Voorjaarscatalogus 2023

VOORJAARS CATALOGUS 2023

voor woord

Twee keer per jaar komt het weer terug, een voorwoord schrijven voor onze voor- en najaarsaanbieding. En iedere keer staar ik weer naar een lege pagina want wat te schrijven? Uiteraard kan ik vol enthousiasme vertellen over onze prachtige boeken die in het voorjaar gaan verschijnen maar dat is uiteraard wat men ook verwacht. Hoe kun je anders dan enthousiast zijn over je eigen boeken die je weer het levenslicht mag laten zien. De trots dat het weer gelukt is om met heel veel fijne mensen tot een prachtig resultaat te komen, niet in de laatste plaats uiteraard de schrijvers die vol overgave onderzoek hebben gedaan, mensen hebben geïnterviewd en uren achter de laptop hebben gezeten. Onze voorjaarsaanbieding is in essentie een ode aan hen.

Daarom een groot DANK JE aan in willekeurige volgorde: Peter Tetteroo, John Swildens, Tom Steenbergen, Frank Vermeer, Michelle van den Berg, Herma van Bolhuis, Ties Groenewold, Johan Withaar, Wim van der Wijk, Bertus Boivin, Bernhard Hanskamp, Yme Kuiper, Erwin de Leeuw, Hélène de Muij, Theo Spek, Frank van der Velden, Mariet Willinge, Henk Nijkeuter, Rik Klaucke, Abel Darwinkel, Jaap Tuma, Louw Dijkstra en Jan Nijen Twilhaar.

Over hun prachtige werk lees je meer in deze aanbieding. Veel leesplezier!

Sonja Geurts

Erik Dijkstra

Esther Langelo

The Beach Boys in Holland

The Beach Boys zijn eind jaren zestig de grootste band van de VS. Maar in 1972 keert het tij. De band is zoekende: een nieuwe richting, een andere uitstraling, een betere aansluiting met de tijdgeest… Er moet iets gebeuren, want de verkoopcijfers van hun laatste albums vallen tegen en hun concerten zijn minder vaak uitverkocht. De platenmaatschappij is ongeduldig en binnen de band zelf rommelt het. Ze moeten er een tijdje tussenuit, naar een rustige plek, ver weg van het verhitte Californië. Auteurs:

prachtige verhalen om dit album heen verdienen echt een eigen geschiedschrijving. Dit boek voldoet aan die behoefte”. Rob Stenders

Gerelateerde boeken

Nederland moet het worden. Daar is de band altijd goed ontvangen, daar kunnen ze tot zichzelf komen. “Het heeft alles wat LA niet heeft: rust, schone lucht, vriendelijke mensen.” De operatie die volgt, alles en iedereen overbrengen naar het Gooi is gecompliceerd, onoverzichtelijk en kostbaar. Maar als iedereen gesetteld is, de studio werkt en de opnames beginnen, komt er muziek los zoals we die van The Beach Boys niet eerder hoorden. Dat memorabele album gaat als eerbetoon aan het gastland ‘Holland’ heten.

Hoe een eenvoudige opnameruimte in een voormalige kippenschuur tot state of the art studio transformeert, hoe de plaatselijke bevolking kennis maakt met de band, waar Brian Wilson uithangt (en waar niet), wie er betrokken zijn, hoe en waarom, dit boek vertelt alle mooie, bizarre, uitzinnige en verdrietige verhalen over ‘Holland’. Een album dat door kenners hoog aangeschreven wordt en in de loop van vijftig jaar aan waardering gewonnen heeft.

Peter Tetteroo (1954) schreef vier boeken over de wielersport en was politiek verslaggever voor de krant in Lansingerland. Hij is de co-auteur van enkele liedjes op cd’s en LP’s van Kees Verhaar. In 2021 kwam zijn eerste muziekboek in de winkels The Band, Grondleggers van de Americana

John Swildens (1954) is al tientallen jaren actief in de popmuziek. Hij maakt liedjes, schrijft teksten, vertaalt en arrangeert. Hij schreef ruim honderd ‘zeer korte liedjes’, m1nutles, waarvan de eerste zestig gebundeld zijn. In 2012 verscheen zijn eerste roman, Water Maken.

“Alle

Folkpioniers

Roots & singersongwriters

Folkmuziek werd in ons kikkerlandje ‘geitenharensokken muziek’ genoemd.

Tom Steenbergen was manager van de groep Fungus die voor het eerst in Nederland folkmuziek met elektrische gitaren bracht. Folkmuziek werd in die tijd in ons kikkerlandje ‘geitenharensokken muziek’ genoemd. Folkliefhebbers waren alternatievelingen op sandalen, zweverige types met baarden, hippieachtig lang haar en in onmodieuze kleding. De Dikke Van Dale liegt er niet om: “mensen die sokken van geitenwol dragen, ‘geitenwollensokkentypes’, hebben kennelijk allemaal een idealistische inborst: ze zijn wereldvreemde, non-conformistische wereldverbeteraars”.

Al midden jaren zestig was er in Amerika een frisse nieuwe stroming folkartiesten die de wind in de zeilen kreeg. Met Bob Dylan, Joan Baez en The Byrds als bekendste namen was folk en folkrock ineens heel in bij de jeugd. Deze stroming kreeg later in de popmuziek een betere benaming in de vorm van ‘singer-songwriter’ en nog later als het Amerikaanse artiesten betrof ‘Americana’. Maar in die beginjaren was folk de verzamelnaam van alles wat tot je ‘roots’ terugging.

