opleidingen
Inburgeren, taal leren, werken
Taalsterk aan het werk Wanneer je als werkgever in de schoonmaakbranche buitenlandse werknemers aan het werk hebt, wil en moet je er volgens de cao voor zorgen dat zij begrijpen wat er precies van hen wordt verwacht. Werk nemersvaardigheden, taalvaardigheid, klantvriendelijkheid en aandacht voor veiligheid: allemaal zaken die een werkgever graag terugziet bij zijn werknemer. En uiteraard moet de schoonmaker vooral goed zijn in zijn of haar vak. Karine Jekel*
E
r zijn nog veel buitenlandse schoonmakers die willen of moeten inburgeren. Dat kunnen ze doen met een algemene inburgeringscursus. Maar leuker, beter en effectiever is het om zo’n cursus te combineren met het leren van de taal die je in je dagelijkse werkzaamheden tegenkomt. Op die manier heeft niet alleen de cursist wat aan de lessen, maar profiteren ook de werkgever en de klant ervan. KleurRijker in Soest is op die behoefte ingesprongen en ontwikkelde lesmateriaal: Taalsterk aan het werk, dat zich specifiek richt op de schoonmaakbranche. Het lesmateriaal is bedoeld voor inburgeraars én voor
Rietjens, docent bij Landstede, vond het een prettige samenwerking: ‘Je kunt de eventuele verbeterpunten goed kenbaar maken aan KleurRijker. Er wordt ook daadwerkelijk iets mee gedaan.’ Door het lesmateriaal samen met mensen uit de praktijk te ontwikkelen, is het mogelijk om tijdens het leertraject woorden en situaties aan bod te laten komen die dicht bij de belevingswereld van de inburgeraar staan.
Algemeen en specifiek Het lesmateriaal bestaat uit veertien modules. De eerste negen modules zijn algemeen en worden ook gebruikt door cursisten die in andere branches werken.
‘ Dit lesmateriaal kun je ook goed inzetten voor Nederlandse Wajongers en voor laaggeletterden’ het leren van werknemersvaardigheden en de Nederlandse taal binnen het kader van de schoonmaak.
Praktijk KleurRijker ontwikkelt lesmateriaal in samenwerking met mensen uit de praktijk. Zo waren Novon Schoonmaak en ROC Landstede, beide uit Zwolle, betrokken bij het schrijven van het materiaal voor de schoonmaak. Gert
58
Dit deel heet Werk Algemeen en leert de inburgeraar werk te zoeken, te solliciteren en te praten over het arbeidscontract en de arbeidsvoorwaarden. Ook verwerft de cursist hiermee werknemersvaardigheden, zoals het voeren van een functioneringsgesprek, het houden van een werkoverleg en het overleggen met collega’s. Werk Algemeen wordt gevolgd door vijf modules Werk Specifiek, die specifiek ge-
Service Management nummer 3 maart 2011
richt zijn op schoonmaak. Achtereenvolgens komen hierin aan bod: klantcontacten, rapporteren, omgaan met arbo-voorschriften, klachtenbehandeling en het begrijpen van werkinstructies. Cursist Fatima Özturk: ‘Ik vond het leuk en prettig om die gesprekjes te oefenen die je tijdens het werk ook hebt. Dan moest een andere cursist doen of hij de klant was. En ik leerde ook hoe ik een klachtenformulier moest invullen. Dat vond ik eerst wel moeilijk. Het leukste vond ik het om de teksten te lezen en zo de moeilijke woorden te leren. Die kan ik nu ook zelf goed gebruiken. Een klamvochtig doekje, nu weet ik wat dat is. Vroeger was ik best bang om met de computer te werken. Doordat ik veel opdrachten op de computer moest maken, ben ik nu niet meer bang. Ook dat heb ik geleerd.’
