01924
İstanbul Senin, Haliç
200615_book report_a3.indd 1
Kıyıları Tasarım Yarışması Üçüncü Kısım Raporu
15/06/2020 14:38
200615_book report_a3.indd 2
15/06/2020 14:38
200615_book report_a3.indd 3
15/06/2020 14:38
İstanbul Senin, Haliç Kıyıları Tasarım Yarışması Üçüncü Kısım Raporu
arasındaki denge dikkatle ve en az müdahale ile sağlanmalıdır.
Haliç ya da dünyaca bilinen adıyla Altın Boynuz, Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı’nın güçlü akıntıları karşısında güvenli bir liman olarak tarih boyunca çekici bir bölge olmuş, sayısız yerleşime ev sahipliği yapmıştır. İlk çağlardan itibaren, Roma ve Bizans Dönemi boyunca gelişen, Osmanlı’dan günümüze kadar ulaşan Haliç bu özelliği ile çok zengin ve değerli bir geçmişe sahiptir.
3. Bölgede Haliç’in yakın çevresinin bu alana ulaşılabilirliği en önemli problemler arasındadır. Alanda bulunan yeşillikler, su – kıyı manzarası ve spor tesisleri gibi kamuya açık alanlar, bölgeyi çekici hale getirirken, İSTAÇ ve İstanbul Park ve Bahçeler Müdürlüğü gibi özel alan ve bunlara ait yapılar sahil sürekliliğini olumsuz bir şekilde kesintiye uğratmaktadır.
Tarih boyunca bu özelliğini koruyan Haliç’te ilk önemli değişimin, Osmanlı İmparatorluğu’nun sanayileşmesinin parçası olarak endüstri ve tersane yapılarının burada yoğunlaşması ile gerçekleştiği, daha sonra 1980’ler ile beraber bölgedeki endüstri mirasının tartışmalı bir şekilde yıkılmasıyla da ikinci önemli değişimin gerçekleştiği ve şimdiki halini aldığı söylenebilir. Haliç bugün yeni bir değişimin eşiğinde bulunuyor. Eşsiz konumu, coğrafyası ve potansiyeli ile hem yakın çevresinin hem İstanbul’un rekreasyon, kültür –sanat, turizm, eğlence, eğitim ve ticaret merkezi olmaya hazırlanıyor. Böylesine yüklü ve karışık kullanımlı bir program karşısında bölgenin genelinin ve bu yarışmaya konu olan üçüncü kısmının karakteristiği, sorunları ve imkânlarına bir arada bakılmalı ve iyi anlaşılmalıdır. 1. Üçüncü kısmın Haliç boyunca, kıyı ve araç yolu arasındaki dar yeşil alan, bir uçta Eyüp Cami, Eyüp İskelesi ve yeni yapılmakta olan tramvay durağı noktasının oluşturduğu meydan ve diğer uçta İstanbul bilgi Üniversitesi üst bölgesi ile sınırlanmaktadır. 2. Bölgenin hassas toplumsal, kültürel, coğrafi ve ekolojik yapısı göz önüne alınarak yapılacak müdahaleler mevcut durumu korumalı, gelişmesinin önünü açacak kararlar en az düzeyde müdahalelerle sağlanmalıdır. Basitçe söylemek gerekirse bölgede koruma ile gelişme
200615_book report_a3.indd 4
4. Haliç boyunca yapımına başlanan tramvay yolu güçlü potansiyeller barındırdığı kadar, mevcut yeşil alanı daraltmaktadır da. Alanla ilgili her tasarım yaklaşımı bu sorunla hesaplaşmalı ve yeni sorunu yeni imkânlara çevirecek bir anlayış geliştirilmelidir. 5. İSTAÇ Genel Müdürü ile yapılan görüşme sonucunda, zaman içinde gelişi güzel, anlık çözümlerle inşa edilmiş atık ve arıtma tesisleri ile Park ve Bahçeler Müdürlüğü’nün yapılarının daha kompakt hale getirilmesi, personel yapıları ve otopark gibi ortak kullanımların sağlanması ve mevcut kullanım alanın daraltılması önemli bir gerekliliktir. Elde bu yapıların programının dönüşümüne dair bilgi olmadığından, sorun unutulmamak kaydıyla, bu aşamada bilinçli olarak müdahale edilmemiştir. Ancak geliştirdiğimiz tasarım anlayışının bu yapıların dönüşümü için bir başlangıç imkânı olacağı umudu içindeyiz. Tasarım Yaklaşımı Öncelikle bölgenin geçmişten bugüne biriken sorunlarına acil çözüm üretme gerekliliği, hızlı, basit, az dokunuş gerektiren ekonomik çözümleri ön plana çıkarmış, bu yaklaşım tasarım kararlarının en önemli belirleyicisi olmuştur. Proje, yakın bölgesine hitap etme anlamında kapsayıcı olmayı, aynı zamanda bir metropol parkı olarak kendisini tanımlamayı amaçlıyor. Genel olarak, bu önerinin
