SALACAK KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
90416
İstanbul // Kent bağlantıları, ilişkiler ve Salacak’ın boğazdaki konumu
kent bağlantıları
yaya akışı
kültür odakları
kent bağlantıları
MEVCUT DURUM // Salacak kültür odakları
MEVCUT DURUM // Geçirimsiz doku ve süreksiz kıyı hattı
MEVCUT DURUM // Kent dokusunda parçalı yeşil örüntü
MEVCUT DURUM // Kıyı boyunca kültür koridoru
“Üsküdar, bir ulu rü’yayı görenler şehri Seni gıbta ile hatırlar vatanın her şehri Hepsi der: “hangi şehir görmüş onun gördüğünü?”
Yahya Kemal Beyatlı (İstanbul’un Fethini Gören Üsküdar)
Birçok şiire, şarkıya, sanat eserlerine konu olmuştur Üsküdar. Antik çağlardan beri kent kimliği ile İstanbul’un simge lokasyonlarından biri olarak varlığını sürdürür. Asya-Avrupa arası ulaşım kolaylığı sağlaması, Boğaziçi’nin açılım noktasında bulunmasıyla, altın şehir/kalkan şehir diye adlandırılır. Fenikelilerin, biri Kalhedon ( Kadıköy ), diğeri Moda Burnu’nda olmak üzere iki liman kenti kurmaları ile başlar Üsküdar’ın oluşumu. Fenikeliler’in Salacak Sahili’ne doğru uzanan sığlık kısma taşlar doldurarak bir mendirek oluşturması ve ticaret iskeleleri ile tersanelerini Salacak’a kurmasıyla, Salacak kıyısı şekillenmeye başlar. Salacak Kıyı Karakteri // Mekansal Beden “Akşam olurken, güneş, İstanbul şehrine altın terlerle işlenmiş bir kaftan giydirir. Salacak, bakışlı İstanbul’a bir ayna olup çıkar. Pembeler ve eflatunlar, ‘mordan yeşile kaçan’ renkler!” Selim İleri (İstanbul Lale ile Sümbül, Doğan Kitap, s.69) Salacak, Üsküdar ve Harem odak mekanları arasında ve konut bölgesindeki falezlerin altında yer alır. Kamusal alana ‘mekân’ olma olanağı kazandıran en önemli etken insanın onunla ilişkilenme biçimidir. [1] Bu açıdan bakıldığında Salacak sahili, geçmişten günümüze kadar avantajlı kent dokusuyla farklı kıyı kullanımları ve senaryolara ev sahipliği yaptığından yaşayan ve değişen bir kamusal mekandır. Bu mekanın zaman içinde biçimlenişi, toplumsal biçimlenişin de temelidir. Toplum çevreyi şekillendirirken, çevre de toplumu şekillendirir. Karşılaşmaların, tesadüflerin ve sosyal etkileşimlerin yaşandığı kamusal alanlar, mekansal bir bedene sahiptir. Mekansal beden, kamusal alanlarda açığa çıkan ve kentliler ile kentin bir bütün olduğunu ortaya çıkartan birleştirici bir öğedir.
15 kaykay parkı
Kent Kimliği // Parçadan Bütün ve Üsküdar’a Has Kent süreci hem geleceğe yöneliktir; hem geriye dönüktür; bazen eşgüdümlü tek bir kampanyadan doğar, bazen de parça parça oluşur.[2] Salacak kıyı şeridi boyunca parçalanan akışın geçirimsizliğini onararak tasarlamayı, var olan karşılaşmaları anlamlandırmayı ve yeni karşılaşmalara ortam sunmayı amaçladık bu projede. Kamusal alanları herkesçe ortak sahiplenebilme hissini sunabilmeyi umduk. Üsküdar’a has olan bu katmanlaşmada bize sunulan parçalanmayı bir bütün gibi görmeyi başarabilirsek semtteki sürekliliği yakalayabilir ve bu parçalanmayı fırsata dönüştürerek çeşitliliği toplumla buluşturabilirdik. Şehre dair yapılan her dokunuşun toplumsal bir sorumluluğu vardır. Öyle ki şehre dair söylemlerimiz ve eylemlerimiz geleceğin bir temsili ve mirası olacaktır. Bu sorumlulukla tasarlanmış tesadüflerle ve yeni sosyal etkileşimlerle ortak kamusal kimliği güçlendirebilmeyi amaçladık. İstanbul-Salacak kıyı hattının karakterini oluşturan elemanlar // eski zaman sahil kullanımı // iskeleler, denize dokunma mekanları, yeşil alanlar, deniz hamamları, deniz sporları, sosyal ve kültürel aktiviteler
ROTA Uzun ve soğuk süren bir kıştan sonra bahara kavuşmanın verdiği heyecan ve kıpırtıyla sabahın ilk saatleri koyuldum yola. Üsküdar çocukluğumdan beri evim sayılır. Bazı dönemler çalışmak için farklı yerlere göçsem de, şimdi yine burada yaşarken buldum kendimi. En son geldiğimde epey göz ardı edilmişti sahil. Hüzünlü ve zoraki bir tavırla yürütmüştü beni. Özellikle araçların yarattığı kaostan iyice daralmış, arkasındaki yeşilden tamamen kopmuş ve nerdeyse basacak yeri kalmamıştı. Kendisi bile sunduğu eşsiz manzaranın farkında değildi sanki artık. Bir mahcubiyet vardı üzerinde, hem kıyısının köhneliğinin verdiği, hem de Topkapı’yı, Sultanahmet’i, Ayasofya’yı, Kız Kulesi’ni hakkıyla selamlayamamanın mahcubiyeti sanki… Sahile iner inmez solda badem ağacı baharın gelmesiyle açtığı bembeyaz çiçekleriyle hoş geldin dermişçesine selamladı beni. Yeşil bant boyunca çim ve deniz kokusunun karışımıyla biraz yürüdükten sonra bir simit aldım. Eskiden simitçiler, kestaneciler ve çiçekçiler sahile dağılır, kalabalığın ortasına