Altaf shaikh iran dy udam

‫اﻳﺮان ڏي اڏام‬ ‫)ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ(‬

‫اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ‬

‫اﻟﻤﻨﻌﻢ ﻻﺋﺒﺮري ﻻڙﻛﺎﮢﻮ‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫اﻧﺘﺴﺎب‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻣﻬﺎڳ‬ ‫ﺳﻔﺮ ﺑﺎﺑﺖ اﻫﻢ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‬ ‫وﭸﮡ ﮐﺎن اڳ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ راﻳﻮ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ اﻫﮍا ﭘﺎﮘﻞ آﻫﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪر روڊ ﮔﻼب ﺟﻲ ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﺳﺎن ڌوﺗﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮن اﺧﺒﺎرون ۽ ﻧﻮٽ‬ ‫ﻫﻲ ﻛﭥﺎن ﺟﺎ ﻣﻮﻟﻮي ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻮن ﭔﻮﻟﻴﻮن‬ ‫وﻳﺰاﺋﻦ ﺟﻮن ﭠﮙﻴﻮن ۽ ﭘﺮدﻳﺲ ﺟﻮن ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻴﻮن‬ ‫ﺗﻬﺮان ﻫﻮاﺋﻲ اڏو ۽ ﺳﺌﻴﭩﺮن ﺟﻲ ﮔﻤﺸﺪﮔﻲ‬ ‫ﻫﭻ اﺣﺴﺎس ﻧﺎدرم‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪڙ ﻛﺎرون‬ ‫ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن‪ -‬ﻓﻘﻂ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ﺳﮑﺮ ﺟﺎ ﻫﻤﺮاه ۽ ﻃﺎﺑﺎ ﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫اﻳﺮان‪ -‬ﺟﺘﻲ‪......‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ﻛﺎ ﺑﻪ ﻋﻮرت وﻓﺎدار ﻧﺎﻫﻲ‬ ‫ﻛﻴﮇاﻧﻬﻦ وﻳﺎ ﻋﻈﻴﻢ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ‪....‬‬ ‫ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﭘﻬﭽﮡ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۽ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ روﺿﻮ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﺷﺎه رخ‬ ‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﻳﺎد ڏﻳﺎري‬ ‫ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﻣﺎﻫﺮ ﻧﻔﺴﻴﺎت ﺟﻲ ﺿﺮورت ﻫﺌﻲ‬ ‫اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪ ،‬اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪ ،‬اﺑﻦ‪.....‬‬ ‫ﻛﻮه ﻧﻮر ﺗﻲ اﻫﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﺎدر ﺷﺎه ﮐﺎن ﭘﻴﻮ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺧﻼﻓﺖ ۽ اﻣﺎﻣﺖ‬ ‫اي ﺧﺎڪ ﺧﺮاﺳﺎن‬ ‫ﺷﺎﻧﺪﻳﺰ ﺟﻲ ﺗﻬﻪ دﻳﮗ‬

‫ﻗﻴﺪ‪.....‬‬

‫ﻛﺘﺎ‪ ،‬آزاد ﭘﭥﺮ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮن ﺑﺎزارﻳﻮن ۽ ﺑﻠﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻫﺎ‪ ‬ﻫﺎ‪‬‬ ‫ﻗﻮرﻣﮫ ﺳﺒﺰي ﮐﺎﺋﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﺲ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﺟﺎ اﻫﻢ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن‪ -‬ﻧﺼﻒ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ آﺳﭙﺎس‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﺎ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۽ اﻣﺎم زاده ﻣﺤﺮوق ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو‬ ‫اﺳﺖ ﭼﻮن ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺴﺘﻲ‪.......‬‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﻋﺎﻟﻢ ۽ اﻛﺎﺑﺮ ﻣﻠﻨﺪا‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ۾ ﭼﻜﺮ ڏﻳﮡ‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻮن ڏﺳﮡ وﭨﺎن ﺟﺎﻳﻮن‬ ‫اﻳﺮان ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻟﻔﻈﻦ ۾‬ ‫آش ﻧﺨﻮرده و دﻫﻦ ﺳﻮﺧﺘﮫ‬ ‫ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﻛﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‬ ‫ﻣﻦ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻓﺤﺎﺷﻲ اﺳﺘﻢ‬ ‫ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻧﭥﺎ ﺳﮅرون‬ ‫وز ﺟﺪاﺋﻴﻬﺎ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫ﮔﮇﻫﻪ ﺟﻮ ﭘﭿ ﻛﻴﺘﺮو ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ؟‬ ‫ﺧﻮزﺳﺘﺎن ۾ وﻫﻨﺪڙ ﮐﻨﮉ ﺟﻮن ﻧﺪﻳﻮن‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﺎ ﺑﺰرﮔﺮاه‪ ،‬ﺑﻠﻮار ۽ ﻣﻴﺪان‬ ‫ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ‬ ‫آﺳﺘﺎن ﺷﺎه ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ۽ ﺗﻐﺮل ﭨﺎور‬ ‫اﻳﺮان ﺟﺎ ﺑﺎدﺷﺎه‪ -‬ﺷﺎﻫﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮ اﺻﺤﺎﺑﻲ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻮاري ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﻣﭡﻮ‪ ‬ﺑﺪران ﻃﻮﻃﻮ ﻳﺎد اﭼﮡ‬ ‫اﻳﺮان ۾ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ۽ ﺳﻨﮅﻳﻦ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت‬ ‫ﭤﻮرو ﮐﭩﻴﻮ‪ ،‬ﮔﻬﮣﻲ ﺑﺮﻛﺖ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮ ِﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ۽ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮن زاﻟﻮن‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﻦ ۽ ﺳﻨﮅﻳﻦ ﺟﺎ ﺗﻌﻠﻘﺎت‬ ‫ﺳﻨﮅ اﻳﺮان ۽ ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎن‬ ‫اﺳﻼم ﺑﺬات ﺧﻮد ﻧﺪارد ﻋﻴﺒﻲ‬ ‫ﻗﻢ ﺟﻮن زﻳﺎرﺗﻮن‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ رﮐﻨﺪڙن ﻻ‪‬‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ وري آﺋﻲ ﻳﺎد‬ ‫ﻛﻼس ﻣﻴﭧ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫اﻳﺮان ﻫﻚ ﻧﻈﺮ ۾‬

‫اﻣﺎم ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ ۽ ﭘﺎرﺳﻲ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﭤﻴﻨﺪڙ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻮن ﺷﺎدﻳﻮن‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻲ ﺗﻮ اﻧﻴﻢ‬ ‫ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ۽ ﺧﺎﺗﻤﻲ‬ ‫ﺑﻨﻲ ﺻﺪر‪ ،‬رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ۽ ﻣﻨﺘﻈﺮي‬ ‫ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﻻ‪ ‬ﺗﻮس رواﻧﮕﻲ‬ ‫اﻫﮍﻳﻮن ﭼﺮﻳﻮن ۽ ﻛﻮﭨﻦ ۾ ﻗﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻦ‬ ‫ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮ‬ ‫رﺳﺘﻢ‪ ،‬ﺳﻬﺮاب‪ ،‬ﺗﻬﻤﻴﻨﺎ ۽ زرﻳﻨﺎ‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ -‬ﺟﺘﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ دﻟﺒﺮ آ‬ ‫اﻳﺎز ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺻﻠﻴﺖ ﻧﻪ وﺳﺎر‪....‬‬ ‫رﻫﺠﻲ وﻳﻞ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‬

‫اﻧﺘﺴﺎب‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻲ زاده ﻧﺎﻟﻲ‬

‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻨﺴﻮب ﻛﺮي ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻮﺷﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮﻳﺎن ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺮاﮢﻮ دوﺳﺖ ۽ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻚ ﺑﻴﺤﺪ ﭘﻴﺎرو ۽ ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﻚ ﺳﭡﻮ‬ ‫ﺐ وﻃﻦ اﻳﺮاﻧﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺗﺎن ﻗﺮﺑﺎن ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﻫﺶ ڏﻳﮑﺎري ﭘﺮ‬ ‫آﻓﻴﺴﺮ ۽ ﻣﺤ ِ‬ ‫ﻛﺮي ﺑﻪ ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻫﻦ ﺟﻬﺎن ۾ رﻫﮡ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ اﭸﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺟﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ ”ﻋﺮاق‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻨﮓ“ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻲ دردي‪ ‬ﺳﺎن ﻫﻦ ﺗﻲ ﻋﺮاﻗﻲ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﻛﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﻫﭥﻴﺎرن ۽ ﺑﻤﻦ ﺑﺎرودن ﺳﺎن ﭨﻲ ﮐﻦ ﺣﻤﻼ‬ ‫ﻛﻴﺎ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ زﺧﻤﻲ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﺑﭽﮡ ﻛﻨﻬﻦ ﻛﺮاﻣﺖ ﮐﺎن ﮔﻬﭧ ﻧﺎﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺎﻟﻤﻮ ۾ ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ ﺟﮇﻫﻦ اﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن ‪ UNO‬ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻤﻮ ۾ ﭠﻬﻴﻞ ورﻟﮉﻣﺌﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﺋﺠﻮﻳﺸﻦ ﻻ‪ ‬داﺧﻼ ورﺗﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ اﺳﻴﻦ ﭔﺌﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬آﺋﻮن ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﺮاچ ‪ MSA/E‬۾ ۽ ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻮ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﻮ ﭘﻮرٽ اﺋﻨﮉ ﺷﭙﻨﮓ ﺟﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ۾ ‪ M.S.C‬ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﺎن‬ ‫ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻟﻴﻜﭽﺮ روم ۾ ﮔﮇ وﻳﭡﺎﺳﻴﻦ ﭤﻲ‪ .‬ﻓﻴﻠﮉورڪ ﺟﻲ ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﭜﺮوارن‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﻧﺎروي‪ ،‬ڊﺋﻨﻤﺎرڪ ﻓﻨﻠﺌﻨﮉ‪ ،‬ﺟﺮﻣﻨﻲ ۽ ﻫﺎﻟﻴﻨﮉ ﮔﮇ وﻳﺎﺳﻴﻦ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺎﻟﻤﻮ ﺷﻬﺮ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺑﻪ ﻫﻚ ﺋﻲ‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ‪ Holma‬۾ ﻫﻚ اٺ ﻣﺎڙ ﺑﻠﮉﻧﮓ ﺟﻲ ﻓﻠﺌﭩﻦ ۾ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭨﻦ ڌﻳﺌﻦ ﻣﺎن وﭼﻴﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻨﮃي ڌي‪ ‬ﻣﺎرﺋﻲ‬ ‫ﺟﻴﮇي ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﻲ ﺳﭛ اﺗﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﮘﻲ ﺳﺌﻴﮉش اﺳﻜﻮل ۾ وﻳﻮن ﭤﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﺣﺴﻴﻦ وارن ﺳﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ دوﺳﺘﻲ رﻫﻲ ۽ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻨﺪي اﭼﻲ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ۽ ﭔﻴﻦ ڏﻫﺎﻛﻮ ﮐﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻴﻦ ﻣﺎﻟﻤﻮ )ﺳﺌﻴﮉن( ۾ ﺑﻪ ﺳﺨﺖ ﭘﮍدو ﻛﻴﻮ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﺳﺨﺖ ﭘﮍدي ﻣﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻮن زاﻟﻮن ۽ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﻣﻨﻬﻦ ڍﻛﮡ وارا اﮀﺎ ﻛﺎرا‬ ‫ﺑﺮﻗﻌﺎ ﭘﺎﺋﻲ ﻫﻠﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ‪ .‬ﻣﻠﺌﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﻮرﺗﻦ واﻧﮕﺮ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻫﻚ ﻣﻌﻴﺎر آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﺳﭵﻮ ﻣﻠﻚ ﻋﻤﻞ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻮن ﻋﻮرﺗﻮن روﺳﺮي )ﺣﺠﺎب( ﺳﺎن ﻣﭥﻮ ﺿﺮوري ڍﻛﻴﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﭘﺮ‬ ‫ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻠﻴﻞ رﮐﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻮ ﺑﺎزارﻳﻦ ۽ ﭘﺎرﻛﻦ ۾ ﻫﻠﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺿﺮورت وﻗﺖ ﻣﺮدن ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪﻳﻮن‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻴﻮن‪ -‬وﻳﻨﺪي ﻣﺎﻟﻤﻮ ﺷﻬﺮ ۾ ﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻨﮓ ﻛﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﭘﮍدي ﺟﻲ ﺳﺨﺘﻲ ﺳﺎن ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻛﺮڻ ﻣﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮﺋﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﭘﮍدي ﺟﻮ ﻣﻌﻴﺎر ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ۾ آﻫﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﻣﭥﻮ ڍﻛﮡ ۽ ﭼﺎدر اوڍڻ( اﻫﻮ ﻫﻮ‬ ‫ﻫﻨﻦ ‪ Scandinavian‬ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬اﺋﻴﻦ ﻧﻪ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ واﻧﮕﺮ ﻛﮇﻫﻦ‬ ‫ﺳﺘﻦ ﭘﮍدن ۾ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﭘﻮش ﭘﻮش ﭘﺌﻲ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ وري ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﭘﻮﺗﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ!‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ۽ ﭔﻴﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻓﺌﻤﻠﻴﻦ ﻣﺎن اﻫﺎ ﺑﻪ ﭴﺎڻ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ۽ ﻧﻮﺟﻮان ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫روزي ۽ ﻧﻤﺎز ﺟﻮن ﭘﺎﺑﻨﺪ آﻫﻦ ﭘﺮ ﺳﺎﺋﻨﺲ‪ ،‬ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ۽ ﻣﺎڊرن ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ﺟﻲ ﻋﻠﻢ ۾ ﭘﮡ ﻫﻮﺷﻴﺎر آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺘﺮي ﻗﺪر‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻮ ﮔﻬﻮڙي ﺳﻮاري‪ ،‬ﺳﺌﻤﻨﮓ‪ ،‬ﺗﻴﺮ ﻛﻤﺎن ۽ راﺋﻴﻔﻞ ذرﻳﻌﻲ ﻧﺸﺎﻧﻮ ﭼﭩﮡ ۾ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﺮ آﻫﻦ‪ .‬۽ اﻫﻲ ﺳﭛ ﺷﻴﻮن ﮐﻴﻦ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ اﺳﻜﻮﻟﻦ ۾ ﺳﻴﮑﺎرﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﺳﻜﻮﻟﻦ ﺟﻮ ﺳﺴﭩﻢ ﺳﺎﮘﻴﻮ‬ ‫ﻫﺠﮡ ﻛﺮي اﻳﺮان ﺟﻮ ﻏﺮﻳﺐ ﺗﻮڙي اﻣﻴﺮ‪ ،‬ﺷﻬﺮي ﺗﻮڙي ﭔﻬﺮاڙي‪ ‬ﺟﻮ ﭔﺎر ﻫﻜﺠﻬﮍو ﻣﺴﺘﻔﻴﺾ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭔﻴﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﮡ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎڙي ۾ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﺳﭡﺎ‬ ‫ﭘﺎڙﻳﺴﻴﺮي ﻫﺌﺎ‪ .‬ﮔﻬﺮن ۾ ﭔﺎرن ﮐﻲ ﺗﻪ ﻣﺎٺ ۾ رﮐﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﭘﺮ رﻳﮉﻳﻮ ﻳﺎ ﭨﻲ وي ﺟﻮ آواز ﺑﻪ ﻣﭥﺎﻧﻬﻮن ﻧﻪ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﻣﺘﺎن‬ ‫ﭘﺎڙﻳﻮارا ڊﺳﭩﺮب ﻧﻪ ﭤﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﮔﻬﺮ ﺗﻪ ﮀﺎ ﮔﻬﭩﻴﻮن ﺑﻪ ﭘﻴﻮن ﭼﻠﻜﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬اﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻤﻮ ﺷﻬﺮ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫ﺳﺌﻴﮉش ﺑﺎﺷﻨﺪا ﺑﻪ ﭼﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ۾ ﺟﻴﻜﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ڌارﻳﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻦ ﭤﺎ اﻧﻬﻦ ۾ ﻓﻘﻂ ﭨﻲ ﺳﭡﺎ ﭘﺎڙﻳﺴﻴﺮي آﻫﻦ‬ ‫ﻫﻜﮍا اﻧﮉﻳﻦ آﻫﻦ‪ ،‬ﭔﻴﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ۽ ﭨﻴﺎن اﺣﻤﺪي )ﻗﺎدﻳﺎﻧﻲ( ﻣﺴﻠﻤﺎن‪ -‬ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﺎڻ ﺻﺎف ﺳﭥﺮا ﭤﻲ رﻫﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ اوڙي‬ ‫ﭘﺎڙي ﺟﻮ ﺑﻪ ﺧﻴﺎل رﮐﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ۾ ڏوﻫﻦ ﺟﻮ ﻋﻨﺼﺮ )‪ (Crime Rate‬ﺑﻪ ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻴﺎ‪ ،‬ﭼﺎﻫﻲ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ‬

‫ﺳﺎﺋﻮٿ آﻣﺮﻳﻜﻦ‪ -‬ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻋﺮاﻗﻲ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ اﻓﻐﺎﻧﻲ‪ -‬وڏا ﻣﭥﻲ ﺟﺎ ﺳﻮر آﻫﻦ!‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺑﻪ ڏاڍو ﺧﻴﺎل ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﭔﻴﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﺳﻨﺠﻴﺪه ﻧﻈﺮ آﻳﺎ‬ ‫ﭤﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻓﻜﺮ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺣﺴﻴﻦ ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﻛﺠﻬﻪ وڌﻳﻚ ﺋﻲ اﮘﭝﺮو‬ ‫ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﺑﻪ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻮ! ﻳﻮرپ ﺟﻲ رﻧﮕﻴﻨﻴﻦ ﮐﺎن ﭘﺎڻ‬ ‫ﺑﭽﺎﻳﻮ‪ ،‬آﺧﺮت ﺟﻮ ﻓﻜﺮ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺳﭡﺎ اﻧﺴﺎن ﭤﻲ رﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﮔﻮرن ﮐﻲ اﺣﺴﺎس ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﭡﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫آﻫﻦ‪ ،‬۽ اﺳﻼم ﺟﻲ ‪ Teachings‬۾ ﻧﻴﻜﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ اﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﻣﺬﻫﺒﻲ ۽ ﺣﺐ اﻟﻮﻃﻦ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ اﺳﺎن‬ ‫ان ﻟﻴﻮل ﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﭙﻮرٽ ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﻫﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭼﺎﻫﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ”اﺳﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﮫ ﺗﻲ زور آﮢﻴﻮن ﺗﻪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﺌﻨﭩﻴﻦ ۾ ﺑﻴﺌﺮ ‪ Serve‬ﻧﻪ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫ﺧﺎص ﻛﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻴﻦ ڊﻧﺮن ۾ ﺗﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ‪“.‬‬

‫ﻫﺎڻ ﭜﻼ اﻫﻮ ﻛﻢ ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻮ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ۽ ﻛﻬﮍي ﻣﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﮔﻮرن ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﭘﻴﺌﮡ ﺟﺎ‬ ‫ﻋﺎدي اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ! ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ڊﮔﺮي ﻣﻠﮡ واري ﻓﻨﻜﺸﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ وارن ﻧﭥﻲ ﻣﭹﻴﻮ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﻠﻲ زاده ﺟﻲ زور ﭜﺮڻ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﻣﺠﺒﻮر ﭤﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﮔﺮدن‬ ‫ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻜﺎرڻ وﻗﺖ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻓﻘﻂ ”اﻳﺮان“ ﭼﻮڻ ﺑﺪران ”اﺳﻼﻣﻚ رﻳﭙﺒﻠﻚ آف اﻳﺮان‪ “.‬اﻧﺎﺋﻮﻧﺲ ﻛﺮڻ‬ ‫ﻻ‪ ‬رﺿﺎﻣﻨﺪو ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ‪ .‬ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ‪ Convince‬ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺑﻪ ﭰﮇو‬ ‫ﻛﺮﻳﻮن ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ وارن ﮐﻲ ﻣﺠﺒﻮر ﻛﺮﻳﻮن ﺗﻪ ﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﻲ ڊﮔﺮﻳﻮن ڏﻳﮡ وﻗﺖ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺳﭵﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ”اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮرﻳﮧ ﻳﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن“ ﭘﻜﺎرﻳﻦ‪ ،‬ﭘﺮ اﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻗﻠﻴﺰاده ﮐﻲ وٺ ﻧﻪ ڏﻧﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﺟﺘﻲ ﺳﺨﺖ ‪ Disciplinarian‬۽ اﺻﻮﻟﻦ ﺟﻮ ﭘﻜﻮ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻦ ۾ ﺳﺨﺖ ﻣﺰاج وارو ﻫﻮ اﺗﻲ‬ ‫ﻧﺮم دل‪ ،‬ﭼﺮﭼﺎﺋﻲ ﻫﺮ ﻫﻚ ﺟﻲ ﻣﺪد ﻛﺮڻ وارو ۽ ﻣﻌﺼﻮم ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺟﻮ ﭘﮡ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ دل ﺟﻮ ﺑﻴﺤﺪ ﺻﺎف ۽ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻮڙ ﻧﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ وارن ﻣﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﺳﺎﮢﺲ ﮔﺬارﻳﻞ ڏﻳﻨﻬﻦ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ وﺳﺎري ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻴﺎن ﭴﮡ ﻛﺎﻟﻬﻮ ﻛﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺠﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﺧﻂ ﻟﮑﮡ ﻳﺎ ﻓﻮن ﻛﺮڻ ۾ ﻣﻮن ﮐﺎن وري ﺑﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﺳﺴﺘﻲ ﭤﻲ وﻳﻨﺪي آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﻫﻤﻴﺸﮫ اﺳﺎن‬ ‫ﮐﻲ ﻳﺎد رﮐﻨﺪو اﭼﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ڌﻳﺌﺮون ﺑﻪ ﺟﺘﻲ ﺑﻪ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ڌي‪) ‬ﺳﻨﺪن ﻛﻼس ﻣﻴﭧ( ﮐﻲ ﻳﺎد ﻛﻨﺪﻳﻮن‬ ‫رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎﻟﻤﻮ )ﺳﺌﻴﮉن( ﺟﻲ ﭔﺎراﮢﻲ اﺳﻜﻮل ۾ ﭔﻪ ﺳﺎل ﮔﮇ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺑﺮف ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﻬﭩﻴﻦ ۽ ﭘﺎرﻛﻦ ۾ راﻧﺪﻳﻮن ﮐﻴﮇﻳﻮن ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻴﻼ )‪ (Festivals‬ﮔﮇ ‪ Enjoy‬ﻛﻴﺎ‪ .‬اڄ ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﻴﺮ ﻛﺮي ان ﺟﻲ روﺋﺪاد ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾ ﻗﻠﻤﺒﻨﺪ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ان ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﭔﻲ‬ ‫ﻛﻬﮍي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﺘﺎب آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ۽ ﺳﺌﻴﮉن ۾‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎڙﻳﺴﻴﺮي ﮐﻲ ارﭘﻴﺎن‪.‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﻋﻤﺮ ۾ ﻣﻮن ﮐﺎن اٺ ﺳﺎل ﻧﻨﮃو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ‪ ۱۵‬ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ‪۱۹۵۳‬ع ۾ اﺗﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت‬ ‫ﺷﻬﺮ ”ﻧﻮﺷﻬﺮ“ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﺟﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻧﻈﺮن اﮘﻴﺎن ﻛﺌﺴﭙﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻮن ﻟﻬﺮون آﻫﻦ ﻳﺎ وري ﮔﻬﺎﭨﺎ ﭔﻴﻼ ۽‬ ‫ﺟﻨﮕﻞ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ”ﻧﻮﺷﻬﺮ“ ﺟﻲ ﺧﺴﺮوي اﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮي ‪۱۹۷۲‬ع ۾‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف اﺻﻔﻬﺎن ۾ داﺧﻼ ورﺗﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ اڄ ﺑﻪ ان اﺳﻜﻮل ﺟﺎ ﻣﺤﻨﺘﻲ‬ ‫ﭨﻴﭽﺮ ﻳﺎد آﻫﻦ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺟﺎﮔﺮاﻓﻲ ﺟﻮ ﻣﺴﭩﺮ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﭩﺮﻳﭽﺮ ﺟﻮ ﻣﺴﭩﺮ واﺣﺪ‪ .‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫آف اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﻗﻠﻴﺰاده ﺟﻮ ﺧﺎص ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ”‪ “Training Sciences‬ﻫﻮ‪ .‬اﺗﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻋﻠﻲ‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺪاري ﭘﮡ ﻫﻮ‪ .‬ﻗﻠﻲ زاده ﭔﮅاﻳﻮ ”ﻫﻮ ﻣﻮن ﺗﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﻬﺮﺑﺎن ﻫﻮ ۽ ﭘﻲ‪ ‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ اﭸﺎ ﺣﻴﺎت آﻫﻲ ۽‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻫﻦ ﺳﺎن ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺗﻌﻠﻘﺎت ﻫﻠﻨﺪا اﭼﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻈﺮن ۾ ‪ Training Sciences‬ﺟﻮ اﻳﺮان ۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن ۽‬ ‫ﺑﻴﺴﭧ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫‪۱۹۷۵‬ع ۾ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﻫﻚ ﭨﻴﭽﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﺌﺮﻳﺌﺮ‬ ‫ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ۽ ﻓﺮاح )ﻫﺎڻ ﻧﺌﻮن ﻧﺎﻟﻮ ڊاﻛﭩﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ( ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ ﻛﺎﻣﭙﻠﻴﻜﺲ ﻣﺰﮔﺎه ۾ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ‪ .‬آﮔﺴﭧ ‪۱۹۷۷‬ع ۾‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﺟﻲ ﺷﺎدي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺑﺎﮢﻲ ﮘﻮٺ ﻧﻮﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ‪۱۹۸۰‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻋﺮاق ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ‬

‫اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻳﺎر ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﮔﻬﺮ ﺟﻮ ﺳﮏ ﮀﮇي ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﺮ ﻗﺮﺑﺎن ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻲ ﻓﻮج رﺿﺎﻛﺎراﻧﻪ ﻃﻮر ﭜﺮﺗﻲ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻨﮓ ۾‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺷﺮوع ۾ ﭔﮅاﺋﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻮ ﺳﺨﺖ زﺧﻤﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﭘﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ اڄ اﺳﺎن ﺳﺎن آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﻋﺮاق ﺟﻨﮓ ﺑﻌﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻲ زاده ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ وڏن ﻋﻬﺪن ﺟﻲ آﻓﺮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﭨﻴﭽﺮ ﭤﻲ ﻧﻮﺟﻮان ﻧﺴﻞ‬ ‫ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ‪۱۹۸۴‬ع ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ اﺑﺎﮢﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻮﺷﻬﺮ ۾ رﻫﻲ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺻﻮﺑﻲ‬ ‫ﻣﺰﻧﺪاران ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۽ ﺟﻬﺎز راﻧﻲ )‪ (Ports & Shipping‬ﺟﻲ ﻧﻈﺮداري ﺟﻲ ﺟﻮاﺑﺪاري ڏﻧﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺳﺖ ﺳﺎل ﮐﻦ‬ ‫اﻫﺎ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﮐﻴﺲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻃﺮﻓﺎن ‪۱۹۹۱‬ع ۾ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ورﻟﮉ ﻣﺌﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫ﻣﺎن ”ﺟﻨﺮل ﻣﺌﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ اﻳﺌﮉﻣﻨﺴﭩﺮﻳﺸﻦ“ )‪ (GMA‬ﺟﻲ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪر ﻋﺒﺎس ۾ ﻫﻮرﻣﻮزﮔﺎن ﺟﻲ ﺳﻤﻮرن ﺑﻨﺪﮔﺎرﻫﻦ ۽ اﺗﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز راﻧﻲ ﺟﻮ ”آﭘﺮﻳﺸﻦ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ“ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻮرﭨﺲ ۽ ﺷﭙﻨﮓ آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰﻳﺸﻦ )‪ (PSO‬ﺟﻲ وزﻳﺮ ﺟﻮ ﺻﻼﺣﻜﺎر ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪۲۰۰۱ .‬ع ۾‬ ‫ﻫﻮرﻣﻮزﮔﺎن ﺟﻮ ڊاﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﺟﻨﺮل ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻮ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ‪۲۰۰۶‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ‪) IMO‬اﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ‬ ‫ﻣﺌﻴﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰﻳﺸﻦ( ۾ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪﮔﻲ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻟﻨﮉن ۾ ﺗﺮﺳﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪۲۰۰۶ .‬ع ۾ رﭨﺎﺋﺮﻣﻴﻨﭧ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻟﻨﮉن ۾ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺷﭙﻨﮓ اﻳﺠﻨﺴﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻓﻞ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن‬ ‫ﻧﻤﺎﺋﻨﺪﮔﻲ ﻛﺮي ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮن‪ ‬ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﻟﮑﮡ ﺟﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺿﺮورت ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ دوﺳﺖ ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﺟﺎ ﭔﺎر ﮀﺎ ﭘﻴﺎ ﭘﮍﻫﻦ ﭘﺮ‬ ‫آﺋﻮن ﺳﻨﺪس ڌﻳﺌﺮن‪ :‬رﻳﺤﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻓﺎﺋﺰه ۽ ﻓﺎﻃﻤﮧ ﺑﺎﺑﺖ ﺿﺮور ﻟﮑﻨﺪس ﺟﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺧﺎص ﻛﺮي‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ دﻣﺎغ ۾ اﻫﺎ ﻏﻠﻂ ﻓﻬﻤﻲ وﻳﭡﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﺎﻫﻞ ۽‬ ‫ﭘﺮاﮢﻲ ﺧﻴﺎﻟﻦ ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﺟﻮن ﻋﻮرﺗﻮن‪ -‬ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺨﺖ ﭘﮍدي ۾ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﮐﻴﻦ ﭘﺮاﺋﻤﺮي‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺤﺮوم رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﺮاﺳﺮ ﻏﻠﻂ آﻫﻲ ۽ اﻫﺎ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺧﻼف‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۾‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﺎڊرن ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ۾‪ ،‬ﻓﻮج ۽ ﭘﻮﻟﻴﺲ ۾‪،‬‬ ‫ﭘﺮوﭘﺌﮕﻨﮉا آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮن ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻬﺎز راﻧﻲ ۾‪ ،‬ﺑﺰﻧﺲ ۽ اﻧﮉﺳﭩﺮي ۾‪ ،‬ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ ۽ ﻛﺎﻣﺮس ۾ ﻛﺎﻓﻲ اﮘﻴﺎن اﮘﻴﺎن آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﺟﻲ وڏي ڌي‪ ‬رﻳﺤﺎﻧﮫ اﻳﻢ ﺑﻲ ﺑﻲ اﻳﺲ ﻛﺮي ﻫﺎڻ اﺻﻔﻬﺎن ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ‬۾ داﺧﻼ ورﺗﻲ‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﻫﻮ‪ ‬ﺟﻨﺮل ﭘﺮﺋﻜﭩﻴﺸﻨﺮ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ۾ ‪ Ph. D‬ﻛﺮي رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ ڌي‪ ‬ﻓﺎﺋﺰه اﻳﺮان ﻣﺎن ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ڊﮔﺮي‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﺎڻ ‪ UNO‬ﺟﻲ ﻣﺎﻟﭩﺎ ﭔﻴﭧ ﺗﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ‪ IMLI‬ﻣﺎن ”ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﻣﻴﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ ﻗﺎﻧﻮن“ ۾‬ ‫ﻣﺎﺳﭩﺮس ﻛﺮي رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮﺳﭩﻲ ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﭴﮣﻮ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ آﻫﻲ ۽ اﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻮرت آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺌﮉم روﺑﻴﻨﺎ ﺧﺮم‪ .‬ﻫﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ ﻫﺎڻ ﻟﻨﮉن ۾ رﻫﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻗﻠﻴﺰاده ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ڌي‪ ‬ﻓﺎﻃﻤﮧ ﻟﻨﮉن ﻣﻴﭩﺮو ﭘﻮﻟﻴﭩﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ آرﻛﻴﭩﻴﻜﭽﺮ ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮدﻳﺎﮢﻲ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﭘﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ‬

‫ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺗﻌﺎﻟﯽ‬

‫ﺗﻘﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﺁﻗﺎی ﺣﺴﻴﻨﻌﻠﯽ ﻗﻠﯽ ﺯﺍﺩﻩ‬ ‫ﻣﻦ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻢ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺍﻡ ﺁﻗـﺎی ﺣﺴـﻴﻨﻌﻠﯽ ﻗﻠﻴـﺰﺍﺩﻩ‬ ‫)ﺣﺴﻴﻦ( ﺍﻫﺪﺍ ﻣﻴﮑﻨﻢ‪ .‬ﺣﺴﻴﻦ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﺩﻭﺳﺖ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻭ ﻫﻤﮑﻼﺳـﯽ ﻣـﻦ ﺑـﻮﺩﻩ ﺍﺳـﺖ ﺑﻠﮑـﻪ‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺘﯽ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﯽ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺘﻴﻦ ﻭ ﻫﻤﻴﺸـﻪ ﻣﺘﺮﺻـﺪ ﮐﻤـﮏ ﺑـﻪ ﺩﯾﮕـﺮﺍﻥ ﺍﺳـﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﻭﻁـﻦ‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍ ﺑـﺮﺍی ﮐﺸـﻮﺭ ﻋﺰﯾـﺰﺵ ﺍﯾـﺮﺍﻥ ﻓـﺪﺍ ﮐﻨـﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﻭﻗﺘـﯽ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠﯽ ﻋﺮﺍﻕ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻧﻬﺼﺪ ﻭ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﺁﻏﺎﺯ ﺷـﺪ ﺩﺍﻭﻁﻠﺒﺎﻧـﻪ ﻭ ﺑـﻪ ﮐـﺮﺍﺕ‬ ‫ﺩﺭ ﺟﺒﻬﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﯾﺎﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻫﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺳﻪ ﺑـﺎﺭ ﺍﺯ ﺣﻤـﻼﺕ ﺷـﻴﻤﻴﺎﯾﯽ ﻭ ﺗﻴﺮﺍﻧـﺪﺍﺯی‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻋﺮﺍﻗﻴﻬﺎ ﻣﺠﺮﻭﺡ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﻴﮑﻨﻢ ﺗﻘﺪﯾﺮ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺣﺴﻴﻦ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﺍﯾـﻦ ﮐﻤﺘـﺮ ﺍﺯ‬ ‫ﯾﮏ ﻣﻌﺠﺰﻩ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭی ﮐﻪ ﺣﺴﻴﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺳﻮﺋﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻤﻮ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﮐﺮﺩﻡ ﺣـﺪﻭﺩﺍ ﻫﻔـﺪﻩ ﺳـﺎﻝ ﭘـﻴﺶ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﺮﺩﻭی ﻣﺎ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺩﺭﯾﺎﻧﻮﺭﺩی ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷـﻬﺮ ﺑـﺮﺍی ﺗﺤﺼـﻴﻞ ﺩﺭ ﻣﻘﻄـﻊ‬ ‫ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺳﯽ ﺍﺭﺷﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﺷـﺪﻩ ﺑـﻮﺩﯾﻢ‪ .‬ﻣـﻦ ﺩﺭ ﺭﺷـﺘﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳـﯽ ﺍﯾﻤﻨـﯽ ﺩﺭﯾـﺎﻧﻮﺭﺩی ﻭ ﺣﺴـﻴﻦ ﺩﺭ‬ ‫ﺭﺷــﺘﻪ ﻣــﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻤــﻮﻣﯽ ﺩﺭﯾــﺎﻧﻮﺭﺩی ﺩﺭﺱ ﻣﻴﺨﻮﺍﻧــﺪ ﺍﻣــﺎ ﺍﮐﺜــﺮ ﺩﺭﻭﺱ ﻣــﺎ ﻣﺸــﺘﺮک ﺑــﻮﺩ ﻭ ﻟــﺬﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎﺭی ﺍﺯ ﮐﻼﺱ ﻫﺎ ﺑﺎﻫﻢ ﺑﻮﺩﯾﻢ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺳﻔﺮﻫﺎی ﺁﻣﻮﺯﺷﯽ ﺑﻪ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎی ﺩﺍﻧﻤﺎﺭک‪،‬‬ ‫ﻧــﺮﻭژ‪ ،‬ﻓﻨﻼﻧــﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮋﯾــﮏ ﻭ ﺁﻟﻤــﺎﻥ ﺭﻓﺘــﻴﻢ‪ .‬ﻣــﺎ ﻫﻤﭽﻨــﻴﻦ ﺩﺭ ﻣﺤﻠــﻪ ﺍی ﺑﻨــﺎﻡ ﻫﻮﻟﻤــﺎ ﺩﺭ ﻣــﺎﻟﻤﻮ ﺯﻧــﺪﮔﯽ‬ ‫ﻣﻴﮑﺮﺩﯾﻢ‪ .‬ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺣﺴﻴﻦ ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺳﻪ ﺩﺧﺘﺮﺵ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﮐﻼﺱ ﻫﺎی ﺍﻧﮕﻠﻴﺴـﯽ ﺧـﺎﺹ ﻓﺮﺯﻧـﺪﺍﻥ‬ ‫ﻣﺎ ﺩﺭﺱ ﻣﻴﺨﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺧﺘﺮﻡ ﻣﺎﺭﻭی ﻣﻴﺮﻓﺖ‪ .‬ﺁﻧﻬـﺎ ﺑـﺎﻫﻢ ﺩﻭﺳـﺖ ﺑﻮﺩﻧـﺪ ﻭ ﻣـﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﭘـﺎﺭک ﺟﻠـﻮی‬ ‫ﻣﻨﺰﻟﻤﺎﻥ ﺑﺎﻫﻢ ﺑﺎﺯی ﻣﻴﮑﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﻟﺬﺍ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﯽ ﻧﺰﺩﯾﮑﯽ ﺑﺎﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﺧـﻮﺑﯽ‬ ‫ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﮐﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺒﺎﺩﻟﻪ ﺍﻁﻼﻋﺎﺕ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﻣﻼﻗﺎﺗﺶ ﻣﻴﮑﺮﺩﻡ ﻭ ﺭﺍﺑﻄـﻪ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﺻـﻤﻴﻤﯽ‬ ‫ﺑﺎﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﺍﻭ ﺍﻁﻼﻋﺎﺕ ﺯﯾﺎﺩی ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﮐﺸﻮﺭﻡ ﺩﺍﺷﺖ ﻭﻟﯽ ﺑﺮﺍی ﻣﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺑـﻮﺩ ﮐـﻪ ﺩﺭﺑـﺎﺭﻩ‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻣﺮﺩﻣﺶ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺁﺷﻨﺎ ﻣﻴﺸﺪﻡ‪ .‬ﮐﺸﻮﺭی ﮐـﻪ ﻣﺤـﻞ ﻭ ﺯﺍﺩﮔـﺎﻩ ﺷـﻌﺮﺍی ﻣـﻮﺭﺩ‬ ‫ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻦ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎﻡ‪ ،‬ﻣﻮﻻﻧﺎ‪ ،‬ﻋﻄﺎﺭ‪ ،‬ﻓﺮﺩﻭﺳﯽ‪ ،‬ﺳﻌﺪی ﻭ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﺍﯾﮑﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﺎﯾﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎی ﺟﻬﺎﻥ ﺳﻮﻡ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻤﺎﯾﻢ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﺮﺍﻧﻴﻬـﺎ‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧـﻮﺑﯽ ﺑـﺮﺍی ﻣـﺮﺩﻡ ﮐﺸـﻮﺭﻫﺎی ﺍﻁـﺮﺍﻑ ﺧـﻮﯾﺶ ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﻬـﺎ ﻫﺮﮔـﺰ ﺩﺭ ﺍﻣـﻮﺭ‬ ‫ﺩﺍﺧﻠﯽ ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎﻧﺸﺎﻥ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻤﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﺴﺎﯾﮕﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻤﯽ ﺁﺯﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﻣـﺮﺩﻡ ﺍﯾـﻦ ﮐﺸـﻮﺭ‬ ‫ﺩﺭﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﻴﮑﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺗﻤﻴﺰ ﻭ ﻣﺮﺗﺐ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﻴﮑـﻨﻢ ﺍﯾﻨﮑـﻪ ﺳـﻮﺋﺪی ﻫـﺎ‬ ‫ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻴﺪﺍﺩﻧﺪ ﻣﺴﺘﺎﺟﺮﺷﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺎﮐﻴﺰﮔﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺮﺍی ﻣﻦ ﺩﺭ ﺳﻮﺋﺪ ﻣﻮﻫﺒﺘﯽ ﺍﻟﻬﯽ ﻭ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺍی ﺩﺭ ﻟﺒـﺎﺱ ﺍﻧﺴـﺎﻥ ﺑـﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭﮐﻨـﺎﺭ ﮐﻤـﮏ ﺑـﻪ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺍﻭ ﯾﮏ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﯽ ﺩﺭ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻓﺮﺩی ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩ‪ ،‬ﺻـﻤﻴﻤﯽ ﻭ ﺷﺨﺼـﯽ‬ ‫ﻣﺘﻮﺍﺿﻊ ﻭ ﻣﺪﯾﺮ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻓـﺮﺩی ﺑـﺎ ﺍﯾـﻦ ﮐﻤـﺎﻻﺕ ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﮔﺬﺷـﺘﻪ ﺑـﺮﺍی ﺍﻧﺠـﺎﻡ ﻭﻅﻴﻔـﻪ ﻭ‬ ‫ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﮐﺸﻮﺭﺵ ﻧﺪﯾﺪﻩ ﺍﻡ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺩﯾﺪی ﮐﻪ ﺑﺮﺍی ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﺵ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﺍﯾﻦ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑـﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﻧﻮﺷـﺘﻢ‪ ،‬ﻭ‬ ‫ﺍﮐﻨﻮﻥ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﺩی ﺭﺍ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﮑﻼﺳﯽ ﻋﺰﯾـﺰﻡ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ‬ ‫ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﺭ ﺳﻮﺋﺪ ﻭ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪ )ﺑﺎﺯ ﻧﺸﺴـﺘﻪ( ﺳـﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻨـﺎﺩﺭ ﻭ ﮐﺸـﺘﻴﺮﺍﻧﯽ ﯾﻌﻨـﯽ ﺁﻗـﺎی ﺣﺴـﻴﻨﻌﻠﯽ‬ ‫ﻗﻠﯽ ﺯﺍﺩﻩ ﻧﻴﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﻟﺬﺍ ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﻫﺪﺍ ﻣﻴﻨﻤﺎﯾﻢ‪.‬‬ ‫ﺩﻭﺳﺖ ﻣﺎ ﺣﺴﻴﻦ ﺩﺭ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ ﻫﺰﺍﺭ ﻭﻧﻬﺼﺪ ﻭ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻭﺳﻪ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺳﺎﺣﻠﯽ ﻧﻮﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺷﻬﺮی‬ ‫ﺯﯾﺒﺎ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﮑﻤﻴﻞ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺷـﻬﺮﺵ‪،‬‬ ‫ﻭی ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻧﻬﺼﺪ ﻭ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﻭ ﺩﻭ ﺑـﻪ ﺩﺍﻧﺸـﮕﺎﻩ ﺍﺻـﻔﻬﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﯾﺎﻓـﺖ ﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﯽ ﺭﺷـﺘﻪ‬ ‫ﻋﻠﻮﻡ ﺗﺮﺑﻴﺘﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻧﻬﺼـﺪﻭ ﻫﻔﺘـﺎﺩ ﺷـﺶ ﺑـﻪ ﭘﺎﯾـﺎﻥ ﺭﺳـﺎﻧﺪ‪ .‬ﺣﺴـﻴﻦ ﺩﺭ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﻮﺍﻟﻢ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺧﯽ ﺩﺑﻴﺮﺍﻥ ﭘﺮﺗﻼﺵ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻧﯽ ﺍﺵ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻗﺎی ﮐﺒﻴﺮ ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ ﺩﺑﻴﺮ ﺗـﺎﺭﯾﺦ‬

‫ﻭ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎ ﻭ ﺁﻗﺎی ﮐﺎﻅﻢ ﻭﺣﻴﺪ ﺩﺑﻴﺮ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻴﺎﺩ ﺩﺍﺷـﺖ‪ .‬ﺣﺴـﻴﻦ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸـﮕﺎﻩ ﺑـﺎ‬ ‫ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﻋﻠﯽ ﺷﺮﯾﻌﺘﻤﺪﺍﺭی ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﺍﻧﺸﮑﺪﻩ ﺍﺵ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍی ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺻﻤﻴﻤﯽ ﺑﺮﻗـﺮﺍﺭ ﮐـﺮﺩ‪ .‬ﺍﻭ‬ ‫ﻣﻴﮕﻔﺖ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺷـﺮﯾﻌﺘﻤﺪﺍﺭی ﺑـﺎ ﻣـﻦ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﻣﻬﺮﺑـﺎﻥ ﺑـﻮﺩ ﻭ ﻣـﺮﺍ ﺧﻴﻠـﯽ ﺩﻭﺳـﺖ ﺩﺍﺷـﺖ ﻭ ﺭﺍﺑﻄـﻪ‬ ‫ﺻﻤﻴﻤﯽ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﯽ ﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻴﮕﻮﯾﺪ ﭘﺮﻭﻓﺴﻮﺭ ﺷﺮﯾﻌﺘﻤﺪﺍﺭی ﯾﮏ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﺍی ﺩﮐﺘﺮﯾﻦ ﺁﻣﻮﺯﺷﯽ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺘﯽ ﻣﺘﺮﻗـﯽ ﻣﻴﺒﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻭی ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭﺯﯾﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﯽ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫـﻢ ﺍﮐﻨـﻮﻥ ﻋﻀـﻮ ﺷـﻮﺭﺍﯾﻌﺎﻟﯽ ﺍﻧﻘـﻼﺏ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭی ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﻟﻴﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﺍی ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺳﺘﺎﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑـﻪ ﺍﻣـﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨـﯽ )ﺭﻩ(‬ ‫ﺑﻨﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭی ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮﺩ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﮔﻮﯾـﺎی‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﯽ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺳﺮﺑﺎﺯی ﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺷﻐﻞ ﻣﻌﻠﻤﯽ ﮐﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺷﺮﻭﻉ ﮐـﺮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻧﻬﺼﺪ ﻭ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﻭﻗﺘﯽ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﮐﻴﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺍﺯ ﺧﺎک ﮐﺸﻮﺭﺵ ﺗﻮﺳﻂ ﻋـﺮﺍﻕ ﺍﺷـﻐﺎﻝ ﺷـﺪ‬ ‫ﺩﺍﻭﻁﻠﺒﺎﻧﻪ ﺑﻌﻨﻮﺍﻥ ﺍﺩﺍی ﺩﯾﻦ ﺑﻪ ﮐﺸﻮﺭﺵ ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨـﺪ ﺑـﺎﺭ ﺩﺭ ﺣﻤﻠـﻪ ﺷـﻴﻤﻴﺎﯾﯽ ﻭ ﺗﻴﺮﺍﻧـﺪﺍﺯی‬ ‫ﻋﺮﺍﻗﻴﻬﺎ ﻣﺠﺮﻭﺡ ﺷﺪ ﻭﻟﯽ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺠﺎﺕ ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻤﺖ ﻫﺎی ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﻴﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪ ﻭﻟﯽ ﺍﻭ ﺗـﺮﺟﻴﺢ ﻣﻴـﺪﺍﺩ ﯾـﮏ ﻣﻌﻠـﻢ ﺑـﺎﻗﯽ‬ ‫ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ .‬ﻣﻊ ﺍﻻﺻﻒ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻧﻬﺼﺪ ﻭ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﺣﺴﻴﻦ ﺭﺍﻫﯽ ﺑﻪ ﺟﺰ ﭘﺬﯾﺮﺵ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﻨﺎﺩﺭ ﻭ ﮐﺸﺘﻴﺮﺍﻧﯽ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺧﻮﺩﺵ ﻧﻮﺷﻬﺮ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻝ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺳﻤﺖ ﻭ ﺟﻠﺐ ﺭﺿﺎﯾﺖ ﻣﺪﯾﺮﺍﻧﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ﻭی ﺑـﻮﺭﺱ ﺗﺤﺼـﻴﻠﯽ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﯽ ﺍﺭﺷـﺪ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺩﺭﯾﺎﻧﻮﺭﺩی ﺳﻮﺋﺪ ﺍﻋﻄﺎ ﺷﺪ‪ .‬ﻭی ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻧﻬﺼﺪ ﻭ ﻧﻮﺩ ﻭﺳﻪ ﺗﺤﺼﻴﻼ‬ ‫ﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﮐﺸـﻮﺭﺵ ﺑﺎﺯﮔﺸـﺖ ﻭ ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ ﻣـﺪﯾﺮ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺕ‬ ‫ﺑﻨﺎﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﺮﻣﺰﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻨـﻮﺏ ﺍﯾـﺮﺍﻥ ﻣﻨﺼـﻮﺏ ﺷـﺪ ﻭ ﺑـﻪ ﻣـﺪﺕ ﺳـﻪ ﺳـﺎﻝ ﺑـﻪ ﻫﻤـﻪ ﻣﺸـﮑﻼﺕ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﯽ ﺍﺵ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍی ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺧـﺪﻣﺎﺕ ﻋﻤﻠﻴـﺎﺕ ﺩﺭﯾـﺎﯾﯽ ﻭ ﺑﻨـﺪﺭی ﺩﺭ ﺍﯾـﻦ ﺍﺳـﺘﺎﻥ‬ ‫ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺩﺭ ﺑﻨﺎﺩﺭ ﺷﻬﻴﺪ ﺭﺟﺎﯾﯽ ﻭ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺎﻫﻨﺮ ﺑﮑﺎﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺰﺍﺭ ﻭﻧﻬﺼﺪ ﻭ ﻧﻮﺩ ﻭ ﻫﻔﺖ ﻭی‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﺱ ﻭﯾﮋﻩ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻭﺯﯾﺮ ﻭ ﻣﺪﯾﺮﻋﺎﻣﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻨﺎﺩﺭ ﻭ ﮐﺸﺘﻴﺮﺍﻧﯽ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻭی ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﮑــﻪ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﻗﺒــﻮﻝ ﻣﺴـﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣــﺪﯾﺮﮐﻠﯽ ﺑﻨــﺎﺩﺭ ﻭ ﮐﺸــﺘﺮﺍﻧﯽ ﺍﺳــﺘﺎﻥ ﻫﺮﻣﺰﮔــﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻧﭙﺬﯾﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺩﻭﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﯾﮏ ﻣﻴﻼﺩی ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺍﺟﺒﺎﺭی ﺑﺮﺍی ﺗﺼـﺪی ﺍﯾـﻦ ﻣﺴـﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑـﻪ ﺍﺳـﺘﺎﻥ‬ ‫ﻫﺮﻣﺰﮔﺎﻥ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﮔﺮﺩﯾﺪ‪ .‬ﻭ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺩﻭ ﻫﺰﺍﺭ ﻭﺳﻪ ﻣﻴﻼﺩی ﺑﻪ ﻋﻨـﻮﺍﻥ ﺍﻭﻟـﻴﻦ ﻧﻤﺎﯾﻨـﺪﻩ ﺳـﺎﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﺑﻨﺎﺩﺭ ﻭ ﮐﺸﺘﻴﺮﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺩﺭﯾﺎﻧﻮﺭﺩی ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﺴـﺘﺎﻥ ﺭﻓـﺖ‪ .‬ﺍﯾـﻦ ﺳـﺎﺯﻣﺎﻥ ﯾﮑـﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﺳــﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎی ﻭﯾــﮋﻩ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠــﻞ ﺍﺳــﺖ ﮐــﻪ ﻭﻅﻴﻔــﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕــﺬﺍﺭی ﺩﺭ ﺍﻣــﻮﺭ ﮐﺸــﺘﻴﺮﺍﻧﯽ ﻭ ﺍﯾﻤﻨــﯽ‬ ‫ﺩﺭﯾﺎﻧﻮﺭﺩی ﻭ ﺣﻔﻆ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﯾﺴﺖ ﺩﺭﯾﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺣﺴﻴﻦ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﯾﻞ ﺳـﺎﻝ ﺩﻭﻫـﺰﺍﺭ‬ ‫ﻭ ﺷﺶ ﻣﻴﻼﺩی ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﮑﻤﻴﻞ ﺳﯽ ﺳﺎﻝ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴـﺘﻪ ﮔﺮﺩﯾـﺪ‪ .‬ﻭی ﺩﺭﺣـﺎﻝ ﺣﺎﺿـﺮ‬ ‫ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ ﻣﺪﯾﺮﻩ ﻭ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪ ﺗﻤﺎﻡ ﻭﻗﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺸﺘﻴﺮﺍﻧﯽ ﺍﯾﺮﺳﻞ ﯾﻮﮐﯽ ﺩﺭ ﻟﻨﺪﻥ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﻪ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺣﺴﻴﻦ ﺁﺷﻨﺎﯾﯽ ﻧﺰﺩﯾـﮏ ﺩﺍﺭﻡ‪ .‬ﺣﺴـﻴﻦ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﻓﺮﺯﻧـﺪﺍﻧﺶ‬ ‫ﻋﻨﺎﯾﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﺮﺍی ﮐﺴﺐ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﺍﺭﺗﻘﺎی ﺗﺤﺼﻴﻠﯽ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻴﻠﯽ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﻫـﺎی‬ ‫ﻏﺮﺑﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻴﮑﺮﺩ‪ .‬ﺩﺧﺘﺮ ﺑﺰﺭﮔﺶ ﺩﮐﺘﺮﺍی ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺭ ﺍﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸـﮕﺎﻩ ﺍﺻـﻔﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺳـﺎﻝ ﺩﻭ ﻫـﺰﺍﺭ ﻫﻔـﺖ‬ ‫ﻣﻴﻼﺩی ﺍﺧﺬ ﻭ ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻧﻬﺎی ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﻴـﺎ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺨﺼﺼـﯽ ﺧـﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏـﺎﺯ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺧﺘـﺮ ﺩﯾﮕـﺮ ﺍﯾﺸـﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﯽ ﺍﺭﺷـﺪ ﺭﺷـﺘﻪ ﺣﻘـﻮﻕ ﺑـﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠـﻞ ﺩﺭﯾـﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑـﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠـﯽ ﺩﺭ ﮐﺸـﻮﺭ ﻣﺎﻟﺘـﺎ ﺑـﻪ ﭘﺎﯾـﺎﻥ ﺭﺳـﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﺩﺧﺘـﺮ ﺳـﻮﻡ ﺍﯾﺸـﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﯽ‬ ‫ﻣﻌﻤﺎﺭی ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻣﺘﺮﻭﭘﻮﻟﻴﺘﻦ ﻟﻨﺪﻥ ﺍﺧﺬ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺁﺭﺯﻭ ﻣﻴﮑﻨﻢ ﺩﻭﺳـﺖ ﻣـﻦ ﺣﺴـﻴﻨﻌﻠﯽ ﻗﻠـﯽ ﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﺧـﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﺤﺘـﺮﻣﺶ ﻋﻤـﺮی ﻁـﻮﻻﻧﯽ ﻭ ﻣـﻮﻓﻘﯽ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﻟﻄﺎﻑ ﺷﻴﺦ‪ -‬ﺩ ﻭﺍﺯﺩﻫﻢ ﺟﻮﻻی ﺳﺎﻝ ﺩﻭﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻫﺸﺖ ﻣﻴﻼﺩی‪ -‬ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺑﺎﺩ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻥ‬

‫ﻣﻬﺎڳ‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ادﺑﻲ ﮐﻴﺘﺮ ۾ ﻫﻚ وڏو ﻧﺎن‪ ‬آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﺋﻴﻦ‪ ‬ﺳﺎن ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ روﺑﺮو ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻪ ﭤﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ﻗﻠﻤﻲ ﭘﻮرﻫﻴﻲ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﺎﺋﭗ ﺟﻮ رﺷﺘﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﻴﺎر ۽ ﭘﺎﭔﻮﻫﻪ ﻣﺎن ﻓﻮن ﺗﻲ‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ‪ ‬ﺣﻜﻢ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﺎن ﺳﻨﺪس ﺗﺎزي ﺗﺨﻠﻴﻖ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ”اﻳﺮان ڏي ُاڏام“ ﺟﻮ ﻣﻬﺎڳ ﻟﮑﺎن‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺟﻲ ﻛﺘﺎب ﺟﻮ ﻣﻬﺎڳ ﻟﮑﮡ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ وڏو اﻋﺰاز آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻫﻚ ﺳﭻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ﮐﺎن‬ ‫اڳ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻛﺘﺎب ﺟﻮ ﻣﻬﺎڳ ﻧﻪ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﻧﻪ ﺋﻲ اﻧﻬﻲ‪’ ‬ﭨﻴﻜﻨﻚ‘ ﺟﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﺎ ﭴﺎڻ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ’ﺟﻬﮍو‬ ‫ﺣﺎل ﺣﺒﻴﺒﺎن‪ ،‬ﺗﻬﮍو ﭘﻴﺶ ﭘﺮﻳﺎن‪‘.‬‬ ‫ﺻﻨﻒ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﺷﻲ‪ ،‬ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ‪ ،‬ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬ادﺑﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻲ‪،‬‬ ‫ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ‪ ،‬ادب ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ۽ ﻧﺮاﻟﻲ ِ‬ ‫اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﺟﺎﮔﺮاﻓﻴﺎﺋﻲ ﭘﺲ ﻣﻨﻈﺮ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﻫﻦ ﻛﻢ ۾ واﻗﻌﻲ ﭘﺎڻ ﮘﮣﺎﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬۽‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ‪ ‬ﺟﻲ اﮢﺎﻧﮕﻲ ﺳﻔﺮ ۾ ‪ ۶۶‬ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻲ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﻣﻠﻬﺎﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﻫﻚ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ‪ ،‬رﻳﺎﺿﻲ دان‪ ،‬ﻣﻮﺳﻤﻦ ﺟﻮ ﭴﺎﮢﻮ‪ ،‬ﻫﻚ ﺣﺴﺎس ﻟﻴﮑﻚ‪ ،‬ﺳﻴﻼﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺼﻮر‪ ،‬ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ‬ ‫ﻟﮑﻨﺪڙ‪ ،‬ﻣﺘﺮﺟﻢ ۽ اﻓﺴﺎﻧﻪ ﻧﮕﺎر ﭘﮡ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﮔﻬﮡ ﭘﺎﺳﺎﺋﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ‪ ‬ﺟﻲ ﺑﺎري ۾ ﻟﮑﮡ ِﺳﺞ‬ ‫ﮐﻲ آرﺳﻲ ڏﻳﮑﺎرڻ ﺟﻲ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﻫﻴﺘﺮي ﺳﺎري دﻧﻴﺎ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻚ ﻋﺎم اﻧﺴﺎن واﻧﮕﺮ ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۽ ﺗﺤﺮﻳﺮن ۾ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻪ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻧﻪ ﺋﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﭘﺎڻ وﮢﺎﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﺎﺋﻲ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻋﻈﻤﺖ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻨﻢ ﭜﻮﻣﻲ‪ ،‬ﻣﻘﺪس ﺳﻨﮅ ﮐﻲ ﻧﻪ وﺳﺎرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﮅ ۽ ﺳﻨﮅي ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﺳﻨﺪس‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ازل ﺟﻲ رﺷﺘﻲ ﻛﺮي ﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎروﺋﮍن ۽ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺌﮍن ﮐﻲ ڏوراﻧﻬﻦ ڏﻳﻬﻦ ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ وﺳﺎرﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن اﺳﺎن ﺳﻨﮅي ﻗﻮم ۾ ﺧﺎﺻﻴﺘﻮن ﺑﻪ آﻫﻦ ﺗﻪ ﺧﺎﻣﻴﻮن ﭘﮡ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻟﮑﮣﻴﻦ ۾ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ‪ ‬ﺳﻨﮅي ﻗﻮم ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺤﺮﻳﺮن ﺟﻲ ذرﻳﻌﻲ ﻏﻔﻠﺖ ﺟﻲ اﮔﻬﻮر ﻧﻨﮉ ﻣﺎن ﺟﺎﮘﺎﺋﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ ،‬۽ اﻫﻮ اﺑﺪي ﭘﻴﻐﺎم ڏﻧﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ’ﺳﻨﮅﻳﻮ ﺟﺎﮘﻮ! ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﭘﻴﺮن ﻫﻴﭡﺎن ڌرﺗﻲ ﻧﻜﺮﻧﺪي ﭘﺌﻲ‬ ‫وﭸﻲ! ﻫﻲ دور ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ )‪ (competition‬ﺟﻮ دور آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﺟﻮد ﮐﻲ داﺋﻢ ۽ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﮣﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻋﻠﻢ ۽ ﻫﻨﺮ‪ ،‬ڏات ۽ ڏاﻫﭗ ﺟﻲ ﻫﭥﻴﺎرن ﺳﺎن ﻟﻴﺲ ﻛﺮﻳﻮ‪“.‬‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﺟﻮن ﻟﮑﮣﻴﻮن ﺳﻨﮅي ﻗﻮم ﻻ‪ ‬ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ درﺳﮕﺎﻫﻪ ﻟﮙﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ ﺳﭽﻮ ۽ ﺻﺎف ﺳﻨﮅي آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌرﺗﻲ‪ ‬۽ ڌرﺗﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﻣﺤﺒﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺮوط ۽ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻲ آﻫﻲ‪ُ ،‬ﻫﻮ َ‬ ‫ﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺮﺗﺒﻲ‪ ،‬اﻗﺘﺪار‪،‬‬ ‫دوﻟﺖ ۽ آﺳﺎﺋﺶ ﮐﺎن ﻗﻄﻌﻲ ﺑﻲ ﭘﺮواﻫﻪ اﻧﺴﺎن آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻨﺪس ﺗﺎزي ﺗﺤﺮﻳﺮ ﻫﺮ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن دﻟﭽﺴﭗ ۽ ﭴﺎڻ ﺟﻮ ﭜﻨﮉار آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس ﺑﺎﻗﻲ ﺗﺨﻠﻴﻘﻦ ۾ ﻫﻚ اﻫﻢ اﺿﺎﻓﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﻫﻦ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ’اﻳﺮان ﺑﺤﻴﺜﻴﺖ ﻫﻚ ﻣﻠﻚ‘ ۽ ’اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺤﻴﺜﻴﺖ ﻫﻚ ﻗﻮم‘ ﺟﻮ ﺟﻬﮍي ﻧﻤﻮﻧﻲ‬ ‫ﺗﻌﺎرف ﻛﺮاﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﭔﻴﻮ ﻛﻮﺑﻪ ﻟﻴﮑﻚ ﻧﭥﻮ ﻛﺮاﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻬﮍي‪ ‬ﻃﺮح اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ‪ ،‬ﻣﺎﮘﻦ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﭘﺲ ﻣﻨﻈﺮ ﺟﻲ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ واﻗﻌﻲ ﻫﻚ ﻣﺤﻘﻖ )‪ (scholar‬ﺋﻲ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺳﭵﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﺟﻮ ذاﺗﻲ‬ ‫ﻛﺮدار ۽ اﻧﺴﺎﻧﻲ روﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﮔﮇوﮔﮇ ﻫﺮ ﻧﻨﮃي وڏي ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﮐﺎن ﻋﻈﻴﻢ ﺳﻤﺠﻬﮡ‪ ،‬ﺧﻮدﻧﻤﺎﺋﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﮐﺎن ﭘﺮي‬ ‫رﻫﮡ ۽ ﻫﺮ ﺣﺎل ۾ رﺿﺎ ﺗﻲ راﺿﻲ رﻫﮡ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﻫﻦ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ﺟﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻲ ﻣﺎن ﻣﻌﻠﻮم ﭤﻴﻨﺪو ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻣﺤﺒﺖ ۽ ‪ commitment‬ﺳﭵﻲ اﻧﺴﺎﻧﺬات ﻻ‪ ‬ﺗﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﻨﮅ ۽‬ ‫ﺳﻨﮅﻳﻦ ﺟﻮ ﻋﺸﻖ ﭴﮡ ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﺟﻴﺌﮡ ﺟﻮ ﺟﻮاز ﭤﺎ ﺑﺨﺸﻴﻦ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ۾ ﺳﻤﻮرو وﻗﺖ اﻫﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‬

‫ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻢ وﻃﻦ ۽ ﻫﻢ زﺑﺎن ﺳﭕﺎﺟﻬﮍن ﮐﻲ ﮘﻮﻟﻲ ﻟﻬﻲ ۽ اﻧﻬﻦ ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻧﺪر ﺟﻮ ﺣﺎل اوري‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻔﺮ دوران ﺟﻦ ﺑﻪ ﺳﻨﮅﻳﻦ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ذﻛﺮ ۽ ﺗﻌﺎرف ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺳﺎن ﻛﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ڏﻳﻬﻪ ﺗﻮڙي ﭘﺮڏﻳﻬﻪ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﺳﻚ ۽ اﻛﻴﺮ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﻫﻚ ﻋﻈﻴﻢ ڏات آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻗﺪرت ﭤﻮرن‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﻄﺎ ﻛﺮي ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ﻫﻚ ﺷﺎﻫﻮﻛﺎر ”ﺗﻬﺬﻳﺐ )‪ “(Civilisation‬رﮐﻲ ﭤﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ ﻫﺰارﻳﻦ ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ وﻳﺠﻬﻲ ﻣﺎﺿﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ وﺟﻬﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﭔﻴﻦ ’ﻧﻮ‬ ‫آﺑﺎدﻳﺎﺗﻲ ﻣﻠﻜﻦ‘ ﺟﻴﺎن ﺳﺎﻣﺮاج ﺟﻲ ﺟﺒﺮ‪ ،‬اﺳﺘﺤﺼﺎل ۽ ﭰﺮﻣﺎر ﺟﻮ ﺷﻜﺎر رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ارڙﻫﻴﻦ ۽ اوﮢﻬﻮﻳﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾‬ ‫اﻳﺮان ﺑﺮﻃﺎﻧﻮي ﺳﺎﻣﺮاج ۽ روس ﺟﻲ زار ﺷﺎﻫﻲ‪ ‬ﺟﻲ ’اﺳﺘﻌﻤﺎرﻳﺖ‘ ﺟﻮ ﺷﻜﺎر رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫وﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ اﻳﺮان ﺗﻲ آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺳﺎﻣﺮاج ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺴﻠﻂ ﭴﻤﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﭣ ﭘﻴﺮ ﻫﻨﻴﺎ‪ ،‬ﮀﺎﻛﺎڻ ﺗﻪ اﻧﻬﻲ‪ ‬وﻗﺖ ۾ اﻳﺮان ۾‬ ‫وڏي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﺗﻴﻞ ﺟﺎ ﮐﻮﻫﻪ ﮐﻮﭨﺠﻲ ﭼﻜﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺗﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻧﻈﺮ ُﻫﺌﻲ‪ .‬ﭔﻲ‪ ‬ﻣﻬﺎﭜﺎري ﻟﮍاﺋﻲ‪(IInd world war) ‬‬ ‫ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻧﻮآﺑﺎدﻳﺎﺗﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺳﺎﻣﺮاج دﺷﻤﻦ )‪ (Anti imperialism‬ﺗﺤﺮﻳﻜﻮن ﺟﻨﻢ وﭠﻲ ﭼﻜﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﺳﺎﻣﺮاﺟﻲ ﻏﻼﻣﻲ‪ ‬ﮐﺎن آزادي ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻌﺎﺷﻲ ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﻧﺠﺎت ﻻ‪ ‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﻣﻴﺪان ۾ ازﻟﻲ وﻳﮍﻫﻪ وڙﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر‬ ‫ﻫﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ اﻧﻬﻲ‪ ‬ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﺮاج دﺷﻤﻦ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺷﺪت ﺳﺎن ُاﭜﺮي ُﻫﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻤﻴﻮﻧﺴﭧ ﭘﺎرﭨﻲ )ﺗﻮده‬ ‫ﭘﺎرﭨﻲ( ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ﺟﻲ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺟﻲ ﻛﺮي‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ‪۱۹۶۸-۶۹‬ع ﺟﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ‬ ‫ﺟﻴﺎن ’ﭘﺎﭘﻮﻟﻮزم‘ ڏاﻧﻬﻦ وڌي وﻳﺌﻲ‪ ،‬ﮀﺎﻛﺎڻ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﻤﻴﻮﻧﺴﭧ ﭘﺎرﭨﻲ‪ ،‬ﻫﻚ ’ﺳﻮﺷﻠﺴﭧ اﻧﻘﻼب‘‪ ،‬ﺑﺪران ’ﺟﻤﻬﻮري‬ ‫اﻧﻘﻼب‘ ﺟﻮ ﭘﺮوﮔﺮام ڏﻧﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﺎ ﭘﺎﭘﻮﻟﺮ ﻟﻴﮉر ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻴﺎن ’ﺳﻮﺷﻠﺴﭧ اﻧﻘﻼب‘ ﺑﺪران ’ﺟﻤﻬﻮري اﻧﻘﻼب‘ ﺟﻲ واٽ ﺗﻲ اﻳﺘﺮو اﮘﺘﻲ وڌي‬ ‫وﻳﺎ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﭼﻮﻧﮉن ﺟﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ۾ ’ﺳﻮﺷﻠﺰم‘ ﮐﻲ ﺻﺮف ﻧﻌﺮي ﺑﺎزي‪ ‬ﻃﻮر ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮ‪۱۹۵۱ .‬ع ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉن ۾‬ ‫ﺳﻮﺷﻠﺴﭧ اﮘﻮاڻ ڊاﻛﭩﺮ ﻣﺤﻤﺪ ُﻣﺼﺪق اﻳﺮان ﺟﻮ وزﻳﺮ اﻋﻈﻢ ﭼﻮﻧﮉﺟﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ُﻣﺼﺪق ﺑﻪ ﺷﻬﻴﺪ ذواﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ ُﭜﭩﻲ‬ ‫ﺟﻴﺎن ’وڏي ﭘﻴﻤﺎﻧﻲ‘ ﺗﻲ ﺳﮅارن ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ ۾ اﺿﺎﻓﻮ ﭤﻴﻨﺪو وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﻫﻦ ﺗﻴﻞ ۽ ﭔﻴﻦ اﻫﻢ ﺷﻌﺒﻦ ﮐﻲ ‪۱۹۵۱‬ع ۾ ’ﻗﻮﻣﻲ ﻣﻠﻜﻴﺖ‘ ۾ وﭠﮡ ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺧﻼف ﺳﺎﻣﺮاﺟﻲ‬ ‫ﺳﺎزﺷﻮن ﺷﺮوع ﭤﻲ وﻳﻮن‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻣﺤﻤﺪ ُﻣﺼﺪق ﺳﺮﻣﺎﺋﻴﺪاراﻧﻪ رﻳﺎﺳﺖ ۽ ﻣﻌﻴﺸﺖ ﺟﻲ ﺳﻮﺷﻠﺴﭧ ﺑﻨﻴﺎدن ﮐﻲ ﻣﻜﻤﻞ‬ ‫ﻃﻮر ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ان ﻛﺮي اﻧﻘﻼب اڌورو رﻫﺠﻲ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﻲ ﺳﺎﻣﺮاج‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن واﻧﮕﺮ ﺟﻬﮍي‪ ‬رﻳﺖ ﻓﻮﺟﻲ ﺟﻨﺮﻟﻦ ﺟﻲ ذرﻳﻌﻲ ﺷﻬﻴﺪ ذواﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ ُﭜﭩﻲ ﮐﻲ ﻫﭩﺎﻳﻮ‪ ،‬اﻫﺎ‬ ‫ﺳﺎﮘﻲ واٽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻓﻮﺟﻲ ﺟﻨﺮﻟﻦ‪ ،‬ﺳﺎﻣﺮاج ﺟﻲ اﺷﺎري ﺗﻲ ’ ُﻣﺼﺪق ﺣﻜﻮﻣﺖ‘ ﺟﻲ ﺗﺨﺘﻲ اوﻧﮅي ﻛﺮڻ وﻗﺖ ﻛﻢ‬ ‫آﻧﺪي ۽ ﻣﺼﺪق ﮐﻲ ﻣﻌﺰول ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﻲ زﺑﺮدﺳﺘﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ ﻣﺴﻠﻂ ﻛﺌﻲ وﻳﺌﻲ‪ .‬رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي‪ ‬ﮐﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺻﺮف اﻳﺮان ﺟﻮ ”ﺑﺎاﺧﺘﻴﺎر“ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ڏﮐﮡ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻧﮕﺮاﻧﻲ‪ ‬ﻻ‪’ ‬ﻛﻤﺪار‘ ﭘﮡ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ‪.‬‬

‫‪۱۹۵۱‬ع ﮐﺎن ‪۱۹۷۹‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﻫﺰارن ﮐﺎن وڌﻳﻚ آﻣﺮﻳﻜﻲ اﻳﺮان ۾ ﻣﻘﺮر ﭤﻲ ﭼﻜﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺟﻮ روﻳﻮ اﻳﺮاﻧﻴﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﺣﺎﻛﻤﺎﻧﻪ ۽ ذﻟﺖ آﻣﻴﺰ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬۾ آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺳﺎﻣﺮاج ﺟﻲ ﺧﻼف ﻧﻔﺮت ﺟﻮ ’ﮔﺮاف‘ وڌي‬ ‫وڻ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺧﻔﻴﻪ ﭘﻮﻟﻴﺲ ”ﺳﺎواڪ )‪ “(savak‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﺎﺷﻌﻮر ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ اذﻳﺖ ﮔﺎﻫﻦ ۾ ﺑﻨﺪ ﻛﺮي‪ ،‬ﻇﻠﻢ ۽‬ ‫ﺟﺒﺮ ﺟﻮ ﻧﺸﺎﻧﻮ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ .‬ﻣﺰدور ﺗﻨﻈﻴﻤﻦ‪ ،‬ﺷﺎﮔﺮد ﺗﻨﻈﻴﻤﻦ ۽ ﮐﺎﭔﻲ‪ ‬ڌر ﺟﻲ ﻛﺎرﻛﻨﻦ ﺟﻮ وڏي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ‪” .‬ﺳﺎواڪ )‪ “(savak‬ﺟﻮن اذﻳﺖ ﮔﺎﻫﻮن ﺳﭵﻲ‪ ‬دﻧﻴﺎ ۾ ﻇﻠﻢ‪ ،‬ﺗﺸﺪد ۽ وﺣﺸﻴﺎﮢﻲ ﭨﺎرﭼﺮ ﺟﻲ ﻛﺮي ﺑﺪﻧﺎم ﭤﻴﻮن‪.‬‬

‫‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﭘﻮﻳﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺶ ۽ وﻃﻦ ﭘﺮﺳﺖ ﻋﻮام ﺗﻲ ﺳﺎﻣﺮاﺟﻲ‪ ،‬رﻳﺎﺳﺘﻲ ﻇﻠﻢ ۽ ﺑﺮﺑﺮﻳﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ڊﮔﻬﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺳﺎﻣﺮاج ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻴﺖ ﺟﻲ ﺧﻼف ’ﻧﻔﺮت‘‪ ،‬اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب ﺟﻮ ’ﺑﻨﻴﺎد‘ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫اﻧﻘﻼب ﺟﻲ ِﺳﺮﺟﮡ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻤﻴﻮﻧﺴﭧ ﭘﺎرﭨﻲ )ﺗﻮده ﭘﺎرﭨﻲ( ﺟﻮ )ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺼﺪق ﮐﻲ ﻣﻌﺰول ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﻧﮉر‬ ‫ﮔﺮاﺋﻮﻧﮉ ﻛﻢ ﻛﻨﺪي رﻫﻲ(‪ ،‬اﻫﻢ ﻛﺮدار آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﮔﺎﻫﻦ ۾ آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺳﺎﻣﺮاج ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻴﺖ‬ ‫ﺧﻼف ﻋﻮام ﮐﻲ ﻣﻨﻈﻢ ﻛﺮڻ ۾ اﻫﻢ ﻛﺮدار ادا ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد ”ﺗﻮده ﭘﺎرﭨﻲ“ ﺟﻲ ﻛﺎرﻛﻨﻦ رﮐﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻦ اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬زاﻫﺪان‪ ،‬ﺑﻨﺪر ﻋﺒﺎس ۽‬ ‫ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ ﺗﻴﻞ ۽ ﭘﻼﺳﭩﻚ ﺟﻲ ﻓﻴﻜﭩﺮﻳﻦ ۽ ﭔﻴﻦ ﺻﻨﻌﺘﻦ ۽ ادارن ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﭘﻮرﻫﻴﺘﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻈﻢ ۽ ﻣﺘﺤﺪ ﻛﻴﻮ ۽‬ ‫ﺳﺎﻣﺮاج ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻴﺖ ﺧﻼف ﻓﻴﺼﻠﻲ ﻛﻦ وﻳﮍﻫﻪ وڙﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر ﻛﻴﻮ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺶ اﻧﻘﻼب ﺟﻲ آﺑﻴﺎري ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫رﻳﭩﻲ رت ﺳﺎن ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻤﺎج ﺗﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻲ اﺛﺮ ﻛﺮي اﻧﻘﻼب ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻓﺎﺋﺪو ﻋﺎﻟﻤﻦ ﮐﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي‪‬‬ ‫ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬آﻳﺖ ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬روﺣﺎﻧﻲ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﺮﺑﺮاﻫﻪ ﺑﻨﺠﻲ وﻳﻮ ۽ ﺑﻌﺪ ۾ ﮐﻴﺲ‬ ‫اﻣﺎم ﺟﻮ درﺟﻮ ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ‪ ،‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺣﻴﺎﺗﻲ‪ ‬۽ ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻲ ۾ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ روﺷﻨﻲ وڌي آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ‪ ‬ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ وﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻮ وڏو ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻟﻴﮉر ۽ ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﭵﻲ زﻧﺪﮔﻲ‪،‬‬ ‫ﭘﺎڻ ﮐﻲ ڏﮐﻴﻮ رﮐﻲ‪ ،‬اﻧﺴﺎﻧﺬات ﺟﻲ ﭜﻼﺋﻲ‪ ‬۽ ﺳﮏ ﻻ‪ ‬ﻛﻢ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ وڏو ﻟﻴﮑﻚ ۽ ﻣﻘﺮر ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮام‬ ‫ﺗﻮڙي دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ دل ﺳﺎن ﻋﺰت ۽ ﭘﻴﺎر ﭤﻲ ﻛﻴﻮ ۽ ﻫﻦ اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﺗﻮڙي ﻣﺎﻟﻲ ﻃﻮر ﻛﻤﺰور ۽ ﻏﺮﻳﺐ‬ ‫ﻫﻮ‪ ،‬ﻫﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر‪ ،‬ﻇﺎﻟﻢ ۽ ﻣﻐﺮب ﭘﺮﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺗﺨﺖ ڊاﻫﻲ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ اﺳﻼﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد رﮐﮡ ﻻ‪‬‬ ‫اﻧﻘﻼب آﻧﺪو‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ۲۴ ،‬ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ‪۱۹۰۲‬ع )‪ ۲۰‬ﺟﻤﺎدي اﻟﺜﺎﻧﻲ ‪۱۳۲۰‬ﻫﻪ( ﺗﻲ ”ﺧﻤﻴﻦ“ ﻧﺎﻟﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي‬ ‫ﻫﻮ ”ﺧﻤﻴﻨﻲ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﭴﻢ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ُاﻫﺎﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺑﻲ ﺑﻲ ﻓﺎﻃﻤﺔ اﻟﺰﻫﺮا ﺟﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ’روح ا� ﻣﻮﺳﻮي‘ آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﭔﻪ ﻟﻘﺐ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬آﻳﺖ ا� ۽ اﻣﺎم‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ان وﻗﺖ ﺟﻲ وڏي ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ آﻳﺖ ا� ُﺑﺮوﺟﺮدي‪ ‬ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮام ۽ ﻋﺎﻟﻤﻦ‪ ،‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﮐﻲ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻟﻴﮉر ﻳﻌﻨﻲ ’آﻳﺖ ا�‘ ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻴﺖ ﺧﻼف ﺟﻬﺎد زور وﭠﮡ ﻟﮙﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻐﺮب ﺗﻲ ﭜﺎڙڻ واري ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﻧﻨﺪا ﻛﺌﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﻲ ﺳﺨﺖ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﺟﻲ ﻛﺮي‪ ،‬ﻗﻴﺪ ۽ ﺑﻨﺪ ۾ وڌو وﻳﻮ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ﻋﻮام ﺟﻲ ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﻛﺮي‪ ،‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﺟﻼوﻃﻦ ﻛﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ‪ ۴ .‬ﻧﻮﻣﺒﺮ ‪۱۹۶۴‬ع ﺗﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﻃﻦ ﮀﮇﮢﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﺮﻛﻲ ’‪ ‘Deport‬ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ‬ ‫ﺳﺎل ﮐﻦ ازﻣﻴﺮ ۽ ﺑﺮﺳﺎ ۾ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ۾ ﮐﻴﺲ آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪۱۹۶۵‬ع ۾ ﻋﺮاق ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﺗﻴﺮﻫﻦ ﺳﺎل ’ﻧﺠﻒ‘ ۾‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﺗﻘﺮﻳﺮون ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﮔﺎﻧﻦ وارﻳﻦ ﻛﺌﺴﻴﭩﻦ ﺗﻲ ﭨﻴﭗ ﻛﺮي اﻳﺮان ﻣﻮﻛﻠﻴﻮن‬ ‫وﻳﻮن ﭤﻲ ۽ اﻧﻬﻦ ﺗﺎن ﻣﺎﮢﻬﻦ وڌﻳﻚ ﻛﺌﺴﭩﻮن ﭨﻴﭗ ﻛﺮي‪ ،‬ﻋﻮام ۾ ورﻫﺎﻳﻮن ﭤﻲ‪ .‬آﺧﺮ اﻳﺮان ۽ ﻋﺮاق ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻫﻮ‬ ‫ﮔﮇﻳﻞ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻋﺮاق ﻣﺎن ﻛﮃﻳﻮ وﭸﻲ‪ ،‬ان وﻗﺖ ﻋﺮاق ﺟﻮ ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر ﺻﺪام ﺣﺴﻴﻦ ﻫﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﮐﻲ زوري‪ ‬ﻋﺮاق ﻣﺎن ﻛﮃﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ’ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ وﻳﺰا‘ ﺗﻲ ﻓﺮاﻧﺲ ۾ اﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻮام ﺟﻲ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﺟﻲ ﻛﺮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﮀﮇﮢﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﭘﻮرن ﭔﻦ ﻫﻔﺘﻦ ﺑﻌﺪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻓﻴﺒﺮوري‬ ‫‪۱۹۷۹‬ع ﺗﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ‪ ۱۵‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﺟﻼوﻃﻨﻲ‪ ‬ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ آﻳﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺗﻲ ﻫﻦ ﻗﺪم رﮐﮡ ﮐﺎن ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ‪” :‬ا� ﻧﻪ ﻛﺮي‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﭸﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ ﻫﻠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ اڄ ﻫﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﻤﻮرو ﺗﻴﻞ ڌارﻳﻦ ﮐﻲ ڏﻳﺌﻲ ﮀﮇي ﻫﺎ؛ اﺳﺎن ڌارﻳﻦ ﺟﺎ ﻏﻼم ﭤﻲ رﻫﻮن ﻫﺎ‪ .‬اﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ اﺳﺎن داﻧﻬﻮن ﭤﺎ‬ ‫ﻛﺮﻳﻮن‪ ،‬اﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻮن ﮔﻬﭩﻴﻮن اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮاﻧﻦ ﺟﻲ ﺧﻮن ﺳﺎن ﮘﺎڙﻫﻴﻮن ﭤﻲ وﻳﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ان ﺟﺎ ﮀﺎڙﺗﺎ ﻋﺮب ﻟﻴﮉر‪ ،‬دﻫﺸﺘﮕﺮد ۽ ﻗﺰاق آﻫﻦ‪“.‬‬

‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ‪ ۸۶‬ورﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪ ۳‬ﺟﻮن ‪۱۹۸۹‬ع ﺗﻲ ﺗﻬﺮان ۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺟﻨﺎزي ۾ ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺷﺮﻳﻚ‬ ‫ﭤﻴﺎ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﻟﮑﻲ ﭤﻮﺗﻪ ”ﺟﻮن ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﮔﺮم ﻣﻬﻴﻨﻲ ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮔﻬﺮن ﻣﺎن ﻧﻜﺮي ﺳﻤﻨﮉ واﻧﮕﺮ اﭤﻠﻲ ﭘﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﮐﻴﻦ ﻧﻪ اڃ ۽ ﺑﮏ ﺟﻲ ﭘﺮواﻫﻪ ﻫﺌﻲ ۽ ﻧﻪ ﮔﺮﻣﻲ‪ ‬ﺟﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ رش ۾ ﭼﻴﭝﺎﭨﺠﮡ ﻛﺮي ﻣﺮي وﻳﺎ‪ .‬ﮔﺮﻣﻲ‪ ‬ﮐﻲ‬ ‫ﮔﻬﭧ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺳﺮﻛﺎري ﻓﺎﺋﺮﺑﺮﮔﻴﮉ ﺟﻮن ﮔﺎڏﻳﻮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﭥﺎن ﭘﺎﮢﻲ ﻫﺎرﻳﻨﺪﻳﻮن رﻫﻴﻮن‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺟﻨﺎزي ۾ آﻳﻞ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد ﭨﻴﻬﻦ ﻟﮑﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﻫﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﭛ ۾‬ ‫وڏو ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ’ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮه‘ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻻڏاﮢﻲ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اڄ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺳﺎﻣﺮاج دﺷﻤﻦ ﭘﺎﻟﻴﺴﻴﻦ ﺗﻲ ﮔﺎﻣﺰن آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ”آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ ﻃﺮﻓﺎن ﻟﮙﻨﺪڙ ‪) sanctions‬ﭘﺎﺑﻨﺪﻳﻦ( ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد اﻳﺮان ﻛﻴﺌﻦ اڏول آﻫﻲ؟‬ ‫ﻛﻴﺌﻦ ﭘﺮﻋﺰم آﻫﻲ؟ ﻛﻴﺌﻦ ﻫﺮ راﻫﻪ ﺗﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ؟ اﻫﺎ دﻧﻴﺎ ﻻ‪ ‬ﺣﻴﺮت ﺟﻮﮘﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻬﮍا‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ان ﻣﺎن اﺗﺴﺎﻫﻪ )‪ (inspiration‬وﭠﻲ‪ ،‬ﺳﺒﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻘﻮل اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻚ آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ ﺟﻲ دوﺳﺖ ﺟﻲ‬ ‫)ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﮐﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺘﺎﺛﺮ آﻫﻲ( ﺟﻴﻜﻮ ﭼﺮﭼﻲ ﭼﺮﭼﻲ ۾ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻲ ”اﻳﺮان ﺟﻬﮍو‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﭘﺎڙي ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﭥﺎ ُﺳﮅرو!“‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري‪ ‬۽ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺟﻲ ﺗﺼﻮر ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﻘﺸﻮ ﭼﭩﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻫﻚ ﻣﺜﺎﻟﻲ‬ ‫۽ آزاد رﻳﺎﺳﺖ ﻻ‪ ‬ﺿﺮوري آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻫﻚ دوﺳﺖ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺣﻨﻔﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻗﺎﻫﺮه ﺟﻮ رﻫﻮاﺳﻲ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ اﻳﺮان‬ ‫ﮔﻬﻤﮡ اﻳﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ اﻳﺮان ﮐﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺘﺎﺛﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺣﻨﻔﻲ‪ ‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ”ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻠﻚ اﻳﺮان ۽ ﻋﺮاق ﺟﻲ اٺ‬ ‫ﺳﺎل ﻟﮍاﺋﻲ‪ ‬۾ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻧﻮﺟﻮان ﻧﺴﻞ ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﭘﻮڙﻫﺎ ۽ ﭔﺎر ﻧﻈﺮ‬ ‫آﻳﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ﺗﻲ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻃﺮﻓﺎن ﺳﺨﺖ ﭘﺎﺑﻨﺪﻳﻮن )‪ (sanctions‬ﻟﮙﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻛﻴﮇي ﻧﻪ ﻋﻈﻴﻢ ۽ ﻣﺜﺎﻟﻲ ﻗﻮم آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻫﻚ ﺳﮑﻴﻮ ﺳﺘﺎﺑﻮ ﻣﻠﻚ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﻣﻴﺮ‬ ‫ﺗﻮڙي ﻏﺮﻳﺐ ﺧﻮش آﻫﻲ‪ .‬ﭔﺌﻲ وﻗﺖ ﻣﺎﻧﻲ ﭤﻮ ﮐﺎﺋﻲ ۽ ﻋﺰت ﺟﻲ روزي ﭤﻮ ﻛﻤﺎﺋﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻠﻚ ﺳﺌﻲ ﺳﮙﻲ ﮐﺎن وﭠﻲ‬ ‫ﺑﺴﻮن ۽ ﭨﺮﻳﻜﭩﺮ ﭤﻮ ﭠﺎﻫﻲ‪ “.‬اﻳﺮان ۾ ﺳﺮﻛﺎري ﺗﻮڙي ﺧﺎﻧﮕﻲ ﺳﻴﻜﭩﺮ ۾ ﻛﺎرن ﺟﺎ ﺗﻴﺮﻫﻦ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ آﻫﻦ ۽ ﻧﻮي‬ ‫ﺳﻴﻜﮍو آﺑﺎدي ﻣﻘﺎﻣﻲ ﻛﺎرون اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺮي ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮان ﻣﺴﻠﺴﻞ آﻣﺮﻳﻜﻲ رﺟﻌﺘﻲ ﻳﻠﻐﺎر ﺟﻮ ﻧﺸﺎﻧﻮ ﺑﮣﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﮀﺎﻛﺎڻ ﺗﻪ ﻋﺮاق‬ ‫ﺟﻲ ﺻﺪر ﺻﺪام ﺣﺴﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﭩﺎﺋﮡ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ،‬ﻫﻦ ﺧﻄﻲ ۾ اﻳﺮان ﻫﻚ ’آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ‘ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾‬ ‫ُاﭜﺮﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻟﺒﻨﺎن ۾ ﺣﺰب ا� ﺟﻲ ﻫﭥﺎن اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﺟﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ،‬اﻳﺮان ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﺣﻮﺻﻠﻮ ﻣﻠﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اڄ ﮐﺎن‬ ‫‪ ۲۱‬ﺳﺎل اڳ ‪۱۹۸۷‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺻﺪام ﺣﺴﻴﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﺷﺮوع ﻛﻴﻞ ﺟﺎرﺣﻴﺖ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮن ﻣﭥﺎن آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ ﻃﺮﻓﺎن ڏﻧﻞ ﻣﻴﺰاﺋﻞ وﺳﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ان وﻗﺖ اﻳﺮان ﮐﻲ ﺧﻄﺮو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺻﺪام ﺣﺴﻴﻦ اﺋﭩﻤﻲ‬ ‫ﻫﭥﻴﺎر ﺗﻴﺎر ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان ﺧﻼف اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﻬﻲ‪ ‬وﻗﺖ اﻳﺮان ۾ ﺳﺎﺑﻖ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫ ِﻪ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ اﺋﭩﻤﻲ ﭘﺮوﮔﺮام‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪۱۹۷۰‬ع ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺋﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﺎن ﺷﺮوع ﻛﺮاﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ان ﮐﻲ ﭔﻴﻬﺮ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﭘﺮوﮔﺮام ﮐﻲ ﻓﻲ اﻟﺤﺎل ”‪” “IAEA‬اﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ اﺋﭩﻤﻚ اﻧﺮﺟﻲ اﻳﺠﻨﺴﻲ“ ﮐﺎن ﺧﻔﻴﻪ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﺷﺮوﻋﺎت ۾‬ ‫ان ﮐﻲ روﻛﻴﻮ ﻧﻪ وﭸﻲ ۽ ﭘﺎﺑﻨﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﺑﭽﺎﻳﻮ وﭸﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻋﺮاق‪-‬اﻳﺮان ﺟﻨﮓ ﺟﻲ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ اﺋﭩﻤﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ﮐﻲ‬ ‫ﻣﻌﻄﻞ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺣﺎﻻﻧﻚ اﻳﺮان ﮐﻲ اﻫﻮ ﺣﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﻫﻮ ﺗﻪ اﺋﭩﻤﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ﺷﺮوع ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ؛ ﮀﺎﻛﺎڻ ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺮان ”‪ “NPT‬ﻣﻌﺎﻫﺪي ﺗﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﺮي ﭼﻜﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﻫﻦ ﮐﻲ ﺑﺠﻠﻲ ۽ ﺗﻮاﻧﺎﺋﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﺟﻮﻫﺮي ﭘﺮوﮔﺮام ﮐﻲ ﺗﺮﻗﻲ‬ ‫ڏﻳﮡ ﺟﻮ ﺣﻖ ﺑﻪ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪ ۹‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪۲۰۰۳‬ع ﺗﻲ اﻳﺮان ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ اﺋﭩﻤﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ﭔﻴﻬﺮ ﺷﺮوع ﻛﺮڻ ﺟﻮ اﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ان ﻣﺎن اﺋﭩﻤﻲ ﺑﺠﻠﻲ‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮي‪ ،‬ﻣﻠﻜﻲ ﺻﻨﻌﺘﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﺪاوار وڌاﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ۽ ﻋﺎم ﺷﻬﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﺳﺴﺘﻲ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﺑﺠﻠﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ‪ IAEA‬ﮐﻲ دﻋﻮت ڏﻧﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻮﻫﺮي ﭘﺮوﮔﺮام ﺟﻮ ﻣﻌﺎﺋﻨﻮ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪۲۰۰۳‬ع ﺟﻲ آﺧﺮ ۾ ‪IAEA‬‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن ڊاﻛﭩﺮ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺒﺮادي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻧﺴﭙﻴﻜﭩﺮن ﺟﻲ ﭨﻴﻢ ﺳﺎن اﺋﭩﻤﻲ ﺟﻮﻫﺮي ﭘﺮوﮔﺮام ﺟﻮ ﻣﻌﺎﺋﻨﻮ ﻛﻴﻮ ۽ اﭨﻜﻞ‬ ‫ﮀﻬﻪ ﭜﻴﺮا ‪ IAEA‬ﺟﺎ اﻧﺴﭙﻴﻜﭩﺮ ﻣﻌﺎﺋﻨﻮ ﻛﺮي ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻒ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان وٽ ﺗﻴﻞ ۽ ﮔﺌﺲ ﺟﺎ ذﺧﻴﺮا وڏي ﭘﻴﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ ،‬ان ﻛﺮي اﻳﺮان ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫اﺋﭩﻤﻲ ري اﻳﻜﭩﺮ ﭘﺮوﮔﺮام ﺧﺘﻢ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺠﺎد ﭼﻮﻧﮉﺟﻲ اﭼﮡ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﻫﻮ اﻋﻼن‬ ‫ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﺮان ﻻ‪’ ‬ﻳﻮرﻳﻨﻢ‘ ﭘﻴﺪا ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺳﮕﻬﻪ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ”ﭔﭩﻲ“ ”ﻧﺎن ﭘﺮوﻟﻴﻔﺮﻳﺸﻦ ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ“ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﺳﺮاﺋﻴﻞ‪ ،‬ﭜﺎرت ۽ ﭔﻴﻦ آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺣﺎﻣﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ اﺋﭩﻤﻲ ﺳﮕﻬﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ اﺟﺎزت آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﻳﺮان ﮐﻲ اﻫﺎ ﻧﻪ‬ ‫ﭤﻲ ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ ،‬ﮀﺎﻛﺎڻ ﺗﻪ اﻳﺮان ﻫﻦ ﺧﻄﻲ ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭘﺎﻟﻴﺴﻴﻦ ﺟﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮي ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻗﻮم وﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺳﮕﻬﺎري ﺳﻨﮕﻬﺮن ۾ ﺳﻠﻬﺎڙﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﮐﻲ ﻛﻮﺑﻪ ﺳﺎﻣﺮاج‪ ،‬ﻃﺎﻗﺖ ﺟﻲ زور ﺗﻲ ﺧﺘﻢ‬

‫ﻧﭥﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻗﻮم ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﺬﻫﺒﻲ ۽ ﻧﺴﻠﻲ ﮔﺮوﻫﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﻨﺪن اﺗﺤﺎد ﻻزوال ۽ اڻ ﭨﭧ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ‪ ۹۸‬ﺳﻴﻜﮍو آﺑﺎدي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ‪ ۹۰‬ﺳﻴﻜﮍو ﺷﻴﻌﻪ َﻣﺴﻠﻚ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻦ ﭤﺎ ۽‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ‪ ۸‬ﺳﻴﻜﮍو ﺳﻨﻲ َﻣﺴﻠﻚ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ رﮐﻦ ﭤﺎ‪ ۲ .‬ﺳﻴﻜﮍو آﺑﺎدي ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﺑﻬﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻣﻨﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺪو‪،‬‬ ‫زردﺷﺖ‪ ،‬ﻳﻬﻮدي ۽ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﻲ ’ﻧﺴﻠﻲ ﮔﺮوپ‘ آﺑﺎد آﻫﻦ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ۾ ﭘﺮﺷﻴﻦ‪ ،‬اذري‪ ،‬ﮔﺎﻛﻲ‪ ،‬ﻣﺰداراﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺮد‪ ،‬ﻋﺮب‪ ،‬ﺑﻠﻮچ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻤﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﻗﺎﺷﻘﺎﺋﻲ‪ ،‬آرﻣﻴﻨﻴﻦ‪ ،‬ﺟﺎرﺟﻴﻦ‪ ،‬ﮔﻴﺮوﮔﻴﻦ‪ ،‬اﺳﺎﺋﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻛﺮﻛﺎﺳﻴﻦ ۽ ﭘﺸﺘﻮن وﻏﻴﺮه ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻗﻮم ﻣﺬﻫﺒﻲ ۽‬ ‫ﻧﺴﻠﻲ ﮔﺮوﻫﻦ ﮐﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺤﺒﺖ ﺟﻮ ﻣﺤﻮر ﺻﺮف اﻳﺮان آﻫﻲ‪ ،‬ان ﻛﺮي اﻫﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻛﺮاﺋﻴﻨﺪي ﻓﺨﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻋﻘﻴﺪي ۽ ﻋﺒﺎدت ﺟﻲ ﻣﻜﻤﻞ آزادي آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﻫﻚ ﻣﺬﻫﺒﻲ رﻳﺎﺳﺖ )‪ (Theocratic state‬ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﻫﻚ ’ﻏﻴﺮ ﺟﺎﻧﺒﺪار‘ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ ڏﻳﮏ ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۾ ﺟﺘﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮن ﻋﺒﺎدت‬ ‫ﮔﺎﻫﻮن آﻫﻦ‪ ،‬اﺗﻲ ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ‪ ،‬ﻣﻨﺪر ۽ ﭔﻴﻮن ﻋﺒﺎدت ﮔﺎﻫﻮن ﭘﮡ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺘﺮي رواداري‪ ،‬ﺳﻬﭗ ۽ ﺑﺮدﺑﺎري اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم ۾ آﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺘﺮي ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻨﻬﻦ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﻠﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ وڏي ﺧﻮﺑﻲ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن ﭘﻮ‪ُ ‬ان ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺪﻳﻢ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ ورﺛﻲ ﮐﻲ ﻗﺎﺋﻢ ۽ داﺋﻢ‬ ‫رﮐﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻗﺪﻳﻢ ﻋﻤﺎرﺗﻮن‪ ،‬ﻣﺠﺴﻤﺎ ۽ ﻣﻮرﺗﻴﻮن‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﻠﻨﺪﻳﻮن‪ ،‬اﻳﺮان‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‬ ‫واﻧﮕﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ ورﺛﻲ ﮐﻲ ﺧﺘﻢ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﺎ وڏا ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻘﺪس‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺑﻨﺪر ﻋﺒﺎس‪ ،‬ﻗﻢ‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬اﻫﻮاز ۽ ﺷﻴﺮاز ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرﺗﻲ‪،‬‬ ‫ﺻﻔﺎﺋﻲ ﺳﭥﺮاﺋﻲ‪ ،‬روﺷﻦ رﺳﺘﻦ‪ ،‬ﮔﻠﻦ ﺳﺎن ﺳﻴﻨﮕﺎرﻳﻞ ﭘﺎرﻛﻦ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺎﮘﻦ ﻣﻜﺎﻧﻦ ۽ ﻣﻮاﺻﻼﺗﻲ ﻧﻈﺎم ﺟﻲ ﻛﺮي‬ ‫ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ وڏي ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﮔﻬﭧ ﻧﺎﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻓﻘﻴﺮ ۽ ُ‬ ‫ﻛﺘﻮ ﻧﻪ ﻣﻠﻨﺪو‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻣﻘﺪس ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻠﻴﮫ اﻟﺴﻼم ﺟﻲ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ‬ ‫آﻫﻲ‪’ .‬ﺷﻴﻌﻪ‘ ﻓﺮﻗﻲ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻨﺪڙ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻠﻴﮫ اﻟﺴﻼم اﭠﻮن اﻣﺎم آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻋﻮام‬ ‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻠﻴﮫ اﻟﺴﻼم ﺟﻲ آﺧﺮي آرام ﮔﺎﻫﻪ ﮐﻲ ’ﺣﺮم ﺷﺮﻳﻒ‘ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻢ ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن ﻟﮑﻴﻦ‬ ‫زاﺋﺮﻳﻦ ﺳﭵﻮ ﺳﺎل ﻣﺸﻬﺪ اﭼﻦ ﭤﺎ ۽ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻠﻴﮫ اﻟﺴﻼم ﺟﻲ ’ﺿﺮﻳﺢ ﻣﺒﺎرڪ‘ ﻳﻌﻨﻲ آراﻣﮕﺎﻫﻪ ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي‬ ‫ﭜﺮﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻚ اﻧﺪازي ﻣﻄﺎﺑﻖ روزاﻧﻮ ﻫﻚ ﻟﮏ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭼﻮوﻳﻬﻪ ﺋﻲ ﻛﻼڪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﭘﺎڪ‬ ‫ﻛﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻧﻤﺎز ادا ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ’ﺿﺮﻳﺢ ﻣﺒﺎرڪ‘ ﮐﻲ ﻫﭣ ﻟﮙﺎﺋﻲ دﻋﺎﺋﻮن ﮔﻬﺮن ﭤﺎ‪ .‬ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن اﻳﻨﺪڙ زاﺋﺮﻳﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻚ ﭜﻴﺮو ﺷﺎﻧﺪار ’ﻟﻨﭻ‘ ﮐﺎراﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻠﻴﮫ اﻟﺴﻼم ﺟﻲ ’ﻣﻴﺰﺑﺎﻧﻲ‘ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻨﺪو‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﺟﻲ ﻣﺮﻗﺪﮔﺎﻫﻪ ﺟﺎ وڏا ﻛﺸﺎدا اﻳﻮان آﻫﻦ‪ .‬ﭔﺎﻫﺮان آﻳﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﻛﻠﭽﺮل ﺳﻴﻨﭩﺮ اﺣﺎﻃﻲ ۾‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﭔﺎﻫﺮان آﻳﻞ زاﺋﺮﻳﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ،‬اردو‪ ،‬ﻓﺎرﺳﻲ ۽ روﺳﻲ زﺑﺎن ۾ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻲ ﻟﭩﺮﻳﭽﺮ ﻣﻔﺖ ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫ﻛﻴﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻠﻴﮫ اﻟﺴﻼم ﮐﺎن ﺳﻮا‪ ‬ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ ‪ ۶۰‬ﮐﻦ زﻳﺎرﺗﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﺑﻲ ﺑﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻓﺎﻃﻤﮧ ﻫﻤﺸﻴﺮه‬ ‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻠﻴﮫ اﻟﺴﻼم‪ ،‬ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ‪ ،‬اﻣﺎم زاده ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺮوق‪ ،‬اﻣﺎم زاده اﺑﺮاﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎم زاده ﺳﻴﺪ ﺟﻤﺎل‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ‪ ،‬اﻣﺎم زاده ﻋﻠﻲ‪ ،‬اﻣﺎم زاده اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ‪ ،‬اﻣﺎم زاده ﺣﻤﺰه‪،‬‬ ‫اﻟﺪﻳﻦ‪ ،‬اﻣﺎم زاده اﺑﻮ ﺟﻌﻔﺮ‪ ،‬اﻣﺎم زاده زﻳﺪ‪ ،‬اﻣﺎم زاده‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲ‪ ،‬ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻄﻴﻄﮫ وﻏﻴﺮه ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم زاده‬ ‫ٰ‬

‫ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻬﺬب ۽ ﺟﻤﻬﻮري رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ اﻫﺎ ﻫﻮﻧﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ان ۾ ﻛﺠﻬﻪ اﺧﻼﻗﻲ ۽ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺎﭘﺎ ڏﭠﺎ وﻳﻨﺪا آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎﭘﻦ‬ ‫۾ ”آﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﺎﻻدﺳﺘﻲ“ ”ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ“‪ ،‬ﺳﻤﺎﺟﻲ اﻧﺼﺎف“ ۽ ”ﺷﻬﺮي آزادﻳﻮن“ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪.‬‬

‫‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮان ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻣﻌﺎﺷﻲ ۽ اﺧﻼﻗﻲ ﺗﺒﺪﻳﻠﻴﻮن آﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻧﺌﻴﻦ ﭠﺎﻫﻴﻞ آﺋﻴﻦ ﺗﺤﺖ ﺳﭛ ”ادارا“ )‪ (institutions‬ﻫﻼﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺎﺑﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ آﺋﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﻫﺮ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ اداري ”ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ‪ ،‬اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ۽ ﻋﺪﻟﻴﻪ“ ﮐﻲ ڌار ڌار اﺧﺘﻴﺎرات ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ادارو ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻴﺼﻠﻲ ﻛﺮڻ ۾‬

‫آزاد ۽ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎر آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ’ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ‘ ﮐﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﻧﻈﺮ ۾ ﺳﭛ ﺷﻬﺮي ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﻤﻮرا ﺷﻬﺮي رﺿﺎ ﺧﻮﺷﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ اﻃﺎﻋﺖ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻮل ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ‪ ‬۾ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺟﻲ ﻣﺪاﺧﻠﺖ‬ ‫ﺑﻠﻜﻞ ﮔﻬﭧ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﻮﻟﻴﺲ اﻧﺴﺎﻧﻦ ﻻ‪ ‬آزار ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺪدﮔﺎر آﻫﻲ؛ اﻳﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻛﻮ اﺟﻨﺒﻲ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ‬ ‫رﺳﺘﻮ ﭜﻠﺠﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﺳﭙﺎﻫﻲ‪ ‬وٽ ﮔﻬﺮﺑﻞ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﻘﺸﻮ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ ۽ اﻫﻮ آﺳﺎﻧﻲ‪‬‬ ‫ﺳﺎن ﭜﻠﻴﻞ اﻧﺴﺎﻧﻦ ﮐﻲ دڳ ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﻋﻤﻞ دﺧﻞ ﺳﻤﺎﺟﻲ اﻧﺼﺎف )‪ (social justice‬ﮐﻲ آﻫﻲ‪.‬ا ﻳﺮاﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻛﻮﺷﺶ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻬﺮي‪ ‬ﮐﻲ ﻋﻘﻴﺪي‪ ،‬ﺟﻨﺲ‪ ،‬رﻧﮓ ۽ ﻧﺴﻞ ﺟﻲ ﻓﺮق ﮐﺎن ﺳﻮا‪ ‬ﺑﻨﻴﺎدي‬ ‫ﺿﺮورﺗﻮن ﻣﻬﻴﺎ ﻛﻴﻮن وﭸﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ اﭨﻮ‪ ،‬ﻟﭩﻮ‪ ،‬اﺟﻬﻮ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﺻﺤﺖ ﺟﻮن ﺳﻬﻮﻟﻴﺘﻮن ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫ﻧﻈﺎم ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﺧﻮﺑﻲ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ اﻫﻤﻴﺖ ڏﻧﻲ وﻳﺌﻲ آﻫﻲ؛‬ ‫اﻳﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰي ﺣﻜﻮﻣﺖ ۽ ﺻﻮﺑﺎﺋﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ ﺟﻲ وﻫﻨﻮار ۾ ﮐﻴﻦ ﺑﺮاﺑﺮي‪ ‬ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ڏﻧﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻓﻮج‪ ،‬اﻳﺌﺮﻓﻮرس‪ ،‬ﻧﻴﻮي ۽ ﺳﺮﻛﺎري ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪﮔﻲ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن‬ ‫۾ ﻧﺠﻲ دﻛﺎﻧﻦ ۾ ﭘﮡ ﻋﻮرﺗﻮن ﻛﺎروﺑﺎر ﻫﻼﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن ﻧﺮاﻟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﺲ ڊراﺋﻴﻮر آﻫﻦ ۽‬ ‫ﭘﮡ ﭔﺎرن ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﺨﺼﻮص ﭨﻴﻜﺴﻴﻮن ﻫﻼﺋﻲ ﺣﻼل ﺟﻮ روزﮔﺎر ﻛﻤﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﻼف اﻫﺎ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﭘﺮوﭘﻴﮕﻨﮉا ﺑﻠﻜﻞ ﻏﻠﻂ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﮔﻬﺮﺟﻲ ﭼﺎر‬ ‫دﻳﻮاري ۾ ﻗﻴﺪ ۽ ﺑﻨﺪ رﮐﻴﻮو ﻳﻮ آﻫﻲ‪” .‬زﻣﻴﻨﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ )‪ (ground reality‬اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن ﭘﻮ‪‬‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻤﺎج ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺎن ۽ ﻣﺮﺗﺒﻮ ﻋﻮرت ﮐﻲ ڏﻧﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺻﺮف‬ ‫ﻏﻴﺮ اﺧﻼﻗﻲ ﺣﺮﻛﺘﻦ ﮐﻲ ﭔﻨﺠﻮ ڏﻧﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻋﻮرت ﺟﻲ ﺗﻘﺪس ﺟﻲ ﭘﺎﺋﻤﺎﻟﻲ‪ ‬وارﻳﻦ ﻣﺤﻔﻠﻦ ۽ ﺣﺮﻛﺘﻦ ﮐﻲ ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ۽ ﻓﺤﺎﺷﻲ ۽ ﻋﺮﻳﺎﻧﻲ‪ ‬ﮐﻲ روﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻤﺎج ۾ ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺑﺮاﺑﺮي‪ ‬واري‬ ‫ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺣﺎﺻﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻋﻮام ﮐﻲ ﺷﻬﺮي ﺣﻖ ﺣﺎﺻﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﺤﺮﻳﺮ ۽ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﺟﻲ آزادي آﻫﻲ‪ ،‬ﻋﻘﻴﺪي ۽ ﻋﺒﺎدت ﺟﻲ آزادي آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ”ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم“ ۾ ﺳﺮﻛﺎري ﻣﻼزم ﮐﻲ ﺣﺼﻲ وﭠﮡ ﺗﻲ ﻛﺎ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺻﺮف ’ﻻزﻣﻲ ﺳﺮوس‘ ﻳﻌﻨﻲ ﻓﻮج‬ ‫ﺟﻲ اﻫﻠﻜﺎر ﮐﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ ۾ ﺣﺼﻲ وﭠﮡ ﺗﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪي آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﺟﻮده اﻳﺮاﻧﻲ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺠﺎد ﭘﻴﺸﻲ ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ‬ ‫ﮐﺎن اﺳﺘﺎد آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻮ ﺗﻬﺮان اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻣﺴﺘﻘﻞ اﺳﺘﺎد آﻫﻲ‪ .‬اﮘﻮﮢﻮ ﺻﺪر ڊاﻛﭩﺮ اﻛﺒﺮ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ‬ ‫ﭘﮡ ﭘﻴﺸﻲ ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن اﺳﺘﺎد آﻫﻲ ۽ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ‬۾ آرﭤﻮﭘﻴﮉڪ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ﺟﻮ ﻫﻴﮉ آف‬ ‫ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﺳﺮﻛﺎري ﻣﻼزم ﻣﻮﻛﻞ وﭠﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ”ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﻬﺪي“ ﺗﻲ ﺑﻴﻬﻲ )‪ (Contest‬ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺻﺪارﺗﻲ‬ ‫ﻋﻬﺪي ﮐﺎن وﭠﻲ ﺳﺮﻛﺎري آﻓﻴﺴﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻲ‪ ‬۽ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺳﺮﻛﺎري ﻓﺮاﺋﺾ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ۾ ﻋﻮام ﺟﺎ ﺧﺎدم )‪ (public servant‬آﻫﻦ‪ُ .‬اﻫﻲ ﻋﻬﺪي ﮐﻲ ﻋﻮام ﺟﻲ اﻣﺎﻧﺖ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري آﻓﻴﺴﺮ ﺣﻘﻴﻘﻲ‬ ‫ٰ‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ’ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم )‪۱۹۷۹ (political system‬ع ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ آﺋﻴﻦ ﻣﺎﺗﺤﺖ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ”ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫اﺳﺎﺳﻲ“ )‪ (Fundemental Law‬ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ آﺋﻴﻦ ۾ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ وڏي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﻠﻤﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﮐﻲ ”ﺳﭙﺮﻳﻢ‬ ‫ﻟﻴﮉر“ ﺟﻮ درﺟﻮ ڏﻧﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ وﻗﺖ آﻳﺖ ا� ﺧﺎﻣﻨﺌﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ آﻳﺖ ا� اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪‬‬ ‫ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬آﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن وڏو ﻋﻬﺪو ﺻﺪر ﺟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻋﺎم ﭼﻮﻧﮉن ذرﻳﻌﻲ ﭼﺌﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﻻ‪ ‬ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﺻﺪر ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬آﺋﻴﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ ۸‬ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر آﻫﻦ ۽ ‪ ۲۱‬ﻛﺎﺑﻴﻨﺎ ﺟﺎ‬ ‫وزﻳﺮ ﻣﻘﺮر ﻛﺮﮢﺎ ﻫﻮﻧﺪا آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ ﻣﻨﻈﻮري ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﻳﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﮐﺎن وﭠﮡ ﻻزﻣﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﮐﻲ ”ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮرا‪ ‬اﺳﻼﻣﻲ“ )‪ (Islamic Consultative Assembly‬ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۲۹۰‬ﻣﻴﻤﺒﺮن‬ ‫ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺪو ﭼﺎر ﺳﺎل آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ آﺋﻴﻦ ﺗﺤﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﺳﻴﺎﺳﻲ ادارا ﭘﮡ ﺟﻮڙﻳﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ‬ ‫۾ ‪ Council of Guardian, Expediency Council‬۽ ‪ Assembly of Experts‬ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﻮﺟﻮده ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم‬

‫ﮐﻲ ﺗﻘﻮﻳﺖ ڏﻳﮡ ۽ ان ﮐﻲ ﻣﻨﺼﻔﺎﮢﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﻫﻼﺋﮡ ۾ ﻣﻌﺎون ۽ ﻣﺪدﮔﺎر آﻫﻦ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﻫﻚ ﺷﺎﻧﺪار ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺛﻘﺎﻓﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ آرٽ‪ ،‬ﻣﻴﻮزڪ‪ ،‬ﻓﻦ ﺗﻌﻤﻴﺮ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮي‪ ،‬ﻓﻼﺳﺎﻓﻲ‪ ،‬رواﻳﺘﻮن ۽‬ ‫آﺋﻴﮉﻳﺎﻻﺟﻲ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬۾ وﻃﻦ دوﺳﺘﻲ ۽ اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﺷﺎﻋﺮ ﻧﻈﺎﻣﻲ‪ ‬ﻣﻄﺎﺑﻖ‪:‬‬ ‫ﻫﻤﮧ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﮔﻮﻳﻨﺪه‬

‫ﺗﻦ‬

‫و‬

‫اﺳﺖ‬

‫زرﻳﻦ‬

‫ﻗﻴﺎس‬

‫)اﻳﺮان ﺳﭵﻲ‪ ‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ دل آﻫﻲ ۽ ان ﺧﻴﺎل ﺗﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﻮ اﻓﺴﻮس ﻧﺎﻫﻲ(‬ ‫”ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ“ ﺟﻲ ﺗﺨﻠﻴﻘﻜﺎر ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﻣﻄﺎﺑﻖ‪:‬‬ ‫اﻳﺮان‬

‫ﮐﮧ‬

‫ﺑﻮﺋﻲ‬

‫ﻫﻤﻲ‬

‫اﺳﺖ‬

‫ﺑﻬﺸﺖ‬

‫ﻣﺸﮏ‬

‫اﻳﺮان‬

‫ﻳﺎ‬

‫آﻳﺪ‬

‫از‬

‫ﺑﻨﻲ‬

‫آدم‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﻋﻀﻮي‬

‫ﮐﮫ‬

‫اﻋﻀﺎء‬

‫در‬

‫دﮔﺮ‬

‫آﻓﺮﻳﻨﺶ‬

‫دوﺳﺘﺎن‬

‫ﻫﺎ‪،‬‬

‫ﻋﻀﻮ‬

‫ﻳﮏ‬

‫ﭘﻴﮑﺮﻧﺪ‬

‫آورد‬

‫روزﮔﺎر‬

‫زﻳﺪ‬

‫ﺑﮧ‬

‫را‬

‫ﺧﺠﻞ‬

‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‪،‬‬

‫)اﻳﺮان ﻋﺪن آﻫﻲ ﻳﺎ ﺑﺎﻏﻦ ﺟﻮ ﺑﻬﺸﺖ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬دوﺳﺘﻦ ۽ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ(‬ ‫ﻋﻈﻴﻢ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﻌﺪي‪ ‬ﻣﻄﺎﺑﻖ‪:‬‬

‫دل‪،‬‬

‫ﮔﻮﻫﺮﻧﺪ‬ ‫ﻗﺮار‬

‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬

‫)ﺑﻨﻲ آدم ﻫﻜﮍي ﺟﻮﻫﺮ ﻣﺎن ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭛ اﻧﺴﺎن ﻋﻀﻮن ﺟﻴﺎن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻫﻚ اﻧﺴﺎن ﮐﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﭤﻴﻨﺪي‬ ‫ﺗﻪ ﺳﭵﻲ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﮐﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﭤﻴﻨﺪي‪(.‬‬

‫اﻳﺮان ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ،‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‪ ،‬ﺟﺎﻣﻲ‪ ،‬روﻣﻲ‪ ،‬ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺣﺎﻓﻆ‪ ،‬ﺳﻌﺪي‪ ،‬ﻓﺮﻳﺪاﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ۽ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻣﻨﺼﻮر اﻟﺤﻼج‬ ‫ﺟﻬﮍن اﻧﺴﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ۽ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺟﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻗﻮم ﺗﻲ ﮔﻬﺮو اﺛﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﺟﻮ ﻣﻮﺟﻮده اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ‪ ،‬ﻋﻠﻢ ۽ ادب‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺟﺎﮔﺮاﻓﻲ‪ ،‬ﺗﻬﺬﻳﺐ ۽ ﺗﻤﺪن‪ ،‬ﭴﺎڻ ۽ آﮔﺎﻫﻲ‪‬‬ ‫ﺟﻮ اﻧﻤﻮل دﺳﺘﺎوﻳﺰ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس ﭔﻴﻦ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻦ ۾ اﻫﻢ ﺟﺎ‪ ‬واﻻرﻳﻨﺪو‪ .‬ﺻﺮف ﻫﻚ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻖ ﺋﻲ اﻫﮍي‬ ‫ﺗﺨﻠﻴﻖ ﮐﻲ ﺟﻨﻢ ڏﻳﺌﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﺟﻮ ﮔﺲ‪ ،‬ﭘﻨﮅ‪ ،‬ﻋﻤﻞ ۽ ﺗﺨﻠﻴﻘﻮن‪ ،‬ﻧﻪ ﺻﺮف ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﻧﺴﻞ ﻻ‪ ،‬ﭘﺮ ﻋﺎﻟﻢ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻻ‪‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ‪ ‬۽ روﺷﻨﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻣﻴﻨﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻨﺪﻳﻮن‪ .‬ﻫﻲ اﺧﻼق ۽ اﺧﻼص ﺟﻲ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ‪ ،‬ﻣﺎﮢﻬﭙﻮ رﮐﻨﺪڙ‪ ،‬ﻋﻈﻴﻢ‬ ‫اﻧﺴﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺿﻤﻴﺮ‪ ،‬ﻫﻦ ڌرﺗﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺧﻤﻴﺮ ﻣﺎن ﺟﮍﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ ﺳﻨﮅي ﻗﻮم ﺟﻮ ﻋﻈﻴﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ڌﮢﻲ‬ ‫در دﻋﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﺆ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻣﺎﮢﻲ‪ ،‬ﮀﺎﻛﺎڻ ﺗﻪ ﻫﻦ آدرﺷﻲ اﻧﺴﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﻤﻮرو ﺟﻴﻮن ﺳﻨﮅ واﺳﻴﻦ ۽‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﮐﻲ ارﭘﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻮن‬ ‫ُاﻧﻴﻦ‬

‫ﺳﻲ‬

‫ﺳﻨﺪي‬

‫ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﺰﻳﺰ ‪ ۱۵‬ﺟﻮﻻ‪۲۰۰۸ ‬‬

‫ڏﭠﺎ‬

‫ﻛﺎ‪،‬‬

‫ﻣﺎ‪،‬‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﺟﻨﻴﻦ‬

‫ڏﭠﻮ‬

‫ﺳﮕﻬﺎن‬

‫ﭘﺮﻳﻦ‪‬‬

‫ﻧﻪ‬

‫ﮐﻲ‪،‬‬

‫ﮘﺎﻟﻬﮍي!‬ ‫)ﺷﺎﻫﻪ(‬

‫ﺳﻔﺮ ﺑﺎﺑﺖ اﻫﻢ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‬ ‫اﻳﺮان اﺳﺎن ﺟﻮ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ‬ ‫ﮐﺎن ﺑﺎ‪ ‬روڊ ﺗﻬﺮان وﭸﻦ ﭤﺎ ۽ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮ زاﻫﺪان اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ اﻣﺮﺗﺴﺮ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺑﺎرڊر ﭨﭗ ﺗﻪ اڌ‬ ‫ﻛﻼڪ ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻬﭽﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻴﺌﻦ ﺟﻲ ﭨﻲ روڊ ﺗﻲ اﻣﺮﺗﺴﺮ‪ ،‬ﺟﻠﻨﮅر‪ ،‬ﻟﮅﻳﺎﻧﺎ‪ ،‬اﻣﺒﺎﻻ‪ ،‬ﻛﺮﻧﺎل‪ ،‬ﭘﺎﮢﻴﭙﭧ ﺟﻬﮍن‬ ‫ﺷﻬﺮن ﻣﺎن ﻫﻠﻲ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ دﻫﻠﻲ ﮐﺎن ﭤﻮ اﭼﻴﻮ ﻧﻜﺮﺟﻲ ﺗﻴﺌﻦ ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪڙ ﺑﺲ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺑﺎرڊر ﭨﭙﮡ ﺑﻌﺪ زاﻫﺪان‪ ،‬ﺑﺎم‪ ،‬ﻳﺰد‪ ،‬ﻛﺎﺷﺎن ۽ ﻗﻢ ﮐﺎن ﭤﻴﻨﺪي ﺗﻬﺮان ﮐﺎن اﭼﻴﻮ ﻧﻜﺮي‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺮو ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ”ﮀﺎﺑﻬﺎر“ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﺎرڊر ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﻧﮉﻳﺎ ﭘﺎﺳﻲ ﮔﺠﺮات ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ”ﭘﻮرﺑﻨﺪر“ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح اﻳﺮان ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ـ ﺧﺎص ﻛﺮي ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس وﻏﻴﺮه دﺑﺌﻲ‪ ،‬ﺑﺤﺮﻳﻦ ﻛﻮﻳﺖ ۽‬ ‫ﻋﺪن ﮐﺎن ﺑﻪ اﺳﺎﻧﮑﻲ وﻳﺠﻬﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﻴﻞ ﺟﻮ وڏو اﻳﻜﺴﭙﻮرﭨﺮ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ دوﺳﺖ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ اﻳﻨﺪا وﻳﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﺟﻬﺎزي اﻳﺮان ﺟﺎ ﺟﻬﺎز‪ ،‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﻫﻼﺋﻴﻨﺪا اﭼﻦ‪ .‬اﻳﺮان ۽ ﻋﺮاق واري ﻟﮍاﺋﻲ‪ ‬۾ اﻳﺮان ﺟﺎ اﻳﺘﺮا ﺗﻪ ﻧﻮﺟﻮان ﺷﻬﻴﺪ ﭤﻲ وﻳﺎ ﺟﻮ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﮔﻬﮣﻲ‬ ‫ﭜﺎﮜﻲ ﺟﻬﺎزي اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﻋﺠﻴﺐ اﺗﻔﺎق آﻫﻲ ﺟﻮ ﻧﻮﻛﺮي دوران آﺋﻮن ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﭘﺎﮢﻲ واري‬ ‫ﺟﻬﺎز )‪ (Ship‬ﺗﻲ رﻫﻴﺲ اﻧﺠﻮ اﻳﺮان وﭸﮡ ﻧﻪ ﭤﻴﻮ! اﻫﮍي ﻃﺮح ﺟﺘﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ڏوراﻧﻬﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۽ ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ وﭸﮡ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ اﺗﻲ آﺋﻮن ﻫﻦ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻳﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ڏﺳﮡ ﮐﺎن رﻫﺠﻲ وﻳﺲ‪ .‬اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﻮن‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي ﻣﺎن رﭨﺎﺋﺮڊ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮ واﻧﮕﺮ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺎڙي ۽ ﺧﺮچ ﺗﻲ ﮔﻬﻤﻴﻮ‪.‬‬

‫ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ اﻳﺮان آﺋﻮن زﻳﺎرﺗﻴﻦ ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺳﺎن وﻳﺲ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ دوﺳﺖ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﻈﻬﺮ زﻳﺪي‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪ ،‬ان ﺟﻲ ﭼﻮڻ ﺗﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﭧ ”اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ“ وٽ‬ ‫آﻳﺲ ﺟﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﻚ اﻫﮍي ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺳﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﺎن ﺑﺎ‪ ‬اﻳﺌﺮ اﻳﺮان رواﻧﻮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻃﻮر ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺷﺮوع ۾ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﻈﻬﺮ زﻳﺪي ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻠﮡ ﺟﻮ ﭘﺮوﮔﺮام رﭤﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺻﺒﺢ ﺷﺎم اﺳﻼم ﺗﻲ ﻟﻴﻜﭽﺮ اﭼﻲ ڏﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬آﺧﺮي وﻗﺖ‬ ‫ﺗﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺿﺮوري ﻛﻤﭩﻤﻴﻨﭧ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻠﮡ ﻛﺌﻨﺴﻞ ﻛﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ڏاڍو اﻓﺴﻮس ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ ”ﺳﭡﻮ ﭤﻴﻮ ﺗﻮن ﻧﭥﻮ ﻫﻠﻴﻦ‪“.‬‬ ‫”ﮀﻮ ﭜﻼ؟“ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﻈﻬﺮ زﻳﺪي‪ ‬ﺣﻴﺮت ﻣﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫” ان ﻛﺮي ﺟﻮ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﻣﺎن ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺗﻮن ﻣﻮﻧﮑﻲ رﮘﻮ ﻣﺴﺠﺪن‪ ،‬ﻣﻘﺒﺮن ۽ ﻣﺰارن ۾ ﻗﺎﺑﻮ ﻛﺮي‬ ‫ﮀﮇﻳﻨﺪﻳﻦ‪ “،‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪ ” ،‬آﺋﻮن اﻳﺮان ﺟﻮن ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﺷﻴﻮن ڏﺳﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮن ﻟﮑﻲ ﺳﮕﻬﺎن‪“.‬‬

‫زﻳﺎرﺗﻦ ﺗﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮڻ واري ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﭧ ”اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ“ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﺟﻤﻌﻲ ﻧﻤﺎز ﺑﻌﺪ ﺻﺪر ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ آﻓﻴﺲ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن واري اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ اﻣﺎم ﺑﺎرﮔﺎﻫﻪ ۾‪ ،‬ﺳﻔﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﭔﮅاﺋﮡ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﮔﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﻈﻬﺮ زﻳﺪي‪ ‬ﮐﻲ ﻓﻮن ﻛﺮي ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ وﭸﮡ ﺑﻪ ﺿﺮوري آﻫﻲ ﮀﺎ؟ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻄﻠﺐ ﻫﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ۾ ﮔﺬري آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﺎڻ ﮀﺎ وﭸﻲ اﻫﻮ ﻟﻴﻜﭽﺮـ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺎﮘﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅان؟‬

‫” ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﺿﺮور وڃ‪ “.‬ﻫﻦ ﭼﻴﻮ‪ ” ،‬ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻪ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪﻳﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ان ﻗﺎﻓﻠﻲ ۾ ﺗﻮﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻮﻧﺪا‪“.‬‬ ‫اﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺑﺮﻳﻔﻨﮓ ﻻ‪ ‬آﻳﺲ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﺳﭹﺎﮢﭗ ﭤﻴﮡ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﭔﮅڻ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﺟﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻲ ۽‬ ‫دﻟﭽﺴﭗ ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﻧﻬﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﻻ‪ ‬ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ آﺋﻮ ن‬ ‫ﺑﻪ وﻳﺲ ۽ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﭘﻠﻴﭧ‪ ،‬ﭼﻤﭽﻮ ۽ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﻴﺌﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﮓ ﮐﮣﻲ ﻫﻠﮣﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﻣﺎﻧﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺳﭵﻮ‬ ‫ﺑﺎر اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ وارن ﮐﻨﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ رﻫﺎﺋﺶ ۽ ﻣﺎﻧﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ان ﭨﻜﻴﭧ ۾ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﻳﺎ ﻗﻢ ﭘﻬﭽﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي‬

‫ﻫﺎ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭨﻮﺋﺮ ﺟﻮ ﻟﻴﮉر ﻛﻨﻬﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﺗﺎن ﭜﺖ ﻳﺎ ﭔﻮڙ ﺟﻮ دﻳﮙﮍو وﭠﻲ آﻳﻮ آﻫﻲ ۽ ﺳﭝﺌﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻮن ﭘﻠﻴﭩﻮن ﺟﻬﻠﻴﻮ‬ ‫ﺑﻴﭡﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﻮا‪ ‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ! اﻫﮍي ﺟﭟ ﻣﻮﻧﺴﺎن ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۾ ﺑﻪ ﭤﻲ ﭼﻜﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻚ ﭨﻮﺋﺮ ﻛﻤﭙﻨﻲ‬ ‫ذرﻳﻌﻲ اﺳﺎن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺟﻨﮕﻞ ﭨﺮﺋﻜﻨﮓ ﺗﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﻫﺎ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ ﮐﺎن ﭼﻜﻦ ﻧﻮڊل ﺟﻮ دﻳﮙﮍو ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻲ‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﭛ ﭘﻠﻴﭩﻮن ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﻳﺎ ﻗﻢ ﺗﻪ وري ﺑﻪ وڏا ﺷﻬﺮ آﻫﻦ ۽ ڏﻳﻨﻬﻦ رات ﮐﻠﻴﺎ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬دﻛﺎن ﺗﺎن ﺑﻪ وﭠﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﮕﻞ ۾ ﭘﻠﻴﭧ ﻛﭥﺎن اﭼﻲ‪ .‬ﭼﮝﻮ ﺟﻮ اﺗﻲ ﻛﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﭘﻮک ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻨﻦ ﺗﻲ ﻧﻮڊل‪ ،‬آﭼﺎر ۽ ﺳﻼد رﮐﻲ ﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﮐﺎڌم‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۾ ﺳﺎﺋﻮٿ اﻧﮉﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﺗﺎﻣﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻠﻴﭩﻦ ﺑﺪران ﻛﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﭘﻦ ﺗﻲ ﻣﺎﻧﻲ‬ ‫رﮐﻲ ﮐﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﺑﺮﻳﻔﻨﮓ ۾ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﻨﺠﻨﭧ ۽ ﭨﻮﺋﺮ ﻛﺮاﺋﻴﻨﺪڙ ﻟﻴﮉر ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﻪ اﻫﻮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﺳﺎﻧﮑﻲ‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻗﻢ ﺟﻬﮍن وڏن ﺷﻬﺮن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر )ﺟﺘﻲ ﻋﻤﺮﺧﻴﺎم ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺷﻬﺮ ﺳﺎن ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ۽ ﺻﻮﻓﻲ ﻓﺮﻳﺪ دﻳﻦ ﻋﻄﺎر ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺼﻮر ﻛﻤﺎل ﻣﻠﻮڪ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ آﻫﻲ( ۽ ﻛﺎﺷﺎن ﺷﻬﺮ )ﺟﻴﻜﻮ ﻗﻢ ۽ ﻛﺮﻣﺎن‬ ‫روڊ ﺗﻲ آﻫﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻦ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ( ﭘﮡ وﭠﻲ ﻫﻠﻨﺪو‪” .‬ﺳﭛ ﮐﺎن اﻫﻢ ﺷﻲ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ روﺿﻮ‬ ‫آﻫﻲ“ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﺳﭛ ۾ اﻫﻢ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺣﺞ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺛﻮاب آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ان ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺣﺞ ﻧﻪ ﻛﺮي ۽ ﻣﺸﻬﺪ ﻣﺎن ﭤﻲ اﭼﻲ ﭼﻮي ﺗﻪ ﻣﻮن ﺳﺖ ﺳﺌﻮ ﺣﺠﻦ ﺟﻮ ﺛﻮاب ﮐﭩﻴﻮ‪ .‬ﺣﺞ ‪ ،‬ﻧﻤﺎز‪،‬‬ ‫روزو وﻏﻴﺮه ﭘﻬﺮﻳﻦ آﻫﻦ‪“.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﺟﻮ ﺛﻮاب اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ” اوور ﭨﺎﺋﻴﻢ“ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﺎرﻣﻞ‬ ‫ڊﻳﻮﭨﻲ واري ﻛﻢ ﮐﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﺷﺮط اﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻧﺎرﻣﻞ ڊﻳﻮﭨﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﺞ‪ ،‬ﻧﻤﺎز‪ ،‬روزو وﻏﻴﺮه‬ ‫ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮي‪ .‬اﺋﻴﻦ ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ڊﻳﻮﭨﻲ ﺗﻲ ﻧﻪ اﭼﻲ‪ .‬ﺷﺎم ﺟﻮ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﻣﻮﻛﻞ ﻣﻬﻞ‬ ‫اﭼﻲ ﭼﻮي ﺗﻪ آﺋﻮن ﭤﻮ اوور ﭨﺎﺋﻴﻢ ﻛﺮﻳﺎن ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ اوور ﭨﺎﺋﻴﻢ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪو‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﭨﻮﺋﺮ ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ ان ﻟﻴﻜﭽﺮ ﺟﻮن ﻛﺠﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻫﻦ رﻳﺖ‬ ‫آﻫﻦ‪.‬‬ ‫•‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻨﻦ زﻳﺎرﺗﻦ ﮐﺎن اڳ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ رﭠﻞ ﻣﺎﺋﭩﻦ دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ﭘﺮﭼﺎﺋﻲ ﻫﻠﻮ ﺗﻪ ﺳﭡﻮ‪.‬‬

‫•‬

‫ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ ﺑﺮﻗﻌﻮ ﻳﺎ وڏي ﭼﺎدر اوڍي اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ ۽ ﭔﻴﻦ ﻋﺒﺎدت ﮔﻬﺮن ۾ ﮔﻬﮍن‪.‬‬

‫•‬

‫ﺳﻔﺮ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ڏﻳﮡ ﺑﺪران ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ‪ Share‬ﻛﺮي ﺛﻮاب ﮐﭩﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮﻳﻮ‪.‬‬

‫ﺳﺎﻣﺎن ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺟﻴﺘﺮو ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﮔﻬﭧ ﮐﮣﻮ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ۾ اﻫﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺋﻲ ﮔﻬﻠﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﮐﻴﻦ‬ ‫•‬ ‫اﮘﻴﺎن ﺳﺎﻣﺎن ﮐﻲ ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ﺗﺎﻟﻮ ﻫﮣﻮ‪ .‬ﭔﺌﻲ ﻻ‪ ‬ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﻲ وﭸﮡ ﮐﺎن ﮔﺮﻳﺰ ﻛﻴﻮ ﻳﺎ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ان ﮐﻲ ﮐﻮﻟﻲ ﭼﮝﻲ‬ ‫ﻃﺮح ﺧﺎﻃﺮي ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﻧﻪ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺗﻮﻫﺎﻧﮑﻲ ﻧﺸﻲ واري ﺷﻲ‪ ‬ڏﻳﺌﻲ ﺗﻮﻫﺎﻧﮑﻲ ﭰﺎﺳﺎﺋﻲ وﺟﻬﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﭘﺎﺑﻨﺪي‬ ‫وارﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﮐﻲ آﮢﮡ ﺟﻲ ﺳﺰا ﻣﻮت آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻛﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﭤﻮري دﻳﺮ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻬﻠﮡ ﻻ‪ ‬ڏﺋﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ وﭠﻮ ۽ ﻧﻪ ﺋﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ رﮐﻴﻞ ﺷﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻫﭣ ﻻﻳﻮ‪.‬‬

‫ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺑﺌﮓ ﮐﮣﻲ ﻫﻠﺠﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﻔﺮ ۾ ﭘﺮاﮢﻲ ﻛﻤﺰور ﺑﺌﮓ ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻨﺪا آﻫﻦ ۽‬ ‫•‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬اﻫﺎ ﭨﭩﮡ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻ‪ ‬ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ﭘﺌﺪا ﻛﻨﺪا آﻫﻦ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺑﺌﮓ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭰﻴﭥﺎ ﻟﮙﻞ ﻫﺠﻦ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫اﻫﺎ اوﻫﺎن ﮐﻲ ﮔﻬﻠﮡ ۾ آﺳﺎن ﭤﺌﻲ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺧﻴﺮ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﭼﻨﺒﮍاﻳﻮ ﮀﮇﻳﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ڏﻫﻪ ﮐﻦ ﻛﻠﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻨﭣ ﻣﻴﮍ ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﺎ‬ ‫ﻛﺮي وﻳﭡﺲ‪” .‬آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﺑﺌﮓ ﮐﮣﻲ آﻳﻮ ﺗﻪ ان ﺟﻮ وزن وﻳﻬﻪ ﻛﻠﻮ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﻫﻮ ۽ ﺑﺌﮓ وري‬ ‫اﻫﮍي ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻧﻪ ﭰﻴﭥﺎ ﻧﻪ ﻫﺌﻨﮉل‪ .‬ﺑﺌﮓ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﭴﮡ ﮀﺎﻧﻬﻴﻦ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺗﺎﻟﻲ ﺑﺪران رﺳﻦ ﺳﺎن ﭔﮅل ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﮐﻮﻟﻲ‬ ‫ﻛﺴﭩﻢ وارن ﮐﻲ ﭼﻴﻚ ﻛﺮاﺋﮣﻲ ﭘﻴﺌﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﮍي ﻛﻤﭩﻤﻴﻨﭧ ﮐﺎن ﭘﺎﺳﻮ ﻛﺠﻮ‪“.‬‬ ‫•‬

‫اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ اﻫﺎ ﻛﻮﺷﺶ رﻫﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن زاﺋﺮﻳﻦ )ﻣﺴﺎﻓﺮن( ﻻ‪ ‬ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ﺳﭡﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ رﮐﺠﻲ‪ .‬ﭘﺮ‬

‫ﺟﺘﻲ ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ اچ وڃ ﻫﺠﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۽ ﺑﺴﻴﻦ ۾ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﺮوس ﻧﻪ ﻣﻠﮡ ﺟﻲ ﺷﻜﺎﻳﺖ‬ ‫رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ اﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﺗﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﻃﺮﻓﺎن ‪ Payment‬اﻳﺌﺮ ﻛﻨﮉﻳﺸﻨﮉ ﺑﺲ ﺟﻲ ﭤﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪي آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﻛﺮي اﻫﺎ ﻧﻪ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪي آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ ان ﺟﻲ اﻧﺘﻈﺎر ۾ اڻ ﭴﺎڻ ﻛﻼڪ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮي وﻗﺖ ﺑﺮﺑﺎد ﻛﺮڻ ﺑﺪران‬ ‫ﻋﺎم ﺑﺲ ۾ ﺋﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻣﺜﺎل؛ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ اﺳﺎن ﻛﻤﺮا ﺑﻚ ﻛﺮاﻳﺎ ﭘﺮ اﺳﺎن ﮐﻲ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن‬ ‫‪ Connecting‬ﻓﻼﺋﻴﭧ ﻣﻠﮡ ۾ دﻳﺮ ﭤﻲ وﺋﻲ ۽ ﻣﺸﻬﺪ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ وﻗﺖ ﺗﻲ ﻧﻪ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎﺳﻴﻦ ۽ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ واري وٽ ﻛﻮ ﻋﺮب ﻣﻠﻚ ﺟﻮ اﻣﻴﺮ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ ۽ ﻫﻦ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻤﺮا ﻫﻦ ﮐﻲ ڏﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎ ۽ اﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫اوﺗﺮا ﻛﻤﺮا ﭔﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﮘﻮﻟﮣﺎ ﭘﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ واري ﻫﻮﭨﻞ ﮐﺎن اوﭼﺎ ﺑﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﺎدا ﺑﻪ‪.‬‬

‫ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي ﺳﻔﺮ ﮐﻲ ‪Enjoy‬ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬ﻛﻲ اﻫﮍا ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺑﻪ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ ﭘﺎڻ ﺑﻪ‬ ‫•‬ ‫ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﭔﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن اﻫﮍﻳﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ان ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﺴﭩﻢ ۾ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﺳﻴﻦ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻧﭥﺎ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮن‪ .‬ﻫﻚ ﻳﻮرﭘﻲ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ۽ ﻓﺮاﻧﺲ ﺟﻲ رﻳﻠﻦ ۾ ﭼﮍﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ذﻛﺮﻳﺎ اﻳﻜﺴﭙﺮﻳﺲ‬ ‫ﺟﻲ ﭰﺎﭨﻞ ﺳﻴﭩﻦ‪ ،‬ﻟﻮڏن ۽ وﻗﺖ ﺗﻲ اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ ﻧﻪ ﭘﻬﭽﮡ ﺟﻲ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﮀﺎ اﺳﺎن ﺟﻮ رﻳﻠﻮي ﮐﺎﺗﻮ ان ﺋﻲ وﻗﺖ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﮔﺎڏﻳﻦ ﮐﻲ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻌﻴﺎر ﺗﻲ آﮢﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪو؟ ﺳﻮ اﺟﺎﻳﻮ ﻛﺮﻛﮡ ۽ ﻛﻨﺠﻬﮡ ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺧﺮاب‬ ‫ﻧﻪ ﻛﺮﻳﻮ‪ ” .‬ﻣﻮن اﻫﮍا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ ڏﭠﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻻڏ ﻛﻮڏ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﺳﻔﺮ دوران ﭘﻴﺶ اﻳﻨﺪڙ ﺗﻜﻠﻴﻒ‬ ‫ﮐﻲ درﮔﺬر ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﻣﺎن ﻟﻄﻒ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ “.‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻛﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ زﻳﺎرت ۽ ﻋﺒﺎدت ﻻ‪ ‬ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮ‪ ،‬ان ﮐﻲ ﺋﻲ وﻗﺖ ڏﻳﮡ‬ ‫•‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺠﻮ‪ .‬ﺷﺎﭘﻨﮓ ﭘﭡﻴﺎن وﻗﺖ وﭸﺎﺋﮡ اﺟﺎﻳﻮ ﻛﻢ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻲ ”ﻣﻴﮉ ان ﭼﺎﺋﻨﺎ“ ﺷﻴﻮن اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ‬ ‫ﺳﺎﮘﻴﻮن آﻫﻦ ﺑﻠﻜﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﺳﺴﺘﻴﻮن ﻣﻠﻨﺪﻳﻮن‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻧﻈﺮ‬ ‫اﭼﻲ ﭤﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ اﻫﺎ وﭠﮡ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻲ ﺟﻲ ﺧﺮﻳﺪاري ﻻ‪ ‬ان ﺟﻲ ﮘﻮﻻ ۾ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ وﭸﺎﺋﮡ ﺑﻴﻮﻗﻮﻓﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ذاﺗﻲ ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺳﻔﻴﺮ آﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫•‬ ‫ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻮ ﻫﺮ ﺳﭡﻮ ﻳﺎ ﺧﺮاب ﻋﻤﻞ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ڏي ‪ Reflect‬ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺧﺮﻳﺪاري وﻗﺖ ﺗﻮﻫﺎن ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﺟﻮ‬ ‫اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﺋﻲ ان ﻣﻄﺎﺑﻖ دﻛﺎﻧﺪار ﮐﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﻬﭩﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﺌﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﻬﭧ ﻛﺮڻ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫دﻛﺎﻧﺪار ﮐﻲ اﻳﮇﻳﻮن آزﻳﻮن ﻧﻴﺰارﻳﻮن ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ دﻛﺎﻧﺪار اﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﻬﮍا ﻣﺴﻜﻴﻦ ۽ ﻓﻘﻴﺮ اﭼﻲ ﻧﻜﺘﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﻮ اﻫﮍي ﮔﺮاﻫﻚ ﻣﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎن ﮀﮇاﺋﮡ ﺧﺎﻃﺮ‪ ،‬ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﻮر ﺗﺎن ﺑﻪ ﻫﭣ ﮐﮣﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﻔﺖ ۾ ڏﻳﻮ ﮀﮇي‪،‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﭨﺮي وﭸﻲ‪.‬‬

‫ﮔﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﺮدﻳﺲ ۾‪ ،‬ﻫﺮ اﻫﻮ ﮐﺎڌو ﻣﻠﮡ آﺳﺎن ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺗﻮﻫﺎن ﻋﺎدي آﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺘﺮو‬ ‫•‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﺎن ﺗﻪ اﻳﺮان اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ۽ ﺻﺎف ﺳﭥﺮو ﮐﺎڌو وﻛﺎﻣﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﭘﭽﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽‬ ‫ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺻﻔﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ۾ ﻛﺠﻬﻪ اﻫﮍا ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻫﺌﺎ ﺟﻴﻜﻲ اڳ ۾ اﻳﺮان ﻣﺎن‬ ‫ﭤﻲ آﻳﺎ ﻫﺌﺎ ۽ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺳﺎن ﭴﺎڻ ﺳﭹﺎڻ ﻫﻴﻦ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻋﻮرت ڏي اﺷﺎرو‬ ‫ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ آﻧﭩﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﭘﮁﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﻻﻫﻮر ﺟﻲ ﻓﻼﮢﻲ ﻣﭡﺎﺋﻲ ﺷﺎپ ﺟﻲ ﭘﭟ آﻫﻲ‪ .‬ان دﻛﺎن ۾ اﮘﻴﺎن‬ ‫ﮔﻬﮍ ﺗﻪ ﺻﺎف ﺳﭥﺮو ۽ اﻳﺌﺮ ﻛﻨﮉﻳﺸﻨﮉ ﭘﺮ ﭘﭡﻴﺎن‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﭽﻦ آﻫﻲ‪ ،‬ﮀﺎ ﮔﻨﺪﮔﻲ آﻫﻲ! ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮو‪ ،‬ﻣﮑﻴﻦ ﺟﺎ‬ ‫اﻧﺒﺎر‪ ،‬ﻛﺘﺎ ﭔﻼ ۽ ﮔﺪﻻ ﺑﺎورﭼﻲ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻴﻜﺮ ڏﺳﻮ ﺗﻪ دﻛﺎن ﺗﺎن ﻣﭡﺎﺋﻲ وﭠﮡ ﮀﮇي ڏﻳﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﺋﻲ ﺣﺎل اﺳﺎﻧﺠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﭔﻴﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۽ رﻳﺴﭩﻮرﻳﻨﭩﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ ﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﺗﻲ ﻇﺎﻫﺮي ﻣﻴﻚ اپ ۽ ”ﺷﻮ ﺷﺎ“ ﺑﺪران‬ ‫اﺻﻞ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺻﻔﺎﺋﻲ ۽ ﺳﭡﻲ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻨﮃﻳﻦ ﻧﻨﮃﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﺎ ﺑﻮرﭼﻴﺨﺎﻧﺎ ۽ ﺑﻮرﭼﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﺎ ﺻﺎف ﺳﭥﺮا ﻣﻠﻨﺪا‪.‬‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﭘﺎروﭤﻮ ﮐﺎڌو ﻳﺎ ﭔﺎﻛﺮي ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ﭘﻮڙﻫﻴﻦ ۽ ﺑﻴﻤﺎر ڍﮘﻴﻦ ﺟﻮ ﮔﻮﺷﺖ ﻧﻪ ﻣﻠﻨﺪو‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺻﺤﺖ ﮐﺎﺗﻮ ۽ ﻓﻮڊ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﺳﺨﺖ آﻫﻲ ۽ اﺗﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﺮاﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ان ﻛﺮي ﺗﻮﻫﺎﻧﮑﻲ اﻳﺮان ۾ ﮐﺎڌي ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﻓﻜﺮﻣﻨﺪ ﻧﻪ ﭤﻴﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ڊﺷﻦ ۾ اﺳﺎن‬ ‫واﻧﮕﺮ ﮘﺎڙﻫﻦ ﻣﺮﭼﻦ ۽ ﮔﺮم ﻣﺴﺎﻟﻦ ﺟﻮ اﻳﮇو اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻧﭥﻮ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻚ ﻛﻢ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺘﺎن ﻣﺮچ‬ ‫ﻣﺴﺎﻟﻦ ﺟﻮ داڳ ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻮ ﭘﻮ‪ ‬اﺗﻲ ﺟﻲ ﭰﻜﻲ ﭔﻮڙ ۾ ﭤﻮرو ﭤﻮرو وﺟﻬﻲ ﮐﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬ﻳﺎ ﻫﺘﻲ دﭔﻦ‬

‫۾ ﭘﺌﻚ ﭤﻴﻞ ﭔﻮڙ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻮﭨﻠﻮن ۽ دﻛﺎن ﺻﺎف ﺳﭥﺮا آﻫﻦ ﭘﺮ رﺳﺘﺎ ۽ ﮔﻬﭩﻴﻮن ﺑﻪ ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮي ﮐﺎن ﺧﺎﻟﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻴﮇي‬ ‫•‬ ‫ﻋﻮام ﺟﻮ اﮀﻼﻳﻞ ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮو ﻛﻴﺌﻦ رات اﻧﺪر ﺻﺎف ﭤﻴﻮ ﭤﻮ وﭸﻲ‪ ،‬ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﭥﻮ اﭼﻲ! اﻳﺮان ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﮘﺘﻲ ﻋﺮاق ۽‬ ‫ﺷﺎم ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ واري ﮔﻨﺪﮔﻲ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪي ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎﺋﭗ ﺟﻮ اﺣﺴﺎس ﭤﻴﻨﺪو ﭘﺮ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ اﻫﺎﺋﻲ ﺻﻼح آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺳﭡﺎ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻫﺠﮡ ﺟﻮ ﻣﺜﺎل ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺠﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮو‬ ‫اﮀﻼﺋﮡ ﮐﺎن ﮔﺮﻳﺰ ﻛﺠﻮ ‪ ،‬ﭼﺎﻫﻲ اﻳﺮان ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم‪.‬‬ ‫اﻳﺮان اﻳﮇي ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﺟﻮ اﺗﻲ ﺟﻮن ﮘﻮﭠﺎﮢﻴﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻣﺎڊرن ﻟﮙﻨﺪﻳﻮن ۽‬ ‫•‬ ‫اﻫﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﺟﻴﻜﻲ واﻗﻌﻲ ﻣﺎڊرن آﻫﻦ ۽ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﮍﺳﻦ ﺳﺎن ﻳﺎ اﻛﻴﻠﻴﻮن ﻓﺮاﻧﺲ‪ ،‬ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺟﺎ ﭼﻜﺮ ﭘﻴﻮن‬ ‫ﻫﮣﻦ‪ ،‬اﻫﻲ ﺗﻪ اﻻﺋﻲ ﮀﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮ ﺣﺎل اﻫﻲ ﭜﻠﻲ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح ﭘﮍدو ﻛﻦ ﻳﺎ ﻧﻪ ﻛﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﭛ اﻫﻮ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ ۽ اﺳﺎﻧﺠﻲ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﺿﺮوري آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺴﻢ ﮐﻲ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح ڍﻛﻲ ﻫﻠﻦ ﺟﻮ اﺳﺎﻧﺠﻮ اﻣﻴﺞ ﻫﻚ زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﺮﻗﺮار رﮐﮡ ﮐﭙﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ۾ ﺟﺘﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ روﺿﻮ آﻫﻲ اﺗﻲ ﻫﻚ ﺗﻪ اﺳﺎن رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ وﻳﺠﻬﻮ رﮐﻴﻮ آﻫﻲ ۽‬ ‫•‬ ‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ وﻗﺖ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬ﺳﭵﻲ رات ﻣﺎﮢﻬﻮ اﭼﻦ وﭸﻦ ﭘﻴﺎ ۽ اﻳﺮان ۾ ﻛﺎﺑﻪ اﻫﮍي‬ ‫ﺑﺪاﻣﻨﻲ ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻮ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻛﻮ ﻣﺮد ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﺗﻨﮓ ﻛﺮي‪ .‬اﻳﺮان اﻧﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﮐﺎن آﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ان ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﺗﻮڙي ﻣﺮدن ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺳﻮڙﻫﻴﻦ ۽ وﻳﺮان ﮔﻬﭩﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻠﮡ ﺑﺪران ﻋﺎم ۽ وﻫﻨﺪڙ رﺳﺘﻦ ﺗﺎن‬ ‫ﻫﻠﻦ ۽ ﻋﻮرﺗﻮن ﮘﻬﻪ ﮘﭡﻦ ﺟﻬﮍﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ ﻧﻤﺎﺋﺶ ﻧﻪ ﻛﻦ ﮀﻮ ﺟﻮ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﻛﻮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺟﻴﺐ ﻛﺘﺮو‬ ‫ﻳﺎ ﺑﺸﻨﻲ‪ ،‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ۽ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن ﻣﺎن ﻓﺎﺋﺪو وﭠﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻧﻘﺼﺎن رﺳﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي‪.‬‬ ‫ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﻋﺎم اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺟﻮن دواﺋﻮن ﺟﻬﮍوڪ ﺳﻮر‪ ،‬دﺳﺘﻦ‪ ،‬ﭤﮅزﻛﺎم ﺟﻮ ﮔﻮرﻳﻮن ۽ ﺧﺎص دواﺋﻮن ﺟﻬﮍوڪ‬ ‫•‬ ‫ﺑﻠﮉ ﭘﺮﻳﺸﺮ‪ ،‬ڊاﺋﭩﺒﻴﺰ‪ ،‬ﭤﺎﻳﻮراﺋﻴﮉ وﻏﻴﺮه ﺟﻮن‪ ،‬ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﻫﺘﺎن ﺋﻲ ﮐﮣﻲ ﻫﻠﺠﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻨﮅ ﺑﺴﺘﺮي ﺟﻮ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﻨﺪو ﺑﺴﺖ ﻫﻮﻧﺪو ﭘﺮ ان ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﻚ ﭼﺎدر ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﻫﻠﺠﻮ ﺟﻴﺌﻦ ان ﻣﭥﺎن ﻫﻮﭨﻞ‬ ‫•‬ ‫ﺟﻮ ﺑﻼﻛﻴﭧ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﮔﺮوپ ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻮﻧﺴﺎن ﮔﮇ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ اﻧﻬﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﺟﻮ اﻫﻞ ﺷﻴﻌﻪ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ ﻫﻮ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻛﺎروان اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﺑﻪ اﻫﮍي ﻃﺮح ﺳﺎن رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ اﺳﺎﻧﮑﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻴﻮن ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫ﺟﺎﻳﻮن ڏﻳﮑﺎري ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻃﺮﻓﺎن ڏﻧﻞ ﭘﺮوﮔﺮام واري ﺑﺮوﺷﺮ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺳﻔﺮ ﻫﻚ ﻣﻘﺪس آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻗﻠﺒﻲ ﻃﻮر ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﻻ‪ ‬آﻣﺎده ﻛﺮﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﮐﻲ رب ﭘﺎڪ ﺟﻮ ﻓﻀﻞ و ﻛﺮم ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺗﻴﺎر رﮐﻮ‪.‬‬

‫ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﺨﺺ ﺟﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﺗﻲ ﻓﺮض آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ادا ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﭼﻴﻮ ﭼﺎﻳﻮ ﺑﺨﺶ ﻛﺮاﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ ﻧﻜﺮڻ ﮐﺎن اڳ ﭨﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ روزا رﮐﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻔﺮ دوران ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ۾ واﺟﺒﺎت ﮐﻲ ﮀﮇي ﻧﻪ ڏﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎز وﻗﺖ ﺟﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﺳﺎن ﻣﺴﺠﺪ ۾ ادا ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺠﻮ‪.‬‬

‫ﮔﻼ ﻏﻴﺒﺖ‪ ،‬ﻛﻮڙ‪ ،‬ﺑﺪﮔﻤﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺎوڙ‪ ،‬اﺟﺎﺋﻲ ﺳﺠﺎﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﻮﻟﻬﻪ ﻳﺎ ﭔﻴﻦ اﻫﮍن ﺣﺮام ﻛﻤﻦ ﮐﺎن ﭘﺎﺳﻮ ﻛﺠﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻔﺮ ﺟﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﮐﺎن ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻲ ﻛﺎوڙ ﻧﻪ ﻛﺠﻮ‪.‬‬

‫ﻋﻮرﺗﻮن ﭘﮍدي ﺟﻮ ﺧﺎص ﺧﻴﺎل رﮐﻦ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دوﺳﺖ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﻈﻬﺮ زﻳﺪي اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﮐﻲ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻗﻢ ۽‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ ﺟﻬﻮﻧﻴﻦ ﻟﺌﺒﺮﻳﺮﻳﻦ ۾ وﻗﺖ ﮔﺬارڻ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن ۽ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻪ وﭸﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ‬

‫۽ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ واري ﺷﻬﺮ ﮀﺎﺑﻬﺎر ﺟﻲ ﻧﻴﻮل اﻛﻴﮉﻣﻲ ۾ ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﻳﮡ ﭘﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ‬ ‫وارا ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﺎڪ ﺟﺎﻳﻦ )ﺣﺞ‪ ،‬ﻋﻤﺮو‪ ،‬زﻳﺎرت( ﻻ‪ ‬وﭠﻲ ﻫﻠﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﺟﺎ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﭧ ﺑﻪ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭨﻜﻴﭧ ﮐﻠﻴﻞ ﺋﻲ رﮐﻲ ‪” .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﺮ ارﺑﻊ ﺗﻲ ﻛﺮاﭼﻲ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ “،‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻫﻔﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻮﭨﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ان ﺟﻲ ارﺑﻊ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ وﭸﺠﻮ‪“.‬‬

‫دراﺻﻞ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺧﻴﺎل ﻫﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﻓﻘﻂ اﻫﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺷﻴﻌﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﻮٺ ﻫﺎﻻ ﮐﺎن اﻳﺮان‬ ‫وﻳﻨﺪڙ ﺳﭹﺎﮢﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﻫﻚ ﻟﺒﺮل ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﺮﻛﻮ آزادي ﺳﺎن ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ﺗﻮارﻳﺨﻲ‪ ،‬ﻗﺪﻳﻤﻲ ۽ ﻣﺎڊرن ﺟﺎﻳﻮن‬ ‫ڏﺳﮡ ۽ ﺧﺮﻳﺪاري ﻻ‪ ‬اﭼﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﺎڻ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮان وﭸﮡ ﺟﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ﮐﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻚ ﻋﺮب دوﺳﺖ‬ ‫ﻛﻤﺎﻧﮉر ﻋﺒﺪاﻟﺠﺒﺎر اﻟﺸﻬﺮي ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮا دﻓﻌﺎ ﻣﻮﻛﻠﻦ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮔﺬارڻ ﻻ‪ ‬ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۽ اﺻﻔﻬﺎن ۾ اﭼﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﺎڻ اﺳﺎن ”ﮀﺎﺑﻬﺎر“ ﺟﻲ ﻧﻴﻮل اﻛﻴﮉﻣﻲ ۾ ﮔﮇ ﻣﻠﮡ ﺟﻮ ﭘﺮوﮔﺮام ﭠﺎﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ‬ ‫ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺻﺎﺣﺐ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ۾ ﻫﺌﺎ ﺟﮇﻫﻦ اﺳﺎن ورﻟﮉ ﻣﺌﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻤﻮ‪ ،‬ﺳﺌﻴﮉن ﻣﺎن‬ ‫ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﻳﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﮔﮇ ﭘﺌﻲ ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫وﭸﮡ ﮐﺎن اڳ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ راﻳﻮ‬ ‫اﻳﺮان وﭸﮡ ﺑﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻ‪ ‬وڏو ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬وﭸﮡ ﮐﺎن اڳ آﺋﻮن ﻋﺠﻴﺐ وﻫﻤﻦ وﺳﻮﺳﻦ ۾ ﻫﻮس‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ )ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ( ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ واﺳﻄﻮ رﻫﻴﻮ اﺗﻲ ﭤﻲ ﻧﻪ ﭤﻮ ﺳﮕﻬﻲ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻛﻦ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭔﮅي ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﻣﻴﮉﻳﺎ اﻳﺮان ﺧﻼف ﻫﺮ وﻗﺖ زﻫﺮ اوﮘﺎﮀﻴﻨﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺗﻪ اﺋﻴﻦ ﻟﮙﻨﺪو‬ ‫ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﺎن ﺋﻲ ﻣﻮﭨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪا ﺗﻪ ﺗﻮن ﺳﻨﻲ ﭤﻲ ﻛﺮي اﻳﺮان ﮀﻮ آﻳﻮ آﻫﻴﻦ‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ‬ ‫آﺋﻮن اﻳﺮان ﺗﻲ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻮن ﻟﮑﮡ ﻻ‪ ‬ﭤﻮ وﭸﺎن ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻓﻮﭨﻮ ﺑﻪ ﻛﮃڻ ﭼﺎﻫﻴﻨﺪس ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دﻣﺎغ ۾ اﻫﻮﺋﻲ ﻫﻮ‪ ،‬ﺑﻠﻚ دﻣﺎغ ۾ وڌو وﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻫﻚ ﻛﭩﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺟﻮن‬ ‫ﻋﻮرﺗﻮن ﺳﺨﺖ ﭘﮍدي ۾ ﭤﻴﻮن ﻫﻠﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﻣﻮﻟﻮي ﺻﺎﺣﺐ واﻋﻆ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﺗﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻲ‬ ‫اﺟﺎزت ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻮﻧﺪي‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺧﻴﺎﻟﻦ ﺧﻴﺎﻟﻦ ۾ ﻟﮙﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﻋﻮرت ﻳﺎ ﻣﺮد ﺟﻮ ﺗﻪ ﮀﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﻋﻤﺎرت‬ ‫ﺟﻮ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺗﻲ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻮﻟﻮي ﻣﻮﻧﮑﻲ وراﺋﻲ وﻳﻨﺪا ﺗﻪ ﻓﻮﭨﻮ ﮀﻮ ﻛﮃﻳﻦ‪ .‬ﻛﭥﻲ آﻣﺮﻳﻜﻦ اﻳﺠﻨﭧ ﺗﻪ ﻧﻪ آﻫﻴﻦ‪ ،‬ﻛﭥﻲ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ راز ﻓﺎش ﺗﻪ ﻧﻪ ﻛﻨﺪﻳﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۾ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﮐﮣﻲ وڃ ﺗﻪ وراﺋﻲ وﻳﻨﺪا ﺗﻪ ﻓﻮﭨﻮ ﻧﻪ‬ ‫ﻛﮃ‪ ،‬ﻫﻲ ‪ Secret‬ﺟﺎﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺟﻨﺎح ﺑﺮج ﺗﺎن ﻟﻨﮕﻬﻪ ﺗﻪ ﺳﭵﻮ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﭘﻴﻮ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ وﮢﻲ ﺳﭵﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﻮوي ﭜﺮي وﭠﻲ‪.‬‬

‫اﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﻮﭼﻴﻢ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ڏﺳﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان‬ ‫ﮐﻲ ﺻﺒﺢ ﺷﺎم ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬وﻳﺰاﺋﻮن ﻟﮙﻞ آﻫﻦ( ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ﻣﺎن ﺋﻲ ﻧﻪ واﭘﺲ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻦ‪ .‬آﺧﺮ ﮀﻮ ﻧﻪ ﻛﻦ‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍو ﻫﻬﮍو ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻚ )ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺗﻪ ﭘﺮواﻫﻪ ﺋﻲ ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﮐﭙﻲ( اﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻮ ﭔﮅي ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﺮان ﻣﺎن ﭤﻲ آﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن ﺳﻨﺪن ڌرﺗﻲ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺗﻲ ڏﻫﻪ ﺳﻮال ﻛﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﭘﺮ ﺗﻌﺠﺐ ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ اﻳﺮان ﭘﻬﭽﮡ ۽ اﻳﺮان ۾ رﻫﮡ دوران‪ ،‬ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻳﺘﺮي ﺑﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻳﺎ رﻛﺎوٽ ﭘﻴﺶ ﻧﻪ آﺋﻲ‬ ‫ﺟﻴﺘﺮي ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﺮب ﻣﻠﻚ ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻣﺎن وﭸﮡ وﻗﺖ ﻳﺎ ﻣﻮﭨﮡ وﻗﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﮔﻬﻞ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪،‬‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭤﻲ‪ .‬ﭴﮡ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮس‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﺟﻴﮇاﻧﻬﻦ وﮢﻴﻢ ﺑﺲ‪ ،‬رﻛﺸﺎ‪ ،‬ﭨﺎﻧﮕﻲ ﻳﺎ ﭨﺮﻳﻦ‬ ‫۾ آرام ﺳﺎن ﻫﻠﻴﻮ وﭸﺎن‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭘﮁﻴﻮ‪ .‬اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﻣﺎن ﻧﻜﺮڻ ۾ ﺑﻪ ﻣﻨﭧ ﭤﻲ وﻳﺎ‪.‬‬ ‫اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﺟﻮ ﭠﭙﻮ ﻫﮣﮡ واري ﺗﻮڙي ‪ Entry‬ﻛﺮڻ واري ﺟﻮ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺧﺮاب ﻧﻪ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺼﻴﺒﺖ اﻛﺜﺮ ﻋﺮب ﻣﻠﻚ‬ ‫۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﭘﺌﺴﻨﺠﺮ ﭔﮕﻬﻪ ﭘﮑﻲ واﻧﮕﺮ ﻛﮇﻫﻦ ﻫﻚ ﭨﻨﮓ ﺗﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﭔﻲ ﭨﻨﮓ ﺗﻲ ﺑﻴﭡﻮ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮي ﺟﻴﺴﻴﻦ ﻛﻮ‬ ‫ﻓﻠﭙﻴﻨﻮ ﻳﺎ ﻣﺼﺮي اﭼﻲ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﮐﻲ ﭠﻴﻚ ﻛﺮي‪ .‬ﮀﻮﺗﻪ ﻋﺮﺑﻦ ﮐﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﻛﻢ اﭼﻦ ﻛﻮ ﻧﻪ‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾‬ ‫ﺗﻴﺰ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﻫﻮ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺗﮑﺎ آﻫﻦ‪ .‬ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﺪي آﺋﻮن ﺑﻪ ڏﺋﻲ ﺳﮕﻬﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﺳﺌﻴﮉن‬ ‫ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ اﺳﺎن ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ‪ PC‬ﭨﺎﺋﻴﭗ ﻧﻮان ﻧﻮان ﻧﻜﺘﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﭤﻴﺴﺰ ﻟﮑﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﺎ اوﺋﻠﻲ ﭘﺮوﮔﺮام اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺒﺎ ﻫﺌﺎ‪” .‬ورڊ ﭘﺮﻓﻴﻜﭧ“ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﭸﺎ ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻮ ﺑﻪ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻫﻮ ۽ ﻳﻮرپ ﭘﺎﺳﻲ اﭸﺎن ﻧﻪ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮ ‪ .‬ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻤﺖ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ اﺗﺎن ‪ Cd‬ﮔﻬﺮاﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ اﻧﻬﻦ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭨﻴﻬﻪ ﻫﺰار رﭘﻴﺎ ﮐﻦ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﺎ ﮀﻬﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﭩﻮڊﻧﭧ ﻣﻮن وٽ آﻳﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﮐﻲ اﻫﻮ‬ ‫ﭘﺮوﮔﺮام اﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻮ ﭰﻮڙي ﻛﺮي اﻫﻮ ‪Cd‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺎن ﮔﻬﺮاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫آﺋﻮن ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺐ ﭼﺌﺒﺲ ﺟﻮ ﻣﻮن ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﺳﮑﻲ ورﺗﻮ ۽ اﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭤﻴﺴﺰ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﭨﺎﺋﻴﭗ ﻛﺮي ورﺗﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺣﻴﺮت ۾ وﺟﻬﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اڄ ﺟﻲ دور ۾ ﺗﻪ اﻻﺋﻲ ﻛﻬﮍا ﻛﻬﮍا ﭘﺮوﮔﺮام‬ ‫ﻧﻜﺮي ﭘﻴﺎ آﻫﻦ ۽ اﺳﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﺎﭘﻲ راﺋﻴﭧ ﺟﻲ ﺳﺨﺘﻲ ﻧﺎﻫﻲ اﺗﻲ ﺗﻪ ‪ ۴۰‬رﭘﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﭧ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ‪Cd‬‬ ‫ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ﮘﻮٺ ﮘﻮٺ ۾ ﻋﺎم ﭤﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻚ اﭸﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺴﺖ رﻓﺘﺎري ﺳﺎن اﮘﻴﺎن وڌون ﭘﻴﺎ ﭘﺮ اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان ﺗﻪ ﺣﻴﺮت اﻧﮕﻴﺰ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮي ورﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻪ رﮘﻮ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ۾ ﭘﺮ‬ ‫ﻫﺮ ﻓﻴﻠﮉ ۾‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻬﮍو ﻧﻨﮃڙو ﻣﻠﻚ ﭘﺎڻ ﮐﺎن ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻜﻦ ﺳﺎن اﮐﻴﻮن ﻣﻼﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﭼﮍﻫﮡ وﻗﺖ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ در وٽ اﺳﺎن ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺟﻮ آڌرﭜﺎ‪ ‬اﻳﺮاﻧﻲ اﻳﺌﺮ‬

‫ﻫﻮﺳﭩﺲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﮡ ﻳﺎ ‪Serve‬ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﺮد اﺳﭩﻴﻮرڊ ﺋﻲ ﻫﻮﻧﺪا‬ ‫ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺗﻪ ﻋﺎم اڏاﻣﻦ واﻧﮕﺮ اﻳﺌﺮﻫﻮﺳﭩﺲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻫﻴﻮن‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻛﻲ ﭘﻮڙﻫﻴﻮن ﻳﺎ ﭼﭕﻴﻮن ﺳﭕﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪،‬‬ ‫ﻧﻨﮃﻳﻮن ﻧﻴﭩﻴﻮن ۽ ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻫﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻧﮓ ۾ ﻳﻮرﭘﻴﻦ واﻧﮕﺮ ﺳﻔﻴﺪ ﺗﻪ آﻫﻦ ﺋﻲ‪ .‬ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ‬ ‫رﺣﻤﺖ ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﻫﺎﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻮﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﭨﻜﻴﻮن ڏﺋﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭼﻴﻮ؛ ”ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﭤﻴﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت آﻫﻲ ان ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻮ ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﮔﻬﺮ ۾ ﻗﻴﺪ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫رﺣﻤﺖ ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﻣﻮن واري ﮔﺮوپ ﺳﺎن ﮔﮇ اﻳﺮان ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻲ ﻫﻦ ﮔﺮوپ ﮐﻲ ﻗﺎﻓﻠﻮ ﭤﺎ ﺳﮇﻳﻦ ﮀﻮ ﺟﻮ ﭨﻴﻬﻦ ﭴﮣﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻮ اﻳﺮان وﭸﮡ ﻓﻘﻂ ان ﻣﻘﺼﺪ ﺳﺎن آﻫﻲ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺟﻲ ﭘﺎڪ ﺟﺎﻳﻦ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻛﺠﻲ‪ .‬رﺣﻤﺖ ﻋﻠﻲ ﮔﺬرﻳﻞ ‪۱۴‬‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻛﺌﻨﺎڊا ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭔﻪ ﭘﭧ ۽ ﻫﻚ ڌي‪ ‬آﻫﻲ ۽ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻫﻮ ﭔﺎرن ۽ زال ﺳﺎن ﮔﮇ اﻳﺮان ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ﺑﻪ ﻣﻮن واﻧﮕﺮﮔﻬﭕﺮاﻳﻞ ﻫﻮ ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻲ دﻣﺎغ ۾ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﻓﻘﻂ ﻣﻨﻔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن وﻳﭡﻞ ﻫﻴﻮن ۽ ﻫﺮ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﺣﻴﺮت ۾ ﭤﻲ وڌو‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ دﻣﺎغ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﮐﺎن وﻳﭡﻞ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻲ اﺑﺘﮍ درﭘﻴﺶ آﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺑﺎﺑﺖ اﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻪ اﻓﻐﺎن ﻋﻮرﺗﻦ واﻧﮕﺮ ﺑﺮﻗﻌﻮ ﭘﺎﺋﻲ ﭤﻴﻮن ﻫﻠﻦ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﭵﻮ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﮔﻬﺮ ۾ وﻳﭡﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﺿﺮوري ﻛﻢ ﻻ‪ ‬ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﭘﻮڙﻫﻲ ﺑﺮﻗﻌﻮ ﭘﺎﺋﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﭤﻲ ﻧﻜﺮي ۽ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﻣﺮد ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﺗﻪ ﺳﻮال ﺋﻲ ﻧﭥﻮ ﭘﻴﺪا ﭤﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ اﻳﺌﺮﻫﻮﺳﭩﺲ ۽ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﺮوٽ ﺗﻲ‬ ‫اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ۽ ﻛﺴﭩﻤﺲ ۾ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻤﻠﻮ ﻋﻮرﺗﻦ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ڏﺳﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ اﭸﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ۽ ﺗﻤﺎم ﭰﮍﺗﻲ ﺳﺎن ﻫﺮ ﻛﻢ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ڏﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻴﻮن ۽ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ ﻫﻨﮅ ﻫﻠﮡ ۾ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻤﺎرٽ ﻟﮙﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻄﻠﺐ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ واﻧﮕﺮ ‪ Lazy‬ﻧﻪ ﻫﻴﻮن‬ ‫ﺟﻦ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎ‪ ‬ﻳﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﭿ ﺗﻪ ﭴﮡ ﺗﻪ ﻛﻲ ﺑﻴﺒﻴﻮن ﻫﺠﻦ ﺟﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ رﮘﻮ ڌاﮘﻮ ﺷﻮﻛﺎري ڏﻳﮡ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اڄ آﺋﻮن ﺧﻮش ﻫﻮس ﺟﻮ آﺋﻮن اﻫﮍي ﻣﻠﻚ ڏي وﭸﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ وﻟﻲ اوﻟﻴﺎ‪ ،‬ﺣﺎﻛﻢ ﺷﻬﻨﺸﺎه ۽ ادﻳﺐ ﺷﺎﻋﺮ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﺎ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍي ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﮀﺘﻮ ﻛﺮي رﮐﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺳﺎﻧﺠﻮ ﺳﻔﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ اﻳﺌﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ذرﻳﻌﻲ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﻫﺮ‬ ‫ارﺑﻊ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ﻫﻚ ﺑﺠﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ ۽ اڍاﺋﻲ ﺑﺠﻲ ڌاري ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﮣﻲ ﭨﻦ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻔﺮ ﺑﻌﺪ ﭼﺌﻴﻦ ﺑﺠﻲ ڌاري ﺗﻬﺮان ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ وﻗﺖ ۾ ڏﻳﮉ ﻛﻼڪ ﺟﻮ ﻓﺮق آﻫﻲ ۽ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻣﭥﺎﻧﻬﻴﻦ وﻳﻜﺮاﺋﻲ ﭰﺎڪ )‪ (Latitude‬ﺗﻲ آﻫﻲ )اﺳﻼم آﺑﺎد ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﻣﭥﻲ اﺗﺮ ۾ آﻫﻲ(‬ ‫ان ﻛﺮي اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ ﺳﻴﺎري ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۾ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن اڌ ﻣﻨﻮ ﻛﻼڪ ﮐﻦ اڳ ۾ ﺳﺞ ﻟﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اڄ ﻛﻠﻬﻪ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﭘﻮﮢﻲ ﮀﻬﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﺳﺞ ﻟﻬﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ۾ ﻣﻜﺎﻧﻲ وﻗﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﺳﺞ ﻟﻬﻲ ﭤﻮ ﺳﻮ ان ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫اﺳﺎﻧﺠﻮ ﺟﻬﺎز ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻟﭥﻮ ﺗﻪ ﺳﺞ ﻟﻬﮡ ﺗﻲ ﻫﻮ ۽ ﺟﻴﺴﻴﻦ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ۽ ﻛﺴﭩﻢ ﻣﺎن ﻛﻠﻴﺌﺮ‬ ‫ﭤﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺘﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺳﺞ ﻟﻬﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ ﻛﺎﻓﻲ ﭤﮅﻛﺎر ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ‪‬‬ ‫ﻣﺎن ﻧﻜﺮڻ وﻗﺖ ﭔﺎﻧﻬﻦ ﺗﻲ رﮐﻴﻞ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﺌﻴﭩﺮ ۽ ﮔﺮم ﻛﻮٽ ﮐﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ۽ اﻫﻮ ﭘﺌﻲ ﺳﻮﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻲ اﺟﺎﻳﻮ ﺑﺎر‬ ‫ﮐﮣﻲ ﭤﻮ ﻫﻠﺠﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻫﺎڻ وﮢﮡ ﻟﮙﻮ ﻫﻮ ۽ ﺳﺌﻴﭩﺮ ﭘﺎﺋﻲ ا� ﺟﺎ ﺷﻜﺮ ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ﺳﭡﻲ ﻣﺖ آﺋﻲ ﺟﻮ ﮐﮣﻲ ﻧﻜﺘﺲ ﻧﻪ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻬﮍي ﺳﻲ‪ ‬۾ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻮ ﻣﺰو ﻧﻜﺮي وﭸﻲ ﻫﺎ ۽ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺗﻪ اﭸﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﺳﻲ‪ ‬ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﻨﺰل ﭤﻴﻨﺪو‪ ،‬اﻫﻮ اﭸﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ اﺗﺮ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺮاﭼﻲ ‪ ۲۵‬ڊﮔﺮﻳﻮن وﻳﻜﺮاﺋﻲ ﭰﺎڪ‬ ‫)‪ (Latitude‬ﺗﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻻﻫﻮر ﺳﺎڍن ‪ ۳۱‬ﺗﻲ‪ ،‬ﭘﺸﺎور ‪ ۳۴‬ﺗﻲ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ان ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ اﺗﺮ ۾ ‪ ۳۵‬ڊﮔﺮﻳﻦ ﺗﻲ آﻫﻲ ۽ ﻣﺸﻬﺪ ‪۳۶‬‬ ‫ﺗﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺟﺌﻴﻦ ﻣﭥﻲ اﺗﺮ ﻗﻄﺐ ڏي وﭸﺒﻮ ﺗﻪ ‪ Latitude‬وڌﻧﺪو وﻳﻨﺪو ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﭤﮅﻛﺎر ﺑﻪ وڌي ﭤﻲ ﭘﺮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫‪ Duration‬ﮔﻬﭩﺒﻲ وﻳﻨﺪي ﺟﻲ ﺳﻴﺎري وارا ﻣﻬﻴﻨﺎ آﻫﻦ ﺗﻪ‪ .‬۽ ﺟﻲ اوﻧﻬﺎري وارا ﻣﻬﻴﻨﺎ آﻫﻦ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﺟﻴﺌﻦ اﺗﺮ ۾ وﭸﺒﻮ ﺗﻪ‬ ‫رات ﻧﻨﮃي ۽ ڏﻳﻨﻬﻦ وڏو ﭤﻴﻨﺪو وﻳﻨﺪو‪ .‬ڊﺳﻤﺒﺮ ﺟﻲ ﻣﻬﻴﻨﻲ ۾ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ اﺳﭩﺎﻛﻬﻮم ۾ )ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۶۰‬ڊﮔﺮﻳﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﻣﭥﻲ آﻫﻲ( ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﻨﺞ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻮ ﻣﺲ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ رات ‪ ۱۹‬ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻲ‪ .‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﺧﻂ اﺳﺘﻮا )ﻳﻌﻨﻲ زﻳﺮو ڊﮔﺮي ‪ (Latitude‬ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻦ‪ ،‬ﭔﺎرﻫﻮ ﺋﻲ‪ ،‬ﭼﺎﻫﻲ ڊﺳﻤﺒﺮ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﺟﻮن ﺟﻮﻻ‪ ،‬ڏﻳﻨﻬﻦ‬

‫رات ﻫﻚ ﺟﻴﮇا‪ ،‬ﭔﺎرﻫﻦ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻲ ﻟﮗ ﭜﮗ ﭤﻴﻦ‪.‬‬

‫ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان وﭸﮡ ﮐﺎن اڳ ﻣﻮن اﻫﻮ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮاﻳﻮ ﺗﻪ ﺟﻲ ﭘﻨﻬﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ‪ PIA‬ﺟﻲ ﻛﺎ‬ ‫اڏام وﻳﻨﺪي ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﺮ ان ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺠﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﺗﻪ ﭼﺌﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﺎ ﺟﻬﺎز اﻳﺮان ﻧﻪ وﻳﻨﺪا ﻫﺠﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ اڄ ﮐﺎن وﻳﻬﺎرو ﺳﺎل اڳ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﻼﻛﺎ )ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ۾ اٺ ﺳﺎل ﮐﻦ‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ( ۾ ﻫﻚ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﭧ ﺟﻲ آﻓﻴﺲ ﺟﻲ ﺷﻴﺸﻲ ﺟﻲ در ﺗﻲ ‪ PIA‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﭘﻮﺳﭩﺮ ﻟﮙﻞ‬ ‫ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻟﮙﻞ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺳﻬﮣﻲ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ‬ ‫۽ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻛﻢ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻮﺳﭩﺮ ﺗﻲ ‪ PIA‬ﺟﻲ اڏام ﺟﻮ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ‪PIA‬ﺟﻲ‬ ‫اﻳﺮان ڏي اڄ ﻛﻠﻬﻪ اڏام ﺑﻨﺪ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﺎﺑﺖ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﭩﺎرو ﺟﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﺧﺎﻟﺪ ﻣﺨﺪوم ﻓﻮن ﻛﺮي ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬ ‫”اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺑﻨﺪ آﻫﻲ!“ ﻣﻮن ﻃﻨﺰ ﻃﻮر ﻣﺮﻛﻨﺪي ﺧﺎﻟﺪ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫” ﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ‪ “،‬ﻫﻦ وراﮢﻴﻮ؛ ” ﻛﻮاﻻ ﻟﻤﭙﻮر ڏي اڏام ﺑﻪ ﺑﻨﺪ آﻫﻲ‪ ،‬ﭨﻮﻛﻴﻮ ڏي ﺑﻪ ﺑﻨﺪ آﻫﻲ ‪“....‬‬

‫”ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻣﻮن ﻇﻔﺮ ﺧﺎن ﮐﻲ ‪ PIA‬ﺟﻮ ﭼﻴﺌﺮﻣﻴﻦ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﺒﺎرڪ ڏﻳﮡ ﺑﺪران ﻋﺬر ﺧﻮاﻫﻲ ﻛﺌﻲ‪ “.‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬ ‫اﺳﺎﻧﺠﻮ دوﺳﺖ ﻇﻔﺮ ﺧﺎن ﻧﻪ رﮘﻮ اﺳﺎﻧﺠﻮ اﻧﭩﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﻫﻮ ﭘﺮ ﺧﺎﻟﺪ ﻣﺨﺪوم ﺟﻮ روم ﻣﻴﭧ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬رﭨﺎﺋﺮﻣﻴﻨﭧ‬ ‫ﺟﻲ ﺟﮇﻫﻦ وﻳﺠﻬﻮ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﭟ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﺎ ﭤﻴﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺳﭝﻨﻲ ﭘﻮڙﻫﻦ ۾ ﻇﻔﺮ ﺧﺎن ﺳﻤﺎرٽ ۽ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ﻫﻮ ‪.‬‬ ‫ﻇﻔﺮ ﺗﻤﺎم ﻗﺎﺑﻞ ۽ ﻣﺤﻨﺘﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ ‪ PIA‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻴﻞ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﮐﻴﺲ ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬ڏﻧﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ان ۾ ﺧﺎﻟﺪ‬ ‫ﻣﺨﺪوم ﮐﻲ ڊپ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻇﻔﺮ ﮐﻲ ﻫﺎڻ ﺑﻠﮉ ﭘﺮﻳﺸﺮ ﭴﺎڻ ﺗﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺧﺎﻟﺪ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ اﭸﺎن ﺑﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺷﻚ ﻫﻮ ﺗﻪ ‪PIA‬‬ ‫ﺟﻲ اﻳﺮان ڏي اڏام ﺑﻨﺪ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ اوﭼﺘﻮ ‪ PIA‬ﺟﻲ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﺟﻌﻔﺮي ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ وﺋﻲ‪.‬‬

‫”ﻣﻮن ﺗﻪ ﭔﮅو آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﻻ‪ PIA ‬ﺳﺮوس ﺑﻨﺪ ﭤﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ “.‬ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫”ﻫﺎ‪ .‬ﺻﺤﻴﺢ ﭤﺎ ﭼﺌﻮ‪ “،‬ﻫﻦ وراﮢﻴﻮ‪” ،‬ﻛﺎﻓﻲ ﻋﺮﺻﻲ ﮐﺎن ﻧﻘﺼﺎن ۾ ﭘﺌﻲ وﺋﻲ ﺳﻮ ﺑﻨﺪ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ آﻓﻴﺲ ۽ اﺳﭩﺎف‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪“.‬‬

‫ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ اﻳﺮان ﻻ‪ ‬ﺳﺮوس ﻛﮇﻫﻦ ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﺗﻴﺴﻴﻦ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ‬ ‫اﺳﭩﺎف ۽ آﻓﻴﺲ ﺟﻮ ﺧﺮچ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻴﺴﻲ ﻣﺎن ﭘﺌﻲ ﭜﺮي‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﺧﺮﭼﻮ ﭰﺮي ﮔﺮي اﺳﺎن ﻋﻮام ﮐﻲ ﭨﺌﻜﺲ ۾ ڏﻳﮣﻮ‬ ‫ﭤﻮ ﭘﻮي‪.‬‬

‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻫﻬﮍا ﭘﺎﮘﻞ آﻫﻦ‬ ‫ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز رﺳﺘﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﺎ زاﺋﺮﻳﻦ اﻳﺮان ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﻻ‪ ‬ﻳﺎ ﻛﺮﺑﻼ )ﻋﺮاق(‬ ‫وﭸﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﺟﻬﺎز ران ﻛﻤﭙﻨﻲ ‪ Air Iran‬ذرﻳﻌﻲ ﺗﻬﺮان ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬ڊوﻣﻴﺴﭩﻚ‬ ‫اڏاﻣﻦ ذرﻳﻌﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ڏي وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﺲ ذرﻳﻌﻲ ﻛﺮﺑﻼ ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻮ ﭔﺎرﻫﻦ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﺋﻮن ﭘﮡ اﻳﺌﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ارﺑﻊ ڏﻳﻨﻬﻦ واري ﻓﻼﺋﻴﭧ ۾ ﺗﻬﺮان وﭸﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻲ ﻛﺎ ‪Choice‬‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ‪ PIA‬ﺟﺎ ﺟﻬﺎز اﭴﻜﻠﻬﻪ اﻳﺮان ﻧﭥﺎ وﭸﻦ‪ PIA .‬ﺟﻮن‪ ،‬ﮔﺬرﻳﻞ ﺑﺎب ۾‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﮔﻼﺋﻮن ﻛﺮي ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﭘﺮ ﻫﻦ ﺟﻮن ﻛﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺟﻮﮘﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺑﻪ آﻫﻦ ۽ ﻛﻮ زﻣﺎﻧﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﭘﻲ آ‪‬‬ ‫اي ﺟﻲ ﻛﺮي اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ۽ ڌراﺋﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﭥﺎﻧﻬﻮن ﮘﺎٽ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ‬ ‫وﻗﺖ ﻳﺎد اﭼﻲ رﻫﻴﻮن آﻫﻦ؛‬

‫‪ PIA‬اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﭙﺮ ‪ Constellation‬ﺟﻬﺎز اڏاﺋﮡ ﺟﻮ اﻋﺰاز‬ ‫•‬ ‫ﻧﺼﻴﺐ ﭤﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺟﻴﭧ اﻳﺌﺮ ﻛﺮاﻓﭧ ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ‪ PIA‬ﻫﻼﻳﻮ‪.‬‬

‫اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ )‪ (PIA‬اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ اﺋﻴﺮ ﻻﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ‪) FAA‬ﻓﻴﮉرل‬ ‫•‬ ‫اوﻳﺌﺸﻦ اﻳﮉﻣﻨﺴﭩﺮﻳﺸﻦ( ۽ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ ﺟﻲ ‪) CAA‬ﺳﻮل اوﻳﺌﺸﻦ اﭤﺎرﭨﻲ( ﻃﺮﻓﺎن ﻣﺮﻣﺖ ﺟﻮ ‪ approval‬ﻣﻠﻴﻮ‪.‬‬ ‫‪ PIA‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﻛﻤﻴﻮﻧﺴﭧ اﻳﺌﺮ ﻻﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﻴﻦ ﻟﻬﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻣﻠﻲ ۽ ﻣﺎﺳﻜﻮ ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪي‬ ‫•‬ ‫ﻳﻮرپ وﭸﮡ ﺟﻲ ﻣﻮﻛﻞ ﻣﻠﻲ‪.‬‬

‫‪ PIA‬اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻠﻴﭧ ۾ ﺑﻮﺋﻨﮓ ‪ ۷۳۷‬۽ ﺑﻮﺋﻨﮓ ‪ ۷۷۱‬ﺟﺎ ﺟﻬﺎز‬ ‫•‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻴﺎ‪.‬‬ ‫•‬ ‫•‬

‫‪ PIA‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎزن ۾ اڏام دروان ﻓﻠﻤﻮن ڏﻳﮑﺎرﻳﻮن وﻳﻮن‪.‬‬ ‫دﻧﻴﺎ ۾ ‪ PIA‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻛﻤﭙﻨﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ‪ Scheduled‬ﻫﻴﻠﻴﻜﺎﭘﭩﺮ ﺳﺮوس ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻫﺎڻ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﺎڻ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ‪ PIA‬ﺟﻲ ۽ ان ﻛﺮي اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﮀﺎ ﻟﺌﻪ وﻳﭡﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﻮ اﺳﺎن ﮐﻲ وڏو‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ۽ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﻟﮑﻴﻞ ﺳﻤﺠﻬﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ‪ ،‬ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن ﺗﻮڙي ﭘﺎﮢﻲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺷﺮوع ﻛﺮاﻳﺎ‪ .‬ﭘﺮ اڄ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺗﻮڙي ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ‬ ‫ﺟﻮ اﻫﻮ ﺣﺎل آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ”اﮘﻲ اﺋﻴﻦ ﻫﺌﺎم ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻮن ڌوﺗﻢ ﻛﭙﮍا“ وارو ﺑﻴﺖ ﻳﺎ اڙدو ﺟﻮ ﮐﻬﻨﮉرات ﻳﻪ‬ ‫ﺑﺘﺎﺗﻲ ﻫﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻤﺎرت ﻋﺠﻴﺐ ﺗﻬﻲ“ ﻳﺎد ﭤﻮ اﭼﻲ‪.‬‬

‫‪ PIA‬ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ وﺟﻮد ۾ اﭼﮡ ﮐﺎن ﻫﻚ ﺳﺎل اڳ ‪ ۱۹۴۶‬۾ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺮزا اﺣﻤﺪ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﺟﻬﮍن‬ ‫ﻛﺎر ﺧﺎﻧﻴﺪارن ﻛﻠﻜﺘﻲ ۾ اورﻳﻨﭧ اﻳﺌﺮوﻳﺰ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ رﺟﺴﭩﺮ ﻛﺮاﺋﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﭘﻮ‪ ‬ﻛﺮاﭼﻲ ﭨﺮاﻧﺴﻔﺮ ﻛﺌﻲ‬ ‫وﺋﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس اڏاﻣﻮن ﻛﺮاﭼﻲ‪ ،‬ڍاﻛﺎ ۽ ﻛﺮاﭼﻲ‪ ،‬ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ‪ ،‬ﻻﻫﻮر ﻫﻠﮡ ﻟﮙﻴﻮن‪ ۱۹۵۵ .‬۾ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻃﺮﻓﺎن ﭠﺎﻫﻴﻞ ﻧﺌﻴﻦ‬ ‫ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ۾ اورﻳﻨﭧ اﺋﻴﺮ ﻻﺋﻨﺰ ﺑﻪ ﻣﻼﺋﻲ ‪ PIA‬ﺟﻮڙي وﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اڏاﻣﻮن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﺎل ﮐﺎن ﻟﻨﮉن‪،‬‬ ‫ﻗﺎﻫﺮي ۽ اﭨﻠﻲ ﻫﻠﮡ ﻟﮙﻴﻮن ۽ ‪ ۱۹۶۲‬ﮐﺎن ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ڏي ﺑﻪ وﭸﮡ ﺷﺮوع ﭤﻲ وﻳﻮن‪ ۱۹۶۸ .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ‬ ‫ﺑﺤﺮي ﺟﻬﺎز وﭠﻲ ﻧﻴﻮ ﻳﺎرڪ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ‪ PIA‬ﺟﻮ ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ آﻓﻴﺲ ﺟﻮ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻢ ﻧﺎم‬ ‫اﻟﻄﺎف ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻮ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ‬ﺟﻮ وڏو ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز‬ ‫دﻧﻴﺎ ۾ ﻫﻚ ﻃﺮف ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﭔﺌﻲ ﻃﺮف‪ .‬ﻛﺎروﺑﺎر اﻳﺘﺮو ﺳﭡﻮ ﻫﻠﻴﻮ ﭘﺌﻲ ﺟﻮ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻣﻠﻚ ﻫﻚ‬ ‫ﭔﺌﻲ ﭘﻮﻳﺎن وﻳﻮ ﭘﺌﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۽ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻨﺪو‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ اﺳﺎن وٽ ﻫﻼﺋﮡ وارا ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﻣﻠﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺴﻴﻦ اﺳﻴﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﺎ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ ﺟﻬﺎز ﺟﺎ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ۽ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﭤﻴﻮن ﺗﻴﺴﻴﻦ ﻛﻴﺘﺮا ﺳﺎل‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻲ‪ ،‬ﭘﻮﻟﻴﻨﮉ‪ ،‬ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﺎزي آﻓﻴﺴﺮ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ﻛﻨﺪا‬

‫رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻮ زﻣﺎﻧﻮ ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﻧﻪ ﺟﻬﺎز ﻫﺌﺎ ۽ ﻧﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارا‪.‬‬ ‫ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﮐﺎن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﺎ ”ﻧﻮﺟﻮان ﻛﺌﮉٽ“ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻧﻴﻮل اﻛﻴﮉﻣﻲ ۽ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﻬﮍن ادارن ۾‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ ۽ ﺑﻌﺪ ۾ ﺟﮇﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻮن ﻫﻮاﺋﻲ ۽ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن ﻛﮃﻳﻮن‬ ‫ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻴﻦ ﺷﺮوع ﻛﺮي ڏﻧﻴﻮن‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺟﻬﺎز اﺳﺎﻧﺠﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ‬ ‫آﻓﻴﺴﺮ ﻫﻼﺋﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ آﻓﻴﺴﻦ ﺟﺎ ﺳﺮﺑﺮاﻫﻪ ﺑﻪ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮا ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﻼس‬ ‫ﻣﻴﭧ ۽ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻬﮍوڪ ؛ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﻮﻛﻞ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻮ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ اﻧﻮر ﻟﻮڌي‪ ،‬ﻣﺴﭩﺮ ﺳﺌﭩﻨﺎ‪ ،‬ﻇﻔﺮ زﻳﺒﺮي‪،‬‬ ‫ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻋﻤﺮان اﻧﺼﺎري‪ ،‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻋﺮﻓﺎن ﻓﺎروﻗﻲ‪ ،‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﻈﻬﺮ زﻳﺪي‪ ،‬ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ آﺻﻒ ﻏﻴﻮر‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺷﺮﻳﻒ‪،‬‬ ‫اﺳﻼم ﻣﺼﻄﻔﻲ‪ ،‬ﻣﺮزا اﻗﺒﺎل‪ ،‬ﻛﺌﭙﭩﻦ اﻳﻢ ﺟﻲ ﺳﻌﻴﺪ ﺟﻨﻬﻦ اڄ ﺟﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻲ ‪ PIL‬ﺟﻬﺎز ران ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻮ ‪۱۹۶۸‬‬ ‫۾ ﺑﻨﻴﺎد رﮐﻴﻮ‪ ،‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺟﻼل ﺑﻴﮓ ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ﺟﻲ ”ﺳﻴﻼن ﻛﺎرﭘﻮرﻳﺸﻦ“ ﭠﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ وٽ اڄ اﺳﺎن ﮐﺎن‬ ‫ﮔﻬﮣﺎ ﺟﻬﺎز آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺳﺘﺮ ۽ اﺳﻲ ﺟﻮ ڏﻫﺎﻛﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ اوج ۽ ﻋﺰت ﺟﻮ دور ﻫﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﮔﺮاف ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺮﻧﺪو وﭸﻲ‪ .‬اﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﮐﺎن ﺳﮑﻴﺎ‪ ،‬اﻫﻲ ﺟﻦ اﺳﺎن ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻬﺎز ران‬ ‫ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن ۽ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻴﻮن ﮐﻮﻟﻴﻮن‪ ،‬اﻫﻲ اﺳﺎن ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ اڳ ﻧﻜﺮي وﻳﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﭘﭡﻴﺎن ﺑﻴﻬﻲ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﻜﮣﻦ ﭔﺎرن واﻧﮕﺮ ﺑﻴﭡﺎ ﺗﻜﻴﻮن‪ .‬ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﻈﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۽ ان ﺟﻲ ادارن ﮐﻲ ﮐﺎﺋﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪ Iran Air‬آﻫﻲ اﻫﺎ ﭘﮡ ‪ PIA‬واﻧﮕﺮ ‪ ۱۹۴۶‬۾ وﺟﻮد ۾ آﺋﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻣﻴﻦ ﮔﮇﺟﻲ ﻫﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ان وﻗﺖ ‪ Iranian Airway‬ﺳﮇﺑﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻣﺴﺎﻓﺮ‬ ‫۽ ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ؛ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺷﻴﺮاز وﻏﻴﺮه وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻔﺘﻲ ۾ ﻫﻚ ﻓﻼﺋﻴﭧ‬ ‫ﻳﻮرپ ﺟﻲ روٽ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ ۱۹۵۴ .‬۾ ﭘﺮﺷﻦ اﻳﺌﺮ ﺳﺮوس )‪ (PAS‬ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﭘﺮاﺋﻴﻮﻳﭧ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺷﺮوع‬ ‫ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ‪ ۱۹۶۰‬ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻟﻨﮉن‪ ،‬ﺟﻨﻴﻮا‪ ،‬ﭘﺌﺮس‪ ،‬ﺑﺮﺳﻠﺲ ۽ ﻓﺮﺋﻨﻜﻔﺮٽ ﺑﻪ ﻫﻠﮡ ﻟﮙﺎ‪.‬‬

‫‪ ۱۹۶۲‬۾ ﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن اﻳﺮان اﻳﺌﺮ وﻳﺰ ۽ ‪ PAS‬ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ﮔﮇﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬اﻳﺮان اﻳﺌﺮ ﻧﺎﻟﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ‬ ‫ﭠﺎﻫﻴﺎﺋﻮن ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ”اﻳﺌﺮﺑﺲ ‪ “۳۰۰‬ﺟﻬﺎز ۾ اﺳﺎن ”اوﻟﻬﻪ اﺗﺮ“ ﺟﻮ رخ ڏﺋﻲ اﺳﺎن واري ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ ﺷﻬﺒﺎز‬ ‫ﻗﻼت‪ ،‬ﭘﻨﺠﮕﻮر‪ ،‬ﻗﻠﻌﺎ ﺧﺪاﺑﺪن‪ ،‬واﺷﺎپ‪ ،‬دوزاب‪ ،‬ﻗﻠﻌﺎ ﻟﺪﮔﺎﺷﺖ ﺟﻬﮍا ﺷﻬﺮ ﻳﺎ ﻛﻲ ﭔﻴﺎ ﮔﺬري رﻫﻴﺎ ﻫﻮﻧﺪا‪ .‬ﺗﻬﺮان وﭸﮡ ﻻ‪‬‬ ‫ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺻﻮﺑﻮ ﻟﺘﺎڙي ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮان ۾ داﺧﻞ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﺑﺎم‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن ۽ ﻳﺰد ﺷﻬﺮن ڏي رخ‬ ‫رﮐﻲ ﭤﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬اﺻﻔﻬﺎن ۽ ﻗﻢ ﺷﻬﺮن ﻣﭥﺎن اڏاﻣﻲ ﺗﻬﺮان ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﻻ‪ ‬ﺟﻬﺎز ﮐﻲ وري اوﭜﺮ ڏي ۽ ﭤﻮرو ﻣﭥﭝﺮو‬ ‫اﺗﺮ ڏي وﭸﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﺑﺲ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮ زاﻫﺪان ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﺎرڊر ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ اﻫﻲ ث ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻲ زاﻫﺪان واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺑﻠﻮچ ﭜﺎﺋﺮ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا ﺗﻴﺌﻦ ﻣﺸﻬﺪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﺎرڊر‬ ‫ﺳﺎن ﻣﻠﻴﻞ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي اﺗﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮا ﻣﻜﺎﻧﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ اﻓﻐﺎﻧﻲ ۽‬ ‫ﺗﺮﻛﻤﺎﻧﻲ ﻧﻚ ﻧﻘﺸﻲ ﺟﺎ ۽ اﻓﻐﺎﻧﻲ ۽ ﺗﺮﻛﻲ زﺑﺎﻧﻮن ﺳﻤﺠﻬﮡ وارا ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ .‬ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ اوﻟﻬﻪ ۾ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﺷﻬﺮﺗﺒﺮﻳﺰ ﺗﺮﻛﻲ ۽ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﺑﺎرڊر ﭜﺮﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﺑﻴﻬﻚ ان ﺣﺴﺎب ﺳﺎن وچ واري‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ ﺳﭡﻲ ﻣﻮﺳﻢ ﺳﭡﻲ ﻛﻨﺎري وارو ﺳﻤﻨﮉ ‪ Caspian‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ درﻳﺎهِ ﺧﺰر‬ ‫ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﮐﻲ اﺋﻴﻦ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﻧﻮري آﺑﺎد‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻗﻮﻣﻲ اﻳﺌﺮﻻﺋﻴﻦ ‪ Air-Iran‬۾‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﻨﺪن ﻓﺎرﺳﻲ ز ﺑﺎن ۾ ﻧﺎﻟﻮ ” ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﺋﻲ ﻣﻠﻲ اﻳﺮان“ آﻫﻲ‪ ،‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻧﻨﮃا وڏا ۽ ﻣﺎڊرن ﺟﻬﺎز‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن ﻋﻼوه دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ۾ اﭼﻦ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽‬ ‫ﻳﻮرپ ﻃﺮﻓﺎن ﻟﮙﻨﺪڙ ‪) Sanctions‬ﺳﺨﺘﻴﻦ( ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد اﻳﺮان ﻛﻴﺌﻦ اڏول آﻫﻲ‪ ،‬ﻛﻴﺌﻦ ُﭘﺮ ﻋﺰم آﻫﻲ‪ ،‬ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﻫﺮ‬ ‫راﻫﻪ ﺗﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ اﻫﺎ دﻧﻴﺎ ﻻ‪ ‬ﺣﻴﺮت ﺟﻮﮘﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻬﮍا ﻣﺎﮢﻬﻮ ان ﻣﺎن اﺗﻬﺎس )‪(Inspiration‬‬ ‫۽ ﺳﺒﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻘﻮل اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻚ آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ ﺟﻲ دوﺳﺖ ﺟﻲ )ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﻣﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺘﺎﺛﺮ‬ ‫آﻫﻲ( ﺟﻴﻜﻮ ﭼﺮﭼﻲ ﭼﺮﭼﻲ ۾ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻲ ”اﻳﺮان ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻲ ﭘﺎڙي ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﮐﻲ‬ ‫ڏﺳﻲ ﺑﻪ ﻧﭥﺎ ﺳﮅرو!“‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻫﻦ ”اﻳﺌﺮ اﻳﺮان“ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﻛﻤﭙﻨﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺮاﺋﻴﻮﻳﭧ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ”ﻣﺎﻫﺎن‬ ‫اﻳﺌﺮ“ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز اﻧﺪرون ﻣﻠﻚ ۽ ﭔﺎﻫﺮ اﭼﻦ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﺷﺎﻫﻴﻦ‪ ،‬اﻳﺌﺮو ۽ ﺑﻠﻮ ﻻﺋﻴﻦ ﺟﻬﮍﻳﻮن‬

‫ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﻣﺎﻫﺎن )‪ (Mahan‬وٽ وﻳﻬﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﺟﻬﺎز آﻫﻦ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ‪ Kish Air‬ﻧﺎﻟﻲ ﭘﮡ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۱۹۸۹‬ﮐﺎن ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺌﺮ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ اﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﺎ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ اداراﺑﻪ ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﺳﺎن واري ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﻫﻚ‬ ‫اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺳﭡﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﻛﭥﺎن ﺳﮑﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻛﺸﺎ اﻳﺌﺮ ﺟﻲ اﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮٽ ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ‪ .‬ﻛﻴﺶ اﻳﺌﺮ وارن ﻫﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارا ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎزي ﻛﻤﭙﻨﻲ وارن ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺳﻴﮑﺎرڻ ﻻ‪ ‬ﮐﻮﻟﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ‬ ‫ﺳﭡﻲ ﻣﻌﻴﺎر ﻛﺮي ﻫﻦ ﻣﺎن ﻫﺮ اداري ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺳﮑﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان اﻳﺌﺮ ﺟﻲ ﻫﻦ اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ” ﻛﻴﺶ‬ ‫اﻳﺌﺮ وارن وٽ ﭔﺎرﻫﻦ ﮐﻦ ﺟﻬﺎز آﻫﻦ ۽ ﭨﻮﭨﻞ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ )‪ ۳۱۰(Employees‬آﻫﻦ‪ “.‬ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙن ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ڏﭠﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ‪ PIA‬ﺳﭛ ۾ اﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﺟﻬﻮﻧﺎ ﭤﻲ ﮔﻮڏن ﭜﺮ ﺑﻴﭡﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ڏي‬ ‫وﻳﻨﺪڙ اڏاﻣﻮن ﺑﻨﺪ ﻛﻴﻮن وﻳﻮن آﻫﻦ ﭘﺮ ‪ PIA‬۾ ﭘﮕﻬﺎر وﭠﻨﺪڙ ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ وارا ‪ ۱۹۳۰۰‬ﺟﻲ ﻟﮗ ﭜﮗ آﻫﻦ ۽ ﻫﻦ اﻳﺌﺮ‬ ‫اﻳﺮان ﻛﻤﭙﻨﻲ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﺳﻴﻦ ﺗﻬﺮان وﭸﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮن‪ ۷۵۰۰ ،‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ‪Employees‬ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ‪ SAHA‬اﻳﺌﺮ ﻧﺎﻟﻲ ﭘﮡ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻮﺋﻨﮓ ‪ ۷۰۷-۳۰۰‬ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ ﺣﺎدﺛﻮ‬ ‫‪ ۲۰‬اﭘﺮﻳﻞ ‪۲۰۰۵‬ع ﺗﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﺗﻲ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻟﻬﮡ )‪ (Landing‬وﻗﺖ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ‬ ‫ﮔﻴﺌﺮ ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﭰﻴﭥﻮ ﭰﺎﺳﻲ ﭘﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻞ رﻓﺘﺎر ﮐﺎن وڌﻳﻚ رﻓﺘﺎر ۾ ﻟﻬﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ۽ رن وي ﺟﻲ ﭔﻲ ﮀﻴﮍي‬ ‫ﺗﺎن ﺑﻪ ﭨﭙﻲ وﭸﻲ ڍﻧﮃ )‪ (Creek‬۾ ﭘﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ ﻛﮃڻ دوران ﭔﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ ۽ ﻫﻚ ﺟﻬﺎز ﺟﻮ ‪ Crew‬ﭔﮇڻ ﻛﺮي ﻣﺮي‬ ‫وﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺌﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺟﻬﺎز ۾ ﺳﻔﺮ ﺳﮏ ۽ ﺷﺎﻧﺘﻲ ﺳﺎن ﮔﺬرﻳﻮ ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﺟﻬﺎز ۾ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺎﻧﻲ ڏﻧﻲ وﺋﻲ اﻫﺎ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺟﻬﺎزن ﮐﺎن ﺗﻪ ﺳﭡﻲ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ اﻣﺎرات ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ﮐﺎن ﺑﻪ ﺳﭡﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﺳﭛ ۾ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ۽ ﺳﺮوس ﭘﮡ ﺑﻬﺘﺮ ﻟﮙﻲ‪ .‬اﮘﺘﻲ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻴﻜﺎ ﻛﻼڪ ﮐﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮي ﻛﺎ ﻣﺲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ان ۾ ﺳﺌﻨﮉوچ ۽ ‪ Snacks‬ڏﻧﺎﺋﻮن‪ .‬اﻫﻲ ﺑﻪ ﻟﺬﻳﺬ ﻫﻚ ﻃﺮف ﻫﺌﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻘﺪار ۾ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ ﻳﺎ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺟﻴﻮس ﺟﻮ دﭔﻮ ۽ ﭘﺴﺘﻦ ﺟﻮ ﭘﺎﻛﻴﭧ ﭘﮡ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ ڏﻧﺎﺋﻮن‪ .‬ﻣﺎﻧﻲ‪‬‬ ‫ﻣﺎن ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻫﮙﺎ‪) ‬ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ (‬آﺋﻲ ﭘﺌﻲ ان ﻻ‪ ‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﻛﺌﻨﺎڊا ﺟﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ رﺣﻤﺖ ﻋﻠﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫اﻫﺎ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬زﻋﻔﺮان ﺟﻲ آﻫﻲ‪” .‬اﻳﺮان ۾ زﻋﻔﺮان ۽ ﭘﺴﺘﺎ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ “،‬رﺣﻤﺖ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ؛ ”ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﻴﺘﺮن‬ ‫دوﺳﺘﻦ اﻳﺮان ﻣﺎن زﻋﻔﺮان آﮢﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ آﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ زﻋﻔﺮان ﻓﻘﻂ اﺳﭙﻴﻦ ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻬﺎز‬ ‫ﻫﻼﺋﮡ وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻪ اﺳﭙﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺑﺎرﺳﻠﻮﻧﺎ ﻳﺎ ﻛﻨﺎري )‪ (Canary‬ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ وﭸﮡ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ واﻗﻔﻜﺎر ﻫﻨﺪو ﺳﻨﮅي ﻓﺌﻤﻠﻲ ﭜﻮﭴﻮاﮢﻲ )ﻫﺮﻛﺸﻦ( ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻨﻦ ﻻ‪ ‬زﻋﻔﺮان آﮢﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺴﺘﺎ‬ ‫ڏوڏﻳﻦ ﺳﻤﻴﺖ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ڏﭠﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺧﺸﻚ ﻣﻴﻮي )‪ (Dry Fruit‬۾ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻲ اﻫﻮ ڊرا‪ ‬ﻓﺮوٽ آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﺗﺎزا ﭘﺴﺘﻪ )ﻓﺮﻳﺶ ﻓﺮوٽ( ﻛﻬﮍو ﭤﻴﻮ؟ اﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮن اﻫﻮ ﻧﻪ ڏﭠﻮ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻪ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ‬ ‫ڏﭠﻮ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﺎﭤﻲ ﺳﺠﺎد ُﻣﮑﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﺑﺲ ﭔﻬﺮاڙي‪ ‬ﻣﺎن ﻫﻠﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ُﻫﻦ اﺗﺎن ورﺗﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮا ﺋﻲ دﻓﻌﺎ اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم اﭼﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ان ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﭔﻬﺮاڙي‪‬‬ ‫واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻧﻜﺘﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ اﻫﻲ ﺗﺎزا ﭘﺴﺘﺎ وﭠﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ ﮐﺎراﻳﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺳﻮاد ﺳﺎﮘﻴﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﭥﺎن ﭔﻦ ﺣﺼﻦ ۾ ﺳﺨﺖ ‪) Cover‬ڏوڏي( ﻫﺠﮡ ﺑﺪران ﻧﺮم ۽ آﻟﻲ ﮐﻞ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ اﻧﺪر ﭘﺴﺘﻮ ڍﻛﻴﻞ رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ اﻫﺎ‬ ‫ﮐﻞ ﭤﻮرو ﺋﻲ ﻧﻬﻦ ﻫﮣﮡ ﺳﺎن ﮀﭵﻴﻮ ﭘﻮي‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ۾ ﻫﻚ ﺑﺪﻣﺰدﮔﻲ ﺿﺮور ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﺑﻌﺪ اﺳﺎن ﺟﻲ اﮘﻴﺎن وﻳﭡﻞ‪ ،‬ﻫﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ‪ ،‬ﺳﮕﺮﻳﭧ دﮐﺎﺋﻲ‬ ‫ﮀﻜﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬اﭴﻜﻠﻬﻪ ﻧﻨﮃي ﺳﻔﺮ واري ﻫﺮ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﺳﻤﻮﻛﻨﮓ ﺗﻲ ﺑﻨﺪش آﻫﻲ‪ .‬ڊﮔﻬﻴﻦ ڊﮔﻬﻴﻦ ڏﻫﻪ ﭔﺎرﻫﻦ‬ ‫ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮي‪ ‬وارﻳﻦ اڏاﻣﻦ ۾ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﮀﻜﮡ ﻻ‪ ‬ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻨﮉ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭨﺌﺎﻟﻴﭧ ﭜﺮﺳﺎن ﻣﻘﺮر‬ ‫ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﮕﺮﻳﭧ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﻛﺶ ﺳﺎن زﻋﻔﺮان ۽ ﻣﻮﺗﺌﻲ ﺟﻲ ﻫﭕﻜﺎر ۽ ﻧﻴﺮاﻧﻲ ﻫﻴﺮ ﺟﻬﮍي ﭤﮅڙي ﺟﻬﺎز‬ ‫ﺟﻮ ﻣﺎﺣﻮل ﭴﮡ ﺗﻪ ڏﻧﮕﺠﻲ ﭘﻴﻮ‪.‬‬ ‫”دوﻧﻬﻮن ﻧﻈﺮ ﭘﻴﻮ اﭼﻲ!“ ﻛﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﺳﮕﺮﻳﭧ ﺟﻲ ڌپ ﭘﺌﻲ اﭼﻲ!“ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮﺳﺎن وﻳﭡﻞ ﻛﺌﻨﺎڊا ۾ رﻫﻨﺪڙ رﺣﻤﺖ ﭼﻴﻮ؛ ”ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﻛﻮ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﭘﻴﻮ‬ ‫ﮀﻜﻲ‪“.‬‬

