Krawczyk, B.Michałowicz, K.Zieniewicz, J.Pawlak, R.Paluszkiewicz, L.Gradowska, L.Pączek, U.Ołdakowska, E.Butruk, A.Habior, J.Szczerbań, A.Karwowski:Wyniki przeszczepiania wątroby.Komentarze:P.Kaliciński, W.Kozuschek D.Szymański, L.Ciesielski, A.Janiak:Zmiany stężeń produktów peroksydacji lipidów w surowicy chorych na ostre zapalenie trzustki.Komentarz:Z.Puchalski R.Maciejewski, B.Madej, H.Sidor-Wójtowicz, Z.Wójtowicz, M.Paździor: Efekt działania enzymów nekrolitycznych na leczenie zakażenia jamy otrzewnej w przebiegu ostrego zapalenia trzustki.Komentarz:L.Ciesielski J.Piech, W.Czechowicz, T.Mierzwa, R.Laskowski:Ultrasonografia śródoperacyjna jako metoda lokalizacji niepalpacyjnych zmian piersi. Komentarz:A.Kułakowski A.Uryniak:Patomorfologiczna ocena poliestrowych dzianych protez naczyniowych w zależności od czasu wszycia.Komentarz:A.Jawień T.Kulesza, A.Nogalski, J.Podlewski, M.Jazienicki, T.Lubek:Podstawy anatomiczne wytworzenia płatów powięziowo-skórnych opartych na tętnicy piszczelowej tylnej. Komentarz:J.Jethon S.Głuszek, M.Czerwaty:Jak zmniejszyć ryzyko przeoczenia nowotworu u pacjentów poddawanych cholecystektomii laparoskopowej?Komentarze:W.Jędrzejczyk, R.Stanowski

D.Szymański, B.Modzelewski, J.Wasiak:Rak tarczycy współistniejący z grasiczakiem śródpiersia.

W.Noszczyk, W.Woźniak, M.Witkowski:Podprzydankowe urazowe pęknięcie tętnicy szyjnej wspólnej.Komentarze:M.Szostek, S.Zapalski P.Szopiński, J.Iwanowski, W.Noszczyk:Przezskórne protezowanie tętniaków gałęzi pnia ramiennogłowowego.Komentarz:W.Witkiewicz A.Czarniecka, J.Włoch, B.Jarząb:Diagnostyka i leczenie ektopowej tarczycy językowej przez faryngotomię przednią z przecięciem żuchwy.Komentarz:M.Barczyński

W.Urbanowicz, M.Górniak:Niedrożność pochwy towarzysząca zdwojeniu układu płciowego.

G.Olczyk, P.Galbfach:Rany postrzaĹ&#x201A;owe jamy brzusznej.

Paweł Nyckowski, Marek Krawczyk, Bogdan Michałowicz, Krzysztof Zieniewicz, Jacek Pawlak, Rafał Paluszkiewicz, Liliana Gradowska, Leszek Pączek, Urszula Ołdakowska, Eugeniusz Butruk, Andrzej Habior, Jerzy Szczerbań, Andrzej Karwowski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski z Instytutu Transplantologii AM w Warszawie Dyrektor: prof. dr hab.M. Lao i z Kliniki Gastroenterologii CMKP w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. E. Butruk

Wyniki przeszczepiania wątroby.

Od roku 1989 do marca 1998 w Klinice Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby Akademii Medycznej w Warszawie wykonano 23 ortotopowe przeszczepienia wątroby u 21 chorych (2 retransplantacje).

Najczęstszym wskazaniem do operacji były przewlekłe, niezapalne, cholestatyczne choroby wątroby oraz marskość pozapalna. U 18 chorych przeszczep wykonano w trybie planowym. W 3 przypadkach wątrobę przeszczepiano w trybie pilnym, z powodu ostrej niewydolności narządu. Zdecydowana większość przeszczepień (19, w tym 2 retransplantacje) wykonana została według klasycznej techniki transplantacji ortotopowej, z wycięciem zawątrobowego odcinka żyły głównej biorcy i zastosowaniem biopompy do czasowego, pozaustrojowego krążenia żylno-żylnego. W 4 przypadkach wątrobę przeszczepiono z zachowaniem żyły głównej biorcy, bez czasowego odbarczenia wrotno-układowego. Zmarli wszyscy chorzy operowani w trybie pilnym, z powodu ostrej niewydolności wątroby. Spośród operowanych planowo żyje 12 chorych, najdłuższy okres obserwacji wynosi obecnie 3 lata i 4 miesiące.

Dariusz Szymański, Leszek Ciesielski, Adam Janiak Z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Instytutu Chirurgii AM w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. J. Wasiak

Zmiany stężeń produktów peroksydacji lipidów w surowicy chorych na ostre zapalenie trzustki.

