leraren catalogus
2018 2019
LERAREN CATALOGUS 2018-2019 Voor het studiejaar 2018-2019 heeft uitgeverij Koninklijke Van Gorcum weer een aantal mooie nieuwe en herziene studieboeken.
HERZIEN Het didactische werkvormenboek Pagina 13
NIEUW Cultuurpedagogiek, onderwijspolitiek en de staat van het onderwijs
Educatie in erfgoed Pagina 27
Leren in vijf dimensies VO Pagina 14
Pagina 6
Interactiewijzer Pagina 17
Spelen en leren op school Pagina 7
Historisch bewustzijn op de basisschool Pagina 28
Tekstanalyse Pagina 23
Lezen en schrijven doe je samen Pagina 21
2
Graag blijven wij u van goed materiaal voorzien, dat kan alleen samen met u. Heeft u ideeĂŤn voor nieuwe uitgaven? Of wilt u van gedachten wisselen over ontwikkelingen in uw vakgebied of op de pabo of lerarenopleiding? Neem contact op met uitgever Ellen Gommers: e.gommers@vangorcum.nl.
Basisontwikkeling voor peuters en de onderbouw Pagina 5
INHOUD (ORTHO)PEDAGOGIEK
ONDERWIJSKUNDE
TAAL EN REKENEN
Basisontwikkeling voor peuters en de
Het didactische werkvormenboek
Kunst = Taal en Rekenen
onderbouw HERZIEN 5
HERZIEN 13
Cultuurpedagogiek, onderwijspolitiek
Leren in vijf dimensies VO HERZIEN 14
REKENEN
en de staat van het onderwijs NIEUW 6
Leren in vijf dimensies PO
15
Leren Rekenen, ook als het
Spelen en leren op school – NIEUW 7
Leren met interactieve media
15
moeilijk wordt
25
Vakken en vorming in onderzoek
Meer dan onderwijs
16
Protocol ERWD PO
26
Tijdschrift Volgens Bartjens
26
8
Inleiding in de pedagogiek – primair onderwijs
8
SOCIALE VAARDIGHEDEN
Uitdagend onderwijs aan begaafde
Beschermjassen op school
leerlingen 9
Interactiewijzer HERZIEN 17
Motivatie op de basisschool
Contact maken op school
9
25
16
BEWEGINGSONDERWIJS No-nonsense bewegingsonderwijs 26
18
Passend onderwijs voor begaafde
Contact maken in het primair
leerlingen 10
onderwijs
18
ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD
Werken met begaafde leerlingen
Interculturele communicatie
19
Educatie in erfgoed NIEUW 27
Voor de leeuwen!
19
Cultuur²
in de klas
10
Tijdschrift Talent
11
Tijdschrift Zone
11
27
Historisch bewustzijn op de
TAAL
basisschool NIEUW
28
Speel je wijs woordenschat
20
Geschiedenis geven
29
ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
Speel je wijs
20
Oriëntatie op geschiedenis
29
Ontwikkelingspsychologie voor
Lezen en schrijven doe je
Historisch denken
30
leerkrachten basisonderwijs
12
samen NIEUW
21
Natuur en techniek geven
30
Ontwikkelingspsychologie
12
Meer dan lezen
22
Geestelijke stromingen geven
31
Thema’s en Taal
22
In goede handen
31
Tekstanalyse HERZIEN 23 Vreemdetalenonderwijs geven
24
Tijdschrift MeerTaal
24
3
DOCENTENSERVICE EN DIGITAAL LEZEN Docenten, onderwijsontwikkelaars en studiecoördinatoren kunnen bij Koninklijke van Gorcum een docentenexemplaar aanvragen van relevante studieboeken. Op deze pagina leest u hoe dat werkt. Ook hebben wij diverse mogelijkheden voor digitaal lezen. Beoordelingsexemplaar
nu voor aanzienlijk minder geld over de benodigde boeken
Van een studieboek dat (nog) niet op de verplichte
beschikken. Onze studieboeken zijn digitaal beschikbaar bij
literatuurlijst staat, kunt u een beoordelingsexemplaar
onze partners Buku en Yindo.
Uw contactpersonen
aanvragen. Wanneer de uitgave geschikt is voor uw vakgebied en het niveau van de opleiding waaraan u verbonden bent, stelt Koninklijke van Gorcum u dit gratis ter beschikking.
BUKU is een online streaming platform voor studieboeken. Studenten en docenten hebben met BUKU gemakkelijk,
Gebruikersexemplaar
onbeperkt, altijd en overal toegang tot alle studieboeken.
Gaat u als docent een studieboek van Koninklijke van
Studenten kunnen voor een vast laag bedrag per maand
Gorcum gebruiken dat al verplicht is voorgeschreven binnen
een abonnement nemen op BUKU. Docenten kunnen het
uw opleiding, dan komen wij u tegemoet en sturen u een
kosteloos gebruiken en hebben hierdoor toegang tot al onze
Ellen Gommers
Hilde Trenning
gratis gebruikersexemplaar toe.
studieboeken en andere hbo/wo studieboeken (ook offline).
Uitgever onderwijs
Klantenservice
Meer informatie op www.buku.io.
E e.gommers@vangorcum.nl E klantenservice@
Aanvragen
vangorcum.nl
Kijk op webwinkel.vangorcum.nl bij de titel van uw keuze. Klik op ‘Docentenservice’ om aan te vragen. Uitgeverij Koninklijke van Gorcum behoudt zich het recht voor aanvragen niet te
Onze boeken kunnen digitaal worden gekocht of gehuurd via
Lerarencampus
honoreren. Wij nemen dan zo snel mogelijk contact met u op
onze partner Yindo. Huren is ook mogelijk per kwartaal, half
Bij veel van onze studieboeken zijn extra gratis materialen
om uw aanvraag te bespreken. Titels die niet als studieboek
jaar en jaar.
beschikbaar via Lerarencampus. Docenten en studen-
worden aangemerkt kunt u, als vakliteratuur, op de normale
Alle informatie en een volledig prijsoverzicht vindt u
ten kunnen via www.lerarencampus.nl een gratis account
wijze bestellen.
op de website www.yindo.nl.
aanmaken en toegang krijgen tot deze materialen. In deze catalogus staat bij de titel vermeld wanneer er extra materia-
Digitaal lezen Digitaal lezen biedt veel voordelen en door de huurmogelijkheden of een abonnement kan uw student
4
len beschikbaar zijn.
(ORTHO)PEDAGOGIEK N E I Z R HE Basisontwikkeling voor peuters en de onderbouw Met Basisontwikkeling voor peuters en de onderbouw komt de wereld de klas binnen. Een aanbod van betekenisvolle activiteiten en actuele thema’s, daar begint het allemaal mee. Wat daar aan te leren valt en hoe daarin steeds wordt gezocht naar het spel als context voor leren en ontwikkelen wordt in inspirerende praktijkverhalen en vanuit de nieuwste ideeën over spel uitgewerkt. Dit vraagt leraren en pedagogisch medewerkers met oog voor het spel van jonge kinderen en met vaardigheden om daarin een rol te spelen. De ontwikkelingsgerichte pedagogiek-didactiek geeft deze (aankomende) professionals handvatten om dit te doen. De rol die pedagogisch medewerkers en leraren vervullen begint bij het opbouwen van contact en interactie met alle kinderen, en zoeken naar wat kinderen betekenisvol vinden. Ook andere vaardigheden zoals bouwen aan een rijke speelleeromgeving en begeleiden van spel, waarbij het spel van de kinderen blijft, komen aan bod. Reflecteren op het eigen handelen blijkt de motor voor ontwikkeling van zowel professionals als kinderen. Een boek dat je raakt, inspireert en een leidraad vormt om aan het werk te gaan met spel in het hart en in het handelen.
Frea Janssen-Vos | Levineke van der Meer | 2e herziene druk | 2017 | 240 pagina’s | € 33,50 | ISBN 978 90 232 5507 9 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 551 0 3
5
(ORTHO)PEDAGOGIEK N I EUW
!