‫اﻫﻮ ”ﻛﻮ“ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﮀﻜﮡ وارو ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ اﮘﺌﻴﻦ ﻗﻄﺎر ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﻠﻜﻞ اﮘﻴﺎن وﻳﭡﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﺑﻪ‬ ‫وڏي دﻳﺮ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﮘﻮﻟﻬﻲ ﻟﮅس‪ .‬اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﮐﻴﺲ ﺳﮕﺮﻳﭧ وﺳﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﭴﮡ ﺗﻪ اﻳﺌﺮﻫﻮﺳﭩﺲ ﮐﻲ ﻧﻪ ڏﭠﻮ ﻧﻪ‬ ‫ﭔﮅو‪ .‬ﻧﭡﺮ ﭤﻲ ﭔﻴﻮ ﻛﺶ ﻫﻨﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ وﺋﻲ ﺳﺎ اﺳﭩﻴﻮرڊ ﻣﺮد ﮐﻲ وﭠﻲ آﺋﻲ‪ .‬ان اﭼﻲ ﻫﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﻲ ﺳﮕﺮﻳﭧ‬ ‫ﮀﻜﮡ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ وﺳﺎﺋﮡ ﺑﺪران ﻫﭣ ﺟﻲ ﻣﭟ ۾ ﻟﻜﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ۽ اﺳﭩﻴﻮرڊ ﺟﻬﮍو ﺋﻲ ﻣﮍﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ وري ﻛﺶ‬ ‫ﻫﻨﻴﻮ‪ .‬اﺳﭩﻴﻮورڊ ڏﺳﻲ ورﺗﺲ ۽ ﻛﺎوڙ ﻣﺎن ﭼﻴﺎﺋﻴﻨﺲ ﺗﻪ؛ ”ﺳﮕﺮﻳﭧ وﺳﺎ‪ ‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﻫﺎڻ ﻫﭣ ﻛﮍﻳﻮن ﻫﮣﻨﺪوﺳﺎن‪ “!‬ﻫﻮ ﻫﭥﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﻫﭣ ﻛﮍﻳﻦ ﺟﺎ اﺷﺎرا ﻛﺮي اﮘﻴﺎن ﭘﺎﺋﻠﭧ واري ﻛﺎڪ ﭘﭧ ﻃﺮف ﺗﮑﻮ ﺗﮑﻮ وڌﻳﻮ‪ .‬اﺳﺎن واري ﻓﻠﻤﻲ ﻫﻴﺮي ﺟﻮ ﺳﺎﻫﻪ‬ ‫ﺳﻜﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻳﻜﺪم ﺳﮕﺮﻳﭧ وﺳﺎﺋﻲ ﺷﺮﻳﻒ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭤﻲ وﻳﻬﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﭔﻴﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺿﺮور ڏک ﭤﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو ۽ ﻫﻨﻦ ﺑﻪ اﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﻫﻚ ﻣﮁﻲ ﺳﭵﻲ‬ ‫ﺣﻮض ﮐﻲ ﺧﺮاب ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺟﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺌﺒﻦ ﻛﺮﻳﻮ ﺗﻮڙي اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ۾ وﻳﭡﻞ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرت‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮن‪ ،‬اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻛﻴﮇو ﻏﻠﻂ اﻣﭙﺮﻳﺸﻦ ورﺗﻮ ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬ﻫﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺟﻲ ﺧﺮاب ﻛﻢ ﺳﺎن ﺳﭵﻮ ﻣﻠﻚ ﺑﺪﻧﺎم ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮔﻬﺮ وﭸﻲ اﺋﻴﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ ﭼﻮﻧﺪا ﺗﻪ ﻓﻼﮢﻲ ﻳﺎ ﻓﻼﮢﻲ ﻧﺎﻟﻲ واري ﺟﻬﺎز ۾ ﻫﻴﻨﺌﻦ ﭼﺮﻳﺎﺋﭗ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ اﻫﻮ‬ ‫ﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪا ﺗﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻫﻬﮍا ﭘﺎﮘﻞ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺑﻨﺪر روڊ‪ ،‬ﮔﻼب ﺟﻲ ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﺳﺎن ڌوﺗﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﭡﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﻳﻮرپ واﻧﮕﺮ دﻛﺎن ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﺳﻮﻳﺮ ﺋﻲ ﮐﻠﻴﻮ وﭸﻦ!‬ ‫ﻧﻪ رﮘﻮ ﮐﻴﺮ ڊﺑﻞ روﭨﻲ وارن ﺟﺎ ﭘﺮ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﺎ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﻛﭙﮍن‪ ،‬ﭤﺎﻧﻮن‪ ،‬اﻟﻴﻜﭩﺮڪ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﺎ‪ ،‬ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﺮن‪،‬‬ ‫واڍن‪ ،‬درزﻳﻦ ﺟﺎ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺑﺠﻲ دﻛﺎن ﮐﻠﻦ‪ ،‬ﻣﻌﻨﻲ ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬وﭠﮡ ﻻ‪ ‬آﻓﻴﺲ ﻳﺎ ﻓﻴﻜﭩﺮي ﮀﮇي اﭼﺠﻲ‪،‬‬ ‫ان وﻗﺖ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺑﻪ ﺟﺌﻢ رﻫﻲ ﭤﻲ ﭘﻨﺠﻦ ﻣﻨﭩﻦ ﺟﻮ ﻓﺎﺻﻠﻮ اڌ ﻛﻼڪ ۾ ﭘﻮرو ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﮔﺎڏي ﭘﺎرڪ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ‬ ‫اﻟﮗ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻛﻨﻬﻦ آﻓﻴﺲ واري ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻ‪ ‬ﻳﺎ ﮔﻬﺮ ﭔﺂرن ﻻ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ وﭠﮣﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﺳﺘﻴﻦ ﺑﺠﻲ‬ ‫ﺋﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﭘﻮ‪ ‬اﭠﻴﻦ ﺑﺠﻲ آﻓﻴﺲ وﭸﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﺗﻪ ﻣﻜﻲ‪ ،‬ﻣﺪﻳﻨﻲ‪ ،‬ﻫﺮدوار‪ ،‬ﺑﻨﺎرس‪ ،‬ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ‬ ‫۽ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ واﻧﮕﺮ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻴﮇي ﻣﻬﻞ دﻛﺎن ﮐﻠﻦ ﭤﺎ ۽ ﻛﻴﮇي ﻣﻬﻞ ﺑﻨﺪ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻨﺪ ﺋﻲ ﻧﭥﺎ ﭤﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ ﻫﻮﭨﻞ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮ ﺗﻪ دﻛﺎن ﮐﻠﻴﺎ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻬﻞ ﭘﻬﻞ ۽ ﮔﻬﻮرﻳﺌﮍن ﺟﻲ ﻫﻮﻛﻦ ﺟﻮ آواز ﭔﮅڻ‬ ‫۾ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻗﻢ ﺟﻲ ﺑﺎزار ﻗﻢ‪ ،‬ﺑﺎزار ﺳﺠﻞ ﻳﺎ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺑﺎزار اﻣﺎم رﺿﺎ ﻧﻪ ڏس ﻳﺎ ﻧﻨﮃﻳﻦ ﺳﻮڙﻫﻴﻦ ﮔﻬﭩﻴﻦ وارﻳﻮن‬ ‫ﺑﺎزارون ﻧﻪ ڏس‪ .‬ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﺮدن ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻮرﺗﻮن ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪﻳﻮن‪ .‬ان ﺟﻲ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻪ اﻣﻦ اﻣﺎن ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻲ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻮ ﺳﭵﻲ رات ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ۽ ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ۾ ﭘﻴﺎ وﭸﻦ ۽ واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﺑﺎزارﻳﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﺧﺮﻳﺪاري ﭘﻴﺎ ﻛﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺻﺒﺢ ﺟﻲ وﻗﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺳﭩﺎﺋﻴﻞ ﺟﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﭔﺎڙ ﻟﮙﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﭘﺮ اﻫﻲ ﻣﺰا ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ آﻫﻦ ﻳﺎ‬ ‫وري ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ۾‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﺗﻮڙي اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﻻ‪ ‬ﮐﻴﺮ ﺟﻮ ﻫﻨﮉو ﭼﮍﻫﻴﻮ ﭘﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو‬ ‫۽ آﻳﻮ وﻳﻮ ڌوڌﭘﺘﻲ ﺟﻮ ﻛﻮپ ﻳﺎ ﮔﻼس ﭘﻲ ﭘﻮ‪ ‬آﻓﻴﺲ ﻳﺎ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ﭘﻴﻮ وﻳﻨﺪو‪ ،‬ﭘﻴﭧ ۾ ﭜﻠﻲ ﮐﮣﻲ ان ﺟﺎ ﭔﻪ ﮔﺮاﻧﻬﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ‬ ‫ﻫﺠﻨﺲ‪ .‬اﻫﻮ ﺑﻪ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﻫﺮ ﻓﻠﻮر ﺗﻲ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﻛﭽﻦ آﻫﻲ ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ ﻛﻤﺮن ۾ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﭼﻠﻬﻮ ڏﻧﻞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﺮﻛﻮ ﭼﺎﻧﻬﻦ ﭠﺎﻫﮡ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻠﻜﻮ ﭰﻠﻜﻮ رڌ ﭘﭽﺎ‪ ‬ﺑﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬اڄ‬ ‫ﻛﻠﻬﻪ ڌوڌ ﭘﺘﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭠﺎﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻓﺮﻳﺶ ﮐﻴﺮ وﭠﻲ اﭼﮡ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺿﺮورت ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﺎ ﭘﺎﺋﻮڊر ﮐﻴﺮ ۽ ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫ﻣﻴﭧ ﻧﻜﺮي ﭘﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺳﺎن ڌوڌ ﭘﺘﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭠﺎﻫﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﻟﭙﭩﻦ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻮن‬ ‫ﭤﻴﻠﻬﻴﻮن ۽ ﻧﻴﺴﻠﻲ ﺟﻮ ‪ ۴۰۰‬ﮔﺮاﻣﻦ ﺟﻮ ”اﻳﻮري ڊي“ ﮐﻴﺮ ﺟﻮ ﭘﺎﺋﻮڊر ۽ ﻫﻚ ‪ Evaporated‬ﮐﻴﺮ ﺟﻮ دﭔﻮ وﭠﻲ رﮐﻴﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺗﻲ دل ﭼﻴﻮ ﭤﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﭘﻴﺘﻢ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺑﺪران ﻛﺎﻓﻲ ﻋﺎم آﻫﻲ ۽ ﺟﺘﻲ ﺟﺘﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﻣﻠﻲ‬ ‫ﭤﻲ اﻫﺎ ‪ Condensed‬ﻣﭡﻲ ﮐﻴﺮ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭼﺎش ﺟﻬﮍي ﻣﭡﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭠﺎﻫﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺎري ﭼﺎﻧﻬﻪ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ان ۾ ﮐﻨﮉ ﻣﻼﺋﻲ ﭘﻴﺌﮡ ﺑﺪران ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻛﻴﻮب‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻗﻨﺪ ﺳﮇﻳﻦ وات ۾ ﺟﻬﻠﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻮ ڍڪ ڍڪ ﭜﺮﻳﻦ‪ .‬ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻴﻮب ﮐﻲ وات ۾ اﻫﮍي ﻃﺮح‬ ‫ﺳﺎن ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن رﮐﻦ ﺟﻴﺌﻦ ان ﻣﺎن ﺿﺮورت ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻲ ڍڪ ﺳﺎن ﻣﭡﺎڻ ﮘﺮي‪ .‬ﻳﻮرپ ۾ ﻣﻮﻧﺴﺎن ﮔﮇ ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ رﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎ اﻫﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻛﺌﻨﭩﻴﻦ ۾‪ ،‬ﺗﻮڙي ﺳﻨﺪن ﭔﺎر ﮔﻬﺮن ۾ اﻫﮍي ﻃﺮح ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﻴﺌﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮا‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻦ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭔﻪ ﺳﺎل ﺳﺌﻴﮉن ۾ واﺳﻄﻮ رﻫﻴﻮ رات ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﮔﺠﺮاﺗﻴﻦ )اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﮔﺠﺮات ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ( واﻧﮕﺮ ﻣﭡﻲ )‪ (Sweet Dish‬ﺳﺎن ﺷﺮوع ﻛﻦ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺻﺒﺢ ﺳﺎڻ ﻣﺮدن ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ وڏي رش ﻣﺎﻧﻲ )ﻧﺎن( ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮڻ ۾ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪي‪ .‬اﻳﺮان ۾ اﭨﻮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﭩﺮول ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻲ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﺳﺮﻛﺎري ﺑﻴﻜﺮﻳﻮن آﻫﻦ ﺟﻦ ﺗﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﺎ ﺳﻨﻬﺎ‪ ،‬ﭤﻠﻬﺎ‪ ،‬ڊﮔﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﮔﻮل‪ ،‬ﺳﺎدا‪ ،‬ﺗﺮن وارا ﻧﺎن ﭠﻬﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺮ ﻛﻮ ﻗﻄﺎر ۾ ﺑﻴﻬﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﻲ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﭘﺮﻳﺲ ﺗﻨﻘﻴﺪ‬ ‫ﻫﻴﭟ آﮢﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ واﻧﮕﺮ اﻳﺮان ۾ اﭨﻲ ﺟﻲ ﮐﻮٽ ﻳﺎ ان ﺟﻮ اﮔﻬﻪ ﻏﺮﻳﺐ ﺟﻲ ﭘﻬﭻ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﺗﻪ ﻧﭥﻮ‬ ‫ﻧﻜﺮي‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ ﺟﻴﻜﻮ اﺋﮕﺮﻳﻜﻠﭽﺮل ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ اﻧﺎج ﺟﻲ ﭘﻮک ۾ ﻛﮣﻚ آﺳﺎﻧﻲ ۽ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ‬ ‫۾ ﭘﻮﮐﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ اﺗﻲ ﮀﻠﺮ ﺟﻬﮍو ﻧﺎن ﺑﻪ ﭼﺎر رﭘﻴﺎ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﺳﺎن واري ﺳﺎدي ﻧﺎن ﮐﺎن ڊﻳﮕﻬﻪ ۾‬ ‫ﭨﻴﮣﻮ ﻧﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﭔﻦ رﭘﻴﻦ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﭔﻴﺎ ﺗﺮن۽ ﮔﻴﻬﻪ ۾ ﭘﭽﺎﻳﻞ ﭤﻠﻬﺎ ﻧﺎن آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺠﻬﻪ وڌﻳﻚ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ ﮐﻲ ﭘﻨﺞ ﻣﻨﭧ ﮐﻦ ﻗﻄﺎر ۾ ﺑﻴﻬﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭤﻮرن ﭘﺌﺴﻦ ۾ روزاﻧﻮ ﭘﻴﭧ ﺗﻪ ﭜﺮﺟﻲ وﭸﻲ‬

‫ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﻮﻳﺮ ﺋﻲ ﻗﻄﺎر ۾ ﺑﻴﻬﻲ ﭨﻴﻬﻪ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﻧﺎن ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي اﻧﻬﻦ ﺑﻴﻜﺮﻳﻦ اﮘﻴﺎن روڊ ﺗﻲ وﻳﻬﻲ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫وڌﻳﻚ ﭘﺌﺴﻦ ۾ وﻛﮣﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﻲ ﭘﺴﻨﺪ ﻧﭥﻲ ﻛﺮي ۽ رﮐﻲ رﮐﻲ ﮀﺎﭘﺎ ﺑﻪ ﻟﮙﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ ﭘﺮان ﻣﺎن اﻫﻮ‬ ‫ﻓﺎﺋﺪو ﺿﺮور آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ اﻣﻴﺮ آﻫﻦ ۽ اﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ وﻗﺖ ﺟﻮ ﺑﭽﺎ‪ ‬ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ اﺗﺎن ﻓﭧ ﭘﺎٿ ﺗﺎن‬ ‫وﭠﻴﻮ وﭸﻦ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻏﺮﻳﺐ وﻛﮣﻨﺪڙن ﺟﻮ روزﮔﺎر ﭘﮡ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﺧﺮﻳﺪار ﮐﻲ ﭔﻦ رﭘﻴﻦ ﺑﺪران ﭨﻦ رﭘﻴﻦ ۾ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺴﺘﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﻴﻜﺮﻳﻦ ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻧﺎن ﭠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺳﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺟﻲ ﭔﻦ ﻳﺎ‬ ‫ﭨﻦ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﺎ ﻧﺎن وﭠﮣﺎ آﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻚ ﺑﻴﻜﺮي اﮘﻴﺎن ﻗﻄﺎر ۾ ﺑﻴﻬﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﭔﺌﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻧﺎن ﻻ‪ ‬ﭔﻲ ﮔﻬﭩﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻴﻜﺮي اﮘﻴﺎن ﻗﻄﺎر ۾ وﭸﻲ ﺑﻴﻬﻲ‪ ،‬ان ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻓﭧ ﭘﺎٿ ﺗﺎن ﺋﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﺟﻦ وٽ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻧﺎن ﭤﻴﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﻴﻜﺮﻳﻦ ﻣﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﺎ ﻧﺎن ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﻫﻚ ﻫﻨﮅ اﭼﻴﻮ وﻫﻦ ﺟﺘﺎن واﭨﻬﮍو ﺗﻮڙي‬ ‫ﮔﺎڏﻳﻦ وارا ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻧﺎن دراﺻﻞ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﺟﺬب ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺎن ﻣﻌﻨﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﭔﻴﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﺟﻴﻜﻲ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﺳﻨﮅي‪ ،‬اڙدو‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۽ ﻣﻠﺌﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﻛﺘﺐ اﭼﻦ ﭤﺎ ﻫﻦ‬ ‫رﻳﺖ آﻫﻦ ؛ ﻧﺎﻧﺪان ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺎن ۽ ﮐﺎڌي رﮐﮡ ﺟﻮ ﭴﺎري وارو ﻛﭕﭧ‪ ،‬ﻧﺎن ﺧﺘﺎﺋﻲ – ﻣﭡﻮ ﺑﺴﻜﻴﭧ‪ ،‬ﻧﺎﻧﻮاﺋﻲ ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺎن‬ ‫ﭠﺎﻫﮡ وارو )ﺑﻮرﭼﻲ(‪ ،‬ﻧﺎن ﻓﺮوش ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺎن وﻛﮣﮡ وارو وﻏﻴﺮه ﭘﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﺎن ﮐﻲ ﻧﻮن ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ اﻳﺮان ﺟﻮن ﻣﺎرﻛﻴﭩﻮن ﺑﻪ ﭼﻴﻨﻲ ﺷﻴﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮن ﭘﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ﺧﺮﻳﺪاري اﻳﺮان ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﮐﺎن آﻳﻞ‬ ‫زاﺋﺮﻳﻦ ﻛﻦ ﭤﺎ ﻳﺎ اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪ ،‬ازﺑﻜﺴﺘﺎن‪ ،‬آرﻣﻴﻨﺴﺘﺎن ۽ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﺟﻬﮍن‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن آﻳﻞ زوار ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اڄ ﮐﺎن ﭘﻨﺞ ﮀﻬﻪ ﺳﺎل اڳ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ان ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﭨﻴﭗ رﻛﺎرڊر‪ ،‬ﻛﺌﻠﻜﻴﻮﻟﻴﭩﺮ‪،‬‬ ‫واﭼﻮن‪ ،‬ﮔﮇﻳﻮن ۽ ﭔﻴﺎ راﻧﺪﻳﻜﺎ ‪ ،‬ﭘﻴﻨﻮن ۽ ﭔﻴﻮ ﻓﺌﻨﺴﻲ اﺳﭩﻴﺸﻨﺮي ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن‪ ،‬اﻳﻤﺮﺟﻨﺴﻲ ﭨﺎرﭼﻮن ۽ ﭨﻴﻠﻴﻔﻮن ﭘﻴﺲ‪،‬‬ ‫ﻣﻜﻲ‪ ،‬ﻣﺪﻳﻨﻲ‪ ،‬ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ‪ ،‬دﺑﺌﻲ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﺑﺎزارﻳﻦ ﻣﺎن وﭠﻲ اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻫﺎڻ اﻫﻲ ﺷﻴﻮن ﺳﺴﺘﻲ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﺟﻤﻌﻲ ۽ آﭼﺮ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ ۽ اﭸﺎن ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻴﻮن ﮐﻮڙي ﮔﺎرڊن‪ ،‬ﺑﻮﻟﭩﻦ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ۽ ﻣﻮﺗﻦ داس ﻣﺎرﻛﻴﭧ ۾‬ ‫ﻣﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ان ﻛﺮي ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﺘﺎن اﻳﺮان ﻣﺎن ﻫﻚ ﻣﺤﺪو د ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺧﺮﻳﺪاري ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺮد ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﭥﺎ ﻛﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﺮﻗﻌﻲ ﺑﺪران اوڍڻ ﺟﻮن ﭼﺎدرون ۽ ﻣﭥﻲ ڍﻛﮡ ﻻ‪ ‬ﺣﺠﺎب ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﺘﻲ روﺳﺮي ﺳﮇﻳﻦ ‪ ،‬ﺧﺮﻳﺪ‬ ‫ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺳﭡﻲ ﭼﺎدر ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻛﺎرن ﻳﺎ ﻧﺎﺳﻲ ﮔﻠﻦ واري ﻳﺎ ﻫﻚ ﺋﻲ ﻛﺎري رﻧﮓ ﺟﻲ ﭼﺌﻦ ﮐﺎن ﻧﻮان ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن‬ ‫۾ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﭨﻦ ﮐﺎن ﮀﻬﻦ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﻦ ۾‪.‬‬

‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﻫﻚ رﭘﻴﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ‪ ۱۵‬ﺗﻮﻣﺎن ﻳﺎ ‪ ۱۵۰‬رﻳﺎﻟﻦ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻧﻮﭨﻦ ﺗﻲ ﺗﻮﻣﺎﻧﻦ ﺑﺪران رﻳﺎل ﻟﮑﻴﻞ‬ ‫آﻫﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻮ ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن واري ﭼﺎدر وﭠﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻧﻮي ﻫﺰار رﻳﺎل ڏﻳﮣﺎ ﭘﻮﻧﺪا‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻚ ﻟﮏ رﻳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻧﻮٽ‬ ‫ڏﻳﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ دﻛﺎﻧﺪار ﭼﺎدر ﺳﺎن ﮔﮇ ڏﻫﻪ ﻫﺰار رﻳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻧﻮٽ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ واﭘﺲ ﻛﻨﺪو‪ .‬ﻣﭥﻲ ﮐﻲ ﻛﻮر ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﺎ ﺣﺠﺎب ڏﻳﮃ ﻫﺰار ﮐﺎن ﭨﻦ ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎﻧﻦ )ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﮐﺎن ﭔﻪ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﻦ( ۾ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﺎ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﭼﺎدرن ۽ ﺣﺠﺎﺑﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻲ ﺧﺎص ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻴﻜﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻦ ﭤﺎ اﻫﺎ زﻋﻔﺮان آﻫﻲ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ڊرا‪‬‬ ‫ﻓﺮوٽ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﺴﺘﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻮ ﻋﺮب ۽ اﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺧﻮب ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ان ﻛﺮي ﻧﻪ ﺟﻮ اﻫﻲ ﺷﻴﻮن؛ ﭘﺴﺘﺎ‪ ،‬ﺑﺎدام‪ ،‬اﺧﺮوٽ وﻳﻨﺪي ﻛﺸﻤﺶ ۽ ﭜﮙﮍا اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ان‬ ‫اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﭔﻪ اﮐﺮ زﻋﻔﺮان ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Saffron‬۽ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ ﻗﻴﺼﺮ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﻟﮑﮡ ﺑﻲ ﻣﺤﻞ‬ ‫ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو‪.‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﺎن ۽ ﺑﻠﻨﺪ درﺟﻮ اﻳﺎﻣﻦ ﮐﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺟﭙﺎن‪ ،‬ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﻛﻮرﻳﺎ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‬ ‫ﮐﺎن ﻣﺼﺮ ۽ ﻣﻮراﻛﻮ ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻫﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻳﻮرپ ۽ وﻳﻨﺪي آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﻧﺎﻣﻮس‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ زﻋﻔﺮان اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬اﻳﺮان ۽ ﻣﻮراﻛﻮ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻳﻮﻧﺎن‪ ،‬اﭨﻠﻲ ۽ اﺳﭙﻴﻦ ۾ ﭘﻮﮐﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬زﻋﻔﺮان‬ ‫ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ‪ The Golden Spice‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬زﻋﻔﺮان ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﮐﺎڌن ۾ ۽ ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ دواﺋﻦ ۾ ﻛﻢ‬ ‫اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﺟﭙﺎن‪ ،‬اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﻗﻮﻣﻦ ۾ اﻫﻮ وﻫﻢ وﻳﭡﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﺎ ﮘﻮرﻫﺎڙي ﻋﻮرت )‪(Expectant Mother‬‬ ‫ﮐﻴﺮ ۾ زﻋﻔﺮان ﻣﻼﺋﻲ ﭘﻴﺌﻲ ﭤﻲ ان ﺟﻲ ﭔﺎر ﺟﻲ ﭼﻬﺮي ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺳﻮﭜﻴﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﭤﻴﻮ ﭘﻮي‪.‬‬ ‫زﻋﻔﺮان ﺳﻨﻬﮍن ﻛﮑﻦ ﺑﻠﻜﻪ ڌاﮘﻦ ﺟﻬﮍي ﮔﻴﮍو رﻧﮓ ﺟﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﮔﻠﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﺎن وچ ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﮔﻞ‬

‫ﺳﺌﻔﺮان ﻛﺮوﻛﺲ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﺎﺋﻨﺴﻲ ﻧﺎﻟﻮ ‪ Crocus Sativa‬آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ اﻫﻮ ﺟﻤﻮن ۽ ﻛﺸﻤﻴﺮ ۾ ﭤﺌﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﻞ ﻣﺎن زﻋﻔﺮان ﺟﺎ ﭨﻲ ﭼﺎر اﻧﭻ ڏﻳﮃ ﺟﺎ ڌاﮘﺎ ﻧﻜﺮن ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻜﺎﻳﺎوﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﺎرﺳﻠﻮﻧﺎ )اﺳﭙﻴﺲ( ﺟﻲ دﻛﺎن‬ ‫ﺗﺎن آﺋﻮن دوﺳﺘﻦ ﻻ‪ ‬زﻋﻔﺮان ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻨﺪو ﻫﻮس ان ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﺳﭵﻲ ﻋﻤﻠﻲ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺌﻔﺮان ﻛﺮوﻛﺲ ﮔﻠﻦ ﺟﻲ ﭘﻮک ﺑﻪ ڏﻳﮑﺎري‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﮔﺮام )ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻚ ﻛﻠﻮ ﮔﺮام ﺗﻮر ﺟﻮ‬ ‫ڏﻫﻮن ﺣﺼﻮ( زﻋﻔﺮان ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﮀﻬﻪ ﻫﺰارن ﮐﺎن ﺳﺖ ﻫﺰار ﮔﻞ ﭤﺎ ﮐﭙﻦ !ان ﻛﺮي زﻋﻔﺮان دﻧﻴﺎ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ ۾ ﻣﻬﺎﻧﮕﻮ ﻣﺼﺎﻟﺤﻮ )‪ (Spice‬ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ زﻋﻔﺮان ﺟﻲ اﺻﻞ ڌرﺗﻲ اﻳﺮان وارو ﺧﺮاﺳﺎن‬ ‫ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ اﭼﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ﭨﺌﻜﺴﻲ ذرﻳﻌﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر وﭸﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫ﻫﻮس )ﺟﺘﻲ ﻋﻤﺮﺧﻴﺎم ۽ ﻓﺮﻳﺪاﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﺟﻬﮍن ﺟﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺒﺮا آﻫﻦ‪ (.‬ﺗﻪ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻗﺪﻣﮕﺎﻫﻪ ﮐﺎن اڳ ﻣﻠﻚ آﺑﺎد ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﮘﻮٺ آﻳﻮ ﺟﺘﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﮔﺎڏي ﺑﻴﻬﺎري ﺳﺎﺋﻠﻨﺴﺮ ﺟﻮ ﭘﺎﺋﻴﭗ وﻳﻠﮉ ﻛﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﭔﻬﺮاڙي وارو ﻋﻼﺋﻘﻮ‬ ‫ﻫﻮ ﺟﺘﻲ ﺟﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ وﻳﭡﻞ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻫﺎرﻳﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﮔﺬر زﻋﻔﺮان ﺗﻲ آﻫﻲ‪” .‬ﻫﺎﮢﻮﻛﻲ ﺻﺪر‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪ ﻧﺰاد ﮐﺎن اڳ ﮐﻴﻦ ﺳﻨﺪن ﻓﺼﻞ ﺟﺎ ﺗﻤﺎم ﭤﻮرا ﭘﺌﺴﺎ ﭤﻲ ﻣﻠﻴﺎ‪ .‬وڏو ﻓﺎﺋﺪو وچ وارا دﻻل ﮐﺎﺋﻲ وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﭘﺮ‬ ‫ﻫﺎڻ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺎن ﮐﺎن ﺳﻨﺌﻮن ﺳﮅو زﻋﻔﺮان ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﭤﻲ ۽ اﺳﺎن ﮐﻲ ان ﺟﻮ وڏو اﮔﻬﻪ ﻣﻠﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﻫﺎڻ اﺳﺎن‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﺧﻮش آﻫﻴﻮن‪“.‬‬ ‫ﻣﻮن واري ڊراﺋﻴﻮر ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺮﺟﻤﻲ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻨﻬﻦ ﻫﻨﻦ ﻫﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻨﺪي ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﭘﻮک ﺗﻲ وڏي ﻣﺤﻨﺖ ﭤﻲ ﮔﻬﺮﺟﻲ‪ ” .‬ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﺮﻣﺎن ۾ ﺑﻪ ﮀﻬﻪ ﻫﺰار ﮐﻦ‬ ‫ﻫﻴﻜﭩﺮن ﺗﻲ زﻋﻔﺮان ﺟﻮ ﻓﺼﻞ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬زﻋﻔﺮان ﺳﺨﺖ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۾ ﺳﭡﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﻳﻌﻨﻲ اوﻧﻬﺎري ۾ ﮔﺮم ۽‬ ‫ﺧﺸﻚ ﺗﻪ ﺳﻴﺎري ۾ ﭤﮅ واري ﻣﻮﺳﻢ زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﭘﻮک ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪ “.‬زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﭘﻮک ﻻ‪ ‬ڌرﺗﻲ ﺟﻮ ﺳﮅو ۽ ﺑﻨﺎ‬ ‫وﮢﻦ ﺟﻲ ﻫﺠﮡ ﺿﺮوري ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﺞ ﺟﺎ ﻛﺮﮢﺎ ﺳﮅا ﭘﻮن‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻫﺎري زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﭘﻮک ۾‬ ‫ﻛﻮﺑﻪ وﻻﺋﺘﻲ ﭜﺎڻ )‪ (Fertilizer‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻧﭥﺎ ﻛﻦ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭘﻮک ﺳﺌﻮ ﺳﻴﻜﮍو ‪Organic‬آﻫﻲ‪.‬‬ ‫”زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﭘﻮک ۽ ﻟﮣﺎﺋﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻣﺤﻨﺖ ﻃﻠﺐ ۽ ڏﮐﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺿﺮورت‬ ‫آﻫﻲ‪ “،‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﻟﮣﺎﺋﻲ وﻗﺖ ﻫﻚ ﻫﻚ ﮔﻞ ﻛﺮي ﭘﭩﺠﻲ ﭤﻮ ۽ ان ﻣﺎن ﻫﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬وارا زﻋﻔﺮان ﺟﺎ ڌاﮘﺎ )‪(Stigmas‬‬ ‫ﻛﮃﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﻛﻢ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﺳﻮﻳﺮ ﺳﺞ اﭜﺮڻ ﮐﺎن اڳ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﮔﻠﻦ ﺟﻮ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﮐﮍڻ ﺟﻮ ﻣﺪو ﻓﻘﻂ ‪۱۵‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۲۰‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻫﻲ ﭤﻮ‪“.‬‬

‫ﮔﻠﻦ ﻣﺎن زﻋﻔﺮان ﺟﺎ ﻫﻲ ڌاﮘﺎ )‪ (Stigmas‬ﻛﮃڻ ﺑﻌﺪ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﮀﺎﻧﻮري ۾ اﻫﮍي ﻫﻨﮅ ﺳﻜﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺗﭙﺶ ۽‬ ‫ﺧﺸﻚ ﻫﻮا ﻫﺠﻲ‪ .‬اﻫﻲ ﭘﻨﺠﻦ ﮐﺎن ﺳﺘﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻜﺎﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﺌﻚ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﭡﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﭔﻬﺮاڙﻳﻦ ۾ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۽ ﭘﻨﺠﺎب واﻧﮕﺮ )ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﺎﮢﻲ آدم ﺷﻤﺎري ﭘﮡ‬ ‫ﺳﺌﻮ ﺳﻴﻜﮍو ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ( ﻣﺮد ﻫﺎرﻳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﻨﺪن زاﻟﻮن ۽ ڌﻳﺌﺮون ﺑﻪ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﺳﻨﮅ ۾‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﭰﭩﻴﻦ ﺟﻮ ﭼﻮﻧﮉو وﻏﻴﺮه ﻫﺎرﻳﻦ ﺟﻮ زاﻟﻮن ﻛﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن اﻫﻮ ﺑﻪ ﻫﺎڻ ﭘﺌﺴﺎ ڏﻳﺌﻲ ڏﻫﺎڙي ﺟﻲ ﺑﺎﮔﮍي ﻣﺰورن ۽‬ ‫اﻧﻬﻦ ﺟﻲ زاﻟﻦ ﮐﺎن ﻛﺮاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ان ﮐﺎن ﻋﻼوه اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ ﭨﻲ وي ﭼﺌﻨﻠﻦ ۽ ﻛﺌﺒﻠﻦ ﻛﺮي اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻫﺎري‪‬‬ ‫ﮐﺎن ﭘﺮه ﭰﭩﻲ‪ ‬ﮐﺎن اڳ اﭤﻴﻮ ﻧﭥﻮ ﭤﺌﻲ‪ .‬رات ﺟﻮ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭨﻲ وي ڏﺳﻲ ﺳﻤﻬﮡ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ اک‬ ‫ﮐﻠﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﭘﺎﮀﺎ ﻣﭥﻲ ﭼﮍﻫﻲ ﭼﻜﺎ ﻫﻮﻧﺪا آﻫﻦ‪ .‬ان ﮔﻬﭧ ‪) Input‬ﻣﺤﻨﺖ( ﻛﺮي ﻓﺼﻞ ﺟﻲ ‪ Output‬۽ ﻛﻤﺎﺋﻲ ۾ ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫ﮐﻮٽ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ T.V .‬وﻏﻴﺮه ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان‪ ،‬۽ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۾ ﭘﮡ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﺗﻲ ﺟﻮ ﻫﺎري ۽ ﮘﻮﭠﺎﮢﻮ اڄ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮﻳﺮ ﺳﻤﻬﻲ ﭤﻮ ﺳﻮﻳﺮ اﭤﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﺎرﺳﻠﻮﻧﺎ )اﺳﭙﻴﻦ( ﺟﻲ ﻣﭥﺌﻴﻦ دﻛﺎﻧﺪار ۽ زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﭘﻮک ﺟﻲ ان زﻣﻴﻨﺪار ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﭘﻮک ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ‬ ‫اﺳﭙﻴﻦ ۾ ﻋﺮب ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺳﻦ ‪۹۶۱‬ع ڌاري ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫اﻫﮍي ﻃﺮح دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﮡ زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﭘﻮک ﻋﺎم ﭤﻲ‪ .‬اﭴﻜﻠﻬﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺌﻠﻴﻔﻮرﻧﻴﺎ رﻳﺎﺳﺖ‬ ‫۾ زﻋﻔﺮان ﭘﻮﮐﮡ ﺟﻮ ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ۾ اﺗﻲ ﺟﻲ ڌرﺗﻲ )‪ (Soil‬۽ ﻣﻮﺳﻢ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫رﻧﮓ ۽ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬ﺳﺎن زﻋﻔﺮان ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﺑﻨﻴﺎدي ﻃﺮح ﻣﻌﻴﺎر ﻃﻮر ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ زﻋﻔﺮان ﮐﻲ ﺧﺮاﺳﺎن )اﻳﺮان( ﺟﻲ‬

‫زﻋﻔﺮان ﺳﺎن ﺋﻲ ﭜﻴﭩﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻧﮉﻳﺎ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ زﻋﻔﺮان ﻛﭙﮍا رﮜﮡ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﻢ اﭼﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ۾ ‪ Crocin‬ﻧﺎﻟﻲ ﻛﻴﻤﻴﻜﻞ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ رﻧﮓ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻢ ﭤﻮ اﭼﻲ‪ .‬ﭘﺮاﮢﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾ اﻧﮉﻳﺎ ۾‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﭙﮍا زﻋﻔﺮان ﺳﺎن رﮜﻴﺎ وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﮔﻮﺗﻢ ﭔﮅ ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﭔﺎون ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻛﭙﮍن ﺟﻮ زﻋﻔﺮاﻧﻲ )ﮔﻴﮍو( رﻧﮓ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫زﻋﻔﺮان ﻣﺼﺎﻟﻲ ﺗﻮڙي رﻧﮓ ۽ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬ﻃﻮر ﻗﺪﻳﻢ زﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪي اﭼﻲ‪ .‬ﻛﻠﻮﭘﻴﭩﺮا ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﭘﮍﻫﮡ وارن ﮐﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻫﻮﻧﺪي ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬زﻋﻔﺮان ﻣﻠﻴﻞ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﭨﺐ ۾ وﻫﺠﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﺼﺮ ﺟﺎ ﺣﻜﻴﻢ ﺑﺎدي‪ ،‬ﻗﺒﻀﻲ ۽ دﺳﺘﻦ ﺟﻬﮍﻳﻦ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮ ﻋﻼج زﻋﻔﺮان ﺳﺎن ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻳﻮﻧﺎن ﺟﺎ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻲ ﻣﺤﻞ ؛ ﻛﻮرﭨﻮن‪ ،‬ﭤﻴﭩﺮ ۽ ﻧﺎچ ﺟﺎ ﻛﻤﺮا زﻋﻔﺮان ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻌﻄﺮ ﻛﻴﺎ وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻫﻲ ﻛﻬﮍا ﺗﻪ ﺳﮑﺮ ۽ ﺳﻬﮣﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﻧﻴﺮو اﭨﻠﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ روم ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ روم‬ ‫ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﮐﻲ زﻋﻔﺮان ﺳﺎن ڌوﺗﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﺗﻪ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﺎ اﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺳﻬﮣﺎ ۽ ﺳﻜﻮن وارا ﻫﺌﺎ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻮ ﻣﻴﺌﺮ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﻧﺴﺮوﻧﺠﻲ ﻫﻮ ۽ روزاﻧﻮ ﺑﻨﺪر روڊ )ﺳﻌﻴﺪ ﻣﻨﺰل ﮐﺎن ﭨﺎور ﺗﺎﺋﻴﻦ( وارو رﺳﺘﻮ ﮔﻼب ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﮀﮣﻜﺎر ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ!‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮن اﺧﺒﺎرون ۽ ﻧﻮٽ‬ ‫ﻧﺌﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ان ﺟﻲ ﭘﺮﻧﭧ ﻣﻴﮉﻳﺎ ۽ اﻟﻴﻜﭩﺮاﻧﻚ ﻣﻴﮉﻳﺎ ﻣﺎن ﺑﻪ ﭘﺌﺠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﻧﺌﻴﻦ ﻣﻠﻚ ڏي وﻳﻨﺪو آﻫﻴﺎن‬ ‫ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻫﺎﺋﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻫﻮﻧﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ان ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﺧﺒﺎر ﺳﻔﺮ دوران ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﺋﻲ ﻣﻠﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ﺳﭡﻮ ۽‬ ‫ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﺟﻴﻜﺎ اﺧﺒﺎر ﻣﻠﻲ ﭤﻲ اﻫﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮀﭙﺠﻨﺪڙ ۽ ﭘﺎﭘﻮﻟﺮ اﺧﺒﺎر ﺋﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺟﻬﺎز ۾ وﻫﮡ ﺳﺎن ﻫﻚ اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ اﺧﺒﺎرون ﺑﻪ ورﻫﺎﺋﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﭧ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ آﺧﺮي ﺣﺼﻲ ۾ ﻫﺌﻲ‬ ‫ﺳﻮ ان ڊپ ﮐﺎن ﺗﻪ ﻣﺘﺎن ﻣﻮن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ۾ اﺧﺒﺎرون ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﭸﻦ ﺳﻮ اﭤﻲ ﺑﻴﭡﺲ ۽ اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﮐﺎن اﺷﺎري ﺳﺎن‬ ‫اﺧﺒﺎر ﮔﻬﺮڻ ﻟﮙﺲ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬ﻣﻮن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ اﺧﺒﺎر ﺑﭽﺎﺋﻲ اﭼﻲ ﭘﻬﺘﻲ‪ .‬اﺧﺒﺎرون ﺋﻲ ﻛﻲ ڏﻫﺎﻛﻮ ﮐﻦ ﻫﻴﺲ ۽ ﻣﻮﻧﮑﺎن‬ ‫ﺳﻮا‪ ‬ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ان ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ﻛﺌﻲ ۽ ۽ ﻧﻪ وري ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻣﺮڪ آﻧﺪي‪ .‬ان ﻣﺎن اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﻳﻢ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻬﺎز ۾ ﭼﮍﻫﻨﺪڙ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺗﻮڙي اﻳﺮاﻧﻲ اﺧﺒﺎر ﭘﮍﻫﮡ ۾ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻧﭥﺎ رﮐﻦ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﻫﻦ ﺟﻬﺎز ۾ ﻧﻮي ﺳﻴﻜﮍو‬ ‫اﻫﮍا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ﺟﻬﺎز ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎﺋﻴﻨﮉ ﮐﻲ ﻋﺒﺎدت ﻻ‪ Set ‬ﻛﺮي وﻳﭡﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﺧﺒﺎر ﺗﻪ ﺑﺰﻧﻴﺲ ۽‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي ﭘﻴﺸﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﺎﻫﻪ ۽ ﺗﺠﺴﺲ ﺳﺎن ﭘﮍﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ وﻗﺖ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ان ﻛﺌﭩﮕﺮي ﻣﺎن ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ذﻫﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﺒﺎدت ڏي وڌﻳﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ وﻗﺖ‬ ‫ﻣﻮﻧﺴﺎن ﮔﮇ ﻫﻦ ﺟﻬﺎز ۾ آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮا ﻛﭙﮍي ﮔﻨﺪي‪ ‬ﻣﺎن اﻫﮍا ﺑﻪ ﻏﺮﻳﺐ ﻟﮙﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن‬ ‫ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﺲ ﺟﻮ ﭜﺎڙو ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﺎﻳﻦ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﮐﺎن رﭘﻴﻮ رﭘﻴﻮ ﺟﻮڙي ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﺟﻲ ﺧﻮاب ﺟﻲ ﺳﺎﭜﻴﺎن ﻣﺎﮢﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺘﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﻓﺴﻮس ﺟﻮ آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ذﻫﻦ ۽ ﻣﺎﺋﻴﻨﮉ‬ ‫ﮐﻲ ان ﻗﺎﻟﺐ ۾ وﺟﻬﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻴﺎن ۽ ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻫﺎ ‪ Feeling‬ﻣﺤﺴﻮس ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﭤﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺣﺞ ﻳﺎ ﻋﻤﺮي وﻳﻨﺪي ﭤﻲ‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ان ﻛﺮي ﺟﻮ ﻣﻮن ﻫﻲ ﺳﻔﺮ اﻳﺮان ۾ ﻓﻘﻂ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﺎﻳﻮن ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻪ ﭘﺮ ادﺑﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬ﻣﻌﺎﺷﺮﺗﻲ ۽ ﺳﻮﺷﻞ‬ ‫ﺟﺎﻳﻮن ﺟﮙﻬﻴﻮن ‪ ،‬ﭘﺎرڪ ﭤﻴﭩﺮ ۽ اﻧﻬﻦ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ رﮐﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﺟﻲ ارادي ﺳﺎن ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫آﺋﻮن ﻫﻚ ﻋﺪد ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻮن ﻫﻦ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ ﺗﻲ ﭘﮡ ﻟﮑﻲ ﺳﮕﻬﺎن‪ .‬ﺳﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن دل ۾ رﮐﻲ ﻇﺎﻫﺮي ﻃﺮح‬ ‫ﻋﺒﺎدت ﺟﻮ ڍوﻧﮓ ﻛﺮﻳﺎن‪ ،‬ﭘﺎڻ ﺳﺎن ۽ ﭔﻴﻦ ﺳﺎن دوﮐﻮ ۽ ﻛﻮڙ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﮔﺮوپ ﺟﮇﻫﻦ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ اﻣﺎم‬ ‫زادي ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺳﻤﻮرو وﻗﺖ ﻋﺒﺎدت ۾ ﻣﺸﻐﻮل ﻫﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن اﺗﺎن ﺟﻠﺪي ﻧﻜﺮي ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﺰار‬ ‫ﺗﻲ ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮس‪ .‬ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ آﺳﺘﺎن ﺗﻲ ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮس‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﺎ ﺷﻬﺮ ڏﺳﮡ ۽‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻬﺎزن ﺳﺎن واﺳﻄﻮ رﮐﻨﺪڙ دوﺳﺘﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻳﺮان ۾ وڌﻳﻚ رﻫﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻛﺮي ورﺗﻢ‪.‬‬

‫اﺧﺒﺎر ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻣﻠﻲ وﺋﻲ ﭘﺮ ”ﻛﻴﻬﺎن“ ﻧﺎﻟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﭤﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﺎ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي اﺧﺒﺎر ﻧﻪ ﮀﭙﻨﺪي ﻫﺠﻲ‪ .‬آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﭧ ﺗﺎن اﭤﻲ ﭘﭡﻴﺎن وﻳﺲ ﺟﺘﻲ اﺧﺒﺎر ڏﻳﮡ واري ﻫﻮﺳﭩﺲ ﻧﻨﮃڙي‬ ‫ﭘﺌﻨﭩﺮي )ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻛﭽﻦ( ۾ ﺳﺎﻣﺎن ‪ Set‬ﻛﺮي رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫” اﻧﮕﺮﻳﺰي اﺧﺒﺎر ﻫﻮﻧﺪي؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫” ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻠﻲ وﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮي ﭤﻲ اﭼﺎن‪ “.‬ﻫﻦ ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺟﮇﻫﻦ ﺟﻬﺎز ﭨﻴﻚ آف ﻛﺮي ﻣﭥﻲ وﭸﻲ ﺳﻨﻮت ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ ۽ ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻴﻠﭧ ﭔﮅڻ واري ﺑﺘﻲ وﺳﺎﻣﻲ وﻳﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ‪‬‬ ‫ﻫﻮﺳﭩﺲ اﮘﻴﺎن وﭸﻲ ﭘﺎﺋﻠﭧ ﮐﺎن ﻳﺎ ﺑﺰﻧﺲ ﻛﻼس ﺟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﺎن ﻫﻚ اﻧﮕﺮﻳﺰي اﺧﺒﺎر وﭠﻲ آﺋﻲ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻮاﻟﻲ‬ ‫ﻛﺌﻲ‪ .‬اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﭘﻨﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻴﺰ ﺳﮑﺮ ﻣﺎن ﻧﻜﺮﻧﺪڙ ﻣﻜﺎﻧﻲ اﺧﺒﺎرن واري ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﮀﭙﺎﺋﻲ ﻋﺒﺮت ۽ ﺳﻨﮅو‪ ‬ﺟﻬﮍي ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻓﻮﭨﻮ ﺑﻪ ﭘﺮاﮢﻲ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ وارا ﺗﻪ ﮀﭙﺎﺋﻲ ﺑﻪ اﻫﮍي ﻣﺲ ﺳﺎن ﺟﻴﻜﺎ ﻫﭥﻦ ﮐﻲ ﭘﺌﻲ ﻟﮙﻲ‪ .‬اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ‪Tehran Times‬‬ ‫ﻫﻴﭡﻴﺎن ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮ ‪ ۱۹۷۹Since‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ اﺧﺒﺎر ﮐﻲ ﻫﻠﻨﺪي اﭼﻲ ﭨﻴﻬﺎرو ﺳﺎل ﭤﻴﺎل آﻫﻦ‪ ۱۶ .‬ﺻﻔﺤﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ اﺧﺒﺎر ﺟﺎ‬ ‫ﻓﻮﻧﭧ اﻳﮇا ﮀﮉا ﻫﺌﺎ ﺟﻮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﺧﺒﺎر ۾ اﻫﻮ ﺳﻤﻮرو ﻣﻮاد ﭼﺌﻦ ﺻﻔﺤﻦ ۾ ﺳﻤﺎﺋﺠﻲ وﭸﻲ‪ .‬ﺧﺒﺮن‪ ،‬ﺟﺮﻧﻠﺰم‬

‫۽ ﻣﻀﻤﻮن ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﺠﻬﺲ ﻛﻮ اﻳﮇو دم ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ دور ۾ اﻫﮍي اﺧﺒﺎر ﭘﮍﻫﮡ ﻳﺎ ﻧﻪ ﭘﮍﻫﮡ ﺳﺎن‬ ‫ﻛﻮ ﻓﺮق ﻧﻪ ﭤﻮ ﭘﻮي‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اڄ ﻛﻠﻬﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻳﻤﺮﺟﻨﺴﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوع وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺧﺎﻧﮕﻲ ﭼﺌﻨﻞ ﺑﻨﺪ ﻛﻴﺎ‬ ‫ﺗﻪ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﭨﻲ وي ﮐﻮﻟﮡ ﮀﮇي ڏﻧﻲ‪ .‬ﺟﺮﻧﻠﺰم ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ اﻳﺮان ۾ ﻫﻚ ڌارﺋﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﮐﻲ ﭔﻮﺳﭧ ﺿﺮور ﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺷﺎﻳﺪ ان ﺟﻮ ﻋﺎدي ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ رﻳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﻲ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﺟﻮ رواج ﻧﻪ اﻳﻨﺪو ﻳﺎ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﻧﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻲ ﭘﺮواﻫﻪ ﺋﻲ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮام ﮐﻲ واﻗﻌﻲ ﻓﻜﺮ ۽ ﭘﺮواﻫﻪ ﻫﺠﮡ ﺑﻪ ﮀﻮ ﮐﭙﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻲ ﻏﺮﻳﺐ ﮐﻲ ﺳﺴﺘﻲ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﭨﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﭘﺌﻲ ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﺑﺴﻴﻦ ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ﻣﻔﺖ ﺑﺮاﺑﺮ‪ ،‬ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﺌﻲ ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻫﻚ ﻧﻮﻛﺮي ۽ روزﮔﺎر ﮐﻲ ﻟﮙﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻠﻚ ۾ اﻣﻦ اﻣﺎن ۽ اﻧﺼﺎف آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮو ﺳﮏ‬ ‫۽ ﻻ ۽ آرڊر ﺗﻪ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺗﻮڙي ﻳﻮرپ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ! اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ‪ ۲۰۰۰‬رﻳﺎل ﭘﮍﻫﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ‬ ‫اﻳﮇي ﮔﻬﮣﻲ ﻗﻴﻤﺖ ! اﻫﮍي ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ اﺧﺒﺎر ﻛﻴﺮ وﭠﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪو‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮان ﭘﻬﭽﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻜﻲ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ‬ ‫اﻫﻮ اﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ۽ ﭘﻮﻟﻨﮉ واﻧﮕﺮ آﻫﻲ‪ ۲۰۰۰ .‬رﻳﺎل ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﺗﻮﻣﺎﻧﻦ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻦ ۽ ﻫﻚ رﭘﺌﻲ ۾ ﭘﻨﮅرﻫﻦ ﺗﻮﻣﺎﻧﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ان اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ‪ ۱۳‬رﭘﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﻫﮍي اﺧﺒﺎر ﻻ‪ ۱۳ ‬رﭘﻴﺎ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﺎ آﻫﻦ ‪ .‬اﻳﺘﺮن ﭘﺌﺴﻦ ۾‬ ‫ﺗﻪ اﺳﺎن وٽ آﭼﺮ ﺟﻲ ڊان اﺧﺒﺎر ﭤﻲ ﻣﻠﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻫﮍي اﺧﺒﺎر ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ڏﻫﻪ ﻣﻨﭧ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﺧﺒﺮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺳﺎن ﻫﻮ ﺗﻨﻬﻦ ﻣﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ ڌﻳﺎن ﮀﻜﺎﻳﻮ ۽ اﻫﺎ ﭘﮍﻫﻲ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﻟﻴﮑﻚ ” ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻘﺎﺋﻲ ﻣﻜﺎن“ ﮐﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻔﻴﺮ ﺗﻬﺮان ۾ ﺗﻤﻐﻪ اﻣﺘﻴﺎز ڏﻧﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﻔﻜﺮ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ڊاﻛﭩﺮ اﻗﺒﺎل ﺗﻲ ‪ ۲۴‬ﺑﺎﺑﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﻣﺸﺘﻤﻞ ﻛﺘﺎب ‪ The Retrospective of the thoughts & works of Iqbal‬ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ۽ اﻗﺒﺎل ﺟﻲ ‪ ۱۳۰‬ﻫﻴﻦ ﻳﻮم وﻻدت ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻲ ﺗﻲ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۾ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ﺟﻴﻜﺎ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ ﻛﺮي رﻫﻲ آﻫﻲ ان ۾ ﺑﻘﺎﺋﻲ ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ڊاﻛﭩﺮ اﻗﺒﺎل ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺗﻲ ﻣﻘﺎﻟﻮ ﭘﮍﻫﻨﺪو‪.‬‬

‫اﻳﮉﻳﭩﻮرﻳﻞ واري ﺻﻔﺤﻲ ﺗﻲ ﺟﻨﺮل ﻣﺸﺮف ﺟﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻦ ﺗﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﻲ ﻧﺠﻢ ﺳﻴﭡﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ‬ ‫وڏو ﺗﻨﻘﻴﺪي ﻣﻀﻤﻮن ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ اڳ ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ اﺧﺒﺎر ۾ ﮀﭙﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﭨﺎﺋﻴﻤﺲ‬ ‫وارن ﮐﮣﻲ ﻫﺘﻲ ﮀﺎﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺠﻢ ﺳﻴﭡﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻫﻚ اﻧﮕﺮﻳﺰي اﺧﺒﺎر ﺟﻮ اﻳﮉﻳﭩﺮ ۽ ﻣﻔﻜﺮ ۽ دﻟﻴﺮ ﺻﺤﺎﻓﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭻ ﺟﻲ ﺻﺤﺎﻓﺖ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﻫﻮ ﺟﻴﻞ ﺑﻪ ﭜﻮﮘﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﺌﺒﻮ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﺧﺒﺎرن ۾ ﻣﻠﻜﻲ ﺳﺮﺑﺮاﻫﻪ ۽‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﻲ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﮀﭙﺠﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﭔﺌﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﻫﻚ ﭘﺮاﮢﻮ ﻟﻄﻴﻔﻮ ﻳﺎد آﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ آﻣﺮﻳﻜﻦ روﺳﻲ ﻫﻤﺮاه‬ ‫ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ڏس اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﻴﮇي آزادي آﻫﻲ‪ ” .‬اﺳﺎن ﭼﺎﻫﻴﻮن ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﭼﻮواﭨﻲ ﺗﻲ ﺑﻴﻬﻲ آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺻﺪر‬ ‫ﮐﻲ ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻳﺌﻲ ﺳﮕﻬﻮ ن ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫” ان ۾ ﻛﻬﮍي وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ “ ،‬روﺳﻲ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ ” ،‬اﺳﺎن ﺑﻪ ﻣﺎﺳﻜﻮ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﭼﻮراﻫﻲ ﺗﻲ ﺑﻴﻬﻲ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﺻﺪر‬ ‫ﮐﻲ ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻳﺌﻲ ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫ﺳﻮ ﭤﻮري دﻳﺮ اڳ ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻮﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ﭼﻮﻧﺪس ﺗﻪ ”اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﭔﻲ‬ ‫ﻛﺎ آزادي ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻧﻪ ﭘﺮ ﭘﺮﻳﺲ ﺟﻲ آزادي آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ اﺧﺒﺎر ﻣﺸﺮف )ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪر( ﺧﻼف ﺑﻪ ﻣﻀﻤﻮن ڏﺋﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪ ..........“.‬ﺗﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﻫﻮ روﺳﻲ وارو ﺋﻲ ﺟﻮاب ڏﺋﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن اﺧﺒﺎر ۾ ﺑﻪ ﻣﺸﺮف ﺧﻼف اﻳﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﭼﺮﭼﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۽ ان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﻏﻠﻂ ﻛﺎرﻳﻦ ﺟﺎ ﻣﻀﻤﻮن‬ ‫ﭘﮍﻫﻲ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﺳﺎن ﺑﺎﺑﺖ ﮀﺎ راﻳﻮ ﭘﺌﺪا ﻛﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻣﻠﻚ ﮀﺎ آﻫﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻮ اﺧﻼق ﮀﺎ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺳﮅرﻳﻞ ﻫﻮﻧﺪي ﻛﻬﮍي ﮐﮇ ۾ وﭸﻲ ﻛﺮﻳﺎ آﻫﻴﻮن ۽ اﻳﺮان‪ ،‬ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ‪ ،‬ﻛﻮرﻳﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻴﮇي ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮي وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﺣﻖ ﺗﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻣﻠﻴﻞ ﻫﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ اﻳﺮاﻧﻲ‪) ‬ﻣﺴﺘﺎن ﻋﻠﻲ ﻧﺎﻟﻲ (ﭼﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ‬ ‫اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺗﻌﺎرف ﻛﺮاﺋﮡ ﻣﻬﻞ ﻛﻨﮅ ﻫﻴﭟ ﭤﺎ ﻛﺮﻳﻮن ﭘﺮ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪو اﻫﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪي ﺗﻪ ﻫﻮ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ آﻫﻲ ﻓﺨﺮ ﮐﺎن ﮘﺎﭨﺎ ﻣﭥﺎﻫﻮن ﭤﻮ ﻛﺮي‪.‬‬

‫اﺧﺒﺎر ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭩﻦ ﺟﺎ اﺷﺘﻬﺎر ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬وﻳﻨﺪي وﻻﺋﺘﻲ ﺳﺎﻓﭧ‬ ‫ڊرﻧﻜﺲ ۽ آﺋﻴﺲ ﻛﺮﻳﻤﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻫﻮ ‪ .‬دل ۾ ﻣﻮن ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ آﺧﺮ اﻳﺮان ﺑﻪ ﺗﻪ اﺳﺎن واﻧﮕﺮ ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ۽‬

‫ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ اﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﺎن وڌﻳﻚ اﺳﻼﻣﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﻪ ﻫﻲ وﻻﺋﺘﻲ ﺷﻴﻮن ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن وٽ ﻛﺎﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﻴﻨﺪي ﺗﻪ ﭜﭷ ڍاﻫﻪ ﻣﺌﻜﮉو ﻧﺎﻟﮉ‪ KFC ،‬ﻳﺎ ﭨﻴﻠﻴﻨﻮر ﻣﻮﺑﺎﺋﻞ ﻓﻮن ﺟﻲ دﻛﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬ﻛﻴﺮ ﺑﻪ اﻫﻮ ﻧﻪ‬ ‫ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو ﺗﻪ اﻫﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﭜﺎﺋﺮن ﺟﺎ ﺋﻲ دﻛﺎن آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺋﻲ ﻧﻘﺼﺎن رﺳﻨﺪو‪ .‬ﻛﺌﺴﭩﻦ ﺟﻲ دﻛﺎﻧﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﻠﻢ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻛﺌﺴﭩﻦ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬روﻛﭥﺎم ﻻ‪ ‬ﮀﺎ ﺑﻢ ﭰﺎڙي ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺎرڻ ۽ ﭘﺮاﺋﻴﻮﻳﭧ ۽ ﭘﺒﻠﻚ ﭘﺮاﭘﺮﭨﻲ ﺳﺎڙڻ ﺿﺮوري‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﺧﺒﺎر ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﻴﺰا ﺟﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﺰا ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ۾ ڏﻧﻞ اﺷﺘﻬﺎر ﭘﮍﻫﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﭙﻦ‬ ‫ﺗﻲ ﻣﺮڪ اﭼﻲ وﺋﻲ؛‬

‫‪Our Pizza Sauce is made with Italian herbs and our dough is classic of Naples...............‬‬

‫اﺧﺒﺎر ۾ ﻫﻚ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺑﻪ ڌﻳﺎن ﮀﻜﺎﻳﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ آﻓﻴﺴﻦ ۽ اﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭩﻦ ﺟﻲ اﺷﺘﻬﺎرن ۾ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﻮاڙ ﻳﺎ‬ ‫وﻛﺮي ﺟﻮ اﮔﻬﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺮﻧﺴﻲ ﺑﺪران آﻣﺮﻳﻜﻲ ڊاﻟﺮن ۾ ﻟﮑﻴﻞ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ ﭤﻮ ﺳﻮﭼﻴﺎن ﺗﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻧﻨﮃو اﻧﮓ ﻛﺮڻ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻚ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﻚ ﻟﮏ ڊاﻟﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻫﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺮﻧﺴﻲ ۾ ‪ ۹۱۵۰۰۰۰۰‬رﻳﺎل ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﻲ ڊاﻟﺮ ۾ ﻟﮗ ﭜﮗ ﻫﻚ ﻫﺰار رﻳﺎل آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﺮﻧﺴﻲ واري ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻖ ۾‬ ‫ﻣﺎﺋﻴﻨﺲ ﻟﮙﻲ ﺟﻮ ﻫﻴﺘﺮا ڏﻳﻨﻬﻦ اﻳﺮان ۾ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو آﻫﻲ‪ .‬ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻮ ﻛﻮپ ﭘﻴﺌﮡ ﻻ‪ ‬ﺳﻮﭼﮣﻮ ﭘﻮي‬ ‫ﭤﻮ ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ڏﺟﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﻣﻮﻧﮑﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﻠﻚ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺌﺴﻮ ﻧﻮﭨﻦ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ان ﺑﺪران ﭔﻴﻮ ﭼﺌﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ ‪ Value‬ﺑﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻮﭨﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ رﻳﺎل آﻫﻲ ﭘﺮ ﻛﻮﺑﻪ دﻛﺎﻧﺪار ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ رﻳﺎﻟﻦ ۾ اﮔﻬﻪ ﻧﻪ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻮﻣﺎﻧﻦ ۾ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو‪ .‬۽ ﺟﻲ ﻓﻘﻂ اﮔﻬﻪ ﺟﻮ اﻧﮓ ﭤﻮ ﭔﮅاﺋﻲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎﻧﮑﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﮡ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ‬ ‫ﺗﻮﻣﺎﻧﻦ ﺳﺎن اﻫﻲ ۽ ﻧﻪ رﻳﺎﻟﻦ ﺳﺎن‪ .‬ﻫﻚ ﺗﻮﻣﺎن ۾ ڏﻫﻪ رﻳﺎل آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﺗﻮﻣﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﺷﻲ ﺟﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﻚ ﻫﺰار‬ ‫رﻳﺎل ﺟﻮ ﻧﻮٽ ڏﻳﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪ .‬ﻫﻲ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻧﻮٽ ﺗﻪ رﭘﻴﻦ ﺟﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ ﻫﺮ ﺷﻲ ﺟﻮ اﮔﻬﻪ ﭘﺌﺴﻦ ۾ ﭔﮅاﻳﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﻫﺎ‪ .‬ﺻﻮف ﮔﻬﮣﻲ ﻛﻠﻮ؟ ۽ دﻛﺎﻧﺪار ﭨﻴﻬﻦ رﭘﻴﻦ ﺑﺪران ﭨﻲ ﻫﺰار ﭘﺌﺴﺎ ﭼﻮي‪ .‬اﻫﮍي ﺻﻮرت ۾ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﺮ اﮔﻬﻪ‬ ‫‪ ۱۰۰‬ﺳﺎن وﻧﮉ ﻛﺮي رﭘﻴﺎ ڏﻳﮣﺎ ﭘﻮﻧﺪا‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح اﻳﺮان ۾ ﻫﺮ اﮔﻬﻪ ﮐﻲ ‪ ۱۰‬ﺳﺎن ﺿﺮب ڏﺋﻲ رﻳﺎل ڏﻳﮣﺎ ﭘﻮن ﭤﺎ‪ .‬۽ اﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻚ اﭤﻢ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻫﺮ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ڌﻳﺎن ۾ رﮐﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﺗﻮﻫﺎن وري ﺑﻪ ﻣﻨﺠﻬﻨﺪا رﻫﻨﺪاﺋﻮ‪ .‬ان ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ‬ ‫ﺋﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﺮ ﺑﺎزار ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﺟﻲ ﺳﻢ ﺗﺎن‬ ‫‪ Cd‬ﺗﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﭨﺮاﻧﺴﻔﺮ ﻛﺮاﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ان دﻛﺎن ۾ آﻳﻞ ﻓﻘﻴﺮ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻤﻠﻲ ﺗﻲ ﻫﻦ ‪ ۵۰۰‬رﻳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻛﮍڪ ﻧﻮٽ‬ ‫ﻛﮃي ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ﺗﻲ رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻓﻘﻴﺮ ﻧﻮٽ وﭠﻲ رﻣﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺟﺎ ﭔﻪ ﭔﻮل ﺑﻪ ﻧﻪ ﭼﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻧﻪ وري ﻫﻦ ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﺮ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ داﺋﻮد ﻫﻮ ﻛﻮ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﻳﺪﮔﻲ ﺟﻮ اﻇﻬﺎر ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل آﺋﻮن داﺋﻮد ﺟﻲ ﺳﺨﺎوت ﻣﺎن ڏاڍو ‪ Impress‬ﭤﻴﺲ‪ .‬ﭘﺮ‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻮﭨﻞ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﻓﻘﻴﺮ ﻣﺎن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻴﺲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ وڏي دل ﻛﺮي ان ﻧﻮٽ ﮐﻲ ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮ ﮀﻮ ﺟﻮ ﻣﻮن ﺣﺴﺎب ﻛﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫‪ ۵۰۰‬رﻳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻧﻮٽ ‪ ۵۰‬ﺗﻮﻣﺎﻧﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﭤﻴﻮ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻦ رﭘﻴﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﭤﻴﺎ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻫﮍا ﻣﭥﻲ ﭰﺮﻳﻞ‬ ‫ﻓﻘﻴﺮ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﺠﻴﻦ رﭘﺌﻲ ﺟﻮ ﺳﻜﻮ ﻣﻮﭨﺎﻳﻮ ڏﻳﻦ‪.‬‬

‫ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻟﺌﻨﮉﻧﮓ وﻗﺖ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﭴﻲ ﭘﺎﺳﻲ دري واري ﺳﻴﭧ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻣﻮﻧﮑﺎن اﻫﺎ اﺧﺒﺎر ﮔﻬﺮي‪ .‬ﻫﻮ ﺳﭵﻲ‬ ‫واٽ ﻋﺒﺪاﻟﻜﺮﻳﻢ ﻣﺸﺘﺎق ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ” ﺻﺮف اﻳﻚ راﺳﺘﻪ“ﭘﮍﻫﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﺎڻ ﮔﻬﺮ وﭸﻲ ان اﺧﺒﺎر ﮐﻲ ﭘﮍﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻐﺪاد وﭸﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺗﻬﺮان ۾ ﻟﻬﻲ اﺗﺎن ﺑﺲ ذرﻳﻌﻲ ﻛﺮﺑﻼ وﻳﻨﺪو‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اڏام ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮڻ دوران اﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺑﻮﻫﺮي ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻮن ﻧﻈﺮ آﻳﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﺎص ڊرﻳﺲ‬ ‫ﻣﺎن ﭘﮡ ﺳﭹﺎﺗﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﻫﻮ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﻳﺎ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻴﺎ وﭸﻦ ﺟﻮ اﺗﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﺑﻮﻫﺮي رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻚ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮﺳﭛ ﻛﺮﺑﻼ وﭸﻦ ﭘﻴﺎ ۽ ﻫﻮ ﭘﮡ اﺳﺎن واري ﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﭼﮍﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۽‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﺳﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻮﻫﺮي ﻫﻚ واﭘﺎري ۽ اﻣﻦ ﭘﺴﻨﺪ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫رﻫﮡ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﻣﺴﻮاڙ ﺗﻲ ﮔﻬﺮ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮڻ واري اﻳﺠﻨﭧ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﮁﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻬﮍي ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﮔﻬﭩﻲ ۾‬ ‫رﻫﮡ ﭼﺎﻫﻴﻨﺪس ﺗﻪ ﻣﻮن وراﮢﻴﻮ ﻫﺌﻮﻣﺎﻧﺲ؛ ”ﻛﻬﮍي ﺑﻪ ﮔﻬﭩﻲ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي اﻣﻦ ﭘﺴﻨﺪ ﻫﺠﻦ‪“.‬‬ ‫” ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻮن ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﻳﺎ اﺣﻤﺪي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻪ‪“.‬‬

‫ﻫﻦ ﺟﻮاب ڏﻧﻮ ﻫﻮ ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﺑﻪ ﺷﺮوع ﺟﺎ ﺳﺎل ﭔﻪ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ۽ آﻏﺎﺧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﭘﺎڙي ۾ رﻫﻴﺲ‪ .‬ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﺑﻮﻫﺮي ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﺳﺎن ﻣﻮن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮ ﻛﻴﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺧﻼﻓﺖ واري دور ۾ اﻣﺎم‬ ‫اﻟﻤﺴﺘﻨﺼﺮ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﺑﻮﻫﺮا ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻮﻫﺮن ۾ ﺟﻌﻔﺮي ﺑﻮﻫﺮا‪ ،‬داﺋﻮدي‪،‬‬ ‫ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻋﻠﻴﺎ ۽ ﭔﻴﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ داﺋﻮدي ﺑﻮﻫﺮن ﺟﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﺑﻪ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ واﭘﺎر‬ ‫ﺗﻮڙي ﭘﺌﺴﻲ ڏوﻛﮍ ۾ اﻣﻴﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﺧﺎص ڌﻧﮅو ﻫﺎرڊ وﻳﺌﺮ ۽ رﻧﮓ وﻛﮣﮡ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﺎﻫﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ دﻛﺎن‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد‪ ،‬ﻛﺮاﭼﻲ ‪ ،‬اﺣﻤﺪ آﺑﺎد‪ ،‬ﺑﺮودا‪ ،‬۾ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻛﻮا ﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾‪ .‬ﻫﺎڻ ﻣﮍﻳﺌﻲ ﻫﻮ ﭔﻴﻦ‬ ‫ﻓﻴﻠﮉن ۾ ﺑﻪ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﺗﺤﺴﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻮﻫﺮا ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﺟﻲ ﻫﺎﮢﻮﻛﻲ داﻋﻲ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺑﺮﻫﺎن دﻳﻦ ۽ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ واري ﻃﺎﻫﺮ ﺳﻴﻒ دﻳﻦ ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬وﻳﻠﻔﻴﺌﺮ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺖ ﻻ‪ ‬ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۱۵‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۹۶۵‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺗﻮڙي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وڏو ﻣﺎن ۽ ﻋﺰت ﻫﺌﻲ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻮ ﻫﻚ وڏو اﺳﻜﺎﻟﺮ‪ ،‬ﻟﻴﮑﻚ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬داﻋﻲ ۽ ‪ Visionary‬ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻮﻫﺮن ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻞ ڌﻳﺎن آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻫﺠﮡ ﺳﺎن ﮔﮇ زﻳﺎرﺗﻦ ﺗﻲ ﺑﻪ وڏي ﺣﺐ ﺳﺎن وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺷﻞ ﻧﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎز ﺑﺼﺮي )ﻋﺮاق ﭘﻬﭽﻲ(‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﮐﻲ ﻟﻨﮉن ﻳﺎ ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻮ اﻳﮇو ﺷﻮق ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪو‬ ‫ﻫﻮ ﺟﻴﺘﺮو ﭘﺎڪ ﺟﺎﻳﻦ ﺟﻮ‪ .‬ﻋﺮاق ۾ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻨﮓ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﻛﺮي ڌارﻳﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﻛﺮﺑﻼ ۽ ﻧﺠﻒ اﭼﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت‬ ‫آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻋﺮاق ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻦ ﺷﻬﺮن ۾ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻛﺮﺑﻼ اﻫﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺣﻖ ۽ ﺑﺎﻃﻞ ﺟﻲ ﺟﻨﮓ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﺮﺑﻼ ‪ ۱۰۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﺑﻐﺪاد ﺟﻲ ڏﮐﮡ ۾ ﻓﺮات ﻧﺪي ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﺎري ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ ﺳﻼم )اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻧﺒﻲ ﺳﮙﻮري ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻮ ڏوﻫﭩﻮ( ﻫﺘﻲ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪن وﻳﺠﻬﻮ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ اﺻﻐﺮ ۽ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ ﺟﻮن ﻗﺒﺮون آﻫﻦ‪ .‬ﭤﻮرو اﮘﻴﺎن ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺎس ﻋﻠﻤﺒﺮدار ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻮﻧﻮ ﻗﺒﻮ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﺮﺑﻼ ﮐﺎن ﻧﺠﻒ ‪ ۸۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ رﺿﻪ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺠﻒ ﮐﺎن‬ ‫‪ ۸‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮن ﺟﻲ ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ ﻋﺮاق ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻛﻮﻓﻮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻛﻮﻓﺎ ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﮐﻲ ﻇﺎﻟﻤﻦ ان‬ ‫وﻗﺖ ﺑﻴﺪردي ﺳﺎن ﻗﺘﻞ ﻛﻴﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫ﻫﻲ ﻛﭥﺎن ﺟﺎ ﻣﻮﻟﻮي ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ‪............‬؟‬ ‫اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ۽ ان ﺑﻌﺪ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻓﻼﺋﻴﭧ ﺟﻮ آﺧﺮي اﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ اﻳﺌﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ﻻ‪‬‬ ‫ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‪ .‬ﺳﻔﺮ ﺳﭡﻮ ﮔﺬرﻳﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺟﻴﺴﻴﻦ ﺟﻬﺎز ﺑﻴﻬﻲ ۽ ڏاﻛﮡ ﻟﮙﻲ ﺗﻴﺴﻴﻦ ﻫﺮ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﭧ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ رﻫﻲ ۽‬ ‫ﺑﻴﻠﭧ ﭔﮅل ﺋﻲ رﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﭔﮅي ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺑﻴﻠﭧ ﮐﻮﻟﻴﺎ ۽ ﺟﻬﺎز اﭸﺎن رن وي ﺗﻲ ڏاﻛﮡ ڏي وڌي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ اﭤﻲ ﮐﮍا ﭤﻴﺎ‪ .‬اﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﻫﭥﻦ ﺟﻲ اﺷﺎري ﺳﺎن ﮐﻴﻦ ﮔﻬﮣﻮﺋﻲ وﻳﻬﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻨﭣ ﻣﻴﮍ ﻛﻨﺪي رﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﺟﻮﮘﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻣﭧ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﭤﻴﻠﻬﺎ ﺳﻴﭩﻦ ﻣﭥﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﺷﻴﻠﻔﻦ ﻣﺎن ﻛﮃي ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﮔﻴﭧ ڏي ﮔﭙﺎ ﮔﻴﻬﻪ ﻛﺮڻ‬ ‫ﻟﮙﺎ‪ ” .‬ﭠﻬﻴﻮ ! ﭼﺌﺒﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻓﻼﺋﻴﭧ ۾ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ آﻫﻦ‪ “.‬ﻣﻮن ﺳﻮﭼﻴﻮ ۽ ﺿﺮور ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺑﻪ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ اﻫﻲ ﻛﻢ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺟﻮ دروازو ﮐﻠﻨﺪي ﮐﻠﻨﺪي ڏﻫﻪ ﻣﻨﭧ ﺗﻪ ﻟﮙﻲ وﻳﺎ‬ ‫ﺗﻴﺴﻴﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﻨﺪن ﭔﺎر‪ ،‬ﺳﺎﻫﻪ ﮔﻬﭩﺠﮡ ﻛﺮي رﺋﻨﺪا ۽ رڙﻳﻮن ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﮀﻮ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻮ‬ ‫اﻫﻮ ﻛﻠﭽﺮ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻬﺎز ﻣﺎن آرام ۽ ﺻﺒﺮ ﺳﺎن ﻟﻬﮡ ﺑﺪران اﺋﻴﻦ ﻫﮡ وٺ ﻛﻨﺪاﺳﻴﻦ ﭴﮡ ﭨﻮﻛﻴﻮ ﺟﻲ ﺳﺐ وي‬ ‫ﺟﻲ رﻳﻞ ﭤﻲ ﮀﭩﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻬﺎز ﻣﺎن ﺟﻠﺪ ﻟﻬﻲ ﭘﻨﺞ ﻣﻨﭧ ﺿﺮور ﺑﭽﺎﺋﻴﻨﺪا ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﺎﮘﻴﻮ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺗﻲ‬ ‫اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ۽ ﻛﺴﭩﻤﺲ ﺟﻲ ﭼﻜﺮن ۾ ﻳﺎ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﭨﺌﻜﺴﻲ واري ﺳﺎن ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ رﭘﻴﻦ ﺗﻲ ﻛﻼڪ ﺑﺤﺚ ﭘﻴﺎ‬ ‫ﻛﻨﺪا‪.‬‬

‫ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﮔﻴﭧ ﮐﺎن اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ۾ ﭼﮝﻮ ﻓﺎﺻﻠﻮ ﻫﻮ‪ .‬آﺋﻮن آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ‪ ،‬ﻣﻮﻧﺴﺎن ﻟﭥﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮن ۽‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ” ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻓﺮودﮔﺎﻫﻪ“ ﺟﻲ اڏاوت ۽ ﭜﺘﻴﻦ ﺗﻲ ﻟﮙﻞ ﺧﻮﺑﺼﻮرت‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮن ﺟﻮ ﺟﺎﺋﺰو وﭠﻨﺪو ﻫﻠﻴﺲ‪ .‬ﺗﺼﻮﻳﺮن ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﻧﻈﺎرا ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ۾ ﻋﻤﺎرﺗﻮن ۽ اﺳﻼم‬ ‫ﮐﺎن اڳ ﺟﻲ دور ﺟﻲ ﻣﻮرﺗﻴﻦ ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ﭘﮡ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﭼﺌﺒﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ ورﺛﻮ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻨﺪو اﭼﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﻦ اﺳﺎن ۽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وارن واﻧﮕﺮ ﭘﺮاﮢﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﺎ ﻳﺎدﮔﺎر ‪ Statue‬ڊاﻫﻲ ﻧﻪ ﮀﮇﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍي ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﺑﻪ اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻨﺪن ﺟﺎ ﻣﻨﺪر ۽ دﻳﻮﺗﺎﺋﻦ ﺟﻮن ﻣﻮرﺗﻴﻮن ﺗﻮڙي راﮢﻲ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ۽ ﭘﻮرﭼﻮ ﮔﺎﻟﻲ ﭔﺎون ﺟﺎ‬ ‫‪ ،Statue‬ﺗﺎرﻳﺦ ﮐﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﮡ ﻻ‪ ‬اﭸﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻦ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﭜﭷ ڍاﻫﻪ ﺟﻮ ﻛﻠﭽﺮ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﮀﻮ وڌي وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮي‬ ‫۾ ﮀﻬﻪ ﭴﮣﺎ ﻗﺪاور ۽ ﮘﺮي ﺟﺴﻢ ﺟﺎ‪ ،‬ڊﮔﻬﻴﻦ ڏاڙﻫﻴﻦ ۽ ﭴﺎري‪ ‬ﺟﻲ ﭨﻮﭘﻴﻦ ﺳﺎن ﻣﻮن اﮘﻴﺎن ﮔﺬري وﻳﺎ‪ .‬ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﻫﻲ‬ ‫ﭘﮡ اﺳﺎن واري ﺟﻬﺎز ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﭴﮣﻲ ﻣﻮن ڏي ﻧﻬﺎرﻳﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن ﺳﻼم ﻛﻴﻮﻣﺎﻧﺲ ۽ ﻫﻦ ﻣﻮن ڏي‬ ‫وڌي ﻫﭣ ﻣﻼﻳﻮ‪ .‬اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﻫﺎل ۾ ﭘﻬﺘﺲ ﺗﻪ ﻗﻄﺎرون ڊﮔﻬﻴﻮن ﭤﻲ ﭼﻜﻴﻮن ﻫﻴﻮن ۽ ﻫﺎڻ آﺧﺮ ۾ ﺑﻴﻬﮡ ﺑﺪران‬ ‫ﺑﻬﺘﺮآﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺮﺳﻲ ﺗﻲ وﻳﻬﻲ رﻫﺠﻲ‪ .‬ﭼﻮڌاري رﮐﻴﻞ ﭨﻴﻬﺎرو ﮐﻦ ﻛﺮﺳﻴﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮن ﺗﻲ ﺑﻮﻫﺮا ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻮن‬ ‫وﻳﭡﻞ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﻫﻲ ﮀﻬﻪ ﭴﮣﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﺎن ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ اﻳﻨﺪي وﻗﺖ ﻣﻠﻴﺎ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﭤﻴﻠﻬﺎ ﺟﻬﻮﻟﻴﻦ ۾ رﮐﻲ‬ ‫وﻳﭡﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭤﻴﻠﻬﻦ ۾ ﭘﻚ ﻗﺮآن ﺷﺮﻳﻒ ۽ ﭔﻴﺎ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﺘﺎب ﻫﻮﻧﺪن‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﮐﺎن ﺳﭟ ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ﺟﺎ ﭤﻴﻨﺪا‪.‬‬ ‫رﻧﮓ ﺟﺎ اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ۽ ﭘﭡﺎﮢﻦ واﻧﮕﺮ ﺑﺮف ﺟﻬﮍا اﮀﺎ ﭘﺮ ﻗﺪ ۽ ﻧﻚ ﻧﻘﺸﻲ ﻣﺎن ﻫﻮ اﻓﻐﺎﻧﻲ ﻧﭥﻲ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﭼﻬﺮن ﺗﻲ اﮀﻲ‬ ‫ﭼﺎﭘﺌﻴﻦ ڏاڙﻫﻲ ۽ ﻧﻮر ﭤﻲ ﭔﻬﻜﻴﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﮐﻴﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ دﻓﻌﻲ ﺋﻲ ڏﺳﮡ ﺳﺎن ﺳﺎﮢﻦ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﻻ‪ِ ‬ﮀﻚ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻲ‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﻴﺮ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ؟ ﻣﻮن دل ﺋﻲ دل ۾ ﺳﻮﭼﻴﻮ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﺗﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﮐﮣﻲ آﺋﻮن ﻧﻪ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن ﭘﺮ‬ ‫دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۾ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ اﻳﺘﺮو ﺿﺮور ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ ڏاڙﻫﻲ‬ ‫ﻧﻨﮃي ) ڏﻳﮃ ﻧﻤﺒﺮ واري ﻣﺸﻴﻦ ﺳﺎن ﺳﻨﻮارﻳﻞ( ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﮁﻮن ﻛﺠﻬﻪ وڏﻳﻮن ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻫﻤﺮاﻫﻦ ﺟﻮ ن‬ ‫ڏاڙﻫﻴﻮن وڏﻳﻮن آﻫﻦ ۽ ﻣﮁﻮن زﻳﺮو ﻧﻤﺒﺮ ﺟﻲ ﺑﻠﻴﮉ واري ﻣﺸﻴﻦ ﺳﺎ ﻛﭩﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﭨﻮﭘﻴﻦ ﺑﻨﺎ‬ ‫ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﭨﻮﭘﻲ ﺑﻨﺎ ﭘﮍﻫﻦ ۽ ﻫِﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﻣﺴﺠﺪن ﺟﻲ اﻣﺎﻣﻦ واري ﭴﺎري واري ﭨﻮﭘﻲ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ”ﺣﺎﺟﻲ ﭨﻮﭘﻲ“ ﺳﮇﻳﻦ‪ .‬ﺣﺞ ﺗﺎن آﻳﻞ ﻣﻠﺌﻲ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ اﻫﮍي ﭴﺎري‪ ‬واري ﭨﻮﭘﻲ ﭘﺎﺋﻲ ﻫﻠﻨﺪا‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺣﺎﺟﻲ ﺳﮙﻮرا آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ورﻟﻲ ﻛﻮ ﭤﻠﻬﻮ ﻧﻈﺮ‬ ‫اﻳﻨﺪو‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻠﮡ ﭼﻠﮡ ۾ ﺑﻪ ﺗﮑﻮ ۽ ﺳﻤﺎرٽ ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﻮﻟﻮي ۽ اﻣﺎم ﺑﻪ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ۽ ﻣﺰورﻳﻮن ﻛﻦ ۽ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ‬

‫۽ ﺳﻨﻬﺎ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭘﺮ ﻫﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ واﻧﮕﺮ ﭤﻠﻬﺎ ﻣﺘﺎرا ﻟﮙﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻓﻘﻂ ﻧﻜﺎح‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ۽ ﺷﺎدي ﺟﻲ دﻋﻮت ۾ ﭔﻮڙ ﭘﻼ‪ ‬۽ ﺣﻠﻮو ﮐﺎﺋﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭤﻮﻟﻬﻪ ‪) Obesity‬ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎﺋﮡ‬ ‫ﻛﺮي ﭘﻴﭧ ﻧﻜﺮڻ واري ( ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺟﺴﺎﻣﺖ اﻫﮍي ﻫﺌﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻚ ﭘﭡﺎڻ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ‪ ‬ﮐﺎن‪ ،‬ﻫﻚ ﻛﺸﻤﻴﺮي‬ ‫ﺗﺎﻣﻞ ۽ ﻣﺪراﺳﻲ ﮐﺎن ﭜﺮﻳﻞ ﺟﺴﻢ ﺟﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﮘﺮي ﺟﺴﻢ ﺟﺎ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﻫﻮ ﺳﻤﺎرٽ ﻟﮙﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻠﮡ ۾ ﻣﻮﻧﮑﺎن ﺑﻪ اﮘﻴﺎن ﻧﻜﺮي وﻳﺎ‪.‬‬

‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺗﻜﻴﻨﺪو ڏﺳﻲ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وچ ۾ ﻛﺮﺳﻲ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺌﻲ ۽ ﻣﻮﻧﮑﻲ وﻫﮡ ﺟﻲ دﻋﻮت ڏﻧﻲ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫وڌڻ ﺗﻲ ﻫﻮ اﭤﻲ ﺑﻴﻬﻲ ﻣﻮﻧﺴﺎن ﻣﻠﻴﺎ‪ .‬اﻳﮇي ﻋﺰت ﻣﺎﮢﮡ ﻛﺮي آﺋﻮن ﻫﻚ ﮔﻬﮍي ﻻ‪ ‬واﺋﮍو ﺿﺮور ﭤﻲ وﻳﺲ ﭘﺮ ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﺟﻠﺪي ﺋﻲ ﺧﻴﺎل آﻳﻢ ﺗﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﺗﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﮐﮣﻲ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ۽ ﺳﭟ ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻦ ﭘﺮ آﺋﻮ ﺑﻪ ﺗﻪ اﮀﻲ ڏاڙﻫﻲ ﺳﺎن ﺳﭟ ۽‬ ‫ﺳﺘﺮ ورﻫﻴﻪ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻴﺎن ‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ آﺋﻮن ﭨﻴﻬﻪ ﺳﺎل اڳ واري دور ۾ ﺗﻪ ﻧﻪ آﻫﻴﺎن ﺟﮇﻫﮡ ﻫﻬﮍن اﻳﺌﺮﭘﻮرﭨﻦ‬ ‫ﺗﻲ ﻛﻮ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﻳﺎ ﻋﻮرت ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭼﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﭘﭧ ﻫﻲ ﺑﺌﮓ ﺗﻪ روﻟﺮ ﺗﺎن ﮐﮣﻲ ﭨﺮاﻟﻲ ۾ رﮐﻲ ڏي‪ .‬ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ وڏي‬ ‫ﻋﻤﺮ واري ﺟﭙﺎﻧﻲ ﻳﺎ ﻣﻠﺌﻲ ﻋﻮرت ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﭧ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮي ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮﺳﺎﻧﺲ؛”ﺳﻮا ﺗﺎﺋﻲ ﻛﺪا ﺳﺎﺋﻲ“ ﻳﺎ ”‬ ‫ﺑﻮﻟﻴﺢ دودوڪ ﻣﺎﭼﻲ“‪) .‬ﻣﺎﺳﻲ وﻳﻬﻪ‪ ،‬آﺋﻮن ﺑﻴﻬﺎن ﭤﻮ‪ (.‬ﻫﻨﻦ اڙدو ۾ ﺧﻴﺮ ﻋﺎﻓﻴﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎن اﻓﻐﺎﻧﻲ آﻫﻴﻮ؟‬ ‫” ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ“‬

‫”ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ آﻫﻴﻮ ؟“‬ ‫”ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ“‬

‫”اﻳﺮاﻧﻲ آﻫﻴﻮ؟“ ﻣﻮن ﻫﺎڻ اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﻳﺮن ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ اﻫﮍي ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ ﻫﻮﻧﺪا ﺟﻴﻜﻮ ﺗﺮﻛﻲ ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن‬ ‫ﺟﻬﮍي ﺳﺎﺑﻖ روﺳﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫”ﻧﻪ اﺳﻴﻦ ُاﻣﻮ درﻳﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۾ رﻫﻮن ﭤﺎ ۽ ﺗﻮﻫﺎن؟“ ﻫﻨﻦ ﻣﻮﻧﮑﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻴﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻮﺋﻲ‬

‫ﭔﮅاﺋﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ وڌ ۾ وڌ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﺎ واﻗﻒ ﻫﺠﻦ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬اﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﻲ اﻫﮍي ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪا‬ ‫ﻫﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ﻣﺎن ﻫﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﭼﮍﻫﻴﺎ ﻫﻮﻧﺪا‪ ،‬ﭘﺮ ﭔﻲ ﮔﻬﮍي‪ ‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ وات ﻣﺎن ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﻧﻜﺮي وﻳﻮ‪.‬‬

‫”ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﻛﭥﻲ؟“ ﻫﻨﻦ ﭘﮁﻴﻮ‪ .‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﻛﭥﻲ ﺳﺎن ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﮀﺎ ﻣﻄﻠﺐ ! ﮀﺎ ﻫﻮ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺷﻬﺮ ﮐﺎن واﻗﻒ آﻫﻦ ﻳﺎ‬ ‫ﭴﺎﻣﺸﻮري ۽ ﻛﻮﭨﮍي ﮐﺎن‪ .‬ﻫﻲ ﺗﻪ اﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن ﮐﺎﻧﺌﻦ ﭘﮁﺎن ﺗﻪ اﻣﻮدرﻳﺎ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﻛﻬﮍي ﮘﻮٺ ۾‪ .‬۽ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﮘﻮٺ ﻳﺎ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﻬﮍي ﺧﺒﺮ‪ .‬اﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮا آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺟﻲ وڏي‬ ‫۽ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ ﺗﺎﺷﻘﻨﺪ ﺟﻲ ﭴﺎڻ آﻫﻲ؟ ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻮن ﭔﮅاﻳﻮﻣﺎن ﺗﻪ آﺋﻮن ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻫﻚ ﮘﻮٺ ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ‬ ‫آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫”ﻛﻬﮍو ﮘﻮٺ؟ ﻣﭩﻴﺎري‪ ،‬ﭨﻨﮉو آدم‪ ،‬ﻧﻴﻮ ﺳﻌﻴﺪ آﺑﺎد‪ ،‬ﺷﻬﺪاد ﭘﻮر‪“....‬‬ ‫” ﻫﺎﻻ‪ .‬ﻫﺎﻻ‪ .‬آﺋﻮن ﻫﺎﻟﻦ ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ آﻫﻴﺎن‪ “.‬ﻣﻮن وراﮢﻴﻮ‪.‬‬

‫” ﻛﻬﮍو ﻫﺎﻻ؟ ﻧﺌﻮن ﻫﺎﻻ‪ ،‬ﭘﺮاﮢﻮ ﻫﺎﻻ؟“ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻳﻜﺪم ﺳﻮال ﻛﻴﻮ ‪ .‬ﻛﻤﺎل آﻫﻲ ﻫﻲ اﻣﻮدرﻳﺎﻫﻪ ﺟﺎ ازﺑﻜﺴﺘﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻦ ﻳﺎ ﺟﻦ‪ .‬اﭼﻴﻦ ﺗﻪ اڙدو ﺑﻪ ﭘﻮري ﭘﻨﻲ ﻛﺎﻧﻪ ﭤﻲ ﭘﺮ ﺟﺎﮔﺮاﻓﻴﺎﺋﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ اﭤﻦ‪.‬‬

‫”ﺗﻮﻫﺎن اڙدو ﻛﭥﺎن ﺳﮑﻲ ۽ ﻫﺎﻻ ﮐﺎن ﻛﻴﺌﻦ واﻗﻒ ﭤﻴﺎﺋﻮ؟ ﮀﺎ وﻫﭩﻦ ﺟﻮ ﺑﺰﻳﻨﺲ ﻛﺮﻳﻮ ﭤﺎ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎن‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﺮ‬ ‫ﻣﻬﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﻮﻣﺮ ﺗﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﻫﺎﻻ ۾ وﻫﭩﻦ ﺟﻲ وڏي ﭘﮍي ﻟﮙﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻨﮅ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎب‪ ،‬ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن‬ ‫ﮐﺎن آﻳﻞ ﺳﻮﻳﻦ واﭘﺎري اﭠﻦ‪ ،‬ﻣﻴﻨﻬﻦ‪ ،‬ڍﮘﻴﻦ ۽ ﭔﻜﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوﺧﺖ ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫”ﻧﻪ‪ .‬اﺳﺎن ﻛﺮاﭼﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺪرﺳﻲ ﻣﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ اڳ دﻳﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪ “،‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﻫﻴﻨﺌﺮ اﺳﺎن‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺘﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ اﺟﺘﻤﺎع ﮐﻲ ﻫﺎﻻ ﻧﻮان ۾ اﭼﻲ ﻣﻠﮣﻮ ﻫﻮ‪“.‬‬

‫”ﻫﻴﻨﺌﺮ اﻳﺮان زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎن ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻮ ۽ ﭔﻴﻦ زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻮ اﻳﺮان اﭼﻲ‬ ‫اﻫﻮ ﺋﻲ ﭘﺮوﮔﺮام رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫”ﻧﻪ اﺳﻴﻦ ﻫﺎڻ ﺑﺎ‪ ‬روڊ اﺷﻚ آﺑﺎد‪ ،‬ﺳﻤﺮ ﻗﻨﺪ ۽ ﺑﺨﺎرا ۾ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﻲ ﮘﻮٺ وﻳﻨﺪاﺳﻴﻦ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫زاﻫﺪان وﭸﮣﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﺎن ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻣﻮن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ ﻟﮑﻨﺪو آﻫﻴﺎن‪.‬‬

‫”ﺗﻮﻫﺎن اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﻛﮇﻫﻦ اﭼﻮ ۽ اﺳﺎن ﺟﻮ اﻫﻮ درﻳﺎﻫﻪ اﭼﻲ ڏﺳﻮ‪ “.‬ﻫﻨﻦ ﭼﻴﻮ ۽ ﻣﻮن دل ۾ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﻣﻮدرﻳﺎه وچ‬ ‫اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن‪ ،‬ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۽ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ۾ ﺑﻴﺸﻚ وڏي اﻫﻤﻴﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻫﻮ ‪۲۴۰۰‬‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ڊﮔﻬﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ‪ ۱۴۵۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ‪ Navigable‬۾ آﻫﻦ ﻳﻌﻨﻲ ان ۾ ﭔﻴﮍﻳﻮن‪ ،‬ﻻﻧﭽﻮن‪ ،‬ﺑﺎرﺟﻮن ۽‬ ‫ﻧﻨﮃا ﺟﻬﺎز ﻫﻠﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻨﮅو درﻳﺎﻫﻪ ۾ ﺑﻪ ﻫﻚ ﺻﺪي اڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻣﻮدرﻳﺎه ﮐﺎن ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻴﻮﻳﮕﻴﺸﻦ‬ ‫ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ ۽ ﭘﻮرﭼﻮ ﮔﺎﻟﻴﻦ ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ ﮐﺎن ﻣﮍي‪ ،‬اﺋﭩﻼﻧﭩﻚ‪ ،‬ﻫﻨﺪي وڏو ﺳﻤﻨﮉ ﻟﺘﺎڙي‬ ‫ﻋﺮﺑﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻛﺮاﭼﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭼﻲ‪ ،‬ﻟﻨﮕﺮ ﻧﭥﻲ ﻛﻴﺮاﻳﺎﺋﻮن ﭘﺮ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن اﮘﻴﺎن ﺳﻨﮅو ﻧﺪي ذرﻳﻌﻲ‬ ‫ﻣﻠﺘﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ ۽ ﭼﺎﺋﻨﮕﺎﺋﻮ ﻧﺪﻳﻦ ۾ اﻧﺪر ﮔﻬﮍي آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻧﻴﻮ اورﻟﻴﻨﺲ‬ ‫۾ ﭘﻬﭽﻮن ﭤﺎ ﻳﺎ ﭤﺎﺋﻴﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺑﺌﻨﻜﺎڪ ۾ اﭼﻲ ﻟﻨﮕﺮ ﻛﻴﺮاﻳﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ اﺳﺎن ﺟﻮ ﺳﻨﮅو درﻳﺎه ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﭔﺎرن‬ ‫ﺟﻲ ﮐﻴﮇڻ ﻻ‪ ‬ﻛﺮﻛﻴﭧ ﺟﻮ ﻣﻴﺪان ﭤﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﺑﻠﮉﻧﮓ ﻛﻨﺴﭩﺮﻛﺸﻦ وارن ﻻ‪ ‬واري ﮐﮣﮡ ﺟﻮ ﮔﺪام‪ ،‬ان ۾ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﮀﻮﻟﻴﻦ ﺳﺎن ﭘﺎﮢﻲ ﺑﻪ وﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﮐﻲ ﭼﻮﮢﻮ ﭘﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ؛‬ ‫دﻫﺸﺖ دم درﻳﺎﻫﻪ ۾ ﺟﺖ ﻟﮍ‪ ،‬ﻟﻬﺮون‪ ،‬ﻟﺲ‪ ،‬ﻟﻴﭧ‬

‫آﮢﻲ اوﭜﺎرن ۾ ﭘﺎﻧﮅي ﭔﻮڙي ﭔﻴﭧ‬

‫ﺟﺖ ﭼﻜﻨﺌﻲ ﭼﻴﭧ‪ ،‬ات ﺳﺎﻫﮍ ﺳﻴﺮ ﻟﻨﮕﻬﻴﺎ‪ ‬ﺗﻮن ‪..........‬‬

‫ﻫﻨﻦ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎﻧﻲ ﻣﻠﻦ ﺟﻮ ﻫﺎﻻ ﮐﺎن اﻳﻨﺪي وﻳﻨﺪي ﭴﺎم ﺷﻮرو واري ﭘﻞ ﺗﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي‪ ،‬ﺳﻨﮅو درﻳﺎه ﺗﻲ ﺿﺮور ﻧﻈﺮ‬ ‫ﭘﻴﺌﻲ ﻫﻮﻧﺪي‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن اڄ ﻛﻠﻬﻪ ڌوڙ ﭘﻴﺌﻲ اڏاﻣﻲ‪ -‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ﺟﻮ درﻳﺎﻫﻪ اﻣﻮدرﻳﺎه ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪‬‬ ‫دﻋﻮت ڏﻳﺌﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ‪......‬‬

‫”ﺗﻮﻫﺎن اﻣﻮدرﻳﺎه ﺑﺎﺑﺖ ﭔﮅو ﺗﻪ ﺿﺮور ﻫﻮﻧﺪو؟“ ﮔﻬﮣﻲ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺧﺎﻣﻮش ۽ ذﻫﻨﻲ ﻃﺮح ﻏﺎﺋﺐ ڏﺳﻲ ﻫﻨﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺳﺠﺎڳ‬ ‫ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫”ﺟﻲ ﻫﺎ‪ .‬ﺟﻲ ﻫﺎ‪ “.‬ﻣﻮن ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺌﻲ‪ ” ،‬ﻳﻮرپ ۾ آﺋﻮن ﭘﮍﻫﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻚ ﻛﻮرس ﻣﻴﭧ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﻛﺎﻣﺮس ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ﺟﻮ آﻓﻴﺴﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ اﻣﻮدرﻳﺎه وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻮ وڏي ۾ وڏو درﻳﺎه آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﭔﻦ‬ ‫درﻳﺎﻫﻦ وﺧﺶ ۽ ﭘﻨﺞ ﺟﻲ ﮘﺎﻧﮃاﭘﻲ ﺳﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﺳﻨﮅو درﻳﺎه راوي‪ ،‬ﭼﻨﺎب‪ ،‬ﺟﻬﻠﻢ‪ ،‬ﺳﺘﻠﺞ وﻏﻴﺮه‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻴﻼپ ﺳﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻣﻮدرﻳﺎه ﮐﻲ ﺟﻴﺤﻮن ﻧﺪي ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﺎ اﻧﻬﻦ‬ ‫ﭼﺌﻦ ﻧﺪﻳﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺟﻨﺖ ﻣﺎن ﻫﻦ ڌرﺗﻲ‪ ‬ﺗﻲ ﻟﭥﻴﻮن‪“.‬‬

‫”اﺳﻼﻣﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮﻳﺴﻴﻦ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻧﺪي‪ ‬ﮐﻲ ان ﻧﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻴﺤﻮن ﺳﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻦ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۾ ﻫﻦ ﻧﺪي ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ آﻛﺶ آﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﻧﺪي‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻣﻮدرﻳﺎه‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ۽ ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺟﻲ ﻓﺘﺤﻦ ۾ اﻫﻢ ﭘﺎرٽ ادا ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮده دور ۾ روﺳﻴﻦ ﻫﻦ درﻳﺎه ذرﻳﻌﻲ ۽ اﮘﺘﻲ ﭘﻨﺞ ﻧﺪي ﻣﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ۽ ﻓﻮﺟﻲ آﭘﺮﻳﺸﻨﻮن ﻛﻴﻮن‪ .‬اڄ‬ ‫ﻛﻠﻬﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۾ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﺟﻮ دﭔﺪﭔﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﺧﻮش ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ درﻳﺎه ﺟﻲ ﻣﭥﺎن وڏو ﺧﺮچ ﻛﺮي ”‬ ‫ﺗﺎﺟﻚ اﻓﻐﺎن دوﺳﺘﻲ ﭘﻞ“ ﭠﺎﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ درﻳﺎه ارل ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﮀﻮڙ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ڍﻧﮃ ﻣﺜﺎل آﻫﻲ‪ .‬اﻣﻮدرﻳﺎه ﺗﻲ‬ ‫ارﻳﮕﻴﺸﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ ﺷﺮوع ﭤﻴﮡ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﻫﺎڻ درﻳﺎه ﺟﻲ آﺧﺮ ۾ ﭤﻮرو ﺋﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﺑﭽﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ارل ﺳﻤﻨﮉ ڏﻳﻨﻬﻮن‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ وﭸﻲ ﺳﺴﻨﺪو‪.‬‬ ‫ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺳﻨﻲ آﻫﻦ ۽ ﭔﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻻ‪ ‬زاﻫﺪان وﭸﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ‬ ‫ﻣﻜﻲ ﻣﺴﺠﺪ ۾ رﻫﻨﺪا‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ ﺷﻴﻌﺎ رﻫﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﺎن ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ۾ ﺟﻴﻜﻮ‬

‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ﺳﻨﻲ ﭘﮡ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬زاﻫﺪان اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ اﺳﺎن واري ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن واري ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﺎرڊر واري ﺷﻬﺮ ﻛﻮه ﺗﺎﻓﺘﺎن ﮐﺎن زاﻫﺪان‬ ‫اﻳﺘﺮو ﭘﺮي آﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻧﻮري آﺑﺎد ﻳﺎ ﭠﭩﻮ ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۱۰۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻤﺮ ﺟﺎ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ زاﻫﺪان ﮐﻲ‬ ‫ان ﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎن ﺿﺮور ﻳﺎد ﻛﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪو ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ رﻳﮉﻳﻮ‬ ‫اﺳﭩﻴﺸﻦ اﻳﺮان زاﻫﺪان ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ دﻟﭙﺴﻨﺪ رﻳﮉﻳﻮ اﺳﭩﻴﺸﻦ ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ ﺟﺘﺎن ﻫﺮ وﻗﺖ اﻧﮉﻳﻦ ﮔﺎﻧﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﺋﺶ ﻫﻠﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن واﻧﮕﺮ زاﻫﺪان ۾ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﻻ‪” ‬ﻣﻜﻲ ﻣﺴﺠﺪ“ ﻧﺎﻟﻲ ﺗﻤﺎم وڏي ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻨﺎوت ۽ ﻣﻨﺎرن ﺟﻮ ﻧﻤﻮﻧﻮ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ‬ ‫آرﻛﻴﭩﻴﻜﭽﺮ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬زاﻫﺪان ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻣﻜﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ وڏي ۾ وڏي ﺳﻨﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﺟﻮ ﭠﭙﻮ ﻫﮣﺎﺋﮡ وارﻳﻦ ﻗﻄﺎرن ۾ ﻫﺎﮢﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻛﻲ ﭤﻮرا ﻣﺎﮢﻬﻮ وﭸﻲ ﺑﭽﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ اﮘﻮاڻ‬ ‫)‪ (Guide‬ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭨﮍﻳﻞ ﭘﮑﮍﻳﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﮇ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﺎڻ اﭼﻲ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﻻ‪ ‬ﻗﻄﺎر ۾ ﺑﻴﻬﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﻫﻲ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻣﻮﻟﻮي ﺑﻪ اﭤﻴﺎ‪ ،‬آﺧﺮ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﮡ ﺟﻮ ‪ Entry‬ﺟﻮ ﭠﭙﻮ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ وارن ﮐﺎن ﻫﮣﺎﺋﮣﻮ‬ ‫ﻫﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﭜﻠﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ زاﻫﺪان ڏي وﭸﻦ ﻳﺎ اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ڏي‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ وﻳﺰا ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﺳﭡﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ داﺧﻞ ﭤﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ۾ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ ۽ ﭨﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﺷﻬﺮ ۾ ﺟﻴﺘﺮو وﻗﺖ وﮢﻲ‬ ‫رﻫﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ۾ اﺋﻴﻦ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺟﭙﺎن ۽ اﻧﺪﻳﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﻓﻘﻂ ﭨﻦ ﻳﺎ ﭼﺌﻦ‬ ‫ﭘﺮﻳﻔﻴﻜﭽﺮن )ﺻﻮﺑﻦ( ۾ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ ‪ .‬اﭤﮡ ﻣﻬﻞ ﻣﻮن ﻫﻨﻦ ﺗﺒﻠﻴﻐﻲ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺟﻲ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﺟﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﮃڻ ﻻ‪‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺌﻦ اﺟﺎزت ﮔﻬﺮي ﭘﺮ ﻫﻮ راﺿﻲ ﻧﻪ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﭴﮣﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﭔﻴﻦ ﮐﻲ اﻧﻜﺎر ﻛﻨﺪو ڏﺳﻲ ﻫﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃراﺋﮡ ﺟﻮ ارادو ﻻﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻓﺎرﺳﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻮ ﭔﻮﻟﻴﻮن‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ وارن ﮐﺎن اﻳﺮان اﻧﺪر داﺧﻞ ﭤﻴﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﺟﻮ ‪ Entry‬ﭠﭙﻮ ﻟﮙﺮاﺋﮡ ۾ ﻛﺎ ﺧﺎص‬ ‫دﻗﺖ ﻧﻪ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﻗﻄﺎر ۾ آﺋﻮن اﭼﻲ ﺑﻴﭡﻮ ﻫﻮس ان ۾ ﻫﻚ ﮀﻮﻛﺮي‪) ‬اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ آﻓﻴﺴﺮ( ﺑﺪران ﭔﻪ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﭔﻲ‬ ‫ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ ﻫﻴﭟ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﭴﮣﻴﻮن واري وﭨﻲ ﺗﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﮐﻲ ﻏﻮرﺳﺎن ڏﺳﻲ ﭘﺎڻ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ‬ ‫ﺑﺤﺚ ﻛﻨﺪﻳﻮن رﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺬرﻧﺪڙ ﺳﻴﻜﻨﮉ‪ ،‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دل ۾ اﻫﻮ ﺧﻮف ﭤﻲ ﭘﻴﺪا ﻛﻴﻮ ﺗﻪ وﻳﺰا ﻫﺠﮡ ﺑﺎوﺟﻮد ﻣﻮﻧﮑﻲ‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﻫﺘﺎن ﺋﻲ ﻣﻮﭨﺎﻳﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﭔﻴﻮ ﺗﻪ ﻧﻪ ﭘﺮ اﻫﻮ ﺋﻲ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﺗﻲ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن وﻳﺰاﺋﻮن ڏﺳﻲ دل ﻣﻦ ﻫﮣﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﺠﻦ ﺗﻪ ﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﻧﺪﮔﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ‬ ‫ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﺑﺮﺑﺎد ﻛﺮي ﻫﺎڻ ﭔﮃاﭘﻲ ۾ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪن ۾ ﻣﭥﻲ ﭨﻴﻜﮡ ﺟﻮ ڍوﻧﮓ ﻛﺮڻ آﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬آﺧﺮ ﻣﻮﻧﮑﺎن‬ ‫رﻫﻴﻮ ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻫﻦ ذﻫﻨﻲ ﻋﺬاب ﻣﺎن ﻛﮃڻ ﻻ‪ ‬اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ آﻓﻴﺴﺮﻳﺎﮢﻲ ﮐﺎن اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ‬۾ ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻛﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬ ‫” ﺟﻲ ﻫﺎ‪ “.‬ﻫﻦ ﺳﭡﻲ ﻟﻬﺠﻲ واري اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻲ واﻟﺪ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﮀﺎ آﻫﻲ؟“‬

‫ﭠﻬﻴﻮ‪ .‬ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺑﻪ اﻳﺘﺮي‪ .‬آﺋﻮن ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺲ‪”.‬ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪ“ ﻣﻮن ﭔﮅاﻳﻮ ﻣﺎن‪.‬‬

‫”ﺟﻲ؟ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﭼﺌﺠﻮ“ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ وچ ۾ ﻟﮙﻞ ﺷﻴﺸﻲ ﺟﻲ ﺳﻮراﺧﻦ وٽ ﺟﻬﻠﻴﻨﺪي ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻣﻮن‬ ‫زور ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ورﺟﺎﻳﻮ ۽ ﻣﻮن ﮐﻴﻦ ﭘﻨﻲ ﺗﻲ اردو ۾ ﻟﮑﻲ ڏﻳﮡ ﺟﻲ آﻓﺮ ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫”ﻧﻪ ﺑﺲ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﺣﻞ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ “.‬ﻫﻦ ﭼﻴﻮ ۽ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻦ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺟﻲ ﭼﺎﭔﻴﻦ ﮐﻲ دﭔﺎﺋﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻴﭡﻴﺎن ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﻟﮑﻴﻮ‪.‬‬ ‫ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ۾ ڌﻳﺎن ﺗﺎن ﻟﻬﻲ وﻳﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻬﺎز ﻣﺎن ﻟﻬﮡ ﮐﺎن وﭠﻲ اﻫﻮ ارادو ﻫﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﭘﻨﻲ ﭜﻮر ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ۽ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اردو ۾ ﻟﮑﻲ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ وارن ﮐﻲ ڏﻳﻨﺪس ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻧﺎﻟﻦ ۾ ﺟﻴﻜﻲ اﮐﺮ‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ اﻟﻒ ب ۾ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﻫﺠﻦ اﻫﻲ ﻟﮑﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﺟﻲ ﺑﺪران ﺟﻴﻜﻲ وﮢﻨﺎو اﻫﻲ ﻟﮑﻮ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻟﮑﻴﻞ‬ ‫‪ ALTAF‬ﻣﺎن اﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﭥﻲ ﭘﻮي ﺗﻪ ﭨﻲ )‪ (T‬اﮐﺮ ﻣﺎن ﻣﻄﻠﺐ ٽ آﻫﻲ‪” ،‬ط“ آﻫﻲ ﻳﺎ ”ت“ ؟ اﮘﺌﻴﻦ دور ۾ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮن ﺗﻲ‬ ‫رﮘﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻟﮑﻲ وﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ اﻫﻮﺋﻲ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ۾ ﻓﻴﮉ‬ ‫ﻛﻴﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮن ذرﻳﻌﻲ ﻫﺮ زﺑﺎن ﻟﮑﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ‪ ،‬۽ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻋﺮﺑﻲ اﻟﻔﺎﺑﻴﭧ ۾‬ ‫ﻧﺎﻻ ﻓﻴﮉ ﻛﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺗﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬۽ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﮅي ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﻟﻔﻆ اڙدو ۾ ﻧﻪ آﻫﻦ ﺗﻴﺌﻦ اڙدو‬ ‫ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﻟﻔﻆ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ،‬ﻋﺮﺑﻲ ﻳﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻮ اﮐﺮ ”ش“ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﻣﻠﺌﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪‬‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰ ’‪ ‘Sh‬ﻟﮑﻦ ﭤﺎ ۽ ﻣﻠﺌﻲ ’‪ ‘Sy‬ﻟﮑﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﻣﺎن ﻛﭥﻲ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺤﺎق ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ‪ Ishaq‬ﮐﻲ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰ اﺷﺎق ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﻮ وﭸﻦ‪” .‬خ“ اﮐﺮ ﺟﻮ اﭼﺎر ﺟﺮﻣﻨﻲ زﺑﺎن ۾ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻧﮕﺮﻳﺰ ان اﭼﺎر ﺑﺪران ‪ Kh‬ﻟﮑﻦ ﭤﺎ‪ .‬غ ﺑﺪران‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰ ‪ Gh‬ﭤﺎ ﻟﮑﻦ‪ .‬ﻋﺮﺑﻲ زﺑﺎن ۾ گ ﺟﻮ اﭼﺎر ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻫﻲ گ ﺑﺪران ق ﻟﮑﻦ‪ .‬ﻛﻮﻳﺖ ۾ ﻛﺠﻬﻪ وﻗﺖ آﺋﻮن اﺗﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﻫﻮس ﺗﻪ ﮘﭽﻲ ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﺎﻟﻲ وارو ﭨﺌﮓ وﺟﻬﻲ ﻫﻠﻨﺪو ﻫﻮس ان ﺗﻲ ﻋﺮﺑﻲ ۾ ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺑﺪران ﻗﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ ۽ ﻛﻲ ﻛﻮﻳﺘﻲ ﻋﺮب ﻣﻮﻧﮑﺎن ﭘﮁﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﻬﮍو ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﮐﻲ روﻣﻦ ۾ ﻟﮑﮡ ﻻ‪ ‬اﻫﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ اﮐﺮ ﺟﻴﻜﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻧﻪ آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﭘﺎڻ اﺋﻴﻦ ﭠﺎﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰ خ ﻻ‪ Kh ‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﻛﻲ اﮐﺮ اﻫﮍي ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ‪Romanized‬ﻛﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻮ اﺳﺎن اڙدو‬ ‫۽ ﺳﻨﮅي ﭘﮍﻫﮡ وارن ﮐﻲ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان وارا ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ اﮐﺮ ق ﻻ‪ Gh ‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻟﻔﻆ ﻗﻴﺎﻣﺖ روﻣﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻟﮑﮡ وﻗﺖ ‪ Ghiamat‬ﻟﮑﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻮرپ ۾ ﻣﻮﻧﺴﻦ ﮔﮇ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻲ زادو‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ذات ‪ Gholizadeh‬ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻮ ۽ اﺳﺎن ۽ ﭔﻴﺎ ﻳﻮرﭘﻲ ﺳﻨﺪس ﭨﺌﮓ ﻛﺎرڊ ﺗﻲ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮍﻫﻲ ﻏﻠﻴﺰادو ﺳﮇﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‬ ‫ﺗﻪ دل ۾ ﻛﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻧﺎﻻ اﻳﺮان ۾ رﻫﮡ دوران ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ﺟﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﮡ ۾ اﺳﺎن ﮐﺎن ﻏﻠﻄﻲ‬

‫ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ‪ Enghlab Ave‬اﻧﻘﻼب اﻳﻮﻳﻨﻴﻮ آﻫﻲ‪ Moghadam .‬ﻣﻘﺪم آﻫﻲ‪ Taghi .‬ﺗﻘﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﺟﻮن ‪ Mineral water‬ﺟﻮن ﺑﻮﺗﻠﻮن آﻫﻦ ﺟﻬﮍوڪ ‪ ،Ava‬ﻧﻴﺴﻠﻲ‪ ،‬آب ﺣﻴﺎت‪ ،‬وﻏﻴﺮه‬ ‫وﻏﻴﺮه ﺗﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻮ ﻋﻘﻴﻖ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻨﺮل واﭨﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻮﺗﻞ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﺎﺳﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫۾ ”ﻋﻘﻴﻖ“ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Aghiqh‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ڌارﻳﺎن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻋﻘﻴﻖ ﺑﺪران ﻋﻐﻴﻎ ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫اﻫﮍي ﻃﺮح ﻋﺒﺪاﻟﻘﻴﻮم ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Abdul Ghayoom‬ﻳﺎ ﭠﻠﻬﻮ ‪ Abdul Gayoom‬ﻟﮑﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺎﻟﺪﻳﭗ ﺟﻮ‬ ‫ﺻﺪر ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻮ ﻫﻨﻦ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﺟﻮ ﭠﭙﻮ ﻫﮣﮡ وارﻳﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Gul‬ﻟﻔﻆ ﭘﮍﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ‬ ‫ﻣﻨﺠﻬﻲ ﭘﻴﻮن ﺗﻪ اﻫﻮ ﻟﻔﻆ ﺳﻨﺪن ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮﺋﻲ ﮔﻞ آﻫﻲ ﻳﺎروﻣﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺻﻮرت ۾ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫اﻟﻔﺎﺑﻴﭧ ﺟﻲ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺗﻲ ﻗﻞ ﻟﮑﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۾ رﻫﮡ دوران ﺟﮇﻫﻦ دﻛﺎﻧﻦ ﻣﭥﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻻ ﭘﮍﻫﺎن ﭤﻮ ﻳﺎ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻟﮙﻞ ﺑﻞ ﺑﻮرڊ‬ ‫)اﺷﺘﻬﺎر( ﻳﺎ اﻃﻼع ﭘﮍﻫﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻟﻔﻈﻦ ﺗﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﭤﺌﻲ ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﻟﻔﻈﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ‬ ‫اﻫﻲ اﺻﻞ ۾ ﺳﻨﮅي ﻳﺎ اردو ﺟﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﻣﭩﻲ ‪ ،‬ﺑﻬﻪ ۽ ﭘﺎﮢﻲ ﻣﻼﺋﻲ ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻟﻨﺒﺎﺋﻲ ﻻ‪ ‬ﮔﺎرو ﭠﺎﻫﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ان ﮐﻲ ﮔﭻ ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ اﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﮔﭻ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﻫﺎﻻ ۾ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﭣ ﺳﺎن‬ ‫رﻧﮕﻴﻦ ﺳﺮون ﭠﺎﻫﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻣﺴﺠﺪن ۽ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻲ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر وﻳﻨﺪي ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ”ﻛﺎﺷﻲ“ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ ۽ اﻫﻮ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻮ ﻛﻢ اﻳﺮان ﮐﺎن ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﻫﺎﻻ‪،‬‬ ‫ﻧﺼﺮﭘﻮر ۽ ﻣﻠﺘﺎن ۾ آﻳﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ان ﻫﺎ‪ ‬وي ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ ۽ دﻛﺎن ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻛﻢ ﺟﻮ ﻛﻮ ﻣﻠﻚ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﺑﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ؟‬ ‫ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۾ دﻛﺎﻧﻦ ﻣﭥﺎن ﻟﮙﻞ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﺑﻮرڊ ﭘﮍﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎﺋﭗ ﺟﻮ اﺣﺴﺎس ﭤﻮ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﭴﮡ ﻫﻲ‪ ‬ﻛﺎ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﺑﺎن ﻫﺠﻲ‪ .‬اﻫﻲ اﻫﻲ ﻟﻔﻆ ﺟﻴﻜﻲ آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﭠﻴﭟ ﻳﺎ ﻧﺞ ﺳﻨﮅي ۽ اڙدو ﺟﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﺘﻲ اﭼﻲ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﭤﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ زﺑﺎﻧﻦ ﻣﺎن ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻛﮃي ﮀﮇﺟﻦ ﺗﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﭽﻨﺪو ﮀﺎ؟ ﻋﺮﺑﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ زﺑﺎن آﻫﻲ‪ ،‬اﻧﮕﺮﻳﺰن اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺗﻲ ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﺳﻮ ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ زﺑﺎن ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻋﺮﺑﻲ ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﺷﺎﻣﻞ ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﻫﻲ ﻟﻔﻆ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﺳﻤﺠﻬﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﻨﮅي‪ ‬ﺟﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺑﺲ‪ ،‬ﻻري‪ ،‬ڊم‪ ،‬ﺑﻢ‪ ،‬ﺑﺎﺋﻜﺎٽ‪ ،‬ﮔﻼس وﻏﻴﺮه‪ ،‬اﻫﻲ اﺻﻞ ۾‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ۾ رﻫﻲ اﻫﻮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮ اﭤﻢ ﺗﻪ ﻋﺮﺑﻲ ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ زﺑﺎن ۾ ﭴﮡ‬ ‫ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ُ .‬اﻫﺎ ﺗﻪ ﺳﭵﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺳﺎن ﭜﺮي ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ ..... .‬ﺧﻴﺎﺑﺎن‪ ،‬ﺷﺎﻫﺮاﻫﻪ‪ ،‬ﺑﻴﺎﺑﺎن‪ ،‬ﮔﻠﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺟﻮﻫﺮ‪ ،‬ﮔﻠﺸﻦ‪ ،‬اﻗﺒﺎل‪،‬‬ ‫راﻫﻪ‪ ،‬راﻫﻨﻤﺎ‪ ،‬ﻫﻤﻌﻤﺮ‪ ،‬۽ ﻫﻤﻌﺼﺮ ﮐﺎن وﭠﻲ ﭘﻨﺠﺎب ‪ ،‬ﺗﺎج ‪ ،‬ﺷﻜﺎر ‪ ،‬ﺳﺮﻛﺎر‪ ،‬وزﻳﺮ‪ ،‬زﻣﻴﻨﺪار‪ ،‬ﺻﻮﺑﻴﺪار‪ ،‬ﺳﺮﺷﺘﻴﺪار‬ ‫)رﻛﺎرڊ رﮐﻨﺪڙ(‪ ،‬ﺷﺎﻫﻴﻦ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻴﺎﻧﻮ‪ ،‬ﭘﻨﻴﺮ ‪ ،‬ﭘﺮواﻧﻮ)‪ ، (Written pass‬ﺳﺮﻣﻮ‪ ،‬ﺳﺮﺧﻲ )‪ ،(LipStick‬زن)ﻋﻮرت(‪،‬‬ ‫زر)دوﻟﺖ( ‪ ......‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه ﺳﭛ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﺮي اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭘﻴﺎ ﻛﺮﻳﻮن‪ .‬وﻳﻨﺪي‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ﻟﻔﻆ ﺗﻘﺴﻴﻢ‪ ،‬ﺿﺮب‪ ،‬ﻣﻨﻔﻲ‪ ،‬ﻣﺜﺒﺖ ‪ ،‬اﻗﻠﻴﺖ‪ ،‬اﻛﺜﺮﻳﺖ‪ ،‬درﺟﻪ ﺣﺮارت‪ ،‬ﺳﺮد‪ ،‬ﮔﺮم‪ ،‬ﻓﻬﺮﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺮخ‪ ،‬ﺑﺎزار‬ ‫)ﺑﻬﺎزار(‪ ،‬اﻳﺠﺎد‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﺎري‪ ،‬ﺷﻴﺸﻬﻪ‪ ،‬آﺋﻴﻨﻪ‪ ،‬ورزش‪ ،‬آزادي‪ ،‬زﺑﺎن‪ ،‬ﻣﺮغ‪ ،‬ﻣﻐﺰ ‪ .....‬ﻫﻲ ﺳﭛ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻛﻲ ﻛﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﮅي ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﺟﻴﻜﻲ آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﻧﺞ ﺳﻨﮅي ﺟﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﺘﻲ اﭼﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﭤﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺟﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺻﻨﺪﻟﻲ‪ ،‬دﻳﻬﻪ‪ ،‬داروﻏﻮ‪ ،‬دﻣﺒﻮ‪ ،‬ﭼﻬﺒﻚ‪ ،‬ﭼﺎدر‪ ،‬ﭼﺎﻛﺮ )ﻧﻮﻛﺮ( وﻏﻴﺮه‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭼﺎرﭘﺎﺋﻲ )ﭼﺎر ﭘﻴﺮن‬ ‫واري(‪ ،‬ﭨﭙﺎﺋﻲ)ﭨﻦ ﭘﻴﺮن واري(‪ ،‬ﮔﻠﻘﻨﺪ )ﮔﻞ‪+‬ﻗﻨﺪ( ﻣﻌﻨﻲ ﻣﭡﻮ‪ ،‬ﺟﺎﮔﻴﺮ )ﺟﺎ‪+‬ﮔﻴﺮ ﻣﻌﻨﻲ ‪ ،(Holding‬ﺑﺎﻟﻜﻨﻲ )ﺑﺎﻻ‪+‬ﺧﺎﻧﻪ(‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ‪ Death to King‬ﺟﻴﻜﻮ وارﻧﻨﮓ اﻛﺜﺮ‬ ‫ﻛﺎرﻛﻦ )ﻛﺎر‪+‬ﻛﻨﺪن ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻢ ﻛﺮڻ وارو(‪ ،‬ﺷﺎﻣﺖ )ﺷﺎﻫﻪ‪+‬ﻣﺖ(‬ ‫ٰ‬ ‫ﺷﻄﺮﻧﺞ راﻧﺪ ۾ ڏﻧﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻤﻌﺪار )ﺟﻤﻊ‪+‬دار(‪ ،‬ﻧﺎﺧﺪا)ﻧﺎﺋﻮ‪+‬ﺧﺪا )ﻣﻌﻨﻲ ﭔﻴﮍي ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ‪ ،‬ﻛﻮﻫﻨﻮر )ﻛﻮﻫﻪ‪+‬ﻧﻮر(‪،‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺒﻞ ﺟﻮ ﻧﻮر‪ ،‬ﻫﻴﺮو‪ ،‬ﭘﺎﭘﻮش)ﭘﺎ‪ ‬ﻣﻌﻨﻲ ﭘﻴﺮ ۽ ﭘﻮش ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻮر( ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻤﭙﻞ‪ ،‬ﺑﺰدل )ﺑﺰ ﻣﻌﻨﻲ ﭔﻜﺮي‪+‬دل( ﻣﻌﻨﻲ‬ ‫ﭔﻜﺮي ﺟﻲ دل وارو ﺳﻮ ﭤﻴﻮ ﻛﻤﺰور دل‪ ،‬ڊﭴﮣﻮ‪ ،‬ﻓﺮوﺷﮕﺎﻫﻪ )دﻛﺎن(‪ ،‬آرﻣﮕﺎﻫﻪ)آرام ﺟﻲ ﺟﺎ‪ (‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻘﺒﺮو‪ ،‬ﻗﺒﺮ وﻏﻴﺮه‬ ‫وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﺗﻪ ﺳﻤﻮرا ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ آﻫﻦ ﺟﻬﮍوڪ ﺧﺒﺮدار‪ ،‬ﭼﻮﻛﻴﺪار‪ ،‬ﻋﻤﻠﺪار‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﻴﺰﺑﺎن‪ ،‬ﺑﻴﺎﺑﺎن‪ ،‬درﺑﺎن‪،‬‬

‫ﻛﻮﭼﺒﺎن‪ ،‬ﻳﺎ وري ﻣﺪدﮔﺎر‪ ،‬ﺧﺪﻣﺘﮕﺎر‪ ،‬ﻃﻠﺒﮕﺎر وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫اﺳﻜﻮل ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ اﺳﻜﻮل ﻣﺎﺳﺘﺮ روﻣﺎل ﻟﻔﻆ ﺟﻲ ﻣﻌﻨﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﻴﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻟﻔﻆ رو‪+‬ﻣﻠﻴﺪن ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺻﺎف ﻛﺮڻ وارو‪ .‬۽ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﺑﺎٿ روم ۾‬ ‫رﮐﻴﻞ دﺳﺘﻤﺎل ﻣﺎن ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ اﻫﻲ ﻧﻨﮃڙا ﭨﻮال ﻫﭥﻦ ﺻﺎف ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻮ دﺳﺖ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻌﻨﻲ آﻫﻲ ﻫﭣ‪ ،‬دﺳﺖ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅي‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ‪ ،‬ﺳﺮاﺋﻜﻲ ۽ اڙدو زﺑﺎﻧﻦ ۾‬ ‫ﺑﻪ اﭼﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻬﮍوڪ دﺳﺖ ﺳﻨﺎش‪ ،‬دﺳﺖ ﻛﺎري‪ ،‬دﺳﺘﻴﺎب‪ ،‬وﻏﻴﺮه‪ .‬ﺑﻠﻮﭼﻲ ۽ ﻣﻜﺮاﻧﻲ زﺑﺎن ۾ ﺗﻪ اﭸﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﺎ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ‪ .‬اڙدو ﺳﻨﮅي ۾ ﺗﻪ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ آﺋﻴﮕﺎ ﺟﺎﺋﻴﮕﺎ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻜﺮاﻧﻲ زﺑﺎن ۾ ﺗﻪ اﻫﻲ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ‬ ‫اﻧﮕﻮﭘﻴﺎ ۽ ﺑﺮو وﻏﻴﺮه آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻛﻲ ﻟﻔﻆ ﻋﺠﻴﺐ ۽ ﮐﻞ ﺟﻬﮍا ﺑﻪ ﻟﮙﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻚ رﻳﺴﭩﻮرﻳﻨﭧ ﺷﺎپ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻣﻐﺰ‪،‬‬ ‫زﺑﺎن‪ ،‬دل‪ ،‬ﻣﺮغ وﻏﻴﺮه ﻟﮑﻴﻞ ﭘﮍﻫﻲ اﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺲ‪ ،‬ﺟﻮ اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﻧﺎﻻ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻫﻚ ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻋﺠﻴﺐ ﻟﮙﻮ ۽ ﺳﻮﭼﮡ ﻟﮙﺲ ﺗﻪ اﻫﻮ ”ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ“ ﮀﺎ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ۾ اﭼﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺗﺨﻢ ﻣﻌﻨﻲ ﭔﺞ‪ .‬ﻛﻜﮍ ﺟﻮ ﭔﺞ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻴﻀﻮ ! اﻫﮍي ﻃﺮح ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ دﻟﭽﺴﭗ‬ ‫ﻟﻔﻆ ﻧﻮٽ ﻛﻴﺎ اﭤﻢ‪ .‬آب ﻣﻴﻮه )ﻓﺮوٽ ﺟﻮس(‪ ،‬آب ﻣﻌﺪﻧﻲ )ﻣﻨﺮل واﭨﺮ(‪ ،‬ﺑﺎزار ﺑﺰرگ ﻣﺮﻛﺰي )ﺳﻴﻨﭩﺮل ﮔﺮاﻧﮉ ﺑﺎزار(‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ذﻫﻦ ۾ ﺑﺰرگ ﻟﻔﻆ ﺳﺎن دروﻳﺶ ﻫﻚ ﻣﺬﻫﺒﻲ‪ ،‬ڏاڙﻫﻲ وارو ﻣﺎﮢﻬﻮ اﭜﺮي ﭤﻮ ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ ﺑﺰرگ ﻣﻌﻨﻲ وڏو‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺑﺰرگ ﺑﺎزار ﻣﻌﻨﻲ وڏي ﺑﺎزار‪ .‬اﻳﺮان وارا ﻛﺎوڙ ﻣﺎن آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﻲ ﺑﺰرگ ﺷﻴﻄﺎن ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر وﻳﻨﺪي‬ ‫ﻫﻚ ﻋﻤﺎرت ﻣﭥﺎن وڏن اﮐﺮن ۾ ”ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن رﺿﻮي“ ﻟﮑﻴﻞ ڏﺳﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺲ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎر‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ رﻫﮡ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﻳﻌﻨﻲ اﺳﭙﺘﺎل‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ ”ﺻﻨﺪﻟﻲ ﭼﺮﺧﺪار“ ﻣﻌﻨﻲ ‪.Wheal Chair‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﮐﻲ وﻫﺎري ﻫﻼﺋﺒﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ آﻓﻴﺴﻦ ﭔﺎﻫﺮان ﺣﻤﻞ و ﺳﻜﺖ ﺟﻬﮍا ﻟﻔﻆ ﭘﮍﻫﻲ ﺳﻮﭼﮡ‬ ‫ﻟﮙﺲ ﺗﻪ آﻳﺎ اﻫﺎ ﻣﺌﭩﺮﻧﭩﻲ ﻛﻠﻨﻚ آﻫﻲ ﺟﻮ اﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻢ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺣﻤﻞ ﻣﻌﻨﻲ ﭘﻴﭧ آﻫﻲ ﮀﻮ ﺟﻮ اﺳﺎن وٽ ﭘﻴﭧ ﺳﺎن‬ ‫ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺣﻤﻞ واري ﻋﻮرت ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﺣﻤﻞ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﭘﺮ ﻣﭥﻴﻦ ﻣﻌﻨﻲ ‪Pregnancy‬‬ ‫واري ان ﺳﺎن ﺻﺤﻴﺢ ﻧﭥﻲ ﺑﻴﭡﻲ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﭨﺌﻨﻜﺮ ﺗﻲ ”ﺣﻤﻞ آب“ ڏﺳﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺲ ﺗﻪ ﺣﻤﻞ ﺟﻲ‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻌﻨﻲ ﮐﮣﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﻤﻞ آب ﻣﻌﻨﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﮐﮣﮡ وارو ﻳﻌﻨﻲ واﭨﺮ ﭨﺌﻨﻜﺮ‪.‬‬

‫آب ﺗﺎن ﻳﺎد آﻳﻮ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ اﻫﻮ ﻟﻔﻆ اﺳﺎن وٽ ﻋﺎم اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ آب ﻫﻮا‪ ،‬دوآب‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎب وﻏﻴﺮه‪ .‬ﭘﺮ‬ ‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﻃﻮس ﺷﻬﺮ ۾ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﺨﺖ اڃ ﻟﮙﻲ ﺗﻪ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﻪ آﻳﻮ ﺗﻪ ﭘﺎﮢﻲ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﮀﺎ ﭤﺎ ﭼﻮن‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﺮ ﻧﺌﻴﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن اڳ ﺟﻴﻜﻲ ڏﻫﺎﻛﻮ ﮐﻦ ﻟﻔﻆ ان ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭔﻮﻟﻲ ﺟﺎ ﻳﺎد ﻛﻨﺪو آﻫﻴﺎن اﻧﻬﻦ ۾‬ ‫ﻫﻚ ﭘﺎﮢﻲ ﺑﻪ آﻫﻲ ۽ ﭔﻴﻮ ﭨﺌﺎﻟﻴﭧ ﭘﮡ‪ .‬ﭘﺮ ان ڏﻳﻨﻬﻦ اﻧﻬﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻻ ڌﻳﺎن ۾ ﻧﻪ اﭼﮡ ﻛﺮي ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻐﺰ ﻣﺎري ﻛﺮﮢﻲ ﭘﻴﺌﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺿﺮورت ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﺑﻌﺾ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﺗﻲ ﮐﻞ آﺋﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﻟﻔﻆ ﺗﻪ اﺳﺎن وٽ )ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾( ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﺳﺎﮘﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎﮢﻲ ﻻ‪ ‬آب ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ اﮘﻴﻮن ﭘﺎﮢﻲ!‬ ‫دراﺻﻞ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ آب ﻣﺎن ﺋﻲ ﻧﻜﺘﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﭘﻴﺸﺎب ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻴﺶ ‪ +‬آب‬ ‫ٰ‬

‫ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﻮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺗﻲ وڏو اﺛﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﻗﻮﻣﻲ ﺗﺮاﻧﻲ ۾ ﻧﻮي ﺳﻴﻜﮍو ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ ۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﮀﻮﻛﺮن ﺗﻮڙي ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ‬ ‫ﻧﺎﻻ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﺘﻲ آﺧﺮ ۾ ﻛﺠﻬﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻟﮑﺎن ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن وٽ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﭘﮡ ﻋﺎم آﻫﻦ ۽ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﻛﻴﺘﺮن ﮐﻲ اﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺎﻻ ﻟﮑﺎﺋﮡ‬ ‫۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺮﺣﻮم دوﺳﺖ اﺳﻼم ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ ﭔﺎرن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺪد ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﻼم ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ۾‬ ‫ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﭘﮍﻫﮡ دوران ﻛﻼس ﻣﻴﭧ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﮔﮇﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﻳﺎﺳﻴﻦ ۽ ﻫﻚ ﺋﻲ وﻗﺖ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﻋﻬﺪي ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻫﻮ اﻳﺮان ۾ ﻓﺮﺧﻨﺪه ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮي ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮي ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺋﻲ ‪ Settle‬ﭤﻲ‬ ‫وﻳﻮ‪ ۲۰۰۱ .‬۾ ﮐﻴﺲ ﻫﺎرٽ اﭨﺌﻚ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ۽ اﺳﺎن ﮐﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻻ‪ ‬ﺟﺪا ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭨﻲ ڌﻳﻮن ۽ ﻫﻚ ﭘﭧ ﻋﻠﻲ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﺗﻬﺮان ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎ‪ ‬ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﻼم ﺟﻲ ﮔﻬﺮ واري ﻓﺮﺧﻨﺪه ۽ ﭔﺎر اڙدو ﭘﮡ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻴﭟ ڏﻧﻞ‬ ‫ﻧﺎﻻ ﻟﮑﺎﺋﮡ ۾ اﺳﻼم ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ ڌﻳﺌﻦ ﻋﺎﻟﻴﻪ ۽ ﻓﺎﺋﺰه ﻣﺪد ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻧﺎﻻ ﺟﻴﻜﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﺎ آﻫﻦ؛‬

‫ﺟﻬﺎن آرا‪ ،‬ﺟﻬﺎن ﺑﺎﻧﻮ‪ ،‬ﮔﻞ اﻓﺸﺎن‪ ،‬ﮔﻞ اﻧﺪام )ﺳﻬﮣﻲ ﺟﺴﻢ واري(‪ ،‬ﮔﻠﺒﻬﺎر‪ ،‬ﮔﻞ ﺑﺎﻧﻮ‪ ،‬ﮔﻠﺒﺮگ )ﮔﻞ ﺟﻲ ﭘﺘﻲ ‪ ،(Petal‬ﮔﻠﻨﺎر‪،‬‬ ‫ﮔﻠﻨﺎز‪ ،‬ﮔﻠﭙﺮي‪ ،‬دﻟﺸﺎد‪ ،‬ﮔﻠﺸﻦ‪ ،‬ﺧﺎﺗﻮن )ﻋﻮرت(‪ ،‬ﺧﻮرﺷﻴﺪ )ﺳﺞ(‪ ،‬ﻛﻮﻛﺐ)ﺗﺎرو(‪ ،‬درﻧﺎز)ﻗﻴﻤﺘﻲ(‪ ،‬ﻓﻬﻴﻤﺎ )ﭴﺎﮢﻮ(‪ ،‬ﻓﺮح‬ ‫)ﺧﻮﺷﻲ(‪ ،‬ﻓﺮﻳﻦ)‪ ،(Best‬ﻓﺮزاﻧﺎ )ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ(‪ ،‬ﻏﺰل‪ ،‬ﻏﺰاﻻ‪ ،‬ﻏﻨﭽﺎ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎل )ﺳﻬﮣﻲ ﭘﮑﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ(‪ ،‬ﻳﺎﺳﻤﻴﻦ )ﻳﻜﺘﺎ(‪ ،‬زﻳﺒﺎ‪ ،‬زﻳﻨﺖ‪،‬‬ ‫زرﻓﺸﺎن‪ ،‬ﻣﻬﻪ ﺟﺒﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺎﻫﻪ ﻟﻘﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻫﺮاز‪ ،‬ﻣﺎﻫﺮخ‪ ،‬ﻣﺎﻫﻨﺎز‪ ،‬ﻣﻬﻮش‪ ،‬ﻧﻐﻤﻪ‪ ،‬ﻧﺎدﻳﺎ )ﺧﻮاﻫﺶ(‪ ،‬ﻧﺎﻫﻴﺪ )ﺗﺎرو(‪ ،‬ﻧﺎز ﭘﺮي‪ ،‬ﻧﮕﺎر‬ ‫)ﭘﻴﺎري(‪ ،‬ﻧﮕﻴﻦ‪ ،‬ﻧﻮﺷﻴﻦ‪ ،‬ﻧﻮﻳﻦ‪ ،‬ﭘﺮي ﻧﺎز‪ ،‬ﭘﺮي رو‪ ،‬ﭘﺮي ﭼﻬﺮه‪ ،‬رﻳﺤﺎﻧﺎ‪ ،‬رﺧﺴﺎﻧﺎ‪ ،‬ﺷﻴﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺷﻬﻨﺎز‪ ،‬ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ‪ ،‬آﻓﺮﻳﻦ‬ ‫)واﮐﺎڻ(‪ ،‬اﻓﺮوز )ﭼﻤﻜﻨﺪڙ(‪ ،‬ﻋﺎﻟﻴﻪ )‪ ،(Noble‬اﻟﻤﺎس )ﻫﻴﺮو(‪ ،‬اﻧﻴﺘﺎ )ﭔﻮﭨﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ(‪ ،‬آرزو‪ ،‬ارﻣﻐﺎن )ﺗﺤﻔﻮ(‪ ،‬آرﻣﻴﺘﺎ‬ ‫)ﻧﻴﻚ(‪،‬آﺗﻴﺸﻪ )ﺑﺎﻫﻪ(‪ ،‬ﺑﻨﻔﺸﻪ )ﮔﻞ(‪ ،‬اﺧﺘﺮ )ﺗﺎرو(‪ ،‬درﻳﻨﺎز )درﻳﺎه ﻧﺎز ‪ ،(Glory of Sea‬دل آرا )ﭘﻴﺎري(‪ ،‬دﻟﻜﺶ‪ ،‬دﻳﺒﺎ )ﺑﺮوﻛﻴﮉ(‪،‬‬ ‫دﻳﻨﺎ )ﺣﺞ(‪ ،‬ﺗﻬﻤﻴﻨﺎ )ﻣﻀﺒﻮط ‪ ،‬رﺳﺘﻢ ﺟﻲ زال ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ(‪ ،‬رﺧﺴﺎﻧﻪ‪) .‬ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ زال ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪(.Rexona‬‬

‫وﻳﺰاﺋﻦ ﺟﻮن ﭠﮙﻴﻮن ۽ ﭘﺮدﻳﺲ ۾ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻴﻮن‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ واﻧﮕﺮ ﻛﺴﭩﻤﺲ ﺟﻮ ﻣﺮﺣﻠﻮ ﺑﻪ ﻣﻨﭩﻦ ۾ ﻃﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ‬ ‫ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ڏﺳﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ اﺟﺎﻳﻮ ﺳﺠﺎﻳﻮ ﺗﻨﮓ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﻧﻪ ﺋﻲ ﻛﺎ ﺿﺮوري ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﺿﺮوري ﭘﮁﺎ ﮘﺎﮀﺎ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪،‬‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻪ اﻫﻲ ﺧﻮارﻳﻮن دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏن ﺗﻲ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﻻ‪ ‬ﻧﺎرﻣﻞ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﻲ ﭘﻴﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ان ۾ ﻛﺠﻬﻪ اﺳﺎن‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ڏوﻫﻪ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﺳﻔﺮي ﻛﺎﻏﺬات ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﮐﺎن وﻳﺰا ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﻘﻠﻲ‪ ،‬اڻ ﭘﻮرا ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻘﺺ وارا ﻫﺠﮡ ﻛﺮي وٺ ﭘﻜﮍ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻜﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻻ ﺑﻪ ﭔﺮن ﭤﺎ‪ .‬ڌارﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ واﺳﻄﻴﺪار ﮐﺎﺗﻲ ﮐﻲ‬ ‫ﭼﮍ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﻬﮍا ﭠﮗ ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ۾ ﮔﻬﮍي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻮ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ‪ Expiry‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﺟﻌﻠﻲ آﻫﻲ ﻳﺎ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻓﻮﭨﻮ ﻫﻨﻴﻮ اﭤﺲ‪ ،‬ﻧﺎﻟﻲ ‪ Spelling‬۾ ﻓﺮق آﻫﻲ ﻳﺎ ﭴﻢ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اڄ ﻛﻠﻬﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ‪ Readable‬ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﭠﮙﻴﻦ ﮐﺎن اﺳﺎن ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮔﺮﻳﺰ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻮ اﻟﻴﻜﭩﺮاﻧﻚ ﻣﺸﻴﻦ ذرﻳﻌﻲ‪ ،‬ﺳﻔﺮ ﻛﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﺎ‪ ،‬ﺿﺮوري ‪ Particulars‬وﻳﻨﺪي ﻓﻨﮕﺮ ﭘﺮﻧﭩﺲ‬ ‫ﻧﻮٽ ﭤﻴﻮ وﭸﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻠﻚ ﮀﮇڻ ﺗﻲ ﺑﻪ ﭼﻴﻚ ﻛﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي ﺗﻪ اﻫﻮ ﺳﺎﮘﻴﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻮ ‪ enter‬ﭤﻴﻮ‪ ،‬اﻫﻮ‬ ‫ﺋﻲ ان ڌارﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻮ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﻧﻪ ﺗﻪ ان ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻛﻮ ﭔﻴﻮ ﻧﻜﺘﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﻻ‪ ‬وﻳﺰا ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻛﻮ ڏﮐﻴﻮ ﻛﻢ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﺰار ﻳﺎ ﭔﺎرﻫﻦ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﻓﻲ ۽ ﺑﻠﮉ رﭘﻮرٽ ﺟﻤﻊ ﻛﺮاﺋﮡ ﺳﺎن‬ ‫ﭨﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺟﻲ وﻳﺰا ﻣﻠﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﺳﻠﻬﻪ ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎري وڌڻ ﺟﻲ اﻓﻮاﻫﻦ ﻛﺮي اﻳﺮان ﺟﻮ ﻗﻮﻧﺼﻞ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮ اﻳﺮان وﻳﻨﺪڙ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻲ ﭰﭱﮍن ﺟﻮ اﻳﻜﺴﺮي ﺑﻪ ﮔﻬﺮي ﭤﻮ‪ .‬ان ﻻ‪ ‬ﻫﻨﻦ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﻛﻮ ڊاﻛﭩﺮ ﻳﺎ ﻛﻠﻨﻚ ﻣﻘﺮر‬ ‫ﻛﺮي ﮀﮇي آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﻋﻴﺴﻲ ﺧﺎن ﻟﺌﺒﺎرﭨﺮﻳﺰ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻮن ﻛﻠﻔﭩﻦ‪ ،‬ڊﻓﻴﻨﺲ‪ ،‬ﻧﺎﻇﻢ آﺑﺎد‪ ،‬ﺻﺪر ۽ ﭔﻴﻦ‬ ‫ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﺑﺮاﻧﭽﻮن آﻫﻦ‪ .‬وﻳﺰا ۾ ﺳﻨﮕﻞ اﻧﭩﺮي ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ڊﺑﻞ ﺑﻪ‪ .‬اﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﻓﻘﻂ اﻳﺮان ﺟﻲ زﻳﺎرﺗﻦ ﻻ‪ ‬وﭸﻦ ﭤﺎ‬ ‫اﻧﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﻨﮕﻞ وﻳﺰا ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم وﻳﻨﺪڙن ﻻ‪ ‬ڊﺑﻞ وﻳﺰا ﺿﺮوري آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان اﭼﻲ ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﺑﺲ ذرﻳﻌﻲ ﻛﺮﺑﻼ )ﻋﺮاق( ۽ ﺷﺎم وﭸﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﺟﺘﺎن وري ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭔﻴﻮ دﻓﻌﻮ اﻳﺮان اﭼﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ان ﻛﺮي اﻧﻬﻦ‬ ‫ﻻ‪ ‬ڊﺑﻞ اﻧﭩﺮي ﺿﺮوري آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ ﻛﻢ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﻮﻧﺼﻠﺮ ﺳﻴﺪ‬ ‫ﻣﺠﺪد دﻳﻦ اﻓﻘﺎ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ وﻳﺲ ﺗﻪ ﻗﻮﻧﺼﻞ ﺧﺎﻧﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭔﻬﺮاڙي ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﺎ اڻ ﭘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﭘﻮڙﻫﺎ وﻳﭡﻞ ﻧﻈﺮ‬ ‫آﻳﺎ ﺟﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﺎڻ وﻳﺰا ﻻ‪ ‬ﻓﺎرم ﭜﺮﻳﻨﺪا آﻫﻦ ۽ ﭔﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ وﭠﻲ وﻳﻨﺪا آﻫﻦ‪ .‬اﻓﻘﺎ وٽ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ آﻓﻴﺴﺮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﭘﮡ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﮔﻬﺮﺑﻞ ڊاﻛﻮﻣﻴﻨﭧ ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ وﻳﺰا ڏﻳﮡ ۾ دﻳﺮ ﻧﭥﺎ ﻛﺮﻳﻮن‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ‪،‬ﺑﻠﮉ رﭘﻮرٽ‪،‬‬ ‫اﻳﻜﺲ ري ۽ وﻳﺰا ﻓﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﭩﺲ ﮐﻲ ڏﻧﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﮔﺬرﻳﻞ ﭨﻴﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻳﺎرﺗﻦ ۽ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ڏي وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﭨﻜﻴﭩﻮن ۽ ﮔﺮوپ ﭠﺎﻫﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺣﺞ‪ ،‬ﻋﻤﺮي‪ ،‬اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم ﺟﻲ زﻳﺎرﺗﻦ ﺗﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﻛﭥﻲ رﻫﺎﺋﺶ‪ ،‬ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ۽ ﮔﻬﻤﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﺴﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﻨﺪو ﺑﺴﺖ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ آﻓﻴﺲ اﻳﻢ اي ﺟﻨﺎح روڊ ﺗﻲ اﻣﺎم‬ ‫ﺑﺎرﮔﺎﻫﻪ ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﺷﻴﻌﺎ دوﺳﺘﻦ ۽ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﻣﻠﺮاﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﻨﻦ ﺟﻲ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ۾ وﭸﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻲ ﻓﺎﺋﺪي ﮐﺎن وڌﻳﻚ اﺟﺮ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮي‬ ‫رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان وﭸﮡ ﻛﻮ اﻫﮍو ڏﮐﻴﻮ ﻛﻢ ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﻧﻪ وري اﻳﺮان ﺟﻲ وﻳﺰا ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺟﻬﺪ ﭘﭩﮣﺎ ﭤﺎ ﭘﻮن‬ ‫ﻳﺎ وڏو ﺧﺮچ ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﭘﺮ اﻓﺴﻮس ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﻧﻴﻚ ﻛﻢ ۾ ﺑﻪ اﭔﻮﺟﻬﻪ ۽‬ ‫ﺳﺎدن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ‪ ،‬ﭼﻨﺪ رﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﻓﺎﺋﺪي ﻻ‪ ‬رﻻﺋﻴﻨﺪارﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﭘﺌﺴﺎ وﭠﻲ ﭔﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺟﻮن ﺟﻌﻠﻲ وﻳﺰاﺋﻮن ﻫﮣﺮاﺋﻲ‬ ‫ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﻮ‪ ‬ﻏﺮﻳﺐ ﮘﻮﭠﺎﮢﺎ ﭘﺮدﻳﺲ ۾ ﻳﺎ ﺑﺎرڊر وٽ درﺑﺪر ﭤﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬اﻫﻲ ﭠﮙﻴﻮن ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﺑﺎ‪ ‬روڊ اﭼﮡ وارن ﺳﺎن‬ ‫ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن واري ﺑﺎرڊر ﺗﻲ ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻗﻢ ۾ ﭔﻪ ﺷﻴﻌﺎ ﻣﻮﻟﻮي ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻏﻼم ﺷﺒﻴﺮ وڌﻫﻮ ۽ زوار ﺧﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ ﻣﻠﻴﺎ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﭨﻴﻬﺎرو ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ وﭠﻲ اﻳﺮان ۽ ﻋﺮاق ﺟﻲ زﻳﺎرﺗﻦ ﻻ‪ ‬آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﺎ‪ ‬روڊ ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﮐﺎن ﭤﻴﻨﺪا ﭘﻬﺘﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫”اﺳﺎن ﮐﺎن ﻓﻼﮢﻲ ﻫﻤﺮاه ﭘﺌﺴﺎ وﭠﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ اﺳﻼم آﺑﺎد ﻣﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ وﻳﺰا ﻟﮙﺮاﺋﻲ ﭤﻮ ڏﻳﺎن‪ “.‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻏﻼم‬ ‫ﺷﺒﻴﺮ ﭔﮅاﻳﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﭔﮅي اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﭔﮅاﻳﺲ ”ﭘﻬﺮﻳﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ اﺳﻼم آﺑﺎد ﻣﺎن وﻳﺰا ﻧﭥﻲ ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﭔﻲ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻪ ﻣﺸﻬﻮر ﭠﮗ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ ان ﻗﺴﻢ ﺟﺎ دو ﻧﻤﺒﺮي ﻛﻢ ﻛﺮي ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﺼﻴﺒﺖ ۾ وﺟﻬﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪“.‬‬

‫”ﺑﺲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ “،‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺷﺒﻴﺮ ﭼﻴﻮ ” اﺳﺎن ﺗﻪ ان وﻗﺖ واﺋﮍا ﭤﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻮه ﺗﺎﻓﺘﺎن )ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﺑﺎرڊر واري ﺷﻬﺮ( ﮐﺎن اﻳﺮان واري ﺑﺎرڊر واري ﺷﻬﺮ ﻣﻴﺮ ﺟﺎوا ﭤﻲ رواﻧﺎ ﭤﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﭘﻮﻟﻴﺲ‬ ‫اﺳﺎن ﮐﻲ اﺗﻲ ﺋﻲ وﻫﺎري ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﭘﺎڻ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻗﺎﻓﻠﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﮔﻬﮣﺎ ﭘﻮڙﻫﺎ ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻮن ﻫﻴﻮن‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ دادو ﺿﻠﻌﻲ ﮐﺎن ﺳﻔﺮ ﻛﺮي ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﭘﻬﺘﺎ ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺳﭵﻲ رات ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﭜﮙﻞ رﺳﺘﻲ ﺗﺎن ﺳﻔﺮ ﻛﺮي‬ ‫ﺑﺎرڊر ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ واﭘﺲ ﭘﺌﻲ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪“.‬‬

‫ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻏﻼم ﺷﺒﻴﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ” ﭘﻮ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭝﻨﻲ ﺟﻲ دﻋﺎﺋﻦ ﺟﻲ اﺛﺮ ﻛﺮي ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮان ۾ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﻛﺮي‪،‬‬ ‫ﺟﻮ ﻫﺘﻲ ﻣﻮن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﺎل درس ﺗﺪرﻳﺲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﺳﺎن ﮐﻲ اﻳﺮان اﻧﺪر ﮔﻬﮍڻ ﺟﻲ اﺟﺎزت ڏﻧﻲ وﺋﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ۾ ﮀﺎ ﻋﺰت رﻫﻲ ﻫﺎ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﭔﻮﺟﻬﻪ ﻋﻮام ﮐﻲ زﻳﺎرﺗﻮن ﻛﺮاﺋﮡ ﺟﻲ ﭼﻜﺮ ۾‬ ‫ﺑﻴﻮﻗﻮف ﺑﮣﺎﺋﻴﻨﺪا وﺗﻦ‪“.‬‬

‫ان وﻗﺖ ﻣﻮﻧﺴﺎن ﮔﮇ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻮ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي ﺑﻪ ﻫﻮ ﺗﻨﻬﻦ ﻧﺎﻟﻮ وﭠﻲ ﻫﻚ اﻳﺠﻨﭧ ﻻ‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ اﻫﮍو ﭠﮗ آﻫﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻨﮅ ۽ ﭘﻨﺠﺎب ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﺳﻮا ﺳﻮا ﻟﮏ رﭘﻴﺎ وﭠﻲ ﮐﻴﻦ ﺣﺞ ﻛﺮاﺋﮡ ﺑﺪران ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ اﻳﺮان وﭠﻴﻮ‬ ‫اﭼﻲ‪” .‬ﮐﻴﻦ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ آﮢﻲ ﭼﻮي ﺗﻪ ﻫﻲ ﻣﻜﻲ ﺷﺮﻳﻒ ۾ اﭼﻲ وﻳﺎ آﻫﻴﻮن ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻗﻢ ۽‬ ‫ﺣﻀﺮت ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ ﺟﻲ درﮔﺎﻫﻪ ﺗﺎن ﮔﻬﻤﺎﺋﻲ ﮐﻴﻦ ﭼﻮﻳﻦ ﺗﻪ اﻫﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﻧﺒﻮي آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﺑﻪ ﺗﻮﺑﻪ! ﻛﻬﮍا ﭠﮗ ۽ ﻇﺎﻟﻢ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻏﺮﻳﺒﻦ ﺳﺎن دوﮐﻮ ﭤﺎ ﻛﻦ ۽ ﻛﻮڙ ﭤﺎ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭴﮡ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭔﺌﻲ ﺟﻬﺎن ۾ ﻫﻠﮣﻮ ﺋﻲ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍن ﭠﮙﻦ ﺟﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻧﺎﻻ ﻟﮑﮡ ﮐﭙﻦ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﻮام ﺧﺒﺮدار ﭤﺌﻲ‪ “.‬ﻋﺎﺑﺪ ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﮐﺎن ﺗﺎﻓﺘﺎن )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻛﻮه ﺗﺎﻓﺘﺎن ( ‪ ۶۳۰‬ﮐﻦ ﻣﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻧﻮﺷﻜﻲ‪،‬‬ ‫اﺣﻤﺪ وال‪ ،‬ﭘﺎڊاگ روڊ ‪ ،‬دﻟﺒﻨﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻳﻜﻤﭻ ۽ ﻧﻮڪ ﻛﻨﮉي ﺟﻬﮍا ﻧﻨﮃا ﮘﻮٺ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬رﺳﺘﻮ اﻳﮇو ﺧﺮاب آﻫﻲ ۽ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﺗﺮﺳﻨﺪي ﭔﻴﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ‪ ۲۴‬ﻛﻼڪ ﻟﮙﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺑﺎرڊر ﭨﭙﮡ ﺑﻌﺪ ﭨﻦ ﭼﺌﻦ‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮن ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺷﻬﺮ ﻣﻴﺮﺟﺎوا اﭼﻲ ﭤﻮ ان ﺑﻌﺪ ‪ ۱۰۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮن ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ وڏو ۽‬ ‫ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﮔﺎدي وارو ﺷﻬﺮ زاﻫﺪان اﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ اﻳﺮان ﺟﺎ رﺳﺘﺎ اﻳﮇو ﺗﻪ وﻳﻜﺮا ۽ ﭘﺮاﻣﻦ‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻮ ‪ ۱۰۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮن ﺟﻮ ﻓﺎﺻﻠﻮ ﻫﻚ ﻛﻼڪ ۾ ﭘﻮرو ﭤﻴﻮ وﭸﻲ ۽ اﺳﺎن ڏي ﻧﻮڪ ﻛﻨﮉي ﮐﺎن ﻛﻮه ﻛﻮﻓﺘﺎن ﺟﻮ‬ ‫‪ ۱۲۰‬ﻣﻴﻞ رﺳﺘﻮ ﻃﻲ‪ ‬ﻛﺮڻ ۾ ڏﻫﻦ ﻛﻼﻛﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ وﻗﺖ ﻟﮙﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﺎ‪ ‬روڊ اﻳﺮان اﭼﮡ ﺳﺎن وڏو‬ ‫ﺧﺮچ ﺑﭽﻴﻮ ﭘﻮي ﺟﻮ ان ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﭨﻜﻴﭧ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ رﻫﺎﺋﺶ ۽ ﮐﺎڌي‬ ‫ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﺑﻪ اﻳﺘﺮو ﻣﻬﺎﻧﮕﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾‪ .‬ﻛﻲ ﺷﻴﻮن ﺗﻪ اﺳﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺴﺘﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻲ ﺷﻴﻮن اﻧﮉﻳﺎ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﮐﮣﻲ ﺳﺴﺘﻴﻮن ﻧﻪ ﻫﺠﻦ ﭘﺮ ﺻﺎف ﺳﭥﺮﻳﻮن ۽ ﻫﺎﺋﻴﺠﻨﻚ ﺗﻪ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻮ ﭨﺌﭗ واﭨﺮ ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺌﮡ ﻻﺋﻖ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻴﻮ ﮀﺎ ﮐﭙﻲ! اﺳﺎن وٽ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ آﻟﻮدﮔﻲ ۽ ﺑﻴﻤﺎر وﻫﭧ ﮐﺎﺋﮡ ﻛﺮي آﻫﻦ‪ .‬اﻫﻮﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﺗﻨﺪرﺳﺖ آﻫﻦ ۽ ﮔﻬﭧ ﮐﺎﺋﮡ ۽ ﮔﻬﮣﻲ ﭘﻨﮅ ﻛﺮي ﭜﺮ وارن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﮐﺎن ﺳﻨﻬﺎ ۽ ﺳﻤﺎرٽ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ ﻛﺮﻳﮉٽ ﻧﻪ ڏﻳﮡ ﺳﺨﺖ ﺑﺨﻴﻠﭙﮣﻮ ﭤﻴﻨﺪو ﺗﻪ ﻫﻦ ﻋﻮام ﺟﻲ ﺳﻮاري ﻻ‪ ‬ﺳﮏ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮﺷﻬﺮ ۾ ﺗﻬﺮان ﻣﺸﻬﺪ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻗﻢ ‪،‬اﺻﻔﻬﺎن ﻳﺎ ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺷﻴﺮاز ‪ ،‬ﺑﺲ ﺟﻮ ﭜﺎڙو ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ واﻧﺪﻛﺎﺋﻲ وﻗﺖ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﺎ ﭼﻜﺮ ﻫﮣﮡ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ اﻳﺮان ۾ ﺧﺎص ﻣﺸﻐﻠﻮ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎﻧﮑﻲ‬ ‫ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭴﺎڻ ﭤﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ﭼﺎر ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻠﮡ وارﻳﻮن ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻗﻢ ۾ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻃﺎﻟﺐ ﻋﻠﻢ ﭔﮅاﻳﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ وڏو ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﻣﺪرﺳﻮ‬ ‫ڏﺳﻲ ﺑﺲ ﻻ‪ ‬اﭼﻲ ﺑﻴﭡﺲ ﺗﻪ ﻛﺎﻧﮕﻮ ﺟﻮ ﻫﻲ ذواﻟﻘﻌﺪ ﻧﺎﻟﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﺎﺳﭩﻞ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻣﻮﻧﮑﻲ‬ ‫ﭼﺌﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ واري ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﺑﺎزار ﻗﻢ ۾ وﭠﻲ آﻳﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﺳﭡﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي آﺋﻲ ﭤﻲ ﺳﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ‬

‫ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ﺟﻮ ﺳﺴﭩﻢ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻗﻢ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﺸﻬﻮر اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻮ اﺣﻮال ﻛﭥﻲ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺟﺘﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﺷﺎﮔﺮدن ﺳﺎن ﭘﮡ ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﭥﻲ ذﻛﺮ ﻛﻴﻞ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻏﻼم ﺷﺒﻴﺮ وڌﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ ﭘﺎڻ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻋﺒﻴﺪا� ﺟﻮ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪن ﮘﻮٺ ﺗﻌﻠﻘﻲ ﺷﻬﺪاد ﻛﻮٽ ﺟﻮ ﭼﺎﻛﻴﺎﮢﻲ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺳﻨﺪس ﺟﻨﻢ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﺎرچ ‪ ۱۹۶۱‬ﺗﻲ ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﺎڻ اﺑﺘﺪاﺋﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮘﻮٺ ﻣﻴﺮو ﺧﺎن ۾ ﻣﺮﺣﻮم ﻣﻮﻻﻧﺎ اﺧﺘﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ ﮐﺎن ورﺗﺎﺋﻮن ﺧﺎص ﻛﺮي ﺟﺎﻣﻊ اﻟﻤﻘﺪﻣﺎت‬ ‫۾‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ۾ ﺟﺎﻣﻊ اﻣﺎم ﺻﺎدق ﻋﻠﻤﺪار روڊ واري ﻣﺪرﺳﻲ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ ” .‬ان ﮐﺎن‬ ‫ﭘﻮ‪ “،‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺷﺒﻴﺮﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ”اﻳﺮان آﻳﺲ ﺟﺘﻲ ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻗﻢ ۾ آﻳﺖ ا� ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻔﺘﻲ اﻟﺸﻴﻌﻪ اردﺑﻴﻠﻲ وٽ ﻫﻲ‬ ‫درس ورﺗﻢ؛‬ ‫ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ‬

‫ﺻﺤﻴﻔﻪ ﺳﺠﺎدﻳﻪ‬ ‫ﻛﺘﺐ ارﺑﻊ‬

‫اﺻﻮل ﻛﺎﻓﻲ‬

‫ﻣﻦ ﻻﻳﺤﻀﺮ اﻟﻔﻀﻴﻪ‬

‫اﻻﺳﺘﺒﺼﺎر‬ ‫ﺗﻬﺬﻳﺐ ۽‬

‫ﻋﻠﻮم ﺗﺎرﻳﺦ‪“.‬‬

‫ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻏﻼم ﺷﺒﻴﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻗﻢ ۾ اﻧﻬﻦ ﺳﺒﺠﻴﻜﭩﻦ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ان ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺳﻨﮅ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫ﻣﺎن” اﻣﺎم زﻣﺎﻧﺎ ﻣﻬﺪي ﻣﻮﻋﻮد“ ۾ ﭘﻲ اﻳﭿ ڊي ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دﻓﻌﺎ ﻛﺮﺑﻼ ۽ ﺷﺎم زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﺗﻮڙي ﻟﻴﻜﭽﺮ‬ ‫ڏﻳﮡ ﻻ‪ ‬وﭸﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﺎﮢﺲ ﮔﮇ دادو ﺿﻠﻌﻲ ﺟﻲ ﻣﺎڏو ﮘﻮٺ ﺟﻲ زوار ﻓﻴﺾ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ ﺟﻮ ﻓﺮزﻧﺪ زوار ﺧﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ ﭘﮡ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ڏاڏو زوار رﺋﻴﺲ ﻣﺮﺣﻮم ﺟﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﭼﺎﻧﮉﻳﻮ ﺷﻴﻌﻦ‬ ‫ﺟﻮ وڏو ﻋﺎﻟﻢ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۱۹۵۲‬۾ ﺳﻨﮅ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﻨﺎﻇﺮو ﻛﺮاﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬زوار ﺧﺎن ﻣﺤﻤﺪ ڊﮔﺮي ﻛﺎﻟﻴﺞ‬ ‫ﺧﻴﺮﭘﻮر ﻧﺎﭤﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﻣﺎن اﻳﻢ اي ۽ ﺳﻨﮅ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ‪ M.Ed‬ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﻫﻮاﺋﻲ اڏو ۽ ﺳﺌﻴﭩﺮن ﺟﻲ ﮔﻤﺸﺪﮔﻲ‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﺑﻌﺪ ﻛﺴﭩﻢ ﻣﺎن ﺟﻠﺪي واﻧﺪو ﭤﻲ ﭔﺎﻫﺮ اﭼﻲ ﺑﻴﭡﺲ‪ .‬ﺳﺎﻣﺎن ۾ ﻣﻮن وٽ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ‬ ‫ﻧﻨﮃڙي ﺑﺌﮓ ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺟﻬﺎز ۾ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺋﻲ رﮐﻲ ﻫﻴﻢ ۽ ﺟﻬﺎز ﻣﺎن ﻟﻬﮡ وﻗﺖ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﻟﭥﺲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺮوپ‬ ‫ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺳﺎﭤﻲ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﻫﻲ ﺟﻦ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﺳﺎﻣﺎن آﻧﺪو ﻫﻮ اﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﺑﺌﮕﻦ ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‬ ‫ﺟﻴﺴﻴﻦ اﻫﻲ ﺟﻬﺎز ﻣﺎن ﻟﻬﻲ روﻟﻨﮓ ﺑﻴﻠﭧ ﺗﻲ اﭼﻦ‪ .‬ﮔﺮوپ ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ۾ ﺟﺘﻲ ﭔﻴﺎ ﻓﺎﺋﺪا آﻫﻦ اﺗﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻧﻘﺼﺎن‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﭝﻨﻲ ﻻ‪ ‬اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي وﻗﺖ ﺟﻮ زﻳﺎن ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻫﻚ ﭔﻦ ﭴﮣﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺴﺘﻲ ﻛﺮي رﻳﻞ ﻳﺎ ﮘﻨﮃﻳﻨﺪڙ اڏام )‪ (Connecting Flight‬ﺟﻲ ﮀﭩﻲ وﭸﮡ ﺟﻮ ﺑﻪ اﻧﺪﻳﺸﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻴﻨﺌﺮ اﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﭨﻦ ﻛﻼﻛﻦ اﻧﺪر ﻣﺸﻬﺪ ﻻ‪ ‬وﻳﻨﺪڙ ﻣﻜﺎﻧﻲ اڏام ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن اﻳﻨﺪڙ اﻳﺌﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﭘﻬﺮﻳﻦ‬ ‫ﻓﻼﺋﻴﭧ آﻫﻲ ﺟﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ‪) IKIA‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ(ﺗﻲ ﻟﭥﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ واري اڏام ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻟﻬﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻮاﺋﻲ اڏو‬ ‫)اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ( ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ‪ ۳۵‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ”ﺗﻬﺮان‪ -‬ﻗﻢ“ ﻫﺎ‪ ‬وي ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮن اﻧﺪروﻧﻲ )‪(Domestic‬‬ ‫اڏاﻣﻮن اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﺮاﮢﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﺎن ﻫﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬اﺳﺎن ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﻟﻬﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ ﻛﻮ‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻧﻪ ﭤﺌﻲ ﻫﺎ ﺟﻮ اﺗﻲ ﺋﻲ ﺳﺎﻣﺎن رﮐﻲ ﭨﺮاﻟﻴﻦ ۾ ﮀﻜﻲ ان ﮔﻴﭧ ڏي واڪ ﻛﻨﺪا ﭘﻬﭽﻲ وﭸﻮن ﻫﺎ ﺟﺘﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﻻ‪‬‬ ‫ﺟﻬﺎز ﮐﻲ اڏاﻣﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮﻫﺎڻ اﺳﺎن ان ﮔﻴﭧ ﮐﺎن ‪ ۳۵‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي ﺑﻴﭡﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ۽ ﺑﺲ ﻳﺎ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ذرﻳﻌﻲ اﻫﻮ‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻮ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺟﻮ اﻛﺮﮢﻮ ﻫﻮ ۽ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﻛﺮاﭼﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺳﻜﻮن ﭤﻲ ﻻﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن واري‬ ‫ﺟﻬﺎز ﻣﺎن ﻟﻬﻨﺪڙ ﻫﻚ ﻫﻚ ﭤﻲ ﺑﺴﻴﻦ ۽ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ۾ ﺗﻬﺮان ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ڏي رواﻧﺎ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻴﻬﻦ ﭴﮣﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﺮوپ ﻻ‪ ‬ﺑﺲ ﺑﻪ ﻛﺎ اﻫﮍي ﮐﺘﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﺎﻣﺎن رﮐﮡ ﻻ‪ ‬ﮀﺖ ﺗﻲ ﻳﺎ ﻫﻴﭟ ﺟﺎ‪ ‬ﻫﺠﻲ‪ .‬ان ﻻ‪ ‬ﺳﭝﻨﻲ ﺟﻲ ﮔﮇ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻮ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺋﻲ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬آﺋﻮن ﺗﻴﺴﻴﻦ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ ﺑﻨﺎوٽ‬ ‫۽ ﭔﺎﻫﺮ ﺟﻮ ﻧﻈﺎرو ﻛﺮڻ ﻟﮙﺲ‪ .‬ﭘﺮي ﭘﺮي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺎ‪ ‬وي ۽ ان ﺗﻲ ﭔﺮﻧﺪڙ ﻣﺮﻛﺮي ﺑﻠﺐ ڏﺳﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﮘﻴﺎن‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻌﺪ ۾ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﭨﺌﻜﺴﻲ وارن ﺳﺎن اڌ ﻓﺎرﺳﻲ اڌ ﺳﻨﮅي‬ ‫ﮔﺎڏڙ اڙدو ۾ ﭜﺎڙي ﺗﻲ ﺑﺤﺚ ﻛﺮي آﺧﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﭜﺎڙي ﺗﻲ راﺿﻲ ﭤﻲ رواﻧﺎ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺑﻪ اﻳﺮان آﻳﻞ ﻟﮙﺎ ﭤﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻮ ُﭘﺮ اﻋﺘﻤﺎد ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭴﮡ ﺳﮑﺮ ﮐﺎن روﻫﮍي ﭘﺌﻲ وﻳﺎ‪ .‬اﺗﻲ ﻫﻚ ﻳﻮرپ ﮐﺎن ﺑﻪ اڏام ﭘﻬﭽﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ‬ ‫ﻧﻮﺟﻮان ﮐﻲ وﭠﮡ ﻻ‪ ‬ﺳﻨﺪس ﻣﺎﺋﭧ ﻣﭧ‪ ،‬دوﺳﺖ ﻳﺎر ۽ ﭘﺮﻳﺲ وارا ﻣﻮوي ﻛﺌﻤﻴﺮاﺋﻦ ﺳﺎن اﭼﻲ ﺑﻴﭡﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮ‬ ‫ﻧﻜﺮڻ ﺳﺎن ﮐﻴﺲ ﮔﻠﻦ ﺟﺎ ﻫﺎر وڌاﺋﻮن ۽ اﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ ﻫﻚ ﻫﻚ ﮔﻼب ﺟﻮ ﮔﻞ ڏﻧﺎﺋﻮن‪ .‬ﻳﻮرپ ﮐﺎن آﻳﻞ ﻫﻲ‬ ‫ﺳﻨﻬﻮ ڊﮔﻬﻲ ﻗﺪ ﺟﻮ ﻧﻮﺟﻮان ﭨﺎﺋﻲ ﺑﻨﺎ ﺳﻮٽ ۾ ﻫﻮ‪ .‬ﭨﺎﺋﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ وﻻﻳﺖ ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭘﺎﺋﻴﻨﺪا آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ وﻳﻬﺎرو ﮐﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﭠﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻦ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻛﮇﻫﻦ ﭨﺎﺋﻲ ﻧﻪ ﭘﺎﺗﻲ‪ .‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻲ ڊﻧﺮ ۾ ﺑﻪ ﻫﻮ ﺑﻨﺎ ﭨﺎ‪ ‬ﺟﻲ اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻳﻮرپ ﮐﺎن آﻳﻞ ﻫﻦ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﻫﻚ ﭔﻦ‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﻦ ﮐﻲ اﺷﺎرن ﺳﺎن ﻣﻨﭣ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﺳﺎن ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻢ‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻫﻦ ﻧﻮﺟﻮان‬ ‫ﮐﺎن اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ آﻳﺎ ﻫﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﻓﭧ ﺑﺎل ﻳﺎ ﻫﺎﻛﻲ ﺟﻮ راﻧﺪﻳﮕﺮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﺳﻨﺪس ﻛﻨﻬﻦ ﭔﻲ ‪ Sport‬ﺳﺎن واﺳﻄﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﻪ ﭘﺌﻲ آﺋﻲ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻤﺠﻬﻪ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﭘﭿ ﭘﭿ ﻛﺮي ﻧﻴﭟ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﺟﺮﻣﻨﻲ ﻣﺎن ﻛﻴﻤﺴﭩﺮي ﺟﻲ اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۾ ﻣﭥﺎﻫﻮن ﻧﻤﺒﺮ ﮐﮣﻲ ﻣﻮﭨﻴﻮ آﻫﻲ ﺳﻮ اﻳﺮان ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﺎ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ‪ .‬ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻫﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﺟﻲ ﭼﭙﻦ ﺗﻲ آﻳﻞ ﻣﺮڪ ڏﺳﮡ وﭨﺎن ﻫﺌﻲ‪ .‬ان ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ اﻫﻮ ﺑﻪ ڏﺳﮡ وﭨﺎن ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻴﺌﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻮڙﻫﻲ ﻣﺎ‪ ‬ﭘﻲ‪ ‬۽ ﻣﺎﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﭘﻴﺮن ﺗﻲ ﻫﭣ رﮐﻲ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﻫﻨﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﮔﮇ اﺳﺎن ﺟﻲ اﮐﻴﻦ ۾ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﻟﮍڪ ﺗﺮي آﻳﺎ‪ .‬ﺳﺌﻴﮉن ۾ ﺑﻪ ڏﺳﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ‬ ‫ﻣﺤﻨﺖ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻛﻼﺳﻦ ﮐﺎن ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﮔﺴﺎﺋﻴﻨﺪا ﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ ،‬اﮘﻴﻦ ﺳﻴﭩﻦ ﺗﻲ وﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﺳﻨﺪن ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻲ ﺟﺎ آﻓﻴﺴﺮ ۽ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن آﻳﻞ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان ﻳﺎ وزﻳﺮ وﻗﺖ ﺑﻪ وﻗﺖ ﻣﻠﻨﺪا رﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﮐﻴﻦ ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺮي‬ ‫ﺳﭡﻲ ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﮐﮣﮡ ﺟﻲ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺳﭡﻲ اﺧﻼق ۽ ﺳﭡﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﻛﺮي دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد‬

‫ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﺮان ﻣﺎن ‪ Impress‬رﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﭘﺮﻳﺲ ﻫﺮ وﻗﺖ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﻼف ﭘﺮوﭘﺌﮕﻨﮉا ﻛﻨﺪي رﻫﻨﺪي‬ ‫ﻫﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﺎﻫﻞ آﻫﻦ ﭴﭧ آﻫﻦ‪ -‬ﭘﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻲ ﺋﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ڏﻳﮑﺎرﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﮐﻲ ﭘﻚ ﻓﺮود ﮔﺎﻫﻪ ﺳﮇﻳﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي‬ ‫۾‪ Imam Khomeini International Airport‬ﺳﺎن ﮔﮇ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ ” ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻓﺮودﮔﺎﻫﻪ“ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻲ ﻧﺌﻮن اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ‪ ۳۵‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﮐﻦ ڏﮐﮡ ۾ آﻫﻲ ۽ ﭘﺮاﮢﻮ وارو ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫اوﻟﻬﻪ ۾ ۽ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺣﺪن ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺑﺎﺑﺖ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮐﺎن ﭘﺮي ﻛﻮ وڏو اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﭸﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ وڌﻧﺪڙ ﻫﻮاﺋﻲ ﺿﺮورت ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﺌﻲ ﺳﮕﻬﻲ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ اﺣﻤﺪ اﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺳﻮﭼﻴﻮ وﻳﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ۱۹۷۹ ‬واري اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب ﺟﻲ ﺑﺎﻧﻲ آﻳﺖ ا�‬ ‫روح ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻧﺎﻟﻲ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻮ ﭠﻴﻜﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭔﺎﻫﺮ ﺟﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﮐﻲ ڏﻧﻮ ﻳﻮ ﭘﺮ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ‬ ‫اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﭠﻬﺮاﺋﺠﻲ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﭠﻬﮡ ۾ ﻛﺎﻓﻲ رﻧﮉﻛﻮن‬ ‫درﭘﻴﺶ اﻳﻨﺪﻳﻮن رﻫﻴﻮن‪ .‬اٺ ﺳﺎل ﺗﻪ اﻳﺮان ۽ ﻋﺮاق ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ ﺟﻨﮓ ﺟﻲ ﻛﺮي اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻢ‬ ‫ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ رﻛﺠﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺳﺎل ڏﻳﮉ ﮐﻦ اڳ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻮ ﻛﻢ ‪ Operational‬ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ ﭘﺮ‬ ‫ﻫﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ رن وي ﺗﻲ ﺟﻬﺎز ﻟﻬﮡ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻫﻦ ﺳﺎل ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن اﻳﻨﺪڙ ﻫﻲ‪ ‬اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻦ اڏام آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻫﺎڻ ﻟﻬﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻣﻠﻲ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺳﺎن اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﻓﺎﺋﺪي‬ ‫ﺑﺪران ﻧﻘﺼﺎن ﺋﻲ ﭤﻴﻨﺪو ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻬﺮان ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﻟﻬﮡ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﻬﺪ وﭸﮣﻮ ﭤﻮ ﭘﻮي ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺟﻮ ﭜﺎڙو ﭜﺮي وري ﭘﺮاﮢﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﻣﻬﺮآﺑﺎد وﭸﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪.‬‬

‫اﻳﺮان اﻳﺌﺮ ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺘﻲ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ اﻳﺮان اﻳﺌﺮ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﺷﺮاب ‪ Serve‬ﻧﭥﻮ‬ ‫ﭤﺌﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ﺣﻼل ﮐﺎڌو ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮن ﺳﭛ اڏاﻣﻮن ‪ Non smoking‬آﻫﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﮀﻜﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﺳﭝﻨﻲ اڏاﻣﻦ ﺗﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﺟﺎ‪ ‬ﮀﮇﻳﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﺎ ﻛﻼس ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ‪ Executive Class‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭨﻨﮕﻮن ڊﮔﻬﻴﻮن ﻛﺮڻ ﺟﻲ وڌﻳﻚ ﺟﺎ‪ ‬آﻫﻲ ۽ ﻣﺎﻧﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﭘﮡ ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫وراﺋﭩﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﭔﻦ ﭨﻦ ڊﺷﻦ ﻣﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺴﻨﺪ ﺟﻮ ڊش ﭼﻮﻧﮉي ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ‪ IKA‬ﻻ‪ ‬آﺧﺮ ۾ اﻳﺘﺮو ﭼﻮﻧﺪس ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺻﺎف ﺳﭥﺮن ﻫﻮاﺋﻲ اڏن ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ۽ ﻛﺴﭩﻤﺲ ﺟﺎ ﻣﻌﺎﻣﻼ ﺟﻬﭧ ﭘﭧ ﭤﻴﻮ وﭸﻦ ۽ ﻫﻚ ﭤﻜﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﭘﺮﻳﺸﺎن ۽ ﺑﻴﻤﺎر ﻧﭥﻮ ﭤﻴﮣﻮ‬ ‫ﭘﻮي‪ .‬اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻮ اﺳﭩﺎف ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ ﺧﻮش اﺧﻼﻗﻲ ﺳﺎن رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ۽ ﻣﺪد ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﻛﭥﻲ وﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻛﺮﺳﻴﻮن ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن ﺑﻪ وارو اﭼﮡ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﺮﺳﻴﻦ ﺗﻲ وﻳﭡﺎ رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﺳﭝﻨﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏن ﺗﻲ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ۽ ﻛﺴﭩﻤﺲ وارن ﻛﻤﺮن ۾ ﺑﻴﻬﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﺑﺲ رﮘﻮ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ڏور‬ ‫ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ رﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙن ﭔﮅاﻳﻮ ان ﻻ‪ ‬ﻣﻴﭩﺮو )ﺷﻬﺮ ﮐﺎن‬ ‫اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻨﺪڙ رﻳﻞ( ﺟﻮ ﻛﻢ ﻣﻜﻤﻞ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ وچ ﺳﺎن اﺋﻴﻦ ﮘﻨﮃﺟﻲ‬ ‫وﻳﻨﺪو ﺟﻴﺌﻦ ﻧﻴﻮ ﻳﺎرڪ ﺟﻮ ﻫﻮاﺋﻲ اڏو ‪ JFK‬ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ﺷﻬﺮ ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻓﻲ اﻟﺤﺎل ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪‬‬ ‫ﭨﻴﻜﺴﻲ ﻛﺮﮢﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻚ ﻟﮏ رﻳﺎل ﻳﻌﻨﻲ ڏﻫﻪ ﻫﺰار ﺗﻮﻣﺎن وﭠﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻫﺎ رﻗﻢ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺳﺖ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﻦ‬ ‫)ﭔﺎرﻫﻦ آﻣﺮﻳﻜﻦ ڊاﻟﺮن( ﺑﺮاﺑﺮ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﺎ ﮔﻬﭧ ﺑﻪ وﭠﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﭨﻲ‬ ‫ﭴﮣﺎ ﮔﮇﺟﻲ ﻫﻚ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻛﺮﻳﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﭔﻦ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﻦ ۾ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻮ ﭤﻴﻮ ﺟﻮ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﻣﻴﭩﺮو‬ ‫ﭨﺌﻜﺴﻲ وارا اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﺻﺪر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭨﻲ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﺎ وﭠﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ اﮘﺌﻴﻦ ﻛﻼس ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺰﻧﺲ ﻛﻼس ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﻫﻤﺎ“ ‪ Homa‬ﻫﺠﮡ ﮐﺎن ﻋﻼوه اﻳﺮان اﻳﺌﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﺟﻲ آﺧﺮ ۾ ﭘﮡ ﻫﻤﺎ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻚ ﭘﮑﻲ ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﺷﻜﻞ ﮀﺎ ﺟﻲ آﻫﻲ؟ ﻫﻤﺎ دراﺻﻞ ﻫﻚ دﻳﻮ‬ ‫ﻣﺎﻻﺋﻲ ﭘﮑﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ‪ Achaemenid‬ﮐﺎن وﭠﻲ آﻫﻲ ۽ ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﻴﺪ ‪Persepolis‬‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺤﻼت ۽ ﭔﻴﻦ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﺟﻲ ﭤﻨﭝﻦ ﻣﭥﺎن ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻟﻮڪ ﻛﻬﺎﮢﻴﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺗﻲ ﻫﻲ‬ ‫ﭘﮑﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﺎن اﭼﻲ وﻫﻨﺪو ﻫﻮ ان ﮐﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﺧﻴﺎﻟﻲ )‪ (Mythological‬ﭘﮑﻲ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺮﺷﻦ آرٽ ۾ وڏي اﻫﻤﻴﺖ آﻫﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي )ﺷﺎﻳﺪ( اﻳﺮان اﻳﺌﺮ وارن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻮ ﻧﺸﺎن ﻫﻤﺎ ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ‬

‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ اﻳﺌﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻟﻲ ”ﻫﻮا ﭘﻴﻤﺎﺋﻲ ﻣﻠﻲ اﻳﺮان“ ﺟﻮ ﺷﺎرٽ ﻓﺎرم )ﻣﺨﺨﻒ( ”ﻫﻤﺎ“ ﭤﻮ ﭠﻬﻲ‪.‬‬

‫آﺧﺮﻛﺎر اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﺎ ﺳﭛ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ ‪ .‬ان وﻗﺖ ﻫﻚ ﺑﻪ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻧﻪ ﺑﭽﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﺮي ﮐﺎن ﭔﻪ ﺑﺴﻴﻮن )ﻫﻚ ﻧﻨﮃي ﻫﻚ وڏي( ﺑﻴﭡﻴﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ وڏي اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻛﺎﻓﻲ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ‬ ‫ﺑﺴﻴﻦ ۾ ﺳﺎﻣﺎن رﮐﮡ ﺟﻲ ﻣﭥﻲ ﮀﺖ ﺗﻲ ﻳﺎ ﻫﻴﭟ اﻟﮗ ﺟﺎ‪ ‬ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ۽ ﭘﺎڻ ﺳﺎن رﮐﮣﻮ ﻫﻮ ان ﻛﺮي اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭨﻮﺋﺮ‬ ‫آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰ ﻛﺮڻ وارن ﮐﻲ ﭔﻪ ﺑﺴﻴﻮن ﭜﺎڙي ﺗﻲ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﭼﭩﻲ ﭘﺌﺠﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﭘﻮﺋﻴﻦ ‪۳۰‬ﺳﻴﭩﻦ واري ﺑﺲ ۾ ﻫﻦ ﭨﻮﺋﺮ ﺟﻮ‬ ‫اﻧﭽﺎرج ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ‪ ،‬آﺋﻮن ۽ ﻫﻚ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ زال ﻣﮍس ۽ ﭼﺎر ﭔﺎر ﻫﺌﺎ‪ ،‬اﻫﻲ ﭠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﮐﺎﻧﺌﻦ‬ ‫وڌﻳﻚ وڏﻳﻮن ﻛﻨﮓ ﺳﺎﺋﻴﺰ ﺑﺌﮕﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻬﻨﻲ اڌ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﻻ‪ ‬ﻧﻪ ﭘﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﭔﻪ ﻳﺎ ﭨﻲ ﺳﺎل ﻧﻮﻛﺮي‬ ‫ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ اﻫﻮ ﻣﻠﻚ ﮀﮇﺑﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ان ﺳﺎﺋﻴﺰ ﺟﻮن ﺑﺌﮕﻮن ﮐﮣﺒﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ ﺗﻌﺠﺐ ۾ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻫﻴﮇﻳﻮن‬ ‫وڏﻳﻮن ﺑﺌﮕﻮن ﮀﻮ ﮐﻨﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﮐﮣﮡ وﻗﺖ ﮐﻴﻦ ﺋﻲ ﺳﻮرن ۾ ﭤﻴﻮن وﺟﻬﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ اﻧﻬﻦ ۾‬ ‫ﺻﺒﺢ ﺷﺎم ﺑﺪﻻﺋﮡ ﻻ‪ ‬وﮘﺎ ۽ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮن ﺷﻴﻮن ﮐﻨﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺳﭽﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺮڻ وﻗﺖ ﺳﮑﻴﻮ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮ اﻫﻮ ﭤﻮ رﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﻬﭧ ﺳﺎﻣﺎن ﭤﻮ ﮐﮣﻲ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﻳﺮان ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ ﺟﺘﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﺗﻪ ﭔﻪ‬ ‫وﮘﺎ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﭼﺎدر ۾ ڍﻛﺠﻲ ﻫﻠﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ۽ ﻛﻴﺮ ﭤﻮ ڏﺳﻲ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻮ وﮘﻮ ﻛﻬﮍو‬ ‫ﻛﭙﮍي ﻳﺎ ﺳﻼﺋﻲ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﺳﺘﺮي ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ﻳﺎ اڻ اﺳﺘﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺮدن ﮐﻲ ﺑﻪ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ ﭔﻦ ﺑﺪران ﮐﮣﻲ ﭨﻲ وﮘﺎ ﮐﮣﻦ ۽‬ ‫ﺷﻠﻮار ﻗﻤﻴﺺ ﺑﺪران ﻫﻮ ﭨﺮاﺋﻮزر )ﭘﺠﺎﻣﻲ ﺟﻬﮍي ڍري ﭘﺘﻠﻮن ﻳﺎ ﻛﺎرﮔﻮ ﭘﻴﻨﭧ( ۾ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﭥﺎ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﺗﻪ اﻫﺎ‬ ‫ﺳﭛ ۾ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ آﻫﻲ ﺟﻮ ان ﺟﻲ ﮐﻴﺴﻦ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﺳﻔﺮي ﻛﺎﻏﺬات‪ ،‬ﭘﺌﺴﺎ ۽ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ وڌﻳﻚ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺳﺎن رﮐﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ اﻫﮍﻳﻦ ﭨﺮاﺋﻮزرن ۾ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ .‬ﻛﻮ ﻫﺰارن ۾ ﻫﻚ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺷﻠﻮار‬ ‫ﻗﻤﻴﺾ ۾ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪو ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮﻧﺪي ﺗﻪ ﻫﻮ ﺧﻴﺮﭘﻮر‪ ،‬ﻣﻠﺘﺎن ﻳﺎ ﺳﺒﻲ‪ ‬ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ‬ ‫۾ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺟﻬﮍو ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻠﻚ ﭤﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻨﺪو‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺗﻪ اﻧﮉﻳﺎ ۽ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺑﻪ ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﺳﭡﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻛﭥﻲ‬ ‫ﻛﭥﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ واﻧﮕﺮ ﻏﻴﺮ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ﮐﺎڌي ﺟﻮ ﺧﻮف ﺑﻪ رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺣﻼل ﮐﺎڌو ﻋﺎم ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ‬ ‫اﺗﻲ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ وڌﻧﺪي وﭸﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﭤﻮرا ڊش آﻫﻦ ﭘﺮ ﺳﭡﺎ ۽ ﺳﺴﺘﺎ آﻫﻦ‪ .‬زﻋﻔﺮان ﺟﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬ﻛﺮي‬ ‫اﻳﺮان ﺟﺎ رﮐﺎ ﭼﺎﻧﻮر ﺑﻪ ﭜﻼ ﻟﮙﻦ ﭤﺎ ﺳﻮ اﻫﮍي ﻣﻠﻚ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮان ﭔﻮڙن ﺟﺎ ﭘﺌﻚ دﭔﺎ ﮐﮣﻲ ﻧﻜﺮڻ ﺑﻴﻮﻗﻮﻓﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﻨﻬﻲ ﺑﺴﻴﻦ ﺟﻲ ڊراﺋﻴﻮرن ﮐﻲ ﻫﺎڻ ﺟﻠﺪ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﻫﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾‬ ‫اﻧﺴﭩﺮﻛﺸﻦ ڏﻧﺎ‪ .‬ﻫﺎڻ وﻗﺖ ﺳﻮڙﻫﻮ ﭤﻴﻨﺪو ﭘﺌﻲ وﻳﻮ ﺟﻮ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﺸﻬﺪ وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﭔﻲ ﻓﻼﺋﻴﭧ ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺗﺎن‬ ‫ﭘﻜﮍﮢﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﮘﻴﺎن وڏي ﺑﺲ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﻮﻳﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي‪ .‬رﺳﺘﺎ وﻳﻜﺮا‪ ،‬ﺳﮅا ۽ روﺷﻦ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺑﺴﻴﻮن ﭴﮡ ﺗﺮﻧﺪﻳﻮن‬ ‫ﭘﺌﻲ وﻳﻮن‪ .‬اﭸﺎن ﻛﻲ ڏﻫﻪ ﭘﻨﺪرﻫﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﻣﺲ ﺳﻔﺮ ﻛﻴﻮﺳﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺳﺎن وﻳﭡﻞ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺟﻲ ﭔﺎرن )ﺟﻴﻜﻲ ﭘﮡ ﻣﺎﺷﺎ‪‬‬ ‫ا� ﺟﻮان آﻫﻦ( ان ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪن ﻣﺎ‪ ‬ﭘﻲ‪ ‬ﻫﺎ‪ ‬ﮔﻬﻮڙا ﻣﭽﺎﺋﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﺌﻴﭩﺮن ۽ ﺟﺌﻜﭩﻦ ﺟﻮ ﭤﻴﻠﻬﻮ ﺗﻪ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ‬ ‫ﭔﺎﻫﺮان ﺋﻲ رﻫﺠﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺗﻲ ڏوﻫﻪ ﻣﮍﻫﮡ ﻟﮙﺎ ﺗﻪ ﺑﺲ ۾ ﮀﻮ ﻧﻪ رﮐﺌﻲ‪” .‬ﻫﺘﻲ ﺋﻲ ﻛﻴﮇي ﭤﮅ آﻫﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﮀﺎ‬ ‫ﭤﻴﻨﺪو‪ “.‬ﻫﻮ ﭼﻮڻ ﻟﮙﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﮐﻲ ﺑﺲ ﻣﻮﭨﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ اﻫﺎ ﮔﺮم ﻛﭙﮍن ﺟﻲ ﭤﻴﻠﻬﻲ ﮐﮣﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﻫﺎ‪،‬‬ ‫اﻫﻮ ﻟﮑﮡ وﺳﺮي وﻳﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﮐﺎن ﻋﻼوه‪ ،‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺑﺲ ۾‪ ،‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭨﻮﻟﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﺑﻪ ﻋﻮرت ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ اﻛﻴﻠﻲ ﻧﻜﺘﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﻫﻦ وﻗﺖ ﭘﺎڻ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺲ ۾ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ﺑﺌﮓ اﮘﻴﺎن وﻳﻨﺪڙ وڏي ﺑﺲ ۾‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﺑﺲ ﺟﻲ واﭘﺲ ﻫﻠﮡ ﺟﻮ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي ﻫﻦ داﻧﻬﻮن ﻛﻴﻮن ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﺑﺌﮓ ﺟﻮ ﮀﺎ ﭤﻴﻨﺪو ﺟﻮ اﮘﻴﺎن وﻳﻨﺪڙ ﺑﺲ‬ ‫ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ۽ ﺳﺎﻣﺎن ﻻﻫﻲ ﻫﻠﻲ وﻳﻨﺪي ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺑﺌﮓ ﺟﻲ ﻛﻴﺮ ﺳﻨﭝﺎل ﻛﻨﺪو‪ .‬آﺋﻮن ﺳﻮﭼﮡ ﻟﮙﺲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﺎڻ ﮀﺎ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﮔﺮوپ ﮐﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﮡ وارو ﺑﻪ ﻋﺠﻴﺐ ﺳﻮرن ۾ ﭘﺌﺠﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ‪ ،‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ڏاڍي‬ ‫ﺳﻜﻮن ﺳﺎن ان ﺧﺎﺗﻮن ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﻮ ﺗﻪ ” ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﻮ ﭘﺎڻ ﺧﻴﺎل ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ ﺟﻮ آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﺎﻣﺎن‬ ‫ﮐﮣﺎن ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﻲ ﻧﻈﺮداري ﻛﺮﻳﺎن‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻢ ﺑﺲ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮڻ ۽ ان ﮐﻲ ﭜﺎڙو ڏﻳﮡ آﻫﻲ‪ “.‬۽ ﺟﻦ ﺟﺎ ﮔﺮم‬ ‫ﻛﭙﮍا اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﭔﺎﻫﺮان رﻫﺠﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﻫﻦ وﻗﺖ واﭘﺲ ﻣﻮﭨﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮن ﺟﻮ ﻫﻦ ﻫﺎ‪ ‬وي ﺗﻲ‬ ‫ﻛﭥﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ‪ U-Turn‬ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ واﭘﺲ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ڏي وﻳﻨﺪڙ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ ﺳﮕﻬﻮن ۽ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻫﺎڻ‬ ‫اﻧﻬﻦ ﺳﺌﻴﭩﺮن ﭘﭡﻴﺎن ﺟﻲ وﻳﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﭨﻴﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﺪ واري اڏام ﻧﻜﺮي وﻳﻨﺪي‪ .‬ان ﻛﺮي ﺑﻬﺘﺮ اﻫﻮ ﭤﻴﻨﺪو ﺗﻪ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﻣﺎن ﻫﻠﻲ ﻧﻮان ﺳﺌﻴﭩﺮ وﭠﺠﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻬﮍا ﺳﭡﺎ ۽ ﺳﺴﺘﺎ ﺳﺌﻴﭩﺮ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻣﻠﻨﺪا‪.‬‬

‫ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ‪ ۳۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﺟﻮ ﻓﺎﺻﻠﻮ ﺗﻪ ﻣﻨﻲ ﻛﻼڪ ۾ ﻃﻲ‪ ‬ﭤﻲ وﻳﻮ ﭘﺮ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﻻرﻳﻨﺲ روڊ ۽ ﮔﺎرڊن ﺟﻬﮍي ﻋﻼﺋﻘﻲ ﻣﺎن ﮔﺬري ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ۾ اڌ ﻛﻼڪ ﻟﮙﻲ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ‪ ،‬ﺑﺲ ﻣﺎن ﺳﺎﻣﺎن ﻻﭤﻮﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺟﻦ ﺟﺎ ﺳﺌﻴﭩﺮ رﻫﺠﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺋﻲ وڏﻳﻦ ﺑﺌﮕﻦ ﻫﻴﭡﻴﺎن‬ ‫ﺳﺌﻴﭩﺮن وارو ﺷﺎﭘﺮ ﺑﻪ ﭘﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻨﻦ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ رﻫﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭝﻨﻲ ﺷﻜﺮ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﺳﺌﻴﭩﺮ ۽ ﺟﺌﻜﻴﭩﻮن ﻣﻠﻲ وﻳﻮن ﭘﺮ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﺗﻪ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ‪ ‬ﻋﻘﻠﻤﻨﺪي ﻛﺌﻲ ۽ ﺑﺲ ﮐﻲ‬ ‫اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ڏي ﻧﻪ ﻣﻮﭨﺎﻳﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ واري اڏام ُﮀﭩﻲ وﭸﻲ ﻫﺎ‪.‬‬

‫ﻫﻴﭻ اﺣﺴﺎس ﻧﺪارم‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان وﭸﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬رات ﺟﻮ وﻗﺖ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺎ‪ ‬وي ﻣﭥﺎن ﺑﻠﺒﻦ ﺟﻮ ﺟﻬﺎﻟﺮون ﻫﻴﻮن ۽‬ ‫ﮔﺎڏي‪ ‬ﮐﻲ ‪ Beam‬ﺗﻲ ﺑﺘﻴﻮن رﮐﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن اﻳﻨﺪڙن ﺟﻮن اﮐﻴﻮن ﻛﮃڻ ﺟﻲ ﺿﺮورت ﻧﭥﻲ ﭘﺌﻲ‪ .‬ﺷﻬﺮ اﭸﺎن ﭘﺮي ﻫﻮ ۽‬ ‫ﺳﻨﺴﺎن ﭔﻬﺮاڙي ۾ اﻧﻴﻚ ﺑﺘﻴﻦ ﺟﻲ روﺷﻨﻲ ۾ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻧﻈﺮ آﻳﻮ‪.‬‬

‫”ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﺟﻨﺎزي ﻧﻤﺎز ﺗﻲ آﺋﻮن ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭜﺎﺋﺮ ﺳﻠﻤﺎن ۽ ﻋﻤﺮان ﺑﻪ اﻳﺮان آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ “،‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬دراﺻﻞ وﭸﮣﻮ وڏي ﭜﺎ‪ ‬ﮐﻲ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻴﺲ ﻛﺮاﭼﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮀﮇڻ آﻳﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﺗﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري ﻃﺮح اﻳﺮان ﺟﻬﺎز ﭘﻴﻮ وﭸﻲ ۽ وﻳﺰا ﺟﻲ ﺑﻪ ﺿﺮورت ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻮ اﺳﺎن ﺑﻨﺎ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ۽ وﻳﺰا ﭼﮍﻫﻲ ﭘﻴﺎﺳﻴﻦ ۽‬ ‫واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﻏﻼم اﺳﺤﺎق ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻳﺎﺳﻴﻦ“‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ دﻓﻨﺎﺋﮡ وﻗﺖ ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺌﺎ ۽ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺳﺮﺑﺮاﻫﻪ اﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان وارن ڏاڍو ‪ appreciate‬ﻛﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﭔﺌﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻫﻴﮉ ﻧﻪ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﭨﻲ دﻓﻌﺎ ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬آﺧﺮي دﻓﻌﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﮇو ﺑﻴﻤﺎر ۽ ﻛﻤﺰور ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ آﮜﺮﻳﻦ ﺟﻲ اﺷﺎري ﺳﺎن ﻧﻤﺎز‬ ‫ﭘﮍﻫﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬آﺧﺮي ﻳﺎرﻫﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﺳﭙﺘﺎل ۾ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ‪ Internal Bleeding‬ﮐﻲ روﻛﮡ ﻻ‪ ‬آﭘﺮﻳﺸﻦ ﭤﻲ‬ ‫ﺟﺘﻲ ﭘﻮ‪ ‬دل ﺟﻲ دوري ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﻮت ﭤﻴﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﺟﻮن ﺟﻮ ﻣﻬﻴﻨﻮ ﻫﻮ ۽ ﺳﺎل ‪ .۱۹۸۹‬ان وﻗﺖ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻋﻤﺮ ‪ ۸۶‬ﺳﺎل ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ آﺋﻮن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻫﻮس ﺟﺘﻲ اﺳﺎن ﭨﻲ وي ﺗﻲ ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﺟﻮن ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﮔﺮم ﻣﻬﻴﻨﻲ ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮔﻬﺮن‬ ‫ﮐﺎن ﻧﻜﺮي ﺳﻤﻨﮉ واﻧﮕﺮ اﭤﻠﻲ ﭘﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﻧﻪ اڃ ۽ ﺑﮏ ﺟﻲ ﭘﺮواﻫﻪ ﻫﺌﻲ ۽ ﻧﻪ ﮔﺮﻣﻲ ﺟﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ رش ۾‬ ‫ﭼﻴﭝﺎﭨﺠﮡ ﻛﺮي ﻣﺮي وﻳﺎ‪ .‬ﮔﺮﻣﻲ ﮐﻲ ﮔﻬﭧ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺳﺮﻛﺎري ﻓﺎﺋﺮﺑﺮﻳﮕﻴﮉ ﺟﻮ ﮔﺎڏﻳﻮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﭥﺎن ﭘﺎﮢﻲ ﻫﺎرﻳﻨﺪﻳﻮن‬ ‫رﻫﻴﻮن‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺟﻨﺎزي ﺗﻲ آﻳﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد ﭨﻴﻬﻪ ﻟﮑﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﮇاﻧﻬﻦ ﭤﻲ ﻧﻈﺮ وﻳﺌﻲ اوڏاﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﺮد ﻛﺎرن ﻛﭙﮍن ۾ ﻋﻮرﺗﻮن ﭼﺎدرن ۾‪ ،‬رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻧﻜﺮي ﭘﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ڏﻫﻪ ﺳﺎل اڳ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ اﻧﻘﻼب آﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﺷﺎه )ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮي( ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﻣﻴﺪان ﺗﻲ ﺟﺘﻲ ﮐﻴﺲ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﻓﻴﺒﺮوري ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺳﺎل ‪ ۱۹۷۹‬ﻫﻮ‪ .‬ﺳﭵﻲ‬ ‫دﻧﻴﺎ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻏﻮر ﺳﺎن ڏﺳﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺳﻨﺪس اﻫﺎ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﺟﭙﺎﻧﻲ دوﺳﺘﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭨﻮﻛﻴﻮ ﺟﻲ ﺷﭗ ﻳﺎرڊ ‪ I.H.I‬۾‬ ‫ﭔﮅي ﻫﺌﻲ“‪ ......‬ا� ﻧﻪ ﻛﺮي ﭘﺮ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﭸﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ ﻫﻠﻲ ﻫﺎ‪ “،‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺧﻄﺎب‬ ‫ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ‪ ”،‬ﺗﻪ اڄ ﻫﻮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﻤﻮرو ﺗﻴﻞ ڌارﻳﻦ ﮐﻲ ڏﻳﺌﻲ ﮀﮇي ﻫﺎ‪ .‬اﺳﺎن ڌارﻳﻦ ﺟﺎ ﻏﻼم ﭤﻲ رﻫﻮن ﻫﺎ‪.‬‬ ‫اﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ اﺳﺎن داﻧﻬﻮن ﭤﺎ ﻛﺮﻳﻮن‪ .‬اﻫﻮﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻮن ﮔﻬﭩﻴﻮن اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻧﻮﺟﻮاﻧﻦ ﺟﻲ ﺧﻮن ﺳﺎن‬ ‫ﮘﺎڙﻫﻴﻮن ﭤﻲ وﻳﻮن‪ “.......‬ﺗﻘﺮﻳﺮ ﭔﮅﻧﺪڙ ﻧﻌﺮا ﻫﮣﺪا رﻫﻴﺎ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ وڏو ﺷﻴﻄﺎن آﻫﻲ ‪ ....‬آﻣﺮﻳﻜﺎ! ﺷﻞ ﻣﻮت اﭼﻨﺌﻲ ‪.....‬‬ ‫اﺳﺎن ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﻘﺮﻳﺮ ۽ ﻧﻌﺮن ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭘﮍﻫﻨﺪا رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ‪” .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ان ﺟﺎ ﮀﺎڙﺗﺎ ﻋﺮب ﻟﻴﮉر‬ ‫دﻫﺸﺘﮕﺮد ۽ ﻗﺰاق آﻫﻦ“ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﺻﻴﺖ ۾ ان ﺟﻮ اﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ رﻳﮉﻳﻮ ﺗﻬﺮان ﺗﺎن‬ ‫ﭔﮅاﺋﻲ وﺋﻲ ۽ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺳﻲ ۽ ‪ CNN‬ﺟﻬﮍي ﭨﻲ وي ﭼﺌﻨﻠﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻲ ﺳﺎن دﻧﻴﺎ ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ‪ ” .‬ﺷﻞ ا� اﻧﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻏﺎرت ﻛﺮي‪“.‬‬ ‫ﭨﻮﻛﻴﻮ ۾ رﻫﻨﺪڙ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﮔﻨﺰا ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﻓﭧ ﭘﺎٿ ﺗﻲ ﻣﺼﺎﻟﺤﻦ ۽ ﺣﻼل ﺷﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ﻫﮣﻨﺪا ﻫﺌﺎ اﻧﻬﻦ‬ ‫ﭨﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ﮀﮇي‪ ” ،‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻨﻦ ﭼﻴﻮ‪ ” ،‬ﻫﻦ ﺟﻲ وﭸﮡ ﺳﺎن اﺳﺎن‬ ‫ﻳﺘﻴﻢ ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻴﻮن‪“.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۽ ﻗﻢ ﺷﻬﺮن ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﺗﻬﺮان اﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ اﻣﺎم‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي وٽ ﻟﻬﻲ ﭘﻴﺲ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ اﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﭛ ۾ وڏو‬

