2 4 29.05 — 30.05.2018 / English – page 2
SERGEI LOZNITSA MILCZĄCY KOMENTATOR ŻYCIA Tegorocznym laureatem Nagrody Smoka Smoków, przyznawanej za całokształt twórczości co roku podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego, został ukraiński reżyser, dokumentalista Sergei Loznitsa. Pierwszy raz KFF pokazał jego film w 1996, gdy debiutował dokumentem Dzisiaj zbudujemy dom, który wprawił w zachwyt zarówno widzów, jak i jury oraz został nagrodzony Brązowym Smokiem. W przeciągu lat filmy Loznitsy regularnie pojawiały się na festiwalu, wygrywając liczne nagrody - trzy Złote Smoki za najlepszą reżyserię filmu krótkometrażowego i jeden Złoty Róg za najlepszą reżyserię pełnometrażowego filmu dokumentalnego. Na jego filmografię składają się 22 tytuły - 19 dokumentów i 3 filmy fabularne. Przez ostatnie 20 lat filmy Loznitsy były nagradzane na największych światowych festiwalach – w Cannes, Wenecji, Karlowych Warach, Jihlavie czy Lipsku. Deszcz nagród nie pojawiłby się, gdyby nie indywidualny styl reżysera „wynikły z cierpliwości i dystansu do świata, oparty na długich ujęciach i błyskotliwej ścieżce dźwiękowej”. Tak o twórczości Loznitsy pisze profesor Tadeusz Lubelski, krytyk filmowy i przewodniczący Rady Programowej Krakowskiego Festiwalu Filmowego, uzasadniając przyznanie reżyserowi nagrody Smok Smoków. Loznitsa stawia w centrum swoich filmów bohaterów, którzy żyją w powtarzającej się rutynie jakby byli pokryci kurzem, co nadaje jego dziełom aury tajemniczości i smutku, podkreślonej perfekcyjnie dobraną muzyką. Brak w tych filmach komentarza, rzadko pojawiają się dialogi, dlatego też interpretacja zależy od samego widza, własnego zrozumienia długich ujęć, postaci czy przedstawionych wydarzeń. Loznitsa bacznie obserwuje, ale nie komentuje.
Dzieła Loznitsy nie są pozbawione kulturowo-politycznego kontekstu, a często stanowią trafny komentarz bądź alegorię sytuacji, która aktualnie dzieje się na Ukrainie, ojczyźnie artysty i w Rosji, w której reżyser studiował i żył, gdy jeszcze istniał Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, a Ukraina była wcieloną doń Republiką. Loznitsa dopatruje się spuścizny sowieckiej w wielu aspektach życia swoich rodaków, które porównuje do pogrążenia w letargu. Charakterystyczne dla jego stylu są filmy jak Poczekalnia (2000), w którym śpiący ludzie czekają na przyjazd pociągu, złożona z propagandowych kronik ZSRR Rewia (2008) czy Pejzaż (2003) pokazujący życie w zaklętej w czasie rosyjskiej wiosce. Dokumenty te, pozwalają zauważyć, że mimo ściągnięcia z Kremla czerwonej flagi ZSRR oraz zmiany nazwy państwa, styl życia narzucony przez dawny ustrój jest wciąż żywy. Statuetka Smoka Smoków przyznawana jest od dwudziestu lat twórcom polskim i zagranicznym, którzy przyczynili się do rozwoju światowego kina animowanego i dokumentalnego. Wśród poprzednich laureatów nagrody są Kazimierz Karabasz, Allan King, Albert Maysles, Werner Herzog, Stephen i Timothy Quay, Raoul Servais, Jerzy Kucia czy Witold Giersz i Daniel Szczechura. Sergei Loznitsa w wieku pięćdziesięciu czterech lat zostanie najmłodszym laureatem nagrody. W jaki sposób sam Sergei Loznitsa komentuje tegoroczne wyróżnienie? Zaraz po otrzymaniu wiadomości mówił, że jest zaszczycony i że wizyty w Krakowie to przyjemność oraz podkreślał swoją wdzięczność za wsparcie, które otrzymał od festiwalu na przestrzeni lat. Dzisiaj dodaje: - Równocześnie, myślę, że zbyt wcześnie otrzymuję tę nagrodę. Smokiem Smoków nagradzani są mistrzowie, którzy spełnili się w swoich karierach. Ja jednak uważam, że
moja działalność artystyczna nie osiągnęła jeszcze punktu kulminacyjnego. Pragnę wrócić do Krakowa z nowymi filmami i projektami. Smok Smoków to dopiero początek... Faktycznie, Loznitsa nie zatrzymuje się i już pracuje nad kolejnymi produkcjami głęboko osadzonymi w sowieckiej rzeczywistości. W post-produkcji znajduje się już Proces, który dokumentuje stalinowskie pokazowe procesy w latach 30. XX wieku. Obecnie intensywne prace toczą się też nad filmem On the Natural History of Destruction, zainspirowanym książką W.G. Sebalda. Kontynuuję przygotowania do filmu Babi yar, mojego następnego filmu fabularnego. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, chciałbym zacząć zdjęcia w przyszłym roku - mówi Loznitsa. Warto dodać, że statuetkę Smoka Smoków, którą we wtorek otrzyma Sergei Loznitsa, a którą do zeszłego roku tworzył prof. Bronisław Chromy,
w tym roku po raz pierwszy wykonał Maciej Jurkowski-Lukas. Ceremonia wręczenia nagrody i pokaz filmów laureata odbędzie się we wtorek wieczorem, natomiast w środę zapraszamy na Master Class, w czasie którego Loznitsa podzieli się swoimi inspiracjami, opowie o „niewidzialnej” roli reżysera w filmie i sztuce odpowiedniego dobierania środków filmowych. Gala wręczenia Smoka Smoków 29.05 / 19:00 / Kijów.Centrum Master Class Sergeia Loznitsy 30.05 / 15:00 / MOS 2
OLGA URBANEK - uczy się w V Liceum Ogólnokształcącym w Krakowie, jej pasje to gra na pianinie i długie debaty na temat filmów i sztuki.
