1.Bölge_2.Ödül_3_47169 by konkuristanbul

47169

İstanbul Senin Haliç Kıyıları Tasarım Yarışması 1. Bölge #suylaşa #suylaüret #suylaöğren #suyadokun #suyabak #suyukoru #suylayürü #sudanye #suylaspor Özgün coğrafik bileşenleri ile kıyı kentin limanı; insanların, ürünlerin, hikayelerin biraraya geldiği, yerel, bölgesel ve küresel ölçekte karşılaşma yeri haline gelmiş; çoklu ve zengin ekosistemi üzerinde insanları bağdaştıran bir toplumsal peyzaj yaratarak, tarihi, arkeolojik, endüstriyel, kültürel ve mimari katmanların iç içe geçtiği, çakıştığı; toplumsal, yapısal ve ekolojik adaptasyonlarla kurgulayan ve kurgulanan etkin bir mekansal aktör görevini üstlenmiştir. Tarihsel süreçte hem limanla ilişkili üretim, hem de endüstriyel üretim mekanlarını ve yaşama alanlarını barındırmış Haliç, yerel ve evrensel kavramları harman-

rolünün irdelenebilmesi için gerekli bir adım olarak görülmüştür. Haliç’in Boğaz ile karşılaşma noktasında, iki kıyının birbirine en yakın konumda bulunan 1. Bölge, üzerinde barındırdığı kentsel ulaşım odakları ve yüksek günlük nüfusu ile hem Haliç’e hem de tarihi yarımadaya giriş alanı niteliğindedir. Bu sebeple Haliç’in tüm kıyılarındaki kamusal alanlara erişimde toplama, merak uyandırma, kıyı sirkülasyonun başlangıç noktası olma gibi rol ve sorumlulukları vardır. Bu çerçevede, 1. Bölge için geliştirilen tasarım kurgusu ve çözümler, alanın içe dönük ve yalnızca yakın çevresine yönelik algısı ile değil, tüm havza örüntüsündeki yerinin analiz edilerek ve gerekli noktalarda üst ölçek karalarını da etkileyen kentsel senaryoların üretimi üzerinden gerçekleştirilmiştir.

etkileşimin arttırılması için yeni teknolojik üretim yöntemleri ve zanaat odaklı eğitim programlar ile desteklenecek bir sektörel kurgu öngörülmektedir. Genellikle üst katları depo olarak kullanılan Hanların ve ticaret merkezlerinin karma kullanımlar ile kente katılması; ustaların üretimi, beceri ve bilgisinin yaşatılması, yeni nesillere yeni teknolojilerin kullanımıyla harmanlanarak aktarılması ve devam ettirilmesi önemlidir. 2C. Gece-gündüz nüfus dengesi: Bölgedeki gece ve gündüz nüfusu arasındaki dengesizlik gece yaşanmayan güvensiz, metruk kent parçaları oluşmasına neden olmaktadır. Bölgenin taihi geçmişinde olan dükkan-ev kullanımından ilhamla, yeni senaryoda bölgede yeralması öngörülen yeni girişimler ile karma kullanım kurgularının teşvik edilmesi önerilmektedir. Konut+ticaret ve konaklama+ticaret işlevlerinin dengelı dağılımlarının yanısıra, desantralize edilmesi öngörülen büyük depo yapılarının bölgedeki öğrenci yoğunlunun ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yurt ve ortak yaşam alanları olarak düzenlenmesi ve alanın gece ve gündüz nüfusunun dengelenerek, 24 saat kullanımla kente kazandırılması amaçlanmaktadır. Bölgede yaşayan nüfusun artırılarak böylece gece de yaşayan güvenli bakımlı kaliteli yaşam mekanlarının yeniden kente kazandırılması amaçlanmaktadır. 3.

KAMUSAL ALAN SÜREKLİLİĞİ

3A. Sarayburnu-Karaköy kıyı bandı:

EKOLOJİK KURGU OKUMALAR ve ÖNERİLER

KENTSEL KURGU OKUMALAR ve ÖNERİLER

1. TOPRAK

1. ULAŞIM

1A. Uzun vade dip çamuru planı: Haliç'i besleyen Alibeyköy ve Kağıthane dereleri başta olmak üzere derelerde meydana gelen erozyon Haliç'teki dip çamurunun asıl sebebini oluşturmaktadır. Dere yataklarının çevresinde sanayi yapılarının oluşmasıyla birlikte bitki örtüsü tahribata uğramış ve alanlar çıplaklaşmıştır. Mevcut bitkisel örtünün onarılarak ekosisteme kazandırılmasıyla erozyon önlenecektir. Erozyondan kaynaklı gelen malzemelerin Haliç'e dolması da engellenmiş olacaktır. Böylelikle, uzun vadede Alibeyköy Havzası ve Kağıthane derelerinin ekosistem onarımıyla bütünlüğü sağlandığında Haliç'te meydana gelen dip çamuru temelinden çözülmüş olacaktır.

1A. Aktif deniz ulaşımı: Haliç, İstanbul genelinde olduğu gibi su etrafında kurulmuş ve konumlanmış olmasına rağmen deniz ulaşım sistemlerini verimli olarak kullanamamaktadır, deniz ulaşım sistemleri özellikle Haliç’in iki yaka arasındaki en kısa ve en çabuk ulaşım seçeneğini oluşturmaktadır. İstanbul’un kuruluşundan bu yana doğal bir iç liman olarak kullanılan Haliç, liman olma özelliği yanında Haliç boyunca ve her iki kıyı arasında ulaşımı sağlayan birleştici bir düzlem olarak da işlev görmüştür. Haliç’in bu potansiyelinden faydalanmak amacıyla, ulaşım sistemi içinde ve özellikle Haliç üzerinde yer alan tarihi iskeleleri canlandırmak ve ulaşımda deniz ulaşımı payını artırmak hedeflenerek gerekli plan kurguları ve ulaşım entegrasyonları öngörülmüştür.

1B. Kısa vade dip çamuru planı: Haliç dip çamurunda görülen ağır metallerin fitostabilizasyon metodu ile çamurdan uzaklaştırılması önerilmiştir. Kısa vadede çıkarılan mevcut dip çamurunun kirleticilerinden uzaklaştırılarak yeniden kullanımı sağlanabilecektir. Yapılan çalışmalara göre Haliç dip çamurunda Kadminyum(Cd), Krom(Cr), Bakır( Cu), Kurşun (Pb) , Çinko( Zn) gibi ağır metallere rastlanmıştır. Bu ağır metallerden kurşun, bakır ve çinko değerleri tabandaki çökeltinin ilk 10 metresine kadar hemen hemen sabittir. Ancak bu değerlerin 10. metreden itibaren yüzeye doğru hızla artmakta olduğu belirtilmektedir. Bu durum sanayileşme ile birlikte taban çamurunda ağır metal konsantrasyonunun hızla arttığını göstermektedir(Eroğlu,2012). 1C. Alibeyköy havzasında taş ocaklarının neden olduğu tahrip orman dokusuna orman toprağı değerleri alanın doğal süksesyona bırakılmasıyla yeniden kazandırılacaktır. 1D. Kent toprağı, ağır yaya trafiği etkisiyle sıkışır. Bu durum toprakta bulunan hava ve su oranını azaltmaktadır. Ağaçların kent ortamında gelişimini sağlamak için orman toprağının sahip olduğu değerlere yakın değerler gerekmektedir. Bununla birlikte toprağın su ve drenaj koşulları da önem kazanır. Kentsel yeşil sistemde önerilen ağaçlandırma su yönetimi ile birlikte bütüncül bir sistem oluşturur. 1E. Kıyı bandında yapılan iyileştirme mevcut dolgu alanların erozyon,deprem ve sıvılaşma risklerine karşı dayanıklılığını arttıracaktır. 2. HAVA 2A. 11.2 km2 olan mevcut yeşil alanın 16.4km2 alana çıkarılmasıyla C02 emiliminin arttırılması sağlanacaktır. 2B. 'patch-corridor-matrix' modeli ile rüzgar koridorlarının eko-koridorlara dönüşmesiyle şehrin nefes alması sağlanacaktır. 2C. Arterlerde yapılacak olan ağaçlandırma ile caddelerdeki toz konsantrasyonlarının %25 oranına kadar azalması sağlanacaktır. (Clauston,1984) 3. SU 3A. Haliç çevresinde bulunan cadde ve sokak yüzey akış sularının, önerilen bioswale kanallarında kimyasallardan arındırılarak Haliç'e verilmesi önerilmiştir. Böylelikle Haliç'in temiz su kaynakları ile beslenmesi tatlıtuzlu su karakterini koruyacaktır. 3B. Yüzey akış suyunun yoğun olduğu noktalarda fitoremediasyon metodu ile filtrelenen su depolanarak kamuya açık alanlarda veya sulama sistemlerinde yeniden kullanılabilecektir. 3C. Alibeyköy ve Kağıthane Derelerinin senelik toplam debilerinin (3x105 m3/sene) eski yıllardaki günlük toplam debiye (3x105 m3/gün) eşit oluşu ve girdilerin ıslah çalışmalarıyla hayli azalması Haliç’e giren tatlı su miktarını oldukça düşürmüştür (Müftüoğlu, 2008, sf.3). Bu sebeple derelerin fitodegrasyon metodu ile filtrelenen yağmur sularıyla beslenmesi önerilmiştir. 3D. Şehir içinde tespit edilen geçirimsiz yüzeylere sahip otoparklar, spor alanları, meyve sebze halleri, şantiye artık alanları gibi alanlar geçirimli yüzeylere dönüştürülerek ekolojik yeşil sisteme dahil edilmiştir. Yeryüzüne düşen su doğrudan toprakla buluşacak ya da yer altına aktarılarak değerlendirilecektir. Yoğun yüzey akış suyuna sahip cadde ve sokakların kesişim noktalarında drenaj levhaları ile yüzey akış suyunun toplanması kolaylaşırken buharlaşma önlenmiş olacaktır. 3F. Boğaz’dan giren iki tabakalı suyun Haliç’in karakteristik sıcaklık, tuzluluk ve oksijen içeriğini sağladığını, fakat yüzeydeki 2-3 metrelik kısmının endüstriyel ve evsel atıkları taşıyan yüzey deşarjları nedeniyle önemli ölçüde kirlendiğini göstermektedir. (Müftüoğlu, 2008,sf.4) Yüzer 'drone'lar ile yüzeydeki bu tortuların ve yüzey atıklarının temizlenmesi önerilmiştir. Yüzer droneların topladığı atık ve tortular kıyı parkındaki drone şarj iskelelerinde boşaltılarak bu sürecin farkındalığı ve Haliç’in suyunu sahiplenmeyi arttıracak bir araç olması hedeflenmektedir. Ayrıca su yüzer konumda iken suya ilişkin ölçüm yapabilen bu araçlar Küçük Mustafa Paşa Su Araştırmaları Birimi ve digital uygulama veri tabanı için bilgi toplayıcı niteliktedir. 3G. Haliç'e üst ve alt katmanlardan içeri giren su daha yüksek bir debiyle ikisinin arasından Boğaz’a doğru çıkar. Saniyede yaklaşık 500m3’lük bir debiyle su giriş çıkış yapmaktadır. Haliç’in daraldığı alanda da akıntı hızı da artarak 15cm/s ye kadar ulaşır (Müftüoğlu, 2008,sf.143) . Böylelikle Haliç'in girişinde Sarayburnu ve Galata Köprüsü alanları enerji üretimi potansiyeli taşır. Su altı faunasına zarar vermeden elektrik enerjisi üreten hidro-elektrik varil (HEB) sistemlerinin bu alanlarda uzun vadede uygulama kapsamında değerlendirilmesi önerilmiştir.

