Marathi magazine September 2017

Page 1

ISSN 2455-1090

www.krishijagran.com

'ksrd&;kaP;k fgrkps] ns'kHkjkr vfLrRo vkeps Krishi Jagran Marathi | Year 4 | Issue 9 | September 2017 | Rs. 35/KRISHI JAGRAN in Limca Book of Records

+91 9891 405 403

lsafnz; ‘ksrh fo’ks”kkad




vuqØfe.kdk

4

` tkxj.k d"kh

08 ----------------------------------- daiuh ckrE;k 13 ----------------------------------- daiuh ckrE;k

^maVmMo AJ«oga H$m¡Qw>§{~H$ _m{gH$ Krishi Jagran - Marathi | Year 4 | Issue 9 September 2017 | Rs. 35/laiknd lapkyd

,e lh M‚fefud 'kk;uh MkWfefud ,e- th- oklu dk;Zdkjh laiknd MkW- ds-Vh- paMh johaæ rsofr;k vftFk oh-vkj ohih ¼,l-vkbZ½ pUæ eksgu rduhdh laiknd MkW- ch-lh- fclokl MkW- egsUæ iky foi.ku çeq[k lat; dqekj egkO;oLFkkid tulaidZ Qjgk [kku lgk¸;d laiknd :ch tSu dkfFkZdk ch-ihlks'ky ehfM;k eq[kh vfudsr flUgk vlksfl,V laiknd ¼lks'ky ehfM;k½ Jhtk uk;j vlksfl,V laiknd daVsV MOyiesUV eksfudk eaMy T;s"B i=dkj ¼lks'ky ehfM;k½ lehj frokjh T;s"B i=dkj bejku [kku bnfj'kh i=dkj nhif'k[kk flag vpZuk foHkwfr ukjk;.k T;s"B O;oLFkkid foi.ku ds-ts- ljU;k O;oLFkkid foi.ku lkjk [kku es?kk 'kekZ foi.ku lgk¸;d vQlkuk efyd pqadh HkwfV;k iwue fo'odekZ fjadh iqUMhj y{eh ikaMs gsek 'kekZ fiz;adk eaMkofj;k vadw ;kno vk;'kk [kku izlkj eq[kh fu'kkar Vkad izca/kd izlkj vCnql len jkgqy flag lgk¸;d O;oLFkkid izlkj ç'kkar 'kekZ ,DthD;wVho izlkj Qqjdku dqjS'kh eksfgr O;oLFkkid izlkj iIiw jk; iou dqekj txnh'k ik.Ms r:.k fla?ky vkj-,u- pkScs vdkmaV~l usgk jkuh ,pvkj efgek 'kqDyk dk;ns'khj lYykxkj tsEl FkkWel ,p- vleqnhu lhfu;j fMtkbuj ;ksxs'k dqekj vejh'k ukSfV;ky ulhe valkjh vrqy ckFke dk;kZy; lgk¸;d nsosaæ flag txnh'k tkuk johaæ tkuk eukst lqthr

dqy ist 100 , 45503170

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

14 --------------------------------------------- eqyk[kr 20 --------------------------------------------- eqyk[kr 22 --------------------- lsafnz; “ksrh ladYiuk 26 -------------------------- daiksLV [kr r;kj 36 --------------------- tyn daiks’V o [krs 39 ---------------- LofuehZr nzo#i tSohd 43 -------------- lsafnz; “ksrhr tfeuhrhy 92 --------------- lqjf{kr mRiknu o deh

KRISHI JAGRAN KISAN CLUB 9891405403

KRISHI JAGRAN MAGAZINE Hindi, Punjabi, Gujarati, Marathi, Kannada, Bengali, Telugu, Assamese, Odia, Tamil, Malayalam & English

Nishant Taak 9953756433, 9891339440

laiknd] çdk'kd] eqnzd ,oa Lokeh ,e- lh- Mksfefud

,e-,-lh- Ñ"kh tkxj.k

60@9 frljk etyk] ;wlqQ ljk; ekdZsV] xzhu ikdZ eSVªks LVs'ku toG] uoh fnYyh&110016 }kjk

,p-Vh- ehfM;k izsl

ch 2] lsDVj&63] uks,Mk&201301] ftyk&xkSrecq) uxj ¼;w-ih-½ lokZf/kd lqjf{kr U;k; {ks= fnYyhA ;k if=dsr çdkf'kr ys[k vkf.k fopkj ys[kdkaPks O;fDrxr vkgsr- çdk'kd@laiknd R;kyk tokcnkj ukghrwww.krishijagran.com



laikndh;

lsafnz; ‘ksrh gsp Hkkjrkps Hkfo”;

“ksrd&;kaps mRiUu ok<] vkfFkZd o Hkk jrh; lkekftd lq/kkj.kk dj.;ke/;s lsafnz; “ksrhph egRokph Hkwfedk vkgs- lsafnz; “ksrheqGs xkokrhy fc;k.ks] lsafnz; [krs ;kapk mi;ksx gksrks- R;keqGs tfeu] i;kZoj.k o ik.kh gs nwf’kr gksr ukgh- ;k dkj.kkus “ksrhoj gks.kkjk mRiknukpk [kpZ deh gksrks- LofuehZr Ñ’kh fufo'Bk Lor% toG miyC/k vl.kk&;k lk/kukeqGs tls dh] i”kq] tukojs ;kaP;k iklwu feG.kk&;k “ks.k o ew=kpk okij “ksrhr gksrks- ;keqGs Ik;kZoj.kkps j{k.k o iSslkph cpr gksrs- lsafnz; “ksrhps iz e k.khdj.k d:u “ks r djh vkiyh mRiknus lgtfjR;k Lor% xVkP;k ek/;ekus ;kph foØh d: “kdrkr- lsafnz; “ksrhps izekf.kdj.k gs Hkkjr ljdkjph

laLFkk ,ihMk ;kaP;k ns[kjs[kh [kkyh gksrs- T;klkBh laiw.kZ ns”kkr 28 izekf.kdj.k ,tUlhauk ,ihMkus fu;qDr dsys vkgs- R;kplkscr lsafnz; mRikndkps ifj{k.k gss ,ihMk vkf.k ,u-ch-,y- iqjLÑr iz;ksx ”kkGke/;s dssys tkrsHkkjrh; “ksrdjh lsafnz; “ksrhps izekf.kdj.k d:u vkiY;k mRiknhr ekykyk ok<ho ewY; feGow “kdrksrlsp lsafnz; ekykph fu;kZr d:u ns”kkyk ijfd; pyu feGowu nsÅ “kdrks- T;kus R;kpsgh mRiUu ok<s y - ;k va d ke/;s vUunkrkP;k lq f o/ks d jhrk Lork%P;kp xkokr miyC/k vl.kk&;k ouLirh o brj ?kVdkiklwu fuehZr [krs o R;kapk okij dlk djkok] LofuehZr nzo:Ik [krs] thok.kw [krs ;kapk mi;ksx] tS o hd fdM fu;a = .kkdjhrk miyC/k LFkkfud ouLirhOnkjs fuehZr vdkZapk mi;ksx ;koj izdk”k Vkdyk vkgs- “ksrdjh okijr vlysYks fofo/k tSohd ra=Kku brjgh “ksrdjh c/kwauk mi;ksxkr vk.;klkBh ;k vadkr izfl/n dsys vkgs;kOnkjs Ñ’kh tkxj.kpk vlk iz;Ru jkghy dh] “ksrd&;kdMs vkiyh tehu] vkiyh [krs vkf.k Lork%php fdVduk”kds jkgrhy- T;kewGs “ksrdjh cktkjkr miyC/k jklk;fud fdVuk”kdkoj voyacwu jkg.kkj ukgh- vk”kk vkgs dh] lsafnz; “ksrh fo'ks’k vad vkeP;k loZ “ksrdjh c/kwaP;k mi;ksxh iMsy-

& ,e-lh- Mksfefud Email: dominic@krishijagran.com

22 Years | 12 Languages | 22 States | 23 Editions | 3 Portals & 10 Million combined readership

Ph.: +91-11-26511845, 26517923, 45503170 Email : info@krishijagran.com

Web: www.krishijagran.com, hindi.krishijagran.com, malayalam.krishijagran.com

info@krishijagran.com, editor@krishijagran.com, advt@krishijagran.com, circulation@krishijagran.com

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

hindi.krishijagran.com


QVhZl pkaxyh xq.koÙkk vf/kd çek.kkr mRiknu tkLr mRiUu feGok

çek.k% ३&६ fdyks/,dj

lko/kku

vktp QVhZl [kr vk.kk


dEiuh ckrE;k

8

foyksoqMps isaVsaVsM osysDLVªk Hkkjrh;'ksrdj~;kadfjrk lknj jlk;u {ks=krhy fo'ofo[;kr o vxzx.; iq.kscgq: j—"kh k"Vªh; daiuh foyksoqM Ø‚i lk;Ulsl çk-yhuohfnYyh ] ;kauhg‚Vsydksjh;aFkuDyc ]iq.ks ;sFks foyksoqM vf/k—r forjd esGkok vk;ksftr dsyk gksrk R;k forjd esGkO;kr foyksowM us Hkkjrh; 'ksrdj~;kalkBh vkiys isaVsaVsM mRiknu¼ç‚MDV½osysDLVªk gs cgqmi;ksxh cqj'khuk'kd o v¡Vhck;ksfVd yk¡p dsys -;k çlaxh daiuhps r#.k Mk;jsDVj fgrs'k ckxjh o jkds'k fc"V & fc>usl gsM ] foosd jLrksxh & ekdsZfVax gsM ]paædkarMqejs & >ksuy eWustj] nhid fpapokMs & fjtuy eWustj]vksadkj fnxzldjMsOgyiesaVeWustj gs mifLFkr gksrs;k dk;ZØekr fgrs'k ckxjh ;kauh foyksowMP;k 10 o"kkZ P;k ;'kLoh O;olk;kpk vkys[k lknj djrkuk lkafxrys dh foyksowM ps tkxfrd eq[;yk; gk¡x dk¡x d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

vlwu daiuhus 50 gqu vf/kd çxr o çxr'khy ns'kke/;s dk;Zjr vkgs -foyksowM us 2016 e/;s Hkkjrkrhy vxzx.; 100 ,l-,e-b daiU;kae/;s ojps LFkku çkIr dsys vkgs Hkkjrh; 'ksrdj~;kauk foyksowM eksQr ekrh ijh{k.k o lh,l-vkj varxZr o`{kkjksi.k ] vkjksX; f'kfcjs o xzke LoPNrk vfHk;ku jkcfo.;kr vkys vlsgh R;kauh ák çlaxh cksyrkuk lkafxrysák laesyukr dksd.k ] ukf'kdvkf.k if'pe egkjk"Vª e/khy toGikl 150 foyksowM vf/k—r forjd mifLFkr gksrsdk;ZØekP;k ;'kLoh vk;kstuklkBh foyksowM ps foHkkxh; vf/kdkjh]]bZ'oj ikVhy]nhid vfg.kos]vrqy egktu ]Kkus'oj iokj ]çdk'k Qqykjh ] furhu lkoar ];ksxs'k f'kans ] e;wj ]olar ] gfj ;kauh vFkd ifjJe ?ksrysmalayalam.krishijagran.com



10

dEiuh ckrE;k

i‚yhej ,d tkxfrd usr`Ro % xjokjs o‚y jksIl

'ksrd&;kaP;k tsOgk'ksrd&;ka uk fdrh

fgrkph ckc vlrs rsOgk Qk;nk gks.kkj vkgs ;kph [kkrjtek dj.ks vko';d Bjrs- deh xqaro.kwd vkf.k vf/kd xq.koÙkkiw.kZ mRiknukauh 'ksrd&;kauk Qk;nk gks.kkj vkgs!! v'kkosGh xjokjs o‚y jksIlps uko ekxs jkgwp 'kdr ukgh- xjokjs o‚y jksIl gs ,d vls uko vkgs T;keqGs Hkkjrkrp uOgs rj txkP;k udk'kkoj Hkkjrkps uko dksjys xsys vkgs- ;k daiuhph lq#okr 1976 e/;s Hkkypaæ fnxacj xjokjs ;kauh dsyh- daiuhpk mís'k gksrk dh tkxfrd Lrjkoj vko';d vl.kk&;k xq.koÙkk vkf.k ekud mRiknukaph fufeZrh vkiY;k ns'kkr d:u rs xzkgdkai;aZr iksgkspo.ks- R;keqGs xzkgd R;kpk Qk;nk ?ksÅ 'kdrhy- xjokjs o‚y jksIl vusd {ks=kar dk;Z djrs;kar i‚yhej nksj[kaM] ekls idM.;kps tkGs] LiksVZ~l usV] eRL;lao/kZu tkGs vkf.k —"kh {ks=kr mi;qä i‚yhej vkf.k tkG~;kaph fufeZrh djrs- tj vki.k —"kh {ks= vkf.k eR;lao/kZukcíy cksyk;ps EgVys rj ;kar ekls idM.;kps tkGs] nksj[kaM] xkjihV tkG~;k] 'ksMusV] ihd tkG~;k] æk{ks tkG~;k] js'keh fdMîkaP;k tkG~;k] dhVd tkG~;k] Qqy>kMkaP;k tkG~;k] ryko lqj{kk vkoj.k ¼yk;uj½ gh eq[; mRiknus vkgsrxjokjs o‚y jksIlP;k loZ mRiknukaP;k ckcrhr vkEgh rqEgkyk lkafxrys vkgsp ijarq ;k mRiknukaP;k okijkus 'ksrdjh cpr d:u pkaxys mRiknu dls ok<ow 'kdrkr gs 'ksrd&;kauh tk.kwu ?ks.ks vko';d vkgs- Hkkjrh; —"kh {ks=kr ckxdkekpk eksBk fgLlk vkgs- tsOgk vkEgh ra=Kkukfo"k;h cksyrks rsOgk lqjf{kr 'ksrhpk fopkj d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

eukr ;srksHkkjrkr vf/kd mRiknukP;k gO;klkiksVh 'ksrdjh jklk;fud inkFkka Z p k okij —"kh {ks=kr vank/kqani.ks djhr vkgsr- ijarq tj 'ksrd&;kauh lqjf{kr 'ksrhuqlkj mRiknu ?ksrys rj R;kauk nqIiV mRiknu feGw 'kdsylqjf{kr 'ksrhr i‚yhfQYe vkf.k 'ksMusVP;k ek/;ekrwu ik.;kph toGikl 30 VDD;kais{kk tkLr cpr rj gksrsp R;kpcjkscj mRiknu ns[khy ok<rs;keqGs fu;kZr dsY;k tk.kk&;k mRiknukaph xq.koÙkk ok<rs- ;kçdkjP;k uO;k 'ksrh vH;klkeqGs 'ksrdjh pkaxys mRiknu ?ksr vkgsr- tj ;kps çek.k cf?krys rj lqjf{kr 'ksrhÙk 2013 iklwu 2017 i;aZrP;k vkfFkZd o"kkZr 84&2 VDds njkus o`)h >kyh vkgs- lqjf{kr 'ksrheqGs Qqys] HkkT;k bR;knhaps mRiknu 2 rs 5 iV tkLr gksrs- ;kar xzhu gkÅl] i‚yh gkÅl}kjs dsY;k tk.kk&;k lqjf{kr 'ksrheqGs 'ksrd&;kauk ykHk gksr vkgs- gYyh T;kçdkjs eRL;ikyu] ik.kouLirh çdkjP;k ra=kyk —"kh {ks=kr çk/kkU; feGr vkgs R;keqGs 'ksrhr ,d uoh Økarh gksrs vkgs- lqjf{kr 'ksrhps uos ifjek.k

'ksrd&;kalkBh ojnku Bjr vkgs- ;kar xjokjs o‚y jksIl egÙokph Hkwfedk ctkor vkgswww.krishijagran.com


dEiuh ckrE;k

11

Ogh-vkj-xjokjsaps vfojr d"V vkf.k fu"Bk ;kapk gk ifj.kke vlwu vkt xjokjs o‚y jksIl ;qjksi] vkf'k;k] vesfjdklg txkrhy 70 is{kk tkLr ns'kkar dk;Zjr vkgs- ;ko#u vuqeku ykoys tkÅ 'kdrs dh gh daiuh tkxfrd usr`Ro dj.kkjh daiuh Eg.kwu ukok:ikyk vkyh vkgs- gh vk;,lvks ukekafdr daiuh vkgs- ;kaph fu;kZr {kerk ikgwu ;kauk vusd o"kkaZiklwu LVkj ,DLiksVZ gkÅl Eg.kwu ukoktys tkrsgh daiuh R;kaps dks.krsgh mRiknu cktkjkr vk.k.;kiwohZ R;koj laiw.kZ la'kks/ku vkf.k ijh{k.k djrs- [kwi pkp.;karwu rkowu lqyk[kwu fu?kkY;kojp mRiknus cktkjkr vk.kyh tkrkr- la'kks/ku dsaækr dke dj.kkjs O;olk;h çR;sd xks"Vhaoj ckjdkbZus dke djrkr- daiuhph Lor%ph ,d iq.;kr vkf.k ,d okbZ ;sFks v'kh nksu la'kks/ku vkf.k fodkl dsaæs vkgsr- gh nksUgh dsaæs Hkkjr ljdkjP;k foKku vkf.k ra=Kku ea=ky;}kjk ekU;rkçkIr vkgsr- mRiknukaP;k xq.koÙksfo"k;h ;kiwohZ mYys[k dsY;kçek.ks daiuh vkBis{kk vf/kd ekudkaoj dk;Z djrsxjokjs o‚y jksIlyk ;klkBh vusd iqjLdkjkauh lUekfur dj.;kr vkys vkgs- ^csLV daiuh Vw odZ* vkf.k ^eksLV buksosfVOg ,DLiksVZj 2015 ;k iqjLdkjkauh daiuhyk ukoktys xsys vkgs- gh daiuh vkiys lkekftd ns.ks ns[khy mÙke jhrhus ikj ikMrs- ;klkBh daiuh vusd f'k{k.k laLFkk] vukFkky; vkf.k o`)kJekP;k ek/;ekrwu lekt fgrkps dk;Z djrsdaiuhps eq[; dk;Zdkjh vf/kdkjh 'kqtkSy jgeku vkf.k ra=Kku o uo O;kikj v/;{k lat; jkÅr ;kauh lkafxrys dh] xjokjs usgeh vkiY;k xzkgdkauk dsaæLFkkuh Bsowu dk;Z djr vlY;kus xjokjs gk laiw.kZ txkr ,d fo'oluh; cz¡M cuyk vkgs- ;s.kk&;k dkGkr daiuh vk.k[kh uO;k 'kk[kk lq# dj.;klkBh dk;Zjr vkgsdaiuh ra=KkukP;k ckcrhr dks.krhgh rMtksM djr ukgh dkj.k vkt vkEgh vkeP;k xzkgdkauk uO;k ra=Kkukph mRiknus nsrks th vusd pkp.;k >kY;kojp R;kauk miyC/k d:u fnyh tkrkrdaiuhus xzkgdkaP;k vis{kkauk iw.kZ d:u R;kapk fo'okl laiknu dsyk vkgs- ;kp dkj.kkeqGs vkt ,d çfr"Bhr daiuh Eg.kwu xjokjsus vkiyh vksG[k fuekZ.k dsyh vkgsd` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

hindi.krishijagran.com


12

dEiuh ckRe;k

ck

LVhyus cktkjkr vk.kyh cWVjhoj pky.kkjh rkj jfgr ;a=s

xk;rh vkf.k ou{ks=kr ok<.kkjk ;a=kapk mi;ksx c?krk LVhy bafM;k ;k vxzx.; daiuhus ;k o"kkZr R;kaph 25 gwu tkLr mRiknus cktkjkr vk.kyh vkgsrdaiuhP;k bfrgklkr çFkep daiuhus brdh mRiknus ,dkp osGh cktkjkr vk.kyh- gh mRiknus daiuhus O;kolkf;d ckchauk y{kkr ?ksÅu cuoyh vkgsr- fo'ks"k ckc gh dh gh ;a=s rkj jfgr vlwu rh cWVjhoj pky.kkjh vkgsr- ;k mRiknukauk lqyHkrsus okijrk ;kos] fdeku [kpkZr R;kaph ns[kHkky djrk ;koh rlsp R;kapk okij [kwi dkG djrk ;kok gk mís'k y{kkr BsÅu ;k uO;k mRiknukaph jpuk dsyh xsyh vkgsvk/khP;k mRiknukais{kk ;k mRiknukaeqGs osGsP;k cprhcjkscjp vf/kd ykHk ns[khy gksrks- ;k mRiknukar eq[;Ros cz'k dVj] psu 'k‚] y‚ax fjp gst fVªej] Cyksvj] cW d iW d Cyks v j] dV v‚Q l‚ vkf.k uO;k oSf'k"Vîkalfgr y‚u eqOgj ;k ;a=kapk lekos'k vkgs;k çlaxh daiuhps O;oLFkkidh; lapkyd ifjan çHkw nslkbZauh lkafxrys dh] LVhyP;k ;k rkj jfgr ;a=kaeqGs xzkgdkauk ykHk gksbZy- gs lxGs ç;Ru vkeP;k tkxfrd Lrjkojhy mRiknus] ;a=kps lqVs Hkkx vkf.k vfrfjä midj.kkauk y{kkr Bsowu dsys xsys vkgsrmRiknus cktkjkr vk.krkuk loZ mRiknukaph dk;Z{kerk laiw.kZi.ks d'kh okijrk ;sbZy gs çkR;kf{kds d:u nk[kfoys vlY;kus xzkgd ;k teZu xq.koÙkspk vkf.k uwruhdj.kkpk iw.kZ Qk;nk ?ksÅ 'kdrhy;k mRiknukauk rhu lkekU; pj.kkauh v/kZ d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

Lo;apfyr pksd fyOgjP;k lgk¸;kus lq# dsys tkÅ 'kdrs- ;keqGs okijdR;kZpk osG okprks- ;kP;k OgVhZdy v‚Vks IysVsM isij v‚Vks fQYVj}kjs pkaxY;k i)rhus gok xkGyh tkrs] T;keqGs ;kps dke dj.;kps vk;q"; ok<rs;kçlaxh mRiknukafo"k;h ekfgrh nsrkuk daiuhps foØh çeq[k vkf.k rkaf=d lsok Jh lat; of'k"B ;kauh lkafxrys dh] LVhyus —"kh] QyksRiknu] o`{kkjksi.k] ouhdj.k] y¡MLdsfiax vkf.k LoPNrk ;k loZp foHkkxkar rkj jfgr mRiknus cktkjk

malayalam.krishijagran.com


dEiuh ckRe;k

13

r vk.kY;kus R;kaP;k xzkgdkauk Qk;nk gksbZy;k mRiknukaeqGs vkeP;k xzkgd vkf.k m|ksxkrhy Hkkxhnkjkauk ;a=kaP;k ns[kHkkyh vkf.k dkGth laca/kh ekfgrh feGsyLVhy bafM;kps foi.ku O;oLFkkid j.kthr ikVhy Eg.kkys dh] gs ,d O;kolkf;d mRiknu vkgs- LVhy bafM;kP;k bfrgklkr daiuhus รงFkep brdh mRiknus ,dkp osGh cktkjkr vk.kyh xsyh- ;kuarj ns[khy daiuh R;kaP;k mRiknu {ks=kr la'kks/kukps dk;Z djr jkghy-

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

www.krishijagran.com


eqyk[kr

14

,pih,epk fo'okl % esd bu bafM;k tP;k ;k dkGkr tsOgk daiU;k dsoG iS'kkP;k ekxs vk/kkor vlrkr rsOgk ,pih,e vkiY;k xzkgdkaph fo'ks"k dkGth ?ksrs- R;k&R;k {ks=kr tkÅu daiuh vkiY;k xzkgdkauk osGksosGh çf'k{k.k ns[khy nsrs- daiuhps v/;{k v'kksd vxzoky ;kaP;k'kh —"kh tkxj.kus laokn lk/kwu daiuhP;k çxrhP;k vkf.k fodklkP;k ekxkZrhy vkOgkus vkf.k Hkkoh dkGkrhy R;kaP;k ;kstukafo"k;h ekfgrh tk.kwu ?ksryhJh vxzokykauh —"kh tkxj.kyk vls lkafxrys dh] ,pih,eph lq#okr 1978 lkyh >kyh- 2001 lkykiklwu R;kauh daiuhph laiw.kZ tckcnkjh vkiY;k [kka|koj ?ksryh- daiuhP;k ckcrhr fopkjY;koj R;kauh lkafxrys dh] ,pih,y dsfedy v¡M QVhZyk;>lZ fyfeVsM gh R;kaph ewG daiuh vkgs- daiuhus 2011 lkykiklwu tksekus lq#okr dsyh- daiuhP;k myk<kyhcíy Jh vxzoky ;kauh vls lkafxrys dh] dkgh o"kkaZiwohZ daiuhph myk<ky 2022 dksVh #i;s gksrh th vkrk 500 dksVh >kyh vkgsR;kauh lkafxrys dh] daiuhyk osxG~;k maphoj us.;klkBh çFke ,dk etcwr vkf.k vuqHkoh yksdkapk xV r;kj dsykvkt ;k xVkr 500 lnL; vkgsrrs Eg.kkys dh] ra=Kkukr [kwi cny ?kMys vkgsrvkt 'ksrdjh vkf.k xzkgd ra=KkukP;k enrhus çxrh djr vkgsr- daiuhus 2010 lkyh jktLFkkukr rkaf=d d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

IykaVph lq#okr dsyh] T;kr lokZr çFke pkj ijek.kw cufo.;kph lq#okr dsyh gksrh- vkt ;sFks 14 ijek.kw cufoys tkrkr- R;kauh lkafxrys dh] ;s.kk&;k dkGkr ljdkjus tj —"kh jklk;fud m|ksxkyk vkfFkZd enr dsyh rj gk m|ksx fodklkP;k iFkkoj tkÅ 'kdsy- ;k m|ksxkyk ljdkjdMwu dks.kR;k çdkjph enr visf{kr vkgs vls fopkjY;koj Jh vxzoky Eg.kkys dh] Hkkjrkp fufeZrh >kyh rj vkiY;kyk phu vkf.k if'pe ns'kkalkj[;k vU; ns'kkaoj vcyacwu jkg.;kph xjt mj.kkj ukgh- rs Eg.kkys dh iarç/kku Jh ujsaæ eksnhaP;k ladYiusoj pkyfoY;k tk.kk&;k esd bu bafM;k ;kstusvarxZr vkEgh dkgh vk.k[kh uos ijek.kw r;kj dj.;kpk fopkj dsyk vkgs- ;k varxZr 7 ijek.kwalkBh vkEgh 15 dksVhaph xqaro.kwd dsyh vkgs- ;keqGs vkEgh fufeZrh {ks=kyk vf/kd cGdVh nsÅ 'kdw- Jh vxzoky ;kauh vkuan O;ä djrkuk EgVys dh] Hkkjrkr dkgh ekstD;kp daiU;k vkgsr T;k v'kk çdkjP;k ijek.kwaph fufeZrh djrkr- daiuhP;k fo'ks"k ç;Rukauh jktLFkkukr e¡dks>scpk IykaV ykoyk tkr vkgs- R;kauh lkafxrys dh gk IykaV vkÙkki;aZr dsoG ;qih,y] baMksfQy vkf.k dksjkseaMy ;k rhu daiU;kadMsp gksrk- e¡dks>sc IykaV yko.kkjh ,pih,e vkrk pkSFkh daiuh vkgs- IykaVP;k mRiknukfo"k;h fopkjys vlrk R;kauh vls lkafxrys dh] ;s.kk&;k 12&15 efgU;kaP;k vkrkp e¡dks>scph mRiknus Hkkjrh; rlsp vkarjjk"Vªh; cktkjkr vk.k.;kpk daiuhpk hindi.krishijagran.com


eqyk[kr ç;Ru vkgstsOgk R;kauk vls fopkjys dh ;k çoklkr dks.kkph lkscr lokZr egÙokph Bjyh rsOgk Jh vxzoky ;kauh vls lkafxrys dh] rls rj laiw.kZ dqVqacp R;kaP;k ikBh'kh mHks gksrs ijarq tsOgk toGikl o"kkZiwohZ R;kaP;k eqyhus& riL;kus daiuhr inkiZ.k dsys rks R;kaP;klkBh vfr'k; vkuankpk {k.k gksrk- daiuhyk çxrhiFkkoj ?ksÅu tk.;klkBh riL;kus dk;Zdkjh lapkyd ;k ukR;kus fnol&jk= d"V d:u daiuhyk rkaf=d–"Vîk lq–< cufo.;klkBh R;kauk [kwi enr dsyh- rs iq<s vlsgh Eg.kkys dh] Hkkjrkr —"kh {ks= gs ikolkoj voyacwu vkgsR;keqGs 'ksrd&;kauk vkf.k —"kh jklk;fud m|ksxkauk ;kojp voyacwu jkgkos ykxrs- rkaf=d vk;kr deh vlY;kdkj.kkus 'ksrd&;kauk vko';d vl.kk&;k çek.kkr jlk;ukaP;k miyC/krsfo"k;h rs Eg.kkys dh] dkgh dkGklkBh =kl lgu djkok ykxsy ijarq vkiY;k ns'kkP;k fodklklkBh tj bFks ra= fodflr >kys rj vkiY;k 'ksrd&;kauk rlsp —"kh jlk;u m|ksxkauk R;kpk ykHk feGsy- ljdkjus esd bu bafM;k lkj[kh ;kstuk jkcowu ;k m|ksxkyk iqu#Tthfor dsys vkgs- iwohZ gk O;kikj ijns'kkaoj voyacwu vlY;keqGs m|ksx/ka|kauk fdR;sdnk uqdlku lgu djkos ykxr vls- th-,l-Vh fo"k;h cksyrkuk R;kauh lkafxrys dh] dsoG —"kh jklk;fud m|ksxkp uOgs rj vU; vusd {ks=kauk ;keqGs ykHk gksbZyR;kauh vls er O;ä dsys dh] vkiY;k ns'kkph brdh {kerk vkgs dh loZ oLrwaph fufeZrh vki.k vkiY;kp ns'kkr d: 'kdrks- ;klkBh vkiY;kyk vk;kr can djkoh ykxsy rlsp dBksj /kksj.k cuokos ykxsy- ;k m|ksx{ks=krhy vkOgkukafo"k;h cksyrkuk rs Eg.kkys dh]

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

15 vktP;k dkGkr m|ksx{ks=krhy Li/kkZ eksBîk çek.koj ok<yh vkgs- ;keqGs ;k {ks=kr udyh vkS"k/k foØh] xzkgdkauh ekfxrysY;k mRiknukaP;k,soth R;kauk vU; mRiknu ns.ks ;kalkj[kh csdk;ns'khj dkes gksÅ ykxyh vkgsr- vkEgh gsp Eg.krks vkgksr dh 'ksrd&;kauh dks.kR;kgh daiuhph mRiknus [kjsnh dj.;klkBh vf/k—r foØsR;kdMsp xsys ikfgts rlsp lkekukph ikorhgh ?ksryh ikfgts;kpk Qk;nk Hkkoh dkGkr 'ksrd&;kauk vkf.k daiuhykns[khy gksbZy- v'kk çdkjkaP;k ckcrhr vkt ljdkj dBksj fu.kZ; ?ksr vlyh rjh ns[khy 'ksrd&;kauk pqdhph vkS"k/ks ns.ks vkf.k pqdhP;k vkS"k/kkaeqGs fidkaps uqdlku gks.ks ;kalkj[;k ?kVuk ?kMrp vkgsr- v'kk ?kVukaP;k fojks/kkr dBksj ikoys mpyyh tkohr vkf.k 2-4 #i;kaP;k Qk;|klkBh cukoV eky [kjsnh u dj.;klaca/kh xzkgdkauk tkx`r dsys tkos v'kh m|ksxkph ekx.kh vkgs- ;kar 'ksrd&;kapk vkf.k daiuhpk nks?kkapkgh Qk;nkp vkgs- ljdkjdMwu rqeP;k dk; vis{kk vkgsr ;k ç'ukoj mÙkj nsrkuk rs Eg.kkys dh] nql&;k ns'kkarwu vk;kr dj.;kis{kk vki.k Hkkjrkrp mRiknu dj.ks ;ksX; vkgs- ljdkjus ns'kkrhy /kksj.ks lgt&lksih dsyh ikfgtsr- ljdkjh foHkkxkrhy dkes lqyHk vlyh ikfgtsr- m|ksx{ks= vkf.k ljdkj nks?kkauh feGwu ns'kkrhy 'ksrd&;kalkBh 'ksrh vfr'k; lqyHk dsyh ikfgts- ;keqGs Hkkjr vkfFkZd–"Vîk vf/kd etcwr gksbZynhif'k[kk flag i=dkj] —"kh tkxj.k] uoh fnYyh] 9891443388 bZ&esy % deepshikha@krishijagran.com

malayalam.krishijagran.com



ds,,lch vWxzks lksY;q'ku ^^ckxk;rhdfjrk xq.koÙkkiw.kZ midj.ks** ch gh tkxfrd ntkZph 'ksrh midj.ks vkf.k ds;a,=,lvk;kr dj.kkjh ns'kkrhy vxzx.; daiuh vkgs;k daiuhph LFkkiuk 2005 e/;s >kyh vlwu tkxfrd midj.ks vkf.k ;a=kaph fu;kZr teZuh] bVyh] tiku] rSoku] dksfj;k vkf.k g‚axd‚axlkj[;k fofo/k ns'kkauk fu;kZr dj.;kP;k mís'kkus >kyhdaiuhps laLFkkid Fk‚el eWF;w Hkkjrh; 'ksrd&;kauk l{ke cuowu 'ksrh ;a=kyk vk/kqfud xq.koÙkk vkf.k mÙke —"kh dk;Z'kSyhP;k lkFkhus mRiUukr ok< Ogkoh ;k mís'kkus 1998 e/;s nqcbZrhy uksdjh lksMwu ijrys- R;kauh LVhyph lk/kus tls dh] cz'kdVj] ohM dVj] psu'k‚] gstVªhej] cekZ feLVCyksvj] gk; çs'kj Dyhuj f'kok; brj vusd mRiknus Hkkjrh; cktkjkr nk[ky dsyhHkkjrklkj[;k ns'kkr etwj 50 #i;ka iklwu 75 #i;kar miyC/k gksr vlr- v'kk ns'kkr egkxMh mRiknus cktkjkr mrjo.ks Eg.kts ,d eksBs vkOgku gksrsR;kdfjrk nf{k.k HkkjrkP;k 7 jkT;kaph fuoM dj.;kr vkyh- T;kfBdk.kh pgk vkf.k d‚Qhps cxhps ;k midj.kkalkBh vuqdwy gksrs- R;kuarj brj jkT;kaph fuoM >kyhvf/kd xq.koÙksph vkf.k egkx mRiknukaph [kjsnh dj.;kdfjrk 'ksrd&;kauk r;kj dj.ks dkghls vo?kM gksrs- ek= R;kauk iw.kZ fo'okl gksrk dh] 'ksrd&;kauk R;kaps Eg.k.ks uDdhp iVsy- 2001 e/;s 'ksrd&;kauk 'ksrkr dke dj.;klkBh etqjkaph xjt tk.ko.kkj gksrhçR;{kkr rlsp >kys- vkrk 'ksrd&;kauh i;kZ; 'kks/k.;kl lq#okr dsyh- ;kpk ,d i;kZ; ;kaf=dhdj.k gksrkR;kposGh vkeP;k lqj{kk foHkkxkyk Lor%P;k tfeuhP;k eksBîk Hkkxkph ns[kHkky dj.;kr vMp.khpk lkeuk djkok ykxr gksrk- v'kk ifjfLFkrhr ;k ;a=kauh lqj{kk ç.kkyhr Økarh vk.kyh- R;keqGsp tfeuhP;k lqj{kslkBh ;a=kpk voyac dj.;kps gsp dkj.k gksrs- 1&2 o"kkaZuarj ns'kkP;k dkukdksi& ;kr ;kaf=dhdj.kkP;k fo"k;kr tkx#drk iljo.;kl lq#okr dsyh vkf.k R;kps Qk;ns lkafxrys- R;keqGs O;kikjkr ok< >kyhifgY;k 3&4 o"kkaZe/;s vkEgh 15 gwu vf/kd vkarjjk"Vªh; cz¡M y‚Up dsyh- R;ke/;s LVhy&teZuh] j‚fcu o‚Vj iaIl] tikups tujsVlZ] tikups dksf'ku o‚Vj iai] rSokuP;k fLVycsLV cz¡Mps mPp Lçsvj] gk; çs'kj Lçs uksty Ýse dksfj;k ,pMh gMlu] jksOgj y‚u e‚oj] ,eVhMh v¡M ;kMZeWu ;w,l,] okbfdax y‚u e‚olZ] fLVy %teZuh] jkfcu oWVlZ iaIl] tikuh tujsVj] tikups fOgfVax o‚Vj iai] bVyhph ththih vkf.k LVsxk y‚u e‚OglZ] ,vkj,l g¡M VwYl vkf.k g¡MgsYM v‚Q ykbQgkbV jsat bR;kauh ekdsZfVax vkf.k lsYleWu çksQkbylkBh vuqHkoh vfHk;ars Bsoys- ts ;kaf=d ik'kZ~oHkweh ulY;keqGs Mhyj @ forjd vkf.k xzkgd lgti.ks rkaf=d lgk¸;

MR. MATHEW feGow 'kdys - R;klkBh MhylZ vkf.k LVkQ lnL;kae/;s o"kZHkjkr nksu rkaf=d ifj"knk vk;ksftr dj.;kr vkY;kl/;k Hkkjrkr v'kk 100 is{kk tkLr vk;kr mRiknus miyC/k vkgsr- ijarq ;kiSdh fdrh 'ks r djh pka x Y;k ntkZP;k mRiknukae/kwu ;ksX; i)rhus enr feGor vkgsr ;kfo"k;h 'kadkp vkgs- Hkkjrh; cktkjkr vusd vk;krnkj vkgsr- vkEgh mRiknus vk;kr cny.;kpk fopkj dsyk;k fn'ksus vkEgh QyksRiknu mRiknus vk.kyh- T;keqGs mRiknu ok<ys- vkeps 'ksrdjh lQjpan vkf.k æk{ks oxGrk vU; çwfuax ¼dki.kh&NkV.kh½ djhr ukghr gs letys- ;keqGs xq.koÙksoj dkgh Qjd iMrks- vkEgkyk 'ksrdjh jksikaph NkV.kh dj.;kph xjt letwu ?;k;ph gksrh- ;klkBh vki.k 'ksrd&;kauk f'kf{kr dj.;kl lq#okr dsyh- vf/kdkf/kd yksdkauk ykHk feGw ykxyk;klkBh vkEgkyk çk/;kid] —"kh vkf.k QyksRiknu laLFkk ;kapk ikfBack feGkyk- dkgh ;'kLoh 'ksrd&;kauh >kMs çwfuaxph lq#okr dsyh- vkEgkyk vfHkeku vkgs dh] vusd jkT;krhy 'ksrdjh mPp ntkZP;k mRiknukae/kwu jksikaph NkV.kh d:u pkaxys mRiknu ?ksr vkgsrQGQGkalkBh jksikaph NkV.kh Qkj egÙokph vkgs-% çwfuaxeqGs jksikauk uolathouh feGrs- R;keqGs fidkyk çksRlkgu feGrs- vkaC;kP;k >kMkps 100 gwu vf/kd o"ksZ çqfuax dj.;kr ;srs- T;k {ks=kr çdk'k iksgkspr ukgh] R;k {ks=krhy >kMkaph çqfuax gks.ks vko';d vkgs- vkEgh 3 ehVj ykac VsyhLdksfid ÝwV fidj ekdsZVe/;s ?ksÅu vkyks vkgksr- R;keqGs QGkapk xqPN u ikMrk lgt mpyrk ;srksçqfuaxP;k dkGkr y{kkr vlw |k dh] >kMkaps ns[khy thoupØ vlrs- R;kaukgh Hkkouk vlrkr- R;keqGs >kMkauk btk iksgksp.kkj ukgh] v'kk xq.koÙkkiw.kZ ;a=kapk okij >kyk ikfgts- çqfuaxpk dV ;ksX; ulY;kl R;kyk ik.kh ykxwu R;kr cqj'khpk çknqHkkZo gks.;kph 'kD;rk vlrs- ;keqGs ck;ikl i)rhus dk=hus çqfuaxps dke djkosdk=hP;k lkákus 20 feehP;k O;klkoj çwu dj.ks vko';d vkgs- ek= HkjxPp xqPNîkdfjrk 50 feeh O;klkP;k dk=hpk voyac djkok ykxsy- 2 feehis{kk vf/kddfjrk pkaxY;k nkrkaph dk=h okijkoh- T;keqGs dV Li"V ykxsy- VsfyLdksfid çwujpk okij map jksikadfjrk djkok- R;ke/;s okij.;ktksxh vusd mRiknus vkgsr- ds,,lchyk vk'kk vkgs dh] 'ksrdjh ;k vk/kqfud vkf.k v|;kor ra=kus ;qä midj.ks vkf.k ;a=kpk ykHk ?ksrhy- T;keqGs R;kaps mRiknu vkf.k mRiUu nqIiV gksbZy(GENERAL MANAGER)


18

daiuh ckRe;k

बायोजाइम – उ पादनापासुन यश वी ांड पयतचा वास टेडसाठी २५ ऑग ट १९८६ हा दवस बासुयोवणमयी असा होता याच दवशी कं पनीने कृ िष िनिव ा उ ोगाम ये िपकां या पोषणासाठी नवीन प तीचे मापदड ं थािपत के ले होते. यामुळे िपक पोषणासाठी एका नवीन युगाचा आरं भ होऊन सी-वीड सायंसने मह वपूण भुिमका बजािवली आह.े या नवीन युगासोबतच कं पनीचा वास बायोजाइम सोबत सु झाला. मागील ३१ वषापासुन बायोजाइम युवा हा ांड बनला असून तो कृ िष े ाम ये अ यंत लोकि य अस याबरोबरच शेतक यांची थम पसंती असतो. भारताम ये वैिव यपूण जिमनी आिण िनरिनरा या भागांमधील जल प रि थती, िपक नमुने, शेतक या ारे वापर या जाणा या प ती या नेहमीच आ हाना मक रािह या आहत े . बायो टेड या सग याच कमचा यांना अिभमान आहे क नवीन उ पादनाचे दजायु मापदड ं व आव यकता िस करत मागील ३० वषापासून बायोजाइम या यश वी ांडचे उ पादन घेतले जात आह.े बायोजाइम हे समु ी शैवाळावर आधा रत एक अ भुत उ पादन असुन यास बायो टेड ारा िन मत नािव यपूण िब ट तं ाना या मदतीने िवकिसत कर यात आले आह.े िब ट हे एक d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