OBRAZ FILMOWY KONTRA RZECZYWISTOŚĆ 58. Krakowski Festiwal Filmowy to przede wszystkim projekcje świetnych filmów, stworzonych przez znakomitych twórców i ciekawe wydarzenia towarzyszące. Festiwal to także idealne miejscem spotkań widzów z reżyserami czy bohaterami filmów. Festiwalowy wtorek i środa obfitują w debaty i spotkania po projekcjach. Olga Lany, rzecznik prasowy Krakowskiego Festiwalu Filmowego wyjaśnia: - Postanowiliśmy w tym roku jeszcze mocniej wykorzystać liczną obecność twórców na festiwalu i rozbudować część standardowych Q&A, stwarzając formułę pogłębionej dyskusji. Jest to także pewnego rodzaju kontynuacja „Krytycznych Poranków”, które realizowaliśmy w ciągu dwóch ostatnich lat. Cykl festiwalowych debat rozpocznie wtorkowa projekcja filmu O ojcach i synach w reżyserii Talala Derkiego. Zaraz po seansie z autorem będzie rozmawiał Marek Rabij z „Tygodnika Powszechnego”. Dokument O ojcach i synach opowiada o codzienności rodziny islamskiego fundamentalisty. Ograbione z dzieciństwa najmłodsze pokolenie dorasta w cieniu toczącej się wojny i jest szkolone na bezwzględnych wojowników dżihadu. Reżyser filmu Talal Derki realizował swój dokument ponad dwa lata. – To jest bardzo mocny film. Najbardziej zaskakujące jest to jak reżyserowi udało się przeniknąć
do tego środowiska i pytanie „jak ten film w ogóle powstał?” na pewno się pojawi. Będzie to z pewnością fascynująca rozmowa – mówi Olga Lany. Kolejne spotkanie odbędzie się w środę po filmie Dreamland Stanisława Berbeki. Debatę poprowadzi Bartłomiej Kuraś, dziennikarz „Gazety Wyborczej”. Dreamland to wzruszająca opowieść o polskim himalaiście Macieju Berbece. Dokument jest zapisem wspomnień jego syna Stanisława, najbliższych z rodziny oraz relacji świadków wypraw. To zbiór archiwalnych zdjęć oraz nagrań, które ukazują nam sposób myślenia wybitnego polskiego himalaisty. Tego samego dnia będzie miało miejsce również spotkanie z izraelskim poetą, bohaterem filmu Etgar Keret: Oparte na prawdziwej historii, stworzonym przez holenderski duet reżysera Stephana Kaasa i scenarzystę Rutgera Lemma. Spotkanie to organizowane jest we współpracy z inicjatywą Kraków Miasto Literatury UNESCO i poprowadzi je Szymon Kloska. – Spodziewamy się oczywiście tłumów – zapowiada rzeczniczka KFF. - Etgar Keret jest bezsprzecznie jedną z największych gwiazd tegorocznej edycji festiwalu i bardzo się cieszymy, że w tym spotkaniu, wezmą udział nie tylko widzowie KFF, ale też ludzie zainteresowani literaturą. Film ten to bardzo oryginalna biografia, w której rzeczywistość miesza się z fikcją,
a rodzinne historie z anegdotami przyjaciół. Sam Keret rewelacyjnie odgrywa historię własnego życia, pokazując siebie jako znakomitego gawędziarza i niekonwencjonalnego pisarza. Jak Olga Lany zachęca publiczność do udziału w tych spotkaniach? – Myślę, że najbardziej niesamowitą możliwością jaką daje Krakowski Festiwal Filmowy jest konfrontacja tego, co można zobaczyć na ekranie z rzeczywistością. Spotkanie nie tylko z twórcami, ale i bohaterami filmów na żywo, daje okazję do zweryfikowania swojego spojrzenia na film i z pewnością poszerza odbiór. Debata „Tygodnika Powszechnego” po projekcji filmu O ojcach i synach 29.05 / 20:45 / ARS Reduta (obowiązują bilety na seans o godz. 19:00) Debata „Wyborcza na żywo” po projekcji filmu Dreamland Stanisława Berbeki 30.05 / 20:15 / Kino Pod Baranami (obowiązują bilety na seans o godz. 18:30) Spotkanie z Etgarem Keretem po projekcji filmu Etgar Keret: Oparte na prawdziwej historii 30.05 / 20:15 / Kijów.Centrum (obowiązują bilety na seans o godz. 19:00)
MAGDALENA KUSIBAB - wolontariuszka KFF po raz pierwszy, studentka II roku Kulturoznawstwa i wiedzy o mediach Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
NIE PRZEGAP 29.05 / 15:00 / MOS; 30.05 / 18:00 / ARS; 31.05 / 15:00 / MOS
Władysław Ślesicki. In memoriam
30.05 / 16:00 / AULA ASP
Master Class Andrzeja Pągowskiego
30.05 / 15:00 / MOS
Master Class Sergeia Loznitsy