Communi-k Special Edition

communi-k ISSN 2243-8939

KMBI

VOL 10 NO 1

Start Right Run Well FINISH STRONG! Philippians 3: 12-14

INSIDE:

When Pride Burns the Bridge to God 6

The Road Signs to Success

10

Sumayaw Are You One Matumal ba ang Sumunod of Us? Benta“Start Ngayon?

Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |sa Indak 1 ng Kalusugan 20 17 14

CONTENT VOLUME 10

NO.1

2013 special edition

News Briefs p4

Naga branch brings happiness to Cambalidio kids 157 Biñan center leaders attends Leadership Training KMBI Partners with Canvas.ph for Education Advocacy Tagum shares spirit of Christmas to Pablo victims

Organizational News p5

KMBI Signs MOU for Client Health Protection Planet Finance strengthens financial education with MFI’s KMBI Supports APPEND Party List for 2013 Elections

p24 KMBI Announces New Set of BOT

Cover Story:

START RIGHT, RUN well, FINISH STRONG!

“As KMBI Leaders, in order for us to keep on the right track as what God has so design for each of His children, we are reminded to pursue intimacy with God. For quick recall we may coin that with the road signs as shared to us by Pastor Bong Saquing during the 2013 Leaders’ Retreat…”

Cont. p14

Leaders’ Edge p6

When Pride Burns the Bridge to God

p8

Love Noodles?

p10 The Road Signs to Success

Leaders’ edge:

Love Noodles?

15 taon matapos ang retirement, at kahit pa isang simpleng buhay lamang ang iyong naisin, kakailanganin mo pa rin ng milyon upang mabuhay. Cont. p.8

p17 Are You One of Us?

Cover Story p12

START RIGHT, RUN WELL, FINISH STRONG!

ENTREP 101 p14

Mf index:

Matumal Ba ang Benta Ngayon?

MF Index Palaguin, Paunlarin Puhunan ni PM

Wait. Stop, sit back, relax and read on! Kung walang nangyayari sa negosyo ni Program Member ngunit lumalaki naman ang kanyang loan, there is something wrong, don’t you think? Cont. p.16

p16 Palaguin, Paunlarin Puhunan ni PM

Tips p18 Kutis Artista Ngayong 2013 p19 Surf and Shop ‘Till You Drop p20 Sumayaw Sumunod sa Indak ng Kalusugan p21 Wow Byahe! Sugurin ang Ganda ni LuzViMinda in a Budget

Feature Story:

Biyaya ng Tiyaga “Importante ngang magpakita ka ng tunay na malasakit sa iyong mga program members at ituring mo silang parang sarili mo nang pamilya,” Cont. p.22

Feature Story p22 Biyaya ng Tiyaga

Masaya Dito sa KMBI!!! p23 A Truly Masaya Dito sa KMBI Christmas Party

Project update p24 IT sets KIIS’ rollout on February

2 | Communi-K • vol. 10 no.1

THE EXECUTIVE’S NOTE

EDITORIAL BOARD Marissa M. Dela Rosa Editor-in-Chief Lea J. Gatpandan-Domingo Managing Editor Gellie Anne O. Abogado Editor Kris Joy G. Dalanon Vince Anloi L. Gonzales Concepcion B. Parantar Contributors John David I. Ulangca Graphics Design

Having a vision - It has been said that this is the most indispensable quality of a leader. With a clear vision, he knows what he wants to achieve and where he wants himself and his people to go. This keeps him from easily being discouraged from failures and difficulties. This sustains him until the end of a long and arduous journey.

It is in this note I would like to challenge all of us in KMBI to own our vision of tomorrow. Know what we want to attain in the next five years. Let us embrace and commit ourselves to these directions.

Memorize it. Understand it. Live it. Share it.

What you’re reading here and the events that will soon be unfolding are accomplishments of those directions. All our efforts, contributions, and hardwork are made to realize it. In the next five years, each one has a role to play, and together let’s play it well. As such, I encourage you to all the more stay focusedto the vision and hold firmly to God as we…

Start right. Run well. Finish strong.

Be blessed,

Liza D. Eco

Acting Executive Director

James C. Marcelo Frolly C. Mariado Jefferson T. Ng Circulation For editorial, contributions, suggestions and inquiries, please contact: RM & C Department Kabalikat para sa Maunlad na Buhay, Inc. 12 San Francisco St., Karuhatan Valenzuela City 1441 Philippines Email: leagatpandan@kmbi.org.ph

Gusto mo bang ibahagi ang iyong masayang kwento?

Narito na ang Masaya Dito!!! corner na magbibigay daan sa mga natatanging kwento ng mga empleyado. Anuman ang iyong posisyon... anuman ang iyong kwento, mapadrama, comedy, o action, basta’t sumasalamin sa iyong totoong karanasan at pagiging masaya ay tiyak na pasok ang kwento mo dito!

Ipadala lamang ang iyong kwento at larawan sa pamamagitan ng email sa leagatpandan@ kmbi.org.ph

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

3

News Briefs

Planet Finance strengthens financial education with MFI’s

KMBI partners with Canvas. ph for Education Advocacy Canvas.ph opens up a partnership with KMBI in educating young Filipinos through a book donation drive. A total of 1,000 children’s books was donated by Canvas.ph, which has a total worth of P150,000.

The books, distributed to 1,000 children aged 8-15 years old in KMBI’s Central and North Luzon Operations on December 2012, were Message in the Sand and Maria and the Blue Stars. The said books espouse values that are in line with KMBI’s vision of preserving the environment and having a positive outlook in life.

KMBI program members during the Financial Literacy seminar.

KMBI participated in the International Conference on the Development and Delivery of Financial Education to Rural Microfinance Clients organized by Planet Finance on December 7-8, 2012 at the Antel Hotel, Makati City. Neighboring countries, Vietnam and Cambodia gathered together with other Philippine delegates to discuss and further develop the Financial Literacy trainings for Microfinance Institutions.

Financial Literacy seminars would be further improved as discussed in the said conference.

Insights regarding practices in conducting financial education training for MFI staff

and clients problems encountered in the conduct of the training, solutions to address the determined challenges and suggestions on how to improve and develop the module, design, and materials were shared amongst the participating delegates.

KMBI Program Member, Lucena Gunday, also participated in the said event and shared her learnings on saving and budgeting from the financial literature training she attended with KMBI, as well with her vision of making her carinderia grow into a restaurant in the near future.

157 Biñan Center Leaders attend Leadership Training could share their experiences here to other program members in their center,” said Daisy Loremia, KMBI Binan Branch PUS.

EDS Associate, Merry Rose Francisco, conducting seminar on Money Management.

157 center leaders developed their leadership skills through the recent Leader’s Enhancement Training on December 15, 2012, which focuses on honing the SEES aspect of the program members and building camaraderie amongst them.

“Since our mission is to transform the lives of our clients, this training can be of help to our center officers in the hopes that they

4 | Communi-K • vol. 10 no.1

The morning activity was highlighted by different talks from invited speakers; Ptr. Kennedy Jose touched the spiritual aspect by discussing Mark 10:45, Rodney Pavillar of Freedom Faithnet Global enlightened participants on cervical cancer prevention, and Merry Rose Danes of EDS Department gave insights on Money Management. In the afternoon, the staff prepared team building activities for the program members, which enhanced their unity and camaraderie.

“The event was successful. We were able to learn from the talks and we’ve built a closer relationship with each other,” said Eden Manzanero, over-all President of the Binan branch program members.

Canvas.ph is a non-stock, non-profit organization, and is committed to promoting broader awareness and appreciation for Philippine art, culture and environment.

Naga branch brings happiness to Cambalidio kids KMBI Naga branch brought happiness to 200 students of Cambalidio Elementary School in Libmanan, Camarines Sur as they organized a gift giving activity on December 15, 2012 in celebration of Christmas.

Through the joint effort of the branch staff and program members, school supplies, umbrellas, slippers, raincoats, bags, chocolates and toys were distributed to the children.

“According to the principal and teachers, some of the students walk barefoot for almost two hours without any umbrellas or raincoats just to get to class. We have a center located in this community so when I did my center visit and saw the situation, I have decided to convert the branch Christmas party into a gift giving activity,” said Victor Palce, Naga Branch Manager.

Aside from the gifts, the staff also prepared parlor games, parental talk, feeding program and a dance presentation for everyone’s entertainment. “They were very thankful for this activity. It was the first time someone visited their school to organize something like this and the program members in the area were more proud of being part of KMBI,” added Palce.

Organizational News

KMBI Announces New Set of BOT

KMBI Supports APPEND Party List for 2013 Elections

(L-R) David D. Gutierrez, Emmanuel M. De Guzman, Dr. Amelia L. Gonzales, Damiana D. Exiomo, Bishop Jose D. Dalino and Atty. Romel R. Bagares. Not in the picture: Dr. Agustin B. Vencer, Jr.

The new set of KMBI (Kabalikat para sa Maunlad na Buhay Inc.) Board Members were announced during the Head Office Christmas Party on December 14, 2012 at the TLH Wellness Center in Karuhatan, Valenzuela City.

Damiana D. Exiomo (Chairman and President), Dr. Amelia L. Gonzales (Trustee

and Corporate Treasurer) and Emmanuel M. De Guzman (Trustee) were retained in their designated positions; while new members, David D. Gutierrez (Vice Chairman and Vice President), Atty. Romel R. Bagares (Trustee and Corporate Secretary), Bishop Jose D. Dalino (Trustee) and Dr. Agustin B. Vencer (Trustee) were wholeheartedly welcomed by the staff.

