#2
ACTIVE
RIVER STATION
“สถานีเรือเพือ ่ ทุกคน”
“ประตูสูยาน” หากแมนํ้าเปรียบเสมือนทางสายหลัก ‘ทาเรือ’ คือองคประ กอบสําคัญที่ชวยเชื่อมยานตางๆ เขาดวยกัน ทาเรือมัก ตั้งอยูในบริเวณริมนํ้าสําคัญของยาน เชน วัด หรือตลาด ดังนั้น ทาเรือสวนใหญไมไดทําหนาที่เพียงจุดเปลี่ยนถาย การสัญจรเทานัน ้ แตยง ั มีบทบาทในฐานะ ‘พืน ้ ทีท ่ างสังคม’ ที่ สั ม พั น ธ กั บ ผู ค นหลากหลายมิ ติ และพร อ มเป ด เป น ‘ประตูสย ู า น’ ตอนรับผูค นใหมๆ ใหเขามาสัมผัสความมีชว ี ต ิ ชีวาของผูคนริมสองฝงเจาพระยา
ทามหาราช http://www.painaidii.com/business/ 147804/album/lang/th/
ศูนยการเรียนรู ธนาคารแหงประเทศไทย
ตลาดยอดพิมาน
หลังจากที่กรุงเทพฯ เริ่มมีการพัฒนาแบบฐานบก ซึ่งเริ่ม ตนในราวกลางศตวรรษที่ 19 การพัฒนาเมืองหันหลัง จาก ‘แมนํ้า’ ไปสู ‘ถนน’ การสัญจรทางนํ้าจึงลดบทบาท และความสําคัญลงพรอมๆ กับทาเรือ บวกกับการสัญจร ‘ทางนํา้ ’ และ ‘ทางบก’ ไมมจ ี ด ุ เชือ ่ มตอกัน ทาเรือถูกปลอย เงียบเหงาทิง ้ ราง บางแหงการใชงานยังแออัดหนาแนนทัง ้ ที่สภาพทรุดโทรม สงผลใหยานริมนํ้าหลายแหงประสบกับ ปญหาเสื่อมโทรมจากการเขาถึงที่ยากลําบาก
designsomething.com
Travelkanuman
แตดวยแนวโนมการพัฒนาในปจจุบัน แมนํ้าเจาพระยาได กลับมามีบทบาทสําคัญอีกครัง ้ พืน ้ ทีร่ ม ิ นํา้ กลายเปนพืน ้ ที่ ที่ดึงดูดการลงทุน ไมวาจะเปนระบบโครงสรางพื้นฐาน อาทิ ระบบรถไฟฟ า โครงการฟ น ฟู เ มื อ ง และโครงการ อสังหาริมทรัพย จํานวนมาก ดวยสนับสนุนของกรมเจาทาและไอคอนสยาม ศูนยออกแบบ และพัฒนาเมืองพรอมดวยปนเมือง Landprocess N7A และ Way Magazine จึงเห็นโอกาสในการฟน ฟูพน ื้ ทีท ่ า เรือ ใหกลับมามีบทบาทเปนพืน ้ ทีท ่ างสังคมทีม ่ ช ี วี ต ิ ชีวาและทําหนา ที่ “ประตู” เชือ ่ มโยงสูย า นริมนํา้ อีกครัง ้ โดยริเริม ่ จากทาเรือ 4 แหงภายในเขตพืน ้ ทีเ่ มืองชัน ้ ใน ไดแก ทาราชนาวี ทาดินแดง ทาราชวงศ และทาสาทร
โครงการริมนํ้า
ศูนยสรางสรรค งานออกแบบ (TCDC) เดอะแจมแฟคตอรี่
siamreports.com
ลง 1919
วัตถุประสงค ออกแบบแนวคิดการปรับปรุงทาราชนาวี ทาดินแดง ทาราชวงศ และทาสาทร ผลักดันใหเกิดการนําไปสูการกอสรางจริง ประชาสัมพันธใหสาธารณะไดรับทราบถึงการดําเนิน โครงการฯ อยางสมํ่าเสมอ
เนนการรวมหารือ กระบวนการหารือรวมกันระหวางภาคียุทธศาสตรและผูมี สวนไดสวนเสียแตกตางจากที่การวางแผนโดยทั่วไป โดย ไมเนนเฉพาะการวางแผนเพื่อปรับเปลี่ยนเชิงกายภาพ แต รวมไปถึงการปรับเปลีย ่ นความสัมพันธระหวางบุคคลและ องคกรในสังคม โดยการสรางโอกาสและเวทีในการเจรจา และหารือของภาคีพฒ ั นา อันนําไปสูก ารคนหาคําตอบรวม กัน และสรางความเขาใจรวมกันในการผลักดันโครงการ ใหเกิดผลเปนรูปธรรม
