Stilte observaties

STILTE OBSERVATIES

CLAUDIA DEN BOER

1.

Landscape. Etymology: Dutch landschap, from land + -schap -ship. Date 1598.

1a: a picture representing a view of natural inland scenery; b: the art of depicting such scenery.

2a: the landforms of a region in the aggregate; b: a portion of territory that can be viewed at one time from one place; c: a particular area of activitiy: scene (political landscape).

3: obsolete: vista, prospect. (...)

Etymologisch is het Nederlandse -schap afkomstig van schep of schop en verwijst ook weer naar landontginning of inrichting. Een analoge betekenis bezit het in het Duitse Landschaft (schaffen = maken, creëren). Het Engelse -scape komt van het Oud-Engels -scipe en heeft de betekenis van -ship zoals in citizenship (burgerschap) en is ook verwant met shape (vorm).

Het suffix -ship is een abstractie die verwijst naar het tonen, voorstellen van een eigenschap of toestand. (...)

Hier komt het belang van de voorstelling, van het landschapsbeeld of scenery vandaan.1

Het landschap beweegt in zekere zin.

De lucht en het licht verandert continu.

Het geluid van de wind is erg aanwezig.

Ik ervaar een stilte in het kabaal van de wind.

Terugkeer tot de wortels, dat is stilte. Men noemt dat: terug naar het wezenlijke - Lao-Tse

stil wonen

stil staan

stilte en leegte

2.

Dit is volgens mij niet omdat stilte ‘zonder betekenis’ is. Ze staat ‘buiten de taal’.2 Stilte mag zich dan buiten, over, voorbij de grens van, beschrijvende of verhalende taal bevinden, dat wil nog niet per definitie zeggen dat er in stilte iets ontbreekt.3 Stilte heeft een innerlijk aspect, een soort stilte van hart en hoofd die geen leemte is maar een waardevolle ruimte.4 Vrijwel iedere extreme natuurlijke omgeving heeft haar eigen stilte-liefhebbers.

Ik weet niet zeker wat het is dat ‘extreme’ plekken op de wereld en stilte verbindt, maar ik vermoed dat het meer is dan de waarschijnlijkheid dat zulke plekken behoorlijk verlaten zijn. Ik weet dat mijn eigen stilte gevoed wordt door, zelfs voortkomt uit, een specifiek soort visuele soberheid.5

3.

Photography is about description.

It was no longer about something in the centre, it was about everything. It was about the incredible depth of space, I was trying to bring it all together in a two-dimensional field.

And I kept saying to myself; these are fieldphotographs, they’re over-all. I’m not making an incident related thing. I’m trying to work without a hierachie of the catch in the middle.6

film stills

00.00.01.07

00.00.51.21

00.00.26.21

00.01.17.20

00.00.02.09

00.00.54.04

00.00.20.03

00.01.53.03

00.00.01.03

00.01.00.09

00.00.45.16

00.01.34.10

00.00.11.05

00.02.00.10

00.01.13.16

00.03.11.12

Project Zeeuws-Vlaanderen kent woningen in alle soorten en maten.

Helaas staan sommige woningen lang te koop of leeg. Het wonderlijke is dat dit probleem direct over de grens, soms zelfs enkele honderden meters verderop, veel minder speelt. Daar worden dergelijke woningen, vrijstaand of meestal ook gewoon deel uitmakend van een rijtje, redelijk snel verkocht en op creatieve wijze opgeknapt. Is dit een kans voor de dergelijke woningen in Zeeuws-Vlaanderen?

In 2011 en 2012 betrekt het project KROTofKANS drie bestaande woningen in drie kernen. Om naar oplossingen te zoeken en goede voorbeelden te geven vragen wij architecten, kunstenaars, vormgevers, schrijvers en andere deskundigen van uiteenlopende disciplines samen met andere partners en geïnteresseerden voor korte of langere tijd in 1 van onze woningen te logeren.

Als toerist te gast in ons huis kun je proeven hoe het is om in Zeeuws-Vlaanderen te wonen. Je logeert een week of langer gratis in ons HUIS, maakt plannen en/of kijkt rond. Wat zijn de sterke punten? Zijn er nog verbeterpunten of liggen er kansen in de omgeving die nog niet worden benut? 7

Publicatie Dit werk en publicatie is gemaakt in het kader van het project Krot of Kans van het CBK Zeeland tijdens mijn verblijf in april 2012 als eerste bewoner van het huis in Terhole, Hulst, Zeeuws-Vlaanderen.

Ik kwam naar Zeeuws-Vlaanderen met een idee om het lege landschap en verbondenheid met een plek te fotograferen; dit wilde ik verbeelden als kracht van de regio. Wat ik daarbij heb ervaren was onverwacht, het was stilte. De stilte (ook in het kabaal van de wind) en de isolatie die ikzelf opzocht tijdens die week, is denk ik het type verbondenheid wat ik voelde met dat specifieke landschap.

Het was prikkelarm. Het was ik met het landschap, de wind, de regen, de zon en de boerderijen in de verte. En ik met de stilte van het huis waar ik verbleef. Verder niets.

Colofon Foto’s en filmstills: Claudia den Boer Tekst: Claudia den Boer Vormgeving: Claudia den Boer Martien Luteijn Bronnen: 1 Perspectieven op het landschap - Marc Antrop 2 Stilte als antwoord - Sara Maitland, blz.36 3 Stilte als antwoord - Sara Maitland, blz.37 4 Stilte als antwoord - Sara Maitland, blz.35 5 Stilte als antwoord - Sara Maitland, blz.56 6 Joel Meyerowitz in BBC documentaire The Genius of Photography, Episode 4, Paper moves 7 bewerking op tekst www.cbkzeeland.nl Met dank aan: Kathrin Ginsberg, Petra de Braal, Martien Luteijn, Martijn Honselaar, Bob Verbruggen, Mariska van Zutven en Hoofstraat 58, Terhole Oplage: 200 © Claudia den Boer, 2012

KROTofKANS-reeks nummer 12 ©2012

ISBN:

978-90-6354-157-6 Vormgeving:

CLAUDIA DEN BOER / MARTIEN LUTEIJN WWW.KROTOFKANS.NL