KMBI signs MOU for Client Health Protection

KMBI Staff actively participates in the APPEND Party List motorcade held on March 16, 2013 in Pampanga Area.

KMBI together with other microfinance organizations supported the partylist nomination of APPEND Inc., for the upcoming May 2013 election.

APPEND party list aims to create, propose and push laws that will fulfill its legislative agenda for the microenterprise development sector. According to Virginia P. Juan, President of APPEND Inc. “For more than 20 years, APPEND has been quietly and faithfully serving the poor but we realized that we need our own people in the Congress that truly understand the needs of the poor. We need laws, government policies and other similar advocacy work that will improve the basic services availability of social and financial opportunities to the small, cottage scale and micro entrepreneurial sectors, the poor and disadvantaged sectors and the microenterprise organizations that serve the sector.”

Part of KMBI’s support for APPEND is its active participation and promotion of the partylist where it operates. Moreover, series of motorcades were also held for whole month of March in selected KMBI areas nationwide i.e Pampanga, Naga, Cauayan, NCR North, NCR South and Bulacan.

KMBI Acting Executive Director, Liza D. Eco, together with other MFI leaders signing the MOU for the Joint Microfinance and Health Protection Project.

KMBI signed the Memorandum of Understanding (MOU) along with 15 other Microfinance Institutions (MFIs) on October 6, 2012 at the AIM Conference Center Manila in Makati City for the “Joint Microfinance and Health Protection Project,” which aims to address the health needs of socio and economically challenged Filipino families.

The project aims to form a technical working group amongst MFIs and to test the sharing of resources such as health programs, networks, joint venture on pharmacies, etc., and among others. This will initially run for six months. Apart from MFI leaders, Department of Health Under secretary, Dr. David Lozada Jr. and Zuellig Family

Foundation President, Ernesto D. Garilao graced the said event.

According to Jaime Aristotle Alip, President and CARD MRI Managing Director, “There is really a need to address not only their livelihood but also their health needs and requirements. We must go back to our original objective why we established microfinance.”

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

5

Leaders’ Egde

When Pride Burns the Bridge to God

By Gellie Anne Abogado

P

eople often take pride in everything – accomplishments, appearance, intelligence, wealth, connections, etc. Is it really wrong to be proud of what you have? Normally, pride motivates people to become successful in everything they do. Absolutely, there’s nothing wrong with it. God actually doesn’t deprive us of that sense of delight every time we accomplished something; God actually celebrates with us. However, what the bible warns us is about the negative sign of pride, which is, arrogance.

When pride becomes the source of arrogance, we no longer recognize the other facet of human need, which is dependence.

It is because we think we’re so great that we don’t need any kind of help anymore.

And this is what happens when our faith on ourselves outweighs our faith in God. Pride is the broken bridge between God and us.

So, you may now be asking the question, “How did pride ever get in the way of my

6 | Communi-K • vol. 10 no.1

relationship with God?” I didn’t do anything Wrong!

One step to changing is admitting that not everything you do is right. We are all created equally and no one is perfect but Christ. We make mistakes and most of the time when pride gets in the way we blame others and not ourselves. Let’s take the story of Robin Hood. He steals from the rich and gives it to the masses. For others it is just but does the end really justifies the means?

Keep in mind that even if the intention is good, the act is not always morally right, or even give justification to what you did.

The act of sinning is disrespecting God’s commandments and failing to give back the love God has unconditionally given us.

I am Right and You are Wrong This is so true when we get in a heated argument. We think we are right and other’s opinion is wrong. Simple arguments could sometimes hurt a relationship because

nobody wants to listen and accept defeat.

Yes, it’s all Mr. Pride’s fault. Let me set things straight – It takes two to tango. I’m not saying you give up if you have a point but what I’m trying to ask from you is to, at least, look at things from the other person’s point of view and then calmly explain your side and settle things by meeting in the middle. How does that one sound?

Creating the Need for Other Things than God Pride, often times, gets us believing that having that new iPhone 5, driving a cool car or maybe that social status matter so much that it will define who we are – but it’s not in the eyes of God. All Knowing and Righteous Because you think the only opinion that matters is yours. It’s when you think you know it all because you’ve done so much, been praised countless times and have gotten so many achievements that you

“God blesses those who realize their need for him, for the Kingdom of Heaven is given to them.

“God blesses those who are gentle and lowly, for the whole earth will belong to them.”

Habakkuk 2:4 “As long as you are proud you cannot know God. A proud man is always looking down on thing and people: and, of course, as long as you are looking down you cannot see something that is above you.” think of yourself as the wise one around.

But as Romans 1:22 says it, “Claiming to be wise, they became fools.” We may not fully understand everything in this world for only God can give us the wisdom. We have our own free will on how to use our God-given wisdom, and trust that we wil make the right decision and would always keep our feet on the ground.

I Can Do it on My Own I will plead guilty to this; because I used to have this kind of mentality before. Because I’ve been through a lot and have made it through on my own, I thought that I could always stay like that. But then I came to realize that without God’s guidance and

wisdom, I could not have made the better decision, which lead me to where I am today – with the organization and writing this article admitting that I cannot do it on my own, for it is God who gave me the strength and the courage to continue living despite the storms. We can never make it alone in this world, we need other people and most especially we need God and His guidance in our lives; for according to Proverbs 12:15, “The way of the fool is right in his own eyes, but a wise man listens to advice.”

God. A proud man is always looking down on thing and people: and, of course, as long as you are looking down you cannot see something that is above you.” Watch our actions, watch our words, and never forget to ask for guidance and wisdom so that we won’t be lead to the wrong side of the road.

Pride burns the bridge that connects us to God and obviously, it’s something we never want to happen, right? As C.S Lewis says it, “As long as you are proud you cannot know

Reference/s: http://www.sacredmint.com/community/christian-article-pride-keeps-us-from-god.htm http://www.goodreads.com/quotes/tag/pride http://www.openbible.info/topics/pride

“StartRight, Right,Run RunWell, Well,Finish FinishStrong” Strong”(Philippians (Philippians3:12-14) 3:12-14)| “Start

7

Leaders’ Edge

Love Noodles?

Ni Kris Joy Dalanon

3

0, 40, o 50 years from now, naisip mo na ba kung ano ang maaaring maging kalagayan mo sa edad mong iyon? Ano na ba ang itsura mo? Ano na ang estado mo sa buhay? Ano na ba ang mga na-accomplish mo?

Lahat tayo ay darating d’yan at hindi tayo makakaiwas gustuhin man natin o hindi. Sabi nga nila, ang buhay daw ay maikukumpara sa isang planting cycle. Sa unang 20 taon ng ating buhay, sinasabi ngang katumbas ito ng land preparation season. Marami tayong natutunan, marami rin tayong nagawang mga pagkakamali at binigyan nga tayo ng karampatang panahon upang mag-grow at mag-develop sa iba’t ibang aspeto.

Ang susunod daw na dalawang 20 taon ay ang tinatawag na planting season.

Nagtatrabaho tayo, nag-iimpok, nagiinvest, at bumubuo na ng sarili nating pamilya. Sinasabi ngang “nagtatanim” na tayo ngayon para sa ating future at ang mga uri ng “buto” na ating itinatanim ang magsasabi kung anong klaseng “bunga” ang ating aanihin pagdating na natin ng 50 hanggang 70 taong gulang. Para bang kung ano ang kinakain natin ngayon ay ang magsasabi kung ano ang magiging estado

8 | Communi-K • vol. 10 no.1

ng ating kalusugan sa hinaharap o di kaya ay kung paano tayo mag-impok at maginvest ngayon, ito ang makakapagsabi kung paano ba ang ating magiging buhay sa oras na tumigil na tayo sa pagtatrabaho. Hindi naman sa nagmamarunong pero ang nais ko lamang ipabatid ay tulad lang ito ng napagaralan natin sa ating basic science class – the cause and effect applied in our lives. Ang “cause” ay ang bagay na nagiging sanhi ng isa pang bagay o kaganapan sa hinaharap

at ang “effect” naman ay ang resulta nga ng “cause.” At sa tinatalakay nga natin ngayon, ang “cause” ay kung ano ang nangyayari at ginagawa natin ngayon habang ang “effect” ay ang years of retirement. Anong “effect” ba ang nais mong makamtan?

At teka, teka, hindi pa d’yan kasama ang gaas at tubig para maluto ang noodles, lalo na ang itlog (kung nais mo pang lagyan nito).

Ang mga kaibigan natin mula sa Planet Finance ay tumulong sa atin upang mabigyan tayo ng halimbawa kung ano ba ang maaaring mangyari sa panahon ng ating retirement. Halimbawa na lamang na ang “effect” na nais natin ay isang simpleng buhay lamang at pagtapak nga natin ng 60 taong gulang ay noodles na lamang ang ating kakainin araw-araw. Ngayon at tingnan naman natin ang sinasabi nating simpleng buhay, 30 taon mula ngayon, ay sabihin na nating ang halaga ng isang noodles ay P30.00, ganito ang ating magiging computation.