अ याधुिनक ले टो- क वन तं ान असुन या तं ानाचा वापर उ र अटलां टक महासागराम ये आढळणा या पोषक समु ी शैवाळामधुन पोषणत वे वेगळी कर यासाठी वापर के ला जातो. बायोजाइम िपकांना संपूण पोषणत वे पुरिव यासोबतच यां या प रपूण िवकासासाठीदख े ील मदत करते. बायोजाइम िपकांम ये मजबूत ितकार श वाढिवते. यामुळे िपकांना जैवीक तसेच अजैिवक ताणिवरोधी मतेचा िवकास हो यास मदत होते. बायोजाइ या वापरामुळे िपकां या वाणाम ये दजदार उ पादनासाठी अंतभूत असले या मतांना सुयो य आिण अिधक भावरीतीने काय कर यास मदत होते. बाजाराम ये जाइम नावाचा समावेश असलेले अनेक उ पादने उपल ध आहत े . परं तु शेतक यांनी ल ात यावे क , “ येक जाइम बायोजाइम नसतो, बायो टेडचे बायोजाइमचं खरे आह”े. बायोजाइम हा एक अ णी ांड असुन मागील ३ दशकांपासून उ दजायु उ पादने पुरवत शेतक यां या िव ास पा ठरला आह.े बायोजाइम डी- दवसावर आ ही सव शेतक यांना णाम करतो. तसेच यां या समृ ी, सौ य आिण भरघोस उ पादनासाठी शुभे छा दत े ो. www.krishijagran.com


xzksVsdph ek;Øksfc;y ¼lw{etho½ mRiknukaph Js.kh ck;ks QfVZyk;>j jk;>ksfc;e vW>sVkscWDVj] ,>ksfLçfjfy;e] Q‚LQsV lksY;qcyk;f>ax cWDVsfj;k] ,.Mksek;dksjkbZtk ¼ose½] iksVWf'k;e eksC;qyk;f>ax cWDVsfj;k] f>ad lksY;qcyk;f>ax cWDVsfj;k] vWlhVkscWDVj] dsfj;j vk/kkfjr dksulksjVh;k] rjy vk/kkfjr dksulksjVh;k

ck;ks isLVhlkbZM~l ¼tSfod dhVduk'kds½ Vªk;dksMekZ fojMh] Vªk;dksMekZ gkjftfu;e] ihlqMkseksul ¶ywjksufll] fcOgsfj;k cslh;kuk] cslhyl] lcLVhfyl isflyksek;fll fyykflul] oVhZflfy;e ysdkuh] oVhZflfy;e Dysek;MksLiksfj;e] cslhyl Fkqfjtsuslhl] ,uihOgh bR;kfn-

ouLirhfo"k;d dhVduk'kd vW>kMhjsDVhu

IykUV xzksFk çkseksVj th&,&3] Vªk;d‚uVsu‚y] IykUV xzksFk jsX;qysVj]

mRiknukaps Qk;ns jlk;ufojfgr foLrkfjr la'kks/ku vkf.k ukfoU;iw.kZ miØekuarj lw{etho ?kVdfufeZrh] ekrhps vkjksX; vkf.k mRikndrsr lq/kkj.kk] i;kZoj.k;h; larqyu vkf.k fLFkjrk jk[k.;kl enr-

xzksVsd gh ,d i;kZoj.k Lusgh daiuh vlwu uSlfxZd [krs vkf.k dhVduk'kd fufeZrhr vLly la'kks/ku vkf.k fodklkyk çk/kkU; nsrks- R;kpçek.ks vUukpk ntkZ vkf.k vk;q";eku mÙke Ogkos ;k –"Vhus ekrhpk dl lq/kkjrks-


eqyk[kr

20

Lksafnz; ‘ksrh fodklkr ,ihMkph Hkqfedk bejku [kku ofj"B i=dkj] —"kh tkxj.k] uoh fnYyh eksckbZy % 9582957538 bZesy&imran@krishijagran.com

izkphu dkGkiklwu “ksrh dsyh tkrs- “kklugh Hkklsjrkr afnz; “ksrhyk izksRlkgu ns.;kdjhrk Hkjiwj iz;Ru djr vkgs- ns”kkyk lsafnz; ‘ksrhr pkaxys Hkfo’; vkgsHkkjrkr lsafnz; mRiknuk lkscr fu;kZrgh dsyh tkr vkgs;klkBh Hkkjr ljdkjOnkjs ,ihMk laLFkk loZ ckch fu;a=hr djrs- g;kfo’k;h ,ihMkph Hkwfedk tk.kwu ?kss.;klkBh vkEgh ,ihMkps lYykxkj MkW- ,- ds- ;kno ;kaP;k”kh ppkZ dsyh- MkW- ;kno ;kauh ekfgrh fnyh dh] lsafnz; “ksrhps izekf.kdj.k dj.;klkBh laiw.kZ Hkkjrkr 28 izekf.kdj.k ,tUlht fu;qDr dsY;k vkgsr- gh fu;qDrh iw.kZ rikl o fud’k ikgwu dsyh tkrs- ;k laiw.kZ dk;Zi/nrhojrh ,ihMkps fu;a=.kkr jkgrsHkkjrh; lsafnz; izekf.kdj i/nrhe/;s ikjn”kZdrk ;koh] ;klkBh VªslusV ukokph vkWuykbZu iz.kkyh mi;ksxkr vk.kyh tkrs- T;ke/;s izekf.kdj.kkps loZ dke gksrs- tsOgkgh dks.kRkkgh mRiknd ,dhdMwu nwljhdMs vFkkZr mRiknd rs mRiknudrkZ] fodzsrk] fu;kZrnkj ;kaP;kdMs tkrs- rsOgk R;k ekykP;k izekf.kdj.kklkBh ¼Vªkutkad,”ku lfVZfQdsV½ gLrkarj.k izek.ki= fnys tkrs- gs ns.;kps vf/kdkj lfVZfQds”ku ,tUlhyk vkgsr“ksrkrhy mRiknukiklwu rs xzkgdkIk;Zr ¼Consumer Packing½] iWfdax >kY;kuarj R;koj lsafnz; ekykpk yksxks ykos i ;Z r loZ dk;Z lfVZ f Qds ” ku ,tUlhP;k d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

ns[kjs[kh[kkyh gksrs- ;k loZ izfdz;sr VªslusVph egRokph Hkwfedk vkgs- izR;sd Lrjkoj ikjn”kZdrk jk[kyh tkrstsOgk “ksrdjh] “ksrdjh lewg fdaok QkeZj izksM;qlj daiuh vkiyk eky FksV xzkgdkauk fodzhl miyC/k dj.;klkBh iWd gkÅlph vko”;drk vlrs- R;klkBhgh ,ihMk enr djrslsafnz; mRiknu rikl.;klkBh iz;ksx”kkGsph vko”;drk vlrs- R;kpsgh izekfdj.k ,ihMk djrs- ;k loZ iz;ksx”kkGk jk’Vªh; ekU;rk eaMGkP;k fu;a=.kk[kkyh izekf.kdj.k laLFkk o fo’ys'k.kkRed iz;ksx”kkGk ;k dk;ZdzekOnkjs dk;Zjr vkgsr- ,u-fc-,y- Onkjs izekf.kr >kY;koj g;k iz;ksx”kkGk ,ihMkyk vkosnu djrkrlsafnz; izekf.kdj.k lqfo/kkaph rikl.kh >kY;kuarj R;kyk vf/kd`r ekU;rk fnyh tkrs- iz;ksx”kkGk fuehZrhlkBh ns[khy ,ihMk enr djrslsafnz; “ksrheky fodzh o fu;kZr dj.;kdjhrk ojhyizek.ks vizR;{ki.ks ,ihMk enr djr vlrsT;klkBh ns”kkr o ijns”kkr vk;ksthr gks.kk&;k osxosxG;k dk;Zdzek varxZr O;kikjh] fodszrk] mRiknd ;kauk enr djrs- ;kOnkjs gks.kk&;k dk;Zdzekaph ekfgrh vkWuykbZu myC/k d:u fnyh tkrs- ,ihMkph dk;Ziz.kkyh iw.kZr% ikjn”khZ o vkWuykbZu vkgs- ;keqGs dks.kkykgh dk;kZy;kr okjaokj tk.;kph xjt ukghhindi.krishijagran.com



lsafnz; ‘ksrh ladYiuk vkf.k rRos

22

lsafæ; 'ksrh ladYiuk vkf.k rÙos 'ksrh Eg.kts ftoar i;kZoj.kh; jpuk vkf.k Þlsafæ; thoupØkl letwu ?ksÅu o jlk;ukapk okij VkGwu dsysyh ,dkfRed 'ksrh i)rh gks;ß—f"kç/kku ns'k Eg.kwu Hkkjrkyk loZ txkr vksG[kys tkrs- ns'kkuh —"kh ra=Kku vkf.k la'kks/kukr pkaxyhp çxrh dsyh vkgs- c&;kp jkT;kr —"khfo|kihBs mHkk:u —"kh O;oLFkkiukpk ntkZ O;olk;kfHkeqd dj.;kpk ç;Ru pkyw vkgs- ;ko:u Hkkjrkph —"kh{ks=krhy okVpky c&;kp çek.kkr Lokoyach gks.;kP;k fn'ksus gksr vkgs vkf.k gk ,d pkaxyk ekinaM vkgs- çkphu dkGkiklwu tfeuhyk ekrsps LFkku ns.;kr vkys vkgs R;keqGs vki.k tfeuhyk Hkwekrk vls lacks/krks- T;kçek.ks i'kqi{kh] çk.kh o ouLirh ftoar vkgs- R;kp çek.ks ekrh lq)k ftoar vkgs- R;kr vla[; thotarw okLrO; d:u jkgrkr Eg.kwu vki.k Hkwekrk ltho vkgs vls letrks- euq"; fnolsafnol LokFkhZ gksr vkgsrks Lor%P;k Qk;|klkBh 'ksrtfeuhdMs nqyZ{k djrks- euq"; T;k çek.ks 'oklksPN~okl djrks R;kçek.ks ekrh lq)k 'okl ?ksrs- euq";kyk tls mu] okjk] ikÅl] jksx ;kiklwu laj{k.kkph xjt vkgs] rls ekrhps lq)k laj{k.k gks.ks xjtsps vkgs- vkiY;k iwoZtkauh gh laiÙkh iq<hy fi<hdMs t'kh ftoar lksioyh r'kh vki.klq)k frpk lkaHkkG d:u ;s.kkP;k fi<hyk rh ftoar fLFkrhrp lksioyh ikfgts- ;keqGs veqY; v';k ekrhP;k Fkjkaps vkiksvki tru vkf.k lao/kZu gksÅu ekrhpk iksr fVdwu jkghy- iwohZ tfeuhoj >kMs&>qMis o xor ;kaps vkPNknu vls] R;keqGs okjk] ikÅl bR;kfnaiklwu laj{k.k o lao/kZu gs uSlfxZdjhR;k gksr gksrs- ijarq ek.klkus vkiY;k vUu] ik.kh vkf.k fuok;kZ P ;k xjtk Hkkxfo.;klkBh dkykarjkus tfeuhojhy >kMs xor bR;knhauk rksM.;kl lqjokr dsY;kus R;kpk ifj.kke tfeuhph /kwi gks.;kr >kyk- tfeuhph /kwi >kY;kus >kMkaP;k eqGkapk vk/kkj fu?kwu xsyk R;kaP;k ok<hl vko';d vlysY;k vUuæO;kapk uk'k gksÅ ykxY;kus vkf.k >kMkauk vko';d vlysyk ik.kh iqjoBkgh vYi gksÅ ykxY;kus R;kpk ifj.kke tfeuhph lqihdrk deh gks.;kr >kyk vkf.k R;kpk ifj.kke Eg.kwu —"kh mRikndrsr ?kV gksÅ ykxyh- ,d bap ekrhpk Fkj fuekZ.k dj.;kl fulxkZyk cjhp o"kZ ykxrkr- ijarq ekuokP;k LokFkhZ] gyxthZ vkf.k fu"dkGthi.kkeqGs gk Fkj ukghlk gks.;kph 'kD;rk vkgs- /kwisps jkSæ :i fopkjkr ?ksrk ekrhps laj{k.k vkf.k lao/kZu dj.ks vR;ar xjtsps vkgslsafæ; 'ksrh [kkyhy egRoiw.kZ eq|kaoj voyacwu vkgs tls% ƒ½ ekrhps lao/kZu jlk;ukapk okij Fkkacfo.ks] vksY;k xorkP;k tkxh d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

fidkps vo'ks"k mi;ksxkr vk.k.ks] lsaæh; vkf.k tSfod [krkpk mi;ksx dj.ks] fid ØepØ vkf.k cgq&fidkapk voyac dj.ks] vR;f/kd ukaxj.kh dj.ks VkGk vkf.k ekrhl fgjO;k fdaok vksY;k xork[kkyh >kdk„½ rkiekukps O;oLFkkiu ekrh >kdwu Bsok] cka/kkoj >kMs&>qMis ykok'ksrkP;k ekrhps rkieku ;ksX; jk[k.ks o 'ksrhP;k cka/kkaoj ouLirh yko.ks] ts.ks d:u tkLr m".krk fuekZ.k gks.kkj ukgh…½ ekrh vkf.k ikolkP;k ik.;kps lao/kZu ik>j ryko] mrkj vlysY;k tfeuhoj leksPp cka/k ?kkyk vkf.k leksPp iafä 'ksrhpk voyac djk] 'ksr&ryko [k.kk] cka/kkaoj deh maphps o`{kkjksi.k djkmalayalam.krishijagran.com



24

†½ lkSj mtsZpk okij dj.ks o"kZ Hkj fofo/k fids vkf.k o`{kkjksi.k dk;ZØekP;k la;kstukP;k ek/;ekus vf/kd fgjokbZ feGok‡½ Lor%P;k xjtkae/;s Lokoyacu Lor%p fc;k.;kpk fodkl djk] da i ks L V] oehZdaiksLV] oehZo‚'k] æo [krs vkf.k ouLirh vdkZps mRiknuˆ½ tSooSfo/;kps vuqikyu thooSfo/; fVdwu jkgkos Eg.kwu vkokl fodkl djk] dhVduk'kdkapk okij d/khgh d: udk] tSooSfo/; fuekZ.k djk] tSfod u=kps fLFkjhdj.k ¼fXyfjflfM;k o`{kkaph ykxoM½‰½ tukojkaph ,dh—rrk tukojs gh lsaæh; O;oLFkkiukps egRoiw.kZ ?kVd vkgsr vkf.k gs Qä i'kq&mRiknusp iqjfor ukghr rj ekrhe/;s okij dj.;klkBh iqjsls 'ks.k vkf.k ew= çnku djrkrŠ½ uohuhdj.kh; mtsZpk okij lkSj mtsZpk] ck;ksxWl vkf.k cSykaP;k }kjs pkyfo.;kr ;s.kkjs iai] tujsVj vkf.k brj ;a=s ;kapk mi;ksx djklsaæh; 'ksrhph rÙos ƒ½ vkjksX;kps rÙo gok] ekrh] /kkU;kph jksis] i'kw] i{kh] euq";çk.kh o fulxZpØ ;kaps vkjksX; ok<fo.ks gk lsafæ; 'ksrhpk mís'k vkgs„½ i;kZoj.kh; rÙo lsafæ; 'ksrh gh fulxkZP;k thoupØkoj voyacwu o vuq:i goh- R;krhy thol`"Vhyk /k:u pky.kkjh goh;keqGs dks.krsgh çnw"k.k gksr ukgh-

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; ‘ksrh ladYiuk vkf.k rRos

…½ fu"i{krsps rÙo lsafæ; 'ksrh gh fulxZpØkrhy ijLijkaP;k laca/kkr dks.kR;kgh ,dk cktwl dy.kkjh ulkoh- fu"i{krsph [kk=h ns.kkjh vlkoh†½ laxksiukps rÙo ;kr varHkwZr vlysY;k loZ ?kVdkaps laxksiu lq;ksX;jhR;k Ogko;kl gos- ifj.kkeh ;k o iq<P;k fi<hrhy lokaZps vkjksX; o dY;k.k ;ksX; fjrhus jk[kys tkbZylsaæh; 'ksrhph eq[; oSf'k"Vîs ƒ½ LFkkfud xks"Vhapk o iquZokij dj.;ktksX;k oLrwapk okij „½ ekrhpk vkjksX; Lrj dk;e Bso.;kl enr…½ fids o vktqcktwl vl.kk&;k ouLirh ;kaP;ke/khy iks"kd rÙokapk o lHkksorkyP;kp lsafæ; inkFkkaZpk iquZokij- fulxkZps larqyu dk;e jk[k.;klkBh] vuS l fxZ d oLrw ] fulxkZ ' kh vuks G [kh thoka p k ¼fdVduk'kds] jklk;fud inkFkZ] th,evks bR;knh½ mi;ksx u dj.ks†½ mRiknukr oSfo/;‡½ 'ksrhoj voyacwu vl.kk&;k thokauk uSlfxZd thou tx.;kpk gDd nsrs- i;kZoj.k laj{k.kkr egÙokph Hkwfedkˆ½ vUu lqj{ksph [kk=h o thoueku mapko.;kl enr‰½ vkfFkZd mRiukr ok< o [kpkZr ?kV ;k}kjs mÙke vkfFkZd fu;kstuŠ½ ,desdka'kh fuxfMr i)rh‹½ lsafæ; 'ksrh e/;s ikjaifjd i)rhpk mi;ksx dsyk tkrksƒ0½ lsafæ; 'ksrh e/;s ikGho çk.;kapkgh mi;ksx dsyk tkrkswww.krishijagran.com



daiksLV [kr r;kj dj.;kP;k

26

daiksLV [kr r;kj dj.;kP;k fujfujG~;k i/nrh lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

rke/;s miyC/k vlysyk VkdkÅ Lo:ikpk Þ'ksdkMhdpjk] xksBîkrhy tukojkaps eyew=] fidkps mjysys vo'ks"k] rlsp cka/kkojhy ikuxG bR;knh vo'ks"kkaps ftok.kwaP;k lg;ksxkus dqtowu r;kj dsysys [kr Eg.kts daiksLV [kr gks;ßcnyR;k gokekukpk ihd mRiknukoj tlk ifj.kke gksr vkgs] R;kpçek.ks nql&;k cktwyk deh >kysY;k tfeuhpk dlgh dkj.khHkwr vkgs- ladfjr tkrh vkf.k ik.;kph iqjs'kh miyC/krk ;keqGs 'ksrdjh ,dkis{kk tkLr gaxkekae/;s ,dkikBksikB fids ?ksr vkgs] R;keqGs tfeuhyk foJkarh feGr ukgh- [krs vkf.k ik.;kP;k vfrfjä okijkus gtkjks tfeuh {kkjiM >kY;k vkgsr- v'kk ekuofufeZr leL;k lksMfo.;klkBh mik; ;kstkos ykx.kkj vkgsr- tfeuhpk dl fVdfo.;klkBh lsafæ; inkFkkaZpk tfeuhr okij gks.ks vko';d vkgs- R;klkBh daiksLV [kr mi;qä Bjrs- daiksLV [krkr vusd çdkjps ouLirhtU; o çk.khtU; inkFkZ vlrkr- daiksLV [kr gs xzkeh.k o ukxjh Hkkxkr fuekZ.k >kysY;k lsaæh; inkFkkZiklwu lw{e ftok.kwP;k lgk¸;kus dqtowu r;kj dsysys mR—"V [kr gks;daiksLV [krkps ?kVd% ƒ½ lsafæ; inkFkZ% ldl daiksLV cufo.;klkBh lsafæ; dp&;kph çr pkaxyh vlkoh ykxrs- ldl dp&;kr dcZ % u= ákps çek.k …å%ƒ vls ikfgts ákpk vFkZ vls dh thok.kwauk …å Hkkx dcZ o ƒ Hkkx u= R;kP;k ok<hdjhrk ykxrks- osxosxG~;k inkFkkZr dcZ % u= çek.k [kkyhy çek.ks vlrs d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

dkiysys xor „å%ƒ] dkxn ƒ‰%ƒ] ykdMkpk Hkqlk †‡%ƒ] HkwbZeqx ¼dkM½ ƒå%ƒ] xqjkaps 'ks.k ƒ-„%ƒ] ikykikpksGk ˆå%ƒ dcZ % u= çek.k …åVDds is{kk deh vlsy rj veksfu;kP;k #ikr u= u"V gksrs- tfeuhrhy eq#ekps ckjhd d.k vUuæO;kapk iqjoBk djrkr- lsafæ; inkFkkZps yodj fo?kVu gks.;kl R;kps cjhd rqdMs d:u daiksLV dj.;kdjhrk okijkosr-ykdMkpk Hkqlk ;k çek.kkr Vkdkos„½ thok.kw% lsafæ; inkFkZ dqtfo.;klkBh vusd çdkjps thok.kw dk;Zjr vlrkr] R;kr cqj'kh] c¡DVsfj;k] v¡fDVuksek;lsV] çksVkstqvk bR;knhpk lekos'k gksrks …½ ik.kh% daiksLVP;k [kM~Mîkr ‡å rs ‡‡ VDds vksyok vlkok- ik.;kpk vksykok dk;e jkg.;klkBh usgeh ik.kh f'kaiMkos†½ çk.kok;w% lsafæ; inkFkkZps fo?kVu dj.;kl dk;Zjr vlysys thok.kw nksu çdkjps vlrkr% 1½ çk.kok;w ?ksÅu tx.kk&;k ftok.kw}kjs gks.kkjs fo?kVu] 2½ çk.kok;w f'kok; tx.kk&;k ftok.kw}kjs gks.kkjs fo?kVuçk.kok;w ?ksÅu tx.kkjs thok.kw yodj lsafæ; inkFkkZps fo?kVu djrkr- ijarq tj R;kauk iqjslk çk.kok;w feGkyk ukgh rj çk.kok;w u ?ks.kk&;k thok.kwaph la[;k ok<rs o ák thok.kwaP;k çfØ;sus daiksLV [krkl okl ;srks- daiksLV [krkl okl ;sÅ u;s Eg.kwu daiksLV [kM~Mîkr ;ksX; çek.kkr çk.kok;wpk iqjoBk gks.;k dfjrk ;ksX; O;oLFkk djkoh ykxrs- ¼daiksLV dkgh dkykuarj [kkyps oj ojps [kkyh djkos½ daiksLV [kr r;kj djrkauk gks.kkjs cny% ƒ½ rkiekukrhy cny% lsafæ; inkFkkZps thok.kw}kjs fo?kVu gksr vlrkauk rkiekukrhy cny [kkyhy çek.ks gksrkr- deh rkieku] tkLr rkieku] [kqi tkLrh rkieku] [kqi deh rkieku ojhy cny daiksLVP;k [kìkr rkiekukps fufj{k.k dsY;kl vk<Gwu ;srkrygku vkdkjkpk [kìk ¼„ -‡ eh- o ƒ-‡ eh- map o ykach hindi.krishijagran.com



28 vko';rs uqlkj½ vlY;kl R;kps rkieku ‡‡ rs ˆå lsi;Zr o R;kis{kk eksBîk [kM~Mîkr daiksLV r;kj dsY;kl R;kps rkieku ˆå ls- is{kk tkLrh gksrs„½ lkeq e/khy cny% çfØ;sr r;kj gks.kk&;k vkEykeqGs lkeq cnyr tkowu 'ksoVh ˆ rs Š P;k njE;ku fLFkj gksrks…½ thok.kwaps cny% †å rs ˆå ls- ák rkiekukr FkjeksfQyhd thok.kw o cqj'kh dk;Z{ke vlrkr- „å rs †å ls- ák rkiekukr es>ksQhyhd thok.kw dk;Z{ke vlrkr daiksLV [kr r;kj dj.;kP;k fujfujG~;k i)rh% ƒ½ banksj i)r „½ csaxyksj i)r …½ uWMsi i)r ƒ½ bankSj i)r% bankSj i)rhykp Þ<hx i)rß Eg.krkr- ;k i)rhe/;s loZlk/kkj.ki.ks ˆ QwV #an o ‡ rs ˆ QwV map vkf.k lsafæ; inkFkkaZP;k miyC/krsuqlkj ykach Bsowu 'ksrkrhy mjysys fidkaps vo'ks"k] dkMhdpjk] 'ks.k] r.k bR;knh lsafæ; inkFkkaZpk R;koj ,d Fkj Bsoyk tkrks<hx i)rhe/;s dq t .;kph çfØ;k m?kMîkoj ¼v‚fDltu;qä½ yodj gks.;kdfjrk ,dk efgU;kP;k varjkus <hx oj&[kkyh d:u dqt.kkjs inkFkZ ,dtho dsys tkrkrrlsp vksykok fVdfo.;kdfjrk ik.kh f'kaiMys tkrs- ;kf'kok; f<xkoj IyWfLVdps vkPNknu VkdY;kl rkiekukr ok< gksÅu dqt.;kph fØ;k tyn gks.;kl enr gksrs- … rs † efgU;ka r pka x ys daiksLV [kr r;kj gksrs;k [krke/;s 0-Š rs ƒ-‡ VDds u=] 0-‡ rs ƒ VDdk LQqjn o ƒ rs ƒ- Š VDds ikyk'k feGwu brj vUu?kVd vlrkr„½ caxyksj i)r% caxyksj i)rhykp Þ[kìk i)rß Eg.krkr- ;k i)rhe/;s lokaZr [kkypk Fkj ƒ‡ rs „å lsaeh- tkMhpk dkMhdpjk o brj lsafæ; inkFkkaZpk Fkj nsÅu ik.kh f'kaiMwu vksyk dsyk tkrks- v'kk çdkjs [kìk Hk:u tfeuhP;k lqekjs nhM rs nksu QwV maphi;aZr 'ks.kekrh feJ.k d:u fyaiwu ?ksrys tkrs- lsafæ; inkFkkaZph dqto.;kph fØ;k yodj gks.;kdfjrk v/kwue/kwu ik.kh f'kaiMys tkrs- dqt.;kph fØ;k lqjokrhyk v‚fDltufojfgr okrkoj.kkr gksr vlY;kus dqt.;kpk osx eankorks- R;keqGs [kr r;kj gks.;kl osG ykxrks- ;k i)rhe/;s vUuæO;s ok;k tk.;kps çek.k deh vlrs…½ uWMsi i)r% gh i)r 'ksrdjh Jh- ukjk;.k jko nsojko ika<jhikaMs] eq- iqln] ft-;orekG ;kauh ;sFkhy xks/ku dsaækr R;kaP;k LorP;k ç;ksxf'kyrsrwu fodflr dsyh vkgs- R;kaP;k ukoko:u ;k i)rhyk uWMsi daiksLV i)rh vls ukedj.k dj.;kr vkys- ;k i)rhps oSf'k"V; Eg.kts deh dkyko/khr pkaxys dqtysys daiksLV r;kj d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

daiksLV [kr r;kj dj.;kP;k gksrs- r;kj gks.kk&;k [krkr vUu æO;kps çek.k ok<rs rlsp deh 'ks.kkpk mi;ksx d:u tkLrhr tkLr daiksLV [kr r;kj djrk ;srsVkD;kps cka/kdke% ;k i)rhr pkaxyk ik;k Hk:u tfeuhoj iDD;k foVkaP;k lgk¸;kus … ehVj ykac] ƒ-Šå ehVj :an o å-9å ehVj map ¼ƒå X ˆ X … QwV½ v'kk vkdkjkps Vkds cka/kys tkrs- VkD;kP;k fHkarhph tkMh „„-‡ lsaeh- ¼ 9 bap½ vlkoh- foVkaph tqGo.kh o cka/kdke ekrhr djkos- Vkds iMw u;s Eg.kwu ojP;k Fkjkaph tqGkbZ flesaVph djkohVkD;kP;k rGkpk Hkkx /kqelkus foVk o nxM ?kkywu V.kd cuokok- ;k VkD;kr eksdGh gok [ksGrh jgkoh ;kdfjrk Vkds cka/krkuk pkjgh cktwP;k fHkarhauk fNæ Bsokos ykxrs- foVkaP;k nksu Fkjkaph tqGkbZ >kY;kuarj frl&;k Fkjkph tqGkbZ djrkuk çR;sd ohV ƒ‰-‡ lsaeh ¼‰ bap½ fjdkeh tkxk lksMwu tqGkbZ djkoh Eg.kts pkjgh cktwyk ƒ‰-‡ lsaeh varjkps fNæ r;kj gksÅu R;krwu eksdGh gok [ksGw 'kdsy- ;keqGs dkMhdpjk] ikykikpksGk dqt.;kph fØ;k pkaxyh gksrs- ifgY;k vksGhP;k nksu fNækP;k e/;s nql&;k vksGhps fNæ o nql&;k vksGhP;k nks u fNækP;k e/;s frl&;k vksGhps fNæ ;sbZy- ;k i)rhus tqGkbZ djkoh- v'kkçdkjs … &;k] ˆ O;k o 9 O;k Fkjke/;s fNæ r;kj gksbZy- VkD;kP;k vkrhy o Hkwi`"Bkpk Hkkx 'ks.k o ekrhus fyaikok- Vkds okGY;kuarj mi;ksxkr vk.kkosuWMsi daiksLV dj.;kdfjrk ykx.kkjh lkexzh% ƒ½ 'ksrh fdaok brj Hkkxkrhy dkMhdpjk] ikykikpksGk] eqG~;k] VjQy] lkyiVs bR;knh ƒ†åå rs ƒ‡åå fdyks xzWe ;kr IyWLVhd] dkp] xksVs bR;knh oLrwapk lekos'k vlw u;s- „½ 9å rs ƒåå fdyksxzWe ¼Š rs ƒå Vksiys½ 'ks.k ¼xkscj xWl la;a=krwu fu?kkysY;k 'ks.kkP;k yx|kpk lq)k mi;ksx djrk ;sbZy- …½ dksjMh ekrh & 'ksrkrhy fdaok ukY;krhy ckjhd xkGysyh ekrh ƒ‰‡å fdyks ¼ƒ„å Vksiyh½- †½ ik.kh & dksjMk ikykikpksGk] dkMhdpjk o brj ouLirh ;kaP;k otukis{kk „‡ VDds tkLr ik.kh ¼ƒ‡åå rs „ååå fyVj½ daiksLV [krkph xq.koÙkk ok<fo.;kdfjrk xkbZps fdaok brj tukojkaps eq= tek d:u R;kpkgh mi;ksx djkokuWMsi daiksLV Vkds Hkj.;kph i)rh% ifgyh HkjkbZ% Vkds Hkj.;kps dke lq: dj.;kiwohZ VkD;kP;k vkrhy fHkarh o rG 'ks.k o ik.kh ;kapk /kksG d:u vksY;k djkO;krv½ ifgyk Fkj% dkMhdpjk o ikykikpksGk] nsB] eqGs bR;knh ouLirhtU; inkFkkZpk ifgyk ƒ‡ lsaeh- pk ¼ˆ bap½ Fkj Vkdkokmalayalam.krishijagran.com


daiksLV [kr r;kj dj.;kP;k c½ nqljk Fkj% ƒ„‡ yhVj ik.kh o † fdyks 'ks.k ;kaps feJ.k ifgY;k dkMh dp&;kP;k Fkjkoj f'kaiMkos ts.ksd:u laiw.kZ ouLirhtU; inkFkZ vksys gksrhyd½ frljk Fkj% lkQ okGysyh o xkGysyh ekrh ouLirhtU; inkFkkZP;k ‡å VDds ¼‡å rs ˆå fdyks½ ;kçek.ks 'ks.k o ik.;kP;k feJ.kkus vksY;k dsysY;k ouLirhtU; inkFkkZoj iljkoh- R;koj FkksMs ik.kh f'kaiMkosojhy i)rhus çR;sd osGh … Fkj ns.;kP;k i)rhpk voyac d:u VkD;kP;koj †‡ lsaeh ¼ƒ-‡ QwV½ map Fkj ;srhy ;kçek.ks Vkds Hkjkos- lk/kkj.kr ƒƒ rs ƒ„ Fkjke/;s Vkds Hkjys tkrs- R;koj ‰-‡ lsaeh ¼… bap½ ekrhpk Fkj ¼†åå rs ‡åå fdyks½ Vkdwu R;koj 'ks.k o ik.kh ;kaP;k feJ.kkus O;ofLFkr fyaiwu Vkdkos- okGY;kuarj Hksxk iMY;kl iqUgk 'ks.k o ik.;kP;k feJ.kkus ysi |koknqljh HkjkbZ% ƒ‡ rs „å fnolkuarj ;k VkD;kr Vkdysyh lkexzh vkdqapu ikÅu lk/kkj.kr „å rs „„-‡ lsaeh ¼Š rs 9 bap½ [kkyh ncysyh fnlwu ;sbZy- rsaOgk iqUgk ifgY;k HkjkbZ çek.ksp ouLirhtU; inkFkZ 'ks.k o ekrh feJ.k vkf.k xkGysY;k ekrhP;k Fkjkus iqUgk Fkjkph jpuk d:u VkD;kP;k oj †‡ lsaeh maphi;aZr Vkds Hk:u iqUgk ‰-‡ lsaeh ¼… bap½ ekrhpk Fkj nsÅu 'ks.k o ekrh ;kaps feJ.kkus fyaiwu can djkos;k i)rhe/;s Vkds HkjY;kiklwu pkaxys daiksLV [kr r;kj gks.;kdfjrk ‹å rs ƒ„å fnol ykxrkr- ;k laiw.kZ dkyko/khr iMysY;k Hksxk 'ks.k o ik.;kP;k feJ.kkus cqtfo.ks o f'kaiM.ks pkyw Bso.ks ;kckcr n{krk ?;kohVkD;koj xor mxoY;kl rs dk<wu Vkdkos] vknZzrk dk;e Bso.ks] rlsp tkLr Åu vlY;kl xor fdaok pVbZus Vkds >kdwu Bsokos[krkph ifjiDork% rhu pkj efgU;kr [kr ifjiDo gksÅu [krkpk jax HkqjdV gksrks- [krkpk nqxaZ/k ukfglk gksrks- v'kk [krke/;s ƒ‡ rs „å VDds vksykok dk;e vlkok- gs [kr pkG.khus xkGwu pkG.khP;k ojhy v/kZdPpk ouLirhtU; inkFkkZpk Hkkx iqUgk VkD;kr okijkok- pkG.khe/kwu xkGysys [kr tfeuhe/;s is:u ?;kos- ;k VkD;krwu lk/kkj.kr ƒˆå rs ƒ‰‡ ?kuQwV pkGysys [kr o †å rs ‡å ?kuQwV dPpk eky feGrksdaiksLV [kr ns.;kph i)r% iqjs'kk çek.kkr vki.kktoG uWMsi daiksLV [kr r;kj vlY;kl njo"khZ çrh gsDVj ‰-‡ rs ƒ„-‡ Vu [kr isj.khP;k ƒ‡ fnol vxksnj il:u ?;kos- v'kk i)rhus r;kj dsysY;k daiksLV [krkph miyC/krk deh vlY;kl isj.khP;k osGh pkM;ke/kwu |kos- [kr ns.;kps pkMs iq<s Bsowu fc;k.ks isj.kh dfjrk pkMs ekxs vlkos- ts.ksd:u [kr çFke tfeuhr iMsy o R;kuarj fc;kaph isj.kh gksbZyVkD;ke/kwu [kr dk<Y;kuarj rs eksdG~;k tkxsr Bsow u;s[kr çR;{k ns.;kiwohZ dkgh fnol lkBowu Bsok;ps vlY;kl <hx ykowu o R;koj xorkps vkPNknu Vkdwu Bsokos- e/kwu e/kwu ik.kh f'kaiMkos- R;keqGs vknZzrk dk;e jkg.;kl enr gksbZy- rjh loZ 'ksrd&;kauh uWMsi daiksLV [kr i)rhpk voyac d:u mÙke daiksLV d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

29

[krkph fufeZrh djkoh o R;kpk okij d:u tfeuhpk iksr o mitkÅ'käh dk;eLo:ih jk[k.;kP;k –"Vhus ç;Ru djkosr- ;keqGs jk"Vªkph [krkph leL;k lksMfo.;kl gkrHkkj ykxsydaiksLV [krkps Qk;ns% ƒ½ daiksLV [kr gk loZlkekU; 'ksrdjh Lor%P;k 'ksrkoj r;kj d: 'kdrks„½ da i ks L V [krfufeZ r h gh [kfpZ d ulw u ] vkfFkZd–"Vîk loZlkekU; 'ksrd&;kauk ijoM.;k lkj[kh vkgs- VkdkÅ lsafæ; inkFkkZpk iquokZij gksrks…½ daiksLV [krkeqGs tfeuhr ik.kh eqj.;kps çek.k ok<Y;kus /kwi deh gksrs†½ daiksLV [krkeqGs tfeuhrhy lsafæ; inkFkkaZps çek.k ok<rs- R;keqGs tfeuhph lqfidrk fVdowu lw{e thokaph la[;k ok<rs-

vkiY;k fidkauk tukojkaiklwu okpok

foeks{k

>Vdk e'khu

lokZr osxGs ra=Kku dkykoMps cpqHkkbZ Bsfl;k ¼oSKkfud½ ;kaps la'kks/ku

Hkkjrkrhy lsYQ çksVsD'ku flLVheph ,dek= >Vdk e'khu th vkiyh ns[kjs[k Lor:p Bsors rkjsyk ouLirhpk Li'kZ >kY;kl cWVjh fMLpktZ gksr ukgh---! rkj rqVY;kus fdaok 'k‚VZ lfdZV >kY;kl cWVjh fMLpktZ gksr ukgh---! ikolkG~;krgh pky.kkjh ,dek= e'khu---!

foeks{kph 10 ,djki;aZr ,d NksVh e'khuHkh miyC/k

www.krishijagran.com


xkaMwG [kr fuekZrh ¼oEkhZ daiksLV½

30

xkaMwG [kr fuehZrh ¼oehZ daiksLV½

Jh jktho ikVhy izdYi O;oLFkkid egkjk"Vª]lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk- fy-

G [kr Eg.kts xkaMqGkP;k ÞxkaMwdj.;kP;k lo;hpk mi;ksx

uSlfxZd dk;Z d:u lsafæ; inkFkkaZiklwu r;kj >kysys [kr- ;kr u=] LQqjn] ikyk'k] dWfY'kve] lathods vkf.k lw{eæO;s bR;knhaps çek.k 'ks.k[krkis{kk vf/kd vlrs- ;kr xkaMqGkps vaMhiqat vlwu] mi;qä ftok.kw vkf.k çfrtSfods vlrkrßtfeuhpk lqihd Fkj gks.;klkBh xkaMqGkps egÙokps dk;Z vkgs- xkaMqGkP;k 'kjhjke/;s çksVksyk;Vhd] lsY;qyks ykVdhd vkf.k fyXuks yk;Vhd ,U>kbZEl vlrkr- ;k ,U>kbZEleqGs lsafæ; inkFkkaZps fo?kVu gksÅu lk/;k lsafæ; inkFkkaZrhy lgthoh thok.kw o vWDVhuksek;lhVhl cqj'kheqGs fyxuhu;qä lglk yodj u dqt.kk&;k inkFkkaZps vUuæohdj.k gksrsxkaMwG ák çk.;kpk vWfufyMk lewgkr o vksfyxksphVk oxkZr lekos'k gksrks- vkiY;k 'ksrhlkBh xkaMwG uohu ukghr- ejkBhr xkaMwG] nkuos okGs] f'knksM vFkok dsapos ;k ukokus vksG[kY;k tk.kk&;k ;k çk.;kyk baxzthr vFkZoeZ vls uko vkgs- 'ksrhe/khy fo"kkjh fdVduk'kdkaP;k o jklk;fud [krkaP;k okijkeqGs mRiknu [kpkZr ok< rj gksrsp ijarq i;kZoj.kkoj nq"ifj.kkegh gksrks- R;keqGs txkrhy cjsp ns'k xkaMwGkapk djhr vkgsrvkt fBdfBdk.kh pkyysY;k ç;ksxk}kjs lsafnz; ”ksrhph ladYiuk vkt dkgh çek.kkr #tr pkyyh vkgsR;kr xkaMwG 'ksrhpk okij ¼xkaMwGkaP;k okij d:u½ ikykikpksGk] 'ksrkrhy dkMh dpjk o tukojkaps eyeq= b- lsafæ; inkFkkZpk okij d:u xkaMwG[kr ckxsr] 'ksrkr vFkok dks.kR;kgh tkxsr r;kj d: 'kdrks- R;klkBh xkaMwGkaph 'kkL='kq) ekfgrh vl.ks xjtsps vkgsxkaMwG gk uktwd xqGxqGhr] yophd 'kjhj vlysyk Hkwpj vlwu rks „ bapkiklwu nksu QqVki;aZr ykac vlwu R;kps otu å-‡ xzWe iklwu ƒå xzWei;aZr vlw 'kdrs- gk

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

Jh egs’k mUgkGs

lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

jaxkus rkacwl] rifdjh] ykylj fdaok ika<jV vlrksR;kyk gos rs okrkoj.k feGkys dh] rks vfoJkar dk;Z djhr vlrks- 'ks.k gs xkaMwGkaps vkoMrs [kk| vlwu 'ks.kkcjkscj 'ksrkrhy dkMhdpjk vFkok ikykikpksGk FkksMh çfØ;k d:u fnyk rj rs xkaMwGkaps mÙke [kk| Bjrstxkr xkaMwGkaP;k …åå gwu vf/kd tkrh vlY;k rjh R;kaps eq[;rRos nksu xVkae/;s oxhZdj.k dsys tkrs% ƒ½ tfeuhP;k i`"BHkkxkoj dp&;kr jkgwu dpjk [kk.kkjh xkaMqGs] ákapk ok<hpk o mRiÙkhpk osx tkLr vlY;keqGs ;kapk okij eq[;r% xkaMwG[kr r;kj dj.;klkBh dsyk tkrks- ák çdkjke/;s eq[;r% vk;lksuh;k QhVhMk] ;qMªhyl ;qtsfu;k] isjhuksDlh] ,D>ksOgsVl] QsjhVhek byksaxsVk b- lekos'k vkgs„½ nql&;k çdjkph xkaMqGs tfeuhr [kksyoj fcGs r;kj djrkr- R;keqGs tfeuhr gok [ksGrh jkgrs- gh xkaMqGs tkLr çek.kkr ekrh [kkrkr o lsafæ; inkFkZ [kk.;kps çek.k Qkj deh vlrs- tfeuhe/;s ;ksX; okrkoj.k fuekZ.k dsY;kl gh xkaMwGs 'ksrtfeuhr vkiksvki r;kj gksrkrv/kZoV dqtysyk 'ksrkrhy@tSfod fo?kVu'khy dkMhdpjk] ikykikpksGk] VkdkÅ lsafæ; inkFkZ rlsp dqtysys 'ks.k bR;knh inkFkZ dqtfo.;klkBh xkaMqGkapk mi;ksx dsyk vlrk rs inkFkkaZps rqdMs [kkÅu poZu djrkr- R;kaps ipu d:u d.khnkj dkrhP;k Lo:ikr 'kjhjkckgsj Vkdrkr R;kykp xkaMqG [kr vls Eg.krkr;k [krke/;s xkaMqGkaph ygku fiYys vkf.k vaMdks'k ;kapkgh lekos'k vlrksxkaMwG [kr r;kj dj.;klkBh iq<hy lsafæ; inkFkkaZpk okij djkok% ƒ½ fidkaps vo'ks"k% /kldVs] isa<k] rkVs] dksaMk] hindi.krishijagran.com



32 ikykikpksGk vkf.k xor„½ tukojkaiklwu feG.kkjh mi mRiknhrs% 'ks.k] ew=] 'ksG~;k vkf.k esa<îkaph yhn] dksacMîkaph fo"Bk] tukojkaph gkMs] dkGrh bR;knh…½ QG>kMs vkf.k ou>kMkapk ikykikpksGk†½ fgjoGhph [krs% rkx] /kSapk] fxjhiq"i] 'ksrhrhy r.k b‡½ ?kjkrhy dsjdpjk% mnk- HkkT;kaps vo'ks"k] QGkaP;k lkyh] f'kGs vUu bR;knhxkaMwGkaP;k lao/kZuklkBh [kkyhyçek.ks dkGth ?;kohƒ½ ,d pkSjl ehVj tkxsr tkLrhr tkLr „ååå xkaMwGs vlkohr„½ csMwd] manhj] ?kwl] eqaX;k] xkse ;k 'k=qaiklwu xkaMwGkps laj{k.k djkos…½ lao/kZd [kksyhrhy] [kksD;krhy vFkok ok¶;krhy rkieku „å va'k rs …å va'k lsafVxzsMP;k njE;ku Bsokosxknhok¶;koj ljG lw;Zçdk'k ;s.kkj ukgh ;kph dkGth ?;koh†½ xknhok¶;koj ik.kh ekjrkuk tkLr ik.kh lkp.kkj ukgh ;kph dkGth ?;koh- ok¶;krhy vksykok †å rs †‡ VDds Bsokok‡½ xkaMwGs gkrkGrkauk fdaok xkaMwG [kr osxGs djrkuk R;kauk btk gks.kkj ukgh ;kph dkGth ?;kohbtk >kysyh xkaMwGs osxGh djkohr] ts.ksd#u brj xkaMwGkauk lalxZtU; jksx gks.kkj ukghtkxsph fuoM xkaMwG iSnkl dj.;kP;k tkxsph fuoM djrkuk] tehu ik.;kpk fupjk gks.kkjh vlkoh- [kì;kP;k toGikl eksBh o`{k>kMs ulkohr- dkj.k >kMkaph eqGs xkaMwG [krke/khy iks"kd ?kVd 'kks"kwu ?ksrkr- xkaMwG [kr r;kj dj.;klkBh lkoyhph vko';drk vlrs- R;klkBh NIij fdaok 'ksM dj.ks vko';d vkgsNIij cka/k.khph i)rh Åu vkf.k ikolkiklwu cpko dj.;kdfjrk Š QwV map] ƒå QwV #an o …å rs †å QwV ykac] vko';drsuqlkj ykach deh tkLr pkyw 'kdrs- Nijkr@'ksMe/;s f'kj.;klkBh o ckgsj iM.;klkBh #an dMsph cktw eksdGh Bsokoh- lqjf{krrk ulsy rj ykachP;k nksUgh cktwauk dwM ?kkykokxkaMqGkaph iSnkl xkaMqGkaps eksBîk çek.kkr mRiknu dj.;klkBh ƒ feVj ykac] ƒ feVj #an vkf.k …å lsa- eh- tkMhpk lkodk'k dqt.kk&;k lsafæ; inkFkkZpk Eg.kts ykdMkpk Hkqlk] Hkkrkps rwl] ukjGkpk dkF;k] xor vFkok Ålkps ikpV ;kapk Fkj |kok - R;kuarj … lsa- eh- tkMhpk d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

xkaMwG [kr fuekZrh ¼oEkhZ daiksLV½ dqtysys 'ks.k[kr vkf.k ckxsrhy ekrhP;k feJ.kkpk Fkj |kok- çR;sd Fkjkoj ik.kh f'kaiMwu loZ Fkj ik.;kus fHktowu ?;kosr- ojP;k Fkjkoj iw.kZ ok< >kysyh „ååå xkaMqGs lksMkohr] R;koj xkaMqGkaP;k [kk|kpk ƒ‡ lsa- ehtkMhpk Fkj iljkok- ;k [kk|ke/;s ƒå Hkkx HkkthikY;kaps vo'ks"k vFkok dqtysY;k ikykikpksG~;kps vls feJ.k djkok- gs feJ.k xkaMwGkaP;k ok<hl iks"kd [kk| Bjrs] ;k Fkjkoj ‡å VDds ik.kh f'kaiMkos- lw;Zçdk'k vkf.k ikolkiklwu laj{k.k dj.;klkBh gh [kksdh lkoyhr Bsokohr- 'ksoVP;k Fkjkoj vksyk ckjnkuk vaFkjkokŠ rs ƒå fnolkuarj [kk|kP;k i`"BHkkxkoj ygku f<xkaP;k Lo:ikr xkaMwGkaph d.khnkj dkr fnlwu ;sbZygh dkr cz'kP;k lgk¸;kus dk<wu ?;koh- [kk| tltls deh gksr tkbZy rlrls ojP;k Fkjkoj [kk| ?kkyr tkosdkr dk<Y;koj R;ke/;s xkaMqGs fnlyh rj rh iqUgk [kksD;kr lksMkfor- lk/kkj.kr% vk;lhuh;k fQVhMk] ;qMªhyl ;qtsfu; ;k tkrhP;k ,dk tksMhiklwu rhu efgU;kuarj ˆå xkaMwGkaph fufeZrh gksrs- ;k xkaMwGkapk mi;ksx lsafæ; [kr fufeZrhlkBh djkok- ˆ efgU;kuarj [kksD;krhy loZ Fkj cnywu ojhyçek.ks iqUgk xkaMwGkaph fufeZrh djkohxkaMwG[kr dj.;kP;k i)rh% xkaMwG[kr <hx vkf.k [kìk ;k nksUgh i)rhauh r;kj djrk ;srsƒ½ <hx i)r <hx i)rhus xkaMwG[kr r;kj dj.;klkBh lk/kkj.kr% „-‡ rs …-å eh- ykachps vkf.k 9å lsa-eh- :anhps <hx r;kj djkosr- çFke tehu ik.kh Vkdwu vksyh d:u ?;koh- f<xkP;k rGk'kh ukjGkpk dkF;k] xor] Hkkrkps rwl ;klkj[;k yodj u dqt.kk&;k inkFkkaZpk … rs ‡ lsaeh- tkMhpk Fkj jpkok] R;koj iqjs'ks ik.kh f'kaiMwu vksyk djkok- ;k Fkjkoj … rs ‡ lsa- eh- tkMhpk v/kZoV dqtysY;k 'ks.kkpk] daiksLVpk vFkok ckxsrhy pkGysY;k ekrhpk Fkj |kok- ;k Fkjkpk mi;ksx xkaMwGkaps rkRiqjrs fuoklLFkku Eg.kwu gksrks- ;k Fkjkoj iw.kZ ok<ysyh xkaMqGs gGwokji.ks lksMkohr- lk/kkj.kr% ƒåå fd- xzWe lsafæ; inkFkkZiklwu xkaMwG[kr r;kj dj.;klkBh ‰ååå çkS< xkaMqGs lksMkohr- nql&;k Fkjkoj fidkaps vo'ks"k] tukojkaps eyew=] /kkU;kpk dksaMk] 'ksrkrhy r.k] fxjhiq"i 'ksojh ;k f}ny fgjoGhP;k >kMkaph ikus] eklksGh [kr] dksacMîkaph fo"Bk bR;knhapk okij djkok- ;k lsafæ; inkFkkaZps ckjhd rqdMs d:u vkf.k v/kZoV dqtysY;k Lo:ikr okijys rj vf/kd pkaxys vlrs- R;krhy dcZ%u=kaps xq.kksÙkj …å rs †å P;k njE;ku vlkos- laiw.kZ f<xkph maph ˆå lsa- eh- is{kk vf/kd gks.kkj ukgh ;kph n{krk ?;koh- dqt.kk&;k lsafæ; inkFkkZe/;s †å rs ‡å VDds ik.kh vlkos- R;klkBh f<xkoj xks.kikVkps vkPNknu nsÅu >kjhus njjkst ik.kh Qokjkos- f<xkrhy lsafæ; inkFkkaZps rkieku „‡ rs …å lsfYlvl va'kkP;k malayalam.krishijagran.com