Niveau De KleurRijker-lesmethode wordt aangeboden op taalniveau A2. Dat houdt in dat de schoonmaker na afloop van het leertraject over alledaagse zaken kan communiceren in eenvoudige taal. Bovendien kan de cursist communiceren over onderwerpen die gerelateerd zijn aan het schoonmaakwerk. Een essentieel verschil tussen Werk Specifiek voor schoonmakers en andere beroepsgroepen is de inhoud van de teksten. Schoonmakers leren hier woorden als dweilen, dweilmachine, mop-emmercombinatie, moppen, reinigingsmiddel, rolvegen en stoffen. Deze woorden
opleidingen
Operationeel manager Ellen Marissen (links) en relatiebeheerder Frieda van der Hout van KleurRijker: ‘De cursist leert Nederlands, over Nederland en oefent het inburgeringsexamen. Door de duale werkwijze is KleurRijker zeer geschikt als re-integratie- of activeringsinstrument.’ hoort een schoonmaker op de werkvloer regelmatig of moet hij of zij zelf gebruiken. Daarom is het zinvol deze woorden al tijdens het inburgeringstraject te leren verstaan, begrijpen en gebruiken.
Maatwerk Schoonmaakbedrijven krijgen flexibiliteit in het uiterlijk en in de exacte inhoud van het lesmateriaal. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld hun eigen gezicht aan het materiaal geven door het toevoegen van hun logo, formulieren, beeldmateriaal en dergelijke. Wat de inhoud betreft, kan soms meer diepgang nodig zijn. In specialistische settings, bijvoorbeeld schoonmaken in het openbaar vervoer of in hotels, is het bestaande materiaal niet altijd voldoende. Wanneer er over een onderwerp meer informatie nodig is, kan KleurRijker in overleg met het schoonmaakbedrijf extra modules ontwikkelen. Een voorbeeld van een partij die een extra module heeft laten ontwikkelen, is de facilitaire dienstverlener ISS Cure & Care. Op verzoek van dit bedrijf schreef KleurRijker een module over schoonmaken in het ziekenhuis in combinatie met empowerment. Ronald Hoek, contractmanager bij ISS Cure & Care, is zeer tevreden over deze toevoeging aan de bestaande lesmethode:
‘Er wordt actief meegedacht om de specialistische zaken die wij onder de aandacht willen brengen in de opleiding te behandelen. Hierbij wordt ook stilgestaan bij de werkomgeving en de rol van de schoonmaker: gastheerschap en omgang met patiënten. Kortom, een veel breder pakket dan alleen taalontwikkeling, waarbij de taalontwikkeling natuurlijk wel voorop blijft staan.’ Dit is precies wat Hoek de plus van deze lesmethode vindt: ‘De basis is aanwezig en de omschakeling naar klantspecifiek is mogelijk.’
Mbo Het materiaal is ook in te zetten in een AKA-opleiding; AKA is een mbo-opleiding op niveau 1 en staat voor arbeidsmarkt gekwalificeerd assistent. Iemand leert hierbij om als assistent een beroep uit te oefenen én de taal die voor dat beroep nodig is. De cursist ontvangt na afronding van het traject een certi ficaat en beschikt daarmee over een startkwalificatie. Het voordeel van een AKA-traject is dat cofinanciering door de overheid mogelijk is. Maja Borns, personeelsfunctionaris bij Novon: ‘Ik ben erg te spreken over de inzetbaarheid van het lesmateriaal. De titel Taalsterk aan het werk dekt naar mijn mening volledig de lading. Soms is een hoger taalniveau dan A2 gewenst. Dan
is het zelfs mogelijk om extra modules te laten ontwikkelen, waarbij het bereiken van een hoger taalniveau het uitgangspunt is. Dus goed te gebruiken bij het opleiden van leidinggevenden in de schoonmaak. Wat ik vooral erg belangrijk vind, is dat je dit lesmateriaal ook goed kunt inzetten voor Nederlandse Wajongers en voor laaggeletterden. Het is dus niet uitsluitend voor buitenlandse cursisten te gebruiken. Ik vind het een uitkomst dat je het materiaal zo flexibel kunt inzetten en ik hoop dat veel schoonmaakbedrijven hier hun voordeel mee zullen doen.’ ‹‹ * Karine Jekel is ontwikkelaar bij KleurRijker, een zelfstandige onderneming die een methode ontwikkelde ter voorbereiding op inburgering in Nederland (Advertentie) de standaard in microvezel
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
Service Management nummer 3 maart 2011
59