เนนประโยชนสังคม การเชื่ อ มต อ การเดิ น ทางระหว า งรถ เรื อ ราง ที่ มี ประสิทธิภาพเพิ่มมากยิ่งึ้น ตัวอยางการปรับปรุงทาเรือที่ตอบรับกับกระแสการ เปลี่ยนแปลงการเดินทางทางนํ้า ทั้งในแงของความ ปลอดภัย ความสะดวก ความสวยงาม การปรับปรุงบริการสาธารณะบนความรวมมือของภาค เอกชน ภาครัฐ หนวยงานปกครองสวนทองถิ่น และ ประชาชนในพื้นที่
ประชุม ครั้งที่ 1 19 เม.ย. 61
ประชุม ครั้งที่ 2 9 พ.ค. 61
ประชุม ครั้งที่ 3 17 พ.ค. 61
นําเสนอ สาธารณะ ก.ย.
ณ วัดยานนาวา ปญหาการใชทาเรือปจจุบัน เงื่อนไขและขอจํากัดในการปรับปรุง การใชประโยชนและความตองการเชิงพื้นที่
ณ ลง 1919 รูปแบบและรายละเอียดการพัฒนาสถานีเรือ ผังการเชื่อมตอสถานีเรือกับยานโดยรอบ
ณ ราชนาวีสโมสร รูปแบบและรายละเอียดการพัฒนาสถานีเรือแกไข ระบบเทคโนโลยีสถานีเรือ การบริหารจัดการสถานีเรือ
พื้นที่นํารอง
ทาราชวงศ นนทบุรี
วัดเขียน วัดดึก
พิบูลยสงคราม 2 วัดเขมา บางโพ เกียกกาย กรมชลประทาน
พระราม 7 วัดเทพนารี สะพานกรุงธนฯ
ทาราชนาวี
เทเวศร
พระราม 8 พระอาทิตย
ปนเกลา ทารถไฟ วังหลัง มหาราช ทาชาง ทาเตียน
ทาดินแดง
ทาสาทร
ราชินี
วัดมวงแค
กรมเจาทา สี่พระยา โอเรียลเตล
วัดเศวตฉัตร วัดวรจรรยาวาส วัดราชสิงขร
ราษฎบูรณะ
ทาเรือทั่วโลก
สถานีสตารเฟอรี่ (Star Ferry Pier)
สถานีโอไดบะซิไซดปารด (Odaiba Seaside Park Station)
สถานีเบชเดง (Bach Dang Station)
สถานีอีส 34
(East 34th St. Terminal) http://www.vietnamtrack.com/saigonfree-river-bus-in-ten-days/
https://trip-s.world/suijobus-cruising https://tokyotimeline.com/ odaiba-marine-park
http://mapio.net/pic/p-6965442/
https://www.archdaily.com/873704/ east-34th-st-ferry-terminal-kennedyand-violich-architecture https://www.archdaily.com/873704/ east-34th-st-ferry-terminal-kennedyand-violich-architecture
อเมริกา
อังกฤษ ฮองกง
ญี่ปุน
อิตาลี
ทาเฟสติเวล (Fastival Pier)
http://en.nhandan.com.vn/society/item/5670902first-river-bus-route-in-ho-chi-minh-city-operates.html
เวียดนาม ออสเตรเลีย
https://en.wikipedia.org/wiki/Festival_Pier
http://www.geograph.org.uk/photo/2278455
ทามิลแบงค มิลลิเนี่ยม (Millbank Millennium Pier)
http://cruisebuzz.net/2013/02/ getting-around-venice-italy/