Auteur: Tom Steenbergen

Omvang: 272 pagina’s

Formaat: 17 x 24 cm

Bindwijze: paperback ISBN: 978 90 23259 52 7

Prijs: € 24,95

Verschijnt: maart 2023

En het was juist Bob Dylan, toen nog de aartsvader van de folkrevival en als protestzanger het geweten van een hele generatie, die in 1965 een Stratocaster om zijn nek hing, waardoor de pleuris uitbrak bij de traditionele folkliefhebbers. De tweedeling was een feit: de traditionele folkliefhebbers moesten niets hebben van popgroepen die met elektrische gitaren ‘hun’ folkmuziek om zeep hielpen. Pas eind jaren zestig kwam de erkenning dat het juist die moderne interpretatie was die het folkgenre een nieuwe impuls gaf. En in Nederland deed de groep Fungus dat jaren later nog eens dunnetjes over.

Dit boek schetst de ontwikkeling van de folkmuziek in Nederland waarbij Tom Steenbergen put uit zijn ervaringen en ontmoetingen met zowel Nederlandse en buitenlandse artiesten.

Gerelateerde boeken

Tom Steenbergen (1949) heeft in vele takken van de muziekbranche gewerkt: vanuit zijn functies als perschef, labelmanager en marketingmanager bij Polydor Nederland en directeur bij Polygram International, nu Universal Music, leerde hij de wereld van de popmuziek van binnenuit kennen. Van zijn hand verschenen de boeken ‘Poppioniers’ (2017), ‘Popparadijs Nederland’ (2020) en ’50 jaar Toppop’ (2020). Verder werkte hij mee aan de Oor Popencyclopedie.

Gerelateerde boeken

Bij leven en welzijn vertelt in een mengsel van non-fictie en fictie de geschiedenis van de families Levy, Boasson en Vos, die door Joodse afstamming en huwelijksbanden zijn verbonden.

Auteur Frank Vermeer voert fictieve gesprekken met zijn overgrootouders Abraham Salomon Levy en Rosalie Vos-Boasson. Zij vertellen over hun levens vanaf medio 19e eeuw in de Joodse gemeenschappen in Hamburg, Middelburg en Assen. Levens, gekenmerkt door welzijn, assimilatie en emancipatie. Deze familiekroniek wordt geplaatst tegen de achtergrond van de historische omstandigheden waarin onze (voor) ouders leefden en gaat daarbij in op onderwerpen als homoseksualiteit en homofobie, vrouwenemancipatie en vrouwenkiesrecht, de geschiedenis van de Vrijzinnige Democratische Bond en de gemeentepolitiek in Assen.

Als Hitler aan de macht komt betekent dat het einde van jaren van ‘leven en welzijn’. Grootvader Isidor Vos, grossier in Assen en jarenlang politiek actief in de Vrijzinnig Democratische Bond, vertelt over de dreigende jaren 30 en de smartelijke oorlogsjaren. En over Sobibor…

Jan Vermeer en Rosalie Vos, ouders van de auteur, vormen een door de bezetter zo genoemde ‘geprivilegierter Mischehe’: een bevoorrecht gemengd huwelijk waarvan de Joodse partner niet gedeporteerd zou worden. De kans op lijfbehoud is nog groter als het echtpaar een kind heeft. In mei 1943 wordt hun dochter geboren. De dramatische gebeurtenissen volgen elkaar daarna snel op. Het Utrechts Kindercomité en de Amsterdamse Studentengroep, die Joodse kinderen onderbrengen in gezinnen waar zij veilig voor de Duitsers zijn, spelen een belangrijke rol. Wat bracht deze jonge studenten tot hun gevaarlijke daden?

Na de oorlog breekt een nieuwe tijd van ‘leven en welzijn’ aan. Maar ook ontbrandt ‘de strijd om het Joodsche kind’. De familie Vermeer krijgt daar volop mee te maken. Door afwisselend in non-fictie de geschiedenis te beschrijven en door fictieve gesprekken te voeren met zijn voorouders, brengt Frank Vermeer de geschiedenis in feite tot leven. De gesprekken zijn gebaseerd op de feitelijke gebeurtenissen.

Frank Vermeer (1949) was advocaat in Groningen en docent bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daar promoveerde hij in 2010 op een bestuursrechtelijk onderwerp. Van jongs af aan heeft hij zich betrokken gevoeld bij de (oorlogs) geschiedenis van zijn Joodse familie. Van 2016 tot 2023 was hij voorzitter van het Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen en sinds 2016 is hij voorzitter van de stichting Behoud Synagoge Winsum.

Als Hitler aan de macht komt zijn de jaren van ‘leven en welzijn’ ten einde.

Kind in Indië opgroeien in de kloof tussen kolonialisme en onafhankelijkheid

Auteur: Michelle van den Berg

Omvang: ca. 220 pagina’s

Formaat: 16,7 x 24 cm

Bindwijze: garenloos gebrocheerd ISBN: 978 90 23259 53 4

Prijs: € 27,50

Verschijnt: maart 2023

Gerelateerde boeken

oor het boek Kind in Indië zijn acht mensen geïnterviewd die hun jeugd in Nederlands-Indië hebben doorgebracht. Deze jaren zijn getekend door de oorlog, jappenkampen, de bersiap-periode en repatriëring. Om dit tijdvak te duiden, wordt in de inleiding geschreven over de geschiedenis van Nederlands-Indië waarin onder meer het kolonialisme, de Nederlandse aanwezigheid in Indonesië en de tijdgeest aan bod komen.

