Krishi Jagran Gujrati Magazine February 2017 by Krishi Jagran

ISSN 2455-1082

¾uzqíkkuLkk rníkfkhe,Ëuþ¼h{kt ÃknkU[ y{khe

www.krishijagran.com

çke{kh ÃkþwykuLkku yknkh fuðku òuEyu ¼etzkLkkt hkuøk, fexkýw yLku Mkqºkf]r{ykuLkwt ÞkuøÞ ÔÞðMÚkkÃkLk ðifrÕÃkf QòoLkk Mºkkuík :þuðk¤ Ãkþwyku{kt ÷uLxkLke rð»kõíkíkk

´ÉºÉÇ 4 +ÅH 2 ^uƒúwykhe 2017 `#5qv

+91 9891 405 403

7012000054

lJØI;}lR

lJØI;}lR ¼khíkLke yøkúýe Ãkkrhðkrhf {krMkf Mkk{rÞf

yu{.Mke. zkur{rLkf

rLkËuoþf

þkELke E{kLkwð÷ yu{.S.ðkMkLk zku.fu.xe.[tze hrðLÿ íkuðríkÞk yrsík ðe.ykh zku.çke.Mke.rçkMkðkMk

fkÞofkhe MktÃkkËf

íkfLkefe MktÃkkËf {kfuoxªøk nuz rçkÍLkuMk nuz yuMk.yu.Ãke {nk«çktÄf sLk MktÃkfo MknkÞf MktÃkkËf MkkurþÞ÷ {erzÞk nuz ðrhc Ãkºkfkh Ãkºkfkh ðrhc «çktÄf {uLkush

{kfuoxªøk ykrMkMxLx

«çktÄf «Mkkh

ykrMkMxLx {uLkush

yufkWLxLxMk fkLkqLke Mk÷knfkh rMkrLkÞh rzÍkELkh fkÞko÷Þ MknkÞf

MktsÞ fw{kh su.Mkkçkw Vhnk ¾kLk Áçke siLk yrLkfuík ®Mknk E{hkLk ¾kLk Mk{eh ríkðkhe rðrÃkLk r{†k fu.su.MkhLÞk Mkkhk ¾kLk {u½k þ{ko {wfwLËLk LkkÞh yVMkkLkk {r÷f [qtfe ¼qxeÞk ÃkqLk{ rðïf{ko ®hfe ÃkwLzeh MkkurLkÞk {nksLk þuVk÷e {nksLk ÷û{e Ãkktzu nu{k þ{ko િ યંકા મંદવારીયા rLkþktík xktf hknw÷ ®Mkn yçËw÷ Mk{Ë «þktík þ{ko VhfkLk fwhuþe {kurník ytfq ÞkËð ft[Lk ®Mkn frh~{k ÷unhe «erík [kinký ykÞþk ¾kLk ÃkÃÃkw hkÞ ÃkðLk fw{kh ÃkðLk yksøku LkhuLÿ þuhíkkxu rþðfktík WÃkkæÞkÞ ykh.yuLk.[kiçku f]»ý rçknkhe ysÞfw{kh nh{Lk«eík ®Mkn ftøk rËLkuþ Ë{krÚkÞk WrËík r{¥k÷ fu.çke.ELÿk yu[.yMk{wÆeLk Þkuøku»k fw{kh rð¢{ ®Mkn ËuðuLÿ ®Mkn søkËe»k òLkk hrðLÿ òLkk hkSð

dqy ist 68 Ph: 011-26511845, 26517923 Email: info@krishijagran.com Web: www.krishijagran.com

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

ft…Lke Mk{k[kh..........................10 {¸9>>f>í>...............................28 {¸9>>f>í>..............................30 {¸9>>f>í>..............................32 {¸9>>f>í>..............................36 çke{kh ÃkþwykuLkku yknkh................38 ðifrÕÃkf QòoLkk Mºkkuík..................44 Ãkþwyku{kt ÷uLxkLke rð»kõíkíkk.............50 ¾kLkk-¾ÍkLkk ..............................58

¾u÷..................................59 rVÕ{e ËwrLkÞk..........................64 oin

MktÃkkËf

f]r»k Mk{k[kh...........................08

To J

Gujarati | Year 4 | Issue 2 | February 2017 | Rs. 35/-

Krishi Jagran Kisan Club 9891405403 Subscribe

KRISHI JAGRAN MAGAZINE

Hindi, Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Bengali, Telugu,Assamese, Odia, Tamil, Malayalam & English

Nishant Taak 9953756433, 9891889588

SOUTH ZONE KERALA OFFICE Ramachandra Towers, Behind Ghss, Pattom, Thiruvananthapuram - 4 Mob: 9891 899 064 E: ajith@krishijagran.com EAST ZONE ASSAM OFFICE 65, Japorigog Bikrampr, Dispur-781005, Guwahati Mob: 9891 956 956 Email: upasana@krishijagran.com

laiknd] çdk'kd] eqnzd ,oa Lokeh ,e- lh- Mksfefud ,e-,-lh- Ñf"k tkxj.k % 60@9 rhljk ry] ;wlqQ ljk; ekfdZV] utnhd xzhu ikdZ eSVªks LVs”ku] ubZ fnYyh&110016 ds }kjk ,p-Vh- ehfM;k izsl ch 2] lsDVj&63] uks,Mk&201301] ftyk&xkSrecq) uxj ¼;w-ih-½ lokZf/kd lqjf{kr U;k; {ks= fnYyhA bl if=dk esa çdkf'kr ys[k ,oa fopkj ys[kdksa ds futh gSaA çdk'kd@laiknd blds fy, mRrjnk;h ugha gSaA

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

MktÃkkËfeÞ

fuLÿeÞ çksux 2017: LkVku fu LkwfMkkLk ?

LÿeÞ Lkkýkt «ÄkLk yÁý sux÷eyu økík Ãknu÷e Vuçkúwykhe,2017Lkk hkus fuLÿ MkhfkhLkwt ð»ko 2017-18 {kxuLkwt çksux hsq fÞwO níkwt. íku{ýu f]r»k íkÚkk f]r»k MktçktrÄík fkÞkuo {kxu YrÃkÞk 1,87,223 fhkuzLke òuøkðkE fhe níke, su økík ð»koLke íkw÷Lkk{kt 24 xfk ðÄkhu Au. ¾uzqíkkuLku {¤íkk ÉýLku ðíko{kLk YrÃkÞk yuf ÷k¾ fhkuzÚke ðÄkheLku LkkýkfeÞ ð»ko 2017-18 {kxu YrÃkÞk ËMk ÷k¾ fhkuz fhðk{kt ykðu÷ Au. ¾uzqíkkuLku ËMk økýk ÉýLke ÔÞðMÚkk rLkrùík heíku Mk{Þ-Mk{Þ Ãkh f]r»k fkÞkuo {kxu ÃkiMkkLke ÔÞðMÚkkLku WÃk÷çÄ fhkððk{kt Mkhfkh ÃkkuíkkLkw ÞkuøkËkLk ykÃkþu.

¾uzqíkkuLku ykuAk Mk{Þ {kxuLkk Éý Ãký 3 ÷k¾ YrÃkÞk MkwÄe {¤e þfþu, suLkk Ãkh ¾uzqíkkuLku 7 xfk ÔÞks ykÃkðkLkw hnuþu. íku ¾uzqíkkuLkk ÉýLke [wfðýeLku [ku¬Mk Mk{Þ Ãkh fhe íkuLku 3 xfk ÔÞks ykuAwt ykÃkðkLkwt hnuþu yLku yk Éý Ãkh 4 xfk s ÔÞks ÷køkþu. ¾uzqíkkuLku f]r»k fkÞo {kxu LkkýktLke sYrhÞkíkLke ÂMÚkrík{kt çkuLfkuyu íku{Lke sðkçkËkhe rLk¼kððe òuEyu,suÚke fkuE Ãký rð÷tçk ðøkh ÉýLke MkwrðÄk WÃk÷çÄ fhkðe þfkÞ. fuLÿ Mkhfkhu f]r»k ÉýLkku ÷ûk Ãký YrÃkÞk 10 ÷k¾ MkwrLkrùík fhu÷ Au. LkkçkkzoLke {qzeLku Ãký YrÃkÞk 40,000 fhkuz MkwÄe ðÄkhðkLkku ÷ûk hk¾ðk{kt ykðu÷ Au, su MkhfkhLke ¾uzqíkku «íÞuLke ÃkkuíkkLke ¼kðLkkLku Ëþkoðu Au.

{kuMk{Lke yMkhÚke çk[kððk {kxu ¾uzqíkku {kxu Mkhfkhu «ÄkLk{tºke Ãkkf rð{k ÞkusLkk {kxu YrÃkÞk 10,000 fhkuz YrÃkÞk ykÃkðkLkku «Míkkð hsq fÞkuo Au. nðu ¾uzqík¼kEykuLke sðkçkËkhe çkLku Au fu íkuyku yk ÞkusLkk MkkÚku òuzkÞ yLku ykŠÚkf MðYÃkÚke {sçkqík çkLku. Mkkhk Ãkkf {kxu ®Mk[kELke sYh Ãkzu Au, suLku æÞkLk{kt hk¾e çksux{kt YrÃkÞk 20,000 fhkuzÚke ðÄkheLku YrÃkÞk 40,000 fhkuz MkwÄeLke òuøkðkE fhðk{kt ykðe Au. {kE¢ku ®Mk[kELku ðÄkhðkLkk WÆuþÚke ð»ko 2017-18Lkk çksux{kt YrÃkÞk 5,000 fhkuzLke «kÚkr{f hf{ Lkkçkkzo {kxu WÃk÷çÄ fhkððkLke òuøkðkE Au.yk ÞkusLkk ®Mk[kE ÔÞðMÚkk {kxu ½ýe MknkÞf rMkØ Úkþu, suLkku ÷k¼ ¾uzqíkkuyu ÷uðku òuEyu ¾uzqíkkuLkk ¾uíkh {kxu MkkuÞ÷ nuÕÚk fkzoLke økríkLku W¥kusLk ykÃkðk Lkkýkt «ÄkLku Mktfuík ykÃÞk Au. ËuþLkk f]r»k rð¿kkLk fuLÿku{kt r{Lke s{eLk Ãkrhûký ÷uçk çkLkkððkLkku «Míkkð hsq fhðk{kt ykÔÞku Au, suLku MkwrLkr~íkf fheLku ¾uzqíkku ¾kíkhLkk ÞkuøÞ WÃkÞkuøk ytøku rLkýoÞ ÷E þfþu yLku ¾uzqíkkuLkk ykðf{kt ykøkk{e Ãkkt[ ð»ko{kt çk{ýe fhðkLkk ÷ûÞktfLku nktMk÷ fhðk{kt {ËË {¤þu.

v V[DP;LP0MlDlGS Email: dominic@krishijagran.com

22 Years. 12 Languages. 22 States. 23 Editions. 2 Portals & 10 Million combined readership

Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170

Email : info@krishijagran.com

Web: www.krishijagran.com, hindi.krishijagran.com

info@krishijagran.com, editor@krishijagran.com, advt@krishijagran.com, circulation@krishijagran.com

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

f]r»k Mk{k[kh

ÃkezeyuMk ytíkøkoík ¾ktz Ãkh MkçkrMkze Mk{kó

Lÿ MkhfkhLke MkkðosrLkf rðíkhý ÔÞðMÚkk (ÃkezeyuMk) ytíkøkoík rðíkheík fhðk{kt ykðíke ¾ktz Ãkh MkçkrMkze Mk{kó fhðk{kt ykðe Au. òu hkßÞ Mkhfkh EåAu íkku ÃkezeyuMk{kt MkçkrMkze ykÃke þfu Au. fuLÿ Mkhfkhu çksux{kt hkþLk Ãkh ykÃkðk{kt ykðíke MkçkrMkze Mk{kó fhíkk yk ÂMÚkrík{kt Võík YrÃkÞk 200 fhkuzLke {ËË fhðkLke òuøkðkE fhðk{kt ykðu Au. ðíko{kLk LkkýkfeÞ ð»ko 2016-17 {kxu fuLÿ Mkhfkhu ÃkezeyuMk{kt ¾ktz Ãkh MkçkrMkze {kxu YrÃkÞk 4,500 fhkuzLke Vk¤ðýe fhe níke, su ð»ko 2017-18 {kxuLkk çksux{kt Võík YrÃkÞk 200 fhkuzLke Vk¤ðýe fhe Au. hkßÞ Mkhfkhku hkþLk{kt ¾ktz çkòh ¼kð Ãkh ¾heËíke níke yLku fuLÿ Mkhfkh «rík fe÷ku YrÃkÞk 18.50 ËhÚke MkçkrMkze ykÃkíke níke. hkßÞ Mkhfkhku hþLk{kt ¾ktz ÷k¼kÚkeoykuLku «rík fe÷ku YrÃkÞk 13.50 ËhÚke ðnu[ýe fhíke níke.

çksuxu çkøkkzâw çksux

[ku¾kLke ®f{ík{kt ðÄkhku Úkðk ÷køÞku

Lkku

xçktÄeLku ÷eÄu Lkçk¤e Ãkzu÷e økúknf {køkLku ÷eÄu [ku¾kLke ®f{íkku Ãkh íkuLke yMkh ÚkE Au. økík {rnLkkÚke [k¾kLke ®f{ík{kt ðÄkhku Úkðk ÷køÞku Au. hðe {kuMk{{kt [ku¾kLkk ðkðuíkh{kt ½xkzku íkuLke ÃkkA¤Lkwt fkhý {kLkðk{kt ykðu Au yLku ¾heV rMkÍLk{kt WíÃkkËLk økwýð¥kk Mkkhe Lk nkuðkLkwt fkhý Ãký sðkçkËkh Au. òufu ¾uzqíkkuLkku ykhkuÃk Au fu çkòhku{kt {kuxk «{ký{kt MkèkfeÞ «ð]r¥kÚke {tzeyku{kt ykuAe ykÃkŠík ÚkE Au. yk ¾heV rMkÍLk{kt [ku¾kLkwt ðÄkhu WíÃkkËLk ÚkðkLkk ytËks ðå[u W¥kh ¼khíkLkk hkßÞku{kt [ku¾kLke ®f{ík økík ð»ko LkðuBçkhÚke 28 xfk ðÄe økE Au, suLku ÷eÄu Ëuþ¼h{kt [ku¾kLke ®f{ík {sçkqík hne Au. nðu òuðkLkw hnuþu fu Mkhfkh [ku¾kLke ®f{íkkuLku ðÄíke yxfkððk {kxu fuðk Ãkøk÷k ¼he þfu Au.

Ëuþ{kt ¾ktz Ãkqhíkk «{ký{{kt WÃk÷çÄ Au: huœe

»ko 2017 {kxuLkk çksux{kt {íMÞÃkk÷Lk WãkuøkLku {kuxku Vxfku Ãkzâku Au. Mkhfkhu yk ð»koLkk çksux{kt {íMÞÃkk÷Lk {kxu fux÷ef {kuxe ònuhkík fhe LkÚke. ßÞkt Mkhfkhu nrhík ¢ktrík {kxu YrÃkÞk 13,741 fhkuz yLku ïuík ¢ktrík {kxu YrÃkÞk 1,634 fhkuzLke ònuhkík fhe Au íÞkhu Lke÷e ¢ktríkLkk Lkk{Úke yku¤¾kíkk {íMÞ Wãkuøk {kxu Võík YrÃkÞk 401 fhkuz s ykÃkðk{kt ykÔÞk Au.

MkhfkhLkwt yk çkuðzw ð÷ý {íMÞ WãkuøkLku ÃkMktË Ãkzâwt LkÚke. yk ytøku f]r»k òøkhýLkk MktðkËËkíkkyu hk»xÙeÞ {íMÞ MktþkuÄLk çÞwhkuLkk rLkËuoþf fw÷ËeÃk fu.÷k÷ MkkÚku ðkík fhe níke, íku{ýu yk ytøku ftE Ãký {krníke ykÃkðkLkku ELfkh fhe ËeÄku níkku. ðÄw Ëçkký fhíku íku{ýu fÌkwt níkwt fu nwt MkhfkhLkk ykÞkusLk ytøku ftE Ãký fnuðk {køkíkku LkÚke. {khku fkuE s yrÄfkh LkÚke fu nwt MkhfkhLke fkuE Ãký Ã÷kLkªøk ytøku {krníke ykÃke þfwt. nðu «&™ yu ÚkkÞ Au fu yLÞ yrÄfkheyku Ãký yk s «fkhLkwt ð÷ý Ähkðu Au.

ÂLzÞLk Mkwøkh r{ÕMk yuMkkurMkyuþLk (EM{k)Lkk yæÞûku sýkÔÞwt níkwt fu Ëuþ{kt ¾ktzLkku sÚÚkku ÃkÞkoó «{ký{kt Au. nk÷Lkk Mktòuøkku{kt ¾ktzLke ykÞkík fhðkLke sYh LkÚke.yLku òu íkuLke sYh Ãkzþu íkku fuLÿ MkhfkhLku ykÞkík sfkík ykuAe fhðk yÚkðk íku þqLÞ fhðk {kxu ÷ur¾ík{kt òý fhþwt. huœeLkk {íku [k÷w rMkÍLk{kt ¾ktzLkwt WíÃkkËLk 213 ÷k¾ xLk nkuðkLkku ytËks Au, ßÞkhu Ãknu÷e ykuõxkuçkhLkk hkus 77.5 ÷k¾ xLk ¾ktzLke íkw÷Lkk{kt Mxkuf çk[u÷ku Au. yk ÂMÚkrík{kt Ëuþ{kt ¾ktzLke fw÷ WÃk÷çÄíkk 290 ÷k¾ xLk fhíkk ðÄkhu Au, ßÞkhu Ëuþ{kt ¾ktzLkku ðkŠ»kf ðÃkhkþ 242 ÷k¾ xLk s Au. yk ÂMÚkrík{kt ykøkk{e MkeÍLk Ãknu÷e ykuõxkuçkh 2017{kt ¾ktzLkku Mxkuf 48 ÷k¾ xLkÚke ðÄkhu hnuþu, su {kxu ¾ktzLke ykÞkík fhðkLke sYh LkÚke.

íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu fux÷kf MðkÚkeo ÷kufku ¾ktzLkk WíÃkkËLk yLku ðÃkhkþLkk yktfzk y÷øk-y÷øk òhe fhe çkòh{kt yVðk Vu÷kððk{kt ykðu Au. íku{Lkku WÆuþ Võík ykÞkíkLku ðÄkhðk {køku Au.

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

10 ft…Lke Mk{k[kh Ãkíktsr÷ «økríkLkk ÃkÚk Ãkh yøkúuMkh

r[ MkkuÞk ELzMxÙeÍLku Éý{wõík fhkððk {kxu çkkçkk hk{Ëuðu Ãkíkts÷e ykÞwðuoËu ºký yuf{ ¾heËðkLkku rLkýoÞ fÞkuo Au. íku{kt Ãknu÷k{kt ¾kã íku÷ {kxu yËkýe rðÕ{hLke MkkÚku MktÞwõík Äkuhýu fhkh fÞko níkk.

Ãkhtíksr÷ ykÞwðuoË îkhk Ár[ MkkuÞkLkk ºký yuf{Lku yrÄøkúný fhðk yk rËþk{kt «Úk{ Ãkøk÷wt {kLkk{kt ykðu

Au.MkqºkkuLkk sýkÔÞk «{kýu yk fhkhLku yk¾he MðYÃk yíÞkhu 6 {rnLkkLkku Mk{Þ ÷køke þfu Au. Ár[ MkkuÞk ¾kã íku÷ WíÃkkËf ftÃkLke ÃkifeLke yuf Au, su ½ýk Mk{ÞÚke ¾heËËkheLke þkuÄ fhe hne níke. òufu yËkýe rðÕ{h MkkÚku Ár[ MkkuÞkLkk fhkh ytrík{ MðYÃk «kó fhe þfkÞk Lk níkk fkhý fu çkuLf îkhk íkuLku yrÄøkúný fhðkLke çkkçkíkLku æÞkLk{kt hk¾ðk{kt ykðu÷ Au.yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu rðrðÄ çkuLfku îkhk Ár[ MkkuÞkLku YrÃkÞk 10,000 fhkuzLke hf{ ykÃkðk{kt ykðe Au. Ãkíkts÷eLku MkhMkð íku÷Lke MkkÚku yLÞ íku÷ku{kt Ãký ÃkkuíkkLke Ãkfz çkLkkðe níke, yk ÂMÚkrík{kt Ár[ MkkuÞkLke ºký çktÄ Ãkzu÷k yuf{ íku{Lku rðþu»k {ËËYÃk çkLkþu. Ár[ MkkuÞk ftÃkLke ¾kã íku÷Lkwt WíÃkkËLk fhíke MkkiÚke {kuxe ftÃkLke ÃkifeLke yuf Au, suLkwt ðkŠ»kf WíÃkkËLk ûk{íkk 3.3 r{r÷ÞLk xLk Au. íkuLke yøkúýe çkúkLz{kt LÞwxÙu÷k, {nkfkuþ, MkLkrh[, Ár[ Mxkh yLku Ár[ økkuÕzLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu 3 ð»koLkk yk fhkh{kt Ár[ MkkuÞk Ãkíktsr÷ ykÞwðuoË îkhk ykÃkðk{kt ykðíkk fk[k íku÷Lke «kuMku®Mkøk yLku Ãkuf fhe ykÃkþu.

fkLk çkkÞkurMkMk WíÃkkË ¾uzqíkkuLke ykþkLke ykþk Ãkh ¾he Wíkhe

Lk çkkÞkurMkMk WíÃkkËLk ¾uzqíkkuLke ykþkyku Ãkh ¾ÁfkLk çkkÞkurMkMkLke þÁykík yuf rðrþ»x æÞuÞ MkkÚku ÚkR níke. MkkiÚke {níðLke ðkík yu Au fu {rn÷k MkþrfíkfhýLku «kuíMkknLk ykÃkíkk yk ftÃkLkeLkwt Mkt[k÷Lk {rn÷k WÄ{e MktËeÃkk fkrLkíkfh Mkt¼k¤e hne Au.yk ftÃkLkeLkwt æÞuÞ ¾uzqíkkuLku MkkiÚke ©uc WíÃkkËLk yÃkkððkLkwt Auu.fkLk çkkÞkurMkMkLke ÃkkMku Ãkku»kf íkíð «çktÄLk, fexkýwt yLku hkuøk «çktÄLk íku{s {kxeLke V¤ÿwÃkíkk ðÄkhðkLkkt WíÃkkËLk Au. yk WíÃkkËLk{kt {wÏÞíðu VkpMkVxo, çkkÞkurÃ÷Lk, Lku{krMxLk, rçkúøkuzË]çke, Mkqzku, fkpBçkix MÃkez fBÃkkuMx {wÏÞ WíÃkkËLk Au.Ãkkf ð]rÿ {kxu yk ¾qçk s VkÞËkfkhf WíÃkkËLk Au.òu ftÃkLkeLkk yLkwMktÄkLk fuLÿLke ðkík fheyu íkku fkLk

1 2 3 5 10 15

12 24 36 60 120 180

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

420 840 1260 2100 4200 6300

40 140 260 600 1700 3300

çkkÞkurMkMkLkwt ÃkkuíkkLkwt yLkwMktÄkLk fuLÿ Au sÞkt f]r»k rðþu»k¿kkuLke xe{ fkÞo fhu Au.yk ftÃkLke ¼khíkLke MkkÚku MkkÚku rðïLkkt fux÷kÞ Ëuþku{kt Ãký fkÞo fhe hne Au.¾uzqíkkuLku ðÄw VkÞËku fhkððku yu s y{kÁt {wÏÞ æÞuÞ Au.÷k¼ ÃknkU[kzðku yu s yk ftÃkLkeLkwt {wÏÞ WËuþ Au.

380 700 1000 1500 2500 3000

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

íkeÚko yuøkúkuyu fýkoxf çkuLf MkkÚku Mk{sqíke Ãkh nMíkkûkh fÞko ðÄkhðk{kt {níðLke ¼qr{fk ¼sðþu. íku{ýu yu{ Ãký s{kÔÞwt níkwt fu yk Ãkøk÷w ¾uzqíkkuLku ðÄkhu MkkÁt ð¤ík ykÃkðk MkkÚku ÃkkÞkLkk ÃkÚÚkh Mk{kLk Mkkrçkík Úkþu. çkuLfLkk {uLkuStøk rzhuõxh yLku MkeEyku Ãke.sÞkhk{ ¼èu sýkÔÞwt níkwt fu yk Mk{sqíkeLkk {kæÞ{Úke y{u ¼khík{kt f]r»k {rþLkefhýLku W¥kusLk ykÃkðk {kxe Aeyu, fkhý fu íkeÚko yuøkúkuLke MkkÚku {¤e y{u çkuLf{kt f]r»k MktçktrÄík yLkw¼ðLkku ÷k¼ ÷E þfeyu Aeyu.

¼k

híkeÞ f]r»k yLku ¾uzqíkLku Mkþõík fhðk {kxu y{u «ríkçkØ Aeyu íÞkhu íkeÚko yuøkúku xufLkku÷kuS «k.r÷ (þÂõík{kLk)yu çkkhíkeÞ f]r»kLku ÃkwLk:SŠðík fhðk ,yíÞkÄwrLkf çkLkkððk yLku LkðeLk xufLkku÷kuSLkk {kæÞ{Úke ¾uíke fhðkLke ÃkØrík{kt çkË÷kð ÷kððkLkku ÷ûÞ Ähkðu Au. yk ÷ûÞLku yuf Ãkøk÷w ykøk¤ ðÄíkk ftÃkLkeyu fýkoxf çkuLf r÷r{xuz MkkÚku yuf Mk{sqíke Ãkh nMíkkûkh fÞko Au, su ytíkøkoík ¾uíke {þeLkku {kxu ¾uzqíkkuLku ykŠÚkf Mk÷kn ykÃkðk{kt ykðþu. íkeÚko yuøkúkuyu f]r»k {þeLkefhýLkk 7uºk{kt ¾uzqíkkuLke sYrhÞkíkkuLku Mk{sðe yLku íku{Lku ykŠÚkf Mk÷kn ykÃkðkLkwt çkezw WXkððwt, suÚke ¾uzqíkku Mkh¤íkkÚke f]rþ {þeLkLke ¾heËe fhe þfu. yk «Mktøku þÂõík{kLku LkuþLk÷ MkuÕMk ðzk, hrð {kÚkwhu sýkÔÞwt níkwt fu yk Mk{sqíke ¾uzqíkkuLke «rík yufh WÃks

yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu þÂõík{kLk ÃkkuíkkLkk LkðeLk xufLkku÷kuS yLku f]r»k {þeLkefhýLkk Mk{kÄkLkLkk {kæÞ{Úke ¼khíkeÞ f]r»kLku Lkðk ykÞk{ Ãkh ÷E økÞu÷ Au. su íku {kxu [ku¬Mk ÂMÚkrík{kt «ríkçkæÄ Au. AuÕ÷k fux÷kf ËkÞfkykuÚke ykuAe ®f{ík{kt ¾uzqíkkuLku ðÄkhu Mkkhk yLku Mkðo©uc íkfLkefku ykÃkðkLku ÷eÄu ftÃkLke Mkíkík rðfkMk fhe hne Au. íkeÚko yuøkúku xufLkku÷kuS «kEðux r÷r{xuz ¼khíkeÞ f]r»k Þtºkku çkLkkðíke yøkú{e ftÃkLke Au, suLkku EríknkMk ËkÞfk sqLkku Au. ð»ko 1997{kt hksfkux{kt þY ÚkÞu÷e yk ftÃkLkeyu þÂõík{kLk çkúkLzÚke f]r»k Þtºkku çkLkkððkLke þYykík fhe. ftÃkLke ÃkkuíkkLkk 685 rz÷h yLku 42 zeMxÙeçÞwxhLke ze÷hrþÃkLkwt Lkuxðfo Ähkðu Au, su Mk{økú ¼khík{kt Vu÷kÞu÷ Au.

y{khk WíÃkkËLk yu Ã÷Mk, økúuzÚke «{krýík :rLkMkkh r{Íko

Ãkk

ýeLkk ½xíkk MíkhLku ÷eÄu ®Mk[kE fhðe íku {kxu yuf {kuxku Ãkzfkh Au. yk ÂMÚkrík{kt ftÃkLke ®Mk[kE yk «fkhLkk WÃkfhý rðfMkkðe hne Au. økktÄ÷efh yuøkúkuxuf «kEðux r÷r{xuz ftÃkLke Ãký ½ýe {nuLkíkÚke fk{ fhe hne Au.

ftÃkLkeLkk sLkh÷ {uLkush rLkMkkh r{Íkoyu sýkÔÞwt níkwt fu y{u ®Mk[kE {kxu WÃkÞkuøke yíÞkÄwrLkf ®Mk[kE WÃkfhýkuLkwt rLk{koý fhe hÌkk Aeyu, su ykEyuMkykE yLku Ã÷Mk økúuzÚke «{krýík Au. y{khe ftÃkLke {nkhk»xÙ hkßÞLke òýeíke ftÃkLke Au, ßÞkt y{khk WíÃkkËLkkuLke çkkøku {køk Au. ykøkk{e Mk{Þ{kt y{u Mk{økú ¼khík{kt y{khe ykþkykuLkwt rðMíkhý fhþwt. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu ÃkeðeMke ÃkkEÃMkÚke ÷E M«uÞMko MkwÄe rLk{koý fhu Au, su ykÄwrLkf xufLkef íkÚkk

Wå[ økwýð¥kkÞwõík Au. íkuLke ò¤ðýe{kt ðÄkhu ¾[o fhðkLke sYh LkÚke. íkuLku ¾kMk fheLku y{khk WíÃkkËLkku Mk{økú Ëuþ{kt ¾qçk s Mkkhe {køk Au. y{khk WíÃkkËLkkuÚke ¾uzqíkku MktÃkqýoÃkýu Mktíkwü Au. økúeLk zÙkuÃk çkúkLz Lkk{Úke y{khk WíÃkkËLkku çkòh{kt WÃk÷çÄ Au. suLku ¾uzqíkku ¾qçk s ÃkMktË fhu Au.