https://ru-railway.livejournal.com /1859515.html
สถานีเรือเมืองเวนิส (Venice water bus station)
https://commons.wikimedia.org/ wiki/File:New_Sydney_Street_ferry_ terminal_(5729064480).jpg
https://www.revolvy.com/main/index.php?s =Eagle+Street+Pier+ferry+wharf&uid=1575
สถานีซิดนี่สตรีท ทาอิเกิ้ลสตรีท (Sydney Street Staion)
(Eagle Street Pier)
“Human of Piers” คนเขาทา
“ถาไมมีคนชวยพาไปใชเรือก็ ลําบากหนอย โดยเฉพาะชวง ขึ้น-ลงเรือ เพราะบางทีโปะเรือ มันสูง” นักดนตรีผูพิการทางสายตา, ทาสาทร
“ทาเรือตรงนี้ตอนเชาๆ จะมีคน เขามาใชบริการเยอะมาก เพราะ คนจะขามเพื่อมาทํางาน” เจาหนาที่สำนักงานเขตบางรัก, ทาสาทร
“การไดที่นั่งเรือที่นี่ถือเปนประสบ การณใหมๆ สําหรับตัวเอง สวนตัว กังวลแคชวงจังหวะการขึ้น-ลงเรือ มากกวา เพราะมันไมมีราวจับ ยิ่งเรา เปนนักทองเที่ยว มีเปใบใหญยิ่งกลัว” นักทองเที่ยวชาวตางชาติ, ทาสาทร
“ปญหาหลักคือเราไมสามารถ ควบคุมการขึ้น-ลงใหกับทุกคนได บางคนก็กระโดดขึ้นเรือทั้งๆ ที่ เรือยังเทียบทาไมสนิท อันนี้อยาก ฝากเตือนทุกคนที่ใชเรือนะครับ” เจาหนาที่กรมเจาทา, ทาสาทร
“เพราะวากรุงเทพฯ รถติด ถาใชเรือมันก็สะดวกกวา มีเวลา ไปทําอยางอื่นไดอีก”
“ผมก็เดินมาตรวจอยูบอยๆ เพราะเปน หนาที่ของผม แตก็ยังดี แตผูคนโดย รอบทาเรือก็ชวยกันเฝาระวังกันตลอด”
พนักงานบริษัท, ทาสาทร
เจาหนาที่ตำรวจ สน.ยานนาวา, ทาสาทร
“เมื่อกอนขายอยูใกลๆ ทาเรือมีลูกคาเยอะ แตตอนนี้เขาไมใหขายตรงนั้นแลว ใหมาหา ที่ขายอื่นเอง ขายไกลทาเรือ ลูกคาก็ไมเยอะเหมือนเดิมแลว” แมคารานกวยเตี๋ยวแคระ, ทาสาทร
“ปกติลุงไมไดใชเรือหรอกนะมาจอด รอลูกคาแถวนี้เฉยๆ ลูกคาสวนใหญ ก็มาจากเรือ ไมก็จากโรงแรมแถวๆ นี้นั้นแหละ” คนขับรถสองแถวแดง, ทาสาทร
“ทาเรือตอนนี้ดีขึ้นกวาเมื่อกอนเยอะ ถาจะดีกวานี้ ก็อยากใหมีหลังคา จะไดเพิ่มความสะดวกเวลาที่ฝนตก ชาวชุมชนราชวงศ, ทาราชวงศ
“มาใชทาเรือเกือบทุกวันเลย ตองระวัง พิเศษในชั่วโมงเรงดวนเพราะคนแนน และที่นั่งทั้งในทาและเรือก็ไมเพัยงพอ” นักศึกษา, ทาสาทร
“การใชเรือขนของสะดวกกวาการใชรถ เพราะมีพื้นที่วางเยอะ และบริการชวย เหลือกวาการโดยสารดวยรถเมล”
ชาวชุมชนทาดินแดง, ทาดินแดง
“ฉันก็เดินไปเดินมาแถวๆ นี้ทุกวันนั้น แหละ เคยนั่งเรือขามฟากบาง วางๆ ก็มาเลนดวยกันได”
แมคารานน้ำ, ทาดินแดง
เจาถิ่น, ทาสาทร
“ถาไมมีทาเรือ ชีวิตพวกผมก็คงลําบาก เพราะลูกคาสวนใหญก็มาจากเรือทั้งนั้น” วินมอเตอรไซด, ทาราชวงศ
“อยากจะมีทาเรือที่ใหญและรองรับคน ไดมากกวานี้ เปนทาที่คนใชเยอะ เพราะ เปนยานการคา”