düşerlerdi. Şimdi ise yeni yaratılan ticari aksa eklemlenmiş hepsi, sıralı saçaklar altında bütünün bir parçası olmuşlar. Bu sırada meydandan yaklaşan tramvayı fark etmemle düşüncelerim dağıldı. Yanımdaki durağa yöneldim ve tramvaya bindim. Tüm sahili, hızlandırılmış bir videonun içinde gibi camdan izledim. Gördüğüm tüm manzaralar kafamda uzun bir kolaj gibi birbirine eklenip bütünleşiyordu. Arada hiç araç olmadan, tarihi silüetin önündeki deniz manzarasını ara ara kesen tek şey ağaçlar, kadrajıma giren martılardı, onları da kolajıma anlık ekliyordum. Derken son durağa gelmişiz ‘’Harem’’. İndim. Eskiden binlerce insanın İstanbul’a ilk adım attığı yer, sadece ayrılıklara veya kavuşmalara şahit olurken şimdi herkesin defalarca geldiği, sürekli uğrak bir mekan haline gelmiş. Tamamen halka malolmuş, cıvıl cıvıl bir toplanma alanına dönüşmüş. Tek saçak altında parçalanan ve denize yönelen kütleleri bana hala otogarı hatırlatırken, küçük çocuklar bundan habersiz sadece keyfini çıkarıp etrafta koşuşturuyorlardı. Gülümsedim. Baharın gelmesiyle burada her Çarşamba halk günü kapsamında etkinlikler yapılıyor. Geçen hafta bir sergiye katılmıştım. Eş dostla da karşılaşıyorum bazen, iyi oluyor. Bugün de şiir dinletisi var. Eskiden burada oturur, önümde naçizane silüet, ayaklarımın altında su, kulaklarımda kuş cıvıltısıyla şiir yazardım. Gençlikte daha bir heyecanlı oluyor insan. Şimdilerde yine cıvıltılı salacak. Gençliğimi hatırlatıyor bana. Şiir dinletisinin sonlanmasıyla saat epey ilerlemişti. Gün batımını kız kulesine nazır izlemek için bu sefer yürüyerek gitmek üzere yola koyuldum. Yol boyu saçaklar öğlen güneşinde yürürken epey iyi oluyor. İstanbul’un iklimi iyice değişmiş, özellikle yaz sıcaklarında yürümek oldukça zorlaşıyor benim için. Biraz daha ilerleyince yemyeşil bir atmosfere adım attım. Yeşil denizle buluşmuş. Ortada bir kuşluk… Tüm kuşlar alçaklı yüksekli direklerde gösteri yapıyor sanki, karşıda onlara yem atan çocuklar… Burası serinletiyor bölgeyi, nefes alan bir boşluk gibi… Hemen arkasında denize doğru adım adım inen bi platform var insanlar denize girmeye başlamış bile. Akşamları burada film gösterimleri yapılıyor. Eskiden de çok severdim açık hava gösterimlerini ama buranın tadı bir başka olmuş. Bembeyaz yüzeye yansıtılan film denize de yansıyor, sanki balıklar da izlesin diye. Bu yüzeyin sırt oluşturduğu restoran akşamları mısır servisi yapıyor izleyicilere, isteyen kağıt helva alıyor, ben çay içiyorum genelde. İlerlemeye devam ediyorum. Yol boyu falezlerin uzantısında var olan ağaçların altında insanlar baharın tadını çıkarıyor, ilk çiçeklerini topluyor. Falezin genişlediği yerde bir kaykay parkı yapılmış bizim çocuklar burayı çok seviyor. Ben de arada gelip seyrediyorum onların cıvıl cıvıl hallerini. Tam karşısında da sanki parkurun uzantısıymışçasına büyük kent havuzu tamamlıyor görüntüyü. Kaykaydan yorulan gençler koşarak denize atıyorlar kendilerini. Havuza bakan kültür saçağıysa bir ağırbaşlılıkla izliyor bu eğlenceyi. Genelde Harem Kültür ve Sanat Merkezinde olan serginin bir parçası buraya da taşınır. Bazen de küçük söyleşiler olur. İşi gücü bırakıp Harem’e gidemeyen balıkçılar da kulak kesilir, hatta hemen arkasında balıkçı barınağı olduğu için neredeyse buranın en büyük katılımcısı onlardır. Akşam güneşinin yavaş yavaş uzaklaşmasıyla, balıkçıların toparlanma telaşı başlamış. Diğer yandan taze tutulmuş balıkların yan restorandaki ızgarada yaydığı koku ve balıkçı barınağının hemen arkasındaki kademelenmede gün batımını izleyen insanların birbirine karışan sohbetleri eşliğinde gözüm biraz denizin dinginliğine dalmış ki kendime gelince yoluma devam ettim. Güneş batarken az ilerdeki seyir amfisine ilerliyorum hızlı adımlarla. İstanbul’da gün batımı en güzel buradan izleniyor. Bazen gece de inerim denize vuran ay ışığı eşliğinde Kız Kulesi’ni izlemeye. Sabahı ayrı, gecesi ayrı, hele gün batımı apayrı güzel Üsküdar’ın. Yürümeye devam ettim. Sonra bir iskele karşılıyor beni. Derin bir nefes alıyorum ona yaklaşırken. Öyle heyecanlanıyorum. Nazım Hikmet’in şiirine girer gibi giriyorum iskeleye, öyle adım adım öyle hisli… Öyle bir yaşanmışlıkla… Kavuşma rotası demişler bu iskelenin ismine. Kavuşmak doğru bir kelime oldu sanki… Yılların ayrı kalmışlığının özlemi vardı. Belki kız kulesi hep oradaydı da ben burada değildim. İnsanlık burada değildi. Yaşam denizde ve kıyıda farklı akmıştı hep.
Salacak’ı yeniden düşünürken bazı kriterlere göre mevcut durumu da karşılaştırarak tasarımı şekillendirdik; 1. 2.