{uSf su÷ MkkÚku fhku Ãkkýe yLku Ãkku»kf íkíðkuLke çk[ík

õÞwhku ftÃkLke yuf yuðe {uSf su÷ hsq fhu÷ Au, suLkk îkhk Ãkkf{kt Ãkku»kf íkíðkuLku çk[kðe þfkÞ yLku MkkÚku ÃkkýeLke çk[ík Ãký fhe þfkÞ. {uSf su÷ MkkuÕÞw÷kuMk yLku ÃkkuxurþÞ{Lkwt r{©ý Au. su AkuzLku Ãkku»kf íkíðkuÚke ÃkheÃkqýo fhe þfkÞ Au. yk WÃkhktík WÃkÞkuøkÚke ¾kíkhLku 30 Úke 40 xfk MkwÄe ykuAw fhe þfkÞ Au íku{ s ®Mk[kELku Ãký 50 xfk MkwÄe ½xkze þfkÞ Au. {uSf su÷ rçkÞkhýkuLkk ytfqhý {kxuLke ûk{íkk Ähkðu Au. yuf çkksw yk ÃkkfLke

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

WíÃkkËfíkk ÃkzíkhLku ykuAe fhe þfkÞ Au íkku çkeSçkksw ÃkkfLkk MðkMÚkLke MkkÚku WíÃkkËLk ûk{íkk ðÄkhe þfkÞ Au. íkuLkk WÃkÞkuøkÚke Ãkkf Wå[ økwýð¥kkÞwõík ÚkkÞ Au. f]r»k ði¿kkrLkfkuyu «{krýík fhu÷ Au fu íkuLkk WÃkÞkuøkÚke {kxeLkk ¼kiríkf økwýku{kt MkwÄkhku ykðu Au. íku þuðk¤ yLku fðfkuLku rðfMkíkk yxfkðu Au. íku «kÃÞ {uSf su÷Lkk WÃkÞkuøkLku ÃkkfLkk «{ký{kt fhðk{kt ykðu Au. Mkhuhkþ WÃkÞkuøk 3-5 rf÷ku «rík yufh «{kýu Au. www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

økwýð¥kkLkwt «ríkf Au {iMfkpx : rçkB÷Uÿw r{©k

òu

fkuR økúknf fkuR WíÃkkËLkLku ¾heËu Au íkku MkkiÚke Ãknu÷kt yuLke økwýð¥kkLke íkÃkkMk fhu Au.òu yuLku økwýð¥kkLke çkkçkíku Ãkwhku {¤e òÞ íkku íku yu MkkÄLkLku ¾heËðk{kt Mknus Ãký y[fkíkku LkÚke.ÃkkuíkkLkkt økúknfkuLku ykðku s ¼hkuMkku Ëu Au {iMfkpx ÃkBÃMk r÷r{xuz. {iMfkpxLkk S. Yu{. {kfuorxtøk, rçkB÷Uÿw r{©kyu f]r»k òøkhýLku sýkÔÞw fu yk ftÃkLkeLke þÁykík ð»ko 1975 Úke ÚkR.ftÃkLkeLku þÁ fhðk ÃkkA¤ yk Wáuþ níkku fu ftÃkLke ÃkkuíkkLkkt økúknfku {kxu yuðk MkkÄLkkuLkwt rLk{koý fhðk {ktøkíke níke fu suLku yufðkh ¾heËÞk ÃkAe rLkrùtík ÚkR òÞ.©e rçkB÷Uÿw fnu Au fu yksLkk Mk{Þ{kt ykÄwrLkf WÃkfhýkuLkku WÃkÞkuøk ¾qçk s sÁhe ÚkR økÞku Au ÃkAe ¼÷u íku ¾uíke nkuÞ fu çkesw fkuR ûkuºk nkuÞ yux÷u ftÃkLkeyu ¾uzqíkkuLku æÞkLk{kt hk¾eLku f]r»k{kt WÃkÞkuøke ÃkBÃMkLkwt rLk{koý fÞwo. þÁykíkÚke s ftÃkLkeLkwt æÞkLk yurhÞk ÃkBÃMk hnÞwt Au . yu L kkt rMkðkÞ {i M fkp x ÃkBÃMk r÷r{xu z çkku h ði ÷ Mkçk-

rËÕne yuøkúku õ÷çkLke MÚkkÃkLkk

økk

SÞkçkkË ÂMÚkík nku x u ÷ {nkøkwý Mkhkuðh Ãkkuxeofku{kt rËÕne yuøkúku õ÷çkLke MÚkkÃkLkk {kxu yLkuf Mkkhk yuøkúe «kuVuþLkÕMk{éÞk níkk, su{kt rËÕne yuøkúku õ÷çkLke fkÞofkheýe çkLkkððk{kt ykðe. íku{kt Lkehs ríkðkheLkk [uh{uLk, ySík þtÄÄhLku «urMkzuLx Mkíkeþ ríkðkhe yLku çke.yuLk.ÃkkXfLkk ðkEMk «urMkzuLx {LkkuLkeík fhðk{kt ykÔÞk níkk.õ÷çkLkwt r{þLk f]r»k Wãkuøk yLku Mkhfkhe yLku rçkLkMkhfkhe f]r»k rþûký Mkt M Úkk ¾u z q í k, MðÞt M ku ð e MktMÚkkyku, ÔÞkÃkkh íkÚkk f{o[kheyku ðå[u íkk÷{u÷ fhu Au. f]r»k hMkkýÞkuLkk ÷k¼Lkk rð»kÞ{kt Mkk{kLÞ «ò yLku MkhfkhLku sýkÔÞwt níkwt su{kt f]r»k hMkkÞý WãkuøkLke Arçk{kt MkwÄkhku ÷kðe þfkÞ Au. yæÞûkLkk ¼k»ký{kt ySík þtf½hu sýkÔÞwt níkwt fu

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

{rMkoçk÷,Mkçk{rMkoçk÷ {kuxMko,MkUxÙeVÞwøk÷ ÃkBÃMk, ykuÃkLk ði÷ ÃkBÃMk, {kuLkkuç÷kpf ÃkBÃMk, VkôxuLk ÃkBÃMk yLku RrhøkuþLk ÃkBÃMkLkkt {wÏÞ rLk{koíkk Au.yuLkkt rMkðkÞ {iMfkpx Ãkkf Mkwhûkk{kt «Þwfík WÃkfhýkuLkwt Ãký rLk{koý fhu Au suðk fu M«uÞh ÃkBÃMk, çkixÙe[kr÷ík M«uÞh ÃkBÃMk ðøkuhu.ftÃkLkeLkkt Ãkkt[ WíÃkkËLk ÞqrLkx Au su{kt y÷øky÷øk MkkÄLkkuLkwt rLk{koý ÚkkÞ Au.økwýð¥kkLke çkkçkík{kt íkuyku fnu Au fu y{khk çkÄk MkkÄLkku ykRyuMkyku «{krýík Au.y{u økwýð¥kkLke çkkçkík{kt fkuR ¾k{e LkÚke hk¾íkk yux÷k{kxu y{khk økúknfku Ãkwhk rðïkMkLke MkkÚku {iMfkpx ÃkBÃMk ¾heËu Au. økwýð¥kk{kt y{khk MkkÄLkku yøkúýe Au.¾uzqíkku MkwÄe ðÄw{kt ðÄw ÃknkU[ðk {kxu ftÃkLke {kuxk –{kuxk «ËþoLkku{kt ¼køk ÷uíke hnu Au.

rð{wÿefhýLku ÷eÄu ÷ktçkk økk¤u f]r»k hMkkÞýLkkuLkk ÔÞðMkkÞku Ãkh Mkfkhkí{f yMkh Úkþu. íku{ýu økík ð»koLkk hMkkÞýLkk rð»kÞ{kt ÷u¾kòu¾k hsq fhu÷ Au. yuðe Ãký [[ko fhðk{kt ykðe níke fu f]r»k ÞwrLkðŠMkxeLkk ÃkkXâ¢{ku{kt MkwÄkhku fhðkLke sYh Au. ði¿kkrLkfkuLku ÃkuMx fLxÙ k u ÷ çkku z o îkhk òhe fhðk{kt ykðíkk rËþk-rLkËuoþ «{kýu ¾uzqíkkuLku fexLkkþfku yt ø ku Mkt þ ku Ä Lk fhðw t òuEyu. õ÷çkLke ykøkk{e çkuXf{kt WÆu~Þku, fkÞofkheýe, ðuçkMkkEx yLku MkÇÞ çkLkðkLke «r¢ÞkLku æÞkLk{kt ÷uðk{kt ykðe. õ÷çkLke yk çkuXf{kt rLkhs ríkðkheyu yuðku rðïkMk hsq fÞkuo níkku fu «íÞuf Mk{Þ õ÷çkLke MknkÞíkk {kxu íku nt{uþk íkíÃkh hnuþu. Mkríkþ ríkðkheLkk õ÷çkLkku WÆuþ, r{þLk ðøkuhu rð»kÞku Ãkh [[ko {kxu YÃkhu¾k hsq fhe yLku ytíku ÄLÞðkË ÔÞõík fÞkuo níkku. www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

EVfku ¾uzqík Au ¾uzqíkkuLkku rníki»ke Vfku ¾uzqík yk ð»ko ÃkkuíkkLke 50{e ð»koøkktX Äq{Äk{Úke Wsðe hne Au, suLku ÷eÄu Ëuþ{kt yLkuf hkßÞku{kt EVfku ¾uzqíkku îkhk rðrðÄ fkÞo¢{kuLkwt ykÞkusLk fhðk{kt ykðe hÌkwt Au. yk fze{kt {nkhküLkk ykuhtøkkçkkË, Lkkrþf yLku Ãkwýu rsÕ÷k{kt 50{e ð»koøkktX {Lkkððk{kt ykðe hne Au, su{kt EVfku ¾uzqíkLkk ðzk zku. ÞwyuMk yðMÚke {wÏÞ yríkrÚk íkhefu níkk. yðMÚkeS ík{k{ fkÞo¢{{kt WÃkÂMÚkík ík{k{ ¾uzqíkkuLku {éÞk níkk yLku EVfku ¾uzqíkku ytøku rðMíkkhÃkqðof òýfkhe ykÃke níke. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu EVfku Ëhuf Ãkøk÷u íku{Lke MkkÚku Au.

¾uzqíkku þõÞ ík{k{ {ËË fhðe íku EVfkuLkku æÞuÞ Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu yk ð»ko EVfku îkhk Mk{økú Ëuþ{kt 30 ÷k¾ ÷e{zkLkk Wøkkzðk sE hÌkwt Au. íkuLkkÚke ðkíkkðhý þwØ ÚkkÞ Au.

¾uzqíkkuLke ík{k{ Mk{MÞkLkwt rLkhkfhý Ãký EVfku îkhk hsq fhðk{kt ykðu Au. yk heíku EVfku ¾uzqík yuÃk Ãký hsq fhðk{kt ykðe Au, su{kt yíÞkh MkwÄe{kt 40 ÷k¾ fhíkk ðÄkhu ¾uzqíkku òuzkE ÷k¼ ÷E hÌkk Au.

y{khe {kuxh ÃkuLk÷Lke {køk Mk{økú Ëuþ{kt Au :Mktíkku»k ykuMkðk÷

ðu ík{u ík{khe {kuxhLku [k÷w fheLku øk{u íÞkt çkurVfh ÚkE Vhe þfku Aku. Nðu {kuxhLku [k÷w yLku çktÄ fhðkLke stsx Mk{kó ÚkE økE Au. ík{u rð[kh fhíkk nþku fu yk fuðe ðkík Au. Ãkhtíkw yk çkkçkík MkíÞ Au. ykurþÞLk yuøkúku ykuxku{uþLk «kEðux r÷r{xuz

ftÃkLkeLkk LkiLkku økýuþ {kuxh Mxkxoh ÃkuLk÷u yk {kxu {tsqhe ykÃke Au, su Võík {kuxhLku Mxkxo fhðk WÃkhktík {kuxhLke Ëu¾hu¾ Ãký fhe þfu Au. ftÃkLkeLkk MkeEyku yLku VkWLzuþLkLkk zkÞhuõxh Mktíkku»k ykuMkðk÷u Ëkðku fÞkuo níkku fu ð»ko 2004{kt ¼khík{kt «Úk{ ð¾ík y{khe ftÃkLke MkkiÚke «Úk{ {kuçkkE÷Úke rLkÞtrºkík Úkíke {kuxh ÃkuLk÷ rðfrMkík fhe níke. y{khe ftÃkLke îkhk rLkŠ{ík ÃkuLk÷ Mk{økú ¼khík{kt ¾qçk s ÷kufr«Þ Au. ¾uzqík yk {kuxh îkhk ÃkkuíkkLkk ¾uíkhku{kt ®Mk[kE Mkh¤íkkÚke fhe þfu Au, fkhý fu ÃkuLk÷ îkhk ðkhtðkh {kuxhLku [k÷w yLku çktÄ fhðkLke s\h Ãkzíke LkÚke. yk {kxu LkiLkku økýuþ {kuxh Mxkxoh ÃkuLk÷Lku Mkh¤íkkÚke ¾uzqík ¼kELku ¾eMMkk{kt hk¾eLku fk{ fhe þfu Au. íkuLkkÚke ðes¤eLkku ðÃkhkþ Ãký ykuAku Úkþu, Ãkkýe, Mk{Þ, EtÄý yLku {sqhe Ãký ykuAe Úkþu.

¼khíkLkwt MkkiÚke {kuxwt ÃkkuÕxÙe WÄ{ MkwøkwLkk

Mkw

økwLkk 5480 fhkuzLkkt fh ðk¤e ¼khíkLke Lktçkh1 çkúkpÞ÷h WíÃkkËf ftÃkLke Au.MkwøkwLkk VqzMk ÃkkuíkkLkkt «ÞíLkkuÚke fkpLxÙifx Vkr{OøkLku Lkðwt ykÞk{ Ëuðk {køku Au suÚke økúk{eý WÄ{eykuLkku MkV¤íkkÃkqðof rðfkþ ÚkkÞ. MkwøkwLkk VqzMkLkk MkerLkÞh yufSfÞqrxð –Vez MkuÕMk yu{. økkuÃkk÷ f]»ýLk yu sýkÔÞw Au fu ËwrLkÞk¼h{kt MkwøkwLkk {wøkeo-Ãkk÷Lk ftÃkLkeyku{kÚke ËMk{k MÚkkLk WÃkh ykðu Au.Ëuþ¼h{kt ÷øk¼øk 16 hksÞku{kt Ãkrh[k÷LkLke MkkÚku yk ÃkkuÕxÙe WíÃkkËLkku yLku MkuðkykuLke yuf Mke{k «ËkLk

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

fhu Au.yk Ãkwhe heíku yufef]ík Mkt[k÷Lk çkúkpÞ÷h yLku Ãkhík ¾u í ke, ni [ he, Vez r{÷ku , «MktMfhý MktÞtºkku, xefu Lku rLkÞkoík fhu Au.çkòh{kt çkúkpÞ÷h r[fLk, {qÕÞ ðrÄoík $zk yLku ò{e økÞu÷k r[fLk {¤u Au su MkkV yLku MðåA heíku Ãkif fhðk{kt ykðu Au.ftÃkLkeLke fux÷eÞ þk¾kyku Au su{fu MkwøkwLkk r[fLk, MkwøkwLkk zu÷e £uþ, MkwøkwLkk nku{ çkkRx ðøkuhu Au.nku{ çkkRx ÷kufku{kt ¾qçk s ÷kufr«Þ Au yuLkku WÃkÞkuøk økúknfku ðÄw fhu Au.

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

xÃkf ®Mk[kELke ðkík nkuÞ íkku, ykrËLkkÚk ErhøkuþLkLkku s MkkÚk nkuÞ

»ko 2015{kt ®Mk[kE WÃkfhý rLk{koýLkk ûkuºk{kt fk{økehe þY fhLkkhe {nkhk»xÙLke ftÃkLke ykrËLkkÚk ErhøkuþLk rMkMx{ ¾qçk s ykuAk Mk{Þ{kt òýeíkw Lkk{ çkLkeLku W¼he ykðe Au. yk ftÃkLke xÃkf ®Mk[kE WÃkfhý rLk{koý fhðk WÃkhktík ®Mk[kE{kt WÃkÞkuøke çkLkíke rVxªøMk yLku rMkMx{ {kxu rðrðÄ ÃkkEÃMkLkwt Ãký rLk{koý fhu Au. íkuLku çkLkkððk {kxu ykÄwrLkf rzÍkELk yLku MktÃkqýo MðYÃk{kt rðfrMkík fhðk{kt ykðu÷e Wå[ ©uýeLkk ½xfku íkÚkk ykÄwrLkf WÃkfhý yLku {þeLkheLkku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. yk WÃkfhýkuLkk økúknfku MkwÄe ÃknkU[kzíkk Ãknu÷k Mkkhe heíku íkÃkkMk fhe ÷uðk{kt ykðu Au, suÚke fkuE s «fkhLke

VrhÞkË Lk ykðu. økúknfkuLke sYrhÞkíkkuLku yLkwYÃk WÃkfhýkuLke rzÍkELk{kt VuhVkhku fheLku íku{Lku Mkkhe MkwrðÄk ykÃkðkLkku ftÃkLke ÷ûÞ Ähkðu Au. yk s fkhýÚke ykrËLkkÚk ErhøkuþLkLkwt Lkk{ ¾uzqíkku{kt ÷kufr«Þ çkLÞwt Au. ftÃkLkeLkk zkÞhuõxh yr¼Sík íkktíÞkyu sýkÔÞwt níkwt fu yk ûkuºk{kt økúknfku íkhVÚke {¤e hnu÷k Mk{ÚkoLkLku ÷eÄu yksu y{u ykx÷k ykuAk Mk{Þ{kt Wå[ økwýð¥kkÞwõík WíÃkkËLk y{khk økúknfkuLku WÃk÷çÄ fhkððk{kt Mkûk{ Aeyu. yux÷wt s Lknª økúknfkuLke Mktíkw>Txe{kt s y{khe MkV¤íkk Au. ík{k{ f{o[kheykuLku y{u íku{Lkk yLkw¼ð yLku fkÞo fhðkLke ûk{íkkLku æÞkLk{kt hk¾e òuze hÌkk Aeyu. çkòh{kt WÃk÷çÄ fux÷kf Mkðo©uc økwýð¥kkLku y{u y{khe ftÃkLkeLkku rnMMkku çkLkkÔÞku Au yLku íku{ýu ÃkkuíkkLkk yLkw¼ð íkÚkk «rík¼kLkk ykÄkhu ykrËLkkÚk ErhøkuþLkLku yuf Lkðk s {wfk{ Ãkh ÃknkU[kzðk{kt {níðLke ¼qr{fk ¼sðe Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu y{khe ÃkkMku ®M«f÷Mko, rzÙÃkMko, ELk÷kELk ÃkkEÃk, {®Õ[øk rVÕBMk, fLkuõxMko, {kE¢ku xâwçk, çkku÷ ðkuÕð, rVÕxMko, ðuL[Mko ðøkuhu {kuxe huLs WÃk÷çÄ Au. Ëuþ¼h{kt ze÷MkorzMxÙeçÞwxMko yk nuíkwÚke y{khku MktÃkfo fhe þfu Au. ftÃkLkeLkk fkhkuçkkh zuð÷Ãk{uLx {uLkush Mkkøkh Ãkðkhu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLkeLkk rLkËuþf yr¼SíkLkk Lkiík]íð{kt íku{ýu ftÃkLkeLku ykøk¤ ðÄíke òuE Au. íku nt{uþk xe{ {uBçkMkoLke {ËË fhu Au yLku íku{Lkk Lkiík]íð ûk{íkk ¾qçk s Mkkhe Au, su fk{ fhðk{kt nt{uþk «kuíMkkrník fhu Au.

ÃkkýeLkk ÞkuøÞ WÃkÞkuøkÚke ykhyu{ zÙeÃk yÃkLkkðku

sLkk Mk{Þ{kt Ãkkýe ¾qçk s {níðLkwt Au fkhý fu ÃkkýeLke yAík Mkíkík Mkòoðk ÷køke Au. yk ÂMÚkrík{kt f]r»k ®Mk[kE{kt ÃkkýeLkku MkËWÃkÞkuøk ½ýku sYhe Au. yk çkkçkík íÞkhu þõÞ çkLku Au fu ßÞkhu ¾uíkhku{kt ®Mk[kE {kxu ÞkuøÞ xufLkefku yLku Wå[ økwýð¥kkðk¤k WÃkfhýkuLkku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu. Wå[ økwýð¥kkðk¤k WíÃkkËLkku MkkÚku ®Mk[kELke ÞkuøÞ ÃkØríkLku ¾uzqíkku þe¾e hÌkk Au ykhyu{ zÙeÃk.

Wå[ økwýð¥kkðk¤k WíÃkkËLkkuLke MkkÚku ®Mk[kE MkkÚku ¾uzqíkkuLku rþ¾ðk{kt ykðu Au. ykhyu{ zÙeÃk. yk Lkkrþf çkuMz ftÃkLke Au, su {wÏÞíðu xÃkf ®Mk[kE{kt WÃkÞkuøke WíÃkkËLkkuLkwt rLk{koý fhu Au. ftÃkLkeLkk «ríkrLkrÄ Mkíkeþ yuMk.þufzu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLkeLkk f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

{wÏÞ WíÃkkËLkku{kt ELk÷kELk rzÙÃkh, ^÷ux ÷uxh÷, ykuLk÷kELk rzÙÃkh, Ã÷uLk ÷uxh÷, yu[.ze.Ãke.E.®M«f÷h ÃkkEÃk, {kE¢ku ®M«f÷h ÃkkEÃk, rVÕxMkoLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. yk WÃkhktík WÃkfhýku{kt WÃkÞkuøke çkLku íkuðe Mkk{økúeLkwt Ãký rLk{koý fhu Au. íku{Lkk {íku íku{Lkk rLk{koýLkk Mk{Þ{kt økwýð¥kkLku ¾kMk æÞkLk{kt hk¾ðk{kt ykðu Au. yk yuf yuðe ftÃkLke Au su ¾uzqíkkuLku WíÃkkËLkkuLke MkkÚku íkk÷e{ Ãký ykÃku Au. ykhyu{ zÙeÃkLkk WÃkfhýkuLkku WÃkÞkuøk fhe ¾uzqíkkuLku Mkkhku ÷k¼ fhkðe þfkÞ Au. www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

{Õ[ rVÕ{ · {®Õ[øk AkuzLkk {q¤Lke LkSfLke {kxuLku ZktfðkLke yk «r¢Þk Au, suLkkÚke Akuz yLku íkuLkk {q¤ Ãkh ykðhý [zðkLku ÷eÄu íkkÃk{kLk{kt Wíkkh[zkðLku MknLk fhðkLke ûk{íkk ðÄu Au. · Ã÷kMxef rVÕ{ Mkh¤íkkÚke WÃk÷çÄ, WÃkÞkuøk fhðk{kt Mkh¤, xÙkLMkÃkkuxo yLku ykðhý Zkfðk {kxu Mkh¤íkkÚke WÃk÷çÄ Au. íkuLku ÷eÄu {®Õ[øk {kxu Ã÷kÂMxf rVÕ{kuLku yrøkú{íkk ykÃkðk{kt ykðu Au. yksfk÷ yu÷zeÃkeE yLku yu÷yu÷zeÃkeE Ã÷kÂMxf rVÕ{ Mkk{kLÞ heíku {®Õ[øk {kxu WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. yu÷yu÷zeÃkeE fk¤k htøkLke {®Õ[øk rVÕ{ Au, su íkuLkk {wÏÞ økwýku zkWLk økúuStøk yLku ðÄkhu Mkkhk Ãktõ[h «ríkhkuÄf nkuðkÚke ðÄkhu ÷kufr«Þ Au.

{Õ[ rVÕ{Lkk «fkh · {kuxkE- 20,25,30 yLku 50 {kE¢kuLk, ¾kMk çkkøkkÞíke rVÕ{ 100 yLku 150 {kE¢kuLk{kt WÃk÷çÄ Au. · htøk-÷k÷/fk¤k (xk{uxk {kxu). rMkÕðh/fk¤k yLku Ãke¤k/ ¼qhk · Ãknku¤kE- 1.20 {exh, 1 {exh, 3 Vqx, 2.5 Vqx · ÷tçkkE- 400 {exh/ykð~Þfíkk «{kýu

ykÞrhMk {Õ[ rVÕ{kuLkk WÃkÞkuøkÚke Úkíkku ÷k¼ 1. sÕËeÚke Vw÷kE òÞ Au. 2. økúeLk nkWMkLke ytËh ykÿíkkLku ykuAe fhu Au, suÚke çkkuxhkExeMk, ç÷kEx yLku zkWLke suðe VqøkLke rçk{kheÚke çk[e þfkÞ Au. 3. fexfkuLku ykf»kuo Au yLku ¼økkzu Au. 4. Ãkkýe yLku ¾kíkhLke 50 xfk MkwÄe çk[ík 5. ¾kíkhLkk ðnkðLku yxfkðu Au. 6. W¥k{ ®LkËýLkkþf MktçktrÄík rLkÞtºký 7. {kxeLku fXkuh Úkíkk yxfkðu Au. 8. {q¤Lkk rðfkMk {kxu WÃkhe rnMMkk{kt W¥k{ (ytÄfkh yLku ykuÂõMksLk) ðkíkkðhý «ËkLk fhu Au. 9. {kxe{kt ÷kðýeÞíkkLku ½xkzu Au. 10. s{eLkLkk íkkÃk{kLkLku rLkÞtrºkík fhu Au. 11. zÙeÃk ®Mk[kE íktºk {kxu MknkÞf 12. ðhMkkËLkk Mk{Þ{kt Ãkkýe yxfkðu yLku s{eLkLkk ÄkuðkýLku ½xkzu Au. 13. ðhMkkË{kt V¤ku Ãkh {kxeLkk Atxfkð ÚkðkÚke yxfkðu Au. 14. WÃkÞkuøke ík{k{ ®çkËw WíÃkkËLk yLku WíÃkkËLkLke ík{k{ økwýð¥kkLku ðÄkhu Au, Ãkrhýk{u ðÄkhu ÷k¼ {¤u Au.