34 njE;ku jkghy ;kph dkGth ?;koh„½ [kìk i)r [kìk i)rhus xkaMwG[kr r;kj dj.;klkBh NijkP;k vFkok >kMkaP;k nkV lkoyhr [kìs r;kj djkosr- [kM~Mîkaph ykach … ehVj] #anh „ ehVj vkf.k [kksyh ˆå lsa- eh- Bsokoh- [kM~MîkaP;k rGk'kh ukjGkpk dkF;k] xor] Hkkrkps rwl] xOgkpk dksaMk … rs ‡ lsa- ehtkMhpk v/kZoV dqtysY;k 'ks.kkpk] daiksLV [krkpk vFkok ckxsrhy pkGysY;k ekrhpk Fkj |kok- nksUgh Fkj ik.;kus iw.kZ vksys d:u R;koj lk/kkj.kr% ƒåå fd- xzWe lsafæ; inkFkkZiklwu xkaMwG[kr r;kj dj.;klkBh ‰ååå izkS< xkaMqGs lksMohr- R;koj v/kZoV dqtysY;k lsafæ; inkFkkaZpk tkLrhr & tkLr ‡å lsa-eh- tkMhpk Fkj jpkokR;koj xks.kikVkps vkPNknu nsÅu usgeh rs vksys BsokosxkaMqGkaP;k ok<hlkBh [kM~Mîkrhy lsafæ; inkFkkaZe/;s gok [ksGrh jkg.ks vko';d vkgs- R;klkBh lsafæ; inkFkkaZps Fkj ?kê >kY;kl gkrkus lSy djkosr- R;keqGs [kM~Mîkrhy rkiekuk fu;a f =r jkghy- v'kkçdkjs >kys Y ;k xkaMwG[krkP;k 'kadw vk—rh <hx djkok- f<xkrhy ojP;k Hkkxkrhy [kr osxGs d:u lkoyhr okGwowu pkGwu ?;kospkGY;kuarj osxGh >kysyh xkaMqGs] R;kaph fiYys o vaMdks"k ;kapk iqUgk xkaMwG[kr r;kj dj.;klkBh okij djkok[kr r;kj gks.;kl ykx.kkjk dkyko/kh xkaMqGkapk okij d:u [kr r;kj gks.;kl fnM efgU;kpk dkyko/kh ykxrks- fyfXuups çek.k tkLr vl.kk&;k xor vkf.k dktwph ikus ;klkj[;k lsafæ; inkFkkaZiklwu xkaMwG[kr r;kj gks.;kr lokZf/kd] rj ?kjkrhy vo'ks"kkaiklwu [kr r;kj gks.;kl lokaZr deh osG ykxrksxkaMwG [krkar vl.kkjs egÙokps ?kVd ƒ½ xkaMwG[krke/;s eksukslWdWjkbZMl] Mk;lWdWjkbZMl o i‚yhlWdWjkbZMl gh fi"Ve; inkFkZ] vfeuksvkEy o lk/kh çfFkus] fLuX/k inkFkZ] fyXuhu] U;qDyhd v‚Ey o áqel gh dkcZuh jlk;u tkLr çek.kkr vlrkr„½ xkaMwG[krke/;s áqelps çek.k †å rs ‡å VDds vlrs- áqele/;s †å rs ‡‰ VDds dkcZu] † rs Š VDds gk;Mªkstu] …… rs ‡† VDds v‚fDltu] å-‰ rs ‡ VDds lYQj o „ rs ‡ VDds u= vlrs…½ xkaMqG[krke/;s „-å VDds u=] ƒ-„ VDds LQqjn] ƒ-å VDds ikyk'k rlsp e¡xuht] >had] d‚ij] eaxy] yksg] cksj‚u gh lw{e vUuæO;s tkLr çek.kkr vlrkrxkaMwG [krkaps 'ksrhlkBh Qk;ns ƒ½ xkaMqGkaeqGs tfeuhpk iksr lq/kkjrks„½ ekrhP;k d.kkapk jp.ksr mi;qä cny ?kMfoyk tkrks…½ xkaMqGkaph fo"Bk Eg.kts ,d mÙke çdkjps [kr d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

xkaMwG [kr fuekZrh ¼oEkhZ daiksLV½ vkgs ;kyk áqel Eg.krkr- ;krwu >kMkP;k ok<hlkBh ykx.kkjs uk;Vªkstu] Q‚LQjl] iksVWf'k;e o ckdhps lw{e vUuæO;s >kMkauk lgtklgth o rkcMrksc miyC/k gksrkr†½ eqG~;k vFkok >kMkauk btk u gksrk tfeuhph uSlfxZd e'kkxr dsyh tkrs- R;keqGs tfeuhr gok [ksGrh jkgwu eqGkaph ok< pkaxyh gksrs‡½ tfeuhr ik.kh /k:u Bso.;kph {kerk ok<rsˆ½ tfeuhph /kwi deh gksrs‰½ ik.;kps ck"ihHkou Qkjp deh gksrsŠ½ tfeuhpk lkew ;ksX; ikrGhr jk[kyk tkrks‹½ xkaMwG [kkyP;k Fkjkrhy ekrh oj vk.krkr o fryk mÙke çrhph cuforkrƒå½ mi;qä ftok.kwaP;k la[;se/;s HkjelkB ok< gksÅu oj[krs vkf.k ik.;kP;k [kpkZr cpr gksrsƒƒ½ >kMkaph fujksxh ok< gksÅu fdMhauk o jksxkauk çfrdkj dj.;kph 'käh fuekZ.k gksrsƒ„½ QGkae/;s fVdkowi.kk o po ;sÅu R;kauk iDork yodj ;s.;kps çek.k ok<rs- v'kkçdkjs xkaMwG ukihd tehulq)k lqihd cufo.;kps dk;Z djrsmÙke çrhps xkaMwG [kr feG.;klkBh egRokP;k ckch% ƒ½ 'ks.k[kr] ?kksM;kph yhn] ysaMh [kr ] gjHk&;kpk Hkqlk] xOgkpk Hkqlk] HkkthikY;kps vo'ks"k] loZ çdkjph fgjoh ikus o 'ksrkrhy brj ok;k xsysys inkFkZ gs xkaMwGkps egRokps [kk| gks;„½ Lo;aikd?kjkrhy ok;k xsysys HkkthikY;kps vo'ks"k] okGysyk ikyikpksGk o 'ks.k[kr leçek.kkr felGys vlrk xkaMwGkph la[;k ok<wu mÙke çrhps xkaMwG [kr r;kj gksrs…½ gjHk&;kpk fdaok xOgkpk Hkqlk 'ks.kke/;s …%ƒå ;k çek.kkr felGY;kl mÙke xkaMwG [kr r;kj gksrs†½ xkscjxWl Lyjh] çsleM] 'ks.k ;kapk okij dsY;kl mÙke çrhps xkaMwG [kr r;kj gksrsxkaMwG [kr okijrkuk ?;ko;kph dkGth ƒ½ xkaMwG [krkpk okij dsY;kuarj jklk;fud [krs dhVduk'kds fdaok r.kuk'kds tfeuhoj oki# u;sr„½ xkaMwG 'ksrhr fidkaP;k eqGkaHkksorh pkaxyk vksykok vl.ks xjtsps vkgs- rlsp rks o"kkZrwu 9 efgus fVdo.ks vko';d vkgs…½ xkaMwG vkPNknu#ih lsaæh; inkFkkaZpk okij vUu Eg.kwu djr vlY;keqGs R;k lsaæh; vkPNknukpk iqjoBk ojpsoj dj.ks vko';d vkgs†½ ;ksX; çek.kkr vksykok vkf.k vkPNknukpk iqjoBk >kyk ukgh rj xkaMwGkaP;k dk;Z{kersrs ?kV ;srswww.krishijagran.com


vkRefuHkZj 'ksrd&;kapk ladYi] çxr Hkkjrkph vksG[k-

yqch baMLVªht ,y- ,y- ih-

dY;k.k feyP;k toG] ujksMk jksM] vgenkckn 380025 bZ&esy mktsales@lubipumps.com

Vksy Ýh lfoZl g‚VykbZu


36

tyn daiks”V o [krs cufo.;kph i/nr

tyn daiks”V o [krs cufo.;kph i/nr he/;s daiks"V [krkpk okij lgt “kD; vkgslsafnzo ;ikja“ksirkfjd i/nrhus daiks"V cufo.;klkBh 6 rs 9 efgU;kpk dkyko/kh ykxrks- R;keqGs r;kj >kysys daiks"V gs nksUgh gaxkekr okij.ks “kD; gksr ukgh- R;kdjhrk tyn daiks"V [kr cufo.;kph i/nr voyacyh vlrk 55 rs 60 fnolkr daiks"V [kr fuekZ.k d: “kdrksosLV fMdkWiks>j ;klkBh osLV fMdkWiks>j dYpj okij.ks vko”;d vkgs- gs dYpj uW”kuy lsaVj vkWQ vkWjxkfud QkehZax] xkf>;kckn ;kauh fodlhr dsys vkgs- o rsFkwup miyC/k gksrs1- dYpj cufo.;kph izfdz;k 1- 200 fy- {kersP;k IYkkWfLVd Mªee/;s 150 fyik.kh ?;kos R;ke/;s 2 fdyks xqG Vkdkok o nkM;kaP;k lgk¸;kus ik.kh <oGwu xqG iq.kZi.kss foj?kGwu ?;kok2- dYpj gs ygku dkpsP;k ckWVyhr miyC/k vlrs- ;k ckWVyps >kdu m?kMwu vkr vl.kkjs iw.kZ ?kVd cksVkpk Li”kZ u djrk dkMhP;k lgk¸;kus Mªee/;s vksrkos o nkM;kaP;k lgk¸;kus gGwokj ik.kh <oGkos3- lk/kkj.k 6 rs 7 fnolkr dYpj ;k ik.;ke/;s iw.kZr% fodlhr gksrs o ik.;kl nq/kkG ika<jk jax ;srks4- lnj Mªe lkoyhP;k fBdk.kh dkiMkP;k lgk¸;kus >kdwu Bsokok ts.ksd:u R;ke/;s gok [ksGrh jkghy- Mªe e/khy feJ.k ldkG la/;kdkG nkM;kaP;k lgk¸;kus gGwokj <oGkos o R;kl cksVkapk Li”kZ gks.kkj ukgh ;kph dkGth ?;koh2- daiksLV csM cufo.ks%& 1- daiks"V cufo.;klkBh miyC/k dkMh dpjk] fidkaps vo”ks’k o “ks.k ;kapk okij djkokd` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

2- ojhy loZ ?kVdkauk ik.kh f”kaiMwu vksys djkos ts.ksd:u R;ke/khy vknzZrk 60 VDds jkghy3- dkMh dpjk R;koj “ks.k] iwUgk dkMh dpjk v”kk i/nrhus Fkjkoj Fkj jpwu csMph maph lk/kkj.k 2-5 QqV jkghy vlk djkok o :anh 4 QqV Bsokoh] csMph ykach lksbZuqlkj Bsokoh- vkf.k vkBoMkHkj R;koj ik.kh f”kaiMwu R;kps rkieku deh djkos4- ckacqP;k lgk¸;kus csMoj eksBh fNnzs djkoh T;keqGs xje gok ckgsj tk.;kl o gok [ksGrh jkg.;kl enr gksbZy3- dYpjpk okij 1- lk/kkj.k 6 rs 7 fnolkauh nq/kkG jaxkps fodlhr >kysys dYpj Mªee/kwu cksVkapk Li”kZ u djrk NksV;k HkkaM;kP;k lgk¸;kus 20 fy- nzko.k dk<wu ?;kos2- gs nzko.k lk/kkj.k 1 rs 1-5 Vu daiks"Voj iljkos- lk/kkj.k 5 rs 6 fnolkauh iqUgk 20 fy- nzko.k csMoj f”kaiMkos- dYpjpk okij 3 rs 4 osGk djkok3- dYpj csMoj f”kaiMY;k uarj csMe/;s ;ksX; vksykok jkghy ;kph dkGth ?;koh- Åu tkLr vlY;kl lkoyh djkoh vFkok R;koj vkPNknku Vkdkos4- lk/kkj.k 55 rs 60 fnolkr iq.kZr% lMysys daiks"V [kr r;kj gksrs- ;ke/;s vko”;d thok.kwaph la[;k 10 iVhus Okk<rs- ts ihdkP;k ok<hl mi;qDr vkgs5- Mªee/;s lk/kkj.k 20 fy- dYpjps nzko.k f”kYyd vlrkauk R;kr iqUgk 150 fy- ik.kh o 2 fdyks xqG Vkdwu feJ.k <oGwu ?;kos- ts.ksd:u iqUgk dYpj fuekZ.k gksbZy- v”kk i/nrhus gs dYpj iq.kZ o'kZHkj vki.k oki: “kdrks4- daiks"V okij.;kph i/nr%& 1- r;kj >kysys daiks"V [kr iksR;ke/;s Hk:u hindi.krishijagran.com


fc;k.ks le`)hps 54 o"kkaZiklwu Hkkjrh; 'ksrd&;kaP;k lsosr

Hkkjrkr /kkU;] rsy fc;k.kh vkf.k MkG fc;k.kkaP;k #ikr jk"Vªh; fc;k.ks egkeaMG 1963 iklwu xq.koÙkkiw.kZ fc;k.kkapk fo'oklw iqjoBknkjkP;k #ikr vkiyh çfr"Bk dk;e jk[kwu vkgs- ns'kHkjkr v'kk fc;k.kkaP;k ek/;ekrwu laiUurk iljorks vkgs- ts %& jk"Vªh; fc;k.ks egkeaMG QkeZ vkf.k 8500 gwu vf/kd uksan.kh—r fc;k.kh mRikndka}kjs vkn'kZ —"kh tyok;w ifjfLFkrhr fidoys tkrkrO;kid Js.khr miyC/k vlrkr] T;ke/;s vUu] rsyfc;k.kh] MkG fc;k.kh] pkjk vkf.k rarqe; rlsp HkkT;kaleosr 60 is{kk vf/kd fidkaP;k lk/kkj.k 600 çtkrh @ ladj lekfo"V vkgsrLora= fc;k.kh çek.khdj.k ,tUlhadMwu çekf.kr vkgsr vkf.k ns'kHkjkr 10 çknsf'kd dk;kZy;s] 8 QkeZ] 66 {ks= rlsp 2 laidZ dk;kZy;s @ lc;qfuV varxZr 2800 foØsrs @forjd vkgsr-

jk"Vªh; fc;k.ks egkeaMG e;kZfnr ¼Hkkjr ljdkjpk miØe % Þfeuh jRuß daiuh½ vk;,lvk 8001%2006 vkf.k14001:2004 çekf.kr daiuh cht Hkou] iwlk ifjlj] uoh fnYyh 110012

nwj/ouh

QWDl osclkbZV

bZesy


38 BsoY;kl] R;kpk okij iw<hy o'kZHkj dj.ks “kD; vkgs2- ,djh 400 fdyks r;kj >kysys daiks"V [kr “ksrkr okijkos3- Ikk.;kOnkjs “ksrke/;s daiks"V okij.ks “kD; vkgs4- ikÅl ;s.;kvk/kh daiks"V “ksrkr Vkdwu iljfoY;kl pkaxyk mi;ksXk gksrks5- isj.khP;kosGh fc;ka.;klkscr daiks"Vpk okij dj.ks “kD; vkgs6- ;k [krkP;k pkaxY;k ifj.kkeklkBh ekrhe/;s vksykok vl.ks vko”;d vkgs- ts.ksd:u thok.kw iq.kZ {kersus dke djrkr40 fnolkr “ks.kkiklqu daiks"V cufo% lk/kkj.kr% “ks.kkiklqu daiks"V cufo.;klkBh 3 rs 4 efgU;kpk dkyko/kh ykxrks- ;k i/nrhpk voyac dsY;kl 40 fnolke/;s daiks"V cufo.ks “kD; vkgs1- dYpj cufo.;kph i/nr 1- 200 fy- IykWfLVdP;k Mªee/;s 20 fdyks xkbZps “ks.k ?;kos2- 20 fy- xkSew= ?;kos] 6 fy- rkd] 2 fy- nw/k] 2 fdyks xqG ?;kok3- ojhy loZ ?kVd Mªee/;s Vkdwu nkM;kaP;k lgk¸;kus <oGwu ?;kos- ldkG la/;kdkG feJ.k <oGkoso lk/kkj.k 7 fnol Mªe lkoyhP;k fBdk.kh Bsokok4- 7 fnolkuarj r;kj feJ.kkr lk/kkj.k 50 fyik.kh Vkdwu Lyjh cuowu ?;koh2-daiks"V csM cufo.ks%& 1- daiks"V cufo.;klkBh miyC/k “ks.kkpk okij djkok2- csMph maph lk/kkj.k 2-5 QqV djkoh o :anh 4 QqV Bsokoh3- 3 bap tkMhP;k ckcqaus vFkok ikbZius csMojrh frjis eksBh fNnzs djkohr4- 2 fNnzkrhy varj 1 QqV Bsokos- o [kksyh iw.kZ tfeuhi;Zr Bsokoh5- v”kk fNnzke/;s ik.kh Vkdkos] 7 rs 8 fnolkauh R;krhy xje gok fu?kwu tkbZy3- daiks"V dYpjpk okij 1- 7 fnolkauh r;kj >kysY;k feJ.kkph Lyjh csMyk ikMysY;k izR;sd fNnzkr lk/kkj.k 1 fyVj Vkdkoh o fNnzkps rksaM xorkus >kdkos2- 15 fnolkuarj iqUgk 1 fyVj Lyjh izR;sd fNnzkr Vkdkoh o xorkus >kdwu ?;koh3- 21 fnolkus frl&;kank 1 fyVj Lyjh fNnzke/;s Vkdkoh4- v”kk i/nrhus 40 fnolke/;s iq.kZr% lMysys d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

tyn daiks”V o [krs cufo.;kph i/nr rkdroku daiks"V [kr r;kj gksrs3- iwlk daiks"V dYpj gs dYpj Hkkjrh; vuqla/kku laLFkk] uoh fnYyh ;kaP;k lq{efto foKku “kk[ksus r;kj dsys vkgs- iwlk daiks"V dYpjps ,d iWdsV oki:u 1 Vu dkMh dpjk@ihdkps vo”ks'k ;koj oki:u 7 rs 8 vkBoM;kr daiks"V [kr r;kj djrk ;srs- ;k dYpjpk okij [kÏ;kr o lery tkxsr daiks"V dj.;klkBh djrk ;srksvf/kd ekfgrh okijk;ph i/nr daiks"V dYpjP;k iWdsVoj miyC/k vlrs?kuftoke`r% c&;kposGk fo”ks'kr% dksjMokgw “ksrkr ik.;kph lks; ulrs- “ksrkP;k toGikl nqljh foghj ulrs- v”kk fLFkrhr “ksrkr ftoke`r cufo.ks “kD; gksr ukgh- vkf.k ?k:u ftoke`r okgwu us.ksgh “kD; gksr ukghv”kk dkj.kkLro cjsp “ksrdjh ftoke`r okij.ks VkGrkrR;kyk Ik;kZ; Eg.kwu ?kuftoke`r fnys vkgs o ;kpk izHkkogh ftoke`r ,o<kp vkgs?ku ftoke`r cufo.;kph izfdz;k 1- lk/kkj.k 100 fdyks rkts xkbZps “ks.k ?;kos2- 1 fdyks xwG ckjhd djkok- “kD; vlY;kl 2 fy- Ålkpk jl ?;kok- ;kiSdh dks.krsgh ,d “ks.kkoj iljkos o pkaxys felGwu ?;kos3- R;koj 2 fdyks lMysY;k dM/kkU;kps fiB Vkdkos4- R;koj cka/kkojhy fdaok oM] fiaiGkP;k >kMk[kkyh eqBHkj ekrh il:u Vkdkoh5- “ks.k [kwip ?kVV vlsy fdaok vko”;drk vlY;kl] R;kr 5 fy- xkSew= il:u ?;kos6- vkrk gs loZ QkoM;kP;k lgk¸;kus pkaxys mHks vkMos felGwu lkoyhP;k fBdk.kh f<x djkok- R;koj xks.kikB >kdwu 24 rkl Bsokos- ;k f<xkyk lw;Zizdk”k o ik.kh ykx.kkj ukgh ;kph dkGth ?;koh- lk/kkj.k 8 rs 10 fnolkr ?kuftoke`r r;kj gksrs- r;kj >kysys ?kuftoke`r iksR;ke/;s lkoyhP;k fBdk.kh Hk:u Bsokos;kpk okij isj.khP;k fdaok jksi yko.khP;k osGsl djrk ;srks- <xkG okrkoj.k vlrkauk gs “ksrkr ilfjoY;kl iMysY;k ikolklkscr thok.kw ekrhe/;s dk;kZUohr gksrkr- fdaok “ksrkr ik.kh ns.;kvk/kh fdaok ik.;klkscr ;kpk okij d: “kdrks-

Jh-lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fymalayalam.krishijagran.com


LofuehZr nzo#i tSohd [krs

39

LofuehZr nzo:i tSohd [krs Jh-lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

234-

lsa

nzh; “ksrhe/;s laiw.kZ ns”kkaxZr vusd “ksrdjh o “kkL=K ;kaP;kOnkjs nzo:Ik tSohd [krkapk okij vusd o’kkZiklwu lq: vkgs- T;kl “ksrdjh Lor% vkiY;k “ksrkoj cuow “kdrkr]T;keq G s gks . kkjk [kpZ deh gks o w u ]mRiknukr ok<@>kysyh fnlrs;ke/;s [kkyhy egRokP;k fofo/k fo/kh mi;ksxkr vk.k.ks “kD; vkgsHkqeh mipkj e`nk iks'kkgkj lrr fid ?ksrY;k dkj.kkus tfeuhrhy miyC/k iks'kd rRokaph &gkl gksrs] o feG.kkjs mRiUu deh gksrs- gh &gkl VkG.;klkBh o tfeuhps iks'k.k ok<.;klkBh e`nk iks'kkgkj mi;qDr Bjrs-R;klkBh loZ lkezxh rkT;k Lo:ikr okij.ks vko”;d vkgs1- xkSeq=&40 fyVj 2- xkbZps “ks.k rkts&40 fdyks 3- eksgjhps rsy-& 500 feyh 4- xkbZps nw/k&2-50 fyVj 5- rkts rkd&8 fyVj 6- dks.krsgh nkGoxhZ; fiB&1 fdyks 7- esFkhps fiB&1 fdyks 8- twuk lMysyk xwG&2 fdyks 9- lMysyh dsGh&1 fdyks¼iq.kZ iDo >kysyh½ 10- oMkP;k >kMk[kkyhy ekrh&2 fdyks 11- <si¼dikl@HkqbZewx@eksgjh½&2 fdyks ojhy loZ lkezxh ,dk IykWfLVdP;k Mªee/;s Vkdwu] 7 fnol Bsokoh o ldkG]la/;kdkG nkaM;kP;k lkg¸;kus] gs feJ.k <oGkos- Mªe lkoyhP;k fBdk.kh Bsokok o R;kaP;k rksaMkoj dkiM xqaMkGkos] ts.ksd:u R;ke/;s gok [ksGrh jkghy-r;kj >kysY;k feJ.kkr 7 fnolkauh 100 fy- ik.kh Vkdkos- o pkaxys <oGwu ?;kos- gs r;kj >kysys feJ.k xkaMwG [kr@pkaxys dqtysys [kr@daiks’V [kr ;koj lMk Vkdkok] o pkaxY;k i/nrhus feJhr djkos- gs [kr “ksrkr Vkd.;klkBh mi;qDr vkgs- ;kpk okij isj.kh lkscr fdaok isj.khuarj djrk ;srks- isj.khiklwu dki.khi;Zr 3 rs 4 osGk ;kpk okij djkoklathod ;kP;k okijkeqGs ekrhrhy lq{e thok.kwps iwujZmRiknu gks.;kl enr gksrs- rlsp ekrhph mRiknu {kerk lq/kkjrs- o “ksrkr iljysY;k fidkaps vo”ks’k yodj lMfo.;kl enr djrscufo.;kph izfdz;k [kkyhy izek.ks1- 500 fyVj {kersP;k IYkkWfLVdP;k Mªee/;s 100 rs 200 fdyks xkbZps “ks.k] 100 fyVj xkSew=] 500 xzWe xqG ?ksowu moZjhr Mªe ik.;kus iq.kZ Hk:u] nkaM;kP;k lkgk¸;kus pkaxY;k izdkjs <oGwu ?ks.ks- Mªeps rksaM dkiMkus >kd.ks-

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lk/kkj.k 6 rs 7 fnol gs feJ.k lMw |kos,d ,djkdjhrk 200 fy- ?ks.ks o R;kr 20 iV ik.kh Vkdwu] laiw.kZ “ksrkr Qokj.ks fdaok ik.;kokVs |kos;k feJ.kkpk okij izR;sd fidke/;s 2 rs 3 osGk djkok- ifgyh Qokj.kh isj.khP;k vk/kh] nwljh isj.khiklqu 20 fnolkauh vkf.k frljh Qokj.kh 45 fnolkuarj djkoh-

ftoke`r 1- 200 fyVj {kersP;k IykWfLVd Mªee/;s] 10 fdyks xkbZps “ks.k]10 fyVj xkSew=]2 fdyks xwG]2 fdyks nkGhps fiB gs 200 fyVj ik.;ke/;ss Vkdwu nkaM;kP;k lkgk¸;kus <oGwu ?ks.ks- ;k feJ.kkl 5 rs 7 fnol lMw |kos2- ;ke/;s fiaiGkP;k fdaok oMkP;k >kMk[kkyhy ekrh 2 rs 5 fdyks Vkdkoh- R;keqGs vf/kd thok.kw miyC/k gksrhy3- gs feJ.k pkaxY;k izdkjs lMY;kuaarj ojhy izek.ks 2 rs 3 osGk ;kpk okij djkok- ,djh lk/kkj.k 200 fyVj ftoke`r okijkosokij.;kph i/nr 1- fct izfdz;slkBh 10 fc;ka.;kl 2 xWzae fc;k.;kr pksGwu isj.kh djkoh2- Qokj.kh djhrk 15 fy- ik.;kr 20 xWaze felGwu xkGwu iaikr okijkos3- Ikk.;kOnkjs 500 xWze izrh ,dj n;kosve`rik.kh 1- 10 fdyks xkbZps “ks.k o v/kkZ fdyks e/k pkaxY;k izdkjs dkyowu ?;kos2- vkrk ;ke/;s 250 xzWe xkbZps rwi ?kkywu dkyowu ?;koso gs feJ.k 200 fyVj ik.;ke/;s nkaM;kP;k lkgk¸;kus <oGwu ?;kos3- ,d ,dj {ks=klkBh 200 fyVj nzko.k iqjsls vkgs4- gs feJ.k ik.;kokVs vFkok Qokj.khOnkjs “ksrkr iljkos- ;kpk okij isj.khP;k vk/kh o isj.khuarj 30 fnolkauh djkokeVdk [kr rkts xkbZps “ks.k 5 fdyks] rkts xkSew= 5 fyVj] v/kkZ fdyks xwG gs loZ pkaxY;kizdkjs ,d=hr d:u] ,dk ekBke/;s gs feJ.k Hkjkos- ekBkps rksaM can d:u] ekB tfeuhr xk<kok ts.kd:u R;kps rksaM ckgsj jkghy- lk/kkj.k 7 fnolkr eVd [kr r;kj gksrs- ,d fyVj eVdk [kr 14 fyVj ik.;kr felGwu] fidkaoj Qokj.kh djkohokj [kr ¼Placenta Manure½ xkbZP;k okljkpk tUe >kY;kuarj] okj ,d=d:u ,dk ekBkr Hk:u] ekBkps rksaM pkaxY;k izdkjs can d:u] tfeuhe/;s 2 QqV[kkyh ekB xk<kok- o ekrhus >kdwu ?;kok- lk/kkj.k 90 fnolkauh gs [kr r;kj gksrs-

okij.;kph i/nr%& 1- fct izfdz;slkBh 10 fc;ka.;kl 2 xWzae fc;k.;kr pksGwu isj.kh djkoh2- Qokj.kh djhrk 15 fy- ik.;kr 20 xWaze www.krishijagran.com


40

LofuehZr nzo#i tSohd [krs

felGwu xkGwu iaikr okijkos3- Ikk.;kOnkjs 500 xWze izrh ,dj n;kosdaiksLV Vh ,d nzo:Ik [kr vkgss]T;kpk okij loZ fidkae/;s osxosxG;k voLFksr fidkP;k pkaxY;k ok<hlkBh dsyk tkrks- daiks"V Vh cufo.;klkBh iw.kZr% lMysys daiks"V [kr 2 rs 5 fdyks ?ksowu] ,dk dkiMkr Vkdwu ck/kkaos- o rs xk<ksGs 10 fyVj ik.;kP;k Mªee/;s fHktr Bsokos- ldkG la/;kdkG rs ik.kh <oGwu ?;kos- o rs iw<hy 7 rs 10 fnol fg izfdz;k djkoh- 10 fnolkuarj xk<ksGs ckgsj dk<wu fiGwu ?;kos- ;k izfdz;seqGs daiks"V e/khy loZ thok.kw ik.;ke/;s mrjrkr- r;kj >kysY;k feJ.kkr 10 iV ik.kh Vkdwu] fidkoj Qokj.kh djkohiapxO; 1- xkbZps rkts “ks.k & 5 fdyks2- xkSew= & 4 fyVj3- xkbZps nw/k &3 fyVj4- xkbZp nfg & 2 fyVj5- xkbZps rwi & 1 fdyksizFke xkbZP;k “ks.kkr rwi Vkdwu pkaxYks ?kksGwu ?;kosR;kuarj moZjhr loZ inkFkZ ,d=d:u] nkaM;kP;k lkgk¸;kus <oGwu ?;kos- gs feJ.k 7 rs 10 fnol pkaxY;kizdkjs lMowwu ?;kosr;kj >kysys iapxO; xkGwu] Qokj.khlkBh okijkos- 3 fyVj iapxO;ke/;s 100 fYkVj ik.kh Vkdkos- lk/kkj.k ,d ,dj “ksrklkBh 20 fyVj iapxO; vko”;d vkgs- ;kpk okij ik.;kOnkjs vFkok Qokj.khOnkjs djrk ;srks- rlsp iapxO;kpk okij fctizfdz;slkBhgh dsyk tkrks- R;kdjhrk fc;k.ks 20 feuhVs iapxO;kP;k feJ.kkr cqMowu] lkoyhr okGowu ?;kohlao/khZr iapxO; ¼nkxO;½ 1- rkts xkbZps “ks.k & 1 fdyks 2- xkSew= & 3 fyVj 3- xkbZps nw/k & 2fyVj 4- xkbZps nfg & 2 fyVj 5- xkbZps rwi & 1 fdyks 6- mlkpk jl & 3 fyVj 7- ukjGkps ik.kh & 3 fyVj 8- dsG;kpk yxnk & 12 dsGh xkbZP;k “ks.kke/;s rwi ?kksGwu] ojhy loZ lkezxh 100 fyVj ik.;kr nkaM;kP;k lkgk¸;kus <oGwu ?;koh- lk/kkj.k 7 fnol gs feJ.k lMY;kuarj iapxO;kizzek.ks ;kpk okij djkokxkSew= xkSew= gs mRÑ’V nzo:Ik [kr vkgs- ;kpk okij Qokj.kh djhrk dsyk tkrks- 1 fyVj xkSew= 20 fyVj ik.;kr felGwu] v/kkZ ,dj {ks=koj Qokj.kh djkoh- gh Qokj.kh fidkaP;k loZ ok<hP;k voLFksr dj.ks “kD; vkgsslsanzh; ;qjh;k Lsaknzh; ;qjh;k cufo.;klkBh] xkSew=kpk okij dsyk tkrksR;klkBh 1 IykWfLVd fLkVoj okGw iljowu] jkst miyC/k vl.kkjs xkSSew= R;koj Vkdys tkrs- ck’ihHkoukOnkjs ik.kh mMwu xsY;kuarj] okGwHkorh xkSew=krhy u= lkpwu jkgrs- lk/kkj.k 15 rs 20 fnolkauh okGwps xksGs curkr- rs loZ ,d=hr d:u ykdMkP;k lkgk¸;kus dqVwu rh okGw IYkkWfLVd cWaxe/;s Hk:u Bsokoh- fidkauk tsOgk u=kph vko”;drk jkghy] rsOgk rs “ksrkr VkdkosoehZokW’k oehZokW”kpk okij fid ok<hlkBh mi;qDr vkgs- ;klkBh 1 fyVj oehSZokW”k v/kkZ fyVj xkSew= 15 fyVj ik.;kr felGwu] fidkoj Qokj.kh djkoh- oehZokW”kph Qokj.kh lk/kkj.k 3 rs 4 osGk djkohRojhr oehZokW”k r;kj dj.;klkBh xka<wG [krkP;k csMe/kwu]

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

thFks xka<wGkaph la[;k tkLr vkgs] rsFkhy xka<wG [kr 10 rs 15 fdyks ,dk xks.khe/;s Hk:u] rh xks.kh ik.;kP;k Vce/;s 5 rs 6 osGk cwMoqu dk<koh- o Vce/khy ik.kh oehZokW”kizek.ks okijkoseklksGh [kr v/kkZ fdyks dks.krhgh dkiysyh ePNh o v/kkZ fdyks xwG ,d= d:u] gs feJ.k dkpsP;k cj.khr ,d efgU;klkBh >kdwu Bsokos- ,dk efgU;kuarj r;kj >kysys feJ.k dkiMkus xkGwu ?ksowu] 100 rs 150 feyh 15 fyVj ik.;kr felGwu] fidkaoj Qokj.kh djkoh-;keqGs fdM fu;aa=.k rlsp Qqy/kkj.kk ok<.;kl enr gksrsfidkP;k ok<hlkBh “ksrd&;kauOnkjs] okijY;k tk.kk&;k tSohd VkWfudph ekfgrh [kkyhyizek.ks- T;ke/;s fct o ouLirhps ikus ;kapk okij gksrksLkks;k VkWfud 1- fdyks lks;kfcups fc;k.ks 24 rkl ik.;kr fHktr ?kkywu] rs ckjhd okVwu ?;kos- 4 fYkVj ik.;ke/;s 250 xzWae xwG felGwu ?;kok- o ;ke/;s vk/kh r;kj dsysys lks;kfcuP;k fc;kaph is’V Vkdwu] pkaxys <oGwu ?;kos- gs feJ.k ekrhP;k vFkok IykWfLVdP;k HkkaM;kr 4 fnol Bsokos- o r;kj >kysys feJ.k dkiMkus xkGwu ?;kos- ;kpk okij 50 feyh 15 fyVj ik.;ke/;s felGwu] fidkaoj Qokj.kh djkoh- lks;kfcu fidkaoj Qqy/kkj.khP;k vk/kh ;kph Qokj.kh dsY;kl] pkaxys ifj.kke fnlwu ;srkr2- 'ksoxk VkWfud “ksoxkph dksoGh fgjoh ikus 2 fdyks ckjhd dqVwu 5 fyVj xkSew= o 5 fyVj ik.kh ;kr felGwu] 5 fnol Bsokos- R;kuarj dkiMkus xkGwu ?;kos- r;kj >kysys VkWfud v/kkZ fyVj 15 fYkVj ik.;kr felGwu Qokj.kh djkoh-gs fid ok<hlkBh mi;qDr vkgs3- 'kDrho/kZd VkWafud cufo.;klkBh [kkyhy lkezxhph vko”;drk vkgs1- dkGs rhG & 100 xzWae ¼24 rkl ik.;kr fHktysyk½ 2- ewx] mMhn] ns”kh puk] eVdh] eksV] elwj gs izR;sdh 100 xzWae vdqajhr ¼vdqaj dehr deh 1 lsaeh ykac vlkok-½ 3- xkSew= 10 fyVj okij.;kph i/nr 1- cht izfØ;slkBh 10 fdyks fc;k.;kl 2 xze ;k izek.ks fc;k.;kl iksdwy ykofo2- Qokj.kh dfjrk 15 fyVj ik.;kl 20 xze felGwu xkGwu 1 iaikl okijkso3- ik.;k}kjs 400 xzke izfr ,dj loZizFke fHktysys rhG ik.;krwu ckgsj dk<wu] ckjhd okVwu ?;kos- R;kuarj loZ vdqajhr fc;k.ks ckjhd okVwu ?;kos- o gs loZ xkSew=kr felGwu ?;kos- R;kpcjkscj /kkU; T;k ik.;kr Bsoys gksrs] rs ik.khgh ;kr felGwu ?;kos- o r;kj >kysys feJ.k dkiMkus xkGwu ?;kos- r;kj feJ.k 200 fyVj ik.;ke/;s felGwwu] 48 rklkP;k vkr fidkaoj Qokj.kh djkohhindi.krishijagran.com


iapxO;&lasfnz; ‘ksrhr ,d mRd`”V i;kZ;

41

iapxO;& lsafnz; ‘ksrhr ,d mRÑ”V i;kZ; gs fofo/k inkFkkZiklwu cuysys] o fidke/;s iapxO; uSlfxZd izfrdkj”kDrh fuekZ.k dj.kkjs] fido/kZd vkgs- ;ke/;s fid ok<hlkscrp] fdM jksxuk”kd ok;jl fojks/kd fid laj{kd vls fofo/k xq.k vkgsr- gs 9 izdkjP;k inkFkkZps feJ.k vkgs- ;ke/;s xkbZps “ks.k] xkSew=] xkbZps nw/k] xkbZps ngh] f”kjk] xkbZps rwi] dsGh] ukjGkps “kgkGs o ik.kh ;kapk okij gksrks- ojhy loZ inkFkkZps ;ksX; feJ.k r;kj >kY;kl] rs ,d vnHkqr vkS'k/khps dke djrs- iapxO; r;kj dj.;klkBh] 7 fdyks xkbZps “ks.k ?ksmu] R;kr 1 fdyks xkbZps rwi felGwu] ldkG] la/;kdkG pkaxY;k izdkjs <oGwu] Lyjh cuowu ?;kohfru fnolkuarj R;kr 10 fyVj xkSew= o 10 fyVj ik.kh Vkdwu] 15 fnol ldkG] la/;kdkG nkaMhP;k lgk¸;kus <oGkos- R;kuarj 15 fnolkus R;ke/;s 3 fyVj xkbZps nw/k] 2 fyVj xkbZps ngh] 3 fyVj ukjGkP;k “kgkGkps ikus] 3 fyVj f”kjk o ,d M>u tkLr fidysyh dsGh Vkdwu] pkaxY;kizdkjs felGwu ?;kos- v”;kizdkjs lk/kkj.k 30 fnolkuarj iapxO; r;kj gksrs- ojhy loZ inkFkZ ,dk eksB;k rksaM vlysY;k] ekrhP;k ?kM;kr Vkdwu] lk/kkj.k 30 fnol ldkG] la/;kdkG pkaxY;k izdkjs <oGwu] gs feJ.k cuokos- gs feJ.k cufor vlrkauk [kkyhy xks’Vhph dkGth ?;koh1- ;ke/;s QDr xkbZiklwu fuehZr inkFkkZpk okij djkok- Eg”khps nw/k] ngh] rwi] “ks.k] ew= ;kpk okij d: u;s2- ;k feJ.kkr ek”kh o brj fdVd ;kapk f”kjdko gks.kkj ukgh- ;kph dkGth ?;koh- rs dkiMkus fuV >kdwu Bsokos- T;keqGs gok [ksGrh jkghy o brj fdMhpk izknqZHkko gks.kkj ukghiapxO;kP;k HkkSrhd o jklk;fud ifj{k.kkOnkjs] vls fl/n >kys vkgs dh] ;ke/;s lk/kkj.k loZ izdkjps lq{e iks'kd rRo rlsp fido/kZd gkeksZu tls dh] baUMksy vWflVhd vWflM] thczkfyd vWflM bR;knh Hkjiwj izek.kkr miyC/k vkgsvkaco.ksP;k izfdz;se/;s] vko”;d thok.kw tls f;LV] yWDVkscWflyl ;kaph la[;k nqX/k inkFkZ o f”k&;keqGs] eksB;k izek.kkr ok<rs- tSfod vkEyP;k vkacfo.;kP;k izfdz;se/;s] jklk;fud fdz;seqGs mRiUu gks.kk&;k ?kVdkeqGs ;kpk lkeq larqyhr dsyk tkrks- yWDVkscWflyl thok.kwOnkjs] [kwi lk&;k Qk;ns”khj esVkcksykbVl r;kj gksrkr- tls dh] tSohd vkEy] gk;Mªkstu iWjkDlkbZM o dkgh vWVhckW;ksVhd mRiUu gksrkr- T;kewGs jksx iljfo.kk&;k thok.kwoj fu;a=.k feGoys tkrsjklk;fud ifj{k.kke/;s vlsgh vk<Gys vkgs] ;ke/;s olk;qDr vkEy] vWydsu o vYdksgksy miyC/k vkgsriapxO; okijk;ph i/nr 1- Qokj.kh& loZ fidklkBh isj.khuarj 20 d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

Jh jktho ikVhy

izdYi O;oLFkkid egkjk"Vª]lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk- fy-

Jh egs’k mUgkGs

lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

fnolkauh 3 VDds nzko.kkr 2 Qokj.;k 15 fnol varjkus] fid Qqykoj vkY;koj QG/kkj.ksosGh 3 VDds nzko.kkP;k 2 Qokj.;k 15 fnolkP;k varjkus- Qokj.khlkBh iapxO; dkiMkrwu xkGwu ?ks.ks vko”;d vkgs-T;keqGs iaikps uks>y can gks.kkj ukghr2- Ikk.;klkscr& ikBkP;k ik.;klkscr gsDVjh 50 fyVj okijkos- fBacd lapkOnkjsgh iapxO; nsÅ “kdrks3- fct laLdkj& fc;k.ks isj.khvk/kh 3 VDds nzko.kkr lk/kkj.k 20 feuhVs cqMok o lkoyhr okGowu isj.kh djkoh- Hkkthikyk iwujZykx.k djrkauk] ;kaph jksis ;kp i/nrhus iapxO;kr cqMowu ykxoM d: “kdrks- gGn] vkys o Ål ;kaps cs.ks isj.khiwohZ lk/kkj.k 30 feuhVs iapxO;kr cqMowu] ykxoM djkoh4- fc;k.ks lkBo.kwdhlkBh 3 VDds iapxO;kP;k nzko.kkr fc;k.ks 15 feuhVs cqMowu uarj lkoyhr okGowu lkBokos- o iw<hy isj.khlkBh okijkos] ;kewGs fc;k.kkyk fdM ykxr ukgh o malayalam.krishijagran.com


iapxO;&lasfnz; ‘ksrhr ,d mRd`”V i;kZ; mxo.k “kDrh pkaxyh jkgrsiapxO;kps Qk;ns 1- fidkojrh 3 VDds iapxO;kpk Qokjk dsY;kl] ikukapk vkdkj eksBk gksrks- T;keqGs izdk”k la ” ys ' k.kfdz ; k os x kus gks r s ] o vf/kd dkcksZgkbZMªsVªlph fuehZrh gksrs2- iapxO;kP;k okijkus >kMkps [kksM etcwr gksrs] o Qkn;kaph la[;k ok<rs- R;keqGs mRiknukr ok< gksrs3- fujh{k.kke/;s vls vk<Gwu vkys vkgs dh] iapxO;kP;k okijkuarj >kMkps eqGs osxkus ok<rkr- T;keqGs >kMkl loZ iks'kd rRos lgt miyC/k gksrkr4- vls vk<Gwu vkys vkgs dh] tsOgk ikjaikjhd jklk;fud “ksrh lksMwu “ksrdjh lsanzh; “ksrhph iapxO;kps HkkSrhd o jklk;fud xq.k 1- jlk;kfud ?kVd lkew 5-45 2 bZ-lh-dSm 10-22 ,dq.k u= (PPM) 229 ,dq.k 209 LQqjn (PPM) 232 ,dq.k iksVW”k (PPM) 90 lksfM;e 25 dWfY”k;e 8-5 vk;-,-,- (PPM) th-,- (PPM) 3-5 3- iapxO;kps tSsohd ?kVd QSVh vkEy vksyhd vkEy I;kyfeVhd vkEy ekbfjfLVd Msdksuksj Msdksukfed vksDVkuksbd gsD>kuksbd vksDVkMhdksuksbd VsVªkMhdksuksbd vWflVhd]izksihvkssuksbd] C;qfVªd] dWizksbd o oWysfjd vkEy d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

,YdsUl Msdsu vksDVsu gsIVsu gsD>kMsdsu vksfjMsdsu

42 lqjokr djrks- rsOgk feG.kkjs mRiknu gs jklk;fud “ksrhis{kk deh vlrs- i.k R;kosGh ia p xO;kpk okij ds Y ;kl] feG.kk&;k mRiknukr deh u gksrk rh fLFkj jkgrs- o mRiknhr “ksr ekykpk ntkZ] Lokne/;s vf/kd lq/kkj.kk >kysyh fnlrs5- iapxO;kP;k Qokj.kheqGs] fidkaP;k ikukoj ,d ikrkG Fkj r;kj gksrks- T;keqGs ikukOnkjs ik.;kps gks.kkjs ck'ihHkou gs deh gksrs- R;keqGs eqGkaph ok< pkaxY;kizdkjs gksÅu] flapuklkBh ykx.kk&;k ik.;kr 30 VDd;kph cor gksrsiapxO; okijkpk dkyko/kh 1- Qqy /kkj.kslkBh& Qqy ;s.;kvk/kh& 15 fnolkrwu ,dnk fdaok xjtsuqlkj nksu osGk2- Qy /kkj.ksosGh& 10 fnolkarwu ,dnk 3- QG iDorslkBh& QG/kkj.kk >kY;kiklwu iDors i;Zr 2 osGk

2-lq{etho la[;k ,dq.k cq”khZ ,dq.k cWDVsfj;k yWDVkscWflyl thok.kw ,dq.k ok;wfo; thok.kw vkEy mRiknd thok.kw esFkkukstsu thok.kw

38800@fe-yh1880000@fe-yh2260000@fe-yh10000@fe-yh360@fe-yh250@fe-yh-

vYdksukWy ,.M ,Ydksgksyl gsIVkukWy VsVªkdkslukWy gsD>kMsDukWy vksDVkMsdksukWy feFksukWy] izksisukWy] C;wVWukWy o bFksukWy

www.krishijagran.com


43

lasfnz; ‘ksrhr tfeuhrhy lq{e thotarqps

lsafæ; 'ksrhr tfeuhrhy lq{e lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ thotarqps egÙo o R;kaps O;oLFkkiu vla[; lq{e thotarq okLrO; djhr LQqjn gs vUunzO; lsafæ; inkFkkZr Qk;fVu] tfe.khr vlrkr- R;kr] cqj'kh] c¡DVsfj;k] v¡DVhuks U;qDyhd v¡lhM vkf.k Qk¡LQksyhihM ák Lo#ikr vlrs lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

ek;flVhl ákapk lekos'k gksrks- gs thotarw lsafæ; inkFkkZps fo?kVu nksu fdaok rhu voLFksr djrkr- lsafæ; inkFkkZps fo?kVu gksowu fidkauk ykx.kkjs vUunzO;s ueqn dsysys thok.kw miyC/k d#u nsrkr- fyfXuu ukokpk lsafæ; inkFkkZrhy ?kVd yodj fo?kVhr gksr ukghR;klkBh cjkp dkG tkok ykxrks- áqel ukokpk inkFkZ lsfæa; inkFkkaZP;k fo?kVukvarh r;kj gksrks- áqel gs vR;ar egÙokps vUuæO; vkgs- áqel eqGs fidkaph ok< gksÅu mRiknu pkaxys ;srslsafæ; inkFkZ fo?kVu Øe lq#okrhyk cqj'kh lsafæ; inkFkkZps fo?kVu djrs R;ko#u r;kj gks.kk&;k fo?kVhr inkFkkZoj c¡DVsfj;keqGs iq<hy fo?kVu gksr jkgkrs- yodj fo?kVhr gks.kkjs inkFkZ tls] lk[kj] LVkpZ] çfFkus] lsY;qykst] gsehlsY;qykst bR;knhoj c¡DVsfj;k o brj lq{e thok.kwP;k çfØ;srwu R;kps #ikarj áqelP;k Lo#ikr djrkr- ;k çfØ;sr ik.kh] dkcZuMk; vk¡DlkbZM ¼ok;q½ o mtkZ fuekZ.k gksrsfyfXuups fo?kVu Ogk;yk osG ykxrks- fyfXuu fo?kVukr lqxa/kh inkFkZ r;kj gksrkr- R;kpçek.ks dkgh çfFkus fyfXuu lkscr fo?kVhr gksÅu áqel r;kj gksrslsafæ; inkFkkZrhy çfFku lq{e thok.kwaeqGs çfFkukaps #ikarj vfeuks vkEy o vekbZM ;k inkFkkZr gksrs- iq<s gs inkFkZ veksfu;e la;qxk e/;s #ikarjhr gksrkr- veksfu;e daikÅM iq<s çk.kok;qP;k laidkZus uk;VªkbZV ¼uk;Vªkslkseksul c¡DVsfj;keqGs o iq<s uk;VªsV ¼uk;Vªksc¡DVsj½ ;k #ikr r;kj gksrkr -uk;VªsVP;k #ikr u= >kMkauk miyC/k gksrkslsafæ; inkFkkZrhy LQqjn d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