U 50 chorych, w tym 25 z lekką i 25 z średnio ciężką postacią ostrego zapalenia trzustki (OZT) wg skali Ransona wykonano badania mające na celu określenie stężeń produktów peroksydacji lipidów oraz nadtlenku wodoru (H2O2). W 1, 2, 3, 5, i 10 dniu OZT oznaczano w surowicy stężenia sprzężonych dienów (CD), nadtlenków lipidów (LOOH), aldehydu dimalonowego (MDA) i zasad Schiffa. Stwierdzono, że stężenie produktów peroksydacji lipidów, a zwłaszcza sprzężonych dienów i nadtlenków lipidów, w mniejszym stopniu aldehydu dimalonowego i zasad Schiffa oraz nadtlenku wodoru zwiększa się w OZT i maleje wraz ze zdrowieniem chorych. Stężenie produktów peroksydacji lipidów jest większe w alkoholowym niż kamiczym i samoistnym OZT. Nie stwierdzono korelacji pomiędzy ich stężeniem a ciężkością OZT określaną wg skali Ransona. Wyniki badań dowodzą, że zwłaszcza w alkoholowym OZT ulega nasileniu peroksydacja lipidów błon komórkowych. Jest to pośrednim dowodem wzrostu stężenia wolnych rodników tlenu i ich cytotoksycznego działania.

Ryszard Maciejewski, Barbara Madej, Hanna Sidor-Wójtowicz, Zbigniew Wójtowicz, Marek Paździor Z Katedry i Zakładu Anatomii Prawidłowej AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. Z. Wójtowicz

z Katedry i Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. Z. Hencner i z Kliniki Chirurgii Ogólnej II Katedry Chirurgii AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. P. Misiuna

Efekt działania enzymów nekrolitycznych na leczenie zakażenia jamy otrzewnej w przebiegu ostrego zapalenia trzustki.

Badania przeprowadzono na szczurach rasy Wistar z wywołanym metodą Heinkela i Aho ostrym zapaleniem trzustki (105 zwierząt). Po 24 godz. od indukcji OZT, w grupie zwierząt leczonych Fibrolanem (F) podawano dootrzewnowo 1 ml roztworu enzymów nekrolitycznych, trzykrotnie w ciągu doby, w odstępach ośmiogodzinnych; zwierzętom z grupy S wstrzykiwano dootrzewnowo 1 ml 0,9% NaCI, natomiast w grupie zwierząt nieleczonych (K) nie ingerowano w przebieg OZT. Grupę Z stanowiło 30 zdrowych zwierząt. Po 1, 2, 3, 4, 5, 6 i 7 dobach od indukcji OZT zwierzęta usypiano ponownie, otwierano jamę otrzewnej i po ocenie zmian makroskopowych pobierano skrawki tkanek z okolicy trzustki do badań bakteriologicznych.

Przeprowadzano identyfikację rodzaju i gatunku bakterii, a następnie wykonywano standardowy antybiogram metodą dyfuzyjno-krążkową. Zmiany makroskopowe w grupie F po 2 dobach leczenia Fibrolanem były ograniczone głównie do okolicy trzustki, a po 3 dobach narządy jamy brzusznej były niezmienione. W grupie S podobne obrazy obserwowano odpowiednio po 4 i 5 dobach płukania jamy otrzewnowej solą fizjologiczną. W grupie K obserwowano szybkie narastanie zmian krwotocznomartwiczych, oraz obraz ropnego, rozlanego zapalenia otrzewnej. Posiewy z jamy otrzewnej od zwierząt zdrowych były jałowe, zaś w grupie K - w 100% zakażone. Posiewy w grupach leczonych (F i S) po 5 dobach były w większości jałowe. Z przeprowadzonego doświadczenia wynika, że płukanie jamy otrzewnowej enzymami nekrolitycznymi wywiera korzystny wpływ na szybkość walki z zakażeniem bakteryjnym.

Janusz Piech, Witold Czechowicz, Tomasz Mierzwa, Ryszard Laskowski Z Oddziału Chirurgii Onkologicznej Regionalnego Centrum Onkologii w Bydgoszczy Kierownik: dr W. Czechowicz

Ultrasonografia śródoperacyjna jako metoda lokalizacji niepalpacyjnych zmian piersi.

Dokonano wstępnej oceny nowej metody lokalizacji niepalpacyjnych zmian w piersi przy pomocy śródoperacyjnej ultrasonografii. Badaniami objęto 46 kobiet w wieku od 32-59 lat, u których zlokalizowano i usunięto 69 niebadalnych zmian. Badania wykonywano aparatem Sonoline Prima firmy Siemens przy użyciu śródoperacyjnej sondy o częstotliwości 7,5 MHz. Zmianę lokalizowano, dokonywano jej oceny w usuniętym preparacie, oraz oceny loży pooperacyjnej. Wśród usuniętych zmian 8 (11,6%) stanowiły raki, 5 stany przednowotworowe. Liczba powikłań odpowiadała normalnie spotykanemu odsetkowi powikłań w chirurgii gruczołu piersiowego. Śródoperacyjna ultrasonografia jako metoda lokalizacji niepalpacyjnych zmian w piersi jest postępowaniem skutecznym, bezpiecznym oraz wygodniejszym niż lokalizacja za pomocą metalowych znaczników. Metoda wymaga dalszych badań i poszukiwania nowych zastosowań w chirurgii gruczołu piersiowego.

