Krishi Jagran Telgu Magazine January 2017

ISSN 2455-8176

  lLi»R½VÌÁ z¤¦ ¦»R½Li ే , ®µ¶[aRPª«sVLi»R½ÉØ ªyùzmsLiÀÁ  D©«sõµj¶  Èqe] 2017 

www.krishijagran.com

AP

+91 9891 405 403

22 n

ANNIVERSARY

e«ekÍjáT+ýË eTT+<&T¹>dTïq eTV¾²Þø\T...



www.krishijagran.com



 

Telugu

Year 2 Issue 01 January 2017 Rs. 35/-

+bÍ<Å£ \T &îÕÂs¿£¼sY ¿±sÁ« s ÇV²¿£ d+bÍ<Å£ \T kÍ+¹¿Ü¿£ d+bÍ<Å£ \T |+|¾D¡ n~ó¿±] _ Hîdt V²& mdt.m.|¾. ç|C² d+ +<ó \ ç|<ó H ~ó¿±] dVäjáT¿£ d+bÍ<Å£ \T kþwýÙ MT& jáÖ ç|<ó H ~ó¿±] dÓ jáTsY bÍçܹ¿jáTT\T dÓ jáTsY yûTHûÈsY yûTHûÈsY eÖÂsØ{ì+>´ dVäjáTÅ£ \T

ç|kÍsÁ yûTHûÈsY dVäjáT¿£ yûTHûÈsY

n¿ +{Ùà H «jáT d\Vä< sÁT & CÉÕ +>´ ¿±s «\jáT dVäjáTÅ£ \T

m+.d¾.&Ã$T ¿ù wÕú eÖ qTjûTýÙ m+. .y dH & . ¿.{ì. #á+& sÁM+ç< ÔûeÜjáÖ n ÔY $. sY & . _.d¾. _kÍÇdt d+ÈjYT Å£ eÖsY CÉ. kÍ Ö |sÁVä U²H sÁÖ; CÉÕH n ¹¿Ôá d¾H ½ çeÖH U²H ¿.CÉ. dsÁH « kÍs U²H yûT<ó XøsÁ eTTÅ£ +<H H jáTsY nbÍàH eT*¿ù #áT+¿¡ uóÖ{ìjáÖ |PqyT $XøÇ¿£sÁ ]+¿¡ |Ú+&sY kþ jáÖ eTVäÈH w¾bÍ© eTVäÈH \¿¡ bÍ+&û V²eÖ XøsÁ ç|¾jáÖ+¿± eT+& e]jáÖ Xæ+ÔY {²¿ù s VQýÙ d¾+Vt² n TÝdt deT< ç|Xæ+Ôá XøsÁ |ÚsÁ¿±H Å£ ÂsÕwÓ yîÖV¾²ÔY n+Å£L jáÖ<y ¿£+#áH d¾+Vt² ç|ÓÜ #êVäH jûTcÍ U²H ||Pð s jYT |eH Å£ eÖsY |eH ȹ> d¹s+ç< XâsYÔ fñ ¥e¿±+ÔY bÍ<ó «jYT sY.mH. #êuñ ¿£ w _Vä¯ nÈjYT Å£ eÖsY V²sÁeTH d¾+>´ ¿£+>´ ~Hûwt <eÖ~¸jáÖ Èd$+ç< d¾+Vt² &ó ýË¢ ~ÔY $TÔáïý٠¿._. +ç< V²#Y.ndeTTBH jîÖ¹>wt Å£ eÖsY $ç¿£yT d¾+>´ <ûyû+ç< d¾+>´ È>·Bwt C²H sÁM+ç< C²H s Jy

Total Page 68 Ph.: 011-26511845, 26517923, 45503170 E-mail : info@krishijagaran.com, Web : www.krishijagaran.com

04

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

e«ekÍjáT deÖ# sÁ+..........08

¿£+ |ú deÖ# sÁ+...........14

$Ôáïq Xø ~Æ` H D«Ô jáT+çÔáD |<ÆÔáT\T .53

nq < Ôá\¿ì esÁ+ esÁ+>·ýÙ` ............55

¿=Ôáï fÉ¿ì ¿ù |jîÖÐ+º ÂsÕÔáT\T ý²uó²\T d+bÍ~+#áe#áTÌ : m+; n|ÎýÙy sY

+³sÁÖÇ«................38

ýÉÕ|t d¼sTTýÙÙ......57 <óT ¿£ JeqXèÕ*ýË uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT : eÖÂsàýË¢ ÂsÎsÃàHûú

+³sÁÖÇ«..............40 s ¥ |ý²\T.....58 XæçdÓïjáT |<ÆÜýË <=+& kÍ>·T yîTT¿£Ø d+sÁ¿£D...........44

..........60 Jsà &î¨{Ù kÍ>·TY.......46

eÖ$T& ýË ¿±+&+ Ô=\T#áT |ÚsÁT>·T ` y sÁD................51

Subscribe

Krishi Jagran Magazine Hindi, Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Bengali, Telugu, Assamese, Odia, Tamil, Malayalam & English

Nishant Taak

d¾ eÖ............62

NORTH EAST ZONE REGIONAL OFFICE: 65, Japorigog Bikrampr, Dispur-781005, Guwahati Mob: 9891 956 956 Email: upasana@krishijagran.com www.krishijagran.com

9953756433, 9891889588 laiknd] çdk'kd] eqnzd ,oa Lokeh ,e-lh- Mksfefud ,e-,-lh- Ñf"k tkxj.k % 60@9 rhljk ry] ;wlqQ ljk; ekfdZV] utnhd xzhu ikdZ eSVªks LVs”ku] ubZ fnYyh&110016 ds }kjk ,p-Vh- ehfM;k izsl ch 2] lsDVj&63] uks,Mk&201301] ftyk&xkSrecq) uxj ¼;w-ih-½ *lokZf/kd lqjf{kr U;k; {ks= fnYyhA bl if=dk esa çdkf'kr ys[k ,oa fopkj ys[kdksa ds futh gSaA çdk'kd@laiknd blds fy, mRrjnk;h ugha gSaA

To Join Krishi Jagran Kisan Club

9891 405 403 Kerala Office Ramachandra Towers, Behind GHSS,Pattom, Thiruvananthapuram - 4

 <óT ¿£ d<«+ýË $TçXøeT e«ekÍjáT+ eXø«¿£Ôá

Xø

Ô u²Ý\ qT+N uó²sÁÔá<ûXø+ýË e«ekÍjáT+ ç|<ó q+>± kÍ>·TÔÃ+~. +<TýË $TçXøeT e«ekÍjáT+ Å£L& ¿=~ÝbÍ{ì çbÍeTTK«Ôá d+Ôá]+#áTÅ£ +~. bõ\+ eT& d¾<Æ+ #ûjáT&+ <>·ZsÁ qT+º, ¿ÃÔá, qÖ]Î& e+{ì ¿±sÁ«¿£ý²bÍýË¢ ç|Ü ÂsÕÔáT¿¡ ¿£ ÈÔá m&T¢, <ó H « rdTÅ£ yîÞø¢& ¿ì m&¢ +& nedsÁ+ neÚÔáT+~. +{Ë¢ bÍ& |+³ >·&e& ¿ì ¿£{ì Âs+&T eÚ\T, ¹><î\T +&&+ Å£L& kÍ<ó sÁD+>± ÈsÁT>·TÔáÖHû +³T+~. |PsÁÇ ¿±\+ýË ÈH uó² ÔáÅ£ Øe>± +&û~ ¿± {ì¼ bõý²\T mÅ£ Øe $dÓïsÁ+ýË +&û$. < e\¢ VäsÁ Ô Î<q Å£L& # ý² u²>·T+&û~. n+<]¿¡ d]bþjûT~. ¿±ú yîT\¢yîT\¢>± Èq d+K« |sÁ>·&+Ôà y ] neds \Ö |]>±sTT. |sÁT>·TÔáTq & eÖ+& HîsÁyûsÁÌ& ¿ì e«ekÍjáT Ô Î<q Å£L& |sÁT>·TÔÃ+~. eTq+ e«ekÍjáT+ ¿Ãd+ eT+º $ÔáïH * ÔájáÖsÁT #ûXæ+, $ÔáïH * |+³>± eÖsÁÌ& ¿ì sÁkÍjáT ¿£ msÁTeÚ\T, kÍ>·TúsÁT nedsÁeTjáÖ«sTT. |*Ôá+>± e«ekÍjáT+ýË nÜ eTTK«yîT®q kÍ>·Tú{ì neds \ ¿Ãd+ ºq , eT<ó«sÁ¿£+, uó²¯ q¿£³¼\ s D+ yîTT<ýÉÕ+~. e«ekÍjáT ¿±sÁ«¿£ý²bÍ\qT n_óe ~Æ|]#û+<TÅ£ eTTK«+>± \uó«eTeÚÔáTq eTÖ&T sÁ¿±\ eqsÁT\T, eT+º $ÔáïH \T, |ÚwØ\+>± msÁTeÚ\T, úsÁT Ôà ~>·T & kÍeTsÁ«+ |]Ð Âs+&T eTÖ&T Âs³T¢ nsTT+~. ¿£ yîÕ|Ú eTq+ _jáÖ« jáT³ qT+º Ôî|¾Î+#áTÅ£ +³TH +. |ð&T eTqyûT jáT{ì <ûXæ\¿ì m>·TeTÜ #ûjáT>·\ kÍeTs « ¿£*Ð H +. |sÁT>·TÔáTq ÈH uó², eT & Å£ ³T+u²\T yûsÁT |&TÔáÖ +&&+, ÔásÁT>·TÔáTq e«ekÍjáT e Üï, ¿£ w¾¿ì nedsÁyîT®q eTTK«yîT®q edTïeÚ\T, |]¿£s \ $\Te |sÁT>·TÔáT+&&+ e\¢ eTq <ûXø+ýË e«ekÍjáT+ ý²uó²\T d+bÍ~+#á&+ ýñ<T d]¿£< , qcͼýË¢Hû Å£LsÁTÅ£ +{Ë+~. e«ekÍjáT+ýË ÈsÁT>·TÔáTq <óTú¿£sÁDýË eTq¿ì ç|>·Ü ¿£ |¾kþï+~. ¿±ú ý²uókÍ{ì d<«+ #ûjáT&+ýË eTq+ yîq¿£ & ¦+. n+<T¹¿ eTq¿ì eTq bÍÔá e«ekÍjáT |<ÆÔáT\T >·TsÁTï¿=dTïH sTT. |PsÁÇ¿±\+ |Xø bþwD e\¢ n<q|Ú < jáÖ mý² deTÅ£LsÁTÌÅ£ Hûy sà >·TsÁTï¿=kþï+~. jáÖ+çÜ¿¡¿£sÁD eTqÅ£ nedsÁyûT. ¿±ú |Xø bþwD eÖH *àq nedsÁ+ m+Ôá eÖçÔáeTÖ ýñ<T. eTq |<Ýy Þø ¢ #î|Úï+&ûy sÁT, »bÍ\q<T\ ç|y V²+µ n . n~ |ð&T ¹¿e\+ bͫ¿{Ù bÍ\ esÁ¹¿ |]$TÔáyîT®+~. Ôî*$ \d«+>±Hû eºÌH d]>±Z eºÌ+~. ¹¿e\+ d<«+ #ûjáT&+Ôà eTq

neds \ú rsÁ&+ kÍ<ó«+ ¿±<T. e«ekÍjáT+Ôà u²³T |Xø bþwD #ûjáÖ*. n|ð&T y {ì |&, eTÖçÔá+ Å£L& |+³\Å£ \_ó+#û³³T¢ #ûjáTe#áTÌ. |&ýË \_ó+#û eT+º bþw¿±\Ôà d+ç~jáT msÁTeÚ, >à sY >±«dt ÔájáÖsÁT #ûjáT& ¿ì |& nedsÁ+. n|ð&T bõ>· ýñÅ£ +& e+³ #ûjáTe#áTÌ. eTq Jeq ç|eÖD²* q Ôá kÍsTT¿ì rdTÅ£ yîÞø¢e#áTÌ. bõ\+ýË neXâcÍ* u²>± |jîÖÐ+º yûT¿£\ |+|¿£+ kÍÐ+#áe#áTÌ.

M{ì |+|¿± ¿ì KsÁTÌ dÇ\Î+>± +³T+~, ý²uó+ n~ó¿£+>± +³T+~. ç|dTïÔá+ e«ekÍjáÖ ¿ì d+ +~ó+º ÔûHî{¡>·\ |+|¿£+ Å£L& # ý² nedsÁyîT®+~. B e\¢ eTq ¿£ w¾ ~>·T &T\T |sÁT>·TÔ sTT. ÔîHî{¡>·\ |+|¿£+Ôà < jáT+ Ò& eTT Ò& >± |sÁT>·TÔáT+~. ÔûHî{¡>·\ |+|¿£+ e\¢ ÔûHî eÖçÔáyûT ¿±¿£ eTq e«ekÍjáT ÔáÎÔáTïýË¢ Å£L& kÍqTÅ£L\ |*Ô \T ekÍïsTT. çbõ<TÝÜsÁT>·T&T |+³ýË Å£L& ÔûHî{¡>·\T ç¿ìjáÖo\¿£+>± | #ûjáT¿£bþÔû, |<Ý |<Ý |P\ýË Ð+È\T ýñÅ£ +& +& bþÔ sTT. d¹sÇ < Çs Ôî*d¾q $wjáÖ* {ì¼ ¿£úd+ 100 |+³\¿ì |P\ýË¢ |s >·¹sDTeÚ\ ~© ¿¡³¿±\ < Çs ÈsÁT>·TÔáT+~. $<ó+>± y {ì ý Ë Ð+È\T @sÁ Î &û ç|ç¿ì j á T ¿ì dV²¿±sÁ + \_ó d Tï + ~. ¿±y \+fñ ÂsÕÔáT\T Å£ {¡sÁ+ #áT³Ö¼ Hû\ýË |Ú³¼>=&T>·T\ |+|¿£+ #û|³¼&+ @eT+Ôá |<Ý ¿£w¼+ ¿±<T. eTTK«+>± |Õq Ôî*|¾q Âs+&T ¿±sÁ«¿£ý²bÍ\Å£L dÂsÕq ¥¿£D e\¢ | ÈsÁT>·TÔáT+~. |Ú³¼>=&T>·T* #áT³T¼ç|¿£Ø\ q>·s ýË¢ V²Ã³Þø¢ýË eT+º <ósÁ ºÌ ¿=+{²sÁT. y {ì +{Ë¢ |jîÖÐ+#á&+ e\¢ bþw¿£ýËbÍ\ deTd« n~ó>·$T+#áe#áTÌ. bõ\+ýË ¿=+Ôá uó²>·+ýË |+&¢ e ¿±* H ³TÅ£ +fñ < e\¢ < jáT+ Å£L& \_ódTï+~. eT yîTT¿£Ø\¿ì ¿=~ÝbÍ{ì d+sÁ¿£D #û dï ¿±jáT\ < Çs eT+º < jáT+ \_ódTï+~. kÍ<ó sÁD+>± ¿±jáT¿ì Âs+&T sÁÖbÍjáT\T e#ûÌ #ó eTq¿ì 5 sÁT. Å£L& \_ódTï+~. $<ó+>± eTq+ eTq e«ekÍjáÖ $TçXøeT e«ekÍjáT+>± eÖsÁTÎ #ûdTÅ£ n~ó¿£ ý²uó²* d+bÍ~+#á&+ nq ~ }V² ¿±<ú, y dïeeTú #ûÔáýË¢ #áÖ|¾+#áe#áTÌ.

 Email : dominic@krishijagran.com

22 Years. 12 Languages. 22 States. 23 Editions. 2 Portals & 10 Million combined readership

Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170

Email : info@krishijagran.com

Web: www.krishijagran.com, hindi.krishijagran.com

info@krishijagran.com, editor@krishijagran.com, advt@krishijagran.com, circulation@krishijagran.com

06

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

|+³¿ì ekÍïsTT +>±sÁT Âs¿£Ø\T, jáTÖ|ÓmýÙ ny qàsY >â ÔÃ

ny qàsY

¿£ ÔáØ w¼yîT®q fÉ¿± \J $<ûXæýË¢ ÈjáTuóñ] yîÖÐ+º yîTT<{ìkÍ]>± uó²sÁÔY¿ì ekþï+~. ny qàsY >â z qe ç||+#á fÉ¿± \J. ~ Ôî>·TÞø¢

y ]+#á& +ÔÃ u²³T

sÃ>· « e+Ôá y î T ® q |+³

n+~dTï + ~.

B e\¢ |+³ ~>·T & n_óe ~Æ neÚÔáT+~, H D«Ôá Å£L& |sÁT>·TÔáT+~.

ÂssTTH bÍdt¼ fÉ¿± \J

|#áÌ |+³

sÃ>· sÃ<ó¿£ Xø¿ìï |+#áTÔáT+~

&êú $T*&Ö«

+<¸ ¿Ã CÙ

bå&¯ $T*&Ö«

©|t kÍÎ{Ùà

yîTT¿£Ø \esÁÆ¿£ ç|uó²e+

|+³~>·T & |sÁT>·T<\

¿£ w¾ deÖ# sÁ+

www.krishijagran.com

kþjáÖ;H ÔáÎÜï n+#áH 338 $T*jáTH ³qT \T

ç|

|+#á+ýË ÈsÁT>·TÔáTq 2016`17 |+³ dÓÈHýË kþjáÖ;H ÔáÎÜï 338 $T*jáTH ³qT \T +&=#áÌHû n+#áH +~. jáTTHîÕfÉ& d¼{Ù & bÍsY¼yîT+{Ù |t nçп£\ÌsY (jáTÖmdt&@) ç|¿±sÁ+ |+³ dÓÈH 2015`16 ýË ç||+#áy «|ï+>± kþjáÖ;H ~>·T & 313 $T*jáTH ³qT \T eºÌ+~. jáTÖmdt&@ ç|¿±sÁ+ uó²sÁÔY, ¿q& ýË¢ ~>·T & u²>± |sÁ>·&+ e\¢ & Xè+ sÁT Hî\ H {ì¿ì n+<û kþjáÖ;H ç||+#áy «|ï+>± 338 $T*jáTH ³qT \T. yîTT<{Ë¢ uó²sÁÔYýË ~>·T & 108 ³qT \T +&=#áÌHû n+#áH +~. ç|dTïÔá n+#áH ç|¿±sÁ+ uó²sÁÔYýË 115 \¿£\ ³qT \ |+³ #ûÜ¿ì n+<e#áÌ >·D²+¿±\T #î|ÚïH sTT. n<û $<ó +>± nyî T ]¿±ýË kþjá Ö ;H Ô Î<q 2016`17 |+³ dÓÈHýË 119 $T*jáTH ³qT \T, çuÉ ýÙýË 102 $T*jáTH ³qT \T, nÂs¨+fÉ®H ýË 57 $T*jáTH ³qT \T +&=#áÌHû n+#áH +~. ný²¹> #îÕH ýË 13 $T*jáTH ³qT \T, |s ¹>ÇýË 9 $T*jáTH ³qT \T, ¿q& ýË 6 $T*jáTH ³qT \T, ÔásÁ <ûXæýË¢ 21

yîq¿£ & q |+³\ H ³T¢

sÁ

$T*já T H ³qT \ kþjá Ö ;H |+& d Tï H sÁ >· D ²+¿±\T #î|ÚïH sTT. B {ì¼ #áÖ dï kþjáÖ;H ç||+#á y «|ï>± 5.53 XæÔá+ |]Ð 139.3 $T*jáTH ³qT \T nsTT+~.

ÔáÇsÁýË Ôá>·ZqTq |dT|Ú ¹s³T¢

; dÓÈHýË >Ã<óTeT, n|s \T, qÖHî Ð+È\ H ³T¢ |]>±sTT. eTTÔá¿£ sÁ¿£+Ôà dVä e] H ³T¢ >·Ôá d+eÔáàsÁ+Ôà bþ* dï yîq¿£ & ¦sTT. e«ekÍjáT eT+çÜÔáÇ XæK n+#áH ç|¿±sÁ+ |Î{ì< ¿± <ûXø+ yîTTÔáï+ýË 554.91 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ýË |+³ H ³T¢ È]>±sTT. eT+çÜÔáÇ XæK n+~+ºq >·D²+¿±\qT {ì¼ >Ã<óTeT H ³T¢ |]Ð 278.62 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ýË yûjáT & ¦sTT. >·Ôá d+eÔáàsÁ+ deTjáÖ ¿ì ¹¿e\+ 259.37 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ýË H ³T¢ |P]ï njáÖ«sTT. n|s \ H ³T¢ Å£L& 138.25 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ýË |P]ï njáÖ«sTT. ~ >·Ôá d+eÔáàsÁ+ deTjáÖ ¿ì ¹¿e\+ 259.37 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ýË H ³T¢ |P]ï njáÖ«sTT. n|s \ H ³T¢ Å£L& |]Ð 138.25 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ýË H ³&+ |P]ï nsTT+~. ~ >·Ôá d+eÔáàsÁ+ deTjáÖ ¿ì ¹¿e\+ 125.73 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ýË eÖçÔáyûT H ³&+ |P]ï nsTT+~.

ç|

dTïÔá dÓÈHýË |dT|Ú ~>·T & |sÁT>·TÔáT+<Hû n+#áH \T H sTT. ný²¹> Ô Î<¿£ eÖÂsس¢ýË $T>·T\T kͼ¿ù dsÁ|s ¿±Å£ +& $TÐ*bþsTT+~. Hû|<¸«+ýË |dT|Ú ¹s³T¢ Ôá¹>Z n+#áH \T H sTT. |¾ç e]ýË |dT|Ú ¿=Ôáï kͼţ eºÌq|Ú&T eT]+Ôá eÜï& |sÁT>·TÔáT+~. ç|eTTK ÔÎáÜ<ï sTÁ>± q Ô\î+>±D² s çw+¼ 45,638 V²¿±s¼ý¢ÁË |dT|Ú ~>T· & n+<TÅ£ +~. Ô\î+>±D², +ç<ó ç|<XûÙ ¿±Å£ eTVäs çw,¼ ¿s£ ³¿ý£Ë ÅL£& |dT|Ú ÔÎáÜï u²>± mÅ£ Øe>± È]Ð+~. ný²>¹ |Î{¿ì¡ TTÔTá|s+Á>± |+³ nqTÅL£\Ôá ¿£ |k¾þ+ï~. dܾ ýË ç|dTÔïá dÈÓHýË |dT|Ú ÔÎáÜï eT]+Ôá |]>¹ ne¿±X+ø, B ç|u²óe+ |dT|Ú <só \Á |Õ |&û ne¿±X+ø mÅ£ Øe>± +~. n+<Teý¢ñ ÔÇásýÁË |dT|Ú <só \ÁT ¿D¡ +ì#uáËÔTáH jTáHû n+#Há +~.

08

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

¿£ w¾ deÖ# sÁ+

www.krishijagran.com

H u²sÁT¦ 35.322 ¿Ã³¢ TTDeT+psÁT T Ê ç>±MTD²_óe ~Æ u²«+Å£ (H u²sÁT¦) BsÁ鿱*¿£ kÍ>·T ¿ÃXø+ e« ekÍjá (mýÙ{¡×m|t) ýË uó²>·+>± 35,322 ¿Ã³¢ sÁÖbÍjáT\ TTD²* eT+psÁT #ûd¾+~. &î¨{Ù 2016`17ýË $wjáÖ ç|¿£{ì+#á&+ È]Ð+~. ¹¿_Hî{Ù 18 s çcͼýË¢ 76 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ uóÖeTT\Å£ d+ +~ó+º 99 nd+|P]ï kÍ>·T çbÍCÉ¿ù¼\qT >·T]ï+º+~. M{ì ¿Ãd+>± u²«+Å£ |Î{ì< ¿± 5,200 ¿Ã³¢ sÁÖbÍjáT* |+|¾D¡ #ûd¾+~. H u²sÁT¦ |ÕH Hà eT+çÜ nsÁTDY CÉÕ{¡¢ eÖ{²¢&TÔáÖ, >·Ôá sÁT <Xø¿±ýË¢qÖ ¹¿e\+ 65 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ uóÖeTT\¿ì eÖçÔáyûT kÍ>·Tú{ì n+~+#á&+ È]Ð+< #îbÍÎsÁT. ¿±ú |<¸¿£+ Ôás ÇÔá kÍ>·Tú{ì uóÖeTT\T 11.6 XæÔá+ |]>±jáT nH sÁT. H u²sÁT¦ >·TÈs ÔY¿ì 3,611 ¿Ã³¢ sÁÖbÍjáT\T, eTVäs çw¼¿ì 7,242 ¿Ã³¢ sÁÖbÍjáT\Ö eT+psÁT #ûd¾+< nH sÁT. H u²sÁT¦ eT+psÁT #ûd¾q Ôás ÇÔá ú{ì eqsÁT\ eT+çÜÔáÇ XæKýË uó²>·+>± C²rjáT È\ n_óe ~Æ @CÉúà (mH& Ö¢«&@) ¿ì 2981 ¿Ã³¢ sÁÖbÍjáT\ |çÔ * n+~+#á&+ È]Ð+~.

VÕ²ç&Ãbþ ¿ù fÉ¿ì ¿ùÔà ÔáïeT d<«+

eÖ

sÁTÔáTq y Ô esÁD+ ¿±sÁD+>± e«ekÍjáT+, bõ\+ |qT\T #ûjáT&+ |qTdy \T>± eÖsÁTÔÃ+~. dy \T m<TsÃØe& ¿ì fÉ¿± \J Å£L& e«ekÍjáT sÁ+>·+ýË Ôáq<îÕq XèÕ*ýË | #ûkþï+~. B e\¢ e«ekÍjáT ¿±sÁ«¿£ý²bÍ\T kÍ+¹¿Ü¿£ |]v±ãq+Ôà sÁÇV¾²+| &TÔáTH sTT. nÔ «<ó T ¿£ e«ekÍjáT jáT+çÔ \T, ç^H V² dt, bÍ© V² dt e+{ì$ eTq ¿£+{ì m<TsÁT>± ¿£q &TÔáTq ç|Ôá«¿£ kÍ¿±«\T. H &T eTsà fÉ¿ì ¿ù n_óe ~Æ #î+~+~. B VÕ²ç&Ãbþ ¿ùà ýñ< È\ d+esÁÆq |sÁTÔà e«eV²]dTïH sÁT. È\ d+esÁÆq ýñ< VÕ²ç&Ãbþ ¿ùà ¿£ sÁ¿£yîT®q fÉ¿ì ¿ù. B ýË |+³\T |+& +#á& ¿ì bõ\+ýË eÖ~]>± ¿±Å£ +& ¹¿e\+ úsÁT, bþw¿£ |< s \Ôà eÖçÔáyûT ÔáÎÜï #ûkÍïsÁT. n+<TÔáTq deÖ# sÁ+ ç|¿±sÁ+ $<ó+>± |+& +#û |+³¿ì ú{ì nedsÁ+ Å£L& u²>± ÔáÅ£ Øe>± +³T+~. $ÔáïH \T ¹¿e\+ 7 sÃEýË¢Hû yîTT\¿ÔáTïÔ sTT. ÂsÕÔ +>± ¿ì $<óyîT®q fÉ¿ì ¿ù nÔáT«ÔáïeT+>±qÖ, ç|jîÖÈq¿£sÁ+>±qÖ +³T+~. ~ ÂsÕÔáT\ &î¨{ÙýËHû +³T+~. B |+#á& ¿ì # ý² ÔáÅ£ Øe yîTTÔáï+ýË KsÁTÌ neÚÔáT+~.

cþç>·Ôá |sÁ>·&+ e\¢ ¿¡DìdTïq >Ã<óTeT Ô Î<q

|¾

ç e], eÖ]ÌýË¢ cþç>·Ôá |]ÐÔû uó²sÁÔá<ûXø+ýË >Ã<óeT |+³ u²>± ¿¡DìdTï+< uó²sÁrjáT e«ekÍjáT |]XË<óH ¹¿+ç<+ &îÕÂs¿£¼sY ÈqsÁýÙ çÜýË#áH eTVäbÍçÔ nH sÁT. eTVäbÍçÔ n+#áH ç|¿±sÁ+ |¾ç e] eÖ]Ì\ Ôás ÇÔá cþç>·Ôá u²>± |]¹> ne¿±Xø+ +~. >Ã<óTeT sÁ; dÓÈHýË ç|eTTKyîT®q |+³. ~ # ý² dT ÔáyîT®q |+³. mÅ£ Øe yû& Ôá³T¼¿Ãýñ<T. d+eÔáàsÁ+ýË ç|dTïÔá+ >Ã<óTeT yîTTÔáï+ 173.93 \¿£\ V²¿±¼sÁ¢ýË H ³T¢ yûXæsÁT. ¿£ d¹sÇ ç|¿±sÁ+, cþç>·ÔáýË ¿£ XæÔá+ |]ÐH 10 ³qT \ >Ã<óTeT |+³ Ôá>·TZÔáT+< Ôû*+~.

ç|Üï <ósÁ\T Ôá>·TZ eTTK+ |fñ¼ ne¿±Xø+

³¢ sÁ<TÝ Ôás ÇÔá eÖÂsØ{¢ýË ç|Üï s ¿£ >·Ôá d+eÔáàsÁ+Ôà bþ* dï 25 qT+º 30 XæÔá+ ÔáÐZ+~. |ð&T ÂsÕÔáT #î¿ù < Çs #î*¢+|Ú* Å£L& n+^¿£]dTïq ÔásÁTD+ýË ç|Üï mÅ£ Øe>± s e#áÌ n+#áH yûjáT &TÔÃ+~. n+<Te\¢ ç|Üï <ósÁ Å£L& Ôá¹>Z ne¿±Xø+ +~. ç|dTïÔá+ ç|Üï <ósÁ ¹¿+& ( ¿£ ¹¿+&`356 ¿ìýË\T) ¿ì 38,500 qT+º 39,200 sÁÖbÍjáT\T>± +~. ¹s³TýË 1,000 qT+º 1,500 sÁT. Ôá¹>Z ne¿±Xø+ +~.

HÃ

10

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

H D«ÔáÅ£ ç|r¿£ eTkÍØ{Ù: _ýñ¢+<T $TçXæ

¿£

¿=qT>Ã\T< sÁT&T @<îÕH ¿£ ÔáÎÜï ¿=qT>Ã\T #ûjáÖ\+fñ eTT+<T>± < H D«Ôá |]o*kÍï&T. H D«Ôá $wjáT+ýË nÔá& ¿ì |]|PsÁ+>± d+Ôá |¾ï ¿£*ÐÔû ÔáÎÜï ¿=qT>Ã\T #ûjáT& ¿ì ¿=+#î+ Å£L& yîq¿±&&T. eTkÍØ{Ù |+|tà *$TfÉ& Ôáq $ jîÖ>·< sÁT\Å£ ný²+{ì uósÃkÍ ¿£*Îkþï+~. eTkÍØ{Ù eÖÂsØ{ì+>´ .m+. _ýñ¢+ç<T $TçXæ, ¿£ w¾ C²>·sÁDY {¡yTÔà eÖ{²¢&TÔáÖ, » ¿£+ |ú 1975 qT+º | #ûkþï+~. ¿£+ |ú, Ôáq ÔáÎÔáTï* ¿=qT>Ã\T #û d ¿=qT>Ã\T< sÁT\+<sÁÖ ¥Ì+Ôá>± +& \ uó²$dTï+~. sÃE e«ekÍjáTyîT®H , eT¹s<îÕH ÔásÁ sÁ+>·yîT®H , |jîÖÐ+#û |]¿£s \ú <óT ¿£ kÍ+¹¿Ü¿£ HîÕ|ÚD«+ ¿£*Ð +&&+ Ôá|Î dÂsÕ+~. n+<T¿£Hû ¿£+ |ú ÂsÕÔáT\qT < w¾¼ýË +#áTÅ£ e«ekÍjáT+ýË |jîÖÐ+#û |+|Ú\qT s D+ #ûjáT&+ yîTT<\T |{ì¼+~.

d+ç~jáT ÔáÎÔáTï\Å£ <eTH

ç|

Ü ÂsÕÔáÖ Ôáq |+³ ~>·T & mÅ£ Øe s y \ ¿ÃsÁTÅ£ +{²& T. ÂsÕÔáT ¿£Hû ¿£\ HîsÁyûsÁÌ& ¿ì n+Ôás ¨rjáT ¿£+ |ú |q¥u²yà y +>´ ç|Õyû{Ù *$TfÉ&, <eTH |sÁTÔà ÔáeT ÔáÎÔáTï* uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\Å£ n+~kþï+~.

¿£s ³¿£¿ì #î+~q ¯ qýÙ yûTHûÈsY yûTwt |PC²], ný²¹> eTVäs çw¼¿ì #î+~q ¯ qýÙ yûTHûÈsY neTsY ¥ÔÃýñ eÖ{²¢&TÔáÖ, ¿£+ |ú ÔáÎÔáTï\ú d+ç~jáT ÔáÎÔáTïýñqú, M{ì $ jîÖÐ+#û ÂsÕÔáT\T eT+º ~>·T & kÍ~ódTïH sÁú nH sÁT. ¿£+ |ú d+ç~jáT ç¿ì$T d+VäsÁ¿±\T, yîÕsÁdt H Xø¿±\T, $ÔáïH \qT ÔájáÖsÁT#ûkþï+~. ¿£+ |ú ÔáÎÔáTïýË¢ ç|eTTKyîT®q ÔáÎÔáTï\T jîÖ` sY303, <eTH m 47, nbþýË, CÉH 001 \T eTTK«yîT®q$.

Ö¢ d¼*jáTHÔÃ <óT ¿£ d<«+

¿£

w¾ sÁ+>·+ýË q |<Ý d+dýË¢ ¿£{ì Ö«d¼ýÙ nHû ¿£ ç|d¾<Æ ¿£+ |ú +~. ¿£+ |ú ¿£ w¾ ç dÎjáTsY, ç^H V² dt¿ì d+ +~ó+ºq neds * n+~kþï+~. ¿£+ |ú ÂsÕÔáT\Å£ ç|Ôû«¿£+>± ç¿ì$Td+Vä]DT\ |¾º¿±¯, ¿ÃÔá, e«ekÍjáT sÁ+>± ¿ì nedsÁyîT®q n sÁ¿±\ |]¿£s © $$<ó ¹s+ ýË¢ ÔájáÖsÁT #ûkþï+~. ¿£+ |ú &îÕÂs¿£¼sY |]Ç+<sY d¾+>´ eÖ{²¢&TÔáÖ, ¿£+ |ú ç^H V² dt, bÍ© V² dt, w& Hî{Ù V² dt, ç|Ôá«] ç¿ìeTT\ Hî{Ù Þø ¢ yîTT<ýÉÕq$ ÔájáÖsÁT #ûkþï+~. ¿£+ |ú ÂsÕÔáT\ neds * < w¾¼ýË +#áTÅ£ deTTºÔáyîT®q <ósÁýË¢ |]¿£s * n+~kþï+~.