1B. Tarihi yarımada çekirdek bölgesinde transit geçiş ve trafik kısıtlaması: Tarihi yarımada her türlü ulaşım güzergahının kesiştiği, ulaşım fonksiyon açısından oldukça büyük bir yükleme altında kalan bir merkez haline gelmiş ve bu merkezi konum beraberinde ulaşım ve otopark sorunlarını da getirmiştir. Devam eden yayalaştırma projeleri alandaki yaya güzergahları örüntüsünü alternatif rotalar ile beslerken, bir yandan da hava kirliliğini azaltmada önemli rol oynamıştır. Tarihi Yarımada’ya giren günlük araç sayısı ve araç giriş saatlerinin kısıtlanması gibi yöntemler ile bölgedeki yoğun sıkışma noktalarının önlenmesi hedeflenmektedit. Atatürk Bulvarı’nın doğusunda kalan ve tescilli kültür miras yapılarının yoğunlukta olduğu bu alanda, özellikle transit geçiş trafiğinin önlenerek, transit geçişin kentin diğer arterlerine sevk edilmesi önerilmektedir. Bu kapsamda, Yenikapı sonrası devam eden sahil yolu ve Galata Köprüsü ile Karaköy’e geçiş rotası yoğunluğa sebep olan transit geçişlerin başında gelmektedir. Tarihi Yarımada genelinde trafiğin yavaşlatılmasına yönelik politikalar benimsenmeli ve entegre bir toplu taşıma sistemi kurgulanarak toplu taşıma sisteminin etkinliği arttırılmalıdır. Otopark ihtiyacını karşılamak amacı ile zemin ve eğimin uygun olduğu alanlarda özellikle yeşil alan ve meydan altlarında yeraltı otoparkları oluşturulması önerilmektedir.

Eminönü-Sirkeci-Sarayburnu motorlu araç trafiğinin yeraltına alınması ve Galata Köprüsü’nin motorlu araç trafiğine kapatılması önerileriyle bu senaryoda yayalaştırılan ve adım taşları ile kıyı yeşil sisteminin sürekli hale getirildiği sahil bandını, Sarayburnu-Karaköy arasında sürekli bir kamusal kıyı alanı oluşturarak, İstanbul için odak niteliğinde olan bu önemli suyla temas hattını tüm kentin aktif kullanımı içi açmak hedeflenmektedir. 3B. Haliç’in iki kıyısının dokunma noktası ve kuzey kıyı alanlarına bağlantı: Eminönü ve Galata kıyıları tarihte sıklıkla birlikte kullanılan iki kentsel bölgedir. İki kıyı arasında bağlantının iki yakadaki kıyı parkları ile pekiştirilmesi; iki yakadaki hayatın birbiri içine sızması, yakaları birbirine bağlayan 3 köprünün Haliç kıyıları kullanımı dahilinde teşvik edilmesi amaçlanmıştır. Yayalaştırılan ve rekreatif programlarla desteklenen Galata Köprüsü ile Haliç Metro Köprüsü arasında kurgulanan döngüsel sirkülasyon, Haliç’in kuzey kıyılarına giriş/geçiş sağlaması açısından önemli bir bağ noktası oluşturacaktır. 3C. Suya/kıyıya inen semt koridorları: Haliç’in özgün topografyası ve liman kenti olarak kurulumu, kentsel dokunun suya/kıyıya inen koridorlar şeklinde evrimleştiği bir yapıda gelişmiştir. Tüm Haliç bölgesi boyunca kıyı-iç kesim ilişkisini sağlayan bu koridorların kıyıyı besleyen kılcal ve yerel bağlar olarak kamusal alan sürekliliği bağlamında kurgulanması önerilmektedir.

Kullanımda olmayan tarihi Haliç iskeleleri Kullanımda olan iskeleler öneri yeraltı motorlu araç tünel başlangıç noktası tarihi yarımada yedi tepeler ana otopark alanları kent simgeleri üniversite yapıları perakende satış alanları trafik kısıtlandırması ile yayalaştırma projeleri öenerilen alan büyük imalathane, depo ve toptan satış alanları kıyıda kamusal alan sürekliliği öneri rotası öneri yeraltı motorlu araç yolu ulaşım aktarma noktaları

1C. Sarayburnu-Eminönü Meydanı arası sahil yolunun yeraltına alınması Haliç’in girişinde yer alan ve İstanbul’un hemen her bölgesinden taşıt ve yaya trafigine maruz kalan Eminönü meydanı mevcut düzenlemeler dikkate alındığında lastik tekerlekli taşıtlara öncelik tanıyan bir kentsel alan olmakla birlikte özellikle karşılıklı İETT için oluşturulan ana durak yerleri ile büyük bir kent içi terminal niteliğindedir. Eminönü Meydanı’nı Sarayburnu’na bağlayan ve yoğun yaya trafiğine sahip olan Sirkeci sahil bandı da yayaların yeraltından sıkışık geçitler aracılığıyla sağlanmakta, araç trafiğinin kıyıya erişim sirkülasyonunda önemli bir blokaja sebep olduğu görülmektedir. Bu bağlamda, Eminönü meydanı – Sirkeci - Sarayburnu arasındaki rıhtımın yeşil sistemin sürekliliğini sağlayan adım taşları ile de desteklenerek yaya ulaşımını ön plana çıkaran bir kurgu öngörülmüştür. Eminönü Meydanı’nda yer alan İETT otobüs depo durakları kaldırılıp; bekleme yapmayan, ring şeklinde çalışan otobüs hatları oluşturulması önerilmiştir. Bakınız: Ulaşım etaplama diyagramı 1D. Galata Köprüsü’nün motorlu araç trafiğine kapatılması Günlük kent yaşamındaki yeri, barındırdığı programları, çok çeşitli kullanıcıları, Boğaz ve Haliç arasındaki özgün coğrafik konumu, İstanbul’un her yönüne doğru sunduğu manzaralar ve tarihsel işlevi ile Galata Köprüsü eşsiz nitelikte bir kentsel altyapı mirasıdır. İlk kullanıma açılışından bu yana yoğun yaya ilgi ve trafiği ile beslenen köprünün motorlu araç trafiğine kapatılarak, köprü üzerindeki yaya deneyiminin zenginleştirilmesi ve araç trafiğinin Eminönü kavşağında yarattığı yaya erişim sorunlarının giderilmesi amaçlanmaktadır. Sahil yolundan gelen trafiğin Atatürk Köprüsü üzerinden karşı kıyıya aktarılması ve bu alanda motorlu araç trafiğini teşvik edecek planlamalardan kaçınılması önerilmektedir. Bakınız: Ulaşım etaplama diyagramı 1E. Elektrikli toplu taşıma araçları: İklim değişikliğiyle mücadele konusunda şehirlerin geniş etkiye sahip sürdürülebilir çözümler geliştirmesi kapsamında kullanılan kara ve deniz toplu taşıma araçlarının elektrikli sistemlere devşirilmesi ve karbon salınım oranlarının düşürülerek, işletme ve bakım maliyetlerinin de uzun vadede azaltılması da öneriler arasındadır. 2.

PROGRAM-KULLANIM

2A. Büyük imalathane ve depoların desantralizasyonu: Bölgedeki ticaretinin ortalama %66’nın perakende ticaret %20’sinin toptan ticareti olduğu görülmektedir. Tarihi yarımada için ticari faaliyetler, yarımadanın yaşanarak korunan bir merkez olarak canlı tutulması için gerekli kentsel programları oluşturmaktadır. Fakat Haliç’in endüstrileşmesi sonrası alanda kalmış olan büyük imalathane ve depolar bölgenin yıpranmasına sebep olan sektörlerin başında gelmektedir. Özellikle ağır makineler ile yapılan imalat hem bölgedeki trafik sorununun en önemli sebeplerinden birini oluşturmakta, hem de gürültü, titreşim ve çevre kirliliği gibi sorunlara neden olmaktadır. Söz konusu sektörler oraganize sanayi bölgelerine desantralize edilmesi önerilmektedir. Devam etmesi öngörülen perakende ticaretin yükleme/boşaltma işlemlerinin belirli saatlere sınırlandırılarak gün içinde yaya güzergahlarında yaratılan taşıt yoğunluğunun önüne geçilmesi hedeflenmiştir.

4. FAUNA 4A. Leylek ve Küçük akbaba kuş türlerinin göç yolları Haliç'in çevresinden geçmektedir. Aynı zamanda alanda 35 kuş türü gözlemlenmiştir. Ekstrem hava koşullarında kuşların ihtiyaç duyacağı korunaklı alanlar önerilmiştir. 4B. Haliç'teki karakteristik deniz akıntısı balık çeşitliliğini zenginleştirmektedir. Haliç kıyıları boyunca farklı türlerin hareketi gözlemlenmiştir.

2B. Yeni ekonomiler ile entegrasyon, kolektif üretim, sektörel uyum, kullanım devamlılığı: Bölgenin sektörel yapısını tamamen değiştirebilecek olası bir kültür ve turizm odaklı yenileme projesi yerine kültürel mirasın, dokunun ve asırlardır devam eden ticaret kimliğinin korunduğu bir senaryo ile yeni girişim olanakları sağlayan bir model/mekanizma geliştirilerek desantralize edilen programlar yerine, bölgedeki eski ticaret ve üretim işletmeleri ile yeni sektör girişimlerinin birarada olmasını sağlayacak – kuşaklararası

47169

İstanbul Senin Haliç Kıyıları Tasarım Yarışması 1. Bölge Yeşil Sistem Şehir içinde tespit edilen geçirimsiz yüzeylere sahip otoparklar, spor alanları, şantiye artık alanları gibi alanlar geçirimli yüzeylere dönüştürülerek yeşil leke-eko koridor-matris (patch-corridor-matrix) modeliyle ekolojik yeşil sisteme dahil edilmiştir.

Ortak habitat paydaşları Kentsel Morfoloji Bizans döneminden 1950’li yıllara kadar kent hayatı ve ekonomisini yönlendiren Halliç kıyı şeridi, yoğun liman faaliyetlerini barındıran, dar sokakları ve sıkışık kentsel dokusuyla şehrin gündelik etkinlik ağının en önemli cephesi olmuştur. Özgün topoğrafyası ile doğal bir sığınak ve iç liman işlevi görmüş olan Haliç, öte yandan girinti-çıkıntılı kıyıları ile denizden işleyen geleneksel ticaret için elverişli coğrafi mekan sunarak çeşitli liman faaliyetlerinin kıyı boyunca eşzamanlı işleyebilmesi imkanını yaratmıştır.

Haliç’in girişinde, Boğaz’dan ve Galata’dan erişimin kolaylıkla sağlanabildiği 1. bölge kıyıları, kentin ekonomik sisteminde üstlendiği geleneksel ticaret üzerinden örgütlenmiş bir mekansal yapıya sahiptir. Alandaki kıyı şeridi Bizans döneminden itibaren asırlarca İstanbul’un ihtiyaçlarını karşılayan ürünlerin depolandığı dükkân, atölye ve ambarlarla, denizden gelen insan/ürün ile kara kesimi arasında bir tampon bölge işlevi görmüştür. (Müller-Wiener, 1998:37) İstanbul geleneksel ticaret peyzajı ve kurgusunun mekansal izleri günümüzde de varlığını hissettiren “yol sur kapısı - iskele” şeması üzerinden evrimleşerek, kolay

ve algılanabilir mekansal kurgusu ile deniz ve kara arasındaki ilişkinin ana yapıtaşlarını oluşturmuştur. Latincede liman kelimesinin “porta” yani kapı sözcüğünden türemesi de iskeleler önünde limanda bulunan yoğun kayık kalabalığı ile sur kapısından geçerek ulaşılan arka sokaklarda yer alan dükkan ve depolarla arasındaki sıkı bağı kanıtlar niteliktedir. “Terimin Latincedeki kökeni üzerinde basit bir kelime oyunu gibi gelebilecek bir yola başvurursak, portus, -us, liman, sığınak anlamına gelir ancak köken olarak porta,-ae, (giriş, geçit, kapı) sözcüğünden türemiştir. (Eldem, 2012:168) Birinci bölge proje alanı, asırlarca “yol - sur kapısı -

Ticari /Endüstriyel liman

Tarihi Doku Proje alanı yakın çevresinde yer alan önemli kentsel odaklar ve simgesel yapılar, kara-su ilişkisi üzerine yapılanan kentsel dokunun ahenkli örüntüsünü oluşturmaktadır. “Sur kapısı - yol – iskele” işleyişinin evrimleştirdiği bölgedeki özgün kentsel morfoloji günümüzde de bu artefaktlar sayesinde okunabilir durumdadır.