başlıca ilkeleri parçalanmayı serbestçe düzenlemek, geçirgenliği teşvik etmek ve çeşitliliğin ekosistemlerde, fonksiyonlarda ve deneyimlerde ifade edilmesine izin vermektir. Bu amaçla iki temel tasarım stratejisi geliştirilmiştir. Birincisi, erişilebilirliği en üst düzeye çıkarmaya odaklanmakta, yakın çevrenin ve yeni tramvay yolunun imkânları ile İstanbul’un tümünün bölgeye ulaşımını ve alanın kullanımının iyileştirilmesi ve geliştirilmesini hedeflemektedir. İkinci strateji ise dengeli bir peyzaj politikası gözeterek ve mevcut peyzajı da dikkate alarak zengin ve çeşitlilik barındıran bir ekolojik ortamın yaratılmasını ve bölgenin değerinin arttırılmasını amaçlamaktadır. Başka bir deyişle önerilen peyzaj stratejisinde, erişilebilirliğin iyileştirilmesi olmadan değil, aynı zamanda mevcut niteliklerin zenginleştirilmesi olmadan erişilebilirliğin anlamlı olamayacağı düşüncesi tasarıma hâkimdir. Bu iki stratejinin birleşimi, sürekliliği bozmadan, topoğrafyaya bağlı olarak yer yer zeminden yükselen, zikzak çizerek akan bir yaya yolu ve ona paralel bisiklet yolu eylemliliğini ortaya çıkarmıştır. Erişilebilirlik stratejisi gereği, her yaya geçişi ve tramvay durağı noktası yaya yolunun yeni bir başlangıç ve bitiş noktasıdır. Böylelikle yaya yolu kesişme noktaları baskın merkezler yaratan değil, hiyerarşik olmayan merkezlerden insanları dağıtan bir nitelik kazanmaktadır. Zikzak yolun rotası, tramvay durakları, taşıt yolu yaya geçişleri, sahil şeridi ve tüm bu unsurların ara kesitlerinde oluşan rekreasyon ve mikro ekolojik alanlar tarafından belirlenmektedir. Zikzak dikiş atan yaya yolu tramvay durakları ile buluştuğu noktalarda küçük meydanlar yaratmakta, taşıt yoluna değdiği noktalarda yakın bölgeyi alana bağlayacak yaya öncelikli geçişleri belirlemekte, kıyıya değdiği noktalarda
15/06/2020 14:38
200615_book report_a3.indd 5
15/06/2020 14:38
seyir terası alanları oluşturmakta ve tüm bunların ara kesitlerinde kalan, köşeleri kavisli üçgenlerde rekreasyon ve mikro ekolojik alanlar belirlenmektedir. Bu sayede spor, eğlenme, dinlenme, seyir gibi eylemler serbest bir düzen içinde akıcı bir şekilde tarif edilirken, insanlar yürüyüş yapmaya teşvik edilmekte ve alanın her noktasının deneyimlenmesine imkân tanınmaktadır. Ahşap yaya yolu topoğrafya ile uyumlu olarak ve su taşkınlarından korunmak amacıyla gereken noktalarda yükselmekte, kamuya kapalı yapı noktalarında su üstünde yine yükselerek akışkanlığını korumakta, oluşturduğu zemin ya da zemin üstü seyir terasları ile kıyı şeridi kullanımını en üst noktaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Yaya yoluna paralel bisiklet yolu ise zemin üstü ve su üstü noktaları dışında bu akışa eşlik etmekte, çoğu seyir alanına bisiklet ile de ulaşmak mümkün olmakta ve bu ikili kullanım birbirlerini beslemektedir. Bu noktada dengeli peyzaj stratejisi kavramımızı ve kıyı ile ilişkisini açmakta fayda var. Dengeli peyzaj stratejisi mevcut ağaç ve bitki örtüsünü mümkün olduğunca korumaya, özellikle zayıf olduğu kıyı noktalarında yeni mikro ekolojik çeşitlikler yaratmaya ve bu esnada su ile kara arasındaki mevcut beton kenarı yumuşatmaya dayanmaktadır. Zikzak yaya yolu bu çerçevede üç farklı bölge ve buna bağlı üç farklı peyzaj kullanımı oluşturur. İç kısım yani taşıt yolu tarafında kalan kısımlarda esas olarak mevcut alanda bol miktarda bulunan çim yüzeyler korunur ve yeniden tanımlanır.