12

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

yîTT<{Ë¢ ¿£+ |ú ¹¿e\+ @]jáÖ |+|Ú\ MT< eÖçÔáyûT < w¾¼ |{ì¼+~. |+|tà *$TfÉ&, |ð&T < Ôà u²³T eTTK«+>± uËsYyîýÙ duÙyîT]à TýÙ, duÙyîT]à TýÙ, yîÖ³sYà, d+ç{ì|P«>·ýÙ |+|tà, z|H yîýÙ |+|tà, yîÖHÃu²¢¿ù |+|tà, bå+fÉH |+|tà, ]¹>wH |+|tà Å£L& ] kþï+~. <û ¿±¿£ eTkÍØ{Ù dd« sÁ¿£DýË |jîÖÐ+#û |]¿£s * Å£L& ] kþï+~. < . ç dÎjáTsY |+|Ú\T, u²«³¯ < Çs q& #û ç dÎjáTsY |+|Ú\T, yîTT<ýÉÕq$. ¿£+ |ú¿ì ×<T Ô Î<¿£ jáTÖ ³T¢ H sTT. +<TýË yû¹sÇsÁT ÔáÎÔáTï\ s D+ ÈsÁT>·TÔÃ+~. yûTeTT eÖ ÔáÎÔáTï\ H D«ÔáýË m¿£Ø& s J |&+. n+<T¹¿ ¿=qT>Ã\T< sÁT\Å£ eÖMT< |]|PsÁyîT®q $XæÇd+ +~. n+<T¹¿ y Þø ¢ eTdØ{Ù |+|Ú* ¿=qT>Ã\T #ûdTïH sÁT. H D«ÔáýË eÖ ÔáÎÔáTï\T nç>· k Í q+ýË H sTT.  s Õ Ô á T \Å£ Ôá e T Ôá Î Ôá T ï \ >· T ]+º $e]+#á & ¿ì ¿£ + |ú n e«ekÍjá T ç| < ]ôqTýË¢qÖ bÍý¤Z+{Ë+~.

deTjáT+ ¿£*kõ#ûÌý² #û d {ËyûT{ì¿ù dÓ& ç& ýÙ jáT+çÔá+

|P

H ÂsÕÔáT yûTÞ²ýË \<ûy ç>à +Èú]+>´ ¿£+ |ú {ËyûT{ì¿ù dÓ& ç& ýÙ jáT+çÔ \ çXâDì ç|<]ô+º+~. ¿£+ |ú dýÙà yûTHûÈsY eTjáTÖsY s s ¿£ w¾ C²>·sÁDY {¡yTÔà eÖ{²¢&TÔáÖ, »yûTeTT n sÁ¿±\ {ËyûT{ì¿ù dÓ& ç& ýÙ jáT+çÔ © ÔájáÖsÁT #ûdTïH eTT. M{ì dq , ºq ¿±sÁT ÂsÕÔáT\T, |<Ý ÂsÕÔáT\Ö n+<sÁÖ |jîÖÐ+#áT¿Ãe#áTÌ.µ dÓ& ç& ýÙ |jîÖÐ+#á&+Ôà $ÔáïH \ H ³T¢ ÔáÅ£ Øe deTjáT+ýËHû |P]ï neÚÔ sTT. bõý²ýË¢ ¹¿ sÁ¿£+>± $ÔáïH * H ³&+ kÍ<ó«|&TÔáT+~. jáTq +¿± eÖ{²¢&TÔáÖ, ç& ýÙ < Çs ýËÔáT>± <Tq &+ kÍ<ó«|&TÔáT+~. B e\¢ $ÔáïH \T Ôû*>±Z eT{ì¼ýË ýË|*< ¿± yîÞ²ïsTT. |*Ôá+>± yîTT\¿£ kÍeTsÁ«+ |sÁT>·TÔáT+< nH sÁT. ÂsÕÔáT\ &î¨{ÙýË kÍ<ó«|&û {ËyûT{ì¿ù dÓ& ç& ýÙ já T +çÔ \¿ì uó ² sÁ Ô á < û X ø e T+Ôá { ² & e Ö+& +~. B |jîÖÐ+#á& ¿ì ÂsÕÔáT¿ì m+Ôà kå¿£sÁ«+>± Vä¢<uó]Ôá+>± +< jáTq nH sÁT.

Xø¿ìï |ð&T MT #ûÔáTýË¢ MTsÁT eÖ Ô Î<¿£Ôá\ jîTT¿£Ø Xø¿ìï

VA+& |esY çbþ&¿ù¼à MT < Çs Hû yûTeTT >·T]ï+#á &Ô eT $XøÇd¾kþï+~.

MT ¿£\\T yûTeTT ç|Ôû«¿£yîT®q ÔáÎÔáTï\qT ÔájáÖsÁT #û d+<TÅ£ ç |¹s|¾kÍïsTT. n$ MT J$Ôá+ýË Xø¿ìïe+ÔáyîT®q eÖsÁTÎ rdT¿=ºÌ, ç|È\¿ì dVäjáT+ n+~kÍïsTT, | |P]ï #ûkÍïsTT.

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

www.krishijagran.com

$XøÇdújáT ¿£ w¾ ÔáÎÔáTï\ s Ôá : ¹¿× zmýÙ

¿ì

sâdØsY + H sTTýÙ *$TfÉ& (¹¿× zmýÙ) kÍÇÔá+çÔ ¿ì eTT+<T qT+#û 1946 ýËHû | #ûjáT&+ yîTT<ýÉÕ+~. n|Î{ì qT+N ¿£+ |ú <ûXæ ¿ì Ôáq de* mHà sÁ+>±ýË¢ n+<Cñkþï+~. +<TýË eTTK«+>± e«ekÍjáT sÁ+>·+ýË ¿£+ |ú |<Ý mÔáTïq | #ûkþï+~. ¿£+ |ú dÓ jáTsY yûTHûÈsY ~Ôá« XøsÁ eÖ{²¢&TÔáÖ, ÔáeT e<Ý 3 V²#Y|Ó qT+º 130 V²#Y esÁÅ£ ¿£+ |ú ÔájáÖsÁT #ûdTïq ¿£ w¾ ÔáÎÔáTï\ >·T]+º Ôî*jáTCñXæsÁT. ÔáÎÔáTïýË¢ eTTK«+>± +ÈqT¢, y ³sY |+|t d³T¢, |esY {ì\¢sY eTTK«yîT®q ÔáÎÔáTÊï\T. $ ¿±¿£ ç{²¿£¼sY, ç>à +&çd¾¼jáTýÙ, |+|t d{Ùg¢, yîTÂsÕH, ÔáÎÔáTï\Ö ×mdt× < Çs ç|eÖD¡¿£]+| & ¦jáT #îbÍÎsÁT. e«ekÍjáT ÔáÎÔáTï\ ç|<sÁôq È]Ðq|Ú&T ÂsÕÔáT\+Ô eºÌ ¿£+ |ú ÔáÎÔáTï\ >·T]+º n& Ð +&çd¾¼jáTýÙýË 25 ¿ì |Õ>± n|¾¢¹¿wqT¢ H sTT. ¿£+ |ú uó²sÁrjáT e«ekÍjáT eÖÂsØ{ÙýË dTeÖsÁT 15 Ôî\TdTÅ£ +³T+fñ, ÂsÕÔáTýË¢ ¿£+ |ú¿ì m+Ôá ç|d¾~Æ>±+º+<à nsÁyîT®+< nH sÁT. XæÔá+ uó²>·kÍÇ$T>± +~. l XøsÁ eÖ{²¢&TÔáÖ, n ÔáÇsÁýËHû ¿£+ |ú eTsà ¿=Ôáï e«ekÍjáT ÔáÎÜï ý²+#Y #ûjáTuËÔÃ+< nH sÁT.

¿ÃÞø¢ |+|¿£+, Ôó\ |+|¿£+ýË kÍ|\«Ôá

¿£

s ³¿£ýË ed¾dTïq 41 @Þø¢ eÖ\r s eT#á+ç< V²¹>¦ ¿ÃÞø¢ |+|¿£+, Ôó\T |+º >=|Î dÖÎÛ]ï>± *º+~. yîT yîTT<³>± 25,000 ýñjáTsY ¿ÃÞø¢ kÍeTsÁ«+Ôà ¿ÃÞø¢ |+|¿£+ yîTT<\T |{ì¼+~. |ð&T ¿ÃÞø¢ bÍsY ýË _*¦+>´ ¿£+fñ mÔáTï>± q bÍ¢{ÙýË ¹¿CÙ |+|¿£+, {ËyûT{ì¿ù ú{ì e«ed, VäsÁ e«ed\T, eT\ eTÖçÔá $dsÁ¨q sÁÇV²D e«ed yîTT<ýÉÕq$ ¿ÃÞø¢ |+|¿£+ýË d]¿=Ôáï kÍ+¹¿Ü¿£ e«ed\T. yîTT<{Ë¢ yîT >· V² neds \ ¿ÃdyûT ¿ÃÞø¢ |+|¿£+, |Xø eÚ\ yûTÔá ÔájáÖsÁT #ûjáT&+ e+{ì$ #û d~. ¿±ú H &T yûTÔá y DìÈ«|sÁ+>± ÔájáÖsÁT #ûd¾

14

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

neTT ÔáTH sÁT. yîT ç>·T&T¢, |¾\¢* HûsÁT>± eÖÂsØ{Ù¿ì dsÁ|s #ûdTï+~. ¿ÃÞø¢ |+|¿£+ < Çs e#ûÌ msÁTeÚýË bþw¿£ $\Te* |+#áTÔáÖ msÁTeÚ Ôó|+³\¿ì |jîÖÐkþï+~. yîTT<{Ë¢ ¿ÃÞø¢ bÍsÁyT qT+º yî\Te&û neXâcÍ\Ôà y Ô esÁD ¿±\Tw« deTd« ÔáýÉÔûï~. n|ð&T yî T Ôó |+³\¿ì neXâ c Í\qT msÁ T eÚ>± $ jîÖÐ+#á&+ yîTT<\T|{²¼¿£, |+³ ~>·T &T\T Å£L& u²>± |]>±sTT. $<óyîT®q ¿ÃÞø¢ |+|¿£+Ôà bÍsY Xø çuó+>±qÖ, dÇ#áÌÛ+>±qÖ +&&yûT ¿±¿£, ç>·T&¢ ~>·T & Å£L& |sÁ>·& ¿ì <ÃV²<|&TÔÃ+~. 49 m¿£s \ uóÖ$TýË u¤bÍÎsTT, J& , ¿= Ò], e¿£Ø, eÖ$T& Ôó\Ôà e«ekÍjáT+ #ûdÖï yîT ¿ÃÞø¢ |+|¿£+ Å£L& #ûkþï+~. yîT J& (yîH>·Ts ¢ d+¿£sÁ), u¤bÍÎsTT\qT n+ÔásÁ |+³\T>± yûd¾, >Ãy , eTT+uÉÕÔà u²³T kÍ ¿£ eÖÂsØ{¢Å£ dsÁ|s #ûkþï+~. n+Ôû ¿±¿£ u¤bÍÎsTT >·TE¨ rd¾ ¿ÃÞø¢Å£ VäsÁ+>± n+~dTïH sÁT. ]¿£+>± # ý² bõ<T|Ú neÚÔÃ+~, |*Ôá+ çbþÔ àV²¿£sÁ+>± +~. yîT e¿£Ø |+³Ôà u²³T n+ÔásÁ |+³\T>± ¿Ã¿Ã, $T]jáÖ\qT Å£L& |+#áTÔÃ+~. n+Ôû¿±¿£, yîT Ôáq bõ\+ýË 18 n&T>·T\ <ÖsÁ+ýË >ÃÔáT\T rsTT+º bõ\+ yîTTÔáï+ýË ú{ì \Ç#ûd¾+~. >ÃÔáTýË¢ \Ç q ú{ìÔà yîTTÔáï+ bõý² kÍ>·T #ûjáT& ¿ì nedsÁyîT®q ç& |t ]¹>wH, |]¼HûwH $<ó H * |jîÖÐkþï+~. uËsYyîýÙ Ü]Ð + | ç|D²[¿£ Å£L& n_óe ~Æ #ûjáT & +~.

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

www.krishijagran.com

kå¿£s « ¿ì eTsà |sÁT dÓMJ

dT

U²dq+ |Õ dÓqT\T ¿±e&+ me]¿ì eÖçÔá+ w¼+ +&<T, #î|Î+& ? ºH |< Ý n+Ô @<à ¿£ dÓ³T MT< Å£LsÃÌy \qTÅ£ +{²sÁT. ÂsÕÔáT ç{²¿£¼sY dÓ³T MT<, ç&îÕesÁT ¿±sÁT, dTà, ç³Å£ Ø dÓ³T MT< Å£LsÁTÌq |Ú&T y ]¿ì >·sÁÇ+>± +³T+~. dÓ³T $wjáÖ ¿ì e dï, dÓMJ dÓ{ì+>´à +& jáÖ ç|Õyû{Ù *$TfÉ& ¿£+ |ú |sÁT #î|ðÅ£ rs *à+<û. ¿£+ |ú n sÁ¿±\ y V²H \¿¡ dÓ³T¢ ÔájáÖsÁT #ûdTï+~. ¿£+ |ú eÖÂsØ{ì+>´ yûTHûÈsY s VQýÙ eÖ{²¢&TÔáÖ, y V²q+ q& |y sÁT mÅ£ Øe deTjáT+ y V²H \T q&bÍ*à edTï+~. n+<Te\¢ y ]¿ì q&T+ H=|¾Î, yîqT H=|¾Î edTï+{²sTT. ç&îÕesÁ¢Å£ ý²+{ì Ò+<T\T edTïH jáT >·eT +ºq dÓMJ ¿£+ |ú kå¿£sÁ«e+Ôá+>± +&û dÓ³¢qT ÔájáÖsÁT #ûkþï+~. B e\¢ ç&îÕesÁ¢Å£ kå¿£sÁ«+ \_ódTï+~. y ]¿ì mý²+{ì deTkÍ« +&<T. e<Ã<sÁ, |ÚDñ,

<ó s ÇsYýË ÔáeT ¿£+ |ú¿ì eTÖ&T jáTÖ ³T¢ q ³T¼ #îbÍÎs jáTq. eÖ dÓ³T¢ # ý² kå¿£sÁ«e+Ôá+>±qÖ +{²sTT, mÅ£ Øe¿±\+ eTqT Ô jáTú n+<Teýñ¢ <ûXøeT+Ôá{² ÔáeT dÓ³¢¿ì m+Ôà & eÖ+& +< nH sÁT.

ÂsÕÔáT$TçÔá nqTÅ£L\ bÍ«HîýÙ kÍ>·Tú{ìýË mkÍØH jáÖ¿£H

n

XË¿ù bÍ©eTsYà ¿£+ |ú n sÁ¿±\ kÍ>·Tú{ì |]¿£s ýË¢qÖ nHû¿£ |]XË<óq\T, s D ¿±sÁ«¿£ý²bÍýË¢ ç|<¸eT kÍq+ ç¿£$T+º+~. nXË¿ù bÍ*eTsYà mkÍØH |sÁT m+Ôà dTç|d¾<ÆyîT®q~. nXË¿ù bÍ*eTsYà ¿£+ |ú d¾+ÐýÙ y ýÙÇ yû\Ö«, kÍ*& y ýÙÇ yû\Ö«, |Ú{Ù yû\Ö«, |Ó|Ó mýËÒ, |Õ|t |¾{ì¼+>´ yîTT<ýÉÕq ÔáÎÔáTï* ÔájáÖsÁT #ûkþï+~. dýÙà yûTHûÈý٠¿*ÇH |fñýÙ eÖ{²¢&TÔáÖ, ¿=qT>Ã\T< sÁT\ d+Ôá |ï ¿£+ |ú <óû«jáT+. \¿±« HîsÁyûsÁÌ&+ýË eÖ ¿£+ |ú eT>· yîT®+~. eÖ ÔáÎÔáTï\¿ì <ûXø+ýËHû ¿±¿£ $<ûXæýË¢ Å£L& & eÖ+& u²>± +~. ¿£+ |ú kÍ>·Tú{ì |¿£sÁD²\qT eT]+Ôá çXâw÷ÔásÁ+>± r]Ì~<Ý& ¿ì |]XË<óq\T ÈsÁT>·TÔáTH sTT. < |*Ôá+>±Hû eÖ ÔáÎÔáTï\T $T>·Ô ¿£+ |ú\ ÔáÎÔáTï\ ¿£+fñ q ÔáyîT®q H D«Ôá ¿£*Ð +{²sTT. n+<T¹¿ ÂsÕÔ +>·+ýË eÖ ¿£+ |ú |sÁT mÅ£ Øe>± $ |¾kþï+< jáTq nH sÁT.

16

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

|ð&T MTsÁT MT yîÖ³sY kͼsY¼ #ûd¾, m¿£Ø& ¿ÕH yî[¢ s e#áTÌ. |ð&T yîÖ³sY kͼsY¼ #ûjáT&+, |&+ýË mý²+{ì Ò+B +&<T. ~ MTÅ£ XøÌs « ¿£*Ð+#áe#áTÌ. ¿±ú ~ È+. nqTÅ£LýÙ ç>à {ËyûTwH ¿£+ |ú yîÖ³sY kͼsÁ¼sY bÍ«HîýÙ ¿£ |{ì¼+~. ~ ¹¿e\+ yîÖ³sY kͼsY¼ #ûjáT&yûT ¿±<T, |&+ Å£L& m|ð&T bÍýË #áÖdTÅ£ +³T+~. ¿£+ |ú dýÙà yûTHûÈsY n¿£jYT U²sÁ#û ¿£ w¾ C²>·sÁDYÔà eÖ{²¢&TÔáÖ, yîÖ³sY #á¿£Ø>± |sÁ«yû¿ì+#á>·\ bÍ«HîýÙ n_óe ~Æ #ûXæeT+³Ö #î|ð¿=# ÌsÁT. ÂsÕÔáT kþ<sÁT\T yîÖ³sY kÍ>·T ú{ì ¿Ãd+ dTH jáÖd+>± |jîÖÐ+#áe#áTÌ. m+<T¿£+fñ bÍ«HîýÙ e\¢ eÖ{ìeÖ{ì¿¡ yîÖ³sY yûjáT&+, |Ú #ûjáT&+ e+{ì u²<sÁ +B +&<T. ¿£yûÞø deTd« e dï yîÖ³sY < ¿£<û ÐbþÔáT+~. bÍ«HîýÙ dÇjáT+>± deTd« Ôî\TdTÅ£ +³T+~. deTd« |]cÍØsÁ+ ¿±>±Hû yîÖ³sY < ¿£<û eT°¢ kͼsY¼ neÚÔáT+~.

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

nç>·>±$T>± \TdTïq ¿=sÄ ¯ ÔáÎÔáTï\T

|Õ

ú{ì \Ç#ûjáT&+ Ôû*¿£

|Ú\ s D+ýË ¿=sÄ ¯ |sÁT ç|eTTK+>± $ |¾dTï+~. ¿£+ |ú <ûÝXø«+ýË ÔáeT¿ì sÁ+>·+ýË ÜsÁT>·Týñ< n+³TH sÁT. ¿=sÄ ¯ ¿£+ |ú ÔáÎÔáTï\ nÔáT«ÔáïeT H D«Ôá¿ì |sÁTbõ+~+~. B ÔáÎÔáTï\¿ì jáÖeÔY uó²sÁÔá<ûXø+ýËqÖ >=|Î & eÖ+& +~. ¿=sÄ ¯ ¿£+ |ú |ÓMdÓ eÖçÔáyûT ¿±Å£ +& bÍ¢d¾¼¿ù msTTsY ]©CÙ yû\Ö«, n\Ö«$T jáT+ msTTsY ]©CÙ yû\Ö«, u²ýÙ #î¿ù yû\Ö«, ³sY |Õ¢ yû\Ö«\qT Å£L& ÔájáÖsÁT #ûdTï+~. ¿£+ |ú V²& sÁeÖ¿±+ÔY >Ãýñ eÖ{²¢&TÔáÖ, ¿£+ |ú ÂsÕÔáT\ neds * < w¾¼ýË |³T¼Å£ ÔáeT ÔáÎÔáTï* ÔájáÖsÁT #ûdTï+< nH sÁT. m+<T¿£+fñ kÍ>·TúsÁT ýñÅ£ +& ÂsÕÔáT @ |ú #ûjáTýñ&ú, n+<Te\¢ dÂsÕq kÍ>·Tú{ì |]¿£s * n+~ dïHû y sÁT wOÎN>± kÍ>·T #ûjáT>·\T>·TÔ sÁú nH sÁT.

ú

{ì ¿=sÁÔá mÅ£ Øe>± +³Ö +&&+ e\¢ ç|dTïÔá+ ú{ì \Ç #ûdT¿Ãe&+ nÔá«edsÁ+>± eÖ]+~. úsÁT ýñÅ£ +& JeqyûT ýñ<T. n+<Te\¢ ú{ì \Ç #û d+<TÅ£ nHû¿£ sÁ¿±\ ç|jîÖ>±\T #ûjáT&+ ÈsÁT>·TÔÃ+~. ç¿£eT+ýË |PH ÂsÕÔáT yûTý²ýË m+; +&çdÓ¼dt *$TfÉ& ¿£+ |ú ú{ì \Ç #û d ¿£ ç|Ôû«¿£yîT®q qeTÖH ç|<]ô+#á+~. ¿£+ |ú &îÕÂs¿£¼sY eÖ¿£sÁ+< n|ýÙy sY eÖ{²¢&TÔáÖ, »eÖ ¿£+ |ú ú{ì ¿=sÁÔá r¹sÌ+<TÅ£ q&T+ _Ð+º+~. |+³\Å£ kÍ>·Tú{ì n+~+#á& ¿ì yûT+ m+Ôà ç|jáTÔá + #ûdTïH +µ n nH sÁT. yûTeTT eTÖ&T ýñjáTsÁ¢Ôà ţL& q bÍ¢d¾¼¿ù s D+ #ûXæeTT. $ @Þø¢¿ì @Þø ¢ eTqT Ô sTT. y {ì ýË+º #áT¿£Ø úsÁT Å£L& e«sÁ+>± ¿±sÁ<T. ÂsÕÔáT eÖ ÔáÎÔáTï* |jîÖÐ+º |<Ý |<Ý #îsÁTeÚ* ] +#áT¿Ãe#áTÌ. y {ìýË @{ì¿ì @& B úsÁT \e +&û³³T¢ #áÖdT¿Ãe#áTÌ. ÂsÕÔáT M{ì mý²Â>ÕH |jîÖÐ+#áT¿Ãe#áTÌ.

Je ÔáÎÔáTï\Å£ |s «jáT|<+ jîÖ|¾{Ù

|

sÁT>·TÔáTq ÈH uó² eÜï& ¿±sÁD+>± VäsÁ dsÁ|s |P]ï #ûjáT&+ ¿£ dy \T>± eÖ]+~. n+<Te\¢ ÂsÕÔáT\T d+ç~jáT e«ekÍjá T + yî Õ | Ú e#û Ì dTï H sÁ T . ç| uó TÔá Ç + Å£ L & d+ç~já T e«ekÍjáT+ |Õ yîTT>·TZ #áÖ|ÚÔÃ+~. ç¿£eT+ýË jîÖ|¾{Ù ¿£+ |ú d+ç~jáT ÔáÎÔáTï* ÔájáÖsÁT#ûkþï+~. M{ìe\¢ e«ekÍjáT ÔáÎÔáTï\ ~>·T &T\Ö |sÁ T >· T Ô sTT. ný²¹ > |+³\¿ì N&|Ó&\T Å£L& kþ¿£eÚ. |PH ÂsÕÔáT yû T Þ²ýË ¿£ + |ú mHà sÁ ¿ ±\

18

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

ÔáÎÔáTï* ç|<]ô+º+~. M{ìýË d¾¼eT]#Y, jîÖ`15 ¿±HdHçfñfÉ&, kÍsTTýÙ V²ýÙï mHVäHàyîT+{Ù fÉ¿± \J, +³¿ù¼ e+{ì$ H sTT. ¿+£ |ú dýàÙ yTûHÈûsY u²u²J H &T+ s¹ eÖ{²&¢TÔÖá, eÖ ÔÎáÔTá\ïT |+³ N&|&Ó\ qT+º ¿±bÍ&Ô sTT, n+Ôû ¿±<T, ~>T· &T* Ò&e TT Ò&> ± #j û Tá& ¿ì m+Ôà |¿]£kÍj ï Tá nH sTÁ. sÂÔÕTáýË¿+£ýË eÖ ÔÎáÔTá\ïT m+Ôà ç|d~¾¿ÂÆ¿±ØsTT. jÖî|{¾Ù ¿+£ |ú ÔÎáÔTá\ïT jÖáeÔY u²ósÔÁ<áXû+øýËqÖ \u«ó eTeÚÔTáH jTá jTáq #bîÍÎsTÁ.

Given below are the email IDs for the respective languages to send Articles, News, Press Releases and feedbacks.

Language

Email :

Telugu

telugu@krishijagran.com

Editor

editor@krishijagran.com

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

|Ps Dì>± #ûd¾q ]Ø&à

¿£

s ³¿£ýË rsÁV²©¢ ý²¢, w¾yîÖ>± ç>±eT y d¾ nsTTq 58 @Þø¢ V²#Y.d¾. Xæ XâcÍç~¿ì »|Ps Dìµ nHû |sÁT }]¹¿ s ýñ<T, yîT ]Ø&à kÍ>·T #ûd¾ eT¯ _sÁT<T bõ+~+~. yîT Ôáq 68 m¿£s \ e«ekÍjáT uóÖ$TýË ]Ø&à kÍ>·T #ûjáT&+Ôà u²³T n~ó¿£ |\kÍjáÖ #ûÌ |+³\ kÍ>·T Å£L& #û|{ì¼+~. < . nsÁ{ì, y DìÈ« |+³ýÉÕq e¿£Ø, sÁ ÒsÁT, ¿±|Ó, yî ý², $T]Ì, C² ¿±já T e+{ì |+³\T, |P\ kÍ>· T ýË m+<¸T]jáTyT, ]Ø&à, V²*¿Ã jáÖ, esY¦ |t bÍ«¹s&îÕCÙ, ný²¹> eqdÎÔáTýË¢, CÉÕ+&Ã, ¿±]¦qýÙ u²¢¿ù, eT+È], m dιs>·dt, kÍ+>´ |t +& jáÖ, kÍ+>´ |t ÈyîT®¿± yîTTöö. leTÜ XâcÍç~,

¿£s ³¿£ýË eT\H &T çbÍ+Ôá+ýË m+<¸T]jáTyT, ]Ø&à kÍ>·T #ûjáT&+ ¿Ãd+ bÍ©V² dt fÉ¿ì ¿ù |jîÖÐ+#á&+ýË nç>·>±$T>± H sÁT. yîT Ôáq çbÍ+Ôá+ýË nÔáT«ÔáïeT ~>·T &T* n+<T¿Ãe&+Ôà u²³T sÁ ÒsÁT, yî ý² Å£L& kÍ>·T #ûdTïH sÁT. n+Ôû ¿±<T, yîT C²rjáT, n+Ôás ¨rjáT eÖÂsØ{Ù ¿Ãd+ |P\ bÍ«¿ì+>´, eÖÂsØ{ì+>´ ¿Ãd+ »&#Y $<ó q+µ nq &û XæçdÓïjáT |<ÆÜ ne\+_kÍïsÁT. B ¿Ãd+>± yîT uÉ*¨jáT+, <¸ sTTý²+&, VäýÉ+& qT+º yîTT¿£Ø\qT ~>·TeTÜ #ûdTÅ£ uó²sÁÔá<ûXø+ýË y {ì H {ì |+#áTÔ sÁT. eTTK«+>± yîT kÍ>·T #û d |<ÆÔáTýË¢ #î|ð¿Ãe\d¾q $Xâw+ ¿£{ì +~. uóÖ>·sÁÒÛ Cý²* Âs+&ekÍ] $ jîÖÐ+#á& ¿¡, esÁü|Úú{ì d¿£sÁD #ûd¾ ú{ì bÍsÁT<\¿ì mý²+{ì ³+¿£eTÖ ýñÅ£ +& #áÖ d+<TÅ£L, sÁ ÒsÁT yîTT¿£Ø\qT bþ&T |<ÆÜýË kÍ>·T #ûd¾ ú{ìbõ<T|Ú |<ÆÔáT* ne\+_dTïH sÁT. ný²¹> e¿£Ø yîTT¿£Ø\Ôà #áT³Ö¼ ¿£+#î>± @sÁÎ]#û d+ç|< jáT <ÆyîT®q jáTÖ&× ¯Ü Å£L& yîT bÍ{ìkÍïsÁT. leTÜ XâcÍç~ |s >·¹sDTeÚ\ kÍsTTýË yîTsÁT>·T<\ rdTÅ£ e#ûÌ+<TÅ£ ÔûHî{¡>·\ |+|¿£+Ôà u²³T deTç>· ¿£ w¾ e«ed bÍ{ìdTïH sÁT. B e\¢ yîT e«ekÍjáT+ýË n~ó¿£ ~>·T &T* kÍ~ó+# sÁT. yîT &îsTT¯ jáTÖ {٠ţL& kÍ|¾+# q #îbÍÎsÁT. &îsTT¯ qT+º \uó«eTjûT« |&qT e¯ ¿£+bþdT¼ $<ó q+ýË d+ç~jáT msÁTeÚ>± eÖ]Ì < Ü]Ð |+³\Å£ |jîÖÐdTïH sÁT. eÖ bõý²ýË¢ |+& +#û e¿£Ø, sÁ ÒsÁT, yîúý², $T]Ì, ¿Ã¿Ã, ¿±|Ó\qT çbþddt #ûd¾ y {ì $\Te* n_óe ~Ý #ûdTïH eTT. B e\¢ eÖÅ£ n~ó¿£ < jáT+, eT+º ]¿£ ý²uó+ Å£L& #ûÅ£LsÁTÔÃ+~. yîT #ûdTïq | uÉ+>·ÞøSsÁTýË ¿£ w¾ $v±ãq $XøÇ$< «\jáT+ y sÁT yîTºÌ yîTÅ£ & . m+.V²#Y yûT¯> &, nÔáT«ÔáïeT < «q ¿£sÁü¿£ |ÚsÁkÍØsÁ+, mdt|Ó mýÙ.m+. |fñýÙ, e«ekÍjáT |]XË<óq Ê n_óe ~Æ bå+&ûwH, eTT+uÉÕ¿ì #î+~q nÔáT«ÔáïeT eTV¾²Þ² ¿£sÁü¿£ |ÚsÁkÍØsÁ+Ôà dH +# sÁT.

eÖ ÔáÎÔáTï\ deÖ# sÁ+ jáÖ|týË Å£L& \uó«+ : ~©|t #óáÔáy ú <óT ¿£ e«ekÍjáT+ýË H &T ÂsÕÔáÖ, e«ekÍjáT ÔáÎÔáTï* nyûT y sÁÖ Å£L& ¿=Ôáï fÉ¿ì ¿ù\T, e«ekÍjáT+ýË ¿=Ôáï ÔásÁVä nHûÇwD ÈsÁ|& ¿ì Ô àV²+>± eTT+<T¿=dTïH sÁT. ÂsÕÔáT Ô àV²+ #áÖd¾ bÍ¢+{Ù jîÖ{ì¿ùà ¿£+ |ú ¿=Ôáï ¿£ w¾ ÔáÎÔáTï\ s D+ýË eT>· yîT®+~. bÍ¢+{Ù jîÖ{ì¿ùà ¿£+ |ú eTVäs h, eT<ó« ç|<ûXÙ, >·TÈs ÔY, #óárïdt>·&ó s çcͼýË¢ | #ûkþï+~. eT<ó« ç|<ûXÙýË ¯ qýÙ yûTHûÈsY #óáÔáy ú eÖ{²¢&TÔáÖ, ¿£+ |ú »çXâw÷ÔásÁyîT®q kÍ+¹¿Ü¿£ |]v±ãq+Ôà çXâw÷ÔásÁyîT®q ç||+#á+µ ç |sÁD>± rdTÅ£ e«ekÍjáT sÁ+>·+ýË | yîTT<\T|{ì¼+< nH sÁT. yûTeTT uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\¿ì ç||+#á kÍsTTýË ÔáïeT ¿±Ç*{¡ ÔáÎÔáTï* n+~+#á&yûT \¿£«+>± |³T¼Å£ H eT #îbÍÎsÁT. ¿£+ |ú eTÖ&T es ZýË¢ ÔáeT ÔáÎÔáTï* n+~kþï+< #îbÍÎsÁT. 1. d+ç~jáT ¿£+ç{ËýÙ, +<TýË |+³\qT N&|Ó&\ qT+º sÁ¿ì+#á>·\ ÔáÎÔáTï\T. 2. Je bþw¿±\T. +<TýË |+³\qT |+#û ÔáÎÔáTï\T. 3. eT{ì¼ dÇdÔá. +<TýË eT{ì¼ sÃ>±« yîTsÁT>·T|]#û ¿£+bþdT¼ ÔájáÖsÁT #û d u²¿¡¼]jáÖ ÔáÎÔáTï\T. ¿£+ |ú <óT ¿£ ç||+#á+ýË ¿±e\d¾q fÉ¿ì ¿ù |jîÖÐdÖï ¿±jáT>·ÖsÁ\T, |Þø ¢, 20

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

|P\ |+³* q Ôá e«ekÍjáT ¿±sÁ«ç¿£eÖ\T, dÖ¿£ Je <ó ]Ôá ÔáÎÔáTï* >·T]+º nsÁ+ #ûdT¿Ãe& ¿ì kÍ sY¼ bþH¿ì d+ +~ó+º eT+º deÖ# sÁ+Ôà ţL& q jáÖ+ç& sTT& jáÖ|t ý²+#Y #ûd¾+~. ~ >·Ö>·TýÙ kþ¼sYýË ç|Ó>± \_ókþï+~. B @ ÂsÕÔîÕH ýñ< &\sY nsTTH 3 m+; &û{²Ôà &êHýË& #ûdT¿Ãe#áTÌ. B ¿£kÍ] &êHýË& #ûdTÅ£ +fñ eT°¢ &û{² nedsÁ+ +&<T. jáÖ|týË ¿£+ |ú ç|jîÖÈq¿£sÁyîT®q u²¿¡¼]jáÖ, |+>·dt ÔáÎÔáTï\T, $_óq |+³\¿ì d+ +~ó+ºq $dï Ôá deÖ# s n+<Tu²³TýË +º+~.

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

kþH *¿± ç{²¿£¼sÁ¢ eTT+<&T>·T

<û

Xø+ýË nÜ |<Ý ç{²¿£¼sY ÔájáÖ¯ ¿£+ |úýË¢ kþH *¿± +³¹s wqýÙ ç{²¿£¼sYà *$TfÉ& |sÁT eTÖ&e kÍq+ýË edTï+~.

20 V²#Y|Ó qT+º yîTT<\T |{ì¼ 120 V²#Y|Ó < ¿± n çXâDTýË¢qÖ nÔ «<óT ¿£ kÍ+¹¿Ü¿£ |]v±ãq+Ôà ç{²¿£¼sÁ¢ ÔáØ w¼yîT®q ¹s+ ç|<]ô+#û ¿£+ |ú dÇ<ûo, $<ûo eÖÂsس¢ýË $dï ÔáyîT®q |<¸¿±\Ôà nç>·>±$T ç{²¿£¼sY çu²+&>± |sÁT Ôî#áTÌÅ£ Hû ~Xø>± eTT+<&T>·T yûkþï+< nH sÁT. eÖÂsØ{Ù y {²ýË 50 XæÔá+ e ~ÆÔà u²³T ¿£+ |ú >·Ôá 4 @Þø ¢>± uó²sÁrjáT ç{²¿£¼sY eÖÂsØ{ÙýË Ôáq y {² |+º 12 XæÔá+ #ûjáT&+ýË $ÈjáT+ kÍ~ó+º+< nH sÁT. ¿£+ |ú V²]jáÖD², V¾ ² eÖ#á ý Ù ç|<û X Ù ý Ë nç>· > ±$T ç{²¿£ ¼ s Y çu²+&>± +~. ÈeTÖ `¿±o sÁT, |+C²uÙ, #óárïdt>·&ó, C²sÁ+&, |¥ÌeT uÉ+>±ýÙ, eTVäs çw¼, >·TÈs ÔY, s ÈkÍH, nkþ+, & cÍýË yîTT<{ì 3 nç>·>±$T ç{²¿£¼sY çu²+&¢ýË ¿£{ì>± +~. kþH *¿± +³¹s wqýÙ ç{²¿£¼sYà

*$TfÉ& mШţL«{ìy &îÕÂs¿£¼sY sÁeTH $TÔáïýÙ eÖ{²¢& TÔáÖ, »¿=qT>Ã\T< sÁ¢qT < w¾¼ýË |³T¼Å£ ÔájáÖsÁT #ûd¾q ¿±sÁD+>± eÖ Ôá Î Ôá T ï \ ú  s Õ Ô á T <ó ]Ôá + >± Hà yû { ì y kõ\Ö«wHàÔà n+~+#á &TÔáTH sTT. B e\¢ e«ekÍjáT ~>·T &TýË¢ Å£L& nqÖV²«yîT®q e ~Æ ¿£ |¾dTï+~. <ûXø+ýË {²|t 3 ¿£+ |úýË¢ eÖ~ ¿£{ì>± +&&+ eÖ¿+Ôà >·sÁÇ¿±sÁD+µ n nH sÁT.

