Facultair magazine voor Geesteswetenschappen Utrecht Jaargang 9 | Nummer 1 | februari 2013
GEEN GELD OM JE STUDIE TE BETALEN?
verkoop je nier “Door een nier te verkopen voor je studie haal je echt het beste uit jezelf”
GEESTDRIFT FEBRUARI 2013 2
GEEN GELD OM JE STUDIE TE BETALEN?
verkoop je nier DOOR IVOR KUIPENS Door het hoge collegegeld in het Verenigd Koninkrijk gaan steeds minder Engelse jongeren studeren. Om niet alle kennis verloren te laten gaan, werd een oplossing bedacht: een bemiddelingsbureau brengt studenten die een nier willen verkopen in contact met de zorginstellingen die deze bij patiënten transplanteren. Het idee komt van Brandon White, die de website Mutual Aid oprichtte. Studenten kunnen zich daarop aanmelden en moeten dan een medisch dossier overleggen; vervolgens neemt een zorginstelling bij hen in de buurt contact met ze op. White’s organisatie beperkt zich in principe tot het op de achtergrond faciliteren van de contacten tussen de betrokken partijen. White: “Het levert alleen maar winnaars op. Allereerst natuurlijk de studenten die zorgeloos verder kunnen studeren en natuurlijk de patiënten die een nieuwe nier ontvangen – in driekwart jaar tijd zijn de wachtlijsten met de helft geslonken.” Vanwege het succes hebben sommige zorginstellingen zelfs toegezegd een bescheiden korting te geven op de medische ingrepen. “Dat extra geld gaat dan naar de student, waardoor deze bijvoorbeeld zelfs een semester kan uitlopen.” Het lijkt erop dat de organisatie van White dus meerdere maatschappelijk problemen in een klap oplost. “In dat opzicht is het een
“Veel studenten hebben een verkeerd beeld van hun lichaam en zijn zich niet bewust van de marktwaarde van hun organen.” uniek project. Dan zie je dus wat er mogelijk is als iedereen samenwerkt, want dat is de spirit die bij alle betrokkenen heerst.” Mutual Aid zelf ontvangt voor haar bemiddelingsrol slechts een bescheiden percentage van het totaalbedrag dat bij een transactie betrokken is. Hoeveel dit precies is, wil White niet zeggen. “Dat is ook niet belangrijk. Goed werk mag in principe goed betaald worden. Omdat mijn werk niet alleen praktisch nuttig is maar ook ideolo-
3 INTERVIEW BRANDON WHITE
Brandon White, oprichter website Mutual Aid
gisch van aard, verdien ik weinig meer dan de directeur van de gemiddelde zorginstelling.” Het succes van Mutual Aid is natuurlijk niet te verklaren als er geen markt voor zou zijn. Door stijgende studiekosten, is de markt booming. Student economie Blake (22) verkocht vorig jaar zijn rechter nier voor vier jaar voltallig collegegeld plus boekenkosten. “Ik zie het als een investering in jezelf. Het is belangrijk om te studeren. Je kunt natuurlijk gaan lenen, maar je wilt niet je werkende leven met een enorme schuld beginnen. Een tweede studie zit er natuurlijk niet in. Maar als kind groeide ik op in een gezin dat het niet breed had. Dat heeft mij geleerd om tevreden te zijn met wat ik heb. Ik ben dus vooral dankbaar: zonder Mutual Aid had ik niet kunnen studeren.” De mogelijkheid dat de overheid een deel van de kosten van het onderwijs voor zijn rekening neemt, zodat het collegegeld omlaag kan, vindt hij wel wat vergezocht. “Dan grijp je in in de markt en dat gaat op den duur tegen je werken, zo leert de geschiedenis. Kijk maar naar hoe het communistisch Rusland is vergaan.” Zijn vriend en studiegenoot Harry (19) denkt er net zo over, al uit hij wel enige bedenkingen van andere aard: “Het legt wel de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen
bloot: vrouwen kunnen zich natuurlijk altijd prostitueren; dat is veel gemakkelijker en vrijblijvender. Maar goed, daar doe je weinig aan.” Bang voor schade aan hun gezondheid zijn de jongens niet. “Ik ben wel minder gaan drinken.” zegt Harry. “Dat is nog een bijkomend voordeel. Je gaat gezonder, bewuster leven. Mensen onderschatten wat het is als je met je eigen organen je studie betaalt. Ook voor de studie is mijn motivatie alleen maar gegroeid. Door een nier te verkopen voor je studie haal je echt het beste uit jezelf.” White zelf heeft evenmin weinig scrupules ten aanzien van de gezondheid van de studenten. “Vroeger werd het lichaam gezien als de gevangenis van de ziel. Studenten moeten leren om hun eigen lichaam als een mogelijkheid te zien”, verklaart hij. “Veel studenten hebben een verkeerd beeld van hun lichaam en zijn zich niet bewust van de marktwaarde van hun organen. Universiteiten zelf zouden hier ook beter voorlichting over moeten geven.” Voorlopig is Mutual Aid alleen in het Verenigd Koninkrijk actief. White verwacht dat binnenkort in andere landen soortgelijke initiatieven zullen ontstaan. “Op veel plekken is het tenslotte crisis.” zegt hij. “De kunst is om de crisis als een mogelijkheid te zien.” Zou in Nederland dan misschien ook een soortgelijk initiatief werken? Student Lisa vertelt: “Op zich vind ik het nog helemaal niet zo’n gek idee. Mijn ouders zijn rijk genoeg om mijn studie te betalen, maar voor mensen uit lagere klasses is dat niet het geval. Op deze manier behoudt echt iedereen toegang tot onderwijs, onafhankelijk van je sociaaleconomische achtergrond.” Gelukkig komen de studiekosten in Nederland nog niet een klein beetje in de buurt van die in het Verenigd Koninkrijk. Maar toch, mocht je je nier willen verkopen om je studie te betalen, overweeg dan contact op te nemen met Mutual Aid, en wie weet heb je binnenkort ook wel een zorgeloos leventje.