Super Simple Lifestyle: Eating Noodles (at Php30) everyday Cost of Noodles (when you’re 60 years old)

Php30

x two (husband and wife)

Php60

x three meals (breakfast, lunch and dinner)

Php180

x 365 days

Php65,700

x 15 more years to live!

Php985,500

15 taon matapos ang retirement, at kahit pa isang simpleng buhay lamang ang iyong naisin, kakailanganin mo pa rin ng milyon upang mabuhay. At bago mo basahin ang mga susunod na paragraph, isipin mo, ano nga ba ang sinasabi nito sa’yo? Syempre, ayaw mo naman na puro noodles na lang ang kakainin mo hindi ba? Ano nga ba ang mensahe nito sa atin? Hindi natin maaaring isawalang bahala ang retirement na para bang hindi ito mangyayari sa bawat isa sa atin. Kung sa tingin mo ay hindi naman importante o masyado ka lang pinag-aalala ng article na ito, maari mo nang ihinto ang iyong pagbabasa. Ngunit

kung sa tingin mo naman ay tama ang mensaheng ipinababatid nito, i-consider mo ng sasabihin namin.

Plant good “seeds” now. Mabuting ayusin mo ang mga bagay na bumubuo sa “cause” mo ngayon. Ang article na ito ay ang karugtong ng naunang article sa CK noong nakaraang issue ukol sa financial literacy. Kung nabasa mo nga iyon, i-consider mo kung ano ang itinuturo nito tungkol sa pag-iimpok at pag-iinvest.

Ngunit, syempre, hindi laman iyon

Kung mag-iipon ka ng PhP100.00 sa isang araw simula ngayon, maaari mo nang makamtan ang simpleng buhay na pinangarap natin sa umpisa.

Saving for Noodles

Php985,500

Your age now

30

Years to build savings for noodles

30

Annual Savings for Retirement (Php985,500/30 years to save)

ayusin mo ang mga bagay na bumubuo sa “cause” mo ngayon.” ang nais natin hindi ba? Kailangan pa nating magtabi para sa gamot, mga check-up, gas, tubig, kuryente o di kaya makapagbakasyon man lamang. Magisip! Ito na ang tamang panahon upang makapaghanda. Ano ang super simple retirement plan ang nais mo?

Php32,850

Monthly Savings Equivalent

Php2,737.50

Weekly Savings Equivalent

Php684.375

Starting Today: Your Daily Savings Equivalent

“Mabuting

Php97.77

* Data taken from training from Planet Finance

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

9

Leaders’ Edge

The

oad Signs

to Success

By Lea J. Gatpandan-Domingo

A

lyssa, Carissa, and Bernadette are friends back in college. Carissa was the consistent school achiever while Bernadette spent most of her time in extra-curricular activities. Alyssa, the average student among the three, had to work part-time to support her studies.

During their senior year, they went on the same company for their on-the-job training.

Carissa, again as the consistent achiever, was absorbed by the company because of her good credentials. Meanwhile, Bernadette and Alyssa found a decent paying job as assistants.

At work, being naturally clever and competitive, Carissa refused to share her knowledge to her colleagues just to get promotion; Bernadette went on resigning every six months to look for a company that will adjust to her work etiquette, and later on find herself making money as an online casino dealer; meanwhile, Alyssa devoted herself in mastering her craft.

While working, she took several trainings for self-development, until she landed a job

Uncovering your God-given Talents

that suit her strength. She was immediately got promoted as a manager. Aside from her regular job, Alyssa was able to find time teaching kids in Sunday school and put up free workshops for kids during summer.

In the story, whom do you relate to?

Is it Carissa who is very competitive or Bernadette who has delusions that companies will adjust to her personality and work etiquette? Or are you like Alyssa who makes an effort to nurture her gifts and still find time to share it to others?

Just like them, God endowed us with distinct talents or gifts that we are supposed to discover, nurture and share. Successful people succeed because they have the patience to nurture their skills and they know how to work around their own weaknesses.

Now, assess your life.

What does your dissatisfaction tells you?

Dissatisfaction arises when our situation

Reference: http://www.focusonthefamily.com/faith/faith_in_life/dicovering_your_god_given_purpose.aspx

10 | Communi-K • vol. 10 no.1

doesn’t fit perfectly or falls short of our expectations. Try to listen to that inner voice inside you. What does it says? Why are you dissatisfied? Are those thoughts intervenes your work, your personal relationships? Is this the place where you want to be? Don’t ignore those thoughts.

Remember, when you feel disturbed and dissatisfied, PRAY. God reveals His purpose when we ask and when we are ready to listen.

What does others tells you?

Whenever I have problems, I always consider asking opinion from one of my close friends. I instantly receive advice that sometimes agrees or disagrees with my own opinion. Sometimes, it is only through asking and listening, that you may be able to reflect and reassess the situation you are in to. Who knows, God may be telling you the road sign to your life’s purpose through His people.

“Remember, when you feel disturbed and dissatisfied, PRAY. God reveals His purpose when we ask and when we are ready to listen.”

What does your gifts tells you?

What if you are working as a sales agent but you are not good in communicating with people. What do you think will happen to your career? Always consider your gifts as a road sign to your purpose. Remember, it is our responsibility to develop our skills to be effective in our purpose.

What does your passion tells you?

I remember mentoring my brother-in-law, who’s a sophomore high school student, on what course to take in college. I simply asked him, “What excites you? What are the things you love doing most? What’s your passion?” Through it, my brother-in-law was able to get an idea of what he’ll be getting

in college and started dreaming about his career after graduation.

respond intentionally to those road signs and God’s call? How do you maneuver?

Now, do you have passion for the poor?

Passion for music, etc.? Listen to it. Ignoring your passion may lead you somewhere else.

It’s never too late to shift from where you are right now to the path that is intended for you.

God has entrusted us with His gifts… gifts that we can use in accomplishing our life’s purpose. In times of dissatisfaction, cheer up for God is calling you to unwrap and explore your gifts.

Now, let me ask you: How are you going to

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

11

Cover Story

“A righteous man falls seven times and rises again.” (Prov24:16)

A

s agents of change we are called marathoners who run the race with perseverance. Joining a 5K Fun Run is an experience worth remembering as it requires endurance. The Fun Run which is not really a run but more of a jog, walk… journey. This caused me to think about my own spiritual walk and journey.

Literally speaking, running and walking for hours builds up endurance, power, and speed. This is called “training”, and it is part of running the race well. However, if an athlete neglects training, his or her performance in a race will surely reflect that. As I continue with my journey in life, these principles of training are still true and valuable. Instead of daily runs, there is daily prayer, reading of the Bible, giving of our time and resources. Unlike running, however, there are no limitations on time or energy spent. I believe that when one truly discovers the depth of God’s love, one stops counting things like minutes or pages or days, and just does those things as a reflection of love entering the heart!

Our hearts are fickle, however. Yes, love spurs us on, but we do need to keep ourselves in check if we want to see spiritual

12 | Communi-K • vol. 10 no.1

growth. Just like in my physical exercise training, I would see my muscles become weaker and less effective, the less I used them, it is the same in my heart: when I neglect prayer and repentance, or giving thanks, or seeking wisdom in reading or meeting with others, or giving of myself to those around me, my heart becomes weak and useless. As KMBI Leaders, in order for us to keep on the right track as what God has so design for each of His children, we are reminded to pursue intimacy with God. For quick recall we may coin that with the road signs as shared to us by Pastor Bong Saquing during the 2013 Leaders’ Retreat: 1. Stop- Rest in God’s presence. We are engaged into a community development work and this requires lot of our time and energy for us to meaningfully take our individual task. However, we need to regularly stop and take time to be with the Lord of the work before we will get busy with the work of the Lord. One of my barometers will always remind me that I need to stop and rest in God’s presence when I tend to focus on myself, so sensitive of petty issues, forget to keep the main thing the main thing and everytime I lack the appreciation

of God’s daily blessings. Getting back on God’s track, I am always reminded of Psalm 73:28a… But as for me, the nearness of my God is my good.

2. Look- Rediscover our God in our lives.

Looking back on how the Lord moved in my personal life for 13 years stint in KMBI, I am just amazed of God’s faithfulness. It was not an easy journey but if I have to go back, I will choose the same path by the grace of God. Nothing happens by chance in the perfect plan of God. Both good and bad will result a positive outcome if we are able to see that God is behind in every detail of our life. Let us continue to be excited in rediscovering our God in our lives for we are more than conquerors through Him who loved us (Romans 8:37). At times, all we feel we can do, in the words of Paul, is “hold on.” When it would be easier to “take a break,” we must “press on toward the mark.” (Phil 3:14) When no strength lies within us to complete the course, we must draw upon an inner strength to sustain us. When we would have the tendency to look behind, and be content with how far we have come (or discouraged with the length of the

Start Right

way), let us look to Jesus. He is able to keep us from falling. And when we do fall, we must learn to get up again, and begin anew: “A righteous man falls seven times and rises again.” (Prov24:16) 3. Listen- Recharging on God’s Word. With today’s advance technology, we can easily be swayed by the opinion of this world as it appears to be more inviting and exciting. But to keep us on track, Joshua 1:8 reminds us on how to have a successful life. Do not let this Book of the Law depart from your mouth; meditate on it day and night, so that you may be careful to do everything written on it. Then you will be prosperous and successful. We can have all the knowhow and go through religious gymnastics of Christianity, but unless there is within us an unquenchable desire to “follow hard” after the Lord, to know him in his fullness, we will miss the real essence of having the fullness of life that is to trust and obey the Word of God. 4. Go- Resume living in God’s strength.