È\ d+sÁ¿£¿£, ¿±kÍï ]¹>wH

¿±

ÂsÕÔáT\ eT~ Â>\TÌÅ£ q nbþýË

n

bþýË fÉ ® s Á T ¢ >· Ô á 44 @Þø ¢ > ±  s Õ Ô á T \Å£ ÔÃ& T>± H sTT. ç||+#á+ýË dTeÖsÁT 26 ¿ì |Õ>± <ûXæýË¢ ~ | #ûkþï+~. nbþýË fÉ®sÁT¢ ÂsÕÔáT\Å£ n+<Tu²³TýË¿ì s e& ¿ì mÅ£ Øe>± e«ekÍjáT ç|<]ôqTýË¢ bÍý¤Z+³T+~. {¡eýñ eTsà e«ekÍjáT ç|<]ô È]Ð+~. nbþýË fÉ®sÁ¢ n~ó¿±sÁT\Ôà ÂsÕÔáT\Å£ ÔáeT ¿£ w¾ fÉ®sÁ¢qT >·T]+º dÖ#áq\T, d\Vä\Ôà deÖ# s Ôî*jáTCñXæsÁT. nbþýË ¿£ w¾ fÉ®sÁ¢ýË bÍsY ¿ì+>´, m|tm¿ùà, ¿£ w¿ù >ÃýÙ¦, ¿£ w¿ù ç|Ó$TjáT+ eTTK«yîT®q çu²+&T¢. ¿ìkÍH ¿£ w¾ ç|<]ô ýË nbþýË ÔáeT fÉ®sÁ¢ +{ìú ÂsÕÔáT\Å£ ç|<]ô+º+~. ¿£+ |ú Nó|t |ÓdsÁT¢ Å£L& n¿£Ø& VäÈÂsÕ H sÁT. d+<sÁÒÛ+>±, ÂsÕÔáT\¿ì ¿£ \¿¡Ø ç& bþ{¡ sÁÇV¾²+#á&+ È]Ð+~. bþ{¡ýË ÂsÕÔáT\Å£ \¿¡Ø ç& Å£L|H ºÌ +|¾+# sÁT. ç|<]ô ýË eTÖ&e sÃE \¿¡Ø ç& Å£L|H rjáT & +~. ç|<ó q n~ó¿±sÁT\ deT¿£+ýË rjáT & q ç& ýË <ÝsÁT V²]jáÖD² ÂsÕÔáT\T, ¿£ eT<ó« ç|<ûXÙ ÂsÕÔáT \¿¡Ø ç& $CñÔá\T>± *# sÁT. ç& ýË Â>\T#áTÅ£ q ÂsÕÔáT\Å£ y sÁT ¿ÃsÁTÅ£ q ç{²¿£¼sÁT VA¿£]+#á&+ È]Ð+~. ¿£+ |ú n~ó¿±sÁT\T d+<sÁÒÛ+>± eÖ{²¢&TÔáÖ, ÂsÕÔáT\Å£ çbþÔ àVä eÇ& ¿ì m|Î{ì¿£|ð&T ¿£+ |ú ÂsÕÔáT\Å£ nedsÁyîT®q |<¸¿±* yîTT<\T|&TÔÃ+< nH sÁT. ¿ìkÍH ç|<]ô ýË nbþýË kͼýÙýË ÂsÕÔáT\T m+Ôà deÖ# s d¿£]+# sÁT. 22

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

kÍï, ]¹>wH sÁ+>·+ýË dTç|d¾<Æ ¿£+ |ú. ¿£+ |ú dÓ jáTsY @]jáÖ dýÙà yûTHûÈsY s VQýÙ º{ì dt eÖ{²¢&TÔáÖ, ¿£+ |ú 1990ýË çbÍsÁ+uóyîT®+< #îbÍÎsÁT. ¿£+ |ú yîT®ç¿Ã ]¹>wH, e«ekÍjáT, _*¦+>´ yîT{¡]jáTýÙýË |jîÖÐ+#û |Õ|Ú* ÔájáÖsÁT#ûdTï+~. e«ekÍjáT+ sÁ+>·+ýË |jîÖÐ+#û |Õ|ÚýË¢ V²#Y&|Ó, sY|ÓMdÓ |Õ|tà, ¿±\yT |Õ|tà, uËÂsÇýÙ ¹¿d¾+>´ |Õ|tà, V²#Y&|Ó& |Õ | t à , ný²¹ > d¿£ H |Õ | Ú* ¿£ + |ú ÔájáÖsÁT#ûkþï+~. nÔáT«ÔáïeT H D«Ô ç|eÖD²* bÍ{ìdTïq +<TÅ£ >±qT ¿£+ |ú¿ì mHà kÍsÁT¢ ny sÁT¦\T e# ÌsTT. s VQýÙ eÖ{²&¢TÔÖá, H D«Ôá $wjTá+ýË ¿+£ |ú mý²+{ì s J <ÃósDÁ¡ ç|<]ô+#<á #bîÍÎsTÁ. sÂÔÕ +>± ¿ì V²Õ ¿±Ç*{¿¡ì #+î~q kÍ>T· ÔÎáÔTá*ï n+~+#&áyTû ¿+£ |ú @¿Â¿Õ£ \¿«£ eT nH sTÁ. ¿±kÍï ]¹ > wH Ôá Î Ôá T ï \ T  s Õ Ô á T ýË¿£ + ýË m+Ôà |s ¿>£q· e jTáq #bîÍÎsTÁ.

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

eÖ ç dÎjáTsÁT¢ ÂsÕÔ +>·+ &î¨{ÙýËHû : <ó¹s wt uóý²ú <óT ¿£ jáTT>·+ýË kÍ>·Tú{ì $<ó H \T, dÇsÁÖ|, dÇuó²y \T mHà ¿=Ôáï eÖsÁTÎ* |ÚDì¿ì |Ú#áTÌÅ£ +³TH sTT. ý²+{ì

Hû|<¸«+ýË mHà ¿£+ |ú\T kÍ>·Tú{ì¿ì d+ +~ó+º nÔ «<óT ¿£ jáT+çÔ * n_óe ~Æ #ûdTïH sTT. M{ìýË ýÙyîT®{¡ ç>ÃfÉ¿ù ç|Õyû{Ù *$TfÉ& ¿£+ |ú Å£L& ¿£{ì. B ¿ì eTsà |sÁT ý²|t n+& $Tý²|t. ¿£+ |ú Ôáq nÔ «<óT ¿£ jáT+çÔ * |PH ¿ìkÍH yûTÞ²ýË ç|<]ô+º+~. M{ì #áÖ&& ¿ì m+Ôà eT+~ ÂsÕÔáT\T >=|Î Ô àV²+ ¿£q ]# sÁT. ¿£+ |ú yûTÞ²ýË ç dÎjáTsÁ¢¿ì d+ +~ó+º mHà ÔáÎÔáTï* ç|<]ô+º+~. M{ìýË m\翱¼ ¿ù, H H m\翱¼ ¿ù ç dÎjáTsÁT¢ ç|<ó q ¿£sÁüD>± *# sTT. ¿£ w¾ C²>·sÁDY {¡yTÔà eÖ{²¢&TÔáÖ ¿£+ |ú eÖÂsØ{ì+>´ V²& ç|yîÖ< Å£ eÖsY eTòsÁ«, yûTÞ²ýË $dï ÔáyîT®q ¹s+ ýË q eÖ ç dÎjáTsÁT¢ ç|<]ô+| & ¦jáT #îbÍÎsÁT. ç¿£eT+ýË ¿£+ |ú &îÕÂs¿£¼sY <ó¹s wt uóý²ú »eÖ ¿£+ |ú m\翱¼ ¿ù, H H m\翱¼ ¿ù ` Âs+&T sÁ¿±\ ç dÎjáTsÁ¢ú ÔájáÖsÁT #ûkþï+~. eÖ ÔáÎÔáTï* ÂsÕÔáT\T m+Ôà yîT#áTÌÅ£ +³TH sÁT. m+<T¿£+fñ eÖ ÔáÎÔáTï\T ÔásÁ ¿£+ |ú\ ¿£+fñ # ý² ÔáÅ£ ØeýË \_ódTïH sTT, |Õ>± M{ì yîTsTT+fÉHîHà Å£L& # ý² ÔáÅ£ Øe>± +³T+~,µ nH sÁT.

úsY ]¹>wHÔÃ ç|eV¾²+#û úsÁT

ú

{ì kÍsTT Ôá>·Z&+ e\¢ ú{ì bÍsÁT<\ ¿£ dy \T>± eÖsÁTÔÃ+~. ý²+{ì d¾ÜýË mHà ¿£+ |ú\T ú{ì bÍsÁT<\¿ì d+ +~ó+ºq mHà ¿£+ |ú\T kÍ>·Tú{ì¿ì d+ +~ó+ºq |]¿£s * n_óe ~Æ #ûdTïH sÁT. B Ôà |ð&T ÔáÅ£ Øe ú{ìÔà ţL& ú{ìbÍsÁT<\ kÍ<ó«|&TÔáT+~. úsY ]¹>wH ¿£+ |ú Å£L& ç¿£eT+ýË ç|eTTK+>± | #ûkþï+~. |PH ÂsÕÔáT yûTÞ²ýË úsY ]¹>wH ¿£+ |ú Ô eTT ÔájáÖsÁT #ûdTïq mHà ÔáÎÔáTï* ý²+#Y #ûd¾+~. M{ì #áÖ&& ¿ì ÂsÕÔáT\T m+ÔÃeT+~ e# ÌsÁT. ¿£+ |ú dýÙà +ÈúsÁT drwt bÍ{ìýÙ eÖ{²¢&TÔáÖ, yûTeTT n sÁ¿±\ nÔ «<óT ¿£ kÍ>·Tú{ì |]¿£s ©

ÔájáÖsÁT #ûdTïH eTú nH sÁT. yûT+ |ÓMdÓ |Õ|Ú\ <>·ZsÁ qT+º ç dÎjáTsÁ¢ < ¿± nú H D«yîT®q ÔáÎÔáTï* ÔájáÖsÁT #ûdTïH +. y {ì yîTsTT+fÉHîHà¿ì mÅ£ Øe KsÁTÌ ne<T. $Xâw \¿£D²\ e\¢Hû eÖ ÔáÎÔáTï\Å£ jáÖeÔY <ûXø+ýËqÖ $|¯ÔáyîT®q & eÖ+&T +~. eÖ ÔáÎÔáTï\qT y &TÔáTq ÂsÕÔáT\T m+Ôà d+Ôá |¾ïÔà H sÁT.

eÖ ç|Xø \T ` MT deÖ<ó H \T nHû¿£ VQeTÔáT\T bõ+<û ne¿±Xø+ kõeÖú dÓ&à ç|Xø \T

ÈqsÁýÙ H ýÉ& ¨ eT]jáTT ¿£ w¾ C²>·sÁDYýË n+Xæ\ |Õ ç|Xø 1. |<y & |\+µ >± |sÁT bõ+~q |+&T @~ ? ¹s>·T eÖ$T& nsÁ{ì |+&T nú 2. C²rjáT ç< ¿£ |]XË<óH ¹¿+ç<+ m¿£Ø& +~?

H d¾¿ù |PH ¿=ý²½|PsY nV² < u²<.

3. »ú* $|¢e+µ n <û n+{²sÁT? ¿ÃÞø¢ |+|¿£+ #û|\ |+|¿£+ u²ÔáT\ |+|¿£+

|³T¼|ÚsÁT>·T\ |+|¿£+

dÖ#áq\T` bÍsÄÁÅ£ \T ÔáeT Èy T\qT1515fnu sÃE\ ýË|Ú w¾ C²>·sÁDruby@krishijagran.com Y¿ì |+|¾+# *, E-mail:ruby@krishijagran.com ýñ< ds va anj ¿£E-mail: mdt9999142633 m+mdt #ûjáÖ*. 9999142633 whatsapp - SMS dÂsÕq deÖ<ó H \T |+|¾q yîTT<{ì eTT>·TZsÁT ÂsÕÔáT $TçÔáT\Å£ kþeÖú dÓ&à ÔásÁ|Ú qT+º esÁTd>± 3 yû\T, 2 yû\T, 1 yîsTT« $\TyîÕq VÕ²ç;& $ÔáïH * VQeTÜ>± |+|ÚÔ eTT. ný²¹> e#ûÌ d+º¿£ýË y ] |sÁT eTTç~+#á&+ ÈsÁT>·TÔáT+~. ÂsÕÔáT kþ<sÁT\T deÖ<ó H \Ôà u²³T ÔáeT |sÁT, ºsÁTH eÖ, yîTTuÉÕýÙ Hî+ sÁT Å£L& Ôá|ο£ |+|>·\sÁT. ¿£ w¾ $< «sÁT\T, eTV¾²Þø\T, ÂsÕÔáT\T` n+<sÁÖ deÖ<ó H \T çy jáTe#áTÌ.

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

23

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

y ³sYyûTH m¿£Ø&Ã, úsÁT n¿£Ø&

ç|

Ü ÂsÕÔáÖ Ôáq Ô V²ÔáT¿ì Ôá>·Z³T¼ e«ekÍjáT |qT\T #ûdTï+{²&T. ºq , dq ¿±sÁT ÂsÕÔáT\T meÂsÕH bõý²ýqT kÍ>·T #ûjáT& ¿ì @<à ¿£ sÁ¿£yîT®q @s γT¢ #ûdTÅ£ +{²&T. yîÖ³sY |+|t d{Ù, yîÖHÃu²¢¿ù, duÙyîT]à TýÙ e+{ì kÍeÖçÐ dsÁÇkÍ<ó sÁD+>± n+<sÁÖ |jîÖÐdTïH sÁT. M{ì y &&+ @ ÂsÕÔáT¿ÕH n+Ôá |<Ý deTd« @MT ¿±<T. yîÖ³sY |+|t d{Ùà ÔájáÖsÁT #û d ¿£+ |ú\T mHà H sTT, y {ìýË y ³sYyûTH ¿£+ |ú ¿£ ç|d¾~Æ bõ+~q ¿£+ |ú. ¿£+ |ú dýÙà yûTHûÈsY XèÕýñ+ç< eÖ{²¢&TÔáÖ, »y ³sYyûTHµ ¿£+ |ú ÔáÎÔáTï* ç|È\T m+Ôà $XøÇd¾dTïH sÁT. m+<T¿£+fñ ¿£+ |ú eÖ ÔáÎÔáTï\ |³¢ |]|PsÁyîT®q d+Ôá |¾ï e«¿£ï+ #ûdTïH sÁ nH sÁT. ¿£+ |ú Ôáq H D«yîT®q ÔáÎÔáTï* ÂsÕÔáT\¿ì n+~+#û \¿£«+Ôà eTT+<TÅ£ kÍ>·TÔÃ+~. yîÖHÃu²¢¿ù, duÙyîT]à TýÙ ¿£yT yÃýñ¼ ýË Å£L& eÖ ÔáÎÔáTï\¿ì eT+º & eÖ+&T +~. u²>± ýËÔáT qT+º Å£L& ú{ì n$ ÔÃ& rdTÅ£ s >·\e jáTq nH sÁT.

24

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

dT<sÁôq nHû |¹s # \T

kþ

\sY bÍ«HîýÙ ÔájáÖsÁT #û d dT<sÁôH kåsÁ Xø¿ìï ç|Õyû{Ù *$TfÉ& Å£L& Ôáq<+³Ö ¿£ ç|Ôû«¿£yîT®q >·T]ï+|Ú Ôî#áTÌÅ£ +~. ¿£+ |ú¿ì uó²sÁÔá ç|uóTÔáÇ+ < Çs uÉdt¼ d¯Çdt Hî{ÙesYØ, nÔáT«ÔáïeT dýÙà $uó²>·+ýË |ÚsÁkÍØsÁ+ n+<TÅ£ +~. dT<sÁôq kåsÁ ¿£+ |ú >·Ôá 26 @Þø ¢>± sÁ+>·+ýË de* n+~kþï+~. ¿£+ |ú ÔáÎÔáTï\T m+Ôà H D«+>± q ¿±sÁD+>± ¿=qT>Ã\T< sÁ¢ n_óeÖq+ d+bÍ~+#áTÅ£ +~. ¿£+ |ú dÓ jáTsY eÖÂsØ{ì+>´ kþbÍH bÍ{ìýÙ eÖ{²¢&TÔáÖ, eÖ kþý²sY bÍ«HîýÙ 100 qT+º 500 dÓ³sY ú{ìýË 60 qT+º 70 & ç^\ d*àjáTdt esÁÅ£ yû& #ûdTï+< nH sÁT. jáTq +¿± B >·T]+º $e]dÖï ~ eÖ uñd¾¿ù eÖ&ýÙ, +<TýË >±¢dt ¿ÃfÉ& |¢{Ùà neTsÁÌ & H jáT nH sÁT. ~ >·]w÷yîT®q yû& ú{ì Å£L& Ôá³T¼¿Ã>·\<T. B yîTsTT+fÉHîHà¿ì ¿£Ø sÁÖbÍsTT Å£L& KsÁTÌ #ûjáÖ*àq nedsÁ+ ýñ < nH sÁ T . ¿£ + |ú ç|<ó q ¿±s «\já T + eTVäs çw¼ , WsÁ+>±u²<ýË +~. ¿£+ |ú uó²sÁÔá<ûXø+ýË n #Ã{²¢ | #ûkþï+~. ¿£+ |ú¿ì d+ +~ó+ºq 500 ¿ì |Õ>± &\sÁT¢ ¿£+ |ú ç|yîÖ{Ù #ûjáT&+ýË ç|eTTK bÍçÔá bþw¾dTïH sÁ jáTq nH sÁT.

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

¿ìkÍH ýË ç{²¿£¼sY ¿£+ |ú\ ~ó|Ôá«+ 2016 eTTÐd¾+~. ¿=Ôáï d+eÔáàsÁ+ çbÍsÁ+uóyîT®+~. e+<ý²~ ÂsÕÔáT\ÔÃ

@& ~ ¿£ w¾ yûTÞ²\T sÁÇV¾²+| & ¦sTT. ¿£+fñ ç|<ó qyîT®q ¿£ w¾ yûTÞ² »¿ìkÍHµ ýË 500 ¿ì |Õ>± ¿£+ |ú\T 1,50,000 ¿ì |Õ>± ÂsÕÔáT\T bÍý¤ZH sÁT. ç{²¿£¼sÁT ¿£+ |ú\T mÅ£ Øe>± Ôáq yîÕ|Ú ¿£]ü+#áTÅ£ +~. d+eÔáàsÁ+ýË eTTK«+>± bÍý¤Zq ¿£+ |ú\T`

yûTÞ²ýË¢ n {ì yûTÞ²ýË ÂsÕÔáT*

kÍyûT`³Ö«CÙ bÍV²sY qT+º ¿=Ôáï <eTT Ôà ç{²¿£¼sY

kÍ

yûT`³Ö«CÙ bÍV²sY ç||+#á ç|U²«Ü >±+ºq ³© mdt&m|t ç>·Ö|t¿ì #î+~q ¿£+ |ú. ¿£+ |ú yûTHû +>´ &îÕÂs¿£¼sY eÖsÁàýË¢ |ÂsàHûú ÔáeT ¿£+ |ú ÔájáÖsÁT #ûd¾q ¿=Ôáï ç{²¿£¼sÁT 3042 ý²+#Y #ûXæsÁT. ç{²¿£¼sÁT uó²sÁrjáT ¿£ w¾ eÖÂsØ{Ù¿ì nqT>·TD+>± ÔájáÖsÁT #ûjáT & +~. ¿£+ |ú n~ó¿±] dºH m |TËsÁ|&û eÖ{²¢&TÔáÖ, ç{²¿£¼sÁT uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\ neds * r¹sÌ $<ó+>± & CÉÕH #ûXæeT nH sÁT. 42 V²#Y|Ó¿ì #î+~q ç{²¿£¼sÁTýË Xø¿ìïe+ÔáyîT®q +ÈH +~. B e\¢ ç{²¿£¼sÁT @ d¾ÜýËHîÕH | #ûjáT>·\<T. ç{²¿£¼sÁTýË &jáÖç|yT ¿£¢#Y +~. n+Ôû ¿±¿£ sTTýÙÔà ţL& q & dtØ çuñ¿ù +~. B e\¢ ç{²¿£¼sY Ôû*>±Z ¿£esY #ûjáTe#áTÌ. B m¿àýÙ |P]ï>± dÓýÙ #ûjáT & +~. n+<Te\¢ B ¿ì eT+º sÁ¿£D @s ÎfÉ® +~.

C²H & jáTsY q #ó q+<+ Ô=Dì¿ìdý²&û ÂsÕÔáT +{²&T

eTTK«+>± çXâDìýË yîTT<{ìkÍ] y ] +>´ ný²sÁ+ @s γT #ûjáT&+ È]Ð+~. |esY dÓ¼]+>´Ôà ç{²¿£¼sÁT 1250 ¿ìýËç>±eTT\ esÁÅ£ sÁTeÚ mÔáï>·\ kÍeTs « ¿£*Ð +< dºH n+{²sÁT. ç{²¿£¼sÁT uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\Å£ nÔá«+Ôá çXâw÷yîT®q~, y ] &î¨{ÙýË e#ûÌ~. ~ ¿±¿£ kÍyûT`³Ö«CÙ bÍV²sY, ç>ÃyûT¿ùà d¾¯dt, ç>Ã\¿ùà d¾¯dt nHû eTsà Âs+&T d¾¯dt\ýË Å£L& mHà eTTK«yîT®q yîÖ&ýÙà rdT¿=ºÌ+~. sÁ¿±\ ç{²¿£¼sÁÖ¢ H sTT. eTTK«+>± ¿£+ |ú ÂsÕÔáT\Å£ |ÕH Hà kå¿£sÁ«+ Å£L& n+~kþï+~. n+<T¿£Hû ÂsÕÔáT\T C²H & jáTsY ç{²¿£¼sÁ¢ yîÕ|Ú mÅ£ Øe>± yîTT>·TZ #áÖ|ÚÔáTH sÁT. n+<T¹¿ C²H & jáTsY H <+, »C²H & jáTsY n+fñ Âs+&&T>·T\T eTT+<T+&&+!µ {¡e* ÂsÕÔáT yûTÞ²ýË C²H & jáTsY¿ì ÂsÕÔáT\ qT+º eT+º |Ó& u²«¿ù \_ó+º+~.

kþH *¿±: ÔáÅ£ Øe KsÁTÌÔà mÅ£ Øe ý²uó+

kþ

<

< |Ú 170 @Þø¢¿ì |Õ & nÔá«+Ôá $XøÇdújáTyîT®q |Ús Ôáq #á]çÔá ¿£*Ðq ¿£+ |ú C²H & jáTsY H &T ç||+#áy «|ï+>± ÂsÕÔáT\Å£ m+Ôà n_óe ~Æ #ûÅ£LsÁTkþï+~. C²H & jáTsY e«ekÍjáTsÁ+>± ¿ì eÖçÔáyûT ¿±¿£ ÂsÕÔáT\Å£ eÖsÁZ<]ô>± Å£L& | #ûdTïq ¿£+ |ú. C²H & jáTsY, d¾jáÖ, H sYï nyîT]¿±, ç|¾¿±, $T& ýÙ dt¼, d+ç³ýÙ, kåÔY nyîT]¿±¿ì #î+~q dTeÖsÁT 60 ¿ì |Õ>± ¿£+ |úýË¢ | #ûkþï+~. uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\Å£ ¿£+ |ú ç||+#á kÍsTT ç{²¿£¼sÁ¢ n+~+#á&+Ôà u²³T y {ì¿ì m+Ôà eT+º d¯Çdt Å£L& n+~kþï+~. @ ¿£ w¾ ç|<]ô ýË nsTTH C²H & jáTsY kͼýÙ +<+fñ, ÂsÕÔáT\+Ô n¿£Ø& ¿ì #û] C²H & jáTsY ç{²¿£¼sÁ¢ >·T]+ºq deÖ# s d¿£]+#á& ¿ì edTï+{²sÁT. C²H & jáTsY ¿£+ |ú ç{²¿£¼sÁ¢qT neT &yûT ¿±¿£ ÂsÕÔáT\Å£ çfÉ® +>´à Å£L& dTï+{²sÁT. C²H & jáTsY e<Ý 35 V²#Y.|¾. qT+º 75 V²#Y.|¾. esÁÅ£ n

26

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

H *¿± uó²sÁÔá<ûXø+ýË |sÁTyîÖd¾q ç{²¿£¼sÁT s D ¿£+ |ú. uó²sÁÔá<ûXø+ýËHû ¿±¿£, n+Ôás ¨rjáT eÖÂsØ{ÙýË Å£L& ¿£+ |ú¿ì Ôáq<îÕq ç|Ôû«¿£ >·T]ï+|Ú kõ+Ôá+ #ûdTÅ£ +~. kþH *¿± e<Ý 20 V²#Y|Ó qT+º 110 V²#Y|Ó ç{²¿£¼sÁT¢ \uó«eTeÚÔáTH sTT. ¿£+ |ú 1,50,000¿ì |Õ & q ç{²¿£¼sÁ¢qT s D+ #ûjáT>·\ kÍeTs « ¿£*Ð +~. ÔásÁ <ûXæý¿ì Å£L& ¿£+ |ú uó²¯ mÔáTïq m¿ùàbþsY¼ #ûkþï+~. kþH *¿± ÂsÕÔáT* #ûsÁ& ¿ì e«ekÍjáT ç|<]ôqTýË¢ sÁ+ÔásÁ+ bÍý¤Z+³Ö ekþï+~. ¿ìkÍH ç|<]ô ýË ¿£+ |ú Ôáq ç{²¿£¼sÁ¢ ¹s+ ç|<]ô+º+~. ¿£ w¾ yûTÞ²ýË & `750, & `745 \ >·T]+º ÂsÕÔáT\T deÖ# sÁ+ d¿£ ] +# sÁ T . ¿£ + |ú ç|Ü ~ó eÖ{²¢ & TÔá Ö , ¿£+ |ú < w¾¼ ç|dTïÔá+ n+Ôás ¨rjáT, uó²sÁrjáT, Âs+&T sÁ¿±\ eÖÂsس¢ |ÕH +< nH sÁT.

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

www.krishijagran.com

<eTT >·\ Å£ uË{² ç{²¿£¼sY

ç|

|+#á+ýË ¿£ $\¿£DyîT®q >·T]ï+|Ú bõ+~q ÈbÍH ¿£+ |ú Å£ uË{² uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\ eTqdT* Â>\TÌÅ£ +~. Å£ uË{² Xø¿ìïe+ÔáyîT®q ç{²¿£¼sÁ¢ ¹s+ ¿£*Ð +~. Å£ uË{² eTTK« ç{²¿£¼sÁ¢ýË 21 V²#Y.|¾. qT+º 55 V²#Y.|¾. esÁÅ£ ç{²¿£¼sÁT¢ H sTT. Å£ uË{² ¿ìkÍHýË <eTT >·\ Ôáq ç{²¿£¼sÁ¢qT ç|<]ô+º+~. ¿£+ |ú ç|<ó q yîÖ&ýÙàýË m211mH, mýÙ3408, mýÙ4508, m+jáTÖ 5501, _2420 eTTK«yîT®q$. ÂsÕÔáT\T m+jáTÖ 5501 yîÖ&ýÙ >·T]+º mÅ£ Øe>± deÖ# sÁ+ d¿£]+# sÁT. ç{²¿£¼sÁT Å£ uË{²¿ì #î+~q 55 V²#Y.|¾. ¹s+ ýË nÔáT«ÔáïeT ç{²¿£¼sÁT. 4 y ýÙÇ\ d¾d¼yT, & TýÙ ¿£¢#Y, mÅ£ Øe uó²s yîÖjáT>·\ kÍeTsÁ«+Ôà ç{²¿£¼sÁTýË m&¨d¼ TýÙ ç|+{Ù m¿£àýÙ +~. `dÓ&×mdt +ÈH e\¢ +<óq+ bõ<T|Ú neÚÔáT+~.

+ÈH eT¯ mÅ£ Øe>±qÖ ¿£+|¾+#á<T, eT¯ mÅ£ Øe Xøu²Ýú #ûjáT<T. Å£ uË{² ç{²¿£¼sÁ¢ýË >·\ eTTK«yîT®q $wjáT+ @eT+fñ, B rdTÅ£ Hû ÂsÕÔáT\T m+Ôà ç|jîÖÈq+ bõ+<TÔ sÁT.

¿=Ôáï <eTT Ôà qÖ«VäýÉ+& 9010 ¿ìkÍH ¿Ãd+ ¿£+ |ú uó²sÁrjáT ÂsÕÔ +>·+ýË eT+º |sÁT Ôî#áTÌÅ£ +~. ¿ìkÍHýË qÖ« VäýÉ+& kͼýÙýË m+ÔÃeT+~ ÂsÕÔáT\ sÁBÝ ¿£ |¾+º+~. ç{²¿£¼sÁ¢ýË mHà yîÖ&ýÙà ¿£+ |ú ÂsÕÔáT\ m<T³ ç|<]ô+º+~. ç{²¿£¼sÁ¢ H D«Ôá, fÉ¿ì ¿ù $wjáT+ýË ÂsÕÔáT\Å£ $dï ÔáyîT®q deÖ# sÁ+ \_ó+º+~.

mH V²#Y +&çd¾¼jáTýÙ, e«ekÍjáT |]¿£s \T, eTTK«+>± ç{²¿£¼sY s Ôá>± n+Ôás ¨rjáT eÖÂsØ{ÙýË ç||+#á ©&sY>± q ¿£+ |ú. ÔáeT ç{²¿£¼sÁ¢Å£ ç||+#á çu²+& HûyT »qÖ« VäýÉ+&µ n |{ì¼+~.

dÓ

qÖ« VäýÉ+& 9010 yîÖ&ýÙ ÂsÕÔáT\Å£ m+Ôà qºÌ+~. ~ 90 V²#Y|Ó çXâDì¿ì #î+~q ç{²¿£¼sÁT. +<TýË 4 d¾*+&îsÁ¢Ôà u²³T |esY|ÚýÙ +ÈH +³T+~. ç{²¿£¼sYýË 12 ¹>sÁT¢ ]esYàýËqÖ 12 ¹>sÁT¢ bÍsÁÇsY¦ýËqÖ +{²sTT. n+Ôû ¿±¿£ $ 2000 qT+º 2500 ¿ìýË\ esÁÅ£ sÁTeÚ mÔáï>·*¹> kÍeTs « ¿£*Ð +{²sTT. ç{²¿£¼sÁT¢ yû ¿±¿£ eTÂsHà ç|jîÖÈH * ¿£*Ð H sTT.

¿ÃkÍ$TýÙ &m|tÔÃ |sÁT>·TÔáTq ~>·T &T\T

dT

$Tý٠¿$T¿£ýÙ ¿£ w¾ sÁkÍjáTH ýË¢ nç>·>±$T s D ¿£+ |ú. ¿£+ |ú ÂsÕÔáT\Å£ n+~dTïq ÔáÎÔáTï\Å£ |+³ýË eT+º ~>·T &T\qT n+<T¿Ãe#áTÌ. ¿=d$TýÙ &m|t ¿£+ |ú ÔájáÖsÁT #ûdTïq ÔáÎÔáTïýË¢ (80 XæÔá+ & Ö¢«&J d\ÎÛsY msÁTeÚ\) J\¿£çsÁ, y \T, Xèq>·\T, >Ã<óTeT\ ÔáÎÔáTï\ ~>·T &T* u²>± |+#áe#áTÌ. ÔáÎÔáTï\T uóÖkÍs |+#á& ¿ì Å£L& m+Ôá>±Hà |¿£]kÍïsTT. ¿£+ |ú ¯ qýÙ yûTHûÈsY sÁM+ç< |y sY eÖ{²¢&TÔáÖ, ÂsÕÔáT kþ<sÁT\T ÔásÁ sÁkÍjáTH \ÔÃu²³T ¿=d $TýÙ & m| t ç|jîÖÐ+#áe#áTÌqH sÁT. ¿=d$TýÙ H &T yîTT¿£Ø\¿ì # ý² nedsÁeT nH s jáTq. ÂsÕÔáT kþ<sÁT\T ¿=d$TýÙ |jîÖÐ+º yîTT¿£ØýË¢ bþw¿£ýËbÍ* y ]+#áe#áTÌ. ~ & Ö¢&J bÍsÁT ýñwH <ó sÁ+>± ÔájáÖsÁT #ûjáT &TÔÃ+~. H {ìq Ôás ÇÔá jáTÖ]jáÖ, dT¿£Ôà ¿£*|¾ |+³Å£ d\ÎÛsY ç|jîÖÐ+# \+fñ <=¿£Øfñ eÖsÁZeT nH sÁT. ÂsÕÔ +>·+ m¿£s ¿ì 3`6 ¿ìýË\ ¿=d$TýÙ &m|t ç|jîÖÐ+#áe#áTÌ. ÂsÕÔáT\Å£ ÔáÎÜï >·T]+º Ôî*jáTCñd¾ eT+º ~>·T &T* n+<TÅ£ Hûý² nç|eTÔáï+ #ûjáT&+ ¿Ãd+ ¿ìkÍH >Ãw§÷\ sÁÇV²D Å£L& ÈsÁT|ÚÔáTH eTH sÁT sÁM+ç< |y sY.