Cultuurpedagogiek, onderwijspolitiek en de staat van het onderwijs Al een halve eeuw kent ons land een politiek gedirigeerde geschiedenis van onderwijsvernieuwingen die qua omvang haar weerga niet heeft. Hoewel de Tweede Kamer in 2008 erkende dat ze tot dan toe vaak ondoordacht en te voortvarend ‘vernieuwd’ had, is ook daarna nog niets veranderd aan de Haagse regeldrift. Het meest recent getuigt hiervan het advies van het door de overheid ingestelde Platform Onderwijs2032. Dit verscheen op het moment dat de auteurs de laatste hand legden aan cultuurpedagogiek, onderwijspolitiek en de staat van het onderwijs. Zij bieden in deze uitgave met vier essays een fris en broodnodig tegenwicht tegen gangbare leerpsychologische en politieke opvattingen die het onderwijs al jaren een slechte dienst bewijzen. De auteurs trekken de lijn van klassiek pedagogisch gedachtegoed door tot in deze tijd. Gedachtegoed dat steeds weer verrassend solide en actueel bruikbaar blijkt te zijn. Het zou een rol kunnen spelen bij de herwinning van de autonomie van de onderwijsprofessional.
Jan Dirk Imelman | Henk Wagenaar | Wilna Meijer | 1e druk | 2017 | 148 pagina’s | € 17,50 | ISBN 978 90 232 5542 0 | digitale prijs € 11,75 | digitale huurprijs vanaf € 1,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5549 9
6
(ORTHO)PEDAGOGIEK N I EUW
!
Spelen en leren op school Cultuurpedagogiek, onderwijs Kinderen spelen graag. Spelen is belangrijk voor een optimale ontwikkeling van kinderen. Het vormt een onlosmakelijk deel van hun leven en het is van grote waarde voor leren en ontwikkeling, óók op school. Dit boek geeft leerkrachten (in opleiding) inzicht in de meerwaarde van spel voor de ontwikkeling van alle kinderen op de basisschool. Leerkrachten zorgen ervoor dat spelactiviteiten meerwaarde krijgen voor de ontwikkeling van kinderen. De leerkracht denkt vooraf na over de inrichting van de ruimte, speelt mee, doet handelingen voor, voert goede gesprekken en reflecteert en evalueert, ook samen met de kinderen. Spelen en leren op school geeft een mooi beeld van spel binnen verschillende vakgebieden in zowel onder- als bovenbouw. Verschillende theoretische inzichten komen uitgebreid aan bod. Ook zijn er inspirerende voorbeelden opgenomen die laten zien hoe leerkrachten ontwikkelingsgerichte spelactiviteiten met succes kunnen inzetten in de klas.
Marjolein Dobber | Bert van Oers | 1e druk | voorjaar 2018 | 200 pagina’s | € 29,95 | ISBN 978 90 232 5215 3 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5517 8 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
7
(ORTHO)PEDAGOGIEK Vakken en vorming in onderzoek Ontwikkelingsgericht Onderwijs in de bovenbouw
Inleiding in de pedagogiek primair onderwijs
In dit basisboek geeft de auteur een handvat
Inleiding in de pedagogiek – primair onderwijs
aan leerkrachten die hun onderwijs samen
brengt pabo-studenten kort en kernachtig de
met leerlingen willen opbouwen. Uitgangspunt
beginselen van de pedagogiek bij. Het boek richt
is daarbij het inrichten van rijke onderzoeksac-
zich vooral op het opvoeden van kinderen van 5
tiviteiten die als context dienen voor leren en
t/m 12 jaar in de schoolse situatie en is voorzien
ontwikkelen. De vakken staan niet apart. De auteur zet in op de bereidheid van leerlin-
van vele herkenbare praktijkvoorbeelden.
gen om vragen te stellen over de wereld, actuele kwesties en ervaringen. In de onderzoeksactiviteiten die leerlingen ondernemen is aandacht voor vakinhouden in
Het boek bestaat uit drie delen. In deel 1 wordt op eenvoudige en duidelijke wijze het
combinatie met vragen van de groep en kwesties uit de echte wereld.
begrip opvoeden en het opvoedproces beschreven. In deel 2 -de pedagogische benadering- maakt de student kennis met de verschillende
In dit boek staan theoretische onderbouwingen en ook praktische voorbeelden die
wetenschappen die van belang zijn voor het vak pedagogiek.
de uitvoerbaarheid van de onderzoeksactiviteiten vergroten en leiden tot de gewenste
Deel 3 is digitaal beschikbaar en bestaat uit opdrachten en casussen die de docent
leeropbrengsten.
tijdens de colleges kan behandelen en waar studenten mee aan de slag kunnen, en een docentenhandleiding met de antwoorden van de verwerkingsopdrachten.
L. de Koning | 1e druk | 2013 | 160 pagina’s | € 29,95 | ISBN 978 90 232 5101 9 |
Annemarie Becker | Harry Mungra | 1e druk | 2017 | 256 pagina’s | € 29,95 |
digitale prijs € 19,50 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand |
ISBN 978 90 232 5351 8 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand |
digitale ISBN 978 90 232 5406 5
digitale ISBN 978 90 232 5474 4 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
8
(ORTHO)PEDAGOGIEK Uitdagend onderwijs aan begaafde leerlingen
Motivatie op de basisschool Onderpresteren voorkomen, signaleren en aanpakken
Verrijkingstrajecten met effect
Motivatie is een kernbegrip in het onderwijs.
Uitdagend onderwijs aan begaafde leerlingen
Waarom kinderen leren en soms niet leren
helpt schoolleiders, intern begeleiders en leraren
is daar de grote vraag. Kunnen ze het niet of
in het basis- of middelbaar onderwijs om goed
willen ze het niet; wat is er aan de hand? Als
onderbouwde verrijkingsprogramma’s op te zet-
leerkracht sta je dagelijks voor dit probleem.
ten, met meetbare effecten. De heldere opbouw
Hoe kun je je leerlingen het beste helpen? Wat
geeft eerst inzicht in het leerproces van (hoog)
motivatie eigenlijk is en hoe het kan worden gefaciliteerd of juist gefrustreerd blijft vaak on-
begaafde leerlingen, om vervolgens het signaleren van leerlingen die baat zouden heb-
grijpbaar. Daarom lijkt het antwoord moeilijk te vinden. In de psychologische wetenschap
ben bij verrijking te behandelen.
biedt de Zelf-Determinatie Theorie (ZDT) van Edward Deci en Richard Ryan een omvattende, geïntegreerde visie op (de kwaliteit van) motivatie. Onderzoek binnen dit theoretisch
Natuurlijk staat de auteur uitgebreid stil bij het samenstellen van het daadwerkelijke pro-
kader heeft sinds de jaren 70 al veel inzicht geleverd in wat mensen drijft en tegenhoudt,
gramma, en welke hindernissen de leerlingen hierbij tegenkomen. Ook de vaardigheden
en hoe zij optimaal functioneren in hun leven en werk. Motivatie op de basisschool is een
die daarbij nodig zijn en het evalueren van het effect komen aan bod.
toegankelijk boek waarin de ZDT verbonden wordt aan (ontwikkelings)psychologische modellen en concepten. Het geeft je een beter begrip van je leerlingen en bovendien een duidelijk richtsnoer voor je pedagogisch handelen in de klas. Saskia Bruyn | 1e druk | 2017 | 264 pagina’s | € 27,95 | ISBN 978 90 232 5429 4 |
Els Schrover | 1e druk | 2015 | 200 pagina’s | € 33,95 | ISBN 978 90 232 5129 3 |
digitale prijs € 17,50 | digitale huurprijs vanaf € 1,95 per maand |
digitale prijs € 24,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,95 per maand |
digitale ISBN 978 90 232 5477 5 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
digitale ISBN 978 90 232 5443 0
9
(ORTHO)PEDAGOGIEK Werken met begaafde leerlingen in de klas
Passend onderwijs voor begaafde leerlingens
Pedagogische sensitiviteit als leidraad
In Passend onderwijs voor begaafde leerlin-
Dit boek biedt pabo-studenten zowel weten-
gen in het basisonderwijs gaan de auteurs
schappelijke achtergronden als praktische hand-
uit van de alledaagse onderwijspraktijk in
vatten en tips voor het werken met deze leerlingen in de klas. Geen overbodige luxe, nu veel hoogbe-
het reguliere basisonderwijs waarin leraren gedifferentieerd onderwijs bieden maar
gaafde leerlingen weer instromen als gevolg van passend onderwijs.
tevens grenzen ervaren van wat redelijkerwijs haalbaar is in hun eigen groep.