Yaya önceliği Erişilebilirlik-ulaşım-yönlendirme a. Sahil hattı boyunca araç yolunu gidiş ve geliş olarak iki şeride düşüren öneri ekspres yol, hem yol kenarına park ederek sahil boyunca fiziki ve mental sınır oluşturan araç yığınının önüne geçmeyi, hem de sahil hattını genişletmeyi amaçlar.
b.
Sahil hattı boyunca hız rejimini düşürerek yayayı, falezlerden sahile kadar olan tüm alanı kullanmaya davet eder. Araç kullanıcılarını hızla geçme eyleminden ziyade yavaşça gezinme eylemine yönlendirir.
d.
Bisiklet yolu ve yaya yolları arasında önerilen yeşil alan, yönlendirici ve ayırıcı etkisiyle sahil hattı boyunca devam eder.
e. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Küçük bir transfer merkezi haline geldiği düşünülen Harem’de arabalı vapur iskelesinin aksının devamına taşınan şehir içi otobüs ve minibüs peronları sahil hattının bütününü bozma halinden arındırılarak; otobüs, minibüs, tramvay durağı ve arabalı vapur iskelesinin bağlantısını yeniden kurgulanırken tüm aktarma seçenekleri tek bir aksta toplanır. Trafiğe akıcı bir çözüm getirilirken yayaya da erişim ve aktarma kolaylığı sağlanır.
Kamusal ve Sosyal Boyut – kıyı kullanımının farklı odaklarla zenginleştirilmesi, herkes için tasarım ilkesine özen gösterilmesi Zaman içerisinde olacak değişimlere ayak uydurması Görsel uyum ve estetik Kent kimliği ve toplumsal bellek Uygunluk ve form Yaşanılabilirlik Yeşil alan ihtiyacının karşılanması – biyoçeşitliliğe olanak sağlanması
K
Vaziyet Planı Ö. 1/2000
1
SALACAK KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
90416
İskeleden, Kültür,Sanat Platformu ve Balıkçı Barınağı Açısı
B-B Kesiti Ö. 1/500
A-A Kesiti Ö. 1/500
Tarihi yarımadanın o naçizane silüeti Üsküdar için sadece bir seyir manzarası değildir. Çok derin hatıraları vardır. Nelere şahit olmuştur salacak sahili. Savaşlara fethe, coşkuya, hüzne… Hepsinin ağırlığı vardır üzerinde. Tarihi yarımadanın karşısında olmanın sorumluluğu vardır. Gördüklerini anlatma isteği vardır karşıyı selamlıyor olmanın verdiği çeki düzen ile... Bu sorumlulukla bir seyir rotası halini alır Salacak sahil hattı.
Giriş
Kavuşma Rotası
+2.50
Üsküdar Meydanı’ndan Kız Kulesi’ne doğru uzanan rotanın, sahilin devamına kıvrılmadan devam etme isteği vardı sanki. Kavuşma Rotası, bu isteğe cevap olmayı amaçlarken hem yaklaşma arzusu hem uzaktan bakmanın güzelliğini hatırında tutar. Rotanın ucuna yaklaşınca sanki etrafta kimse, hiçbir şey yokmuşçasına, sağ taraf deniz, sol taraf deniz, Kız Kulesi’yle baş başa bırakır.
+2.65 Ticari Birim
İskele boyunca oluşan kademelenme seyir alanı olarak işlerken, rotanın sonundan kalkan kayıklar Kız Kulesi’ne ulaştırmak için beklerler. Gelgit Tiyatrosu Manzaranın, tüm tarihi açık ettiği arka planda, dalgaların Sultanahmet’ten, Ayasofya’dan haber taşır gibi bir telaşla gelip gittiği manzarayı izletmek üzerine kendini var eder amfi. Alt kısmını dolduran ticari birim ve hemen yanı başında duran kent havuzuyla birlikte sosyal bir kompozisyon oluşturur. Önceden kestirilmemiş yeni senaryoların bir parçası olur. Karşılaşma taktikleri üretir zamanın akışında. Farklı gruplara toplanma mekanı olur, yalnızlığıyla sosyalleşenlere de kucak açar denizin dinginliğine karşı.
Seyir Amfisi
tramvay istasyonu
Seyir Platformu ve Ticari Birim Planı Ö. 1/200
Seyir Platformu ve Kız Kulesi
K Kavuşma rotası
Odak Alan 0.1 [Kız Kulesi] Vaziyet Planı Ö. 1/500
2
SALACAK KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
90416
+3.50
+4.00
Ticari Birim
Ticari Birim
+1.35
Balıkçı Barınağı ve Genel Perspektif
Kültür Sanat Platformu +4.00
Kültür,Sanat Platformu Planı Ö. 1/200
C-C Kesiti Ö. 1/500
Ticari Ünite Planı Ö. 1/200
Balıkçı Barınağı ve Paylaşım Amfisi Balıkçı barınakları balıkçıların, hem işi hem de sosyalleşme mekanlarıdır. Bugünkü haliyle kentlinin dahil olmasının pek mümkün olmadığı barınak için kamusal ortak alanlar yaratacak, deniz, insan ve balıkçılar arasındaki etkileşimi artıracak balıkçı barınağıyla bütünleşen bir paylaşım amfisi önerilmiştir. Yeni balıkçı barınağı, nerdeyse tüm günlerini orada geçiren balıkçılar için halka karışma, hikayelerini paylaşma olanağı sunarken, ziyaretçiler için denize karşı, amfide balık ekmeklerini yerken balıkçıların hayatlarına bir parça dahil olabilmeyi mümkün kılar.