ák inkFkkZps thok.kweqGs fo?kVu gksÅu vk¡jFkksQk¡LQsV vk;k¡u r;kj gksrkr- vk¡FkksZQk¡LQsV vk;k¡uP;k Lo:ikr LQqjn fidkauk miyC/k gksrslsafæ; inkFkkZrhy xa/kd xa/kd gs vUuæO; vfeuks vkEy ¼feFkhvksfuu] lhLVhu] flLVkbZu½ ák Lo:ikr lsafæ; inkFkkZr vlrsgh vfeuks vkEy lq{ethok.kw fo?kVhr d#u xa/kdkps :ikrj lYQsVP;k #ikr djrkr- lYQsV #ikr xa/kd gs vUuæO; fidkauk miyC/k gksrsbrj vUuæO;s fidkauk ykx.kkjs brj vUuæO;s tls d¡yf'k;e] ikyk'k] e¡xuht] yksg] tLr bR;knh lsafæ; inkFkkZP;k fo?kVukus fidkauk miyC/k gksrhy ;k Lo#ikr thok.kwaP;k fØ;seqGs vk.kY;k tkrkr- lq{ethok.kwaP;k çfØ;seqGs lsafæ; inkFkkZrhy osxosxG~;k lsafæ; vUunzO;kaps #ikarj 'ksoVh vlsafæ; inkFkkZr gksrs- ;k vlsafæ; Lo#ikr vUuæO;s fidkaP;k eqGk}kjs 'kks"kwu ?ksryh tkrkr- ;k fØ;syk vUuæO;kps [kfuthdj.k vls Eg.krkr- ojhy çfØ;sP;k vxnh myV çfØ;k tfeuhrhy lq{e thok.kw ?kMowu vk.krkr rsOgk miyC/k vUuæO;s fidkauk miyC/k gksr ukghr- ák çfØ;syk vUunzO;kps beksfcyk;>s'ku vls Eg.krkrtfeuhr lq#okrhyk miyC/k vlysys vlsafæ; inkFkZ lq{e thok.kw R;kaps [kk| Eg.kwu okijrkr- lq{e thok.kwaph ok< gksÅu R;kaph la[;k ok<rs- gs thok.kw lsafæ; inkFkkZps fo?kVu djrkr- tsOgk loZ lsafæ; inkFkkZps fo?kVu gksrs] rsOgk lq{ethotarq fouk'k ikorkr¼dkj.k R;kauk vko';d vlysyh mtkZ feGr ukgh½ lq{e ftok.kwaP;k fouk'kkuarj R;kps 'kjhjkrhy lsafæ; inkFkkZps hindi.krishijagran.com


44 fo?kVu iq<s vlsafæ; inkFkkZr gksrsáqel Eg.kts dk;\ áqel gk inkFkZ tfeuhr lq{e thok.kwP;k lsafæ; inkFkkZojhy çfØ;sr r;kj gksrks- rh vR;ar ckjhd HkqdVh vlrs frpk jax rkacMk&dkGk vlqu ckjhd d.kkapk >kysyk vlrksáqel gk inkFkZ tfeuhr lq{e thok.kwP;k lsafæ; inkFkkZojhy çfØ;sr r;kj gksrks- rh vR;ar ckjhd HkqdVh vlrs frpk jax rkacMk&dkGk vlqu ckjhd d.kkapk >kysyk vlrkstfeuhrhy lq{e thotarqps O;oLFkkiu gs [kkyhy tSfod [krkaOnkjs ¼thok.kw lao/kZdkaOnkjs½ dsys tkrs% tSfod [krs% fidkl vko';d R;k fof'k"V vUuæO;kph miyC/krk ok<fo.kk&;k feJ.kkl tSfod [kr vls Eg.krkr- tSfod [krs gh tfeuhr uSlfxZdjhR;k vk<G.kk&;k thok.kwaiklwu r;kj dsyh tkrkr- Eg.kwu tSfod [krkps tehu o fidkoj dlysgh nq"ifj.kke gksr ukghr- tSfod [krs gk 'kk'or 'ksrhpk ewyHkwr ?kVd vkgstSfod [krkaps çdkj ƒ½ u= fLFkj dj.kkjh tSfod [krs% v½ lgthoh i)rhus u= fLFkj dj.kkjh tSfod [krs% jk;>ksfc;ejk;>ksfc;e jk;>ksfc;e thok.kw f}ny fidkaP;k eqGkoj xkBh fuekZ.k djrks- ;k xkBhae/;s gosrhy u= fidkauk miyC/k gksbZy v'kk Lo:ikr fLFkj dsys tkrsloZ l k/kkj.ki.ks jk;>ks f c;e thok.kw çfr gsDVjh ‡0 rs ƒ‡0 fdyks u= fLFkj djrkrjk;>ksfc;e tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr ƒ‹ rs ˆ„ VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgs- jk;>ksfc;e thok.kwaps fidfugk; xV vkgsr- ,dk xVkrhy fidklkBh mi;qä ftok.kw nql&;k xVkrhy fidklkBh Qk;ns'khj Bjr ukghr- jk;>ksfc;e thok.kwapk okij dj.;kiwohZ rs dks.kR;k fidkl f'kQkjl dsys vkgsr gs ikg.ks vko';d vkgs- jk;>ksfc;e tSfod [kr rwj] ewx] mMhn] lks;kchu] gjHkjk] HkqbZewx b- f}ny fidkalkBh okijys tkrsjk;>ksfc;e thok.kwP;k Bjkfod mitkrh Bjkfod fidkaP;k eqGkoj xkBh fuekZ.k d: 'kdrkr- v'kk çdkjs jk;>ksfc;e thok.kwps ‰ xV iMrkrjk;>ksfc;e thok.kw f}ny fidkaP;k eqGkoj xkBh fuekZ.k djrks- ;k xkBhae/;s gosrhy u= fidkauk miyC/k gksbZy v'kk Lo:ikr fLFkj dsys tkrs- loZlk/kkj.ki.ks jk;>ksfc;e thok.kw çfr gsDVjh ‡0 rs ƒ‡0 fdyks u= fLFkj djrkr- jk;>ksfc;e tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr ƒ‹ rs ˆ„ VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgsd` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lasfnz; ‘ksrhr tfeuhrhy lq{e thotarqps jk;>ksfc;e thok.kwaps fidfugk; xV vkgsr- ,dk xVkrhy fidklkBh mi;qä ftok.kw nql&;k xVkrhy fidklkBh Qk;ns'khj Bjr ukghr- jk;>ksfc;e thok.kwapk okij dj.;kiwohZ rs dks.kR;k fidkl f'kQkjl dsys vkgsr gs ikg.ks vko';d vkgs- jk;>ksfc;e tSfod [kr rwj] ewx] mMhn] lks;kchu] gjHkjk] HkqbZewx b- f}ny fidkalkBh okijys tkrs- jk;>ksfc;e thok.kwP;k Bjkfod mitkrh Bjkfod fidkaP;k eqGkoj xkBh fuekZ.k d: 'kdrkrv'kk çdkjs jk;>ksfc;e thok.kwps ‰ xV iMrkrjk;>ksfc;e xV% thok.kw% fids ƒ- poGh% jk;>ksfc;e Lislht% poGh] eqx] rwj] mMhn] oky] eVdh] xokj] HkqbZeqx] dqyFkh] „- gjHkjk% jk;>ksfc;e yksVh% gjHkjk …- okVk.kk% jk;>ksfc;e ysX;wfeukslkje% okVk.kk] elwj †- ?ksoMk% jk;>ksfc;e Qsthvksyk;% loZ çdkjps ?ksoMs ‡- lks;kchu% jk;>ksfc;e tkiksfude% lks;kchu ˆ- vYQkYQk% jk;>ksfc;e feyhyksVh% esFkh] ylw.k?kkl ‰- cjlhe% jk;>ksfc;e Vªk;Qksyh% cjlhe ?kkl jk;>ksfc;e thok.kw [krs iq < hy i/nrhuh okijrk ;srkr jk;>ksfc;e thok.kw [kr „‡å xz¡e otukP;k ikfdVkr miyC/k vlrs gs ikfdV ƒå rs ƒ‡ fd- xz ¡ - fc;k.;klkBh okijkos- [krkph ikoMj iqjs'kh ik.;ke/;s felGwu R;kps ?kê æko.k r;kj djkos- r;kj dsysys æko.k fc;k.;koj gGwokji.ks lkj[;k çek.kkr ysi clsy iajrq fc;k.;kpk iw"BHkkx [kjkc gks.kkj ukgh v'kk i/nrhus ykokos- ysi ykoysys fc;k.ks lkoyhr LoLN dkxnkoj vFkok fdyrkukoj lqdowu yxsp isj.kh djkohjk;>ksfc;e thok.kw [krkps Qk;ns ƒ- dM/kkU;kps mRiUu ƒ‡ rs „å VDD;kauh ok<rs- „fc;k.;kaph mxo.k yodj o pkaxyh gksrs- …½ thok.kw [krkP;k okijkeqGs fidkl u=kpk lrr iqjoBk gksr vlY;kus jksikaph ok< tksenkj gksrs- †½ thok.kwauh lksMysY;k cqj'khjks/kd æO;kaeqGs fidkaph jksx çfrdkjd 'kä ok<rs- ‡½ tfuuhr dcZ% u=kps çek.k ;ksX; jk[kqu tfeuhpk dl lq/kkjrksc½ vlgthoh i)rhus u= fLFkj dj.kkjh tSfod [krs % v¡>ksVksc¡DVj] v¡>ksfLifjye] v¡flVkscWDVjv¡>ksVksc¡DVj v¡>ksVksc¡DVj thok.kw tfeuhr Lora=i.ks ok<rkr- gs thok.kw gosrhy u= ?ksÅu rks tfeuhr fidkauk miyC/k gksbZy v'kk Lo#ikr fLFkj djrkr- ,dny r`.k/kkU; tls malayalam.krishijagran.com


lasfnz; ‘ksrhr tfeuhrhy lq{e thotarqps Tokjh] cktjh] xgw] edk] dkiwl] QGs o Hkkthikyk fidkalkBh v¡>ksVksc¡DVj thok.kwaph f'kQkjl dsyh tkrsv¡>ksVksc¡DVj thok.kw lsafæ; inkFkkZP;k fodj.kkrwu r;kj gks.kk&;k ÅtsZoj txr vlY;keqGs ;k thok.kwaP;k ;ksX; ok<hlkBh tfeuhr lsafæ; inkFkkZps çek.k tkLr vlkos ykxrs- loZlk/kkj.ki.ks v¡>ksVksc¡DVj thok.kw çrh gsDVjh ƒ‡ rs „å fdyks u= fLFkj djrkr- v¡>ksVksc¡DVj tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr ƒ† rs …… VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgsv¡>ksVksc¡DVj thok.kw [krs iq<hy rhu çeq[k i/nrhuh okijrk ;srkr ƒ½ fc;k.;kaoj fdaok cs.;koj„½ jksikaP;k eqGkaoj…½ 'ksrkrhy ekrhr ftok.kw [krs felG.ksv¡>ksVksc¡DVj thok.kwaiklwu feG.kkjs Qk;ns% ƒ½ ;k çdkjP;k thok.kwaeqGs fid mRiknukr ok< >kY;kps vk<Gwu vkysys vkgs„½ eqGkaph ok< pkaxyh gksrs…½ jksikph mxo.k pkaxyh gksrs†½ fid mRiknukph çr lq/kkjrs- mnk- Hkkthikyk fidke/;s çfFkukaps] okVk.;kr LVkpZps o daneqGkae/;s lk[kjsps çek.k ok<rsv¡>ksfLifjye v¡>ksfLifjye thok.kw tfeuhr Lora=i.ks ok<rkr-

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

45 gs thok.kw gosrhy u= ?ksÅu rks tfeuhr fidkauk miyC/k gksbZy v'kk Lo:ikr fLFkj djrkr- ,dny r`.k/kkU; tls edk] cktjh] xgw] Hkkr] Tokjh] QGs o Hkkthikyk fidkalkBh v¡>ksfLifjye thok.kwaph f'kQkjl dsyh tkrsloZlk/kkj.ki.ks v¡>ksfLifjye thok.kw çfr gsDVjh „0 rs †0 fdyks u= fLFkj djrkr- v¡>ksfLifjye tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr ƒ‡ rs „å VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgs- ;k thok.kwaps v¡>ksfLifjye fyiksQsje o v¡>ksfLifjye czkflyUl vls nksu çdkj vkgsr- gs thok.kw v¡>ksVksc¡DVj thok.kwais{kk nhM rs nqiVhis{kk tkLr gosrhy u= fidkauk feGowu nsrkrv¡>ksfLifjye thok.kw [krs iq<hy i/nrhuh okijrk ;srkr% v¡>ksfLifjye ƒ fd- xz¡- thok.kw HkqdVh [kr „‡ rs …å fd- xz¡- fc;k.;klkBh okijkos- [krkph ikoMj iqjs'kh ik.;ke/;s felGwu R;kps ?kê æko.k r;kj djkos- r;kj dsysys æko.k fc;k.;koj gGwokji.ks lkj[;k çek.kkr ysi clsy iajrq fc;k.;kpk iw"BHkkx [kjkc gks.kkj ukgh v'kk i/nrhus ykokos- ysi ykoysys fc;k.ks lkoyhr LoLN dkxnkoj vFkok fdyrkukoj lqdowu yxsp isj.kh djkohv¡flVkscWDVj gs vkarjçokgh thok.kw vkgsr- v¡flVkscWDVj thok.kw 'kdZjk;qä fidkaP;k eqGke/;s o fidke/;sgh ok<rkrfidke/;s jkgwu rs gosrhy u= fidkauk miyC/k gksbZy

www.krishijagran.com


46 v'kk Lo:ikr fLFkj djrkr- 'kdZjk;qä fidke/;s v¡flVkscWDVj thok.kw çfr gsDVjh …å rs …åå fdyks u= fLFkj djrkr- v¡flVkscWDVj tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr ƒå rs „å VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgs'kdZjk;qä fids tls dh Ål] jrkGh] cVkVk] b- e/;s okijklkBh v¡flVkscWDVj thok.kwaph f'kQkjl dsyh tkrsv>ksyk v>ksyk gh usps oxkZrhy ik.kouLirh vkgs- ;k ouLirhP;k is'khr u= fLFk, dj.kkjh v¡ukfcuk v>ksyh ukokph uhy gjhr 'ksokG oxkZrhy ouLirh ok<r vlrsgh ouLirh lq;Zçdk'kkr Lor%ps vUu Lor%p r;kj d:u R;krhy dkgh 'ksokGklgh iqjfors- v'kkçdkjs lgthoh i/nrhus tx.kk&;k ;k ouLirhe/;s † rs ‡ VDds u= vlrs- R;kpk Hkkr'ksrhl pkaxyk mi;ksx gksrksv>ksY;ke/;s u=kps o ik.;kps çek.k tkLr vlY;keqGs rks tfeuhr VkdY;koj yodj dqtrks o R;kiklqu mÙke çdkjps lsafæ; [kr feGrsv>ksykP;k fofo/k tkrh ƒ½ v>ksyk d¡jksfyfuvkuk „½ v>ksyk esfDldkuk …½ v>ksyk fuyksfVdk †½ v>ksyk ek;ØksQk;yk ‡½ v>ksyk fQfyD;qyk¡bZM~l ˆ½ v>ksyk fiukVk- Hkkjrke/;s v>ksyk fiukVk gh tkr loZ= vk<Grsv>ksykps Qk;n ƒ½ HkkjrkP;k ,dk ga x kekr v>ksY;kph ikp fids ?ksrY;kl ,dw.k ƒ„å fd-xz¡-u= çfr gsDVjh fLFkj dsyk tkrks„½ jklk;fud u= [krkçek.ks ;krhy u=kpk &gkl gksr ukgh…½ v>ksykiklwu r;kj gks.kk&;k lsafæ; [krkewGs tfeuhpk iksr lq/kkjrks†½ Hkkjrkr T;kfBdk.kh ik.kh lkBwu jkfgY;keqGs v¡>ksVksc¡DVj dk;Z djhr ukgh R;kfBdk.kh v>ksyk u= fLFkjhdj.kkps mÙke dke djrsfuGs&fgjos 'ksokG fg ,d lq{en'khZ ,d is'kh;] rarqe; 'kjhjpuk vlysyh xksMîk ik.;krhy Lo;aiks'kh ik.kouLirh vkgsdkgh fuGs&fgjos 'ksokG ik.;kr jkgwu gosrhy eqä fLFkrhr vlysyk u= ßgsVjklhLVß ;k fof'k"V çdjP;k 'kjhj jpus}kjs fLFkj djrkr- ;ksX; ifjfLFkrhr fuGs&fgjos 'ksokG çrho"khZ çrh gsDVjh …å fdyks u= fLFkj d# 'kdrs- u= fLFkj dj.;kl mi;qä fuG~;k&fgjO;k 'ksokGkaP;k iq<hy tkrh vkgsr% ƒ½ v¡ukfcuk „½ v¡yksfljk …½ flysaMªksLijkee †½ osLVhyk¡ ifll d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lasfnz; ‘ksrhr tfeuhrhy lq{e thotarqps ‡½ v¡fly¡Vksfj;k ˆ½ uksLVk¡d ‰½ lk;Vksfuek Š½ Vk¡yhiksfFkZDlfuG~;k&fgjO;k 'ksokGkps Qk;ns% ƒ½ loZlk/kkj.ki.ks ,dk gaxkekr gsDVjh „‡ rs …å fd -xz¡ -u= ;k thok.kw [krkeqGs feGrks„½ tfeuhrhy vfoækO; Lo#ikrhy LQqjn fidkl dkgh çek.kkr miyC/k d:u fnyk tkrks…½ tfeuhr lsafæ; inkFkkZph ok< gksrs†½ tfeuhpk iksr lq/kkj.;kl enr gksrs‡½ tfeuhe/;s v¡ > ks V kc¡ D Vj] ck;ts f jfd;k ;klkj[;k mi;qä thok.kwaph ok< gks.;kl enr gksrsˆ½ ;k 'ksokGkph ok< gksr vlrkauk r;kj >kysyh o`f/n laçsjds o thoulRokpk fidkP;k ok<hlkBh pkaxyk mi;ksx gksrks‰½ tfeuhph /kqi deh gksrsLQqjn foj?kGfo.kkjh tSfod [krs% LQq j n gs fidka l kBh vko';d vUuæO; vkgs egkjk"Vª k rhy tfeuhe/;s LQqjnkph miyC/krk deh vkgs - R;keq G s jklk;fud [krka}kjs LQqjn fnys tkrsijarq] R;kiSdh Qä „å rs „‡ VDds LQqjn fidkauk miyC/k gksrs- moZfjr Šå rs ‰‡ VDds LQqjn tfeuhr fLFkj gksrs ts fids ?ksÅ 'kdr ukghr- ;keqGs jklk;fud [krkaojhy [kpZ eksBîk çek.kkoj ok;k tkrkstfeuhr fLFkj >kysys LQqjn foj?kGfo.;kps dke cWflyl esxkVsjh,e lkj[ks LQqjn foj?kGfo.kkjs thok.kw djrkr- R;keqGs gs fLFkj LQqjn foj?kGwu fidkauk miyC/k gksrs- thok.kw çrh gsDVjh ƒ‡ rs „å fdyks LQqjn foj?kGorkr- LQqjn foj?kGfo.kk&;k tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr ƒå rs „‡ VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgsikyk'k miyC/k dj.kkjh tSfod [kr ikyk'k gs fidkalkBh vko';d vUuæO; vkgsegkjk"Vªkrhy tfeuhae/;s ikyk'k Hkjiwj çek.kkr vkgsijarq R;kiSdh cgqrka'k ikyk'k gs fidkauk miyC/k gksr ukgh- tfeuhr fLFkj >kysys ikyk'k miyC/k dj.;kps dke cWflyl E;qflykftul lkj[ks ikyk'k miyC/k dj.kkjs thok.kw djrkr- R;keqGs gs fLFkj ikyk'k fidkauk miyC/k gksrs- ikyk'k miyC/k dj.kk&;k tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr ƒ0 rs „‡ VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgsf>ad foj?kGfo.kkjh tSfod [kr f>ad gs fidkalkBh vko';d lw{e vUuæO; vkgshindi.krishijagran.com



48

egkjk"Vªkrhy tfeuhe/;s f>ad miyC/krk deh vkgsR;keqGs fidkP;k mRiknukr ?kV fnlwu ;sr vkgstfeuhr fLFkj >kysys f>ad foj?kGfo.;kps dke cWflyl fLVªvkVk lkj[ks f>ad foj?kGfo.kkjs thok.kw djrkrR;keqGs gs fLFkj f>ad foj?kGwu fidkauk miyC/k gksrsf>ad foj?kGfo.kk&;k tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr ƒå rs „‡ VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgsek;dksjk;>k ek;dksjk;>k gh ,d mi;qä cqj'kh vkgsek;dksjk;>k fidkP;k eqGkaoj o eqGkae/;s ok<rs- rh >kMkaP;k foLrkjhr ika<&;k eqGkalkj[ks dke djrsR;keqGs fidkal vf/kd {ks=krwu ik.kh o vUuæO;s miyC/k gksrkr- LQqjn] ikyk'k] u=] dWfY'k;e] lksfM;e] tLr o rkacs ;kalkj[kh vUuæO;s tfeuhrwu 'kks"kwu ?ks.;kl ek;dksjk;>k fidkauk enr djrkr- QG>kMs o Hkkthikyk fidka u k ek;dks j k;>k mi;q ä vkgs ek;dksjk;>k tSfod [krkaP;k okijkus mRiknukr „„ rs „‡ VDds ok< vk<Gwu vkyh vkgsthok.kw [krs okij.;kP;k loZlk/kkj.k i)rh o ek=k% chtçfØ;k% tSfod [krs çkeq[;kus chtçfØ;s}kjs okijyh tkrkr- gh lksih o Qk;ns'khj i)r vkgs- IyWfLVdP;k cdsVe/;s ƒå rs ƒ‡ fdyks fc;k.ks ?ksÅu R;koj ƒ00 fe-fyfdaok „‡å xz¡e tSfod [kr Vkdkos o gyD;k gkrkus loZ fc;k.;kl lkj[;k çek.kkr ykokos- fc;k.;kpk i`"BHkkx [kjkc gks.kkj ukgh ;kph dkGth ?;koh- R;kuarj fc;k.ks dk<wu FkksMk osG lkoyhr lqdokos- ;kçdkjs ,d fdaok ,dkis{kk tkLr tSfod [krkph chtçfØ;k djrk ;srslks;kchu o HkqbZewx ;k fidkapk i`"BHkkx uktwd vlY;kus ;k fidkaP;k ƒ o fdyks fc;k.;klkBh ‡0 fe-fy- tSfod [kr okijkosbrj i)rh v½ jksikaph eqGs cqMfo.ks% T;k fidkae/;s jksis r;kj d:u R;kaph iquZjykxoM dsyh tkrs] R;k fidkalkBh gh i)r mi;qä vkgs- ,d fyVj tSfod [kr ƒåå fyVj ik.;kr felGwu æko.k r;kj djkos- jksikaph iquZjykxoM dj.;kiwohZ jksikaph eqGs v/kkZ rkl dkyko/khlkBh ;k æko.kkr cqMowu Bsokohr o R;kuarj ykxoM djkohd` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lasfnz; ‘ksrhr tfeuhrhy lq{e thotarqps c½ ekrh fdaok 'ks.k[kr fdaok xkaMwG [krkr felGwu tSfod [kr fnys tkÅ 'kdrs- †00 rs ˆ00 fdyks vksylj ekrhr fdaok 'ks.k[krkr fdaok xkaMwG [krkr ƒ fyVj tSfod [kr felGwu jk=Hkj Bsokos- isj.khiwohZ fdaok tfeuhl ik.kh ns.;kiwohZ gs feJ.k ljhe/;s Vkdkosd½ fidkaP;k eqGkaHkksorh ns.ks% mH;k fidkl tSfod [kr Lçs iaikP;k lgk¸;kus nsrk ;srs- „åå fyVj ik.;kr ƒ fyVj tSfod [kr felGwu æko.k r;kj djkos- gs æko.k ldkGh fdaok lk;adkGh fidkaP;k eqGkatoG uks>y dk<ysY;k iaikP;k lgk¸;kus QokjkosM½ fBcd flapuk}kjs% tSfod [kr fidkauk nsrk ;srs,d ,dj {ks=klkBh ƒ fyVj tSfod [kr fBcd flapukP;k ;a=.ksrwu |kos- QGfids] Ål] dkiwl bfidkauk gh i)r mi;qä vkgsbZ½ cs.ks çfØ;k% Ål] cVkVk] gGn] væd] bR;kfn fidkaP;k cs.;kl tSfod [krkph çfØ;k dsyh tkÅ 'kdrs- ‡00 fyVj ik.;kr ƒ fyVj tSfod [kr felGkos o æko.k r;kj djkos- ;k æko.kkr fidkps cs.ks v/kkZ rkl cqMowu Bsokos o R;kuarj ykxoM djkohtSfod [krkaps loZlk/kkj.k Qk;ns% ƒ- tfeuhph uSlfxZd o tSfod lqihdrk fVdwu jkgrs o i;kZoj.kkpk lerksy jk[kyk tkrks„- tSfod [krkae/;s tehu] ik.kh o fids ;kalkBh vik;dkjd v'kh jlk;us ulrkr R;keqGs mi;qä thotarw o fe= fdMhauk dlykgh vik; gksr ukgh…- lsafæ; inkFkZ dqt.;kl enr gksrs o tfeuhpk iksr lq/kkjrks o uSlfxZd i)rhus vUuæO;kaph miyC/krk ok<rs- fidkP;k mRiknukr ƒ‡ rs …å VDds ok< gksrs†- tSfod [krkauh tfeuhr lksMysY;k çfr tSfodkaeqGs fidkph jksx o dhM+ çfrdkj'käh ok<rs‡- tSfod [krkauh tfeuhr lksMysY;k lathodkaeqGs fc;k.;kph mxo.k'käh ok<rs o fidkph ok< pkaxyh gksrsˆ- tSfod [krs rqyusus LoLr vlrkr R;keqGs mRiknu [kpkZr cpr gksrstSfod [krs okijrkuk ?;ko;kph dkGth ƒ- tSfod [krs f'kQkjl dsysY;k fidkalkBhp okijkohr- rlsp ckVyhoj fnysY;k vafre fnukadkiwohZ okijkohr„- cqj'khuk'kds] dhVduk'kds ;kaph chtçfØ;k djko;kph vlY;kl tSfod [kr lkoyhr] FkaM tkxh o FksV lw;Zçdk'kkiklwu nwj Bsokos…- jk;>ksfc;e tSfod [kr fidkpk xV ikgwup [kjsnh djkos o okijkos†- dhMuk'kds ] cq j 'khuk'kds ] r.kuk'kds o jklk;fud [krs ;kaP;klkscr rh felGw u;sr‡- thok.kw [krs ftoar jkg.;klkBh tfeuhr iqjslk vksykok o lsafæ; inkFkZ vl.ks vko';d vkgsmalayalam.krishijagran.com



LVkbZy vkgs rj lyke vkgs

STYLISH METER CONSOLE

#

110 CC BLUE CORE ENGINE

www.yamaha-motor-india.com/saluto |

Follow us on www.facebook.com/yamahamotorindia


rqEgkyk ;kekgk eksVj lk;dyus çokl dj.;kpk osxGk vuqHko d'kkeqGs feGrks\ vkEgh ,d eSy iq<s tkrks dkj.k rqEgkyk dk;e vxzslj jkgrk ;sbZy- eksVjhax ra=Kkukyk vkOgku ns.;kdfjrk vkEgh ;kekgkr uO;k fi<hps baftu ra=Kku r;kj dsys- T;kyk vkEgh CY;w dksvj Eg.krks-

110 CC BLUE CORE ENGINE

i

;kekgk CY;w dksvj & de bZa/ku] vf/kd 'kfDr'kkyh vkEgh opu nsrks dh] deh ba/kukr tkLrhr tkLr ykac iYyk xkBrk ;srks- ;kyk v'kkçdkjs fM>kbZu dj.;kr vkys vkgs dh] gs dqBY;kgh çdkjP;k jLR;kdfjrk vuqdwy vkgs- ckbZd pkyfo.kk-;kyk vkOgkuklkscr jksekapd vuqHkokph la/kh feGrs- gs ra=Kku baftuyk vf/kdkf/kd dk;Zjr o ek;yst ns.;kP;k 'Vhus vuqdwy vkgsCY;w dksvj dsoG ra=Kku ukgh] ts rqeP;k ;kekgk Vw&Oghyjyk 'käh nsrs rj gs ckbZd pkyfo.;kpk iWVuZ vkf.k ba/ku [kpZ ;kapk rkGesG clors- ;k nksu ?kVdkaps larqyu ckbZd Lokjkyk mtkZ {k; deh dj.;kph o R;kyk vkjkeknk;h çoklkpk vuqHko nsrs- ;k ra=Kkukps y{; çR;sd O;ähP;k eukr vkos'k mRiUu dj.;kps vkgs- lkscrp deh [kpkZr mtkZoku vuqHko ns.;kps vkgsvfHkuo ba/ku O;oLFkseqGs cGdV lknjhdj.kklkBh 'kD; >kys vkgs- ;kekgk CY;w dksvj lkscr vR;k/kqfudhdj.k djr uohu Lrjkoj ekspkZ oGok-

dsG~;kph fjVsy psu lIyk; dj.kk&;k jfgekchchyk lyke

f'pe caxkyP;k eqf'kZnkckn ftYákps NksVs xko vaxkikjk ts iw.kZi.ks 'ksrhoj vk/kkjhr vkgs- bFkY;k yksdkapk eq[; O;olk; 'ksrh vkgs- xkokr eksBîk çek.kkoj dsG~;kph 'ksrh dsyh tkrs- ek= foi.ku ;a=.kspk vHkko vlY;kus 'ksrd&;kauk dsG~;kP;k fidkpk uQk dekork ;sr ukgh- vFkkZr Hkkjr ljdkjus o"kZ 2005 e/;s xjtw 'ksrd&;kalkBh eujsxk ;kstuk y‚Up dsyh- ek= ;k ;kstusr efgykaph Hkkxhnkjh deh jkfgyh- dkj.k R;kr etqjh dj.kk&;k o ?kjkiklwu nwj jkgwu dke dj.ks efgykalkBh dBh.k gksrso"kZ 2013 e/;s if'pe caxky jkT;kP;k m|ku foHkkx vkf.k if'pe caxky jkT; vUu çfØ;k o ckxk;rh fodkl fuxe fyfeVsMus ,df=r ;sÅu eujsxk varxZr ,d çdYi lq: dsyk- T;k ek/;ekrwu xjhc 'ksrdjh ?kjP;k efgykauk fV';w dYpj d:u dsG~;kps mRiknu ?ksrk ;sbZy- ;k fn'ksus jktdh; m|ku foHkkxkus ,dk çdYikraxZr ;k dqVqackuk fV';w dYpjP;k ek/;ekrwu th&9 tkrhph dsG~;kph jksia fu:'kqYd fnyh- rj if'pe caxky jkT; vUu çfØ;k vkf.k ckxk;rh fodkl fuxeus ;ke/;s ;kstuk veyctko.kh çkf/kdj.kkph Hkwfedk fuHkkor vko';d —"kh vknku miyC/k d:u fnys- rj eujsxk varxZr efgykauk 60 fnolkph etqjh] tSfod [kr] tSfod fdV vkf.k isLVhlkbZM dsG~;kP;k mRiknuklkBh fu:'kqYd fnysnkaxkikjk xkoP;k jfgekchchus ;k çdYikP;k enrhus 11 efgykalkscr ,d= ;sÅu ,d cpr xV ^niZ.k* r;kj dsyk o dsG~;kph 'ksrh lq: dsyh- dsG~;kaps pkaxys mRiknu ?ksrY;kuarj jfgekchchus lgk¸;d lapkyd ckxokuh ;kaP;k enrhus dksydkrk ;sFkhy dsoaVj vWxzks daiuh'kh laidZ dsyk- niZ.ke/;s ,df=r vkysY;k efgykauh jfgekchchP;k usr`Rokr dki.kh] oxZokjh] çrokjh vkf.k cka/k.khps vk/kqfud ra= vkRelkr dsys- f'kok; R;kauh xzsM ,] th 9 dsG~;kaph tkr dksydkR;kph daiuh dsoaVjyk ikBoyh- R;krwu 50 gtkjkpk uQk dekoyk- ;kpçdkjs jfgekchchus fodklkP;k fn'ksus ikÅy mpyys vkf.k ;'k feGoys- R;kuarj R;kauh ukxiwje/;s —"kh esGkO;kr lgHkkx ?ksryk- njlky R;kaP;k xVkyk 2 yk[kkaps mRiUu feGrs- dsoaVj vWxzksyk dsGh miyC/k d:u ns.;kr jfgekchchpk niZ.k lewg eq[; Hkwfedk fuHkkorks vkgs- brdsp ukgh rj R;k jk;fiax daiuhyk ns[khy mPp ntkZph dsGh ikBorkr- jfgekchchus feGoysys ;'k gs vusd efgykalkBh çsj.kklzksr vkgs- R;kauh ygku xkokae/khy efgykauk vkRefuHkZj dsys- R;kaP;k lkscr vlysY;k efgykauk ;'kkph okV nk[koyh- R;kaP;k ftxjckt o`Ùkhyk lyke! R;k ;'k feGo.;klkBh Lor% iq<s ;srkr-

Ik


lasfnz; ‘ksrhr lsafnz; [krkapk okij

52

lsafæ; 'ksrhr lsafæ; [krkapk okij o R;kaps egÙo Jh egs’k mUgkGs

lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

o çk.kh ;kaP;k vo'ks"kkiklwu ts [kr r;kj ÞouLirh gksrs R;kyk lsafæ; [kr Eg.krkrß- lqjf{kr o ldl

vUuklkBh txHkjkr lsafæ; 'ksrhpk voyac dsyk tkr vkgs- ok<R;k yksdla[;slkBh vUu/kkU;kph xjt ikgrk mRiknu ok<hlkBh jklk;fud [krkapk okij dsyk tkrksijarq jklk;fud [krkaP;k vfu;af=r okijkus 'ksrh o i;kZoj.kkph eksBh gkuh gksr vkgs- jklk;fud [krs gh egkx vkgsr- R;keqGs mRiknu [kpkZr ok< gksrsjklk;fud [krs ns'kkckgs#u vk;kr dsY;kus eksBîk çek.kkoj ijdh; xaxktGh okijkoh ykxrs- jklk;fud [krkaP;k okijkus lsafæ; o tSfod [krkapk okij deh >kyk vkgs- R;keqGs tfeuhrhy lsafæ; inkFkkZps çek.k ?kVys vkgs- tfeuhr Vkdysyh vUuæO;s o fidkauh tfeuhrwu ?ksrysyh vUuæO;s ;ke/;s eksBh rQkor vkgsifj.kker% jklk;fud [krs oki:ugh mRiknukr ?kV fnlwu ;sr vkgs- ;koj mik; Eg.kwu lsafæ; [krkapk okij ok<fo.ks vko';d vkgsloZlk/kkj.ki.ks lsafæ; [krkaps fofo/k çdkjkr oxhZdj.k gksrs] rs Eg.kts Hkj[kr o tksj[kr- Hkj[krkaP;k okijkus tfeuhph ?kM.k lq/kkjrs] ty/kkj.k'käh ok<rstksj [krke/;s iks"k.kæO;kps çek.k vf/kd vlrs- gs y{kkr ?ksÅu tfeuhr vUuæO;kaps çek.k ;ksX; Bso.;klkBh fofo/k ,dkfRed [krkapk larqfyr okij dj.ks vko';d vkgsHkj[kr iks"k.kæO;kaps çek.k deh vlY;kus Hkj [krs eksBîk çek.kkr okijkoh ykxrkr- rlsp gh [krs fidkauk d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lkodk'ki.ks ykxw iMrkr- Hkj[krs okijY;kus tfeuhP;k çk—frd xq.k/kekZr lq/kkj.kk gksrs- R;keqGs tfeuhph ?kM.k lq/kkjrs] ty/kkj.k'käh ok<rs- tfeuhps vkjksX; lq/kkjrsHkj[krke/;s 'ks.k[kr] daiksLV] dksacMh fo"Vk [kr bR;knh [krkapk lekos'k gksrkstksj[krs ;kr iks"k.kæO;kps çek.k vf/kd vlrs- R;keqGs gh [krs deh çek.kkr |koh ykxrkr- mnk- loZ çdkjP;k isaMh] gkMkapk pqjk] eklGh [kr bR;knhlsafæ; [krkae/;s egÙokph [krs% Hkj[krs% ƒ½ 'ks.k[kr 'ks.k[kr gs ikjaikfjd lsafæ; [kr vlwu 'ksrd&~;kauk rs 'ksrkrp miyC/k gksÅ 'kdrs- tukojkaP;k xksBîkrhy 'ks.kke/;s tukojkaps ew= vkf.k v/kZoV [kkÅu VkdysY;k pkj~;kaps vo'ks"kgh vlrkr- xksBîkP;k dMsyk ekrh Vkdwu R;kr tukojkaps ew= 'kks"kwu ?ksrk ;srs- rh ekrh tj 'ks.k[krkP;k [kM~Mîkr 'ks.kkcjkscj Vkdyh] rj R;keqGs 'ks.k[krkph çr lq/kkjrs- loZlk/kkj.ki.ks pkaxY;k dqtysY;k 'ks.k[krkr å- ‡ VDds u=] å- „ VDds LQwjn vkf.k å-‡ VDds ikyk'k vlrs- vkiY;k ns'kkrhy m".k o neV gokekukP;k ifjfLFkrhr tfeuhrhy lsafæ; inkFkkaZps fo?kVu osxkus gksÅu lsafæ; inkFkkaZps çek.k deh gksrs tkrs- R;keqGs tfeuhph lqfidrk fVdowu fidkaps Hkj?kksl mRiknu feGfo.;klkBh 'ks.k[krklkj[;k lsafæ; Hkj[krkpk okij dj.ks vko';d vkgswww.krishijagran.com


lasfnz; ‘ksrhr lsafnz; [krkapk okij „½ daiksLV [kr 'ksrkrhy xor] fidkaps dki.khuarj mjysys vo'ks"k] Hkqlk] mlkps ikpV] dkilkph /kldVs b- lsafæ; inkFkkZps lq{ethotarq eqGs fo?kVu gksÅu R;krhy dkcZu u=kps çek.k deh gksrs o pkaxyk dqtysyk inkFkZ r;kj gksrks R;kyk daiksLV Eg.krkr- ;ke/;s å- ‡ VDds çek.kkr u=] å-ƒ‡ VDds LQwjn vkf.k å-‡ VDds ikyk'k vlrs…½ ysaMh[kr vkiY;k ns'kkrhy 'ksG~;k esa<îkaph la[;k y{kkr ?ksrk R;kaP;k fo"Vsiklwu ns[khy pkaxY;k çrhps ysaMh[kr r;kj djrk ;srs ;ke/;s loZlk/kkj.ki.ks å-‰‡ VDds u=] å-‡å VDds LQqjn vkf.k å-†‡ VDds ikyk'k gh vUuæO; feGrkr- xkbZ & Eg'khaP;k 'ks.kkis{kk esa<îkaP;k 'ks.kkiklwu feG.kk&~;k [krkaph çr pkaxyh vlrs- esa<îkaP;k rkT;k ysaMhr ikyk'k vUuæO;kO;frfjä loZ vUuæO; laiUu vlrkr] R;k [kkyks[kky 'ksG~;kaP;k ysaMîkr vlrs†½ dksacMh fo"Vk [kr dksacMîkaP;k fo"Bse/;s æo o ?ku Lo:ikrhy fo"Bk ,d= lkBoysyh vlY;keqGs rs ,d mÙke çdkjps lsafæ; [kr vkgs- dksacMhph fo"Bk tfeuhr ?kkrY;kuarj rkcMrksc dqtrs o R;krhy vUuæO; fidkauk miyC/k gksÅ 'kdrkr- Eg.kwu isj.khiwohZ gs [kr ?kkrY;kl fidkaoj pkaxyk ifj.kke fnlwu ;srks- ;k [krkae/;s fidkauk vko';d vlysY;k nq¸;e o lw{e vUuæO;kps çek.kgh vf/kd vlY;keqGs rs ,d mÙke çdkjps lsafæ; [kr vkgs;ke/;s …-å VDds çek.kkr u=] „-‡ VDds LQwjn vkf.k ƒ-‡ VDds ikyk'k vlrstksj[krs% ƒ½ fgjoGhph [kr

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

53 yodj ok<.kk&;k fidkaph fuoM d:u] R;kaph nkV isj.kh d#u fid Qqyks&;koj ;s.;kP;k vk/kh rs ukxjkP;k lgk¸;kus tfeuhr xkMrkr R;kiklwu tehuhyk u= feGrs] tfeuhpk iksr lq/kkjrks o rh lqihd curs- v'kk [krkauk fgjoGhps [kr Eg.krkr- xkMysY;k fidkauk dqt.;klkBh nhM rs nksu efgU;kapk dkyo/kh ykxrks- fgjoGhP;k [krklkBh ?ksrY;k tk.kk&~;k eq[; fidkae/;s rkx] /kSapk] xokj] ewx] poGh] eVdh] mMhn] esFkh] yk[k] okVk.kk] elqj] 'ksojh] fxjhiq"i] ylw.k ?kkl lqckHkwG]cjlhe] djat bR;knhapk lekos'k gksrks- ;kiklwu vki.k [kr r;kj d:u 'kdrks- gh [krs toGtoG çfr gsDVjh ‡å &ƒ‰‡ fdyks u=kps ;ksxnku djrkr„½ xkaMwG [kr xkaMwG [kr Eg.kts xkaMqGkP;k uSlfxZd dk;Z dj.;kP;k lo;hpk mi;ksx d:u lsafæ; inkFkkaZiklwu r;kj >kysys [kr- ;kr u=] LQqjn] ikyk'k] dWfY'kve] lathods vkf.k lw{eæO;s bR;knhaps çek.k 'ks.k[krkis{kk vf/kd vlrs- ák [krkr xkaMwGkph fo"Bk] uSlfxZdfjR;k dqtysys inkFkZ] xkaMwGkph vaMhiwat] ckY;koLFkk vk.kh vusd mi;qä thok.kwapk lekos'k vlrks Eg.kqu ;k [krkyk xkaMwG [kr vls Eg.krkr- xkaMqG[krke/;s „-å VDds u=] ƒ-„ VDds LQqjn] ƒ-å VDds ikyk'k rlsp e¡xuht] >had] d‚ij] eaxy] yksg] cksj‚u gh lw{e vUuæO;s tkLr çek.kkr vlrkr…½ ek'kkps [kr ¼fQ'k ehy½ leqæfdukjh ok;k xsysY;k ek'kkaiklwu rlsp ek'kkps rsy dk<Y;kuarj mjysY;k vo'ks"kkiklwu ts [kr r;kj gksrs T;kr u=] LQqjn vkf.k ikyk'k ;kaps çek.k Hkjiwj vlrs ;kyk ek'kkps [kr Eg.kwugh EgaVys tkrs- ;k [krke/;s u=kaps çek.k † rs ƒå VDds] LQqjn 3 rs 9 VDds] rj ikyk'k ƒ VDds vlrs-

hindi.krishijagran.com


54 †½ [kkVhd[kkU;kps ¼dÙky[kkuk½ [kr% [kkVhd[kkU;kr tukojkaps jä o vo'ks"kkiklwu ts [kr cuforkr R;kyk [kkVhd[kkU;kps [kr Eg.krkr ;kr u= vkf.k LQqjn pkaxY;k çek.kr vlrsv½ jä [kr ¼CyM ehy½ tukojkaP;k jäkr lfPNæ xqBG~;k o ikrG æO; vls nksu Hkkx vlrkr] ;k jäkps :ikarj lsafæ; [krkr djrk ;srs- jäkrhy xqBG~;k dkgh fefuVs å-‡ VDds gk;MªsDyksfjd vkEykP;k æko.kkr mdGwu f'ktfoY;k tkrkr- æko.kkr ƒ VDds pquk felGwu Šå va'k lsrkiekuki;aZr feJ.k rkifoys tkrs- ?kê >kysY;k jäkpk jax cnyrks- R;krhy ik.kh dk<wu lw;Z çdk'kkr okGowu [kr cuforkr- ;ke/;s u=kps çek.k ƒå rs ƒ„ VDds vlrsc½ gkMkaps [kr ¼cksu ehy½ tukojkaP;k gkMkaiklwu [kr cufo.;klkBh rkth vFkok okdysyh gkMs ;ksX; vkdjkP;k HkkaMîkr iqjsls ik.kh ?ksÅu R;kr fHktr Bsoyh tkrkr- R;ke/;s d‚fLVd lksMk felGwu ‡ VDds æko.k dsys tkrs- gh gkMs fnolkarwu ƒ rs „ osGk gyforkr- lqekjs nksu vkBoMîkauh gkMs foj?kGwu R;kpk yxnk r;kj gksrks- R;krhy d‚fLVd lksMîkps æko.k osxGs dsys tkrs- foj?kGysyh gkMs nksu osGk ik.;kus /kqrkr- uarj ƒå VDds gk;MªksDyksfjd vkEykps æko.k felGwu mnklhu dsys tkrkr- R;krhy æko.k osxGs d#u ikrG eyhu dkiMkrwu xkGwu ?ksrkrgk yxnk mUgke/;s okGowu o tarqjfgr d:u ckjhd ikoMjhP;k Lo:ikr gkMkaps [kr Eg.ktsp cksu ehy r;kj dsys tkrs- ;ke/;s LQqjnkps çek.k „‡ rs …å VDds vlrsd½ f'kaxkps [kr ¼g‚uZ ehy½ tukojkaP;k brj vo'ks"kkaiklwu Eg.kts f'kaxs o [kj ;kaiklwu cufoysys gs ,d mi;qä lsafæ; [kr vkgs- f'kaxs o [kwj okGowu vkf.k nGwu R;kaph ckjhd ikoMj dsyh tkrs- R;ke/;s ƒå rs ƒ‡ VDds u=] ƒå VDds LQqjn o „‡ VDds pquk vlrks‡½ fofo/k isaMhps [kr v[kk| o rsyfc;kaiklwu feG.kk&;k isaMhpk okij cgqrsd d:u lsafæ; [kr fdaok fdVduk'kd Eg.kwu dsyk tkrks- loZlk/kkj.ki.ks fofo/k isaMhe/;s …-å rs ˆ-å VDds u=] å-Šå rs „-å VDds LQqjn vkf.k ƒ-å rs ƒ-Š VDds ikyk'k miyC/k gksÅ 'kdrs- dkgh isaMhpk u=;qä [krklkscr okij dsY;kl [krkP;k nk.;kHkksorh vkoj.k r;kj gksÅu isaMhe/khy jklk;fud inkFkkZeqGs veksfu;k Lo:ikrhy u=kps :ikarj uk;VªsVe/;s gks.;kph fØ;k eankorslsafæ; [krkaps egÙo% ƒ½ lsafæ; [krkaP;k okijkeqGs tfeuhrhy lsafæ; inkFkkaZps çek.k ok<rs- tfeuhps HkkSfrd xq.k/keZ mnktfeuhph ?kM.k ¼ekrhP;k d.kkaph jpuk½] fupjk] d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lasfnz; ‘ksrhr lsafnz; [krkapk okij

ty/kkj.k {kerk] [ksGrh gok] tfeuhrhy lerksy rkieku bR;knha e/;s lq/kkj.kk gksÅu mRikndrk ok<hl enr gksrs„½ lsafæ; [krka}kjk eq[;] nq¸;e o lw{e vUuæO;kapk iqjoBk fidkauk ;ksX; R;k osGh ;ksX; R;k çek.kkr dsyk tkrks…½ tfeuhrhy lw{e ftok.kwaph la[;k vkf.k R;kaph dk;Z{kerk ok<rs- R;keqGs tfeuhrhy vUuæO;s miyC/k voLFksr ;s.;kl enr gksrs†½ v'kh lsafæ;[krs ¼Hkj[krs o tksj[krs½ okijY;kl jklk;fud [krkP;k [kpkZr cpr gksÅu tfeuhps vkjksX; fVdo.;kl enr gksbZy o mRiknukrgh ok< gksbZy] v'kk mi;qä [krkapk okij 'ksrh i)rhr vo'; djkokmalayalam.krishijagran.com



tSfod jksx o fdM fu;a=.k

56

tSfod jksx o fdM fu;a=.k

Jh egs’k mUgkGs

lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

dke/;s jksxkaP;k fufeZrhl cqj”kh] thok.kw] fiek;dks Iyk>ek] fjdsVf”k;k] Lik;jksIyktek o lw=Ñeh vls fofo/k lw{etho dkj.khHkwr vlrkr- gs lw{etho Lor%ps vUu r;kj dj.;kl vleFkZ vlrkrvUuklkBh rs fofo/k fidkoj gYyk djrkr o R;kauk ok<hlkBh vko”;d vl.kkjs vUu fidke/kwu “kks'kwu ?ksrkr- ifj.kkeh ihd fofo/k jksxkauk cGh iMrsfidkojhy jksxkaps jklk;fud ?kVdkOnkjs fu;a=.kklkscrp fidkauk mi;qDr vl.kk&;k lw{e thotarawpk lq/nk uk”k gksrks- R;kpk fopkj d:u la”kks/kuvarh “kkL=Kkauh I;kZoj.kkps larwyu dk;e Bsowu loSZ jksxkoj uSlfxZd fu;a=.k Bso.;kdfjrk fulxkZrp miyC/k vlysY;k cqj”kh] ouLirh] ouLirhtU; inkFkZ “kks/kwu dk<ys vkgstSohd jksx fu;a=.kklkBh O;k[;k% fidkojhy jksxkps fu;a=.k tSfod ?kVdkOnkjs d:u jksxkeqGs fidkaps uqdlku vkfFkZd uqdlku ikrGhP;k [kkyh fu;a=hr Bso.ks Eg.ktsp tSfod jksx fu;a=.k gks;,d vFkok vusd tho ok:u ulfxZdfjR;k fdaok okrkoj.kkr cny ?kMowu fdaok izfrLi/khZ tho ;kaP;kr cny ?kMowu fdaok izfrLi/khZ thou eksB;k izek.koj izlkj d:u jksxdkjd thokaph la[;k vFkok R;kaph jksx fufeZrh {kerk fdaok ouLirhaP;k ijksithokap izek.k deh dj.kstSfod jksxfu;a=.kkps egRo% lokZaukp efgr vkgs dh] ihd laj{k.kkr d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

izpyhr i/nrhe/;s okij.;kr ;s.kkjh jklk;fud vkS’k/ks gh tgky fo'k xVkrhy vlY;kus R;kps foifjr ifj.kke fidkoj rj gksrkrp ijrq R;kiklwu feG.kk&;k inkFkZae/;s fo'kkps va”k jkgrkr- gh fo’k gkrkG.kk&;k fdaok okij.kk&;k O;Drhaoj R;kaps ifj.kke rj gksrkrp iajrq R;kP;k okijkus i;kZoj.kkps iznq’k.k gksrs- dkyuqijRos ;k jlk;ukP;k fojks/kkr fidkaP;k jksxtarwe/;s izfrdkj {kersph ok< >kY;kps vk<Gwu vkys vkgs- R;keqGs jksxizfrdkjd v”kk fidkaP;k tkrh “kks/kwu dk<.;koj Hkj fnyk xsyk- ijarq Qkj FkksM;k jksxkauk izfrdkjd v”kk tkrh fuekZ.k dj.;kr vkysY;k vkgsrtSfod jksx fu;a=.kkps rRos fidkaojhy jksxkaps tSfod fu;a=.k vFkZiw.kZ gks.;klkBh [kkyhy tSfod jksx fu;a=.kkP;k rRokapk voyac dsY;kl fuf”pri.ks jksxkapk izknqZHkko deh gksbZy1- izrhLi/khZ thokaP;k ok<hlkBh tfeuhe/;s iqjs”kk izek.kkr lsafnz; inkFkZ vl.ks vko”;d vkgs2- izHkkoh izrhLi/khZ thokaph jksxfu;a=.kklkBh fuoM dj.ks vko”;d vkgs3- dks.kR;kgh ek/;ekr ok<w “kd.kk&;k izfrLi/khZ ftokaph jksx fu;a=.kklkBh fuoM dj.ks4- izrhLi/khZ tho gkrkG.kh mRiknu vkf.k lkBo.kqdhP;k lksI;k o LoLr i/nrh vlkO;kr5- izfrLi/khZ thokaP;k ok<hlkBh tfeuhps rkieku o gosrhy vknzZrk iqjs”kh vlyh ikfgtshindi.krishijagran.com