Walking with God is an uphill climb.

Human as we are, we have a very limited strength and we need to depend on

Run Well

FINISH STRONG!

By Concepcion B. Parantar

the strength of God so that we can continue with the race that God has set for us. God wants us to have a deep assurance that His plan is to strengthen us, no matter what the circumstances.

In these days of complexity, we must be thankful to God for His strength is always available and it is a great secret to know the strength of the Lord! This strength comes to those who follow after Christ.

This makes it so important to walk in faith, and forsake the things that would block God’s presence in our lives. As we are strengthened by the Lord, part of God’s purpose is that we help others to find that same strength. When friends in the workplace are passing through a

difficult time, they need someone who can help them find strength from the Lord. We are to pray for one another, and bear one another’s burdens. Then God will use us as His instruments, to bring His strength to those who need it.

These tips may be easier said but hard to apply in our daily walk. But let us be determined by the grace of God to strive toward the prize of the upward call of God in Christ Jesus. (Philippians 3:14). We have an exciting journey ahead of us and together as agents of change, let us wholeheartedly and faithfully follow the Lord’s directions in our life.

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

13

ENTREP 101 Cover Story

Matumal Ba Ang Benta Ngayon?

A

te, kamusta ang benta mo? Matumal ba? Nalulugi ka ba?

Alam mo ba na mayroon tayong mga nakagisnan o nakagawiang mga paraan ng pagbebenta na noon nga ay epektibo, pero sa panahon ngayon, maaaring hindi na applicable ang mga old styles na alam mo. Sa nagbabagong panahon ngayon, dapat na ibagay natin ang ating mga selling techniques. Iba na nga ang market ngayon at dahil sa availability ng new technology, madali na para sa mga consumer na makatuklas ng mga bagong teknik o produkto.

Ano nga ba itong mga common selling malpractices na hindi nakatutulong sa ating mga negosyo?

Sticking to Hard Selling Maaaring dati ay epektibo ito, pero iba na ngayon. Teka, ano nga ba ang hard selling? Ito ay kung saan wala nang spiels na kung anu-ano pa, direct to the point na ang nais mo lang ay mabenta ang produkto o serbisyo mo. Ganito ka pa rin ba ngayon? Smart na ang mga tao ngayon at alam nila na importante silang parte ng iyong negosyo, kaya naman kung hindi mo ibubuild ang magandang relationship sa iyong kliyente, maaaring mawala siya sa¹yo.

Naalala ko nga ang isang sikat na tindahan ng kamera sa Hidalgo na pag-aari ni Mang

14 | Communi-K • vol. 10 no.1

Ramon. Epic ang mga istorya tungkol sa kanya. Kung bibili ka, i-eentertain ka niya ngunit kung mag-iinquire ka lang, asahan mong mababara ka lang niya.

May mga ibang pinipiling kay Mang Ramon pa rin bumili pero mas marami ang nagsasabing mas pipiliin pa nilang bumili sa ibang tindahang mas mahal ang benta basta’t maganda ang pakikitungo sa kanila. Importanteng hindi lang puro pagbebenta ang gawin mo, importanteng maintindihan mo rin ang pangangailangan at ang pagkakaroon ng magandang client relationship.

Paulit-ulit ng Paulit-ulit Sa panahon ngayon, at feeling ko naman maski pa noon, hindi dapat pare-pareho ang istilo ng iyong pagbebenta dahil-iba iba ang pagkatao ng bawa’t kliyente mo. Katulad nga sa naunang tinalakay natin about hard selling, maaaring gumagana pa rin ito sa iba ngunit hindi sa mas nakararami. Kung mahilig ka naman magtanong sa mga customers mo upang malaman mo kung ano ang mas magandang ma-rerecommend mo sa kanila na produkto, hindi dapat standard ang tanong mo. Dahil tulad nga ng nabanggit ko, hindi ito magiging effective para sa lahat. Ibinabase ito ayon sa assessment mo sa iyong kliyente. Kailangan nga ay matuto kang magbasa at mag-analyze ng non-verbal communication.

Ibigay Mo Na Ang Lahat!

Sabi nga nila di ba, give your best shot; pero dapat mong malaman na hindi ito applicable sa negosyo. Ayon nga kay Jim Collins, author ng librong Great By Choice, ilagay nga natin ang ating posisyon bilang isang mandaragat na makikipagsagupaan sa isa pang barko.

Limited lamang ang gun powder mo, ano ang iyong gagawin? Kukunin mo ba lahat ng iyong gun powder at ipapaputok ito bilang isang malaking cannonball pero biglang pumalya sa target at wala ka nang gun powder. Paano ka na niyan? Kaya naman sabi ni Collins, maiging gumamit muna ng maliliit na bala upang i-test ito bago natin ibigay ang lahat. Halimbawa na lamang ay mayroon kang isang customer na gusto mong bumili sa’yo, kaya naman ang ginawa mo ay in-offer-an mo ng lahat ng freebies at discount. Binuhos mo na lahat para magkaroon ka ng isang happy and satisfied customer. Matapos nga ay ikikwento niya ito sa kanyang mga kaibigan na nagbibigay ka nga ganoong offer. Hanggang sa pinuntahan ka ng marami para ibigay ang same offer sa kanila na ikalulugi mo naman pala! Kung kayang unti-untiin ng maging masaya naman ang kliyente, hindi naman na kailangang ibigay lahat sa isang bagsakan dahil ikaw din ang mapapahamak sa huli.

Kailangan Mo ang Produkto Ko Siguro may ilan sa atin ang natutunan na

By Concepcion B. Parantar

“Importanteng hindi lang puro pagbebenta ang gawin mo, importanteng maintindihan mo rin ang pangangailangan at ang pagkakaroon ng magandang client relationship.” kailangang gawin nga nating tila necessity ang ating produkto para lumakas ang ating benta pero hindi sa point-of-view na nakagisnan na nga natin. Kaya lumalapit ang customers sa atin ay dahil ang kailangan nila ay ang resulta ng ating produkto at hindi ang produkto mismo. Ano ba ang pangangailangan ng ating customer na kayang ibigay ng ating produkto? Gaano kaepektibo ba ang ating produkto? Iyon ang dapat nating i-focus at hindi lamang sa pagbebenta ng mismong produkto.

Pakikinig Ngunit May Kulang Habang may inaasikaso nga tayong customer, ang ilan ay maaaring nakikinig sa sinasabi ng customer na kailangan nila o di kaya ay tanong ng tanong sa customer ngunit sigurado ka ba sa mga sinasabi nila?

Kunwari na lamang ay minsan pumasok

ako sa isang camera shop. Nagtanong ako ng presyo ng isang camera na nais ko ngang bilhin. Alam ko na kailangan nga nila naipromote ang produkto para mabenta ito pero gusto ko siyang patigilin at sabihing, alam ko na lahat yan. Na-research ko na yan!

Ngunit bilang respeto ay oo lang ako ng oo.

Maaaring pinapakinggan niya at nakikita niya ang remarks ko na oo lang ako ng oo, pero hindi ba niya napapansin ang nakatiklop ang aking braso, at nag-tatap ang paa ko na tila ba hinihintay lamang siya matapos magsalita at nabo-bored na. Hindi niya napansin ang mga pahiwatig ko gamit ang non-verbal communication. Biglang sa huli nga ay banat na ng, bilhin niyo na ma’am, ang cash prize nito ay blah, blah, blah. Mas mura sa una kong napagtanungan kaya naman umalis na lang ako. Imbes na i-sales talk niya ako ng

ganun kahaba, nakapagisip na lang sana siya ng ibang pwede niyang i-offer para sa kanya na lamang sana ako kumuha. Ang nangyari lang ay nairita niya lang ako. Kaya naman importanteng maging observant ka at makita mo ang non-verbal communication na ipinapahiwatig ng iyong kliyente.

Importanteng masuri natin ano ba ang mga ginagawa natin, kaya kung minsan ay nagiging mailap ang mga mamimili, ano naman ang mga bagay na nakakapagpaattract sa kanila na bumili sa atin? Hindi tsamba ang lahat! Kaya naman sa iyong negosyo, siguraduhing pinag-aaralan mo ang takbo nito at pati na rin ang kilos mo at ng iyong mga kliyente. Ang tamang pagsusuri at pag-aaral ay makatutulong upang mas magimprove pa ang business mo.

References: http://www.copyblogger.com/no-sales-syndrome/ http://www.wikihow.com/Sell-a-Product http://www.mansmith.net/7-selling-malpractices-that-must-be-eliminated-in-2012-by-rowen-untivero/#more-3378

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

15

MF INDEX

Palaguin, Paunlarin

Puhunan ni PM!

K

amusta na nga ba ang business ni program member? Umuunlad ba o parang walang nangyayari? Wait.

Stop, sit back, relax and read on! Kung walang nangyayari sa negosyo ni Program Member ngunit lumalaki naman ang kanyang loan, there is something wrong!

Saan kaya napupunta ang pera na dapat nga’y pandagdag puhunan? Maaaring ginagamit (1) pambayad ng iba pa nilang utang, (2) nagkaroon ng emergency o (3) kulang na ang gastusin sa bahay kaya nagamit na ang dapat ay para sa kanilang negosyo.