Het boek maakte Michelle van den Berg samen met kunstschilder Herma van Bolhuis. Herma maakte van elk van de acht geïnterviewden drie schilderijen: een portret, een model in interieur en een Indische herinnering. Deze schilderijen zijn in het boek opgenomen en vormen vanaf maart 2023 een expositie die op meerdere plekken te zien gaat zijn. De combinatie van persoonlijke verhalen en schilderijen in impressionistische stijl zorgen voor een bijzondere inkijk in iemands leven.

“Mijn oma is in 1939 geboren op het eiland Sumatra en maakte de Tweede Wereldoorlog mee op Java, waar ze samen met haar moeder en haar acht broertjes en zusjes in een jappenkamp bij Madioen heeft gezeten. In 1951 kwam ze naar Nederland, waar ze tot op heden woont. Het verhaal van mijn oma is nooit helemaal verteld en was iets waar binnen onze familie weinig over werd gesproken. Ik was geïnteresseerd in haar jeugd en ik denk dat er meer (klein)kinderen zijn die meer willen weten over de geschiedenis van hun familieleden uit Nederlands-Indië. Al is dit boek niet enkel voor hen, het is bedoeld voor iedereen die daarover wil lezen.” – Michelle van den Berg

Michelle van den Berg (1994) heeft in 2019 haar master neerlandistiek behaald aan de Rijksuniversiteit Groningen. Tijdens en na haar studie heeft ze gewerkt als eindredacteur bij Dagblad van het Noorden. Sinds 2022 is ze werkzaam als projectleider bij uitgeverij Koninklijke Van Gorcum. Haar liefde voor lezen en schrijven in combinatie met de interesse voor de menselijke kant van de Indische geschiedenis vormde de aanleiding om deze acht verhalen, waaronder dat van haar oma, vast te leggen in een boek.

De combinatie van persoonlijke verhalen en schilderijen in impressionistische stijl zorgen voor een bijzondere inkijk in iemands leven.

Gerelateerde boeken

De Heliand, een Oudsaksisch epos in stafrijm uit de eerste helft van de 9de eeuw, vertelt in 71 hoofdstukken over het leven van Jezus Christus vanaf zijn geboorte tot en met zijn hemelvaart. De auteur heeft van de vier evangeliën een lopend verhaal gemaakt: een evangelieharmonie. Hij heeft zijn eigen accenten in het verhaal gelegd door aanpassingen te maken en aanvullingen te geven. Daarmee ontstond een bijzonder kunstwerk: die ingrepen waren ingegeven door zijn streven om de boodschap van Jezus aanschouwelijk te maken voor de Saksische bevolking ten tijde van de christianisering. De Heliand volgt de inhoud van de vier evangeliën, maar de gebeurtenissen spelen zich af binnen de cultuur waarin de Saksen rond 800 leefden. Daarin was het paard een edel dier. De engelen verkondigen de geboorte van Jezus dan ook niet aan schaapherders, maar aan mannen die op de paarden passen. Ook wordt Jezus voorgesteld als een leenheer, die met zijn vazallen (de leerlingen) rondtrekt. Veel nadruk ligt dan ook op de grote trouw die de vazal aan zijn leenheer moet betonen.

Het boek bestaat uit twee delen. In deel 1 wordt de Heliand in context geplaatst en onder andere de geschiedenis en de ontwikkeling van Oudsaksisch naar Nedersaksisch beschreven. In deel 2 staat de Nederlandse vertaling.

De Heliand wordt internationaal beschouwd als een hoogstaand kunstwerk. Het verscheen in 1830 voor het eerst in druk. Daarna volgden vele uitgebreide wetenschappelijke studies van dit werk. Ook werd het vertaald in het Duits, Engels, Frans en Deens. In 2012 volgden vertalingen in het Achterhoeks, Gronings, Twents en Münsterlands. In 2022 verschenen er geannoteerde vertalingen in het Sallands en Stellingwerfs. Tevens is de Oudsaksische tekst opnieuw in druk verschenen.

Jan Nijen Twilhaar (1955) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit Utrecht, waar hij in 1990 promoveerde op Generatieve fonologie en de studie van Oostnederlandse dialecten. Voor zijn pensionering in 2021 werkte hij als hogeschoolhoofddocent bij het Instituut voor Gebaren, Taal & Dovenstudies van de Hogeschool Utrecht. Hij is review-redacteur van het tijdschrift Nederlandse Taalkunde en maakt deel uit van de redactieraad van het tijdschrift Taal & Tongval. Hij publiceert regelmatig in Nederlandse Taalkunde en Neerlandistiek

Auteur: Ties Groenewold

Omvang: ca. 176 pagina’s Formaat: 28 x 21cm

Bindwijze: gebonden ISBN: 978 90 23259 62 6 Prijs: € 29,95

Verschijnt: mei 2023

Rottumer OOrlog

Hoe was het dagelijkse leven van de soldaten en hoe werd er omgegaan met de aangespoelde lijken?

Gerelateerde boeken

Op een kleine stukje natuurgebied met een oppervlakte van 2.5 km2 verwachtte men eind jaren 30 van de vorige eeuw weinig dreiging van de op handen zijnde oorlog. Maar omdat Rottumeroog vlak bij het Duitse eiland Borkum ligt, was al in april 1939 de Nederlandse marine gestationeerd op het eiland en voegden in september 1939 een aantal mannen van de infanterie zich bij deze groep. Op 10 mei 1940 was dan toch zover: vanuit het eiland Borkum werd Rottumeroog met een aantal bewapende boten ingelijfd door de Duitse bezetters. Zonder geweld werd het eiland overgegeven en de 30 Nederlandse militairen zonder problemen krijgsgevangen gemaakt en via Borkum naar een kamp in Wilhelmshaven, en later Lückenwalde overgebracht.

