Spin in het web (Adri Mulder

Roderick in de kas [foto] ©Simone Both Spin in het web

Het hart van de Hortus botanicus wordt gevormd door de levende plantencollecties. Het collectiebeheer is daarbij buitengewoon belangrijk. Geruime tijd was er een vacature voor deze functie bij de Hortus. Gelukkig is Roderick Bouman per 1 november begonnen als collectiebeheerder: de Hortus blij en Roderick zelf ook hartstikke blij.

[tekst] Adri Mulder [foto’s] Simone Both, Roderick Bouman

RRoderick is afkomstig uit Hilversum. Hij heeft zijn bachelor biologie behaald aan de universiteit van Utrecht. Daarna is hij naar Leiden gekomen voor een master biologie met als specialisatierichting evolutie, biodiversiteit en conservatie. Tijdens één van zijn stages werkte hij aan het bestuivingssysteem van verschillende heidesoorten met twee maanden veldwerk in Zuid-Afrika onder leiding van Timo van der Niet. Het bleek dat verschillende soorten met kleine bloemen voornamelijk door honingbijen werden bestoven, geen aparte bestuiver per soort dus. Maar individuele honingbijen leken wel consistent één soort te blijven bezoeken. Paul Keßler benaderde Roderick in 2015 voor een promotieonderzoek bij de Hortus met als onderwerp het plantengeslacht Phyllanthus. Er komen bijna 900 soorten voor, verspreid over de tropen en subtropen van alle continenten, behalve Europa. Doel van het onderzoek was een stamboom van het geslacht te construeren. Dit bleek lastig, omdat uit DNA-onderzoek bleek dat het een vermengde groep betreft. Om dit probleem op te lossen is er op basis van morfologisch en DNA-onderzoek voor gekozen niet alle soorten in één geslacht onder te brengen, maar tien nieuwe stambomen voor te stellen. Tegelijk keek Roderick ook naar de verspreidingsgeschiedenis en stoffen die mogelijk een medische werking hebben van een aantal soorten Phyllanthus in de Hortus. Dit jaar hoopt Roderick te promoveren.

Voor het collectiebeheer in de Hortus is een goed gedocumenteerd systeem nodig, waarin alle in de Hortus voorkomende plantensoorten en exemplaren adequaat zijn opgenomen. Uitgaande van zo’n systeem kun je samen met de Hortusorganisatie beslissen welke collecties versterkt moeten worden. Wensen hiervoor komen vanuit de wetenschap, maar ook vanuit communicatie en educatie. Kortom, de collectiebeheerder is een spin in het web. Van oudsher is de Leidse Hortus gespecialiseerd in planten uit Zuidoost-Azië door de banden met eerst de VOC en later met de botanische tuin in Bogor in Indonesië. Via Von Siebold kwamen veel Japanse planten naar de Hortus. Bij de Hortus komen verzoeken van wetenschappers binnen die onderzoek willen doen aan bepaalde plantensoorten. Roderick wil graag meer proactief bezig zijn: vanuit de Hortus bepaalde projecten entameren met behulp van de collectie. Maar hij gaat beginnen zich in te werken in het IrisBG collectiebeheersysteem dat in de Hortus wordt gebruikt, en zich verdiepen in alle regels die er tegenwoordig bestaan bij het verwerven van planten.

Phyllanthus pulcher [foto] Roderick Bouman