‫ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ”ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮه“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﻣﻴﭩﺮو رﻳﻞ رﺳﺘﻲ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن‬ ‫۾ ”اﻳﺮان‪-‬ﻋﺮاق“ ﺟﻨﮓ ۾ ﺷﻬﻴﺪ ﭤﻴﻞ ﭔﻦ ﻟﮑﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﺷﻬﻴﺪن ﺟﻮن ﻗﺒﺮون آﻫﻦ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﭘﻨﺞ ﻫﺰار‬ ‫اﻳﻜﮍن ﺗﻲ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻣﺎل ۽ ﻣﺪرﺳﻮ ﭠﻬﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻘﺒﺮو ﺑﻪ اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭠﻬﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ‪ ۱۹۸۹‬ﮐﺎن ﻛﻢ ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻧﺪر ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﻮن‬ ‫ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ‪ .‬اﭨﻜﻞ ﭔﻪ ﺳﻮ ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭤﻴﻨﺪا ﺟﻴﻜﻲ ان وﻗﺖ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬آﻳﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻧﻤﺎز ﻣﻬﻞ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﻫﭣ ﭔﮅي ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ان ﻣﺎن اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﻳﻢ ﺗﻪ ﻧﻪ رﮘﻮ ﺷﻴﻌﺎ ﭘﺮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ُﺳﻨﻲ ﭘﮡ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﮀﻲ رﻧﮓ ﺟﻲ ﻋﻤﺎﻣﻪ )ﭘﭩﻜﻲ( ۾ ﻫﻚ ﺳﻴﺎﻟﻜﻮٽ ﺟﻲ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﺳﭵﻲ ﭘﺮوﺟﻴﻜﭧ ﺗﻲ ﺳﺮﻛﺎر ﻫﻚ رﻳﺎل ﺑﻪ ﺧﺮچ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻢ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺳﻮ ﺳﭛ ﻋﻮام‬ ‫ﺟﻲ ڏﻧﻞ ﭘﺌﺴﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬آﻳﻞ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﻟﻴﮉر ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫درﮔﺎﻫﻪ ﻻ‪ ‬ﺳﻨﺪس ﻗﺒﺮ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﺷﻴﺸﻲ ﺟﻲ ﭜﺘﻴﻦ ۾ ﭠﻬﻴﻞ ﺳﻴﺮن ﻣﺎن ﻧﻮٽ وﺟﻬﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﭼﻮڌاري ﻧﻮﭨﻦ ﺟﺎ‬ ‫ڍﻳﺮ ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺎﻟﻜﻮٽ ﺟﻲ ﻣﻮﻟﻮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﺮ ﺳﺎل ‪ ۲۱‬ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ‪ ،‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﺟﻨﻢ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﻲ ﭘﺌﺴﺎ ﻛﮃي ﮘﮣﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬آﻳﺖ‬ ‫ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ )ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻴﺪ روح ا�( ﺳﺎل ‪ ۱۹۰۲‬۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﺧﻮﻣﻴﻦ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽‬ ‫‪ ۸۸‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ﺟﻮن ‪ ۱۹۸۹‬ﺗﻲ ﺗﻬﺮان ۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺳﻨﺪس زﻧﺪﮔﻲ ۽ اﻧﻘﻼب ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻮن ﻟﮑﮡ‬ ‫ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺟﻮ اﻳﺮان ۾ ﻫﺮ وﻗﺖ ان ﺟﻮ ذﻛﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﭔﮅڻ ۾ اﻳﻨﺪو ۽ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح ﺳﻤﺠﻬﮡ ﺑﻨﺎ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ ﻧﻜﺮڻ ﻳﺎ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻮ ﭘﮍﻫﮡ اﺟﺎﻳﻮ ﻟﮙﻨﺪو‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ وﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮ وڏو ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻟﻴﮉر‪ ،‬ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﭵﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ڏﮐﻴﻮ‬ ‫رﮐﻲ اﻧﺴﺎﻧﺬات ﺟﻲ ﭜﻼﺋﻲ ۽ ﺳﮏ ﻻ‪ ‬ﭘﺎڻ ﭘﺘﻮڙﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺎڻ وڏو ﻟﻴﮑﻚ ۽ ﻣﻜﺮر ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮام ﺗﻮڙي‬ ‫دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺳﭽﻲ دل ﺳﺎن ﻋﺰت ۽ ﭘﻴﺎر ﭤﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﺗﻮڙي ﻣﺎﻟﻲ ﻃﻮر ﻛﻤﺰور ۽‬ ‫ﻏﺮﻳﺐ ﻫﻮ‪ ،‬ﻫﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر ‪ ،‬ﻇﺎﻟﻢ ۽ ﻣﻐﺮب ﭘﺮﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺗﺨﺖ ڊاﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ اﺳﻼﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﻴﺎد رﮐﮡ ﺟﻮ اﻧﻘﻼب آﻧﺪو‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ‪ ۲۴‬ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ‪ ۲۰) ۱۹۰۲‬ﺟﻤﺎدي اﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ ۱۳۲۰‬ﻫﺠﺮي( ﺗﻲ ﺧﻤﻴﻦ ﻧﺎﻟﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻫﻮ‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺧﻤﻴﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ڏﮐﮡ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ‪ ۳۰۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ )‪ ۱۸۰‬ﻣﻴﻞ(‬ ‫ﭘﺮي آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ واﻟﺪ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻳﺖ ا� ﺳﻴﺪ ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻣﻮﺳﻮي ۽ واﻟﺪه ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺣﺎﺟﻲ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻢ ﻫﻮ‪ .‬اﻣﺎم‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﺳﻴﺪ ﺧﺎﻧﺪان ﺳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻮ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﺟﻲ ﻧﻴﺎﮢﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا ﺟﻲ اوﻻد ﻣﺎن‪ ،‬ﺳﺘﻴﻦ اﻣﺎم‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ )‪ (۷۹۹-۷۴۵‬ﺟﻲ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻫﻮ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ڏاڏي ”ﺳﻴﺪ اﺣﻤﺪ ﻣﻮﺳﻮي ﻫﻨﺪي“ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺳﺎن ﻫﻮ )ﺟﺘﻲ ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺧﻴﺎم‪ ،‬ﻓﺮﻳﺪ دﻳﻦ ﻋﻄﺎر ۽ اﻣﺎم زادي ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺮوق ﺟﺎ ﻣﻘﺒﺮا آﻫﻦ(‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﺪي ان ﻛﺮي ﺳﮇﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﻫﻦ‬ ‫ﺷﻴﻌﺎ ﻣﺬﻫﺒﻲ اﮘﻮاڻ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﺎل ﺗﻌﻠﻴﻢ ڏﻧﻲ‪ .‬اﺗﺎن ﻣﻮﭨﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﺧﻮﻣﻴﻦ ۾ اﭼﻲ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ )اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ واﻟﺪ( ﮐﻲ ‪ ۱۸۵۶‬۾ ﺟﻨﻢ ڏﻧﻮ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ‬ ‫‪ Settle‬ﭤﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﺳﻨﺪس ﭨﻲ زال ﺳﻜﻴﻨﺎ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺧﻼف ﻫﻨﮕﺎﻣﺎ ﭤﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ‪ ۱۸۵۷‬ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻠﻮو ﭤﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻧﻮ ﻣﺮزا اﺣﻤﺪ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺧﻨﺴﺎري ﺑﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ وڏو ﻋﺎﻟﻢ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﮐﻲ اﻳﺮان ۾ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻮ ﮐﻮﻟﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت ڏﻧﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻧﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﮀﻜﮡ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻣﺠﺒﻮر ﭤﻲ ﺷﺎه ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺣﻜﻢ ﻧﺎﻣﻮن ﻛﺌﻨﺴﻞ ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ان‬ ‫واﻗﻌﻲ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ وڏو اﺛﺮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﭴﻢ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ اﻫﺎ ﺋﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ اﻟﺰﻫﺮه ﺟﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ روح ا� ﻣﻮﺳﻮي‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﭔﻪ ﻟﻘﺐ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬آﻳﺖ ا� ۽ اﻣﺎم‪ .‬آﻳﺖ ا� ﻣﺬﻫﺒﻲ اﮘﻮاڻ ﺟﻮ ﻟﻘﺐ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ اﻫﻮ‬ ‫ﻟﻘﺐ ﺳﭛ ۾ وڏو ﻧﻪ آﻫﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ اﻫﻮ ﻟﻘﺐ اﻳﺮان ۾ اﻧﻘﻼب آﮢﮡ وﻗﺖ ڏﻧﻮ وﻳﻮ ان ﺑﻌﺪ ﺟﻠﺪ ﺋﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ ﺷﻴﻌﺎ اﺳﻼم‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻣﻮﺳﻮي ﺟﻴﻜﻮ ﭘﮡ آﻳﺖ ا� ﻫﻮ )ﻧﺠﻒ ﻋﺮاق‬ ‫ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﻟﻘﺐ اﻣﺎم ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ واﻟﺪ ﺳﻴﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺎن دﻳﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﺧﻤﻴﻦ ۽ ﭜﺮ وارن ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻮ ﻟﻴﮉر ﭤﻴﻮ‪ (.‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﭴﻤﮡ ﮐﻲ ﭼﺎر ﻣﻬﻴﻨﺎ ﺑﻪ ﻛﻲ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ڌاڙﻳﻠﻦ ارڪ ڏي وﻳﻨﺪڙ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﻫﻮ‬ ‫ﻣﺲ ﮔﺬرﻳﺎ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس واﻟﺪ آﻳﺖ ا�‬ ‫ٰ‬ ‫‪ ۴۷‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﺎ‪ ‬۽ ﻣﺎﺳﻲ ﻧﭙﺎﺋﻴﻨﺪي رﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﭘﻨﺪرﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس‬ ‫واﻟﺪه ۽ ﻣﺎﺳﻲ ﺳﺎﮘﻲ ﺳﺎل ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﮔﺬاري وﻳﻮن‪ .‬اﻫﮍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه“ وٽ ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ ان ﺑﻌﺪ ﻫﻦ‬ ‫ﺷﻮق ﺟﺎري رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﺠﻬﻪ وﻗﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وڏي ﭜﺎ‪ ” ‬آﻳﺖ ا� ﺳﻴﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫ارڪ ﺟﻲ ﻫﻚ دﻳﻨﻲ ﻣﺪرﺳﻲ ﻣﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﻼﻣﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ۽ ﻋﺮﺑﻲ ادب ﭘﮍﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ اﭼﻲ ‪۱۹۲۷‬‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺌﻲ ۽ ﻓﻘﻪ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻔﻲ‪ ،‬ﻋﺮﻓﺎن ۽ اﺧﻼﻗﻴﺎت ﺟﻬﮍن ﺳﺒﺠﻴﻜﭩﻦ ۾ ‪ Specialization‬ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ڌاري‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ )ﭘﻬﻠﻮي ﺧﺎﻧﺪان( ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮن ﻣﻐﺮﺑﻲ ۽ ﻏﻴﺮ اﺳﻼﻣﻲ ﭘﺎﻟﻴﺴﻴﻮن ﭘﺴﻨﺪ ﻧﻪ ﻫﻴﻮن ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺧﻼف ﻫﻮ آواز اﭤﺎرﻳﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭼﺮﭘﺮ ﺗﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻟﮙﺎﺋﻴﻨﺪي رﻫﻲ‪.‬‬ ‫ان وﻗﺖ ﺟﻲ وڏي ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ آﻳﺖ ا� ﺑﻮروﺟﺮدي ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮام ۽ ﻋﺎﻟﻤﻦ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻟﻴﮉر ﻳﻌﻨﻲ آﻳﺖ ا� ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻴﺖ ﺧﻼف ﺟﻬﺎد زور وﭠﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻫﻲ‪‬‬ ‫‪ ۱۹۶۱‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ ‪ ۱۹۶۳‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻋﺮوج ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ وﺋﻲ‪ .‬ان ﺳﺎل ‪ ۳‬ﺟﻮن ﺗﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺮ ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ ﻣﻐﺮب ﺗﻲ ﭜﺎڙڻ ﺗﻲ ﺳﺨﺖ ﻧﺪﻳﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﮐﻲ‬ ‫‪ Support‬ﭤﻲ ﻛﻴﻮ اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮاﻧﻦ ﮐﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﻣﻮﻛﻠﮡ ﭘﺴﻨﺪ‬ ‫ﻛﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ان ﺟﻲ ﺧﻼف آواز ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﺗﻘﺮﻳﺮ ۾ اﻫﻮ ﺑﻪ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻋﺎﻟﻤﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ اﻫﻢ‬ ‫ﻛﺮدار ادا ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ‪ “.‬اﻫﻮ ﭔﮅي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ”اﻳﺮان“ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﺎﺑﻲ ڏاڏي ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻴﺖ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‬ ‫وﻳﭡﻮ ﻫﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي ﺑﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭔﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ۾ ﻛﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﻳﺎ ﻛﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﺟﻲ ﺧﻼف ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻻ‪ ‬ﻏﺎﺋﺐ ﭤﻲ‬ ‫وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ان ﻛﻢ ﻻ‪ ‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ادارو ‪ SAVAK‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻇﻠﻤﻦ ﮐﺎن دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻨﻬﻦ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﻜﻨﺪا رﻫﻦ ﻫﺎ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺟﻮﺷﻴﻠﻲ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﭔﮅڻ ﺑﻌﺪ ﻗﻢ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﻧﻜﺮي آﻳﺎ ۽‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﭤﻴﮡ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﻣﻠﻚ ۾ ﭘﮑﮍي ﺗﻪ ﺳﭝﻨﻲ وڏن ﺷﻬﺮن وﻳﻨﺪي ﺗﻬﺮان ۾‪ ،‬ﻋﻮام ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ‬ ‫ﺧﻼف ۽ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﺣﻖ ۾ ﻣﻈﺎﻫﺮا ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ آرڊر ﺗﻲ ﻓﻮج ﭨﺌﻨﻜﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻫﻦ وڌﻧﺪڙ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﮐﻲ‬ ‫ﺧﺘﻢ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻛﺌﻴﻦ ﻫﺰارﻳﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻗﺘﻞ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ ﭘﺮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺟﺬﺑﻮ ﻣﺎﭠﻮ ﻧﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬وﻳﺘﺮ ﻟﻴﮉرن ۽ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ دﭔﺎ‪‬‬ ‫اﻳﺘﺮو ﺗﻪ وڌي وﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﻮﺟﻮدﮔﻲ ۾ ﻣﺎٺ ﭤﻲ وﻳﻨﺪي‪ .‬اﻫﻮ ﺳﺎل‬ ‫‪ ۱۹۶۴‬ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ‪ ۴‬ﻧﻮﻣﺒﺮ ﺗﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﻃﻦ ﮀﮇﮢﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﺮﻛﻲ ‪ Deport‬ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﻫﻮ ﺳﺎل ﮐﻦ ازﻣﻴﺮ ۽ ﺑﺮﺳﺎ ۾ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻲ آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪ ۱۹۶۵‬۾ ﻋﺮاق ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﺗﻴﺮﻫﻦ ﺳﺎل ﻧﺠﻒ ۾‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺮون ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﮔﺎﻧﻦ وارن ﻛﺌﺴﭩﻦ ﺗﻲ ﭨﻴﭗ ﻛﺮي اﻳﺮان‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﻴﻮن وﻳﻮن ﭤﻲ ۽ اﻧﻬﻦ ﺗﺎن ﻣﺎﮢﻬﻦ وڌﻳﻚ ﻛﺌﺴﭧ ﭨﻴﭗ ﻛﺮي ﻋﻮام ۾ ورﻫﺎﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬آﺧﺮ اﻳﺮان ۽ ﻋﺮاق ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫اﻫﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ ﻋﺮاق ﻣﺎن ﻛﮃﻳﻮ وﭸﻲ‪.‬ان وﻗﺖ ﻋﺮاق ﺟﻮ ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر ﺻﺎدام ﺣﺴﻴﻦ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ زوري‪ ‬ﻋﺮاق ﻣﺎن ﻛﮃﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ وﻳﺰا ﺗﻲ ﻓﺮاﻧﺲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ‪ Neauphle-le-chateau‬۾ اﭼﻲ‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﭡﻴﺎن اﻳﺮان ۾ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻣﻈﺎﻫﺮا وڌﻧﺪا وﻳﺎ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﺑﭽﮡ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻮ آﺳﺮو ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ‪ ۱۶‬ﺟﻨﻮري ‪ ۱۹۷۹‬ﺗﻲ اﻳﺮان ﮀﮇي ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻮ ﺳﺮ ﺑﭽﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻠﻚ ﮀﮇڻ ﻛﺎ ﻧﺌﻴﻦ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻛﻴﺲ ۾ اﻧﺴﺎن ﻻ‪ ‬وڏو ﺳﺒﻖ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻫﺌﻲ ﻫﻦ ﭘﺎڻ ﮐﻲ وڏو ﻃﺎﻗﺘﻮر ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ۽ ﻋﻮام ﮐﻲ ﻣﮑﻴﻮن ﻣﺎﻛﻮڙﻳﻮن ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻜﻴﺖ ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭘﭧ ﺟﻮ اوﻻد ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﭘﭧ ﺧﺎﻃﺮ ﭔﻲ ﺷﺎدي ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭼﻲ‬ ‫ﻫﻴﮇا ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺘﻮن ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﺗﺮﻛﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺤﺮاﺣﻤﺮ ﮐﺎن ﻛﺌﺴﭙﻴﺌﻦ ﺳﻤﻨﮉ‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﭵﻮ اﻳﺮان ﺳﻨﺪس آﻫﻲ ان ﺟﻮ ﻛﻮ واﻟﻲ وارث ﻧﻪ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﭔﻲ زال ﻣﺎن ﭘﭧ ﺑﻪ ﭤﻴﻮ ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ﻣﺮڻ ﮐﺎن اڳ‬ ‫ﮐﻴﻦ اﻫﻲ ﺳﭛ ﻣﺤﻞ ﻣﺎڙﻳﻮن ۽ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﻠﻚ ﮀﮇﮢﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻧﻪ رﮘﻮ ﮀﮇﮢﻮ ﭘﻴﻮ ﭘﺮ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻛﻮ ﻣﻠﻚ ﮐﻴﻦ رﻫﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر‬ ‫ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﻏﻼﻣﻲ ﻛﺌﻲ ان ﺑﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ اﮀﻮت ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺳﮇ ﺟﻲ‬

‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺑﻪ ﭼﻴﺲ ﺗﻪ ﭔﻴﻠﻲ ﺟﻠﺪي ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﭨﻴﺴﭧ ﻛﺮاﺋﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺟﺎن ﮀﮇ‪ .‬ﻫﻴﮇي وڏي ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻴﮇو وڏو ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻛﺌﻨﺴﺮ ﺟﻲ ﻣﺮض ۾ ﺗﮍﭘﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ ڏاڏي ﭠﮙﻲ‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ﺗﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ﻣﺎن ﻧﻜﺮي وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﮀﺎ ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ رﻫﻨﺪو ﻧﺎن‪‬‬ ‫ا� ﺟﻮ‪ .‬ﭘﻬﻠﻮي ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﻫﻨﮅ ﻫﻠﻲ ﻛﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﺌﻴﻦ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﮀﮇڻ ﺑﻌﺪ ﭘﻮرن ﭔﻦ ﻫﻔﺘﻦ ﺑﻌﺪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻓﻴﺒﺮوري ‪ ۱۹۷۹‬ﺗﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ‪ ۱۵‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﻼوﻃﻨﻲ ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ آﻳﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺷﺮوع ۾ ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ اﻫﺎ واﭘﺴﻲ اﺳﺎن ﺟﭙﺎن ۾ ﭨﻲ‬ ‫وي ﺗﻲ ڏﭠﻲ‪ ABC .‬ﭨﻲ وي ﺟﻮ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪو ﭘﻴﭩﺮ ﺟﻴﻨﻨﮕﺲ ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ۾ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻮ ۽ ﻫﻦ واﻗﻌﻲ ﺟﻲ رﭘﻮﭨﻨﮓ‬ ‫ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﭘﻬﭽﮡ ﺗﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ؛‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﺟﻮاب ۾ ڏﻧﻮ؛‬

‫”?‪“What do you feel in returning Iran‬‬

‫” ﻫﻴﭻ اﺣﺴﺎس ﻧﺪارم‪ “.‬ﻳﻌﻨﻲ آﺋﻮن ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﻧﭥﻮ ﻛﺮﻳﺎن‪ .‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺟﻮاب ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮا ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﺎ‬ ‫ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﺨﺎﻟﻒ‪ ،‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻛﭡﻮر دل ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺛﺎﺑﺘﻲ ﭤﺎ ڏﻳﻦ‪.‬‬

‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ واﭘﺲ اﭼﮡ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﭽﻲ دل ﺳﺎن ﻫﻦ ﺟﻮ آڌر ﭜﺎ‪ ‬ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﻐﺮﺑﻲ اﺧﺒﺎري ﻧﻤﺎﺋﻨﺪه ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫ﺗﻬﺮان ۾ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﻟﮏ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﭼﻲ ﮔﮇ ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﻟﻬﮡ ﺑﻌﺪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺑﻬﺸﺖ‬ ‫زﻫﺮا ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺗﻲ اﭼﻲ اﻧﻬﻦ ﺷﻬﻴﺪن ﮐﻲ ﺧﺮاج ﺗﺤﺴﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮ ﺟﻦ ﻫﻦ اﻧﻘﻼب ﺟﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎن ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺬراﻧﻮ ڏﻧﻮ ۽ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻇﺎﻟﻢ ﻓﻮج ۽ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻫﭥﺎن ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻋﻮام اﺳﻼﻣﻚ رﻳﭙﺒﻠﻚ ﻻ‪ ‬ووٽ ڏﻧﻮ ۽ اﻫﮍي ﻃﺮح‬ ‫دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﮔﻮﻟﻲ ﺗﻲ ‪ ۱۴۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﭘﻬﺮﻳﻦ اﺳﻼﻣﻲ رﻳﺎﺳﺖ وﺟﻮد ۾ آﺋﻲ‪ ۱۹۷۹ .‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۸۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺳﭛ‬ ‫ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻴﻮن ﺗﻘﺮﻳﺮون ﻛﻴﻮن‪ ،‬ﻟﻴﻜﭽﺮ ۽ واﻋﻆ ڏﻧﺎ‪ ،‬ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺴﺌﻠﻦ ﺟﺎ ﺣﻞ ڏﻧﺎ‪ ،‬اﺳﻼم ۽ اﺧﻼق ﺟﻮن‬ ‫ﭜﻼﻳﻮن ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮن ﺧﺎرﺟﻲ ۽ اﻧﺪروﻧﻲ ﭘﺎﻟﻴﺴﻴﻮن اﺳﻼم ﺟﻲ ﺑﻨﻴﺎد ﺗﻲ ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﻮن‪.‬‬ ‫ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﺣﻴﺎت رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ‪ ۳‬ﺟﻮن ‪ ۱۹۸۹‬ﺗﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﭘﺎڻ ﻫﻦ ﺟﻬﺎن ﻣﺎن ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﭘﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭠﺎﻫﻲ وﻳﻮ‪ .‬۽ ﺑﻘﻮل ﻫﻚ ڌارﺋﻴﻦ ﭨﻮرﺳﭧ ﺟﻲ؛‬

‫”‪“The Islamic Republic of Iran like a beacon, Shines out across the globe and embraces the oppressed.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان اﭼﮡ وﻗﺖ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ‪ Iran Air‬ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز اﺳﺎن ﮐﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﻫﻮاﺋﻲ‬ ‫اڏي”اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ“ ‪ IKA‬ﺗﻲ اﭼﻲ ﻻﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭨﻴﻬﻪ ﻣﻴﻞ ﭘﺮي آﻫﻲ‪.‬اﻳﺮان اﻳﺌﺮ ﺟﻲ ﻋﻤﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻓﻼﺋﻴﭧ ﭘﻬﺮﻳﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻟﭥﻲ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﻛﺮاﭼﻲ‬ ‫ﮐﺎن اﻳﻨﺪڙ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﻻﭤﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ‬ ‫اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮐﮣﻲ ﭘﺮاﮢﻮ ۽ ﻧﻨﮃو آﻫﻲ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﺴﺎﻓﺮن ﻻ‪ ‬ﺗﻪ ﺳﭡﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ اﻫﻮ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ واﻧﮕﺮ ﺷﻬﺮ‬ ‫۾ ﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ اﻣﻦ اﻣﺎن ﺟﻲ ﺻﻮرت ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﻛﺮي ﭨﻮﺋﺮزم وڌي ﻧﻪ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ آﻫﻲ ۽ ﻫﻮﭨﻠﻮن ﺟﻴﻜﻲ آﻫﻦ اﻫﻲ ﺋﻲ ﮔﺬرﻳﻞ وﻳﻬﻪ ﻳﺎ ﭨﻴﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺳﺎﮘﻴﻮن آﻫﻦ ﻧﻪ ﺗﻪ اﻳﺮان‪ ،‬اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‬ ‫ﻳﺎ ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر واﻧﮕﺮ اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﮔﻬﭩﻲ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﻫﻮﭨﻠﻮن ﻫﺠﻦ ﻫﺎ ﺗﻪ ﻛﺮاﭼﻲ ﮔﻬﻤﮡ وارو‪ ،‬اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ‬ ‫ﻟﻬﻲ ﻫﻮﭨﻞ ۾ رﻫﺎﺋﺶ ﻻ‪ ‬ﺻﺪر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ اﭼﻲ ﻫﺎ‪ .‬اﺗﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ وٽ ﻳﺎ ﺷﺎﻫﺮاﻫﻪ ﻓﻴﺼﻞ ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ وٽ ﺋﻲ رﻫﻲ ﭘﻮي‬ ‫ﻫﺎ‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ وٽ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻚ ﻓﻮراﺳﭩﺎر ﻳﺎ ﭤﺮي اﺳﭩﺎر ﻣﮉي وي ﻫﻮﭨﻞ ﻫﺌﻲ ﺳﺎ ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ﭤﻲ وﻳﺌﻲ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﻛﮇﻫﻦ اوﭼﺘﻮ ﮔﻬﮣﻲ ﺑﺎرش ﭤﻲ ﭤﺌﻲ ﻳﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﺎ ﭤﺎ ﭤﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﭥﻮ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي‬ ‫ڌارﻳﻮن ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻮﭨﻞ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﺟﻴﻜﻮ اﻫﮍﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﮐﻲ ﻧﻈﺮ ۾ رﮐﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﻳﺎ رﻳﻠﻮي‬ ‫اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ رﻫﮡ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﭘﺮاﮢﻮ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﺋﻲ ﻫﻚ ﺣﺼﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺟﺎ اﻫﻢ رﺳﺘﺎ ۽ ﭼﻮراﻫﺎ ﺳﭛ وﻳﺠﻬﺎ اﭤﺲ‪.‬‬ ‫آﻳﺖ ا� ﺳﻌﻴﺪي روڊ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻴﺪان ﻓﺘﺢ واري ﭼﻮراﻫﻲ ﮐﻲ ﻣﻴﺪان آزادي واري راﺋﻮﻧﮉ اﺑﺎﺋﻮٽ ﺳﺎن ﻣﻼﺋﻲ ﭤﻮ ۽ اﻫﻮ‬ ‫رﺳﺘﻮ ﻣﻴﺪان آزادي واري ﭼﻮراﻫﻲ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﺎح روڊ )ﺑﺰرﮔﺮاه ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﺎح( ﭤﻴﻮ وﭸﻲ ﺟﺘﺎن ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺼﻦ ڏي وﻳﻨﺪڙ ﻣﻴﭩﺮو ﻟﻨﮕﻬﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﻴﺪان آزادي وٽ ﺑﺲ ﭨﺮﻣﻴﻨﻞ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﺑﺴﻮن ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻗﻢ‪،‬‬ ‫زﻧﺠﺎن‪ ،‬ﻫﻤﺪان ۽ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮ ن ڏاﻧﻬﻦ وﭸﻦ ﭤﻴﻮن ۽ اﻧﻬﻦ ﭔﻦ اﻫﻢ رﺳﺘﻦ ۽ ﭼﻮراﻫﻦ ﺳﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭔﻴﺎ اﻫﻢ رﺳﺘﺎ؛‬ ‫ﻛﻤﻴﻞ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻚ اﺷﺘﺮ‪ ،‬ﻫﺎﺷﻤﻲ‪ ،‬داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬ﻃﻮس‪ ،‬آزادي‪ ،‬اﺳﺘﺎد ﻣﻌﻴﻦ‪ ،‬ﺻﺎﻟﺤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺤﻮن وﻏﻴﺮه اﭼﻴﻮ ﻣﻠﻦ ﺟﻦ ﺗﻲ‬ ‫ڌارﻳﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن آﻳﻞ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﺟﻲ ﮐﻴﺴﻲ ﺟﻲ ﺳﮕﻬﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ن ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻫﻦ وﻗﺖ اﺳﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻟﭥﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﭘﺮ اﺳﺎن ﮐﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﺗﻲ ان‬ ‫ﻛﺮي ﭘﻬﭽﮣﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺪ وﭸﮡ ﻻ‪ ‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﺎن ﺟﻬﺎز ۾ ﭼﮍﻫﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺗﻪ‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ ﻣﭥﻲ اﺗﺮ ۾ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﭤﻮرو اﺗﺮ ۾ ۽ ‪ ۵۰۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ اوﭜﺮ ۾‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﺑﺎرڊرن‬ ‫وٽ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ڏي ﺳﮅي اڏام ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻫﻲ ‪ ۵۰۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﺳﻔﺮ ﺟﺎ ﺗﻪ ﺑﭽﻦ ﻫﺎ ﭘﺮ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن‬ ‫اﻳﻨﺪي وﻗﺖ ﺑﻪ ‪ ۴۶۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﺑﭽﻦ ﻫﺎ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻮ ﻣﻔﺎﺻﻠﻮ ‪ ۱۹۲۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‬ ‫آﻫﻲ ﭘﺮ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﻓﻘﻂ ‪ ۱۴۵۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻓﺴﻮس ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺗﻲ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﭘﺸﺎور ﺟﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﺸﺎور ﮐﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان ۽ ﻫﺎڻ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺸﺎور‬ ‫۽ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ وچ ۾ ﻛﺎ ڊﺋﺮﻳﻜﭧ اڏام ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﮇﻫﻮﻛﻮ ﭘﻬﭽﻲ وﭸﻦ ﻫﺎ ﺟﻮ ﭘﺸﺎور وارن ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ﻛﺮاﭼﻲ‬ ‫ﮐﺎن ﺑﻪ ‪ ۱۵۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﻫﺎڻ ﺑﺲ ۾ ”ﻗﻢ‪-‬ﺗﻬﺮان“ ﻫﺎ‪ ‬وي وﭠﻨﺪا‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ اڏي ﮐﺎن ﭘﺮاﮢﻲ اڏي ﺗﻲ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺑﻪ اﭼﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ”ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا“ ۾ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻬﻴﺪن ﺟﻮ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن‬ ‫ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﻫﻦ ۾ ﭔﻦ ﻟﮑﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺷﻬﻴﺪ ﺗﻪ ﻋﺮاق ۽ اﻳﺮان واري ‪ ۸‬ﺳﺎل ﻫﻠﻨﺪڙ ﺟﻨﮓ ﺟﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﭔﻴﺎ اﻫﻲ ﺷﻬﻴﺪ‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ آﻧﺪل اﻧﻘﻼب ۾ ﮔﺬرﻳﻞ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻲ ﻇﺎﻟﻢ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ اداري ﺳﺎواڪ ۽ ﻓﻮج‬ ‫ﻫﭥﺎن ﻗﺘﻞ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺼﺮي ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺣﻨﻔﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ )ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﭙﻨﮓ‬ ‫ﺟﻮ ڊﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﺟﻨﺮل( ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺻﺤﺎﺑﺎ ﮐﻲ ﭼﻴﮍاﺋﻴﻨﺪي ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ” ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﺟﺎ‪ ‬ﺑﭽﺎﺋﻲ ﺑﻪ اﭤﺎﻧﻮ ﻳﺎ‬ ‫ﭜﺮﺟﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ؟“‬

‫”ﮀﻮ ﮀﻮ؟“ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺻﺤﺎﺑﺎ ﭘﮁﻨﺪو ﻫﻮس‪.‬‬

‫”ان ﻛﺮي ﺟﻮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﻋﺮاق ﺑﻌﺪ ﻫﺎڻ ﺟﮇﻫﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻨﺪو ﺗﻪ ﺷﻬﻴﺪن ﮐﻲ ﻛﭥﻲ دﻓﻦ ﻛﻨﺪاﺋﻮ؟“‬

‫ﺟﻮاب ۾ ﺻﺤﺎﺑﺎ )ﻣﻮن ڏي ﺑﻪ اﺷﺎرو ﻛﺮي( ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ” ﺗﻮﻫﺎن ﻣﺼﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﮀﺎ ﭤﻴﻨﺪو؟“ ﺗﻪ ﻛﺌﻴﭙﭩﻦ ﺣﻨﻔﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺳﭩﺎﺋﻴﻞ واري ﮐﻞ ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮس اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺋﻲ ﮀﮇي ڏي ﺗﻪ ” اﺳﺎن ﺗﻪ آﻫﻴﻮن آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﭼﻤﭽﺎ‪.....‬‬ ‫اﺳﺎن ﺑﻲ ﻏﻴﺮﺗﻦ ﺟﻮ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ اﻻﺋﻲ ﮀﺎ ﺣﺸﺮ ﭤﻴﮣﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﭜﺎ‪“!.....‬‬

‫اﺳﺎن ﭨﺌﻲ ﭴﮣﺎ ۽ ﭔﻴﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺗﻮڙي آﻓﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬اﻳﺸﻴﺎ‪ ،‬ڏﮐﮡ اﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ‪ ،‬ﭔﻪ ﺳﺌﻮ‬ ‫ﮐﻦ ﺟﻬﺎزي آﻓﻴﺴﺮ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺎﻟﻤﻮ ۾ ﭔﻪ ﺳﺎل ﮔﮇ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻗﺎﻫﺮي ‪ Cairo‬ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺣﻨﻔﻲ اﻳﺮان‬ ‫ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬اﻳﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ اﻳﺮان ﻣﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺘﺎﺛﺮ آﻫﻲ‪ ” .‬ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻠﻚ اﻳﺮان ۽ ﻋﺮاق ﺟﻲ اٺ ﺳﺎل ﻟﮍاﺋﻲ ۾‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻧﻮﺟﻮان ﻧﺴﻞ ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﭘﻮڙﻫﺎ ۽ ﭔﺎر ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺗﻲ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻃﺮﻓﺎن ﺳﺨﺖ ﭘﺎﺑﻨﺪﻳﻮن ﻟﮙﻞ آﻫﻦ ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻴﮇي ﻋﻈﻴﻢ ۽ ﻣﺜﺎﻟﻲ ﻗﻮم‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻫﻚ ﺳﮑﻴﻮ ﺳﺘﺎﺑﻮ ﻣﻠﻚ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﻣﻴﺮ ﺗﻮڙي ﻏﺮﻳﺐ ﺧﻮش آﻫﻲ‪ .‬ﭨﻲ‬ ‫وﻗﺖ ﻣﺎﻧﻲ ﭤﻮ ﮐﺎﺋﻲ ۽ ﻋﺰت ﺟﻲ روزي ﭤﻮ ﻛﻤﺎﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻠﻚ ﺳﺌﻲ ﺳﮙﻲ ﮐﺎن ﺑﺴﻮن ﭨﺮﺋﻴﻜﭩﺮ ﭤﻮ ﭠﺎﻫﻲ ‪“....‬‬

‫ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺣﻨﻔﻲ ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺳﺎن آﺋﻮن ﺑﻪ ﺳﻬﻤﺖ آﻫﻴﺎن ۽ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻨﻲ دوﺳﺘﻦ ﺳﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺗﺮﻗﻲ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﺗﻲ اﻓﺴﻮس ﻛﻨﺪو آﻫﻴﺎن ۽ ﮐﻞ ﮐﻞ ۾ ﮐﻴﻦ ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻛﻬﮍا ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫آﻫﻴﻮن ﺟﻮ اﭸﺎن ﻧﭥﺎ ﺳﮅرون! ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺣﻨﻔﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﻪ اﻳﻨﺪي آﻫﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ‪ ،‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ‪ ،‬ﭘﺎرﻛﻦ‪ ،‬اﺳﭙﺘﺎﻟﻦ‪ ،‬ﺑﺴﻴﻦ ۽ رﻳﻞ ﮔﺎڏﻳﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﺪي ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﻲ ﺑﻪ واﮐﺎڻ‬ ‫ﻛﺮي وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﻳﺎرو ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﻣﭥﻲ ﺟﻮ ﺳﻮر آﻫﻲ‪ .‬وﻗﺖ ﭤﻮرو ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻧﺎﻇﻢ آﺑﺎد‬ ‫ﮐﺎن ﻣﻠﻴﺮ ڏي ﻧﻪ ﻧﻜﺮﻧﺪي‪ .‬ﻛﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﭥﻲ ﭘﻮي ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮو ﭨﺎﺋﻴﻢ ﻟﮙﻲ وﭸﻲ‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺑﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺑﺲ ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ‬ ‫ﮐﺎن ﭨﻴﻬﻪ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﻫﺎ‪ ‬وي ﺟﺎ ﺗﻪ اڌ ﻛﻼڪ ۾ ﭘﻮرا ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ ﭘﺮ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺟﺎ ﭨﻲ ﭼﺎر ﻣﻴﻞ ﻟﻨﮕﻬﻲ ﻣﻬﺮآﺑﺎد‬ ‫اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬دﻋﺎﺋﻮن ﭘﻴﺎ ﮔﻬﺮون ﺗﻪ ﺟﻠﺪي ﭘﻬﭽﻮن ﻣﺘﺎن ﻣﺸﻬﺪ وﻳﻨﺪڙ اﺳﺎن واري ﻓﻼﺋﻴﭧ ﻫﻠﻲ ﻧﻪ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﺳﺎن وارو ڊراﺋﻴﻮر ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا ﮐﺎن وﭠﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﮐﺎن ۽ وڏن رﺳﺘﻦ ﺗﺎن وﭠﻴﻮ ﭘﻴﻮ ﻫﻠﻲ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﺟﻠﺪ ﭘﻬﭽﻲ‪ .‬ﻧﺎرٿ ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا روڊ‪ ،‬ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس روڊ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺎﻇﻤﻲ روڊ‪ِ ،‬ﻳﺖ ا� ﺳﻌﺪي روڊ ۽ ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ وري‬ ‫اﻧﺪرﻳﺎن رﺳﺘﺎ ﺑﺮادران ﺑﻬﺮاﻣﻲ روڊ‪ ،‬ﻧﺎرٿ ﺣﻴﺪري روڊ‪ ،‬ﻣﻴﺪان ﻣﻌﻠﻢ‪ ،‬ﺗﺨﺘﻲ روڊ‪ ۴۵ ،‬ﻣﺘﺮي زرﻧﺪ روڊ وﭠﻴﻮ ﭘﻴﻮ ﻫﻠﻲ‬ ‫ﭘﺮ ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﺟﺎﻣﻊ ﻛﻼٿ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ۽ ﭘﺎﭘﻮش ﺟﻬﮍا ﻋﻼﺋﻘﺎ اﭼﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﻃﺮف ﭘﻴﺪل ﻫﻠﻨﺪڙن ﺟﻮ ﺟﺘﺎن‬ ‫ﻛﭥﺎن رﺳﺘﻮ ﻛﺮاس ﻛﺮڻ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻞ وارن ﺟﻮ ﻏﻠﻂ رﺳﺘﻲ ﺗﺎن اﭼﻲ ﭰﺎﺳﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺲ ﻳﺎ ﻛﺎر‬ ‫واري ﮐﻲ ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ ﭜﺮ واري ﻟﻴﻦ ۾ ﭤﻮري ﺟﺎ‪ ‬ﻣﻠﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮀﮇي ان ۾ ﻫﻠﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﺌﭙﭩﻦ‬ ‫ﺣﻨﻔﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺌﻴﻦ ﭤﻮ ﻛﺮي! اﻫﺎ ﺗﻪ ﻛﺮاﭼﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﺑﻪ ﺧﺮاب آﻫﻲ‪ .‬اﭸﺎن ﺑﻪ ﭼﺎﻛﻴﻮاڙي‪،‬‬ ‫ﺑﻐﺪادي ۽ ﻟﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ﺟﻮ ﻫﺘﺎن اﭼﻲ ﻧﻜﺮي ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﺘﻲ ﻣﻮﻧﺠﻬﻪ ﭤﻴﮡ ﺑﺪران ﻫﻮ وﻳﺘﺮ ﻫﻮ ﻣﻠﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي‪.‬‬ ‫ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﭤﻮ ﺳﻮﭼﻴﺎن ﺗﻪ ﺣﻨﻔﻲ‪ ‬ﺟﻮ ڏوﻫﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ ﻛﻮﻟﻤﺒﻮ ۽ ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ﺳﺎن ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﻛﻴﺮو )ﻗﺎﻫﺮي( ﺳﺎن آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺑﺴﻴﻦ‪ ،‬ﻛﺎرن ۽ ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ﮔﮇﻫﻪ ﮔﺎڏﻳﻮن‪ ،‬اٺ ۽ ﺳﺎﺋﻴﻜﻞ ﮔﺎڏﻳﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ ﻛﺘﺎ ﭔﻼ ﺑﻪ رﺳﺘﻮ ﭨﭙﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﻴﺮو ۾ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﻜﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺠﻬﻲ ﭘﻮي‪ .‬ان ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﺗﻬﺮان ۾‬ ‫ﻓﻘﻂ ﭼﺌﻦ ﭰﻴﭥﻦ ﺗﻲ ﭘﻴﭩﺮول ۽ ﮔﺌﺲ ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﮔﺎڏﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻛﺘﺎ ﭔﻼ ﺗﻬﺮان ۾ ﺗﻪ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﺷﻴﺮاز ۽ اﺻﻔﻬﺎن ۾‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﺎ اﭼﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﺮ ﮔﻬﭩﻲ اوور ﻓﻠﻮ ﭤﻴﻨﺪڙ ﮔﭩﺮن ۽ ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮي ﮐﺎن ﭘﺎڪ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﮔﻬﻤﻲ‬ ‫اﻳﻨﺪڙ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﺎن ﻫﺮ وﻗﺖ ﭔﮅﺑﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﮔﻬﭩﻴﻮن ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻴﻮن ﺻﺎف رﻫﻦ‪ .‬ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮو ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻴﮇاﻧﻬﻦ ﭤﻮ وﭸﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻚ ﭔﻪ دﻓﻌﻮ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﺷﻴﺮاز ۾ رات ﺟﻮ ﭔﺎﻫﻴﻦ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﭘﻬﺘﺲ ﺗﻪ ﺷﻬﺮي ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺟﺎ ﭜﻨﮕﻲ ﺳﺨﺖ ﺳﺮدي ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﭔﻬﺎرن ﺳﺎن ﮔﻬﭩﻴﻮن ﺻﺎف ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮو ﭨﺮﻛﻦ ۾ ڍوﺋﻲ رﻫﻴﺎ‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ڊﻓﻴﻨﺲ ﺟﻬﮍي ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﺑﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﺻﻔﺎﺋﻲ ﻧﭥﻲ ﭤﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﺻﺒﺢ ﭘﻬﺮ ﺻﺎف ﺳﭥﺮي ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ۾ ڍﻳﺮ ﭜﻨﮕﻲ اﻫﻢ رﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﭼﻮراﻫﻲ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ ﺿﺮور اﻳﻨﺪا ﺟﻴﺌﻦ آﻓﻴﺲ وﻳﻨﺪڙ‬

‫ڊﻓﻴﻨﺲ آﻓﻴﺲ ۽ ﻛﻠﻔﭩﻦ ﻛﺌﻨﭩﻮﻧﻤﻴﻨﭧ ﺑﻮرڊ ﺟﺎ ﻓﻮﺟﻲ آﻓﻴﺴﺮ ﮐﻴﻦ ڏﺳﻲ وﭠﻦ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻮ وﮢﻦ ﻫﻴﭡﻴﺎن وﻳﭡﺎ ﺳﮕﺮﻳﭧ‬ ‫ﮀﻜﻴﻨﺪا‪ .‬اﻫﻢ رﺳﺘﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺑﺎﻗﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﻫﻮ ﻋﻴﺪ واري ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺋﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﮔﻬﺮ ﮔﻬﺮ ﺟﻮ ﺑﻴﻞ وﭴﺎﺋﻲ‬ ‫ﻋﻴﺪ ﺟﻲ ﺧﺮﭼﻲ وﭠﮡ ﻻ‪.‬‬

‫ﻛﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﻲ ﮔﻼ ﻧﻪ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ‪ .‬دراﺻﻞ ﺻﺤﻴﺢ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ ﻟﮑﮡ ﺳﺎن ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ اﻳﻨﺪڙ‬ ‫زاﺋﺮﻳﻦ ﻳﺎ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻏﻠﻂ ﻓﻬﻤﻲ ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺼﺮي دوﺳﺖ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ اﭼﻲ آﺋﻮن‬ ‫ذﻫﻨﻲ ﻃﺮح اﻳﺮان ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ۽ ﮔﺎڏﻳﻦ ﺟﺎ ﻗﺎﻧﻮن ۽ ان ﺗﻲ ﭤﻴﻨﺪڙ ﻋﻤﻞ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ﺟﭙﺎن‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻚ ﺟﻬﮍو ﺳﻤﺠﻬﮡ ﻟﮙﻮ ﻫﻮس ﺟﺘﻲ ﭘﻴﺪل ﻫﻠﻨﺪڙ رﺳﺘﻮ ﭨﭙﮡ ﻻ‪ ‬ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ وک ﻓﭧ ﭘﺎٿ ﺗﺎن ﻻﻫﻲ‬ ‫روڊ ﺗﻲ رﮐﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻳﻨﺪڙ ﮔﺎڏﻳﻦ ﮐﻲ ﺑﺮﻳﻚ ﻟﮙﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻫﮍي ﺣﺎﻟﺖ آﻫﻲ ﺟﻬﮍو ﻣﻮت ﺟﻲ ﮔﻮﻟﻲ ۾ ﻫﻠﮣﻮ ﭘﻮي‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺋﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ رﺳﺘﻮ ﭨﭙﻨﺪي ﻻري ﭤﻲ ﻣﭥﺎن ﭼﮍﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺑﺴﻴﻦ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ وارا ۽ ﭘﻴﺎدا ﻫﻚ ﭔﺌﻲ‬ ‫ﮐﻲ ڊﻳﭵﺎري ﭘﺎڻ اﮘﻴﺎن وڌن ﭤﺎ‪ .‬ﻓﭧ ﭘﺎٿ ﺗﺎن ڊﭴﻨﺪي ڊﭴﻨﺪي ﻫﻴﭟ ﻟﻬﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﺳﺎﻣﻬﻮن اﻳﻨﺪر ﮔﺎڏﻳﻦ وارا رﻓﺘﺎر‬ ‫ﮔﻬﭩﺎﺋﮡ ﺑﺪران ﻫﺎرن ڏﻳﺌﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ڊﻳﭵﺎري ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﺑﻴﻬﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻨﺪا ﭘﺮ ﺟﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺑﻲ ﺧﻮف آﻫﻴﻮ‪،‬‬ ‫ﭘﺮﻋﺰم آﻫﻴﻮ ۽ وﻳﺘﺮ ﻫﻚ ﺑﺪران ﭨﻲ ﭼﺎر ﭴﮣﺎ آﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﮔﺎڏﻳﻦ وارا ﺑﺮﻳﻚ ﻫﮣﻲ ﺑﻴﻬﻲ رﻫﻨﺪا ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ رﺳﺘﻮ‬ ‫ﻛﺮاس ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻋﺰت ﺑﺨﺸﻴﻨﺪا‪ .‬ﻣﻮن ان ﺑﻌﺪ ان ﺧﻮف ﺗﻲ ﺣﺎوي ﭤﻴﮡ ۽ ﭘﻜﻮ ارادو ﭘﻴﺪا ﻛﺮي رﺳﺘﻮ ﭨﭙﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﺮ دﻓﻌﻲ ﻟﮙﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﭨﺌﻜﺴﻲ وارو‪ ،‬ﺑﺲ وارو‪ ،‬ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻞ وارو ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺎڏي ﺳﻠﻮ‬ ‫ﻛﺮي ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻟﻨﮕﻬﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ڏﻳﮡ ﺑﺪران ﻣﻮن ﻣﭥﺎن ﭼﺎڙﻫﻲ وﻳﻨﺪو‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻣﻮن اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ رﺳﺘﻮ‬ ‫ﭨﭙﮡ ﻻ‪ ‬ﻓﭧ ﭘﺎٿ ﺗﻲ اﻧﺘﻈﺎر ﭤﻲ ﻛﻴﻮ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﭨﻲ ﭼﺎر ﭴﮣﺎ ﮔﮇﺟﻲ رﺳﺘﻮ ﻛﺮاس ﻛﻦ‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻪ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن‬ ‫)ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﺪڙ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﻃﺮف‪ ،‬ﭘﺮ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن( ﻫﻨﻦ ﺟﻲ آڏ ۾ رﺳﺘﻮ ﭨﭙﻲ ﭤﻲ ورﺗﻮ‪ .‬ﭘﻴﺪل ﻫﻠﻨﺪڙ اﻳﺮاﻧﻲ ان ﻗﺴﻢ‬ ‫ﺟﺎ ﺳﺮﻛﺴﻲ ﻛﺮﺗﺐ ﻛﺮي اﻫﮍو ﺗﻪ ﻫﻮﺷﻴﺎر ۽ ﺗﻴﺰ ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻮ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﮐﻲ رﻓﺘﺎر ﺑﻪ ﮔﻬﭩﺎﺋﮣﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﭘﻮﻧﺪي آﻫﻲ ﻫﻮ اﻧﮕﮍ وﻧﮕﮍ ﻛﺮي اک ﮀﻨﭛ ۾ رﺳﺘﻮ ﭨﭙﻲ وﭠﻦ ﭤﺎ ۽ ﮔﺎڏﻳﻦ ﻫﻴﭡﻴﺎن ﭼﭙﺠﮡ ﻻ‪ ‬آﺋﻮن رﻫﺠﻲ وﻳﻨﺪو‬ ‫آﻫﻴﺎن ﺟﻮ ﻫﻦ ﻋﻤﺮ ۾ ﻣﻮﻧﮑﺎن اﻫﮍو ﺗﮑﻮ ﻧﭥﻮ ﻫﻠﻴﻮ ﭤﺌﻲ‪ .‬اﻧﻜﺮي ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻮري ﻛﻮﺷﺶ ﻫﻮﻧﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ڊﮔﻬﻴﻦ‬ ‫ﭼﺎدرن وارﻳﻦ ﻋﻮرﺗﻦ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﻮڙﻫﻴﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ رﺳﺘﻮ ﻛﺮاس ﻛﻴﺎن‪ .‬ﮀﻮﺗﻪ ﺟﺎن ﺟﺎﻧﻮر ﮐﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺎري آﻫﻲ‪ .‬۽‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﺗﻪ اﻳﺘﺮا ﻣﺮد ۽ اﻧﻬﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻮرﺗﻮن ﻫﺮ وﻗﺖ رﺳﺘﻮ ﭨﭙﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻮ‬ ‫ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﮔﻬﺮن ۾ ﺗﻪ ﻓﻘﻂ ﭔﺎرﺋﻲ ﻫﻮﻧﺪا ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﻮ ﺣﺎل ڏﺳﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﭛ ﮔﺎڏﻳﻮن رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﺋﻲ آﻫﻦ‪ ،‬ﮔﺌﺮﻳﺞ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﮔﺎڏﻳﻮ ن ﺑﻪ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﭘﺎرڪ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﮔﺎڏﻳﻮن ﺋﻲ‬ ‫ﮔﺎڏﻳﻮن ﮀﻮ ﻧﻪ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﭘﺎڻ ﮔﺎڏﻳﻮن ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﻋﻮام ﻻ‪ ‬ﻗﻴﻤﺖ ﮔﻬﭧ رﮐﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ۽ ﭘﻴﭩﺮول ﺗﻪ‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﮇو ﺳﺴﺘﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻟﻴﭩﺮ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﺑﻮﺗﻞ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ۾ ﭨﻲ ﻟﻴﭩﺮ ﭘﻴﭩﺮول ﭤﻮ ﻣﻠﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ۾ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫ﻫﻚ ﻓﺎرﻳﻦ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﮐﻲ ڌﻳﺎن ۾ رﮐﻲ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ واﻫﻪ ﺟﻮ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫‪Different Cars ...‬‬

‫‪Flimsy Mountains ..‬‬ ‫‪Old trees ..‬‬

‫‪Beautiful Scene ...‬‬ ‫‪Cool weather .‬‬ ‫‪Busy life ...‬‬

‫ﻫﻮن‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﻲ ﮔﭙﺎ ﮔﻴﻬﻪ ﺿﺮور آﻫﻲ ﭘﺮ ﺑﺪاﻣﻨﻲ ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﭘﻮﻟﻴﺲ وارو ﻛﻮ ورﻟﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﭨﺮﺋﻔﻚ ﮐﻲ ﻛﻨﭩﺮول ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭼﻮراﻫﻦ ﺗﻲ ﻫﻚ ﻳﺎ ﭔﻪ ۽ ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ ﭨﻲ ﺑﻪ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﭘﻮﻟﻴﺲ وارا ﭘﺴﺘﻮل ﻳﺎ ﺷﺎرٽ ﮔﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﺑﻴﻬﻦ ﭤﺎ ۽ ﭘﻮ‪ ‬اﻫﮍي ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﮔﺎڏﻳﻦ وارا ﺳﮕﻨﻠﻦ ﺗﻲ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺳﺎن ﺑﻴﻬﻦ ﭤﺎ‪Lonely Planet .‬ﮔﺎﺋﻴﮉ وارن ﺗﻬﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﭨﺮﺋﻔﻚ ﻻ‪ ‬واه ﺟﻮ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ؛‬

The traffic of Tehran is homicidal and no rules are observed. Traffic lights, indicators, footpaths, and the like are totally ignored.

The willingness of a car to stop at a red light at a busy intersection is directly proportional to the number of armed traffic police the driver can see within riffle range.

‫اﻳﺮان ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪڙ ﻛﺎرون‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﮐﺎن اﻳﺮان آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﻣﻮﻧﮑﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ دوﺳﺖ ۽ واﻗﻔﻜﺎر اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﭔﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭘﮁﮡ ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ اﻫﻮ ﺑﻪ ﭘﮁﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻛﻬﮍﻳﻮن ﻛﺎرون ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن؟‬

‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﻲ‪ ‬آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن اڳ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺟﻮ راڄ ﻫﻮ ﺗﮇﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ڌن دوﻟﺖ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻋﻤﻠﺪارن ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻏﺮﻳﺐ ﺳﻮرن ۾‬ ‫ﺷﺎﻫﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﭜﺎﺗﻴﻦ ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺧﺎص ﻣﺎﮢﻬﻦ‪ ،‬ﻓﻮﺟﻲ۽ ﺳﻮل‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﺌﺎ اﻣﻴﺮن ﻋﻴﺶ ﭤﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺳﭡﺎ رﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻫﻲ ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺧﻮﺷﺎﻣﻨﺪڙﻳﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﺌﺎ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎري دوﺳﺘﻲ ﺟﻲ ﻧﺎﺗﻲ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻴﻞ ۽ ﻧﺎﮢﻲ ﻣﺎن ﺟﺎوا ﭘﺌﻲ ﻛﻴﺎ ۽ اﻳﺮان ﺟﺎ اﻣﻴﺮ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﺮﺷﻲ‪ ‬ﻣﺎن‪ Impress‬ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻋﻮام وٽ ﺳﻔﺮ ﻻ‪ ‬ﭜﻠﻲ ﮐﭩﺎرو ﺑﺲ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ اﻣﻴﺮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮن‬ ‫اﮘﻴﺎن ﻫﻚ ﮐﺎن ﻫﻚ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﻛﺎر ﻧﻈﺮ آﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻘﻮل ﻫﻚ ﻧﻘﺎد ﺟﻲ ؛‬

‫‪Iran was once playground for u.s automakers.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻓﻮرڊ ۽ ‪ GM‬ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﺟﻮن ﭠﻬﻴﻞ ﻛﺎرون؛ ﺷﻴﻮرﻟﻴﭧ ‪ ،Navas‬ﺑﻴﻮڪ ﺟﻬﮍﻳﻮن وڏﻳﻮن‬ ‫ﻛﺎرون ﻧﻈﺮ آﻳﻮن ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻧﻘﻼب اﭼﮡ ۽ ﺧﺎص ﻛﺮي ‪ ۱۹۸۱‬۾ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺷﻬﺮﻳﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻳﺮﻏﻤﺎل ﻛﺮي رﮐﮡ ﺑﻌﺪ ﭔﺌﻲ ﻣﺎل ﺳﺎن ﮔﮇ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن ﻛﺎرن اﭼﮡ ﺟﻮ ﺳﻠﺴﻠﻮ ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬اڄ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﮘﺘﻴﻞ‬ ‫ﭨﺮﺋﻔﻚ وارن رﺳﺘﻦ ۽ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﭘﻮڙﻫﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ اﻫﻲ ﺳﭟ ۽ ﺳﺘﺮ ﺟﻲ ﻣﺎڊل وارﻳﻮن ﺷﻴﻮﻳﻮن ۽ ﻛﺌﮉﻟﻚ ﻛﺎرون‬ ‫ﻫﻼﺋﻴﻨﺪو ڏﺳﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺎرون ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻴﻮن ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن اﻫﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻮن ﻟﻮﻛﻞ ﻣﻴﮉ آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ ﻛﺎرون ﭘﻴﻜﺎن )‪ ،(Paykan‬ﺳﺎﻣﻨﺪ)‪ ،(Samand‬ﺳﻮرﻳﻦ )‪ ،(Soren‬ﺳﺎرﻳﺮ )‪ ،(Sorir‬ﻟﻮﮔﺎن‪ ،‬ﺳﺎﺋﻴﭙﺎ ‪،۱۴۱‬‬ ‫ﺳﺒﺎ)‪ ،(Saba‬ﻧﺴﻴﻢ ﻛﺎر‪ ،‬ﻧﺴﻴﻢ ﺳﻔﺎري‪ ،‬ﭘﺎرس ﮐﻮدرو‪ ،‬اﻳﺮان ﮐﻮدرو ڊﻳﺰل‪ ،‬ﻣﻮراﺗﺎب‪ ،‬ﻫﻨﺪاﺋﻲ ﺳﻮﻧﺎﺗﺎ‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن ﮐﻮدرو‪،‬‬ ‫ﻛﺶ ﮐﻮدرو‪ ،‬ﺳﻴﻨﺎد‪ -‬ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺎرو ن اﺋﻴﻦ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﺳﻮزوﻛﻲ ﺟﻮن ﻣﻬﺮاڻ ‪،‬اﻟﭩﻮ‪ ،‬ﭜﻠﻴﻨﻮ وﻏﻴﺮه‪ ،‬اﻳﺮان ۾‬ ‫وﻳﻨﺪي ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻮن ﮔﺎڏﻳﻮن ﭠﻬﻦ ۽ ‪ Assemble‬ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﭘﺮوﭨﺎن ﺳﺎﮔﺎ‪ ،‬ﭘﺮوﭨﺎن وﻳﺮا ‪ ،‬ﭘﺮوﭨﺎن اﻣﭙﻴﺎن‪ ،‬ﭘﺮوﭨﺎن‬ ‫‪ ۲Gen‬وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻴﺮﻫﻦ ﮐﻦ ﺳﺮﻛﺎري ۽ ﺧﺎﻧﮕﻲ ﻛﺎرﻳﻦ ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ آﻫﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﭔﻪ ”اﻳﺮان ﮐﻮدرو“ ۽ ”ﺳﺎﺋﻴﭙﺎ“ ﺗﻤﺎم‬ ‫وڏا آﻫﻦ ﺟﻦ ۾ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ ﮔﺎڏﻳﻦ ﻣﺎن ﻧﻮي ﺳﻴﻜﮍو ﭠﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ﮐﻮدرو ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ ﻛﺎر ﭘﻴﻜﺎن‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻴﺮ آﻫﻲ( اﻳﺮان ۾ اﺋﻴﻦ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻣﻮروﺗﻲ ﻛﺎر ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫)ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ان ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻫﺎڻ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن اﻳﺮان ﮐﻮدرو وارن ﺳﺎﻣﺎﻧﺪ )‪ (Samand‬ﻧﺎﻟﻲ ﻧﺌﻴﻦ ڊﻳﺰاﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺎر ﻛﮃي آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺋﻴﭙﺎ ﻛﻤﭙﻨﻲ وارن ﺟﻮن ﻛﺎرون ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ آﻫﻦ ﺟﻦ ۾ ﺻﺒﺎ‪ ،‬ﻧﺴﻴﻢ‪ ،‬ﺳﺎﺋﭩﺮون ‪ Xantia‬وﻏﻴﺮه اﭼﻲ وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ان ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻧﻨﮃي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﻛﺎرون ﭠﺎﻫﮡ وارا آﻫﻦ؛ ﻛﺮﻣﺎن ﻣﻮﭨﺮس ﻛﻤﭙﻨﻲ‪،‬ڊاﻫﻤﻦ ﮔﺮوپ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ،‬ﻛﺶ ﮐﻮدرو ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ،‬راﻧﻴﺮان‬ ‫ﺗﺮاﻛﺘﻮر ﺳﺎزي )ﻳﻌﻨﻲ ﭨﺮﺋﻴﻜﭩﺮ ﻣﺌﻴﻨﻴﻮ ﻓﻴﻜﭽﺮ(ﺷﻬﺎب ﮐﻮدرو ۽ ﭔﻴﻮن ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺿﺮورت‬ ‫ﺟﻮ ڏﻫﻪ ﺳﻴﻜﮍو ﻛﺎرون ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻫﻲ ﺳﻤﻮرﻳﻮن ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن ﻛﺎرن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻮن‪ ،‬ﺑﺴﻴﻮن‪ ،‬وﺋﻦ‪ ،‬ﻧﻨﮃﻳﻮن‬ ‫وڏﻳﻮن ﭨﺮﻛﻮن‪ ،‬ﭨﺮﺋﻜﭩﺮ ۽ ﻣﻨﻲ ﺑﺴﻮن وﻏﻴﺮه ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺷﺎﺑﺎس ﻫﺠﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻮ ڌارﻳﻦ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ ﻣﺪار ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺋﻲ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﮔﺎڏي ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺿﺮورت ﭘﻮري ﻛﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﮐﻲ وﻛﮣﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان وچ اوﭜﺮ ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻛﺎرون ۽ ﺑﺴﻴﻮن ﭨﺮﻛﻮن ﭠﺎﻫﮡ ۾ ﭨﺎپ ﺗﻲ آﻫﻲ ۽ دﻧﻴﺎ ۾ ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﻧﻤﺒﺮ‬ ‫ﺗﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻛﺎرن ﭠﺎﻫﮡ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﻛﻤﭙﻨﻲ اﻳﺮان ﮐﻮدرو )‪ (Iran Khodro Industrial Group‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪ ۱۹۶۲ .‬۾ ﭔﻦ ﭜﺎﺋﺮن اﺣﻤﺪ ۽ ﻣﺤﻤﻮد ﺧﺎﻳﺎﻣﻲ‪ ‬ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺷﺮوع ۾ ﻧﺎﻟﻮ ”اﻳﺮان‬ ‫ﻧﺌﺸﻨﻞ“ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ۱۹۷۹ ‬واري اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”اﻳﺮان ﮐﻮدرو“ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﮐﻮدرو ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آﭨﻮﻣﻮﺑﺎﺋﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻛﻤﭙﻨﻲ ﭨﻴﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻴﻜﺎن ﻧﺎﻟﻲ ﻛﺎرون ﭠﺎﻫﻴﻨﺪي رﻫﻲ‬ ‫ﻟﻔﻆ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬

‫ﺟﻴﻜﻲ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ ﺟﻲ ﻛﺎر ﻫﻠﻤﻦ ﻫﻨﭩﺮ ﺟﻲ ﭔﻲ ﺻﻮرت آﻫﻦ‪.‬‬

‫‪۲۰۰۵‬ع ﮐﺎن ﻫﻦ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ‬ﭘﻴﻜﺎن ﻛﺎر ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ‪ ۸.۱‬ﻟﻴﭩﺮ ﺟﻲ ﺳﺮﻣﻨﺪ ﻛﺎر ﭠﺎﻫﮡ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ڊﻳﺰاﺋﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد ‪ Peugeot ۴۰۵‬ﺟﻲ ﭘﻠﻴﭧ ﻓﺎرم ﺗﻲ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﭘﮡ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺎر‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺗﮑﻮ ڊوڙﻧﺪڙ ﮔﻬﻮڙن ﺟﻮ ﻧﺴﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﮐﻮدرو ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺮﻣﻨﺪ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭨﻴﻜﻨﻴﻜﻞ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻛﺎر ﺟﻮ اﻫﻮ ﻧﺎﻟﻮ )ﺳﺮﻣﻨﺪ( اﻳﺮان ﺟﻲ اﮘﻮﮢﻲ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺘﺎﻣﻲ‪ Propose ‬ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ڊﮔﻬﻲ ﺷﻬﺮ)‪ (epic‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺗﺎن ﮐﻨﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻛﺎر ﺳﺮﻣﻨﺪ دﺑﺌﻲ ۽ دوﺣﺎ )ﻗﻄﺮ( ﺟﻲ ﺑﻪ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﻛﺎر ﻋﺮب اﻣﺎرات ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫روس‪ ،‬ﺑﻠﻐﺎرﻳﺎ‪ ،‬ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن‪ ،‬ﭘﻮﻟﻨﮉ ۽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ اﻳﻜﺴﭙﻮرٽ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻲ‪ ‬ﻛﺎر ﺑﻴﻼروس ۾‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﺴﻦ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۾ اﺳﭩﺎر ﻛﻤﭙﻨﻲ ”اﻟﺼﻤﻨﺪ ﻋﺰﻳﺰ“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﭔﮅاﻳﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻦ ﺳﺎل ﮐﺎن ﻫﻲ‪ ‬ﻛﺎر ﺷﺎم ‪ Syria‬۾ ﭘﮡ ”ﺳﺎﻣﻨﺪ ﺷﺎم“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﭠﻬﮡ ﺷﺮوع ﭤﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﺎﻣﻨﺪ ﻛﺎر ﮐﻲ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ”ﻧﺌﻴﻦ ﭘﻴﻜﺎن“ )ﭘﻴﻜﺎن ﻧﻮ( ﭘﮡ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ ﻛﺎر‬ ‫ﭘﻴﻜﺎن ﺟﻴﻜﺎ ﭨﻦ ڏﻫﺎﺋﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ۾ ﭠﻬﻨﺪي رﻫﻲ ان ﺟﻲ ”آﭨﻮﻣﻮﺑﺎﺋﻞ ﭘﺮوڊﻛﺸﻦ ﻻﺋﻴﻦ“ ﺳﻮڊان ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﻛﻤﭙﻨﻲ ”ﺧﺎرﻃﻮم ﭨﺮاﻧﺴﭙﻮرﭨﻴﺸﻦ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ “‬ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ورﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﺷﺎﻳﺪ ﺳﺎﮘﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﻛﺎر ﭠﺎﻫﮡ ﺷﺮوع ﻛﻦ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﻮڙﻫﻲ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺎر ﭘﻴﻜﺎن ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻲ ﻟﮙﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﺷﻜﻞ ﭠﺎﻫﻴﻨﺪي ﭼﻴﻮ؛‬

‫‪The Paykan or Arrow is a four cylinder time capsule. The design has barely changed since the first model was copied‬‬ ‫‪from the British Hillman Hunter.‬‬

‫ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻲ ﺷﻴﻮرﻟﻴﭧ ﻛﺎر ﺳﺎن ﺧﻮش ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ‪ ،‬ﺑﻘﻮل ﺳﻨﺪس‪ ،‬ﻧﻪ اﺳﭙﻴﺌﺮ ﭘﺎرﭨﺲ‬ ‫ﻣﻠﻦ ﭤﺎ ۽ ﻧﻪ وري ﻛﺎ وﻛﺎﻣﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﭔﺌﻲ اﻫﮍي ﻧﺎراض ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﭘﮡ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻛﺎر ﭘﻴﻜﺎن )ﺟﻴﻜﺎ ﺳﺘﺮ ﺳﻴﻜﮍو اﻳﺮان ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ‬ ‫ﭤﻲ (ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﻛﺎر آﻫﻲ! اﻧﻘﻼب ﮐﺎن اڳ وارﻳﻦ ﻛﺎرﻳﻦ )ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺮﻳﻜﻦ ﻛﺎرن ﺑﻴﻮڪ ۽ ﻛﺌﮉﻟﻜﻦ( اﮘﻴﺎن‬ ‫ﺑﻮﭨﻦ رﮐﮡ ﺟﻮ ﮐﻮﮐﻮ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ اﻫﮍﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﭘﭡﻴﺎن اﻳﺮان ﮐﻮﮐﻠﻮ ﭤﻴﻨﺪو ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭼﮝﻮ ﺟﻮ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻬﮍي ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن اﻳﺮان ۾‬ ‫اﻧﻘﻼب آﻧﺪو ۽ اﻳﺮان ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﺮن ﺗﻲ ﺑﻴﻬﺎرﻳﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﭨﭣ ﭘﻴﺴﭧ ۽ ﺳﺎﺋﻴﻜﻞ ﺑﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن آﺋﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﺎڻ ﻓﺨﺮ ﻫﺌﮡ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ ﭘﻴﻜﺎن ۽ ﺳﺎﻣﻨﺪ ﺟﻬﮍﻳﻮن ﻛﺎرون ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻮ ﻫﻼﺋﻴﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ۾ ﭠﻬﻦ‬ ‫ﭤﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻏﺮﻳﺐ ﻏﺮﺑﻮ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎﻧﮑﻲ ﭘﻴﻜﺎن ﮔﺎڏي ﺟﻲ ﻓﺌﻜﭩﺮي ﮔﻬﻤﺎﺋﮡ واري اﻧﭽﺎرج ﭼﻴﻮ‬ ‫ﺗﻪ؛ ”اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﺎر ﭘﻴﻜﺎن ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻮن ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺮﻣﺖ ﺑﻪ ﻛﺮاﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ دل ﭼﻮڻ ﺗﻲ‬ ‫ﻛﭥﻲ ﺑﻪ وﻛﮣﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬ﮐﮣﻲ ﮀﺎ ﺑﻪ ﭤﻲ ﭘﻮي ﭘﻴﻜﺎن ﻛﺎر ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ اﭨﻮٽ اﻧﮓ رﻫﻨﺪي‪“.‬‬

‫ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﻓﻘﻂ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﮔﺎڏﻳﻮن ﭠﺎﻫﮡ واري وڏي ﻛﻤﭙﻨﻲ اﻳﺮان ﮐﻮدرو ﺳﺎﺋﻲ رﻧﮓ ﺟﻮن ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن‪ ،‬ﻋﻮرت ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮرن ﻻ‪ ‬ﭘﮡ‬ ‫ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﺟﻬﮍا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﮔﻬﮣﻮ رﻫﻴﺎ ۽ ﺟﻦ ﺟﻲ دﻣﺎغ ۾ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻴﮉﻳﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻫﺎ ڊس اﻧﻔﺎرﻣﻴﺸﻦ‬ ‫وڌي ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﻇﻠﻢ آﻫﻲ‪ ،‬ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻛﺎ آزادي ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان اﭼﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻴﻨﺪي ﻫﻮﻧﺪي ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻟﻬﮡ ﺳﺎن ﺧﻮﺑﺼﻮرت‪ ،‬ﺳﻤﺎرٽ ۽ ﺳﻨﻬﮍﻳﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﮐﻲ اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ۽ ﻛﺴﭩﻢ‬ ‫آﻓﻴﺴﺮﻳﺎﮢﻴﻦ ﺟﻲ روپ ۾ ڏﺳﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا‪ .‬ﺑﺎزارﻳﻦ ۽ ﺳﭙﺮ ﻣﺎرﻛﻴﭩﻦ ۾ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ‪ ،‬ﺳﺎﻫﻴﮍﻳﻦ ﺳﺎن ﻳﺎ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺳﺎن ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻛﻨﺪي ڏﺳﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا‪ ،‬ﺻﺒﺢ ﺟﻲ وﻗﺖ اﻳﺮاﻧﻲ ﻟﻴﮉي ڊاﻛﭩﺮ‪ ،‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ‪ ،‬۽ ﭔﻴﻦ ﺳﺮﻛﺎري ۽ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ وارﻳﻦ ﮐﻲ ﺑﺴﻴﻦ ۽ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ۾ وﻳﻨﺪو ڏﺳﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا ﻳﺎ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن ﻛﺎرون ﭘﺎڻ ڊراﺋﻴﻮ ﻛﻨﺪي‬ ‫ڏﺳﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﺘﺮو ﭘﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺗﻌﺠﺐ ﻟﮙﻨﺪو ﺗﻪ ﻣﻠﺌﻲ ﻋﻮرﺗﻦ واﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﻮن اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﺴﻴﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻼﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻛﺎراج ﺷﻬﺮ وﻳﻨﺪڙ ﺑﺲ ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ ﺑﻮﻻﻗﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ‬ ‫۾ ﻧﺮس ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﺎراج ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن اﻳﺘﺮو ﭘﺮي آﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﻫﺎﻻ ﮐﺎن ﻧﻮاﺑﺸﺎﻫﻪ ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۶۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‪.‬‬

‫ﻣﻐﺮﺑﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﺗﻌﺠﺐ ﭤﻴﻨﺪو ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﻋﻮرﺗﻮن ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﻫﻼﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن ۽‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل ﮐﺎن ”‪ “Women – Only‬ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﺗﻬﺮان ۾ ﺑﻪ ﻫﻠﮡ ﺷﺮوع ﭤﻲ وﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬۽ ﻓﻘﻂ ﺑﺲ ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙ ﻣﭥﻴﻦ ﻋﻮرت‬ ‫ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ ﭘﺮوﻓﻴﺸﻨﻞ ڊراﺋﻴﻮر ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﺳﭛ ۾ وڌﻳﻚ ﻧﺎﻣﻴﺎري ۽ ﭘﺮﻫﻴﻦ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر زﻫﺮا اﻟﻘﺎدري‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ۽ ﻣﻐﺮﺑﻲ اﺧﺒﺎرن ۾ اﭼﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻫﻦ ﻋﻮرت ﺑﺎﺑﺖ ‪CNN‬‬ ‫ﺗﻲ ﭔﮅو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻲ ۽ آل ووﻣﻴﻦ ﻧﺴﺎ‪ ‬ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺳﺮوس ﺟﻲ ﻣﻼزم آﻫﻲ‪ .‬ﻗﻢ ۾ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﻠﻨﺪي ﭔﻪ ﺳﺎل ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴﺎﮢﻲ ﻧﻴﺮه آﻏﺎز ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ اﻫﺎ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ،‬ﻋﻮرﺗﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻦ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ‪ ‬۾‪ ،‬ﺣﻖ ڏﻳﺎرڻ ۾ ﻣﺪد ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻮﻟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ‬ﺟﻮن ﭨﻴﻜﺴﻴﻮن ﭘﮡ ﭔﻴﻦ ”ووﻣﻴﻦ –‬ ‫اوﻧﻠﻲ“ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ واﻧﮕﺮ ﻓﻘﻂ ﻋﻮرﺗﻮن ۽ ﭔﺎرﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻧﻨﮃا ﭔﺎر ﮐﮣﻦ‪.‬‬ ‫”زال ۽ ﭔﺎر اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﺿﺮور ﭼﮍﻫﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ“ ﻫﻦ ﭨﻬﻚ ڏﻳﻨﺪي ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ رﺳﺎن اﻳﺠﻨﺴﻲ ‪Reuter‬‬ ‫وارن ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﻫﻮ‪” ،‬ﭘﺮ ﻣﮍس ﮐﻲ واڪ ﻛﺮﮢﻲ ﭘﻮﻧﺪي‪“.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ۾ ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ رﻫﻴﺲ ان ﺟﻲ زال ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ”ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬وڏو‬ ‫ﺳﮏ آﻫﻦ ﮀﻮ ﺟﻮ ﻛﻲ ﻛﻲ ﻣﺮد ڊراﺋﻴﻮر ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺟﻲ آرﺳﻲ‪ ‬ﻣﺎن ﻋﺠﻴﺐ ﻧﻈﺮن ﺳﺎن ڏﺳﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻋﻮرت ﭘﮡ ﺳﺎﮘﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﻫﺎڻ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ آﻓﻴﺲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻮان ﻣﺮد ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﺳﺎن روز روز وﭸﮡ ﺳﺎن ﻣﮍس ﺑﻪ ﺷﻜﺠﻴﻮ ﭘﻮن‪ ” .‬ﻫﺎڻ ﭘﺎڙي ۾ رﻫﻨﺪڙ ﭨﺌﻜﺴﻲ‬ ‫ڊراﺋﻴﻮر ﻋﻮرت روزاﻧﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭔﺎرن ﮐﻲ اﺳﻜﻮل ﮀﮇي اﭼﻲ ﭤﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﻮﻧﮑﻲ آﻓﻴﺲ وﭠﻲ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻋﻮرت ﻫﺠﮡ‬ ‫ﻛﺮي آﺋﻮن ﺑﻲ ﻓﻜﺮ رﻫﺎن ﭤﻲ ۽ ﭔﺎرن ﺳﺎن ﮔﮇ وﭸﮡ ﺿﺮوري ﻧﭥﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎن‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻃﺮﻓﺎن اﻫﻮ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻓﻘﻂ ﺷﺎدي ﺷﺪه ﻋﻮرت ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻟﻮﻛﻞ ﻛﺎرون ۽ ﭘﻴﭩﺮول ﺳﺴﺘﻮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي اﻳﺮان ۾ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺟﻮ ﭜﺎڙو ﻳﻮرپ ﻳﺎ‬ ‫اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ واﻧﮕﺮ ﮔﻬﮣﻮ ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﻫﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻓﻮرڊ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ‪ .‬ﺳﻮ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﻫﻦ ﻗﺴﻢ‬ ‫ﺟﻲ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ۾ ﭼﮍﻫﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺳﭡﻲ ﻛﻤﺎﺋﻲ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻏﺮﻳﺐ ۽‬ ‫اﻛﻴﻠﻴﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ ﭔﺎر ﮐﻲ ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺧﺮچ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻫﻼﺋﮡ ﻣﺎن ﻛﮃﻳﻮ وﭠﻦ ۽ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺧﻮﺷﻲ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻦ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﺗﻲ ﺑﺎر ﻧﻪ آﻫﻦ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر زﻫﺮا ﺟﻮ اﻫﻮ ﺟﻤﻠﻮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ڏاڍو وﮢﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ” آﺋﻮن ﭨﺌﻜﺴﻲ ان ﻛﺮي ﻧﭥﻲ‬ ‫ﻫﻼﻳﺎن ﺟﻮ اﻫﻮ ﻛﻮ ﭨﺎپ ﺟﺎب آﻫﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻛﻤﺎﺋﻲ ﭤﻲ ﭤﺌﻲ( ﭘﺮ ﻣﻮن ﮐﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ﭤﺌﻲ‬

‫ﺗﻪ اﻫﺎ ﻋﻮرت ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻚ وڏي ‪ achievement‬آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬اﻫﻲ ﻛﻢ ﺑﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻓﻘﻂ ﻣﺮدن ﻻ‪ ‬ﺳﻤﺠﻬﻴﺎ‬ ‫و ﻳﺎ ﭤﻲ‪ “.‬ﻫﻦ ﭨﻲ وي ﺗﻲ اﻧﭩﺮوﻳﻮ ڏﻳﻨﺪي اﻫﻮ ﺑﻪ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﻫﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺷﻬﺮ )ﻳﻌﻨﻲ ﻗﻢ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ‪ ‬ﭨﻴﻜﺴﻲ ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻲ( ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺮد ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ڏﺳﮡ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ ﻋﻮرﺗﻮن ﻓﻘﻂ رڌﭘﭽﺎ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﻧﻪ آﻫﻦ‪“.‬‬

‫ﻫﻮن‪ ‬ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ واﻟﻲ ﺑﺎل ۽ ﻣﻠﻬﻪ )‪ (Wrestling‬ﺟﺎ ﻣﻘﺎﺑﻼ‬ ‫ﺑﻪ ڏﺳﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت آﻫﻲ ﺑﺸﺮﻃﻴﻜﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻣﺮدن ﮐﺎن ڌار وﻫﺎرﻳﻮ وﭸﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻨﮃﻳﻦ‬ ‫ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ۾ آﻫﻦ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ اﻫﻢ ﺳﺮﻛﺎري ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ۽ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ۾ ﭘﮡ آﻫﻦ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ اﻫﺎﺋﻲ ﺳﻮچ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ‬ ‫۽ ﻗﻮم ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﻻ‪ ‬ﻋﻮرت ۽ ﻣﺮد ﮐﻲ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ‪ .‬ان ﻻ‪ ‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺗﻮڙي اڄ ﺟﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻋﻮرت ﮐﻲ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺣﻖ ﺣﻼل ﺟﻲ ﭘﻮرﻫﺌﻲ ﻳﺎ ﻧﻮﻛﺮي ﮐﺎن ﺟﻬﻠﻴﻦ ﻧﭥﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﻓﻘﻂ ﻋﻮرت ۽ ﻣﺮد ﮐﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ﮔﻬﺎﭨﻮ ﭤﻴﮡ ﻳﺎ‬ ‫اﻛﻴﻼﺋﻲ ۾ ﮔﮇ رﻫﮡ ﮐﺎن روﻛﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﺎ ﺳﺨﺘﻲ ﺗﻪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻮﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮀﻮﻛﺮو ۽ ﮀﻮﻛﺮي‬ ‫ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر ﻳﺎ ﻣﻼﻛﺎ ﺟﻲ ﭘﺎرڪ ۾ ﺑﻴﻨﭻ ﺗﻲ ﮔﮇ وﻳﻬﻲ ﺗﻪ ڏﻳﮑﺎري‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻳﻜﺪم ﺧﻠﻮت ﺟﻲ ﻛﻴﺲ ۾‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻛﺮﻳﻮ ﮀﮇي‪ .‬ﭘﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺗﻲ‪ ،‬وڏي ﭼﺎﭼﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭼﮍﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺳﻨﺪس ﭜﺎﺋﻴﭩﺎ – ﻳﻮرﭘﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺑﻪ وﺗﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﮀﻮﻫﻪ ﮀﻨﮉﻳﻨﺪا‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ اﻫﻮ ﭤﻮ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻳﺮان ۾ اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب‬ ‫آﮢﻲ ﻫﻚ ﺗﻪ اﻳﺮان ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ۽ ﭔﻴﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻗﻴﺪﻳﺎﮢﻲ ﺑﮣﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ‪ ،‬ﺑﻘﻮل ﻫﻚ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﺟﻨﺮﻟﺴﭧ ﮔﺎرٿ ﺳﻤﭣ ﺟﻲ ﺗﻪ آﻳﺖ ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرت ﻻ‪ ‬ﺣﺠﺎب ﺿﺮوري‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﮐﻲ وڌﻳﻚ آزادي ڏﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭛ ﻋﻮرﺗﻮن ﻣﭥﻮ ﺣﺠﺎب )روﺳﺮي( ﺳﺎن ۽ ﺟﺴﻢ ﭼﺎدر ﺳﺎن ڍﻛﻲ ﭤﻴﻮن ﻫﻠﻦ‬ ‫ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺳﭵﻮ ﻣﻨﻬﻦ ﺗﻪ ﮐﻮﻟﻲ ﻫﻠﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت آﻫﻲ ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﺴﻴﻦ ۽ ﭨﺮﻳﻨﻦ ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺗﻪ ﻣﻮﻛﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﺎزار ۽ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ۾ اﻛﻴﻠﻲ ﻳﺎ ﺳﺎﻫﻴﮍﻳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺗﻪ اﺟﺎزت آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻋﺮب ۽‬ ‫اﻳﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ آﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻮڙي ﻣﻼن ﻣﻨﺠﻬﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ را‪ ‬ﺗﻲ ﻧﻪ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻛﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﻣﻨﻬﻦ ۽ ﻣﭥﻮ اﮔﻬﺎڙو ﻛﻴﻮ ﭘﻴﻮن ﻫﻠﻦ ﺗﻪ ﻛﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ڍﻛﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﭤﻴﻮن ﻧﻜﺮن‪ ،‬ﻛﻲ ﺗﻪ ﺑﺮﻗﻌﻲ ۾‬ ‫ﭤﻴﻮن ﻧﻜﺮن ﺗﻪ ﺑﻪ اﻧﻬﻦ ﺗﻲ آﮜﺮﻳﻮن ﮐﻨﻴﻮن ﭤﻴﻮن وﭸﻦ‪ .‬ان ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرت ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ‪‬‬ ‫ﺟﻴﻨﺰ )‪ (Jeans‬ﺟﻮن ﺑﺮاﻧﮉﻳﮉ ﭘﺘﻠﻮن ۽ ﻣﺮداﻧﻲ ﻓﻴﺸﻦ ﺟﻮن ﻛﺎﻟﺮن وارﻳﻮن ﻗﻤﻴﺼﻮن ﺑﻪ ﭘﺎﺋﻲ ﭤﻲ ۽ ﮔﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮڻ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ روﻣﺎل ﺳﺎن ﻣﭥﻮ ڍﻛﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ۽ ﺟﺴﻢ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭼﺎدر وراﺋﮣﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻣﺠﺎل آﻫﻲ ﻛﻮ‬ ‫ﻣﺮد ان ﮐﻲ ﺷﺎﭘﻨﮓ ﮐﺎن ﻳﺎ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﮡ ﮐﺎن ﺟﻬﻠﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻣﺠﺎل آﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﻮ اوڙي ﭘﺎڙي وارو ﻫﻦ ﺗﻲ آﮜﺮ ﮐﮣﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﻣﻨﻬﻦ اﮔﻬﺎڙو ﮀﻮ ﭘﺌﻲ ﻛﺮي‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرت ﻻ‪ ‬ﻓﻘﻂ ﺣﺠﺎب ۽ ﭼﺎدر ﺿﺮوري آﻫﻦ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻛﻮ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺟﻲ ﮔﻼ ﭤﻮ ﻛﺮي ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﻣﻨﻬﻦ اﮔﻬﺎڙي ﭘﺌﻲ ﻫﻠﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ دﻣﺎغ ﺟﻮ ﻋﻼج ﻛﺮاﺋﻲ ﺟﻮ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان‬ ‫۾ ﺟﻮان ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺗﻮڙي ﭘﻮڙﻫﻴﻮن اﺋﻴﻦ ﻣﻨﻬﻦ اﮔﻬﺎڙو ﻛﺮي ﭘﻴﻮ ﻫﻠﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﻣﺮد ﮔﻬﮣﻮ ﻣﻮﻟﻮي ﺑﮣﺠﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ﻳﺎ ڌي‪ ‬ﮐﻲ اﻓﻐﺎﻧﻲ ﺑﺮﻗﻌﻮ ﭘﺎﺋﮡ ﺗﻲ زور ﭤﻮ ﭜﺮي ﻳﺎ ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ڍﻛﺮاﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻗﻢ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ وﭸﻲ وڌﻳﻚ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ۽ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮي ﺗﻪ ﻋﻮت ﻻ‪ ‬ﻛﻴﺘﺮو ﭘﮍدو‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻲ‪......‬‬

‫ﺳﻮ ان ﺧﻴﺎل ﮐﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻟﺒﺎس ﻣﻘﺮر ﻛﺮي ﻫﻦ ﻋﻮام ۽ ﻣﻠﻚ ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮي ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﻣﻐﺮﺑﻲ دﻧﻴﺎ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺗﻲ ﻛﺠﻬﻪ وڌﻳﻚ ﺋﻲ ﺑﻬﺘﺎن ﭤﻲ ﻫﮣﻲ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻪ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﻮﻟﻮي‪ ‬ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﭼﻴﻒ ﻣﻨﺴﭩﺮ ارﺑﺎب رﺣﻴﻢ ﺟﻴﺘﺮي ﺑﻪ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﺨﺘﻲ ﻳﺎ ﮔﻬﭩﺘﺎﺋﻲ ﻧﻪ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﺎ ﻋﻮرت ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ‬ ‫ﭔﻪ‪ Quotation‬ڌﻳﺎن ۾ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﻫﺮ ﭔﺎر ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن اﺳﻜﻮل ﻣﺎ‪ ‬ﺟﻲ ﮔﻮد آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن‪ ،‬ﻋﻮرﺗﻦ ۽ ﻣﺮدن ﺟﻲ وچ ۾ ﻛﻮﺑﻪ ﻓﺮق ﻧﺎﻫﻲ ﮀﻮ ﺟﻮ ﭔﺌﻲ اﻧﺴﺎن آﻫﻦ ۽‬ ‫•‬ ‫ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻣﺮدن واﻧﮕﺮ ﭘﺎڻ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻦ دور ۾ ﻋﻮرت اﻫﻮ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮي ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻨﮓ ۾ اﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدن ﺳﺎن ﮔﮇ ﮔﮇ ﺑﻠﻚ ﻣﺮدن‬ ‫•‬ ‫ﮐﺎن ﺑﻪ اﮘﻴﺎن رﻫﻲ دﺷﻤﻦ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬

‫•‬

‫ﻫﻦ ﺗﺤﺮﻳﻚ ۽ اﻧﻘﻼب ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻣﺮدن ﮐﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﭘﺎڻ ﻣﻠﻬﺎﺋﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪.‬‬

‫اﻋﻠﻲ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﻠﻨﺪﻳﻦ ﺟﻮ‬ ‫اﺳﺎن ﺷﻴﻌﺎ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﺳﻤﺎﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻲ آﮐﺎڙي ﻣﺎن ﭔﺎﻫﺮ رﮐﮡ ﺑﺪران ﻫﻨﻦ ﮐﻲ‬ ‫•‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﭤﻴﻨﺪو ڏﺳﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮن ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ ﭘﺎڻ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﭤﻴﮡ ﺑﺎﺑﺖ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮن ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻼﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ -‬دراﺻﻞ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت ﺟﻲ آزاد ﻫﺠﮡ ﺟﻮ اﻫﻮ ﭘﮡ وڏو ﺛﺒﻮت آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺎ‬ ‫ﺣﻖ ﻫﺠﮡ ﺟﻮ وڏو ﻣﺜﺎل آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﻋﻮرت ﺟﻤﻴﻼن‬ ‫ﻛﺎدﻳﻮر اﺧﺒﺎري ﻧﻤﺎﺋﻨﺪن ﺟﻲ ﭘﮁﻴﻞ ﺳﻮال ﺟﻮ واﻫﻪ ﺟﻮ ﺟﻮاب ڏﻧﻮ ﻫﻮ؛‬

‫”‪“If meritocracy and rule of law are to be held up, men and women must be provided with equal apporunities in all fields.‬‬ ‫دي ﮔﺎرﺟﻴﻦ اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ‪ ۲‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪ ،۲۰۰۷‬ﺟﻤﻌﻲ واري ﭘﺮﭼﻲ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﺧﺒﺮ ﮀﭙﻲ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺧﺎﻃﻮ راﺑﺮٽ ﻧﺌﭧ اﻧﮕﺮﻳﺰ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ ﺗﻬﺮان ۾ ﺋﻲ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﻣﺮدن ﺑﺪران ﻓﻘﻂ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ڊراﺋﻴﻮري ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ڏﻳﺌﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﻣﺮد‬ ‫ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﻫﻚ ﺳﻨﺴﺎن ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﺧﺎﺗﻮن ﺷﺮﻳﺌﺘﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻋﻮرت ﺳﺎن ﮐﻴﭽﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ‬ ‫ﭘﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻫﺎ ﭴﺎڻ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ان ﺟﻮ ﮀﺎ اﻧﺠﺎم ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﻫﻦ ﺗﻪ اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ ﻋﻮرت ذات ﺟﻴﻜﺎ ﻧﻨﮃڙي ﭔﺎر‬ ‫ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻦ ﺟﻲ ﮔﺎڏي ۾ وﻳﭡﻲ آﻫﻲ اﻫﺎ ﻫﻦ ﮐﻲ ﮀﺎ ﭤﻲ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﺮﺿﻴﺪه ﺧﺎﺗﻮن ﻛﺎ ﺟﻮڊي ﻛﺎراﭨﻲ ﺟﻲ‬ ‫اﻧﺴﭩﺮﻛﭩﺮ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻜﻦ ۽ ﭠﻮﻧﺸﻦ ﺳﺎن ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﺟﺎ ﻫﮇ ﮔﮇ ﭜﭹﻲ رﮐﻴﺎ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﮐﻴﺲ ﻛﺎر ﺟﻲ ڊﻛﻲ‪ ‬۾‬ ‫وﺟﻬﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ اﭼﻲ ﭰﭩﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﭘﺎڻ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﭤﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ وڌﻳﻚ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫اﻋﻠﻲ‬ ‫ان ﺗﺎن ﻳﺎد آﻳﻮ ﺗﻪ ”‪ “All Women‬ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ واﻧﮕﺮ اﻳﺮان ۾ آل ووﻣﻴﻦ ﭘﻮﻟﻴﺲ اﺳﭩﻴﺸﻨﻮن ﻳﻌﻨﻲ ﭤﺎﮢﺎ ﭘﮡ آﻫﻦ ﺟﺘﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻋﻤﻠﺪار ﮐﺎن وﭠﻲ ﺳﭙﺎﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﭤﺎﮢﺎ اﻳﺮان ۾ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ وڌي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻮ اﺗﻲ‬ ‫ﻣﻈﻠﻮم ﻋﻮرﺗﻮن ﺳﻮاﻻﺋﻲ ﺳﺎن ﭘﻬﭽﻲ وﭸﻦ ﭤﻴﻮن ۽ وﻳﻨﺪي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮐﺮﻳﻞ ﻳﺎ ﭨﻮﭨﻲ ﻣﮍس ﺟﻲ ﭘﮡ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮي‬ ‫ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ دوﺳﺖ ﺟﻲ زال ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺑﺎزار اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ ﺗﻲ ﺑﻴﭡﻞ ‪ ۲۳‬ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﻧﻮﺟﻮان ﻋﻮرت ﺛﻤﺮﻳﻦ ﻣﻈﻬﺎري‪ ‬ﺳﺎن ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﻛﻴﻢ‪ .‬ﻫﻦ وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ‪ ‬۾ ﻫﺎﺋﻲ اﺳﻜﻮل‬ ‫ﻣﺎن ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻨﺲ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ اڳ ﻫﻚ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ اﺷﺘﻬﺎر ڏﻳﮡ ﺗﻲ‬ ‫ﻫﻦ ڊراﺋﻴﻮر ﭤﻴﮡ ﻻ‪ ‬اﻧﭩﺮوﻳﻮ ڏﻧﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ‪ ۵۰‬ڊراﺋﻴﻮر ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺿﺮورت ﻫﺌﻲ ﺟﻦ ﻣﺎن ﭘﺎڻ ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﺛﻤﺮﻳﻦ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ” ﻫﻦ ﭼﻮﻧﮉ ۾ ﻛﻤﭙﻨﻲ وارن ﭘﻬﺮﻳﻦ اﻧﻬﻦ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻴﻮه آﻫﻦ ۽ ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ اﻫﻲ ﺷﺎدي‬ ‫ﺷﺪه ﻋﻮرﺗﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻏﺮﻳﺐ آﻫﻦ‪“.‬‬ ‫” ﻛﻴﺘﺮن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮀﻴﮣﻮ ﻧﺎﻫﻲ اﺗﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ڊپ ﻧﭥﻮ ﭤﺌﻲ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫” ﻧﻪ‪ ،‬ﻫﺮ ﮔﺰ ﻧﻪ‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ” ان ﻛﺮي ﺟﻮ ﮔﺎڏﻳﻦ ۾ اﻻرام ﺳﺴﭩﻢ آﻫﻲ ۽ اﺳﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﺮ وﻗﺖ واﺋﺮﻟﻴﺲ ﺳﻴﭧ رﻫﻲ‬ ‫ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ذرﻳﻌﻲ اﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺮﻛﺰي آﻓﻴﺲ ﮐﻲ ﻫﺮ ﻫﺮ اﻃﻼع ڏﻳﻨﺪﻳﻮن رﻫﻮن ﭤﻴﻮن ﺗﻪ اﺳﻴﻦ ﻛﭥﻲ آﻫﻴﻮن‪ “.‬ﻫﻦ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬اﻧﻬﻦ ڊراﺋﻴﻮر ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﺗﺮﺟﻴﺢ ڏﻧﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺎ ڌارﺋﻴﻦ زﺑﺎن – ﺧﺎص‬ ‫ﻛﺮي ﻋﺮﺑﻲ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻲ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﻲ‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎﻧﻲ‪ ،‬اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻳﺎ ﻓﺮﻳﻨﭻ ﺑﻪ ﭴﺎﮢﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﻓﺎرﻳﻨﺮس ﺳﺎن ﺳﻨﺪن زﺑﺎن ۾‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﺛﻤﺮﻳﻦ ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺷﺎد ي ﮐﻲ ﭼﺎر ﺳﺎل ﭤﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭔﻪ ﭔﺎر آﻫﻦ ﺟﻦ وٽ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ وﻗﺖ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس وﻫﻲ ﭤﻮ ﺷﺎم ﺟﻲ وﻗﺖ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ‪ ‬ﮔﻬﺮ ﭘﻬﭽﻨﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﮍس ﻛﻨﻬﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﺗﻲ‬ ‫ﻛﻢ ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺮﻧﺪو آﻫﻲ‪ ” .‬اﺳﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن وﻳﻬﺎرو ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ڏﮐﮡ ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﻮٺ دوﺷﻴﺐ ﺟﺎ آﻫﻴﻮن‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬‬ ‫اﺳﺎن ﻛﻲ اﻣﻴﺮ ﻧﻪ آﻫﻴﻮن ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﭼﮝﻲ ﺑﭽﺖ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪“.‬‬

‫ﺳﮑﺮ ﺟﺎ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ۽ ﻃﺎﺑﺎ ﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫ﺑﺲ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻨﮉ واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ﻣﺎن ﮔﺬري اﭼﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ واري ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﺗﻲ ﻻﭤﻮ‬ ‫ﺟﺘﺎن اﭸﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ اڏاﻣﻮن ۽ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺳﭛ اﻧﺪروﻧﻲ )‪ (Domestic‬اڏاﻣﻮن ﭘﺮواز ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺑﺲ ﻣﺎن‬ ‫ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺘﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺟﻬﮍو ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﺻﺪر واري رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ اﮘﻴﺎن ﺑﻴﭡﺎ ﻫﺠﻮن‪ .‬اﻫﺎﺋﻲ ﺑﺴﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻮﭨﺮﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻦ ۽‬ ‫ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ﺟﻲ ﮔﭙﺎﮔﻴﻬﻪ‪ ،‬اﻫﻲ ﺋﻲ دﻛﺎن ۽ ﻫﻮﭨﻠﻮن! ﺑﺲ رﮘﻮ ﻓﺮق اﻫﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻓﻀﺎ ۾ دوﻧﻬﻮن ۽ ُﻣ َ‬ ‫ﭧ ﺟﻲ ڌپ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ان ﻛﺮي ﺟﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻳﺎ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻪ اﺧﺘﻴﺎري وارو ادارو آﻫﻲ اﻫﻮ ﮔﺎڏي ﺟﻲ ‪ Exhaust‬ﺧﺎرج ﻛﻴﻞ‬ ‫دوﻧﻬﻴﻦ ۽ ﮔﺌﺲ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ ﭤﻮ رﮐﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﮔﺎڏي‪ ‬ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺎڏي‪ ‬ﺟﺎ ﭘﺴﭩﻦ ۽ ﺳﻠﻴﻨﮉر ﺻﺤﻴﺢ ﭤﻮ رﮐﻲ‬ ‫ﺟﻮ ﭔﻲ ﺻﻮرت ۾ وڏو ڏﻧﮉ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺗﻮڙي اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ۾ ﻛﭽﺮي ﮐﮣﮡ ﺟﻮ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ ۽‬ ‫ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر واﻧﮕﺮ ﻫﺮ ﮔﻬﭩﻲ ﺻﺎف ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ ۽ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﮔﭩﺮ اوور ﻓﻠﻮ ﭤﻴﻨﺪي ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻮ اﭼﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ۽‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ﺟﻮن ﭜﺘﻴﻮن‪ -‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﻳﺎ ﺳﻮﭼﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪﻳﻮن ﻫﻮﻧﺪﻳﻮن ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۽ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺟﻲ ﻧﺎﻇﻤﻦ )‪ (Mayors‬ﮐﻲ ﭔﻚ ﮐﮣﻲ دﻋﺎﺋﻮن ﻛﻨﺪﻳﻮن ﻫﻮﻧﺪﻳﻮن ﺟﻦ ﺷﻬﺮﻳﻦ ۽ ﭘﺮدﻳﺴﻴﻦ ﻻ‪ ‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﭨﺌﺎﻟﻴﭧ ﭠﻬﺮاﺋﻲ‬ ‫ﮀﮇﻳﺎ آﻫﻦ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺠﺒﻮر ﭤﻲ ﭜﺘﻴﻦ ﺟﻲ ﭘﺎڙن ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻣﺜﺎﻧﺎ ﺧﺎﻟﻲ ﻧﭥﺎ ﻛﻦ‪.‬‬

‫ﺟﻴﺴﻴﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺲ ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﮘﺮو ﮘﺮو ﺳﺎﻣﺎن ﻻﻫﻴﻦ ۽ ان ﮐﻲ ڍوﺋﮡ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻦ‪ ،‬ﺗﻴﺴﻴﻦ آﺋﻮن‬ ‫ﭔﻦ وﮘﻦ واري ﺳﺖ ﻛﻠﻮ ﺟﻲ ﻫﻠﻜﻲ ﺑﺌﮓ ﮐﮣﻲ ﭘﺎڻ ﺟﻬﮍن ﻫﻚ ﭔﻦ ﭔﻴﻦ ”‪ “Travel light‬ﺟﻲ ﻓﻠﺴﻔﻲ ۾ ﻳﻘﻴﻦ رﮐﻨﺪڙن‬ ‫ﺳﺎن ﮔﮇ‪ ،‬ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ ﺑﻠﮉﻧﮓ ڏي وڌڻ ﻟﮙﺲ‪ .‬ﺳﻔﺮ دوران ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﮔﻬﭧ ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﮡ ۾ ﻛﻴﺘﺮو ﺗﻪ ﺳﮏ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻬﮣﺎ وﮘﺎ ﮐﮣﮡ ﮐﺎن ﺗﻪ ﺳﺎﮘﻴﻮ وﮘﻮ ڌوﺋﻲ ﭘﻴﻮ ﭘﺎﺋﺠﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﮔﺮوپ ۾ ﮔﻬﭧ ﺳﺎﻣﺎن ﺳﺎن ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﺳﻮرن ۾ وﺟﻬﻴﻮ ﮀﮇي‪ .‬ﻛﻲ ﻛﻲ دروﻳﺶ ﻫﻚ ﺗﻪ ﮔﻬﺮان ﺋﻲ ﮔﻬﮣﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﻲ ﻧﻜﺮﻧﺪا‪ .‬ﭔﻪ ﭔﻪ ﭨﻮال‬ ‫ﮐﮣﻨﺪا‪ .‬ﻫﻴﭟ وﮀﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬اﻟﮗ ﭼﺎدر ﮐﮣﻨﺪا‪ ،‬ﻣﭥﺎن وﺟﻬﮡ ﻻ‪ ‬اﻟﮗ – ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ڊپ ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺘﺎن ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﭨﻮاﻟﻦ‬ ‫۽ ﭼﺎدرن ۾ ﺟﺮاﺛﻴﻢ ﻫﺠﻦ‪ .‬ﭜﺎﺋﻲ اﻫﮍو ﺟﻲ ﺻﺤﺖ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﮔﻬﺮان ﺋﻲ ﻧﻪ ﻧﻜﺮﺟﻲ ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺻﺎﺑﮡ ﺟﻲ‬ ‫وڏي ﭼﻜﻲ‪ ،‬ﺷﺌﻴﻤﭙﻮ ۽ ﻳﻮڊي ﻛﻮﻟﻮن ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﺑﻮﺗﻞ‪ ،‬ﭼﻤﭙﻞ‪ ،‬ﺑﻮٽ‪ ،‬ﻫﺮڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ ﻋﺪد ﺷﻠﻮار ﻗﻤﻴﺺ‪ ،‬رات ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻤﻬﮡ ﻻ‪ ‬ﺳﻠﻴﭙﻨﮓ ﺳﻮٽ ‪ ......‬ﭘﻮ‪ ‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ اﻫﮍي ﻃﺮح ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺑﺌﮓ وڏي ۽ ﮘﺮي ﭤﻴﻮ ﭘﻮي ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺧﺮﻳﺪاري ﺑﻪ‬ ‫ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻛﻨﺪا‪ .‬ﭘﺴﺘﺎ‪ ،‬ﺑﺎدام‪ ،‬ﻛﭙﮍو‪ ،‬ﭔﺎرن ﻻ‪ ‬راﻧﺪﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺑﻮٽ‪ ،‬ﺳﺌﻴﭩﺮ‪ ،‬ﻛﻮٽ وﻏﻴﺮه ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻤﻮرﻳﻮن‬ ‫ﺷﻴﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ۾ ﺑﻪ ان ﺋﻲ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﻣﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺑﻠﻚ ﺑﻮﻟﭩﻦ ﻣﺎرﻛﻴﭧ‪ ،‬ﮐﻮڙي ﮔﺎرڊن‪ ،‬ﻣﻮﺗﻦ داس ﻣﺎرﻛﻴﭧ‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻋﻼﺋﻘﻦ ﻣﺎن اﭸﺎ ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻴﻮن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺣﺪ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﺮي ﭘﻮ‪ ‬ﮐﺎﻧﺌﻦ ﺳﺎﻣﺎن ﻧﻪ ﮐﭵﮡ ﺗﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻮن‬ ‫ﺟﻬﮍن ﮐﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﮔﻬﭧ ﺳﺎﻣﺎن ﻛﺮي ﻧﻨﮃي ﺑﺌﮓ ﻳﺎ ﭤﻴﻠﻬﻮ ﮐﮣﻲ ﭘﻴﺎ ﻫﻠﻦ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﻮﻧﺪا“ ﭜﺎﺋﻮ ﻫﭥﻴﻦ ﺧﺎﻟﻲ آﻫﻴﻦ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎﻣﺎن ﺗﻪ ﮐﮣﺎ ﺋﻲ ﻫﻞ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻛﻬﮍو اﻧﻜﺎر ﻛﺠﻲ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ وڏي ﻋﻤﺮ ﺟﻮ ﻣﺮد ﻳﺎ ﻛﺎ ﻋﻮرت‬ ‫ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻨﭣ ﭤﻲ ﻛﺮي‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻫﺎ ﭼﻮڻ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺳﭛ ۾ ﮘﺮي ﺑﺌﮓ ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬اﻫﮍي ﺻﻮرت‬ ‫۾ اﻧﺪر ﺋﻲ ﺳﮍﻳﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﮔﻬﭧ ﺳﺎﻣﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﮏ ﻻ‪ ‬ﮐﻨﻴﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﺟﻮ ڍوﺋﮡ ﻻ‪ ! ‬ﻳﻮرپ ۾ ﺟﻬﺎز ﺳﺎزي‬ ‫ﺟﻲ ﮀﻬﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ واري ﻓﻴﻠﮉ ﭨﺮپ ۾‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻚ ۾ وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﻛﮇﻫﻦ ﺗﻪ ان‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ‪ ،‬ﭨﺮﻳﻦ ۽ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﺑﻪ ﺳﻮاري ﻛﺮﮢﻲ ﭘﻴﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻓﻴﺮي ۽ ﺑﺲ ۾ ﺑﻪ‪.‬‬ ‫اﺳﺎﻧﺠﻲ ‪ ۱۵‬ﮐﻦ ﭴﮣﻦ ﺟﻲ ﮔﺮوپ ۾ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻮرﺗﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﻮ ﺑﺎزي ﻻ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺮي ﮔﻬﮣﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﺳﺎن ﭨﺮﻳﻮل ﻛﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﭘﻮ‪ ‬ﺳﺎﻣﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﭥﻲ ۾ ﻫﮣﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن وٽ ﺳﺎﻣﺎن‬ ‫ﮔﻬﭧ آﻫﻲ ﻣﺪد ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻫﻚ ﺋﻲ ﮔﺮوپ ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙن ﺳﺎن ﻛﻬﮍو اﻧﻜﺎر ﻛﺠﻲ‪ ،‬ﻛﻬﮍو ﺟﻬﻴﮍو ﻛﺠﻲ؟ ﭘﺮ‬ ‫ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ ﻳﻤﻦ ﺟﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺒﺎرڪ ﺟﺎن ﺑﭽﺎﺋﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﻼﻧﻨﮓ ﻣﻮﺟﺐ ان ﺑﻌﺪ ﺳﺎﻣﺎن اﻫﻮﺋﻲ ﭤﻮرو ﮐﮣﻨﺪا‬ ‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﭘﺮ وڏي ﺑﺌﮓ ۾ وﺟﻬﻲ‪ .‬ﻛﻮ ﭼﻮﻧﺪو ﺑﻪ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﺒﺎرڪ ﻳﻜﺪم ورﻧﺪي ڏﻳﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ڏﺳﻴﻦ ﻧﭥﻮ اﺳﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﺋﻲ ﻧﭥﺎ ﮐﮣﻲ ﺳﮕﻬﻮن‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺑﺎزار اﻣﺎم رﺿﺎ ۾ ﭔﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭼﺌﻦ ﻗﻤﻴﺼﻦ ۽ ﭔﻦ ﺟﻴﻨﺰ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺘﻠﻮﻧﻦ ۾ ﺳﭵﻮ ﺳﺎل ﮔﺬارﻳﻮ وﭸﻦ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﺪڙ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﺒﻖ ﻫﺌﮡ ﮐﭙﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻔﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﻻ‪ ‬اٺ وﮘﺎ ۽ ﭨﻲ ﺟﻮڙا ﭼﺌﻤﭙﻠﻦ ﺟﺎ ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺳﻮ ﺑﻪ ﻛﻲ‬

‫دﻋﻮﺗﻮن ‪ attend‬ﻛﺮڻ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻋﺒﺎدت ﻛﺮڻ ﻻ‪.‬‬

‫ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ اﻧﺪر اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺮدن ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن ﻟﮙﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﺳﻔﺮ‬ ‫ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﺟﻮ ﻫﻚ ﺳﺒﺐ ﺳﺴﺘﺎ ﭜﺎڙا ۽ ﻣﻠﻚ ۾ اﻣﻦ اﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭛ ﻋﻮرﺗﻮن ﻣﺮدن ﺳﺎن ﺑﻪ ﮔﮇ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻠﻚ ﭼﻮڌاري‬ ‫ﻣﺮدن ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻮرﺗﻮن ﻧﻄﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮ ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﻣﺮدن ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﭔﺎرن ﮐﻲ ﺳﺎڻ وﭠﻲ ﻳﺎ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﭨﺮﻳﻮل‬ ‫ﭘﻴﻮ ﻛﻦ‪ .‬ﭼﻮڌاري ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺎﺋﻮﻧﭩﺮ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻣﭥﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﺌﺎ ﺟﻴﮇاﻧﻬﻦ‪ ،‬ﻫﺘﺎن‬ ‫ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز وﭸﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬زاﻫﺪان‪ ،‬ﻳﺰد‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﻫﻤﺪان وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪ .‬اﺳﺎن ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫واري ﻛﺎﺋﻮﻧﭩﺮ اﮘﻴﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﻗﻄﺎر ۾ اﭼﻲ ﺑﻴﭡﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻣﺮدن ﺟﻲ ﻗﻄﺎر اﻟﮗ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ اﻟﮗ‪ .‬ﻣﻮن ﭨﻜﻴﭧ ڏﺋﻲ‬ ‫ﺑﻮرڊﻧﮓ ﻛﺎرڊ ورﺗﻮ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﭧ رزرو ﭤﻲ وﺋﻲ ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻣﻮن ﺑﻨﺎ ﺟﻬﺎز ﻧﻪ اڏاﻣﻨﺪو‪ -‬ﺟﻲ اڏاﻣﻨﺪو ﺑﻪ ﺗﻪ ان ﮐﺎن‬ ‫اڳ ﭨﻲ ﭼﺎر دﻓﻌﺎ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻟﻮ وﭠﻲ اﻧﺎﺋﻮﻧﺲ ﻛﻨﺪا ان ﺑﻌﺪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﺌﮓ ﮘﻮﻟﻬﻲ ﺟﻬﺎز ﻣﺎن ﻛﮃﻧﺪا ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻮاﺋﻲ‬ ‫ﺟﻬﺎز آﺟﻮ ﭤﻲ اڏاﻣﻨﺪو‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اڏام ۾ اﭸﺎن وﻗﺖ ﻫﻮ ان دوران آﺋﻮن واش روم ﻣﺎن ﭤﻲ اﭼﺎن ۽ ﻓﻮن ﺑﻪ ﻛﺮي وﭠﺎن‪.‬‬ ‫ﭨﻴﻠﻴﻔﻮن ﺑﻮٿ واش روم ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﺋﻲ ﻟﮙﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻧﻬﻦ ۾ ﺳﻜﺎ ﻳﺎ ﻛﺎرڊ وﺟﻬﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﭣ ۾ ﻛﺎرڊ ڏﺳﻲ اﺷﺎري ﺳﺎن ﭘﮁﻴﻮﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻛﭥﻲ ﻣﻠﻨﺪو‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﭔﮅاﺋﮡ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﺎﻣﻬﻮن واري دﻛﺎن ﺗﻲ وﻳﺲ‬ ‫ﺟﺘﻲ ﮐﺎڌي ﺟﻮن ﺷﻴﻮن رﮐﻴﻞ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭔﺌﻲ دﻛﺎن ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ وﭠﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﻮ ﭘﺮ آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺳﮕﻬﻴﺲ ان ﻛﺮي ﻫﻮ دﻛﺎن ﻣﺎن ﻧﻜﺮي آﻳﻮ ۽ ﺳﺎﻣﻬﻮن واري ﻗﻄﺎر ۾ ﭨﻲ ﭼﺎر دﻛﺎن ﮀﮇي ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙي دﻛﺎن ڏي‬ ‫اﺷﺎرو ﻛﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ﻋﻮرت ﺟﻮ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﺎ ان وﻗﺖ ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻣﻮﺑﺎﺋﻞ ﻓﻮن ﺗﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬آﺋﻮن اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﻨﺪس ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﻮ ﭨﻮن ۽ ﻟﻬﺠﻮ ‪ Enjoy‬ﻛﺮڻ ﻟﮙﺲ‪ .‬اﻳﺮان ﭘﻬﭽﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻟﺲ ﺋﻲ ﻟﺲ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪي ﭔﮅي رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‪ .‬ﺗﺎﻣﻞ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﻲ ﻳﺎ وﻳﻨﺪي ﭼﻴﻨﻲ زﺑﺎﻧﻦ واﻧﮕﺮ ﻫﻦ زﺑﺎن ﺟﻮ ﻟﻬﺠﻮ‬ ‫ﻣﺎرڌاڙ وارو ﮐﻬﺮو ۽ ﻛﺮﺧﺖ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺑﻴﺤﺪ ‪ Polite‬۽ ﻧﺮم ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ‪ .‬ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻋﻮرت ﺟﻲ ﮔﻠﻲ ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻞ ﻫﺮ آواز ﻣﭡﻮ‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ وٽ اﻫﮍو ﻛﻮ ﻛﺎرڊ ﻧﻪ ﻫﻮ ﺟﻬﮍو اﺳﺎن وٽ ﻛﺮاﭼﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻣﻠﻨﺪو آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﭨﻴﻠﻴﻔﻮن ﺑﻮٿ‬ ‫ﺟﻲ ﭼﻴﺮ ۾ وﺟﻬﻲ ﻳﻜﺪم ﻛﺎل ﻛﺒﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻛﺎرڊ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ اﻧﺴﭩﺮﻛﺸﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻫﻜﮍو ﻧﻤﺒﺮ ﻣﻼﺋﻲ ﭔﻴﻮ ﻣﻼﺋﮣﻮ‬ ‫ﻫﻮ ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﭨﻴﻮن ﻧﻤﺒﺮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺿﺮروت وارو ﻧﻤﺒﺮ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻫﻮ ﺋﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﻴﻨﺪي رﻫﻲ ﭘﺮ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬زﺑﺎن‬ ‫۾ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻤﺠﻬﻪ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻ‪ ‬اﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻴﺮت ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻚ ﻧﻮﺟﻮان اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻋﻮرت وڏي اﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎن دﻛﺎن ﻫﻼﺋﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن اڳ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري ﻧﻮﻛﺮي ﻛﻨﺪي ۽ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ روڊن ﺗﻲ ﮐﻴﻦ ﮔﺎڏي ﻫﻼﺋﻴﻨﺪو ڏﺳﻲ ﺳﻮﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﻗﻮم وﭸﻲ ﻛﭥﺎن ﺟﻮ‬ ‫ﻛﭥﺎن ﭘﻬﺘﻲ آﻫﻲ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﻐﺮﺑﻲ اﺧﺒﺎر ﻧﻮﻳﺲ ﺑﻨﺎ ڏﺳﮡ ﺟﻲ ۽ ﺑﻨﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ وﻳﭡﺎ اﺧﺒﺎرون ﻛﺎرﻳﻮن‬ ‫ﻛﻦ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﻇﻠﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﺮﻗﻌﻲ ۾ ﺑﻨﺪ ﭤﻲ ﮔﻬﺮ ۾ وﻳﭡﻴﻮن آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻛﺎرڊ وﭠﮡ ﺗﺎن ﻫﭣ ﮐﮣﻲ ﻣﻮﭨﻴﺲ‪ .‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﻛﺎرڊ ﺗﻲ ان ﺟﻲ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺑﻪ ﻟﮑﻴﻞ‬ ‫ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ وﻗﺖ ﮐﻴﺴﻲ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻲ ﻋﻴﻨﻚ ﻛﮃي اﻫﺎ ﺟﺎﻧﭻ ﻛﺮڻ ﺗﻲ دل ﻧﻪ ﭼﺎﻫﻴﻮ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻴﻠﻲ ۾‬ ‫ﭨﻲ ﭴﮣﺎ ﭘﺎڻ ﺟﻬﮍا ڏﭠﻢ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﺎ ﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬وﻗﺖ ﭘﺎس ﻛﺮڻ ﺧﺎﻃﺮ اﻧﻬﻦ وٽ ﭘﻬﺘﺲ‪ .‬ﻫﻮ ﭨﻴﻬﻪ ﭘﻨﺠﭩﻴﻬﻪ‬ ‫ورﻫﻦ ﺟﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ﻟﮙﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻪ اﺳﺎن واﻧﮕﺮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ آﻫﻦ ۽ اﻳﺮان ۾ زﻳﺎرﺗﻦ‬ ‫ﻻ‪ ‬آﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻫﻮ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﺪ وﭸﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻗﻢ وﻳﻨﺪا‪ .‬اﺳﺎن واﻧﮕﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﻗﺎﻓﻠﻲ ۾ اﭼﮡ ﺑﺪران ﻫﻮ ﭨﺌﻲ‬ ‫ﭴﮣﺎ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ‪ ،‬ﭘﺮ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ اﻳﺮان آﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎﺋﭩﻦ ۽ دوﺳﺘﻦ ﮐﺎن ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان اﭼﻲ‬ ‫ﭼﻜﺎ آﻫﻦ اﻳﺘﺮي ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ورﺗﻲ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺿﺮورت ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬واﻗﻌﻲ اﻳﺮان اﻫﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﺘﻲ اﻣﻦ اﻣﺎن ‪،‬ﺳﺴﺘﺎﺋﻲ ۽ ﻣﺸﺮﻗﻲ ﻛﻠﭽﺮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪ ‬وڏي ﺳﻬﻮﻟﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ۾ اﺋﻴﻦ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﭘﺮﻫﺎڻ ﻣﺎده ﭘﺮﺳﺘﻲ ﺟﻲ اﻫﮍي ﺗﻪ ﻫﻮا ﻟﮙﻲ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭜﭩﻜﻴﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﻲ راﻫﻪ‬ ‫ڏﻳﮑﺎرڻ ﻻ‪ ‬وﻗﺖ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻮڙي ﺳﺮﻛﺎري ﻛﺎﻣﻮرو ‪ Polite‬۽ ﻫﻴﻠﭙﻔﻞ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﺗﻪ ﻧﭥﻮ ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن آﻫﻦ ان ﻛﺮي ُاﻫﻲ ﭘﻮﻻﺋﻴﭧ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻪ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۽ ﻛﻮﻳﺖ ۾ ﺑﻪ آﻫﻦ ﭘﺮ اﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﮐﻲ ﮀﺎ‬ ‫ﺗﻪ ﭨﻴﮍي آﻫﻲ! ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺳﻠﻮﻧﻲ ۽ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺸﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﺗﻪ ﻫﻮ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪي ﺑﻲ ﻋﺰﺗﻲ ﭤﺎ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﺑﻪ آﻫﻦ ﭘﺮ ﮀﺎ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﺳﺮﻛﺎري ﻛﺎﻣﻮرو ﻇﺎﻟﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻪ ڏﺳﻨﺪو ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﻪ ﭘﺮدﻳﺴﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﭨﺎرﭼﺮ ڏﻳﮡ ۾ ﺗﺴﻜﻴﻦ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻨﺪو ُﻫﻮ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﻴﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻲ ﻣﺪد ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﻢ ڊاﻫﮡ ﺟﻲ ﭼﻜﺮ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻲ‬

‫ﻣﻠﻚ ۾ ڌارﻳﻮن ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ اﻳﻨﺪي ﮔﻬﭕﺮاﺋﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺗﻪ ﻣﻠﺘﺎن‪ ،‬ﺟﻴﻜﺐ آﺑﺎد ۽ ﺟﻬﻠﻢ ﺟﺎ ﮘﻮﭠﺎﮢﺎ ﺑﻪ اﭼﻴﻮ ﻧﻜﺮن‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻣﻠﻴﻞ ﻫﻲ ﻫﻤﺮاﻫﻪ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻗﻢ ۾ ﺑﻪ ﻣﻠﻴﺎ ﺗﻪ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﺑﻪ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺗﻌﻠﻖ ﺧﻴﺮﭘﻮر ۽ ﺳﮑﺮ ﺳﺎن‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﭨﺌﻲ ﭴﮣﺎ ﭘﺎڻ ۾ دوﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺮﻛﺎري ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ۾ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻤﺘﺎز ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻴﺮاﮢﻲ ﺧﻴﺮﭘﻮر ۾ ارﻳﮕﻴﺸﻦ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ۾‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺮﻳﻢ ﺑﺨﺶ راﭴﮍ ﺳﮑﺮ ۾ ﻫﺎﺋﻲ وي ڊﭘﺎرﭨﻤﻨﭧ ۾ اﻛﺎﺋﻮﻧﭧ آﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻴﺮاﮢﻲ ﺳﮑﺮ ۾‬ ‫ﻏﻼم ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻬﺮ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻮ ۽ ﺷﺎم ﺟﻮ ﺳﮑﺮ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﺮاﺋﻴﻮﻳﭧ اﺳﭙﺘﺎل ”ﺣﺮا“ ۾ ﭘﺮﺋﻜﭩﺲ ﻛﺮي‬ ‫ﭤﻮ‪ ۳۵ .‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﺳﺮﺟﻦ )ﺳﻨﺪس ﭴﻢ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ‪ ۱۱‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪ ۱۹۷۲‬آﻫﻲ( ﺷﺎﻫﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺌﭩﺮڪ‬ ‫ﻫﺎ‪ ‬اﺳﻜﻮل ﺳﮑﺮ ﻣﺎن ۽ اﻧﭩﺮ اﺳﻼﻣﻴﺎ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺳﮑﺮ ﻣﺎن ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﭼﺎﻧﮉﻛﺎ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻣﺎن ‪ ۱۹۹۷‬۾‬ ‫ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﺎﺋﻮس ﺟﺎب ﺳﻮل اﺳﭙﺘﺎل ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﻛﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﭘﺎرٽ ون ﺟﻮ اﻣﺘﺤﺎن ‪ ۱۹۹۹‬۾ ۽ ‪ ۲۰۰۳‬ڌاري‬ ‫‪ MCPS‬۽ ‪ FCPS‬ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﺴﺰ ﭘﮡ ﺳﮑﺮ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ وﻳﻨﺪڙ ﺟﻬﺎز ۾ اﻫﻮ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮي ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﺳﻮٽ ﻛﻮٽ ۾ وﻳﭡﻞ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺟﻴﻨﭩﻞ ﻣﺌﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮐﺎن ﭴﺎﮢﻮ آﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﮔﻬﮍي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﭧ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﺘﺲ ﺗﻪ ان ﻗﻄﺎر ۾ دري‪‬‬ ‫وٽ اﮘﻮاٽ وﻳﭡﻞ ﻫﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺻﺎف اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﭼﻴﻮ ” ﻫﻲ ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﺳﻴﭧ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ آﺋﻮن وﻳﻬﻲ‬ ‫رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﻲ اﻋﺘﺮاض ﻫﺠﻲ ﺗﻪ آﺋﻮن ﭜﺮ واري وﭼﻴﻦ ﺳﻴﭧ ﺗﻲ ﭤﻲ وﻫﺎن‪“.‬‬

‫”ﭘﻠﻴﺰ ‪ ،‬ﺗﻮﻫﺎن وﻳﭡﺎ ﻫﺠﻮ‪ “.‬ﭼﺌﻲ آﺋﻮن ﺳﻨﺪس ﭜﺮ ۾ ﭤﻲ وﻳﭡﺲ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻣﭥﻲ ﭼﮍﻫﮡ‪ ،‬ﺑﻴﻠﭧ ﮐﻠﮡ ۽ اﻳﺌﺮﻫﻮﺳﭩﺲ ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫ﻳﻜﺪم ﺟﻴﻮس )آب ﻣﻴﻮه( ‪ Serve‬ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ آﺟﺎ ﭤﻴﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﻮن ﻫﻦ ﺳﺎن ﮐﻴﻜﺎر ﮐﮍي ﻛﺌﻲ ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻴﺪ رﺿﺎ ﻧﻘﻴﺐ اﻟﺴﺎدات آﻫﻲ‪” .‬آﺋﻮن ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ )‪ (Allama Tabatabaee‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ‬ ‫آﻫﻴﺎن ۽ ﻛﻤﻴﻮﻧﻴﻜﻴﺸﻦ اﺳﭩﮉﻳﺰ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ آﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﺎرڊ ڏﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫”ﺧﻮﺷﻲ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻬﮍي ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫۾ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ‪ “.‬ﻣﻮن ﺧﻮﺷﻲ ﺟﻮ اﻇﻬﺎر ﻛﻨﺪي ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﮐﺎن واﻗﻒ آﻫﻴﻮ؟“‬ ‫” َﺗﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ٰ‬

‫” ﭤﻮرو ﮔﻬﮣﻮ واﻗﻒ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ان ﻛﺮي ﺟﻲ ﻣﻮﻧﺴﺎن ﮔﮇ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ وﻳﻬﺎرو ﮐﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺌﺎ اﻧﻬﻦ ۾‬ ‫ﻫﻚ ﭔﻪ ﭴﮣﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻮ ﭘﮍﻫﻴﻞ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻫﺘﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﻻ‪ ‬اﻳﺘﺮو ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ اﻳﺮان ﮐﮣﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﭘﺮ ان ۾ ﭔﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﺮب ۽‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻣﻠﻜﻦ واﻧﮕﺮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ﺟﻲ ﮐﻮٽ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫ﭘﭡﺘﻲ ﭘﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻠﻚ اڄ ﺑﻪ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۾ ﻛﻲ ﮔﻬﮣﺎ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارا ﻧﻪ آﻫﻦ ﭘﺮ اﻫﻮ ﺿﺮور آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ‬ ‫درﺳﮕﺎﻫﻪ آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﻣﻌﻴﺎر ﺗﻤﺎم ﺑﻠﻨﺪ رﮐﻴﻮ آﻫﻲ ۽ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﺟﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۽ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ‬ ‫واﻧﮕﺮ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﺗﻲ وڏو ڌﻳﺎن ڏﻧﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻳﺎ ﻣﺼﺮ ۾ ﭘﮡ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارا ﭼﮝﺎ ﺧﺎﺻﺎ ۽ ﭘﺮاﮢﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ اڄ ﻛﻠﻬﻪ‬ ‫اﺗﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ﻣﻌﻴﺎر ﻛﺮي ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ ۾ اﭸﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺣﺎل آﻫﻲ ﺑﻠﻚ ﮔﻬﮣﻮ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ان ﻛﺮي اڄ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﻣﻠﺌﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﻛﻨﻬﻦ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ ڏﻳﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻫﻮ اﻧﮉﻳﺎ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﮐﻲ ﻋﺮب ﻳﺎ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻜﻦ )ﻟﺒﻴﺎ‪ ،‬ﭨﻴﻮﻧﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﻣﻮراﻛﻮ( ﺟﻬﮍو ﻧﻪ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻣﻌﻴﺎر ﺟﺎ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن آﻫﻦ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻳﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻣﺎن اﻫﻮ ﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻛﻴﻮ اﭤﻢ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺤﻨﺘﻲ‪ ،‬وﻗﺖ ﺟﻮ ﻗﺪر ﻛﺮڻ وارا‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬آﺗﺎ ۽ ﻫﺮ وﻗﺖ ﺟﺴﺘﺠﻮ ۾‬ ‫ﻟﮙﺎ رﻫﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻣﺘﺤﺎﻧﻦ ۾ ﺳﭡﻲ ﮐﺎن ﺳﭡﻮ ﻧﻤﺮ ﮐﮣﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﺮﺧﺮو ﻛﺮﻳﻮن‪ .‬اﻳﺮان ﺳﭵﻮ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬رﮘﻮ ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﮐﻲ وﭠﺒﻮ ﺗﻪ ﭨﻴﻬﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻓﻘﻂ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن آﻫﻦ ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻮن‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﺗﻪ ﺳﭵﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﻣﻮراﻛﻮ ﻳﺎ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪﻳﻮن‪.‬‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ؛‬ ‫*اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫*اﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ اﻧﺠﻨﻴﺮﻧﮓ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫*اﻣﺎم ﺻﺎدق ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫*اﻳﺮان ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫*اﻳﺮان اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ )ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ(ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫*اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ اﺗﺮ ﺗﻬﺮان‬

‫*اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ڏﮐﮡ ﺗﻬﺮان‬

‫*اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ وچ)ﺻﺪر(ﺗﻬﺮان‬ ‫*ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫*ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫* ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻌﻠﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫*اﻣﺎم رﺿﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫*اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫*اﻟﺰﻫﺮا ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫*ﺑﺎﻗﺮاﻟﻌﻠﻮم ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻫﮍﻳﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۾ ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺑﻪ ﻫﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺳﻴﺪ رﺿﺎ ﻫﻦ‬ ‫وﻗﺖ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮﺳﺎن وﻳﭡﻞ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻴﺪ رﺿﺎ ﻧﻘﻴﺐ اﻟﺴﺎدات ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ” ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻲ‪‬‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ اڌ ﺻﺪي ﮐﻦ ﭘﺮاﮢﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ‪ ۱۹۵۷‬۾ ﻛﺎﻟﻴﺞ آف ﻛﺎﻣﺮس ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ۾ ﺷﺮوع‬ ‫ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ وڌڻ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺗﻬﺮان ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻛﺎﻟﻴﺞ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﺳﭵﻲ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ ۾ ﻫﻲ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ اﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ‪ ،‬ﻛﺎﻣﺮس ‪ ،‬ﺑﺰﻧﺲ‪ ،‬اﻛﺎﺋﻮﻧﭩﻨﮓ ۽ ﻣﺌﻨﻴﺠﻤﻴﻨﭧ ﺟﻬﮍن ﺳﺒﺠﻴﻜﭩﻦ ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﭹﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪ ۱۹۸۰‬۾ ﻫﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻮ وﻳﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ۱۹۸۴ ‬۾ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﮐﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ‬ﺟﻮ درﺟﻮ‬ ‫ڏﻳﺌﻲ ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎ ﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻧﺎﻟﻮ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪“.‬‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﻫﻲ‪ ‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آﻫﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﭹﻴﻞ ڏاﻫﻮ‪ ،‬ﻣﻔﻜﺮ‪ ،‬ﻓﻼﺳﻔﺮ‪ ،‬ﻟﻴﮑﻚ ۽‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدن ﻻ‪ ‬ﻫﻚ اﺗﺴﺎﻫﻪ ﺑﺨﺸﻴﻨﺪڙ ﭨﻴﭽﺮ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮐﻲ ﭘﺎﺳﻲ‬ ‫رﮐﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﮑﻴﮍي‪ .‬اڄ ﺟﻮ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ – اﺳﻼﻣﻲ رﻳﭙﺒﻠﻚ آف اﻳﺮان ﭠﺎﻫﮡ وارن ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻋﻼﻣﻪ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻣﻮﺗﺎﻫﺎري‪ ،‬ڊاﻛﭩﺮ ﺑﻬﺸﺘﻲ‪ ،‬ڊاﻛﭩﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻔﺎﺗﺢ وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫ﺟﺎﺷﺎﮔﺮد ﻫﺌﺎ ﺟﻬﮍوڪ‬ ‫ٰ‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎ ﻃﺎﺑﺎﺋﻲ )ﺳﻨﺪس ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻫﻮ (‪ ۱۹۸۲ ،‬۾ ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻧﺠﻒ ﺷﻬﺮ ۾ ﻓﻘﻬﻲ ۽ اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﭠﮡ ﺑﻌﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ دﻳﻨﻲ درﺳﮕﺎﻫﻦ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ۾ ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ ۽‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۴۴‬ﮐﻦ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮا ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ۽ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ‬ ‫ﺳﭝﻨﻲ ۾ اﻫﻢ ”ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﻤﻴﺰان“ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ وﻳﻬﻦ ﺟﻠﺪن ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﻗﺮآن ﺟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ”‬ ‫ﺷﻴﻌﺎ دراﺳﻼم“ ۽ ”اﺻﻮل ﻓﻠﺴﻔﻪ“ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻌﺮ ﺟﻮن ﭔﻪ ﺳﭩﻮن ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺳﻴﺪ رﺿﺎ ﻧﻘﻴﺐ اﻟﺴﺎدات ﮐﺎن ﻟﮑﺎﻳﻮن‬ ‫اﭤﻢ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻳﺐ ﺟﻬﺎن ﻣﺨﻮر زﻳﻨﻬﺎرﮐﻬﻪ در ﭘﺎي اﻳﻦ ﮔﻞ ﺑﻮد ﺧﺎر ﻫﺎ‬

‫ﭘﻴﺎ ﭘﻲ ﺑﮑﺶ ﺟﺎم ﺳﺮﮔﺮم ﺑﺎﺷﺒﻬﻞ ﮔﺮ ﺑﮕﻴﺮ ﻧﺪ ﺑﻴﻜﺎر ﻫﺎ‪.‬‬

‫ﻋﻼﻣﻪ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻧﻮي ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪ ۱۹۸۱‬۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ‪ -‬ﺟﺘﻲ ‪..........‬‬ ‫ﺟﻬﺎز ﺟﻲ اڏاﻣﮡ ﻣﻬﻞ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻧﻘﻴﺐ اﻟﺴﺎدات ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﭘﮍﻫﻴﻮ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﺳﻨﻮت ۾ اﭼﮡ ﺑﻌﺪ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮀﺎ ﭘﮍﻫﻴﻮ درود ﺷﺮﻳﻒ ﻳﺎ ﺳﺒﺤﺎن اﻟﺬي‬ ‫ﺳﺨﺮ ‪.....‬؟‬

‫”آﺋﻮن ﺟﻬﺎز ﺗﻮڙي ﭨﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﻫﻠﮡ ﻣﻬﻞ آﻳﺖ ﻛﺮﺳﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪو آﻫﻴﺎن‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻦ اﻧﺪروﻧﻲ ‪ Domestic‬اڏام ﺗﻲ اﺳﺎﻧﮑﻲ ﻫﻚ ﭔﻪ دﻓﻌﻮ ﺻﻠﻮات ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﮡ ﭼﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ۽ ﭔﻴﻦ ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺻﻠﻮات )درود ﺷﺮﻳﻒ( ﭘﮍﻫﻴﻮ ﭤﻲ اﻫﻮ ﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﻮڻ ﺗﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻟﮑﻲ ڏﻧﻲ‪” .‬اﻟﻠﻬﻢ ﺻﻞ ﻋﻠﻲ ﻣﺤﻤﺪ و آل‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ‪“.‬‬

‫”ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻣﻮﻛﻞ ﺗﻲ ﮘﻮٺ ﻣﺸﻬﺪ ﭘﻴﺎ وﭸﻮ؟“ ﻣﻮن ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﮘﻮٺ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان آﻫﻲ‪ “،‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﻣﺸﻬﺪ آﺋﻮن دراﺻﻞ اﺗﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻟﻴﻜﭽﺮ‬ ‫ڏﻳﮡ ﭘﻴﻮ وﭸﺎن‪ .‬ﭔﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﺗﻬﺮان ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻨﺪس‪“.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﭘﻬﭽﮡ ۽ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻫﻴﭟ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻮن ﺑﺘﻴﻮن ﺟﻬﮙﻤﮗ ﻛﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﮡ ﻟﮙﻴﻮن ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ﮐﻴﺮ‬ ‫ﺟﻬﮍي اﮀﻲ روﺷﻨﻲ ﻣﺎن ﻇﺎﻫﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻮ روﺿﻮ ﻣﺒﺎرڪ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺻﺎﺣﺐ دري‪‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ رﺿﺎ“ ﭨﻲ ﭼﺎر دﻓﻌﺎ ﭘﮍﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺎن ﻫﻴﭟ روﺿﻲ ﻃﺮف ﻧﻬﺎري ”اﺳﻼم ﻋﻠﻴﻚ ﻳﺎ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ﺑﻦ‬ ‫ٰ‬

‫ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ڏي اﻳﻨﺪي ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن وﻳﭡﻞ ﻫﻤﺮاﻫﻪ – ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﮡ ﺳﻨﺪس ۽ ﺳﻨﺪس زال‬ ‫ﺟﻲ ﭼﻬﺮي ﻣﺎن ﻣﻮن ﭘﻬﺮﻳﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ڊاﻛﭩﺮ وﺳﻴﻢ اﺧﺘﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﮀﻮﻳﻬﻪ‪ ،‬ﺳﺘﺎوﻳﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﻧﻮﺟﻮان ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ آﻏﺎ ﺧﺎن اﺳﭙﺘﺎل ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﭤﻮ ﻛﺮي‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﭤﻲ وﻳﺎ ﭘﺮ‬ ‫ﮐﻴﻦ اوﻻد ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﭤﻴﻮ ” ﭘﻮ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﻣﺸﻬﺪ اﭼﻲ دﻋﺎ ﮔﻬﺮﻳﺴﻴﻦ ۽ ﻫﻲ‪ ‬اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ آﻫﻲ“ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ﮐﺎن‬ ‫اﭠﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﮐﻦ ﺟﻮ ﭔﺎر وﭠﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﻮڏاﺋﻴﻨﺪي ڊاﻛﭩﺮ وﺳﻴﻢ ﮐﺎن ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫”ﻋﻠﻲ رﺿﺎ‪ “.‬ﻫﻦ وراﮢﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻣﺎﺷﺎ‪ ‬ا� ! ا� ﮔﻬﺮﻳﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻴﺎن ﻧﻴﻚ ۽ دﻳﻨﺪار ﭤﻴﻨﺪو‪ “.‬ﻣﻮن دﻋﺎ ڏﻳﻨﺪي ڊاﻛﭩﺮ وﺳﻴﻢ ﮐﻲ‬ ‫ﭼﻴﻮ‪” .‬آﺋﻮن ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن اﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻚ دوﺳﺖ ﺧﺎص ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﭘﻬﭽﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺮاد ﭘﻮري ﭤﻴﮡ ﻻ‪ ‬دﻋﺎ ﮔﻬﺮان‪.‬‬

‫اﻣﺎم‪ ،‬وﻟﻲ‪ ،‬اوﻟﻴﺎ‪ ‬۽ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮن ﺟﻮ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺎن ۽ رﺗﺒﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﭘﺮ ﮀﺎ اﻫﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺠﻴﺐ ﻧﭥﻮ ﻟﮙﻲ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻮ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎﻧﻦ ﻻ‪ ‬ﭘﻴﺎر ۽ ﻋﺰت ﺟﻮ ﺟﺬﺑﻮ اﻳﺘﺮو وڌﻳﻮ ﭤﻮ وﭸﻲ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن ﺿﺮورﺗﻮن رب ﮐﺎن ﮔﻬﺮڻ وﺳﺮﻳﻮ‬ ‫وﭸﻦ ۽ ﻛﭥﻲ اﺳﺎن ﺷﺮڪ ﺟﻬﮍي ﮔﻨﺎﻫﻪ ۾ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻣﺒﺘﻼ ﺗﻪ ﻧﭥﺎ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮن؟“‬

‫”ﺑﻠﻜﻞ ﺻﺤﻴﺢ ﭤﺎ ﭼﺌﻮ‪ “،‬ڊاﻛﭩﺮ وﺳﻴﻢ ﭼﻴﻮ‪ ” ،‬دراﺻﻞ ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻫﻮ ﻏﻠﻂ ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﻛﻮ ﻛﻨﻬﻦ اﻣﺎم ﻳﺎ‬ ‫وﻟﻲ ا� ﮐﺎن ڊﺋﺮﻳﻜﭧ ﭤﺎ ﮔﻬﺮون‪ .‬اﺳﺎن ﺗﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻨﻦ ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎﻧﻦ ﮐﻲ وﺳﻴﻠﻮ ﺑﻨﺎﺋﻲ رب ﭘﺎڪ ﮐﺎن دﻋﺎ ﭤﺎ ﮔﻬﺮون‪“.‬‬ ‫ڊاﻛﭩﺮ وﺳﻴﻢ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ‪ ،‬ﭔﺎر ۽ ﻣﺎ‪ ‬ﭘﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﮔﮇ ﭔﻦ ﻫﻔﺘﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان آﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ اﺳﺎن واﻧﮕﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﮔﺮوپ ﺳﺎن‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﭤﻲ اﭼﮡ ﺑﺪران ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻨﻬﻦ آﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ ۽ ﺳﻨﺪس واﻟﺪﻳﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺑﻪ اﻳﺮان اﭼﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻨﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۾ رﻫﮡ ﻳﺎ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﻛﻮ ڏﮐﻴﻮ ﻛﻢ ﻧﺎﻫﻲ ۽ واﻗﻌﻲ اﻳﺮان اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺷﺮﻳﻒ ۽ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﺟﻲ ﭘﺎﺳﺪاري ﻛﻨﺪڙن ﻻ‪ ‬ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ اﻳﺮان ﻟﭽﻦ ﻟﻔﻨﮕﻦ ﻻ‪ ‬ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ اﻳﺮان ﺟﺎ‬

‫ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻗﺎﻋﺪا ﻗﺎﻧﻮن ﺳﺨﺖ آﻫﻦ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﻧﻈﺮن ۾ ڏوﻫﺎري ڏوﻫﺎري آﻫﻲ‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬اﻫﻮ ﭼﺎﻫﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‪ .‬ﻏﺮﻳﺐ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ وزﻳﺮ ﻳﺎ ﺳﺮﻛﺎري ﻋﻤﻠﺪرا ﺟﻮ ﭘﭧ‪ .‬ڏوﻫﻪ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﺰا ﻣﻠﮣﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻧﻘﻴﺐ اﻟﺴﺎدات ﮐﻲ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻳﺮان ڏﺳﮡ ﺟﻮ ڏاڍو ﺷﻮق ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﭤﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙن‬ ‫ﺟﺎ ﺟﻬﺎز اﻳﺮان اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ڏاڍو اﻓﺴﻮس ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻬﺎز ﻣﻬﻴﻨﻲ ﻣﻬﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ ﺑﺮﻣﻮدا ۽‬ ‫ﻛﻴﻮﺑﺎ ﻳﺎ ﻧﺎروي ﺳﺌﻴﮉن ۽ ﻛﺌﻨﺎڊا ﮐﺎن ﺗﻪ وﭸﻴﻮ ﻧﻜﺮي ﭘﺮ ﭔﻦ ﭨﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ اﻳﺮان ﻧﭥﻮ اﭼﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻬﮍي‬ ‫ﭘﺮاﮢﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻴﭟ ﮐﻴﺴﻲ ﻣﺎن ﭜﺎڙو ﭜﺮي آﻳﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ ۽‬ ‫”واﻗﻌﻲ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻣﻠﻚ ۽ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﭘﺮاﮢﻲ آﻫﻲ‪ “،‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻧﻘﻴﺐ ﭼﻴﻮ‪ “،‬ﻫﻲ‪ ‬ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻗﺪﻳﻢ زﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎن‬ ‫ٰ‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺟﻲ ﭴﻢ ﮐﺎن ﭔﻪ ﺻﺪﻳﻮن‬ ‫ﺗﻤﺪن‪ ،‬ﻣﺎﻳﺌﻪ ﻧﺎز ﻣﻌﺎﺷﺮت ۽ ﺷﺎﻧﺪار ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت‬ ‫ٰ‬ ‫اڳ ﺟﮇﻫﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﻋﺮوج ۽ ﺗﺮﻗﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﮐﺎن ﺑﻪ واﻗﻒ ﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﻠﻚ ﮔﻤﻨﺎﻣﻲ ﺟﻲ اوﻧﻬﺎﺋﻴﻦ ۾ ﻏﺮق‬ ‫ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ڌرﺗﻲ ﺗﻲ ﻛﺒﻴﺮ ﺟﻬﮍا ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻧﻮﺷﻴﺮان ﺟﻬﮍو ﻋﺎدل ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻋﺰت ﺟﻲ‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﻪ ﺳﺎن ڏ ﭠﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ان وﻗﺖ اﻳﺮان ۾ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﺎ واﺿﺢ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺌﺎ‪.‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻟﮑﺎﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ڌرﺗﻲ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺣﺼﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﺳﻠﻄﻨﺘﻦ ﮐﺎن اﺗﻢ اﺗﺎﻫﻮن ﻫﻮ‪“.‬‬ ‫اﺳﺎن ﻛﺎ دﻳﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺎﺿﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﮔﮡ ﮘﺎﺋﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ‪.‬‬

‫ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ دور ۾ اﻳﺮان دﻧﻴﺎ ﺟﻮ اﻛﻴﻠﻮ ﺳﭙﺮﭘﺎور ﻫﻮ‪.‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﭨﻦ ﮐﻨﮉن ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ان دور ۾ اڄ واري‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﺎ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ۾ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ان زﻣﺎﻧﻲ ﺟﺎ اﺛﺮات اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻧﻬﻦ ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ﻧﻤﺎﻳﺎن‬ ‫آﻫﻦ‪.‬اﺳﻼم ﮐﺎن اڳ اﻳﺮان ۾ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ان وﻗﺖ ﺳﭵﻮ ﻣﻠﻚ زرﺗﺴﺘﻲ )ﭘﺎرﺳﻲ( ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻮﭴﺎري ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﻮﭴﮡ وارا آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ )ﺑﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﭘﻮﭴﺎري( ﻳﺎ ﻣﺠﻮﺳﻲ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻦ اﺳﻼم ﮐﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ دل وﺟﺎن‬ ‫ﺳﺎن ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻤﻞ ﺳﺎن ان ﺟﻮ ﺣﻖ ادا ﻛﺮي ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ‪ .‬ﭤﻮري ﺋﻲ ﻋﺮﺻﻲ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻗﻮم اﺳﻼم‬ ‫ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ۾ اﮘﻴﺎن اﮘﻴﺎن ﻧﻈﺮ اﭼﮡ ﻟﮙﻲ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺮاﮢﻲ ﻟﮑﮣﻲ ﮐﻲ ﮀﮇي ان ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻋﺮﺑﻲ رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻌﺒﻲ ۾ اﺳﻼم ﺟﻲ ﻣﻬﺮ ﻧﻈﺮ اﭼﮡ ﻟﮙﻲ‪.‬‬ ‫”ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺷﻌﺮ و ادب ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ آﻫﻲ‪ “،‬اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﺸﻬﺪ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻟﻬﮡ ﮐﺎن اڳ ﻣﻮﻧﮑﻲ‬ ‫ﭼﻴﻮ‪” ،‬اﻳﺮان ﻓﺮدوﺳﻲ ۽ ﻋﻤﺮﺧﻴﺎم ﺟﻬﮍن ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻮ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫”ﺟﻲ ﻫﺎ‪ “،‬ﻣﻮن وراﮢﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪” ،‬اﻳﺮان ﺟﻴﻜﻮ ﻓﺮدوﺳﻲ )‪ ،(۹۲۵-۱۰۲۰‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم )‪ ،(۱۰۴۸-۱۱۳۱‬ﺟﺎﻣﻲ)‪،(۱۴۱۴-۱۴۹۲‬‬ ‫ﻓﺮﻳﺪ دﻳﻦ ﻋﻄﺎر )‪ ،(۱۱۳۰-۱۲۲۰‬ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ ُروﻣﻲ )‪ ،(۱۲۰۷-۱۲۷۳‬ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي‪ ،‬ﺣﺎﻓﻆ‪ ،‬ﺳﻌﺪي)‪ (۱۱۸۴-۱۲۹۱‬۽‬ ‫ﻣﻨﺼﻮر اﻟﺤﻼج ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫آﺋﻮن دراﺻﻞ ان ﺋﻲ اﻳﺮان ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﭘﻬﺘﻮ آﻫﻴﺎن ﻧﻪ ﺗﻪ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻦ ﺟﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻬﺎز‬ ‫وﭸﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ ﻳﺎ ﺟﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﺋﻲ ﻧﺎﻫﻲ – ﺗﻪ ﮀﺎ آﺋﻮن ﭜﺎڙا ﭜﺮي اوڏاﻧﻬﻦ وﭸﺎن ؟ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﺋﻲ ﭔﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻴﻜﻮ اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺑﻴﻬﻘﻲ )ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮﻳﺲ(‪ ،‬ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻘﺎدر ﺟﻴﻼﻧﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ﻏﺰاﻟﻲ‪ ،‬ﺳﻨﺎﺋﻲ ﻏﺰﻧﻮي‬ ‫)ﺷﺎﻋﺮ(‪ ،‬اﺣﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ اﺑﺪاﻟﻲ ۽ ﻓﺮﺧﻲ ﺳﻴﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ رﺿﺎ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺧﻮاﺟﺎ اﺑﺎﺻﻠﺖ ‪ ،‬ﺧﻮاﺟﺎ ﻣﺮاد ‪ ،‬اﻣﺎم زادي ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺮق‪ ،‬اﻣﺎم زادي اﺑﺮاﻫﻴﻢ‪ ،‬اﻣﺎم زادي ﺳﻴﺪ ﺟﻤﺎل اﻟﺪﻳﻦ ‪ ،‬اﻣﺎم‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﻣﺒﺮﻗﻊ ۽ ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ ﺟﻬﮍن ﻧﻴﻚ ۽ ﻋﺎﻟﻢ دﻳﻦ اﻧﺴﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫زادي‬ ‫ٰ‬

‫اﻳﺮان ﺟﻴﻜﻮ ﺳﺎﺋﺮس‪ ،‬داﺋﺮس‪ ،‬ارڌﺷﻴﺮ‪ ،‬ﺷﺎﻫﭙﻮر‪ ،‬ﻫﺮﻣﺰد ۽ ﺑﻬﺮام ﺟﻬﮍن ﭘﺮﺷﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﭘﺮوﻳﻦ داراﺑﻲ )اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ اﻟﻴﻜﭩﺮاﻧﻜﺲ ۾ ‪ Ph.D‬ﻛﻨﺪڙ ﻋﻮت(‪ ،‬ﻓﺎروﺧﺮا‪ ‬ﭘﺎروﺳﺎ )وزﻳﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ(‪ ،‬ﺷﻴﺮﻳﻦ‬ ‫ﻋﺒﺎدي )ﻧﻮﺑﻞ اﻧﻌﺎم ﻳﺎ ﻓﺘﻪ(‪ ،‬ﻻدان ۽ ﻟﻴﻼح )ﮘﻨﮃﻳﻞ ﺟﺴﻢ وارﻳﻮن ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن(‪ ،‬ﺑﻴﻬﻨﺎز ﻣﻮزاﻛﺎ )ﻟﻨﮉن ۾ ‪ ۲۰۰۵‬۾ ﺑﻢ‬ ‫ﭰﺎﭨﮡ ﺗﻲ ﻣﺮي وﻳﻞ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت(‪،‬ﺷﺮﻣﻴﻦ ﺷﺎﻫﺮﻳﻮار )ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۵‬ﺟﻲ ﻣﺲ ﻳﻮرپ(‪ ،‬زﻫﺮه راﻧﺎ ورد )اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ اﻳﺮان‬

‫ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ واﺋﻴﺲ ﭼﺎﻧﺴﻠﺮ( ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻴﻜﻮ زرﺗﺸﺖ)‪ ،(Zarathustra‬ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ‪ ،‬ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد )ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺟﻲ ﭘﭧ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ زال‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻣﮍس ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ‪ ۱۴۴۷‬ﮐﺎن ‪ ۱۴۵۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ دﺟﻠﻪ ﮐﺎن ﭼﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ(‪ ،‬ﻣﻤﺘﺎز ﻣﺤﻞ )ﻋﺒﺪاﻟﺤﺴﻦ‬ ‫آﺻﻒ ﺧﺎن اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻲ ڌي‪ ‬۽ ﻣﻐﻞ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻬﺎن ﺟﻲ زال(‪ ،‬ﻧﻮرﺟﻬﺎن)اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻳﺰد ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻮ ﻣﺮزا‬ ‫ﻏﻴﺎث ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ڌي‪ ‬۽ ﻣﻐﻞ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮ ﺟﻲ وﻳﻬﻮن ﻧﻤﺒﺮ ۽ ﺑﻴﺤﺪ دﻟﭙﺴﻨﺪ زال ( ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻨﻬﻦ ۾ اڄ ﻓﺮﺷﺪ ﻣﻮﺳﻮي )دﻧﻴﺎ ﺟﻲ آرﻛﻴﭩﻴﻜﭽﺮل اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺟﻲ اﮘﻮاڻ ﻋﻮرت(‪ ،‬آزادي ﺗﺒﺎزاد )ﻧﺎﺳﺎ ﺟﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺷﺎﻋﺮه ۽ ﻟﻴﮑﻚ(‪ ،‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ اﺑﺘﻜﺎر)اﻳﺮان ﺟﻲ ﻧﺎﺋﺐ‬ ‫ﺳﺎﺋﻨﭩﺴﭧ(‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ ﻣﺮزا ﺧﺎﻧﻲ )‪ ،(Mathematician‬ﻣﻨﺎ اﺳﺎدي ) ٰ‬ ‫ﺻﺪر( ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎزي ﺳﺎﭤﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﻮن ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ۾ ‪ ،‬ﺳﺌﻴﮉن ﻣﺎن ﭘﻮﺳﭧ‬ ‫ﮔﺮﻳﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺌﻲ؛ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻗﻠﻲ زادو )ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﺟﻬﺎز ران ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻮ ﺟﻨﺮل ڊﺋﺮﻳﻜﭩﺮ(‪ ،‬ﺑﺸﻴﺮ‬ ‫ﻛﺎﻣﻜﺎر)ﭨﻴﻜﻨﻴﻜﻞ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ‪ IRISL‬ﺗﻬﺮان(‪ ،‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻏﻼم رﺿﺎ اﻳﻤﺎد ۽ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺷﻬﺮﻳﺎر ﻣﻈﻬﺎري )ﭔﺌﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ‬ ‫ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ۾‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﮀﺎﺑﻬﺎر ۾ آﻫﻲ ۽ ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﮔﻬﻤﮡ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﻳﮡ ﻻ‪ ‬دﻋﻮت ڏﻧﻲ آﻫﻲ (‪ ،‬ﺑﻬﺰاد ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻴﻒ اﻻﻫﻲ )ﻣﺌﻨﻴﺠﻨﮓ ڊﺋﺮﻳﻜﭩﺮ‪ ،‬ﺑﻨﻴﺎد ﺷﭙﻨﮓ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺗﻬﺮان(‪،‬‬ ‫ﻏﻼم رﺿﺎ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ )ڊﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﺟﻨﺮل‪ ،‬ﺗﻬﺮان( ﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺎﻟﻤﻮ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻫﺌﺎ ۽ ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﻣﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ دﻟﭽﺴﭗ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ‪ Scandinavian‬وارن ﻛﺘﺎﺑﻦ ؛ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻛﻮﭘﻦ ﻫﻴﮕﻦ‪ ،‬ﻳﻮرپ ﺟﺎ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه ۾ ﻟﮑﻴﻮن آﻫﻦ(‪ ،‬ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ اﻳﺴﺘﺮي )ڊي ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس ﭘﻮرٽ اﭤﺎرﭨﻲ(‪ ،‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه ‪ ...‬ﻫﻲ‬ ‫اﻫﻲ اﻳﺮاﻧﻲ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺳﺎن ﻣﻮن زﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎ ﭔﻪ ﺳﺎل ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۽ ورﻟﮉ ﻣﺌﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﮔﺬارﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﺘﻲ اﺳﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪه ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮن‬ ‫دﻟﭽﺴﭗ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ اﻳﺮان اﭼﮡ ﺟﻲ ﺗﮇﻫﻦ ۽ ان ﺑﻌﺪ ﺑﻪ دﻋﻮت ڏﻳﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﭽﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻧﻬﭡﺎﺋﻲ ۽ ﭘﺎڪ‬ ‫ﺻﺎف زﻧﺪﮔﻲ ﮔﺬارڻ ﺟﻲ ﻋﻼﻣﺖ ﻫﺌﺎ‪ .‬وﻻﻳﺖ ۾ اﺳﻼم ﺟﻮ ﺻﺤﻴﺢ ‪ Image‬ﻓﻘﻂ ۽ ﻓﻘﻂ اﻳﺮاﺋﻲ ﺋﻲ ﭘﻴﺶ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﺘﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪه ﻳﻮرپ ﺟﻲ رﻧﮕﻴﻨﻴﻦ ۾ ﻣﺪﻫﻮش ﭤﻲ وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ اﺗﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﻧﻪ ﭤﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻮ ﺳﭝﻨﻲ ۾ ﺧﻮﺑﺼﻮرت‪ ،‬ﺟﻮان ۽ ﺳﻤﺎرٽ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪس اﺻﻮل ۽ اﻳﻤﺎﻧﺪاري‪ ‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ‬ ‫‪ Impress‬ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬

‫اڄ آﺋﻮن ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﻮن اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﺳﺎﭤﻲ ﮐﻲ‬ ‫اﻃﻼع ﻧﻪ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻞ ﭘﺮوﮔﺮام ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۽ﻗﻢ‬ ‫ﻣﺎن ﭤﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﭘﺮاﮢﻴﻮن ﻳﺎدﻳﻮن ورﺟﺎﺋﮡ ۽ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻳﺎد ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬اﻧﻬﻦ دوﺳﺘﻦ وٽ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن ۽‬ ‫ﮀﺎﺑﻬﺎر وﭸﮡ ﺟﻮ ارادو رﮐﺎن ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﻫﻮاﺋﻲ اڏو ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﻛﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﺮي ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﻣﺎن ﻧﻜﺮڻ ﺑﻌﺪ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ۾ وﻳﭡﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺟﻠﺪﺋﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺟﻲ روﺷﻨﻴﻦ ۾ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻦ ﭨﻮﺋﺮ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮڻ وارن‪-‬اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ رﺿﻮان ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ اﻫﺎ ﺑﻠﻜﻞ وچ ﺷﻬﺮ ۾ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ‬ ‫ﻣﺒﺎرڪ ﮐﺎن ﭔﻦ ﻣﻨﭩﻦ ﺟﻲ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻗﻢ ۾ ﺑﻪ ﺟﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ؛ ﻫﻮﭨﻞ ﻧﮕﻴﻦ ﻗﻢ ۽ ﻫﻮﭨﻞ اﭘﺎراﭤﺎ )ﺑﻴﺒﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ‬ ‫ﺟﻲ( روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﺘﺎن ﻫﺮﺷﻲ‪ -‬ﺷﺎﭘﻨﮓ ﺳﻴﻨﭩﺮ‪ ،‬ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ‪ ،‬ﺑﺎزارﻳﻮن ﭘﻨﮅ ﭘﻬﭽﮡ واري‬ ‫ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ ﻫﻴﻮن‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ﺗﻬﺬﻳﺐ و ﺗﻤﺪن‪ ،‬ﭔﻮﻟﻲ ادب‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻧﻈﺎم‪ ،‬ﺷﻬﺮن ۽ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻲ ﺟﻮڙﺟﻚ ۽ ﺳﮅاري ۾ ﻳﺎ ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﭤﺎﺋﻴﻠﻴﻨﮉ‪ ،‬ﭼﻴﻦ ﺟﭙﺎن ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻨﺪا‪ ۱۹۷۱ .‬۾ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮي‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ ﺟﻲ ‪ ۲۵۰۰‬ﻫﻴﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮه وڏي ڌام ڌوم ﺳﺎن ﻣﻠﻬﺎﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ -‬ﺳﺎﺋﻴﻦ ﮀﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺠﻲ!دﻧﻴﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺻﺪر ۽ وزﻳﺮ اﻋﻈﻢ اﭼﻲ ﮔﮇ ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ اﻧﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﮀﺎ ﺗﻪ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﮀﺎ ﺗﻪ ﺧﺮچ ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬روز‬ ‫اﺧﺒﺎرن ۽ رﻳﮉﻳﻮ ﺗﺎن اﺳﻴﻦ ان ﺟﺸﻦ ﺟﻮ ﺧﺒﺮون ﭔﮅي‪ ،‬ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ﭨﻴﻜﺎ ﭨﭙﮣﻲ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ۽ اﻫﻮ ﺑﻪ ﺗﻌﺠﺐ‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﺟﻲ ﭴﻤﮡ ﮐﺎن‬ ‫ﻟﮙﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ‪ ۲۵۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻧﻈﺎم ﻫﻠﻨﺪو اﭼﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻀﺮت‬ ‫ٰ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻪ ‪ ۵۰۰‬ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ﮐﺎن وﭠﻲ! اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪ ۲۵۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪڙ ﻫﻲ‪ ‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ‪ ،‬ﻫﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﺸﻦ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ اﻧﺪر ﭜﭵﻲ ﭜﺮي ﭜﺴﻢ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﭘﻮڙﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺗﻠﻮار ﺟﻲ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺮن ۽ ﺗﺤﺮﻳﺮن ذرﻳﻌﻲ اﻧﻘﻼب آﮢﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬اڄ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮرﻳﻪ اﻳﺮان“ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﺟﻮ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻈﺎم ۽ ﻋﻮاﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ دﻋﻮيٰ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻲ ﺟﻲ ﻫﻦ اﺳﭩﻴﺞ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ڊﮔﻬﻲ‪ ،‬ﺟﻬﻮﻧﻲ ۽ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺗﺎرﻳﺦ ﮐﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻟﻔﻈﻦ ۾ ﻟﮑﮡ‬ ‫ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻨﻦ ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﮡ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﮐﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻤﻮﻧﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪.‬‬

‫ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﺳﺮزﻣﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻮن ﺑﺎدﺷﺎﻫﺘﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن اڍاﺋﻲ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﭘﺮاﮢﻴﻮن ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ‪ .‬ان ڌرﺗﻲ‪ ‬۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ اڄ ﮐﺎن ﺳﺌﻮ ﺳﺎل اڳ ﺟﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ اڄ ﺟﻴﺌﺮو ﭤﻲ ﭘﻮي‬ ‫۽ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻦ ﮐﺎن ﺳﻨﺪس ﻣﻠﻚ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﮁﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺣﻴﺮان ﭤﻲ وﻳﻨﺪو ﺗﻪ اﻫﻮ ﻛﻬﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ! دراﺻﻞ ﻫﻦ ڌرﺗﻲ‬ ‫ﺟﻮ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻧﺎﻟﻮ ﭘﺮﺷﻴﺎ ‪/‬ﻓﺎرس ﺿﺮور ﻫﻮ ﭘﺮ اﻳﺮان ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ‪ ،‬ادب‪ ،‬ﺷﻌﺮو ﺷﺎﻋﺮي ﮐﻲ اﻧﻬﻦ ﺋﻲ ﻧﺎﻟﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﻣﻨﺴﻮب ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن‪ ،‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮي‪ ،‬ﭘﺮﺷﻦ ﭔﻠﻲ‪ ،‬ﭘﺮﺷﻦ ﻏﺎﻟﻴﭽﻮ ‪ ....‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺳﻠﻄﻨﺖ‪ -‬ﭘﻬﻠﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻲ‪ ‬رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي‪۱۹۳۵ ،‬‬ ‫۾ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﻳﺮان رﮐﻴﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ ﭘﺮﺷﻴﺎ‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ‪ ،‬ان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪڙ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ۽ ﺷﺎﻫﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ اﺣﻮال ﻛﻴﻮن ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻋﻴﺴﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺟﻲ وﻻدت ﮐﺎن ﺑﻪ ﭔﻪ ﻫﺰار ﺳﺎل اڳ روس ۽ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻦ ﮐﺎن آرﻳﻦ ﺟﺎ ﭨﻮﻻ ﻫﻦ‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫ٰ‬ ‫ڌرﺗﻲ ﺗﻲ اﭼﻲ رﻫﮡ ﻟﮙﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﺳﻴﻦ اڄ اﻳﺮان ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻪ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ آرﻳﺎﻧﺎم ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻞ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آﻫﻲ ” رﻳﺎ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ زﻣﻴﻦ“‪ .‬ﻫﻲ آرﻳﺎ ﺑﺪو ﻗﺒﻴﻼ ﺟﻴﻜﻲ اﺗﺮ ﮐﺎن ﻟﮇي ﻫﺘﻲ آﻳﺎ‪ ،‬اﻫﻲ آدﻣﺸﻤﺎري‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫۾ وڌڻ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ۾ آرﮔﻨﺎﺋﺰ ﺑﻪ ﭤﻴﻨﺪا وﻳﺎ ۽ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ اﻫﻲ ﭔﻦ وڏن ﮔﺮوﭘﻦ ۾ ورﻫﺎﺋﺠﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻫﻚ اﻫﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ اڄ واري اﻳﺮان ﺟﻲ اﺗﺮ ۽ اوﭜﺮوارن ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ رﻫﻲ ﭘﻴﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻴﺪس ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﺎ ۽ ﭔﻴﺎ ﭘﺮﺷﻦ ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﭘﺎرس ﻳﺎ ﻓﺎرس ﺻﻮﺑﻲ ۽ ﭔﻴﻦ ڏاﮐﮣﻦ ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ‪ Settled‬ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻨﻦ آرﻳﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال اﻧﺠﻴﻞ‬ ‫ﻣﻘﺪس ۽ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺪس ﻛﺘﺎب اوﺳﺘﺎ ۾ ﺑﻪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺪس )‪ (Medes‬ﺑﺎﻗﻲ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺌﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد اﻛﺘﺒﺎﻧﺎ )ﻫﻤﺪان( ۾ ‪۷۰۰‬‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﺟﻲ ﭴﻤﮡ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺳﺖ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل اڳ ﺟﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ق‪.‬م رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺣﻀﺮت‬ ‫ٰ‬

‫ﻣﻴﺪس ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ ﭘﺮﺷﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻮ )ﻓﺎرس ۾ رﻫﮡ وارا( ﻫﺌﺎ‪ ۵۴۶ .‬ق‪.‬م ڌاري ﭘﺮﺷﻦ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﺳﺎﺋﺮس )‪ (Cyrus the Great‬ﺟﻲ ﺳﺮداري‪ ‬۾ ﻣﻴﺪس وارن ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﺳﻮڀ ﻣﺎﮢﻲ ۽ ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﺎﺋﺮس‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻫﻜﻲ ﻣﻴﻨﺪ ‪ Achaemenid‬ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﻴﺎد وڌو‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ”ﻛﻮروش ﻛﺒﻴﺮ“ ۽ ”ﻛﻮروش ﺑﺰرگ“ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ۵۹۰ ،‬ق‪.‬م ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽‬

‫‪ ۵۳۰‬ق‪.‬م وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۲۹‬ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ ۵۵۹ ،‬ق‪.‬م ﮐﺎن ﻣﺮڻ ﺗﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺋﺮس )ﻛﻮروس ﻛﺒﻴﺮ ﻳﻌﻨﻲ ” ﺳﺎﺋﺮس دي ﮔﺮﻳﭧ“( ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻮ ﻫﻚ اﻫﻢ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬ﻫﻦ ﺟﻮ‬ ‫•‬ ‫ذﻛﺮ ﺑﺎﺋﻴﺒﻞ ۾ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن اﻫﻢ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﺧﻴﺎل آﻫﻲ ﺗﻪ ﻗﺮآن ۾ ذواﻟﻘﺮﻧﻴﻦ ﻧﺎﻟﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ اﻫﻮ ﻫﻲ ﺳﺎﺋﺮس دي ﮔﺮﻳﭧ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭤﻴﻮري اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ۽ ﻣﻔﻜﺮ اﺑﻮاﻟﻜﻼم آزاد‬ ‫ﺟﻲ ڏﻧﻞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭔﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺷﻴﻌﺎ ۽ ﺳﻨﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ‪ Support‬ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻼﻣﺎ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻣﻮدودي ﭘﮡ ‪ endose‬ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﺗﻔﺴﻴﺮ ” اﻟﻤﻴﺰان“۾‪ ،‬۽ ﻣﻘﺮم ﺷﻴﺮازي ۽ اﺑﻮ‬ ‫ٰ‬ ‫آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺳﮉﻧﻲ ۾ ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ ﻣﻮرﺗﻲ)‪ (statue‬ﻟﮙﻞ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۱۹۹۴‬ﺗﻲ ﺳﺎﺋﺮس‬ ‫•‬ ‫)ﻛﻮروش( ﺟﻮ ‪ ۲۶۰۰‬ﺟﻨﻢ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻠﻬﺎﺋﮡ ﺗﻲ ﻟﮙﺎﻳﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ اﻫﻮ ﭼﺌﻦ ﻣﻴﭩﺮن ﺟﻮ ‪) Statue‬ﻳﻌﻨﻲ اﻧﺴﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻗﺪ ﮐﺎن ﭔﻴﮣﻮ( ﺳﮉﻧﻲ اوﻟﻤﭙﻚ ﭘﺎرڪ ۾ رﮐﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪ ۱۹۹۲‬۾ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺎﺋﻴﻜﻞ ﻫﺎرٽ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ اﻫﻢ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ‪ List of Influential People‬ﻟﮑﻴﻮ ان ۾ ﺳﺎﺋﺮس‬ ‫•‬ ‫ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪ ۸۷‬ﻫﻴﻦ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺋﺮس ﻫﻚ ﻋﺪل و اﻧﺼﺎف وارو ۽ رﻋﻴﺖ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻨﺪڙ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ دل ۾ ﺧﺪا ﺟﻮ‬ ‫•‬ ‫ﺧﻮف رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﻫﻚ ﺧﺪا ﮐﻲ ﻣﭹﮡ وارو ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ رﻋﻴﺖ ﮐﻲ ﺟﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻳﻮﺗﺎﺋﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻋﺒﺎدت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺗﻨﮓ ﻧﭥﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ وڏو ﻓﺎﺗﺢ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﭔﻦ ﻗﻮﻣﻦ ﻣﻴﺪس ۽ ﭘﺮﺷﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻣﻼﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ اﻫﮍو ﺗﻪ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺑﻨﺎﻳﻮ ﺟﻮ ان وﻗﺖ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮڻ وارو ﻛﻮﺑﻪ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫اوﭜﺮ ﻃﺮف ﻛﺎﻫﻮن ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﮐﻲ ﺗﺮﻛﺴﺘﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻼﻳﻮ ۽ اوﻟﻬﻪ ﻃﺮف آﺋﻮﻧﻴﺎ )‪ (Ionia‬ﮐﺎن وﭸﻲ ﻧﻜﺘﻮ‪.‬‬ ‫اﺗﺮ ﻃﺮف ﻛﺎﻛﺌﺴﻴﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ڌرﺗﻲ ﺳﻨﺪس ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻴﭟ اﭼﻲ وﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۳‬ﺟﻮ ﻧﻮﺑﻞ اﻧﻌﺎم ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﺎﺗﻮن ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي ﮐﻲ ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ ان ﮐﻲ ﻗﺒﻮل ﻛﺮڻ واري‬ ‫•‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺮ ۾ ﻫﻦ ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ ﻳﺎد ﺗﺎزي ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ؛‬

‫‪“I am an Iranian, a descendent of Cyrus the Great. This emperor proclaimed at the pinnacle of power 2500 years ago‬‬ ‫‪that he ‘would not rein over the people if they did not wish it? He promised not to force any person to change his‬‬ ‫”‪religion and faith and guaranteed freedom for all. The charter in the history of human rights.‬‬

‫ﺳﺎﺋﺮس دي ﮔﺮﻳﭧ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺸﺮق ﺟﺎ ﭘﺮ اڄ ﺟﻲ ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ ﻃﺮز‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﺑﺖ آﺋﺴﻠﻨﮉ ﺟﻬﮍي ڏوراﻧﻬﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اڄ ﺟﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ )‪ (USA‬ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪاﻧﻦ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن اﺑﻦ ڏاڏن ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎﺑﺖ ‪ Cyropaedia‬ﺟﻬﮍن ﻛﺘﺎﺑﻦ ﻣﺎن اﺗﺴﺎﻫﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﻫﺎ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﺎﻣﺲ ﺟﻴﻔﺮﺳﻦ وٽ ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﻮن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭔﻪ ﻛﺎﭘﻴﻮن رﻫﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ۽‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻋﻤﻠﺪار ۽ ‪ Statesment‬ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﺿﺮوري ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭔﻪ ﻛﺘﺎب ﺿﺮور ﭘﮍﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﻫﻲ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﺮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﺎﺋﺮس وارو ‪ Cyropaedia‬۽ ﭔﻴﻮ ﻣﺌﻜﻴﺎوﻟﻲ ﺟﻮ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺘﺎب ” دي ﭘﺮﻧﺲ“‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻚ ﺷﺒﻬﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺎﺋﺮس ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻮ ﻫﻚ وڏو ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﻘﺒﺮو اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﻗﺪﻳﻢ ۽ ڊﭠﻞ ﺷﻬﺮ ﭘﺎﺳﺎر ﮔﺎد‬ ‫)‪ (Pasargadae‬۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎن ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﺳﺎل ﭘﻮ‪ ۳۳۰ ‬ق‪.‬م ڌاري ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮﻧﺎن ﺟﻲ ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ‬ ‫اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ ﭘﺮﺳﻴﭙﻮﻟﺲ )‪ (Persepolis‬ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ان وﻗﺖ ﻫﻮ ﺳﺎﺋﺮس‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺷﻬﺮ ﭘﺎﺳﺎرﮔﺎد ۾ ﺑﻪ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮاﮢﺎ ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮﻳﺲ ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﻟﮙﻞ ﻛﺘﺒﻲ ﺗﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻏﺎﺋﺐ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ؛‬ ‫”اي واﭨﻬﮍو! آﺋﻮن اﻫﻮ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﻋﻈﻴﻢ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ آﻫﻴﺎن ﺟﻨﻬﻦ ﭘﺮﺷﻦ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮڙي‪ .‬ان ﻛﺮي ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‬ ‫ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺣﺴﺪ ﻧﻪ ﻛﺮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﭩﻲ‪ ‬ﻫﻴﭟ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻻش دﭔﻴﻞ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻛﺌﻤﺒﻴﺲ )‪ (Cambyses‬ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﭔﻦ ﭘﭩﻦ ﻣﺎن وڏي ﺟﻮ رﮐﻴﻮ ۽‬ ‫•‬ ‫اﻫﻮ ”ﻛﺌﻤﺒﺴﺲ دوم“ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس ﭔﺌﻲ ﭘﭧ‪ ،‬ﻫﻚ اﭠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﻻ‪ ‬۽ ﭔﻴﻮ ﻫﻚ ﺳﺎل ﻻ‪‬‬

‫ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﭘﺮ ﻛﺎ اﻫﮍي ﻧﺎﻣﻮس ﻧﻪ ﻛﮃﻳﺎﺋﻮن‪ .‬ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺟﻮ ﺗﺨﺖ ان ﺑﻌﺪ ﭰﺮي ﮔﺮي دارﻳﺲ)‪ (Darius‬ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻴﻮ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﭘﮡ ﺳﺎﺋﺮس دي ﮔﺮﻳﭧ واﻧﮕﺮ دارﻳﺲ دي ﮔﺮﻳﭧ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻨﻦ اﻳﺮﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﻣﺎن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻲ ﻳﻮﻧﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ اﻟﻴﮕﺰﺋﻨﮉر دي ﮔﺮﻳﭧ )ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ( ﺳﮇراﻳﻮ‪.‬‬

‫دارﻳﺲ دي ﮔﺮﻳﭧ )‪ (Darus I‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ ﻣﺎڊرن ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ دارﻳﻮش ۽ ﻫﻨﺪي زﺑﺎن ۾ داراﻳﻮ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫‪ ۵۴۹‬ق‪.‬م ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۶۵‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ﺳﻦ ‪ ۴۸۵‬ق‪.‬م ﺗﻲ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ اﻳﺮان ﺗﻲ – ﻳﻌﻨﻲ ان وﻗﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ﭘﺎﺳﻲ ﺗﺮﻛﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻮ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ روس اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﭼﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻮ‪ ۳۷ ،‬ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬

‫ﻛﺎﺑﻪ ﻋﻮرت وﻓﺎدار ﻧﺎﻫﻲ‬ ‫دارﻳﺲ )‪ (Darius I‬ﻛﻴﺮ ﻫﻮ؟‬

‫ﺷﺮوع ۾ آﺋﻮن ﭔﮅاﺋﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﻲ اﺗﺮاﻫﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن آرﻳﺎ آﻳﺎ اﻧﻬﻦ ۾ وڏا ﭨﻮﻻ ﻳﺎ ﻗﺒﻴﻼ ﭠﻬﻲ وﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﻣﻴﺪس ۽ ﭔﻴﻮ ﭘﺮﺷﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﺮدار ﺳﺎﺋﺮس ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ذﻛﺮ ﭤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ‬ ‫ﺳﺎﺋﺮس ﻣﻴﺪس ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﻣﻼﻳﻮ‪ ،‬ان وﻗﺖ ﻣﻴﺪس )‪ (Medes‬ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﺳﺮدار‬ ‫ارﺳﺎﻣﻴﺲ)‪ (Arsames‬ﻫﻮ ‪ .‬دارﻳﺲ دي ﮔﺮﻳﭧ‪ ،‬ﻫﻦ ﺳﺮدار اﺳﺎﻣﻴﺲ ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﻣﻴﺪس‬ ‫ﺟﻲ ﺳﺮدار ارﺳﺎﻣﻴﺲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺮداري ﭘﮗ ﺗﺎن ﻫﭣ ﮐﮣﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺗﺨﺖ و ﺗﺎج ﺳﺎﺋﺮس ﺣﻮﻟﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﭧ ﻫﺴﺘﺎﺳﭙﻴﺲ )‪ (Hystaspes‬ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻦ ﻋﻼﺋﻘﻦ )ﭘﺎرﭤﻴﺎ ۽ ﻓﺮﻳﮕﻴﺎ( ﺟﻮ ﮔﻮرﻧﺮ ﻛﺮي رﮐﻴﻮ‪ .‬دارﻳﺲ ﻫﻦ ﮔﻮرﻧﺮ‬ ‫ﻫﺴﺘﺎﺳﭙﻴﺲ ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس ﭔﻨﻬﻲ ﭘﭩﻦ ۾ ﻫﻴﮇي وڏي ﻣﻠﻚ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻮ ﺣﺎل ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻮ ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ دارﻳﺲ اﻳﺮان )ﻳﻌﻨﻲ ﺳﭵﻲ ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ دارﻳﺲ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﺳﺎن ﻣﺎﺋﭩﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﮐﻲ ﭼﺎر ﭔﺎر ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭔﻪ ﭘﭧ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ﻫﻚ ﭤﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ۽ ﺟﻨﮕﻴﻦ ۾ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﺎ‬ ‫۽ ﭔﻪ ڌﻳﺌﺮون ﺷﻬﺰادي آرﺗﻲ اﺳﭩﻮن ۽ ﺷﻬﺰادي اﺗﻮﺳﺎ )‪ . (Atossa‬ﻫﻨﻦ ﭔﻨﻬﻲ ﭜﻴﮣﻦ ﺟﻲ ﺷﺎدي دارﻳﺲ ﺳﺎن ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫دارﻳﺲ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﭧ زرﻗﻴﺲ )‪ (Xerxes I‬ﺟﻴﻜﻮ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ اﻫﻮ ﭴﮡ ﺗﻪ ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻮ ڏوﻫﭩﻮ ﺋﻲ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ‪۴۸۶‬ق‪.‬م‬ ‫ﮐﺎن ‪۴۶۵‬ق‪.‬م ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬۽ ﻧﺎﻧﻲ واﻧﮕﺮ ﻧﺎﻟﻴﺮو ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ‪.‬‬

‫دارﻳﺲ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻬﺮي ﺳﺎﺋﺮس‪ ،‬ﻳﺎ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن واري ﺷﻴﺮﺷﺎﻫﻪ ﺳﻮري واﻧﮕﺮ ﻣﻠﻚ ۽ رﻋﻴﺖ ﻻ‪ ‬ﭜﻼ ﻛﻢ‬ ‫ﻛﻴﺎ‪ .‬دارﻳﺲ ﻫﻚ ﺋﻲ ڌﮢﻲ اﻫﻮرا ﻣﺰدا )‪ (Ahura Mazda‬ﺟﻲ ﻋﺒﺎدت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬زوروﺳﭩﺮﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪي ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻫﻮرا ﻣﺰدا اﻫﺎ‬ ‫وڏي ﻫﺴﺘﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ ﺧﻠﻘﻴﻮ‪ .‬ان ﻛﺮي زوروﺳﭩﺮﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪي ﮐﻲ ﻣﺰدا ﻳﺎ ﺳﻨﺎ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻣﺰدا ﺟﻲ ﻋﺒﺎدت‪.‬‬ ‫•‬

‫دارﻳﺲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان‪ ،‬آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰر ۽ اﺋﮉﻣﻨﺴﭩﺮﻳﭩﺮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫•‬

‫ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺮﺷﻦ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﮐﻲ ‪ ۲۰‬ﺻﻮﺑﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻮ ۽ ﻫﺮﻫﻚ ﺗﻲ ﺳﺘﺮاپ )ﮔﻮرﻧﺮ( ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫•‬ ‫ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫دارﻳﺲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻴﺌﺮي ﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﭨﻜﺮي‪ ‬ﮐﻲ ﻛﭩﺎﺋﻲ ان اﻧﺪر ﭠﻬﺮاﺋﻲ‬

‫ﻫﻦ ﺳﺎﺋﺮس وارو ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﮀﮇي اڄ واري ﺷﻴﺮاز ﭜﺮﺳﺎن ﭘﺮﺳﻴﭙﻮﻟﺲ )‪ (Persepolis‬ﻧﺎﻟﻲ ﻧﺌﻮن ﺷﻬﺮ‬ ‫•‬ ‫اڏراﻳﻮ‪ .‬ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻲ دوران ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﻟﭩﻲ‪ ،‬ﭰﺮي آﺧﺮ ۾ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﮐﻨﮃﻫﺮ اﭸﺎن ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﻴﻞ ﻧﺪي‪ ‬ﮐﺎن وﭠﻲ ﺳﺌﻴﺰ ﺷﻬﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﺌﻨﺎل ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ان وﻗﺖ ﺟﻲ اﻳﺮان )ﭘﺮﺷﻴﺎ( ۾ ﻣﺼﺮ‬ ‫•‬ ‫ﺑﻪ اﭼﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺼﺮ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ دارﻳﺲ ﺟﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻣﺼﺮ ﺟﻲ ﻋﻮام ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﭜﻼ ﻛﻢ ﻛﻴﺎ‬ ‫۽ اﻧﺼﺎف ﺳﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻼﺋﻲ ﻫﻮ ﻣﺼﺮ ﺟﻮ ﻓﺮﻋﻮن ﭘﮡ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫•‬

‫ﻫﻦ ﭼﻮڌاري رﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﭴﺎر وﮀﺎﺋﻲ‪ .‬ﻣﺎپ ۽ ﺗﻮر ﺟﺎ وٽ ۽ ﻣﺎﭘﺎ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﺎ‪.‬‬

‫•‬

‫ﭔﻴﻦ ﭘﺮﺷﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ واﻧﮕﺮ دارﻳﺲ ﺑﻪ ﻏﻼﻣﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺧﻼف ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺴﺘﻮن ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﭘﻬﺎڙي ﺗﻲ دارﻳﺲ ﻃﺮﻓﺎن ﻟﮑﺮاﻳﻞ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﺎ اﻳﺮان ۾ اﻳﻨﺪڙ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﻻ‪ ‬ڏﺳﮡ‬ ‫•‬ ‫وﭨﺎن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ‪ ۴۸۵‬ق‪.‬م ۾ دارﻳﺲ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ زرﻗﻴﺲ اول ‪ ۴۶۵‬ق‪.‬م ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ۽ ان ﺑﻌﺪ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ‬

‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ ﭘﺮ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ )ﻳﻌﻨﻲ اﻫﻜﻴﻤﻴﻨﮉ( ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ اﻫﻲ ﭨﻲ ﭴﮣﺎ ﺳﺎﺋﺮس‪ ،‬دارﻳﺲ ۽ زرﻗﻴﺲ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۵۵۰‬ق‪.‬م ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﻲ ﺳﺎ ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ‪ ۳۳۰‬ق‪.‬م واري ﺣﻤﻠﻲ‬ ‫ﺗﻲ دﻧﮓ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻜﻨﺪر ﺟﻲ ان وﻗﺖ ﻋﻤﺮ ﭘﻨﺠﻮﻳﻬﻪ ﺳﺎل ﻛﺎ ﻣﺲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻳﻮﻧﺎن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﻘﺪو ﻧﻴﺎ ﮐﺎن ﻟﺸﻜﺮ وﭠﻲ‬ ‫دﻧﻴﺎ ﮐﻲ ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺧﻮاب ﭘﻮرو ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان )ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ ۾ ﻛﺎ دﻗﺖ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﺎ ﺣﺎل ﻫﻴﮣﺎ ﭤﻲ ﭼﻜﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺮﻫﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان اﻳﺘﺮو ﺗﻪ ﭘﺴﻨﺪ آﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ روﺧﺴﺎﻧﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻲ ﭘﺮﺷﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي‬ ‫ﮀﻮﻛﺮي‪ ‬ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭔﻴﻦ ﺟﻨﺮﻟﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﭼﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ‪ ۳۲‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ﺳﻦ ‪ ۳۲۳‬ق‪.‬م ۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻛﻮ اوﻻد ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﺎ ﺟﻨﺮل‬ ‫ﻫﻴﮇي وڏي ﻣﻠﻚ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭘﺎڻ ۾ اﭨﻜﻲ ﭘﻴﺎ‪ .‬آﺧﺮ ﻣﺎن اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺳﻴﻠﻴﻮﻛﺲ )‪ ،(Seleucus‬ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﺟﻨﺮل ﺳﻮﭜﺎرو ﭤﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﺳﻴﻠﻮﻛﻲ ﮔﻬﺮاﻧﻲ )‪ (Selencid Dynasty‬ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد رﮐﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ڏﻳﮃﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫رﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ۾ رﻫﻨﺪڙ ﭘﺎرﭤﻴﺎ ﻗﻮم ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ ڏﺋﻲ ﭘﺎرﭤﻴﺎ ﮔﻬﺮاﮢﻲ )‪ (Parthian Dynasty‬ﮐﻲ ﻗﺎﺋﻢ‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﭨﻜﻞ ‪ ۵۰۰‬ﮐﻦ ﺳﺎل‪ ۲۴۷-‬ق‪.‬م ﮐﺎن وﭠﻲ ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ ۲۲۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻲ ﭘﺎر ﭤﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ وڌاﺋﻲ آرﻣﻴﻨﻴﺎ ﮐﺎن اﻧﮉﻳﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﭘﺎرﭤﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ وڌاﺋﻲ ﺿﺮور ﮀﮇﻳﻮ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﺗﻲ ﻟﮙﺎﺗﺎر‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ۽ روﻣﻴﻦ ﺟﺎ ﺣﻤﻼ ﭤﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺷﻬﺮي ﻟﮍاﺋﻴﻦ ﻫﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ ﻛﻤﺰور ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺳﻦ ‪۲۲۴‬ع ۾ ﻫﻚ ﭘﺮﺷﻦ آرڌر ﺷﻴﺮ ﻧﺎﻟﻲ ﭘﺎرﭤﻴﻦ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ ڏﻧﻲ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻚ‬ ‫دﻓﻌﻮ وري اﻳﺮاﻧﻴﻦ )ﭘﺮﺷﻦ( ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ آﺋﻲ ۽ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ وﺟﻮد ۾ آﺋﻲ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ )‪(Sasanid‬‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﻳﺮان ﺷﻬﺮ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ ‪۲۲۴‬ع ﮐﺎن ‪۶۵۱‬ع‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭨﻜﻞ ﺳﺎڍا ﭼﺎر ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ ۳۳‬ﮐﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﺎ‪) .‬ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﻴﻠﻮﻛﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ‪ ۱۲‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ ۽ ﭘﺎرﭤﻴﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ‪ ۴۲‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‪(.‬‬

‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۴۵۰‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ اڄ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻦ ۽ اﻫﻲ ﻧﺎﻻ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ رﻫﻨﺪڙ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ )‪ (Zoroastrain‬ڌرم ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ )ﺟﻦ ﮐﻲ اﺳﺎن وت ﻋﺎم ﻃﺮح‬ ‫ﭘﺎرﺳﻲ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ( ۾ ﻋﺎم آﻫﻦ ﺟﻬﮍوڪ؛‬ ‫ارڌ ﺷﻴﺮ‬ ‫ﺷﺎﻫﭙﻮر‬ ‫ﻫﺮﻣﺰد‬

‫ﭘﻴﺮوز‬

‫ﺧﺴﺮاﺋﻮ‪ ،‬وﻏﻴﺮه ‪....‬‬

‫ﺳﺎﺋﺮس‪ ،‬دارﻳﺲ‪ ،‬زرﻗﻴﺲ‪ ،‬ﻛﺌﻤﺒﻴﺴﺲ‪ ،‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ ”ﻫﺨﺎ ﻣﻨﺸﻲ“ ﮔﻬﺮاﮢﻮ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ‪) Achaemenid‬اﻫﻜﻲ ﻣﻴﻨﺪ( ﭘﮡ‬ ‫ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۳۳۰‬ق‪.‬م ﺗﺎﺋﻴﻦ ‪ ۲۲۰‬ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬اﻧﻬﻲ دوران ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ‪ ۱۴‬ﮐﻦ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‬ ‫ﺟﻦ ﭘﺮﺷﻴﺎ )اڄ واري اﻳﺮان ۽ ﭜﺮوارن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺣﺼﻦ( ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ‪ .‬ﻫﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ دارﻳﺲ ﻫﻮ ﭘﺮ اﻫﻮ ”دارﻳﺲ ﺳﻮم“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﻳﻮﻧﺎن ﮐﺎن آﻳﻞ ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ‬ ‫ڌرﺗﻲ‪ ‬ﺗﻲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻠﻲ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ڌارﻳﻮن ﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ڌارﻳﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻠﺴﻠﻮ ‪ ۳۳۰‬ق‪.‬م ﮐﺎن ‪۲۲۴‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﺎڍا ﭘﻨﺞ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﻫﻠﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ Selucid , Argead‬۽ ﭘﺎرﭤﻴﻦ ‪ Arsacid‬ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺟﺎ ‪۶۰‬‬ ‫ﮐﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻳﺎ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻮﺑﻦ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺮوع ﭤﻲ ﺟﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ اﻳﺮان ﺳﺎن ﻫﻮ ﺟﻦ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺗﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭤﻲ‪ .‬ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ دوران اﻳﺮان ﺟﻲ وڏي آدﻣﺸﻤﺎري‪ ‬ﺟﻴﻜﺎ زوروﺳﭩﺮﻳﻦ )ﺑﺎﻫﻪ‬ ‫ﺟﻲ ﭘﻮﭴﺎري( ﻫﺌﻲ‪ ،‬اﺳﻼم ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮ ۽ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﺳﻼم ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﭡﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ‬ ‫ﻣﺎن ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ اوﻻد ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﺳﻼم ﺟﺎ وڏا ﻋﺎﻟﻢ ۽ ﻣﻔﻜﺮ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ )اﻫﻜﻲ ﻣﻴﻨﺪ( ﮔﻬﺮاﮢﻲ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ اﻫﮍو ﮔﻬﺮاﮢﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﻫﻦ ڌرﺗﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻫﻮ‪ .‬ان ﻛﺮي اڄ ﺑﻪ اﻳﺮان ۾ اﻧﻬﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ‬

‫ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ۽ ﻣﻮرﺗﻴﻮن ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻋﺎم آﻫﻦ ۽ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ دور ﺟﺎ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﺗﻮڙي رﻋﻴﺖ زوروﺳﭩﺮﻳﻦ ۽ ﻳﻬﻮدي ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ﺟﻲ دور ۾ ﺑﻪ اﻫﻮ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﻮ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮآﻫﻲ ان دور ﺟﻲ آﺧﺮ‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﻋﻠﻴﻪ‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺟﻲ اﻳﺮان ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ ﮐﺎن ‪ ۳۳۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﺣﻀﺮت‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭸﺎ ﺣﻀﺮت‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫اﻟﺴﻼم ﺟﻮ ﺟﻨﻢ ﭤﻴﻮ‪ .‬۽ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻲ وﻻدت ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ اﻳﻜﻴﻬﻴﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺧﺴﺮو‬ ‫اول ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ‪۵۷۱‬ع ۾ ﭤﻲ‪ .‬ﺧﺴﺮو اول ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۴۸‬ﺳﺎل )‪ ۵۳۱‬ﮐﺎن ‪ (۵۷۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﺮﻣﺰد ﭼﻬﺎرم ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺮﻣﺰد ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺟﻲ ‪ ۵۷۹‬ﮐﺎن ‪ ۵۹۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﮔﻬﮍي ﺗﺎﺋﻴﻦ اﺳﻼم ﺟﻲ‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺷﺮوع ﻧﻪ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺗﻲ ﻧﺰول وﺣﻲ ‪ ۶۱۱‬۾ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﺮﻣﺰد ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺑﻌﺪ اﻳﺮن ﺟﻮ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ اﻫﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﻳﺰ )ﺧﺴﺮو دوم( ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ روم ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ‬ ‫وﺳﻠﻢ ﺟﻦ اﺳﻼم ﻗﺒﻮل ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺧﻂ ﻟﮑﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺗﻮڙي ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻪ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫واﺳﻄﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﺮ زﻣﻴﻦ ﺳﺎن ﻫﻮ ان ﻛﺮي اڄ ﺑﻪ ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ ﺳﭵﻮ اﻳﺮان ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ‪ ،‬ﮔﻬﺮن‪ ،‬ﭘﺒﻠﻚ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ۾ ﺳﺎﺋﺮس ۽ دارﻳﺲ ﻳﺎ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون‪ ،‬ﭼﭩﺴﺎﻟﻴﻮن ۽‬ ‫ﻣﻮرﺗﻴﻮن ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اڄ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻛﻮروش )ﺳﺎﺋﺮس(‪ ،‬دارﻳﺲ‪ ،‬ﻓﻴﺮوز‪ ،‬ﺑﻬﺮام‪ ،‬ﺷﺎﻫﭙﻮر‪ ،‬ﺧﺴﺮو‪،‬‬ ‫ارڌﺷﻴﺮ‪ ،‬رﺧﺴﻮﻧﺎ )ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ زال(‪ ،‬رﺳﺘﻢ ۽ ﺳﻬﺮاب ﭔﮅڻ ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ادب‪ ،‬ﺷﻌﺮو ﺷﺎﻋﺮي‪ ،‬ﻛﻠﭽﺮ ﺟﻮ اﺛﺮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺗﻲ‬ ‫رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ دﻳﮑﺎدﻳﮑﻲ‪ ‬۾ اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ رﺳﺘﻢ ۽ ﺳﻬﺮاب ﺟﻬﮍا ﻧﺎﻻ ﻋﺎم آﻫﻦ‪ .‬ﻧﻪ رﮘﻮ اﻫﻲ ﭘﺮ زرﻳﻨﺎ ﺟﻬﮍا ﻧﺎﻻ‬ ‫ﭘﮡ ﺟﻴﻜﺎ روس ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ زار ﺟﻲ راﮢﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﭥﻲ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺧﺴﺮو اول ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻟﮑﮡ ﻣﻬﻞ ﻳﺎد آﻳﻮ ﺗﻪ ﺧﺴﺮو اول ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ُﮔﻨﺪي ﺷﺎﻫﭙﻮر ﺟﻮ‬ ‫•‬

‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻴﻜﻮ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺻﺪي ۾ ﮐﻮﻟﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﭨﺎپ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮔﺎﻫﻪ ﻣﭹﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰ‬ ‫ﺑﻪ واﮐﺎڻ ﻛﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻛﺎﻟﻴﺞ ‪ The greatest intellectual center of time.‬ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ‪،‬‬ ‫ﻧﻘﺶ رﺳﺘﻢ“ ﺟﻲ‬ ‫ﻃﺎق ﺑﻮﺳﺘﺎن“ ۽‬ ‫ِ‬ ‫ادب ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮي ۽ آرٽ ﺟﻬﮍﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺛﺒﻮت اڄ ﺑﻪ ” ِ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮﻳﻦ ﻣﺎن ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻟﻴﻠﻲ و‬ ‫ﻟﻴﻠﻲ ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ﺟﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ One thousand and one night.‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻋﺮﺑﻲ ۾ ”ﻛﺘﺎب اﻟﻒ‬ ‫اﻟﻒ‬ ‫•‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻟﻴﻠﻲ“ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ”ﻫﺰار وﻳﻚ ﺷﺐ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ان ﺟﻲ ﺑﻨﻴﺎدي ﺷﺮوﻋﺎت ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ دؤر ﺟﻲ اﻓﺴﺎﻧﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺷﻬﺮ ﻳﺎر ﮐﺎن‬ ‫ٰ‬ ‫ﺷﺮوع ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬وﻗﺖ ﺳﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ دورن ۾ وڌﻳﻚ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ﻣﻼﻳﻮن وﻳﻮن‪ .‬اﻫﻲ‬ ‫ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﺷﻬﺮﻳﺎر ﮐﻲ ﺳﻨﺪس راﮢﻲ ﺷﻬﺮزادي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮن‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺷﻬﺮﻳﺎر ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ زال ﻫﻦ ﺳﺎن وﻓﺎدار ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ُﻫﻦ ﻫِﻦ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺷﻬﺮﻳﺎر ﮐﻲ ان ﮐﺎ ﭘﻮ‪ ‬دﻣﺎغ ۾ اﻫﻮﺋﻲ اﭼﻲ وﻳﭡﻮ‬ ‫ﺗﻪ ”ﻛﺎﺑﻪ ﻋﻮرت وﻓﺎدار ﻧﺎﻫﻲ“‪ .‬ﻫﻮ ڏﻫﺎڙي ﻧﺌﻴﻦ زال ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﻨﺪو ﻫﻮ ۽ ﺻﺒﺢ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻛﻨﻮاري ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﻮ وزﻳﺮ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﺎڻ ﮀﺎ ﻛﺠﻲ‪ .‬ان‬ ‫ﺗﻲ وزﻳﺮ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﺷﻬﺮزادي‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺗﻲ زور آﻧﺪو ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺷﻬﺮﻳﺎر ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﺎن ﻛﺮاﺋﻲ وﭸﻲ‪ .‬ﺷﺎدي‪ ‬رات‬ ‫ﻧﺌﻴﻦ ﻛﻨﻮار ﺷﻬﺮزادي‪ ‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﮐﻲ ﻫﻚ آﮐﺎﮢﻲ ﭔﮅاﺋﻲ ﭘﺮ ان ﮐﻲ ﺻﺒﺢ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺧﺘﻢ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﭵﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ‬ ‫ﭔﮅڻ ﺟﻲ ﺷﻮق ۾ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ ﻛﻨﻮار ﮐﻲ ﻣﺎري ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﭔﻲ رات ﻫﻦ اﻫﺎ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﭘﻮري ﻛﺮي وري ﭔﻲ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ۽‬ ‫ﺻﺒﺢ ﺗﺎﺋﻴﻦ ان ﺟﻮ اﻧﺠﺎم رﻫﺠﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻮ اﻫﮍي ﻃﺮح ﻫﻚ ﻫﺰار ﻫﻚ راﺗﻴﻮن ﮔﺬاري ورﺗﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻛﻬﺎﮢﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﻠﺴﻠﻲ‬ ‫۾ ﻫﻚ رات )‪ ۹۱‬ﻫﻴﻦ رات( ﺷﻬﺮزادي‪ ‬ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﻳﺰ )ﺧﺴﺮو دوم ‪ ۵۹۰‬ﮐﺎن ‪ ۶۲۸‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ واري ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ(‬ ‫ﺟﻲ ﭘﮡ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﭔﮅاﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻮ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺻﻠﻲ ا�‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ اﺳﻼم ﻗﺒﻮل ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺧﻂ ﻟﮑﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺷﻬﺮزادي‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﻋﻨﻮان ﻫﻮ ؛‬ ‫”ﺧﺴﺮو‪ ،‬ﺷﻴﺮﻳﻦ ۽ ﻣﻬﺎﮢﻮ‪ “.‬ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﻳﺰ ﺟﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ زال ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ آرﻣﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻟﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﻫﻲ داﺳﺘﺎن ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ان ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﺟﻮ واﺳﻄﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻟﻒ‬ ‫ٰ‬ ‫دور ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﺎﻋﺮ اﺑﻮ ﻣﻨﺼﻮر ﻗﻄﺮان ﺗﺒﺮﻳﺰي ﺳﻦ ‪۱۰۰۰‬ع ڌاري ﭼﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬

‫ﻫﺰار ره ﺻﻨﻒ ﻫﻔﺖ ﺧﻮان و رﻳﻴﻦ دز‬

‫ﻓﺮو ﺷﻨﻴﺪم وﺧﻮاﻧﺪم ﻣﻦ از ﻫﺰار اﻓﺴﺎن‬

‫)ﻣﻮن ”ﻫﺰار اﻓﺴﺎن“ ۾ ﻫﺰار دﻓﻌﺎ ”ﻫﻔﺖ ﺧﺎن “ ۽ روﻳﻴﻦ دﻳﺰ“ ﺟﻮ ﻗﺼﻮ ﭘﮍﻫﻴﻮ ۽ ﭔﮅو‪(.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ اﻫﻮ داﺳﺘﺎن آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن اڄ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺸﺮﻗﻲ دﻧﻴﺎ ﭘﺮ ﻣﻐﺮﺑﻲ دﻧﻴﺎ ﺑﻪ واﻗﻒ آﻫﻲ ۽ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻓﻠﻤﻮن ۽ ﭨﻲ وي ﺳﻴﺮﻳﺰ ﭠﻬﻲ ﭼﻜﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ‪ ‬۾ ‪ Arabian Nights‬ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻓﻠﻢ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ۾ ﻓﻠﻢ اﺋﻜﭩﺮﻳﺲ ﻣِﻠﻲ اوﻳﺘﺎل ﺷﻬﺮزادي ﭤﻲ آﻫﻲ ۽ ڊوﮔﺮي اﺳﻜﺎٽ ﺷﻬﺮﻳﺎر ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ‬ ‫ﺑﻪ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﺟﻲ ﭨﻴﻠﻴﻮﻳﺰن ‪ BBC One‬ﺗﺎن ان ﻓﻠﻢ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻛﻴﮇاﻧﻬﻦ وﻳﺎ ﻋﻈﻴﻢ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ‪.....‬‬ ‫اﻳﺮان ﺗﻲ ﺟﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭤﻲ ۽ اﻳﺮان ۾ اﺳﻼم آﻳﻮ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ۾ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ ۲۲۴‬ﮐﺎن ‪ ۶۵۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ﭨﻴﻬﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻦ ﺗﻪ ﺳﺎل اڌ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﻦ وﻳﻬﻦ‬ ‫ﮐﺎن ﺳﭟ ﺳﺘﺮ ﺳﺎل ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﭘﻮﭴﺎري ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ اﻳﺮان ﻛﺎﻓﻲ وڌﻳﻮ وﻳﺠﻬﻴﻮ‪ ،‬ادب ﺷﻌﺮ و ﺷﺎﻋﺮي‪ ،‬ﺛﻘﺎﻓﺖ ۽ ﭔﻴﻦ ﻓﻨﻦ ۾ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ درو ﺟﺎ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ اڄ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ۽ ﻫﻮ ﻋﺪل ‪ ،‬اﻧﺼﺎف ۽ رﻋﻴﺖ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﮡ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﺎ‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾‬ ‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ وڏي اﻫﻤﻴﺖ ﺣﺎﺻﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭤﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻮ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﺎ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﭤﻴﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ‪ ،‬ﻧﺴﻞ ۽ زﺑﺎن ﺟﻲ اﺧﺘﻼف ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﻋﺮب ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺗﻤﺪن ﮐﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺘﺎﺛﺮ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﺟﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻮﻓﻲ ۽ ﺑﺼﺮي ۾ ﮀﺎﻧﻮﮢﻴﻮن ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﻮن وﻳﻮن )ﺟﺘﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ( ﺗﻪ‬ ‫ﻋﺮب ﺣﺎﻛﻤﻦ‪ ،‬ﻗﺒﻀﻲ ﻫﻴﭟ آﻳﻞ ﻫﻨﻦ ﻧﻮن ﻋﻼﺋﻘﻦ ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎم ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﮐﻴﺎ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ‬ ‫اﺋﮉﻣﻨﺴﭩﺮﻳﺸﻦ اﻳﺘﺮي ﺗﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﭼﺎر ﺳﺌﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ارڌ ﺷﻴﺮ ﺟﻮ ﺧﺎﻧﺪان ﺋﻲ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﺘﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ارڌ ﺷﻴﺮ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺣﺎﻛﻢ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺳﻦ ‪ ۲۲۴‬ﮐﺎن ‪ ۲۴۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﺘﺮﻫﻦ ﺳﺎل‬ ‫اﻋﻠﻲ درﺟﻲ ﺟﻮ ﺟﺮﻧﻴﻞ ۽ ﻣﻨﺘﻈﻢ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اردﺷﻴﺮ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻗﻮل ﻣﺸﺮق ﺗﻮڙي‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ‪ .‬ﭘﺎڻ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ اڄ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬ ‫”ﻗﺪرت ﺑﻲ ﻟﺸﻜﺮ و ﻟﺸﻜﺮ ﺑﻲ زر و زر ﺑﻲ زراﻋﺖ و زراﻋﺖ ﺑﻲ ﻋﺪاﻟﺖ و ﺣﺴﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﺸﻮو‪“.‬‬

‫ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﻣﺪار ﻓﻮج ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻓﻮج‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﻧﺎﮢﻲ ﺟﻲ‪ ،‬ﮔﮇ ﭤﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻧﺎﮢﻮ ﺑﻐﻴﺮ زراﻋﺖ ﺟﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﭤﻲ ﻧﭥﻮ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ۽ زراﻋﺖ اﻣﻦ ۽ اﻧﺼﺎف ﺑﻨﺎ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮي ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ دور ۾ ارڌ ﺷﻴﺮ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻧﺎﻟﻴﺮا ۽ ﻧﺎﻣﻴﺎرا ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺷﺎﻫﭙﻮر اول )‪(۲۴۱-۲۷۲‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ﺟﻨﮉي ﺷﺎﻫﭙﻮر‪ ،‬ﺷﺎد ﺷﺎﻫﭙﻮر ۽ ﻓﺎرس ۾ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ آﺑﺎد ﻛﻴﺎ‪ .‬ﻫﺮﻣﺰ‪ ،‬ﺷﺎﻫﭙﻮر دوم‪ ،‬ﮔﻮر‪،‬‬ ‫ﻓﻴﺮوز‪ ،‬ﻗﺒﺎد‪ ،‬ﻧﻮﺷﻴﺮوان‪ ،‬ﺑﻬﺮام ‪...‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ۾ ﺧﺴﺮاﺋﻮ ﻧﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﭔﻪ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﺧﺴﺮاﺋﻮ اول ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ ۵۳۱‬ﮐﺎن ‪ ۵۷۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۴۸‬ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﭔﻴﻮ ﺧﺴﺮاﺋﻮ‬ ‫دوم ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﻳﺰ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﻦ ‪ ۵۹۰‬ﮐﺎن وﭠﻲ ‪ ۶۲۸‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭨﻜﻞ ‪ ۳۸‬ﺳﺎل اﻳﺮن ﺗﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ڏي اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﮡ‬ ‫ﺟﻲ دﻋﻮت ﺟﻲ ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﺧﻂ ﻟﮑﻴﻮ‪ .‬ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﻳﺰ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﺴﺮيٰ ﻓﺎرس ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ان اﺳﻼم ﺟﻲ دﻋﻮت ﻗﺒﻮل‬ ‫ﻧﻪ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺑﻠﻚ ﭼﮍ ۾ اﭼﻲ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻮ ﺧﻂ ﻣﺒﺎرڪ ﭨﻜﺮا ﭨﻜﺮا ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ۽ ﺧﻂ آﮢﻴﻨﺪڙ‬ ‫ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﻪ اﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻔﻴﺮ ﺟﻲ ﺑﻲ ﻋﺰﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﭔﮅو ﺗﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺎﺋﻮن ﺗﻪ ا�‬ ‫ٰ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ ﺟﺎ ﭨﻜﺮا ﭨﻜﺮا ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻨﺪو ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻠﺪ ﺋﻲ اﻫﺎ اﮘﻜﭥﻲ ﭘﻮري ﭤﻲ وﺋﻲ ۽ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻤﻴﺸﻪ‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻻ‪ ‬دﻧﻴﺎ ﻣﺎن ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۴۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻣﻈﺒﻮﻃﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻫﻠﻨﺪي آﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫راڄ‪ ،‬ﭨﻦ ﮐﻨﮉن ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ ﭘﮑﮍﻳﻞ ﻫﻮ اﻫﺎ ﭨﻴﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ اﻧﺪر ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﮐﺎن اﻟﮗ ﭤﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ‬ ‫وﺋﻲ‪ .‬ﭘﻬﺮﻳﻦ اﻳﺮان ﺟﺎ ﭔﺎﻫﺮﻳﺎن ﻋﻼﺋﻘﺎ ۽ ﭘﻮ‪ ‬اﻧﺪروﻧﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﺮﺑﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﻲ ﺳﻮڀ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻠﺴﻠﻮ ﺣﻀﺮت اﺑﻮ ﺑﻜﺮ ﺻﺪﻳﻖ رﺿﻪ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﺋﻲ ﺷﺮوع ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ۶۵۱ .‬ڌاري ان وﻗﺖ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ اﻳﺮان‪ -‬ﺷﺎم‪،‬‬ ‫ﻋﺮاق‪ ،‬ﻣﺼﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻋﺮﺑﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﺮب ﺧﻠﻴﻔﻦ ﻫﻼﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ رﺿﻪ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﮐﺎن‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺑﺪران ﻣﻌﺎوﻳﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ۽ اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد وڌو‪ .‬اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ اﻳﺮان ﺗﻲ راڄ ‪۶۶۱‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۷۵۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ‪ ۷۵۰‬ﮐﺎن ‪ ۸۶۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﭔﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺮب ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺼﻦ ﺗﻲ ‪ ۱۲۵۸‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭨﻜﻞ ﮀﻬﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل راڄ رﻫﻴﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺧﺎن ﺟﻲ‬

‫ﭘﻮﭨﻲ ﻫﻼﻛﻮ ﺧﺎن ‪ ۱۲۵۸‬۾ ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﺎن ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد وڌو‪ .‬ﻫﻼﻛﻮ ﺧﺎن ﺟﻲ ﻧﺴﻞ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ اﺳﻼم‬ ‫ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻨﮕﻮل ﻗﺒﻴﻠﻲ ﮐﺎن اﻟﮗ ﭤﻲ وﻳﻮ‪.‬‬

‫‪ ۱۳۳۵‬ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﻣﻨﮕﻮل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺣﺼﻦ ۾ ورﻫﺎﺋﺠﻲ وﺋﻲ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺣﺼﻲ ﺗﻲ ﻛﻮ ﮔﻬﺮاﮢﻮ راڄ ﻛﺮڻ‬ ‫ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻛﻮ ﮔﻬﺮاﮢﻮ‪ .‬ﺗﻴﻤﻮر )ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻨﮓ ﻳﺎ ﺗﻴﻤﻮرﻟﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ۽ ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺧﺎن ﺟﻲ اوﻻد ﻣﺎن ﻫﻮ‪،‬‬ ‫ﺗﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻣﻨﮕﻮل ﺳﻠﻄﻨﺖ ﮐﻲ وري ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﮔﻬﮣﻮ ﻫﻠﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﺗﻴﻤﻮر ﭘﺎڻ اﻳﺮان ﺗﻲ‬ ‫‪ ۱۳۶۹‬ﮐﺎن ‪ ۱۴۰۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ان ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اڌ ﺻﺪي ﮐﺎن ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ۽ ﭘﻮﭨﺎ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻮﺑﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺷﺎﻫﻪ رخ وڌﻳﻚ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۴۰‬ﺳﺎل ﮐﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺗﺮاﻫﻦ ﺣﺼﻦ ﺗﻲ راڄ‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس زال ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﭠﻬﺮاﻳﻞ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ‪ ۱۴۱۸‬۾ ﭠﻬﺮاﺋﻲ‪.‬‬