Ãkkf Mkwhûkk fðh, Ëkz{ çkuøk yLku fu¤k çkuøk Ãký WÃk÷çÄ Au

Add.: Sr. No.-36, Mantarwadi, Uruli Devachi, Near D Leval Company, Pune-412308., Maharashtra, India. Mob. : +91 91 30090883 Off No. + 91 020-65209491 E-mail : sales@irispolymers.com / marketing@irispolymers.com / irispolymers@gmail.com

ft…Lke Mk{k[kh

ÞwhurþÞkLkk WíÃkkËLkLke {køk Au rLkhk÷e

Ãkk

ýeLkk ½xe hnu÷k MíkhLku ÷eÄu ®Mk[kE fhðe íku yuf {kuxku Ãkzfkh çkLke økÞku Au. yk ÂMÚkrík{kt ftÃkLkeykuyu ®Mk[kELkk yuðk WÃkfhý rðfMkkÔÞk Au fu suÚke ykuAk Ãkkýe{kt Ãký ®Mk[kE ÚkE þfu. ÞwhurþÞk ErhøkuþLk rMkMx{ «kEðux r÷r{xuz ftÃkLke Ãký yk fze{kt {níðLke fk{økehe fhe hne Au. yk ftÃkLke Wå[ økwýð¥kkLkk ®Mk[kELkk WÃkfhýkuLku rðfrMkík fhðk ¾uzqíkkuLku Lkðw çk¤ ykÃke hne Au.ftÃkLkeLkk zkÞhuuxh «{kuË ¼ktzu sýkÔÞwt níkwt fu yLkuf «fkhLkk ®Mk[kE WÃkfhýkuLkwt

WíÃkkËLk fhe hne Au, su Wå[ økwýð¥kkÞwõík yLku ¾uzqíkku{kt ¾kMkk ÷kufr«Þ çkLÞk Au. y{khk WíÃkkËLkkuLke ò¤ðýe ÃkkA¤ ðÄkhu ¾[o fhðkLke sYh Ãkzíke LkÚke. AuÕ÷k çku ð»koÚke y{khk fkuE WíÃkkËLk ytøku VrhÞkË {¤e LkÚke. y{khe ftÃkLke ík{k{ WíÃkkËLk yLÞ ftÃkLkeLkk WíÃkkËLkkuLku MÃkÄko ykÃke hÌkk Au. yk rðþu»kíkkykuLku ÷eÄu y{khk WíÃkkËLkku Mk{økú Ëuþ{kt {køk Ähkðu Au. yux÷wt s Lknª s{oLke MkkÚku {¤eLku WíÃkkËLkkuLke ykÞkík Ãký fhu Au. íku{ýu sýkÔÞwt níkwt fu Ãkkf WíÃkkËLkLku ðÄkhðk {kxu y{khe ftÃkLke yk WíÃkkËLkkuLke ykÞkík fhu Au. ð»ko 2013{kt s yÂMÚk¥kð{kt ykðu÷e yk ftÃkLkeLku {ÕxeLkuþLk÷ ftÃkLke{kt fkÞo fhe hnu÷e çku ÔÞÂõík íku{Lkk MkÃkLkkLku Mkkfkh fhu Au, su{ýu Mð¡ òuÞw níkwt fu y{khe Ãký yuf ftÃkLke nþu. Lkðð»ko «Mktøku yufçkeòLku yr¼LktËLk ykÃkðk {kxu yk ftÃkLkeLke {níðLke ¼qr{fk çkLke økE Au yLku çkÒku MknfŠ{ykuLkwt Mk{kÄkLk ¾ku¤e hne Au.ftÃkLke ðíko{kLk Mk{Þ{kt xfkW, yíÞkÄwrLkf xufLkku÷e yLku økúknfku íkÚkk ¾uzqíkkuLku yMkhfkh ®Mk[kE MkkÄLkku ykÃkðk {kxu «ríkçkØ Au.

{þeLkefhýÚke økúk{eý yÚkoÔÞðMÚkkLkku rðfkþ híLkkrøkheLkwt æÞuÞ

íLkkrøkhe EBÃkuõMk «kEðux r÷r{xuz 9001:2008 ykEyuMkyku îkhk «{krýík yLku yÒkÃkqýko Mk{nqíkLke yuf yøkúýe ftÃkLke Au. íkuLkku WÆuþ {þeLkefhýLkk {kæÞ{Úke ¼khíkLkk økúk{eý yÚkoíktºkLku rðfrMkík fhðkLkku ÷ûÞktf Au. íku rðï¼hLke MkkiÚke Mkkhe ftÃkLke ÃkkMkuÚke LkðeLk¥k{ {þeLkhe, çknkhLkk ðes¤eLkk WÃkfhý íkÚkk WÃkfhýLke ykÞkík MkkÚku Mktf¤kÞu÷e xufLkef Wíf]üíkkLke «kró {kxu «ÞíLkþe÷ Au.

híLkkøkehe rðrð½ ðøkkuo suðk fu f]r»k, çkkøkkÞíke, huþ{ WíÃkkËLk, AkuzhkuÃkýe, çkøke[k ðøkuhu îkhk Mkt[kr÷ík WÃkfhý

«ËkLk fhu Au. íkuLke ÃkkuíkkLke çku çkúkLz yuøkúe{uLx yLku yuøkúe{kxo Au. yuøkúe{uLx fu su ¾kLkøke Míkh Ãkh fex rLkÞtºký WÃkfhýkuLku íkiÞkh fhu Au íÞkhu yuøkúe{kxo nrhÞk¤eLke Mkwhûkk yLku f]r»k WÃkfhýkuLke ¾heËe {kxu Mkðkuo¥k{ MÚkkLk Au.

Yk MkçM¢kEçk fhku rðïLke MkkiÚke ðÄkhu ðt[kíkk Mkk{rÞf f]r»k òøkhý {kxu f]r»k òøkhýLku økwshkíke{kt ðkt[ ¾uíkeðkze, çkkøkkÞíke, {íMÞÃkk÷Lk, ÃkþwÃkk÷Lk, ÃkkuÕxÙe Mxz Vk‹{øk, {þÁ{ WíÃkkËLk, Vq÷ WíÃkkËLk ELxh ¢ku®Ãkøk, ®Mk[kE ÞkusLkk yLku yLÞ Mkhfkhe ÞkusLkk Mkrník ftÃkLke Mk{k[kh ðøkuhu MkkÚku òuzkÞu÷ Mk{k[khÚke yÃkzux hnuðk {kxu ðkt[íkk hnku f]r»k òøkhý. ykøkk{e ytf MkçM¢kEçk fhðk, ònuhkík íkÚkk f]r»k Mk{k[khLku «fkrþík fhðk {kxu

Imran: +91 95829 57538

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

Sara: +91 99537 20233

Furkan: +91 98912 23340

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

Røkúku{uþLkLkwt Lkðwt ELkkuðuþLk

yuBçkeLkkt MkkÄLk ¾uzqíkkuLke ¾kMk ÃkMktË

økw

¾uzqík yk {kuxh ÿhk ÃkkuíkkLkkt ¾uíkhkuLke rMkt[kR Mkh¤íkkÚke fhe þfu Au fkhý fu yk ÃkiLk÷ ÿkhk ðkht-ðkh {kuxhLku [k÷wt yÚkðk çktÄ fhðkLke ÍtÍx Lknet fhðe Ãkzu.òu fkuR fkhýkuMkh Ãkkýe ykuAwt ÚkR òÞ yÚkðk çkeS fkuR Mk{MÞk nkuÞ íkku {kuxh ÃkkuíkkLke òíku çktÄ ÚkR sþu yLku yk ÃkiLk÷ òíku Mk{MÞkLke ¾kus fhþu.Mk{MÞkLkwt Mk{kÄkLk Úkíkkt s {kuxh òíku þÁ ÚkR sþu.yux÷wt s Lknª òu fkuR fkhýkuMkh Mxkxoh ÃkiLk÷ [kuhe ÚkR òÞ íkku yuLku MfuLk fheLku òýe þfkÞ Au fu [kuhe ÚkÞu÷wt yk Mk{Þu fÞkt Au.Røkúku{uþLk ftÃkLkeLke {kuxh Mxkxoh ÃkiLk÷Lke rft{ík {kºk 4000 ÁrÃkÞk Au su ¾uzqíkkuLkktt çksux{kt Au.

{wÏÞ ÁÃku yksu y{kÁ æÞuÞ Au fu y{u ¾uzqíkku {kxu ¾uíke{kt ykÄwrLkf xufLkku÷kuS yLku yLkwMktÄkLk ÃkAe s ÃkkuíkkLkkt MkkÄLkku WÃkÕçkÄ fhðkt.yksu y{khe ftÃkLke ¾uzqíkkuLke MkwrðÄk {kxu fux÷kf yuðkt MkkÄLkku çkLkkðe hne Au fu suÚke ¾uzqíkkuLku yuf s Mk{Þ{kt fux÷kÞ fkÞkuo fhðkLke Mkøkðz {¤u Au.sirðf ¾kÄ íkiÞkh fhðk{kt, ¾uíkh{kt s¤ð»kko Lkwt Mkthûký fhðwt, ¾kÄ rLk{koý çkiøk, økkzoLk ðuMx çkiøk, ík¤kð rLk{koý {kxu Ã÷krMxf, Ã÷krMxf Lkkt çkkuh yLku çkiøk ðøkuhu fux÷kÞ MkkÄLkku ¾uzqíkku {kxu WÃkÞkuøke Mkkrçkík ÚkÞk Au.y{khk «GíkLkku Au fu ¾uzqíkku MkwÄe y{u y{khk MkkÄLkkuLke Mkkhe Mkuðkyku WÃkÕçkÄ fhkðe þfe yLku íku ÷k¼ËkÞe nkuÞ.

ðu ík{u ík{khe {kuxhLku [k÷wt fheLku fÞktÞ Ãký Vhe þfku Aku fkhý fu nðu {kuxh [k÷w çktÄ fhðkkLke ÍtÍx ¾ík{ ÚkR økR Au.R{kuøkúuþLk ftÃkLkeyu yuf yuðwt {kuxh Mxkxoh ÃkiLk÷ çkLkkÔÞwt Au su Vfík {kuxhLku [k÷wt s Lknª fhu Ãkhtíkwt {kuxhLke Ëu¾¼k¤ Ãký fhþu. ftÃkLkeLkkt zkÞhufxh yûkÞ ËeÃkf LkkÚku sýkÔÞwt fu y{u yuðwt ÃkiLk÷ rðfrMkík fÞwo Au su {kuxhLke çkÄe heíku ò¤ðýe fhþu.

shkíkLkkt rMk÷ðkMkk{kt R.Mk. 1994 {kt MÚkÃkkÞu÷e ftÃkLke yuBçke yu ÃkkuíkkLkkt ykÄwrLkf MkkÄLkku yLku Lkðe xufLkku÷kuS Lkkt {kæÞ{Úke ¼khíkLkkt ¾uzqíkkuLke ðå[u ÃkkuíkkLkku rðïkMk fkÞ{ fÞkuo Au.LkkøkÃkwh{kt ykÞkuSík f]r»k{u¤ku yuøkúku rðÍLk{kt ftÃkLkeLkkt yrÄfkhe ©e hkfuþ MkkÄLkkuLkkt rð»kÞ{kt sýkÔÞw fu y{khk çkÄk MkkÄLkku ¾uzqíkkuLku {kxu f]r»k, çkøke[kyku, s¤ Mkthûký, Mkk{kLkLku hk¾ðk ðk¤kt Úku÷kyku suðk MkkÄLkku ¾uzqíkkuLku fux÷kÞ fkÞkuo{kt MknÞkuøk ykÃku Au.

AADINATH

I R R I G A T I O N S Y S T E M P V T. LT D .

®Mk[kE WíÃkkËLkkuLke MktÃkqýo huLs

· Ãkh zÙkuÃk, {kuh ¢kuÃk · 60 xfk MkwÄe ÃkkýeLke çk[ík · økwýð¥kk íkÚkk fkÞoûk{íkk{kt Mkðo©uc

ykrËLkkÚk ErhøkuþLk rMkMx{ MkkÚku xÃkf ®Mk[kE{kt Wå[ WíÃkkËfíkkLku ò¤ðe hk¾ku xufLkku÷kuS,{sçkqíke, xfkWÃkýwt WíÃkkËLkku. ELk÷kELk yLku ykuLk÷kELk (ykEyuMkykE yLku LkkuLk ykEyuMkykE) rzÙÃk ErhøkuþLk rMkMx{, çkku÷ ðkÕð M¢eLk rVÕxh, rM«Lz÷h yLku ík{k{ «fkhLke ®Mk[kELkk MkkÄLkku

nku÷M ku÷h Mxkurf , rz÷h y Mx ÃkqA Lk ÃkhA u

ykrËLkkÚk ErhøkuþLk rMkMxBMk «kEðux r÷r{xuz. ¾wþçkq Ã÷kÍk, yr¼Þtíkk Lkøkh, fk{Úkðkzu, LkkrMkf-01 (yu{Ãke),¼khík

VkuLk: (0253) -6620959, fku÷: + 91-9130019854, 7588551195 E{u÷: sales@adinathirrigation.com adinathirrigationsystem@gmail.com ðuçkMkkEx: www.adinathirrigation.com

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

{kuxk fk{Lkk Au ðuøkLk {þeLk

sfk÷ f]r»k yLku yLÞ fkÞkuo {kxu ©r{f {¤ðk ½ýk {w~fu÷ Au yLku yk Mk{MÞk zuhe Vk{oLke MkkÚku Ãký

þõÞ Au. ©r{f Lk {¤ðkLke Mk{MÞkLkwt Mk{kÄkLk zuhe VkLkko Þktrºkfhý îkhk fhe þfkÞ Au. ËwÄ Ëkunðk, Ãkþwyku {kxuLkku ½kMk[khku íkiÞkh fhðku, ÃkþwykuLku ½kMk[khku yLku AkýLke MkVkE fhðe íku {wÏÞ fkÞo Au, su{kt yksu {þeLk îkhk Ãkqýo fhðk{kt ykðu Au. yk WÃkhktík xe.yu{.ykhLkk ðuøkLk {þeLkLku rðfMkkððk{kt ykÔÞk Au , su Mkt Ã kq ý o Ã kýu ¼khíkeÞ ÃkrhÂMÚkríkykuLku yLkw\Ãk Au, íku xÙuõxhÚke ¾U[ðk{kt ykðu Au. íkuLku [÷kððk {kxu ðes¤eLke sYh Ãkzíke LkÚke. íku{k Ãkþwyku {kxu WÃkÞkuøke ¾kã suðk fu Mkwfw ½kMk, ÷e÷k ½kMkLkk ÃkktËzk yLku MkktÿýLkk ÞkuøÞ «{kýLkwt r{©ý fhðk{kt ykðu Au. yk xe.yu{.ykh ðuøkLk{kt yuf Ëhðkòu ÷køkuðku Au yLku íkuLkk çkeò ËhðkòLku ¾ku÷eLku xe.yu{.ykh ðuøkLkLku xÙuõxh îkhk ¾U[ðk{kt ykðu Au íkku xe.yu{.ykh ðuøkLkLku T Ëh çkh{k-ykuøkhLkk [k÷ðkÚke r{r©ík Ãkþw ykfkh yuf ÃktÂõík{kt Ãkze òÞ Au.

LkuÃkk¤ Mkhfkhu yuçkexeyu÷Lku ykÃÞku «kuíMkknLk ÃkwhMfkh

zðkLMz çkkÞku-yuøkúku xuf r÷r{xuz (yuçkexeyu÷)yu LkuÃkk¤ ÃkkuÕxÙe VuzhuþLk fkÞo¢{Lkku «[kh fhðk{kt {níðLke ¼qr{fk ¼sðe Au.fkÞo¢{Lkku «kht¼f LkuÃkk¤Lkk «ÄkLk{tºke Ãkw»Ãk f{÷ Ën÷Lkk nMíku fhðk{kt ykÔÞku níkku. yk «Mktøku «ÄkLk{tºke Ën÷u fkÞo¢{Lku MÃkkuLMkh fhðk yLku xufLkef÷ MkuþLMkh{kt W¥kusLk ykÃkðk {kxu rnMMkku ÷uðk {kxu yuçkexeyu÷Lku «kuíMkknLk ÃkwhMfkh ykÃÞk

níkk. yk «Mktøku xufLkef÷ MkuþLk{kt ftÃkLkeLkk yrÄfkheykuyu yuLòE{ xufLkku÷kuSLkk {kæÞ{Úke ÃkkuÕxÙe yLku MðkMÚÞ{kt {níðÃkqýo ¼qr{fk ð»kÞ Ãkh ÃkkuíkkLkk rð[khkuLku hsq fÞko níkk. yk «Mktøku LkuÃkk¤ ÃkkuÕxÙe MkkÚku òuzkÞu÷k ÷kufkuyu {kuxe MktÏÞk{kt ¼køk ÷eÄku níkku.

fkuMkkr{÷ zeyuV îkhk ðÄkhku WíÃkkËLk Mkw

r{÷ fur{f÷ f]r»k Mk{MÞkLke yuf yøkúýe WíÃkkËf ftÃkLke Au.ftÃkLke ¾uzqíkkuLku yk «fkhLkk WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkðe hne Au. yk ftÃkLkeLkk fkuMkkr{÷ zeyuV (80 xfk zçÕÞwzeS MkÕVh) îkhk Shk, MkhMkð, [ýk yLku ½ô WíÃkkËLkLku ðÄkhe þfkÞ Au. yk WíÃkkËLk s{eLk MkwÄkhðk{kt ½ýe WÃkÞkuøke çkLke þfu Au. ftÃkLkeLkk rhSÞkuLk÷ {uLkush hrðLÿ Ãkðkhu sýkÔÞwt níkwt fu ¾uzqík ¼kE çkeò ¾kíkhkuLke MkkÚku fkuMkkr{÷ zeyuVLkku «Þkuøk fhe þfu Au.

hrðLÿLkk {íku fkuMkkr{÷ yksu AkuzLke ykð~Þfíkk çkLke økE Au. ¾uzqík¼kE fkuMkkr{÷Lkk WÃkÞkuøkÚke Akuz{kt Ãkku»kf íkíðkuLke yAíkLku Ëqh fhu Au. yk zçÕÞwzeS VkuBÞwo÷uþLk Ãkh ykÄkrhík Au. íku zçÕÞwzeS VkuBÞwo÷uþLk Ãkh ykÄkrhík Au. íku yuf{kºk yuðw MkÕVh Au, su ðkðuíkh çkkË ÞwrhÞk yLku huík MkkÚku {¤eLku Ãkkf{kt «Þkuøk fhe þfkÞ Au. ¾uzqík 3-6 rf÷ku «rík yufh fkuMkkr{÷ zeyuVLkku WÃkÞkuøk fhe þfu Au. ©e ÃkðkhLkk {íku ¾uzqíkkuLku òøk]ík fhðk {kxu ¾uzqíkku MkkÚku ÃkrhMktðkËLkwt ykÞkusLk Ãký fhðk{kt ykðu Au, suÚke ¾uzqíkku yk WíÃkkËLkkuÚke ¼hÃkqh ÷k¼ {u¤ðe þfu Au.

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ÃkþwÃkk÷fkuLke ¾wþnk÷e ðÄkhu Mk{Þ MkwÄe ðÄw ËqÄ

Ãk

þwÃkk÷LkLkku ÔÞðMkkÞ yÃkLkkðeLku ík{u Mkkhku ÷k¼ f{kE þfku Aku, ßÞkhu ¾uzqíkku ÃkþwÃkk÷Lk MktçktrÄík òýfkhe Ähkðíkk nkuÞ íku sYhe Au, y÷çkík yksu Ãký ËuþLkk {kuxk¼køkLkk ¾uzqíkku ÃkþwykuLke ò¤ðýeLke ÃkØrík sqLke Au, suLku ÷eÄu ¾uzqíkkuLku ÷k¼ {¤e þfíkku LkÚke, fkhý fu Ãkþwyku{kt hkuøkku yLku yLÞ Mk{MÞkÚke Aqxfkhku {u¤ððkLke òýfkheLkku y¼kð níkku.

ftÃkLkeLkk zkÞhuõxh MktsÞ ®Mknu sýkÔÞwt níkwt fu ÃkþwykuLkk Mk{Mík rðfkMk {kxu rVrLkõMk yLkuf WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkðe hÌkk Au, su{ fu ^÷kuhkMkuf çkku÷Mk, {uMxerLkõMk, økkuÕz ðøkuhu. íku{ktÚke MkkiÚke ðÄkhu ÷kufr«Þ Au íku ÄuLkwt-yu[ íkh÷ fu su øÞkr¼Lk ËwÄkÁ ÃkþwLkku rðfkMk yLku ð]rØ fhu Au. yk MkkÚku hkuøk «ríkhkuÄf þÂõík ðÄkhu Au. yux÷wt s Lknª ÃkþwykuLke [k{ze yLku ðk¤ fkuxLku MðMÚk yLku {w÷kÞ{ çkLkkððk MkkÚku rçk{kh ÃkþwykuLku Vhe Mk{økú ËqÄ Ãkh ÷kððk{kt fk{ ykðu Au. yux÷wt s Lknª íku ¾whku yLku Mkªøkzk{kt Ãkzíke Ëhk¤Lku Ãký ¼hu Au. ÄuLkw-Ëðk ykt[¤Úke

ËqÄ xÃkfðkLke Mk{MÞkLku Ëqh fhu Au. yk ËðkLku ík{u 100 økúk{, 250 økúk{ yLku 1 ÷exh Ãku®føk{kt Mkh¤íkkÚke {¤e þfu Au. yuðe s heíku ÃkþwykuLkk ÷eðh yLku nks{k ÞkuøÞ fhðk íkÚkk ÃkþwLke þÂõík íkÚkk ÷kuneLku ðÄkhðk {kxu rnÃkk÷eð Ã÷Mk r÷Âõðz ftÃkLkeyu hsq fÞwO [u. íkuLkkÚke f{òuhe ¾ík{ ÚkkÞ Au íku{ s yLÞ rçk{kheykuÚke Ãký çk[e þfkÞ Au. ÃkþwykuLkk ÃkuxLkk fezkyku {khðk, [kx-çkxk Lk ¾kðkLke Mk{MÞkLku Xef fhu Au, ÃkþwykuLkk ðsLk{kt ðÄkhku fhu Au yLku íku{Lku þÂõík ykÃkðk{kt Ãký yk Ëðk fkhøkh çkLku Au. yk Ëðk ík{u 250 økúk{Úke 5 ÷exh MkwÄeLkk Ãku®føk{kt WÃk÷çÄ Au.

25 ð»ko Ãkqhk ÚkðkLkk «Mktøku-25 ð»ko 25 ÷k¾ MkÇÞÃkË ÞkusLkk

f]r»k òøkhý Ãkrhðkh MkkÚku òuzkððk {kxu MkkuLkuhe yðMkh ¼khíkLkk ¾uzqíkkuLkku ÃkkuíkkLkku yðks "f]r»k òøkhý" {krMkf Mkk{rÞf ÃkkuíkkLkk 25 ð»ko Ãkqýo ÚkðkLkk «Mktøku ðkt[fku {kxu hsq fhu Au yuf MkkuLkuhe yðMkh. fux÷kf Mkh¤ «&™kuLkk sðkçk ykÃkku yLku òuzkE òð f]r»k òøkhý ÃkrhðkhLke MkkÚku. [k÷ku òýeyu yk ¾kMk yðMkh rðþu-

fE yuÃk îkhk ½hu çkuXk s xÙuõxhLke ¾heËe yÚkðk ðu[ký fhe þfkÞ A 1. xÙªøkku 2. ¾uíkeðkze 3.EVfku rfMkkLk

4.rfMkkLk

þwt ðkt[þku- f]r»k òøkhý yuf økúk{eý Ãkkrhðkhef Mkk{rÞf Au, su{kt ík{u f]r»k Mk{k[kh, ftÃkLke Mk{k[kh, Lkðk ©uc fûkkLkk rçkÞkhýkuLke òýfkhe, rðrðÄ fexLkkþf, rðrðÄ ÃkkfkuLke Mkk{krÞf òýfkhe, WãkrLkfe, {Ä{k¾e Ãkk÷Lk, ÃkþwÃkk÷Lk, ÔÞðMkkrÞf òýfkhe, {w÷kfkík, «økríkþe÷ ¾uzqíkku yLku Mkþõík {rn÷kykuLke WÃk÷ÂçÄ, MðkMÚÞ, Lkðk WíÃkkËLkku, rVÕ{e ¿kkLk, hksLkerík, ¾kLkk-¾òLkk ðøkuhu LkðeLk òýfkheLkku íku{k Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. fuðe heíku òuzkþku- Mkk{rÞf{kt «íÞuf {rnLku yk rð»kÞku Ãkh ykÄkrhík yuf (1) «&™ «fkrþík fhðk{kt ykðþu. íku «&™Lkku íku ytf{kt s sðkçk hnu÷ku nþu, su ík{khu þkuÄeLku {uMkus fhðkLkku hnuþu. «Úk{ 100 Mkk[k sðkçk ykÃkLkkh ðkt[fkuLku yuf ð»koLkwt MkÇÞÃkË, ykøk¤Lkk 100-200 ðkt[fkuLku A {rnLkk yLku 3 {rnLkkLkwt MkÇÞÃkË {Vík ykÃkðk{kt ykðþu. yk MkkÚku 10,000 ðkt[fkuLku yuf {rnLkk {kxuLkwt Mkk{rÞf {Vík ykÃkðk{kt ykðþu. WXkðku VkuLk, ykÃkku yuf Mkh¤ «&™Lkku sðkçk yLku çkLke òð f]r»k òøkhý ÃkrhðkhLkk MkÇÞ.

f]r»k òøkhý MkkÚku òuzkðk yLku MkÇÞ çkLkðk {kxu MktÃkfo fhku- yçËw÷ Mk{Ë 9891889588,«þktík þ{ko 9891263263

22 Years. 12 Languages. 22 States. 23 Editions. 2 Portals & 10 Million combined readership

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

VkuLk ÷økkðku yLku xÙufxh {u¤ðku

¾u

zqík ¼kRyku {kxu Mkkhe ¾çkh Au fu{fu xÙufxh yLku f]r»k WÃkfhýku ¾heËðkt ¾qçk s Mkh¤ ÚkR økÞwt Au. ¾uzqík nðu xÙufxh yLku yLÞ f]r»k WÃkfhýkuLku ¾uíke –økkze yuÃk ÿkhk ½hu çkuXkt ¾heËe-ðu[e þfu Au. ¾uzqíkkuyu yuLkkt {kxu ÃkkuíkkLkkt M{kxo VkuLk{kt ¾uíke-økkze Lkk{Lke yuÃk zkWLk÷kuz fhðkLke Au.¾uíke- økkze yuÃk økqøk÷ Ã÷u Mxkuh WÃkh WÃkÕçkÄ Au su çkÄe heíku {Vík Au.yuLkkt ÿkhk ¼khíkLkkt ¢uíkk, rð¢uíkk yLku rLk{koíkk yuf s Ã÷uxVku{o WÃkh MktðkË MÚkkrÃkík fheLku ÃkkuíkkLkkt {LkÃkMktË Lk{qLkkLkkt xÙufxh yLku f]r»k WÃkfhýLku ¾heËe yLku ðu[e þfu Au. WÃkh ÃkkuíkkLkkt swLkkt xÙufxh yLku ykiòhkuLkkt rð¿kkÃkLk ÃkkuMx fhe þfu Au yLku xÙufxh ¾heËðk {kxu ÷kuLk yLku $~ÞkuhUþLke Ãkwhe òýfkhe yk yuÃk WÃkh WÃkÕçkÄ Au.MkkÚku s rð¢uíkk yLku yusLx {kxu ¾uíke- økkze Mku÷h yuÃk rðfrMkík fÞwO Au suLkkt ÿkhk íkuyku ÃkkuíkkLkkt swLkkt xÙufxMkoLkku Mxkuf Mkh¤íkkÚke økúknfku MkwÄe ÃknkU[kze þfu Au.yk yuÃkLke {ËËÚke f]r»k {þeLkefhýÚke òuzkÞu÷e yLkuf òýfkheyku Ãký {u¤ðe þfkÞ Au. yuLkkÚke ¾uzqík òøkú]ík Úkþu yLku ÃkkuíkkLkkt çksuxLkkt rnMkkçku xÙufxh yLku WÃkfhý ¾heËe þfþu.ík{Lku sýkðíkkt sRyu fu yk yuÃkLke {ËËÚke ¾heËe yLku ðu[kýLkwt fkÞo Úkkuze s r{rLkxku{kt Mkh¤íkkÚke ÚkR sþu.¾uzqíkkuLku çkòhku íkÚkk yusLMkeykuLkkt Äffk Lkk ¾kðk Ãkzu yux÷k {kxu yk yuÃkLku ÷kuL[ fhðk{kt ykðe Au.