Morfolojik evrim: Ticari /Endüstriyel liman – Ortak habitat limanı “Yol - sur kapısı - iskele” mekansal kurgusunun uyarlanabilmesi için kentsel ögelerin fiziksel ve işlevsel dönüşümü analiz edilerek, mekansal örüntünün eksik ve silinmiş parçalarının proje kapsamında yorumlanarak canlandırılması hedeflenmiştir. Bu analize göre: Sur: Geçmişte kıyı ile iç kesim arasında sınır teşkil eden bir kentsel altyapı elelmanı olan “sur”, günümüzde yerini, yine kıyı ve iç kesim arasında bir engel hat oluşturan

iskele” mekansal kurgusu ile katmanlaşarak evrilmiş, kentsel morfolojik yapısının günümüzde de halen okunabildiği, fakat mevcut durumda kıyının deniz ve kara arasındaki arayüz işlevini yitirmiş, tanımsız alanlara dönüşmüş olması sebebiyle iç kesimin suya öncesi kadar dokunamadığı bir kıyı şeridine sahiptir. Bu bağlamda proje, özgün karakter ve yapıdaki proje alanını, asırlardır işlediği kentsel morfolojik kurgu üzerinden okuyup; bu kurguyu uyarlamayı/canlandırmayı ve bölgenin çok katmanlı dokusunun altyapısı olan “yol sur kapısı - iskele” mekansal örüntüsü üzerinden kıyı alanını İstanbul’un gündelik yaşamında etkin bir kamusal mekan olarak, kentlinin kullanımına sunmayı amaçlamaktadır.

Alanın batı bölgesinde, konut kullanıma bağlı olarak daha çok yerel halka ilişkin kullanımlar gözlenirken, doğu bölgesinde kompleks bir kullanıcı grubu ve kullanım tipleri ile karşılaşılmaktadır: turist, esnaf, tüketiciler gibi.

Ortak habitat limanı

araç ve tramvay yoluna bırakmıştır. Kapı, Yol: Sınırı nüfuz ederek geçiş sağlayan sur kapıları ise, hala semtlere önemli giriş noktaları olmaları sebebiyle günümüzde yaya geçit alanlarına sahiptir. Sur kapılarından iç kesime uzanan yollar (embolos) Haliç 1.bölge semtleri için halen önemli koridorlar olarak işlev görmektedir. Han/hal/hangar: Birçok ürünün indirildiği, depolandığı ve satıldığı hanlar/haller günümüzde boş tanımsız alanlara

dönüşmüştür, fakat bu alanlar, iç kesimin ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte kamusal kıyı programları ile donatılarak kent hayatına kazandırılmak için önemli potansiyel alanlardır. İskele: Ulaşım ve taşımacılık için kullanılan iskelelerden ise günümüzde 1.bölgede aktif şekilde kullanılan çok az sayıda iskele kalmıştır. Geçmişte ise her semtin, ticari faaliyette kullandığı iskeleleri mevcuttur. Bazı iskelelerin uzunluğunun 31-60 arşın (yaklaşık 15-30 metre) arasında olduğu kaydedilmiştir. (Müller-Wiener, 1998:24)

16:37

Haliç’teki tarihi iskelelerin canlandırılması ulaşımda deniz ulaşımı payını arttırarak alana erişim alternatiflerini geliştirmekte önemli rol oynayacaktır. Ayrıca, iskeleler, kıyıyı canlı tutacak çeşitli programlarla tasarlanma potansiyelleri ile kıyıdaki aktivite çeşitliliğini ve suya temas deneyimini teşvik edecek arayüz ögeleri işlevini de üstleneceklerdir. Wolfgang Müler-Winer. Bizans’tan Osmanlı’ya İstanbul Limanı Çev. Erol Özbek Tarih Vakfı Yurt Yayınları İstanbul 1998.

16:37

Kentsel Hafıza İstanbul ve Haliç’in tarih boyunca en yoğun ve en nüfuslu bölgesi olan proje alanı, kıyıda, suda, ve iç kesim yakın çevresinde tarihe belgelik eden ve kolektif kent belleğini oluşturan çok katmanlı bir geçmişe sahiptir. Alana dair edebiyat, sinema, hatırat, tarihi araştırma ve görsel belge bağlamında çok zengin bir külliyat bulunmaktadır. Bu katmanlar ile programatik, fiziksel ve dijital olarak harmanlanıp kurgulanan proje, kamusal alanda kentsel hafızanın yaşatılması ve üzerine yeni katmanlar eklenebilmesi için bir arayüz olacaktır.

16:37

#suyla yaşa

HALİÇ MOBİL

ulaşım

ekosistem

tarihi rota

akıllı vasıta

etkinlik takvimi

yüzer platformlar

yüzer aktivite konumları ekosistem Kuş Göç Rotaları

fab-lab

kütüphane

İstanbul 2020

Ortak Habitat Limanı Stratejik Kurgusu Kamusal alanın nesiller boyu varlığını sürdürebilmesi, kent hayatındaki değişimlere göre reaksiyon veren, evrimleşme yeteneğine sahip olmasıyla mümkün olabilir, bu şekilde her daim çağdaş ve canlı kalmayı başarma şansı daha yüksektir. Haliç’in çok katmanlı yapısı, kentin su ile kurduğu ilişki üzerine şekillenen esnek ve uyarlanabilir morfolojisi ile asırlar boyu devamlılığını sürdürebilmesinden kaynaklanmaktadır.

Su yönetimi Ulaşım ve su koridorlarındaki mevcut ve öneri yeşil alanların tespiti yapılarak geçirimli yüzeylerden toplanabilecek yağmur suyu aylara göre yağış miktarı ile birlikte hesaplanmıştır.

Proje, kıyının su ve kent ile kurduğu ilişkiyi bu morfoloji üzerinden stratejik bir kurguya dönüştürerek müdahaleye açık, kullanıcı tarafından yeniden ve yeniden kurulması/üretilmesi amaçlanan kentliye açık deneyim alanları oluşturarak, Haliç’in asırlardır süregelmiş kenti eviren ve bağlayan mafsal karakterini ön plana çıkarmayı hedefler. Stratejik kurgu kapsamında, “iskele-kapı-yol” bağlantısı yerelden denize inen ya da denizden karaya çıkan su aksı koridorlarını oluştururken; kentsel sınır altyapısı olan şehir surlarının yerinde bulunan ulaşım koridoru ile ise kentsel/küresel bağların devamlılığını sağlar. Su Koridorları Yerel ve noktasal ölçekte işleyerek, proje alanı çevresindeki semtlerin ve kullanıcıların ihtiyaçlarına göre uyarlanabilecek su koridorları, kara-su ilişkisinin çeşitli programlar ile deneyimlenebileceği suya temas noktaları olarak tasarlanmıştır. Her birinin semt karakterine göre değişkenlik göstererek, kıyı boyunca referans,

toplanma, buluşma alanları olması planlanmaktadır. Koridorların suya dokunuş noktalarında yer alan iskeleler etrafında yoğunlaşan programlar, açık alanların öngörülen tüm aktiviteler için kullanılmasını destekleyen donatılar şeklinde kıyı şeridine dağıtılmış olur. Bu koridorlar, kullanıcıların suya iniş koridoru olmasının yanısıra, yağmur suyu iniş ve besleme akslarını da oluştururlar. Haliç çevresinde bulunan cadde ve sokak yüzey akış sularının, önerilen bioswale kanallarında kimyasallardan arındırılarak Haliç'e verilmesi önerilmiştir. Böylelikle hem yağmur suyunun yüzey akışıyla kaybı önlenecek hem de Haliç temiz su kaynaklarıyla beslenerek tatlı- tuzlu su karakterini koruyacaktır. Her su koridorunun Haliç’in günümüzde etkin şekilde kullanımda olmayan tarihi iskele alanlarına ulaşarak, bu iskele alanlarını tekrar canlandırması hedeflenmiştir. Her koridorun ihtiyacına ve kıyı morfolojisine cevap verecek şekilde Haliç’in farklı noktalarında mevcutta da kullanılan bir sistem olan “yüzer iskeleler” olarak önerilen bu suya temas noktaları, hızlı, hafif ve ekonomik çözümler olmalarının yanısıra, iskele altı kısımda su temizleyen ve dip çamuru çıkarımı sebebiyle zarar görmüş Haliç sualtı ekosistemini onarmaya yardımcı ekolojik kompakt bir sistem önerisidir. Ulaşım Koridoru Proje alanını İstanbul ölçeğinde bağlayan ve erişilebilir kılan ulaşım koridoru (kıyı yürüyüş/bisiklet rotası ile araç, tramvay, deniz yolları) ise, kıyıya paralel uzanarak yerelden suya inen koridorları bir omurga niteliğinde birleştiren ve Haliç’in tüm kıyısı boyunca devam ederek,

şehir rehberi

YEMİŞ İSKELESİ

Süleymaniye Camii

Yüzer Plaj tarihi rota

@ AYAKAPI İSKELESİ

Yüzer Sahne @ YEMİŞ İSKELESİ

Kuş İzleme Noktaları

Yürüyüş Rotaları

Aquatic Platform @ FENER İSKELESİ

Su Habitatı

Odak Noktaları

Yüzer Oditoryum

Su Kalitesi

Kent Hikayeleri

1.bölgenin diğer proje alanları ile ilişkisini kuran kentsel ölçekte bağlantı niteliğindedir. Bu koridor üzerinde, proje alanında bulunan raylı, kara, deniz ulaşım çeşitliliği ve ulaşım transfer noktalarının getirdiği avantajı kullanarak alana araçsız ulaşımın teşvik edilmesi hedeflenirken, kent-kıyı parkı bütünlüğünün sağlanması için araç yolunun yaya geçirgenliği arttırılarak, yayaya öncelik verilen bir hiyerarşi ile kurgulanmıştır. Kıyı hattındaki yapılara yer yer bitişik geçen araç yolu, yol kenarındaki mevcut ağaçları koruyarak elverişli uzantılarda mümkün olduğunca tramvay aksına bitişik şekilde düzenlenmiş, böylelikle tramvay ve araç yolu arasında zaten dar olan kıyı şeridinden fazla alan kaybedilmemesi ve mümkün olduğunca yaya dolaşım alanı bırakılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda, yol boyunca uzanan yapılar önlerinde rahat genişlikte kaldırım alanları oluşturularak, yapılardaki işletmelerin yükleme-boşaltma/ açık teras gibi faaliyetleri için servis güverteleri oluşturulmuştur. Su kenarında ve suya paralel aksta kurgulanan ana yürüyüş ve bisiklet bandını oluşturan keşif rotası, kıyı parkı boyunca kıyı formu, iskele ve program alanlarına göre peyzaj içinde farklı aktivite alanlarını deneyimleyebilecek ve monotonlaşmayacak bir deneyim sunması amacıyla tasarlanmıştır. Dijital Koridor Tarihsel süreçte hem limanla ilişkili üretim, hem de endüstriyel üretim mekanlarını ve yaşama alanlarını barındırmış Haliç, yerel ve evrensel kavramları harman-

@ hareketli

konum öner

layacak 21. yüzyıl araç ve ihtiyaçları kapsamında, bilişsel ve yaratıcı üretim mekanlarının oluşumuna el verecek şekilde dönüşerek, gündelik hayatın yeni izlerinin mevcut katmanlar ile sürekli etkileşim halinde olduğu edim, doğurgu ve katlanma senaryolarının üretimi ve paylaşımı için laboratuvar niteliğindedir. Yerel ve kentsel koridorların kesişiminde insanların, ürünlerin, hikayelerin biraraya geldiği, yerel, bölgesel ve küresel ölçekte karşılaşma yeri haline gelmesi amaçlanan Haliç kıyılarının hem kentin sosyal yoğunlaştırıcılığına algısal ve performatif olarak katkı sağlayacak, hem de Haliç kıyılarının özgün bir kamusal alan olma potansiyelini test edecek; fiziksel yerel ve kentsel koridor katmanlarının küresel olarak da çoğaltılabileceği bir dijital koridor ile de desteklenmesi planlanmıştır. Statik ve dinamik öğelerin bir bütün olarak ilişikilendirildiği, kullanıcıların etkileşimine açık bir arayüz olarak önerilen Haliç Mobil uygulaması ile, kıyı parkının, herbir katmanın değişen verilerine cevap vererek, çevresiyle birlikte değişeceği ve zaman içerisinde toplumla beraber evrimleşen bir kamusal alan olması hedeflenmiştir. Toplu ulaşım bilgilerinden, etkinlik takvimlerine; Haliç ekolojik verilerinin takibinden, yüzer platform konum bilgisi/önerisine; proje kapsamında önerilen yenilenebilir enerji üretim ekipmanlarıyla üretilen enerjinin kontrolünden, akıllı ulaşım araçları kullanımına kadar birçok farklı dijital katman fiziksel katmanlarla harmanlanarak, kullanıcı katılım ve müdahalesine açık bir kamusal alan yaratmak amaçlanmıştır.