Er werd door de Duitsers een zware luchtafweerbatterij gebouwd, ondersteund door zoeklichten en een luisterapparaat. Voor de ongeveer 100 Duitse soldaten werden barakken gebouwd op het eiland. De verveling was dodelijk en de barakken werden bedreigd door overstromingen. Na enkele maanden verhuisde men het geheel naar Schiermonnikoog en werden er verder naar het oosten toe andere stellingen gebouwd. Door de continue afkalving van het eiland moesten keer op keer de stellingen steeds verder naar het oosten verhuisd worden.

Waarom werd er door de Duitsers zoveel moeite gedaan om de verdediging op Rottumeroog in stand te houden en hoe zag die verdediging er precies uit? Hoe was het dagelijkse leven van de soldaten, hoe werd er omgegaan met de aangespoelde lijken en welke vliegtuigen crashten er? Hoe verging het met de eilandvoogd Toxopeus en zijn familie? Door intensief onderzoek en gebruik te maken van uniek bronnenmateriaal wist auteur Ties Groenewold de geheimen van Rottumeroog te ontrafelen.

Het rijk geïllustreerde boek belicht de geschiedenis van Rottumeroog van zowel de Nederlandse als Duitse zijde, zowel militair als civiel. Het boek is voorzien van uniek beeldmateriaal o.a. afkomstig uit persoonlijke fotoalbums van de Duitse soldaten en is daarnaast voorzien van uniek kaartmateriaal. Het verhaal wordt geschreven vanuit betrouwbare bronnen, zoals Duitse oorlogsrapporten en het journaal van de toenmalige eilandvoogd Jan Toxopeus, en is interessant voor een breed publiek.

Ties Groenewold (1992) uit Middelstum, thans woonachtig in Delfzijl, is werkzaam als hovenier. De uren buiten werktijd worden besteed aan de Tweede Wereldoorlog. Ties is eigenaar van het Oorlogsmuseum Middelstum waar hij allerhande zaken uit de oorlog tentoonstelt, vooral gericht op Noord-Nederland en Ostfriesland. Verder verricht hij onderzoek naar de oorlog in de provincie Groningen en de Eems-Dollard regio en publiceert hierover in tijdschriften van verschillende verenigingen. In 2019 verscheen zijn eerste boek Flugwache Warffum

Auteur: Johan Withaar

Omvang: ca 304 pagina’s Formaat: 16,7 x 24 cm

Bindwijze: paperback ISBN: 978 90 23259 66 4

Prijs: € 28,50

Verschijnt: april 2023

Gerelateerde boeken

Direct na de Tweede Wereldoorlog zette de joodse onderduiker Alfred ‘Ab’ van Dien zijn herinneringen over zijn onderduikperiode op papier. Deze herinneringen raakte hij jarenlang kwijt. Een medeonderduiker, die inmiddels in Israël woonde, bleek ze in bezit te hebben en stuurde ze aan hem terug. In 1982, bijna veertig jaar na de bevrijding, werden de herinneringen in een eenvoudig uitgevoerd boekje uitgegeven onder de titel: De Opgejaagden, herinneringen van een joodse onderduiker in het Valtherbos”.

De Opgejaagden Wij leven omdat zij zwegen

Met zorgvuldig gekozen en indringende bewoordingen geeft Van Dien in De Opgejaagden een kijkje in het gevoelsleven van een onderduiker, niet schuwend om ook de gevaren waaraan ze vrijwel continu blootstonden te beschrijven. De titel geeft exact de lading van het boek aan. Zestien joodse onderduikers blijken, ondanks hun goed verscholen onderduikplaatsen, hun leven niet zeker en worden (door verraad) meermalen opgejaagd. Tijdens hun ondergrondse leven in kleine zolderkamertjes, een kippenhok en twee in taaie bosgrond uitgegraven bosholen, werden ze ondersteund door een aantal zeer sterke Drenten. Het verhaal leest als een waargebeurd, spannend jongensboek, maar wel één met een gitzwarte achtergrond. Wie begint met lezen, kan niet stoppen. De lezer wil weten hoe het verder gaat en hoe het afloopt. Schrijver Johan Withaar heeft naar aanleiding van De Opgejaagden ruim tien jaar onderzoek gedaan naar de onbekend gebleven achtergronden, de vreselijke niet te bevatten historische feiten en het leven van de betrokkenen na de oorlog. Dit nieuwe boek, inclusief de herinneringen van Ab van Dien, bevat de resultaten van dit onderzoek in binnen- en buitenlandse (oorlogs)archieven, locatiebezoeken en interviews met de kinderen van direct betrokkenen, die Johan Withaar tot in de USA en Israël heeft weten te traceren.

Daarnaast heeft het onderzoek een drietal niet eerder gepubliceerde op schrift gestelde herinneringen van direct betrokkenen opgeleverd. Deze geven soms een verrassende wending aan hetgeen Van Dien zich in De Opgejaagden herinnerde.

Het verhaal leest als een waargebeurd, spannend jongensboek, maar wel één met een gitzwarte achtergrond.