Aan de hand van casussen uit de praktijk worden diverse relevante thema’s behandeld, zoals motivatie, metacognitie en hooggevoeligheid. Rode draad in het boek is de vraag:
In negen hoofdstukken komen alle facetten van het omgaan met begaafde leerlingen
Wat zou jíj als leerkracht kunnen doen om deze begaafde leerlingen op een goede ma-
op de reguliere basisschool aan de orde. Het boek is heel geschikt als cursusboek voor
nier te ondersteunen? Uitgangspunt hierbij is steeds ‘het goed kijken naar en begrijpen
een module begaafdheidsonderwijs in het paboprogramma.
van de begaafde leerling’. De wijze waarop de auteurs handreikingen en tips hebben geformuleerd sluiten aan bij het kijken naar en werken met begaafde leerlingen vanuit een pedagogisch sensitief perspectief. Op lerarencampus.nl staan aanvullende kennisclips.
S. Drent | E. van Gerven | 1e druk | 2012 | 208 pagina’s | € 40,95 | ISBN 978 90 232 4966 5 |
Anouke Bakx | Esther de Boer | Ton van Houtert | Maartje van den Brand | 1e druk | 2016 |
digitale prijs € 26,25 | digitale huurprijs vanaf € 3,25 per maand |
192 pagina’s | € 25,95 | ISBN 978 90 232 5441 6 | digitale prijs € 17,50 | digitale huurprijs
digitale ISBN 978 90 232 5196 5 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
vanaf € 1,95 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5476 8 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
10
(ORTHO)PEDAGOGIEK Zone
Talent Tijdschrift over (hoog)begaafdheid
Tijdschrift Voor spelend en onderzoekend leren
Tijdschrift Talent richt zich op begeleiders (leer-
De inhoud van Zone staat geheel in het teken
krachten en leerlingbegeleiders) van begaafde
van spelend en onderzoekend leren. Uiteraard
kinderen. Het magazine biedt verdieping, actuele
horen hierbij ook de theoretische achtergronden,
kennis en achtergrondinformatie waarmee
de meest recente onderzoeken en ervaringen in
begaafde kinderen op een plezierige manier hun
de praktijk. Daarnaast besteedt Zone ruim aan-
schoolcarrière kunnen doorlopen. Talent verschijnt elke twee maanden.
dacht aan activiteiten die er op gericht zijn om de ideeën en praktijken rond ontwikkelingsgericht onderwijs verder te verbeteren en uit te breiden. Zone is hiermee een bron
Talent wordt gemaakt door een onafhankelijke redactie; een team bestaande uit
van informatie voor (aankomende) professionals in onderwijs en kinderopvang.
inhoudelijk deskundigen en gerenommeerde journalisten. Dat levert een blad op dat is gestoeld op inhoudelijke kennis in een aantrekkelijke, journalistieke verpakking.
De website bij het tijdschrift biedt veel praktijkmateriaal van leerkrachten, lesmaterialen en ervaringen, teksten van lezingen en onderzoeken. Ook bevat de site een archief van alle eerder gepubliceerde artikelen.
6 nummers per jaar | jaarabonnement € 57,50 | studentenabonnement € 49,95 |
4 nummers per jaar | jaarabonnement € 38,95 | studentenabonnement € 30,00 |
ISSN 1388-1809 | extra digitaal materiaal beschikbaar: www.tijdschrift-talent.nl
ISSN 1569-6952 | extra digitaal materiaal beschikbaar: www.tijdschriftzone.nl
11
ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
Ontwikkelingspsychologie
Ontwikkelings psychologie
Voor leerkrachten basisonderwijs
inleiding tot verschillende deelgebieden
Kinderen begeleiden en stimuleren, is boeiend, aantrekkelijk en uitdagend.
In de educatieve en sociale richtingen van het hoger
In de basisschoolperiode speelt zich enorm veel af op het gebied van leren
onderwijs is kennis van de menselijke levensloop on-
en fysieke, sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling. Kennis van deze
misbaar. Het boek Ontwikkelingspsychologie voorziet
processen is dan ook essentieel voor (aankomende) leerkrachten.
al veertig jaar in deze behoefte en presenteert de ont-
Ontwikkelingspsychologie voor leerkrachten basisonderwijs biedt deze
wikkeling van de mens als een levenslang proces.
kennis op een manier die dicht ij de dagelijkse praktijk staat. Per leeftijdsfase (kleuter, 6-9 jaar en 9-12 jaar) beschrijft het boek de belangrijkste ont-
De gehele levensloop komt aan bod, van de geboorte
wikkelingen van kinderen op fysiek, sociaal-emotioneel en cognitief terrein.
tot en met de ouderdom. Tevens is er aandacht voor
Deze herziene druk is uitgebreid met actuele onderwerpen, zoals neurocognitieve ontwikkelingspsychologie, mindsetting
een aantal ontwikkelingsstoornissen. Hiermee is het
en de WEIRDblik van ontwikkelingspsychologen. Begrippen kunnen worden opgezocht in een nieuw register.
een belangrijke wegwijzer in de vele theorieën en me-
In het boek staan herkenbare voorbeelden van en opdrachten over kinderen uit de praktijk van het onderwijs, die direct
thoden over de menselijke ontwikkeling.
toepasbaar zijn. Een uitstekend boek voor pabo-studenten, maar ook zeer bruikbaar voor leerkrachten die al langer werkzaam zijn in het basisonderwijs.
Ton Hooijmaaijers | Tatjana Stokhof | Frank Verhulst | 3e herziene druk | 2016 | 284 pagina’s | € 35,50 |
Franz. J. Mönks e.a. | 14e druk | 2015 | 448 pagina’s | € 49,95 |
ISBN 978 90 232 5434 8 | digitale prijs € 24,50 | digitale huurprijs vanaf € 2,95 per maand |
ISBN 978 90 232 5224 5 | digitale prijs € 34,95 |
digitale ISBN 978 90 232 5460 7 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
digitale huurprijs vanaf € 4,25 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5372 3 |
12
extra digitale materialen via lerarencampus.nl
ONDERWIJSKUNDE N E I Z R HE Het didactische werkvormenboek Variatie en differentiatie in de praktijk
Door de juiste didactische werkvorm te kiezen, kunnen docenten met maximaal effect onderwijs geven. Het didactische werkvormenboek biedt de (toekomstige) docent een praktisch overzicht van bijna 250 didactisch onderbouwde werkvormen. Ook legt het de link naar de theorie en helpt het docenten om voor iedere onderwijsvraag de juiste werkvorm te kiezen. Een handig alfabetisch overzicht vat de belangrijkste eigenschappen van de besproken werkvormen samen. In deze twaalfde herziene editie van Het didactische werkvormenboek besteden de auteurs meer aandacht aan het gebruik van (interactieve) media als werkvorm of als hulpmiddel bij werkvormen. Ook is het hoofdstuk over activerende didactiek uitgebreid. De toenemende verantwoordelijkheid van leerlingen voor hun eigen leerproces, heeft namelijk ook gevolgen voor de keuze van de juiste werkvormen door de docent. Er zijn nieuwe werkvormen bijgekomen en een aantal werkvormen is geactualiseerd. Het didactische werkvormenboek biedt (toekomstige) docenten een schat aan mogelijkheden om effectief en attractief les te kunnen geven aan hun leerlingen. Een boek vanuit de praktijk voor de praktijk! Jos Winkels | Piet Hoogeveen | 12e herziene druk | voorjaar 2018 | ca 376 pagina’s | € 39,95 | ISBN 978 90 232 5561 1 | digitale prijs € 29,95 | digitale huurprijs vanaf € 3,50 per maand | digitale 978 90 232 5591 8
13
ONDERWIJSKUNDE N E I Z R HE Leren in vijf dimensies Moderne didactiek voor het voortgezet onderwijs
De Amerikaanse onderzoeker Robert J. Marzano ontwierp een praktisch model, Dimensions of learning, waarin hij de nieuwe inzichten uit de leertheorie vertaalde naar praktische instrumenten waarmee docent, docent in opleiding en leerling aan de slag kunnen. Leren in vijf dimensies is een volledig op de Nederlandse situatie toegespitste bewerking voor de moderne lespraktijk in het voortgezet onderwijs. In deze zevende, geheel herziene editie zijn de nieuwste onderzoeksgegevens van Marzano verwerkt en gaat de auteur onder andere dieper in op motivatie en zelfregulatie. In het nieuwe hoofdstuk: ‘Schoolsucces voor iedereen!’ worden inzichten over professionele leergemeenschappen op school met ervaringen over activerende didactiek en formatieve evaluatie gecombineerd. Het boek behandelt de achterliggende theorie, maar geeft vooral veel pedagogische en didactische uitwerkingen en échte voorbeelden uit alle schooltypen: van vmbo tot vwo. Met behulp van Leren in vijf dimensies kunnen docenten makkelijk lessen met activerende didactiek ontwikkelen. Het boek staat vol met werkvormen, ook om leerlingen kritisch te leren denken en onderzoek te doen. Het boek pleit voor een afwisseling tussen directe instructie en het intensief begeleiden van zelfstandig leren.
