57169
ZAMANIN KIYISINDA Theodosius Limanı ve çevresi arkeolojik alanı Istanbul’un bugüne kadar keşfedilmiş en önemli tarihi buluntularını barındıran bir yer olması itibariyle şehrin sadece kendi tarihine değil aynı zamanda insanlık tarihine ışık tutan özelliğiyle en değerli noktalardan birini oluşturmaktadır. Yerli ve yabancı ziyaretçilere, bölgede sürüdürülecek arkeolojik çalışmalara hizmet edebilecek şekilde düzenlenmesi temelinde şehrin geleceği için büyük bir kazanım oluşturmaktadır. Geçmişten günümüze bir ticaret alanı olmakla birlikte, yakın dönemde önemli araç ve toplu ulaşım ağlarının keşiştiği bir alan olması itibariyle yaya yoğunluğunun da yüksek olduğu bir bölgedir. Üst yapı yıllar içerisinde değişime uğramış ve planlı bir gelişimden ziyade günün koşullarına göre şekillendirilmeye çalışılmıştır. Langa bostanları gibi Istanbul’un tarihi geçmişe sahip üretim alanları yerini Tır parkı ve ilişkili ticari yapılara bırakmış, toplu ulaşımın da yerini almasıyla bu karakterini gündelik hayatta yitirmeye yüz tutmuştur. Projenin ana hedefi geçmişten gelen ve gün yüzüne çıkartılmış olan bu değerleri farkedilir kılabilmek, yaya ve trafik akışını yeniden ele alarak odak alanı ve etkileşim alanları ve yakın çevre ile tarihi yarımada arasındaki ilişkileri gözden geçirerek zamana yayılı öneriler sunmaktır. Bu önerilerin kapsamı gündelik kullanım biçimlerinden, yakın gelecekteki dönüşümüne ışık tutabilecek ve proje alanını bulunduğu bağlam ile ilişkilendirerek değerini ortaya çıkaracak bir yaklaşım geliştirmektir. Bu minvalde yarışma şartnamesinde talep edilen ziyaretçi merkezi, kazı alanı ve meydan düzenlemesi, arkeolojik çalışma ve inceleme alanlarının yanı sıra üst ölçekte tarihi yarımada ile ilişkiler de gözden geçirilmiştir. Marmaray ve Yenikapı metro istasyonunun yerleştiği alan yaya ve taşıt kullanımı açısından da irdelenmiştir. Üst ölçek ve yakın çevre için öneriler: Üst ölçekten incelendiğinde tarihsel olarak da desteklendiği görünen topografyanın da kısmi etkisiyle deniz kıyısına paralel bir kentleşme süreci yaşandığı açıktır. Birçok eserin yer aldığı tarihi yarımada lie bağlantıların geliştirilmesi açısından sahil bandı boyunca süreklilik gösteren, çıkış noktasını Sirkeci Garı’ndan alan ve artık kullanım dışı olarak atıl durumda kalmış tren hattı şehrin turistik gelişimi için ilginç bir potansiyeli barındırmaktadır. Doğal ve tarihi vistalara sahip, sokak kotundan rahat ulaşılabilir bir düzlem olması sebebiyle hem Istanbullulara, hem de kenti ziyaret eden turistlere hizmet verebilecek bir rekreatif ve yaya ulaşım aksına dönüştürülmesi önerilmektedir. Odak alanı ve etkileşim alanlarını ilişkilendiren özelliğiyle yaratılacak arkeo-park bölgesini destekleyecek bir bağ olarak çalışabileceği düşünülmektedir. Mevcut Gar binasının ise ele alınarak bu tarihi öneme sahip tren yoluna ait tarihçenin sergilendiği bir müzeye dönüştürülmesi önerilmektedir.