Johan Withaar (1955) schreef een aantal boeken en publicaties in diverse bladen en werkte mee aan de Canon van Emmen. Hij is de initiatiefnemer van de website Historisch Emmen (www.historisch-emmen.nl). Verder heeft hij meegewerkt aan de restauratie van het eerste onderduikershol in het Valtherbos. Het is hem na 75 jaar gelukt om het, tot dan geheim gebleven, tweede onderduikershol te lokaliseren. Twee verzetsstrijders kregen dankzij hem alsnog een Yad Vashem onderscheiding. Withaar geeft over dit onderwerp regelmatig goed bezochte lezingen.

Wie begint met lezen, kan niet stoppen. De lezer wil weten hoe het verder gaat en hoe het afloopt.

Leestekens in het Holtingerveld oerlandschap gekneed door ijs en oorlog

Auteur: Wim van der Wijk

Omvang: 208 pagina’s Formaat: 21 x 29,7 cm Bindwijze: gebonden ISBN: 978 90 23259 65 7

Prijs: € 20,00

Verschijnt: April 2023

Op zoek gaan naar het verborgen ‘goud’ in het landschap

Het Holtingerveld kent een rijke geschiedenis met veel verhalen, een geschiedenis die het verdient om gekend te worden. Al in de oude steentijd, zo’n 14.000 jaar geleden, leefden er mensen in het Holtingerveld. Zij sloegen er hun kamp op om op rendieren te jagen. Later, ongeveer 3000 jaar voor Christus, bouwde het Trechterbekervolk de twee hunebedden – robuuste grafmonumentenaan de voet van de Havelterberg.

In de eeuwen daarna begroef men hun doden in graf- en brandheuvels, die je her en der in het gebied kunt terugvinden. In de middeleeuwen veranderde het landschap van een bosrijk parklandschap naar een open, groots heideveld. In de Tweede Wereldoorlog veranderde het gezicht van het gebied nog eens. Het dorp Darp werd ontruimd vanwege de aanleg van een groot vliegveld van de Duitse bezetter. Een gedeelte van het oude landschap verdween als sneeuw voor de zon om plaats te maken voor hangars, rolbanen en vliegstrips.

Na de oorlog trad de rust weer in. Grote ontginningen zoals in veel andere Drentse gebieden traden in het Holtingerveld maar beperkt op waardoor het karakter van het gebied grotendeels in stand bleef. Tegenwoordig trekt het Holtingerveld vele duizenden bezoekers die er genieten van het afwisselende landschap, de rust en de prachtige uitzichten van de Havelterberg.

In het boek Leestekens in het Holtingerveld maken we in acht hoofdstukken een reis door de tijd door middel van ‘leestekens’ - een soort wegwijzers - in het landschap. Ieder leesteken heeft een eigen verhaal met sprekende afbeeldingen en illustraties. Het kan een paal of een steen zijn, soms met een duidelijke aanwijzing. Ze zijn zichtbaar, maar soms ook verborgen. Je moet er oog voor hebben en er naar op zoek gaan.

Het boek is niet alleen een venster naar het verleden, maar ook naar het heden en nodigt uit om op expeditie te gaan op zoek naar het verborgen ‘goud’ in het landschap, te voet of met de fiets.

Wim van der Wijk (1944) studeerde civiele techniek aan de HTS in Groningen. Hij was in de jaren 80 directeur gemeentewerken van de voormalige gemeente Havelte. Als vrijwilliger bij het OERmuseum West-Drenthe in Diever nam hij het initiatief voor een aantal boeken over de archeologie in Zuidwest Drenthe. In 2016 publiceerde hij een boek over de geschiedenis van het natuurvriendenhuis Het Hunehuis op de Havelterberg. Voor zijn talrijke activiteiten won hij naast de erfgoedprijs van de gemeente Westerveld in 2016, ook de ‘bronzen’ mammoet van het OERmuseum in 2021.

Gerelateerde boeken

NOORDNEDERLAND 20

ven buiten Dwingeloo ligt havezate Oldengaerde verscholen in het groen van het landgoed. Een statig huis met een prachtig geornamenteerde gevel. Het is gebouwd in dezelfde stijl als de herenhuizen die in de zeventiende eeuw langs de Amsterdamse grachtengordel verrezen.

Oldengaerde is beslist een boek waard, vond Het Drentse Landschap. Ze mag zich sinds een aantal jaren eigenaar van het landgoed noemen en heeft het huis inmiddels geheel in oude glorie hersteld.

Oldengaerde

Tot nu toe nog is er nog nooit een boek geweest dat het verhaal van Oldengaerde uitgebreid en terdege vertelt. Dit prachtig geïllustreerde boek doet recht aan het belang en de schoonheid van een waardevol Drents monument.

Het verhaal van een havezate en zijn bewoners

Auteurs: Bertus Boivin, Bernhard Hanskamp, Yme Kuiper, Erwin de Leeuw, Hélène de Muij, Theo Spek, Frank van der Velden en Mariet Willinge Omvang: ca 256 pagina’s Formaat: 26 x 26 cm Bindwijze: Gebonden ISBN: 978 90 23259 50 3 Prijs: € 29,95 Verschijnt: mei 2023

Oldengaerde - Het verhaal van een havezate en zijn bewoners begint diep in de middeleeuwen. Op initiatief van de bisschop van Utrecht ontwikkelde zich in Zuidwest-Drenthe een uniek cultuurlandschap. Belangrijke families als de Van Echtens speelden er een belangrijke rol bij. In de vijftiende eeuw vestigde Reynolt van Echten zich op het familiebezit in Dwingeloo. Zoon Volker was de eerste die zich Van Echten tot Oldengaerde ging noemen. Vier eeuwen lang woonden de families Van Echten en Van Dongen op Oldengaerde. Zij maakten in de zeventiende en achttiende eeuw van Oldengaerde het voorname huis dat het tot op de dag van vandaag gebleven is. In de negentiende eeuw kwam Oldengaerde via Aalt Willem van Holthe in eigendom van de familie Westra van Holthe.