Robert Marzano | Wietske Miedema | 7e druk | voorjaar 2018 | ca 272 pagina’s | € 33,50 | ISBN 978 90 232 5495 9 | digitale prijs € 22,75 | digitale huurprijs vanaf € 2,75 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5589 5 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
14
ONDERWIJSKUNDE
Leren in vijf dimensies
Leren met interactieve media
Moderne didactiek voor het primair onderwijs
Onze kennis van leerprocessen is de laatste decennia enorm toege-
Hoe kunnen we het groeiende potentieel van de in-
nomen. De Amerikaanse onderzoeker Robert Marzano speelde daar
teractieve media (sociale media, internettoepassingen
een belangrijke rol in en ontwierp een praktisch model: Dimensions of
en games) efficiënt inzetten in het primair onderwijs?
learning. Daarmee kunnen leerkrachten lessen geven met activerende
Een vraag die met de toenemende digitalisering van de
didactische werkvormen. Wietske Miedema spitste zijn model toe op de
belevingswereld van jongeren steeds relevanter wordt.
Nederlandse situatie in Leren in 5 dimensies voor het primair onderwijs.
Leren met interactieve media laat zien hoe je de didac-
Net als in de eerder uitgekomen VO-editie behandelt ze de achterlig-
tische waarde van deze nieuwe communicatietechno-
gende theorie in een helder opgebouwd betoog. Maar ze geeft vooral
logieën kunt inschatten en beoordelen.
veel pedagogische en didactische uitwerking, met échte voorbeelden uit het primair onderwijs. Ook is er aandacht voor
Het biedt pabostudenten en beginnende leraren een
kleuters en hoe zij leren.
praktisch raamwerk om interactieve media toe te passen in de leeromgeving. Er is aandacht voor de
Robert Marzano is dé specialist in theorie en praktijk van onderwijsvernieuwing en met name bekend vanwege zijn verta-
verschillen bij leerlingen in leerkenmerken, het gebruik
ling van wetenschappelijk onderzoek naar de dagelijkse onderwijspraktijk op klas- en schoolniveau. Hij staat aan het
van interactieve media en het belang van een duidelijke
hoofd van het Marzano Reserach Laboratory in Colorado.
strategie op schoolniveau.
Robert Marzano | Wietske Miedema | 1e druk | 2014 | 272 pagina’s | € 34,50 | ISBN 978 90 232 5165 1 | digitale prijs € 22,75 |
Antoine van den Beemt | 1e druk | 2013 | 168 pagina’s |
digitale huurprijs vanaf € 2,75 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5284 9 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
€ 25,95 | ISBN 978 90 232 5102 6 | digitale prijs € 17,50 | digitale huurprijs vanaf € 2,25 | digitale ISBN 978 90 232 5238 2 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
15
ONDERWIJSKUNDE
Meer dan onderwijs
Beschermjassen op schoolonderwijs
Theorie en praktijk van het onderwijs in de basisschool
Aandacht voor verschil in het onderwijs
Meer dan onderwijs biedt een gedegen voorbereiding op het beroep van leraar basison-
Aandacht voor diversiteit in het onderwijs is hot.
derwijs en is verrijkt met talloze voorbeelden. De auteurs geven een volledig beeld van
Het is tegenwoordig essentieel voor leraren om
de praktijk van het basisonderwijs en de achterliggende visies en theorieën. In duidelijke
met verschillende kleuren, culturen en religies
taal besteden ze aandacht aan zowel de instrumentele als de normatieve professionali-
in de klas om te kunnen gaan. Deze menge-
teit van leraren. Het boek confronteert de lezer met vragen die doordringen tot de kern
ling maakt het lastig om eenduidig onderwijs te
van het leraarschap.
verzorgen. Maar ook leerlingen met zorgelijke thuissituaties, psychiatrische diagnoses,
De generieke kennisbasis leraar basisonderwijs (HBO-raad) is op een zorgvuldige ma-
fysieke beperkingen en hoogbegaafdheid vragen om extra aandacht. Dit zijn de leerlin-
nier geïntegreerd. De opbouw maakt een optimale verbinding mogelijk tussen theorie,
gen die makkelijk buiten de boot vallen: want wie zich onveilig voelt, leert niet meer.
praktijk en reflectie in de opleiding. Zo kan het boek dienen als vertrekpunt voor het verwerven van competenties voor de stage, maar kan het ook gebruikt worden voor
Er rust een belangrijke en complexe taak op de schouders van professionals in het
reflectie op, en verdieping van praktijkervaringen. Er kan zowel vraag- als probleemge-
onderwijs. In Beschermjassen op school staan naast de theorie en praktische tips, her-
stuurd mee gewerkt worden. Per hoofdstuk wordt aangegeven welke competenties een
kenbare verhalen van professionals, ouders en kinderen van basisonderwijs tot hoger
accent krijgen. Het boek is stap-voor-stap opgebouwd, maar de hoofdstukken kunnen
beroepsonderwijs.
ook los van elkaar worden bestudeerd.
E. Alkema | W. Tjerkstra | J. Kuipers | C. Lindhout | 8e herziene druk | 2015 | 784 pagina’s |
Kitlyn Tjin A Die | Irene Zwaan | 1e druk | 2015 | 144 pagina’s | € 19,95 | ISBN 978 90 232
€ 50,95 | ISBN 978 90 232 5216 0 | digitale prijs € 34,95 | digitale huurprijs vanaf € 4,25 per
5365 5 | digitale prijs € 13,75 | digitale huurprijs vanaf € 1,75 per maand | digitale ISBN 978
maand | digitale ISBN 978 90 232 5370 9 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
90 232 5374 7 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
16
SOCIALE VAARDIGHEDEN N E I Z R HE Interactiewijzer Analyse en aanpak van interactieproblemen in professionele opvoedingssituaties
Het werkt verhelderend opvoedingsproblemen te benaderen als interactieproblematiek. Met deze uitspraak wordt bedoeld dat bij de verklaring en de oplossing van problemen vooral gekeken wordt naar de wisselwerking tussen het kind en de professionele opvoeder én tussen het kind en andere kinderen. Interactiewijzer geeft hiervoor een tweeledige aanpak: 1. De professionele opvoeder krijgt aanwijzingen om zijn pedagogische stijl voor dat kind kritisch te beoordelen en, indien nodig, bij te stellen. 2. Er worden groepssituaties gecreëerd die bij het kind het vanzelfsprekend gebruik van ontbrekende sociale vaardigheden uitlokken. De adviezen zijn toegesneden op de dagelijkse praktijk in de groep en bieden zo interessante aanknopingspunten voor diagnostische beschrijvingen en handelingsplannen. Deze 10e druk is nu afgestemd op multimediaal gebruik. Het is uitgebreid met ondersteunend online-materiaal zoals vragenlijsten en een videokanaal met extra toelichtingen. Dit materiaal is te bekijken via www.lerarencampus.nl. De bijbehorende computerprogramma’s via www.interactiewijzer.nl zijn vanaf deze druk gratis te gebruiken. De teksten zijn geactualiseerd en de indeling van het boek is gebruiksvriendelijker geworden. Rob Verstegen | Henny Lodewijks | 10e herziene druk | april 2018 | 288 pagina’s | € 34,50 | ISBN 978 90 232 5562 8 | digitale prijs € 24,25 | digitale huurprijs vanaf 2,95 | digitale ISBN 978 90 232 5592 5 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
17
SOCIALE VAARDIGHEDEN Contact maken op school
Contact maken in het primair onderwijs
Motiveren, leiding geven en samenwerken in het voortgezet onderwijs
Effectief communiceren met kinderen en hun ouders
Iedere docent droomt van een ideale relatie met de
Contact maken in het primair onderwijs helpt je
klas, met ouders en collega’s. Leerlingen die doen
om een geliefde, gezaghebbende en zelfverze-
wat je vraagt, ouders die respect voor je hebben,
kerde leerkracht te worden. Je leert professioneel
collega’s die hun verantwoordelijkheden oppakken.
om te gaan met kinderen en volwassenen. De
Maar hoe maak je deze droom werkelijkheid?
auteurs focussen daarbij steeds op de vraag: hoe
Contact maken op school is gericht op het voortgezet onderwijs. Het beschrijft wat je
kun je zó presenteren en handelen dat anderen zich veilig bij je voelen, vinden dat je open
kunt doen om de aandacht van leerlingen vast te houden, om leerlingen te motiveren,
bent en respect uitstraalt, terwijl je toch de touwtjes stevig in handen hebt? Aan de hand
om oudergesprekken in goede banen te leiden en om de samenwerking met collega’s
van praktische do’s en don’ts leer je welk gedrag effectief is en past in een professionele
effectief te laten verlopen. Het boek is vlot geschreven. De realistische praktijkvoor-
schoolcultuur. Interviews en praktijkvoorbeelden bieden tips en inspiratie.
beelden en verhelderende interviews maken het uitermate bruikbaar voor aankomende
In deze derde druk hebben de auteurs alle voorbeelden geactualiseerd en oefeningen
docenten. Een praktisch boek voor iedereen die meer wil bereiken met minder moeite.
toegevoegd. Ze leggen meer de nadruk op structuur en op gezaghebbend optreden van de leerkracht. Daarbij blijven luisteren en inleven op de voorgrond staan. Co-actief communiceren blijft open, respectvol en veilig, terwijl de leerkrachten daarbij meer zelfverzekerd mogen optreden.