þÂõíkþk¤e yu{yu÷xe-yuõMk 625 Úke Úkþu nðu Mkh¤ fk{

Mkki fkuE òýíkk nþu fu yuf fk{ fhðk{kt {nuLkík íkku [ku¬Mk ÷køku s Ãkhtíkw ykÄwrLkf {þeLkkuLkk ÍzÃke WÃkÞkuøk ðÄðk MkkÚku fk{ ðÄw Mkh¤ çkLke økÞk Au. yk ÂMÚkrík{kt

ykÄwrLkf {þeLkkuLkwt WíÃkkËLk fhe hnu÷e {uLkexkW MkkWÚk yurþÞk «kEðux r÷r{xuz Au. yk ftÃkLkeLkku {wÏÞ WÆuþ WíÃkkËLk yu{yu÷xe-yuõMk 625 fu suLkku WÃkÞkuøk yuf ÷kuzhLkk MðYÃk{kt zuhe fkÞkuo {kxu fhðk{kt ykðu Au. íku ¾qçk s rðïMkLkeÞ WíÃkkËLk Au. yk ÷kuzh fhíkk ðÄkhu 2500 rf÷ku MkwÄeLkk ðsLk WXkððkLke ûk{íkk Au. 5.90 {exhLke Ÿ[kE MkwÄe íku Mkh¤íkkÚke ðsLk WXkðe þfu Au. íku{k fwçkkuxkLkk þÂõíkþk¤e yuLSLkLkku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. 75 yu[ÃkeLkk yk yuÂLsLk 4 rMk÷uLzhÚke Mkßs Au. yk ÷kuzh yu÷kÞLMk yu-580 xkÞh {kuz÷Úke Mkßs Au, su íkuLke ûk{íkkLku ðÄkhu Au. yk ÷kuzhLkku {wÏÞ WÃkÞkuøk zuhe Wãkuøk{kt ÚkkÞ Au.

SykE ðuÕz{uþ Vu®MkøkÚke ¾uíkh Mkwhrûkík

¾u

íkhkuLke Mkwhûkk fhðk {kxu nðu ¾uzqíkkuyu sqLke ÃkØríkLke Vu®LMkøk (Ãkqh)Lku AkuzeLku ðÄkhu Mkwhrûkík yLku ykuAe Ãkzíkhðk¤k Vu®LMkøk yÃkLkkððkLke þYykík fhe Au. yk ûkuºk{kt yu[ze ðkÞh «kEðux ftÃkLke W¼he Mkk{u ykðe Au, suLku yu[ze ðkÞh «kEðux ftÃkLke W¼heLku Mkk{u ykðu Au, su{kt SykE ðuÕz {uþ Vu®Mkøk MðYÃk{kt ¾uíkhkuLke Mkwhûkk {kxu ¾uzqíkku {kxu yk ©uc Ëu¾kð Au. ftÃkLkeLkk {uLkuStøk rn{ktþw ykLktË ríkðkheyu rðþu»kíkk {kxu [uLk ®÷fLke yÃkuûkk «rík ÷ktçkkE Ãký ðÄkhu Au. íkuLke 6 Vqx [kh-çkkÞ-[kh økk¤kLkk çktz÷Lkk ðsLk 35 rf÷ku nkuÞ Au. suLke ÷tçkkE 100 Vqx nkuÞ Au yLku [uLk ®÷fLkku ðsLk 48 rf÷ku nkuÞ Au, su{kt ÷tçkkE 100 Vqx s rLkf¤u Au. yu[ze ðkÞhLkk SykE ðuÕz {uþ {sçkqík TLku støkhkuÄf Au. íkuLkk

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

WÃkÞkuøk çkkË ykMkkLkeÚke ðk¤e çktz÷ çkLkkðe þfkÞ Au. íku{ýu yu{ Ãký sýkÔÞwt níkwt fu WíÃkkËLkÚke ¾uzqíkku ¾qçk s ¾wþ Au. www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ft…Lke Mk{k[kh

ÞkhkLkku ÷ûÞ: Akuz-Ãkku»kýÚke ¼kußÞ ÃkËkÚkkuoLke økwýð¥kk ðÄu Au.

yuðku Mk{Þ níkku fu ßÞkhu Þwhku ¼w¾{heLke ÂMÚkríkLkku Mkk{Lkku fhe hÌkwt níkwt. íku Mk{Þu yuðe ÂMÚkrík níke fu ÷kufku ÞkuøÞ «{ký{kt Ãkux ¼he þfu. yk ÂMÚkrík{kt Þkhk yuf ðhËkLk MðYÃku W¼heLku Mkk{u ykðe suLke MkVh ÷ktçke Au. íkuLke MÚkkÃkLkk ð»ko 1905{kt ykuM÷ku, Lkkuðuo{kt ÚkE níke.

yk «fkhLke Mk{MÞk yksu ¼khík{kt Au ßÞkt Mkíkík ¾uíkeLke ¼qr{ ykuAe ÚkE hne Au, suLku ÷eÄu ¾uzqíkku îkhk ðÄkhu Ãkkf WíÃkkËLk ÷uðkLke sYhík ðÄe hne Au. yk ÂMÚkrík{kt WíÃkkËLk ðÄkhðkLke sðkçkËkhe WXkðe Au Þkhk EÂLzÞkyu. ¼khík{kt íkuLke þYykík {nkhk»xÙLkk Ãkwýu{kt ÚkE níke. ftÃkLkeLkku æÞuÞ þYykíkÚke s ¾uzqíkkuLku ÞkuøÞ ®f{ík{kt ðÄkhu økwýð¥kkÞwõík yLku ÃkÞkoðhýr{ºk WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkððkLkku níkku. ¾uzqíkkuLku Mkkhk WíÃkkËLk {kxu ftÃkLkeyu MÃku~Þkr÷xe ¾kíkhkuLku ¾uíkhku MkwÄe ÃknkU[kzðkLke þYykík fhe níke. yk MÃku~Þkr÷xe ¾kíkhLke rðþu»kíkk Au fu íku{kt LkkExÙkusLk LkkExÙux MðYÃk{kt WÃk÷çÄ Au, suLkk Akuz yu{kurLkÞ{ ¾kíkhkuLke yÃkuûkk ÍzÃkÚke þkur»kík fhu Au. yk fkhýÚke s Ãkkf Ãkh yk ¾kíkhLkk Ãkrhýk{ íkeðúøkríkÚke «kó ÚkkÞ Au. Ãkkuxkþ yLku MkÕVh {kxu yuMk.yku. (MkÕVux ykuV Ãkkuxkþ) WÃk÷çÄ Au. íkuLkk {wÏÞ WíÃkkËLkku{kt Þkhkr{÷k, Þkhkr÷ðk, Þkhkðexk, Þkhkðuhk yLku íku WÃkhktík yLÞ WíÃkkËLk Ãký Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. yk WíÃkkËLkku yLku ¾uzqíkkuLku æÞkLk{kt hk¾eLku ¾kíkhLku {kxu ftÃkLkeLkwt fuLÿ®çkËw rLkÞtrºkík ðkíkkðhý{kt fhðk{kt ðÄkhu ®f{íkðk¤k Ãkkf yLku çkkøkkÞíke Ãkkf Au.

ftÃkLkeLkk {uLkuStøk rzhuõxhu sýkÔÞwt níkwt fu ftÃkLkeLkku WÆuþ {kºk ÃkiMkk f{kððkLkku LkÚke Ãkhtíkw ¾uzqíkkuLku yk f]r»k WíÃkkËLk ykÃkðkLkku Au, su íku{Lkk rðïkMk Ãkh ¾hk Wíkhe þfu {kxu nt{uþk Mkkhk Mk{ks {kxu WíÃkkËLkku MkkÚku Mkkhku ÔÞðMkkÞ Ãký fhe hne Au. ÞkhkLkk yLkuf WíÃkkËLkLkku WÃkÞkuøk fhLkkhk ¾uzqíkku íkhVÚke Mkfkhkí{f «ríkr¢Þk «kó ÚkE Au. ¾uzqíkkuyu sýkÔÞwt níkwt fu Þkhk îkhk rLkŠ{ík ¾kíkhLkk WÃkÞkuøkÚke y¤rMkÞkLkku Lkkþ Úkíkku LkÚke. fkhý fu ÞkhkLkk ¾kíkh {kxeLkk Ãke.yu[Lku Mktíkwr÷ík fhu [u. ÞkhkLkk ¾kíkh Mktíkwr÷ík Ãkkf Ãkku»ký ykÃku Au,suLku ÷eÄu y{khk ¾kíkhLkk Ãkku»kýLke økwýð¥kk Mkkhe hnu Au. ¾uzqíkkuLku Mkkhe MkwrðÄkyku yLku WÃk÷çÄ fhkððkLku ÷eÄu yk ftÃkLke ÍzÃk¼uh ¾uzqíkku{kt ÃkMktËøke «kó fhe hne Au. økík ð»ko Þkhkyu yuf Ãkøk÷wt ykøk¤ ðÄíkk íkkíkk fur{fÕMkLkk ÞwrhÞk fkhkuçkkhLke ¾heËe fhe níke. yk ftÃkLkeLku MktÃkqýo heíku ÞwrhÞk fkhkuçkkh MkkÚku ÃkkuíkkLke MÃku~Þkr÷xe VŠx÷kEÍhLku ËuþLkk ík{k{ ¾uzqíkku MkwÄe ÃknkU[kzðkLke íkiÞkhe fhe Au. {nkhk»xÙ WÃkhktík ftÃkLke Ërûký hkßÞ f{koxf, íkkr{÷Lkkzw, yktÄú«Ëuþ{kt Ãký fkÞo fhe hne Au yLku W¥kh«Ëuþ, Ãktòçk, yktÄú«Ëuþ{kt fkÞo fhe hne Au íkÚkk W¥kh«Ëuþ, Ãktòçk, hksMÚkkLk yLku nrhÞkýk suðk {kuxk hkßÞku{kt Ãký ftÃkLke xqtf Mk{Þ{kt fkÞohík çkLke sþu. yk WÃkhktík ¾uzqíkkuLku ðÄkhu {sçkqík çkLkkððk {kxu ÞkhkLkk f{o[khe ¾uzqíkkuLku íku{Lkk ¾uíkh ytøku òýfkhe yLku íkk÷e{ ykÃke hne Au,suÚke íkuyku Mkþõík çkLke þfu.

¾uzqíkLke ÃkMktËøke xÙkurÃkf÷Lkk WíÃkkËLkku

{ íkku ¾uzqíkku yLkks WíÃkkËLk {kxu ¾uíkhku{kt rËðMkhkík {nuLkík fhe hÌkk Au. ¾uzqíkku yu sux÷e MkkðÄkLke yLkksLkk ðkðuíkh{kt hk¾ðe Ãkzu Au yux÷e s MkkðÄkLke Ãkkf Mkwhûkk{kt Ãký hk¾ðe Ãkzu Au. Mkk{kLÞ heíku yuðwt òuðk {¤u Au fu Ãkkf ytfqhýLke MkkÚku ÃkkfLku yLkuf «fkhLke rçk{kheyku ½uhe ð¤u Au. suLkkÚke çk[ðk {kxu yLkuf «fkhLkk WÃkkÞ fhðk{kt ykðu Au.

Ãkkf Mkwhûkk {kxu yLkuf ftÃkLkeyku ÃkkuíkkLkk WíÃkkËLkLku rðfMkkðe hÌkk Au, suÚke ¾uzqíkku íkuLku ÷E Ãkqhku ÷k¼ ÷E þfu. ftÃkLkeLkk «kËurþf {uLkus ©e W¥k{u sýkÔÞwt níkwt fu yksLkk Mk{Þ{kt ÃkkfLku çk[kððk yLku íku{kÚke Mkkhe WíÃkkËfíkk «kó fhðe yuf {kuxku Ãkzfkh Au, Ãkhtíkw y{khe ftÃkLke yk ÃkzfkhLku f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

Mðefkh fhe yk «fkhLkk WíÃkkËLkkuLke ©]¾÷k hsq fhe Au, su ÃkkfLke ík{k{ Mk{MÞk {kxu WÃkÞkuøke Au. www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

- ÷kuLkLke MkwrðÄk VkÞLkkLMk ftÃkLkeLkk rLkÞ{ku «{kýu - ykuVh {ÞkorËík Mk{Þ {kxu

þhíkku yLku rLkÞ{ku ÷køkw

MkkiÚke ykuAk ÔÞks Ëhku

fku÷ fhku:

Mkh¤ Eyu{ykE

9099053162

{®Õ[øk E yk íknuðkhLke {kuMk{-{uMke fk ðkËk ykf»kof rÄhký Mfe{ yLku økuhLxuz Mku®ðøk

{¸9>>f>í>

©e çke.yþkuf, [uh{uLk, EÂLzÞLk ykuE÷

yksLkk Mk{Þ{kt Ëuþ{kt íku÷ yLku økuMk MkuõxhLke ÂMÚkrík fuðe Au? ¼khík ÍzÃk¼uh rðfkMk fhLkkhk yÚkoíktºkðk¤k Ëuþku{kt Mkw{kh Au su ðirïf yÚko ÔÞðMÚkkLkk rðfkMk{kt rðfkMk hÚkLke ¼qr{fk ¼sðe hnu÷ Au. «íÞûk rðËuþe hkufký yux÷u fu yuVzeykE {kxu yk yøkkWÚke s Mkðkuo¥k{ søÞk çkLke økÞu÷ Au. ynª WíÃkkËLk yLku fwþ¤ fkÞoçk¤Lke MkkÚku ykçkkËeLkk VkÞËk Ãký Au, suLku ÷eÄu ½ýeçkÄe {køk òuðk {¤e hne Au. Ëuþ{kt WòoLke {køk ÍzÃk¼uh ðÄe hne Au yLku y{u íkuLku Ãkqýo fhðk {kxu ½ýk Mk{Þ yøkkW ÞkusLkk íkiÞkh fhe Au. ð»ko 2030 MkwÄe{kt Ëuþ¼h{kt ÃkrhþkuÄLk yux÷u fu rhVkE®LkøkLke ûk{íkk 334 yu{yu{xeÃkeyu fhðkLkku y{khku ÷ûÞ Au. MðåA #ÄýLkk MðYÃk{kt økuMkLkk WÃkÞkuøk{kt yuLkSo r{õMkLke WÃkÂMÚkrík Ëh 6.5 xfk ðÄkheLku 15 xfk fhðk ð[LkçkØ Au. íkksuíkh{kt s ÃkuxÙkuxuf ELxh fkuLVhLMk{kt «ÄkLk{tºke LkhuLÿ {kuËeLku ÃkkuíkkLke yuLkSo rðÍLkLke YÃkhu¾k Ãkh «fkþ Ãkkzâku Au. íku{kt [kh rLkÞk{f íkíð Mkk{u÷ Au-yuLkSo yuõMkuMk, yuLkSo rMkfÞkuorhxe, yuLkSo yuVerþÞtMke yLku yuLkSo MkMxuLkurçkr÷xe. Wòo ûkuºk Mkrník sLkMkkÄkhý {kxu yk yuf ÃkÚk-«Ëþof Au. ¾kMk fheLku ykuE÷ yLku økuMk MkuõxhLke MkkÚku ÃkkuíkkLke «kÚkr{fíkkyku Ãkh ÃkwLkrð[kh fhðk yLku çkeS hýLkerík çkLkkððk {kxu «uhýk {¤u Au. ¼khík Mkhfkhu ÃkrhðnLk{kt WÃkÞkuøk fhLkkhk #Äý{kt sið#Äý yux÷u fu çkkÞku^Þwy÷ r{r©íkLku ðÄkhu yrøkú{íkk f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

ykÃkðk{kt ykðu Au. íkuLkkÚke ykuE÷ yLku økuMk Mkuõxh Ãkh þwt yMkh Úkþu ykuAk fkçkoLk Wòo s yÚkoÔÞðMÚkkLkwt ¼rð»Þ Au yLku WòoLkk ÔÞðMkkÞ{kt ykÃkýu yøkkW MðåA yLku ÃkÞkoðhý-rníkuþe #ÄýLku yÃkLkkðeLku «Míkkrðík hkufký{kt Mkk{u÷ fhu÷ Au. yu çkkçkík MkwrLkrùík Au fu çkkÞku{kMkLke rðÃkw÷ Mkt¼kðLkkLke ÂMÚkrík{kt ¼khík{kt çkkÞku^Þwy÷Lke Mkt¼kðLkk hnu÷e Au. yLku ¾he ðkík yu Au fu ¼khík Mkhfkh sið xufLkku÷kuS rð¼køku sið #ÄýLkk ûkuºk{kt MktþkuÄLk fkÞoLke sðkçkËkhe EÂLzÞLk ykuE÷Lku MkkUÃke Au. Wå[ sið Wòo MkwrðÄk {kxu VheËkçkkË{kt EÂLzÞLk ykuE÷Lkk ykhyuLzze ÃkrhMkh{kt y÷øk zeçkexe-ykEykuMke Mkuõxh Au, ßÞkt r÷øLkku-MkuÕÞw÷kurMkf yuÚkLkku÷ yLku yuÕøk÷ ^ÞwyÕMk suðk çkeò yLku Úkzo sLkhuþLk {kxu çkkÞku^ÞwyÕMkLkk ÔÞðnkrhf çkkÞku^Þwy÷ xufLkku÷kuSLkku rðfkMk fhðk{kt ykðe hÌkku Au. ¼khík{kt ykøkk{e ËkÞfkyku{kt Ãký nkEzÙkufkçkoLk Wòo {níðÃkqýo Mkúkuík çkLke hnuþu. yk ytøku ík{khku þwt yr¼«kÞ Au? yLkw{kLk «{kýu ykÃkýe ÃkkMku ykuAe fkçkoLk yÚkoÔÞðMÚkkLkk ykÞkusLk {kxu rðÃkw÷ «{ký{kt Mkt¼kðLkk hnu÷e Au, Ãkhtíkw ¼khíkLkku ykŠÚkf rðfkMkLke økrík òhe hk¾ðk {kxu ÃkhtÃkhkøkík nkEzÙkufkçkoLk MkuõxhLke nfefíkLku ò¤ðe hk¾ðkLke sYh Au. òufu ðÄkhu MðåA #ÄýLke {køk ÍzÃk¼uh ðÄe hne Au. íku ykÃkýLku MðåA #ÄýLke Ãkzíkh{kt ½xkzku fhðk Ãkh ¼kh ykÃkðk{kt ykðe hÌkku Au. Wòo ûk{íkk{kt ðÄkhku fhðk yLku ÃkhtÃkhkøkík nkEzÙkufkçkoLk MkkÚku yûkÞ WòoLku «kuíMkknLk ykÃkðk ÃkÞkoðhý www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

Mktíkw÷Lk ò¤ðe hk¾ðk ytøku rð[kh-rð{þo yLku ®[íkLk fhðk {sçkqh fhu Au. ËuþLkk yøkúýe ykuE÷ MktþkuÄf çkúkWLkVeÕz rðMíkkh {khVíku MktþkuÄLk ûk{íkkLku ðÄkhðk {kxu EÂLzÞLk ykuE÷ ykøkk{e Mk{Þ{kt þwt ÞkusLkk Ähkðu Au? þYykíkLkk Mk{Þ{kt EL£kMxÙõ[hLke {køkÚke ðÄkhu {níðLke y{khk Mkns rLkËuþfeÞ rMkØktík hÌkk Au. EÂLzÞLk ykuE÷Lke MÚkkÃkLkkLkk Ãkkt[ ËkÞfk yøkkW yuf fkuÃkkuohuþLkLkk MðYÃk{kt ÚkE níke, suLkku WÆuþ Wòo ûkuºk, ¾kMk fheLku ÃkuxÙkur÷Þ{ WíÃkkËLk{kt MktþkuÄLk yLku {kfuoxªøk{kt ¼khíkLku ykí{rLk¼oh fhðkLkku níkku. ¼khíkLke {wÏÞ íku÷ ftÃkLkeLkk Mðh]Ãk{kt y{u ykuE÷ MktþkuÄLk, ÃkkEÃk÷kELk yLku {kfuoxªøk EL£kMxÙõ[hLkk rðfkMk{kt {níðLkk hkufkýLke ÞkusLkk Ähkðe Aeyu. suÚke «íÞuf ð»ko 110 r{r÷ÞLk {uxÙef xLk (yu{yu{xeÃkeyu) WíÃkkËLk íkiÞkh fhe íkuLkwt ÃkrhðnLk yLku {kfuoxªøk fhe ykðLkkhk rËðMkku{kt rðï{kt ºkeò ¢{Lke MkkiÚke {kuxe yÚkoÔÞðMÚkkLke ðÄíke sYrhÞkíkkuLku Ãkqýo fhe þfkÞ. yk {kxu y{u ðíko{kLk Mk{Þ{kt 11 sux÷e rhVkELkhe{kt ðÄkhkLkwt MktþkuÄLk ûk{íkk rðfMkkðe hÌkk Aeyu. íkksuíkh{kt EÂLzÞLk ykuE÷ yLku øku÷ ðå[u ykøkk{e Äk{úk yu÷yuLkS xŠ{Lk÷{kt EÂõðxe MxufLku ÷E yu{ykuÞw Ãkh nMíkkûkh fhðk{kt ykÔÞk Au. þwt ík{u yk ytøku ðÄw {krníke ykÃkþku? EÂLzÞLk yku E ÷ yLku øku ÷ EÂLzÞk r÷r{xu z u 5 yu{yu{xeÃkeyu yu÷yuLkS xŠ{Lk÷{kt EÂõðxe nktMk÷ fhðk {kxu {uMkMko-yËkýe ÃkuxÙkur÷Þ{ MkkÚku yu{ykuÞw Ãkh nMíkkûkh fÞko Au. Äk{úk yu÷yuLkS xŠ{Lk÷ ¼khíkLkk ÃkqðeoÞ rðMíkkh{kt f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

Mkt¼rðík økúknfku {kxu yuf WòoLkk {wÏÞ îkhk yux÷u fu yuLkSo økuxðu Mkkrçkík ÚkkÞ Au, suLkk {kæÞ{Úke «kf]ríkf økuMkLkk rLkÞr{íkÃkýu MkwrLkrùík fhe þfkþu. fwËhíke økuMk MðåA yLku yÚkoMkkæÞ ðifÂÕÃkf #Äý Au, su{kt fkçkoLkLkwt «{ký ðÄkhu Au. yk yuðk rðMíkkh{kt ykŠÚkf rðfkMkLku ðuøk yÃkkðu Au fu Lkðe ykiãkurøkf yuf{ MÚkkÃkðk{kt ykðþu. yk MkkÚku WÃk÷çÄ WãkuøkkuLku ík{k{ MkMíkk yLku MðåA ðifÂÕÃk #Äý {¤þu. EÂLzÞLk ykuE÷Lkk ¼kðe rðfkMkkí{f ÷ûÞktfkuLku ÷E ík{khe fÕÃkLkk þwt Au? MktþkuÄLk yLku {kfuoxªøkLku ÃkkuíkkLkk {wÏÞ ÔÞðMkkÞ{kt yøkúýe ¼qr{fkLku ò¤ðe hk¾ðe íku y{khku Mk{urfík heíku yuf {kuxe ftÃkLkeLke ¼qr{fk{kt ykðu Au. yk MkkÚku ¼khík Mkrník rðËuþku{kt ÃkkuíkkLkk ykuE÷ yLku økuMkLkk MktþkuÄLk íkÚkk WíÃkkËLkLke ÃkrhÞkusLkkykuLku íkus fhðk Ãkh æÞkLk ykÃkðk{kt ykðe hÌkwt Au. ¼rð»ÞLke ÞkusLkkykuLkku íku rnMMkku Au. EÂLzÞLk ykuE÷ yøkkWÚke s ÃkuxÙkufur{fÕMk Mkuøk{uLx{kt ËuþLke yLÞ {kuxe ftÃkLke Au yLku íkuLkku ÷k¼ {u¤ðLkkh ûkuºk{kt ÔÞkÃkf rðMíkkhLku ÷E ¾kMk hMk Ähkðu Au. y{u fwËhíke økuMk {qÕÞ ©]¾÷kLku Ãký ÔÞkÃkfMíkh Ãkh WÃk÷çÄíkk hsq fhe hÌkk Au. EÂLzÞLk ykuE÷ yuf sðkçkËkh ftÃkLke Au. EÂLzÞLk ykuE÷ ¼khík MkhfkhLkk ík{k{ Ãkøk÷kYÃku Wí«uhf ¼qr{fk ¼sðe hne Au. suLku ÷eÄu Mk{økú yLku Mk{kðurþf Mkk{krsf rðfkMkLku MkwrLkrùík fhe ¼khíkLku ykŠÚkf heíku {sçkqík çkLkkðe þfkþu. R{hkLk ¾kLk ðrh»X Ãkºkfkh, f]r»k òøkhý ,Lkðe rËÕne {kuçkkR÷: 9582957538 R{u÷-imran@krishijagran.com

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

{¸9>>f>í>

¾uzqíkkuyu rðfrMkík çkLkðwt s Ãkzþu -zku. hknw÷ {eh[tËkLke

¼k

híkLke «òLku Ãkux ¼hðk {kxu {kuxk «{ký{kt Ãkku»kýLke sYh Ãkzu Au, Ãkhtíkw ËuþLke ðMkíke{kt Mkíkík ðÄkhku ÚkE hÌkku Au. yk ÂMÚkrík{kt sYhe Au fu ðÄkhu «{ký{kt Ãkkf WíÃkkËLk fhðk{kt ykðu suÚke «òLke sYheÞkíkLku Ãkqýo fhe þfkÞ. yk {kxu ÃkkfLke ÞkuøÞ Ëu¾¼k÷ Úkðe sYhe Au yLku yk íÞkhu s þõÞ Au fu ßÞkhu ¾uzqíkku ÞkuøÞ «{ký{kt ykð~Þf íkíðkuLkku WÃkÞkuøk fhu. yk {kxu ¾uzqíkkuLkwt rðfrMkík yLku rþrûkík çkLkðwt sYhe Au.