Tarihi Yarımada Yenikapı Theodosius Limanı Arkeolojik Kazı Alanı
Tarihi Yarımada Sur İzleri
Tarihi Yarımada Anıtsal Yapılar
Sirkeci Halkalı Tren Hattı Endüstriyel Miras
Sirkeci Halkalı Tren Hattı Yeşil-Yaya Ulaşım Aksı
Tarihi Yarımada Doku Analizi Kıyıya Paralel Yerleşim
57169
ATATÜRK BULVARI
Odak alanının doğu sınırını oluşturan Atatürk Bulvarı’nın devamını teşkil eden Gazi Mustafa Kemal Paşa Caddesi trafik akışı oldukça yoğun olan bir akstır. Marmaray ve Metro istasyonlarının oluşturduğu düzlem ile ilişkiyi zorlaştıran, toplu taşıma ve kısa süreli duraklama alanın yetersiziliği tespit edilmiştir. Caddenin diğer yakasıyla trafik bağlantısı meydana bir nevi bariyer niteliği gören, zeminde kapladığı yüzey ve yaya dolaşımına katkı sağlayacağı düşüncesiyle viyadüğün aynı caddenin denize daha yakın bir bölgeye taşınması önerilmektedir. Ayrıca tren hattı ile viyadük arasında yer alan yaya üst geçidinin de kaldırması, bu bağlantı için eski Yenikapı Tren istasyonu merdivenlerinin ek bir takım düzenlemelerle yeniden kullanılması düşünülmüştür. Yenikapı Feribot ve otopark alanından yaya ulaşımı da böylece sadeleştirilerek meydanın varlığı ve yaya bağlantılarının kuvvetlendirilmesi hedeflenmektedir. Bu sayede hem taşıt duraklama, indirme bindirme alanları için hem de yaya dolaşımı için trafiğin akışını rahatlatabilecek bir alan yaratılması önerilmektedir. Mevcut durumda odak alanı içerisinde yer alan kazı boşluğunun yeşil alan olarak düzenlenmesi önerilmektedir. Yüzeyin ulaşılabilir olması ve bir park olarak değerlendirilmesi, metro istasyonunun sınırını oluşturan duvarın kısmi olarak açılarak alt kota bu parktan içerisinden ulaşılabilmesi temin edilmektedir. Böylece metronun Langa bostanları Sokağına açılan yürüyen merdivenlerin kaldırılması önerilmekte ve bu yüzeyin meydana dahil edilmesi düşünülmüştür. Odak alanının batı yakasında bulunan otopark alanın geçici olarak Kennedy Caddesi üzerine inşa edilmiş olan otopark platformuna transfer edilmesi önerilmektedir. Günlük yakın çevre ihtiyaçalarına yönelik yol kenarında tek sıra park yerleri oluşturulmuştur. Alanın araçtan arındırılması ile etkileşim alanlarıyla yaya ilişkisinin kurulmasının da rahatlayacağı öngörülmektedir. Meydanın bu bölümünün önceki arkeolojik çalışmalar esnasında ortaya çıkarılan kilise kalıntılarının izdüşümü olduğu tespit edilmiş olup, kalıntıların bu noktada meydan kotunda sergilenmesi önerilmektedir. Ayrıca farklı noktalarda keşfedilmiş batık kalıntılarının izleri de shanın farklı alanlarında zeminde doku farklılıklarıyla yer bulmaktadır.
ÖNERI METRO YAYA ULAŞIM HATTI
İleriki dönemlerde Metro ofislerinin yakın çevrede farklı bir lokasyona taşınması ile kazı alanı batı sınırına paralel olarak, Longa Bostanları sokaktan giriş alabilecek katlı otopark olarak kullanılması düşünülmektedir.
ÖNERİ SERGİ ALANI
Kazı alanı mevcut eğimin düzenli bir hale getirilmesi ile bir çeşit doğal seyir alanına dönüştürülmektedir. Ziyaretçi merkezi sergi alanı meydan kotundan giriş almakla birlikte şeffaf cephesi vasıtasıyla park olarak kullanım önerilen kazı alanına yönelmiş alandaki çalışmaları ve bulguların seyredebileceği bir ekran görevi görmektedir.
ÖNERI METRO YAYA ULAŞIM HATTI
THEODOSIUS LIMANI ARKEOLOJIK SERGI GİRİŞİ
TESİS 1
Metro girişleriyle ilgili olarak önerilen bir başka değişiklik ise kulanılmayan yürüyen merdivenlerin kaldırılarak, giriş mekanında bir noktaya toplanmalarıdır. Böylece meydan düzlemi daha serbest biçimde kullanılabilmekte kazı alanı üzerine yerleştirilecek köprü ile ilişkilendirilebilecektir.