200615_book report_a3.indd 6
Aynı şekilde bu alanlardaki büyük ağaçlar yaya yollarına eşlik ederler. Projede bu alanların büyük çoğunluğu korunurken, oluşacak olan yeni kavşaklara en az müdahale gerçekleşir. İkinci orta kısım, peyzaj geçiş alanı olarak önemli rol oynar ve burada çeşitlilik esas alınmıştır.. Bu alanlar, hem görsel hem de duyusal zenginliğe katkıda bulunacak birçok yeni bitki örtüsü ile düzenlenmiş olup, genel olarak arı ve diğer tozlaşış böcekleri çekecek biyolojik çeşitlilik öne çıkarılmış, kimi noktalarda su kıyısına kadar ulaşması sağlanmıştır. Dengeli peyzajın son alanı, su ile yeni ilişkiler kuran kısımlardır. İklim değişikliği göz önüne alınarak ve zaman zaman görülen taşkın tehditlerine karşı, suyu dengeleyen yarı ıslak ya da sulak diyebileceğimiz alanlar önerilmektedir. Bu alanlar hem su seviyelerindeki değişimlere kolayca uyum sağlayabilir ve suyu emerken hem de farklı bir ekosistem olan sulak alanlar yaratılmış olur. Suyun, kıyı bandı ile etkileşimini esnetmek ve daha gözenekli hale gelmesine izin vermek amacıyla mevcut katı beton duvarlar belli noktalarda delinmiş, gabyon yani doğal taştan tel örgü duvarlarla su kontrollü olarak içeri alınmıştır. Benzer şekilde zikzak geometrinin gerektirdiği noktalarda ise bu sulak alanlar, toprak altından beslenmiş ve yine aynı denge sağlanmıştır.
türleri ve hidrolojik verilerine dair görsel ve yazılı bilgiler bulunur. 2. Sulak alan sistemlerinde, su havzaları birbirine bağlıdır. Böylece su nehre dönene kadar bir taraftan diğerine geçer, su durgunluğu önlenmiş ve sürekli akış sağlanmış olur. Bu noktalarda asla yeni dolgular ile park suya girmez, tam tersine yürüyüş yolu geçirimsiz bariyeri koruduğu için nehir parka girebilir. Bu amaçla daha önce belirtildiği gibi sulak alanlar için gabyonlar kullanılmaktadır. 3. Çoğu kıyı şeridinde suyun içeri girmesine izin vermek için taşlar geriye çekilmiştir. Böylelikle park nehre girmiyor, ancak yürüyüş yolu geçirimsiz bariyeri koruduğu için nehir parka girebilmekte. Sulak alan ve çim alanlar arasında nemin geçmesine izin vermek için yine gabyonlar kullanılmaktadır. 4. İstanbul Bilgi Üniversitesi önündeki ağaçlık yeşil alanın suyla buluştuğu noktada beton duvar, yumuşatılarak suya kadar indirilmiş ve burada serbest oturma alanları oluşturulmuştur. Şimdi de dengeli peyzaj stratejisinin bölgedeki mevcut durumlar yani önemli ulaşım ve kullanım noktaları ile ilişkisine bakalım.
Bu kıyı kesişme noktalarının, yaya yolu ilişkisi şu şekillerde kurulmuştur. 1. Yaya yürüyüş yolu ve bisiklet şeridi tramvay seviyesinde yükselir ve bir taşkın kenarı oluşur. Bu nokta aynı zamanda bir seyir terası niteliğindedir ve burada parkın doğal süreçleri,
15/06/2020 14:38
Mevcut durumda, kent, yeşil alan, ulaşım ağı ve sahil şeridi birbirlerinden farklı katmanlar olarak algılanmaktadır.