yk{ íkku ¾uzqíkkuLku rðfrMkík fhðk {kxu Mkhfkh yLku ½ýe ¾kLkøke ftÃkLkeyku îkhk yLkuf Ãkøk÷kt ¼hðk{kt ykðe hÌkk Au, Ãkhtíkw sYhe yu Au fu yk ík{k{ «ÞíLkkuLkku ÷k¼ fÞk Míkh Ãkh ¾uzqíkkuLku {¤e hÌkku Au. yk ÂMÚkrík{kt f]r»k ûkuºkLke çknwhk»xÙeÞ ftÃkLke Au yuhes yuøkúku su yk ûkuºk{kt {kuxk ÃkkÞu fk{ fhe hne Au. yk ftÃkLke ¾uzqíkkuLku rðfrMkík yLku {sçkqík fhðk {kxu {kuxk ÃkkÞu fkÞo fhe hne Au. yk fk{ fhðkLke ÃkØrík y÷øk Au. íkuLkwt fk{ fhðkLke ÃkØrík y÷øk Au. yuhes yuøkúkuyu çkkzw ÍzÃÞwt Au ¾uzqíkkuLku rðfrMkík fhðkLke MkkÚku rþrûkík fhðkLkwt suLku ÷eÄu ¾uzqíkku Mkþõík heíku W¼he ykðu. ftÃkLke îkhk ¾uzqíkkuLkk rðfkMk {kxu fhðk{kt ykðe hnu÷k fkÞkuoLkk rð»kÞ{kt ftÃkLkeLkk fkÞofkhe rLkËuþf zku. hknw÷ {eh[tËkLkeyu rðMíkkhÚke f]r»k òøkhý MkkÚku ðkík[eík fhe níke. suLkk {wÏÞytþku yk «{kýu Au1. yuhes yuøkúku r÷r{xuzLkk yÂMíkíð ytøku ykÃkLkwt þwt fnuðwt Au? yuhes yuøkúkuLke þYykík zku.xe.çke.{eh[tËkLke yLku çkk÷k {eh[tËkLke îkhk ð»ko 1969{kt {kE¢ku LÞwxÙeyux yLku yLÞ Ãkku»kf WíÃkkËLkkuLke MkkÚku fhðk{kt ykðe Au. ftÃkLkeLkku WÆuþ ¾uzqíkkuLke økwýð¥kkÞwõík WíÃkkËLk yLku Ãkku»kf íkíð WÃk÷çÄ fhkððkLkku Au, fkhý fu yksu çkòh{kt ½ýk r{÷kðxe WíÃkkËLkLkwt ðu[ký fhðk{kt ykðe hÌkwt Au. yk ÂMÚkrík{kt ¾uzqíkku ¼úr{ík ÚkE òÞ Au yLku íku{Lku Mk{òíkw LkÚke f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

fu fÞk WíÃkkËLkku íku{Lkk Ãkkf {kxu WÃkÞkuøke Au yLku fÞkt WíÃkkËLkku rçkLkWÃkÞkuøke Au. y{khku ÷ûÞ Au fu ¾uzqíkkuLku {kuxk «{ký{kt Mkkhk yLku økwýð¥kkÞwõík f]r»k WíÃkkËLk íku{Lkk ¾uíkhku MkwÄe ÃknkU[kze þfkÞ, suÚke íku{Lku ÷k¼ {¤e þfu. yk {kxu y{khe ÃkkMku {kuxe ©]¾÷k{kt WíÃkkËLk WÃk÷çÄ Au. 2. ftÃkLkeLkk WíÃkkËLkkuLke fE çkkçkík ¾kMk Au, su ¾uzqíkkuLku ykf»kuo Au ? suLkku yøkkW WÕ÷u¾ fhðk{kt ykÔÞku Au fu yuhes yuøkúku ËuþLke yuf{kºk yuðe çknwhk»xÙeÞ ftÃkLke Au, suLke ÃkkMku Ãkkf www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

hk¾íkk LkÚke, yk {kxu yLkwMktÄkLk Ãkh ykÃkýu ¾kMk æÞkLk ykÃke Aeyu. ykÃkýk yk ELk-nkWMk MktþkuÄLk fuLÿ Au, su{kt ÔÞðMkkrÞf yLku f]r»k rðþu»k¿kkuLke yuf xe{ fk{ fhu Au. yux÷wt s Lknª y{khk [kh ÞwrLkx WíÃkkËLk ÞwrLkx niËhkçkkË, ÷¾Lkki yLku {wtçk íkÚkk Aºkk÷{kt Au. Ëhuf Ã÷kLx ÞwrLkx{kt MktþkuÄLk yLku rðfkMk fuLÿ Au. íkuLke WíÃkkËLk ûk{íkk 28,200 xLk «rík ð»ko Au. ftÃkLkeLku yk {níðLkk ÃkwhMfkhkuÚke MkB{krLkík fhðk{kt ykðe þfu Au. 5. ¾uzqíkku {kxu s{eLke Míkh Ãkh ík{u þwt fkÞo fhku Aku? ¾uzqíkkuLku rþrûkík yLku rðfrMkík fhðk {kxu y{u s{eLke Míkh Ãkh fkÞo fhe hÌkk Aeyu. yk {kxu y{khe xe{ økk{økk{ sELku ¾uzqíkkuLku {¤e hne Au yLku íku{Lku ykÄwrLkf f]r»kLke òýfkhe ykÃku Au. yk {kxu y{u ¾uzqíkku MkkÚku økkuüe, fkÞoþk¤kyku ðøkuhuLkk {kæÞ{Úke Vezçkuf ÷E Aeyu. íÞkhçkkË rð&÷u » ký fhe ft Ã kLkeLkk rðþu » k¿kku yLku yrÄfkheykuLku ykÃke Aeyu. Mkwhûkk {kxu f]r»k WíÃkkËLkkuLke MkkiÚke {kuxe huLs Au. y{khe ÃkkMku yu{eLkku yurMkz, {kE¢kuLÞwxÙeyuLx, ðkuxh MkkuÕÞwçk÷ yuLk.Ãke.fu ¾kíkh, fexLkkþf, Ãkkf ÔÞðMÚkk WíÃkkËLk yLku Ã÷kLx LÞwxÙeyuxTMk økwýð¥kkðk¤k ½ýk WíÃkkËLkku Au. yk WíÃkkËLkku{kt {wÏÞíðu yuherMk÷, «kE{kMkÕV, VkuMVufkuÃk, yuhes ELz{kEfku fkÕçkkuh, MkÕVkuLkkEx, yuøkúkuLkk, Ã÷kLxku{kErMkLk, {u¢kuVxo, Vxeo{uõMk, Vxeo{uõMk fu yLku Vxeo{uõMk yuLk {wÏÞ WíÃkkËLk Au, su y{u ÃkkfLku æÞkLk{kt hk¾eLku ¾uzqíkku {kxu íkiÞkh fhðk{kt ykÔÞk Au. 3. ík{kÁt {kfuoxªøk Lkuxðfo fuðwt Au ? ßÞkt MkwÄe {kfuoxªøk LkuxðfoLkku «&™ Au íkku y{u hk»xÙeÞ yLku yktíkhhk»xÙeÞ çkÒku Míkh Ãkh fkÞo fhe hÌkk Aeyu, su{kt rðïLkk yLkuf ËuþLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.yk WÃkhktík ¼khíkLkk 27 hkßÞ{kt y{u fkÞo fhe hÌkk Aeyu. íku{kt 25 þk¾k ykurVMk MkkÚku y{u 6,400 fhíkk ðÄkhu hrsMxzo ze÷Mko yLku 86,000 fhíkk ðÄkhu rhxu÷Mko, {kfuoxªøk yusLx MkkÚku y{khe ftÃkLke fkÞo fhe hne Au, su{kt y{u {kuxk Míkh Ãkh ¾uzqíkkuLku MkwrðÄk ykÃke hÌkk Aeyu.y{khk ze÷h LkuxðfoLkk {kæÞ{Úke y{u 19,000 økk{ku MkwÄe ÃknkU[e hÌkk Aeyu. 4. ík{u ík{khk WíÃkkËLkLke økwýð¥kkLku fuðe heíku Lk¬e fhku Au? ¾uzqík ¾qçk s Mk{sËkh Au. íku fkuE Ãký WíÃkkËLkLke ¾heËe fhíkk Ãknu÷k íkuLke økwýð¥kkLkk rð»kÞ{kt [ku¬MkÃkýu ÃkqAu Au. ykÃkýu økwýð¥kkLke çkkçkík{kt fkuE s ÷kÃkhðkne f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

6.¾uzqík Mk{wËkÞLku {sçkqík fhðk {kxu ík{u fÞkt Ãkøk÷k ¼hku Aku ? ¾uzqík Mk{wËkÞLku {sçkqík fhðk {kxu ykð~Þf Au yLku íku{Lkk Mkkhk WíÃkkËLkkuLkk WÃkÞkuøk fhðk {kxu «uhýk ykÃkðk{kt ykðu Au. íkuLkkÚke ¾uzqíkkuLke ykŠÚkf ÂMÚkrík {sçkqík Úkþu fkhý fu økwýð¥kkÞwõík WíÃkkËLkkuLkk WÃkÞkuøkÚke ¾uzqíkku ¼kEyku ðÄkhu Mkkhk Ãkkf WíÃkkËLk «kó fhe þfu Au.yk fkhýÚke s íkku ykÃkýu ¾uzqíkkuLku yuðk WíÃkkËLkku WÃk÷çÄ fhkðe Aeyu suLkku WÃkÞkuøk fhe íkuyku ðÄkhu MkkÁt WíÃkkËLk WÃk÷çÄ fhkðu Au. yk MkkÚku y{u ¾uzqíkkuLku s{eLke MíkhLke ykÄwrLkf òýfkhe Ãký ykÃke Aeyu, suÚke ¾uzqíkkuLkk rð»kÞ{kt rþrûkík fhe þfkÞ. R{hkLk ¾kLk ðrh»X Ãkºkfkh, f]r»k òøkhý ,Lkðe rËÕne {kuçkkR÷: 9582957538 R{u÷-imran@krishijagran.com

Given Below Are The Email Ids For The Gujarati Language To Send Articles, News, Press Releases And Feedbacks.

gujarati@krishijagran.com editor@krishijagran.com www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

{¸9>>f>í>

Ã÷kLx çkkÞkurxõMk MktÃkqýoÃkýu ¾uzqíkkuLku Mk{ŠÃkík Au : ÄLktsÞ yuzk¾u

Ëu

þ{kt ¾kã WíÃkkËLkkuLke ðÄe hnu÷e {køk yLku ðÄw WíÃkkËLkLke sYrhÞkíkkuLku Ãkqýo fhðk{kt ¾uzqíkkuLke {níðLke ¼qr{fk hnu÷e Au. yk sYrhÞkíkku rËLk «rík rËLk ðÄe hnu÷e Au. yk {kxu nðuLkk Mk{Þ{kt Ãkkf WíÃkkËLk{kt ð]rØLke ykð~Þfíkk hnu÷e Au, suÚke sYrhÞkíkkuLku Ãkqýo fhe þfkÞ. ðÄkhu Ãkkf {kxu ¾uzqíkkuyu økwýð¥kkðk¤k Ãkkf WíÃkkËLk{kt ðÄkhu ÍzÃk ÷kððe òuEyu, su{kt sirðf ¾kíkhLke {níðLke ¼qr{fk hnu÷e Au. sirðf WíÃkkËLkku{kt ¾uzqíkku îkhk WíÃkkËLk{kt Mkíkík ðÄkhku ÚkE hÌkku Au. ¾uzqíkkuLke yk sYrhÞkíkkuLku Mk{SLku Ã÷kLxçkkÞkurxõMkLke þYykík ÚkE níke, su yuf W¼híke ftÃkLke Au. ftÃkLkeLkk MkeEyku ÄLktsÞ yuzk¾uyu f]r»k òøkhýLke xe{ MkkÚku ftÃkLkeLke fk{økehe yLku íku{Lkk yLkw¼ðku ytøku {krníke hsq fhe níke, su Lke[u «{kýu Au.

Ã÷kLxçkkÞkurxõMk ytøku {krníke ykÃkku ?

Ã÷kLxçkkÞkurxõMk fÞk ûkuºk{kt fkÞo fhe hne Au ?

Ã÷kLxçkkÞkurxõMk çkkÞkuxufLkku÷kuSLkk ûkuºk{kt fkÞohík yøkúýe ftÃkLke òÞxuõMkLkku f]r»k rð¼køk Au. y{u {wÏÞíðu çkkÞkuxufLkku÷kuSLkk ûkuºk{kt fkÞo fhe Aeyu. Ã÷kLxçkkÞkurxõMkLke þYykík ÃkkA¤ y{u ¾uzqíkkuLke MkuðkLkku WÆuþ rLkÄkoheík fÞkuo Au. yk ftÃkLke MktÃkqýoÃkýu ¾uzqíkkuLku Mk{ŠÃkík Au yLku ¾uzqíkkuLke sYrhÞkíkkuLku æÞkLk{kt hk¾e ftÃkLkeLke þYykík fhðk{kt ykðe níke, suÚke Wå[ økwýð¥kkðk¤k f]r»k WíÃkkËLkku WÃk÷çÄ fhkðe þfkÞ.

y{u {kE¢kurçkÞ÷ ykÄkrhík Ãkkf Mkwhûkk ykËkLk«ËkLkLkk fkÞkuo fhe hÌkk Aeyu, su{kt Ãkkf Mkwhûkk yLku çkkÞkuÃkku»kf yLku s{eLk MðkMÚÞ suðe xfkW ¾uíke{kt fkÞoûk{ WíÃkkËLkLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. ßÞkt MkwÄe y{khe ÂMÚkríkLkku «&™ Au íkku ¼khík{kt y{u økwshkík, {nkhk»xÙ, {æÞ«Ëuþ yLku AíkeMkøkZ{kt MkV¤íkkÃkqðof fkÞo fhe hÌkk Aeyu. LkkýkfeÞ ð»ko 2015-16 y{khk {kxu ¾qçk s MkkÁ hÌkwt Au. yk ð»ko y{u yLkuf hkßÞkuL{kt y{khk WíÃkkËLkkuLkwt

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

rðMíkhý fÞwO Au.yk WÃkhktík rVr÷ÃkkELMk, rðÞíkLkk{, çkktø÷kËuþ,íkwfeo yLku EhkLk suðk Ëuþku{kt y{u yk WíÃkkËLkkuLke rLkfkMk fhðk{kt ykðe hne Au. ftÃkLkeLkku {wÏÞ WÆuþ fÞku Au? ftÃkLke f]r»kLkk sirðf f]r»k WíÃkkËLk ¾uzqíkkuLku WÃk÷çÄ fhkðu Au . y{khe ÃkkMku çkkÞku f t L xÙ k u ÷ {kt ÁrçkxÙ k u ÷ , hkEòufuÞh, çkkÞkuLÞwxÙeþLk{kt ¢kuÃk{uLx, ÃkehkEÍ, Íq{økúku, yuõMÃ÷kuhh yLku {qðeLkk {wÏÞ WíÃkkËLk Au. yk WÃkhktík s{eLk MðkMÚk {kxu y{khe ÃkkMku ðu÷kuõMk suðk «¼kðþk¤e {wÏÞ WíÃkkËLkku Au. yk WíÃkkËLkku {khVíku ¾uzqík Mkkhk WíÃkkËLkku ÷E þfu Au. yk WíÃkkËLkkuLku zÙeÃk ®Mk[kE, rçkÞkhý WÃk[kh yLku zÙu®[økLkk {kæÞ{Úke WÃkÞkuøk fhe þfkÞ Au. yk WíÃkkËLkku{kt fexLkkþf, ¾kíkh íkÚkk f]r»k hMkkÞýkuLke MkkÚku WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. fux÷k «{ký{kt ¾uzqíkku ÃkkuíkkLkk WíÃkkËLkkuÚke Mktíkwü Aku? y{khk ík{k{ WíÃkkËLkkuÚke ¾uzqíkku Mktíkwü Au. yk WíÃkkËLkkuÚke ¾uzqíkku 10 xfkÚke 12 xfk MkwÄe Ãkkf ð]rØ «kó fhe þfu Au. 75 Úke 80 xfk MkwÄe Ãkkf{kt hkuøk rLkÞtºký Ãkh fkçkw {u¤ðe þfkÞ Au. ¼khíkeÞ çkòh{kt Ã÷kLxçkkÞkurxõMkLke þwt ÂMÚkrík Au? Ã÷kLxçkkÞkurxõMk ¼khíkeÞ f]r»k çkòh{kt íkuSÚke ftÃkLke W¼he hne Au, su ¾uzqíkkuLku Mk{ŠÃkík Au. y{u ¼khíkeÞ çkòhLke MkkÚku yktíkhhk»xÙeÞ çkòh{kt y{khe ÃkfzLku {sçkqík fhe hÌkk Aeyu.

íkksuíkh{kt s y{u yuf yuÃk hsq fhe Au, suLku ÷eÄu ¾uzqíkkuLku Ãkkf ytøku òýfkhe {¤e þfu Au. yk WÃkhktík y{u «rþrûkík Vk{oh MkŠðMk ykurVMkMko (yuVyuMkyku)Lke yuf xe{ íkiÞkh fhe Au. su ¾uzqíkkuLku MktÃkqýoÃkýu òýfkhe WÃk÷çÄ fhkðu Au. y{u M{kxoVkuLk {khVíku ¾uzqíkkuLku òýfkhe ykÃke hÌkk Aeyu. MktþkuÄLk yLku rðfkMk fuLÿLkk rð»kÞ{kt {krníke ykÃkku?

¾uzqíkku MkwÄe ík{u fuðe heíku ÃknkU[ Ähkðku Aku?

yk MktþkuÄLk yLku rðfkMk fuLÿLke ðkík fheyu íkku íku{k fkuE ÷kÃkhðkne LkÚke. y{khk MktþkuÄLk fuLÿ ¼khík Mkhfkh îkhk {kLÞíkk «kó Au. yk WÃkhktík çkkÞkuxufLkku÷kuS rzÃkkxo{uLx îkhk MktþkuÄLk {kxu Vt®zøk Ãký fhðk{kt ykðu Au, suÚke Mkkhk WíÃkkËLkkuLku rðfrMkík fhe þfkÞ. y{khk ykEyuMkyku 9000 yLku 22000 Syu{Ãke MkxeoVkEz çku xuMxªøk ÷uçk Au. ¼khík MkhfkhLkk ði¿kkrLkf yLku ykiãkurøkf MktþkuÄLk rð¼køk îkhk {kLÞíkk «kó Au. yk WÃkhktík y{khk yLkuf «kusuõx «kuzõx zuð÷Ãk{uLx rhMk[o ytíkøkoík ¼khíkeÞ f]r»k MktþkuÄLk MktMÚkk{kt [k÷e hne Au, su{kt {wÏÞíðu ¼khíkeÞ ÿkûk MktþkuÄLk MktMÚkk, Ãkwýu, zkÞhuõxkuhux ykuV MkkuÞkçkeLk rhMk[o, EÂLËhk økktÄe f]r»k ÞwrLkðŠMkxe hkÞÃkwh MkkÚku Ãký MktþkuÄLk fuLÿku [k÷e hÌkk Au.

¾uzqíkku MkwÄe ÃknkU[ðk {kxu y{khe yLkuf xe{ s{eLkeMíkh Ãkh fkÞo fhe hÌkk Aeyu. yk {kxu y{u ¾uzqíkkuLku rðrzÞku rVÕ{, ykurzÞku-rðÍTÞwy÷, fkÞoþk¤kyku, ¾uzqík MkkÚku [[ko yLku MkkurþÞ÷ {erzÞk {khVíku òýfkhe ykÃke Aeyu yLku íku{Lkk WíÃkkËLkkuLkk rð»kÞ{kt Ãký sýkðe Aeyu.

ðrh»X Ãkºkfkh, f]r»k òøkhý ,Lkðe rËÕne {kuçkkR÷: 9582957538 R{u÷-imran@krishijagran.com

fÞk WíÃkkËLkku ÃkkEÃk÷kELk nuX¤ Au? nk, y{khk yLkuf WíÃkkËLk ÃkkEÃk÷kELk{kt Aeyu, suLku y{u çknw ÍzÃk¼uh ¼khíkeÞ çkòh{kt hsq fhþwt. ÃkkEÃk÷kELk{kt çkkÞkuÃkku÷e{h ÃkeSyu (Ãkku÷e ø÷w{ux yurMkz) yLku Lkku{kxkuz ftLxÙku÷ {kxu çkkÞku÷kuSf÷ ykËkLk Au. yk MkkÚku y{u yLÞ ÞwrLkf WíÃkkËLkkuLku y{khk ÃkkuxoÃkkur÷Þku{kt Mkk{u÷ fhe hÌkk Aeyu. yk WíÃkkËLkkuLku ¾uzqíkkuLke sYrhÞkíkkuLku òuíkk y{u ÍzÃk¼uh hsq fhe hÌkk Aeyu.

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

R{hkLk ¾kLk

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

{¸9>>f>í>

LkðLkkÚk Au MkkiÚke {kuxk MkeíkkV¤ WíÃkkËf ¾uzqík

ºke

Mk ð»ko yøkkW MkeíkkV¤ Lke ¾uíkeLke þYykík fhLkkhk ¾uzqík LkðLkkÚk fMkÃkxu yu yuðku rð[kh fÞkuo Lk níkku fu íkuLkkÚke ºký-[kh {rnLkk{kt fhkuzku YrÃkÞk f{kýe fhe ÷uþu. {nkhk»xÙLkk Mkku÷kÃkwh rsÕ÷kLkk økkuh{k÷u økk{Lkk hnuLkkhk ¾uzqík LkðLkkÚk {Õnkhe fMkÃkxu ºkeMk ð»ko yøkkW ÿkûkLke ¾uíke fhíkk níkk Ãkhtíkw yksu íkuyku ÃkkuíkkLkk rsÕ÷k{kt MkkiÚke {kuxk þheVk WíÃkkËf çkLke økÞk Au.yksu LkðLkkÚk {nkhk»xÙLkk MkkiÚke {kuxk MkeíkkV¤ WíÃkkËf ¾uzqík Au. zÙeÃk íkfLkefÚke fhu Au ®Mk[kE Mkk{kLÞ heíku ¾uzqíkku þheVk{kt ®Mk[kE íkhV rðþu»k æÞkLk ykÃkíkk LkÚke, Ãkhtíkw LkðLkkÚku ÃkkuíkkLkk 35 yufh çkkøk{kt zÙeÃk ®Mk[kE íkfLkef ÷økkðe Au, suLke çkwtË-çkwtË fhe ®Mk[kE fhðk{kt ykðu Au. økh{e{kt Mkókn{kt yuf ð¾ík yLku Xtze{kt 15-20 rËðMku yuf ð¾ík ®Mk[kE fhu Au. Lkðe rfM{Lku rðfMkkððk{kt ykðe Au LkðLkkÚk Võík þheVkLke ¾uíke s LkÚke fhíkk Ãkhtíkw MkeíkkV¤Lke yLkuf Lkðe òíkkuLku íku{ýu rðfMkkðe Au. íku{ýu yuLkyu{fu-yuf økkuÕzLk, yuLkyu{fu-xw, yuLkyu{fu-Úkúe, yuLkkuLkkMkuðLk, ykfkoMkknLk, ykuxku{kuÞk, çkk÷Lkøkhe, [ktËrMk÷e, ®Vøkhr«Lx, huz fMxh yuÃk÷ suðe Lkðe òíkku rðfMkkðe Au. ¾uzqíkkuLku ykÃkðk{kt ykðu Au WÒkík Akuz LkðLkkÚk nðu çkeò ¾uzqíkkuLku Ãký WÒkík òíkkuLke ¾uíkeLke òýfkhe ykÃku Au. yk {kxu íku{ýu yLkuf ð¾ík MkL{krLkík fhðk{kt ykÔÞk Au. ¾uzqíkku {kxu çkLÞk Au «uhýkLkku Mkúkuík íkuyku yLÞ ¾uzqík ¼kEyku {kxu «uhýkLkku Mkúkuík çkLkeLku W¼Þko Au. íku{Lku òuíkk nðu çkeò ¾uzqíkku Ãký MkeíkkV¤Lke ¾uíke fhðk ÷køÞk Au. çku ð»ko{kt íkiÞkh ÚkkÞ Au Íkz þheVk {q¤YÃku þw»f s¤ðkÞwLkwt ð]ûk Au. Xkh ÃkzðkLku ÷eÄu íkuLku LkwfMkkLk. yrÄf Xtze {kuMk{{kt V¤ Mk¾ík ÚkE òÞ Au yLku Ãkkfíkk LkÚke. Vq÷ ykððkLkk Mk{Þu þw»f {kuMk{ nkuðkLke ÂMÚkrík{kt

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

÷k¼ËkÞe Au. yuf yufh{kt [kh-Ãkkt[ ÷k¾Lke ykðf yuf ð¾ík Akuz ÷økkÔÞk çkkË çku ð»ko{kt ð]ûk íkiÞkh ÚkE òÞ Au. yuf rMkÍLk{kt yuf yufh{kt Mkkík-ykX xLk MkeíkkV¤Lkwt WíÃkkËLk ÚkkÞ Au. [kh-Ãkkt[ ÷k¾ YrÃkÞk yuf yufhÚke ykðf ÚkkÞ Au. LkðLkkÚkLkk {íku y{u ÷kufku y{khk V¤ {wtçkE {kuf÷eyu Aeyu. íÞkt çkeò «Ëuþku{ktÚke yLku Ëuþku MkwÄe MkeíkkV¤ {kuf÷ðk{kt ykðu Au. MkeíkkV¤Lkk V¤Lku íkkuzÞk çkkË ykþhu yuf Mkókn çkkË Ãký ykhkuøkðk ÞkuøÞ nkuÞ Au. íku{Lkk {íku fux÷kf fXkuh nkuÞ íÞkhu íkuLku íkkuzðk òuEyu. rËðuLÿ ®Mkn (MðÞt «kusuõx zuMf)

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

f]r»k òøkhý VkuxkuøkúkVe «ríkÞkurøkíkk

òu

ík{Lku VkuxkuøkúkVe fhðkLkku þku¾ Au íkku yk ík{khk {kxu yuf Mkkhe íkf Au. f]r»kûkuºk{kt MkkiÚke ðÄw ðt[kíkw f]r»k òøkhý Mkk{rÞf yu MLkuÃk þkux ykuV EÂLzÞLk yuøkúefÕ[h Lkk{Lkk rþ»kofÚke VkuxkuøkúkVe «ríkÞkuøkeíkk þY fhðk sE hne Au, su{k ík{u Mkki ðkt[f r{ºkku ¼køk ÷E nòhku YrÃkÞkLkk ÃkwhMfkh Síke þfku Aku.yk {kxu ík{u ¾uíkeðkze, ÃkþwÃkk÷Lk, {íMÞÃkk÷Lk íkÚkk f]r»k MktçktrÄík VkuxkuLku ík{khk {kuçkkE÷ VkuLk yÚkðk fu{uhkÚke Ãkkze Ãkh {kuf÷ðkLkku hnuþu. photo@krishijagran.copm yÚkðk editor@krishijagran.com

Vkuxku {kuf÷Lkkh Ãkife MkkiÚke ©uc 3 Vkuxku y{khk yLkw¼ðe MktÃkkËfkuLke ÃkuLk÷ îkhk ÃkMktË fhðk{kt ykðþu. «Úk{ ÃkwhMfkh rðsuíkkLku \rÃkÞk 25,0000 yLku «{kýÃkºk, rîíkeÞ ÃkwhMfkh rðsuíkkLku YrÃkÞk 20,000 yLku «{kýÃkºk íkÚkk ík]ríkÞ ÃkwhMfkh rðsuíkkLku YrÃkÞk 10,000 yLku «{kýÃkºk ykÃkðk{kt ykðþu. yk MkkÚku 10 yLÞ ÃkMktË ÚkÞu÷k Vkuxku {kuf÷LkkhLku YrÃkÞk 1000 «kuíMkknLk MðYÃku ykÃkðk{kt ykðþu. «íÞuf «rík¼køke ykuAk{kt ykuAk 3 Vkuxku {kuf÷e þfu Au. yu çkkçkík æÞkLk{kt hk¾ðe fu Vkuxku htøkeLk nkuðku òuEyu. «íÞuf Vkuxku nkzo fkuÃke{kt nkuðku òuEyu yÚkðk ík{u íkuLku Mkeze{kt {kuf÷e þfku Aku, suLke MkkEÍ 3 yu{Ãke fhíkk ðÄkhu nkuðe òuEyu. ík{khu ík{khk ¾u[ðk{kt ykðu÷k VkuxkuøkúkVLku 30{e yur«÷, 2017 Ãknu÷k Lke[u Ëþkoððk{kt ykðu÷k MkhLkk{k Ãkh {kuf÷ðkLkku hnuþu. yºku LkkUÄ ÷uðe fu Vkuxku MktÃkqýoÃkýu ðkMíkrðf nkuðku òuEyu. fkuE s «fkhLke AuzAkzðk¤k VkuxkuøkúkV yLku yLÞku îkhk Ãkkzðk{kt ykðu÷k VkuxkuLku y{kLÞ ònuh fhðk{kt ykðþu. íkku nðu rð÷tçk MkkLkku, WXkðku fu{uhku yLku ¾uíkeðkze MkkÚku Mktf¤kÞku Vkuxku Ãkkzku, su nkuðku òuEyu ftEf ¾kMk. Vkuxku {kuf÷ðk {kxuLkwt MkhLkk{w

f]r»k òøkhý 60/9, ºkesu {k¤, ÞwMkwV MkhkÞ {kfuox, økúeLk Ãkkfo {uxÙku MxuþLk ÃkkMku,Lkðe rËÕne-16 MktÃkfo- 011-26511845, 26517923

ÃkþwykuLkku yknkh

çke{kh ÃkþwykuLkku yknkh fuðku òuEyu zku.MktæÞk {kuhðk÷ MknkÞf yk[kÞo ðuxLkhe {urzMkLk rð¼køk (xeðeMkeMke) Ãkþwr[rfíMkk yLku Ãkþw rð¿kkLkÞwrLkðŠMkxe LkðkrLkÞk, ðÕ÷¼Lkøkh, WËÞÃkwh

ÃkþwÃkk÷fu nt{uþk ÃkþwLkk yknkh Ãkh æÞkLk ykÃkðwt òuEyu. òu Ãkþw fkuE fkhýÚke rçk{kh ÚkkÞ íkku ÃkþwÃkk÷fu Ãkþwyknkh{kt ÃkrhðíkoLk fhðwt ¾qçk sYhe Au, fkhý fu yuf rçk{kh ÃkþwLkk þheh{kt Ãkku»kf íkíðLkk WÃk[kh{kt ÃkrhðíkoLk ykðu Au. {kxu hkuøke ÃkþwLkk yknkhLkk Míkh{kt ÃkrhðíkoLk fhe yuf Mkkhk yLku Ãkku»kf íkíðÞwõík yknkhLku íkiÞkh fhðku òuEyu, su hkuøke ÃkþwLku {kxu ÞkuøÞ yLku Ãkkuüef yknkh nkuE þfu Au.

hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt ¾kã ÃkËkkÚkku{kt Lke[u «{kýu ÃkrhðíkoLk fhe þfkÞ Au:1.hkuøke ÃkþwykuLkk yknkh{kt fkçkkuonkEzÙux, «kuxeLk yLku [hçkeLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk. 2.hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt WòoLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk 3.hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt ¾rLks íkíðku yLku rðxk{eLkLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk 4.hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt íktíkwyku yLku MkøktXLkLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk 1. hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt fkçkkuonkEzÙuz, «kuxeLk yLku [hçkeLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk - hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt fkçkkuonkEzÙux, «kuxeLk yLku [hçkeLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk hkuøkLke ÂMÚkrík «{kýu fhðe òuEyu· s òu Ãkþw zkÞkrçkxeMk {uÕÞwxeMkÚke yMkhøkúMík Au íkku ÃkþwLku

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

ykuAk «{ký{kt fkçkkuonkEzÙuxðk¤w huþLk ykÃkku. òu Ãkþw yurzMkLk rzMkkErMkMk, rðrðÄ «fkhLkk r÷ðh rzMkkErMkMkÚke «¼krðík Au íkku ÃkþwLku ðÄkhu «{ký{kt fkçkkuonkEzÙuxðk¤wt huþLk ykÃkðwt. · òu Ãkþw rMkhnkurMkMk ykuV r÷ðh, ÃkuÃxef yÕMkhÚke «¼krðík Au íkku ÃkþwLku «kuxeLkÞwõík huþLk ykÃkðwt, òu Ãkþw nuÃkkxef fku{k, yuõÞwx Þwhu{eÞkÚke «¼krðík Au íkku ÃkþwLku ykuAk «kuxeLkðk¤k huþLk ykÃkðwt òuEyu. · òu Ãkþw Mkuðh ytzh LÞwxÙuþLkLke ÂMÚkrík{kt Au íkku ÃkþwLku ðÄkhu «{ký{kt [hçkeðk¤ku yknkh ykÃkðku òuEyu. òu Ãkþw ÷kEð rzMkkEMkÚke «¼krðík Au íkku ÃkþwLku ykuAe [hçkeðk¤k huþLk ykÃkðwt òuEyu. 2. hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt WòoLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk{kuxk¼køkLkk rçk{kh ÃkþwLku ðÄkhu Wòo «ËkLk fhíkk ¼kusLkLku ykÃkðwt òuEyu.