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

27

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

u²$d¾¼H {¡M ¿£eT]üjáTýÙ ý²+#Y #ûd¾q ç¿ìd¼ýÙ

¿£

w¾ sÁkÍjáTq sÁ+>·+ýË dTç|d¾<Æ ¿£+ |ú ç¿ìd¼ýÙ u²$d¾¼H ý²+#Y #ûd¾+~. B nÔá«~ó¿£ d+K«ýË ÂsÕÔ +>·+ n+<TÅ£ Hûý² ¿£+ |ú Ôáq {¡M ¿£eT]üjáTý٠ţL& ý²+#Y #ûd¾+~. {¡M ¿£eT]üjáTýÙ eTTK« d+<ûXø+, »ÂsÕÔáT Ôáq |+³ dT_ó¿£ +>± +& \qTÅ£ +fñ, u²$d¾¼H y &Ô &T!µ n . ç|¿£³q m+Ôà ç|uó²ee+Ôá+>± sÁÖbõ+~+#á & +~. 10, 20, 30 d¿£q¢ e«e~ó ¿Ãd+ ÔájáÖsÁT #ûjáT & +~. B CÙ Ôá¿ù, +& jáÖ {¡M, @;|Ó

<eTT q |¯ sÃ{²yû³sY

ÔáÎÜï ý²ú , < sÁT&ó«Ôáú |]o*+#á& ¿ì ÂsÕÔáT eTT+<T>± < H D«Ôá |]o*kÍï&T. \+, H D«ÔáÔà ţL& q ÔáÎÔáTïýñ ÂsÕÔáT ¿ÃsÁTÅ£ +{²&T. Hû|<¸ « < w¾¼ýË +#áTÅ£ m+.|¾. çbõ&¿£H *$TfÉ& ÂsÕÔáT\ neds * HîsÁyûsÁTkþï+~. ¿£+ |ú ç{²¿£¼sÁT, yîÖ³sÁT uó²>±* ÔájáÖsÁT #ûdTï+~. ¿±ú {¡eýñ e«ekÍjáT sÁ+>·+ýË ¿£+ |ú <óT ¿£ kÍ+¹¿Ü¿£ |]v±ãq+Ôà ÔájáÖsÁT #ûd¾q sÃ{²yû³sY ÂsÕÔáT\ ¿Ãd+ uó²sÁrjáT eÖÂsس¢ýË ç|yûXø |³¼ & +~. sÃ{²yû³sY ÂsÕÔáT\T ÔáeT 35 V²#Y.|¾ qT+º 60 V²#Y.|¾ esÁÅ£ ç{²¿£¼sÁ¢ |Õ Ôû*¿£>± q& |¾+#áe#áTÌ. ¿£+ |ú sÃ{²yû³sY |¯ çu²+& nHû |sÁTÔà neTT ÔÃ+~. dÎwýÙ dÓ¼ýÙÔà ÔájáÖsÁT #ûjáT & q uñ¢&¢ ¿±sÁD+>± ~ Ôû*¿£>± uóÖ$T kÍsÁe+Ôá+ #ûjáT>·\<T. {¡eýñ ¿£+ |ú <ûXø+ýË nÜ |<Ý e«ekÍjáT ç|<]ô ýË bÍý¤Z+~. n¿£Ø& ÂsÕÔáT\ qT+º eT+º ÂskÍÎHà \_ó+º+~.

eÖ+sÁa², J 24 {²dt, && dVä«ç~, {¡M 1, kÍ¿ì {¡M, |_¢¿ù {¡M, {¡M Ôî\T>·T e+{ì eTTK«yîT®q #ó HîýÙàýË ç|kÍsÁ+ #ûdTïH sÁT. d+<sÁÒÛ+>± ¿£+ |ú m+& n+Å£ sY nç>·y ýÙ eÖ{²¢&TÔáÖ, yûTeTT {¡M ç|¿£³q ý²+#Y #ûd¾q+<TÅ£ m+Ôà d+ÔÃw+>± +~. B Ôà ç¿ìd¼ýÙ eT]+Ôá mÅ£ Øe>± ÂsÕÔáT\Å£ n+<Tu²³TýË¿ì edTï+~. B ç|jîÖÈq ÂsÕÔáT\Å£ HûsÁT>± \_ódTï+< nH sÁT. ¿£+ |ú dÓ jáTsY yîÕdt ç|d¾&î+{Ù eÖÂsØ{ì+>´ eÖ{²¢&TÔáÖ, u²$d¾¼H ÂsÕÔáT\Å£ $XøÇdújáTyîT®q Ô Î<q n nH sÁT. {¡M ¿£eT]üjáTýÙ < Çs mÅ£ ØeeT+~ ÂsÕÔáT\Å£ ÔáÎÜï n+~+º, y sÁT ÔáeT |+³ ~>·T &T\qT |+#áTÅ£ Hûý² #áÖ&&yûT ÔáeT \¿£«eT jáTq #îbÍÎsÁT.

ÂsÕÔáT\T yîTºÌq ÔáÎÔáTï\T : sÃV²H kþ+&¿£sY

eT

q+ sÃ>·«+>± +&& ¿ì uóËÈq+, +¿± ÔásÁ bþw¿£ |< s \T nedsÁyîT®qfñ¢, eTq+ |+& +#û |+³\T, yîTT¿£Ø\T sÃ>·«+>± +&& ¿ì úsÁT, msÁTeÚ\T eÖçÔáyûT ¿±Å£ +& , +¿± ÔásÁ qÖ«ç{ìjáT+³T¢ Å£L& nedsÁeTeÚÔ sTT. Jm+ jîÖ dÕ&à ç|Õyû{Ù *$TfÉ& ¿£+ |ú Å£L& ¿£ Je ÔáÎÜï s D²\¿ì d+ +~ó+ºq >=|Î ç|ÜcÍ÷Ôá ¿£yîT®q ¿£+ |ú. ¿£+ |ú |+³\ ¿Ãd+ mHà sÁ¿±\ ÔáÎÔáTï* ÔájáÖsÁT #ûd Tï+~. ¿£+ |ú eÖÂsØ{ì+>´ |Ód sY sÃV²H kþ+&¿£sY eÖ{²¢&TÔáÖ, eÖ ÔáÎÔáTï\T n sÁ¿±\ ç|eÖD²\Å£L >·TZÔûý²sTT. M{ì |jîÖÐ+#á&+ e\¢ |+³ ~>·T & dTeÖsÁT 40 XæÔá+ |sÁT>·TÔáT+~. |+³\ ¿Ãd+ ÂsÕÔáT\T yîT#ûÌ mHà sÁ¿±\ ÔáÎÔáTï* yûT+ ÔájáÖsÁT #ûdTïH +. |Î{ì< ¿± eÖ ÔáÎÔáTï\ >·T]+º mý²+{ì |¾s «<T\Ö n+<ýñ<T. eÖ ÔáÎÔáTï\T ÂsÕÔáT\¿ì d+|PsÁ+>± d+Ôá |¾ï|]# sTT.

28

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

ÂsÕÔáT\ $XæÇkÍ Â>\TÌÅ£ q ç>ÃfÉ¿ù ÔáÎÔáTï\T

n

_óe ~Æ ¿Ãd+ m<TsÁT #áÖ&Å£L&< ç|¿£ Ü eTqÅ£ Ôî*jáTCÉbþï+~. ç>ÃfÉ¿ù kÍ|¾+ºq Ôás ÇÔá eÖ \¿£«+ ÂsÕÔáT\Å£ H D«ÔáÔà ţL& q ÔáÎÔáTï* \uó«|sÁ#á&yûT ¿¡\¿£yîT®q n+Xø+>± +~. $wjáÖ ç>ÃfÉ¿ù ¿£+ |ú &îÕÂs¿£¼sY d+ÈjYT bÍ{¡< sY , V²eT+ÔY sY¿Ã d d+jáTT¿£ï+>± eÖ{²¢&TÔáÖ ý² #îbÍÎsÁT. ç>ÃfÉ¿ù ¿£+ |ú 2007 ýË çbÍsÁ+uóyîT®+~. B yûTeTT 2010ýË ç>ÃfÉ¿ù ¿£ w¾ $v±ãq Ê |]XË<óq ç|Õyû{Ù *$TfÉ& |sÁTÔà yîTT<\T|{²¼eTT. yûTeTT ¿£+ |ú çbÍsÁ+_ó+ºq|Ú&T ¿£ ºq yîTT¿£Ø ç |eT>± H ³TÅ£ m+Ôà ç|ÓÜÔà |+#áTÅ£ +³Tq ³T¼ |+# eTT. yîTT¿£Ø sÃE ÂsÕÔáT\ $XæÇdeTHû ú{ìÔà |]Ð |<Ý<îÕ+~. yûTeTT eÖ {¡yT n+Ô ÂsÕÔáT\¿ì eÖ nÔáT«ÔáïeT de* n+~+# \Hû \¿£«+Ôà H eTT. H &T uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\ $XæÇkÍ yûTeTT Â>\TÌÅ£ H eTT. ÂsÕÔáT\Å£ eÖ ÔáÎÔáTï\ H D«Ôá |³¢ m+Ôà qeT ¿£+ +~. n+<Teýñ¢ yûTeTT jáÖeÔY uó²sÁÔá<ûXø+ýËqÖ ÂsÕÔ +>·+ $XæÇkÍ yûTeTT d+bÍ~+#á>·*>±eTT. eÖ ÔáÎÔáTï\ú d+ç~jáT, ×mdtz 9001 ç|eÖD²\Å£ B³T>± \e>·*¹>yû n #îbÍÎs jáTq.

jáTq +¿± eÖ{²¢&TÔáÖ, ÔáeT ÔáÎÔáTïýË¢ s Z ¿ù & $ÈH, yîT®ç¿Ã_jáTýÙ & $ÈH, bÍ¢+{Ù qÖ«ç{ìjáT+{Ù nHû eTÖ&T sÁ¿±\ çXâDT\T eÖÂsØ{ÙýË n+<Tu²³TýË H jáT nH sÁT. uó$w«ÔáTïýË ÂsÕÔáT\ ¿Ãd+ yûTeTT eÖ ÔáÎÔáTï\ < Çs nÔáT«ÔáïeT de* n+~+#á&+ ¿Ãd+ d+d¾<Æ+>± +{²eT nH sÁT. eÖ ¿£+ |ú¿ì mHà ¿£ w¾ yûTÞ²ýË¢ |ÚsÁkÍØs \T \_ó+# jáT nH s jáTq. eÖ ¿£+ |ú¿ì ç¿ìd¾ýÙ ¹s{ì+>´ Å£L& +~. n+Ôû ¿±<T, yûTeTT eÖ |]XË<óq\ < Çs ÂsÕÔáT\Å£ eT+º ~>·T &T* kÍ~ó+#û $<ó+>± çbþÔáàV¾²dÖï +{²eT #îbÍÎs jáTq.

uÉdt¼ eTwtsÁÖ+ çbõ&Ö«dsY qçeTÔá

sÁ

kÍjáTq Xæg+ýË |¾. . #ûd¾q 48 @Þø¢ qçeTÔ ç |yTJ ¿£ eTV¾²Þ² yûT bÍ«¿£ÌsÁsY nsTT+~. #óárïdt>·&ó ýË +³Tq qçeTÔá yîTT<³ ç|uóTÔáÇ ¿±ýñJ, s já T | PsY ý Ë sÁ k Íjá T q Xæg+ýË nd¾ d¼+{Ù çbõ |dsY>± H sÁT. Ôás ÇÔá yîT eTwtsÁÖ+ kÍ>·T #ûd¾, eTwtsÁÖ+ n+&Èqq, ç|d+dØsÁD (çbþ dd¾+>´) e Üï #û|{²¼sÁT. yîT 2007 qT+º s çwÓ¼jáT (C²rjáT) u²>·y ú (Ôó\ |+|¿£+) $TwHýË uó²>·+>± eTV¾²Þ² kÍ~ó ¿ ±sÁ Ô á ¿Ãd+ | #û d Tï H sÁ T . eTwtsÁÖ+ ÔáÎÜï, çbþ dd¾+>´, eÖÂsØ{ì+>´ 30

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

¿Ãd+ #óárïdt>·&ó ç>±MTD çbÍ+Ô ýË¢ ¥¿£D dTïH sÁT. y sÁT ý²¢ ¿£;sY<ó yT ý²¢ |+# jáTr ¿£*d¾ |<]¿± Ô=\Ð+#û ¿±sÁ«ç¿£eT+ýË uó²>·+>± #óárïdt>·&ó ¿ì #î+~q nÜ çbÍNq ~y dÓ uÉÕ>±¿ì eTwtsÁÖ+ ÔáÎÜï |³¢ n_ósÁTº ¿£*Î+#û ~Xø>± | #ûd TïH sÁT. yîT ç||+#á u²«+¿ù Cñm|tm+ çbÍCÉ¿ù¼ýË uó²>·+>± #óárïdt>·&ó çbÍ+Ôá+ýË |s «esÁD n_óe ~Æ n³M È+ÔáT\ d+sÁ¿£D ¿Ãd+ mHJ× >± | #ûXæsÁT. yîT eTwtsÁÖ+ kÍ>·T |Õ <ÖsÁ<sÁôH, ¿±Xø y Dì ý Ë mHà ¿±sÁ « ç¿£ e Ö\T dTï+~. yîT¿ì mdt|Ó bå+&ûwH, eTT+uÉÕ < Çs 2003 (eTV¾²Þ² ¿ìkÍH çXâDì) ¿ì ny sÁT¦ \_ó+º+~. yîT¿ì 2008ýË mH sYdÓm+, kþ\H (V¾²eÖ#áýÙ ç|<ûXÙ) ç|>·Üo\ eTwtsÁÖ+ ÂsÕÔáT>± ¿£ w¿ù sÁÔá _sÁ T <TÔà dH +º+~. qçeTÔá ¿ ì eTwt s Á Ö + Ô Î< q, ç| d +d ØsÁ D ¿Ãd+>± #óárïdt>·&ó V䯼¿£\ÌsY kõdÕ{¡ Âs+&T kÍsÁT¢ dH +º+~. yîT ¿ H Hû>± ¿£sÃ&|ÜýË Å£L& bÍý¤ZH sÁT. $HÃ< Å£ eÖ] ç|Üuó |Ó@jáTÖ, \T~ójáÖH >·T]ï+º+~. yîT¿ì eÖ]Ì

2006ýË sÁÇV¾²+ºq ¿£ w¾ yûTÞ²ýË Â s +&e nÔá T «Ôá ï e T m+³sY ç |qÖ«sY |ÚsÁkÍØsÁ+Ôà dH +º+~. 2009 ýË uó{ì+& ýË sÁÇV¾²+ºq ¿£ w¾ yûTÞ²ýË nÔáT«ÔáïeT m+³sYç |qÖ«sY |ÚsÁkÍØsÁ+, eÖ]Ì 2011 ýË ýË¢eýÙ d¿£HïýË sÁÇV¾²+ºq ¿£ w¾ yûTÞ²ýË Âs+&e nÔáT«ÔáïeT m+³sYç |qÖ«sY |ÚsÁkÍØsÁ+ e+{ì $ yî T ¿ì \_ó + ºq mHà |ÚsÁkÍØs \ýË ¿= .

2012 ýË |Ó@jáTÖ, \T~ójáÖH ¿ìkÍH ¿£¢uÙýË Å£L& yîT #û]+~. ¹¿M¹¿, V²Ãw¾jáÖsY|PsY çbþÔ àV²+Ôà |ð&T yîT ç|ÜHîý² e Üï < Çs 5000 sÁT., yîTTuÉÕýÙ y «H < Çs 4000 sÁT. ºq ºq bͯ¼\Å£ T¿ì+>´ sÁ¦sY < Çs 5000 sÁT. d+bÍ~kþï+~. yîT Ôáq ç>±eT+ýË $ç¿£jáT ¹¿+ç< \ e<Ý, ¿ìkÍH yûTÞ²ýË¢qÖ kͼýÙ |{ì¼ Hî\¿ì d>·³Tq 6000 sÁT. d+bÍ~kþï+~. H &T yîT 5 m¿£s ýË¢ >Ã<óTeT, yîTT¿£ØC¤qq, +>±Þø<T+|, {²D¡ d<«+ #ûkþï+~. yîT |+&¢, ¿±jáT>·ÖsÁ\ çbþ dd¾+>´ jáTÖ {٠ţL& kÍ|¾dTïH sÁT. H &T | ýË yîT¿ì m+Ôà eT+~ eTV¾²Þø\ #ûjáTÖÔá +~, y ]¿ì Å£L& bÍ~ó \_ókþï+~.

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

ÂsÕÔáT\Å£ esÁ< sTT ;¹¿{¡ ¿£eÖ+&sY, ¹s& jáTýÙ ¹¿{¡ fÉ®sÁT¢ ÔájáÖsÁT #û d ¿£+ |úýË¢ nç>·>±$T ¿£+ |ú. < < |Ú 21 @Þø¢ eTT+<T yîTT<ýÉÕq ¿£+ |ú yîTT<³ e«ekÍjáT |]¿£s ýË¢ |jîÖÐ+#û fÉ®sÁ¢ÔÃHû ÔáÎÜï çbÍsÁ+_ó+º+~. |ð&T ;¹¿{¡ fÉ®sÁT¢ jáTÖsÁ|t, ¿q& , d¾jáÖ, nyîT]¿± e+{ì <ûXæýË¢ Ôáq XæK* $dï]+º+~. jáÖeÔY ç||+#á+ýËqÖ 8000 ¿ì |Õ>± ¿£+ |úýË | #ûdTïH sÁT. ¿£+ |ú {¡yT ÂsÕÔáT\ e<ÝÅ£ yî[¢ ç> +& ýÉ e ýË¢ y ] neds * nsÁ + #û d TÅ£ y {ì ¿ ì nqT>·TD+>± ÔáeT ÔáÎÔáTï* eT\T#áTÅ£ +³TH sÁT. ;¹¿{¡ H \T>·T d_à&¯ ¿£+ |úýÔà | #ûkþï+~. {¡eýñ ¿£+ |ú nÜ |<Ý ¿£ w¾ ç|<]ô »¿ìkÍHµýËqÖ, |¥ÌeT¿ì #î+~q >·T+³ÖsÁT ¿£ w¾ eTV²ÃÔáàe+ýË bÍý¤Z+~. Âs+&T ¿£ w¾ yûTÞ²ýË¢qÖ ¿£+ |ú kͼýÙ e<Ý m+ÔÃeT+~ ÂsÕÔáT\T ¿£+ |ú deÖ# s d¿£]+#á&+ ¿£ |¾+º+~. ;¹¿{¡ {¡yT sÁ+ÔásÁ+ ÂsÕÔáT\Å£ H D«Ôá>·\ fÉ®sÁ¢ >·T]+º nÔáT«ÔáïeT+>± deÖ# sÁ+ ºÌ+~. kåÔYýË

;

Å£L& < < |Ú ×<T yû\¿ì |Õ>± ÂsÕÔáT\T e# ÌsÁT. Âs+&T yûTÞ²ýË¢qÖ ÂsÕÔáT\Å£ ¹s& jáTýÙ, ¿£eÖ+&sY fÉ®sÁ¢ >·T]+º deÖ# sÁ+ n+~+#á&+ È]Ð+~. fÉ®sÁ¢ýË >·\ eTTK«yîT®q ç|Ôû«¿£Ôá M{ì & CÉÕHû. ¿£+ |ú e«ekÍjáT d+ +<óyîT®q fÉ®sÁT¢ eÖçÔáyûT ¿±¿£ H \T>·T #á翱\ y V²H \T, ~Ç#áç¿£ y V²H \T, y DìÈ«|sÁyîT®q y V²H \T, kþÎsY¼à y V²H \¿ì d+ +~ó+ºq fÉ®sÁ¢qT Å£L& ÔájáÖsÁT #ûkþï+~. eTTK«+>± & CÉÕH¦ y V²H \¿ì >·\ fÉ®sÁT¢ TsÁ<ýË ~>·& ¿¡, kÍ>·T|qTýË¢ <Tq & ¿¡ u²>± |¿£]kÍïsTT. ¹s& jáTýÙ fÉ®sÁ¢ $wjáÖ ¿ì e dï >·& ¦ u²>± q #Ã³Ê $ eT+º | #ûkÍïsTT. fÉ®sÁ¢qT \yîT®q HîÕý²H bÍ*d¼sY uÉýÙ¼Ôà ÔájáÖsÁT #ûkÍïsÁT. B e\¢ fÉ®sÁ¢ ¿±sÁ«kÍeTsÁ«+ u²>± |sÁT>·TÔáT+~. n+<Te\¢  s Õ Ô á T \T fÉ ® s Á ¢ >· T ]+º deÖ# sÁ + Ôî \ Td T¿Ãe& ¿ì # ý² Ô àV ²+ #áÖ|¾+# sÁT. ;¹¿{¡ {¡y T Å£L& ÂsÕÔáT\ s ¿£bþ¿£\qT Ô àV²+>± kÍÇ>·ÔáÜ+º+~. ÂsÕÔáT\Å£ nÔá«~ó¿£ ý²uó²* #ûÅ£LsÁÌ&+, MýÉÕq+Ôá>± y ]¿ì bõ<T|Ú #ûd¾ |³¼&yûT ¿£+ |ú {¡yT \¿£«+. n+<T¹¿ ¿£+ |ú ÔásÁ|Ú qT+º ÂsÕÔáT\Å£ fÉ®sÁ¢Ôà u²³T y sÁ+{¡, d¯ÇdT Å£L& eÇ &TÔÃ+~.

|ð&T dÖ|sY$THÃÔÃ ÂsÕÔáT¿ì ý²uó+

sÕ

ÔáT sÁ+ÔásÁ+ eT+º ~>·T & kÍ~ó+# \ ¿ÃsÁTÅ£ +{²&T. < ¿Ãd+ sÃÈ+Ô bõ\+ýË ¿±jáT¿£w¼+ #ûdTï+{²&T. ¿±ú dÂsÕq ÔáÎÔáTï* $ jîÖÐ+#á¿£bþÔû ¿±sÁD+>± nÔá& ¿ì qw¼+ #ûÅ£LsÁTÔáT+~. n+<Te\¢ ÂsÕÔáT dÂsÕq, H D«yîT®q Je ÔáÎÔáTï* $ jîÖÐ+# *. |ð&T ÂsÕÔáT\Å£ jîÖ>ÃýÙ¦ +&çdÓ¼dt H D«yîT®q Je ÔáÎÔáTï* n+<Tu²³TýË¿ì ÔîºÌ+~. ¿£+ |ú Ôáq dÖ|sY$THà çu²+& |]³ ÔájáÖsÁT #ûdTïq Je bõ{²wt, +¿ù, bÍdÎÛsÁdt\qT ÂsÕÔáT\Å£ n+~kþï+~. ¿£+ |ú yûTHû +>´ &îÕÂs¿£¼sY ç|B|t uó²{ìjáÖ eÖ{²¢&TÔáÖ, ¿£+ |ú \¿£«+ eT+º ÔáÎÔáTï\T çXâw÷yîT®q |+³ ~>·T &T\Å£ nÔá T «Ôá ï e T+>± | jî Ö >· | & & yû T qH sÁ T . Ôá Î Ôá T ï *

32

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

|jîÖÐ+ºq ÂsÕÔáT\T eT+º e«ekÍjáT ÔáÎÔáTï* n+<TÅ£ +{²sÁ #îbÍÎs jáTq. ¿£+ |ú Ôáq ÔáÎÔáTï* m¿ùàbþsY¼ Å£L& #ûkþï+< nH sÁT. ¿£+ |ú |ð&T dÖ|sY $THà s Z ¿ù bõ{²wt, dÖ|sY$THà s Z ¿ù +¿ù, dÖ|sY$THà s Z ¿ù bÍdÎÛsÁdt, dÖ|sY$THà s Z ¿ù ¿ý² >´ ÔájáÖsÁT #ûkþï+< nH sÁT.

Contact us : Mr. Vishal Pandya +91 98251 15474

Mr. Shildip Wagh +91 97129 15474

www.krishijagran.com

¿£+ |ú deÖ# sÁ+

|esYý²«+& ç{²¿£¼sYýË mHà kå\uó²«\T

|

esY ý²«+& ¿£ w¾ ç{²¿£¼sY y V²H ç|Õyû{Ù *$TfÉ& (|Ó@{¡M|ÓmýÙ) ÂsÕÔáT\¿ì ºq ç{²¿£¼sY n+<Tu²³TýË¿ì ÔîºÌ+~. ¿£+ |ú e«ekÍ|Å£ \T H s jáTDY |¾.HîÕ¿ù eÖ{²¢&TÔáÖ, uó²sÁrjáT ÂsÕÔ +>± ¿ì ¿£ ¿=Ôáï kå\uó²« n+<Tu²³TýË¿ì rdT¿=< ÝeTHû ýË#áqÔÃHû

yûTeTT mHà |]XË<óq\T È]|¾q Ôás ÇÔá ºq ç{²¿£¼sY n+<Tu²³TýË¿ì Ôî# ÌeTT. H &T yûTeTT uó²sÁrjáT ÂsÕÔ +>·+ ¿Ãd+ ¿£ q ¿£ \ * kÍ¿±sÁ + #û d T¿Ã>· * >±eTT. eÖ ç{²¿£ ¼ s Á T < «q|+³\T, Ôó\T, |+&¢, |P\ ÔóýË¢ kÍ>·T neds \Å£ ÂsÕÔáT\Å£ m+Ôà |¿£]dTï+< nH sÁT. |esYý²«+{Ù d+kÍ|Å£ \T eÖ{²¢&TÔáÖ, eÖ ç{²¿£¼sY dÓ¼]+>´ýËHû m+Ôà $\¿£DÔá +< nH sÁT. ç{²¿£¼sY e«ekÍjá Ö ¿ì d + +~ó + ºq ¿±sÁ « ¿£ ý ²bÍý ¿Ãd + $ jîÖÐ+#áe#áTÌ. |esYý²«+& ç{²¿£¼sY <Tq &+, ¿£\T|ÚrÔá, @ kÍeÖçÐHîÕH ¿£ #Ã{ì qT+º eTsà #Ã{ì¿ì #ûsÁÌ&+, deTTç< rsÁ+ýË >·dÓï ÜsÁ>·&+, y DìÈ«|sÁyîT®q ¿±sÁ«¿£ý²bÍ\T, ç¿ì$TH Xø¿£ eT+<T\ |¾º¿±¯¿¡, ný²¹> bå+fÉH $<ó q+ýË Ôá&T|Ú n+~+#á& ¿ì ~ m+Ôá>±Hà |jîÖ>·|&TÔáT+~. yûT+ ç{²¿£¼sY yûT¿ù H +& jáÖýË uó²>·+>± ç|Ü fÉ¿ì ¿ùú n<ó«jáTq+ #ûd¾, |]XË<óq #ûd¾q Ôás ÇÔáHû eÖÂsØ{ÙýË¿ì Ôî# ÌeTT. yûTeTT ç{²¿£¼sYýË & ýÙÔà q& #û +ÈH ç|jîÖÐ+# eTT. B e\¢ ÂsÕÔáT\Å£ +<óq+ KsÁTÌ ¿£*d¾ edTï+~. | mÅ£ Øe ÈsÁT>·TÔáT+~. yûTeTT ç{²¿£ ¼ s Á T ýË n+~dTï q kå¿£ s «\ e\¢  s Õ Ô á T \Å£ mÅ£ Øe ç|jîÖÈH \T HîsÁyûsÁÔ jáT jáTq nH sÁT.

H D«ÔáýË >·TZÔû*q d¾Ø|sY |Õ|Ú\T H D«yîT®q ÔáÎÔáTï\ e\¢ & dTç|d¾<Æ ¿£+ |ú. ¿£+ |ú V²& |ÓdT m|ð&Ö ý²uóyûT d¾Ø|sYuÉ+*$TfÉ >±ýÙýË +~. +ÔáÅ£ eTT+<T ¿£kÍ] eTq+

#î|ðÅ£ q ³T¼>± ¿£+ |ú eTTK«+>± |esY, |ÓMdÓ |Õ|Ú\T, e«ekÍjáT sÁ+>·+ýË |jîÖÐ+#û |Õ|Ú* ÔájáÖsÁT #ûdTï+~. d¾Ø|sY ÂsÕÔáT\Å£ e«ekÍjáT+ýË |jîÖÐ+#û |Õ|Ú* ç|<]ô+º+~. ¿£+ |ú ç|Ü ~ó eÖ{²¢&TÔáÖ, ÂsÕÔáT\ ¿Ãd+ |Õ|Ú* <óT ¿£ fÉ¿ì ¿ùÔà ÔájáÖsÁT #ûjáT&+ È]Ð+< nH sÁT. M{ì n+Ôás ¨rjáT ç|eÖD²\Å£ B³T>± ÔájáÖsÁT #ûjáT&+ È]Ð+< nH sÁT. ÔáÎÔáTï\T ç>±MTD çbÍ+Ôá+ýË ç|jîÖÐdTïH sÁ nH sÁT. n<û ¿±¿£ dÓ|ÓMdÓ, jáTÖ|ÓMdÓ, mdt& Ö¢« sY, uËÂsÇýÙ |Õ|Ú* Å£L& ¿£+ |ú ç|eTTK+>± ÔájáÖsÁT #ûkþï+~. d¾Ø|sY *$TfÉ& <ûXø+ýË n çbÍ+Ô \ýËqÖ | #ûkþï+~. ný²¹> ~ ÔásÁ <ûXæ\Å£ Å£L& Ôáq |Õ|Ú* m>·TeTÜ #ûkþï+~.

36

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

&

*ÎÛH |Õ|tà H &T C²rjáT, n+Ôás ¨rjáT kÍsTTýË m+Ôà |sÁTbõ+~q ¿£+ |ú. e«ekÍjáT ¿±sÁ«¿£ý²bÍýË¢ | ¿ì e#ûÌ V²#Y&|Ó |Õ|Ú\T, ç& |t ]¹>wH |Õ|Ú\T, ç dÎ |Õ|Ú\T, |Õ|t |¾{ì¼+>´ \qT ÔájáÖsÁT #û d ¿£+ |ú¿ì ÂsÕÔáTýË¿£+ýË eT+º |sÁT+~. |PH ýË ¿ìkÍH yûTý²ýË & *ÎÛH bÍ© bÍ¢dt¼ ç|Õ.*. ¿£+ |ú¿ì #î+~q &îÕÂs¿£¼sY XèÕýñwt *+ d¾jáÖ eÖ{²¢&TÔáÖ, eÖ \¿£«+ ÂsÕÔáT\Å£ H D«yîT®q ÔáÎÔáTï* dsÁ|s #ûjáT&yûTq nH sÁT. B e\¢ ÂsÕÔáT\Å£ eÖMT< $XøÇdújáTÔá d&\Å£ +& +³T+~. ¿£+ |ú 1998ýË s CÙ¿Ã{ÙýË kÍ|¾+#á&+ È]Ð+~. H &T & *ÎÛH bÍ© bÍ¢dt¼ *$TfÉ& ÔáÎÔáTï* ç|jîÖÐ+º ÂsÕÔ +>·+ m+Ôà ç|jîÖÈq+ bõ+<TÔáTH sÁT. & *ÎÛH bÍ© bÍ¢dt¼ *$TfÉ& ÔáÎÔáTï\ú ×mdt× çbÍeÖDì¿£Ôá +~. eÖ ÔáÎÔáTïýË¢ eTTK«yîT®q $Xâw+ @$T³+fñ, $ ÔáT|ð |³¼eÚ, ÔáÅ£ Øe sÁTeÚ +{²sTT. n+<Te\¢ H &T ÂsÕÔáTýË¿£+ýË eÖ¿£+³Ö ¿£ ç|Ôû«¿£yîT®q >·T]ï+|Ú Ôî#áTÌÅ£ H eT nH sÁT. eÖ & *ÎÛH bÍ© bÍ¢dt¼ *$TfÉ& >±&óyîT®q |]XË<óq\T #ûd¾q Ôás ÇÔáHû ÔáÎÔáTï* eÖÂsØ{ÙýË¿ì rdTÅ£ s e&+ È]Ð+< nH sÁT. & *ÎÛH bÍ© bÍ¢dt¼ *$TfÉ&ýË eÖÔà | #û d+<TÅ£ ¿£ e Üï |ÚDT\ {¡yT +~. {¡yT sÁ+ÔásÁ+ |]XË<óq\T #ûdÖï & *ÎÛH bÍ© bÍ¢dt¼ *$TfÉ& ÔájáÖsÁT #û d ÔáÎÔáTï\qT m|Î{ì¿£|ð&T nÔáT«ÔáïeT+>± çXâw÷ÔásÁ+>± r]Ì~<Ý &ûý² dÖ#áq\T #ûdTï+³T+~. ÂsÕÔáT\Å£ eÖ qT+º m\¢|ð&Ö nÔá«+Ôá H D«Ôá ¿£*Ðq ÔáÎÔáTï* n+<TÔáT+{²sTT. ~ eÖÅ£ yûTeTT>± #ûdTÅ£ q ç|Üvã.

+³sÁÖÇ«

eT

www.krishijagran.com

¿=Ôáï fÉ¿ì ¿ù |jîÖÐ+º ÂsÕÔáT\T ý²uó²\T d+bÍ~+#áe#áTÌ : m+; n|ÎýÙy sY

+º #û< ÝeTHû d+¿£\Î+ q e«¿ìï m ¿£cͼ\Ö, qcͼ\Ö eºÌH eT+º #û d rsÁÔ &T. eT<ó«ýË m ny +Ôás \Ö, Ò+<T\Ö eºÌH eTT+<TÅ£ k͹> rsÁÔ &T. Ôáq \¿±« Ô qT #ûsÁT¿Ãe&yûT ¿±¿£ ÔásÁT\Å£ y ] y ] \¿±«* #ûsÁTÅ£ Hû+<TÅ£ ÔáÐq eÖsÁZ<sÁô¿£ dÖ#áq\T kÍï&T. ¿£w¼|& |Õ¿=ºÌq e«¿ìï¿ì ÔásÁT\¿ì Ôáq nqTuóy * |+#á&+ eT]+Ôá q+< dTï+~. ç|dTïÔá+ m+; +&çdÓ¼dt eT¿£sÁ+< n|ÎýÙy sY n<û | #ûdTïH sÁT. jáTq ¿£ w¾ C²>·sÁDY {¡yTÔà eÖ{²¢&TÔáÖ, ÂsÕÔáT\Å£ ÔáeT ¿£+ |ú ¿±sÁ«¿£ý²bÍ\ >· T ]+º Ôî * já T Cñ X æsÁ T . já T q eÖ³ýË¢ H û $es * Ôî\TdTÅ£ +< +` yîTT<³>± HûqT #î |Î~ @eT+fñ, @ | #ûjáT& ¿ÕH ¿£ \¿£«eT+³Ö +& *. n<û $<ó+>± m+; çbÍsÁ+_ó+#á&+ yîq¿£ Å£L& ¿£ \¿£«+ +~. m+; +&çdÓ¼dt ¿£+ |ú yîTT<³ 1994 ýË eT¿£sÁ+< n|ÎýÙy sY, ]+Å£L n|ÎýÙy sY yîTT<\T|{²¼sÁT. ¿£+ |ú |sÁT yîq¿£ ¿£ ¿£<¸ +~. +{Ë¢ |<Ýy Þ⢠eTq¿ì sÃýÙyîÖ&ýÙ>± +{²sÁ n+{²sÁT. eÖ H q >±sÁT m+; n|ÎýÙy sY eÖ sÃýÙ yîÖ&ýÙ. y ] |sÁTÔÃHû yûTeTT m+; +&çdÓ¼dt n |{²¼eTT. @ | ¿ÕH yîTT<{Ë¢ # ý² & <T&TÅ£ * m<TsÃØe\d¾ +³T+~. ný²¹> yûTeTÖ ³Tbþ³¢qT #á$#áÖXæeTT. ¿±ú yûTeTT eÖ ç|jáTÔ * d|\+ 38

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

#ûdTÅ£ H eTT. eÖ ¿£+ |ú eTTK« ÔáÎÜï bÍ+& ýÉÕqsY. B #îsÁTeÚýË¢ #û|\ |+|¿± ¿ì |jîÖÐkÍïsÁT. B e\¢ úsÁT bÍ&e<T. n+Ôû ¿±<T ú{ì ¿£#Ã{ì¿ì #û]Ì +#á&+Ôà u²³T #û|\¿ì Å£L& ç|jîÖÈq+ ¿£\T>·TÔáT+~. ÔáÎÜï H D«Ôá e\¢Hû yûTeTT çu²+& |sÁT »È\d+#ájYTµ n |sÁT |{²¼eTT. HûqT MTÅ£ ¿£Ø& #î |Î<û$T³+fñ, yûTeTT ¹¿e\+ H D«ÔáHû < w¾¼ýË |³T¼Å£ +{²eTT. ný²¹> ¿£ H D«Ô jáT+çÔáD $wjáT+ >·T]+º eÖ{²¢& T¿Ãy \+fñ, eú eÖÅ£ bÍÔá $wjáÖ\T nsTTbþjáÖsTT. |ð&T yûTeTT ¿±Ç*{¡ mwO«ÂsHà n+fñ H D«Ô s ÆsÁD >·T]+º eÖ{²¢&T¿Ãy *. m+<T¿£+fñ ¿=qT>Ã\T< sÁT ÔáÎÜï mÅ£ Øe ¿±\+ bͳT y & *. yûTeTT 50 ¿ì |Õ>± <ûXæ\¿ì bÍ+&à ýÉÕqsY m¿ùàbþsY¼ #ûdTïH eTT. yûTeTT eÖ ¿=qT>Ã\T< sÁ¢ neds \ yûTsÁÅ£ ÔájáÖsÁT #ûkÍïeTT. eÖ < w¾¼ ¹¿e\+ ÔáÎÜï s D deTjáT+ýË H D«Ôá $wjáT+ýË eÖçÔáyûT ¿±¿£, ÂsÕÔáT eÖ ÔáÎÔáTï* |jîÖÐ+ºq Ôás ÇÔá d+Ôá |¾ï #î+<ûý² ÔájáÖsÁT#ûkÍïeTT. y sÁT B Ôû*>±Z HkͼýÙ #ûdTÅ£ Hû #ûkÍïeTT. ný²¹> B Ôà u²³T yûTeTT ÂsÕÔáT\Å£ eÖsÁZ<sÁô¿£ dÖ#áq\T kÍïeTT. B ¿Ãd+ yûTeTT eÖ {¡yT |ÓýÙ¦ ýÉeýÙýË |

+³sÁÖÇ«

www.krishijagran.com s ÈkÍH, eTVäs çw¼, Âs+&T s çcͼýË¢ | #û d Tï H eTT. ç|Ü ý²¢ ý Ë ÔáV²dÓýÙýËqÖ eÖ m+;$TçÔá H sÁT. y sÁT ÂsÕÔáT\Å£ sÁ+ÔásÁ+ ÔáÎÜï mý² |jîÖÐ+# ýË Ôî*jáTCñd Öï +{²sÁT. ný²¹> yûTeTT u²«+Å£ \Ôà ţL& fÉ®`n|t |³T¼Å£ H eTT. +<T ¿Ãd+ u²«+¿ù Ôáq ¿=qT>Ã\T< sÁT\Å£ ýËqT¢ Å£L& @s γT #ûkþï+~. ÂsÕÔáT\T m| Î{ì ¿ £ | ð& T ¿=Ôá ï fÉ ¿ ì ¿ù à |jîÖÐdÖï +& \ #îbÍïqT HûqT. $<ó+>± #û dïHû, ÂsÕÔáT\T ÔáeT mÅ£ Øe ¿±\+bÍ&T ÔáÎÜï e\¢ ç|jîÖÈq+ bõ+<>· \ T>· T Ô sÁ T .  s Õ Ô á T \T eT+º fÉ¿ì ¿ùàÔà ÔáÎÔáTï* $ jîÖÐ+#áTÅ£ +fñ eT+º ý²uó+ bõ+<>·\T>·TÔ sÁT.

