Inkijkexemplaar Kind op Zondag - jaargang 93 blok 4
Redactie
Erik Idema (hoofdredacteur)
Jolanda van der Marel
Machteld Touwen
Irma Visser
Eindredactie
ABC Redactie, Den Hoorn
Uitgever
Erik Idema
Auteurs
Voorbereiden: Erik Idema
Vieren en Vertellen
Jolanda van der Marel
Machteld Touwen
Mattijs Weegenaar
Werkbladen:
Irma Visser
Ontwerp werkbladen
Irma Visser
Illustraties
Iris Boter
Egbert Koopmans
Anky Spoelstra
Vormgeving
S-PrePess, Sabine van Winsen
Wat is wijsheid? Heeft wijsheid te maken met veel weten, veel kunnen bedenken? Of ben je wijs als je weloverwogen keuzes kunt maken? In de Bijbel wordt wijsheid verbonden met het goede doen. Echt wijs ben je, als je weet hoe je moet leven. In deze eerste maanden van het jaar lezen we verhalen over koning Salomo, die bekend staat als een zeer wijze koning. We horen hoe hij van God alles mag vragen wat hij wil en hoe hij dan vraagt om het inzicht dat nodig is om zijn volk te leiden. Ook lezen we over zijn bijzondere rechtspraak, over de bouw van de tempel en het bezoek van de koningin van Seba. Van koning Salomo wordt het beeld geschetst van een goede koning, die het land en zichzelf veel voorspoed brengt. Maar toch is hij niet perfect. We horen ook hoe hij God uiteindelijk ontrouw wordt, door zich neer te buigen voor andere goden. Zelfs voor hem is het blijkbaar moeilijk om een leven lang wijs te blijven.
Misschien kijkt u in de eerste maanden van het jaar ook al vooruit naar de veertigdagentijd en Pasen. Bij Kind op Zondag hebben we een project gemaakt met als titel: Een nieuwe dag. We lezen verhalen vol toekomstperspectieven, vol nieuwe kansen en nieuwe mogelijkheden. Op woensdag 15 januari 2025 organiseren we een gratis webinar waarin u kunt kennismaken met dit project. Kijk voor meer informatie op www.kindopzondag.nl!
Ik wens u en de kinderen weer veel inspiratie rond de verhalen van deze periode.
Kwintessens
Postbus 1492, 3800 BL Amersfoort
Telefoon: 033 – 460 1943
E-mail: info@kwintessens.nl
Bezoekadres: Berkenweg 11, Amersfoort
Internet: www.kindopzondag.nl
IBAN: NL39 INGB0000192930 t.n.v. Kwintessens
Kwintessens levert bijdragen aan de geloofsopvoeding in de kerk, op school en thuis.
Het materiaal van Kind op Zondag verschijnt digitaal in acht blokken per jaar. De werkbladen die voorheen in Kleur in de Kerk stonden, zijn nu onderdeel van het materiaal.
Naast het digitale materiaal ontvangt u twee keer per jaar een magazine met een overzicht van lezingen en thema’s over de komende periode, praktische tips en introductie van de projecten voor de advent en veertigdagentijd.
De abonnementsprijs van Kind op Zondag in jaargang 2023-2024 bedraagt € 188,00.
Voor dit bedrag mogen alle betrokkenen bij het kinderwerk binnen één kerk gebruikmaken van het materiaal. Onder een kerk verstaan wij een (wijk-)gemeente met een eigen (wijk-)kerkenraad. Hebt u een gemeente met meerdere wijkgemeenten, dan sluit elke wijkgemeente een eigen abonnement af. Met uw abonnementsnummer kunt u een account aanmaken op de website. Wij vertrouwen erop dat u het abonnementsnummer niet deelt met mensen uit andere kerken.
Abonnementen kunnen ingaan bij aanvang van elk nieuw blok en worden jaarlijks automatisch verlengd. Het abonnementsjaar loopt van 1 september t/m 31 augustus.
Opzeggingen moeten schriftelijk vóór 1 juni worden ingediend.
In deze periode
02| Zondag 12 jan 2025
| Lucas 3:15-16, 21-22
Hij is het!
Johannes de Doper doopt mensen in de Jordaan. Hij vertelt dat hij niet de Messias is. Na hem komt iemand die veel belangrijker is. Als Jezus gedoopt wordt, daalt de Geest op Hem neer en klinkt er een stem uit de hemel.