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

3. hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt ¾rLks íkíðku yLku rðxk{eLkLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk- hkuøkøkúMík ÃkþwLkk þheh{kt fkuELku fkuE rðxk{eLk íkÚkk ¾rLks íkíðkuLke WýÃk MkòoÞ Au, {kxu hkuøke ÃkþwLkk yknkh{kt ¾rLks íkíð íkÚkk rðxk{eLk «íÞu rðþu»k æÞkLk ykÃkðwt òuEyu. · òu Ãkþw rhfuxTMk, ykuMxuyku{u÷urMkÞkÚke økúMík Au íkku Ãkþw yknkh{kt fuÂÕMkÞ{Lkwt «{ký ðÄkhu nkuðwt òuEyu. · òu Ãkþw huLk÷ fu÷õÞw÷eÚke økúMík Au íkku Ãkþw yknkh{kt fuÂÕMkÞ{ yLku VkuMVux çkÒkuLkwt «{ký ½xkzðwt òuEyu. · òu Ãkþw fkŠzÞkf VuÕÞwh, nkEÃkhxuLþLkÚke yMkhøkúMík Au íkku ÃkþwLku ykuAk «{ký{kt MkkurzÞ{ðk¤w ¼kusLk ykÃkðwt òuEyu. 4. hkuøke ÃkþwLku yknkh{kt íktíkwyku yLku MkøktXLkLkLkk «{ký{kt ÃkrhðíkoLk- ÃkþwLkk yknkh{kt huMkkÞwõík yLku MkøktXLkLkwt «{ký ½ýw {níðLkwt Au· òu ÃkþwLku Mkíkík fçkSÞkíkLke Mk{MÞk hnuíke nkuÞ íkku ÃkþwLkk yknkh{kt huMkkÞwõík yknkh ðÄkhðku òuEyu.Ãkhtíkw òu ÃkþwLku ÃkuÃxef yÕMkh, yÕMkhuõxeð fkur÷xeMk, zkÞurhÞk, zeMkuLxuhe ðøkuhu Mk{MÞk nkuÞ íkku ÃkþwLkk yknkh{kt huMkkLkwt «{ký ½xkzðwt òuEyu. · yk heíku yLkuf hkuøkku{kt ÃkþwLkk huþLkLku íkh÷ MðYÃk{kt hsq fhðwt òuEyu, suÚke íku{Lkk ykÄkhYÃk ÃkËkÚko ËqÄ nkuÞ, r{©ý fkçkkuonkEzux suðk fu Mkw¢kuÍ, ø÷wfkus yLku [hçke ðøkuhu r{r©ík fhðk òuEyu.

«&™ y{khk sðkçk ík{khk, yÃkkðe þfu Au ½ýkçkÄk ELkk{ku Mkku{kýe MkezTMk «&™ku¥khe Mkk{kLÞ ¿kkLk yLku f]r»k òøkhý Ãkh ykÄkrhík «&™ «&™ :- ¼khík{kt {¾kLkkLke ¾uíke õÞkt ÚkkÞ Au 1. rçknkh 2- çktøkk¤ «&™- ¼khíkLke sirðf ¾uíke fhLkkh hkßÞ fÞwt Au 1- ykMkk{ 2- rMk¬e{ «&™- þuhze WíÃkkËLk{kt MkkiÚke {kuxwt hkßÞ fÞwt 1- {nkhk»xÙe 2-fýkoxf

3.{æÞ«Ëuþ

4.ykurzþk

3- {æÞ«Ëuþ

4- fuh÷k

3-W¥kh«Ëuþ

4-{æÞ«Ëuþ

Mkq[Lkk: ðkt[fku ÃkkuíkkLkk sðkçk 15 rËðMkLke ytËh E-mail:ruby@krishijagran.com {kuf÷e þfu Au. 9999142633 whatsapp yÚkðk SMS fhe þfu Au. Mkk[k sðkçk {kuf÷Lkkh «Úk{ ºký ¾uzqík¼kEykuLku ¢{þ: 3,2 yLku 1 nòh MkwÄeLkk nkErçkúz rçkÞkhý ELkk{ MðYÃk{kt Mkku{kýe MkezTMk íkhVÚke ykÃkðk{kt ykðþu. yk MkkÚku ykøkk{e ytf{kt íku{Lkk Lkk{ Ãký «fkrþík fhðk{kt ykðþu. ¾uzqík¼kE sðkçkLke MkkÚku ÃkkuíkkLkwt Lkk{, MkhLkk{w yLku {kuçkkE÷ Lktçkh [ku¬Mk ÷¾eLku {kuf÷ðk. sðkçk {kuf÷Lkkh{kt f]r»k rðãkÚkeo yLku {rn÷k ¾uzqíkku Ãký ¼køk ÷E þfu Au. f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

40 35

¼etzkLkkt hkuøk

¼etzkLkkt hkuøk , fexkýw yLku Mkqºkf]r{ykuLkwt ÞkuøÞ ÔÞðMÚkkÃkLk {nuLÿfw{kh {eýk çkkøkkÞíke Akuz ÔÞðMÚkk rð¼køk, hksMÚkkLk f]r»k {nkrðÄk÷Þ, {.«.f].Ãkki.rð.,WËÞÃkwh.

¼ª

zku yuf ðkr»kof Wøkkzðk{kt ykðíke þkf¼kSyku{ktÚke ykðu Au su WÃkku»ý íku{s ykÿo WÃkku»ý ûkuºk{kt Wøkkzðk{kt ykðu Au. íkuLkk ÷e÷kt fku{¤ Vw÷ku{ktÚke fZe íku{s MkqÃk çkLkkððk{kt ykðu Au.íkuLkk Úkz yLku ÃkktËzk{ktÚke çkLkkððk{kt ykðíkk økku¤Lke øktËfe MkkV fhðk{kt fk{ ykðu Au.íkuLkk Vw÷ku{ktÚke {u¤ðkíkwt ykÞkurzLk øk¤íkh hkuøkLkkt rLkÞtºký{kt fk{ ykðu Au. íkuLkk çkes{kt 13-20 xfk Mkkhk MðkMÚÞ ðÄof ¾kÄíku÷ íku{s 20-24 xfk «kuxeLk nkuÞ Au. íkuLkk íku÷Lkku WÃkÞkuøk Mkkçkw MkkIËÞo WÄkuøk{kt fhðk{kt ykðu Au.yuLke ÃkkA¤ ðkxu÷kt çkesLku «kýeykuLku ¾ðzkððkÚke ËwÄ WíÃkkËLk{kt ðÄkhku ÚkkÞ Au. íkuLkk huMkkLkku WÃkÞkuøk sqx, fÃkzkt íku{s fkøk¤ WÄkuøk{kt fhðk{kt ykðu Au.W¥kh «Ëuþ, rçknkh íku{s QzeMkk ¼khíkLkkt WíÃkkËf hksÞku Au.¼ªzk{kt ykrÄ íku{s hkuøkÚke ¾qçk LkwfþkLk ÚkkÞ Au.yk ÔÞkrÄyku íku{s fexkýwyku yk «fkhLkkt Au-

hkuøkku Akuz ykÿoøk÷Lk- yk yuf økkiý hkuøk Au. yk hkuøkÚke økúrMkík AkuzLke Akuz yðMÚkk{kt s{eLkLke MkÃkkxeÚke yk¢{ý nkuÞ Au suÚke ¾hkçk Akuz Lke[u ÃkzeLku {he òÞ Au. rLkÞtºký- çkeòuLkkt yuøkúkMkuLk S.yuLk. yÚkðk MkuhuMkkLk ðøkuhu 2økúk>rføkúk yÚkðk ÚkkRh{ yÚkðk fuÃxkLk 3 økúk>rføkúk Lkkt ËhÚke Mkkhe hkufÚkk{ fhe þfkÞ Au. W¾xk hkuøk- yk hkuøkLkkt ÷ûký Akuzku WÃkh Ãke¤kt htøkÚke þÁ ÚkkÞ Au. su{ su{ hkuøkLkku «fkuÃk ðÄíkku òÞ Au íku{ íku{ ÃkktËzktyku ¾hðkt ÷køku Au yLku Akuzðkyku fh{kðk ÷køku Au.AkuzLke zk¤eyku rËðMk{kt Íwfðk ÷køku Au Ãkhtíkw Akuz hkíku Mkkhku ÚkR òÞ Au Ãkhtíkw Akuz fh{kR òÞ Au.ðÄw Ãkzíkku «fkuÃk ÚkðkÚke Akuz fk¤ku ÚkR òÞ Au.

rLkÞtºký· çkesLku 3økúk>rføkúk WÃk[krhík fhðwt · hkuøk «ríkhkuÄf «òríkyku ðkððe.suðe fu ÃkwMkk {f{÷e, ykufhk,ykR.yuMk.92 73,9858,Mke.yuMk.3232, 8899, ykR.yuMk.6653, 7194 yLku ÃkwMkk MkkðLke. ¼ªzkLkkt Ãke¤k rþhk {kusuf - yk hkuøkLkkt {wÏÞ ÷ûký ¼ªzkLkkt ÃkktËzkt WÃkh òuðk {¤u Au.ðkRhMkLkkt fkhýu ÃkktËzktyku{kt rþhk WË¼MkLkLke MkkÚku- MkkÚku rþhk nrh{kneLkíkk ÚkR òÞ Au.ÃkktËzkt Ãkh [{fe÷e íku{s Ãke¤e rþhkykuLkkt ò¤ ðÄw MÃk»x ÚkR òÞ Au íkÚkk rþhkyku íku{s rþhefkyku Úkkuze {kuxe ÚkR òÞ

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

Au, sÞkhu Mkt¢{ý ðÄkhu nkuÞ Au íÞkhu Lkðkt ÃkktËzktyku Ãke¤k ÚkR LkkLkk ÚkR òÞ Au yLku yk¾ku Akuz fh{kÞ òÞ Au. hkuøkLkkt «¼kðÚke Akuz{kt Ãkw»ÃkkMkLk {ÞkorËík ÚkR òÞ Au.íku{s yuLkkt Ãkh ykðu÷kt Vw÷kuLke MktÏÞk{kt ykuAe, LkkLke, fze Ãke¤k ÷e÷kt htøkLke íku{s rðf]rík nkuÞ Au.

hkuøk hkuÄe fÞkhk{kt ðkððku su{ fu-ÃkqMkk MkkðLke

{w¤ økktX Mkqºkf]r{- yk hkuøkLkkt {wÏÞ ÷ûký AkuzLkkt Úkz{kt økktX rÃkrXfk çkLke òÞ Au. {wÏÞ Úkz íku{s Lke[uLkkt Úkzku{kt rÃkrxfkyku ÚkR òÞ Au su Äe{u –Äe{u {kuxe ÚkR òÞ Au.suÚke Akuz Ãke¤ku ÚkR xwxe òÞ Au íku{s V¤ rðLkkLkku ÚkR òÞ Au.

rLkÞtºký

çkÄk ¾hÃkíkðkh ÃkhÃkku»keLku sÞkt MkwÄe Mkt¼ð nkuÞ íkku W¾kzeLku Lkkþ fhe Ëku.

rLkÞtºký- ðkðýe Ãknu÷kt 200 ÷e.>nufxh ËeX Úke Lku{køkkuLk 30 ÷e.>nu. Lkkt rnMkkçku rMkt[kRLkkt ÃkkýeLke MkkÚku {u¤ððwt.

søk hkuøkLkkt ÷ûký LkkLkk Akuzðkyku Ãkh òuðk {¤u íkku yuLku W¾kzeLku Mk¤økkðe Ëuðk òuRyu.

fexkýw

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

1. zk¤e yLku V¤ AuËf- zk¤eLkkt þe»ko¼køk MkwfkRLku Lke[u www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

42 35

¼etzkLkkt hkuøk

Íwfe òÞ Au, f¤eyku yLku Vw÷ku Lke[u Ãkze òÞ Au.÷kðeo V¤{kt AuË fhe ¾ku¾÷wt fhe Ëu Au. rLkÞtºký 1- rVhku{kuLk 12>nu. ËeX ÷økkðku. 2- ¾hkçk AkuzLkkt V¤ ¼uøkk fheLku Mk¤økkðe Ëku. 3- xÙkRfkuøkúk{k rf÷kurLkMk1.0 ÷k¾>nu. ËeX Akuzku. 4- ¢kRMku « ÷k fkrLko Þ k 10000>nu . Lkk rnMkkçku rÿíkeÞ yðMÚkkLkkt ytík{kt Akuzðwt. 5- fkçkkuorh÷ 10 xfk ze.Ãke. 25 rføkúk> ¼qhfu > çkiMke÷Mk ÞqhersMk 2økúk{ > ÷e. Úke Atxfkð fhðku. 2.¼ªzkLkkt V¤ AuËf – yk fexkýw Vq÷kuLku ¾kÞ Au. yk V¤ku{kt økku¤ AuË çkLkkðu Au.RÞ¤ V¤Lke ytËh sR V¤Lku ¾kRLku ¾ku¾÷wt fhe Ëu Au. · rLkÞtºký · RÞ¤Lku ¼uøke fheLku Lkkþ fhe Ëku. · 40 rËðMk MkwÄe y{urhfLk nòhk Vq÷ ÷økkðku. 25 rËðMk swLkkt x{uxk 1:10 Lke ÷kRLk{kt ÷økkðku suÚke fexkýwyku ykf»kkoÞLku $zk ËR Ëu. · nu÷eÞqh 15 > nu.ËeX rVhku{kuLk ÷økkðku. · xÙkRfkuøkúk{k rf÷kurLkMk 50000 «rík nuõxh «íÞuf Mkókn Vq÷ ykððkLkkt Mk{Þu Akuzku. · ¢kRMku«÷k fkrLkoÞk 50000 $zk > økúçk >nufxh 30 rËðMk MkwÄe Akuzku yuf yXðkrzÞk ÃkAe

· yuLk.Ãke.Ãke. 1.5 nuõxh > 300 nuõxh ËeX fÃkkMkLkkt íku÷Lke MkkÚku {u¤ðku. · fkçkkuorh÷ 50 zçÕÞw.Ãke. 2 økúk.> ÷e. yÚkðk çkuMke÷Mk ÚkúqÃÞeÞMk 2 økúk{ > ÷e. · V¤ ÃkrhÃkfðLkkt Mk{Þu fkuRÃký hkMkkÞrýf ËðkykuLkku Atxfkð fhðku Lknª. 3. MkVuË {k¾e - MkVuË Ëkøk suðk Äççkk ÚkkR Au.Äe{u- Äe{u Ãke¤kt htøkLkkt ÚkR òÞ Au.ðÄw «fkuÃk ÚkðkÚke ÃkktËzktyku LkkLke-LkkLke yðMÚkk{kt ¾he Ãkzu Au. yuLkkt «fkuÃkÚke zk¤eyku WÃkh Sðkík ÃkuËk ÚkkÞ Au.yk Ãke¤k rþhk {kusuf ÃkuËk fhu Au. rLkÞtºký VkMkkur÷Lk 35 R.Mke. 2.5 ÷e >nu. ËeX Aktxðwt. fÞwLkk÷VkuMk 25 R.Mke. 2 ÷e >nu. ËeX Atxfkð fhðku. xÙkRòuVkuMk 40 R.Mke. 2 ÷e. > nu. ËeX Atxfkð fhðku. 4. nhrík÷k -

Caterpillar

yk fexkýwÚke zk¤eLkku WÃkhLkku ¼køk yLku ÃkktËzktLkku Lke[uLkku ¼køk ¾hkçk ÚkR òÞ Au.

ÃkktËzktyku fh{kÞ òÞ yLku ¾he òÞ Au. Akuz LkkLkku hne òÞ Au.

yuLkk {¤-{qºkÚke zk¤e Ãkh Vqøk ÷køke òÞ Au.

rLkÞtºký Rr{zkf÷kur«z 200 yuMk.yu÷. 100 r{.÷e.> nu. ËeX r{ÚkkR÷ zkÞ{uxkLk 25 R.Mke. 500 r{.÷e.>nu. zkRr{Úkkuz 30 R.Mke. 500 r{.÷e. > nu. VkMV{ezkuLk 40 yuMk.yu÷. 600 r{.÷e.>nu. ÷e{zkLkkt çkes rLkMMkkh 5 xfk. f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

44 35

ðifrÕÃkf QòoLkk Mºkkuík

ðifrÕÃkf QòoLkk Mºkkuík :þuðk¤ E.Ãkh{kLktË Mkknw ,yuMk.ykh.yuV, Mke.ykh.Ãke.ykuLk E.yu., E.MðÃLke÷ [kiÄhe, yuMk.ykh.yuV., E.ykE.Mke.ykh.Ãke.ykuLk Þw.yu.ykE., furLÿÞ f]r»k yr¼ÞkttrºkfeÞ MktMÚkkLk, ¼kuÃkk÷({.«)

þu

ðk¤ (y÷øke) Mkh¤ MkSð Au. ÷øk¼øk þiðk¤ Akuz Lke {kVf MkqÞoLke nkshe{kt «fkþ Mkt&÷u»kýLke r¢Þk ÿkhk ÃkkuíkkLkku ¾kuhkf òíku çkLkkðuu Au yux÷u MðÃkku»keÞ nkuÞ Au.yk yuffku»keÞ Úke ÷ELku çknwfku»keÞ suðk yLkuf MðÁÃku nkuÞ Au,Ãkhtíkw AkuzLke su{ yk{kt Úkz,ÃkktËzkt ðøkuhu suðe h[Lkkyku nkuíke LkÚke.yk ¼usðk¤e s{eLk,y÷ðýeÞ íkÚkk ÷ðýeÞ Ãkkýe, ð]ûkkuLke A÷Lkk{ rËðk÷ku WÃkh ÷e÷k, ¼whkt yÚkðk fux÷ef fk¤e ÃkhíkkuLkk ÁÃk{kt òuðk {¤u Au.

{kxu Ãký fhðk{kt ykðu Au. yuf rðþu»k «fkhLkkt huMkðu ík¤kðLkwt rLk{koý fheLku çkk»ÃkefhýÚke Úkðk ðk¤e ÃkkýeLke {kºkkLku Ãký ykuAe fhe þfkÞ Au.þiðk¤Lke WíkfkuLku MkÃkkxe WÃkh [kUxðkÚke hkufðk {kxu ÃkkýeLku Mkíkík ðnuíkw hk¾ðwt òuEyu, yuLkk {kxu Vhíkwt Ãkizw yÚkðk çkeò MkkÄLkkuLkku WÃkÞkuøk fhe þfkÞ Au.

þuðk¤ ºkeS ÃkuZeLkwt sirðf #Äý fnuðkÞ Au.ði¿kkrLkfkuLke þkuÄ ÿkhk yu òýðk {éÞwt Au fu þuðk¤{kt «rík yuf ÃkkhtÃkrhf f]r»kLke Mkh¾k{ýe{kt 300 økýwt ðÄw sirðf #Äý (íku÷) {u¤ðe þfkÞ Au.þiðk¤, çkeò ÃkkfkuLke Mkh¾k{ýe{kt ðÄw {kºkk{kt Qòo L kku Mkt [ Þfhu A u . þu ð k¤ {kxu yrLkðkÞo ðkíkkðhý þuðk¤Lku «fkþ Mkt&÷u»kýLke «r¢Þk fhðk {kxu sÁhe «{ký{kt MkqÞoLkku «fkþ, fkçkoLk-zkÞkuufMkkEz yLku ykð~Þf Ãkku»kf íkíð suðk fu: LkkExÙkusLk, VkuMVhMk ðøkuhu Lke sÁh Ãkzu Au.yk ¾qçk ykuAk Mk{Þ{kt ÷øk¼øk 10-12 rËðMkku{kt ÃkrhÃkfð ÚkE òÞ Au,suLkk fkhýu yuf ð»ko{kt ðÄw ÃkuËkþ ÷E þfkÞ Au. Lke[uLkk fkhýkuLku rLkÞtrºkík fheLku þiðk¤Lke ðÄw LkeÃks ÷E þfkÞ Au. Ãkkýe: þuðk¤Lke ¾uíke fkuEÃký «fkhLkkt ÃkkýeLke MkkÚku Mkt¼ð Au,fÞkhuf fÞkhuf þiðk¤Lkku WÃkÞkuøk ÃkkýeLku MkkV fhðk

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

fkçkoLk–zkÞkufMkkEz: þiðk¤Lke ¾uíke{kt MkkiÚke {níðLkwt MÚkkLk fkçkoLk-zkÞkufMkkEzLkwt nkuÞ Au,çkÄk Ãkku»kf íkíðkuLke xfkðkhe{kt ÷øk¼øk 60xfk fkçkoLk-zkÞkufMkkEz{kt ÷køku Au.Ãkkýe{kt fkçkoLk –zkÞkufMkkEz Lke[uLkk «ÞkuøkkuÚke {u¤ðe þfkÞ Au: 1)ðkÞw{tz¤Úke 2)fkh¾kLkkyku {ktÚke Lkef¤ðk ðk¤e {kºkk. «rík rføkúk sirðf ÃkËkÚko {kxu ÷øk¼øk 1.65 rføkúk fkçkoLk –zkÞkufMkkEzLke sÁh nkuÞ Au. «fkþ : ÃkkýeLke ytËh «fkþLke íkeðúíkk ÷øk¼øk 12-15 Mku{e MkwÄe s Wr[ík «{ký{kt WÃk÷çÄ nkuÞ Au, yux÷k {kxu s ík¤kð çkLkkðíke ð¾íku ŸzkELkwt æÞkLk hk¾ðwt ¾qçk sÁhe nkuÞ Au.þiðk¤Lkkt Wíkf ¾qçk ÍzÃkÚke ð]ræÄ fhu Au suÚke ÃkkýeLke ytËh

WíkfkuLkwt ½Lkíð ykuAw ÚkE òÞ Au su «fkþLku Ÿzký MkwÄe ÃknkU[ðk{kt hkufu Au.þiðk¤Lku ¾qçk ðÄw Lkne yLku ykuAku Ãký Lkne yuðku «fkþ òuEyu, MkqÞo «fkþ Lkkt ÷øk¼øk 1>10 ¼køk yuLkk {kxu ÃkÞkoó nkuÞ Au. íkkÃk{kLk yÚkðk Ãkeyu[: ÃkkýeLke ytËh ŸzkýLke MkkÚku Wr[ík íkkÃk{kLkLkwt nkuðwt sÁhe nkuÞ Au, þuðk¤Lke òrík (MÃkeþes) Lke MkkÚku Ãký y÷øk y÷øk nkuÞ Au. þuðk¤Lke ð]ræÄ {kxu Wr[ík íkkÃk{kLk 20-30 Mku.MkwÄe nkuÞ Au ,þkuÄÚke yu òýðk {éÞw Au fu 16 Mku.Úke Lke[uLkk íkkÃk{kLk WÃkh WíkfkuLke MktÏÞk ykuAe ÚkE òÞ Au yLku 35 Mku. Úke ðÄw nkuÞ íkku Wíkf Lk»xÚkE òÞ Au.ÃkkýeLkwt íkkÃk{kLk ÷øk¼øk 6.5-8 Lke ðå[u

þiðk¤Lke {níðÃkqýo «òríkyku ¢{ 1. 2. 3. 4.

«òríkyku LkuLkkuf÷kuhkuÃkerMkMk f÷kurh÷k LkiLkkuf÷kurhMk MMkuLkuzuMk{qMk

xfkðkhe 22.7-29.7 10-48 20-56 19.6-21.1

Wíkf WíÃkrík(r{økúk,÷e,rËLk) 8.1-142 42.1 60.9-76.5 40.8-53.9

þuðk¤>ÃkkhtÃkrhf Ãkkfku ¢{ 1 2. 3. 4. 5. 6.

Ãkkf MkkuÞkçkeLk Mkwhs{w¾e fLkku÷k híkLksÞkuík íkkz þiðk¤

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

íku÷ WíÃkrík,(øku÷Lk>yufh>ð»ko) 48 102 127 202 635 1000-6500

¼qr{,(r{r÷ÞLk yufh) 833 315 198 63 37

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

46 35

ðifrÕÃkf QòoLkk Mºkkuík

çkLkkðe hk¾ðwt òuEyu. yLÞ Ãkku»kf íkíðku : þuðk¤Lke ð]ræÄ {kxu LkkExÙkusLk yLku VkuMVhMk Lkwt ÞkuøÞ «{ký sÁhe nkuÞ Au. Wíkfku {kxu LkkExÙkusLk «kÚkr{f Ãkku»kf íkíð nkuÞ Au,su LÞqrf÷f yB÷ yLku «kuxeLk çkLkðk{kt {ËË fhu Au. VkuMVhMkLku VkuMVuxLkkt ÁÃk{kt r{r©ík fhðwt òuEyu ,Lknªíkh çkeò íkíðkuLke MkkÚku «r¢Þk fheLku Lke[uLke MkÃkkxe WÃkh yufrºkík ÚkE òE Au. yuLkk rMkðkÞLkkt yLÞ Ãkku»kf íkíðku suðk fu ¾qçk ykuAk «{ký{kt sÁh nkuÞ Au.