Farklı katmanların birbirleriyle olan ilişkilerini tekrardan tanımlayarak erişilebilirliği ve mobiliteyi arttırmayı ve kullanıcılara daha farklı bir kent deneyimi yaratmayı amaçlıyoruz.
Hızlı rotanın, iç bükey olarak şekillendiği yüzeyler, alanın geri kalanına kıyasla daha doğal bir karakter sahip olup kentten kaçış noktaları oluşturmayı hedeflemektedir.
YAPAY
KENT DOKUSU
KENT DOKUSU
YEŞİL DOKU
YEŞİL DOKU
TRAMVAY AĞI
TRAMVAY AĞI
SAHİL ŞERİDİ
SAHİL ŞERİDİ
DAĞILIM NOKTASI
Her tramvay durağının yanında, alanın karakterine uygun bir dağılım noktası bulunacaktır. Bu noktalar, kent dokusu ile kıyı arasında referans ve yönlendirici olma özelliği taşımaktadır.
Mevcut durumda, kent, yeşil alan, ulaşım ağı ve sahil şeridi birbirlerinden farklı katmanlar olarak algılanmaktadır.
Farklı katmanların birbirleriyle olan ilişkilerini tekrardan tanımlayarak erişilebilirliği ve mobiliteyi arttırmayı ve kullanıcılara daha farklı bir kent deneyimi yaratmak amaçlanmaktadır.
KENT
EYÜP DEVLET HASTANESİ
BİLGİ ÜNİVERSİTESİ
Yaya ve bisikletliler için tasarlanan “hızlı rota”, sahil boyunca dağılım merkezlerine yaklaştığı noktalarda, iç bükey olarak genişleyecek ve çeşitli yüzeyler oluşturacaktır.
DOĞAL
Hızlı hattın, iç bükey olarak şekillendiği yüzeyler, alanın geri kalanına kıyasla daha doğal bir karaktere sahip olup kentten kaçış noktaları oluşturmayı hedeflemektedir. DAĞILIM MERKEZİ
TRAMVAY İSTASYONU
PIERRE LOTI
DAĞILIM MERKEZİ
TRAMVAY İSTASYONU
Hızlı rotaya alternatif olarak, alanın içinde gezdiren “yavaş rota”, kullanıcıya daha farklı bir deneyim yaşatırken, rota üzerine farklı durum ve aktivitelerle karşılaşma imkanı sağlamaktadır.
HIZLI ROTA
Yaya ve bisikletliler için tasarlanan “hızlı hat”, sahil boyunca dağılım merkezlerine yaklaştığı noktalarda, iç bükey olarak genişleyecek ve çeşitli yüzeyler oluşturacaktır. DAĞILIM NOKTASI
KIYI
YAVAŞ ROTA
Her tramvay durağının yanında, alanın karakterine uygun bir dağılım noktası bulunacaktır. Bu noktalar, kent dokusu ile kıyı arasında referans ve yönlendirici olma özelliği taşımaktadır.
200615_book report_a3.indd 7
Hızlı hata alternatif olarak, alanın içinde gezdiren “yavaş hat”, kullanıcıya daha farklı bir deneyim yaşatırken, hat boyunca farklı durum ve aktivitelerle karşılaşm imkanı sağlamaktadır.