‫ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري اﻳﺮان ﺗﻲ ﺳﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﻣﻌﺮﻓﺖ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺳﻔﻮي اﺻﻞ ﺗﺮڪ ﻗﺒﻠﻲ ﺟﺎ‬ ‫اﻳﺮان ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد ‪ ۱۵۰۲‬۾ ﭘﻴﻮ ۽ ڏﻫﺎﻛﻮ ﮐﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﺎ ﺟﻦ ۾ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﺑﻪ ﺳﺎﺋﺮس‪ ،‬دارﻳﺲ ۽ ﺳﻜﻨﺪر واﻧﮕﺮ ‪The Great‬ﺳﮇﺟﮡ ۾ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ” ﻋﺒﺎس دي ﮔﺮﻳﭧ“‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﺟﻮن وڏﻳﻮن ﺧﺬﻣﺘﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﺟﻮ ﻋﺎﺷﻖ ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﭘﮡ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس‬ ‫ﭠﻬﺮاﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ راﮢﻲ اﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻲ درﭔﺎر ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻧﮕﻠﻨﮉ ﮐﺎن ﺧﺎص ﻫﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ۾ اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ اﺻﻔﻬﺎن ﻻ‪ ‬ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ ﺗﻪ ” اﺻﻔﻬﺎن – ﻧﺼﻒ ﺟﻬﺎن“ ﻳﻌﻨﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ ﺷﻬﺮ اڌ دﻧﻴﺎ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ آﻧﺪو‪ .‬اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﻛﺮي‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾‬ ‫آﻧﺪو‪ .‬ﭘﺮ اﻓﻐﺎﻧﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ وڏو ﻋﺮﺻﻮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﺎ‪ .‬ﺟﻠﺪي ﻧﺎدرﺷﺎه‪ ،‬ﻫﻚ ﺗﺮﻛﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﺳﺮدار ﻧﻪ‬ ‫ﻓﻘﻂ اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان ﻣﺎن ﭜﭵﺎﺋﻲ ﻛﮃﻳﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻲ ﻛﺎﻫﻪ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ان دوران ﻫﻦ اﻧﮉﻳﺎ‬ ‫۾ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺗﺒﺎﻫﻲ ﻣﭽﺎﺋﻲ‪ ،‬دﻫﻠﻲ‪ ‬ﻣﺎن ﻛﻮه ﻧﻮر ﻫﻴﺮو ۽ ﻣﻮر ﺗﺨﺖ ﺳﻤﻴﺖ ﻫﻴﺮا ﺟﻮاﻫﺮ ﻟﭩﻲ اﻳﺮان ﮐﮣﻲ آﻳﻮ‪۱۷۴۷ .‬‬ ‫۾ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﻗﺘﻞ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻳﺎرﻫﻦ ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اڌ ﺻﺪي ﮐﻦ ‪ ۱۷۹۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ زﻧﺪ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ ﺟﻦ ۾ ﻛﺮﻳﻢ ﺧﺎن )‪ (۱۷۵۰ – ۱۷۷۹‬اڄ ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﻛﺮي‪ ،‬اﻳﺮان ﮔﻬﻤﮡ وارن ﺟﻲ ﺳﺎﮢﺲ‬ ‫ﺳﭹﺎﮢﭗ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫زﻧﺪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻛﺎﺟﺎران ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ ۱۷۹۴‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۲۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻲ‪ .‬ﻛﻮﺟﺎر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﻫﺌﺎ؛ آﻏﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ﻛﻮﺟﺎر‪ ،‬ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ )‪ ،(۱۷۹۷ -۱۸۳۴‬ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﻧﺼﻴﺮ دﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ وﻏﻴﺮه‪ .‬آﺧﺮي‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ اﺣﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﻛﻮﺟﺎر ‪ ۱۹۰۹‬۾ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ رﺿﺎ ﺧﺎن ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻓﻮﺟﻲ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﻣﺪد ﺳﺎن ﻛﻮﺟﺎر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺗﺨﺘﻮ اوﻧﮅو ﻛﺮي ﺗﺎج ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ رﮐﻲ‪ ،‬ﭘﺎڻ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ۽ ﭘﻬﻠﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫رﺿﺎ ﺧﺎن )ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺎڻ رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي( ‪ ۱۹۳۵‬۾‪ ،‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﺮﻛﺎري ﻃﺮح ﻧﺎﻟﻮ اﻳﺮان ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﻫﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ ۱۹۴۱ .‬۾ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ ۽ روس اﻳﺮان ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮي رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﺎن ﻻﻫﻲ ڏﻳﻬﻪ ﺑﺪر‬ ‫ﻛﻴﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻫﺎرﻳﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻪ ﺳﮇراﺋﮡ ﻟﮙﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻮ‪ ۱۹۹۷ .‬۾ آﻳﺖ ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ اﻧﻘﻼب‪ ،‬اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻦ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﮀﮇي ﭜﭵﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺠﺒﻮر ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺗﺎرﻳﺦ و ادب ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ دﻟﭽﺴﭗ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻟﮑﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻮ دور ﻋﻠﻢ و ادب ۽ ﺛﻘﺎﻓﺖ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن اﻫﻢ ۽ ﺑﺎاﺛﺮ ﺗﻮارﻳﺨﻲ دور ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ ۽ ﺗﻤﺪن ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻳﻮرپ ﺟﻲ روﻣﻦ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺗﻲ ﺑﻪ اﺛﺮ اﻧﺪاز‬ ‫ﭤﻴﻮن‪ .‬روﻣﻦ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﻴﭡﺎﻫﻮن ﺳﻤﺠﻬﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ۾ ﻫﻨﻦ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮي ﺟﻮ درﺟﻮ ڏﻧﻮ ۽ روﻣﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﺮﺷﻴﺎ )اﻳﺮان( ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﺧﻂ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ”ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭜﺎ‪ “‬ﻟﮑﻲ‬ ‫ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺛﻘﺎﻓﺖ‪ ،‬آرٽ ۽ ﻛﻠﭽﺮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻮرپ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﭼﻴﻦ ۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﺛﺮ اﻧﺪاز‬

‫ﭤﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺣﻤﻠﻮ ‪۶۳۴‬ع ۾ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻳﻜﺪم ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﻮڀ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻋﺮب ﻣﺎٺ ﻛﺮي وﻳﻬﻲ ﻧﻪ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري‪،‬‬ ‫ﺧﺎﻟﺪ ﺑﻦ وﻟﻴﺪ ﺟﻲ ﺳﺮﺑﺮاﻫﻲ‪ ‬۾ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ۽ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻴﺎ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﺟﻲ ﺧﻼﻓﺖ )‪ (۶۳۴ – ۶۴۴‬دوران ‪ ۶۳۷‬۾‬ ‫ﻗﺪﺳﻴﻪ ﺟﻲ ﻣﻴﺪان ﺗﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻋﺮﺑﻦ ۽ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻟﮍاﺋﻲ ﭤﻲ ان ۾ ﺗﻴﺴﻔﻮن ﺷﻬﺮ )‪ (Ctesiphon‬ﺟﻴﻜﻮ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﺎدي ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﻫﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ﻋﺮﺑﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ دﺟﻠﻪ ﻧﺪي ﺟﻲ اوﭜﺮ واري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺑﻐﺪاد ﮐﺎن ‪ ۳۵‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‬ ‫ڏﮐﮡ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﻠﻚ ان ﮐﺎن اڳ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ Arscids‬وارن ﺟﻲ ﺑﻪ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‬ ‫۽ ‪ ۸۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﻮارواران ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ آﺧﺮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ‬ ‫ﻳﺰدﮔﺮد ﺗﺨﺖ ﺗﻲ ﻫﻮ‪ .‬وڏي رﻋﺐ ﺗﺎب ۽ ﻣﻨﻈﻢ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺳﺎن ﺳﻮا ﭼﺎر ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪڙ‪ ،‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬آﺧﺮي ﭘﻨﺠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﭨﮍ ﭘﮑﮍ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﻬﺮن رﻳﺌﻲ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن ۽ ﻫﻤﺪان وﻏﻴﺮه ۾ ﺑﺎﻏﻲ‬ ‫ﻗﻮﺗﻮن‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻬﺎڏو اﭨﻜﺎﺋﻴﻨﺪﻳﻮن رﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﺳﭵﻮ اﻳﺮان ۽ اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ‬ ‫۾ ﻫﺌﺎ اﻫﻲ ﻋﺮب ﺧﻠﻴﻔﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻴﭟ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻦ دروان ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻳﺮان ﺟﺎ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﻪ ۽ ﺧﺎﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ ،‬ﻣﺤﻞ ۽ ﭘﻠﻴﻮن ڊﻫﻲ وﻳﻮن ۽ ﻛﺌﻴﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺑﺎغ ۽ ﺑﻠﮉﻧﮕﻮن ﺑﺮﭘﭧ ﭤﻲ وﻳﻮن‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻦ ڌرﺗﻲ ﺗﻲ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪڙ راڄ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻦ ۾ اﺋﻴﻦ ﻫﭥﻦ ﻣﺎن ﻧﻜﺮي وﻳﻮ ﺟﺌﻴﻦ ﻛﻮ اڻ ﭘﺎﻟﻴﻞ ﭘﮑﻲ ﭘﭹﺮي ﺟﻮ در‬ ‫ﮐﻠﮡ ﺗﻲ اڏري وﭸﻲ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ زوال ﺑﺎﺑﺖ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺖ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ ‪ Quote‬ﻛﻨﺪا‬ ‫آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻛﺠﺎن آن ﺑﺰرﮔﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎن‬

‫زﺑﻬﺮاﻣﻴﺎن ﺗﺎ ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﺎن‬

‫ان ﺋﻲ ﺷﻌﺮ ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ؛‬

‫?‪“ To where have the great Sassanids gone‬‬

‫?‪To the bahramids and Samanids what has come upon‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺣﻜﻴﻢ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ ”اﻟﻔﺮدوﺳﻲ“ ﺗﻮﺳﻲ( اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻦ ‪۹۳۵‬‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﻮس )ﻣﺸﻬﺪ ﭜﺮﺳﺎن( ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ ‪ ۱۰۲۰‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ان ﻛﺮي ﮐﻴﺲ ﺗﻮﺳﻲ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ دﻫﻠﻮي‪ ،‬ﻟﮑﻨﻮي‪ ،‬ﻧﺎﭤﻦ ﺷﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭔﻨﻮي وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻮ اﺣﻮال اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﺳﻨﺪس ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﻛﺒﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ‪ ۶۵۱‬۾ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﺘﻢ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ۽ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﺳﺌﻮ‬ ‫ﺳﺎل ﮐﻦ اﻣﻴﻪ ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻲ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﮐﻦ ‪ ۷۵۰‬ﮐﺎن ‪ ۸۶۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‪ .‬اﻧﻬﻲ دوران اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻮﺑﻦ ۽ آس ﭘﺎس ﺟﻲ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ ﭔﻴﻦ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ان وﻗﺖ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اڄ وارو اﻳﺮاﻧﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﻫﻮ ﭘﺮ ان ۾ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ۽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ اﭼﻲ وﻳﻮ‬ ‫ﭤﻲ‪ ،‬ان ﺗﻲ ﻃﺎﻫﺮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ‪ ۸۲۱‬ﮐﺎن ‪ ۸۷۲‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ ،‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﻋﻠﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ‪ ،‬زﻳﺎروي‪ ،‬ﺑﻮﺋﻲ‪،‬‬ ‫دﻳﺎﻟﻤﻲ ۽ ﺳﻔﺮي ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺳﻮﻳﻦ ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ ﭘﺮ اﻫﻲ ﺳﭛ ﻋﺮب ﮔﻬﺮاﮢﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺗﻲ وري ﺟﻨﻬﻦ ﻧﺞ اﻳﺮاﻧﻲ )ﭘﺮﺷﻦ( ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﺳﺎﻣﺎﻧﻲ )‪(Samanids‬‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ‪ ۸۹۲‬ﮐﺎن ‪ ۹۹۸‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﭵﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﺎﻧﻲ ”ﺳﻤﻦ ﺧﺪا“ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ‪۸۹۲‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۹۰۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﺧﺮاﺳﺎن واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭨﺮاﻧﺴﻮ ﺧﻴﺎﻧﺎ وارو ﺳﭵﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ۽ ﺑﺨﺎرا ﺑﻪ اﭼﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﺮب ” ﻣﺎ وراﺋﮡ ﻧﻬﺮ“ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪڙ ﻓﺮارود ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫ان ﺟﻮ ﻛﻨﭩﺮول ﺳﻤﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ ان دور ۾ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻨﺪڙ ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﻣﭥﻴﻦ ﺷﻌﺮ ۾ ذﻛﺮ‬ ‫ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ‪) Transoxiana‬ﻓﺮارود ‪ /‬ﻣﺎ ورا‪ ‬اﻟﻨﻬﺮ( واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ اڄ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ازﺑﻜﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن ۽‬ ‫ﻗﺮاﻗﺴﺘﺎن ﺟﻮ ڏﮐﮡ اوﻟﻬﻪ وارو ﺣﺼﻮ اﭼﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ اﻳﺮاﻧﻲ‬

‫ﺑﺪو ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ ۹۹۸‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻲ ان ﺑﻌﺪ ﻏﺰﻧﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭨﻴﻮن ﻧﻤﺒﺮ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺳﻮﻣﻨﺎٿ ﻣﻨﺪر ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ﺟﻮ ﻧﺎﻧﻮ اﻟﭙﺘﮕﻴﻦ ﺳﻤﺎﻧﻴﻦ وٽ ﻏﻼم ﭼﻮﻛﻴﺪار‬ ‫)ﮔﺎرڊ( ﻫﻮ‪ .‬آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻤﺰور ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﻏﺰﻧﻲ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮي ورﺗﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻧﺎﭠﻲ ﺳﺒﻜﺘﮕﻴﻦ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﺳﺒﻜﺘﮕﻴﻦ ﭘﮡ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻬﺮي اﻟﭙﺘﮕﻴﻦ واﻧﮕﺮ ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﻦ وٽ ﺗﺮڪ ﻏﻼم ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﺒﻜﺘﮕﻴﻦ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﮇاﻳﻮ‪.‬‬

‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻋﺮﺑﻦ اﻳﺮان ﻓﺘﺢ ﻛﻴﻮ ان وﻗﺖ اﻳﺮان ﺟﺎ رﻫﺎﻛﻮ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﺎڻ ”ﭘﺎرﺳﻲ“ ﻳﺎ ﻣﺠﻮﺳﻲ ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ڌرﻣﻲ ﺷﺎﻋﺮ زراﭤﺴﺘﺮا ﮐﻲ ﻣﭹﻴﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻮ ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﮐﺎن ﺑﻪ ڏﻳﮃ ﻫﺰار ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ٰ‬

‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ زوروﺳﭩﺮﻳﻦ )ﺑﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻮﭴﺎ ﻛﻨﺪڙن(ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻳﻬﻮدي ۽ ﭔﮅ اﻳﺮان ۾ رﻫﻴﺎ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﺘﻢ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻛﻴﺘﺮا ﺑﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﭘﻮﭴﺎري اﺳﻼم ﺟﻲ داﺋﺮي ۾ آﻳﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﭽﻴﻠﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮا‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮن ﺣﺎﻟﺘﻮن ﭘﺎڻ ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﮔﺠﺮات ڏي ﻟﮇي وﻳﺎ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﭘﺎرﺳﻲ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ۾ ﻫﻲ ﭘﺎرﺳﻲ ان وﻗﺖ ﮐﺎن اﻫﻢ رول ادا ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﻨﺪر ﺑﻤﺒﺌﻲ‪ ،‬اﺣﻤﺪ اﺑﺎد ‪،‬‬ ‫ﺑﮍودا ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﺑﻪ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎﻫﻪ ﭔﺮﻧﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎرﺳﻲ ﻣﺮي وﻳﻠﻦ ﮐﻲ زﻣﻴﻦ دﻓﻦ اﻧﺪر ﻛﺮڻ‬ ‫ﻳﺎ ﺳﺎڙڻ ﺑﺪران ﭘﮑﻴﻦ ﮐﻲ ﮐﺎراﺋﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺟﺎ‪” ‬ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ﺟﻮ ﭨﺎور“ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ڊﻓﻴﻨﺲ‬ ‫ﻣﺎرﻛﻴﭧ وٽ ﺑﻪ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻮ ‪ Tower of Silence‬آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﻻش ﮐﻲ ﮘﺠﻬﻴﻦ ۽ ﻛﺎﻧﮕﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺌﻠﻴﻨﮉر ﺟﻮ ﺳﺎل ‪۶۳۲‬ع ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻮ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻳﺰدﮔﺮد ”ﺳﻮم“ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﺰد ‪ III‬ﺟﻮ راڄ ‪ ۶۴۲‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ ۽ آﺧﺮ ۾ اﺷﺘﻬﺎري‬ ‫ﻣﻠﺰم ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﻟﻜﻨﺪي ﻗﺘﻞ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﺷﻬﺮ اڄ ﺟﻲ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﺰد‬ ‫ﺳﻮم ﺟﻲ ‪ ۶۴۲‬۾ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﭘﻴﺮوز ۽ ﭔﻴﺎ ﺧﺎﻧﺪاﻧﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﻴﻦ ﭜﭵﻲ وﻳﺎ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﭘﻬﭽﮡ‬ ‫ﺗﻬﺮان ﮐﺎن اﺳﺎﻧﺠﻮ ﺟﻬﺎز ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ )ﺟﻴﻜﻮ ”ﺷﺎﻫﺪ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﻧﺠﺪ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ“ ﺳﮇﺟﻲ‬ ‫ﭤﻮ( رات ﺟﻮ ڏﻫﻴﻦ ﺑﺠﻲ ڌاري ﻟﭥﻮ‪ .‬اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ۽ ﺑﺴﻮن ﺑﻴﭡﻞ ﻫﻴﻮن‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ‬ ‫ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ ﻟﻴﮉر ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي‪ ‬اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﮀﻬﻪ ﺳﺖ ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﻛﻴﻮن‪.‬‬

‫”ﺑﺲ ۾ ﺋﻲ ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻮن‪ “.‬اﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺻﻼح ڏﻧﻲ‪.‬‬

‫”ﻧﻪ ﺑﺲ ﭘﺮي ﻫﻠﻲ ﻻﻫﻴﻨﺪي‪ “،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ‪ ” ،‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﻻ‪ ‬ﻛﻤﺮا ﺑﻚ ﻛﺮاﻳﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻞ ﺣﺮم ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﺳﻮڙﻫﻴﻦ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺑﺴﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﻠﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻧﺎﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻮ ﭜﺎ‪ ‬ﺳﻠﻤﺎن ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ اﻳﻨﺪڙ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۽ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﻴﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ﺑﻪ ان وﻗﺖ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﮐﻲ ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﭔﮅاﺋﻲ ﺗﻪ ”ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺑﻪ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ در ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﻪ ﻫﻠﻨﺪي ﺟﻮ اﭸﺎ رات ﺟﺎ ڏﻫﻪ ﭤﻴﺎ آﻫﻦ ۽ ﺑﺎزار ۾ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ اﭸﺎ رش‬ ‫آﻫﻲ‪ “.‬اﻫﻮ ﺟﻤﻠﻮ ﭔﮅي ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻬﮍي ﺳﺮدي‪ ‬۾ رات ﺟﻮ ڏﻫﻴﻦ وﮘﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾‬ ‫ﺧﺮﻳﺪارن ﺟﻲ روﻧﻖ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮﭨﻞ وٽ ﭘﻬﭽﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﻫﻮﭨﻞ ﺣﺮم ﺟﻲ وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ وارﻳﻦ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ۾‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺳﭛ ﮔﻬﭩﻴﻮن ﻫﻮﭨﻠﻦ‪ ،‬دﻛﺎﻧﻦ‪ ،‬روﺷﻨﻴﻦ ۽ زاﺋﺮﻳﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ اﺋﻴﻦ ﻟﮙﻲ رﻫﻴﻮ ن ﻫﻴﻮن ﺟﻴﺌﻦ ﺑﻮﻫﺮي ﺑﺎزار‬ ‫ﺟﻮن ﮔﻬﭩﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ وﻳﻜﺮﻳﻮن ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﺧﺮﻳﺪارن ﺟﻲ ﺑﻴﭙﻨﺎﻫﻪ رش ﻛﺮي ﻛﺎﺑﻪ ﮔﺎڏي اﺗﺎن ﻟﻨﮕﻬﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺑﻮﻫﺮي ﺑﺎزار ۾ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ‬ ‫ﺳﻮڙﻫﻴﻦ ﮔﻬﭩﻴﻦ وارﻳﻦ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮت ﻟﮙﻲ‪ .‬ﻛﻲ اﻛﻴﻠﻴﻮن‪ ،‬ﻛﻲ ﭔﺎرن ﺳﺎن‪،‬‬ ‫ﻛﻲ ﻣﮍﺳﻦ ﺳﺎن دﻛﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ ۽ ﻟﻬﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﻛﻲ ﻣﺮد دﻛﺎﻧﺪارن ﺳﺎن اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﺑﺤﺚ ﻛﺮي رﻫﻴﻮن‬ ‫ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﻛﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﻲ ﻫﮍن ﺳﺎن ﻫﻦ ﺳﻮڙﻫﻴﻦ ﺑﺎزارﻳﻦ ﻣﺎن ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﮔﻬﮣﻲ رش ﻛﺮي ﻛﻴﺘﺮن ﻋﻮرﺗﻦ‬ ‫ﻣﺮدن ﺟﺎ ﻛﻠﻬﺎ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﭘﺌﻲ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﺳﭛ ﻋﻮرﺗﻮن ﭘﮍدي ۾ ﺿﺮور ﻫﻴﻮن ﭘﺮ ﻓﻘﻂ ﭼﺎدر ۾‪ -‬ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻮا ۾ ﻳﺎ‬ ‫ﺳﻨﺪن ﻫﭣ ﻟﮙﮡ ﺗﻲ ﭘﺮي ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺟﻴﻨﺰ ۽ ﭘﺘﻠﻮﻧﻦ ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﺳﭝﻨﻲ ﺟﺎ ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻠﻴﻞ‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﻦ ﻛﺎ ﺑﻪ ﻋﻮرت اﻫﮍي ﺑﺮﻗﻌﻲ ۾ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﺋﻲ ﺟﻬﮍي ﻣﻐﺮﺑﻲ ﭘﺮﻳﺲ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻨﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﻮن ﺑﻪ اﻫﻮ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرت ﺳﺨﺖ ﭘﮍدي ۾ ۽ ﺳﺨﺖ ﻫﻴﺴﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪي ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻬﮍي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﺑﻪ‬ ‫رات ﺟﻲ ڏﻫﻴﻦ ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﺧﻮش ﺧﻮش ﻫﻠﻨﺪو ۽ ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻛﻨﺪو ڏﺳﻲ ‪ CNN‬۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻐﺮﺑﻲ‬ ‫اﻟﻴﻜﭩﺮاﻧﻚ ۽ ﭘﺮﻧﭧ ﻣﻴﮉﻳﺎ ﺗﻲ ﭨﻲ ﻗﻞ ﭘﮍﻫﮡ ﺗﻲ دل ﭤﻲ ﭼﻮي ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻴﺘﺮو ﻛﻮڙ ﮐﺎن ﻛﻢ ﭤﺎ وﭠﻦ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل اڳ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺗﻲ ﻫﺎﻟﻲ وڊ ۾ ﻓﻠﻢ ﭠﻬﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﻤﮍي ﺟﻲ ﭨﻜﺮي ﺳﺎن ﻧﻚ وﭨﺎن‬ ‫ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻲ ڍﻛﻴﻞ ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ اﭤﻦ‪ .‬اﻫﮍي ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﭘﮍدي ۾ ﺗﻪ ﻛﺎ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻲ اﭼﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﺧﻴﺎﻟﻲ‬ ‫ﭘﮍدي ۾ ﻣﻠﺒﻮس ﻓﻠﻢ اﺋﻜﭩﺮﻳﺲ ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﻋﻮت ﺟﻮ ﻓﻠﻢ ۾ رول ادا ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ان ﺟﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﺟﺎﮔﺮاﻓﻚ‬ ‫ﻣﺌﮕﺰن ﺟﻲ ﭨﺎﺋﭩﻞ ﻛﻮر ﺗﻲ ﺑﻪ آﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ اڄ اﻳﺮان ﭘﻬﭽﻲ آڌي رات ﺟﻮ ﮐﻠﻴﻞ ﺑﺎزارﻳﻮن ۽ اﻧﻬﻦ ۾ ﭔﻬﻜﻨﺪڙ ﭼﻬﺮن‬ ‫ﺳﺎن ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﻨﺪو ڏﺳﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮ اﻣﻦ اﻣﺎن ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ آزادي ﺟﻮ اﺣﺴﺎس ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻨﻬﻦ اﻋﺘﻤﺎد ۽ ﺳﻜﻮن ﺳﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﺧﻮش ﺧﻮش ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻛﺮي رﻫﻴﻮن آﻫﻦ اﺋﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ڏﻳﻨﻬﻦ ڏﭠﻲ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻴﻮن اﭼﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ‪ ‬ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﺳﺎﻧﺠﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪو ﺑﺴﺖ آﻫﻲ ﻫﻚ ﮀﻬﻪ ﻣﺎڙ ﺑﻠﮉﻧﮓ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺳﭛ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﻫﺌﺎ ﭘﺮ زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻲ وڌڻ ﻛﺮي ﺣﺮم ﭘﺎڪ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ وارﻳﻦ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﻫﺮ روز ﮔﻬﺮ ڊﻫﻲ ﻫﻮﭨﻠﻮن ۽ ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻣﺎل‬ ‫ﭠﻬﻨﺪا ﭘﻴﺎ وﭸﻦ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ رﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﮔﺮاﺋﻮﻧﮉ ﻓﻠﻮر ﺗﻲ ﻛﻤﺮو ﻣﻠﻲ وﻳﻮ‪ .‬رﺳﻴﭙﺸﻦ ﺗﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻤﺮي ﺟﻲ ﭼﺎﭔﻲ وﭠﻲ‬ ‫رﺳﻴﭙﺸﻦ ﺟﻮ وڏو ۽ اﺗﺎﻫﻴﻦ ﮀﺖ وارو ﻫﺎل ﻟﺘﺎڙي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻤﺮي ۾ ﭘﻬﺘﺲ‪ .‬رﺳﻴﭙﺸﻦ واري ﻫﺎل ﻳﺎ ﻻﺋﻮﻧﭻ ۾ ﭨﻲ‬

‫وي اﮘﻴﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮاﻗﻲ ﻋﺮﺑﻲ ڊرﻳﺲ ۾ وﻳﭡﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﻻﺋﻮﻧﺞ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭜﺖ ﺗﻲ ﻗﺮآﻧﻲ آﻳﺘﻦ ﺟﺎ ﻓﺮﻳﻢ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ‬ ‫ﭘﺎﺳﻲ واري ﭜﺖ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ آﮘﺎﭨﻲ دور ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ‪ ،‬ﻛﻮروش )ﺳﺎﺋﺮس(‪ ،‬دارﻳﺲ ۽ اﺳﻼم ﺟﻲ آﻣﺪ ﮐﺎ اڳ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺷﺎﻫﭙﻮر‪ ،‬ﻫﺮﻣﺰد ۽ ﺧﺴﺮو ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻫﻴﻮن‪ .‬اﺳﺎن وٽ اﺋﻴﻦ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﻣﻮرﺗﻴﻮن ﭨﻨﮕﻴﻞ ﻫﺠﻦ ﺗﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻮﭨﻞ ﮐﻲ ﺑﺎﻫﻪ ڏﻳﮡ ۾ ﺑﻪ دﻳﺮ ﻧﻪ ﻛﻦ‪ .‬ﻻﺋﻮﻧﺞ ۾ وﻳﭡﻞ ﻋﺮﺑﻦ )ﻋﺮاﻗﻴﻦ( ﻣﺎن ﻫﻚ ﺣﻘﻮ‬ ‫ﭘﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭨﻲ وي ﺗﻲ اﻣﻴﺘﺎڀ ﺑﭽﻦ ﺟﻲ ﻛﺎ اﻧﮉﻳﻦ ﻓﻠﻢ ﻫﻠﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ڊب ﭤﻴﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﺳﺎن وٽ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ۾ اﻧﮉﻳﻦ ﻓﻠﻢ ﻫﻠﮡ ﺗﻲ اﺳﻼم ﺧﻄﺮي ۾ اﭼﻲ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ ۽ ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ان ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ﮐﻲ ﺳﺎڙﻳﻮ وﻳﻨﺪو‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺗﻪ ﺳﺮﻛﺎري ﭨﻲ وي ﭼﺌﻨﻠﻦ ﺗﺎن اﻧﮉﻳﻦ ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻓﻠﻤﻮن ﭘﻴﻮن ﻫﻠﻦ‪ ،‬ﻛﺎ ﭘﺮواﻫﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭔﺎرن‬ ‫ﮐﻲ ‪ Train‬ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻧﻤﺒﺮ ون اﺟﺎﺋﻲ ﺳﺠﺎﺋﻲ ﭨﻲ وي ڏﺳﮣﻲ ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﻧﻤﺒﺮ ﭨﻮ ﺳﻮﻳﺮ ﺳﻤﻬﮣﻮ آﻫﻲ ۽ ﺳﻮﻳﺮ اﭤﮣﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن وٽ اﺑﺘﻮ ﺣﺴﺎب آﻫﻲ‪ :‬ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻳﺌﻲ ﺷﺎم ﺟﻮ ان ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻓﻠﻢ ﺟﻮ ﺳﻲ‬ ‫ڊي وﭠﻲ رات ﺟﻮ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ڏﺳﻮن ۽ ﭔﺎرن ﮐﻲ ﺑﻪ ڏﻳﮑﺎرﻳﻮن‪.‬‬

‫ﻛﻤﺮي ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﺟﺎﺋﺰو ورﺗﻢ ﺗﻪ ﻧﻨﮃڙي ﻛﻤﺮي ۾ ﭨﻲ وي ﺑﻪ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﻓﺮج ﺑﻪ ﻫﺌﻲ ۽ ﻧﻨﮃڙي ﻛﭽﻦ ﺑﻪ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﻛﻤﺮي ﮐﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻫﺘﻲ ﺳﻴﺎري ۾ ﺳﺨﺖ ﺳﻲ‪ ‬ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ اوﻧﻬﺎري ۾ ﭘﮑﻲ‬ ‫ﮔﺮم رﮐﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻴﭩﺮ ﺿﺮور ﻫﻮ ﭘﺮ اﻳﺌﺮﻛﻨﮉﻳﺸﻨﮉ ﻧﻪ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻴﺘﺮي ﻫﻠﻜﻲ ﮔﺮﻣﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻚ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺗﺮ ۾ آﻫﻲ‪ .‬روس ﺟﻲ اﮘﻮﮢﻲ رﻳﺎﺳﺖ ۽ ﻫﺎڻ آزاد‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﭔﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ واﻧﮕﺮ ﺳﻄﺢ ﺳﻤﻨﮉ ﮐﺎن اﭨﻜﻞ ﻫﻚ ﻫﺰار ﻣﻴﭩﺮ ﻣﭥﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺳﻮ‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ﺑﻪ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ واﻧﮕﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻴﺎري ۾ ﭼﮝﻮ ﺳﻲ‪ ‬ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﺳﺎل ﺟﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻬﻴﻨﺎ ﻣﻮﺳﻢ ﺑﻴﺤﺪ‬ ‫ﺧﻮﺷﮕﻮار رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر واري ﮔﺮﻣﻲ ﻧﭥﻲ ﭤﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻚ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺑﻴﺰار ﭤﻴﻮ ﭘﻮي ۽ ﺷﻬﺮ ﮔﻬﻤﮡ‬ ‫ﺑﺪران ﻫﻮ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﻳﺎ وڻ ﺟﻲ ﮀﺎﻧﻮ ﻫﻴﭟ ﮔﺬارﻳﻮ ﮀﮇي‪.‬‬ ‫آﺋﻮن ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﻲ ﻛﺠﻬﻪ دﻳﺮ ﻻ‪ ‬ﺑﺴﺘﺮ ﺗﻲ ﻟﻴﭩﻲ ﭘﻴﺲ‪ .‬ﭼﺌﺒﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ آﻫﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﭔﮅﻧﺪو آﻳﺲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﭘﮁﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﻬﮍا ﺷﻬﺮ ﮔﻬﻤﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻫﻚ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﮐﮣﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺮان اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ ﭔﻪ ﭨﻲ ﺷﻴﻌﺎ دوﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ وﻳﺲ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻫﻚ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ وارن اﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم‬ ‫رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ وﭸﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﺑﻪ دﻋﺎ ﮔﻬﺮﺟﺎن‪ ‬۽ ﻫﺎڻ ﻫﻲ اﻫﻮ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ اﺳﻼم ﺟﻲ اﭠﻴﻦ‬ ‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﺑﻦ ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬روزاﻧﻮ ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺷﻬﺮن ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﻲ ﻗﺪرﺗﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ‬ ‫۽ ﺳﭡﻲ ﻣﻮﺳﻢ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ۾‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﺴﻠﻢ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺷﻬﺮت ۽ اﻫﻤﻴﺖ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا�‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا ﺟﻲ ﭘﮍ ﭘﻮﭨﻲ ۽ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﺟﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ آﺧﺮي آرام‬ ‫ﮔﺎﻫﻪ ﻛﺮي آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻮ ﺷﺠﺮو ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ۽ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ اﻟﺰﻫﺮه ﺳﺎن ﻫﻦ رﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻮ ﻃﺎﻟﺐ ‪۶۰۰-۶۶۱‬ع‬

‫ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ ‪۶۲۶-۶۸۰‬ع‬

‫ﻋﻠﻲ اﺑﻦ ﺣﺴﻴﻦ )زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ( ‪۶۵۸-۷۱۳‬ع‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ )اﻟﺒﺎﻗﺮ( ‪۶۷۶-۷۴۳‬ع‬

‫ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ )اﻟﺼﺎدق( ‪۷۰۳-۷۶۵‬ع‬

‫ﻣﻮﺳﻲ اﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ )اﻟﻜﺎﻇﻢ( ‪۷۴۵-۷۹۹‬ع‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ )اﻟﺮﺿﺎ( ‪۷۶۵-۸۱۸‬ع‬ ‫ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬ ‫ٰ‬

‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪن ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ )‪ (۸۱۸-۸۳۵‬اﻣﺎم ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺘﻘﻲ ۽ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺠﻮاد ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ )‪ (۸۲۷-۸۶۸‬اﻣﺎم ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﻋﻠﻲ اﻟﻬﺎدي ۽ ﻋﻠﻲ ﻧﻘﻮي ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ‪ .‬ان‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻳﺎرﻫﻮن اﻣﺎم ﺣﺴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ )‪(۸۴۶-۸۷۴‬ﭤﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺣﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ‬ ‫ﺣﺴﻦ)ﻣﻬﺪي( اﻣﺎم ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﭘﻴﺪاﺋﺶ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪۸۶۸‬آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﭥﻴﻦ اﻣﺎﻣﻦ ۾ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن اﻣﺎم ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ان ﺑﻌﺪ ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﺳﻨﺪن وڏو ﻓﺮزﻧﺪ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ )‪-۶۶۹‬‬ ‫‪ (۶۲۵‬آﻫﻲ ۽ ان ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪن ﭔﻴﻮ ﻓﺮزﻧﺪ ۽ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﺟﻮ ﻧﻨﮃو ﭜﺎ‪ ‬اﻣﺎم ُﺣﺴﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت‬ ‫)‪۸۱۷‬ع( ﮐﺎن اڳ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺳﻦ آﺑﺎد )‪ (SANABAD‬ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﮘﻮﭠﮍو ﻫﻮ‪ .‬اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﻫﺮ ﺳﺎل‬ ‫اﻳﻨﺪڙ زاﺋﺮﻳﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻫﺘﻲ رﻫﮡ ﻟﮙﺎ ۽ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ وﻳﻮ وڌﻧﺪو ۽ ﺳﻨﺪس اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﻦ آﺑﺎد ﺑﺪران ﻫﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﺟﻲ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﻋﺰت وﭼﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻘﺪس ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﭜﻼرو ﻣﺸﻬﺪ ﻳﺎ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﺮﻳﻒ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎ وٽ ﻗﻠﻨﺪر ﺷﻬﺒﺎز ﻳﺎ ﻣﺨﺪوم ﻧﻮح ﺟﻲ ﻛﺮي ﺳﻴﻮﻫﮡ ۽ ﻫﺎﻻ ﺟﻬﮍن‬ ‫ﺷﻬﺮن ﮐﻲ ﺳﻴﻮﻫﮡ ﺷﺮﻳﻒ ﻳﺎ ﻫﺎﻻ ﺷﺮﻳﻒ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺮ ﺳﺎل وڏي ﻋﻘﻴﺪت ﺳﺎن ﻣﺸﻬﺪ ۾ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﭼﻲ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﮘﻮﭠﺎﮢﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﻓﻘﻴﺮ‪،‬‬ ‫ﺑﺰرگ ﻳﺎ دروﻳﺶ ﺟﻲ ﻋﺮس ﺗﻲ ﻫﺮﺳﺎل ﻫﻦ ﺟﻲ درﮔﺎﻫﻪ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ۽ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﺗﺮ اوﭜﺮ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺑﺎ‪‬‬ ‫روڊ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ رﺳﺘﺎ آﻫﻦ ﻫﻚ ‪ ۸۷۵‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ۽ ﭔﻴﻮ ‪ ۹۲۵‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺳﭙﺮ ﻫﺎ‪‬‬ ‫وي ذرﻳﻌﻲ ﺑﻪ اﭼﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﻫﺎ‪ ‬وي ذرﻳﻌﻲ ﭠﭩﻲ ﮐﺎن ﭰﺮﻧﺪو ﺑﻪ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫۽ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ وچ ۾ رﻳﻞ ﮔﺎڏي ﺑﻪ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬روزاﻧﻮ ﭨﻴﻬﺎرو ﮐﻦ اڏاﻣﻮن اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ اﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻞ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ” ﻓﺮودﮔﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﻧﺠﺪ“ ﺗﻲ ﻟﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﺮ روز ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮔﻬﻤﮡ ۽ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ڌارﻳﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ۽ اﻓﻐﺎﻧﻲ‬ ‫ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻜﻦ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪ ،‬ﻋﺮاق‪ ،‬ﮔﻠﻒ‪ ،‬ﻳﻤﻦ ۽‬ ‫اﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺷﻴﻌﺎ ﻓﺮﻗﻲ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن آﻫﻦ ﭘﺮ ﺳﻨﻲ ﭘﮡ آﻫﻦ‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﮉ ﻛﮍڇ ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ۾ اﭼﮡ ﮐﺎن روﻛﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ اﺟﺎزت وﭠﮡ ﺗﻲ‪ ،‬ﺧﺎص ﺷﺨﺼﻴﺘﻦ ﮐﻲ ‪ ،‬اﺗﻲ ﺑﻪ اﭼﮡ ﻻ‪ ‬ﮀﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ اﻳﺮن ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻲ اﻫﮍا ﺑﻪ دور رﻫﻴﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي‪‬‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﭘﮡ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺗﺮ اوﭜﺮ ۾ آﻫﻲ ۽ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ۽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﺎرڊر ﺗﻲ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﺌﻴﻦ اﺗﺮ اوﻟﻬﻪ ۾ ﺗﺮﻛﻲ ﺟﻲ ﺑﺎرڊر ﺗﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺎرڊرن ﺗﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي اﻳﺮان ﺟﺎ ﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن‬ ‫آﻳﻞ ﺣﻤﻠﻲ آورن ﺟﻲ ﻋﺘﺎب ﻫﻴﭟ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ﻛﮇﻫﻦ ﭠﻬﻨﺪا رﻫﻴﺎ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ڌارﻳﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﻛﺮي ڊﻫﻨﺪا ﺑﻪ رﻫﻴﺎ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ” ﺑﻨﺎﻟﻮد“ ۽ ”ﻫﺰر ﻣﺴﺠﺪ“ ﻧﺎﻟﻲ ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ﻛﺸﻒ ﻧﺪي واري ﻣﺎﭤﺮي ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻧﺪي ﻫﺎري ﻧﺪي‪‬‬ ‫ﻣﺎن ﻧﻜﺮي ﭤﻲ ‪ .‬ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن واﭘﺎر وڙي ﺟﻮ اﻫﻢ ﻣﺮﻛﺰ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ۽ اﻧﮉﻳﺎ وﻳﻨﺪڙ ﻳﺎ اﺗﺮ ﮐﺎن ڏﮐﮡ‪،‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﺑﺤﺮ اوﻣﺎن وﻳﻨﺪڙ ﻗﺎﻓﻠﻦ ﺟﻮ ﻟﻨﮕﻬﻪ ﻫﺘﺎن ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﺎرﻫﻦ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل اڳ‬ ‫)‪۸۱۸‬ع ﮐﺎن اڳ( ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎن اڳ‪ ،‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻦ آﺑﺎد ﻧﺎﻟﻲ ﮘﻮٺ ﻫﻮ اﻫﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﭘﺮ ان ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻃﻮس ﻧﺎﻟﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻴﻨﺌﺮ دﻳﺒﻞ ۽ﭜﻨﭝﻮر واﻧﮕﺮ ﻓﻘﻂ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻫﺘﻲ ﺟﻮ اﻫﻢ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ،‬ﻣﻜﻲ ﻣﺪﻳﻨﻲ وﻳﻨﺪي وﻗﺖ ﻃﻮس ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ان وﻗﺖ ﻛﻮﭨﮍي ۽‬ ‫روﻫﮍي رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ واﻧﮕﺮ ﻫﺮ ﻃﺮف ﮐﺎن اﻳﻨﺪڙ ﻗﺎﻓﻠﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﻮر ﺟﻨﻜﺸﻦ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﺗﻮس ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻃﻮس ﺑﻪ ﻟﮑﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Tous ،Toos‬۽ ‪ Tus‬اﺳﭙﻴﻠﻦ ﺳﺎن ﻟﮑﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ اﺳﻼم‬ ‫ﺟﻲ آﻣﺪ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ۱۲۲۰ ‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻠﻲ ﺑﻠﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺧﺎن اﭼﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﻮس )ﻃﻮس( ﺳﺎن‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﺨﺼﻴﺘﻴﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺟﺎﺑﺮ ﺑﻦ ﺣﻴﺎن )‪ (Geber‬ﺟﻴﻜﻮ ﺑﺎﺑﺎ‪ ‬ﻛﻴﻤﺴﭩﺮي ﺳﮇﻳﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻃﻮس ۾ ‪ ۷۲۱‬۾ ﭴﺎﺋﻮ )۽ ‪ ۸۱۵‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ(‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺪي ﻃﻮﺳﻲ )اﺑﻮ ﻣﻨﺼﻮر‬ ‫ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺣﻤﺪ اﺳﺪي ﻃﻮﺳﻲ( ﺳﻦ ‪ ۱۰۰۲‬۾ ﻃﻮس ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ ،‬ﻧﻈﺎم اﻟﻤﻠﻮڪ )اﺑﻮ ﻋﻠﻲ اﻟﺤﺴﻦ اﻟﻄﻮﺳﻲ ﻧﻈﺎم اﻟﻤﻠﻚ(‬ ‫ﺳﻠﺠﻮق ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ وزﻳﺮ ۽ ﻋﺎﻟﻢ ڏاﻫﻮ ﻃﻮس ۾ ‪ ۱۰۱۸‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۰۹۲‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اﻟﻐﺰاﺋﻲ )اﺑﻮ ﺣﻤﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫اﻟﻐﺰاﻟﻲ( اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻣﻨﺼﻒ ۽ ﻓﻼﺳﻔﺮ ‪ ۱۰۵۸‬۾ ﻃﻮس ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ ‪ ۱۱۱۱‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺗﻔﺴﻴﺮ‪،‬‬ ‫ﺣﺪﻳﺚ ۽ ﻓﻘﻲ ﺟﻮ ﻋﺎﻟﻢ ﺷﻴﺦ ﻃﻮﺳﻲ )اﺑﻮ ﺟﻌﻔﺮ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ ﺣﺴﻦ ﻃﻮﺳﻲ( ﺑﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮﻃﻮس ۾ ‪ ۱۰۶۸‬۾ ﭴﺎﺋﻮ‪.‬‬ ‫ﻃﺐ ﺟﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﻫﺮ ﻧﺼﺮدﻳﻦ اﻟﻄﻮﺳﻲ ﺑﻪ ﻃﻮس ‪ ۱۲۰۱‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۲۷۴‬۾ وﻓﺎت‬ ‫ﻣﺌﭥﻤﺌﭩﻜﺲ‪ ،‬ﻓﻼﺳﺎﻓﻲ‪ Astronomy ،‬۽ ِ‬

‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﮐﺎن ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ واﻗﻒ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﮡ ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻃﻮس ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺑﻪ ﻫﺘﻲ ﺋﻲ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬دراﺻﻞ ﻣﺸﻬﺪ اﻳﮇو وڌي وﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻮ ﻃﻮس ﺑﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﺣﺼﻮﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﮐﭙﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻻﻟﻮ ﮐﻴﺖ‪ ،‬ﻣﻠﻴﺮ ﻳﺎ ﻣﺎرﻳﭙﻮر اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻛﺮاﭼﻲ ﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﺎ‬ ‫وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﺻﻮﺑﻮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن واﻧﮕﺮ ﺟﺎﺑﻠﻮ ﻋﻼﻗﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ ﺳﺮﺳﺒﺰ ﭼﺮاﮔﺎﻫﻪ ۽‬ ‫ﭘﻮک ﺳﺎن ﺳﺎﻳﻮن ﺳﮅﻳﻮن زﻣﻴﻨﻮن ﭘﮡ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﻴﻮا‪ ،‬ﺑﺎدام ﭘﺴﺘﺎ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻧﺮم ۽‬ ‫ﻧﺎزڪ ﺻﻮﻓﻦ ﮐﺎن ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ واﻗﻒ ﻫﻮﻧﺪا ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن وٽ ” ﻣﺸﻬﺪي ﺻﻮف“ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ زﻋﻔﺮان‬ ‫ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺷﺮوع ۾ ﭔﮅاﺋﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﺘﻲ ﺟﻲ زرﺷﻚ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻲ ‪.‬زرﺷﻚ ﺑﺮ ﺑﻴﺮﻳﺰ )‪ (Berberries‬ﺟﻮ ﻗﺴﻢ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ ﺟﺎم ﭤﻴﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﺳﻜﺎﺋﻲ ﭘﻮ‪ ‬وﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫زرﺷﻚ ‪Berries‬ﺟﻮن ﺟﺌﻤﻮن‪ ،‬ﭼﭩﮣﻴﻮن ۽ ‪ Juices‬ﭘﮡ اﻳﺮان ۾ وﻛﺎﻣﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬زرﺷﻚ ﺟﻲ ﺑﺎﻏﻦ ﮐﻲ ” زرﺷﻚ‬ ‫آﺳﺘﺎن“ ﺳﮇﻳﻦ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﻳﺪﮔﻲ ﺟﻮ اﻇﻬﺎر ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﻫﻲ ﻟﻔﻆ زرﺷﻚ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻴﻮن ” آﮜﻮﭠﻮ“ ﻳﺎ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ”‪.“Blowing raspberry‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﺧﺮوﭨﻦ‪ ،‬ﺑﺎداﻣﻦ‪ ،‬ﭘﺴﺘﻦ‪ ،‬ﺻﻮﻓﻦ‪ ،‬ڏاڙﻫﻮﺋﻦ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺘﮍن‪ ،‬اﻧﮕﻮرن ۽ زﻋﻔﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﭘﺮ ﻓﻴﺮوزه‬ ‫)ﭘﭥﺮ(‪ ،‬ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ‪ ،‬رﻳﺸﻢ )‪ ،(Wool‬ﺳﮣﻲ )‪ (Silk‬ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ۽ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻲ ﻛﻢ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻴﻮزڪ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻣﻴﻮزڪ ﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺗﻮرﺑﺖ ﺟﺎم‪ ،‬ﺗﻮرﺑﺖ ﺣﻴﺪرﻳﻪ‪ ،‬ﺑﺠﻨﻮرد ۽ ﻗﻮﭼﺎن ﺟﻲ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ‬ ‫ﻋﻼﻗﻦ ﺟﻲ ‪ .‬ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ )ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺪ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ(ﺟﺎ ﺑﻨﻴﺎدي ﺳﺎز آﻫﻦ ؛ ﺗﺎر‪ ،‬دوﺗﺎر‪ ،‬دف ۽ دﻫﻞ‬ ‫)ﺟﻲ ﻫﺎ! دﻫﻞ ﺳﻨﮅي ﺟﻮ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ( ﻣﺸﻬﺪ ﻏﺰل ﺧﺎﻧﻲ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮن‬ ‫ﺟﻬﮍوڪ روﻣﻲ‪ ،‬ﻋﻄﺎر ۽ ﺷﻴﺦ اﺣﻤﺪ ﺟﺎﻣﻲ ﺟﺎ ﻏﺰل ﮘﺎﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ رات ﺟﻲ وﻗﺖ اﭼﮡ ﭤﻴﻮ‪ .‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ وﻗﺖ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﻟﻬﮡ ﻣﻬﻞ ﺳﭵﻲ ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﺳﺎوڪ ۽ ﭼﻮڌاري وﮢﻦ ﺟﻮن ﻗﻄﺎرون ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﭘﻮ‪ ‬زﻣﻴﻦ ﺗﻲ ﻟﻬﮡ ﻣﻬﻞ اﺳﺎﻧﺠﻬﮍو ﺳﻴﺎح ﭼﻮڌاري ﮔﻨﺒﺬ ۽‬ ‫ﻟﻴﻠﻲ ﺟﻲ داﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ ﻫﺠﻲ ۽‬ ‫ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﻨﺎرا ڏﺳﻲ واﺋﮍو ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﭴﮡ ﻛﻨﻬﻦ اﻟﻒ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻟﻴﻠﻲ ﺟﻲ اﺻﻠﻲ ﻛﻬﺎﮢﻴﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ اﻳﺮان ﺳﺎن ﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ .‬ان ۾ ﻋﺮب ۽ ﻫﻨﺪ ﺳﻨﮅ ﺟﻮن ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ﺗﻪ ﺑﻌﺪ‬ ‫واﻗﻌﻲ اﻟﻒ‬ ‫ٰ‬ ‫۾ ﮘﻨﮃﻳﻮن وﻳﻮن‪.‬‬

‫ﻛﺠﻬﻪ ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺮ ﺳﺎل ﺣﺞ ۽ ﻋﻤﺮي ﻻ‪ ‬ﻣﻜﻲ ۽ ﻣﺪﻳﻨﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ )اﻳﺮان(‬ ‫ﻛﺮﺑﻼ ۽ ﻧﺠﻒ )ﻋﺮاق( ۽ دﻣﺸﻖ )ﺷﺎم( وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان وﭸﮡ ﺗﻤﺎم ﺳﻮﻟﻮ ۽ ﺳﺴﺘﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ اﻳﺮان‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺳﺎن ﺑﺎرڊر ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﺎ‪ ‬روڊ ۽ ﭨﺮﻳﻦ ذرﻳﻌﻲ ﮔﻬﭧ ﭜﺎڙي ۾ ﭘﻬﭽﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﺗﻪ ﺗﺮﻛﻲ واﻧﮕﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ وﻳﺰا وﭠﮡ ﺟﻲ ﺿﺮورت ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ وﻳﺰا‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻛﻮ ڏﮐﻴﻮ ﻛﻢ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬آﻳﻞ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﻋﺰت ﺳﺎن ڏﺳﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻣﺪد ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﻫﻴﮇو ﺧﻮﺷﺤﺎل ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ اڄ ﺑﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﭨﻴﮍي ﻳﺎ وڏاﺋﻲ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺑﻴﺤﺪ ‪ humble‬آﻫﻦ‪ .‬ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﺑﻪ وڏ ﻣﺎﮢﻬﭙﻲ ۾ اﭼﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ ۽‬ ‫ﻋﺮب ﺗﻪ )اڄ ﺟﻲ دور ﺟﺎ ﻋﺮب( ﺗﻪ ﻏﺮﺑﺖ واري دور ۾ ﺑﻪ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻣﻐﺮور ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬اﻫﻲ ﭼﺎﻫﻲ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﻳﺎ ﻛﻮﻳﺖ‬ ‫ﺟﺎ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ دﺑﺌﻲ‪ ،‬ﺑﺤﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺴﻘﻂ ﺟﺎ ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰن‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﻦ ۽ ﮔﻮري ﮐﻞ وارن ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ آﻫﻦ‪ .‬۽ ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﮔﻮرن ۽ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﺟﻲ ﻛﺎ ﭘﺮواﻫﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ وٽ اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﺟﻮ ﻗﺪر‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻏﺮﻳﺐ ﮐﺎن ﻏﺮﻳﺐ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ رﻫﮡ ۽ ﺳﻴﺮ ﻛﺮڻ ۾ وڌﻳﻚ ﺳﻜﻮن‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان ۾ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﺎﻳﻮن ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﺑﻨﻴﺎدي ﺿﺮورت ﺟﻲ ﻫﺮﺷﻲ‪ ‬ﺳﺴﺘﻲ آﻫﻲ ان ﻛﺮي ﻏﺮﻳﺐ ﮐﺎن ﻏﺮﻳﺐ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﮑﻮن ﻛﺎﭨﮣﻴﻮن ﻧﭥﻴﻮن ﭘﻮن‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻧﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﺳﺴﺘﻮ ۽ ﻟﺬﻳﺬ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﺮ ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ ﺑﺴﻴﻦ ﺟﻮ ﭜﺎڙو ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻫﺮﻛﻮ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ ﻫﻨﮅ ﮔﻬﻤﻨﺪو ﭰﺮﻧﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ آﺋﻮن ﻫﻤﻴﺸﻪ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﮐﺎﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﻫﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﺎ ﭘﻮڙﻫﺎ ‪ ،‬اڻ ﭘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﻏﺮﻳﺐ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻴﺌﻦ ﭤﺎ اﻳﺮان ۾ ﭤﻮرن ﭘﺌﺴﻦ ۾‬ ‫ﻣﻬﻴﻨﻮ ﻣﻬﻴﻨﻮ ﺑﻪ ﮔﺬارﻳﻮ اﭼﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﭘﻠﺲ ﭘﻮاﺋﻨﭧ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ اﻣﻦ اﻣﺎن ڏاڍو آﻫﻲ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﺳﺎن‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻫﺮ روز ﻧﺖ ﻧﻴﻦ ﭠﮙﻴﻦ ۽ ﻟﭽﺎﺋﻴﻦ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ ،‬اﻫﻲ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ‬ ‫ﺣﻴﺮت ﮐﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ ﺗﻪ رات ﺟﻮ دﻳﺮ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ دﻛﺎن ۽ ﺑﺎزارﻳﻮن ﮐﻠﻴﻮن ﭘﻴﻮن آﻫﻦ ۽ وﻳﻨﺪي ﻋﻮرﺗﻮن اﻛﻴﻠﻲ‬ ‫ﺳﺮ ﭘﻴﻮن ﺳﻮن ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻦ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان اﭼﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ۾ ﺿﺮور اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ اﺗﻲ ﻫﻮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ‬ ‫ﻣﺒﺎرڪ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﺗﻲ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﮘﻮﭠﺎﮢﻦ ﮐﻲ ﺗﻪ اﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﮀﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﺒﻮ ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻛﻴﮇاﻧﻬﻦ وﻳﺎﺋﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻳﻜﺪم ﭼﻮﻧﺪا ﺗﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ ۽ ﭔﻴﻮن ﺑﻪ زﻳﺎرﺗﻮن ﻛﻴﻮﻧﺴﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﭔﻴﻦ زﻳﺎرﺗﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻦ ﭤﺎ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ ﻫﺘﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ان ﺟﻲ آس ﭘﺎس)ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺧﺮاﺳﺎن‬ ‫ﺻﻮﺑﻲ( ۾ آﻫﻦ ۽ ﭔﻴﻮن ﻗﻢ ۽ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ۾ آﻫﻦ ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﺎﺑﺖ ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ اﺣﻮال ﭤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺪ اﻫﻢ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﻫﻦ‬ ‫ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ ﮔﺎدي‪ ‬وارو ﺷﻬﺮ ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﻳﺮان ۾ اﻫﮍي ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﻣﺮﻛﺰ )‪ (Center‬ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺻﻮﺑﻲ‬ ‫ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ اوﺳﺘﺎن ﺳﮇﻳﻦ ۽ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎم ﺳﻨﭝﺎﻟﮡ واري ﮐﻲ اوﺳﺘﺎﻧﺪار ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ وزﻳﺮ‬ ‫داﺧﻼ ﻛﺎﺑﻴﻨﺎ ﺳﺎن ﺻﻼح ﻣﺸﻮرو ﻛﺮي ﻣﻘﺮر ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻫﺮ ﺻﻮﺑﻮ ڊوﻳﺰن ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ )ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻛﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ‪ counties‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ۽ ﻫﺮ ڊوﻳﺰن ﺿﻠﻌﻦ )‪ (Districts‬۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ ﺗﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻫﺮ ﺻﻮﺑﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ ۽ ﻫﺮ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺿﻠﻌﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺨﺸﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺨﺸﻦ )ﺿﻠﻌﻦ( ﺑﻌﺪ ﺷﻬﺮ ۽ ﭨﺎﺋﻮن‬ ‫ﭤﻴﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان ۾ ﺷﻬﺮ ۽ دﻳﻬﺴﺘﺎن ﺳﮇﻳﻦ‪ .‬دﻳﻬﺴﺘﺎن ۾ وري ﻧﻨﮃڙا ﻧﻨﮃڙا ﮘﻮٺ ﭤﻴﻦ‪.‬‬

‫‪ ۱۹۵۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﭔﺎرﻫﻦ ﺻﻮﺑﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻬﮍوڪ ؛ ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن )ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن واري ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ﻣﻨﺠﻬﺲ ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ ﺑﻠﻮچ رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﺘﻲ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ ۽ ﻣﺮﻛﺰ زاﻫﺪان اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ۽ ﭼﻤﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﺗﻤﺎم وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ(‪ ،‬ﻓﺎرس‪ ،‬ﺧﺰﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻻرﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻟﻮرﺳﺘﺎن‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن )ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‬

‫ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﭜﺮ ۾ آﻫﻲ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل اڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ روس ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ اﺋﻴﻦ اﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ )‪ (USA‬ﺟﻲ‬ ‫رﻳﺎﺳﺖ ﻧﻴﻮ ﻣﻴﻜﺴﻴﻜﻮ ۽ ﺳﻴﻨﭩﺮل آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﻣﻴﻜﺴﻴﻜﻮ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﭘﺎڙي ۾ آﻫﻦ‪ (.‬ﻋﺮق‪ ،‬ﻋﺠﻢ‪،‬‬ ‫ﻣﺰﻧﺪاران‪ ،‬ﮔﻴﻼن‪ ،‬ارداﻻن ۽ ﺧﺮاﺳﺎن‪ .‬وﻗﺖ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺑﻬﺘﺮ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺳﺎن اﻧﺘﻈﺎم ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺻﻮﺑﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد‬ ‫وڌاﺋﻴﻨﺪي رﻫﻲ‪ .‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺻﻮﺑﻮ ﭔﻦ ﺣﺼﻦ ۾ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ﻣﺸﺮﻗﻲ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۽ ﻣﻐﺮﺑﻲ ّآذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪ .‬ﺗﺎزو ‪ ۲۰۰۴‬۾‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﮐﻲ ﭨﻦ ﺣﺼﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ؛ اﺗﺮ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ )ﻣﺮﻛﺰ( ﺑﺠﻨﻮرد ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻴﻮ ڏﮐﮡ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰي ﺷﻬﺮ ﺑﺮﺟﻨﺪ آﻫﻲ ۽ ﭨﻴﻮن وچ وارو ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻴﻜﻮ رﺿﻮي‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰي ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ واﭘﺎر وڙي ﮐﺎن‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ رﮐﻨﺪڙ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺳﺒﺰوار‪ ،‬ﺧﻠﻴﻞ آﺑﺎد‪ ،‬ﺗﺮﺑﺖ ﺣﻴﺪرﻳﺎ‪ ،‬ﺗﺮﺑﺖ ﺟﺎم‪ ،‬درﮔﺎز‪ ،‬ﻗﻮﭼﺎن‪ ،‬ﮔﻮﻧﺎﺑﺎد وﻏﻴﺮه ﺧﺮاﺳﺎن‬ ‫رﺿﻮي ۾ اﭼﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺧﺮاﺳﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اڄ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﭘﺮ آﮘﺎﭨﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎن وڏي اﻫﻤﻴﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺧﺮاﺳﺎن اﻳﺮان ۾ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪.‬ﭘﺮ ﺗﻮﻫﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن ۽ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۾ وﻳﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ ﻣﻠﻨﺪا ۽ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭜﺮ وارو ﺣﺼﻮ ﺧﺮاﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫دراﺻﻞ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﺧﺮاﺳﺎن ه ﺗﻤﺎم وڏو ﻣﻠﻚ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ﻫﻴﭟ ﻫﻮ‪ .‬اڄ ﺑﻪ اﻫﻮ ﺳﭵﻮ ﺧﺮاﺳﺎن‬ ‫ﮔﺮﻳﭩﺮ ﺧﺮاﺳﺎن )ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﻳﺎ ﺑﺰرگ ﺧﺮاﺳﺎن( ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﭵﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻚ ﺋﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن‪ ،‬ﺗﻬﺬﻳﺐ‪ ،‬ﻛﻠﭽﺮ‬ ‫۽ ﺗﺎرﻳﺦ رﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰن اﻧﮉﻳﺎ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ دوران ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻠﻜﺘﻲ ﮐﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﭤﻲ ﺑﮣﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ‬ ‫دﻫﻠﻲ‪ ‬ﮐﻲ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ اﻳﺮاﻧﻲ )ﭘﺮﺷﻦ( ﺣﺎﻛﻤﻦ‪ ،‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ‪ ،‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻛﮇﻫﻦ ان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻃﻮس‪ ،‬ﺑﺠﻨﻮرد )ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﺎ ﺷﻬﺮ( ﮐﻲ ﻣﺮﻛﺰ )ﮔﺎدي وارو ﺷﻬﺮ( ﺑﮣﺎﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻣﺮو )‪ (Merv‬۽ ﺳﺎﻧﺠﺎن )ﻫﺎڻ‬ ‫ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ۾(‪ ،‬ﺳﻤﺮ ﻗﻨﺪ ۽ ﺑﺨﺎرا )ﻫﺎڻ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۾( ﻫﺮات‪ ،‬ﻛﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻏﺰﻧﻲ ۽ ﺑﻠﺦ )ﻫﺎڻ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۾( ۽ ﺧﻮﺟﻨﺪ ۽‬ ‫ﭘﻨﺠﺎﻋﻴﺖ )ﻫﺎڻ ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن ۾(‪ ،‬ﮐﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺑﮣﺎﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ڊﮔﻬﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ ﺧﺮاﺳﺎن ﺳﺎن ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ‬ ‫ﻓﺎﺗﺤﻦ‪ ،‬ﺳﭙﻬﻪ ﺳﺎﻻرن ۽ ﺳﻠﻄﻨﺘﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻋﺮب ‪ ،‬ﺳﻠﺠﻮق‪ ،‬ﺗﺮڪ‪ ،‬ﺳﻔﻮي‪ ،‬ﭘﺸﺘﻮن‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﻲ ۽‬ ‫ﭔﻴﺎ‪.‬‬

‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ ﺳﻤﺮ ﻗﻨﺪ ۽ ﺑﺨﺎرا ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اڄ اﺳﺎن ازﺑﻜﺴﺘﺎن وﭸﻮن ﭤﺎ‪ ،‬اﻫﻮ ﺻﺪﻳﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻮ‬ ‫ﺟﺘﺎن اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﺎ اﻫﻲ ﺷﻬﺮ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻋﻠﻢ و ادب‪ ،‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻠﭽﺮ ۽ ﺛﻘﺎﻓﺖ ﺟﻲ ﮐﺎڻ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ روﻣﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬ ‫آن‬

‫ﭘﺲ‬

‫ﺑﺨﺎرا‬

‫ﺑﺨﺎرا‬

‫)ﺑﺨﺎرا ﭴﺎڻ ﺟﻲ ﮐﺎڻ آﻫﻲ‪،‬‬

‫اﻳﺴﺖ‬

‫ﻣﻌﺪن‬

‫ﻫﺠﺮک‬

‫داﻧﺶ‬

‫آﻧﺶ‬

‫ﺑﻮد‬

‫ﺑﻮد‬

‫اﻫﻮ ﺑﺨﺎرا ﺟﻮ ﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻲ ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﻠﻢ آﻫﻲ(‪.‬‬

‫ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻬﺮ روداق )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺎڻ ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ( ﺟﻲ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮ ۽‬ ‫ڏاﻫﻲ ﻋﺒﺪا� ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ”روداﻛﻲ“ ﺟﻮ ﺑﺨﺎرا ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬

‫اي‬

‫ﺷﺎﻫﻪ‬

‫ﺑﺨﺎرا‬ ‫زي‬

‫ﺷﺎد‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﺑﺎش‬

‫ﻣﻴﻬﻤﺎن‬

‫ودﻳﺮ‬ ‫آﻳﺪ‬

‫)او ﺑﺨﺎرا ! ﺷﺎد ﻫﺠﻴﻦ‪ ،‬آﺑﺎد ﻫﺠﻴﻦ‪ ،‬ﺧﻮش ﻫﺠﻴﻦ‪ ،‬ﺗﻮ وٽ ﺟﺸﻦ ﻣﻠﻬﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﻬﻤﺎن ﭤﻴﻮ آ‪(.‬‬

‫زي‬

‫ﻫﻤﻲ‬

‫آﮘﺎﭨﻲ دور ۾ ﻳﻮرپ ﭘﺎﺳﻲ ﻣﺎڊرن ﺷﻬﺮ روم ۽ اﺳﺘﻨﺒﻮل )ﻗﺴﻄﻨﻄﻴﻪ( ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﺸﺮق ﭘﺎﺳﻲ ﺑﻠﺦ ۽ ﺑﺨﺎرا ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﮐﻲ ﻳﺎد ﻛﺮڻ وارا‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﺟﺎ ﺳﻜﺎﻳﻞ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﻮﭘﻲ ﺟﻲ ﺳﮏ ۽ آرام ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺷﻬﺮن‬ ‫ﺳﺎن ﭜﻴﭩﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭼﻲ‪:‬‬

‫ﺳﮏ‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﺳﻮﻧﻬﻴﻦ‬

‫اﭘﻨﻲ‬

‫ﺑﻠﺦ‬

‫ﺑﺨﺎري‬

‫۾‬

‫ﭼﻮﺑﺎري‬

‫۾‬

‫ﻓﺎرﺳﻲ ادب ۽ ﺷﺎﻋﺮي ۾ ان وﻗﺖ ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﺟﺮﻛﻨﺪڙ ﺷﻬﺮن ﺑﺨﺎرا ۽ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﺟﻮ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ذﻛﺮ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬اڄ‬ ‫ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻮ ﻫﻚ اﻧﮉﻳﻦ ﮔﺎﻧﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﭜﻴﺠﺖ ﮘﺎﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﮏ‬

‫ﭼﻤﻪ‬

‫اور‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﺑﺪﻟﻲ‬

‫ﻣﺠﻬﻪ‬

‫ﻣﻴﻦ‬

‫ﮐﻮ‬

‫ﻳﻮﭘﻲ‪،‬‬

‫ادﻫﺎر‬

‫ﺑﻬﺎر‬

‫دﻳﺪي‬ ‫‪.....‬‬

‫ﻟﻴﻠﻲ‬

‫ان ﺟﻲ آﺋﻴﮉﻳﺎ ﺷﻴﺮاز ﺟﻲ ﭼﻮڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺧﻮاﺟﺎ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﺟﻲ ﺷﻌﺮ ﺗﺎن ورﺗﻞ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬ ‫اﮔﺮ‬ ‫ﺑﻪ‬

‫آن‬

‫ﺧﺎل‬

‫ﺗﺮڪ‬

‫ﻫﻨﺪوﻳﺶ‬

‫ﺷﻴﺮازي‬

‫ﺑﺨﺸﻢ‬

‫ﺑﻪ‬

‫دﺳﺖ‬

‫ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ‬

‫و‬

‫آرد‬

‫دل‬

‫ﺑﺨﺎرا‬

‫ﻣﺎرا‬ ‫را‬

‫)ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ اﻫﻮ ﺷﻴﺮازي ﺗﺮڪ ﻣﺤﺒﻮب ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دل ﺟﻴﺘﻲ وﭠﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﮘﻞ ﺟﻲ ﺗﺮ ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﻫﻴﺮن ﺟﻬﮍا ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ۽ ﺑﺨﺎرا ﻗﺮﺑﺎن ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎن‪(.‬‬

‫ﺳﻮ اﻫﻲ ﻫﻴﺮن ﺟﻬﮍا ﺷﻬﺮ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ۽ ﺑﺨﺎرا ان وﻗﺖ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ ﻫﺌﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﺎڻ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﺣﺼﻮ‬ ‫اﻳﺮان ۾ وﭸﻲ ﺑﭽﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﺑﺎﻗﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ازﺑﻜﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺮﻛﺴﺘﺎن ڏي ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭨﻦ وڏن ﺷﺎﻋﺮن ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﭥﺌﻴﻦ ﺷﻌﺮ ﺗﺎن ﻳﺎد آﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﭔﮅي ان وﻗﺖ ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻨﮓ‬ ‫ﺑﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻳﻜﺪم ﺣﺎﻓﻆ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ درﺑﺎر ۾ ﮔﻬﺮاﺋﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﻧﭝﺎﮘﺎ ! ﻣﻮن ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻬﮍا ﺟﺘﻦ ﻛﺮي ﻫﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻛﻴﺎ آﻫﻦ ۽ ﺗﻮن آﻫﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﺤﺒﻮب ﺟﻲ ﻫﻚ ﺗِﺮ ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﺨﺎوت ﺟﻮ اﻋﻼن‬ ‫ﻛﻨﺪو وﺗﻴﻦ؟“‬

‫”ﻫﺎﺋﻮ ﺳﺮﻛﺎر“ ﺣﺎﻓﻆ وراﮢﻴﺲ‪ ” ،‬ﺷﺎﻫﻪ ﺧﺮﭼﻴﻦ ۽ ﺳﺨﺎوﺗﻦ ﻛﺮي اڄ آﺋﻮن اﻫﮍو ﮐﭩﻞ ﻣﺴﻜﻴﻦ آﻫﻴﺎن ﺟﻮ وﺗﺎن ﭤﻮ ﭔﻴﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﺎل ﻗﺮﺑﺎن ﻛﻨﺪو‪“.‬‬ ‫ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ اﻫﻮ ﺟﻮاب ﭔﮅي ڏاڍو ﺧﻮش ﭤﻴﻮ ۽ ﮐﻴﺲ اﻧﻌﺎم اﻛﺮام ڏﺋﻲ رواﻧﻮ ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻴﺘﺮﻳﻦ ﺻﺪﻳﻦ ﺑﻌﺪ وﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ۾ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن ﺣﺪﺑﻨﺪﻳﻮن ۽ ﺑﺎﺋﻮﻧﮉرﻳﻮن ﭘﺨﺘﻴﻮن ﭤﻴﻨﺪﻳﻮن‬ ‫ﺮﺿﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﺮﺣﺪن‬ ‫وﻳﻮن‪ .‬ﻧﺌﻴﻦ ﺟﻮڙﺟﻚ ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬روس‪ ،‬اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ۽ ﻓﺮاﻧﺲ ﺟﻬﮍن ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻜﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣ ِ‬ ‫ﺟﻲ ﭰﻴﺮ ﭰﺎر ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻛﮍﺳﺘﺎن ﮐﻲ ورﻫﺎﺋﻲ ان ﺟﺎ ﺣﺼﺎ ﺗﺮﻛﻲ‪ ،‬ﻋﺮاق ۽ اﻳﺮان ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ‪ ،‬ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﮐﻲ ورﻫﺎﺋﻲ‬ ‫اﺳﺮاﺋﻴﻞ ۽ اردن ﮐﻲ وڌاﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬اﺻﻠﻮﻛﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﻳﻌﻨﻲ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪڙ ﮔﺮﻳﭩﺮ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮ ﻛﻮ ﭨﻜﺮو اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن ۽ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان وٽ ﺧﺮاﺳﺎن‬ ‫ﺑﭽﻴﻮ آﻫﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ وڏو ﺣﺼﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ ۲۰۰۴‬۾ ﭨﻲ ﺣﺼﺎ ﻛﻴﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺞ اﭜﺮڻ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ .‬ﺧﺮاﺳﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺞ ‪ +‬ﺳﺎن‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﺧﺮاﺳﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮﺋﻲ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ‪ .‬ﺧﺮ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫اوﭜﺮ ۾ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺳﺞ ﭘﻬﺮﻳﻦ اﭜﺮي ﭘﻮ‪ ‬ﺑﺎﻗﻲ اﻳﺮان ﮐﻲ روﺷﻦ ﻛﺮي ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ اﺳﻼم ﺟﻲ آﻣﺪ ﮐﺎن اڳ‪ ،‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ۾ ﺧﺮاﺳﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ﭼﺌﻦ وڏن ﻋﻼﺋﻘﻦ )ﺳﺘﺮاﭘﻴﻦ( ﻣﺎن ﻫﻚ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺧﻴﺒﺮ ﭘﺎس واﻧﮕﺮ‪ ،‬اﻳﺮان ۾ ڌارﻳﻦ ﻗﻮﻣﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﮍڻ ﺟﻮ ﭴﮡ ﺗﻪ دروازو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺮ ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻨﺪڙ ﻓﻮج‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ اﭼﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﺑﺎﻗﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ ﻏﺰﻧﻮي )ﺟﻴﻜﻲ ﺗﺮﻛﻦ ﺟﻲ ﻧﺴﻞ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ( اﻫﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ذرﻳﻌﻲ اﻳﺮان ۾ آﻳﺎ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ ﺳﻠﺠﻮق اﻳﺮان ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﺎ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻴﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ ﻣﻨﮕﻮل آﻳﺎ ۽‬ ‫ﭼﻮڏﻫﻦ ۽ ﭘﻨﮅرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ ﺗﻴﻤﻮري اﻳﺮان ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ۾ ازﺑﻜﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ‬ ‫ﺟﻦ ﮐﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﺻﻔﻮﻳﻦ )‪ (Safavids‬ﭜﭵﺎﺋﻲ ﻛﮃﻳﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﮔﻬﺮاﮢﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻮ ﭘﺮ ﺗﺮڪ ﻧﺴﻞ ﻣﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﺻﻔﻮﻳﻦ ﺟﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺧﺮاﺳﺎن ﻛﺎﻓﻲ ﻋﺮﺻﻮ اﻧﺎرﻛﻲ ﺟﻮ ﺷﻜﺎر رﻫﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ۱۸ ‬ﺻﺪي ۾ اﻓﺸﺎر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ اﭼﻲ اﻣﻦ اﻣﺎن ﺟﻲ‬

‫ﺣﺎﻟﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﺌﻲ ۽ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﮔﺎدي‪) ‬ﻣﺮﻛﺰ( ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻗﺎﭼﺎرﻳﻦ ﺟﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫اﺗﺮاﻫﻴﻦ ﺣﺼﻲ ﺗﻲ اڄ ﺟﻲ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن وارا رﻫﺎﻛﻮ ﺟﻨﮕﻴﻮن ﺟﻮﭨﻴﻨﺪا ۽ ﺣﻤﻼ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻧﻴﭟ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن روس‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ ۽ روس )‪ (USSR‬ﭠﻬﻲ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪ ،‬ازﺑﻜﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن ۽ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﺎرﺟﻴﺎ‪ ،‬آرﻣﻴﻨﻴﺎ وﻏﻴﺮه ﭘﮡ زوري‪ ‬ﻣﻼﻳﺎ وﻳﺎ‪.‬‬

‫اڄ ﺟﻲ اﻳﺮان واري ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻨﻬﻲ ﺣﺼﻦ )اﺗﺮ‪ ،‬ڏﮐﮡ ۽ رﺿﻮي( ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ﺳﺘﺮ اﺳﻲ ﻟﮏ ﮐﻦ ﭤﻴﻨﺪي ۽‬ ‫اﻳﺮاﺿﻲ ‪ ۰۰۰،۳۱۴‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺳﭵﻲ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ﻓﻘﻂ ‪۲۴۴۰۰۰‬‬ ‫ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﺮان وارو ﻫﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺳﭵﻲ ﺳﻨﮅ ﺻﻮﺑﻲ ﮐﺎن ﺑﻪ وڏو ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ‪۱۴۱۰۰۰‬‬ ‫ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮآﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻮ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺻﻮﺑﻮ ﺋﻲ ﻫﻚ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺧﺮاﺳﺎن ﮐﺎن وڏو آﻫﻲ ﺟﻮ ان ﺟﻲ‬ ‫اﻳﺮاﺿﻲ ‪ ۳۴۷۲۰۰‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان واري ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ اﺗﺮ ۾ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن آﻫﻲ ۽ اوﭜﺮ ۾ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪.‬‬ ‫ڏﮐﮡ ۾ اﻳﺮان ﺟﺎ ﺻﻮﺑﺎ ”ﻛﺮﻣﺎن“ ۽ ”ﺳﻴﺴﺘﺎن ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن“ آﻫﻦ ۽ اوﻟﻬﻪ ۾ ﻳﺰد‪ ،‬ﺳﻴﻤﻨﺎن ۽ ﻣﺎزﻧﺪاران آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﺎل ‪ ۱۹۶۸‬۽ ‪ ۱۹۷۸‬۾ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ ﺗﻤﺎم وڏا زﻟﺰﻻ آﻳﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ۾ ‪ ۱۲۰۰۰‬۽ ﭔﻲ ۾ ‪ ۲۵۰۰۰‬ﻣﺎﮢﻬﻮ اﺟﻞ ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻜﺎر ﭤﻲ وﻳﺎ‪.‬‬

‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ڊﮔﻬﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ڌارﻳﻮن ﻗﻮﻣﻮن ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ زﺑﺎﻧﻮن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ وارا اﻳﻨﺪا رﻫﻴﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ‬ ‫ﻫﺘﻲ رﻫﻲ ﭘﻴﺎ ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺟﻮ اوﻻد اڄ ﮐﮣﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻟﻬﺠﻲ ۽ زﺑﺎن ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ وڏن‬ ‫ﺟﻲ ﭔﻮﻟﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ ۽ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن رﻳﺘﻮن رﺳﻤﻮن اﭘﻨﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وڏن ﺟﻲ ﻧﺴﻞ ۽ زﺑﺎن ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﺳﭹﺎﺗﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ ﺳﭝﻴﺌﻲ اڙدو ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻛﻲ ﻛﺎﭠﻴﺎواڙي‪ ،‬ﻣﺎرواڙي‪ ،‬ﻣﺪراﺳﻲ‪ ،‬ﭤﺮي ۽‬ ‫ﺳﺮاﺋﻜﻲ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻛﻲ ﻛﮁﻲ‪ ،‬ﮔﺠﺮاﺗﻲ‪ ،‬ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻮﭼﻲ‪ ،‬ﻣﻜﺮاﻧﻲ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﺗﻴﺌﻦ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻋﻼﺋﻘﺎﺋﻲ ﻧﺴﻠﻲ‬ ‫)‪ (ethnic‬ﺳﭹﺎﮢﭗ رﮐﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺑﻠﻮﭼﻲ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺗﻴﻤﻮري‪ ،‬ﺟﻤﺸﻴﺪي‪ ،‬ﻫﺰاروي‪ ،‬ﺟﭙﺴﻲ‪ ،‬ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ ﻋﺮب‪ ،‬ﻳﻬﻮدي وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻧﺪﻳﻮن وﻫﻦ ﭤﻴﻮن اﻫﻲ آﻫﻦ ؛ اﺗﺮاف ﻧﺪي‪ ،‬ﻛﺎﺷﻒ ﻧﺪي‪ ،‬راﺋﻮد ﻧﺪي‬ ‫۽ ﻗﺎراﺳﻮﺋﻮ ﻧﺪي‪ .‬اﻫﻮ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﻳﺮان ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ﻋﺮﺑﻦ ﻳﺎ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ اﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﺗﻪ اﮘﺘﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ اﺳﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻮ‪ ‬ﮐﮣﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻪ ڏﻫﺎﺋﻴﻮن اڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻧﻮﺟﻮان ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ ڊﮔﺮﻳﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﺳﺎن وٽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬اڄ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادران ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد ۽‬ ‫ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺎن ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ اﻳﻨﺪي ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻃﺒﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺳﻴﺪ رﺿﺎ ﻧﻘﻴﺐ اﻟﺴﺎدات ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭨﺌﻴﻦ ﺣﺼﻲ ﺟﻴﺘﺮي ﻣﺲ آﻫﻲ‪ ،‬ﭔﻪ ڊزن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ ؛‬ ‫•‬

‫ﮔﻨﺎﺑﺎد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‪.‬‬

‫•‬

‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬ﮔﻨﺎآﺑﺎد‬

‫•‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻓﺮدوﺳﻲ‬

‫•‬

‫ﺳﺒﺰوار ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‬

‫)ﮔﻨﺎ آﺑﺎد ﻣﺸﻬﺪ ﭜﺮﺳﺎن ﻣﺸﻬﻮر ﺿﻠﻌﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻧﻮاب ﺷﺎﻫﻪ ﻳﺎ دادو وﻏﻴﺮه‪ .‬ﮔﻨﺎﺑﺎد ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻦ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﮔﻨﺎﺑﺎدي زﻋﻔﺮان ۽ ﮔﻨﺎﺑﺎدي دروﻳﺶ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪(.‬‬ ‫•‬

‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﺸﻬﺪ‬

‫•‬

‫ﺳﺒﺰوار ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻌﻠﻢ‬

‫)ﺳﺒﺰوار ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ‪ ۲۵۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي اوﻟﻬﻪ ۾ ﻫﻚ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻴﻬﻖ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮﻳﺲ اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺑﻴﻬﻘﻲ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻫﻮ ۽ ‪ ۹۹۵‬۾ ﻫﺘﻲ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻴﻬﻖ ﺟﻮ اﭸﺎن ﺳﺒﺰوار‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ﻧﻪ ﭘﻴﻮ ﻫﻮ‪(.‬‬

‫•‬

‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺗﺮﺑﺖ ﺟﺎم‬

‫•‬

‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر‬

‫•‬

‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺑﺮﺟﻨﺪ‬

‫•‬

‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺳﺒﺰاوار‬

‫•‬

‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫•‬

‫ﺑﺮﺟﻨﺪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‪.‬‬

‫)ﺑﺮﺟﻨﺪ ﮐﻲ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ڏﮐﮡ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮﻛﺰ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﻋﻠﻢ ﻓﻠﻜﻴﺎت )‪ (Astronomy‬ﺟﻮ ﻣﺎﻫﺮ ﻋﺒﺪاﻟﻌﻠﻲ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺒﺮﺟﻨﺪي ﺟﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﺮﺟﻨﺪ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ ﻫﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ‬ ‫ارگ ﻓﺮگ“ ﻫﻦ‬ ‫‪ ۱۵۲۸‬۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﺎ ﺗﻴﺮﻫﻦ ﮐﻦ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﺮگ ﻗﻠﻌﻮ ”‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺑﺮﺟﻨﺪ وٽ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﮐﻲ ”داﻧﺸﮕﺎﻫﻪ“ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ”داﻧﺸﮕﺎﻫﻪ آزاد اﺳﻼﻣﻲ واﺣﺪ‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ“‪ ،‬۽ اﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮٽ ﮐﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺠﺎد اﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮٽ آف ﻫﺎﺋﻴﺮ اﻳﮉﻳﻮﻛﻴﺸﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﮫ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ”ﻣﻮﺳﺴﮫ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﻲ ﺳﺠﺎد“‬ ‫ٰ‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ۽ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ روﺿﻮ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻮﭨﻞ ۾ اﺳﺎﻧﺠﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ اﻫﺎ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺟﻲ‬ ‫روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﮐﺎن ﭔﻦ ﻣﻨﭩﻦ ﺟﻲ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮﭨﻞ ﻣﺎن ﻧﻜﺮڻ ﺳﺎن ﺑﺎزار آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ڊرا‪ ‬ﻓﺮوٽ‪ ،‬ﭼﺎدرن‪،‬‬ ‫ﺣﺠﺎﺑﻦ‪ ،‬ﺗﺎزي ﻣﻴﻮي‪ ،‬ﻧﺎﻧﻦ‪ ،‬ﺑﺴﻜﻴﭩﻦ ﭨﺎﻓﻴﻦ‪ ،‬ﻓﻮﭨﻮﮔﺮاﻓﺮن‪ ،‬ﺗﺤﻔﻦ‪ ،‬ﺳﻮﮐﮍﻳﻦ‪ ،‬ﭤﺎﻧﻮن ۽ اﻟﻴﻜﭩﺮڪ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﺎ‬ ‫دﻛﺎن آﻫﻦ‪ .‬دﻛﺎﻧﻦ واري ﻫﻲ‪ ‬ﺳﭵﻲ ﮔﻬﭩﻲ ﺗﻮڙي اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻮن ﭔﻴﻮن ﻧﻨﮃﻳﻮن وڏﻳﻮن ﺑﺎزارون ﻫﺮ وﻗﺖ ﺧﺮﻳﺪارن‬ ‫ﺳﺎن ﭨﭓ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ روزاﻧﻮ ﻫﺰارﻳﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮ اﭼﻦ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺋﻲ ﺣﺎل رﻫﻨﺪو‪ .‬ﭘﺮ ﺗﻌﺠﺐ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﺮ ﻃﺮف ﺻﺎف ﺳﭥﺮاﺋﻲ ۽ اﻣﻦ اﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ﻣﺮدن ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻮرﺗﻮن ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻧﻮﺟﻮان ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻈﺮ‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﺮﻫﻚ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ۽ ﻧﻮﻛﺮي ﭘﻮﻳﺎن ﻣﺸﻐﻮل آﻫﻲ‪ .‬واﻧﺪن ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ .‬ڌارﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺟﻲ آﻣﺪ ﻛﺮي ﺷﻴﻦ ﺟﻮ اﮔﻬﻪ وڌﻳﻞ ﻧﺎﻫﻲ ﺑﻠﻚ ﻫﻚ ﺋﻲ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دﻛﺎن ﻫﺠﮡ ﻛﺮي دﻛﺎﻧﺪارن ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ‪ Competation‬ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﺮﻫﻚ ﮔﻬﭧ ﻗﻴﻤﺖ آﻓﺮ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﮔﻬﭩﺮاﺋﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬دﻛﺎﻧﺪارن ﺟﻮ روﻳﻮ رﮐﻮ ۽ ﺷﻮخ ﻧﺎﻫﻲ ﭼﺎﻫﻲ ﺧﺮﻳﺪار ﺳﻨﺪن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻢ زﺑﺎن اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ اﺳﺎن ﺟﻬﮍن‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ‪ .‬دراﺻﻞ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ اﻣﻴﺮ ﻧﻪ آﻫﻦ ۽ ﺟﻲ آﻫﻦ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻦ واﻧﮕﺮ ﻫﭣ ﭰﺎڙ ﻳﺎ ﺷﻮﺑﺎز ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺮ‬ ‫ﻫﻚ ﺳﻮﭼﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺧﺮچ ﭤﻮ ﻛﺮي‪ .‬ﮘﻮﭠﻦ ﺟﺎ ﺗﻪ ﺗﻤﺎم ﻏﺮﻳﺐ آﻫﻦ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﻣﺎﺣﻮل ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻜﻲ ۽‬ ‫ﻣﺪﻳﻨﻲ ﺟﻲ ﺑﺎزارن ۾ ﻋﺮب دﻛﺎﻧﺪارن ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﺮب ﺗﻪ ﭠﻬﻴﻮ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﺟﺎ ﻧﻮﻛﺮ ۽ ﭼﻤﭽﺎ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ‪،‬‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻲ ۽ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ ﺑﻪ اﺳﺎن ﺟﻬﮍن ﻏﺮﻳﺐ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺧﺮﻳﺪارن ﮐﻲ ڏڙﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻫﻮ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اول ﺗﻪ‬ ‫اﺳﺎﻧﺠﻬﮍو ﻛﻮ ﺳﻨﺪن دﻛﺎن ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ ﺳﻨﺪن ﻗﻴﻤﺘﻲ وﻗﺖ ﺿﺎﻳﻊ ﻧﻪ ﻛﺮي‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﭼﮍﻫﻲ ﺑﻪ ﭤﻮ ﺗﻪ ان وﻗﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺮاﻛﺶ‪ ،‬ﺑﺮوﻧﺎﺋﻲ ﻳﺎ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻮ اﻣﻴﺮ ﺧﺮﻳﺪار دﻛﺎن ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ اﭼﻲ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻛﻢ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭨﺮي وﭸﻮن‪.‬‬

‫وﻳﻬﻪ ﭘﻨﺠﻮﻳﻬﻪ دﻛﺎن ﻟﻨﮕﻬﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ﮔﺮاﺋﻮﻧﮉ اﭼﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﻲ ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ۽ ﺷﻬﺮ ڏي وﻳﻨﺪڙ ﺑﺴﻴﻦ ﺟﻮ اﺳﭩﺎپ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ اﻫﻢ رﺳﺘﺎ ﺧﻴﺎﺑﺎن اﻣﺎم رﺿﺎ ۽ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺧﺴﺮوي آﻫﻦ ۽ ﺳﺎﻣﻬﻮن اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻬﻦ ﮐﻲ ﺣﺮم ﭘﺎڪ ۽ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم رﺿﺎ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻛﻨﮉ ۾ ﭨﺌﻜﺴﻲ واري ﮐﻲ‬ ‫ﺣﺮم ﭼﻮڻ ﺳﺎن ﻫﺘﻲ اﭼﻲ ﮀﮇي ﭤﻮ ۽ ﺷﻬﺮ ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺑﺴﻴﻮن ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻫﻲ آﺧﺮي‬ ‫اﺳﭩﺎپ آﻫﻲ ﻳﺎ ﻫﺘﺎن ﻟﻨﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ﻣﻴﻞ ڏﻳﮉ اﮘﻴﺎن ” ﻣﻴﺪان‬ ‫ﺷﻬﻴﺪ“ ﻧﺎﻟﻲ ﭼﻮراﻫﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﺗﺎن ﭔﻲ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻃﻮس ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ڏي وﭸﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﻛﺮي‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻲ ﺣﺮم ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﻻ‪ ‬ان ﺟﻮ رﺳﺘﻮ ﮘﻮﻟﮡ ڏﮐﻴﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺣﺮم ۾ اﻧﺪر ﮔﻬﮍون‬ ‫ﭤﺎ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺻﺤﻦ ﺟﺎﻣﻊ رﺿﻮي اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮڻ ﻣﻬﻞ اﺳﺎن ﻗﺒﻠﻲ ﺟﻮ رخ رﮐﻲ ﻧﻜﺮون ﭤﺎ ﺗﻪ اﭼﻴﻮ ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻣﻴﺪان ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻮن ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﺎﻣﻬﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﮀﺖ ﺗﻲ ﻧﻴﺎن ﺳﺎﺋﻴﻦ ۾ ”ﻫﻮﭨﻞ رﺿﻮان“ ﻧﻄﺮ اﭼﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ان‬ ‫ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﺘﺎن ﻛﻦ ﺑﻴﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﺎ ﭘﮡ ﻧﺎﻻ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ؛ ﻫﺘﻞ ﻃﺒﺮﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻫﺘﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻫﺘﻞ اﻟﻐﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻫﺘﻞ ﻣﻌﺮاج‪ ،‬ﻫﺘﻞ‬ ‫اﭘﺎﺗﻤﺎن ﺟﺪه‪ ،‬ﻫﺘﻞ اﭘﺎرﺗﻤﺎن ﺷﻬﺮام‪ ،‬ﻣﻬﻤﺎﻧﭙﺬﻳﺮ ورﻳﺴﺘﻮران ﺟﻮاد‪ ،‬ﻣﻬﻤﺎﻧﭙﺬﻳﺮ ﮔﻠﺸﻦ ﻧﻮ ‪....‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه ‪ .‬زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ ﭘﺮ ﮔﻬﺮ ۽ ﭘﻴﺌﻨﮓ ﮔﻴﺴﭧ ﻫﺎﺋﻮس ﭘﮡ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﮔﻬﺮن ﮐﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻤﺮن ۽ ﺣﺼﻦ ۾ ورﻫﺎﺋﻲ اﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭩﺲ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ اﭘﺎرﺗﻤﺎن ۽‬ ‫ﻣﻬﻤﺎﻧﭙﺬﻳﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬ﻫﺮ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮐﻴﺴﻲ آﻫﺮ رﻫﺎﺋﺶ ﮘﻮﻟﻬﻲ ﭤﻮ ‪ .‬ﺣﺮم ﮐﺎن ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻮﭨﻠﻮن ﻳﺎ ﻣﺴﻮاڙي ﮔﻬﺮ‬ ‫ﭘﺮي آﻫﻦ اﻫﻲ وڌﻳﻚ ﺳﺴﺘﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮا ﺗﻪ ﭨﻲ ﭨﻲ ﭼﺎر ﭼﺎر ﭴﮣﺎ ﮔﮇﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻤﺮي ۾ رﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﻫﻬﮍن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ‬ ‫ﻛﻮ آرام ﻧﻪ ﭘﺮ ﻋﺒﺎدت ۽ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﻻ‪ ‬اﭼﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﻨﺪ ﻛﻼڪ ﻟﻴﭩﮡ ﻻ‪ ‬ﻛﻬﮍي ﺑﻪ ﮀﺖ ﻫﻴﭟ ﺟﺎ‪ ‬ﻣﻠﻲ‬ ‫وﭸﻲ ﺗﻪ ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻘﺪس ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻌﺰز زاﺋﺮﻳﻦ ۽ ﻣﺴﺎﻓﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﺗﻲ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ وڏو ﺗﻌﺪاد رات ﺟﻮ ﺑﻪ ﺣﺮم ﭘﺎڪ ۾ ﻣﻮﺟﻮد رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺪس‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻚ ﻣﺬﻫﺒﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺮﻛﺰ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ﺑﻦ‬ ‫ٰ‬

‫روﺿﻲ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﺷﻬﺮت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻣﺎم رﺿﺎ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ‪۱۴۸‬ﻫﻪ ﺑﻤﻄﺎﺑﻖ ‪۷۶۵‬ع ۾‬ ‫ﻣﺪﻳﻨﻲ ﭘﺎڪ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۵۵‬ﺳﺎل ﺣﻴﺎت رﻫﻴﺎ ۽ ﻋﻤﺮ ﺟﺎ ‪ ۲۰‬ﺳﺎل ﮐﻦ اﻣﺎﻣﺖ ﺟﻲ ﻋﻬﺪي ﺗﻲ رﻫﻴﺎ ۽ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻋﺒﺎﺳﻲ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ ﺟﻲ ﻫﭥﺎن ﻫﺘﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ ﺷﻬﻴﺪ ﭤﻴﺎ ۽ ﻫﺘﻲ دﻓﻦ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬اڄ ﺳﻨﺪن روﺿﻮ ﻣﺒﺎرڪ‬ ‫ﻓﻦ ﺗﻌﻤﻴﺮ ۽ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪي ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻜﺎر ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﺑﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﻨﻔﺮد ﻣﻘﺎم‬ ‫ﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮ اﺳﻼﻣﻲ ِ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﮉ ﻛﮍڇ ﮐﺎن ﻫﺮﺳﺎل ﻟﮑﻴﻦ ﻋﺎﺷﻖ‪ ،‬زاﺋﺮﻳﻦ ۽ ﺳﻴﺎح اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﮘﻮٺ ﻫﺎﻻ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ آﻫﻲ اﻫﻮ ﻛﺎﺷﻲ )ﺳﺮن ﺟﻲ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ ۽ ﭨﺎﺋﻴﻞ ورڪ( ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ اڌ ﺻﺪي ﮐﺎن‬ ‫آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ۾ ﭠﻬﻨﺪڙ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻮ ﻧﺖ ﻧﻴﻮ ڊﻳﺰاﺋﻨﻮن ﺗﻮڙي ﻣﺨﺪوم ﻧﻮح ﺟﻲ درﮔﺎﻫﻪ ﺗﻲ ﻟﮙﻞ ﺻﺪﻳﻮن ﭘﺮاﮢﻲ‬ ‫ﻛﺎﺷﻲ )‪ (Hand Paited Glazed Tiles‬ڏﺳﻨﺪو اﭼﺎن‪ .‬ﻣﻮن ﭔﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻛﻢ ڏﭠﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻣﺎم‬ ‫رﺿﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ ﭜﺖ ﮐﺎن اﻧﺪر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﻤﻮﻧﻮ‪ ،‬رﻧﮓ ‪ ،‬ﭼﭧ ﮔﻞ‪ ،‬ڊﻳﺰاﺋﻦ‪ ،‬ﭼﻤﻚ ۽ ﺳﻮﻧﻬﻦ‬ ‫ﭘﺴﻲ راﺣﺖ اﭼﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻫﺘﻲ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ۾‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ اﭤﻢ‪ ،‬ﭜﺘﻴﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻛﻼﻛﻦ ﺟﺎ ﻛﻼڪ ﮔﻬﻮرﻳﻨﺪي ﮔﺬرﻳﺎ ﻫﻮﻧﺪا ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻮن ورﺗﻞ ﺗﺼﻮﻳﺮون ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺸﺮﻗﻲ ۽ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ‬ ‫دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ﻣﻮﻛﻠﻴﻨﺪو )‪ (E_mail‬ﻛﻨﺪو رﻫﺎن ﭤﻮ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت ﮐﺎن اڳ ﻫﻦ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﺑﺎغ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﻮﻏﺎن ۽ ﺳﻨﺎﺑﺎد ﺟﻲ وچ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﻮ ۽ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﭔﻲ ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻣﺎم ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻨﺪن آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫رﻫﺎﺋﺶ وڌﻧﺪي وﺋﻲ ۽ ﻫﺰار ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﮔﺬرڻ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﺎڻ ﻫﻲ‪ ‬درﮔﺎﻫﻪ ﻫﻚ ﻋﻈﻴﻢ ﻋﻠﻤﻲ‪ ،‬ﻣﻌﻨﻮي ۽ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ ﻣﺮﻛﺰ‬ ‫ﺟﻲ ﺻﻮرت اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮي ورﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻟﮑﻴﻦ زاﺋﺮﻳﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﮉ ﻛﮍڇ ﻣﺎن ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﺷﻬﺮن ﻣﺎن ﻫﻦ اﻣﺎم‬ ‫ﻣﻌﺼﻮم ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬اﭼﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه روﺿﻲ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ڏﺳﮡ وﭨﺎن ﺷﻴﻮن آﻫﻦ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻣﺮﻛﺰي ﻛﺘﺐ ﺧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ اﺳﻨﺎد آﺳﺘﺎن ﻗﺪس‪ ،‬ﻋﺠﺎﺋﺐ ﮔﻬﺮ‪ ،‬رﺿﻮﻳﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ۾ داﻧﺸﮕﺎﻫﻪ ﻋﻠﻮم اﺳﻼﻣﻲ رﺿﻮي ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ(‪ ،‬ﻣﺮﻛﺰ ﺛﻘﺎﻓﺖ‪ ،‬اﺳﻼﻣﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻣﺮﻛﺰ‪ ،‬ﻣﺪرﺳﻪ ﻋﻠﻤﻴﻪ‪ ،‬ادره‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت وﻏﻴﺮه ﺟﻦ ﻣﺎن ﻣﺤﻘﻖ‪ ،‬اﺳﻜﺎﻟﺮ ۽ اﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺴﺌﻠﻦ ۾ دﻟﭽﺴﭙﻲ آﻫﻲ ﻓﺎﺋﺪو‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺑﻲ ﻣﺜﺎل ﺟﺎﻳﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺑﻪ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد ﭘﻨﮅرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﻋﻴﺴﻮي ۾‬ ‫رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﮀﻬﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺣﺮم اﻣﺎم ﺟﻲ ﭜﺮ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ‪ ،‬ﺑﻨﺎوٽ ۽ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﻛﻢ ﺳﺎن ﮔﮇ اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﻓﻨﻮن ۽ ﺗﻤﺪن ﺟﻲ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛﺮي رﻫﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺣﺮم وﻳﺠﻬﻮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺑﻨﺎ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﺟﻲ اوڏاﻧﻬﻦ ﭘﺎڻ ﺋﻲ وﭸﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ‬ ‫ﭨﺮﻳﻮل ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻞ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﭜﺎ‪ ‬ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻫﻮ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﭥﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ ۽ ﺳﭵﻮ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻦ ﺣﺮم ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﺟﺎﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬دراﺻﻞ ﻫﻦ ﺣﺮم ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﻋﻠﻤﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ رﮐﮡ وارﻳﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﻧﺌﻮن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﻣﻨﺠﻬﻴﻮ ﭘﻮي ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻴﮇاﻧﻬﻦ و ِﭸﻲ ﻛﻴﮇاﻧﻬﻦ َ‬ ‫وﭸﻲ‪ .‬ﺣﺮم ۾ اﻧﺪر اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ادارا‪،‬‬ ‫آﻓﻴﺴﻮن‪ ،‬درس ﮔﺎﻫﻪ‪ ،‬اﮜﮡ‪ ،‬وراﻧﮉا ۽ وڏا ﻫﺎل آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﭘﮡ ﻟﮑﻴﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺻﺤﻦ ﻛﻮﺛﺮ‪ ،‬ﺻﺤﻦ‬ ‫ﺟﺎﻣﻊ رﺿﻮي‪ ،‬ﺻﺤﻦ رﺿﻮان‪ ،‬ﺻﺤﻦ ﻋﺪﻳﺮ‪ ،‬ﺻﺤﻦ ﻫﺪاﻳﺖ ۽ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺻﺤﻦ آﻫﻦ‪ .‬ﺻﺤﻦ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ اﺳﺎن وٽ‬ ‫وراﻧﮉي ﻻ‪ ‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺻﺤﻦ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﮐﻠﻴﻞ ﻓﻀﺎ وارو ﭘﭧ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ وﮀﺎﻳﻞ ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺗﻲ زاﺋﺮﻳﻦ‬ ‫ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ وﻳﻬﻲ آرام ﺑﻪ ﻛﻦ ﭤﺎ ﻳﺎ ﻗﺮآن ﺷﺮﻳﻒ ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﺑﺴﺖ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﮡ ﮐﻠﻴﻞ ﻓﻀﺎ وارا‬ ‫ﻫﺎل آﻫﻦ ۽ ﺻﺤﻨﻦ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻳﺎ اﻧﻬﻦ ﺳﺎن ﻻﮘﺎﭘﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭼﺎر ﺑﺴﺖ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ اﺳﻼم ﺟﻲ‬ ‫ﭼﺌﻦ ﺟﻴﺪ ۽ ﻧﺎﻣﻮر ﻋﻠﻤﺎﺋﻦ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺻﺤﻦ اﻧﻘﻼب ﺟﻲ ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺑﺴﺖ ﺷﻴﺦ ﻃﻮﺳﻲ ۽ ﺳﺎﭴﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺑﺴﺖ‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺣﺮﻋﺎﻣﻠﻲ‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺑﺴﺖ ﺷﻴﺦ ﺑﻬﺎﺋﻲ ۽ ﭼﻮﭤﻮن ﺑﺴﺖ ﺷﻴﺦ ﻃﺒﺮﺳﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺣﺮم رﺿﺎ ﺟﻲ وﺳﻴﻊ اﺣﺎﻃﻲ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺑﺴﺖ‪ ،‬ﺻﺤﻦ ۽ ﭔﻴﺎ رواق ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ .‬ﺻﺤﻦ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﭜﺮﺳﺎن‬ ‫رواق دارﻟﻌﺒﺎد آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﮐﻔﺸﺪاري )ﺑﻮﭨﻦ رﮐﮡ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ (‬ﻧﻤﺒﺮ ‪ ۱۰‬آﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﺟﻲ‬ ‫ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ رواق دار اﻟﻮﻻﻳﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺻﺤﻦ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح رواق داراﻟﺴﻴﺎت‬ ‫ﻳﺎ رواق داراﻟﺤﻔﺎظ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﻮﭨﻦ ﮐﻲ رﮐﮡ ﻻ‪ ‬ﻛﻔﺸﺪاري ﻧﻤﺒﺮ ‪ ۱۱‬۽ ‪ ۱۲‬آﻫﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾ رواق ﻣﺎن‬

‫ﻣﺮاد ﻫﺎل ﻳﺎ وڏو ﻛﻤﺮو آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺟﻤﻊ اروﻗﺎ ﻳﺎ رواﻗﺎت آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﻣﭥﺎن ﺟﻴﻜﺎ ڌاﺗﻮ )‪ (Metal‬ﺟﻲ ﭴﺎري آﻫﻲ ان ﮐﻲ ﺿﺮﻳﺢ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬زاﺋﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ ﭴﺎري‪‬‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭼﮡ ڏﻧﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻫﺮ وﻗﺖ اﻳﺘﺮي ﺗﻪ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن رﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ اوﺳﺘﺎﺋﻴﻦ ﻓﻘﻂ ﻛﺠﻬﻪ ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺐ‬ ‫ﺋﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻋﺎم ﻃﺮح ﭔﮅڻ ۾ اﻳﻨﺪو اﻫﻮ آﻫﻲ ”زوار“‪ .‬زوار ﻟﻔﻆ ﺟﻮ ﺟﻤﻊ زاﺋﺮ آﻫﻲ‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻘﺪس ۽ ﻣﺘﺒﺮڪ ﻣﻘﺎم ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻛﺮڻ وارو‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﺳﻨﮅ ۾ ﭘﮡ زوار اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻫﻜﮍو ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ‪ .‬اﺳﺎن وٽ اﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺪس ﺟﺎﻳﻦ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻛﺮي اﻳﻨﺪا آﻫﻦ‬ ‫اﻫﻲ زوار ﺳﮇاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺟﻤﻊ زاﺋﺮﻳﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﺮم ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﻲ ﺟﻲ اﺟﺎزت آﻫﻲ ﭘﺮ اﻧﺪر ﻛﺌﻤﻴﺮا‬ ‫ﮐﮣﻲ و ﭸﮡ ﮐﺎن ﺟﻬﻠﻴﻦ ﭤﺎ ﺑﻠﻚ ﻣﻴﻦ ﮔﻴﭧ وٽ آﻓﻴﺲ ﭠﻬﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﭤﻴﻠﻬﻮ‪ ،‬ﺑﺮﻳﻒ ﻛﻴﺲ ﻳﺎ ﭔﻴﻮ ﻛﻮ ﺳﺎﻣﺎن آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﺟﻤﻊ ﻛﺮاﺋﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﻛﻮ ﭼﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭔﭩﻮن ۽ ﭘﺌﺴﺎ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﻛﺮاﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ ﺑﺎوﺟﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺨﺘﻲ ﺟﻲ ﺟﻴﺐ ﻛﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﺠﻮم ۽ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن ﺟﻮ ﻓﺎﺋﺪو وﭠﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺟﻤﻊ ﻛﺮاﻳﻞ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫رﺳﻴﺪ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ڏﻳﮑﺎري ﺳﺎﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ وڏي ﭼﺎدر ۾ ﭘﺎڻ ﮐﻲ اوڍي‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬اﻧﺪر اﭼﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ۾ ﭔﻦ ﻋﻮرﺗﻦ وٽ ﭼﺎدرون ﻧﻪ ﻫﻴﻮن ‪ .‬اﺳﺎن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ واﭘﺲ ﺑﺎزار‬ ‫وﭸﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮﮢﻴﻮن ﭘﻮﻧﺪﻳﻮن ﭘﺮ ﮐﻴﻦ آﻓﻴﺲ ﻃﺮﻓﺎن ﭔﻪ ڏﻧﻴﻮن وﻳﻮن ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ اوڍي ان وﻗﺖ ﺋﻲ اﺳﺎن ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ ﻫﻠﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪.‬‬ ‫زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﺳﻬﻮﻟﻴﺖ ﻻ‪ ‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﻮﭨﻦ رﮐﮡ ﺟﺎ ﻛﻤﺮا آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻛﻔﺸﺪاري ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﻔﺸﺪاري ﺟﻮ ﻧﻤﺒﺮ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ واﭘﺴﻲ ﺗﻲ اﺗﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺑﻮٽ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺳﺴﭩﻢ اﻳﺮان ۾ ﭔﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻘﺪس ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﻲ ﻛﺎ ﺑﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﭥﻲ رﺳﻲ ۽ ﻫﻮ ﺟﻤﻊ ﻛﺮاﻳﻞ ﺑﻮٽ ﺟﻲ رﺳﻴﺪ ﻳﺎ ﭨﻮﻛﻦ ﮐﻴﺴﻲ ۾ وﺟﻬﻲ اﻧﺪر‬ ‫ﮔﻬﻤﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ ‪ .‬ﭨﺌﺎﻟﻴﭧ ﺑﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮ ‪ ،W.C‬ﻟﻴﭩﺮﻳﻦ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ دﺳﺖ ﺷﻮﺋﻲ ﻟﮑﻴﻞ رﻫﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻲ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ آﻓﻴﺲ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ دﻳﻨﻲ ﻣﺴﺌﻠﻦ ﺟﺎ ﺣﻞ ﭔﮅاﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪” .‬ﺻﺤﻦ ﺟﻤﻬﻮري“ وٽ ﻫﻚ ادره‬ ‫رواﺑﻂ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻞ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺣﺮم ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﺮ ﭴﺎڻ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﭘﮡ‬ ‫ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ‪Guidance office for Foreign Pilgrims.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ زﺑﺎﻧﻦ ﺟﺎ ﭴﺎﮢﻮ وﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬اڙدو ﺳﻴﻜﺸﻦ ﺟﻲ اﻧﭽﺎرج ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻋﺒﺪا� ﺟﻮﻫﺮي ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ان‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﻛﺎﻓﻲ ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﭤﻲ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﮐﺎﺋﻨﺲ ﺳﻨﺪس ڏﻧﻞ ﻓﻮن ﻧﻤﺒﺮ ‪ ۰۹۱۵۳۲۴۲۱۷۱‬ﮐﻲ ڊاﺋﻞ‬ ‫ﻛﺮي ﭘﮁﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ .‬ﻫﻦ ﺣﺮم ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ”آﺳﺘﺎن ﻗﺪس رﺿﻮي“ ﻫﺎل ۾ اڙدو ﻓﻠﻢ ﭘﮡ‬ ‫ڏﻳﮑﺎري وﺋﻲ‪.‬‬

‫ﻫﻦ اداري ﺟﻲ ﻃﺮف ﮐﺎن ﻣﻘﺒﺮه ﺷﻴﺦ ﺣﺮﻋﺎﻣﻠﻲ ۾ )ﺟﻴﻜﻮ ﺻﺤﻦ اﻧﻘﻼب ۾ آﻫﻲ( ﻇﻬﺮ ﻧﻤﺎز ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ اڙدو ﺳﻤﺠﻬﮡ‬ ‫وارن زاﺋﺮﻳﻦ ﻻ‪ ‬روزاﻧﻮ ﻣﺠﻠﺲ ﺟﻮ اﻫﺘﻤﺎم ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﺷﺮﻋﻲ ﺳﻮاﻟﻦ ﺟﺎ ﺟﻮاب ﭘﮡ ڏﻧﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﮔﻢ ﭤﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ﺻﺤﻦ ﺟﻤﻬﻮري وٽ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اداره ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻋﻠﻮم ﻗﺮآن آﻫﻲ اﺗﻲ ”ﮔﻢ ﭤﻴﻞ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺟﻮ‬ ‫دﻓﺘﺮ“ ﭘﮡ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﮁﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﻨﺪڙ زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻲ اﻃﻼع ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺣﺮم ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﻬﮍڻ ﺟﻮ دروازو اﻟﮗ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺮدن ﺟﻮ اﻟﮗ‪ .‬ان ﻛﺮي ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺳﺎن آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ اﮘﻬﻴﻦ اﻫﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ‬ ‫ﻛﻦ ﺗﻪ ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮي ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻛﭥﻲ اﭼﻲ ﮔﮇ ﭤﻴﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ان ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﻴﮇي رش ۾ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻧﻨﮃا ﭔﺎر‬ ‫ﻣﺎﺋﭩﻦ ﮐﺎن وﮀﮍﻳﻮ ﭤﺎ وﭸﻦ ﺟﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ اﻟﮗ دﻓﺘﺮ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﻫﮍن ﭔﺎرن ﮐﻲ اﺗﻲ ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﺋﭧ اﭼﻲ وﭠﻦ‪.‬‬

‫ﭘﺎﮢﻲ ﭘﻴﺌﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﺻﺤﻦ اﻧﻘﻼب ۾ ﭠﻬﻴﻞ ﺳﻘﺎﺧﺎﻧﻪ ﻧﺎدري وٽ ﭘﺎﮢﻲ ﭘﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‬ ‫ﺗﻪ اﺗﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻠﺘﺎن ﺟﻲ ﭔﻬﺮاڙي ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ اﭼﻲ ﭘﻬﺘﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻫﻚ ﭘﻮڙﻫﻲ ﻋﻮرت ﺑﻪ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ ﻛﻠﻮ‬ ‫ﮐﻦ ﭔﺎﺟﻬﺮي ﺟﻮن ﭔﻪ ﭤﻴﻠﻬﻴﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ﻛﺒﻮﺗﺮن ﮐﻲ ﮐﺎراﺋﮡ ﻻ‪ ‬آﻧﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ ﻫﻚ ﮐﻲ ﻣﻨﭥﻮن‬

‫ﻛﻨﺪي رﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﺒﻮﺗﺮن ﮐﻲ ﮐﺎراﻳﻮ‪ .‬آﺧﺮ ﺳﺎﮢﺲ ﮔﮇ آﻳﻞ ﻫﻚ ﻧﻮﺟﻮان ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﺲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ اﮜﮡ ۾ ﻫﻦ وﻗﺖ ﻛﻴﺮ‬ ‫ﮐﺎراﺋﻴﻨﺪو‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﺳﺒﻴﻞ ﻻ‪ ‬رﮐﻴﻞ ﻛﻮﻟﺮن ﻣﭥﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﮀﺖ ﺗﻲ ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﮘﻬﻴﻦ ﭨﻲ ﭼﺎر ﻛﺒﻮﺗﺮ وﻳﭡﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬اﺗﻲ‬ ‫ﮐﮣﻲ ﭔﺌﻲ ﭤﻴﻠﻬﻴﻮن اﮀﻼﻳﻮن‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺗﻪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﻛﻮ ﻧﻴﻚ ﻛﻢ ﻛﻴﻮﺳﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﺘﺎن ﮐﺎن آﻧﺪل ان ﭔﺎﺟﻬﺮي ﺑﻨﺎ ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺟﺎ ﻛﺒﻮﺗﺮ ﻣﺮي وﭸﻦ ﻫﺎ ﭘﺮ ﭘﺮي ﮐﺎن ﻫﻚ ﺣﺮم ﺟﻲ ﺧﺪام )ﺧﺬﻣﺘﮕﺎر( ﮐﻴﻦ ڏﺳﻲ ورﺗﻮ‪ .‬ﺗﻨﻬﻦ اﭼﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾‬ ‫ﮐﻴﻦ دڙﻛﺎ ڏﻧﺎ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺷﺎﻳﺪ ﭼﺌﻲ رﻫﻴﻮ اﭤﻦ ﺗﻪ ﻫﻴﺘﺮو ﭘﺮي ﮐﺎن آﻳﺎ آﻫﻴﻮ ﻓﻘﻂ ﭔﻪ ﻛﻠﻮ ان آﻧﺪو اﭤﺎﻧﻮ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﻛﻬﮍا ﻣﻠﺴﻤﺎن آﻫﻴﻮ ‪ ........‬؟‬

‫ﭘﺮ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﺟﻌﻔﺮي‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن اﭼﻲ ﭤﻲ ﺗﻨﻬﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭼﺌﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻛﻬﮍي ﻓﻀﻴﻠﺖ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﺒﻮﺗﺮن ﺟﻮ داﮢﻮ ﻫﺘﻲ اﭼﻴﻮ اﮀﻼﻳﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻛﺒﻮﺗﺮ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺣﺮم‬ ‫۾ ۽ ﻫﺘﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﭘﻴﺌﻨﺪڙن ﻣﭥﺎن وﭠﻴﻮن ﻻﻫﻴﻨﺪا وﺗﻦ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺳﭵﻮ ﺑﺎﻏﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ اﺗﻲ ﮀﻮ ﻧﻪ ﭤﺎ وﭸﻴﻮ ﻛﺒﻮﺗﺮن‬ ‫ﮐﻲ ان ڏﻳﻮ‪َ .‬ان ڏﻳﻮ‪ .‬اﺗﻲ ﺋﻲ ﺻﺤﻦ اﻧﻘﻼﺑﻲ ۾ ﻫﻚ ﭔﻲ وڏي ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﺳﺒﻴﻞ ”ﺳﻨﮕﺎ آب“ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﺳﺒﻴﻞ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﮕﻤﺮﻣﺮ ﮐﻲ ﻛﭩﻲ ﭠﺎﻫﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ )ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۱۷۳۶‬ﮐﺎن ‪ ۱۷۴۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ( ﺟﻲ ﺣﻜﻢ‬ ‫ﺗﻲ ﻫﻲ ﭘﭥﺮ ﻫﺮات )اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن( ﻣﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺷﺮﻳﻒ آﻧﺪو وﻳﻮ ﻫﻮ ‪ .‬ﺳﺒﻴﻞ ﻣﭥﺎن اﭠﻦ وﻧﮕﻦ واري اڏاوت آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﮀﺖ ﺳﻮن ﺟﻲ ﻛﻢ ﺳﺎن ﺟﮍﻳﻞ آﻫﻲ ۽ ﭤﻨﭝﺎ ﺳﻨﮕﻤﺮﻣﺮ ﺟﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﻟﮙﻞ ﭴﺎري – ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ان ﮐﻲ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾‬ ‫ﺿﺮﻳﺢ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ان ﺑﺎﺑﺖ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ رﺿﻮي ﺻﺎﺣﺐ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭴﺎري)ﺿﺮﻳﺢ( ﻛﺎٺ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ ڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﭔﺌﻲ اڌ ۾ ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۹۵۷‬ﻫﺠﺮي ۾ ﺻﻔﻮي دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﺗﻴﺎر ﻛﺮاﺋﻲ ﻟﮙﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫وﻗﺖ ﺳﺎن ﮔﮇ ان ﺟﻲ ﻛﻤﺰور ﭤﻴﮡ ۽ ﭨﭩﮡ ﺗﻲ ﭔﻲ ﭴﺎري ﻟﻮﻫﻪ ﺟﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻧﮓ )ﻫﻴﺮا( ﺟﮍﻳﻞ ﻫﺌﺎ‬ ‫۽ ” ﻧﮕﻴﻦ ﻧﺸﺎن“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇي وﺋﻲ ﭤﻲ‪ ،‬اﻫﺎ ‪ ۱۱۶۰‬ﻫﺠﺮي ﺳﺎل ۾ ﻟﮙﺮاﺋﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭴﺎري ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻮﭨﻲ‬ ‫۽ رﺿﺎﻗﻠﻲ ﺟﻲ ﭘﭧ ﺷﺎﻫﺮخ ﻣﻴﺮاز وﻗﻒ ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭨﻲ ﭴﺎري ﻟﻮﻫﻪ ﺟﻲ ﺳﺎدي ‪ ۱۲۳۸‬ﻫﺠﺮي ۾ ﻗﺎﭼﺎري )‪(Qajar‬‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ۾ ﭔﻲ واري ﭴﺎري‪ ‬ﻣﭥﺎن ﻟﮙﺮاﺋﻲ وﺋﻲ‪ ۱۹۵۹ .‬ﻋﻴﺴﻮي ۾ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﭴﺎري ﻟﮙﺎﺋﮡ ﺗﻲ اﻫﺎ ﻛﮃراﺋﻲ ان ﮐﻲ ﺣﺮم‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ رﮐﺮاﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﭼﻮﭤﻴﻦ ﭴﺎري ﻟﮙﺎﺋﮡ ﺗﻲ ﭔﻲ ﭴﺎري ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‬ ‫ﭼﻮﭤﻴﻦ ﭴﺎري ”ﺷﻴﺮوﺷﻜﺮ“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﺸﻬﻮر رﻫﻲ‪ .‬وﻗﺖ ﮔﺬرڻ ﺗﻲ اﻫﺎ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﭴﺎري ﻛﻤﺰور ۽ ﭘﺮاﮢﻲ ﭤﻲ وﺋﻲ ۽‬ ‫‪۱۹۹۳‬ع ۾ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﭴﺎري ﭠﻬﺮاﺋﻲ ﻟﮙﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﺟﻴﻜﺎ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪.‬‬ ‫”ﻫﻲ‪ ‬ﭘﻨﺠﻴﻦ ﭴﺎري‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻮﺟﻮده ﺿﺮﻳﺢ ﺣﺮم ﺟﻲ ﻣﺘﻮﻟﻲ ۽ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ وﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ ﺟﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﻨﺪي ﺟﻲ ﺣﻜﻢ‬ ‫ﺗﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻧﺎﻣﻮر ﻧﻘﺎﺷﻦ ۽ ﻫﻨﺮ ﻣﻨﺪن ﭠﺎﻫﻲ ﺗﻴﺎر ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ “،‬اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮﻟﺰ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﻨﺪي‬ ‫ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﻫﻦ ﺟﻮ وزن ﭔﺎرﻫﻦ ﭨﻦ‪ ،‬اوﭼﺎﺋﻲ ‪ ۴‬ﻣﻴﭩﺮ‪ ،‬ڊﻳﮕﻬﻪ ﭘﻮﮢﺎ ﭘﻨﺞ ﻣﻴﭩﺮ ۽ وﻳﻜﺮ ﭘﻮﮢﺎ ﭼﺎر ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﭠﻬﻲ راس ﭤﻴﮡ ۾ ﺳﺖ ﺳﺎل ﻟﮙﻲ وﻳﺎ ۽ ﺳﺎل ‪۲۰۰۱‬ع ۾ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﭴﺎري ﻛﮃي ﻫﻲ‪ ‬ﻟﮙﺎﺋﻲ وﺋﻲ‪“.‬‬

‫ﺣﺮم ۾ ﺑﺎوﺟﻮد ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن ﺟﻲ ‪ ،‬ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ۾ ﻋﻤﻠﻮ اﻳﮇو ﺗﻪ ﻣﻨﻈﻢ اﻧﺪاز ۾ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ‬ ‫ﻛﺮي ﭤﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﭴﺎري‪ ‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ۾ ﻫﺮﻫﻚ ﺟﻮ وارو اﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭔﻲ ﺻﻮرت ۾ ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﺗﻌﺪد ۽ ﺟﻮش ﺟﺬﺑﻮ رﻫﻲ ﭤﻮ ان ۾ ﺟﻴﻜﺮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭼﻴﭝﺎﭨﺠﻲ ﭘﻮن‪ .‬ﭴﺎري )ﺿﺮﻳﺢ( ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﺣﺼﻲ ﺗﻲ ﭔﻦ ﺳﻮن ۽‬ ‫ﺧﻂ ﺛﻠﺚ ۾ ﺳﻮره ”ﻳﺎﺳﻴﻦ“ ۽ ”ﻫﻞ اﺗﻲ“ ﺗﺤﺮﻳﺮ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭼﺎﻧﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﭘﭩﻴﻦ ﺗﻲ ِ‬

‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﻣﭥﺎن ﻟﮙﻞ ﻛﺘﺒﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ﺻﺎﺣﺐ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ” ﻫﻲ ﭨﻴﻮن ﻛﺘﺒﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ‪۲۰۰۱‬ع ۾‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﭘﭥﺮ ﻳﺰد ﺟﻲ ﻣﻌﺪﻧﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ”ﺗﻮران‬ ‫ﻧﺌﻴﻦ ﭴﺎري ﺳﺎن ﮔﮇ ﻟﮙﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﻻ‪ ‬ﺳﺎﺋﻲ رﻧﮓ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﺸﺖ“ ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪“ .‬‬ ‫ﻫﻦ ﭘﭥﺮ ﺗﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﺎ ﻟﻘﺐ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ وﻻدت ۽ ﺷﻬﺎدت ۽ اﻫﻮ ﺷﻌﺮ درج آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻋﻬﺪ ﺟﻲ ﻣﻌﺮوف‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ اﻫﻠﺒﻴﺖ دﻋﺒﻞ ﺧﺰاﻋﻲ ﺟﻲ ﻗﺼﻴﺪي ۾ ﭘﺎڻ وڌاﻳﻮ ﻫﺌﺎﺋﻮن‪ .‬ﭘﺎﺳﻦ ﮐﺎن ﻗﺮآن ﺟﻮن آﻳﺘﻮن آﻫﻦ ؛‬

‫ﻫﺬا ﻫﻮاﻟﻤﺮﻗﺪ اﻟﺸﺮف اﻻﻣﺎ اﻟﺘﻘﻲ اﻟﻨﻘﻲ اﻟﺼﺪق اﻟﺸﻬﻴﺪ وارث اﻻﻧﺒﻴﺎ‪ ‬واﻟﻤﺮﺳﻠﻴﻦ‪ ،‬ﺛﺎﻣﻦ اﻻﺋﻤﺘﮫ اﻟﻤﻌﺼﻮﻣﻴﻦ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﺑﻦ‬ ‫اﻫﻞ ﺑﻴﺖ رﺳﻮ رب اﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ ﺣﺠﺘﮫ ا� ﻋﻠﻲ اﻟﺨﻠﻖ اﺟﻤﻌﻴﻦ ﺳﻴﺪﻧﺎ وﻣﻮﻻﻧﺎ اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ اﻟﺮﺿﺎ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ‬ ‫ٰ‬

‫ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ ﺻﻠﻮات ا� ﻋﻠﻴﻬﻢ اﺟﻤﻌﻴﻦ وﻟﺪ ﺑﺎﻟﻤﺪﻳﻨﺘﮫ ﻓﻲ اﻟﺤﺎدي‬ ‫ﻋﺸﺮ ﻣﻦ ﺷﻬﺮ ذي اﻟﻘﻌﺪه ﻋﺎم ‪ ۱۴۸‬واﺳﺘﺸﻬﺪ ﺑﻄﻮس ﻓﻲ آﺧﺮ ﺻﻔﺮ ‪ ۲۰۳‬ﻣﻦ ﺳﻨﺘﮫ اﻟﻬﺠﺮه اﻟﻨﺒﻮﻳﺘﮫ وﻗﺒﺮ ﺑﻄﻮس ﻳﺎ‬ ‫ﻟﻬﺎ ﻣﻦ ﻣﺼﻴﺒﺘﮫ اﻟﺤﺖ ﻋﻠﻲ اﻻﺣﺸﺎء ﺑﺎﻟﺰ ﻓﺮات اﻟﻲ اﻟﺤﺸﺮ ﺣﺘﻲ ﻳﺒﻌﺚ ا� ﻗﺎﺋﻤﺎ ﻳﻔﺮج ﻋﻨﺎ اﻟﻬﻢ واﻟﻜﺮﺑﺎت‪.‬‬

‫ﻣﺰار ﻗﺪس ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻮن ﺟﻮ ﮔﻨﺒﺬ آﻫﻲ اﻫﻮ ﮀﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﻫﺠﺮي ﮐﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺻﻔﻮي دور ﮐﺎن اڳ ان ﺗﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻢ ﭤﻴﻞ ﻫﻮ‪ .‬ﻋﻬﺪ ﺻﻔﻮي ۾ )‪ ۹۳۲‬ﻫﺠﺮي ڌاري( ان ﺗﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﺳﻮن ﭼﮍﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﮔﻨﺒﺬ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﻫﻚ‬ ‫ﻣﻨﺎرو ﺑﻪ ﭠﻬﺮاﻳﻮ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﭘﮡ ﺳﻮن ﭼﮍﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ازﺑﻜﻦ ﺟﻲ ﻟﭧ ﭰﺮ ۾ ﮔﻨﺒﺬ ﺟﻮ ﺳﻮن ﺑﻪ ﻏﺎرت ﭤﻲ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ ‪ ۱۰۱۶‬ﻫﺠﺮي ۾ وري ﺗﻌﻤﻴﺮ ﻛﺮاﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﮔﻨﺒﺬ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﮔﻮﻻﺋﻲ ۾ ﺻﻔﻮي زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺧﻄﺎط رﺿﺎ‬ ‫ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻮ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺘﺒﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﭼﻮرس ﺷﻜﻞ ﺟﻮ ﻛﺘﺒﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻧﻘﺶ وﻧﮕﺎر ﺳﺎن ﺷﺎﻫﻪ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺻﻔﻮي‬ ‫ﺟﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻨﺒﺬ ﺟﻲ اوﭼﺎي ﺣﺮم ﺟﻲ ﺳﻄﺢ ﮐﺎن ﮔﻨﺒﺬ ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻲ‪ ‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ‪ ۳۱‬ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫اﺳﺎن ﻗﺮآﻧﻲ ﻋﺠﺎﺋﺐ ﮔﻬﺮ ۾ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﻟﻴﮉر ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻧﻤﺎز ﺟﻮ وﻗﺖ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ۽‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﻴﻬﮡ ﺟﻲ ﺗﻴﺎرﻳﻦ ۾ آﻫﻴﻞ‪ .‬ﻗﺮآﻧﻲ ﻋﺠﺎﺋﺐ ﮔﻬﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﻋﺠﺎﺋﺐ ﮔﻬﺮ )آﺳﺘﺎن ﻗﺪوس ﻣﻴﻮزم( ﺟﻲ ﭜﺮ ۾‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺑﻲ ﺑﻬﺎ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻧﻮﻋﻴﺖ ﺟﺎ ﻗﺮآﻧﻲ ﻧﺴﺨﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻦ ۾ ﮔﻬﮣﺎ ﻫﭣ ﺟﺎ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ ۽ اﻣﺎﻣﻦ ﺳﺎن ﻣﻨﺴﻮب ﭤﻴﻞ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻲ ﺳﻮﻧﻦ اﮐﺮن ۾ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ ﻋﺠﺎﺋﺐ ﮔﻬﺮ ‪ ۱۳۶۴‬۾ ﮐﻮﻟﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﺮاﮢﻲ ﻟﮑﮣﻲ ﻫﺮڻ ﺟﻲ ﮐﻞ ﺗﻲ ﻛﻮﻓﻲ‬ ‫رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ۾ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﺠﺮي ﺻﺪي ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ رﮐﻴﻞ ﻗﺮآﻧﻲ ﻧﺴﺨﻦ ۾ ﻫﻚ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﻐﻞ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺑﺎﺑﺮ ﺳﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﺴﻮب آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ُﭘﺮاﮢﻮ ُﻧﺴﺨﻮ ‪ ۳۹۳‬ﻫﺠﺮي ﺳﺎل ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ دﻳﻮان وزﻳﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻛﺜﻴﺮ ﺣﺮم ﻻ‪ ‬وﻗﻒ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﻧﺴﺨﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﺘﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ادﻳﺐ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ ۽‬ ‫ﺧﻮﺷﻨﻮﻳﺲ ﺟﻤﺎل اﻟﺪﻳﻦ ﻳﺎﻗﻮت ﺟﻮ ﺑﻪ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻗﺒﻠﺖ اﻟﻜﺘﺎب ﻟﻘﺐ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺻﺤﻦ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻟﺘﺎڙي ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ‬ ‫آﻳﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺳﭵﻮ اﮜﮡ ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺳﺎن وﮀﺎﻳﻞ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﺟﻦ ﺗﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻤﺎز ﻻ‪ ‬ﺻﻔﻮن ﭠﺎﻫﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن وڏا ﻫﺎل ﻫﺌﺎ ﺟﻦ‬ ‫۾ ﻋﻮرﺗﻮن ﺻﻔﻮن ﭠﺎﻫﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪.‬‬

‫”ﺑﺎﻻ ﺳﺮ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ؟“ ﻣﻮن ﭜﺮ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪ .‬ﺑﺎﻻﺳﺮ ﻣﺴﺠﺪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺟﻲ ﺳﻴﺮاﻧﺪي‪ ‬ﮐﺎن‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﺮاﮢﻲ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ ۽ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭠﻬﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫”ﻧﻪ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ‪ “.‬ﺳﻠﻤﺎن ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫”زﺑﺮدﺳﺖ‪ “.‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ وات ﻣﺎن ﻧﻜﺮي وﻳﻮ‪” ،‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ڏﺳﮡ ﺟﻮ ڏاڍو ﺷﻮق ﻫﻮ‪ .‬ﻧﻤﺎز ﺑﻌﺪ ﻛﺠﻬﻪ دﻳﺮ ﻫﺘﻲ‬ ‫ﺗﺮﺳﻨﺪاﺋﻮ؟“‬

‫”ﺿﺮور ‪ ،‬ﺿﺮور“ ﺳﻠﻤﺎن ﭼﻴﻮ ۽ اﺳﺎﻧﮑﻲ ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻧﻤﺎز ﺑﻌﺪ اﺳﺎن ﺳﭛ اﺗﺮاﻫﻴﻦ ﻛﻨﮉ وٽ ﮔﮇ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻫﻮ ﺿﺮوري ﻫﻮ‬ ‫ﺟﻮ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻧﻤﺎز ﻻ‪ ‬اﻧﺪرﻳﻦ ﻛﻤﺮن ۾ وﭸﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﻫﻬﮍن ﻣﺠﻤﻌﻦ‪ ،‬ﻣﻴﻠﻦ ﻣﻼﮐﮍن‪ ،‬درﮔﺎﻫﻦ‪،‬‬ ‫راﻧﺪﻳﻦ ﺟﻲ اﺳﭩﺌﮉﻳﻤﻦ‪ ،‬وﻳﻨﺪي آﭼﺮ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ ﮔﺮوپ ۾ ﭤﻲ ﻫﻠﻨﺪڙن ﮐﻲ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ ﻛﺎ اﻫﮍي آﺳﺎﻧﻲ ﺳﺎن ﺳﭹﺎﮢﭗ واري‬ ‫ﺟﺎ‪ ‬ﺿﺮور ﻣﻘﺮر ﻛﻦ ﺟﺘﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ﮀﮍوﮀﮍ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﺳﭛ اﭼﻲ ﮔﮇ ﭤﻴﻦ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﭔﻲ ﺻﻮرت ۾ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﮘﻮﻟﮡ‬ ‫۽ ﮔﮇ ﻛﺮڻ ۾ وﻗﺖ ﺿﺎﻳﻊ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬

‫”ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ اﮜﮡ ”ﺻﺤﻦ ﻗﺪس“ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﭼﻮرس ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺗﺮ ﮀﭩﮡ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﻧﻪ‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬وﺿﻮ‪ ‬ﻻ‪ ‬وچ ﺗﻲ ﺗﺎﻻب ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﺎن وﺿﻮ ﻛﺮي ﻧﻤﺎز ﻻ‪ ‬ﺑﻴﻬﮡ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﮘﻮﻟﻴﻢ‪ .‬ﭜﺮ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﭔﻦ ﻧﻮﺟﻮان اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ‬ ‫ﻏﺎﻟﻴﭽﻲ ﺗﺎن ﻫﻴﭟ ﭤﻲ ﺑﻴﭡﻮ ۽ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻏﺎﻟﻴﭽﻲ ﺗﻲ ﺟﺎ‪ ‬ڏﻧﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻪ اﻫﻮ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺟﻮ ان ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﺨﺖ ﺳﻲ‪ ‬ﻛﺮي ﻓﺮش‬ ‫ﺗﻲ اﮔﻬﺎڙن ﭘﻴﺮن ﺳﺎن ﺑﻴﻬﮡ ﺟﻲ ﻣﻮن ۾ ﻫﻤﺖ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ڏﭠﻢ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻫﻚ ﺟﻲ اﮘﻴﺎن ﺳﺠﺪي واري ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻣﭩﻲ ﺟﻲ ﮔﻮل ﭨﻜﻲ‬ ‫رﮐﻴﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﻋﺠﻴﺐ ﻟﮙﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ آ‪ ‬ان ﺑﻨﺎ ﻫﻮس ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﭘﭡﻴﻦ ﺻﻒ ۾ ﻧﻬﺎرﻳﻢ ﺗﻪ اﺗﻲ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﺟﻬﮍا ﻛﺠﻬﻪ ﻧﻈﺮ آﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﻳﻮرپ ۾ ﭔﻪ ﺳﺎل اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺳﺎن رﻫﮡ دوران اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﻫﻮ ﺳﺠﺪي واري ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻣﭩﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﮔﻮل ﭨﻜﻲ ﻳﺎ ﭘﻦ‬ ‫رﮐﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺎن ﮔﮇ اﻳﺮان ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎز ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭨﻲ رﻛﻌﺖ ۾‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ﭔﻴﺎ ﺳﭛ ﻫﭣ ﮐﻮﻟﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ آﺋﻮن ﻫﭣ ﭔﮅي ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‪ .‬دل ۾ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﺎڻ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﺧﻴﺮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﻫﺎﻻ ۾ ﺑﻨﺎ ﭨﻮﭘﻲ ﺟﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻨﺪو آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻧﻤﺎز ﺑﻌﺪ ﻛﻮ ﻧﻪ ﻛﻮ ُﻣﻠﻮن ﺳﻤﺠﻬﺎﮢﻲ ڏﺋﻲ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻤﺠﻬﺎﮢﻲ ﮔﻬﭧ دڙﻛﺎ ﮔﻬﮣﺎ ﻫﻮﻧﺪا آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﻧﻤﺎز ﺑﻌﺪ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻧﻪ ﭼﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻣﺴﺠﺪ ۾‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻫﮍا ﻏﻴﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻟﮙﺎ ﭤﻲ ﺟﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﺿﺮور ﺳﻨﻲ ﻓﺮﻗﻲ ﺳﺎن ﻫﻮﻧﺪو ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﺣﻀﺮات ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻧﻪ ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻧﻪ ﻫﻲ ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﭨﻮﻛﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﺘﻠﻮن ﭘﺎﺋﻲ ﮀﻮ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺑﻪ ﻣﻮن ڏﭠﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺳﺎن اﻳﮇي ﺗﻪ‬ ‫ﻋﻘﻴﺪت‪ ،‬ﻋﺰت ۽ ﭘﻴﺎر آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺳﻨﺪن روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ۾ ﻟﮙﻞ ﭴﺎري‪ ‬ﮐﻲ ﺑﻪ ﭼﻤﻴﻮن ڏﻳﻨﺪا رﻫﻴﺎ ﭘﺮ ﮐﻴﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ روﻛﻴﻮ‬

‫ﻧﭥﻲ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﮘﻮٺ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻗﻠﻨﺪر ﺷﻬﺒﺎز‪ ،‬ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﻳﺎ داﺗﺎ ﮔﻨﺞ ﺑﺨﺶ ﺟﻲ ﻣﺰارن ﺗﻲ اﺋﻴﻦ ﻛﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﺣﺞ‬ ‫دوران ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ ﺑﻴﭡﻞ ﺧﺪﻣﺘﮕﺎر اﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﻴﺎر ﻣﺤﺒﺖ ۽ ﺳﺨﺘﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﭴﺎري‪ ‬ﮐﻲ ﭼﻤﻦ ﭤﺎ ﻳﺎ ُﭔﻚ ﮐﮣﻲ ﻗﺒﺮ ﻣﭥﺎن دﻋﺎ ﮔﻬﺮن ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺷﺮڪ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ اﻧﺴﺎن ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪي ﮐﺎن ﻧﻪ ﭘﺮ ﻓﻘﻂ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ رب ﭘﺎڪ ﮐﺎن ﮔﻬﺮڻ ﮐﭙﻲ‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎز ﺑﻌﺪ ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻣﺮد ﺗﻮڙي ﻋﻮرﺗﻮن اﺗﻲ ﺋﻲ وﻳﻬﻲ ﻗﺮآن ﭘﮍﻫﮡ ﻟﮙﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪن ۾‬ ‫ﻧﻤﺎزﻳﻦ ﮐﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﻗﺮآن ﭘﮍﻫﻨﺪي ڏﭠﻮ اﭤﻢ اﻳﺘﺮو ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺎن ﺋﻲ ﻗﺮآن‬ ‫ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺴﺠﺪ ۾ آﺋﻮن ﻗﺮآن ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻮﻧﮑﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺟﻲ ﭘﮍﻫﮡ ﻓﻘﻂ ڏﻳﮑﺎ‪ ‬آﻫﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺎن ﻗﺮآن ﭘﮍﻫﺎن‪ .‬ﺑﻨﺎ‬ ‫اڙدو ۾ اﭼﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺎن ﭘﮍﻫﻲ ان ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ ان ﭠﻠﻬﻲ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻮ ﺑﻪ رب ﭘﺎڪ ﺛﻮاب ڏﺋﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻗﺮآن‬ ‫ٰ‬ ‫ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ ‪ .....‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺳﻨﺪس ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺑﻴﺤﺪ ﭘﺴﻨﺪ آﻳﻮن‪ ،‬ان ﻛﺮي ﻫﺘﻲ دﻫﺮاﺋﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬

‫ﻧﻤﺎز ﺑﻌﺪ ﻣﻮن اﭤﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻫﻚ دروازو‪ ،‬ﭜﺘﻴﻮن‪ ،‬ﮀﺖ‪ ،‬وﻧﮓ‪ ،‬ﻣﺤﺮاب‪ ،‬ﻓﺮش ۽ اﻧﻬﻦ ﺗﻲ ﭤﻴﻞ ﻛﻢ ﻏﻮر ﺳﺎن‬ ‫ڏﭠﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﻟﻴﮉر ۽ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ﺻﺎﺣﺐ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺴﺠﺪ )ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد( ﻋﻬﺪ ﺗﻴﻤﻮري ﺟﻲ‬ ‫ﻳﺎدﮔﺎر ۽ ﺷﺎﻧﺪار ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻴﻤﻮري ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﻴﺮزا ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ راﮢﻲ ﻣﻠﻜﺎ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺂد ‪ ۸۲۱‬ﻫﺠﺮي ﺳﻦ ۾‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد رﮐﻴﻮ‪ .‬ﺗﻌﻤﻴﺮ ۾ ﻧﻔﺎﺳﺖ ۽ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻢ ﺟﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرﺗﻲ ۽ ﻛﺎرﻳﮕﺮي ۾ ﺗﻴﻤﻮري دور ﺟﻮ ﻣﺜﺎل‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﭜﺘﻴﻦ ﺗﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻛﻢ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ﭼﻮڌاري ا� ﺟﺎ ﻧﺎﻻ‪ ،‬ﻗﺮآﻧﻲ آﻳﺘﻮن ۽‬ ‫ﺣﺪﻳﺜﻮن ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺧﺬﻣﺘﮕﺎر ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﺟﻤﻠﻲ اﻳﺮاﺿﻲ َﻧﻮ ﻫﺰار ﭼﻮرس‬ ‫ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻪ اﮜﮡ وارو ﺣﺼﻮ ﭨﻲ ﻫﺰار ﮐﻦ ﭼﻮرس ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻤﺎرت ۾ ﮀﻬﻪ دروازا آﻫﻦ ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ڏاﮐﮣﻲ‬ ‫اﻳﻮان ﺟﻲ اﻳﺮاﺿﻲ ‪ ۵۰۰‬ﭼﻮرس ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ﻫﻲ اﻳﻮان ﻣﻘﺼﻮره ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ اﻳﻮاﻧﻦ ۾ ﺷﺎﻧﺪار‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﻮان ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﺘﺒﻮ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ اﻫﻮ راﮢﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﭘﭧ ﺑﺎﻳﺴﻨﻘﺮ ﺟﻮ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺧﻂ ﺛﻠﺚ‬ ‫ﺟﻮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﺗﺐ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﮕﻤﺮﻣﺮ ﺟﻲ ﻫﻜﮍي وڏي ﭨﻜﺮي ﮐﻲ ﺗﺮاﺷﻲ ﻣﺤﺮاب ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ اﺗﺮ وارو‬ ‫اﻳﻮان داراﺳﻴﺎده ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ دﻟﭽﺴﭗ ﭘﺌﺎﻧﭩﺲ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮرﻫﺮ ﺷﺂد ﺑﺎﺑﺖ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺌﺎﻧﭩﺲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﺷﺎﻫﻪ رخ ۽ ﺳﻬﺮي‬ ‫ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڊاﺋﺮي ﺗﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ وﻗﺘﻦ ۾ ﻟﮑﻴﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ راﮢﻲ‪ ،‬ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺟﻲ ُﭘﭧ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ زال‪ ،‬ﻫﻨﺮ ۽ آرٽ ﺟﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫•‬ ‫ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﻫﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ‪ ،‬ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد اﺳﻼﻣﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﻫﻚ اﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻋﻮرت ﭤﻲ ﮔﺬري آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﺮات ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻴﻨﺌﺮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫•‬ ‫۾ آﻫﻲ ۽ ﺟﺘﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻋﻤﺎرﺗﻮن ﭠﻬﺮاﻳﻞ آﻫﻦ( ﭘﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﭠﻬﺮاﻳﻞ ﻫﻲ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻟﻲ واري‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻠﻚ ﺑﻬﺘﺮ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻫﻠﻨﺪي اﭼﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺴﺠﺪ ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ ۱۴۱۰‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۸۳۰‬ﻫﺠﺮي‬ ‫ڌاري ﭠﻬﺮاﺋﻲ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﻣﺴﺠﺪ ‪ ۷۵۰۰‬ﮐﻦ ﭼﻮرس ﻣﻴﭩﺮن ﺗﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭔﻪ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﻣﻴﭩﺮ ڊﮔﻬﺎ ﻣﻨﺎرا آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ ﭤﻮﻟﻬﻪ ‪۶‬‬ ‫ﻣﻴﭩﺮ ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬۽ ﮔﻨﺒﺬ ‪ ۵۰‬ﻣﻴﭩﺮ اﺗﺎﻫﻮن ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬

‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ ۾ رﮐﻴﻞ ﻣﻨﺒﺮ اﺧﺮوٽ ﺟﻲ ﻛﺎٺ ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ۾ ﻛﻮﺑﻪ ﻟﻮﻫﻪ ﺟﻮ ﻛﻮﻛﻮ ﻳﺎ ﭘﭩﻲ‬ ‫•‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻧﻪ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ ﺟﻲ ﺳﺮ ﭘﺮﺳﻲ ﺳﺎﺋﻴﻜﺲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ﺳﻮﻟﺠﺮ‪ ،‬ڊﭘﻠﻮﻣﺌﭧ ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ﻧﻮﻳﺲ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﺎ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ‪“The Noblest mosque of .‬‬ ‫”‪ Central Asia‬۽ ﻣﻮﺟﻮده ﭘﻮپ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﻻ‪ ‬ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬

‫‪Goharshad mosque is the first and the greatest surviving Persian monument of the ۱۵th Century.‬‬

‫ﻫﺠﺮي ﺳﻦ‪ ۱۳۳۰‬۾ ﺟﻴﻜﺎروﺳﻴﻦ ﺑﻤﺒﺎري ﻛﺌﻲ ان ۾ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ ﮔﻨﺒﺬ ﭜﭵﻲ ﭘﻴﻮ ﻫﻮ ‪ ۱۳۳۹ .‬۾ ﻫﻲ ﺳﭵﻮ‬ ‫•‬ ‫ﮔﻨﺒﺬ ڊﻫﺮاﺋﻲ ان ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻧﺌﻮن ۽ ﻣﻮﺟﻮده ﮔﻨﺒﺬ ﺳﺎﮘﻲ ‪ ۱۵‬ﻣﻴﭩﺮ ﻗﻄﺮ ﺟﻮ ﭠﻬﺮاﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ وڏي‬

‫ﻣﺮﻣﺖ ﭤﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﺻﻔﻮي دور ۾ ۽ ﭔﻴﻮ دﻓﻌﻮ ﻛﺎﭼﺎري )‪ (Qajar‬دور ۾‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ آرﻛﻴﭩﻜﭧ ان وﻗﺖ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺎرﻳﮕﺮ ﻗﻮم اﻟﺪﻳﻦ ﺷﻴﺮازي ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ‬ ‫•‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ رخ ﻻ‪ ‬ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﻋﻤﺎرﺗﻮن ﭠﻬﺮاﻳﻮن ﺟﻦ ﺗﻲ ﺷﻴﺮاز ۽ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﻛﺎرﻳﮕﺮن ۽ ﻣﺰورن ﻛﻢ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺮات‬ ‫)اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن( ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد اﺳﻜﻮل آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺗﻲ ﻗﻮام اﻟﺪﻳﻦ ﭠﺎﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﮐﻲ ﭼﺌﻦ ﭘﺎﺳﻦ ﮐﺎن ﭼﺎر ﺑﺎﻟﻜﻨﻴﻮن )‪ (terraces‬آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﻳﻮان ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ڏﮐﮡ ۾‬ ‫•‬ ‫ﻣﻘﺼﻮره ﻧﺎﻟﻲ اﻳﻮان آﻫﻲ‪ ،‬اوﭜﺮ ﭘﺎﺳﻲ واري اﻳﻮان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺣﺎﺟﻲ ﺣﺴﻦ‪ ،‬اﺗﺮ اوﭜﺮ واري ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ دارو ﺳﻴﺎده ۽ اوﻟﻬﻪ‬ ‫واري ﺟﻮ آب )ﭘﺎﮢﻲ( ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﭥﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻞ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﺗﺎﻻب‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻣﻮن وﺿﻮ ﻛﺮي ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺳﺎن ﻇﻬﺮ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﭘﺮاﮢﻲ‬ ‫•‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻫﻚ ﻋﻤﺎرت ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﭘﻴﺮ زان )ﭘﻮڙﻫﻲ ﻣﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪ( ﺳﮇﺑﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ان ﺟﺎ‪ ‬ﭜﺮﺳﺎن‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ﻻ‪ Sundial ‬ﭠﻬﺮاﻳﻮ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ذرﻳﻌﻲ اڄ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺳﭹﺎﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﺳﺞ ﺟﻲ ﭘﺎﮀﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﻤﺎز ﺟﻲ‬ ‫اداﺋﮕﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ ان وﻗﺖ ﻣﻮﺟﻮد اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪي ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ان ‪ Sundial‬ﻻ‪ ‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ‬ ‫اﻫﻮ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻋﺎﻟﻢ دﻳﻦ ﺷﻴﺦ ﺑﻬﺎﺋﻲ‪ ‬ڊﻳﺰاﺋﻦ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﺷﺎﻫﻪ رخ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺧﻮش‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ – ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻤﻜﻨﺪڙ ﻫﻴﺮو( ﺟﻮ ﻫﻚ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻫﻴﺮو آﻫﻲ ۽ ﺷﺎد‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد آﻏﺎ )ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﮔﻮﻫﺮ ﺟﻲ‬ ‫•‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺧﺎﻧﺪان ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ ﻫﻮ ۽ ﻫﺮات ﺟﻲ ﺗﻴﻤﻮر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ زال ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ٰ‬ ‫اﻫﻢ ۽ ﺑﺎاﺛﺮ ﻓﻮﺟﻲ ﻟﻴﮉر ﻏﻴﺎث اﻟﺪﻳﻦ ﺗﺮﺧﺎن ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﮐﻲ ”ﺗﺮﺧﺎن “ ﺟﻮ ﻟﻘﺐ ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺧﺎن ﭘﺎڻ‬ ‫اﭼﻲ ڏﻧﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ رﺳﻢ رواج ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻮ ﻣﺎن ۽ ﻣﺮﺗﺒﻮ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭼﻨﮕﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ زال‬ ‫ﻣﻠﻜﺎت آﻏﺎ ﮐﺎن ﮔﻬﭧ ﻫﻮ ﭘﺮ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﮍس ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺳﺎن ﻫﻚ ﺗﻪ اﭤﮡ وﻫﮡ ﮔﻬﮣﻮ ﻫﻮ ۽ ﭔﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫ﻃﺮح ﺗﻴﺰ ﻫﺌﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭜﺎﺋﺮن ﺳﺎن ﻣﻠﻲ )ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺮات ﺟﻲ ﺗﻴﻤﻮري ﻛﻮرٽ ۾ اﻫﻢ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ رﺗﺒﻦ ﺗﻲ ﻫﺌﺎ(‪ ،‬ﻫﻦ‬ ‫ﺗﻴﻤﻮري ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺟﻴﻜﻮ ﺷﺮوع وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻤﺮ ﻗﻨﺪ ﻫﻮ ان ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ‪ ۱۴۰۵‬۾ ﻫﺮات ﺷﻬﺮ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﻠﭽﺮ ﺗﻤﺎم وڌﻳﻮ وﻳﺠﻬﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬۽ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﺷﺎﻫﺮخ‬ ‫•‬ ‫ﻋﻠﻢ و ادب‪ ،‬ﻓﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺮ‪ ،‬آرٽ ﺟﺎ وڏا رﮐﻮاﻻ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ درﭔﺎر ۾ آرﭨﺴﭩﻦ‪ ،‬اﻧﺠﻨﻴﺌﺮن‪ ،‬ﻓﻨﻲ ﻣﺎﻫﺮن‪ ،‬ﻓﻼﺳﺎﻓﺮن ۽‬ ‫ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻮ وڏو ﻣﺎن رﻫﻴﻮ ۽ دﻧﻴﺎ ۾ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﺷﺎﻋﺮ ﺟﺎﻣﻲ ﺑﻪ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪۱۴۴۷‬ع ۾ ﺷﺎه رخ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻧﻤﻮﻧﺎ ﺳﻤﻮﻧﺎ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ دﻟﭙﺴﻨﺪ ﭘﻮﭨﻲ ﮐﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻫﺎرﻳﻮ ۽‬ ‫•‬ ‫ﭘﺎڻ ان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ‪ De-Facto‬ﻳﻌﻨﻲ اﺻﻞ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﮣﺠﻲ وﻳﭡﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﺟﻠﻪ ﻧﺪي )ﻋﺮاق( ﮐﺎن ﭼﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺎرڊر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﮑﮍﻳﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻫﺎ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻛﺎ ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﻣﺲ ﻫﻠﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ڏﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻴﺮان ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻮﭨﻲ ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫اﺑﻮ ﺳﻌﻴﺪ ‪ ۱۴۵۷‬۾ ﮐﻴﺲ ﻣﺎراﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ۽ ﭘﺎڻ ﻫﺮات ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪.‬‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻻ‪ ‬ﻫﻚ ﻗﺼﻮ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﻫﺮات ۾ ﺳﻨﺪس ﭠﻬﺮاﻳﻞ ﻣﺴﺠﺪ ۽ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ‬ ‫•‬ ‫اﻧﺴﭙﻴﻜﺸﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﺧﺪﻣﺘﮕﺎر ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭘﻬﺘﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن اڳ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺧﭥﺎﺑﻴﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃﻳﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻚ ﺧﭥﺎﺑﻲ ﻧﻨﮉ ۾ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي اﺗﻲ ﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻮﭠﮍي‪ ‬۾ ﺳﺘﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ ﺧﺬﻣﺘﮕﺎر ﭔﺎﻧﻬﻲ ﻧﻪ رﮘﻮ ڏﺳﻲ ورﺗﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺳﺎن ﻫﻢ ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻪ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺣﻜﻢ ﺟﺎري ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﭔﻦ ﺳﺌﻮ ﺧﺬﻣﺘﮕﺎر ﭔﺎﻧﻬﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ ﺧﭥﺎﺑﻴﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮاﺋﻲ‬ ‫ﮀﮇي‪.‬‬

‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻫﺮات ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻫﻴﻨﺌﺮ ڊﭠﻞ ﺣﺎﻟﺖ ۾ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ‬ ‫•‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﻨﺎرو اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ‪ ‬دﻟﻴﺮ‪ ،‬ﭴﺎﮢﻮ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان‪ ،‬ﻋﻠﻢ و ﻫﻨﺮ ﺟﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ۽ ﺳﭡﻲ ﻣﻨﺘﻈﻢ‬ ‫ﻋﻮرت ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﺮان ۾ ﭘﺮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۾ ﺑﻪ اﻫﻢ ﺣﻴﺜﻴﺖ رﮐﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺗﺎزو ‪ ۲۰۰۳‬۾ ﻛﺎﺑﻞ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ اﻟﮗ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ“ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻮن ﭠﻬﺮاﻳﻞ ﭔﻴﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن ﮐﮣﻲ ﺳﻨﺪن ﺻﺤﻴﺢ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻧﻪ ﻛﻨﺪﻳﻮن ﻫﺠﻦ ﺟﻮ ﻫﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ اﻫﻲ ﭜﭵﻲ ﭜﺮي وﻳﻮ آﻫﻦ‬ ‫۽ اﺻﻠﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻧﻪ رﻫﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺟﮗ ﻣﺸﻬﻮر ” ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ“ اڄ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺷﺎن ۽ ‪Show‬ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻴﻮ وﻳﭡﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ان ۾ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮﻳﮉٽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮام ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺮ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻲ‪ ‬ﮐﻲ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ رﮐﻨﺪا اﭼﻦ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﭘﮡ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﮔﻮﻫﺮ ﺗﺎج ﺟﻲ وﻓﺎت ﻫﺘﻲ ﺋﻲ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﻘﺒﺮو‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺋﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﭼﻬﺮو‪.‬‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻲ ﻣﮍس ﺷﺎه رخ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ” ﺷﺎﻫﻪ رخ ﻣﻴﺮزا“ ﻫﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﺷﺎﻫﻪ رخ‬ ‫•‬ ‫ٰ‬ ‫ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺗﻴﻤﻮر ﻣﺮزا )ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎڪ اﻧﮉﻳﺎ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ(‪،‬‬ ‫ﺷﻄﺮﻧﺞ راﻧﺪ ﮐﻴﮇي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﭧ ﭴﻤﮡ ﺟﻮ اﻃﻼع ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻄﺮﻧﺞ راﻧﺪ ﺗﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭧ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ رﮐﻴﻮ ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫رخ ﺳﻦ ‪ ۱۳۷۷‬ع ۾ ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ زال ﻣﺎن ﭴﺎﺋﻮ‪ ۱۴۰۵ .‬۾ ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻲ وﻓﺎت ﺗﻲ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮن واﮘﻮن‬ ‫ﺳﻨﭝﺎﻟﻴﻮن ۽ ‪ ۱۴۴۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻮ ﭘﻲ‪ ‬ﻳﻌﻨﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺟﻮ ﺳﻬﺮو ﺗﻴﻤﻮر اﻫﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﻣﻨﮉو‪ .‬ﺗﻴﻤﻮر ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻟﮍاﺋﻲ دوران ﭨﻨﮓ‬ ‫وٽ ﺗﻴﻤﻮﻟﻨﮓ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﭹﺎﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻟﻨﮓ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻓﻮﻻد )ﻟﻮﻫﻪ( آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻨﮓ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ آﺧﺮي‬ ‫۾ ڌڪ ﻟﮙﮡ ﻛﺮي ﻫﻮ ﻣﻨﮉﻛﺎﺋﻲ ﻫﻠﻨﺪو ﻫﻮ ۽ ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻔﻆ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺗﻐﻠﻖ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺤﻤﻮد ﻧﺼﻴﺮ دﻳﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ‪۱۳۹۸‬ع ۾‪ ،‬دﻫﻠﻲ‪ ‬ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي وڏي ﭰﺮﻟﭧ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻴﺮن ﺟﻮ‬ ‫اﻫﺮن ۽ ﮘﻬﻪ ﮘﭡﻦ ﺳﺎن ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﮐﻦ ﻫﺎﭤﻲ ﻟﮇراﺋﻲ اﻳﺮان ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮ ‪ .‬ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻴﻦ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬اڄ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﺮﻛﻲ‪ ،‬ﺷﺎم‪ ،‬ﻋﺮاق‪ ،‬ﻛﻮﻳﺖ‪ ،‬اﻳﺮان ۽ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ رﻳﺎﺳﺘﻮن ﻛﺰاﺧﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺟﺎرﺟﻴﺎ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن وﻏﻴﺮه‪،‬‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬اﺗﺮ اﻧﮉﻳﺎ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ۾ اﭼﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺟﺘﻲ ﻛﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﭡﻮ ۽ ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻴﺮو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻦ ﻻ‪‬‬ ‫وڏو ﻇﺎﻟﻢ ۽ ڌاڙﻳﻞ ﻟﻴﮑﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮﺷﻴﺎ )ان وﻗﺖ ﺟﻲ اﻳﺮان( ‪ ،‬ﺷﺎم ۽ ﻋﺮاق ﺗﻲ ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻦ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﭴﮡ ﺗﻪ اﻧﺴﺎن‬ ‫ذات ﺟﻮ وﺟﻮد ﻧﻪ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﺗﻴﻤﻮر اﻧﺴﺎﻧﻲ ﮐﻮﭘﮍﻳﻦ ﺟﻮ اﻫﺮام )‪ (Pyramid‬ﭠﺎﻫﮡ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ڏﻧﻮ ۽‬ ‫ﺳﺘﺮ ﻫﺰار ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﺳﺮڌڙ ﮐﺎن ڌار ﻛﺮي اﻫﺮام واﻧﮕﺮ ڍﻳﺮ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬اﻫﮍوﺋﻲ اﻫﺮام ﻫﻦ ﭨﺮﻛﭧ ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭘﮡ ﺳﺘﺮ ﻫﺰار ﮐﻦ ﮐﻮﭘﮍﻳﻮن ﮔﮇ ﻛﻴﻮن وﻳﻮن ۽ ﺑﻐﺪاد ۾ ﭘﮡ ﻧﻮي ﻫﺰار ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﺳﺮ ﻗﻠﻢ ﻛﺮي اﻫﺮام‬ ‫ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ڏﻳﮉ ﻛﺮوڙ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺎرﻳﺎ وﻳﺎ‪ .‬ان ﻣﺎن اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‬ ‫ﺗﻪ ان وﻗﺖ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﺷﻬﺮ ۽ ﮘﻮٺ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﺧﺎﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﺎ ﻫﻮﻧﺪا‪ .‬ﭘﺮ ﻛﻲ اﻫﮍا ﻣﻠﻚ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺎرا‪،‬‬ ‫ازﺑﻜﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺎﺷﻘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮات ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﺟﻬﮍو ﻛﻮ ﺳﭡﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻪ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﺟﻬﺎن ۾ ﻣﺎر ﻣﺎرا ۽ ﭰﺮﻟﭧ‬ ‫ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﻴﺶ ﭤﻲ ﻛﺮاﻳﻮ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ ﻣﺎن ﻫﻴﺮا ﺟﻮاﻫﺮ ﭰﺮي ﻫﺮات‪ ،‬ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﻣﺴﺠﺪون ﭠﻬﺮاﺋﻲ‬ ‫ﭘﺎڻ ﮐﻲ وڏو ﻧﻴﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭤﻲ ﺳﮇراﻳﻮ ۽ اﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻬﮍو ﻛﻮ ﺳﺨﻲ ﻣﺮد ﻧﻪ‬ ‫ﭤﻴﻨﺪو ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﮐﻲ روس ﮐﺎن ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﻲ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ ﺗﺎﺷﻘﻨﺪ ۾ ﻟﮙﻞ‬ ‫ﻣﺎرﻛﺲ ﺟﻲ ﻣﻮرﺗﻲ ‪ Statue‬ﻻﻫﻲ ان ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻲ رﮐﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﻧﺪﮔﻲ ۾ ﺟﻮﭨﻴﻞ ﺟﻨﮕﻴﻦ‬ ‫ﺟﻮن ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻮن ”ﺗﺰڪِ ﺗﻴﻤﻮري“ ﻧﺎﻟﻲ ﻛﺘﺎب ۾ ﻟﮑﻴﻮن آﻫﻦ‪ ۱۴۰۴ .‬۾ ﺗﻴﻤﻮر ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻨﮓ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮڻ ﻻ‪‬‬ ‫اﺳﻬﻴﻮ ﭘﺮ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻫﻮ ﺑﺨﺎر ۽ ﭘﻠﻴﮓ وﮔﻬﻲ ﻣﺮي وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭼﺌﻦ ﭘﭩﻦ ﻣﺎن ﭘﻬﺮﻳﺎن ﭔﻪ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮ ۽ ﻋﻤﺮ ﻛﺠﻬﻪ وﻗﺖ ﻻ‪ ‬ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻲ وﺳﻴﻊ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﺣﺼﻲ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﮐﻴﻦ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﻧﻪ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭨﻴﻮن ﭘﭧ ﻣﻴﺮان ﺷﺎﻫﻪ ﺗﻴﻤﻮر ﺑﻌﺪ ﻳﻜﺪم ﮔﺬاري وﻳﻮ‬ ‫)ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﻮﭨﻲ اﺑﻮ ﺳﻌﻴﺪ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاڏي ﺟﻲ ﭜﺎﭴﺎﺋﻲ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎد ﮐﻲ ‪ ۱۴۵۷‬۾ ﻗﺘﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ﺟﺎري ﻛﻴﻮ ۽‬ ‫ﭘﺎڻ ﺗﺨﺖ ڌﮢﻲ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ(‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻲ ﭼﺌﻦ ﭘﭩﻦ ﻣﺎن ﻧﻨﮃي ﺷﺎﻫﻪ رخ ﭼﮝﻮ ﻋﺮﺻﻮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ۽‬ ‫ﺳﻨﺪس زال ﮔﻮﻫﺮ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻣﭥﻲ ﻛﺮي ﭼﻜﺎﺳﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻻش ﮐﻲ ﺑﺎم‪ ،‬ﻣﺸﻚ ۽ ﮔﻼب ﺟﻲ ﭘﺎﮢﻲ ۾ ﻏﺴﻞ ڏﻳﺎري‪ ،‬اوﭼﻲ ﻛﭙﮍي ۾ وﻳﮍﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﮔﻮر اﻣﻴﺮ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺒﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﺑﺎﻛﺲ ۾ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ اﻣﺎﮢﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﺳﻨﺪس ِ‬

‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎزار رﺿﺎ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﺟﺎ ﻓﻮﭨﻮ ﭘﺮﻧﭧ ﻛﺮاﺋﮡ ﻻ‪ ‬دﻛﺎن ﭘﮁﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‬ ‫ﺗﻪ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﭔﮅل اﮀﻲ ﻋﻤﺎﻣﻲ ۽ ﻧﺎﺳﻲ ﮔﺎﺋﻮن ۾ ﻫﻚ ﻣﻮﻟﻮي ﻣﻠﻴﻮ‪.‬‬

‫”آﺋﻮن ﺗﻮﮐﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﺮ ﺟﻮ دﻛﺎن ﭤﻮ ﻫﻠﻲ ڏﻳﮑﺎرﻳﺎن“‪ ،‬ﻫﻦ اڙدو ۾ ﭼﻴﻮ ‪ ” ،‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﮡ اﺗﺎن ﺣﺞ ﻻ‪ ‬ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃاﺋﮣﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪“.‬‬

‫ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﺮ ﺟﻮ دﻛﺎن ﭜﺮ واري ﮔﻬﭩﻲ‪ ‬۾ ﺋﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﺳﺎﺋﻴﺰ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃراﻳﺎ ۽ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻤﺮا ﺗﺎن ‪CD‬‬ ‫ﺗﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﭨﺮاﻧﺴﻔﺮ ﻛﺮاﻳﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﺧﺎﻟﻲ رﻫﻲ ﺳﮕﻬﻲ ۽ آﺋﻮن دل ﮐﻮﻟﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن‬ ‫ﮔﻬﮣﺎ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃي ﺳﮕﻬﺎن‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺴﻴﻦ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻓﻮﭨﺎ ﺗﻴﺎر ﭤﻴﻦ ﺗﻴﺴﻴﻦ ﻣﻮن ﺳﺎﮢﺲ ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫”ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﺎ آﻫﻴﻮ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫”ﺟﻲ ﻫﺎ‪“.‬‬

‫”ﻛﭥﻲ ﺟﺎ؟“‬

‫”ﺣﻴﺪرآﺑﺎد واﮢﻜﻲ وﺳﻲ ﺟﺎ‪“.‬‬

‫”ﻛﻴﺮ آﻫﻴﻮ ﭘﺎڻ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻟﻐﺎري آﻫﻴﺎن‪ .‬ﻛﺮم ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري ﻧﺎﻟﻮ اﭤﻢ‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن ﺑﻪ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﭜﺮﺳﺎن ﻫﺎﻻ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ آﻫﻴﺎن ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭔﮅاﺋﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ُﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ‬ ‫ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ ﭘﮍﻫﻴﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻮ ﻫﻚ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ اي ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﻛﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﻨﺪس ‪ e_mail‬اﺋﮉرﻳﺲ ‪ rahmashhadi@hotmail.com‬آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ ﺗﻮن ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﺎڊرن ﻣﻮﻟﻮي ﻣﻠﻴﻮ‬ ‫آﻫﻴﻦ‪.‬‬ ‫”ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻫﺮ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﮐﻲ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺿﺮوري آﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫”ﺗﻮﻫﺎن ﻫﺘﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬آﻳﺎ آﻫﻴﻮ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪‬؟“ ﻣﻮن ﺣﻴﺪري ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”آﺋﻮن ﻧﻨﮃو ﻫﻮس ﺗﻪ دﻳﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ آﻳﻮ ﻫﻮس‪ “ ،‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺳﺘﺮﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻚ ﻣﺪرﺳﻮ ”ﻣﺪرﺳﮫ ﻋﻠﻤﻴﮫ‪ ،‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم اﻟﻌﺼﺮ‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ“ ﻫﻼﻳﺎن ﭤﻮ‪ “.‬ﻫﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺟﻮ ﻛﺎرڊ ڏﻧﻮ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ اﺋﮉرﻳﺲ ﭘﮡ ﻫﻦ رﻳﺖ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﺌﻲ ؛‬

‫ﭼﻬﺎر راﻫﻪ ﺷﻬﺪاء‪ ،‬آزادي روڊ‪ ،‬ﺳﺎﺳﺎن ﮔﻬﭩﻲ‪ ،‬ﺑﻼڪ ‪ ۲۱‬۽ ﻓﻮن ﻧﻤﺒﺮ ‪ ۰۰۹۸۵۱۱۲۲۵۷۴۲۷‬۽ ‪ ۲۲۲۹۶۴۴‬ﻟﮑﻴﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﺮم‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ درس ﺗﺪرﻳﺲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭔﻦ ﭨﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ‬ ‫ﺣﻴﺪري ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻣﻮﻟﻮي ﭔﮅاﻳﺎ ﺟﺌﻴﻦ ﺗﻪ ﺣﺒﻴﺐ ا� ﺷﻴﺦ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ وٽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮي ﻫﺎڻ ﻣﻴﺮﭘﻮر‬ ‫ﻣﺎﭤﻴﻠﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲ ﭔﺮڙو ﺟﻴﻜﻮ ﺳﮑﺮ ۾ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻴﺪ‬ ‫ﻣﺸﺘﺎق ﺣﺴﻴﻦ ﭔﺮڙو ﺟﻴﻜﻮ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻏﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻓﺮخ رﺿﺎ رﺿﻮي ﺟﻴﻜﻮ ﺳﮑﺮ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬آﻳﻮ ﻫﻮ ﻫﺎڻ ﺷﺎم ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻛﺮم ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ڏﻫﻪ ﺣﺞ ﻛﺮي ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﺳﺎل ﻫﻨﮑﻲ وري ﺣﺞ ﺗﻲ وﭸﮡ ﺟﻮ ارادو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﺮ ﺳﺎل‬

‫رﻣﻀﺎن ﺟﻲ ﻣﻬﻴﻨﻲ ۾ ﺗﻨﺰاﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉا‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻳﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻻ‪ ‬وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪.‬‬ ‫” ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ ﻛﻢ ﻛﺮﻳﻮ‪ “،‬ﻛﺮم ﻋﻠﻲ ﺣﻴﺪري ﭼﻴﻮ‪ ” ،‬اڄ ﻣﺎﻧﻲ اﺳﺎن وٽ ﻫﻠﻲ ﮐﺎﺋﻮ‪“.‬‬

‫ﻣﻮن ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ ”اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﺮﻛﺎري ﺑﻴﻜﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﺎن ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻫﮍا وﮢﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ آﺋﻮن ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﺑﻪ ﮀﮇي ڏﻳﻨﺪو آﻫﻴﺎن‪“.‬‬ ‫”ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﭜﻼ ﻛﻬﮍي ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮﻳﺎن؟“ ﺣﻴﺪري‪ ‬ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻫﺎ ﺑﻠﻜﻞ ﻫﻚ ﻛﻢ ﻛﺮ‪ “،‬ﻣﻮن ﻛﺮم ﻋﻠﻲ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ‪ ” ،‬ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﭔﮅا‪“.‬‬

‫”آﺋﻮن ﺑﻪ ﮐﮣﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﺎن ﭘﺮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺎن ﺗﻮﮐﻲ ﻣﻼﻳﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻮ ﺋﻲ ﭴﺎﮢﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ “.‬ﻛﺮم ﻋﻠﻲ ﭼﻴﻮ ۽ ﺣﺮم ۾ وﭠﻲ آﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﺻﺤﻦ اﻧﻘﻼب ﻣﺎن ﭤﻲ اﺳﺎن رﺿﻮﻳﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ آﻳﺎﺳﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻲ ﻛﻢ ﺳﺎن‪ ،‬اﺳﻼﻣﻲ ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي ﺟﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﻲ‪ ،‬ﻫﻲ‪ ‬ﺑﻠﮉﻧﮓ ‪۱۹۸۴‬ع ۾ ﭠﻬﻲ راس‬ ‫ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ ﻋﻠﻤﻲ ۽ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ ﺳﺮﮔﺮﻣﻴﻮن ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻴﻮن وﭸﻦ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ دراﺻﻞ ﭔﻦ ﺳﺎﺑﻖ دﻳﻨﻲ ﻣﺪرﺳﻦ ”‬ ‫ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﻴﺮزا ﺟﻌﻔﺮ و ﺧﻴﺮاﺗﺨﺎن“ ﺟﻮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﮔﺬرﻳﻞ ﭨﻴﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺑﺎﻗﺎﻋﺪي ﻣﺬﻫﺐ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﺎڊرن ۽‬ ‫ﺳﺎﺋﻨﺴﻲ ﻫﻨﺮ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﮡ ڏﭠﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ڏﻧﻞ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻲ اي‪ ،‬اﻳﻢ اي ۽ ﭘﻲ اﻳﭿ ڊي ﺟﻮن‬ ‫ﻣﺠﺘﺒﻲ رﺿﻮي ﺳﺎن ﭤﻲ‬ ‫ڊﮔﺮﻳﻮن ڏﻧﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﭨﻲ روم ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ وٽ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺎﺑﺖ ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﮡ ﭘﻴﺘﻴﺴﻴﻦ‪ .‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن ﭔﮅاﻳﻞ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻮٽ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﺲ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﺟﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻻ‪ ‬ڏﻳﺎن ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ )ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ( آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ اڄ ﻛﻠﻬﻪ آدم ﺷﻤﺎري ‪ ۲۵‬ﻟﮏ‬ ‫•‬ ‫ﮐﻦ ﭤﻴﻨﺪي ۽ اﭨﻜﻞ ‪ ۲۰۰‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﭘﮑﻴﮍ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺗﺮ اوﻟﻬﻪ ۾ ﺑﻨﺎﻟﻮد ۽ ﻫﺰار ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﻄﺎرن وچ ۾‪،‬‬ ‫ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ‪ ۹۰۰‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي آﻫﻲ ۽ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻄﺢ ﮐﺎن ‪ ۹۸۰‬ﻣﻴﭩﺮن )اﭨﻜﻞ ‪ ۳۰۰۰‬ﻓﭩﻦ( ﺟﻲ ﺑﻠﻨﺪي‪ ‬ﺗﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻣﺸﻬﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ وڏن ﺷﻬﺮن ﻣﺎن ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭨﻲ ﺻﺪي ﻫﺠﺮي ۾ ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﮘﻮٺ‪ ،‬ﺳﻨﺎﺑﺎد ﻧﺎﻟﻲ‪ ،‬ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ ﻃﻮس ﮐﺎن ‪۲۴‬‬ ‫•‬ ‫ُ‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮن ﺟﻲ ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﭔﻲ ﺻﺪي ۾ آﺧﺮ ۾ ﻫﻦ ﺳﻨﺎﺑﺎد ﮘﻮٺ ۾ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﻮرﻧﺮ ﺣﻤﻴﺪ ﺑﻦ ﻗﻬﺘﺒﺎ ﺟﻮ اوﻧﻬﺎري‬ ‫ﺟﻮ رﻫﺎﺋﺸﻲ ﻣﺤﻼت‪ ،‬ﻫﻦ ﮘﻮٺ ۾ ﻫﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﺟﻮ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﻫﺠﺮي ﺳﻦ ‪) ۱۹۳‬ﻋﻴﺴﻮي ‪ (۸۰۸‬۾‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ اوﭜﺮ ﻋﻼﺋﻘﻲ ڏي وﻳﻨﺪي ﺟﮇﻫﻦ ﻃﻮس ۾ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ ﺳﺎﻫﻪ ڏﻧﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﻨﺎﺑﺎد ۾ ﺣﻤﻴﺪ ﺑﻦ ﻗﻬﺘﺒﺎ ﺟﻲ ﻣﺤﻞ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﺎل ﻫﻴﭟ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺮﺿﺎ )ﭴﻢ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﻪ ان وﻗﺖ وﺟﻮد ۾ آﻳﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺑﻦ‬ ‫•‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﺳﺎل ‪۷۶۵‬ع( ﮐﻲ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ )ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺟﻲ ﭘﭧ( ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎل ‪۸۱۸‬ع ۾ ﻃﻮس ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﺷﻬﻴﺪ ﻛﻴﻮ ۽ ﮐﻴﻦ ﺣﻤﻴﺪ ﺑﻦ ﻗﻬﺘﺒﺎ واري ﺳﻤﺮ ﭘﺌﻠﺲ )اوﻧﻬﺎري واري ﻣﺤﻞ( ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ‬ ‫ﭜﺮﺳﺎن دﻓﻦ ﻛﻴﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮو ﺷﻴﻌﻦ ۽ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﺟﻲ ﺣﺒﺪارن ﻻ‪ ‬زﻳﺎرت ﮔﺎﻫﻪ ﺑﻨﺠﻲ وﻳﻮ ‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻧﻨﮃن وڏن ﮘﻮﭠﻦ ۽ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن ﭘﺮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﮉ ﻛﮍڇ ﮐﺎن زاﺋﺮﻳﻦ ﻫﺘﻲ اﭼﮡ ﻟﮙﺎ ۽ ﺳﻨﺎ آﺑﺎد ﺟﻮ ﻧﻨﮃڙو ﮘﻮٺ ﻫﻚ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آﻫﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﺟﻲ دﻓﻦ ﺟﻲ ﺟﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﺎروﻧﻖ ۽ ﭼﻬﻞ ﭘﻬﻞ وارو ﻣﺸﻬﺪ رﺿﺎ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﻟﻔﻆ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬

‫ﭨﻲ ﺻﺪي ﻫﺠﺮي ﺟﻲ آﺧﺮ ڌاري اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﻣﭥﺎن ﮔﻨﺒﺬ ﭠﻬﺮاﻳﻮ وﻳﻮ ۽ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭼﻮڌاري‬ ‫•‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻋﻤﺎرﺗﻮن ۽ ﺑﺎزارون ﭠﻬﻲ وﻳﻮن‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ وڌﻧﺪو‬ ‫وﻳﻮ‪ .‬ﻫﺠﺮي ﺳﻦ ‪) ۳۸۳‬ﻋﻴﺴﻮي ‪ (۹۹۳‬۾ ﻏﺰﻧﻮي ﺳﻠﻄﺎن ﺳﺒﻜﺘﮕﻴﻦ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ وڏي ﺗﺒﺎﻫﻲ آﻧﺪي ۽ زاﺋﺮﻳﻦ‬ ‫ﮐﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ۴۰۰ ‬ﻫﺠﺮي )ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ ( ۱۰۰۹‬۾ ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي )ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ ۹۷۱‬۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ ۹۹۸‬ﮐﺎن ‪ ۱۰۳۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ( ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ‬ ‫وڌاﻳﺎﺋﻴﻦ ۽ﺳﻬﮣﻮ ﺑﻨﺎﻳﺎﺋﻴﻦ ﭘﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﭜﺘﻴﻮن ۽ ﺑﭽﺎ‪ ‬ﻻ‪‬‬

‫اﻋﻠﻲ ﭘﭥﺮن ۽ ﻫﻴﺮن ﺳﺎن ﺳﻴﻨﮕﺎرﻳﻮ وﻳﻮ ۽ ﻗﺒﺮ ﺟﻲ ﻣﭥﺎن ﭴﺎري ﭘﮡ‬ ‫ﻗﻠﻌﺎ ﭠﻬﺮاﺋﻴﻦ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭠﻬﺮاﺋﻴﻦ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻣﺴﻌﻮد ﻏﺰﻧﻮي‪) ‬ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪۹۹۸‬ع ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ ۱۰۳۰‬ﮐﺎن ‪ ۱۰۴۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ڏﻫﻪ ﺳﺎل‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ( ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭜﺘﻴﻮن ﭠﻬﺮاﻳﻮن ۽ وڌﻳﻚ ﺳﻬﮣﻮ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪.‬‬

‫ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻨﺠﺮ )ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ ۱۰۸۶‬۽ ‪ ۱۰۹۷‬ﮐﺎن ‪ ۱۱۵۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ( ﭘﭧ ﺟﻲ اوﭼﺘﻲ‬ ‫•‬ ‫ﺻﺤﺘﻴﺎب ﭤﻴﮡ ﺗﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي وٽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن ﭠﻬﺮاﻳﻮن ۽ ﺳﻬﮣﻮ ﺑﻨﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻮ واﺳﻄﻮ‬ ‫ﺳﻠﺠﻮق ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺳﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﮔﻨﺒﺬ ﺑﻪ ﭠﻬﮡ ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ﻣﺤﻤﻮد ﺳﻠﺠﻮﻗﻲ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﭼﺘﺮﮔﺎن‬ ‫زﻣﺮد ﻣﻠﻚ ﭘﮡ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﻛﻢ ﻛﺮاﻳﻮ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ۽ ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﻬﻦ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮن ﺗﻲ ﭘﮡ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻦ ‪ ۶۱۲‬ﻫﺠﺮي )‪ ۱۲۱۵‬ﻋﻴﺴﻮي( ۾ ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻲ ﺳﺮن ﺗﻲ ﻧﻘﺶ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﻋﻼﺋﻮدﻳﻦ‬ ‫•‬ ‫ﺧﻮارزم ﺷﺎه ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﻣﺮﻣﺖ ۽ وڌﻳﻚ ﻛﻢ ﻛﺮاﻳﻮ‪ .‬ﺳﻦ ‪ ۶۱۷‬ﻫﺠﺮي )‪ ۱۲۲۰‬ﻋﻴﺴﻮي( ۾ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻼ‬ ‫ﻛﻴﺎ ۽ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺗﺒﺎﻫﻲ آﻧﺪي ان ۾ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻘﺼﺎن رﺳﻴﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﭼﻮڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺪاﺑﻨﺪه ﻋﻠﺠﺎﺋﺖ )ﺳﻨﺪس ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪۱۲۸۲‬ع ﻫﻮ ۽ ﻫﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۱۳۰۴‬ﮐﺎن ‪۱۳۱۶‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫‪ ۷۰۳‬ﻫﺠﺮي ﮐﺎن ‪ ۷۱۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ( ﺻﺤﻴﺢ ﻛﺮاﻳﻮ ۽ ﻣﻘﺒﺮي ۽ ﭔﻴﻦ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﺳﻨﻮارﻳﻮ ۽ ﺳﻴﻨﮕﺎرﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﺎڻ ﻣﻨﮕﻮل ﺷﻬﺰادو ﻫﻮ ﭘﺮ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻫﮡ ﮐﺎن اڳ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﻮ ۽ ﺷﻴﻌﺎ ﻓﺮﻗﻲ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺪاﺑﻨﺪه ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ ﺳﻦ ‪ ۷۳۴‬ﻫﺠﺮي )‪۱۳۳۳‬ع( ۾ ﻣﺸﻬﻮر ﺳﻴﺎح اﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﻫﺘﻲ‬ ‫•‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻲ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻲ ﺳﺮن ﺳﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻮﺑﺼﻮرت‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﭼﺎﻧﺪي ﺟﻲ ﺿﺮﻳﺢ )ﭴﺎري( ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮡ ﻟﮑﻴﻮ اﭤﺲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻛﻴﺘﺮن ﺗﺎرﻳﺨﺪاﻧﻦ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺪاﺑﻨﺪه ﺟﻲ‬ ‫ﺋﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪ ۷۹۱‬ﻫﺠﺮي ﺳﺎل ۾ ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺟﻲ ﭘﭧ ﻣﻴﺮان ﺷﺎه ﻃﻮس ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﻛﺮي ﺻﻔﺎ ﺑﺮﭘﭧ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‬ ‫•‬ ‫۽ ﺷﻬﺮ واﺳﻴﻦ ﺟﻮ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻃﻮس ﺟﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﻬﺮت ﻫﺌﻲ اﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ان ﺟﻮ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻮ‬ ‫ﻧﻜﺘﻮ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻚ وڏو ﺷﻬﺮ ﭤﻲ اﭜﺮڻ ﻟﮙﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ اوج وارو دور اﻫﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺟﻲ ﭘﭧ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺷﺎه رخ ﻣﻴﺮزا‬ ‫•‬ ‫‪ ۱۳۷۷‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۴۰۵‬ﮐﺎن وﭠﻲ ‪ ۱۴۴۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﮣﻴﻦ ﺧﺼﻠﺘﻦ واري زال ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺷﺎد آﻏﺎ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﺴﺠﺪ ﭘﮡ ﭠﻬﺮاﺋﻲ ﺟﻴﻜﺎ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ڏﺳﮡ ﻻ‪‬‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ ۽ ُاﻫﺎ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ رخ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ﺟﻲ ﭼﻮڻ ﺗﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﻣﺎن‬ ‫ﻫﺮات ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﺎڻ ﻫﺮات ۾ ﺋﻲ رﻫﮡ ﻟﮙﻮ ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﺎل اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ اﻳﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ۽ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻛﻢ ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫•‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭤﻴﻮ‪ .‬اﻫﻮ دور ‪ ۱۵۰۲‬ﮐﺎن ‪ ۱۷۳۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ‪ ،‬ﻃﻬﻤﺎﺷﭗ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﻋﺒﺎس دي ﮔﺮﻳﭧ‪ ،‬ﺻﺎﻓﻲ‪،‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻬﮍا ﺑﺎدﺷﺎه ﭤﻴﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺷﻴﻌﺎ اﺳﻜﻮل ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﺮﻛﺎري ﻣﺬﻫﺐ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭼﻮڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺗﺎﺋﻴﻦ آﺳﺘﺎن ﻗﺪس‬ ‫رﺿﻮي ۾ ﻣﻘﺒﺮو‪ ،‬ﺑﺎﻻﺳﺮ ﻣﺴﺠﺪ ۽ ﻣﺪرﺳﻮ اﭼﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻏﺰﻧﻮي دور ﺟﻲ اﺑﻮل ﺣﺴﻦ ﻋﺮاﻗﻲ‪ ‬ﭠﺎﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬داراﻟﺤﻔﺎظ )ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻘﺒﺮي ۽ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻲ(‪ ،‬دارﻟﺴﻴﺎده ۽ ﺗﻮﺣﺪ ﺧﺎﻧﺎ )ﺧﺰاﻧﺎ( ۽ ﭨﻲ ﻣﺪرﺳﺎ ﻣﺪرﺳﮫ‬ ‫ﭘﺮﻳﺰاد‪ ،‬ﻣﺪرﺳﮫ ﺑﺎﻻﺳﺎر ۽ ﻣﺪرﺳﮫ دودا‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺷﺎه رخ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﭠﻬﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫ﺳﻮرﻫﻴﻦ ۽ ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ۾ ازﺑﻚ ﺟﻨﮕﻲ ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دﻓﻌﺎ ﻣﺸﻬﺪ ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﻛﻴﺎ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻨﻦ اﻣﺎم‬ ‫•‬ ‫رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ وڏي ﻋﺰت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ ۱۷۲۲ .‬۾ اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﺪ ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﻛﻴﺎ‪ .‬ارڙﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ۾‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﻧﺎدرﺷﺎه ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ )ﺳﻨﺪس ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ ۱۶۸۸‬ﻫﻮ ۽ ‪ ۱۷۳۶‬ﮐﺎن ‪ ۱۷۴۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻦ راڄ ﻛﻴﻮ( ﺗﻪ ﻫﻦ اﻣﺎم رﺿﺎ‬ ‫ﺟﻲ روﺿﻲ ﻻ‪ ‬اﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ اﻳﺮان ۾ ﭜﻼرو ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﺮ ﻃﺮح ﺳﺎن ﺧﻴﺎل رﮐﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫اﻫﻞ ﺗﺸﻴﻊ‬ ‫ﻧﺎدرﺷﺎه ﭘﺎڻ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺳﻨﻲ ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﻣﮍﻧﻲ ﺑﺰرﮔﻦ‪ ،‬ﻣﻘﺒﺮن ۽ آرام ﮔﺎﻫﻦ ﺟﻲ ﻋﺰت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ِ‬ ‫وارن ﻻ‪ ‬ﺑﺎﻋﺚ ﻋﺰت ۽ رﺗﺒﻲ وارا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺟﺎ ﺣﻜﻢ ﺟﺎري ﻛﻴﺎ ﭘﺮ ﻫﻦ ﻣﺸﻬﺪ‬

‫ﺷﻬﺮ ﮐﻲ اﻣﻦ اﻣﺎن ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬آﺧﺮ ۾ ﭘﺎڻ ﺳﺎﻫﻪ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ۾ ‪ ۱۷۴۷‬۾ ڏﻧﺎﺋﻴﻦ ۽ دﻓﻦ ﺑﻪ ﻫﺘﻲ ﺋﻲ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‬ ‫اﻫﻮﺋﻲ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۱۷۳۹‬۾ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﻣﻐﻞ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻧﮉﻳﺎ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ۽ ﻣﻮرﺗﺨﺖ ۽ ﭔﻴﺎ ﻫﻴﺮا ﺟﻮاﻫﺮ‬ ‫ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﺎﺋﻲ اﻳﺮان ﮐﺎن اﭼﻲ ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﮇي ﺗﻪ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻣﺎر ﻣﺎرا ﻛﺌﻲ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﭰﺮﻳﻮ ﻟﭩﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻮ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ ﻇﺎﻟﻢ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﺳﭹﺎﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﭘﻬﭽﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ ﻣﻮت ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻫﺎ‬ ‫ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﻧﺎدر ﻧﺎدر آﻫﻲ ﺗﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻗﺎدر آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﭡﺎ ﺗﻪ ﻛﻲ ﻛﻦ ﻻ‪ . ‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ‬ ‫اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﺮاق ﻻ‪ ‬ﭰﻮرو ۽ ﻇﺎﻟﻢ ﻫﻮ ﭘﺮ ازﺑﻜﺴﺘﺎن وارن ﻻ‪ ‬ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻴﺮو ﻫﻮ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح اﻓﺸﺮﻳﺪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﻻ‪ ‬ﺗﻪ ڌاڙﻳﻞ ۽ ﻗﺎﺗﻞ ﻫﻮ ﭘﺮ اﻳﺮان وارن ﻻ‪ ‬ﺳﭡﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺮان ۾ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﭡﺎ ﻛﻢ ﻛﻴﺎ‪.‬‬ ‫اوﮢﻬﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ ﭘﮡ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺗﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﺣﻤﻼ ﭤﻴﺎ ﭘﺮ ان دور ﺟﻲ ﻗﺎﭼﺎري ﮔﻬﺮاﮢﻲ )‪ (Qajar‬ﺟﻲ‬ ‫•‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ ﭘﺴﭙﺎ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ‪ .‬ﻗﺎﭼﺎري ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﺼﻴﺮ اﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ )ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫‪ ۱۴۴۸‬ﮐﺎن ‪ ۱۸۹۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻫﻲ(‪ ،‬اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ‪) Ring Road‬ﮔﻬﻴﺮي وارو رﺳﺘﻮ( ﭘﮡ ﭠﻬﺮاﻳﻮ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭠﺎﻫﻪ ﺟﻮڙ ﺗﻲ ﭘﮡ وڏو ڌﻳﺎن ڏﻧﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺎرچ ‪ ۱۹۱۲‬۾ روس ﺟﻲ زار ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺑﻤﺒﺎري ﻛﺮاﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﮐﻲ ﻧﻘﺼﺎن رﺳﻴﻮ‬ ‫•‬ ‫ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺷﻬﻴﺪ ﭘﮡ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ رﺳﻴﻞ ﻧﻘﺼﺎن‪ ،‬ﺑﻌﺪ ۾ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﻮرﻧﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﺮزا ﻧﻴﺮ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﺮاﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ روﺳﻴﻦ ﺟﻲ ان ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ زار ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ روس ﻣﺎن ﺟﻨﺎزو ﻧﻜﺘﻮ‪.‬‬

‫اڄ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻫﺎل آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﺻﺤﻦ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺳﻘﻪ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻗﺮآن ﺟﻲ ﺗﻼوت ﺟﻲ‬ ‫•‬ ‫ﻻ‪ ‬ﺟﺎ‪) ‬دارﻟﺤﺎﻓﻆ(‪ ،‬اﻟﻠﻬﻮردي‪ ،‬اﺳﻼﻣﻲ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬آﺳﺘﺎن ﻗﺪس ﻻﺋﺒﺮﻳﺮي‪ ،‬ﻛﻠﻨﻚ‪ ،‬ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻣﻬﻤﺎن ﺧﺎﻧﻮ‪،‬‬ ‫وﺿﻮ‪ ‬ﺟﻮن ﺟﺎﻳﻮن‪ ،‬ﺟﻮﺗﻦ رﮐﮡ ﺟﻮن ﺟﺎﻳﻮن‪ ،‬اﻳﻮان‪ ،‬ﮔﻨﺒﺬ‪ ،‬ﻣﻨﺎرا ﺳﭛ ﻣﻼﺋﻲ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻲ ﻫﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت‬ ‫ﻛﺎﻣﭙﻠﻴﻜﺲ ﭠﻬﻲ ﭤﻮل‪.‬‬

‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﺎ رﺳﺘﺎ ﻫﻦ درﮔﺎﻫﻪ ڏي وﭸﻦ ﭤﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫•‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺣﺮم ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﮐﺎن ﻫﻦ ﺣﺮم ﺗﺎﺋﻴﻦ رﺳﺘﻲ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺸﻬﺪ ۾‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﮔﻢ ﭤﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻛﻨﮉ ﮐﺎن ﺣﺮم ڏي اﻳﻨﺪڙ ﺑﺲ ۾ ﭘﻬﭽﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﮘﻮﻟﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻜﻲ ۽ ﻣﺪﻳﻨﻲ ۾ اﺳﻴﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻮ رﺳﺘﻮ ﮘﻮﻟﻴﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ دﻛﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﻦ ﺣﺮم ﺟﻲ‬ ‫آﺳﭙﺎس ﻣﻠﻨﺪو ۽ رﻫﺎﺋﺶ ﻻ‪ ‬ﭼﻮڌاري ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﺮ ﺑﺲ ﺣﺮم ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭼﻲ ﭤﻲ ۽ اﻣﺎم رﺿﺎ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻮ رﺳﺘﻮ ﻛﻮﺑﻪ وﺳﺎري ﻧﻪ ﭤﻮ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﭘﺮي ﮐﺎن ﺋﻲ ﺳﻮﻧﻮ ﮔﻨﺒﺬ ۽ ﻣﻨﺎرا ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻘﻮل ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﻮپ ﺟﻲ ؛‬

‫‪“Perhaps there is no other group of buildings in the world which give such opulence. A gold dome, two gold minarets,‬‬ ‫”‪two huge gold ivans, massive silver and gilt doors.‬‬

‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﻳﺎد ڏﻳﺎري‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﻪ رخ ۽ ﺳﻨﺪس زال ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد )ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺣﺮم ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ( ﺟﻮ‬ ‫اﺣﻮال ﻟﮑﻨﺪي ﻫﻨﻦ ﺟﻲ وڏي ﭘﭧ ﻣﺮزا ﻣﺤﻤﺪ ﻃﺎرق )اﻟﻎ ﺑﻴﮓ( ﺗﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻮن ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ‪ .‬اﻟﻎ ﺑﻴﮓ‬ ‫‪ ۱۳۹۴‬۾ اﻳﺮان ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۴۴۹‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺟﺘﻲ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺟﻮ ڏاڏو ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻨﮓ ﻫﻚ ﻇﺎﻟﻢ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﭹﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬اﺗﻲ ﺳﻨﺪس ﭘﻲ‪ ‬ﺷﺎﻫﻪ رخ ۽ ﻣﺎ‪ ‬ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد آرٽ‪ ،‬ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي ۽ ﻓﻦ ﺟﺎ ﻣﺘﻮاﻻ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ‬ ‫ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻋﻤﺎرﺗﻮن ﭠﻬﺮاﻳﻮن‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻫﻲ وڏو ﭘﭧ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ )اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪ Ulug Bey, Ulugh Beg‬۽‬ ‫‪Ulugh Bek‬ﻟﮑﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ( زﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎ ﻓﻘﻂ آﺧﺮي ﭔﻪ ﺳﺎل ﻓﺮارود ‪ (Transoxiana‬۽ ﻓﺎرس ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﻓﻠﻜﻴﺎت )‪ (Astronomy‬ﺳﺎن واﺳﻄﻮ رﮐﻨﺪڙ ﻣﺌﭥﺲ‪ -‬ﺟﺌﻴﻦ ﺗﻪ ﭨﺮﮔﻨﺎﻣﻴﭩﺮي ۽ ‪ Spherical‬ﺟﺎﻣﻴﭩﺮي ﺟﻮ وڏو ﭴﺎﮢﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ‬ ‫اﭸﺎن ﻧﻨﮃو ﭔﺎر ﻫﻮ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاڏي ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻨﮓ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻋﺮاق‪ ،‬اﻳﺮان‪ ،‬ﺷﺎم وﻳﻨﺪي اﻧﮉﻳﺎ ﮔﻬﻤﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺗﻴﻤﻮر ‪۱۳۳۶‬‬ ‫۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ ۽ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺟﮇﻫﻦ ﻳﺎرﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ‪ ۱۴۰۵‬۾ ﺗﻴﻤﻮر ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﻣﺎ‪ ‬ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ رﻫﮡ ﻟﮙﻮ‪ ۱۴۰۹ .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﻫﺮات ﻛﻴﻮ ﺗﻪ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﮐﻲ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﺟﻮ ﮔﻮرﻧﺮ ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۾ آﻫﻲ ﭘﺮ ان وﻗﺖ ﭘﺮﺷﻴﺎ )اﻳﺮان( ﺟﻲ راڄ ۾ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﮐﻲ‬ ‫ذﻫﻴﻦ ۽ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ‪.‬ﺳﻤﺮ ﻗﻨﺪ ﺟﻲ رﻳﮕﺴﺘﺎن ﭼﻮڪ وٽ ﻫﻦ ‪ ۱۴۲۰‬۾ ”‬ ‫ﻣﺪرﺳﮫ“ )ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ( ﭠﻬﺮاﺋﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﻫﺮ ﻓﻠﻜﻴﺎت ۽ ﺣﺴﺎﺑﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﻫﺮن)‪ (Mathematicians‬ﮐﻲ‬ ‫ﻣﺪﻋﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﮀﻬﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻲ اﻫﺎ ﻋﻤﺎرت اڄ ﺑﻪ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ۾ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ .‬اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺟﻮ اﻧﮕﻲ ﺣﺴﺎﺑﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﮔﺮد ﻏﻴﺎث اﻟﻜﺎﺷﻲ )‪ (۱۳۷۰-۱۴۲۹‬ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫۽ ﻫﻲ ﭔﻪ ﭼﺎر ﺳﭩﻮن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺘﻦ ۽ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻻ‪ ‬آﻫﻦ‪.‬‬

‫اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺟﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﺷﻮق ‪ Astronomy‬ﺳﺎن ﻫﻮ ۽ ﻫﻦ ‪ ۱۴۲۸‬۾ ﻫﻚ ﺗﻤﺎم وڏي‪ Observatory‬ﮔﻮرﺧﺎﻧﻲ زﻧﺞ ﻧﺎﻟﻲ ﭠﻬﺮاﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﭨﻴﻠﻲ اﺳﻜﻮﭘﻦ ﺟﻲ اڻ ﻫﻮﻧﺪ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺻﺤﻴﺢ ﺣﺴﺎب ﻛﺘﺎب رﮐﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﻴﻞ ﻓﺨﺮي‪ Sextant‬ﺟﻲ ڊﻳﮕﻬﻪ‬ ‫وڌاﺋﻲ ۽ ﻫﻦ اﭨﻜﻞ ‪ ۹۹۴‬ﺗﺎرن ﺟﻮ ﺣﺴﺎب ﻛﺘﺎب رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﻋﺮب ﻓﻠﻜﻴﺎت ﺟﻲ ﻣﺎﻫﺮن ﺟﻮن ﭼﻜﻮن ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ﻛﻴﻮن‪ .‬ﺗﺎرن ﺟﻲ ﭠﺎﻫﻴﻞ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﺌﭩﻼگ ‪ ۱۶۶۵‬۾ ﭤﺎﻣﺲ ﻫﺎﺋﻴﮉ آﻛﺴﻔﻮرڊ ۾ ‪ Edit‬ﻛﺮي ﭨﺎﺋﻴﭩﻞ ڏﻧﻮ‪.‬‬

‫”‪“Tabulae longitudinis et latitudinis stellarum fixarum exabervation Ulug Beighi‬‬

‫اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺳﺎل ‪ Sidereal Year‬ﺟﻲ ڊﻳﮕﻬﻪ ﭘﮡ ﻛﮃي ﺟﻴﻜﺎ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺻﺤﻴﺢ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻮ ﻫﺮ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد ﭨﺮﮔﻨﺎﻣﻴﭩﺮي ﺟﻲ ‪ Tables‬ﮐﺎن واﻗﻒ آﻫﻲ‪ .‬اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ‪ Sine‬۽ ﭨﺌﻨﺠﻨﭧ ﺟﻲ ڊﻳﺴﻴﻤﻞ )ڏﻫﺎﺋﻲ( ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﭠﻦ اﻧﮕﻦ‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺻﺤﻴﺢ وﺋﻠﻴﻮ ﻛﮃي ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﭠﻬﻴﻞ ﭠﻜﻴﻞ ﮘﺎﻟﻬﻪ ‪ Trignometric Tables‬اﺳﺎن ﮐﻲ ڏﮐﻴﺎﺋﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﭤﺎ‬ ‫اﭼﻦ ﺳﻲ ﻫﻦ ‪ ۶۰۰‬ﺳﺎل اڳ اﻳﺠﺎد ﻛﻴﺎ‪ .‬اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﺧﺬﻣﺘﻦ ﻛﺮي ‪ ۱۹۸۸‬۾ ﺳﻮوﻳﺖ روس )‪ (USSR‬اﻟﻎ ﺑﻴﮓ‬ ‫ﺟﻲ ﻳﺎد ۾ ﭘﻮﺳﭧ ﺟﻲ ﭨﻜﻠﻲ ﻛﮃي ۽ ﻟﺌﭩﻴﻮﻳﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ رﻳﮕﺎ ۾ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺟﻲ ﻗﺪ ﮐﺎن وڏي ﻣﻮرﺗﻲ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﺎن ﻣﻜﺎﻧﻲ زﺑﺎن ۾ ”‪ “Mirzo Ulugbek‬ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ‪.‬‬

‫ﭼﻨﮉ ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻲ داغ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ ﺗﻤﺎم وڏا ﮐﮇا آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻲ ﻛﻲ ﺗﻪ ﭔﻪ ﭔﻪ ﻣﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﮔﻮﻻﺋﻲ ۾ آﻫﻦ‪ .‬اﻟﻎ‬ ‫ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻨﺴﻲ ﻛﻤﻦ ﮐﻲ ‪ Tribute‬ﺑﺨﺸﮡ ﻻ‪ ‬ﺟﺎن ﻫﺎﺋﻴﻨﺮچ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺟﺮﻣﻦ ﺳﺎﺋﻨﺴﺪان ‪ ۱۸۳۰‬۾ ﭼﻨﮉ ﺟﻲ ﻫﻚ ﮐﮇي‬ ‫)‪ (Crater‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪ Ulugh Beigh Crater‬رﮐﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ۽ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎد ۽ ﺷﺎه رخ ﺟﻮ ﻫﻲ ﭘﭧ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ‪ ،‬ﺟﻴﮇو ﺳﺎﺋﻨﺲ ﺟﻲ ﻛﻤﻦ ‪ Astronomy‬۽ ﺣﺴﺎﺑﻦ ۾‬ ‫ذﻫﻴﻦ ﻫﻮ اﻫﮍو ﻫﻮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ اﻧﺘﻈﺎم ﺳﻨﭝﺎﻟﮡ ۾ ﺟﮇو ﻫﻮ ۽ ﺟﻨﮕﻴﻮن ﻫﺎراﺋﮡ ﻛﺮي ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﺣﺼﺎ دﺷﻤﻨﻦ‬ ‫ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻛﺎ ﭔﻪ ﺳﺎل ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺲ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس وڏي ﭘﭧ ﻋﺒﺪاﻟﻄﻴﻒ ﺳﻨﺪس ﺳﺴﻲ ڌڙ ﮐﺎن ڌار ﻛﺮي‬ ‫ﮀﮇي‪ .‬ان وﻗﺖ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﺣﺞ ﻻ‪ ‬ﺳﻔﺮ ۾ ﻫﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﻻش اﺗﻲ ﺋﻲ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ دﻓﻦ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻨﺪس‬

‫ﻣﺎﺋﭧ ﺑﺎﺑﺮ )ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ ۽ ﻣﻐﻞ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد وڌو( ﻫﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﻴﻞ ﺳﭽﻴﻞ ﻫﮇﻳﻦ ﮐﻲ اﺗﺎن‬ ‫ﻛﮃاﺋﻲ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ۾ ﺳﻨﺪس ڏاڏي ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﭜﺮﺳﺎن دﻓﻦ ﻛﺮاﻳﻮ‪ .‬اڄ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ۾ ﮔﻬﮍﻧﺪي ﭜﺮﺳﺎن‬ ‫ﮔﻮﻫﺮﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﺳﻨﺪس ﻻﺋﻖ ﻓﺎﺋﻖ وڏو ﭘﭧ اﻟﻎ ﺑﻴﮓ ﻳﺎد اﭼﻲ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻋﻠﻢ ﻓﻠﻜﻴﺎت ۽ ﭨﺮﮔﻨﺎ ﻣﻴﭩﺮي‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ اﻳﺠﺎد ﻛﺮي اڄ اﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ‪ Sextant‬ذرﻳﻌﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻮزﻳﺸﻦ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ۾ ﺳﻬﻮﻟﻴﺖ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬اڄ اﺳﺎن ﭨﺮﮔﻨﺎﻣﻴﭩﺮي ذرﻳﻌﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻮ ﻃﺌﻲ ﻛﻴﻞ ﻓﺎﺻﻠﻮ ﺳﺞ ۽ ﺗﺎرن ﺟﻲ ﭼﺮﭘﺮ‬ ‫ذرﻳﻌﻲ ﻣﺎﭘﻴﻮ وﭠﻮن‪.‬‬

‫ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﻣﺎﻫﺮ ﻧﻔﺴﻴﺎت ﺟﻲ ﺿﺮورت ﻫﺌﻲ‬ ‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ڏي ﻣﻮﭨﮡ وﻗﺖ ”ﺻﺤﻦ ﺟﺎﻣﻊ رﺿﻮي“ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‬ ‫ﺗﻪ ”اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮﻟﺮز“ ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻞ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ ﻟﻴﮉر ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ﺻﺎﺣﺐ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۱۷۳۸‬۾ اﻧﮉﻳﺎ وﭸﻲ ﭰﺮ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ﺳﺎﻣﻬﻮن اﺷﺎرو‬ ‫ﻛﺮي ڏﻳﮑﺎرﻳﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻣﻘﺒﺮي ﻣﭥﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﮔﻬﻮڙي ﺳﻮار ﺟﻲ ﻣﻮرﺗﻲ ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ﻫﺘﺎن ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬

‫”ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ اﻫﻮ ﻛﻬﮍي ﻫﻨﮅ ﺗﻲ آﻫﻲ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪ .‬دراﺻﻞ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل ﻃﺮﻓﺎن اﺳﺎﻧﮑﻲ اﻳﺮان ﺟﻮن ﻓﻘﻂ ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫ﺟﺎﻳﻮن ڏﻳﮑﺎرڻ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ آﺋﻮن وچ وچ ۾ وﻗﺖ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ ﻧﻜﺮﻳﻮ وﭸﺎن‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ‬ ‫اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﻃﺮﻓﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ زﻳﺎرﺗﻦ ڏﻳﮑﺎرڻ ﺟﻮ ﻣﺪو ﻫﻚ ﻫﻔﺘﻮ ﭘﻮرو ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ۾ ﭔﻪ ﭨﻲ ﻫﻔﺘﺎ رﻫﻲ ﻫﻚ ﺗﻪ ﺟﻬﺎز‬ ‫ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺘﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ‪ ،‬۽ ﭔﻴﻮ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﮐﺎن ﻋﻼوه اﻳﺮان ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬زاﻫﺪان وﻏﻴﺮه ڏﺳﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ ۽ ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ اﻳﺮان‬ ‫ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻞ آﻫﻲ ۽ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻛﻨﺎري واري ﺷﻬﺮ ”ﮀﺎﺑﻬﺎر“ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﺟﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ ﺷﭗ ﻛﻨﺴﭩﺮﻛﺸﻦ ۽ ﻧﻴﻮل آرﻛﻴﭩﻴﻜﭽﺮ ﺟﺎ ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﻳﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ۾ اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ‬ ‫آﺋﻴﮉﻳﺎ ﻧﻪ ﻫﺌﻢ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﻫﺘﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮﻳﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ ﺟﺘﻲ اﻣﻦ اﻣﺎن ﺟﻲ ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ۽ ﻫﻚ ﻋﻮرت ﺑﻪ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﮔﻬﻤﻲ ﭰﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪ .‬۽ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ آﻳﻞ ڌارﺋﻴﻦ ﻻ‪ ‬اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺟﭙﺎن ﻳﺎ‬ ‫ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب واﻧﮕﺮ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻟﮙﻞ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻓﻘﻂ ﭔﻦ ﻳﺎ ﭨﻦ ﺷﻬﺮﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود رﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ‬ ‫ڌارﻳﻮن ﻣﺴﺎﻓﺮ آزاد آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻟﮙﺎﺗﺎر ﭨﻲ ﻣﻬﻴﻨﺎ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ ﮔﻬﻤﻨﺪو وﺗﻲ ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﺳﺎﻧﺠﻮ اﻳﺮان ۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻫﻔﺘﻮ‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻓﻘﻂ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﺎﻳﻮن ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬وﻗﻒ ﭤﻴﻞ ﻫﻮ ﭘﺮ وچ وچ ۾ وﻗﺖ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺎﻋﺮن‪،‬‬ ‫ادﻳﺒﻦ‪ ،‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮن ۽ ﺗﻮارﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﻫﻠﻴﻮ وﭸﺎن ﭤﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‪ ،‬ﻓﺮﻳﺪاﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر‪،‬‬ ‫ﻛﻤﺎل وﻣﻠﻮڪ ۽ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻬﮍن ﺟﺎ ﻣﻘﺒﺮا ۽ ﭔﻴﻮن ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﮔﻬﮣﻮ وﻗﺖ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ ﻋﺒﺎدت ۾ ﮔﺬري ﭤﻮ‪ ،‬ﻳﺎ وري ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ وڏي ﺑﺎزار‪-‬‬ ‫”ﺑﺎزار رﺿﺎ“ ۾ ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻛﻨﺪي‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻫﺘﺎن ﻛﻮ ﻣﻴﻞ ڏﻳﮉ ﺟﻲ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻬﺪا اﺳﭩﺮﻳﭧ ﺗﻲ ان ﻫﻨﮅ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن آزادي اﺳﭩﺮﻳﭧ ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﻣﺮﻣﺖ ۽ ان ﻣﭥﺎن ﻫﻲ‪ ‬ﻣﻮﺟﻮده ﻣﻮرﺗﻲ )‪ (Statue‬ﭼﺎر ﭘﻨﺞ ڏﻫﺎﺋﻴﻮن اڳ ‪ ۱۹۵۹‬۾ ﻣﻜﻤﻞ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﻜﺮﻳﭧ ﺟﻲ ﻫﻚ وڏي ‪ Slab‬ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﺎن زﻣﻴﻦ دوز ﺣﺠﺮو آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ان ﺳﻠﺌﺐ ﻣﭥﺎن‬ ‫ﭨﺎﻣﻲ ۽ ﻗﻠﻌﻲ )‪ (Bronze‬ﺟﻲ ﻣﻮرﺗﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻚ ﮔﻬﻮڙي ﺳﻮار ﺟﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﭘﭩﻜﻮ ۽ ﻫﭣ ۾‬ ‫ﻛﻬﺎڙي آﻫﻲ‪ .‬ان ﺟﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﭔﻴﺎ ﭘﻴﺎدا ﺳﭙﺎﻫﻲ آﻫﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻚ ﻛﻤﺎﻧﮉر )ﺟﻴﻜﻮ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ آﻫﻲ( ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻨﮕﻲ ﻣﻬﻢ ﻻ‪ ‬وﭸﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﭘﻨﺞ ﻣﻴﭩﺮ )ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۱۵‬ﮐﻦ ﻓﭧ( اﺗﺎﻫﻮن ﻣﺠﺴﻤﻮ آﻫﻲ ۽ ان ﺟﻮ وزن ‪۱۴‬‬ ‫ﭨﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﺎرﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﻣﮡ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻣﻮرﺗﻲ )ﻣﺠﺴﻤﻮ( ﻣﺸﻬﻮر اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺖ ﺗﺮاش )ﻣﺠﺴﻤﻲ ﺳﺎز( اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ‬ ‫ﺻﺎدﻗﻲ )‪ (۱۸۹۷-۱۹۹۵‬ڊﻳﺰاﺋﻴﻦ ﻛﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬اﭨﻠﻲ‪ ‬۾ اﺗﻲ ﺟﻲ ‪ Sculptor‬ﺑﺮوﻧﻲ ﺗﻴﺎر ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﺮﺣﻮم اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ‬ ‫ﺻﺎدﻗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﭼﺘﺮﻛﺎر )‪ (Painter‬ﻛﻤﺎل وﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻤﺎل ﻣﻠﻚ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﺪ ﺳﺎن رﻫﻴﻮ‬ ‫۽ ﺳﻨﺪس ﻣﻘﺒﺮو ﭜﺮ واري ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ۽ ﻓﺮﻳﺪ دﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﺟﻮ ﭘﮡ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ اﺣﻮال اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻛﻨﺪاﺳﻴﻦ‪ .‬ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ اﻧﮉﻳﺎ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻲ دوران ﻣﺸﻬﺪ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺑﮣﺎﻳﻮ ۽ اﻧﮉﻳﺎ ۽ ﭔﻴﻦ ﻫﻨﮅان ﻣﺎل ﺟﻲ ﭰﺮﻟﭧ ﻛﺮي ﻫﺘﺎن اﭼﻲ ﭤﻲ ﻧﻜﺘﻮ‪ .‬ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي وٽ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو‬ ‫ﻣﻴﻮزم ۽ ﻟﺌﺒﺮﻳﺮي ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮن ﻳﺎدﮔﺎر ﺷﻴﻮن ﺧﺎص ﻛﺮي ﺟﻨﮕﻲ ﻧﻮﻋﻴﺖ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ‪ ۱۳۰‬ﻧﻨﮓ‬