Oldengaerde - Het verhaal van een havezate en zijn bewoners is het gezamenlijk product van een groep auteurs die de verschillende

Gerelateerde boeken

hoofdstukken steeds vanuit hun eigen expertise benaderen. Samen brengen ze de markante eigenaren van Oldengaerde voor het voetlicht en nemen de lezer mee naar de tijd waarin ze leefden.

Deze bijzondere invalshoek geeft het boek een veel breder perspectief en kan het verhaal van Oldengaerde laten zien hoe de Drentse samenleving zich de afgelopen eeuwen ontwikkelde.

Rijk geïllustreerd en toegankelijk geschreven is OIdengaerde - Het verhaal van een havezate en zijn bewoners een boek voor een breed publiek met interesse in de prachtige geschiedenis van de landgoederen van Drenthe en Nederland.

Het boek is een samenwerkingsproject van Het Drentse Landschap en Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum.

De redactie, geleid door Bertus Boivin, bestaat uit acht auteurs die vanuit hun eigen specialiteit ieder een hoofdstuk hebben geschreven. Zo schrijft bijvoorbeeld Theo Spek over de middeleeuwse geschiedenis en beschrijft Yme Kuiper de 19e eeuw op Oldengaerde. Frank van der Velden van het Drents Landschap schrijft over de restauratie en de toekomst van het landgoed.

Gerelateerde boeken

geld

Friese uitgevers

R

ijk, maar niet in geld vertelt het verhaal van twee opeenvolgende Friese uitgevers, Kamminga en Laverman, tegen de achtergrond van de intellectualisering van het Fries tussen 1920 en 1970. Deze periode is achteraf beschouwd de ‘Gouden halve eeuw’ van de Friese cultuur: in die halve eeuw settelde het Fries, dat begin 1900 nog een volkstaal was, zich stevig als cultuurtaal, en dat ging gepaard met (en hing ook samen met) een opbloei van de Friestalige cultuur.

De taal is in die periode zowel geïnstitutionaliseerd als geïntellectualiseerd en met name aan die intellectualisering hebben de uitgevers van nature een belangrijke bijdrage geleverd. In die halve eeuw verschenen zo’n 3500 Friese titels op een breed gebied, waaronder kinderboeken, prentenboekjes, literatuur, biografieën, studies over ruimtevaart, sportboeken, handboeken op allerlei gebied, reisgidsen en kookboeken.

Het boek gaat dieper in op de manier waarop uitgevers functioneren in een bepaalde ontwikkelingsfase van een minderheidstaal. En niet alleen dat, maar ook hoe ze functioneerden te midden van andere instituties, zoals emancipatiebewegingen, (semi-)overheidsorganen en culturele en wetenschappelijke instellingen. Waar uitgevers in grotere taalgebieden vooral te maken hebben met de markt en in mindere mate met die institutionele achtergrond, is die verhouding in een kleinschalige omgeving geheel anders.

Tegelijk biedt dit boek ook een kijkje in de uitgeverskeuken. Dat gebeurt aan de hand van de opeenvolgende uitgevers Kamminga (ruwweg voor 1945) en Laverman (ruwweg ná 1945). Daarbij staat Kamminga model voor de aanvankelijk vernieuwingsdrang en latere politisering van het interbellum en Laverman voor de consolidatie van de naoorlogse periode. Ook de andere Friese uitgevers komen overigens uitgebreid aan bod.

Louw Dijkstra (1958) studeerde theologie, maar koos na zijn afstuderen voor een loopbaan in het boekenvak. Na een aantal jaren als vertaler voor verschillende Nederlandse uitgevers te hebben gewerkt richtte hij in 1994 samen met een compagnon een eigen Friese uitgeverij op. Op dit moment is hij eigenaar van uitgeverij Wijdemeer.

Gerelateerde boeken

De dagen worden langzaam langer, de zon heeft al meer kracht, de knoppen van bomen en struiken gaan uitlopen, de eerste krokussen en narcissen verschijnen en krolse poezen maken lawaai. Kortom: de winter maakt plaats voor de lente. Een periode die sinds oudsher wordt geassocieerd met vruchtbaarheid, wedergeboorte en een nieuw begin. Het is ook een periode die rijk is aan gebruiken en tradities om de overwinning van het voorjaar op de winter te vieren.

Voorjaarstradities in As Paosen en

Drenthe kent een groot aantal tradities voor het toejuichen en verwelkomen van de lente. Sommige daarvan kennen we nu nog, zoals het Paasvuur, anderen zijn in vergetelheid geraakt; wie weet tegenwoordig bijvoorbeeld nog wat een Pinksterbroed is of kan nog een hupholt fluitje maken?

Er zijn ook in het voorjaar heidense gebruiken die terugkomen in kerkelijke vorm. Denk bijvoorbeeld aan de Palmpasen takken, die door kinderen versierd wordt en waarmee door de straat wordt gelopen. Deze processies zijn terug te voeren op de ommegangen die in de lente plaatsvonden in de voorchristelijke tijd. Ook de Carnavalsoptochten doen hier sterk aan denken, maar de vorm is nu uiteraard anders.