#ûsTTkÍïeTT. n+Ôû ¿±¿£ ÂsÕÔáT\Å£ ¿±ýÙ d+³sY Å£L& @s γT #ûd¾, deÖ# sÁ+ n+~dTïH eTT. <+Ô yûTeTT ÂsÕÔáT deT ~Æ ¿ÃdyûT #ûdTïH eTT. eÖ Hî{ÙesYØ >·T]+º #îbÍÎ*à e dï, yûTeTT uó²sÁÔá<ûXø+ýË

çeÖH U²H dÓ jáTsY bÍçܹ¿jáTT\T, ¿£ w¾ C²>·sÁDY, qÖ« &ó ©¢ yîTT`9582957538 yîTsTTýÙ`imran@krishijagran.com

n& ÇHà fÉ¿± \JÔà e«ekÍjáT sÁ+>·+ýË <óT ¿¡¿£sÁD

>·TÈs ÔY¿ì #î+~q nÔá«+Ôá uó²¯ H +>·sY (H >·*) s Ôá b ç>±+ Í\¿£ \u ³T ó«+

VÕ²ç& *¿ù ]e]à TýÙ 2 m+._.H +>·sY (bå¢) Rec. 45-75 HP ç{²¿£¼sYà

VÕ²ç& *¿ù ]e]à TýÙ 3 m+._.H +>·sY (bå¢)Rec. 45`70 HP ç{²¿£¼sYà

|fñýÙ ç>Ã +&çdÓ¼dt |fñýÙ dýÙà @CÉúà ÔájáÖ¯< sÁT¢ : l $TjáÖ çu²+& ]e]à TýÙ |¢y y +¿±HûsY `363 621, yîÖsY; (>·TÈs ÔY), uó²sÁÔY

VÕ²ç& *¿ù ]e]à TýÙ

yîT¿± ¿£ýÙ ]e]à TýÙ

m+._.bå¢ (2 u²³yT)

m+._.bå¢ (3 u²³yT)

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

39

+³sÁÖÇ«

ÂsÕ

www.krishijagran.com

<óT ¿£ JeqXèÕ*ýË uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT : eÖÂsàýË¢ ÂsÎsÃàHûú

ÔáT bõ\+ýË ¿£w¼|& | #ûkÍï&T. sÁ+ÔásÁ+ eT+º |+³ ~>·T &T* n+<T¿Ãy \ #áÖkÍï&T. n+<T¿Ãd+ nÔá&T sÁ+ÔásÁ+ m+Ôà ¿£w¼|&Ô &T Å£L& . n+<Te\¢ ÂsÕÔáT sÁ+ÔásÁ+ bõ\+ýË ¿=Ôáï ¿=Ôáï |<ÆÔáT* |jîÖÐ+º | #ûdTï+{²&T. <óT ¿£ jáTT>·+ýË bõý² ¿ì ¿±e\d¾q |<ÆÔáT\T, fÉ¿ì ¿ùàýË nÔá&T sÁ+ÔásÁ+ eÖsÁTÎ\T #ûdT¿Ãe\d¾q nedsÁ+ @sÁÎ& +~. yîTT<{Ë¢ kÍ>·T #ûjáT& ¿ì <Tq &+, H ³&+ e+{ì |qT\¿ì bõý²ýË¢ #ûÔÃï | #ûsTT+#û jáT+çÔ * |jîÖÐ+#ûy sÁT. |ð&T kÍ+¹¿Ü¿£ |]esÁïq ¿±sÁD+>± ç{²¿£¼sY e+{ì Xø¿ìïe+ÔáyîT®q jáT+çÔ * |jîÖÐdTïH sÁT. ç{²¿£¼sY ÂsÕÔáT J$Ôá+ýË # ý² ç|<ó qyîT®q uó²>·+>± eÖ]+~. n+<Teýñ¢ ÂsÕÔáT\ | |ð&T dTH jáÖd+>± eÖ]bþsTT+~. n+<Teýñ¢ 89 @Þø¢ ç||+#á kÍsTT fÉ¿± \JÔà \uó«eTeÚÔáTq kÍyûT`³Ö«CÙ bÍV²sY ³© ¿£+ |ú. B yûTHû +>´ &îÕÂs¿£¼sY eÖÂsàýË¢ sÁÎsÃàHûú ¿£ w¾ C²>·sÁDYÔà eÖ{²¢&TÔáÖ, ¿£+ |ú ç||+#á ç|U²«Ôá ¿±sÁ«¿£ý²bÍ\qT |s=Ø+³Ö ¿£+ |ú ÂsÕÔ +>± <óT ¿£ d<«+ yîÕ|Ú mý² rdTÅ£ yîÞø ïH sà #áÖ|¾+# sÁT` kÍyûT`<Ö«CÙ bÍV²sY @ sÁ+>·+ýË | #ûkþï+~?

MTsÁT @ ç{²¿£¼sY çXâDìýË H sÁT? kÍyûT`<Ö«CÙ bÍV²sY ç||+#á ç|U²«Ôá mdt&m|t ¿£+ |ú. ~ eÖ e<Ý uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\ neds \¿ì nqT>·TDyîT®q 35, 40, # ý² |<Ý ç>·Ö|t. eÖ e<Ý VQ©eÖ«H, <Ö«CÙ bÍV²sY, +¿± 42 V²#Y.|¾. ç{²¿£¼sÁT¢ \uó«eTeÚÔáTH sTT. +Ôû ¿±¿£, 45 V²#Y.|¾. \+uË]Zú e+{ì |<Ý |<Ý ç||+#á çu²+&T¢ +{²sTT. yûTeTT ç||+#á çXâDì¿ì #î+~q ç{²¿£¼sÁ¢qT yûTeTT ÔáÇsÁýË ý²+#Y #ûjáTuËÔáTH eTT. kÍsTT ç{²¿£¼sY s Ôá\T>± H eTT. ný²¹> yûTeTT n+Ôás ¨rjáT eÖÂsØ{Ù neds \Å£ d]|&û³T¼ 80 V²#Y.|¾. ç{²¿£¼sÁ¢qT Å£L& ] dTïH eTT. B ÔásÁ <ûXæ\Å£ uó²sÁÔá<ûXø+ýË kÍyûT`<Ö«CÙ bÍV²sY mý² | #ûkþï+~? m>· T eTÔá T \T #û j á T <*# eTT. yû T eTT 20, 25 V²#Y .|¾. ç{²¿£¼sY yîTT<{Ë¢ HûqT #î|¾Îq³T¢>±Hû yûTeTT |Î{칿 ç||+#áy «|ï+>± 18 ¿ì |Õ>± <ûXæýË¢ | #ûdTïH eTT. uó²sÁÔá<ûXø+ýË yûTeTT eTVäs çw¼, dÂ> +{ÙýË Å£L& n&T>·T |³¼& ¿ì d¾<Æ+>± H eTT. ÔáÎÔáTï\ H D«Ôá >·T]+º $e]+#á+& ? Ôá$TÞøH &T, eT<ó« ç|<ûXÙ, >·TÈs ÔYýË # ý² eT+º kÍsTTýË | #ûdTïH eTT. n+Ôû ¿±¿£ yûTeTT s ÈkÍH, ÔáïsÁ ç|<ûXÙ, |+C²uÙ, ç{²¿£¼sÁ¢ H D«Ôá $wjáÖ ¿ì e dï, n ç{²¿£¼sÁÖ¢ n+Ôás ¨rjáT V²]jáÖD²Ôà u²³T ÔásÁ s çcͼý |Õ Å£L& yûTeTT < w¾¼ kÍ]+# eTT. H D«Ô ç|eÖD²\Å£ nqT>·TD+>± ÔájáÖsÁT #ûjáT &TÔáTH sTT. uó²sÁÔá<ûXø+ýË yûTeTT kÍyûT`<Ö«CÙ bÍV²sY ç|yîÖ{Ù #ûdTïH eTT. eÖ ÔáÎÔáTï* uó²sÁrjáT eÖÂsØ{ÙÔà u²³T n+Ôás ¨rjáT eÖÂsØ{ÙýË 40

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

+³sÁÖÇ«

www.krishijagran.com

Å£L& ç|Xø+d¾dTïH sÁT. ÔásÁ ¿£+ |ú\ ç{²¿£¼sÁ¢Ôà bþ* dï eÖ ç{²¿£¼sÁT¢ Xø ¿ ì ï e +Ôá y î T ® q $. 25 XæÔá + esÁ Å £ +<ó H  s Õ Ô á T \T $T>·T\TÌ¿Ãe#áTÌ. nyîT]¿£H, ×sÃbÍ eÖÂsØ{ÙýË MT d¾Ü mý² +~? ×sÃbÍ, kåÔY ç|¾¿±ýË yûTeTT ¿£ nç>·>±$T ¿£+ |ú>± | #ûdTïH eTT. H sYï nyîT]¿±ýË nÔá«~ó¿£+>± n¿£Ø& Hî\¿=\Î & q ¿£+ |ú qÖ« VäýÉ+&, C²H & jáTsY eÖÂsØ{Ù u²>·T+~. ¿±ú yûTeTT n¿£Ø& yû>·+>± n_óe ~Æ #î+<TÔáTH eTT. ×sÃbÍ, nyîT]¿± eÖÂsØ{ÙýË 80 V²#Y.|¾. ç{²¿£¼sÁ¢ eÖÂsØ{Ù u²>± mÅ£ Øe. uó²sÁrjáT eÖÂsØ{Ù $wjáÖ ¿ì e dï 80 V²#Y.|¾. çXâDì¿ì #î+~q ç{²¿£¼sÁT¢ ¿£Ø& u²>± ÔáÅ£ Øe. +Ôá¿ì ÔáÅ£ Øe V²#Y.|¾. çXâDì¿ì #î+~q ç{²¿£¼sÁ¢ eÖÂsØ{Ù # ý² u²>·T+~. uó²sÁÔá<ûXø+ýË MT Hî{ÙesYØ |+#áT¿Ãe& ¿ì MTsÁT #ûdTïq ç|jáTÔá + @$T{ì? |ð&T uó²sÁÔá<ûXø+ýË eÖÅ£ 100 ¿ì |Õ>± &\sYà Hî{ÙesYØ g+~. B e\¢ yûTeTT s uËjûT ¿=~Ý d+eÔáàs ýË¢ dTeÖsÁT 50 XæÔá+ < ¿± |+#á>·\T>·TÔ eTT. B ¿ì kÍyûT`<Ö«CÙ bÍV²sY {¡+ yû>·+>± | #ûkþï+~. yûTeTT jáÖeÔY <ûXø+ýËqÖ eÖ Hî{ÙesYØ Hî\¿=ýñÎ+<TÅ£ d¾<Æ+>± +~. uó²sÁÔá<ûXø+ýË MT Ô Î<¿£ jáTÖ ³T¢ H jáÖ? , +~. Ôá$TÞøH &T s çw¼+ýË s D¡ |{ÙýË eÖ ÔájáÖ¯ jáTÖ {Ù +~. +<TýË ç{²¿£¼sY |P]ï>± yûTqT«bÍ¿£Ì]+>´

#ûjáTe#áTÌ. bÍ¢+{Ù ç||+#á ç|U²«Ôá fÉ¿ì ¿ù\Ôà ţL& +~. uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\Ôà ¿£+ |ú deTqÇjáT+ mý² +~? uó²sÁrjáT ÂsÕÔáT\T # ý² Ôî*yîÕqy sÁT. y Þø ¢ # ý² #áTsÁT>±Z <óT ¿£ fÉ¿ì ¿ùà nsÁ+ #ûdTÅ£ ç|jîÖÐdTïH sÁT. uó²sÁrjáT ÂsÕÔ +>·+ nÔ «<óT ¿£+>± ý˺dTïH sÁT. mý²+{ì fÉ¿ì ¿ùÔà nÔáT«ÔáïeT ç|jîÖÈq+ ¿£\T>·TÔáT+<Ã, ÔáÎÜïHû y sÁT n~ó¿£+>± ¿=+³TH sÁT, y &TÔáTH sÁT. çeÖH U²H dÓ jáTsY bÍçܹ¿jáTT\T, ¿£ w¾ C²>·sÁDY, qÖ« &ó ©¢ yîTT`9582957538 yîTsTTýÙ`imran@krishijagran.com

n+Ô y ]¿ÃdyûT

` |ÚcÍÎ CËwÓ qT+º eTV¾²Þø\Ôà ¿£*d¾ | #û d 1999ne¿±Xø + \_ó + º+~. n+< TýË eTV¾²Þø\ neds * Ôî\TdTÅ£ Hû ne¿±Xø+ \_ó+º+~. y ] deTd«\qT <>·ZsÁ qT+º |]o*+# qT. Ôáïs K+& ¿=+& çbÍ+Ô ýË¢ eTV¾²Þø Jeq+ # ý² <TdïsÁ+>± +{Ë+~. y ]¿ì ¿£fɼ\T Ôî#áTÌ¿Ãe&+, È+ÔáTeÚ\¿ì yûTÔá Ôûe&+ e+{ì eTò*¿£ d<TbÍjáÖ\ ¿Ãd+ Å£L& m+Ôà <Ös uó²s \T yîÞ²¢*à ekþï+~. ¿=+& çbÍ+Ô ýË¢ @ edTïeÚ\Ö <=sÁ¿£eÚ.

eTV¾²Þø\T mHà ¿ìýËMT³sÁT¢ ¿±*q&¿£q yî[¢ Å£ ³T+ neds \T, |+|Ú&T È+ÔáTeÚ\ neds \T rsÁTdTï+{²sÁT. +Ôá | #ûd¾q Ôás ÇÔá Å£L& ç>±MTD d+d\Ôà ¿£*d¾ +&&+ ¿£ dy \T>± eÖ]+~. nsTTH ¿±ú Ôáïs K+& eTV¾²Þø\+Ô ÔáeT ç>±eÖýË¢ @sÁÎsÁ#á & q d+d\ +{ìÔÃqÖ ¿£*d¾ | #ûkÍïsÁT. d+d\T mHJz\T @s γT #ûd¾H , ¿£+ |ú < Çs @s γT #ûjáT & H y ]¿ì Ò+<ûMT ýñ<T. ç|dTïÔá+ Ôáïs K+&¿ì #î+~ ¿=+& çbÍ+Ô ýË¢ ç|uóTÔáÇ, ç|uóTÔûÇÔásÁ d+d\T eTV¾²Þ² ¿£sÁüÅ£ \ |Õ < w¾¼ kÍ]dTïH sÁT. y ¹s ç¿ìjáÖo\¿£+>± | #ûdTïH sÁT. m+<T¿£+fñ n¿£Ø& |ÚsÁTw§\T mÅ£ Øe>± u²<ó«Ôá* Ôá|¾Î+#áTÅ£ ÜsÁT>·TÔáT+{²sÁT. bõý²ýË¢ ¿£\T|ÚrÔá, bÍ<T\T #ûjáT&+, ¿ÃÔá, qÖ]Î& e+{ì |qT\ú eTV¾²Þøýñ # ý² u²>± #ûdTï+{²sÁT. Ôáïs K+& |ÚcÍÎCËwÓ eTV¾²Þø\¿ì kÍ>·T #ûjáT&+ $wjáT+>± çbþÔáàV¾²+#á&yûT ¿±Å£ +& , y ]¿ì ¥¿£D Å£L& kþï+~. n+<Teýñ¢ ç|uóTÔáÇ, ç|uóTÔûÇÔásÁ d+d\ < Çs ¿£ w¾¿ì d+ +~ó+º <óT ¿£ kÍ+¹¿Ü¿£ deÖ# s n+~+#á& ¿ì ¥¿£D eÇ&+ ÈsÁT>·TÔÃ+~. ¥¿£D e\¢ eTV¾²Þ² ¿£sÁüÅ£ \T d<«+ýË <óT ¿£ fÉ¿ì ¿ùà neT\T #ûdTïH sÁT. ¥¿£D bõ+<&+ ¿Ãd+ ÔáeT ÔáeT ç>±eÖ\ qT+º jáT{ì¿ì yîÞø ïH sÁT. n+<Te\¢ ¿£Ø& eTV¾²ÞøýË¢ Ôá $XæÇd+ |sÁT>·TÔÃ+~. n {ì ¿£+fñ eTTK«yîT®q $wjáT+ @$T³+fñ, eTV¾²Þø\+Ô d+ç~jáT e«ekÍjáT+ yîÕ|Ú yîTT>·TZ #áÖ|&+. |ð&T n¿£Ø& y ]¿ì sÃ>·«+ |³¢ çXø<Æ |]Ð+~. sÁkÍjáT ¿£ ÔáÎÔáTï\ y &¿£+ e\¢ VäsÁ |< s \Ôà m sÁ¿±\ ç|eÖ< \T ¿= Ôî#áTÌÅ£ +³TH yîÖ y ]¿ì nsÁeTeÚÔÃ+~. HûqT Å£L& y {ì çbÍeTTK«Ôá nsÁ+ #ûdTÅ£ q eTV¾²Þø\¹¿ ¥¿£D y Ç\ |³T¼ {²¼qT. |ð&T d+dýË eTV¾²Þø\+Ô #û] |&¹swH < Çs Å£L& kÍ ¿£ e«ekÍjáT ÔáÎÔáTï* n$T ÔáeT JeHÃbÍ~ó sÁÇV¾²+#áTÅ£ +³TH sÁT. B Ôà y sÁT ÔáeT Å£ ³T+u² ¿¡, d+d/|&¹swH¿¡ nedsÁeTjûT« ]¿£ neds * HîsÁyûsÁTÌÅ£ +³TH sÁT. eTV¾²Þø\T $<ó+>± Ôá $XæÇd+Ôà eTT+<TÅ£ kÍ>·&+ H ¿+Ôà d+Ôá |¾ï kþï+~. y ] kÍ|\«Ôû H kÍ|\«Ôá>± HûqT uó²$kÍïqT.

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

41

»eTV¾²Þ² kÍ~ó¿±]Ôáµ

www.krishijagran.com

ç{ì+>Ã`uó²sÁrjáT e«ekÍjáT+ n_óe ~ÆýË eTV¾²Þø\Å£ ÔÃ&T>±

+Èú]+>´ & ç^ bõ+~qy ¹s. y sÁT #á<TeÚÅ£ q #á<TeÚ Âs+&T sÁ¿±\T>± |jîÖ>·|&TÔÃ+~. 1. çbõ|wqýÙ u²«¿ùç> +& +&&+ e\¢ y ]ýË Ôá $XæÇd+ +³T+~. ný²¹> y sÁT ÂsÕÔáT\Å£ n+~+#û deÖ# s Ôû*>±Z n+~+#á>·\T>·TÔ sÁT. ný²¹> mÅ£ ØeeT+~ &|¾\¢\T ÂsÕÔáT Å£ ³T+u²\ qT+º eºÌqy ¹s. ¿± {ì¼ y ]¿ì ºq |Î{ì qT+N ÔáeT Å£ ³T+u²ýË¢ e«ekÍjáT ¿±sÁ«¿£ý²bÍ\T #áÖdÖï |]Ðqy sÁT ¿± {ì¼, sÁ+>± ¿ì d+ +~ó+ºq v±ãq+ ýñ¿£bþe&+ nHû ç|Xâ +&<T. ¿±sÁD+ e\¢Hû H &T ç{ì+>ÃýË eT+º ne¿±Xæ\Ôà u²³T nÔáT«ÔáïeT ¿±sÁ«¿£ý²bÍ\Å£ ne¿±Xø+ \_ókþï+~. y sÁT ÔáeT ÂsÕÔáT\ neds * u²>± nsÁ + #ûd TÅ£ y {ì |]wØ]+#á>·\T>·TÔáTH çg.

>·Á

Ôá ¿=~Ý d+eÔáàs \T>± eTV¾²Þø\T uó²sÁrjáT e«ekÍjáT sÁ+>·+ýË ¿¡\¿£yîT®q bÍçÔá bþw¾dTïH sÁT. ¿±ú mHà >±<¸ýË¢ eTV¾²Þø\ bÍçÔá ÔîsÁyîqT¿£ esÁ¹¿ |]$TÔáyîT® +{Ë+~. eÖsÁTÔáTq ¿±\+Ôà u²³T e«ekÍjáT deTT< jáT+ýË Å£L& eTV¾²Þø\Å£ dÂsÕq kÍH dï eT+º<Hû n_óçbÍjáT+ \|&TÔÃ+~.

Hû|<¸ « < w¾¼ýË +#áTÅ£ ç{ì+>´ < Çs yûTeTT e«ekÍjáT sÁ+>± ¿ì #î+~q eTV¾²Þø* çbþÔáàV¾²+#á& ¿ì y ]¿ì n¿£s d«Ôá ¿£*Ð+#á& ¿¡, ný²¹> ÂsÕÔ +>± C²>· Ôá+ #ûjáT& ¿¡ ç|jáTÔá + #û|³¼ & +~. ç{ì+>à e«ekÍjáT jáT+çÔ \T, ç{²¿£¼sÁ¢qT Âs+{Ù¿ì |¾Î+#û d+d. ~ ý²+{ì ç|jáTÔá + #û|³¼&+ m+Ôà ç|Xø + dújá T yî T ® q #á s Á « . 12 eT+~ eTV¾ ² Þø \ dV²¿±sÁ+Ôà yûTeTT ¿£ deTÖVä @s γT #ûXæeTT. +<TýË V²uÙ yûTHûÈsÁT¢, dýÙà |+#û | eTV¾²Þøýñ #áÖdTïH sÁT. eÖ _ Hîdt d+sÁ¿ì +#û #ûÔáTýË¢ +# eT eÖÅ£ d+Ôá |¾ï>± +~. ÂsÕÔ +>± ¿ì nedsÁyîT®q e«ekÍjáT jáT+çÔ ýË¢ |jîÖÐ+#û ¿=Ôáï fÉ¿ì ¿ùà, ç{²¿£¼sÁT¢, jáT+çÔ \T dÇjáT+>± q& #û³³T¢ #ûjáT&+, ]¿£ d¾Ü ýË |Ôá+ #ûjáT&+, ç{²¿£¼sY ç&îÕesÁ¢ neds * nsÁ+ #ûdTÅ£ +³Ö eÖ jáTTe eTV¾²Þ² {¡yT |Õq <V²]+ºq |qT\ú dÇjáT+>± #ûkþï+~. ç{ì+>à V²uÙ yûTHûÈsÁT¢>± yûTeTT rdTÅ£ q eTV¾²Þø* eTV¾²Þ² <ë>·T\+Ô uÉ+>·ÞøSsÁTýË dTç|d¾< Æ nçп£\ÌsY dÕH à jáTÖ e]ô{¡ qT+º nçп£\ÌsY

42

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

VQý²¢V²©¢, VQ;¢, yîT®dÖsYýË V²uÙ yûTHûÈsY sÁ¿ìÔ > & mHà $wjáÖ* kÍ~ó+# \qTÅ£ Hû neÖ sTT. yîT¿ì e«ekÍjáT jáT+çÔ \ >·T]+º d+|PsÁyîT®q ne>±V²q +~. yîT ÂsÕÔáT\Å£ ¿£ w¾ jáT+çÔ \qT mý² |jîÖÐ+# ýË HûsÁTÎÔáT+~. V²+bÍ|Ús ýË yîT d V¾²ÔáTs \T $qT<¸ V²uÙ sÁÇV¾²kþï+~. M] e<Ý 2000 eT+~¿ì |Õ>± ÂsÕÔáT\T eºÌ $wjáÖ\T Ôî\TdTÅ£ H sÁT. ÂsÕÔáT\ qT+º edTïq ç|ÜdÎ+<q¿ì y sÁT # ý² d+ÔÃw+>± H sÁT. n+Ôû ¿±<T y sÁT º¿£ØjáÖq#á+çÔ , yîT®dÖsYýË V²uÙ yûTHûÈsY q[ú¿ì ç{²¿£¼sY ç&îÕesÁ¢ deTd«* |]wØ]+ºq+<TÅ£ ny sÁT¦ Å£L& # ÌsÁT. V²uÙ neÖ sTT\T sÁÇV¾²+#á>·\s ýñ< nHû d+<ûV²+ q sÃE\$. m+<T¿£+fñ M]ýË mÅ£ ØeeT+~ &|¾\¢\T ÔáeT ÔáeT Å£ ³T+u²\ qT+º <ÖsÁ+ yîÞø¢e\d¾ edTï+~. ¿±ú ç{ì+>à < Çs @sÁÎsÁ#á & q yû~¿£ |jîÖÐ+#áTÅ£ ÂsÕÔ +>± ¿ì ç|jîÖÈq¿£sÁyîT®q ¿±sÁ«ç¿£eÖ\T ÈsÁT>·TÔáTH jáT y ]¿ì d+Ôá |¾ï ¿£\>· fñ¼ Å£ ³T+ duóT«\T Å£L& B ¿ì |ðÅ£ +³TH sÁT. ¿¡]ï, |PÈ, nqÖw e+{ì jáTTeÔáT\T Å£L& ¿£s ³¿£¿ì <ÖsÁ+>± q çbÍ+Ô \ yî[¢ +³TH sÁT. ç|dTïÔá+ y sÁT yîT®dÖsY¿ì eºÌ +³TH sÁT. sÁ+>·+ýË y ] uó$w«ÔáTï eT]+Ôá>± r]Ì~<TÝÅ£ +< eTHû <ûÝXø«+ÔÃHû y sÁT ¿£Ø& ¿ì e# ÌsÁT. &|\¾\¢ $wjTá+ýË uçó <Ô,á s ¿b£þ¿\£T, ný²>¹ y ] ç|esqïÁ\T mý² +{²jÖî n eTq+ nqT¿Ãe#TáÌ, ¿±ú |\¾\¢Å£ ý²+{ì Ô&û ýMñT ýeñÚ. eÖ ç{+ì>à V²uÙ yTûHÈûsTÁ¢ @ |]dܾ HHÕî m<TsÃØe& ¿ì d<¾+Æ>± +{²sTÁ. y sTÁ nqT Ô«á+ ¿=Ôïá ÔsáVÁäýË ý˺dÖï +{²sTÁ. ÔeáT ÔeáT V²uÙàýË sÂÔÕTá\ ¿Ãd+ nH¿û£ s¿Á±\ ¿±s«Á¿ý£²bÍ\T sÇÁV²¾dÖï +{²sTÁ. ç{+ì>ÿì jTáTeÔTá\ ¿±s«Á<¿Ô£ ,á | rsTÁ #ÖádTqï |Ú&ý²¢ Ôqá dÇ| + $<+ó >± kÍ¿±seÁTeÚÔTáq +<TÅ£ m+Ôà d+ÔÃw+>± +³T+~. ¿¹e\+ yTûeTT $<+ó >± y ] | ¿ì dV²¿]£dTHï eTH<ûû eÖÅ£ m+Ôà >=|Î nqTuÖó Ü dT+ï~.

$ÈjáT>±<¸

www.krishijagran.com

dÓÔ |\+ kÍ>·TýË qeH <¸ nç>·>±$T eTT

|ÕÎÛ @Þø¢ ç¿ìÔá+ dÓÔ |\+ kÍ>·T çbÍsÁ+_ó+ºq qeH ÔY ¿£d|fñ ÔáqT eTÖ&T H \T>·T eÖkÍýË¢ ¿Ã{²¢~ sÁÖbÍjáT\T d+bÍ~kÍïq }V¾²+º +&&T. eTVäs çw¼ýË kþý²|PsY ý²¢¿ì #î+~q >ÃsÁeÖýñ ç>±eT ÂsÕÔáT qeH <¸ eTý²½¯ ¿£d|fñ eTT|ÕÎÛ @Þø¢ ç¿ìÔá+ ç< ¿£ kÍ>·T #û dy &T. ¿±ú H &T Ôáq ý²¢ýË nÔá&û Hî+ sY eH dÓÔ |\ d<« ÂsÕÔáT. »eÖ yîÕ|Ú ÂsÕÔáT\T mÅ£ Øe>± ç< ¿£ kÍ>·T #ûkÍïsÁT. HûqT Å£L& ç< ¿£ k͹> #ûXæqT. dÓÔ |\+ kÍ>·T yîTT<\T |{ì¼q Ôás ÇÔá ÂsÕÔáT\T +<TýË ý²uó²ýñM +&e nH sÁT. ¿±ú H &T < ÔÃHû ¿£ dÓÈHýË ¿Ã{²¢~ sÁÖbÍjáT\ s & ekþï+~,µ nH &T qeH <¸. H &T qeH <¸ eTVäs çw¼ýË nÔáT«ÔáïeT dÓÔ |\ Ô Î<Å£ ÂsÕÔáT. ç& |t fÉ¿ì ¿ùýË ú{ì bÍsÁT<\ kÍ<ó sÁD+>± ÂsÕÔáT\T dÓÔ |\ kÍ>·T¿ì ú{ì bÍsÁT<\ >·T]+º ç|Ôû«¿£yîT®q < w¾¼ |³¼sÁT. ¿±ú qeH <¸ Ôáq 35 m¿£s \ ÔóýË ç& |t ú{ìbÍsÁT<\ fÉ¿ì ¿ù |jîÖÐ+º < Ôà _+<T d<«+ #ûdTïH &T. yûd$ ¿±\+ýË y sÁ+ýË ¿£kÍ], oÔ ¿±\+ýË 15`20 sÃE\ Ôás ÇÔá ¿£kÍ] ú{ì Ôá& |&Ô &T. ¿=Ôáï sÁ¿±\ n_óe ~Æ qeH <¸ ¹¿e\+ dÓÔ |\ kÍ>·T eÖçÔáyûT #ûkÍï&T. dÓÔ |ýÙýË nÔá&T ¿=Ôáï ¿=Ôáï sÁ¿±\qT Å£L& ¿£ |{²¼&T. y {ìýË mHm+¹¿`@¿ù >ÃýɦH, mHm+¹¿`³Ö, mHm+¹¿`çr, mHÃH ` deH, s ØkÍV²H, {ËyîÖjáÖ, u²\q>·¯, # +<d¾©, |¾+>·sYç|¾+{Ù, Âs& ¿£d¼sY¦ jáÖ|¾ýÙ e+{ì ¿=Ôáï sÁ¿±* n_óe ~Æ #ûXæ&T. ÂsÕÔáT\Å£ ÔáïeT C²ÔáT\ yîTT¿£Ø* kÍïsÁT qeH <¸ |ð&T ÔásÁ ÂsÕÔáT\¿ì Å£L& q Ôá C²Ü yîTT¿£Ø* kÍ>·T #ûdTÅ£ Hû+<TÅ£ ÔáÐq dÖ#áq* kÍïsÁT. n+<T¹¿ nÔá& ¿ì mHà kÍsÁT¢ dH q+ È]Ð+~.

