Zweefvliegen

Hoofdzaken

Voor de zweefvliegers was dit een jaar met een zwarte rand: in het weekend van 11 en 12 juli verongelukten drie van onze leden tijdens het uitoefenen van hun sport. Dat confronteerde alle leden keihard met de gevaren van onze passie. Zij worden gemist, door de zweefvlieggemeenschap, hun clubs en hun familie en vrienden.

Al vlak na aanvang van het vliegseizoen konden we weer stoppen: Corona bepaalde veel dit vliegjaar. Pas op 11 mei mochten we als buitensport mét mogelijkheden om het contact te beperken weer beginnen met vliegen, op basis van de protocollen die werden ontwikkeld en steeds weer aangepast door het speciale KNVvL-coronateam. Elke club moest dat nog vertalen naar de eigen situatie. Mede door deze aanpak is, zeker in de zomervakantie, veel van de schade aan starts en vlieguren weer ingehaald. Leden gingen niet naar het buitenland en clubs vierden de zomervakantie op het eigen veld.

Het wedstrijdseizoen viel in het water, want voor wedstrijden was in coronatijd geen gelegenheid. Ook het NK werd afgeblazen. Dit leidde tot een prachtig nieuw initiatief: de groep die al langer bezig was met organiseren van wedstrijden met het simulatieprogramma Condor, organiseerde in de geplande periode een online NK met open inschrijving. Zo konden 128 deelnemers de strijd aangaan op Terlet en in de Alpen. Daarmee waren de wedstrijden ook realtime te volgen, wat voor het publiek een grote vooruitgang was ten opzichte van de gebruikelijke wedstrijden. Winnaars en eerste E-Nederlands Kampioenen werden Tim Kuijpers (non-Flap klasse), en Reinier van Rijnberk (Flap klasse).

De plannen van de energieregio’s voor plaatsing van windmolens en zonnepanelen zijn voor een enkel zweefvliegveld al realiteit aan het worden. Alle clubs zijn gewaarschuwd om in hun regio de politiek goed te volgen en tijdig van zich te laten horen!

Tot slot: we mochten dit jaar het heuglijke feit vieren dat 90 jaar geleden het zweefvliegen in Nederland begon met een vlucht in de duinen bij Noordwijkerhout op 6 april 1930. Wim Adriaansen schreef een boek dat mooi aansluit bij dit jubileum: Vliegen als een vogel. Verkrijgbaar in de KNVvL-webshop.

Organisatie

Vanaf maart ging de hele organisatie over op online vergaderen, conferenties en opleiden/ontwikkelen. Beide ALV’s werden online gehouden. Dat blijkt een positief effect te hebben op het aantal deelnemers, maar we missen de informele communicatie onder de koffie en het biertje. In het voorjaar besloot het Afdelingsbestuur tot het oprichten van de Commissie Veiligheid Zweefvliegen (CVZ) en daarmee tot het omvormen van de Commissie Instructie en Veiligheid (CIV) in de Commissie Instructie Zweefvliegen (CIZ). De nieuwe commissie kende een vliegende start.

Binnen de afdeling rees de vraag naar transparantie op financieel gebied. Hierin ligt een opdracht voor 2021.

Activiteiten

Binnen de afdeling is veel werk verzet in de ombouw naar het EASA opleidingsregime, met het inrichten van DTO’s en het opzetten van een nieuwe werkwijze. Clubs hebben de keuze om een zelfstandige DTO op te richten of zich aan te sluiten bij de KNVvL DTO Zweefvliegen, de g(ezamenlijke)- DTO.

De g-DTO ondersteunt/faciliteert alle DTO’s door het organiseren van gemeenschappelijke trainingen/refreshers met open inschrijving, als platform en vraagbaak, en contactpunt voor ILT.