07| Zondag 19 jan 2025
| Johannes 2:1-11
Proef je dat?
In Kana wordt een bruiloft gevierd. Als de wijn op is, zegt Jezus dat de bedienden water in grote vaten moeten doen. Als ze het er weer uitscheppen en proeven, blijkt het water in wijn veranderd te zijn. Het is het eerste wonderteken dat Jezus doet.
12| Zondag 26 jan 2025
| 1 Koningen 3:1-15
Wat een koning!
Salomo is nog jong, hij is net koning geworden. Nadat hij offers gebracht heeft aan God, krijgt hij ’s nachts een droom waarin God hem vraagt wat hij wil hebben. Hij vraagt niet om een lang leven of om rijkdom of macht, maar om wijsheid.
17| Zondag 2 feb 2025
| 1 Koningen 3:16-28
Wat moet ik?
Twee moeders komen bij koning Salomo om recht te spreken. Van een van beide is het kind gestorven. Ze zeggen allebei dat ze de moeder zijn van het levende kind. Koning Salomo ontdekt wie de echte moeder van het kind is.
22| Zondag 9 feb 2025
| 1 Koningen 8:12-30
Kom binnen!
Koning Salomo heeft een tempel voor God laten bouwen. Als de tempel helemaal klaar is, spreekt de koning het volk toe en daarna bidt hij tot God. Hij vraagt of God aandacht wil hebben voor wat in de tempel gebeurt.
27| Zondag 16 feb 2025
| 1 Koningen 9:1-9
Blijf bij mij
In een droom verschijnt God aan koning Salomo. God belooft dat Hij altijd aandacht zal hebben voor wat er in de tempel gebeurt, zijn naam zal in de tempel wonen. Ook zegt God dat koning Salomo altijd trouw moet blijven in zijn geloof.
Rubriek Vieren met jongeren: zie www.kindopzondag.nl
32|
Zondag 23 feb 2025
| 1 Koningen 10:1-13
Fantastisch
Koning Salomo krijgt bezoek van de koningin van Seba. Zij heeft al veel bijzondere dingen over hem gehoord. In het paleis blijkt alles nog mooier dan ze dacht. Ook legt ze de koning moeilijke vragen voor, waar Salomo antwoord op weet. Met veel geschenken gaat de koningin weer naar huis.
37|
Zondag 2 maart 2025
| 1 Koningen 11:26-40
Wat doe je nou?
Jerobeam werkt voor koning Salomo. Hij komt een profeet tegen die een mantel in twaalf stukken scheurt. Zo zal het ook gaan met het land Israël: het zal verscheurd worden en uiteen vallen. Jerobeam zal koning worden over tien van de twaalf stammen. Voor de familie van Salomo zal er maar één stam overblijven.
Voorbereiden
Hij is het!
Lucas 3:15-16.21-22
WELK VERHAAL LEZEN WE?
Johannes de Doper doopt mensen in de Jordaan. Hij vertelt dat hij niet de Messias is: na hem komt iemand die veel belangrijker is. Als Jezus gedoopt wordt, daalt de Geest op Hem neer en klinkt er een stem uit de hemel.
Wat voorafging
Een tijdje geleden, op de tweede en derde zondag van advent, hebben we gelezen wat aan het verhaal van vandaag voorafgaat. Johannes de Doper doopt mensen in de rivier de Jordaan. Het is een vervulling van de profetie van Jesaja, over een stem die uitroept in de woestijn: ‘Maak de weg van de Heer gereed!’ Johannes heeft ook concreet verteld wat het betekent om je om te keren: delen met elkaar, eerlijk zijn, geen misbruik maken van je macht of je positie. Vandaag pakken we dat verhaal opnieuw op.
Johannes Christus?
Het volk was vol verwachting, zo vertelt het verhaal. En nu ze Johannes zo zien en horen, vragen ze zich af: zou hij de Messias, de Christus zijn? Zou met hem de nieuwe tijd aanbreken waarop mensen zo hoopten? Johannes laat daar geen misverstand over bestaan: na hem komt iemand die sterker, machtiger is dan hij. Johannes is het niet eens waard om zijn schoenriemen los te maken. (Dat was het werk van een slaaf, als de heer thuiskwam.)