Ulaşım Ağları/ Rotalar, Kesişimler, Engeller İstanbul’un en karateristik odakları arasında bir geçiş alanı niteliğinde olan alan, kentsel ölçekte metro, hafif raylı sistem, kara ve deniz ulaşımı gibi farklı uşalım modlarının etkileşiminde ve kalabalık güzdüz nüfusu, aktif ticari-turistik programları ile İstanbul’un en önemli merkezlerindendir.

İstanbul Senin Haliç Kıyıları Tasarım Yarışması 1. Bölge

47169

Ulaşım Sistemi Çözümleri Etaplama Önerisi Proje kapsamında ele alınan ulaşım aksları, kavşakları ve aktarma noktaları, çalışma alanının İstanbul’un yaya nüfusunun en yoğun olduğu ve tarihi kent dokusunun motorlu araç trafiğine uyumlu olmayan yapısı ile bağdaşmadığı gerekçeleri başta olmak üzere, yaya ve toplu taşıma sistemlerine öncelik verecek çözümler ışığında geliştirilmesi hedeflenmiştir. Proje alanındaki yaya güzergahlarının sürekliliği, alan sınırlarındaki ulaşım kararlarından çok üst ölçekle ilişkili planlama kararlarından etkilenmektedir. Bu sebeple proje, üst ölçek senaryosundaki öneriler ışığında uzun vadede hedeflenen ulaşım sistem çözümleri üzerine geliştirilmiştir. Fakat, Haliç kıyı parkının uygulamaya geçirilmesinin uzun vadede önerilen diğer sistem çözümlerini beklemeden, inşası devam etmekte olan T5 hattı tramvay projesi ile mümkün olan en kısa sürede kent hayatına kazandırılması amaçlanmıştır.

Ulaşım Etaplama Planı

Bu sebeple, Haliç’in kuzey kıyılarına bir giriş niteliğinde olan Eminönü-Galata Bölgesi ile ilgili ulaşım kararları etaplanarak, esnek yatırım ve inşa süreçlerinin önünün açılması hedeflenmiştir.

Kısa Vadede Ulaşım Planı: Birinci aşamada, öncelikli olarak Eminönü kıyı park alanının, Galata Köprüsü yaya aksına bağlanarak inşa edilmesi ve T5 tramvay hattının Galata Köprüsü önünden geçerek, mevcut Eminönü Tramvay İstasyonu ile birleştirilmesi ile yayaların Eminönü kıyısına ulaşımı sağlanacaktır. Eminönü Meydanı’nda yer alan İETT otobüs depo durakları kaldırılıp; bekleme yapmayan, ring şeklinde çalışan otobüs hatları oluşturulması da bu etapta önerilmiştir. Bu aşamada, Eminönü Meydanı’nın kuzey ve güney yakasının bağlanması üst ölçekte diğer ulaşım yatırımları gerektireceğinden, tramvay ve kıyı parkı projelerinin uygulaması Eminönü Meydan’ı yatırımından bağımsız tutulmuştur. Orta Vadede Ulaşım Planı: İkinci aşamada, Eminönü kavşağında mevcut durumda battı-çıktı ile yeraltına inen geçiş tünelinin Eminönü Meydanı altında yeraltına alınması ve meydanın kuzey ve güney kesimlerinin birleştirilmesi hedeflenmiştir. Yolun ve otobüs duraklarının yeraltına alınması ile birlikte Eminönü Meydanı’nın yayalaştırılması sağlanacaktır. Bu aşamada ayrıca, ilk kullanıma açılışından bu yana yoğun yaya ilgi ve trafiği ile beslenen Galata Köprüsü’nün motorlu araç trafiğine kapatılarak, köprü üzerindeki yaya deneyiminin zenginleştirilmesi ve araç trafiğinin Eminönü kavşağında yarattığı yaya erişim sorunlarının giderilmesi amaçlanmaktadır. Uzun Vadede Ulaşım Planı: Üçüncü aşamada, Sarayburbu-Eminönü Meydanı arası sahil yolunun yeraltına alınması ile birlikte araç trafiğinin neden olduğu kıyıya erişim blokajı önlenmekte ve kıyı boyunca yaya aksının sürekliliği sağlanmaktadır. Bu bağlamda, Eminönü meydanı – Sirkeci - Sarayburnu arasındaki rıhtımın yeşil sistemin sürekliliğini sağlayan adım taşları ile de desteklenerek yaya ulaşımını ön plana çıkaran bir kurgu öngörülmüştür.

1:2000

KENTSEL DOKU

KIYI DOKUSU

KENTSEL EKOLOJİK DOKU

SU HABİTATI

EKOLOJİK KIYI DOKUSU

KENTSEL EKOLOJİK KIYI ARA-DOKUSU

ULAŞIM KORİDORU

KENTSEL YEŞİL LEKE

KENTSEL EKOLOJİK ADIM TAŞLARI

Yağmur Bahçesi

Ulaşım Koridoru/Bio-Hendek Hattı

Köprü Altı Pasajı/Kiosklar

Süleymaniye Camii ve İ.Ü. Botanik Bahçesi

KENTSEL DOKU

47169

İstanbul Senin Haliç Kıyıları Tasarım Yarışması 1. Bölge A Mevcut Kıyı Kenar Çizgisi

İmar Planı Kıyı Kenar Çizgisi

Eminönü Meydanı Zemin Altı Otoparkı

Zemin Altı Ulaşım Koridoru

Kentsel Ekolojik Adım Taşları

Kentsel Ara Geçiş

Meydan Nişleri ve Yeşil Adım Taşları

Tahtakale Ekolojik Sur İzi Basamakları Tampon Bölge

İskele Toplanma Meydanı

Eminönü Meydanı Toplanma ve Etkinlik Alanı 10 km/s

50 km/s

10 km/s

Sucul Habitat

Perama Basamakları

20 km/s 24 km/s

5 km/s

1 km/s

Derin Su Habitatı

Ortak Habitat Alanı

1 km/s

Yarı Sulak Alan

5 km/s

10 km/s

EMİNÖNÜ

Arkeolojik Park

KESİT 1:500

5 km/s

1 km/s

20 km/s

Bio-Hendek

50 km/s

Bio-Hendek

Bitki Türleri: Uzun dönem su taşkınına dayanıklı türler/ Fitoremediasyon (Yeşil Arıtım) sağlayan sulak alan türleri Özellikler: Erozyon önleyici/ Karbon bağlayıcı Eko-Kurgu: Fitoremediasyon (Yeşil Arıtım) / Toprak Stabilizasyonu/Filtrasyonu sağlanan dip çamurunda iyileştirme

10 km/s

5 km/s 5 km/s

5 km/s

24 km/s Bitki Türleri: Kuşlar için konak biki türleri/ Fauna için besleyici ve yuva sağlayan türler/ Sualtı florasını destekleyen türler/ Yosun çayırları Özellikler: Erozyon önleyici / Karbon bağlayıcı/ Tuzluluğa dayanıklı Eko-Kurgu: Kıyı rehabilitasyonu/ Fauna için habitat oluşturma/ Sualtı filtrasyonu/ Sualtı habitatının onarımı

1 km/s

50 km/s

Kestirme Yokuşu

Bio-Hendek

Rekreatif Peyzaj Alanı

10 km/s

Kent Terası

5 km/s 10 km/s 5 km/s 10 km/s 5 km/s

5 km/s 5 km/s

10 km/s

KÜÇÜK PAZAR

Bitki Türleri: Doğal Türler/ C4,C3,CAM bitkileri/ Yukarıdan dallanan türler/ Fitoremediasyon (Yeşil Arıtım) sağlayan sulak alan türleri Özellikler: Düşük maliyetli bakım Eko-Kurgu: Yüzey akış suyu filtrasyonu/ Hava kirliliği önleme/ Toprak filtrasyonu/ Gölge sağlama

KESİT 1:500

KÜÇÜK PAZAR

EMİNÖNÜ

Bakı Noktası Panorama Park

VAZİYET PLANI 1:500

2,5

Balık Pazarı

Geçirimli Yeşil Zemin 1 km/s

1 km/s

10 km/s

Bitki Türleri: Tuzluluğa dayanıklı ve sualtı florasını destekleyen türler Özellikler: Karbon bağlayıcı Eko-Kurgu: Sualtı filtrasyonu/ Çözülmüş oksijen oranını sualtı habitatına aktarma

kak

Eko-Dalgakıran

Eminönü Yolcu İskelesi ve Tahtakale FabLab

Bitki Türleri: Doğal Türler/ Mevsimsel karakteristik türler/ CO2 emisyonu yüksek türler Eko-Kurgu: Mekan oluşturma/ Hareketi yönlendirme/ Gölge sağlama