þuðk¤Lkwt ykrÚkof {níð: f]r»k, WÄkuøk yLku r[rfíMkkLkkt ûkuºkku{kt þuðk¤Lkku WÃkÞkuøk {níðÃkqýo Au.þkuÄÚke yu òýðk {éÞwt Au fu þiðk¤, ðkÞw{tz¤ Úke LkkExÙkusLk ÷ELku {kxe{kt LkkExÙkusLkLkku Mkt[Þ fhu Au,su Akuzðkyku {kxu sÁhe Ãkku»kf íkíð Au. yuÚke þiðk¤Lkwt {níð ðÄe økÞwt Au. r[rfíMkkLkkt rð¼køk{kt þuðk¤Lkku WÃkÞkuøk Ëðkyku çkLkkððk{kt fhðk{kt ykðu Au. r[rfíMkkLkkt rð¼køk{kt þiðk¤Lkku WÃkÞkuøk Ëðkyku çkLkkððk{kt fhðk{kt ykðu Au.yu{kt ¾qçk ðÄw «{ký{kt «kuxeLkLke nksheLkkt fkhýu þuðk¤Lkku WÃkÞkuøk Qòo Þwfík økku¤e (xuçk÷ux) Lkkt ÁÃk{kt fhðk{kt ykðu Au. þuðk¤Úke «kÃÞ sirðf íku÷Lkkt WÄkuøk søkík{kt WÃkÞkuøk fhðku yuf ÞkuøÞ rðfÕÃk Lkkt ÁÃk{kt QXeLku Mkk{u ykÔÞw Au.sirðf íku÷Lkkt WÃkÞkuøkÚke, yLÞ #ÄýLke Mkh¾k{ýe{kt ðkíkkðhý{kt ¾qçk ykuAku «¼kð Ãkzu Au . fkhýfu ðkíkkðhý{kt nksh fkçkoLk-zkÞkufMkkEzLkku WÃkÞkuøk þiðk¤ WíÃkkËLk{kt fhðk{kt ykðu Au suÚke fkçko L k-zkÞku f MkkEzLke «{ký{kt Mk{íkw÷k s¤ðkE hnu Au.

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

િવક ખેતી

48 35

જમીન વા ય અને પયાવરણ સર ં ણ ે માટ અપનાવો િવક ખતી

ડૉ.

ુ ટાણી અને ડૉ.

. બી.

વૈ ાિનકો માટ એક ચચાનો િવષય બ યા છે .

.ુ એન. ટાક ં

ુ ા (ક છ) - ૩૭૦૪૨૧

ૃિષ િવ ાન ક ,

ફોન ન. (૦૨૮૩૮) ૨૨૨૩૮૪

દ

ન

અસં ુ લત ખેતી પ િતને પ રણામે પયાવરણના

િવઘટન પર ખતરાની ઘટં વાગી છે

ણે આજના ૃિષ

વૈ ાિનકો ુ ં યાન એક એવી ખેતી પ ધિત પર દો ુ છે

પયાવરણ માટ અ ુ ુ ળ તથા ટકાઉ હોય. આ

િત દન વધતી જતી જનસં યાને જ ર રુવઠો

અનાજનો

રુો પાડવા માટ તેમજ

સમ યાથી ુ ર રહવા

સા બત થઇ રહ છે .

િવક ખેતી એક સારો િવક પ જમીનની

ુ વતા તેમજ ણ

ઘટતી જતી ખેતીલાયક જમીન િવ તારમા ં વ ુ

પયાવરણને હાનીકારક ત વોથી બચાવી રાખે છે .

ખેતી પ ધિત માટ

ર તે "

ૂ ુ આ િનક ઉ પાદન કઈ ર તે મેળવ ું તે માટ ખે તોને

ો સા હત કરવામા ં આવે છે .

આ િુનક ઉ

આધા રત આ ખેતી પ ધિત મા ં નવી

ુ ાશકોનો જં ન

યોગ

ત નીક ઓની

સાથે

રસાય ણક

ુ ય વે છે

ખાતરો

અને

ને હસાબે આજની

આ ખેતી પ ધિત એ િવવાદા પદ થાન હણ કરલ છે . મા ં હાલના સમયે ઉ પાદન ની સામે

જમીનની

ઉ પાદકતાની

ઉ પાદનની સામે ઉ

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

સામે

યય

ુ ષણ,

ટકાઉપ ું અને

વા િવષયો

ૃિષ

એક ર તે જોવા જઈએ તો

િવક ખેતીને સામા ય

ૃિત સાથે સમ વય"

દોલનના એક

ભાગ પે ગણવામા ં આવે છે . આ ખેતીએ એક એવી

પ ધિત છે

ક

મા ં રસાય ણક ખાતરો અને

ુ ાશકોના બેફામ ઉપયોગની જ યાએ જમીનની જં ન

ુ તા ફળ પ

ળવવા ફામવે ટ, કો પો ટ, સીવજ ે તેમજ

ફળ-ઝાડના બચેલા હ સાનો

છે .

યોગ કરવામા ં આવે

િવક ખેતીના ઈિતહાસ તરફ નજર દોરવીએ તો

તેની સૌ થમ શ આત

ટન દશમા ં થઇ ક

યા ં

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ુ તા જમીનની ફળ પ

ળવવા માટ ખાતર તર ક

ુ ય વે છાણી ું ખાતરનો મહ મ ઉપયોગ થતો

હતો.

સર

આ બટ

હોવાડ

(

ટન)ને

આ

ખેતીપ ધતીના િપતા સમાન માનવામા ં આવે છે . િવક

ખેતી

ૂ ખે તો

અપનાવતા

જમીનમા ં

પોષકત વોની મા ા બરાબર જળવાય રહ તે માટ

ુ ાશકોની જ યાએ જં ન

રસાય ણક ખાતરો અને

ફામવે ટ તથા લીલા પડવાશનો ઉપયોગ કર છે . િવક ખેતી અપનાવવાથી થતા ફાયદાઓ:  ુદ

ખેતીખચમાં ઘટાડો: આ ખેતી પ ધિતમા ં

ુદ

કારની

ુ ાશક જં ન

દવાઓ

અને

રસાય ણક ખાતરોનો ઉપયોગ નહ વત હોવાથી ુ લ

ખેતીખચમા ં ઘટાડો કર શકાય છે . 

ુ ણવતા:

સાર

ુ લ રસાયણોનો એક યા

કાર ઉપયોગ બલ ુ લ નહ વત હોવાથી

બી

િવક ખા મા ં "હ થ હઝાડ"ની સમ યા રહતી નથી.  વ ુ

ૂ ય:

િવક ખા

ઉ પાદનો વા યની

ટ એ ઉ ચત હોવાથી ઉ સાહ

ાહકો વ ુ

આપીને પણ તેને ખર દવાની કોિશશ કર છે . 

ઓ ં યાં ીકરણ: શ

મશીનોનો ઉપયોગ કર ને પણ આ

ૂય

તેટલા ઓછા

કારની ખેતી કર

ૂ શકાતી હોવાથી નાના ખે તો પણ તેને સહલાઈથી

અપનાવી શક છે . 

ઓછ

ખેતઅવશેષ સમ યા: ખેતીમાથ ં ી

ા ત થતા બાક વધેલા અવશષ ે ની િનકાલના

ઈલાજ

વ પે ફર થી ક પો ટ બનાવીને તેને

ઉપયોગમા ં લઇ શકાય છે . ઓ ં



ુ ષણ: આમ તો રસાય ણક ખાતરો

ુ ાશકો દવાનો ઉપયોગ નહ વત હોવાથી અને જ ં ન ુ ષણ ઓ

જમીન, પાણી અને પયાવરણ ુ ં

છે .

થાય

ુ કલીઓ: શ આતના સમયમા ં રસાય ણક ખેતી માથ ં ી

િવક

ખેતી

ૂ ખે તોને

અપનાવતા

ુ કલીઓનો સામનો કરવો પડ છે ,

કટલીક

િન ુ સાહ પણ કર શક છે . મક,

તેઓને

૧. રસાય ણક ખેતીને પ રણામે જમીનમા ં રહલા

ફળદાયી

ુ ની સં યા અ પ અથવાતો ુ મ વા ઓ

ુ યની આસપાસ થઇ

ય છે , ને

લગભગ ૩ થી ૪ વષ જતા રહ છે . ૨. શ આતી સમયમા ં

ઓછા વતા

ુ જ િવત થતા ન

ુ લ ખેત ઉ પાદનમા ં

માણમા ં ઘટાડો આવી શક ક

ૂ સહન ના પણ કર શક. કટલાક ખે તો

૩. જમીનને લગતા કોઈપણ અવયવને

ને

િવક

ખેતી માથ ં ી રસાય ણક ખેતી તરફ ઢળતા વાર નથી

લાગતી પરં ુ તેનાથી િવ ુ હણ કર છે .

૪. જ ર

દશામા ં જતા વ ુ સમય

ૂ આ ો સાહનને અભાવે ખે ત

સાહસ કરવા માટ હ ુ ભયભીત છે .

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

કાર ુ ં

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

િવક ખેતી

35 50

તેવા બી.ટ . આધા રત

ઉપયોગી બ યા છે . શ આત

ઈન ( ત) પણ મહતમ

ાથ ં ી કરવી ?

િવક ખેતીની શ આત કરવા માટ કોઈ ખાસ

કારના યવ થાપનની આવ યકતા નથી. બધા જ

ૂ િમ ો આસાનીથી આ ખેતી પ િતને અપનાવી ખે ત

શક છે . નાના પાયે કરવામા ં આવલ ે ો

યોગ સમય

પોતાની જમીનનો થોડો ભાગ

યાઓ

જતા મો ુ ં વ પ ધારણ કરવામા ં મદદ પ બને છે .

આધા રત ખેતી માટ ન

જ એક કાયયોજના બનાવી

પસદ ં ગી,

અને

ુ ય અવયવો: કાબિનક

ઉપયોગ,

િનયં ણની

ખેતી માટ ફસલ ચ , ખાતરોનો

ક ટકો

ુ કલીઓના

તથા અ ય

યાઓ રસાય ણક ખેતીથી

ત ન

અલગ છે . આ માટ ઉપયોગી એવા જ ર અવયવો

ુ બ છે . નીચે જ ૧.

પદાથ

િવક ખાતર (ઓગનીક મે યોર): કાબિનક

વાક છાણી ું ખાતર, લર ,

ૂ ું તથા અ ય

પાક અવશષ ે , વમ ક પો ટ, લીલો પડવાશ વગેરના

િવક

ારા

કર તેના માટ અલગથી મા ં

ુ ય વે પાકોની

િવક ખા ોની ઉપલ ધતા તેમજ ક ટકો

વાતોના િનયં ણ માટની જ ર

ણકાર

મેળવી તેનો યો ય ર તે અમલ કરવો. શ આતમા ં

આ ખેતી પ િતને રસાય ણક ખેતી પ ધિત સાથે

ુ વના આધાર સરખાવો અને બાદમા ં પોતાના અ ભ

પર આગળ વધો. િવ

િવક ખેતીની આ નવીન અવધારણાને આ

તર ન ધ લેવામા ં આવી રહ છે . આ

હર એક

પયાવરણ સરં ક આ ખેતી પ િતને અપનાવવાની વાત કર છે . પયાવરણ અને જમીનના સરં ણ માટ

મા યમથી જમીન માટ જ ર પોષક ત વોની મા ા

ૂ સ ુ અને મીઠા ં ખે તો યથાવત રહ છે . ત ુ પરાત

પાણીમા ં ઉગતી બનજ ર વન પિત તથા માછલીનો

શક છે . આ બધા ત વોના

પણ ઉપયોગ કર

ઉપયોગથી જમીનમા ં રહલ

મા ામા ં

ૃ

થશે

ુ લ કાબિનક ત વોની

ને પ રણામે જળસં હ

વધારો થશ.ે જમીન ુ ં

મતામા ં

ારણ તથા બા પો સ નની

યામા ં પણ િનયં ણ લાવી શકાય છે . ફસલ ચ મા ં

કઠોળ વગની

વન પિતનો સમાવશ ે કરવાથી

ુ તા જમીનની ફળ પ ૨.

િવક

ળવવામા ં મદદ મળ રહ છે .

વાત યવ થાપન: આજની ખેતીમા ં

ક ટકો તથા અ ય

વાતો

ૂ અને ુ ં િનયં ણ ખે તો

ૃિષ વૈ ાિનકો એમ બન ં ે માટ એક ગભ ં ીર સમ યા છે .

તેના િનરાકરણ વ પે ક ટકોના

સરં ણ રસાય ણક

અપનાવી

બાયોફ

શકાય

સાઈ સ

દવાઓના

છે .

વી

ુ ું ા ૃિતક શ ઓ િવક પ

બાયોપે ટ સાઈ સ

વ પે અને

િવક ઉ પાદનોનો ખેતીમા ં

યોગ વધારવો જોઈએ. ક ટકો સામે ર ણ આપે

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

િવક ખેતી મહ વની

િૂ મકા અદા કર રહ છે .

ુ ષણ ઉ પ

મા યમથી

કરતા

ઘટકો

ના

વાક

ુ ાશક, િનદણનાશક વગેરના રસાય ણક ખાતરો, જ ં ન

વપરાશમા ં ઘટાડો કર

ફાયદાકારક

મદદ પ બને છે . દન

આ

ુ મ વોના

જમીનની

ુ ન સં લ

દર રહલા

ળવવામા ં

ુ ાશકોના રાસાયણીક ખાતરો અને જ ં ન

િત દન વધતા ઉપયોગથી વા ય સબ ં ધ ં ી

સમ યાઓ વધવા લાગી છે .

કાબિનક ખા

(ઓગનીક

ના િનવારણ હ ુ

ડ) હાલ બ રમા ં

ઓગનીક લેબલ સાથે મળવા લા યા છે . એક તો

એમની

ુ વતા સાર હોય છે અને બી ુ ં વા ય ણ

માટ તે ફળદાયી સા બત થઇ ર ા છે . આમ,

ખેતીની જ રયાત અને સભ ં ાવનાઓ દન

વધતી જઈ રહ છે .

િવક

િત દન

Mkwhs ¢kuÃkMkkÞÂLMkMk r÷r{xuz,økktÄeLkøkh (økwshkík) MktþkurÄík {øk «òríkyku

Mkwhs Ãkkðoíke (yuMkMkeyu{-901)

"High Quality, High Yield"

Mkwhs Ëhr{Lke (yuMkMkeyu{-902)

Mkwhs hkrÄfk (yuMkMkeyu{-903)

MktþkurÄík ík÷

Mkwhs ç÷uf økkuÕz (yuMkMkeçke-922)

Mkwhs fk÷k MkkuLkk (yuMkMkeçke-921)

MktþkurÄík yzË «òríkyku

Mkwhs {nkËuð (yuMkMkeyuMk-551) Mkwhs xçkkuo (yuMkMkeyuMk-552)

fkuÃkkuohux ykurVMk: MkkÚkof {ku÷,ºkesu {k¤, MkhøkkMký ¢kuMk hkuz, Mðk{e rððufkLktË {køko,økktÄeLkøkh-382 421(økwshkík) f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

35 52

÷uLxkLke rð»kõíkíkk

Ãkþwyku{kt ÷uLxkLke rð»kõíkíkk

÷u

LxkLkk yuf LkkLke Vq÷ðk¤e fkxuËkh Íkze Au. íkuLke zk¤¾eyku yLku zt¾¤e Ãkh LkkLkk Lkk «{ký{kt Mk{qnøkwåAu{kt htøk-çkuhtøke Vw÷ ÷køku÷k nkuÞ Au íku{ s íkuLkk Ãkh ÷køkíkk ÷e÷k V¤ Ãkkfu íÞkhu ½uhk htøkLke ÚkE òÞ Au. yk Akuz yÚkðk Íkze{kt xÙkEÃkŠxLk Lkk{Lkk hMkkÞý òuðk {¤u Au, suLku ¾kðkÚke Ãkþwyku{kt rðþkõíkkLke yMkh òuðk {¤u Au.ÃkÞkoó «{ký{kt íkuLkk MkuðLkÚke íku{k òuðk {¤íkk hMkkÞý Ãkþw þheh{kt «ðuþ fheLku rð»k{kt ÃkrhðŠíkík ÚkE òÞ Au yLku ÃkþwLkwt {]íÞw ÚkE òÞ Au. yk ÍkzLkk ÃkktËzk{kt ykuAk «{ký{kt Íuhe ÷uÃkLk nkuÞ Au, Ãkhtíkw íkuLkk Ãkh ÷køkíkk V¤ku{kt ðÄkhu «{ký{kt Íuh nkuÞ Au. íð[kLkk AkuzkuLkk MktÃkfo{kt ykððkÚke þheh Ãkh ¾ks, ¾ws÷e yLku s÷Lk Úkðk ÷køku Au.

÷uýxk AkuzLke çkLkkðx:÷uLzkLkk ¼khu yLku {kuxe þk¾kÞwõík Íkze Au, suLkk y{w{Lk ô[kE 2-4 Vqx nkuÞ Au. yk Akuz {wÏÞíðu Mk{wÿe rfLkkhk yLku WÃkku»ý fxeçkØeÞ ûkuºkku{kt òuðk {¤u Au.



«{ký



MkqÞo«fkþLke íkeðúíkk ÷ûký



íkýkð yLku ¼q¾ Lk ÷køkðe



fçkSÞkík yLku ðkhtðkh Ãkuþkçk ykððku



Ãke¤eÞku (ykt¾, {ku yLku ÞkuLke{kt Ãke¤kÃkýw)



ykt¾Úke Mkíkík Ãkkýe rLkf¤ðwt



[nuhk Ãkh Ãkøk Ãkh Mkkuò ykððk



yríkøkúMík Ãkþwyku{kt Úkkuzk Úkkuzk Mk{Þu ÷k¤e çkËçkwËkh ËMíku



çku rËðMkÚke ºký Mkókn MkwÄeLkk hkuøkLkk «çk¤íkk yLkwMkkh {]íÞw

økkiðtþ{kt ÷uxkLkk rð»kkõíkkLkk ÷ûkýku:økkiðtþ{kt ÷uxkLkk rð»kkõíkíkkLkk «fkh, íku{Lkk «{ký

hkuøkøkúMík Úkíkk Ãkþw:økkÞ, ¼UMk, çkfhe, ½uxk ðøkuhu yk AkuzLke yMkh Ähkðu Au. yk Akuz {kLkðe{kt ÍuhLke yMkh fhíkk LkÚke, ßÞkhu V¤ku ¾kðk òuEyu Lknª. ÷uxkLkk rð»kkõíkíkkLkk ÷ûký:÷uxkLkk rð»kkõíkíkk ºký [es Ãkh «økx ÚkkÞ Au

÷uxkLkk «fkh

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

yLku MkqÞoLkk «fkþ Míkh Ãkh rLk¼oh hnu Au. yuf ð¾ík yk hkuøkLkk ÷ûký «økx ÚkkÞ íÞkhçkkË 24 f÷kf çkkË Vhe Ëu¾kðk ÷køku Au. rð»kõíkkøkúMík ÃkþwLkk Lke[u «{kýu ÷ûký Au:

MkqÞo «fkþÚke íð[k ðÄkhu MktðuËLkþe÷ ÚkE òÞ Au.



Lkkf-{kuLke íð[k Ãkh íku{ s ykt¾ku yLku {MkqZku{kt Ãkk¤kÃkýw yÚkðk Ãke¤k Äççkk Ãkze òÞ Au.



÷uxLkkLkk MkuðLk çkkË økkiðtþLke íð[k Ãkh VVku÷u Ãkze òÞ Au.



ÚkqÚkLk ¼us, MkqÍe økÞu÷e ËËo ykÃkíke Vuz íð[k {he økÞu÷e ÷køku Au.



fkLk Ãkh Mkkuòu ykðu Au



ykt¾ ÷k÷ yLku Ãkkýe çknkh ykðu Au.



S¼Lke WÃkh yktíkrhf Ãk¤ Ãkh Ak÷k Ãkze òÞ Au.



¾wÕ÷k Ak÷k-Vkuzu Ãkh {k¾e {tzhkÞ Au yLku Sðkýw yk¢{ý fhe íð[kLku yMkh fhu Au.

rLkËkLk:



 

yk rçk{kheLkwt rLkËkLk ÃkþwLke ykswçkksw hk¾ðk{kt ykðíkk ûkuºk{kt ðËkhu yLku LkiËkrLkf ÷ûký suðk fu rÃk¤eÞkLkk ykÄkh Ãkh fhðk{kt ykðu Au.

MÚkkLk Ãkh hk¾ðkLke ÔÞðMÚkk òýðe òuEyu fkhý fu Ãkþw MkqÞoLke rfhýku «íÞu ðÄkhu MktðuËLkþe÷ nkuÞ Au. 

Ãkþw{kt hkuøkLkk íðheík rLkËkLk Úkíkk r¢Þkí{f fkuÞ÷k yknkh{kt ykÃkíkk rð»kLke ÂMÚkrík yðþkur»kík fhe þfku Aku.



ÃkþwykuLku nt{uþk MðåA Ãkkýe-yknkh ykÃkðk{kt ykððwt òuEyu.



ÃkþwLku «íÞuf Mk{Þ MðåA Ãkkýe-yknkh ykÃkðk òuEyu.

økkiðtþ, ¼UMk, yLÞ «kýeyku rð»kkõíkíkk, Ãke¤eÞkçktÄ Vku x ku Mku L MkrMkxkEsu þ Lk íkÚkk Mkeh{ ø÷w x kr{Lk, ykuõMku÷kuyuxeMf, xktMkyu{eLkus r¢ÞkLkk Míkh{kt ðÄkhku ÚkkÞ Au, su yuftËhu ÷ûký ðk¤k nkuÞ Au.



ÃkþwLkk þheh{kt ÃkkýeLke yAíkÚke çk[ðk {kxu {eXwt



÷uxkLkk rð»kkõíkíkkLkku MkkiÚke ðÄkhu «¼kð Þf]ík yLku økwËkuo{kt òuðk {¤u Au.

«rík sirðf Ëðkyku yLku yuLxÙe-ELV÷k{uLxÙeLkku WÃkÞkuøk fhðku òuEyu.

ÃkkuMx-{kuxo{ ÷ûký:-

rnÃkuxef yLku heLk÷ suLÚke÷ ykuÂõMkzus r¢Þk ÷uxkLkk rð»kkõíkíkk Ëhr{ÞkLk ðÄu÷e nkuÞ Au.



Ãkkur÷Þku nkuðkLke ÂMÚkrík{kt Ãke¤k Äççkk Ãkze òÞ Au.



{kuxk yktíkhzk{kt rðÃkw÷ «{ký{kt Mkwfk, Mk¾ík BÞwfMk òuðk {¤u Au.



økk÷ ç÷uzh MkwÍe òÞ Au.



Á{uLk{kt Mkwfk yLku AkuzkuLkk yÃkkåÞ ÃkËkÚko {¤u Au.

WÃk[kh:yk rçk{kheLkk MktËun nkuðkLke LksËefe Ãkþw r[rfíMkfLkku MktÃkfo fhðku òuEyu. Mk{Þ Ãkh ÞkuøÞ yLku ÍzÃk¼uh E÷ks fhðku òuEyu Lknª, ÂMÚkrík{kt Ãkþw yk AkuzLku ¾kÄk çkkË yuf MkóknLke ytËh {]íÞw Ãkk{u Au. yk AkuzLkk ÍuhLkk fkuE «ríkrð»k WÃk÷çÄ LkÚke. 

÷ûkýkuLkk ykÄkhu r[rfíMkk fhðk{kt ykðu Au.



ÃkþwykuLku yk ûkuºkÚke Ëqh ÷E sðk òuEyu, ßÞkt yk Akuz yrÄfíkk Au.



yk rçk{kheÚke yMkh Ãkk{u÷ ÃkþwLkk «íÞuf Mk{Þ AkÞkËkh

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

zku. MkqËeÃk Mkku÷tfe MknkÞf yk[kÞo (ðuxLkhe {kE¢kuçkkE÷kuS) ðuxLkhe ÞwrLkðŠMkxe íkk÷e{ yLku MktþkuÄLk fuLÿ rMkhkune zku.MktæÞk {kuhðk÷ MknkÞf yk[kÞo (ðuxLkhe Âõ÷rLkf÷ {urzMkLk) Ãkþwr[rfíMkk {nkrðãk÷Þ, LkðkrLkÞk WËÞÃkwh www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

54 35

hkrþV¤

ž¸Þ

{krMkf ¼rð»ÞV¤

2017

{u»k

ð]»k¼

r{ÚkwLk

rÃkíkk MkkÚkuLkk MktçktÄ{kt yMk{tsMkLke ÂMÚkrík ðÄe þfu Au.Þþ, {kLk, feŠík yLku «ríkck{kt ðÄkhku ÚkE þfu Au.ykŠÚkf ÷uðz-Ëuðz{kt rðþu » k MkkðÄkLke hk¾ðe yLÞÚkk økríkhkuÄ MkòoE þfu Au. yk Mk{Þu òu¾{ WXkðþku Lknª.

íkksøke{Þ ynu M kkMk {kxu fk{fks AkuzeLku Ãkrhðkh MkkÚku rÃkfrLkf yÚkðk «ðkMkLke ÞkusLkk çkLkkðþku. Wå[ yæÞÞLk {kxu rðãkÚkeoykuLku rðËuþ{kt sðk {kxu íkf {¤þu. {rnLkkLkk W¥khkÄo{kt furhÞh{kt W¥k{ Ãkkf {¤þu.

{rnLkkLke þYykík{kt rhÞ÷ yuMxux, f]r»k, MkòðxLke ðMíkw y ku , Mkki Ë Þo «MkkÄLk yLku f÷k søkík MkkÚku òuzkÞu÷k ÷kufku ðÄkhu Mkkhe «økrík fhþu.ykŠÚkf ÷k¼ {¤e þfu Au. ykæÞkÂí{f yæÞÞLk {kxu yk W¥k{ Mk{Þ Au.

®Mkn

fLÞk

yk {rnLkkLke þYykík{kt «u { «Mkt ø k{kt Áfkðx ykðþu. M{hý þÂõík{kt ½xkzku Úkþu.rðãkÚkeoykuLku Ãkheûkk{kt MkV¤ Úkðk {kxu ðÄkhu {nuLkík fhðe Ãkzþu.ÃkríkÃkíLke ðå[u {ík¼uË çkLkþu. Çkuhkusøkkhku {kxu Lkkufhe-ÄtÄkLkk «Míkkð ykðþu.

yk {rnLku ík{Lku ÃkrhðkhLke ¾w þ e yÚkðk ÃkrhðkhLkk MkÇÞkuLke {køkLku Ãkqýo fhðk {kxu ðÄkhu {nuLkík fhðe Ãkzþu. rðËuþ sðk EåAwf òíkfkuLku yxfe Ãkzu÷k fk{{kt íkuS ykðþu. LkkufheÞkík ðøkkuoLku yLÞ MÚk¤u sðkLkk Þkuøk Au.

ffo Lkkufhe fhLkkh òíkfkuLku yk {rnLku fk{fksLke r[tíkk hnuþu. sqLkk r{ºkku MkkÚku {w÷kfkík Úkþu. SðLkMkkÚke MkkÚku ðÄkhu Mkkhe ykþk hk¾e þfþu. Ãkrhðkh Ãkh ðÄkhu ¾[o fhku. MðkMÚÞLkku rðþu»k ÏÞk÷ hk¾ku.