Samenstellers: Henk Nijkeuter, Rik Klaucke en Abel Darwinkel

Omvang: ca. 200 pagina’s

Formaat: 20,5 x 26,5 cm

Bindwijze: gebonden ISBN: 978 90 23258 79 7

Prijs: € 29,95

Verschijnt: februari 2023

In Voorjaarstradities in Drenthe maak je kennis met oude en nieuwe gebruiken in de periode van Sint-Pieter (22 februari) tot en met Pinksteren. Het boek geeft een gevarieerd beeld van hoe men vroeger en nu het voorjaar beleefd. Op een informatieve en toegankelijke manier, rijk aangevuld met beeldmateriaal, worden deze volksgebruiken verklaard. Het boek laat zien hoe tradities zijn veranderd, verdwenen en nieuwe zijn ontstaan.

Ook is er ruim aandacht voor de Drentse taal. Er wordt ingezoomd op Drentse woorden die specifiek zijn voor deze periode en de informatieve onderwerpen worden afgewisseld met Drentstalige gedichten en verhalen. Het boek is ook geschikt voor lezers die de Drentse taal niet bijzonder machtig zijn.

In Voorjaarstradities in Drenthe maak je kennis met oude en nieuwe gebruiken in de periode van

Sint­Pieter 22 februari)

tot en met Pinksteren.

Drenthe Pinkstern op ien dag valt

Henk Nijkeuter (1956) heeft Nederlands en geschiedenis gestudeerd in Groningen en is tegenwoordig hoofd van de afdeling Archieven bij het Drents archief te Assen. Hij publiceert boeken, artikelen en inleidingen over literairhistorische onderwerpen.

Abel Darwinkel (1968) studeerde Frans en algemene literatuurwetenschappen. In april 2019 verscheen zijn eerste Drentse verhalenbundel met de titel Waotertrappeln. Sinds januari 2021 is hij directeur van de Stellingwarver Schrieversronte.

Rik Klaucke (1976) heeft journalistiek gestudeerd in Utrecht. In 2017 werkte hij bij het Drents Archief in Assen als junior conservator van de afdeling beeld en geluid. Sinds september 2021 is hij directeur van het Stedelijk Museum Coevorden.

En toch zal ik Marten Douwes Teenstra en zijn strijd tegen de slavernij

Gerelateerde boeken

Marten Douwes Teenstra maakte in zijn tijd naam in de koloniën en als schrijver. Door zijn reizen, eerst in ‘de Oost’, later in ‘de West’ werd hij één van de eerste voorstanders van de afschaffing van slavernij. Nog vóór Max Havelaar (1860) en De hut van oom Tom (1852) verschenen, veroordeelde Marten al de barbaarse behandeling van de tot slaaf gemaakten in Zuid-Afrika, Java en Suriname. Het werd hem niet in dank afgenomen en leverde hem een ‘functie elders’ op.

Met zijn felle woordkeuze maakte Marten zich bij veel mensen niet geliefd. Naast zijn voortdurende strijd tegen de slavernij bleef hij tot zijn dood aantrappen tegen schijnheiligheid en hypocrisie, tegen ‘Cocksianen’, ambtenaren en bijgelovigheid.

Marten was lid van de Nederlandsche Maatschappij ter Bevordering van de Afschaffing der Slavernij en na zijn terugkeer in Groningen bestookte hij de regering in Den Haag onvermoeibaar met verzoekschriften om een einde te maken aan de slavernij in de Nederlandse koloniën. Mede door zijn inbreng kwam na 1854 de discussie over de slavernij op gang, waarna vlak voor zijn dood op 1 juli 1863 de slavernij werd afgeschaft.

Toch is zijn naam voor veel mensen nu onbekend. Wij hopen dat door dit boek de naam Teenstra weer de bekendheid krijgt die het verdient.

Jaap Tuma (1966) zet zich, naast zijn werk bij Sociale Diensten, binnen zijn woonplaats Ulrum in om de leefbaarheid van het krimpdorp te stimuleren. Het verhaal over de kerkelijke Afscheiding vormde voor hem in 2009 aanleiding tot oprichting van de stichting Ulrum 1834. In het dorpsblad en op de website schrijft hij columns over de negentiende eeuw, met een spiegel naar het heden. In een door de stichting in 2023 te houden expositie wordt aandacht besteed aan de abolitionist Teenstra.

Met zijn felle woordkeuze maakte Marten zich bij veel mensen niet geliefd

UITGELICHT

De Eerste Mensen in de lage landen

ertig jaar na Wil Roebroeks boek ‘De oermens in Nederland’ is in december 2022 het boek ‘De eerste mensen in de Lage Landen’ verschenen, geschreven door de Leidse archeologen Yannick Raczynski-Henk en Gerrit Dusseldorp en vormgegeven door Frans de Vries.

Pas de laatste jaren weten we dat wij in Europa ongeveer 2% Neanderthaler-DNA hebben. Het is ook zeker dat de huidige, moderne mens dezelfde stam heeft als de chimpansee, de oerang oetan en de gorilla. Hij is, met zijn goed ontwikkelde prefrontale cortex en temporale kwabben, uiteindelijk als enige overgebleven; alle andere soorten mensachtigen zijn mettertijd verdwenen. Maar voor het zover was trokken groepen mensachtigen de wereld over, aangetrokken of juist afgestoten door de overal steeds veranderende klimaatomstandigheden.

