Przyszłość drewna jako paliwa jest pewna!

Uaktualniona dyrektywa 2009/28/EC w sprawie energii odnawialnej

Energia ze źródeł odnawialnych będzie siłą napędową przyszłości Europy i przyczyni się do zwiększenia naszej suwerenności energetycznej dzięki ograniczeniu importu paliw kopalnych. Rodzime odnawialne źródła energii są również jednymi z najtańszych źródeł energii na rynku i oznacza docelowo tańsze i czystsze źródła energii dla obywateli i firm w Unii Europejskiej.

Parlament Europejski 30 marca 2023 roku zadecydował:

• 42,5% udziału energii odnawialnej jako cel do roku 2030,

• podtrzymana został kwalifikacja drewna jako odnawialnego źródła energii,

• zaostrzone zostały kryteria kwalifikacji zrównoważonej biomasy.

Dyrektywa 2009/28/EC stanowi ramy prawne rozwoju energii odnawialnej we wszystkich sektorach gospodarki wszystkich krajów UE.

Unia Europejska jest w światowej czołówce w zakresie rozwoju i wdrażania technologii odnawialnych, ale jej pozycja konkurencyjna na światowych rynkach energii odnawialnej może zostać jeszcze bardziej wzmocniona. Od wprowadzenia dyrektywy 2009/28/EC w roku 2009 udział odnawialnej energii w całkowitym bilansie energetycznym UE wzrósł z 12,5% w roku 2010 do 21,8% w roku 2021. Największy udział energii odnawialnej mają: Szwecja (aż 62,6%), Finlandia (43,1%) oraz Łotwa (42,1%).

W roku 2021 wskaźnik ten w Polsce wyniósł 15,6% i nie jest tajemnicą, że osiągnięty został dzięki uwzględnieniu drewna i pelletu używanych do ogrzewania indywidualnych gospodarstw domowych.

Dyrektywa, która weszła w życie w roku 2018, wskazywała osiągniecie do roku 2030 poziomu 32% udziału energii odnawialnej, ale w lipcu 2021 cel ten został skorygowany w ramach programu FIT FOR 55 i podwyższony do 40%. 30 marca 2023 roku Parlament Europejski i Rada osiągnęły wstępne porozumienie dotyczące kolejnego wzmocnienia unijnej dyrektywy i wiążący cel UE podwyższono na co najmniej 42,5%, z sugestią dojścia do 45% do roku 2030.

Aby umożliwić osiągnięcie tego celu, muszą być podjęte wszechstronne działania, zarówno w zakresie obniżenia zużycia energii, jak i wdrażania rozwiązań stosujących w znacznie większym stopniu energię odnawialną, m.in. w transporcie, ogrzewaniu i chłodzeniu budynków. Po raz pierwszy do dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii włączono przemysł, jako główny sektor zużywający energię.

Aby osiągnąć ambitne cele klimatyczne, oprócz działań w sektorze fotowoltaiki, pomp ciepła, paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego oraz odnawialnego wodoru, podtrzymana została kwalifikacja drewna jako odnawialnego źródła energii. Drewno jest atutową kartą w transformacji energetycznej, ponieważ jest wszechstronne w stosowaniu oraz proste do magazynowania. Ocenia się, że można go wykorzystywać o 1/3 więcej do ogrzewania domów, jak również do wytwarzania energii i paliw. Bioenergia może odgrywać istotną rolę jako elastyczny dostawca, wspomagający bilansowanie systemu energetycznego i pozwalający na większy udział odnawialnych źródeł energii korzystających ze słońca czy wiatru. Systemy hybrydowe, które łączą bioenergię z innymi systemami odnawialnymi, pozwalają nie tylko na lepsze zaopatrzenie w energię, ale też na jej magazynowanie.

Drewno w ramach tej aktualizacji dyrektywy zostało uznane jako ważne źródło energii odnawialnej, jednak przy bardziej zrównoważonym wykorzystaniu. Biomasa leśna nie będzie pozyskiwana z niektórych obszarów, w celu ochrony zasobów leśnych przed degradacją i deforestacją. Uzgodnione przepisy stanowią, że biomasę drzewną trzeba będzie wykorzystywać stosownie do jej najwyższej ekonomicznej i środowiskowej wartości dodanej (tzw. zasada wykorzystania kaskadowego). Porozumienie z 30 marca 2023 roku zaostrza kryteria zrównoważonego rozwoju bioenergii, dostosowując je do ustaleń Europejskiego Zielonego Ładu. W przyszłości kryteria te będą dotyczyły również mniejszych instalacji o mocy równej lub przekraczającej 7,5 MW, a nie jak dotąd – 20 MW. Zakazane będzie wspieranie finansowe energii produkowanej z wykorzystaniem kłód tartacznych, kłód skrawanych na fornir, drewna okrągłego klasy przemysłowej, pniaków i korzeni.

Porozumienie wymaga formalnego przyjęcia przez Parlament Europejski i Radę i dopiero po zakończeniu tej procedury przepisy zostaną opublikowane i wejdą w życie.

Uaktualniona dyrektywa Unii Europejskiej zapewnia stabilną pozycję drewna jako istotnego odnawialnego paliwa i pozwala użytkownikom palenisk na drewno i pellety patrzeć bardziej optymistycznie w przyszłość. Jednak na konkretne działania polskiego rządu należy poczekać aż przepisy dyrektywy UE zaczną formalnie obowiązywać.