Adam Uryniak Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Miejskiego w Rzeszowie Ordynator: dr L. Czerwiński

i z Zakładu Patomorfologii Szpitala Miejskiego w Rzeszowie Kierownik: dr A. Hajduk

Patomorfologiczna ocena poliestrowych dzianych protez naczyniowych w zależności od czasu wszycia.

Celem pracy jest analiza zmian zachodzących we wszczepionych protezach produkcji krajowej oraz ich ocena morfologiczna. Do badania pobrano protezy od 25 chorych, leczonych z powodu nawrotu miażdżycowego niedokrwienia kończyn dolnych, lub zmarłych. Ocenie poddano 33 dziane poliestrowe protezy typu Dallon. Badane protezy podzielono na sześć grup w zależności od czasu ich funkcjonowania oraz podobieństwa w obrazie mikroskopowym.W pierwszym okresie proteza uszczelniana jest przez włóknik, masy białkowe i morfologiczne elementy krwi. W późniejszym okresie dominują procesy wytwórcze tkanki łącznej oraz zapalne przypominające obraz zapalenia resorbcyjnego z obecnością wielojądrowych komórek typu dookoła ciała obcego i makrofagów, procesy regeneracji śródbłonka i mięśniówki ściany naczynia oraz pojawienie się unaczynienia odżywczego. W okresie późniejszym widoczne jest ogniskowe odkładanie, bezpośrednio pod śródbłonkiem bezpostaciowych mas zawierających glikoproteiny i włóknik. Kilka lat po wszczepieniu stwierdza się cechy biodegradacji włókien protezy. Po upływie pięciu lat biodegradacja jest już wyraźnie zaznaczona a fragmenty protezy zostają zastąpione przez tkankę włóknistą obfitą we włókna kolagenowe i fibroblasty.

Tomasz Kulesza, Adam Nogalski, Jan Podlewski, Mieczysław Jazienicki, Tomasz Lubek Z Kliniki Chirurgii Urazowej AM w Lublinie Kierownik: prof. dr hab. J. Karski

Podstawy anatomiczne wytworzenia płatów powięziowo-skórnych opartych na tętnicy piszczelowej tylnej.

Przeprowadzono badania anatomiczne 20 goleni zwracając szczególną uwagę na naczynia powięziowoskórne odchodzące od tętnicy piszczelowej tylnej. Stwierdzono, że najwięcej naczyń do skóry znajduje się na odcinku od 4 do 20 cm ponad kostką przyśrodkową i tutaj najlepiej planować płaty powięziowo-skórne z przyśrodkowej powierzchni goleni.

Stanisław Głuszek, Marek Czerwaty Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala MSWiA w Kielcach Kierownik: dr hab. S. Głuszek

Jak zmniejszyć ryzyko przeoczenia nowotworu u pacjentów poddawanych cholecystektomii laparoskopowej?

Przedstawiono dwie kontrastujące ze sobą sytuacje kliniczne: 1. Chorej, u której na skutek powierzchownego badania klinicznego, zlekceważeniu informacji zawartych w wywiadzie i niewykonaniu gastroskopii przeoczono raka żołądka. 2. Chorego, u którego kierując się danymi z wywiadu wykonano badanie kolonoskopowe i mimo to przeoczono raka jelita grubego. Chorzy kwalifikowani do cholecystektomii laparoskopowej (ChL) powinni być poddani szczególnie dokładnemu badaniu klinicznemu z dobrze zebranym, szczegółowym wywiadem. Ze względu na 1 % ryzyko współwystępowania kamicy pęcherzyka żółciowego i raka żołądka oraz około 10% - kamicy i choroby wrzodowej, u każdego chorego

poleca się wykonanie gastroskopii przed cholecystektomią zarówno laparoskopową, jak i klasyczną.

Natomiast głównie wywiad ukierunkowuje na konieczność badania jelita grubego. Należy podkreślić konieczność dokładnej oceny śródoperacyjnej podczas ChL, uniemożliwiającej przeoczenie innych chorób.

Dariusz Szymański, Bogdan Modzelewski, Janusz Wasiak Z Kliniki Chirurgicznej AM w Łodzi Kierownik: prof. dr hab.J. Wasiak

Rak tarczycy współistniejący z grasiczakiem śródpiersia.

Przedstawiono przypadek współistnienia raka tarczycy i grasiczaka śródpiersia u czterdziestoletniej kobiety ze względu na rzadkość jednoczesnego występowania obu nowotworów.

Wojciech Noszczyk, Witold Woźniak, Marek Witkowski Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej II Wydz. Lek. AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab.W. Noszczyk

Podprzydankowe urazowe pęknięcie tętnicy szyjnej wspólnej.