Johannes en Jezus
Dat Johannes vertelt dat de Messias veel groter en belangrijker is dan hij, betekent niet dat Johannes niet belangrijk is. In het evangelie speelt Johannes een bijzondere rol. Hij is familie van Jezus. In de eerste twee hoofdstukken zijn de geboorteverhalen van Johannes en Jezus afwisselend verteld. Het evangelie begint als een soort dubbelbiografie, waarbij de tweede groter zal zijn dan de eerste.
Dopen met Geest en vuur
Johannes vertelt dat de Messias zal dopen met de Heilige Geest en met vuur. Dat sluit aan bij de verwachting in Israël dat Gods Geest zou worden uitgestort, zoals dat bijvoorbeeld verteld wordt in Joël 3:1-5. Vuur wordt in de Bijbel vaker verbonden met Gods aanwezigheid. Bijvoorbeeld bij de brandende braamstruik en het verschijnen van de Heer op de Sinaï. Gods aanwezigheid zal doorbreken en worden uitgestort, zo wordt hier verteld.
Doop van Jezus
Heel het volk liet zich dopen, zo vertelt het verhaal, en ook Jezus werd gedoopt. In het evangelie van Matteüs wordt daarbij verteld dat Johannes dat eigenlijk niet wil: hoe kan hij de Messias dopen, die zoveel beter en groter is dan hij? In Lucas wordt dat niet verteld, zodat alle nadruk valt op wat daarna komt. Jezus bidt en de hemel wordt geopend: de Heilige Geest daalt op hem neer.
12 januari 2025
Duif
De Heilige Geest wordt in deze tekst niet in abstracte termen beschreven, maar heeft een concreet gezicht: in de lichamelijke gedaante van een duif daalt de Geest op Jezus neer. Zo wordt voor iedereen zichtbaar dat Hij Gods geliefde Kind is. En het wordt benoemd door een stem uit de hemel: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in Jou vind Ik vreugde.’
Erik Idema
Vieren
Hij is het!
Lucas 3:15-16, 21-22
Kindermoment in de kerk
Vertel, voordat de kinderen naar de eigen ruimte gaan, het volgende verhaaltje:
Bob heeft een advertentie gezet.
Nu staat het met grote letters in de krant. En het staat ook op de sociale media.
‘Ik ben het’, schrijft Bob overal. ‘Ik los alle problemen op!’
Tot vorige week wist Bob zelf ook niet dat hij het was.
Hij zat op de bank, keek voor zich uit of naar de televisie.
Drie keer per dag maakte hij een ommetje met zijn hond Mega.
Tijdens één van die ommetjes bedacht hij het ineens. Dat hij het was, en dat de mensen dat moesten weten.
Hij is benieuwd hoe de mensen reageren!
Gesprek
Zou jij het geloven als iemand zomaar zegt dat hij alles op kan lossen?
Wat is ervoor nodig om te geloven dat iemand goede dingen kan doen?
Vandaag horen we hoe mensen ontdekten wie Jezus was. Dat was niet omdat hij het zelf ineens riep. Johannes de Doper vertelde dat er iemand zou komen die heel belangrijk was. En toen Jezus gedoopt was, kwam de Geest van God uit de hemel. Dat was nog eens wat anders dan bij Bob.
Een vraag met veel antwoorden
Elke week stellen we een vraag waarop veel antwoorden mogelijk zijn. De vraag van deze week is:
Waaraan zou je Jezus kunnen herkennen?
Laat een paar kinderen en volwassenen reageren op deze vraag.
Gebed
Goede God, Wat fijn dat we weer samen mogen zijn.
Wat fijn dat we Uw verhalen mogen lezen.
Wij vragen U om een goede viering.
Wees bij ons, als we praten, luisteren en zingen.
Laat ons iets ontdekken van wie Jezus is; niet alleen in het verhaal, maar ook voor ons vandaag.
Amen
Zingen
Johannes doopte bij de Jordaan Johannes doopte bij de Jordaan en riep: ‘Je moet opnieuw beginnen. Wie durft te verliezen die zal winnen, wie achter is, staat straks vooraan.’
Hij doopte Jezus in de Jordaan.
Zo is de Heer opnieuw begonnen en heeft Hij als kleinste mens gewonnen − de Heer gaat als een knecht vooraan.
En iedereen die zo wordt gedoopt, mag met Hem mee op weg naar morgen; hij hoeft er alleen maar voor te zorgen niet te vergeten wat hij hoopt.
Hij hoopt dat alles nieuw worden zal, dat al wat bang maakt, zal verdwijnen en dat in het duister licht zal verschijnen.
Dan is de kleinste mens in tel.