“สิ่งที่มีอยูมันดีอยูแลวในตามความคิด ของคนใชเรือ เพราะคนอาจเคยชินการ ใชบริการแบบนี้ไปแลว ถาจะพัฒนาก็อยาก ใหเพิ่มความปลอดภัยเวลาขึ้น-ลงเรือ”
ผูใชบริการ, ทาราชวงศ
“ใชเรือมันคลองตัวกวาการเดินทางดวย รถโดยสาร อาจใชเวลาในการรอเหมือนกัน แตการจราจรไมติดขัด เหมือนการเดินทาง ดวยรถยนต”
“บางเสนทางใชเรือสะดวกและเร็วกวา เพราะวาถาใชรถมันจะออม อยากให มีการพัฒนาใหบริเวณขายตั๋วรวดเร็ว และสะดวกมากขึ้น อาจทําเปนตูหยอดเหรียญ หรือทําเปนบัตรคลายสถานีรถไฟฟา” เจาหนาที่ธนาคารกสิกร, ทาดินแดง
“อยากใหทาเรือมีการดูแลความ ปลอดภัยมากขึ้น และการใหบริการ ลูกคาดวยความใจเย็น ใชคําพูดที่ สุภาพ”
ผูใชบริการ, ทาดินแดง
ผูใชบริการ, ทาราชวงศ
“ที่ทาเรือคนเยอะเพราะมีสถานที่ทองเที่ยว คนทํางาน และคนมาซื้อของ อยากใหพัฒนา เชิงทองเที่ยว ใหมีทัวรนําเที่ยว เพราะสวนมาก จะเปนเรือดวนซึ่งไมจอดตามสถานที่ทองเที่ยว”
เจาของรานคาในทาเรือ, ทาดินแดง
“ปญหาที่เจอจะเปนเรื่องความไมมีระเบียบ ของคนเวลาขึ้น-ลงเรือ อยากใหพัฒนา เรื่องความปลอดภัยบนเรือ เพราะบาง ครั้งเจาหนาที่นอย และดูแลไมทั่วถึง” ผูใชบริการ, ทาดินแดง
“ถาจะมีการพัฒนาในอนาคต จะมีในรูปแบบใดก็ได แตไมอยากให มีผลกระทบกับวินมอไซต” วินมอเตอรไซด, ทาดินแดง
“อยากใหทาเรือสามารถเข็นรถขายของขึ้น เรือได เพราะบางทาไมสามารถใหเอาขึ้น มันสะดวกตอการเคลื่อนที่สําหรับคนขาย ที่ใชรถเข็น
พอคาทาราชวงศ, ทาดินแดง
“ปกติไมคอยไดใชเทาไหร แตถาบางที่ รถติดก็จะใช ถาจะปรับปรุงอยากใหมีการ ทําปายบอกทางที่ชัดเจนมากขึ้น ” ลูกจางรานคา, ทาดินแดง
“เลือกใชเรือเพราะสะดวกกวาการใชรถ ไมตองนั่งนานๆ จากปญหารถติด แตใชเรือจะมีปญหาเรื่องความ ปลอดภัยในชวงเวลาที่คนเยอะๆ”
ชาวชุมชน, ทาดินแดง
“SATHORN” RIVER STATION #คนเขาทาสาทร
ทาสาทรเหนือ (กรมเจาทา)
บริการ: • เรือขามฟาก ทุกๆ 10 นาที • เรือทองเที่ยว ตามความตองการ
จำนวนผูใชบริการ ปจจุบัน 20,000 คน อนาคต 36,000 คน
ซอยเ
จริญก
นตาก
บริการ: • เรือคอนโด / โรงแรม กวา 10 แหง ทุกๆ 3-5 นาที • เรือดวน ทุกๆ 10-15 นาที • เรือทองเที่ยว ทุกๆ 30 นาที
เชื่อมตอกับ รถสองแถว (แดง)/ วินมอเตอรไซด / BTS/ รถเมล / รถแท็กซี่
สิ่งปลูกสราง : • อาคาร 54 ตร.ม. • โปะเหล็ก 6x12 ม. สะพา
ทาสาทรกลาง (กรมเจาทา)
ซอย เจริญ กรุง 46
ทาสาทร
แบงยอยเปน ทาสาทรเหนือ ทาสาทรกลาง และ ทาสาทรใต
สิน
สิ่งปลูกสราง : • อาคารผูโดยสาร 296 ตร.ม. (ใชรวมกับทาสาทรใต) • โปะเหล็ก 3 โปะขนาด 6x12 ม.