58 6- mUgkGh gaxkeke/;s tehu ukax:u BsoY;kl mUgkeqGs tfeuhhrhy jksxdkjd cqj”kh ejrkr7- isj.khiwohZ fc;k.;kl izfrLi/khZ thokaph chtizfdz;k dsY;kl e`nktU; jksxkaps fu;a=.k gksrs8- tSfod fu;a=.kkcjkscjp fidkaps izfrdkjd ok.k okij.ks vf/kd izHkkoh vkgstSfod fu;a=.kkps Qk;ns 1- jklk;fud ?kVdkapk okij d:u jksx fu;a=.k dj.;kP;k rqyusr gh i/nr deh [kphZd vkgs2- ihd mRinuke/;s jklk;fud va”k jkgr ukgh3- fidkaojhy o tfeuhe/khy mi;qDr ftotarwaph gkuh gksr ukgh4- jklk;fud jksxuk”kdkapk okij okjaokj djkok ykxrks ijarq tSfod lk/kus ,dnkp okijkoh ykxrkr5- cqj”khuk”kd jlk;ukis{kk tSfod lk/kus gh e`nktU; jksxkalkBh tkLr ifj.kkedkjd vkgsr6- tSfod lk/kus lkrR;kus okijY;kl R;kaph jksxtare/;s izfrdkj {kerk fuekZ.k gksr ukgh7- jklk;fud fu;a=.kkeqGs gks.kkjs gok] ik.kh o tehu ;kaps iznq’k.k tSfod fu;a=.kke/;s VkGys tkrkr8- jklk;fud fu;a=.kke/;s vlysys loZ /kksds tSfod fu;a=.kke/;s VkGys tkrkr9- fo’kk.kqtU; jksxkaP;k fu;a=.kklkBh tSfod fu;a=.k i/nr dk;Z{ke vkgs10- jksx fu;a=.kkcjkscj i;kZoj.kke/khy tSfod lerksy fVdfoyk tkrksVªk;dksMek jksxkps tSfod fu;a=.k fulxkZrhy fe= cqj”kkhpk okij d:u brj vik;dkjd Bj.kk&;k cqj”khyk lgtjhR;k ekr dj.;klkBh egRoiw.kZ Bjysyh cqj”kh Eg.kts Vªk;dksMekZ gks;egRokph ihds tls] VkseWVks] Ål] dkiwl] lks;kchu] fejph b- osxosxG;k jksxkauk cGh iMrkr- R;kr izkeq[;kus eqG dqt.ks] [kksM lM.ks] ikuxG] >kMs okG.ks b- vusd izdkjP;k jksxkaeqGs ihdkaph gkuh gksrs- ;k loZ jksxkal dkj.khHkwr tfeuhr vl.kk&;k gkfudkjd cqj”kh mnk- fiFkh;e Qk;VksIFkksjk] jk;>ksDVksfu;k Qqtfj;e] eWdksfQehuk Ldysjksf”k;e] OgfVZflyh;e b- vusd cqj”kh dkj.khHkwr vlrkr- ;k loZ cqj”khuk fu;a=hr dj.;klkBh Vªk;dksMekZ pk okij gksrksokij.;kph i/nr jksx fu;a=.kklkBh pkj i/nrhus ;kpk okij djkok ykxrks1- fct izfØ;k isj.khP;kosGh izfr fdyks fc;k.;kl 5 xzWe izek.ks d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

tSfod jksx o fdM fu;a=.k

fc;k.;kl lksMkos o lkoyhr okGowu isj.kh djkoh2- ekrhOnkj ;k i/nrhpk okij Hkkthikyk fidkalkBh ;ksX; Bjrksizrh pkS-fe- okQ;kyk lk/kkj.k 200 xzWe Vªk;dksMekZ HkqdVh pkaxY;k dqtysY;k “ks.k [krkr felGwu okQ;koj iljkos- gh izfdz;k isj.khvk/kh ,d vkBoM;kiwohZ djkohT;keqGs fidkal tkLr Qk;nk gksrks3- jksikaph eqGs cqMowu Hkkthikyk fdaok QG ihds ;kaph YkkxoM “ksrkr dj.;kvk/kh izfr fy- ik.;kr 5 xzWe Vªk;dksMekZ HkqdVh Vkdwu feJhr ik.;kr jksikaph eqGs lk/kkj.k 15 feuhVs cqMowu uarj ykxoM djkoh4- Qokj.khOnkjs izrh fy- ik.;kr 5 xzWe Vªk;dksMekZ HkqdVh felGwu [kksMktoG vFkok eqGk toG Qokj.kh djkohlqMkseksuksl QY;qjkslUl ;kpk okij loZ fidkaojhy cqj”khtU; o thok.kwtU; dqt] QG dqt] ikukojhy fBids b- jksxkaP;k fu;a=.kklkBh dsyk tkrksokij.;kph i/nr Qokj.khlkBh 25 xzWe 10 fy- ik.;kr felGwu fdaok 5 fdyks izrh gsDVjh “ks.k [krkr felGwu tfeuhr iljkosfcOgsfj;k cWfl;kuk loZ fidkaojhy jl “kks'k.kk&;k o ygku vGhoxhZ; fdMhP;k tSfod fu;a=.kklkBh fcOgsfj;k iklwu r;kj dsysY;k tSfod mRiknukpk mi;ksx gksrks- ;k cqj”khps thok.kw ika<jh ek”kh] ekok] ikus [kk.kkjh vGh] dslkG vGh] feyhcXt] [kksMfdMk] rqMrqMs b- P;k fu;a=.kklkBh malayalam.krishijagran.com



tSfod jksx o fdM fu;a=.k

60 okijyk tkrksokij.;kph i/nr Qokj.khlkBh 5 rs 10 fe-yh- 1 fy- ik.;kr felGwu fidkaoj Qokj.kh djkoh- tfeuhr okij dj.;klkBh 200 fy- ik.;ke/;s 2 fy- fcOgsfj;k felGwu R;kr 2 fdyks xwG] 1 fy- nq/k o 5 fy- xkSew= ,d= felGkos- lk/kkj.k 8 rs 10 rklkuarj gs feJ.k izrh ,djh tfeuhoj Qokj.;kdjhrk okijkos,p-,u-ih-fOg,p-,u-ih-fOg- Eg.kts gsfydksOgikZ U;qfDy;j ikWfygsMªksfll Ogk;jl] gs ,d fo’kk.kqtU; fdVuk”kd vlqu ?kkVsVGh P;k fu;a=.kklkBh ;kpk okij dsyk tkrks?kkVhvGh gh fofo/k fidkaoj ;srs mnk- gjHkjk] dkiwl]

HksaMh b- fidkaoj ;kpk okij dsyk tkrks- gs Ñ’kh egkfon;ky;s vFkok Ñ’kh fon;kfiBkdMs fodzhl miyC/k vlrs,l- ,y- ,u- ih- fOgLiksMksVsjk yhVwjk U;qfDy;j ikWfygsMªksfll Ogk;jl gk QDr rack[kw [kk.kk&;k rlsp lks;kchu] dkiwl] Hkkthikyk fidkaojhy vGhlkBh ifj.kkedkjd vkgsfo’kk.kq okij.;kph i/nr ?kkVhvGh fu;a=.kklkBh izFke vFkok fOnrh; voLFksrhy vG;k fnlw ykxrkp ,p- ,u- ih- fOg- ph Qokj.kh djkoh- 1 gsDVj {ks=klkBh 1 x 10 frozrsP;k 500 jksxxzLr vG;kaP;k vdkZph f”kQkjl dsyh vkgsfo’kk.kqph dk;Z{kerk o mUgkiklqu laj{k.k dj.;klkBh 350 feyh ik.;kr 50 xzWe fuG ikoMj felGwu nzko.k r;kj djkos o gs nzko.k 1 feyh izrh fyVj izek.ks

KISANeSTORE India's First Agro-estore www.kisanestore.com fdlkuksa dk viuk vksuykbu LVksj

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

Buy Online A to Z Agri Inputs at www.kisanestore.com

Qokj.khP;k nzko.kkr felGkosVªk;dksxzkek ¼ijksiftoh fe= fdM½ Ålkojhy [kksM fdMk] diklhojhy cksaMvGh] VkseWVks ojhy QG iks[kj.kkjh vGh b- fdMhauk fu;a=.k dj.;klkBh ;kpk mi;ksx gksrks,djh 40000 fdVd ;klkBh okijkos ykxrkrVªk;dksxzkek vkdkjkus vfr”k; ygku vlwu ;kpk izkS< Vkp.khP;k Vksdkoj 8 rs 10 jkgw “kdrhy brds lq{e vlrkr- gs iraxoxhZ; fdVdkaP;k vaM;koj mithfodk djrkr- ;kaP;k toGikl 26 iztkrh vk<Gwu ;srkrgs fe= fdM “ksrkr lksMys vlrk] gkfudkjd fdMhuh ?kkrysyh vaMh “kks/kwu R;kr vkiyh vaMh ?kkyrkr- 3 rs 4 fnolkuarj vaMh dkGh iMrkr- R;kuarj 4 rs 5 fnolkr v”kk vaM;krwu Vªk;dksxzkekps izkS< R;k vaM;kauk xksy fNnz ikMwu ckgsj iMrkr- gs 5 feVj O;klkP;k {ks=krhy vkiY;k Hk{kkpk “kks/k ?ksÅ “kdrkr o R;kr vkiyh vaMh ?kkywu R;kauk u’V djrkrAll India Free Home Delivery

1800-270-1-271

Ñf"k tkxj.k eCommerce Media Partner

You can by Seeds, Fertilizers, Pesticides, Certified Organic Inputs, Spray Pumps, Farm Tools, Farm Machinery, Water Pumps, GSM Mobile Starter, Solar Products, LED Rechargeable Torch, Veterinary Medicines, Krishi Jagran magazine & many other Agri-Inputs from KISANeSTORE.

www.krishijagran.com



;’kksxkFkk& fo’keqDr Lo;aiw.kZ lsanzh; ‘ksrh

62

;’kksxkFkk%& fo'keqDr Lo;aiw.kZ lsanzh; ‘ksrh‘ksrd&;kpk ifjp;% Jh-jktsanz egknso Vkys- jk-eq-iks-fnxzl cq- rk-ikrqj ft-vdksyk laidZ ua-9890895701] 9730435454- ‘ksrh 6-5 ,dj ik.;kph lqfo/kk ,d foghj-

iklqu “ksrh dj.;kl lqjokr dsyh] uoufou lu“ksr1995 h fidkps iz;ksx djr] “ksrhe/khy mRiknuojhy [kpZ deh gksowu] vf/kd uQk dlk gksbZy] vls ikgrkauk [kpZ o mRiUukpk rkGesG ykxr uOgrk- rsOgk lu 1999 lkyh lsanzh; “ksrh Qk;n;kph vlY;kph oRr i=krqu o ekfldkrqu letys- rsOgk R;kus izFke 2 ,djkoj lsanzh; “ksrh dj.;kl lqjokr dsyh] ekpZ 1999 yk Jh-eksgu “kadj ns”kikaMs jk- dksYgkiqj ;kaps vfgalk d`’kh ekxZn”kZu esGkO;kl izos”k ?ksowu] lasnazh; “ksrhps Kku voxr dsysuarj lsanazh; “ksrh lac/kh Lork%P;k “ksrkr osxosxGh izkR;f{kds] fidkojhy O;oLFkkiu djhrk jklk;fud [krs fdVuk”kds okij.ks can dsys- Lork%P;k “ksrhps lsanzh; izekf.kdj.k dj.;klkBh lqfearj bafM;k vkWjXkWfud ekQZr lu 2002 yk ukasn.kh dsyh o lu 2005 yk loZ{ks+= o fids izekf.kr >kyh- rsOgk iklqu vkti;Zr 100 VDds lsanzh; “ksrh tksiklr vkgsrR;kuarj lu 2006 rs 2009 Ik;Zr lqfearj bafM;k vkWjxWfudlP;k ek/;ekrwu] ifjljkrhy lsanzh;lkBh mRlqd vlysY;k “ksrd&;kauk ekxZn”kZu dsys- R;kp lks c r fid mRiknuke/;s ;s . kk&;k os x os x G;k vMp.khauoj uoufou iz;ksxkOnkjs] ekxZ dk<yk“ksrhe/;s ftoke`r o LofuehZr d`’kh fufo’Bk ;kapk d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

okij fid mRiknukdjhrk djrkr- ekxhyo'khZ Qqys /kUoarjh lthZdy dkWVups ,djh 14 fDoa- fodzeh mRiknu ?ksrys- ?kjklkBh ykx.kkjk loZ Hkkthikyk gk “ksrke/;s fidfoyk tkrks- dkdMh] <sels] nq/kh HkksiGk vkfn osyhaph “ksrkrhy /kq&;koj ykxoM dsyh vkgs- rlsp QGklkBh 3 xqaBke/;s dsGh] iibZ] flrkQG] phdq] vkack] is: bR;knh QGfidkaph ykxoM dsyh vkgs- R;klkscrp vkS’k/kh ouLirh HkqbZfue] fLVOgh;k o lqax/kh ouLirhphgh ykxoM dsysyh vkgslu 2014 e/;s] lqfearj bafM;k vkWjxWfudps izdYi O;oLFkkid Jh- jktho ikVhy ;kaP;k”kh ppkZ djrkauk] lsanzh; “ksrhe/;s etqjkoj gks.kkjk [kpZ gk tkLrhpk vlY;kus] rks [kpZ deh dj.;klkBh mik;;kstukaoj Hkj fnyk R;krwu R;kauh lrr ufou iz;ksx pkywp Bsoys;ke/;s ftoke`r “ksrkr iljfo.;klkBh rq'kkj flapu lapke/;s] dkgh cny d:u lqyHkjhR;k deh osGsr {ks=Qokj.kh lk/; dsyhs- ;kOnkjs lk/kkj.k 30 feuhVke/;s 1 ,dj {ks=kph ftoke`r Qokj.kh iw.kZ gksrsfid mRiUu ok<hlkBh] vaMh o fyacq jl ;kiklqu vfeuksvkEy cufoys] rs fidkl okijY;keqGs fidkae/;s Qqy/kkj.kk pkaxY;kizdkjs gksrs o ika<&;k ek”khps fu;a=.kgh gksrshindi.krishijagran.com


;’kksxkFkk& fo’keqDr Lo;aiw.kZ lsanzh; ‘ksrh

63

fidke/;s fdM fu;a=.kkdjhrk n”ki.khZph Qokj.kh tyn gks.;klkBh lk;dy iai Qokj.kh ;a=kph fuehZrh dsyh- ;ke/;s 7 uks>yph jpuk vlqu] ,dkosGh 5 rs 6 vksGh e/;s Qokj.kh dj.ks “kD; gksrs- fidkP;k maph izek.ks uks>yph maph deh tkLr djrk ;srs- ;k ;a=kOnkjs 1 ,dj {ks= Qokj.khlkBh 30 feuhVkapk vof/k iqjslk vkgsR;keqGs] osGsph o etqjkph cpr gksrsr.k fu;a=.kkdjhrk lk;dy Mojk@daksGikpk okij rs fu;ehr djrkr- r.k ygku vlrkaukp iw.kZ fu;a=.k dj.ks “kD; gksrs- ;k ;a=kOnkjs ,d etwj fnolkyk 30 rs 40 xaqBs {ks= iw.kZ d: “kdrksdGhpk pquk $ jk[k ;kapk okij fidkojhy loZ izdkjP;k vGh fu;a=.kkdjhrk rs djrkrukjG ik.;kph Qokj.kh%&izfriai 50 feyh iDo

ukaxjV o e”kkxr :- 25 gtkj o brj [kpZ :- 25 gtkj ½ njo'khZ “ksrkrhyp fc;k.ks iw<hy gaxkekP;k isj.khlkBh dkGthiwoZd lkBoys tkrs- ckgs:u dks.krhgh d`’kh fufo’Bk fodr u ?ksrY;kus] “ksrhoj gks.kk&;k [kpkZe/;s Qkj eksBh cpr gksrsLksanzh; “ksrhP;k ek/;ekrwu] “ksrhojhy [kpZ deh d:u] vkt jksth R;kaP;k “ksrke/;s ufou foghj [kksnyh vkgs- ikbZiykbZu Vkdyh] rq'kkj lap miyC/k dsys“ksrke/;s iDds ?kj cka/kys- 20X40 QqVkps xksMkmu cka/kys] VªWDVj ?ksryk] eG.kh ;a= ?ksrys v”;kizdkjs lsanzh; “ksrheqGs R;kaP;k ftoukpk dk;kikyV >kyk- vkt R;kapk eqyxk d`’kh infops f”k{k.k ?ksr vkgs- eqyhykgh mPp f”k{k.k ns.;kph R;kaph egRodka{kk vkgs- lsanzh; “ksrheqGs fo'keqDr vUu feGrs vkf.k [kpZ deh gksr vlY;kus]

ukjGkrhy ik.;kph Qokj.kh fidkoj dsY;kl] Qqy/kkj.kk o Qy/kkj.kk ok< dj.;kl] mi;qDr Bjrs;kpk fu;ehr okij rs djrkr- ;kO;frjhDr ftoke`r n”ki.khZ] iapxO;] fuekdZ pk okij rs “ksrhe/;s djr vlrkrlrr iz;ksx”khy jkgwu fofo/k iz;ksx rs LorkP;k “ksrkr djrkr- o lsanzh; “ksrhlkBh xkokrhy o ifjljkrhy “ksrd&;kauk ekxZn”kZu djhr vlrkr6-5 ,dj e/;s [kjhi gaxkekr lks;kfcu] rwj] mfMn] eqx o dik”kh rlsp jCch gaxkek e/;s xgw] gjHkjk o dkank ;k fidkph ykxoM djrkr- ;kiklwu R;kauk ok'khZd 3 yk[k :Ik;s mRiUu feGrs- R;ke/;s fuOoG uQk 2 yk[k :Ik;s o “ksrkrhy [kpZ lk/kkj.k 1 yk[k :Ik;s gksrks¼T;ke/;s lkyxMh :-48 gtkj] etwjh] fuan.kh] dk<.kh]

“ksrd&;kauh ;kpk ldkjkRed fopkj d:u] Lor%ps ftou le`/n cuokos- vlk fopkj R;kauh ekaMyk;kaP;k mUur o Hkjho dkexhjhlkBh R;kauk [kkyhy iqjLdkjkus lUekfur dj.;kr vkys vkgs1- Ñ’kh fe= & ftYgk ifj'kn]vdksyk lu 2002 2- LokehukFku QkÅaMs”ku Qsyksf”ki] psUubZ lu 2015 3- fo”o fganq ifj’kn] cqy<k.kk ftYgk] fgojk vkJe lu 2015 4- Ñ’kh xkSjo iqjLdkj] Hkkjr Ñ’kd lekt] tGxkao lu 2015 5- yksder Ñ’khZjRu iqjLdkj] lu 2016 6- jksVjh Ñ’kh fniLraHk iqjLdkj lu 2016 7- vkeph ekrh]vkeph ek.kal d`’kh jRu iqjLdkj lu 2016

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

malayalam.krishijagran.com


lsafnz; ‘ksrhr ?;ko;kph

64

lsafnz; ‘ksrhr ?;ko;kph dkGth-

Jh-lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

rhps izek.khdj.k djrkauk lsafnz“ksr;h “ksmRiknukpk jk’Vªh; dk;Zdze

lsafnz; R;k varxZr vko”;d vl.kkjh ekuds ;kaph iw.kZ ekfgrh vlkohlsafnz; “ksrh ;”kLoh dj.;klkBh [kkyhy xks'Vh dVkd{kkus ikG.ks vko”;dlsafnz; “ksrh O;oLFkkiuklkBh ?;koph dkGth ¼NPOP½

·gs djk ! 1- “ksrke/khy ihdkps vo”ks'k] dkMh dpjk u tkGrk rks ,d= d:u R;kiklqu daiks"V [kr cukokos2- Tkfeuhph lqfidrk o lthork ok<fo.;klkBh fofo/k izdkjps LoafuehZr tSfod [krkapk okij “ksrkr djkok- tls dh] fgjoGhps [kr] ftoke`r] fctke`r] iapxO;] xka<qG [kr bR;knh3- lsafnz; “ksrhP;k lHkksorh cka/k ca/khLrh ;ksX; izdkjs djkoh- T;keqGs “kstkjhy jklk;fud “ksrhrhy ik.kh o brj ?kVd lsafnz; “ksrkr ;s.kkj ukgh- rlsp “ksrkrhy eq[; fidkHkorh pkjgh cktwus 4 rs 5 fe- :afnP;k iVV;kr brj ihd mnk- eDdk] Tokjh] cktjk] rqj ;kph ykxoM djkoh- T;kus cQj >ksu fuekZ.k gksbZy4- izrhca/khr vFkok vlqjf{kr d`’kh fuoh’Bkapk okij d: u;s5- tSfod “ksrhe/;s okij.;klkBh fc;k.ks@ cs.ks@ d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

Jh jktho ikVhy izdYi O;oLFkkid egkjk"Vª] lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk- fy-

jksis gh tSfod “ksrhr mRiknhr dsysyh vlkohr6- TkSfod “ksrhr okijyh tk.kkjh loZ ;a=lkexzh tls & dqnG] QkoMs] [kqjih] ukaxj] o[kj] isj.kh ;a=] eG.kh ;a= gh iw.kZ LoPN d:u uarj okijkoh7- tSfod “ksrhrhy fidkph dki.kh] eG.kh] lQkbZ] xzsMhx] iWfdax gs iw.kZr% osxGs Bsokoslsafnz; eky Hkj.;klkBh LoPN o osxGs iksR;kapk okij djkok- ls a f nz ; ekykph okgrw d dj.;kvk/kh xkMh] Vªd] VªkWyh] okgu iw.kZr% LoPN djkos8- lsafnz; ekykph lkBo.kwd gh osxGh vlkoh o R;koj lsafnz; eky vlY;kps ueqn djkos9- tukojkl tls dh xk;] cSy ;kauk lsafnz; i”kq vkgkj] pkjk [kk.;kl miyC/k d:u n;kos· gs d: udk ! 1- lsafnz; “ksrhr eyew= folthZr d: u;s2- lsafnz; “ksrhr dks.krsgh jkl;kfud ?kVd vlysyh fufo’Bk oki: u;s- mnk- jklk;fud [krs] jklk;fud fdV duk”kds] cqj”khuk”kds] r.kuk”kds bR;knh3- lsafnz; “ksrheky lkBo.kwdhr] okgrwdhr IYkkWfLVdiklwu ¼jklk;fud [krkP;k fi”kO;k½ cuysY;k lkexzhpk okij d: u;s4- tukojkl jklk;fud vkS’k/ks nsÅ u;swww.krishijagran.com


ekrh ijh{k.k o R;kps egRo

65

ekrh ijh{k.k o R;kps egÙo Jh egs’k mUgkGs lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fyrh ijh{k.kkph xjt ekfidka P;k ok<hlkBh vBjk vUuæO;kaph vko';drk vlrs- R;kiSdh ,[kkns tjh ekrhr deh fdaok tkLr >kys rj R;kpk ifj.kke yxspp >kMkoj fnlwu ;srks- tls ikus fioGh iM.ks] iku xG.ks] f'kjk lksMwu brj ikukapk loZ Hkkx okGwu tk.ks bR;knh y{k.ks vUuæO;kP;k derjrseqGs fdaok vHkkokeqGs ouLirhe/;s fnlwu ;srkr- vBjk vUuæO;kf'kok; fidkaph ok< iw.kZ gksr ukgh- rh vUuæO;s feGrkr [kqaVysyh ok< ijr lq/kkjrs- fo'ks"kr% ;k vUu?kVdkapk ouLirh ok<hP;k ,[kk|k tSfod dk;kZr çR;{k lgHkkx vlrks- R;keqGs ekrh ifj{k.k dj.ks vko';d vkgs- R;k}kjs 'ksrd&;kauk letsy dh ekrhr dks.kR;k vUuæO;kps çeku deh vkgs fdaok tkLr vkgs-

Jh jktho ikVhy izdYi O;oLFkkid egkjk"Vª]lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk- fy-

dEiksLV] fgjoGhps [kr] xkMwG [kr bR;knh [krkiklwu fdrh çek.kkr vUunzO;s |ko;kl ikfgtsr gh ekfgrh feG~rs…½ ekrhP;k uewU;kps ç;ksx'kkGsr lkew] foækO; {kkj] lsafæ; dcZ] miyC/k u=] LQqjn vkf.k iyk'k ;klkBh ijh{k.k dsys tkrs†½ tehu fid ok<hlkBh pkaxyh vkgs fdaok ukgh rs letrs ‡½ foækO; {kkjkP;k çek.kko:u fidkaP;k ok<hoj gks.kk&;k ifj.kkekpk vankt gksrks-

ekrh ijh{k.kpk mís'k ƒ½ eq[; vkf.k egÙokpk mís'k Eg.kts ekrh ijh{k.kko#u tehuhr fid ok<hlkBh dks.kR;k vUuæO;kph derjrk vkgs o rh derjrk ukgh'kh dj.;klkBh dk; dj.ka vko';d vkgs gs Bjork ;srs„½ekrh ijh{k.k o fid mRiknu ;kaP;k laca/kko:u fidkauk tehuhrwu fdrh çek.kkr vUuæO;s feGrkr o d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

hindi.krishijagran.com


ekrh ijh{k.k o R;kps egRo

66 ekrhpk uequk ?ks.;kph i/nrh ƒ½ tfeuhpk jax] p< &mrkj] [kksyh] [kMdkG fdaok ik.kFkG fBdk.ks fup&;kph ifjfLFkrh rlsp {kkj;qä fdaok pksi.k tkxk bR;knh ckchpk fopkj d:u 'ksrkps fujfujkGs foHkkx ikMkosr vkf.k çR;sd foHkkxkrwu Lora=i.ks çfrfu/khd uewuk ?;kok-„½ ekrhpk uewuk gk R;k 'ksrkrhy çfrfu/khd uewuk vlkok- dkj.k vki.k 'ksrkrwu Qä v/kkZ rs ,d fdyks ekrh ifj{k.kklkBh okijrks- çfrfu/khd uewuk 'ksrkrhy ƒ‡ osxosxG~;k fBdk.kkgwu tek djkok…½ uewuk ?ksrkuk fxjehV] igkj dwnG] QkoMs] [kqjis bR;knh vkf.k ,d LoLN ?kesys fdaok iksrs okijkos ekrhP;k iw"BHkkxkojhy dkMhdpjk cktwyk d:u ,dk 'ksrkrhy lqekjs ƒ‡ fBdk.kkgwu ƒ‡ ls -eh ¼ˆ bap ½ [kksyh i;Zr ekrhpk Fkj xksGk djkok†½ [kqjis fdaok QkoMs ;kpk okij djko;kpk vlsy rj ,d ßvß ¼Ogh½ vkdkjkpk ƒ‡ ls -eh [kksyhpk [kìk djkok- [kM~Mîkrhy ,dk cktwph lk[;k tksMhph ekrh ojiklwu [kkyi;Zr [kqjih vFkok QkoMîkP;k lkákus ?kkoh- çR;sd fBdk.kkgwu lk/kkj.ki.ks v/kkZ rs ,d fdyks ekrhpk uewuk ?;kok‡½ çR;sd foHkkxkrwu lqekjs ƒ‡ fBdk.kps ekrhps uewus d#u rs LoLN iksR;kr fdaok ?kesY;kr Bsokosr ekrhrhy dkMhdpjk dk<wu- rh pkaxyh ,d= djkoh- ;k loZ ekrhps lkj[ks pkj Hkkx d#u leksjk leksjps nksu Hkkx ?;kos- gs nksu Hkkx ,d= felGqu R;kps ijr pkj Hkkx djkosr o Lkeksjk leksjp nksu Hkkx ?;kosr- vls 'ksoVh v/kkZ rs ,d fdyks feGsi;Zr djkos- gh ekrh ,dk LoPN dkiMkP;k fi'kohr Vkdkohfi'koh oj [kkyhy ekfgrh Vkdkoh'ksrd&;kps uko losZ uacj

ekrhpk iksr ikg.;kph Qhy i/nr gkrkpk vaxBk o rtZuhe/;s ekrh nkcyh vlrk Li'kZKkukus R;krhy okGq ]iks;Vk vkf.k ewfÙkdk ¼ekrh½ ;kaps çek.k vanktkus vksG[k.ks Eg.ktsp tfeuhpk iksr vksG[k.ks gks;- ;k i/nrhyk ßQhyß i/nr Eg.krkrvksylj ekrh ?;koh o rh nksu cksVke/;s FkksMîk'kk rkdnhus oGkoh- ekrhe/;s ewfÙkd d.koxkZps çek.k tkLr vlY;kl ekrhpk yka c V vkdkj r;kj gks r ks ] fpdVi.kklq/nk tkLr vlrks- okGwps çek.k tkLr vlY;kl gkrkyk R;kpk [kj[kjhri.kk tk.korsiks;Vîkps çek.k tkLr vlY;kl fiBkG xqGxqGhri.kk tk.korks ijarq R;kpk fpdVi.kk ewfÙkdkd.k oxkZis{kk deh o okGwd.k oxkZis{kk tkLr vlrks] ák i/nrhus çR;{k 'ksrkrlq/nk tfeuhpk iksr vksG[krk ;srksekrhpk uequk ?ksrkauk ?;ko;kph dkGth ƒ½ 'ksrkrhy tukojs cl.;kP;k tkxk] [kr lkBo.;kph o dsjdpjk Vkd.;kph tkxk] foghjhps fdaok 'ksrkps cka/k b- tkxs e/kwu ekrhps ?ksÅ u;s„½ ekrhpk uequk lk/kkj.ki.ks fidkaph dki.kh >kY;kuarj ijarq ukaxj.khiwohZ ?;kok…½ 'ksrkr ihd mHks vlY;kl nksu vksGhrhy tkxs e/kwu ekrhpk uequk ?;kok†½ osxosxG~;k çdkjP;k tfeuhps fdaok fujfujkG~;k 'ksrkrhy ekrhps uequs ,d= felGw u;sr ‡½ ekrhpk uequk ?ks.;klkBh LoPN vkf.k dkiMkP;kp fi'kO;k okijkO;kr-¼jklk;fud [krkaP;k] flesaVP;k oki# u;sr ½ ˆ½ QG>kMklkBh tfeuhP;k [kkyhy Fkjkrhy çR;sdh …å rs ‹å ls-eh- varjki;Zrps uequs ?;kos ykxrkr;klkBh fxjehVpk mi;ksx djkok-

ckxk;rh @dksjMokgw%

QkoMîkP;k lgk¸;kus ekrh ijh{k.k

v½ tfeuhpk çdkj %¼gydh@e/;e@Hkkjh½

tehuhph jpuk o MksGl xq.k/keZ fopkjkr ?ksowu tfeuhph lqihdrk rikl.;klkBh gh i/nr lksih vkgsQkoMîkP;k lgk¸;kus tfeuhpk rqdMk dkGthiwoZd dk<kok] ;klkBh QkoMs tfeuhr mHks Vkdwu pj [kksnkokQkoMîkP;k lgk¸;kus pjkpk ƒ‡ ls- eh- pk Fkj çksQkbZy Eg.kwu osxGk djkok- vkrk ;ke/;s vki.k ekrhps fofo/k Fkj ikgw 'kdrks- tls áqel] iksdGhph la[;k] ?kurk] eqGkaph [kksyh] xkMwGkP;k gkypkyhus ekrhoj iMysyh fpUgs vkf.k brj thotarw o tehuhpk vkrhy Hkkx ekrhpk uequ fdrh [kksyhi;Zr ?;kok ƒ½ Tokjh] Hkkr] HkqbZeqx] xgw b- ƒ‡ rs „å ls -eh „½ dik'kh] Ål] dsGh …å ls -eh  …½ QG>kMkaP;k cqa/;kiklqu ƒ rs ƒ-‡ QwV …å ls -eh- lksMwu ckgsjP;k ifj?kke/kwu

c½ pwu[kMhps çek.k% ¼deh@e/;e@tkLr½ d½ fpdu ekrhps çek.k% ¼deh@e/;e@tkLr½ tehuhph fupjk 'käh tehuhph [kksyh vksfyrkps lk/ku uewuk ?ksrY;kph rkjh[k ekxhy gaxkekr ?ksrysyh fids] R;kaps mRiknu] okijysyh [krs] R;kaps çek.k iq<hy gaxkekr ?;ko;kph fids] R;kaps ok.k o vis{khr mRiknud` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

malayalam.krishijagran.com


lqfearj bafM;k vkWjxWfud ;kaps

67

lqfearj bafM;k vkWjxWfud ;kaps% lsafnz; ‘ksrh tkx`drk vfHk;ku rj bafM;k vkWjxWfud ;kaP;korhus ns”kkrhy fofo/k lqfeajkT;kr lsafnz; “ksrh tkx`drk vfHk;ku jkcfo.;kr ;sr vkgs- ;k lanHkkZr egkjk’Vª jkT;kr vdksyk] vejkorh] cqy<k.kk] ;orekG o okf”ke ftYg;kr lsafnz; “ksrh tkx`drk vfHk;ku lq: vkgs- ;k vfHk;kuk varxZr egkjk’Vªkrhy brjgh ftYg;kr “ksrd&;kauk izf”k{k.k ns.ks] ekfgrh ns.ks o vkn”kZ iz{ks=kph fuehZrh dj.ks gk vkgs;k vfHk;kukr ;s.kkjs “ksrdjh Lor%P;k “ksrkoj LoafuehZr d`’kh fufo’Bk cufo.ks o okij.ks ;kps izf”k{k.k ?ksr vkgsr- ;ke/;s jlk;u o fo'keqDr vUu /kkU; fuehZrh gksr vkgs- ;klkBh “ksrke/;s vkf.k xkaokHkksorh vk<G.kkjs ouLirh R;kapk ikyk] fc;k.ks] QGs ;kikalwu vusd izdkjps fdVuk”kd cufo.;kps izf”k{k.k ns.;kr ;srsfdMhP;k tSfod fu;a=.kkdjhrk fioGs fpdV lkiGs] dkexa/k lkiGs ;kapk okij dlk djkok ;kpsgh izf”k{k.k ns.;kr ;srsdaiuhps ojh’B O;oLFkkid ¼la”kks/ku o fodkl½ Jhlat; JhokLro ;kauh lks;kchu ihdkps lsafnz; i/nrhus mRiknu ?ks.;klkBh loZ rka=hd ekfgrh “ksrd&;kauk nsr vlrkr- T;ke/;s ckgsjhy dks.krhgh d`’kh fufo’Bk u okijrk jlk;ueqDr ihd ?ksrk ;srsvkn”kZ iz{ks=kr jklk;fud [krkpk o vkS’k/kkapk okij u djrk fidoysys lks;kfcu ikgwu “ksrdjh lek/kkuh >kys- dkj.k tkLr mRiknu feGfo.;kP;k iz;Rukr “ksrdjh vkiY;k “ksrkr jklk;fud [krkapk okij djrkrR;keqGs vuko”;d “kkdh; ok< tkLr gksowu rh ok< jks[k.;klkBh iqUgk DyksjksekWdkWV ;k jklk;fudkph Qokj.kh dsyh tkrs- rlsp r.k fu;a=.kkdjhrk Xy;dksQkWLisV pk okij “ksrdjh djrkr- ojhy nksUgh jklk;fud ?kVd izk.kh o i;kZoj.kkl gkfudkjd vkgsr;kP;k okijkus tehu o ik.kh ;koj vfu’B ifj.kke gksrksd` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

v”kk fofo/k jlk;ukP;k okijkus vkfFkZd [kpZ ok<rksiz;ksx”khy “ksrd&;kauh lsafnz; lks;kfcuph dsysyh ykxoM ikghyh T;ke/;s tSfod [krs] tSfod cqj”kh uk”kds ;kapk okij fct izfdz;s djhrk dsyk vkgs- r.k fu;a=.k gs fuan.k o Moj.kh d:u dsys vkgs- daiks'V [krkpk okij dsysyk vkgs- fidkP;k larqyhr iks'k.k] ok< o fdV fu;a=.kklkBh ftoke`r] n”ki.khZ vdZ] fue vdZ v”kk fofo/k ouLirhtU; LoafuehZr fdVuk”kdkapk okij dsysyk vkgs;k vfHk;kuk varxZr thoke`r] ?ku thoke`r] iapxO;] n”ki.khZ vdZ] fue vdZ cufo.;kps izf”k{k.k “ksrd&;kauk ns.;kr ;srs- rlsp fdM o jksx fu;a=.kkdjhrk xkSew=] Vªk;dksMjek] lqMksseksul] ,u-ihfOg-] Vªk;dksxzkek ijksithoh fdMhapk okij dlk djkok ;kpsgh izf”k{k.k ns.;kr ;srs;k vfHk;kukpk mnns”k r.kuk”kds o DyksjksekWdkWV okijkus fidkps i;kZoj.kkps gks.kk&;k uqdlkukph tkx`drk “ksrd&;kauk d:u ns.ks gh vkgslqfearj bafM;k vkWjxWfudP;k vfHk;kukpk mnns”k mRiknu [kpZ deh dj.ks o jlk;ueqDr /kkU; fidfo.;klkBh “ksrd&;kauk izsjhr dj.ks gk vkgsegkjk’Vªkrhy brj ftYg;krgh fofo/k ihds mnk- Ål] gGn] rqqj] eqax] mfMn] gjHkjk] xgw bR;kfn lsafnz; i/nrhus fidfo.;kdjhrk izf”k{k.k o ekxZn”kZu dsys tkrsbPNqd 'ksrd&;kuh izf”k{k.k o ekxZ n”kZuk lkBh Jh lat; JhokLro eks- 7838777951 Jh egs’k mUgkGs eks- 7972951112 Jh jktho ikVhy eks- 9049325678 egkjk"Vª] lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk- fywww.krishijagran.com


68

lsafnz; ‘ksrhr fofo/k lkiG~;kaOnkjs

lsafæ; 'ksrhr fofo/k lkiG~;kaOnkjs fdMhaps çHkkoh fu;a=.k j fofo/k fdMhapk fiuqdkadolkudkjd fdMhaeqGs

çknqZHkko gksr vlrks- lk/k.;klkBh 'kjhjkrwu ,d fof'k"V çdkjpk jklk;fud fidkaps uqdlku gksowu xa/k lksMrkr] ;kykp dkexa/k fdaok çyksHku ¼Qsjkseksu½ mRiknukr ?kV ;srs- fulxkZe/;s dkgh fdVd gs vls Eg.krkr- osxosxG~;k fdMhapk Y;wj ¼dkexa/k½ gk 'ksrd&;kaps fe= rj dkgh fdVd 'k=w fdM lq)k vkgsr- osxosxGk vlrks- v';k çdkjph —f=e dkexa/k 'k=w fdVdkaP;k ¼fdMhaP;k½ O;oLFkkiuklkBh i;kZoj.kkpk 'kkL=Kkauh 'kks/kwu dk<yh vkgsr- ySafxd dkexa/kkps lerksy jk[kwu ;k fdMhaph la[;k vkfFkZd uqdlku gGwgGw ck"ihHkou gksÅu rs gosr iljrkr- lacaf/kr ikrGhP;k [kkyh Bsok.;kdfjrk [kkyhy lkiG~;kapk ujke/;s fdaok eknhe/;s lans'k ogukps dk;Z lq# gksÅu okij djkokuj & eknh lekxeklkBh mÙksftr gksrkr vkf.k ySafxd çyks HkkukdMs vkdf"kZys tkrkr vkf.k lkiG~;kr vMdwu ƒ½ dkexa/k lkiGs ¼Qsjkseksu VªWi½% fdVd Lotkrh;ka ' kh lq l a o kn fda o k la c a / k ekjys tkrkrfdMhps uko Qsjkseksu@Y;qj fdM fugk; dkexa/k izyksHkus gsyhd‚oikZ vkfeZtsjk gsyhY;qj dkiwl] dM/kkU;] lq;ZQqy] lks;kchu] okaxh ¼vesfjdu cksaMvGh ?kkVsvGh½ isDVhuksY;qj dkiwl isDVhuksQksjk xksflik;Yyk xksfLliY;qj ¼'ksanjh cksaMvGh½ bjfoVY;qj] bjfouY;qj dkiwl] HksaMh bjh;kl Ogk;Vsyk] bjh;kl bUlqykuk ¼fBiD;kph cksaMvGh½ dkiwl] lks;kfcu] fejph] rack[kw LiksMksY;qj LiksMksIVsjk yhV;wjk ¼ikus [kk.kkjh vGh½ Hkkr flQksZ¶;kxk bUljVwyl flQksZ¶;kxkY;qj ¼/kkukojhy [kksMfdMk½ QGfids Mîkdl MkslZ~;kyhl ¼QG ek'kh½ fefFky ;qtsu‚y Hkkthikyk fids Hkkthikyk ojhy QG ek'kh D;qY;qj dksch Qqydksch IyqVsYyk >k;yksLVsyk Mhch,e Y;qj ¼xìk iks[kj.kkj~;k vGh½ ml mlkojhy [kksMfdM bZ,lch Y;qjpk d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

hindi.krishijagran.com


lsafnz; ‘ksrhr fofo/k lkiG~;kaOnkjs dkexa/k lkaiG;kps izdkj% v- oksVk VªWIl ;k lkiG~;kapk okij okaX;kP;k >kMkojhy 'ksaMs vkf.k QG iks[kj.kk&;k vGh lkBh Vîqlhu Y;qj dksche/khy] xìk iks[kj.kkj~;k vGh lkBh Mhch,e Y;qj] mlkojhy [kksMfdMhlkBh bZ,lch Y;qjpk okij dsyk tkrks- gs lkiGs N=hP;k vkdkjkps vlrkr- ;k VªWIl e/ks [kkyhy fioG~;k jaxkP;k fi'kohr ik.kh vf/kd xksMsrsy vlrs] R;kr irax iMrkr vkf.k ejrkr- tfefuiklwu nksu QqVkoj dkBhP;k vk/kkjkus çfr ,djh ƒˆ lkiGs ykokosr

rlsp ojpsoj Y;qj cnykosrQusy lkiGk ¼Qusy Vªsi½ gjHk&;kojhy ?kkVs vGh] lks;kchuojhy y"djh vGh] VkseWVksP;k >kMkojhy QG iks[kj.kkjh vkGh] rqjhojhy 'ksaxk iks[kj.kkjh vGh] dik'khojhy 'ksanjh cksaM vGh] <kscGh fejphojhy QG iks[kj.kkjh vGh] lq;ZQqy Hkq b eq x ofjy ikus dq M rj.kkjh vGh vknha P ;k fu;a=.kklkBh QusyVªWIl okijrkr- fid Qqyks&;koj ;s.;k osGh ,djh ƒå rs ƒ„ Qusy VªWIl mHkkjkosr-