Kavuşma rotasından Kız Kulesi
Balıkçı Barınağı,Ticari Birimler
K
Odak Alan 0.2 [Balıkçı Barınağı] Vaziyet Planı Ö. 1/500
3
SALACAK KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
90416
Mahalle Terasları // Falez saçakları Mahalleliye kamusal mekanlar sunarken, denizin ve karşı silüetin farklı bir kottan deneyimlenmesine imkan tanır. Falezin üst kot boyunca keskin ve sınırlayıcı tavrını yumuşatarak farklı zeminlerle bütünleşir. Ara sokakların devamı niteliğinde denize doğru uzanır. Sahil hattını canlandırırken üst kotta da kent geçirimliliğini sağlayan sosyal alanlar yaratarak, yaya üretici mekanlar olarak sirkülasyona dahil olurlar. Kültür Sanat Merkezi Eski Harem Otogarının geçmişi ve anlamına saygıyla onun varlığından izler taşıyan yeni Kültür Sanat Merkezi, Otogar gibi tek saçak altında parçalı, birbiriyle ilişkili kütlelerden oluşur. Otogarın denize yönelim aksını yer yer yakalar, yer yer ise rotasını farklı yöne çevirerek mekanlar arasında bıraktığı boşluklarda, yarı açık mekanlarda çeşitlenmeler yaratır. Sahilden Hareme gelirken ilk önce bir amfi ile karşılar ziyaretçilerini ve durup denizi izlemeye davet eder. Kültürel etkinlikler, sergi, kitaplık, aktivite mekanları ve atölyeler gibi çok çeşitli fonksiyonları bir arada barındırarak fonksiyonlara göre parçalanan merkezde, ortadaki atölyeleri barındıran birim tramvay atölyesinin aksını yakalar. Sahilde yarattığı farklı kullanımlı iskele ve platformlar açık alan kullanımını çeşitlendirirken, suya temas etme fırsatı sunar.
Mahalle terasları ve Falez
sergi,kitaplık
atölye
etkinlik,seminer
tramvay atölyesi
E-E Kesiti Ö. 1/500
+4.00
K
Harem Kültür Merkezi Kat Planı Ö. 1/500
Yo Yavaşlatılmış Ekspres Araç
lu
+4.00
K
Odak Alan 0.3 [Harem] Vaziyet Planı Ö. 1/500
4
SALACAK KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
90416
Kültür Sanat Platformu ve Tramvay durağı
D-D Kesiti Ö. 1/500
1800’lü yıllarda İstanbullular sıcak yaz günlerinde serinlemek için deniz hamamlarını kullanırlardı. Bu hamamlar denizin bir bölümünü çevreleyen iskele, iskelenin bir kısmında kapalı mekanlar ve ortasında oluşan havuzcuktan meydana gelirdi. Günümüzde Salacak sahil hattında dağınık, güvensiz ve iletişimsiz deniz kullanımı, kent havuzlarının kamusal deniz kullanımı için oluşumunu destekler, kentliye; kentin suya açıldığı hem fiziksel hem kavramsal anlamda bütünleştiği alanlar sunar.
Kültür Sanat Merkezi
1
Mevcut Vejetasyon AcaciaKarbon dealbata (Gümüşi Akasya) C4 Bitkileri ile Karbon Sekuastrasyonu (Toprak Bağlanması)
Açık Hava Sineması
Acer negundo (Dişbudak Yapraklı Akçaağaç) Acer palmatum dissectum (Japon Akçaağacı) Karbon Tutucu Acer platanoides (Çınar Yapraklı Akçaağaç) Bitkiler (C4)
Kent havuzunun çeperinde bulunan Açık Hava Sineması, bazı akşamlar film gösterimlerine, bazı akşamlar farklı kültürel etkinliklere ev sahipliği yapar.
Acer pseudoplatanus (Dağ Akçaağacı) Aesculus hippocastanum (At Kestanesi) Karbon Sekuastrasyonu CO2 Ailanthus altissima (Kokar Ağaç) Aila Carpinus betulus (Adi Gürgen)
CO2
Tuzlu Kıyı Rüzgarına, Tuzlu Topraklara ve Tuzlu Suya Töleranslı Bitkiler
Bio-hendek / Yağmur Bahçeleri
Cedrus atlantica (Atlas Sediri)
Acer negundo I Dişbudak Yapraklı Akçaağaç Aesculus spp. I Atkestanesi Türleri Callistemon citrinus I Fırça çalısı Celtis spp. I Çitlenbik Türleri Cercis siliquastrum I Ergüvan Chamaecyparis spp. I Yalancı Servi Türleri Elaeagnus spp. I İğde Türleri Ficus spp. I İncir Türleri Fraxinus excelsior I Adi Dişbudak Hibiscus spp. I Hatmi Türleri Ligustrum spp. I Kurtbağrı Türleri Liquidambar spp. I Sığla Türleri Morus spp. I Dut Türleri Pinus spp I Çam Türleri Platanus spp. I Çınar Türleri Populus alba I Ak Kavak Sedum spp. I Dam Koruğu Türleri
Cedrus atlantica glauca (Mavi Atlas Sediri) Cedrus libani (Lübnan Sediri)
2
Cedrus deodora (Himalaya Sediri)