‘De eerste mensen in de Lage Landen’ beschrijft de menselijke aanwezigheid in Nederland en België van plm. 800.000 tot plm. 11.000 jaar geleden. Het boek is opgedeeld in negen thema’s zoals voedselvergaring, techniek, de omgeving en kunst en symbolisch gedrag. Het bevat ook een ‘familie-album’ met daarin het ontstaan en de ontwikkeling van mensachtigen uit apen.

Een fantastisch boek, misschien wel het beste populairwetenschappelijke boek over vroege mensachtigen dat ik tot dusverre heb gelezen. Met een gedurfde combinatie van wetenschappelijke, maatschappelijke en persoonlijke verhaallijnen. En prachtig vormgegeven en geïllustreerd. Daardoor is dit (ook) zo’n boek dat jonge mensen stimuleert om archeologie te gaan studeren!

– Jan Kolen, hoogleraar Landschapsarcheologie en Cultureel Erfgoed

Er bestaan maar weinig publicaties met zo’n schat aan beeldmateriaal. Tegenkultuur is een representatief naslagwerk betreffende de undergroundpers in de jaren 1964 1976, bedoeld voor een brede groep lezers, zoals ook voor hen die deze periode zelf meegemaakt hebben.

Ook interessant voor iedereen die geïnteresseerd is in grafische vormgeving. Grote complimenten voor de schrijvers!

– Ben Daeter, Middelburgse & Veerse Bode

Tegenkultuur

De jaren zestig en zeventig waren een tijd van ongekende welvaart, waarin de opgroeiende jeugd voor het eerst de ruimte kon nemen om haar stem te laten horen over maatschappelijke problemen en oplossingen. De undergroundbeweging werd ook wel ‘alternatieve cultuur’ of, in het idioom van de jaren 60, ‘tegenkultuur’ genoemd.

Het boek Tegenkultuur, geschreven door Peter Sijnke en Jan Pen, bevat een schat aan beeldmateriaal, waardoor het samen met de historische context een representatief naslagwerk vormt van de Nederlandse undergroundpers in de jaren 1964-1976. Het boek is interessant voor een brede groep lezers: voor de lezer die deze tijd actief heeft meegemaakt of er meer over wil weten maar ook voor de lezer die geïnteresseerd is in grafische vormgeving, ‘small press’ of undergroundmuziek. Het boek is schitterend vormgegeven door Gerard Alberts van bureau AlbertsKleve in Assen.

bladeren

Uiteraard zijn er nog veel meer mooie en interessante boeken om aandachtig door te bladeren. Een terugblik naar de titels die eerder zijn verschenen in het najaar van 2022.

Hé jongen, daar ben je weer

ISBN: 978 90 23259 60 2

Omvang: 140 pagina’s Prijs: € 22,50

Tegenkultuur

ISBN: 978 90 23259 13 8

Omvang: 224 pagina’s Prijs: €39,95

Van top tot teen Molukker

ISBN: 978 90 23258 55 1

Omvang: 168 pagina’s Prijs: € 27,50

Inspiratie

ISBN: 978 90 23259 24 4

Omvang: 268 pagina’s Prijs: €29,95

Wat komt er van dit schrift terecht

ISBN: 978 90 23258 90 2

Omvang: 256 pagina’s Prijs: € 27,50

De eerste mensen

ISBN: 978 90 23258 50 6

Omvang: 224 pagina’s Prijs: € 25,00

Blaauwe DreumSchrieverskronkels over de Drentsche Aa

ISBN: 978 90 23259 12 1

Omvang: 96 pagina’s Prijs: €15,00

Kleur Veenhuizen

ISBN: 978 90 23259 21 3

Omvang: 408 pagina’s Prijs: €29,95

Van Neanderthaler tot Rendierjager

ISBN: 978 90 23259 25 1

Omvang: 80 pagina’s Prijs: € 17,50

Nieuwe Drentse

Volksalmanak 2022

ISBN: 978 90 23259 26 8

Aantal pagina’s: 224 Prijs: €18,00

Jongen van Kotte

ISBN: 978 90 23259 46 6

Omvang: 484 pagina’s Prijs: €24,95

Sallandse vertaling

ISBN 978 90 23259 14 5

Prijs: €39,95

De stem van mijn vader

ISBN: 978 90 23259 22 0

Omvang: 160 pagina’s Prijs: € 22,50

And Venus was her name

ISBN: 978 90 23259 23 7

Omcang: 176 pagina’s Prijs: €20,00

Stellingwerfse vertaling

ISBN: 978 90 23259 15 2

Prijs: €39,95

Oudsaksich basistekst

ISBN: 978 90 23259 16 9 Prijs: €30.00

Colofon

Uitgeverij Koninklijke van Gorcum Oostersingel 11, 9401 JX Assen Postbus 43, 9400 AA Assen 0592-37 95 55

Uitgever Sonja Geurts s.geurts@vangorcum.nl

Publiciteit Esther Langelo e.langelo@vangorcum.nl

Vertegenwoordiger Harm Jan Veenstra h.veenstra@vangorcum.nl

Voor meer informatie en bestellingen, neem contact op met Hilde Trenning via klantenservice@vangorcum.nl of 0592-37 95 55

Op de hoogte blijven van onze nieuwste titels? Meld u zich dan aan voor onze boekhandelsnieuwsbrief via e.langelo@vangorcum.nl www.vangorcum.nl