Przedstawiono niezwykle rzadki przypadek podprzydankowego pęknięcia tętnicy szyjnej. Początkowo u pacjenta rozpoznano uraz głowy ze wstrząśnieniem mózgu. Wystąpienie objawów przemijającego niedokrwienia mózgu nasunęło podejrzenie urazu tętnicy szyjnej. Rozpoznanie potwiedzono ultrasonograficznie i badaniem arteriograficznym . Tomografia komputerowa mózgu wykazała w jego obrębie ogniska niedokrwienia. Pacjenta leczono operacyjnie. Ze względu na niemożność rekonstrukcji wszczepiono protezę z PTFE. Przebieg pooperacyjny był niepowikłany, a stwierdzane przed operacją objawy neurologiczne wycofały się.

Piotr Szopiński, Jarosław Iwanowski, Wojciech Noszczyk Z I Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej II Wydz. Lek. AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab.W. Noszczyk i z Zakładu Radiologii Wojewódzkiego Szpitala Bródnowskiego w Warszawie Kierownik: prof. dr hab.J. Walecki

Przezskórne protezowanie tętniaków gałęzi pnia ramienno-głowowego.

Przedstawiono dwa przypadki przezskórnego protezowania pourazowych tętniaków tętnicy szyjnej wewnętrznej i tętnicy podobojczykowej. Użyto samorozprężalnego stentu stent-graftu na wysokociśnieniowym balonie. Uzyskano zamknięcie światła tętniaków z zachowanym prawidłowym przepływem krwi przez operowane tętnice. Chorzy uniknęli rozległych operacji i długotrwałego pobytu w szpitalu.

Agnieszka Czarniecka, Jan Włoch, Barbara Jarząb Z Kliniki Chirurgii Onkologicznej Centrum Onkologii IMSC Oddział w Gliwicach Kierownik: drJ. Włoch

i z Zakładu Medycyny Nuklearnej i Endokrynologii Onkologicznej Centrum Onkologii IMSC Oddział w Gliwicach Kierownik: doc. dr hab.B. Jarząb

Diagnostyka i leczenie ektopowej tarczycy językowej przez faryngotomię przednią z przecięciem żuchwy.

Przedstawiono przypadek wola językowego o szczególnie nasilonych objawach klinicznych, wymagającego indywidualnej strategii operacyjnej, u 36-letniego chorego w eutyreozie. Stwierdzono duży, krwawiący guz u podstawy języka, utrudniający oddychanie, mowę, połykanie i nasuwający podejrzenie wola złośliwego.

Przed leczeniem operacyjnym podano dwukrotnie dawkę terapeutyczną izotopu131J w celu uzyskania zwłóknienia tarczycy. Guz usunięto radykalnie drogą faryngotomii przedniej z przecięciem żuchwy i wargi dolnej w linii środkowej. Przebieg pooperacyjny był niepowikłany. Uzyskano dobry odległy efekt funkcjonalny i kosmetyczny. Wobec objawów hypotyreozy chory wymaga jednak stałej substytucji hormonalnej.

Wiesław Urbanowicz, Marek Górniak Z Kliniki Urologii DziecięcejPolsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydz. Lek. UJ w Krakowie Kierownik: dr hab.W. Urbanowicz

Niedrożność pochwy towarzysząca zdwojeniu układu płciowego.

Przedstawiono dwie dziewczynki leczone w tut. Klinice w wieku pokwitania z powodu niedrożności pochwy z towarzyszącym zdwojeniem narządów płciowych oraz agenezją nerki po tej samej stronie.

Omówiono postępowanie diagnostyczne, embriologię wady oraz leczenie chirurgiczne.

12/1998 Spis treści P.Stajgis, M.Drews, H.B.Rafe, B.Stawny:Ocena wyników chirurgicznego leczenia wola nawrotowego.Komentarz:M.Barczyński M.Frączek, A.Karwowski, M.Krawczyk, W.Otto, P.Paczkowski, C.Przenny:Wyniki leczenia operacyjnego chorych z rakiem płaskonabłonkowym przełyku.Komentarz:P.Misiuna M.Frączek, A.Karwowski, M.Krawczyk, B.Najnigier, P.Paczkowski, B.Pawlak: Wyniki chirurgicznego leczenia achlazji wpustu.Komentarz:P.Misiuna J.Snarska, H.Dzienis, Z.Puchalski, J.Barczyk, K.Pruszyński, J.Szymczuk:Chirurgiczne leczenie torbieli wątroby. Komentarz:M.Krawczyk S.Dąbrowiecki, A.Witkowski, A.Morawski, J.Zagierski:Epidemiologia obrażeń klatki piersiowej w podregionie grudziądzkim.Komentarz:L.Brongel M.Bulanda, R.Anielski, A.Brzychczy, J.Kulikowski, R.Kutchan, P.B.Heczko:Zakażenia rany pooperacyjnej - porównanie trzech ośrodków na podstawie oceny rejestracji biernej. Komentarz:T.Tołłoczko A.Kapała, W.Szczęsny, W.Hryncewicz, Z.Mackiewicz:Zespolenie "teleskopowe" w wytwarzaniu przetok tętniczo-żylnych w celu przewlekłej hemodializy.Komentarz:W.Rowiński A.Kawecka, J.Lipiński, J.Prajs, A.Dębska-Ślizień, Z.Zdrojewski:Ocena przydatności przetok ramiennoodpromieniowej i ramienno-odłokciowej w wytwarzaniu wtórnego dostępu dla celów hemodializy.Komentarz:W.Rowiński