‫ﭤﻴﻨﺪا‪ ،‬ﻫﻦ ﻣﻴﻮزم ۾ رﮐﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻫﻮ روزاﻧﻮ ﺳﺎڍي ﺳﺘﻴﻦ ﮐﺎن ﺳﺎڍي ﭔﺎرﻫﻴﻦ ۽ ﺷﺎم ﺟﻮ ﭔﻲ ﮐﺎن ﺳﺎڍي ﭼﺌﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻻ‪ ‬ﮐﻠﻴﻞ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻔﺘﻲ ۾ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻤﻌﻮ ﺑﻨﺪ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﻫﻚ ﻋﺠﻴﺐ ﻇﺎﻟﻢ ۽ ﭼﺮﻳﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻫِﺘﺎن ُﻫﺘﺎن ﭰﺮ ﻛﺮي اﻳﺮان ۾ ﻣﺎل آﻧﺪو ﭤﻲ ﭘﺮ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻣﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﺧﻮش ﻧﻪ ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺷﻚ ﺟﻲ ﺑﻨﻴﺎد ﺗﻲ ﻣﺎرﻳﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻟﮙﺎﺗﺎر ﺟﻨﮕﻴﻦ ﭘﻮﻳﺎن ﭰﺮ‬ ‫ﺟﻮ آﻧﺪل ﭘﺌﺴﻮ ﺧﺮچ ﭤﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ وڌﻳﻚ ﺧﺮﭼﻦ ﺟﻲ ﭘﻮراﺋﻲ ﻻ‪ ‬ﻋﻮام ﻣﺎن اوﮘﮍ ﻛﻨﺪو وﺗﻴﻮ‪ .‬آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫رﻫﺎﻛﻮ ﺷﻴﻌﻦ ﮐﻲ زوري‪ ‬ﺳﻨﻲ ﺑﻨﺎﺋﮡ ﮐﻲ ﺛﻮاب ﺟﻮ ﻛﻢ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﻟﮙﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﮐﺎﻧﺌﺲ ﭘﮍﻫﻲ ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﻧﭥﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺣﻤﻠﻦ‬ ‫دوران ﺗﻪ ﺗﻴﻤﻮر واﻧﮕﺮ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻫﺰارﻳﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺎرﻳﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺗﻴﻤﻮر ۽ ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺧﺎن ﺳﻨﺪس ﻣﺎڊل آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺳﺌﻜﻮ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻫﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﺌﺎ رﮘﻮ ﺣﻜﻴﻢ ۽ ﭰﻴﮣﻮ ﭰﻜﻲ ﻛﺮڻ وارا‪ .‬ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﻛﻮ‬ ‫ﻧﻔﺴﻴﺎﺗﻲ ڊاﻛﭩﺮ ﻳﺎ ﺳﺌﻜﺎﭨﺮﺳﭧ ﺗﻪ ﻫﻦ ‪ Paranoid‬ﺟﻮ ﻋﻼج ﻛﺮي ﻫﺎ ۽ ﭘﺎڻ ۽ ﻋﻮام ﺑﻲ وﻗﺘﺎﺋﺘﻲ ﻣﻮت ﮐﺎن ﺑﭽﻲ وﭸﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ‪ ۱۷۴۷‬۾ ﻫﻮ ﻛﺮدن ﮐﻲ ﻣﻮﭼﮍا ﻫﮣﮡ ﻻ‪ ‬ﺧﺮاﺳﺎن وﭸﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻓﺘﺢ آﺑﺎد ﺷﻬﺮ ۾ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﮔﺎرڊن ﺟﻲ ﻛﻤﺎﻧﮉر ﺻﺎﻟﺢ ﺑﻴﮓ ﮐﻴﺲ ﻧﻨﮉ ﻣﺎن اﭤﺎري‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ ﺟﺎ ﻣﭥﺲ وار ﻛﺮي ﭔﻲ ﺟﻬﺎن اﻣﺎﮢﻲ ﮀﮇﻳﺲ‪.‬‬

‫ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ‪ ۱۶۹۸‬۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ”دﺳﺖ ﮔﺮد “ ﺷﻬﺮ ۾ ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ ﻫﺎري‪ ‬ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﻓﺸﺎر‬ ‫ﻫﻮ ان ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ اﻓﺸﺎر ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻧﺎدر ﻗﻠﻲ ﺑﻴﮓ ۽ ﺗﻬﻤﺎ ﺷﭗ ﻗﻠﻲ ﺧﺎن ﭘﮡ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻧﺎدر‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﻧﻨﮃو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﭘﻲ‪ ‬ﮔﺬاري وﻳﻮ ۽ ﭘﺎڻ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﺎ‪ ‬ازﺑﻚ ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻮﻣﻦ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ڌاڙﻳﻠﻦ ور ﭼﮍﻫﻲ وﻳﺎ ﺟﻦ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻏﻼم ﻛﺮي وﻛﮣﮡ ﺟﻲ ﭤﻲ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻧﺎدر ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ور ﻣﺎن ﭜﭵﻲ وﭸﮡ ۾ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮان داداﮔﻴﺮن ﺟﻲ ﻫﻚ ﮔﺌﻨﮓ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ وﭸﻲ ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎﻻر ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻧﻨﮃي ﻟﻴﻮل‬ ‫ﺗﻲ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ وڏي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﺟﻬﻴﮍا ۽ ﻟﮍاﺋﻴﻮن ﻛﻨﺪو ﻫﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻟﻴﮉر ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﺳﺮدارن ﺟﻲ‬ ‫زور ﺗﻲ ‪ ۱۷۳۶‬۾ )‪ ۳۸‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾( اﻳﺮان ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﭹﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺗﺎﺟﭙﻮﺷﻲ ﺑﻌﺪ ‪ ۱۷۳۸‬۾ ﻫﻦ ﻗﻨﮅار ﺗﻲ ﻛﺎﻫﻪ‬ ‫ﻛﺌﻲ ۽ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ‪ ۱۹۳۹‬۾ ﻛﺮﻧﺎل ﺟﻲ ﺟﻨﮓ ۾ ﻫﻦ ﻣﻐﻞ ﻓﻮج ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ ڏﻳﺌﻲ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻣﻐﻞ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻛﻴﻮ ۽ ﻫﻚ ﻓﺎﺗﺢ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن دﻫﻠﻲ‪ ‬۾ داﺧﻞ ﭤﻴﻮ‪ .‬دﻫﻠﻲ‪ ‬۾ ﻛﺎﻓﻲ وﮘﻮڙ ﻣﭽﻲ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻓﻮﺟﻦ ﭨﻴﻬﻪ ﻫﺰار ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﺷﻬﺮي ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﻣﻐﻞ ﮐﻲ ﻣﻌﺎﻓﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﭔﺎڏاﺋﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﻫﻦ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺣﻮاﻟﻲ ﺧﺰاﻧﻲ ﺟﻮن ﭼﺎﭔﻴﻮن ۽ ﻣﻮرﺗﺨﺖ )‪ (Peacock Throne‬ﻛﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ﻣﻮر ﺗﺨﺖ ﭘﺮﺷﻴﺎ‬ ‫)اﻳﺮان( ﺟﻲ ﺷﺎن ﺷﻮﻛﺖ ۽ ﻃﺎﻗﺖ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻴﺮا ﺟﻮاﻫﺮ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ اﻧﮉﻳﺎ ﻣﺎن ﮐﻨﻴﺎ‬ ‫اﻧﻬﻦ ۾ ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر ۽ درﻳﺎﻫﻪ ﻧﻮر )ﺟﺒﻞ ﺟﻲ روﺷﻨﻲ ۽ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ روﺷﻨﻲ( ﻧﺎﻟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻴﺮا ﭘﮡ ﻫﺌﺎ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﻫﺰارﻳﻦ ﻫﺎﭤﻲ‪ ،‬ﮔﻬﻮڙا ۽ اٺ ﮐﻨﻴﺎ ﺟﻦ ﺗﻲ ﻫﻮ ﭰﺮ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن رﮐﻲ ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ اﻳﺮان ﮐﺎن اﭼﻲ ﻧﻜﺘﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﻣﺎل اﻳﮇو ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ان ﺑﻌﺪ ﭨﻦ ﺳﺎل ﻻ‪ ‬اﻳﺮن وارن ﻻ‪ ‬ﭨﺌﻜﺲ ﻣﻌﺎف ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫اﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺻﺤﺖ ﺻﺤﻴﺢ رﻫﮡ ﻧﻪ ﻟﮙﻲ ان ﻛﺮي ﺳﺨﺖ ﭼﮍﭼﮍو ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن‬ ‫اڳ ﻛﻨﻬﻦ ﺧﺒﺮ ﻫﻼﺋﻲ ﺗﻪ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﻣﺮي وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺗﻲ ﭘﭡﻴﺎن وﻳﭡﻞ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ رﺿﺎ ﻗﻠﻲ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻟﻬﮡ ﺑﺪران ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻫﮡ ﺟﻲ ﺗﻴﺎري ﻛﺌﻲ ۽ ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ ﭔﻴﻦ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﭘﺮاﮢﻦ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﺗﺎﻫﻤﺎ ﺷﭗ ۽ ان ﺟﻲ ﻧﻮن ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭘﭧ ﻋﺒﺎس ﺳﻮم ﮐﻲ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻧﺎدر اﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي ﺑﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ ۽‬ ‫ﭘﭩﻴﻨﺲ ﮐﻲ ﮀﻨﮉ ﻛﮃﻳﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﺎدر ﮐﻲ ﻣﺎرڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﺑﭽﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺮﻫﻦ اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‬ ‫ﺗﻪ ان ﻛﻢ ﭘﭡﻴﺎن ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﺟﻮ ﻫﭣ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭧ رﺿﺎ ﻗﻠﻲ‪ ‬ﺟﻮن اﮐﻴﻮن ﻛﮃراﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﭤﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻣﻌﺼﻮم ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻧﺎدر ﺟﻮ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ دﻣﺎغ ﺗﻮاﺋﻲ‬ ‫ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪.‬ﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ُڌر ﺗﻲ ﺷﻚ ﻛﺮي ان ﮐﻲ ﻣﺎراﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻮ ﺳﭡﻮ ﺳﭙﺎﻫﻲ ۽ وﻳﮍﻫﺎڪ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻫﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻧﻴﻮي ﭠﺎﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﺑﺤﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﭔﻴﭧ ﮐﺴﻲ ورﺗﻮ‪ ۱۷۴۳ .‬۾ ﻫﻦ اوﻣﺎن ۽ ﻫﻦ ﺟﻮ اﻫﻢ ﺷﻬﺮ ﻣﺴﻘﻂ ﻓﺘﺢ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﺑﻴﻤﺎري‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻮ وﻳﻮ وڌﻳﻚ ﻇﺎﻟﻢ ﭤﻴﻨﺪو ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﭨﺌﻜﺲ وﭠﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ‬ ‫ﺑﻐﺎوﺗﻮن ﺷﺮوع ﭤﻲ وﻳﻮن ﺟﻦ ﮐﻲ ﭔﻨﺠﻮ ڏﻳﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﻻش ﺟﺎ ڍﻳﺮ ﻟﮙﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻴﺮو ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ واﻧﮕﺮ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮐﻮﭘﮍﻳﻦ ﺟﻮ اﻫﺮام ﭠﻬﺮاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﻫﻲ ﭘﮡ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﮐﻮﭘﮍﻳﻦ ﺟﺎ ﭨﺎور ﭠﻬﺮاﺋﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﭼﮝﻮ‬

‫ﺟﻮ ﺳﻨﺪس ﭼﻮﻛﻴﺪار ﺻﺎﻟﺢ ﺑﻴﮓ ﮐﻴﺲ ﺳﺘﻲ ﻣﺎن ﺟﺎﮘﺎﺋﻲ ﻣﺎري ﮀﮇﻳﻮ‪ -‬ﺟﻴﺌﺮو رﻫﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ اﭸﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﻗﺘﻞ‬ ‫ﻛﺮي ﻫﺎ‪ .‬رات ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ‪ ‬ﺗﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ ﻟﻴﮉر ۽ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ آﺋﻮن ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻴﺲ ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻪ؟‬ ‫”ﺟﻲ ﻫﺎ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺲ“ ‪ ،‬ﻣﻮن وراﮢﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪ ” ،‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃﮢﻮ ﻫﻮ ان ﻻ‪ ‬ﻫﻠﻲ ﻣﻠﻲ وﻳﺲ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﻛﻮ اﻫﮍو‬ ‫ﭼﮝﻮ ﻣﮍس ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﺗﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ وﭸﮡ ﺟﻲ ﺿﺮورت ﭘﻮي‪“.‬‬

‫اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪ ،‬اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪ ،‬اﺑﻦ ‪..................‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻇﺎﻟﻢ ۽ ﭼﺮﺋﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﻣﭥﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﺳﻨﺪس ﻣﺠﺴﻤﻮ )ﮔﻬﻮڙﻳﺴﻮار( ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ دري‪ ‬ﻣﺎن ﺑﻪ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ دﻫﻠﻲ ۽ ﻛﺎﺑﻞ ﻗﻨﮅﻫﺎر ۾ ﭰﺮﻟﭧ ﻛﺌﻲ ۽ ﺑﺎﻫﻪ ﭔﺎري ﭘﺮ ﻏﺮﻳﺐ‬ ‫ﺳﻨﮅ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﺑﺨﺸﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻨﺪ ﺗﻮڙي ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﻮڙي ﻣﻌﺎﺷﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﺤﺪ ﻛﻤﺰور ﻫﺌﻲ ۽ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺣﻤﻠﻦ ۽‬ ‫ﭰﺮﻟﭧ دوران ﻛﺎﺑﻪ ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﭘﻴﺶ ﻧﻪ آﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻮﻣﺮا‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﻤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺳﮇﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ‪ ۵۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ اﻗﺘﺪار‬ ‫رﻫﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻨﮅ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﭸﺎﻳﻞ اﮘﻮﮢﻮ اوج وري ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﻦ ‪ ۱۵۲۰‬۾ ﺷﺎﻫﻪ ﺑﻴﮓ ارﻏﻮن ﭠﭩﻲ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ‬ ‫ﻛﻴﻮ ۽ ان ﺣﻤﻠﻲ ﺳﺎن ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﻨﻬﺮي ﺑﺎب ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﺑﻘﻮل ﺷﻮﻛﺖ ﺷﻮرو ﺟﻲ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﮅ ﻣﻠﻚ ﻫﻚ ﭜﻴﺮو وري اﻫﮍي ﻏﻼﻣﻲ‪ ،‬ﻇﻠﻢ ۽ ﺑﺮﺑﺮﻳﺖ واري دور ۾ داﺧﻞ ﭤﻲ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭔﻪ ﺻﺪﻳﻮن ارﻏﻮن‪،‬‬ ‫ﺗﺮﺧﺎن ۽ ﻣﻐﻠﻦ ﻣﭥﺲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺳﻨﮅي ﻣﻌﺎﺷﺮو ان ﺗﺒﺎﻫﻲ ۽ ﭜﭷ ڊاﻫﻪ واري دور ﻣﺎن ﮔﺬرﻳﻮ ﺗﻪ وري ﺳﻨﺌﻴﻦ‬ ‫ﻟﮝﻲ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﻣﻐﻞ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﺠﻬﺎن ﺟﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻳﻮﺳﻒ ﻣﻴﺮڪ ”ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻈﻬﺮ ﺷﺎﻫﺠﻬﺎﻧﻲ“ ۾ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ”ﻫﻦ ﻣﻠﻚ )ﺳﻨﮅ( ﺟﻮن ﺣﺎﻟﺘﻮن وﭸﻲ ان ﺣﺪ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻮ ان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻛﻮ ﭘﮁﮡ وارو ﻛﻮﻧﻪ رﻫﻴﻮ ۽ ُاﻫﻲ‬ ‫ﻣﻈﻠﻮم ۽ ﺑﻲ واﻫﺎ ﺑﻨﺠﻲ وﻳﺎ‪“.‬‬ ‫ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻮ ﻣﻐﻞ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ اورﻧﮕﺰﻳﺐ ‪ ۱۷۰۷‬۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﮅ ان وﻗﺖ ﺳﺨﺖ اﻧﺘﺸﺎر واري دور ﻣﺎن ﮔﺬري رﻫﻲ‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭨﻜﺮن ۾ ورﻫﺎﻳﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﮑﺮ‪ ،‬ﺳﻴﻮﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺳﺒﻲ ۽ ﭠﭩﻲ ﺟﻮن اﻟﮗ اﻟﮗ ﻧﻈﺎﻣﺘﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻣﻴﺎن ﻧﺼﻴﺮ‬ ‫ﻛﻠﻬﻮڙي ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻟﺸﻜﺮ ﭠﺎﻫﻲ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ اﻗﺘﺪار ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ان ﮐﻲ ڌارﻳﻦ ﮐﺎن آﺟﻮ ﻛﺮڻ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻮﺷﺶ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ ۱۶۹۲ .‬۾ ﻫﻦ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس وڏي ﭘﭧ ﻣﻴﺎن دﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺑﻪ ‪ ۸‬ﺳﺎل اﻗﺘﺪار ﺳﻨﭝﺎﻟﻴﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ اورﻧﮕﺰﻳﺐ ﺟﻲ ﭘﭧ ۽ ان وﻗﺖ ﻣﻠﺘﺎن ﺟﻲ ﮔﻮرﻧﺮ ﺷﻬﺰادي ﻣﻌﺰدﻳﻦ ‪۱۷۰۰‬ع ۾ ﮔﺮﻓﺘﺎر‬ ‫ﻛﺮي ﻣﻠﺘﺎن ۾ ﭰﺎﻫﻲ ڏﻳﺌﻲ ﮀﮇي‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻣﻴﺎن ﻧﺼﻴﺮ ﺟﻲ وﭼﺌﻴﻦ ﭘﭧ ﻣﻴﺎن ﻳﺎر ﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ ﻣﻐﻠﻦ ﻃﺮﻓﺎن اڌ ﮔﺎﺑﺮي ﺳﻨﮅ‬ ‫ﺟﻮ اﻗﺘﺪار ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ ۱۷۰۷ .‬ع ۾ اورﻧﮕﺰﻳﺐ ﺟﻲ ﮔﺰاري وﭸﮡ ﺑﻌﺪ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ان ﺟﻲ اوﻻد ۾ ﺣﺎل ﻧﻪ ﻫﻮ ان‬ ‫ﻛﺮي ﻣﻴﺎن ﻳﺎرﻣﺤﻤﺪ ﻫﻚ ﺳﮕﻬﺎرو ﺣﺎﻛﻤﺮان ﭤﻲ اﭜﺮﻳﻮ اورﻧﮕﺰﻳﺐ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻴﺎت اﻳﺘﺮي ﺗﻪ ﺳﺴﺖ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻘﻮل ﻛﻼاﺋﻴﻮ ﺟﻲ‪:‬‬

‫”‪“With the death of Aurangzeb, sovereignty had fallen to the ground, for any body to pick it up.‬‬

‫ﺳﻮ ﺳﻨﮅ ۾ ﻣﻴﺎن ﻳﺎرﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ﻛﻠﻬﻮڙي ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﭘﺨﺘﻮ ﻛﺮي ورﺗﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻴﺎرﺑﻨﺪ ﻓﻘﻴﺮن ؛ ﺗﺎﺟﻲ ۽ ﺟﺎدي‬ ‫ﻣﻐﻞ ﻛﻤﺎﻧﮉر اﻣﻴﺮﺷﻴﺦ ﺟﻬﺎن ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي‪ ،‬ﺑﮑﺮ ﺟﻲ ﮔﻮرﻧﺮ اﻟﻬﻪ ﻳﺎر ﺧﺎن ﮐﻲ ﺳﻨﮅ ﻣﺎن ﭜﭵﺎﺋﻲ ﻛﮃﻳﻮ‪ .‬اورﻧﮕﺰﻳﺐ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﭧ ﻣﻌﻴﺰ دﻳﻦ ﺟﻴﻜﻮ ﻻﻫﻮر ﺟﻮ ﮔﻮرﻧﺮ ﻫﻮ ﺗﻨﻬﻦ دﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ واﻧﮕﺮ ﻫﻦ ﻛﻠﻬﻮڙي ﺣﺎﻛﻢ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﺮڻ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻮﭼﻴﻮ ﭘﺮ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺟﻮ اﺑﺘﮍ رخ ڏﺳﻲ ﻫﻦ ﻳﺎر ﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﮔﻮرﻧﺮ ﺋﻲ ﭤﻲ رﻫﮡ ﻻ‪ ‬رﺿﺎﻣﻨﺪي ڏﻳﮑﺎري‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻳﺎر ﻣﺤﻤﺪ ﺳﺒﻲ‪ ،‬ڍاڍر‪ ،‬ﮔﻨﺠﺎﺑﺎ‪ ،‬ﺑﮑﺮ ۽ ﺳﻴﻮﻫﮡ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻴﭟ آﮢﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ وﺟﻮد ﮐﻲ ﻧﺌﻴﻦ‬ ‫ﺳﺮﮘﻨﮃﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﭠﭩﻲ ﺟﻮ ﺻﻮﺑﻮ اﭸﺎ ﻣﻐﻞ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻲ ﺗﺴﻠﻂ ﻫﻴﭟ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻴﺎن ﻳﺎرﻣﺤﻤﺪ ﺟﻲ واﻓﺎت ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺳﻨﺪس وڏو ﭘﭧ‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ‪۱۷۱۹‬ع ۾ ﺳﻮا‪ ‬ﭠﭩﻲ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺳﻨﮅ آزاد ﺣﺼﻦ ﺗﻲ ﺣﻜﻤﺮان ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ۽ ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ ﭠﭩﻮ ﺑﻪ ﻣﻐﻠﻦ ﮐﺎن‬ ‫آزاد ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭴﮡ ﺗﻪ ﻧﺌﻴﻦ ﺳﺮ زﻧﺪه ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ان ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻮ دور ﺧﺎص اﻫﻤﻴﺖ وارو‬ ‫ﻟﻴﮑﺠﮡ ﻟﮙﻮ ﭘﺮ ﺑﺪﻗﺴﻤﺘﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﭤﻮري وﻗﺖ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﻫﻚ ﻧﺌﻴﻦ دﻫﺸﺘﻨﺎڪ ﻣﺼﻴﺒﺖ دﻫﻠﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﺑﺎﻫﻪ ۽ رت ﺟﻲ‬ ‫وﻫﻜﺮي ۾ وﻫﺎﺋﻴﻨﺪي‪ ،‬ﻃﻮﻓﺎن واﻧﮕﺮ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ اﻓﻖ ﺗﻲ ﮀﺎﻧﺌﺠﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﮐﺎن ﻟﺸﻜﺮ ﺳﻤﻴﺖ ﻧﻜﺘﻞ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ‪ ۱۷۳۹‬۾ دﻫﻠﻲ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي‪ ،‬ﭰﺮﻟﭧ ﺑﻌﺪ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻢ ﻫﻴﭟ آﮢﻲ ﻣﺸﻬﺪ ڏي‬

‫رواﻧﮕﻲ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ‪ .‬واٽ ﺗﻲ ﻛﺎﺑﻞ ﭘﻬﭽﻲ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﺗﻲ ﻣﻨﺰل ﻛﺌﻲ‪ ،‬۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻧﻮر ﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ‬ ‫ﻛﺎﺑﻞ ۾ ﭘﺎڻ وٽ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬ﮔﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﻧﻪ ﻛﺎﺑﻞ وﻳﻮ ۽ ﻧﻪ ﺋﻲ ﮐﻴﺲ ﻛﻮ ﺟﻮاب ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ اﻫﻮﺋﻲ‬ ‫ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻬﮍي ﺧﻮﻓﻨﺎڪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﺎن ﭘﺮي ﺋﻲ رﻫﺠﻲ‪ .‬ﻫﻦ اﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ دﻫﻠﻲ‪‬‬ ‫ﮐﻲ اﻳﮇو ﻟﭩﻲ ﻣﺎل دوﻟﺖ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﭘﻴﻮ وﭸﻲ ﺳﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻬﮍي ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺳﺎن ﻛﻬﮍي دﻟﭽﺴﭙﻲ ۽‬ ‫ﻛﻬﮍي ﻳﺎد ﭘﺎد ! ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ وري ﺧﺎص ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮي ﺳﭵﻲ ﻟﺸﻜﺮ ﺳﺎن ﻫﻠﻲ ﻣﻠﻲ اﭼﻲ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي‪ .‬ﭔﻦ‬ ‫ﭨﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﮐﺎن اﻫﻮ ﺑﻪ وﺳﺮي وﻳﻨﺪو ﺗﻪ ﻫﻦ ﻛﻮ ﻧﻮر ﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ ﮔﻬﺮاﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻴﺎﭘﻮ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ‬ ‫ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ اﻫﮍي رﻳﺖ ﻫﻚ ﮔﻮرﻧﺮ ﺟﻲ ﭘﺎڻ ﺑﭽﺎﺋﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﭔﻴﺎ ﺑﻪ اﺋﻴﻦ‬ ‫ﺋﻲ ﻛﻨﺪا ۽ ﻛﻨﭩﺮول ﻣﺎن ﻧﻜﺮي وﻳﻨﺪا ﺳﻮ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ اﮘﺘﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﻣﺸﻬﺪ وﭸﮡ ﺑﺪران‪ ،‬ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﮐﻲ ﺳﺎڻ‬ ‫ﻛﺮي ﺳﻨﮅ ڏي ﻛﻮچ ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﻛﺎﭘﺎري ڌڪ ﻫﻨﻴﻮ‪ .‬ﻧﺎدر ڌاڙو ﻫﮣﻲ ﺳﻨﮅ ﻣﺎن ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻴﮍي ﭔﻬﺎري ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﮐﮣﻲ‬ ‫وﻳﻮ‪ .‬ﻧﺎدر ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ دوران ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ۽ ﮘﻮٺ وﻳﺮان ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﺑﻴﭡﻞ ﻓﺼﻞ ﭜﻴﻠﺠﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﮔﻬﺮ ﭔﺎر اﺟﮍي وﻳﺎ‪.‬‬ ‫اﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ اﺟﻬﺎ ﮀﮇي درﺑﺪر ﺧﺎڪ ﺑﺴﺮ رﻟﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻣﻴﮍي ﭼﻮﻧﮉي ﺳﭛ ﻟﭩﺠﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻋﺎم وﺳﻴﻠﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻛﺎﭘﺎري ڌڪ ﻟﮙﻮ ۽ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺳﺮﺷﺘﻮ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬اﻳﮇي ﺗﺒﺎﻫﻲ ۽ ﺑﺮﺑﺎدي ﺑﺎوﺟﻮد ﻣﻴﺎن ﻧﻮ ر ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻠﻬﻮڙي ﻧﺎدر‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ ۽ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎن ﺑﭽﺎﺋﻲ ﻋﻤﺮ ﻛﻮٽ ۾ وﭸﻲ ﭘﻨﺎﻫﻪ‬ ‫ورﺗﻲ‪ .‬ﻋﻤﺮﻛﻮٽ ﺟﻲ آس ﭘﺎس ﭘﺮي ﭘﺮي ﺗﺎﺋﻴﻦ واري‪ ‬ﺟﻮن ﭜﭩﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻣﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﭤﺮ ﺟﻬﮍي‬ ‫رﻳﮕﺴﺘﺎن ۾ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ وڏي ﻓﻮج ﺳﺎن اﭼﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻨﺪو‪ .‬ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ُاﻫﺎ ُﭜﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻲ‪ .‬ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﻋﻤﺮﻛﻮٽ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ ۽‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ ﻫﻦ اﮘﻴﺎن ﭘﻴﺶ ﭤﻴﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺷﻜﺎرﭘﻮر ﺟﻮ ﺣﺼﻮ داﺋﻮد ﭘﻮﭨﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﺒﻲ‪ ،‬ڍاڍو‬ ‫ﺟﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺑﺮوﻫﻴﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﺳﻨﮅ ﻣﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ ان ﺷﺮط ﺳﺎن ﺑﺨﺸﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﺮ ﺳﺎل وﻳﻬﻪ ﻟﮏ‬ ‫رﭘﻴﺎ ڏن ﻃﻮر اﻳﺮان ﮐﻲ ﻣﻮﻛﻠﻴﻨﺪو رﻫﻨﺪو‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ان وﻗﺖ ﻫﻚ رﭘﻴﻮ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ ۱۶‬آﻧﺎ ﻫﺌﺎ‬ ‫۽ ﻫﺮ آﻧﻲ ۾ ‪ ۴‬ﭘﺌﺴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﺮﭘﺌﺴﻲ ۾ ﭔﺎرﻫﻦ ﭘﺎﻳﻮن ۽ ﻫﺮ ﭘﺎﺋﻲ ۾ ﭘﻨﺞ ﻛﻴﺴﺮا ﻫﺌﺎ ۽ ﻛﺴﻴﺮي ﺟﻲ ﺑﻪ ﺷﻲ‪ ‬ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﭘﻬﺎﻛﻮ ﻋﺎم ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﺴﺮي ﺟﻲ ﻛﺘﻲ ﭨﻜﻲ ﺟﺎ ﮐﺎﺋﻲ ﻧﺎن‪) .‬ﭨﻜﻲ ۾ ﭔﻪ ﭘﺌﺴﺎ ﻫﺌﺎ(‪ .‬ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ان ﺣﻤﻠﻲ‬ ‫ﮐﺎن ﭘﻮرا ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﭘﻮ‪ ۱۹۳۹ ‬۾ ﺑﻪ ﻫﻚ رﭘﺌﻲ ﺟﻲ اﻳﮇي ‪ Value‬ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﺗﻮﻟﻮ ﭼﺎﻧﺪي‪ ‬ﺟﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ‪ ۵۵‬رﭘﻴﻦ ۾‬ ‫ﺳﻮن ﺟﻮ ﺗﻮﻟﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﻫﻦ ﺳﭵﻲ ﺗﺮ ۾ ﺧﻮف ۽ ﺧﻄﺮي ﺟﻲ ﻋﻼﻣﺖ ﺑﮣﻴﻞ ﻫﻮ‪ .‬ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﺎ ﻛﻦ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻲ دوران ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭧ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﻛﺮاﺋﻲ ﺗﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ رﺳﻢ رواج ﻣﻮﺟﺐ ﺳﭵﻲ ﭴﭷ اﮘﻴﺎن ﮔﻬﻮٽ ﻛﻨﻮار ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺘﻦ‬ ‫ﭘﻴﮍﻫﻴﻦ ﺟﻮ ﺷﺠﺮو ﭔﮅاﺋﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪن وڏن ﺟﻲ وڏ ﻣﺎﮢﻬﭙﻲ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﺠﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ ﻫﺎري‪ ‬ﺟﻮ ﭘﭧ آﻫﻲ ۽ ﺳﭛ اﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﺧﻮش ﭘﺌﻲ ﭤﻴﺎ ﺗﻪ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ وڏن ﺟﺎ‬ ‫ﻧﺎﻻ ﮐﮣﻨﺪي وڏو ذﻟﻴﻞ ﭤﻴﻨﺪو ﺟﻮ اﻫﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ وڏي واڪ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﻧﺎﺻﺮ اﺑﻦ ﻧﺎدر اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪،‬‬ ‫اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪ ،‬اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪ ،‬اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ‪ ،‬اﺑﻦ ﺷﻤﻴﺸﻴﺮ‪ ،‬اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ ۽ اﺑﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮ!“ )ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺎﺻﺮ ﭘﭧ ﻧﺎدرﭘﭧ ﺗﻠﻮار‬ ‫ﭘﭧ ﺗﻠﻮار ‪ (......‬ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻬﮍا وﻳﭡﺎ ﺷﺠﺮا ﭘﮁﻮ‪ .‬ڏاڍي ﺟﻲ ﻟﭟ ﮐﻲ ﭔﻪ ﻣﭥﺎ‪ .‬ﻳﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻟﭟ ﺗﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻴﻨﻬﻦ ! ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮ‪ – ‬اﭨﻜﻞ ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ورﻫﻦ ﺑﻌﺪ ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﺋﻮ‪ ‬ﺑﻪ اﻫﺎﺋﻲ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ واري ﮘﺎﻟﻬﻪ ورﺟﺎﺋﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ؛‬

‫”‪“Power issues from the barrel of a gun.‬‬

‫ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ اﭼﮡ ﺟﻲ ڊپ ۾ ﻣﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﻛﻠﻬﻮڙي ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻋﻤﺮﻛﻮٽ ﺟﻲ ﻗﻠﻌﻲ ۾‬ ‫وﭸﻲ ﻟﻜﺎﻳﻮ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ اﺗﻲ ﻛﮍﻛﻴﺲ ۽ ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ؛‬ ‫” ﺗﻮن ﭜﭵﻲ ﮀﻮ وﺋﻴﻦ ؟ “‬

‫ﻛﻠﻬﻮڙي ﺣﺎﻛﻢ ﻳﻜﺪم وراﮢﻴﺲ ” اﺳﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﺎ وﻓﺎدار ﻧﻮﻛﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮن‪ .‬اﺳﺎن اﺋﻴﻦ‬ ‫ﺟﻬﭧ ﭘﭧ وﻓﺎدارﻳﻮن ﺑﺪﻻﺋﻴﻨﺪا ﻧﻪ آﻫﻴﻮن“‬

‫ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﻣﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﺟﻮ اﻫﻮ ﺟﻮاب ڏاڍو وﮢﻴﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ان ﺟﻮاب ﻛﺮي ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن ﺳﭵﻲ ﺳﻨﮅ‬

‫ﮐﺴﮡ ﺑﺪران ان ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻲ ﺟﻮ ﮔﻮرﻧﺮ ﺑﮣﺎﻳﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻛﻠﻬﻮڙي ﺣﺎﻛﻢ ﮐﺎن اﻫﻮ ﺑﻪ ﭘﮁﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻫﻴﺮا آﻫﻦ‪ .‬ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﻛﻠﻬﻮڙي ان ﺑﺎﺑﺖ ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺌﻲ ۽ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﻫﻚ ﮘﻮڻ ﻛﮣﻚ ﺟﻲ‬ ‫وٽ ﭔﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫اﭨﻲ ﺟﻲ ۽ ﭼﻮﻧﺌﺮي ﮔﻴﻬﻪ ﺟﻲ ﭘﻴﺶ ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ ؛‬ ‫” ﻫﻲ اﺳﺎﻧﺠﺎ ﻫﻴﺮا آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ وٽ ﻫﻲ آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭔﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺿﺮورت ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ وٽ ﻫﻲ ﻧﻪ آﻫﻦ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﺎﺑﻪ ﺷﻲ‪ ‬اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻮراﺋﻮ ﻧﭥﻲ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪“.‬‬

‫اﻫﻮ ﭔﮅي ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ڏاڍو ﺧﻮش ﭤﻴﻮ‪ .‬اﺗﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻮ ﭠﭩﻲ رواﻧﻮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭠﭩﻲ ۾ ﺳﻮرﻫﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ۽ ﺳﻨﺪس ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﭼﺎﻛﺮي ﭤﻴﻨﺪي رﻫﻲ‪ .‬واﭘﺴﻲ ﺗﻲ وﭸﮡ وﻗﺖ ﻫﻦ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ ﺧﺰاﻧﻲ ﺟﻲ ﭨﺠﻮڙي‬ ‫ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﭔﻴﻮ ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺖ ﭘﮡ‪ -‬وﻳﻨﺪي ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ ﻟﺌﺒﺮﻳﺮي‪ ‬ﺟﺎ ﻧﺎﻳﺎب ﻛﺘﺎب ۽ ﻫﭣ ﺟﺎ ﻟﮑﻴﻞ ﻧﺴﺨﺎ‪ ،‬ﭘﺎڻ ﺳﺎن‬ ‫اﻳﺮان ﮐﮣﺎﺋﻲ وﻳﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻦ ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﻛﻠﻬﻮڙي ﺟﺎ ﭨﻲ ﭘﭧ ۽ ﭔﺎرﻫﻦ ﻫﺰار ﺳﻨﮅي ﺳﭙﺎﻫﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻳﺮﻏﻤﺎل‬ ‫ﻃﻮر ﮐﻨﻴﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﭡﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﺳﻨﺪس ﺣﻜﻢ ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻮاري ﻛﻨﺪو رﻫﻲ ۽ وﻗﺖ ﺗﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻮ ڏن رواﻧﻮ ﻛﻨﺪو رﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺘﺮي ﭰﺮﻟﭧ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺳﻨﮅ ﮀﮇي ﺗﻪ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﮏ ﺟﻮ ﺳﺎﻫﻪ ﮐﻨﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﺘﺎن ﭨﺮي وﻳﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن اﻫﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻴﮇي ﭰﺮ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻴﮇو ﻛﻮس ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻳﺮﻏﻤﺎل ﭤﻴﺎ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ان ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ اﻫﻮ ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﺟﻮ ﺳﭛ ﮔﮇﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﻦ ﻫﺎ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ اﻧﻬﻲ ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﻫﻲ ﺑﻴﺖ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛﺮي ﭤﻮ‪:‬‬ ‫ﺳﻮﻳﻦ‬

‫ﻛﺎﻧﻬﻲ‬

‫ﻣﺘﺎن‬

‫ﻛﺎ‬

‫آﻳﺎ‬

‫ﺳﻮﭼﻴﻮ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ‬

‫ﺳﻨﮅ‬

‫ﺳﺎﻫﻪ‪،‬‬

‫۾‪،‬‬

‫۾‪،‬‬

‫ﻣﺘﺎن‬

‫وﻳﮍﻫﻪ‬

‫ﻧﻮان‬

‫ﻣﻮﭨﻮ‬

‫ﺳﻮ‪‬‬

‫ﭔﻲ‬

‫ﻣﺎڳ‬

‫ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ‪،‬‬ ‫واﻫﻪ‪،‬‬ ‫ﺗﺎن‪.‬‬

‫ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺨﺪان ۽ اﺳﻜﺎﻟﺮ ﻛﻴﻮل رام ﻣﻠﻜﺎﮢﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﻛﺘﺎب ‪ The Story of Sindh‬اﻧﮉﻳﺎ ﻣﺎن وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ‪ ‬۾‬ ‫ﮀﭙﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ۾ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻫﻚ واﻗﻌﻮ ﭘﮍﻫﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻮ دﻫﻠﻲ‪ ‬آﮔﺮي ﻣﺎن ﭰﺮﻟﭧ ﻛﺮي ﺟﮇﻫﻦ ﻧﻜﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﺎڻ ﺳﺎن‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﭥﺮا ﺟﺎ ﺑﺮﻫﻤﮡ ﻗﻴﺪي ﺑﻨﺎﺋﻲ‪ ،‬ان ﺧﻴﺎل ﮐﺎن اﻳﺮان وﭠﻲ ﭘﺌﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ اﺗﻲ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻏﻼم ﻛﺮي وﻛﮣﻨﺪو‪.‬‬ ‫ﺷﻜﺎرﭘﻮر ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﭔﺎﺋﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻧﻴﻚ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ اﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ‪ ‬ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻣﮍس ﺳﻴﭟ ﻛﻴﻮﻟﺮام ﭜﻮﭴﻮاﮢﻲ ﮐﻲ ﻣﻨﭣ ﻣﻴﮍ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻃﺮح اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻻ‪ ‬ﭜﻨﮓ ﺟﻲ رﻗﻢ ڏﺋﻲ ﺑﺮﻫﻤﮣﻦ ﮐﻲ‬ ‫آزاد ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻛﻴﻮﻟﺮام ﺟﻮن ﻧﺎدر واري روٽ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۾ واﭘﺎر ﺟﻮن ﻛﻮﭠﻴﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﺘﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﺣﻜﻢ ﺟﺎري ﻛﻴﺎ ﺗﻪ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ڊﻣﺎﻧﮉ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﺌﺴﺎ ڏﻳﺌﻲ ﺑﺪﻧﺼﻴﺐ ﺑﺮﻫﻤﮡ آزاد ﻛﻴﺎ وﭸﻦ ۽ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ آزاد‬ ‫ﻛﺮاﻳﻮ وﻳﻮ ﭘﺮ ﮔﻬﺮ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﺳﻔﺮ ﺟﻮ ﺧﺮچ ﺑﻪ ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪) .‬ﻫﻲ ﻛﺘﺎب ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻧﺎﻣﻮر ﺷﺨﺼﻴﺘﻦ ا� ﺑﺨﺶ ﺳﻮﻣﺮو ۽‬ ‫ﭜﮙﺖ ﻛﻨﻮررام ﮐﻲ ﻣﻨﺴﻮب ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪(.‬‬ ‫ﻫﻨﺪ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﭤﻜﺎﺋﻲ رﮐﻴﻮ ۽ ﮐﻴﺲ اﻫﮍي ذﻫﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎري ﭤﻲ ﭘﺌﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ وﻳﻮ‬ ‫ﭼﮍﭼﮍو ۽ ﺷﻜﻲ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ان ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻫﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭘﺮاون ﺟﺎ ﻗﺘﻞ ﻛﻨﺪو‪ .‬ﺧﻮد ﺳﻨﺪس ﻣﺎﺋﭧ ﺋﻲ ﻫﻦ ﻣﺎن ﺑﻴﺰار‬ ‫ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪ .‬آﺧﺮ ﮐﻴﺲ ﮔﻬﺎﭨﻲ ﻧﻨﮉ ۾ ﻣﺎرڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ ﭘﺮ ان ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﺑﻪ ﻣﺮڻ ﮐﺎن اڳ ﭔﻪ ﭴﮣﺎ ﻣﺎري رﮐﻴﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬

‫ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﺷﺎه ﻏﺮﻳﺐ ﺟﻮ ﭔﺎر ﭤﻲ ﻛﺮي ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن وڏو ذﻫﻴﻦ ۽ ﭼﺎﻻڪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ اﻳﺮان‬ ‫)ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﺟﻮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻠﭩﺮي ﻟﻴﮉر ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ﭔﻴﻮ ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ۽ ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺟﻮ ﻧﻴﭙﻮﻟﻴﻦ ﻣﭹﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ان وﻗﺖ ﭘﺮﺷﻴﺎ ﮔﻤﻨﺎﻣﻴﻦ ۽ ﻣﺎﻳﻮﺳﻴﻦ ﺟﻲ اوﻧﻬﻲ ﮐﮇ ۾ ﭰﺎﭤﻞ ﻫﻮ‪ .‬ان ﮐﻲ ﻧﺎدر ﺋﻲ اﭼﻲ ﺑﻠﻨﺪﻳﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ ۽ ﭘﺮاﮢﻮ اوج ڏﻳﺎرﻳﻮ‪ .‬ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻓﺨﺮ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﭘﺮﺷﻴﺎ )اﻳﺮان( اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻮ اﺋﻴﻦ ﺳﭙﺮ ﭘﺎور ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫اڄ اﻣﺮﻳﻜﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻧﺎدر ﺟﻲ اﻫﺎ ﺑﺪﻗﺴﻤﺘﻲ ﭼﺌﺒﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﺨﺖ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ذﻫﻨﻲ ﻣﺮﻳﺾ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﺑﻘﻮل‬ ‫ﻫﻚ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮﻳﺲ ﺟﻲ ؛‬

‫‪“Nadir Shah’s triumphs were at the expense of incalculable suffering and his egocentric behaviour suggests a narcissistic‬‬ ‫‪personality disorder and his last years he seems to have developed some paranoid tendencies.‬‬

‫ﻧﺎدر ﭼﺎر ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻴﻮن ۽ ﭘﻨﺞ ﭘﭧ ۽ ﭘﻨﮅرﻫﻦ ﭘﻮﭨﺎ ﭤﻴﺲ ﺟﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻗﺘﻞ ﺟﻮ‬

‫ﺣﻜﻢ ڏﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻏﻼم رﺳﻮل ﻣﻬﺮ ﺟﻲ ﻟﮑﮡ ﻣﻮﺟﺐ ” ﻧﺎدر ﺟﻲ ﻣﻮت ﺑﻌﺪ ﻧﺎدر ﺟﻲ ﻣﺼﻴﺒﺘﻦ ﮐﺎن ﻧﺠﺎت ﻣﻠﻲ ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻻ‪ ‬ﻳﻘﻴﻨﺎ‬ ‫ﻫﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺧﻮﺷﮕﻮار واﻗﻌﻮ ﭔﻴﻮ ﻛﻮﺑﻪ ﭤﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ ،‬ﭘﺮ اﻣﻦ ۽ راﺣﺖ ﺟﺎ ﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻛﻲ ﭤﻮرا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻧﺎدر‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺳﻨﺪس ﺳﭙﻬﻪ ﺳﺎﻻر اﺣﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ دراﻧﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۽ ﻧﺎدري ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ اوﭜﺮ وارن ﭜﺎﮜﻦ ﺟﻮ دﻋﻮﻳﺪار ﺑﻨﺠﻲ‬ ‫وﻳﻮ ‪ ،‬ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﮘﭽﻲ‪ ‬۾ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻧﻮڙ ﭘﺌﺠﻲ وﻳﻮ‪“.‬‬ ‫ﻣﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ اﺣﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ اﺑﺪاﻟﻲ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﻫﺎڻ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﻲ ڏن ڏﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮔﻬﮣﻮ ﺋﻲ ﻟﻨﻮاﻳﻮ ۽‬ ‫ﻧﭩﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ آزادي ۽ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ﻗﺎﺋﻢ رﻫﻲ ﻧﻴﭟ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻓﻐﺎن ﻃﺎﻗﺖ اﮘﻴﺎن ﺟﻬﻜﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪ ۱۷۵۴ .‬ڌاري )ﻫﻲ‪‬‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎن ﺑﻪ ﺳﺎل ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ( ﻣﻴﺎن ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ‪ ،‬ﺳﻨﮅ ﺗﻲ اﺣﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ اﺑﺪاﻟﻲ ﺟﻲ ﻛﺎﻫﻪ ﺟﻮن‬ ‫ﺧﺒﺮون ﭔﮅي‪ ،‬وري ﭔﻴﻮ ﭜﻴﺮو ڊپ وﭼﺎن ﺟﻴﺴﻠﻤﻴﺮ ﭜﭵﻲ وﻳﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ ﻫﻮ ان ﺋﻲ ﺳﺎل ﮔﺬاري وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر ﺗﻲ اﻫﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﮐﺎن ﭘﻴﻮ‬ ‫ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر ﻫﻴﺮو دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺗﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻗﻴﻤﺘﻲ ۽ وڏي ۾ وڏو ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ اڄ ﮐﺎن ‪ ۴۰۰۰‬ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ اﻧﮉﻳﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﮐﺎﮢﻴﻦ ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻮ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ‪ ،‬راﺟﺎﺋﻦ ۽ ﺣﺎﻛﻤﻦ وﭨﺎن ﭰﺮﻧﺪو اڄ ﻛﻠﻬﻪ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﺟﻲ راﮢﻲ اﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﺟﻲ ﺗﺎج‬ ‫۾ ﻟﮙﻞ آﻫﻲ‪ .‬اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ وارن ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﮐﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺷﻜﻞ ۽ ﭼﻤﻜﻨﺪڙ ﺑﻨﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﺮاﺷﻲ ﻣﻮﺟﻮده ﺻﻮرت ۾ ‪ ۱۰۵‬ﻛﺌﺮٽ ۽‬ ‫‪ ۲۱‬ﮔﺮام وزن ﺟﻮ ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ ان ﺟﻮ اﺻﻞ وزن ‪ ۳۷‬ﮔﺮام ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺑﻨﺎ ﺷﻚ ﺟﻲ ﻛﻮﻫﻨﻮر ﻫﻴﺮو دﻧﻴﺎ ﺟﻮ‬ ‫وڏي ۾ وڏو ﻫﻴﺮو ﻟﻴﮑﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﻫﻴﺮن واﻧﮕﺮ ﻫﻦ ﺳﺎن ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن واﺑﺴﺘﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﻫﻴﺮي ﻣﺮدن ﻻ‪ ‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﭝﺎڳ ۽ ﻣﻮت آﻧﺪو آﻫﻲ ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺒﻲ ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﺑﮣﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﻫﻴﺮو اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﺪو ۽ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﺎﻛﻤﻦ وﭨﺎن ﭤﻴﻨﺪو ‪ ۱۵۲۶‬۾ ﻣﻐﻞ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺑﺎﺑﺮ وٽ ﭘﻬﺘﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ‬ ‫اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻟﻮڌي‪ ‬ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ ڏﻳﺌﻲ دﻫﻠﻲ‪ ‬ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﺖ ۾ اﺣﻮال ﺑﻪ ﺑﺎﺑﺮ ﺟﻲ ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻦ‬ ‫واري ﻛﺘﺎب ﺑﺎﺑﺮ ﻧﺎﻣﻲ ﻣﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﺎﺑﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ۾ ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ اﻳﮇو ﺗﻪ ﻗﻴﻤﺘﻲ آﻫﻲ ﺟﻮ‬ ‫ان ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﻣﻠﻴﻞ رﻗﻢ ﻣﺎن ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﭔﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎراﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺑﺮ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻲ ﻫﻴﺮو ﻫﻤﺎﻳﻮن وٽ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬اﻛﺒﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﺎڻ وٽ ﻧﻪ رﮐﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﻛﺒﺮ ﺟﻲ ﭘﻮﭨﻲ ﺷﺎﻫﺠﻬﺎن‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎج ﻣﺤﻞ ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ ،‬ﺧﺰاﻧﻲ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﭨﺠﻮڙي‪ ‬ﻣﺎن ﻛﮃي ﭘﺎڻ وٽ رﮐﻴﻮ‪ .‬ﺷﺎﻫﺠﻬﺎن ﻫﻲ ﻫﻴﺮو ﻣﻮر ﺗﺨﺖ ۾‬ ‫ﻟﮙﺮاﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ اورﻧﮕﺰﻳﺐ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭨﻦ ﭜﺎﺋﺮن ﮐﻲ ﻣﺎري ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺷﺎﻫﺠﻬﺎن ﮐﻲ آﮔﺮي ﭜﺮﺳﺎن ﻗﻴﺪ‬ ‫ﻛﺮي ﭘﺎڻ وٽ رﮐﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ اورﻧﮕﺰﻳﺐ ﻫﻲ ﻫﻴﺮو ﺷﺎﻫﺠﻬﺎن ﺟﻲ ﻗﻴﺪ واري ﻛﻤﺮي ۾ دري وٽ اﻫﮍي ﻫﻨﮅ‬ ‫ﺗﻲ رﮐﺮاﻳﻮ ﺟﺘﺎن ﻫﻴﺮي ﻣﺎن ﺷﺎﻫﺠﻬﺎن ﮐﻲ ﺗﺎج ﻣﺤﻞ ﺟﻮ ﻋﻜﺲ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﻫﻴﺮو ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻤﻠﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﺗﻲ ﺋﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﺟﻮ اﻫﻮ ﻧﺎﻟﻮ )ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻮه ﻧﻮر( ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺋﻲ رﮐﻴﻮ ۽ ﻫﺎڻ‬ ‫اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻫﻮ ﻫﻴﺮو ”ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪۱۹۳۹ .‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ دﻫﻠﻲ ۽ آﮔﺮي ۾ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ۽ ﭰﺮ‬ ‫ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻮر ﺗﺨﺖ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻲ ﻫﻴﺮو ﺑﻪ اﻳﺮن ﮐﮣﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻲ ﻫﻴﺮو ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫وات ﻣﺎن ”ﻛﻮه ﻧﻮر“ ﻧﻜﺮي وﻳﻮ ﻳﻌﻨﻲ روﺷﻨﻲ ﺟﻮ ﺟﺒﻞ! ‪ ۱۹۳۹‬ﮐﺎن اڳ ﻫﻦ ﭘﭥﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﭘﭥﺮ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ ﭔﻲ رواﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ زاﻟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭼﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ”ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ‬ ‫ﻛﻮ ﭘﻬﻠﻮان ﻣﮍس ﭘﻨﺞ ﭘﭥﺮ ﮐﮣﻲ ﻫﻚ اﺗﺮ ڏي‪ ،‬ﻫﻚ ڏﮐﮡ ڏي‪ ،‬ﻫﻚ اوﻟﻬﻪ ڏي ۽ ﻫﻚ اوﭜﺮ ڏي اﮀﻠﻲ ۽ ﭘﻨﺠﻮن ﭘﭥﺮ‬ ‫ﻣﭥﻲ اڀ ڏي اﮀﻠﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬اﻧﻬﻦ ﺟﻲ وچ واري ﺧﺎﻟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺳﻮن ۽ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﭘﭥﺮن ﺳﺎن ﭜﺮي وﭸﻲ ﺗﻪ اﻫﺎ ﻛﻮﻫﻨﻮر ﺟﻲ‬ ‫ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﭤﻴﻨﺪي‪“.‬‬

‫ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﮐﺎن ﻛﻮﻫﻨﻮر ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﻟﻜﻞ رﮐﻲ وﺋﻲ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﻐﻞ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﺋﻲ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﭜﺎﺗﻲ‪ ‬ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ اﻃﻼع ﻛﻴﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻫﻴﺮو ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﮗ ۾ ﻟﻜﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﻫﻚ وڏڌي دﻋﻮت ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ دﻫﻠﻲ ﺟﻮ ﺗﺨﺖ واﭘﺲ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬دﻋﻮت دوران ﻫﻦ اوﭼﺘﻮ اﻫﻮ اﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﻫﻦ ﺧﻮﺷﻲ ﺟﻲ ﻣﻮﻗﻌﻲ ﺗﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﮗ ﻣﭧ ﻳﺎر ﺑﻨﺎﺋﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮗ ﻻﻫﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﺌﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮗ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ڏﻳﮡ ﮐﺎن اﻧﻜﺎر ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬دﻋﻮت ﺑﻌﺪ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻛﻤﺮي ۾ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﭘﮗ ﺟﺎ ور ﮐﻮﻟﻲ ﻟﻜﻞ ﻫﻴﺮو ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃﻳﻮ‪ .‬ﻫﻴﺮي ﺟﻲ ﭼﻤﻚ ‪ ،‬ﺗﺠﻠﻮ ۽ ﺳﻮﻧﻬﻦ ڏﺳﻲ ان وﻗﺖ‬ ‫ﻫﻦ وات ﻣﺎن ﺑﻲ اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻜﺮي وﻳﻮ ”ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر !“‪.‬‬ ‫ﺳﻦ ‪ ۱۷۴۷‬۾ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ﻫﻴﺮو اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻲ اﺣﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ اﺑﺪاﻟﻲ ﺟﻲ ﻫﭣ آﻳﻮ‪ ۱۸۳۰ .‬۾ ﺗﺨﺖ ﺗﺎن‬ ‫ﻻﺗﻞ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺎﻫﻪ ﺷﺠﺎع ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﻫﻲ ﻫﻴﺮو ﮐﮣﻲ ﻛﺎﺑﻞ ﮐﺎن ﻻﻫﻮر ﭘﻬﺘﻮ ۽ ﭘﻨﺠﺎب ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﻬﺎراﺟﺎ‬ ‫رﻧﺠﻴﺖ ﺳﻨﮕﻬﻪ ﮐﻲ اﻫﻮ ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﺴﭧ اﻧﮉﻳﺎ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ‬ﺟﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ راﻏﺐ ﻛﺮي ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻟﺸﻜﺮ‬ ‫ذرﻳﻌﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺷﺠﺎع ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﭰﺮﻳﻞ ﺗﺨﺖ واﭘﺲ ﻛﺮاﺋﻲ ڏﺋﻲ‪.‬‬

‫راﺟﺎ وﺻﻴﻌﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻣﺮڻ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬اﻫﻮ ﻫﻴﺮو اوڙﻳﺴﺎ ﺟﻲ ﺟﮕﻦ ﻧﺎٿ ﻣﻨﺪر ﮐﻲ ڏﻧﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺳﻨﺪس وﺻﻴﻌﺖ‬ ‫ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ﻧﻪ ﭤﻴﻮ‪ ۱۸۴۹ .‬۾ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ﭘﻨﺠﺎب ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﭤﻴﻮ ۽ ﻻﻫﻮر ﺟﻲ ﻗﻠﻌﻲ ﺗﻲ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ ﺟﻮ ﺟﻬﻨﮉو ﭼﺎڙﻫﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰن ‪ Treaty of Lahore‬ﻫﻴﭟ ﺟﻴﻜﻲ ﺷﺮط ﺷﺮوط رﮐﻴﺎ ان ۾ اﻫﻮ ﺑﻪ واﺿﻊ ﻃﻮر ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر ﻫﻴﺮو اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ‬ ‫ﺟﻲ راﮢﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ‪....‬‬

‫‪“The gem Called Koh-i-Noor which was taken from Shah Shuja-ul-Mulk by Maharaja Ranjit Singh shall be surrendered‬‬ ‫”‪by the Maharaja of Lahore to the Queen of England.‬‬

‫ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر ﻫﻴﺮي ﮐﻲ وڏي ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺳﺎن ﭘﺎﮢﻲ واري ﺟﻬﺎز ‪ H.M.S Medea‬ذرﻳﻌﻲ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻜﻴﻮرﭨﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﻫﻴﺮي ﺟﻲ وﭸﮡ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ اﺧﺒﺎر وارن ﮐﺎن ﮘﺠﻬﻲ رﮐﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﺧﺰاﻧﻲ آﻓﻴﺲ ﺟﻲ‬ ‫اﻧﭽﺎرج ۽ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭔﮅاﻳﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻟﻮﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻴﺘﻲ‪ ‬۾ ﮀﺎ وﭸﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻴﺮو ﮐﮣﻲ‬ ‫وﻳﻨﺪڙ ﻫﻦ ﺟﻬﺎز ﺟﻮ اﻫﻮ ﺳﻔﺮ ﺧﻄﺮي وارو ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﻣﺎرﻳﺸﺲ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﻛﺎﻟﺮا ﺟﻲ وﺑﺎ ﭘﮑﮍي وﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ وارن ﻫﻦ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﺳﺎﻫﻪ ﭘﭩﮡ ۽ رﺳﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﻻ‪ ‬ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﮡ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﺮي ﮀﮇي ۽ ﺟﻠﻮس ﻛﮃﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺟﻬﺎز ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ڏي وڌي ﺗﻪ ان ﻣﭥﺎن ﮔﻮﻟﻴﻮن ﻫﻼﻳﻮن وﭸﻦ‪ .‬ﻣﺎرﻳﺸﺶ ﮀﮇڻ ﺑﻌﺪ ﺟﻬﺎز ﺳﺨﺖ ﻃﻮﻓﺎن ۾ ﭰﺎﺳﻲ‬ ‫ﭘﻴﻮ ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ‪ ۶‬اﭘﺮﻳﻞ ‪۱۸۵۰‬ع ﺗﻲ اﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن ﻧﻜﺘﻞ ﻫﻲ ﺟﻬﺎز ‪ ۸۶‬ﮐﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺑﻌﺪ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ‬ ‫ﺟﻲ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﮔﻮرﻧﺮ ﺟﻨﺮل ﻻرڊ ڊاﻟﻬﻮﺳﻲ‪ ‬ﻫﻴﺮي ﺑﻌﺪ راﺟﺎ رﻧﺠﻴﺖ ﺳﻨﮕﻬﻪ ﺟﻲ ﭘﭧ ۽ ﺗﺨﺖ ﻧﺸﻴﻦ دﻟﻴﭗ ﺳﻨﮕﻬﻪ ﮐﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻟﻨﮉن ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ اﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ‪۱۸۵۱‬ع ۾ ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر ﻫﻴﺮو ﻣﻬﺎراﮢﻲ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ﮐﻲ ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮ‪ .‬ان ﺋﻲ ﺳﺎل ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ‬ ‫ﺟﻲ ﻋﻮام ﮐﻲ ان ﻫﻴﺮي ﺟﻲ دﻳﺪار ﻻ‪ ‬ﻫﺎﺋﻴﮉ ﭘﺎرڪ ۾ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ان وﻗﺖ‪ ۱۸۵۱ ،‬ﮐﺎن وﭠﻲ ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر ﻫﻴﺮو ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﻪ وارن ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ آﻫﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ان ﻫﻴﺮي ﻻ‪ ‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫‪ Claim‬ﻛﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻫﻴﺮو اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻴﺖ آﻫﻲ ۽ ﮐﻴﻦ ڏﻧﻮ وﭸﻲ‪۱۹۷۶ .‬ع ۾ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ وزﻳﺮ اﻋﻈﻢ ذواﻟﻔﻘﺎر‬ ‫ﻋﻠﻲ ﭜﭩﻮ ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ﺟﻲ وزﻳﺮ اﻋﻈﻢ ِﺟﻢ ﻛﺎﻻﮔﻬﺎن ﮐﻲ اﻫﻮ ﻫﻴﺮو ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﻲ ﻣﻮﭨﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻦ‬ ‫اﻧﻜﺎر ﺋﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﻻ‪ ‬اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ اﻳﺮان ﺑﻪ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ وارن ﮐﺎن ُﮔﻬﺮ ﻛﻨﺪو‬ ‫رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﭔﮅڻ ۾ اﭼﻲ ﭘﻴﻮ ﺗﻪ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﺟﻲ راﮢﻲ ﺻﺎﺣﺒﻪ اﻫﻮ ﻫﻴﺮو )ﻛﻮﻫﻪ ﻧﻮر( ﭨﺎور آف ﻟﻨﮉن ۾ رﮐﺮاﺋﻲ‬ ‫ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺧﻼﻓﺖ ۽ اﻣﺎﻣﺖ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ”ﺧﺮاﺳﺎن“ ۾ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۽ ﻃﻮس وڏا ﺷﻬﺮ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ اﭴﻜﻠﻬﻪ ”ﻣﺸﻬﺪ“ وڏي ۾ وڏو‬ ‫ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﭘﺮ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ وڏي ۾ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮن ﺑﺎزارون ﺳﺎﻣﺎن ۽ ﺧﺮﻳﺪارن ﺳﺎن ﭨﭓ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫ﺟﺎ ”ﭘﺎرڪ“ ﺳﺮﺳﺒﺰ ﮀﭕﺮن ۽ ﮔﻠﻦ ﭔﻮﭨﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ۽ زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۽ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺮوع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻨﺎﺑﺎد ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﮘﻮﭠﮍو ﻫﻮ ان ﮐﻲ اڄ وارو ﻫﻲ ﺷﺎن‪ ،‬ﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺮﺗﺒﻮ‪ ،‬ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ ﺳﻮﭜﻴﺎ ﻓﻘﻂ ۽ ﻓﻘﻂ اﻣﺎم‬ ‫ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﻛﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﺮﺳﺎل اﻳﺮان ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﻟﮑﻴﻦ زاﺋﺮﻳﻦ ﺳﻼﻣﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻦ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ اﭠﻮن اﻣﺎم‪ ،‬ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻲ اوﻻد ﻣﺎن آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺷﻬﺎدت ﻛﺮي ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﺸﻬﺪ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻋﺎم ﻃﺮح اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻳﺎ ﻓﻘﻂ اﻣﺎم‬ ‫رﺿﺎ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺑﻪ ﻳﺎد ﻛﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ‬ ‫اﺳﻼم ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ‪ ۱۱‬ذواﻟﻘﻌﺪ ‪ ۱۴۸‬ﻫﺠﺮي )ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ (۷۶۵‬۾ ﻣﺪﻳﻨﻲ ۾ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫)ﺳﺘﻴﻦ اﻣﺎم( ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ﺟﻨﻢ ورﺗﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن واﻟﺪ ﺟﻲ ‪ ۷۹۹‬۾ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﭘﺎڻ اﻣﺎﻣﺖ ﺟﺎ ﻓﺮض ﺳﺮاﻧﺠﺎم ڏﻧﺎﺋﻮن‪ .‬ﭘﺎڻ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاڏي اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ اﻟﺼﺎدق ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎن ﭘﻮرو ﻫﻚ ﻣﻬﻴﻨﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﭴﺎوا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬۽ ڏاڏي واﻧﮕﺮ اﻣﺎم‬ ‫رﺿﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬وٽ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن واﻟﺪه ام اﻟﺒﻨﻴﻦ ﻧﺠﻤﺎ ان زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻗﺎﺑﻞ ۽ ﻋﻠﻢ ﺟﻲ ﭴﺎﮢﻮ‬ ‫ﺧﺎﺗﻮن ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻧﻨﮃﭘﮡ ﮐﺎن ﺋﻲ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﮡ ﻛﺮي ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ دﻳﻨﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ )ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪(۷۴۵‬‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻦ ﺟﺎ ﺣﻞ‪ ،‬ﺷﺮﻳﻌﺘﻦ ﺟﺎ اﺻﻮل ۽ ﻗﺎﻧﻮن ﺳﮑﻲ ﭜﮍ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن واﻟﺪ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ﻫﻤﻴﺸﮫ اﻫﻮﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﻣﺎﻣﺖ ﺟﻲ ﭘﮗ ﺟﻮ ﺣﻘﺪار ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻲ ﭘﭧ ﻋﻠﻲ رﺿﺎ‬ ‫ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ اﻫﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﺟﻦ ﺟﻲ ان ڏس ۾ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت‬ ‫ﮔﻬﭧ آﻫﻲ اﻫﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬اﻳﺮان اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﻪ اﻫﺎ ﭴﺎڻ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﻘﻄﻲ‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﻪ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ اﻫﻢ ﮀﻮ آﻫﻲ؟ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻛﻬﮍي ﺷﻬﻴﺪ اﻣﺎم ﺟﻮ روﺿﻮ آﻫﻲ؟ ﻳﺎ وﻳﻨﺪي اﻣﺎم ﻣﺎن ﻣﻄﻠﺐ ﮀﺎ‬ ‫اﺟﺘﺒﻲ ﺣﺴﻴﻦ زﻳﺪي ﺟﻬﮍن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺮﭼﻨﭧ ﻧﻴﻮي‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬ﭼﮝﻮ ﺟﻮ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﻈﻬﺮ ﺣﺴﻴﻦ زﻳﺪي ۽ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻲ دوﺳﺘﻦ ﺟﻦ ﺟﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﺮان اﭼﮡ وﭸﮡ ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﺎل اﻳﺮان وارن ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻮ ﺑﻪ ﮐﻴﻦ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅاﻳﻮن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﺳﻼﻣﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻴﺎن ان ﺑﺎﺑﺖ ﻫﺘﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻃﻮر ﻟﮑﺎن ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻲ ‪ ۶۳۲‬۾ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ اﺳﻼﻣﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﺳﺮﺑﺮاﻫﻪ )ﺧﻠﻴﻔﻮ( ﺣﻀﺮت اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺻﺪﻳﻖ ‪۶۳۲‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۶۳۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۵۷۳‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﮐﺎن ﭨﻲ ﺳﺎل ﻧﻨﮃو ﻫﻮ‪ ۶۱۰ .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺗﻲ وﺣﻲ ﻧﺎزل ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﺎڻ ﻛﺮﻳﻢ ﺟﻦ اﺳﻼم ﺟﻲ ﺗﺒﻴﻠﻎ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﺣﻀﺮت اﺑﻮ ﺑﻜﺮ‬ ‫ﺷﺮوع ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﺮت اﺑﻮﺑﻜﺮ ﺻﺪﻳﻖ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﻌﺪ ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﻓﺎروق اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮﺣﺎﻛﻢ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪۵۸۱‬ع ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‬ ‫۽ ‪ ۶۳۴‬ﮐﺎن ‪ ۶۴۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻣﺪﻳﻨﻲ ۾ ﻣﺴﺠﺪ اﻟﻨﺒﻮي ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﺑﻌﺪ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ‬ ‫ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﭠﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﺜﻤﺎن ‪ ۶۴۴‬ﮐﺎن ‪ ۶۵۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل‬ ‫‪ ۵۸۰‬آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮت ﻋﺜﻤﺎن ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﻌﺪ اﺳﻼم ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮن ﺧﻠﻴﻔﻮ ﺳﻦ ‪۶۵۶‬ع ۾ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ‬

‫ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻮ ﺳﻮٽ‪ ،‬ﻧﺎﭠﻲ ۽ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ ۶۰۰‬۾ ﻣﻜﻲ ۾ ﭴﺎوا ۽ ﭔﺎرن‬ ‫۾ ﭘﻬﺮﻳﺎن ﻫﺌﺎ ﺟﻦ اﺳﻼم ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ‪ ،‬ﺧﻠﻔﺎ‪ ‬راﺷﺪﻳﻦ ﺟﻲ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻲ ۽ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﻋﺰت ﻛﻦ ﭤﺎ ۽‬ ‫ﺷﻴﻌﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ اﻣﺎم ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﭘﮡ ﮐﻴﻦ ﻋﺰت ﺑﺨﺸﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﮐﻲ‬ ‫ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻮ ‪ Descendant‬۽ ﺻﺤﻴﺢ ﺣﻘﺪار ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﺋﻲ اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ۽ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻟﻴﮉر ﻣﭹﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﺷﻴﻌﺎ ۽ ﺳﻨﻲ اﺧﺘﻼف اﺗﺎن ﺷﺮوع‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ‪ ۶۵۶‬ﮐﺎن ‪ ۶۶۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﻛﻮﻓﺎ ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪ ۾‬ ‫ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻇﺎﻟﻢ ﻫﻦ ﺗﻲ زﻫﺮﻳﻠﻲ ﺧﻨﺠﺮ ﺳﺎن وار ﻛﺮي ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻧﺠﻒ )ﻋﺮاق( ﺟﻲ‬ ‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ﻣﺴﺠﺪ ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭴﺎڻ‪ ،‬اﻳﻤﺎﻧﺪاري‪ ،‬اﺳﻼم ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﻛﺮڻ‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا�‬ ‫ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻮ وﻓﺎدار ﺳﺎﭤﻲ ﭤﻲ رﻫﮡ‪ ،‬ﺳﺨﺎوت‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮐﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻤﺠﻬﮡ‪ ،‬دﺷﻤﻨﻦ ﺳﺎن ﺑﻪ ﺳﭡﻮ ﭤﻲ ﭘﻴﺶ اﭼﮡ‪،‬‬ ‫ﺗﻔﺴﻴﺮ‪ ،‬ﻓﻘﻬﻲ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﻮچ ﻛﺮي ﺗﻤﺎم وڏي ﻋﺰت ﺳﺎن ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ‪ ‬ﺟﻲ واﻋﻈﻦ‪ ،‬ﻟﻴﻜﭽﺮن ۽‬ ‫ﻧﺼﻴﺤﺘﻦ )‪ (Quotations‬ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺘﺎب آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﮫ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻛﺘﺎب اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﺪرﺳﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻧﺎﻟﻦ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ؛ اﺑﻮ اﻟﺤﺴﻦ‪ ،‬اﺑﻮ ﺗﺮاب‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫اﺳﺪا�‪ ،‬ﺣﻴﺪر ۽ ﺗﺮﻛﻲ زﺑﺎن ۾ ﮐﻴﻦ ‪) Birinci Ali‬ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻋﻠﻲ( ﭘﮡ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﻴﺎري ﮔﻬﺮ واري ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ڌي‪ ‬ﻓﺎﻃﻤﮧ زﻫﺮا ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﮐﻴﺲ ﭼﺎر ﭔﺎر ﭤﻴﺎ؛ ﺣﺴﻦ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬زﻳﻨﺐ ۽ ام ﻛﻠﺜﻮم‪ .‬ﭔﻴﻦ زاﻟﻦ ﻣﺎن ﻣﺸﻬﻮر ﭘﭧ اﻟﻌﺒﺎس ۽ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﻟﺤﻨﻴﻔﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﮧ زﻫﺮا ﺟﻮ اوﻻد ﺟﻴﻜﻮ ﭴﮡ ﺗﻪ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻮ ‪ Descendent‬ﭤﻴﻮ ﺷﺮﻳﻒ ﻳﺎ ﺳﻴﺪ ﺳﮇﺟﻲ‬ ‫ﭤﻮ ﺟﻦ ﺟﻲ ﺳﻨﻲ ﺗﻮڙي ﺷﻴﻌﺎ ﺑﻴﺤﺪ ﻋﺰت ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺷﻴﻌﺎ ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﻗﺪر ۽ اﺣﺘﺮام ﺟﻮ‬ ‫درﺟﻮ ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺗﻲ ﻛﻮﻓﻲ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ وڏي ﻓﺮزﻧﺪ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﺟﻲ ﻫﭣ ﺗﻲ‬ ‫ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ اﻣﻴﺮ ﻣﻌﺎوﻳﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻋﺮب دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻮج‬ ‫ﮐﻲ ﻋﺮاق ﺗﻲ ﭼﮍﻫﺎﺋﻲ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺣﻀﺮت ﺣﺴﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺣﺎﻛﻢ )ﺧﻠﻴﻔﻮ( ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﺮت ﺣﺴﻦ ﮐﻲ اﻣﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻼﻓﺖ ﺗﺎن ﻫﭣ ﮐﮣﮣﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ﻣﻌﺎوﻳﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﭵﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ‬ ‫ﺳﮇراﻳﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﻫﺮ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺳﺎن ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ اوﻻد ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻠﮙﻦ ﺳﺎن ﺳﺨﺘﻴﻮن ﻛﺮڻ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻣﻌﺎوﻳﻮ اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد وﺟﻬﻲ ﻫﻚ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺟﻲ اوﻻد – ﺣﻀﺮت ﺣﺴﻦ ﮐﻲ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻣﭹﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﺣﺴﻦ ﻫﺠﺮي ﺳﻦ ‪۶۲۵) ۳‬ع( ۾ ﻣﺪﻳﻨﻲ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽‬ ‫ﻫﺠﺮي ﺳﻦ ‪۶۶۹) ۵۰‬ع( ﺗﻲ ﻣﺪﻳﻨﻲ ۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻗﺒﺮ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺟﻨﺖ اﻟﺒﻘﻴﻪ ۾ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ﻃﺮف اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ راڄ ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﭔﻲ ﻃﺮف ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ دﻟﻴﻦ ﺗﻲ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﺟﻮ راڄ‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻃﺮح اﺳﻼﻣﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﺎ ﺣﺎﻛﻢ اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ۽ ان ﺑﻌﺪ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﭤﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎ ﭘﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫ﻃﺮح ﻣﺎﮢﻬﻦ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﺟﻲ ﻋﺰت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺧﻠﻴﻔﺎ ﻧﻴﻚ ۽ ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﺎ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻇﺎﻟﻢ ۽ ﻋﻴﺎش ﭤﻲ‬ ‫ﮔﺬرﻳﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۽ ﻃﺎﻗﺖ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺎﺋﺮن ۽ ﭘﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﺑﻪ وڙﻫﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬۽ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻋﻮام ﺟﻲ ﻧﻈﺮن ۾ ﭘﺎڻ‬ ‫ﮐﻲ ﺳﺮﺧﺮو ﺑﻨﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻨﻦ ﻇﺎﻫﺮي ﻃﺮح ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ اوﻻد – اﻣﺎﻣﻦ ﺳﺎن ﺳﭡﻲ روش اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﺮ دور‬ ‫۾ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻃﺒﻘﻲ اﻣﻴﻪ ﻳﺎ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻦ ﻻ‪ ‬اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ اﻫﻠﺒﻴﺘﻦ ﺟﻮ ﺣﻖ ﮐﺴﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ ۽ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﻣﻌﺎوﻳﻪ‪ ،‬ﻳﺰﻳﺪ‪ ،‬ﻣﺮوان ﻳﺎ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ اﺳﻔﻴﺎن‪ ،‬اﻟﻤﻨﺼﻮر‪ ،‬ﻫﺎرون‬ ‫رﺷﻴﺪ ﻳﺎ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ وﻏﻴﺮه ﮐﻲ ﻧﻪ ﭘﺮ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ اوﻻد ﮐﻲ ﭤﻴﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻻ‪ ‬رﮐﻲ رﮐﻲ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ۾‬ ‫اﺣﺘﺠﺎج ﺑﻪ ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﻛﮇﻫﻦ ﺣﺎﻛﻤﻦ )ﺧﻠﻴﻔﻦ( ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮐﺎن ﻛﻢ وﭠﻲ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ اﻣﺎﻣﻦ ﺳﺎن ﻇﺎﻫﺮي ﻃﺮح ﺳﭡﻮ‬ ‫ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﻮام ﺧﻮش ۽ ﺧﺎﻣﻮش ﭤﻲ وﭸﻲ ۽ ﮐﻴﻦ ﺳﻜﻮن ﺳﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ ۽ ﻋﻴﺶ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻲ‪ .‬ﻫﻚ‬ ‫ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﮍي ﺋﻲ اﭨﻜﻞ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ – ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ ان وﻗﺖ ﺟﻲ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ‪ -‬اﭠﻴﻦ‬ ‫اﻣﺎم ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺳﺎن ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻲ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﻣﺎن ﺧﺮاﺳﺎن ﮔﻬﺮاﻳﻮ‪.‬‬

‫”ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ“ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﻼم ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮن ﺧﻠﻴﻔﻮ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ دور ﺧﻼﻓﺖ ۾ اﺳﻼﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ )‪ (Capital‬ﻣﺪﻳﻨﻲ ﻣﺎن ﺑﺪﻻﺋﻲ ﻛﻮﻓﺎ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﺟﻦ ﻣﺎن ﺟﻨﮓ ﺟﻤﻞ ﺑﻪ ﻫﻚ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺳﻨﺪن دور ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﺎل ‪ ۶۵۶‬۾ ﻟﮙﻲ‪ .‬ﻫﻦ ۾ ﻣﺨﺎﻟﻒ ڌر ﺣﻀﺮت ﻋﺎﺋﺸﻪ )ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮواري( ۽‬ ‫ﭔﻪ اﻫﻢ اﺻﺤﺎﺑﻲ ﺳﮙﻮرا ﻃﻠﺤﮫ ۽ اﻟﺰﺑﻴﺮ ﭘﮡ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻨﮓ ۾ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﭤﻲ ۽ ﭔﺌﻲ ڌرﻳﻮن ﺑﻌﺪ ۾ ﭠﻬﻲ‬ ‫وﻳﻮن ۽ ﺻﻠﺢ ۾ رﻫﻴﻮن ﭘﺮ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﺷﻴﻌﻦ ﻻ‪ ‬اﻫﺎ ڏﮐﻮﺋﻴﻨﺪڙ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﻴﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﻣﻮﻗﻒ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﺗﻪ اﻫﻮ اﺧﺘﻼف ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻲ ا� ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ ﺟﻦ ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ )اﺻﺤﺎب ﺳﮙﻮرن( ﺟﻲ وچ ۾ ﭤﻴﻮ ان ﻛﺮي اﺳﺎن ﻋﺎم‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ان ۾ ﭘﻮڻ ﻧﻪ ﮐﭙﻲ ﺟﻮ وﻳﻨﺪي اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ‪ ،‬ﭘﻴﺮن ﺑﺰرﮔﻦ ﮐﺎن اﺻﺤﺎﺑﻴﻦ ۽ ﺗﺎﺑﻌﻴﻦ ﺟﻮ‬ ‫درﺟﻮ ﺑﻠﻨﺪ آﻫﻲ‪ .‬۽ اﻫﻮ اﺧﺘﻼف اڄ اﺳﺎن ﺟﻲ دور ۾ ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﺟﻮ اﺳﺎن ﭔﻪ ڌرﻳﻮن ﭠﺎﻫﻲ ان ﺟﻮ اﻟﺰام ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﻣﮍﻫﻴﻮن‪ .‬ﺑﻨﻮ اﻣﻴﻪ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻌﺰﻳﺰ )‪ (۷۱۷-۷۲۰‬اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﻣﮍﻧﻲ ﺧﻠﻴﻔﻦ ۾ ﻫﻚ ﻧﻴﻚ ۽ ﺧﺪا‬ ‫ﺟﻮ ﺧﻮف رﮐﻨﺪڙ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺎﺿﻲ ۾ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ۽ ﻣﻌﺎوﻳﻪ ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ اﺧﺘﻼف‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮁﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ وراﮢﻴﻮ ؛” ا� اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ﮐﻲ ﺻﺎف رﮐﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮﻫﻚ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺣﺴﺎب ڏﻳﮣﻮ آﻫﻲ ۽‬ ‫ا� ﺑﻬﺘﺮ ﺟﺞ آﻫﻲ ۽ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻨﻬﻨﺠﺎ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ان ﺧﻮن ﮐﺎن ﻫﭣ ﺻﺎف آﻫﻦ ﺗﻪ ﮀﻮ وﻳﻬﻲ ﭘﺎڻ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﺑﺎن ﺧﺮاب‬ ‫ﻛﻴﻮن‪ .‬ﮀﻮ وﻳﻬﻲ ﭘﺎڻ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﮔﻬﭧ وڌ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﮔﻨﻬﮕﺎر ﻫﻚ ﻃﺮف ﻛﻴﻮن ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف اﺳﻼم ﺟﻲ‬ ‫دﺷﻤﻨﻦ ﮐﻲ اﺳﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﮐﻠﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮﻳﻮن ‪ “.....‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺟﮇﻫﻦ اﺳﺎن ﺟﻮ ﺧﺪا ﻫﻚ آﻫﻲ‪ ،‬رﺳﻮل ﻫﻚ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﻗﺮآن ۽ ﻛﻠﻤﻮ ﻫﻚ آﻫﻲ ﺗﻪ ﮀﻮ وﻳﻬﻲ ﭘﺎڻ ۾ وﻳﮁﺎ وﺟﻬﻮن‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ اﺳﺎن ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﺎ ﻓﻘﻂ ﻛﺠﻬﻪ ‪ Facts‬ڏﻳﮡ ﭤﺎ‬ ‫ﭼﺎﻫﻴﻮن ﺗﻪ ﻋﻠﻲ ﺟﻲ اوﻻد ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﻇﻠﻢ ﭤﻴﺎ ۽ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻨﻦ ﺗﻜﻠﻴﻔﻮن ﺳﭡﻴﻮن ان ﮐﺎن ﻛﻮﺑﻪ ﺷﻴﻌﻮ ﺗﻮڙي ﺳﻨﻲ‬ ‫اﻧﻜﺎر ﻧﭥﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﮓ ﺟﻤﻞ دوران ۽ ﺑﻌﺪ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻌﺎوﻳﻮ ﺷﺎم ﺟﻮ ﮔﻮرﻧﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ اﻧﻬﻦ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن وﭠﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ اﻧﺪروﻧﻲ ﻃﺮح ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﭘﺌﻲ ﻛﺌﻲ‪ ۶۶۱ .‬۾ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻣﻌﺎوﻳﻮ ﻳﻜﺪم ﻛﻮﻓﺎ ﺗﻲ ﭼﮍﻫﺎﺋﻲ ﻛﺮي آﻳﻮ ۽ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺗﻲ زور ﭜﺮڻ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم‬ ‫ﺣﺴﻦ ﺑﺪران ﻫﻦ ﮐﻲ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻣﭹﻴﻦ‪ .‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ۽ ﺳﻨﺪن ﻧﻨﮃي ﭜﺎ‪ ‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺳﺎن ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﻧﺎاﻧﺼﺎﻓﻴﻮن ۽ ﻇﻠﻢ ﭤﻴﺎ ان ﮐﺎن دﻧﻴﺎ واﻗﻒ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ اﻧﺴﺎن ﻗﺪرت ﺟﻮن اﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺳﻤﺠﻬﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻲ ﺟﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬ ‫دوﺳﺖ‬

‫ﺧﺎﺻﻦ‬

‫ا�‬

‫اﻧﻬﻴﻦ‬

‫ﻛﻬﺎﺋﻲ‬

‫اﻟﺼﻤﺪ‬

‫ﻣﻨﺠﻬﻪ‬

‫ﺧﻠﻴﻠﻦ‬

‫ﺑﻲ‬

‫آﻫﻲ‪،‬‬

‫دادﻻ‪،‬‬

‫ﻧﻴﺎز‪،‬‬ ‫ﻛﺎ‬

‫ﮐﻲ‪،‬‬

‫ﻣﺤﺐ‬

‫ﺳﺎ‬

‫اوﻧﻬﻲ‬

‫ﺳﺨﺘﻴﻮن‬

‫ﻛﺮي‪،‬‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ‬

‫ﻣﺎراﺋﻲ‬

‫ﺟﺎ‬

‫اﺳﺮار‬

‫ﺳﻬﺎﺋﻲ‬

‫ﭼﺎﻫﻲ‬ ‫ﺟﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻌﺎوﻳﻪ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﺟﻲ روپ ۾ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد وڌو‪ .‬ﻫﻦ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ”‬ ‫ﻛﻮﻓﺎ“ ﻣﺎن ﺑﺪﻻﺋﻲ ﺷﺎم ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ”دﻣﺸﻖ“ ۾ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺗﻲ ﺑﻨﻮ اﻣﻴﻪ ﺟﻲ ‪ ۶۶۱‬ﮐﺎن وﭠﻲ ‪ ۷۵۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺧﻼﻓﺖ‬ ‫)ﺣﻜﻮﻣﺖ( رﻫﻲ‪ .‬زاب ﺟﻲ ﺟﻨﮓ ۾ ﺑﻨﻮ اﻣﻴﻪ ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ آﺋﻲ ۽ ﺳﻨﺪس آﺧﺮي ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻣﺮوان ”ﭔﻴﻮ“ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۷۴۴‬ﮐﺎن ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﻣﺼﺮ ۾ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﻮ ۽ دﻣﺸﻖ )ﺑﻨﻮ اﻣﻴﻪ ﺟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﮔﺎدي وارو ﺷﻬﺮ( ﻋﺒﺎﺳﻲ‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺣﺎﻛﻢ اﺑﻮاﻟﻌﺒﺎس اﺻﻔﺎه ‪ ۷۵۰‬ﮐﺎن ‪ ۷۵۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺴﻠﻢ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ‬ ‫ﭤﻴﻮ‪ .‬اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻫﺸﺎم اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻚ )ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۷۲۴‬ﮐﺎن ‪ ۷۴۳‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻫﻮ( ان ﺟﻮ ﻫﻚ ﭘﻮﭨﻮ‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن ﺑﭽﻲ وﻳﻮ ۽ ﻫﻦ اﻧﺪﻟﺲ )اﺳﭙﻴﻦ ﭘﺎﺳﻲ( ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﺎڻ ﭘﻬﺮﻳﻮن اﻣﻴﺮ ‪ ۷۵۶‬ﮐﺎن ‪۷۸۸‬‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮ ۽ ان ﺑﻌﺪ ان ﺟﻮ اوﻻد ﻳﻌﻨﻲ اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻮ ‪۱۰۳۱‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ رﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﭔﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﺎﻛﻤﻦ ۽‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺟﻲ اﺳﭙﻴﻦ ﭘﺎﺳﻲ ﭘﻨﮅرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻲ آﺧﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺖ ﺳﻮ ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ‬ ‫اﺳﭙﻴﻦ ﭘﺎﺳﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﻛﺎردوﺑﺎ )‪ (Cardoba‬ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﺳﻴﻦ ﻋﺮﺑﻲ ﻧﺎﻟﻲ ”ﻗﺮﻃﺒﻪ“ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﭔﻴﻦ‬

‫ﺧﻠﻴﻔﻦ ۽ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻮ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ۾‪ ،‬ﮔﺮاﻧﺎڊا )‪ (Granada‬رﻫﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ”ﻏﺮﻧﺎﻃﺎ“ ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ‪ .‬آﺧﺮي‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﺎﻛﻢ اﺑﻮ ﻋﺒﺎدا� ﻣﺤﻤﺪ )ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺳﻠﻄﺎن( ‪ ۱۴۹۱‬۾ ﻏﺮﻧﺎﻃﺎ ۾ ‪ Surrender‬ﻛﻴﻮ ۽ ‪ Treaty of Granada‬ﺗﻲ‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ وچ اوﭜﺮ ۽ اﻳﺸﻴﺎ ڏي اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ ۷۵۰‬۾ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ ۽ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوع ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﺒﺎﺳﻴﻦ ﻫﻜﺪم اﮘﻮﮢﻮ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ دﻣﺸﻖ )ﺷﺎم( ﮀﮇي ﺑﻐﺪاد )ﻋﺮاق( ﮐﻲ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ .‬ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺧﻠﻴﻔﻮ‬ ‫اﺑﻮاﻟﻌﺒﺎس ‪ ۴‬ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ‪ ۷۵۴‬۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﭧ اﻟﻤﻨﺼﻮر ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ۽ ‪ ۷۷۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻮ‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﺧﻼﻓﺖ وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ ﮀﻬﻮن اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ اﻟﺼﺎدق ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺒﺎﻗﺮ ﭘﻨﺠﻴﻦ اﻣﺎم ﺟﻮ ﻓﺮزﻧﺪ‬ ‫۽ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﺑﻦ ﺣﺴﻴﻦ )ﻋﻠﻲ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ( ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۷۰۲‬۾ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﺎ‪ ۷۴۳ .‬۾ ﺳﻨﺪن واﻟﺪ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ ﺟﻲ ﭘﮗ ﺳﻨﺪن ﻣﭥﻲ آﺋﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق وڏو ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻛﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﻣﺎﻫﺮ ‪ Alchemist‬ﻓﻠﻜﻴﺎت ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺎﻫﺮ )‪ ،(Astronomer‬ﻓﻼﺳﻔﺮ‪ ،‬ﺳﺎﺋﻨﺴﺪان‪ ،‬ﻓﺰﻳﺸﻦ ۽ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻮ ﭴﺎﮢﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺟﺎﺑﺮ ﺑﻦ ﺣﺎﻳﺎن )‪ (Geber‬ﺟﻬﮍن ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﻛﻴﻤﻴﺎﺋﻲ دان ‪ ،‬اﺑﻮ ﺣﻨﻴﻔﻪ ۽ ﻣﺎﻟﻚ اﺑﻦ اﻧﺲ ﺟﻬﮍن ﺟﻮ ﭨﻴﭽﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻨﺪڙن ﮐﻲ اﻫﻮ ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ﻛﺮي ﺣﻴﺮت ﭤﻴﻨﺪي ﺗﻪ روﺷﻨﻴﻦ ذرﻳﻌﻲ ﺑﻴﻤﺎري ﺟﻮ وﺟﻮد ۾ اﭼﮡ واري ﭤﻴﻮري ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ ﮀﻬﻴﻦ ﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق‬ ‫ﭘﻴﺶ ﻛﺌﻲ ﺟﺎﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬

‫‪“There are some lights which, if thrown from a sick person to a healthy person, can possibly make that healthy person‬‬ ‫”‪sick.‬‬

‫ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﻐﺮﺑﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ادب ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﻮﭨﻴﺸﻦ ﭘﮡ اﻣﺎم اﻟﺼﺎدق ﺟﻲ آﻫﻲ ؛‬

‫”‪“Literature is garment which one puts on what he says or writes so that it may appear more attractive.‬‬

‫ﺟﻬﺎزي )ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙ ‪ (Navigator‬ﺗﻮڙي‪ Astronomy‬ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﭼﮝﻲ ﻃﺮح ﭴﺎﮢﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻓﻠﻜﻴﺎت ۽ ان ﺳﺎن واﺳﻄﻮ رﮐﻨﺪڙ‬ ‫ﻣﺌﭥﺲ ۽ ﺗﺎرن ۽ ﺳﻴﺎرن ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻦ ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮ وڏو ‪ Contribution‬آﻫﻲ‪ .‬۽ ﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﺎن ﺗﻪ ﻫﺮ ﻛﻮ واﻗﻒ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ‬ ‫اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ اﻟﺼﺎدق ‪ Astronomy‬۽ ‪ Mathematics‬۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ وٽ ﻛﻴﺘﺮا ﻧﺎﻣﻮر ﺳﺎﺋﻨﺴﺪان ﭘﮍﻫﻴﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﻫﻚ ﺷﺎﮔﺮ ﺟﺎﺑﺮ ﺑﻦ ﺣﺎﻳﺎن ﻫﻚ دﻓﻌﻲ اﻟﺼﺎدق ﮐﺎن ﺳﻮال ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﺞ ﭼﻨﮉ ﺗﺎرن ﺟﻲ ﭼﺮﭘﺮ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻛﺮڻ ﮐﺎن‬ ‫ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻲ ﺑﭽﺎﺋﻲ؟ )ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺳﻮال اڄ ﮐﺎن ‪ ۱۳۰۰‬ﮐﻦ ﺳﺎل اڳ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪( .‬اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ وراﮢﻴﻮ ؛ ”ﻛﻨﻬﻦ ﭘﭥﺮ‬ ‫ﮐﻲ رﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﻮﮀﮍ ۾ اﭨﻜﺎﺋﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﻮﮀﮍ ﮐﺎن ﮔﻮل ﮔﻬﻤﺎﻳﻮ‪ .‬ﭘﭥﺮ رﺳﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﺋﻲ ﮔﮇ رﻫﻨﺪو ﺟﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫رﺳﻲ ﮐﻲ ﮔﻮل ﮔﻬﻤﺎﺋﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻮﻫﺎن رﺳﻲ ﮐﻲ ﮔﻮل ﮔﻬﻤﺎﺋﮡ ﺑﻨﺪ ﻛﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﭘﭥﺮ ﻫﻴﭟ زﻣﻴﻦ ﺗﻲ ﻛﺮي‬ ‫ﭘﻮﻧﺪو‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﻟﮙﺎﺗﺎر ﮔﻬﻮم )‪ (Perpetual Motion‬ﺗﺎرن ﻳﺎ ﺳﻴﺎرن ﮐﻲ ﻛﺮڻ ﮐﺎ ﺑﭽﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪“.‬‬

‫ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﻠﻴﻔﻮ اﻟﻤﻨﺼﻮر ﻫﻤﻴﺸﻪ وﻗﺖ ﺟﻲ اﻣﺎم ﺗﻲ ﺷﻚ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﮀﻮ ﺟﻮ اﻟﻤﻨﺼﻮر ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬ ‫ﻳﺎ ﻋﻮام ﺟﻲ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﮔﻲ ﻛﺮي ﺧﻼﻓﺖ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﻮﺟﺐ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ اﻟﺼﺎدق ﺧﻼﻓﺖ ﺟﻮ ﺣﻘﺪار‬ ‫ﻫﻮ ‪ .‬ﻫﻮﺋﻲ ﻧﻴﻚ‪ ،‬ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر ۽ دﻳﻨﻲ ۽ دﻧﻴﺎﺋﻲ ﻛﻤﻦ ﺟﻲ ﭴﺎڻ رﮐﻨﺪڙ ﻫﻮ‪ .‬ان ﻛﺮي اﻟﻤﻨﺼﻮر ﺗﻮڙي ان ﮐﺎن اڳ وارو‬ ‫ﺧﻠﻴﻔﻮ اﺑﻮاﻟﻌﺒﺎس اﻟﺼﻔﺎ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺟﻲ ﭼﺮﭘﺮ ﺗﻲ ﻧﻄﺮ رﮐﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﺷﺎﮔﺮدن ۽ ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻛﻨﺪڙن ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﮐﺎن روﻛﮡ ﻻ‪ ‬ﻗﻴﺪ ۾ ﺑﻪ رﮐﻴﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ اﻫﻲ ﺳﭛ ﺳﺨﺘﻴﻮن ﺻﺒﺮ ﺳﺎن ﺑﺮداﺷﺖ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﻗﺖ ﻋﺒﺎدت ۽ ﻟﮑﮡ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻲ ﻛﻤﻦ ۾ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس اﻧﺘﻘﺎل ‪ ۴‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪ ۷۶۵‬ﺗﻲ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ دﺷﻤﻨﻦ زﻫﺮ ڏﺋﻲ ﭔﻴﻦ اﻣﺎﻣﻦ واﻧﮕﺮ ﺷﻬﻴﺪ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﺟﻲ ﺟﻨﺖ اﻟﺒﻘﻴﻪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن‬ ‫۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ اﻟﺼﺎدق )ﮀﻬﻴﻦ اﻣﺎم( ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ اﻣﺎﻣﺖ ۾ ﻛﺠﻬﻪ اﺧﺘﻼف ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ اﻫﻮ ﻣﺤﺴﻮ س ﻛﻴﻮ‬ ‫ﺗﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺟﻮ وڏو ﭘﭧ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺳﺘﻴﻦ اﻣﺎم ﭤﻴﮡ ﻻ‪ ‬ﺣﻘﺪار ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ آﻫﻲ ﭘﺮ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ﻳﻌﻨﻲ اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي ﺷﻴﻌﻦ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ‬ ‫)ﺟﻴﻜﻲ ﭔﺎرﻫﻦ اﻣﺎﻣﻦ ﮐﻲ ﻣﭹﻴﻦ ﭤﺎ( اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ان ۾ ﻳﻘﻴﻦ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وارث‬ ‫ٰ‬ ‫)اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺟﻌﻔﺮ ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﭜﺎ‪ (‬ﮐﻲ ﻛﺮي وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺟﺎ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮوپ ﭤﻴﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﭨﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ﻧﻈﺎري‪ ،‬دروز )‪ (Druze‬۽ ﻣﺴﺘﺎ ﻋﻠﻲ‪ .‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﮔﺮوپ ﻧﻈﺎري اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ‬

‫ﺟﻴﻜﻲ آﻏﺎ ﺧﺎن ﺟﺎ ﭘﻮﺋﻠﮗ آﻫﻦ ۽ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﺋﻲ ﻫﻚ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ آﻫﻲ ﺟﻦ ﺟﻮ اﻣﺎم ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ ۽‬ ‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ ‪ ۴۹‬ﻫﻮن اﻣﺎم ﺷﺎﻫﻪ ﻛﺮﻳﻢ ﺣﺴﻴﻦ آﻏﺎ ﺧﺎن ﭼﻮﭤﻮن آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺮﻧﺲ ﻛﺮﻳﻢ آﻏﺎ ﺧﺎن ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻏﺎ‬ ‫ﺧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻮ ﮀﺎﻫﻴﺘﺎﻟﻴﻬﻮن اﻣﺎم آﻏﺎ ﺣﺴﻦ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﺎﭼﺎري ﺣﺎﻛﻢ ﺟﻲ ﺧﻼف ‪ ۱۸۴۰‬۾ اﭤﺎرﻳﻞ ﺑﻐﺎوت ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻛﺎﻣﻲ اﭼﮡ ﻛﺮي اﻳﺮان ﮀﮇي ڏﮐﮡ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻮ رخ ﻛﻴﻮ‪ .‬آﺧﺮ ‪ ۱۸۴۸‬۾ ﻫﻦ اﭼﻲ ﻣﻤﺒﺌﻲ ۾ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ ۽‬ ‫اﻧﮉﻳﺎ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﻧﻨﮃڙو ﮔﺮوپ ”دروز“ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺷﺎم ۽ ﻟﺒﻨﺎن‬ ‫۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺟﻮن ﭨﻴﻮن ﻣﺸﻬﻮر ﮔﺮوپ ﻣﺴﺘﺎ ﻋﻠﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻮﻫﺮي ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ ﺟﻦ ﺟﻮ ن وڌﻳﻚ ﭨﻲ‬ ‫ﺷﺎﺧﻮن آﻫﻦ ؛ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ ﺑﻮﻫﺮا‪ ،‬داﺋﻮدي ﺑﻮﻫﺮا ۽ ﻋﻠﻮي ﺑﻮﻫﺮا‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ۾ اﻛﺜﺮﻳﺖ داﺋﻮدي ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮﻫﺎن اﻟﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ‪ ۵۲‬ﻫﻮن ﭘﻴﺮ ﻳﺎ ﻣﺮﺷﺪ )داﺋﻲ اﻟﻤﺘﻠﻖ( ﻗﺒﻮل ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺷﻴﻌﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﮔﺮوپ اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي وارن ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﭔﺎرﻫﻦ اﻣﺎﻣﻦ ﮐﻲ ﻣﭹﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻮ اﻳﺮان‪،‬‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ رﻳﺎﺳﺘﻦ‪ ،‬ﻋﺮاق‪،‬ﺑﺤﺮﻳﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ )ﻣﺸﻬﺪ ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ ﺷﻬﻴﺪ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻮ واﻟﺪ آﻫﻲ(‪.‬‬ ‫ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﮀﻬﻴﻦ اﻣﺎم ﺑﻌﺪ ﺳﺘﻮن اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬

‫ﻣﻮﺳﻲ ﻛﺎﻇﻢ ‪ ۲۸‬آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪ ۷۴۵‬ﺗﻲ ﻣﻜﻲ ﺟﻲ ﭜﺮ واري ﺷﻬﺮ اﺑﻮا ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ ﺟﮇﻫﻦ اﻣﻴﻪ‬ ‫اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ ‪ ۲۱‬ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ۽ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭘﺎڻ ۾ ڏي وٺ ﻫﻠﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن واﻟﺪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ اﻟﺼﺎدق ‪ ۷۶۵‬ﮔﺬاري وﻳﻮ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻗﺘﻞ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﻛﺎﻇﻢ ﺳﭙﺮد ﻛﻴﺎ وﻳﺎ ۽ ﻫﻮ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ ﺳﺘﻮن اﻣﺎم ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻋﺒﺎﺳﻲ‬ ‫اﻣﺎﻣﺖ ﺟﺎ ﻓﺮض‬ ‫ٰ‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ اﻟﻤﻨﺼﻮر ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ‪ ۷۷۵‬۾ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ اﻟﻤﻬﺪي ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ‪۷۸۵‬‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻫﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻚ ﺳﺎل اﻟﻬﺎدي ﺧﻴﻠﻔﻮ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺣﺎﻛﻢ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ‪ ۷۸۶‬۾ ﺧﻠﻴﻔﻮ‬ ‫ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ‪ ۸۰۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻐﺪاد ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ )ﺳﺘﻴﻦ اﻣﺎم ( ﺟﻲ دور اﻣﺎﻣﺖ )‪۷۴۵‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ (۷۹۹‬۾ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ ﭼﺎر ﺧﻠﻴﻔﺎ رﻫﻴﺎ؛ اﻟﻤﻨﺼﻮر‪ ،‬اﻟﻤﻬﺪي‪ ،‬اﻟﻬﺎدي ۽ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﻴﺸﻪ واﻧﮕﺮ ﻋﺒﺎﺳﻲ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ ﺳﺎن ﺑﻪ وﻫﻨﻮار ﺳﭡﻮ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ‪۷۹۵‬‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻮ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ ﮐﻲ ﺑﻐﺪاد ﺟﻲ ﺟﻴﻞ ۾ رﮐﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﭼﺌﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ‪ ۷۹۹‬۾ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺗﻲ ﺟﻴﻠﺮ‬ ‫۾ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ ﮐﻲ زﻫﺮ ڏﻧﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪن ﻣﻮت ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﺑﮣﻴﻮ‪.‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت )‪۷۹۹‬ع( وﻗﺖ ﺳﻨﺪن ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ ﻋﻤﺮ ‪ ۳۵‬ﺳﺎل ﻫﺌﻲ ﺟﻦ ﮐﻲ اﻣﺎﻣﺖ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮاﺑﺪاري ﺳﻮﻧﭙﻲ وﺋﻲ‪ .‬ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﻧﭥﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ ﻣﻘﺒﻮل ﭤﺌﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻫﻦ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﻳﺎ ﻫﻨﻦ وٽ ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﺑﻨﺪي‬ ‫ﻫﮣﻲ ﮀﮇي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﻫﻚ ﭔﻪ دﻓﻌﻮ اﻣﺎم رﺿﺎ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﺑﻪ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﻛﺎﻣﻴﺎب ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﮕﻬﻮ ﺋﻲ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﭘﺎڻ ﻫﻦ دﻧﻴﺎ ﻣﺎن ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﺧﺮاﺳﺎن ﭘﺎﺳﻲ ﺑﻐﺎوت ﮐﻲ ﭔﻨﺠﻮ‬ ‫ڏﻳﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﭜﺮﺳﺎن ﺳﺨﺖ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ۽ ڏﺳﻨﺪي ﺋﻲ ڏﺳﻨﺪي ﻫﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻻ‪ ‬ﭘﺎڻ ﺧﺎﻣﻮش‬ ‫ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻴﮇي ﺳﻠﻄﻨﺖ ۽ ﻃﺎﻗﺖ ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﻣﮡ ﻣﭩﻲ‪ ‬ﻫﻴﭡﻴﺎن دﭔﺠﻲ وﻳﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﺷﺎﻋﺮ ﻻﻧﮓ ﻓﻴﻠﻮ )ﻫﻴﻨﺮي واڊس‬ ‫ورٿ( ﺟﻮ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ؛‬

‫‪Oneday Haroun Al-Rashid read‬‬ ‫‪A book Wherein the poet said‬‬

‫‪Where are the kings and where the rest‬‬

‫?‪Of those who once the world possessed‬‬

‫‪ ۸۰۹‬۾ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس وﺻﻴﻌﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﻋﺮب زال زﺑﻴﺪه ﺟﻮ ﭘﭧ‬ ‫اﻻﻣﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻴﻮ ۽ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ )ﭘﺮﺷﻦ( زال ﺟﻮ اﻟﻤﺎﻣﻮن ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮ ﮔﻮرﻧﺮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﭜﺎﺋﺮﻧﻪ ﭠﻬﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ﮀﺎ ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ ”ﺑﮏ ﺑﮁﮍو ﭨﻮل‪ ،‬داﻧﺎ دﻳﻮاﻧﺎ ﻛﺮي“‪ ،‬ﭘﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﭘﺎور‪ ،‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻲ ان ﮐﺎن ﺑﻪ ﺧﺮاب ﺷﻲ‪‬‬

‫آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﭜﺎ‪ ‬ﭜﺎ‪ ‬ﮐﻲ‪ ،‬ﭘﭧ ﭘﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻛﻬﻴﻮ رﮐﻲ‪ .‬ﭜﺎﺋﺮن ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ ﺟﻬﻴﮍي ۾ آﺧﺮ اﻻﻣﻴﻦ ‪ ۸۱۳‬۾ ﻗﺘﻞ‬ ‫ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬۽ اﻟﻤﺎﻣﻮن ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻴﻮ‪ .‬اﻻﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﻣﻠﻚ ۾ وﮘﻮڙ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻋﺮب ﻣﺎ‪ ‬ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻋﺮﺑﻦ‬ ‫ﺟﻮن اﻻﻣﻴﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻤﺪردﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﭘﺮﺷﻴﺎ )اﻳﺮان( ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ ﺗﻪ ﻫﻮن‪ ‬ﺋﻲ ﻫﻨﻦ ﺧﻠﻴﻔﻦ ﮐﻲ ﻧﻘﻠﻲ ﺧﻠﻴﻔﻮ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﭡﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻫﻤﺪردﻳﻮن ﻫﺎﺷﻤﻴﻦ ﺳﺎن ﻫﻴﻮن ۽ ﻫﻨﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻮڙي ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻃﺮح ﻋﻠﻲ ﺟﻮ اوﻻد‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ ﺟﻮ ﺣﻘﺪار ﻫﻮ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﻦ اﻣﺎم ﭤﻲ ﺳﮇﻳﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﺎﮔﺮد ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ‬ ‫۾ ﭠﺎﭘﺮ آﮢﮡ ۽ ﻋﺮﺑﻦ ۽ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﺧﻮش ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن اﻫﺎ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭼﺎل ﮐﻴﮇي ﺗﻪ ﻫﻮ ﺧﻼﻓﺖ ﺷﻴﻌﻦ‬ ‫ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺗﻮڙي ﭔﻴﻦ ان ﮐﻲ ﭘﺴﻨﺪ ﻧﭥﻲ ﻛﻴﻮ ﭘﺮ‬ ‫ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ ﮔﻬﺮاﻳﻮ‪.‬‬

‫اﻣﺎم رﺿﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﻨﮃڙو ﭘﭧ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺘﻘﻲ ۽ زال ﻣﺪﻳﻨﻲ ﮀﮇي ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﺧﺮاﺳﺎن ڏي ﻧﻜﺘﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺑﺼﺮي آﻳﻮ ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺑﻐﺪاد ﻣﺎن ﭤﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ۾ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬آﺋﻮن ﺟﮇﻫﻦ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ ﻫﻮس ﺗﻪ اﺗﻲ‬ ‫ﮔﻠﮕﭧ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻴﺪ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻘﻮي‪ ‬اﺗﻲ ﺟﻲ ”ﻣﺪرﺳﮫ رﺿﻮﻳﮫ“ ﻻ‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ”ﺟﮇﻫﻦ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن‬ ‫رﺷﻴﺪ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻲ ﮔﻬﺮاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﻗﻢ ﭘﮡ آﻳﻮ‪ .‬ﻗﻢ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻣﺎم ﺟﻲ آڌرﭜﺎ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﮘﺎﻫﭧ ﭤﻲ آﻳﺎ‬ ‫۽ ﻫﺮ ﻫﻚ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺳﻨﺪن ﻣﻬﻤﺎن ﭤﻲ رﻫﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻴﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ” ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اٺ ﮐﻲ‬ ‫ﮀﮇي ڏﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﻛﭥﻲ ﭤﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻻﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻫﺎﺋﻲ ﻣﻨﺰل ﭤﻴﻨﺪي‪ “.‬اٺ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ور وﻛﮍن وارﻳﻦ‬ ‫ﺳﻮڙﻫﻴﻦ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﻫﻠﻲ ﻫﻠﻲ ﻧﻴﭟ ﻫﻚ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ در وٽ اﭼﻲ ﺗﺮﺳﻴﻮ‪ .‬اﻣﺎم رﺿﺎ ان ﮔﻬﺮ ۾ ﻣﻬﻤﺎن ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ۽‬ ‫اڄ اﻫﺎ ﺟﺎ‪ ‬ﻣﺪرﺳﮫ رﺿﻮي ﻧﺎﻟﻲ دﻳﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻮ درﺳﮕﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫ﻗﻢ ﺑﻌﺪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ آﻳﻮ‪ .‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﺘﻲ ﺑﻌﺪ ۾ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‪ ،‬ﻓﺮﻳﺪ دﻳﻦ ﻋﻄﺎر‬ ‫۽ ﻛﻤﺎل وﻣﻠﻮڪ ﺟﻬﮍا ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﻣﺌﭥﻤﻴﭩﻴﺸﻦ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻢ ۽ آرﭨﺴﭧ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﺟﻦ ﺟﺎ اﺗﻲ ﻣﻘﺒﺮا ﭘﮡ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اڄ‬ ‫ﻛﻠﻬﻪ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر اﻳﮇو وڏو ﺷﻬﺮ ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﻃﻮس ﺗﻪ ﺑﻨﻬﻪ ﻣﭩﺠﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۽‬ ‫ﻃﻮس ”ﺧﺮاﺳﺎن“ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ وڏا ۽ ﮔﻬﻤﺎﮔﻬﻤﻲ وارا ﺷﻬﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﺳﻮﻳﻦ ﺣﺪﻳﺜﻮن ﭔﮅاﺋﮡ‬ ‫وارا ۽ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺟﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺎ ﭴﺎﮢﻮ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ۾ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ‬ ‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺗﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺤﺪث ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﺳﻠﻢ ﻃﻮﺳﻲ‪ ‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻲ ﻛﺎ‬ ‫ﺣﺪﻳﺚ ﭔﮅاﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻋﺮض ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺑﻌﺪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺳﻨﺎ آﺑﺎد ﮘﻮﭠﮍي ۾ آﻳﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﻇﻬﺮ ﻧﻤﺎز ﺟﻮ وﻗﺖ ﻫﻮ‪ .‬ﻧﻤﺎز ﺑﻌﺪ ﭘﺎڻ ﺣﻤﻴﺪ ﺑﻦ ﻗﻬﺎﺗﺒﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﻬﺮ ﭘﻬﺘﻮ ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﺎل ۾ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ وٽ‬ ‫اﭼﻲ ان ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﻟﻴﻚ ﻛﮃي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﻫﺘﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﺮ ﭤﻴﻨﺪي ﺟﺘﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻨﺪو‪“.‬‬

‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ وٽ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻛﻮرٽ ﺟﻲ اﻫﻢ ﻣﺎﮢﻬﻦ‪ ،‬اﻫﻠﻜﺎرن ۽ ﺳﺮدارن اﮘﻴﺎن اﻫﻮ‬ ‫اﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ”ﻣﻮﻧﮑﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺧﻼﻓﺖ ﺟﻲ ﭘﮗ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ‪ “.‬ﻫﻦ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﻛﺎري‬ ‫رﻧﮓ ﺟﻮ ﺟﻬﻨﮉو ﺑﺪﻻﺋﻲ ﺑﻨﻮ ﻫﺎﺷﻢ ﺟﻮ ﺳﺎﺋﻮ رﻧﮓ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻣﺎﻣﻮن اﻫﻮ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﻓﻘﻂ ان ﻛﺮي ﻛﺮي رﻫﻴﻮ‬ ‫ﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﻮام ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﺴﻨﺪ ﻛﺮي‪ .‬ﭘﺮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ اﻳﺘﺮو زﻧﺪه رﻫﮡ ﻧﻪ ڏﻧﻮ وﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻮ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ ﺑﻌﺪ ﺧﻠﻴﻔﻮ‬ ‫ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ ۲۶ .‬ﻣﺌﻲ ‪۸۱۸‬ع ﺗﻲ ﺟﮇﻫﻦ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻃﻮس ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اوﭼﺘﻮ وﻓﺎت‬ ‫ﻛﺮي وﻳﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﭴﺎﮢﻮ ۽ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ اﻫﻮﺋﻲ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﮐﻲ اﻧﮕﻮرن ۾ زﻫﺮ‬ ‫ﻣﻼﺋﻲ ڏﻧﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال ﻣﺮڻ ﮐﺎن اڳ اﻣﺎم رﺿﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺮاﮢﻲ دوﺳﺖ اﺑﺎ ﺻﺎﻟﺖ ﺳﺎن اڻ ﭼﭩﻲ ﻃﺮح ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت ﺑﻌﺪ ﺳﭵﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ وڏو ﮔﻮڙ ﻣﭽﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻋﻮام اﮘﻴﺎن ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻨﻬﻦ ﻣﭥﻮ ﭘﭩﻴﻮ ۽‬ ‫اوﮀﻨﮕﺎرون ڏﻳﺌﻲ رﻧﻮ‪ ،‬ﭘﺮ وڏي ﭜﺎﮜﻲ ﻋﻮام اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﺗﻲ ﻣﺠﺒﻮر رﻫﻲ ﺗﻪ ان ﻗﺘﻞ ﭘﻮﻳﺎن ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ ﺟﻮ ﻫﭣ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ان وﻗﺖ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻮ اﻛﻴﻠﻮ ﭘﭧ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺘﻘﻲ ﻧﻮن ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻧﺎﺋﻴﻦ اﻣﺎم ﭤﻴﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﻮاﺑﺪاري ﺳﻮﻧﭙﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﭘﻨﻬﺠﻲ ﻃﺎﻗﺖ ۽ دوﻟﺖ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ‬ ‫رﺿﺎ ﺟﻲ ﻓﺮزﻧﺪ اﻣﺎم ﺗﻘﻲ )ﻧﺎﺋﻴﻦ اﻣﺎم( ﺗﻲ آزﻣﺎﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ اﻣﺎم ﺗﻘﻲ ﮐﻲ ﮔﻬﺮاﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻞ رﭤﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌي‪ ‬ام‬

‫اﻟﻔﻀﻞ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮاﺋﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ ﺟﻲ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﺎﻧﺪان ان ﺷﺎدي‪ ‬ﺗﻲ ﺳﺨﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ اﻫﺎ‬ ‫ﺷﺎدي ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ رﭼﺎﺋﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻦ اﻫﻮﺋﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ڌي‪ ‬ﺟﻮ ﭔﺎر‬ ‫اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ڏﻫﻮن اﻣﺎم ﭤﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻣﺎم ﺗﻘﻲ ﮐﻲ ام اﻟﻔﻀﻞ ﻣﺎن اوﻻد ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﮐﻴﻦ ﭔﻲ زال ﺳﻮﻣﺎﻧﮫ ﻣﺎن ﻋﻠﻲ اﻟﻬﺎدي‬ ‫ﭴﺎﺋﻮ ﺟﻴﻜﻮ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ ڏﻫﻮن اﻣﺎم ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن ﺟﻲ ڌي‪ ‬ام اﻟﻔﻀﻞ وٽ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﻣﺎم ﺗﻘﻲ‬ ‫ﺑﻐﺪاد ۾ اٺ ﺳﺎل ۽ ان ﺑﻌﺪ ﻣﺪﻳﻨﻲ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل رﻫﻴﻮ ﭘﺮ ام اﻟﻔﻀﻞ ﺟﻮ اﻣﺎم ﺳﺎن ﭠﺎﻫﻪ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ‪ ۸۳۳ .‬۾ ﺧﻠﻴﻔﻲ‬ ‫ﻣﺎﻣﻮن ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻮ وﻳﮙﻮ ﭜﺎ‪ ‬اﻟﻤﺘﺴﻢ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﺑﮣﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﻣﺎم ﺗﻘﻲ ﻻ‪ ‬ﺣﺎﻟﺘﻮن وﻳﺘﺮ ڏﮐﻴﻮن ﭤﻲ ﭘﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﺧﻠﻴﻔﻮ اﻟﻤﺘﺴﻢ ﺷﺮوع ﮐﺎن ﻋﻠﻤﺎﺋﻦ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻫﻮ ۽ ﻫﺎڻ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﺑﻨﺠﮡ ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻔﺮت ﺟﺎ اﻇﻬﺎر ﮐﻠﺌﻲ ﻃﺮح ﻛﺮڻ‬ ‫ﻟﮙﻮ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻫﻦ اﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﭛ ﺷﻴﻌﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ آﻫﻦ ۽ ﭔﻴﻦ ﺗﻲ واﺟﺐ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﻦ ۽‬ ‫ﺳﻨﺪن ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺘﻦ ﮐﻲ ﻧﻘﺼﺎن رﺳﺎﺋﻴﻦ‪ ۸۳۵ .‬۾ ﻫﻦ اﻣﺎم ﺗﻘﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﺑﻐﺪاد ﮔﻬﺮاﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻣﻮت اوﭼﺘﻮ‬ ‫درﭘﻴﺶ آﻳﻮ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ )ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﺋﻴﻦ اﻣﺎم( ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت ﺟﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺣﺎﻻت ﺑﻴﺎن ﻛﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺑﻦ ﺷﻬﺮاﺷﻮب‬ ‫ﺗﻮارﻳﺨﺪان ان ﺑﺎﺑﺖ ﭔﮅاﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺧﻠﻴﻔﻲ اﻟﻤﺘﺴﻢ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺎﺋﻴﭩﻲ ام اﻟﻔﻀﻞ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﮍس اﻣﺎم ﺗﻘﻲ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ‬ ‫ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭜﮍﻛﺎﻳﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۲۹‬ذواﻟﻘﻌﺪ ‪ ۲۲۰‬ﻫﺠﺮي )‪۸۳۵‬ع( ﺗﻲ اﻣﺎم ﺗﻘﻲ ﮐﻲ زﻫﺮ ڏﺋﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﺑﻐﺪاد ۾‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ )ﺳﺘﻴﻦ اﻣﺎم ( ﺟﻲ ﭜﺮ ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮو ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻗﺮﻳﺶ ﺟﻲ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاڏي‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﻴﭡﻴﺎن اﻫﻲ ﭔﻪ ﻗﺒﺮون آﻫﻦ ﻛﺎﻇﻤﻴﻦ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻦ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻋﺮاق اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اي ﺧﺎڪِ ﺧﺮاﺳﺎن ‪.....‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺮﺿﺎ )‪(۷۶۵-۸۱۸‬‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻮٽ ﻛﺌﻲ اﭤﻢ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ رﺿﻮي ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ رﺿﻮي‪ ‬ﺟﻲ ”ر“ اﮐﺮ ﻣﭥﺎن زﺑﺮ ڏﻳﺌﻲ اﭼﺎرﻳﻦ ﭤﺎ ﻳﻌﻨﻲ ‪ .Razvi‬ﭘﺮ‬ ‫اﺳﺎن وٽ ”ر“ ﻫﻴﭡﻴﺎن زﻳﺮ ڏﻳﺌﻲ ِرﺿﻮي ‪ Rizvi‬ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ‪ ‬ﺟﻲ ِرﺿﻮﻳﻪ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﻳﺎ اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻛﻠﻴﮓ‬ ‫ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﺟﻤﻴﻞ ِرﺿﻮي‪.‬‬

‫ﻗﻢ ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪن ۽ ﻣﺪرﺳﻦ ۾ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ رﻧﮕﻦ ﺟﺎ ﻋﺒﺎﻳﺎ )ﮔﺎﺋﻮن( ﭘﻬﺮﻳﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‬ ‫ﭘﺮ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ اﮀﻲ رﻧﮓ ﺟﻮ ﻋﻤﺎﻣﻮ )ﭘﮗ( اﭤﻦ ﻳﺎ وري ﻛﺎري رﻧﮓ ﺟﻮ‪ .‬ﻗﻢ ۾ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ‬ ‫ﻓﺮزﻧﺪ ﻏﻼم ﻣﻬﺪي ﺷﺎﻫﻪ ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻨﻬﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻋﺒﺎﻳﺎ ﺗﻪ ﻛﻮﺑﻪ ﻛﻬﮍي ﺑﻪ رﻧﮓ ﺟﻮ اوڍي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻛﺎري رﻧﮓ ﺟﻮ‬ ‫ﻋﻤﺎﻣﻮ )ﭘﭩﻜﻮ( اﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻴﺪ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ اﮀﻲ رﻧﮓ ﺟﻮ ﻋﻤﺎﻣﻮ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ رﮐﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻋﺎﻟﻢ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۾ ﻧﻈﺮ آﻳﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ۾ ﺑﻪ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻴﺪ آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﻛﺎري رﻧﮓ ﺟﻮ ﻋﻤﺎﻣﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﻟﻐﺎري‪ ،‬ﭜﭩﺂ‪ ،‬وڌﻫﻮ‪ ،‬ﭼﺎﻧﮉﻳﺎ ۽ ﭔﻴﻦ ذاﺗﻴﻦ وارن ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ اﮀﻲ رﻧﮓ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﭥﻴﻮن ﻫﻤﺮاﻫﻪ‪ ،‬ﻏﻼم ﻣﻬﺪي ﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﺳﻮل ﺳﺮوﺳﺰ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﭨﻨﺪو ﭴﺎم ۾ رﻳﺴﺮچ آﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻮ ﻣﺮﺣﻮم ادﻳﺐ ۽‬ ‫ﺳﻨﮅ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻮ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻇﻔﺮ ﺳﻨﺪس ﻣﺎﻣﻮ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﮐﺎن ﮔﺮوپ ﭠﺎﻫﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﺎ‪ ‬روڊ ﺗﻪ‬ ‫ﻛﮇﻫﻦ ﺑﺎ‪ ‬اﻳﺌﺮ‪ ،‬اﻳﺮان اﻛﺜﺮ اﻳﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻴﺪ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ رﺿﻮي ﺳﻴﺪ دراﺻﻞ ﺗﻘﻮي ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻲ ﻫﻚ ﺋﻲ ﭘﭧ اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫اﻟﺘﻘﻲ )‪ (۸۱۰-۸۳۵‬ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻮ ﺟﻴﻜﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ اوﻻد )ﻳﻌﻨﻲ رﺿﻮي ﺳﮇاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺳﻲ ﺳﭛ اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺘﻘﻲ ﺟﻮ ﺋﻲ‬ ‫اوﻻد آﻫﻦ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﻫﻲ ﺗﻘﻮي ﺑﻪ ﭤﻴﺎ‪ .‬اﻣﺎم ﺗﻘﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺷﺎدي ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ )ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۸۱۳‬ﮐﺎن‬ ‫‪ ۸۳۳‬ﺗﺎﺋﻴﻦ وﻳﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ( ﺟﻲ ڌي‪ ‬ام اﻟﻔﻀﻞ ﺳﺎن ﭤﻲ ﭘﺮ ان ﻣﺎن ﮐﻴﻦ ﻛﻮ اوﻻد ﻧﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ڏﻫﻮن اﻣﺎم‬ ‫ﻋﻠﻲ ﻧﻘﻲ )ﻋﻠﻲ اﻟﻬﺎدي ﭘﮡ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ (.‬۽ ﭔﻴﺎ ﭔﺎر اﻣﺎم ﺗﻘﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﭔﻲ زال ﻣﺎن ﭤﻴﺎ‪ .‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ﺗﻘﻲ ‪ ۸۲۷‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽‬ ‫‪ ۸۶۸‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﻘﺒﺮو ﻋﺮاق ﺟﻲ ﺳﻤﺎرا ﺷﻬﺮ ﺟﻲ اﻟﻌﺴﻜﺮي ﻣﺴﺠﺪ ۾ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻫﻚ ﭘﻮڙﻫﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ،‬ﮘﻮﭠﺎﮢﻮ‪ ،‬ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻃﺮح ﻛﻤﺰور ۽ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر اﻧﺴﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﺗﻮب ۽ ﺗﻠﻮار ﺟﻲ ﻓﻘﻂ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﺗﻘﺮﻳﺮ ذرﻳﻌﻲ ﻣﻠﻚ ۾ اﻧﻘﻼب آﮢﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬وﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﻟﻴﮉر‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﻴﺎ ﭘﺮ ﺟﺘﻲ ﻣﺎﺋﻮزي ﺗﻨﮓ‪ ،‬اﺳﭩﺎﻟﻦ‪ ،‬ﻫﭩﻠﺮ ﺟﻬﮍا دﻫﺮﻳﺖ‪ ،‬ﻣﺎدﻳﺖ ۽ ﻛﻤﻴﻮﻧﺰم ﺟﻲ ﭘﺮﭼﺎرڪ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ ۽ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﮐﻲ ﻏﻴﺮ اﻫﻢ ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ اﺗﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬روﺣﺎﻧﻴﺖ ﮐﻲ ﺿﺮوري ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ روس ﺟﻬﮍي رﻳﺎﺳﺖ ﮐﻲ ﺑﻪ‬ ‫اﻫﻮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﻻ‪ ‬ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ‪ ، Capitalism‬آزادي ﻳﺎ ﻣﻌﺎﺷﻴﺎت ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ اﻳﻤﺎن ﺟﻲ ﮐﻮٽ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻓﺨﺮ ﺳﺎن ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬روس ﺟﻬﮍي‬ ‫ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ان وﻗﺖ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺳﭙﺮ ﭘﺎور ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻲ ﺻﺪر ﮔﻮرﺑﺎ ﭼﻴﻒ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﻠﻚ ﭨﭩﮡ ﺑﺎﺑﺖ اﮘﻮاٽ ﭔﮅاﻳﻮ ۽‬ ‫ﮐﻴﺲ اﺳﻼم ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ‪ ۵‬ﺟﻨﻮري ‪ ۱۹۸۹‬ﺗﻲ اﻫﺎ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ اﺧﺒﺎرن ۾ ﺧﺒﺮ ﮀﭙﻲ‬ ‫ﻫﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ آﻳﺖ ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺳﻮوﻳﭧ )‪ (USSR‬ﻟﻴﮉر ﮐﻲ ﺧﻂ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻤﻴﻮﻧﺰم ﻣﺮدار ﭤﻲ ﭼﻜﻲ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﺎﮢﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﺟﺎ‪ ‬ﻓﻘﻂ ﻋﺠﺎﺋﺐ ﮔﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻣﻮﻛﻞ ڏي ﺗﻪ ﺗﻮﮐﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ‬ ‫ﻻ‪ ‬ڌﻳﺎن ﮀﻜﺎﻳﺎن ﮀﻮ ﺟﻮ اﺳﻼم ﻋﺎﻟﻤﻲ ﻃﺎﻗﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ ۽ اﺳﻼم ذرﻳﻌﻲ اﺳﺎن اﻧﺴﺎن ذات ﺟﺎ ﺑﻨﻴﺎدي ﻣﺴﺌﻼ ﺧﺘﻢ‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻦ دﻧﻴﺎ ۾ ﺳﻜﻮن و آرام آﮢﻲ ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ‪ “.‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ان ﺧﻂ ﺟﺎ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺟﻤﻼ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻦ رﻳﺖ ﻫﺌﺎ ‪:‬‬

‫‪“….. Your communism will be relegated to the museums of the world’s political history, since Marxism cannot meet‬‬ ‫”‪any of the real needs of human beings ….‬‬

‫ان وﻗﺖ ﻛﻨﻬﻦ ﭤﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ روس )ﺳﻮوﻳﺖ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﺟﻮ ﺟﻬﮙﭩﻮ( ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻴﮇو ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻚ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ اﻫﻮ ﭨﭩﻲ‬ ‫ﭘﻮﻧﺪو‪ .‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﺧﻂ ﺑﻌﺪ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ‪ ۱۹۸۹‬۾ ﻟﮑﻴﻮ ﻫﻮ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ اﻧﺪر روس ﭨﻜﺮا ﭨﻜﺮا ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬اڄ ﻛﻤﻴﻮﻧﺰم‬ ‫ﺟﻮ ﻓﻠﺴﻔﻮ ﻓﻘﻂ ﻣﺎﺿﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﭘﮍاڏو آﻫﻲ‪ ۱۹۹۱ .‬ﮐﺎن وﭠﻲ روس ﺟﻲ ﻫﺮ ﻫﻚ رﻳﺎﺳﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻟﻴﮑﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻨﻬﻦ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ۾ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻮزم ﻧﻪ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﭸﺎن ﻛﺮاﭼﻲ‪ ‬۾ ﺋﻲ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮڻ وارن – اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ ﺟﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ‬ ‫ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي اﺳﺎن ﮐﻲ ﭼﻮﻧﺪو رﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ﭘﺮي ﻫﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ وﭠﻲ‬ ‫ﻫﻠﻨﺪو ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﺮچ ﺗﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ دﻋﻮت ﻛﻨﺪو‪.‬‬ ‫”اﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﭘﻜﻨﻚ اﺳﭙﺎٽ آﻫﻲ‪ “،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﻫﻮ‪” ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﺑﻠﻨﺪي ﺗﻲ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﺘﻲ اوﻧﻬﺎري ۾ ﺑﻪ ﺳﻲ‪ ‬ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ڊﮔﻬﻦ ﺻﻨﻮﺑﺮ ﺟﻬﮍن وﮢﻦ ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﺎن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﭘﺮي ﭘﺮي‬ ‫ﮐﺎن اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﭩﻨﺒﻦ ﺳﺎن ﺷﺎم ﮔﺬارﻳﻦ ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﭔﻪ ﭨﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮔﺬرڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ‪ ‬اﺳﺎن ﮐﻲ رﻫﺎﺋﺶ واري ﻫﻮﭨﻞ ﺑﺪران ﭔﺎﻫﺮ ﻫﻠﻲ رات ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫”اڄ ﻫﻠﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ان ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻫﻨﮅ ﺗﻲ وﭠﻲ ﻫﻼن ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﻮن وﻋﺪو ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ “.‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ اﻋﻼن ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﮀﺎ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺳﻬﮣﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ؟“ اﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫”اﻫﻮ ﻫﻨﮅ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﺋﻲ ﺣﺼﻮ آﻫﻲ‪ “.‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ وراﮢﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺷﺎم ﺟﻮ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﺑﺠﻲ ڌاري ﭘﻜﻨﻚ ﺑﺲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ اﮘﻴﺎن آﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ذرﻳﻌﻲ اﺳﺎن ﻛﻼڪ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ﭨﻴﻬﻪ ﻛﻠﻮ‬ ‫ﻣﻴﭩﺮ ﭔﺎﻫﺮ ﻫﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ ﭤﮅڙي ﮘﻮٺ ۾ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺷﺎﻧﺪﻳﺰ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﭥﺎﻧﻬﻴﻦ ‪Altitude‬وارو ﻫﻲ ﮘﻮٺ‬ ‫ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﮔﻴﻨﺘﮓ ﻫﺎ‪ ‬ﻟﺌﻨﮉس ﭤﻲ ﻟﮙﻮ ﺟﺘﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺳﺎن ﺳﻲ‪ ‬ﻛﺮي ڏﻛﮣﻲ وﭠﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﭼﻮڌاري رﻳﺴﭩﻮرﻳﻨﭩﻮن ۽ ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﺎﻏﻴﭽﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﺟﻲ اﮘﻴﺎن ۽ اﻧﺪر ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻓﺌﻤﻴﻠﻴﻮن ۽ ڌارﻳﺎن ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﺎ روﺳﺮي‬ ‫)ﺣﺠﺎب( ﺳﺎن ﻣﭥﺎ ڍﻛﻴﻞ ﺿﺮور ﻫﺌﺎ ﭘﺮ اﻫﻲ ڊﮔﻬﻴﻦ ﭼﺎدرن ۾ وﻳﮍﻫﻴﻞ ﻧﻪ ﻫﻴﻮن ﺟﻴﺌﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ‬ ‫ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﭜﺎ‪ ‬ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي‪ ‬اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻟﻮﻛﻞ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ڊش ﮔﻬﺮاﻳﺎ ﺟﻦ‬ ‫۾ ﻫﻚ ﻛﻮاﺑﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ڊش ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﺗﺎﻻر رﻳﺴﺘﻮران ﺑﻬﺎرﺳﺘﺎن“ ﻫﻮ ان ﺟﻲ ﻣﺌﻴﻨﻴﺠﺮ ﭔﮅاﻳﻮ‬ ‫ﺗﻪ ”ﻫﻲ ﻛﻮاب ﻫﻦ ﮘﻮٺ ﺷﺎﻧﺪﻳﺰ )‪ (Shandiz‬ﺟﻲ اﺳﭙﻴﺸﻠﭩﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺋﻲ آﻫﻲ ﺷﺎﻧﺪﻳﺰ ﺷﺸﻠﻚ ‪(Shandiz‬‬ ‫)‪ .Shishlik‬ﭘﺮي ﭘﺮي ﮐﺎن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻲ ”ﺷﺸﻠﻚ“ ﮐﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ اﭼﻦ ﭤﺎ ۽ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻛﻮاﺑﻦ ﮐﻲ‬ ‫اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ “.‬ﻫﻲ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻴﻦ اﺳﺎن وٽ ﺑﻬﺎري ﻛﻮاب‪ ،‬دﮐﻨﻲ آﭼﺎر‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﻲ ﭘﻼ‪‬‬ ‫وﻏﻴﺮه‪ .‬رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺟﻲ ﻣﺌﻴﻨﺠﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ وٽ ﺳﭛ ﺧﻮارزﻣﻲ ﺑﻮرﭼﻲ آﻫﻦ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﻮﻧﮑﺎن ﭘﮁﻴﻮ ” ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﺧﻮارزﻣﻲ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﭤﺎ؟“‬ ‫”ﭘﻬﺮﻳﻦ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ اﻳﺘﺮي ﭴﺎڻ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ اﭤﻢ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﻫﺘﻲ اﭼﮡ ﮐﺎن‬ ‫اڳ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮍﻫﻲ ﻧﻜﺘﻮ آﻫﻴﺎن‪“.‬‬ ‫”ﺧﻮارزﻣﻲ“ ﺧﻮارزم )‪ (Khwarezm‬ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ادب ﺧﻮارزم ۽ ان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ‬ ‫ﻗﺼﻦ ﻛﻬﺎﮢﻴﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪’ .‬اﻣﻮ درﻳﺎه‘ ﺟﻲ ڊﻳﻠﭩﺎ )ﮀﻮڙ( وارو ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺧﻮارزم ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ۾ اﻳﺮان ۾ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻣﺎڊرن دور ۾ ﻧﻴﻮن ﺳﺮﺣﺪون ۽ ﻧﻮان ﻣﻠﻚ ﭠﻬﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻦ ﺟﻲ اڄ ﺑﻪ روزﻣﺮه ﺟﻲ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺳﻠﻄﻨﺖ ۾ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ‬ ‫ادﻳﺐ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﻓﻴﻠﺴﻮف‪ ،‬ﻋﺎﻟﻢ ۽ ﺳﺎﺋﻨﺴﺪان دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺸﻬﻮر ﺻﻮﻓﻲ ﻧﺠﻢ دﻳﻦ ﻛﺒﺮا ۽ ﻧﺠﻢ دﻳﻦ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺨﻮارزﻣﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ اﻟﮕﻮرﭤﻢ ﭨﺮم آﻫﻲ‪ ،‬ڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي‬ ‫رزي ‪ ،‬دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺣﺴﺎب دان ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﺣﻤﺪ ﺧﻮارزﻣﻲ ﺟﻴﻜﻮ ‪ Encyclopedist‬ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺘﺎب ”ﻣﻔﺎﺗﮫ‬

‫اﻟﻌﻠﻮم“ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Key of the Sciences‬ﻧﺎﻟﻲ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺋﻨﺴﺪان ﺑﻴﺮوﻧﻲ‪ ،‬ﻓﻼﺳﻔﺮ‬ ‫ﻗﻄﺐ اﻟﺰﻣﺎن ﻣﺤﻤﺪ اﺑﻦ اﺑﻮ ﻃﺎﻫﺮ ﻣﺮوازي‪ ،‬ﻣﺎﻫﺮ ﻓﻠﻜﻴﺎت اﻟﻤﺮوازي‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ دان اﺑﻮاﻟﻐﺎزي ﺑﻬﺎدر وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﺣﺎﻛﻢ ﺗﻤﻴﻮرﻟﻨﮓ ﺟﻲ زال ﺗﻮرﻳﺢ ﺑﻴﮓ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ ﭘﺮﺷﻦ )اﻳﺮاﻧﻲ( ﻋﻮرت ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺧﻮارزم ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ دﻧﻴﺎ ‪ Urgench‬ﺳﮇي ﭤﻲ‪ .‬ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺑﻌﺪ‬ ‫ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺧﻴﻮا )‪ (Khiva‬ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺧﺎﻗﺎﻧﻲ ﺷﻴﺮواﻧﻲ ﺟﻮ ﺧﻮارزم ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ واﮐﺎڻ ۾ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ ‪:‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬

‫دوﻟﺖ‬

‫ﺑﺮ‬

‫ﺟﺎﻧﻬﺎ‬

‫ﺧﻮارز‬

‫داد‬

‫ﻣﺸﺎﻫﻪ‬

‫اوﻫﺴﺖ‬

‫ﺟﻬﺎن‬

‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻮ ﺑﻪ ان وﻗﺖ ﺧﻮارزم ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬ ‫ﭘﺮ‬

‫ﻳﻜﻲ‬

‫ﺷﻨﻴﺪم‬

‫ﻃﻤﻊ‬

‫ﻛﮫ‬

‫ﺷﺪ‬

‫ﻣﻘﺮر‬

‫ﭘﻴﺶ‬

‫ﭼﻨﺎﻧﻚ‬ ‫ﻗﺮار‬

‫را‬

‫ﻣﺸﺎﻫﻪ‬

‫ﺧﻮارزم‬

‫ﭘﮕﺎﻫﻪ‬

‫ﺑﺎﻣﺪادي‬

‫)ﻫﻚ ﻻﻟﭽﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺧﻮارزم ۾ ﺷﺎﻫﻪ وٽ آﻳﻮ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﺳﻮﻳﺮ ﻣﻮن اﺋﻴﻦ ﭔﮅو آﻫﻲ (‬

‫ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺧﻮارزم ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﻬﮍي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺠﻲ! اڄ ﺟﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۽‬ ‫دﺑﺌﻲ واﻧﮕﺮ دﻳﺴﺎن دﻳﺲ ﻣﺸﻬﻮر ۽ اﻣﻴﺮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﺎﻗﻮت اﻟﺤﻤﻮدي ﺗﻴﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎﻳﻮ ﮔﺮاﻓﺮ ۽‬ ‫ﺟﺎﮔﺮاﻓﻲ ﺟﻮ ﭴﺎﮢﻮ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۱۷۹‬۾ ﺷﺎم ﺟﻲ ﺣﻤﺎ ﺷﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﺣﻤﻮي ﭤﻮ ﺳﮇﺟﻲ ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﻚ‬ ‫ﻏﻼم ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ وﻛﺮو ﭤﻲ ﺑﻐﺪاد ﭘﻬﺘﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻫﻴﭟ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﺎﻗﻮت ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ ﮐﻴﺲ‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ ﻟﮑﺎﻳﻮ ۽ ﻫﻮ وڏو ﻋﺎﻟﻢ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻟﮑﻴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻦ ۾ ﻣﻌﺠﻢ اﻻدﺑﺎ‪) ‬ﻟﻴﮑﻦ ﺟﻲ ﻟﻐﺖ( ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ دﻳﺴﺎن دﻳﺲ ﺳﻔﺮ ﻛﻴﻮ‪ ۱۲۲۹ .‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻳﺎﻗﻮت اﻟﺤﻤﻮي‪ ‬ﺧﻮارزم ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ ﺟﻲ وڏي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻟﮑﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻲ‪” :‬ﻣﻮن ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ ﺟﻬﮍو اﻣﻴﺮ ۽ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺷﻬﺮ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ڏﭠﻮ‪ “.‬ﺑﻬﺮ ﺣﺎل ﻫﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻦ ﺟﻲ ور ﭼﮍﻫﻴﻮ ۽ ﻫﺮﻫﻚ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮڻ ۾ ﻛﺴﺮ ﻧﻪ ﮀﮇي‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﻨﮕﻮل ﻟﺸﻜﺮ‬ ‫اﻣﻮ درﻳﺎ‪ ‬ﺟﻮن ڊﻳﻤﻮن ﭜﭹﻲ ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ ﮐﻲ ﻟﻮڙﻫﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎﺋﻮن‪ .‬ﻳﺎﻗﻮت ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻣﻨﮕﻮل ﻓﻮﺟﻲ‪ ‬ﺳﺮاﺳﺮي ﭼﺎر‬ ‫ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ ﺟﺎ ﺷﻬﺮي ﻗﺘﻞ ﻛﻴﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺷﻬﻴﺪن ۾ ﻣﺸﻬﻮر ﺻﻮﻓﻲ ﻧﺠﻢ اﻟﺪﻳﻦ ﻛﺒﺮا ﺑﻪ ﻫﻚ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻟﺸﻜﺮ ۾ اﺳﻲ ﻫﺰار ﺳﭙﺎﻫﻲ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ ﺗﻲ آﻳﻞ ان ﺗﺒﺎﻫﻲ‪ ‬ﺟﻮ ذﻛﺮ دﻳﻮان اﻧﻮري ۾ ﺑﻪ آﻫﻲ‪:‬‬ ‫آﺧﺮ‬

‫ﺑﻼي‬

‫اي‬

‫ﻏﻴﺮت‬

‫ﺧﺎڪِ‬

‫ﺧﺎڪ‬

‫ﺧﺮاﺳﺎن‬

‫ره‬

‫ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ‬

‫داد‬

‫و‬

‫ﻳﺰداﻧﺖ‬

‫ﻛﺎت‬

‫)اي ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ڌرﺗﻲ ! ﺧﺪا ﺗﻮﮐﻲ ﺑﭽﺎﺋﻲ ورﺗﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺗﺒﺎﻫﻲ ﮐﺎن ﺟﻴﻜﺎ ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ ۽ ﻛﺎت ﺗﻲ ﻧﺎزل ﭤﻲ‪(.‬‬

‫ﻧﺠﺎت‬

‫‪.‬‬

‫ﺷﺎﻧﺪﻳﺰ ﺟﻲ ﺗﻬﻪ دﻳﮗ‬ ‫ان رات ﺷﺎﻧﺪﻳﺰ ﺟﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ اﺳﺎن ﭼﮝﻲ دﻳﺮ وﻳﭡﺎ رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﭔﺎﻫﺮ ﺳﺨﺖ ﺳﺮدي ﻫﺌﻲ ﭘﺮ اﻧﺪر ﻫﻴﭩﺮ ﭔﺮي رﻫﻴﺎ‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺟﻮ ﻫﺎل‪ ،‬ﺷﺎدي ﻫﺎل ﺟﻴﮇو ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ﭨﻴﺒﻞ ﻛﺮﺳﻴﻮن رﮐﻴﻞ ﻫﻴﻮن ۽ ﭼﻮڌاري َﭤﻠﻬﺎ‬ ‫ﭠﻬﻴﻞ ﻫﺌﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﺎﺳﻦ ﮐﺎن ﭤﻠﻬﻦ ﭘﮍدن ذرﻳﻌﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﺎن ڌار ﭤﻴﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻛﺎٺ ﺟﻲ ﭨﻴﺒﻠﻦ ذرﻳﻌﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﭤﻠﻬﻦ‬ ‫ﻣﭥﺎن ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻏﺎﻟﻴﭽﺎ وﮀﺎﻳﻞ ﻫﺌﺎ ۽ ﭨﻴﻚ ڏﻳﺌﻲ وﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻃﻮل وﻫﺎﮢﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﻣﺎن ﻣﺮد ﻫﻚ ۾ ﭤﻲ وﻳﭡﺎ ۽ ﻋﻮرﺗﻮن‬ ‫ﭔﺌﻲ ۾‪ .‬ﻫﺎل ﺟﻲ وچ ۾ رﮐﻴﻞ ﭨﻴﺒﻞ ﻛﺮﺳﻴﻦ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺮد ﻋﻮرﺗﻮن وﻳﭡﻞ ﻫﻴﻮن ﭘﺮ ﻫﻦ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﻬﮣﻦ ﮔﺮاﻫﻜﻦ اﺳﺎن واﻧﮕﺮ ﻫﻨﻦ ﻛﺌﺒﻨﻦ ۾ ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺗﻲ وﻳﻬﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﭘﺴﻨﺪ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺎل ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﮡ واري‬ ‫ﭜﺖ ﭘﺎﺳﻲ اﻫﮍﻳﻮن ﻛﺌﺒﻨﻮن ﻧﻪ ﻫﻴﻮن ۽ اﻧﻬﻦ ﭜﺘﻴﻦ ﺗﻲ ﺗﻤﺎم وڏﻳﻮن ۽ ﺳﻬﮣﻴﻮن ﻓﺮﻳﻢ ﭤﻴﻞ ﭘﻴﻨﭩﻨﮓ ﻟﮙﻞ ﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺴﻴﻦ ﻣﺎﻧﻲ اﭼﻲ‪ ،‬آﺋﻮن ﻛﺎ دﻳﺮ اﻧﻬﻦ ﻫﭣ ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﺗﺼﻮﻳﺮن ﮐﻲ ڏﺳﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ .‬ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﺌﺮي ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﭔﻪ ﭔﺎر آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﺻﺒﺢ ﺟﻲ وﻗﺖ ﻫﻮ ڏﺳﻨﺪو آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﺪس زال اﺳﭙﺘﺎل ۾ ﻧﺮس ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮي‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ۽ ﺷﺎم ﺟﻮ ﭼﺌﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻮﭨﮡ ﺗﻲ ﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﺎب ﻻ‪ ‬اﭼﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ ﮔﺮاﻫﻚ‬ ‫ﺳﺞ ﻟﭥﻲ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮن ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﻲ ﻓﺮﺿﻲ ﻛﺮدارن‪ :‬رﺳﺘﻢ‪ ،‬ﺳﻬﺮاب‪،‬‬ ‫ﺗﻬﻤﻴﻨﻪ‪ ،‬ذال‪ ،‬رداﺑﺎ‪ ،‬ﺷﻐﺎد‪ ،‬اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر وﻏﻴﺮه ﺟﻲ ﻟﮍاﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻌﺎﺷﻘﻦ ۽ ﻣﻼﻗﺎﺗﻦ ﺟﻮن آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ڊش ﮔﻬﺮاﻳﺎ وﻳﺎ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي‪ ‬وڏو ﺧﺮچ ﻛﺮي اﺳﺎن ﮐﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﮐﺎراﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﺮ ڏﻳﮑﺎرڻ ﻻ‪ ‬ﭘﮡ آرڊر ﻛﻴﺎ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﺮاﻧﻲ ڊﺷﻦ ﺟﻲ آﺋﻴﮉﻳﺎ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻫﻚ‬ ‫ﭼﺎﻧﻮرن ﺟﻮ ﺑﻪ ڊش ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﺎن ﮐﺮڙ ﺟﺎ ﺑﺮﻓﻲ‪ ‬واﻧﮕﺮ ﭼﻮرس ﭨﻜﺮا رﮐﻴﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﮐﺮڙ ﺑﺎﺑﺖ ورﺟﻴﻨﻴﺎ )‪(USA‬‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺟﻮ اﺣﻮال ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ان ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ”ﻧﻴﻮﻫﺎﻻ ﮐﺎن ﻧﻴﻮ ﻳﺎرڪ“ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻮرﭼﻲ ﺟﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﻮ اﻧﺪازو ﮐﺮڙ ﻣﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﮐﻲ ﺋﻲ ﮐﺮڙ وﮢﻨﺪي ﻫﺠﻲ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ان ﻛﺮي ﺟﻮ اﻫﻲ ﭼﺎﻧﻮر وڌﻳﻚ رڌﺟﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺑﻠﻜﻪ ﻓﺮا‪ ‬ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﺑﻴﺤﺪ ﻟﺬﻳﺬ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﺳﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﺮڙ ﮐﺎﺋﮡ ﮐﻲ ﺑﻲ ﻋﺰﺗﻲ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﻣﺎل ﭘﺎڻ ﮐﺎﺋﻲ وﻳﺎ‬ ‫اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﮐﺮڙ ﮀﮇﻳﺎﺋﻮن‪ “.‬ﻛﻮ ﭔﺎر ڏﻧﮕﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﭼﻮﻧﺪا ” ﻫﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮐﺮڙ آﻫﻲ؟“ ﻣﻌﻨﻲ ﻫﻲ ﻧﻜﻤﻮ ﻳﺎ ﻧﺎﻻﺋﻖ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ؟‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ ﮐﺮڙ اﻋﻠ ٰﻲ ﺷﻲ‪ ‬ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻮرپ ۾‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﺌﻴﮉن ۾ ﭔﻪ ﺳﺎل ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ‬ ‫دوران ﺟﻦ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﭘﺎڙي ۾ رﻫﻨﺪو ﻫﻮس‪ ،‬اﻫﻲ ﺑﻪ ﮐﺮڙ ﮐﻲ وڏي اﻫﻤﻴﺖ ڏﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﻋﻴﺪ ﺑﺮات ﭔﺌﻲ ڊش ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﻫﻚ اﻟﮗ ﭘﻠﻴﭧ ﺗﻲ ﮐﺮڙ ذرو ﭘﮡ رﮐﻲ ﻣﻮن ڏي ﻣﻮﻛﻠﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻮ ُان ‪ Speciality‬ﮐﺎن آﺋﻮن ﭼﮝﻲ ﻃﺮح واﻗﻒ ﻫﺌﺲ ۽‬ ‫ﻣﻮن ﭘﺌﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﮉ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﻣﻮن ﻻ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﺎ ﺑﭽﻲ! ﭘﺮ ڏﭠﻢ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ اﻫﺎ ﻧﻪ ﮐﻨﺌﻲ‪ .‬ﻧﻴﭟ ﻣﻮن ﮐﮣﻲ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭘﺎﺳﻲ ۾ وﻳﭡﻠﻦ ﮐﻲ آﻓﺮ ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ وﮢﻲ ﺗﻪ آﺋﻮن ﻛﻮاب‪ ،‬ﮔﻮﺷﺖ ۽ ﮔﺎﻧﮕﭧ ﭘﻼ‬ ‫ﮀﮇي ﮐﻴﻦ ﮐﺮڙ ﺟﻲ آﻓﺮ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن ۽ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﻌﺪ ۾ اﻳﺘﺮي ﺣﻴﺮت ﻟﮙﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﺮڙ ﺟﺎ وڏا وڏا ﭼﺎﭘﻮڙا‬ ‫ﮐﮣﻲ‪ ،‬آرام ﺳﺎن وﻳﻬﻲ ﮐﺎڌا‪.‬‬

‫ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﻮن ﻧﻮٽ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﮐﺮڙ‪ ،‬ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ رڌل ﭜﺖ ﺟﻲ ﮐﺎڌل ﮐﺮڙﻳﻦ ﮐﺎن‪ ،‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﻴﺤﺪ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ‪ Soft‬۽ ﭤﻠﻬﻲ ‪ Layer‬واري ﻟﮙﻲ‪ .‬آﺧﺮ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺑﺌﺮو ﭤﺎﻧﻮ ﮐﮣﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﺖ ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﮐﺮڙ اﻳﮇي ﺳﻮادي ﮀﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻠﻤﺎن ﻫﺘﻲ اﭼﻲ اﭼﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺳﭡﻲ ﺳﮑﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﺌﺮي ﺟﻲ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﺮي ﭔﮅاﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﮐﺮڙ ﺧﺎص ﭠﺎﻫﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ زﻋﻔﺮان‪ ،‬ﺑﻴﻀﺎ‪ ،‬ﻣﺎﺋﻮ ۽ ﭘﺴﺘﻦ ﺟﻲ ﻛﺎﺗﺮ ﻣﻠﻴﻞ‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﻣﮑﮡ ۾ ﻓﺮا‪ ‬ﻛﺌﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻠﻤﺎن ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅي ﺳﭛ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﺑﭽﻴﻞ ﮐﺮڙ ﮐﮣﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻟﮙﺎ ۽ واﻫﻪ واﻫﻪ‬ ‫ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻚ دل ۾ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا ﺗﻪ ﻣﮑﮡ ﻣﺎوا ۽ ﭘﺴﺘﺎ ﺑﺎدام ﺗﻪ آﺋﻮن ﮐﺎﺋﻲ وﻳﺲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻮ ﻛﮇﻫﻦ‬ ‫اﻳﺮان وﭸﮡ ﭤﻴﺌﻲ ﻳﺎ دﺑﺌﻲ‪ ،‬ﺑﺤﺮﻳﻦ‪ ،‬اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ وﭸﮡ ﭤﺌﻲ‪ ،‬ﺗﻪ ِﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب‬ ‫)ﻛﻮاب ﭜﺖ( ﺳﺎن ﮔﮇ ﮐﺮڙ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺿﺮور ﭼﮑﺠﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻟﻮ ”ﺗﻬﻪ دﻳﮕﻲ“ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻧﻲ ﺳﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﻛﻮﻻ ﺑﺪران ﺳﺎدو ﭘﺎﮢﻲ ۽ ﻧﻤﻜﻴﻦ ڏڌ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺎﻧﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﺒﺰ ﭼﺎﻧﻬﻪ ڏﻧﻲ وﺋﻲ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻚ‬ ‫ﻋﺪد ﺣﻘﻮ ﺑﻪ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﭔﻴﻦ ﺗﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻚ اڌ ﭰﻮڪ ﭜﺮي ﺑﺎﻗﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻲ ﺳﺠﺎد ﻣﮑﺌﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﭔﺎر ﻫﺮ وﻗﺖ ﮔﻬﮣﻲ ﺳﻤﻮﻛﻨﮓ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ان ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺧﻮب وارا‬ ‫ﻛﮃﻳﺎ‪ .‬رات ﺟﺎ ﭔﺎرﻫﻦ اﭼﻲ ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻓﺌﻤﻠﻴﻮن اﭸﺎن وﻳﭡﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ دل ﺑﻪ ﻫﻬﮍي ﻣﺎﺣﻮل‬ ‫ﮐﻲ ﮀﮇڻ ﻻ‪ ‬ﻧﭥﻲ ﭼﻴﻮ ﭘﺮ ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺻﺒﺢ ﺳﺎڻ ﺗﻬﺮان ﻻ‪ ‬ﻓﻼﺋﻴﭧ ﻫﺌﻲ ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ُ ‬ﻗﻢ ﺑﺎ‪ ‬ﺑﺲ وﭸﮣﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﺷﺎﻧﺪﻳﺰ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ڏي ﻣﻮﭨﻨﺪي ﺳﻠﻤﺎن ۽ ﺳﻨﺪس ﭜﺎ‪ ‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺳﻨﺪن ﻫﺘﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻚ ﺳﺎﭤﻲ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي ﮐﻲ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﭔﮅاﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺳﻨﺪس ﻣﭡﻲ ﺳﺮ ۾ ﻣﻨﻘﺒﺖ ﭔﮅﻧﺪا ﺷﻬﻴﺪ ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ڏي وڌﻧﺪا رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﮔﺬارﻳﻞ ﭼﻨﺪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻳﺎد رﻫﻨﺪا ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﺳﭝﺎﮢﻲ ﮀﮇڻ ﺟﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﺑﻴﺤﺪ ڏک ﭤﻮ ﭤﺌﻲ ‪...‬‬ ‫اﻟﻤﺪد ﻣﻮﻻ رﺿﺎ – اﻟﻤﺪد ﻣﻮﻻ رﺿﺎ ‪...‬‬

‫ﻧﺎﻧﺎ ﻧﺒﻲ‪ ،‬دادا ﻋﻠﻲ‪ ،‬دادي ﺗﻴﺮي ﺧﻴﺮاﻟﻨﺴﺎ‪‬‬

‫ﻣﺴﻜﻦ ﺗﻴﺮا ﻣﻮﻻ رﺿﺎ‪ ،‬ﻋﺮض اوﻻ ﺳﻲ ﻛﻢ ﻧﻬﻴﻦ‬

‫ﻛﻬﺘﺎ رﻫﻮ ﻧﮕﺎ ﻋﻤﺮ ﺑﻬﺮ ﻣﺠﻬﻪ ﻛﻮ ﺗﻮ ﻛﻮﺋﻲ ﻏﻢ ﻧﻬﻴﻦ‬

‫ﻛﻢ ﻧﻬﻴﻦ ﺟﻨﺖ ﻛﻲ ﮐﺎﻧﻲ ﺳﻲ ﻣﻮﻻ ﻟﻨﮕﺮ ﺗﻴﺮا‬

‫اﻟﻤﺪد ﻣﻮﻻ رﺿﺎ – اﻟﻤﺪد ﻣﻮﻻ رﺿﺎ ‪..........‬‬

‫ُ‬ ‫ﻛﺘﺎ آزاد‪ ،‬ﭘﭥﺮ ﻗﻴﺪ ‪.....‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﺘﻦ ﺟﻮ وڏو آزار آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﮘﻮٺ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ رول‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎر‪ ،‬ﭰﭩﻴﻞ‪،‬‬ ‫ﺳﺴﺖ ۽ ﮀﺘﺎ ُ‬ ‫ﻛﺘﺎ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ُ .‬اﻫﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﮔﻨﺪﮔﻲ‪ ‬۾ واڌارو آﮢﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻣﻌﺼﻮم ﺟﺎﻧﻴﻮن ﻫﻨﻦ ﺟﻲ‬ ‫َﭼﻜﮡ ﻛﺮي ﻣﻮت ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﭤﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﻧﻪ آﻫﻲ اﻫﮍن ﻧﻘﺼﺎﻧﻜﺎر ﺟﺎﻧﻮرن ﺟﻲ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻧﻪ وري‬ ‫ﺗﺮت ﻋﻼج‪ .‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻏﺮﻳﺐ دواﺋﻦ ﺟﻲ ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻳﺎ ﻧﺎﻛﺎرا ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺑﻲ اﺛﺮ دواﺋﻦ ﻛﺮي‪ ،‬ﺗﮍﭘﻲ ﺗﮍﭘﻲ ﻣﺮﻳﻮ‬ ‫وﭸﻦ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل ‪۲۰۰۷‬ع ﺟﻲ رﭘﻮرٽ ﻣﻄﺎﺑﻖ دﻧﻴﺎ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﮀﺘﻲ ﻛﺘﻲ ﺟﺎ ﭼﻜﻴﻞ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﻣﻮت ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻜﺎر ﭤﻴﺎ ۽ وري ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﮀﺘﻲ ﻛﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﻮت ﺳﻨﮅ ۾ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺘﻮ ﭼﺎﻫﻲ ﺻﺎف‬ ‫ﺳﭥﺮو رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﭘﺎﻟﺘﻮ ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻫﻮ ﻛﻮ ﺑﻬﺘﺮ ﺟﺎﻧﻮر ﻧﭥﻮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﺘﻮ ﭘﺎﻟﮡ‬ ‫ﺟﻲ اﺟﺎزت آﻫﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺻﺎف ﺳﭥﺮو رﮐﮡ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ وﻗﺖ ﺗﻲ ﺳﻴﻮن ﻫﮣﺎﺋﮡ ﺗﻲ ﺳﺨﺘﻲ ﻣﮍﻫﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﺎﻟﭩﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﻛﺘﻲ ﭘﺎﻟﮡ واري ﮐﺎن ﻫﺮ ﺳﺎل ﻫﺰارﻫﺎ رﭘﻴﺎ ﭨﺌﻜﺲ ورﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻮ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻛﺘﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﻨﺪﮔﻲ اﮀﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬دﭔﺎ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺘﻲ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎن واڪ ﻛﺮاﺋﮡ واري ﻣﺮد ﺗﻮڙي ﻋﻮرت ﻻ‪ ‬ﺿﺮوري آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﮐﻴﺴﻲ ۾ ﭘﻼﺳﭩﻚ ﺟﻮن ﭤﻴﻠﻬﻴﻮن ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻲ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻛﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻨﮕﮡ ﺗﻲ ﻣﺎﻟﻚ ﺟﻮ ﻛﻢ آﻫﻲ ﺗﻪ ُاﻫﺎ ﭘﻼﺳﭩﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﭤﻴﻠﻬﻲ ﻫﭣ ﺗﻲ ﭼﺎڙﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﻲ ﺟﻮ ﮔﻨﺪ ﮐﮣﻲ‪ ،‬ﻓﻲ اﻟﺤﺎل ﺑﺌﮓ ۾ رﮐﻲ ۽ ﺟﻲ ﻋﻮرت آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺮس ۾‬ ‫۽ ﭘﻮ‪ ‬روڊ ﺟﻲ ﻛﻨﮉ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﺎﻟﭩﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﻛﺘﻲ ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ﭠﻬﻴﻞ دﭔﻲ ۾ اﮀﻼﺋﻲ‪ .‬ﭔﻲ ﺻﻮرت ۾ ﺳﺮﻛﺎر‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن اﻧﻬﻦ ﺗﻲ ڏﻧﮉ ۽ ﺳﺰاﺋﻮن رﮐﻴﻞ آﻫﻦ ۽ ﺟﻲ ﻛﺘﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﻚ ﭤﻮ ﻫﮣﻲ ﻛﮃي ﺗﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﮐﻲ ﻟﮑﻬﺎ رﭘﻴﺎ ڏﻧﮉ‬ ‫ڏﻳﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬اﻳﮇﻳﻦ ﺳﺨﺘﻴﻦ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻛﺘﺎ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻴﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻫﻲ ﺑﻪ ﭼﻜﻴﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ اﻧﻬﻦ‬ ‫ﺟﺎ ﻣﺎﻟﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ اﻧﻬﻦ ﭘﺎﻟﺘﻮ ﺟﺎﻧﻮرن ﺟﻮ رﺳﺘﻲ ﺗﺎن ﮔﻨﺪ ﮐﮣﮡ ﮐﺎن ﻟﻨﻮاﺋﻴﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺳﺌﻴﮉن‪ ،‬ﻧﺎروي ۽ ﺟﭙﺎن ﺟﻬﮍن‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن ﺣﻜﻮﻣﺘﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻮام ﮐﻲ ﻛﺘﻲ ﭘﺎﻟﮡ ﮐﺎن ‪ discourage‬ﻛﻨﺪﻳﻮن رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺳﺌﻴﮉن ۾ ‪ M. Sc‬ﻛﺮڻ‬ ‫وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﺗﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻨﺴﺪان ڊاﻛﭩﺮن اﻫﻮ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﺘﻲ ﺟﻲ زﺑﺎن ﻣﺎن ﮘﮍﻧﺪڙ ﻻڙ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮ ﺳﺒﺐ‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﻛﺘﻲ ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮو ﺑﻪ ﺻﺎف رﮐﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﻫﻮ ﻧﻘﺼﺎﻧﻜﺎر رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺳﻼم ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺠﺒﻮرﻳﻦ ﺟﻲ ﺟﻬﮍوڪ‬ ‫ﭔﻨﻲ ﭔﺎري ﺟﻲ ﭼﻮﻛﻴﺪاري ﮐﺎن ﻋﻼوه ﮔﻬﺮ ۾ ﻛﺘﻲ ﮐﻲ رﮐﮡ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ۽ ﻛﺘﻲ ﮐﻲ ﻧﺠﺲ ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻠﻴﺖ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر ﻗﺮار ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﻛﺘﻮ ﻧﻈﺮ ﺋﻲ ﻧﭥﻮ اﭼﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﺟﻬﮍي واڪ ﺟﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﻚ اﻫﮍا ﻣﻠﻚ وﮢﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﻛﺘﻲ ﺟﻲ ﭜﻮﻧﻜﺎر‪ ،‬ڏاڙﻫﮡ ۽ ﭘﭡﻴﺎن ﭘﻮڻ ﺟﻲ ﺧﻮف ﺑﻨﺎ ﺳﻜﻮن‬ ‫ﺳﺎن واڪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻳﻨﺒﻮ )ﻳﻨﺒﻊ( ۾ رﻫﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﻫﺮ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﺗﻮڙي ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ‬ ‫ﭔﻬﺮاڙي ڏي واڪ ﻛﺮي وﭸﻲ ﻧﻜﺮﻧﺪو ﻫﻮس‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﻛﻮ ﻛﺘﻮ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﺪو‪ .‬ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۾ ﻛﺘﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﭼﻴﻨﻴﻦ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﺳﻮ ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ﭘﺎﻟﺘﻮ ﭤﻴﻦ ۽ ﮔﻬﺮ ۾ ﭔﮅﻳﻞ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻠﺌﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﻣﺠﺎل آﻫﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻮ ﻛﺘﻮ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ‪ .‬ﺟﭙﺎن واﻧﮕﺮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺑﻪ آزاد ۽ ﺑﻨﺎ ﭘﭩﻲ وارو ﺟﺎﻧﻮر ﻓﻘﻂ ﭔﻠﻮ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺗﻌﺠﺐ ﺟﻲ‬ ‫اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻲ ﮔﻬﭩﻲ ۾ رول ﻛﺘﻮ ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﺮ ﻻوارث ﭔﻼ ﭔﻠﻴﻮن ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ ﭤﻴﻮن اﭼﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮن‬ ‫ﭔﻠﻴﻮن ﭤﺎﺋﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﻣﻲ ﭔﻠﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺳﻬﮣﻴﻮن ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن ۽ اﻫﻲ ﮔﻬﺮن ۾ ﺋﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻏﺎﻟﻴﭽﻲ ﺟﻲ ﻛﻨﮉ ﺗﻲ ﻳﺎ ﭔﺮﻧﺪڙ‬ ‫ﺑﺨﺎري‪ ‬ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ادب ﺳﺎن وﻳﭡﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ رول ﻛﺘﺎ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﺎ اﭼﻦ‪ .‬ﭼﺎﻫﻲ ُﻗﻢ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻬﮍا وڏا ﺷﻬﺮ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﻗﺎﺳﻢ آﺑﺎد‪ ،‬ﺳﻌﻴﺪ آﺑﺎد‪ ،‬ﺷﺮﻳﻒ آﺑﺎد‪ ،‬دﻳﻬﻪ ﻣﺮي ﻳﺎ دﻳﻬﻪ ﻏﻴﺒﻲ ﺟﻬﮍا ﮘﻮﭠﮍا ﻫﺠﻦ ‪.‬‬ ‫ﺟﻲ ﻫﺎ! اﻫﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻨﮅ ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﮘﻮٺ ﻟﮙﻦ ﭤﺎ – ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺎﻟﻦ ۾ ‪ -‬اﻓﻌﺎﻟﻦ ۾ ﻧﻪ ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ڏوراﻧﻬﻴﻦ ﮘﻮٺ ۾ ﻫﻠﻴﺎ وﭸﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ ﭘﻜﻮ رﺳﺘﻮ‪ ،‬ﺑﺠﻠﻲ‪ ،‬ﭘﺎﮢﻲ‪ ،‬اﺳﻜﻮل ۽ اﺳﭙﺘﺎل ﺟﻬﮍي ﺷﻲ‪ ‬ﻧﻈﺮ‬ ‫اﻳﻨﺪي‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻪ اﺳﻜﻮل ﺑﻪ آﻫﻦ ﺗﻪ اﺳﭙﺘﺎﻟﻮن ﺑﻪ ﭘﺮ ﻣﻨﺠﻬﻦ ﻧﻪ ﻣﺎﺳﺘﺮ‬ ‫ﻧﻪ ﺷﺎﮔﺮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻮرڊ ﻧﻪ ﺑﻴﻨﭽﻮن‪ ،‬ﻧﻪ ڊاﻛﭩﺮ ﻧﻪ دواﺋﻮن ‪ ....‬رﻫﻲ ﺑﺠﻠﻲ ﺳﺎن ﺗﻪ ﻫﺎڻ ﺷﻬﺮن ﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﻮﻛﻼﺋﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎري ۾ آﭼﺮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﻓﺌﻜﭩﺮﻳﻮن ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ ﺑﻨﺪ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻛﻮ اﻳﺌﺮﻛﻨﮉﻳﺸﻨﺮ ﺑﻪ ﻧﭥﻮ ﻫﻼﺋﻲ‪ ،‬ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۽‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﺑﻪ ﻟﻮڊ ﺷﻴﮉﻧﮓ ﭘﺌﻲ ﭤﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۽ ﮘﻮﭠﻦ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﺟﻬﮍن ﺑﻴﻤﺎر‪ ،‬ﮀﺘﻦ ۽ ﻣﺮزﻳﻞ ﻛﺘﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻦ‪ ،‬ﮔﻬﭩﻴﻦ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻋﺬاب ﻛﺮي ﮀﮇي ﻫﺌﻲ ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻃﻮر اﻧﻬﻦ ﻛﺘﻦ ﺗﻲ ﺷﻌﺮ ﻟﮑﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﻔﻬﻮم آﻫﻲ ﺗﻪ‪” :‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺠﻲ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﻛﺘﺎ آزاد آﻫﻦ ۽ ﭘﭥﺮ ﻗﻴﺪي ‪“...‬‬

‫ﭘﺮ اڄ ﺟﻲ اﻳﺮان ۾ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﭥﺮ ﻗﻴﺪي آﻫﻦ ﭘﺮ ﻛﺘﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻗﻴﺪي ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﭥﺮ ﻫﻦ رﻳﺖ ﻗﻴﺪي آﻫﻦ ﺟﻮ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺟﺎ رﺳﺘﺎ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﻳﺎ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ۽ دادو ﺟﻬﮍا ﭜﮙﻞ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﺪا‪ .‬ﭜﮙﻞ‬ ‫رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻛﺘﻦ ﮐﻲ ﻫﮣﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﭥﺮ ﺑﻪ ﺟﺎم‪ .‬ﻛﺘﻦ ﮐﻲ ﻗﻴﺪي ﻫﻦ رﻳﺖ ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ اﻳﺮان ۾ ﻛﺘﻦ ﻻ‪ ‬ﺟﻴﻞ ﺧﺎﻧﺎ‬ ‫)‪ (Dog Prison‬ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﭜﭹﻜﮍي ﻛﻨﺪڙ ﻛﺘﻦ ﮐﻲ اﻧﻬﻦ ﻟﻮﻫﻲ ﭘﭹﺮن ۾ ﻗﻴﺪ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﺴﻴﻦ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ڏﻧﮉ ﺟﻲ اداﺋﻴﮕﻲ ﻧﻪ ﻛﺮي‪ .‬اﻫﺎ ﭜﭹﻜﮍي ﺑﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﺋﻲ ﺗﻪ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻛﺘﻲ ﮐﻲ دﻛﺎﻧﻦ‬ ‫۽ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ وﭠﻲ ﻫﻠﮡ‪ ،‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﻨﮕﮡ ﺗﻲ – ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻨﮕﮡ ﺗﻲ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻚ ﺟﻮ رﺳﺘﻮ ﺻﺎف ﻛﺮڻ‬ ‫ﮐﺎن ﮔﻮﻫﻲ ﻛﺮڻ وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ۾ ﻫﻚ ﺳﺮﻛﺎري اﻫﻠﻜﺎر ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ” ﻛﺘﻮ ﭘﺎﻟﮡ ﻛﺎ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﻧﻪ ان ﺟﻲ اﺳﺎﻧﺠﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ ﺿﺮورت آﻫﻲ‬ ‫ﺟﺘﻲ ﭼﻮڌاري اﻣﻦ اﻣﺎن آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻫﻚ ﻣﺬﻫﺒﻲ رﻫﻨﻤﺎ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﺳﻼم ۾ ﻛﺘﻲ ﮐﻲ ﮔﻬﺮ ۾ رﮐﮡ ﮐﻲ ﺧﺮاب ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪” .‬ﭘﺮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾‬ ‫ﻣﮍﻳﺌﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﭥﻲ ﭰﺮﻳﻞ ﻧﻮﺟﻮان آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ وﻫﻨﻮار ﺗﻲ ﻫﻠﮡ ﮐﻲ ﻣﺎڊرن ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻋﺎم‬ ‫ﺧﻠﻖ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﮐﻲ ﻧﻔﺮت ﺟﻲ ﻧﮕﺎﻫﻪ ﺳﺎن ڏﺳﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻮرپ ﺟﺎ ﻣﺮد ﻳﺎ ﻋﻮرﺗﻮن ﭜﻠﻲ ﻛﺘﻦ ﮐﻲ ﻛﮁﻦ ۾‬ ‫ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻦ ﻳﺎ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﭜﺎﻛﺮ ﭘﺎﺋﻴﻦ ۽ ﭼﻤﻴﻮن ڏﻳﻦ‪ ،‬ﭘﺮ اﺳﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﻻ‪ ‬ﻛﺘﻮ ﻫﻚ ﭘﻠﻴﺪ ﺟﺎﻧﻮر آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ان ﻛﺘﻲ ﭘﺎﻟﮡ واري ﺷﻮق ﮐﻲ ﮔﻬﭩﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﺳﻴﻜﻴﻮرﭨﻲ ﭼﻴﻒ ﻣﺴﭩﺮ اﺣﻤﺪ رﺿﺎ رادان ﻧﺌﻮن‬ ‫آرڊر ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻛﺘﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭘﺒﻠﻚ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ اﭼﮡ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻧﺎﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ ﻫﻚ داﺧﻠﻲ ﻣﺴﺌﻠﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻴﺤﺪ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ۽ ﻋﺎم ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺟﻮ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﻮام ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮ ﻗﺪم ﭘﺌﻲ ﮐﮣﻲ ﺟﻴﺌﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻳﻮرپ‪ ،‬ﺟﭙﺎن ۽ ﭔﻴﻦ ﺳﮅرﻳﻞ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻋﻮام ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮي ﻻ‪ ‬ﻫﺮ روز ان ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻗﺎﻧﻮن ﻛﮃﻳﺎ ﭘﻴﺎ وﭸﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺑﺴﻴﻦ ۾ ﻳﺎ ﭘﺒﻠﻚ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﮀﻜﮣﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﭤﻜﻮن اﮀﻼﺋﮣﻴﻮن ﻧﺎﻫﻦ‪ ،‬وﻳﻨﺪي ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺗﻪ رﻳﻞ ﮔﺎڏي‪ ‬۾ ﭼﻴﻐﻢ ﺑﻪ ﻧﭥﺎ ﮐﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮ‪،‬‬ ‫ﻫﻮﭨﻠﻦ‪ ،‬ﺑﺴﻴﻦ ۽ رﻳﻞ ۾ ُاﮔﺮي ڌپ وارو دورﻳﻦ ﻣﻴﻮو ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮ ۽ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻛﺘﻦ ﻻ‪ ‬ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ﻫﻔﺘﻲ ﮐﺎن اﻳﺮان ﺟﺎري ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ‪ ،‬ﺳﺌﻴﮉن‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎ ﺟﭙﺎن وﻏﻴﺮه ۾ ﻧﻜﺮي ﻫﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ان ﮐﻲ ﺳﺎراﻫﻲ ﻫﺎ ﭘﺮ رات اﻧﭩﺮﻧﻴﭧ ﺗﻲ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻪ اﺧﺒﺎر ﭘﮍﻫﻨﺪي ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ اﺗﻲ‬ ‫ﺟﻲ اﺧﺒﺎري ﻧﻤﺎﺋﻨﺪن ﻫﻦ ﮐﻲ ﻏﻠﻂ رﻧﮓ ڏﻳﺌﻲ وڏي ﻫﺎ‪ ‬ﮔﻬﻮڙا ﻣﭽﺎﺋﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﺘﻦ ﺳﺎن ﻇﻠﻢ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺘﺎ ﭘﺎﻟﮡ وارن ﺳﺎن ڏاڍاﺋﻲ ﭤﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﺘﺎ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﮔﻬﻤﺎﺋﮡ ﮐﺎن روﻛﻴﻮ ﭘﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ‪ ...‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪ .‬اﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ڏﺳﻲ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ اﻳﺮان ﻻ‪ ‬ﺗﻌﺼﺒﻲ ﺳﻮچ ﺟﻮ ﺻﺎف اﻇﻬﺎر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻐﺮﺑﻲ ﭘﺮﻳﺲ‬ ‫ﺟﻮن اﻫﮍﻳﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭘﮍﻫﻲ ﭘﮍﻫﻲ اﺳﺎن ﺟﻬﮍن ﮐﻲ اﻳﺮان ﺧﺮاب ﭤﻲ ﻟﮙﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻟﮙﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮن ﺑﺎزارﻳﻮن ۽ ﺑﻠﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻫﺎ‪ ‬ﻫﺎ‪! ‬‬ ‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﻫﺮ ﺷﻲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ ﺳﺴﺘﻲ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻲ واﭼﻮن‪ ،‬رﻳﮉﻳﺎ‪ ،‬ﭨﺮاﻧﺴﺴﭩﺮ‪ ،‬ﻛﺌﻠﻜﻴﻮﻟﻴﭩﺮ‬ ‫وﻏﻴﺮه‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺷﻴﻮن ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۽ ﺟﭙﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن آﮢﺒﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ‬ ‫زﻳﻨﺐ ﻣﺎرﻛﻴﭧ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻦ داس ﻣﺎرﻛﻴﭧ‪ ،‬ﮔﻞ ﺳﻴﻨﭩﺮ‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮي ﺑﺎزار‪ ،‬ﮐﻬﻮري ﮔﺎرڊن ۽ آﭼﺮ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ ﺗﻪ ﺑﻮٽ‪ ،‬ﭼﻤﭙﻞ‪،‬‬ ‫ﻛﭙﮍا ۽ ﭤﺎﻧﻮ ﭤﭙﺎ ﺑﻪ وﻻﻳﺖ ﮐﺎن ﺳﺴﺘﺎ رﮐﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬اڻ ﻟﭛ ۽ ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﻘﻮل دادو ﺟﻲ ﺟﻬﺎزي اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ‬ ‫ﻇﻬﻴﺮ ﺑﺎﺑﺮ ﻗﺮﻳﺸﻲ ﺟﻲ اﭨﻮ‪ ،‬ﮐﻨﮉ‪ ،‬ﺑﺼﺮ ۽ ﭘﭩﺎﭨﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان اﭼﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻪ ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮡ – ﺧﺎص ﻛﺮي ﻋﻮرﺗﻮن‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﻧﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن – ﺧﺎص ﻛﺮي ﻛﭙﮍو‪ ،‬زﻋﻔﺮان‪ ،‬ﻗﻴﻤﺘﻲ ﭘﭥﺮ ‪-‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺖ ﺳﺴﺘﻲ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﺟﻮن ﭜﺮ واري ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﮐﺎﮢﻴﻮن آﻫﻦ ۽ اﺗﻲ ۽ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾‬ ‫اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﭩﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺳﭵﻮ‪ ،‬اڄ ﮐﺎن ﭨﻴﻬﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ وارو ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﻟﮙﻲ ﭤﻮ – ﻳﻌﻨﻲ دﻛﺎن ﺋﻲ دﻛﺎن ۽ اﻧﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ اﮘﻴﺎن ﺧﺮﻳﺪار ﺋﻲ ﺧﺮﻳﺪار‪ .‬اﻫﻮ ان ﻛﺮي ﺟﻮ ﻫﺘﻲ روزاﻧﻮ ﻫﺰارﻳﻦ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ اﭼﻦ ﭤﺎ ۽ دﻛﺎﻧﺪار ﮔﻬﭧ ﻧﻔﻌﻮ رﮐﮡ‬ ‫ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﭼﮝﻮ ﻛﻤﺎﻳﻮ وﭸﻦ ۽ ﺧﺮﻳﺪارن ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﺳﺴﺘﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻫﻮن‪ ‬ﭨﻲ وڏﻳﻮن ۽‬ ‫ﺑﺎزار رﺿﺎ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﺎزار ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﺎ‪ ۸۰۰‬ﻣﻴﭩﺮ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎزارﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ۽ ڊﺑﻞ ﻣﺎڙ‬ ‫ِ‬ ‫ﮐﻦ ڊﮔﻬﻲ آﻫﻲ – ﻳﻌﻨﻲ اڌ ﻣﻴﻞ ﮐﻦ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮن ﻫﭣ ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ ﺷﻴﻮن ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ‪،‬‬ ‫ﭜﺮت‪ ،‬ﻣﺼﻠﻦ ﮐﺎن ﮘﻬﻪ ﮘﭡﺎ‪ ،‬زﻋﻔﺮان‪ ،‬ﻋﻄﺮ وﻏﻴﺮه ﻣﻠﻨﺪا ۽ ﭔﺎﻫﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﺷﻴﻮن ﭘﮡ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﭔﺎﻫﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭼﻴﻦ ﺟﻮ ﺷﻴﻮن‪ .‬ﮔﻬﭧ اﮔﻬﻪ ﻛﺮي ﭼﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﺎزارﻳﻦ ﺗﻲ ﮀﺎﺋﻨﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ ﻣﭹﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﺷﻴﻮن‬ ‫ٰ‬ ‫اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ‪ ،‬ﻓﺮاﻧﺲ‪ ،‬ﺟﺮﻣﻨﻲ اﭨﻠﻲ ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ ‪ Finishing‬ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻗﻴﻤﺘﻦ ۾ ﻓﺮق ﺗﻪ ڏﺳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ ﺟﻲ دور ۾‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ وڏن ﭘﮕﻬﺎرن وارن ﺟﻮ ﺣﺎل ﺑﻪ ”آﮢﻴﻮن ۽ ﭼﺎڙﻫﻴﻮن ڏٿ ڏﻫﺎڙي ﺳﻮﻣﺮا“ وﭸﻲ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ اﺗﻲ ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﻳﺎ اﭨﻠﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﻮٽ ﭨﻦ ﻫﺰارن ۾ وﭠﻨﺪو ﻳﺎ ﭼﻴﻦ ﺟﻮ ﻓﻘﻂ ﭔﻪ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﻦ ۾ ‪ -‬ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ‬ ‫ﺑﺎزار رﺿﺎ ۾ ﻫﻴﭟ ﻣﭥﻲ وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ‪) Escalators‬اﻟﻴﻜﭩﺮڪ ﺗﻲ‬ ‫ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﺷﻲ ﺟﻲ ُاﻫﺎ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ﻫﻠﻨﺪڙ ڏاﻛﮣﻴﻮن( آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺎزار ﮐﻲ ﭔﻪ وڏا ﮔﻴﭧ آﻫﻦ ؛ ﻫﻚ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس ﭼﻮراﻫﻲ ڏي ۽ ﭔﻴﻮ ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺷﺎﻫﺮوار‬ ‫ﭼﻮراﻫﻲ ڏي آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺑﺎزار رﺿﺎ آﻫﻲ ۽ ﭨﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎزار – ﺧﺎص ﻛﺮي ﻛﭙﮍي ۽ ﭨﻴﻜﺴﭩﺎﺋﻞ ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ﻻ‪ – ‬ﺳﺮا‪‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺑﺎزار ﻛﻮﻳﺘﻲ ﺑﺎزار ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺷﺎﻫﺮوار اﺳﻜﺎﺋﺮ وٽ آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﺑﺎزار ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻴﻮن ﻣﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻲ‬ ‫ﺑﺎزارﻳﻮن ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ‪ ۸‬وﮘﻲ ﮐﺎن ﺷﺎم ﺟﻮ ‪ ۸‬وﮘﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮐﻠﻴﻞ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎزارﻳﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﻮن ﺑﻪ‬ ‫زﺳﺖ ﺧﻮار ﺑﺰﻧﻴﺲ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻧﻨﮃﻳﻮن وڏﻳﻮن ﻣﺎرﻛﻴﭩﻮن ۽ ﺷﺎﭘﻨﮓ ﺳﻴﻨﭩﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ‬ ‫ِ‬ ‫ﺳﻴﻨﭩﺮ ﺟﻴﻜﻮ ڊاﻛﭩﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ اﺳﻜﺎﺋﺮ )ﻛﻮه ﺳﻨﮕﻮﺋﻲ( وٽ ﺑﺌﻨﻚ ﺗﺠﺎرت واري ﺑﻠﮉﻧﮓ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫ﺧﺮﻳﺪاري ﻻ‪ ‬اﺣﻤﺪ آﺑﺎد اﻳﻮﻳﻨﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﺖ اﻳﻮﻳﻨﻴﻮ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎﻫﻪ اﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ۽ ﻣﻮدارس اﻳﻮﻳﻨﻴﻮ وارا دﻛﺎن ﭘﮡ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺷﺎرق زﺳﺖ ﭨﺮﻳﮉ ﺳﻴﻨﭩﺮ ﭘﮡ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﺮ‬ ‫ﻫﻚ ﭔﻲ ﺑﺎزار اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ اﺗﺮ ﭘﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰي اﺳﻜﺎﺋﺮ وٽ‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﻲ‪ ‬ﮔﻬﭧ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎزارﻳﻦ ﺟﻮ ﭘﺮ ﭘﺎرﻛﻦ ۽ ﺑﺎﻏﻴﭽﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺳﺎوڪ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮن ﮐﻲ ﻫﻬﮍا ﻧﻈﺎرا ﭘﺴﻲ واﻗﻌﻲ‪ inspiration‬ﻣﻠﻨﺪي ﻫﻮﻧﺪي‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ اﺳﺎن وٽ ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻨﮅ ۾ رﮘﻮ آﻫﻦ ﻟﻜﻮن ۽ ﺟﻬﻮﻻ‪ ،‬ﻛﺮڙ‬ ‫۽ ﻛﻨﮉا‪ ،‬ﻛﺎﻧﮓ ۽ ﻛﭕﺮون‪ ،‬ڊڀ ۽ ﻛﺎﻧﮉﻳﺮا ‪ !....‬ﻛﭥﻲ آﻫﻦ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﺗﺒﺮﻳﺰ وارﻳﻮن ﮔﻞ ﮔﻠﻜﺎرﻳﻮن‪ ،‬ﻣﻮر ۽ ﺑﺮﺑﻠﻮن )ﺑﻠﺒﻠﻮن(‪،‬‬ ‫زﻋﻔﺮان ۽ ﭼﻨﺒﻴﻠﻴﻮن ؟‬ ‫ﻣﮍﻳﺌﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﭤﻴﮡ واري دور ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮن‪ ،‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﮐﻲ ﺳﻨﮅي ﻳﺎ اڙدو رﻧﮓ ڏﻳﺌﻲ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻻﻣﻦ ﺗﻲ‬ ‫زوري‪ ‬ﮐﮣﻲ ﻧﺮﮔﺴﻮن ۽ ﭼﻨﺒﻠﻴﻮن ﭘﻮﮐﻴﻮن ۽ ﻣﭥﻦ ﺑﻠﺒﻠﻮن وﻫﺎرﻳﻮن ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﭨﻬﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﮐﻲ‬

‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﮐﺎن ﻛﻢ وﭠﻲ ﭼﻮﮢﻮ ﭘﻴﻮ ‪:‬‬ ‫ﻛﻨﮉي‪‬‬

‫ﻧﻪ‬

‫ﮀﺎﻧﮕﻮن‬

‫ﺳﮝﺮي‪،‬‬

‫ﻧﻪ‬

‫ﭔﭕﺮ‬

‫ﮀﻴﻠﮍا‪،‬‬

‫ﻧﻪ‬

‫ﻣﺎرو‬

‫ﻳﺎ ﺑﻠﺒﻠﻦ ﮐﻲ ﭔﻮﻻﺋﮡ ﺑﺪران ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ دﻳﺲ ﺟﻲ ﻛﺎري ﻛﺎﻧﮓ ﮐﻲ ﻟﻨﻮاﺋﮣﻮ ﭘﻴﻮ ‪.....‬‬

‫اﻛﻴﻠﮍا‬

‫ﭘﻠﮍا‬

‫‪.....‬‬

‫”ﻛﺎﻧﮓ ﭤﻮ ﻟﻨﻮي ‪“....‬‬

‫ﮔﻠﻦ ﺑﺎﻏﻴﭽﻦ ﺟﺎ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﺷﻮﻗﻴﻦ آﻫﻴﻮ ۽ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﮔﻬﮣﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭨﻜﮡ ﺟﻮ ارادو اﭤﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﺷﻬﺪا‪ ‬اﺳﻜﺎﺋﺮ‬ ‫ﻣﺎن ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ‪ ،‬ارڙﻫﻴﻦ ﻳﺎ اوﮢﻬﻴﻦ ﻧﻤﺒﺮ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ﻣﻠﺖ ﭘﺎرڪ ۾ ﻫﻠﻴﺎ وﭸﺠﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ وﻛﻴﻞ آﺑﺎد روڊ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺷﻬﺮ ﮐﺎن اٺ ﮐﻦ ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﭘﺎرڪ وﻛﻴﻞ آﺑﺎد ﭘﺎرڪ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺟﺒﻠﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ وٽ ﻛﻮه ﺳﻨﮕﻮﺋﻲ ﭘﺎرڪ ۽ داﻧﺶ اﺳﭩﺮﻳﭧ وٽ ﻣﺮزا ﻛﻮﭼﻚ ﺧﺎن ﺟﻨﮕﻠﻲ ﭘﺎرڪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺳﭛ ﭘﺎرڪ‬ ‫ﺗﻤﺎم وڏا ﭘﺎرڪ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻮ ﺗﺼﻮر اﺳﺎن ﻛﺮي ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮن ﺟﻮ ان ﻟﻴﻮل ﺟﺎ ﭘﺎرڪ اﺳﺎن وٽ ﻋﺎم ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﻧﻨﮃي ﻟﻴﻮل ﺟﺎ ﭘﺎرڪ اﺳﺎن وٽ آﻫﻦ اﻫﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﮐﻮٽ ۽ ﻣﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻲ ﻏﻴﺮ ﺣﺎﺿﺮي ﻛﺮي ﺳﻜﻲ ﺳﮍي وﻳﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ان ﻛﺮي ﻣﺸﻬﺪ ۾ وﻗﺖ ﻣﻠﻲ ﺗﻪ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ ﺧﺮﻳﺪاري ﭘﭡﻴﺎن وﭸﺎﺋﮡ ﺑﺪران ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﭘﺎرڪ ﮔﻬﻤﺠﻦ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺑﻬﺎر‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۾ ‪ -‬۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺋﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﮐﻲ اﺳﻴﻦ ﺳﻤﺠﻬﻲ ۽ ‪ appreciate‬ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻨﺪاﺳﻴﻦ‪.‬‬

‫ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻫﻮش ﺳﻨﭝﺎﻟﻴﻮ ۽ ڏﻫﻪ ﭔﺎرﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﺎ ﭤﻲ ادب ۽ ﺷﺎﻋﺮي ﭘﮍﻫﮡ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ان وﻗﺖ‬ ‫ﺟﻲ اﻫﺎ ﺷﺎﻋﺮي – اڙدو ﺗﻮڙي ﺳﻨﮅي‪ ،‬ﭘﮍﻫﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ۾ ﻧﻪ رﮘﻮ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﭨﻨﺒﮡ ﺟﻮ‬ ‫ﻓﺌﺸﻦ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ‪ ،‬ﮔﻠﻦ ﭔﻮﭨﻦ‪ ،‬ﭘﮑﻴﻦ ﮐﻲ ﭘﮡ زوري ﭰﺎﺳﺎﺋﻲ ﺷﻌﺮن ﺟﻲ ﻗﻴﺪ ۾ ﺑﺎﻧﺪي ﺑﮣﺎﻳﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ ۽‬ ‫اﺳﺎن ﻧﻨﮃي ﻋﻤﺮ ﺟﺎ‪ ،‬ادب ۽ ﺷﺎﻋﺮي ﺳﺎن ﺷﻮق رﮐﮡ ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻛﺮڻ وارا‪ ،‬ﻫﺎﻻ ۽ ﭜﭧ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﮔﺮم ﻣﻮﺳﻢ ۽ وارﻳﺎﺳﻴﻦ‬ ‫ﭘﭩﻦ وارا‪ ،‬ان ﺳﻨﮅي ﻳﺎ اڙدو ﺟﻲ ﻋﺠﻴﺐ ﭔﻮﻟﻲ ۾ ﮔﻞ ۽ ﻏﻨﭽﻦ‪ ،‬ﺑﻠﺒﻠﻦ ۽ ﻧﺮﮔﺴﻦ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي ﺣﻴﺮت ۾ ﭘﺌﺠﻲ وﻳﻨﺪا‬ ‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺧﺎﻃﺮ ان وﻗﺖ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﻌﺮ ﭘﮍﻫﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻨﮅي ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬۽ اﻫﮍي ﺋﻲ اﺳﭩﺎﺋﻴﻞ ﺟﺎ اڙدو ﺟﺎ ﺷﻌﺮ ﻫﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻨﮅي ﻳﺎ اڙدو ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﭼﺌﺠﻦ ﺗﻪ وڌﻳﻚ ﺻﺤﻴﺢ ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬ ‫ﺣﺎل‬ ‫ﺧﻢ‬ ‫ﺳﺮ‬ ‫داد‬

‫ﻧﺮﮔﺲ‬ ‫ﭤﻴﻮ‬

‫ﻣﭩﻴﻮ‬ ‫ڏي‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﺳﺮﺑﻪ‬

‫ﺳﻨﮓ‬ ‫ِ‬

‫ﻋﺸﻖ‬

‫ﭔﮅي‬

‫در‬ ‫ِ‬

‫ادب‬

‫ﻣﻮﻧﮑﻲ‬

‫ﻣﺴﺘﻲ‬

‫ﻳﺎر‬

‫ورﻋﻨﺎﺋﻲ‬

‫ﻫﺮ‬

‫ﻧﺎﺻﻴﮫ‬

‫ﺗﻲ‬

‫ﺻﺤﺮاﺋﻲ‬

‫ﺳﻮداﺋﻲ‬

‫ﻓﺮﺳﺎﺋﻲ‪‬‬

‫ﺟﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻮ‪،‬‬

‫ﺟﻮ‪،‬‬

‫ﺟﻮ‪.‬‬

‫ﻏﺎﻟﺐ ﺳﻨﮅ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﻮٺ ﻫﺎﻻ‬ ‫ﻣﭥﻴﻮن ﺷﻌﺮ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ﻓﻴﺾ ﺑﺨﺸﻴﺎﭘﻮري‪ ‬ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ِ‬ ‫ﺟﻲ دوﺳﺖ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ﺣﻤﻴﺪ ”ﺷﻬﻴﺪ“ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﮑﺮ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺸﺎﻋﺮي ۾ ﻫﻮ ﺑﻪ وﻳﭡﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻓﻴﺾ ﺑﺨﺸﺎﭘﻮري‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﭔﮅاﺋﻲ اﺳﭩﻴﺞ ﺗﺎن ﻟﭥﻮ ﺗﻪ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻲ ڊاﻛﭩﺮ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺣﺎﻣﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﭼﻴﺲ ؛‬

‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ ﭔﻪ ﺳﻨﮅي ﺟﻮ ﺷﻌﺮ ﺑﻪ ﺗﻪ ﭔﮅاﻳﻮ ﻫﺎ ‪“.‬‬

‫ﻓﻴﺾ ﺻﺎﺣﺐ اﻫﻮ ﭔﮅي ﻛﺎوڙﺟﻲ ﭘﻴﻮ ۽ ﺣﺎﻣﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ‪ ” :‬اﻫﻲ ﺳﭛ ﺳﻨﮅي ﺟﺎ ﺗﻪ ﭔﮅاﻳﻢ!“ ﺑﻬﺮﺣﺎل ان دور ۾‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ۽ اڙدو ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ واﻫﭙﻮ ﭤﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ اڄ ﻛﻠﻬﻪ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﻮ واﻫﭙﻮ وڌﻧﺪو وﭸﻲ ۽ ﻫﻚ‬ ‫ﺳﻨﮅي ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﮔﺮدن اﮘﻴﺎن ﻛﻼس روم ۾ ان ڏک ﺟﻮ اﻇﻬﺎر ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﻫﻮ ؛ ” ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻓﺴﻮس‬ ‫آﻫﻲ اﻧﻬﻦ اﺳﭩﻮڊﻧﭩﺲ ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﻳﻮز ﭤﺎ ﻛﻦ اﻧﮕﻠﺶ ورڊس‪ ،‬ﺳﻨﮅي ﻟﺌﻨﮕﻮﺋﻴﺞ ۾‪“.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻓﻴﺾ ﺑﺨﺸﺎﭘﻮري ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﺑﺎن ﺗﻲ ﻓﺨﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻮ ﻧﺞ ﺳﻨﮅي ﭤﻮ ﺳﮇي‪ ،‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﻫﻚ ﺷﻌﺮ ﻫﻦ رﻳﺖ ﭼﻴﻮ آﻫﻲ؛‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬

‫زﺑﺎن‬

‫ﺗﻲ‬

‫ﻧﺎز‬

‫ﭤﻲ‬

‫ﺳﻨﮅي‬

‫زﺑﺎن‬

‫ﻛﺮي‪،‬‬

‫دﺷﺖ‬ ‫ِ‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﻏﺰل‬

‫ﻫﺎڻ ﺳﺎﺋﻴﻦ ڏﻳﻮ ﻣﻨﻬﻦ !‬

‫ﺧﻴﺎﺑﺎن‬

‫رﺷﻚ‬ ‫ِ‬

‫ﮀﮇﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻓﻴﺾ ﭘﺮ اڄ ﮐﺎن اڌ ﺻﺪي اڳ‪ ،‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﺮ ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻋﺮي ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺮڻ ﻫﻚ‬ ‫ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺧﻮاب ﻫﻮ – ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ ﺳﺎﭜﻴﺎن ﻣﺎﮢﮡ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ اﻧﻮر ﻫﺎﻻﺋﻲ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻦ ﻣﺎن ﻟﻄﻒ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮﻳﻮ؛‬ ‫”وارﻓﺘﮕﻲ‬ ‫ﻳﻮﺳﻒ‬ ‫ﺳﺎﺣﻞ‬ ‫ﺗﮇﻫﻦ‬

‫۾‬

‫اﮘﻴﺎن‬ ‫ﮐﺎن‬

‫ﭤﻲ‬

‫ﻛﺮي‬

‫آﻫﻲ‬

‫دﺳﺖ‬

‫ﻣﺎﻫﻪ‬

‫ﺗﻼش‬

‫ﮔﺮداب‬

‫ﻫﻚ ﺷﻌﺮ ﻣﺤﺒﻮب ﺳﺮوري ﺟﻮ ﻳﺎد اﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ؛‬

‫”ﺳﻠﺴﻠﻮ‬

‫ﺑﺎﻟﻮ‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬

‫اﺳﻄﺎ‬

‫ﺧﻨﺠﺮ‬

‫دم‬

‫ﺑﺮﻳﺪه‬

‫۾‪،‬‬

‫ﺟﻲ‬

‫ﻗﺎﺗﻞ‬

‫ﺧﻨﺠﺮ‬

‫ﺟﺒﻴﻨﻦ‬

‫اﺷﺮف ﻣﻨﺼﻮر ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻮ ﺷﻌﺮ ”ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ‪“.‬‬

‫”اﭸﺎن‬ ‫ﻣﮕﺮ‬

‫ﻗﻔﺲ‬

‫ﺟﻬﺎن‬

‫وﻋﺪه‬

‫۾‬

‫۾‬

‫ﺷﻜﻦ‬

‫ﻣﺸﻜﻞ‬

‫ﺑﻲ‬

‫ﭼﺎر‬

‫َﭘﺮ‬

‫ﻗﺮار‬ ‫ُﺳﻮ‬

‫ﺗﻲ‬

‫ﺑﻠﺒﻞ‬

‫اﻳﻨﺪو‬

‫ﻣﻮﻧﮑﻲ‬

‫ﺟﻲ‬

‫آﻫﻲ‬

‫ﭤﻜﺠﻲ‬

‫ﭘﻴﺎ‪،‬‬

‫۾‬

‫ﻗﺮﻳﺐ‬

‫ﺳﺎن‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﮀﮇﻳﺎﺋﻮن‪،‬‬

‫ﺳﻔﻴﻨﻦ‬

‫ﻗﺎﺋﻢ‬

‫ﮐﻒ‬ ‫ِ‬

‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ِ‬

‫ﺣﺎل‬ ‫ِ‬

‫ﻛﺸﻤﻜﺶ‪،‬‬

‫ﺳﺮاﭘﺎ‬

‫ﺻﺪا‪،‬‬

‫زار‬

‫ﻓﺼﻞ‬ ‫ِ‬

‫ﻛﺸﻤﻜﺶ‪“.‬‬

‫۾‬

‫ﭤﻲ‬

‫ﻗﺎﺗﻞ‬

‫۾‬

‫اﻋﺘﺒﺎر‬

‫اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﺗﻲ‬

‫ﺑﻬﺎر‬

‫وﻳﻮ‪،‬‬

‫آ‪“.‬‬

‫اﻳﻨﺪو‪،‬‬

‫ﻫﺎ‪‬‬

‫اﻳﻨﺪو‪.‬‬ ‫ﻫﺎ‪‬‬

‫اﻳﻨﺪو‪.‬‬

‫اﻋﻠﻲ ﺷﺎﻋﺮ وﻓﺎ ﭘﻠﻲ ﺑﻪ ﺟﺎن ﮀﮇاﺋﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻲ ؛ ﭼﻲ؛‬ ‫ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ ﺗﻪ ان ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﺎن اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭤﺮ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻮ‬ ‫ٰ‬

‫”ﺟﺎم‬

‫ﺳﺎﻗﻲ‬

‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ِ‬

‫ﺟﺎﻧﺎن‬

‫ﻣﻬﺮ‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬

‫ﺗﺎﺑﺎن‬

‫ﻏﻢ‬

‫ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻮﻳﺎ‬

‫ڏﺋﻲ‬ ‫ﺋﻲ‬

‫ﭤﻲ‬ ‫ﺗﻨﻬﻨﺠﻮ‬

‫ﭼﻴﻮ‬

‫ﺣﺴﻦ‬ ‫ِ‬

‫ﻗﺴﻢ‬

‫ﻣﮅم‬

‫وﻳﻮ‬ ‫ﺋﻲ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﻏﻢ‬

‫ﻫﻮ‪،‬‬

‫ﻣﮅم‪،‬‬

‫ﻫﻮ‪،‬‬ ‫ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻗﻮرﻣﮫ ﺳﺒﺰي ﮐﺎﺋﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﺲ ‪....‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﭤﺎﺋﻴﻠﻨﮉ‪ ،‬ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ‪‬۽ وﻳﻨﺪي اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﻨﮕﻼ ۽ ﭰﻜﮍ ﻳﻮرﭘﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺧﺎﻟﻲ‬ ‫ﮐﻴﺴﻲ ﺗﻲ ﺑﻪ ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ﮔﻬﻤﻨﺪا وﺗﻦ ۽ اﻫﻲ دﻫﻠﻲ ﺟﻲ رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﭜﺮﺳﺎن وارﻳﻦ ﭔﻪ ﺳﺌﻮ رﭘﻴﻦ ﻛﻤﺮي‬ ‫وارﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﺑﻪ ﭨﻲ ﭨﻲ ﭼﺎر ﭼﺎر ﭴﮣﺎ رﻫﻲ ﺧﺮچ ﺑﭽﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ۽ وﻗﺖ ﭘﺎس ﻛﻦ ﭤﺎ ﺗﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﻧﻈﺮ‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان ۾ ُﺳﮏ ﺳﺎن ﺳﻔﺮ ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﺴﻴﻦ ﺟﻮ ﭜﺎڙو ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﮐﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﺳﺴﺘﺎ ﻧﺎن ﻣﻠﻴﻮ‬ ‫وﭸﻦ‪ ،‬ﻧﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﻫﺎﺋﻴﺠﻨﻚ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮﮢﻮ ﻧﻪ ﭤﻮ ﭘﻮي‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺳﺴﺘﻴﻮن ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ ﭘﺮ ﻫﻮ اﻧﻬﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻴﻮن ﭔﻬﺮاڙي ﭘﺎﺳﻲ ۾ ﮘﻮﻟﻬﻲ اﻧﻬﻦ ۾ رﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮا ﺗﻪ‬ ‫ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﭘﻼﺳﭩﻚ ﺟﻮ ﺗﮇو ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻦ ۽ ﺑﻨﺎ ﮐﭩﻦ واري ﻛﻤﺮي ۾ اﻫﻮ ﺗﮇو ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﻛﺎرﭨﻦ ﺟﻮ ﮔﺘﻮ وﮀﺎﺋﻲ ﺳﻤﻬﻴﻮ‬ ‫رﻫﻦ‪.‬‬

‫اﻳﺮان اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﻴﺮ اﻳﻨﺪو‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﭩﺮ ُﻣﻼن آﻫﻦ ۽ اﻳﺮان ﮐﻲ ﻣﻮن‬ ‫ﻣﺎﺋﻮزي ﺗﻨﮓ واري ﭼﻴﻦ واﻧﮕﺮ ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ اﭼﮡ ﺳﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻴﺤﺪ ﻟﺒﺮل آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﻦ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮداﺷﺖ ﺟﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺎدو آﻫﻲ ﭘﺮ ڌارﻳﻦ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﺪد ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان روم‬ ‫۽ اﻧﮉﻳﺎ واﻧﮕﺮ زﺑﺮدﺳﺖ ﺗﻮارﻳﺨﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻚ ڌارﺋﻴﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺷﻴﻮن آﻫﻦ ۽ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ﻧﻪ اﻧﮉﻳﺎ واﻧﮕﺮ ﮔﺮم آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ روم واﻧﮕﺮ ﺳﺨﺖ ﭤﮅي‪ .‬ان ﻛﺮي دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻫﺘﻲ اﭼﻴﻮ ﻧﻜﺮن‪،‬‬ ‫وﻳﻨﺪي ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮡ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻮن‪ ‬اﻳﺮان ﮐﻲ ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻳﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﺘﻲ اﭼﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ را‪ ‬ﺑﺪﻻﺋﮣﻲ‬ ‫ﭘﻮي ﭤﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﻴﮉﻳﺎ ﮐﻲ ﮔﻬﭧ وڌ ﭼﻮن ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان ۾ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ ان‬ ‫ﮐﺎن ﻋﻼوه اﻳﺮان ﺟﺎ اﻧﻴﻚ ﺷﻬﺮ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﮐﺎن ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺳﻨﻲ ۽ ﺷﻴﻌﺎ ﭘﺮ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻪ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺧﺎص ﻛﺮي اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬زاﻫﺪان‪،‬‬ ‫ﺑﺮﺟﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬دﻳﺰﻓﻞ ۽ ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺎﻫﻪ ﺷﻬﺮن ۾ ﺗﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ Caspian.‬ﺳﻤﻨﮉ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎر واري ﻛﻨﺎري‬ ‫ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ رﻳﺎﺳﺘﻦ ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻮڙي ﻋﺮﺑﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪڙ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ۽‬ ‫ﻳﻬﻮدي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﮔﺲ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﻮ ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﻠﻨﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﺎﮢﺲ زوري‪” ‬ﻫﻴﻠﻮ ﻫﻴﻠﻮ“ ﻛﺮي اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫اﺣﻮال وﭠﻨﺪو آﻫﻴﺎﻧﺲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ۾ ﻫﻚ اﺳﭙﻴﻦ ﺟﻮ ﻛﻨﮕﻠﻮ ﺟﻮڙو ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ زال ﻣﮍس ﻫﺌﺎ ﻳﺎ دوﺳﺖ ﻳﺎر‪ ،‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻨﺪر ﻋﺒﺎس ۾ ﭼﺎر ﭘﻨﺞ ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﻲ آﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ ڏاڍي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭘﺌﻲ ﻛﺌﻲ‪ ” .‬ﺑﻨﺪر ﻋﺒﺎس‬ ‫ﭘﻬﭽﻲ اﺳﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺴﺘﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﮘﻮﻻ ﻛﺌﻲ‪ “.‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭔﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﻫﺮخ ۽ ﻫﺎﺟﻤﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ‬ ‫ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙ ﻣﻠﻲ وﻳﺎ‪” .‬ﻫﻨﻦ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻫﻨﮅن ﺗﺎن ﭘﮁﺎ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻛﺎﺑﻪ رﻫﺎﺋﺲ اﻫﮍي ﺳﺴﺘﻲ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺟﻬﮍي اﺳﺎن‬ ‫ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬اﺳﺎن ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ واري ﻫﻚ ﮔﻬﭩﻲ‪ ‬۾ ﭘﭧ ﺗﻲ ﺳﻤﻬﮡ ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮن اﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫اﺋﻴﻦ اﻛﻴﻠﻮ ﮀﮇڻ ﻧﭥﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﺋﻴﻦ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﺳﻤﻬﮡ ڊپ ﮐﺎن ﺧﺎﻟﻲ ﻧﺎﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﻫﻚ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﻳﻌﻨﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻫﻼﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﭔﻴﻮ اﺳﺎن وٽ ﺳﭵﻲ رات ﺟﺎﮘﻲ ﭘﻬﺮو ڏﻳﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫ﭔﺌﻲ ﮘﻮﭠﺎﮢﺎ ﮀﻮﻛﺮا ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ رات ﺟﻲ وﻗﺖ ﺑﻨﺪر ﻋﺒﺎس ۾ روزﮔﺎر ﻻ‪ ‬آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺟﻲ وﻗﺖ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﺳﺎﭤﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻮﭨﻴﻮ ۽ اﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﮔﻬﺮ وﭠﻲ ﻫﻠﻴﺎ‪ ” .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﮔﻬﺮ ﺑﻴﺤﺪ ﻏﺮﻳﺒﺎﮢﻮ ﻫﻮ ۽ ﮔﻬﺮ ﺟﺎ ﭜﺎﺗﻲ ﭘﮡ ﺳﺎدي‬ ‫ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﺎ ﭤﻴﻨﺪا آﻫﻦ‪ “،‬اﺳﭙﻴﻨﻲ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﭔﮅاﻳﻮ‪ ” ،‬ﻫﻨﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﭙﮍا ﭘﮡ ڌوﺋﻲ ڏﻧﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺳﻨﺪن‬ ‫ﮔﻬﺮ ﭼﺎر ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﻲ ﭘﻴﺎﺳﻴﻦ ﺟﻦ ۾ اﺳﺎن ﻣﺎﻧﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﭠﻲ ﮐﺎﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ۽ ﻧﻪ وري ﻛﻮ ﻫﻨﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫ﭘﺎڻ ﺋﻲ ڏاڍا ﻏﺮﻳﺐ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻮ اﺳﺎﻧﮑﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﻣﻨﺎب ﮘﻮٺ ۽ ﮔﻴﺸﻢ ﭔﻴﭧ ﭘﮡ وﭠﻲ ﻫﻠﻴﺎ‪ “.‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ۽ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻏﺮﺑﺖ ﺳﺎرو ﮐﻴﻦ ﺗﺤﻔﺎ ﭘﮡ ڏﻧﺎ‪ ” .‬اﺳﺎن ﻫﻚ ﺗﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ‬ ‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ۽ ﭔﻴﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﻳﻮرپ ﺳﺎن ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﻼ ﻛﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﮘﻮﭠﺎﮢﻦ اﺳﺎن‬ ‫ﺳﺎن ﺳﭡﻮ ﺳﻠﻮڪ ﻛﻴﻮ ۽ ﻟﮏ ﻋﺰﺗﻮن ڏﻧﻴﻮن ‪ “...‬ﻫﻮ دل ﺟﻲ ﮔﻬﺮاﻳﻦ ﺳﺎن اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﺑﺎر ﺑﺎر‬