íkw÷k

ÄLk

ð]rùf

þYykíkLkk íkçk¬k{kt «u { Mkt ç kt Ä ku { kt fku E Ãký «fkhLkku íkýkð ykðe þfu Au. ík{khk îkhk ík{khk «u{Lke yr¼ÔÞÂõík Xef heíku Lknª fhe þfðkLke ykþt f k Au . rðãkÚkeoyku {kxu «ríkÞkuøke ÃkheûkkLke íkiÞkhe fhðkLkk WÆuþ {kxu Mk{Þ {æÞ{ Au.

yk {rnLkk{kt Lkkufhe-ÄtÄk{kt Mkkhku ÷k¼ {¤ðkLke Mkt¼kðLkk Au.MktíkkLkLke çkkçkík{kt ®[íkk ðÄe þfu Au. yk Mk{Þ ík{khk rðþu»k heíku MðkMÚÞ æÞkLk hk¾ðkLke hnuþu. rðîkLk yÚkðk «ríkrcík ÔÞÂõík MkkÚku {w÷kfkík nþu.

yLkuf Ãkheûkkyku{ktÚke økw s hðk {kxu yíÞkhLke {kLkrMkf MðYÃk{kt íkiÞkh hnuðe Ãkzþu. rððkn MkkÚku Mktf¤kÞu÷k rð»kÞ{kt rð÷tçk Úkíkk ynuMkkMk Úkþu. MktíkkLkLkk yÇÞkMk Ãkh ¾[o fhðkLkk Þku ø k Au . LkrLknk÷ ÃkûkÚke ÷k¼ Úkþu yLku yLkwfq¤íkk ðÄíkk íkuLkku ynuMkkMk Úkþu.

{fh

fwt¼

{eLk

þYykíkLkk Mk{Þ rðãkÚkeo ðøko yLku «u{esLkku {kxu W¥k{ hnuþu. fkÞoûk{íkk rðfkMk nþu. fkÞo fhðk{kt ík{u yk¤MkÚke {wõík hnuþku. ykð~ÞfíkkÚke ðÄkhu Xtze ðMíkw yk Mk{Þ Ëhr{ÞkLk ykhkuøkþku Lknª. {rnLkkLkk W¥khkÄo{kt {Lk ¼Âõík{kt íkÕ÷eLk hne þfu Au.

ykðfLkk Lkðk Mkúkuík Q¼k fhðk {kxu ík{u «ÞíLk fhþku yLku sYrhÞkík fhðkLkk Mktòuøkku{kt fkÞo{kt Ãký sYhe ÃkrhðíkoLk fhe þfku Aku. ËkBÃkíÞ SðLk{kt {Äwhíkk çkLke hnu þ u . {rnLkkLkk {æÞ{kt {Lk ðÄkhu hku{kLxef hnuþu.

rðÃkheík ®÷økðk¤e ÔÞÂõíkLke íkhV ¼khu ykþÂõík hnuþu yLku íku{Lke MkkÚku ykí{eÞ MktçktÄku{kt ðÄkhku Úkþu.fkÞo{kt rLk»V¤íkk nkÚk ÷køkþu. ÄLkLkk ÔÞÞ{kt ð]rØ {¤þu. MkhfkhLke LkkhksøkeLkku rþfkh çkLkðku Ãkzþu.

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

ઉ પાદન લો ચ

MkkÞf÷Lke ®f{ík{kt nehkuLkwt Mfqxh

Ëu

þ{kt ðÄe hnu÷e ÷kufr«ÞíkkLku æÞkLk{kt hk¾eLku nehku E÷uõxÙkurLkfu ÃkkuíkkLkk Lkðk Efku-£uLz÷e Mfqxh ^÷uþ hsq fÞw O Au , su L ke ®f{ík YrÃkÞk 19,990 Lk¬e fhe Au. yk MfqxhLku ¾kMk fheLku yuðk fMx{MkoLku æÞkLk{kt hk¾eLku íkiÞkh fhðk{kt ykÔÞwt Au su E÷uõxÙef {kurçkr÷xeLku yÃkLkkðe hÌkk Au yLku íkuyku «Úk{ ð¾ík E-Ônef÷ ¾heËe hÌkk Au.

Lkðk ^÷uþ çku f÷h ðuhkÞxe{kt ykðþu yLku íkuLku yuf ð¾ík [kso fhðkÚke 65 rf÷ku{exh MkwÄe [k÷e þfþu. yk Mfqxh{kt 250 ðkuxLke {kuxh Au, su{kt 48 ðkuÕx 20 yuyu[ ðeykhyu÷yuLke çkuxhe Au yLku íku MktÃkqýoheíku þkuxo MkŠfx «kuxuõþLkÚke Mkßs Au. Mfqxh{kt MkexLke Lke[u Mxkuhus ftÃkkxo{uLx Ãký ykÃkðk{kt ykðu÷ Au. ^÷uþLkwt ðsLk Võík 87 rf÷kuøkúk{ Au, su íkuLku ÍzÃkÚke [k÷ðk{kt {ËË fhu Au. íku{k {uøLkerþÞ{ yu÷kuÞ Ône÷, xu÷eMfkurÃkf MkMÃkuLþLk yLku Vq÷ çkkuze ¢uþ økkzo Ãký ykÃkðk{kt ykðu÷ Au.

÷kuL[ ÚkE Þk{kn yuVsuz 25 yLÞkuÚke y÷øk

ýeçkÄe hkn òuÞk çkkË Þk{knk EÂLzÞk ÃkkuíkkLke Lkðe çkkEf Þk{knk yuVsuz 25Lku ¼khík{kt hsq fhe Au, suLke þYykíke yuõMk þkuY{ ®f{ík 1.19 ÷k¾ YrÃkÞk Au.yk hsqykík Úkðk MkkÚku s Þk{knk 200-250 MkeMkeLkk Mkuøk{uLxLke økkzeykuLku ¼khu x¬h ykÃkþu. yk «Mktøku ftÃkLkeLkk çkúkLz yuBçkuMkuzh yLku çkku÷eðqzLkk Mxkh òuLk yçkúkn{ Ãký WÃkÂMÚkík hÌkk níkk.

Lkðe Þk{knk yuVsuz 25{kt 249 MkeMkeLkwt yuh fwÕz, 4-MxÙkuf, yuMkykuyu[Mke, ®Mkøk÷ rMk÷uLzh yuLSLk Au, su 20.90 ÃkeyuMkLkku Ãkef Ãkkðh yLku 20 yuLkyu{Lkku Ãkef xkfo sLkhux fhu Au. yk MkkÚku çkkEf VkEð-MÃkez xÙkLMkr{þLk MkkÚku ykðþu. ftÃkLkeLkku Ëkðku Au fu çkkEf 43 rf÷ku{exh «rík ÷exh {kE÷us ykÃkþu. yk çkkEfLku yMk{ík÷ {køkkuo Ãkh Ãký Mkh¤íkkÚke [÷kðe þfkÞ Au . çkkEf{kt yu÷Eze nuz÷kEx, yu÷Mkeze ELMx›{uLx fÕMxh yLku yuf {zøkkzo su ÂMðLkøkúk{ yLku Ône÷ MkkÚku {qð fhþu. çkòh{kt hsq ÚkÞk çkkË Þk{knkLke yk økkzeLke íkw÷Lkk{kt xeðeyuMkLke yÃkk[u ykhxeykh 200 yLku fuxeyu{ zâwf 200 hnuþu. f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

STAFF REQUIRED KRISHI JAGRAN GROUP OF PUBLICATIONS

{kin¥kh nwMkiLk Ãkrù{ çktøkk¤ {ku-9564803809

દનેશ દમતીયા

યશવ ત ધાકડ ઇ દોર મ ય

િુધયાણા પં બ

મો.

સતીશ ચં ા ગગવોર ફ ુ ખાબાદ ઉ ર

દશ

મો.

7415538151

દશ

9515191297

rLk{ýqf fhðkLke Au rsÕ÷kMíkhu {uLkush, yuÂõÍõÞwxeðLke rLk{ýqf fhðkLke Au f]r»k òøkhý rðïLkwt MkkiÚke ÷kufr«Þ, MkkiÚke ðÄkhu ½hku{kt ðt[kíkw f]r»k Ãkkrhðkrhf Mkk{krÞf rnLËe, økwshkík,Ãktòçke, {hkXe, fÒkz, íku÷økw, çktøkk÷e, yMkk{e ¼k»kk{kt WÃk÷çÄ Au yLku yk ð»kuo íkr{÷, WrzÞk yLku {÷Þk÷{{kt Ãký çkòh{kt WÃk÷çÄ çkLkþu. y{kÁt Mkk{rÞf 61{kt ð»ko{kt «ðuþ fhu÷ Au yLku «íÞuf {rnLku 8 ÷k¾ fhíkk ðÄkhu ½hku{kt ÃknkU[u Au. f]r»k òøkhý Mkk{rÞfLku «økríkþe÷ ¾uzqíkku MkwÄe ÷E sðk {kxu rsÕ÷kMíkhu {uLkush, yuÂõÍõÞwxeðLke ykð~Þfíkk Au. rzMxÙeõx {kfuoxªøk yuÂõÍõÞwxeð: (þiûkrýf ÞkuøÞíkk/yLkw¼ð (3-5 ð»ko) yhSfíkko ykuAk{kt ykuAw yLkwMLkkíkfLke ÃkËðe Ähkðíkk nkuðk òuEyu yLku f]r»k{kt ¾kMk fheLku rçkÞkhý, fexLkkþf, ¾kã yLku f]r»k WÃkfhýku ðøkuhuLkk {kfuoxªøkLkku ykuAk{kt ykuAku 3 Úke 5 ð»koLkku yLkw¼ð Ähkðíkk nkuðk òuEyu. yhSfíkko «økríkþe÷ ¾uzqíkku MkkÚku òuzkÞu÷ nkuðk òuEyu íku{ s íku{Lkk ytøku òýfkhe Ähkðíkk nkuðk òuEyu. ðuíkLk yLku yLÞ Ãkufus ykþhu yuf ÷k¾ YrÃkÞk «rík ð»ko hnuþu. MÚkkrLkf {kfuoxªøk yuÂõÍõÞwxeð: (þiûkrýf ÞkuøÞíkk yLku yLkw¼ð) yhSfíkko MÚkkrLkf ¾uzqíkku MkkÚku ðkík[eík fhðk Mkûk{ nkuðk òuEyu. ÷kufku MkwÄe ÃkkuíkkLkk rð[kh ÃknkU[kzðkLke f÷k{kt {krnh nkuÞ. ykuAk{kt ykuAwt Äkuhý-10 ÃkkMk. yLkw¼ð ykuAku nkuÞ Ãký òu fk{ fhðkLke ÿZ EåAk þÂõík nkuÞ íkku ík{u yhS fhe þfku Aku. ykf»kof ðuíkLk.

f]r»k òøkhý MkkÚku òuzkðk MktÃkfo fhku ík{khe yhse E-{u÷ fhku.

resume to : circulation@krishijagran.com

KRISHI JAGRAN 60/9, Yusuf Sarai Market, Near Green Park Metro Station, New Delhi - 110016 Tel: 011-26511845 / 26517923 / 45503170 Email: info@krishijagran.com, www.krishijagran.com

¾kLkk-¾ÍkLkk

[tÿf÷k ðMíkwyku: 200-200 økúk{ ½tWLkku ÷kux,{UËku,íkwðuh Ëk¤ yLku ¾ktz, ík¤ðk {kxu ½e,50 økú k { çkËk{-rÃkMíkkLkku ÃkkWzh,1 xeMÃkqLk E÷kÞ[e ÃkkWzh, [Ãkxe¼h fuMkh. rðrÄ: ½tWLkku ÷kux,{UËku yLku sÁh {wsçk Ãkkýe{kt r{©ý fhe çkktÄku. fzkE íkwðuh Ëk¤ yLku sÁh {wsçk Ãkkýe {u¤ðe Ëk¤Lku Lkh{ ÚkR òÞ íÞkt MkwÄe Ãkfðku.òu Ëk¤{kt ðÄw Ãkkýe nkuÞ íkku rLkíkkhe ÷ku.Ëk¤{kt ¾ktz,fuMkh yLku yzÄe xeMÃkqLk R÷kÞ[e ÃkkWzh {u¤ðku.çkktÄu÷k ÷kuxLke Ãkwheyku ðýe Ëk¤ðk¤wt r{©ý ¼heLku ðýe ÷ku.fzkR{kt ½e økh{ fheLku ÃkwheykuLku økw÷kçke ÚkkÞ íÞkt MkwÄe ík¤e ÷ku. WÃkhÚke çkËk{-rÃkMíkkLkku ÃkkWzh yLku R÷kÞ[e ÃkkWzh Lkk¾e íkuLku Mkðo fhku.

çkkshe {uÚkeLkk Zuçkhk. ðMíkwyku: yzÄku fÃk {uÚke(Mk{khu÷e),ËkuZ fÃk çkksheLkku ÷kux,1>4 fÃk Ënª,1>4 xeMÃkqLk rntøk, 1 xuçk÷MÃkqLk ÷e÷wt ÷Mký(íkksw yLku Mk{khu÷w),1-2 ÷e÷kt {h[kt(Íeýkt Mk{khu÷k),1 xuçk÷MÃkqLk íku ÷ ,{eXw t MðkË {w s çk, Ãkkýe ykð~Þfíkk yLkwMkkh,ík¤ðk {kxu íku÷. rðrÄ: çkÄe ðMíkwyku (ík¤ðk {kxuLkk íku÷ rMkðkÞ)Lkwt r{©ý fhe Lkh{ ÷kux çkktÄe ÷ku.yxk{ý ÷R Ãkwheyku ðýku.fzkR{kt íku÷ økh{ fhe ÃkwheykuLku økw÷kçke ÚkkÞ íÞkt MkwÄe ík¤e ÷ku.økh{-økh{ ZuçkhkLku [k MkkÚku Mkðo fhku.

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

{kurník yn÷kðíku xe-20 {kt çkLkkÔÞk 300 hLk

íÞkh MkwÄe yuf rËðMkeÞ {u[{kt ík{u ¾u÷kzeykuyu 200 hLk fÞko nkuðkLkwt Mkkt¼éÞwt nþu Ãkhtíkw rËÕneLkk {kurník yn÷kðíku Lkðku rfíkeo{kLk MÚkkrÃkík fÞkuo Au. {kurník yn÷kðíku xe-20 r¢fux{kt 300 hLk çkLkkðLkkh «Úk{ çkuxTMk{uLk çkLke økÞk Au. rËÕne{kt yuf MÚkkrLkf xwLkko{uLx £uzTMk r«r{Þ{ ÷eøk{kt {kurníku 72 Ëzk{kt LkkuxykWx 300 hLk çkLkkÔÞk níkk. yk Ãkkhe{kt íkuýu 39 Aøøkk yLku 14 [kuøøkk yux÷u fu AøøkkLke {ËËÚke 234 hLk yLku [kuøøkkLke {ËËÚke 56 hLk çkLkkÔÞk níkk. {kurník rËÕne xe{Lkku hýS ¾u÷kze Au.

yk íkkuVkLke Ãkkhe çkkË ykøkk{e rMkÍLk{kt íkuLke ÃkkMku ½ýe ykþk hk¾ðk{kt ykðu Au. {kurník, ÄkuLke yLku fkun÷eLkku {kuxku VuLk Au. {kurníkLkk {íku íku ÄkuLkeLke su{ nur÷fkuÃxh þkux ÷økkððkLkku «ÞíLk fhu Au. {kurníku yk fkhLkk{kÚke íkuLkk fku[ MktsÞ ¼khîks ½ýk ¾wþ Au. íku{Lkk {íku yk yuf {kuxe f{k÷Lke ðkík Au. ykMfkuhLku òuELku {Lku ½ýw ykùÞo ÚkÞw Au. {kurník ¾qçk s «¼kðþk¤e Au. {Lku ykþk Au fu íkuLku {kuxk Míkh Ãkh íkuLku h{ðkLke íkf {¤þu.

{krhÞk þkhkÃkkuðk xqtf Mk{Þ{kt ÃkwLkhkøk{Lk fhþu

rð

ïLke ¼qíkÃkwðo Lktçkh ðLk yLku Ãkkt[ ð¾íkLke økúuLzM÷u{ [uÂBÃkÞLk {krhÞk þkhkÃkkuðkyu ÃkkuíkkLkk zku®Ãkøk «ríkçktÄ Ëhr{ÞkLk ftEf y÷øk fhðk rð[khe hne Au. yk Mk{ÞLkku WÃkÞkuøk fhe íkuýu nkðoz{kt yÇÞkMk fhðk, ÃkwMíkf ÷¾ðk yLku {w¬uçkkS rþ¾ðk {kxu ÃkMkkh fÞkuo níkku. þkhkÃkkuðkyu yk Mk{ÞLkku MkËwÃkÞkuøk fhe ÃkkuíkkLke rVxLkuMk fkÞo¢{ ytíkøkoík {w¬uçkkS þe¾ðkLke {ò {kýe níke. íku 26{e yur«÷Lkk hkus Mxwxøkkxo õ÷ufkuxo xwLkko{uLxÚke ÃkwLkhkøk{Lk fhþu. íku Mk{Þu íkuLkk ÃkhLkku «ríkçktÄ ¾ík{ ÚkE sþu, su «Úk{ çku ð»ko {kxu níkku Ãkhtíkw íkuLku 15 {rnLkk ykuAku fhðk{kt ykðu÷ Au. yk 29 ðŠ»kÞ ¾u÷kzeLkwt fnuðwt Au fu nwt {w¬uçkkS Ãkh nkÚk ys{kðe hÌkku Awt, suÚke ÃkkuíkkLke rVxLkuMkLku ÞkuøÞ heíku hk¾e þfwt. yk Mk{Þ Ëhr{ÞkLk {krhÞkyu ÃkkuíkkLkwt ÃkwMíkf hsq fÞwO Au.

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

hksLkerík

fusheðk÷Lkwt nðu ÃkAeLkwt nðu ÃkAeLkwt rLkþkLk økwshkík

Ãkt

òçk yLku økkuðk rðÄkLkMk¼k [qtxýe {kxu {íkËkLk Ãkqýo ÚkE [wõÞwt Au íÞkhu yk{ykË{e Ãkkxeo MkkÚku rºkfkurýÞ MÃkÄko ÚkE níke yLku íku{k fusheðk÷u ½ýku «[kh Ãký fÞkuo níkku. yk çkÒku hkßÞ{kt Ãkqhe íkkfkík ÷økkÔÞk çkkË yh®ðË fusheðk÷ nðu Lkðk hkßÞku{kt ÃkûkLkk r{þLkLku ykøk¤ ÷E sðk íkiÞkh Au. yh®ðË fusheðk÷u Ãkt ò çk{kt ykþhu 400 su x ÷e sLkMk¼kLku MktçkkuÄe níke. íku{ýu ykÃk ÃkûkLkk fkÞofíkkoykuLku ykøkk{e rLkþkLk rn{k[÷ yLku økwshkík Au, suLkk {kxu íkiÞkh hnuðk yknðkLk fÞwO níkwt. yuðwt

Ãký fnuðk{kt ykðe hÌkwt Au fu hkßÞkuLkk «¼kheykuLku ÞkuøÞ rËþk-rLkËuoþ ykÃkðk{kt ykðu÷ Au. nðu «&™ yu Au fu fusheðk÷ yk ík{k{ hkßÞku{kt ÃkkuíkkLke Mkhfkh çkLkkðe þfþu fu Lknª.

¼ksÃku økwshkík{ktÚke ¾ík{ fhe ËEþ :nkŠËf Ãkxu÷

Ãkk

xeËkh Mk{wËkÞ {kxu ykhûkýLke {køk fhe hnu÷k nkŠËf Ãkxu÷u Ëkðku fÞkuo Au fu íku ð»ko 2017{kt økwshkíkLkk hksLkiríkf Mk{efhýkuLku çkË÷e Lkkt¾þu yLku hkßÞ{kt {kuËeyu {sçkqík fhu÷k ¼ksÃkLku ¾ík{ fhe Lkk¾þu. nkŠËf Ãkxu÷u yuðku Ãký Ëkðku fÞkuo níkku fu LkhuLÿe {kuËe yLku íku{Lke ¼ksÃk Mkhfkh íkuLkkÚke zhe økE Au.ðzk«ÄkLk LkhuLÿ

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

{kuËe yLku yr{íkþknÚke y÷øk {khe ÃkkMku AqÃkkððk fu zhkððk ftE s LkÚke. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu nkŠËf Ãkxu÷ íkksuíkh{kt s {wtçkE ¾kíku rþðMkuLkk «{w¾Lku {éÞku níkku yLku rþðMkuLkkyu nkŠËfLku hkßÞ {kxu {wÏÞ{tºke W{uËðkh íkhefu hsq fÞkuo níkku. fËkt[ yuðwt Ãký çkLke þfu fu nkŠËf Ãkxu÷ rþðMkuLkk MkkÚku {¤e økwshkík{kt [qtxýe ÷ze þfu Au.

www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

Krishi Jagran & Agriculture World In A Progressive Farmers, Industry, Professionals & Scientists

China

Shanghai

1-3 March, 2017

The 18th China International Agrochemical & Crop Protection Expo 2017 1200 Exhibitors from 20 Countries, 30000 Visitors from 120 Countries Concurrently held with 8th 8th China China International International Fertilizer Fertilizer Show Show 2017 2017

Harbin (Ice city) - China, 21-23 April 2017 Dairy & Veterinary tour of China-8 days

International Dairy Expo & Summit China 2017 350 Exhibitors from 24 Countries 15728 Visitors from 36 Countries

Dairy Farm visits & sightseeing of Shanghai, Beijing & Harbin 5

Indonesia 22-24 March 2017

INPALME INPALME International Palm Oil Exhibition Pameran Kelapa Sawit, SDCC, Medan-Indonesia

ssociation With INORBIT Tours welcome to visit Agri Exhibitions Dairy Expos, Seminars Worldwide

Dubai

10-12 APRIL 2017 DUBAI INTERNATIONAL CONVENTION AND EXHIBITION CENTRE THE MIDDLE EAST'S LARGEST TRADE EVENT DEDICATED TO AGRIBUSINESS, POULTRY & LIVESTOCK

26 Feb - 2 March 2017

5000 Exhibitors - 120 Countries 93, 005 Visitors - 152 Countries

Nepal 17th Feb to 19th Feb 2017

Bhrikuti Mandap, Kathmandu, Nepal

Thailand March 15-17, 2017

VIV Asia 2017 Bangkok, Thailand

AGRICULTURE

W RLD

For More Details Contact : Mob.: 9654193353, 9891511144, 9891899064, 9891667686 9999142633, 9953756433, 9313301029, 9891724495

rVÕ{e ËwrLkÞk

fheLkk nðu xeðe Ãkh ¼qr{fk {kxu íkiÞkhe þY fhe

çkku

÷eðqzLke yr¼Lkuºke fheLkk fÃkwh ¾kLk xqtf Mk{Þ{kt LkkLkk ÃkzËk Ãkh ykðe þfu Au. fheLkk ø÷kuçk÷ [uLk÷ ÷k xeyu÷MkeLke çkúkLz yuBçkuMkuzh Au, su xqtf Mk{Þ{kt s ¼khík{kt ÃkkuíkkLke [uLk÷ hsq fhe þfu Au. yuðwt fnuðk{kt ykðu Au fu yk [uLk÷Lke MkkÚku xeðe ûkuºk{kt íku ÃkËkÃkýo fhe þfu Au. fheLkk yLÞ Ëuþku{kt Ãký ½ýe ÷kufr«Þ Au. íkuLkkÚke ðirïf Ëþofku MkwÄe ÃknkU[ðk{kt {ËË {¤e þfu Au. [uLk÷ íkhVÚke yuðwt fnuðk{kt ykðu Au fu fheLkkLku yuBçkuMkuzh íkhefu ÃkMktË fhðk{kt ykðe Au fkhý fu íku ÃkzËk Ãkh yLku ytøkík SðLk{kt ¾qçk s WíMkknÚke ¼hÃkqh òuðk {¤u Au.yk «fkhLke ÔÞÂõík MkkÚku òuzkðkÚke ðÄkhu Ëþofku òuzkE þfþu.

yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu økík ð»ko Wzíkk Ãktòçk{kt íku òuðk {¤e níke. íÞkhçkkË íku «uøLkuLMkeLku ÷eÄu fux÷kf Mk{Þ MkwÄe rVÕ{kuÚke Ëqh hne Au. nðu fheLkk Vhe ð¾ík Lkðe E®LkøkLke þYykík fhðk íkiÞkhe fhe hne Au. yk{ íkku fheLkk «Úk{ ð¾ík xeðe MkkÚku òuzkE hne Au. nðu òuðkLkwt hnuþu fu íku LkkLkk ÃkzËk Ãkh íkuLke yk E®LkøkLku ÷kufku fux÷e ÃkMktË fhu Au.

yYýLke ËwÕnLk çkLke ykr÷Þk

, nk yk ðkík Mkk[e Au fu ðYýLke ËwÕnLk ykr÷Þk çkLke Au Ãkhtíkw ðkMíkrðf SðLk{kt Lknª Ãkhtíkw he÷ ÷kEV{kt. fux÷kf rËðMkku yøkkW ykr÷Þk ¼è yLku ðYý ÄðLku çkÿeLkkÚkLke ËwÕnLkeÞkLkk xkEx÷ xÙuf òhe fÞwO níkwt. ðÁý yLku ykr÷Þk MkkÚku Mktf¤kÞu÷e yøkkWLke çku rVÕ{ MxwzuLx ykuV Ä Þh yLku ñÃkeþ{koLke nwÕnLkeÞk{kt òuðk {¤e níke. nðu yk òuze rVÕ{ çkÿeLkkÚk fe ËwÕnrLkÞk{kt Ãký Lksh ykðþu. íku{kt ðÁýLke Lkkuxe Lksh xfe Au íkuLke ËwÕnLk ykr÷Þk Ãkh.þþktf ¾uíkkLk îkhk rLkËuorþík yk rVÕ{ 10{e {k[oLkk hkus rh÷es Úkþu. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu yk rVÕ{{kt sqLkk økeíkkuLku he{uf fhðk{kt ykÔÞk Au. nðu òuðkLkwt hnuþu fu ËþofkuLku yk rVÕ{ ÃkMktË ykðþu fu fu{.

f]r»k òøkhý ^uƒúwykhe 2017

MktsÞ Ë¥kLke çkkÞkurÃkf Äq{ {[kðþu

Mkt

sÞ Ë¥kLke çkkÞkurÃkf rVÕ{ yksfk÷ íku{Lkk Mxkh fkMxLku ÷E Mkwhr¾yku{kt Au. hýçkeh fÃkwh MktsÞLke ¼qr{fkLku ÃkzËk Ãkh Wíkkhe hÌkk Au, ßÞkhu {kLÞíkk Ë¥kLke ¼qr{fkLku rËÞk r{òo rLk¼kðe hne Au. nðu yuLxÙe ÚkE hne Au yk çkkÞkurÃkf{kt MkkiÚke {níðLke ¼qr{fk yux÷u fu MktsÞLke {kíkk LkŠøkMkLke. yk rfhËkhLku rLk¼kððk {kxu zkÞhuõxh hksfw{kh rnhkLkeyu {Lke»kk fkuEhk÷kLku ÃkMktË fhe Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu ð»ko 1981{kt LkŠøkMk Ë¥kLkwt fuLMkhLku ÷eÄu {]íÞw ÚkÞwt níkwt.hksfw{kh rnhkýeLkwt {kLkðwt Au fu fuLMkhÚke LkŠøkMkLkk Mkt½»koLku {Lke»kk Mkkhe heíku Mk{S þfþu.yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu MktsÞ Ë¥kLke çkkÞkurÃkf{kt Ãkhuþ hkð÷Lku íku{Lkk rÃkíkkLke ¼qr{fk {kxu VkELk÷ fhðk{kt ykðu÷ Au.çkeSçkksw yLkw»fk þ{ko yLku MkkuLk{ fÃkwh rVÕ{{kt fur{Þk fhe hne Au. yºku WÕ÷u¾LkeÞ Au fu {rLk»kk MktsÞLke MkkÚku yLkuf rVÕ{ku M¢eLk MÃkuMk þuÞh fhe [wfe Au. su{kt ¾kiV, fkhíkqMk, Þ÷økkh, MkLk{, y[kLkf, çkkøke yLku {nuçkqçkk þk{u÷ níkk. hýçkehu MktsÞLkk ÷qf{kt òuðk {¤u Au, suLke íkiÞkhe þ\ fhðk{kt ykðe Au. www.krishijagran.com | hindi.krishijagran.com

www.ashirvad.com

GUJARAT : 9909155535

Publised on 25th & Posted on 27th & 28th at NDPSO of Every Month RNI NO. DELGUJ/2014/54893 Postal Reg. No. DL-SW-01/4181/17-19