Fauna ve Flora için Bio-habitat Sağlanması / Ötrofikasyonun EngellenCedrus glauca (Mavi Himalaya Sediri) mesi / Karbon Tutucu ve Dayanıklı Bermuda Çimideodora Kullanımı Celtis australis (Adi Çitlenbik)
Karbon Tutucu Bitkiler (C4) Cercis siliquastrum (Erguvan) Azot Chamacyparis Tutucu Bitkilerlawsoniana (Lawson Yalancı Servisi) 4
Karbon Cupressocyparis leylandii (Melez Servi) Cupressus arizonica (Arizona Servisi) Cupressus macrocarpa (Monteri Servisi) Su Yüzeyinde Alg Oluşumunun Engellenmesi ve Su İçi Ekosisteminin Korunması Cupressus sempervirens (Akdeniz Servisi) Nitrojen Cycas revoluta (Yalancı Palmiye) Fosfat Elaeagnus angustifolia (Kuş İğdesi)
Toprak Organik Karbonu’nu (TOK) Artırmaya Yönelik Karbon Sekuastrasyonu (Toprak Karbon Bağlanması) Amaçlı C4 Bitkileri
Karbon havuzları / C4 Bitkileri
Ficus carica (İncir) Fraxinus americana (Amerikan Dişbudağı)
3
Callistemon citrinus L. I Fırça Çalısı Cyperus rotundus I Topalak Otu Cydnodon dactylon I Bermuda Çimi Calamagrostis acutiflora I Kandıra Otu Salsola ruthenica I Soda Otu
Aktivite ve Kültürel Etkileşim Alanı
Fraxinus excelsior (Adi Dişbudak)
Kaykay Parkı
Bio-hendekler ile Yüzey Akış Suyu Filtrasyonu / Azot Bağlanması
Gleditsia triacantos (Gladiçya) Hibiscus syriacus (Ağaçhatmi) Juglans regia (Adi Ceviz)
Yüzey Akış Suyu Filtrasyonunu Sağlayan Bio-hendekler (Yağmur Bahçeleri) ve Bio-Habitat için Bitkiler
Dinlenme / Zaman Geçirme Alanları
Laurus nobilis (Defne) Ligustrum japonicum (Japon Kurtbağrı) Ligustrum japonicum ‘Aurera’ (Alacalı Japon Kurtbağrı)
Bitkisel Tasarım Kararları
Bio-habitat
Filtrasyon Liquidambar oriantalis (Anadolu Sığla Ağacı)
Acer platanoides (Çınar Yapraklı Akçaağaç)
Magnolia grandiflora (Büyük Çiçekli Manolya)
Cercis siliquastrum (Erguvan)
Melia azedarach (Tesbih Ağacı) Nitrojen Morus alba (Dut)
Pinus spp. (Çam) Platanus oriantalis (Doğu Çınarı)
Phoenix (Palmiye)
Robinia pseudoacacia (Yalancı Akasya)
Picea pungens glauca (Mavi Ladin)
Sophora japonica (Sofora) Sopho
Pinus pinaster (Sahil Çamı)
Ulaşım aksı Yaya rotası
Bio-Habitat için Ötrofikasyonu Engelleyecek ve Aynı Zamanda Kuşların İlgisini Çekebilecek Çiçekli Azot Tutucular ve Sazlık Bitkileri
3
(Çam)Kullanımı Fitostabilizasyon Amaçlı HiperakümülatörPinus Bitkispp. Türleri / Azot Bağlanması Pittosporum tobira (Yıldız Çalısı)
Yeni Eklenen Türler
Platanus oriantalis oria (Doğu Çınarı)
Brassica nigra (Siyah Hardal)
Populus alba (Ak Kavak)
Calamagrostis acutiflora (Kandıra Otu)
Prunus ceracifera (Süs Eriği)
Brassica nigra I Siyah Hardal Juncus effusus I Has Kofa Spartina spp. I Cordgrass
Kent Parkı
Prunus domestica (Erik)
Callistemon citrinus (Fırça Çalısı)
Prunus laurocerasus (Karayemiş)
Ağır Metaller : As, Cd, Cr, Cu, Hs, Pb, Zn
Cyperus rotundus (Topalak Otu) Cydnodon dactylon (Bermuda Çimi)
1
1
C4 Bitkileri ile Karbon Sekuastrasyonu (Toprak Karbon Bağlanması)
Prunus serrulata (Süs Kirazı)
Karbon Tutucu Bitkiler (C4)
Robinia pseudoacacia (Yalancı Akasya)
Helianthus tuberosus (Yer Elması)
Sophora japonica (Sofora) Sopho Ortam : Toprak ve Sediment Tamarix tetrandra (Ilgın) Süreç Hedefi : Kirletici etkisizleştirme Tilia tomentosa (Gümüşi Ihlamur)
Juncus eeusus + Brassica nigra + Spartina spp. (Has Kofa + Siyah Hardal + Cordgrass)
Salsola ruthenica (Soda Otu) Sedum spp. + Juncus spp. + Helianthus tuberosus (Dam Koruğu Türleri + Kofa Türleri + Yer Elması)
Sahil hattında boydan boya tasarlanan sürekli yeşil koridor, kıyıyı her türden kullanıcı için erişilebilir ve algılanabilir kılmak amacıyla deniz üzerinde yeni bir rota oluşturur. Dolaşım sistemine eklenen yeni platform kentteki ekolojik bütünlüğü desteklemeyi amaçlar. Bölgedeki kuşlar için yeni bir boşluk oluşturan mekan, aynı zamanda Salacak kıyısındaki insanların deniz üzerinden Salacak’ı, falezleri ve kuşları izleyerek vakit geçirmesine imkan sağlar.