M.Michalik, M.Orłowski, R.Budziński, M.Witzling:Resekcja wątroby z użyciem skalpela harmonicznego Ultracision.Komentarz:M.Krawczyk K.Waraczewski, J.Skrobisz, P.Kowalski:Wstępne doświadczenia z użyciem noża wodnego w chirurgii tarczycy.

W.Kądziołka, A.Lis, P.Zamorski:Uszkodzenie żyły głównej górnej odłamkiem metalu.Komentarz:P.Szyber K.Kurowski, J.Skokowski, S.Bereza:Przemieszczenie drutu Kirschnera zespalającego odłamy obojczyka prawego do lewego płuca.

J.Dzielicki, W.Korlacki:Ocena wartości splenektomii laparoskopowej u dzieci.

J.Bilski, R.Krakowski, A.Chrapusta-Klimeczek:Wrodzone torbiele i przetoki szyi.

A.Majewski, M.Kondusz-Szklarz:Rak kikuta żołądka.

Paweł Stajgis, Michał Drews, Hamad Ben Rafe, Bolesław Stawny Z III Katedry i Kliniki Chirurgii AM im. K.Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. M. Drews

Ocena wyników chirurgicznego leczenia wola nawrotowego.

W III Katedrze i Klinice Chirurgii AM w Poznaniu (uprzednio II Klinika Chirurgiczna, Klinika Chirurgii Ogólnej i Gastroenterologicznej) w latach 1974-1993 operowano 2020 chorych z powodu różnych chorób tarczycy w tym 100 z wolem nawrotowym. Dwudziestu pięciu z nich miało pierwszą operację przeprowadzoną w tutejszej Klinice. Kobiet było 88, mężczyzn 12. Wiek chorych wahał się od 19 do 74 lat.

Wskazaniami do operacji były: 1) zwężenie lub przemieszczenie tchawicy, 2) wole zamostkowe lub śródpiersiowe, 3) niektóre przypadki wola nadczynnego, 4) wole podejrzane o obecność zmian złośliwych.

W pracy omówiono niektóre przyczyny wznowy wola, ze szczególnym uwzględnieniem czynnika chirurgicznego, zasady postępowania podczas operacji i po leczeniu chirurgicznym oraz powikłania pooperacyjne.

Mariusz Frączek, Andrzej Karwowski, Marek Krawczyk, Włodzimierz Otto, Paweł Paczkowski, Cezary Przenny Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski

Wyniki leczenia operacyjnego chorych z rakiem płaskonabłonkowym przełyku.

W latach 1988-1995 w Klinice leczono 158 chorych z rakiem płaskonabłonkowym przełyku. Przedmiotem pracy była analiza czynników epidemiologicznych oraz ocena wyników leczenia operacyjnego. W badanej grupie 83% stanowili mężczyźni, u których szczyt zapadalności przypadał na szóstą dekadę życia. Choroba występowała znamiennie częściej u chorych z grupą krwi "AB". U prawie wszystkich chorych wiodącym objawem była dysfagia oraz chudnięcie. Do operacji resekcyjnej zakwalifikowano 42% chorych, pozostałych leczono innymi metodami. Wykonywano resekcję przełyku i krzywizny mniejszej żołądka wraz z limfadenektomią nadbrzusza i śródpiersia. U ponad 80% chorych narządem użytym do rekonstrukcji przewodu pokarmowego był żołądek. Śmiertelność okołooperacyjna wynosiła 19% i dotyczyła chorych, u których wywiad dysfagii przekraczał 5 miesięcy. Rok po operacji przeżyło 46% chorych, trzy lata 17%, a 5 lat- 11% operowanych. Mimo postępów w diagnostyce rozpoznanie wczesnych postaci raka przełyku jest niezwykle rzadkie. Poprawy wyników leczenia należy upatrywać w stosowaniu dodatkowych metod wspomagających leczenie chirurgiczne.

Mariusz Frączek, Andrzej Karwowski, Marek Krawczyk, Bogusław Najnigier, Paweł Paczkowski, Bogna Pawlak Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chorób Wątroby AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. A. Karwowski i z I Zakładu Rentgenodiagnostyki AM w Warszawie Kierownik: prof. dr hab. B. Benedo-Kapuścińska

Wyniki chirurgicznego leczenia achlazji wpustu.