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

69 j{kd lkiGs izeq[;kus osyoxhZ; HkkthikykQGek'kh] vaC;kofjy QGek'khP;k fu;a=.kklkBh okijrkr- QGek'kh dkdMh] dfyaxM] [kjcwt] nq/kh HkksiGk nksMds] dkjys] fxyds] is: vkf.k vkack fidkaps uqdlku djrs frP;k fu;a=.kklkBh j{kd lkiGs mi;ksxh iMrkr- ,djh pkj rs lgk j{kd lkiGs fo[kqjysY;k fLFkrhr ykokosr- rlsp okijr vlysys dWIlwy ƒ‡ fnolkauh cnykosdkexa/k lkiGs okijrkauk ?;ko;kph dkGth% fdVd fugk; lkiG~;kph fuoM djkoh lkiG~;kr vMdysys irax „&… fnolkauh dk<wu u"V djkosrlkiG~;ke/khy fyax çyksHkus ƒ‡ rs „å fnolkauh cnykosrlkiGk gk lk/kkj.ki.ks fidkP;k maphuqlkj tfeuh iklwu „ rs … QqVkoj jkghy ;kph dkGth ?;ohlkiGk ok&;kP;k fn'ksyk lekarj vlkok T;keqGs fyax çyksHku jlk;ukps lw{e d.k 'ksrkr il:u tkLrhr tkLr irax lkiG~;kdMs vkdf"kZys tkrhydkexa/k lkiG~;kaP;k okijkps Qk;ns% Qsjkseksu lkiG~;kaP;k okijkeqGs fdMhaph vkfFkZd uqdlkuhph ikrGh Bjowu ;ksX; R;k osGh fdM O;oLFkkiu i/nrh Bjfork ;srs rlsp vko';d R;k fdVduk'kdkaph fuoM d:u Qokj.kh djrk ;srs,df=r çyks H ku lkiG~ ; ka P ;k okijkeq G s fdVduk'kdkaP;k fdaerhpk o Qokj.khpk [kpZ VkGrk ;srks- lkiG~;krhy jlk;ukeqGs i;kZoj.kkoj dqBykgh okbZV ifj.kke gksr ukghjklk;fud fdVduk'kdkapk okij deh >kY;keqGs ijksithoh fdVd o fe= fdVd lqjf{kr Bso.;kl enr gksrsfdM O;oLFkkiukph fg i)rh okij.;kl vxnh lksih o LoLr vkgslkiG~;kapk [kpZ fdVduk'kdaP;k [kpkZis{kk deh vkgslkiG~;kaP;k okijkeqGs ekuo] i'kq i{kh] çk.kh ;kauk dqBY;kgh çdkjpk /kksdk ulrks„½ çdk'k lkiGk vGhoxhZ; fdMh tls fd rack[kqojhy ikus [kk.kkjh vGh] ?kkVs vGh] maV vkGh] dslkG vkGh ;kaps irax fu'kkpj vlrkr Eg.kts R;kaph dk;Z{kerk jk=hP;k osGsl tkLr vlrs- gs irax jk=hP;k osGh lekxeklkBh vkf.k vaMh ?kky.;klkBh ckgsj iMrkr vkf.k çdk'kkdMs vkdf"kZr gksrkr- R;kaP;k ;k xq.k/kekZpk okij d:u malayalam.krishijagran.com


70

iraxkaps fu;a=.k djrk ;srs- R;keqGs iq<s tUe ?ks.kk&;k fdMhP;k fi<îk vkiksvki deh dsY;k tkrkrçdk'kkdMs ;k fdMhps irax vkdf"kZr gksÅu lkiG~;kP;k ujlkG~;krwu [kkyh fi'kohr fdaok MC;kr iMwu ejrkrçdk'klkiGk cuo.;klkBh myVs ujlkGs ?ksÅu R;kyk [kkyP;k cktwus lk/kk cYc ykokok- fnO;k[kkyh iqUgk ujlkGs ykowu R;kP;k[kkyh IyWfLVdpk Mck vMdokok- ujlkG~;k [kkyhy MC;kyk loZ cktwus v/kkZ lsaeh O;klkph ygku fNæs ikMkohr- ,d ,dj {ks=klkBh ,d çdk'k lkiGk tfeuhiklwu † rs ‡ QwV maphoj fdaok fidkph tso<h maph vkgs R;kis{kk FkksMk map jkghy ;k vanktkus 'ksrkP;k e/;Hkkxh ykokok- R;krhy fnok jk=h ‰ rs ƒƒ oktsi;aZr pkyw Bsokok- ;k lkiG~;ke/;s eq[; fdMhlkscr NksVîk vkdkjkps dkgh fe=dhVdgh vkdf"kZr gksrkr ijarq lkiG~;kP;k [kkyP;k MC;kyk fNæs dsY;keqGs R;krwu gs fe=dhVd lgt ckgsj tkrkr- ;kpk mi;ksx Hkkr] Hkkthikyk rlsp QGfidkalkBh djrk ;srksgs 'kD; ulY;kl fidkP;k maphis{kk FkksMîk tkLr varjkoj lk/kk cYc yVdkowu Bsokok R;kP;k [kkyh j‚dsy fefJr ik.kh Bsokos Eg.kts R;kr irax iMwu e:u tkrhy…½ fpdV lkiGs jl'kks"kd fdMh fof'k"V jaxkdMs vkdf"kZr gksrkrtls fd QqyfdMs fuG~;k jaxkdMs vkdf"kZr gksrkr rj ekok] rqMrqMs] ika<jh ek'kh gs fioG~;k jaxkdMs tkLr çek.kkr vkdf"kZr gksrkr- ;kp rRokpk okij d:u d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; ‘ksrhr fofo/k lkiG~;kaOnkjs

jl'kks"kd fdMhaoj fu;a=.k feGoys tkrs- Hkkthikyk fidkae/;s rlsp vU; fidkaoj ekok] rqMrqMs] QqyfdMs o ika<jh ek'kh ;kapk miæo eksBîk çek.kkr gksrks- R;kaP;k fu;a=.kklkBh fioG~;k fdaok fuG~;k jaxkps fpdV lkiGs okijrk ;srkr- lkiG~;koj vlysY;k fpdV æO;keqGs ;k fdMh fpdVwu ejrkr- fioGs fdaok fuGs fpdV lkiGs ?kjkP;k ?kjh LoLrkr cuork ;srkr- ;klkBh v/kkZ rs ,d QwV vkdkjkpk fioGk fdaok fuG~;k jaxkpk tkM IyWfLVd isij vFkok iqB~Bk ?;kok- R;kyk nksUgh cktwus xzhl] ,jaM rsy vFkok fpdV æO; fdaok rsy ykokos- vls fpdV lkiGs fidkP;k maphoj nksjhus cka/kwu |kosr- jl'kks"kd fdMhP;k fu;a=.kklkBh ,djh ƒ‡ rs „å fpdVlkiGs ykokosrfofo/k lkiGs okij.;kps Qk;nss % fofo/k lkiG~ ; kP;k okijkeq G s jlk;fud fdVduk'kdkapk okij deh çek.kkr gksrks- R;keqGs ijksithoh fe= fdVd lqjf{kr jkgwu R;kaP;k la[;sr ok<uSlfxZd fu;a=.kkps pØ fØ;k'khy gksrsgk lksik vkf.k deh [kpkZr fdM vkVksD;kr vk.k.;kpk mik; vkgs- lkiG~;kP;k okijkeqGs fdMhr çfrdkj 'käh fuekZ.k gksr ukgh- rlsp nq¸;e fdMhapk mæsdgh gksr ukgh- fdMhaph la[;k deh vlrkuk 'ksrkr ykoY;kl vf/kd pkaxyk ifj.kke fnlrks-

Jh egs’k mUgkGs lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

Jh jktho ikVhy

izdYi O;oLFkkid egkjk"Vª]lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk- fywww.krishijagran.com


Ñ"kh tkxj.k vkf.k vWxzhdYpj oyZ~M ekfldkps oxZ.khnkj Ogk Hkkjrkrwu eksBîk çek.kkoj çdkf'kr gks.kkjs —"kh fo"k;kyk okfgysys fu;rdkfydkph ns'kkrhy lokZr yksdfç; vkf.k çfr"Bhr fu;rdkfyd fyEdk cqd v‚Q jsd‚MZe/;s uksan Hkkjrkps ,deso fu;rdkfyd ts 12 Hkk"kkae/;s çdkf'kr gksrs] 23 vko`R;kaP;k ek/;ekrwu 22 jkT;kae/;s iksgksprsvkt ;k fu;dkfydkP;k okpdkaph la[;k ,d dksVhgwu vf/kd >kyh vkgsvktp ;k fu;rdkfydkps oxZ.khnkj gksÅu —"kh tkxj.k dqVqackpk Hkkx cukbaxzth] fganh] iatkch] xqtjkrh] ejkBh] dUuM] rsyqxw] caxkyh] vklkeh] mfM;k] rkfeG vkf.k eY;kGe Hkk"kkae/;s ,df=r çdkf'kr-

—"kh tkxj.k % oxZ.kh ,d çr % 35 #i;s lnL;Ro

fdaer ¼:i,½

vkd"kZd loyr fdaer ¼#i;s½

420@& 840@& 1]260@& 2]100@& 4]200@& 6]300@&

380@& 700@& 1]000@& 1]500@& 2]500@& 3]000@&

1 o"kZ 2 o"kZ 3 o"kZ 5 o"kZ 10 o"kZ vkthou lnL;Ro ¼15 o"kZ½

vWxzhdYpj oYMZ % lnL;Ro 'kqYd ,dk çrhph fdaer

lnL;Ro

fdaer

1 o"kZ 2 o"kZ 3 o"kZ 5 o"kZ 10 o"kZ vkthou lnL;Ro ¼15 o"kZ½

vkd"kZd loyr fdaer ¼#i;s½

840@& 1]680@& 2]520@& 4]200@& 8]400@& 12]600@&

800@& 1]500@& 2]200@& 3]600@& 7]700@& 1]0000@&

d`"kh tkxj.k fgUnh % lnL;Ro 'kqYd ,dk çrhph fdaer :i;s 50-00

lnL;Ro

For online subscription of KRISHI JAGRAN AND AGRICULTURE WORLD http://subscription. krishijagran.com

1 o"kZ 2 o"kZ 3 o"kZ 5 o"kZ 10 o"kZ vkthou lnL;Ro ¼15 o"kZ½

fdaer 600/1200/1800/3000/6000/9000/-

vkd"kZd loyr fdaer ¼#i;s½ 500/980/1300/2000/3600/5000/-

[kkrs dh tkudkjh & QsMjy cSad bZ 48] gkWt [kkl esu ekdsZV] ubZ fnYyh & 110016 vkbZ,Q,llh & FDRL0001980 ,evkbZlhvkj % 110049032 pkyw [kkrk Øekad & 19800200000836 isVh,e ua & 9654193353

—i;k /kukns'k @ MhMh @ euh v‚MZj —"kh tkxj.kP;k ukokoj [kkyh ns.;kr vkysY;k dks.kR;kgh ,dk iÙ;koj ikBok % eq[;ky; % 60@9] frljk etyk] ;qlwQ ljk; ekdsZV] xzhu ikdZ esVªks LVs'ku toG] uoh fnYyh&110016 Qksu % 011&26511845] bZesy& info@krishijagran.com dsjyk dk;kZy; % , 5] byude xkMZUl] osYyk;ecye] lkLFkeaxye iksLV vkWfQl] fr:ouariqje & 695010] Qksu & 0471&4059009] bZesy & malayalam@krishijagran.com

rfeyukMq dk;kZy; % 126@329] nwljk ry] vdZV jksM] dksMecDde] psUubZ & 600024] Qksu & 044&48552070] bZesy & tamil@krishijagran.com

dukZVd dk;kZy; % izFke ry] 33@3] ch,e esUlu] xsM~MykgYyh] lat; uxj esu jksM] vkj,eoh lsdsaM LVst] cSaxyq: & 560094] bZesy & kannada@krishijagran.com

if'pe caxky dk;kZy; % 265] usrkth dkWyksuh] dksydkrk & 700090] bZesy & bengali@krishijagran.com

vle dk;kZy; % 65] tiksjhxksx] fcdjeiqj] fMLiqj& 781005] bZesy & assamese@krishijagran.com fcgkj dk;kZy; ,Q&29] iq"ikatfy dkWEIysDl] izFke ry] ,l-ds- iqjh pSdiksLV ds lkeus] cksfjax jksM] iVuk& 800001] bZesy & hindi@krishijagran.com


lsafnz; ‘ksrhr LofuehZr ouLirhtU; vdkaZiklqu fdM& fu;a=.k

72

lsafæ; 'ksrhr LofuehZr ouLirhtU; vdkaZiklqu fdM&fu;a=.k Jh-lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

fi

d laj{k.k gk 'ksrh O;olk;krhy egÙpkpk ?kVd vkgs- fdVduk'kdkpk okij deh dj.;klkBh fofo/k mik;;kt s uk vkf.k i)rh veykr vk.k.;kph xjt vkg-s Eg.kuwp fulxkp Z s lray q u jk[kuw fidlja{k.k dj.;klkBh ouLifrtU; fdVduk'kdkp a k voyca vko';d vkg-s fulxkrZ vud s çdkjP;k ouLirh vk<Grkr] fdM& fu;a = .kklkBh ouLirhtU; fdVduk'kdkp a k okij lfasæ; 'krsh i/nrhr dy s k tkrk-s ƒ½ fuacksGh vdZ% Ñf"k 'kkL=kr dMfqycakyk Qkj egÙo vkg-s fucakP;k vdkrZ vYdykbM Z l] Xyk;dkl s kbM Z fQukfsyu l;ax q s vknh ?kVd vlrkrv> ¡ kMhjhfYVu] fuchu] fuchMhu] fuck.skhu] fuchLVVsky ¡ ] ey s kV¡hª;ky b?kVd ;k >kMkr vkgrs- R;kP;k oklkeG q s fdoak R;kP;k losukeG q s ,drj fdMhph ok< [kVaqrs fdoak vfu;fer ok< gkrss R;keG q s fdM ejrs fdoak frph çtuu {kerk deh gkrs-s ojhy ?kVd ikukr] [kkM s kr eG q kr Qy q kr dkMhr deh vf/kd çek.kkr vlrkr- fucakG s hr R;kps çek.k vlr-s R;kdfjrk fucakG s h vdkp Z k okij fdM fu;= a .kklkBh djkokfuacks.kh vdkZph oSf'k"Bs% ƒ- Hk{k.k jk/skd@okl çfrdkj.k „- fdMhuk vM a h ?kky.;kl çfrc/akd …- fdMhpk çtuu {kerk deh djr%s fdMhP;k vraxrZ lLaFkkP;k dk;krZ vMFkGk vk.kr-s R;keG q s ok> a i.kk ;Å s u çtkRsiknu {kerk deh gkrss vkf.k vM a h fnyh rjh R;kruw vG;~k fdoak r:.k fdVd mitr ukghr†- fdMhP;k ok<hoj fu;= a .k v> ¡ kMhjD¡VhuP;k losukeG q s vGhps ok< [kVaqr~]s ok<hph fØ;k enakors vifji.qkZ irx a r;kj gkrskrQk;ns% ƒ- gs ,d ljqf{kr ul S fxd Z fdM fu;= a .k vkg-s „- fe=fdMhoj ;kpk dk.skrkgh foifjr ikfj.kke gkrs ukgh- R;k myV loa/kuZ gkrs-s …- gs l= q dewhuk'kd vkg-s fucak.skh vdkp Z h Hkd q Vh fdoak iM s ekrhr felGY;kl l= q dewhpk uk'k gkrsk-s †- ikuxGhoj ifj.kke dkjd vkg-s fuckG s h vdkPZ;k Hkd q Vqhr „ƒ„ VDds u=] ƒ- Šˆ VDds LQjqn rj „-Š VDds ikyk'k vkg-s ‡- fucakG s h iM sa @Hkd q Vh] tehuhr VkdY;kl fidkuak vUuijqoBk gkrsks vkf.k okGohps ¼m/kbp Z ½s fu;= a .k gkrs-s ˆ- gs fdVduk'kd Qokj.kh djrs oG s h ekuokl gkuhdkjd ukgh] rlp s i;koZj.kklkBh gkuhdkjd ukgh‰- fidkoaj@QGkoaj dk.skrkgh v'ak f'kYyd jkgkr ukghŠ- fucakG s h vdZ ?kjh r;kj djrk ;rs vlY;keG q s fid lja{k.k [kpZ deh gkrsk-s ‹- fucakG s h lgt miyC/k gkrss vkf.k vdZ cufo.;kph i/nr lkish vkg-s v½ ‡ VDds fucakG s h vdZ cufo.;kph i/nr% ‡ fdyks okGyYs;k fucakG s ;~k vknY;k fno'kh dVquq ckjhd djkƒå&ƒ„ fy- ik.;kr jk=Hkj fHktr Bosk] ldkGh vdZ dkiMîkus pkx a yk xkGuw ?;k] xkGyYs;k vdkrZ tkLrhps ik.kh Vkduw ƒåå fy æko.k r;kj djk] v'kkçdkjs ‡ VDds fuckG s h vdZ r;kj gkbsy Z - áke/;s ƒ VDds lkc.k ?kkyk ¼çFke ƒ fyVj ik.;kr „åå xeWz lkc.kkph iLsV cuok o uraj rh loZ ik.;kr felGk½] pkx a ys <oGuw okijk- pkx a Y;k ifj.kkedkjd Qokj.khlkBh ƒ fnol vk/kh r;kj dy s y s k vdp Z okijkokc½ fuackP;k VjQykpk dk<k ,d fyVj fucakP;k VjQykp a k dk<k r;kj dj.;klkBh „å xe¡z fucakph VjQys o …å xe¡z okGyYs;k fc;k ykxrkr- VjQykuk ckjhd

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

d:u rs ik<a&;k diMîkea/;s xM aq kG.wk ˆ rs ƒå rklklkBh ik.;kr cM q ouw Boskos uraj ik.;kruw dk<uw dkiMkr fiG.wk R;kruw jl dk<kokfu?kkyy s k jl /krwyYs;k rknaGkP;k ik.;klkj[kk fnly s - R;ke/;s FkkM s h gGnh ikoMj Vkdkoh o <oGuw ,dtho djkoh- gGnh ikoMj rknaGkP;k ik.;klkj[kk æko.kkr FkkM s h FkkM s h rkis;rZ Vkdr tkoh tkis;rZ ik.;kyk LoLN jx a ;rs ukgh -gs æko.k fidkoaj Qokj.khlkBh okijko-s d½ fuacksGh rsy mUgkr pkx a Y;k okGoyYs;k fucakG s ;~kp a s ojhy lky dk<uw ?;ko-s ik<ajk xj m[kGhe/;s Bp s uw yxnk r;kj djkok- R;ke/;s FkkM s s ik.kh Vkdko-s gk yx|kpk xkG s k ,dk ijkrhr pkx a yk Fkkikok- R;keG q s R;kP;k i"`BHkkxkoj ry s fnly s - gk ry s kpk yxnk gkrkus pkx a yk nkcuw R;kps ry s dk<ko-s xkG s ;~kruw FkcaskFkcaskus ry s ik>jr-s xkG s k iUqgk&iUqgk frcauw gkrkus nkckok- xkG s ;~krhy ry s i.wkiZ.ks dk<ko-s mjyy s k xkG s k ik.;kr Vkduw mdGY;kl ry s ik.;koj rjx a r-s rs peP;kus dk<uw ?krsk ;rs-s vFkkrZ] ?kk.khe/kuw vf/kd çek.kkr ry s feGr-s ƒ fdyks fc;kiakluw lk/kkj.kr% ƒåå rs ƒ‡å feyh ry s feGr-s dMfqucakP;k ry s ke/;s ,>kfMjDsVhu å-ƒ‡ VDd]s lkykfUuu å-‡ VDds ,flVhy fucahu å-ƒ‡ VDds o bi‚D>h ,>kfMjDsVhu gs ?kVd vlrkr- Qokj.khlkBh ry s okijrkuk lk/kkj.kr% ƒ rs „ VDds ry s Eg.ktp s ƒå rs „å feyh ry s çfr ƒå fyVj ik.kh ;k çek.ks okijko-s M½ fue eye ¼cksMksZ isLV ,soth½ ‡å fyVj ik.kh $ „å fyVj xkes= q $ „å fdyks n'skh xk;hps rkts 'k.sk $ „å fdyks dMfwucakP;k ikukp a h ckjhd pV.kh- loZ ,dk IykfLVd P;k Vkdh e/;s pkx a ys felGuw ?;k- †Š rklklkBh lkoyhr Bosuw |kfnolkruw „ oG s k dkBhus ƒ fefuV gyouw ?;k- vkrk fg iLsV o"kkrZuw 3 rs † oG s k >kMkPa;k [kkM s yk ykokbZ½ fuackph isM fucakph iM as l= w dÑehps fu;= a .k dj.;klkBh okijkoh- ‡å xe¡z fucakph iM as ckjhd d:u çR;d s [kMM ~ îkr ch fdoak jkis yko.;kP;k vk/kh Vkdkoh fdoak ,d fdyks fucakph iM as ckjhd d:u ‡ fyVj ik.;kr jk=cj fHktr Boskoh vkf.k uraj LoLN diMîkruw xkGuw rs fe'u.k tfeuhoj Qokjko-s „½ n'ki.khZ vdZ n'ki.khZ gk ukok çek.ks ƒå ouLirhPa;k ikukp a k vdZ vkg-s i.k lkcsrp xkes= w ] fejph] yl.wk gs i.k vkg-s ;k ƒå ouLirh feGkY;k rj mÙke] ukghrj feGrhy ros<îk ?kÅ s 'kdrk-s ouLirh fuoMrkuk dkgh ey w Hkrw xk"sVh% tukojs T;kyk rkM as ykor ¼[kkr½ ukghr] T;kyk mxz okl fdoak po vkg]s T;kpk jl@phd tgky vkg& s fo'k"skr% n/qkkG fpdkP;k ouLirh- v'kk ouLirh [kkyhy çek.k%s dMfquca] ?kk.kjsh ¼VuV.kh½] fujxM q h] iibZ ¼xkojku½] xG q oy s ] ik<ajk /kkrsjk] #b]Z yky d.gjs] ou ,jM a ¼pæaT;krs½] djt a ] lhrkQG ikyk] ;k ƒå feGr ulrhy rj dktjk] jkurG q l b-Z v'kk ouLirh i.k okijrk ;rshy„åå fy- ik.kh $ „å fy-n'skh xkbp Z s xkes= q $ „ fd- rkts n'skh xkbp Z s 'kus $ „åå xeWz gGn ikoMj $ ‡åå xeWz vkædkph pV.kh gs feJu pkx a ys <oGk] o xkusikV >kdk o jk=Hkj Bosk- nl q &;k fno'kh ldkGh R;k feJukr ƒå xeWz fgx a ikoMj $ ƒ fd- fr[kV fgjO;k fejP;kph pVuh $ ‡åå xeWz xkojkuh ylukph pVuh Vkdk o iUqgk <oGk o xkusikV >kdk o jk=Hkj Boskfrl&;k fno'kh ldkGh R;k feJ.kkr † fd- dMfqycakpk ikyk Qkna;k ldV pV.kh $ „ fd- djt a h ph ikus $ „ fd- lhrkQGkph ikus $ „ fd- /kkrs&;kph ikus $ „ fd- ou ;jsM a hph ¼pæaT;krs½ ikus $ „ fd- cy s kph ikus Qy q kldV $ „ fd- rG q 'khph ikus et a hjhldV jkurG q l $ „ fd- >M a p q s ip a kx ákr iku Qy q s nBs o eG q ;k $ „ fdfujxM q hph ikus $ „ fd- VuVuh ok ?kkujshph ikus o Qkna;k ldV $ „ fd- #bp Z h ikus $ „ fd- dUgfsjps ikus $ „ fd- tkLonakph ikus $ „ fd- dMw dkjys $ „ fd- xkojku iibp Z h ikus $ „ fd- vkCa;kph ikus $ „ fd- xG q oy s hps rd q Ms $ „ fd- ckmphP;k Qkna;k $ „ fd- ykca 'kx as kP;k rjkVs;kph ikus $ „ fd- vk?kkM;kph ikus $ „ fd- 'kosX;kph ikus $ „ fd- dcajekM s h $ „ fd- MkfGcakph ikus $ „ fd 'kosX;kph ikus hindi.krishijagran.com


lsafnz; ‘ksrhr LofuehZr ouLirhtU; vdkaZiklqu fdM& fu;a=.k $ „ fd- gGnph ikus $ „ fd- vædph ikus $ „ fd- gjkGh ákid S h dk.skrfsg ƒå >kMkph iku]s ijraq ifgys ‡ >kMkph ikus vko';dp vkgrs- lxGh ikus felGk o †å fnolkia;rZa vkcaw |k o fnolkruw ,dnk <oGk- <oGrkuk ukdkyk dkiM ck/akk- †å fnolkuraj dkiMkus xkGuw ?;k o loyhr lkBouw Bosk- gs vdZ ˆ efgU;k i;rZa okijrk ;bsy Z Qokj.kh çrh ,djh çek.k „åå fy- ik.kh $ ˆ rs ƒå fy- n'ki.khv Z d-Z tfSod fdMuk'kkdke/;s n'ki.khZ vdZ gs fdMuk'kd vfr'k; çHkko'kkyh vkg-s loZ çdkjP;k fdMh] çFke voLFkrshy vG;~k vkf.k …Š çdkjP;k cjq'khps fu;= a .k n'ki.kheZG q s gkrs-s n'ki.khZ vdZ cuforkuak [kkyhy xk"sVhp a h dkGth ?;koh o ifq<y fu;kt s u djko%s T;kP;kr vki.k n'ki.kZ vdZ cufo.kkj vkgkrs rs lk/ku LoPN /koquw ?;kos o FkkM s l s s xkes= q Vkduw futrZad q djko-s ik.kh rkts o LoPN ?;ko]s 'k.sk rkts ?;ko-s lkBfoyy s s xkes= q >kdyy s s vlko]s f'kok; xkGuw ?;ko-s gGdM aq ?kÅ s u nGkos o rhp Hkd q Vh ¼gGn½ ?;koh] nd q kukrhy jfsMeM s gGn ?kÅ s u;]s R;kr dyj felGyy s k vlrk-s brj fufo"Bkp a k yxnk dj.;kiowhZ ik.;kus LoPN djkO;kr] fufo"Bkp a k yxnk dYs;kuraj R;kPa;koj ek'kk cl.kkj ukgh] ;kdMs y{k n;ko-s >kMkp a h ikus rkM s Y;kuraj ik.;kus LoPN d:up yxnk djkokvdZ gyfo.;klkBh ts lk/ku okij.kkj vkgkr rs o Meª@Vkdh dke >kY;kuraj ckjnkukup s >kduw Bosko-s ;k lokp Za h dkGth ?k.s;kps dkj.k vls dh] >kMkPa;k ikukoaj o brj fufo"Bkoaj ek'kk o brj fdVd R;kp a h vM a h ?kkyrkr vkf.k vki.k rs tlPs;k rls vdkrZ VkdY;keG q s R;krhy dkgh vM a h dkykrajkus QVqrkr o R;kp a k ifgyk ftouØe vGh vlY;kus rh n'ki.khZ vdkrZ vkiY;kyk fnlrkr] ;klkBh dk.skrgsh fdVd o R;kp a h vM a h n'ki.khZ vdkrZ tk.kkj ukgh ;kph dkGth ?;koh…½ fuekL= ƒ ,djlkBh% „åå fy-ik.kh $ „å fy-n'skh xkbp Z s xkes= q $ „ fdn'skh xkbp Z s 'kus $ ƒå fd- dMfqycakpk ikyk Qkna;k ldV fdoak ƒå fdyhcakG s h ikoMj] gs feJu ,d= djk o pkx a ys <oGk o †Š rklkd a fjrk lkoyhr xk.skikV >kduw Bosk- fnolkruw nkusnk <oGk- †Š rklkuaraj diM;kus xkGuw ?;k o lkofyr lkBouw Bosk fdoak okij djkfuekL=kpk mi;kx s jl'kk"skd dhMh ik<ajh ek'kh] ekok] rM q rM q s o ygku vkG;klkBh gkrsk-s fuekL=kus ekBsh vkGh ejr ukgh- gs fuekL= ˆ efgus okijrk ;rsk-s fuekL= cuforkuak dkgh ey w Hkrw xk"sVh% fycakpk ikyk feDlje/kuw ckjhd d:u ?kÅ s u;-s ikyk ugseh ojoVak fdoak [kycR;k e/ks okVuw pV.kh d:u ?;koh- fuekL=k e/;s vrhjhä ik.kh Vkdw u;-s r;kj >kyy s s æko.k rlp s Qokjko-s Qokj.kh çrh ,djh „åå fy- ik.kh $ ˆ rs ƒå fy- fuekL= †½ czEgkL= lkfgR;% … fdyks dMfqycakph iku]s „ fdyks lhrkQGkph iku]s „ fdyks iibp Z h iku]s „ fdyks ?kk.kjshph iku]s „ fdyks /kkrs&;kph iku]s „å fyVj n'skh xk;hps xkes= w dls cuoko%s ojhy loZ ikukp a k dVquw fdoak ikVk ojoVaîkoj okVuw vkf.k gs 'kD; ulY;kl feDlje/ks yxnk cuokok- ikukp a k yxnk o xkes= q ,dk ik=kr ?kÅ s u vkposj BÅ s u mdGk- pkj rs ikp mdG;~k ;m s |k- R;kuraj gs æko.k vkpos:u mrjouq FkM a gkÅ s |k- lk/kkj.k nkus fnolkuraj ¼†Š rkl½ gs æko.k QMD;kus xkGuw ?;k- yxp s okij dj.kkj ulY;kl IykfLVd fdoak dkpPs;k ik=kr lkBouw lkoyhP;k fBdk.kh Bosk- cufoY;kikluw ˆ efgU;kia;rZa ;k æko.kkpk çHkko mÙke vkg-s ;k dkGkuraj æko.kkph fdVuk'kd 'käh deh gkrs tkr-s d'kklkBh okijkos fidkPa;k 'kx as k o QGs ik[skj.kkjh vGh] jl 'kk"sk.kkjh vGh ;kPa;k çknHqkkoZkikluw fu;= a .kklkBh gs æko.k mi;ä q vkg-s okijkps çek.k ƒåå fyVj ik.;kr … fyVj cEzgkL= ;k çek.kkr felGuw fidkoaj Qokjko-s egRokp%s okijY;k tk.kk&;k lkexhzP;k FkkM s îk Qkj Qjdkus n'skHkjkr fofo/k ukokus gs æko.k çpfyr vkg-s ;krhy iibPZ;k ikukp a k vdZ mR—"V cjq'kh uk'kd vkg-s dMfwucakph ikus fdVduk'kd Eg.kuw

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

73

ijqkru dkGkikluw okijkr vkgrs- lhrkQG] ?kk.kjsh /kkrsjk ;kp a h ikus pohyk dMw o fo"kkjh x.qk/kekp Z h vkgrs- vdkPZ;k dMoV poheG q s vG;~k o fdVd ikus o QGs [kk.;kikluw ijkoÙ`k gkrskr rj cgrqk'akh fdVd o vG;~kp a s 'olu gs Rops ekQrZ gkrs vlr-s æko.kkrhy fo"kkjh vdZ Qokj.kh}kjs R;kPa;k Roposj iMrkp 'olukojk/sk ¼'olukl vMFkGk½ gkÅ s u R;k ejrkr fdoak fu"çHk gkrskr‡½ vfXuvL= vfXuvL= r;kj dj.;kph i)r% „å fy-n'skh xkbp Z s xkes= q ]„ fd- dMfqycakpk ikyk ¼Qkna;k ldV pV.kh½] ‡åå xeWz rcak[k]w ‡ååxeWz fr[kV fgjoh fejphpk Bp s k] „‡å xeWz xkojkuh yl.kkph pV.kh] ojhy feJ.k <oGuw ?;k;ps o R;koj >kd.k Bosk;p]s † mdG;k ;m s n;k;P;k] †Š rkl FkM a gkÅ s n;k;ps o fnolkruw nkus oG s k <oGkp-s †Š rklkuraj QMD;kus xkGuw ?;k;ps o lkoyhr lkBouw Bosk;p-s gs æko.k … efgU;k i;rZa okijrk ;rs-s Qokj.kh çrh ,djh „åå fy- ik.kh + ˆ rs ƒå fy- vfXuvL= fu;= a .kkr ;.skkjs fdVd% ckM s vGh] ?kkVv s Gh] ekok] rM q rM q ]s FkhzIl] jl'kk"skd fdMhˆ½ yfer ¼ylw.k &fejph &rkd vdZ½% lkfgR;% † fdyks yl.wk] ƒ fdyks fejph] ƒ@„ fy rkd o ƒ@„ fyVj rkd o ik.kh Ñrh% Qokj.khP;k vknY;k fno'kh † fdyks yl.wk ckjh[k okV.wk ƒ@„ fy rkde/;s jk=Hkj Hkhtr Boskok] tkLr fr[kV vlyy s h fgjoh fejph okVuw „ fy- ik.;kr jk=Hkj fHktr Boskoh- ,dk ekBsîk HkkM a ;~kr ojhyçek.ks yl.wk] fejph o rkd ,df=r d:u dkiMkP;k lgk¸;kus xkGko-s R;kr ƒå xe¡z fgx a dVwuw oL=kr xkG.wk æko.kke/;s felGkokæko.k iUqgk oL=kruw xkGkos vkf.k ckVyhr Hk:u Bosko-s okij.;kps çek.k%s Šå rs ƒåå fe- yh yfer ?kosuw rs ƒå fy ik.;kr felGuw Qokjko-s Qokj.kh 'kD;rks niqkjP;k mUgkr djkoh dj.k R;kps ifj.kke vG;~kl a kBh çHkkoh vkg-s yfer dkilkojhy ckM s kvG;~klkBh] rjw] gjHk&;kojhG ?kkVv s GhlkBh vkf.k brj fdMhlkBh Qkj çHkkoh vkg-s‰½ yl.wk&fejph vd%Z Ñrh% ‡åå xe¡z yl.wk okVuw cM q y s ,o<îk rkde/;s jk=Hkj fHktr Boskok- ‡å xe¡z fejph okVuw ƒ fy ik.;kr cM q ouw fHktr Boskoh- gs nkUsgh vdZ ƒåå fd ik.;kr felGuw xkGuw] <oGuw ,d= d:u ldkGP;k oG s h Qokjko-s ákpk ifj.kke ygku fdMhoj 90 VDd]s e/;e fdMhoj †„ VDd]s rj fdMhoj „‡ VDds gkrsk-s Š½ gGn% y"djh vG;~k] brj lol Z k/kkj.k vG;~k] poGhrhy Hkx aq js]s /kkU; ik[skj.kk&;k vG;~k o Hkx aq js]s rknG q krhy lkM as ]s rknaG q kP;k fidkrhy Hkx aq jss b- ps fu;= a .k dj.;klkBh gGnhpk okij djrk ;rsk-s i/nr% ƒ½ gGnhP;k eG q ;~k dVquw R;ke/;s xkes= q felGkos ;k feJukr ƒ%„ vkf.k ƒ%ˆ ;k çek.kkr ik.kh felGkos ;k æko.kkpk mi;kx s fidkp a s vG;~kiakluw lja{k.k dj.;klkBh djkok- „½ okGyYs;k gGdM aq hph Hkd w Vh ¼„ VDd½s /kkU;kr felGyh vlrk R;k /kkU;kps lkM as s ik[skj.kk&;k vG;~kiakluw lja{k.k gkrs-s ‹½ /kksrjk% /kkrs&;kP;k ikukr vV¡kªi¡hu o fc;kea/;s vy ¡ ku¡Vkf¡uu ;klkj[kh fo"kkjh æO;s vlrkri/nr% /kkrs&;kph okGyy s h iku]s [kkM s o ch ;kp a s p.wkZ djkos /kkrs&;kph ikus fdoak eG w ;~kp a k vdZ dk<.wk ik.;kruw Qokjko-s fdM fu;= a .k% HkkisG;~kojhy rlp s brj QGtkMkoajhy Hkx aq js]s j'skekP;k vG;~k] dkilkojhy yky <d s .;k rcak[kowjhy vGh bjkx s fu;= a .k% ikukojhy vYVjufsj;k fBid]s cVkVk fidkojhy djik] Hkkrkojhy rifdjh fBid-s ƒå½ flrkQG% lhrkQGkP;k dPpk QGrhy ch] ikus o eG w kr dhVduk'kd x.qk/keZ vlrkri/nr% ƒ½ lhrkQGkP;k fc;krhy ry s kps ik.;kr ƒå VDds çek.kkr Qokj.kh dYs;kl gky ¡ hgkd ¡ Qy q >kMkoajhy 90 VDds Hkx aq jss ‰„ rklkr eYs;kps vk<Gr-s ‡ rs ‰ VDds rhorzp s s feJ.kgh ikfj.kkedkjd vlr-s ƒƒ½ dkank% lkfgR;% dknak ƒ%„ fdyk]s xkM s rsy s ƒåå xe¡z] [kycÙkk] ikry s ]s pepk] ik.kh i/nr% dknas lky s uw ikVîkoj fdoak [kycR;kr ckjhd okVuq ?;k] uraj rs ƒåå x-¡z xkM s rsy s kr jk=Hkj fHktr Bosk] uraj gs fe'u.k ƒ%„ fy ik.;kr peP;kP;k lgk¸;kus <oGuw LoPN dkiMkus xkGuw ?;ko-s r;kj malayalam.krishijagran.com


74

lsafnz; ‘ksrhr LofuehZr ouLirhtU; vdkaZiklqu fdM& fu;a=.k

feJ.kkP;k frliV ik.kh ?kosuw Qokj.khlkBh okijko-s ƒ„½ 'ksoxk% lkfgR;% ƒ fdyks fgjoh 'kosX;kph iku]s … fy ik.kh] [kycÙkk o ikry s s i/nr% 'kosX;kpk ikyk [kyckÙ;kr fdoak ikVîkoj ckjhd okVuw ?;kok o rks … fy ik.;kr felGuw jk=Hkj fHktr Boskok] gk vdZ nl q &;k fno'kh ldkGh LoPN dkiMkus xkGuw ?;kok rks ƒå fyik.;kr felGuw Qokj.khlkBh mi;kx s kr vk.kkokƒ…½ egkfuac ¼cdk.k½% ;k >kMkP;k QGke/;s vkf.k ikuke/;s cjp s fyekuskbM Z l ~ vfLrRokr vlrkr R;kp a k mi;kx s fdfMuk njw iGouw yko.;klkBh gkrsk-s edk] rknaG q ] xgw fidkoajhy rifdjh vGh] dkcsh] Qy q dkcsh] rcak[kw fidkoajhG] cVkVs ik[skj.kkjh vGh rlp s ekgsjh o eG q k ;k fidkoajhy ek'kh ;kpk çknHqkkoZ c&;kp çek.kkr cdk.kP;k mi;kx s keG q s gkosw 'kdrk-s i/nr% okGyy s h cdk.kph QGs fdoak ikus m[kGkr dVwkohr] ‡ rs ƒå Hkkx dVwyy s h QGs ƒåå Hkkx ik.;kr ƒ„ rklklkBh fHktr Boskoh uraj ,dk HkkM a îke/;s ojhy feJ.k LoLN dkiMkruw xkGuw ?;kos o rs Qokj.khlkBh okijko-s ƒ†½ V.kV.kh ¼y¡UVsuk d¡esjk½% ;k xorkP;k ikuke/;s vkf.k Qy w ke/;s QykOguskbM Z l] Vk;ViuZkb¡M Z l vkf.k vYdykbM Z yU¡Vkuhu bR;knh fdVdfu;= a .k dj.kkjs x.qk/keZ vl.kkjh æO;s vlrkri/nr% okGyy s h iku]s Qy q s ckjhd d:u R;kp a k loZ dk<uw rks vflVkus fdoak feFkusky ¡ e/;s felGuw ex Qokjkok- fdM fu;= a .k% ekok] rM w rM w -s ƒ‡½ lCtk% ;k >kMkph iku]s eG q ] Qk| a k okGouw] ckjhd d:u ik.;kr bFkusky ¡ e/;s fdoak vf¡lVkuse/;s felGohr o uraj Qokj.khlkBh okijkoh] ;kr vl.kkjs vLdkykbM Z dhM fu;= a .k vkgrsfu;= a .k% ox s ox s G;~k ek'kkƒˆ½ fujxwMh%

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

fujxM w he/;s ckjk çdkjph vYdykbM Z l vkg-s ;k >kMkP;k Qk| a k] ikus ckjhd d:u R;kikluw jl dk<kok o rks ik.;kr fdoak iVskªy s h;e bFZkje/;s felGuw æko.k r;kj djko-s ;k æko.kkpk mi;kx s Qokj.khlkBh lkBo.krhy fdMhP;k cnakcsLrklkBh djkokƒ‰½ 'ksoarh ¼ik;jsFkze½% ik;jFskez gs 'kosrahP;k okGyYs;k Qy w kikluw feGork ;rs-s áke/khy vl.kkjk fdVdfu;= a .k x.qk/keZ ukghlk gkrsk-s ijraq ;ke/khy ifj.kkedkjd ^LVf¡pMhu* ukokps vYdykbM Z gs fdMh jkx s koj çHkkoh vkg-s fdM fu;= a .k% cXt] eXaq;k] ek';k] >jwG]s ePNj] gki¡l]Z FkhzIl] Ldy s bUlDsV] feyhcx ;k O;frfjä lkBo.krhy fdMhoj i.k ifj.kkedkjd vkg-s ƒŠ½ djat o rqGl% djt a o rG q l ;kp a k vdZ QokjY;kl Qy q dkcsh] fejph] VkesVWh ;kp a s lM.ks rlp s dkil w o fejphoj ;.skkjs Mkx ;k jkx s kp a s fu;= a .k gkrs-s ƒ‹½ ns'kh ckHkqG% n'skh ckHkG q P;k 'kx as k fc;klg dVquq ikoMj djkoh] ƒå xez ikoMj ƒ fyVj ik.;kr Vkduq ?kkVskos jk=Hkj rlp s jkgq |ko]s ldkGh xkGuq „åå fyVj ik.;kr gs æko.k Vkduq Qokj.kh djkohfdM fu;= a .k% fiBîk <d s .wk ¼feyhcx½ „å½ cktjhiklwu r;kj djk vGhuk'kd% Lkkexhz% ,d fdyks cktjhps ihB ?;ko]s ,d ckjds rkM as vlyy s s ƒ‡ fyVjpk ry s kpk@MkyMîkpk MCck] ƒå fyVj ik.kh bR;knh oLrw ykxrkri)r% ,d fdyks cktjhps ihB ƒå fyVj ik.;kr pkx a ys felGuw ?;ko- vkrk gs r;kj >kyy s s feJ.k ƒ‡ fyVj P;k MCC;kr vkrsko-s vkrk MCC;kps rkM as >kduw ?;kos o R;kr gok tk.kkj ukgh ;kph dkGth ?krs R;kyk >kduw ?;ko-s vkrk gk MCck mfdjMîkr ¼'k.sk Vkdk;ph tkxk½ †&‡ QVq [kky s ijqkok- lk/kkj.ki.ks ‡å fnol gk MCck i: q u Boskok- ‡å fnolkuraj gk MCck ckgjs dk<uw ljG Qokj.khlkBh okijkok- gs vk"Sk/k „ feyh çrh fyVj ik.;kr felGuw Qokjkok- ;k vk"Sk/kkr ekBsîkr ekBsh vkyh ekj.;kph {kerk vkg-s

www.krishijagran.com


lsafnz; lks;kchu ykxoM ra=Kku

75

lsafæ; lks;kchu ykxoM ra=Kku Jh egs’k mUgkGs lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy;kchu gs egRokps rsyfc;k fid Eg.kwu loZifjfpr lksvkgs - lks;kchu e/;s †å VDds çfFkus vkf.k 19 VDds [kk|rsy vlY;keqGs tkxfrd Lrjkoj egRokps fid Eg.kwu x.kys tkrs- ,dw.k rsy mRiknukiSdh toGtoG ‡Š VDds lks;kchu rsykpk okVk vkgs- rj ,dw.k çfFkukaiSdha tGtoG ˆå VDds çfFkus lks;kchu iklwu miyC/k gksrkr- vyhdMs lks;kchu ykxoM Qkj eksBîk çek.kkoj ok<r vkgs- R;kiklwu lk/kkj.ki.ks ‡ n'ky{k Vu brda mRiknu feGr- deh [kpkZr tkLrhr tkLr mRiknu ns.kkjs uxnh fid Eg.kwu lks;kchuP;k {ks=kr >ikVîkus ok< >kysyh vkgsns'kkr lks;kchuph mRikndrk ¼ƒåå fdyks@gsDVj½ fuEeh vkgs- tukojkalkBh vkf.k dqdqVikyuklkBh ns[khy lks;kchu isaMhpk ikSf"Vd vkgkj Eg.kwu mi;ksx dsyk tkrks- ;kf'kok; lks;kchuiklwu lks;kfeYd] lks;k fcLdhV] lks;koMhlkj[ks ƒåå P;k oj osxosxGs miinkFkZ r;kj djrk ;srkr- lks;kchu >kMkP;k eqGkaojhy jk;>ksfc;e thok.kwP;k xkBh}kjs gsDVjh ƒåå fdyksi;aZr u= tfeuhr fLFkj gksrs- rlsp tfeuhrhy lsafæ; inkFkkaZps çek.k ok<Y;kus lks;kchupk csoM Eg.kwu pkaxyk mi;ksx gksrks- lks;kchuP;k >kMkpk ikykikpksGk tfeuhoj iMY;keqGs tfeuhpk iksr lq/kkj.;kl enr gksrs- lks;kchuyk fulxkZus ekuokyk fnysyh ns.kxh lacks/kys tkrs- rj ik'pkR; ns'kke/;s ;k fidkl dke/ksuq rj phue/;s ekrhrhy lksus Eg.kwu lacks/kys tkrsegkjk"Vªke/;s ;k fidkph ykxoM eq[;Rosd:u lkaxyh] dksYgkiwj] ykrwj] ukxiwj o vejkorh foHkkxkr eksBîk çek.kkr dj.;kr ;srsgokeku% m".k gokeku ;k fidkl pkaxys ekuors- rkieku ƒŠ d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

rs …‡ va'k ls-xzs- e/;s fidkph ok< pkaxyh gksrs- lkis{k vknZrk ‰å VDD;kis{kk tkLr vlY;kl fc;kaph mxo.k o jksikaph ok< pkaxyh gksrs- tkLrhr & tkLr Qqys ;smu mRiknu ok<hlkBh „‰ rs …å Mh- ls- rkieku mÙke vlrseq[;Ros lks;kchu [kjhi gaxkekr ?ksrys tkrs- ;k fidkl okf"kZd ˆåå rs ƒååå eh-eh- itZU;ekukph vko';drk vlrstehu e/;e rs Hkkjh] pkaxyk fupjk gks.kkjh] xkykph tehu lks;kchuP;k ykxoMhlkBh mÙke vlrs- gyD;k tfeuhr lks;kchups mRiknu deh gksrs- T;k tfeuhr ik.kh lkBwu jkgrs] R;k tfeuhr lks;kchuph mxo.k pkaxyh gksr ukgh- tfeuhpk lkew ˆ rs ˆ-‡ P;k vklikl] fo|qrokgdrk †-å Mslh lk;eu@ehVjis{kk deh vlY;kl vkf.k lsafæ; inkFkkaZps çek.k vf/kd vlY;kl v'kk tfeuhr lks;kchups fid mÙke ;srsiwoZe'kkxr lks;kchu fidkP;k ok<hlkBh HkqlHkq'khr tehu vf/kd pkaxyh vlrs- R;klkBh mUgkG~;kr tehu [kksy ukax:u ifgY;k ikolkuarj oki';koj dqGokP;k ikG~;k nsÅu tehu pkaxyh HkqlHkq'khr djkoh- dqGokph 'ksoVph ikGh ns.;kiqohZ 'ksrkr gsDVjh „å rs „‡ cSyxkMîk pkaxys dqtysys 'ks.k[kr fdaok daiksLV [kr felGkos- R;kpçek.ks 'ksrkrhy vxksnjph /kldVs o brj dMhdpjk ospwu 'ksr LoPN Bsokoslq/kkfjr tkrh egkjk"Vªkrhy tehu o gokeku ;kauk vuqdwy vl.kk&;k tkrhapk isj.khlkBh okij djkokhindi.krishijagran.com