Çanakçılar So

Derin Su Habitatı

Ulaşım Koridoru/ Bio-Hendek Hattı

Kuş Tünekleri

Balık Pazarı

VAZİYET PLANI 1:500

Hasırcılar Caddesi

+ 3.00 Zindan Han

Keşif Rotası

+ 1.50

+ 4.60 Kuş Tünekleri

Kıb

le S

oka

le Ç

eşm

Yağmur Bahçesi

Kıb

Arındırılmış Dip Çamuru Toprağı Tepecikleri + 3.00

+ 1.50

Yeme-İçme Terasları

Ayazma Yağmur Suyu Keşif Parkı

+ 2.40

Mahkeme Sokak

+ 7.30

Kiosklar

Keşif Rotası

Eko-Dalgakıran + 1.60

+ 4.00

+ 1.50

Ayazma Yağmur Suyu Keşif Parkı

+ 3.40

Küçükpazar Kesit Hattı

+ 3.40

Keşif Rotası

çü

+ 2.50

esi

Sucul Habitat

Büyük Çukur Han

Ortak Habitat Alanı

+ 2.50

+ 3.40

+ 3.00

+ 2.50 TAÇ Vakfı Kızılhan Sokak

Ulaşım Koridoru/ Bio-Hendek Hattı

Eko-Dalgakıran

Rekreatif Peyzaj Alanı

+ 0.70 Eminönü Yolcu İskelesi ve Tahtakale Fab/Lab

Softa Hatip Camii

+ 5.70

Keşif Rotası

Çavuşpaşa Hanı

Kentsel Ekolojik Adım Taşları

İskele Toplanma Meydanı

Sur İzi Basamakları

Küçükpazar Kesit Hattı

Hasırcılar Caddesi

2 %

Bodrum Sokak

Köprü Altı Pasajı/ Kiosklar

Küçük Pazar Aktarma Meydanı

Amirlik ve Kiosklar

Eminönü Meydanı Toplanma ve Etkinlik Alanı Kızıl Han

+ 5.00

Eminönü Kesit Hattı

+ 4.50

+ 4.00

Kentsel Ara Geçiş

Meydan Nişleri ve Yeşil Adım Taşları

KENTSEL DOKU

Keşif Rotası

+ 3.20

+ 2.50

+ 2.00

+ 1.50

Bostan Hamamı Sokak

EKOLOJİK TAMPON BÖLGE

Abdülezelpaşa Caddesi/ Kadir Has Caddesi

Üsküplü Caddesi

+ 4.50

+ 6.80

+ 9.30

KENTSEL EKOLOJİK DOKU

+ 11.70

+ 14.30

Küçükpazar Kesit Hattı

Süleymaniye Camii ve İ.Ü. Botanik Bahçesi Kestirme Yokuşu + 22.00

Yüzer Platform Park Alanı

SU HABİTATI

EKOLOJİK KIYI DOKUSU

Mevcut Kıyı Kenar Çizgisi

Eski Güneş Sineması

+ 4.00

Eminönü Kesit Hattı

Perama Basamakları

KENTSEL ARA-DOKU

KENTSEL EKOLOJİK DOKU

+ 3.00

Kent Terası + 20.00

din Çıkmazı

Hoca Gıyased

Bisiklet Parkı ve Oturma Alanları

Hayriye Hanım

Kiosklar ve Yeme-İçme Terasları

+ 4.70

Sokak

Oyun Parkı

Geçirimli Yeşil Zemin

Trafo

Murat Efend

Rüstempaşa Camii

Arındırılmış Dip Çamuru Toprağı Tepecikleri

i Sokak

Bakı Noktası Panorama Park

Kü

Hasırcılar Caddesi

Küçük Çukur Han

KENTSEL EKOLOJİK KIYI ARA-DOKUSU

Mevcut Kıyı Kenar Çizgisi E

KENTSEL DOKU

EKOLOJİK TAMPON BÖLGE

Ayvansaray Caddesi

Cibali İstasyonu

Akçin Sokak

Mürselpaşa Caddesi

Şerbethane Kapısı

Bio-Hendek

Üretici Peyzaj Alanı 20 km/s

5 km/s

50 km/s

5 km/s

20 km/s

10 km/s

Derin Su Habitatı

Sucul Habitat

Kıyı Örtüsü

Eko-Koridor

Kentsel Yeşil Leke / Fener Mesire Alanı

Rüzgar Tulumu

Rekreatif Peyzaj Alanı

10 km/s

10 km/s 24 km/s

1 km/s

Geçirimli Yeşil Zemin 1 km/s

20 km/s

24 km/s Bitki Türleri : Yenilebilir türler/ Zehirli olmayan türler Özellikler : Aromatik Eko-Kurgu : Kentsel tarım

Bitki Türleri: Doğal Türler/C4,C3,CAM bitkileri/ Bitki Türleri: Yukarıdan dallanan türler/ Fitoremediasyon (Yeşil Arıtım) Özellikler: sağlayan sulak alan türleri Eko-Kurgu: Yüzey akış suyu filtrasyonu/ Eko-Kurgu: Hava kirliliği önleme/ Toprak filtrasyonu/ Gölge sağlama

kak

Bitki Türleri: Tuzluluğa ve uzun Bitki Türleri: dönem su taşkınına dayanıklı türler Özellikler: Eko-Kurgu: Fauna için habitat Eko-Kurgu: oluşturma/ Stabilizasyonu sağlama

Tuzluluğa dayanıklı ve sualtı florasını destekleyen türler/ Yosun çayırları Erozyon önleyici/ Karbon bağlayıcı Fauna için habitat oluşturma/ Sualtı filtrasyonu/ Dip çamurunun çekilmesiyle kaybolan sualtı habitatının onarımı/ Kıyısal çevrenin akış hızını azaltma ve çökelmesini arttırma

Kıyı Örtüsü

CİBALİ

Bitki Türleri: Tuzluluğa dayanıklı ve sualtı florasını destekleyen türler/ Yosun çayırları Özellikler: Erozyon önleyici/ Karbon bağlayıcı Eko-Kurgu: Fauna için habitat oluşturma/ Sualtı filtrasyonu/ Dip çamurunun çekilmesiyle kaybolan sualtı habitatının onarımı/ Kıyısal çevrenin akış hızını azaltma ve çökelmesini arttırma

KESİT 1:500

Bitki Türleri: Doğal Türler/ Kentsel kirleticilere dayanıklı türler/ CO2 emisyonu yüksek türler/ SO2 kirleticilerine dayanıklı türler Eko-Kurgu: Mekan oluşturma/ Hareketi yönlendirme/ Gürültü Kontrolü/ Gölge sağlama

Cadd

esi

Ulaşım Koridoru/ Bio-Hendek Hattı Ali Yazıcı Camii

+ 1.35 + 1.70

Trafo

Keşif Rotası

+ 0.80

desi

Üsküplü Çakır Ağa Camii

Yıldırım

+ 2.40

Elektrikli Araç Park/ Şarj İstasyonu (D.L.Ş. Müdürlüğü içindir.)

Geçirimli Yeşil Zemin

Eko-Koridor + 1.90 Kiosklar

okak mı S

+ 0.25

ama

+ 4.60

Geçirimli Yeşil Zemin

Rüzgar Tulumu

Kampüs Rıhtımı

Kentsel Yeşil Leke Fener Mesire Alanı

+ 1.00

Fener Kesit Hattı

Yüzer Platform Park Alanı

Keşif Rotası

Ulaşım Koridoru/ Bio-Hendek Hattı

me eş

u uş

si Y

Ç cı

+ 7.90

Kiosklar + 2.40

+ 1.90

Bost

an H

Kıyı Örtüsü

Yıldırım Caddes

KESİT 1:500

Deniz Liman Şube Müdürlüğü

Sucul Habitat

lü Cad

O ar

FENER

+ 0.55

Üsküp

rha

10 km/s

VAZİYET PLANI 1:500

Ulaşım Koridoru/ Bio-Hendek Hattı

5 km/s

Bitki Türleri: Doğal Türler/C4,C3,CAM bitkileri/ Yukarıdan dallanan türler/ Fitoremediasyon sağlayan sulak alan türleri Eko-Kurgu: Yüzey akış suyu filtrasyonu/ Hava kirliliği önleme/ Toprak filtrasyonu/ Gölge sağlama

VAZİYET PLANI 1:500

+ 0.25 ok

Bitki Türleri: Sedum türü/ Kuraklığa dayanıklı türler Özellikler: Düşük maliyetli bakım Eko-Kurgu: Geçirimli yüzey oluşturma

FENER

Keşif Rotası

S al

50 km/s

CİBALİ

Fener İskelesi

+ 5.00

50 km/s 5 km/s

Bitki Türleri: Tuzluluğa ve uzun Bitki Türleri: Doğal Türler/ Rüzgara dayanıklı türler/ dönem su taşkınına Mevsimsel karakteristik türler/ dayanıklı türler Tuzluluğa dayanıklı türler/ Kentsel kirleticilere dayanıklı türler Eko-Kurgu: Fauna için habitat Özellikler: Düşük maliyetli bakım oluşturma/ Stabilizasyonu Eko-Kurgu: Hava filtrasyonu/ Erozyon kontrolü/ sağlama İklim Kontrolü/ Gölge sağlama

Kadir Has Üniversitesi

+ 7.00

Bio-Hendek

Caddesi

Yaza

Bitki Türleri: Doğal Türler/ C4,C3,CAM bitkileri/ Tuzluluğa dayanıklı türler/ Bakım gerektirmeyen türler Eko-Kurgu: Rekreatif mekan oluşturma/ Gölge sağlama

l So ema

an K

r Orh

Sedum türü/ Kuraklığa dayanıklı türler Düşük maliyetli bakım Geçirimli yüzey oluşturma

Kentsel Ekolojik Adım Taşları

Ulaşım Koridoru/ Bio-Hendek

Mürselpaşa

5 km/s

Derin Su Habitatı

Kampüs Rıhtımı

Geçirimli Yeşil Zemin

Bio-Hendek

Sucul Habitat

Fener Kesit Hattı

1 km/s

Kıyı Örtüsü

Açık Kampüs

Ulaşım Koridoru

Haraçcı Bostanı

Fener Bilgi Evi

+ 5.00

+ 6.00

kak

Rekreatif Peyzaj Alanı + 1.20

ddesi

Yüzer Platform Park Alanı

Cibali İstasyonu

Kadir Has Üniversitesi

Fener Meydanı

Cibali Kesit Hattı

Ulaşım Koridoru/ Bio-Hendek Hattı

+ 5.65 + 5.15

+ 3.30 + 1.20

Keşif Rotası + 0.50

Derin Su Habitatı

Baki Dede Sokak

+ 1.20

Vodina Caddesi

Haraçcı Bostanı

kak

Fener Kireçhane So

Mürselpaşa

Üsküplü Ca

+ 6.00

Sucul Habitat

Caddesi

Açık Kampüs

Fener Kireçhane So

+ 7.00

Kentsel Ekolojik Adım Taşları

4 Akçin Sokak

Fener Şerbethane Kapısı Akçin Sokak

Fener Kesit Hattı

47169

İstanbul Senin Haliç Kıyıları Tasarım Yarışması 1. Bölge Doğa | Peyzaj Doğa, Yeryüzü, Dünya başka gezegenlerde yaşam mümkün olmadıkça insanın tek yaşam alanıdır (Sagan, 2017). İnsanın bunu idrak ederek yaşam alanlarını ve kent içinde doğayı tanıması, deneyimlemesi bilhassa kendini anlamasını sağlayacaktır. Kent içerisinde doğayı yaşatmak ve deneyimletmek için park ve bahçeler tabiki önemli unsurlardır fakat bundan çok daha önemli olan suyun, topoğrafyanın özümsenmesi, değer görmesidir. Haliç kıyıları projelendirilirken bu hassas peyzaj bileşenleri dikkate alınarak bir kurgu oluşturulmuştur. Dünya kentlerine bakıldığında en önemli ve güzel kentlerin bu özelliklerini bir suyun varlığına borçlu olduklarını görürüz. Bu çoğu zaman bir deniz veya bir akarsu iken bazen de bir göldür. İstanbul için ise Boğaz kuşkusuz kente karakterini kazandıran en önemli peyzaj unsurudur. Haliç, bu önemli peyzaj elemanın sakin ve huzurlu limanı, Boğaz suyunu besleyen önemli bir can suyu olmuştur. Müller-Weiner, 1998:

“O gün İstanbul’da poyraz çok sertti; Sarayburnu’nu dönüp Haliç’in güvenli sularına girebilmek marifet gerektiriyordu…” (1849). Kente ‘güvenli liman’ sıfatını kazandıran Haliç, topoğrafyası gereği Boğaz kanalına dökülmeden önce birçok akarsu kolu ile beslenmektedir. Kuzeybatıda Alibeyköy ve Kağıthane derelerinin tatlı su akışı ile güneydoğudan İstanbul Boğazı'nın tuzlu su akıntıları bunların başlıcalarıdır. Günümüzde ise bu derelerin varlığı Haliç’in temizliği için daha hayati önem taşımaktadır. Özellikle 1/20000 plan ölçeğinde yeşil sistemde bu derelerin Haliç ile bağlantısı analiz edilmiş ve çevreden bu derelerin beslenebilmesi için yağmursuyu ve toprak yönetimini kapsayan öneriler getirilmiştir. Haliç, literatürde geçen anlamını jeomorfolojik yapısından alıyor olsa da İstanbul için çevresindeki tarihi ve kültürel mirası ile bir bütün olarak anlam kazanmıştır. Ancak, Türkiye'nin sanayileşme döneminde başlayan su kirliliği Haliç'in zengin mirasını, çevresindeki yaşam alanlarını, içinde bulunduğu ekosistemi olumsuz etkilemiştir.