Hindi naman siguro masama ang kinapupuntahan ng pera, ngunit dapat nating tandaan kung ano ba ang layunin ng organisasyon? Makatutulong ba ito sa kanilang pag-unlad o sinasagot lamang natin ang kanilang pansamantalang pangangailangan?

May Business ba si Program Member?

Mapa-barbecue stall man yan o paglalako ng balot, ang importante ay may negosyo ang Program Member. Paano na lang kung ang pinahiram mong pera ay hindi napunta sa negosyo dahil wala naman palang negosyo si Misis? Naku, malaking problema yan!

Parang dinagdagan mo lang ang kanilang pagkakautang, hindi ba? Tandaan na dapat nating ipaintindi kay program member na dapat sa negosyo mapunta ang kanilang inutang upang makita nila ang paglago nito. Responsibilidad mo na bigyang gabay si Program member kung paanong ang

16 | Communi-K • vol. 10 no.1

simpleng puhunan na ipinapahiram ng KMBI ay kayang baguhin ang kanilang buhay.

Interesado ba si Program Member na paunlarin ang sarili?

kung paano i-maximize kung ano na ang nandyan at alam mo by heart na ang mga non-financial services na ito ay ginawa para tulungan sila.

Ano ba ang kanyang mga nais pang matutunan o iimprove sa sarili o sa negosyo?

Nais pa ba niyang mapalago ang kanyang kaalaman? Maaari mo ring tingnan ang estado ng iyong program member; si PM ba ay medyo matumal na ang negosyo, medyo mahina ang pangangatawan, o ano pa ngang mga pangangailangan nila na dapat nating bigyang pansin. Dito mo kasi makikita kung anong uri ng tulong pa ang kailangan nila upang umunlad.

Ipaalala ang Benefits ng Paggamit ng Loan ng Tama.

Paulit-ulit parang naka-unli ba ika mo?

Huwag nating kasawaan ang pagpapaalala sa ating mga program members kung paano makakatulong sa kanila ang ating programa at ang ating layunin. Mas mainam rin na alam mo ang mga nangyayari sa organisasyon upang ma-update mo rin sila.

Kaya nga nandyan ang Communi-K upang ma-update tayong lahat, hindi ba? Madalas, ang kawalan ng tiwala ng isang kliyente sa sinasabi ng isang produkto ay kapag wala itong naipapakitang pruweba na mayroon talaga itong naidudulot na maganda sa iba.

Higit pa ito sa pinansyal na tulong.

Sino ba ang may sabing kailangan mo ng pera para lamang matulungan mo ang iyong mga PM? Sagot na ng KMBI ang pagpapahiram ng kanilang dagdag puhunan.

Ngayon panoka nga ba makatutulong pa sa mga program members mo ng hindi mo na kailangang lumabas pa sa programa?

Hindi ba’t nagkakaroon tayo ng mga mass wedding? Oh, tipid sa kanila! Mayroon din tayong medical/dental mission minsan, invite mo sila doon! Ang ating EDS Department nga ay nagcoconduct ng mga livelihood trainings, ayain silang dumalo para makapagbukas ito ng new opportunities para sa kanila! May anak ba si program member? Engganyuhin silang isali ang kanilang anak sa KILOS scholarship program.

Hindi mo kailangang maging mayaman para matulungan sila. Dapat lang alam mo

Mainam din kung maikukwento ang naging success ng ilang Program Member natin upang ma-inspire pa sila lalo na magpursige.

Huwag din kalimutan na i-encourage sila na basahin ang ENTREP Magasin upang mas lumalim pa ang kanilang appreciation sa benefits na kanilang makukuha kung kanila lang magagamit ang long ng tama. Tandaan, kaya ka andyan sa posisyon mo ngayon ay upang makagawa ka ng significant at positibong impact sa buhay ng iyong mga Program Members. Hindi ba’t mas masarap ang feeling kung 5, 10 or even 20 years from now ay mabalitaan mo na ang buhay nila ay umunlad dahil naging parte sila ng KMBI at kasama ka sa journey na iyon?

ARE

YOU ONE of Us?

Congratulations, you are hired!

Ang sarap pakinggan, ‘di ba? Sa tuwing lilipat ka ng trabaho ito ang karaniwan, kung di man madalas, na maririnig mo mula sa kompanyang iyong pagsisilbihan. At sa mga unang araw, linggo, o buwan mo sa trabaho ay kailangan mong mag-adjust sa bawat patakaran o rules na itinakda ng kompanya para sa kanilang mga empleyado. Lahat naman tayo ay dumadaan sa adjustment stage sa tuwing lilipat tayo ng kompanyang pagsisilbihan, ang sistema - it’s either you make it or break it! Dito masusubukan kung tatagal ka ba sa isang kompanya o maghahanap na lamang ng ibang paglilingkuran.

Sa bawa’t bagong trabaho na papasukin mo, iba’t iba ang working ethics ng mga tao at ng kumpanya o ng isang organization.

Ayon nga kay Patrick Leoncioni, founder at president ng The Table Group at isa sa mga speakers nitong nakaraang Global Leadership Summit (November 2012), ang bawat kompanya o organization ay mayroong kanya-kanyang core values at nararapat lamang na ang taong magaapply at matatanggap sa isang posisyon ay naniniwala at isinasabuhay ang mga core values nito. Tayo ang makikibagay sa trabahong ating papasukan at hindi ang trabaho ang mag-aadjust sa kung sino o ano tayo.

“Tayo ang makikibagay sa trabahong ating papasukan at hindi ang trabaho ang makikibagay sa atin.”

Ni Gellie Anne Abogado Hayaan mong bigyan kita ng ilang pointers kung paano ka nga unti-unting makakapagadjust sa iyong trabaho.

Maging Friendly Kailangan pa bang i-memorize ‘yan? Lalo na kung ikaw ay bago pa lamang, makihalubilo ka naman. Sumabay kang mag-lunch sa mga kasama mo sa department, makipag-kwentuhan minsan, sumabay maglakad palabas ng opisina sa oras ng uwian, nakatutulong ito. Mabuting magkaroon ng magandang relationship sa iyong mga kasama sa trabaho upang mas maging komportable kang makatrabaho sila.

Magugulat ka na nakatutulong pala ito para mas maging productive ka.

Personalize it!

Importante din na komportable sa work station mo. Maaari mong lagyan ng picture o di kaya, lagyan mo ng nais mong wallpaper ang iyong computer, sa paraang iyan, magiging komportable ka sa work place mo at maaaring makatulong ito upang mas maging productive ka sa work.

Sa aking desk nga ay naka-display ang aking dream board na ginawa ko noong Financial Literature seminar. Tuwing tinitingnan ko ito, mas namomotivate ako na magtrabaho at pag-igihan ang mga ginagawa ko.

Alamin ang Company Policies Anu-ano ba ang dapat at ang bawal. Ignorance should never be an excuse. Lahat ng

kompanya ay mayroong orientation ng company policies kaya hindi rin natin masasabing hindi natin alam ang mga patakaran. Mas makabubuti kung ating susundin at irerespeto ang mga patakaran ng organization dahil dito natin piniling magtrabaho.

Huwag Matakot, Chill Lang Hindi ka kakainin ng mga tao sa paligid mo. Huwag kang matakot.

Give your best and everything will follow. Kung may kailangan kang malaman, lumapit sa mga kasamahan mo sa trabaho at huwag mahiyang magtanong. Fill your mind with positive thoughts. Kung mayroon mang makabungguang ka-trabaho, importanteng huwag palakihin ang issue. Chill lang!

Pag-usapan ng maayos at huwag nang ichismis sa iba. Huwag kang matakot kung alam mong wala ka namang ginagawa at intensyong mali sa iyong mga kasama o sa trabaho.

I-enjoy mo lang ang trabaho mo at ang company ng iyong mga kasama sa trabaho.

Importanteng matutunan din nating mahalin ang ating trabaho at syempre, i-respeto ang ating mga kasamahan. Tandaan, saan mang kumpanya ay hindi ang trabaho ang magaadjust para sa atin, tayo ang kailangang mag-adjust para dito. Take the stubborn attitude off of your system and be more productive!

Reference/s: http://kathrynvercillo.hubpages.com/hub/Tips-forAdjusting-to-a-New-Job-or-Work-Environment The Global Leadership Summit 2012; Patrick Leoncioni (The Advantage: Why Organizational Health Trumps Everything Else)

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

17

Tips

Kutis Artista sa 2013 K

ung uso ang diet para pumayat, aba, sino naman ang nagsabing para lang ito

sa nagpapapayat?

Alam mo ba na mayroong epekto ang anumang kinakain mo sa iyong kutis? Tama ang iyong nabasa! Kaya naman ang ating diet ay hindi lamang dapat basta puro low-carb.

Dapat balanced ito at magbebenefit din ang ating kutis. Mapababae man o lalake ka, kailangan mo pa ring alagaan ang iyong kutis dahil parte pa rin ito ng katawang ipinagkaloob sa atin ng Panginoon na dapat nating pangalagaan, hindi ba?

Kaya naman, oras na para tahakin naman natin ang landas ng healthy living ngayong 2013! Narito ang mga pagkaing sure na sure na mag-aalaga ng ating kutis, mabuti sa ating kalusugan, at syempre, mas mura, ‘di hamak, kaysa sa fastfood na unhealthy na, minsan nga’y may kamahalan pa.