ARAY ONU MARM PI İSTASY A YENİK
TESİS 2
ÖNERİ SERGİ ALANI
Meydan, Ziyaretçi Merkezi ve Kazı Alanı: Ziyaretçiler de bulundukları mekan gibi birer zaman yolcusudurlar… Yapı yalın bir yerleşime ve mimari dile sahip olup metro yapısının kazı alanı ile oluşturduğu sınıra paralel, tüm meydanı tarayacak şekilde yerleşmektedir. Bu aks odak alanının devamında yer alan etkileşim alanına doğru ziyaretçileri taşıyarak, eski sur kalıntıları ve izlerini takip etmektedir. Toprağın katmanları arasında asılı kalmış zamanın izlerinin bir yansıması olarak kabul edilen ziyaretçi merkezi, şeffaf ve yarı şeffaf bir düzende kurgulanmıştır. Meydana açılan güney cephesinde ikincil bir cidar olarak tasarlanmış olan katlanır ahşap cephe elemanlar ile gün ışığının kontrollü bir biçimde iç mekanlara alınması planlanmıştır. Gazi Mustafa Kemal Paşa Caddesi üzerinden başlayan meydan yol kotu ile Metro ve Marmaray girişleri arasında eğimli ve sürekli bir yüzey vasıtasıyla ilişkilendirilmiştir. Mevcut durumda sekmeli bir biçimde sağlanan ulaşım akışkan hale getirilmiş olup, hem bekleme hem de seyir amaçlı kullanılabileceği düşünülerek, yola yakın bölgede eğimden de faydalanılarak oturma birimleri yerleştirilmiştir. Bu bölgede bulunan alt kotlarda Metro işletmesinin ofislerine hizmet vermekte olan asansör, merdiven çıkışları ve tanımsız basamaklar yeni öneride eğimli meydan yüzeyinin altına taşınmıştır. Ofislere erişim için ziyaretçi merkezinin örtüsü altından rampa sistemiyle ulaşılmaktadır. Böylece kontrollü ve meydan yaya akışını kuvvetlendirecek şekilde görüntü kirliliği ortadan kaldırılmaktadır. Hafif, modüler bir yapı olarak çelik ve ahşap taşıyıcı sistemden oluşan yapı, dikmeler ve döşeme hizasındaki ankrajlar vasıtasıyla duvar asılmakta, rodlardan oluşan bir gergi sistemiyle dengede tutulmaktadır. Naval mimari öğelerden esinlenerek tasarlanan yapı kullanılan malzeme ve taşıyıcı sistemi ile olduğu kadar hafifliği ve parçalı yapısı ile de tarihten günümüze ulaşan batıklar ve buluntular ile bağlamsal bir ilişki kurmayı hedeflemiştir.
Vaziyet Planı 1/1000
Mevcut Durum
Yol Düzenlemesi
Kazı Alanı Yakın Çevresi
Marmaray Metro İstasyonu ve Kazı Çukuru
Viyadüğün Kaldırılarak Caddenin Güneyinde Dönüşün Sağlanması ve Otopark Alanının Taşınması
Arkeolojik Alanın Yakın Çevresindeki Binaların, Emniyet Terminalinin Kaldırılması
Yakın Çevre Fonksiyonlar -Bölgeler Arkolojik Kazı Alanı-Arkeopark / Kent Bostanı ve Yeşil Alan
Arkeopark
Yeşil Alan
Bostan
Metro Ofisleri
Küçük Langa Caddesi
Kıyıya Paralel Yerleşim
Bodrum Katta Bulunan Ofis Yapıların Yer Üstüne Taşınması / Bu Alanın Otopark Olarak Değerlendirilmesi
Küçük Langa Caddesin deki Atıl Durumda Olan Yapıların İyileştirilmesi / Mahalle Donatıları + Yeni İşlevlerle Aksın Güçlendirilmesi
Kıyıya ve Sura Paralel Yerleşim / Kazı Çukurunun İyileştirilmesi Üst ve Alt kot ile İlişki Kurma
Kent Bostanı ve Arkeopark Alanın Hafızasının Canlandırılması
57169
