Voorwoord

Bart Römer Directeur Nederlandse Filmacademie

Voor Lichting 2021 zitten de Filmacademiejaren er bijna op. Student af en het werkveld krijgt er weer een stel getalenteerde professionals bij. Dat lijkt niks bijzonders, want dat gebeurt toch elk jaar? Dat is waar en toch is Lichting 2021 anders dan alle andere lichtingen. Niet alleen vanwege het rijke individuele talent en de gemaakte films, maar vooral door hoe met name het eindexamenwerk tot stand is gekomen tijdens Covid-19. Lockdowns, beperkingen alom en planningen en schema’s die constant moesten worden aangepast vanwege ziekte en/of quarantaine. En toch is het Lichting 2021 gelukt. Mijn dank en bewondering naar alle afstudeerders, docenten, coaches en ondersteuners, die dit mogelijk hebben gemaakt, is bijzonder groot. En mij maakt het in elk geval gelukkig om te kunnen zeggen dat ondanks dat alles de kwaliteit van het gerealiseerde filmwerk van hoog niveau is. Want je wilt niet bijzonder genoemd worden vanwege coronabeperkingen, maar omdat je werk van uitstekende kwaliteit is. Nou, dat is het. Een niveau dat veel belooft voor de toekomst van Lichting 2021. Een oprecht compliment meer dan waard.

Nu, oktober 2021, houden we alsnog in aangepaste vorm het eindexamenfestival in Eye. Niet zoals gebruikelijk aan het begin van de zomer en groots van opzet, maar in een bescheiden aangepaste vorm. Géén festival voor Lichting 2021 zou ongemakkelijk aanvoelen. Jullie presentatie aan het beroepsveld is van wezenlijk belang en een hoogtepunt aan het eind van jullie jaren op de Filmacademie. Dat feestelijke moment om jezelf en je films te presenteren is jullie ook zo gegund na vier jaar snoeihard werken. Ook voor onze sponsor en partner, de Keep an Eye Foundation, zou géén festival een enorme domper zijn. Ook zij kijken elk jaar reikhalzend uit naar dit moment en de presentatie van het ontbolsterende talent dat uit jullie werk spreekt. Zoals de gehele filmsector, eigenlijk.

Vanaf dit moment zijn jullie afgestudeerd – uitgeleerd ben je nooit – en begint jullie loopbaan als filmprofessional. Lichting 2021 heeft alles gedaan om in vier jaar tijd artistiek en ambachtelijk zo goed mogelijk te worden. Om alles te leren wat je maar kon leren over je eigen vak en al die andere talloze aspecten van het filmmaken. Het feitelijke praktijkwerk zal jullie na flink wat meters de benodigde ervaring brengen, waardoor jullie zonder twijfel zullen doorgroeien naar de status van een allround vakman of vakvrouw in je eigen discipline. En maken jullie films en series die de moeite waard zijn om voor naar de bioscoop te gaan of om een abonnement op een streamingdienst voor te nemen. Of welk ander platform ook te bezoeken dat jullie werk de wereld instuurt.

Niemand van jullie weet nog precies wat je te wachten staat, of jullie dromen en ambities werkelijkheid worden. Met het verstrijken van

de jaren wordt pas goed helder hoe het professionele leven voor jullie uitpakt. Succes, mislukkingen, tegenslag, overwinningen, prijzen of misprijzen. Het zal jullie waarschijnlijk allemaal ten deel vallen. Gelukkig lijkt het zo dat er de komende jaren aan werk geen gebrek zal zijn, aangezien het volume Nederlandse film/drama eerder toeneemt dan afneemt.

Wie in dit vak wil slagen, of in dit vak wil blijven, moet niet alleen talent, passie en geluk bezitten, maar ook bereid zijn te blijven leren, zich te blijven ontwikkelen. Stilstaan is in ons vak daadwerkelijk achteruitgang. En sneller dan je denkt. Of hoopt. Verandering is van alle tijden, maar het voelt alsof in ons tijdsgewricht die veranderingen een kolossale versnelling doormaken. Corona laat zien hoe snel dat kan gaan. Dat geldt ook voor noodzakelijke veranderingen en progressie op het terrein van inclusie en diversiteit. Wat amper twee jaar geleden nog de normale werkelijkheid was en schijnbaar onaantastbaar, is op dit moment ondenkbaar en onvoorspelbaar. Alles wat ooit voor de eeuwigheid geschapen leek – wat een pretenties hebben we toch – blijkt vandaag de dag uit de tijd, verouderd en daarmee vaak praktisch onbruikbaar geworden of zelfs geheel overbodig.

Blijf dus nieuwsgierig naar die veranderende wereld, hoe ingewikkeld en complex die zich ook ontvouwt, en hoe jullie als makers die wereld zo spannend, zo helder, zo inspirerend of juist zo confronterend mogelijk verbeelden, verwoorden, verklanken. Film, documentaire en (serial) drama als essentieel hulpmiddel om de werkelijkheid van het bestaan onder de aandacht te brengen en hanteerbaar te houden. In ons huidige tijdsgewricht misschien wel meer dan ooit. Jullie stem, jullie visies, jullie verhalen, jullie films zijn broodnodig om onze wereld zo lang als mogelijk op een juist spoor te houden. Of daar weer terug te brengen.

Ook tegen jullie zeg ik – nu ik het nog één keer kan doen, zoals altijd tegen alle lichtingen die op punt van vertrekken staan – laat je nooit vertellen dat jullie vak, de filmkunst, er niet toe doet. Het doet er alles toe. Zonder onze verhalen, zonder jullie verhalen, zouden we geen samenleving zijn, geen beschaving, maar een verzameling individuen, met als enig doel: overleven. Zoals de wilde dieren in het veld. Verhalen smeden een groep aanéén tot een samenleving, scheppen samenhang en verbanden. Identiteit. Verhalen maken duidelijk en inzichtelijk en dragen zo bij aan een diep gevoel van erbij horen, aan herkenning en erkenning.

Lichting 2021 heeft hard gewerkt, intensief en gedreven. Lichting 2021 heeft ongekende en unieke moeilijkheden op haar pad getroffen. En toch zijn jullie geslaagd, hebben jullie prachtig werk afgeleverd. Daar zijn wij bij de Filmacademie, zonder uitzondering, bijzonder trots op. Wees van één ding verzekerd: wie je ook bent, waar je ook gaat, hoe je leven en je carrière ook verloopt: je bent en blijft een alumnus van de Filmacademie en als zodanig altijd welkom en bij ons thuis. Maak het verschil. Blijf altijd in jezelf en op je eigen zeggingskracht vertrouwen. Ik heb er alle vertrouwen in dat Lichting 2021 daarin glansrijk slaagt.