ÂsÕÔáT\¿ì >=|Î ç |sÁD jáTq $T>·Ô ÂsÕÔáT\+<]¿¡ ç |sÁD>± \TdTïH sÁT. jáT #áÖd¾ $T>·Ô ÂsÕÔáT\T Å£L& dÓÔ |\+ kÍ>·T #ûdTïH sÁT. n+<T¹¿ kþý²|PsY dÓÔ |\ Ô Î<q¿ì |<Ý ý²¢>± +~. Âs+&ûÞø¢ýË #î³T¼ d¾<Æ+ dÓÔ |\+ eTò*¿£+>± Xø wØ y Ô esÁD+ýË |]¹> #î³T¼. e&>·Þø¢Ôà B ¿ì qw¼+ ¿£\T>·TÔáT+~. mÅ£ Øe #á*>± q deTjáT+ýË |+&T >·{ì¼ u²sÁTÔáT+~ Ôá|Î |+&<T. ¿±jáT ~¹> deTjáÖ ¿ì y Ô esÁD+ bõ& u²] +fñ eT+º~. ¿£ m¿£s ýË H \T>·T`×<T \¿£\ sÁÖbÍjáT\ < jáT+ ¿£kÍ] yîTT¿£Ø yûd¾q Ôás ÇÔá Âs+&ûÞø¢ýË #î³T¼ d¾<ÆeTeÚÔáT+~. ¿£ dÓÈHýË ¿£ m¿£s ¿ì @&T`m $T~ ³qT \ dÓÔ |\ Ô Î<q neÚÔáT+~. m¿£s ¿ì H \T>·T`×<T \¿£\ sÁÖbÍjáT\T ekÍïsTT. yûTeTT eÖ |ý²* eTT+uÉÕ¿ì |+|¾kÍïeT nH sÁT qeH <¸. n¿£Ø& qT+º ÔásÁ ç|<ûXæ\Å£ , ÔásÁ <ûXæ\Å£L dÓÔ |ý²* |+|ÚÔ sÁ nH sÁT. dÓÔ |ý²* ¿Ãd¾q y sÁ+ Ôás ÇÔá n$ Üq& ¿ì | ¿ì ekÍïjáT nH sÁT. ¿± {ì¼ |+&T¢ ¿=+#î+ >·{ì¼>± q |ð&û ¿ÃjáÖ\ nH s jáTq. `~yû+ç< d¾+>´ (dýÙÎÛ çbÍCÉ¿ù¼ &îdtØ)

 ªÀµÀð 1 2 3 5 10 15

¸ÀAaPÉ 12 24 36 60 120 180

¨ÉˉÉ 420 840 1260 2100 4200 6300

G½vÁAiÀÄ 40 140 260 600 1700 3300

ªÉÆvÀÛ 380 700 1000 1500 2500 3000

60/9, 3e n+ÔádTï, jáTÖdT|t ds jYT eÖÂsØ{Ù, ç^H bÍsYØ yîTç{Ë d¼wH <>·ZsÁ, ¿=Ôáï &ó ©¢ ` 110 016. bþH : 011`26511845, 26517923, 45503170. yîTTuÉÕýÙ : 099537 56433, 098912 63263 Email: circulation@krishijagran.com, info@krishijagran.com, Web: www.krishijagran.com

#î¿ù/&& ýñ< eTú sÁ¦sY : »¿£ w¾ C²>·sÁDYµ |sÁTMT< qÖ«&ó ©¢ýË #î\T¢u²³T njûT«ý² rd¾ |+|+&

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

43

<=+& kÍ>·T

<=

XæçdÓïjáT |<ÆÜýË <=+& kÍ>·T yîTT¿£Ø d+sÁ¿£D

+& ¿±jáT>·ÖsÁýË¢ >·TeT & C²Ü |+³. ~ VQy ]ü¿£ yîTT¿£Ø. yîTT¿£Ø¿ì çdÓï, |ÚsÁTw |ÚcÍÎ\T yû¹sÇsÁT>± ekÍïsTT. kÍ>·T #ûd¾ sÁ+>·+ýË ÂsÕÔáT\T mÅ£ Øe ý²uó²\T d+bÍ~+#áe#áTÌ. eT& d¾<Æ+ #ûjáT&+ : ¿£kÍ] eT{ì¼ H >·*Ôà <T , Âs+&T qT+º eTÖ&TkÍsÁT¢ ¿£*¼yû³sY >±ú <ûo H >·Þø¢Ôà >±ú <T yîTT¿£Ø H ³& ¿£ì >ÃÔáT\T #ûd¾ n+<TýË ¿±sÁÒ ¿ù msÁTeÚ* d+|PsÁ yîÖÔ <TýË ¿£\bÍ*. sÁkÍjáT ¿£ msÁTeÚ* yîTT<{ì yîÖÔ <T>± uóÖ$T¿ì n+~+# *. yîTT¿£Ø H fñ nqTÅ£L\ deTjáT+ : yîTT¿£Ø H ³& ¿ì nqTÅ£L\yîT®q ¿±\+ n¿Ã¼ sÁT qT+º Èqe] Hî\\T. yîTT¿£Ø H ³&+ : yîTT¿£Ø H ³&+ýË u²>± >·TsÁTï |³T¼¿Ãe\d¾q $wjáT+ @$T³+fñ çdÓï yîTT¿£Ø\T, |ÚsÁTw yîTT¿£Ø\ eT<ó« wÎÜï 9:1 +& *. yîTT¿£Ø\ H ³&+ýË <ÖsÁ+ : |+Å£ ï\ eT<ó« <ÖsÁ+ 1 MT³sÁT, yîTT¿£Ø¿¡ yîTT¿£Ø¿¡ eT<ó« <ÖsÁ+ 50 d+.MT. <ÖsÁ+ +& *. msÁTeÚ\T, sÁkÍjáTH \T : m¿£s ¿ì 05 ³qT \ Å£ [¢q |& msÁTeÚ ýñ< ¿£+bþqT¼ 70 ¿ì.ç>±. &îÕ nyîÖ jáT+ bÍ dÎÛ{Ù, 32 ¿ì.ç>±. bõ{²w¾jáT+ dýñÎÛ{Ù eT{ì¼ýË ¿£\bÍ*. Ôás ÇÔá 20 jáTÖ]jáÖ H {ìq 20`25 sÃE\ Ôû& Ôà Âs+&T kÍsÁ¢ýË {²|t ç&îd¾+>´ #ûjáÖ*. 32 ¿ì.ç>±. bõ{²w¾jáT+ dýñÎÛ{Ù {²|t ç&îd¾+>´ eTÖ&T Hî\\ Ôás ÇÔá #ûjáÖ*. çfÉ® +>´ : <=+& r>·* |+~] yûd¾ bÍ¿ì dï |+³ H D«Ôá, ~>·T & u²>± |sÁT>·TÔ sTT. n+<Te\¢ <=+& |+³ |+~] |<ÆÜýËHû kÍ>·T #ûjáÖ*. ¿£\T|Ú rjáT&+`bÍ<T #ûjáT&+ : <=+& |+³¿ì d+ +~ó+ºq yîTTÔáï+ Jeq #áç¿£+ýË uóÖuó²>·+ýË m¿£Ø& ¿£\T|Ú +&Å£ +& #áÖdT¿Ãy *. |+³ çbÍsÁ+uó <XøýË bÍ<T\T #û d | |P]ï #ûjáÖ*.

44

www.krishijagran.com

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

ú{ì bÍsÁT<\ : <=+& |+³¿ì XøsÁ< ÔáTeÚýË 8`10 sÃE\T, ný²¹> ç^w TTÔáTeÚýË 4`5 sÃE\ Ôû& Ôà Ôû*¿£bÍ{ì Ôá&T|Ú eÇ&+ nedsÁ+. dd« sÁ¿£D n. ¿¡³¿£ jáT+çÔáD 1 ý²ýÙ ¿£³¼ ;³ýÙ : ç¿ì$T <ó Ü |¾ç e] qT+º @ç|¾ýÙ eT<ó« +³T+~. B jáT+çÜ+#á&+ ¿Ãd+ ¿±sÁÒ]ýÙ 01 $T.*./ ©³sÁT ú{ì¿ì ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.

2 _¢d¼sY ;³ýÙ : ¿¡³¿£+ |P\qT ¥+º Ü+³T+~. B jáT+çÜ+#á&+ ¿Ãd+ ¿±sÁÒ]ýÙ 10 ¿ì.ç>±./ m¿£s ¿ì |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.

3 ¿±jáT Ê ¿±+&+ Ô=\T#áT |ÚsÁT>·T ç¿ì$T jáT+çÜ+#á&+ ¿Ãd+ Å£ «H ýÙ bÍdt ýñ< $T<¸îÕýÙ |s ~¸jáÖH ýñ< bÍçkþÎÛ$T& H 1 $T.*./ ©³sÁT ú{ì¿ì ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*. . N&|Ó&\ jáÖÈeÖq«+ 1. Å£ y & bþe&+ :1.5 ç>±eTT\T/©³sÁT ú{ì¿ì ¿£*|¾ ¿±sÁÒ+& yT 10 sÃE\ Ôû& Ôà |¾º¿±¯ #ûjáÖ*. ¿ÃÔá : |+³ yûd¾q sÃE qT+º 3`4 Hî\\ Ôás ÇÔá ¿ÃÔá çbÍsÁ+_ó+#áe#áTÌ. ~>·T & : <=+& |+³ ~>·T & m¿£s ¿ì 50 qT+º 60 ¿ìÇ+{²Þø¢ |+³ n+<T¿Ãe#áTÌ. eT<Hý²ýÙ yûT|Ty ýÙ, & . ç|Xæ+ÔY C²+ Ö\ØsY & . sÁyûTwt u² T, & . _.mýÙ. sÃÔY s ÈkÍH ¿£ w¾ eTVä$< «\jYT` <jáT|PsY, ¿£ w¾ nqTd+<ó H ¹¿+ç<, u²+dty & (s ÈkÍH), ¿£ w¾ $v±ãq ¹¿+ç<`&Ö+>·sY|ÚsY (s ÈkÍH)

Jsà &î¨{Ù kÍ>·T

J

www.krishijagran.com

Jsà &î¨{Ù kÍ>·T

sà &î¨{Ù n+fñ, @<îÕH ¿£ |+³ ýñ< < «q |+³¿ì |³T¼ & |{²¼*àq |]d¾Ü ýñ¿£bþe&+. ç|<ó q |+³ |³T¼ & $\Te n+ÔásÁ |+³\T ýñ< $TçXøeT |+³\ ÔáÎÜï qT+º Ü]Ð bõ+<&+. ç|<ó q |+³ uËqdt>± bõ+<&+. Jsà &î¨{Ù ¿£ w¾ýË <ó «Ü ¿£ ÔáÔáÇ+ Ôî*jáTCñdTï+~. |+³* |+#á&+, ~>·T & ¿ì nedsÁyîT®q eqsÁT* @s γT #ûdT¿Ãe&+ nedsÁ+. y ³ +{ìú +{Ë¢Hû \uó«eTjûT«ý² #ûdT¿Ãe&+, m{ì¼ |]d¾ÜýËqÖ eÖÂsØ{Ù ýñ< C²sÁT qT+º ¿= rdTÅ£ s Å£ +& +&&+ nedsÁ+. <û Jsà &î¨{Ù kÍ>·T. <û eÖ H <+. ç>±eT+ & TÒ ç>±eT+ýËHû +& *. ç>±eT+ & TÒ |³¼D² ¿ì yîÞø¢Å£L&<T. ný²¹> |³¼D²\ & TÒ ç>±eÖ\¿ì rdTÅ£ s e&yûT ç>±eT Jsà &î¨{Ù. | +³* |+#á & ¿ì ned sÁ y î T ® q eqsÁ T \T mý²>· Ö n+<Tu²³TýËHû H sTT. yûÞø¢ d+>·Ü uóÖ$T #áÖdTÅ£ +³T+~, Å£ \ d+>·Ü y Ô esÁD+ #áÖdTÅ£ +³T+~. yû¹s eTq+ ç|Ôû«¿£yîT®q eqsÁTýñMT n+~+# *àq nedsÁ+ýñ<T. m+<T¿£+fñ eTq Hû\Ôáýñ¢ nq |PsÁ. eTq |+³ýñ uóÖ$T qT+º mHà bþw¿£ |< s * dÓÇ¿£]kÍïsTT. ¹¿e\+ 1.5 qT+º 2.0 XæÔá+ bþw¿£ |< s * eÖçÔáyûT |+³\T Hû\ qT+º ç>·V¾²kÍïsTT. $T>·Ô 98 qT+º 98.5% Å£L& >±*, dÖsÁ«sÁ¥ , ú{ì qT+º ç>·V¾²kÍïsTT. \¿£«+  |+³ |³T¼ & ÔáÐZ+º mÅ£ Øe ý²uó²\T bõ+<&+.  Hû\/eT{ì¼ kÍs |+#á&+.  sÁkÍjáT ¿£ msÁTeÚ\T/|ÚsÁT>·T eT+<T* ÔáÅ£ Øe>± ç|jîÖÐ+#á&+.  ÔáÅ£ Øe úsÁT/Ôá&T|ÚÔà n~ó¿£ ~>·T & kÍ~ó+#á&+.  ÂsÕÔáT\Å£ eÖÂsØ{Ù |Õ <ó sÁ|&û ÔáÔ Ç ÔáÐZ+#á&+.  Jsà &î¨{Ù/ ç|Å£ Üd¾<ÆyîT®q e«ekÍjáT+ýË eTTK«yîT®q n+Xæ\T  1. # ÌÛ<q 2. ÔûeT 3. ;C²eT Ôá+ 4. Jy eT Ôá+

46

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

# ÌÛ<q (n) eT < # ÌÛ<q : eTq+ Âs+&T m&¢Ôà ý²¹> H >·* ýñ< Å£ ©¼Ôà uóÖ$T <T q Ôás ÇÔá Hû\ MT< eT{ì¼ # ÌÛ<q>± yûkÍïeTT. B e\¢ Hû\ýË|* ÔûeT, cþç>·Ôá y Ô esÁD+ýË ¿£*d¾bþÅ£ +& n¿£Ø&û +{²sTT. ( ) ¿±cÍ÷# ÌÛ<q : eTq+ |+³ ¿ÃÔá ¿Ãd¾q Ôás ÇÔá <ó H « e~*|{ì¼ |+³\Å£ neXâw+>± e~* yûkÍïeTT. n~ Å£L& Hû\¿ì # ÌÛ<q>± e~*yû dï, nq+Ôá¿Ã{ì Jes Xø \T, y qbÍeTT\T Hû\ ýË|*¿¡, yî\T|*¿¡ sÁ+ÔásÁ+ d+#á]dÖï sÁyîÕ H \T >·+³\Ö Hû\ kÍsÁe+Ôá+ #ûdTï+{²sTT. $<ó+>± eTq |+³* |+#á&+ýË ÔÃ&Î&Ô sTT. ( ) dJe # ÌÛ<q : eTq+ ç|Üï, eTT<+, ¿£+<T\T, $T]Ì, #îsÁÅ£ , ç< ¿£, C²eT, *N, º+Ôá|+&T, < eT , nsÁ{ì, ¿= Ò], e¿£Ø, NÅ£L, eÖ$T& , J& ||ð yîTT<ýÉÕq $TçXøeT |+³\ # ÌÛ<q dJe # ÌÛ<q n+{²sÁT. ÔûeT : y |kÍ n+fñ Hû\ýË ç|Ü Âs+&T eT{ì¼ ¿£D²\ eT<ó « U²° ç|<ûXø+ +³T+~. n+<TýË úsÁT u¤Üï>± +&Å£L&<T. n+<TýË >±*, $] ¿£D²* deÖq yîÖÔ <TýË $TçXøeT s D+ #ûjáT&+. C² ¿ì uóÖ$TýË úsÁT ¿±<T, ÔûeT +& *. n+fñ >±*ýË 50%, $] 50% Âs+& +{ì $TçXøeT+ +& *. m+<T¿£+fñ @<îÕH ¿£ yîTT¿£Ø ýñ< #î³T¼, yûÞø¢ qT+º ú{ì rdT¿Ã<T. $] ¿£D²\T, çbÍDy jáTTeÚ n+fñ y jáTT ¿£D²© rdTÅ£ +³T+~. Hû\¿ì ¹¿e\+ m+Ôá úsÁT nedsÁeT+fñ, n~ Ü]Ð ú{ì sÁÖbÍ+ÔásÁ d¾ÜýË Hû\ýË cþç>·ÔáÔà úsÁT, $]>± eÖsÁTÔáT+~. yîTT¿£Ø¿ì ýñ< ¿±jáT\T ¿± d #î³¢¿ì eTq+ eT<ó «V² |Ú ú& |&û #ó ¿±¿£ jáT{ì çbÍ+Ôá+ýË úsÁT bþd¾q|Ú&û ý² ÈsÁT>·TÔáT+~. ¿£ #î³T¼ ýñ< yîTT¿£ØýË ú{ì rdTÅ£ Hû yûÞø ¢ ú&ýË ¿±¿£ jáT³ #áT³Ö¼s d]V²<TÝýË +{²sTT. n+<Te\¢ úsÁT, ú{ìÔà ¿£*|¾q Jy eT Ô yîTT¿£Ø¿ì eT<ó «V² + |Hî +&T >·+³\ yûÞø ú& |&TÔáTq #ó ¿±¿£, ú& #áT³Ö¼ m+& yîTT<\eÚÔáTq #ó 1`1.5 n&T>·T\

Jsà &î¨{Ù kÍ>·T Ôû& Ôà >=sTT« rd¾ >ÃÜýË ú{ìÔà ¿£*|¾ yûjáÖ*. ;C²eT Ôá+ (;È XË<óq) 100 ¿ì.ç>±. $Ôáïq+ ¿Ãd+ kÍeÖçÐ :  1.5 ¿ì.ç>±. eÚ |&  2.5 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+  3.20 ©³sÁ¢ úsÁT  4.50 ©³sÁ¢ úsÁT  5.50 ç>±eTT\ ¿£+#î eT{ì¼ ;ÈXË<óq : H fñ 24 >·+³\ eTT+<T $ÔáïqXø ~Æ #ûjáÖ*.

Jy eT Ôá+ : (n) |Tq Jy eT Ôá+ ( ¿£ m¿£s ¿Ãd+) kÍeÖçÐ :  100 ¿ìýËç>±eTT\ eÚ |&  1 ¿ìýËç>±eTT uÉ\¢+/|ý²\ >·TE¨ #á{¡  2 ¿ìýËç>±eTT\ Xèq>·|¾+& (Xèq>·, $TqTeTT, ¿£+~, |d\T)  50 ç>±eTT\ ¿£+#î ýñ< n&$ eT{ì¼  1 ©³sÁT >ÃeTÖçÔá+ ÔájáÖsÁT #û d $<ó q+ : eTT+<T>± 100 ¿ìýËç>±eTT\ eÚ |& >·{ì¼ Hû\ MT< ýñ< bÍ*~¸H MT< |sÁ# *. Ôás ÇÔá 1 ¿ìýËç>±eTT uÉ\¢+ ýñ< |Þø¢ >·TE¨ #á{¡ #ûd¾ 1 ¿ìýËç>±eTT Xèq>·|¾+& ¿£\bÍ*. Ôás ÇÔá ¿£+#î eT{ì¼ ýñ< n&$ eT{ì¼ yûd¾, 1 ©³sÁT >ÃeTÖçÔá+ ¿£*|¾ n+Ôá{² ¿£* dý² bÍsÁÔà ÜsÁ>·>={²¼*. eT°¢ 48 >·+³\ Ôás ÇÔá ú&>± q #ó < bþ>·T#ûd¾ ýñ< ÔáÐq+Ôá sÁuÉ{ì¼ >ÃHî d+NýË eTÖÔá |{²¼*. 48 >·+³\ Ôás ÇÔá < ú&ýË sÁuÉ{ì¼ #áÖsÁ+ #ûd¾ \Ç #ûjáÖ*. |jîÖÐ+# *àq ¿±\+ : |Tq Jy eT Ô sÁT Hî\\ýË|Ú |jîÖÐ+#áe#áTÌ.

C²ç>·Ôáï\T :  @&T sÃE\bͳT sÁuÉ{ì¼ +ºq |& |jîÖÐ+# *.  >ÃeTÖçÔ <ó ÔáTeÚÔà #ûd¾q bÍçÔáýË d¿£]+#ás <T. |¾º¿±¯ : ¿£kÍ] eT& <T q Ôás ÇÔá |Tq Jy eT Ô |¾º¿±¯ #ûd¾ bõý² d¾<Æ+ #ûjáÖ*. ( ) Jy eT Ôá+ : ¿£ m¿£s ¿Ãd+ nedsÁeTjûT« kÍeÖçÐ :  10 ¿ìýËç>±eTT\ <ûo eÚ |&  5 qT+º 10 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+  2 ¿ìýËç>±eTT uÉ\¢+/|ý²\ >·TE¨ #á{¡  2 ¿ìýËç>±eTT\ Xèq>·|¾+& (Xèq>·, $TqTeTT, |d\T)  200 ©³sÁ¢ úsÁT  50 ç>±eTT\ ¿£+#î ýñ< n&$ eT{ì¼ ÔájáÖsÁT #û d $<ó q+ : yîTT<³ ¿£ bÍ¢d¾¼¿ù ³uÙýË >±ú ýñ< d¾yîT+{Ù ³uÙýË >±ú 200 ©³sÁ¢ úsÁT rdT¿Ãy *. ú{ìýË 10 ¿ìýËç>±eTT\ <ûo eÚ |&, ný²¹> 5 qT+º 10 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+, 2 ¿ìýËç>±eTT uÉ\¢+/|ý²\ >·TE¨ #á{¡ ¿£\bÍ*. Ôás ÇÔá 2 ¿ìýËç>±eTT\ Xèq>·|¾+& , 50 ç>±eTT\ ¿£+#î ýñ< n&$ eT{ì¼ ¿£\bÍ*. $TçXøeT |< s ¿£çsÁÔà ¿£\bÍ*. Ôás ÇÔá bÍ¢d¾¼¿ù ³uÙ ýñ< d¾yîT+{Ù ³uÙ >±* #=sÁ &û ³¼Ôà ¿£bÍÎ*. 48 >·+³ýË¢ H \T>·T kÍsÁT¢ ¿£çsÁÔà ¿£\bÍ*. ~ 48 >·+³ýË¢ ÔájáÖsÁT #ûdT¿Ãe#áTÌ. |jîÖÐ+# *àq ¿±\+ : Jy eT Ô ¹¿e\+ @&T sÃE\ esÁÅ£

www.krishijagran.com eÖçÔáyûT ç|jîÖÐ+# *.

C²ç>·Ôáï\T :  bÍ¢d¾¼¿ù ³uÙ ýñ< d¾yîT+{Ù ³uÙ ú&ýË +# *. B ¿ì m+& Ôá>·\Å£L&<T. >ÃeTÖçÔ <ó ÔáTeÚÔà #ûd¾q bÍçÔáýË d¿£]+#ás <T.  ú&ýË +ºq |&Hû |jîÖÐ+# *. |¾º¿±¯ :  Jy eT Ô ú{ìÔà ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*. ú{ìÔà ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáT¿£bþÔû, ç dÎ yîTwÓH < Çs |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  yîTT<{ì |¾º¿±¯ H {ìq 15 qT+º 21 sÃE\ Ôás ÇÔá 5 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 100 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  Âs+&e |¾º¿±¯ H {ìq 30 qT+º 45 sÃE\ Ôás ÇÔá 5 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 100 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  eTÖ&e |¾º¿±¯ H {ìq 45 qT+º 60 sÃE\ Ôás ÇÔá 10 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 150 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  60 qT+º 90 sÃE\ |+³ý¿ì  H \Ze |¾º¿±¯ H {ìq 60 qT+º 75 sÃE\ Ôás ÇÔá 20 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  90 qT+º 180 sÃE\ |+³\¿ì  ×<e |¾º¿±¯ H {ìq 75 qT+º 90 sÃE\ Ôás ÇÔá 20 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  sÁe |¾º¿±¯ H {ìq 90 qT+º 120 sÃE\ Ôás ÇÔá 20 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  @&e |¾º¿±¯ H {ìq 105 qT+º 150 sÃE\ Ôás ÇÔá 25 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  m $T<e |¾º¿±¯ H {ìq 120 qT+º 165 sÃE\ Ôás ÇÔá 25 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  Ô=$T <e |¾º¿±¯ H {ìq 135 qT+º 180 sÃE\ Ôás ÇÔá 25 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*.  |<e |¾º¿±¯ H {ìq 150 qT+º 200 sÃE\ Ôás ÇÔá 30 ©³sÁ¢ #óáH Jy eT ÔY 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*. ç¿ì$Td+VäsÁ¿±\T úeÖg  sÁd+ |ÓýñÌ |ÚsÁT>·T\T Ê ºq |ÚsÁT>·T\T, >=+>·[ jáT+çÔáDÅ£ kÍeÖçÐ :  5 ¿ìýËç>±eTT\ yûbÍÅ£ ýñ< ¿=eT \T  5 ¿ìýËç>±eTT\ yû|¿±jáT\T/yû| bõ&  5 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+  1 ¿ìýËç>±eTT\ eÚ |& ÔájáÖsÁT #û d $<ó q+ : yîTT<³ ¿£ bÍ¢d¾¼¿ù ³uÙýË 5 ¿ìýËç>±eTT\ qÖ]q yûbÍÅ£ \ eTT<Ý, 5 ¿ìýËç>±eTT\ yû|¿±jáT\T/yû| bõ& u²>± <+º ¿£\bÍ*. 5 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+, 1 ¿ìýËç>±eTT\ eÚ |& ¿£\bÍ*. $TçXøeT |< s ¿£çsÁÔà ¿£\bÍ*. Ôás ÇÔá bÍ¢d¾¼¿ù ³uÙ ýñ< d¾yîT+{Ù ³uÙ >±* #=sÁ &û ³¼Ôà ¿£bÍÎ*. 48 >·+³ýË¢ H \T>·T kÍsÁT¢ ¿£çsÁÔà ¿£\bÍ*. ~ 48 >·+³ýË¢ ÔájáÖsÁT #ûdT¿Ãe#áTÌ. |jîÖÐ+# *àq ¿±\+ : úeÖg sÁT eÖkÍ\ýË ç|jîÖÐ+#áe#áTÌ.

C²ç>·Ôáï\T :

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

47

Jsà &î¨{Ù kÍ>·T

www.krishijagran.com



ú&ýË +# *. B ¿ì m+& Ôá>·\Å£L&<T.  >ÃeTÖçÔ bÍ¢d¾¼¿ù bÍçÔáýË d¿£]+# *. |¾º¿±¯ : 100 ©³sÁ¢ ú{ìýË ÔájáÖsÁT #ûd¾q úeÖg e&>={ì¼ ¿£\bÍ*, ç dÎ $TwH < Çs |¾º¿±¯ #ûjáÖ*. ç Vä g : ÔásÁ ç¿ì$T ¿¡³¿±\T, |<Ý >=+>·[ jáT+çÔáDÅ£ kÍeÖçÐ :  10 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+  3 ¿ìýËç>±eTT\ yûbÍÅ£ \T qÖ]q eTT<Ý  2 ¿ìýËç>±eTT\ ¿£sÁ+È Å£ \ #á{¡  2 ¿ìýËç>±eTT\ dÓÔ |ý²\ Å£ \T qÖ]q eTT<Ý  2 ¿ìýËç>±eTT\ eÖ¹s&T Å£ \T  2 ¿ìýËç>±eTT\ eTT<+ Å£ \T qÖ]q eTT<Ý  2 ¿ìýËç>±eTT\ yîT Ôáï Å£ \T qÖ]q eTT<Ý ÔájáÖsÁT #û d $<ó q+ : |Õq Ôî*|¾q |< s ýË¢ @yîÕH <T |< s \ $TçXøeÖ ¿£ Å£ +&ýË 10 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+ýË yûjáÖ*. < bõsTT« MT< |{ì¼ H \T>·T bõ+>·T\T s ºÌ ~+|¾q Ôás ÇÔá 48 >·+³ýbͳT ú&ýË #áý²¢sÁ y Ç*. Ôás ÇÔá ³¼Ôà e&>·{ì¼ \Ç #ûjáÖ*. |jîÖÐ+# *àq ¿±\+ : ç Vä g sÁT eÖkÍ\ýË ç|jîÖÐ+#áe#áTÌ.

C²ç>·Ôáï\T :  eT{ì¼ bÍçÔáýË \Ç #ûjáÖ*.  >ÃeTÖçÔ <ó ÔáTeÚÔà #ûd¾q bÍçÔáýË d¿£]+#ás <T. |¾º¿±¯ : ¿£ m¿£s ¿ì 100 ©³sÁ¢ ú{ìýË 3 qT+º 4 ©³sÁ¢ ç Vä g ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*. nÐ ng : ¿±+&+ Ô=\T#áT |ÚsÁT>·TýË¢ e#ûÌ ºq |ÚsÁT>·T, >=+>·[ y sÁD¿ì. kÍeÖçÐ :  20 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+  5 ¿ìýËç>±eTT\ yûbÍÅ£ eTT<Ý  nsÁ ¿ìýË bõ>±Å£ bõ&  nsÁ ¿ìýËç>±eTT u²>± ¿±sÁ+ q |ºÌ $T]Ì  500 ç>±eTT\ yî\T¢*¢ eTT<Ý ÔájáÖsÁT #û d $<ó q+ : |Õ |< s * ¿£ eT{ì¼ bÍçÔáýË¿ì rdT¿Ãy *. eT+³ MT< |{ì¼ H \T>·T bõ+>·T\T s y Ç*. 48 >·+³ýbͳT ú&ýË sÁuÉ{²¼*. H \T>·T kÍsÁT¢ ¿£çsÁÔà ¿£\bÍ*. |jîÖÐ+# *àq ¿±\+ : nÐ ng eTÖ&T eÖkÍ\ýË|Ú ç|jîÖÐ+#áe#áTÌ C²ç>·Ôáï\T :eT{ì¼ bÍçÔáýË |< sÁeT+Ô yûd¾ bõ+>·T s y Ç*. |¾º¿±¯ : 5 ©³sÁ¢ nÐ ng e&>·{ì¼ 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË ¿£*|¾ ç dÎ $TwH ýñ< yû| ýñe# < Çs |¾º¿±¯ #ûjáÖ*. |+ÐdÕ& u²¿¡¼]jáÖ : 100 ©³sÁ¢ ú{ìýË 3 ©³sÁ¢ |Ú\¢ eT ¨>· u²>± ¿£*|¾ |+³¿ì |¾º¿±¯ #ûdT¿Ãy *. ÔáXø|¯ nsÁØ : n sÁ¿±\ sÁd+ |ÓýñÌ |ÚsÁT>·T\T, n sÁ¿±\ >=+>·[ jáT+çÔáDÅ£ kÍeÖçÐ :  200 ©³sÁ¢ úsÁT  2 ¿ìýËç>±eTT\ ¿£sÁ+È Å£ \T

48

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017



2 ¿ìýËç>±eTT\ dÓÔ |ý²\ Å£ \T 2 ¿ìýËç>±eTT\ yîT Ôáï Å£ \T  2 ¿ìýËç>±eTT\ ÔáT\d¾ Å£ \T  2 ¿ìýËç>±eTT\ u¤bÍÎsTT Å£ \T  2 ¿ìýËç>±eTT\ +Ü Å£ \T  2 ¿ìýË\ eÚ |&  500 ç>±eTT\ ¿±sÁ+ |ºÌ$T]Ì  200 ç>±eTT\ n\¢+ ýñ< X¤+]Ä  5 ¿ìýËç>±eTT\ yûbÍÅ£ \T  2 ¿ìýËç>±eTT\ eÖ¹s&T Å£ \T  2 ¿ìýËç>±eTT\ >·Hû sÁT (¿£HûsY) Å£ \T  10 ©³sÁ¢ >ÃeTÖçÔá+  500 ç>±eTT\ bõ>±Å£ eTT<Ý ýñ< eTT¿£Ø\T #ûd¾  500 ç>±eTT\ <+ºq |dT|Ú ÔájáÖsÁT #û d $<ó q+ : eTT+<T>± ¿£ bÍ¢d¾¼¿ù ç&yTýË 200 ©³sÁ¢ úsÁT rdTÅ£ n+<TýË yû|, ¿£sÁ+È, dÓÔ |ý, eÖ¹s&T, yîT Ôáï, ÔáT\d¾, >·Hû sÁT, u¤bÍÎsTT, +Ü Å£ \qT <+º eTT<Ý>± #ûjáÖ*. < ú{ìýË yûd¾ ¿£çsÁÔà ¿£\bÍ*. Âs+&e sÃE bõ>±Å£ , |ºÌ$T]Ì eTT<Ý, n\¢+ ýñ< X¤+]Ä, |dT|Ú yûjáÖ*. eT°¢ ¿£çsÁÔà ¿£*|¾ >±*u²¹s ³¼Ôà ¿£|¾Î +# *.

40 sÃE\ bͳT ú&ýË +& y Ç*. nsTTÔû ç|ÜsÃp <jáT+`kÍjáT+çÔá+ ¿£\T|ÚÔáÖ +& *. |jîÖÐ+# *àq ¿±\+ : B sÁT eÖkÍ\ýË ç|jîÖÐ+#áe#áTÌ.

C²ç>·Ôáï\T :  1. <Xø|] nsÁØ ú&ýË +# *.  2. B ç|ÜsÃp <jáT+`kÍjáT+çÔá+ eT]ÌbþÅ£ +& ¿£\T|ÚÔáÖ +& *. |¾º¿±¯ : 200 ©³sÁ¢ ú{ìýË 5 qT+º 8 ©³sÁ¢ <Xø|] nsÁØ ¿£*|¾ |¾º¿±¯ #ûjáÖ*. d+<ûXø+ : ú{ì kå¿£sÁ«+ ÔáÅ£ Øe>± q ýñ< ¿£sÁeÚ çbÍ+Ô ¿ì #î+~q ÂsÕÔáT kþ<sÁT\T/kþ<¯eTDT\T >·eT +# *. H H {ì¿¡ sÁkÍjáT ¿£ msÁTeÚ\ <ósÁesÁ\T ¿±Xæq +³TÔ sTT. ~>·T &T\T Ôá>·TZÔ sTT. n+<Te\¢ |+fñ #ûÜ¿ì n+<Å£ +& bþjûT ç|eÖ<+ +~. sÁkÍjáTH \T y & q bõý²ýË¢ Ôî>·TÞø ¢ mÅ£ Øe>± ekÍïsTT. MT bõý²\Å£ ç|eÖ< \T bõ+º H sTT. ¿± {ì¼ Jsà &î¨{Ù/ç|¿£ Üd¾<ÆyîT®q e«ekÍjáT+ #ûjáT+& , n_óe ~Æ kÍ~ó+#á+& . 

ç|CÉ+fñ³sY : ¿£ w¾ C²>·sÁDY

»eTV¾²Þ² kÍ~ó¿±]Ôáµ

www.krishijagran.com

dT<ó yî*Ð+ºq deTç>· CË«Ü

d¾.

dT<ó ¿=Ôáï eTV¾²Þ² bÍ]çXæ$T¿£ yûÔáï. 2006 ýË Ôó\ |+|¿± çbþÔáàV¾²+#á& ¿ì deTç>· nçÐ_ Hîdt d¯Ç ddt ç |Õyû{Ù *$TfÉ& çbÍsÁ+_ó+º+~. »>±yÃ+ ¿¡ zsYµ (ç>±eÖ\ yîÕ|Ú) çbÍCÉ¿ù¼ýË uó²>·+>± Ôó\ |+|¿± ¿ì çbþÔ àVä #ûÌ+<TÅ£ yîT sÁ+>·+ýË mHà ne¿±Xæ* nHûÇw¾dTïH sÁT. yîT bÍ~ó ¿£\ÎqÅ£ ç|jáTÔá + #ûdTïH sÁT. Ôó\ |+| ¿£ + ýË mHà ne¿±Xæ\T H jáTú, ºq dq ¿±sÁT ÂsÕÔáT\T |+& +#û |+³\T |³¼D²ýË¢ m+Ôà eT+~¿ì JeHÃbÍ~ó #áÖ|¾dTïH jáTú yîT nH sÁT. uó²sÁÔá<ûXø+ýË ¿£ çÜeT+>± Ôó\ |+|¿£+ýË ¿±jáT* |+& +#û $<ó q+ >·T]+ºq ç|Xø eºÌq|Ú&T jáÖeÔY uó²sÁÔá<ûXø+ýËqÖ ¹¿ d+d ¿±*üjáT+ ¿±sÁÒsTT& < Çs $cÍ y «|¾ + |Cñ d Tï q $wjá T + >· T ]+º ç|¥ +º+~. B <T\T>± d+d < Çs ¿£ çÜeT+>± Ôó |+³* |+& +#û+<TÅ£ ç|Ô «eÖ jáT <¸îÕ*H >±«dt $ jîÖÐ+# \ |³T¼ {²¼sÁT. <¸îÕ*H >±«dt < Çs eÖ$T& , nsÁ{ì ¿£ çÜeT+>± |+& +#áe#áTÌq #îbÍÎsÁT. n$ sÃ>±« ¿ì Vä ¿£sÁ+ ¿±< nH sÁT. n+<T¿£Hû dT<ó |+& +#û |+³\¿ì <óT ¿£ #ó + sYà ÔájáÖsÁT #ûXæsÁT. y {ì sÁÇV²D¿ì 8`10 eT+~ nedsÁeTeÚÔ sÁT. çbÍCÉ¿ù¼

HûwqýÙ d+³sY |sY ¿ÃýÙ¦ #îsTTH &îeý|tyîT+{Ù (mHdÓdÓdÓ&) d¾ØýÙ &îe\|tyîT+{Ù çbþç>±yT çbÍsÁ+_ó+º+~. +<TýË deTç>· ¿¡\¿£yîT®q bÍçÔá bþw¾dÖï sÁT<ë>· jáTTeÔá¿ì ¥¿£D dÖï #ó + sYà sÁÇV¾²kþï+~, y ]¿ì bÍ~ó ¿£*Îkþï+~.