15/06/2020 14:38
tramvay durağı
dağılım noktası/ merkez kıyı şeridi
tramvay yaya geçidi yaya geçidi kıyı sürekliliğinin bozulduğu alanlar kıyı şeridi
ÜNİVERSİTE
SPOR
KÜLTÜR/ SANAT
MEVLEVİHANE/ HASTANE
TELEFERİK VE TRAMVAY DURAKLARI EYÜP SULTAN TARİHİ MERKEZ
Diyagram 1SU KIYISININ ERİŞİLEBİLİRLİĞİ VE SÜREKSİZLİĞİ
200615_book report_a3.indd 8
Diyagram 2BAĞLANTI-OLASI GEÇİŞ NOKTALARI
Diyagram 3MERKEZLER
15/06/2020 14:38
dağılım noktası hızlı rota
dağılım noktası hızlı rota
dağılım noktası/ merkez
yeni bağlantı noktaları
dağılım noktası etki alanı
- açık yeşil alanlar - çocuk ve yetişkinler için oyun alanı
dağılım noktası etki alanı dağılım noktası etki alanı dağılım noktası etki alanı dağılım noktası etki alanı
- dere - kent mobilyaları (organizasyon, toplanma vb. için ) -suyla yakın temas
yeşil/mavi koridor
SPOR - spor sahaları - çocuklar için oyun alanı - kaykay parkı
- sanat ve kültür - kent mobilyası (toplanma, organizasyon vb. için ) amfitiyatro
- açık-yeşil alanlar - çocuk ve yetişkinler için oyun alanları
seyir terası/ seyir platformu
- spor alanları - çocuklar için oyun alanı - hobi - ticari (kafe)
seyır terası (seyir platformu ) / kent mobilyası
- spor (futbol, basketbol, voleybol ) - açık yeşil alanlar
- tarihi ve kültürel miras - turizm - kent meydanı
Diyagram 4“HIZLI HAT” (YAYA VE BİSİKLET YOLU): BAĞLANTILAR VE GEÇİŞLER
200615_book report_a3.indd 9
Diyagram 5ETKİ ALANLARI
meydan / tramvay durağı
Diyagram 6PROGRAMIN POTANSİYELİ
15/06/2020 14:38
çimenlik çayır
hızlı rota yavaş rota yaya bağlantısı
dağılım noktası hızlı rota spor
sazlık
yeşil alan kültür sanat alanı odak noktası
kıyı şeridi
Diyagram 7ÖZEL PROGRAM ALANLARI
200615_book report_a3.indd 10
Diyagram 8“HIZLI HAT VE” “YAVAŞ HAT” - YAYA VE BİSİKLET GEZİNTİ YOLU
Diyagram 9BİTKİ ÖRTÜSÜ KONSEPTİ: ÇİMENLİK, ÇAYIR, SAZLIK
15/06/2020 14:39
Orman
Sazlık çimenlik çayır sazlık çevredeki yeşil alanlar ağaç
Hasız Sazı
kıyı şeridi
Saz
At Kuyruğu
Kamış
Otlak Ayrığı
Çayır
Aralya
Kırmızı Kristof Bitkisi
Kınalı Yüksük
Parmakotu
Kanaryaotu
Sakallı Dil
Kuşotu
Darı
Pembe Saz
Sandal Ağacı
Taşkırangiller
Mızraklı Devedikeni
Hezaren Çiçeği
Beş Parmaklı Baldırıkara Otu
Civan Perçemi
Kodim Otu
Öküzgözü
Ayakotu
Sarı Kantaron
Taşarmudu
Sarıçam
Dağ Kadıntuzluğu
Sığla
Saplı Meşe
Avrupa Ladini
Söğüt
Bittercresse
Pelin Otu
Dişbudak Yapraklı Batı Çınarı Akçaağaç
Adi Dişbudak
Avrupa Kayını
Altuni Huş
Kestane Ağacı
Doğu Çınarı
Adi Ceviz
Karaağaç
Çobanpüskülü
Nar Ağacı
Gürgen
Karahindiba
Tekesakalı
Dağ Kadıntuzluğu
Diyagram 10BİTKİ ÖRTÜSÜ PALETİ
200615_book report_a3.indd 11
15/06/2020 14:39
2. Sulak alan sistemlerinde, su havzaları birbirine bağlıdır. Böylece su nehre dönene kadar bir taraftan diğerine geçer, su durgunluğu önlenmiş ve sürekli akış sağlanmış olur. Bu noktalarda asla yeni dolgular ile park suya girmez, tam tersine yürüyüş yolu geçirimsiz bariyeri koruduğu için nehir parka girebilir. Bu amaçla daha önce belirtildiği gibi sulak alanlar için gabyonlar kullanılmaktadır.
200615_book report_a3.indd 12
15/06/2020 14:39
1. Yaya yürüyüş yolu ve bisiklet şeridi tramvay seviyesinde yükselir ve bir taşkın kenarı oluşur. Bu nokta aynı zamanda bir seyir terası niteliğindedir ve burada parkın doğal süreçleri, türleri ve hidrolojik verilerine dair görsel ve yazılı bilgiler bulunur.
200615_book report_a3.indd 13
15/06/2020 14:39
3. Çoğu kıyı şeridinde suyun içeri girmesine izin vermek için taşlar geriye çekilmiştir. Böylelikle park nehre girmiyor, ancak yürüyüş yolu geçirimsiz bariyeri koruduğu için nehir parka girebilmekte. Sulak alan ve çim alanlar arasında nemin geçmesine izin vermek için yine gabyonlar kullanılmaktadır.