Kamatis – Isa ito sa naging pinakapaborito kong prutas na gulay.

Naalala ko ang sinabi ng nanay ko noong bata pa lamang ako na ang kamatis daw ay pampakinis ng kutis at ito nga ang naging dahilan kung bakit naging paborito ko ang kamatis. At tama nga, mothers know best!

Dahil ayon kay Alan Logan, author ng The Clear Skin Diet (Cumberland House), ang lycopene na siyang nagpapapula sa kamatis ay nakakapagpababa ng isang acne-promoting hormone. Nakatutulong din ang lycopene upang protektahan ang ating balat mula sa harmful effects ng UV rays. Who would have thought, ‘di ba?

Isda at iba pang Seafoods – Nagulat ka ba dito? Ayon sa Journal of the American College

18 | Communi-K • vol. 10 no.1

of Nutrition ang mga tao na nagcoconsume ng mataas na percentage ng omega-3 fatty acids na nakikita sa mga isda at iba pang seafoods ay nakakatulong sa mas mabagal na pag-wrinkle ng balat. Oh, ‘di ba instant anti-aging? Teka, hindi lamang ito ang powers ng omega-3 fatty acids. Dahil ito nga ay meron ding mood-regulating benefits na nakatutulong sa pag-handle ng stress na siyang isa sa mga components ng pagkakaroon ng taghiyawat. Ang mga isda o seafood na abot kaya at maaari mong mapagkunan ng nasabing sustansya ay ang mga tuna, mackerel, sardines, oyster at shrimp.

Green Tea – Ang green tea ay isang antioxidant na importante sa paglilinis ng ating sistema.

Sinasabi ngang mayroong polyphenols ang green tea na siyang tumutulong upang i-rejuvinate ang mga namamatay na skin cells. At bukod nga dito, meron ding Vitamin C ang Green tea na nakatutulong upang maprotektahan ang ating cell membranes. Syempre, hindi lang ‘yan! Matapos mong gamitin ang tea bag ng iyong Green tea, ilagay mo ito sa refrigerator at matapos itong lumamig, ay maaari mo itong ilagay sa iyong mata at makaka-reduce ito ng inflammation ng iyong dark eye circles na siya na nga nating tinalakay sa isang naunang issue ng Communi-K. Pipino - Ito na nga siguro ang pinakaoverrated na gulay na ginagamit sa pagpapaganda. Ang pipino ay mayroong Vitamin C at caffeine acid na tinuturing

na anti-oxidants na makatutulong upang mapabagal ang pagkakaroon ng wrinkles at sun damage. Kaya naman ugaliing magbaon ng pipino tuwing summer getaway ah!

Bukod dito ay meron ding natural antiinflammatory properties ang pipino kaya naman ginagamit din ito sa mata upang mabawasan ang dark under eye circles.

Tubig – Nagulat ka ba sa huling ito? Importante ang tubig hindi lamang sa ating internal systems kung hindi para din sa ating balat.

Oo, tama, maganda din ito para ma-hydrate ang ating balat. Hindi enough na mag-lotion ka lang ng maglotion, kailangan din syempre ng natural maintenance. At tandaan na ang wellhydrated body ay maayos ang pag-labas ng pawis na siyang nakakatulong upang lumabas ang impurities sa ating balat. Kaya maniwala sa sinasabing drink at least 8 glasses of water a day, ah!

Totoo ngang marami nang makabagong pamamaraan ng pag-aalaga ng ating kutis, ngunit hindi sa lahat ng oras ay dapat nating piliin ang mas mahal na pamamaraan.

Marami namang alternatibo at natural na paraang maaari nating subukan at isa na nga dito ang pagkonsumo ng mga masusustansyang pagkain araw-araw para sa mas makinis at healthy na kutis! Ika nga, time to feed your skin!

References: http://www.besthealthmag.ca/look-great/skin/5foods-to-eat-for-healthy-glowing-skin, http://www. huffingtonpost.ca/2011/09/21/foods-healthyskin_n_974400.html http://www.womenshealthmag.com/beauty/ perfect-skin-diet, http://www.omega3oils.info/ omega3sources/fishoil.php

Tips

Surf n Shop ‘till you drop!

Tips upang iwas scammer online Ni Lea J. Gatpandan-Domingo

Multiply, Zalora, Lazada, at marami pang iba, familiar ba sa’yo ang mga websites na ito?

Tama! Ito nga ay mga halimbawa ng mga nagsulputang online stores sa ating bansa.

Bakit nga ba patok na patok ito sa atin?

malalaman mo kung may mga sumubok na bang bumili sa online shop na ito at kung ano ang kanilang naging experience sa kanilang transaction o kung scammer ang may-ari ng isang online shop.

Isa ako sa suki ng mga online stores at naranasan ko na ring magbenta ng produkto online. Para sa soon-to-be-mom na kagaya ko ay napaka-convenient naman talaga nito para sa akin. Una, dahil hindi ko kailangang bumyahe; pangalawa, hindi ko na kailangan pang pumila ng mahaba sa cashier; pangatlo, maraming unique designs na hindi mo makikita sa malls ang available sa internet; at higit sa lahat ay less stress sa akin ang ‘di pakikipag-siksikan sa mga malls o tiangge;

Tingnan ang mga policies Ano ba ang shipping policy ng seller na ito, meron ba syang return/exchange policy, bukod sa produkto ay may ibang dapat ka pa bang bayaran? Gaano ba katagal ang pangakong shipment ng produkto matapos itong bayaran? Sa sobrang excited minsan ng isang buyer ay nakakaligtaan na niyang tingnan ang mga policies. Kaya naman kapag nagkaproblema siya sa produkto ay hirap siyang masolusyunan ito kaagad dahil hindi nya binasa ang mga policies.

Kaya naman ngayon ay mas lalo kong naappreciate ang pagkakaroon ng online store; mula sa cloth diapers at iba pang gamit ng magiging baby ko ay may mga prospect websites na rin akong maaaring pagbilhan ng mga ito. Opps, teka muna, paano nga ba ako makasisiguro na safe ang aking personal information o hindi scammer ang isang online store?

Google it, baby!

Alam naman nating lahat na Mr. Know-itall itong si Mr. Google, kaya kung may mga negative reviews sa mga forums ang isang online shop ay hindi ito makaliligtas kay Mr. Google o sa mga search engines available gaya ng yahoo, etc. Sa ganitong paraan ay

Secured ba ang website nila?

Dalawang paraan upang malaman kung secured ang isang website ay kung ang web address nito ay nagsisimula sa HTTPS at hindi basta HTTP lang. Ikalawa, pansinin ang bandang itaas ng iyong browser kung saan makikita ang web address, dito ay makikita mo ang isang “lock” icon. Ibig sabihin nito ay secured ang website nila kaya walang pangambang baka ang personal information mo ay makuha o maibahagi sa iba.

Bumili sa kilalang online store Kung first time online shopper ka ay magtanung-tanong muna sa mga kaibigan kung anong online store ang subok na nila.

Sa ganitong paraan ay sigurado kang hindi scammer ang mga ito.

Huwag gawin ang purchase transaction sa mga internet shop.

Mas safe kung personal mong computer ang gagamitin mo sa tuwing mamimili sa internet. Alam naman nating ang mga internet shop ay prone sa virus, malware, at iba pa, na maaaring makakuha ng personal information mo at magamit ng iba para sa kanilang transaction. Kung personal computer at internet connection mo ang iyong gagamitin ay mapoprotektahan nito ang iyong mahahalagang impormasyon, lalo na kung ikaw ay gumagamit ng credit card sa pamimili.

Gamitin ang instinct!

Masyado bang bagsak presyo ang kaniyang produkto kesa sa iba? Huwag masyadong padala sa presyo, dahil minsan ang scammer ay inaakit ang mga buyers nito sa pamamagitan ng pagbebenta ng murang produkto. Isa sa maaaring rason nito ay maaaring defective ang produkto o wala naman talagang syang ipapadalang produkto sa iyo matapos mong magbayad.

Ayan! Ready na tayong mag-shopping online!

Tandaan na palagiang pakiramdaman ang taong katransaksyon online upang mas maiwasan ang mga manlolokong sellers. Oh, happy shopping!

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

19

Sumayaw Sumunod sa

Tips

Indak ng Kalusugan Ni Vince Gonzales

M

edyo bumibilog na ba ang iyong pangangatawan pero hindi mo feel ang pag-eehersisyo? May solusyon tayo riyan! Kunin na ang radio at humanap ng tugtog na nakaka-indak at saka ito sabayan!

Alam n’yo ba na ang pagsasayaw ay mabuting ehersisyo sa ating katawan pati na ng pag-isip? Oo, isa itong masayang paraan ng pag-eehersisyo. Ang sayaw ay maaaring magpaginhawa ng iyong katawan at kaluluwa at makapagpabuti ng iyong pakiramdam sa paraang hindi kayang ibigay ng iba pang klaseng ng ehersisyo. Alam mo ba na maraming benepisyo ang pagsasayaw?

(1) Nakakabawas ito ng timbang, (2)

Pinalalakas nito ang katawan, (3) Inaayos nito ang balanse at pustura ng katawan, at (4) Nakakatulong ito magdevelop ng selfconfidence o tiwala sa sarili.