Tekst: Karel Deurloo
Melodie: Willem Vogel
Lezen en zingen
Werkblad
oMet het werkblad maken de kinderen het verhaal visueel dat Johannes Jezus doopt in de Jordaan. Als Jezus gedoopt wordt, daalt de Geest op hem neer en klinkt er een stem uit de hemel. De kinderen kleuren, knippen de grote vlakken uit en snijden de snijlijnen open. Het smallere vlak vlechten zij langs de snijlijnen door het grote vlak.
Tip: kopieer het werkblad op stevig papier en snijd de lijnen alvast in voor de jongere kinderen.
Nodig: kleurpotloden, stiften, scharen en prikpennen en -lappen.
Werkblad: zie blz. 6.
Lezing uit het Oude Testament Jesaja 40:1-11
Antwoordpsalm 104:1-13
Epistellezing
Lezing uit het Evangelie
Titus 3:4-7
Lucas 3:15-16.21-22
Eerste zondag na Epifanie Jaar C
Vertellen
Hij is het!
Lucas 3:15-16, 21-22
Vertelling 4–7 jaar
Hij is het!
Daar loopt Johannes. Achter hem lopen allemaal mensen. Gaat Johannes naar links, dan gaan de mensen ook naar links. Gaat Johannes naar rechts, dan gaan de mensen mee. Loopt hij een beetje sneller, dan huppelen de mensen net zo snel achter hem aan. En als Johannes stilstaat, dan gaan ze zitten om te luisteren naar wat hij zegt. ‘Ik ben Johannes’, zegt Johannes. ‘Ik ben jullie helper. Ik vertel jullie de woorden van God. Soms zeg ik dat jullie goede dingen doen. En soms zeg ik dat het helemaal anders moet. Zo leren jullie te doen wat God wil.’
De mensen luisteren en fluisteren met elkaar. ‘Weet je nog wat er in de boeken staat?’ zeggen ze zachtjes. ‘Er staat in de boeken dat we een helper krijgen. Een verlosser. Zou hij het zijn?’ De mensen knikken en wijzen. ‘Ja, hij is het!’ Johannes hoort wat de mensen zeggen en hij schudt zijn hoofd. ‘Ik ben het niet’, zegt hij. ‘Er komt nog iemand en hij is wel jullie helper en verlosser. Hij is veel belangrijker dan ik.’
Johannes gaat het water in. Hij roept de mensen één voor één bij zich. Hij helpt de mensen kopje onder. ‘Nu ben je gedoopt’, zegt hij tegen de mensen. ‘Je maakt een nieuw begin met God.’
Heel veel mensen laten zich dopen. Ook Jezus gaat in de rij staan. Als hij aan de beurt is, wijst Johannes naar Jezus. ‘Hij is het’, zegt hij tegen de mensen. ‘Hij is jullie helper en verlosser.’
Johannes helpt Jezus kopje onder. Nu is Jezus gedoopt. Ze horen een stem in de hemel. De stem zegt: ‘Dit is Jezus, mijn Zoon. Hij maakt mij blij. Hij is het!’
Jolanda van der Marel
12 januari 2025
Werkvormen 4-7 jaar
lGesprek: Houd een gesprek met de kinderen over dopen. Wie is er gedoopt? Hoe ging dat? Hoe wordt er in de kerk gedoopt en hoe vind je dat?
pSpel: Speel samen het spel ‘Tik, tik, wie ben ik’. Bevraag de kinderen hoe zij de ander herkennen of wat het lastig maakt.
oTekenen: Laat de kinderen een tekening maken van Jezus die door Johannes gedoopt wordt.
8-10 jaar
lGesprek: Heb jij weleens gedacht bij een vriendschap of verliefdheid: jij bent het! Waarom dacht je dat?
pSpel: Johannes lijkt een beetje op een gastheer die zijn eregast Jezus introduceert. Vraag de kinderen om die gastheer te zijn en de volgende zinnen af te maken: ‘Dames en heren, ik wil u voorstellen aan iemand die… hier is hij…!’
sCreatief: Laat de kinderen een aantal kenmerken opschrijven van Jezus. Laat ze dit kaartje op een later moment aan hun ouders geven en vraag hen de kenmerken te bestuderen. Over wie denken zij dat dit gaat? Is het geraden, dan schrijven hun ouders er een ander kenmerk erbij. Eventueel kunnen ze ook anderen vragen om te bedenken welke naam er bij dit kaartje moet staan.