Acacia dealbata I Gümüşi Akasya Cercis siliquastrum I Ergüvan Eleagnus angustifolia I Kuş İğdesi Helianthus tuberosus I Yer Elması Brassica nigra I Siyah Hardal Robinia pseudocacia I Yalancı Akasya
Morus nigra pendula (Ters Dut)
Boğaza Filtrelenmiş Su Akışı
4
Fitostabilizasyon Amaçlı Hiperakümülatör Bitkiler ve Azot tutucular Yol Boyu peyzajı / Gölgelik alanlar
Populus alba (Ak Kavak)
Tilia tomentosa (Gümüşi Ihlamur)
Acer Platonoides I Çınar Yapraklı Akçaağaç Helianthus tuberosus I Yer Elması Sedum spp. I Dam Koruğu Türleri Juncus effusus I Has Kofa
2
Karbon Sekuastrasyonu
CO2
Tuzlu Kıyı Rüzgarına, Tuzlu Topraklara ve Tuzlu Suya Töleranslı Bitkiler
Bio-hendek / Yağmur Bahçeleri
CO2
Acer negundo I Dişbudak Yapraklı Akçaağaç Aesculus spp. I Atkestanesi Türleri Callistemon citrinus I Fırça çalısı Celtis spp. I Çitlenbik Türleri Cercis siliquastrum I Ergüvan Chamaecyparis spp. I Yalancı Servi Türleri Elaeagnus spp. I İğde Türleri Ficus spp. I İncir Türleri Fraxinus excelsior I Adi Dişbudak Hibiscus spp. I Hatmi Türleri Ligustrum spp. I Kurtbağrı Türleri Liquidambar spp. I Sığla Türleri Morus spp. I Dut Türleri Pinus spp I Çam Türleri Platanus spp. I Çınar Türleri Populus alba I Ak Kavak Sedum spp. I Dam Koruğu Türleri
Trachycarpus fortunei (Telli Palmiye)
2
Fauna ve Flora için Bio-habitat Sağlanması / Ötrofikasyonun Engellenmesi / Karbon Tutucu ve Dayanıklı Bermuda Çimi Kullanımı
1 Bir kıyı ekosistemine sahip olan Salacak’ın kendine has falezleri kıyı boyu bir yeşil aks oluşturmaktadır. Kentin nefes almasını büyük ölçüde sağlayan bu falezler önemli potansiyeller barındırmaktadır. Karbon Tutucu Bitkiler (C4)
C4 Bitkileri ile Karbon Sekuastrasyonu (Toprak Karbon Bağlanması)
Azot Tutucu Bitkiler
4
Karbon
Karbonteraslarının Tutucu Bu sebeple insanları falezin içine ince dokunuşlarla alarak mevcut ağaçlara zarar vermeden falezle bütünleştiren seyir terasları tasarlanmıştır. Seyir boşluklarından yükselen ağaçlar kentlileBitkiler (C4) Su Yüzeyinde Alg Oluşumunun Engellenmesi rin falezin biyolojik çeşitliliğini deneyimlemelerine imkan tanımaktadır. Denizin sadece kıyı şeridinden değil, farklı kotlardan da manzarayı deneyimleme ve Su İçi Ekosisteminin Korunması Nitrojen Karbon Sekuastrasyonu Salacak Kıyısı’nın barındırdığı kıyıya özgü bitki türlerinin alanda çoğaltılarak kıyıdaki ekosistemler arası dengenin tekrar sağlanması amaçlanmıştır. Ayrıca azot ve karbon bağlanmasını Fosfat alanda artıraCO cak ve alandaki atmosferi iyileştirecek çeşitli yeni türler de bitkisel tasarıma entegre edilmiştir. Böylece bu türler kıyı boyu yeşil koridorunun devamlılığına katkıda bulunur. Kıyı boyu yavaşlatılmış ekspres Tuzlu Kıyı Rüzgarına, Tuzlu Topraklara ve Tuzlu Suya Töleranslı Bitkiler CO yol drenajını sağlayacak, yüzey akış suyunu filtre ederek boğaza filtrelenmiş su geçişini oluşturacak Bio-Hendek’ler tasarlanmıştır. Bu hendekler aynı zamanda azotu bağlayarak kıyıda Ötrofikasyon Acer negundo I Dişbudak Yapraklı Akçaağaç Aesculus spp. I Atkestanesi Türleri oluşumunu engeller. Callistemon citrinus I Fırça çalısı Bio-hendekler ile Yüzey Akış Suyu Filtrasyonu / Azot Bağlanması Celtis spp. I Çitlenbik Türleri Ötrofikasyon, büyük su ekosistemlerinde, fosfor, azot gibi nütrientlerin artması nedeniyle başta alg olmak üzere su içi bitkilerinin artması ve dolayısıyla organik madde üretiminin aşırı artışıdır. Bunun Cercis siliquastrum I Ergüvan Fauna ve Flora için Bio-habitat Sağlanması / Ötrofikasyonun EngellenChamaecyparis spp. I Yalancı Servi Türleri mesi / Karbon Tutucu ve Dayanıklı Bermuda Çimi Kullanımı Elaeagnus spp. I İğde Türleri sonucunda su yüzeyinin yemyeşil olması durumu gözlenir.C4 Ötrofikasyon sonucu su içi tür çeşitliliği azalır. Çoğalan ipliksi algler balıkların solungaçlarını tıkar. Ötrofikasyon, su ekosistemlerini bozarak Ficus spp. I İncir Türleri Bitkileri ile Karbon Sekuastrasyonu (Toprak Karbon Bağlanması) 1 Fraxinus excelsior I Adi Dişbudak Karbon Tutucu Bitkiler (C4) burada yaşayan kuş, balık ve diğer canlıların azalmasına ya da yok olmasına neden olur. Hibiscus spp. I Hatmi Türleri Azot Tutucu Bitkiler spp. I Kurtbağrı Türleri 2 Balıkçılığın önem arz ettiği Salacak Kıyısı’ndaki balıkçı faaliyetlerini de büyük ölçüde etkileyebilecek bir ekolojik zorluk olan ÖtrofikasyonunKarbon minimuma indirgenmesi ve azot4 miktarının olabildiğince Ligustrum Liquidambar spp. I Sığla Türleri Morus spp. I Dut Türleri Filtrasyon yer altı sularından