Tom Boves | Marijke van Dijk | 1e druk | 2011 | € 29,95 | ISBN 978 90 232 4765 4 | digitale
Tom Boves | Marijke van Dijk | 3e druk | 2014 | € 29,95 | ISBN 978 90 232 5218 4 | digitale
prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5289 4
prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5347 1 | bij deze uitgave is aanvullend digitaal materiaal beschikbaar
18
SOCIALE VAARDIGHEDEN Interculturele communicatie
oo k En g e ls e ed i t beschikbie aar
Voor de Leeuwen!
Van ontkenning tot wederzijdse integratie
Over leerlingen, hun heftige hersens en trefzeker lesgeven
Interculturele Communicatie helpt hbo-studenten
Voor de leeuwen! is een helder en toegankelijk
om intercultureel vaardiger te worden in de klas,
boek over hoe je een zelfverzekerde en geliefde
op stage, of in het beroepsveld. Het compacte
docent kunt worden. Zo’n docent waarvan
boek staat vol met praktische opdrachten, ca-
leerlingen zich jaren later nog de naam herin-
sussen en rollenspellen uit concrete interculturele
neren. Hun geheim? Dat ze pubers begrijpen en
werk- en leersituaties. Het maakt studenten nieuwsgierig naar andere culturen. De stof
waarderen, zoals een leeuwentemmer zijn leeuwen aanvoelt. Daarom verkent dit boek
zorgt ervoor dat zij zich bewust worden van de eigenheid van hun cultuur en cultuur
het puberbrein en beschrijft het hoe je tieners motiveert en voor je vak wint. Hoe je ze in
herkennen als een waardevolle bron.
beweging krijgt zonder voortdurend de zweep te gebruiken.
Het boek gaat in op cultuur en interculturele communicatie. De begrippen cultuur en
Voor de leeuwen! is onmisbaar voor (jonge) professionals die het ontwikkelen van een
interculturele communicatie worden uitgelegd. Verder komen aan de orde intercultureel
nieuwe generatie als hun missie zien. De samenwerking van Mark Mieras (wetenschaps-
communiceren met de zes basiswaarden van Hall, intercultureel werken met de zes ba-
journalist) en Marijke van Dijk (coach/docent) heeft teksten opgeleverd die tegelijk diep-
siswaarden van Kluckhohn, werken met de culturele dimensies van Hofstede, culturele
gravend en praktisch zijn. Dankzij het werk van striptekenaar Jan Bart Dieperink is Voor
synergie met de zeven dimensies van Trompenaars en culturele verzoening en intercul-
de leeuwen! meeslepend zoals een studieboek zelden is.
turele sensitiviteit als groeiproces.
Carlos Nunez | Raya Nunez Mahdi | Laura Popma | 4e herziene druk | 2017 | 184 pagina’s | € 16,50 |
Mark Mieras | Marijke van Dijk | Jan Bart. Dieperink | 1e druk | 2016 | 168 pagina’s | € 24,95 |
ISBN 978 90 232 5553 6 | digitale prijs € 11,55 | digitale huurprijs vanaf € 1,40 | digitale ISBN
ISBN 978 90 232 5442 3 | digitale prijs € 17,50 | digitale huurprijs vanaf € 1,95 per maand |
978 90 232 5554 3 | extra digitale materialen beschikbaar op www.vangorcumstudie.nl |
digitale ISBN 978 90 232 5478 2 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
(Engelstalige editie: Intercultural sensitivity | ISBN 978 90 232 5555 0)
19
TAAL Speel je Wijs woordenschat
Speel je Wijs Theater, drama en spel voor taalontwikkeling op de basisschool
Voor groep 1-4 primair onderwijs Speel je Wijs geeft woordenschatontwikkeling voor jonge kinderen op een speelse manier
Speel je Wijs geeft uitgebreide theoretische
een stevige impuls. Wie veel woorden kent, kan gemakkelijker leren en een grote woord-
achtergrond over dramales geven, dramales-
kennis is dan ook verbonden met schoolsucces.
sen ontwikkelen, het regisseren van voorstellingen, drama als kunstvak en als middel
In dit boek vind je praktische tips en inspirerende lesideeën om kinderen op elk niveau
binnen andere vakgebieden.
te ondersteunen in het uitbreiden van hun woordenschat. Het ontwikkelen van woordenschat is bij uitstek geschikt om te combineren met drama en spel. Spelen is taalbeleving;
De theorie is gekoppeld aan praktijkvoorbeelden. 50 dramatische werk- en spelvormen
een effectieve manier om woordenschatontwikkeling te stimuleren. Je begrijpt woorden
worden duidelijk uitgelegd met lesvoorbeelden voor elke leeftijdsgroep. Het boek biedt
beter als je ze daadwerkelijk beleeft omdat je niet alleen je hoofd gebruikt, maar je hele
bovendien meer dan 100 kant-en-klare dramalessen. In deze dramalessen wordt een
lijf. Meerdere delen in je hersenen worden geactiveerd waardoor dat wat je leert beter
koppeling gemaakt met taalonderwijs. Je begrijpt taal beter als je die ook daadwerke-
beklijft. Sanne Bruinsma maakte praatplaten rond thematische woordgroepen die tot de
lijk beleeft. In de lessen is aandacht voor coöperatief leren en het trainen van sociale
verbeelding spreken; kinderen kunnen erbij wegdromen en fantaseren en dit zal aanlei-
vaardigheden.
ding zijn tot veel gespreksstof.
Irma Smegen | 1e druk | 2012 | 246 pagina’s | € 39,95 | ISBN 978 90 232 5008 1 | digitale prijs
Irma Smegen | 1e druk | 2014 | complete set: 300 pagina’s | € 64,95 | ISBN 978 90 232 5311 2 |
€ 27,95 | digitale huurprijs vanaf € 3,50 per maand | digitale ISBN 978 90 2325 189 7 |
alleen theorieboek: 200 pagina’s | € 39,95 | extra digitale materialen via
extra digitale materialen via lerarencampus.nl
www.speeljewijs.vangorcum.nl
20
TAAL N I EUW
!
Lezen en schrijven doe je samen Een ontwikkelingsgerichte didactiek voor het lezen en schrijven in groep 3 en 4
In Lezen en schrijven doe je samen komen actuele inzichten over het lees- en schrijfonderwijs aan bod. Deze nieuwe inzichten zijn uitgewerkt aan de hand van praktijkvoorbeelden en cases die op verschillende scholen zijn toegepast. In andere aanpakken moeten leerlingen zich in hun eentje door een leesmethode heen werken. In Lezen en schrijven doe je samen -de titel zegt het al- ligt de nadruk op samen. Samen met elkaar in de groep én samen met de leerkracht. De lees- en schrijfactiviteiten worden verbonden aan spel, spelscripts en de verhalen van kinderen en hun vragen. Het proces van leren lezen en schrijven wordt ook verbonden aan de thema’s in de klas. Ook is er veel aandacht voor het belang van leesmotivatie. Verder worden er hoofdstukken gewijd aan de organisatie in de klas en het groeperen van leerlingen. Uiteraard beschrijft het boek ook hoe deze aanpak in de praktijk kan worden ingevoerd.