11-12 jaar
lGesprek: Hoe denk je dat de mensen reageerden toen ze hoorden dat Jezus de Messias was? Denk je dat iedereen het gelijk geloofde? Waarom denk je dat?
pSpel: De kinderen spelen in tweetallen ‘Wie is het?’ door de naam van een persoon op hun hoofd te plakken. Het bijzondere aan deze spelvariant is dat beide kinderen de naam Jezus hebben. Ze mogen het pas ‘raden’ als ze drie vragen hebben gesteld die nog niet gesteld zijn en waar met ‘ja’ op geantwoord kan worden.
Vertelling 8–12 jaar
Johannes wijst Jezus aan
Als je de naam Johannes zegt, dan weten de mensen meteen over wie het gaat. Johannes is een begrip geworden in de omgeving. De mensen zijn onder de indruk van de woorden die hij zegt en de dingen die hij doet. Iedereen wil graag door hem gedoopt worden om zo zijn leven opnieuw te beginnen, dichtbij God. Het is zelfs zo dat de mensen denken dat Johannes degene is over wie al zo lang gesproken wordt. ‘Hij moet toch wel onze Messias zijn?’ zeggen ze tegen elkaar. ‘Hij maakt alles anders, hij is echt een bevrijder, op hem wachten we al zo lang!’ Johannes glimlacht als hij hoort wat de mensen zeggen. ‘Wacht maar’, zegt hij. ‘Er komt nog iemand na mij en diegene is zoveel belangrijker. Vergeleken bij hem ben ik niets. Ik zou niet eens op mijn knieën durven gaan om zijn schoenen los te maken!’ Die woorden van Johannes blijven hangen, net als alle andere dingen hij zegt. ‘Wie zou er dan na hem komen?’ vragen de volgers zich af. ‘Wie kan er nóg belangrijker, nóg meer van betekenis zijn dan hij?’ Gelukkig hoeven ze niet lang op het antwoord te wachten.
Een tijdje later, als zich weer allemaal mensen om Johannes heen hebben verzameld om zich te laten dopen, voegt Jezus zich bij de groep. Johannes ziet hem gelijk. ‘Kijk’, zegt hij. ‘Daar zul je hem hebben. Hij is jullie Messias, jullie verlosser. Hij is het!’ Johannes vindt zichzelf niet genoeg waard om Jezus’ schoenen uit te doen. Maar Jezus vindt hem meer dan genoeg waard om zich door hem te laten dopen. Hij loopt het water in en Johannes laat hem kopje onder gaan.
Als Jezus weer boven water komt, vliegt een duif naar het water toe. De toeschouwers volgen de duif met hun ogen en zien hoe de duif een weg naar Jezus vindt. Dan horen ze een stem uit de hemel zeggen: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon. Jij geeft mij vreugde.’
Jolanda van der Marel
Hij is het!
12 januari 2025
Bijbel: Lucas 3:15-16, 21-22 Kijk bij Vieren voor uitleg bij dit werkblad
Een nieuwe dag
Project veertigdagentijd en Pasen 2025
Elke nieuwe dag laat zien dat God een nieuw begin maakt. In de veertigdagentijd lezen we verhalen waar toekomst in zit: er wordt iets nieuws begonnen. Speciaal voor deze veertigdagentijd is een groot projectboek gemaakt. Ook zijn er kleine dagboekjes waarmee de kinderen zelf de verhalen en thema’s kunnen verkennen.
Projectboek Een nieuwe dag
Dit grote projectboek biedt voor elke zondag een nieuwe bladzijde. Er staat een grote illustratie bij het Bijbelverhaal in, een morgengebed, een ‘verhaaltje na het wakker worden’ en een korte ochtendgymnastiek voor de kinderen en/of de hele gemeente. Het projectboek kan gebruikt worden tijdens het kindermoment en in de eigen ruimte.
Formaat A3, 16 pagina’s
Illustraties: Willemke Brouwer
Prijs: € 27,50
Bestelnummer 5871
Mijn kleine dagboekje
Werkboekje voor kinderen, met voor elke zondag het Bijbelverhaal en een opdracht om in de komende week mee aan de slag te gaan.
Formaat A6, 32 pagina’s
Illustraties: Willemke Brouwer
Prijs: € 12,95 per set van 10
Bestelnummer 5872
Digitaal project
Projectillustraties digitaal + kleurplaten van de projectillustraties