Gaya ng pagbibisikleta, paglalakad, o aerobics, ang pagsasayaw ay maaaring makatulong sa pagbabawas ng iyong timbang. Ayon sa pagsasaliksik, ang isang 150 lbs. na adult ay maaaring mag-burn ng hanggang 150 calories sa loob ng 30 minutong pagsasayaw. At hindi nga lang iyan! Anumang uri ng sayaw ay maaaring makatulong din sa paglago ng mga cells ng iyong nervous system. Mas makatutulong pa nga ito kung ang sayaw ay kakailanganin

pa ngang magsa-ulo ng steps dahil nga makatutulong ito upang mas mapagtibay ang iyong memorya. Ang ganitong klaseng pagsasayaw nga ay maaaring makatulong upang maiwasan ang Alzheimer’s Disease.

Dahil sa naigagalaw mo ang iyong katawan ay malaki ang maitutulong nito upang mas mapalakas ang iyong ”core” na madalas ngang binabanggit ng mga fitness instructor at mapagtibay ang iyong mga joints at buto. Ngunit alam mo ba na ang iba’t ibang uri ng sayaw ay mayroon ding iba’t ibang klaseng focus o tulong na naibibigay sa ating katawan kasama na ang sangkatutak na calories na pwede mong i-burn?

Uri ng Sayaw

Benepisyo

Calories burned per hour

Belly Dancing

Ito ay nakatutulong upang maiwasan ang iba’t ibang problema sa likod.

296 calories

Ballroom Dancing

Nakatutulong naman ito upang mapanatiling maliksi

200-300 calories per hour depende sa uri at bilis ng sayaw.

Salsa

Ang sayaw na ito naman ay nakatutulong sa mga high-blood

375 calories

Zumba

Nakatutulong sa pag-tone ng mga muscles sa buo nating katawan.

817 calories

Oh, na-amaze ka ba? Kung akala mo na ang pagsasayaw ay “for entertainment purposes only” dyan ka nga nagkakamali. Marami ngang iba’t ibang klaseng sayaw na pwede mo ngang mapagpilian. Siguradong enjoy ka na, may health benefits pa. Oh, next Christmas party sayaw ka na ah!

Mga Sanggunian: http://www.huffingtonpost.com/2011/11/02/12-healthy-benefits-of-zumba_n_1011261.html http://www.aarp.org/health/healthy-living/info-09-2012/dancing-boosts-physical-mental-health.html http://www.livestrong.com/thedailyplate/fitness/exercise/belly-dancing/ http://www.examiner.com/article/how-many-calories-does-ballroom-dancing-burn

20 | Communi-K • vol. 10 no.1

Tips

Wow Byahe!

Suyurin ang Ganda ni LuzViMinda on a Budget

S

ummer na naman! Marahil marami sa atin ay gusto ng mag-out-of-town kasama ang ating mga loved ones.

Medyo nagdadalawang isip ka ba dahil baka magkulang ang budget? Well, fear not! Dahil hindi naman talaga kailangan ng malaking budget para makagala ka this summer. Ang importante ay ang bonding moment mo with your loved ones, ‘di ba?

Kaya naman, hayaan mong magbigay ako ng ilang mga lugar na maaari mong puntahan na siguradong enjoy na, mura pa!

Pampanga Marahil narinig mo na ngang masarap magluto ang mga Kapampangan at sa totoo lang, hindi ito sabi-sabi lang. Kung mahilig ka sa food trip, aba’y dapat mo ngang mabisita ang Pampanga. Maraming masasarap na kainan na swak sa budget sa Pampanga at teka, teka, hindi lang ‘yan ang dapat mong dayuhin d’yan. Nariyan ang napakagandang tanawin ng crater lake ng Mt. Pinatubo, ang sunken church sa Bacolor, maaari din naman mag-bird watching sa Candaba, o di kaya ay magbalik sa ating kabataan at bisitahin ang Nayong Pilipino sa Clark! Oo, naroon na nga ang Nayong Pilipino at hindi naman hihigit ng 100 piso ang entrance fee dito, so no worries!

Tagaytay Mula sa Norte ay dumayo naman tayo sa Summer Capital of the South – Ang Tagaytay! Hindi mo naman kailangang pumunta ng Baguio para makalanghap ng malamig na simoy ng hangin ngayong summer dahil kering keri na ‘yan sa Tagaytay! Magbaon ng pagkain at i-enjoy ang view ng Taal Volcano sa Picnic Grove. At ‘di lang ‘yan dahil marami ka nang pwedeng magawang activities dito tulad ng horseback riding o di kaya ay zipline. Kung nais magovernight, marami namang affordable na inns sa Tagaytay.

Batangas Medyo low budget ba para tumuloy sa Boracay? Aba, Mag-Batangas ka na lang!

Napakaraming beach resorts sa Batangas tulad na lamang ng sa Lemery, ang mga diving spots sa Anilao at ang white sand beaches sa Laiya. Imposibleng hindi ka makakita ng resort na maaari mong matuluyan o di kaya maghanap ng spot kung saan pwedeng maglatag lamang kayo ng banig sa beach side, magbaon ng pagkain at i-enjoy ang view.

Cebu Kung ikaw naman ay nasa bandang south pa ng Pilipinas, Visayas to be exact, explore more of what Cebu has to offer! Maraming magagandang pwedeng pasyalan sa Cebu!

Nakarating ka na ba sa Divisoria? Kung nais mo nga mag-shopping ng parang nasa Divisoria ka, mayroon niyan sa Cebu – ang makasaysayang Colon! At malapit na nga din dito ang Basilica del Sto. Nino Church at pati na rin ang Magellan’s Cross. Maari ring bisitahin ang magagandang beaches sa Mactan o kaya ay mag-island hopping – sumabay lang sa iba pang mga turista para makatipid sa gastos ng renta ng bangka.

Mag-uwi ka na rin ng Danggit at dried mangoes matapos ang iyong trip sa Cebu at ‘wag kalimutang tikman ang kanilang lechon, pero hinay hinay lang baka mahighblood!

Roxas City Seafoods ba ang hanap mo? Hindinghindi ka mabibigo sa Seafood Capital ng Pilipinas sa probinsya ng Capiz. Maaari mong puntahan ang La Playa People’s Park para matikman ang masasarap na putahe ng seafoods. Kung feel mo naman ang pagiging patriotic ay nariyan ang ancestral house ni former President Roxas na bukas para sa mga turista. Dito mo rin makikita

ang mga primera-klaseng capiz products gaya ng lantern, frames, atbp. Kung physical activities naman ang trip mo, maaari mong puntahan ang Olutayan beach para mag swimming, snorkeling o diving, nariyan din ang Talon adventure park na hitik sa mga activities gaya ng zip line, ATVs, at mountain biking o bumisita sa kanilang mini zoo.

Camiguin Island Kung nasa mas southern part ka pa nga ng Pilipinas, maaaring i-try mo naman ang Camiguin Island! Gastos ba kamo? More on nature trekking ang maaari mong magawa dito. Maaari mong isama naman ang buong barkada para mas makatipid nga sa ganitong klaseng trip. Ang Camiguin island ay isang magandang beach spot din at syempre may mga historical spots din katulad ng Sunken Cemetery at ang ruins ng 16th Century Guiob Church. Oh ‘di ba enjoy?

Davao City Kung ikaw naman ay nasa dakong Mindanao, at hindi mo pa nabibisita ang Davao, aba, panahon na para i-explore ang magagandang white sand beaches ng Davao gulf, Samal island at Island Buenavista o kaya ay subukan ang water rafting sa Davao River. Dito rin matatagpuan ang sikat na Mt. Apo na dinarayo ng mga mountaineers.

Napakarami ring museums at protected areas na matatagpuan dito gaya ng Davao Museum, Sul Orchid Farm, Philippine Eagle Center, at Crocodile Farm.

Tunay ngang maraming magagandang lugar na ma-eenjoy mo dito sa Pilipinas.

Tingin tingin ka lang dyan at baka sa mismong bayan mong sinilangan ay may natatagong ganda ang kalikasan! Suyurin muna natin ang ganda ng Pilipinas bago natin tuklasin ang mga karatig na bansa.

Ano, tara, byahe na!

http://www.smartparenting.com.ph/home-living/travel-trips-activities/Summer-Day-Trips-and-Budget-Vacations-Worth-P1-500-for-a-Family-of-Four www.lakbaypilipinas.com/travel_cebu.html, http://thetravelteller.com/camiguin-island-a-perfect-3d2n-weekend-getaway/,http://www.joelolave.com/2012/09/clarkpampanga-philippines-attractions.html, http://www.gmanetwork.com/news/story/269626/newstv/weekendgetaway/make-your-own-weekend-getaway-in-roxas-city http://www.meetmanila.com/davao-city/

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14)

|

21

Feature Story

Biyaya ng Tiy Eriberto Bilolo Story Ni Gellie Anne Abogado

H

indi lahat ng tao ay nabibigyan ng pagkakataon na makapag-aral. Ang ilan ay kuntento na lamang sa buhay basta’t nakakaraos naman sa araw-araw ngunit mayroon din namang may natural na diskarte na gagawa ng paraan upang maiangat ang kanilang sarili upang makatulong sa pamilya.

Isa na rito si Eriberto Bilolo, Senior Program Assistant ng KMBI Legaspi Branch. Mahigit tatlong taon na siyang parte ng KMBI family at hindi naging madali para kay Eriberto ang makapagtapos.