4 OPEN BRIEF AAN DE REDACTIE VAN GEESTDRIFT
Waar is de geestdrift? Een nieuw dieptepunt voor het Geestdrift magazine.
Deze eenmalige satirische uitgave is een reactie op jullie artikel uit Geestdrift (februari 2013) getiteld Geen geld om je studie te betalen? Zoek een ‘sugar daddy’ geschreven door Stephanie Kuijstermans en Leoni Nijland, over hoe studentes in het Verenigd Koninkrijk via een datingsite in contact komen met rijke mannen die hen helpen hun studie te betalen, in ruil voor “gezelschap en mogelijk meer”. In plaats van de oorzaken van deze prostitutie onder studenten - economische onzekerheid, onderwijsbezuinigingen en stijgende studiekosten - ter discussie te stellen geeft Geestdrift tips om je eigen ‘sugar daddy’ te vinden. Deze publicatie van Geestdrift is om verschillende redenen verachtelijk en onacceptabel en een onafhankelijke universiteitskrant niet waardig. Voor wie het artikel niet kent: het artikel beschrijft een actieve ‘sugar baby’, Taylor Jones, die andere ‘sugar babies’ helpt bij het vinden van “de perfecte sugar daddy”. Het artikel eindigt met een advies aan Nederlandse studenten: “mocht je zo’n sugar daddy die jouw studie betaalt wel zien zitten, maak dan vooral gebruik van Taylors tips, en wie weet heb je binnenkort ook wel een zorgeloos leventje”. Een zorgeloos leventje? Kennelijk zijn de auteurs van mening dat studentes die de prostitutie in gaan om hun studie te bekostigen op die manier een zorgeloos leventje leiden. We respecteren de persvrijheid, vrijheid van meningsuiting en redactionele autonomie van Geestdrift, maar dit artikel verdient een antwoord. We verafschuwen de rol die Geestdrift op zich heeft genomen door prostitutie als logisch antwoord op stijgende studiekosten te presenteren en daarmee bij te dragen aan de normalisering van prostitutie onder studenten. Het is overigens niet de eerste keer dat Geestdrift prostitutie onder studentes op vergelijkbare toon beschrijft, zonder serieuze kritiek of een breder kader. Zo stond in de Geestdrift van maart 2011 het artikel: “Te huur: Studentes, die ook nog wat te vertellen hebben. Zoë Vialet over haar elite-escortservice”. In deze ‘tijden van bezuinigingen’ waarin de gelijke toegang tot onderwijs onder druk staat is een fundamentelere discussie nodig, waar Geestdrift zich al te graag aan onttrekt. Geestdrift kiest er in dit artikel voor om slechts één vraag
te stellen: hoe kun je je aanpassen aan de nieuwe realiteit? Jullie antwoord: prostitutie. Wij zouden andere vragen stellen: Waarom wordt er bezuinigd? Waarom stijgen collegegelden? Hoe kan het dat de ongelijkheid stijgt en er steeds minder overblijft voor onderwijs, zorg, lonen en het sociaal vangnet? Wat voor maatschappelijke en psychologische gevolgen hebben al deze bezuinigingen? En vooral: zijn er alternatieven voor het destructieve en haast suïcidale bezuinigingsbeleid en hoe kunnen we die realiseren? Is het de taak van Geestdrift om zich te mengen in dit soort politieke kwesties? Dat is aan jullie. Maar het is niet acceptabel als om prostitutie als antwoord aan te dragen, en geen aandacht te besteden aan alternatieven die worden geboden door studentenprotest. Onder meer in Quebec in Canada hebben studenten in 2012 bezuinigingsplannen geblokkeerd door aanhoudende massaprotesten. Geestdrift kiest ervoor ‘sugar daddy’s’ te presenteren als antwoord op stijgende studieschulden, prostitutie als acceptabel antwoord op stijgende studiekosten. Alsof het gaat om het kopen van tweedehands studieboeken. Alsof prostitutie een eenvoudige, vrijwillige markttransactie is tussen twee gelijke partijen. Alsof er aan prostitutie niet een fundamentele onrechtvaardigheid ten grondslag ligt die het sommigen mogelijk maakt om te studeren zonder ook maar een dag te werken, terwijl anderen alleen toegang krijgen tot onderwijs door hun eigen ‘gezelschap’ en lichaam te verkopen. Geestdrift moedigt hiermee studenten aan zich aan te passen aan een nieuwe, onzekere realiteit in plaats van een fundamentelere discussie over deze nieuwe realiteit aan te wakkeren. Dit is een boodschap die een faculteit als geesteswetenschappen onwaardig is. Geestdrift bedrijft hiermee bewust of onbewust politiek. We hopen dat Geestdrift haar fout inziet en ingaat op ons verzoek: We roepen Geestdrift op zich te verontschuldigen voor het bijdragen aan de normalisering van prostitutie onder studenten als antwoord op stijgende studiekosten. Als je (toekomstige) studenten een andere oplossing gunt voor stijgende studieschulden in plaats van het verkopen van nieren of het vinden van ‘sugar daddies’, neem contact op met Kritische Studenten Utrecht en bouw mee aan onze campagne voor vrij en gratis onderwijs.