In verband met de luchtruimontwikkelingen is er steeds meer noodzaak voor RTvaardigheid en bevoegdheid. De bij enkele clubs al bestaande opleidingsactiviteiten werden in samenwerking met het verenigingsbureau omgezet in een landelijk beschikbare online opleidingsomgeving. Het overlandvliegen kreeg ondersteuning door twee geslaagde SION/TABOE weken.

Ook in de techniek kwam nieuwe EASA-regelgeving op ons af. Dit leidt nog tot de nodige hoofdbrekens, omdat de praktijk hierop (vooral administratief) moet worden aangepast en de opleiding/examens voor nieuwe technici stagneerde. In 2020 nam ILT een audit af bij de onderhoudsorganisatie en omdat deze een positief resultaat had, is de weg weer vrij voor het afnemen van examens Onderhoudstechnicus. Voorjaar 2021 zal de eerste serie examens plaatsvinden.

Overigens wijst de ervaring met nieuwe regelgeving uit dat we als zweefvliegers ons te vaak met gegeven feiten geconfronteerd zien: nieuwe regelgeving is voor ons onuitvoerbaar of onpraktisch en als we in een vroeg stadium aan de ontwikkeling van nieuwe regels deelnemen kan veel ellende worden voorkomen. Plannen voor 2021 derhalve: aanschuiven bij EASA, EC, Ministerie en ILT en onze kennis en ervaring inbrengen in het ontwikkeltraject.

De CVZ heeft verschillende initiatieven opgepakt om de veiligheidscultuur naar een hoger niveau te brengen, waaronder een nieuw meldportaal, in samenwerking met ABL en OVV. Het voorlopig aantal binnengekomen meldingen is gestegen van 22 in 2019 naar 92 in 2020, waarbij we verwachten dat het getal voor 2020 verder zal oplopen wegens het feit nog niet alle jaaroverzichten van de clubs zijn ingestuurd en meegenomen. De stijging komt grotendeels door de inzet van de CVZ op onderling delen van meldingen en het activeren en faciliteren van een netwerk van veiligheidsmanagers die daaraan gehoor geven. Daarnaast zien we ook een stijgende trend van het aantal voorvallen. Met de afname van het aantal vliegbewegingen lijkt currency hierbij een belangrijke factor, net als het voorzichtig aan meer gaan melden. We zijn er nog lang niet, maar het is een goed begin!

De iFly! regeling in samenwerking met onze sponsor EPST is in 2019 omgezet in een tweejarige opzet. In 2020 is de tweede lichting volgens dit systeem binnengekomen en heeft de lichting 2019 hun iFly-erschap afgesloten. Een groot aantal deelnemers heeft aan de verwachtingen voldaan.

Communicatie

Helaas gaat de meeste communicatie het grootste deel van het jaar online. Het papieren afdelingsblad is bij gebrek aan een kernredactie in 2020 niet uitgekomen. Wel hebben alle clubs hun steeds betere presentatie en platforms op Internet via eigen websites en Facebook. De afdeling stuurt elke maand een nieuwsbrief met door clubs, leden en commissies aangedragen wetenswaardigheden die uitgebreider op de zweefpagina van knvvl.nl beschikbaar blijven. De websites Zweefportaal en Zweefvliegopleiding spelen een belangrijke rol ter ondersteuning van tal van activiteiten en processen.

Wedstrijden

Zoals aan het begin van deze bijdrage vermeld is het hele wedstrijdprogramma vervallen. Het E-NK was een interessante vervanging. Op individuele basis hebben veel vliegers hun eigen wedstrijd gevlogen, zoals onder andere te zien op de OLC-website. De GeZC won het worldwide clubklassement dat loopt van 20 september tot 20 september. 106 Gelderse piloten legden 283.008,19 kilometers af en scoorden 274.494,72 punten in 785 vluchten.

Ook werd vanuit Nederland dit jaar zeventien keer een 1000+ km vlucht gemaakt. De eerste 1000 km vanuit Nederland dateert van 2004 en die was toen heel bijzonder.