Upang makapag-aral, nagsumikap siya na makapagtrabaho upang may magamit na pang-tuition. Nagtrabaho si Eriberto sa isang factory ng native bags sa kanilang baranggay kung saan siya ay kumikita ng P75.00 kada araw mula sa pagtritrim ng mga bags. Nang lumaon, natuto na rin si Eriberto ng pananahi at kada isang bag na kanyang matatahi ay kumikita siya ng P25.00.

Noong umalis ang kanilang manager, si Eriberto na ang nakipag-usap sa kanilang mga kliyente. Ikinatuwa ito ng may-ari ng negosyo kung kaya’t siya ay pinag-aral nito at pinahawak pa nga sa kanya ang isang franchise ng patahian. Mula noon siya na ang nagka-quality control at naghahatid ng order ng kanilang mga kliyente.

Kumuha si Eriberto ng kursong BSBA sa San

22 | Communi-K • vol. 10 no.1

Jose Community College kung saan sinagot na ng may-ai ng factory ang kanyang tuition at ang P1,500.00 na buwanang allowance.

Nakatipid din sya sa tirahan dahil sa bahay na mismo ng kanyang amo siya nanuluyan.

Subalit noong 4th year college na si Eriberto, napagpasyahan na nitong bumukod upang matutong tumayo sa sariling paa at subukang magkaroon ng maliit ngunit sariling negosyo.

Sinubukang pasukin ni Eriberto ang pagtitinda ng dried fish. Humango siya ng isda mula sa isang kaibigan na siya naman nyang nirere-pack at inilalako. Binebenta niya ito ng P50.00 kung isang kilo at P25.00 ang 1/4 na kanyang nai-repack na. Gamit ang isang batya, sinimulan ni Eriberto ang pagtitinda sa kanilang baranggay hanggang sa pati kanyang mga kaklase ay naging interesado na ding magtinda din at sa kanya sila kumukuha. Sa umpisa ay isang kilo lamanag ang kanilang hinahango kay Edilberto, hanggang sa umabot na ito ng saku-sako! Nakaisip muli ng paraan si Edilberto na i-expand pa ang kanyang market, sinubukan niya na iwan ang mga dried fish sa mga tindahan at kada ikatlong linggo ay babalikan niya kung ano man ang nabenta at ang natira ay muli niyang ilalako.

Umapaw muli ang swerte kay Edilberto ng siya ay mabiyayaan ng scholarship mula sa isang congressman sa kanilang distrito kaya naman miscellaneous fee na lang ang kanyang binabayaran. Nang matapos sa kolehiyo, ipinagpatuloy pa din niya ang pagtitinda ng

dried fish hanggang sa siya ay matanggap na bilang isang Program Assistant ng KMBI. Sa pagiging PA lalong napaunlad ni Eriberto ang kanyang sarili at bumukas ang mas marami pang oportunidad sa kanya. Isa sa hindi malilimutang experience niya ay nang makasama siya sa dalawang LEaD Camp na in-organize ng KMBI. “Akala ko sa mga ulap ko na lamang makikita ang eroplano. First time ko sumakay nga noon,” ani Eriberto. At dahil na nga rin sa mga na-experience niya na preachings at praise and worship sa organisasyon, mas lalo pa ngang napalapit ang loob niya sa Panginoon.

Financially, nakatulong din ang KMBI sa kanya at sa pamilya niya. Pangalawa sa 8 magkakapatid si Eriberto at ang kanilang panganay ay isang disabled; kaya naman kung tutuusin, si Eriberto na ang tumatayong panganay sa kanila. Ang ina ni Eriberto ay nagbabantay ng isang resort at minsan lamang nakakauwi sa kanila habang ang kanyang stepfather ay isang construction worker na hindi naman kumikita ng regular. Sila at si Eriberto ang gumagastos para sa kanilang pamilya at sumasagot sa pag-aaral na rin ng kanyang 6 pang kapatid na nag-aaral.

Bilang isang Senior PA, si Eriberto ay nagpakita ng malasakit sa kanyang mga Program Members. May isang pangyayari

Masaya Dito sa KMBI!!!

CORNER

A Truly Masaya Dito sa KMBI Christmas Party

yaga na kung saan ang Program Member ay iniwan ng kanyang asawa at ito ay isa sa naging rason kung kaya’t hindi siya nakapagbayad ng kanyang koleksyon ng araw na iyon. Umalis na papuntang Maynila ang asawa ng nasabing Program Member, ngunit ng tinawagan at nakausap ni Eriberto ang asawa, nakumbinsi niya ito na bumalik. Naging daan si Eriberto upang ang mag-asawang ito ay makapagbalikan at makapagsimula muli.

“Importante ngang magpakita ka ng tunay na malasakit sa iyong mga program members at ituring mo silang parang sarili mo nang pamilya,” payo ni Eriberto.

Branch: Koronadal Activity: Branch Christmas Party Location: Rajah Beach Resort, Gen Santos City

KMBI Staff together with the branch Federacy Officers during the Praise and Worship.

One of the contestants from “Ginang KMBI 2012” showcasing her talent in acting.

Sa ngayon nga ay napapanatili ni Eriberto na walang PAR ang kanyang mga sentro at ito ay dahil sa tamang pagsunod niya sa policy ng KMBI, tulad na lamang ng maayos na pag-CI at tamang paggamit ng CWE, at lalo’t higit sa magandang pakikitungo niya sa kanyang mga program members.

Gaya ng lahat ay pangarap rin ni Eriberto ang ma-promote sa organisasyon; pero ang kahanga-hanga na ang kagustuhan niyang ito ay hindi para sa pansarili lamang. “Gusto kong ma-promote para marami pa akong taong maabot at ma-share ko pa sa iba kung paano ko natransform ang mga program members ko,” masayang pagtatapos ni Eriberto.

The winner is a single parent living with her children and accepting laundry service. Amidst her difficulty in walking because of a leg problem, this did not stop her from providing for her kids. Her story tells that those who persevere and with a pure heart will be rewarded.

“Start Right, Run Well, Finish Strong” (Philippians 3:12-14) |

23

Organizational Performance

Our Vision

Efficiency* Efficiency

Indicators* Loan Activity Client Outreach

4th Quarter 2012

222,017

Cost Costper perUnit UnitLent* Lent**

Php 0.19 Php0.20

Costper perLoan LoanMade* Made** Cost

Php1,336.71 Php 1,195.73

FinancialSelf-Sufficiency Self-Sufficiency Financial

97.42% 111.30%

Operational OperationalSelf-Sufficiency Self-Sufficiency

106.95% 114.19%

Loan Portfolio

Php654.77M

Value of Loans Made

Php2.166B

Ave. No. of Client per PA

257

MFOperations Operations MF

1,124 1214

No. of Loans Made

324,613

SupportGroup Group Support

109 98

Number of Staff

“To see people in communities live in abundance with strengthened faith in God and in right relationship with their fellowmen and

*Group Loan Program **Peso-dollar conversion as of December 31, 2012 – Php 41.05

Microsave assists KMBI for Product and Process Review

the rest of creation”

Our Mission “KMBI is a Christ-centered development organization, existing to help transform the lives of its clients by providing sustainable microfinance, training & demand driven non-financial services”

Core Values Mr. Raj Kumar, Microsave Specialist, during one of the Microsave’s meetings with board of trustees and management.

Through a technical assistance provided by Australian Agency for International Development (AusAID), KMBI (Kabalikat para sa Maunlad na Buhay Inc.) has partnered with Microsave, an industry leader in the area of market-led microfinance, since 2012 for the organization’s product and process review in line with the new branch model and its product offerings.

Series of meetings and field visits have been conducted in selected KMBI branches led by Microsave Specialist, Raj Kumar, and its team of Analysts, Akhilesh Kumar Singh, Ravi Kant and Abhay Pareek, to help them in coming-up with appropriate recommendation for the organization.

Respect Integrity Stewardship Commitment to the Poor Discipline Innovation Excellence

Results of products and process review will be pilot tested in some selected branches tentatively next semester.

Project Update

IT sets KIIS’ rollout on February KMBI, through its IT Department, rolled out pilot testing of its newly developed in-house information system dubbed as KIIS (KMBI Integrated Information System). The project focuses on four major systems: (1) MicroFinance (MF) System, (2) Accounting System, (3) Human Resource Information System and (4) Customer Relation Management (CRM), which include Social Performance Management (SPM).

Currently, the MF System was successfully piloted at West Avenue, Valenzuela, and Metro Manila South 1 branches. The team will reach 12 more branches i.e. Tuguegarao, Cauayan, Santiago, Silay, Bacolod, Kabankalan, Roxas, San Francisco, Butuan, Surigao, Tagum and Metro Davao 2 for the pilot testing of the MF System on February 2013.

With the new system, all branches will share on one virtual data of all clients’ profile and transaction history once the data migration was fully implemented. In order for the system to materialize, KMBI invested a total of P2.6M for purchase of new computers and web cameras.

24 | Communi-K • vol. 10 no.1

Kabalikat para sa Maunlad na Buhay, Inc. Head Office: KMBI Bldg., 12 San Francisco St., Karuhatan, Valenzuela City Tel (02) 291.1484 to 86 l Fax (02) 292.2441 http://www.kmbi.org.ph