‫ﭼﺌﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ؛‬

‫”‪“We have no words to describe how much hospitable Iranian people are..‬‬

‫ﻳﺰد ﮐﺎن ﻗﻢ اﻳﻨﺪي رﺳﺘﻲ ﺗﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﻣﺎن ﻫﻚ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﺑﻪ ﭼﮍﻫﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ وڏا اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ اﺗﺮاﻫﻴﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ‬ ‫۾ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭔﺎرﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﮔﮇ اﻳﺮان ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاڏي ﺳﺎن ﻣﻠﮡ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ﮐﻴﺲ‬ ‫اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ آب ﺗﺎﻟﻴﺒﻲ )ﮔﺪري ﺟﻲ ﺟﻴﻮس( ۽ ﻧﺎن ﻳﺎد آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻫﻮ ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ وري ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ڏاڏن ﭘﮍڏاڏن ﺟﻮ‬ ‫ﮘﻮٺ ڏﺳﮡ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﻗﻮرﻣﮫ ﺳﺒﺰي ﮐﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬آﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ آﺋﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫رﻳﺎﺳﺖ ﻛﻨﺴﺎس ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎ‪ ‬ﭘﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو ﭔﮅي ﺳﮑﻲ ورﺗﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺋﻲ ﭴﺎﺋﻮ ﻧﭙﻨﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺲ ﻛﻮﻧﻪ ﭘﺮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ زوروﺳﭩﺮ )آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ( ڌرم ﺳﺎن ﻫﻮ‪ ” .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ڏاڍو وﮢﻴﻮ“‪ ،‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ‪ ” ،‬ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ آﻣﺮﻳﻜﻲ دوﺳﺖ ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان ﮔﻬﻤﻲ آﻳﺎ اﻧﻬﻦ اﺻﻔﻬﺎن‬ ‫ﺟﻲ وڏي ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺌﻲ‪“.‬‬ ‫”ﺗﻮﻫﺎن ﮔﻬﮣﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﻫﺌﺎﺋﻮ ؟ ”ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫”آﺋﻮن ﭨﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬رﻫﻴﺲ ﭘﺮ اﭸﺎن دل ﻣﻮﭨﮡ ﺗﻲ ﻧﭥﻲ ﭼﻮي‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ‪ ،‬رﻫﺎﺋﺶ ۽ ﺳﻮاري ﺟﻮ ﻫﺮ ﺳﮏ‬ ‫آﻫﻲ ﭘﺮ ُﺑﻮز )ﺷﺮاب(ﻧﭥﻮ ﻣﻠﻲ‪ .‬ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬اﻫﻲ ﺷﻴﻮن ﺳﺨﺘﻲ ﺳﺎن ﺑﻨﺪ ﻛﺮاﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﺎ وڏا ﭤﺎ ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ۾ وڏي ﻋﻴﺎﺷﻲ ﻫﺌﻲ‪“.‬‬ ‫”ﻫﻮن‪ ‬اﻳﺮان ﻛﻴﺌﻦ ﻟﮙﻮ؟“ ﻣﻮن وري ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫”ڏس ﻧﻪ آﺋﻮن ﻛﻮ اﻫﮍو ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻴﺎن ﺋﻲ ﻛﻮﻧﻪ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ وﭸﺎن‪ “،‬ﻫﻦ ﭼﻴﻮ‪ ” ،‬اﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺳﭡﺎ ﻫﻮﻧﺪا ﭘﺮ‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻳﺰد‪ ،‬ﺷﻴﺮاز ۽ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﭔﻴﺎ ﺷﻬﺮ ﻣﻮن ڏﭠﺎ آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﺳﭝﻨﻲ ۾ اﺻﻔﻬﺎن دي‬ ‫ﺑﻴﺴﭧ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫”اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﺷﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﮔﻬﮣﻮ ‪ Impress‬ﻛﻴﻮ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫”اﺻﻔﻬﺎن ﻫﻚ ‪ Organized City‬آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﺳﻠﻴﻘﻲ واري آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﺎ رﺳﺘﺎ‪ ،‬ﻫﺘﻲ ﺟﻮن ﭘﻠﻴﻮن‪ ،‬ﻫﺘﻲ ﺟﻮن‬ ‫ﺟﻬﻮﻧﻴﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن ۽ اﻧﻬﻦ ﺗﻲ ﻧﻘﺶ ﻧﮕﺎر‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﺎن آرﻣﻴﻨﻴﻦ ﺟﻮ ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ‪ ،‬ﻳﻬﻮدﻳﻦ ﺟﻮ ﻣﻼن ﺟﺌﻜﻮب ﺳﻨﺎ‬ ‫ﮔﺎگ ۽ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﺎ آﺗﺶ ﻛﺪه ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪ .‬آﺋﻮن ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﻴﺪان ﻧﻘﺶ ﺟﻬﺎن ۾ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮس ﻳﺎ ﭼﻬﺎر ﺑﺎغ ﺑﻠﻴﻮارڊ‬ ‫ﺗﻲ ﻳﺎ درﻳﺎه ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭼﻬﻞ ﻗﺪﻣﻲ ﻛﻨﺪو رﻫﻨﺪو ﻫﻮس‪ .‬ﭼﻬﺎر ﺑﺎغ روڊ ﻣﻴﺪان ﺷﻬﺪا‪ ‬ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﻮ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ وﭸﻴﻮ‬ ‫دروازه دوﻟﺖ ﮐﺎن ﭤﻮ ﻧﻜﺮي ۽ ﭘﻮ‪ ‬اﮘﻴﺎن اﻧﻘﻼب ﭼﻮڪ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻮ وﭸﻲ ﺟﺘﻲ ‪ ۳۳‬ﻛﻤﺎﻧﻴﻦ واري ﺳﻲ اوﺳﻴﻪ ﭘﻞ‬ ‫آﻫﻲ ‪“...‬‬ ‫” ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﭘﻠﻴﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ‪ “....‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫ﭘﻞ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ‪ ....‬ﻧﻪ رﮘﻮ ﭘﻠﻴﻦ ﺟﻮ ﭘﺮ‬ ‫ﭘﻞ ﺑﻮزور ﮔﻤﻬﺮ‪ِ ،‬‬ ‫ﭘﻞ ﭼﻮﺑﻲ‪ِ ،‬‬ ‫ﭘﻞ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ِ ،‬‬ ‫ﭘﻞ ﻓﻴﻠﻀﻲ‪ِ ،‬‬ ‫” ﺟﻲ ﻫﺎ‪ .‬ﭘﻞ واﺣﺪ‪ِ ،‬‬ ‫ﭘﺎرﻛﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ‪ ...‬ﭘﺮ آﺋﻮن ﻫﺘﻲ ﻗﻮرﻣﮫ ﺳﺒﺰي ﮐﺎﺋﮡ آﻳﻮ ﻫﻮس اﻫﺎ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻲ ‪“....‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن ﺟﺎ اﻫﻢ ﻣﺎﮢﻬﻮ ‪.....‬‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن اﻳﺮان آﻳﻞ ﻧﻮﺟﻮان ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻴﺴﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان‬ ‫ﺗﻮڙي دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ڏﭠﺎ آﻫﻦ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ۾ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻬﮍو ﭔﻴﻮ ﻛﻮ ﺷﻬﺮ ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو ‪...‬‬

‫ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن اڄ ﮐﮣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪‬‬ ‫۾ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺷﻬﺮ ﻣﭹﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﭘﺎرﻛﻦ‪ ،‬ﻟﺌﺒﺮرﻳﻦ ۽ ﻣﺴﺠﺪن ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺣﻴﺮت‬ ‫۾ وﺟﻬﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻦ اﻫﮍي ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻧﻪ ڏﭠﻲ ﻫﺌﻲ‪ ۱۵۸۷ .‬ﮐﺎن ‪ ۱۶۲۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﺻﻔﻮي ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﻫﻮ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ ﺳﻮﻧﻬﺮي دور ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﻻ‪ ‬ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ اﻫﺎ‬ ‫ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ ﺗﻪ ”اﺻﻔﻬﺎن ﻧﺼﻒ ﺟﻬﺎن اﺳﺖ“ – ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻪ ﺟﻨﻬﻦ اﺻﻔﻬﺎن ڏﭠﻮ ان ﭴﮡ اڌ دﻧﻴﺎ ڏﭠﻲ‪.‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ‪ ۳۴۰‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ڏﮐﮡ ۾ اﻫﮍي ﻫﻨﮅ ﺗﻲ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﮅن ڏي وﻳﻨﺪڙ ﻗﺎﻓﻼ‬ ‫ﮔﺬرﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ اﻳﻨﺪڙ ﻣﺴﺎﻓﺮ ۽ زاﺋﺮﻳﻦ زاﻫﺪان ﮐﺎن ﺗﻬﺮان ﻳﺎ ﻣﺸﻬﺪ اﻳﻨﺪي وﻗﺖ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﻣﺎن ﮔﺬرن ﭤﺎ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ۽ ﻳﺰد ﺟﺎ ﺷﻬﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ وچ ۾ ﺋﻲ آﻫﻦ ۽ اڄ ﺑﻪ اﺻﻔﻬﺎن اﻳﺮان ﺟﻮ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ۽ ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﭨﻴﻮن ﻧﻤﺒﺮ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ۾ اڄ ﺑﻪ ﻣﺎﺿﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﭜﺮﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ڏﺳﻨﺪڙن ﮐﻲ ﻣﻮﻫﻴﻮ ﮀﮇي‪.‬‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ آرﻛﻴﭩﻴﻜﭽﺮ‪ ،‬ﺧﻮﺑﺼﻮرت وﻳﻜﺮا رﺳﺘﺎ‪ ،‬ﮔﻞ ﮔﻠﻜﺎرﻳﻮن‪ ،‬ڍﻛﻴﻞ ﭘﻠﻴﻮن‪ ،‬ﻣﺤﻼت ۽ ﻗﻠﻌﺎ‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪون ۽ ﻣﻨﺎرا‬ ‫– ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺸﺮق ﭘﺮ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ دل ﻟﭝﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﻛﺮي اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬زاﻫﺪان ۽ ﻳﺰد ﺟﻬﮍن‬ ‫ﺷﻬﺮن ۾ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ۽ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن زﮔﺮوس ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﻄﺎر ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ وٽ ”زﻳﺎﻧﺪه“ ﻧﺪي ﺟﻲ ﻣﺎﭤﺮي واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﺳﻤﻨﮉ ﮐﺎن‬ ‫‪ ۱۶۰۰‬ﻣﻴﭩﺮ ﻣﭥﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ۽ ﻛﻮه ﻣﺮي واﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﺑﻪ اوﻧﻬﺎرو ﻫﻠﻜﻮ ﮔﺮم رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺪي ( ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ وڏي ۾ وڏي ﻧﺪي آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺑﺨﺸﻴﻨﺪڙ ۽ ”رد“‬ ‫زﻳﺎﻧﺪه ُرد )زﻳﺎﻧﺪه‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮔﻬﮣﻴﻮن ﺗﮣﻴﻮن ﻧﺪﻳﻮن ﻣﻮﺳﻤﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎرش ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﭔﻮڙ ﭔﻮڙان ﻧﻪ ﺗﻪ ﺳﻜﻞ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪﻳﻮن ﭘﺮ ﻫﻲ‪ ‬ﻧﺪي‪ .‬زﻳﺎﻧﺪه رد‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ زﺋﮕﺮوس ﺟﺒﻠﻦ ﺗﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﭔﺎرﻫﻮﺋﻲ وﻫﻨﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ ۽ اڍاﺋﻲ ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﻣﻴﻠﻦ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﻛﺮي ﮔﺎو‬ ‫ﺧﺎﺋﻮﻧﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻧﻤﻜﻴﻦ ڍﻧﮃ ۾ ﮀﻮڙ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻧﺪي ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﭘﺎرﻛﻦ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﻫﻦ ﻧﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﻛﭙﺮ ﺗﻲ واڪ ﻛﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﺪي ﻣﭥﺎن ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ دوران ﭠﻬﻴﻞ ﭘﻠﻴﻮن‬ ‫ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺻﻔﻮي ﺣﺎﻛﻢ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ ۽ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۱۵۰۲‬ﮐﺎن ‪ ۱۷۲۲‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻮا ﭔﻪ‬ ‫ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﮐﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر ۽ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺗﺮﻗﻲ ڏﻳﺎرڻ واري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺻﻔﻮي‬ ‫ﺣﺎﻛﻤﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﺮﻛﺎري ﻃﺮح ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﺎ اﺳﻼم ﻛﻴﻮ ۽ ﻣﻜﺘﺐ اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي ﮐﻲ ﻓﺮوغ ڏﻧﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺻﻔﻮي ﺣﺎﻛﻤﻦ ۾ ﺷﺎه ﻋﺒﺎس اول ﺑﻴﺤﺪ ﻧﺎﻣﻴﺎرو ﺣﺎﻛﻢ رﻫﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻧﻪ رﮘﻮ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﮐﻲ ﭘﺮ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﮐﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺣﺎﻛﻢ ”ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﺑﺰرگ“ ﻳﻌﻨﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس دي ﮔﺮﻳﭧ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۵۷۱‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۶۲۹‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﭘﺎڻ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺻﻔﻮي ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺪاﺑﻨﺪا )ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ( ﺟﻮ ﭨﻴﻮن ﻧﻤﺒﺮ ﭘﭧ ﻫﻮ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﺮاﮢﻴﻮ ﭘﻠﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺧﺎﺟﻮ ﭘﻞ‪ ،‬ﺳﻲ او ﺳﻲ ﭘﻞ‪،‬‬ ‫ﺟﻮﺋﻲ ﭘﻞ ۽ ﻣﺮﻧﺎن ﭘﻞ وﻏﻴﺮه ﺻﻔﻮي دور ﺟﻮن آﻫﻦ ۽ ‪ ۳۰۰‬ﮐﺎن ‪ ۴۰۰‬ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺳﭛ ۾ ﭘﺮاﮢﻲ ﭘﻞ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻓﻮﻻدي ﭘﻞ آﻫﻲ( ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﺎڊرن ﭘﻞ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ زﻳﺎﻧﺪه ﻧﺪي ﻣﭥﺎن اﺻﻔﻬﺎن ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﭘﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻓﻠﺰي ﭘﻞ ) ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫‪ ۱۹۵۰‬۾ ﭠﻬﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﻮن ﭘﻠﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ ۾ ﭠﻬﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬اﻫﻲ آﻫﻦ؛ اذر ﭘﻞ‪ ،‬ﻓﺮدوﺳﻲ ﭘﻞ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ وڏو ﺳﺞ آﻫﻲ( ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ اﻫﺎ ﭘﻞ آﻫﻲ‬ ‫ﺑﻮزرﮔﻤﻬﺮ ﭘﻞ ۽ ﻗﺎدر ﭘﻞ‪ .‬ﺑﺰرﮔﻤﻬﺮ )ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻟﻔﻈﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫اﻫﻮ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ دور ﺟﻮ ﻓﺰﻳﺸﻦ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﮀﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺧﺴﺮاﺋﻮ اول وٽ وزﻳﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ادﺑﻲ‪،‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ ﺳﺎﺋﻨﺴﻲ ﺧﺪﻣﺘﻦ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻲ ‪ ،‬اﻳﺮان ﺗﻲ ﻓﺘﺢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪڙ ﻋﺮب ﺑﻪ ﻋﺰت ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﺰرﮔﻤﻬﺮ‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻚ ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ‪ ،‬ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ۽ ڏاﻫﻮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺷﻄﺮﻧﺞ راﻧﺪ ﺟﻮ ﺑﻪ وڏو ﻣﺎﻫﺮ ﻣﭹﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ( ‪ (۱۵۰۲-۱۷۲۲‬ﮐﺎن اڳ ﺳﻠﺠﻮڪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺎﻟﻚ ﺷﺎه اول ﺟﻲ وﻳﻬﻪ ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ )‪-۱۰۹۲‬‬ ‫‪ (۱۰۷۲‬۾ ﭘﮡ اﺻﻔﻬﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ رﻫﻴﻮ ۽ ﺑﻴﺤﺪ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬اﻫﺎ ﺻﺪي ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﻓﺰﻳﺸﻦ ۽ ان وﻗﺖ ﺟﻮ ﻓﻼﺳﻔﺮ اﺑﻮﺳﻴﻨﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ‪ Avicenna‬ﺳﮇي ﭤﻲ ﻫﻨﻦ ﭘﭩﻦ ﺗﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬اﺑﻮ‬ ‫ﺳﻴﻨﺎ )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﺑﻮ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﺒﺪا� اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ( ﭘﺮﺷﻦ )اﻳﺮاﻧﻲ( ﻫﻮ ۽ ‪ ۹۸۰‬۾ ﺑﺨﺎرا ۾ ﭴﺎﺋﻮ )ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺑﺨﺎرا‬ ‫وارو ﺧﺮاﺳﺎن ﭘﮡ اﻳﺮان ﺟﻲ اڄ واري ﺧﺮاﺳﺎن ﺳﺎن ﻣﻠﻴﻞ ﻫﻮ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ(‪ .‬اﺑﻮ ﺳﻴﻨﺎ ﻛﻴﻤﺴﭧ‪ ،‬ﻣﺎﻫﺮ‬ ‫ﻓﻠﻜﻴﺎت )‪ (Astronomer‬ﻗﺮآن ﺟﻮ ﺣﺎﻓﻆ‪ ،‬ﺣﺴﺎﺑﺪان )‪ ، (Mathematician‬ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﻣﺎﻫﺮ ﻧﻔﺴﻴﺎت‪ ،‬ﺳﭙﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺳﺎﺋﻨﺴﺪان‪Statesman ،‬‬ ‫۽ ﻋﺎﻟﻢ دﻳﻦ ﭘﮡ ﻫﻮ‪ .‬ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﻟﮙﻲ ﺗﻪ ﮔﺬرﻳﻞ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻛﻲ ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻴﮇو ﭴﺎﮢﻮ ۽ ﻣﺎﻫﺮ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻚ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ‬ ‫۾ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ۾ ﺋﻲ‪ .‬ﺟﻦ ﺟﺎ ﺗﺠﺮﺑﺎ‪ ،‬ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ۽ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺘﺎب اڄ ﺑﻪ اﺳﻴﻦ ﭘﮍﻫﻮن ﭤﺎ‪ .‬اﺑﻮﺳﻴﻨﺎ ﺟﻲ ﻣﭹﺘﺎ ۽ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻪ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭘﺮ ﻳﻮرﭘﻲ ﮔﻮرا ﺑﻪ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﺎرج ﺳﺎرﺗﻦ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﺟﻮ ﺗﺎرﻳﺦ دان ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ”‬ ‫اﻧﭩﺮوڊﻛﺸﻦ ُﭨﻮ دي ﻫﺴﭩﺮي آف ﺳﺎﺋﻨﺲ“ ۾ اﺑﻮ ﺳﻴﻨﺎ ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ؛‬ ‫‪“One of the most famous exponents of Muslim Universalism and an eminent figure in Islamic learning was Ibn e Sina,‬‬ ‫‪known in the west as Avicenna (۹۸۱-۱۰۳۷). For a thousand years he has retained his original renown as one of the greatest‬‬ ‫”‪thinkers and medical scholars in history.‬‬

‫اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ ﺳﺘﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻗﺮآن ﭘﺎڪ ﺣﻔﻆ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺳﻤﺎﻧﻴﺎن ﮔﻬﺮاﮢﻲ )‪(Samanids‬‬ ‫ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﻬﻨﺸﺎه اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ اﺑﻦ ﻣﻨﺼﻮر )‪ (۹۶۱-۹۷۶‬وٽ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﻲ‪ ‬ﮔﻮرﻧﺮ ﻫﻮ‪ .‬اﺑﻦ‬ ‫ﺳﻴﻨﺎ ‪ ۲۲‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس واﻟﺪ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺋﻲ ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺳﻤﺎﻧﻴﺎن ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻏﺰﻧﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي )‪ (۹۹۷-۱۰۳۰‬ﺟﻮ اﻳﺮان ﺗﻲ راڄ ﻫﻮ‪ .‬اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ ﮐﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي‪ ‬ﺟﻲ آڇ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﻗﺒﻮل ﻧﻪ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﮔﺮﮔﺎﻧﺞ )ﻫﺎڻ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺷﻬﺮ( ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﻲ وزﻳﺮ ﭘﮍﻫﻴﻞ‬ ‫ﻟﮑﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻗﺪر ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ اﺗﻲ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر )ﻣﺸﻬﺪ( ﻫﻠﻴﻮ آﻳﻮ ۽ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎ آﺧﺮي ﺳﺎل‬ ‫ﺗﻬﺮان ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﺷﻬﺮ را‪ (Rai) ‬۾ ﮔﺬارﻳﺎ‪ ۱۰۳۷ .‬۾ ﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻤﺪان ﺷﻬﺮ ۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ورﻟﮉ ﻣﻴﺮ ﭨﺎﺋﻴﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﻨﺪڙ ۽ ﺷﺎم ﺟﻮ ﻓﭧ ﺑﺎل ﮐﻴﮇﻧﺪڙ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﻛﺌﻴﭙﭩﻦ ﺷﻬﺎﺑﺎ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺗﻬﺮان ﭘﻬﺘﺲ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ‬ ‫ﻓﻮن ﻣﭥﺎن ﻓﻮن ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﻫﻦ وٽ ﺿﺮور اﭼﺎن‪.‬‬ ‫”اﺻﻔﻬﺎن ۾ آﻫﻲ ﺋﻲ ﮀﺎ ؟“ ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻴﻮ‪” ،‬اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﺗﻮﺟﻬﮍي ﺑﻴﻜﺎر ﻓﭧ ﺑﺎﻟﺮ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﭼﺎن ﮀﺎ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي اﺳﺎن ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺳﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺌﭽﻮن ﻫﺎراﻳﻮن‪“.‬‬

‫ﻫﻮ ﭨﻬﻚ ڏﺋﻲ ﭼﻮڻ ﻟﮙﻮ؛”اﻟﻄﺎف ! اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ ﻛﺮ‪ ،‬ﺗﻮن ﻛﻨﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﮐﺎن ﭘﭿ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻧﻮﺟﻮان ﻓﭧ ﺑﺎل ﭘﻠﻴﺌﺮ‬ ‫واﺣﺪ اﻣﺮاﺋﻲ ﻛﻬﮍي ﺷﻬﺮ ﺟﻮ آﻫﻲ؟ ﻓﭩﺒﺎل ﭘﻠﻴﺌﺮ ﻣﺤﺮم ﻧﻮﻳﺪ ﻛﻴﺎ‪ ،‬اﺣﻤﺪ ﻣﻮﻣﻨﺰاده ‪ ،‬اﺣﺴﺎن ﺣﺎج ﺻﻔﻲ‪ ،‬ﺣﻤﻴﺪ ﺷﻔﻌﻲ‬ ‫۽ ﻣﺤﺴﻦ ﻣﺴﻤﺎن ﻛﻬﮍي ﺷﻬﺮ ﺟﺎ آﻫﻦ؟ ﻣﻬﺪي ﺳﻮﻻﺋﻮ ﻗﻲ ﺟﻬﮍا اﺋﻜﭩﺮ ۽ ﻟﻴﻼ ﻓﺮوﻫﺮ ﺟﻬﮍﻳﻮن ﺳﻨﮕﺮ ﺳﭛ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮن آﻫﻦ‪“.‬‬ ‫”ﭘﺮ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺷﻬﺎﺑﺎ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﻓﻠﻤﻲ اداﻛﺎرن ۽ راﻧﺪﻳﮕﺮن ﮐﺎن ﺷﺎﻋﺮ ۽ ادﻳﺐ وڌﻳﻚ اﻫﻢ آﻫﻦ‪ “.‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫” ﻫﻚ دﻓﻌﻮ اﺻﻔﻬﺎن اﭼﻮ ﺗﻪ“‪ ،‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺷﻬﺎﺑﺎ ﭼﻴﻮ‪” ،‬اﺻﻔﻬﺎن ادﻳﺒﻦ ۽ ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻮ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ اﺣﻤﺪ ﺗﻔﺎﺿﻮﻟﻲ‪،‬‬ ‫اﺑﻮاﻟﻔﺮج‪ ،‬ﻓﺮاح ﻛﺮﻳﻤﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺎوش ﻛﺴﺮاﺋﻲ‪ ،‬ﺷﺎﻫﻼ ﺷﺮﻛﺎت ۽ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﮔﻠﺸﻴﺮي ﺟﻬﮍا ﻟﻴﮑﻚ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﭛ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﺎ اﭤﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﺼﻒ ﺟﻬﺎن ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪“.‬‬

‫اﺳﺎﻧﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻠﻴﮓ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﺳﭟ ﺟﻮ ڏاﻛﻮ ﭨﭙﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ ۽ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻮ رﻳﭩﺎﺋﺮﻣﻴﻨﭧ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﮔﺬاري رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﭘﺌﻲ ﭔﮅاﻳﻮ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ اﺣﻤﺪ ﺗﻔﺎﺿﻠﻲ )ﭴﻢ ﺟﻮ‬

‫ﺳﺎل ‪ (۱۹۳۷‬اﻳﺮاﻧﻲ ادب ۽ ﻛﻠﭽﺮ ﺟﻮ وڏو ﻣﺎﻫﺮ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ۱۹۹۷ .‬۾ ﺳﻨﺪس اوﭼﺘﻲ ﻣﻮت ﮐﺎن اڳ ﭘﺎڻ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻮ ﻓﺌﻜﻠﭩﻲ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫اﻫﮍي ﻃﺮح اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻮ ﻫﻚ ﺟﻬﻮﻧﻲ اﺳﻜﺎﻟﺮ ﺧﺎﺗﻮن ﺻﺎدﻗﮫ دوﻟﺖ آﺑﺎدي اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ‬ ‫زﺑﺎن زﻧﺎن“ اﺻﻔﻬﺎن‬ ‫اواﺋﻠﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۸۸۲‬۾ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﭴﺎﺋﻲ‪ ۱۹۱۹ .‬۾ ﻫﻦ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﭧ ” ِ‬ ‫ﻣﺎن ﺟﺎري ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺻﺎدﻗﮫ ﺟﻮ واﻟﺪ ﻣﺮزا ﻫﺎدي دوﻟﺖ آﺑﺎدي ﺑﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ ﻫﻚ وڏو ﻋﺎﻟﻢ ۽ داﻧﺸﻮر ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺻﺎدﻗﮫ ‪ ۱۹۲۳‬۾ ﭘﺌﺮس ﺟﻲ ﺳﻮرﺑﻮﻧﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺌﻲ‪ ۸۰ .‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪ ۱۹۶۲‬۾ وﻓﺎت‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﮐﻴﺲ اﺳﻼﻣﻲ ﻃﻮر ﻃﺮﻳﻘﺖ ﺳﺎن ﻛﺎ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻣﺮڻ وﻗﺖ ﻫﻦ وﺻﻴﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ان‬ ‫ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﻪ ﻛﻨﺪي ﺟﻴﻜﺎ ﺣﺠﺎب اوڍي ﺳﻨﺪس ﻗﺒﺮ ﺗﻲ اﻳﻨﺪي‪ .‬اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ‪ ۱۹۸۰‬۾ اﻧﻘﻼب‬ ‫ﺟﻲ ﺟﻮﺷﻴﻠﻦ ﺟﻮاﻧﻦ ﺻﺎدﻗﮫ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺗﻪ ڊاﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ﭜﺎ‪ ‬۽ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻮن ﺑﻪ ﻗﺒﺮون ڊاﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮن ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ‬ ‫اﻫﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﺻﺎدﻗﮫ ﺟﻲ ﻛﻤﻦ ﺟﻲ ﭘﭡﭝﺮاﺋﻲ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ اﻻﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ وڏو اﺳﻜﺎﻟﺮ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ‪) Abulfaraj‬اﺑﻮاﻟﻔﺮج( ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۸۹۷‬۾ ﻫﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﺑﻐﺪاد ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻟﮑﮣﻴﻮن اﺳﭙﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﺘﻲ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ ۹۶۷ .‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اڄ ان ﮐﻲ ﻫﻚ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻋﺮﺻﻮ اﭼﻲ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻲ راﮘﻦ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ‪) Book of Songs‬ﻛﺘﺎب اﻻﻏﺎﻧﻲ( ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪.‬‬

‫ڊچ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﻟﻴﮑﻜﺎ‪ ،‬ﻫﻴﻮﻣﻦ راﺋﭩﺲ ﺟﻲ ‪ Activist‬۽ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان ﻓﺮاح ﻛﺮﻳﻤﻲ ﭘﮡ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﺘﻲ ‪۱۵‬‬ ‫ﻧﻮﻣﺒﺮ ‪ ۱۹۶۰‬۾ ﭴﺎﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻳﻮﻧﺎﺋﻴﭩﻴﺪ ﻧﺌﺸﻦ ﺟﻲ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪي آﻫﻲ‪ .‬ﻓﺮاح ‪ ۱۹۷۹‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۸۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻴﻤﺒﺮ رﻫﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ ۾ دﻫﺸﺘﮕﺮدن ﺟﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۸۶‬۾ اﻫﺎ‬ ‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﮀﮇڻ ﺑﻌﺪ ان ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺗﺠﺮﺑﺎ ۽ ﻣﺸﺎﻫﺪا ﺑﻴﺎن ﻛﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻓﺮاح ﻛﺮﻳﻤﻲ ‪ Online‬اﺧﺒﺎر‬ ‫روز )‪ (Rooz‬۾ ﺑﺎﻗﺎﻋﺪﮔﻲ ﺳﺎن ﻟﮑﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﻫﮍي ﻃﺮح اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﺟﻨﻢ وﭠﻨﺪڙ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﻴﺎوش ﻛﺴﺮاﺋﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۱۹۲۷‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪۱۹۹۶‬‬ ‫۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ﻗﺎﻧﻮن ۾ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ ‪ ،‬ﺟﻬﮍوڪ؛‬ ‫‪The Melody‬‬

‫‪Arash The Archer‬‬ ‫‪Red as Fire‬‬

‫‪The Stone and the Dew‬‬

‫! ‪Arise Iran‬‬

‫•‬ ‫•‬ ‫•‬

‫•‬ ‫•‬

‫ﺷﻬﺎﻻ ﺷﺮﻛﺎت ﭘﮡ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﻟﻴﮑﻜﺎ آﻫﻲ ۽ ‪ ۱۹۵۶‬۾ ﭴﺎﺋﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ زﻧﺎن ﻧﺎﻟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺌﮕﺰﻳﻦ ﻛﮃي ﭤﻲ ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﺌﻠﻦ ﺗﻲ ﻟﮑﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ۽ ﻟﮑﮣﻴﻦ ۾ ﺑﻴﺤﺪ دﻟﻴﺮ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﺟﻴﻞ ﺑﻪ وﭸﻲ ﭼﻜﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ﻧﻔﺴﻴﺎت ۾ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻋﻼﻣﻪ‬ ‫ﻃﺎﺑﺎ ﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ”ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ“ ۾ اﻳﻢ اي ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس دﻟﻴﺮ ﻟﮑﮣﻴﻦ ﻛﺮي ﭨﻲ ﺳﺎل اڳ‬ ‫ﮐﻴﺲ اﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ ووﻣﻴﻦ ﻣﻴﮉﻳﺎ ﻓﺎﺋﻮﻧﮉﻳﺸﻦ ﻃﺮﻓﺎن ‪ The Covrage in Journalism‬اﻳﻮارڊ ﻣﻠﻴﻮ‪.‬‬

‫۽ اﻫﮍو ﺋﻲ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻟﻴﮑﻚ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﮔﻞ ﺷﻴﺮي ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ‪ ۱۹۳۸‬۾ اﺻﻔﻬﺎن ۾‬ ‫ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ﺋﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ اﺳﻜﻮﻟﻦ ۾ ﻣﺎﺳﺘﺮي‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ ﺟﻦ ﺟﺎ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﭔﻴﻦ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﺗﺮﺟﻤﺎ ﺑﻪ ﭤﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس‬

‫ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﺸﮫ“ اﻓﺴﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ‪ As Always۱۹۶۸‬۾ ﮀﭙﻴﻮ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻛﺘﺎ ب ” ِ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﻛﺘﺎب آﻫﻦ؛‬ ‫ﺷﻬﺰاده اﺣﺘﺠﺎب‬

‫ﻚ ﻣﺎن‬ ‫ﻧﻤﺎز ﺧﺎﻧﮫ ﻛﭽ ِ‬

‫ﺗﺪﻓﻴﻦ زﻧﺪﮔﺎن‬ ‫ِ‬

‫ﺟﻦ ﻧﺎﻣﮫ‬

‫ﺟﻴﺪل ﻧﻘﺶ ﺑﺎ ﻧﻘﺎش‬ ‫ِ‬

‫ﺑﺎغ در ﺑﺎغ ‪ .....‬وﻏﻴﺮه‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۶۳‬ورﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪ ۲۰۰۰‬۾ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺮان ﻣﻬﺮ اﺳﭙﺘﺎل ۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﺎﻋﺮن‪ ،‬ادﻳﺒﻦ‪ ،‬راﻧﺪﻳﮕﺮن‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﻦ‪ ،‬ﺳﺎﺋﻨﺴﺪاﻧﻦ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﻦ ‪ ،‬ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﻦ ۽ داﻧﺸﻮرن ﮐﻲ ﺟﻨﻢ ڏﻧﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ‪ ،‬ڏاﻫﻦ ۽ اﺳﻜﺎﻟﺮن ﻣﺎن آﻳﺖ ا� ﻳﻮﺳﻒ ﺳﺎﻧﻴﺌﻲ ﺑﻪ ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۲۷‬۾ ﻫﺘﻲ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻗﻢ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺪرﺳﻦ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺑﻴﺤﺪ ذﻫﻴﻦ ۽ ﻣﺤﻨﺘﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻮ ۽ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻧﻤﺒﺮ ﮐﻨﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬آﻳﺖ‬ ‫ا� ﻳﻮﺳﻒ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺘﻮاﺋﻦ ﮐﺎن دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺧﺎص ﻛﺮي ﺧﻮد ﻛﺶ ﺣﻤﻠﻦ )‪ (Suicide Bombings‬ﮐﻲ ﻫﻦ ﻏﻠﻂ‬ ‫۽ ﮔﻨﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻗﺮار ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻓﺘﻮيٰ ﺟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻤﻠﻮ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﮐﺎن ﺗﺮﺟﻤﻮ‬ ‫ﻛﺮاﻳﻮ اﭤﻢ ؛ ”ﺣﺘﻲ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﮫ ﻳﺎ اﻧﺘﺤﺎر ﻣﻲ آﻳﻨﺪ وﻣﻲ زﻧﻨﺪ ﻋﺪه اي را ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ‪ ،‬آن ﻫﻢ ﺑﮫ ﻋﻨﻮان ﻋﻤﻠﻴﺎت‬ ‫اﻧﺘﺤﺎري‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ در ﻗﻌﺮ ﺟﻬﻨﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ“‬ ‫)وﻳﻨﺪي اﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺧﻮدﻛﺶ ﺣﻤﻠﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﺎرﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﮐﻲ دوزخ ﺟﻲ ﺑﺎﻫﻪ ۾ ﺋﻲ وﭸﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪(.‬‬

‫آﻳﺖ ا� ﻳﻮﺳﻒ ﺟﻮ ﻋﻮرت ﺟﻲ درﺟﻲ ﺑﺎﺑﺖ اﻫﻮ ﻧﻈﺮﻳﻮ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ اﺳﻼم ۾ ﻣﺮد ﺑﺮاﺑﺮ ‪ Status‬آﻫﻲ ۽‬ ‫ﻫﻮ ﺟﺞ ﺗﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن ﭘﺮ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ ﺳﺮ ﺑﺮاﻫﻪ ۽ ﻣﺎرﺟﺎ )ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻢ( ﺑﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن – ﻧﺼﻒ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻠﺠﻮق ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺎﻟﻚ ﺷﺎﻫﻪ اول )‪-۱۰۹۲‬‬ ‫‪ (۱۰۷۲‬ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻚ ﺑﻠﻲ ﺑﻠﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ ۽ ﻣﺎﻟﻚ ﺷﺎﻫﻪ ﭔﻴﺎ ﺳﭛ ﺷﻬﺮ ﮀﮇي اﺻﻔﻬﺎن ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻳﺎرﻫﻴﻦ ۽ ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ڏﺳﮡ وﭨﺎن ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻮ دور ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ اﺑﻮ ﻋﻠﻲ ﺳﻴﻨﺎ ﺟﻬﮍا ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬ ‫ڏاﻫﺎ ۽ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺘﻲ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪.‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻴﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ اﺻﻔﻬﺎن ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﻛﺮي ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ڊاﻫﻲ رﮐﻴﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ رﮐﻨﺪڙن ﺟﻲ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻛﺌﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﭼﻮڏﻫﻴﻦ‬ ‫ﺻﺪي ۾ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري‪ ۱۳۸۷ ،‬۾‪ ،‬ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺗﺒﺎﻫﻲ آﻧﺪي‪ .‬ﭘﺮاﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﺟﺎﮔﺮاﻓﻴﺎﺋﻲ ﻃﻮر ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي اﻫﻮ ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﺳﻬﮣﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۱۵۰۲‬ﮐﺎن ‪ ۱۷۳۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ ۽ ﻳﺎرﻫﻦ ﮐﻦ ﻧﺎﻟﻴﺮا ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻋﺒﺎس ﺷﺎﻫﻪ اول ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ ”ﻋﺒﺎس دي ﮔﺮﻳﭧ“ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ان ﺟﻲ ﭼﺎﻟﻴﻬﺎرو ﮐﻦ ﺳﺎﻟﻦ )‪ (۱۵۸۷-۱۶۲۹‬واري ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﻋﺮﺻﻮ اﺻﻔﻬﺎن‬ ‫ﺟﻮ ﺳﻮﻧﻬﺮي دور ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ آدم ﺷﻤﺎري ﭘﻨﺞ ﻟﮏ ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب‬ ‫ﺳﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﺮ ﻳﻮرپ ﮐﺎن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻠﻲ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﻧﻬﻦ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺑﻠﺦ ۽ ﺑﺨﺎرا ﺑﻪ ﻛﻲ ﮔﻬﭧ ﺷﻬﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺋﻲ ﭔﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﻫﻨﺮ‪،‬‬ ‫ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي‪ ،‬واﭘﺎر وڙي‪ ،‬ﻋﻠﻤﻲ ادارن ۽ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺳﻮﭜﻴﺎ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﭧ ﭘﺎڻ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﭔﺎﻫﺮان ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻛﺮي آﻳﻞ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ”ﻓﺎرﻳﻦ رﭨﺮﻧﮉ“ ﺳﮇاﺋﻴﻨﺪي ﻓﺨﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺗﻴﺌﻦ ﻫﻦ دور ۾ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﺳﺎل ﭔﻪ رﻫﻲ وﻳﻨﺪڙ‬ ‫ﭘﺎڻ ﮐﻲ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﺳﮇاﺋﻴﻨﺪي ﺧﻮﺷﻲ ۽ ﻋﺰت ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭼﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎ ﻫﻲ اﻳﺮاﻧﻲ آﻫﻲ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻛﻬﮍو؟‬ ‫اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﺘﺮ ﺟﻲ ﺷﺮوع وارن ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﮇﻫﻦ اﭸﺎ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﭠﮙﻴﻦ‪ ،‬ﻟﭽﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﺟﻌﻠﻲ ﺷﻴﻦ‬ ‫ﭠﺎﻫﮡ ۽ ﻧﻤﺒﺮ ﭨﻮ ﻣﺎل ﺟﻲ وﻛﺮي ﮐﺎن دﻧﻴﺎ ۾ ﺑﺪﻧﺎم ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۾ رﻫﻨﺪڙ ﭼﻴﻨﻲ‪ ،‬ﻣﻠﺌﻲ‪ ،‬ﺗﺎﻣﻞ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ‪ ،‬ﺳﮏ ۽‬ ‫ﭔﻴﻮن ﻗﻮﻣﻮن ۽ ذاﺗﻴﻮن‪ ،‬ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮري ﺳﮇاﺋﮡ ﺑﺪران ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وڏن ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ‪ ،‬ﻗﻮﻣﻦ ۽ ذاﺗﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﺳﺎن‬ ‫ﺳﮇاﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ڏﺳﻨﺪي ﺋﻲ ڏﺳﻨﺪي ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ ۽ ‪ ۱۹۹۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻮ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن اﮘﻴﺎن‬ ‫ﻧﻜﺮي وﻳﻮ ﺗﻪ ان ﺟﻮ ﻫﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪو ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮري ﺳﮇاﺋﻴﻨﺪي ﻓﺨﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬اﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ﭼﺌﺒﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﻲ‪ ‬ﻣﺪراس ﮐﺎن ﻫﺘﻲ آﻳﻮ ﻳﺎ ﭼﻴﭻ وﻃﻨﻲ ﮐﺎن آﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ڏاڍي ﻛﺎوڙ ﻟﮙﻨﺪي ﻫﺌﻲ ۽ ﻛﻮﺷﺶ‬ ‫ﻛﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ رﻳﺖ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻬﮍن ﺟﺎﻫﻞ‪ ،‬ﻏﺮﻳﺐ ۽ ﻓﺴﺎدي ﻣﻠﻜﻦ ﺳﺎن ﺳﻨﮛ ﻧﻪ ﮘﻨﮃﻳﻮ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫اﻋﻠﻲ ﭤﻲ وﺋﻲ‬ ‫ﺳﻮ اﻫﮍي ﻃﺮح ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﺻﻔﻮي ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﺳﺎک ۽ ﻫﺎڪ اڄ ﺟﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﮐﺎن ﺑﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫۽ وﻳﻨﺪي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻮﻛﺮي ﺧﺎﻃﺮ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﻨﺪڙ ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﺳﮇاﺋﻴﻨﺪي ﻓﺨﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﭘﺮاﮢﻲ‬ ‫دور ﺟﻲ ﭠﭩﻲ واﻧﮕﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪن‪ ،‬ﻣﺪرﺳﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻏﻦ ۽ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﺲ ‪ ۱۶۰‬ﻣﺴﺠﺪون‪ ۵۰ ،‬ﮐﻦ‬ ‫ﻣﺪرﺳﺎ‪ ،‬ﭔﻪ ﻫﺰار دﻛﺎن ۽ اڍاﺋﻲ ﺳﻮ ﮐﻦ ﭘﺒﻠﻚ ﺑﺎٿ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﺻﻔﻮي ﺟﻲ وﻓﺎت )‪ (۱۶۲۹‬ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺑﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ اوج ﻫﻚ ﺻﺪي ﺑﺮﻗﺮار رﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ‪۱۷۲۲‬ڌاري‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻻﮘﻴﺘﻦ ﺣﻤﻠﻦ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻲ ﺟﻲ ﺣﺪ ﺗﻲ آﮢﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻳﺎ ﻫﻲ زﻣﺎﻧﻮ‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﭠﻬﻴﻞ ﮔﻮﻫﺮ‬ ‫ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ ﮐﺎن اڳ ﺟﻮ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﺻﻔﻮي دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻌﺪ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ‪ ۱۷۴۷‬۾‬ ‫وﻓﺎت ﮐﺎن ﺳﺎل ﮐﻦ ﭘﻮ‪ ۱۷۴۸ ‬۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﭧ ﺷﺎه رخ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﺗﻪ ﺷﺎه رخ ﺟﻲ ﭔﻲ زال ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﭜﺮﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻟﻲ واري ﻣﺴﺠﺪ ﭠﻬﺮاﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن اڄ ﺟﻮ ﻫﺮ زوار ۽ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ واﻗﻒ‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻮ رﻛﺎرڊ ﺻﺤﻴﺢ رﮐﮡ ﺧﺎﻃﺮ‪ ،‬ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﻟﮑﮡ ﺑﻪ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ اﺻﻔﻬﺎن ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﻛﺮي‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﺿﺮور ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﻠﻜﻲ ﺣﺎﻟﺘﻮن ﺻﺤﻴﺢ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﺮس ۽ اﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻲ ۾ اﺻﻔﻬﺎن ﻣﭥﻲ اﭜﺮي‬

‫ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ان ﺟﻮ وڏو ﺳﺒﺐ ﻳﻮرپ وارن ﺟﻲ وڌﻧﺪڙ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻃﺎﻗﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﺎﻟﻨﮉ )ﻧﻴﺪرﻟﻴﻨﮉ(‪ ،‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل‪ ،‬اﺳﭙﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﻓﺮاﻧﺲ ۽ اﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﭘﺎﮢﻲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﭠﺎﻫﻴﻨﺪا وﻳﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺎڻ ﺳﻨﺪن ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮان ﺋﻲ‬ ‫ﭔﺎﻫﺮان آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ڏي ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﺠﺎرت ﻻ‪ ‬وﭸﮡ ﻟﮙﺎ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ ﺑﻴﭡﻜﻮن ﭠﺎﻫﻲ ﻗﺒﻀﺎ ﻛﺮڻ‬ ‫ﻟﮙﺎ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻪ ان ﮐﺎن اڳ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺪ ۽ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺳﺎن ﺗﺠﺎرت ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ رﺳﺘﺎ‬ ‫۽ ﻟﻨﮕﻬﻪ اﺻﻔﻬﺎن ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن وﭨﺎن ﮔﺬرﻳﺎ ﭤﻲ ۽ اﻣﻴﺮ ﺷﻬﺮ ۽ ﻣﻠﻚ اﻫﻲ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﺎ ﺟﺘﺎن ﻫﻲ ‪ Silk Route‬۽‬ ‫ﺟﻲ ﭨﻲ روڊ ﺟﻬﮍا رﺳﺘﺎ ﮔﺬرﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬اﻫﺎ ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ ﺗﻪ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﺤﺮي ﻃﺎﻗﺖ ان ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۽ اﻫﺎ ﭼﻮﮢﻲ‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﭨﻲ ﭼﻮﭤﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭠﻴﻚ ﭠﺎڪ رﻫﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ﮐﻲ ﻛﭧ ﭘﺌﻲ ﻟﮙﻲ ۽ ردي‪ ‬ﺟﻲ اﮔﻬﻪ ۾‬ ‫ﻛﭕﺎڙﻳﻦ وٽ ‪ Scrape‬ﭤﻴﻮ ﭘﻴﺎ وﻛﺎﻣﻦ‪.‬‬ ‫اڄ – ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻜﻴﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﻫﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻫﻲ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان اﭼﮡ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﺗﺮﻗﻲ ﺟﻲ راﻫﻪ ﺗﻲ آﻫﻲ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻬﺮان ۽ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻌﺪ ﭨﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ اﺻﻔﻬﺎن وڏو ﺷﻬﺮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ۾ وﻳﻨﺪي ﻧﻴﻮﻛﻠﻴﺌﺮ ﺟﺎ ﺗﺠﺮﺑﺎﺗﻲ ‪ Reactors‬۽ ﻧﻴﻮﻛﻠﻴﺌﺮ ﭔﺎرڻ )‪ (UCF‬ﭠﺎﻫﮡ ﺟﻮن ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﻳﻮرﻧﻴﻢ ﮐﻲ ‪) ۶UF‬ﻳﻮرﻳﻨﻴﻢ ﻫﻴﮕﺰاﻓﻠﻮراﺋﻴﮉ ﮔﺌﺲ ۾ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻴﺰ رﻓﺘﺎر‬ ‫‪ Centrifuges‬۾ ﮔﻬﻤﺎﺋﻲ ان ﻣﺎن آﺋﺴﻮﭨﻮپ ﻛﮃﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ۾ اﺳﭩﻴﻞ ﻣﻠﻮن ﺑﻪ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ﺳﭵﻲ رﻳﺠﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺿﺮورت ﭘﻮري ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻣﻠﻴﺮ‪ ،‬ﻻﻧﮃي‪ ،‬ﻣﺎرﻳﭙﻮر‪ ،‬ﻻﻟﻮ ﮐﻴﺖ‪ ،‬ﻛﻴﺎﻣﺎڙي‪ ،‬ﻛﻠﻔﭩﻦ ﻣﻠﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ ﻳﺎ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﻗﺎﺳﻢ آﺑﺎد‪ ،‬ﻟﻄﻴﻒ آﺑﺎد‪ ،‬ﭨﻨﮉو ﭠﻮڙﻫﻮ ‪ ،‬ﭨﻨﮉو آﻏﺎ ۽ ﻫﻴﺮآﺑﺎد ﺟﻬﮍا ﻧﻨﮃڙا ﺷﻬﺮ ﻣﻠﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد‬ ‫ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻴﺌﻦ ﻧﺠﻒ آﺑﺎد‪ ،‬ﺧﺎﻧﮫ اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺷﻬﺮ‪ ،‬زرﻳﻦ ﺷﻬﺮ ۽ ﻓﻮﻻ ِد ﻣﺒﺎرڪ ﺟﻬﮍا ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮔﮇﺟﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ ﻣﻴﭩﺮو ﭘﻮﻟﻴﭩﻦ ﺷﻬﺮ ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻧﺠﻒ آﺑﺎد اﻫﻮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ آﻳﺖ ا� ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻮﻧﺘﻈﺎري ۽‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻣﻌﻴﻦ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻧﺠﻒ آﺑﺎد ﺟﺎ ڏاڙﻫﻮن ﻣﺸﻬﺪي ﺻﻮﻓﻦ واﻧﮕﺮ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ٰ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻟﻈﺎظ ﮐﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻬﮍو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ اﭨﻜﻞ ‪ ۲۰۰۰‬ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن ﻫﺘﻲ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫وڏي آﺋﻞ رﻳﻔﺎﺋﻨﺮي ۽ وڏي ۾ وڏو اﻳﺌﺮﻓﻮرس ﺑﻴﺲ اﺻﻔﻬﺎن ۾ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ۽ ﻣﺎڊرن ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز‬ ‫ﭠﺎﻫﮡ ﺟﻮ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻮ ﭘﮡ ﻫﺘﻲ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ‪ ۱۴۰AN-‬ﺟﻬﺎز ﭠﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ آﻫﻲ ﮀﻮ ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺮان ۾ ﭘﺎڪ ﺟﺎﻳﻦ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪‬‬ ‫ﻫﻮن‪ ‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان‬ ‫ٰ‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ اﻧﻬﻦ ﭔﻦ ﺷﻬﺮن ۾ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﻘﻮل ” اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل“ اﻳﺠﻨﭧ ﺟﻲ ﻫﻔﺘﻮ ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪” .‬دراﺻﻞ ڏﻫﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭨﺮپ ﺳﭛ ۾ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪ “،‬اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ﺻﺎﺣﺐ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﻫﻮ‪” ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﻔﺘﻲ ۾ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻓﻼﺋﻴﭧ آﻫﻲ ان ﻛﺮي ﻳﺎ ﻫﻔﺘﻮ رﻫﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ ﻳﺎ ﭔﻪ ﻫﻔﺘﺎ‪ .‬ان ﺻﻮرت ۾ ﻫﻚ ﻫﻔﺘﻮ ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﻳﺮان ﮀﮇڻ وﻗﺖ ﺗﺸﻨﮕﻲ رﻫﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻪ ﻫﻔﺘﺎ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﭔﻦ ﺷﻬﺮن ﻻ‪ ‬ﮔﻬﮣﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺘﺮن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻴﺰار ﭤﻴﻮ ﭘﻮي – ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﭼﮡ ﻣﻬﻞ ﻫﺮ ﻛﻮ اﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﻮي ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫اﻫﮍﻳﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﻣﻬﻴﻨﻮ ﺑﻪ ﮔﻬﭧ آﻫﻲ“ ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ واﻧﺪﻛﺎﺋﻲ آﻫﻲ – ﻳﻌﻨﻲ واﭘﺲ وﻃﻦ ورڻ ﺟﻲ ﺟﻠﺪي‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ڏﺳﮡ ۽ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﻻ‪ ‬ﮐﻮڙ ﺟﺎﻳﻮن ۽ ﮐﻮڙ ﺷﻬﺮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ اﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺟﻮ زاﺋﺮﻳﻦ ﻳﺎ‬ ‫ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﻻ‪ ‬ﺷﻬﺮن ﺟﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻧﻪ ﻟﮙﺎﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻧﻪ ﻫﻨﺌﻲ آﻫﻲ ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽‬ ‫ﭤﺎﺋﻴﻠﻴﻨﮉ واﻧﮕﺮ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ وﻳﺰا ﻣﻠﮡ ﺗﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ۾ ﻛﻴﺘﺮا ﺑﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ ﺟﻴﺴﻴﻦ وﻳﺰا ﺟﻮ‬ ‫ﻋﺮﺻﻮ ﭘﻮرو ﭤﺌﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ رﻫﺎﺋﺶ ۽ ﮐﺎڌو ﺑﻪ ﻳﻮرپ ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻋﺮب ۽ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﺳﺴﺘﻮ ۽‬ ‫ﻫﺎﺋﺠﻨﻚ آﻫﻲ‪ .‬اﻣﻦ و اﻣﺎن ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﺻﻮرت ۾ ﻫﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺳﻜﻮن ﺳﺎن ﮔﻬﻤﻲ ﭰﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‬ ‫۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻦ‪ ،‬ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻋﻤﺎرﺗﻦ‪ ،‬ﺑﺎغ ﺑﺎﻏﻴﭽﻦ‪ ،‬ادب‪ ،‬ﻛﻠﭽﺮ ۽ ﺛﻘﺎﻓﺖ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﺗﻪ اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﭼﻴﻦ ۽ روم‬ ‫ﺑﻪ ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻴﻦ ۽ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺳﻮﭜﻴﺎ ﮐﺎن ﻣﺎﻻ ﻣﺎل آﻫﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﻛﻮ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﮐﺎن ﭘﺮي ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮو آﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻧﻮاب ﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬۽ اﻳﺮان ﺟﺎ رﺳﺘﺎ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﺎ ۽ ﺑﺴﻴﻮن ﺗﻴﺰ رﻓﺘﺎر ۽ آراﻣﺪه‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﭨﻦ ﭼﺌﻦ ﻛﻼﻛﻦ ۾ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن اﺻﻔﻬﺎن ﭘﻬﭽﻴﻮ وﭸﺠﻲ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﭔﻦ ﭨﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﺻﻔﻬﺎن ۾ اﭼﻲ ﻧﻜﺘﺎ‬ ‫آﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﺷﻴﻮن‪ ،‬ﻫﺘﻲ آﺋﻮن ‪ Suggest‬ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻨﺪس‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ رﺳﺘﻦ ۽ ﭼﻮراﻫﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﻣﻴﺪان‬ ‫ﭼﻜﺮ ﺿﺮور ڏﺟﻲ ﺟﻬﮍوڪ ﻧﻘﺶ ﺟﻬﺎن اﺳﻜﺎﺋﺮ)ﺟﻴﻜﻮ ﺷﺎﻫﻪ اﺳﻜﺎﺋﺮ ﻳﺎ اﻣﺎم اﺳﻜﺎﺋﺮ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ(‪،‬‬ ‫ِ‬

‫ﻣﻴﺪان‬ ‫ﻛﻬﻨﻪ )‪،(Old Square‬اﻳﺮان ۾ ﭼﻮراﻫﻲ )‪ (Square‬ﮐﻲ ﻣﻴﺪان ﭘﮡ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﺷﻬﺪا‪ ‬اﺳﻜﺎﺋﺮ ”‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﻬﺪا‪ “‬ﭘﮡ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﺎن اﺳﻜﺎﺋﺮ‪ ،‬ﭼﺎر ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻮ ﭼﻬﺎر ﺑﺎغ ﺑﻠﻴﻮرڊ‪ ،‬ﭼﻬﺎر‬ ‫ﺑﺎغ ﺧﺎﺟﺎﺋﻮ ﺑﻠﻴﻮرڊ وﻏﻴﺮه‪ ،‬ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻃﺎرق روڊ‪ ،‬زﻳﺒﻨﺴﺎ‪ ‬اﺳﭩﺮﻳﭧ‪ ،‬ﻛﻠﻔﭩﻦ ﺟﻮ ﭘﺎڪ ﭨﺎور ۽ ﺑﻮﻟﭩﻦ ﻣﺎرﻛﻴﭧ آﻫﻦ‪.‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺣﺎﻛﻢ رﻫﻴﺎ ۽ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﺿﻲ ﺟﺎ ﻗﻠﻌﺎ ۽ ﻣﺤﻞ ﻣﺤﻼﺗﻮن آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮ‬ ‫ﺷﺎﻫﻲ ﻣﺤﻞ ﺟﻴﻜﻮ ﻋﻠﻲ ﻗﺎﭘﻮ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ۱۶۵۰ ،‬ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ ﺗﺎﻻر اﺷﺮف )ﻣﺤﻞ(‪ ۱۶۷۰ ،‬ﺟﻮ ﻫﺸﺖ ﺑﻬﺸﺖ )اﭠﻦ ﺑﻬﺸﺘﻦ‬ ‫وارو ﻣﺤﻼت( ۽ ﭼﻴﻬﻞ ﺳﻮﺗﻮن )ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﺗﻨﺒﻦ وارو ﻣﺤﻼت( ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﻣﺪرﺳﻦ‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪن‪ ،‬ﭘﺮاﮢﻦ ﮔﺮﺟﺎ‬ ‫ﮔﻬﺮن – وﻳﻨﺪي ﻳﻬﻮدﻳﻦ ﺟﻲ ﻋﺒﺎدت ﮔﻬﺮن )‪ (Synagogues‬ﮐﺎن ﭘﮡ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ُ .‬ﻣﻼ ﺟﺎﻗﻮب ﺟﻮ ﺳﻨﺎ ﮔﺎگ ۽ آرﻣﻴﻨﻲ‬ ‫ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺪرﺳﻦ ۾ ﺻﺪر ﻣﺪرﺳﻮ‪ ،‬ﻣﺪرﺳﮫ ﺷﺎﻫﻪ )ﺟﻴﻜﻮ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ”اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق‬ ‫ﻣﺪرﺳﻮ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ(ﺷﻴﺦ ﻟﻄﻒ ا� ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺠﺪ ﻫﺘﻲ ﺟﻮن ﻣﺸﻬﻮر ﻋﻤﺎرﺗﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﺎﻫﻪ‬ ‫ﺟﻮ ”آﺗﺶ ﮔﺎﻫﻪ“ ‪ ،‬ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮ اﺑﻮﺳﻴﻨﺎ ﮔﻨﺒﺬ‪ ،‬ﻧﻈﺎم اﻟﻤﻠﻚ ۽ ﻣﺎﻟﻚ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﻣﻘﺒﺮا‪ ،‬ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﺎ ﻛﺒﻮﺗﺮ‬ ‫ﻣﻴﻨﺎر ﺟﺎﻧﺒﺎن ﭘﮡ ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﺳﺎرو ﺿﺮور ڏﺳﺠﻦ‪.‬‬ ‫ﮔﻬﺮ ۽‬ ‫ِ‬

‫اﺻﻔﻬﺎن ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ﺟﻮ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﻚ ﻛﻨﮉ ﮐﺎن ﭔﻲ ﻛﻨﮉ ﺗﺎﺋﻴﻦ وﻳﻨﺪي ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﺳﻜﻮل ۽‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ .‬ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ ﺟﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف‬ ‫آرﭨﺲ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ﺟﻬﮍن ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ۾ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﭘﺮ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪،‬‬ ‫آرﻣﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺟﻬﮍن ﭜﺮ وارن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺷﺎﮔﺮد ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻦ ﺟﻲ ﻣﺎدري زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ آﻫﻲ ۽ اﻫﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ اﻳﺮان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ”اﺻﻔﻬﺎن“ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭨﻴﻬﻦ ﺻﻮﺑﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﻫﻨﮅ اﺻﻔﻬﺎن ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ رﻳﺎﺳﺖ ﻣﺎن ﻫﻚ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ وڏي ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﭘﮡ‪ .‬ﭘﺮ ﻧﻴﻮ ﻳﺎرڪ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ ﮔﺎدي وارو ﺷﻬﺮ اﻟﺒﺎﻧﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ﻫﻚ ﻟﮏ ڏﻫﻪ ﻫﺰار ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻧﻨﮃو آﻫﻲ‬ ‫)ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ اﻳﺮاﺿﻲ ‪ ۱۴۴۰۰۰‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ‪ ۱۴۱۰۰۰‬آﻫﻲ(‪.‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻳﺰد‪ ،‬ﻓﺎرس‪ ،‬ﺳﻴﻤﻨﺎن‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﺎن ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺣﻮرﻣﻮزﮔﺎن‪ ،‬ﺣﺰﻳﺴﺘﺎن ۽ اوﭜﺮ ازﺑﻜﺴﺘﺎن‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ وڏن ﺻﻮﺑﻦ ﻣﺎن آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺻﻮﺑﺎ اﻫﮍا آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﭔﻪ ﻣﻼﺋﻲ ﻫﻚ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻣﭥﻲ ﭔﮅاﻳﻞ ﺳﻴﺴﺘﺎن ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻫﻚ ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﻛﻮه ﮔﻠﻮﻳﮫ ۽ ﺑﻮﻳﺎ اﺣﻤﺪ ﻫﻚ ﺻﻮﺑﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﭼﺎر ﻣﺤﻞ ۽ ﺑﺨﺘﻴﺎري ﭘﮡ ﻫﻚ ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ وڏن ﺻﻮﺑﻦ ﮐﻲ اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﺎ‬ ‫ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﭔﻦ ﻳﺎ ﭨﻦ ﺻﻮﺑﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ﮐﻲ وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ ۾ ﭨﻦ ﺣﺼﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻤﺎل‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آﻫﻲ اﺗﺮ ۽ ڏﮐﮡ‪ .‬رﺿﻮي‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬رﺿﻮي ﺧﺮاﺳﺎن ۽ ﺟﻨﻮب ﺧﺮاﺳﺎن‪ .‬ﺷﻤﺎل ۽ ﺟﻨﻮب ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮ اﻫﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﻛﺮي رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬دراﺻﻞ اﻳﺮان ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﭨﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻦ‬ ‫ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻚ وڏو ﺣﺼﻮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۽ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ۾ ﺑﻪ اﭼﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻤﻮرو‬ ‫ﺻﺪﻳﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻮ ۽ ﻣﭥﺲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﺣﺼﻮ‬ ‫ازﺑﻜﺴﺘﺎن آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﭔﻪ ﺻﻮﺑﺎ ﻣﺸﺮق ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۽ ﻣﻐﺮب ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺧﺮاﺳﺎن واﻧﮕﺮ‬ ‫ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ ﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﺣﺼﺎ ۽ ﭜﺮ وارو ﻣﻠﻚ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﻫﻚ ﺋﻲ ﺻﻮﺑﻮ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﮡ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻮ‪ .‬اڄ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ڏاﮐﮣﻲ ﺣﺼﻲ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ۽ ﭘﮍﻫﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ )‪ (USA‬ﺟﻲ‬ ‫ڏاﮐﮣﻴﻦ رﻳﺎﺳﺘﻦ؛ ﭨﻴﻜﺴﺎز‪ ،‬ﻟﻮزﻳﺎﻧﺎ ۽ ﻧﻴﻮ ﻣﻴﻜﺴﻴﻜﻮ رﻳﺎﺳﺖ ۾ ﻣﻴﻜﺴﻴﻜﻮ ﻣﻠﻚ )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻴﭟ ڏﮐﮡ ۾ آﻫﻲ ۽‬ ‫ﻛﺎﻣﻦ ﺑﺎرڊر ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻮ( ﺟﻲ اﺳﭙﻴﻨﻲ زﺑﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ اﺗﺮ ۾ ﺳﻴﻤﻨﺎن‪ ،‬ﻗﻢ ۽ ﻣﺮﻛﺰي ﺻﻮﺑﺎ آﻫﻦ‪ .‬ڏﮐﮡ ۾ ﻓﺎرس آﻫﻲ‪ .‬اوﭜﺮ ۾ ﻳﺰد ۽ اوﻟﻬﻪ ۾‬ ‫ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﺎ ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﺮاﮢﻲ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ اﻫﺎ ﺳﻠﺠﻮق دور ﺟﻲ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮ ”ﻧﻴﻦ“ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻣﺴﺠﺪ ”ﻣﺴﺠﺪ آﻏﺎ ﺑﺰرگ“ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻛﺎﺷﺎن ﺷﻬﺮ ۾ آﻫﻲ‪.‬اﺻﻔﻬﺎن‬

‫واﻧﮕﺮ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻛﺎﺷﺎن ﭘﮡ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﺛﻘﺎﻓﺖ‪ ،‬ﻛﻠﭽﺮ ۽ ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﺻﻔﻮي دور ۾ اﺻﻔﻬﺎن‬ ‫ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﺎﺷﺎن آرام ۽ ﻣﻮﻛﻠﻮن ﮔﺬارڻ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﻻ‪ ‬ﻛﻮه ﻣﺮي ۽ ﺷﻤﻠﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻧﮕﺮﻳﺰ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﭔﻴﺎ ﻫﺠﻦ ﻫﺎ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ۾ ﮔﻮرک ﻫﻞ ﺑﻪ ﭠﺎﻫﻲ وﭸﻦ ﻫﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺮوع ﭤﻴﮡ ﮐﺎن اڳ ﺳﻮا ﭼﺎر ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ آﺗﺶ‬ ‫ﭘﺮﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﭘﻮﭴﺎري ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺟﻬﻮﻧﺎ ﺑﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﻣﻨﺪر ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ اﺻﻔﻬﺎن ۾ آﻫﻦ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻫﻦ‬ ‫ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ اﺑﻴﺎﻧﻴﺞ ۾‪ .‬ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ۾ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺑﺨﺘﻴﺎري‪ ،‬ﺟﺎرﺟﻴﻦ‪ ،‬آرﻣﻴﻨﻴﻦ‪ ،‬ﻗﺎﺷﻘﻴﻦ ﺑﻪ رﻫﻦ ﭤﺎ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۽ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ آﻳﺎ ۽ ﻫﺎڻ ﻫﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫اﺳﺎن وٽ ﭨﻨﮉي ﭠﻮڙﻫﻲ ۾ ‪ Settle‬ﭤﻴﻞ ﻣﺮﺣﻮم ﻣﺮزا ﻗﻠﻴﭻ ﺑﻴﮓ ۽ رﻳﮉﻳﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن وارو ﻧﺼﻴﺮ ﻣﺮزا وﻏﻴﺮه ﺟﺎرﺟﻴﻦ آﻫﻦ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﮔﻬﮣﻮ اڳ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎرﺟﻴﺎ ﮐﺎن ﻟﮇي ﻫﺘﻲ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ۽ ﻫﺎڻ ﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻮن ﻣﻜﺎﻧﻲ زﺑﺎﻧﻮن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ رﻫﻨﺪڙ اﻫﻲ ﺳﭛ ﻣﺮزا )ﺟﺎرﺟﻴﻦ( ﺷﻴﻌﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﻨﺪن وڏن ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﻣﺎﺋﭧ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ۽ ﺑﻤﺒﺌﻲ‬ ‫۾ وﭸﻲ رﻫﻴﺎ ۽ ﻛﻲ ﺗﻪ وﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ۾ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﺑﻪ ﻟﮇي وﻳﺎ اﻧﻬﻦ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﺟﺎرﺟﻴﺎ ۽ آرﻣﻴﻨﺎ ﺟﺎ ‪ Settlers‬ﺷﻴﻌﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ آﻫﻦ ﺗﻪ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﻪ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﻳﻬﻮدي ﭘﮡ آﻫﻦ ﭘﺮ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﭤﺎ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ واﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮡ اﻣﻦ اﻣﺎن ۽ ﺳﻜﻮن ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻣﺴﺠﺪن ﺟﻮ اﺣﻮال ﻟﮑﻨﺪي ﺷﻴﺦ ﻟﻄﻒ ا� ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﮡ رﻫﺠﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس اول ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻲ ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫‪ ۱۶۰۲‬ﮐﺎن ‪ ۱۶۱۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭠﻬﻲ ۽ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ وچ ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﻴﺪان ﻧﻘﺶ ﺟﻬﺎن ﺟﻲ اﭜﺮﻧﺪي ﻃﺮف آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺴﺠﺪ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻋﻤﺎرت ﺳﺎز )آرﻛﻴﭩﻴﻚ( ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ‪ ‬ﭠﺎﻫﻲ‪ .‬وڏي ﮔﻨﺒﺬ )اﭨﻜﻞ ﭔﺎرﻫﻦ ﻣﻴﭩﺮن ﺟﻲ ڊاﺋﻴﺎﻣﻴﭩﺮ(‬ ‫واري ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻨﺎوٽ ۽ ﻧﻘﺶ ﻧﮕﺎرﻳﻦ ﺟﻮ ﻣﺎﺳﭩﺮ ﭘﻴﺲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ دﻳﻦ ﺷﻴﺦ ﻟﻄﻒ ا� ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻴﺦ ﻟﻄﻒ ا� اڄ ﺟﻲ ﻟﺒﻨﺎن واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ ﻫﻮ ﺟﺘﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ اﺻﻔﻬﺎن ۾ اﭼﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽‬ ‫ﺗﺪرﻳﺲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺻﻔﻮي ﺣﺎﻛﻤﻦ ﮔﻬﺮاﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻋﻠﻲ ﻗﺎﭘﻮح ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺤﻼﺗﻦ ﺟﻮ داﺧﻼ‬ ‫ﻧﻘﺶ ﺟﻬﺎن ﮐﺎن وﭠﻲ ﭼﻬﺎر ﺑﺎغ ﺑﻠﻴﻮارڊ ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻠﻲ ﻗﺎﭘﻮح ﮀﻬﻦ ﻣﺎڙﻳﻦ ﺟﻲ ڏﻳﮉ‬ ‫وارو ﺣﺼﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻴﺪان‬ ‫ِ‬ ‫ﺳﺌﻮ ﻓﭧ اﺗﺎﻫﻴﻦ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﻋﻤﺎرت آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻮ ﻫﻨﮅ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس – ﺻﻔﻮي ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻦ ‪۱۵۹۷‬‬ ‫)ﻫﺠﺮي ﺳﻦ ‪ (۱۰۰۶‬۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻧﻮروز )ﻧﺌﻴﻦ ﺳﺎل ﺟﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ( ﻣﻠﻬﺎﻳﻮ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﭼﺘﺮﻛﺎر رﺿﺎ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮون‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﻗﺎﭘﻮح ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﺎﻫﺮاﻫ ِﻪ ﭼﻬﺎرﺑﺎغ ﻻ‪ ‬اﻳﺘﺮو ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻫﻲ ﺻﻔﻮي دور ﺟﻮ آﻫﻲ ﻳﻌﻨﻲ اڄ ﮐﺎن ﭨﻲ ﭼﺎر ﺳﺌﻮ‬ ‫ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻮ رﺳﺘﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اڄ ﺑﻪ ﻫﻴﮇو ﺷﺎن آﻫﻲ ﺗﻪ ان وﻗﺖ ﮀﺎ ﻫﻮﻧﺪو ﺟﻴﺌﻦ اڄ ﺟﻮ اﻳﻢ اي ﺟﻨﺎح روڊ )ﺑﻨﺪر‬ ‫روڊ( ﺳﻌﻴﺪ ﻣﻨﺰل ﮐﺎن ﺑﻮﻟﭩﻦ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬اڄ ﺑﻪ وﻳﻜﺮو ۽ ﺷﺎﻧﺪار رﺳﺘﻮ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ‬ ‫ﮀﺎ ﺑﻠﻲ ﺑﻠﻲ ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح اﺻﻔﻬﺎن ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻫﻲ ﭼﻬﺎر ﺑﺎغ ﺑﻠﻴﻮارڊ اڄ ﮐﺎن ‪ ۳۵۰‬ﺳﺎل اڳ ﭠﻬﮡ وﻗﺖ اﻳﮇو ﺗﻪ دﻧﻴﺎ‬ ‫۾ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ ﺟﻮ ﻓﺮاﻧﺲ وارن ﻫﻦ رﺳﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﺎڪ ﭔﮅي ان ﺑﻌﺪ ان ﻃﺮز ﺟﻮ ﭘﺌﺮس ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ‪Champs – Elysees‬‬ ‫ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮن ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺷﻴﻮن ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻳﻮرپ ۽ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﺻﻔﻬﺎن آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻮ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﺟﺎﻳﻦ ﺟﮙﻬﻴﻦ ۽ اﺗﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻮ‪ ۱۹۶۳ .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ۾ داﺧﻼ ورﺗﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ اﺗﻲ ” اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ“ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ان وﻗﺖ آﺋﻮن‬ ‫اﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ” اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ“ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺗﻲ ﻧﺎﻟﻮ ان‬ ‫ﺟﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻣﺎﻟﻚ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ‪ ‬ﺗﺎن ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬دراﺻﻞ ان ﻣﺎﻟﻚ ﺟﻲ ﺑﻪ اﻫﺎ ”ذات“ ﻫﺌﻲ ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ ﭔﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﻫﻮ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ان ﻛﺮي ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﺎ وڏا اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﮐﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻟﮇي آﻳﺎ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﭔﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺷﻬﺮن ۽ ﺻﻮﺑﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺗﻮڙي ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺷﻴﺮازي‪ ،‬ﻳﺰداﻧﻲ‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎﻧﻲ‪،‬‬ ‫ﺣﻤﺪاﻧﻲ‪ ،‬زاﻫﺪاﻧﻲ‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰي‪ ،‬ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺳﺒﺰواري‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪي‪ ،‬زﻧﺠﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺳﺮﺟﺎﻧﻲ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻦ ﻳﺰد‬ ‫‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬ﺣﻤﺪان‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬زﻧﺠﺎن ۽ ﺷﻬﺮن ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﻛﺎﺷﺎن‪ ،‬ﺳﺒﺰوار‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﺳﺮﺟﺎن وﻏﻴﺮه ﮐﺎن آﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﭘﺎرس ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﮔﺠﺮات‪ ،‬ﺑﻤﺒﺌﻲ ۽ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﻟﮇي آﻳﻞ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ )زورﺳﭩﺮن( ”ﭘﺎرﺳﻲ“ ﺳﮇاﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺧﻤﻴﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ‬ ‫روح ا� اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب آﮢﻴﻨﺪڙ ﺟﻮ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻟﻘﺐ‬

‫ﻳﺎ ﻣﺬﻫﺒﻲ درﺟﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ دراﺻﻞ ” آﻳﺖ ا�“ ۽ ان ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ”اﻣﺎم “ ﻣﺬﻫﺒﻲ رﺗﺒﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ” ﺧﻤﻴﻦ“ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ‬ ‫رﻫﺎﻛﻮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﻳﺎ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ ﺗﻪ ذات ﺧﺎﻃﺮ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ آﺳﭙﺎس‬ ‫رات ﺟﻮ ﻣﺎﻧﻲ ﺗﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ اﻳﺮان ﮔﻬﻤﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬وﭠﻲ اﻳﻨﺪڙ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ۽ ﺳﻠﻤﺎن ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل‬ ‫اﻳﺠﻨﺴﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﻟﮕﺰري ﺑﺲ ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎم ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ اﺳﺎﻧﮑﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ اوس ﭘﺎس ﺟﻮن‬ ‫زﻳﺎرﺗﻮن ﻫﻠﻲ ڏﻳﮑﺎرﻳﻨﺪي‪.‬‬

‫دراﺻﻞ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﺗﻮڙي آﺳﭙﺎس ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دروﻳﺶ‪ ،‬ﻓﻘﻴﺮ ‪ ،‬اوﻟﻴﺎ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ ادﻳﺐ ۽ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان دﻓﻦ‬ ‫ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺷﻬﻴﺪ اﻋﻈﻢ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ آﺧﺮي آرﻣﮕﺎﻫﻪ ﻛﺮي ﻫﺘﻲ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻳﺎ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ‬ ‫وﺻﻴﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﻨﺪن وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﮐﻴﻦ ﻫﺘﻲ دﻓﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﮐﺎن ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۾‪ ،‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮن ﭔﻪ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺘﻮن اﺳﻜﻨﺪر ﻣﺮزا ۽ راﺟﺎ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد ﭘﮡ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﺳﻜﻨﺪر ﻣﺮزا اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ آﺧﺮي ﮔﻮرﻧﺮ ﺟﻨﺮل ﻫﻮ‪ .‬آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪ ۱۹۵۵‬ﮐﺎن ﻣﺎرچ ‪ ۱۹۵۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ۽ ان ﺑﻌﺪ آﻛﭩﻮﺑﺮ‬ ‫‪ ۱۹۵۸‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺻﺪر ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺑﻨﮕﺎل ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺮﺷﺪ آﺑﺎد ۾ ‪۱۸۹۹‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﺑﻤﺒﺌﻲ ۾ وڏو ﭤﻴﻮ‪ .‬اﺗﻲ ﺟﻲ اﻳﻠﻔﻨﺴﭩﻦ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ اﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻮﺟﻲ اﻛﻴﮉﻣﻲ راﻳﻞ ﻣﻠﻴﭩﺮي اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺳﺌﻨﮉﻫﺮﺳﭧ ﻣﺎن‬ ‫ﮔﺮﺋﻴﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﻣﺎن ﭘﻬﺮﻳﻮن ﮀﻮﻛﺮو ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ اﺗﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ‪ ۱۹۲۰‬۾ ﺑﺮﭨﺶ اﻧﮉﻳﻦ‬ ‫آرﻣﻲ ۾ آﻓﻴﺴﺮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﺳﻜﻨﺪر ﻣﺮزا زﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎ آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ﻟﻨﮉن ۾ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﮔﺬارﻳﺎ‪ .‬ﺳﺘﺮ‬ ‫ﻳﺤﻲ ﺧﺎن ﺟﻲ ﻓﻮﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﮍﻫﻪ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ۾‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ﺟﮇﻫﻦ ‪ ۱۹۶۹‬۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫دﻓﻦ ﻛﺮڻ ﮐﺎن اﻧﻜﺎر ﻛﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻻش ﮐﻲ ﺗﻬﺮان ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ان ﮐﻲ وڏي ﺷﺎن‬ ‫ﺷﻮﻛﺖ ﺳﺎن ﺟﻨﺮل زاﻫﺪي )اﻳﺮان ﺟﻲ اﮘﻮﮢﻲ وزﻳﺮاﻋﻈﻢ ( ﺟﻲ ﭜﺮ ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬

‫راﺟﺎ اﻣﻴﺮ اﺣﻤﺪ ﺧﺎن آف ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد ﺟﻴﻜﻮ ” راﺟﺎ ﺻﺎﺣﺐ آف ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد “ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن وڌﻳﻚ ﭴﺎﺗﻮ ﺳﭹﺎﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‬ ‫۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﺴﺘﻲ ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ڊﻓﻴﻨﺲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﮐﺎن وﭠﻲ ﭼﻨﻴﺴﺮ ﮘﻮٺ ﺳﺎن وﭸﻲ‬ ‫ﻟﮙﻲ ﭤﻲ‪ .‬راﺟﺎ ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد ﻗﺎﺋﺪ اﻋﻈﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﺎح ﺟﻮ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻮ دوﺳﺖ ۽ ﺳﺎﭤﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۱۴‬۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ ،‬ﻟﮑﻨﻮ ۽‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬اﻧﮕﻠﻨﮉ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس واﻟﺪ ﻣﻬﺎراﺟﺎ ﺳﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ )‪ (۱۸۷۷-۱۹۳۱‬ﻳﻮﭘﻲ )اﻧﮉﻳﺎ ( ﺟﻮ وڏو‬ ‫ﺟﺎﮔﻴﺮدار ۽ اﻣﻴﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ۽ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﺎح ﺟﻮ اﻋﺘﺒﺎر ﺟﻮﮘﻮ دوﺳﺖ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻴﻜﺖ ﺟﻮ وارث‬ ‫راﺟﺎ آف ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد ﭤﻴﻮ‪ .‬راﺟﺎ ﺻﺎﺣﺐ ﭘﮡ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬واﻧﮕﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﻟﻴﮓ ﺟﻲ وڏي ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺗﺤﺮﻳﻚ‬ ‫۾ ﭜﺮﭘﻮر ﺣﺼﻮر ورﺗﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﻻ‪ ‬ﭘﺎڻ ﻣﺴﻠﻢ ﻟﻴﮓ ﺟﻮ ﺧﺰاﻧﭽﻲ ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن آﻳﻮ‬ ‫ﭘﺮ ﻫﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺟﻮ رخ ڏﺳﻲ ﻣﺎﻳﻮس ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﻋﺮاق ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﺟﺎ ﺑﺎﻗﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻟﻨﮉن ۾ ﮔﺬارﻳﺎﺋﻴﻦ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﻻ‪ ‬اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻠﭽﺮ ﺳﻴﻨﭩﺮ ﺟﻮ ڊﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﭘﮡ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪۱۹۷۳ .‬‬ ‫۾ وﻓﺎت ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻻش ﮐﻲ دﻓﻦ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻟﻨﮉن ﮐﺎن ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ آﻧﺪو وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ اوس ﭘﺎس ﺟﻮن زﻳﺎرﺗﻮن ڏﻳﮑﺎرڻ ﻻ‪ ‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺑﺲ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺟﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﺻﺪر دروازي‬ ‫ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺧﺴﺮوي ﺗﻲ اﭼﻲ ﺑﻴﭡﻲ‪ .‬ان ڏﻳﻨﻬﻦ ﺷﺮوﻋﺎت ﺳﭡﻲ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺟﻮ ﺻﺒﺢ ﺳﺎڻ ﺑﺲ ﺟﻮ ﭼﺎﻻن ﭤﻲ وﻳﻮ ۽‬ ‫ڏﻧﮉ ﺟﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺲ ﺟﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ – ﺟﻴﻜﻮ ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ وارن ﮐﻲ ﭜﺮﮢﻮ ﭘﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﮐﻲ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ اﺋﻴﻦ ڏﻧﮉ ﭜﺮڻ ﺑﻌﺪ ﭘﻮ‪ ‬ﻛﻤﺎﺋﻴﻨﺪا ﮀﺎ ﻫﻮﻧﺪاﺋﻮ؟‬

‫”اﺳﺎن ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ )اﻳﺮان‪ ،‬ﻋﺮاق‪ ،‬ﺷﺎم وﻏﻴﺮه( ﺟﻲ زاﺋﺮﻳﻦ ﻣﺎن ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﻧﻪ ﺳﻮﭼﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﭵﻲ‬ ‫‪ Struggle‬ﭘﻮﻳﺎن ﺧﺪﻣﺖ ﺟﻮ ﺟﺬﺑﻮ ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ اﻫﺎ ﺋﻲ ﻛﻮﺷﺶ رﻫﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ زاﺋﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﻪ ﭘﻬﭽﻲ ۽‬ ‫ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺧﻮش رﮐﻴﻮ وﭸﻲ“ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫دراﺻﻞ رات ﺟﻮ ڊﻧﺮ ﺗﻲ ۽ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﻧﻴﺮن ﺗﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺗﻮڙي ﻫﻦ ﺟﻮ ﭜﺎ‪ ‬ﺳﻠﻤﺎن ۽ دوﺳﺖ ﻣﺴﺘﺎن ﺑﺎر ﺑﺎر اﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎ ﺗﻪ ﻣﻘﺮر ﻫﻨﮅ ﺗﻲ اﺳﺎن ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ ﺳﺎڍي اﭠﻴﻦ ﮐﺎن اڳ ﭘﻬﭽﻲ وﭸﻮن‪ .‬ﺑﺲ ﭘﻮري ﺳﺎڍي اﭠﻴﻦ ﺑﺠﻲ ان‬

‫ﻫﻨﮅ ﺗﻲ ﭤﻮري ﻻ‪ ‬ﺑﻴﻬﻨﺪي ﺟﻮ اﺗﻲ ﭘﺎرﻛﻨﮓ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ۾ ﮔﻬﮣﻴﻦ ﻋﻮرﺗﻦ ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﺑﺲ‬ ‫ﮐﻲ اﻳﮇو وﻳﺠﻬﻮ ﮔﻬﺮاﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وڏي ﭘﻨﮅ ﮐﺎن ﺑﭽﻲ وﭸﻮن ‪....‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ان ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﺠﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ” ﻋﻮرﺗﻮن ﻫﺎر ﺳﻴﻨﮕﺎر )ﻣﻴﻚ اپ( ۾ وﻗﺖ وﭸﺎﺋﮡ ﻛﺮي ﻫﺮ ﻫﻨﮅ دﻳﺮ‬ ‫ﺳﺎن ﭘﻬﭽﻦ ﭤﻴﻮن“ وارو اﻟﺰام ﻏﻠﻂ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﻪ ﺑﻨﺎ ﻣﻴﻚ اپ ﺟﻲ ﺑﻪ دﻳﺮ ﺳﺎن ﭘﻬﭽﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﮀﻮ ﺟﻮ ان ڏﻳﻨﻬﻦ اﺳﺎن‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺷﺎدي ﺟﻲ ﻓﻨﻜﺸﻦ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﻲ دﻋﻮت ۾ ﻧﻪ وﭸﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻴﻚ اپ ﻛﺮڻ ﺿﺮوري ﭤﺌﻲ ۽ ﭔﻲ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻣﭥﻮ ڍﻛﮡ ۽ ڊﮔﻬﻲ ﭼﺎدر اوڍڻ ﻣﺎن اﻫﻮﺋﻲ ﺗﻪ ﻓﺎﺋﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﭼﻮﭨﻴﻮن ۽ ﺗﻴﻞ ﭰﻠﻴﻞ ﻧﭥﺎ ﻛﺮﮢﺎ ﭘﻮن ۽ ﻧﻪ ﻛﭙﮍن‬ ‫ﺟﻲ اﺳﺘﺮي ۽ ﭠﺎﻫﻪ ﺟﻮڙ ﻛﺮﮢﻲ ﭤﻲ ﭘﻮي‪ .‬ﻫﺮ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﻮڌاري وڏي ﭼﺎدر ﭰﻴﺮاﺋﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻛﻤﺮي‬ ‫ﮐﺎن ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮣﻮ ﻫﻮ ﭘﺮ اﻓﺴﻮس ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﺞ ﻳﺎ ڏﻫﻪ ﻣﻨﭧ ﻧﻪ ﭘﺮ اڌ ﻛﻼڪ ﻟﮙﻲ وﻳﻮ ۽ ﭨﺮﺋﻔﻚ‬ ‫ﭘﻮﻟﻴﺲ وارو ﺑﺲ واري ﮐﻲ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وارﻧﻨﮓ ڏﻳﺌﻲ ﭔﺌﻲ دﻓﻌﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﮀﻬﻪ ﻫﺰار رﭘﻴﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﻮ ڏﻧﮉ ﻫﮣﻲ ﺑﺲ‬ ‫ﮐﻲ ﭤﺎﮢﻲ ﺗﻲ ﺟﻤﻊ ﻛﺮاﺋﮡ ﺟﻮ آرڊر ﻛﻴﻮ‪ .‬اﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ان ڏﻳﻨﻬﻦ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﺎ ڊراﺋﻴﻮر ﭨﺮﺋﻔﻚ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﮐﺎن‬ ‫ﻛﻴﮇو ڊﭴﻦ ﭤﺎ ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻮاري ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﭘﻮﻟﻴﺲ واري ﮐﻲ ﻫﻦ دﻓﻌﻲ‬ ‫ﮀﮇڻ ﻻ‪ ‬ﮔﻬﮣﻴﻮن ﺋﻲ ﻣﻨﭥﻮن ﻛﻴﻮن ﭘﺮ ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ﻟﻮﻫﻪ ﺗﻲ ﻟﻴﻜﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ اﺳﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻠﻴﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺗﻪ ﺑﻪ اﺳﺎﻧﻮاري ڊراﺋﻴﻮر وﻳﺠﻬﻲ ﭤﺎﮢﻲ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﺲ ﻫﻠﻲ ﺟﻤﻊ ﻛﺮاﺋﻲ ۽ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﭔﻲ ﺑﺲ ﮔﻬﺮاﺋﻴﻦ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ اﻳﻨﺪي اﻳﻨﺪي ﺳﺎڍا ﻧﻮ ﭤﻲ وﻳﺎ ۽ اﻫﺎ ﻫﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ واﻧﮕﺮ اﻳﺘﺮي آرام ده ۽ اﻳﺌﺮ ﻛﻨﮉﻳﺸﻨﮉ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﮐﻲ ان ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ )ﺗﻮس ۽ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺗﺎﺋﻴﻦ( وﭠﻲ ﻫﻠﻴﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ‬ ‫ﻟﻬﻲ ﺑﺰرﮔﻦ‪ ،‬دروﻳﺸﻦ ۽ ا� ﺟﻲ ﻧﻴﻚ ﭔﺎﻧﻬﻦ ﺟﻲ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻦ ﺗﻲ ﻓﺎﺗﺢ ۽ ﻗﻞ ﭘﮍﻫﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻲ ۽ رات ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﭔﺎﻫﺮ ﮐﺎﺋﮣﻲ ﭘﻴﺌﻲ ۽ رات ﺟﻮ ڏﻫﻴﻦ وﮘﻲ ڌاري واﭘﺲ ﻫﻮﭨﻞ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻛﻲ ﻛﻲ وڏا ﺷﻬﺮ ﺑﻪ‬ ‫ڏﭠﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻛﻲ ﻛﻲ ﮘﻮٺ ﺑﻪ ﺟﻴﻜﻲ ﻧﺎﻟﻦ ﺗﻮڙي ﻛﭽﺎﺋﻦ ﮔﻬﺮن ﻣﺎن‪ ،‬ﺳﻨﮅ ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﮘﻮٺ ﻟﮙﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ‬ ‫ﻧﻮٽ ﻛﻴﻢ‪ ،‬اﻫﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ؛ ﻳﻮﺳﻒ آﺑﺎد‪ ،‬دوﻟﺖ آﺑﺎد‪ ،‬اﺳﺤﺎق آﺑﺎد‪ ،‬ﻋﺒﻴﺮ آﺑﺎد‪ ،‬دوﺷﻴﺐ‪ ،‬ﺟﻴﻠﻮ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن آﺑﺎد‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫ﭼﻮﺑﻲ‪ ،‬ﻣﻴﺎن آﺑﺎد ۽ ﻫﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﺳﻼم آﺑﺎد ﺑﻪ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ اوﮢﻬﻴﻦ‪ ،‬وﻳﻬﻴﻦ ۽ اﻳﻜﻬﻴﻦ ﮔﺮﻳﮉ ﺟﻲ ﺑﻴﺮوﻛﺮﺋﻴﭩﻦ ﺑﺪران‬ ‫ﺳﺎدي ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺟﺎ ﻫﺎري ۽ ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﭘﻮرﻫﻴﺖ ﻧﻈﺮ آﻳﺎ‪ .‬ﻣﺮدن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﻪ ﭔﻨﻴﻦ ﭔﺎرن ۾ ﻛﻢ ﻛﺮي‬ ‫رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﺮ ﮘﻮٺ ۾ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻬﮍﻳﻮن ﻫﻮﭨﻠﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﻦ ۾ اﺳﺎﻧﺠﻬﮍن ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﺟﻮن ﺑﺴﻮن اﭼﻲ ﺑﻴﭡﻴﻮن‬ ‫ﭤﻲ ۽ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﭼﺎﻧﻬﻪ ﻳﺎ ﭤﮅو ﭘﻴﺘﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﮘﻮٺ ۾ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﺟﻬﮍﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻬﮍو ﺣﺎل ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﭨﻮ ﭨﻲ ۽ ﻣﻮاﻟﻲ‬ ‫ﻣﺮد ﻛﺎﻧﭛ ﭔﮅي‪ ،‬ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻲ ﻛﻮپ ﺗﻲ وﻳﭡﺎ ﻛﭽﻬﺮﻳﻮن ﻛﻦ ﻳﺎ ﭨﻲ وي ﺗﻲ ﺳﺎﮘﻴﻮن ﺳﺎﮘﻴﻮن ﻓﻠﻤﻮن ڏﺳﻴﻮ ﭘﻴﺎ ﭠﺮن !‬ ‫ﺟﭙﺎن ۽ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ واﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻲ وچ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻛﻴﻼ اﻛﻴﻼ ﮔﻬﺮ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ – ﻳﻌﻨﻲ اﻣﻦ اﻣﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭔﻬﺮاڙي‪ ،‬رڻ ﭘﭧ ۽ ﺟﻨﮕﻠﻦ ۾ اﻛﻴﻼ رﻫﻴﺎ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ان ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻦ ﺟﻦ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ اﻫﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ؛‬ ‫ﺧﻮاﺟﺎ اﺑﺎﺻﺎﻟﺖ ﻫﻴﺮوي ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو‬ ‫ﺧﺎﺟﻴﺢ رﺑﻴﻊ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو‬ ‫ﺧﻮاﺟﺎ ﻣﺮاد ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو‬

‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﺮﺿﺎ‬ ‫ﻗﺪم ﮔﺎﻫﻪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬ ‫ٰ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺮوق و اﺑﺮاﻫﻴﻢ‬

‫ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻄﻴﻄﻪ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ اﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﮔﺮوپ ۾ وﭸﻦ ﭤﺎ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن واﻧﮕﺮ ﺳﭵﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﭜﺎڙي ﺗﻲ ﺑﺲ‬ ‫ﻛﺮي ﻣﭥﻴﻦ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﺿﺮور وﭸﻦ‪ .‬ﭼﺎﻫﻲ اﻫﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﺳﻨﻲ ﻳﺎ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ‪ .‬اﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﻳﻮرﭘﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﭔﻬﺮاڙي ڏﺳﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻫﻚ ﻃﺮف ﻣﻠﻨﺪو ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻦ‪ ،‬ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ وارن ﻋﻤﺎرﺗﻦ‪،‬‬ ‫ﮔﻨﺒﺬن ۽ ﭘﺮاﮢﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻢ ﺟﻮ ﻧﻤﻮﻧﻮ ﭘﺴﮡ ﺟﻮ ﭘﮡ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻨﺪو‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﮡ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ ﺟﻦ ۾ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻚ ﺟﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ اﻳﺮاﻧﻲ آﻫﻦ‪ ،‬ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻋﺮاﻗﻲ‪،‬‬ ‫ﻛﻮﻳﺘﻲ‪ ،‬ﮔﻠﻒ ﺟﻲ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﺟﺎ آﻫﻦ ۽ ﭨﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧﻲ ۽ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺮﻫﻨﮅ ﺗﻲ‬ ‫ﭘﻜﻨﻚ ﺟﻮ ﺳﻤﻮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺧﻮاﺟﺎ اﺑﺎ ﺻﺎﻟﺖ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺗﻪ ﻛﻠﻔﭩﻦ وارو ﻧﻤﻮﻧﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ وڏن‬ ‫ﻧﻨﮃن ﮐﻲ ﺳﻮاري ﺟﻮ ﻣﺰو وﭠﺮاﺋﮡ ۽ ﭘﺌﺴﺎ ﻛﻤﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ اٺ ۽ ﮔﮇﻫﻪ ﺳﻴﻨﮕﺎري آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ زاﻟﻮن ۽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻮن ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن – ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﭼﺎدر اوڍﻳﻞ ﻫﻴﻮن‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﺗﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺳﻮاري ﻛﺮي رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‬ ‫ﭘﺮ ﻛﺌﻤﻴﺮا ۽ ﻣﻮﺑﺎﺋﻞ ﻓﻮﻧﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻓﻮﭨﺎ ﭘﮡ ﻛﮃي رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬۽ ﺳﻮا‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ۾ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي‬ ‫ﺟﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭼﺎدر ﻓﻘﻂ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﺎﺗﺮ ﻣﭥﻲ ۽ ﻛﻠﻬﻦ ﺗﻲ وراﻳﻞ ﻫﺌﻲ ۽ ﭤﻮري ﺋﻲ ﻫﻮا ﻟﮙﮡ ﺗﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي‬ ‫ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺎن واﻧﮕﺮ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﻲ ﮔﺎرﻳﻮن ﺿﺮور ڏﻳﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻛﭙﮍ ي ﮔﻨﺪي ۽ ﭔﻴﻦ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ‬ ‫۾ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﮐﻲ ﻓﺎﻟﻮ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺘﺮو ﺗﻪ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺟﻮن ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻮ ﭘﻴﻨﭩﻮن ۽ ﺑﺮاﻧﮉﻳﮉ ﺟﻴﻨﺰ ﺟﻮ ﭘﺘﻠﻮﻧﻮن ﻧﭥﻴﻮن‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻴﺘﺮو ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ۾ ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬اڄ ﺟﻮن اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﭼﺎدر ﺿﺮور اوڍﻳﻦ ﭤﻴﻮن ﭘﺮ ﻫﻮ دﻧﻴﺎ‬ ‫ﺟﻮن ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻟﻴﮑﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﻛﭙﮍي ﮔﻨﺪي ۽ ﻣﻴﻚ اپ ۾ ﺑﻪ ﻫﻮ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻣﭹﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬اﻟﻴﻜﭩﺮاﻧﻚ‬ ‫۽ ‪ I.T‬ﮐﺎن ﺑﻪ واﻗﻒ آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﻮﻧﻬﻦ ۾ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺟﭙﺎﻧﻲ‪ ،‬اﺳﭙﻴﻨﻲ‪ ،‬اﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﻋﺮب ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﮐﺎن ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﺳﺮس آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺧﻮاﺟﺎ اﺑﺎ ﺻﺎﻟﺖ ﻫﻴﺮاوي ﻫﻚ ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن ۽ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻮ ﺳﭽﻮ ﺧﺪﻣﺘﮕﺎر ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻣﻮﺟﻮدﮔﺎﺋﻴﮉ ﻓﺎرﺳﻲ ﮔﺎڏڙ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن اﺑﺎﺻﺎﻟﺖ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ )ﺷﻴﻌﻦ‬ ‫ﺟﻮن اﭠﻮن اﻣﺎم( ﺟﮇﻫﻦ َﻣ َ‬ ‫ﺮو )‪ (Merv‬ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﺑﻐﺪاد وﭸﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ۽ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻃﻮس ﺷﻬﺮ وٽ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻋﺒﺎﺳﻲ‬ ‫ﺧﻠﻴﻔﻲ اﻟﻤﺎﻣﻮن‪ ‬ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﻮرن ۾ زﻫﺮ وﺟﻬﻲ ڏﻧﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﮔﻬﺮ ﭘﻬﭽﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﭤﻲ ۽ ﺧﺪﻣﺘﮕﺎر اﺑﺎ‬ ‫ﺻﺎﻟﺖ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ” ﮔﻬﺮ ۾ وﮀﺎﻳﻞ ﺳﭛ ﻏﺎﻟﻴﭽﺎ ﻫﭩﺎﺋﻲ ﮀﮇ ۽ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ اﻧﺪر اﭼﮡ ﻧﻪ ڏي ﮀﻮ ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ روح ﺟﻮ‬ ‫ﺟﺴﻢ ﮐﺎن ﺟﺪا ﭤﻴﮡ ﺟﻮ وﻗﺖ اﭼﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاڏي ﻣﺮﺣﻮم ﺣﻀﺮت ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ واﻧﮕﺮ ڌرﺗﻲ‪ ‬ﺗﻲ‬ ‫ﻣﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ‪“.‬‬

‫اﺑﺎ ﺻﺎﻟﺖ – اﻣﺎم ﺟﻮ دوﺳﺖ ﭔﮅاﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ” اﻣﺎم ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت ﺑﻌﺪ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺗﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻗﻴﺪي‬ ‫ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻴﺤﺪ ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻫﻚ ﺳﺎل ﻗﻴﺪ ﻣﻨﺠﻬﻪ ﮔﺬارﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺧﻮاب ۾ ﻧﺎﺋﻮن اﻣﺎم اﻟﺠﻮاد ﻧﻈﺮ‬ ‫آﻳﻮ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﭣ وﭠﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺟﻴﻞ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃﻳﻮ ۽ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻮن ﻧﻪ ﻣﺎﻣﻮن ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪﻳﻦ ۽ ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﻛﻮ ﻧﻘﺼﺎن ﺗﻮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪو‪ “.‬ﺟﻴﺌﻦ اﻣﺎم ﭼﻴﻮ اﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫اﺑﺎ ﺻﺎﻟﺖ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‪ ،‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ آﻳﻞ ﻛﺠﻬﻪ ﻟﻮرﺳﺘﺎﻧﻲ ﻫﻤﺮاﻫﻦ ﭘﮡ ﭔﮅاﻳﻮن‪ .‬ﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ڏاﮐﮣﻲ‬ ‫ﺻﻮﺑﻲ ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﮐﺎن اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ آﻳﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﺎڻ واﭘﺲ وﭸﮡ ﮐﺎن اڳ اﻣﺎم‬ ‫ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ وﻓﺎدار ﺳﺎﭤﻲ ۽ ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن اﺑﺎ ﺻﺎﻟﺖ ﺟﻲ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﺑﺎ ﺻﺎﻟﺖ ﺳﻦ ‪۸۱۸‬ع ۾ وﻓﺎت‬ ‫ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮو ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ‪ ۱۲‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ڏي وﻳﻨﺪڙ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺧﺎﺟﻴﺞ رﺑﻴﻊ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ‪ ۶‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ اوﻟﻬﻪ ۾ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﺣﺮم وﭨﺎن ‪ ۳۰‬ﻧﻤﺒﺮ ﺑﺲ ﺑﻪ وﭸﻲ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﺧﺎﺟﻴﺢ رﺑﻴﻊ )ﻛﻲ ﺧﻮاﺟﺎ رﺑﻴﻊ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ( ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ رﺑﻴﻊ اﺑﻦ ﻫﻴﺸﺎم اﻻﺳﺪي اﻟﺴﺎوري آﻫﻲ ﭘﺎڻ ﺗﺎﺑﻌﻴﻦ‬ ‫ﻣﺎن آﻫﻲ ۽ ﻛﻮﻓﺎ ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ ﻫﻮ ان ﻛﺮي ﻛﻮﻓﻲ ﭘﮡ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻮ وﻳﺠﻬﻮ ﺳﺎﭤﻲ ۽ اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد‬ ‫)ﺻﺤﺎﺑﻲ( ﺟﻮ ﺳﭡﻮ دوﺳﺖ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﻚ ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﭵﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ ۽ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﻮ ﺳﺒﻖ‬ ‫ڏﻧﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻴﺦ ﻃﺒﺮﺳﻲ رﺑﻴﻊ ﮐﻲ اﻧﻬﻦ ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ اﻳﻜﺴﭙﺮٽ ﺳﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺧﺎﺟﻴﺢ‬ ‫رﺑﻴﻊ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ اﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ‪ ۶۳‬ﻫﺠﺮي )ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ (۶۸۲‬۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﻘﺒﺮو ﻋﺎم ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺎﻏﻴﭽﻲ ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮي اي ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻮ ﻛﻢ ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺧﺎﺟﻴﺢ رﺑﻴﻊ ﮐﻲ وڏي ﻋﺰت ﺳﺎن ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‬ ‫۽ ﻣﺸﻬﺪ اﻳﻨﺪڙ ﻫﺮ زوار ﻫﺘﻲ ﭘﮡ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ اڄ واري ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ ﻛﻨﺴﭩﺮﻛﺸﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺗﻲ ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ۾ ﻛﺮاﺋﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ‪ ۱۴‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ڏﮐﮡ اوﭜﺮ ۾ ﺑﻨﺎﻟﻮد ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ ۾ ﺧﻮاﺟﺎ ﻣﺮاد ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮي ﮐﺎن‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي اﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﺲ ﻻﭤﻮ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﺳﻮڙﻫﻮ ۽ ﭘﭥﺮاﺋﻮن رﺳﺘﻮ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﻛﺎﺑﻪ ﻻري ﻳﺎ‬

‫ﻣﻮﭨﺮ ﻫﻠﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻞ‪ ،‬ﭘﻮﻟﻴﺲ آﻓﻴﺲ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻧﻈﺮ آﺋﻲ‪ .‬ﭘﻮﻟﻴﺲ آﻓﻴﺲ ﺟﻲ‬ ‫ﭔﻨﻬﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﻦ ﺟﺎ دﻛﺎن آﻫﻦ‪ .‬ان ﭘﭥﺮاﺋﻴﻦ رﺳﺘﻲ ﺟﻲ ﺧﺘﻢ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻣﭥﻲ ﺟﺒﻞ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻓﺮﻻﻧﮓ ﭔﻪ‬ ‫ﭼﮍﻫﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ان ﻛﺮي ﺑﻴﻤﺎر ۽ وڏي ﻋﻤﺮ ﺟﺎ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭘﺎرﻛﻨﮓ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﺑﺲ ۾ ﺋﻲ وﻳﭡﺎ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺧﻮاﺟﺎ ﻣﺮاد ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﺣﺮﺛﺎ ﻣﻴﺢ اﺑﻦ اﻳﻮن ﻫﻮ‪ ،‬اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس وﻓﺎت ‪۸۲۵‬ع )ﻫﺠﺮي ﺳﺎل ‪ (۲۱۰‬۾‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮو ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺑﻬﺸﺖ رﺿﺎ ﺟﻲ ﭜﺮ ۾ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ اوﻟﻬﻪ ۾ اﭨﻜﻞ ‪ ۱۱۲‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﺟﻲ ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن ‪ ۲۶‬ﻣﻴﻞ ﮐﻦ اڳ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ‪ ۸۶‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي‪ ،‬ﺧﺎﺟﻴﺢ رﺑﻴﻊ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي‬ ‫ﺳﺎن ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻠﻨﺪڙ ﺟﻠﻨﺪڙ ﮔﻨﺒﺬ واري اﭠﻜﻨﺪي ﻋﻤﺎرت اﭼﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻗﺪم ﮔﺎﻫﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻴﺤﺪ ﻧﻨﮃڙي درﮔﺎﻫﻪ‬ ‫)ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺸﻜﻞ ﺳﺎن ڏﻫﻪ ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺲ اﭼﻲ ﺳﮕﻬﻦ( ۾ اﻫﺎ ﺳﺮ رﮐﻴﻞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﭔﻦ ﭘﻴﺮن ﺟﺎ ﻧﺸﺎن ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﭘﻴﺮن ﺟﺎ ﻧﺸﺎن اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ ﭘﻴﺮن ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﻋﻤﺎرت ﺟﻮ ﮔﻨﺒﺬ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺳﻔﻴﺪ‬ ‫۽ ﻓﻴﺮوزي رﻧﮓ ﺟﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻢ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻋﻤﺎرت ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﺟﻴﻜﻮ ﮘﻮٺ آﻫﻲ ان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ ﻫﻦ‬ ‫ﻣﻘﺒﺮي ﻧﻤﺎ ﻋﻤﺎرت ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺗﺎن ﻗﺪم ﮔﺎﻫﻪ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻄﻴﻄﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ آﻳﺎﺳﻴﻦ ﺟﺘﻲ وڏي‬ ‫ﭘﻴﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﻣﺮﻣﺖ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﺎ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۽ اﻣﺎﻣﺰاده ﻣﺤﺮوق ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺗﻮڙي ان ﺟﻲ آﺳﭙﺎس ﺗﻮارﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ‪ ،‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭘﻴﺸﻮاﺋﻦ‪ ،‬دﻳﻦ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬ ‫اﺳﻜﺎﻟﺮن ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺨﺼﻴﺘﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮن‪ ،‬ﻋﺠﺎﺋﺐ ﮔﻬﺮن )‪ (Museums‬۽ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺑﺎﻏﻦ ۽ ﮘﻮﭠﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻴﻮزم ڏﺳﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﻛﺮاﭼﻲ ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﮔﺬارڻ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻫﻨﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﻣﻬﺎﺗﺎ ﭘﺌﻠﺲ ﻳﺎ ﺳﻨﮅي ادﺑﻲ ﺑﻮرڊ ﺟﻮ ﻣﻴﻮزم ڏﺳﮡ ﺟﻲ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻧﭥﻲ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻦ ﻣﻴﻮزﻳﻤﻦ ۾ اڌ‬ ‫اڌ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮔﺬارﻳﻢ ﭘﺮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﻚ ﺑﻪ ﻫﻢ وﻃﻨﻲ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﻳﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻴﻮزﻣﻦ ﺟﻮ ﭘﺘﻮ ﻟﮑﺎن ﭤﻮ ان ﺑﻌﺪ‬ ‫اﮘﺘﻲ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﺟﺎري رﮐﻮن ﭤﺎ‪.‬‬ ‫آﺳﺘﺎن ﻗﺪس ﺟﻮ ﻣﻴﻮزﻳﻢ‪ ،‬ﻗﺮآن ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۽ ﭘﻮﺳﭧ ﺟﻲ ﭨﻜﻠﻴﻦ )‪(Stamps‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﭨﻲ ﺑﻴﺤﺪ دﻟﭽﺴﭗ ﻣﻴﻮزﻳﻢ آﻫﻦ؛‬ ‫ِ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻴﻮزﻳﻢ‪ .‬آﺳﺘﺎن ﻗﺪس وارو ﻣﻴﻮزم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮاﮢﻴﻦ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻴﻦ ﺳﺎن ﻣﺎﻻﻣﺎل آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﺮاﮢﺎ ۽ ﻗﻴﻤﺘﻲ‬ ‫ﻏﺎﻟﻴﭽﺎ ۽ ﻫﭣ ﺟﻲ ﻛﻢ ﺟﺎ ﮐﻴﺲ ﮐﭥﺎ )‪ ،(Rugs‬اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻮ ﺳﺮون‪ ،‬ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺌﻠﻴﮕﺮاﻓﺮ رﺿﺎ‬ ‫ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻮن ﻟﮑﮣﻴﻮن ۽ ﭔﻴﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮن ﺷﻴﻮن ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﺰارﻳﻦ زاﺋﺮﻳﻦ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي‬ ‫ﺻﺤﻦ‬ ‫ﻣﻴﺪان ﺣﺮم ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﺎ ﻋﻘﻴﺪﺗﺪ ۽ ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ رﮐﻨﺪڙ‪ ،‬روزاﻧﻮ ڏﺳﮡ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻴﻮزﻳﻢ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫آﺳﺘﺎن ﻗﺪس ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﺋﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻗﺮآن ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺟﻬﻮﻧﺎ ﻧﺴﺨﺎ‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ اوﭜﺮ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻗﺮآن ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﺑﻪ‬ ‫ِ‬ ‫رﮐﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ‪ ۱۹۸۵‬ﮐﺎن ﮐﻮﻟﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ رﮐﻴﻞ ﻗﺮآﻧﻲ ﻧﺴﺨﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﺟﻬﻮﻧﻮ ﺳﺘﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮ‪،‬‬ ‫ﻫﺮڻ ﺟﻲ ﮐﻞ ﺗﻲ ﻛﻮﻓﻲ ﻟﮑﺖ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻲ ﺟﻲ ﺗﻮڙي اﻣﺎم رﺿﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ۽ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻛﻤﺮي ﻳﺎ ﺳﺮ ‪ Tile‬ﺟﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﺳﺎن ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﮃڻ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻧﺎﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺮم ﺟﻲ ﻣﻴﻦ ﮔﻴﭧ ۾ ﮔﻬﮍڻ ﺳﺎن ﻛﺌﻤﻴﺮا ۽ ﭔﻴﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﻤﻊ ﻛﺮاﺋﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻣﻮﺑﺎﺋﻞ ﻓﻮن ذرﻳﻌﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻲ اﺟﺎزت ڏﻧﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﺎ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﺟﻲ ﻓﻠﺌﺶ ﺳﺎن ﭨﺎﺋﻴﻠﻦ‬ ‫۽ ﭔﻴﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﺎ رﻧﮓ ﺧﺮاب ﭤﺎ ﭤﻴﻦ‪.‬‬

‫ﭨﭙﺎل ﮐﺎﺗﻲ ﺟﻲ ﭨﻜﻠﻴﻦ ﺟﻮ‪ ،‬ﻫﺘﻲ وارو ﻣﻴﻮزﻳﻢ‪ ،‬ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ وڏو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ‪ ۱۹۸۹‬۾ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻛﻮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻮ ﻫﻮ ﭨﻜﻠﻴﻮن ﮔﮇ ﻛﺮڻ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺧﺎص ﻫﺎﺑﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﻪ اﻫﺎ ﺧﺎص ﻫﺎﺑﻲ ﻫﺌﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ ﭘﻮ‪ ‬ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ڏﻫﺎﺋﻴﻮن ﻫﻠﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻲ ﺟﻲ ‪ Collection‬وڏي ﺷﻮق ﺳﺎن ڏﺳﺒﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻼس‬ ‫ﻣﺠﺘﺒﻲ )‪PIA‬‬ ‫ﻣﻴﭩﻦ ﺷﻮﻛﺖ ﺟﻤﺎﮢﻲ )ﭘﻴﭩﺮول ﭘﻤﭙﻦ ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ(‪ ،‬ﻣﺮﺣﻮم رﻓﻴﻊ ﻛﺎﮀﻴﻮ )اﻧﺒﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ(‪ ،‬ﺗﻨﻮﻳﺮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﺟﻨﺮل ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ( ۽ رﻣﻴﺶ ﻛﻤﺎر ﭜﻴﺮواﮢﻲ ) آدم ﺟﻲ اﻧﺸﻮرﻧﺲ ﺟﻮ ﺟﻨﺮل ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ( وٽ ﺟﻴﺘﺮﻳﻮن ﭨﻜﻠﻴﻮن ﻫﻴﻮن‬ ‫ﻣﻮن ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺷﺎﮔﺮد وٽ ﻧﻪ ڏﭠﻴﻮن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻛﭩﻴﻦ ﻛﭧ ﻟﻬﺎر‪ ،‬ﻫﺎڻ اﻧﻬﻴﻦ ﭜﻴﮣﺌﻴﻦ‪ -‬دﻧﻴﺎ ﺟﻮن ﭘﻮﺳﭧ‬ ‫آﻓﻴﺴﻮن وﻳﺮان ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺧﺰاﻧﻲ ﺗﻲ ﭼﭩﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ دور اﻟﻴﻜﭩﺮاﻧﻚ ﻣﻴﻞ ۽ اﻳﺲ اﻳﻢ اﻳﺲ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻟﻔﺎﻓﻮ ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻞ ﻣﻮﻛﻠﮡ ﻻ‪ ،TCS ‬ﻓﻴﮉﻳﻜﺲ‪ ،‬ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﻲ ﻛﻮرﺋﻴﺮ ﺳﺮوس ﺟﻮ رخ‬ ‫ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ اﻳﺮان‪ ،‬ﭘﻮﻟﺌﻨﮉ ۽ اﺳﭙﻴﻦ ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﭨﻜﻠﻴﻦ ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫دل ۽ دﻣﺎغ ﺗﻲ ﮀﺎﻧﺌﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ ﻗﺮآن ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ‪ ۸‬ﮐﺎن ﻫﻚ ﺑﺠﻲ ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮐﻠﻴﻞ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺒﻠﻚ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺑﻨﺪ‬ ‫رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬وري ﺑﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ ‪ ۰۵۱۱-۲۲۵۸۰۰۱‬ﺗﻲ ﻓﻮن ﻛﺮي ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬ﭨﻜﻠﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻴﻮزﻳﻢ‬ ‫ﺟﻮ ﻧﻤﺒﺮ ‪ ۰۵۱۱-۲۲۵۸۰۰۱‬آﻫﻲ ۽ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ اﭠﻴﻦ ﮐﺎن ﺷﺎم ﭼﺌﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮐﻠﻴﻞ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻧﻬﻦ ﭨﻦ ﻣﻴﻮزﻣﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻧﻨﮃا وڏا ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ۾ ۽ اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ۾ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻧﺎدر‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ وﻳﺲ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺑﻪ ﻧﺎدر ﺷﺂﻫﻪ ﺟﻲ دور ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻴﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ‪.‬‬

‫ان ڏﻳﻨﻬﻦ اﺳﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﭜﺮ وارن ﮘﻮﭠﻦ ۽ ﺷﻬﺮن ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻘﺒﺮا‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻮن ۽ زﻳﺎرﺗﻮن ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺘﺎﺳﻴﻦ‬

‫ﺗﻪ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﮐﺎن وﭸﻲ ﻧﻜﺘﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﻣﺎم زاده ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺮوق ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻲ وچ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ‪۶‬‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي ڏﮐﮡ اوﭜﺮ ۾ ﻫﻚ ﺑﺎغ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ ﺑﺎغِ ﻣﺤﺮوق آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ اﻣﺎم زادو ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﺟﻲ اوﻻد ﻣﺎن ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻢ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ڏﻫﻴﻦ‬ ‫ﻣﺤﺮوق ﺣﻀﺮت‬ ‫ٰ‬ ‫ﺻﺪي ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ان ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻛﺎﺷﻲ ۽ ﻟﮑﺎﺋﻲ‬ ‫اﻳﺘﺮي ﺋﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت آﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﻣﻘﺒﺮو ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ۽ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﻴﺘﺮن‬ ‫ﺋﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۾ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪﻳﻮن‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻓﺎرﻳﻨﺮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻋﻘﻴﺪت ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن اﭼﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺑﺎغِ‬ ‫ﻣﺤﺮوق ۽ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻛﻢ واري ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ ﭘﮡ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﻲ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻣﻮن واﻧﮕﺮ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻛﮃي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﺎغ ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﮔﻠﻦ ﮐﻲ ﭘﭩﮡ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻻ‪ ‬ﺗﺨﺘﻴﻦ ﺗﻲ ﺷﻌﺮن ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آﻫﻲ؟‬ ‫ﻧﻮﭨﻴﺲ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﺗﻲ ﺑﻠﺒﻞ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ ﭘﮍﻫﻲ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ان ﺷﻌﺮ ﺟﻲ ﮀﺎ‬ ‫ٰ‬ ‫”ﮀﻮ ﭤﺎ ﻫﺮو ﭜﺮو ﺑﻠﺒﻠﻦ ﮐﻲ روﺋﺎڙﻳﻮ ‪.‬‬

‫ﮔﻞ ﭘﭩﻲ ﮀﻮ ﭤﺎ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺑﺮﺑﺎد ﻛﺮﻳﻮ“ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ زاﺋﺮﻳﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن اﻳﻨﺪي وﻗﺖ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ اﻫﻮﺋﻲ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ آﺧﺮي ﻣﻨﺰل ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر‬ ‫ﭘﻬﭽﻲ اﺗﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻨﺪاﺳﻴﻦ‪ .‬ﺳﻮ ﻫﺎڻ ﻣﺠﻠﺲ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻣﺴﺠﺪ ۾ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ ﭘﭧ ﺗﻲ وﮀﺎﻳﻞ‬ ‫ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺗﻲ وﻫﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬آﺋﻮن ﭤﻮري دﻳﺮ وﻳﭡﺲ ﭘﺮ ﭘﭡﻲ ﺟﻲ ﻫﮇي )‪ (Back Bone‬۾ ﺣﺎدﺛﻲ ﻛﺮي ﺳﻮر ﻫﺠﮡ ﻛﺮي‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﺎن ﮔﻬﮣﻲ دﻳﺮ ﻧﻪ ﭘﺌﻲ وﻳﭡﻮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺠﻠﺲ ﮔﻬﮣﻲ دﻳﺮ ﻫﻠﻨﺪي؟‬ ‫” ﭔﻦ ﻛﻼڪ ﮐﻦ ﺗﻪ ﻟﮙﻲ وﻳﻨﺪا‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫” ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﭜﻼ آﺋﻮن وﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻛﺎ ﺳﺮ ﻳﺎ ﻛﺎٺ ﺟﻲ ﺻﻨﺪﻟﻲ ﮘﻮﻟﻲ اﭼﺎن‪ “.‬ﻣﻮن ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮي ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ اﻫﮍي ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﮘﻮﻟﻴﻢ ﭘﺮ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﺋﻲ‪ .‬ﭘﺎرڪ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺣﺼﻲ ۾ رﮐﻴﻞ ﺑﻴﻨﭻ ﺗﻲ‬ ‫اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻫﻚ ﺳﺎﭤﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ۽ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﭘﻼﭨﻦ ﺟﻮ وﻛﺮو ﻛﻨﺪڙ ﻛﻤﭙﻨﻲ ‪ Land Masters‬ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ زﻛﺮﻳﺎ ﺟﻲ واﻟﺪه‬ ‫وﻳﭡﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﺎن ﺑﻪ ﭘﭧ ﺗﻲ وﻫﮡ ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺪران ﻫﺘﻲ اﭼﻲ وﻳﭡﻲ‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ ﺑﻴﻨﭻ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ آﻓﻴﺲ ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن وﻳﭡﻞ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻮ ﺳﺒﺰوار ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ آﻳﻮن‬ ‫ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻴﻨﭻ ﺗﻲ وﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﭜﮙﻞ ﺳﮙﻞ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬ ‫” زﻳﺎرت ﻻ‪ “ ‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻛﺠﻬﻪ زﻳﺎرت‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﭘﻜﻨﻚ ﻻ‪ “‬ﻫﻨﻦ وارﮢﻴﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﻋﻮرﺗﻦ واﻧﮕﺮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ اﻳﺘﺮي ڊﮔﻬﻲ ﭼﺎدر‬ ‫اوڍﻳﻞ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺟﻬﮍي ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ وﻳﮍﻫﻴﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﭥﻲ ﺗﻲ روﺳﺮي ﺑﻪ‬ ‫اﻫﮍي ﻃﺮح ﭔﮅل ﻫﺌﻲ ﺟﻮ اﮘﺌﻴﻦ ﺣﺼﻲ ﺟﺎ وار ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫”ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﻫﺎڻ اﻫﺎ ﺧﻤﻴﻨﻲ واري ﺳﺨﺘﻲ ﻧﻪ رﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ اﻧﻘﻼب وﻗﺖ ﻫﺌﻲ؟“ ﻣﻮن ﮐﻴﻦ ﻓﺮﻳﻨﮉﻟﻲ ڏﺳﻲ رﻣﺎرڪ ڏﻧﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻨﻦ ﻣﺮﻛﻨﺪي ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺌﻲ‪ .‬آﺋﻮن اﺗﻲ ﮔﻬﮣﻲ دﻳﺮﻧﻪ وﻳﭡﺲ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻨﺎري ﺟﻬﮍو ڊﮔﻬﻮ ﻣﻘﺒﺮو ڏﺳﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﻮن اوڏاﻧﻬﻦ وﭸﮡ ﺟﻮ ارادو ﻛﻴﻮ‪ .‬اﭤﮡ ﻣﻬﻞ ﻣﻮن ﻫﻨﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ ذﻛﺮﻳﺎ ﺟﻲ واﻟﺪه ﺳﺎن ﮔﮇ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻮ ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ اﻧﻜﺎر ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﺧﻮﺷﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ” ﺳﺒﺰوار ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف‬ ‫ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ“ ﺟﻲ اﺋﮉﻣﻦ ﺑﺮاﻧﭻ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﻋﻬﺪي ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻫﻮ ﭔﮅاﺋﮡ ﺗﻲ ﺗﻪ آﺋﻮن اﻳﺮان ﺗﻲ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﻟﮑﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺳﺒﺰاوار ﺷﻬﺮ ﭘﮡ ڏﺳﮡ ﻻ‪ Suggest ‬ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺳﻨﺪن ﺷﻬﺮ ﺳﺒﺰوار ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﭔﮅاﺋﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﺳﻨﺪن اﻧﮕﺮﻳﺰي اﻳﺘﺮي ﻛﻤﺰور ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﮔﻬﭧ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ آﺋﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻨﻦ اﻫﻮ ﭔﮅاﺋﮡ‬ ‫ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﺒﺰاوار ﭘﮡ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﭘﻮ‪ ‬رات ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ‪PIA‬‬ ‫ﺟﻲ آﻓﻴﺲ ﺟﻲ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﻣﻬﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻌﻔﺮي ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﺒﺰوار ﻫﺘﺎن ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي ﭤﻴﻨﺪو ۽ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﺮاﮢﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻴﻬﻖ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﺟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ادب ﺟﻮ ﻟﻴﮑﻚ اﺑﻮ اﻟﻔﻀﻞ ﺑﻴﻬﻘﻲ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺑﻴﻬﻘﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ ﺳﺒﺰوار )ﺑﻴﻬﻖ( ۾ ‪۹۹۵‬ع ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۰۷۷‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ اﺑﻦ ﻓﻨﺪوق ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺑﻪ ﺳﭹﺎﺗﻮ‬

‫اﻋﻠﻲ ادﻳﺐ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﺪان ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ” ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺴﻌﻮدي“ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﺎرﻳ ِﺦ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺑﻴﻬﻘﻲ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ ،‬اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﭔﻴﻦ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﭠﭩﻲ‬ ‫واﻧﮕﺮ اﺳﻜﻮﻟﻦ ۽ ﻣﺪرﺳﻦ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻮ ۽ اﺑﻮاﻟﻔﺼﻞ ﺑﻴﻬﻘﻲ‪ ‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﻣﺎن ﺋﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺳﻮﻣﻨﺎٿ ﻣﻨﺪر ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮري واري ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي )ﺟﻨﻬﻦ اﻟﭙﺘﮕﻴﻦ‪ ،‬ﺳﺒﻚ ﺗﮕﻴﻦ ۽ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻌﺪ ‪ ۹۹۸‬ﮐﺎن ‪ ۱۰۳۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ دوران ﺟﻬﻮﻧﺎ ﮘﮍﻫﻪ ﺟﻲ اﻣﻴﺮ ﻣﻨﺪر ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﻛﺮي ﭰﺮﻟﭧ ﻛﺌﻲ( ﺟﻲ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮﻳﭧ ۾ ﻛﻼرڪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ۽ ﻋﻠﻢ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ڏﻳﮑﺎري‪ ۱۰۵۸ .‬۾ رﭨﺎﺋﺮﻣﻨﭧ وﭠﮡ ﺑﻌﺪ اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ اﻫﻮ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﻮ‪ .‬اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺑﻴﻬﻘﻲ‬ ‫ﺟﻮ ﻏﺰﻧﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻛﺘﺎب ﺳﭽﺎﺋﻲ ﺗﻲ ﻣﺒﻨﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﻫﻦ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻛﺘﺎب ۾ ﺣﺴﻨﻚ وزﻳﺮ‬ ‫وارو ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎب ﭘﮡ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺣﺴﻨﻚ وزﻳﺮ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ﻛﻮرٽ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن وزﻳﺮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻌﺪ ۾‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻮ ﭘﭧ‬ ‫ﻣﺴﻌﻮد اول )‪ ۱۰۳۱‬ﮐﺎن ‪ ۱۰۴۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ( ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺣﺴﻨﻚ ﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻃﻮر ﻛﻔﺮ ﺟﻲ ﻛﻮڙي ﻓﺘﻮيٰ ڏﻳﺎري‬ ‫ﺳﻨﮕﺴﺎر ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان ﺟﻮ اﺣﻮال ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۾ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻴﻬﻘﻲ )ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺴﻌﻮدي( ۾ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺳﺎن ڏﻧﻞ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻲ وﺻﻴﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﻬﺎرﻳﻮ وﻳﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﭧ ﻣﺴﻌﻮد ﺑﻐﺎوت ﻛﺮي ﺗﺨﺖ ﮐﺴﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺎ‪ ‬ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻮ اﮐﻴﻮن ﻛﮃراﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮن ۽‬ ‫وزﻳﺮ ﺣﺴﻨﻚ ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻦ ۽ ﻣﭥﻮ ﻟﻮﻫﻲ ﭨﻮﭘﻠﻲ ﺳﺎن ڍﻛﺮاﺋﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺟﺴﻢ ﺗﻲ ﭘﭥﺮن ﺳﺎن وﺳﻜﺎرو ﻛﺮاﻳﻮ‪.‬‬ ‫اﺑﻮ اﻟﻔﻀﻞ ﺑﻴﻬﻘﻲ )اﺑﻦ ﻓﻨﺪوق( ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﺑﻦ زﻳﺪ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻳﻮﺳﻲ ﺧﺎزﻣﻲ ﺑﻴﻬﻘﻲ ﺷﺎﻓﻌﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺗﻌﻠﻖ‬ ‫ﻣﻜﺘﺐ ﻓﻜﺮ ﺳﺎن ﻫﻮ ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻓﻌﻲ‬ ‫ِ‬

‫ﺳﺒﺰوار اﻧﮕﻮرن ۽ ﻛﺸﻤﺶ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﻫﺘﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺎزا ﻣﻴﻮا ۽ ﭜﺎﭴﻴﻮن‪ ،‬ڊرا‪ ‬ﻓﺮوٽ‪ ،‬دﭔﻦ ﺑﻨﺪ ﭤﻴﻞ ﭼﭩﮣﻴﻮن‬ ‫آﭼﺎر اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮ ۽ ﭜﺮ وارن ﻣﻠﻜﻦ ڏي وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ وﻳﻨﺪڙ ﻣﻴﻦ روڊ ﺑﻪ ﻫﺘﺎن ﺳﺒﺰوار ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ﺳﺒﺰوار ﺟﻮن ﭔﻪ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻴﻮن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ؛ ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮ ﺧﺴﺮاﺋﻮ ﮔﺮڊ ﭨﺎور ۽ ‪ ۱۹‬ﺻﺪي ﺟﻮ ﻣﺪرﺳﻮ ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻓﻼﺳﻔﺮ ﺣﺎﺟﻲ ﻫﺎدي ﺳﺒﺰواري‪ ‬ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﻓﺘﺢ ﮐﺎن اڳ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ‪ ۲۲۴‬ﮐﺎن‬ ‫‪ ۶۵۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﺒﺰوار ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﮘﻮﭠﮍو ﻫﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ‪ ۱۵۰۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ واﭘﺎر وڙي‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ‬ ‫ادارن‪ ،‬ﺑﺎغ ﺑﺎﻏﻴﭽﻦ ﮐﺎن ﭼﮝﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ ۽ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ڌارﻳﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻦ ۽ ﭰﺮﻟﭧ ﺟﻮ ﺷﻜﺎر رﻫﻴﻮ‪ .‬اڄ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ ۽ ﻓﺌﻜﭩﺮﻳﻦ وارو ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺳﺒﺰوار ‪ ۱۹۶۰‬ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻲ ﭘﻴﺪاوار آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﺒﺰوار ﺟﻲ ﻣﭥﻲ ذﻛﻞ ﻛﻴﻞ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺳﺒﺰوار ﺷﻬﺮ ۾ ﭔﻴﻮن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ؛ ” ﺳﺒﺰوار ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻌﻠﻢ“ ۽ ” اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺳﺒﺰوار“‪.‬‬

‫ﺳﺒﺰوار ﺟﻲ اﻫﻢ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن ﻣﭥﻲ ذﻛﺮ ﻛﻴﻞ اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺑﻴﻬﻘﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺣﺎﺟﻲ ﻣﻮﻻه ﻫﺎدي ﺳﺒﺰواري‪ ،‬آدم ﺳﺒﺰواري‬ ‫۽ ﻋﻠﻲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ ﭘﮡ آﻫﻦ‪ .‬ﻋﻠﻲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ‪ ‬اﻳﺮان ۾ ‪ ۱۹۷۹‬واري اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﻻ‪ ‬ﻛﺎﻓﻲ ﮔﺮاﺋﻮﻧﮉ ورڪ ﭠﺎﻫﻴﻮ ۽‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ذﻫﻨﻦ ۾ ان ﺟﻲ ﺿﺮورت ﺟﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﻧﻘﺶ ﻛﺌﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻋﻠﻲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ ﮐﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﺑﻪ ‪Ideologue‬‬ ‫‪ of the Iranian Revolution‬ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻋﻠﻲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ ‪ ۱۹۳۳‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ واﻟﺪ آﻗﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ وٽ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ان ﺑﻌﺪ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ﺟﺘﻲ ﺳﻨﺪس واﻟﺪ ﺟﻮ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻲ ﺗﺒﻴﻠﻎ ﺟﻮ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻ‪‬‬ ‫ﻣﺪرﺳﻮ ﻫﻮ‪ ۱۹۵۶ .‬۾ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ داﺧﻼ ورﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ۱۹۶۰ .‬۾ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻓﺮاﻧﺲ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭘﺌﺮس ۾ ‪ ۴‬ﺳﺎل ﭘﮍﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس اﺳﻼﻣﻲ ﺗﺒﻠﻴﻎ ۽ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﻛﺮي ﭘﻬﻠﻮي ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻫﺌﻲ‪ ۱۹۷۷ .‬۾ ﺳﻨﺪس اوﭼﺘﻲ ﻣﻮت ﭘﭡﻴﺎن ‪ SAVAK‬وارن ﺟﻮ ﻫﭣ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﺳﺖ ُﭼﻮن ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻛﺎر ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺴﺘﻲ ‪......‬‬ ‫اﻣﺎم زاد ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺳﺎﻣﻬﻮ ن ﺑﺎﻏﻴﭽﻲ ۾ رﮐﻴﻞ ﺑﻴﻨﭻ ﺗﺎن اﭤﻲ آﺋﻮن ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ڏي وڌﻳﺲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﭘﮡ ﻫﻦ ﺳﺎﮘﻲ ﺑﺎﻏﻴﭽﻲ – ﺑﺎغِ ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻨﮉ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻴﭧ وٽ وﻳﭡﻞ ﻛﻼرڪ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻧﺪر داﺧﻞ‬ ‫ﭤﻴﮡ ﻻ‪ ‬ﮐﺎﺋﻨﺲ ﭨﻜﻴﭧ وﭠﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﺎﻳﻮن ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﻣﻘﺒﺮا آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ڏﺳﮡ ﺟﻲ ﻛﺎ ﭨﻜﻴﭧ ﻧﺎﻫﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ‬ ‫ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ ﭨﻜﻴﭧ رﮐﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ان ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻨﺎﺋﺠﻲ ۽ ﺑﻨﻴﻞ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﭠﺎﻫﻪ ﺟﻮڙ ﺗﻲ ڌﻳﺎن‬ ‫ڏﻳﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ۽ ان ﻓﻲ‪) ‬ﭨﻜﻴﭧ( ﻣﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﺎ واﺳﻄﻴﺪار ﮐﺎﺗﺎ واﻗﻌﻲ اﻳﻤﺎﻧﺪاري ﺳﺎن ان ﻋﻤﺎرت ﺟﻲ ۽ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﺳﺎر ﻟﻬﻦ ﭤﺎ ۽ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﺟﻲ ﺳﻬﻮﻟﻴﺖ ۽ ﺑﻬﺘﺮي ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﮍن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﻛﭥﻲ ﭘﻴﺌﮡ ﻻ‪ ‬ﺻﺎف ﭘﺎﮢﻲ‪ ،‬ﺻﺎف ﺳﭥﺮا ﭨﺌﺎﻟﻴﭧ‪ ،‬وﻫﮡ ﻻ‪ ‬اڏاوﺗﻦ ﻫﻴﭡﻴﺎن رﮐﻴﻞ ﺑﻴﻨﭽﻮن‪ ،‬ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮي اﮀﻼﺋﮡ ﻻ‪‬‬ ‫ﭨﻮﻛﺮﻳﻮن‪ ،‬ﮔﺎڏﻳﻮن ﺑﻴﻬﺎرڻ ﻻ‪ ‬ﻓﺮي ﭘﺎرﻛﻨﮓ‪ ،‬ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﻳﺎ ﻛﻮ ﭔﺎر ﻣﻨﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ان ﺟﻲ ﻣﺪد ﻻ‪‬‬ ‫ﻋﻤﻠﻮ ‪ ...‬وﻏﻴﺮه ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻮن ﭨﻲ ﻫﺰار رﻳﺎل ڏﺋﻲ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ڏﺳﮡ ﺟﻲ ﭨﻜﻴﭧ ورﺗﻲ‪ .‬ﭨﻲ ﻫﺰار اﻧﮓ ﺗﻤﺎم وڏو آﻫﻲ ﭘﺮ ﺑﻘﻮل‬ ‫ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ﺟﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﻜﻮ ﺑﻲ ﺑﺮﻛﺖ آﻫﻲ‪ ۳۰۰۰ .‬رﻳﺎل ‪ ۳۰۰‬ﺗﻤﺎن ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ۽ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻫﻚ رﭘﺌﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ان ﭨﻜﻴﭧ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ‪ ۲۰‬رﭘﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻜﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ‬ ‫۾ ‪ ۱۵‬ﺗﻤﻦ آﻫﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫دﻓﻌﻮ وري ان ﻛﺮي ﺑﻪ ﻟﮑﻴﻮ اﭤﻢ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ اﻳﻨﺪڙن ﮐﻲ ان ﺑﺎﺑﺖ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﻧﻪ رﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺗﻲ‬ ‫اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ‪ ۱۸۰‬ﺗﻤﻦ )ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۱۸۰۰‬رﻳﺎل( ﭔﮅي آﺋﻮن ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮس ۽ واﭘﺲ رﮐﻲ ﮀﮇﻳﻢ – ﺑﻌﺪ ۾ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﻳﺘﺮا ﭘﺌﺴﺎ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻓﻘﻂ ‪ ۱۲‬رﭘﻴﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﭤﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎل ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻧﺮاﻟﻲ اﻧﺪاز ۾ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭔﺎﻫﺮان ۽ اﻧﺪران ﺳﻨﺪس ﻓﺎرﺳﻲ رﺑﺎﻋﻴﻮن ﻟﮑﻴﻞ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻠﻜﻴﺎت ﻫﻮ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪‬‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﻓﻼﺳﻔﺮ‪ ،‬ﺣﺴﺎب دان ۽‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﻧﺮاﻟﻮ اﻧﺴﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ‬ ‫ِ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﻦ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ﻣﭹﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﻫﺘﻲ ﺋﻲ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮري ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻮ ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮ ﻧﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻲ‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ ﻋﻤﺮﺧﻴﺎم ﺑﻨﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﻬﮣﻦ ﺟﻬﻮﻧﻦ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن وڌﻳﻚ اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫رﮐﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻣﺎم زاده ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺮوق ﺟﻮ آﺧﺮي آرام ﮔﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ي ﻋﻈﻴﻢ ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر‪ ،‬ﻣﺸﻬﻮر اﻳﺮاﻧﻲ آرﭨﺴﭧ ﻛﻤﺎل و ﻣﻮﻟﻚ ۽ ﭔﻴﻦ ﻋﺎﻟﻤﻦ‪ ،‬ڏاﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﺷﺎﻋﺮن‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺘﺪاﻧﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻓﻴﺮوزه ﭘﭥﺮن ﻛﺮي ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮري ﮐﺎﮢﻴﻦ ﺟﻮ ﻫﻲ ﭤﮅي ﺑﻠﻮ ۽ ﺳﺎﺋﻲ رﻧﮓ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻜﺴﭽﺮ وارو ﭘﭥﺮ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻓﻴﺮوزه ﻧﻴﺸﺎﭘﻮري ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ۽ ﻋﻮرﺗﻮن ﻻﻛﻴﭩﻦ‪،‬‬ ‫اﻳﺮﻧﮕﻦ‪ ،‬ﻛﻨﮕﮣﻦ ۽ ﻣﻨﮉﻳﻦ ۾ ﻟﮙﺮاﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻣﺎﻣﺰاده ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﭔﺎﻫﺮان واري روڊ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻃﺒﺮﻳﺴﻲ ﺟﻲ‬ ‫دﻛﺎﻧﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺗﺎن ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﺑﻮﺗﻞ وﭠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ ”ﻟﻴﺎﻟﻲ ﺗﻮس“ ﻧﺎﻟﻲ ﭜﺮ واري دﻛﺎن ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﻳﻮرﭘﻲ‬ ‫ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﮐﻲ ﻓﻴﺮوزي ﭘﭥﺮ ﺟﺎ ﮘﻬﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻨﺪو ڏﺳﻲ آﺋﻮن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﭼﮍﻫﻲ ﭘﻴﺲ‪ .‬اﻫﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻟﮙﺎ‬ ‫ﭘﺮ ﺳﺴﺘﺎ ﺑﻪ‪ .‬ﻓﺮاﻧﺲ ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻴﺖ رﮐﻨﺪڙ ﻫﻨﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﭥﺮ ﺟﻮن ﺷﻴﻮن ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻴﻮن آﻫﻦ‬ ‫ﭘﺮ ﻫﺘﻲ اﭸﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﺳﺴﺘﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﭘﭥﺮن ﺟﻮن ﮐﺎﮢﻴﻮن ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﺋﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ اﺳﺎﻧﺠﻲ‬ ‫ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﺮﭨﺶ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻣﺮزا اﺻﻐﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻨﮉﻳﻮن ورﺗﻴﻮن ﺗﻪ ﻫﻦ ﻛﺠﻬﻪ وڌﻳﻚ اﮔﻬﻪ ﮔﻬﭧ‬ ‫ﻛﺮاﻳﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻟﮙﻮ ﺗﻪ دﻛﺎﻧﺪار ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻞ ﻗﻴﻤﺖ ﮐﺎن ﺑﻪ ڏﻫﻪ وﻳﻬﻪ ﺳﻴﻜﮍو ﺳﺴﺘﻮ ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﺷﺎﻫﭙﻮر ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﺎﻟﻲ ﭠﻬﺮاﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻋﺮﺑﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭤﻲ ﺟﻦ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﮐﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ )‪ (Capital‬ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ ۽ ڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي ۾ ﻫﻲ‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﺑﻠﻲ ﺑﻠﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻛﺎﺷﻲ ۽ ﭠﻜﺮ ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻮ ۽ اڄ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺎﺷﻲ اﺋﻴﻦ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻫﺎﻻ‪ ،‬ﻧﺼﺮﭘﻮر ۽ ﻣﻠﺘﺎن ﺟﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر اﻳﻨﺪي‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻲ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ ﺟﺎ اﺷﺘﻬﺎر ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ۽ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ”ﻛﺎﺷﻲ“ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﻮٺ‬ ‫ﻫﺎﻻ ﺟﻮ – ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻨﮅي‪ ‬ﺟﻮ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻘﺒﺮن ۽ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ۾ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﺟﻬﻮﻧﻮ ۽ ﻧﺌﻮن ﻛﻢ ڏﺳﻲ دل ﺧﻮش ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﮀﺎ ﺗﻪ آﺳﻤﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻧﻴﺮي‪ ،‬ﺑﻠﻮ ‪ ،‬ﻓﻴﺮوزي ۽ ﺳﺎﺋﻲ رﻧﮓ ﺟﺎ ‪ shade‬۽ ﭼﭧ‬ ‫آﻫﻦ ! ﺳﻠﺠﻮق ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ )ﺳﻨﺪس ﭘﻮرو ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻠﻄﺎن ﺗﻐﺮل ﺑﻦ ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ ﻫﻮ – ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫‪ ۱۰۳۷‬ﮐﺎن ‪ ۱۰۶۳‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ( ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﮐﻲ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺑﮣﺎﻳﻮ‪.‬‬

‫‪ ۱۱۴۵‬واري زﻟﺰﻟﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﺗﺒﺎﻫﻲ آﻧﺪي ‪ ،‬رﻫﻲ ﺳﻬﻲ ﻛﺴﺮ ‪ ۱۱۵۳‬۾ ﻏﺰ ﺗﺮﻛﻤﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﭘﻮري‬ ‫ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻫﻲ اﻫﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ وري ﺟﮍﻧﺪو رﻫﻴﻮ‪ ،‬وڌﻧﺪو رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺤﺎل ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ ۱۲۱۶ .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻋﺮب‬ ‫ﺳﻴﺎح ﻳﺎﻗﻮت ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﮔﻬﻤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﺳﻬﮣﻮ ۽ اﻣﻴﺮ ﻟﮙﻮ‪ ۱۲۶۹ .‬۾ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﺟﻲ ﭔﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻲ ﺷﻬﺮ وري اﭜﺮﻳﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻦ ﺗﺮ ﺟﻮ ﺧﻮﺷﺤﺎل ۽ روﻧﻖ وارو ﺷﻬﺮ ﭤﻴﻨﺪو‬ ‫وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺮ ان ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺷﻬﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ۽ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺑﺮﻗﺮار رﮐﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ۱۷۲۲ ‬۾ اﻓﻌﺎﻧﻴﻦ واري ﺣﻤﻠﻲ‬ ‫۾ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺗﺮﭘﭧ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻧﺎدرﺷﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر اڄ ﺑﻪ ﻫﻚ اﻫﻢ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دﻓﻌﺎ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻴﻨﺪو‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺑﻘﻮل اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰ واﺋﺴﺮا‪ ‬ﺟﺎرج ﻛﺮزن ﺟﻲ ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۱۸۹۹‬۾ ﻫﻦ ﭘﻮﺳﭧ ﻻ‪ ‬اﻧﮉﻳﺎ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮ ۽ ﻫﻮ ﻧﻨﮃي‬ ‫ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻮ ﺷﻮﻗﻴﻦ ﻫﻮ‪،‬‬

‫”‪“ Neishahpur had certainly been destroyed and rebuilt more than any other city in the world.‬‬

‫ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ڏﻫﻴﻦ‪ ،‬ﻳﺎرﻫﻴﻦ ۽ ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ۾ ﻣﺼﺮ ﺟﻲ ﻗﺎﻫﺮي ۽ ﻋﺮاق ﺟﻲ ﺑﻐﺪاد ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺗﻴﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ۾ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺳﺎن ﺟﻴﻜﻮ ﻇﻠﻢ ﭤﻴﻮ ان ﻻ‪ ‬اڄ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ اﻓﺴﻮس ﻛﺮي ﭤﻲ‪ ۱۲۲۱ .‬۾ ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺧﺎن ﺟﻲ ڌي‪‬‬ ‫ﺟﻲ ﻣﮍس ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﺎري وڌو‪ .‬ان ﺟﻮ ﺑﺪﻟﻮ ﭼﻜﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺟﻲ ڌي ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻗﺘﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ڏﻧﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺣﻜﻢ ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻮاري ۾ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﺎ ﺳﺘﺮﻫﻦ ﻟﮏ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻬﻲ ﮀﮇﻳﺎ ۽ ﻣﺮدن‪،‬‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ۽ ﭔﺎرن ﺟﻲ ﮐﻮﭘﮍﻳﻦ ﺳﺎن ﻫﻚ وڏو اﻫﺮام )‪ (Pyramid‬ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ زﻟﺰﻟﻦ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺗﻨﮓ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ وﻳﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ زﺑﺮدﺳﺖ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ زﻟﺰﻻ آﻳﺎ آﻫﻦ ﻫﻚ ‪ ۱۹۸۶‬۾ ۽ ﭔﻴﻮ ‪ ۱۹۹۷‬۾‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ وارن ﮐﻲ ﻓﻘﻂ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻬﮍو ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻛﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ ۽ ﻛﻬﮍي ﻫﻨﮅ‬ ‫ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ رﺑﺎﻋﻴﻦ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ اﺳﻜﻮل ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ وڏي ﺷﻮق ﺳﺎن ﭘﮍﻫﻴﻮ ﺳﻴﻦ‪ ،‬ان‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ اﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﺿﺮور ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺳﺎن آﻫﻲ ﭘﺮ اﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﭼﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﭤﻴﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﻧﻴﺸﺎﭘﻮري ﺟﻮ ﮘﻮٺ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ﻓﻘﻂ ﭔﻪ اڍاﺋﻲ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ آﻫﻲ ۽ اڄ ﻫﺘﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ‪ ،‬ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي اﮘﻴﺎن ﭘﺎﮢﮑﻲ ﺑﻴﭡﻞ ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮت ﭘﺌﻲ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﺟﻮن اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻓﭩﺰ ﮔﺮاﻟﮉ‬ ‫ﺟﻮن ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻞ رﺑﺎﻋﻴﺎت‪ ،‬ﺟﻮاﻧﻲ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ‪ Quote‬ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ ﭤﻲ ‪...‬‬

‫‪“Here with a loaf of Bread beneath the Bough,‬‬ ‫‪A flask of Wine, a Book of Verse .. and thou,‬‬ ‫‪Beside me singing in the wilderness,‬‬

‫ﻳﺎ وري ‪.....‬‬

‫‪And wilderness is Paradise enow.‬‬

‫‪Oh , come with old Khayyam, and leave the wise,‬‬ ‫;‪To talk ; one thing is certain, that life flies‬‬

‫;‪One thing is certain, and the rest is lies‬‬

‫‪The flower that once has blown for ever dies.‬‬

‫۽ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ رﺑﺎﻋﻲ اﺳﺎن اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬اﻫﺎ ﻫﺌﻲ ؛‬

‫‪Ah, love! Could thou and I with fate conspire‬‬ ‫‪To grasp the sorry scheme of things entire‬‬

‫‪Would not we shatter it to bits – and then‬‬ ‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ رﺑﺎﻋﻴﻦ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻮ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻮ ﮐﮣﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫‪Re-mould it nearer to the Hearts desire.‬‬

‫‪Whether at Naishapur or Babylon,‬‬

‫‪Whether the cup with sweet or bitter run,‬‬

‫‪The wine of life keeps oozing drop by drop‬‬ ‫‪The leaves of life keep falling one by one.‬‬

‫۽ اڄ آﺋﻮن ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ وٽ ﺑﻴﭡﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻲ ۾ آﻳﻮ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫وﻗﺖ رﻫﻴﻮ ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﻛﺌﻴﻦ ﺳﻠﻄﺎن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ آﻳﺎ‪ -‬وڏي ﺷﺎن ﺷﻮﻛﺖ ﺳﺎن‪ ،‬ﻛﻮﺑﻪ ﻫﺘﻲ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﻣﭩﻲ ﺳﺎن ﻣﭩﻲ ﭤﻲ‬ ‫وﻳﺎ‪ .‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻚ رﺑﺎﻋﻲ ۾ ﭼﻮي ﭤﻮ ؛‬

‫‪Think, in this battered caravanserai‬‬

‫‪Whose door ways are alternate night and day,‬‬

‫‪How sultan after sultan with his Pomp‬‬

‫‪Abode his hour or two, and went his way.‬‬

‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‪ ،‬اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﻏﻴﺎث اﻟﺪﻳﻦ اﺑﻮ اﻟﻔﺘﺢ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺧﻴﺎم ﻧﻴﺸﺎﭘﻮري‪ ۱۰۴۸ ،‬۾ ‪ ،‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾‬ ‫ﭴﺎﺋﻮ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻏﺰﻧﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ واري ﺳﻮﻣﻨﺎٿ ﻣﻨﺪر واري ﺑﺖ ﺷﻜﻦ ﻫﻴﺮو )ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫ﻏﺰﻧﻮي( ﮐﻲ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ‪ ۱۸‬ﺳﺎل ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﺳﻨﺪس ﭔﻦ ﭘﭩﻦ ﻣﺤﻤﺪ ۽ ﻣﺴﻌﻮد ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﻮدود ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺣﺼﻲ ﺗﻲ ﺳﻠﺠﻮﻗﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ ۽ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﭴﻤﮡ وﻗﺖ ﺳﻠﺠﻮق‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺳﻠﻄﺎن ﺗﻐﺮل ﺑﻦ ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ واﻟﻲ وارث ﻫﻮ‪ .‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ‪ ۱۱۳۱‬۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ﺳﻨﺪس ﺣﻴﺎﺗﻲ‬ ‫دوران ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﭤﻴﺎ ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﮐﺎن اڳ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪڙن ﺟﻲ ﺷﺎن ﺷﻮﻛﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ ” آﻳﺎ ﻛﺌﻴﻦ ﺳﻜﻨﺪر دارا‪ ،‬وﻳﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ وﭴﺎﺋﻲ وارا“ ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﺎﻧﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﭴﮡ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻞ ﭔﻪ ﻣﺲ ﻛﻲ‬ ‫رﻫﻴﺎ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ واٽ وﭠﻲ وﻳﺎ‪.‬‬

‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم وڏو ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ ﺋﻲ وﻗﺖ ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﻓﻼﺳﻔﺮ‪ ،Astronomer ،‬ﺣﺴﺎﺑﺪان)‪ (Mathematician‬ﻫﻮ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﺗﺮﺟﻤﻴﻜﺎر اﻳﮉورڊ ﻓﭩﺰﮔﺮاﻟﮉ ﺟﻲ ‪ Rubaiyat of Omar Khayyam‬ﺟﻲ ﻛﺮي ﮔﻬﮣﻲ ﻣﺸﻬﻮري‬ ‫ﻣﻠﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺳﺎن واﻗﻔﻴﺖ اﻧﻬﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ رﺑﺎﻋﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬اﻳﮉورڊ ﺑﻌﺪ ﭔﻴﻦ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰن ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮ رﺑﺎﻋﻴﻮن اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮن آﻫﻦ ﺑﻠﻚ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﭤﻲ ﭼﻜﻴﻮن آﻫﻦ‪-‬‬ ‫ﻓﺮﻳﻨﭻ‪ ،‬ﺟﺮﻣﻦ‪ ،‬اﺳﭙﻴﻨﻲ ۽ اﻃﺎﻟﻮي زﺑﺎن ۾ ﻛﺘﺎب ﺗﻪ ﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن اﻳﺌﺮﭘﻮرﭨﻦ ﺗﻲ وﻛﺎﻣﻨﺪي ڏﭠﺎ آﻫﻦ ۽ ﺗﻬﺮان ۾‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻮ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﻓﻴﺮوز دﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﻣﻠﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮن رﺑﺎﻋﻴﻮن اڙدو ۽ ﺳﻨﮅي ۾ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻲ‬ ‫ﭼﻜﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ‪ ‬۾ ﻫﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮن ﻟﮑﮡ دوران دادو ﺟﻲ ﺑﺸﻴﺮ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ”رﺑﺎﻋﻴﻮن ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‬

‫ﺟﻮن“ ﻣﻠﻴﻮ اﭤﻢ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ رﺑﺎﻋﻴﻦ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﺳﻨﮅي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺣﺴﺎﺑﺪان ﺑﻪ ﻫﻮ ۽ آﻟﺠﺒﺮا ۽ ﭨﺮﮔﻨﺎﻣﻴﭩﺮي ۾ ﻫﻦ ﺟﻲ وڏي ‪ Contribution‬آﻫﻲ‪ ۱۰۷۰ .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‬ ‫ﻓﻘﻂ ‪ ۲۲‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮو ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻴﻮﻣﻴﭩﺮي ﺟﻲ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺳﺎن )‪ (Circle‬ﮔﻮل ﮐﻲ ﻫﺎﺋﻴﭙﺮ ﺑﻮﻻ ﺳﺎن ‪ intersect‬ﻛﺮي آﻟﺠﺒﺮا‬ ‫ﺟﻮن ﻛﻴﻮب وارﻳﻮن ‪ Equations‬ﺣﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻮ ﻣﺘﻌﺎرف ﻛﺮاﻳﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﻳﻮرپ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺧﻴﺎم ﺟﻴﻮﻣﻴﭩﺮي ۾ ‪ Theory of Proportion‬ﭘﻴﺶ ﻛﺌﻲ ۽ ”ﺷﺎرح ﻣﺎ اﺷﻜﺎﻻ ﻣﻦ ﻣﺼﺪرت ﻛﺘﺎب اﻛﻠﺪس“ ﻟﮑﻴﻮ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ”‪ Explanation of the difficulties in the postulates of Euclid‬ﻧﺎﻟﻲ اڄ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺟﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﭸﺎن ﭨﻴﻠﻲ اﺳﻜﻮپ اﻳﺠﺎد ﻧﻪ ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬اﻳﺮان وﻳﻨﺪي ﺳﻨﮅ ۽ راﺟﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﻨﮉ ﺗﺎرن ۽‬ ‫اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﺮﭘﺮ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ۾ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻳﻮرپ ۾ ڌﻧﮅ ۽ ﻫﺮوﻗﺖ ﺟﻲ ﮔﻬﺎﭨﻲ ﺟﻬﮍ ۽ ﺳﻲ‪‬‬ ‫ﻛﺮي اﺗﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ اﺳﺎن واﻧﮕﺮ اﮜﮡ ۾ ﺳﺘﺎ ﭤﻲ ۽ ﻧﻪ اﺗﻲ ﭼﻨﮉ ﺗﺎرا ﭼﭩﺎ ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ان ﻓﻴﻠﮉ ۾ ﻋﺮﺑﻦ ۽ اﻳﺮاﻧﻴﻦ‬ ‫ﺟﻲ وڏي ‪ contribution‬آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙ ﻧﺎﮐﺌﺎ )‪ (Navigators‬ﻳﺎ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙ ﭘﺎﺋﻠﻴﭧ‬ ‫واﻗﻒ آﻫﻦ‪ .‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻫﺮ ﺣﺴﺎﺑﺪان ﻣﺎﻫﺮ ﻓﻠﻜﻴﺎت )‪ (Astronomer‬ﺑﻪ ﻫﻮﻧﺪو ‪ .‬ﺳﻮ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‬ ‫ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻗﺖ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺎﻫﺮ ﻓﻠﻜﻴﺎت ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﺑﻪ واﮐﺎڻ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ۱۰۷۳ .‬۾ ﺳﻠﺠﻮق‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﭨﺌﻴﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻼل دوﻻ ﻣﺎﻟﻚ ﺷﺎﻫﻪ ﭔﻴﻦ ﺳﺎﺋﻨﺴﺪاﻧﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﮐﻲ آﺑﺰروﺋﭩﺮي ﭠﺎﻫﮡ ﻻ‪‬‬ ‫ﭼﻴﻮ‪ .‬آﺧﺮﻛﺎر ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ۽ ان ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﺳﺎل ﺟﻲ ڊﻳﮕﻬﻪ ڊﻳﺴﻴﻤﻞ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮀﻬﻦ اﻧﮕﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺻﺤﻴﺢ اﻧﮓ‬ ‫‪ ۲۴۲۱۹۸.۳۶۵‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﮅاﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ رﻳﺖ ‪ ۵۵۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﻛﻼڪ ﺟﻮ ﻓﺮق اﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫ﻣﺎﭘﻴﻞ ﺳﺎل ﺟﻴﻜﻮ ﭼﺌﻴﻦ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ان ۾ ‪ ۳۳۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺳﭵﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ )‪ ۲۴‬ﻛﻼﻛﻦ ( ﺟﻮ ﻓﺮق ﭘﻴﻮ‬ ‫ﭤﻲ‪ ۱۰۷۹ .‬۾ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺎﻟﻚ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻫﻦ ﻛﺌﻠﻴﻨﮉر ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﺮﻛﺎري ﻃﺮح ﻛﺌﻠﻴﻨﮉر ﻣﻨﻈﻮر ﻛﻴﻮ‬ ‫۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ان ﺟﻮ ﺟﻼﻟﻲ ﻛﺌﻠﻴﻨﮉر رﮐﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﺟﻮﻟﻴﻦ ﻛﺌﻠﻴﻨﺪر ﮐﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ‪Accurate‬‬ ‫۽ اڄ ﺟﻲ ﮔﺮﻳﮕﻮرﻳﻦ ﻛﺌﻠﻴﻨﮉر ﺳﺎن ﻣﻠﻨﺪڙ ﺟﻠﻨﺪڙ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻛﻴﺘﺮن ﮐﻲ ﺿﺮور ﺣﻴﺮت ﭤﺌﻲ ۽ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﻪ ﻛﮇﻫﻦ‬ ‫ﻛﮇﻫﻦ ﻳﻘﻴﻦ ﻧﻪ اﻳﻨﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻬﮍا ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻨﮃي ﻋﻤﺮ ۾ اﻳﮇو ﻫﻮﺷﻴﺎر ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﺳﻮﭼﻴﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ ﭨﻴﭽﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ اﻫﮍن ﺷﺎﮔﺮدن ﺳﺎن واﺳﻄﻮ ﭘﻴﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﭘﺎﺳﻲ‬ ‫ڏﻫﺎﻛﻮ ﺳﺎل ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ واري ﻧﻮﻛﺮي ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﭤﻲ رﻫﻴﺎ‪ .‬اﻫﮍاﺋﻲ ﻛﺠﻬﻪ ‪ Extra ordinary‬ذﻫﻴﻦ ﺷﺎﮔﺮد‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ دوران ﻣﻠﻴﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖ دادو ﺿﻠﻌﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙي ﮘﻮﭠﮍي ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﭘﻨﺠﻮ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻮ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﻏﻼم ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻮﻣﺮو آﻫﻲ‪ .‬ﻏﻼم ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻮﻣﺮو‪ ،‬ﻫﺎڻ ﺳﭟ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ )ﺟﻨﻢ ﺳﺎل ‪(۱۹۴۷‬‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن رﻳﻠﻮﻳﺰ ﺟﻮ رﭨﺎﺋﺮڊ آﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ ﻫﻦ ﺟﮇﻫﻦ ‪ ۱۳‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪ ۱۹۶۰‬ڌاري‪ ،‬ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﭘﻴﭩﺎرو ۾‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﻦ ﻛﻼس ۾ داﺧﻼ ورﺗﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﻧﻨﮃي ﻋﻤﺮ ﺟﻮ ﻫﻮ ۽ ﻫﻚ ڏوراﻫﻴﻦ ﮘﻮٺ ﺟﻲ‬ ‫اﺳﻜﻮل ﮐﺎن ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﻦ ﮐﻲ داﺧﻼ وﻗﺖ ﻧﻪ اڙدو آﺋﻲ ﭤﻲ ۽ ﻧﻪ ﻛﺎ ﮔﻬﮣﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﭘﺮ اﺳﺎﻧﺠﻲ ان وﻗﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺮﭨﺶ آرﻣﻲ ﺟﻲ رﭨﺎﺋﺮڊ ﻛﺮﻧﻞ ۽ ﭔﻲ ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ﺟﻲ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﺟﻨﮕﻲ ﻗﻴﺪي ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل ﻛﺮﻧﻞ ﻛﻮﻣﺒﺲ ﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﻛﺮي ورﺗﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ذﻫﻴﻦ ﺷﺎﮔﺮدن ﻣﻨﺠﻬﺎن آﻫﻲ ۽ واﻗﻌﻲ اﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ اﺳﺎن ﻣﺌﭩﺮڪ ﻛﻼس ۾‬ ‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ اﻧﭩﺮ ﻛﻼس ۾ ﭨﺮﮔﻨﺎﻣﻴﭩﺮي ۽ ﻛﺌﻠﻜﻴﻮﻟﺲ ﺟﺎ ڏﮐﻴﺎ ﺳﻮال ﻏﻼم ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻮﻣﺮي ﮐﺎن ﺣﻞ‬ ‫ﻛﺮاﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﺎن ﻫﻚ ﺳﺎل ﺟﻮﻧﻴﺌﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻘﻮل اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﺧﺎﻟﺪ ﺣﺴﻴﻦ‬ ‫ﻣﺨﺪوم ۽ ﺧﺎدم ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻴﻤﮡ )رﭨﺎﺋﺮڊ ارﻳﮕﻴﺸﻦ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي‪ ،‬ﺳﻨﮅ ﺣﻜﻮﻣﺖ( ﺟﻲ ”ﻏﻼم ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻮﻣﺮو اﺳﺎن ﺟﻲ دور‬ ‫ﺟﻮ آﺋﻦ اﺳﭩﺎﺋﻦ ﻫﻮ‪ “.‬اﻧﭩﺮ ﺑﻌﺪ ﻏﻼم ﻣﺤﻤﺪ ﺳﻮﻣﺮي ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ‪ NED‬ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ ﺳﻮل اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ۾ داﺧﻼ ورﺗﻲ ۽‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭨﺎپ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻮ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻬﮍا ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ ﻣﻠﻨﺪا ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻚ ﺋﻲ وﻗﺖ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭩﻦ ۾ ﻣﺎﻫﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ اﺑﻮ ﺳﻴﻨﺎ ﺟﻮ اﺣﻮال ﻫﻨﻦ ﺋﻲ ﺻﻔﺤﻦ ﺗﻲ ﻛﺮي ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﻻ‪ ‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﺎ وڏا ﺗﻨﺒﻦ ﭠﺎﻫﮡ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ ان ﻛﺮي ﻋﻤﺮ ”ﺧﻴﺎم“ )ﺗﻨﺒﻮ ﭠﺎﻫﮡ وارو( ﺳﮇﺟﮡ‬ ‫ﻟﮙﻮ‪ .‬اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ذات ﮐﻲ رﺑﺎﻋﻲ ۾ ﺑﻪ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭼﻲ؛‬

‫‪Khayyam, who stiched the tents of science‬‬

‫‪Has fallen in grief’s furnace & been suddenly burned,‬‬ ‫‪The shears of fate have cut the tent ropes of his life,‬‬ ‫‪And the broker of hope has sold him for nothing.‬‬

‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﮐﻲ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن ﺋﻲ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﺳﭡﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ڏﻳﺎري‪ .‬ﻫﻦ ﺳﺎﺋﻨﺲ ۽ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺟﻮ ﻋﻠﻢ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ اﺑﺎﮢﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ وڌﻳﻚ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ ﺑﻠﺦ ۾‪ ،‬۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻤﺮ ﻗﻨﺪ ۾ ﭘﮍﻫﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ آﻟﺠﺒﺮا ﺟﻲ‬ ‫ﭴﺎڻ ﺟﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺟﻲ ڌاڪ وﻫﺎري‪ .‬ﻫﻦ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻟﺒﺮل ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺷﺎﻋﺮي ﻣﺎن ﺋﻲ ﺳﻨﺪس ﺷﺮاب ۽‬ ‫ﺷﺒﺎب ﺟﻲ ﺷﻮق ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي ﭤﻲ ‪ .‬ﭼﻲ‪.‬‬ ‫اي‬

‫ﺧﻴﺎم!‬

‫ﺑﺎ‬

‫اﮔﺮ‬

‫ﻣﺎﻫﻪ‬

‫ﻋﺎﻗﺒﺖ‬

‫ﭼﻮن‬

‫ﻛﮫ‬

‫اﻧﮕﺎر‬

‫زﺑﺎده‬

‫رﺧﻲ‬

‫ﻧﻴﺴﺘﻲ‪،‬‬

‫ﻛﺎر‬

‫ﻣﺴﺘﻲ‬

‫ﻧﺸﺴﺘﻲ‬ ‫ﺟﻬﺎن‬

‫ﭼﻮ‬

‫ﻫﺴﺘﻲ‬

‫ﺑﺎش‬

‫ﺧﻮش‬

‫ﺑﺎش‬

‫ﺧﻮش‬

‫اﺳﺖ‬

‫ﻧﻴﺴﺘﻲ‬

‫ﺧﻮش‬

‫ﻫﻦ رﺑﺎﻋﻲ ﺟﻮ ﻓﭩﺰ ﮔﺮاﻟﮉ ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰ واﻫﻪ ﺟﻮن ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ؛‬

‫ﺑﺎش‪.‬‬

‫‪Khayyam if with wine you are durnk be happy‬‬ ‫‪If seated with a moon-faced (beauty) be happy‬‬

‫‪Since the end purpose of the universe is nothing-ness‬‬

‫‪Hence then you shall be naught, then while you are be happy.‬‬

‫ﻫﻦ زﺑﺎن ﺟﻮ دادو ﺟﻲ وﻛﻴﻞ ﺑﺸﻴﺮ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ‪ ‬ﺳﻨﮅي‪ ‬۾ ﻫﻦ رﻳﺖ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪:‬‬

‫اي‬

‫ﻻﻟﻪ‬

‫دﻧﻴﺎ‬

‫ﭘﻮ‪‬‬

‫ﺧﻴﺎم‬ ‫رخ‬

‫ﭴﺎڻ‬

‫اﮔﺮ‬

‫ﻣﺤﺒﻮب‬

‫ﺟﻲ‬

‫ﺗﻪ‬

‫ﮐﺎن‬

‫ﺷﺮاب‬

‫ﮔﮇ‬

‫ﺳﺎن‬

‫ﻛﺎرﮔﺬاري‬

‫ﺑﻪ‬

‫ﻧﺎﺑﻮدي‬

‫ﻣﺴﺖ‬

‫ﺟﻲ‬

‫آﻫﻴﻦ‬

‫وﻳﻬﻴﻦ‬

‫ﭤﻮ‬

‫ﭘﭵﺎﮢﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪،‬‬

‫ﻫﺴﺘﻲ‬

‫ﺗﻪ‬

‫ﺗﻪ‬

‫ﺗﻮن‬

‫ﺧﻮش‬

‫اي‬

‫دﻳﻦ‬

‫ﻓﺮدا‬

‫ﺑﺎ‬

‫دوﺳﺖ‬

‫ﻳﻚ‬ ‫ﮐﻪ‬

‫ﻫﻔﺖ‬

‫دم‬

‫ﺑﻴﺎ‬

‫ازﻳﻦ‬

‫ﻫﺰار‬

‫ﺧﻮش‬

‫ﻫﺞ‪،‬‬

‫ﺧﻮش‬

‫رﻫﻪ‪.‬‬

‫ﻧﺎﺑﻮدي‬

‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم اﻫﻮ ‪ View‬رﮐﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻋﻴﺶ ﻛﺮي وﭠﻮ‪ ،‬ﻫﻲ دﻧﻴﺎ ﻓﺎﻧﻲ آﻫﻲ ۽ ﺳﭵﮡ ﺳﭕﺎﺟﻬﻴﻨﺪڙ آﻫﻲ‪.‬‬

‫رﻫﻪ‪،‬‬ ‫آﻫﻲ‪،‬‬

‫”‪“Enjoy wine & women and don’t be afraid, God has compassion‬‬

‫ﻋﻤﺮ‬

‫دﻳﺮ‬

‫ﺗﺎﻏﻢ‬

‫را‬

‫ﺳﺎﻟﻜﺎن‬

‫ﻓﺮدا‬

‫ﻓﻨﺎ‬

‫ﻧﺨﻮرﻳﻢ‬

‫ﻏﻨﻴﻤﺖ‬

‫ﺷﻤﺮﻳﻢ‬

‫ﺳﺮ‬

‫ﺑﺴﺮﻳﻢ‬

‫در‬

‫ﮔﺰرﻳﻢ‬

‫)اي دوﺳﺖ ﮀﻮ ﻓﻜﺮن ۾ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻴﻨﺪو وﺗﻴﻦ؟ ﻗﺴﻤﺖ ۾ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ ﭘﻮرو ﭤﻴﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬زﻧﺪﮔﻲ ﭼﺌﻦ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭼﭩﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﮀﻮ ﻧﻪ ان ﮐﻲ ﮐﻞ ﺧﻮﺷﻲ ۾ ﮔﺬاري ﮀﮇﺟﻲ(‬

‫‪ ۴۴‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾‪ ۱۰۹۲ ،‬۾ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺣﺞ ﻛﺮڻ ﻣﻜﻲ وﻳﻮ ﺟﺘﺎن ﻣﻮﭨﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎ ﺑﺎﻗﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﻓﻼﺳﺎﻓﻲ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬اﻧﮕﻲ ﺣﺴﺎب ‪ ،Mathematics‬ﻃﺐ ۽ ‪ – Astronomy‬ﺟﻦ ﺳﺒﺠﻴﻜﭩﻦ ۾ ﭘﺎڻ ﭘﮍﻫﻮ ۽‬

‫ﭘﮍﻫﺎﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﻧﺎﻟﻲ ﺳﻮﻳﻦ رﺑﺎﻋﻴﻮن ﻣﻨﺴﻮب ﭤﻴﻞ آﻫﻦ ﭘﺮ ﺟﻴﻜﻲ ‪ ۷۲‬ﭘﻜﻴﻮن ﭼﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن اﻫﻲ‬ ‫‪ The wine of Nishapur‬ڏﻧﻞ آﻫﻲ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ‪ ۱۱۳۱‬۾ ﻫﺘﻲ )ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر( ۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﺘﻲ ﺑﺎغ ﻣﺤﺮوق ۾ اﻣﺎﻣﺰاده‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﺎن ﻣﻮﭨﮡ ﮐﺎن اڳ ﺳﻨﺪس ﺳﻴﺮاﻧﺪي وٽ ﻟﮙﻞ ﺳﻨﮕﻤﺮﻣﺮ ﺟﻲ اﮀﻲ ﭘﭥﺮ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺎرن‬ ‫ﻟﻔﻈﻦ ۾ ﻋﺒﺎرت ﭘﮍﻫﺎن ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﺎن ﻋﺮﺑﻲ ۾ ﺑﺴﻢ ا� ﻳﺎ ‪ ۷۸۶‬ﺑﺪران ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ؛ ” ﺑﻨﺎم‬ ‫ﭘﺮوردﮔﺎر داﻧﺎ و ﺗﻮاﻧﺎ‪“.‬‬

‫ﺑﭙﺎس ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺣﻜﻴﻢ و ﻣﻨﺠﻢ‬

‫و ﺣﺒﻴﺐ و رﻳﺎﺿﻲ دان ﻋﺎﻟﻤﻴﺖ و رﺑﺎﻋﻲ ﺳﺮاي ﻧﺎﻣﺪار‬

‫اﻳﺮان ﺧﻮاﺟﺎ اﻣﺎم ﺣﺠﺘﮫ اﻟﺤﻖ اﺑﻮاﻟﻔﺘﺢ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ اﺑﺮاﻫﻴﻢ‬

‫ﺧﻴﺎﻣﻲ ﻣﻌﺮوف ﺑﺤﻜﻴﻢ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﻣﺘﻮﻓﻲ در ﺳﺎل ‪ ۵۱۷‬ﻫﺠﺮي ﻗﻤﺮي ‪......‬‬

‫ان ﺑﻌﺪ ﺿﺮور ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪو ﭘﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﻟﻮﻫﻲ ﺷﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﮐﺮﭼﻲ ان ﮐﻲ ڊاﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ ‪ ....‬آﺋﻮن ﭘﭡﻴﺎن‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻛﺮي واﭘﺲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﺟﻲ ﭨﻮﻟﻲ ڏي رواﻧﻮ ﭤﻴﺎن ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ‪.....‬‬ ‫ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﻣﺎن ﻧﻜﺮي ﺑﺎغِ ﻣﺤﺮوق ﻟﺘﺎڙي اﻣﺎم زاده ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ڏي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ۽ ڊاﻛﭩﺮ ارم‬ ‫ﻣﻠﮡ آﻳﺲ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﭜﺮ واري ﻫﺎل ۾ اﭸﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻠﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬دروازي وٽ ﻣﺤﺘﺮﻣﺎ رﺑﺎب‬ ‫ٰ‬ ‫ﻓﺎﻃﻤﻪ وﻳﭡﻴﻮن ﻫﻴﻮن اﻧﻬﻦ ﮐﺎن آﻫﺴﺘﻲ ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻣﺠﻠﺲ اﭸﺎ ﻛﻴﺘﺮي دﻳﺮ ﻫﻠﻨﺪي ” ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﻛﻼڪ ﮐﻦ‬ ‫ﻟﮙﻨﺪو‪ “،‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪ ” ،‬ان ﺑﻌﺪ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﭤﻮري ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻛﺮﮢﻲ آﻫﻲ ۽ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﺋﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻮري اﭠﻴﻦ‬ ‫ﺑﺠﻲ رﺳﺘﻮران ﻗﺼﺮ آرﻳﺎ ﺗﻲ ڊﻧﺮ ﻻ‪ ‬ﺳﭛ اﭼﻲ ﮔﮇ ﭤﻴﻦ‪“.‬‬ ‫”اﻫﻮ ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﺳﭡﻮ‪ “،‬ﻣﻮن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ‪” ،‬آﺋﻮن ﺗﻴﺴﻴﻦ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻛﺮي ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ۽ ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻮڪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي‬ ‫ﺟﻮن ﻛﺠﻬﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻛﮃي ﭤﻮ اﭼﺎن‪“.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﻫﻨﺪ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺷﺎﻋﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﻣﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ آﻫﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﺗﻲ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ‬ ‫رﻧﮓ ﭘﮡ ﭼﮍﻫﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬درازن ﺟﻮ ﺳﭽﻞ ﺳﺮﻣﺴﺖ ﺑﻪ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي ۽ ﺧﻮاﺟﻪ اﺣﻤﺪ ﺟﻬﮍن‬ ‫ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﻣﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭽﻞ ﺳﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬وﺣﺪت اﻟﻮﺟﻮدي ﺻﻮﻓﻴﻦ ﻣﺎن ﺟﻴﺘﺮو ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮري ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻋﺮي ۾ ﻳﺎد ﻛﺮي ﭤﻮ‪ ،‬اوﺗﺮو ﭔﺌﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﻧﻪ ﭼﻴﻮ اﭤﺲ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﺳﭽﻞ ﮐﻲ ” ﺳﻨﮅ‬ ‫ﺟﻮ ﻋﻄﺎر“ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﭽﻞ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻴﺘﺮي ﺋﻲ ﻛﻼم ۾ ﺧﻮاﺟﺎ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺳﺎن ﭘﮡ اﻧﺘﻬﺎﺋﻲ‬ ‫ﻣﺤﺒﺖ ۽ ﻋﻘﻴﺪت ﺟﻮ اﻇﻬﺎر ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺷﻴﺦ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻏﻼﻣﻲ ۾ رﻫﮡ ﺟﻲ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺎرا‬

‫ﺑﺎ‬

‫ﺻﺪق‬

‫ﻫﻮا‬

‫ﮔﺮﻓﺖ‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر‬

‫ﻏﻼم‬

‫ﺑﺎش‬

‫ﻋﻄﺎر‬

‫”آﺷﻜﺎر“‬

‫ﺑﺎش‬

‫ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﻏﺰل ﺟﻲ ﻣﻘﻄﻊ ۾ ﺻﺎف ﻟﻔﻈﻦ ۾ ﭼﻴﻮ اﭤﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ اي آﺷﻜﺎر ! ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮن ﻫﺪاﻳﺖ واري واٽ ﺟﻮ ﻃﺎﻟﺐ‬ ‫آﻫﻴﻦ‪ ،‬ﺗﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﺟﻲ ﺧﺎڪ ۽ ﻣﭩﻲ ﭤﻲ رﻫﻪ‪.‬‬ ‫اي‬ ‫ﺗﻮ‬

‫آﺷﻜﺎر‬

‫ﺧﺎﻛﺮه‬

‫ﺷﻬﺮ‬

‫ﮔﺮ‬

‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر‬

‫ﻃﻠﺒﻲ‬

‫ﺑﺎس‬

‫رﻫﻪ‬

‫ﺑﺎس‬

‫ﻫﺪاﻳﺘﺶ‬ ‫‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮن روﻣﻲ‪ ،‬ﺣﺎﻓﻆ‪ ،‬ﺷﻴﺮازي‪ ،‬ﻓﺮدوﺳﻲ ۽ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم واﻧﮕﺮ ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﭘﮡ‪ ،‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺸﺮق ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ۾‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺷﻌﺮ و ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ زﺑﺎﻧﻦ‬ ‫۾ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻌﻠﻴﻢ دروان ﺳﺌﻴﮉن ۾ رﻫﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ اﺗﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺎﻟﻤﻮ ﺟﻲ ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﻞ ﻟﺌﺒﺮري ۾ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ﺳﺌﻴﮉش زﺑﺎن ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﺘﺎب ‪ ۱۹۳۲‬ﺟﻮ ﮀﭙﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ﺑﺎرون ﻓﺮﻳﻚ‬ ‫ﻫﺮﻣﻠﻦ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﻳﻮرﭘﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن اڳ اﻧﮕﺮﻳﺰي زﺑﺎن ۾ ﺟﻲ‪ .‬اﻳﭿ‪ .‬ﻫﻨﮉﻟﻲ ‪۱۸۰۹‬‬ ‫۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ اڙدو ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ ۾ ‪ ۱۹۷۸‬۾ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺑﺸﻴﺮ اﺣﻤﺪ ﺳﻴﺎﻟﻮي‪ ‬ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‬ ‫۽ ﺳﭛ ﮐﺎن آﮘﺎﭨﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺳﻠﻄﺎن ذوق ﺟﻮ ‪ ۱۳۸۹‬۾ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﮅي ۾ ﺑﻪ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ” ﻏﻨﭽﮫ ﻫﺪاﻳﺖ“ ﻧﺎﻟﻲ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﺳﺮﻫﺌﻲ ﺻﺎﺣﺐ ‪ ۱۹۷۱‬۾ ۽ ان ﮐﺎن اڳ ‪ ۱۹۶۸‬۾‬ ‫ﮘﻮٺ وﻟﻴﺪ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻫﻮ اﭸﺎن ﮀﭙﻴﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﮅ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ڊﻳﻦ‬ ‫ﻗﺎﺳﻢ ﭔﮕﻬﺌﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﺳﻨﮅاﻻﺟﻲ وارن وٽ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻄﺎر ﻧﻴﺸﺎﭘﻮري ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ ﺳﻨﮅي‪‬‬ ‫۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﺟﻬﻮﻧﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺎرف ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻜﺎرﭘﻮر ﻣﺎن ﭘﻮﻛﺮداس وارن ﮀﭙﺮاﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﭛ ۾‬ ‫وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ ۾ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ’ﭘﻨﺪ ﻧﺎﻣﻮ‘ ﻣﺤﻤﺪ ادرﻳﺲ ﺑﻦ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻣﺮي ﺟﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﮉﻳﺎري ﺟﻲ روﺷﻨﻲ ﭘﺒﻠﻴﻜﻴﺸﻦ وارن ﮔﺬارﻳﻞ ﺳﺎل ﮀﭙﺮاﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮي ۾ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺮوﻋﺎت ﺟﻮ ﭔﻪ ﺳﭩﻮن آﻫﻦ ؛‬

‫ﺣﻤﺪ‬ ‫ُﻣﭟ‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﻣﭩﻲ‪‬‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﻻﺋﻖ‬

‫ﺟﻨﻬﻦ‬

‫ڌﮢﻲ‬

‫اﻫﮍي ﻃﺮح ﺳﺎﮘﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﻌﺮ ﮐﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺎرف ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬ ‫ﺣﻤﺪ‬

‫ﺟﻨﻬﻦ‬

‫ﺑﻲ‬

‫ڏﻧﻮ‬

‫ﺣﺪ‬

‫اﻳﻤﺎن‬

‫ﺧﺎص‬

‫ذرڙي‬

‫ڏﻧﻮ‬ ‫ﺧﺎﻟﻖ‬

‫ﺳﺒﺤﺎن‬

‫اﻳﻤﺎن‬

‫ﭘﺎڪ‬

‫ﺧﺎڪ‬

‫آ‪،‬‬

‫آ‪.‬‬

‫ﮐﻲ‪،‬‬ ‫ﮐﻲ‪.‬‬

‫اڄ آﺋﻮن ان ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﺳﻨﺪس آﺧﺮي آرﻣﮕﺎﻫﻪ اﮘﻴﺎن ﺑﻴﭡﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ”ﻋﻄﺎر“ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺻﻮﻓﻲ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ﺳﭽﻞ ﺳﺮﻣﺴﺖ ﮐﺎن ‪ ۶۰۰‬ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ‪ ۱۱۴۲‬۾ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۲۲۰‬۾ ﻫﻦ ﺋﻲ ﺷﻬﺮ ۾ وﻓﺎت‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪) .‬ﺳﭽﻞ ﺳﺮﻣﺴﺖ ‪ ۱۷۳۹‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺪاﻟﻠﻄﻴﻒ ﭜﭩﺎﺋﻲ ‪ ۱۶۸۹‬۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﺳﭽﻞ ﺟﻲ ﻋﻤﺮ ‪ ۱۳‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ‪ ۱۷۵۲‬۾ ﻫﻦ ﻓﺎﻧﻲ ﺟﻬﺎن ﻣﺎن ﻛﻮچ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪(.‬‬

‫ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﻫﻚ اﻣﻴﺮ ﻋﻄﺮ ﭠﺎﻫﮡ واري ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻋﻄﺮن ﺟﻮ دﻛﺎن ﻫﻮ ﺟﺘﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻋﻄﺮن ﺟﻮ وﻛﺮو‬ ‫ﭤﻴﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻛﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﻃﺮح ۽ ﻋﺎم وراﺟﻲ ﻃﺮح )ﮔﻠﻦ ﻣﺎن ﭔﺎڦ ﻟﻨﮕﻬﺎﺋﻲ( اﻫﻲ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻫﻦ دﻛﺎن ﺗﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﺪد ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﻫﻦ دﻛﺎن ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻋﻄﺮ ﺟﻲ وﻛﺮي ﻛﺮي ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ‬ ‫ﻋﻄﺎر ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻮ‪.‬ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﺮﺑﻲ‪ ،‬ﻣﻴﮉﻳﺴﻦ ۽ دﻳﻨﻴﺎت ۾ ان ﻣﺪرﺳﻲ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم‬ ‫رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺳﺎن ﻻﮘﺎﭘﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ دوا ﺳﺎزي ۽ ﻋﻼج ﺟﻲ ﻛﻤﻦ ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻫﻮ ‪ .‬روزاﻧﻮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺮﻳﺾ‬ ‫ﻫﻦ وٽ ﻋﻼج ﻻ‪ ‬اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻦ ﭘﺎڻ ﭘﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺘﺎب ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺎﻣﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ؛‬ ‫ﺑﻪ‬

‫ﮐﮫ‬

‫دارو‬

‫ﻫﺮ‬

‫ﺧﺎﻧﻪ‬

‫روز‬

‫ﭘﺎﻧﺼﺪ‬

‫ﻧﺒﻀﻢ‬

‫)دوا ﺧﺎﻧﻲ ۾ ﭘﻨﺞ ﭘﻨﺞ ﺳﺌﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﻫﺮروز ﻧﺒﺾ ڏﻳﮑﺎرﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪(.‬‬

‫ﺷﺨﺺ‬ ‫ﻣﻲ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‬

‫ﻧﻤﻮدﻧﺪ‬

‫ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ دﻛﺎن ﺗﻲ ﻫﻚ ﻓﻘﻴﺮ آ ﻳﻮ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﻫﻮ دﻛﺎن ۾ رﮐﻴﻞ ﻣﺎل ﮐﻲ ﺳﻜﮣﻴﻦ‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﻦ ﺳﺎن ڏﺳﻲ واﮐﺎڻ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪ ،‬ﻋﻄﺎر ﮐﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ وﮢﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻘﻴﺮ ﮐﻲ دﻛﺎن ﮀﮇڻ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻓﻘﻴﺮ دﻛﺎن ۾‬ ‫ﺳﭥﻴﻞ ﻣﺎل ۽ ان ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ ڏي ﻧﻬﺎر وﺟﻬﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭰﺎﭨﻞ ﭘﺮاﮢﻲ ﭼﻮﻏﻲ ڏي اﺷﺎرو ﻛﺮي ﭼﻴﻮ ‪ ”:‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻴﺖ ﺳﺎن ﻫﺘﺎن ﻧﻜﺮي وﭸﮡ ۾ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻫﻮ ﭔﮅا‪ ‬ﺗﻪ ﻫﻴﮇي ﺳﺎري ﻣﺎل ﻫﻮﻧﺪي ﺗﻮ‬ ‫ﻫﻲ ﺟﻬﺎن ﮀﮇڻ ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﭘﻼﻧﻨﮓ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ؟“‬

‫ﻋﻄﺎر ﺗﻲ ﻓﻘﻴﺮ ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﻟﻔﻈﻦ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﺮو اﺛﺮ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻓﻘﻴﺮ ﺟﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫آﺧﺮﻛﺎر ﻫﻦ دﻛﺎن ۽ ﻛﺎرو ﺑﺎر ﮐﻲ ﮀﮇي ﺷﻴﺦ رﻛﻦ اﻟﺪﻳﻦ آﻗﺎف وارن ﻛﺒﺮوي ﺻﻮﻓﻴﻦ ﺳﺎن وﭸﻲ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﻋﻄﺎر ان ﺑﻌﺪ‬ ‫وڏو ﻋﺮﺻﻮ ﺻﻮﻓﻲ ﻓﻘﻴﺮن ﺳﺎن ﮔﮇ دﻳﺲ ﭘﺮدﻳﺲ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ري ۽ ﻛﻮﻓﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻣﻜﻲ ۽‬ ‫دﻣﺸﻖ‪ .‬ﺗﺮﻛﺴﺘﺎن ۽ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺑﻪ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺧﺎﻧﻘﺎﻫﻦ ۾ رﻫﮡ ﺟﻮ ﺗﺠﺮﺑﻮ ﭤﻴﻮ ۽ ﻃﺮﻳﻘﮫ ﺟﺎ اﺻﻮل ﺳﮑﻴﻮ‪ .‬آﺧﺮ ۾‬ ‫وري ﻣﻮﭨﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر آﻳﻮ ۽ وري ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ دوا درﻣﻞ وارو ﻛﻢ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ۽ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻋﺮي ۽‬ ‫ﺻﻮﻓﻲ ﻓﻜﺮ ﺟﻲ ﭘﺮﭼﺎر ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫”ﺗﺬﻛﺮات اوﻟﻴﺎ‪ “‬ﻋﻄﺎر ﺟﻮ ﺷﺮوﻋﺎﺗﻲ ﻛﺘﺎب آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺻﻮﻓﻲ دروﻳﺸﻦ ﺟﺎ ﺷﻌﺮ‪ ،‬ﭼﻮﮢﻴﻮن ۽ آﺗﻢ‬ ‫ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ڏﻧﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻓﺮﻳﺪاﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ڏاﻧﻬﻦ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺘﺎب ۽ ﻣﺜﻨﻮﻳﻮن ﻣﻨﺴﻮب آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻦ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻓﺮﻳﺪ‬ ‫اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺗﺼﻨﻴﻔﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﺪاد‪ ،‬ﻗﺮآن ﻣﺠﻴﺪ ﺟﻲ ﺳﻮرﺗﻦ ﺟﻴﺘﺮو – ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۱۱۴‬آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺳﻨﺪس ﻫﻴﭡﻴﺎن‬ ‫ﻛﺘﺎب ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﺮان ۾ ﭘﺮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ؛‬ ‫دﻳﻮان ﻋﻄﺎر‬

‫ﻣﺨﺘﺎر ﻧﺎﻣﮫ‬

‫ﻣﻨﻄﻖ اﻟﻄﻴﺮ‬

‫ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻧﺎﻣﮫ‬

‫اﻻﻫﻲ ﻧﺎﻣﮫ‬

‫اﺳﺮار ﻧﺎﻣﮫ‬ ‫ﭘﻨﺪ ﻧﺎﻣﮫ‬

‫ﺑﻠﺒﻞ ﻧﺎﻣﮫ ‪ ،‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫اﻧﻬﻦ ﻣﮍﻧﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۾ ﻣﻨﻄﻖ اﻟﻄﺎﺋﺮ )ﭘﮑﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ( ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ ﻛﺘﺎ ب آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾‬ ‫ﺣﻀﺮت ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺟﻲ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺟﻮ ﻧﻘﻞ ﻛﻨﺪي ﭘﮑﻴﻦ ﮐﺎن ﮘﺎﻟﻬﺮاﺋﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻮﻫﻪ ﻗﺎف ﺟﺒﻞ ڏي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ”ﺳﻴﻤﺮغ“ ﺟﻲ ﮘﻮﻻ ۾ ﻧﻜﺮن ﭤﺎ‪ .‬ﺳﻴﻤﺮغ‪ ،‬ﭨﺮﻛﻲ ﭘﮑﻲ ﺟﻬﮍو ﻫﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﮐﻨﭝﻦ وارو ﭘﺮ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﭘﮑﻲ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Phoenix‬ﺳﮇﻳﻦ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺳﻴﻤﺮغ رب ﭘﺎڪ ﻻ‪ ascribe ‬ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻧﺴﺎن رب ﭘﺎڪ ﺟﻲ ﮘﻮاﻻ ۾‬ ‫ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ ﭜﭩﻜﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﻻ‪ ‬ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻛﻲ ﭘﻴﺮ و ﻣﺮﺷﺪ ﺑﻪ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﭘﮑﻲ ﺑﻪ ﻫﺪ ﻫﺪ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ اﮘﻮاڻ‬ ‫۽ ﺳﻮﻧﻬﻮن ﺑﮣﺎﺋﻲ ﺳﻴﻤﺮغ )ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ( ﮐﻲ ﮘﻮﻟﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺮن ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ اڏاﻣﻨﺪا وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اڏاﻣﻨﺪا وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻧﻜﺮڻ وﻗﺖ‬ ‫ﻫﻮ ﻫﺰارن ﺟﻲ ﺗﻌﺪاد ۾ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻣﻨﺰل ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﻣﻬﻞ ﻓﻘﻂ ﭨﻴﻬﻪ ﭘﮑﻲ وﭸﻲ ﺑﭽﻦ ﭤﺎ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺳﺘﻦ ﺧﻮﻓﻨﺎڪ‬ ‫ﻣﺎﭤﺮﻳﻦ ﻣﺎن ﮔﺬر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺎﭤﺮي ۾ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺳﻮﻳﻦ ڏاﮐﮍن ۽ آزﻣﺎﺋﺸﻦ ﻣﺎن ﮔﺬرﮢﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﻧﺼﻴﺐ‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻲ اﻫﻲ ﺳﻴﻤﺮغ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﺟﻲ ﺧﻮاﻫﺶ ۾ اﮘﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ۾ ﻧﻜﺮن ﭤﺎ‪ .‬ﭔﻲ ﻣﺎﭤﺮي ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﮡ وﻗﺖ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻋﻘﻞ‬ ‫ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﮀﮇي ڏﺋﻲ ﭤﻮ ۽ دل دﻣﺎغ ﺗﻲ ﺣﺎوي ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻋﺸﻖ ۾ ﻫﺰار دﻟﻴﻮن ﺑﻪ ﻓﺪا ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر ﭤﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح‬ ‫ﭨﻲ ﻣﺎﭤﺮي ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﮡ وﻗﺖ ﻫﻮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﺑﻨﻬﻪ ﺑﻴﻜﺎر آﻫﻲ ۽ اﻫﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﮐﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﻛﺎﺑﻪ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﻧﭥﻲ رﮐﻲ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﺳﺖ ﻣﺎﭤﺮﻳﻮن ﻋﺒﻮر ﻛﺮي آﺧﺮ ﺳﻴﻤﺮغ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﮔﺎﻫﻪ ﺗﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻲ ﭨﻴﻬﻪ‬ ‫ﭘﮑﻲ ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي ﭤﻲ ﺗﻪ ﺳﻴﻤﺮغ ﺗﻪ آﻫﻲ ﺋﻲ ﻛﻮﻧﻪ‪ .‬ﺳﻴﻤﺮغ ﺟﻮ درﺑﺎن ﮐﻴﻦ ﺳﻴﻤﺮغ ﻻ‪ ‬اﻧﺘﻈﺎر‬ ‫ﻛﺮاﺋﻴﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻲ ﭨﻴﻬﻪ ﭘﮑﻲ ﺳﻮ ﭼﻴﻨﺪي ﺳﻮﭼﻴﻨﺪي ان راز ﮐﻲ ﭘﺮوڙﻳﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﻴﻤﺮغ ﭔﻴﻮ ﻛﻮﻧﻪ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻮ ﭘﺎڻ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭨﻴﻬﻪ ۽ ﻣﺮغ‬ ‫ﺳﻲ )ﭨﻴﻬﻪ( ﻣﺮغ )ﭘﮑﻲ( آﻫﻦ! ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻓﻮﻧﻴﻜﺲ ﭘﮑﻲ ﺳﻴﻤﺮغ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ۽ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﺳﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﮑﻲ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻣﭥﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻞ ﺳﻴﻤﺮغ )‪ (Phoenix‬ﺧﻴﺎﻟﻲ ﭘﮑﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺎﻟﻦ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ‬ ‫۽ ﻣﺼﺮي ﺗﻬﺬﻳﺒﻦ ۾ ﺳﻴﻤﺮغ ” ﺳﻮرج دﻳﻮﺗﺎ“ ﺳﺎن ﻻﮘﺎﭘﻴﻮ وﻳﻮﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﭣ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﻴﻤﺮغ ﻫﻚ ﺳﻬﮣﻦ ﮐﻨﭝﻦ واري‬ ‫ﭘﮑﻲ ﻧﻤﺎ ﻣﺨﻠﻮق ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ وﺟﻮد ﺟﻬﻮﻧﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮي ۽ ادب ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻫﻨﮅن‬ ‫ﺗﻲ ﺳﻴﻤﺮغ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻄﺎر ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ ﭘﮡ ﻫﻦ ﭘﮑﻲ ﺟﻮ اﺣﻮال آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ڏﻧﺪ‬ ‫ﻛﭥﺎﺋﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻛﺮدار رﺳﺘﻢ ﺟﻲ ڏاڏي ذال ﮐﻲ ﺳﻴﻤﺮغ ﭘﺎﻟﻲ وڏو ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻴﻦ ۾ ﺳﻴﻤﺮغ ﺟﻬﮍي‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‬ ‫ﺧﻴﺎﻟﻲ ﭘﮑﻲ ﮐﻲ ” ﻓﻴﻨﮓ ﻫﺌﺎﻧﮓ“ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻨﻦ وٽ ازدﻫﺎ )‪ (Dragon‬ﺑﻌﺪ ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ‬ ‫ِ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﭙﺎن ۾ ان ﭘﮑﻲ ﮐﻲ ” ﻓﻮﺷﻲ ﭼﻮ“ ﺳﮇﻳﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﻻﻓﺎﻧﻲ ‪ Immortal‬ﭘﮑﻲ‪.‬‬

‫ﺧﻮاﺟﺎ ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر اﻧﻬﻦ ﭼﺌﻦ ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﻣﺎن ﻫﻚ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﺻﻮﻓﻴﺎﻧﻪ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﺎ ﭤﻨﭝﺎ ﺳﻤﺠﻬﻴﺎ‬ ‫وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭔﻴﺎ ﭨﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ؛‬ ‫ﺳﻨﺎﺋﻲ‪ ،‬اﺑﻮاﻟﻤﺠﺪ ﻣﺠﺪود اﻟﺪﻳﻦ – وﻓﺎت ‪۱۱۵۰‬‬

‫اوﺣﺪي اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ – ‪۱۱۸۱‬‬

‫روﻣﻲ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ – ‪۱۲۷۳‬‬

‫ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ‪ ۱۲۱۵‬۽ ‪ ۱۲۲۰‬ﺟﻲ وچ ۾ ” وچ اﻳﺸﻴﺎ“ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ روﻣﻲ‪ ‬ﺟﻮ واﻟﺪ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﭵﻲ ﻛﭩﻨﺐ ۽ ﺧﭥﺎﺑﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭨﻮﻟﻲ ﮐﻲ ﺳﺎڻ ﻛﺮي ﺗﺮﻛﻲ ﺟﻲ ﺑﺤﺮ اﺳﻮد واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ڏي ﻛﻮچ ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫رﺳﺘﻲ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﺮاﺳﺎن واري ﺻﻮﺑﻲ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﮡ وﻗﺖ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪ .‬ﻋﻄﺎر ارڙﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻧﻨﮃڙي ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ روﻣﻲ‪ ‬ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ روﺣﺎﻧﻲ ﻻڙن‬ ‫ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﭘﭡﻴﺎن ﻋﻄﺎر ڏي وڌي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻋﻄﺎر ﻳﻜﺪم روﻣﻲ ﺟﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﮐﻲ‬ ‫ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭤﻲ ﭼﻴﻮ ”ڏﺳﻮ ﺗﻪ ﺳﻬﻲ ! ﻣﻮن ڏي ﻫﻚ ﺳﻤﻨﮉ )‪ (Sea‬اﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﺑﺤﺮ )وڏو ﺳﻤﻨﮉ ‪(Ocean‬‬ ‫آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻋﻄﺎر ﻧﻨﮃڙي روﻣﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﺘﺎب اﺳﺮار ﻧﺎﻣﮫ ڏﻧﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﻧﺴﺎن ﺟﻮ روح دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻟﺬﺗﻦ ۾ ﭰﺎﭤﻞ ڏﻳﮑﺎرﻳﻞ‬ ‫آﻫﻲ‪ ۱۸ .‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻧﻨﮃڙي روﻣﻲ‪ ‬ﺟﻲ ذﻫﻦ ﺗﻲ ﻫﻦ ﻣﻼﻗﺎت وڏو اﺛﺮ ﮀﮇﻳﻮ ۽ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي روﻣﻲ‪ ‬ﻻ‪‬‬ ‫وڏي‪ Inspiration‬ﭘﻴﺪا ﻛﺌﻲ‪ .‬اڄ روﻣﻲ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬روﻣﻲ ۽ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻼﻗﺎت‬ ‫ﺟﻮ اﺣﻮال‪ ،‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﭽﻞ ۽ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﻳﺎد ڏﻳﺎرﻳﻨﺪي آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﮀﻬﻪ ﮐﻦ ﺻﺪﻳﻮن ﭘﻮ‪ ‬ﭤﻲ‪ .‬ﺳﭽﻞ اﭸﺎن‬ ‫ﭘﻨﺠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﻣﻮ ﻣﺲ ﻫﺌﻮ )‪ ۱۷۴۴‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ( ﺗﻪ ﺷﺎه ﻋﺒﺪاﻟﻠﻄﻴﻒ ﭜﭩﺎﺋﻲ‪ ،‬ﺳﭽﻞ ﺟﻲ ڏاڏي ﻣﻴﺎن ﺻﺎﺣﺒﮇﻧﻲ ﻓﻘﻴﺮ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻠﮡ ﻻ‪ ‬درازن ۾ آﻳﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ُﻫﻦ ﻣﻌﺼﻮم ﭔﺎرڙي‪ ،‬ﺳﭽﻞ ﮐﻲ راﻧﺪ ﻛﻨﺪو ڏﺳﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ ﺗﻪ ” اﺳﺎن ﺟﻴﻜﻮ ُ‬ ‫ﻛﻨﻮ ﭼﺎڙﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺟﻮ ڍﻛﮡ ﻫﻲ‪ ‬ﻧﻴﻨﮕﺮ ﻻﻫﻴﻨﺪو!“ ﻏﻴﺐ ﺟﻲ ﭘﮍدي ﻣﺎن ﻟﻴﺌﺎ ﭘﺎﺋﻴﻨﺪر وﻗﺖ ‪ ،‬ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮ روپ ورﺗﻮ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ وﺣﺪت اﻟﻮﺟﻮد ﺟﻲ ﻣﺴﺌﻠﻦ ۽ ﻫﻴﻜﮍاﺋﻲ ﺟﻲ رﻣﺰن ﮐﻲ ﻛﻲ ﻗﺪر ڍڪ ۽ ﭘﮍدي ۾ ﭘﺌﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻮ‪،‬‬ ‫ﺳﭽﻞ اﻫﻲ ﺳﻤﻮرا راز‪ ،‬ﺑﻴﺨﻮدي‪ ‬ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ۾ ﭘﮅري ﭘﭧ اﻓﺸﺎن ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ‬ ‫ﺟﺎ ﺷﺎﻋﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﻋﻄﺎر ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺳﻨﺎﺋﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬ﻣﺎن ﺑﻪ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺳﻨﺎﺋﻲ ﻏﺰﻧﺎ ﺟﻮ ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﻏﺰﻧﺎ اﭴﻜﻠﻬﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺣﺼﻮ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻏﺰﻧﺎ ﭘﮡ اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﺎم زﺑﺎن‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺘﺎب” ﺣﺪﻳﻘﮫ اﻟﺤﻘﻴﻘﮫ وﺷﺮﻳﻌﮫ اﻟﻄﺮﻳﻘﮫ“ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺎﺋﻲ ﺑﻬﺮام ﺷﺎﻫﻪ ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻮرٽ ﺳﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۱۱۱۸‬ﮐﺎن ‪ ۱۱۵۲‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﺳﻨﺎﺋﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻬﺮام ﺷﺎه ﺳﺎن ﮔﮇ ﻓﻮﺟﻲ ﻣﻬﻢ ﺗﻲ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ اﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺻﻮﻓﻲ ﭨﻴﭽﺮ ”ﻻﺋﻲ ﺧﺮ“ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت‬ ‫ﭤﻲ ۽ ﺳﻨﺎﺋﻲ ﺻﻮﻓﻲ ﺳﻨﮕﺖ ۾ اﻫﮍو ﭔﮅﺟﻲ وﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺑﻬﺮام ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎن اﺳﺘﻌﻴﻔﺎ ڏﻧﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻨﺎﺋﻲ ﮐﻲ وڏي ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺖ ۽ ﺷﺎدي ﺟﻲ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌي‪ ‬ﺟﻲ ﭘﮡ آڇ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ؛‬ ‫”اي‬

‫اي‬

‫ﻛﻴﮫ‬

‫ﮔﺮﻓﺘﺎر‬

‫ﻧﺎ‬

‫ﺷﻨﺎﺳﻲ‬

‫اﺑﻮ‬

‫ﺧﻔﻲ‬

‫ﺑﻜﺮ‬

‫را‬

‫او‬

‫از‬

‫ﻋﻠﻲ‬

‫ﺟﺎﻟﻲ‬

‫ﻫﻮﺷﻴﺎر‬

‫ﻫﻮﺷﻴﺎر‬

‫ﺑﺎش‬

‫ﺑﺎش‬

‫!‬

‫!“‬

‫”‪“Oh! He that can not read fine print from the bold, Beware. Oh! He that is engrossed in Abu – Bakar and Ali Beware.‬‬

‫ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ وارن ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﮔﺬرﻳﻞ درو ۾ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﻫﻚ ﺗﻤﺎم وڏو ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ واﭘﺎري‬ ‫ﻣﺮﻛﺰ ﻫﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﺮﺑﺎد ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺳﭵﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ‬ ‫ﻋﻄﺎر ﺑﻪ ان ۾ ﻗﺘﻞ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ اﻫﻮ ﺑﻪ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ دوران ﻋﻄﺎر ﮐﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﻣﻨﮕﻮل ﻳﺮﻏﻤﺎل ﺑﻨﺎﺋﻲ ﻏﻼم ﻃﻮر وﻛﮣﮡ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻮ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﭼﺎﻧﺪي ﺟﺎ ﻫﺰار ﺳﻜﺎ ﮐﮣﻲ ﻫﻦ ﻣﻨﮕﻮل وٽ‬ ‫ﭜﻨﮓ ﻃﻮر ڏﻳﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻋﻄﺎر ﻣﻨﮕﻮل ﮐﻲ ﺻﻼح ڏﻧﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ان ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻲ ﻧﻪ وﻛﮣﻲ‪ .‬ﻣﻨﮕﻮل اﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﺗﻪ ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﻫﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻮ ﻛﻮ وڏو ﻣﻠﻬﻪ آﻫﻲ ﺳﻮ ﭼﺎﻧﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﺳﻜﻦ ﺟﻲ ﻋﻴﻮض ﻋﻄﺎر ﮐﻲ ڏﻳﮡ ﮐﺎن اﻧﻜﺎر ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ دﻓﻌﻲ ﻋﻄﺎر ﮐﻲ آزاد ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ ُﺑﻬﻪ ﺟﻲ ﮘﻮڻ آﻓﺮ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻋﻄﺎر ﻣﻨﮕﻮل ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ”‬ ‫اﻫﻮ ﺋﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻠﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻮن ان ﻗﻴﻤﺖ ۾ ﻣﻮﻧﮑﻲ وﻛﮣﻲ ﺳﮕﻬﻴﻦ ﭤﻮ‪ “.‬ﻣﻨﮕﻮل ﮐﻲ ﺑﻴﻮﻗﻮف ﺑﻨﺠﮡ ﺗﻲ ﻛﺎوڙ وﭠﻲ‬ ‫وﺋﻲ ۽ ﻫﻦ ﺗﺮار ﺳﺎن ﻋﻄﺎر ﺟﻮ ﺳﺮ ڌڙ ﮐﺎن ڌار ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻣﭥﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻧﻪ ﭘﺮ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺻﻮﻓﻴﻦ ﺟﻲ اﻧﺪر ﺟﻮ ﺣﺎل ﺑﻴﺎن ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺧﺎﻃﺮ ﭔﮅاﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ذات ۾ ﺗﻪ ﻛﺎﺑﻪ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﻧﭥﺎ رﮐﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻬﻪ ﻛﮑﻦ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﺑﻲ ﺑﻬﺎ آﻫﻲ اﻫﺎ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ‬ ‫اﻧﺪر ۾ ﻣﺤﺒﻮب ﺟﻲ ﻣﻮﺟﻮدﮔﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻣﻮت ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻛﻮ ﻣﭩﺎﺋﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬ ‫روﻣﻲ واﻧﮕﺮ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻐﺮب ۾ وڏي ﺷﻮق ﺳﺎن ﭘﮍﻫﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ وڏن‪ ،‬ﺟﻦ اﺳﻜﻮل ﺟﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﭘﮍﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﺟﺎ ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺮ اﻧﮕﺮﻳﺰن ‪ /‬ﮔﻮرن ﮐﻲ ﺧﻴﺎم‪ ،‬روﻣﻲ‬

‫۽ ﻋﻄﺎر ﺟﻬﮍن اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭘﮍﻫﻨﺪو ڏﺳﻲ اﺳﺎﻧﮑﻲ ﺑﻪ ﺷﻮق ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﺟﺎ ﻛﻲ‬ ‫ﻛﻲ ﺷﻌﺮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﺳﭡﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﺮﻳﺪاﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ ﺟﻮ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻫﺘﻲ ڏﻳﺎن ﭤﻮ‪.‬‬

‫‪In the dead of night, a sufi began to weep.‬‬

‫‪He said, “This world is like a closed coffin, in which‬‬ ‫‪We are shut and in which, through our ignorance,‬‬ ‫‪We spend our lives in folly and desolation.‬‬

‫‪When death comes to open the lid of the coffin,‬‬

‫‪Each one who has wings will fly off to eternity,‬‬

‫‪But those without will remain locked in the coffin‬‬

‫‪So, my friends , before the lid of this coffin is taken off,‬‬ ‫;‪Do all you can to become a bird of the way to God‬‬

‫”‪Do all you can to develop your wings and your feathers.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﺪرﺳﻦ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺘﺎب ﮔﻠﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻮﺳﺘﺎن ۽ ﻋﻄﺎر ﺟﻮ ﭘﻨﺪ ﻧﺎﻣﮫ ۽ ﭔﻴﺎ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﻨﮅي ۽ اڙدو ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭘﮡ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻫﺘﻲ‬ ‫ڏﻳﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﮉﻳﺎري ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺤﻤﺪ ادرﻳﺲ ﺳﻮﻣﺮي ﻛﻴﻮ آﻫﻲ؛‬ ‫ﮀﺎ‬

‫ﻣﺎن‬

‫ﮔﻮڏڙي‬

‫ﭘﺎڻ‬ ‫دم‬

‫دﺷﻤﻨﻦ‬

‫ﭘﭧ‬

‫ﺗﮇﻫﻦ‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﺟﻨﺘﻦ‬

‫آ‬

‫ﻓﻘﻴﺮي‬

‫ﭔﮅاﻳﺎن‪‬‬

‫ﭘﺎﺗﻞ‬

‫ڏﻳﮑﺎري‬

‫ﻫﮣﻲ‬

‫ﺳﺎن‬

‫!‬ ‫ﻓﻘﻴﺮن‬ ‫۾‬

‫ڍو‪‬‬

‫ﮔﺮ‬ ‫ﺳﮑﻴﻮ‬

‫ﻫﺠﻲ‬ ‫ﺟﻮ‪،‬‬

‫ﻧﻪ‬ ‫ﺗﻪ‬

‫۽‬ ‫ﭜﻠﻲ‬

‫دوﺳﺘﻲ‬

‫ﻓﻘﻴﺮن‬

‫ﭘﺎﻟﻴﻨﺪڙ‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﭴﺎﺗﻲ‬

‫ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺎن‬

‫ﺳﻮ‬

‫وﺟﻬﻲ‬

‫ﺑﻪ‬

‫ﺣﻮاﻟﻲ‬ ‫ﺳﺪاﺋﻴﻦ‬

‫ﻣﻘﺮب‬

‫آﻫﻴﻦ‬

‫اي‬

‫ﻣﺎل‬

‫ﺧﻠﻖ‬

‫ﺑﮑﻴﻮ‬

‫رﮐﻴﻮ‬ ‫ﺗﻮﺗﻲ‬

‫ﭘﺎڻ‬

‫ﺳﺎٿ‬

‫ﭤﻮ‬

‫ﭘﺴﺮ!‬

‫ﺑﺎﺧﺒﺮ‬ ‫ﮔﻬﭧ‬ ‫وٽ‬

‫وﺗﻲ‬ ‫وﺗﻲ‬

‫ﻛﺮ‬

‫ﻧﻈﺮ‬

‫ڏﺋﻲ‬

‫ﭤﺌﻲ‪....‬‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺗﻲ ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﻳﮡ دوران وچ وچ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﮡ‬ ‫ﻻ‪ ‬وﺗﺎﻳﻮ ﻓﻘﻴﺮ‪ ،‬ﻧﺼﻴﺮ دﻳﻦ ﻫﻮﺟﺎ‪ ،‬ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ۽ ﭔﻴﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﺎ ﻟﻄﻴﻔﺎ‪ ،‬ﭨﻮﭨﻜﺎ ۽ ﻋﻘﻞ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو آﻫﻴﺎن‬ ‫اﻧﻬﻦ ۾ ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻋﻨﻮان آﻫﻲ؛ ”ﭼﺎر ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺟﻦ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺠﮡ ﮐﭙﻲ“‪ ،‬ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو‬ ‫آﻫﻴﺎن‪ .‬اﻫﺎ ﮔﻬﮣﻮ اڳ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ‬۾ ﭘﮍﻫﻲ ﻫﻴﻢ‪ .‬اﺋﻨﮉرﻳﻮ ﻫﺎروي ۽ اﻳﺮڪ ﻫﺎﻧﭧ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﺘﺎب ﺟﻮ ‪Perfume of‬‬ ‫‪ Desert‬ﻧﺎﻟﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻛﺘﺎب ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺣﺎﺗﻢ اﻟﻌﺼﻮم ﭼﻴﻮ ؛ ” ﻣﻮن ﭼﺎر ﺷﻴﻮن ﭼﻮﻧﮉﻳﻮن آﻫﻦ ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﭴﺎڻ رﮐﮡ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﮐﻲ‬

‫ﻛﭣ ۾ آﮢﮡ ﺿﺮوري ﻧﭥﻮ ﺳﻤﺠﻬﺎن‪.‬‬

‫”ﭘﻬﺮﻳﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﻲ‪ ‬آﻫﻲ؛ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ روزاﻧﻲ رزق ﺟﻮ ﻣﻘﺪار ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ان ۾ ﻧﻪ واڌارو اﭼﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ۽ ﻧﻪ ﻛﺎ وري ﮐﻮٽ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻣﻮن ان ۾ واڌاري ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﮐﻲ ﮀﮇي ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫”ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ آﺋﻮن رب ﭘﺎڪ ﺟﻮ ﻣﻘﺮوض آﻫﻴﺎن اﻫﻮ ﻗﺮض )ڊﻳﻮﭨﻲ‪/‬ﻓﺮض( ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺋﻲ ﭘﻮرو ﻛﺮﮢﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﭔﻴﻮ ﻛﻮ ﻧﭥﻮ ﭜﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﺳﻮ آﺋﻮن ان ﺟﻲ اداﺋﻴﮕﻲ ۾ ﻣﺸﻐﻮل آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫” ۽ ﭨﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ آﺋﻮن ﭴﺎﮢﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﮃ ﻟﮙﻞ آﻫﻲ ‪ ....‬اﻫﻮ آﻫﻲ ﻣﻮت ‪ ....‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن آﺋﻮن ﭜﭵﻲ ﻧﭥﻮ‬ ‫ﺳﮕﻬﺎن‪ ،‬ان ﻛﺮي ﻣﻮن ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻫﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر رﮐﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫”ﭼﻮﭤﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ‪ ،‬آﺋﻮن ﻳﻘﻴﻦ رﮐﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ رب ﭘﺎڪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ڏﺳﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻫﮍو ﻛﻢ‬ ‫ﻛﻨﺪي ﺷﺮﻣﻨﺪﮔﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﺮڻ ﻧﻪ ﮐﭙﻲ‪“.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﻋﺎﻟﻢ ۽ اﻛﺎﺑﺮ ﻣﻠﻨﺪا‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭜﺮ ۾ ﺋﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻲ ﭔﻲ اﻫﻢ‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻚ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ۽ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻚ ﺟﻮ ﻫﻚ وڏو ﭼﺘﺮﻛﺎر‬ ‫)‪ (Painter‬ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ آﺋﻮن ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺎر آﻫﻴﺎن‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ آرﭨﺴﭧ )ﺗﺼﻮﻳﺮون ﭠﺎﻫﮡ وارا( ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ﭘﺮ آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻚ ﻫﻚ ﻣﺸﺮﻗﻲ ۽ ﺳﻮ ﺑﻪ وري اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫اﻳﮇي واﮐﺎڻ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﻻﺋﻖ آﻫﻲ‪ .‬اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﻛﺎﻟﻢ ﻳﺎ ﻛﺘﺎب ۾ اﻳﺘﺮي ﮔﻨﺠﺎﺋﺶ ﻧﭥﻲ ﭤﺌﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﺟﻮن ﻛﺠﻬﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮون ڏﻳﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﮔﻮﮔﻞ‪ ،‬ﻓﻠﻜﺮ ﻳﺎ ﭘﻜﺎﺳﺎ ﺟﻬﮍن ﺳﺮچ ﻣﺸﻴﻨﻦ ذرﻳﻌﻲ‬ ‫ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻚ ﺟﻮن ﭠﻬﻴﻞ ﻛﺠﻬﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ۾ ڏﺳﻲ اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻴﮇي وڏي‬ ‫ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺟﻮ ﻣﺼﻮر ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان‪ ،‬ﺗﺮﻛﻲ ۽ ﻟﻨﮉن ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻨﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮن ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ اﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﻴﻮزﻣﻦ‬ ‫۾ ﭘﮡ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺟﺘﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ڏﺳﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻛﻤﺎل ﻣﻠﻚ )ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻤﺎل اﻟﻤﻠﻚ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ﺟﻮ اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﺤﻤﺪ ﻏﻔﺎري ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۸۴۷‬۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻛﺎﺷﺎن ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﻨﮃﭘﮡ ۾ ﺋﻲ ﭼﺘﺮﻛﺎري‪ ‬۾ اﻫﮍا ﺗﻪ ﻛﻤﺎل ﻛﺮي ڏﻳﮑﺎرﻳﺎ ﺟﻮ ﻫﻮ ‪ ۱۸‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ان وﻗﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻧﺼﻴﺮ اﻟﺪﻳﻦ ﺷﺂﻫﻪ ﺟﻲ درﭔﺎر ۾ ﺷﺎﻫﻲ ﭼﺘﺮﻛﺎر ﻃﻮر ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ‪ .‬ﻛﻤﺎل وﻣﻠﻚ ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ۾ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻣﺼﻮري ﺟﻮ ﻫﻲ ﻓﻦ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ داراﻟﻔﻨﻮن ﻣﻜﺘﺐ ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫‪ ۱۸۹۶‬۾ ﻧﺼﻴﺮ اﻟﺪﻳﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻣﺼﻮري ﺟﻲ وڌﻳﻚ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻓﻠﻮرﻳﻨﺲ )ﻳﻮرپ(‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ اﻳﺮان واﭘﺲ آﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮ ﺗﻪ درﭔﺎر ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﻫﻦ ﺳﺎن ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫۾ ﺳﺎڙ ۽ ﺣﺴﺪ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ آﻫﻦ‪ .‬آﺧﺮ ﻫﻦ ﺑﻬﺘﺮي ان ۾ ﺳﺠﻬﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﮀﮇي ڏﺟﻲ ‪ ،‬ﺳﻮ ﺑﺎدﺷﺎه ﺳﺎن زﻳﺎرﺗﻦ ﺟﻮ ﺑﻬﺎﻧﻮ‬ ‫ﻛﺮي ﻛﺮﺑﻼ )ﻋﺮاق( ۾ اﭼﻲ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻋﺮاق ۾ ﻫﻦ ”زرﮔﺮ ﺑﻐﺪادي و ﺷﺎﮔﺮدش“ )ﺑﻐﺪادي ﺳﻮﻧﺎرو ۽‬ ‫ﻋﺮب ﺧﻮﻓﺘﮫ )ﺳﺘﻞ ﻋﺮب ( ۽ ﻓﺎﻟﮕﻴ ِﺮ ﺑﻐﺪاد )ﺑﻐﺪاد ﺟﻮ ﺟﻮﺗﺸﻲ( ﺟﻬﮍﻳﻮن ﺷﺎﻫﻜﺎر‬ ‫ﻣﻴﺪان ﻛﺮﺑﻼ‪،‬‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد(‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮون ﭠﺎﻫﻴﻮن‪.‬‬