ÂsÕÔ +>± ¿ì çbþÔ àV²+

¿£

s ³¿£ýË <ûes V²[¢ y d¾ nsTTq 48 @Þø¢ eÖ\eT ÂsÕÔáT deTT< jáT+Ôà d+ +<óeTTq , dT>·+<ó, Ww<ó |+³\ Ô Î<q, y {ì eTÖ\« esÁÆq ¿£ w¾ < Çs JeHÃbÍ~ó >· & k þï + ~. dÓ × m+|Ó , uÉ+>·ÞøSsÁT n+~dTïq kÍ+¹¿Ü¿£ eÖsÁZ<sÁô¿£ÔáÇ+Ôà n+ÔáÅ£ eTT+<T #ûdTïq e Üï qT+º | ýË¿ì eÖ] 50

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

$ÈjáTe+Ôá+>± Ôáq | kÍÐ+#á>·\T>·TÔÃ+~. yîTT<{Ë¢ yîT 50,000 sÁT. ºq |³T¼ & Ôà d¾ç{ËHîý², <y H qT+º #áeTT\T rjáT&+Ôà Ôáq | çbÍsÁ+_ó+º+~. dÓ×m+|Ó < Çs 3 @Þø¢ esÁÅ£ eÇ & q kÍ+¹¿Ü¿£ eÖsÁZ<sÁô¿£ÔáÇ+ n+<TÅ£ q Ôás ÇÔá yîT ÔáqÅ£ Ô qT>± ¿£ ¿=Ôáï |]çXøeT kÍ|¾+# \ uó²$+º+~. yîT <y H qT+º |ºÌ dT>·+<ó ÔîÕ\+ rjáT&+, pH Hî\ýË d¾ç{ËHîý² qT+º eT+º H D«Ôá>·\ ÔîÕý² rjáT&+, ný²¹> d+eÔáàsÁ+ýË $TÐ*q Hî\ýË¢ d¾ç{ËHîý², ýÉeTH ç>±dt kÍ>·T#ûjáT&+ #ûkþï+~. Ô qT d+eÔáàsÁeT+Ô ÔîÕ\+ rd¾ < ç|Õyû³T ¿£+ |ú\Å£ dsÁ|s , $ç¿£jáÖ\T ÈsÁT|ÚÔ q #î TÔÃ+~ eÖ\eT . ÔáqT nHû¿£ sÁ¿±\ Ò+<T* m<TsÃØe\d¾ edTïH , Ô qT sÁ+ÔásÁ+ #ûdTïq ç|jáTÔ \ e\¢ d+eÔáàs ¿ì 8 \¿£\ sÁÖbÍjáT\ s & ¿£Þø¢ pdTïH q n+{Ë+~ yîT. eÖ\eT , Ww<ó, dT>·+<ó yîTT¿£Ø\ $ÔáïH \T, H fñ kÍeÖçÐ ÔásÁ ÂsÕÔáT\Å£ Å£L& dsÁ|s #ûd¾, y sÁT Å£L& $<ó+>± e«ekÍjáT+ #ûjáT& ¿ì dV²¿£]dTï+~. yîT #ûdTïq ¿£ w¾¿ì |Î{칿 mHà |ÚsÁkÍØs \T \_ó+# sTT.

eÖ$T& ýË ¿±+&+ Ô=\T#áT

uó²

www.krishijagran.com

eÖ$T& ýË ¿±+&+ Ô=\T#áT |ÚsÁT>·T ` y sÁD

sÁÔá<ûXø+ýË |+& +#û < «qeq |+³ýË¢ eÖ$T& yîTT<{ì kÍH ç¿£$TdTï+~. ÔáïsÁç|<ûXÙýË n~ó¿£ $dÓïsÁ+ýË kÍ>·T #ûjáT &TÔáTq |Î{ì¿¡ +ç<óç|<ûXÙ Ô Î<¿£ÔáýË yîTT<{ì kÍq+ýË +~. uó²sÁÔá<ûXø+ ÔáÎÜïýË eTT+<Tq |Î{ì¿¡, m>·TeTÜ |sÁ+>± 4e kÍq+ýË +~. B ¿ì ¿±sÁD+ eÖ$T& $$<ó <XøýË¢ ¥+#û |ÚsÁT>·T\T, Ôî>·TÞø ß eT]jáTT bþw¿£ ýËbÍ\T. M{ìýË ¿±+&+ Ô=\T#áT | ÚsÁ T >· T eTTK«yî T ® q ~. ~ <û X ø + ýË n çbÍ+Ô ýË¢ ¿£ |¾+#á¿£bþsTTq|Î{ì¿¡, ¥+ºq çbÍ+Ô ýË¢ eÖ$T& ÂsÕÔáT\Å£ rçe qcͼ ¿£*ÐdTï+~. eÖ$T& Hû ¿±Å£ +& , C²eT, < eT , |¾ýÙ, sÁ ÒsY, nÜï yîTT<\>·T ÔóýË¢ Å£L& rçe qcͼ ¿£*ÐdTï+~.

J$Ôá #á]çÔá: Ôá*¢ |ÚsÁT>·T 4`5 d+.MT. bõ&eÚ+& q\¢{ì eT]jáTT }< sÁ+>·T #áT¿£Ø\qT |]Ôá\+ |Õ ¿£*Ð +³T+~. ~ yûT eT]jáTT & d+ sY eÖkÍýË¢ #î³¢ ¿=eT \T ýñ< ¿±+& |Õ qT+& N*¿£\T ýñ< |>·TÞøßýË < < |Ú 200 ç>·T&¢qT |{ì¼ >·³ ç<e+Ôà ¿£|ÚÎÔáT+~.  1 qT+& 2 y s ýË¢ ç>·T&¢ qT+& ý²s Ç jáT³Å£ eºÌ ¿±+&+ ýË|\Å£ yî[ß ýË|\ +&û ¿£DC²ý² Ü+{²sTT. M{ì Xø¯sÁ+

ýñÔá >Ã<óTeT sÁ+>·TýË +& Ôá\ uó²>·+ eÖçÔá+ q\T|Ú sÁ+>·TýË +³T+~. ¿±Þø ß +&eÚ. M{ì J$Ôá ¿±\+ 3 qT+& 6 Hî\\T.  $ ¿ÃXød <XøqT Å£L& ýË|ýñ |P]ï #ûkÍïsTT. 4 qT+& 9 Hî\\ Ôás ÇÔá pýÉÕ` >·w§¼ Hî\ýË Ôá*¢ |ÚsÁT>·T\T jáT³Å£ ekÍïsTT.  $ d+eÔáàs ¿ì ¹¿e\+ ¿£ Ôás eÖçÔáyûT |P]ï

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

51

eÖ$T& ýË ¿±+&+ Ô=\T#áT

www.krishijagran.com

#ûjáT>·\eÚ. \¿£D²\T:  >=+>·[ |ÚsÁT>·T ¿±+&+ ç¿ì+< qT+& |Õ¿ì ¿£ ç¿£eT+ ýñÅ£ +& ³q ýÙà (kõsÁ+>±\T) #ûdÖï ýË|* ¿£DC²ý² Ü yûjáT³+ e\q bþw¿±\T eT]jáTT ú{ì sÁy D²Å£ ³+¿£+ ¿£*Ð #î³T¼ e& *bþÔáT+~.  |ÚsÁT>·T ¥+ºq ¿±+&+ |Õ n¿£Ø&¿£Ø& |ÚsÁT>·T jîTT¿£Ø $d]¨Ô \T ýñ< ¿=eT qT Ôá{ì¼q|ð&T e#ûÌ uË\T Xøu²Ý {ì¼

>± ýñ< ¿= kÍsÁT¢ sÁ+ç<ó \ qT+& ¿±¹s >·TsÁT e+{ì e< sÁ+ < Çs >± |ÚsÁT>·T jîTT¿£Ø ¿ì >·T]ï+#áe#áTÌqT. y sÁD:  m+& bþsTTq eT]jáTT rçe+>± <î ÒÜq ¿=eT \qT H Xø q + #ûjáÖ*.  Ôó\qT #îÔáï #î< sÁ+ eT]jáTT ¿£ \ T| Ú ýñ Å £ +& Xø çuó +>± +#áT¿Ãy *.  sÁ + ç<ó + q #ó ¿£ Ü ï ] +º | ÚsÁ T >· T qT já T ³Å£ ý²Ð #á+|¾yûjáÖ*.  sÁ+ç<ó ýË¢ ¿Ã¢] |Õ]bÍdt 2.5 $T.©. ýñ< &îտâsYy dt 5 $T.©. ¿£ ©³sÁT ú{ì¿ì ¿£*|¾ ç< eD² bõ]¢bþjûT+Ôá esÁÅ£ bþd¾ TsÁ<Ôà ¿± ýñ< |&Ôà ¿± ¿£|¾ÎyûjáÖ*.  úsÁT |{ì¼q ¿£ sÃE Ôás ÇÔá ¿Ã¢] |Õ]bÍdt 5 $T.©. ¿£ ©³sÁT ¿£*|¾ #î³T¼Å£ 5`10 ©³sÁ¢ #=|ðq bÍ<TýË¢ yûjáÖ*.

¿. ¹seÜ, & . $. XèÕ\È, & . |¾. ço\Ôá, & .

¿£ w¾ C²>·sÁDY

áTyîT®q j ¡ D ü Á ¿£s QeTÜ V

. eÖqd,

m+. > Ôá+ #ê<], & . m+. dÔá«H s jáTD ¿£ w¾ $C²ãq ¹¿+ç<+, |T+³Xæ\ ` 521133

¿ìkÍH ¿±sÁT¦

¿£sÁüD¡j áT VQeT yîT®q Ü

¿£ w¾ C²>·sÁDY »¿ìkÍH ¿±sÁT¦µ < Çs bõ+<+& ¿£ \¿£ sÁÖbÍjáT\ ç|eÖ< ;eÖ eT]jáTT uó²¯ s sTTr\Ôà nHû¿£ VQeTÔáT\T MT ¿±sÁT¦ m+|¾¿£ #ûdT¿Ã+& Very Very Important Farmer Card Important Kisan Card Important Farmer Card Very Important Kisan Card Very Important Farmer Card Very Very Important Kisan Card Very Very Important Farmer Card

(IKC) (IFC) (VIKC) (VIFC) (VVIKC) (VVIFC)

r

s sTT

yodjp ;sr vkgs

ÔáÇsÁ>± ekþï+~

NAME : ADD : : ID ISSUE :

1 \¿£ ç|eÖ< ;eÖ e«ekÍjáT ÔáÎÔáTï\ |Õ s sTTr e«ekÍjáT |¿£sÁD²\ |Õ s sTTr e«ekÍjáT $uó²>·+ýË ÔáïeT ÂsÕÔáT\ |sÁT¢, bþ{Ë\ @s γT 22 Years. 12 Languages.

22 States. 23 Editions. 2 Portals & 10 Million combined readership

Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170

Email : info@krishijagran.com

Web: www.krishijagran.com, hindi.krishijagran.com

info@krishijagran.com, editor@krishijagran.com, advt@krishijagran.com, circulation@krishijagran.com

52

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

$Ôáïq Xø ~Æ

www.krishijagran.com

$Ôáïq Xø ~Æ` H D«Ô jáT+çÔáD |<ÆÔáT\T

|

+³¿ì ÔáÐq $<ó+>± yîTT¿£Ø kÍ+ç<Ôá d+bÍ~+# \+fñ < ¿ì Ôî>·TÞø ¢ >±ú, ç¿ì$T ¥+#á&+ >±ú, |+³\ H ³¢¿¡, u¤{² ¿£ýÙ>± yîTT¿£Ø\ |+|¿± ¿¡ y &û jáT+çÔá |]¿£s \ e\¢ ¿£*¹> qw¼+ ¿±ú d+uó$+#áÅ£ +& #áÖ& *. $ÔáïH \T : ýÉÕ+п£ ýñ< u¤{² ¿£ýÙ>± yîTT¿£Ø* |+#û kÍeÖçÐ |+³ H fñ ýñ< |+#û kÍeÖçÐ>± |jîÖÐ+#áe#áTÌ. H {ìq Ôás ÇÔá ç|Ü jáTÖ {Ù uóÖ$TýËqÖ ¿£ |¾+#û yîTT¿£Ø\ d+K« $ÔáïH \ e\¢Hû kÍ<ó«|&TÔáT+~. eT+º H D«Ôá>·\ $ÔáïH \T : Ôî>·TÞø ¢, ç¿ìeTT\T, ¿£\T|Ú yîTT¿£Ø\ $ÔáïH \T, ÔásÁ |+³\ $ÔáïH \T, +¿± ÔásÁ nç¿ìjáT |< s \qT+º $eTT¿ìï #î+~q, n+Å£ ]+#û kÍeTsÁ «+ >·\ Xø¿ìïe+ÔáyîT®q zÈdTàÔà q $Ôáïq+ Xø ~Æ|]ºq $Ôáïq+. eT+º $ÔáïH ¿ì >·\ $XâcÍ\T : $Ôáïq uó Ü¿£ Xø ~Æ : $Ôáïq+ ¿£\T|Ú yîTT¿£Ø\ $ÔáïH \T, ÔásÁ |+³\ $ÔáïH \T ýñÅ£ +& +& *. $ÔáïH ýË¢ ¿£+¿£sÁ s Þø ¢, |+³ neXâcÍ\T, eT{ì¼ <óÖ[ yîTT<ýÉÕqyûM ýñÅ£ +& +& *. ýñ¿£bþÔû |+³ ~>·T & |Õ n~ $|¯ÔáyîT®q ç|uó²e+ #áÖ|¾dTï+~. $Ôáïq Xø ~Æ R Xø ~Æ|sÁ#á & q $Ôáïq uó²sÁ+ X 100%

qeTÖH $Ôáïq uó²sÁ+ $ÔáïH ýË¢ ÔûeT yîÖÔ <T : $ÔáïH * \Ç #û d deTjáT+ýË y {ìýË 10`15% ÔûeT +& *. $ÔáïH ýË¢ ÔûeT XæÔá+ m+Ôá +<à Ôî\TdT¿Ãe& ¿ì ¯ÔáyîT®q yîÖÔ <TýË ÔûeTÔà ţL& q $ÔáïH 1500 d*àjáTdt cþç>·ÔáýË m+& ºÌ Ôás ÇÔá eT°¢ m+& q Ð+È\ yîÖÔ <T Ôî\TdTÅ£ +{²eTT. $Ôáïq n+Å£ sÁD kÍeTsÁ«+ : $ÔáïH H ³¿£ eTT+<T < n+Å£ sÁD kÍeTs « Ôî\TdT¿Ãe&+ # ý² nedsÁ+. ýñÅ£bþÔû < ç|uó²e+ ~>·T & MT< |&TÔáT+~. H ³&+ ¿Ãd+ n+Å£ sÁD kÍeTsÁ«+ 90`100% +& *. $Ôáïq+ yîTT\¿Ôûï kÍeTsÁ«+ ç¿ì+~ dÖçÔ \ <ó sÁ+>± Ôî\TdT¿Ãe#áTÌ.

yîTT\¿Ôûï $Ôáïq XæÔá+ R yîTT\¿Üïq $Ôáïq d+K« |¯¿£ ¿Ãd+ rdTÅ£ q Ð+È\ d+K«

X 100%

$Ôáïq Jeq kÍeTsÁ«+: $Ôáïq Jeq kÍeTsÁ«+ |¯¿£ýË # ý² ç|eTTKyîT®q $<ó q+ {ì`fÉdt¼ ýñ< fÉç{²CË*jáT+ |¯¿£.

{ì`fÉdt¼ |¯¿± $<ó q+ 

sÁkÍjáTq+ ýñÔá |dT|Ú sÁ+>·TýË +³T+~. ~ >ÃsÁTyî#áÌ ú{ìýË ¿£]ÐbþÔáT+~. B e\¢ $ÔáïH \T çuóÖD <XøýË yû>·+>± msÁT|Ú sÁ+>·TýË¿ì eÖ]Ôû y {ì Jeq kÍeTsÁ «+, zÈdTà Ôî \ TdTï + ~. yî T T\ ¿ Ôû ï <Xø ý Ë $\¿£DyîT®q n|#ájáT m+CÉÕeTT fÉç{²CË*jáT+ d+|sÁØ+ýË¿ì s >±Hû msÁT|Ú sÁ+>·TýË¿ì eÖsÁTÔáT+~.

 |¯¿£ ÈsÁ>·¿£ eTT+<T s çÔá+Ô $ÔáïH * ú{ìýË yûd¾

H quÉ{ì¼ +# *. B e\¢ Ð+È\T yîTÔáï &Ô sTT. Ôás ÇÔá Ð+È*  s +&T uó ² >±ýË¢ ¿£ { Ù #û j á Ö *. n+<Te\¢ yîTT\¿ÔáTïÔáTq $ÔáïH Å£L& Âs+&T deÖq uó²>±ýË¢ ¿£{Ù #ûjáÖ*.  $uó +| & q yîTT\¿Üïq Ð+ÈýË

¿£ uó²>± nfñ¼uÉ{ì¼ eTsà uó²>± bÍsÁyûjáÖ*. <û $<ó+>± e+< yîTT\¿Üïq Ð+È* ¿£{Ù #ûd¾, yîTT\¿Ôûï uó²>± rdT¿Ãy *. |ð&T ¿£{Ù #ûjáT & q yîTT\¿Üïq Ð+È uó²>±* ú{ìýË qT+º rd¾ U²° |ç{²& wtýË +º < ýË 1 XæÔá+ fÉç{²CË*jáT+ ¿Ã¢ÂsÕ&jáÖ ýñ< çuËyîT®& ç< eD² Ð+È\T eTT ¹> < ¿± bþjáÖ*. Âs+&T eTÖ&T >·+³\ Ôás ÇÔá |¯¿ì dï, yîTT\¿Üïq Ð+È uó²>±ýË¢ yîT] d msÁT|Ú sÁ+>·TýË¿ì eÖ]qyû yîTT\¿Ôûï kÍeTs « ¿£*Ð +{²sTT.

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

53

$Ôáïq Xø ~Æ

www.krishijagran.com

;CË|# sÁ+ $ÔáïH ýË¢ nHû¿£ sÁ¿±\ Ôî>·TÞø¢ ¿£*Ð+#û (¥©+ç< \T, u²¿¡¼]jáÖ, $w|P]Ôá ç¿ìeTT\T), ¿¡³¿±\T, dÖçÔáç¿ì$T e+{ì y V²¿±\T +{²sTT. $ \Ç #û d deTjáT+ýËqÖ ýñ< bõ\+ýË $ÔáïH \Å£L, ýñ< Å£ eT& ¿ì qw¼+ ÈsÁ>·e#áTÌ, $Ôáïq H D«Ôá, ~>·T & Ôá>·TZÔáT+~. ¿= sÁ¿±\ $ÔáïH ýË¢ ç|ÔáT«ÔáÎÜï, yîTT\¿Ôáï&+ýË ³+¿±\qT ¿£*Î+#û |< s \T +{²sTT, nedsÁyîT®q u²¿¡¼]jáÖ ýñ¿£bþe&+ e\¢ yîTT\¿Ôáï&+ Ò+~>± +³T+~. $Ôáïq Xø ~Æ (Xø ~Æ, sÁuɳ¼&+, yûsÁT#ûjáT&+) Ôás ÇÔá $ÔáïH \qT \Ç #ûjáT&+ ýñ< yîTT\¿Ôáï& ¿ì eTT+<T ¿= sÁ¿±\ uó Ü¿£, sÁkÍjáT ¿£ ç¿ìjáT\T #ûjáÖ*. BHû ;CË|# sÁ+ n+{²sÁT. ;CË|# sÁ+ýË sÁ¿±\T : $ÔáïH * nHû¿£ sÁ¿±\T>± |# sÁ+ #ûjáÖ*.

1. uó Ü¿Ã|# sÁ+  yû& ú{ìÔà |# sÁ+ : $<ó q+ýË $ÔáïH * ¿£ ¯Ôá cþç>·Ôá ýñ< ¿=+Ôá deTjáT+ < ¿± +º, ú{ì jáT{ì¿ì rd¾, #áú {ìýË eTT+º jáT³ sÁuÉ{²¼*, < V²sÁD¿ì, >Ã<óTeTýË¢ \ÖCÙ d {Ù Ôî>·T\T y sÁD¿ì 54 d*àjáTdt cþç>·Ôá >·\ ú{ìýË 10 eTTcÍ\ esÁÅ£ +# *. u²¯ \ÖCÙ d {Ù Ôî>·T\T y sÁD¿ì 54 d*àjáTdt cþç>·Ôá >·\ ú{ìýË 13 eTTcÍ\ esÁÅ£ +# *.  kåsÁ w |# sÁ+ : $<ó q+ýË yûT`pH eÖkÍýË¢ $ÔáïH * m+&ýË m+& eÇ& ¿ì eTT+<T 2 >·+³\ d|Ú #áú {ìýË eTT+º Ôás ÇÔá m+&ýË Hû\ MT< sÁuÉ{²¼*, B ¿ì |>·{ì cþç>·Ôá 30`40 d*àjáTdt cþç>·Ôá nedsÁeTeÚÔáT+~.

2. sÁkÍjáT ¿£ |# sÁ+ : $ÔáïH * Ôî>·TÞø ¢, u²¿¡¼]jáÖ\ qT+º sÁ¿ì+#áT¿Ãe& ¿ì sÁkÍjáTH * |jîÖÐkÍïsÁT. ¥©+ç<H XøqT\ < Çs |# sÁ+ : sÁkÍjáTH \qT ç< eD²\T, ç dÎ

 bõ>±Å£ $Ôáïq+ Å£ Þø¢Å£ +&

+&& ¿ì 2% uÉÕ¢{²¿ùà`50 ç< eD+ýË H quÉ{²¼*.  +>±Þø <T+|ýË¢ e#ûÌ dØsYÎÛ Ôî>·T\T qT+º |+³ sÁ¿ì+#á& ¿ì +>±Þø<T+| $ÔáïH \qT m]{ìH ýñ< fÉbÍkÍH¿ì #î+~q 0.25% ç< eD+ýË Âs+&T eTTcÍ\ d|Ú eTT+º +#á+& .  ç¿ìeTT* H Xøq+ #ûjáT& ¿ì sÁkÍjáTH \qT \Ç #û d deTjáT+ýËHû $ÔáïH ýË¢ ¿£\bÍ*. ¿±ú Ôî>·TÞø¢qT H Xøq+ #ûjáT& ¿ì M{ì 8`10 sÃE\ eTT+<û $ÔáïH ýË¢ ¿£ýbÍ*.

3. >Ã< eTT\ýË çuóÖD+ :  >Ã< eTTýË¢ $ÔáïH \qT yîTT\¿Ôûï >·TD² d+sÁ¿ì+#á& ¿ì $T<¸îÕýÙ çuËyîT®& 0.5`0.75 ¿ì.ç>±. qT+º 1000 Å£L«_¿ù |Ó{Ù

0

0

0

sÁÖ|+>± |jîÖÐkÍïsÁT. $ÔáïH \qT ¿= >·+³\ d|Ú sÁkÍjáTq ç< eD²ýË¢ H quÉ{ì¼ +# *. B e\¢ $ÔáïH \ýË|\ q Ôî>·T\T |Ú{ì¼+#û ÔáÔ Ç\ú q¥+ºbþÔ sTT. $<ó q+ýË eTq <ûXø+ýË dTeÖsÁT ¿= sÁ¿±\ bÍ<sÁd|Ú ¥©+ç< H XøqT\qT |jîÖÐkÍïsÁT. < . yîTsÁTØ«¯ ¿Ã¢ÂsÕ&, dÂskÍH yîÕ{Ù e+{ì sÁkÍjáTH \qT e], ç|Üï ;CË|# s \Å£ |jîÖÐkÍïsÁT.  yûsÁTXèq>·Å£ {ì¿±Ø Ôî>·T\T kþ¿ìq Ð+È* 2`3% bÍsÁ *H ç< eD+ýË 30 eTTcÍ\ d|Ú +# *.

54

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

kÍH

$]eTjáT+ #ûkÍïsTT.

 ;CË|# sÁ+ýË rdT¿Ãe\d¾q C²ç>·Ôáï\T  ;CË|# sÁ+ #û d deTjáT+ýË ¿= C²ç>·Ôáï\T`  <î ÒÜq $ÔáïH \T: jáT+çÔ \qT |jîÖÐ+#á&+ýË <î ÒÜq

Ð+È\qT |# sÁ+ #ûd¾q Ôás ÇÔá ÔáÇsÁ>± H {²*. bÍ<sÁd |< s \T : bÍ<sÁd sÁkÍjáTH \Ôà ;CË|# sÁ+ #û dï Ôás ÇÔá yî+³Hû ( ¿£{ì, ¿£{ìq sÁ Hî\\T) H {²*. |# sÁ+ #ûd¾q $ÔáïH * \Ç #ûjáTÅ£L&<T. \Ç : |# sÁ+ #ûd¾q Ð+È* >±*u²¹s bÍçÔáýË¢ ÔáÅ£ Øe ÔûeT>± +&û <XøýË, >·{ì¼>± H=¿ìØ |³¼Å£ +& +&ûý² #áÖd¾ \Ç #ûjáÖ*. |# sÁ ¹s³T: ;CË|# sÁ sÁkÍjáTH dÂsÕq yîÖÔ <TýË m+|¾¿£ #ûjáÖ*. ýñ¿£bþÔû n~ó¿£ yîTTÔáï+ýË $Ôáïq+ <î ÒÜ+³T+~. @<à ¿= Ð+È\ esÁ¹¿ ç|uó²e+ kþ¿£Å£ +& +³T+~. Ð+ÈýË¢ ÔûeT: ;CË|# sÁ+ ÔáÅ£ Øe ÔûeTÔà +& *. ýñÅ£ +fñ $ÔáïH \T <î Ò Ü+{²sTT. |# sÁ ç¿£eT+ : ç¿ì$Td+Vä]DT\ ç|jîÖ>·+ ¥©+ç<H XøqT\Ôà u²³T >±ú n+ÔáÅ£ eTT+<T >±ú #ûjáÖ*. ¿£yûÞø u²¿¡¼]jáÖ #ûsÁTÎ |# sÁ+ Å£L& #ûjáÖ*à +fñ, n~ ç¿ì$T H Xø¿£, ¥©+ç<H Xø¿£ |# s \ Ôás ÇÔáHû #ûjáÖ*. . |sÁeÖq+< kÍVQ, mdt. sY.m|t., d¾. sY.|¾. H. .m., . dÇ|¾ ýÙ #ê<ó], mdt. sY.m|t., m.×.d¾. sY.|¾. H jáTT.m. ., d+ç³ýÙ nçп£\ÌsÁýÙ +Èú]+>´ Hd¾¼³Ö«{Ù, uóËbÍýÙ (eT.ç|.) dÇ|¾ ýÙ #ê<ó], jáTT.m. ., |Ódt, m`d¿£H, d¾.×.m. ., qMu²>´, uÉsÁd¾jáÖ sÃ&, uóËbÍýÙ, eT<ó« ç|<ûXÙ |¾H`462038, yîTT.Hî+. 8269713593, 9074859376 `yîTsTTýÙ. ×.& .- swapnilfmp@gmail.com

nq < Ôá\¿ì esÁ+ esÁ+>·ýÙ

n

www.krishijagran.com

nq < Ôá\¿ì esÁ+ esÁ+>·ýÙ` 915 qÖÔáq e]e+>·&+

q |PsÁ e+{ì Ôî\T>·Ts çcͼýË¢ nuóT«<jáT ÂsÕÔáT\Å£ ¿=<eýñ<T. {¡e\ $$<ó e«ekÍjáT |]XË<óH d+d\y sÁT sÁÖbõ+~+ºq qÖÔáq e] e+>·& \T nuóT«<jáT ÂsÕÔáT\ e«ekÍjáT¹¿çÔ ýË¢ kÍ>·TýË H sTT. esÁ+>·ýÙ çbÍ+rjáT e«ekÍjáT |]XË<óH d+dy sÁT sÁÖbõ+~+ºq WGL915 nHû qÖÔáq e] e+>·& kÍ>·T #ûd¾ n~ó¿£ ~>·T & , n<q|Ú s & bõ+< sÁT uóÖbÍ\|*¢ ý²¢, n¿ìHû|*¢ eTý²¢sÁ+ nuóT«<jáT ÂsÕÔáT, @³ÖsÁTH >±sÁ+ & $ÈH Ôá #îÕsÁ H H ¥Âs& ¦ kÍ+ ¥eÂs& ¦. qÖÔáq e]e+>·&+ kÍ>·TýË ÂsÕÔáT nqTuóy \qT Ôî\TdTÅ£ +< +. $Ôáïq d¿£sÁD : esÁ+>·ýÙ e«ekÍjáT |]XË<óH d+d qT+& 4 ¹¿J\ $ÔáïH d¿£]+# qT. $ÔáïqXø ~Æ: ¿ìýË $ÔáïH ¿ì Âs+&T ç>±eTT\ eÖ+¿ÃCÉuÙ nHû ¥©+ç<H ¥ eT+<T ú{ìýË ¿£*|¾, n<û ú{ìýË $ÔáïH H quÉ{²¼qT. $ÔáïqXø ~Æ #ûd¾q $ÔáïH yîTT\¿Üïq Ôás ÇÔá ÔájáÖsÁT #ûd¾q H sÁTeT& ýË yî<Èý²¢qT. bõ\+ ÔájáÖ¯: ç|<ó qbõ\+ýË TsÁ< <T¿ìØýË, m¿£s Å£ ¿ìÇ+{²\T

d¾+ÐýÙ dÖ|sYbÍ dÎÛ{Ù, 25 ¿ìýË\ jáTÖ]jáÖ, 25 ¿ìýË\ bõ{²wt msÁTeÚ\qT n+~+# qT. e]H ³T¢: >=çsÁT ÔÃ*q bõ\+ýË, kÍ>·Tú{ì |\T#á>± +º, ¿ÃØ bÍ<T¿ì Âs+&T ýñ< eTÖ&T yîTT¿£Ø\T +&ûý² 20x15 d+.MT. <ÖsÁ+ýË çÔáT+ºq e]H sÁT bõ\+ýË H {ì+# qT. Ôás ÇÔá ÔáÖsÁTÎ`|&eTsÁ ~Xø\T>± ¿±*u²³\T rsTT+# qT. msÁTeÚ\T: ºe] <T¿ìØýË msÁTeÚ\T yûd¾q Ôás ÇÔá ºsÁTbõ³¼<XøýË m¿£s yîÖÔ <T 25 ¿ìýË\ jáTÖ]jáÖ, 25 ¿ìýË\ bõ{²wt msÁTeÚ\T yûXæqT. deTç>· dd«sÁ¿£D: e] H {ìq 3e sÃEHû, ¿£\T|Ú deTd« y sÁD¿ì 300 $T.©. |¾{²¢¿Ã¢sY ¿£\T|ÚeT+<T yûXæqT. H {ìq 40 sÃE\ Ôás ÇÔá yîTTÔáï+ |+³¿±\+ýË ¹¿kÍ] |ÚsÁT>·TeT+<T |¾º¿±] #ûXæqT. bõ\+ýË Âs+&T *+>±¿£sÁü¿£ msÁ\qT @s γT #ûsTT+# qT. kÍ>·Tú{ì jáÖÈeÖq«+: bõ\+ýË H ³T¢ yûdTÅ£ q Ôás ÇÔá ¿£ yîÖdïsÁT kÍ>·Tú{ì eT& ýË \Te +#á³+ e\q kÍ<ó sÁD kÍ>·T |<ÆÜ ¿£+fÉ mÅ£ Øe |¾\¿£\T e# ÌsTT. yîTTÔáï+ |+³¿±\+ýË sÁT<\

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

55

nq < Ôá\¿ì esÁ+ esÁ+>·ýÙ s Å£ +& deTjá Ö qTÅ£ L \+>± kÍ>· T ú{ì n+~# qT. ¹¿°\ @]yûÔá: HûqT kÍ>·T #ûd¾q $Ôáïq+ bå+&ûwH ×q+<Tq ¹¿°\ deTd« s ýñ<T. ç|Ó$jáTdt ¹¿°\T ýñeÚ. ×q|Î{ì¿¡ Âs+&T <bÍ\T d] #áÖXæqT. |+³¿ÃÔá: bõ\eT+Ô +>±sÁT >Ã<óTeT es ¿ì eÖsÁ>±Hû Å£L©\Ôà |+³ ¿ÃsTT+# q. esÁ+>·ýÙ`915 $Ôáïq >·TD>·D²\T: qÖÔáq e]e+>·& esÁ+>·ýÙ çbÍ+rjáT e«ekÍjáT |]XË<óH d+dy sÁT jáTdt.jáTH. 22 sY eT]jáTT ×. sY._._.mH`39 e+>·& \qT d+¿£sÁ|]Ì esÁ+>·ýÙ`915(WGL915) nHû qÖÔá q e]e+>· & sÁ Ö bõ+~+# sÁ T . ¿±\|]$TÜ 135 sÃE\T ¿£*Ð +~. K¯|t, sÁ; kÍ>·T¿ì nqTyîÕq~. bõ&y {ì ý²eÚ Ð+È sÁ¿£+, < &óyîT®q ¿±+& ¿£*Ð #ûqT |Õ |& bþ<T. ¿=+ÔáesÁÅ£ u²«¿¡ ¼ ] já Ö Å£ m+&T Ôî > · T \TqT, bõ³¼ Å £ Þø ß eT]já T T ³T+ç>ÃyîÕsÁdtqT ¿£³T¼Å£ +³T+~. ç&yT dÓ&sY |<ÆÜ¿ì eT]jáTT HûsÁT>± <T¿ìØýË ýñ< <eTT ýË yî<Èýñ¢ |<ÆÜ¿ì nqTÅ£L\+. ~>·T & m¿£s Å£ 3.0`3.2 ³qT \T>± d¾bÍsÁTà #ûjáT & +~. $Ôûï deTjáT+ pH 20 qT+& pýÉÕ 10 esÁÅ£ K¯|t, qe+ sY, & d+ sY eÖkÍ\T sÁ;¿ì $ÔáTï¿Ãy *. # Þø ß eT]jáTT yîTT¿£Ø\ eT<ó« 20x15 d+.MT. <ÖsÁ+ bÍ{ì+# *. msÁTeÚ\T m¿£s Å£ qçÔáÈ 48 ¿ìýË\T, uó²dÇsÁ+ 24 ¿ìýË\T, bõ{²wt 16 ¿ìýË\T d¾bÍsÁTà #ûXæsÁT. e] e+>·&+ MTU1001 ($CñÔá) bþ* +³T+~.

www.krishijagran.com

~>·T & : esÁ+>·ýÙ`915 nHû qÖÔáq e]e+>·& Âs+&T ¹¿J\ $Ôáïq+Ôà ×<T d+³T¢ (Âs+&T >·T+³\T) kÍ>·T #ûXæqT. |+³¿ÃÔá nq+ÔásÁ+ 13 XæÔá+ ÔûeT ÔáÐZ+ºq Ôás ÇÔá, <ó H « ¿±{(ÔáÖ¿£+) yûsTT dï, 4 kÍï\Tx74 ¿ìýË\T = 296 ¿ìýË\ ¿£sÁ ~>·T & eºÌ+~. ~>·T & sÁeÖsÁ$T m¿£s ¿ì 5,920 ¿ìýË\ ¿£sÁ ~>·T & eºÌ+~. ç|dTïÔá+ ºsÁTd+#áT\T |<¸¿£+ < Çs ÂsÕÔáT\ <sÁD #áÖsÁ>=q e] e+>·&+ ÂsÕÔáT #î+Ôá, |ýÉ¢ eTT+г <ó H «>±sÁ+ ¿±y \ ¥< Ý+. `H ¥Âs& ¦ kÍ+ ¥eÂs& ¦ " Ôá #óîÕsÁ H" @³ÖsÁTH >±sÁ+ & $ÈH n¿ìHû|*¢eTý²¢sÁ+, uóÖbÍ\|*¢ ý²¢ `506172

25 @Þø ¢ |P]ï #ûdTÅ£ q d+<sÁÒÛ+>± ` 25 d+eÔáàs \T 25 \¿£\ duó«Ô Ç\ |<¸¿£+

¿£ w¾ C²>·sÁDY

Å£ ³T+ eTTýË duóT«\T>± #ûsÁ& ¿ì dTesÁ ne¿±XøeTT uó²sÁÔá <ûXø+ýË ÂsÕÔáT\ y Dì »¿£ w¾ C²>·sÁDYµ eÖd |çÜ¿£ 25 d+eÔáàs \T |P]ï #ûdTÅ£ +³Tq d+<sÁÒÛ+>± bÍsÄÁÅ£ \ ¿Ãd+ dTesÁ ne¿±XøeTT ¿£*Îkþï+~. ¿= dsÁÞøyîT®q ç|Xø \Å£ deÖ<ó H \T eÇ+& . ¿£ w¾ C²sÁ>·DY Å£ ³T+ +ýË duóT«\T>± #ûsÁ+& .