Podstawowymi sposobami leczenia achalazji są obecnie metody zabiegowe, a zwłaszcza forsowne rozszerzanie dolnego zwieracza przełyku. Do leczenia chirurgicznego kwalifikowani są chorzy, u których nie powiodły się próby leczenia zabiegowego. W klinice w latach 1978-1996 operowano 32 chorych z powodu nasilonych zaburzeń połykania w przebiegu achalazji. Ubytek wagi ciała stwierdzano u 94% chorych. Z podobną częstością występowało zwracanie niestrawionych pokarmów. Radiologiczne znaczne poszerzenie przełyku stwierdzono u wszystkich chorych, a 75% przypadków oś przełyku w odcinku dalszym nie była zachowana. Chorych operowano z dostępu przez jamę brzuszną wykonując miotomię dolnego zwieracza i operację antyrefluksową metodą Dor`a lub metodą Nissena. Kliniczne wyniki pooperacyjne były dobre, ale często(47,4 %) występowały okresowe, przemijające zaburzenia połykania będące najprawdopodobniej powikłaniem refluksu żołądkowego. Wyniki kliniczne różniły się od wyników radiologicznych bowiem u wszystkich badanych chorych stwierdzono trwałe poszerzenie przełyku, mimo że w większości przypadków odpływ kontrastu do żołądka był dobry. Nie stwierdzono różnic w wynikach operacji antyrefluksowych wykonywanych po miotomii metodą Dor'a i Nissena. Uważamy, że chirurgiczne leczenie achalazji jest dobrą metodą dla wybranych przypadków nie poddających się innym sposobom leczenia.

Jadwiga Snarska, Henryk Dzienis, Zbigniew Puchalski, Janusz Barczyk, Krzysztof Pruszyński, Jarosław Szymczuk Z Kliniki Chirurgii Ogólnej AM w Białymstoku Kierownik: prof. dr hab. Z. Puchalski

Chirurgiczne leczenie torbieli wątroby.

W Klinice Chirurgii Ogónej w latach 1978-1997 leczono operacyjnie 27 chorych z odosobnionymi torbielami wątroby, 9 z pasożytniczymi oraz 3 pacjentki z mnogą torbielowatością tego narządu. W tej grupie chorych wykonano radykalne usunięcie zmiany torbielowatej u 12 osób dokonując resekcji anatomicznej, u 10 nieanatomicznej, w 12 przypadkach wyłuszczono torbiel. Fenestrację ściany torbieli przeprowadzono tylko u 5 chorych. Wyniki odległe pacjentów operowanych z powodu odosobnionych niepasożytniczych torbieli są dobre, we wczesnym okresie okołooperacyjnym obarczone są niewielkim odsetkiem przejściowych powikłań. Torbiele bąblowcowe wymagają zwykle poza leczeniem chirurgicznym jeszcze leczenia farmakologicznego. W przypadku torbielowatości wątroby zabiegi operacyjne były przeprowadzone ze względu na duży rozmiar zbiornika płynowego i wystąpienie objawów uciskowych.

Stanisław Dąbrowiecki, Andrzej Witkowski, Artur Morawski, Jan Zagierski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń AM im.L.Rydygiera w Bydgoszczy Kierownik: prof. dr hab. Z. Mackiewicz i z Oddziału Chirurgicznego Szpitala Miejskiego im.W.Biegańskiego w Grudziądzu Ordynator: dr A. Morawski

Epidemiologia obrażeń klatki piersiowej w podregionie grudziądzkim.

Obrażenia klatki piersiowej w podregionie grudziądzkim, zarejestrowane w latach 1983-1993 wystąpiły u 10,7% wszystkich chorych urazowych zaopatrzonych w ambulatorium szpitalnym. Co 10-ty chory z obrażeniami klatki piersiowej wymagał hospitalizacji. Chorzy z obrażeniami klatki piersiowej stanowili 4,5% wszystkich chorych powyżej 14-go roku życia leczonych szpitalnie z nagłych wskazań traumatologicznych. Obrażenia klatki piersiowej w 42% wystąpiły w zespole mnogich obrażeń ciała. Śmiertelność wśród ofiar wypadków komunikacyjnych wyniosła 7,7% w 1993 r., a 65% komunikacyjnych

zgonów pourazowych nastąpiło na miejscu wypadku drogowego. Większość zgonów u chorych z ciężkimi obrażeniami klatki piersiowej nastąpiło w 1 dobie od wypadku. Badania trendu wykazują stały wzrost liczby urazów klatki piersiowej wymagających hospitalizacji. Główną przyczyną są wypadki samochodowe, których następstwem są coraz cięższe urazy.