Su Koridoru 1: Tahtakale, Eminönü Meydanı + Galata Köprüsü

Tarihi Kapı: Balık Pazarı Kapısı (Porta Pramatis / Gate of Perama) İskele: Eminönü Yolcu İskelesi + Tahtakale Fab/Lab Kıyıya Erişim: Yayalaştırılmış Eminönü Meydanı

Su Koridoru 2: Uzun Çarşı Caddesi (Macros Embolos) Tarihi Kapı: Zindan Kapısı (Porta St. Johnnis Cornibus / Gate of St. John Cornibus) İskele: Yemiş Gezi İskelesi ve Balıkpazarı Kıyıya Erişim: Tramvay projesi yaya geçidi bio-hendek +

Eminönü Meydanı Haliç kıyı alanlarına ve karşı kıyıdan tarihi yarımadaya giriş noktası niteliğinde olan Eminönü Meydanı’nda taşıt trafiğinin altında yeraltına alınması ve meydanın kuzey ve güney kesimlerinin birleştirilmesi hedeflenmiştir. Yolun ve otobüs duraklarının yeraltına alınması ile birlikte Eminönü Meydanı’nın yayalaştırılması sağlanacaktır. Eminönü Meydanı’nda yer alan İETT otobüs depo durakları kaldırılıp; bekleme yapmayan, ring şeklinde çalışan otobüs hatları oluşturulması önerilmiştir.

Eminönü Yolcu İskelesi + Tahtakale Fab/Lab Mevcut durumda kıyıya paralel bir duvar niteliğinde olan yolcu iskelesi Haliç seferleri iskelesi ile de birleştirilerek, aynı anda 4 aracın yaklaşabileceği ve Perama basamaklarından Galata manzarasının kesilmediği, yüzer bir iskele yapısıyla çözümlendirilmiştir. Hemen arkasında bulunan ve geneksel olarak zanaat esnafı ile bilinen Tahtakale bölgesi ile de yakın ilişki halinde olan bu yüzer yapı üst katında bulundurduğu fab/lab ile bölgedeki zanaatı destekleyecek şekilde eğitim, tasarım ve teknoloji ile birleştirilmesi, usta-çırak ilişkisinin yeni nesil teknoloji üzerinden sürdürülmelisi için bu işlek bir geçiş noktasında karşılaşma ve paylaşım birimi olarak önerilmiştir.

Yüzer Platform Bitki Grubu : Eichornia crassipes(Su sümbülü), Pistia stratiotes (Su marulu), Ranunculus aquatilis(Su düğün çiçeği)

Güneş Panelleri Hücre Yapılı

Dijital Etkileşim Katmanı

Güneş Panelleri

Cephede Kentsel Veri Sirkülasyonu

Projeksiyon

Hücre Yapılı

Dijital Etkileşim Katmanı Cephede Kentsel Veri Sirkülasyonu

Sirkeci Sahil Aksı Sarayburnu-Eminönü Meydanı arası sahil yolunun yeraltına alınıp, Eminönü meydanı – Sirkeci - Sarayburnu arasındaki rıhtımın yeşil sistemin sürekliliğini sağlayan adım taşları ile desteklenerek yaya ulaşımını ön plana çıkaran bir kurgu öngörülmüştür. Bakınız: Ulaşım etaplama diyagramı. Sirkeci İskeleler Eminönündeki mevcut iskelelerin önlerindeki yüzer dubaların proje kapsamında kıyı parkında önerilen eko-iskele sistemi ile değiştirilmesi önerilmektedir. Eko-iskele sistem dip çamuru çekilmesi ile kaybolan şu florasını tekrar canlandıracak ve karbon bağlayıcı su bitkileri ile deniz trafiği kaynaklı su kirliliğini azaltma işlevi görecektir.

3 Kanopi Kontrol 1. Kişisel Multimedya Araç 2. Bilgisayar 3. Rack Kabini 4. Hava Kanallı Çift Cam 5. Çelik Hasır & LED Panel

Tahtakale Fab/Lab Galeri Boşluğu

Eminönü Yolcu İskelesi

Pivot Cam Cephe

Turnike & Bekleme Alanı

1 Sualtı Florasını Destekleyen Yüzer Platform Bitkileri

Kentsel Veri Sirkülasyonu

A. Eminönü Yolcu İskelesi & Tahtakale Fab/Lab 1:200

Galata Köprüsü Günlük kent yaşamındaki yeri, barındırdığı programları, çok çeşitli kullanıcıları, Boğaz ve Haliç arasındaki özgün coğrafik konumu, İstanbul’un her yönüne doğru sunduğu manzaralar ve tarihsel işlevi ile Galata Köprüsü eşsiz nitelikte bir kentsel altyapı mirasıdır. İlk kullanıma açılışından bu yana yoğun yaya ilgi ve trafiği ile beslenen köprünün motorlu araç trafiğine kapatılarak, köprü üzerindeki yaya deneyiminin zenginleştirilmesi ve araç trafiğinin Eminönü kavşağında yarattığı yaya erişim sorunlarının giderilmesi amaçlanmaktadır.

47169

İstanbul Senin Haliç Kıyıları Tasarım Yarışması 1. Bölge Su Yönetimi Planı Haliç çevresinde bulunan cadde ve sokak yüzey akış sularının, önerilen bioswale kanallarında kimyasallardan arındırılarak Haliç'e verilmesi önerilmiştir. Böylelikle hem yağmur suyunun yüzey akışıyla kaybı önlenecek hem de Haliç temiz su kaynaklarıyla beslenerek tatlı- tuzlu su karakterini koruyacaktır. Alibey ve Kağıthane Derelerinin senelik toplam debilerinin (3x105 m3/sene) eski yıllardaki günlük toplam debiye (3x105 m3/gün) eşit oluşu ve girdilerin ıslah çalışmalarıyla hayli azalması Haliç’e giren tatlı su miktarını oldukça düşürmüştür (Müftüoğlu, 2008, sf.3). Bu sebeple derelerin fitodegrasyon metodu ile filtrelenen yağmur sularıyla beslenmesi önerilmiştir. Dere yataklarını besleyebilecek kentsel su koridorlarındaki yüzey suyu akışının geçirimliliği su debisini doğrudan etkileyecektir. Aynın zamanda yüzey akış suyunun yoğun olduğu noktalarda fitoremediasyon metodu ile filtrelenen su depolanarak kamuya açık alanlarda veya sulama sistemlerinde yeniden kullanılabilecektir. Haliç su hattı boyunca kıyı kullanımlarını içeren öneriler ile habitat alanının iyileştirilmesi planlanmaktadır. Haliç deniz akıntısının kıyı ile direk karıştığı noktalardan birinde konumlanan mevcut dalgakıran, Eko-Dalgakıran’a dönüştürülecek, Haliç kıyısı habitatı için yaşam alanı sağlanacaktır. Eko-Dalgakıranlar su altında canlı türlerinin barınması ve belenmesi için gerekli habitatı

oluştururken su üzerinde de birçok kuş türünün dinlenmesi için ortam oluşturacaktır. 1/1000 ölçekli imar planlarına göre, jeolojik nedenlerle özel önlem gerektiren alanlar, kıyı erozyonuna karşı, kaya örtüsü ve bitki dokusunun birlikte çalıştığı bir sistem ile onarılması önerilmiştir. Aynı zamanda, Haliç deniz akıntısına göre, kıyı çizgisinin su ile direk karşılaştığı noktalarda, güçlü ve yoğun stabilizasyon gerekmektedir ve bu stabilizasyon için yoğun kaya örtüsü kullanılmıştır. Bununla birlikte, Haliç deniz akıntısına karşı, korunaklı bölgede kalan koylarda plaj / sahil kullanımına izin veren doğal kıyı çizgisi oluşturulmuştur. Kentsel dokunun oldukça yoğun olduğu mobilite alanlarında ise, kıyı kenar çizgisi keskin tutularak kamusal alanın su ile direk teması sağlanmıştır. Ayrıca Haliç’in sahip olduğu su hareketliğinden de yararlanarak çağdaş enerji üretim metotları önerilmiştir. Haliç'e üst ve alt katmanlardan içeri giren su daha yüksek bir debiyle ikisinin arasından Boğaz’a doğru çıkar. Saniyede yaklaşık 500m3’lük bir debiyle su giriş çıkış yapmaktadır. Haliç’in daraldığı alanda da akıntı hızı da artarak 15cm/s ye kadar ulaşır (Müftüoğlu, 2008,sf.143) . Böylelikle Haliç'in girişinde Sarayburnu ve Galata Köprüsü alanları enerji üretimi potansiyeli taşır. Bu alanlarda köprüye entegre enerji noktaları önerilmiştir.

Su Koridoru 4: Hoca Gıyasettin Çıkmazı + Küçük Pazar Caddesi Tarihi Kapı: Ayazma Kapısı İskele: Ayazma Yağmur Suyu Keşif Parkı İskelesi Kıyıya Erişim: Tramvay projesi yaya geçidi bio-hendek +

Su Koridoru 5: Atatürk Bulvarı Tarihi Kapı: Unkapanı Kapısı (Porta Platea / Platea Gate) İskele: Unkapanı Kıyıya Erişim: Unkapanı Kavşağı bio-hendek +

Su Koridoru 3: Ordi. Prof. Dr. Cemil Birsel Caddesi

Tarihi Kapı: Odun Kapısı (Porta Drungarius Viglae / Gate of Drungaries) İskele: İTO Üni. Açık kampüs rıhtımı Kıyıya Erişim: Tramvay projesi yaya geçidi bio-hendek +

Odunkapı Etkinlik Amfisi ve Limanı Kıyının koylaştığı ve Galata manzarasına hakim bu program bölgesi, koyun doğal formundan faydalanarak farklı performans etkinlikleri için amfi çayırı olarak tasarlanmıştır. Etkinlik olmayan zamanlarda ise Galata manzarası ile kent içinde yeşil bir dinlenme alanıdır.

Un Değirmeni Yeme-İçme Alanı Unkapanı Un Değirmeni, Bizans Dönemi'nden 1970'lere kadar endüstriyel faaliyetlerini sürdürürken Osmanlı Döneminde imaret(aşevi) olarak faaliyet göstermiştir.Günümüzde ise un değirmeni yapısının müzeye dönüştürülmesi ve Haliç kıyısında yer alan müzeye ait yeme-içme alanından sağlanacak ekonomik döngü ile bu kültürel miras kente yeniden kazandırılacaktır.

Bağlama Noktalarının Kaldırılması – Devirli Gezi Seferleri Eminönü-Unkapanı arasında bulunan ve kıyıyı bloke eden deniz aracı bağlama noktalarının kaldırılması, fakat buradaki ekonomimim hala alanın bir parçası olarak devam etmesi amacıyla, bağlama noktaları yerine, kıyı şeridi boyunca turistik koridorlar ucunda farklı Gezi Turu İskeleleri yerleştirilmiştir. Bu iskelelerde saatlerle kontrollü devirli gezi seferleri yapılması ve alanda araç beklemesinin önene geçilmesi hedeflenmiştir.

Balıkpazarı Bölgesi Anıtsal binaların korunduğu fakat çevresinde yer alan sivil ve ticari yapıların yıkıldığı Balıkpazarı bölgesi, Bizans döneminden 1970’lere kadar İstanbul’un gıda deposu görevini üstlenmiştir. Etrafı temizlenmiş anıtlar, çevresinden ve bağlamından koparılarak eski anlamlarını yitirmişlerdir. Haliç kıyı parkı ve Eminönü Meydanı arasında bir geçiş bölgesi niteliğinde olan alan, yapıların mekansal bağlamı konusunda ipuçları vermek üzere eski yapıadası izlerini takip ederek bir park alanı oluşturmuştur. Eminönü meydanında kıyıyı bloke eden balıkçıların burada eski konumlarına yakın bir bölgede tasarlanan Balıkpazarında toplanması planlanmıştır.

Eko-dalgakıran #suyayürü #suylaöğren

Dijital Etkileşim Katmanı

Unkapanı Düzlüğü Bizans ve Osmanlı döneminde büyük malların yükleme ve boşaltımlarının yapıldığı Unkapanı Limanı Düzlüğü (Platea), farklı programlara ev sahipliği yapabilecek esnek kullanımlı bir etkinlik çayırı olarak kıyının program yoğunlunu da dengeleyecek esnek kullanımlı bir çayır olarak tasarlanmıştır. (Örneğin, İMÇ Expo Alanı, spor turnuvaları, vb) DHM Şantiye Alanı Çıkarılan mevcut dip çamurunda tespit edilen ağır metaller, fitostabilizasyon metodu ile toprak arındırma parkında kısa vade planı olarak kirleticilerinden uzaklaştırılacaktır ve hasat edilen toprak yeniden kullanılabilecektir.