ve boğazdan arındırılması gerekmektedir. Bu sebeple proje alanının geneline yayılan azot tutucu bitki türleriyle bu dengenin mümkün olduğunca sağlanması amaçlanmaktadır. Pinus spp I Çam Türleri Platanus spp. I Çınar Türleri alba I Ak Kavak Alanda yer alan ve biyolojik çeşitliliğe katkıda bulunarak fauna ve floraya yeni bir habitat sağlayan Bio-Habitat önerilmiştir. Bio-habitat sazlık türlerini ve azot bağlayıcı çiçekli çalıları birlikte barındır- Populus Su Yüzeyinde Alg Oluşumunun Engellenmesi Sedum spp. I Dam Koruğu Türleri Nitrojen ve Su İçi Ekosisteminin Korunması Nitrojen arak kendi sürdürülebilir ekosistem dengesini yaratır. Böylece ekolojik anlatısını yeniden tanımlamaya başlayacak ve işlevsel ekosistem geliştirme sürecini harekete geçirecektir. Bölgede yer alan kuşluk Tuzlu Kıyı Rüzgarına, Tuzlu Topraklara ve Tuzlu Suya Töleranslı Bitkiler Fosfat Toprak Organik Karbonu’nu (TOK) Artırmaya Yönelik Karbon Boğaza Filtrelenmiş Su Akışı kıyı hattının tüm canlıların ve doğanın bir parçası olan herseye eşit haklar sunması konusuna değinir. Sekuastrasyonu (Toprak Karbon Bağlanması) Amaçlı C4 Bitkileri 2
Kaykay Parkı
1
2
C4 Bitkileri ile Karbon Sekuastrasyonu (Toprak Karbon Bağlanması)
Bio-hendek / Yağmur Bahçeleri
3
Azot Tutucu Bitkiler 4
CO2 Bio-hendek / Yağmur Bahçeleri
CO2
Su Yüzeyinde Alg Oluşumunun Engellenmesi ve Su İçi Ekosisteminin Korunması
Filtrasyon Nitrojen Fosfat
2
Fauna ve Flora için Bio-habitat Sağlanması / Ötrofikasyonun Engellenmesi / Karbon Tutucu ve Dayanıklı Bermuda Çimi Kullanımı Karbon Tutucu Bitkiler (C4)
3
Bio-hendekler ile Yüzey Akış Suyu Filtrasyonu / Azot Bağlanması
4
Karbon
Su Yüzeyinde Alg Oluşumunun Engellenmesi ve Su İçi Ekosisteminin Korunması
Nitrojen Fosfat
Karbon havuzları / C4 Bitkileri
Kaykay Parkı
Ortam : Toprak ve Sediment Süreç Hedefi : Kirletici etkisizleştirme
Yaya rotası
4
Dinlenme / Zaman Geçirme Alanları
Fitostabilizasyon Amaçlı Hiperakümülatör Bitki Türleri Kullanımı / Azot Bağlanması 2 Bio-habitat
Filtrasyon
Yüzey Akış Suyu Filtrasyonunu Sağlayan Bio-hendekler (Yağmur Bahçeleri) ve Bio-Habitat için Bitkiler
Acer negundo I Dişbudak Yapraklı Akçaağaç Aesculus spp. I Atkestanesi Türleri Callistemon citrinus I Fırça çalısı ve Kültürel Etkileşim Alanı Celtis spp. Aktivite I Çitlenbik Türleri Cercis siliquastrum I Ergüvan Kaykay Parkı Fitostabilizasyon Amaçlı Hiperakümülatör Bitki Türleri Kullanımı Chamaecyparis spp. I Yalancı Servi Türleri / Azot Bağlanması Elaeagnus spp. I İğde Türleri Ficus spp. I İncir Türleri Fraxinus excelsior I Adi Dişbudak Hibiscus spp. I HatmiDinlenme Türleri / Zaman Geçirme Alanları Ligustrum spp. I Kurtbağrı Türleri Liquidambar spp. I Sığla Türleri Morus spp. I Dut Türleri 2 Pinus spp I Çam Türleri Platanus spp. I Çınar Türleri Bio-habitat Ağır Metaller : Populus alba I Ak Kavak As, Cd, Cr, Cu, Hs, Pb, Zn Sedum spp. I Dam Koruğu Türleri
Ulaşım aksı
Callistemon citrinus L. I Fırça Çalısı Yaya rotası Cyperus rotundus I Topalak Otu Cydnodon dactylon I Bermuda Çimi Calamagrostis acutiflora I Kandıra Otu Salsola ruthenica I Soda Otu
4
Brassica nigra I Siyah Hardal Juncus effusus I Has Kofa Spartina spp. I Cordgrass
Yüzey Akış Suyu Filtrasyonunu Sağlayan Bio-hendekler (Yağmur Kent Parkı Bahçeleri) ve Bio-Habitat için Bitkiler Acer Platonoides I Çınar Yapraklı Akçaağaç Helianthus tuberosus I Yer Elması Sedum spp. I Dam Koruğu Türleri Juncus effusus I Has Kofa
1
Fitostabilizasyon Amaçlı Hiperakümülatör Bitkiler ve Azot tutucular
Yol Boyu peyzajı / Gölgelik alanlar
Toprak Organik Karbonu’nu (TOK) Artırmaya Yönelik Karbon Sekuastrasyonu (Toprak Karbon Bağlanması) Amaçlı C4Ortam Bitkileri : Toprak ve Sediment Callistemon citrinus L. I Fırça Çalısı Cyperus rotundus I Topalak Otu Cydnodon dactylon I Bermuda Çimiaksı Ulaşım Calamagrostis acutiflora I Kandıra OtuYaya rotası Salsola ruthenica I Soda Otu
Bio-Habitat için Ötrofikasyonu Engelleyecek ve Aynı Zamanda Kuşların İlgisini Çekebilecek Çiçekli Azot Tutucular ve Sazlık Bitkileri
3
Süreç Hedefi : Kirletici etkisizleştirme
Acacia dealbata I Gümüşi Akasya Cercis siliquastrum I Ergüvan Eleagnus angustifolia I Kuş İğdesi Helianthus tuberosus I Yer Elması Brassica nigra I Siyah Hardal Robinia pseudocacia I Yalancı Akasya
Bio-Habitat için Ötrofikasyonu Engelleyecek ve Aynı Zamanda Kuşların İlgisini Çekebilecek Çiçekli Azot Tutucular ve Sazlık Bitkileri
3
Yüzey Akış Suyu Filtrasyonunu Sağlayan Bio-hendekler (Yağmur Bahçeleri) ve Bio-Habitat için Bitkiler