200615_book report_a3.indd 14
15/06/2020 14:39
4. İstanbul Bilgi Üniversitesi önündeki ağaçlık yeşil alanın suyla buluştuğu noktada beton duvar, yumuşatılarak suya kadar indirilmiş ve burada serbest oturma alanları oluşturulmuştur.
200615_book report_a3.indd 15
15/06/2020 14:39
ZOOM #01
Teleferik Bölgedeki mevcut teleferik, hareketlilik düğüm noktası olarak merkezi bir rol oynamakta, Eyüp istasyonu şehir hatları otobüs durakları ve yeni tramvay istasyonuna bağlanmaktadır. Ayrıca buradan ziyaretçiler Eyüp Sultan Camii’ni çevreleyen dini ve kültürel kümeye bağlanabilir ve tarihi mezarlığa erişebilirler. Projede, teleferik istasyonunu çevreleyen meydan, karşısındaki tramvay istasyonu meydanı ile ilişkilendirmekte, yaya öncelikli geçiş noktaları oluşturulmaktadır. Bu sayede tramvay meydanı aynı zamanda projenin ana yaya ve bisiklet yolunun başlangıç noktası haline gelir. Ayrıca yaya yolu, ziyaretçileri su manzarasına çekerek başlar; küçük teknelerin, park boyunca ziyaretçileri bu noktaya getireceği de değerlendirmeye alınmıştır. Meydandaki mevcut türler, Cedrus atlantica (Atlas sedir), Ailanthus altissima (Kokar ağacı, Cennet ağacı), Fraxinus pallisae (Tüylü kül) veya Robinia psödoakasya (Beyaz çiçekli sahte akasya) korunurken, zemin düzenlemesi ile meydanın bir toplantı alanı olma kentsel karakteri korunmaktadır.
200615_book report_a3.indd 16
15/06/2020 14:39
4. EyĂźp Teleferik / tramvay istasyonu
200615_book report_a3.indd 17
15/06/2020 14:39
6 5
4
2
3
1
1. Mevcut yaya geçişleri arasındaki mesafe çok uzun. 2. Kaldırımlar dar. 3. Kıyı ile bağlantı yok. 4. Tramvay istasyonu ve teleferik arasında bağlantı yok, yoldaki bariyerler yayalar için geçiş engeli oluşturuyor. 5. Gereksiz yol mevcut. 6. Mevcut kavşaklar olması gerektiğinden karmaşık durumda, alandaki yaya ulaşım ağı zayıf durumda. 200615_book report_a3.indd 18
15/06/2020 14:39
6 5
A
4
2
3
1
1. Yaya geçiş yollarına yenileri eklenerek, yaya geçişleri arasındaki mesafe azaltıldı. 2. Düzenlenmiş kaldırımlar. 3. Kıyıya erişim oluşturuldu. 4. Tramvay istasyonu ve teleferik arasında bağlantı oluşturuldu. 5. Yayalaştırılmış bölge. 6. İyileştirilmiş yaya erişimi. 200615_book report_a3.indd 19
A. Proje alanının geçmişteki dokusu referans alınarak eklenen yeni ağaçlar.
15/06/2020 14:39
Plan
200615_book report_a3.indd 20
15/06/2020 14:39
Peyzaj Stratejisi
200615_book report_a3.indd 21
Plan
15/06/2020 14:39
200615_book report_a3.indd 22
15/06/2020 14:39
En Kesit
200615_book report_a3.indd 23
15/06/2020 14:39
ZOOM #02
Hastane Bahariye yolunun kara tarafında Eyüp Devlet Hastanesi ve yoğun bir yerleşim bulunuyor. Suya bakan karşı tarafta ise geniş çim alanları ve Platanus orientalis (Doğu çınarı), Platanus occidentalis, (Batı çınarı), Fraxinus angustifolia (Sivri meyveli) gibi zengin çeşitlilikte yetişkin ağaçların bulunduğu büyük Eyüp Sahil Parkı yer almaktadır. Batıya doğru parkın yanında ise Bahariye Mevlevihanesi bulunuyor. Yeni tramvay istasyonun tüm bu sivil yapıları ve parkı ifade etmede yeni bir merkezi rol oynayacağı ön görülmektedir.