Kuş Tünekleri

Yüzer Drone Yüzey Temizleme Aracı

#suyukeşfet

Bitki Grubu : Alisma lanceolatum Festuca ovina Miscanthus sinensis

Stabilize Kaya Örtüsü

B. Eko-Dalgakıran

Eko-Dalgakıran Haliç deniz akıntısının kıyı ile direkt karıştığı noktalardan birinde konumlanan mevcut dalgakıran, Eko-Dalgakıran’a dönüştürülecek, Haliç kıyısı habitatı için yaşam alanı sağlanacaktır. Eko-Dalgakıranlar su altında canlı türlerinin barınması ve beslenmesi için gerekli habitatı oluştururken su üzerinde de birçok kuş türünün dinlenmesi için ortam oluşturacaktır.

1:200

47169

ßVWDQEXO 6HQLQ +DOL¢ .à\àODUà 7DVDUàP <DUàĂPDVà 1. Bölge +DOL¢ 'LS DPXUX 7HPL]OHPH <±QWHP QHULOHUL +DOL¢ L EHVOH\HQ $OLEH\N±\ YH .DÔàWKDQH GHUHOHUL EDĂWD ROPDN ·]HUH GHUHOHUGH PH\GDQD JHOHQ HUR]\RQ +DOL¢ WHNL GLS ¢DPXUXQXQ DVàO VHEHELQL ROXĂWXUPDNWDGàU 'HUH \DWDNODUàQàQ ¢HYUHVLQGH VDQD\L \DSàODUàQàQ ROXĂPDVà\OD ELUOLNWH ELWNL ±UW·V· WDKULEDWD XÔUDPàĂ YH DODQODU ¢àSODNODĂPàĂWàU 0HYFXW ELWNLVHO ±UW·Q·Q RQDUàODUDN HNRVLVWHPH ND]DQGàUàOPDVà\OD HUR]\RQ ±QOHQHFHNWLU (UR]\RQGDQ ND\QDNOà JHOHQ PDO]HPHOHULQ +DOL¢ H GROPDVà GD HQJHOOHQPLĂ RODFDNWàU %±\OHOLNOH X]XQ YDGHGH $OLEH\N±\ +DY]DVà YH .DÔàWKDQH GHUHOHULQLQ HNRVLVWHP RQDUàPà\OD E·W·QO·Ô· VDÔODQGàÔàQGD +DOL¢ WH PH\GDQD JHOHQ GLS ¢DPXUX WHPHOLQGHQ ¢±]·OP·Ă RODFDNWàU +DOL¢ GLS ¢DPXUX LOH LOJLOL \DSàODQ ¢DOàĂPDODUGD ¢DPXU L¢HULVLQGH .DGPLQ\XP &G .URP &U %DNàU &X .XUĂXQ 3E LQNR =Q JLEL DÔàU PHWDOOHULQ EXOXQGXÔX WHVSLW HGLOPLĂWLU %X DQDOL]OHU WDEDQ ¢DPXUXQGD DÔàU PHWDO NRQVDQWUDV\RQXQXQ VDQD\LOHĂPH LOH ELUOLNWH Kà]OD DUWWàÔàQà J±VWHUPHNWHGLU (URÔOX *±U·OHQ EX DÔàU PHWDOOHULQ ǓWRVWDELOL]DV\RQ PHWRGX LOH ¢DPXUGDQ X]DNODĂWàUàOPDVà ±QHULOPLĂWLU .àVD YDGHGH ¢àNDUàODQ PHYFXW GLS ¢DPXUXQXQ NLUOHWLFLOHULQGHQ X]DNODĂWàUàODUDN \HQLGHQ NXOODQàPà VDÔODQDELOHFHNWLU

GRÔDO V·NVHV\RQD EàUDNàOPDVà\OD \HQLGHQ ND]DQGàUàODFDNWàU .HQW WRSUDÔà DÔàU \D\D WUDǓÔL HWNLVL\OH VàNàĂàU %X GXUXP WRSUDNWD EXOXQDQ KDYD YH VX RUDQàQà D]DOWPDNWDGàU $ÔD¢ODUàQ NHQW RUWDPàQGD JHOLĂLPLQL VDÔODPDN L¢LQ RUPDQ WRSUDÔàQàQ VDKLS ROGXÔX GHÔHUOHUH \DNàQ GHÔHUOHU JHUHNPHNWHGLU %XQXQOD ELUOLNWH WRSUDÔàQ VX YH GUHQDM NRĂXOODUà GD ±QHP ND]DQàU .HQWVHO \HĂLO VLVWHPGH ±QHULOHQ DÔD¢ODQGàUPD VX \±QHWLPL LOH ELUOLNWH E·W·QF·O ELU VLVWHP ROXĂWXUXU .à\à EDQGàQGD \DSàODQ L\LOHĂWLUPH PHYFXW GROJX DODQODUàQ HUR]\RQ GHSUHP YH VàYàODĂPD ULVNOHULQH NDUĂà GD\DQàNOàOàÔàQà DUWWàUDFDNWàU 'LS ¢DPXUXQX WHPL]OHPHN DPDFà\OD ·UHWLOHQ ¢DÔGDĂ YH LOHULFL HQHUML ·UHWLP PHWRWODUàQGDQ ELULVL GH +DOL¢ VX\XQXQ KDUHNHWL ·]HULQH NXUJXODQPàĂWàU %RÔD]ƦGDQ JLUHQ LNL WDEDNDOà VX\XQ +DOL¢ƦLQ NDUDNWHULVWLN VàFDNOàN WX]OXOXN YH RNVLMHQ L¢HULÔLQL VDÔODGàÔàQà IDNDW \·]H\GHNL PHWUHOLN NàVPàQàQ HQG·VWUL\HO YH HYVHO DWàNODUà WDĂà\DQ \·]H\ GHĂDUMODUà QHGHQL\OH ±QHPOL ±O¢·GH NLUOHQGLÔLQL J±VWHUPHNWHGLU 0·IW·RÔOX VI 6X \·]H\LQGH GXUDELOHQ YH Nà\àGD NRQXPODQGàUàODFDN RODQ ƥ\·]HU GURQH ODU LOH \·]H\GHNL EX WRUWXODUàQ WHPL]OHQPHVL ±QHULOPLĂWLU

$OLEH\N±\ KDY]DVàQGD WDĂ RFDNODUàQàQ QHGHQ ROGXÔX WDKULS RUPDQ GRNXVXQD RUPDQ WRSUDÔà GHÔHUOHUL DODQàQ

6X .RULGRUX āHUHǓ\H 6N ƣ .DUDVDUàNOà 6N ƣ .DUDGHQL] &DG

6X .RULGRUX &LEDOL =H\UHN

7DULKL .DSà &LEDOL .DSàVà *DWH RI (LV 3HJDV

ßVNHOH &LEDOL ßVNHOHVL &LEDNL .DGLU +DV $¢àN .DPS·V 5àKWàPà .à\à\D (ULĂLP 7UDPYD\ LVWDV\RQX \D\D JH¢LGL

6X .RULGRUX +DOL¢ &DG ƣ $\DNDSà &DG

7DULKL .DSà $\D .DSà 3RUWD GLYDH 7KHRGRVLD *DWH RI 6W 7KHRGRVLD

ßVNHOH ß%% 6RV\DO 7HVLV $\DNDSà 6HPW .·W·SKDQHVL .à\à\D (ULĂLP 7UDPYD\ SURMHVL \D\D JH¢LGL ELR KHQGHN

ßVNHOH .·¢·N 0XVWDID 3DĂD <·]HU (WNLQOLN ßVNHOHVL .à\à\D (ULĂLP 7UDPYD\ SURMHVL \D\D JH¢LGL

.·¢·N 0XVWDID 3DĂD ßVNHOHVL .·¢·N 0XVWDID 3DĂD 0DKDOOHVL J·Q·P·]GH FDQOàOàÔàQà NRUX\DQ \HUHO KDONàQ LNDPHW HWWLÔL ELU PDKDOOHGLU ß¢ NHVLPLQGH D¢àN NDPXVDO PHNDQODUàQ NàVàWOàOàÔà LOH GRÔDQ LKWL\D¢ Nà\à NHVLPLQGHNL .·¢·N 0XVWDID 3DĂD ßVNHOHVL QH \DQDĂDFDN RODQ IDUNOà NDPXVDO SURJUDPODU LOH GRQDWàOPàĂ \·]HU SODWIRUPODU LOH NDUĂàODQDFDNWàU UQHÔLQ NXUXODQ 3HUĂHPEH 3D]DUà QàQ \·]HU SODWIRUPODU ·]HULQGH GHYDP HWWLULOPHVL\OH \HUHO KDONàQ VX LOH RODQ HWNLOHĂLPL DUWWàUàODFDNWàU

$¢àN .DPS·V 3URMH DODQà NDSVDPàQGD YH \DNàQ ¢HYUHVLQGH RODQ ßVWDQEXO 7LFDUHW QLYHUVLWHVL YH .DGLU +DV QLYHUVLWHVL D¢àN NDPS·V DODQODUà RODUDN NXUJXODQDUDN DNDGHPLN SURJUDPODU LOH UHNUHDWLI SURJUDPODUàQ HWNLOHĂLPL KHGHǔHQPLĂWLU $¢àN VàQàI DPǓ SRGODUà D¢àN SRG\XP YH NDPS·V UàKWàPODUà EX LĂOHYOHU DUDVàQGDGàU &LEDOL 6X U·QOHUL .RRSHUDWLǓ +DOL¢ 6X $UDĂWàUPDODUà %LULPL 0HYFXW GXUXPGD J·YHQOLN ¢LWL LOH Nà\à ĂHULGLQL EORNH HGHQ 6X ·U·QOHUL NRRSHUDWLǓ EDÔODPD DODQà L¢LQ NDPXVDO Nà\à HULĂLPLQL HQJHOOHPH\HQ IDNDW J·YHQOLN VRUXQXQD GD ¢±]·P JHWLUHQ EDÔODPD NROXQD NRQWUROO· JLULĂLQ ROGXÔX ELU LVNHOH ±QHULVL JHWLULOPLĂWLU <HQLOHQHQ RǓV \DSàVà LVH NDPX NXOODQàPà YH ELOJLHQGLUPHVL L¢LQ D¢àN +DOL¢ 6X DUDĂWàUPDODUà %LULPL LOH ELUOLNWH WDVDUODQPàĂWàU %X ELULP +DOL¢ LQ DNàQWà GDOJD VHGLPDQ EHVL ]LQFLUL JLEL YHULOHULQLQ +DOL¢ VX ND\QDNODUàQàQ GHWD\Oà ¢DOàĂPDVà YH NLUOHQPHVLQLQ ±QOHQPHVL L¢LQ ¢DOàĂPDODU \DSPDNOD ELUOLNWH +DOL¢ WH EDOàN¢àOàÔàQ JHOLĂWLULOPHVL YH EX NRQXGD WHVLVOH RUWDN ¢DOàĂPD \DSàOPDVà ·]HUH ±QHULOPLĂWLU

5·]JDU 7XOXPX .à\à UW·V· &DUH[ SHQGXOD -XQFXV PDULWXPXV

$\GàQODWPD (OHPDQà

<·]HU 3ODWIRUP %LWNL *UXEX (LFKRUQLD FUDVVLSHV 6X V·PE·O· 3LVWLD VWUDWLRWHV 6X PDUXOX 5DQXQFXOXV DTXDWLOLV 6X G·Ô·Q ¢L¢HÔL