Małgorzata Bulanda, Ryszard Anielski, Andrzej Brzychczy, Jerzy Kulikowski, Ryszard Kutchan, Piotr B.Heczko Z Zakładu Bakteriologii Instytutu Mikrobiologii CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. P.B. Heczko z II Katedry Chirurgii Ogólnej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. O. Gedliczka z III Katedry Chirurgii Ogólnej CM UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab. M. Barczyński i z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Zakonu Bonifratów św. Jana Grandego w Krakowie Ordynator: dr J. Kulikowski

Zakażenia rany operacyjnej - porównanie trzech ośrodków na podstawie oceny rejestracji biernej.

Mimo wprowadzenia w 1983 roku obowiązku rejestracji i zgłaszania zakażeń szpitalnych w polskich szpitalach, częstość ich występowania nadal nie jest znana. W ostatnich latach, po dłuższej przerwie w Polsce można zauważyć rosnące zainteresowanie problemem zakażeń szpitalnych oraz dostrzeganie konieczności wprowadzenia stałej kontroli nad tymi zakażeniami. W polskich warunkach, ze względu na brak wykształconego personelu oraz wprowadzenia ogólnopolskiego, jednolitego programu, stosuje się najczęściej jedynie nadzór nad wybranymi oddziałami szpitalnymi, najczęściej zabiegowymi, w tym nad zakażeniami rany operacyjnej, a rejestrację prowadzi się metodą bierną. Celem pracy jest przedstawienie częstości zakażeń ran chirurgicznych w poszczególnych jej kategoriach oraz porównanie danych rejestracji prowadzonej w trzech różnych ośrodkach.

Andrzej Kapała, Wojciech Szczęsny, Witold Hryncewicz, Zygmunt Mackiewicz Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń AM im.L.Rydygiera w Bydgoszczy Kierownik: prof. dr hab. Z. Mackiewicz

Zespolenie "teleskopowe" w wytwarzaniu przetok tętniczo-żylnych w celu przewlekłej hemodializy.

Przedstawiono dziesięcioletnie doświadczenia w wykonywaniu i użytkowaniu przetok tętniczo-żylnych dla celów przewlekłej hemodializy wykonanych sposobem koniec w koniec (teleskopowym). Przetoki wykonywano pomiędzy tętnicą promieniową i żyłą odpromieniową - 163 oraz tętnicą promieniową i żyłą odłokciową - 12. W okresie obserwacji przetoki wykazały bardzo wysoki współczynnik drożności wynoszący dla promieniowo-odpromieniowych 86% po roku i 68% po 10 latach. Przepływ przez przetoki zapewniał sprawną hemodializę przez cały okres obserwacji. Łatwość wykonania i krótki czas zabiegu dodatkowo pozwalają na traktowanie przetoki teleskopowej jako pierwotnej przetoki z wyboru.

Aleksandra Kawecka, Jerzy Lipiński, Józef Prajs, Alicja Dębska-Ślizień, Zbigniew Zdrojewski Z Katedry i Kliniki Chirurgii Urazowej AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. J. Lipiński i z Kliniki Chorób Nerek Instytutu Chorób Wewnętrznych AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab. B. Rutkowski

Ocena przydatności przetok ramienno-odpromieniowej i ramienno-odłokciowej w wytwarzaniu wtórnego dostępu dla celów hemodializy.

Wzrastająca liczba wtórnych zabiegów operacyjnych, mających na celu zapewnienie stałego i swobodnego dostępu naczyniowego nasunęła na myśl wykorzystanie w celu wytworzenia przetoki podskórnej innych naczyń niż naczynia w części obwodowej przedramienia. W pracy postanowiono ocenić przydatność przetok ramienno-odpromieniowych i ramienno-odłokciowych dla celów hemodializy, uwzględniając ich drożność oraz powikłania, wymagające leczenia chirurgicznego. Wykorzystując naczynia ramienia ogółem wytworzono 85 przetok tętniczo-żylnych, w tym 44 przetoki ramienno-odłokciowe (51,8%) i 41 przetok ramienno-odpromieniowych. Analizowane rodzaje przetok stanowiły głównie dostęp wtórny (84,7%). Dla przetok ramienno-odpromieniowych ich drożność wyrażona jako skumulowany wskaźnik wynosiła po raku 60%, a po 2 latach 43,3%. Analogiczne wartości dla przetoki ramienno-odłokciowej wynosily 53,6% i 37,1%. Ogółem wykonano 56 zabiegów naprawczych, zmierzających do stałego utrzymania dostępów naczyniowych. Do najczęściej obserwowanych powikłań należały zakrzepice, będące przyczyną wykonania 28,6% zabiegów wtórnych. Zakrzepice wczesne tj. występujące w pierwszej dobie pooperacyjnej dotyczyły 3,5% przetok. Zwężenia stanowiły przyczynę wykonywania 23,2% zabiegów naprawczych. W pozostałej grupie omawianych powikłań znalazły się: krwawienia, tętniaki rzekome, uszkodzenie ściany przetoki igłą dializacyjną, stan zapalny, skrzepliny przyścienne, zepół podkradania. Przedstawione powyżej dwa rodzaje przetok ze względu na swoje niezaprzeczalne zalety, takie jak wysoki wskaźnik drożności i niewielką liczbę powikłań znajdują coraz szersze zastosowanie, głównie jako wtórny dostęp naczyniowy.