76

isj.khpk dkyko/kh [kjhi gaxkekr ‰å rs ƒåå fe-eh- ikÅl >kY;kuarj isj.kh ƒ‡ twuiklwu ƒ‡ tqySi;aZr oki';koj djkoh- ƒ‡ tqySuarj isj.kh dsY;kl mRiknukr FkksMh'kh ?kV ;srs'kD;rks lks;kchuph isj.kh …å tqySuarj d: u;sfc;k.;kph rikl.kh isj.khlkBh çekf.kr fc;k.ks okijkos- fc;k.;kph mxo.k'käh ‰å VDD;kis{kk deh vlY;kl fc;k.ks R;kçek.ks ok<okos- fc;k.ks çekf.kr ulY;kl isj.khiqohZ ,d vkBoMk fc;k.;kph mxo.k'käh riklwu igkohfc;k.;kph mxo.k'käh ˆå VDD;kis{kk deh vlY;kl fc;k.ks isj.khlkBh oki: u;sfc;k.ks çek.k lks;kchups mRiknu deh ;s.;kps eq[; dkj.k Eg.kts 'ksrkrhy >kMkaph la[;k deh vl.ks gs gks;lks;kchuP;k >kMkaph [ka[;k çfr gsDVjh † rs ˆ yk[ki;aZr vlkoh- >kMkaph gh la[;k ;ksX; jkg.;klkBh gsDVjh ‰‡ rs Šå fdyks&xzWe fc;k.ks okijkos- ljhoj isj.kh djko;kph vlsy rj gsDVjh ‡å fdyksxzWe fc;k.ks okijkos- isj.kh mf'kjk djko;kph osG vkY;kl fdaok Viks&;k nk.;kaph tkr vlY;kl isj.khlkBh çfr gsDVjh ƒå fdyksxzWe i;aZr vf/kd fc;k.ks okijkoschtçfØ;k mxo.khP;k dkGkr cqj'khtU; jksxkaiklwu laj{k.k gks.;klkBh tSfod cqj'khuk'kdkaph chtçfØ;k vko';d vkgs- R;klkBh isj.khiwoZ çrh fdyks fc;k.;kl chtke`r vFkok † rs ‡ xzWe Vªk;dksMekZ ;k çek.kkr chtçfØ;k djkoh- rlsp lks;kchu fidkl jk;>ksch;e tWiksfude o LQqjn foj?kG.kkjs ftok.kw ;kaph çR;sdh „‡å xzWe@ƒå fdyks fc;k.ks ;kçek.kkr chtçfØ;k djkoh o fc;k.ks lkoyhr okGowu isj.khl okijkos- chtçfØ;k djrkuk d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; lks;kchu ykxoM ra=Kku

fc;k.ks gyD;k gkrkus pksGkos rlsp çFke tSfod cqj'khuk'kdkaph chtçfØ;k djkoh o uarj tSfod[krkph chtçfØ;k djkohisj.kh isj.kh nksu vksGhr …å lsaeh fdaok †‡ lsaeh o nksu >kMkar ‡ rs ‰ lseh varj jkghy v'kkçdkjs djkohfc;k.ks „-‡ rs …-å lsaeh [kksyhi;aZr isjkos- ;kis{kk tkLr [kksyhoj ch iMY;kl fc;kaph mxo.k deh gksrs- ljhoj isj.kh djrsosGh 9å lsaeh varjkoj l&;k ikMwu ljhP;k nksUgh cktwl Vksd.k fdaok nksu pkMîkus isj.kh djkoh[kr O;oLFkkiu lks;kchu fidkl gsDVjh ‡ Vu pkaxys dqtysys 'ks.k[kr fdaok daiksLV [kr isj.khiwohZ osGh |kos- isj.khP;k osGh gsDVjh ƒ Vu xkaMqG [kr pkMîkus lksMkos?k.kthoke`r ƒåå fdyks fdaok eVdk [kr mxo.kh uarj nj ƒ‡ rs „å fnolkauh |kos- rlsp mRiknu ok<hP;k –"Vhus thoke`r |kos- thoke`rkP;k Qokj.;k ¼çek.k çrh ,dj½% ifgyh Qokj.kh% isj.khP;k …å fnolkauh ƒåå fyik.kh + ‡ fy- thoke`r nqljh Qokj.kh% ifgY;k Qokj.khP;k „å fnolkauh ƒ‡å fy- ik.kh + ƒå fy- thoke`r frljh Qokj.kh% nqlj~;k Qokj.khP;k „å fnolkauh „åå fy- ik.kh + „å fy- thoke`r 'ksoVph Qokj.kh% QG ckY;koLFksr@nkus nw/k voLFksr vlrkuk „åå fy- ik.kh + ˆ fy- vkacV rkdvkarjihd i)rhpk okij dj.ks% dksjMokgw 'ksrh i)rhr lks;kchu iq"dGnk lyx fid Eg.kwu ?ksrkr] ijarq vki.k lyx fid u ?ksrk vkarjihd i)rhpk voyac dj.ks vR;ar vko';d vkgsvkarjihd i)rh% rwj % lks;kchu ¼ƒ%„½] dik'kh % malayalam.krishijagran.com


lsafnz; lks;kchu ykxoM ra=Kku lks;kchu ¼ƒ%ƒ½] lks;kchu % HkqbZewx ¼ƒ†] ƒ%ˆ½] lks;kchu % Tokjh ¼ƒ%„] „%„½] lks;kchu % cktjh ¼„%†] „%ˆ½ ik.kh O;oLFkkiu T;k Hkkxkr ikolkps çek.k deh vlrs rsFks gs fid oki';koj is:u ƒ‡ rs „å fnolkaps varjkus tfeuhP;k exnqjkçek.ks ik.kh |kos- lks;kchuP;k fidkl Qqys ;s.;kP;k osGh o 'ksaxke/;s nk.ks HkjrsosGh ik.;kph Qkjp xjt vlrs- Qokjk i)rhus ik.kh fnys vlrk tehu HkqlHkq'khr jkgwu fidkP;k eqG~;k [kksyoj tk.;kl o tfeuhr gok [ksGrh jkgwu fidkP;k ok<hoj o mRiknukoj pkaxyk ifj.kke gksrksvkarje'kkxr lks;kchu fidkl lqjokrhps ˆ&‰ vkBoMs gs r.k ok<hP;k –"Vhus laosnu{ke vlY;kus lqjokrhyk fid r.kfojghr Bso.ks vf/kd mRiknukP;k –"Vhus egRokps vkgs- R;klkBh „å&…å fnolkauh ,d dksGi.kh ¼Mojs½ rj †‡ fnolkauh nqljh dksGi.kh |koh- R;kpcjkscj xjtsuqlkj ƒ&„ [kqji.;k nsÅu fid r.kfojghr BsokosfdM o jksx O;oLFkkiu lks;kchu fidkoj vk<G.kk&;k çeq[k fdMh v½ [kksM iks[kj.kk&;k fdMh% ƒ½ [kksMek'kh% [kksM iks[kj.kk&;k [kksMek'khph dkG~;k jaxkph ikS< eknh ek'kh >kMkP;k nsBkoj o ikukaoj fQdV fioGlj vaMh ?kkyrs- vaMîkrwu „ rs ‰ fnolkr ika<&;k jaxkph ik; ulysyh vGh ckgsj iMwu ikukP;k nsBkrwu >kMkP;k eq[; [kksMkr fdaok Qkanhr fNæ d:u vkrhy Hkkx iks[k:u [kkrs- ifj.kkeh >kMkyk vUuæO;s u feGkY;kus >kM okGrs- fidkaP;k lqjokrhP;k dkGkr ;k fdMhpk çknqHkkZo >kY;kl jksi ejrs- mf'kjk çknqHkkZo >kY;kl >kMkP;k ok<hoj ifj.kke gksÅu Qqys o 'ksaxkps çek.k deh gksrs- ;k fdMhpk çknqHkkZo >kyk vlrk …å rs …‡ VDds i;aZr uqdlku gksÅ 'kdrs„½ pØh Hkqaxk% ;k fdMhph vGh fioGlj ika<jh] xqGxqyhr] fcuik;kph vlwu frP;k MksD;kdMhy Hkkx tkM vlrks- iq.kZ ok<ysyh vGh 19 rs 22 feeh ykac vlrs- pØh Hkqaxsjk Qkanh] nsB o e/kY;k ikukP;k nsBkoj „ pØkdki r;kj djrks o e/kY;k Hkkxkr … fNæ ikMwu eknh R;kiSdh ,dk fNækr vaMh ?kkyrs- ifj.kkeh pØkpk ojpk Hkkx okGrks- vaMîkrwu fu?kkysyh vGh nsB] Qkanh o [kksM iks[k:u iksdG djrs- fdMxzLr >kM lq#okrhyk brj >kMkalkj[ksp fnlr vlY;keqGs çknqHkkZo y{kkr ;sr ukgh- pØh HkqaX;keqGs 'ksaxk /kj.;kP;k çek.kkr] nk.;kaP;k la[;sr vkf.k otukr ‡å rs ˆå VDds i;aZr ?kV ;sÅ 'kdrsc½ ikus [kk.kk&;k o 'ksaxk iks[kj.kkjh vG~;k ƒ½ fgjoh maV vGh% ;k fdMhps eknh irax lrr ‡ fnol njjkst †å vaMh jk=hP;kosGh ikukP;k ekxhy i`"BHkkxkoj ?kkyrs- „ & † fnolkr vaMîkrwu fu?kkysyh d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

77 fQdV fgjO;k jaxkph gh vGh 'kjhjkpk e/kyk Hkkx map d:u pkVrs- maV vG~;k çFke ikukpk fgjok Hkkx [kjMwu [kkrkr- R;kuarj loZ Hkkx [kkÅu Qä f'kjkp f'kYyd Bsorkr- vG~;k Qqykaps o 'ksaxkaps çpaM uqdlku djrkr„½ dslkG vGh% dslkG vGhps eknh irax ikukaP;k ekxhy cktwl iqatD;kr lekarj vksGhr †ƒ‡ rs ƒ„†å ,o<îk eksBîk çek.krk vaMh nsÅ 'kdrs- vGhph nksUgh Vksds dkGh rj e/kyk Hkkx eGdV fioGk vlrks'kjhjkoj nkV ukjaxh dsl vlrkr- ;k vG~;k ikukaP;k ekxhy cktwl jkgwu v/kk'khi.ks R;krhy gfjræO;s [kkrkr- R;keqGs v'kh ikus tkGhnkj gksrkr- tkLr çknqHkkZo >kY;kl >kMkps Qä [kksMp f'kYyd jkfgY;kps ikgo;kl feGrs…½ rack[kwph ikus [kk.kkjh vGh% ;k fdMhyk 'kkL=h; Hkk"ksr LiksMksIVsjk fyVwjk Eg.krkr- cgqtkrh; fidkps uqdlku dj.kk&;k ;k fdMhpk lks;kchu fidkoj v‚xLV efgU;kr çknqHkkZo vk<Grks- gh fdM eGdV ika<jV fgjoh o FkksMh'kh ikjn'kZd vlrs- 'kjhjkoj fioGlj ukjaxh js"kk vkf.k dkGs fBids vlrkr- ;k vGhph eknh irax ikukaoj iqatD;kr …åå rs †åå vaMh ?kkyrs- … rs † fnolkar vaMîkrwu fu?kkysY;k vG~;k lkeqfgdi.ks ikukapk fgjok Hkkx [kkrkr- R;keqGs ikus tkGhnkj fnlrkr- tkLr çknqHkkZo >kY;kl >kMkoj ikusp f'kYyd jkgr ukghr†½ 'ksaxk iks[kj.kkjh vGh% gh çkeq[;kus dik'kh] rwj] gjcjk ;k fidkaojhy fdM vlwu xsY;k dkgh o"kkZr lks;kchu fidkoj tkLr çek.kkr fnlwu ;sÅ ykxyh vkgs- fdMhP;k vG~;k lqjokrhP;k dkGkr ikus [kkrkr'ksaxk Hkj.;kP;k dkGkr 'ksaxk iks[k:u vkrhy nk.ks dqjrMrkrd½ jl 'kks"k.k dj.kk&;k fdMh% ƒ½ ekok% lks;kchuoj vk<G.kkjh ekok gh fdM v/kZxksykdkj fgjO;k jaxkph vlwu eq[;r% ikuk[kkyh o [kksMkoj clwu jl 'kks"k.k djrs- ;k fdMhP;k vaxkrwu lk[kjslkj[kk fpdV inkFkZ L=or vlY;keqGs ikukoj dkGh cqj'kh ok<wu ikukrhy çdk'kla'ys"k.k fØ;k eankors rlsp ;krhy dh çtkrhaeqGs lks;kchu eks>Wd Ogk;jl ;k jksxkpk çlkj gksÅu fidkps vrksukr uqdlku gksrs„½ rqMrqMs% gh dhM fgjO;k jaxkph „-‡ feeh ykac ikpjhP;k vkdkjkps vlwu rs pkyrkuk frjis pkyrkrfiYys o çkS< rqMrqMs ikukP;k [kkyP;k cktwus ikukaP;k [kkyP;k is'kharhy jl 'kks"k.k djrkr- 'kjhjkrhy fo"kkjh æO; ikukP;k is'khr lksMrkr- R;keqGs ikukP;k dMk fioG~;k iMwu ojhy cktwdMs oØ gksrkr- ;k fdMhP;k çknqHkkZokeqGs „å rs …‡ VDds mRiknukr ?kV ;sÅ 'kdrs…½ ika<jh ek'kh% jl 'kks"k.k dj.kk&;k xVkrhy gh ,d egÙokph fdM vkgs- ikS<ek'kh ƒ rs „ feeh vkdkjkph fQDdV jaxkph vlwu frP;k ia[kkoj ika<jk es.kpV Fkj www.krishijagran.com


78 vlrks- ika<&;k ek'khps ikS< o fiYys ikukaP;k ekxhy cktwl jkgwu ikukarhy jl 'kks"k.k djrkr- ifj.kkeh fidkaph ok< [kqaVrs- ikus fioGh iMwu xGrkr- çknqHkkZo tkLr >kY;kl Qqys o 'ksaxklq)k xGrkr- jl 'kks " k.kkf'kok; ika < jh ek'kh vkiY;k 'kjhjkrw u lk[kjslkj[kk fpdV inkFkZ lksMrs- R;koj dkGh cqj'kh ok<wu >kMkP;k vUu r;kj dj.;kP;k ifØ;sr ck/kk ;srsika<jh ek'kh lks;kchuP;k eks>Wd jksxkpk ns[khy çlkj djrsfdMhaP;k fu;a=.kklkBh [kkyhy mik; ;kstuk djkO;kr% ƒ½ lks;kchu isj.khiwohZ mUgkG~;kr [kksy ukaxj.kh djkoh- fidkP;k lq#okrhP;k voLFksr] ok<hP;k voLFksr 'ksr r.keqä Bsokos- varj e'kkxr] fuan.kh o dksGi.kh osGsoj djkoh„½ e`xkpk pkaxyk ikÅl >kY;kcjkscj yodj isj.kh d:u ?;koh…½ laçsjdkpk okij VkGkok†½ fid 8 & 9 vkBoMs r.kfojfgr Bso.ks xjtspsvaMîkaph iqatdh] ygku o eksBîk vG~;k ospwu vkf.k fdMxzLr Hkkx dk<wu u"V djkosr- cka/kkoj vl.kk&;k fdMhP;k iqjd ouLirhpk uk'k djkok‡½ gsDVjh „å & „‡ i{kh Fkkacs mHkkjkosrˆ½ dkexa/k lkiGs gsDVjh ƒ‡ rs ƒŠ ;k çek.kkr 'ksrkr ykokosr- ;keqGs çkS< fdVd lkiG~;kr vMdwu R;kaps çek.k dGwu ;sbZy o R;kaph la[;k fu;a=.kkr ;s.;kl enr feGsy‰½ pØhHkqaxk o [kksMek'khP;k çknqHkkZokeqGs fdMxzLr ikus] Qka|k okGrkr] v'kh fdMxzLr >kMs] ikus] Qka|k ;kapk vkrhy fdMhlg uk;ukV djkokŠ½ ikus [kk.kk&;k vG~;k] pØhHkqaxk vkf.k [kksMek'kh ;k fdMhauh vaMh ?kkyw u;s] ;kdfjrk lq#okrhykp ‡ VDds fuacksGh vdkZph Qokj.kh djkoh‹½ dslkG vGh rlsp rack[kqph ikus [kk.kkjh vGh] lsafæ; fdVduk'kdkaiklqu fdM& fu;a=.k%

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; lks;kchu ykxoM ra=Kku ,dkp ikukoj iqatD;kus vaMh ?kkyrkr o R;krwu ckgsj iMysY;k vG~;k lq#okrhyk ,dkpk ikukoj cgqla[; vlrkr] v'kh vaMh o vGhxzLr ikus vyxn rksMwu fdMhlg u"V djkohrƒå½ rack[kqojhy ikus [kk.kk&;k ¼LiksMksIVsjk½ vGhP;k O;oLFkkiuklkBh ,l-,y-,u- ih-Ogh- ‡åå ,y-bZfo"kk.kw „ fe-yh- çfr fyVj ik.kh fdaok ukseqfj;k fjykbZ ;k cqj'khph † xzWe fyVj ik.;kr felGwu Qokj.kh çknqHkkZo vk<Gwu ;srkp djkohƒƒ½ fidkaps fu;fer losZ{k.k d:u fdMhuh vkfFkZd uqdlkuhph e;kZnk ikrGh xkBY;kl fdM fu;a=.kkps mik; ;kst.;kckcr fopkj djkokƒ„½ 'ksaxk iks[kj.kkjh vGh ;k fdMhph çknqHkkZokph ikrGh let.;kdfjrk gsDVjh fdeku ‡ & ƒå dkexa/k lkiGs 'ksrkr ykokosr- lkiG~;ke/;s çfrfnu Š rs ƒå irax lrr „ rs … fnol vk<GY;kl fdMhP;k fu;a=.kkph mik;;kstu djkoh vkf.k lkiG~;kr tek >kysyk irax j‚dsyfefJr ik.;kr Vkdwu u"V djkosrƒ…½ fidkaph QsjikyV djkoh- lks;kchu fidkuarj HkqbZewxkps fid ?ksÅ u;sƒ†½ lks;kchups fid dk<Y;kuarj ykxoM dj.;kiwohZ 'ksrkr mUgkGh ukaxjV djkohƒ‡½ çdk'k lkiGk okij.ks & jk=hP;k osGh 'ksrkr „åå oWVpk fnok ykowu R;k[kkyh j‚dsyfefJr ik.;kps ?kesys BsoY;kl jk=hP;k osGh fnO;kdMs vkdf"kZr gks.kkjs fdVd ejrkrƒˆ½ fdMhauh vkfFkZd uqdlkuhph ikrGh vksykaMrkp lsafæ; fdVduk'kdkph Qokj.kh djkoh- fu;a=.kklkBh ‡ VDds fuacksGh vdkZph Qokj.kh- tkLr çknqHkkZo fnlY;kl uksewfj;k fjykbZ gh cqj'kh ƒååå xzWe çfr ‡åå fyVj ik.;kr felGwu R;kr ,d fdyks xwG foj?kGwu Qokj.kh djkoh- vknZzrk tkLr vlY;kl ;k cqj'khph vG~;kaP;k vaxkoj >ikVîkus ok< gksÅu vG~;k ejrkr- R;k xksGk d:u ‡åå vG~;k çfr ƒåå fyVj ik.;kr fpjMwu ‡åå

hindi.krishijagran.com


lsafnz; lks;kchu ykxoM ra=Kku

lks;kchu fidkoj vk<G.kkjs çeq[k jksx ƒ½ rkacsjk% lrr ikÅl o <xkG gokeku v'kh vuqdwy ifjfLFkrh jkfgY;kl ;k jksxkpk brj Hkkxkr çlkj gksrks- ;k jksxkeqGs ikukaP;k ekxhy cktwl ykylj] ridhjh jaxkps iqjG fnlwu ;srkr- fidkph ok< eankors o ikus xGrkr„½ [kksMkpk jk[kh djik% fidkP;k mxo.khuarj dksjMs o m".k gokeku vlY;kl ;ks jksxkpk çknqHkkZo eksBîk çek.kkoj gksrks- jksikph ok< Fkkacwu jksis ejrkr[kksMkP;k tfeuhyxrP;k Hkkxkoj dkG~;k jaxkps pês fnlrkr- Vªk;dksMekZ fojhMh ;k cqj'khiklwu r;kj dsysY;k cqj'khuk'kdkph chtçØh;k mi;qä Bjrs…½ djik% ;k jksxkP;k çknqHkkZo >kysyh jksis dksyeMwu iMrkr o ejrkr- tfeuhtoG [kksMkoj ika<jh cqj'kh vk<Gwu ;srs- 'ksrkrhy cqj'khxzLr Hkkx gk jksxkps çek.k ok<fo.;kl dkj.khHkwr Bjrks†½ lq{e ftok.kwaps iqjG% jksxtud ftok.kqeqGs ikukoj ykylj ridhjh jaxkps Qqxysys Bhids vk<Gwu ;srkr- ikolkGh gokekukr jksxkpk çknqHkkZo ok<rks‡½ ikukojhy Bhids% cqj'khP;k fujfujkG~;k jksxtud çtkrheqGs ikukaoj fioGs] ykylj] ridhjh] csMdkP;k MksG~;kP;k vkdkjkps Bhids vk<Gwu ;srkrˆ½ fc;kaojhy tkaHkGs Mkx% fidkP;k dk<.khP;k osGh lrr ikÅl vlY;kl ;k jksxkpk çknqHkkZo ok<rks- vls jksxxzLr fc;k.ks isj.khlkBh oki: u;s- rlsp isj.khiqohZ tSfod cqj'khuk'kdkaph chtçØh;k djkoh;k jksxkaP;k fu;a=.kklkBh [kkyhy mik; ;kstuk djkO;kr% fdM o jksx çfrdkjd tkrhP;k fc;k.;kaph fuoM djkohjksxxzLr 'ksrkrhy fc;k.ks isj.khlkBh oki: u;sisj.khiqohZ fc;k.;kl tSfod cqj'khuk'kdkaph chtçfØ;k djkoh- fid QsjikyV i)rhpk voyac djkok“ksrkr lq:okrhyk „ & … jksxxzLr >kMs fnlwu vkY;kl rh rkcMrksc miVwu R;kapk uk'k djkok;k jksxkaP;k fu;a=.kklkBh [kkyhy Qokj.;k djkO;kr% ƒ½ „åå fy- ik.kh $ „å fy- xkGysys thoke`r ¼çek.k ,d ,djlkBh½ ƒ‡ fnolkps varjkus v'kk nksu d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

79

Qokj.;k djkO;kr„½ ƒåå fy- ik.kh + ‡ rs ˆ fy- vkacVrkd ¼çek.k ,d ,djlkBh½ ƒ‡ fnolkps varjkus v'kk nksu Qokj.;k djkO;kr- vkacV rkd gs cqj'kh uk'kd] fo"kk.kw uk'kd] lathod o tarwjks/kd vkgs- rkdkr lathods o ,a>kbZEl vlrkr R;keqGs Qqy QGxG Fkkacrsfid dki.kh o eG.kh% lk/kkj.ki.ks lks;kchuph losZ ikus xGwu tkrkr] rlsp 95 VDds 'ksaxk iDo >kysY;k vlrkr rsOgk fid dki.kh ;ksX; >kys vls letkos- ijarw lks;kchuP;k tkLr dkyko/khP;k tkrhe/;s 'ksaxk tjh iDo >kysY;k fnlY;k rjh >kMkoj fgjoh ikus fnlwu ;srkr- rlsp ƒå VDds 'ksaxk lq/nk fgjO;k fnlrkr- rsOgk fid iDo >kY;kcjkscj rkcMrksc dki.kh lq: djkoh vU;Fkk m'khj >kY;kl 'ksaxk rMdwu tkrkr- o mRiUukr ?kV ;sow 'kdrslks;kchue/khy vksykO;kps çek.k ƒ‰ VDds vlrkuk ;k fidkph dki.kh dj.ks ;ksX; Bjrs- rlsp eG.kh djrkauk lks;kchuP;k nk.;krhy vksykO;kps çek.k ƒ…&ƒ‡ VDds vl.ks vko';d vkgs- tj fc;k.kke/khy vksykO;kps çek.k ƒ… VDdsis{kk deh vlY;kl v'kkosGh eG.kh djrkauk nk.;kph QwV gksÅu nkG gks.;kps çek.k ok<rs fdaok fc;k.;kP;k ojP;k dopkyk rMk tkÅu mxo.k'kähpk –gkl >kysyk fnlwu ;srks- eG.khP;k osGh fc;ke/khy vksykO;kps çek.k ƒ‰ VDds is{kk tkLr vlY;kl lq/nk fc;k.;kl gkuh iksgpw 'kdrs- rsOgk lks;kchuP;k dki.kh o eG.khP;k osGh lks;kchue/khy vksykO;kps çek.k ƒ…&ƒ‡ VDds njE;ku vl.ks vR;ko';d vkgs- ts.ks d:u lks;kchuph mxo.k'käh fVdwu jkgwu xq.koÙkk lq/nk pkaxyh jkghylks;kchuph dki.kh o eG.kh dj.;kP;k i/nrh% ƒ½ gkrkus dki.kh o eG.kh% lks;kchups {ks= deh çek.kkr vlsy fdaok lks;kfcu fc;k.ks Eg.kwu mi;ksxkr vk.kko;kps vlY;kl fg i/nr vf/kd Qk;nsf'kj Bjrs- v'kk {ks=krhy fid dkiwu 'ksrkrp †&‡ fnol lqdok;yk lksMqu nsÅu uarj dksjMîk tkxsoj fdaok rkMi=hoj NksVîk NksVîk xaT;k dkMhus dhaok ykdMh nkaMîkus Bksdwu ?;kO;kr- ;k fØ;sr fc;kyk deh ekj ykxY;kewGs lks;kfcups Qkjp deh uqdlku gksrs- Eg.kwu fc;k.;kph xq.koÙkk mnkmxo.k'käh Vhdwu Bsok;ph >kY;kl gkrk.ks dki.kh o eG.kh dj.ks vR;ko';d vkgsmalayalam.krishijagran.com


80 „½ gkrkus dki.kh rFkk eG.kh;a=k}kjs eG.kh% gkrkus dki.kh dsysY;k lks;kchue/khy vksykO;kps çek.k ƒ…&ƒ‡ VDds vlrkauk eG.kh dsY;kl fc;k.;kph xq.koÙkk pkaxyh jkgrs- ijarw eG.kh ;a=kP;k MªeP;k Qs&;kph xrh †åå Qsjs çfr feuhVis{kk tkLr vlw u;s…½ dEckbZuj }kjs dki.kh o eG.kh% iwohZ dEckbZujOnkjs dki.kh eG.kh dj.ks Qkjls çpyhr uOgrs- ijarw vkrk dkgh Hkkxkr dEckbZujOnkjs dki.kh o eG.kh dj.;kps çek.k ok<ysys fnlwu ;sr vkgs- dkiwu BsoysY;k lks;kfcuph lq/nk dEckbZujOnkjs eG.kh djrk ;srs- ijarw ;kr lks;kchu nkG gksrkauk fnlwu ;srs- rlsp ;k lks;kchuP;k fc;k.;kaP;k dopkyk lq/nk btk iksgpqu R;kpk mxou'kähoj ifj.kke gksrks- T;k Bhdk.kh lks;kchu gs fctksRikn.kklkBh ?;ko;kps vlsy R;k Bhdk.kh dEckbuj}kjs dki.kh o eG.kh d# u;sdEckbZujOnkjs dki.kh eG.khdsY;kl Š&ƒå VDds fc;k.;kph ?kV ;sÅ 'kdrsdki.kh eG.kh >kY;koj lks;kchups fc;k.ks mxo.kwd] pkaxys lkQ d:u o lqdowu exp lkBokosfc;k.ks lqdforkauk lks;kchu e/khy vksykO;kP;k çek.kkoj y{k Bso.ks vR;ar xjtsps vkgs- tkLr vksykok vlY;kl cqj'khph ok< gksowu fc;k.;kP;k çrhoj ijh.kke gksrks- R;klkBh ok< gksowu fc;k.;kP;k çfroj ijh.kke gksrks] R;klkBh lkBo.kw vk/kh fc;k.ks lqdfo.ks vR;kao';d vkgs- loZlk/kkj.ki.ks lks;kchu [kG~;koj fdaok rkMi=hoj …&† fnol lqdowu ?ksrkr- jk=h fc;k.ks >kdwu Bso.;kph O;oLFkk djkohfc;k.ks Eg.kwu lks;kchu r;kj djkps >kY;kl ƒå&ƒ„ VDds vksykO;kps çek.k vlysys lks;kfcu gs e'khu}kjs osxosxG~;k pkG.;krwu rlsp i`Fkdk}kjs osxGs d:u fi'kO;k e/;s lkBokoslkBo.kwd lks;kchuph lkBo.kwd djrsosGh [kkyhy xks"Vh y{kkr Bso.ks xjtsps vkgs% lkBo.kwd djrsosGh ykdMh QG~;k Vkdwu R;koj iksrs Bsokos ts.ksd:u [kkyph vksy lks;kchuyk ykx.kkj ukghiksR;kP;k pkjgh cktwus gok [ksGrh jkfgy v'kk jhrhus iksrs Bsokos,dkoj ,d v'kh iksR;kph FkfIi u ykork nksu iksR;koj ,d v'kh iksR;kph FkIih ykokoh- ‡ iksR;kis{kk tkLr iksR;kph FkIih ykow u;svko';drsuwlkj HkkaMkjkph lkQlQkbZ djkohlks;kchu fidkP;k vf/kd mRiknuklkBh egRokps eqís% ƒ½ /kqG isj.kh d: u;s„½ lqfid] e/;e rs Hkkjh] ik.;kpk mÙke fupjk gks.kkjh tfeu fuoMkoh…½ lsafæ; o ftok.kw [krkaps f'kQkjlhuwlkj [kr O;oLFkkiu djkos†½ isj.kh osGsoj Eg.ktsp „å twu rs ƒå tqyS i;Zrp djkoh‡½ jksx o fdM O;oLFkkiukP;k –f"Vus fidkapk QsjikyV djkokˆ½ isj.khiwohZ fc;k.;kph mxo.k'kfä ?kjP;k?kjh d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; lks;kchu ykxoM ra=Kku riklwu ?;koh‰½ 'ksrd&;kauh Lor%ps fc;k.ks Lor% r;kj djkosŠ½ isj.khiwoZ fc;k.;kl tSfod cqj'khuk'kdkaph fctçfØ;k d:u R;kuarj ftok.kw lao/kZd ykokos‹½ fc;k.ks † lsaeh-is{kk tkLr [kksy is: u;sƒå½ mrkjkyk vkMoh rlsp iwoZ&if'peh isj.kh djkohƒƒ½ isj.khlkBh vko';drs is{kk nqIiV fc;k.ks Lor% toG vlY;kl nqckj isj.khph O;oLFkk djrk ;sow 'kdrsƒ„½ fid Qqyks&;koj ;sbZi;Zr r.keqä Bsokos- fid Qqyks&;koj vlrkauk fdaok R;kuarj Moj.kh d: u;sƒ…½ nql&;k Moj.khP;kosGh Mo&;kyk nksjh cka/kkoh ts.ksd:u l&;k r;kj gksrhy] R;keqGs eqyLFkkuh ty o e`nla/kkj.k lk/krk ;sbZyƒ†½ fdMhph vkfFkZ d uq d lkuhph ikrGh xkBY;kojp f'kQkjlhuw l kj ,dh—r fdM O;oLFkkiukpk voyac djkokƒ‡½ eqG dqtO;k jksxkps çek.k nj o"khZ ok<r vkgs;kdjhrk Vªk;dksMekZ OghjhMh gs tSfod cqj'khuk'kd „-‡ fdyks $ ‡å fdyks 'ks.k[kr felGwu ?;kosƒˆ½ fid Qqyks&;koj vlrkauk o 'ksaxk Hkj.;kP;k voLFksr vlrkauk ik.;kpk rk.k iMY;kl o vksyhph lks; miyC/k vlY;kl {ks= lajf{kr vksyhr |kƒ‰½ lks;kchu gs fid rkacsjk jksxkl cGh iMr vlY;keqGs 'kD;rksoj jch gaxkekr lks;kchu ?ksow u;sƒŠ½ eG.kh djrkauk Mªeph xrh …åå&†åå Qsjs çfr fefuV ;k njE;ku vlkoh- Eg.kts pkaxyh mxo.k'käh vlysys fc;k.ks miyC/k gksbZy-

www.krishijagran.com


lsafnz; dkank ykxoM

81

lsafnz; dkank ykxoM nk gs O;kikjhn`’V;k egRokps ihd vkgs- vkiY;k dkavkgkjkr dkan;kpk okij ljkZl gksrks- dkank fido.kk&;k jkT;kr {ks= o mRiUukP;k ckcrhr egkjk’Vªkpk izFke dzekaad ykxrks- egkjk’Vªkr lk/kkj.k ,d yk[k gsDVj {ks=koj dkan;kph ykxoM dsyh tkrs;ke/;s eq[;r% ukf”kd] iq.ks] vgenuxj] tGxkao] /kwGs] lkrkjk] lksykiwj ;k ftYg;kapk lekos”k gksrks- rlsp ejkBokMk] fonHkZ o dksd.kkr lq/nk dkgh ftYgke/;s dkan;kph ykxoM dsyh tkrs- ukf”kd ftYgk gk laiw.kZ Hkkjrkr dkank fidfo.;kr izfl/n vkgs- egkjk’Vªkrhy ,dq.k mRiknukiSdh 35 VDds rj Hkkjrkrhy 10 VDds dkan;kps mRiknu ,dV;k ukf”kd ftYg;kr ?ksrY;k tkrsgokeku dka n k gs fgokGh ga x kekrhy ihd vlq u egkjk’Vªkrhy lkSE; gokekukr dkan;kph 2 rs 3 ihds ?ksryh tkrkr- dkank ykxoMhiklwu 1 rs 2 efgus gokeku FkaM ykxrs- dkank ikslk;yk ykxrkauk rkiekukrhy ok< dkan;kP;k ok<hl mi;qDr Bjrstehu ik.;kpk mRre fupjk vl.kkjh HkqlHkq”khr tehu o lsafnz; [krkauh ifjiq.kZ vlysyh e/;e rs dlnkj tehu dkan;kyk pkaxyh ekuorsiqoZ e’kkxr tqus ihd dk<Y;kuarj tehuhph 18 rs 20 lsa-eh[kksy ukaxjV djkoh- o <sdGs dqGokus QksMwu ?;kohrR;kosGh 35 rs 40 Vu pkaxysys dqtysys “ks.k[kr tehuhr d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

feLkGkosykxoM gaxke% egkjk’Vªkr dkan;kph ykxoM [kjhi gaxkekr twu rs vkWDVkscj] jCch gaxkekr uksOgsacj rs Qscqzokjh vkf.k mUgkGh gaxkekr tkusokjh rs twu efgU;kr djrkrdkan;kP;k lq/kkjhr tkrh 1- ,u&53% gh tkr [kjhi gaxkeklkBh ;ksX; vkgs100 rs 150 fnolkr r;kj gksrs- ;k tkrhpk jax yky HkMd vlrks- gsDVjh mRiknu 200 rs 250 fDao- feGrs2- vWaxzh QkmaM MkdZ jsM% gh tkr [kjhi gaxkeklkBh ;ksX; vkgs- 140 rs 145 fnolkr r;kj gksrsgsDVjh mRiknu 200 rs 275 fDao- feGrs3- vWaxzh QkmaM ykbZV jsM% gk gyD;k yky jaxkpk dkank vlqu] iwuZjykx.k uarj 120 rs 125 fnolkr ihd r;kj gksrs- gsDVjh 300 rs 325 fDao- mRiUu feGrs4- cloar&780% [kjhi o jCch gaxkeklkBh gh tkr ;ksX; vlqu ;k tkrhpk jax xMn yky vkgs- dkank vkdkjkus e/;e rs eksBk vlrks- gh tkr 100 rs 110 fnolkr r;kj gksrs- gsDVjh mRiknu 250 rs 300 fDaofeGrs5- iqlk jsM% gh tkr [kjhi o jCch gaxkeklkBh ;ksX; vkgs- dkank e/;e vkdkjkpk vlqu ykxoMhiklwu 120 fnolkr r;kj gksrks- gsDVjh mRiknu 250 rs 300 fDao- feGrsfc;k.kkps izek.k gsDVjh 10 fdyks fc;k.ks ijsls vlrshindi.krishijagran.com


82

ykxoM dkan;kph jksis cufo.;klkBh xknh okQs r;kj dj.;kP;k {ks=kph [kksy ukxajV d:u tehu HkqlHkq”khr djkoh- xknh okQk 1 fe- :an] 3 fe- ykac] 15 ls-eh- map vlkok- okQ;krhy dkMh dpjk fuoMwu okQk cuowu ?;kok- okQ;kP;k :anh”kh lekarj v”;k 5 ls-eh- varjkus js'kk ikMkO;kr- o R;kr fc vksGhus ikrG isjkos- uarj gyD;k ekrhus >kdwu ?;kos- >jhus ik.kh n;kos- fc mxoY;kuarj xjtsizek.ks ik.kh n;kosiqujZ ykx.k [kjhi dkan;kP;k jksiklkBh 6 rs 7 vkBoM;kpk dkyko/kh o jCchP;k jksikadjhrk 8 rs 9 vkBoM;kpk dkyko/kh vko”;d vkgs- jksis okQ;krwu dk<.;kiwohZ 24 rkl vxksnj xknh okQ;kl iqjsls ik.kh n;kos- rlsp dkan;kph ykxoM xknh okQ;koj rlsp ljh ojaC;koj djrk ;srs- likV okQ;ke/;s gsDVjh jksikaps izek.k tkLr vlrs- likV okQk 2 fe- :an o mrkjkizek.ks okQ;kph ykach Bsokoh- jksikph ykxoM ldkGh vFkok la/;kdkGh djkoh- jksikrhy ykxoM varj 15 x 10 lsa-eh- Bsokoh[krs o ik.kh O;oLFkkiu okQs cuorkauk 2 Vu daiksLV [krkr 3 fdyks lqMkseksul HkqdVh felGwu okQ;koj iljkoh- gsDVjh 5 fdyks Vªk;dksMjek iljkok- ik.;klkscr izR;sdosGh fofo/k tSfod [krkapk okij djkok- mnk- fi-,l-ch-] vW>kVkscWDVj] ftoke`r] iapxO;] ve`rik.kh ;keqGs fidkph ok< fujksxh gksrs- tfeuhP;k exnqjkizek.ks ik.kh n;kos - vka r je”kkxr% jks i ka P ;k ykxoMhua r j vko”;drsuqlkj 2 rs 3 osGk [kqji.kh@fuan.kh djkohdk<.khiwohZ 3 vkBoM;k vxksnj ik.kh can djkos- Eg.kts ikukrhy jl dkan;ke/;s yodj mrjrks vkf.k ekuk iMwu dkank dk<.khl r;kj gksrksjksx o fdM O;oLFkkiu 1- ekok% ikukrhy jl “kks’kY;keqGs ikrhoj ika<js fBids iMrkr- o fidkph ok< [kqaVrsfu;a=.k o mik; 1- ijHk{kh fdVd dzk;lksik pk okij djkok2- 3 VDds fue fct vdkZph Qokj.kh djkoh3- fuGs fpdV lkiGs ;kapk okij d:ugh fu;a=.k d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; dkank ykxoM djrk ;srs2-dVoeZ% gk fdVd jksis eqGktoG dk=wu Vkdrksfu;a=.k o mik; 1- fcosjh;k cWfl;kuk 5 xWaze izrh fy- felGwu eqGktoG vGo.kh djkoh3-djik% djik gk jksx cqj”kh iklwu gksrks- ikrhoj ykacV xksy rkcwal pVVs iMrkr- “ksaM;kiklwu ikus tGY;k lkj[kh fnlrkrfu;a=.k o mik; 1- “ksr r.keqDr Bsokos2- fidkph Qsj ikyV djkoh3- >saMqpk vdZ Qokjkok4- ykxoMhiwohZ Vªk;dksMjek 10 xWze izrh fyVj felGwu vGo.kh djkohdk<.kh

dkan;kps fid ykxoMhuarj 3 rs 4-5 efgU;kr dk<.khl r;kj gksrs- dkan;kph ikr fioGh iMwu dkank ekusr fioGk iMrks- o ikr vkMoh gksrs- LFkkfud Hkk’ksr ;kyk ekueksM.ks vls Eg.krkr- lk/kkj.k 75 VDds ekuk eksMY;koj dkank dk<.khl r;kj >kyk vls letkosdqnGhP;k lgk¸;kus tehu lSy d:u dkans miVwu dk<kos- dk<.khuarj 4 rs 5 fnolkus dkank ikrhldV “ksrkr f<x d:u Bsokok o uarj dkan;kph ikr dkikohikr dkirkauk 3 rs 4 lsa-eh- ykachpk nsB Bsowu ikr dkikoh- ;kuarj dkank 4 rs 5 fnol lkoyhr lqdokokmRiknu gsDVjh 250 rs 300 fDao- dkan;kps mRiknu feGrs-

Jh jktho ikVhy izdYi O;oLFkkid egkjk"Vª]lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk- fy-

Jh egs’k mUgkGs

lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fymalayalam.krishijagran.com


lsafnz; Ålkph ykxoM

83

lsafnz; Ålkph ykxoM Jh egs’k mUgkGs lgk¸;d O;oLFkkid lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fymRiknuklkBh Ål gs eq[; L=ksr ihd vkgslk[kjtxkrhy Ål fidk[kkyhy lokZ/khd {ks= gs Hkkjrkr vkgs- Hkkjrkckgsj czk>hy] D;qck] ikfdLrku] Fkk;yaM] fQyhikbUl] baMksusf”k;k vkf.k nf{k.k vfQzdk ;k ns”kkr gs ihd ?ksrys tkrs- Ål gs ,d egRRokps uxnh ihd vlwu ;k fidkeqGs xzkeh.k Hkkxkrhy vkfFkZd] lkekftd] “kS{kf.kd vkf.k vkS?kksfxd ifjfLFkrhr vkeqykxz cny ?kMowu vkysyk vkgs- Hkkjrkr egkjk’Vª] dukZVd] mRrj izns”k] vka/kzizns”k] rkfeGukMw ;k jkT;kr gs ihd ?ksrys tkrs- mRiknhr ,dq.k ÅlkiSdh 60 VDds Ålkiklwu lk[kj fuehZrh o moZjhr 40 VDds xqG fuehZrhlkBh okijyk tkrkstehu Hkkjh vFkok e/;e exnqjkP;k xkGkP;k o pkaxY;k fupjk&;kP;k tfeuh ;k fidkl ;ksX; vlrkr- ,d ehVj [kksy vlysyh Hkkjh tfeuh vkf.k R;k[kkyh eqjeklkj[kk ik.;kpk pkaxyk fupjk gksÅ ns.kk&;k inkFkkZPkk Fkj vkf.k tfeuhpk lkew 6-5 rs 8-5 vlsy rj rh tehu ÅlklkBh mRre vlrsgokeku gokekukrhy rkieku] vknzZrk] itZU;eku vkf.k lw;Zizdk”k ;k ?kVdkapk ;k fidkP;k ok<hoj vkf.k d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

Jh jktho ikVhy izdYi O;oLFkkid egkjk"Vª]lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk- fy-

mRiknukoj ifj.kke gksr vlrks- tkLr FkaMh fdaok FkaMhP;k ykVhpk ÅlkP;k ok<hoj ifj.kke gksrks- yodj mxo.khlkBh okrkoj.kkrhy rkieku 10 MhlsfYlvlis{kk deh ulkos- ok<hP;k voLFksr Ålkyk 25 Mh- rs 35 Mh- lsa- P;k njE;ku rkieku 50 VDD;kais{kk tkLr vknzZrk o pkaxyk lw;Zizdk”k mi;qDr BjrksÅl ykx.k Ål fidkph ykx.k ckjkgh efgus vlyh rjh izkeq[;kus ykx.khps rhu izeq[k gaxke vkgsr1- vkMLkkyh % gaxke vkMlkyh Ålkph ykxoM tqyS&vkWx’V efgU;kr dsyh tkrs- gk Ål 16 rs 18 efgus “ksrkr jkgrks- vfydMs ikÅleku deh >kY;keqGs vkf.k Ålkyk osG] Je] ik.kh] fufo’Bk tkLr ykxr vlY;kus vkMlkyh ykx.k toG TkoG can >kyh vkgs2- iqoZ gaxke% iqoZ gaxkeh Ålkph ykx.k lIVsacj rs uksaOgscj ;k efgU;kr dsyh tkrs- gk Ål “ksrkr 14 rs 15 efgus jkgrks3- lq: gaxke% lq: gaxkeh Ålkph ykx.k fMlascj rs Qsczqokjh ;k efgU;kr dsyh tkrs- gk Ål “ksrkr 13 rs 14 efgus jkgrkscs.ks fuoM Ål ykxoMhlkBh cs.ks fuoMrkuk [kkyhy xks'Vhph www.krishijagran.com