$\GàQODWPD (OHPDQà

'HQL] /LPDQ āXEH 0·G·UO·Ô· $ÔD¢ JUXEX

'LMLWDO (WNLOHĂLP .DWPDQà .HQWVHO 9HUL 6LUN·ODV\RQX

<·]HU 0RELO 3ODWIRUP

*·QHĂ 3DQHOOHUL *±OJH (OHPDQà +·FUH <DSàOà

'LMLWDO (WNLOHĂLP .DWPDQà .HQWVHO 9HUL 6LUN·ODV\RQX

.HĂLI 5RWDVà

<·]HU 3ODWIRUP

%LVLNOHW YH .RĂX +DWWà VX\ODKDUHNHW

ßVNHOH VX\DEDN VX\D\·U·

.RUXPD 'XYDUà .à\à UW·V·

.DUPD 6SRU 6DKDVà VX\ODVSRU .HQWVHO 9HUL 6LUN·ODV\RQX

6WDELOL]H .D\D UW·V·

$\GàQODWPD (OHPDQà

.à\à UW·V· Carex pendula Juncus maritumus

Kiosk

.RUXPD 'XYDUà

Stabilize .D\D UW·V·

Cedrus deodora, Cercis siliquastrum, Prunus avium, Tilia tomentosa

.HĂLI 5RWDVà

*·QHĂ 3DQHOOHUL

Kiosk

#sudanye

Kiosk *·QHĂ 3DQHOOHUL

#sudanye

.à\à UW·V·

0HVLUH $ODQà

<·]HU GURQH VDUM ERĂDOWàP LVNHOHOHUL <·]HU GURQHODUàQ WRSODGàÔà DWàN YH WRUWXODU Nà\à SDUNàQGDNL GURQH ĂDUM LVNHOHOHULQGH ERĂDOWàODUDN EX V·UHFLQ IDUNàQGDOàÔà YH +DOL¢ƦLQ VX\XQX VDKLSOHQPH\L DUWWàUDFDN ELU DUD¢ ROPDVà KHGHǔHQPHNWHGLU $\UàFD VX \·]HU NRQXPGD LNHQ VX\D LOLĂNLQ ±O¢·P \DSDELOHQ EX DUD¢ODU .·¢·N 0XVWDID 3DĂD 6X $UDĂWàUPDODUà %LULPL YH GLJLWDO X\JXODPD YHUL WDEDQà L¢LQ ELOJL WRSOD\àFà QLWHOLNWHGLU

ß%% 6RV\DO 7HVLV $\DNDSà 6HPW .·W·SKDQHVL 0HYFXW GXUXPGD \RÔXQ RODUDN NXOODQàODQ VRV\DO WHVLV \DSàVà Nà\à ĂHULGL YH VX LOH LOLĂNLVL NRSXN L¢ NHVLPGHNL VHPW LOH GH LOLĂNLVL] ELU \DSà\D VDKLSWLU ßVNHOH NXUJXODUà NDSVDPàQGD WHNUDU HOH DOàQDQ \DSà DODQGD NRULGRUODUGDQ JHOHQ DNVàQ VX\D WHPDV HWWLÔL LVNHOH HNVHQL ·]HULQGH WDVDUODQPàĂ YH ]HPLQ NRWX VRV\DO WHVLVLQ R\XQ SDUNà RODUDN NXOODQàODFDN VHPW N·W·SKDQHVL ELULPL LOH NXOODQàP ¢HĂLWOLOLÔL GHVWHNOHQPLĂWLU

%LVLNOHW 3DUNà āDUM ßVWDV\RQX

6XDOWà )ORUDVàQà 'HVWHNOH\HQ <·]HU 3ODWIRUP %LWNLOHUL %LR KHQGHN DOà *UXEX (XU\RSV SHFWLQDWXV Juncus effusus Gaura lindheimerii

$ÔD¢ *UXEX 3ODWDQXV DFHULIROLD Cupressus serpemvirens Acer platanoides

$ÔD¢ *UXEX )DJXV V\OYDWLFD DOà JUXEX (ULFD FDUQHD )XQGDOàN Acer saccharinum &DOLFRWRPH YLOORVD .H¢LERÔDQ Ulmus americana Sarcopoterium spinosum(Abdestbozan)

7UDPYD\ +DWWà %LWNL *UXEX 6HGXP VS

<HU±UW·F· & & &$0 W·UOHUL

& *H¢LULPOL <HĂLO =HPLQ

' .DPS·V 5àKWàPà

( (NR .RULGRU 5·]JDU 7XOXPX

) .HQWVHO <HĂLO /HNH )HQHU 0HVLU $ODQà

47169

İstanbul Senin Haliç Kıyıları Tasarım Yarışması 1. Bölge Yeşil Sistem Haliç kıyıları, üst ölçekte, İstanbul’un belirlenen 7 Önemli Bitki Alanı’ndan (ÖBA) ikisi olan Kuzey Boğaziçi ve Batı İstanbul Meraları’na yakınlık göstermektedir. Kentleşme ve mega projelerin etkisi altında olan bu bölgede hassas türlerin varlığı söz konusudur. İstanbul’un kuzey orman lekelerinde yer alan doğal türlerin kent ağaçlandırmasında da kullanılması önerilmiştir. Bunlar başta meşe türleri olmak üzere çoğunlukla kayın, ıhlamur, gürgen, dişbudak, kestane, karaağaç ve akçaağaç türleridir. Boğaz ve Haliç kıyılarında ise yoğunlukla makilik hakimdir. Yani pembe beyaz çiçekli ladenler, keçiboğan, abdestbozan, katırtırnağı, kocayemiş, funda çalıları gibi türler doğal olarak yetişir. Haliç ve çevresindeki kent içi yeşil alanların yetersizlik durumu ve sistematik olarak birbiriyle ilişkilenmemesi, önemli bağlantı yollarının sahip olduğu yoğun araç trafiği, hava ve yaşam kalitesini doğrudan etkilemektedir. Kent içi karbon salınımını en aza indirmek hava kirliliği için kritik iken, kent yüzeyine düşen yağmur sularının geçirimli yeşil alanlar ile buluşması Haliç'in temiz su kaynakları ile beslenmesi açısından büyük

önem taşımaktadır. Proje alanında yeşil alan ve geçirimli toprak alanların arttırılması ile CO2 emiliminin arttırılması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda 11.2 km2 olan mevcut yeşil alanın 16.4 km2 alana çıkarılmıştır. Ayrıca tramvay hattı zemini de yeşil alan olarak değerlendirilmiştir. Alanda yer alan birçok tarihi yapı bakımsızlıktan ve ilgisizlikten harabe haline dönmüştür. Özellikle eski sur duvarları üzerinde ve çevresinde yer alan istilacı bitki türlerinin bu önemli yapıların yakınlarında bulundurulmaması önerilmiştir. 1/20000 planda da belirtildiği şekilde Leylek ve Küçük akbaba kuş türlerinin göç yolları Haliç'in çevresinden geçmektedir. Aynı zamanda alanda 35 kuş türü gözlemlenmiştir. Bu nedenle Haliç tüm kullanıcılarına ve doğaya cevap verecek şekilde ele alınmıştır. Özellikle göç eden kuşların ekstrem hava koşullarında ihtiyaç duyacağı korunaklı alanlar önerilmiştir. Ayrıca önerilen eko-dalgakıranlar, kuşlar için dinlenme ve barınma alanları olarak da düşünülmüştür. Kuş türlerine ek olarak, Haliç karakteristik deniz akıntısı nedeniyle birçok balık çeşidine ev sahipliği yapmaktadır. Haliç kıyıları boyunca farklı türlerin hareketini gözlemlemek mümkündür.

Su Koridoru 9: Camcı Çeşme Yokuşu

Tarihi Kapı: Fener Kapısı (Porta del Pharo / Gate of Phanarion) İskele: Fener İskelesi + Fener Su Sporları Rıhtımı Kıyıya Erişim: Tramvay İstasyonu yaya geçidi + Tramvay projesi yaya geçidi bio-hendek: +

Su Koridoru 10: Akçin Sk. – Sancaktar Yokuşu Tarihi Kapı: Şerbethane Kapısı İskele: Bakı noktası ve Balık tutma iskelesi

Haliç'in temiz su ile beslenmesi - Dinamik Liman Çayırı Haliç çevresinde bulunan cadde ve sokak yüzey akış suları, önerilen bio-hendek kanallarında kimyasallardan arındırılarak Haliç'e verilecektir. Böylelikle Haliç temiz su kaynaklarıyla beslenerek tatlı- tuzlu su karakterini koruyacaktır. Kuş Tünekleri Filtrelenmiş suyun Haliç'e verileceği noktalarda kuşlar için tüneme alanlarıyla dinlenme ve barınma imkanı oluşturulmuştur.

Yüzer aktiviteler

Yüzer Aktiviteler

Farklı kümelenmeler

Birinci bölge proje alanı, Unkapanı Kavşağı - Fener bölgesi arasında, Haliç kıyılarının en darlaştığı şeritlerin başında gelmektedir. Bu bölgedeki sınırlı açık alanın yanısıra, iç kesimdeki yoğun yapılaşmış dokudaki semtlerde de mahallelerin ihtiyaçlarına yönelik kamusal açık alan eksikliği bulunmaktadır.

Su arıtma sistemi

Etkinlikler

Ölçüm & gözlem

Ana kurgusunu Haliç’in suyla kurduğu ilişkiyi dönüştürerek canlandırmak üzerine kuran proje, kıyıdaki liman alanlarında park etme noktalarında konumlanabilecek 5 farklı yüzer platform önererek, kıyı şeridinde alan kısıtı sebebiyle yerleşmesi mümkün olmayan spor sahaları, büyük etkinlik alanları gibi programları su üzerinde hareket ederek konum değiştiren ve semtler arasında paylaşım ve etkileşimi pekiştiren araçlar olarak önermektedir. Değişen ihtiyaçlar ve geçici etkinliklere göre güncellenebilecek/uyarlanabilecek bu yüzer platformlar, suyun hareketliliği ve programların hareketliliği ile hem 1. Bölge iskeleri ve semtleri arasında bağ hem de Haliç’in diğer proje bölgeleri arasında iletişim yaratma potansiyeline sahiptir. İskele altı kısımda önerilen su temizleyen ve Haliç sualtı ekosistemini onarmaya yardımcı su altı bitkilendirme sistemi bu yüzer platformların altında da mevcuttur.

yaz kullanımı deniz hamamı / yüzer havuz / su sporları

kış kullanımı yüzer balık tutma platformu / su sporları güvertesi

pazar/sergi

sahne/ekran

Dip çamuru arındırma/nakil dubası #suylaüret #suyukoru

Karma spor sahası #suylaspor

Deniz Hamamı/Balıkçı Güvertesi #suyadokun #sudanye #suylaspor

Çoklu etkinlik platformu #suylayaşa

Mevcut yüzer nakil dubanın toprak arındırıcı bitkilendirme ve yenilenebilir enerji üreten güneş panelleri ile donatılmış halidir.

Özellikle Kadir Has ve İstanbul Ticaret Üniversiteleri açık kampüs iskeleleri ile yakın çevredeki semtlerin paylaşımlı kullanımı için önemli bir kamusal platformdur.

Önerilen Haliç su ekosistem onarım çözümleri ile yaz ve kış mevsimlerinde farklı rekreatif amaçlarla kullanılabilecek ve suyla etkileşim çeşitliliğni arttıracak bir güvertedir.

Konser, panayır, pazar, sinema, vb. gibi programlara uyarlanabilecek çok amaçlı etkinlik platformudur.

yaz kullanımı deniz hamamı / yüzer havuz / su sporları

kış kullanımı yüzer balık tutma platformu / su sporları güvertesi

Yüzer Ar-Ge podları #suyukeşfet #suylaöğren #suyabak Yenilenen Küçük Mustafa Paşa Su Ürünleri Kooperatif yapısı ile birlikte önerilen Haliç Su Araştırmaları Birimi için akıntı, dalga, sediman, besi zinciri gibi verilerin ölçüm ve gözleminin kentlinin da dahil olduğu bir süreçte yapılabileceği araştırma platformu ile özellikle açık kampüs kurgusunu su üzerine taşımayı amaçlayan yüzer amfi.