ne¿±Xæ ¿ì d+ +~+ºq $es \qT Ôî\TdTÅ£ +< +`

ç|Xø ` ç{²¿£¼sY 3042 @ ¿£+ |ú ý²+#Y #ûd¾+~? kþH *¿± eTVÓ²+ç< kÍyûT <êCÙ bÍV²sY M{ìýË @B ¿±<T

@$T #á<y *` ç>±MTD Å£ ³T+ |çÜ¿£ ¿£ w¾ C²>·sÁDYýË e«ekÍjáT deÖ# sÁ+, ¿£+ |ú deÖ# sÁ+, ¿=Ôáï sÁ¿£+ $ÔáïH \ $es \T, $$<ó sÁ¿±\ ç¿ì$Td+Vä¿£sÁ eT+<T\T, |+³\ deTç>· deÖ# sÁ+, ¿=Ôáï fÉ¿± \J, Ôûq{¡>·\ |+|¿£eTT, |Xø eÚ\ |+|¿£eTT, y «bÍsÁ $es \T, +³sÁÖÇ«\T, ÔáïeT ÂsÕÔáT\T eT]jáTT e«ekÍjáT+ýË eTV¾²Þø\T kÍ~ó+ºq $ÈjáT>±<ó\T, sÃ>·«+, ¿=Ôáï ÔáÎÔáTï\T, d¾ eÖ deÖ# sÁ+, s È¿¡jáT+, e+³`y sÁTÎ Ôá~ÔásÁ ¿=Ôáï $wjáÖ\qT bÍsÄÁÅ£ \ ¿Ãd+ bõ+<T|s ÌeTT. mý² #ûs *` |çÜ¿£ýË ç|Ü Hîý² |Õq |s=Øq n+Xæ\ |Õ ¿£ ç|Xø qT ç|#áT]+#á&+ ÈsÁT>·TÔáT+~. deÖ<ó q+ n<û d+º¿£ýË +³T+~. < yîÜ¿ì eÖÅ£ mdtm+mdt #ûjáÖ*. Ô=* 100 d]jî®Tq deÖ<ó H \qT |+|¾q bÍsÄÁÅ£ \Å£ ¿£ d+eÔáàsÁ+ bͳT duó«ÔáÇeTT, Ôás ÇÜ 100`200 eT+~ bÍsÄÁÅ£ \Å£ 6 Hî\\T, 3 Hî\\ bͳT ºÔá duó«ÔáÇeTT eÇ&+ ÈsÁT>·TÔáT+~. ný²¹> 10yû\ eT+~ bÍsÄÁÅ£ \Å£ ¿£ Hî\ |çÜ¿£qT ºÔá+>± eÇ&+ ÈsÁT>·TÔáT+~. +¿± \d«+ #ûjáTÅ£ +& bþqT rdTÅ£ dsÁÞøyîT®q ç|Xø Å£ deÖ<ó H yîÜ¿ì |+|¾ ¿£ w¾ C²>·sÁDY Å£ ³T+ +ýË duóT«\T>± #û]bþ+& . ¿£ w¾ C²>·sÁDYÔà nqT +<ó+ @sÁÎsÁTÌ¿Ã& ¿ì eT]jáTT duóT«\T>± #ûsÁ& ¿ì d+ç|~+#á+& ` n TÝdt deT< 9891889588, ç|Xæ+ÔY XøsÁ 9891263263

22 Years. 12 Languages. 22 States. 23 Editions. 2 Portals & 10 Million combined readership

56

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

ýÉÕ|t d¼sTTýÙ

www.krishijagran.com

~ÐeºÌq Xæ+d+>´ ¹>\¿¡à Ê d¾¯dt kÍ sY¼bþH <ósÁ\T

Xæ

+d+>´ m\翱¼ ¿ùà 16 yîT>± |¾¿£àýÙ ]jáTsY, ç|+{٠¿yûTs Ôà ýñfÉdt¼ ¹>\¿¡à, d¾¯dt kÍ sYbþH\qT ]©CÙ #ûd¾+~. ~ ×|Ó 68 ¹s{ì+>´Ôà y ³sY, &dt¼ Âsd¾ d¼+{Ù ¿±Ç*{¡ ¿£*Ð H sTT. n+<Te\¢ $ esÁü+, #îeT³, <TeTT , <óÖ[¿ì bÍ&eeÚ. & yîÕdt yîT³ýÙ ç |yTÔà ÔájáÖsÁT#ûjáT & +~. B yîq¿£ uó²>·+ 3 & >±¢dtÔà +³T+~. ¿=Ôáï d¾¯dt ¹>\¿¡à m7, m5 ýË 3 J; s «yT, 32 J; HuËsY¦ yîTeT¯ (B 256 J; < ¿± |+#áT¿Ãe#áTÌ.) ný²¹> ¹>\¿¡à m3ýË 2 J; s «yT, 16 J; HuËsY¦ yîTeT¯ (B 256 J; < ¿± |+#áT¿Ãe#áTÌ.) ¹¿e\+ 1.6 GHz ¿£{² ¿ÃsY çbÍ ddsY |Õ | #û d m3 ¿±¿£ s uËjûT m d¾¯dt 6.0, eÖsYüyîTýË 1.9GHz Å£L& ¿£{² ¿ÃsY çbÍddsYÔà | #ûkÍïsTT. ¿=Ôáï d¾¯dt¿ì ]e]à TýÙ jáTÖmdt; fÉ®|t bþsÁT¼ Å£L& +³T+~. jáTÖÈsÁT¢ ÔáeT ç|Õyû{Ù &û{² d|Ó¼>± yû¹s ¿£ bþ\¦sYýË dy #ûd¾ +#áT¿Ãy *. n~ jîÖyîTç{ì¿ù n<¸+{칿wH¿ì dbþ]¼y>± +³T+~. H \T>·T ¿£\sÁ¢ yû]jáT+{ÙýË edTïq d¾¯dt, Èqe] qT+º sÁcÍ«ýË \_ókþï+~, ¿=+Ôá ¿±\+ Ôás ÇÔá >â ýÙ eÖÂsس¢ýË¿ì e#ûÌ ne¿±Xø+ +~.

|ð&T 9,990 sÁT. ¹¿ \_ódTïq jáÖ|¾ýÙ × bþH 6

MT

sÁT jáÖ|¾ýÙ bþH ¿=H \qTÅ£ +³TH s ? nsTTÔû <û MTÅ£ nqTÅ£L\ d+<sÁÒÛ+. |ð&T `¿±eTsYà yîuÙ dÕ{Ù |¾¢|t¿±sY¼ ýË jáÖ|¾ýÙ bþH 6 ¹¿e\+ 9990 sÁT.¹¿ <=sÁTÅ£ ÔÃ+~. |¾¢|t¿±sÁT¼ B MT< 22,000 esÁÅ£ m¹¿Ì+ |sY kþï+~. |sY 16 J;¿ì #î+~q dÎdt ç¹> yû]jáT+{Ù ¿Ãd+ Å£L& +~. m¹¿Ì+ |sY ¿±¿£ bþH MT< 5,000 sÁT. bÍ¢{Ù & kåØ+{٠ţL& eÇ &TÔÃ+~. ný²¹> bþH nd\T <ósÁ 35,990 sÁT. 5,000 sÁT. \ bÍ\{Ù & kåØ+{ÙÔà bþH 31,990 sÁT. ¿ì MTÅ£ \_ókþï+~. ¿=qT>Ã\T< sÁT¢ jáÖ¿ìàdt u²«+¿ù CÙ ç¿& {Ù ¿±sÁT¦ < Çs rdTÅ£ +fñ m¹¿Ì+ |sYýË eTsà 2,000 sÁT. Å£L& s sTTr dTïH sÁT. n+Ôû ¿±¿£, |¾¢|t¿±sÁT¼ýË bþqT¿ì 22,000 sÁT. esÁÅ£ m¹¿Ì+ |sY eÇ &TÔÃ+~. n<û MTsÁT bÍ¢{Ù & kåØ+{ÙÔà m¹¿Ì+ |sY Å£L& ¿£\T|ÚÅ£ +fñ ×bþH \uó«eTjûT« ç|dTïÔá <ósÁ 9,990 sÁT. eÖçÔáyûT. jáÖ|¾ýÙ ×bþHýË mHà ÔáïeT |Ó#ásÁT¢ H sTT. bþH 16 J;Ôà +³T+~. n+Ôû ¿±¿£ +<TýË 1 J; s «yT, 16 J; sÃyT, 4.7 +#Y Âs{¡H V²#Y& & dt |¢, 8 m+|Ó ç|ÕeT¯ ¿yûTs , 1.2 m+|Ó ç|+{Ù, *~¸jáTyT njáÖH u²«³¯, m8 º|t, m+8 yîÖwH ¿Ã`çbþ ddsY H sTT.

¿£ w¾ C²>·sÁDY, & Xè+ sÁT 2016

57

s ¥ |ý²\T

s ¥ |*Ô \T

www.krishijagran.com

|¾ç e] 2017

yûTw

e wuó

MT sÁ¢¿£«+ Hî\ MTÅ£ nHû¿£ Ò+<T\T ÔîºÌ |³¼uËÔÃ+~. d¿±\+ýË eT+<T\T yûdT¿Ãe&+ eÖ yû dï, sÁT>· Ôá rçeeTeÚÔáT+~. Hî\ýË MT J$Ôá uó²>·kÍÇ$T, |¾\¢\Ôà ¿£*d¾ m¿£Ø& ¿ÕH jáT{ì¿ì çbÍ+Ô \¿ì yî[¢ e#ûÌ ne¿±Xø+ +~. y sÁT MT |³¢ m+Ôà nqTÅ£L\ÔáÔà yîT\T>·TÔ sÁT. MT¿+Ôà d+ÔÃw+>± +³T+~.

TTÔáTeÖsÁTοì d+ +~ó+ºq y «Å£ \Ôá \ T m<TsÁ e ÚÔ sTT. <jáT+ |P³ y «jáÖeT+ #ûjáT+& .

Hî\ýË Å£ ³T+ eT+Ô d+ÔÃw+>± +{²sÁT. m¿£Ø& ¿ÕH |sÁ«³q¿ì ýñ< |¾¿ì ¿ù¿¡ yî[¢ e#ûÌ+<TÅ£ bÍ¢H #ûdT¿Ãe#áTÌ. nqedsÁyîT®q $y < ýË¢¿ì yîÞø¢¿£+& . Hî\ yîTT<{Ë¢ KsÁTÌ\T |sÁT>·TÔ sTT. < jáT+ ÔáÅ£ Øe, KsÁTÌ mÅ£ Øe +³T+~.

mÅ£ Øe | uó²sÁ+Ôà Hî\ MT sÃ>·«+ bÍ& jûT« ne¿±Xø + +~. deTjá Ö ¿ì $çXæ+Ü rdT¿Ã+& . VäsÁ jáTeÖ* bÍ{ì+#á+& . Hî\ýË MT $TçÔáT\T MT ]¿£ deTd« r¹sÌ ne¿±Xø+ +~. TTD+ rdT¿ÃÅ£+& . Hî\ yîTT<{Ë¢ MTÅ£ KsÁTÌ\T |sÁ>·e#áTÌ.

¿£s س¿£

d¾+V²

¿£q«

Hî \ MTÅ£ sÃ>· « + kÍeÖq«+>± +³T+~. ¿Ã|+ |+#áT¿Ã¿£+& , eTqd T ç|Xæ+Ôá+>± +#áT¿Ã+& . Hî\ýË d+Ô q+ qT+º Xø uó deÖ# sÁ+ $Hû ne¿±Xø+ +~. $TçÔá T \T, Å£ ³T+ d uó T«\T | P]ï > ± dV²¿£]kÍïsÁT. < jáT+ ¿=Ôáï eÖs ZýË¢ edTï + ~. ¿=Ôá ï y V²q+ ¿=Hû @s γT¢ #ûdTÅ£ +{²sÁT. & TÒ ý²y <ûMýË¢ C²ç>·Ôáï bÍ{ì+#á+& .

MT sÁ ¢ ¿ £ «+ MTÅ£ #î & T |*Ô * dTï+~. d¿±\+ýË eT+<T yûdT¿Ã¿£bþÔû È TÒ |&Ô sÁT. Hî\ýË MT $TçÔáT\T MT ]¿£ deTd« r¹sÌ ne¿±Xø + +~. TTD+ rdT¿ÃÅ£ + & . < jáT+ ¿=Ôáï eÖs ZýË¢ edTï+~. ¿=Ôáï y V²q+ ¿=Hû+<TÅ£ ç|D²[¿£ yûdTÅ£ +{²sÁT.

Hî\ýË MT sÃ>·«+ yîTsÁT>±Z +³T+~. eÖqd¾¿£ ç|Xæ+ÔáÔá \_ódTï+~. Å£ ³T+ +ýË n+Ô de«+>± ÈsÁT>·TÔáÖ +³T+~. MT bÍÔá d V¾²ÔáT& ¿£* d ne¿±Xø+ +~. Hî\ yîTT<{Ë¢ MT KsÁTÌ\T |sÁT>·TÔ sTT. < jáT+ ÔáÅ£ Øe, KsÁTÌ mÅ£ Øe +³T+~. ¿±ú Hî\ ºe]ýË yû ¹ s #ó qT+º |Î{ì < ¿± ÐbþsTTq & TÒ Ü]Ð e#ûÌ ne¿±Xø+ +~.

ÔáT\

e ¥Ì¿£

<óqTdTà

MT sÁ ¢ ¿ £ «+ MTÅ£ #î & T |*Ô * dTï+~. d¿±\+ýË eT+<T yûdT¿Ã¿£bþÔû sÃ>±\ u²]q |&&+ U²já T +.

Hî \ ýË < +|Ôá « Jeq+ yîTsÁT>·T|sÁT#áT¿Ãe& ¿ì ç|jáTÜ +#á+& . Å£ ³T+ + ¿Ãd+ deTjáT+ ¹¿{²sTT+#á ¿±sÁD+>± MTsÁT # ý² º¿±Å£ ýË¢ +{²sÁT.

Hî\ýË MT sÃ>·«+ yîTsÁT>±Z +³T+~. eÖqd¾¿£ ç|Xæ+ÔáÔá \_ó d Tï + ~. ¿±ú Xø ç Ôá T eÚ\ $wjáT+ýË C²ç>·Ôáï>± +&+& . meÂsÕH MTÅ£ Vä Ôá\ |³¼e#áTÌ. Hî\ýË MT q¿£çÔá \+ u²>·T+~. y «bÍsÁ+ u²>± ¿£*d¾ edTï+~. < jáT+ ¿=Ôáï eÖs ZýË¢ e#ûÌ ne¿±Xø+ +~.

Hî\ýË MTsÁT ¿£ eTTK«yîT®q e«¿ìï ¿£\TdTÅ£ +{²sÁT.

Hî\ýË MTsÁT >±«dt, nJ]ï e+{ì d eTd «* m<Ts=Ø+{²sÁT. jáT{ #ûd¾q yû|Ú&T |< s \T rdT¿Ãe<TÝ. Å£ ³T+ y Ô esÁD+ kÍeÖq«+>± +³T+~. eTqdT ç|Xæ+Ôá+>± +³T+~. $TçÔáT\Ôà eTqdÎsÁ \T e#ûÌ ne¿±Xø+ +~. | #û d #ó Ò+<T\T s e#áTÌ.

eT¿£sÁ

Å£ +uó

MTq

|¾ \ ¢ \ sÃ>· « + <î ÒÜHû ne¿±Xø+ +~. ÈÇsÁ+ ýñ< eÖeTÖ\T <î Ò\¿ì yî+³Hû º¿ìÔáà #ûsTT+# *. Hî\ýË d+Ô q+ qT+º Xø uó deÖ# sÁ+ $Hû ne¿±Xø+ +~. $TçÔáT\T, Å£ ³T+ duó T«\T |P]ï>± dV²¿£]kÍïsÁT. çbÍ|¯¼ ýñ< wsY neT ¿±\¿ì d+ +~ó+ºq ý²y <ûMýË¢ C²ç>·Ôáï>± +&+& .

58

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

Hî\ýË MT sÃ>·«+ yîTsÁT>±Z +³T+~. eÖqd¾¿£ ç|Xæ+ÔáÔá \_ódTï+~. Hî\ýË < +| Ôá« Jeq+ yîTsÁT>·T|sÁT#áT¿Ãe& ¿ì ç|jáTÜ +#á+& . Å£ ³T+ + ¿Ãd+ deTjáT+ ¹¿{²sTT+#á ¿±sÁD+>± MTsÁT # ý² º¿±Å£ ýË¢ +{²sÁT. çbÍ|¯¼ ýñ< wsY neT ¿±\¿ì d+ +~ó+ºq ý²y <ûMýË¢ C²ç>·Ôáï>± +&+& .

$T<¸Tq

mÅ£ Øe | uó²sÁ+Ôà Hî\ MT sÃ>· « + bÍ& jû T « ne¿±Xø+ +~. deTjáÖ ¿ì $çXæ+Ü rd T¿Ã+& . V äsÁ jáTeÖ* bÍ{ì+#á+& . Hî\ýË ¿£ |<Ý e«¿ìï nHû eÖ³\¿ì MT eTqdT u²<ó|&û ne¿±Xø+ +~. |<Ý\ eÖ³* eTqdTýË¿ì rdT¿ÃÅ£ +& y ] eÖ³ýË¢ +&û nd\T uó²y nsÁ+ #ûdTÅ£ neT\T #ûjáT& ¿ì ç|jáTÜ +#á+& .

www.krishijagran.com

uó²

dÎsTTHÔÃ &û$dt ¿£|t qT+º Ô=\Ðq Ôás ÇÔá Ô=\Ð+#á & q uË|q

sÁÔá<ûXæ ¿ì çbÍÜ <ó «+ eV¾²+#û+<TÅ£ w¼yîT®q {ËsÁ yîT+{Ù m+|¾¿£ #ûd TÅ£ Hû ç¿¡& ¿±sÁT\Å£ ¿£sÄÃsÁyîT®q d+<ûXø+ #ûÌ+<TÅ£ sÃV²H uË|q &û$dt ¿£|t {¡yT qT+º r djáT&+ È]Ð+~. m+<T¿£+fñ nÔá&T »<î Ò ÔáÐ*+<Hûµ Hî|+Ôà dÎsTTH <ûXø+Ôà bþ{¡¿ì yîÞø¢Å£ +& ÐbþjáÖ&T. @×{¡@ dÖçÔ \ ç|¿±sÁ+, » ¿£yûÞø @ ç¿¡& ¿±sÁT&îÕH <ûXø+ ÔásÁ|Úq && ¿ì w¼|&¿£bþÔû nÔá& ¿ì {¡yTýË #óT +&Å£L&<T. m+|¾¿£ d$TÜ n<ó«Å£ &T mdt|Ó $TçXæ eÖ{²¢&TÔáÖ, uË|q dÎsTTHÔà &Å£ +& Ôá|¾Î+#áT¿Ãe&+ e\¢ nÔá&T qÖ« ý²+&Ôà ÈsÁT>·TÔáTq bþ{¡ýË rdT¿ÃuËjûT ³>±Þø¢ýË nÔá& >·T]+º #ásÁÌ ÈsÁ>·ýñ<T. nÔá& eTÖ&T d¾+ÐýÙà, Âs+&T & TýÙà ç¿¡&ýË¢ m+|¾¿£ #ûjáTeT dÖ#áq\T eÇ & ¦sTT,µ n nH sÁT. uË|q ç||+#á s «+¿ì+>´ýË 28 Hî+ sÁT>±qÖ, uó²sÁÔá<ûXø+ýË nÔáT«ÔáïeT s «+¿ì+>´ ¿£*Ðq ç¿¡& ¿±sÁT& >±qÖ H sÁT. ¿±ú jáTq ¿£+fñ Å£L& ç||+#á s «+¿ì+>´ýË 59 e Hî+ sÁT>± q *jáÖ+&sY |dt¿ì çbÍ<ó q«Ôá eÇ&+ È]Ð+~.

¿ |¼úà $& º |{ì¼q Ôás ÇÔá Å£L& &qTq <óÃú, $s {Ù ¿=VÓ²¢¿ì ¿ |¼úà |>±Z\T #ûÌ+<TÅ£ sÁjáT+

e

H&û, {ì`20 d¾¯dtýË eT V²+ç< <óÃú uó²sÁrjáT ç¿ì¿{Ù {¡yT ¿ |¼úà qT+º yîÕ<=\>·qTH &T. kÍH ¿ì $s {Ù ¿=VÓ²¢jûT BfÉ®q nuó«]>± uó²$+#á &TÔáTH &T. uó²sÁrjáT ç¿ì¿{Ù ¿£+ç{ËýÙ uËsÁT¦¿ì $s {Ù ¿£+fñ eT+º #ó sTTdt ýñ<T. ný²¹> <óÃú sÁjáT+ rdTÅ£ q Ôás ÇÔá fÉdt¼ {¡yT¿ì ¿ |¼H $s {Ù ¿=VÓ²¢ |]$TÔá zesÁ¢¿ì {¡yT ¿ |¼H>± kÍsÁ<ó«+ eV¾²+#á& ¿ì eÖsÁZ+ dT>·eTyîT®+< dÎw¼eTeÚÔÃ+~. ç|dTïÔá |]d¾ÔáTýË¢ $s {Ù ¿=VÓ²¢ eH &û¿¡, {ì`20¿¡ kÍsÁ<ó«+ eV¾²+#á&+ < < |Ú U²jáTeT Ôî\Tkþï+~. {¡e\ $s {Ù ¿=VÓ²¢ fÉdt¼ {¡yT¿ì ¿ |¼H. ný²¹> $s {Ù # ý² Hî\\T>± nÔáT«ÔáïeT bÍsY ýË +³Ö edTïH &T. <óÃú ç¿¡& ¿±sÁT& >± mHà |Tq $ÈjáÖ\T kÍ~ó+# &T. ¿±ú 2019 ç||+#á ¿£|t esÁÅ£ <óÃú ³>±& >± ]ýË +&uËÔáTH & ýñ< nHû $wjáT+ +>·¢+&TýË d+eÔáàsÁ+ ÈsÁ>·qTq #ó +|¾jáTHà ç{Ë|Ó Ôû\TdTï+~. uó²sÁrjáT ç¿ì¿{Ù ¿£+ç{ËýÙ uËsÁT¦ (;dÓdÓ×) T<óy sÁ+ H &T $&T<\ #ûd¾q ¿£ ç|¿£³qýË $wjáÖ Ôî*jáTCñd¾+~. <óÃú +>·¢+&TÔà eH &ûýËqÖ, {ì`20 d¾¯dtýËqÖ ³>±& >± +³TH , {¡yT ¿ |¼H>± eÖçÔá+ +&uËe&+ ýñ<T. uó²sÁÔá<ûXæ ¿ì Âs+&T ç||+#á ¿£|ð\T, #ó +|¾jáTHà ç{Ë|Ó kÍ~ó+ºq 35 @Þø¢ <óÃú +>·¢+&Ôà eH &û d¾¯dt yîTT<\T ¿±¿£ eTT+<T ¹¿e\+ 11 sÃE\ eTT+<T ¿ |¼úà e~*yûd¾ ç¿ì¿{Ù È>·ÔáTï dï ÝÔáÅ£ >·T]#ûXæ&T. 60

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

d¾ eÖ

»H Å£ bÍÔá ¿±\+ s=eÖHûà w¼+µ n+³Tq Xø Ü VädH

VÓ²

sÃsTTH Xø r VädH¿ì bÍÔ῱\+H {ì s=eÖHûà w¼eT n+{Ë+~. +³sYHî{Ù |jîÖÐ+#û <óT ¿£ jáTTeÔá¿ì < ¿ì <ÖsÁ+>± e#ûÌd¾+< yîT n_óçbÍjáT|&TÔÃ+~. »HûqT eÖ H q Ôà eÖ{²¢&TÔáT+fñ, jáTq H Ôà nH sÁT, » H {ì ¿±\+ýË d>·+ ç |eT ¿£<¸ýÉÕH m+<TÅ£ +&ûe+fñ, H &T

www.krishijagran.com

eÖÅ£ y ³à|t\T ýñeÚ, yûT+ È+>±Hû eTqTw§\+ ¿£* dy Þø¢+, eÖ{²¢&TÅ£ Hûy Þø¢+ ¿± fñ¼ È]>±jáT n |¾kþï+~µ nH sÁT. 28 @Þø¢ VÓ²sÃsTTH¿ì s=eÖHà |³¢ q uó²eq eýñ¢ s uËjûT »uÉV²H V²Ã^ Ôû¯µ ýË bÍçÔá yûjáT& ¿ì ne¿±Xø+ <=]¿ì+~.

VÓ²sÃsTTH eÖ{²¢&TÔáÖ, »H Å£ bÍÔá sÃE* >·TsÁTï #ûdT¿Ãe&+ q#áTÌÔáT+~. s=eÖHà >·T]+º H n_óçbÍjáÖ\T bÍÔá Ôás ¿ì #î+~q$. »uÉV²H V²Ã^ Ôû¯µ ýË eÖ³\T H Å£ u²>± q# ÌsTT. d¾ eÖýË Ô C²<q+, d¾+|¾ýÙHîdt ç Vä +&+>± ¿£³T¼Å£ +{²sTT. H Å£ s=eÖ+{ì¿ù ¿±yîT& # ý² w¼+,µ n+{Ë+~.

»sÁsTÖdtµ ýË dú *jîÖú »ýÉÕý²µ <óÖyT eT# sTTkþï+~, bÍ|Ú«ý²]{¡ ç>±|týË ‘BIG 50’

u²

©eÚ& jáÖ¿£¼sY cÍsÁTUÙ U²H s uËjûT |¾ýÙ »sÁsTÖdtµ ýË ýÉÕý² kÍ+>´ eTsÃkÍ] y sÁïýË¢¿ì m¿£ØuËÔÃ+~. dú *jîÖú, cÍsÁTUÙ\ |Õ ºçr¿£]+ºq bͳ¿ì |Î{ì< ¿± 50 $T*jáTqT¢ n+fñ 5 ¿Ã³¢¿ì |Õ>± V¾²{Ùà e# ÌsTT. n+fñ +ÔáeT+~ |Î{ì< ¿± jáTÖ ³Ö«uÙýË bͳ #áÖXæsÁT. dú *jîÖú Vä{Ù Vä{Ù uó+ÐeT\Ôà kÍ+>´à ]©CÙ Ôás ÇÔá ¹¿e\+ 23 >·+³ýË¢ 87 \¿£\ V¾²{Ùà <¿ìØ+#áTÅ£ +~. »sÁsTÖdtµ |¾ýÙ ýË bͳ 1980 ýË eºÌq »Å£ s Òúµ d¾ eÖ bͳ »ýÉÕý² z ýÉÕý²µ qT+º rdTÅ£ q ~. »sÁsTÖdtµ ýË cÍsÁTUÙÔà bÍ¿ìkÍïú VÓ²sÃsTTH eÖV¾²s U²H, qy EBÝH d¾~Ý¿¡ Å£L& H sÁT. sÁsTÖdt ºçÔá ¿£<¸ 1980 <Xø¿£+ H {ì ¿£ eT<«+ d >·¢sY ¿£<¸. 25 Èqe]H &T ]©CÙ neÚÔáTq d¾ eÖ ¿Ãd+ cÍsÁTUÙ bÍ«Hà m+Ôà d¿ìï>± 62

¿£ w¾ C²>·sÁDY, Èqe] 2017

m<TsÁT #áÖdTïH sÁT. d¾ eÖýËHû eÖV¾²s U²H, dú *jîÖú\T cÍsÁTUÙÔÃ yîTT<{ìkÍ]>± q{ìdTïH sÁT.

STAFF REQUIRED KRISHI JAGRAN GROUP OF PUBLICATIONS

¿£ w¾ C²>·sÁDY eTTK« çbÍ+rjáT dV²Ã<ë>·T\T l ýñwt #êVäH

eTòV²ÔáïsY VQ dàH |¥ÌeT uÉ+>±ýÙ yîTT. : 9564803809

l > sÁy d¹¿àH ,

TsÁVäH|PsY, eT<ó« ç|<ûXÙ yîTT. 9981381386

l <ûe<T«Ü d¾¿ì<sY

l d¾< ÆsÁ #á{ËbÍ<ó «jáT

l ¹¿Xøe,

¿£eT\|PsY <óý²sTÖ, çÜ|ÚsÁ yîTT. : 9862457438

+<êsY, eT<ó« ç|<ûXÙ yîTT. : 9647408309

kþ\H, V¾²eÖ#áýÙ ç|<ûXÙ yîTT. : 9816093778

l ~Hûwt <óeTÜjáÖ

l jáTXøÇ+ÔY <ó ¿£&,

l drwt #á+ç< >·+>·y sY

\T~ójáÖH , |+C²uÙ yîTT. : 9417714390

+<êsY, eT<ó« ç|<ûXÙ yîTT. : 7415538151

l Å£ +ÔáýÙ #ᳯ¨

l yûTsÁT ý²ý٠ţ eÖsY (s ÈkÍH)

l sÃV¾²ÔY Å£ eÖsY

esÁÆeÖH Ê >Ã\dÓ |¥ÌeT uÉ+>±ýÙ yîTT. : 9531779437

|Ó©;óÔY, ÔáïsÁ ç|<ûXÙ yîTT. : 9919270792

|sÁÖU²u²<, ÔáïsÁ ç|<ûXÙ yîTT. : 9415191297

¿Ã³, s ÈkÍH. yîTT. : 9413105314

ç>±, ÔáïsÁ ç|<ûXÙ yîTT. : 9557733996

l sÁÖbÍ H s jáTD

l B|¿ù +<ýÙ

#á+bÍ, #óárïdt>·&ó yîTT. : 9009430628

d¾s à, V²]jáÖD² yîTT. : 9416077339

¿±eýÉqT

ý²¢ kÍsTTýË yûTHûÈsY, mШţL«{ìy\T ¿±eýÉqT ç||+#á+ýË nÔá«+Ôá ç|C²<sÁD bõ+~q, +{ì+³ #á~yû e«ekÍjáT Å£ ³T+ |çÜ¿£ ¿£ w¾ C²>·sÁDY V¾²+B, |+C²_, >·TÈs Ü, eTs ]Ä, ¿£q &, Ôî\T>·T, uÉ+>±©, nkÍàMT uó²w\ýË n+<Tu²³TýË +~. ný²Hû @& ~ Ôá$TÞø+, & jáÖ eT]jáTT eT\jáÖÞø+ uó²w\ýË ¿£ w¾ C²>·sÁDY |çÜ¿£ eÖÂsØ{ÙýË n+<Tu²³TýË +&qT+~. eÖ |çÜ¿£ 20 @Þø ¢ |P]ï #ûdTÅ£ 21e @{² ç|yû¥+º+~. ç|Ü Hî\ 8 \¿£\ ¿£H mÅ£ Øe Þø¢Å£ #ûsÁTÔáT+~. ¿£ w¾ C²>·sÁDY |çÜ¿£qT ç|>·Üo\ ÂsÕÔáT\ e<ÝÅ£ rdT¿Þø¢& ¿ì ý²¢ kÍsTTýË yûTHûÈsÁT¢, mШţL«{ìy\T ¿±eýÉqT. ý²¢ eÖÂsØ{ì+>´ n~ó¿±] : ( $< «sÁ½Ôá\T / nqTuóe+ (3`5 @Þø ¢) <sÁ¿±dTï< sÁT ¿£úd+ & ç^ #á<$ +& *. e«ekÍjáT+ýË ç|Ôû«¿ì+º $Ôáïq+, ç¿ì$Td+Vä¿£sÁ, msÁTeÚ\T, e«ekÍjáT | eTT³T¢ Ôá~ÔásÁ eÖÂsØ{ì+>´ýË ¿£úd+ 3 qT+º 5 @Þø¢ nqTuóe+ ¿£*Ð +& *. ÂsÕÔáT\Ôà eT+º |]#ájáÖ\T, dÔáà+ +<ó \T ¿£*Ð +& *. yûÔáq+ eT]jáTT ÔásÁ bÍ«¹¿ \T ¿£*|¾ @& ~¿ì dTeÖsÁT sÁÖ.\¿£ +³T+~. kÍ ¿£ eÖÂsØ{ì+>´ n~ó¿±]: ($< «sÁ½Ôá\T eT]jáTT nqTuóe+) 10e ÔásÁ>·Ü rïsÁT&îÕ +& *. kÍ ¿£ ÂsÕÔáT\Ôà eÖ{²¢&û $wjáT+ýË #áTsÁT>±Z +& *. |çÜ¿£ \¿±«\T, Ôáq ýË#áH $<ó H \qT ç|È\Å£ #ûsÁyûjáT&+ýË HîÕ|ÚD«Ôá ¿£*Ð +& *. nqTuóe+ |<Ý>± ýñ¿£bþsTTq|Î{ì¿ì | #ûjáÖ\Hû < &ód+¿£\Î+ +fñ <sÁ¿±dTï #ûdT¿Ãe#áTÌ. ¿£sÁüD¡jáTyîT®q yûÔáq+ +³T+~.

¿£ w¾ C²>·sÁDY ¿£\e&+ ¿Ãd+ d+ç|~+#á+&

<sÁ¿±dTï\qT `yîTsTTýÙ < Çs |+|>·\sÁT.

resume to : circulation@krishijagran.com

KRISHI JAGRAN 60/9, Yusuf Sarai Market, Near Green Park Metro Station, New Delhi - 110016 Tel: 011-26511845 /45503170/ 9953756433/ 9891263263 Email: circulation@krishijagran.com, info@krishijagran.com www.krishijagran.com

Krishi Jagran & Agriculture World In A Progressive Farmers, Industry, Professionals & Scientists

China

3

Shanghai

1-3 March, 2017

The 18th China International Agrochemical & Crop Protection Expo 2017 1200 Exhibitors from 20 Countries, 30000 Visitors from 120 Countries Concurrently held with 8th 8th China China International International Fertilizer Fertilizer Show Show 2017 2017

7

Harbin (Ice city) - China, 21-23 April 2017 Dairy & Veterinary tour of China-8 days

International Dairy Expo & Summit China 2017 350 Exhibitors from 24 Countries 15728 Visitors from 36 Countries

Dairy Farm visits & sightseeing of Shanghai, Beijing & Harbin 5

Indonesia 22-24 March 2017

INPALME INPALME International Palm Oil Exhibition Pameran Kelapa Sawit, SDCC, Medan-Indonesia

ssociation With INORBIT Tours welcome to visit Agri Exhibitions Dairy Expos, Seminars Worldwide

Dubai

6

10-12 APRIL 2017 DUBAI INTERNATIONAL CONVENTION AND EXHIBITION CENTRE THE MIDDLE EAST'S LARGEST TRADE EVENT DEDICATED TO AGRIBUSINESS, POULTRY & LIVESTOCK

2

26 Feb - 2 March 2017

5000 Exhibitors - 120 Countries 93, 005 Visitors - 152 Countries

1

Nepal 17th Feb to 19th Feb 2017

Bhrikuti Mandap, Kathmandu, Nepal

4

Thailand March 15-17, 2017

VIV Asia 2017 Bangkok, Thailand

AGRICULTURE

W RLD

For More Details Contact : Mob.: 9654193353, 9891511144, 9891899064, 9891667686 9999142633, 9953756433, 9313301029, 9891724495

Published on 23rd & Posted on 25th & 26th at NDPSO of Every Month

RNI No. DELTEL/2015/65784

Postal Reg. No. DL-SW-1/4193/16-18