84 dkGth ?;koh- cs.ks tkM] jlj”khr o fujksxh vlkosMksG;kaph ok< pkaxyh >kysyh vlkoh- MksGs Qqxhj vlkosr] rs tqukV o fuLrst ulkos- cs.;klkBh 10 rs 11 efgus o;kpk Ål cs.;klkBh okijkok- cs.;klkBh [kksMok Ål oki: u;ssÅlkph jksis dksYgkiwj rlsp Ål ihd eksB;k izek.kkr dj.kk&;k Hkkxke/;s 1 MksGk i/nrhus Vªs e/;s jksis r;kj dsyh tkrkr- Vªs e/;s MksG;kph ykxoM d:u R;koj Ålkph dkaMh MksGk ojP;k cktwyk jkghy v”;ki/nrhus vkMoh ykowu R;koj “ks.k[kr feJhr ekrh Vkdwu dkaMh >kdwu ik.kh fnys tkrs- v”kh fuekZ.k >kysyh l”kDr jksis “ksrkr ykxoMhl okijY;kl] ikjaikjhd ykxoMhis{kk ;k Ålkyk ik.kh] [kr] e”kkxr deh ykxrs o osGgh okprksiwoZ e”kkxr% tehuhph 18 rs 20 lsa-eh- [kksy ukaxjV djkoh- ifgY;k ukaxjVhuarj tehu 15 fnol rkiw n;koh- nwljh ukaxjV vkMoh djkoh- o <sdGs dqGokus QksMwu ?;kohr- R;kosGh 35 rs 40 Vu pkaxysys dqtysys “ks.k[kr izrh gsDVjh tehuhr feLkGkosR;klkscr 10 fdyks ih-,l-ch- R;kr felGwu ?;kos- gsDVjh 500 fy- ftoke`r o 5 fdyks Vªk;dksMjek Qokj.kh d:u vFkok vkGo.kh d:u “ksrkr iljowu ?;kok- “kD;rks fidkph ykxoM nf{k.kksRrj djkohykxoM iwoZ “ksaxoxhZ; ihd tls /ksaPtk fdaok cks: ;kps ihd ?ksmu tfeuhr xkMY;kl] mRiknu vf/kd izek.kkr feGrsykxoMhps izdkj 1- vksyh ykxoM% gh ykxoM ljhe/;s ik.kh lkssMwu fVijh ¼cs.ks½ ik;kus nkcwu dsyh tkrs2- dksjMh ykxoM% ik.kh ns.;kiwohZ fVijh ljhe/;s iqjyh tkrkr vkf.k uarj ik.kh lksMrkr3- ,d MksGk ykxoM% gh i/nr izpfyr >kyh vlwu ;ke/;s ,dk MksG;kiklwu Vªs e/;s jksis r;kj d:u ykxoM djrkr4- nksu MksGs ykxoM% ;k i/nrhr nksu MksG;kaP;k fVijk&;kaph ykxoM djrkr5- iêk i/nr ¼tksM vksG½% ;k i/nrhe/;s ÅlkP;k nksu vksaGhe/;s lk/kkj.ki.ks 5 rs 7 QqVkpk iêk lksMwu ykxoM dssyh tkrs- R;keqGs tfeuhr gok [ksGrh jkgrs- R;kph Ål ok<hl enr gksrs- rlsp ykxoMhuarj 2 rs 3 efgU;kr ;s.kkjs vkarjihd e/kY;k iê;ke/;s ?ksrk ;srsvkarjfid% lk/kkj.ki.ks lq: gaxkekrhy ¼fMlsacj rs Qsczqokjh½ Ålke/;s mUgkGh HkqbZewx] esFkh] dksfFkachj] ikyd] “ksiw d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; Ålkph ykxoM v”kh ihd ;srkr- rj iwoZ gaxkeh ¼lIVsacj rs uksOgsacj½ Ålke/;s gjHkjk] xgw] ylwu] xksV dkans gh fid ?ksrk ;srkr- vkMlkyhe/;s mMhn] ewx] poGh] eVdh] gyxk gh dM/kkU; ihd ?ksr ;srkr- R;keqGs ;k vkarjfidkaiklwu mRiUu feGwu Ålkpk ykxoMhpk [kpZ Hk:u fu?krksrlsp ;k vkarjfidkpk fgjoGhP;k [krklkBhgh mi;ksx djrk ;srks- R;klkBh izkeq[;kus [kjhike/;s mMhn] ewx] poGh] eVdh] gwyxk gh dM/kkU; ihds ?ksr ;srkrR;keqGs [krkP;k nhM rs nksu QqV >kY;koj lk/kkj.k Qqyksjk&;kr ;s.;kiwohZ dkiwu Ålkph ok< gksÅu dkaM;ke/khy varj ok<wu otunkj Ål feGrks- iêk i/nrheqGs ,dkp cspD;ke/;s vkysys Ålkps QqVos ,dlkj[ks tkM 20 rs 25 dkaM;ki;Zrps feGrkr- R;keqGs fuf”prp mRiUukr ¼Vuste/;s½ ok< gksrsÅlkP;k lq/kkjhr tkrh 1- dks-,e-88121% gh tkr frUgh gaxkekr yko.;kl ;ksX; vlqu Ål yksG.;kps izek.k deh rlsp [kksMO;klkBh pkaxyh vkgs- e/;e] m”khjk dkYkko/khr iDd gksr vlwu gsDVjh ljkljh 155 Vu mRiknu feGrs2- dks-8014% gh tkr lq: o iwoZ gaxkekr ykork ;srs- [kksMO;klkBh pkaxyh vlqu dksYgkiwj] lkrkjk o lkaxyhlkBh f”kQkjl dsyh tkrs- yodj iDd gks.kkjh tkr vlwu gsDVjh ljkljh 135 Vu mRiknu feGrs3- dks-86032% gh tkr frUgh gaxkekr ykxoMhl ;ksX; vlwu ml yksGr ukgh- xqGklkBh gh tkr pkaxyh vlwu ik.;kP;k rk.kkl izfrdkj{ke vlqu yodj iDo gksrs- gsDVjh ljkljh 140 Vu mRiknu feGrs4- fOg-,l-vk;-434% ;k tkrhph ykxoM frUgh gaxkekr djrk ;srs- dk.kh] xorkG jksxkl izfrdkjd vlwu lk[kjsps izek.k vf/kd vkgs- e/;e dkyko/khr iDd gksr vlwu gsDVjh 155 rs 160 Vu mRiknu feGrs5- 265% gh tkr Ål la”kks/ku dsanz ikMsxko ;sFkwu fodlhr dsyh vlwu Ål fgjoV jaxkpk tkM map gksrks{kkj;qDr tfeuhrgh ykxoM ;”kLoh gksrs- ik.;kpk rku lgu djrs- 17 rs 18 efgus “ksrkr jkfgyk rjh nk”kh iMr ukgh- [kksMok pkaxyk ;srks- QqVows vf/kd QqVrkr frUgh gaxkekr ykxoMhl ;ksX; vlwu vkMlkyh ykx.khpk Ål 3 rs 3-5 fdyks] iwoZ gaxkeh 2 rs 2-5 fdyks rj lq:pk 2 fdyks otukpk Ål gksrks- mRiknu 86032 is{kk 20 rs 25 VDds tkLr feGrs6- dks-740% frUgh gaxkekr ykxoMhl ;ksX; tkr vlwu Hkjiwj QqVos] lk[kjsps izek.k e/;e] ik.;kpk rk.kkl izfrdkj{ke vkgs- [kksMO;kl mRre] Ål yksGyk rjh eksMr ukgh- gk Ål mf”kjk iDd gksr vlwu ljkljh gsDVjh 125 Vu mRiknu feGrshindi.krishijagran.com


lsafnz; Ålkph ykxoM 7- dks-7219¼lathouh½% gh tkr lq: o iwoZ ;k nksUgh gaxkekr ykxoMhl ;ksX; vkgs- ;kpk Ål yksGrks i.k eksMr ukgh- ik.;kpk rk.kkl laosnu”khy vlwu xkGikl yodj ;srks- ;k ok.kkps ljkljh gsDVjh 130 Vu mRiknu feGrs8- dks-7125¼laink½% gh tkr lq: gaxkekr ykxoMhl ;ksX; vlwu Ål yksG.;kps izek.k deh loZ izdkjP;k tfeuhlkBh ;ksX; xqGklkBh pkaxyh o [kksMO;klkBh mRre vkgs- e/;e m”khjk r;kj gks.kkjh vlwu gsDVjh ljkljh 110 Vu mRiknu feGrs 9- dks-7527% gh tkr lq: gaxkeklkBh ;ksX; vlqu] iDork nh?kZdkG fVdrs- ik.;kpk rk.kkl dkgh izek.kkr izfrdkj{ke vlwu iDork e/;e dkyko/khr gksrs- gsDVjh ljkljh 110 Vu mRiknu feGrsik.kh o [kr O;oLFkkiu Ål ckjekgh ihd vlY;kus o’kZHkj ik.khiwjoBk vl.ks t:jhps vkgs- fidkph ok< o xjt y{kkr ?ksmu ik.kh fnys rj ÅlkP;k fidkyk ckjk efgU;kalkBh ikolklg izR;{k {ks=kr 250 gsDVj ls-eh- ik.kh iqjsls gksrsgsDVjh 500 fy- thoke`r ihd ykxOkMh iklwu 30 fnol] 60 fnol o 90 fnol ;k varjkus n;kos- o iw<hy izR;sd ik.;klkscr osxosxGs tSfod [krs [kkyhy izek.ks n;kosreVdk [kr] iapxO;] ve`rik.kh] oehZok”k] n”kxO;] xkSew= b- okij ik.;klkscr djkok- ikolkps okrkoj.k fuekZ.k >kY;kl] ikÅl iM.;kvk/kh ojhy ?kVd “ksrkr iljowu n;kos ts.ksd:u ikÅl vkY;kuarj loZ ?kVd vksykO;k ekQZr fidkl miyC/k gksrkr- rlsp ekrh cka/k.khiwohZ 1250 fdyks ?ku thoke`r] jk;>ksfc;e] fi-,l-ch-] >sM,l-ch- ;kaps thok.kw dYpj okijkos- T;kpk mi;ksx fidkP;k mRiknu ok<hlkBh gksrks- vW>ksVkscWDVj] fi-l-ch] ek;dksjk;>k 50 fdyks izrh gsDVj nj rhu efgU;kauh ik.;klkscr n;kokihd 3 rs 4 efgU;kps vlrkauk fidkph maph lk/kkj.kh 1-5 fe- >kY;koj fidkojhy okGysyh loZ ikus dk<wwu R;kpk mi;ksx vkPNknkuklkBh djkok- rlsp ÅlkHkorh ckgsjhy cktwu eDD;kph ykxoM dsY;kl ok&;kph xrh deh gksÅu ck'ihHkoukpk osx eankorksvkPNknkukeqGs ik.;kph vko”;drk deh Hkklrs- o r.kgh fu;a=.k gksrsihd laj{k.k Ålkoj fofo/k jksx vkf.k fdMh ;srkr- vf/kd mRiknuklkBh R;kapk osGsoj canksCkLr dj.ks xjtsps vkgsn”ki.khZph Qokj.kh ykxoMh iklwu 45 rs 50 fnolkauh Ål o vkarj ihd vlY;kl R;kojgh djkos- o iw<hy Qokj.kh ihd 80 rs 90 fnolkps >kY;koj ?;kosd` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

85 Ålkojhy jksx o R;kojhy mik; Ålkojhy ej% gk jksx ¶;qtsfj;e eksfuyhQWjeh o lsQWyksLksjh;e lWQWjh ;k cqj”kheqGs gksrks- ;k jksxkpk izknqZHkko nsB dqtO;k fdaok eqG iks[kj.kk&;k vGhP;k la;ksxkus eksB;k izek.kkr gksrks- jksxkpk izknqZHkko >kysY;k Ålkph ikus fioGlj o fuLrst gksrkr- vkf.k uarj okGrkr- “ksoVh izknqZHkko ok<Y;kl Ål iw.kZi.ks okGRkks] iksdG gksrks o otukyk gydk Hkjrks] eqG;k dqtrkr] Ål vyxn miVwu ;srks- Ål dkaM;kps leku nksu Hkkx dsY;kl vkrhy Hkkx djM;k jaxkpk o ykylj iMysyk fnlrks- vkf.k cjkplk Hkkx rarwe; >kysyk fnlrksfu;a=.kkps mik;% 1- fujksxh cs.ks okijkos2- jksxV Ålkpk [kksMok Bsow u;s3- eqGs iks[kj.kk&;k fdMhpk cankscLr djkok4- fid QsjikyV djkos5- jksxV mlkps vo”ks’k xksGk d:u R;kpk uk;ukV djkokpkcwd dk.kh% pkcwd dk.kh gk jksx ;qfLVyWxks lk;VWfeuh cqj”khP;k izknqZHkkokeqGs gksrks- gk jksx Ålkps dks-740 ;k tkrhoj tkLr izek.kkr vk<Grks- Ål fid ok<hP;k dks.kR;kgh voLFksr gksw jksx fnlwu ;srks- ;k jksxkps eq[; y{k.k Eg.kts jksxxzLr Ålkps “ksaM;krwu pdpdhr pansjh jaxkpk pkidk izek.ks fueqGrsi.kk gksr tk.kkjk iêk ckgsj iMrks- yodjp iê;kojhy pansjh vkoj.k QkVrs- o vkrhy dkGk Hkkx m?kMk gksrks- gk dkGk Hkkx Eg.kts cqj”khps fctk.kw gksr- gs fctk.kw gosOnkjs fo[kqjrkr o fujksxh ÅlkP;k MksG;koj iMrkr- R;koj jkssxkpk izknwZHkko gksrks- v”;k r&gsus gk jksx iw.kZ “ksrkr iljrks- ;k jksxkeqGs Ålkph ok< [kqqaVrs Ål ckjhd gksrksikus v:an o ygku gksrkr R;keqGs mRiknukr ?kV ;srsykxoMhP;k Ålkis{kk [kksMO;ke/;s ;k jksxkpk izknqZHkko tkLr gksrks- ;k jksxkpk izlkj cs.;kOnkjs vkf.k gosOnkjs gksrksfu;a=.k mik;% 1- jksxxzLr Ålkpk cs.;klkBh mi;ksx d: u;s2- jksx izfrdkjd ok.kkpk okij djkok3- 3 rs 4 o'kkZuarj cs.ks cnykos4- “ksrkr d.khpk iêk fnlrkp rks IYkkWfLVdP;k fi”kohr vyxn dkiwu ?;kok- laiw.kZ csV eqGklxV miVwu dk<kos- o tkGwu u’V djkosxkHkk jax.ks xkHkk jax.ks gk jksx dksfyVksVªk;de QkydWVe ;k cqj”khP;k izknqZHkkokeqGs gksrks- lqjokrhP;k voLFksr gk jksx hindi.krishijagran.com


86 vksG[krk ;sr ukgh- ikolkGkuarj tsOgk Ålkph ok< Fkkacwu lk[kj r;kj gks.;kps izfdz;k lq: gksrs- rsOgk ;k jksxkph y{k.ks fnlwu ;srkr- jksxxzLr Ålkps “ksaM;kiklwu frljs fdaok pkSFks iku fuLrst iMwu okGrs o uarj laiw.kZ “ksaMkoG jksxxzLr Ål ykachrwu mHkk dkiyk vlrk vkrhy xkHkk yky >kysyk fnlwu ;srks- R;kr v/kwu e/kwu vkMos ika<js iês fnlrkr- dkykarjkus Ål iksdG gksrks] vkdLrks o lkyhoj lqjdR;k iMrkr- v”;k Ålkyk vYdksgksy lkj[kk okl ;srks- ;k jksxkpk ilkj cs.;kOnkjs gksrksfu;a=.kkps mik;% 1- ykxoMhlkBh fujksxh cs.;kpk okij djkok2- m’.k ty fdaok ck'Ik;qDr gok izfdz;k nsmu r;kj dsysys cs.ks ufou ykxoMhlkBh okijkos3- Ål dki.;kpk dks;rk lq/nk futZarwd d:u ?;kok4- jksxxzLr “ksrkrhy Ålkph dki.kh “kD;rks yodj djkoh- ;k fidkpk [kksMok ?ksÅ u;s-

5- dkiY;kuarj “ksrkrhy ikpV] okMk] /kLkdVs btkxsojp tkGwu u’V djkosiksaxk dqt.ks ¼iksDdk cksbZax½ gk jksx ¶;qtsfj;e eksfuyhQWjeh ;k cqj”kheqGs gksrks;k jksxkeqGs “ksaM;ktoGhy ikukpk vkdkj cnyrks fdaok iksaxk dqtrks- ;kph y{k.ks loZizFke iksaxk toGhy ikukoj fnlrkr- nsBk toGhy ikus fioGh iMrkr- jksxkph frozrk ok<Y;kl ikukoj lqjdwR;k iMrkr- “ksaMk o iksaxk d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; Ålkph ykxoM dqtrks- mlkph ok< [kqaVrs] dkaM;k vk[kqM gksrkr- dkgh osGsl Qkan;kgh QqVrkr- ;k jksxkpk ilkj gosOnkjs gksrksfu;a=.k o mik;% 1- m”khjk Eg.kts ,fizy] es e/;s mlkph ykxoM d: u;sdsoMk mlkojhy dsoMk gk jksx yksg vUu nzokP;k derjrseqGs fuekZ.k gksrks- ika<jhP;k rlsp iks;VkP;k tfeuhr ;kpk izknqZHkko izkeq[;kus vk<Grks- dkj.k v”;k tfeuhr dWfY”k;e o eWxusf”k;e;qDr {kkjkps izek.k vf/kd vlrs- R;keqGs yksg ;k vUu nzokph miyC/krk deh vlrs- R;keqGs mlkoj dsoMk jksx fuekZ.k gksrkslqjokrhyk mlkP;k “ksaM;kdMhy ikus fioGh iMw ykxrkr- uarj f”kjkapk fgjosi.kk u'V gksowu] laiw.kZ iku fioGs gksrs- izknqZHkko froz Lo:ikpk >kY;kl ikus iw.kZi.ks ika<jV gksrkr- vkf.k dsoMkP;k ikukizek.ks fnlw ykxrkrfu;a=.k o mik;% 1- fid ykxoMh vk/kh “ksrkr fgjoGhps ihds ?;kohr- o ekrhr xk<kohr-

2- pqu[kMh ;qDr tfeuhr mlkph ykxoM d: u;sÅlkojhy [kksM fdMhps O;oLFkkiu [kksMfdMk gh mlkph mxo.kh uarj eksB;k cka/k.kh Ik;Zr ;k fdMhpk izknqZHkko fnlwu ;srks- ok<ysY;k iksaxko:u fg fdM rkcMrksc vksG[krk ;srs- mlkph ykxoM QscqzokjhP;k iw<s dsY;kl [kksM fdMhpk izknqZHkko eksB;k izek.kkr fnlwu ;srks- eknh irax ikukP;k [kkyhy cktwl iqatD;kr vaMh ?kkyrs- vaMh ykac xksykdkj likV malayalam.krishijagran.com


lsafnz; Ålkph ykxoM o ,dk js'ksr ?kkyrkr- R;kpk jax ika<jk vlrks- eknh irax 300 rs 400 vaMh ?kkyrs- vaMh mco.;klkBh 3 rs 6 fnolkapk dkyko/kh ykxrks- vaM;krwu ckgsj vkysyh vGh 17 rs 18 rkl ikukoj fQjrs] uarj rh mlkP;k lqjGhrwu vxj tfeuh yxr vlysY;k [kksMkr f”kjrs vkf.k vkrhy Hkkxkoj mithfodk djrs- R;keqGs mlkps iksaxs ok<rkr- o ml ejrks- R;kpcjkscj mlkyk QqVos QqVrkr- QqV;koj lq/nk gh vGh mithfodk djrs- [kksM fdMheqGs lk/kkj.k 30 VDds mRiknukr ?kV gksrsfu;a=.k o mik;%

87 dsysY;k eDD;kP;k fnaMkps ¼eDD;kps nk.kss [kkY;kuarj mj.kkjk Hkkx½ 8] 10 rqdMs Vkdwu] eVD;kps rksaM dkiMkus cka/kwu] gh eMdh “ksrke/;s 80 rs 100 fe- varjkoj dk<kohr- eVds xk<rkauk dkiM cka/kysys eVD;kps rksaM tfeuh ckgsj jkghy v”;k i/nrhus xk<kos- “ksrkr vl.kkjh okGoh R;k eVD;kr ,d=hr >kysyh fnlrsvls eVds tfeuhrwu ckgsj dk<wu] dksacM;kauk [kkÅ ?kkykos- vFkok okGoh ek:u rhpk uk;ukV djkokfucksaGh isaMpkgh okij okGoh fu;a=.kkdjhrk djrk ;srks-

1- ml ykxoM Qsczqokjh uarj d: u;s2- ml mxo.khuarj ml 45 fnolkpk >kY;kuarj ckG cka/k.kh djkoh- Eg.kts [kksM fdMhus fuekZ.k dsysyh fNnzs can gksrhy- o irax ckgsj iM.;kpk ekxZ can gksbZy3- [kksy fdMhph vaMh o fdMxzLr Hkkx vG;klghr xksGk d:u u’V djkok4- ml ykxo.khuarj ikpVkps 5 Vu izrh gsDVjh vkPNknu djkos] Eg.kts [kksM fdMhP;k vG;kauk [kksMke/;s tkrkauk vMFkGk fuekZ.k gksbZy5- izrh gsDVjh 25 dkexa/k lkiGs ykokos6- [kksM fdMhpk izknqZHkko fnlwu vkY;kl vaM;kojhy ijksithoh Vªk;dksxzkek fpyksuhl gsDVjh 50 gtkj izek.ks nj 10 fnolkP;k varjkus 5 rs 6 osGk lksMkos7- mlkph rksM.kh tfeuhyxr djkoh8- ,l-Vh-fOg- Y;qvjpk okij Qsjkseksu VªWIle/;s Ål mxouhuarj 20 fnolkauh pkyw djkok ;kus yodj ;s.kkjh “ksaM vGh fu;a=.k djrk ;srs9- bZ-,l-ch-Y;qvjpk okij Qsjkseksu VªWIle/;s Ål mxouhuarj 55 fnolkauh pkyw djkok ;kus yodj ;s.kkjh [kksM fdM fu;a=.k djrk ;srs10- vk;-,u-ch-Y;qvjpk okij Qsjkseksu VªWIle/;s Ål mxouhuarj 3-5 rs 4 efgU;kauh pkyw djkok ;kus dkaMh vGh fu;a=.k djrk ;srsokGoh okGohP;k fu;a=.kklkBh] isj.khiwohZ 2 rs 3 fyVj xkbZP;k nq/kkiklwu cuysY;k rkdkr lk/kkj.k pukP;k vkdkjkps 8 rs 10 fgaxkps [kMs rkdkr felGwu] R;kph Qokj.kh “ksrkr djkoh- o Qokj.kh uarj lk/kkj.k 2 rklkus] isj.kh djkoh- rlsp “ksrkr ik.kh nsrkauk ik.;kP;k ikVke/;s lk/kkj.k 100 xWze fgax dkiMkr cka/kwu] R;kps xk<ksGs ik.;kr Bsokoss- ;kOnkjsgh okGohoj fu;a=.k djrk ;srs- isj.kh Ik”pkr okGoh fu;a=.kkdjhrk ekrhP;k eMD;kl] ojhy cktwus 3] 4 fNnz d:u] R;ke/;s eG.kh d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

yksdjh ekok Hkkjrkr mlkoj fljVksOgWD;quk xzkfeue ;k tkrhP;k yksdjh ekO;kpk izknqZHkko fnlrks- egkjk’Vªkr lu 2002 e/;s yksdjh ekO;kpk minzo fnlwu vkyk- R;kuarj R;kpk izlkj if”pe egkjk’Vªkr ok<w ykxyk- gh fdM ckY;k voLFksr pkj osGk dkr Vkdrs- ekO;kps rksaM lksaMs lkj[ks vlwu] iw<hy ik;kP;k tksMhP;k e/;Hkkxkr okdysys vlrs- lksaMsP;k vkr lqbZ lkj[kk vo;o; vlrks- ;kOnkjs ikukP;k ikBhekxhy i.kZja/kzkrwu ekok jl “kks'krksikukP;k vUu o ogu ufydsr ekok lqbZ lkj[kk vo;o [kqilwu rksaMkrhy ykG lksMrks- o jlkrhy lk[kj vfeuksvkEy o u=;qDr inkFkZ “kks'krks- ikukP;k vUu o ogu ufydssr u= o vfeuksvkEyk is{kk lk[kjsps izek.ks tkLr vlrs- tkLrhr tkLr u= feGfo.;klkBh ekok jl tkLrp “kks'krks- “kjhjkl vko”;d vl.kkjh lk[kj ?ksowu e/kklkj[kk inkFkZ fo'VsokVs ckgsj Qsdrks- ekok ikukP;k [kkyhy cktwl vlY;kus R;kus Vkdysyh fo'Vk [kkyP;k ikukP;k ojhy cktwl iMrs- R;keqGs rsFkhy ikukP;k Hkkxkoj dkG;k jaxkph ijksiftoh cqj”kh ok<rso laiw.kZ iku dkGs iMrs- ;keqGs ikukph vUu cufo.;kph izfdz;k eankors- uarj iw.kZ iku dksjMh iMwu okGrkr;k fdMhpk izknqZHkko <xkG gokeku] FkaaM gok 19 rs 35 fMxzh lsYlh;l rkieku] 80 rs 95 VDds lkis{k vknzZrk rlsp 1000 fe-fe- is{kk vf/kd ikÅl v”;kosGh gksrkswww.krishijagran.com


88 fu;a=.k o mik; 1- ;k fdMhP;k fu;a=.kklkBh dzk;lksijyk dkjuh gk ijHk{kh fe= fdVd eÅ “kjhjkP;k fdMhoj miftohdk djrks- ;k fdVdkph ,djh 1000 vaMh fdaok vG;k lksMkO;kr- fdMhpk izknqqZHkko >kY;k>kY;k yodjkr yodj lksMkO;kr- ts.ks d:u osGsr fu;a=.k djrk ;srsgqeuh ghpk izknqZHkko eq[;r% mUgkG;kr fnlwu ;srks- ufou ykxoM dsysY;k {ks=kr iw.kZr% u lMysY;k “ks.kkeqGs fgpk izlkj “ksrkr gksrks- dan o eqGs iks[k:u ihdkps uqdlku djrsfdM fu;aa=.k esVkjk>hve vWfulksIyh ;k cqj”khpk okij gqeuhP;k fu;a=.kklkBh dsyk tkrks- 200 fy- ik.kh] 2 fyesVkjk>hve] 2 fdyks xqG] 1 fdyks nkGhps ihB] 5 fyxksew= ?ksÅu 3 rs 4 fnol eqjokos- ,d ,dj {ks=kl vkGo.kh djkoh- o yxsp ik.kh n;kos- gh cqj”kh gqeuhP;k vGhojrh ok<rs o R;kl jksxxzLr d:u frpk uk;uk;V djrs- 1 rs 2-5 fdyks gsDVjh fdaok 5 fdyks ;k izek.kkr tehuhrwu okij.;klkBh dsyk tkrks-

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsafnz; Ålkph ykxoM

iDork o rksM.kh Ål iDo gks.;klkBh FkaM vkf.k dksjMs gokeku ykxrs- Eg.kwu vkWDVkscj uarjp Ål iDo gksÅ ykxrksloZlk/kkj.ki.ks ÅlkP;k iDorsph y{k.ks iw<hy izek.ks fnlrkr- ikus fioGh iM.ks] ÅlkP;k dkaM;kojhy MksGs Qqx.ks] Ål dkaM;koj eksM.ks] Ålkph fVijh ,dessadkoj vkiVY;kl /kkrw lkj[kk [k.k[k.khr vkokt ;s.ks] Ålkr fpj ikMwu mUgkr BsoY;kl] lkj[kjsps d.k ped.ks] fczDlps izek.ks 19 is{kk tkLr ;s.ks-

hindi.krishijagran.com


lsanzh; gGn ykxoM

89

Lksanzh; gGn ykxoM Jh-lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

gs elkY;kps fidkrhy izeq[k uxnh ihd vkgsgGn egkjk’Vªkr ;k ihdk[kkyhy {ks= ok<fo.;kl cjkp oko vkgsvkiY;k Hkkjrkr ;k fidk[kkyh lk/kkj.k 12300 gsDVj {ks= vlwu] mRiknu 339000 eWVªhd Vu vkgsvkiY;k ns”kkrhy gGn mRiknukiSdh 80 rs 90 VDds gGn gh vkiY;k ns”kkrp okijyh tkrs- R;ke/;s vkiY;k njjkstP;k Lo;aikdkr gGnhpk okij dsyk tkrks- /kkehZd dk;kZr] elkY;kr] dqadq o lkSn;Z izlk/kus cufo.;klkBh rlsp dkiM m|ksxkr lqrh diM;kauk jax dj.;klkBh ;kpk okij dsyk tkrks- gGnhps vkS’k/kh xq.k/keZ y{kkr ?ksrk] vk;qZosnke/;s ;kpk okij cjkp izek.kkr vkgsnjo'khZ mRiknhr gGnh iSdh 10 rs 15 VDds gGn fu;kZr dsyh tkrsvkiY;k Hkkjrkr gGn gs ihd vka/kzizns”k] egkjk’Vª] rkfeGukMw] dukZVd] vklke] if”pe caxky b- jkT;kr ?ksrys tkrs- egkjk’Vªkr ;k ihdk[kkyh 9500 gsDVj {ks= vlqu] gs ihd izkeq[;kus lkaxyh] lkrkjk] dksYgkiwj] ukansM] fgaxksyh] ijHk.kh o panziqj ;k ftYg;kr ?ksrys tkrsgGn mRiknu gs izkeq[;kus gGnhph tkr] gokeku] ik.kh] tfeu] etwj b- ckchaoj voyacwu vlrs- vkiY;k egkjk’Vªkr gGnhps ihd v”;k Hkkxkr ?ksrys tkrs] T;kfBdk.kh ;k ihdkl ;ksX; vkf.k vko”;d ckch vuqdwy izek.kkr miyC/k vkgsrgokeku gGn ;k fidkl m'.k o dksjMs gokeku ekuorsrkieku 30 va”k lsYlhvl rs 25 va”k lsYlhvl vuqdwy d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

vlwu ikÅl 70 lsa-eh- gs 250 lsa-eh- i;Zr pkyrkstehu ;k fidkl e/;e] dkGh ik.;kpk pkaxyk fupjk gks.kkjh tehu vko”;d vlrs- unhdkBP;k tehuhr gGnhps mRiUu Hkjiwj feGrs- Hkkjh dkG;k fpd.k o {kkj;qDr tehu ;k fidkl ;ksX; ukghiwoZ e’kkxr tqus ihd dk<Y;kuarj tehuhph 18 rs 20 lsa-eh[kksy ukaxjV djkoh- ifgyh ukaxjV ekpZP;k e/;kr fdaok R;k vxksnj djkoh- R;kuarj tehu 15 fnol rkiw n;kohnwljh ukaxjV vkMoh djkoh- o <sdGs dqGokus QksMwu ?;kohr- R;kosGh 35 rs 40 Vu pkaxysys dqtysys “ks.k[kr tehuhr feLkGkoslq/kkjhr ok.k gGnhP;k v”;k izpyhr tkrh ukghr- ijarw T;k Hkkxkr gGn fidoyh tkrs R;k HkkxkP;k ukoko:u vksG[kyh tkrs- mnk- bjksM ;k rkfeGukMw jkT;krhy tkrhps ukao bjksM “kgjkps vkgs- rlsp lsye ;k tkrhps ukao R;k “kgjkps vkgs- egkjk’Vªkrwu vkf.k brj jkT;krwu os x os x G;k tkrhps ok.k xks G k d:u R;kP;k fujh{k.kkvarh vls fnlwu ;srs dh] eqG 9 rs 10 tkrh fujfujkG;k fBdk.kh fujfujkG;k ukoakuh vksG[kY;k tkrkregkjk’Vªkr lksuh] yks[kaMh] djkMh] jktkiwjh] ok;xkao fdaok VsdwjisVk ;k tkrh izpyhr vkgsr- xsY;k dkgh o'kkZ iklwu lsye o dMIik ;k tkrhph ykxoM gksrsjktkiqjh% lkaxyh] lkrkjk] dksYgkiqj ;k ftYg;kr gh gGn fidoyh tkrs- ;kph ikus :an fQdV fgjoh o malayalam.krishijagran.com


90 likV vlrkr- 10 rs 18 ikus ;srkr- >kMkl Qqys Dofpr ;srkr- gGndqaqM vk[kqM] tkM o jlj”khr vlrkrgGndqaMkph dkrMh ikrG vlqu] xkC;kpk jax fioGk rs xnZ fioGk vlrks- mrkjk 18 rs 20 VDds iMrks- izrh gsDVjh dPph gGn 340 rs 350 fDao- o okGysY;k gGnhps 65 rs 70 fDao- mRiknu ;srs- gh tkr djik jksxkl cGh iMrs- gGn iDo gks.;kl 8 rs 9 efgus ykxrkrlsye% lkaxyh] lkrkjk] dksYgkiqj ftYg;kr ;kph ykxo.k dsyh tkrs- ;kph ikus :an fgjoh vlrkrgGdqaMkph dkrMh ikrG vlqu xkC;kpk jax xnZ fioGk vlrks- dPP;k gGnhps mRiknu 350 rs 400 fDao- izrh gsDVjh ;srs- okGysY;k gGnhps mRiknu 70 rs 80 fDao;srs- gh gGn iDo gks.;kl 8-5 rs 9 efgus ykxrkr- ;k >kMkph maph dMik tkrh is{kk FkksMh deh vlrsdMIik% ;k tkrhph ykxoMhps {ks= brj tkrhP;k {ks=kpk fopkj djrk tkLr vlY;kps fnlwu ;srs- ;k tkrhP;k gGdaqMs ykac] tkM o izek.kc/n vlrkrgGdqaMkpk xkHkk fQdV fioGk vlrks- ikukpk jax fQdV fioGk vlrks- ikus :an] likV vlrkr- 10 rs 12 ikus vlrkr- djik jksxkl gh tkr deh cGh iMrsdPP;k gGnhps mRiknu 350 rs 400 fDao- izrh gsDVjh ;srs- okGysY;k gGnhps mRiknu 65 rs 70 fDao- ;srsok;xkao% gh tkr o/kkZ o panziqj ftYg;krhy vlqu] gh 7 rs 7-5 efgU;kr iDo gksrs- ;k tkrhP;k toGtoG 90 VDds >kMkauk Qqys ;srkr- ikukpk jax xnZ fgjok o pdkd.kkjk vlrks- 8 rs 10 ikus ;srkr- ikukauk rhoz lqgkl vlrks- ;k tkrhpk mrkjk 20 rs 22 VDds vlrksgGdqaM ykac o izek.k c/n vlrkr- xkHkk xnZ fioGk vlrks- ;k tkrhps dPP;k gGnhps mRiknu 165 rs 170 fDao- izrh gsDVjh ;srs- okGysY;k gGnhps mRiknu 32 rs 35 fDao- izrh gsDVjh ;srsÑ".kk% gGn la”kks/ku dsanz] fMxzl ¼lkaxyh½ ;sFkwu dMIik ;k tkrh iklwu fuOkM i/nrhus Ñ'.kk gh tkr fodlhr dj.;kr vkyh- ;k tkrhps loZ xq.k/keZ dMIik lkj[ks vlqu] okGysY;k gGnhps mRiknu izrh gsDVjh 75 rs 80 fDao- brds ;srs- gh tkr djik jksxkl deh izek.kkr cGh iMrsizxrh% gh tkr deh dkyko/khph 180 fnolkr iDo gks.kkjh tkr vkgs- T;k Hkkxkr ikolkps izek.ks deh vkgsR;klkBh gh mi;qDr vkgs- ;k tkrhps mRiknu 350 fDaoizrh gsDVj vkgs- okGysys gGnhps mRiknu 60 rsw 65 fDaovkgsykxoMhpk gaxke% gGnhps tkLrhr tkLr mRiknu ?ks.;klkBh gGnhph ykxoM es efgU;kP;k ifgY;k ia/kjkokM;kr djkoh- gGnhph ykxoM nksu izdkjs djrkrljh ojack% gGnhpk xMMk tfeuhr ikslr vlY;kus R;kph ykxoM :an ojack vxj ljh ojack i/nrhus dj.ks vko”;d vlrs- ;k i/nrhus gGn ykok;ph >kY;kl] 2 rs 2-5 QqV varjkoj l&;k ikMkO;kr- tfeuhP;k mrkjkizek.ks 4 rs 5 ojackph 3 rs 3-5 fe- ykachph okdksjh ikMkoh- rlsp ik.kh ns.;klkBh ikV d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

lsanzh; gGn ykxoM ikMkosr:an ojack% deh mrkjkP;k] e/;e] dkG;k vxj Hkkjh tfeuhr v”;k izdkjph jku cka/k.kh d:u ykxoM djrkr- ;k i/nrhr 80 rs 90 lsa-eh- ekFkk vlysys 9 rs 15 lsa-eh maphP;k l&;k ikMwu R;koj ykxoM djrkrv”;k izdkjP;k ykxoMheqGs tfeuhr gok [ksGrh jkgwu mRiknukr 30 VDds ok< >kysyh fnlrsfc;k.ks% ,d gsDVj gGn ykxoMhlkBh 24 fDaoxksy xMMs fc;k.ks vko”;d vlrs- tkLr mRiknu ?ks.;kP;k n`f'Vus vaxBs xMMs vkf.k gGdqaM fc;k.;kis{kk xksy xMMs tkLr otukps lk/kkj.k 25 rs 40 xWze vlkosrvls fuoMkos- jlj”kkhr] u uklysys] FkksMsls dkse vkysys] twu vlkosr] ykxoMhP;k osGhl xMMs LoPN] eqG;k fojghr vkf.k fct izfdz;k dsysys vlkosrfct izfdz;k% dan ykxoM dj.;kvk/kh fct izfdz;k dj.ks vko”;d vkgs- R;klkBh Vªk;dksMjek 10 xWze izrh fdyks cs.ks ik.;ke/;s felGwu R;ke/;s dan cs.ks 5 rs 10 feuhVk djhrk cqMowu lkoyhr okGokos- o R;kl jk;>ksfc;e] fi-,l-ch-] >sM-,l-ch- ;kaps thok.kw dYpj cs.;kr pksGwu ykxoM djkohykxoM% gGnhph ykxoM i/nr nksu izdkjs dsyh tkrs- jku cka/k.kh dsY;kuarj eksdG;k jkukl ik.kh nsmu okilk ;srkp ykxoM dsyh tkrs- ;k i/nrhe/;s gGnhps xMMs Bjkfod varjkoj [kqjihP;k lgk¸;kus 8 rs 10 lsa-eh [kksyhoj ykxoM djrk ;srs- v”;k i/nrhus nksu jksik e/;s 30 lsa-eh- vkf.k nksu vksGhe/;s 35 rs 40 lsa-eh- Bsowu ykxoM djrk ;srs- nwljh i/nr Eg.kts gGn ik.;kcjkscj ykxoM djrkr- ;k i/nrheqGs nksu jksikrhy varj lkj[ks jk[kys tkr ukgh- xMMs [kksy tk.;kph “kD;rk vlrs- R;keqGs mxo.khoj ifj.kke gks.;kph “kD;rk vlrs[kr O;oLFkkiu% gGn ;k fidkl lsanzh; [krkpk Hkjiwj mi;ksx dsY;kl Hkjiwj mRiknu feGrs- R;klkBh lqjokrhyk 35 rs 40 Vu “ks.k [kr felGwu ?;kosR;kuarj izR;sd ik.;klkscr lsanzh; tSohd [krkapk okij dj.ks t:jh vkgs- tls dh] thoke`r] eVdk [kr] iapxO;] ve`rik.kh] oehZok”k] n”kxO;] xkSew= b- okij ik.;klkscr djkok- ikolkps okrkoj.k fuekZ.k >kY;kl] ikÅl iM.;kvk/kh ojhy ?kVd “ksrkr iljowu n;kos ts.ksd:u ikÅl vkY;kuarj loZ ?kVd vksykO;k ekQZr fidkl miyC/k gksrkr- rlsp ekrh cka/k.khiwohZ jk;>ksfc;e] fi-,l-ch-] >sM-,l-ch- ;kaps thok.kw dYpj okijkos- T;kpk mi;ksx fidkP;k mRiknu ok<hlkBh gksrksvkarje’kkxr% gGn gs ihd tfeuhr ok<.kkjs vl.kkjs tehu LoPN Bsokoh- tfeuhP;k exnwjk izek.ks ik.kh ns.;kr ;kos- jkukpk tkLr rqMok gks.kkj ukgh ;kph dkGth ?;kohfdM o jksx O;oLFkkiu% gGnhP;k fidke/;s fuevdZ] fue fct vdZ] n”ki.khZ vdZ ;kph Qokj.kh 10 rs 15 fnolkP;k varjkus dsY;kl] fdMhpk izknqZHkko gksr ukgh- rlsp tfeuhe/;s gok [ksGrh jkghy ;kph www.krishijagran.com


lsanzh; gGn ykxoM dkGth ?;koh o Vªk;dksMjekph Qokj.kh fdaok vkGo.kh dsY;kl] djik jksxkpk izknqZHkko gksr ukgh1- gqeuh% ghpk izknqZHkko eq[;r% mUgkG;kr fnlwu ;srks- ufou ykxoM dsysY;k {ks=kr iw.kZr% u lMysY;k “ks.kkeqGs fgpk izlkj “ksrkr gksrks- dan o eqGs iks[k:u ihdkps uqdlku djrsfdM fu;a=.k% esVkjk>hve vWfulksIyh ;k cqj”khpk okij gqeuhP;k fu;a=.kklkBh dsyk tkrks- 200 fy- ik.kh] 2 fy- esVkjk>hve] 2 fdyks xqG] 1 fdyks nkGhps ihB] 5 fy- xksew= ?ksÅu 3 rs 4 fnol eqjokos,d ,dj {ks=kl vkGo.kh djkoh- o yxsp ik.kh n;kosgh cqj”kh gqeuhP;k vGhojrh ok<rs o R;kl jksxxzLr d:u frpk uk;uk;V djrs- 1 rs 2-5 fdyks gsDVjh fdaok 5 fdyks ;k izek.kkr tehuhrwu okij.;klkBh dsyk tkrks2- dan dqt%& ;k jksxkP;k fu;a=.kklkBh ik.;kpk fupjk ;ksX; r&gssus gksbZy ;kph dkGth ?;koh- izknqZHkko vk<GY;kl] jksi eqGklghr miVwu tkGwu Vkdkosr- fidke/;s QsjikyV ;ksX;fjrhus BsokosVªk;dksMjekP;k nzko.kkr cs.ks 15 feuhVs cqMowu ykxoMhl okijkohr- rlsp 2-5 fdyks Vªk;dksMjek ikoMj 50 fdyks “ks.k [krkr felGwu tfeuhoj il:u n;kosikyk dki.ks% lk/kkj.k 8 rs 8-5 efgU;kps ihd >kY;koj ikus fioGh iM.;kl lqjokr gksrkr- o ikus tfeuhoj yksGrkr- v”;kosGh ikyk tfeuhiklwu dkiwu osxGk djkok- gk ikyk ,d= djkok rks gGn f”kto.;kl mi;ksxh iMrks- ikyk dkiY;koj gydsls ik.kh n;kos- Eg.kts okilk vkY;koj] “ksr [kaY;kuarj eksBh <sdGs fu?k.kkj ukghrdk<.kh% ikyk dkiY;kuarj lk/kkj.k 20 rs 25 fnolkauh gGn dk<.khl r;kj gksrs- dqnGhP;k

d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

91 lgk¸;kus xMMs [kuwu dk<kos- o gGdqaMs o xksy xMMs vls izrokjh d:u lkoyhr Bsokosr- iw<hy o'khZ ;krhy xksy xMMs cs.;kalkBh okijkosfc;k.;kaph lkBo.k% dk<.kh uarj xksy fdaok tsBs xMMs lkoyhr f<x d:u rlsp lkBorkr- 1 rs 15 efgU;kauh xMM;kP;k eqGk iq.kZi.ks dqtrkr- dqtysys xMMs osxGs d:u u'V djkosr- uarj fuoMysY;k xMM;kaph xksykdkj jkl d:u R;koj ikyk >kdqu gok [ksGrh jkghy- v”;k tkxh lkoyhr lkBokos- nj 15 fnolkauh xMMs gyokosgGn f’ktfo.ks% dk<.kh uarj gGdqaMs 8 rs 10 fnol f<x d:u Bsokosr- R;keqGs gGdqaMkyk fpdVysyh ekrh ckgsj iMrs- gGn f”ktfo.;klkBh dqdjpk¼fLVe ckW;yj½ okij dsyk tkrks- ;ke/;s ik.;kP;k okQsoj gGn f”ktoyh tkrs- T;keqGs osG o ba/kuph cpr gksrs- o gGnhph izr pkaxyh jkgrs- gGn pkaxyh f”ktyh dh ukgh gs ikg.;klkBh rh vaxBk o rtZuse/;s nkcwu riklyh tkrs- rh lgt fpjMY;kl] gGn f”ktyh vls letkosgGn okGfo.ks% f”ktysyh gGn ?kVV tfeuhoj vFkok Qj”khoj okGfoyh tkrslk/kkj.k 8 rs 10 fnol okGfo.;klkBh ykxrkrf”ktysY;k gGnh”kh ik.;kpk laca/k vkY;kl] gGn dkGh iMrs- o rhpk cktkjHkko deh gksrksikWyh’k dj.ks% gGn FkksMh vlsy rj ik;kr iksrh cka/kwu [kMcMhr tkxsoj ?kklkohgGn tkLr vlsy rj ikWyh”khax Mªe e/;s ?kkywu ikWyh”k djrk ;srsmRiknu% gGnhps mRiknu lk/kkj.ki.ks gsDVjh vksyh gGn 300 rs 400 fDao- feGrs- ;kO;rhfjDr 25 rs 30 fDao- xksy xMMs feGrkr- rlsp ikWyh”k dsysyh gGn 65 rs 70 fDao- mRiknu ;srs-

hindi.krishijagran.com


92

lqjf{kr mRiknu o deh [kpZ% ;klkBh djk lsafnz; ‘ksrh

lqjf{kr mRiknu o deh [kpZ% ;klkBh djk lsafnz; ’ksrh gkjk’Vªkr lks;kchu fidk[kkyhy {ks= vf/kd izek.kkr evkgs - [kjhi gaxkekr loZ= gs ihd ?ksrys tkrs-

ikolke/;s “ksrkP;k cka/kkoj o lHkksorykP;k eksdG;k tkxh mxo.kk&;k r.kkapk cankscLr dj.;klkBh XykbZdkslsV ukokaps r.kuk”kd okijys tkrs- gs r.kuk”kd tfeuhoj Qokjr vlY;kus ikolkP;k ik.;klkscr ;kps jklk;fud va”k eq[; fidkP;k “ksrkr iljrkr- ;kpk ifj.kke eq[; mRiknu vkf.k /kkU;] dwVkj ¼pkjk½ ;kaP;kojrh gksrks- gs loZ mRiknu “ksrdjh lkBow.k Bsorks] T;kpk okij euq’; fdaok tukojkudjhrk dsyk tkrks- o ;kaP;k iklwu feG.kk&;k nw/k] ekal ;krwu iqUgk rks ekuoh “kjhjkr izos”k djrks- gs euq’; rFkk i”kq ;k nks?kkapkgh vkjksX;kl gkfudkjd vkgslks;kchuP;k eq[; fidkr r.k fu;a=.kkkdjhrk brj r.kuk”kdkapk okij gksrks- ;kpk rkRiqjrk ifj.kke r.k u’V ikors] lkscrp lks;kchu fidkph ok< [kqaVrs rs fuLrst gksrs o fioGsgh iMrs- ;keqGs “ksrdjh ;qfj;k fdaok jklk;fud [krkapk] nzO;kapk okij djrkr- ;kpk nq’ifj.kke fidkph vfrjhDr “kkdh; ok< gksrs- R;keqGs Qqykaph la[;k deh gks.;kph fpUgs fnlrkr- v”kh “kD;rk fnlrkp “ksrdjh iwUgk ok< fu;a=d jlk;u DyksjkseksuksdkVZpk okij djrkr- gs ,d ?kkrd jklk;u vlY;kus] rs /kkU;] dwVkj¼pkjk½ o eqGkOnkjs tfeuhr laxzghr gksrs- ;kpkgh euq’; o i”kq ;kaP;k vkjksX;koj nq’ifj.kke gksrkslks;kchu [kjhi gaxkekrhy ihd vlY;kus] gs nksu rs fru ikukoj vkY;kiklwu fdMhapk izknqZHkko lq: gksrkstks “ksaxk iDo gksbZi;Zr jkgrks- “ksrdjh LofuehZr fofo/k izdkjP;k ouLirhtU; fdVuk”kdkapk okij d:u fdM fu;a=.k d: “kdrksojhy loZ leL;koj lokZsRre mik; Eg.kts lks;kchups lsafnz; i/nrhus mRiku ?ks.ks- R;kdjhrk d` "kh tkxj.k lIVsacj 2017

[kkyhy xks’Vhapk voyac d:u lqyHkjhR;k ihd ?ksÅ “kdrks1- iq.kZ lMysys “ks.k [kr fdaok daiks’V [kr “ksrkr okij.ks2- mUgkG;kr “ksrkojhy cka/k o eksdGh tkxk g;kaph ;ksX; e”kkxr d:u r.kkaP;k fc;k u’V dj.ks3- osGsr isj.kh djkoh vkf.k r.kkaP;k ckY;k voLFksr fuan.kh] Moj.kh d:u r.k fu;a=.k djkos4- fidkP;k pkaxY;k o larqyhr ok<hlkBh is j .khos G h fctiz f dz ; k vko”; djkoh- T;ke/;s jk;>ksfc;e] fi-,l-ch-] iksVW”k vkf.k f>ad ;kaP;k thok.kw [krkpk okij djkok5- vuko”;d flapu d: u;s] “ksrkr ik.kh Fkkac.kkj ukgh o fupjk gksbZy ;kph dkGth ?;koh- rlsp cka/k iw.kZr% LoPN o r.keqDr Bsokos6- fdM fu;a=.kkdjhrk lqjokrhP;k voLFksr LofuehZr ouLirhtU; fdVuk”kdkapk okij djkok- tls dh] fueiRrh vdZ] fuefct vdZ] n”ki.khZ vdZ] iapi=h vdZ vkf.k uarjP;k voLFksr vXuhL=] czEgkL=] ylw.k fejph vdZ vkfnapk okij djkok- rlsp fofo/k izdkjps lkiG;kapk okij djkok tls dh] fQjkseu lkiGk] fioGs fpdV lkiGs bR;kfn7- rlsp fo”ks’k dkGthiwoZd y{k fnys ikghts dh] T;k lHkksrkyP;k “ksrke/;s jklk;fud d`’kh fufo’Bkapk okij gksrks R;k “ksrkrhy ikolkps vFkok flapukps ik.kh okgwu vkiY;k “ksrkr ;s.kkj ukgh- dkj.k ;k jkl;fud ?kVdkapk nq’ifj.kke o'kkZuqo'kZ ekrhr jkgrks-

Jh-lat; JhokLro ofj"B O;oLFkkid ¼la’kks/ku o fodkl½ lqfearj bafM;k vkWjxWfuDl izk-fy-

eks- 7838777951 malayalam.krishijagran.com









Publised on 25th & Posted on 27th & 28th at NDPSO of Every Month RNI. NO.: DELMAR/2014/54725 Postal Reg. No. DL-SW-01/4180/17-19


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.