Brassica nigra I Siyah Hardal Juncus effusus I Has Kofa Spartina spp. I Cordgrass
Acer Platonoides I Çınar Yapraklı Akçaağaç Kent Parkı Helianthus tuberosus I Yer Elması Sedum spp. I Dam Koruğu Türleri Juncus effusus I Has Kofa
Fitostabilizasyon Amaçlı Hiperakümülatör Bitkiler ve Azot tutucular
Toprak Organik Karbonu’nu (TOK) Artırmaya Yönelik Karbon Ağır Metaller : Sekuastrasyonu (Toprak Karbon As,/Bağlanması) Cd, Cr, Cu, Hs, Amaçlı Pb, Zn C4 Bitkileri Yol Boyu peyzajı Gölgelik alanlar Callistemon citrinus L. I Fırça Çalısı Cyperus rotundus I Topalak Otu Cydnodon dactylon I Bermuda Çimi Calamagrostis acutiflora I Kandıra Otu Salsola ruthenica I Soda Otu aksı Ulaşım
Aktivite ve Kültürel Etkileşim Alanı Su Akışı Boğaza Filtrelenmiş
Bio-hendekler ile Yüzey Akış Suyu Filtrasyonu / Azot Bağlanması
Acer negundo I Dişbudak Yapraklı Akçaağaç Nitrojen Karbon havuzları / C4 Bitkileri Aesculus spp. I Atkestanesi Türleri Callistemon citrinus I Fırça çalısı Celtis spp. I ÇitlenbikBoğaza Türleri Filtrelenmiş Su Akışı Cercis siliquastrum I Ergüvan Aktivite ve spp. Kültürel EtkileşimServi AlanıTürleri Chamaecyparis I Yalancı Elaeagnus spp. I İğde Türleri Kaykay Parkı Ficus spp. I İncir Türleri Fraxinus excelsior I Adi Dişbudak Hibiscus spp. I Hatmi Türleri Fitostabilizasyon Amaçlı Hiperakümülatör Bitki Türleri Kullanımı Ligustrum spp. I Kurtbağrı Türleri / Azot Bağlanması Zaman Geçirme Alanları Liquidambar spp.Dinlenme I Sığla /Türleri Morus spp. I Dut Türleri Pinus spp I Çam Türleri Platanus spp. I Çınar Türleri 2 Populus alba I Ak Kavak Sedum spp. I Dam KoruğuBio-habitat Türleri
Filtrasyon
Nitrojen
3
Tuzlu Kıyı Rüzgarına, Tuzlu Topraklara ve Tuzlu Suya Töleranslı Bitkiler
4
Azot Tutucu Bitkiler
Acacia dealbata I Gümüşi Akasya Cercis siliquastrum I Ergüvan Eleagnus angustifolia I Kuş İğdesi Helianthus tuberosus I Yer Elması Brassica nigra I Siyah Hardal Robinia pseudocacia I Yalancı Akasya
Karbon havuzları / C4 Bitkileri
Bio-hendekler ile Yüzey Akış Suyu Filtrasyonu / Azot Bağlanması
Karbon Karbon Sekuastrasyonu
Fitostabilizasyon Amaçlı Hiperakümülatör Bitkiler ve Azot tutucular
Yol Boyu peyzajı / Gölgelik alanlar
Karbon Tutucu Bitkiler (C4)
Karbon Tutucu Bitkiler (C4)
Acer Platonoides I Çınar Yapraklı Akçaağaç Helianthus tuberosus I Yer Elması Sedum spp. I Dam Koruğu Türleri Juncus effusus I Has Kofa
Bio-habitat
CO2
Fauna ve Flora için Bio-habitat Sağlanması / Ötrofikasyonun Engellenmesi / Karbon Tutucu ve Dayanıklı Bermuda Çimi Kullanımı
Yüzey Akış Suyu Filtrasyonunu Sağlayan Bio-hendekler (Yağmur Bahçeleri) ve Bio-Habitat için Bitkiler
Dinlenme / Zaman Geçirme Alanları
Karbon Tutucu Bitkiler (C4)
CO2
Callistemon citrinus L. I Fırça Çalısı Cyperus rotundus I Topalak Otu Cydnodon dactylon I Bermuda Çimi Calamagrostis acutiflora I Kandıra Otu Salsola ruthenica I Soda Otu
Aktivite ve Kültürel Etkileşim Alanı
3
2
Karbon Sekuastrasyonu
Toprak Organik Karbonu’nu (TOK) Artırmaya Yönelik Karbon Sekuastrasyonu (Toprak Karbon Bağlanması) Amaçlı C4 Bitkileri
Karbon havuzları / C4 Bitkileri
Bio-hendek / Yağmur Bahçeleri
2
Küçük bir transfer merkezi haline geldiği düşünülen Harem’de arabalı vapur iskelesinin aksının devamına taşınan şehir içi otobüs ve minibüs peronları sahil hattının bütününü bozma halinden arındırılarak; otobüs, minibüs, tramvay durağı ve arabalı vapur iskelesinin bağlantısını yeniden kurgulanırken tüm aktarma seçenekleri tek bir aksta toplanır. Trafiğe akıcı bir çözüm getirilirken yayaya da erişim ve aktarma kolaylığı sağlanır.
Acacia dealbata I Gümüşi Akasya Cercis siliquastrum I Ergüvan Eleagnus angustifolia I Kuş İğdesi Helianthus tuberosus I Yer Elması Brassica nigra I Siyah Hardal Robinia pseudocacia I Yalancı Akasya
1
Bio-Habitat için Ötrofikasyonu Engelleyecek ve Aynı Zamanda Kuşların İlgisini Çekebilecek Çiçekli Azot Tutucular ve Sazlık Bitkileri
3
Brassica nigra I Siyah Hardal Juncus effusus I Has Kofa Spartina spp. I Cordgrass
Acer Platonoides I Çınar Yapraklı Akçaağaç Helianthus tuberosus I Yer Elması Sedum spp. I Dam KoruğuKent Türleri Parkı Juncus effusus I Has Kofa
Fitostabilizasyon Amaçlı Hiperakümülatör Bitkiler ve Azot tutucular Nitrojen Boğaza Filtrelenmiş Su Akışı
Yol Boyu peyzajı / Gölgelik alanlar
Ağır Metaller : As, Cd, Cr, Cu, Hs, Pb, Zn
Acacia dealbata I Gümüşi Akasya Cercis siliquastrum I Ergüvan Eleagnus angustifolia I Kuş İğdesi Helianthus tuberosus I Yer Elması
1
5