Yeşil alanın yoğun varlığına rağmen bölgeye merkezden kolayca ulaşılamamaktadır. Bahariye yolu açıkça bölgeyi parçalamaktadır ve hastanenin yanındaki araba hareketliliği yayaları engellemektedir. Erişilebilirlik stratejisi çerçevesinde trafik şeritleri yeniden yapılandırılarak ve yaya geçişleri arttırılarak merkezden parka yaya bağlantısı iyileştirilmektedir. Tramvay istasyonu, daha sonra kıyıya doğru yönelen bu akışın karşılaşma noktası konumundadır. Buradaki yeşil alanda, yola yakın kısımdaki çimleri korunurken, daha sonra mevcut yaya yolu sistemi yumuşak topografik oluşumun parçası olur. Suya yaklaştıkça kıyı yumuşatılmış ve suyun Haliç’ten borular yoluyla sızabileceği sulak alanlar oluşturulmuştur. Bu, mevcut ağaçların sulak alan ekosistemiyle bir arada bulunduğu yeni bir manzara yaratır.
200615_book report_a3.indd 24
15/06/2020 14:39
200615_book report_a3.indd 25
15/06/2020 14:39
1
2
3
A
B
1. Mevcut yaya geçişleri arasındaki mesafe çok uzun. 2. Kaldırımlar dar. 3. Mevcut kavşaklar olması gerektiğinden karmaşık durumda, alandaki yaya ulaşım ağı zayıf durumda.
200615_book report_a3.indd 26
A. Çimenlik B. Beton zemin
15/06/2020 14:39
1
2
3
A
B
C
D
1. Yaya geçiş yollarına yenileri eklenerek, yaya geçişleri arasındaki mesafe azaltıldı. 2. Düzenlenmiş kaldırımlar. 3. İyileştirilmiş yaya erişimi.
200615_book report_a3.indd 27
A. Çimenlik B. Çakıl C. Çayır D. Sazlık
15/06/2020 14:39
Plan
200615_book report_a3.indd 28
15/06/2020 14:39
Peyzaj Stratejisi
200615_book report_a3.indd 29
Plan
15/06/2020 14:39
200615_book report_a3.indd 30
15/06/2020 14:39
En Kesit
200615_book report_a3.indd 31
15/06/2020 14:40
ZOOM ZOOM #02 #03
Hastane Kültür Merkezi Proe alanında Eyüp Belediyesi Nikah Salonu ve Kültür Merkezi’nin varlığı dikkat çekicidir. Yapı, sahildeki alanı Silahtarağa Caddesi İle birleştirmede aktif rol oynamaktadır. Yapının kuzey kesiminde ise “İstanbul Dolphonarium” olarak bilinen yunus akvaryumu vardır. Rıhtımda geniş bir asfalt alan, birkaç basketbol sahası, küçük bir kafe ve yeni inşa edilmiş futbol stadyumu bulunmaktadır. Öneride, kültür merkezi, yunus akvaryumu ve yeni stadyumu kesintisiz bir sekansla birbirine bağlayan yaya bağlantılarını geliştirerek parçalanmayı azaltmayı amaçlanmaktadır. Bu, kültür merkezinin otoparkındaki küçük değişiklikleri gerektirir. Asıl olarak yunus akvaryumunun yakın gelecekte kullanımını değişmesi ve ideal olarak bir botanik bahçesine dönmesi bölgenin zenginliğini arttıracaktır. Benzer şekilde burada da suya bakan büyük taşları yeniden konumlandırarak, su kenarının yumuşatılması önerilmektedir. Böylelikle, yeni çayırlarla birlikte bu alan biyolojik çeşitlilik açısından zengin bir ortama dönüşecek ve yeni bir ekosistem ortaya çıkacaktır. Projede, kaplamalı alanların azaltılması ve sulak alanların arttırılması taşkın yönetimine katkıda bulunurken, bu ziyaretçiler için de yeni bir manzara deneyimi haline gelir.
200615_book report_a3.indd 32
15/06/2020 14:40
6. SilahtaraÄ&#x;a parkÄą
200615_book report_a3.indd 33
15/06/2020 14:40
2
1
3
B A
1. Mevcut yaya geçişleri arasındaki mesafe çok uzun. 2. Kaldırımlar dar. 3. Alandaki yaya ulaşım ağı zayıf durumda.
200615_book report_a3.indd 34
A. Çimenlik B. Beton zemin
15/06/2020 14:40
1
2
3
A
B C D
1. Yaya geçiş yollarına yenileri eklenerek, yaya geçişleri arasındaki mesafe azaltıldı. 2. Düzenlenmiş kaldırımlar. 3. İyileştirilmiş yaya erişimi.