BTS ส
นถาน
ีสะพา
นตาก
สิน
ถน
ทาสาทรใต (กรมเจาทา)
แมน ํ้าเจา
พระย
า
ถนน
เจริญ
กรุง
บริการ: สิ่งปลูกสราง : • เรือดวน ทุกๆ 10-15 นาที • อาคารผูโดยสาร 296 ตร.ม. • เรือโครงการเอเชียทีค ทุกๆ 20 นาที (ใชรวมกับทาสาทรใต) • เรือลง 1919 ทุกๆ 45 นาที • โปะเหล็ก 1 โปะขนาด 6x12 ม.
N 0
10 20
50
รุง 50
100m.
วัดยา
นนาว
า
“RATCHAWONG” RIVER STATION #คนเขาทาราชวงศ
แบงยอยเปน ทาราชวงศเหนือ และทาราชวงศใต
จำนวนผูใชบริการ ปจจุบัน 15,000 คน อนาคต 20,000 คน
อนุว
รีวา
นิชย
ซอยทร
ร
ไมต
ังก
ซอย
ตร ีวา น
ิชย
งศ
ยไ ม
ถนน
ซอ
ทาราชวงศ
เชื่อมตอกับ วินมอเตอรไซด / รถไฟฟาใตดิน / รถเมล / รถแท็กซี่
ถน
นม
งวาด1
ถน
นท
ระสิท ซอย
เปาป
ซอย ส
ธิ์
ี
ุนหล
ราช ถนน
ซอย
สมย
ศ
นือ
วาด
วงศ
าทรเห
รง
ทาราชวงศเหนือ (เอกชน)
บริการ: • เรือขามฟาก (ทุกๆ 5-10 นาที)
สิ่งปลูกสราง : • อาคาร 58.35 ตร.ม. • โปะเหล็ก 6x12 ม.
ทาราชวงศใต (กรมเจาทา)
บริการ: สิ่งปลูกสราง : • เรือดวน (ทุกๆ 10-15 นาที) • อาคารผูโดยสาร 224 ตร.ม. • เรือทองเที่ยว (ตามความตองการ) • โปะเหล็ก 1 โปะขนาด 6x12 ม.
แมน
ํ้าเจา
พระย
า
N 0 10
20
50
100m.
“THA DINDAENG” RIVER STATION #คนเขาทาดินแดง
ท า ดิ น แดง ทาดินแดง
จำนวนผูใชบริการ ปจจุบัน 4,600 คน อนาคต 13,300 คน
ทาขามฟาก เชื่อมตอ ทาราชวงศ-ทาดินแดง
แมน
ํ้าเจา
เชื่อมตอกับ วินมอเตอรไซด / รถเมล / รถแท็กซี่
ด เ ม
จ เ จ็
ส ย อ
า พ
ร
า ย ะ
ง ินแด ทาด
ย อ ซ
บริการ: • เรือขามฟาก (ทุกๆ 5-10 นาที)
ถนน
เ ม ส
ด
จ็ เ
ยา
ทาดินแดง (เอกชนและกรมเจาทา)
5 า ย
ระ
จาพ
พระ
ซ
สิ่งปลูกสราง : • อาคาร 158 ตร.ม. • โปะเหล็ก 4x10 ม. จำนวน 2 โปะ
8 1 ง
ด แ นิ
ทาด
ย อ ซ
N 0 10 20
50
100m.
“RATCHANAVY” RIVER STATION
#คนเขาทาราชนาวี
N 0 10
20
50
100m.
ถนนมหาราช
ปจจุบันไมมีการใชงาน
ถนนหนาพระลาน
นนมหาราช
แมนํ้าเจาพระยา
ทาราชนาวี
เชื่อมตอกับ วินมอเตอรไซด / รถเมล / รถแท็กซี่