Bea Pompert | 1e druk | 2017 | 232 pagina’s | € 29,95 | ISBN 978 90 232 5157 6 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5514 7
21
TAAL Meer dan lezen
Thema’s en Taal
Over geletterdheid, geletterdheidsontwikkeling en leesonderwijs
Ontwikkelingsgerichte activiteiten in de midden- en bovenbouw
Meer dan lezen laat (toekomstige) leerkrachten zien hoe leerlingen op zeer uiteenlopende
In dit boek staat het verbinden van wereldoriënterende thema’s en taalonderwijs in de
manieren met teksten en met informatie in het algemeen om kunnen gaan en hoe je
groepen 5 t/m 8 centraal. Thema’s en Taal geeft hiervoor niet alleen de theoretische on-
ze daarin kunt begeleiden. Maar ook hoe je daarbij kunt aansluiten op hun natuurlijke
derbouwing, maar ook praktische handvatten. Het thematiseren en onderzoekend leren
nieuwsgierigheid naar wat er in de wereld omgaat. Op die manier kun je leerlingen laten
zorgt voor betekenisvolle lees-, schrijf- en gespreksactiviteiten. Uitgangspunt hierbij is
inzien dat leesonderwijs niet alleen nuttig is, maar vooral ook dat ze er plezier aan kunnen
leerlingen een stem geven en actief laten meebepalen wat er geleerd wordt. De thema’s
beleven.
en onderwerpen worden als het ware van hen, waardoor de betrokkenheid toeneemt.
Het geeft handvatten voor motiverend onderwijs in aanvankelijk, technisch én begrijpend
Door goed aan te sluiten bij de verhalen van leerlingen en daar een ‘schepje bovenop te
lezen.
doen’ vanuit relevante taaldoelen, brengt de leerkracht plezier, motivatie en resultaat bij
De auteurs besteden veel aandacht aan de verschillen tussen leerlingen en de conse-
elkaar.
quenties daarvan, aan het belang van voorlezen en van leesbevordering.
In deze herziene uitgave staan recente praktijksituaties beschreven waarbij de verbindin-
Ook de steeds grotere rol van de visuele en digitale media komt uitgebreid aan bod. Deze
gen tussen thema’s in de klas, vakinhoud en taalonderwijs goed uit de verf komen. Ook
media zullen de rol van traditionele tekst steeds meer overnemen in de 21 eeuw.
is er meer aandacht voor de verschillende schrijfgenres bij het schrijven om te leren.
Op lerarencampus.nl is up to date aanvullend materiaal te vinden in de vorm van discus-
Thema’s en Taal is voor pabo-studenten goed bruikbaar in hun stage in de midden- en
sie- en onderzoekopdrachten, illustraties, filmpjes en relevante websites.
bovenbouw van het basisonderwijs.
ste
J. Berenst | S. Faasse | A. Herder, M. Pulles | 1e druk | 2016 | 280 pagina’s | € 33,50 |
Bea Pompert | Gerri Koster | 3e herziene druk | 2017 | 168 pagina’s | € 26,50 |
ISBN 978 90 232 5350 1 | digitale prijs € 23,50 | digitale huurprijs vanaf € 2,75 per maand |
ISBN 978 90 232 4770 8 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand |
digitale ISBN 978 90 232 5473 7 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
digitale ISBN 978 90 232 5515 4
22
TAAL N E I Z R HE Tekstanalyse Methoden en toepassingen
Sluit deze tekst wel aan bij de gestelde doelen? Hoe samenhangend is de tekst? Welke overtuigingsmiddelen worden ingezet? Is de argumentatie wel aanvaardbaar? Wanneer wordt informatie een verhaal? Hoe conventioneel is deze tekst? Al dit soort vragen komen aan bod in Tekstanalyse. Dit handboek behandelt zes methoden waarmee teksten geanalyseerd en geëvalueerd kunnen worden: functionele analyse, coherentieanalyse, retorische analyse, argumentatieanalyse, narratieve analyse en genreanalyse. Deze methoden helpen de lezer om te ontdekken hoe een tekst in elkaar zit en hoe deze beoordeeld en – als nodig – verbeterd kan worden. Elk hoofdstuk gaat in op één van de zes methoden en sluit af met een uitgebreide voorbeeldanalyse. Het boek is een waardevolle aanvulling voor iedereen die in de communicatiepraktijk met teksten bezig is. De belangrijkste wijziging in deze vierde herziene editie is de toevoeging van een hoofdstuk over narratieve analyse. Verder zijn voorbeelden geactualiseerd, is recent verschenen onderzoeksliteratuur toegevoegd en zijn alle suggesties van docenten zoveel mogelijk verwerkt.
Joyce Karreman | Renske van Enschot (red) | 4e druk | voorjaar 2018 | 336 pagina’s | € 32,50 | ISBN 978 90 232 5560 4 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5590 1 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
23
TAAL Vreemdetalenonderwijs geven
MeerTaal
Werkvormen voor Duits, Engels en Frans
Tijdschrift over de taalontwikkeling van kinderen in het onderwijs tot 12 jaar
Werkvormen zijn de bouwstenen van een goede
Taaldidactiek is in het basisonderwijs aan de
vakdidactiek. Zeker sinds de invoering van het
orde van de dag. Hoe motiveer je kinderen
Europees Referentiekader (ERK) is kennis over
om hun taalvaardigheid te blijven vergroten?
de taal minder relevant. Het doel is dat de leerling
MeerTaal is een onafhankelijk tijdschrift over
de taal kan gebruiken: hij moet deze zelfstandig
taaldidactiek in de breedste zin van het woord
kunnen lezen, luisteren, schrijven en spreken. Bovendien onthouden leerlingen die iets al
Het biedt verdiepende beschrijvingen van inzichten uit recent onderzoek, opiniërende
doende leren, langer en beter wat ze hebben geleerd. Maar waar vind je als (aankomen-
stukken rondom actuele kwesties in het taalonderwijs, en ook prikkelende praktijkvoor-
de) leraar Duits, Engels of Frans de tijd om rustig nieuwe werkvormen te bedenken en
beelden, concrete lessuggesties en leesbare columns.
deze voor te bereiden? In Vreemdetalenonderwijs geven bieden de auteurs uitgewerkte werkvormen in de context van vakdidactisch denken.
Het is een informatiebron voor iedereen die werkt in of voor het basisonderwijs. Meer-
Aan de hand van 11 hoofdstukken geven ze niet alleen een overzicht van wat de vakdi-
Taal laat zien hoeveel meer er mogelijk is als je wilt werken aan de taalontwikkeling van
dactiek tot nu toe bracht, maar vertalen ze ook de belangrijkste punten uit verschillende
kinderen. Het inspireert om taalonderwijs meer te laten zijn dan de taalmethode of het
theorieën naar praktische tips. Na deze basics volgt een bouwdoos met allerlei werkvor-
spellingsboekje. Taal is overal, en taalonderwijs dus ook!
men die direct toegepast kunnen worden.
Linda Boersma | Inge Elferink | Matthias Mitzschke (red) | 1e druk | 2015 | 264 pagina’s |
3 nummers per jaar | jaarabonnement € 39,95 | studentenabonnement € 27,50 |
€ 30,95 | ISBN 978 90 232 5257 3 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50
ISSN 2214-5931 | aanvullend digitaal materiaal: www.meertaal.vangorcum.nl
per maand | digitale ISBN 978 90 232 5422 5 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
24
TAAL EN REKENEN Leren rekenen, ook als het moeilijk wordt
Kunst= Taal en Rekenen Drie jaar Boijmans Taal- en Rekenprogramma
De modellen uit het protocol ERWD in de praktijk
Kijken naar kunst kan bijdragen aan taal- en
Met dit boek lezen, zien en ervaren leraren in
rekenvaardigheden van leerlingen.
opleiding hoe zij drie belangrijke modellen uit het
Kunstenaar Wolf Brinkman gaf drie jaar les op
protocol ERWD kunnen gebruiken om goede
de Rotterdamse Fridtjof Nansenschool en OBS
rekenlessen te verzorgen. Met de modellen
De Taaltuin in Schiedam. Samen met de leer-
krijgen ze greep op de opbouw van leerlijnen, de
krachten en Museum Boijmans Van Beuningen ontwikkelde hij werkvormen waarin het
bijpassende rekendidactiek en de wijze waarop ze de rekenvaardigheid van leerlingen in
kijken naar en onderzoeken van kunst bijdraagt aan de reguliere taal- en rekenlessen.
kaart kunnen brengen.