Ziyaretçi Merkezi Bakı Noktaları
Kazı Süreci Öncesi Düzenleme
Kazı Sürecinin Seyiri
Kazı Alanı & Ziyaretçi Merkezi Etkileşimi İşlevler Yapı meydana açılan cephesinden giriş almaktadır. Danışma, çok amaçlı salon, atölye mekanı, kütüphane, kafeterya ve kitap ve hediyelik ürünlerin satılacağı birimler meydan/metro giriş kotunda konumlandırılmış olup olarak sergi mekanına erişim ise düşey sirkülasyon ile sağlanmaktadır. Sergi mekanı lineer bir biçimde gelişmekte, ağırlıklı olarak ahşap ve cam kullanımıyla oluşturulmuş yer yer yükselen yer yer ise tek kat yüksekliğe sahip bir hacim etkisiyle kurgulanmıştır. Kazı alanının aktif hale getirilmesi halinde sergi mekanlarının kazı çalışmalarının da izlenebileceği bir seyir platformuna dönüşeceği düşünülmüştür. Böylece ziyaretçilerin hem geçmiş hem de güncel buluntulara dair yakından bilgi sahibi olmaları hedeflenmiştir. Sergi mekanı metro yapısının perde duvarını geniş bir sergileme yüzeyi olarak değerlendirmektedir. Etkileşim alanları
7.30
7.30 4.30
7.30
0.00
0.00
0.00
Sergileme Alanı 1-1 Görünüşü
Odak Alanı ve Etkileşim Alanı İlişkisi
2-2 Görünüşü
Etkileşim Alanları
3-3 Görünüşü
1
Laboratuvarlar ve Alanda Öngörülen Rekreasyon Alanları ile Sergi Alanları Ziyaretçi Merkezinden Gelen Güçlü aks ile İlişkilidir Merkez, bu arkeolojik alanın ve rotanın başlangıç noktası olma potansiyelindedir.
Etkileşim alanları önerilen üst ölçekteki aksa bazı meydansı platformlar ve sergileme alanlarıyla eklemlenmektedir. İleri de bir arkeo-park parkuruna dönüşeceği varsayımıyla sur kalıntıları ve tren hattı arasında kalan bölgede yer alacak olan yapılar, ahşap ve çelik strüktür ile tasarlanmıştır. Yapıların varlığının bir zerafet içermesi, dingin ve açık bir tavır içerinde olması hedeflenmektedir. Her iki yapısal alanda da büyük bir örtü altında kapalı ve açık çalışma alanları planlanmıştır. Ziyaretçilerin çalışma alanlarındaki düzeni bozmadan izleyebilmeleri için üst kotta ana örtü taşıyıcı sistemine asılı olarak platformlar öngörülmüştür. Yapıların cephelerinde rampa sistemiyle düşey sirkülasyon temin edilmektedir.
1
arkeolojik kalıntı havuzu tesis 2
Analiz Odası
tesis1 Arkeolojik Kalıntı Havuzu
Duraklama Alanları
Sergileme Alanı
Arşiv
Yemekhane
Ofis Ofis
Depo
Merdiven
Seminer
Konservasyon Alanı
etkinlik alanı 2 tesis 2 sergileme alanı (öneri)
2
tesis 1 sergileme alanı (öneri) 3
3
Tesis 1 Zemin Kat Planı
Tesis 1 1.Kat Planı
57169
Merm er
SEYİR ALANI | KAZI ÇUKURU
TARİHİ İSKELE
ÖNERİ OFİS SERGİ GİRİŞ
AÇIKHAVA MÜZESİ
DÜKKAN
KAFE
KÜTÜPHANE
ATÖLYE | ETKİNLİK ALANI
DANIŞMA | SERGİ GİRİŞ
DANIŞMA | SERGİ GİRİŞ
+4.00
ZİYARETÇİ MERKEZİ | +4.35 KOTU | 1/200 PLAN
er
Merm
SERGİ ALANI
SERGİ KATI | +0.35 KOTU | 1/200 PLAN
57169
Sergi Alanı
Sistem Kesiti 1/50
+10.55
+10.55
+10.55 +6.55
+4.00
+4.00
+4.35 +0.35
Ofis Bağlantı Holü +2.05
+4.35 +0.35
-3.80
-2.40
-3.80
+4.35 +0.35
-6.25 -10.10
-16.01
-16.01
A A Kesiti 1/200
-15.88
B B Kesiti 1/200
C C Kesiti 1/200
57169