Wojciech Kądziołka, Adam Lis, Piotr Zamorski Z Oddziału Chirurgii Klatki Piersiowej Specjalistycznego Zespołu Gruźlicy i Chorób Płuc w Rzeszowie Ordynator: drW. Kądziołka

Uszkodzenie żyły głównej górnej odłamkiem metalu.

Przedstawiono rzadki przypadek uszkodzenia żyły głównej górnej odłamkiem metalu. Mimo uszkodzenia tak dużego naczynia nie spowodowało to większych komplikacji i usunięcie ciała obcego drogą torakotomii doprowadziło do całkowitego wyleczenia chorego.

Krzysztof Kurowski, Jan Skokowski, Stanisław Bereza Z Katedry i Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej AM w Gdańsku Kierownik: prof. dr hab.J. Skokowski

Przemieszczenie drutu Kirschnera zespalającego odłamy obojczyka prawego do lewego płuca.

Opisano przypadek przemieszczenia się drutu Kirschnera po śródszpikowej osteosyntezie obojczyka prawego do płuca lewego. Ciało obce usunięto z powodzeniem poprzez lewą torakotomię.

Józef Dzielicki, Wojciech Korlacki Z Kliniki Chirurgii DziecięcejŚl. AM w Zabrzu Kierownik: prof. dr hab.J. Dzielicki

Ocena wartości splenektomii laparoskopowej u dzieci.

Od marca 1996 do maja 1998 w Klinice Chirurgii Dziecięcej w Zabrzu wykonano 15 laparoskopowych splenektomii u dzieci w wieku od 6 do 16 roku życia. Nie zanotowano istotnych powikłań w okresie śród- i okołooperacyjnym. Przedstawiono aspekty techniki operacyjnej oraz podkreślono zalety metody. Autorzy uważają, że zabieg laparoskopowej splenektomii może być bezpieczny w rękach doświadczonych chirurgów laparoskopowych i w tych przypadkach powinien być postępowaniem z wyboru.

Jan Bilski, Radosław Krakowski, Anna Chrapusta-Klimeczek Z Kliniki Chirurgii DziecięcejPolsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydz. Lek. UJ w Krakowie Kierownik: prof. dr hab.J. Grochowski

Wrodzone torbiele i przetoki szyi.

Poddano analizie klinicznej materiał obejmujący wrodzone torbiele i przetoki szyi jako następstwa wad rozwojowych łuków gardłowych i przewodu tarczowo-językowego u dzieci leczonych w Klinice w okresie ostatnich 30 lat. Materiał ten obejmował 178 dzieci, z czego torbiele i/lub przetoki boczne stwierdzano u 67, a środkowe u 111. Autorzy omawiają konsekwencje kliniczne wynikające z zaburzeń rozwojowych, diagnostykę, metody i wyniki leczenia oraz powikłania. Wyleczenie po jednej operacji uzyskano w 90,3% w torbielach i przetokach środkowych, a w 97,1% przy lokalizacji bocznej. Zwrócono uwagę na słuszność odczekania z operacją około 2-3 miesięcy po ustąpieniu stanu zapalnego oraz w leczeniu torbieli i przetok środkowych na znaczenie rozległości resekcji kości gnykowej i tkanek powyżej jej w zapobieganiu nawrotom.

Maciej Michalik, Michał Orłowski, Roman Budziński, Mieczysław Witzling Z Oddziału Chirurgii Ogólnej Szpitala Rejonowego w Wejherowie Ordynator: dr M. Michalik

Resekcja wątroby z użyciem skalpela harmonicznego -Ultracision.

Opisano zastosowanie noża harmonicznego Ultracision do operacji resekcji wątroby. Przedstawiono zasadę działania noża harmonicznego oraz przypadek użycia tego urządzenia w trakcie zabiegu operacyjnego u pacjentki z pojedynczym przerzutem w prawym płacie wątroby.

Krystian Waraczewski, Jerzy Skrobisz, Paweł Kowalski Z I Katedry i Kliniki Chirurgii AM im. K.Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. dr hab. J. Sowier

Wstępne doświadczenia z użyciem noża wodnego w chirurgii tarczycy.

Metoda cięcia z użyciem noża wodnego została użyta podczas zabiegów strumektomii. Nóż ten przecinał miąższ tarczycy przy pomocy strumienia cieczy pod wysokim ciśnieniem, podczas gdy naczynia krwionośne nie były uszkadzane. Porównywano metodę wykorzystującą nóż wodny z klasycznym zabiegiem strumektomii. Nóż wodny użyto podczas 90 zabiegów strumektomii. Zaobserwowano skrócenie czasu resekcji, zmniejszenie krwawienia śródoperacyjnego. Jednocześnie nie zaobserwowano powikłań wynikających z zastosowania nowej metody.