Het Museum heeft deze ervaringen gebundeld in Kunst = Taal en Rekenen dat scholen
Door af te stemmen op de onderwijsbehoeften van de leerlingen, wordt voorkomen
kunnen gebruiken als aanvulling op de reguliere taal- en rekenlessen. Het vormt een
dat leerlingen rekenproblemen ontwikkelen. Het model hoofdfasen in de leerlijn, het
inspiratiebron voor leerkrachten die anders met taal en rekenen willen omgaan. Het
handelingsmodel en het drieslagmodel worden in drie aparte hoofdstukken uitgewerkt.
biedt handvatten om de verbeeldingskracht van beeldende kunst een vaste plek in het
Met opdrachten, vragen en casussen wordt steeds de link naar de beroepspraktijk van
onderwijs te geven op een manier die de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen aan-
de leraar gelegd.
spreekt, die aanzet tot filosoferen en die het plezier in het leren vooropstelt.
Wolf Brinkman | 1e druk | februari 2017 | 122 pagina’s | € 19,95 | ISBN 978 90 232 5535 2 |
Cathe Notten | Bronja Versteeg | Lisanne Martens | 1e druk | 2014 | 128 pagina’s | € 24,95 |
digitale prijs € 13,50 | digitale huurprijs vanaf € 1,95 | digitale ISBN 978 90 232 5536 9
ISBN 978 90 232 5300 6 | digitale prijs € 16,45 | digitale huurprijs vanaf € 2,25 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5344 0 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
25
REKENEN Protocol Ernstige RekenWiskundeproblemen en Dyscalculie
BEWEGINGSONDERWIJS
Volgens Bartjens
No-nonsense bewegingsonderwijs
BAO SBO SO
Tijdschrift voor reken-wiskundeonderwijs
Opbouw en variaties
Het doel van rekenwiskunde-onderwijs is functionele
Tijdschrift Volgens Bartjens behandelt in elke uitgave
Niet ieder kind is even goed in sport. Om bewegings-
gecijferdheid, afgestemd op de mogelijkheden van ie-
de ontwikkeling van het reken-wiskundeonderwijs en
onderwijs voor iedere leerling uitdagend te maken,
dere individuele leerling. Hierbij gaat het om adequaat
geeft ideeën voor de rekenles. Voor studenten zijn
moeten leerkrachten differentiëren in hun lessen. No-
handelen in functionele, dagelijkse situaties.
de lesvoorbeelden, rekenpuzzels en praktijktips een
nonsense bewegingsonderwijs geeft veel tips, activitei-
belangrijke bron van inspiratie.
ten en variaties voor de verschillende beweegthema’s
Het protocol geeft aanwijzingen om dit doel langs
uit de 12 SLO-leerlijnen.
een aantal stappen te bereiken, met name wanneer
Het blad biedt een leerzame en bruikbare mix van
Alle suggesties zijn rijk geïllustreerd met beeld. Zo kun-
de rekenwiskundige ontwikkeling van een leerling niet
theorie en praktijk voor iedereen die geïnteresseerd is
nen beginnende en ervaren leraren hun oefenvormen
optimaal verloopt.
in de verbetering van het reken- en wiskundeonderwijs
toespitsen op kinderen die alles makkelijk kunnen,
op de basisschool.
maar ook op kinderen die er iets meer moeite mee hebben.
Mieke van Groenestijn | Ceciel Borghouts | Christien Janssen |
5 nummers per jaar | jaarabonnement € 42,00 | studen-
Gertien Jasper | Mignon Hekkema | 1e druk | 2015 |
1e druk | 2011 | 128 pagina’s | € 32,95 | ISBN 978 90 232
tenabonnement € 28,95 | ISSN 0922-1794 | extra digitaal
176 pagina’s | € 31,50 | ISBN 978 90 232 5349 5 | digitale
4763 0 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf
materiaal beschikbaar: www.volgens-bartjens.nl |
prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand |
€ 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5190 3 |
informatie over collectieve abonnementen via:
digitale ISBN 978 90 232 5369 3 | extra digitale materialen
extra digitale materialen via lerarencampus.nl
tijdschrift@vangorcum.nl.
via lerarencampus.nl
26
ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD N IEUW
!
Educatie in erfgoed
Cultuur²
Hoe we erfgoed (kunnen) gebruiken in het Nederlandse onderwijs
Basis voor cultuuronderwijs
Educatie in erfgoed biedt handvatten om erfgoed
Cultuur2 biedt een fundamenteel denkkader
op een andere manier te gebruiken in het Neder-
voor cultuuronderwijs waar een gemeenschap-
landse onderwijs. Centraal hierin staan de (les)doe-
pelijke taal uit voortvloeit. Deze taal werkt in alle
len. Wat willen we bereiken met erfgoededucatie? Met andere woorden, welk verhaal
leergebieden. De student krijgt de handvatten aangereikt, die nodig zijn om een visie te
vertellen wij leerlingen met onze erfgoedonderwijsprojecten? En welke opvatting van
ontwikkelen en op stage of school passend cultuuronderwijs te maken. Hoe methodes
erfgoed ligt daaraan ten grondslag?
en materiaal geschikt kunnen worden gemaakt voor cultuuronderwijs in de stageklas
Erfgoed wordt vaak gebruikt als historische bron bij de geschiedenisles en dan gezien
bijvoorbeeld.. Omdat cultuuronderwijs leerlingen leert over waarden is er behoefte aan
als een vast gegeven, een bewijs van hoe ‘het vroeger was’. Maar zouden we leerlingen
een nieuwe manier van denken over waarden, cultuur en cultuuronderwijs. Binnen
niet meer bewust moeten maken van hoe iets erfgoed wordt en hen leren wat hun eigen
de opleiding speelt dit een rol, maar ook wanneer de student zelf voor de klas staat.
rol daarin kan zijn?
Daarvoor legt Cultuur2 de basis. Hij schrijft inhoud noch didactiek voor, maar laat zien
Het boek schetst een beeld van het Nederlandse erfgoededucatieveld. Wat is ‘goede
hoe cultuur in elkaar zit en waarom dat zo is. De theorie ‘toepassen’ betekent dat de
erfgoededucatie’ volgens wetenschappers en erfgoedspecialisten en waarom wil de
theoretische kennis in dit boek gebruikt kan worden om cultuuronderwijs te analyseren
overheid erfgoededucatie stimuleren? Wat willen docenten en leerkrachten? Welke
en het op basis daarvan vorm te geven of aan te passen.
projecten zijn er, en wat hopen we daarmee te bereiken bij leerlingen?
Jacquelien Vroemen | 1e druk | april 2018 | 160 pagina’s | € 19,95 | ISBN 978 90 232 5613 7 |
Barend van Heusden | Astrid Rass | Jeroen Tans | 1e druk | 2016 | 192 pagina’s | € 27,95 |
digitale prijs € 13,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232
ISBN 978 90 232 5486 7 | digitale prijs € 19,25 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand |
5619 9 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
digitale ISBN 978 90 232 5496 6 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
27
ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD N I EUW
!
Historisch bewustzijn op de basisschool Geschiedenis voor groep 1 tot en met 8
Historisch bewustzijn op de basisschool is een handboek voor geschiedenis voor groep 1 t/m 8. Het boek biedt een uitgebreid denkkader voor onderwijs in historisch bewustzijn aan deze groepen. Met veel praktijkvoorbeelden wordt in drie delen uiteengezet welke keuzes een (aankomend) leerkracht kan maken om historisch bewustzijn bij leerlingen te ontwikkelen. De verschillende delen zijn los van elkaar te gebruiken zodat de leerkracht op basis van persoonlijke keuzes het eigen onderwijs kan versterken. Het boek biedt een vertaling van kennis over historisch bewustzijn naar de onderwijspraktijk. Ook geeft het leerkrachten passende aanknopingspunten en inhoudelijke verdieping. Het boek geeft concrete praktijkvoorbeelden die aansluiten bij de zintuigen. Geschiedenis leren door een emmertje poep in de klas of knuffels op chronologische volgorde leggen? De werkvormen zetten aan tot denken en kunnen goed gecombineerd worden met bestaande lesmethoden voor geschiedenis of wereldoriëntatie.
Anja Sinnige | 1e druk | 2018 | 168 pagina’s | € 29,95 | ISBN 978 90 232 5151 4 | digitale prijs € 20,95 | digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5479 9 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
28
ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD
Geschiedenis geven
Oriëntatie op geschiedenis
Praktische vakdidatiek voor het basisonderwijs
Basisboek voor de vakdocent
Geschiedenis geven biedt een totaalpakket voor toekomstige leerkrachten in het
De kern van de leerstof geschiedenis ligt vast in een aantal ‘kenmerkende aspecten’ per
basisonderwijs. Het boek geeft niet alleen praktische kennis over didactiek voor het
tijdvak. In totaal komen 49 kenmerkende aspecten aan de orde. Samen vormen zij de
vak geschiedenis op de basisschool, maar biedt ook talloze verrassende ideeën voor
basiskennis waarmee leerlingen zich in de historische tijd moeten kunnen oriënteren.
geschiedenislessen en suggesties om verbanden te leggen met andere vakgebieden.