200615_book report_a3.indd 35
A. Çimenlik B. Çakıl C. Çayır D. Sazlık
15/06/2020 14:40
Plan
200615_book report_a3.indd 36
15/06/2020 14:40
Peyzaj Stratejisi
200615_book report_a3.indd 37
Plan
15/06/2020 14:40
200615_book report_a3.indd 38
15/06/2020 14:40
En Kesit
200615_book report_a3.indd 39
15/06/2020 14:40
ZOOM #04
University Proje alanı nehir kıyısının her iki tarafını da içermekte ve karşı kıyıda İstanbul Bilgi Üniversitesi kampüsü yer almaktadır. Yeni tramvay istasyonu ve parkın kampüse bağlanması amacıyla, yaya yolu ve bisiklet şeridi bu tarafa doğru yönlendirilmiştir ve yaya yolunun son uzantısı İGDAŞ yapısını takip ederek orada noktalanır.
Bu bölgedeki peyzaj stratejisi, öncelikle su kenarındaki zengin bitki örtüsünün korunmasını amaçlamaktadır. Projede, büyük otopark alanının yanındaki sağ kıyının beton kenarı iyileştirilmiş ve yumuşatılmıştır. Bu, park alanının ortasından su çizgisine doğru yumuşak bir eğimle gerçekleştirilir. Nehre bakan bu yeni kamusal alan aynı zamanda öğrencilerin buluştuğu bir yer olarak düşünülmüştür.
200615_book report_a3.indd 40
15/06/2020 14:40
5. Fil Köprüsü Caddesi
200615_book report_a3.indd 41
15/06/2020 14:40
2
1
3
B A
1. Mevcut yaya geçişleri arasındaki mesafe çok uzun. 2. Kaldırımlar dar. 3. Alandaki yaya ulaşım ağı zayıf durumda.
200615_book report_a3.indd 42
A. Çimenlik B. Beton zemin
15/06/2020 14:41
1
2
3
A
B C D
1. Yaya geçiş yollarına yenileri eklenerek, yaya geçişleri arasındaki mesafe azaltıldı. 2. Düzenlenmiş kaldırımlar. 3. İyileştirilmiş yaya erişimi.
200615_book report_a3.indd 43
A. Çimenlik B. Çakıl C. Çayır D. Sazlık
15/06/2020 14:41
Plan
200615_book report_a3.indd 44
15/06/2020 14:41
Peyzaj Stratejisi
200615_book report_a3.indd 45
Plan
15/06/2020 14:41
200615_book report_a3.indd 46
15/06/2020 14:41
En Kesit
200615_book report_a3.indd 47
15/06/2020 14:41
ZOOM #05
Arıtma tesisi İSTAÇ
200615_book report_a3.indd 48
15/06/2020 14:41
6
5 4
3 2
1
1 2
7
3 4 5 6 7
200615_book report_a3.indd 49
Dip Tarama Gemisi ile dipten çamur çıkarılır. Kıyıda, dip çamurun ekskavatörlerle kamyonlara transferi gerçekleştirilir. Kamyonlar, sulu çamuru İSTAÇ’a ait çamur susuzlaştırma tesisine götürürler. Arıtma işleminden sonra kamyonlar tesisten çıkarlar. Atık merkezlerine gitmeden önce kamyonlar, bu noktada bekletilir. Susuzlaştırılmış çamurun, katı atık merkezlerine transfer işlemi yapılır. İSTAÇ tesisinin üzerinden geçen yaya köprüsü ile yaya güvenliği ve erişilebilirlik sağlanır.
15/06/2020 14:41
ZOOM #06
Tramvay durağı
Tramvay istasyon çatı örtüsü tasarımı her istasyon için çeşitlendirilmiştir. Kendi özgün karakteri doğrultusunda farklı modüllerin birleşimi ile farklı varyasyonlar yaratarak her istasyonun konumuna özgün çatı formu geliştirilmiştir. İstasyon için düşünülen çatı strüktürü bölgenin tarihi dokusuna uygun olarak ahşap lamine olarak inşa edilmesi öngörülmektedir
200615_book report_a3.indd 50
15/06/2020 14:41
200615_book report_a3.indd 51
15/06/2020 14:41