In dit boek worden alle kenmerkende aspecten, verdeeld over tien hoofdstukken – één
Deze herziene editie is compacter en aangepast aan de eisen van deze tijd. De didac-
tijdvak per hoofdstuk –op heldere en overzichtelijke wijze besproken. Daarnaast zijn er
tische aspecten komen uitgebreider aan bod. Zo is er meer aandacht voor het ontwik-
voorbeelden van gebeurtenissen, personen en documenten.
kelen van tijdsbesef, cultureel erfgoed en omgevingsonderwijs. Daarnaast is er veel aandacht voor nieuwe ontwikkelingen, zoals Wetenschap en Technologie, de onder-
Nieuw is het gedeelte over feodaliteit, dat in lijn gebracht is met de nieuwste weten-
zoeksvaardigheden van kinderen, the 21st century skills en Onderwijs2032.
schappelijke inzichten. Ook zijn aan elk hoofdstuk voorbeelden van historisch denken
Het boek is overzichtelijk opgezet: tien tijdvakken, één tijdvak per hoofdstuk. Elk hoofd-
toegevoegd en wordt in ieder hoofdstuk getoond hoe inhoud verbonden kan worden
stuk besteedt aandacht aan de historische canon van Nederland. Ieder hoofdstuk heeft
met historische denkwijzen. Daarmee wordt een brug geslagen naar het handboek
dezelfde indeling: didactiek, achtergrondinformatie en lessuggesties. Er is veel aandacht
Historisch Denken.
voor lesvoorbereiding. De achtergrondinformatie is helder en duidelijk en legt steeds de link naar de wereld van vandaag.
Meereke Bosua | Ron de Bruijn | 4e druk | 2017 | 344 pagina’s | €39,95 |
Marcel van Riessen | Frits Rovers | Arie Wildschut (red.) | 4e druk | 2016 | 512 pagina’s |
ISBN 978 90 232 5493 5 | digitale prijs € 27,95 | digitale huurprijs vanaf € 3,50 |
€ 49,95 | ISBN 978 90 232 5219 1 | digitale prijs € 34,95 | digitale huurprijs vanaf € 4,25 per
digitale ISBN 978 90 232 5518 5 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
maand | digitale ISBN 978 90 232 5472 0 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
29
ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD
Historisch denken
Natuur en techniek geven
Basisboek voor de vakdocent
praktische vakdidactiek voor het basisonderwijs
Het vak geschiedenis bestudeert een werkelijkheid die niet meer bestaat. Wie beelden
Natuur en techniek geven combineert vakinhoudelijke kennis met didactiek aan de hand
van die werkelijkheid ontwerpt, houdt rekening met de verschillen tussen heden en
van 10 thema’s. Het boek zit vol werkvormen, lessuggesties en opdrachten om uitda-
verleden en doet recht aan hetgeen mensen vroeger normaal en waardevol vonden.
gende lessen te geven.
Uit dit ‘historisch besef’ vloeien denk- en redeneerwijzen voort die in dit basisboek op
Het boek heeft een overzichtelijke structuur en een herkenbare opbouw. Elk hoofdstuk
overzichtelijke en heldere wijze worden besproken.
bevat een voorbeeld van een lessituatie, vakinhoudelijke informatie, een didactisch on-
Het boek bevat:
derdeel, een lessuggestie, een onderzoeks- en een zelfstudieopdracht, en tot slot een
• Veel voorbeelden die de theorie begrijpelijk en gemakkelijk overdraagbaar maken.
toets.
• Studievragen die de lezer attenderen op de hoofdpunten van de tekst.
Het vakinhoudelijk deel behandelt de stof volgens de onderwerpen uit de kerndoelen.
• Teksten en opdrachten die een zinvolle toepassing van de theorie mogelijk maken.
In het didactisch deel komen diverse werkvormen aan bod die goed toepasbaar zijn bij
• Een rijke hoeveelheid illustraties.
Natuur & Techniek.
Historisch Denken, basisboek voor de vakdocent is vernieuwd. De voorbeelden en litera-
Bij het boek zijn ook 10 digitale modules met opdrachten ontwikkeld; deze bestaan uit
tuurlijst zijn geactualiseerd, de studievragen waar nodig aangepast en de toepassingsop-
twee taken, één is gericht op didactiek, de andere op vakinhoud. Deze modules zijn te
drachten achter in het boek bevatten nu verwijzingen naar de theorieparagrafen waarop ze
vinden op lerarencampus.nl.
betrekking hebben. De leesbaarheid is door de vernieuwde vormgeving sterk verbeterd.
Dick Straaten (red.) | Rien Claassen | Frans Groot | Arno Raven | Arie Wilschut | 2e herziene
Herman de Jongh | Frans Bussel | Mart Ottenheim | 2e druk | 2015 | 288 pagina’s | € 40,95 |
druk | 2016 | 272 pagina’s | € 33,95 | ISBN 978 90 232 5380 8 | digitale prijs € 20,95 |
ISBN 978 90 232 5217 7 | digitale prijs € 27,95 | digitale huurprijs vanaf € 3,25 per maand |
digitale huurprijs vanaf € 2,50 per maand | digitale ISBN 978 90 232 5475 1 | extra materiaal
digitale ISBN 978 90 232 5368 6 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
via lerarencampus.nl
30
ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD Geestelijke stromingen geven
In Goede Handen
Jezelf verstaan, elkaar zien staan
Handboek levensbeschouwelijke communicatie en identiteit
Als leerkrachten (in opleiding) zich
In onze maatschappij leven mensen met ver-
realiseren dat iedereen er andere
schillende culturele achtergronden samen. Ou-
visies, interpretaties, gewoontes,
ders, maar ook scholen helpen kinderen aan te
normen en waarden op nahoudt,
passen aan een veranderende samenleving.
kunnen zij beter communiceren met hun leerlingen. Ook kunnen ze dit bewustzijn dan
Levensbeschouwelijke en sociale vorming zijn kernaspecten van het onderwijs.
goed overbrengen aan hun leerlingen. Geestelijke stromingen geven geeft inzicht in de
Het handboek In Goede Handen biedt scholen een hulpmiddel bij het levensbeschou-
verschillende religies en levensbeschouwingen, en sluit daarbij naadloos aan bij de ken-
welijk onderwijs, zodat kinderen zich kunnen ontwikkelen tot volwaardige en verant-
nisbasis Geestelijke stromingen.
woordelijke deelnemers aan onze complexe samenleving.
In het boek volgt de praktijk naadloos uit de theorie. Met ongeveer 40 lesvoorbeelden
Het is een praktijkgericht handboek om leerlingen te helpen bij hun identiteitsvorming
per bouw en ruim 60 beschreven werkvormen, kunnen leerkrachten eens per week
en om hun weg te vinden in onze multiculturele samenleving. Verschillende visies op
een les Geestelijke stromingen geven. De lessen kunnen al gegeven worden vanaf een
identiteit komen aan bod, evenals verschillende (werk)vormen en tips om de levensbe-
kwartier en zijn, in geval van uitgebreidere lessen, eenvoudig op te splitsen. Heel vaak
schouwelijke communicatie op gang te brengen.
kun je lessen integreren met taal- en woordenschatlessen.
Jos van Remundt | Marleen Boon-Jansen | 1e druk | 2015 | 256 pagina’s | € 40,95 | ISBN 978
Jos van Remundt | Simon Deen | 2e druk | 2014 | 172 pagina’s | € 25,95 |
90 232 5308 2 | digitale prijs € 27,95 | digitale huurprijs vanaf € 3,25 per maand | digitale
ISBN 978 90 232 5307 5 | digitale prijs € 17,50 | digitale huurprijs vanaf € 2,- per maand |
ISBN 978 90 232 5356 3 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
digitale ISBN 978 90 232 5366 2 | extra digitale materialen via lerarencampus.nl
31
Catalogus online bekijken? webwinkel.vangorcum.nl/lerarencatalogus
Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum Postbus 43, 9400 AA Assen T 0592 379 556 E klantenservice@vangorcum.nl I www.vangorcum.nl