‫ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻚ ‪ ۱۹۳۹‬۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﺘﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن اﻳﺮان ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻓﻠﻢ ﭘﮡ‬ ‫ﭠﺎﻫﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ آرﭨﺴﭧ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ۽ ﺗﺼﻮﻳﺮن ﺑﺎﺑﺖ ﭔﮅاﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻠﻢ ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ۽ ڊﺋﺮﻳﻜﺸﻦ‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻠﻤﻲ ڊﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﻋﻠﻲ ﺣﺎﺗﻤﻲ‪ ‬ڏﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻓﻠﻢ ۾ ﭼﺘﺮﻛﺎر ﺟﺎ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻘﺎت ﭘﮡ ڏﻳﮑﺎرﻳﺎ‬ ‫وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻠﻢ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر اﺋﻜﭩﺮن ﺣﺼﻮ ورﺗﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻤﺸﻴﺪ ﻣﺎﺷﻴﺨﻲ ﭘﻴﻨﭩﺮ ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻚ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻋﺰت‬ ‫ا� اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ان وﻗﺖ ﺟﻮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻧﺼﻴﺮ اﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ دﻧﻴﺎ ﮐﻲ – ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﻐﺮب ﮐﻲ ‪ ،‬ﮐﮣﻲ ﻛﻴﺘﺮي ﺑﻪ ﻧﮕﻴﭩﻮ ﺳﻮچ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﺎﻫﻠﻦ ۽ ﭴﭩﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان اڳ ۾ ﺑﻪ ۽ اڄ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻤﻦ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ۽ ﻫﻨﺮ ﻣﻨﺪ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ‬ ‫ﺷﻬﺮ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﮐﺎن ﺟﻬﻮﻧﺎ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارا ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ درﺳﮕﺎﻫﻪ‪ ،‬ﻫﺮﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﺑﻴﺤﺪ ‪ Learned‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﻠﻨﺪا‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﺎ ﭔﻪ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﻠﻴﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ‬ ‫ﺷﻔﻴﻌﻲ ﻛﺮﻛﺎﻧﻲ ۽ ﭔﻴﻮ ﭘﺮوﻳﺰ ﻣﻴﺸﻜﺎﺗﻴﺎن‪ .‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﻣﻮﻧﮑﺎن ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﮐﻦ وڏو آﻫﻲ )ﺳﻨﺪس ﭴﻢ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺎل ‪ ۱۹۳۹‬آﻫﻲ( ﭘﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﭹﻴﻞ ﻟﻴﮑﻚ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ادﺑﻲ ﻧﻘﺎد‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻴﻜﺎر ۽ اﻳﮉﻳﭩﺮ ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾‬ ‫ﻟﭩﺮﻳﭽﺮ ﺟﻮ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﻫﻦ ‪ Ph. D‬ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﺮوﻳﺰ ﻣﻴﺸﻜﺎﺗﻴﺎن ﻣﻮﻧﮑﺎن ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ ﻧﻨﮃو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ‪ ۱۹۵۵‬۾ ﻫﻦ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﻦ وﻗﺖ ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻣﻴﻮزﻳﺸﻦ ۽ ﻛﻤﭙﻮزر آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺳﻨﺘﻮر ۽ ﺳﺘﺎر ﺟﻮ ﻣﺎﻫﺮ‬ ‫آﻫﻲ ۽ ‪Twenty Pieces of Santur‬ﻧﺎﻟﻲ ﻛﺘﺎب ﭘﮡ ﻟﮑﻴﻮ اﭤﺲ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دﻓﻌﺎ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﺮﻓﺎرم ﻛﺮي‬ ‫ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ ۱۹۹۲ .‬۾ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ۾ ‪ Spirit of Earth Fastival‬ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن اﻧﻌﺎم ﻣﻠﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ وﻗﺖ ﭘﺎڻ‬

‫ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ”ﻣﻴﻮزڪ“ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻮن ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ۽ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده ﺳﺎن ﻓﻮن ﺗﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺷﻬﺮ ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﭘﺎٽ ﻳﺎ ڏﻳﭙﻠﻮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﺷﻬﺮ واﻧﮕﺮ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﺎ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﻗﺎﺑﻞ آﻫﻦ‪.‬‬

‫”اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۽ ﻫﺮ ﮘﻮٺ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬اﻛﺎﺑﺮ ۽ ﺳﺎﺋﻨﺲ ۽ آرٽ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاﻧﭽﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﻫﺮ‬ ‫ﻣﻠﻨﺪا‪ “.‬ﻫﻦ ﭼﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ آﺧﺮﻛﺎر آﺋﻮن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺳﻨﺪس ﻣﻠﻚ ﮔﻬﻤﮡ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﭘﺮ ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻳﺮان‪،‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﺮﻛﺎري ﺗﻮڙي ﻧﺠﻲ ادارن ﺟﻲ ﻛﺎرﻛﺮدﮔﻲ ﭘﺴﻨﺪ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰادو ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻤﻌﻤﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﭔﻨﻬﻲ ﻫﻚ ﺋﻲ وﻗﺖ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ” ورﻟﮉ ﻣﺌﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ“ ﻣﺎﻟﻤﻮ ۾‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻴﻠﮉ ۾ ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬داﺧﻞ ورﺗﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺟﻮ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﻫﻮ ان‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻮ ‪) PSA‬ﭘﻮرٽ اﺋﻴﻨﮉ ﺷﭙﻨﮓ اﺋﮉﻣﻨﺴﭩﺮﻳﺸﻦ(۾ ‪ M. Sc‬ﻛﺮڻ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ آﺋﻮن ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ۾‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺎ‬ ‫ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻛﻲ ﻛﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ۾ ﻟﻴﻜﭽﺮ ﻻ‪ ‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻚ ﺋﻲ ﻫﺎل ۾‬ ‫وﻫﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﺎﻟﻤﻮ )ﺳﺌﻴﮉن( ۾ اﺳﺎن ﺟﺎ ﮔﻬﺮ ﻫﻚ ﺋﻲ ﺑﻠﮉﻧﮓ ۾ ﻫﺌﺎ ۽ ﭔﻪ ﺳﺎل ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﭤﻲ‬ ‫رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ ﭘﺮ ﻣﻮﻛﻠﻦ ۾ ﻳﺎ ﻓﻴﻠﮉ ورڪ ﻻ‪ ‬ﭜﺮ واري ﻣﻠﻚ ﺟﺮﻣﻨﻲ‪ ،‬ﻫﺎﻟﻨﮉ‪ ،‬ﭘﻮﻟﻨﺪ ‪ ،‬ﻧﺎروي ﻳﺎ ڊﺋﻨﻤﺎرڪ وﭸﮡ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﺮ وﻗﺖ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ ﺗﻌﺠﺐ ﮐﺎﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن ﻫﻚ ﻃﺮف دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ڏوراﻧﻬﻦ ﻣﻠﻚ‬ ‫۽ ﭔﻴﭧ ڏﭠﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ اﻳﺮان ﮀﻮ ﻧﻪ؟ ۽ ﻫﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ دل ﺟﻲ ﮔﻬﺮاﺋﻴﻦ ۽ اﻛﻴﺮ ﻣﺎن اﻳﺮان‬ ‫ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻲ دﻋﻮت ڏﻳﻨﺪو ‪ .‬ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﺮ ﻫﻚ ﺟﺪا ﭤﻲ وﻳﻮ ﺗﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﻣﻮﻧﮑﻲ اي ﻣﻴﻞ ﻳﺎ ﻓﻮن ذرﻳﻌﻲ ﭘﺎڻ وٽ‬ ‫ﺗﻬﺮان ۾ اﭼﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﮀﻬﻪ ﺳﺖ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﻮ اﻳﺮان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭘﺎران ﻟﻨﮉن ۾ ‪ IMO‬ﺟﻲ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪﮔﻲ ﻃﻮر‬ ‫ﻛﻢ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﻓﻘﻂ اﻳﺮان وﭸﮡ ﺟﻮ ارادو ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻳﻜﺪم ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻤﺖ‬ ‫اﻓﺰاﺋﻲ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۾ رﻫﻨﺪڙ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭔﻴﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ ۽ ﻫﻚ ﺳﺎل ﺟﻮﻧﺌﺮن ﺟﺎ‬ ‫ﻓﻮن ﻧﻤﺒﺮ ﻣﻮﻛﻠﻴﺎ ﭤﻲ ﺗﻪ‪ ،‬ﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭼﺌﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ ۽ اﻳﺮان ﭘﻬﭽﮡ ﺗﻲ ﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻨﺪا ۽ ﻫﺎڻ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﭘﻮڙﻫﺎﺋﭗ ۾ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻜﻮ ﭘﺮوﮔﺮام ﭤﻴﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن ﮐﻴﺲ ﺑﻨﺎ ﭔﮅاﺋﮡ ﺟﻲ اﭼﻲ ﻧﻜﺘﺲ‪ .‬ﻣﻮن اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺿﺮورت‬ ‫ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ڏﻳﻨﺪس‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺋﻲ اﻫﻮ اﺣﺴﺎس ﭤﻴﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان‬ ‫اﻫﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﭔﺎر ﭔﭽﻮ ﻳﺎ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﻋﻮرت ﺑﻪ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺧﻮف ﺧﻄﺮي ﺟﻲ ﮔﻬﻤﻲ ﭰﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ ۽ ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ﭘﺎﮢﻲ ۽ ﻫﺎﺋﺠﻨﻚ ﮐﺎڌي ﻛﺮي ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﻲ اﻫﻮ ﻛﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻧﭥﻮ ﭜﻮﮘﮣﻮ ﭘﻮي ﺟﻴﻜﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾‬ ‫ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﻳﺮان ﮀﮇڻ ﮐﺎن اڳ ﻛﺠﻬﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ آﻳﺲ ﭘﺮ ﺷﺮوع ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻣﻮن‬ ‫ﻓﻘﻂ ﺣﺴﻴﻦ ﺳﺎن ﻓﻮن ذرﻳﻌﻲ ﻟﻨﮉن ۾ راﺑﻄﻮ رﮐﻴﻮ ۽ ﭘﮁﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ ﻛﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ وﭸﺎن ۽ اﺗﻲ ﮀﺎ ﮀﺎ ڏﺳﺎن‬ ‫۽ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻮن ‪ Comments‬ﺑﻪ ﮐﻴﺲ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻠﻴﺲ‪.‬‬ ‫”ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ رﻫﻲ ﻛﺮي ﺟﮇﻫﻦ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‪ ،‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ،‬ﻋﻄﺎر ۽ ﻛﻤﺎل و ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﻮ ﻛﺮﻳﻦ“ ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻠﻴﺰاده‬ ‫ﭼﻴﻮ‪ ” ،‬ﺗﻪ ﭘﺎڻ واري ﺣﺴﺎﺑﺪان )‪ (Mathematician‬ﺟﻮ ﺑﻪ ذﻛﺮ ﺿﺮور ﻛﺠﺎن‪ ‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﺟﮇﻫﻦ اﺳﻴﻦ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﮐﮣﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺳﭛ ﮐﻠﻨﺪا ﻫﺌﺎﺋﻮ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬ﻧﻴﭟ ﻓﺮﻳﻨﭻ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ‪ ،‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺗﺎﺋﻴﺪ ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ”اﺑﻮل وﻓﺎ “ واﻗﻌﻲ وڏو ﻣﺌﭥﻴﺸﻦ ۽ ‪ Astronomy‬ﺟﻮ ﻣﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﭼﻨﮉ ﺟﻮ ﻫﻚ‬ ‫ﭼﮕﻬﻪ )‪ (Crater‬ﻣﻨﺴﻮب ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫ﺣﺴﻴﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ ﺳﺎﺋﻨﺴﺪان ۽ ﺣﺴﺎﺑﺪان ‪ ۹۴۰‬۾ ﻫﺘﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫اﺑﻮل وﻓﺎ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﺑﻮل وﻓﺎ اﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ‪ Mathematics‬ﭘﮍﻫﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﭨﺮﮔﻨﺎﻣﻴﭩﺮي ﺟﻲ ﻓﻴﻠﮉ ۾‬ ‫ﻛﻢ ﻛﻴﻮ ۽ ﭼﻨﮉ ﺟﻲ ﭼﺮﭘﺮ ﺗﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ‪ Tangent‬ﻓﻨﻜﺸﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺎرف ﻛﺮاﻳﻮ ۽ ﭨﺮﮔﻨﺎﻣﻴﭩﺮي ﺟﻲ‬ ‫‪ Table‬ﭠﺎﻫﮡ ﺟﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻃﺮﻳﻘﺎ ﮘﻮﻟﻴﺎ‪ .‬ﻣﺸﻬﻮر ﭨﺮﮔﻨﺎﻣﻴﭩﺮي ‪ Identity‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﻫﺮ ﻛﺎﻟﻴﺠﻲ ﺷﺎﮔﺮد واﻗﻒ آﻫﻲ‪.‬‬

‫)‪Sin(a+b) =Sin (a)cos (b)+cos(a)Sin(b‬‬

‫اﺑﻮ وﻓﺎ ﺟﻲ اﻳﺠﺎد آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه اﺳﻔﻴﺮﻳﻜﻞ ﺟﻴﻮﻣﻴﭩﺮي ۾ ‪ Sine‬ﻓﺎرﻣﻮﻻ اﻳﺠﺎد ﻛﺮڻ ۾ ﻫﻦ ﺟﻮ وڏو ﻫﭣ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ۾ ﭼﻜﺮ ڏﻳﮡ‬ ‫ﺗﻬﺮان اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ۽ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﺷﻬﺮ‪ -‬آدﻣﺸﻤﺎري ﺗﻮڙي ﭘﮑﻴﮍ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ۾ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫اﻣﺎم ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ ﻧﻪ ﻛﻲ ﮔﻬﮣﺎ دﻳﻨﻲ درﺳﮕﺎﻫﻪ‪ .‬ﺗﻬﺮان ۾ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﺌﻢ ۽ دوﻧﻬﻮن آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﻘﻄﻲ ﻧﮕﺎﻫﻪ ﮐﺎن‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﻲ ڌارﻳﺎن اﭼﻦ ﭤﺎ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ اﻫﻢ ﺷﻬﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﻳﻮرپ‪ ،‬ڏور اوﭜﺮ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻴﺎح اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﺪرﺗﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻮن ڏﺳﮡ اﭼﻦ ﭤﺎ اﻧﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺷﻴﺮاز ۽ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻬﮍا‬ ‫ﺷﻬﺮ ” اڌﺟﻬﺎن“ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ڌارﻳﻮن ﮐﮣﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ۾ اﭼﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺗﻬﺮان ﻣﺎن ﺿﺮور‬ ‫ﻟﻨﮕﻬﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ زوار ﺟﻴﻜﻲ ﻓﻘﻂ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺷﻬﺮن ۾ وﭸﻦ ﭤﺎ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﮡ‬ ‫ﻻزﻣﻲ ﭤﻴﻮ ﭘﻮي‪ .‬ﻫﻮ ﺑﺎ‪ ‬اﻳﺌﺮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﻬﺮان ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن زاﻫﺪان ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪا اﭼﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ ﺑﻪ ﻗﻢ‬ ‫ﭘﻬﭽﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﭔﻲ ﻣﻨﺰل ﻣﺸﻬﺪ ڏي وﭸﻦ ﻻ‪ ‬ﺗﻬﺮان ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻦ ﭤﺎ ۽ وري واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺎ ﺳﺮﻛﺎري‬ ‫ﻛﺎﻣﻮرا ﻣﻴﭩﻨﮕﻦ ۽ ﺳﻴﻤﻴﻨﺎرن ۾ ﺗﻬﺮان ﺋﻲ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﺳﺎن ﺟﻲ واﭘﺎري ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ڏﻳﺘﻲ ﻟﻴﺘﻲ ۽ ﻛﺎروﺑﺎر‬ ‫ﺟﻲ ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﺗﻬﺮان ﺋﻲ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﮔﻬﻤﮡ‪ ،‬اﺗﻲ رﻫﻨﺪڙ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻬﺎز دوﺳﺘﻦ )ﺟﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﻮن ﻳﻮرپ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ﻳﺎ ﺟﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ( ﻣﻠﮡ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﭔﻴﻦ ڏوراﻧﻬﻦ ﺷﻬﺮن ﮀﺎﺑﻬﺎر‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ ۽ اﺻﻔﻬﺎن وﭸﮡ ﻻ‪،‬‬ ‫آﺋﻮن ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ارﻣﺎن ۾ ﭔﻦ ﭨﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﭼﻲ رﻫﻴﺲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ﻣﻠﺖ ﺳﺐ وي رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﭜﺮ ۾‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﮐﻲ ﺑﻪ وﻳﺠﻬﻲ آﻫﻲ‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ اڏام ﻟﻬﻲ ﭤﻲ ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏو‬ ‫ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﺟﻮ ﭘﺮاﮢﻮ آﻫﻲ ۽ ﺷﻬﺮ اﻧﺪر آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ڊوﻣﻴﺴﭩﻚ اڏاﻣﻦ ﻻ‪ ‬رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ۽ ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ اڏاﻣﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻟﻬﮡ ﭼﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏو ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻨﺪو وﭸﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻴﺤﺪ وڏو ۽ ﻧﺌﻮن آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن )ﻛﺮاﭼﻲ( ﮐﺎن ﺗﻬﺮان ﺟﻴﻜﻲ اڏاﻣﻮن آﻳﻮن ﭤﻲ ﺳﻲ ﻫﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﻟﭥﻴﻮن ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﺎڻ‬ ‫ﮐﺎن ‪ -‬۽ اﺳﺎن ﺟﻲ اﻫﺎ ﭘﻬﺮﻳﻦ اڏام ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﻟﭥﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن‬ ‫ﺑﺎ‪ ‬اﻳﺌﺮ‪ ،‬ﺗﻬﺮان اﭼﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﻲ ﺋﻲ ﻟﻬﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻚ ﻳﻮرﭘﻲ ﻳﺎ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﻻ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﺌﻢ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﭜﻠﻲ ﻟﮙﻲ ﭘﺮ ﻫﻚ ﻛﺮاﭼﻲ‪ ،‬ﻣﻤﺒﺌﻲ ﻳﺎ ﻗﺎﻫﺮي ﺟﻬﮍي ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫رﻫﻮاﺳﻲ ﻻ‪ ‬ﺗﻬﺮان ﺳﻬﮣﻦ‪ ،‬وﻳﻜﺮن ۽ ﺳﮅن رﺳﺘﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮڻ ﺳﺎن ﺗﻬﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻴﺪان ﺣﺴﻴﻦ“ واري ﭼﻮراﻫﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻴﻮ وﭸﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﭔﻪ ﭔﻴﺎ اﻫﻢ ﭼﻮراﻫﺎ ؛ ﻣﻴﺪان اﻧﻘﻼب ۽‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﭼﻮراﻫﻲ ”‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﻴﺪان ﻓﺮدوﺳﻲ ﺑﻪ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻴﺪان آزادي ﮐﺎن ﻣﻴﺪان اﻧﻘﻼب ﺗﺎﺋﻴﻦ وارو رﺳﺘﻮ آزادي روڊ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ان ﺑﻌﺪ وارو‬ ‫اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ روڊ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ وارو ﻣﻴﺪان ﻓﺮدوﺳﻲ ﺑﻌﺪ ﺳﺎﭴﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﻓﺮدوﺳﻲ روڊ ﺗﻲ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ روڊ ﺗﺎن ﭰﻴﺮاﺋﻲ ﻣﻠﺖ روڊ ۽ اﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ روڊ ﺟﻲ ﻛﺮاﺳﻨﮓ وٽ ﻫﻮﭨﻞ ارﻣﺎن ۾ اﭼﻲ ﻻﭤﻮ‪ .‬ﭘﻨﺞ ﻣﺎڙ‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ ﻛﻨﻜﺮﻳﭧ ﺟﻲ دﭔﻲ ﺟﻬﮍي ﭤﻲ ﻟﮙﻲ‪ .‬رﺳﻴﭙﺸﻦ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﮀﻮﻛﺮي‪ ‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻧﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﮐﺎن‬ ‫آﺋﻮن اڻ واﻗﻒ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﺳﻮ ﻫﻮ‪ ‬ﭔﺎﻫﺮان ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﮀﻮﻛﺮي ﮐﻲ وﭠﻲ آﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ ۽‬ ‫ﻣﭹﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دوﺳﺖ ﭘﺎران ﻫﻦ ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﻛﻤﺮو اﮘﻬﻴﻦ ڊﺳﻜﺎﺋﻮﻧﭧ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﺑﻚ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﺟﻬﻮل ڊﺑﻞ‬ ‫ﺑﻴﮉ وارو‪ ،‬ﭔﻮﺳﭧ ۽ ﮔﻬﭧ وارو‪ ،‬ﻫﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻮ ﻛﻤﺮو ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻋﺠﻴﺐ ﻟﮙﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬دري ﮐﻮﻟﮡ ﺳﺎن ﭤﮅڙي ﻫﻴﺮ‬ ‫ﻟﮙﮡ ۽ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻫﻚ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﻨﺎرا ڏﺳﻲ دل ﺧﻮش ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ‪ ۱۵‬آﻣﺮﻳﻜﻦ ڊاﻟﺮن وارو ﻛﻤﺮو‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ‪ ۱۲‬ڊاﻟﺮن )ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۷۵۰‬رﭘﻴﻦ( ۾ ﻣﻠﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺳﻮ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻬﮍي ‪ Cosmopolitian‬ﺷﻬﺮ ۾‪ .‬ﺑﺎٿ روم ﺑﻪ ﮔﮇ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫۾ ﭤﮅي ﺳﺎن ﮔﮇ ﮔﺮم ﭘﺎﮢﻲ ﺑﻪ آﻳﻮ ﭤﻲ ۽ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ آﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﭘﺮﻳﺸﺮ ﺳﺎن ‪ .‬ان ﮐﺎن ﭔﻴﮡ ﺟﻴﺘﺮن ﭘﺌﺴﻦ ۾ ۽ ان ﺟﻲ اڌ ﺟﻬﮍي‬ ‫ﭼﮝﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﻻڙﻛﺎﻧﻲ ۽ ﺳﮑﺮ ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ‪ .‬۽ ﻫﻚ ڊاﻟﺮ )‪ ۶۲‬رﭘﻴﻦ( ۾ ﺳﻼد ﺟﻲ ﭘﻠﻴﭧ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭼﻠﻮ‬ ‫ﻛﺒﺎب ﺟﻲ ﭘﻠﻴﭧ )ﺟﻴﻜﺎ ﭔﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ( ﺟﻬﮍي ﺳﺴﺘﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﺗﻪ راڌڻ‪ ،‬ﭘﮉﻋﻴﺪن ﻳﺎ ﺳﺠﺎول ﺟﻬﮍي ﮘﻮٺ ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬

‫ﻫﻮﭨﻞ ارﻣﺎن ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ ﮔﻬﭩﻲ آﭨﻮ ﭘﺎرﭨﺲ دﻛﺎﻧﻦ‪ ،‬وﻳﻠﮉرن ۽ ﮔﺌﺮﻳﺞ ﻣﺴﺘﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻮ اﻛﺒﺮ روڊ ﻳﺎ‬

‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﮔﺎڏي ﮐﺎﺗﻲ ﺟﻮ ﻫﻴﭡﻴﻮن ﺣﺼﻮ )وﻳﺴﭧ ﻛﭽﻮ ( ﭤﻮ ﻟﮙﻲ‪ .‬آﺋﻮن اﻧﻬﻦ دﻛﺎﻧﻦ اﮘﻴﺎن ۽ ﻛﺎرن ۽ ﻣﻮﭨﺮ‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻦ ﺟﻲ ﻣﺮﻣﺖ ﻛﻨﺪڙ ﻣﺴﺘﺮﻳﻦ ﺟﻲ وﭼﻤﺎن‪ ،‬اﻧﮕﮍ وﻧﮕﮍ ﻫﻠﻨﺪو‪ ،‬رﺳﺘﻮ ﭠﺎﻫﻴﻨﺪو وﻳﺠﻬﻲ ﺳﺐ وي ﻣﻴﭩﺮو‬ ‫اﺳﭩﻴﺸﻦ ”ﻣﻠﺖ“ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺲ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ؛ ﺟﭙﺎن‪ ،‬ﭼﻴﻦ‪ ،‬وﻳﻨﺪي ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍن ۾ ﻫﺮ ﻫﻚ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ڌارﻳﺎن‬ ‫آﻫﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﺳﭥﮡ ﻗﻤﻴﺺ ﭘﺎﺋﮡ ﺑﺪران ﭘﻴﻨﭧ ﭘﺎﺋﻲ ﻫﻠﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ورﻟﻲ ﻛﻮﺷﻚ ﻛﻨﺪو ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﻛﻲ ڌارﻳﺎن آﻫﻴﻮ ۽‬ ‫ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ اوﭘﺮﻳﻦ ﻧﮕﺎﻫﻦ ﮐﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﭽﻴﻞ رﻫﻲ آزادي ﺳﺎن ﮔﻬﻤﻲ ﭰﺮي ﺳﮕﻬﻨﺪاﺋﻮ‪ .‬ﺑﻘﻮل ﻣﻤﺒﺌﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ۽ ﺳﻨﮅي ادﻳﺐ ڊاﻛﭩﺮ ﭔﻠﺪﻳﻮ ﻣﺘﻼﮢﻲ ﺟﻲ اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬اﻳﺮان ۽ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﻛﮇﻫﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﭥﮡ ﻗﻤﻴﺺ ﻧﻪ ﭘﺎﺋﻲ ﻫﻠﺠﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻮن زﻣﻴﻦ دوز )ﺳﺐ وي( اﺳﭩﻴﺸﻨﻮن ﻛﺎﻓﻲ ﺻﺎف‪ ،‬روﺷﻦ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ آرٽ ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻜﺎر آﻫﻦ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﮔﻬﮍﻳﻦ‬ ‫ﻻ‪ ‬اﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻴﻮ ﭴﮡ ﺑﻴﺠﻨﮓ )ﭼﻴﻦ( ﺟﻲ ﺳﺐ وي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ ﺳﭛ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻴﭡﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﻣﻴﭩﺮو رﻳﻞ ﺟﻮ ﭘﺮاﺟﻴﻜﭧ ﮔﻬﮣﻮ اڳ ‪ ۱۹۷۰‬ڌاري ﻓﺮﻳﻨﭽﻦ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ﺟﻦ ﭘﺌﺮﺳﭵﻮ ﺳﺐ وي ﭠﺎﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﺳﺎل ان ﺗﻲ ‪ study‬ﭤﻲ ۽ ﺷﺮوﻋﺎﺗﻲ رﭘﻮرﭨﻮن ﺑﻪ ﻣﻜﻤﻞ ﭤﻴﻮن ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ۱۹۷۹ ‬واري اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب ۽ ان ﺑﻌﺪ ‪۱۹۸۰‬‬ ‫۾ ”اﻳﺮان ﻋﺮاق“ ﺟﻨﮓ ﻛﺮي ﻛﻢ اﮘﺘﻲ وڌي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬ڏﻫﺎﻛﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﭼﻴﻨﻴﻦ ﻫﺘﻲ ﺟﻮن ﭔﻪ ﮐﻦ ﻻﺋﻴﻨﻮن‬ ‫ﺷﺮوع ﻛﻴﻮن‪ .‬ﺗﻬﺮان ﻣﻴﭩﺮو ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺷﻴﻮن رﻳﻞ ﺟﻲ ﺑﻮﮔﻴﻦ ﮐﺎن ان ﺟﻲ ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻮ ﺳﺴﭩﻢ ﭼﻴﻨﻲ ﻃﺮز‬ ‫ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ڏﻫﻦ ﭘﻨﮅرﻫﻦ ﻣﻨﭩﻦ اﻧﺪر رﻳﻞ اﭼﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬رﻳﻞ ﺟﺎ اﮘﻴﺎن ﭔﻪ دﭔﺎ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﺨﺼﻮص آﻫﻦ ﭘﺮ اﻫﻲ ﻋﻮرﺗﻮن‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﻣﮍﺳﻦ ﻳﺎ ﻣﺮد ﻣﺎﺋﭩﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻫﻦ‪ ،‬اﻫﻲ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﺮداﻧﻦ ﮔﺎڏن ۾ ﺳﻮار ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﻣﺮدن ۽‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ڌار ڌار رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ – وﻳﻨﺪي ﻣﺰارن ۽ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻲ ﺑﻪ‪ .‬ﻗﺒﺮ ﺟﺎ ﭔﻪ ﭘﺎﺳﺎ ﻣﺮدن ﻻ‪ ‬ﺗﻪ ﭔﻪ ﭘﺎﺳﺎ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ . ‬ﻫﻮن‪ ‬ﻧﺌﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﺎن ڏﻳﻨﻬﻦ اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ ﭨﺮﻳﻦ اﭼﮡ ﺟﻮ ڏﻳﮏ ﻋﺠﻴﺐ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ .‬رﻳﻞ ﺟﺎ ﭘﻬﺮﻳﺎن ﭔﻪ‬ ‫دﭔﺎ ﻛﺎرن ﺑﺮﻗﻌﻦ ﺳﺎن ان ﺑﻌﺪ ﺳﻔﻴﺪ ۽ ﻫﻠﻜﻦ رﻧﮕﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﻨﭧ ﺷﺮٽ ۾ ﻣﻠﺒﻮس ﻣﺮد ﺣﻀﺮات ﺳﺎن ڏﺳﻲ ﻫﻮ واﺋﮍو‬ ‫ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﮐﺎن اﮘﻴﺎن دﭔﺎ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﻘﺮر ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﭘﮁﻴﻢ‪.‬‬ ‫”ان ﻛﺮي ﺟﻮ اﮘﻴﻦ دﭔﻦ ۾ ﻟﻮڏا ﮔﻬﭧ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ “،‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪ ” ،‬۽ اﺳﺎن ﭼﺎﻫﻴﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻋﻮرت ذات آرام ﺳﺎن ﺳﻔﺮ ﻛﺮي‪“،‬‬

‫” ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﺳﻮچ ۽ ﻧﻴﺖ ﮐﻲ داد ڏﻳﮡ ﮐﭙﻲ“‪ ،‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪ ” ،‬ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﺘﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﻛﺠﻪ دﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻲ‬ ‫ﻣﻠﻦ واﻧﮕﺮ اﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ اﮘﻴﻦ دﭔﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺣﺎدﺛﻲ ۾ ﻣﺮن ﺗﻪ اﻫﻲ ﻣﺮن‪ ،‬اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﮘﺎﮢﻴﭩﻮ ﻫﻮن‪ ‬ﺋﻲ ﮔﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ” ﻋﺮاق اﻳﺮان ﺟﻨﮓ“ ۾ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺮد اﻳﺘﺮا ﺗﻪ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﺎ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ ﻓﻴﻠﮉ ۾ ‪ -‬ﺟﻬﺎز راﻧﻲ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ﮐﺎن ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ ۽ اﺳﭙﺘﺎﻟﻦ ۾ اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻣﺼﺮ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺮد ﻣﺎﮢﻬﻮ رﮐﮣﺎ ﭘﻴﺎ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﺳﻨﺪن ﭔﺎر وﭸﻲ وڏا‬ ‫ﭤﻴﺎ‪.‬‬

‫ﻣﻮن ﮐﻴﺲ وﻳﭩﻨﺎﻣﻴﻦ وارو ﭼﺮﭼﻮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ وﻳﭩﻨﺎﻣﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ” ﻫﻮن‪ ‬ﺗﻮﻫﺎن اﻫﮍا ﻓﻀﻴﻠﺖ وارا ﻧﻪ آﻫﻴﻮ‬ ‫ﭘﺮ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺟﻮﮘﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻠﮡ وﻗﺖ ﭔﻴﻦ اﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻣﺮدن واﻧﮕﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ رڍن ﭔﻜﺮﻳﻦ‬ ‫واﻧﮕﺮ ﭘﭡﻴﺎن ﻫﻠﮡ ﺑﺪران ﮐﻴﻦ اﮘﻴﺎن ﻫﻠﮡ ﺟﻲ ﻋﺰت ﺑﺨﺸﻴﻮ ﭤﺎ ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﺮد ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﭡﻴﺎن ﭘﭡﻴﺎن ﻫﻠﻮ ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫ﻫﻦ ﭘﻴﻼ ڏﻧﺪ ﻛﮃي ﭘﻬﺮﻳﻮن ﭨﻬﻚ ڏﻧﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﭼﻴﻮ ؛ ” اﻫﻮ ان ﻛﺮي ﺟﻮ وﻳﭩﻨﺎم آﻣﺮﻳﻜﺎ واري ﺟﻨﮓ ﺟﻮن ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ‪) mines‬ﺑﺎرودي ﺳﺮﻧﮕﻬﻮن( اﭸﺎ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪“.‬‬

‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﺑﺎزار ﺑﺰرگ – ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﺎزار اﻛﺒﺮ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ﻋﺎم ﻃﺮح اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻟﻔﻆ ﮔﺮاﻧﮉ ﺑﺎزار آﻫﻲ‪ ،‬وﭸﮣﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪.‬ﻫﻲ‪ ‬ﺑﺎزار دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺟﻬﻮﻧﻲ ۽ وڏي ﺑﺎزار آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺷﻲ‪ ‬ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻫﺎ اﻳﮇي وڏي ﺑﺎزار آﻫﻲ ۽ اﻳﺘﺮي‬ ‫ﺗﻪ ﻣﻨﺠﻬﺲ ﮔﭙﺎ ﮔﻴﻬﻪ رﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ ان ﮐﻲ ”‪ “City within City‬ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺎزار ۾ ﺑﺌﻨﻜﻮن‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪون‪ ،‬ﮔﻴﺴﭧ ﻫﺎﺋﻮس ۽‬ ‫آﻓﻴﺴﻮن ﭘﮡ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﺎزار ﭔﻦ اﺳﭩﺎﭘﻦ ﺑﻌﺪ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻴﭩﺮو ﮔﺎڏي ﺳﺎﺑﻼن‪ ،‬ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺪﻧﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬دروازه ﺷﻴﻤﺮاﻧﮗ ۽‬ ‫ﺑﻬﺎرﺳﺘﺎن اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﺎن ﭤﻴﻨﺪي‪ ،‬ﻣﻠﺖ اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﺘﺎن ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭼﮍﻫﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﺎﺑﻼن رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﭨﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ اﺗﺎﻫﻴﻦ ﺟﺒﻞ ﺳﺒﻼن ﺗﺎن ﭘﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ آﺗﺶ ﻓﺸﺎن ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﺧﺎﻣﻮش آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ﭼﻮﭨﻲ ﺗﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﮔِ ُ‬ ‫ﻬﭓ )‪ (Crater‬ﻫﺎڻ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ڍﻧﮃ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻠﻜﻲ ۽ ﻏﻴﺮ ﻣﻠﻜﻲ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ وﻳﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫۽ ﭜﺮ واري ﺑﻬﺎرﺳﺘﺎن اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﺟﻲ ﺑﻠﮉﻧﮓ ﺗﺎن آﻫﻲ ‪ .‬ﻫﻲ ﻋﻤﺎرت ‪۱۹۰۶‬‬ ‫۾ ﭠﻬﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻬﺎرﺳﺘﺎن رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻧﺌﺸﻨﻞ اﺳﻴﻤﺒﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﻴﭩﻨﮓ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ ۽ ﺳﻴﻨﻴﭧ ﻻ‪ ‬ﭔﺌﻲ ﻫﻨﮅ ﻋﻤﺎرت‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ ۱۹۷۹ .‬۾ اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﻳﻚ اﻳﻮاﻧﻲ )‪ (Unicameral‬ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺪان ﺣﺮ ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺪ ﻧﻮاب‬ ‫ﻫﻲ ﻣﻴﭩﺮو ﺟﻨﻬﻦ ۾ آﺋﻮن وﻳﭡﺲ‪ ،‬اﻫﺎ ﻻﺋﻴﻦ ﭤﻮ ﻳﻌﻨﻲ دوم ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ ۽ اﮘﻴﺎن ﺣﺴﻦ آﺑﺎد‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫ﺻﻔﻮي‪ ،‬آزادي‪ ،‬داﻧﺶ ﮔﺎﻫ ِﻪ ﺷﺮﻳﻒ ۽ ﻃﺮاﺷﺖ ﺟﻬﮍﻳﻦ اﺳﭩﻴﺸﻨﻦ ﺗﺎن ﭤﻴﻨﺪي آﺧﺮي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻬﺮان )ﺻﺎدﻗﮫ( ﺗﺎﺋﻴﻦ وﭸﻲ‬ ‫ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ اﺳﭩﻴﺸﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﺎح ورڊ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ ‪ .‬ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺻﺎدﻗﻴﮫ ﺟﻮ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن اڳ آرﻳﺎ ﺷﻬﺮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﻣﺸﻐﻮل ﻛﻤﺮﺷﻞ ۽ رﻫﺎﺋﺸﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﭔﻪ ﭼﻮراﻫﺎ ﻓﻠﮏ اول ﺻﺎدﻗﻴﮫ ۽ ﻓﻠﮏ‬ ‫دوم ﺻﺎدﻗﻴﮫ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺳﺨﺖ ﻣﺸﻐﻮل اﺳﭩﻴﺸﻦ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻣﻴﭩﺮو‬ ‫رﻳﻞ ﭘﻨﺠﻴﻦ اﻛﺒﺘﺎن‪ ،‬ﭼﺘﮕﺎر‪ ،‬اﻳﺮان ﮐﮉرو ﺟﻬﮍﻳﻦ اﺳﭩﻴﺸﻨﻦ ﺗﺎن ﭤﻴﻨﺪي ﻛﺮج ﺗﺎﺋﻴﻦ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﺮج ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ‬ ‫اوﻟﻬﻪ ۾ ‪ ۲۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮن ﺟﻲ ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ اﻟﺒﻮرض ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ وٽ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺮج ﺟﻲ وﻳﻬﻪ ﻟﮏ ﮐﻦ آدﻣﺸﻤﺎري آﻫﻲ‬ ‫۽ ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮن ﻧﻤﺒﺮ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺮج ﺟﻲ ﺗﻮارﻳﺦ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺟﻬﻮﻧﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺗﺨﺖ رﺳﺘﻢ وارن ﭘﭥﺮن ﺟﺎ ﭠﻬﻴﻞ ﺑﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﻣﻨﺪر آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺟﻮ ﺛﺒﻮت ﭘﺎرﭤﻴﻦ دور ﺟﻲ ﭘﺎرﺳﻴﻦ )‪ (Zoroastrian‬ﺟﺎ‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻮ اﻛﺒﺘﺎن وارو ﻋﻼﺋﻘﻮ اﺳﻼم آﺑﺎد واﻧﮕﺮ ‪ Planned‬ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﺎڊرن ﻗﺴﻢ ﺟﺎ رﻫﺎﺋﺸﻲ ﻓﻠﺌﭧ‪ ،‬رﺳﺘﺎ ۽‬ ‫ﭘﺎرڪ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻮ ﻛﻢ ‪ ۱۹۷۵‬ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ ان ﺟﻲ ڊﻳﺰاﺋﻴﻦ ﺟﺮﻣﻨﻲ ۽‬ ‫اﭨﻠﻲ ﺟﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮن ﭠﺎﻫﻲ‪ .‬اﻛﺒﺘﺎن ﺟﻮ اﻫﻢ روڊ اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺮﻳﺲ رﭘﻮرﭨﺮ ﻣﺤﻤﻮد ﺳﺮﻳﻤﻲ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺰار ﺷﺮﻳﻒ‬ ‫)اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن( ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺮض اداﺋﮕﻲ دوران ﻃﺎﻟﺒﺎن ﻫﭥﺎن دﻫﺸﺘﮕﺮدي ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺻﺎدﻗﻴﮫ واﻧﮕﺮ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﺳﭩﻴﺸﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ آﺋﻮن ﻟﻬﻲ ﭘﻴﺲ‪ ،‬ﭘﮡ ﻛﻮﭨﮍي ۽ روﻫﮍي واﻧﮕﺮ ﺟﻨﻜﺸﻦ اﺳﭩﻴﺸﻦ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﻣﻴﭩﺮو ﺟﻲ ﻻﺋﻴﻦ ون واري رﻳﻞ ﻛﺮاس ﻛﺮي ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﻣﻴﭩﺮو ﺟﻲ ”ﻻﺋﻴﻦ ون“ ‪ ۲۸‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ڊﮔﻬﻲ آﻫﻲ ۽ اﺗﺮ ۾ ﺷﻬﻴﺪ ﺣﻘﺎﻧﻲ ﻫﺎ‪ ‬وي ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﻲ ڏﮐﮡ ۾‬ ‫ﺷﻮش ۽ ﺧﻴﺎم روڊ ﺟﻲ ﻛﺮاﺳﻨﮓ ﺗﺎﺋﻴﻦ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ رﻳﻞ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ وڌﻳﻚ ڏﮐﮡ ۾ ﻋﻠﻲ آﺑﺎد‪،‬‬ ‫ﺟﻮاﻧﻤﺮد‪ ،‬ﺷﻬﺮ ري‪ ،‬ﺑﺎﻏﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻬﮍﻳﻦ اﺳﭩﻴﺸﻨﻦ ڏي ﻫﻠﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺷﻬﺮ ري اﺳﭩﻴﺸﻦ وﭨﺎن ﺋﻲ ﻫﻚ رﻳﻞ ﺟﻲ ﭘﭩﮍي‬ ‫ﺟﻮ ﻛﻢ ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا )اﻳﺮان ﺟﻮ ﻗﻮﻣﻲ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۽ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو( ۽ ﻧﺌﻴﻦ ﻫﻮاﺋﻲ اڏي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﻛﻢ ﻣﻜﻤﻞ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺗﻮڙي اﺳﺎن ڌارﻳﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ۾ ﺳﺴﺘﺎﺋﻲ ۽ ﺳﻮﻻﺋﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﭘﻮﻧﺪي‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ ﭨﺌﻜﺴﻲ ذرﻳﻌﻲ وﭸﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ – ﺧﺎص ﻛﺮي اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ اڏام ﻻ‪ ‬اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ‬ ‫ﺗﻲ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﭼﺌﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﭘﻬﭽﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﺟﻮ اﻳﺮان اﻳﺌﺮ ﺟﻮ ﻛﺮاﭼﻲ ﻻ‪ ‬ڊﭘﺎرﭼﺮ ﺟﻮ وﻗﺖ ﻫﺮ ارﺑﻊ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺘﻴﻦ وﮘﻲ آﻫﻲ ۽ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﭼﺌﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﭨﻴﻦ وﮘﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻻ‪ ‬واﺟﻬﺎﺋﮣﻮ ﭘﻮي‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا ﺟﻮ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۽ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﻻ‪ ‬ﭘﮡ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻛﺮﮢﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻴﭩﺮو ﻳﺎ‬ ‫رﻳﻞ ﺟﻲ ﺳﺮوس ﺷﺮوع ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ اﻫﻮ ﻛﻢ ﺳﺴﺘﻮ ﭤﻲ ﭘﻮﻧﺪو‪ ،‬ﺟﻮ اﻳﺮان ۾ ﺑﺲ ﺗﻮڙي ﻣﻴﭩﺮو ﺟﺎ ﭜﺎڙا ﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ان ﮐﺎن ﮔﻬﭧ ﭜﺎڙو دﻧﻴﺎ ۾ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﭥﻲ ﻫﺠﻲ‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﻻﺋﻴﻦ ون ﺗﻲ ‪ ۲۲‬اﺳﭩﻴﺸﻨﻮن آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ‪ ۱۴‬اﺳﭩﻴﺸﻨﻮن زﻣﻴﻦ ﻫﻴﭟ )‪ (Under Ground‬آﻫﻦ ﺑﺎﻗﻲ زﻣﻴﻦ ﺗﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺎڏي‬ ‫ﮐﻲ ﺳﺖ ﮔﺎڏا ﭤﻴﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﭔﻪ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬۽ ﭘﻨﺞ ﻣﺮدن ﻻ‪ ‬ﺟﻦ ۾ ‪ ۱۳۰۰‬ﮐﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺟﻲ وﻫﮡ ۽ ﺑﻴﻬﮡ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫رﻳﻞ ﺟﻲ ﻣﭥﺎﻧﻬﻴﻦ رﻓﺘﺎر ‪ ۸۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﻓﻲ ﻛﻼڪ رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻻﺋﻴﻦ ﺟﻲ اﺗﺮ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ اﺳﭩﻴﺸﻦ ﻣﻴﺮداﻣﺎد آﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺷﻬﻴﺪ ﻫﻤﺖ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻔﺎﺗﻴﺢ‪ ،‬دروازه دوﻟﺖ ۽ ﺳﻌﺪي ﺟﻬﮍﻳﻦ اﺳﭩﻴﺸﻨﻦ ﺗﺎن ﭤﻴﻨﺪي اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﺳﭩﻴﺸﻦ‬ ‫ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﭔﮅاﺋﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﺟﻨﻜﺸﻦ اﺳﭩﻴﺸﻦ آﻫﻲ ۽ ﺟﺘﻲ آﺋﻮن ﻻﺋﻴﻦ ﭨﻮ ﻣﻴﭩﺮو ذرﻳﻌﻲ ﻣﻠﺖ‬ ‫اﺳﭩﻴﺸﻦ ﮐﺎن آﻳﻮ ﻫﻮس‪.‬‬ ‫ﻣﭥﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻞ اﺳﭩﻴﺸﻨﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻧﺎﻻ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮن‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﺷﻬﻴﺪن ﺗﺎن ﮐﻨﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۲۸‬۾ اﺻﻔﻬﺎن ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۽ ﻃﺎﺑﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ اﻟﻴﻜﭩﺮﻳﻜﻞ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ۾ ‪ Ph. D‬ﻛﺌﻲ ﻫﺌﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اﺳﻼﻣﻲ رﻳﭙﺒﻠﻚ ﭘﺎرﭨﻲ ﺟﻮ‬

‫ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﺟﻨﺮل ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻮڊﻳﺸﻞ ﺳﺴﭩﻢ ﺟﻮ ﺳﺮﺑﺮاﻫﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ اﺳﻼﻣﻚ رﻳﭙﺒﻠﻚ ﭘﺎرﭨﻲ‬ ‫ﺟﻲ ‪ ۷۰‬ﮐﻦ ﻣﻴﻤﺒﺮن ﺟﻲ ‪ ۱۹۸۱‬۾ ﺷﻬﺎدت ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﻫﮍي ﻃﺮح ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻔﺘﺢ ﺟﻲ ‪ ۱۹۷۸‬۾ اﻧﻘﻼب دوران ﺷﻬﺎدت ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﺟﻮ ﻫﻤﻌﻤﺮ ﻫﻮ ۽ ‪ ۱۹۲۸‬۾‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻤﺪان ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻫﻤﺪان ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر اﺳﻜﻮل ” آﺧﻮﻧﺪ ﻣﻼ ﻋﻠﻲ ﺣﻤﺪاﻧﻲ اﺳﻜﻮل“ ۽ ُﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺪرﺳﻦ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺎﺑﺎ ﻃﺎﺑﺎﺋﻲ )ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﻤﻴﺰان ﺟﻲ ﻣﺼﻨﻒ( ﺟﻬﮍا ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻨﺪس اﺳﺘﺎد‬ ‫رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻔﺘﺢ اﻳﺮان ﺟﻮ وڏي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺟﻮ ﻓﻼﺳﻔﺮ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻓﻘﻂ ﺗﻬﺮان ۾ ﭔﻪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن آﻫﻦ ‪ .‬ﻫﻚ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫)‪ (SBU‬۽ ﭔﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ )‪ – (SBUMS‬ﻳﻌﻨﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ اﻫﻲ ﭔﻪ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻧﻈﺮ آﻳﻮن‪ .‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﭨﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻫﺠﻲ ﺟﻮ‬ ‫دراﺻﻞ ﭘﺎڻ ڊاﻛﭩﺮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﺮ اﻟﻴﻜﭩﺮﻳﻜﻞ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﭘﻲ اﻳﭿ ڊي ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻮن ڏﺳﮡ و ﭨﺎن ﺟﺎﻳﻮن‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﭘﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﻟﺒﻮرض ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ‬ ‫۾ ﺗﻬﺮان اﻳﺮان ﺟﻮ وڏي ۾ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ۽ ﻣﻤﺒﺌﻲ واﻧﮕﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻮن اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻓﺌﻜﭩﺮﻳﻮن ۽‬ ‫ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ ﺗﻬﺮان ۾ آﻫﻦ‪ .‬اﻟﻴﻜﭩﺮڪ ۽ اﻟﻴﻜﭩﺮاﻧﻚ ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ‪ ،‬ﻛﺎرن ﭠﺎﻫﮡ ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ‪ ،‬ﻓﻮﺟﻲ ﻫﭥﻴﺎرن ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ‪،‬‬ ‫ﻛﭙﮍي‪ ،‬ﮐﻨﮉ‪ ،‬ﺳﻴﻤﻴﻨﭧ ۽ دواﺋﻦ ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ ۽ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺳﭵﻲ رﻳﺠﻦ ۾ ﺗﻬﺮان ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ۽ ﻓﺮﻧﻴﭽﺮ‬ ‫ﺟﻲ وﻛﺮي ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ۾ ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ ﭨﺮﻳﻔﻚ ﺟﺌﻢ ۽ ﭨﺮﻳﻔﻚ ﺟﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﭜﭹﻜﮍي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺗﻬﺮان ۾ ﭘﻜﻦ رﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﭴﺎر وﮀﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﻮﺑﻪ ﻣﻐﺮﺑﻲ اﻳﺸﻴﺎ ﺗﻮڙي وچ اﻳﺸﻴﺎ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻨﺪو‪ .‬ﺗﻬﺮان ۾ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﻴﻮزﻳﻢ‪ ،‬ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ ﻣﺮﻛﺰ ۽ ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻮن ﻣﺴﺠﺪون‪،‬‬ ‫ﻣﻨﺪر‪ ،‬ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ ۽ ﮔﻮرد وارا آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﮀﺎ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ زال ﻓﺮﺧﻨﺪه ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ﻟﻔﻆ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺖ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻻﻫﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺗﺮو ﻳﺎ ﭘﻮﮀﮍ ۽ ران‬ ‫”ﺗﻬﺮان ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﭔﻦ ﻟﻔﻈﻦ ﺗﻬﻪ ۽ ران ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻞ آﻫﻲ“ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ”ﺗﻬﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫)‪- (Slope‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺟﺒﻞ ﺟﻲ ﻻﻫﻲ“‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ’ ﻻﻫﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺗﺮ‘ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮ اﻟﺒﻮرض ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ َﺗﺮي ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﺎد‬ ‫ﺳﻮ ﺗﻬﺮان ﻟﻔﻈﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫رﻫﻲ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ ﺗﻬﻪ ﭘﺎڻ وٽ ﺑﻪ ﺳﻨﮅي ۽ اڙدو ۾ ﻋﺎم ﻃﺮح اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺗﻬﻪ دل ﻣﻌﻨ ٰﻲ دل ﺟﻲ‬ ‫ﺗﺮي ﻣﺎن‪ .‬ﺷﺮوع ﺟﻲ ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ ﺗﻬﻪ دﻳﮓ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻛﺮي آﻳﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﭼﺎﻧﻮرن ﺟﻲ ﮐﺮڙ ﮐﻲ اﻳﺮان ۾‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ دﻳﮗ ﺟﻲ ﺗﺮي واري‪ -‬ﺳﺎ ﮐﺮڙ ﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﮐﺮڙ )ﺗﻬﻪ دﻳﮓ( ﺧﺎص ڊش ﻣﭹﻴﻮ‬ ‫ﺗﻬﻪ دﻳﮓ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪-‬‬ ‫ٰ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ دوﺳﺖ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮن ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ﺗﺮان‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺗﺮ دﻳﻮﺗﺎ ﺟﻮ ﭠﻜﺎﮢﻮ‪ .‬ﺗﺮ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺘﻦ )ﭘﺎرﺳﻴﻦ ‪ (Zoroastrian‬ﺟﻲ ﻋﻘﻴﺪي ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺎرش ﺟﻮ‬ ‫ﻟﻔﻆ ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻮ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﻓﺮﺷﺘﻮ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻗﺪﻳﻢ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻫﺘﻲ ﺗﺮان ۽ ﻣﻬﺮان ﭔﻪ ﻧﻨﮃڙا ﮘﻮﭠﮍا ﻫﺌﺎ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ ﻋﻘﻴﺪي ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻬﺮ ﻳﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﻓﺮﺷﺘﻲ ﺟﻮ ﭠﻜﺎﮢﻮ اﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﮘﻮٺ اﻳﮇا وڌي وﻳﺎ آﻫﻦ‬ ‫ﻣﭥﺮا ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﻓﺮﺷﺘﻮ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﻬﺮاڻ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻚ ﺗﻬﺮان ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ۽ ﭔﻴﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻣﻬﺮاڻ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ڏﮐﮡ ۾ رﻫﺎﺋﺸﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﮔﺮم ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺑﻪ آﻫﻲ ۽ ان ﺟﻲ اﺑﺘﺮ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ اﺗﺮاﻫﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺷﻴﻤﻴﺮان آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻟﻔﻈﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭤﮅي ﺟﺎ‪ ‬آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ۾ ﺳﻮاري ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ آﻫﻲ‪ ،‬ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻳﺎ رﻛﺸﺎ ﮘﻮل ﺗﻪ ﻣﻠﻲ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺲ اﭼﻲ ﺗﻪ ﭼﮍﻫﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺳﮕﻬﺠﻲ ۽ ﭨﺮﻳﻦ ﺟﻲ اﻧﺘﻈﺎر ۾ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮔﺬرﻳﻮ وﭸﻲ‪ ،‬ﺳﻨﺪس ﻧﻪ اﭼﮡ ﺟﻮ ﻣﻘﺮر وﻗﺖ ۽ ﻧﻪ وري ﮀﭩﮡ ﺟﻮ‪ .‬ﺗﻬﺮان‬ ‫۾ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺳﻮاري ﺟﺎم‪ ،‬آرﻣﺪه ۽ ﺑﻨﻬﻪ ﺳﺴﺘﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺲ ﺗﻮڙي ﻣﻴﭩﺮو ﮔﺎڏي ۾ ﻣﺮد ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﻮڙﻫﻴﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮﻻﺋﻲ ﺳﺎن ﭼﮍﻫﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﺟﺎم ﺑﺴﻴﻮن ۽ آرﻣﺪه رﻳﻞ ﮔﺎڏﻳﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ۾‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻟﻮﻫﻪ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ وٽ ﻣﻀﺒﻮط ۽‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ رﺳﺘﻮ ﻳﺎ ﭘﭩﮍي‪ ،‬۽ آﻫﻦ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ ”راﻫﻪ آﻫﻦ“ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬راﻫﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﻟﻮﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ .‬رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺴﻦ ﻻ‪ ‬ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻟﻮ اﻳﺴﺘﮕﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﺻﻮل ﺟﻲ ﭘﻜﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﻲ ﻣﺮد آﻫﻦ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﺗﻬﺮان رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ وڏن اﮐﺮن ۾ ﻟﮑﻴﻞ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪو ”اﻳﺴﺘﮕﺎﻫﻪ راﻫﻪ آﻫﻦ ﺗﻬﺮان“ ﺳﻮ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺟﺎ ﻛﻲ ﻛﻲ ﻧﺎﻻ ڌارﻳﻦ ﮐﻲ ﻋﺠﻴﺐ ﻟﮙﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ اﺳﺎن ﻋﺮﺑﻲ‪ ،‬اردو ۽ ﺳﻨﮅي ﺟﻬﮍﻳﻦ زﺑﺎﻧﻦ ﮐﺎن واﻗﻒ آﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻣﺮد آﻫﻦ ﺗﺎن ﻳﺎد آﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺮد اﻫﮍا ﺑﻪ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺮد ﻧﺎﻛﺎم ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﺳﺎن واري اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻣﺮد ﺟﻴﻜﻮ ﺷﺎدي ﻧﭥﻮ ﻛﺮي اﻳﺮان ۾ اﻫﻮ”ﻣﺮد ﻧﺎﻛﺎم“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ۾ اﻣﻴﺮ ﮔﭙﻴﺮ روڊ ﺗﻲ ارﻣﺎن ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﭨﻲ ﭼﺎر ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﮡ دوران ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻬﺮاﻧﻲ ﺟﻬﺎزي‬ ‫دوﺳﺖ ﻏﻼم رﺿﺎ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۽ اﻣﺎم ﺻﺎدق ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻫﻠﻴﻮ وﻳﺲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺳﻨﺪس ڌﻳﺌﺮون‬ ‫ﭘﮍﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻏﻼم رﺿﺎ ﺑﻪ ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﺌﻴﮉن ﻣﺎن ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﻳﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺌﻲ ۽ اﺳﺎن ﭔﻪ ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻤﻮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﻮﻟﻤﺎ‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻫﻚ ﺋﻲ ﭘﺎڙي ۾ رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻮن ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻴﻨﺌﺮﻧﮓ ﺟﻲ ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‬ ‫ﺗﻴﺌﻦ ﻏﻼم رﺿﺎ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ‪ ‬ﻣﻨﻴﻼ ﻓﻠﭙﻴﻦ ﻣﺎن ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس زال ﻓﻠﭙﻴﻨﻮ ڊﻳﻨﭩﻞ ﺳﺮﺟﻦ آﻫﻲ ۽ ﮐﻴﺲ ﭨﻲ ڌﻳﺌﺮون آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان‬ ‫۾ اﺳﻼم ﺟﻲ آﻣﺪ ﮐﺎن اڳ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ زوروﺳﭩﺮﻳﻦ )ﺑﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﭘﻮﭴﺎري( ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻏﻼم رﺿﺎ ان ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻲ ﺧﺎﻧﺪان ﻣﺎن ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﻴﺘﺮن اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻮن ذاﺗﻴﻮن اﻫﻲ ﺳﺎﮘﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ‬ ‫وڏن ﺟﻮن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﮡ ﮐﺎن اڳ ﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ۽ ﻛﺎﻟﻴﺞ آﻫﻦ‪ .‬ﻏﻼم رﺿﺎ‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ ۵۰‬ﮐﺎن ﻣﭥﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن ﺟﻬﻮﻧﻮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮔﺎﻫﻪ ﺟﻴﻜﻮ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻨﺪو اﭼﻲ اﻫﻮ داراﻟﻔﻨﻮن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪۱۸۰۰‬‬ ‫۾ ﭠﻬﻴﻮ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﺮاﮢﻮ ۽ وڏي ۾ وڏو درﺳﮕﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺟﻮ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﻛﺎﻟﻴﺞ‬ ‫آف ﺗﻬﺮان ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﺎﻧﻲ ﺳﺌﻤﻴﻮﺋﻞ ﺟﺎرڊن ﻧﺎﻟﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﺎﻫﺮاﻫﻪ ”ﺟﺎرڊن اﻳﻮﻳﻨﻴﻮ“ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﺎن ﻟﻨﮕﻬﮡ ﻣﻬﻞ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﻮن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ۽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ۽ ﺟﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻧﻮٽ ﻛﻴﺎ اﭤﻢ‪ ،‬اﻫﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ‬ ‫آﻫﻦ‪:‬‬ ‫•‬

‫ﻃﻮﺳﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ‬

‫•‬

‫ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف اﭘﻼﺋﻴﮉ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ اﻳﻨﮉ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ‬

‫•‬

‫ﻣﻠﻚ اﺷﺘﺮ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ‬

‫•‬

‫ﺷﻬﻴﺪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‬

‫•‬

‫اﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ‬

‫•‬

‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف اﻣﺎم رﺿﺎ وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫•‬

‫ﻛﻤﭙﺮﻳﻨﺴﻮ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ‬

‫•‬

‫اﻧﭩﺮ ﻧﻴﺸﻨﻞ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف اﻳﺮان‬

‫•‬

‫ﺷﻬﻴﺪ ﺳﺘﺎري ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف اﻳﺌﺮوﻧﺎﭨﻴﻜﻞ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ‬

‫•‬

‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺗﻬﺮان ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‬

‫•‬

‫اﻟﻈﻬﺮا ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﻏﻼم رﺿﺎ ﮐﻲ ”ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻓﺠﺮ“ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺮﻳﺾ وٽ وﭸﮣﻮ ﻫﻮ ﺳﻮ آﺋﻮن‬ ‫ﭘﻴﺮوزي روڊ ﺗﻲ ﻟﻬﻲ ﭘﻴﺲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ اﺳﭙﺘﺎل ﮐﻲ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺮوزي روڊ ﺗﺎن واڪ ﻛﺮي ﻣﻴﺪان ﺷﻬﺪا‪ ‬ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺲ ﺟﺘﺎن ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﺧﺎص ﺟﺎ‪ ‬ﻣﻴﻨﺎر آزدي )ﺑﺮج‬ ‫آزادي( ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻴﺪان آزادي ﭘﻬﺘﺲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺟﻨﺎح ﺟﻲ ﻣﺰار ﻳﺎ ﻻﻫﻮر ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﻣﻴﻨﺎر ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﻫﻲ ﻣﻴﻨﺎر آزادي ﭴﮡ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ‪ Icon‬آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﻧﻜﺮڻ ﺳﺎن ﻫﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺷﻬﺮ ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪۱۹۷۱ .‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ”ﭘﺮﺷﻦ ﺳﻠﻄﻨﺖ“ ﺟﻮ ‪ ۲۵۰۰‬ﻫﻮن ﺳﺎل ﻣﻠﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫ﻫﻮ ﺗﻪ ان ﻣﻮﻗﻌﻲ ﺗﻲ ﻫﻦ وڏي ﺧﺮچ ﺳﺎن ﻫﻲ ﻣﻴﻨﺎر ﭠﻬﺮاﻳﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ‪۱۹۷۹‬ع واري اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن اڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﺷﺎﻫﻦ ﺟﻲ ﻳﺎد( ﻣﻴﻨﺎر ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻴﻨﺎر ‪ ۵۰‬ﻣﻴﭩﺮ اﺗﺎﻫﻮن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﺳﻨﮓ‬ ‫آرﻳﺎ ﻣﻬﺮ ﺷﺎﻫﻴﺎد ) ٰ‬ ‫ﻣﺮﻣﺮ ﻟﮙﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻴﻨﺎر آزادي اﺳﻼﻣﻲ ۽ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﻋﻤﺎرت ﺳﺎزي ﺟﻮ ﻫﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﺠﺴﻤﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ”ﻣﻴﺪان‬

‫آزادي“ ﺟﻲ وچ ۾ ﻟﮙﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﮔﺸﺎ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﺑﺮج ﻣﻴﻼد )‪ (Milad Tower‬ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻣﻨﺎرو ﭠﻬﻲ راس ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺎڙ ﮐﺎن ﭼﻮﭨﻲ‪‬‬ ‫ﺗﻲ ﻟﮙﻞ اﺋﻨﭩﻴﻨﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ‪ ۴۳۵‬ﻣﻴﭩﺮ اﺗﺎﻫﻮن آﻫﻲ ۽ اﻫﻮ ﻣﻴﻨﺎر دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮن ﻧﻤﺒﺮ اﺗﺎﻫﻮن ﻣﻴﻨﺎر ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﭨﻲ‬ ‫ﻣﻴﻨﺎر آﻫﻦ‪ :‬ﭨﻮرﻧﭩﻮ )ﻛﺌﻨﺎڊا( ﺟﻮ ‪ CN‬ﭨﺎور‪ ،‬ﻣﺎﺳﻜﻮ ﺟﻮ ‪ Ostankino‬ﭨﺂور‪ ،‬۽ ﺷﻨﮕﻬﺎﺋﻲ )ﭼﻴﻦ( ﺟﻮ اورﻳﻨﭩﻞ ﭘﺮل ﭨﺎور‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻫﻲ ﭨﺎور ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻴﻨﺎر آزادي وٽ ﻫﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪ ،‬ﻫﻮ وزارت ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻃﺮﻓﺎن ﺗﻬﺮان ۾ ﭨﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺎ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ‬ ‫اﭨﻴﻨﮉ ﻛﺮڻ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ اﻳﺮان آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﺨﺖ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﺮان ۾ ﮀﺎﮀﺎ ڏﺳﻲ ”ﻛﻮ ﭼﻮي‬ ‫ﭤﻮ ﺷﻴﺮاز ﻫﻠﻴﻮ وڃ ﺗﻪ ﻛﻮ ﭼﻮي ﭤﻮ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﻫﻠﻴﻮ وڃ“ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ‪.‬‬ ‫”ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﻲ آﻫﻲ ﺟﻮ“ ﻣﻮن ﭔﮅاﻳﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪” ،‬اﻳﺮان اﻫﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ ﺗﻮارﻳﺨﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻚ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ڏي وﭸﮡ ۾ اڌ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻪ ﺳﻔﺮ ۾ ﻟﮙﻲ وﻳﻨﺪو‪ ،‬ان ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻮن ﺋﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺷﻴﻮن ڏﺳﻲ وڃ“‬

‫ﻫﻦ وﻗﺖ اﻫﻮﺋﻲ ﻟﮑﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻛﻮ ﻫﻚ ﻳﺎ ڏﻳﮃ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ۾ ﺟﻠﺪي ﺟﻠﺪي‬ ‫ﻛﻬﮍﻳﻮن ﺷﻴﻮن ڏﺳﮡ ﮔﻬﺮﺟﻦ؟ ﻣﭥﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻞ ﻣﻴﻨﺎر آزادي ۽ ﻣﻴﻨﺎر ﻣﻴﻼد ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺗﻬﺮان ﺟﻮن ﻫﻴﭡﻴﻮن ﺷﻴﻮن‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻓﺎرﻳﻨﺮس ڏﺳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ‪ -‬ﺗﻬﺮان ۾ ﻫﻲ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﮐﺎن ﺟﻬﻮﻧﻴﻮن ﺷﺎﻫﻲ ﻋﻤﺎرﺗﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ۾ ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ‬ ‫ﺟﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﭠﻬﺮاﻳﻮن وﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﻣﭩﻲ‪ ‬ﺟﻲ اوڏﻛﻲ ﭜﺖ ﻛﻮٽ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‬ ‫ﺑﻌﺪ ۾ ﻫﻲ ﻣﺤﻞ )ﺷﺎﻫﻲ ﻋﻤﺎرﺗﻮن( ﻛﺮﻳﻢ ﺧﺎن زﻧﺪ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪۱۷۵۰‬ع ﮐﺎن ‪۱۷۷۹‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﺮﻣﺖ ﻛﺮاﻳﻮن‪ .‬ﻗﺎﭼﺎري ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ﻗﺎﭼﺎر ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮن واﮘﻮن ﺳﻨﭝﺎﻟﮡ ﺗﻲ ﺗﻬﺮان ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺑﮣﺎﻳﻮ ۽ ”ﮔﻠﺴﺘﺎن“ ﻗﺎﭼﺎري ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﻗﺮار ڏﻧﻲ وﺋﻲ‪۱۸۶۵ .‬ع ۾ ﻫﻲ ﻣﺤﻞ وڌﻳﻚ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﮣﺎﻳﻮ‬ ‫وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺷﻜﻞ ۾ اﭴﻜﻠﻬﻪ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪.،‬‬

‫ﭘﻬﻠﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ )‪ (۱۹۲۵-۱۹۷۹‬۾ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ ﺷﺎﻫﻲ دﻋﻮﺗﻦ ﻻ‪ ‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ۾ اﭼﮡ ﻟﮙﻮ ۽ ﻫﻨﻦ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ‬ ‫رﺿﺎ ﺧﺎن ۽ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﻻ‪” ‬ﻧﻴﺎ وارن“ ﻧﺎﻟﻲ ﻧﺌﻮن ﻣﺤﻞ ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪،‬‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ ۾ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ رﺿﺎ ﺧﺎن )ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۱۹۲۵‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۴۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ( ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﻣﺮﻣﺮ ۾‬ ‫ﺗﺎﺟﭙﻮﺷﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻲ ﭘﮡ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ ﺟﻲ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﻫﺎل ۾ ﺗﺎﺟﭙﻮﺷﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ ﻛﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ۴۰۰ ،‬ﮐﻦ ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻮ آﻫﻲ ۽ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ وچ ۾‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﺳﻮﻻﺋﻲ ﺳﺎن ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻣﻴﭩﺮو اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ ﻟﻬﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺋﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﺟﻬﻮﻧﻮ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارو داراﻟﻔﻨﻮن آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻣﻮر اﺳﺮاﻓﻴﻞ روڊ ۽ ﻧﺎﺻﺮ ﺧﺴﺮو روڊ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﺗﻲ ﻫﻲ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﭘﺎﺳﻦ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﻮن ﭔﻪ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻮﭨﻠﻮن ﺧﺎدم ۽ زﻳﺒﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﭘﮡ اﺗﻲ ﺋﻲ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﺎ ﺑﻮرڊ ﭘﺮي ﮐﺎن ﺋﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﭥﻲ ﺗﺨﺖ ﻣﺮﻣﺮ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻲ ﻣﺎرﺑﻞ ﺟﻮ ﺗﺨﺖ ﻛﺮﻳﻢ ﺧﺎن زﻧﺪ ‪۱۷۵۰‬ع ڌاري ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻫﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ان ﺗﺨﺖ ﺟﻲ ڊﻳﺰاﺋﻴﻦ ﻣﺮزا ﺑﺎﺑﺎ ﺷﻴﺮازي ﻧﻘﺶ ﺑﺎﺷﻲ ۽ ﺷﺎﻫﻲ ﺳﻨﮕﺘﺮاش‬ ‫اﺳﺘﺎد ﻣﺤﻤﺪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﭔﺌﻲ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺎرﻳﮕﺮ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﭔﭽﻮ‬ ‫ﭔﭽﻮ واﻗﻒ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻧﻴﺎواران ﻣﺤﻞ‪ :‬ﻫﻲ ﻣﺤﻞ ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ‪۱۹۲۵‬ع ۾ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﺗﺮ واري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾‬ ‫ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺤﻞ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻋﻤﺎرﺗﻮن ۽ ﻣﻴﻮزﻳﻢ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ آﺧﺮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮي ‪۱۹۷۹‬ع ۾‬ ‫اﻳﺮان ۾ اﻧﻘﻼب اﭼﮡ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻦ ﺋﻲ ﻣﺤﻞ ۾ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺤﻞ ۾ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﺑﺲ ذرﻳﻌﻲ‬ ‫ﻣﻴﺪان ﺻﻴﺎد ﺷﻴﺮازي )ﺷﻴﺮازي ﭼﻮﻧﻚ( ﺗﻲ اﭼﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﭘﺎﺳﺪاران روڊ وﭠﻲ ﻧﻴﺎوران ﭘﺎرڪ ۾ ﭘﻬﭽﻲ‬

‫ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻲ ﻣﺤﻞ ﻛﺎخ ﻧﻴﺎوران آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺤﻞ ﺗﻮڙي ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ ۾ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﺳﺎﮘﻲ ﺣﺎﻟﺖ‬ ‫۾ رﮐﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ڏﺳﻨﺪڙ ‪ Idea‬ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ﻛﻬﮍي ﻋﻴﺶ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﮔﺬاري‬ ‫ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ رﻫﺎﺋﺶ ﮔﺎﻫﻪ ﭘﮡ ﻧﻤﺎﺋﺶ ﻻ‪ ‬اﺻﻠﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬وﻳﻨﺪي اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﭼﺌﻤﭙﻞ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻮ ﭘﺎﺋﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮﻧﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺳﺎدا ﺳﻮدا ﭤﺎﻧﻮ ۽ ﭘﭧ ﺗﻲ وﻳﻬﮡ ﻻ‪ ‬وﮀﺎﻳﻞ ﺗﮇو ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻬﮍي وڏي ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻛﻴﮇي ﺳﺎدﮔﻲ ۾ ﮔﺬارﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻧﻴﺎ وارن ﻣﺤﻞ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ﺳﺪاﺑﺎد ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻣﺤﻞ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﺷﻴﻤﻴﺮان ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﭘﮡ ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪.‬‬ ‫اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ﻣﺤﻞ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﻃﻮر اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺤﻞ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪر ﺟﻮ ﻣﺤﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﺨﺖ ﻃﺎﺋﻮس‪ :‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Peacok Throne‬ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ ۾ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺗﺨﺖ ﻃﺎﺋﻮس‬ ‫دراﺻﻞ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﻐﻞ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﻧﺎدر ﺷﺂﻫﻪ ‪۱۷۳۸‬ع ۾ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ‬ ‫ﻛﺮي ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﺎن ﻫﻲ ﺗﺨﺖ ۽ ﭔﻴﺎ ﻫﻴﺮا ﺟﻮاﻫﺮ ﭰﺮي اﻳﺮان ﮐﮣﻲ آﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺗﺨﺖ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﭡﻴﺎن ﭔﻪ ﺑﻴﭡﻞ ﻣﻮر ﻫﻴﺮن ﺳﺎن ﻣﮍﻫﻴﻞ ﻫﺌﺎ ۽ ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ۾ ﻣﻐﻞ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﺠﻬﺎن ﻻ‪ ‬ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺳﭵﻲ‬ ‫دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر ۽ ﻣﻬﺎﻧﮕﻮ ﻣﭹﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪۱۶۶۵ .‬ع ۾ ﻓﺮاﻧﺲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺟﻮاﻫﺮي ﺗﺎور ﻧﻴﺮ ﻧﺎﻟﻲ دﻫﻠﻲ ﮔﻬﻤﮡ آﻳﻮ ﻫﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﻣﻐﻠﻦ ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﻃﺎﺋﻮس ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﻟﻔﻈﻦ ۾ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫”ﻫﻲ ﺗﺨﺖ ﺑﺴﺘﺮي ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ۾ ﮀﻬﻪ ﻓﭧ ﺑﺎ‪ ‬ﭼﺎر ﻓﻮٽ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭔﻪ ﻓﭧ ﮐﻦ ﺳﻮﻧﻴﻦ ﭨﻨﮕﻦ ﺗﻲ ﺑﻴﭡﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﺨﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭔﺎرﻫﻦ ﻛﻤﺎﻧﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ﮀﭧ ﮐﻲ ﺟﻬﻠﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻲ ﻛﻤﺎﻧﻮن ﺑﻪ رﺑﻲ‪ ،‬زﻣﺮد‪ ،‬ﻳﺎﻗﻮت ﻫﻴﺮن‬ ‫۽ ﺳﭽﻦ ﻣﻮﺗﻴﻦ ﺳﺎن ﻣﮍﻫﻴﻞ آﻫﻦ‪“...‬‬

‫ﻫﻦ ﻓﺮﻳﻨﭻ ﺟﻮاﻫﺮي‪ ‬ﺟﻲ ﻛﺎﭤﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ان ﺗﺨﺖ ﺟﻮ ﻣﻠﻬﻪ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ڏﻫﻪ ﻛﺮوڙ رﭘﻴﺎ ﻫﺠﮡ ﮐﭙﻲ ۽ ﻛﭥﻲ ﻣﻮن‬ ‫ﭘﮍﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ان اﺻﻠﻲ ﻣﻐﻠﻦ واري ﺗﺨﺖ ﻃﺎﺋﻮس ﺟﻲ اڄ ﺟﻲ ﺳﻜﻲ ۾ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﻚ ﺑﻠﻴﻦ ڊاﻟﺮ ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۶۰‬ارب‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ رﭘﻴﺎ ﭤﻴﮡ ﮔﻬﺮﺟﻲ‪.‬‬

‫‪۱۷۴۷‬ع ۾ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ﻣﻐﻠﻦ وارو اﺻﻠﻲ ﺗﺨﺖ ﻃﺎﺋﻮس ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﻓﺮاﺗﻔﺮي ۽ وﮘﻮڙ ۾ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ‬ ‫وﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ان ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺗﺎﺟﭙﻮﺷﻲ ﻻ‪ ‬ﺗﺨﺖ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﮡ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ان ﮐﻲ ﺗﺨﺖ‬ ‫ﻃﺎﺋﻮس ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬اﻫﻲ ﺗﺨﺖ وﻳﻨﺪي آﺧﺮي ﺗﺨﺖ ﺟﻴﻜﻮ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ ۾ ﻧﻤﺎﺋﺶ ﻻ‪ ‬رﮐﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﮐﭧ ) ﺑﺴﺘﺮ(‬ ‫ﺑﺪران ﻛﺮﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺜﺎل ﻃﻮر ‪ ۱۸۱۲‬۾ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻗﺎﭼﺎر ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺎﺟﭙﻮﺷﻲ ﻻ‪ ‬ﺗﺨﺖ ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪،‬‬ ‫اﻫﻮ ۽ ان ﺑﻌﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﻗﺎﭼﺎر ﺟﻮ ‪۱۸۳۶‬ع ۾ ﭠﻬﺮاﻳﻞ ﺗﺨﺖ ﭘﮡ ﻃﺎﺋﻮﺳﻲ ﺗﺨﺖ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻮ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان آﻳﻞ ﻛﻨﻬﻦ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﮐﻲ ﭘﺮاﮢﻴﻦ ﺷﻴﻦ ڏﺳﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق آﻫﻲ ﺗﻪ ان ﻻ‪ ‬ﺗﻬﺮان ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۽ ﻋﺠﺎﺋﺐ‬ ‫ﮔﻬﺮ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻧﻴﺸﻨﻞ ﻣﻴﻮزﻳﻢ آف اﻳﺮان )ﻣﻮزه ﻣﻠﻲ اﻳﺮان( ۽ ﻣﻮزه اﻳﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺳﭛ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻲ‬ ‫ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﭔﻦ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻚ ۾ اﺳﻼم ﮐﺎن اڳ ﺟﻮن ﺷﻴﻮن آﻫﻦ ۽ ﭔﻲ ۾ اﺳﻼم ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻮن ﺷﻴﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ‪ Museum of Contemporary‬ﻻﻟﻪ ﭘﺎرڪ ﺟﻲ ﭜﺮ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﻻﻟﻪ ﭘﺎرڪ ﻣﻴﺪان اﻧﻘﻼب واري ﭼﻮواﭨﻲ ﮐﺎن‬ ‫اﺗﺮ ڏي وﻳﻨﺪڙ ﻛﺎرﮔﺮ روڊ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎرڪ ﺟﻲ ﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺣﺠﺎب روڊ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ وڏن آرﭨﺴﭩﻦ‬ ‫ﺟﻮن ﭠﻬﻴﻞ ﺗﺼﻮﻳﺮون ۽ ﻣﺠﺴﻤﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻤﺎم وڏي ‪ Collection‬آﻫﻲ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ‬ ‫ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ رﮐﻴﻞ آرٽ ﺟﻮن ﺷﻴﻮن ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻓﻨﻜﺎر ﺟﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻫﻦ‬ ‫وﻗﺖ ﻳﺎد اﭤﻢ ۽ ﺟﻦ ﺟﺎ ﭼﺘﺮ ﻫﻦ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ رﮐﻴﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪ ،‬واﻧﮕﻮ‪ ،‬ﻛﭙﻜﺎ‪ ،‬ﭘﺌﺒﻠﻮ‪ ،‬ﭘﻜﺎﺳﻮ‪ ،‬ﻟﻮﺋﺲ‬ ‫واﻟﭩﺌﭧ‪ ،‬ﻣﺌﺴﭙﺮ‪ ،‬ﺟﺎن رﭼﺮڊ ﻫﺌﻤﻠﭩﻦ وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ ﻻﻟﻪ ﭘﺎرڪ ﺑﻪ ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﭘﺎرﻛﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬زﻣﻴﻦ ﭜﻠﻲ ﻣﻮﺳﻢ ﭠﺎﻫﻮﻛﻲ‪ ،‬ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﻓﻀﻴﻠﺘﻦ وارا‪ .‬ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﮔﻞ ﮔﻠﻜﺎرﻳﻮن ۽ ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ﺑﻬﺎر ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺋﻲ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﺳﺎن‬ ‫وٽ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﻓﻘﻂ ﻛﺸﻤﻴﺮ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﺳﻨﮅ‪ ،‬ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن وﻳﻨﺪي ﭘﻨﺠﺎب ﺟﻮ ﻫﻴﭡﻴﻮن وڏو ﺣﺼﻮ ﺑﻘﻮل‬

‫ﺑﻨﮕﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ”دوﺳﺮ ﺻﺤﺎرا“ )رڻ ۽ واري( آﻫﻲ ﺳﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮي ۾ ﮔﻞ ﭰﻠﻦ‪ ،‬ﺑﺎغ ﺑﻬﺎرن ۽ ﺑﻠﺒﻞ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﭤﻲ ﭘﮍﻫﺠﻲ ﺗﻪ واﻗﻌﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻛﺠﻬﻪ ڏﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﻛﺌﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ وري ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮي‬ ‫ﭘﮍﻫﻲ ﺑﻬﺎر ۽ ﺑﻠﺒﻞ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ آﻫﻲ ﭼﻲ‪:‬‬ ‫ﺑﻴﭽﺎرﮔﻲ‬ ‫دور‬

‫ﻫﺮ‬

‫ﺑﺰم‬ ‫دل‬

‫زﻧﺪان‬

‫ﺧﺰان‬

‫ﮐﺎن‬

‫در‬

‫ﻛﺪه‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﮔﺰﻳﻦ‬

‫۾‬

‫ﭼﺎڪ‬

‫ﻋﺸﻖ‬ ‫اﺳﻴﺮ‬

‫ﺟﺸﻦ‬

‫زﻳﻨﺖ‬

‫ﻳﺎر‬

‫ﻳﻮﺳﻒ‬

‫ﻛﺎﻛﻠﻲ‬

‫ﮔﺮﻳﺒﺎن‬

‫ﺑﻬﺎران‬ ‫ﻣﮍﮔﺎن‬

‫ﭼﺮاﻏﺎن‬

‫ﭘﻴﭽﺎن‬

‫ﻛﻨﻬﺎن‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﮀﮇﻳﻢ‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﮀﮇﻳﻢ‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﮀﮇﻳﻢ‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﮀﮇﻳﻢ‬

‫ﮀﮇﻳﻢ‬ ‫ﮀﮇﻳﻢ‬

‫اڄ ﮐﺎن ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﺳﭟ ﺳﺎل اڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻨﮅي ﺗﻮڙي اڙدو ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي اﺟﻬﻮ اﻫﮍي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﻨﮉي‬ ‫ﮐﻨﮉ ﺗﻲ اﻳﮇو ﺗﻪ اﺛﺮ اﻧﺪاز ﭤﻴﻞ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﺳﭡﻮ ادﻳﺐ ﺷﺎﻋﺮ ﻳﺎ اﻛﺎﺑﺮ اﻫﻮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺮي‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ۾ ﻧﻨﮃا وڏا ﭘﺎرڪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﮐﮣﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ رﻫﮡ ﭤﺌﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮي ﻛﺠﻬﻪ وﮐﻮن ﮐﮣﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﻛﻮﻧﻪ‬ ‫ﻛﻮ ﭘﺎرڪ ﺿﺮور ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪاﻧﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺎرﻛﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺎرڪ ﻣﻠﺖ‪ ،‬ﭘﺎرڪ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﭘﺎرڪ ارم‪ ،‬ﭘﺎرڪ‬ ‫ﻃﺒﻴﻌﺖ ﭘﺮدﻳﺴﺎن‪ ،‬ﭘﺎرڪ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻧﺼﺮ‪ ،‬ﭘﺎرڪ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻟﻮﻳﺰان‪ ،‬ﭘﺎرڪ ﭘﺮواز‪ ،‬ﭘﺎرڪ ﺑﻬﺎران‪ ،‬ﭘﺎرڪ ﺳﭙﻴﺪه‪ ،‬ﭘﺎرڪ‬ ‫اﺑﺮﻳﺸﻢ وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‬

‫ﺗﻬﺮان ۾ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن واﻧﮕﺮ دﻧﻴﺎ ﺟﻮن ‪ Chain‬ﻫﻮﭨﻠﻮن ﺟﻬﮍوڪ ﻛﺎﻧﭩﻴﻨﻨﭩﻞ‪ ،‬ﻫﻠﭩﻦ‪ ،‬ﺣﺎﻳﺎت‪ ،‬ﻫﺎﻟﻴﮉي ان ﻧﺎﻟﻦ‬ ‫وارﻳﻮن ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻴﻮن اﭼﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻧﺎﻻ ﻋﺎم آﻫﻦ اﻫﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﻴﻤﺮغ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬اﻧﻘﻼب‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﻫﻤﺎ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬اﺳﺘﻘﻼل ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﻫﻮﭨﻞ ﺳﻔﻴﺮ‪ ،‬اﻃﻼش ﭘﺎرﺳﺎ‪ ،‬ﻓﻴﺮوزه‪ ،‬ﻣﺮﻣﺮ رودﻛﻲ‪ ،‬اﻣﻴﺪ‪ ،‬اﻣﻴﺮ وﻏﻴﺮه‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻻﻟﻪ ﭘﺎرڪ وٽ ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻣﻴﻮزﻳﻢ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪۱۹۷۶‬ع ۾ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ ۽ راﮢﻲ ﻓﺮح دﻳﺒﺎ ﻫﻦ ﻣﻴﻮزﻳﻢ‬ ‫ﺟﻲ ﻋﻤﺎرت ڊﻳﺰاﺋﻴﻦ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ ‪ ۱۸‬ﺻﺪي ﮐﺎن وﭠﻲ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺟﺎ ﻧﻤﻮﻧﺎ رﮐﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫۽ ﭔﺎﻫﺮان آﻳﻞ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ رش ﻫﺘﻲ ﺟﻲ اﻣﻴﻮزﻣﻴﻨﭧ ﭘﺎرڪ ﺗﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﭼﻤﺮان ﻫﺎ‪ ‬وي وٽ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﭘﺎرڪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺷﻬﺮ ﺑﺎزي ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﭘﺎرڪ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ اﺗﺮ ۾ ﺷﺎﻫﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫وڏن ﭘﺎرﻛﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ ۽ ‪ ۱۵۰‬ﮐﻦ اﻳﻜﮍ ﺗﻲ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﺲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ‪ Rides‬رﮐﻴﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺗﻲ ﻧﻨﮃا‬ ‫ﺗﻮڙي وڏا ﺷﻮق ﺳﺎن ﭼﮍﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻟﻔﻈﻦ ۾‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ اڳ ﺳﻨﮅي ﺟﻲ اﺧﺒﺎر ﻛﺎوش ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ آﺋﻴﻦ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻮل ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﺎﻟﻢ ﻧﻈﺮ ﻣﺎن ﮔﺬرﻳﻮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻲ ﻫﻚ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻀﻤﻮن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻧﻪ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﭘﺮﻳﺲ واري ﻫﺮوﭜﺮو ﺟﻲ ﮔﻼ آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ وري ﻛﻮڙي ﺗﻌﺮﻳﻒ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻀﻤﻮن ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﺴﻨﺪي ﺟﻲ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛﺮي‬ ‫ﭤﻮ‪ ،‬ﻣﻮن ﮐﺎن ﻛﻮ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻃﻮر اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮁﻲ ﺗﻪ آﺋﻮن ﺑﻪ اﻫﻮﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪس ﺟﻴﻜﻮ ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﺰﻳﺰ اﻳﺮان ۾ رﻫﮡ دوران‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻗﻠﻤﺒﻨﺪ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﺰﻳﺰ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﭽﺎر‪ ،‬ﺑﻲ ڊﭘﻦ ۽ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﻲ ﭴﺎڻ رﮐﻨﺪڙ‬ ‫ادﻳﺒﻦ ۽ ﻣﻌﻠﻤﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﮔﺬرﻳﻞ ﭨﻴﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن )‪۱۹۷۷‬ع ﮐﺎن( ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﺳﭽﻞ ﺳﺮﻣﺴﺖ آرﭨﺲ اﻳﻨﮉ ﻛﺎﻣﺮس‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ ۽ ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ان ﺋﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ۾ ﺳﻨﮅ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن اﻳﻢ اي‬ ‫ﻓﺮﺳﭧ ﻛﻼس ﻓﺮﺳﭧ ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﺳﺎن ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ۽ اﺗﺎن ﺋﻲ )ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﻣﺎن( وﻛﺎﻟﺖ ﺟﻲ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﻦ ﻛﻼس ﮐﺎن اﻳﻢ ﺗﺎﺋﻴﻦ اٺ ﻛﺘﺎب ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻮ ﭘﺒﻠﺸﺮ آر اﻳﭿ اﺣﻤﺪ ﺑﺮادرس آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﺎڻ ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ادﻳﺐ ۽ ﻛﺎﻟﻢ ﻧﻮﻳﺲ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﻛﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻮ ”ﻗﻮﻣﻲ ﻏﺪار ۽ ﺣﺴﺎب ﻛﺘﺎب “ ﻧﻴﻮ‬ ‫ﻓﻴﻠﮉس ﭘﺒﻠﻴﻜﻴﺸﻦ وارن ‪۱۹۹۷‬ع ۾ ﮀﭙﺮاﻳﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺳﻨﮅ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮس اﻳﻨﮉ ﻟﻴﻜﭽﺮار اﻳﺴﻮﺳﻴﺌﻴﺸﻦ )‪ (SPLA‬ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺮﻛﺰي ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﭘﮡ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﭨﻨﮉو ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ۾ ‪ ۱۰‬ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ‪۱۹۴۹‬ع ﺗﻲ ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﺗﺎن ﭘﺮاﺋﻤﺮي ۽ ﺳﻴﻜﻨﮉري ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﮐﻴﺲ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﻟﮑﮡ ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬اﺗﺴﺎﻫﻪ ﺳﻨﺪس دوﺳﺘﻦ ﻏﻼم ﻧﺒﻲ ﺑﻬﺮاﮢﻲ‪ ،‬زﻳﺐ ﭜﭩﻲ ۽ ﭘﺮواﻧﻲ ﭜﭩﻲ ڏﻧﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﻜﻮل‪،‬‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺳﭡﻦ ۽ ﻫﮇ ڏوﮐﻲ ﭨﻴﭽﺮس ﺳﺎن واﺳﻄﻮ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﻮ اڄ ﺑﻪ ﻳﺎد ﻛﺮي ﭤﻮ ۽‬ ‫اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ آﻫﻦ‪ :‬ﭨﻨﮉي ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ﺟﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺜﻤﺎن ﻣﻴﻤﮡ ﺻﺎﺣﺐ ۽ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﺳﺤﺎق‪ ،‬ﺳﻨﮅ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﺎ ﺳﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻤﺮ ﻣﻴﻤﮡ ﻫﺎﻟﻦ وارو‪ ،‬ﺣﺴﻦ ﭜﭩﻮ ۽ ﺧﺎﻟﺪ ﺷﻬﻴﺪ آﺧﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﺰﻳﺰ ﮐﻲ ﭨﻲ ﭔﺎر آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن وڏو ﭘﭧ ﺟﻤﺎل ﻧﺎﺻﺮ ۽ ﻧﻨﮃي ﻧﻴﺎﮢﻲ ﺷﺎزﻳﺎ ﻋﺰﻳﺰ ڊاﻛﭩﺮ آﻫﻦ ۽ ﭨﻴﻮ ﭔﺎر ﻧﺎزﻳﺎ‬ ‫ﻋﺰﻳﺰ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻨﺲ ۾ ‪ M.Sc‬آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ۽ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻻ‪ ‬ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﺰﻳﺰ‬ ‫ﺟﻮ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺎﻟﻢ ﻫﻮﺑﻬﻮ ڏﻳﺎن ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﺳﭽﺎﺋﻲ ۽ ﺣﻘﻴﻘﺖ آﻫﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻬﮍن ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﻻ‪ ‬ان ۾ ﺳﺒﻖ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن ﭘﺮاﺋﻲ ﭘﺎڻ ۾ ﺳﺠﺎﮘﻲ آﮢﻲ ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺑﻪ ﻣﻠﻜﻦ ۽ ﻗﻮﻣﻦ ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ‬ ‫ﺟﻲ ڊوڙ ۾ اﮘﻴﺎن ﻧﻜﺮي ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﺟﻲ ﺳﺎﻟﮕﺮه ﻣﻠﻬﺎﺋﻲ ﭘﺌﻲ وﭸﻲ‪ .‬ان ﻣﻮﻗﻌﻲ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪ ﻧﺠﺎد ﭼﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺮان ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ آڏو ﻧﻪ ﺟﻬﻜﻨﺪو‪ .‬ﺻﺪارﺗﻲ اﻟﻴﻜﺸﻦ دوران ﻫﻦ ﻋﻮام ﺳﺎن ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ واﻋﺪا ﻛﻴﺎ‬ ‫ﻫﺌﺎ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ ﻧﭝﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﺪو‪ .‬ﺟﻨﮓ ﻣﮍﻫﮡ ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾ ﻫﺮ ﻣﺮد‪ ،‬ﻋﻮرت ۽ ﭔﺎر ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎدر وﻃﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻛﻨﺪو‪.‬‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻬﺬب ﺟﻤﻬﻮري رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ اﻫﺎ ﻫﻮﻧﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ان ۾ ﻛﺠﻬﻪ اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺎﭘﺎ ڏﭠﺎ وﻳﻨﺪا آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﻧﻬﻦ ﻣﺎﭘﻦ ۾ آﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﺎﻻدﺳﺘﻲ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ‪ ،‬ﺳﻤﺎﺟﻲ اﻧﺼﺎف ۽ ﺷﻬﺮي آزادﻳﻮن ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ .‬آﺋﻮن ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫اﻳﺮان وﻳﻮ ﻫﺌﺲ ﺗﻪ ﻣﻮن اﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﻮﺟﻮده ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﮡ ۽ ﭘﺮﮐﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ‪۱۹۷۹‬ع ۾‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻗﻴﺎدت ۾ اﻳﻨﺪڙ اﻧﻘﻼب ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻴﺖ ﺟﻲ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬اﻳﺮان ۾ ﻛﻬﮍﻳﻮن ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻌﺎﺷﻲ ۽‬ ‫اﺧﻼﻗﻲ ﺗﺒﺪﻳﻠﻴﻮن آﻳﻮن آﻫﻦ؟‬ ‫ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻧﺌﻴﻦ ﭠﺎﻫﻴﻞ آﺋﻴﻦ ﺗﺤﺖ ﺳﭛ ادارا ﻫﻼﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺎﺑﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ آﺋﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﺎﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺳﻴﺎﺳﻲ اداري ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ‪ ،‬اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ۽ ﻋﺪﻟﻴﻪ ﮐﻲ ڌار ڌار اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻦ ۽ ﻫﺮ ادارو ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻴﺼﻠﻲ ﻛﺮڻ‬ ‫۾ آزاد ۽ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎر آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ ﮐﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻤﻮرا ﺷﻬﺮي ﻗﺎﻧﻮن‬

‫ﺟﻲ اﻃﺎﻋﺖ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻳﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻳﺎ ﺑﺲ ﮐﻲ اﺟﺎزت ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﺎ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﭔﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﮔﺎڏي ﮐﻲ‬ ‫ﻛﺮاس ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ وڏن ﺷﻬﺮن ۾ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻳﺎ ﻗﺎﻧﻮن ﻧﺎﻓﺬ ﻛﻨﺪڙ ادارن ﺟﻲ ﻣﺪاﺧﻠﺖ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﺋﻲ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺜﺎل اﻫﻮ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ دوري دوران ﺟﮇﻫﻦ ﺳﺞ ﻟﭥﻲ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﭤﻚ‬ ‫ﭜﭷ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻚ ﭘﺎرڪ ۾ وﭸﻲ وﻳﭡﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ڏﭠﻮﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﭔﻪ ﻧﻮﺟﻮان ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﭘﺎرڪ ﺟﻲ ﻛﻨﮉ ۾ ﭘﻴﻨﭩﻨﮕﺲ ﭠﺎﻫﻲ‬ ‫رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬اﻫﻲ ﺗﺨﺘﻲ ﺗﻲ ﻟﮙﻞ ﻛﺎﻏﺬ ﺗﻲ ﻣﺼﻮري‪ ‬ﺟﺎ رﻧﮓ ﭘﮑﻴﮍي رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬اﻫﻲ ﺧﻮف ﮐﺎن ﺑﻲ ﻧﻴﺎز ۽‬ ‫ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻮ ﻣﺮد ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﺳﺞ ﻟﭥﻲ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﭘﺎرڪ ۾ وﭸﻲ ﻣﺼﻮري ﻛﺮڻ‬ ‫ﺟﻮ ﻧﻮﺟﻮان ﻧﻴﺎﮢﻴﻮن ﺳﻮﭼﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭤﻴﻮن ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻮل ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ۾ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺟﻲ ﻣﺪاﺧﻠﺖ ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ اﻧﺴﺎﻧﻦ ﻻ‪ ‬آزار ﻛﻮﻧﻬﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺪدﮔﺎر آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻛﻮ اﺟﻨﺒﻲ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ رﺳﺘﻮ‬ ‫ﭜﻠﺠﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﭙﺎﻫﻲ وٽ ﻣﺘﻌﻠﻘﻪ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﻘﺸﻮ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ آﺳﺎﻧﻲ ﺳﺎن راﻫﻪ ﭜﻠﻴﻞ اﻧﺴﺎﻧﻦ‬ ‫ﮐﻲ دڳ ﻟﮙﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﻋﻤﻞ دﺧﻞ ﺳﻤﺎﺟﻲ اﻧﺼﺎف ‪ Social Justice‬ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﺳﭛ‬ ‫ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻛﻮﺷﺶ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻬﺮي ﮐﻲ ان ﺟﻮن ﺑﻨﻴﺎدي ﺿﺮورﺗﻮن ﻣﻬﻴﺎ ﻛﻴﻮن وﭸﻦ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﭨﻮ‪ ،‬ﻟﭩﻮ ۽‬ ‫اﺟﻬﻮ ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﺻﺤﺖ ﺟﻮن ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم ۽ ﺳﻮل ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ۾ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ ڏﻧﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰي ﺣﻜﻮﻣﺖ ۽ ﺻﻮﺑﺎﺋﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ ﺟﻲ وﻫﻨﻮار ۾ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﺮاﺑﺮي ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻴﺜﻴﺖ ڏﻧﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺮﻛﺰي ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻣﻌﻘﻮل ﻧﻤﺎﺋﻨﺪﮔﻲ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻓﻮج اﻳﺌﺮ ﻓﻮرس ﻧﻴﻮي ۽‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪﮔﻲ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ‪،‬ﺻﻮﺑﻦ ۾ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻣﺮد ﮔﻮرﻧﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ڊﭘﭩﻲ ﮔﻮرﻧﺮ‬ ‫ﺟﻲ ﻋﻬﺪي ﺗﻲ ﺧﺎﺗﻮن ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺎزار ۾ ﻧﺠﻲ دﻛﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﭘﮡ ﻋﻮرﺗﻮن ﻛﺎروﺑﺎر ﻫﻼﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﻼف‬ ‫اﻫﺎ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﭘﺮوﭘﺌﮕﻨﮉا ﺑﻠﻜﻞ ﻏﻠﻂ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﻋﻮرت ﮐﻲ ﮔﻬﺮﺟﻲ ﺗﻪ ﭼﺎر دﻳﻮاري ۾ ﻗﻴﺪ‬ ‫ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪۱۹۷۹ .‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻤﺎج ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺎن ۽ ﻣﺮﺗﺒﻮ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻣﻠﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻣﻐﺮﺑﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺻﺮف ﻏﻴﺮ اﺧﻼﻗﻲ ﺣﺮﻛﺘﻦ ﮐﻲ ﭔﻨﺠﻮ ڏﻧﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻮرت ﺟﻲ ﺗﻘﺪس ﺟﻲ ﭘﺎﺋﻤﺎل وارﻳﻦ‬ ‫ﻣﺤﻔﻠﻦ ۽ ﺣﺮﻛﺘﻦ ﮐﻲ ﺑﻨﺪ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻓﺤﺎﺷﻲ ۽ ﻋﺮﻳﺎﻧﻲ‪ ‬ﮐﻲ روﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻋﻮام ﮐﻲ ﻣﻜﻤﻞ ﺷﻬﺮي ﺣﻖ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﺤﺮﻳﺮ ۽ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﺟﻲ آزادي آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻘﻴﺪي ۽ ﻋﺒﺎدت ﺟﻲ آزادي‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﺮي رواداري ﺳﻬﭗ ﺑﺮدﺑﺎري اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﻈﺎم ۾ آﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺘﺮي ﺷﺂﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﻨﻬﻦ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻠﻚ ۾‬ ‫ﻣﻠﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﺳﺮﻛﺎري ﻣﻼزم ﮐﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ ۾ ﺣﺼﻮ وﭠﮡ ﺗﻲ ﻛﺎ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺻﺮف ”ﻻزﻣﻲ ﺳﺮوس“ ﻳﻌﻨﻲ ”ﻓﻮج“ ﺟﻲ‬ ‫اﻫﻠﻜﺎر ﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ ۾ ﺣﺼﻮ وﭠﮡ ﺗﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪي آﻫﻲ‪ .‬ان ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺜﺎل ﻫﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻮﺟﻮده اﻳﺮاﻧﻲ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪ‬ ‫ﻧﺠﺎد ﭘﻴﺸﻲ ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن اﺳﺘﺎد آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻮ ﻣﺴﺘﻘﻞ اﺳﺘﺎد آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ‬ ‫اﻛﺒﺮ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﭘﮡ ﭘﻴﺸﻲ ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ڊاﻛﭩﺮ ﻫﻮ ۽ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ آرﭤﻮﭘﻴﮉڪ‬ ‫وارڊ ﺟﻮ ﻫﻴﮉ آف ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﺮﻛﺎري ﻣﻼزم ﻣﻮﻛﻞ وﭠﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﻬﺪي ﻻ‪ ‬ﺑﻴﻬﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺠﺎد ﭘﻬﺮﻳﺎﺋﻴﻦ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻴﺌﺮ ﺟﻲ ﻋﻬﺪي ﺗﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﻣﺎﮢﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﺟﻮ ﺻﺪارﺗﻲ ﻓﺮض ﺳﺮاﻧﺠﺎم ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ۾ ﺟﮇﻫﻦ اﺳﺎن‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ڏﭠﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻓﻀﺎﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﻫﻚ ﻋﺎم ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ۾‬ ‫اﻗﻮام ﻣﺘﺤﺪه ﺟﻲ اﺟﻼس ۾ ﺷﺮﻛﺖ ﻻ‪ ‬وﭸﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻻ‪ ‬ﻛﻮ ڌار اﺳﭙﻴﺸﻞ ﺟﻬﺎز ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻪ ﻫﻮ ۽ ﺳﺎﮢﺲ ﺻﺮف‬ ‫ﭘﻨﺠﻦ ﭴﮣﻦ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺻﺪارﺗﻲ اﺳﭩﺎف ﮔﮇ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻮ وڏو ﻟﺸﻜﺮ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺻﺪارﺗﻲ ﻋﻬﺪي ﮐﺎن وﭠﻲ‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري آﻓﻴﺴﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﺎدﮔﻲ ۽ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺳﺮﻛﺎري ﻓﺮض ﺳﺮاﻧﺠﺎم ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ آﻓﻴﺴﺮ‬ ‫ﭘﻴﻨﭧ ﻛﻮٽ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﭨﺎﺋﻲ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻧﭥﺎ ﻛﻦ‪ .‬ﭨﺎﺋﻲ ﮐﻲ ﻫﻮ ﺻﻠﻴﺐ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻋﺎم ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرت ﭘﮡ‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ”ﺟﻴﻦ“ ۽ ”ﺷﺮٽ“ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺧﻮاﺗﻴﻦ ﻣﭥﺎن ﺣﺠﺎب ﭘﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﻮن ﺷﻬﺮ ﻣﻘﺪس اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺗﻲ‬ ‫واﭘﺴﻲ ﻣﻬﻞ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺟﻲ ﻻﺋﻮﻧﺞ ۾ ﻫﻚ اڌڙوٽ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﭘﻴﺌﻨﺪي ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮاﻧﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺣﻘﻲ ۽ ﺳﮕﺮﻳﭧ ﭘﻴﺌﮡ ﺗﻲ ﻛﺎ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺣﻘﻲ ﮀﻜﮡ ﺟﻮن ﺑﺎﻗﺎﺋﺪه ﻫﻮﭨﻠﻮن ﻫﺮ وڏي ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺮ و ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻻ‪ ‬ﻫﺮ وڏي ﺷﻬﺮ ۾ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﭘﺎرڪ ۽ رﻳﺴﭩﻮراﻧﭧ آﻫﻦ‪ ،‬اﻳﺮان ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺑﺴﻦ ﺟﺎ ﭨﺮﻣﻴﻨﻞ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ‬ ‫اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﮔﻬﭧ ﻧﺎﻫﻦ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﮐﺎن ﺗﻬﺮان وﻳﻨﺪڙ ﺑﺲ ۾ ﭨﻜﻴﭧ ﺟﻲ ﺑﻜﻨﮓ ﻛﺮاﺋﮡ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺳﻮار ﭤﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﺋﻴﻦ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﻲ آ‪ ‬اي ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻮﺋﻨﮓ ﺟﻬﺎز ۾ ﺳﻮار ﭤﻴﺎ آﻫﻴﻮن‪ .‬ﺑﺲ ۾ ﻣﺎﻧﻲ ۽ ﻣﺸﺮوب ﺟﻮ ﭘﮡ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ‬ ‫۽ ﻫﺮ ﺑﺲ ۾ ﭨﻲ وي ﻟﮙﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ۽ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻲ ﻗﻠﻤﻮن ﻫﻼﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﺳﺌﻨﻴﻤﺎﺋﻮن‬ ‫ﭘﮡ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ اﻳﺮاﻧﻲ ۽ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻲ ﻓﻠﻤﻮن ڏﻳﮑﺎرﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ وڏي ﺧﻮﺑﻲ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬اﻧﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ”اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻠﭽﺮ“ ﮐﻲ داﺋﻢ ۽ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻗﺪﻳﻢ ﻋﻤﺎرﺗﻮن ۽ ﻗﺪﻳﻢ ﻣﺠﺴﻤﻪ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ۾ اﻳﻤﺎﻧﺪاري ۽ اﻋﺘﺒﺎر ﮐﻲ وڏي اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻠﻴﻞ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﭨﻴﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﻴﭩﺮول ﭘﻤﭗ ﺗﻲ وﭸﻲ ﻛﺎر ۾ ﭘﻴﭩﺮول ﭜﺮاﺋﻴﻨﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﭘﺎڻ ﻫﭣ ﺳﺎن ﻛﺎر‬ ‫۾ ﭘﻴﭩﺮول ﭜﺮﻳﻨﺪو آﻫﻲ ۽ ﭘﻴﭩﺮول ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ ﭘﺎڻ ﺋﻲ ﭘﻴﭩﺮول ﭘﻤﭗ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ ﮐﻲ ادا ﻛﻨﺪو آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻜﻲ ﮐﻲ ”ﺗﻤﻦ“ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ رﭘﺌﻲ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ۾ ‪ ۱۵‬ﺗﻤﻦ ﺟﻲ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻮن ‪۳۰‬‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ۾ ﻛﮇﻫﻦ ﻫﻚ ﻟﮏ ﮔﮇ ﻧﻪ ڏﭠﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ رﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﻋﻴﻮض ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺮﻧﺴﻲ‬ ‫۾ ﺗﻤﻦ ورﺗﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ڏﻫﻪ ﻫﺰار روﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﻋﻴﻮض ڏﻳﮃ ﻟﮏ ﺗﻤﻦ ﻣﻠﻴﺎ‪ ،‬ﻣﻮن رب ﭘﺎڪ ﺟﻮ ﺷﻜﺮ ادا ﻛﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﺎن اڄ ﻟﮏ ﭘﺘﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﭘﺮ ﭼﺌﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻫﻲ ﺳﻤﻮرا ﭘﺌﺴﺎ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﭘﻴﭩﺮول‪ ،‬ﺳﻲ اﻳﻦ ﺟﻲ ۽‬ ‫ﺑﺠﻠﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﺳﺴﺘﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭨﻴﻠﻴﻔﻮن ﺟﻲ ﻟﻮڪ ﻛﺎل ﻓﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻬﺎز‬ ‫ﺟﻲ ”‪ “Return Ticket‬ﻻ‪ ‬اﺳﺎن ﺻﺮف اﻳﻜﻮﻳﻬﻪ ﻫﺰار روﭘﻴﻪ ﭜﺮﻳﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮﺋﭩﺎ ۽ ﺗﺎﻓﺘﺎن ﺟﻲ رﺳﺘﻲ ﺑﺴﻦ‬ ‫ذرﻳﻌﻲ وﭸﺒﻮ ﺗﻪ ﺑﻠﻜﻞ ﮔﻬﭧ ﺧﺮچ اﻳﻨﺪو‪ .‬زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻗﺎﻓﻠﻦ ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾ اﻳﺮان وﭸﻦ ﭤﺎ ﭤﻲ اﻫﻲ ﭨﻴﻬﻪ ﻫﺰار رﭘﻴﻦ‬ ‫۾ اﻳﺮان ﺟﻮن ﺳﭛ زﻳﺎرﺗﻮن ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﭘﺌﺴﻦ ۾ ﭜﺎڙي‪ ،‬ﻣﺎﻧﻲ ۽ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ اﺳﺎن ﺳﻮات ‪ ،‬اﻳﻮﺑﻴﻪ‪ ،‬ﻛﻮﻫﻪ ﻣﺮي‪ ،‬ﻣﺪاﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻛﺎﻻم وﻏﻴﺮه ﺳﻴﺮ و ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻻ‪ ‬وﻳﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ‬ ‫ﻫﻚ ﻟﮏ روﭘﻴﻪ ﺧﺮچ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺘﺮن ﭘﺌﺴﻦ ۾ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز‪ ،‬ﻟﮕﺰري ﺑﺴﻦ ذرﻳﻌﻲ اﺳﺎن ﺳﭵﻮ اﻳﺮان ‪ ۱۵‬ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫۾ ﮔﻬﻤﻲ ﭰﺮي ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻮراب‪ ،‬ﺳﻮﺋﻴﭩﺮ ۽ ﻛﻤﺒﻞ ﺑﻠﻜﻞ ﺳﺴﺘﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﭔﻦ روﭘﻴﻦ ۾ ﺟﻮراب ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﭡﻲ ﺟﻮڙي ﻣﻠﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ‪ ۱۰۰‬رﭘﻴﻦ ۾ ﻫﻚ ﺳﭡﻮ ﮔﺮم ﺳﻮﺋﻴﭩﺮ ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻪ ‪ ۳۰۰‬روﭘﻴﻦ ۾ ﻫﻚ ﺳﭡﻮ‬ ‫ﺳﻬﮣﻮ ﻛﻤﺒﻞ ﻣﻠﻲ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮن ﺳﺮﺣﺪون ﭔﻦ ﺳﻤﻨﮉن ﻳﻌﻨﻲ ﻋﺮﺑﻲ ﺳﻤﻨﮉ ۽ ﻛﺌﺴﭙﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺳﺎن ﻣﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ان ﻛﺮي ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ‪ ۸‬وڏا‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﭝﻨﻲ ﮐﺎن وڏو ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺑﻨﺪر ﻋﺒﺎس آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺟﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﺳﻬﮣﺎ ۽ دﻟﭽﺴﭗ‬ ‫ﻣﺎڳ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺻﻔﺎﺋﻲ‪ ،‬ﺳﻬﮣﻦ ﻣﺎﮘﻦ‪ ،‬ﺧﻮﺑﺼﻮرت روﺷﻦ رﺳﺘﻦ‪ ،‬ﮔﻠﻦ ﺳﺎن ﺳﻴﻨﮕﺎرﻳﻞ ﭘﺎرﻛﻦ‪ ،‬ﻣﻮاﺻﻼﺗﻲ‬ ‫ﻧﻈﺎم ﺟﻲ ﻛﺮي ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺠﺎد ﻛﻴﻮﭨﻮ ۾ اﻳﻜﻮاڊور ﺟﻲ ﺻﺪر ﺟﻲ ﻗﺴﻢ ﮐﮣﮡ واري ﺗﻘﺮﻳﺐ ۾ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺻﺤﺎﻓﻴﻦ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪي آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ اﻣﺪاد ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮڻ ﺟﻮ اﻋﻼن ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﺻﺪر ان‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻲ ﺗﻲ اﻫﻮ ﭘﮡ ﭼﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﻋﺎﻟﻤﻲ اﻣﻦ ﺟﻮ ﺣﺎﻣﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻨﮓ ﻣﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﻫﻚ ﻗﺪﻳﻢ ﺷﺎﻧﺪار ﺗﻬﺬﻳﺐ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻗﻮم ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ۽ زﺑﺎن ﺳﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺤﺒﺖ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﮐﺎن ﺳﻮا‪ ‬ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن اﻳﻨﺪڙ ﺳﻴﺎﺣﻦ ۽ زاﺋﺮﻳﻦ ﺳﺎن ﭔﻲ ﭔﻮﻟﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪا‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ﻧﻈﺎم ۾ ﭘﻬﺮﺋﻴﻦ درﺟﻲ ﮐﺎن وﭠﻲ ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﭛ ﻣﻀﻤﻮن ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻳﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ۽ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۾ ﺑﻪ ”ﻣﻴﮉﻳﻢ آف اﻧﺴﭩﺮﻛﺸﻦ“ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺋﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ‪ ،‬رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ‪ ،‬ﺳﺮﻛﺎري آﻓﻴﺴﻦ ۽ اﻫﻢ ﺷﺎﻫﺮاﻫﻦ ۽ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﺳﭛ ﺳﺎﺋﻦ ﺑﻮرڊ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻧﺌﻮ ﺳﺎل ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻮ ”ﻧﻮ روز“ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﻫﺮ ﺳﺎل ‪ ۲۱‬ﻣﺎرچ ﺗﻲ وڏي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ‬ ‫ﺗﻲ ﻣﻠﻬﺎﻳﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪۲۰۰۴ .‬ع ۾ اﻗﻮام ﻣﺘﺤﺪه ﺟﻲ اداري ‪” UNESCO‬ﻧﻮر روز“ ﮐﻲ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻗﻮﻣﻲ ورﺛﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻋﻈﻴﻢ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻗﺮار ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪۱۹۷۹‬ع ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬اﭨﻜﻞ ‪ ۳‬ﻛﺮوڙ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﺗﺮ آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻳﻮرپ‪ ،‬ڏﮐﮡ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ ڏاﻧﻬﻦ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺧﺎﻧﺪاﻧﻲ ﻣﻨﺼﻮﺑﻪ ﺑﻨﺪي ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪۲۰۰۶‬ع ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉ ﮐﭩﮡ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﻣﻮﺟﻮده ﺧﺎﻧﺪاﻧﻲ ﻣﻨﺼﻮﺑﻪ ﺑﻨﺪي ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺮوﮔﺮام ﺟﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺻﺪر اﺣﻤﺪ ﻧﺠﺎد ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ‪ ۵‬ﻛﺮوڙ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻦ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﺮاق‪،‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻨﮓ ۾ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﻞ آﺑﺎدي ﺟﻮ ازاﻟﻮ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﻋﺮاق ﻣﺎن آﻳﻞ ﻟﮑﻴﻦ ﭘﻨﺎﻫﮕﻴﺮ ﭘﮡ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﻮاﻫﺶ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﭘﻨﺎﻫﮕﻴﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﻣﻮﭨﻲ وﭸﻦ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ‪ ۹۸‬ﺳﻴﻜﮍو آﺑﺎدي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ‪ ۹۰‬ﺳﻴﻜﮍو ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ‪۸‬‬ ‫ﺳﻴﻜﮍو ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻦ ﭤﺎ ۽ ﺑﺎﻗﻲ ‪ ۲‬ﺳﻴﻜﮍو ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﺑﻬﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻣﻨﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺪو ﻳﻬﻮدي ۽‬ ‫ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ وﻏﻴﺮه ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺠﻠﺲ ۾ زرﺗﺸﺖ ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻠﮙﻦ‪ ،‬ﻳﻬﻮدﻳﻦ ۽ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص ﺳﻴﭩﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺎﺋﻲ ﻋﻘﻴﺪي ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ اﻛﺜﺮﻳﺖ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻧﻪ ﺳﻴﭩﻮن ﻣﺨﺼﻮص‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺣﻖ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻫﻦ ﻧﻪ ﺋﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮن ‪ ۵۰‬ﺳﻴﻜﮍو ﺻﻨﻌﺘﻮن ﺗﻬﺮان ۾ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﻛﺎرون ﭠﺎﻫﮡ ﺟﻮن ﻓﻴﻜﭩﺮﻳﻮن‪ ،‬اﻟﻴﻜﭩﺮاﻧﻜﺲ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن‪،‬‬ ‫ﻫﭥﻴﺎرن‪ ،‬ﭨﻴﻜﺴﭩﺎﺋﻞ ﺷﮕﺮ‪ ،‬ﺳﻴﻤﻴﻨﭧ ۽ ﭔﻴﻦ ﭘﺮاڊﻛﺸﻦ ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻬﺮان ۾ اﻧﮉر ﮔﺮاﺋﻮﻧﮉ رﻳﻠﻮي ﺟﻮ‬ ‫ﻧﻈﺎم آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻓﺮاﻧﺲ ﮐﺎن ﺑﺮآﻣﺪ ﻛﻴﻞ ﭨﺮﻳﻨﻮن ﻫﻼﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﻘﺪس ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ‬ ‫ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻪ ﺟﻮ روﺿﻮ ﻣﺒﺎرڪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ اﻧﺪازي ﻣﻄﺎﺑﻖ روزاﻧﻮ ﻫﻚ ﻟﮏ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﺗﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪‬‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻋﻪ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ ﺟﺎ ‪ ۱۶‬اﻳﻮان آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﻛﻠﭽﺮل ﺳﻴﻨﭩﺮ ﭘﮡ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﺘﻲ ﭔﺎﻫﺮان آﻳﻞ زاﺋﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‪،‬اردو‪ ،‬اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ روﺳﻲ زﺑﺎن ۾ ﻟﭩﺮﻳﭽﺮ ﻣﻔﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻴﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬اﻳﻮاﻧﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ‪ ۱۰۰‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﭼﻮرس ﻣﻴﻞ ﮐﺎن وڌﻳﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻴﻦ وڏن ﺷﻬﺮن ﻣﺎن اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻪ ﻫﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ‬ ‫اﻧﺘﻬﺎﺋﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﮐﻲ ﻋﺎم ﭼﻮﮢﻲ ۾ ”ﻧﺼﻒ ﺟﻬﺎن“ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻴﮕﻢ ﻧﺼﺮت ﭜﭩﻮ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻲ آﺑﺎﺋﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺷﻴﺮاز اﻫﻢ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﺷﺎﻋﺮن ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ۽ ﺳﻌﺪي‬ ‫ﺟﻮن آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻮن آﻫﻦ‪” .‬ﻗﻢ“ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن اﻫﻢ آﻫﻲ‪” .‬ﻗﻢ“ ۾ ﻫﺰارﻳﻦ ﻣﺪرﺳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﭝﻨﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻨﺪڙ ﻃﺎﻟﺐ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ۾ اﭨﻜﻞ ڏﻫﻪ ﻫﺰار ﺳﻨﮅي ﭘﮡ آﺑﺎد آﻫﻦ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﻫﻚ ﺷﺎﻧﺪار ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺛﻘﺎﻓﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ آرٽ ﻣﻴﻮزڪ‪ ،‬ﻓﻦ ﺗﻌﻤﻴﺮ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮي‪ ،‬ﻓﻼﺳﺎﻓﻲ رواﻳﺘﻮن ۽‬ ‫آﺋﻴﮉﻳﺎﻻﺟﻲ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ۾ وﻃﻦ دوﺳﺘﻲ ﺟﻮ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ ،‬ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ‪:‬‬ ‫ﻫﻤﻪ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﮔﻮﺑﻨﺪه‬

‫ﺗﻦ‬

‫و‬

‫اﺳﺖ‬

‫زرﻳﻦ‬

‫)اﻳﺮان ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ دل آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺧﻴﺎل ﺗﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﻮ اﻓﺴﻮس ﻧﺎﻫﻲ(‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺟﻲ ﺗﺨﻠﻴﻘﻜﺎر ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ‪:‬‬ ‫ﮐﻪ‬

‫ﻫﻤﻲ‬

‫اﻳﺮان‬

‫ﺑﻮي‬

‫ﺑﻬﺸﺖ‬

‫ﻣﺸﮏ‬

‫اﺳﺖ‬ ‫آﻳﺪ‬

‫اﻳﺮان‬

‫ﻗﻴﺎس‬

‫ﻳﺎ‬

‫از‬

‫)اﻳﺮان ﻋﺪن آﻫﻲ ﻳﺎ ﺑﺎﻏﻦ ﺟﻮ ﺑﻬﺸﺖ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬دوﺳﺘﻦ ۽ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ(‬ ‫ﻋﻈﻴﻢ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﻌﺪي ﻣﻄﺎﺑﻖ‪:‬‬

‫ﺑﻨﻲ‬

‫آدم‬

‫ﭼﻮ‬

‫ﻋﻀﻮي‬

‫ﮐﻪ‬

‫درا‬

‫اﻋﻀﺎ‪‬‬

‫اﻓﺰﻳﻨﺶ‬

‫ﺑﺪرد‬

‫زﻳﮏ‬ ‫آ‬

‫ﻳﮏ‬

‫ﮔﻮﻫﺮ‬

‫ورد‬

‫دل‬

‫ﺧﺠﻞ‬

‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫دوﺳﺘﺎن‬

‫ﭘﻴﮑﺮﻧﺪ‬ ‫ﻧﺪ‬

‫روزﮔﺎر‬

‫دﮔﺮ‬

‫ﻋﻀﻮ‬

‫ﻫﺎرا‬

‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬

‫ﻗﺮار‬

‫)اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻧﺴﻞ ﻫﻚ اﻫﻢ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد ﺗﺨﻠﻴﻖ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﻋﻀﻮ ﺋﻲ ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻲ دﻧﻴﺎ ﮐﻲ اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮاﺋﮡ ﻻ‪( ‬‬

‫اﻳﺮان ﺻﻔﺎﺋﻲ ﺳﭥﺮاﺋﻲ ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن دﻧﻴﺎ ﺟﻮ اﻫﻢ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻐﺮب ﺟﻲ اذان ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺻﻔﺎﺋﻲ ﻛﻨﺪڙ ﻋﻤﻠﻮ ﺳﭵﻲ‬ ‫رات ﺷﻬﺮن ﺟﻲ روڊن رﺳﺘﻦ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﺟﻲ ﺻﻔﺎﺋﻲ ﻛﺮي ﭤﻮ ۽ رﺳﺘﻦ ﮐﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﺳﺎن ڌوﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ۾ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻮ دﭔﻮ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﺪو‪ ،‬روڊ ﺳﺘﺎ ﭼﻤﻜﻨﺪا ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ .‬ان ﻛﺮي ﮔﻨﺪﮔﻲ ﺟﻲ اﻫﻢ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻲ ”ﻣﮏ“ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ۾ ﻧﻪ اﻳﻨﺪي‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭼﻮﻛﻦ ﺗﻲ ﻣﺮدن ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ڌار اڌر ﺳﺮﻛﺎري ”واش روم“ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻓﻮر‬ ‫اﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻞ ﺟﺎ ﺑﺎٿ روم ﻳﺎد اﭼﻲ وﻳﻨﺪا‪ .‬ﭔﻲ اﻫﻢ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﻨﻮ ﻓﻘﻴﺮ ۽ ﻛﺘﻮ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﺪو‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻘﺪس ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻠﭽﺮل ﺳﻴﻨﭩﺮ ۾ ﻫﻚ ”ﺧﺎدم“ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﺘﺎ ﮀﻮ ﻧﻪ آﻫﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﭔﻴﺎ ﺟﺎﻧﻮر ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺬاق ۾ وراﮢﻴﻮ ﺗﻪ ”ﺳﭛ ﻛﺘﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ“‬

‫اﻳﺮاﻧﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ اﺳﺮاﺋﻴﻞ ﮐﺎن ﺳﺨﺖ ﻧﻔﺮت ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ ﺧﻄﺒﻲ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ واﻋﻆ ۾ ﺳﺨﺖ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﺟﻮ ﻧﺸﺎﻧﻮ‬ ‫ﺑﻨﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ دوﺳﺖ ﻧﭥﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﺟﺘﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺣﺎﻣﻲ ﺣﻜﻤﺮان آﻫﻦ‪ ،‬ﻳﺎ وري ﺟﺘﻲ آﻣﺮﻳﻜﻲ‬ ‫ﻣﻔﺎدن ﺗﺤﺖ ﭘﺎﻟﻴﺴﻴﻮن ﺟﻮڙﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﻣﻴﭩﺮڪ ﭘﺎس ﻛﺮڻ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﮀﻮﻛﺮي ۽ ﮀﻮﻛﺮي ﻻ‪ ‬ﭔﻪ ﺳﺎل ﻓﻮﺟﻲ‬ ‫ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ ﻻزﻣﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﮐﻴﻦ ﻫﺮ ﻫﭥﻴﺎر ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻲ ﺗﺮﺑﻴﺖ ڏﻧﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﺗﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﺮڏﻳﻬﻲ‬ ‫ﺟﺎرﺣﻴﺖ ﺟﻲ ﺿﺮورت ۾ دﻓﺎع ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ‪.‬‬

‫آش ﻧﺨﻮرده ودﻫﻦ ﺳﻮﺧﺘﻪ‬ ‫)ﺳﻮپ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭘﻴﺘﻮ‪ ،‬وات ﺑﻪ ﺳﮍﻳﻮ(‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ اﺳﻜﻮﻟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻋﺮﺑﻲ ﻳﺎ ﻓﺎرﺳﻲ آﭘﺸﻨﻞ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ ،‬آﺋﻮن ﻧﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﭘﮍﻫﻴﺲ ﻧﻪ ﻋﺮﺑﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ اﻫﻮ اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﻳﻮ اﭤﻢ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﭡﻲ ۽ وﺳﻴﻊ زﺑﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺑﻲ ﭘﻨﺎﻫﻪ ﻟﭩﺮﻳﭽﺮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻲ‬ ‫ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺐ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ اﻫﻲ ادﻳﺐ ﻳﺎ ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻦ ﺟﺎ اﺳﻴﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ،‬اڙدو ﻳﺎ ﺳﻨﮅي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ‬ ‫ﭘﮍﻫﻮن ﭤﺎ‪ ،‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺳﻤﺠﻬﮡ وارا ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﺻﻞ زﺑﺎن ۾ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻮ ﻟﻄﻒ وﭠﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ ڏﻫﻪ‬ ‫ﺳﺎل ﮐﻦ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻣﻠﺌﻲ زﺑﺎن ﺳﮑﻲ ورﺗﻢ‪ .‬اڄ اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﺋﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ”ﮀﺎﺑﻬﺎر“ ۾ ﺑﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﺎﮘﻴﻮ ﺟﺎب ﻣﻠﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺳﮑﻲ وﭸﺎن ﻫﺎ‪ .‬ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻠﺌﻲ زﺑﺎن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﮐﺎن ﻋﻼوه ڏﮐﮡ ﭤﺎﺋﻠﻴﻨﮉ‪ ،‬ڏﮐﮡ ﻓﻠﭙﻴﻦ‪ ،‬اﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ۽ ﺑﺮوﻧﺎﺋﻲ‬ ‫۾ ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﮡ ﻛﺮي اﻧﻬﻦ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﻣﻮن ﺟﻬﮍن ﮐﻲ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ۾ ﺳﻬﻮﻟﻴﺖ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﻓﻘﻂ اﻳﺮان ۾‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﮀﺎ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ ﻛﺘﺎب ۽ ﻟﭩﺮﻳﭽﺮ آﻫﻲ! ﻧﻪ رﮘﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ادﻳﺒﻦ ﺟﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ﻛﺘﺎب ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ڊاﻛﭩﺮ اﻗﺒﺎل ﮐﺎن ﺳﭽﻞ ﺳﺮﻣﺴﺖ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ۽ ادب ﺟﺎ ﻛﺘﺎب ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻣﻠﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬دراﺻﻞ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﻣﻠﺌﻲ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬اوﻟﻬﻪ ﻋﺮاق‪،‬‬ ‫ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺗﺮﻛﻤﺎﻧﺴﺘﺎن وﻏﻴﺮه‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﻧﻪ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ آﻫﻦ ۽ ﻧﻪ اوڏاﻧﻬﻦ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ ،‬ان ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙن ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺎڻ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺪرﺳﺎ‪،‬‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن‪ ،‬ﻣﻴﻮزﻳﻢ ﮔﻬﻤﻨﺪي‪ ،‬ﻛﻨﻬﻦ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻛﻨﻬﻦ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻳﺎ ﻫﻚ ﻳﺎ ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﺎن ﻛﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﺷﻌﺮ‪،‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮﻳﺎن ﭤﻮ ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺷﻴﻮن‬ ‫اﺻﻄﻼح ﻳﺎ ﻛﻮ ﭘﻬﺎﻛﻮ ﻳﺎ ﭼﻮﮢﻲ ﭔﮅان ﭤﻮ ﺗﻪ ﻏﻮر ﺳﺎن ان ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺗﻪ ﻧﻮٽ ﻛﻨﺪو وﭸﺎن ﭤﻮ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﻬﺎﻛﺎ ۽ ﭼﻮﮢﻴﻮن ﺟﻦ ﺳﺎن ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﮐﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﭙﺎن‪ ،‬ﭼﻴﻦ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‬ ‫ﺟﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ وﭸﮡ ۽ رﻫﮡ ﭤﻴﻮ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻬﺎﻛﻦ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻛﺘﺎب ‪ Proverbs of Far East‬ﻧﺎﻟﻲ اڄ‬ ‫ﮐﺎن وﻳﻬﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ رﻫﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﮀﭙﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﭘﻴﺶ ﻟﻔﻆ ﻣﻠﺌﻲ ادﻳﺐ ﻛﺮس ﻣﺎس ۽‬ ‫ﺑﻴﻨﻈﻴﺮ ﭜﭩﻮ ﺻﺎﺣﺒﻪ ﺟﺎ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﻬﺎﻛﻦ ۽ ﭼﻮﮢﻴﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻛﺘﺎب ”رﭠﻲ آﻫﻲ ﮔﻬﻮٽ ﺳﺎن“ ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد‬ ‫۾ ﮀﭙﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﭘﻴﺶ ﻟﻔﻆ ﺳﻨﮅ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ڊﻳﻦ ڊاﻛﭩﺮ ﻗﺎﺳﻢ ﭔﮕﻬﻴﻮ ﺻﺎﺣﺐ ﻟﮑﻴﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ اﭼﮡ ﺳﺎن‪ ،‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﺟﺘﻲ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﭘﻬﺎﻛﺎ ﭘﮁﻲ ﻧﻮٽ ﻛﻨﺪو‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ زال ۽ ﭔﺎرن ﻟﮑﺮاﻳﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫وﭸﺎن ﺟﻦ ﻣﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺖ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻻ‪ ‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻫﺘﻲ ڏﻳﺎن ﭤﻮ‪.‬‬ ‫•‬

‫آب در ﻛﻮزه و ﻣﺎﺗﺸﻨﻪ ﻟﺒﺎن ﻣﻴﮕﺮدﻳﻢ‬

‫ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺴﺌﻠﻲ ﺟﻮ ﺣﻞ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ اﺳﺎن ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ‬ ‫ﺟﮗ ۾ ﭘﺎﮢﻲ ﻫﻮﻧﺪي اڃ ﮐﺎن اﺳﺎن ﺟﺎ ﭼﭗ ﺧﺸﻚ آﻫﻦ‪ٰ ) ،‬‬ ‫ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ ﭜﭩﻜﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮن( ﭘﺎڻ وٽ ﺑﻪ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﻛﻜﻮ ﻛﭿ ۾ ڍﻧﮃورو ﺷﻬﺮ ۾“ ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ اﻫﮍن ﻣﻨﺠﻬﻴﻞ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫”ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﻣﭥﻲ ﺟﻬﻮﭘﮍا‪ ،‬ﻣﻮرک اڃ ﻣﺮن“‬ ‫•‬

‫آﺗﺶ ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺧﺸﻚ و ﺗﺮ ﻣﻴﺴﻮزد‬

‫ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﺑﺎﻫﻪ ﻟﮙﮡ ﺑﻌﺪ اﻫﺎ ﺳﻜﺎ ۽ آﻻ ﺳﺎڙﻳﻮ ﮀﮇي‪.‬‬

‫ﭘﺎڻ وٽ ﺑﻪ اﻫﺎ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﺎﻫﻪ ﻟﮙﮡ ﺑﻌﺪ ﺳﻜﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻻ ﺑﻪ ﺳﮍﻳﻮ وﭸﻦ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﺣﺎﻟﺘﻮن ﻫﭥﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﻧﻜﺮﻳﻮ وﭸﻦ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ڏوﻫﺎري ۽ ﻣﻌﺼﻮم ﺑﺮاﺑﺮ ﭤﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬ان ﻛﺮي اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ‬۾ ﺑﺎﻫﻪ ﺑﺎﺑﺖ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ‬

‫•‬

‫آدم ﺗﻨﺒﻞ‪ ،‬ﻋﻘﻞ ﭼﻬﻞ وزﻳﺮ داره‬

‫•‬

‫آﺳﻮده ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﺮ ﻧﺪاره‬

‫‪Fire is a good servant but a bad master‬‬

‫ﻛﺎﻫﻞ ۽ ﺑﻴﻮﻗﻮف ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ وزﻳﺮن ﺟﻲ ﻋﻘﻞ ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﮀﺎ ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ ﺳﮑﮣﻲ ﻛﻨﻲ ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫اﭜﺎﻣﻲ ‪Great talkers are little doers‬‬ ‫از ﻛﺎﻫﻪ وﺟﻮش ﺧﺒﺮ ﻧﺪاره‬

‫ﺳﻜﻮن ۾ اﻫﻲ آﻫﻦ ﺟﻦ وٽ ﮔﮇﻫﻪ ﻛﻮﻧﻬﻲ‪ -‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﮔﺎﻫﻪ ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻓﻜﺮ ﻧﭥﻮ ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻮي‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﻫﻲ آﺳﻮدا‬ ‫آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﺎن ﮔﻬﮣﻴﻮن ﺟﻮاﺑﺪارﻳﻮن ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ڍﮘﻮ ﻧﻪ ڍور‪ ،‬ﮀﺎ ﻛﻨﺪو ﭼﻮر‪.‬‬ ‫•‬

‫ارزان ﺧﺮي‪ ،‬اﻧﺒﺎن ﺧﺮي‬

‫•‬

‫از ﺳﻬﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺬر ﻛﺮد‪ ،‬دﻳﻮار ﺷﻜﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺳﮓ درﻧﺪه‪ ،‬زن ﺳﻠﻴﻄﻪ‪.‬‬

‫•‬

‫ازﮔﻴﺮ دزد درآﻣﺪه‪ ،‬ﮔﻴﺮ رﻣﺎل اﻓﺘﺎد‬

‫•‬

‫آب ﻛﻪ ﻳﻪ ﺟﺎ ﺑﻤﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻴﮕﻨﺪه‬

‫•‬

‫آﺑﻜﺶ وﻧﮕﺎﻫﻪ ﻛﻦ ﻛﻬﻪ ﺑﻬﻪ ﻛﻔﮕﻴﺮ ﻣﻴﮕﻬﻪ ﺗﻮﺳﻬﻪ ﺳﻮراخ داري‬

‫ﺳﺴﺘﻲ ﺧﺮﻳﺪاري‪ ،‬ڍﻳﺮ ﺧﺮﻳﺪاري‬

‫ﭨﻦ ﺷﻴﻦ ﮐﺎن اﺻﻞ ﭜﭳ ﭘﺮي‪ .‬ﭜﮙﻞ ﭜﺖ‪ ،‬ڏاڙﻫﻴﻨﺪڙ ﻛﺘﻮ ۽ ﮀﺘﺮي زال‪ .‬ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﭘﻬﺎﻛﺎ ﺑﻪ ﺟﭙﺎﻧﻴﻦ واﻧﮕﺮ ﻣﺮد‬ ‫ﺣﻀﺮات ﭠﺎﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻮب ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺮد ۽ ﮔﻬﻮڙو ﭘﻮڙﻫﻮ ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ڏاڙﻫﻲ‬ ‫وارو وات ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻛﻮڙ ﻧﭥﻮ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮد ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﭽﺎر ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻋﻮرﺗﻮن ﻛﻮڙﻳﻮن‪ .‬ﺑﻨﺎ ﻣﺮد ﺟﻲ ﻋﻮرت‪ ،‬ﭔﺞ‬ ‫ﺑﻨﺎ ڌرﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻮرت اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﺷﺎن ﻣﺮد ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻣﭥﻴﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﭼﻮﮢﻲ واﻧﮕﺮ‬ ‫ﺟﭙﺎﻧﻲ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻬﮣﻲ ﻋﻮرت ۽ ﮘﺎڙﻫﻲ ﻣﺮچ ﮐﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻮﺷﻴﺎر رﻫﺠﻲ ۽ ﻫﻲ ﭘﮡ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﭼﻮﮢﻴﻮن آﻫﻦ‬ ‫ﺗﻪ ”ﺟﻬﻨﻢ ۽ ﻇﺎﻟﻢ زاﻟﻮن ﻫﻚ ﺋﻲ ﭨﻮﻟﻲ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻦ ﭤﻴﻮن‪ “.‬ﺟﻴﻜﻲ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮي ۽ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﮐﺎن واﻗﻒ آﻫﻦ‪،‬‬ ‫اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻇﺎﻟﻢ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﻧﻪ ﭘﺮ ﻣﺮد آﻫﻦ ﺟﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻼف ﻛﻮ ﭘﻬﺎﻛﻮ ﻧﻪ ﭠﺎﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﭙﺎن ۾‬ ‫ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ﻋﻮرت ﺗﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﭜﺮوﺳﻮ ﻧﻪ ﻛﺠﻲ‪ ،‬ﭜﻠﻲ ﮐﮣﻲ ﻫﻦ ﺳﺖ ﭘﭧ ﭴﮣﻲ ڏﻧﺎ ﻫﺠﻦ‪ .‬اﻫﮍي‪ ‬ﻃﺮح‬ ‫ﺑﺪﻛﺮدار زال ﺳﭟ ﺧﺮاب ﻓﺼﻠﻦ ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﺑﺪﻛﺮدار ﻳﺎ ﺧﺮاب ﻣﮍس؟ ان ﺟﻮ ذﻛﺮ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﭘﻬﺎﻛﻦ ﺗﻮڙي ادب ۽‬ ‫ﺷﻌﺮو ﺷﺎﻋﺮي ۾ ﮘﻮﻟﻴﻮ ﻧﭥﻮ ﻣﻠﻲ‪.‬‬ ‫ﭼﻮر ﮐﺎن ﺗﻪ ﺑﭽﻲ وﻳﻮ ﭘﺮ ﻧﺠﻮﻣﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻮڙﻛﻲ ۾ ﭰﺎﺳﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ وٽ ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ آﺳﻤﺎن ﺗﺎن ﻛﺮﻳﻮ ﮐﺠﻮر‬ ‫۾ اﭨﻜﻴﻮ ﻳﺎ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪Out of the frying pan into the fire‬‬

‫ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﺑﻴﭡﻞ ﭘﺎﮢﻲ‪ ،‬ڌپ ﻛﺮي ﭤﻮ‪) ،‬ﺑﻴﭡﻞ ﭘﺎﮢﻲ ﭔﺎڙو ﭤﺌﻲ ﭤﻮ( ان ﻛﺮي ﺗﻪ ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ ﺣﺮﻛﺖ ۾ ﺑﺮﻛﺖ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﺮڻ ﭤﻮ ﭨﻮﺋﻲ ﮐﻲ ﭼﻮي؛ ﻫﻞ ڙي ﭨﻪ‪ -‬ﭨﻨﮕﺎ‪ .‬ان ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﻻ‪ ‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺒﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ اﻧﻴﻚ ﻋﻴﺐ ڏﺳﮡ ﺑﻨﺎ‬ ‫ﭔﺌﻲ ﺗﻲ ﭼﭥﺮون ﻛﺮي‪ .‬اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪The pot calling the kettle black‬‬ ‫ﻳﺎ اﺳﺎن وٽ اﻫﺎ ﭼﻮﮢﻲ ﻋﺎم آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻴﻨﻬﻦ ﭤﻲ ڍﮘﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﭼﻮي؛ ﻫﻞ ڙي ﭘﭿ ﻛﺎري!‬ ‫•‬

‫آﺑﻲ از او ﮔﺮم ﻧﻤﻴﺸﻪ‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻛﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﮔﺮم ﻧﭥﻮ ﭤﺌﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻛﻢ ﺟﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻧﮅي ﺟﻬﮍي ﭘﻴﻜﻲ ﺗﻬﮍي‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﺎﻫﺮﻳﻦ‪.‬‬

‫•‬

‫آدم دﺳﺖ ﭘﺎﭼﻬﻪ‪ ،‬ﻛﺎر را دوﺑﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻬﻪ‬

‫•‬

‫آش ﻧﺨﻮرده و دﻫﻦ ﺳﻮﺧﺘﻪ‬

‫•‬

‫اﻛﺒﺮ ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺧﺪاي اﻛﺒﺮ ﺑﺪﻫﺪ‬

‫•‬

‫اﮔﻬﻪ دﻋﺎي ﺑﭽﻪ ﻫﺎ اﺛﺮ داﺷﺖ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﻌﻠﻢ زﻧﺪه ﻧﻤﻲ ﻣﻮﻧﺪ‬

‫•‬

‫اول ﭼﺎﻫﻪ را ﺑﻜﻦ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻣﻨﺎر را ﺑﺪزد‬

‫•‬

‫اﻳﻨﻮ ﻛﻬﻪ زاﺋﻴﺪي ﺑﺰرگ ﻛﻦ‬

‫•‬

‫ﺑﻬﻪ ﺷﺘﺮ ﻣﺮغ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﺎر ﺑﺒﺮ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺮﻏﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ؛ ﺑﭙﺮ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﺷﺘﺮم‪.‬‬

‫•‬

‫ﺑﻬﻪ ﮔﺮﺑﻬﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ؛ ﮔﻬﺖ در ﻣﻮﻧﻬﻪ‪ ،‬ﺧﺎڪ ﭘﺎﺷﻴﺪ روش‪.‬‬

‫•‬

‫ﺑﺎ ﮔﺮگ دﻧﺒﮫ ﻣﻴﺨﻮرد‪ ،‬ﺑﺎ ﭼﻮﭘﺎن ﮔﺮﻳﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺑﺎ ﻳﻜﺪﺳﺖ دﻫﻨﺪ و واﻧﻪ ﻧﻤﻴﺸﻮد ﺑﺮداﺷﺖ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺑﺪﻋﺎي ﮔﺮﺑﻪ ﻛﻮره ﺑﺎرون ﻧﻤﻴﺎد‬

‫•‬

‫ﺑﻬﻪ روﺑﺎﻫﻬﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﺎﻫﺪت ﻛﻴﻬﻪ؟ ﮔﻔﺖ‪ :‬دﻣﺒﻢ‬

‫ﺗﻜﮍو ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ ﻛﻢ ﻛﺮي‪ .‬ﺳﻨﮅي ۾ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ‪ :‬ﺗﻜﮍو ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ ﻫﻨﮕﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﺑﻪ اﻫﮍي ﻗﺴﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﭔﻲ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ”آدم دﺳﺖ ﭘﺎﭼﻬﻪ‪ ،‬دوﺑﺎر ﻣﻲ ﺷﺎﺷﻪ‪ -‬ﺗﻜﮍو ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ ُﻣﭩﻲ‬ ‫ﺳﻮپ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭘﻴﺘﻮ‪ ،‬وات ﺑﻪ ﺳﮍﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﭘﻬﺎﻛﻮ اﻫﮍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺼﻴﺒﺖ ۾ ﭰﺎﺳﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻪ ﮐﺎﻳﺎ ﻧﻪ ﭘﻴﺎ‪ ،‬ﮔﻼس ﺗﻮڙا ﺑﺎره آﻧﺎ‪.‬‬

‫اﻛﺒﺮ ﮐﮣﻲ ﻧﻪ ڏﺋﻲ ﭘﺮ اﻛﺒﺮ ﺟﻮ ﺧﺪا ﺗﻪ ﺿﺮور ڏﻳﻨﺪو‪.‬‬

‫ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﭔﺎرن ﺟﻮن دﻋﺎﺋﻮن اﺛﺮ رﮐﻦ ﺗﻪ ﻫﻚ ﺑﻪ ﭨﻴﭽﺮ ﺟﻴﺌﺮو ﻧﻪ ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﻫﻲ‪ ‬ﭼﻮﮢﻲ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ وٽ ﭼﻮﻧﺪا‬ ‫آﻫﻦ ﺗﻪ ﮘﺠﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﭩﻦ ﺳﺎن ڍور ﻧﻪ ﻣﺮﻧﺪا آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ ﻣﻴﻨﺎر ﭼﻮراﺋﮡ ﮐﺎن اڳ ﮐﻮﻫﻪ ﮐﻮﭨﮡ ﮐﭙﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺘﻲ اﻫﻮ ﻟﻜﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ(‬

‫ﺟﻴﻜﻲ ﭴﮣﻴﻦ ﺳﻲ ﺋﻲ ﻧﭙﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اﻛﺜﺮ ڏﻧﮕﻲ ﭔﺎر ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺟﮇﻫﻦ اٺ ﭘﮑﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﺑﺎر ﮐﮣﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﭼﻮڻ ﻟﮙﻮ‪” :‬آﺋﻮن ﺗﻪ ﭘﮑﻲ آﻫﻴﺎن“ وري ﺟﮇﻫﻦ ﮐﻴﺲ اڏاﻣﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﻳﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﭼﻮڻ ﻟﮙﻮ‪” :‬آﺋﻮن ﺗﻪ اٺ آﻫﻴﺎن!“‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﭔﻠﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻨﻬﻨﺠﻮ ﭨﻮرو ﻃﺮﻳﺎق آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﭥﺎﻧﺌﺲ ﻣﭩﻲ وﺟﻬﻲ ڍﻛﻲ ﮀﮇﻳﻮ )ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎﺋﺪو‬ ‫•‬ ‫ﻧﻪ رﺳﻲ(‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ اﻫﺎ ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻪ ﮔﺪڙ ﮐﻲ ﺟﻲ ﭼﻮﻧﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﺗﻨﻬﻨﺠﻮ ﭨﻮرو ﻣﺮﻳﻀﻦ ﻻ‪ ‬ﺷﻔﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ‬ ‫ﭼﻮﭨﻲ‪ ‬ﺗﻲ وﭸﻲ ﻫﻨﮕﻨﺪو )ﺟﻴﺌﻦ ان ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻮ ﭘﻬﭽﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻲ(‪ .‬ﻳﺎ ﮔﺪڙ ﺟﻲ ﮔﻮﻧﮭﻦ ۾ ﻛﻢ ﭘﻮي ﺗﻪ وﭸﻲ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻲ‪‬‬ ‫ﺗﻲ ﮬﻨﮕﻲ اﭼﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﮕﻬﮍ ﺳﺎن ﮔﮇ وﻳﻬﻲ دﻧﺒﻮ ﺑﻪ ﮐﺎﺋﮡ ۽ رﻳﮃار ﺳﺎن ﮔﮇ وﻳﮭﻲ رڙﻳﻮن ﺑﻪ ﻛﺮڻ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻮر ﺳﺎن ﭼﻮر‪ ،‬ﺳﺎڌ ﺳﺎن‬ ‫•‬ ‫ﺳﺎڌ‪ .‬ﻳﺎ؛ ﭼﻮر ﮐﻲ ﭼﻮي؛ ﭼﻮري ﻛﺮ! ﭜﺎﮘﻴﻲ ﮐﻲ اﻃﻼع ﺗﻪ؛ ﻣﺎل ﺳﻮﮔﮭﻮ ﻛﺮ!‬ ‫ﻫﻚ ﻫﭣ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﭔﻪ ﮀﺎﻧﻬﻴﻮن )ﻫﻨﺪاﮢﺎ( ﮐﮣﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﺳﺎﮘﻲ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ ﮀﺎﻧﻬﻴﻦ ﺑﺪران ﮔﺪرا‬ ‫•‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ؛ ﭔﻪ ﮔﺪرا ﻣﭟ ۾ ﻧﻪ اﭼﻦ‪.‬‬ ‫اﻧﮅي ﭔﻠﻲ‪ ‬ﺟﻲ دﻋﺎﺋﻦ ﺳﺎن ﻣﻴﻨﻬﻦ ﻧﻪ وﺳﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻟﻮﻣﮍ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ وﻳﻮ؛ ”ﺗﻨﻬﻨﺠﻮ ﺷﺎﻫﺪ ﻛﻴﺮ؟“ وراﮢﻴﺎﺋﻴﻦ‪” :‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﭿ!“‬ ‫•‬

‫ﺑﺎ اﻳﻦ رﻳﺶ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﺮي ﺗﺠﺮﻳﺶ؟‬

‫•‬

‫ﻳﺎ آل ﻋﻠﻲ ﻫﺮ ﻛﻪ در اﻓﺘﺎد‪ ،‬ور اﻓﺘﺎد‬

‫ﮀﺎ ﺗﻮن ﻫﻦ ڏاڙﻫﻲ ﺳﺎن ﺗﺠﺮﻳﺶ وﭸﮡ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﻮ؟ ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻨﻬﻨﺠﺎ ﺣﺎل ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻪ آﻫﻦ‪) .‬ﺗﺠﺮﻳﺶ ﺗﻬﺮان ﭜﺮﺳﺎن آﻫﻲ(‬ ‫ﻋﻠﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮڻ وارو ﺑﺮﺑﺎد ﺋﻲ ﭤﻴﻨﺪو‬

‫ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﻛﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ‪ ۱۴‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ڏﮐﮡ اوﭜﺮ ۾ ﺑﻨﺎﻟﻮد ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ ۾ ﺧﻮاﺟﻪ ﻣﺮاد ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ آﺋﻮن‬ ‫ﺷﺮوع ﺟﻲ ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻲ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﺧﻮاﺟﻪ ﻣﺮاد ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﻣﺎن ﻣﻮﭨﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ان وﻗﺖ ﻫﻚ ﺑﺲ ﻣﺎن‬ ‫ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻜﺘﺐ ﻓﻜﺮ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ڊﻳﻠﻴﮕﻴﺸﻦ ﻟﭥﻮ‪ .‬ﻫﻮ وﻳﻬﺎرو ﮐﻦ ﭤﻴﻨﺪا‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ڊﮔﻬﻦ ﭼﻮﻏﻦ ۽ ﭘﭩﻜﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻣﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻧﻘﺶ وﻳﻨﺪي ڏاڙﻫﻲ ﺟﻮ اﺳﭩﺎﺋﻴﻞ اﻧﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻠﻜﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻴﺘﺮن ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫ﮐﺎن ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ڏﺳﻨﺪو آﻳﻮ ﻫﻮس‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﭔﮅل ﭘﭩﻜﻲ ﺟﻮ ﻧﻤﻮﻧﻮ ﺑﻪ ﭔﻴﻦ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﺎن ﺟﺪا ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﭛ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﻳﺎ ان ﮐﺎن وڏي ﻋﻤﺮ ﺟﺎ ﭤﻴﻨﺪا‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ڏاڍي ﺗﺸﻮﻳﺶ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﻴﺮ ۽ ﻛﭥﺎن ﺟﺎ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﺨﺎرا ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ﻫﺠﻦ‪ .‬ﻣﻮن اﻫﻲ ﺷﻬﺮ ڏﭠﺎ ﻧﻪ آﻫﻦ ﭘﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮن ۾ اﺗﻲ ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻦ ﮐﻲ ﺿﺮور ڏﭠﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭨﻮﻟﻲ ﺟﺎ ﺳﭛ ﺳﺎﭤﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺑﺲ ۾ وﭸﻲ وﻳﭡﺎ ۽ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﮇڻ ﻟﮙﺎ ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دل ﻫﻨﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﺌﻲ ﺑﻨﺎ ۽‬ ‫اﻫﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻨﺎ ﻧﻪ رﻫﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﭥﺎن ﮐﺎن آﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭔﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉن ﺳﻠﻤﺎن‬ ‫رﺿﻮي ۽ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي ﻣﺎن ﻫﻚ ﮐﻲ ﺟﻬﻠﻲ ﺑﻴﭡﻮ ﻫﻮس ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﭴﺎﮢﻮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻣﻮن ﭘﺎران ﻫﻨﻦ ﻧﻮن‬ ‫آﻳﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﻣﻮن وڌي ﻫﻨﻦ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺳﺎن ﻫﭣ وڌاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ وڏي ﺣﺐ ﺳﺎن ﻣﻮن ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﻟﮙﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻤﭣ اﻓﺰاﺋﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﻮن ﻳﻜﺪم ﻣﻮﻗﻌﻮ ﺻﺤﻴﺢ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮا ڏي اﺷﺎرو ﻛﺮي ﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫ﻛﮃان؟ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺗﻌﺠﺐ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ اﻧﻜﺎر ﻛﺮڻ ﻳﺎ ﻧﺎراﺿﭙﻲ ﺟﻮ اﻇﻬﺎر ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﻫﻨﻦ ﺧﻮﺷﻲ‪ ‬ﻣﺎن ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺮي‬ ‫ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﺎڻ ڏي ﮀﻜﻲ وچ ۾ ﺑﻴﻬﺎرﻳﻮ‪ .‬ﻛﺌﻤﻴﺮا ﻋﺎﺑﺪ ﮐﻲ ڏﻳﺌﻲ اڙدو ۾ ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ ﭔﻴﻠﻲ ﺟﻠﺪي ﻛﺮي ﻫﻚ ﺑﻪ ﻧﻪ‬ ‫ﭘﺮ ﭘﻨﺞ ﮀﻬﻪ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃي وٺ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺘﻮن ﭘﻚ ﻛﻦ ﺧﺎص ﻣﺪرﺳﻦ ﻳﺎ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﮐﺎﺗﻦ ﺟﺎ ﺳﺮﺑﺮاﻫﻪ ﻫﻮﻧﺪا‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﻫﺰارﻳﻦ ﺷﺎﮔﺮد ﺳﭝﺎﮢﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻓﻮﭨﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻲ ۾ ڏﺳﻲ ﺿﺮور ﺳﭹﺎﮢﻲ وﻳﻨﺪا‪ .‬۽ واﻗﻌﻲ ﭤﻴﻮ ﺑﻪ اﺋﻴﻦ ﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮ‪،‬‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ درﺳﮕﺎﻫﻦ ﺟﺎ ﻫﻴﮉ ﻫﺌﺎ ۽ اﻫﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮون ﺑﻌﺪ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ‪email‬‬ ‫ﻛﻴﻮن ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻨﻦ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﮐﻲ ﺳﭹﺎﺗﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺧﻮاﺟﻪ ﻣﺮاد ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﻣﻠﻴﻞ ﻣﭥﻴﻦ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻣﻮن ان ﻛﺮي ﻛﮃﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﭘﮁﻴﻮﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﭥﺎن اﭼﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺗﻪ ﺟﻮاب ۾ ﻫﻨﻦ وراﮢﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﮐﺎن آﻫﻦ‪ .‬آﺋﻮن اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو‬ ‫رﻫﻴﺲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻛﻨﻬﻦ روﺳﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺟﺎرﺟﻴﺎ ﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﮔﺎرﺟﺴﺘﺎن ﭤﺎ ﺳﮇﻳﻦ ﻳﺎ ﻋﺮب‬ ‫ﺟﺮﻣﻨﻲ ﮐﻲ اﻟﻤﺎﻧﻴﺎ ﭤﺎ ﭼﻮن‪ .‬ﻫﻮﭨﻞ ﺗﻲ اﭼﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ اﻫﻮ‬ ‫ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﻛﻬﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻟﻮرﺳﺘﺎن اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ “،‬ﻫﻦ ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻴﻮ‪ .‬ان ﺗﻲ ﻣﻮن ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺧﻮاﺟﻪ ﻣﺮاد ﺗﻲ ﻣﻠﻴﻞ‬ ‫اﻫﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻨﻬﻦ ڌارﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻫﺮ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻗﺪ‬ ‫ﻛﺎٺ ۽ رﻧﮓ روپ ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﺌﻴﻦ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﮢﻲ ﮐﮣﻲ ﺳﭛ اﻳﺮاﻧﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﺗﺮﻛﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﭜﺮوارن ﺻﻮﺑﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ﺗﺮﻛﻦ ﺟﻬﮍي آﻫﻲ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﭜﺮواري اﻳﺮاﻧﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ﭘﭡﺎﮢﻦ ۽ اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ واﻗﻌﻮ ﻗﻢ ۾ ﺑﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﺑﻲ ﺑﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ‬ ‫ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺳﺎن ﻻﮘﻮ ﻫﻚ ﻣﺪرﺳﻮ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ روزاﻧﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻼﻛﻦ ﻻ‪ ‬وﭸﻲ اﺗﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪڙ اﻳﺮاﻧﻲ ۽ ﭔﺎﻫﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ رﻫﻨﺪڙ ﺷﺎﮔﺮدن ﺳﺎن ﺧﺒﺮﭼﺎر ﻛﻨﺪو ﻫﻮس‪ -‬ﺧﺎص‬ ‫ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻨﮅي ۽ ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺳﺎن‪ .‬اﺗﻲ اﻓﺘﺨﺎر اﺣﻤﺪ ﮔﻬﻤﺮو ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ‪ ۲۵‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮان ﺳﺎن ﭘﮡ‬ ‫ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺳﮑﺮ ﺿﻠﻌﻲ ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﺑﺎﮔﮍﺟﻲ ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭨﻲ ﺳﺎل ﮐﻦ ﺟﺎﻣﻊ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ اﺳﻼم آﺑﺎد ﻣﺎن‬ ‫دﻳﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﺟﻲ ﻣﺪرﺳﻪ ﺣﺠﺖ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﻫﻮ ﻫﺘﻲ‬ ‫ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ واري ﻣﺪرﺳﻲ ۾ درس ﺗﺪرﻳﺲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻲ آﺋﻲ ﭤﻲ‪،‬‬ ‫ان ﻛﺮي ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﻛﺮڻ ﻣﻬﻞ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺗﺮﺟﻤﻲ ﻻ‪ ‬ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﮇ رﮐﮡ ﻟﮙﺲ‪ .‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ آﺋﻮن ﻫﺘﻲ ﭘﻬﺘﺲ ﺗﻪ‬

‫ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻫﻚ ﻛﻨﮉ ۾ وﻳﭡﻞ ﭔﻦ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻤﻦ ڏي ﻫﻦ اﺷﺎرو ﻛﺮي ﭼﻴﻮ” ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺑﻪ اﭼﻲ ﭤﻲ ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﺳﺎﮢﻦ‬ ‫‪ Directly‬ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ“‬ ‫ﻫﻮ ﭔﺌﻲ ﻧﺎﺳﻲ رﻧﮓ ﺟﻲ ﻋﺒﺎﻳﻦ ۽ اﮀﻦ ﻋﻤﺎﻣﻦ )ﭘﭩﻜﻦ( ﺳﺎن ﻫﺌﺎ‪ .‬آﺋﻮن ﻫﻨﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ وﭸﻲ وﻳﭡﺲ ۽ ﺳﻨﺪن اﮘﻴﺎن‬ ‫رﮐﻴﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﺘﺎب ﻫﻚ ﻫﻚ ﻛﺮي ڏﺳﮡ ﻟﮙﺲ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻨﻲ ﻟﻴﮑﻜﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﭴﮣﺎ ﺳﭡﻲ‬ ‫ﻟﻬﺠﻲ ۾ ﺗﻪ ﻧﻪ ﭘﺮ ﺻﺤﻴﺢ ﺻﺤﻴﺢ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﻣﻴﺪوار ﻋﻠﻲ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ اردﺑﻴﻞ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ‬ ‫رﻫﺎﻛﻮ آﻫﻲ ۽ ﭔﻴﻮ اروﻣﻴﻪ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ اﺷﺮﻓﻲ ﻣﻬﺪي ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺎدري زﺑﺎن ﺗﺮﻛﻲ آﻫﻲ ۽ ﻫﺘﻲ ﻗﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ ﻫﻮ اﭠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻫﻨﻦ ﻫﻤﺮاﻫﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻫﺘﻲ ذﻛﺮ ان ﻛﺮي ﮐﮣﻲ وﻳﭡﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﭥﺎن ﺟﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ‬ ‫آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﺎ آﻫﻦ‪ .‬وﻳﺘﺮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺎدري زﺑﺎن ﺗﺮﻛﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ روﺳﻲ رﻳﺎﺳﺖ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﻮ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‬ ‫ﺟﻬﺎزي دوﺳﺖ ”ﭼﻨﮕﻴﺰي ﺗﻴﻤﻮرﻟﻪ “ ﻳﺎد اﭼﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﻌﻠﻴﻢ دوران ﻣﻮ ن ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﻠﻚ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﻲ آزاد ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ۽ ان ﮐﺎن اڳ روس )‪ (USSR‬ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾‬ ‫ﻫﺠﮡ وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ”ﻣﻠﻴﺮ ﮐﺎن ﻣﺎﻟﻤﻮ“ واري ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻮن اﭤﻢ‪ .‬ﻣﺎدري زﺑﺎن ﺗﺮﻛﻲ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺳﺎن ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ ﺟﮇﻫﻦ ﻗﻢ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ‬ ‫ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﻳﺎري اﺳﺎن ﺟﻲ ﺗﺮﻛﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎزي اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﺎ آﻫﻦ ﺗﻪ ﺧﻮﺷﻲ وﭼﺎن آﺋﻮن ﻫﻨﻦ ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﭥﺌﻴﻦ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎﻧﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺟﻮن‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻛﺮڻ ﻟﮙﺲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دوﺳﺘﻲ ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ ....‬ڏاڍو ﺳﭡﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻮ‪ ،‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫ﭼﺮﭼﺎﺋﻲ دوﺳﺖ ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺟﻲ ﻳﺎد ۾ اﻫﮍو ﺗﻪ ﮐﻮﻫﺠﻲ وﻳﺲ ﺟﻮ دل ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﺮ ﺳﺎﻫﻪ ﮐﮣﮡ ﺗﻲ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺿﺎﻳﻊ ﻧﻪ ﻛﺮي‪ ،‬ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺳﻨﺪن ﻫﻢ وﻃﻨﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺳﺎن ﻛﻨﺪو رﻫﺎن ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﺳﺎﻫﻲ ﭘﭩﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻲ ﻏﻠﻂ ﻓﻬﻤﻲ ﭤﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ان آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن )ﻣﻠﻚ( ﺟﺎ ﻧﻪ آﻫﻴﻮن ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺗﺮاﻫﻴﻦ ﺻﻮﺑﻲ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﺎ آﻫﻴﻮن‪ .‬اﻫﻮ‬ ‫ﭔﮅي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﭧ ﭴﺎڻ ﺗﻲ اﻓﺴﻮس ﭤﻴﻮ ۽ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﻫﻮﭨﻞ ﺗﻲ اﭼﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﮐﺎن ﻣﻌﻠﻮم ﻛﻴﻢ ۽ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻧﻘﺸﻮ ڏﭠﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ اوﻟﻬﻪ اﺗﺮ وارو ﺣﺼﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﺮﻛﻲ ۽ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﻣﻠﻚ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪ ،‬اﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻦ ﺻﻮﺑﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻚ اوﭜﺮ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۽ ﭔﻴﻮ اوﻟﻬﻪ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪.‬‬ ‫دراﺻﻞ ﺳﺎﺑﻖ روﺳﻲ رﻳﺎﺳﺖ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۽ اﻳﺮان ﺟﺎ ﭔﺌﻲ ﺻﻮﺑﺎ‪ :‬ﻣﺸﺮﻗﻲ ۽ ﻣﻐﺮﺑﻲ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﻫﻚ ﺋﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﻫﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻴﭟ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ۽ اﻧﮉﻳﺎ وارو ﺑﻨﮕﺎل ﻫﻚ ﺋﻲ ﺑﻨﮕﺎل ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﻮ‪۱۹۴۷ ‬ع ۾ ﻧﻨﮃي‬ ‫ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ورﻫﺎﮜﻲ ﺑﻌﺪ ان ﺑﻨﮕﺎل ﺟﻮ ﻫﻚ ﺣﺼﻮ ﻣﺸﺮﻗﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﭤﻴﻮ )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺎڻ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ۽ ﭔﻴﻮ‬ ‫اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ ﺻﻮﺑﻮ ﺑﻨﮕﺎل‪ .‬۽ ﻫﺎڻ اﻧﮉﻳﺎ ﺻﻮﺑﻦ ﮐﻲ ﻧﻨﮃو ﺑﮣﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺑﻨﮕﺎل ﮐﻲ ﭔﻪ اڌ ﻛﺮي ﻫﻚ‬ ‫ﺟﻮ اوﭜﺮ ﺑﻨﮕﺎل ﻧﺎﻟﻮ رﮐﻲ ۽ ﭔﺌﻲ ﺟﻮ اوﻟﻬﻪ ﺑﻨﮕﺎل‪ .‬ان ﻃﺮح اﻫﺎ ﺻﻮرت ﺑﻪ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن واري ﭤﻲ وﻳﻨﺪي‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭔﻪ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﺎ ﺻﻮﺑﺎ ﭤﻴﺎ ۽ ﻫﻚ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻛﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﻫﻲ ﺑﺎﻛﻮ وارو آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۽ ﭜﺮ وارا ﻣﻠﻚ آرﻣﻴﻨﺎ ۽ ﺟﺎرﺟﻴﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ ﭤﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻼﺋﮡ ﻟﮙﺎ‪۱۹۱۸ .‬ع ۾ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ڌار ﭤﻴﻮ ﭘﺮ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ‪۱۹۲۰‬ع ۾ روس ﻫﻦ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪۱۹۹۰‬ع ۾ روﺳﻲ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﭨﭩﮡ ﻛﺮي وري آزاد ﻣﻠﻚ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن‬ ‫ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻻ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻮن اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻮﺑﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﮡ ﭤﻮ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي ۽‬ ‫ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﻣﻨﺠﻬﻴﻞ ﻧﻪ رﻫﻦ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد ﭤﻮ اﭼﻲ ﺗﻪ اﺳﻲ واري ڏﻫﻲ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﮀﮇي ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ‬ ‫اﻛﻴﮉﻣﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﻛﻢ اﭼﻲ ﻛﻴﻮ ﻫﻮم ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﻃﺮﻓﺎن اﺗﻲ ﺟﻲ‬ ‫اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺳﻨﭝﺎﻟﮡ ﻻ‪ ‬ﻓﻮن آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﭘﻮﺳﭧ ذرﻳﻌﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ آﻓﺮ ﺟﻮ ﺧﻂ ﭘﮡ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ اﻫﻮ ڏﺳﻲ‬ ‫ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺧﻂ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻮ‪ .‬اﻫﺎ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ‪ ،‬اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ”ﮀﺎﺑﻬﺎر“ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﮔﻮادر ۽ ﭘﺴﻨﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﺑﻠﻜﻞ ﮘﻨﮃﻳﻞ آﻫﻲ ۽ ان وﻗﺖ ﺟﻲ دﺑﺌﻲ ۽ دﻳﺮا‬ ‫واﻧﮕﺮ ”ﮀﺎﺑﻬﺎر“ ۾ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﻠﻮﭼﻲ ۽ اڙدو ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻟﻮﮔﻮ وارو ﻟﻴﭩﺮ ﻫﻴﮉ‬ ‫ڏﺳﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﮔﻬﮍﻳﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﻤﺠﻬﻴﻢ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻧﻴﻮل اﻛﻴﮉﻣﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﺟﻮ ان وﻗﺖ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻓﻘﻂ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن‬

‫ﺳﺎن ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺻﻮﺑﻮ ﮘﻨﮃﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻪ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن آﻫﻲ ۽ ان ﺟﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ۾‬ ‫ﻧﻪ ﭘﺮ ﺳﻨﺪن ﺷﻬﺮ زاﻫﺪان ۾ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻫﮍي ﻃﺮح اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ ﺻﻮﺑﻮ ﺧﺮاﺳﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻤﺎم وڏو ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ان ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل اڳ ﭨﻦ ﺻﻮﺑﻦ ۾‬ ‫ورﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ اﺗﺮ ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬ڏﮐﮡ ﺧﺮاﺳﺎن ۽ رﺿﻮي ﺧﺮاﺳﺎن‪ .‬اﻧﻬﻦ ﭨﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ وارن ﺻﻮﺑﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ﻫﻚ ﻫﻚ ﺗﺮﻛﻤﺎﻧﺴﺘﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ازﺑﻜﺴﺘﺎن ۾ ﭘﮡ آﻫﻲ ۽ ﻫﻲ ﺳﻤﻮرا ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﺎ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾‬ ‫ﺗﻮڙ ي ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻚ‬ ‫ﻫﻚ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان )ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ آﻳﻮ ﭤﻲ ۽ اڄ وارو ﺳﻤﺮ ﻗﻨﺪ ۽ ﺑﺨﺎرا‪ِ ،‬‬ ‫ﺋﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ راڄ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻓﺤﺎﺷﻲ اﺳﺘﻢ‬ ‫ﭘﮑﻴﮍ ۾ اﻳﺮان ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﭔﻴﮣﻮ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ اﻳﺮاﺿﻲ اٺ ﻟﮏ ﮐﻦ ﭼﻮرس ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺎڍا ﺳﻮرﻧﻬﻦ ﻟﮏ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺣﺴﺎب ﺳﺎن اﻳﺮان ﺟﻴﮇي ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﻳﺎرﻫﻦ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﭠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﺑﻪ دﻟﭽﺴﭗ ﻣﻠﻚ ۽ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﻨﺪس ﺳﺎﭴﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﻳﻌﻨﻲ اوﭜﺮ ۾ اﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ )اوﻟﻬﻪ ۾( ﻋﺮاق ۽ ﺗﺮﻛﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﭥﻲ )اﺗﺮ ۾( ﺗﺮﻛﻤﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪ ،‬آرﻣﻴﻨﻴﺎ ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﮐﺎري‬ ‫۾ ﮐﺎرو ﺳﻤﻨﮉ ﻛﺌﺴﭙﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ ۽ ﻫﻴﭟ ڏﮐﮡ ۾ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎر )‪ (Gulf‬۽ اوﻣﺎﻧﻲ ﻧﺎر آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻋﻤﺎن‪ ،‬دﺑﺌﻲ‪،‬‬ ‫ﻗﻄﺮ‪ ،‬ﺑﺤﺮﻳﻦ‪ ،‬دﻣﺎم )ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب( ﻳﺎ ﻛﻮﻳﺖ اﭼﮡ ﻻ‪ ‬ﻋﺮﺑﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﻟﺘﺎڙي اوﻣﺎﻧﻲ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎرن ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﻈﺎم ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ﮐﻲ ﭨﻴﻬﻦ ﺻﻮﺑﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺻﻮﺑﻲ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ اوﺳﺘﺎن ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎم ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬ان ﻣﭥﺎن ﮔﻮرﻧﺮ ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻫﺮ ﺻﻮﺑﻲ ﻻ‪ ‬ﮔﻮرﻧﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ”وارو“ آﻫﻲ ﻳﻌﻨﻲ اﺳﺘﺎن وارو‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ان ﻗﺴﻢ ﺟﺎ‬ ‫۾ ﮔﻮرﻧﺮ ﺟﻲ ﻋﻬﺪي ﮐﻲ اﺳﺘﺎﻧﺪار ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬دار ﺟﻲ ﻟﻔﻈﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ ﭘﺎڻ وٽ ﺑﻪ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻟﺪار )ﻣﺎل وارو( ﺧﺎردار )ﻛﻨﮉن وارو( دﻟﺪار )دل وارو( وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻫﺮ ﺻﻮﺑﻮ ڊوﻳﺰن‪ ،‬ﺿﻠﻌﻦ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻖ‪ ،‬ﺗﭙﻦ ۽ دﻳﻬﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﺌﻴﻦ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﻫﺮ ﺻﻮﺑﻮ ﻛﺎﺋﻮﻧﭩﻴﻦ ۾‬ ‫ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﭤﺎ ﺳﮇﺟﻦ ۽ ﻫﺮ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺑﺨﺸﻦ )ﺿﻠﻌﻦ( ۾ ۽ ﺿﻠﻌﺎ دﻳﻬﺴﺘﺎﻧﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫‪۱۹۵۰‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ۾ ﻓﻘﻂ ﭔﺎرﻫﻦ ﺻﻮﺑﺎ )اوﺳﺘﺎن( ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﮐﻲ ﭨﻴﻬﻦ ﺻﻮﺑﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻮن‪ ‬ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﭛ ۾ وڏو ﺻﻮﺑﻮ ﺧﺮاﺳﺎن ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ۽ ﭘﻨﺠﺎب ﺻﻮﺑﻦ ﺟﻴﮇو ﭤﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﮅ ۽ ﭘﻨﺠﺎب ﺟﻲ ﺟﻤﻠﻲ ﭘﮑﻴﮍ ﭨﻲ ﻟﮏ ﮐﻦ ﭼﻮرس ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ اڍاﺋﻲ ﻟﮏ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﺧﺮاﺳﺎن ﻣﺎن‬ ‫ﭨﻲ ﺻﻮﺑﺎ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ :‬اﺗﺮ ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬ڏﮐﮡ ﺧﺮاﺳﺎن ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ وچ ۾ رﺿﻮي ﺧﺮاﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬رﺿﻮي ﺧﺮاﺳﺎن ۾ ﻣﺸﻬﺪ ۽‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻬﮍا ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺗﻮڙي ڌارﻳﺎن‪ ،‬ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ‬ ‫روﺿﻲ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﺗﻲ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن اﻳﺮان ﺟﻮ ﺻﻮﺑﻮ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ۽ ﻛﺮﻣﺎن ﺳﭛ ۾ وڏا آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ ﺻﻮﺑﻮ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ۽ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﺎرڊر ﺳﺎن ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺎﮔﺮاﻓﻲ ﺣﺎﻟﺖ اﻫﺎﺋﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻬﮍي اﭤﺲ‪،‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺒﻞ ۽ ﮔﻬﭧ آدﻣﺸﻤﺎري‪ .‬ﻣﻴﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﭧ ﭤﻮ وﺳﻲ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ ﺳﻮﻛﮍ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﺎ اﺳﻼم آﻫﻲ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﻴﺠﺎرﭨﻲ ﺷﻴﻌﺎ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻮ اﺗﺮ وارو ﺣﺼﻮ ﺳﻴﺴﺘﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻗﻮﻣﻮن ﺑﻠﻮچ ۽ ﺑﺮوﻫﻲ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﮀﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎر ﺟﺘﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺮﭼﻨﭧ ﻧﻴﻮي ﺟﻲ اﻛﻴﮉﻣﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﺋﻲ ﺻﻮﺑﻲ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﮀﺎﺑﻬﺎر ﮐﺎن ﻋﻼوه زاﻫﺪان‪ ،‬زﺑﻮل‪،‬‬ ‫ﺳﺮاوان‪ ،‬ﺧﺎش ۽ اﻳﺮان ﺷﻬﺮ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ ﺷﻬﺮ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻟﻴﮉر ﺳﻴﺪﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﺳﻴﺴﺘﺎﻧﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻮ ﻋﺮاق ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﺠﻒ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ دﻳﻮ ﻣﺎﻻ ﺋﻲ ﻫﻴﺮو رﺳﺘﻢ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻃﻮس ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ اﻣﺮ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﮡ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ زﺑﻮل ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۽ زاﻫﺪان ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﻣﻴﺮ داد ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﭘﮡ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻴﺮ داد ﺷﺂﻫﻪ ﻫﻚ ﺑﻠﻮچ ﻫﺎري ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ واري‬ ‫ڏﻫﺎﺋﻲ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﻮٺ ﻧﻴﻼگ ۾ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻼف ﺑﻐﺎوت ﺟﻮ اﻋﻼن ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس زال ﺑﻴﺒﻲ ﻫﺎﺗﻮن ﭘﮡ ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ وﻳﮍﻫﻪ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﮐﻴﻦ‬ ‫ﻋﺮاق ﺟﻲ ﺑﻪ ﻣﺪد ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻣﻴﺮ داد ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺋﻲ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﺳﺮدارن ﻫﻦ ﺟﻮ ﺳﺎٿ ﮀﮇي ڏﻧﻮ‬ ‫۽ ‪۱۹۵۷‬ع ۾ ﺑﻨﺪوﻗﻲ ﺟﻨﮓ ۾ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺮ داد ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻲ اﻳﺮان ۾ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ‪۱۹۸۳‬ع ۾ ”داد ﺷﺎﻫﻪ“ ﻧﺎﻟﻲ ﻓﻠﻢ ﭘﮡ ﭠﺎﻫﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾‬ ‫داد ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﻫﻴﺮو ﻛﺮي ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻴﺌﻦ ﺟﺒﻠﻦ ۾ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮي ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻓﻮﺟﻴﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ۽ دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪن ﭼﻨﺒﻲ ﻣﺎن آزاد ﻛﻴﻮ ۽ زاﻫﺪان ﺟﻲ ﻗﺒﺎﺋﻠﻲ ﺳﺮدار‬

‫ﻣﺤﻤﺪ دراﻧﻲ ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ ڏﻧﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﻛﺮﻣﺎن ﺻﻮﺑﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﭜﺮ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻘﺮﻳﺒﻦ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻴﮇو ﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز‬ ‫رﺳﺘﻲ ﺗﻬﺮان اﭼﮡ ﻣﻬﻞ ﺗﻮڙي ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﮐﺎن رﻳﻞ رﺳﺘﻲ اﻳﻨﺪي وﻗﺖ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﭔﻨﻬﻲ ﺻﻮﺑﻦ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﮣﻮ ﭘﻮي‬ ‫ﭤﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬اﮘﺘﻲ ﻳﺰد‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن ۽ ﻗﻢ ﺻﻮﺑﻦ ﻣﺎن ﭨﭙﻲ ﺗﻬﺮان ﭘﻬﭽﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﺮﻣﺎن ﭘﺮاﮢﻦ ﭔﺎرﻫﻦ ﺻﻮﺑﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ اﺻﻠﻮﻛﻲ ﺻﻮرت ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ وڏو ﺷﻬﺮ ۽ ﮔﺎدي ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ ﻛﺮﻣﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﻳﺎ‬ ‫ﺑﻬﺎوﻟﭙﻮر رﻳﺎﺳﺘﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ آﻫﻦ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ وڏن ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﻧﺎﻻ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺻﻮﺑﺎ اﻫﮍا آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﺎ‬ ‫وڏا ﺷﻬﺮ ﻳﺎ ﮔﺎدي ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ﺳﺎﮘﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻳﺰد‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﻗﻢ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺣﻤﺪان‪ ،‬ﺑﺸﻴﺮ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻫﻮن‪‬‬ ‫ﻛﺮﻣﺎن ﻧﺎﻟﻲ اﻳﺮان ۾ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﺑﻪ ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺎﻫﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻫﻚ ﺗﻤﺎم ﻧﻨﮃڙو ﺻﻮﺑﻮ اﭨﻜﻞ‬ ‫‪ ۲۵۰۰۰‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ اوﻟﻬﻪ ۾ ﻋﺮاق ﺟﻲ ﺑﺎرڊر وٽ ﺑﻐﺪاد ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس وڏي‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﮘﻮﭠﺎﮢﺎ زاﺋﺮﻳﻦ ﻋﺮاق ﮐﺎن اﻳﺮان ﻣﻮﭨﮡ وﻗﺖ ﻛﺮﻣﺎن ﺑﺪران ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺂﻫﻪ ۾ ﺋﻲ ﻟﻬﻲ‬ ‫ﭘﻮﻧﺪا آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻛﺮﻣﺎن ﭔﺌﻲ ﮀﻴﮍي ﺗﻲ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ واﺷﻨﮕﭩﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻴﻜﻮ ڊي ﺳﻲ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻞ اوﭜﺮ ۾ آﻫﻲ ۽ ﺳﺎﮘﻲ ﻧﺎﻟﻲ واري رﻳﺎﺳﺖ )واﺷﻨﮕﭩﻦ( ‪ USA‬ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﭔﺌﻲ ﭘﻮﮀﮍ ﺗﻲ اوﻟﻬﻪ ۾ آﻫﻲ ۽ ﭔﻨﻬﻲ ﺟﻲ‬ ‫وچ ۾ اﻳﺘﺮو ﻓﺎﺻﻠﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻛﻮاﻻﻟﭙﻮر‪.‬‬

‫ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﻻ‪ ‬ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺂﻫﻪ ﺻﻮﺑﻲ ﮐﻲ ﺑﺨﺘﺎران ﭘﮡ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ‪۱۹۹۰‬ع ﮐﺎن وري ﺳﺎﮘﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﮡ‬ ‫ﻟﮙﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺎﻫﻪ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان ‪ ۵۳۰‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ ﻛﺮﻣﺎن ﺷﻬﺮ ﺗﻪ اﭸﺎ ﺑﻪ ﭘﺮي ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻛﺮﻣﺎن ﺻﻮﺑﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻛﺮﻣﺎن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺑﺎم ﭘﮡ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ ۲۶‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪۲۰۰۳‬ع ﺗﻲ وڏو زﻟﺰﻟﻮ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾‬ ‫‪ ۸۰‬ﻫﺰار ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺮي وﻳﺎ ۽ ﻟﮑﻴﻦ ﺑﻲ ﮔﻬﺮ ﭤﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬دﭔﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ ﻫﻚ ‪ ۹۷‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭘﻮڙﻫﻲ ﻋﻮرت ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ‬ ‫ﻣﺎزﻧﺪراس ﺑﻪ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ اﭠﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃي وﺋﻲ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﮐﻲ اﻫﻮ ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ اﻫﺎ ﺟﻴﺌﺮي ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫زﻟﺰﻟﻲ ﺑﻌﺪ ﺷﻬﺰادو ﭼﺎرﻟﺲ ﭘﮡ ﻫﺘﻲ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ اﻳﮅي ۽ ﭔﻴﺎ ﻛﻴﺘﺮا زﻟﺰﻟﻲ ۾ ﭰﺎﭤﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺪد ﻻ‪‬‬ ‫آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ڊان اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﺮ ﺧﺪاﺑﺨﺶ اﺑﮍي ﺟﻲ ﻛﮃﻳﻞ ﺗﺼﻮﻳﺮن ﮐﻲ اﻧﻌﺎم ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻗﺮار ڏﻧﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﺮﻣﺎن ۽‬ ‫ﺑﺎم ﮐﺎن ﻋﻼوه رﻓﺴﻨﺠﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻫﺎن‪ ،‬ﻛﺎﻫﻪ ﻧﻮج‪ ،‬ﺳﺮﺟﺎن ﭘﮡ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﺑﻪ ڊزن ﮐﻦ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن آﻫﻦ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﺻﻮﺑﻮ ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﭤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺂﻫﻪ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﭜﺮ ۾‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﻄﺎر زﺋﮕﺮو ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻛﻮ وڏو ﺻﻮﺑﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺑﺲ ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺎﻫﻪ ۽‬ ‫ﭜﺮوارن ﺻﻮﺑﻦ ﻛﺮدﺳﺘﺎن اﻳﻼم‪ ،‬زﻧﺠﺎن ۽ ﺑﺸﻴﺮ ﺟﻴﮇو ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﺟﺎ وڏا ﺷﻬﺮ آﻫﻦ‪ :‬ﺧﺮم آﺑﺎد‪ ،‬ﺑﻮر ﺟﺮڊ‪ ،‬ﻛﻮه‬ ‫دﺷﺖ‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﮔﺪارز‪ ،‬ﭘﻞ دﻓﺘﺮ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﺑﻮرﺟﺮد ۾ اﻣﺎم زادي ﺟﻌﻔﺮ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺠﺪ ۽ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ﻣﺴﺠﺪ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫اﻣﺎﻣﺰاده ﺟﻌﻔﺮ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﭼﻮﭤﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﺑﻦ ﺣﺴﻴﻦ )ﻋﻠﻲ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ( ‪ ۶۵۸-۷۱۳‬ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﭘﻮرو‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ ﺟﻌﻔﺮ اﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ ﻫﻮ‪ ،‬ﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮو ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﻋﻴﺴﻮي ﺻﺪي ۾ ﺳﻠﺠﻮق ﺣﺎﻛﻤﻦ ﭠﻬﺮاﻳﻮ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي‬ ‫ﺟﻲ ﻋﻤﺎرت اﭠﺎس )اٺ ﻛﻨﮉي( ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ۾ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﭥﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﮔﻨﺒﺬ ﮔﻮل ﻫﺠﮡ دﺑﺮان آﺋﻴﺲ ﻛﺮﻳﻢ ﻛﻮن‬ ‫واﻧﮕﺮ ڊﮔﻬﻮ )‪ ۲۵‬ﻣﻴﭩﺮ ﮐﻦ( آﻫﻲ‪ .‬اﻧﺪر ﮔﻬﮍڻ ﺳﺎن ﺟﻴﻜﻲ ﭔﻪ وڏا ﻫﺎل آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ۾ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻛﻢ ﭤﻴﻞ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺻﻔﻮي )‪ ۱۶‬ﺻﺪي( ۽ ﻛﺎﭼﺎري )‪ ۱۹‬ﺻﺪي( ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻲ دور ﺟﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﺮو ﺟﺮد )‪ (Broujerd‬ﺟﻲ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬زﮔﺮوس ﺟﻲ ﺟﺎﺑﻠﻮ ﻋﻼﺋﻘﻦ ﺟﻲ ﺳﭛ ۾‬ ‫ﭘﺮاﮢﻲ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۳‬ﻫﺠﺮي ﺻﺪي )‪ ۹‬ﻋﻴﺴﻮي ﺻﺪي( ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺮوﺟﺮد ﺷﻬﺮ ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﻚ ﭔﻲ وڏي‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻛﺎﭼﺎري ﺣﺎﻛﻢ اڄ واري ﺻﻮرت ۾ آﻧﺪي‪ .‬ﻛﺎﭼﺎري‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﭘﻬﻠﻮي ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﺷﺎﻫﻪ ﻣﺴﺠﺪ“ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪۲۰۰۶ .‬ع ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﺮوﺟﺮد ۾ زﻟﺰﻟﻮ آﻳﻮ‪ ،‬ان ۾ ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺴﺠﺪ ﻛﺎﻓﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﭤﻲ وﺋﻲ‪.‬‬

‫ﻓﻠﻤﻦ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻠﻤﺴﺎز ﭘﺮوز ﺷﻬﺒﺎزي ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ‬ ‫ﻟﻮرﺳﺘﺎن ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪۱۹۶۲‬ع ۾ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ وڏي ﺷﻬﺮ ﺧﺮم آﺑﺎد ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﻛﺌﭙﭩﻦ‬ ‫ﺳﻴﻒ ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ڊاﻛﭩﺮ ﭘﭧ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺷﻬﺒﺎزي ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ”ﻛﺎﻟﻴﺞ آف رﻳﮉﻳﻮ اﻳﻨﮉ ﭨﻴﻠﻴﻮزن “ ﻣﺎن ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻦ ﻓﻠﻤﻦ ﻻ‪ ‬ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ﻟﮑﻴﻮن‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻓﻴﭽﺮ ﻓﻠﻢ ”‪ “Traveler from the South‬آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫‪۱۹۹۶‬ع ۾ ﭠﻬﻲ ۽ ﭔﻲ ﻓﻠﻢ ﺟﻴﻜﺎ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ‪ Festivals‬۾ ڏﻳﮑﺎري وﺋﻲ ۽ ﮐﻴﺲ‬ ‫ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﺷﻬﺮت ﺣﺎﺻﻞ ﭤﻲ اﻫﺎ ﺳﺎل ‪ Whispers ۲۰۰۰‬ﻫﺌﻲ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ‪۲۰۰۲‬ع ﺟﻲ ﻓﻠﻢ ‪ Deep Breath‬آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻓﺮاﻧﺲ ﺟﻲ ﻛﺌﻨﻴﺰ ﻓﻠﻢ ﻓﻴﺴ ِﭩﻮل ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﺟﻲ ﭔﺎرن‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ؛ اﻫﻲ ﻓﻠﻤﻮن دراﺻﻞ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ ﭠﺎﻫﻲ ﭘﻮ‪ ‬اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ڊب ﻛﻴﻮن وﻳﻮن‪ ،‬ﻳﺎ اﻧﻬﻦ ﻣﭥﺎن ﭔﻴﻦ زﺑﺎﻧﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﺳﺐ ﭨﺎﺋﻴﭩﻞ ڏﻧﺎ وﻳﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻓﻠﻤﻦ ﺟﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻻ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪ ،‬ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻨﻮب‪ ،‬ﻧﺠﻮا‪ ،‬ﻧﻔﺲ ﻋﻤﻴﻖ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﺷﻬﺒﺎزي ﺟﻲ ﻫﻚ ﺗﺎزي ﻓﻠﻢ ﺟﻴﻜﺎ ﭔﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ﭠﻬﻲ آﻫﻲ”ﺑﻲ آﻫﺴﺘﮕﻲ“ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻧﺎﻟﻮ ‪Gradually‬‬ ‫رﮐﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻣﻮﭨﮡ وﻗﺖ ﻫﻨﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺷﻬﺒﺎزي ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﺮاﮢﻲ ‪۱۹۹۹‬ع ﺟﻲ ﻓﻠﻢ ‪ One More Day‬ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻲ ڊي ڏﻧﻲ ﺟﻴﻜﺎ اﺻﻞ ﻓﺎرﺳﻲ ﻓﻠﻢ ”ﻳﻚ روز ﺑﻴﺸﺘﺮ“ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻮﻟﻮي ﭨﺎﺋﻴﭗ دوﺳﺖ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮان ﭔﺎرن ﮐﻲ ﻓﻠﻤﻦ ﺑﺎﺑﺖ اﻳﺘﺮو ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو ﭔﮅي ﺣﻴﺮت ﭤﻴﻢ‪” .‬ﮀﻮ ﭜﻼ‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻓﻠﻤﻮن ﭠﺎﻫﮡ ۽ ڏﺳﮡ ﺗﻲ ﺟﻬﻞ ﭘﻞ ﻧﺎﻫﻲ ﮀﺎ ؟“ ﮐﻠﻨﺪي ﭘﮁﻴﻮﻣﺎن‪ .‬دوﺳﺖ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ دﻟﻜﺶ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ‪ BSc‬ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮدﻳﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”اﻧﻜﻞ! ﻛﻮ ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﮡ ﻳﺎ ﻓﻠﻢ ڏﺳﮡ ﺧﺮاب‬ ‫ﻛﻢ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺧﺮاب ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﮇﻫﻦ آﻫﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﻛﻮ ﺧﺮاب ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﻮ ﻳﺎ ﻓﺤﺶ ﻓﻠﻢ ڏﺳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ‬ ‫اﺧﻼق ﺗﻲ اﺛﺮ ﭘﻮي!“‬ ‫ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ؛ ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﺳﺌﻨﻴﻤﺎﺋﻮن ﺑﻨﺪ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﭘﮁﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭼﻴﻮ‪” :‬ﻣﻦ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻦ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻓﺤﺎﺷﻲ اﺳﺘﻢ!“‬

‫ﻳﻌﻨﻲ آﺋﻮن ﺳﺌﻨﻴﻤﺎﺋﻦ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻧﻪ آﻫﻴﺎن ﭘﺮ آﺋﻮن ﻓﺤﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺧﻼف آﻫﻴﺎن‪.‬‬

‫ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﺪڙ ﻛﺮاﭼﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺳﺨﻲ ﻣﺮد ﺳﺠﺎد ﻣﮑﻲ ۽ ان ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﺧﻴﺮاﻟﻨﺴﺎ‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮن ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﻓﻠﻤﻮن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﺑﻪ اﻳﺘﺮو ﺗﻪ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﺟﻮن ﺳﻲ ڊﻳﻮن ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻣﻠﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ﻫﺎﻟﻦ ۾ ڏﻳﮑﺎرﻳﻮن ﭘﮡ وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻓﻠﻤﻮن ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫ﻏﺮﻳﺐ ﻃﻮس‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺗﻲ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻋﻴﺴﻲ اﺑﻦ ﻣﺮﻳﻢ‪ ،‬اﺻﺤﺎب‬ ‫ﺷﻬﻴﺪ ﻛﻮﻓﺎ )اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ﺗﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﻓﻠﻢ(‪ ،‬ﻣﺮﻳﻢ ﻣﻘﺪس‪ ،‬ﺳﻔﺮ ﻋﺸﻖ‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺧﻠﻴﻞ ا�‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﻛﻬﻒ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮدار )ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺗﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﻓﻠﻢ (‪ ،‬وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻧﭥﺎ ﺳﮅرون‪....‬‬ ‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ دور ۾ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬وﭸﮡ‪ ،‬ڏﮐﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻫﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻻ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺟﻮ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺧﺮاب اﻣﻴﺞ ﭤﻴﮡ ﻛﺮي اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﻮﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺳﻮﻻﺋﻲ ﺳﺎن وﻳﺰا‬ ‫ﻧﭥﻮ ڏﺋﻲ ۽ ﺟﻲ ڏﺋﻲ ﺑﻪ ﭤﻮ ﺗﻪ ان ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ اﻫﻮ اﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﺮب ﻣﻠﻚ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﭤﺌﻴﻠﻨﮉ‪ -‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﺷﻚ ﺟﻲ ﻧﮕﺎﻫﻪ ﺳﺎن ڏﺳﻦ ﭤﺎ‪ .‬۽ ﺷﻞ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﻣﺠﺒﻮري ﻳﺎ ﭜﻞ ﭼﻚ ۾‬ ‫ﻣﻠﻴﻞ وﻳﺰا ﮐﺎن ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﺗﺮﺳﮡ ﭤﻲ ﭘﻮي‪ ،‬اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ اﻫﻮﺋﻲ ﺷﻚ ﻛﻨﺪي ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻃﺮح‬ ‫ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ۾ رﻫﮡ ﭤﺎ ﭼﺎﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺷﻞ ﻧﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﮔﻢ ﭤﻲ وﭸﻲ‪ ،‬ڌارﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺗﻲ‬ ‫ﺷﻚ ﻛﻨﺪي ﭘﺮ ان ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻠﻜﻲ ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﭼﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻚ ﻛﻨﻬﻦ ﺗﺎﻣﻞ ﻳﺎ‬ ‫ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻲ ﮔﻮرﻳﻠﻲ ﮐﻲ وﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن وٽ ﺳﻔﺮ ﺟﺎ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﺎﻏﺬ ۽ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‬ ‫اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ۽ ﻛﺴﭩﻢ ﮐﺎﺗﻮ ان ﮐﻲ ور ور ڏﻳﺌﻲ ﭘﻴﻮ ڏﺳﻨﺪو ﺗﻪ اﻫﻲ ﺟﻌﻠﻲ ﺗﻪ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬۽ ﺷﻞ ﻧﻪ ﺗﻮﻫﺎن وﭨﺎن ﻛﻮ ﺟﻌﻠﻲ‬ ‫ﻧﻮٽ ﻧﻜﺮي اﭼﻲ‪ ،‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﮣﻲ اٺ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﮐﮣﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺳﺎن ﻛﻮ ﻫﻤﺪردي ﻧﻪ ﻛﻨﺪو ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ”ﻣﻨﻲ ﭼﻴﻨﺠﺮ ﭠﮙﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﻮ ﭼﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﭠﮗ آﻫﻴﻮ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﺟﻌﻠﻲ ﻧﻮٽ‬ ‫ﮀﭙﻲ آﻳﺎ آﻫﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻧﻬﻦ ﻣﭥﻴﻦ ﻣﺼﻴﺒﺘﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻜﻲ ﺟﻮ ﻗﺪر ﮔﻬﭩﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪۱۹۶۸ .‬ع ڌاري ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ آﻣﺮﻳﻜﺎ وﻳﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ ﺑﻠﻴﻚ ﺗﻲ ﺑﻪ آﻣﺮﻳﻜﻦ ڊاﻟﺮ وڌ وڌ ﭼﺌﻴﻦ رﭘﺌﻲ ﻣﻠﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺟﭙﺎﻧﻲ ﺳﻜﻲ ﮐﺎن‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻮ رﭘﻴﻮ ﻣﻀﺒﻮط ﻫﻮ‪ ۴ .‬رﭘﻴﻦ ۾ )ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻚ ڊاﻟﺮ ۾( ‪ ۴۰۰‬ﻳﻴﻦ ﻣﻠﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ان وﻗﺖ ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﺟﻮﻧﻴﺌﺮ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ‬ ‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬ﭘﮕﻬﺎر ﺗﻤﺎم ﮔﻬﭧ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻳﻮرپ ۽ ﺟﭙﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﻫﻠﺒﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺟﻬﺎز‬ ‫ﺟﺎ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ۽ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﭤﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬ﭘﮕﻬﺎر وڌي وﻳﺎ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﺎﮢﻲ ﺟﻲ ‪ Value‬وﺋﻲ ﻛﺮﻧﺪي‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺳﭡﻲ ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻳﺎ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﮐﻲ ﺳﮇ ﻛﺮڻ ﺧﻮاب ﺑﮣﺠﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺑﺲ ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺳﻮﭼﮣﻮ ﭘﻴﻮ‬ ‫ﭤﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ اﭸﺎن ﺧﺮاب ﭤﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ۾ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻤﺰور ۽‬ ‫ﻧﺴﺘﻲ رﭘﺌﻲ ﻛﺮي‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ ﭤﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﺗﻴﻞ‪ ،‬ﺳﻮن‪ ،‬ان ۽ ﮐﻴﺮ ﺟﺎ اﮔﻬﻪ وڌڻ‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻴﻜﺎﻧﺪي ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ ﭤﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﺎ ﭜﺎڙا ۽ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ ﻛﻤﺮن ﺟﻮن ﻣﺴﻮاڙون وڌي وﻳﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫‪۱۹۹۰‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ روﺳﻲ اﻳﺌﺮ ﻻﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر اوٽ ﻣﻮٽ ﺟﻲ ﭨﻜﻴﭧ ﮀﻬﻪ ﻫﺰار روﭘﻴﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬اڄ‬ ‫وﻳﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ اﻧﺪر ﺳﺘﻮڻ ﭤﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۴۲‬ﻫﺰار روﭘﻴﻪ! ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر ﺗﻪ وري ﺑﻪ ﮀﻬﻦ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻨﮅ آﻫﻲ‪ ،‬ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺌﻲ ﻓﻘﻂ ڏﻳﮃ ﻛﻼڪ ﺟﻮ رﺳﺘﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ وﭸﮡ ﺗﻲ ‪ ۲۷‬ﻫﺰار ﺧﺮﭼﻲ اﭼﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻮ اﻫﮍي ﺻﻮرت ۾ ﺟﻲ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻦ ﻻ‪ ‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻓﻘﻂ ﭔﻪ ﻣﻠﻚ وﭸﻲ ﺑﭽﻴﺎ آﻫﻦ ۽ اﻫﻲ‬ ‫آﻫﻦ اﺳﺎن ﺟﺎ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ‪ :‬اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان ﭔﻨﻬﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﺎ‪ ‬ﺑﺲ ﻳﺎ ﺑﺎ‪ ‬ﭨﺮﻳﻦ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ان ﻛﺮي اﻧﻬﻦ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﭜﺎڙو ﺗﻤﺎم ﮔﻬﭧ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ڌارﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻻ‪ ‬ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻣﺴﺌﻠﻮ رﻫﺎﺋﺶ ۽ ﮐﺎڌي‬ ‫ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان ۾ اﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﺷﻴﻮن ﺳﺴﺘﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻓﺎﺋﻮ اﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ ﻛﻤﺮي ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﻮاڙ ڏﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﻨﺪرﻫﻦ ﻫﺰار آﻫﻲ اﺗﻲ ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﻳﺎ ﭨﻲ ﺳﺌﻮ روﭘﻴﻦ واري ‪ Sharing‬ﻛﻤﺮي وارﻳﻮن‪ ،‬ﺑﻨﺎ‬ ‫ﻛﻬﮍي ﺿﺮرت ۽ اﺳﺎن ﺟﻬﮍو ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫‪ A.C‬ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻮن ﭘﮡ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﭤﮅي ﻣﻮﺳﻢ ۾ اﻳﺌﺮ ﻛﻨﮉﻳﺸﻨﺮ ﺟﻲ‬ ‫ِ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ آﻓﻴﺲ ﻳﺎ ﮔﻬﺮ ۾ ﻛﻬﮍو اﻳﺌﺮ ﻛﻨﮉﻳﺸﻨﺮ ﻫﻼﺋﻲ وﻳﻬﻲ ﭤﻮ؟ ﺳﻮ اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺗﻮڙي‬ ‫ﮘﻮﭠﻦ ۾ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﺳﺴﺘﻮ ۽ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ ۽ اﻣﻦ و اﻣﺎن ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺴﻴﻦ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮ ﺳﻮال آﻫﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان ۾ اﺳﺎن ﮐﺎن‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ‪ ،‬ﺳﺴﺘﻮ ۽ ﺳﭡﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ وڏي ﻫﻮﭨﻞ ﺗﻲ وﻳﻬﻲ ﭔﻦ ﭨﻦ ڊﺷﻦ ﺟﻮ آرڊر ﻛﺒﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﮐﻴﺴﺎ‬ ‫ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻨﺪو ﭘﺮ ﮔﺬاري ﻻ‪ ‬ﻳﺎ وﻳﻠﻲ ﭨﺎرڻ ﻻ‪ ‬ﭔﻨﻬﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ۽ ﺳﺴﺘﻴﻮن ﺷﻴﻮن ﻣﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻫﺮ‬ ‫اﺳﻜﻮل‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻳﺎ آﻓﻴﺴﻦ اﮘﻴﺎن ﮔﺎڏي وارا ﮔﺮم ﮔﺮم ﭰﻠﻜﺎ ۽ ﭜﺎﭴﻲ وﻛﮣﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ ۽ ﻧﻪ رﮘﻮ ﺷﺎﮔﺮد ﭘﺮ‬ ‫آﻓﻴﺴﺮ ﺑﻪ اﺗﺎن ﻟﻨﭻ ﻛﻦ ۽ ڏﻫﻪ ﭘﻨﺪرﻫﻦ رﭘﻴﻦ ۾ ﮔﺬارو ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﻛﺮاﭼﻲ ﺗﻮڙي‬

‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﺗﺎزا‪ ،‬ﺧﻮﺷﺒﻮدار ۽ ﻧﺮم ﻧﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﭼﺌﻦ ﻳﺎ ﭘﻨﺠﻦ روﭘﻴﻦ ۾‬ ‫ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﺳﺎن ﻛﻮ ﭜﺎﭴﻲ ﻳﺎ ﻛﻮاب وﭠﻲ ﮐﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭨﻴﻬﻪ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ رﭘﻴﻦ ۾ ﺗﻪ ﺳﭡﻲ ﻟﻨﭻ ﻳﺎ ڊﻧﺮ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‬ ‫ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻬﮍي اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﮐﺎڌي ۾ ﮔﻴﻬﻪ‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﻳﺎ ﮔﺮﻳﺰ‪ .‬ﮔﻮﺷﺖ ﺑﻪ ﺗﺎزي ُ‬ ‫ﻛﭡﻞ ﻛﻜﮍ ﻳﺎ ﭔﻜﺮي ﺟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﺮدار ﻛﻜﮍ ۽ ﺑﻴﻤﺎري ۾ ورﺗﻞ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﭘﻮڙﻫﻲ ڍور ﺟﻮ آﻫﻲ‪ -‬ﻛﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﭥﻲ ﭘﻮي‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﻧﺠﻲ ادارن ﻳﺎ ﻛﻨﺰﻳﻮﻣﺮ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﻛﺎ ﭼﻴﻚ‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ اﻳﺮان ﺻﺎف ﺳﭥﺮو ۽ ﻧﻴﻚ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ وارن ﺟﻲ دﻟﻴﻦ ۾ ﺧﺪا ﺟﻮ )ﻳﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺟﻲ ڏﻧﮉي ﺟﻮ( ﺧﻮ ف آﻫﻲ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﺗﻪ ﮔﻮﺷﺖ ﺟﻬﮍﻳﻮن ﺷﻴﻮن ﻋﺎم آﻫﻦ ﺋﻲ ﻛﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﻮن ۽‬ ‫ﺗﺎزﻳﻮن ﭜﺎﭴﻴﻮن ۽ داﻟﻴﻮن رڌﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ آﻫﻦ‪ .‬آﺋﻮن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮي ﺗﻲ ﻧﻜﺘﻞ‬ ‫ﮐﻲ اﻫﺎ ﺋﻲ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻛﻨﺪو آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﭘﺮدﻳﺲ ۾ دال ۽ ﭜﺎﭴﻲ ﺟﻬﮍو ﺳﺴﺘﻮ ﮐﺎڌو ﮐﺎﺋﺠﻲ ۽ ﮔﻬﭧ ﮐﺎﺋﺠﻲ‪ .‬اﺟﺎﻳﻮ ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫ﮐﺎﺋﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻲ‪ ،‬ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﮐﺎن وﻳﻬﻲ ﻧﻪ رﻫﺠﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان اﻫﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮔﻮﺷﺖ ۽ ﻣﮁﻲ ﮐﺎﺋﮡ‬ ‫ﺟﻮ ﺑﻪ ﺷﻮق ﭘﻮرو ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻮ ﺟﻬﮍو ڊاﺋﻨﻨﮓ ﻫﺎل ﺻﺎف ﭤﺌﻲ ﭤﻮ اﻫﮍو ﺋﻲ ﻫﻦ ﺟﻮ رڌﮢﻮ‬ ‫رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ اﻫﮍاﺋﻲ رڌ ﭘﭽﺎ‪ ‬ﻛﺮڻ وارا‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۾ ﺑﻪ ﻗﺎﻋﺪي ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﺗﺎزي ۽ ﻫﺎﺋﻴﺠﻨﻚ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﮀﺎ ﺗﻪ ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ آﻫﻲ! ﻋﺮب ﻣﺎﻟﻚ ﺗﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﺟﺎ ﭼﻤﭽﺎ ﺳﻴﻠﺰ ﻣﻴﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺎﺟﻴﻦ ﺟﺎ ﮐﻴﺴﺎ ﭤﺎ ﻛﺘﺮﻳﻦ‪ .‬ﮀﺎ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻜﻲ‪ ،‬ﻣﺪﻳﻨﻲ ﻳﺎ ﺟﺪي ۾ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺳﭟ رﭘﻴﻦ ۾ اﻳﺘﺮو ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب )ﭼﺎﻧﻮر‬ ‫۽ ﻛﻮاب( ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻨﺪاﺋﻮ ﺟﻴﺘﺮو اﻳﺮان ۾ ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﭔﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ؟‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﮔﺬراڻ ﺑﻌﺪ آﺧﺮ ۾ وﭸﮡ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﮀﮇي‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ اﭼﻲ رﭨﺎﺋﺮﻣﻴﻨﭧ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﮔﻬﺎرڻ ﻟﮙﺲ‪ .‬ﭘﺮ ﭔﻨﻬﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وﭸﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻴﻢ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﻣﻠﻚ ﺗﺎرﻳﺦ‪،‬‬ ‫ﺗﻬﺬﻳﺐ‪ ،‬ﺗﻤﺪن ۾ ﻛﻴﮇو اﻣﻴﺮ آﻫﻦ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان وارن ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﻫﺮ‬ ‫ﺷﻲ‪ ‬ﺳﺎﮘﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﺑﺮﻗﺮار رﮐﻲ آﻫﻲ ﭘﻮ‪ ‬اﻫﻲ ﭼﺎﻫﻲ ﮐﮣﻲ ﻣﺴﺠﺪون ۽ ﻣﻨﺪر ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﻛﻮٽ ۽ ﻗﻠﻌﺎ‪ ،‬ﻗﺮآﻧﻲ ﻧﺴﺨﺎ‬ ‫ﻫﺠﻦ ﻳﺎ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ۽ ﻫﻨﺪو راﺟﺎﺋﻦ ﺟﺎ ‪ .Statues‬اﻳﺮان ﺗﻮڙي اﻧﮉﻳﺎ ﻫﻚ ﮔﻠﺪﺳﺘﻲ ﻣﺜﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻮﺑﻦ‬ ‫ﺟﺎ ﮔﻞ آﻫﻦ ۽ ﻫﺮ ﻫﻚ ﮔﻞ ﺟﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬رﻧﮕﺖ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﻫﻮ ﻫﻚ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭔﻨﻬﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻫﺮ‬ ‫ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﺟﺘﻲ ﻫﻨﺪي ﻳﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ان ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ زﺑﺎن ﺟﺎ راڳ ۽ ﮔﻴﺖ ﺑﻪ ﻋﺎم ﭔﮅڻ ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﺘﻲ ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺧﻮﺷﻲ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ آزادي ﺳﺎن ﻣﻠﻬﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﻮﻣﻲ‪ ،‬ﺻﻮﺑﺎﺋﻲ‬ ‫ﻳﺎ ﻣﺬﻫﺒﻲ ڊرﻳﺲ ﭘﺎﺋﻲ ﻓﺨﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي ﭤﻮ ۽ ﺳﭛ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﻏﻤﻴﻦ ﺧﻮﺷﻴﻦ ۾ ﺷﺮﻳﻚ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۽ اﻧﮉﻳﺎ ۾ وﭸﻲ اﻫﻮ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻴﻮ ﺗﻪ اﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﻣﻠﻚ ﻣﺸﺮق ۽ ﻣﻐﺮب ﺟﻮ ﻫﻚ ﻋﺠﻴﺐ ﻣﻜﺴﭽﺮ آﻫﻦ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﭤﺎﺋﻠﻴﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن ﺣﻜﻮﻣﺘﻮن ﺗﻮڙي ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮡ اﻫﻮ ‪ Claim‬ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ‬ ‫ﺟﻬﻮﻧﻮ ﻛﻠﭽﺮ‪ ،‬ﺗﻮارﻳﺦ ﺗﻮڙي ادب آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﻛﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ؟ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ آﺋﻮن اﻫﻮ‬ ‫ﺳﻮﭼﻴﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﺟﺎﻳﻮ ڏوراﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ڏي وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان اﻫﮍا ﻣﻠﻚ آﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﮐﺎن‬ ‫ﺟﻬﻮﻧﻴﻮن ﺷﻴﻮن ﺑﻪ آﻫﻦ ﺗﻪ ﻣﺎڊرن دور ﺟﻮن ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬اﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﻣﻠﻚ ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﺻﺤﺖ‪ ،‬اﻧﻔﺎرﻣﻴﺸﻦ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ۾‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ اﮘﻴﺎن ﻧﻜﺮي وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﮀﺎ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ڊﺳﻴﭙﻠﻴﻨﮉ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺤﻨﺘﻲ ۽ اﻳﻤﺎﻧﺪار ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﭼﺎﻫﻲ دﻳﻨﻲ ﻣﺪرﺳﺎ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻛﺎﻟﻴﺞ‪،‬‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد ۽‬ ‫ٰ‬ ‫اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﻫﺠﻦ ﻳﺎ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮔﺎﻫﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ۾ ۽ ﭨﻴﭽﺮ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ۾‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻣﻌﻴﺎر‪ ،‬ڊﺳﻴﭙﻠﻴﻦ ۽ اﻣﻦ اﻣﺎن ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﻛﺮي دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﻧﻈﺮ‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل آﻫﻴﺎن‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ درﺳﮕﺎﻫﻪ ﺗﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ .‬ﭘﻮﻧﻲ ﺟﻬﮍي ﺷﻬﺮ ۾ ﺑﻪ اﻳﺘﺮا ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﻣﻌﻴﺎر ﺟﺎ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻫﺘﻲ ﭘﮍﻫﮡ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﭘﻮﻧﻲ ﭘﻬﭽﮡ ۽ ﮀﮇڻ واري ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﭘﻮﻟﻴﺲ اﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ رﭘﻮرﭨﻨﮓ ﻻ‪ ‬وﻳﺲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻫﺮ دﻓﻌﻲ‬ ‫ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﮐﺎن ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﻧﻈﺮ آﻳﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ان وﻗﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﭘﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۾ داﺧﻼ وﭠﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻬﺘﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬آﻓﻴﺲ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ڏﻫﻴﻦ ﮐﺎن ﺷﺎم ﺗﺎن ﮐﻠﻴﻞ رﻫﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﻮن‬ ‫ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﻜﮍا آﻳﺎ ﭤﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻳﺰا ﺗﻲ ﭠﭙﻮ ﻫﮣﺎﺋﻲ ﻧﻜﺘﺎ ﭤﻲ ﺗﻪ ﭔﻴﺎ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﭤﻮرا ﭤﻮرا ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﺳﭵﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭘﻮﻧﻲ‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﻣﻬﻴﻨﻲ ۾ ‪ ۳۰۰۰‬ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﺷﺎﮔﺮد اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻛﻤﺸﻨﺮ‬ ‫۾ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻲ آﻣﺪ ﭔﮅﺟﻲ ﺗﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ۾ ‪ ۱۵۰۰۰‬ﮐﻦ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد آﻫﻦ ۽ اﻫﻮ اﻧﮓ ﺗﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﭘﻮﻧﻲ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭵﻲ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮا ﺗﻪ ﻓﺎرﻳﻦ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻮﻧﺪا! ان ﻣﺎن اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻧﺎﻣﻮس ﻫﻚ ﻃﺮف ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻏﻴﺮﻣﻠﻜﻲ زرﻣﺒﺎدﻟﻲ ﺟﻲ ﻛﻤﺎﺋﻲ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮوارﻳﻦ ﻛﺮﺳﻴﻦ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﺎن ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﻧﺎﻻ ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ اﻫﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻳﻤﻦ‪ ،‬ﺳﺮﻳﻠﻨﻜﺎ‪ ،‬ﻣﺎﻟﺪﻳﭗ‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ ﭔﻴﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻪ‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﺌﻲ زﺑﺎن ۾ ﺧﻴﺮ ﻋﺎﻓﻴﺖ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﺎﺋﭗ ﺟﻮ اﺣﺴﺎس ڏﻳﺎري ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﻫﻨﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﮀﻮ ﻧﭥﺎ وﭸﻦ ﺗﻪ ﺟﻮاب ۾ ﻫﻨﻦ اﻧﻬﻦ ﺋﻲ ﺣﻘﻴﻘﺘﻦ ڏي اﺷﺎرو ﻛﻴﻮ ﺗﻪ؛‬ ‫•‬

‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻮ ﻣﻌﻴﺎر ﻛﺮي ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ‪ ،‬ﭨﻴﻮﺷﻦ ۽ ﻫﺎﺳﭩﻞ ﺟﻮن ﻓﻴﻮن ﮘﺮﻳﻮن آﻫﻦ‪.‬‬

‫•‬

‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﺑﺪاﻣﻨﻲ آﻫﻲ ۽‬

‫ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻫﻮس ﺟﺘﻲ ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ادارن ۽ ﻛﺎروﺑﺎر ۾ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﮐﻲ‬ ‫ﺟﻠﺪي ﻧﻮﻛﺮي ڏﻧﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ۾ ڏﭠﻢ ﺗﻪ اﻫﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن وڌﻳﻚ‬ ‫اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﻮﻛﺮي ڏﻳﮡ ۾ ﺧﻮﺷﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻣﻮن ﺟﮇﻫﻦ ان ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺟﻮاب‬ ‫ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﺎﮘﺌﻲ ڊﮔﺮي وارو اﻧﮉﻳﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻗﺎﺑﻞ آﻫﻲ‪ ،‬اﻧﮉﻳﻦ ﮔﻬﭧ ﭘﮕﻬﺎر ﺗﻲ ﺑﻪ ﺧﻮش رﻫﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻫﻮ‬ ‫اﻳﻤﺎﻧﺪاري ﺳﺎن ﻛﻢ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ ،‬ﮔﺴﺎﺋﻲ ﺗﻪ ﻧﭥﻮ ﭘﺮ ﻣﻮﻛﻞ واري ڏﻳﻨﻬﻦ ﻛﻢ ﺗﻲ ﺳﮇڻ ﺗﻲ ﺑﻪ ﺑﮁﮍي ﺷﻜﻞ ﻧﭥﻮ ﻛﺮي‪،‬‬ ‫وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ان ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﻳﮡ ۽ ﻛﺌﻤﭙﺲ اﻧﺪر ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ رﻫﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ اﻫﻮ ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ رات ﺟﻮ ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮐﻠﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎﮔﺮد ﺗﻮڙي ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺳﺎدن ﻛﭙﮍن‬ ‫۾ ۽ ﺳﻮا‪ ‬اﻳﻜﮍ ﭔﻴﻜﮍ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺳﭛ ﭘﺒﻠﻚ ﺑﺲ ﻣﺎن ﻟﻬﻲ ﭘﻨﮅ ﺋﻲ ﭘﻨﮅ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ڏي ﭘﻴﺎ وﭸﻦ‪.‬‬ ‫ﻛﺌﻨﭩﻴﻦ ۾ ﺑﻪ ﺳﭛ ﭘﭩﺎﭨﻦ ﺟﻲ ﭰﻨﮕﻲ ﭜﺎﭴﻲ ﺳﺎن ﭼﭙﺎﺗﻲ‪ ،‬ﻳﺎ اڊﻟﻲ‪ ،‬ڊوﺳﺎ ﮐﺎﺋﻲ ﮔﺬر ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻋﻠﻢ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ اون ۽ اﻟﻜﻮ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ﺗﻮڙي اﺳﭙﺘﺎﻟﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دل ۾‬ ‫ﻫﺮ وﻗﺖ اﻫﺎ ﺧﻮاﻫﺶ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﺎش اﺳﺎن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۽ اﺳﭙﺘﺎﻟﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد‪ ،‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ۽ ڊاﻛﭩﺮ ﭘﺎڙي ﺟﺎ ﻫﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﮔﻬﻤﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺮاﺋﻴﻦ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎڙي ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﺳﮑﻲ وﻳﺎ ﭘﺮ اﺳﺎن‬ ‫ﻛﻬﮍا ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﺎﺳﻲ اﻧﮉﻳﺎ آﻫﻲ ۽ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف اﻳﺮان ﭘﺮ ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭤﺎ ﺳﮅرون‪.‬‬

‫وز ﺟﺪا ﺋﻴﻬﺎ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‬ ‫اﻳﺮان اﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻚ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي‪ ،‬ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ‪ ،‬اﺧﻼق ۽ ﻏﻴﺮت‬ ‫وارا ۽ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺤﻨﺘﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻗﺪرت ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺳﭡﻲ ﻣﻮﺳﻢ‪ ،‬ڌاﺗﻦ‪ ،‬ﭘﻴﭩﺮول ۽ ﮔﺌﺲ ﺳﺎن ﻣﺎﻻ ﻣﺎل ﺟﺒﻞ ۽ ڌرﺗﻲ‬ ‫ﻧﺼﻴﺐ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﭘﻮک ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺷﺮوع ۾ ﺑﻪ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎن اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﻫﻚ ﺻﻮﺑﻮ ﭘﺮ ﻫﻚ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ وڏي اﻫﻤﻴﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮان اﭼﮡ ﺟﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ﺟﻮ ﭔﮅي ﻣﺎﻟﻤﻮ‬ ‫)ﺳﺌﻴﮉن( ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻚ واﻗﻔﻜﺎر اﻳﺮاﻧﻲ ﻓﻴﻤﻠﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻮن ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ اﻫﺎ را‪ ‬ڏﻧﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ آﺋﻮن‬ ‫ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ ۽ اﺻﻔﻬﺎن ﺿﺮور وﭸﺎن‪.‬‬ ‫”ﮀﻮ ﭜﻼ ﻣﺸﻬﺪ ﻧﻪ؟ ﻣﻮن ﻫﻦ ﭘﺎرﺳﻲ ﻓﻴﻤﻠﻲ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﮔﺬرﻳﻞ ﭨﻴﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺳﺌﻴﮉن ۾ رﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻦ ﺟﻲ‬ ‫اﻛﻴﻠﻲ ڌي‪ ‬ﻣﺌﺮﻳﻨﺎ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪي ﺳﺎن ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن‬ ‫اﺳﺎن ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ۾ ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺌﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﺟﻲ رﻳﻜﭩﺮ ﺟﻲ ﻫﻮ‪ ‬ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي آﻫﻲ‪.‬‬ ‫”ﻣﺸﻬﺪ ﻻ‪ ‬ان ﻛﺮي زور ﻧﭥﻲ ﭜﺮﻳﺎن‪ ،‬ﻣﺌﺮﻳﻨﺎ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻮال ﺟﻮ ﺟﻮاب ڏﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ وﻳﻨﺪاﺋﻮ ﭘﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﻟﻴﮑﻚ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ اﻳﺮان ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ڏﺳﺠﻮ“‬

‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺑﻠﻜﻞ ﺳﭽﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي زاﺋﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻧﻬﻦ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻓﻘﻂ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ آﻫﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﭔﻴﺎ ﺷﻬﺮ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﻌﺪ ۾ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﮐﺎن اﻟﮗ ﭤﻴﮣﻮ‬ ‫ﻻ‪ ‬اﻳﺮان‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﻴﻮ ۽ اڄ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﮐﻲ اﻫﻮ ﺋﻲ ‪ Suggest‬ﻛﻨﺪس ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻫﻔﺘﻮ ﭔﻪ وڌﻳﻚ رﻫﻲ اﻳﺮان ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن‪،‬‬ ‫ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ ،‬زاﻫﺪان‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن ۽ ﺗﻬﺮان وﻏﻴﺮه ﺑﻪ ﺿﺮور ﮔﻬﻤﻦ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺷﻌﺮ و ادب‬ ‫ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﭨﻴﻬﻦ ﺻﻮﺑﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﮔﻠﺪﺳﺘﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ڏﮐﮡ اوﻟﻬﻪ ۾ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎر ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ‬ ‫وارو ﺻﻮﺑﻮ ﻓﺎرس وڏي اﻫﻤﻴﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ اﺻﻞ رﻫﺎﺋﺶ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ زﺑﺎن‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻳﺎ ﭘﺎرﺳﻲ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ زﺑﺎن ﭤﻲ‪ .‬ﻋﺮﺑﻦ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﻓﺎرس ﺟﻲ ﺷﻬﺮن‬ ‫ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻓﺎرس ﭼﮝﻮ وڏو ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ اﻳﺮاﺿﻲ ﺳﻮا ﻟﮏ ﮐﻦ ﭼﻮرس ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ‬ ‫ﭤﻴﻨﺪي‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻨﮅ ﺻﻮﺑﻲ ﮐﺎن ﭤﻮرو ﺋﻲ ﻧﻨﮃو ﭤﻴﻨﺪو‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ﻫﻚ ﻟﮏ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﻫﺰار ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ وڏو ﺷﻬﺮ ﺷﻴﺮاز آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﻴﺮاز ﺷﺎﻋﺮن‪،‬‬ ‫ﺷﺮاب ۽ ﮔﻠﻦ ﺟﻮ دﻳﺲ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻦ ﻋﻈﻴﻢ ﺷﺎﻋﺮن ﺣﺎﻓﻆ ۽ ﺳﻌﺪي ﺟﻮ ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﭴﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﺎ‪ ‬۽ آﺧﺮي آرام ﮔﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺷﻴﺮاز ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ ﻣﺸﻬﻮري ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺷﺮوع ﭤﻲ ۽ ﺷﻴﺮاز ﻓﺎرس ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻓﺎرس ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ‪ ۲۵۰۰ ،‬ﺳﺎل اڳ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺮ ﮔﺎد ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻴﺎن‬ ‫)‪ (Achaemenid‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ”ﺳﺎﺋﺮس دي ﮔﺮﻳﭧ“ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺑﻪ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ داﺋﺮوس )‪ (Darius the Great‬۽‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﭧ زرﻛﺲ )‪ (Xerxes‬ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭘﺮﺳﻴﭙﻮﻟﺲ ﭤﻴﻮ‪ .‬اڄ اﻧﻬﻦ ﭔﻨﻬﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﮐﻨﮉﻫﺮ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ‬ ‫ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺮان اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮﺳﻴﭙﻮﻟﺲ )‪ (Persepolis‬ﺷﻴﺮاز ﮐﺎن ‪ ۵۰‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي اﺗﺮ اوﻟﻬﻪ ۾ ﺟﺒﻞ رﺣﻤﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻦ ‪ ۳۳۰‬ﻗﺒﻞ ﻣﺴﻴﺢ‪ ،‬اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ان ۾ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﭘﺮﺳﻴﭙﻮﻟﺲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن اڳ وارو ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﭘﺎﺳﺮﮔﺎد ﺑﻪ اﺗﻲ ﺋﻲ ﭘﺮﺳﻴﭙﻮﻟﺲ ﮐﺎن ‪ ۷۷‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ‬ ‫ﭘﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺷﻬﺮ ﭘﺎﺳﺮ ﮔﺎد ۾ ﺟﻴﻜﻮ اﻫﻢ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﺑﻼﺷﻚ ﺳﺎﺋﺮس دي ﮔﺮﻳﭧ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﺳﺘﻦ ڏاﻛﮣﻴﻦ ﭼﮍﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻛﻨﮉاﺋﺘﻲ ﮀﺖ واري ﻛﻤﺮي ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﻜﻨﺪراﻋﻈﻢ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﺮﺳﻴﭙﻮﻟﺲ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭰﺮﻟﭧ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮي‪ ،‬ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻚ ﻓﻮﺟﻲ ارﺳﭩﻮ ﺑﻮﻟﺲ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﺎﺋﺮس ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي اﻧﺪر وﭸﮡ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ڏﻧﻮ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮي اﻧﺪر ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ ﺳﻮﻧﻮ ﺑﺴﺘﺮو‪ ،‬ﺷﺮاب ﭘﻴﺌﮡ ﺟﻲ ﮔﻼﺳﻦ‬

‫ﺳﻤﻴﺖ ﭨﻴﺒﻞ‪ ،‬ﺳﻮﻧﻲ ﻛﻔﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﺘﻲ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﮘﻬﻪ ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ۽ ﻗﺒﺮ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻛﺘﺒﻲ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮ ﺗﻪ ‪:‬‬

‫”اي واﭨﻬﮍو! آﺋﻮن اﻫﻮﺋﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺳﺎﺋﺮس آﻫﻴﺎن ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻲ )ﭘﺮﺷﻦ( ﺳﻠﻄﻨﺖ ﮐﻲ ﺟﻨﻢ ڏﻧﻮ ۽ اﻳﺸﻴﺎ ﻣﭥﺎن‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺣﺴﺪ ﻧﻪ ﻛﺮ“‬

‫ﺷﻴﺮاز ﻫﻮن‪ ‬ﺗﻪ ﺑﺎﻏﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﺑﺎﻏﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﻜﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻨﻬﻦ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﭼﮝﺎ ﭘﺎرڪ ۽ ﺑﺎﻏﻴﭽﺎ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎغ ارم آﻫﻲ‪ ۱۹ .‬ﺻﺪي ﺟﻲ ﻗﺎﭼﺎري ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺤﻞ ﻫﻦ ﺑﺎغ ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺷﻴﺮاز ۾ ﻣﺴﺠﺪ وﻛﻴﻞ ﺑﻪ ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر وﻛﻴﻞ ﺑﺎزار آﻫﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺟﻴﻜﻮ ‪۱۹۵۳‬ع ۾ ﺳﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﭠﻬﺮاﻳﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺷﻬﺮ ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﺧﻮاﺟﻪ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي( ‪ ۱۳۲۰‬ڌاري ﺷﻴﺮاز ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۶۹‬ورﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻣﻘﺒﺮو ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎغ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻣﺼﻼ ﺑﺎغ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي دﻧﻴﺎ ﺟﻮ اﻫﻮ ﺷﺎﻋﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮري‬ ‫ﺳﻨﺪس ﺟﻴﺌﺮي ﺋﻲ ﭤﻲ وﺋﻲ ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ اﻗﺮار ۾ ﺷﻌﺮ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﺧﻮﺷﺘﺮ‬

‫ﻧﺪﻳﺪم‬

‫ﺑﻬﻪ‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﻗﺮآﻧﻲ‬

‫ﺷﻌﺮ‬

‫از‬

‫ﺗﻮ‬

‫اﻧﺪر‬

‫ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫داري‬

‫ﺳﻴﻨﻪ‬

‫ﺣﺎﻓﻆ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺋﻲ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭤﻲ ﭤﻮ ﭼﻮي ﺗﻪ اي ﺣﺎﻓﻆ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻛﺎﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺎﻋﺮي ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﺋﻲ اﭤﻢ‪،‬‬ ‫آﺋﻮن ان ﻗﺮآن ﺟﻮ ﻗﺴﻢ ﮐﮣﻲ ﭤﻮ ﭼﻮان ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻮن ﺳﻴﻨﻲ ﺳﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﭤﻮ ﻫﻠﻴﻦ‪.‬‬

‫ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ان دور ﺟﻮ ﺗﻮڙي اڄ ﺟﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ وڏو ﺷﺎﻋﺮ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻲ ﺗﻮڙي اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻴﻨﺪڙ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻨﺪ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺷﺂﻋﺮن ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾‬ ‫ﻧﻪ ﭤﻲ اﭼﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ا� ﻟﻮڪ ﺑﻪ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺣﺎﻓﻆ واﻧﮕﺮ ﻗﺮآن ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻲ ﺳﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﻫﻠﻴﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺷﺮاب واﭘﺮاﺋﮡ ۾ ﺑﻪ ﻓﺨﺮ ﭤﻲ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﺎﺋﻮن‪ ۱۳۵۳ .‬۾ ﻣﻈﻔﺮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺟﻤﺎل اﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺷﺠﺎع ﺟﮇﻫﻦ ﺷﻴﺮاز ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ان ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ آﻧﺪو ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻛﻢ ﺷﺮاب ﺗﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻫﻨﺌﻲ‪ .‬ان ﺧﺮاب ﺧﺒﺮ ﺗﻲ ﺣﺎﻓﻆ ﻫﻚ ﻏﻤﮕﻴﻦ ﺷﻌﺮ‬ ‫ﻟﮑﻴﻮ ﭼﻲ‪:‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬

‫ﺑﺎﻧﮓ‬

‫ﺑﺎده‬

‫ﻓﺮح‬

‫ﺑﺨﺶ‬

‫ﭼﻨﮓ‬

‫وﺑﺎد‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﻣﺨﻮرﻣﻲ‪،‬‬

‫ﮔﻞ‬

‫ﻣﺤﺘﺴﺐ‬

‫ﻫﻦ ﺷﻌﺮ ﺟﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺗﺮﺟﻤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻮن ﭘﮍﻫﻴﻮ آﻫﻲ اﻫﻮ اﻳﮉورڊ ڊراﺋﻮن ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪:‬‬

‫ﺑﻴﺰﺳﺖ‬

‫ﺗﻴﺰاﺳﺖ‬

‫‪Though wine gives delight & the wind distills the perfume of the rose,‬‬

‫‪Drink not the wine to the strains of the harp, for the constable is alert.‬‬

‫ﺣﺎﻓﻆ اﮘﺘﻲ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ‪:‬‬ ‫در‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﺑﮫ‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﻫﻤﭽﻮ‬ ‫آب‬

‫آﺳﺘﻴﻦ‬

‫ﻣﻮﺳﻢ‬

‫ﻣﺮﻗﻊ‬

‫ﭼﺸﻢ‬

‫دﻳﺪه‬

‫ورع‬

‫ﺻﺮاﺣﻲ‪،‬‬

‫ﭘﻴﺎﻟﻪ‬

‫ﺑﺸﻮﻳﻴﻢ‬ ‫و‬

‫زﻣﺎﻧﻪ‬

‫ﭘﻨﻬﺎن‬

‫ﺧﺮﻗﻪ‬

‫روزﮔﺎر‬

‫ﺧﻮﻧﺮﻳﺰ‬

‫ﻫﺎ‬

‫ﭘﺮﻫﻴﺰ‬

‫ﻛﻦ‬

‫اﺳﺖ‬

‫ازﻣﻲ‬ ‫اﺳﺖ‬

‫‪Hide the goblet in the sleeve of the patchwork cloak,‬‬

‫‪For the time, like the eye of the decanter, pours forth blood.‬‬

‫‪Wash the wine stain from your dervish cloak with tears,‬‬

‫‪For it is the season of piety and the time for abstinence.‬‬

‫ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﻗﺮآن ﺟﻮ ﻳﺎد ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻪ ﻫﻮ ۽ ﭼﻮڏﻫﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺮﻳﻘﻦ ﺳﺎن ﻗﺮات ﻛﺮي‬ ‫ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﭥﻴﻦ ﺷﺮاب واري ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”اﻫﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫اﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻮ ﻓﺌﺸﻦ ﻫﻮ ﺗﻪ ‪ Alcohalic‬رﻫﺠﻲ ۽ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻣﻮڊ ۾ رﻫﺠﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﺮﻛﻨﺪي آﻫﺴﺘﻲ ﭼﻴﻮ‬ ‫ﺗﻪ ”ﻫﻨﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ ﺷﺮاب ۽ ﭔﻴﻮ ﻋﺸﻖ ﻛﺮڻ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺳﻮ ﺑﻪ ﮀﻮﻛﺮن ﺳﺎن! ﭔﻴﻮ ﺗﻪ ﭠﻬﻴﻮ ﭘﺮ ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻬﮍو ﺑﺎدﺷﺎه ﺑﻪ زال ﺑﺪران اﻳﺎز ﮐﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﻨﺪو ﻫﻮ“‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻬﺎ‪ ‬اﻟﺪﻳﻦ ﻧﺎﻟﻲ ﺷﻴﺮاز ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻮﺋﻠﻲ ﺟﻲ واﭘﺎري ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻮ ﺗﻨﻬﻦ ” ِ‬ ‫ﺷﺎخ‬ ‫ﻧﺒﺎت“ )ﻛﻤﻨﺪ ﺟﻲ ﺷﺎخ( ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ اﻣﻴﺮ ﮀﻮﻛﺮي‪ ‬ﺳﺎن ﻋﺸﻖ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﻧﻨﮃو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس واﻟﺪ ڊﮔﻬﻮ‬ ‫ﻋﺮﺻﻮ ﺑﻴﻤﺎر رﻫﮡ ﺑﻌﺪ وﻓﺎت ﻛﺮي وﻳﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﺎ‪ ‬ﺑﭽﻴﻞ ڌﻧﮅي ﮐﻲ وﻛﮣﻲ ﻗﺮض ﻻﭤﺎ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﻻ‪ ‬ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺎ‪ ‬۽ ﭘﺎڻ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻮرﻫﻴﻮ ۽ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ رات ﺟﻮ ﻫﻮ اﺳﻜﻮل وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻴﻜﺮي ﺗﻲ ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫ﻧﻮﻛﺮ ﻫﻮ ان ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻮ ﮔﻬﺮن ۾ ﻧﺎن ڏﻳﮡ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺷﺎخ ﻧﺒﺎت ﺳﺎن اک ﻣﻠﻲ وﻳﺲ ۽ دل ڏﻳﺌﻲ وﻳﭡﻮ‪ ،‬ﻫﻦ‬ ‫ﻋﺸﻖ ﺟﻮ ﺣﺎﻓﻆ ﺗﻲ اﻳﮇو اﺛﺮ ﭤﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﺎﺋﮡ ﭘﻴﺌﮡ ﮀﮇي ڏﻧﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻏﺰﻟﻦ ذرﻳﻌﻲ ﺷﺎخ ﻧﺒﺎت ﺟﻲ ﺣﺴﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺷﺎخ ﻧﺒﺎت ﮐﻲ ﺑﻪ ان ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮﻧﺪي رﻫﻲ ۽ ﻫﻮ‪ ‬ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﮐﻲ دل ڏﻳﺌﻲ وﻳﭡﻲ ﭘﺮ ﭔﻨﻬﻲ ﺟﻮ ﺳﻤﺎﺟﻲ‬ ‫درﺟﻮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻮ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ ﭘﻮرﻫﻴﺖ ﻫﻮ ۽ ﻫﻮ‪ ‬ﻫﻚ اﻣﻴﺮ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﻻڏﻟﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻫﻦ رﺷﺘﻲ‬ ‫ﻣﻜﻤﻞ ﭤﻴﮡ ۾ رﻧﮉﻛﻮن ﭘﺌﺠﻲ وﻳﻮن‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﺸﻖ ﺟﻮ ﻧﺸﻮ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻲ دل ۽ دﻣﺎغ ﺗﻲ ﺳﻮار ﭤﻴﻨﺪو وﻳﻮ ﺗﺌﻴﻦ‬ ‫ﺗﺌﻴﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺤﺒﻮﺑﺎ ﺷﺎخ ﻧﺒﺎت ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ان ﺧﻠﻘﮣﻬﺎر ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﻋﻜﺲ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻴﮡ ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺷﺎخ ﻧﺒﺎت ﺟﻬﮍي ﺳﻬﮣﻲ ﮀﻮﻛﺮي‪ ‬ﮐﻲ ﺧﻠﻘﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﻴﺎر ۽ ﭼﺎﻫﺖ ﻫﺎڻ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ رب ﻻ‪ ‬وڌڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ دل ۾ ﻣﺠﺎزي ﻋﺸﻖ ﺑﺪران ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻋﺸﻖ ﭘﻴﺪا ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻏﺰل ﻟﮑﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺠﺒﻮر ﭤﻲ‬ ‫ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻲ ﺷﺂﻋﺮي ﺟﻮ اﺛﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﺗﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﺷﺎﻫﻪ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد‬ ‫ﺑﻠﻬﻲ ﺷﺂﻫﻪ )‪ (۱۶۸۰-۱۷۵۲‬۽ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺪاﻟﻠﻄﻴﻒ ﭜﭩﺎﺋﻲ )‪ (۱۶۸۹-۱۷۵۲‬ﭘﮡ ﻫﺌﺎ‪ .‬اڙدو ﻏﺰل ۾ ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻲ ﺳﻮچ ۽ ﺧﻴﺎل‬ ‫ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﺗﻘﻲ ﻣﻴﺮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۱۷۲۳‬۾ آﮔﺮي ۾ ﭴﺎﺋﻮ ان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﭤﻲ ڏﺳﺠﻲ ﺗﻪ ان ۾ ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻆ واري ﺳﭻ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﭘﻴﺎر ﺟﻲ ﮘﻮﻻ ۾ ﭜﭩﻜﻨﺪڙ دل ﺟﻮ درد ﻣﺤﺴﻮس ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اردو ﺟﻮ ﺷﺎﻋﺮ ﻧﺬﻳﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ‪۱۷۳۵‬ع ۾‬ ‫دﻫﻠﻲ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪۱۸۴۶‬ع ۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ ﭼﺎﺳﺮ ۽ ﺷﻴﻜﺴﭙﻴﺌﺮ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻲ‬ ‫ﭜﺎﮜﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺗﻲ ﺷﻴﺮاز ﺟﻲ ﻫﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ اﺛﺮ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اڙدو ﺟﻮ ﭔﻴﻮ وڏو‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ﻣﺮزا ﻏﺎﻟﺐ آﻫﻲ‪ .‬ﻏﺎﻟﺐ ‪۱۷۹۷‬ع ۾ آﮔﺮي ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اڙدو ۾ ﺷﻌﺮ ﻟﮑﮡ ﺷﺮوع ﻛﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻟﮑﮣﻴﻮن ﻓﺎرﺳﻲ ۾ آﻫﻦ‪ .‬ﻏﺎﻟﺐ ﺟﻲ وڏي ﭜﺎﮜﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺗﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ اﺛﺮ ﺻﺎف ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪو‪ .‬ﻛﻮﻟﻤﺒﻴﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻃﺮﻓﺎن ‪۱۹۷۱‬ع ۾ ﺟﻴﻜﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻛﺘﺎب ‪Ghazals of‬‬ ‫‪ Ghalib‬ﮀﭙﻴﻮ ان ﺟﻲ ﻣﻬﺎڳ ۾ اﻋﺠﺎز اﺣﻤﺪ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫‪“…… the tradition of poetry that reaches its first greatness with Hafiz and Rumi in Persia ends its classical phase with‬‬ ‫”‪Ghalib in Delhi‬‬

‫ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ ﺧﻴﺎﺑﺎن ارم)روڊ( ﺗﻲ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺣﺮم ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻫﻚ اﻳﺮان ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻮ ﻛﺘﺎﺑﻦ‬ ‫ﺟﻮ دﻛﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ دﻛﺎن اﮘﻴﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﺳﺎﻣﻬﻮن رﮐﻴﻞ ڊاﻛﭩﺮ ﻣﺤﻤﺪ اﻗﺒﺎل ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫اڙدو ﺟﻮ ﺑﺎﻧﮓ دارا ۽ ﺿﺮب ﻛﻠﻴﻢ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﻣﭥﻴﻦ ﻋﻨﻮان ﺗﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﻮﻟﻬﻪ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ڊاﻛﭩﺮ ﻣﺤﻤﺪ اﻗﺒﺎل )‪ّ (۱۸۷۷-۱۹۳۸‬آﺧﺮي وڏو ﺷﺎﻋﺮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ اڙدو ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻮ‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ اﺳﺮار ﺧﻮدي )ﺧﻮدي ﺟﺎ راز( ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﻼم ‪۱۹۱۵‬ع ۾ ﮀﭙﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ اﻋﺘﺮاض ﻛﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ڊاﻛﭩﺮ اﻗﺒﺎل ان ﺷﻌﺮ ۾ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﺗﻲ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬اﻗﺒﺎل اﻫﻲ ﺳﭩﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﻌﺮ ﻣﺎن‬

‫ﺧﺎرج ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮن ۽ ﻫﻦ ﺣﺎﻓﻆ ﻻ‪ ‬واﮐﺎڻ ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺣﺎﻓﻆ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ وڏن ﺷﺎﻋﺮن ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ اﻗﺒﺎل‬ ‫ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺷﻌﺮ ﺣﺎﻓﻆ ۽ ﺷﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﺧﻴﺎﻟﻦ ۽ ﺳﻮﭼﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪“.‬‬

‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺷﻌﺮن ﺗﻲ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﺟﻲ ﺷﻌﺮن ﺟﻮ اﺛﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﻻ‪ ‬ﺗﻪ اﻫﻮ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﺎڻ ﺳﺎن دﻳﻮان ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ۽ ﻣﺜﻨﻮي ﻣﻮﻻﻧﺎ روم رﮐﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫درﻣﻴﺎن‬

‫ﺑﺎزﻣﻲ‬

‫ﮔﻮﺋﻲ‬

‫ﻗﺼﺮ‬

‫درﻳﺎ‬

‫داﻣﻦ‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﺗﺨﺘﻪ‬

‫م‬

‫ﺗﺮ‬

‫ﺑﻨﺪم‬

‫ﻛﻦ‬

‫ﻫﻮﺷﻴﺎر‬

‫ﻛﺮدﺋﻲ‬ ‫ﺑﺎش‬

‫)ﻳﻌﻨﻲ درﻳﺎﻫﻪ ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﭣ ﭘﻴﺮ ﭔﮅي ﮐﮣﻲ اﮀﻠﻴﻮ اﭤﺌﻲ ﻣﭥﺎن وري ﭼﻮﻳﻦ ﭘﻴﻮ ﺗﻪ ﺧﺒﺮدار ﻣﺘﺎن ﻛﭙﮍا آﻻ ﻛﻴﺎ اﭤﺌﻲ(‬

‫ﻣﭥﻴﻮن ﺷﻌﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ‪ ۱۳۵۰‬ڌاري ﻟﮑﻴﻮ‪ ،‬اﭨﻜﻞ ﭘﻮﮢﺎ ﭼﺎر ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﺳﺎل ﭘﻮ‪‬‬ ‫‪ ۱۷۳۰‬ڌاري ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﭼﻴﻮ‪:‬‬ ‫ﻣﻮن‬

‫اﭜﺎ‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﻣﻮن‬

‫اﺋﻴﻦ‬

‫ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ‪:‬‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﻛﺴﻲ‬

‫از‬

‫۽ ﺷﺎﻫﻪ ﭼﻴﻮ‪:‬‬

‫وڍﻳﻮ‬ ‫ﻫﻲ‬

‫ﺗﻪ‬

‫ﻫﺌﻴﻦ‬

‫ﺗﻨﻴﻦ‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﺟﺪا‬

‫وز‬

‫از‬

‫ﭔﮅي‬

‫ﻣﺘﺎن‬ ‫ﻛﺸﺘﻪ‬

‫ﻗﺒﻴﻠﻪ‬

‫۽ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪:‬‬

‫ﺑﺸﻨﻮ‬

‫ﭼﻮن‬

‫ﭘﺮﻳﻦ‬

‫وڌو‬

‫ﻧﻪ‬

‫وﻳﻬﻪ‬

‫ڏﻳﻬﻪ‬ ‫ﻧﻲ‬

‫ﺗﻪ‬

‫ﭼﻮن‬

‫ﺋﻴﻬﺎ‬

‫اﻧﺪر‬

‫ﺷﻜﺎﻳﺖ‬

‫ﭘﺎﻧﮅ‬ ‫ﻧﻪ‬

‫ﻣﺎ‬ ‫وﭠﻴﻮ‬

‫ﭔﺎر‬

‫ﭘﺴﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‬

‫واٽ‬

‫ونء‬

‫ﺟﻨﻴﻦ‬

‫ﺣﻜﺎﻳﺖ‬

‫۾‬

‫اڌ‬

‫ﻣﻲ‬

‫ﻣﻲ‬

‫ﻫﻠﻴﻮ‬ ‫ﭤﻴﻮ‬

‫ﻛﻨﺪ‬ ‫ﻛﻨﺪ‬

‫)ﺣﺎﻓﻆ ﭤﻮ ﭼﻮي ﺗﻪ ﻧﮍ ﮐﺎن ﭔﮅ ﺗﻪ ﻛﻬﮍﻳﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭤﻮ ﻛﺮي‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺪاﺋﻲ ﺟﻮن ﻛﻬﮍﻳﻮن ﺷﻜﺎﻳﺘﻮن ﭤﻮ ﻛﺮي(‬ ‫۽ ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ‪:‬‬

‫وڍﻳﻞ‬ ‫ﻫﻲ‪‬‬

‫ﭘﮡ‬

‫ﭤﻲ‬

‫ﻫﻨﺠﻮن‬

‫واﻳﻮن‬

‫ﻫﺎري‬

‫ان‬

‫ﻛﺮي‬

‫ﭘﮡ‬

‫ﻛﭡﻞ‬

‫ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ‬

‫ﻛﻮﻛﺎري‬ ‫ﺳﺎرﻳﺎ‬

‫ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﻣﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺎﻋﺮ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻴﺎ ﭘﺮ ﻫﻨﺪو ۽ ﺳﮏ ﭘﮡ‪ .‬اوﮢﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﻫﻨﺪو‬ ‫ﻓﻼﺳﻔﺮ ۽ ﺳﻤﺎج ﺳﮅارڪ دﻳﺒﻨﺪر ﻧﺎٿ ﭨﺌﮕﻮر ﮐﻲ ”ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻮ ﺣﺎﻓﻆ“ ﺳﮇﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ دﻳﻮان ﻳﺎد‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭘﭧ راﺑﻨﺪرﻧﺎٿ‪ ۲۰ ،‬ﺻﺪي ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ﭘﮡ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ۽ ﭔﻴﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺂﻋﺮن ﻣﺎن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﮔﮇﻫﻪ ﺟﻮ ﭘﭿ ﻛﻴﺘﺮو ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ؟‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﻓﺎرس ﺻﻮﺑﻮ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﺟﻲ زﺑﺎن )ﻓﺎرﺳﻲ( ﺳﭵﻲ اﻳﺮان )ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ‬ ‫زﺑﺎن ﭤﻲ‪ .‬ﻓﺎرس ۾ اڄ ﮐﺎن ‪ ۲۵۰۰‬ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﺎ ﮔﺎدي وارا ﺷﻬﺮ ﭘﺎﺳﺮ ﮔﺎد ۽ ﭘﺮﺳﻴﭙﻮﻟﺲ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺎڻ آﺛﺎر ﻗﺪﻳﻤﻪ‬ ‫ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ڏﺳﮡ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺷﻴﺮاز ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻓﺎرس ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫آﺑﺎدﻳﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻬﺒﺎن‪ ،‬اﻗﻠﺪ‪ ،‬ﻓﺎﺳﺎ‪ ،‬ﺳﻴﭙﮉان‪ ،‬ﻓﻴﺮوزآﺑﺎد‪ ،‬ﻛﺎزرون‪ ،‬ﻻر‪ ،‬ﻣﺮودﺷﺖ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻓﺎرس ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ‬ ‫۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬رﮘﻮ ﺷﻴﺮاز ﺷﻬﺮ ۾ ﺋﻲ ﭘﻨﺞ وڏﻳﻮن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪-1‬‬

‫ﺷﻴﺮاز ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪.‬‬

‫‪-3‬‬

‫ﺷﻴﺮاز ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ‪.‬‬

‫‪-2‬‬ ‫‪-4‬‬ ‫‪-5‬‬

‫ﺷﻴﺮاز ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‬ ‫ﺷﻴﺮاز ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف اﭘﻼﺋﻴﮉﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‪.‬‬ ‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺷﻴﺮاز‬

‫ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻚ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ ﺟﻲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﻓﺎﺳﺎ ۽ ﻫﻚ ﺟﺎﻫﺮوم ۾ آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ڏﻫﻪ ﮐﻦ اﺳﻼﻣﻚ‬ ‫آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﻓﺎرس ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۾ آﻫﻦ‪.‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻦ ۾ ﺑﺎغ ﺑﺴﺘﺎن ۽‬ ‫ﻋﻤﺎرﺗﻦ ۾ ﻓﺎرس ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اڄ ﭘﺮ اڳ ﺑﻪ ﺑﻠﻲ ﺑﻠﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ان ﻛﺮي ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻪ ﻓﺎرس ﮐﻲ ﺑﺼﺮي ۽ ﺑﻐﺪاد ﮐﺎن وڌﻳﻚ‬ ‫ﻣﺎن ڏﻧﻮ آﻫﻲ ﭼﻲ‪:‬‬ ‫روي‬

‫ﮔﺮدم‬ ‫ﻛﻪ‬

‫ﺷﺎم‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‬

‫ﻧﻬﻪ‬

‫از‬

‫و‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﺑﻴﺮون‬

‫ﻗﻴﺪ‬ ‫روم‬

‫درﺟﻬﺎن‬

‫ﭘﺎرس‬

‫ﺑﻨﺪﮔﻲ‬

‫وﺑﺼﺮه‬

‫ﻣﻨﺰل‬

‫ﺑﻨﻬﻢ‬

‫آزاد‬

‫ﻫﺴﺖ‬

‫وﺑﻐﺪاد‬

‫‪(I said, turn your path to the greater world,‬‬

‫‪So I should be free of the chains of slovery.‬‬ ‫‪But I found no place for me outside Fars,‬‬

‫)‪Not levant, not Antolia, Not Basra, not Baghdad‬‬

‫اﻋﻠﻲ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﺷﻴﺮاز ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﺎن ﻋﻼوه اﻫﻮ ﺑﻪ ﺷﺮف ﺣﺎﺻﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﺑﻪ ﻫﻚ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻮ ﺑﻪ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ‪ ،‬وچ اﻳﺸﻴﺎ ۽ ﻣﮉل اﻳﺴﭧ ﺟﻮ ﻛﻬﮍو ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻲ‬ ‫ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺑﻮﺳﺘﺎن ۽ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﮐﺎن واﻗﻒ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺎڻ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﺎ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ،‬ﻓﺮﻳﻨﭻ‪ ،‬ﺟﺮﻣﻦ ۽ ﻣﻠﺌﻲ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻳﻮرپ ۽ ڏور اوﭜﺮ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺷﻴﺮاز ﺷﻬﺮ ﺟﻲ اﺗﺮ اوﭜﺮ ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس اڄ ﺟﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﻘﺒﺮو ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ‪۱۹۵۲‬ع ۾‬ ‫ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻮ اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﺼﻠﺢ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺸﺮف اﺑﻦ ﻋﺒﺪا� ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۱۸۴‬۾ )ﻳﻌﻨﻲ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﻴﺮازي ﺟﻲ ﭴﻤﮡ‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۱۳۵‬ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ( ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺳﺌﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن وڏي ﭴﻤﺎر ﻣﺎﮢﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ‪ ۱۲۹۰‬ڌاري ﺷﻴﺮاز ۾ ﺋﻲ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﺷﻴﺮاز ۾ ﺋﻲ ﮔﺬارﻳﻮ ﭘﺮ ﺳﻌﺪي ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم ﺟﻮ ﭼﭙﻮ ﭼﭙﻮ ﮔﻬﻤﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺻﻠﻴﺒﻲ ﺟﻨﮕﻴﻮن ﻛﺮڻ‬

‫وارن )‪ (Crusaders‬وٽ ﻗﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﭨﻴﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل زﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎ اﭨﻜﻞ ﭨﻴﻬﻪ ﺳﺎل ﭔﺎﻫﺮ ﮔﺬارڻ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﺷﻴﺮاز‬ ‫ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﺎﻓﻲ ﭘﻮڙﻫﻮ ﭤﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺋﻲ ﻛﺘﺎب ﺑﻮﺳﺘﺎن ۾ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺧﻄﺎب ﻛﻨﺪي ﭼﻮي ﭤﻮ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﺑﻴﺎ اي ﻛﻪ ﻋﻤﺮت ﺑﻬﻔﺘﺎ درﻓﺖ‬

‫ﻣﮕﺮ ﺧﻔﺘﻪ ﺑﻮدي ﻛﻪ ﺑﺮﺑﺎد رﻓﺖ‬

‫)اي ﺳﻌﺪي! ﻫﺎڻ ﺗﻪ ﻣﻮٽ ﻛﺮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻤﺮ ﺳﺘﺮ ﮐﺎن ﭨﭙﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻮن ﻧﻨﮉ ﭘﻴﻮ ﻫﺌﻴﻦ ﺟﻮ ﭴﻤﺎر اﺋﻴﻦ ﮔﺬري وﺋﻲ(‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻮ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ وٽ ﺷﺎم ۾ ﻗﻴﺪ ﻛﺎﭨﮡ ﺟﻮ واﻗﻌﻮ ﻫﻦ رﻳﺖ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ دﻣﺸﻖ ﺟﻲ دوﺳﺘﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﻛﺎوڙﺟﻲ ﺟﻬﻨﮓ ڏاﻧﻬﻦ ﮐﮣﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﮐﻴﺲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﻗﻴﺪ ﻛﺮي‪ ،‬ﻃﺮاﺑﻠﺲ )‪ (Tripoli‬ﺟﻲ ﭼﻮڌاري‬ ‫ﮐﻮﭨﺠﻨﺪڙ ﮐﺎﻫﻲ)ﺧﻨﺪق( ۾ ﻳﻬﻮدﻳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ‪ ،‬ﻣﭩﻲ ڍوﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻢ ﺗﻲ ﻫﮣﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺣﻠﺐ ﺟﻮ ﻫﻚ رﺋﻴﺲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻌﺪي‬ ‫ﮐﻲ ﺳﭹﺎﮢﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺳﻮ اﺗﺎن اﭼﻲ ﻻﻧﮕﻬﺎﺋﻮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﮐﻲ اﻫﮍي ﺣﺎل ۾ ڏﺳﻲ ﭼﻮڻ ﻟﮙﻮ‪ ،‬اي ﺳﻌﺪي ! ﻫﻲ ﮀﺎ‬ ‫آﻫﻲ ؟ ﺟﻮاب ڏﻧﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ دوﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﻛﭽﻬﺮﻳﻦ ﮐﺎن ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﺋﻲ ﭜﮙﺲ ﭘﺮ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﮐﺎن ﻛﻴﺮ ﭜﭵﻲ ؟ ﺑﻬﺮﺣﺎل ان رﺋﻴﺲ‬ ‫رﺣﻢ ﮐﺎﺋﻲ‪ ،‬ڏﻫﻪ دﻳﻨﺎر ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﮐﻲ ﻋﻴﻮﺿﻮ ڏﻳﺌﻲ‪ ،‬ﺳﻌﺪي ﮐﻲ آزاد ﻛﺮاﻳﻮ ۽ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺣﻠﺐ وﭠﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺳﺌﻮ‬ ‫دﻳﻨﺎرن ﺟﻲ ﻛﺎﺑﻴﻦ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌي‪ ‬ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮاﻳﺎﺋﻨﺲ ﻛﺠﻬﻪ وﻗﺖ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻣﺎﺋﻲ ﺟﻮ رﻳﻨﮕﭧ ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻬﻴﮍا ﻛﺮڻ ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﻃﻌﻨﺎ ﻫﮣﮡ ﺷﺮوع ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﭼﻲ ﺗﻮن اﻫﻮﺋﻲ ﺗﻪ آﻫﻴﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ڏﻫﻦ دﻳﻨﺎرن ۾ ﺧﺮﻳﺪ‬ ‫ﻛﻴﻮ ﻫﻮ! ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺑﻪ رﮐﺖ ﻛﺎﻧﻪ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻮاب ۾ ﭼﻴﺎﺋﻨﺲ ﺗﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ڏﻫﻪ دﻳﻨﺎر ڏﻳﺌﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﻗﻴﺪ ﻣﺎن ﺗﻪ‬ ‫ﮀﮇاﻳﺎﺋﻴﻦ ﭘﺮ ﺳﺌﻮ دﻳﻨﺎر وﭠﻲ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﻴﺪ ۾ اڙاﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻲ اﻫﺎ ﻣﺸﻬﻮر ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻫﻚ ﭔﮅي ﻫﻮﻧﺪي ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﭨﻲ ﺑﺎب ۾ ﺑﻴﺎن‬ ‫ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪:‬‬

‫‪ ..........‬ﻣﻮن ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﺳﺨﺘﻲ ﺟﻲ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻧﻪ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺻﺒﺮ ﺟﻮ داﻣﻦ ﻫﭣ ﻣﺎن ﮀﮇاﺋﻲ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﺮن ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﺎﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﮔﺮﻣﻴﻦ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮڻ ﺟﻴﺘﺮا ﭘﺌﺴﺎ ﺑﻪ ﻛﻮﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬ڏاڍو ڏک ﭤﻴﻮ‪ .‬وﻫﻢ‬ ‫وﻟﻮڙﻳﻨﺪو‪ ،‬ﺳﻮﭼﻮن ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو ﻛﻮﻓﻲ ﺟﻲ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺠﺪ ۾ وﭸﻲ ﭘﻬﺘﺲ‪ .‬اﺗﻲ اوﭼﺘﻮ ﻫﻚ اﻫﮍي ﺷﺨﺺ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ ﭘﺌﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﻴﺮ ﻛﻮﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﺮوﻗﺖ ا� ﺟﻮ ﺷﻜﺮ ادا ﻛﻴﻢ ﺗﻪ اي ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ رب ! ﺟﺘﻲ ﻧﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﮀﺎ ﭤﻴﻮ ﭘﻴﺮ ﺗﻪ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﻴﺪي‪ ‬ﺟﺘﻲ ﮔﻬﮣﻮ وﻗﺖ ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم ﺟﻮ ﺳﻴﺮ ﻛﺮڻ ۾ ﮔﺬارﻳﻮ اﺗﻲ ﻫﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﻻ‪ ‬وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ۽ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ۾ ﺑﻪ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ﺑﻮﺳﺘﺎن ۾ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﺳﻴﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‪:‬‬

‫”ﺟﻬﻮﻧﺎ ﮘﮍﻫﻪ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﺳﻮﻣﻨﺎٿ ﻣﻨﺪر ۾ ﻫﻚ ﺑﺖ ڏﭠﻢ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻴﺮن ۽ ﺟﻮاﻫﺮن ﺳﺎن ﺳﻴﻨﮕﺎرﻳﻞ ﻫﻮ‪ ،‬ﻣﺸﺮڪ ان‬ ‫ﺟﻲ آڏو ﻣﭥﻮ ﭨﻴﻜﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ روﺋﻲ دﻋﺎﺋﻮن ﮔﻬﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﭘﻮﭴﺎري ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ‪ :‬ﻫﻦ ﺑﻴﺠﺎن ﭘﭥﺮ آڏو‬ ‫اﻳﺘﺮي آﻫﻪ زاري ﮀﻮ ﭤﺎ ﻛﺮﻳﻮ؟ ﺟﻮاب ﺗﻪ ﻛﻮﻧﻪ ڏﻧﺎﺋﻴﻦ رﻫﻨﺪو ﻣﭩﻮن ﮐﮣﻲ ﭰﻮﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﺳﮅو وڏي ﭘﻨﮉت ﮐﻲ وﭸﻲ‬ ‫ﭔﮅاﻳﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﺗﻪ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺟﺎن ﮀﮇاﺋﮡ ﻻ‪ ‬اﭨﻜﻞ ﺳﻮﭼﻴﻢ ۽ ان ﭘﻨﮉت ﮐﻲ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ‪ :‬ﺳﺮ! ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫اﻫﻮ ﺳﻮال اﻋﺘﺮاض ﻻ‪ ‬ﻧﻪ ﭘﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﮅري ﭤﻴﮡ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﭘﻮﭴﺎ ﻛﺮڻ ۾ وڌﻳﻚ‬ ‫ﻟﺬت ﺣﺎﺻﻞ ﭤﺌﻲ‪ .‬اﺗﻲ ﻛﺠﻬﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﭤﻴﺲ ۽ ﭼﻮڻ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ادا! ﭔﻴﻦ ﺑﺘﻦ ﻻ‪ ‬ﺑﺮاﺑﺮ اوﻫﺎن ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻲ ﻛﻮ‬ ‫ﻋﺎم ﺑﺖ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺑﺖ ﺳﺪاﺋﻴﻦ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﺧﺪا ﺟﻲ آڏو ﻫﭥﮍا ﮐﮣﻲ دﻋﺎ ﮔﻬﺮﻧﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮ! ﺳﭛ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ اﭼﻲ وﻳﻨﺪﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺎن ﺑﻪ ﺑﺘﺨﺎﻧﻲ ۾ اﭼﻲ ﭰﺎﭤﺲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﺌﻴﻦ ﻛﺮي اﻫﺎ رات ﮔﺬارﮢﻲ ﻫﺌﻲ ﺳﻴﺦ ﺳﻌﺪي اﮘﺘﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‪:‬‬

‫ﺷﺒﻲ‬

‫ﻣﻐﺎن‬

‫ﻫﻤﭽﻮ‬

‫ﮔﺮدﻣﻦ‬

‫ﺑﻲ‬

‫روزي‬

‫وﺿﻮ‬

‫ﻗﻴﺎﻣﺖ‬

‫در‬

‫دراز‬

‫ﻧﻤﺎز‪....‬‬

‫)اﻫﺎ رات ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺟﻴﮇي ڊﮔﻬﻲ ﻧﻈﺮ ﭘﺌﻲ آﺋﻲ‪ .‬ﭘﻮﭴﺎري ﺑﻨﺎ وﺿﻮ‪ ‬ﺟﻲ ﻋﺒﺎدت ۾ ﺷﺮوع ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻨﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﭘﺎﮢﻲ‬ ‫ﮐﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻛﺎﻧﻪ ڏﻧﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻐﻠﻦ ﻣﺎن ﺑﺪﺑﻮ‪ ‬اﺋﻴﻦ ﭘﺌﻲ اﭤﻲ ﭴﮡ ﻛﻮ ﻣﺌﻞ ڍور اس ۾ ﭘﻴﻞ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﺑﻐﻠﻬﺎ‬

‫ﭼﻮن ﻣﺮدار در آﻓﺘﺎب‪ ....‬ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻮن ﮐﺎن ﺑﻪ ﻛﻮ ﻛﺒﻴﺮو ﮔﻨﺎﻫﻪ ﺳﺮزد ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﺰا ﻟﻮڙي رﻫﻴﻮ ﻫﻮس(‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺟﮇﻫﻦ ﺳﭝﺎﮘﻮ ﺻﺒﺢ ﻧﺮوار ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﺑﺘﺨﺎﻧﻲ ۾ ﻫﻠﭽﻞ ﻣﭽﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﮐﻴﻦ ﺳﺎن ڏﭠﻮ ﺗﻪ اﻧﻬﻲ‪ ‬ﺑﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ‬ ‫ﻫﭣ ﻣﭥﻲ ﮐﻨﻴﺎ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ رڙﻳﻮن ﭘﺌﺠﻲ وﻳﻮن‪ .‬اﻫﻮ ﭘﻨﮉت ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﭰﻜﺎ ڏﻧﺪ ﻛﮃي ﻣﻮن ڏاﻧﻬﻦ ﻣﺮﻛﻲ ﻧﻬﺎري رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻓﻲ اﻟﺤﺎل ﺗﻪ ﻣﺎٺ ﻛﺮڻ ڌاران ﻛﻮ ﭼﺎرو ﻛﻮﻧﻪ ﻫﻮ ‪ ،‬ﭘﻮﭴﺎرﻳﻦ ﺳﺎن رﻟﻲ ﻣﻠﻲ وﻳﺲ‪ .‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻼش ﻛﻨﺪي اﻧﻬﻲ‪ ‬ﺑﺖ‬ ‫ﻫﻴﭡﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﺗﻬﺨﺎﻧﻲ ۾ ﻟﻬﻲ وﻳﺲ‪ .‬ﮀﺎ ڏﺳﺎن ﺗﻪ ﻫﻚ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ رﺳﻲ ﻫﭣ ۾ ﺟﻬﻠﻴﻮ ﺑﻴﭡﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﮀﻴﮍو ﺑﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﭔﺎﻧﻬﻦ ۾ اﻫﮍي ﻃﺮح ﭔﮅل ﻫﻮ ﺟﻮ رﺳﻲ ﮀﻜﮡ ﺳﺎن ان ﺟﻮن ﭔﺎﻧﻬﻮن ﻣﭥﻲ ﮐﭵﻲ وﭸﻦ‪ .‬راز ﻓﺎش ﭤﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺑﺖ‬ ‫ﭘﺮﺳﺖ اﺗﺎن وﭠﻲ ﭜﮙﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻪ ﺟﺎن ﺟﻮ ﺧﻄﺮو ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬آﺋﻮن ﺳﻮﻣﻨﺎٿ ﻣﻨﺪر ﻣﺎن ﻧﻜﺮي آﻳﺲ ۽ ﻳﻤﻦ رﺳﺘﻲ ﺣﺠﺎز‬ ‫ﮐﺎن وﭸﻲ ﻧﻜﺘﺲ‪.‬‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﭘﺮ ﻋﺮﺑﻲ ۾ ﺑﻪ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﺳﭝﻨﻲ ۾ ﺟﻴﺌﻦ ﺷﺮوع ۾ ﭔﮅاﺋﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﺗﻪ‬ ‫ﭔﻪ ﻛﺘﺎب ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ‪ ۱۲۵۷‬۾ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﻴﻮ ۽ ﭔﻴﻮ ﮔﻠﺴﺘﺎن )ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۱۲۵۸‬۾ ﻟﮑﻴﻮ ( ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬اﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﻛﺘﺎب ﻧﺼﻴﺤﺖ آﻣﻮز ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ آﻫﻦ ۽ اﺳﺎن وٽ ﺳﭵﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ ﺳﻨﮅ ﭘﻨﺠﺎب ﮐﺎن‬ ‫ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﺟﻲ ﻣﺪرﺳﻦ ۾ ﺟﺘﻲ ﺟﺘﻲ ﻋﺮﺑﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﺗﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻮ اﺧﻼق ﺳﻨﻮارڻ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﻋﻄﺎر ﺟﻮ ﭘﮅﻧﺎﻣﻮن ۽ ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻮ بوﺳﺘﺎن ﮔﻠﺴﺘﺎن ۽ ﻛﺮﻳﻤﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺳﻨﮅي ۾‬ ‫ﺑﻪ اﻫﻲ ﻛﺘﺎب ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺗﺮﺟﻤﺎ ﻛﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﭛ ۾ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻣﺮو ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﻛﻨﮉﻳﺎرو ﺟﻲ اﻟﺠﺎﻣﻌﺘﻪ اﻟﻌﺮﺑﻴﻪ اﻧﻮار اﻟﻌﻠﻮم ﺟﻮ ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل آﻫﻲ‪ .‬اردو ۾ ﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮ ﻋﻠﻲ اﻓﺴﻮس‪ ،‬ﻓﺮﻳﺪ اﻟﺪﻳﻦ آﻓﺎق‪،‬‬ ‫دﻫﻠﻮي‪ ،‬ﻣﻨﺸﻲ ﮔﻮﭘﺎل ﻛﺮﺷﻦ ۽ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻨﻴﺮ ﻟﮑﻨﻮي‪ ‬ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﺎ ﺳﭡﺎ ﺗﺮﺟﻤﺎ ﻛﻴﺎ آﻫﻦ ﺷﻴﺦ‬ ‫ﺳﻌﺪي ﺟﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﺎ وﻳﻨﺪي ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ﭘﺸﺘﻮ ۽ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ ۾ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﺎ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ ۽ ﺳﺎﮘﺌﻲ ﻛﺘﺎب ﺟﻮ ﻫﻚ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭘﺮ ﭨﻲ ﭨﻲ‬ ‫ﭼﺎر ﭼﺎر ﺗﺮﺟﻤﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻲ ﻟﮑﮣﻴﻦ ۽ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮري ﺟﻮ اﻧﺪازو ان ﻣﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ۾ ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫ﻳﻮﻧﺎﺋﻴﭩﻴﮉ ﻧﺌﺸﻦ ﺟﻲ ﺑﻠﮉﻧﮓ آﻫﻲ ان ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﺎل‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻗﻮﻣﻦ ﺟﻮ ﻫﺎل )‪ (Hall of Nations‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ان ﺟﻲ‬ ‫داﺧﻼ واري دروازي ﭔﺎﻫﺮان ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻲ ﻫﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﻌﺮ ﺳﺎن ﮔﮇ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪:‬‬ ‫ﺑﻨﻲ‬

‫آدم‬

‫ﭼﻮ‬

‫ﻋﻀﻮي‬

‫ﻛﻪ‬

‫دﮔﺮ‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﻧﺸﺎﻳﺪ‬

‫اﻋﻀﺎي‬

‫در‬

‫ﻛﺰ‬

‫ﻳﻚ‬

‫آﻓﺮﻳﻨﺶ‬

‫ﻋﻀﻮﻫﺎ‬ ‫ﻛﻪ‬

‫ﺑﻪ‬

‫ﻣﺤﻨﺖ‬

‫ﭘﻴﻜﺮ‬

‫زﻳﻚ‬

‫را‬

‫دﻳﮕﺮ‬

‫ﻧﺎﻣﺖ‬

‫ﮔﻮﻫﺮ‬

‫آورد‬

‫درد‬

‫ان‬

‫ﻧﻤﺎﻧﺪ‬ ‫ﻧﻬﻨﺪ‬

‫ﺑﻲ‬

‫ﻧﺪ‬ ‫ﻧﺪ‬

‫روزﮔﺎر‬ ‫ﻗﺮار‬

‫ﻏﻤﻲ‬ ‫آدﻣﻲ‬

‫‪Human beings are members of a whole,‬‬ ‫‪In creation of oneeassence and soul.‬‬

‫‪If one member is afflicated with pain,‬‬ ‫‪Other members uneasy will remain.‬‬

‫‪If you have no sympathy for human pain,‬‬ ‫‪The name of human you can not retain‬‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺳﻌﺪي ﺟﻮ اﻫﮍو ﻛﺘﺎب آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻪ ﭘﮍﻫﻴﻮ ﻫﺠﻲ‪.‬‬ ‫واﻗﻌﻲ ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﻮ ﺟﻮاب ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻧﻪ ﭘﮍﻫﻴﻮ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﺿﺮور ﭘﮍﻫﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺳﻨﮅي‪ ،‬اردو ‪ ،‬اﻧﮕﺮﻳﺰي‬ ‫وﻳﻨﺪي ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۽ ﭘﺸﺘﻮ ۾ ﺑﻪ ان ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻣﻠﻨﺪو‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﺗﻪ آﺋﻮن ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪس‪ ،‬ﺗﻪ ﻣﻮن‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻏﻼم ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭘﮍﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اڙدو ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪.‬‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ آﺧﺮي ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻣﻠﺌﻲ ﭼﻴﻨﻲ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮري ﺟﻬﺎزي آﻓﻴﺴﺮن ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻴﻨﺪو‬ ‫ﻫﻮس ﺗﻪ ﻟﻴﻜﭽﺮ دوران ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ و ﺗﺎﻳﻮ ﻓﻘﻴﺮ‪ ،‬ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻫﻮﺟﺎ ۽ ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻮن اﻛﺜﺮ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو‬ ‫ﻫﻮس‪ .‬ﺟﻬﺎزي ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ‪ Thankless‬ﻛﻤﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻜﺮﻧﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ آﺋﻮن ﺟﻬﺎزﻳﻦ )‪ (Seafarers‬ﮐﻲ ﺷﻴﺦ‬ ‫ﺳﻌﺪي ﺟﻲ اﻛﺜﺮ ﻫﻲ‪ ‬ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﻛﻮ ﮘﻮﭠﺎﮢﻮ ﮔﮇﻫﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي وٽ آﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﭿ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮو ﻛﭩﻴﺎن ﺟﻮ ﮘﻮٺ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ان ﮐﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﺳﻤﺠﻬﻦ ؟ ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي وراﮢﻴﺲ ﺗﻪ ﺗﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﮇﻫﻪ ﺟﻮ ﭘﭿ ﮐﮣﻲ‬ ‫ﭘﺎڙ ﮐﺎن ﻛﭩﻲ ﮀﮇ ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﻮﻧﺪا ﺗﻪ وڏو آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻲ ﭼﻮﻧﺪا ﺗﻪ ﻧﻨﮃو آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺧﻮزﺳﺘﺎن ۾ وﻫﻨﺪڙ ﮐﻨﮉ ﺟﻮن ﻧﺪﻳﻮن‬ ‫دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻲ ﻛﻲ ﻋﻼﺋﻘﺎ ﮀﺎ ﺗﻪ ﺳﻬﮣﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﺒﺤﺎن ا�! ﭼﻮن ﭤﺎ ﻛﺸﻤﻴﺮ ﺳﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺷﻤﻼ ﺳﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﻮﺋﻴﭩﺰر ﻟﻴﻨﮉ ﺟﻲ ﺟﺒﻠﻦ )‪ (Alps‬وارو ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺳﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬ﻣﻮن اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺎﺑﻪ ﺷﻲ‪ ‬ﻧﻪ ڏﭠﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﻲ ﻛﻲ ﻫﻨﮅ اﻫﮍا ﺿﺮور ڏﭠﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ‬ ‫ﻛﻨﺪي زﺑﺎن ﻧﭥﻲ ﭤﻜﺠﻲ‪ .‬ﻣﺎﭠﻲ ﺳﻤﻨﮉ ۽ ﺳﺎﻧﺘﻴﻜﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۾ ﺟﺒﺮاﻟﭩﺮ وارو ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﻣﺎن‬ ‫ﻧﻜﺮي اﭤﺎﻫﻪ ۽ ﻣﮁﺮﻳﻞ اﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ۾ ﭤﻮ اﭼﻲ‪ .‬اوﻧﻬﺎري ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻚ ﻃﺮف ﻣﻮن ﺳﻮن ۽ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف‬ ‫ﺳﺎﺋﻜﻠﻮن ﺳﺎن واﺳﻴﻞ ﻣﺴﺖ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻬﺎزﻳﻦ ﮐﻲ ڌوﮢﻴﻮ ﭤﻮ رﮐﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﻫﻨﺪي ﺳﻤﻨﮉ اﻛﺮي ﺟﻨﺖ ﺟﻬﮍي ﻣﻼﻛﺎ ﻧﺎر‬ ‫)‪ (Strait‬۾ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﮔﻬﮍڻ ﺳﺎن ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺖ اٺ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﺎ ڏاﮐﮍا ﻟﺤﻈﻲ ۾ ﻟﻬﻴﻮ وﭸﻦ ۽ اﻫﮍو ﺋﻲ ﻫﻚ ﺳﻬﮣﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ‬ ‫۽ ﺗﻮارﻳﺨﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ﻣﺎﻻ ﻣﺎل اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎر ﺟﻮ آﺧﺮي ﮀﻴﮍو آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ دﻣﺎم ﻳﺎ ﻛﻮﻳﺖ ﭘﻬﭽﮡ‬ ‫ﻻ‪ ‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﻦ ﺳﻤﻨﮉ ۾ آﮢﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎر )‪ (Persian Gulf‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎر‬ ‫‪ Strait of Hormuz‬ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ وٽ ﺋﻲ دﺑﺌﻲ اﭼﻲ ﭤﻮ ﭘﻮ‪ ‬دوﺣﺎ )ﻗﻄﺮ( ۽ ﺑﺤﺮﻳﻦ ‪ UAE‬ﺟﺎ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ اﻳﺮان ﺟﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺑﻨﺪر ﻋﺒﺎس‪ ،‬ﺑﺸﻴﻬﺮ وﻏﻴﺮه آﻫﻦ‪ .‬آﺧﺮ ۾ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ دﻣﺎم‪ ،‬ﻛﻮﻳﺖ‪ ،‬ﻋﺮاق ﺟﻮ ﺑﺼﺮو‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﺮم ﺷﻬﺮ ۽ اﺑﺎدان ﭔﻴﭧ ﺳﭛ ﻣﻠﻴﺎ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ڌرﺗﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﭨﻜﺮي ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﭨﻜﺮو ﻫﻚ ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﻲ ﮐﮣﻲ ﭘﻮرٽ ﻗﺎﺳﻢ وارو وﻳﺮان ﻋﻼﺋﻘﻮ ﻟﮙﻲ ﭘﺮ ﻫﻚ‬ ‫ﺟﺎﮔﺮاﻓﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻦ ﻫﻨﮅ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺧﻮﺷﻨﺼﻴﺐ ﭤﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ‪ .‬ذرا ﺗﺼﻮر ﻛﺮﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻫﻨﮅ اﻫﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﺘﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻮن ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﺳﺎن واﺑﺴﺘﻪ ﻓﺮات ۽ دﺟﻼ ﻧﺪﻳﻮن ﻋﺮاق ﺟﻲ ﻋﻮام‪ ،‬وﻫﭩﻦ ۽ ﭔﻨﻴﻦ ﭔﺎرن ﺟﻲ اڃ‬ ‫اﺟﻬﺎﺋﻲ ﻫﺘﻲ ﭤﻴﻮن اﭼﻴﻮ ﮀﻮڙ ﻛﻦ‪ .‬ﺑﺼﺮي ۽ ﻧﺎﺻﺮﻳﺎ ﺟﻬﮍا ﺷﻬﺮ ﻫﺘﻲ آﻫﻦ‪ .‬ڌاﺋﻮ ﭔﻴﮍﻳﻦ ۽ ﺳﭽﻦ ﻣﻮﺗﻴﻦ ﮐﺎن ﺻﺪﻳﻮن‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﻛﻮﻳﺖ ﺟﻮ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻫﺘﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻮ دﻣﺎم ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۽ ان ﺟﺎ ﭜﺮ وارا ﺷﻬﺮ ﺟﺒﻴﻞ ۽ اﻟﺨﺒﺮ ﻫﺘﻲ‬ ‫آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﻫﻨﮅن ﺗﺎن اﺳﻼم ﺟﻲ آﻣﺪ ﮐﺎن ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﺳﺎل اڳ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﭙﻮر دوم )‪ (۳۱۰-۳۷۹‬ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﺗﻘﻠﻴﺐ‪ ،‬ﺑﻜﺮﻳﻦ‪ ،‬واﺋﻞ ۽ ﻋﺒﺪاﻟﻘﻴﺰ ﻋﺮب ﻗﺒﻴﻼ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺧﺰﺳﺘﺎن ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﭜﭵﺎﺋﻲ ﭤﻲ ﻛﮃﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺋﻲ اﻫﻮ ﻫﻨﮅ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﺎن اﺳﻼم ﺑﻌﺪ ‪ ۶۳۹‬۾‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻌﺸﺮي ﺟﻲ اﮘﻮاﮢﻲ ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮاﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ۽‬ ‫اﺑﻮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺧﺰﺳﺘﺎن ﺟﻮ اﻫﻢ ۽ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺻﻮﺑﻮ ﻋﺮﺑﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺧﺰﺳﺘﺎن اﻳﺮان ﺟﻮ ﺗﻤﺎم ﺟﻬﻮﻧﻮ ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻗﻮم ﺟﻲ ﺟﻨﻢ ﭜﻮﻣﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﺎ اوﺋﻠﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺧﺰي ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎن ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺗﻲ ﺧﺰﺳﺘﺎن ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻴﻮ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻮل ﮔﺎﺋﻴﮉ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ۽ ان ﺟﻲ ﭜﺎ‪ ‬ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﺎ‪ ‬روڊ ﻛﺮﺑﻼ ﻫﻠﮡ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ”آﺋﻮن اﭸﺎن ﻫﻦ ﺋﻲ ﻣﻠﻚ ۾ رﻫﮡ ﭤﻮ ﭼﺎﻫﻴﺎن“ ﻣﻮن ﺟﻮاب ڏﻧﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪” ،‬ﺗﻮﻫﺎن ﭜﻠﻲ ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم ﻫﻠﻴﺎ وﭸﻮ‪،‬‬ ‫آﺋﻮن اﻳﺮان ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ وڌﻳﻚ ﺷﻬﺮ ڏﺳﮡ ﭤﻮ ﭼﺎﻫﻴﺎن“‬

‫ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭨﻮﻟﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ اﻳﺮان ۾ ﻓﻘﻂ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ۾ رﻫﮡ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻮ ﻫﻚ‬ ‫ﺳﻨﮅي ﺷﻴﻌﻮ ﻋﺎﻟﻢ ﺟﻴﻜﻮ اﭠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﮐﺎن ﻣﻮن ﺧﺰﺳﺘﺎن ﺟﻲ وڏي ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز وﭸﮡ ﺟﻮ‬ ‫ﻃﺮﻳﻘﻮ ﭘﮁﻴﻮ ﭘﺮ اﻓﺴﻮس ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻗﻢ ۽ ﺳﻨﺪس اﺑﺎﮢﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﮘﻮٺ واري ﭨﻜﻨﺪي ۾ ﺋﻲ ﭰﺮﻧﺪي‬ ‫رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ دﻟﭽﺴﭗ ۽ ﺟﻬﻮﻧﻲ آﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﺘﻲ اڄ ﺟﻲ ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ دور ۾ ﺑﻪ اﺳﺎن‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻲ ﻣﺎﻧﻲ ۽ ﺑﺴﻦ ﺟﻮ ﭜﺎڙو آﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﺘﻲ اﻳﺘﺮو اﻣﻦ اﻣﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ اﻛﻴﻠﻲ ﮀﻮﻛﺮي ﺑﻪ ﺳﻔﺮ‬ ‫ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ ،‬اﺗﻲ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺷﻬﺮ ﮀﻮ ﻧﭥﺎ ڏﺳﻦ؟ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﻗﻮم ﮐﻲ ﻏﻮر ﺳﺎن ﮀﻮ ﻧﭥﺎ‬ ‫ڏﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻏﻴﺮﺗﻤﻨﺪ آﻫﻲ ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺤﻨﺘﻲ ۽ اﻳﻤﺎﻧﺪار آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺳﺎدﮔﻲ ﭘﺴﻨﺪ ۽ ﺑﺎاﺧﻼق آﻫﻲ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ آﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻬﮍي ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻧﭥﺎ ڊﭴﻦ‪ ،‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭨﺎن‪ ‬۾ ﭜﺮﻳﻞ ﻋﺮاق ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﭹﺮاﺋﻲ وﻳﺎ‪ ،‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڊﭠﻞ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﮐﻲ وري ﭠﺎﻫﻲ وﻳﺎ‪ .‬اﻳﺮان ۾ اﻳﻨﺪڙ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ آﺋﻮن اﻫﺎ ﺋﻲ ﺻﻼح ڏﻳﻨﺪس ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﻬﺮن‬

‫ﺟﻮ ﺿﺮور ﺳﻴﺮ ﻛﻦ‪ :‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻓﺎرس‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻳﺎ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﺰﺳﺘﺎن ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺷﻬﺮ‪ :‬اﻫﻮاز‪ ،‬ڊﻳﺰﻓﻞ‪ ،‬ﺷﺸﺘﺎر‪،‬‬ ‫اﺑﺎدان‪ ،‬ﺑﻴﻬﺒﻬﺎن وﻏﻴﺮه‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮان ﺑﻌﺪ ﻋﺮاق ۽ ﺷﺎم ﺟﻲ زﻳﺎرﺗﻦ ﺗﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﻫﺘﺎن ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻦ ﺻﻮﺑﻦ ﺣﻤﺪان ﻳﺎ ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺎﻫﻪ وﭨﺎن ﻟﻨﮕﻬﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﻪ آرام ﺳﺎن ﻫﺘﻲ ﺧﺰﺳﺘﺎن ۾‬ ‫ﮔﻬﺎري ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﭼﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ‪:‬‬ ‫ﻛﺰ‬

‫زﺑﺲ‬

‫ﺷﻜﺮ‬

‫داﻣﻦ‬

‫داﻣﻦ‬

‫ﻟﺐ‬

‫ﺑﻪ‬

‫ﺷﻜﺮ‬

‫ﺧﻮزﺳﺘﺎن‬

‫اﻓﺸﺎﻧﺪه‬

‫اﻓﺸﺎﻧﺪه‬

‫ﺑﺮ‬

‫)ﻫﻦ ﺟﻲ ﭼﭙﻦ ﺗﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﭡﻲ ﮐﻨﮉ ﺗﺮﻧﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻫﺎ ﻣﭡﻲ ﮐﻨﮉ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮن ﻧﺪﻳﻮن ﺧﻮزﺳﺘﺎن ۾ وﻫﻦ ﭤﻴﻮن(‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺷﺂﻋﺮ ﻧﻈﺎري ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ‪ ‬ﺑﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﻗﺪ‬

‫ﻟﺐ‬

‫رﻋﻨﺎي‬

‫ﺷﻴﺮﻳﻦ‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﺗﻮ‬

‫و‬

‫ﻗﺎﻣﺖ‬ ‫و‬

‫ﺳﺮ‬

‫ﺷﻜﺮ‬

‫و‬

‫ﻛﺸﻤﺮ‬

‫ﺧﻮزﺳﺘﺎﻧﻲ‬

‫)ﺗﻨﻬﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺟﺴﻢ ﻛﺸﻤﺮ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﭙﺮﻳﺲ وڻ ﺟﻬﮍو‪ .‬ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻟﺒﻦ ﺟﻲ ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﮐﻨﮉ ﺟﻬﮍي(‬

‫اﻫﻮاز ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﺪ ﭼﺎﻣﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ وڻ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪Cypress tree‬‬ ‫ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻫﻚ دﻳﻮﻣﺎﻻﺋﻲ وڻ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ ﻗﺪاﻣﺖ ﺟﻲ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ وڻ ﺟﻮ ذﻛﺮ‬ ‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻪ ﻫﻲ وڻ ان ﺷﺂخ ﻣﺎن ﭰﭩﻲ وڏو ﭤﻴﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﺷﺎخ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﻧﺒﻲ زوروﺳﭩﺮ‬ ‫ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺟﻨﺖ ﻣﺎن آﻧﺪي ۽ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ وﺷﺘﺎﺳﭙﺎ ﺟﻲ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﭤﻴﮡ ﺟﻲ ﻋﺰت اﻓﺰاﺋﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﻟﮙﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ﺣﻜﻴﻢ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﺪان ذﻛﺮﻳﺎ ﻗﺎﺿﻮﻳﻨﻲ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ وﺷﺘﺎﺳﭙﺎ زوروﺳﭩﺮ ﻧﺒﻲ‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻫﻮ ۽ اﻫﻮ وڻ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭘﺎڻ ﭘﻮﮐﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ وڻ اﻳﺮان ﺟﻲ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺘﻦ ﻻ‪ ‬ﭘﻮﭴﺎ ﺟﻮ درﺟﻮ رﮐﻴﻮ ﭤﻲ ۽ اﻫﻮ‬ ‫وڻ اڄ واري ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي واري ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﻫﻨﮅ ﺗﻲ ﻫﻮ‪ .‬ذﻛﺮﻳﺎ )ﺗﺎرﻳﺨﺪان( ﭔﮅاﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ اﻟﻤﺘﻮﻛﻞ ‪ ۲۴۷‬ﻫﺠﺮي )ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ‪ (۸۶۱‬۾ ﻫﻦ ﺟﻬﻮﻧﻲ ۽ ﭘﻮﺗﺮ وڻ ﮐﻲ وڍراﺋﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ﮐﺎن ﺑﻐﺪاد‬ ‫ﮐﮣﻲ وﭸﮡ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ڏﻧﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﮐﻴﻦ ﺳﺎن ان وڻ ﺟﻮن ﻛﺎﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﻣﺎرا ﻣﺤﻼت ﺟﻲ ﮀﺖ ۾‬ ‫ﻟﮙﺮاﺋﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮن ﭤﻲ‪ ،‬ان وﻗﺖ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺎدرﻳﻦ ۽ ﻋﻮام ﺧﻠﻴﻔﻲ ﮐﻲ ان وڻ وڍراﺋﮡ ﮐﺎن ﺟﻬﻠﮡ ﻻ‪ ‬ڏاڍﻳﻮن ﻣﻨﭥﻮن‬ ‫ﻛﻴﻮن ۽ وڏﻳﻦ رﻗﻤﻦ ﺟﻲ آﮀﺮ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﺧﻠﻴﻔﻮ اﻟﻤﺘﻮﻛﻞ ﻧﻪ ﻣﮍﻳﻮ ﭘﺮ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻫﻮ ان وڻ ﺟﻮن ﻛﺎﻣﻮن ڏﺳﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺳﮕﻬﻴﻮ ﮀﻮ ﺟﻮ ﺟﻨﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ان وڻ ﺟﻮ ﭤﮍ ﻋﺮاق ۾ دﺟﻠﻪ ﻧﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮣﻮ ﻫﻮ ان ﮐﺎن اڳ واري رات‬ ‫ﺟﻮ ﻣﺤﻼت ﺟﻲ ﻫﻚ ﺗﺮڪ ﺳﻮﻟﺠﺮ )ﺟﻴﻜﻮ اﻟﻤﺘﻮﻛﻞ ﺟﻲ ﭘﭧ ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺖ ﻻ‪ ‬ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻞ ﻫﻮ( ﺧﻠﻴﻔﻲ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي‬ ‫ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ ﺻﻮﺑﻮ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﻫﻚ ﺟﻬﻮﻧﻮ ۽ ﺑﻴﺤﺪ ﺳﻬﮣﻮ ﺻﻮﺑﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻧﺪﻳﻮن ﺳﺎل ﺟﺎ‬ ‫ﺳﻤﻮرا ڏﻳﻨﻬﻦ وﻫﻨﺪﻳﻮن رﻫﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﭘﻨﺠﺎب واﻧﮕﺮ ﺳﺮﺳﺒﺰ ڌرﺗﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻣﻴﺪان ﺑﻪ آﻫﻦ ﺗﻪ وﮢﻦ ﺳﺎن ﺟﻬﻨﺠﻬﻴﻞ‬ ‫ﺟﺒﻞ ﺑﻪ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﻧﺪي ﻛﺎرون‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ اﭨﻜﻞ ‪ ۴۵۰‬ﻣﻴﻞ ﭤﻴﻨﺪي‪ ،‬ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻲ ﻫﻴﭟ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻧﺎر ﺟﻲ ﺳﻤﻨﮉ ۾ وﭸﻲ ﮀﻮڙ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻧﺪي زﮔﺮوس ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﻄﺎر ﺟﻲ زرد ﻛﻮه ﺟﺒﻠﻦ ﻣﺎن اﭜﺮي ﭤﻲ‪ .‬رﺳﺘﻲ‬ ‫ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻧﻴﻮن ۽ درﻳﺎﻫﻪ ﻫﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﻴﺌﻦ ﭤﻴﻤﺲ ﻧﺪي ﻟﻨﮉن ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﮔﺬري ﭤﻲ‪ ،‬ﺗﺌﻴﻦ ﻫﻲ‪ ‬ﻛﺎرون‬ ‫ﻧﺪي ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺟﻬﻮﻧﻲ ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ﻣﺎن ﮔﺬري ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎر ۾ ﮀﻮڙ ﻛﺮڻ ﮐﺎن اڳ اﻫﺎ ﭔﻦ‬ ‫ﺷﺎﺧﻦ ۾ ورﻫﺎﺋﺠﻴﻮ وﭸﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﭔﻴﭧ اﺑﺎدان آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﺪي‪ ‬ﺟﻲ وڏي ﺧﺎﺻﻴﺖ اﻫﺎ آﻫﻲ‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬واﺣﺪ ﻧﺪي آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ اﭸﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ‪ Navigable‬آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻬﺎز راﻧﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻢ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﭘﻠﻴﻦ ﭠﻬﮡ ﮐﺎن اڳ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅو ﻧﺪي ﻫﺌﻲ ۽ ﺟﻬﺎز ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﺗﺮﺳﮡ ﺑﺪران ﻣﻠﺘﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻮﻫﻦ ﺟﻲ دڙي ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﻻ‪ ‬آرﻛﺎﻻﺟﻲ‬ ‫وارن اﻫﻮ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ‪ ۸۰۰۰‬ﺳﺎل ﺟﻬﻮﻧﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز‬ ‫دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻗﺪﻳﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‬

‫از‬

‫ﻛﻪ‬

‫اﻫﻮاز‬

‫ﭘﻴﻮﻧﺪ‬

‫ﺗﺎ‬

‫ﺳﺎم‬

‫ﺳﻮار‬

‫ﻗﻨﺪﻫﺎر‬

‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ اﻫﻮاز ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻫﻚ ڏاڍي دﻟﭽﺴﭗ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅاﺋﻲ ﺗﻪ اﻫﻮاز ﻟﻔﻆ ﻫﻮز‬ ‫ﺟﻮ ﺟﻤﻊ آﻫﻲ ۽ ﻫﻮز دراﺻﻞ ﺟﻬﻮﻧﻮ ﻟﻔﻆ ﺳﻮز ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﺰار ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ﻫﺘﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ‬ ‫اﺻﻠﻮﻛﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪن رﮐﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﻳﻼم ﺳﮇﺑﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻻ‪ ‬اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﻮ ﻟﻔﻆ ‪ Elamite‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪” .‬دراﺻﻞ ان ﺑﻌﺪ آﻳﻞ ﻗﻮﻣﻮن ﺟﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﺎ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﻮن ﭤﻲ اﻧﻬﻦ ﻻ‪” ‬س“ ﺟﻮ‬ ‫اﭼﺎر ﻛﮃڻ ڏﮐﻴﻮ ﻫﻮ‪ “.‬ﻫﻦ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ”س“ ﺑﺪران ”ﻫﻪ“ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻲ ﻛﺌﻲ ان ﻛﺮي ﺳﻮز ﺑﺪﻟﺠﻲ‬ ‫ﻫﻮز ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ۽ ﺳﻨﮅي‪ ‬ﮐﻲ ﻫﻮ ﻫﻨﺪ ۽ ﻫﻨﺪي ﺳﮇڻ ﻟﮙﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻟﻔﻆ ﭘﻮ‪ ‬ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﻦ ﺑﺪﻻﺋﻲ‬ ‫اﻧﮉس ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻟﻔﻆ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﮍﻳﻮ‪“.‬‬

‫ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ اﻳﺮان ﮐﺎن ﻋﺮاق وﻳﻨﺪي ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻪ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﺎرون ﻧﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻨﺎري واري ﻫﻦ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ۾ ﺿﺮور ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﻪ ﺗﺮﺳﺠﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬اﮘﻴﺎن ﻋﺮاق ﺟﻲ دﺟﻠﻪ ۽ ﻋﺮﻓﺎت ﻧﺪﻳﻦ ﺟﺎ ﺳﻴﺮ ﻛﻨﺪا‬ ‫وﺗﺠﻮ ﻳﺎ ﺗﻮﻫﺎن ﻛﻮﻳﺖ ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻳﺎ ﺑﺰﻧﺲ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮ ﺗﻪ اﻫﻮاز ﭨﻦ ﭼﺌﻦ ﻛﻼﻛﻦ اﻧﺪر ﺑﺲ ﻳﺎ ﻛﺎر ۾‬ ‫اﭼﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﻮاز ﺷﻬﺮ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺟﺪﻳﺪ ۽ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺷﻴﻮن ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪﻳﻮن ۽ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ‪ ،‬آﺛﺎر ﻗﺪﻳﻤﻪ ﻳﺎ ﺟﺎﮔﺮاﻓﻲ ﺟﻬﮍن ﺳﺒﺠﻴﻜﭩﺲ ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻬﮍﻳﻦ ﺟﺎﻳﻦ ﺟﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ﻃﺮح ﻟﻄﻒ ﻣﺎﮢﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﻋﺮاق ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻋﺮب ﻧﺴﻞ ﺟﺎ ﻗﺒﻴﻼ رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﺑﺎرڊر واري‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻋﺮﺑﻲ اﺋﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ دﺑﺌﻲ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﮀﺎﺑﻬﺎر ۾ اردو ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪۱۹۸۰‬ع ۾ ﺻﺎدام اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ ﭘﺎڙي وارو ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺧﻮزﺳﺘﺎن )اﻫﻮاز ﺳﻤﻴﺖ( ﻋﺮاق ﺳﺎن ﻣﻼﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ‬ ‫ﻛﺌﻲ‪،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎن اٺ ﺳﺎل اﻳﺮان ﻋﺮاق ﺟﻲ ﺟﻨﮓ ﻫﻠﻲ ۽ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﻪ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﺎ ۽ ﮔﻬﺮ ﺑﺮﺑﺎد ﭤﻲ وﻳﺎ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺘﻦ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ﺳﺎن واﺳﻄﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﻻ‪ ‬وﻳﮍﻫﺎڪ ﻣﻬﺮ‬ ‫اﻧﮕﻴﺰ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﺪان ﺣﺎﻣﺪ داﺑﺎﺷﻲ‪ ،‬ﭘﺌﭩﺮڪ ﻣﻮﻧﺎﻫﻦ ﺑﺮﭨﺶ ﻛﺎﻣﻴﮉﺋﻦ‪ ،‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻮ اﺋﮕﺮﻳﻜﻠﭽﺮ ﺟﻮ اﻳﺮاﻧﻲ وزﻳﺮ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ اﺳﻜﻨﺪري ۽ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ وارو ڊﻓﻴﻨﺲ ﺟﻮ وزﻳﺮ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻣﺨﺎﻧﻲ‪ ،‬رﻳﺘﺎ اﺳﻜﺎرﭘﺮ‪ ،‬اﺑﻮ ﻧﻮاز ﺟﻬﮍا‬ ‫ادﻳﺐ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ رﮐﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﻧﺎول ﻧﻮﻳﺲ اﺣﻤﺪ ﻣﺤﻤﻮد‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ‬ ‫ﻧﺎوﻟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭔﻪ ﻣﻮن ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪۱۹۳۱ ،‬ع ۾ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪۲۰۰۲‬ع ۾ ﺗﻬﺮان ۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻧﻨﮃﭘﮡ ۽ ﺟﻮاﻧﻲ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻚ ﻣﺰور‪ ،‬ڊراﺋﻴﻮر ۽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪي ﮔﺬارﻳﻮ ۽ ﮐﺎﭔﻲ ڌر ﺟﻲ ﺧﻴﺎل‬ ‫ﻛﺮي ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﻴﻞ ﺑﻪ ﻛﺎﭨﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻮ اﺣﻮال ﭘﮍﻫﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﺑﺎﻏﻲ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻣﻨﺸﻲ ﻳﺎد اﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬اﺣﻤﺪ ﻣﺤﻤﻮد ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻧﺎول اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﭔﻴﻦ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﺗﺮﺟﻤﺎ ﭤﻲ ﭼﻜﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻬﮍوڪ‪:‬‬

‫‪The Neighbours‬‬

‫‪Story of One City‬‬ ‫‪The Scorched Earth‬‬

‫‪The Zero Degree Orbit‬‬ ‫‪The Live Human‬‬

‫‪The Fig Tree of Temples‬‬

‫وﻏﻴﺮه‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﺻﻠﻮﻛﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎوﻟﻦ‪ :‬ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ‪ ،‬داﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻳﻚ ﺷﻬﺮ‪ ،‬زﻣﻴﻦ ﺳﺨﺘﻴﻪ‪ ،‬ﻣﺎدر ﺻﻔﺮ درﺟﻪ‪ ،‬آدم زﻧﺪه‪ ،‬درﺧﺖ‬ ‫اﻧﺠﻴﺮ ﻣﻌﺒﻴﺪ‪ .....‬ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻧﻮﺑﺨﺖ اﻫﻮازي ۽ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺸﻬﻮر ﻧﺠﻮﻣﻲ آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ڌرم ﺳﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ﺟﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﺳﮅارڻ ۾ ﺑﻪ وڏو ﻫﭣ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﺎ ﺑﺰرﮔﺮاﻫﻪ‪ ،‬ﺑﻠﻮار ۽ ﻣﻴﺪان‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﻣﺎن ﻗﻢ اﭼﮡ ﻻ‪ ‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺑﺎ‪ ‬اﻳﺌﺮ ﺗﻬﺮان اﭼﮣﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺑﺲ ذرﻳﻌﻲ ﻗﻢ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻳﺌﺮ‬ ‫ﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮان ﺋﻲ ﻛﻮ ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﻳﺘﺮو ﺑﻪ وﻳﺠﻬﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﭔﻪ ﮐﻦ ﮔﻬﭩﻴﻮن‪ ،‬اﭨﻜﻞ اڌ ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﮐﻦ ﻫﻠﮣﻮ‬ ‫ﭘﻴﻮ ﭘﺮ اﻫﻮ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺟﻮﺋﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻮﻟﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻮڙي ﭔﻴﺎ ﻣﺴﺎﻓﺮ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﻣﺎن ﮐﻨﻴﻞ‬ ‫ﭨﺮاﻟﻲ‪ ‬۾ ﺋﻲ ﺳﺎﻣﺎن وﺟﻬﻲ ﻫﻠﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻫﺌﺎ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻴﺎ ﺳﭛ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ۾ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ‬ ‫اﺗﺮاﻫﻴﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ راﮢﻴﭙﻮر‪ ،‬ﺳﮑﺮ‪ ،‬ﺧﻴﺮﭘﻮر ۽ ﺷﻬﺪادﻛﻮٽ ﻗﻤﺒﺮ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﺻﺪﻳﻦ‬ ‫ﮐﺎن وڏو اﺛﺮ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮا ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﺎ اﻫﮍا ﺳﻨﮅي ﻣﻠﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻮن زاﻟﻮن اﻳﺮاﻧﻲ آﻫﻦ ۽ ﻫﻨﻦ روان‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻚ اﻫﮍي ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻓﻴﻤﻠﻲ ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﻨﮅ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﺳﺨﺖ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻮڙﻳﻮن ﺳﭽﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅاﺋﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﻦ ﭤﺎ‬ ‫ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬زاﻟﻦ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل ﻧﭥﺎ رﮐﻦ‪.‬‬

‫”ﭘﺮ ذواﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ ﭜﭩﻲ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻨﮅي زال ﮐﺎن وڌﻳﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻴﻮ“ ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﮐﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭠﻬﻪ ﭘﻬﻪ ﭼﻴﻮ‬ ‫۽ ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ واﻗﻌﻲ ﭨﻬﻚ ڏﻳﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﭥﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﻨﮅي ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ”اڄ ﮐﺎن اڌ ﺻﺪي اڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ اﻳﺮان ﻣﺎن وﭸﻲ ﺷﺎدي ﻛﺮي اﭼﮡ ﻳﺎ اﺗﻴﺌﻲ رﻫﻲ‬ ‫ﭘﻮڻ ﻫﻚ ﻋﺎم ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺌﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻮڊ ﭤﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ اﻳﺮاﻧﻲ زاﻟﻦ ﮐﻲ ﮀﮇي ڏﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬دل‬ ‫۾ ﻣﻮن ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ اﻫﻮﺋﻲ ﻗﺼﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ دور ۾ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ )ﻣﻼﻳﺎ( ۾ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﻨﺠﺎب‬ ‫ﺟﺎ ﺳﭙﺎﻫﻲ ﻣﻠﺌﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ ۽ ﺑﺪﻟﻲ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﺗﻲ ﮀﮇي ﻣﻮﭨﻲ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ان ﺑﺎﺑﺖ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ‬ ‫اﺣﻮال آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ وارن ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻦ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﺳﺎن ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﭨﻮﻟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﮐﻲ ﭨﺮاﻟﻴﻦ ﺗﻲ ﮔﻬﻠﻴﻨﺪا ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﭘﺮاﮢﻲ ﻣﻬﺮآﺑﺎد اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﮐﺎن‬ ‫ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮي ﻫﻚ وﻳﻜﺮي رﺳﺘﻲ ﺑﺰرﮔﺮاﻫﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﻛﺮج ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ ﺟﺘﺎن واڪ ﻛﺮي ﻣﻴﺪان آزادي واري ﭼﻮ‬ ‫واﭨﻲ ﮐﺎن اڳ ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ وﻳﻨﺪڙ رﺳﺘﻲ ﺑﺰرﮔﺮاﻫﻪ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺮادران رﺣﻤﺎﻧﻲ ڏي ﻣﮍﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ اﮘﻴﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ واري ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ ”اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ“ ﺟﺎ ﭔﻪ ﭜﺎﺋﺮ ﻣﺎﻟﻚ )ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ۽ ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي( ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺟﻮ‬ ‫اﻟﻤﻠﻲ ﻣﻬﺮ آﺑﺎد“ ﭘﮍﻫﻲ اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﻳﻢ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﮐﻲ‬ ‫ﻧﻴﺎن ‪ Sign‬۾ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻞ ﻧﺎﻟﻮ ”ﻓﺮودﮔﺎﻫﻪ ﺑﻴﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭘﻚ ﻣﻠﻜﻲ )‪ (Domestic‬ﻫﻮﻧﺪي ﺟﺘﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن‬ ‫ﻓﺮودﮔﺎﻫﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ۽ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫اڏاﻣﻮن اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ اڳ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ۾ ﻗﺪم رﮐﻴﻢ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻬﺮان ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﻛﻦ رﺳﺘﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻦ اﮘﻴﺎن ﺑﺰرﮔﺮاﻫﻪ ﭘﮍﻫﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻢ ﺗﻪ اﻫﻲ رﺳﺘﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻲ ﭜﻼرا ﻳﺎ ﻛﺮاﻣﺖ وارا آﻫﻦ ﺟﻮ اﺳﺎن وٽ ﺑﺰرگ ﺟﻮ‬ ‫ﻟﻔﻆ اوﻟﻴﺎ‪ ،‬وﻟﻲ‪ ،‬ﻛﺎﻧﻲ ﻛﺮاﻣﺖ ۽ ﭜﻼري ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻻ‪ ‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻫﺎﮢﻲ اﻫﺎ ﭴﺎڻ ﭤﻲ ﭼﻜﻲ اﭤﻢ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ۾‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ وڏي ﻣﺎرﻛﻴﭧ ﻳﺎ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺑﺰرگ ﻣﺎرﻛﻴﭧ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ وڏو‪ ،‬وﻳﻜﺮو‪ ،‬ﭘﺮاﮢﻮ ﻳﺎ‬ ‫ﺑﺰرگ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺗﻪ ﺧﺎص ﻣﺎرﻛﻴﭧ‪ .‬ﺑﺰرگ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﻋﺮﺑﻲ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻮ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻫﻮ ﻟﻔﻆ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ پ ۽ گ ﺟﻬﮍا اﮐﺮ ﻫﺠﻦ ﻋﺮﺑﻲ ﺟﺎ ﭤﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻮﻳﺖ ۾ ﻋﺮب اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ وارو ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ واﻟﺪ‬ ‫ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﻟﮑﮡ ﻣﻬﻞ ﻣﻨﺠﻬﻲ ﭘﻴﻮ ﺗﻪ ﻗﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﻟﮑﺎن ﻳﺎ ﻏﻞ ﻣﺤﻤﺪ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺎڻ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ اﻳﺮان ۾ رﻫﮡ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ وﻳﻜﺮو رﺳﺘﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ وٽ ﺷﺎﻫﺮاﻫﻪ ﭼﺌﺠﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﮡ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﺠﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﺰرﮔﺮاه‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ اﻫﮍا رﺳﺘﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ وﻗﺖ ﻳﺎد ﭘﻴﺎ اﭼﻦ ۽ ﺟﻦ ﺗﺎن اﻛﺜﺮ ﻟﻨﮕﻬﻪ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺮاه‬ ‫ﺗﻬﺮان ﻗﻢ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺮاه ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺮاﻫﻪ آﻳﺖ ا� اﺷﺮﻓﻲ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺮاه آﻳﺖ ا� ﺣﻜﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺮاه ﻧﻮاب‬ ‫ﺻﻔﻮي‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺮاه ﺷﻬﻴﺪ ﺣﻘﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺮاﻫﻪ آزدﮔﺎن )ﻛﻤﺮﺑﻨﺪي(‪ .....‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه اﻫﻲ ﺳﭛ رﺳﺘﺎ وڏا ۽ وﻳﻜﺮا آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﺷﺎﻫﺮاﻫﻪ ﻓﻴﺼﻞ‪ ،‬ﻣﺎﺋﻲ ﻛﻮﻻﭼﻲ روڊ ﻳﺎ اﻳﻢ اي ﺟﻨﺎح روڊ‪ .‬ﺑﻠﻜﻞ ﺳﭽﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ‬

‫ﺗﻬﺮان ﺗﻮڙي اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺳﺎن اﺳﺎن ﺟﺎ رﺳﺘﺎ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻨﺪا‪.‬‬

‫ﺑﺰرﮔﺮاﻫﻦ ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﮔﻬﭧ وﻳﻜﺮا رﺳﺘﺎ ﻫﺘﻲ ﺑﻠﻮار ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻟﻔﻆ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﻲ ﻟﻔﻆ‬ ‫ﺑﻠﻴﻮارڊ ﺗﺎن ورﺗﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻠﻮار اﺑﺮﻳﺸﻢ‪ ،‬ﺑﻠﻮار اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﺑﻠﻮار ﺗﻌﺎون‪ ،‬ﺑﻠﻮار زﻳﺒﺎ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺑﻠﻮار ﻓﺮدوس‪ ،‬ﺑﻠﻮار ﻣﻴﺮ‬ ‫داﻣﺎد‪ ،‬ﺑﻠﻮار اﻧﺪﻳﺸﻪ‪ ،‬وﻏﻴﺮه ﺗﻬﺮان ﺷﻬﺮ ﺟﺎ رﺳﺘﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ وﭨﺎن ﮔﺬر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﭼﻮراﻫﻲ ﻳﺎ ﭼﻮ واﭨﻲ ) ‪Round‬‬ ‫‪ (about‬ﮐﻲ ﺷﺎﻳﺪ ”ﻣﻴﺪان“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ ﭼﻮواﭨﻦ ﺗﻲ ﻣﻴﺪان ﻟﮑﻴﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ”ﺷﺎن‬ ‫ﺳﺮﻛﻞ“ ﻧﺎﻧﮕﻦ ﭼﻮرﻧﮕﻲ‪ ،‬ﺳﺐ ﻣﺌﺮﻳﻦ ﭼﻮڪ ﻳﺎ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﺣﻴﺪر ﭼﻮڪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﺌﻴﻦ ﻫﺘﻲ ﭼﻮراﻫﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻣﻴﺪان‬ ‫آزادي‪ ،‬ﻣﻴﺪان ﺟﻤﻬﻮري‪ ،‬ﻣﻴﺪان اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻴﺪان رﺳﺎﻟﺖ‪ ،‬ﻣﻴﺪان ﺗﻮﺣﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺪان ﺷﻮش‪ ،‬ﻣﻴﺪان ﻣﻘﺪم وﻏﻴﺮه آﻫﻦ‪.‬‬ ‫رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﭤﺎ ﺳﮇﻳﻦ ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ رﻳﻠﻮي اﺳﭩﻴﺸﻦ ﭔﺎﻫﺮان وڏن اﮐﺮن ۾ ﻟﮑﻴﻞ‬ ‫آﻫﻲ‪:‬‬ ‫”اﻳﺴﺘﮕﺎه راه آﻫﻦ ﺗﻬﺮان“‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﻟﻮﻫﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻟﻮﻫﻪ ﺟﻮ رﺳﺘﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ”ﻣﺮد آﻫﻦ“‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻟﻮه‪” .‬راه آﻫﻦ“‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ رﺳﺘﻮ ﭘﭩﮍي ﻳﺎ ‪ Rail‬۽ آﻫﻦ‬ ‫راﻫﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ .‬ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﮐﺎن ﻧﻜﺮي ﺟﻨﻬﻦ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ اﺳﻴﻦ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ اﺗﻲ ﺑﺴﻴﻦ ﺟﻮ ﭨﺮﻣﻴﻨﻞ )ﺗﺮﻣﻴﻨﻞ ﻏﺮب ﺗﻬﺮان( ﻫﻮ ﺟﺘﺎن‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺑﺴﻮن ﻗﻢ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﻛﺮﻣﺎن ﺷﺎه‪ ،‬ﻳﺰد‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ڏي وﭸﻲ رﻫﻴﻮن‬ ‫ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ڏي وﻳﻨﺪڙ ﺑﺲ ﺑﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻟﻴﮉر ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ اﺳﺎﻧﮑﻲ ﺗﺮﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﺌﻲ ﭘﺎڻ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺲ وارن ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﻮ‪ ‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻚ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ وﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ان‬ ‫ﺑﺲ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻴﭩﻮن ﺧﺎﻟﻲ ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﺗﻲ وﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ اﺳﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺟﻬﺎز ﻣﺎن ﻟﻬﮡ وارن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ دﻋﻮت‬ ‫ڏﻧﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﭨﻲ ﭴﮣﺎ ﺳﮑﺮ ۽ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ڊاﻛﭩﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﻣﻴﺮاﮢﻲ ۽ ان ﺟﺎ دوﺳﺖ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﺳﭛ ﺧﻮش ﭤﻲ اﺳﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﺑﺲ ۾ وﻳﭡﺎ‪ ،‬ﭘﻮ‪ ‬ﺟﮇﻫﻦ ﺑﺲ ﻫﻠﮡ ﻟﮙﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮ ﺟﻮ اﻧﭽﺎرج ﻫﺘﺎن ﺳﮅو ﻗﻢ ﺷﻬﺮ‬ ‫وﭠﻲ ﻫﻠﮡ ﮐﺎن اڳ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ ﺟﻮن زﻳﺎرﺗﻮن ﭘﮡ ﻛﺮاﺋﮡ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ آﺳﺘﺎن ﻣﻘﺪس ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ ﺟﻮ ﭘﭧ ۽ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻘﺒﺮه ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ ۽ اﻣﺎم زاده ﺻﺎﻟﺢ )ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﺳﺘﻴﻦ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫رﺿﺎ ﺟﻲ ﭜﺎ‪ (‬ﺟﻮ آراﻣﮕﺎﻫﻪ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﺗﺮاﻫﻴﻦ ﺿﻠﻌﻲ ﺗﺎﺟﺮش ۾ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻫﺮ ﺳﺎل ﻟﮑﻴﻦ زاﺋﺮﻳﻦ ۽ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻣﺎن اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺎڻ ﻣﺮادو دوﺳﺘﻦ ﻳﺎ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﺳﺎن‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ ﭔﻴﺎ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﭴﺎﮢﻮ ۽ ﺗﺠﺮﺑﻴﻜﺎر ﻟﻴﮉر ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻗﻢ ۽ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮن ۾‬ ‫ﺗﻪ زاﺋﺮﻳﻦ ﮐﻲ وﭠﻴﻮ اﭼﻦ ﭘﺮ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ ﺟﻲ زﻳﺎرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﮀﮇﻳﻮ ڏﻳﻦ ﺗﻪ ﺟﻲ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﺋﻲ وﭸﻲ ڏﺳﻦ‪ .‬ان‬ ‫ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ اﺳﺎن ﺟﻮ ﮔﺮوپ ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺐ ﭼﺌﺒﻮ ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻮ اﮘﻮاڻ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﺗﻬﺮان ۾ ﭘﺮ ﻗﻢ ۾ ﺑﻪ‬ ‫ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺑﺲ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮي ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﻫﺮ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ڏﮐﻴﻮ ﻛﻢ آﻫﻲ‪ ،‬ﺧﺎص‬ ‫ﻛﺮي ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺟﺎﺑﻠﻮ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺗﻪ ﮀﺎ ﺑﺲ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ اﺗﺎن ﻣﻮﭨﻴﺎﺳﻴﻦ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﺳﺞ ﻟﻬﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮ ۽ ﻣﺮدن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮاري ﺟﻲ اﻧﺘﻈﺂر ۾ ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ڏﮐﻴﻮ ﺳﮑﻴﻮ ﺑﺲ ۾ وﻳﻬﺎري اﺳﺎن ﻛﻨﻬﻦ وﻫﻨﺪڙ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ اﭼﻲ ﻻﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮن‪ ‬زﻳﺎرت ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻬﮍا ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻫﻨﮅ ۽ ﻣﻘﺒﺮا ﻗﺪرﺗﻲ ﻧﻈﺎرن ۽ ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي ۽ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﻛﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﺑﻪ ڏﺳﮡ ﺟﻬﮍا آﻫﻦ ﺳﻲ‪ .‬ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ڏﮐﮡ اوﭜﺮ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﺟﻦ ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ وچ ۾‬ ‫آﻫﻲ‪،‬اﻫﻲ ﻫﻦ ﺑﻴﺒﻲ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ”ﻛﻮه ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ“ ﺟﺒﻞ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﺒﻠﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺲ ﺑﺰرﮔﺮاﻫﻪ‬ ‫آزادﮔﺎن )ﻛﻤﺮ ﺑﻨﺪي( ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻨﺪي ﺑﺰرﮔﺮاه اﻣﺎم رﺿﺎ ۽ ﺟﺎده ﻛﺎر ﺳﻴﻤﺎن رﺳﺘﻦ ﺗﻲ آﺋﻲ ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺟﺎده ﺑﻴﺒﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻛﺎ دﻳﺮ ﻣﭥﻲ ﺟﺒﻠﻦ ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻨﺪي رﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﻫﻴﭟ ڏﺳﮡ ﺳﺎن رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻮ ۽‬ ‫ﻣﻮﭨﺮون راﻧﺪﻳﻜﻦ ﺟﻴﺎن ﭤﻲ ﻟﮙﻴﻮن‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﻫﻚ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻬﺮان ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭼﻲ ﭤﻮ اﻫﻮ ﮐﮣﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻳﺎ ﭔﺌﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻮ ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﺗﻲ ﻓﺎﺗﺢ ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻲ‪‬‬ ‫ﺗﺎن ﻗﺪرت ﺟﻮ ﻧﻈﺎرو ﺗﻪ ﺿﺮور ﻛﺮي‪ .‬اﻳﮇو ﻣﭥﻲ ﭘﻬﺎڙي ﺗﻲ آﺋﻮن ﺻﺎف‪ ،‬ﺳﻨﻬﻲ ۽ آﻛﺴﻴﺠﻦ ﺟﻲ ﻛﻮﭨﺎ ﺳﺎن ﭜﺮﭘﻮر‬ ‫ﻫﻮا ﺟﺎ ڊﮔﻬﺎ ڊﮔﻬﺎ ﺳﺎﻫﻪ ﮐﮣﻲ ﺧﻮش ﭤﻴﺲ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ دوﻧﻬﻴﻦ‪ ،‬ڌوڙ ۽ ڌپ واري ﻣﺎﺣﻮل ۾ ﻛﭥﻲ ﭜﻼ ﻫﻬﮍي ﺳﮙﻨﮅ!‬

‫ﺳﺎﮘﻲ ﺷﻜﺎﻳﺖ ڊاﻛﭩﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﺳﮑﺮ ۽ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻲ ﻣﺎﺣﻮﻟﻴﺎﺗﻲ ﮔﺪﻻڻ ﺟﻲ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻣﻮن اﭸﺎن ﺑﻪ ڊﮔﻬﺎ ڊﮔﻬﺎ ﺳﺎﻫﻪ ﮐﻨﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﭘﺮي ﮐﺎن ﻫﻴﭟ ﻫﻚ ﺳﻴﻤﻴﻨﭧ ﻓﻴﻜﭩﺮي ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺳﭵﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﻛﺎرﺧﺎن ۽ ﻓﻴﻜﭩﺮﻳﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﭘﺎڪ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﺲ ڊراﺋﻴﻮر ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن ﮐﺎن ﭘﻨﺞ ﮀﻬﻪ ﻗﺪم ﭘﺮي ﺑﻴﭡﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ وﻳﺠﻬﻮ اﭼﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ان ﻛﻮﺷﺶ ۾ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺳﻴﻤﻴﻨﭧ ﻓﺌﻜﭩﺮي ﮐﻲ ﻫﺘﺎن ﺷﻔﭧ ﻛﺮاﻳﻮ وﭸﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻣﺎن ﻧﻜﺮﻧﺪڙ ﻛﺎرﺑﻦ ۽ ﺳﻠﻔﺮ ﺟﺎ‬ ‫ﺟﺰا ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺻﺤﺖ ۽ ﻫﻬﮍن ﻣﻘﺒﺮن ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺧﺮاب ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﻮ ﭔﮅي ﻣﻮن ڊاﻛﭩﺮ ﺷﺂﻫﺪ ۽ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻲ دوﺳﺘﻦ ڏي ﻧﻬﺎرﻳﻮ ۽ ﻫﻨﻦ ﻣﻮن ڏي‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ اﮐﻴﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﻻ‪ ‬اﻫﻮﺋﻲ ﻧﻴﺎﭘﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺗﻪ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻬﮍي ﮔﺪﻻڻ ۾ ﭤﺎ رﻫﻮن‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻓﺌﻜﭩﺮﻳﻦ ﻣﺎن ﻧﻜﺮﻧﺪڙ دوﻧﻬﻮن )‪ (Flue gases‬ﻧﻪ رﮘﻮ ﻫﻮا ﮐﻲ ﮔﺪﻟﻮ ﻛﺮي‬ ‫ﭤﻮ ﭘﺮ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻦ ۽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ ﺟﻮ ‪ Sludge‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ ڍورن ﺟﻲ ﭘﻴﺌﮡ ﺟﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﮐﻲ ﺑﻪ زﻫﺮﻳﻠﻮ‬ ‫ﺑﮣﺎﻳﻮ ﮀﮇي‪.‬‬

‫ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ‪.....‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ زﻳﺎرﺗﻦ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻫﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺷﻬﺮن ۾ ﮔﻬﮣﻮ وﻗﺖ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﻫﻚ ﻳﺎ ﭔﻪ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺮﺳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺷﻬﺮ ري ۾ آﺳﺘﺎن ﻣﻘﺪس ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﻫﻨﮅ وﭸﻦ ﻳﺎ ﻧﻪ ﭘﺮ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺿﺮور اﭼﻦ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭘﺮي‪ ،‬ﺟﺎﺑﻠﻮ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻫﻚ ﺟﺒﻞ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺲ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ‬ ‫رﺳﺘﻲ ﮘﻮﻟﮡ ۾ ﭤﻮري دﻗﺖ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻧﻴﭟ اﻧﻬﻦ ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ وٽ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري وﻛﮍن‬ ‫وارن رﺳﺘﻦ ﺗﺎن ﭰﺮي ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ﻟﻴﻮل ﺗﻲ اﭼﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬رﺳﺘﻮ ۽ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ اﺋﻴﻦ ﻟﮙﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﻨﺘﻨﮓ ﻫﺎ‪ ‬ﻟﺌﻨﮉ وارو ﭘﺮاﮢﻮ رﺳﺘﻮ ﻳﺎ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﮐﺎن ﭘﻮﻧﻲ وﻳﻨﺪي رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﮐﻨﮉﻳﺎﻻ واري ﻫﻞ اﺳﭩﻴﺸﻦ وارو رﺳﺘﻮ‪.‬‬ ‫ﺟﺒﻞ ﺗﻲ ﺟﺘﻲ ﺑﺲ ﮀﮇﻳﻮ ان ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ڏاﻛﮣﻴﻮن ﭼﮍﻫﻲ ﻫﻦ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻲ‪ ‬ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻣﻮن ﻫﻦ ﻫﻨﮅ‬ ‫ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮون ورﺗﻴﻮن ان ﺑﻌﺪ اوﻟﻬﻪ ڏي ﻣﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﺳﺞ ﺟﻲ ﮘﺎڙﻫﻲ ﭤﺎﻟﻬﻪ ﮐﻲ اﻓﻖ ﺟﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﻏﺮوب‬ ‫ﭤﻴﮡ ﺟﻮ ﻧﻈﺎرو ڏﺳﮡ ﻟﮙﺲ‪ .‬ﻫﻴﭟ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﺮي ﺗﻬﺮان ﺟﺎ ﺣﺎﺟﻲ آﺑﺎد‪ ،‬ﺗﻘﻲ آﺑﺎد‪ ،‬زور آﺑﺎد ۽ ﻛﺎروان ﻋﻼﺋﻘﺎ آﻫﻦ‪ ،‬اﺋﻴﻦ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻫﻞ ﭘﺎرڪ ﻣﺎن ڊرگ ﻛﺎﻟﻮﻧﻲ‪ ،‬ﻧﺮﺳﺮي‪ ،‬ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد‪ ،‬ﭼﻨﻴﺴﺮ ﮘﻮٺ ﺟﻬﮍا ﻋﻼﺋﻘﺎ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭘﺮ ﻫﻲ‪‬‬ ‫ﭘﻬﺎڙي ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻫﻞ ﭘﺎرڪ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﺑﻴﭡﻞ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ﭨﻲ ﺳﻨﮅي‬ ‫دوﺳﺖ ﻣﻤﺘﺎز ﻣﻴﺮاﮢﻲ‪ ،‬ڊاﻛﭩﺮ ﺷﺎﻫﺪ ۽ ﻛﺮﻳﻢ ﺑﺨﺶ راﭴﭙﺮ اﺳﺎﻧﺠﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪڙ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﺎن ﺷﺎﻳﺪ ﭘﮁﻲ‬ ‫رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﻛﻴﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﻫﻮ ﺷﺎﻳﺪ ﭘﺎﮢﻬﻲ ﺋﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﭔﮅاﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫”ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﻫﻴﮇي اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﮐﺎن ﺗﻮﻫﺎن واﻗﻒ ﻧﻪ آﻫﻴﻮ؟“ ڊراﺋﻴﻮر ﭼﻴﻮ‪ ”.‬ﻫﻲ‪ ‬ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﺌﻲ‬ ‫اﻣﺎم ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ اﺑﻦ ﻋﻠﻲ )‪ (۶۲۶-۶۸۰‬ﺟﻲ ﮔﻬﺮواري ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﭼﻮﭤﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﺑﻦ ﺣﺴﻴﻦ )زﻳﻦ‬ ‫اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ( ﮐﻲ ‪ ۶۵۸‬۾ ﺟﻨﻢ ڏﻧﻮ‪“.‬‬

‫” ﭘﺮ ﻫﻴﭟ ﺑﻴﭡﻞ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺌﻲ‪ “.‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﺑﻠﻜﻞ ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ ﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ“ ڊراﺋﻴﻮر ﺳﮕﺮﻳﭧ ﺟﻮ آﺧﺮي ﻛﺶ ﻫﮣﻲ ان ﮐﻲ ﭘﻴﺮن ﻫﻴﭡﺎن ﭼﻴﭝﺎﭨﻴﻮ‪” ،‬ﺑﻲ ﺑﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ ﺷﺎدي ﮐﺎن اڳ زوروﺳﭩﺮن )ﺑﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻮﭴﺎري( ۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺷﻬﺰادي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ آﺧﺮي‬ ‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻳﺰدﮔﺮد ﺳﻮم ﺟﻲ وڏي ڌي‪ ‬دﺧﺘﺮ ﺟﻬﺎن ﺷﺎﻫﻪ )دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﻫﺌﻲ(“‬

‫ﻣﻮن ﻫﻦ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻲ‪ ‬ﺗﺎن ﭼﻮڌاري ﭘﺮي ﭘﺮي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﻈﺮ ڊوڙاﺋﻲ ﺷﻬﺰادي ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻮ ﭘﻲ‪ ‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻳﺰدﮔﺮد )ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ا� ﺟﻮڙﻳﻮ ﻳﺎ ا� ڏﺗﻮ( ﭤﻲ‪ ،‬اﺑﻦ ڏاڏن ﺟﻲ ‪ ۴۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪڙ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ‬ ‫ﺟﻲ ﻟﻔﻈﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫اوﮢﭩﻴﻬﻮن ۽ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۱۶‬ﺟﻮن ‪۶۳۲‬ع ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺑﻴﺤﺪ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ۽ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺧﺴﺮاﺋﻮ دوم ) ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪۵۹۰‬ع ﮐﺎن ‪۶۲۸‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ(‪ ،‬ان ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺧﺴﺮو دوم اﻳﺮان ﺟﻮ اﻫﻮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺻﻪ ﺟﻦ ﺟﻲ ‪ ۵۷۱‬۾ ﻣﻜﻲ ۾‬ ‫وﻻدت ﭤﻲ ۽ ﺟﮇﻫﻦ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﺗﻲ ‪ ۶۱۱‬۾ وﺣﻲ ﻧﺎزل ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ان وﻗﺖ ﺧﺴﺮاﺋﻮ دوم‬ ‫ﺟﻮ واﻟﺪ ﻫﺮﻣﺰد ﭼﻬﺎرم ﺟﻲ وﻓﺎت ﭤﻲ ﭼﻜﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬۽ ﺧﺴﺮاﺋﻮ دوم ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪‬‬ ‫ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ اﺳﻼم ﻗﺒﻮل ﻛﺮڻ ﺟﻲ دﻋﻮت ﺟﻮ ﺧﻂ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻮٽ ﻫﻦ ﺳﭡﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﻧﻪ ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان )ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ( ﻃﺎﻗﺖ‪ ،‬ﻋﻠﻢ‪ ،‬اﻳﺮاﺿﻲ ۾ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ اﺋﻴﻦ ﺳﭙﺮ ﭘﺎور ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اڄ آﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ اﮘﻴﺎن ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن اﺋﻴﻦ ﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ اڄ ﺟﻮ ﻓﺠﻲ ﻧﻴﭙﺎل ﻳﺎ ﻫﺎﺋﻴﺘﻲ ﺟﻬﮍو ﻛﻮ ﻣﻠﻚ آﻣﺮﻳﻜﺎ اﮘﻴﺎن آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﭤﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻲ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻚ ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﺪن ۾ ﻋﺮاق‪ ،‬ﻛﻮﻳﺖ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‬ ‫وﻳﻨﺪي اڄ ﺟﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ اﭼﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﭨﻦ ڏﻫﺎﻛﻦ اﻧﺪر ﻫﻚ ﻋﺮب رﻳﺎﺳﺖ ﮐﺎن ﺷﻜﺴﺖ‬

‫ﮐﺎﺋﻲ وﻳﻨﺪو‪ ،‬۽ ﭘﻨﺞ ﺳﺌﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﻟﮙﺎﺗﺎر ﭔﺮﻧﺪڙ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﺑﺎﻫﻪ‪ ،‬اﺟﻬﺎﻣﻲ وﻳﻨﺪي ۽ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻪ‬ ‫ﻓﻘﻂ اﺳﻼم ﻗﺒﻮل ﻛﻨﺪا ﭘﺮ ﻣﺜﺎﻟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻨﺪا‪ ،‬ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬زاﻫﺪ‪ ،‬ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر ﻣﺘﻘﻲ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻨﺪا‪.‬‬ ‫ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎن ﻓﻘﻂ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﭘﻮ‪ ‬ﺟﮇﻫﻦ ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﻓﺎروق ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾‬ ‫ﺳﻌﺪ اﺑﻦ اﺑﻲ وﻗﺎص ﺟﻲ اﮘﻮاﮢﻲ ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ‪ ۶۵۰‬ڌاري اﻳﺮان ﺗﻲ ﻋﺮاق ۽ ﻛﻮﻳﺖ واري ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻋﺮاق‪ ،‬ﻛﻮﻳﺖ ۽ اڄ واري ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻮ اﺗﺮاﻫﻮن ﺣﺼﻮ ﺑﻪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻴﭟ ﻫﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺎﻓﻲ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻫﻮ ۽ ان وﻗﺖ ﺟﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎه‪ ،‬ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻮ ﭘﻲ‪‬‬ ‫ﻳﺰدﮔﺮد ﺳﻮم ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ ۽ ﻋﺮب اﻫﻮ ﺳﭵﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ آﺳﺎﻧﻲ ﺳﺎن ﻓﺘﺢ ﻛﺮي وﻳﺎ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۴۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ روﻣﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﻨﺪي رﻫﻲ‪ ،‬ان ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻳﺰدﮔﺮد ﺳﻮم ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ‬ ‫وڏن ﺟﻮ ﮔﺎدي وارو ﺷﻬﺮ ۽ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ وڏي ۾ وڏو ﺷﻬﺮ ﻃﻴﺴﻔﻮن )‪ (Ctesiphone‬ﮀﮇي اﻳﺮان ﺟﻲ اﻧﺪرﻳﻦ‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ وﭸﻲ ﭘﻨﺎﻫﻪ ورﺗﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻲ ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﻣﺰور ‪ ۶۵۱‬۾ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ان ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﺎڍا ﭼﺎر ﺻﺪﻳﻮن ﮐﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﻨﮕﻲ ﻗﻴﺪي ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﭘﻬﭽﺎﻳﺎ وﻳﺎ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ۾‬ ‫ﻫﻦ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻳﺰدﮔﺮد ﺟﻲ وڏي ڌي‪ ‬ﺑﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﭛ اﭼﻲ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﮔﮇ ﭤﻴﺎ ﺗﻪ ﻗﻴﺪﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ وﻗﺖ ﺟﻮ‬ ‫ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻛﻬﮍو ﻓﻴﺼﻠﻮ ﭤﻮ ﻛﺮي‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﺟﻮ اﻫﻮ ارادو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺟﻨﮓ ۾ ﻗﺒﻀﻲ آﻳﻞ ﺳﻤﻮرن ﻗﻴﺪﻳﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﻧﻴﻼم ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﺟﻴﻜﻮ وڏو واڪ ڏﺋﻲ ان ﺟﻮ اﻫﻮ ﻏﻼم ﭤﺌﻲ‪ .‬ان ﺗﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺻﻼح ڏﻧﻲ ﺗﻪ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﮍس ﭼﻮﻧﮉڻ ﺟﻮ ﺣﻖ ڏﻧﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﺳﭝﻨﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻗﺒﻮل ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ‪ ‬ان ﺑﻌﺪ ﺷﻬﺰادي ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﮐﻲ‬ ‫ﻣﮍس ﭼﻮﻧﮉڻ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ﺷﻬﺰادي ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﻣﻴﮍ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻫﻚ ﮐﻲ ڏﺳﻨﺪي وڌﻧﺪي رﻫﻲ‪ ،‬آﺧﺮ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻮن اﮐﻴﻮن ﭴﻤﻲ وﻳﻮن” ﻣﻮن ﻫﻦ ﺷﺨﺺ ﮐﻲ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﺧﻮاب ۾ ﺑﻪ ڏﭠﻮ آﻫﻲ“ ﺷﻬﺰادي‪ ‬ﭼﻴﻮ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﮍي ان‬ ‫ﺷﺨﺺ ڏي ڏﭠﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻮ ﻓﺮزﻧﺪ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻫﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭧ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﭔﺎر ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺷﻬﺰادي‪ ‬ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ اﭼﻲ ﻫﻦ ﮐﺎن ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮁﻴﻮ‪” .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻦ ﻣﺎن‬ ‫ٰ‬ ‫دﺧﺘﺮ ﺟﻬﺎن ﺷﺎﻫﻪ آﻫﻲ“ ﺷﻬﺰادي ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬ ‫”۽ ﻫﺎڻ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺗﻮﮐﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻨﺪو“ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﭼﻴﻮ‪.‬‬

‫)ﻣﭥﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺟﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﭔﮅاﻳﻮن‪ ،‬اﻫﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ۽ واﻗﻔﻜﺎر ﺣﻮاﻟﻲ ﻃﻮر ﻫﻴﭡﻴﺎن ﻛﺘﺎب‬ ‫ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﭤﺎ(‬

‫اﻟﺪرﺟﺎت اوﻟﺮاﻓﻲ‬ ‫ﻣﻮﺟﻢ اﻟﺒﻼدان‬ ‫ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ‬

‫ﻧﻔﺲ اﻟﺮﺣﻤﺎن‪ ،‬وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﺷﺎدي‪ ‬ﻣﺎن‪ ،‬اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﮐﻲ ﻋﻠﻲ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﭘﭧ ﭴﺎﺋﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮن اﻣﺎم ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪‬‬ ‫زﺑﺎﻧﻲ زﺑﺎﻧﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ اﻳﻨﺪڙ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ زاﺋﺮﻳﻦ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﭔﮅﺟﻦ‬ ‫ﭤﻴﻮن ۽ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭘﮡ ﻫﺘﻲ ﻋﺎم آﻫﻲ ﺗﻪ ﺣﻀﺮت ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮه )اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ واﻟﺪه ﻣﺤﺘﺮﻣﻪ( ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻛﺎﻫﻪ‬ ‫ﮐﺎن اڳ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ‪ ‬ﮐﻲ ﺧﻮاب ۾ ﻧﻈﺮ آﺋﻲ ۽ ﮐﻴﺲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﮐﻲ ﺧﻮش ﭤﻴﮡ ﮐﭙﻲ ﺟﻮ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻘﺪر ۾ ﻧﺎﻣﻴﺎري‬ ‫ﺷﺎدي آﻫﻲ‪ .‬ان ﺧﻮاب ۾ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﺟﻲ ﮔﻬﻮٽ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻪ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ڏﻳﮑﺎري وﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻟﺌﺒﺮرﻳﻦ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﻛﺘﺎﺑﻦ ۾ ﻫﻦ ﺑﻴﺒﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻟﮑﻴﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻚ‬ ‫ﻫﻨﮅ ﭘﮍﻫﻴﻢ ﺗﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ واﻟﺪ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻳﺰدﮔﺮد ﺳﻮم ﺟﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ۽ ﺷﺎﻫﻲ ﺧﺎﻧﺪان‬ ‫ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻗﻴﺪﻳﻦ ﻃﻮر ﻓﺎﺗﺢ ﻋﺮب ﻓﻮج ﻣﺪﻳﻨﻲ ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﺎراﻳﻞ ﺣﺎﻛﻢ ﻳﺰدﮔﺮد ﺳﻮم ﺟﻲ ڌي‪‬‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ اﻧﺒﻮه اﭼﻲ ﮔﮇ ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻋﻤﺮ اﺑﻦ اﻟﺨﺘﺎب ﺣﻜﻢ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻋﺎﻟﻲ ﺟﻲ ڌي‪‬‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻦ اﮘﻴﺎن ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ ﮐﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﺟﻲ اﮘﻴﺎن آﻧﺪو‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻧﻘﺎب ﻫﭩﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﺷﻬﺰادي‬

‫اﻧﮑﻲ واﭘﺲ ﮀﻜﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”وي ! روﺋﻲ ﻫﺮﻣﺰ ﺳﻴﺎه ﺷﺪ!“‬

‫ﺧﻠﻴﻔﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﺷﻬﺰادي ﺷﺎﻳﺪ ﺳﻨﺪس ﺑﻲ ﻋﺰﺗﻲ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ۽ ﺷﻬﺰادي ﮐﻲ ان ﺟﻲ ﺳﺰا ﻻ‪ ‬ﻗﺘﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ‬ ‫ڏﻧﻮ ﭘﺮ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ‪ ‬ﮐﻴﻦ ﻳﻜﺪم ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ان ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻤﻠﻲ ﻣﺎن ﻛﻮﺑﻪ اﻫﮍو ﻣﻄﻠﺐ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻋﻤﺮ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﮐﻲ ﻧﻴﻼم ﻛﺮڻ ﺟﻮ ارادو ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﺻﻼح ﺳﺎن ﻧﻜﺎح ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﭤﻴﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺷﻬﺰادي‪ ‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻮ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫رواﻳﺘﻦ ﻣﻮﺟﺐ اﻫﻮ ﭘﮡ ﭔﮅاﻳﻮ ﭤﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻛﺮﺑﻼ ﺟﻲ ﻣﻴﺪان ۾ ﺟﺘﻲ ‪ ۱۰‬آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪ ۶۸۰‬ﺗﻲ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺷﻬﺎدت‬ ‫ورﺗﻲ اﺗﻲ ﻣﮍس ﺳﺎن ﮔﮇ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻨﮓ ﺷﺮوع ﭤﻴﮡ ﮐﺎن اڳ ﺑﻴﺒﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﮔﻬﻮڙي ذواﻟﺠﻨﺎح ﺗﻲ وﻳﻬﺎرﻳﻮ ۽ ﮐﻴﺲ ﺳﻨﺪس ﺳﻼﻣﺘﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺑﺎﮢﻲ وﻃﻦ اﻳﺮان‬ ‫وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫”ﺗﻮن ﺷﻬﺰادي آﻫﻴﻦ ۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﻮم ﻣﺎن ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻴﻦ“ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ‪” .‬۽ ﻧﻪ وري ﻫﻲ‪ ‬ﺟﻨﮓ‬ ‫ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻫﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﺗﻴﺰ رﻓﺘﺎر ﮔﻬﻮڙي ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ ري )‪ (Ray‬۾ ﭘﻬﺘﻲ‪ .‬ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺗﻬﺮان اﭸﺎ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ري‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﺑﮣﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن اﺋﻴﻦ ﭘﺮي ﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ وﻗﺖ ) ‪ (۱۸۴۳‬۾‪ ،‬ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻮ ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﻨﮃڙو ﺷﻬﺮ )ﻳﻌﻨﻲ ﮐﺎرادر ۽ ﻣﻴﭡﺎدر واري‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ( ﻣﻠﻴﺮ ﮐﺎن ﻫﻮ‪ .‬ري ﭘﻬﭽﮡ ﺗﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﺟﺎن ﺑﺨﺸﻲ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ ،‬دﺷﻤﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ اﭼﻲ وﻳﺎ‪،‬‬ ‫ﺟﻦ ﮐﺎن ﻟﻜﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﭘﻬﺎڙي‪ ‬ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ۽ ﺳﻨﺪس دوﺳﺖ ﻣﺴﺘﺎن ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫دﺷﻤﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﺘﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺗﻲ ﺟﺒﻞ ﭰﺎﭨﻲ ﭘﻴﻮ ۽ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ‪ ‬ﮐﻲ ﮘﺮﻛﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ۽ دﺷﻤﻦ ﻫﭣ ﻣﻠﻴﻨﺪا رﻫﺠﻲ وﻳﺎ‪.‬‬ ‫۽ اڄ ﺟﻨﻬﻦ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ آﺋﻮن ﺳﻔﺮ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ان ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﺑﻴﺒﻲ ﺟﻲ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻲ ﺗﻲ ان ﻫﻨﮅ‬ ‫وﻳﻬﻲ ﭘﺮي ﮐﺎن ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﻧﻈﺎرو ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﺟﺒﻞ ۾ ڏار آﻫﻲ ۽ رواﻳﺘﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﺟﺘﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻓﺎرس ﺟﻲ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻬﺰادي ۽ اﺳﻼم ﺧﺎﻃﺮ ﺳﺮ ﻗﺮﺑﺎن ﻛﺮڻ ۽ ﺣﻖ ﺟﻲ ﺟﻨﮓ وڙﻫﮡ واري ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ ﻧﻴﻚ زوﺟﻪ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﭼﻮﭤﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﺟﻨﻢ ڏﻧﻮ‪ ،‬دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻲ رواﻳﺘﻮن اﻫﻮ ﺑﻪ ﺑﻴﺎن ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‬ ‫ﺗﻪ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﻋﻠﻲ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﮐﻲ ‪۶۵۸‬ع ۾ ﺟﻨﻢ ڏﻳﮡ ﺑﻌﺪ ﺳﮕﻬﻮ ﺋﻲ وﻓﺎت ﻛﺮي وﺋﻲ ۽ ‪) ۶۸۰‬ﻛﺮﺑﻼ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻴﺪان ﺗﺎﺋﻴﻦ زﻧﺪه ﻧﻪ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪(.‬‬

‫ﻛﻮ زﻣﺎﻧﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﺳﺘﺮ واري ڏﻫﻲ ۾ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻲ ﺟﻴﺎن ﺟﭙﺎن ﭘﺎﺳﻲ اﻳﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ان وﻗﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ آرﻳﺎ ﻛﻤﭙﻨﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي دور( ﺟﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻬﺎزي اﻫﻮ ﭔﮅاﺋﻲ ﻓﺨﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﻨﺪن ﭼﻮﭤﻴﻦ اﻣﺎم )ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻠﻲ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ( ﮐﺎن ﭔﺎرﻫﻴﻦ )آﺧﺮي( اﻣﺎم ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان )ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎﻫﻲ ﺧﺎﻧﺪاﻧﻦ ﻣﺎن آﻫﻦ ﺟﻲ ﺟﻲ اﺳﻼم ﮐﺎن اڳ اﻳﺮان )‪ (Persia‬ﺗﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﻫﺘﻲ ﭘﻬﭽﻲ ڏﺳﺎن ﭘﻴﻮ ﺗﻪ اڄ‬ ‫ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬ﺟﻲ ان ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ را‪ ‬ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ڏاﻫﻦ ﻋﻠﻲ ﺷﺮﻳﺌﺘﻲ ۽‬ ‫آﻳﺖ ا� ﻣﻄﺎﻫﺮي ﺟﻮ ﺧﻴﺎل آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ رواﻳﺘﻮن ﻛﻤﺰور آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺑﻪ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ‪ ‬ﺟﻮ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ‬ ‫ﺷﻬﺰادي ﻫﺠﮡ واري ﮘﺎﻟﻬﻪ ۾ ﮔﻤﺎن آﻫﻲ ﭘﺮ ﻛﻲ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﺎ ﭴﺎﮢﻮ ۽ ﻋﻠﻢ ﺟﺎ ﻣﺤﻘﻖ اﻟﻤﺒﺎراد‪ ،‬اﻟﺪﻳﻨﺎوري ۽‬ ‫وﻳﻨﺪي ﻋﻼﻣﻪ ﺗﺎﺑﺎ ﺗﺎﺑﺎﺋﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺷﺮوع ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺗﻬﺮان ۾ ﺗﺎﺑﺎ ﺗﺎﺑﺎﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫ﭘﮡ آﻫﻲ( ﻣﭥﻴﻦ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺳﺎن ‪ Dis agree‬ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﭼﻮﭤﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ‬ ‫زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ ﺟﻲ واﻗﻌﻲ واﻟﺪه ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻫﺎﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﻨﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ ﻗﺒﻮص ﻧﺎﻣﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﭔﺎوﻳﻬﻴﻦ ﺑﺎب ﺟﻮ ﺣﻮاﻟﻮ ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺣﻀﺮت ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﭘﮡ ان ﺷﺎدي ﻻ‪ ‬دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻳﺎ ﺻﻼح ﻣﺸﻮري ﺟﻮ‬ ‫ذﻛﺮ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﺸﻬﻮر اﺻﺤﺎﺑﻲ ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺣﻴﺎت ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺳﺌﻮ ورﻫﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﭴﻤﺎر ﻣﺎﮢﻲ ۽ ﺳﻦ ‪ ۶۵۵‬ڌاري وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺣﻀﺮت ﻋﺜﻤﺎن رﺿﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﮕﻬﻮ‬ ‫ﺋﻲ ‪ ۶۵۶‬۾ ﺣﻀﺮت ﻋﺜﻤﺎن ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت ﭤﻲ ۽ ‪ ۶۶۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن اﻣﺎم‪ ،‬ﻋﺎﻟﻢ اﺳﻼم ﺟﻮ‬ ‫ﭼﻮﭤﻮن ﺧﻠﻴﻔﻮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺷﺮوع ﺟﻲ راوﻳﻦ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﺑﻦ ﺳﻌﺪ ۽ اﺑﻦ ﻗﻄﻴﺒﻪ ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻦ ﺳﺎن اﻫﻮ ﭘﮡ ﭼﻴﻮ‬

‫وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ زال ﻫﻚ ﻏﻼم ﮀﻮﻛﺮي ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﻨﮅ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﭥﻴﺎن راوي ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺷﻬﺰادي ﻫﺠﮡ ﺟﻮ ﻛﻮ اﺷﺎرو ﻧﭥﺎ ﻛﻦ‪ .‬دراﺻﻞ ﭘﻬﺮﻳﻮن اﺳﻜﺎﻟﺮ ﺟﻨﻬﻦ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮواري‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﺗﻌﻠﻖ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺷﺎﻫﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺳﺎن ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ڏﻧﻲ اﻫﻮ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮ ﻋﺎﻟﻢ زﺑﺎن ﻣﻮﺑﺎرد ﻫﻮ‪.‬‬

‫آﺳﺘﺎن ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ۽ ﺗﻐﺮل ﭨﺎور‬ ‫ﺗﻬﺮان ۾ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭔﻲ ﻣﻨﺰل آﺳﺘﺎن ﻣﻘﺪس ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﺑﺲ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﻟﻨﮕﻬﻪ ۽ رﺳﺘﺎ وﭠﻲ ﺟﺒﻞ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻴﭟ ﻟﻬﮡ ﻟﮙﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﺳﭛ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ اﻫﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﻬﺎڙي ﺗﻲ ﺗﻪ ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ ﺳﻄﺢ ﺳﻤﻨﮉ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻫﻴﭟ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﮐﺎن وڏي‬ ‫ﮀﻮل اﭼﻲ ﺗﻪ ﻛﺮاﭼﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭔﮇي وﭸﻲ ﭘﺮ اﻫﻮ ﭘﺎﮢﻲ واﭘﺲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻣﻮﭨﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ان ﺷﻬﺮ ﻛﺮاﭼﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻮ اﺗﺎﻫﻴﻦ ﺟﺒﻞ ﺗﻲ ﻣﻘﺒﺮو ﻳﺎ ﭔﻴﻮن اﺗﺎﻫﻴﻮن ﺟﺎﻳﻮن )ﺟﻦ ﺳﺎن اﻳﺮان ﭜﺮﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ(‬ ‫ﻟﻄﻒ ڏﻳﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻲ اڄ رات ﻗﻢ وﭸﮣﻮ ﻫﻮ ﭘﺮ ان ﮐﺎن اڳ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ وارن ﺗﻬﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ وارﻳﻮن ﻛﺠﻬﻪ زﻳﺎرﺗﻮن ﮔﻬﻤﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﺧﺎص ﺑﺲ ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎم ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺲ ﻛﻮه ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﻧﺎﻟﻲ ﺟﺒﻠﻦ ﺗﺎن ﻟﻬﻲ ﻫﻴﭟ ﺟﺎده ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ )روڊ( ﺗﻲ آﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﭔﺌﻲ وڏي‬ ‫رﺳﺘﻲ ﺟﺎده ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺳﻴﻤﺎن ۽ ﺟﺎده اﻣﻴﻦ آﺑﺎد )رﺳﺘﻦ( ﺗﻲ آﺋﻲ ۽ اوﻟﻬﻪ ﻃﺮف ﺷﻬﺮ ري ﻋﻼﺋﻘﻲ ڏي ﻫﻠﮡ ﻟﮙﻲ‪ .‬دراﺻﻞ‬ ‫ﺗﻬﺮان وﻳﻬﻪ ﮐﻦ ﻧﻨﮃن ﺿﻠﻌﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺿﻠﻌﻮ ”ﺷﻬﺮ ري“آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ ﺗﻪ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﺿﻠﻌﻮ ﻣﻠﻴﺮ آﻫﻲ ري ﺷﻬﺮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ‪ Rayy ،Ray‬۽ وﻳﻨﺪي ‪ Rhages‬ﻟﮑﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﺑﻪ ﺟﻬﻮﻧﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻠﻴﺮ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺑﻪ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﺑﺴﺘﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺗﻪ ﭴﮡ ﺗﻪ ﻛﺎﻟﻬﻮﻛﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ري ﺷﻬﺮ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ ﭜﻨﭝﻮر ۽ دﻳﺒﻞ‪ .‬ﭘﺮ ري ﺗﻪ ﻣﻮﻫﻦ ﺟﻮ دڙي واﻧﮕﺮ ‪ ۵۰۰۰‬ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫ذﻛﺮ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﻟﺴﺎﻧﻴﺖ ﺟﻲ ﻣﺎﻫﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺑﺎﺋﻴﺒﻞ ۾ ﺑﻪ اﭼﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ ) ‪ (۱۴:۱,Tobit ۵:۱Judith‬ﻫﻲ ”ﺷﻬﺮ‬ ‫ري“ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ڌرم وارن ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ ري ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﺷﺎن ﺷﻮﻛﺖ وﻳﻮ ﮔﻬﭩﺒﻮ‪ ،‬۽ ان‬ ‫ﺳﺎن ﮔﮇ ﭜﺮواري ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ اﻫﻤﻴﺖ وﺋﻲ وڌﻧﺪي‪ .‬اڄ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻛﺮاﭼﻲ واﻧﮕﺮ اﻳﮇو ﺗﻪ وڏو ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻮ ري ﺷﻬﺮ ان ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﺑﮣﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻴﻦ ۾ ري ﮔﻬﮣﻦ ﺟﻬﻮﻧﻦ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻣﺎﻻ ﻣﺎل آﻫﻲ‪.‬‬ ‫دراﺻﻞ ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺑﻪ ري ﺷﻬﺮ ۾ ﭤﻮ اﭼﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻮ ﺑﺮج ﺗﻐﺮل ﭨﺎور ﭘﮡ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﺳﻠﺠﻮق ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺳﺎن ﭠﻬﺮاﻳﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﻣﺎن ﺑﺪﻻﺋﻲ ري )‪ (Rayy‬۾ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﭨﺎور وﻳﻬﻪ ﻣﻴﭩﺮ ڊﮔﻬﻮ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﭔﺎﻫﺮﻳﻮن ﺣﺼﻮ ‪ ۲۴‬ﺣﺼﻦ ۾‬ ‫ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ري ﺑﺎزار ۽ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻛﺎراوان ﺳﺮا‪ ‬ﺑﻪ ﺟﻬﻮﻧﻴﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﭼﺸﻤﻪ ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﭨﻜﺮي‬ ‫ﺑﻪ ري ﺟﻲ ﺟﻬﻮﻧﻴﻦ ﺷﻴﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮐﻮﭨﺎﺋﻲ ‪۱۹۳۳‬ع ۾ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ‬ ‫ﺷﻴﻮن ‪ ۷۰۰۰‬ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻴﻮن ﻣﻠﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻮﻫﻦ ﺟﻲ دڙي ﮐﺎن ﺑﻪ ﭘﺮاﮢﻴﻮن‪ .‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ‪۶۰۰۰‬‬ ‫ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ آرﻳﻦ ﺟﻲ ﺑﻴﭡﻚ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﻬﺎڙي ﺗﻲ ﻗﺎﭼﺎر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ۽ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﺷﻬﺰادن ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون آﻫﻦ‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻲ ﮐﻮﭨﺎﻳﻞ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ وﭸﮣﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻘﻮل ﻫﺘﻲ‬ ‫ﺟﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﺟﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮو ري ﺑﺎزار ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ڏﮐﮡ ۾ آﻫﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻮ ڊراﺋﻴﻮر‬ ‫ذﻛﺮﻳﺎ ﺑﺲ ﮐﻲ رازي روڊ ۽ ﻣﻴﺪان ﺷﻬﺮ ري واري ﭼﻮراﻫﻲ وﭨﺎن ﭰﻴﺮاﺋﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰي روڊ ۽ ﻫﻼل اﺣﻤﺮ روڊ ﺗﺎن‬ ‫ﭰﺮي اﭼﻲ آراﻣﮕﺎﻫﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺗﻲ ﻻﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮن‪ ‬ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن اﻳﻨﺪڙ زاﺋﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﺷﻬﺮ ﮐﺎن وڌﻳﻚ‪ ،‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ڏاﮐﮣﻲ‬ ‫ﺣﺼﻲ ري ﺷﻬﺮ ۾وڌﻳﻚ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ‪ ،‬ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ۽ ان ﺳﺎن ﮔﮇ اﻣﺎﻣﺰاده ﺣﻤﺰه ۽ اﻣﺎﻣﺰاده‬ ‫ﻃﺎﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﻘﺒﺮا آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻻ‪ ‬ﻛﺸﺶ ﺟﻮ ﺳﺒﺐ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﺟﻲ اوﻻد ﻣﺎن آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺎڻ ‪ ۹‬ﺻﺪي ۾ ﻫﺘﻲ ري ﺷﻬﺮ ۾ ﺷﻬﻴﺪ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس واﻟﺪ‬ ‫ﻋﻘﺒﻲ اﺑﻦ ﻗﻴﺲ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۷۳‬ﻫﺠﺮي ۾ ﻣﺪﻳﻨﻲ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻲ ‪۷۹‬‬ ‫ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻋﺒﺪا� ۽ واﻟﺪه ﺟﻮ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺑﻨﺖ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﻛﺎﻇﻢ‪ ،‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ۽ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﻬﺎدي ۽ ﻫﻨﻦ اﻣﺎﻣﻦ‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻫﻦ ﭼﺎر اﻣﺎم ڏﭠﺎ‪ .‬اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫ﮐﺎن ﻫﻦ ﻛﺎﻓﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺮاﻳﻮ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ﻫﺎدي ﻛﻴﺘﺮا دﻓﻌﺎ ﻣﺴﺌﻼ ﭘﮁﮡ وارن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺣﻀﺮت‬

‫ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ڏي ﻣﻮﻛﻠﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ وﻗﺖ ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﺘﻮﻛﻞ ﺟﻲ ﻇﻠﻤﻦ ﮐﺎن ﺟﺎن ﺑﭽﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻣﺪﻳﻨﻲ ﻣﺎن‬ ‫ﻧﻜﺮي ﻫﺘﻲ ري ﺷﻬﺮ ۾ اﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻮ ﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮو اﻳﺮاﺿﻲ‪ ،‬ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي ﺗﻮڙي رﻧﮓ روﻏﻦ‪ ،‬ﻛﺎﺷﻲ ۽ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ڏﺳﮡ‬ ‫وﭨﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ان ﻛﺮي ﻫﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﭼﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ۽ آﻣﺮﻳﻜﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﺑﻪ‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻢ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻪ ڏاڍو ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ۾ ﺗﻪ ﻛﺌﻤﻴﺮا‬ ‫ﺳﺎن ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﻲ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻓﻮﭨﻮ ﻫﺘﻲ ﻛﮃي‬ ‫ﺳﮕﻬﻴﺲ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي رﻧﮕﻴﻦ ﻛﺎﺷﻲ ﺟﻲ ﺳﺮن ﺟﺎ‪ -‬ﺟﻦ ﺟﺎ ﭼﻬﻜﻨﺪڙ ۽ ﺷﻮخ رﻧﮓ ۽ ڊﻳﺰاﺋﻨﻮن ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪ .‬اﺗﻲ‬ ‫ﺋﻲ ﭜﺮ ۾ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﭜﺎ‪ ‬اﻣﺎﻣﺰاده ﺣﻤﺰه ۽ اﻣﺎم ﺳﺠﺎد ﺟﻲ ﭘﭧ اﻣﺎﻣﺰاده ﻃﺎﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﻘﺒﺮا ﭘﮡ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ان ﺟﺎ ﻣﻨﺎرا‪ ،‬ﻣﻘﺒﺮي ﺟﺎ ﻗﺒﺎ ۽ ﮔﻨﺒﺬ ۽ ﭔﻴﻮن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻴﻮن ﺳﻠﺠﻮق‪ ،‬ﺻﻔﻮي ۽‬ ‫ﭔﻴﻦ دورن ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻦ ۽ ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ ان وﻗﺖ ﺟﺎ ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ﺑﻪ ﻟﮑﻴﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻛﺎٺ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﭘﻴﺘﻲ ﺗﻲ ﻧﺴﺘﻠﻖ ۽ ﺗﻠﭣ ﻟﮑﮣﻴﻦ ﺑﻌﺪ آﺧﺮ ۾ ‪۱۳۳۰‬ع ﺳﻦ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺼﻴﺮدﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ اﻧﺪرﻳﻦ در ﺗﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ﻋﻤﺎرت ﻻ‪ ‬ﮔﺎﺋﻴﮉ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ان ﮐﻲ ﺷﺮوع ۾ ﻣﺴﺠﺪ ﻫﻼﻛﻮ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ( ان‬ ‫ﺗﻲ ‪۱۴۵۰‬ع ﺟﻮ ﺳﻦ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻴﻤﻮر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺑﻬﺎدر ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ دور آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ زال ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﭘﻨﻬﺠﻲ ﻧﺎﻟﻲ واري ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﭠﻬﺮاﺋﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ﭔﻦ ﻟﻮﻫﻲ دروازن ﺗﻲ ﺳﻠﺠﻮق دور ﺟﻮ ﺳﻦ ‪ ۱۵۳۸‬اﻛﺮﻳﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻲ روﺿﻲ وٽ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﺼﻴﺮ دﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻛﺎﭼﺎر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﭘﻨﺠﻮن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﻛﺎﭼﺎر ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻮ ۽ ‪ ۱۸۳۱‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ ﻫﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﻋﺮﺻﻮ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ‪۱۸۴۸‬ع ﮐﺎن وﭠﻲ ‪۱۸۹۶‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﺮزا رﺿﺎ ﻛﺮﻣﺎﻧﻲ‪ ‬ان وﻗﺖ ﻗﺘﻞ ﻛﻴﻮ‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﻫﺘﻲ )ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي واري ﻣﺴﺠﺪ ﻫﻼﻛﻮ ۾( ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻗﺎﺗﻞ‬ ‫ﻣﺮزا رﺿﺎ ﻛﺮﻣﺎﻧﻲ ﺟﻤﺎل اﻟﺪﻳﻦ اﻓﻐﺎﻧﻲ ﺟﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﻟﮗ ﻫﻮ‪ .‬ﻧﺼﻴﺮدﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﻫﺘﻲ ﺋﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ واري‬ ‫ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي وٽ ﺳﻨﺪس وڏي ﻣﻮرﺗﻲ )‪ (Statue‬ﺑﻪ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﺤﻞ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ ﻛﺎﭼﺎري ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻜﺘﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ واﻟﺪ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ اﭠﻦ زاﻟﻦ ﻣﺎن ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺳﻤﻴﺖ وﻳﻬﻪ ﭔﺎر‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ ،‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭼﺎر ﭔﻴﻮن زاﻟﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻮ اوﻻد ﻧﻪ ﻫﺌﺲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ‪ ۲۰‬ﭔﺎرن ﻣﺎن ﺳﺖ ﭔﺎر ﺗﻪ ﻧﻨﮃي ﻋﻤﺮ ۾‬ ‫ﺋﻲ ﮔﺬاري وﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺑﭽﻴﻞ ﭔﺎرن ﻣﺎن ﺟﻴﻜﻲ اﻫﻢ ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﺎ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫وﻓﺎت ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﭔﺎرن ۾ ﻋﺒﺎس )ﻣﻠﻚ آرا( ﻋﺒﺪاﻟﺼﻤﺪ ۽ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﻣﺮزا ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺋﻲ ري ﺷﻬﺮ ۾ ﺟﺘﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ ۹۵۰ ،‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﭘﺮاﮢﻮ ﺳﺮن ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ ‪ ۲۰‬ﻣﻴﭩﺮ ڊﮔﻬﻮ‬ ‫ﭨﺎور ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﻣﻀﻤﻮن ﺟﻲ ﺷﺮوع ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﺑﺮج ﺗﻐﺮل ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻠﺠﻮق‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﻳﺎد ۾ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۲۶‬ورﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪۱۰۱۶‬ع ۾ اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ري )‪ (Rayy‬۾ ‪۱۰۶۳‬ع ۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﻣﻨﺎرن ۽ ﻣﻘﺒﺮن واﻧﮕﺮ ﻫﻦ ﭨﺎور ﺟﻲ ﻣﭥﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪ ۾ ﮔﻨﺒﺬ ﭠﻬﺮاﻳﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬زﻟﺰﻟﻲ ۾ ﻛﺮي ﭘﻴﻮ ۽ ﻫﺎڻ وري ﻫﻲ اﺻﻠﻲ ﺻﻮرت ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭨﺎور ﺟﻮ‬ ‫ﭔﺎﻫﺮﻳﻮن ڊاﻳﺎﻣﻴﭩﺮ ‪ ۱۶‬ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ ‪ ۲۴‬ﻛﻨﮉن واري ﻫﻦ ﻣﻴﻨﺎر ﺟﻲ ﭤﻮﻟﻬﻪ ڏﻳﮃ ﮐﺎن اڍاﺋﻲ ﻣﻴﭩﺮن ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ رﮐﻨﺪڙن ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻮن ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﮡ ﺑﻴﺴﻮد ﻧﭥﻮ ﺳﻤﺠﻬﺎن‪ ،‬اﻳﺮان ﺗﻲ ﺳﻠﺠﻮق‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻲ ڏﻳﮃ ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﺳﺎل )‪ ۱۰۲۹‬ﮐﺎن ‪ ۱۱۹۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ( ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﭨﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﺑﻦ ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد وڌو‪ .‬ﻫﻮ ‪ ۹۹۰‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪۱۰۳۷‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۱۰۶۳‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻠﻄﺎن رﻫﻴﻮ ۽ ﻫﻲ ﻣﻴﻨﺎر ﻫﻦ ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﻳﺎد ۾ ري ﺷﻬﺮ ۾ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﭘﺮﺷﻴﺎ‬

‫)اﻳﺮان( ﮐﻲ ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ‪ ۱۰۵۵‬۾ ﻋﺒﺎﺳﻴﻦ ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ ﺑﻐﺪاد ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮي ورﺗﻮ ۽ ﻫﻦ دور ۾ ﻋﺒﺎﺳﻲ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان ﺟﺎ ﺧﻠﻴﻔﺎ ﻓﻘﻂ ‪ Figure heads‬وﭸﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﺧﻠﻴﻔﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﭩﺮي ﻓﻮج وﻏﻴﺮه ﺗﻐﺮل ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺟﻲ ﺑﺎﻧﺪي ﭤﻲ‬ ‫ﭘﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ روﻣﻦ ﺳﻠﻄﻨﺖ ۽ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺎن وﻳﮍﻫﻪ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﺎ ﺑﺎرڊر وڌاﻳﺎ ۽ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ‬ ‫۾ اﻳﻜﻮ ﭘﻴﺪا ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ان ﺑﻬﺎدري ﻛﺮي ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ اﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﻫﻴﺮو ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺤﺮي ﻓﻮج‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ ﺟﻬﺎز ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺗﻐﺮل ﺑﻪ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﺟﻮ ﻗﺼﻮ ان ﻛﺮي ﺑﻪ ﮐﮣﻲ وﻳﭡﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﮔﺮدﺷﻦ ﺟﺎ ﻛﻬﮍا ﻛﻬﮍا ﺗﻪ ﭼﻜﺮ آﻫﻦ! ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻮ‬ ‫ﺗﺨﺖ ﺗﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﺗﺨﺘﻲ ﺗﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ۾ ﺑﻪ ڏﻫﻜﺎ‪ ‬ﻣﭽﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻫﻨﺪ ﺳﻨﮅ ﻟﺘﺎڙي ﺟﻬﻮﻧﺎ ﮘﮍﻫﻪ ﺟﻲ ﺳﻮﻣﻨﺎٿ ﻣﻨﺪر ﻣﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻲ ﭰﺮﻟﭧ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﻦ‬ ‫اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﮇو ﻃﺎﻗﺘﻮر ۽ ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺖ وارو ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻮن ﺳﺖ ﭘﻴﮍﻫﻴﻮن وڏي رﻋﺐ‬ ‫ﺗﺎب ﺳﺎن ﻫﻦ ﺳﭵﻲ رﻳﺠﻦ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪﻳﻮن رﻫﻨﺪﻳﻮن‪ ،‬ان ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻣﺴﻌﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺗﺨﺖ ﺗﻲ‬ ‫وﻳﭡﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي زﻧﺪﮔﻲ زﻫﺮ ﻛﺮي ﮀﮇي ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﻳﻜﺪم ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻲ اﻫﻢ‬ ‫ﺷﻬﺮن ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۽ ﻣﺮو )‪ (Merv‬ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻮ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﮇاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ‪۱۰۳۷‬ع ۽ ‪ ۳۸‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۱۰۴۰‬۾ ﻫﻦ ﻏﺰﻧﻮي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻲ اﻫﻢ ﺷﻬﺮن ﺑﻠﺦ ۽ ﺑﺨﺎرا ﺗﻲ اﻫﮍي زور زﺑﺮدﺳﺘﻲ‬ ‫ﻛﺌﻲ ﺟﻮ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ﭘﭧ ﻣﺴﻌﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﮐﻲ ﻟﻜﮡ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﻣﻠﻲ ۽ اﺗﺎن ﭜﮙﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﭼﻲ ﻻﻫﻮر ۾‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﻪ ورﺗﻲ اﭤﺲ‪ ۱۰۵۸ .‬۾ ﺗﻐﺮل ﺑﻴﮓ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ اﻟﻘﺎﺋﻢ ﺟﻲ ﭼﻮڻ ﺗﻲ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ ڏﻳﺌﻲ ﺑﻐﺪاد‬ ‫۾ داﺧﻞ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ اﻟﻘﺎﺋﻢ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻴﺴﻴﻦ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺼﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﺎ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ۽ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ اﺗﺮ ۾ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ وڏي ري ﺑﺎزار ﻣﺎن اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﮔﺮم ﮔﺮم ﻧﺎن ۽ ﻛﻮاب‬ ‫وﭠﻲ آﻳﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﻴﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ اﻟﮗ اﻟﮗ ﭘﺎﻛﻴﭧ ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺟﻴﻮس ﺟﻮ دﭔﻮ ۽ ﻣﭡﻲ ۾‬ ‫ﺳﻮﻫﻦ ﺣﻠﻮي ﺟﻮ ﭨﻜﺮو ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ان ڏﻳﻨﻬﻦ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﺮاﭼﻲ ﺳﻮﻫﻦ ﺣﻠﻮي ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﺎ‬ ‫دراﺻﻞ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺳﭙﻴﺸﻠﭩﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﻲ ﺑﺲ ﻛﺌﻴﺴﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺑﺲ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ اﮘﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﻨﺰل ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﻫﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ڊراﺋﻴﻮر ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻚ ﻓﺎرﺳﻲ ﮔﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﻛﺌﺴﭧ آن ﻛﻴﻮ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﺑﺲ اﺳﭩﺎرٽ ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﺎ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ‪ -‬ﺷﺎﻫﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ۽ ﺣﺎﻛﻤﻦ‪ ،‬ﺷﺎﻫﻦ ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﭡﺎﻳﻦ ۽ ﺧﺮاﺑﻴﻦ‪ ،‬ﭰﮇي ﺑﺎزﻳﻦ ۽ ﺳﺎزﺷﻦ‪ ،‬آرٽ ۽‬ ‫ﻛﻠﭽﺮ ﮐﻲ ﻓﺮوغ ڏﻳﺎرڻ ۽ ﻗﺘﻞ و ﻏﺎرت ﺳﺎن ﭜﺮي ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻲ دور ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ‪۳۰۰۰‬‬ ‫ﺳﺎل اڳ ﺟﻮ ﺷﺮوع ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ اﻳﻼﻣﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺌﻮن ﺳﮅو ﻫﻚ ﻫﻚ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ رﻛﺎرڊ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﮐﺎن ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺷﺮوﻋﺎﺗﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺳﺎﺋﺮس اول‪ ،‬ﻛﺌﻤﺒﻴﺲ‪ ،‬دارﻳﻮس اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﺟﻲ ﭴﻤﮡ ﮐﺎن ﺑﻪ اڌ ﺻﺪي اڳ ﭘﺮﺷﻴﺎ )اﻳﺮان( ﺗﻲ راڄ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﮅ‬ ‫ﺣﻀﺮت‬ ‫ٰ‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻳﻮ ان اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﺮﺷﻴﺎﺗﻲ راڄ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬راﻫﻪ ﻫﻤﻮار ﻛﺌﻲ ۽ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫اﻧﮉﻳﺎ ﺗﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻋﺮﺻﻮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻴﺌﻦ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﻦ ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻋﺮﺻﻮ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﺌﻴﻦ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ آرﮔﻴﺎد ۽ ﺳﻠﻮﻛﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺗﻲ ﭘﻮﮢﺎ ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل )‪ ۳۳۰‬ﻗﺒﻞ‬ ‫ﻣﺴﻴﺢ ﮐﺎن ‪ ۱۶۴‬ﻗﺒﻞ ﻣﺴﻴﺢ ﺗﺎﺋﻴﻦ( ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ‪ ۵۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﺎر ﭤﻴﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ ‪ ۴۰‬ﮐﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﭤﻴﺎ ۽ ﺳﻨﺪن ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ ۲۴۷‬ﻗﺒﻞ ﻣﺴﻴﺢ ﮐﺎن ‪ ۲۲۴‬ﻋﻴﺴﻮي ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﻮا ﭼﺎر ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﭨﻴﻬﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ ۽ ‪ ۲۲۴‬ﻋﻴﺴﻮي ﮐﺎن ‪ ۶۵۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ راڄ ﻛﻴﺎﺋﻮن‬ ‫ان ﺑﻌﺪ ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ )ﭔﺌﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ( ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن اﻳﺮان ﻣﻜﻤﻞ ﻃﺮح ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬اﻣﻴﻪ ۽ ﻋﺒﺎﺳﻲ‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻦ ﺟﻲ راڄ ﺑﻌﺪ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﮔﻬﺮاﮢﺎ ﭘﻴﺪا ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻬﮍوڪ ﻋﻠﻮي‪ ،‬ﻃﺎﻫﺮي‪،‬‬ ‫ﻇﻴﺎري‪ ،‬ﺑﻮﺋﻲ‪ ،‬دﻳﻼﻣﻲ‪ ،‬ﺻﻔﺎري‪ ،‬ﺳﻤﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻏﺰﻧﻮي‪ ،‬ﺳﻠﺠﻮق وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه ﺟﻦ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﻣﺎن ﻛﻲ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان‬ ‫)ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﺗﻲ ﺗﻪ ﻛﻲ ان ﺟﻲ ﺣﺼﻲ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻮن ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ ۽ آﺧﺮ ۾ ‪۱۹۷۹‬ع ۾ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب‬ ‫آﮢﮡ ﮐﺎن اڳ آﺧﺮي ﭔﻪ ﮔﻬﺮاﮢﺎ ﺟﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻫﻼﺋﻲ اﻫﻲ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﻗﺎﺟﺎري ﮔﻬﺮاﮢﻮ ۽ ﭘﻬﻠﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫آﺧﺮي ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي ﻫﻮ‪ .‬ﺳﺎﺋﺮس ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﮐﺎن وﭠﻲ آﺧﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮘﮣﻴﺎ وﭸﻦ ﺗﻪ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﮔﺬرﻳﻞ اڍاﺋﻲ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ اڍاﺋﻲ ﺳﺌﻮ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‪ ۶۵۱ .‬۾ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻳﺰدﮔﺮ ﺳﻮم‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﻌﺪ رﺿﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﭛ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﻳﺎ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﮇاﺋﮡ وارا ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ‬ ‫۾ ﺳﻮا‪ ‬اﻳﻜﮍ ﭔﻴﻜﮍ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻴﻦ ﺟﺎ ﻛﻢ ﺟﮇا ﻫﺌﺎ ۽ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮐﻲ اﺳﻼﻣﻲ رﻧﮓ ڏﻳﺌﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺟﻮﺋﻲ ﮘﻠﻮ ﻛﭙﻴﻨﺪا‬ ‫رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻨﮓ‪ ،‬ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻬﮍا اﺳﻼم ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﭰﺮﻟﭧ ۽ ﺗﺒﺎﻫﻲ‬ ‫ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﮐﺎن ﺗﺎڙﻳﻮن وﭴﺮاﺋﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺟﻮ ﺋﻲ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﭤﻲ ﻛﻴﺎﺋﻮن ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۾‬ ‫ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮐﻮﭘﮍﻳﻦ ﺟﺎ اﻫﺮام ﭤﻲ ﭠﻬﺮاﻳﺎﺋﻮن‪ .‬اﺳﻼم اﻣﻦ ﺟﻮ ﻣﺬﻫﺐ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﻨﻦ اﮢﭵﺎﮢﻦ اﻳﺘﺮو ﺑﻪ اﻣﻦ ﻧﭥﻲ‬ ‫رﮐﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺘﺮو ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ دور ۾ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ‪ ۴۰۰‬ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺑﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻮﭴﺎري ﺣﺎﻛﻤﻦ رﮐﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﻫﻨﺪ ﺳﻨﮅ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﺎﻛﻤﻦ واﻧﮕﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ اﺳﻼم ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ روﺷﻦ ﻛﺮڻ ﺑﺪران ان ﮐﻲ ﺑﺪﻧﺎم ﺋﻲ‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺑﺲ ﺑﺎﻗﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻓﻴﻠﮉ ﻣﺎرﺷﻞ اﻳﻮب ﺧﺎن واﻧﮕﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻟﻘﺒﻦ ﺟﻮ ﺋﻲ واڌارو ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﺮس دوم ۽ داﺋﺮوس اول ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ وڌ ۾ وڌ ﮐﮣﻲ ﻋﻈﻴﻢ )‪ (The Great‬ﺳﮇراﻳﻮ‪ ،‬ﻣﻘﺪوﻧﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻜﻨﺪر ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ دي ﮔﺮﻳﭧ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود رﮐﻴﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﻌﺪ وارن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ‪ ،‬ﻋﻮام ﻻ‪ ‬ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ آﮢﮡ ﮐﺎن‬ ‫وڌﻳﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻟﻘﺒﻦ ۾ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ آﻧﺪي‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ ﻣﺎن ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ۽ ﺟﻬﺎن ﭘﻨﺎﻫﻪ ﭤﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻛﺎﺟﺎر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻗﺎﺟﺎر ﺟﻲ ﻋﻬﺪن ﺟﻮ ﻣﺜﺎل ڏﻳﺎن ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﻲ ﻗﺎﭼﺎري ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻲ ﺳﻮا ﺻﺪي )‪۱۷۹۴‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۱۹۲۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ( ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ ۸‬ﮐﻦ اﻫﻢ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻛﺎﭼﺎري ﭔﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۷۷۲‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۷۹۷‬ﮐﺎن ‪ ۱۸۳۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺟﻮ اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﺎﺑﺎ ﺧﺎن ﻫﻮ‬ ‫ﭘﺮ ﺗﺎﺟﭙﻮﺷﻲ ﻣﻬﻞ ﻫﻮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻟﻘﺐ وڌاﺋﻴﻨﺪو وﻳﻮ‪ .‬آﺧﺮ ۾ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﺑﺎﺑﺎ ﺧﺎن ﭼﺌﻲ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭤﻴﮡ ﺑﺪران ﻫﻲ ﻟﻘﺐ ۽ ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ ﺻﻔﺘﻦ ﺳﺎن ﻧﺎﻟﻮ ورﺗﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻇﻞ ا� ﮔﺘﻲ ﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺳﻜﻨﺪر ﺷﺎﻫﺎن ﺟﺎم ﺟﺎﻫﻪ ﻓﺮﻳﺪون ﻓﺎر ﻛﺴﺮيٰ ‪ ،‬ﺷﻮﻛﺖ اﺳﻼم‪ ،‬ﭘﻨﺎﻫﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ‪ ،‬ﭘﻨﺎﻫﻪ ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫ﻣﻠﻚ اﻋﻈﻢ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن اﺑﻦ ﺳﻠﻄﺎن‪ ،‬ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻗﺎﭼﺎر‪.....‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ اﺻﺤﺎﺑﻲ‬ ‫اﻳﺮان ۾ رﻫﻨﺪي ۽ ﺧﺎص ﻛﺮي اﺻﻔﻬﺎن ﻣﺎن اﻳﻨﺪي وﻳﻨﺪي اﺳﻼﻣﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖ‪ ،‬اﺻﺤﺎب ﺳﮙﻮري ۽ اﺳﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻲ ﺳﭽﻲ ﻋﺎﺷﻖ ﺣﻀﺮت ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻧﻪ ﻛﺮڻ ﻧﺎاﻧﺼﺎﻓﻲ ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮت ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﻮٺ ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ ﻫﻮ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ”ﭘﺮﺷﻴﺎ“ ۽ ”ﻓﺎرس“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻠﻤﺎن ﻫﻚ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﺟﻦ ﺟﻮ ڌرم ﺑﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻮﭴﺎ ﻛﺮڻ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﻳﻬﻮدﻳﻦ ۽ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻳﺮان ۾ اﺳﻼم ﺑﻌﺪ ۾ )‪ ۶۵۰‬ڌاري( آﻳﻮ‪ .‬ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﮐﻲ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن دﻳﻦ ﺣﻖ‬ ‫ﺗﻲ ﻫﻠﮡ ﺟﻲ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ڌرم ﮀﮇي ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﭘﺎدرﻳﻦ ۽ راﻫﺒﻦ ﺟﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻫﻚ راﻫﺐ ﻣﺮڻ وﻗﺖ‬ ‫ﮐﻴﺲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اي ﺣﻖ ﺟﻲ ﮘﻮﻻ ﻛﻨﺪڙ ﻧﻮﺟﻮان ﻫﻦ وﻗﺖ ان ﻧﺒﻲ آﺧﺮا ﻟﺰﻣﺎن ﺟﻲ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﮡ ﺟﻮ وﻗﺖ وﻳﺠﻬﻮ اﭼﻲ وﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ رﻳﮕﺴﺘﺎن ﻣﺎن اﭤﻲ دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ ﮐﻲ زﻧﺪه ﻛﻨﺪو ۽ ﻫﻮ ان ڌرﺗﻲ ڏي ﻫﺠﺮت ﻛﻨﺪو‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ‬ ‫ﮐﺠﻴﻦ ﺟﺎ وڻ ﻫﻮﻧﺪا‪.‬‬

‫ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ان اﺷﺎري ﺗﻲ ﻣﻨﺰﻟﻮن ﻛﻨﺪو اﭼﻲ ﻳﺜﺮب ﮐﺎن ﻧﻜﺘﻮ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻏﻼم ﺑﮣﺎﺋﻲ ﻫﻚ ﻳﻬﻮدي‬ ‫وٽ وﻛﻴﻮ ﺑﻪ وﻳﻮ ﭘﺮ آﺧﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺣﻀﻮر ﺻﻪ ﺟﻦ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﻧﺼﻴﺐ ﭤﻲ ۽ اﺳﻼﻣﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﻠﻤﺎن ﺳﺎن ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﻏﻼﻣﻲ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ۾ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺑﺪر ۽ اﺣﺪ ﺟﻲ ﻟﮍاﺋﻴﻦ ۾ ﺗﻪ ﺣﺼﻮ وﭠﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﭘﻨﺠﻴﻦ‬ ‫ﻫﺠﺮي ۾ ﺟﻴﻜﺎ ﺧﻨﺪق ﺟﻲ ﻟﮍاﺋﻲ ﻟﮙﻲ ان ۾ ﺑﭽﺎ‪ ‬ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻨﺪق ﮐﻮﭨﮡ ﺟﻲ ﺳﭡﻲ را‪ ‬ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﭘﻴﺶ ﻛﺌﻲ ۽‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﺳﻮڀ ﻧﺼﻴﺐ ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﮐﻲ اﻳﮇو ﺗﻪ ﭘﻴﺎرو ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﻬﺎﺟﺮﻳﻦ ۽ اﻧﺼﺎر ۾ اﭼﻲ ﺑﺤﺚ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ”ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ رﺿﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻫﻲ؟“ ﺣﻀﻮر اﻛﺮم‬ ‫ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ اﻫﻮ ﺑﺤﺚ ﭔﮅو ﺗﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ‪” :‬ﺳﻠﻤﺎن ﻣﻦ اﻫﻞ اﻟﺒﻴﺖ“ )ﺳﻠﻤﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻣﺎن آﻫﻲ(‪ .‬ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻋﺸﻖ رﺳﻮل ﺻﻪ ۽ ﺷﻮق ﺟﻬﺎد ڏﺳﻲ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ “ ﺟﻨﺖ ﭨﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ اﺷﺘﻴﺎق رﮐﻲ ﭤﻲ‪،‬‬ ‫ﻋﻠﻲ رﺿﻪ‪ ،‬ﻋﻤﺎر رﺿﻪ ۽ ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻪ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﻣﻮﻗﻌﻲ ﺗﻲ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﮐﻴﻦ ﺳﻠﻤﺎن اﻟﺨﻴﺮ ﺟﻮ ﻟﻘﺐ ﻋﻄﺎ‬ ‫ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺣﻀﻮر اﻛﺮم ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﺟﻲ رﺣﻠﺖ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ رﺿﻪ وڏي ﻋﺮﺻﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺪﻳﻨﻲ ۾ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت‬ ‫ﻋﻤﺮ ﻓﺎروق ﺟﻲ ﻋﻬﺪ ﺧﻼﻓﺖ ۾ ﻫﻦ ﻋﺮاق ۾ ﺋﻲ رﻫﮡ ﭘﺴﻨﺪ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻲ وﻗﺖ )ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ آﺗﺶ‬ ‫ﭘﺮﺳﺖ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻳﺰدﮔﺮ ﺳﻮم ﻫﻮ( ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ اﺳﻼم ۾ ﺷﺮﻳﻚ ﻫﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ان ﺑﻌﺪ ﮐﻴﺲ‬ ‫ﻣﺪاﺋﻦ ﺟﻲ ﮔﻮرﻧﺮي ﭘﮡ ڏﻧﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﻣﺮد دروﻳﺶ ﮔﻮﻧﺮي وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﮐﺎن ﻛﻢ ورﺗﻮ‪ .‬ﺳﭵﻮ ﭘﮕﻬﺎر ﻏﺮﻳﺒﻦ‬ ‫۾ ورﻫﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻴﭧ ﮔﺬر ﻻ‪ ‬ﺗﻮﻧﺌﺮﻳﻮن ۽ ﺗﮇا ﭠﺎﻫﻲ وﻛﮣﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﺑﻪ ﺗﮑﻮ ﻧﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﺨﺺ ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ رﺿﻪ ﮐﻲ ﮔﻬﭧ وڌ ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﻮ‪ .‬ﺟﻮاب ۾ وراﮢﻴﺎﺋﻨﺲ ”ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭜﺎ‪ ‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ‬ ‫ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻨﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﮍ ﮘﺮو ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﺗﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭼﻴﻮ آﻫﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﺎﻟﺖ ان ﮐﺎن ﺑﻪ ﺧﺮاب‬ ‫ﻫﻮﻧﺪي ۽ ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻨﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﮍ ﻫﻠﻜﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ان ﺑﺪﺷﺪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﮐﺎن آﺋﻮن ﮀﻮ ﮔﻬﭕﺮاﻳﺎن‪.‬‬

‫ﺣﻀﺮت ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ‪ ۳۵‬ﻫﺠﺮي ۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺣﻀﺮت ﻋﺜﻤﺎن رﺿﻪ ﺟﻮ دور ﺧﻼﻓﺖ ﻫﻮ‪ .‬ﮐﻴﻦ‬ ‫اﺗﻲ ﻣﺪاﺋﻦ ﺷﻬﺮ ۾ ﺋﻲ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻋﺮاق ۾ اﭼﻲ ﭤﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻗﺮآن ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫۾ ﭘﮡ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﺑﻠﻜﻪ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻗﺮآن ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ ڌارﺋﻴﻦ ﭔﻮﻟﻲ ۾‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻮاري ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‬

‫اﺳﺎن ﺟﻮ ﻗﺎﻓﻠﻮ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ﺑﺎ‪ ‬اﻳﺌﺮ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ڏﻫﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﺋﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﻲ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﻣﻬﺮآﺑﺎد ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ ۽ اڌ‬ ‫ﻛﻼڪ اﻧﺪر اﺳﺎن اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﻧﻜﺮي ﻫﻚ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺑﺲ ۾ اﭼﻲ وﻳﭡﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭔﻲ ﻣﻨﺰل ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ ﭘﺮ‬ ‫ﺗﻬﺮان ۾ ﺋﻲ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮔﺬري وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻮ اﺗﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ‬ ‫ﺟﻲ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ ۽ ﭔﻴﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺎڻ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﭔﻲ ﻣﻨﺰل ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﮣﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ اﻳﺮان ۾ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻴﻞ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭨﻮﺋﺮ ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﻳﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺘﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﻳﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﻗﺎﻓﻼ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻫﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺷﻬﺮن ۾ رﻫﻲ ﻣﻘﺮر ﻣﻘﺪس ﻣﻘﺎم ڏﺳﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻫﻚ‬ ‫ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻧﺞ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭨﺮپ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ﻋﺒﺎدت ۾ ﻣﺸﻐﻮل رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﻦ ﺑﻌﺪ ﭤﻮرو‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺑﺎزارﻳﻦ ﻣﺎن ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬دﻟﭽﺴﭙﻲ وﭠﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﻠﻚ ﮀﮇڻ ﻣﻬﻞ ﭘﻜﻮ ﭘﻬﻪ‬ ‫ﻛﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ دﻧﻴﺎ ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ وﻗﺖ ﻧﻪ وﭸﺎﺋﺒﻮ ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬اﻧﺴﺎن اﻧﺴﺎن آﻫﻲ ﻛﺠﻬﻪ وﻻﺋﺘﻲ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ ﭼﻤﻚ ۽‬ ‫ﻛﺸﺶ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺴﺘﺎﺋﻲ ﻛﺮي ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﭽﺎ ﭔﺎر ﻳﺎد اﭼﮡ ﻛﺮي ﻫﻮ ﺷﺎﭘﻨﮓ ڏي ﺿﺮور ﭤﻮرو ﮔﻬﮣﻮ ﻻڙو رﮐﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﻋﺎم ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ واﻧﮕﺮ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﭔﻴﻦ ﺷﻴﻦ ڏي ڌﻳﺎن ﻧﭥﻮ رﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻲ ﭤﻴﻞ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ ۽ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻢ‬ ‫ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ﺑﻪ ﻣﻮن ﭘﺌﻲ ﻛﮃﻳﻮن‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﭔﻴﻦ ﺟﻲ ان ۾ ﻛﺎ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ‬ ‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺷﻬﺮ ۾ اﻣﺎﻣﺰاده ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﭜﺮﺳﺎن ﺋﻲ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﺗﻲ‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬آﺋﻮن اﭤﻴﺲ ۽ اﻛﻴﻠﻲ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‪ ،‬ﻋﻄﺎر ۽ ﻣﻠﻮڪ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻠﻨﺪا ﭘﺮ ﺟﮇﻫﻦ ﭔﻪ ﻛﻼڪ ﮔﺬري وﻳﺎ‪ ،‬اﺗﻲ ﺋﻲ وﻳﭡﺎ رﻫﻴﺎ ﺗﻪ ِ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﺎن ﭤﻲ آﻳﺲ‪ .‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺳﺮن ﺗﻲ اﻛﺮﻳﻞ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ رﺑﺎﻋﻴﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻛﮃﻧﺪي اﻫﻮ ﺳﻮﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻫﺘﻲ ﮀﻮ ﻧﭥﺎ اﭼﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬ﻳﻜﺪم ڌﻳﺎن ۾ اﭼﻲ‬ ‫وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ‪ ،‬ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ‪ ،‬ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻌﺼﻮم ۽ ﻧﻴﻚ اﻣﺎﻣﺰادن ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻲ ﻓﺎﺗﺢ‬ ‫ﭘﮍﻫﮡ ۽ دﻋﺎ ﮔﻬﺮڻ آﻳﺎ آﻫﻦ ﺳﻮ اﻫﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻦ ﺷﺮاﺑﻲ ﻛﻮاﺑﻲ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ اﻳﻨﺪا‪،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻋﺒﺎدت ﺑﺪران‬ ‫اﻧﺴﺎن ذات ﮐﻲ اﻫﺎ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﭤﻮ ﻛﺮي ﺗﻪ ﮐﺎﺋﻮ‪ ،‬ﭘﻴﺌﻮ ۽ ﻋﻴﺶ ﻛﺮﻳﻮ ﻛﻬﮍي ﺧﺒﺮ ﺳﭝﺎﮢﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻦ دﻧﻴﺎ ۾ ﻫﺠﻮ ﺑﻪ ﻳﺎ ﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﻳﺎ ﺟﻴﻜﻮ ﭤﻮ ﭼﻮي ﺗﻪ ﺟﻴﻜﺮ ﺷﺮاب ﺟﻮ ﺟﮗ اﮘﻴﺎن ﻫﺠﻴﻢ ۽ ﻣﺤﺒﻮﺑﺎ ﺟﻲ ﺟﻮٽ ﺗﻲ ﻟﻴﭩﻴﻮ ﭘﻴﻮ ﻫﺠﺎن‪ ،‬ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﭜﻼ ﮀﺎ‬ ‫ﮐﭙﻲ‪ .‬اﻫﺎﺋﻲ ﺗﻪ ﺟﻨﺖ آﻫﻲ!‬ ‫ﺳﻮ ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﻴﺘﺮن ﺷﻬﺮن ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﮐﺎن ﺟﺪا ﭤﻲ وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﻗﻢ ۾‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ادارا ۽ ﺟﺎﻳﻮن ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻮن ﮐﻲ اﻛﻴﻠﻮ وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻗﻢ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ )‪ (۷۴۵-۷۹۹‬ﺟﻲ ﻧﻴﺎﮢﻲ ۽‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻲ ﺑﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮم ﺟﻲ درﮔﺎﻫﻪ ﻛﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬ﺳﺘﻴﻦ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ )‪ (۷۶۵-۸۱۸‬ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻗﻢ اﻫﻞ ﺷﻴﻌﻪ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﻣﺪرﺳﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻗﻢ ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻌﻜﺮان ﺑﻪ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﺷﻴﻌﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ ۽‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ دل ﺟﻮن ﻣﺮادون ﻛﺎﻏﺬ ﺗﻲ ﻟﮑﻲ اﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﻚ ﭘﺎڪ ﮐﻮه ۾ اﮀﻠﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﻋﻘﻴﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ‬ ‫اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﻠﻤﺎﺋﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻟﻜﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻮ‬ ‫ﺿﺮورﺗﻤﻨﺪن ﺟﺎ ﻛﻢ ﻛﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻤﻜﺮان ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻣﻮﺟﻮد ﻫﻚ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺷﻴﺦ ﺣﺴﻦ اﺑﻦ ﻣﺼﻠﺢ‬ ‫ﺟﻤﻜﺮاﻧﻲ ﮐﻲ ‪ ۳۷۳‬ﻫﺠﺮي )ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۹۷۴‬ﻋﻴﺴﻮي( ۾ ﻫﻦ ﮐﻮﻫﻪ وٽ اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭔﺎرﻫﻴﻦ ۽ ﻏﺎﺋﺐ اﻣﺎم ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﮁﺎڙي ۾ ﻫﻦ ﺟﻤﻜﺮان ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﮐﻮﻫﻪ ﻣﺎن ﻧﻜﺮﻧﺪو‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﻧﻈﺮ ۾ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ اﻫﻤﻴﺖ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫اﺣﻤﺪ ﻧﺰاد ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻛﻢ ﻫﻦ ‪ ۱۰‬ﻣﻠﻴﻦ ﭘﺎﺋﻮﻧﮉ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﮐﻲ ڏﻳﮡ ﺟﻮ اﻋﻼن ﻛﻴﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺎ‬ ‫ﺳﻮﻳﻦ ﺷﺂﮔﺮد ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺪرﺳﻦ ۽ ﭔﻴﻦ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﭠﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ ﺳﻮﻳﻦ ﻣﺪرﺳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻣﺪرﺳﻮ ﺳﭛ ۾ وڏو آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ۽ وﻳﻨﺪي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﺟﺎ ﻣﻌﻠﻢ ۽ اﺳﺘﺎد ﻣﻠﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻗﻢ ۽ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﺎڻ ﻫﺘﻲ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﺪرﺳﻦ ۾ درس و‬ ‫ﺗﺪرﻳﺲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻗﻢ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﭘﮡ اﻫﻢ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻫﻦ‬

‫ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻗﻢ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ڏﮐﮡ اوﻟﻬﻪ ۾ ‪ ۹۷‬ﻣﻴﻠﻦ )‪ ۱۵۶‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮن( ﺟﻲ ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﺋﻴﻦ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻴﺘﺮو ﭘﺮي آﻫﻲ ﭘﺮ ﺳﻔﺮ ۾ ان ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﭧ وﻗﺖ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻮن ﻫﺎ‪ ‬وي ﺗﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ روڊ رﺳﺘﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺟﭙﺎن ۽‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻮن آﻫﻦ‪ ،‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﺎ‪ ‬وي ﮐﺎن‬ ‫ﻫﻠﻨﺪڙ ﻻرﻳﻮن ﻣﻮﭨﺮون‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍن ﺗﺮﻗﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ ۽ اﻣﻴﺮ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻠﮡ‬ ‫ﺟﻮ ﻛﻠﭽﺮ آﻫﻲ ۽ ﻣﻨﺠﻬﻦ ﺻﺒﺮ ۽ ﺑﺮداﺷﺖ ﺟﻮ ﻣﺎدو )‪ (Tolerance‬اﺳﺎن ﮐﻲ وري ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬وﻳﻜﺮن ۽‬ ‫ﺳﭡﻦ رﺳﺘﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه روﺷﻨﻲ ﺟﻮ ﺑﻪ وڏو ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ ۽ ﮔﺎڏﻳﻦ ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙن ﮐﻲ ‪ Beam‬ﺗﻲ ﺑﺘﻲ رﮐﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن‬ ‫اﻳﻨﺪڙن ﺟﻮن اﮐﻴﻮن ﻧﭥﻴﻮن ﻛﮃﮢﻴﻮن ﭘﻮن‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۽ ان ﺟﻲ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﺗﻪ ﺳﭵﻲ رات‬ ‫ﺑﺘﻴﻮن ﭔﺮﻧﺪﻳﻮن رﻫﻦ ﭤﻴﻮن ﭘﺮ ﺗﻌﺠﺐ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻮﻳﻦ ﻣﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﻫﺎ‪ ‬وي ﺗﻲ روڊ‬ ‫ﺟﻲ ﭔﻨﻬﻲ ﭘﺎﺳﻦ ﮐﺎن ﻣﺮﻛﺮي ﺑﻠﺐ ﭘﻴﺎ ﭔﺮن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻻﺋﻴﭧ ﺟﻮ ﺧﺮچ اﻳﺮان ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﺋﻲ اﻓﻮرڊ ﻛﺮي‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ ﻫﻴﭡﺎن ﺗﻴﻞ ۽ ﮔﺌﺲ ﺟﻮن ﻧﺪﻳﻮن وﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﭘﻴﭩﺮول ﺟﻮ ﻟﭩﺮ اﺳﺎن وٽ ﭘﺎﮢﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻟﭩﺮ ﺟﻲ ﺑﻮﺗﻞ ﮐﺎن ﺳﺴﺘﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻲ ﮐﻲ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻲ اﻫﮍﻳﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻦ ﺗﻲ‬ ‫اﺳﺎن ﮐﻲ ﺗﻌﺠﺐ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻳﻜﺪم وراﮢﻴﻮ‪ ” :‬۽ ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﻲ وري اﺳﺎن ﺗﻲ ﺗﻌﺠﺐ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ ۽ ﮐﭩﻞ ﻣﻠﻚ ﻫﻮﻧﺪي ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻗﺮﺿﻦ ﺟﺎ اﻧﺒﺎر ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ان ﺟﻲ ﺻﺪر ﺻﺎﺣﺐ ﻳﺎ ﭘﻨﺠﺎب‬ ‫وزﻳﺮاﻋﻠﻲ ﺟﻮ رﻫﺎﺋﺶ ﮔﺎﻫﻪ ﺗﻪ ڏﺳﻮ ! ﺟﻦ ﺟﻲ ﻋﺎم ﺧﺮچ ﭘﭡﻴﺎن ﺑﻪ ﻋﻮام ﺟﻲ ﭨﺌﻜﺲ ﻣﺎن ﻛﺮوڙﻫﺎ روﭘﻴﺎ‬ ‫ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺿﺎﻳﻊ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ۽ اﻳﺮان ﺟﻬﮍي اﻣﻴﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﻫﻚ ﻓﻘﻴﺮاﮢﻲ ﮔﻬﺮ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻫﻮ ﭘﭧ ﺗﻲ وﮀﺎﻳﻞ ﻏﺎﻟﻴﭽﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﺳﻤﻬﻲ رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﺟﻴﻜﺎ آﻓﻴﺲ ۾ ﮐﺎﺋﻲ ﭤﻮ اﻫﺎ ﮔﻬﺮان ﻟﻨﭻ ﺑﺎﻛﺲ ۾ ﮐﮣﻲ اﭼﻲ ﭤﻮ‪“.‬‬

‫اﻳﺮان ﻣﻠﻚ ‪ ۳۰‬ﺻﻮﺑﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﻫﻚ ﺋﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺳﻨﮅ ۾ آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﺌﻴﻦ ﺗﻬﺮان ۽ ﻗﻢ‬ ‫ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪۱۹۹۵ ‬ع ۾ ﺗﻬﺮان ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ ڏاﮐﮣﻮ ﺣﺼﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻗﻢ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ اﭼﻲ وﭸﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ ،‬ڌار ﻛﺮي ان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻗﻢ ﺻﻮﺑﻮ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ ﺗﻬﺮان ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ‪ ۱۹۰۰۰‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ ﻗﻢ‬ ‫ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ‪ ۱۱۵۰۰‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺳﭵﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ﻛﺎ ﻳﺎرﻫﻦ ﻟﮏ ﻣﺲ ﭤﻴﻨﺪي ۽ ﻗﻢ ﺻﻮﺑﻲ‬ ‫۾ ﻓﻘﻂ ﻗﻢ )‪ (Qom‬ﺋﻲ اﻛﻴﻠﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺲ رات ﺟﻮ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺑﺠﻲ ڌاري ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ داﺧﻞ ﭤﻲ‪ .‬اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ وارن اﺳﺎن ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﺑﻠﻜﻞ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﺮﻛﺰ ۾ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن واري روڊ ﺧﻴﺎﺑﺎن آراڪ ﺗﻲ ﻫﻮﭨﻞ‬ ‫اﭘﺎرﺗﻤﺎن ارڌال )‪ (Ardehal‬۾ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ ﻗﻢ ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﻣﻘﺒﺮن ۽ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرﻛﻦ ﺟﻲ ارد ﮔﺮد رات ﺟﻮ‬ ‫ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﻫﻚ ﺑﺠﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن ﻟﮙﻲ رﻫﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﭨﺮﻳﻔﻚ ﺑﻪ ﺟﺌﻢ رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﺮﻛﺎر‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن ﻫﺮ ﺳﺎل رﺳﺘﺎ وﻳﻜﺮا ﭤﻴﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ روڊ ون وي ﺑﻪ ﻛﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﭨﺮﻳﻔﻚ ﺟﻮ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻮ ﻓﻠﻮ ﻫﺠﻲ‪.‬‬ ‫اﻫﮍو ﺋﻲ ﻫﻚ رﺳﺘﻮ ﻗﻢ ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻔﻚ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻃﺮﻓﺎن ﻫﺎڻ ﻛﻮ ‪ One way‬ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺟﻠﺪي ۾ ﭼﮍﻫﻲ‬ ‫اﭼﮡ ﺑﻌﺪ ان روڊ ﺟﻲ ون وي ﻫﺠﮡ ﺟﻮ ﻧﻮﭨﺲ ڌﻳﺎن ۾ آﻳﻮ‪ .‬ﺑﺲ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﮔﺎڏي ﮐﻲ ﺑﺮﻳﻚ ﻫﮣﻲ ان ﮐﻲ‬ ‫‪ Reverse‬ﻛﺮڻ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻲ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ان ﮐﻲ ﻛﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﻧﻪ ڏﻧﻲ ۽ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ اﮘﺘﻲ وڌڻ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﺟﻮ ان روڊ‬ ‫ﺟﻲ ﭘﻮﮀﮍ ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﺗﺎن اڌ ﻓﺮﻻﻧﮓ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ ،‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﭨﺮﻳﻔﻚ ﺳﮕﻨﻞ ﻳﺎ ون وي‬ ‫ﺟﻲ ﭘﺮواﻫﻪ ﻧﻪ ﻛﻨﺪڙ اﺳﺎن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ ﻛﺎ وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬اﮘﻴﺎن ﻫﻚ ﮀﻮﻛﺮاٽ ﭨﺮﻳﻔﻚ ﭘﻮﻟﻴﺲ آﻓﻴﺴﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻴﭩﻲ وﭴﺎﺋﮡ ﺗﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﮔﺎڏي ﺑﻴﻬﺎري ﺗﻪ ﺑﻪ اﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﺮواﻫﻪ ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ اﺳﺎن وٽ ﭨﻲ ﭨﻲ ﺳﻴﻨﻴﺌﺮ‬ ‫ﭘﻮﻟﻴﺲ آﻓﻴﺴﺮ ﺑﻴﭡﺎ ﻫﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻮ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﭜﭹﻜﮍي ﻛﺮڻ واري ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﮕﺎڙي ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻦ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ان‬ ‫رات اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ اﻫﻮ ‪ Clear‬۽ ﭼﭩﻮ ﭼﭙﺎﭨﻮ ‪ Message‬ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻫﻚ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺟﻲ ﺳﭙﺎﻫﻲ‬ ‫ﭘﻮﻳﺎن ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻓﻮرس آﻫﻲ ۽ ڏوﻫﺎري ﻧﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﺌﺴﻲ ذرﻳﻌﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﻧﻪ ﻣﻨﭣ ﻣﻴﮍ‬ ‫ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ۽ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﺳﻔﺎرش ﻛﺮاﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭔﻦ ﺗﺮم ﺧﺎﻧﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ آﺋﻲ ﭤﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ آﻓﻴﺴﺮ ﮐﻲ ﮔﻬﮣﻮ ﺋﻲ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ‪” ،‬ﺗﻮﻫﺎن ﻗﺎﻧﻮن ﭜﮙﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ آﺋﻮن‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﻫﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ‪ ۲۴ “،‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻫﻠﻜﻲ ﭰﻠﻜﻲ ﺟﺴﻢ واري ﭨﺮﻳﻔﻚ ﺟﻲ ﺳﭙﺎﻫﻲ وراﮢﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ‬

‫ﺟﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺲ ﺟﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻏﻠﻄﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮀﻬﻪ ﻫﺰار روﭘﻴﺎ ﮐﻦ ڏﻧﮉ وﭠﻲ رﺳﻴﺪ ڏﻧﻲ ۽ ﺳﭝﻨﻲ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ اﺗﻲ ﺋﻲ ﻟﻬﺮاﺋﻲ ﺑﺲ ﮐﻲ ‪ ۲۴‬ﻛﻼﻛﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﻮﮔﻬﻮ رﮐﮡ ﻻ‪ ‬ﭜﺮواري ﭤﺎﮢﻲ ﺗﻲ رواﻧﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﭵﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﺎ اﺳﻴﻦ ﭤﻜﻞ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺠﻬﻪ دﻳﺮ اڳ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ در ﺗﻲ ﻟﻬﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻛﻤﺮن ﺟﻮن ﭼﺎﭔﻴﻮن وﭠﻲ ﮔﺮم ﭘﺎﮢﻲ ﺳﺎن‬ ‫وﻫﻨﺠﻲ ﻓﺮﻳﺶ ﭤﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ڊاﺋﻨﻨﮓ روم ۾ اﭼﻲ ڊﻧﺮ ﮐﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﺳﻮﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻦ ﻣﺮدﻳﻦ ﺗﻮڙي ﻋﻮرﺗﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن ﮘﺮﻳﻮن ﺑﺌﮕﻮن ﻣﭥﻲ ﺗﻲ رﮐﻴﻮن ۽ آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ﭤﺎﭔﮍﻧﺪا اﭼﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﭜﻴﮍا ﭤﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎن‬ ‫ﮐﻲ اﻫﻮ اڌ ﻛﻼڪ ﺑﻲ ﻣﺰي ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﭘﺮ اﻫﺎ ﭘﻚ اﭤﻢ ﺗﻪ اﺳﺎن ﻣﺎن ﻫﺮ ﻫﻚ ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﻣﭩﻦ ۽‬ ‫دوﺳﺘﻦ ﻳﺎرن ﮐﻲ اﻫﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو رﻫﻨﺪو ﺗﻪ ﭔﻴﻠﻲ اﻳﺮان ۾ ﻣﺘﺎن ﻛﺎ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﭜﭹﻜﮍي ﻛﺌﻲ اﭤﺎﻧﻮ‪ ،‬ﮀﻮ ﺟﻮ اﻳﺮان ۾ ﻧﻪ‬ ‫رﮘﻮ ﻗﺎﻋﺪا ﻗﺎﻧﻮن آﻫﻦ ﭘﺮ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺟﭙﺎن‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﭔﻴﻦ ﺳﮅرﻳﻞ ﻣﻠﻜﻦ واﻧﮕﺮ ان ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻮاري ﺑﻪ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﭡﻮ‪ ‬ﺑﺪران ﻃﻮﻃﻮ ﻳﺎد اﭼﮡ‬ ‫ﻗﻢ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﺑﻲ ﺑﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ )ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ ﭜﻴﮡ(‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﺳﺎﻣﻬﻮن واري وﻳﻜﺮي روڊ ﺧﻴﺎﺑﺎن اراڪ ﺗﻲ ﻫﻮﭨﻞ آﭘﺎ رﺗﻤﺎن ارڌال )‪ (Ardehal‬۾ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ‪‬‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ ﺑﻠﻜﻞ ان ﻟﻮﻫﻲ ﭘﻞ وٽ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺑﻴﺒﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ ﺧﻴﺎﺑﺎن اراڪ ﺳﺎن ﮘﻨﮃي ﭤﻲ ۽ اﻫﺎ ”ﭘﻞ‬ ‫ﭘﻞ آﻫﻨﭽﻦ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ .‬۽ ﺑﻴﺒﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم‬ ‫اﻟﺮﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ ﭘﮡ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ ﺳﮇﻳﻦ‪ .‬ﻫﻲ ﻗﻢ ﺟﻮ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﺪ واﻧﮕﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻲ‪ .‬۽ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻲ واري ﻫﻮﭨﻞ ۾ رﻫﮡ ﺳﺎن اﻫﻮ ﻓﺎﺋﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﺑﻪ ﻛﻨﮉ ۾ ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻠﻴﺎ وﭸﻮ‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ رﺳﺘﻮ ﭜﻠﺠﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮ ﺟﻮ ﻫﺮ ﺑﺲ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ وﭨﺎن ﻟﻨﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺳﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﭴﮡ ﺗﻪ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎﺋﻮ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻛﻬﮍو ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺟﻮ رﺳﺘﻮ ﻧﻪ ڏﭠﻮ ﻫﺠﻲ‪ ،‬اﻫﻮﺋﻲ‬ ‫ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ آﺋﻮن اﻛﻴﻠﻮ ﺋﻲ اﻛﻴﻠﻮ ﺑﻲ ڊﭘﻮ ﭤﻲ ﻣﺸﻬﺪ واﻧﮕﺮ ﻗﻢ ۾ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻨﮉ ﮐﺎن ﭔﻲ ﻛﻨﮉ ﺗﻲ‬ ‫وﭸﻲ ﻧﻜﺮﻧﺪو ﻫﻮس ۽ واﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ﭘﻮﻧﺪو ﻫﻮس ﻳﺎ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﺗﻪ اﭼﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺗﻲ‬ ‫ﻧﻜﺮﻧﺪو ﻫﻮس‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ اﻫﻢ ﺷﻬﺮ ۾ ﺑﺲ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﺗﻪ ﭴﮡ ﻣﻔﺖ ۾ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮي ﺳﺴﺘﻲ ﭨﻜﻴﭧ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ ﺗﻪ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺑﻪ ﺳﺴﺘﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻮ ﭘﻴﭩﺮول ﺗﻤﺎم ﺳﺴﺘﻮ آﻫﻲ ۽ اﭸﺎن ﺑﻪ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﺳﺴﺘﻮ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﺎ‬ ‫ﺗﻪ ان ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﭼﮍﻫﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﭼﺎر ﭼﺎر ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﮣﻲ ﭤﻲ ۽ ﭜﺎڙي ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮن ﺣﺼﻮ ڏﻳﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻫﺎ دﻟﭽﺴﭗ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ آﺋﻮن ﻗﻢ ﺟﻲ وڏي ﻣﺪرﺳﻲ ﺑﻠﻜﻪ اﺋﻴﻦ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﭛ ۾ وڏي ﺷﻴﻌﻦ‬ ‫ﺟﻲ درﺳﮕﺎﻫﻪ ﻣﺪرﺳﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﺲ ذرﻳﻌﻲ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺲ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ ﺗﺎن ﻓﻼﮢﻲ ﻧﻤﺒﺮ‬ ‫ﺟﻮن ﺑﺴﻮن ﺟﻨﻬﻦ روٽ ﺗﻲ ﻫﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ان ﺗﻲ اﻫﻮ ﻣﺪرﺳﻮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﺲ ۾ وﻳﻬﮡ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن واري ﺳﻴﭧ‬ ‫ﺗﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻋﺎﻟﻢ دﻳﻦ اﮀﻲ ﻋﻤﺎﻣﺎ ۽ ﻧﺎﺳﻲ ﻋﺒﺎﻳﺎ ۾ اﭼﻲ وﻳﭡﻮ ‪ ،‬ﻣﻮن ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي اﭼﻲ‬ ‫ﭤﻲ؟‬

‫”ﺑﻠﻜﻞ اﭼﻲ ﭤﻲ“ ﻫﻦ ﻓﺮﺳﭧ ﻛﻼس اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺟﻮاب ڏﻧﻮ‪“ ،‬ڏاڍي ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻪ اﻫﺎ ﭘﺌﻲ دﻋﺎ ﮔﻬﺮي ﺗﻪ اﻫﮍو‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻠﻲ وﭸﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮐﺎن واﻗﻒ ﻫﺠﻲ ۽ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ وﭠﻲ ﻫﻠﻲ‪ “.‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮ‬ ‫ﻣﺎﻧﺲ ۽ ﻫﻦ ﻣﺮﻛﻨﺪي ﭔﮅاﻳﻮ ”آﺋﻮن ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ آﻫﻴﺎن ان ﻛﺮي ﻣﻮن ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي اﭼﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﺘﻲ اٺ‬ ‫ﺳﺎل رﻫﮡ ﻛﺮي ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﭴﺎﮢﺎن ﭤﻮ ۽ آﺋﻮن ان ﺋﻲ ﻣﺪرﺳﻲ ڏي وﭸﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن ﺟﺘﻲ ﻣﻌﻠﻢ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﭘﮍﻫﺎﻳﺎن‬ ‫ﭤﻮ‪ “.‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ ﺑﺲ ﺟﻲ ﭨﻜﻴﭧ ﺟﻮ ﭘﺌﻜﻴﭧ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺑﺲ ۾ روز ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ وارا روز روز ﭨﻜﻴﭧ ﺧﺮﻳﺪ‬ ‫ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﻳﻜﻮ وﭠﻲ رﮐﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﻣﺎن ﻫﻦ ﻫﻚ ﭨﻜﻴﭧ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ڏﻧﻲ ۽ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﺪرﺳﻲ اﻧﺪر وﭠﻲ ﻫﻠﮡ ﺟﻲ‬ ‫اﻧﺪران آﻓﻴﺸﻞ اﺟﺎزت وﭠﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﭵﻮ ﻣﺪرﺳﻮ ﮔﻬﻤﺎﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻫﺌﺎ ۽ ﺟﻦ ﺟﻦ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﺌﺎ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد ﺗﻪ ﺗﻤﺎم وڏو ﻧﻈﺮ آﻳﻮ‪ ،‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ۽ ان ۾ ﻣﻠﻴﻞ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﺷﺎﮔﺮدن ﺳﺎن ﭤﻴﻞ‬ ‫ﺧﺒﺮﭼﺎر ﺟﻮ اﺣﻮال ﻛﭥﻲ ﭔﺌﻲ ﻫﻨﮅ ﻛﺒﻮ‪ .‬آﺋﻮن ﻫﻦ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻴﺪ ﺳﺠﺎد ﺣﺴﻦ ﮐﺎن ﻣﻮﻛﻼﺋﻲ ﻣﺪرﺳﻲ‬ ‫ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺘﺲ ۽ روڊ ﺗﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪڙ ﮔﻬﮣﻴﻮن ﺳﻮارﻳﻮن ﮐﮣﮡ وارﻳﻦ ﭨﺌﻜﺴﻦ ﮐﻲ ﻫﭣ ﺟﻮ اﺷﺎرو ﻛﺮي ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﻫﻠﮡ‬ ‫ﻻ‪ ‬رڙ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ .‬ﭔﻪ ﭨﻲ ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﮔﺬرڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ﻛﺠﻬﻪ اﮘﻴﺎن وﭸﻲ ‪ Reverse‬ﭤﻲ ۽ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﭘﻮﺋﻴﻦ ﺳﻴﭧ‬ ‫ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﺳﺌﻮٽ ﻛﻮٽ ۾ ﻫﻚ آﻓﺮﻳﻜﻦ در ﮐﻮﻟﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ وﻳﻬﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫”اوه ! آﺋﻲ اﻳﻢ ﺳﺎري‪ ،‬ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﻫﻲ‪ ‬ﭼﺌﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن واري ﭨﺌﻜﺴﻲ آﻫﻲ“ ﻣﻮن وﻳﻬﮡ ﺳﺎن ﭼﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪،‬‬

‫”ﺗﻮﻫﺎن ﺑﻠﻜﻞ ﺻﺤﻴﺢ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ وﻳﭡﺎ آﻫﻴﻮ‪ ،‬ﻫﻲ‪ ‬ﭼﺌﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن واري ﺋﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ روڊ ﺗﺎن ﺳﭛ اﻫﻲ‬ ‫ﺋﻲ ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﻫﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ “،‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ۽ آﺋﻮن ﻣﻄﻤﺌﻦ ﭤﻲ وﻳﺲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﺧﺎﻟﻲ وﻳﻨﺪڙ ﭨﺌﻜﺴﻴﻦ ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ ﻧﻪ وﻳﻬﺎرﻳﻮ‪.‬‬

‫”ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﺘﻲ ﻧﻮان ﻧﻮان آﻳﺎ آﻫﻴﻮ‪ “،‬ﭤﻮرو اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻴﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻟﻮ ذواﻟﻘﻌﺪ ﻧﺼﺮا�‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ۽ ﻫﻮ ﻛﺎﻧﮕﻮ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻮن ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﺻﺤﻴﺢ ﭤﺎ ﭼﺌﻮ‪ ،‬آﺋﻮن ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ۾ ﻛﺎﻟﻬﻪ ﺋﻲ ﭘﻬﺘﻮ آﻫﻴﺎن“ ﻣﻮن ﭔﮅاﻳﻮ ﻣﺎﻧﺲ ۽ ﻳﻜﺪم ﭘﮁﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﭘﺌﻲ ﺗﻪ آﺋﻮن ﻫﺘﻲ ﻧﺌﻮن آﻳﻞ آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫”ان ﻛﺮي ﺟﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﭨﺌﻜﺴﻲ واري ﮐﻲ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ ﭼﻮڻ ﺑﺪران ﻣﻘﺒﺮه ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﭘﺌﻲ ﭼﻴﻮ ان ﻛﺮي ﭨﺌﻜﺴﻲ وارو‬ ‫ﻣﻨﺠﻬﻲ ﭘﻴﻮ ۽ ﺳﻮاري ﮐﮣﮡ ﺑﺪران اﮘﻴﺎن وڌي وﻳﻮ‪ ،‬ﭘﻮ‪ ‬ﻣﻮن ﭘﭡﻴﺎن ﻫﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ“‬

‫اﻫﻮ ﭔﮅي ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﮐﺎن اڳ وارﻳﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﮀﻮ ﻧﻪ ﮐﻨﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ آﺋﻮن ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﭔﺌﻲ ﻫﻨﮅ ﭤﻮ وﭸﺎن‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ان ﻫﻨﮅ ﺗﻲ ﺟﺘﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ درﮔﺎﻫﻪ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭔﻲ‬ ‫ﻛﻨﮉ ۾ آﻫﻲ ۽ ”ﻋﺒﺎدت ﮔﺎﻫﻪ ﺣﻀﺮت ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ ۽ اﺳﺎن ﮐﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ‬ ‫ﻛﻤﭙﻨﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ اﺗﻲ وﭠﻲ آﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ڌارﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻲ‬ ‫روڊ ﻳﺎ ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح ﻳﺎد رﮐﺠﻲ ۽ اﺟﺎﻳﻮ ﭨﺌﻜﺴﻲ وارن ﮐﻲ ڏوﻫﺎري ﻧﻪ ﺑﮣﺎﺋﺠﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺟﺘﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻣﻠﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﭴﺎﻣﺸﻮري ﻳﺎ ﭘﻴﭩﺎرو ﺟﻬﮍو ﻫﻚ ڏوراﻧﻬﻮن ﮘﻮٺ ﻫﻮ ﺟﺘﻲ اﻫﺎ ﻧﻴﻮل‬ ‫اﻛﻴﮉﻣﻲ ﻫﺌﻲ ان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻛﺌﺎﻻ ﺳﻨﮕﺎﺋﻲ ﺑﺎرو آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻲ اﺗﻲ ﺟﻲ اﻧﺘﻈﺂﻣﻴﻪ ﻃﺮﻓﺎن ﭼﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ذرﻳﻌﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﻼﻛﺎ ﺷﻬﺮ ۾ اﭼﻮن ﺟﺘﺎن ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﭼﮍﻫﻲ‬ ‫ﻛﺌﺎﻻ ﺳﻨﮕﺎﺋﻲ ﺑﺎرو ﭘﻬﭽﻮن‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻛﻮاﻟﻤﭙﻮر ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺟﻲ اوﺟﺎﮘﻲ ۽ ﻛﻮاﻟﻤﭙﻮر ﮐﺎن ﻣﻼﻛﺎ‬ ‫ﺑﺎ‪ ‬روڊ ﭘﻬﭽﮡ ﺟﻲ ﭤﻚ‪ ،‬ﻫﻚ ﻧﺌﻴﻦ ﻣﺎﺣﻮل )ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﺎڻ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل رﻫﮣﻮ ﻫﻮ( ان ﺟﻲ ﺧﻮف ۽ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ‬ ‫۾ ﮘﻮٺ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ وﺳﺮي وﻳﻮ ۽ ﻣﻼﻛﺎ ﻣﺎن ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ وﻳﻬﮡ وﻗﺖ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﻛﺌﺎﻻ ﺳﻨﮕﺎﺋﻲ ﭘﻴﺎ ﭼﺌﻮن‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ درﻳﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻦ آﻫﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﮇﻫﻦ ڊراﺋﻴﻮر اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ رﻻﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﺗﻪ ان‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻟ ِﻔﻈﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﺮﻳﮉ ۾ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻛﺌﺎﻻ ﺳﻨﮕﺎﺋﻲ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﭨﻨﮉو‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻮﻳﺎن‬ ‫ﺟﺴﻴﻦ آﻏﺎ‪ ،‬ﭴﺎم‪ ،‬اﻟﻬﻴﺎر‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬ﺟﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﻳﺎ ﺧﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﻧﭥﺎ ﻟﮙﺎﻳﻮن‪ ،‬ﺗﻴﺴﻴﻦ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ ﻛﻬﮍي ﺧﺒﺮ ﺗﻪ اﺳﺎن‬ ‫ﮐﻲ ﻛﻬﮍي ﺷﻬﺮ ﻳﺎ ﮘﻮٺ ﻳﺎ ﭘﺎڙي ۾ وﭸﮣﻮ آﻫﻲ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺗﻪ ﻫﺮ رﻳﺎﺳﺖ ۾ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻴﺘﺮا ﻛﺌﺎﻻﺳﻨﮕﺎﺋﻲ‬ ‫)درﻳﺎﻫﻲ ﻣﻨﻬﻦ( ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﮘﻮٺ آﻫﻦ‪ ،‬ﺑﺎرو )ﻧﺌﻮن(‪ ،‬ﻻﻣﺎ )ﭘﺮاﮢﻮ( ﺟﻴﺌﻦ ﻫﺎﻻ ﻧﻮان ۽ ﻫﺎﻻ ﭘﺮاﮢﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫اڊاﻧﮓ )ﮔﺎﻧﮕﭧ(‪ ،‬اﻛﺎن )ﻣﮁﻲ(‪ ،‬ﻟﻤﭙﻮر )ﮔﭗ( ۽ ﭔﻴﺎ ﻛﻴﺘﺮن ﻟﻔﻈﻦ وارا ﻛﺌﺎﻻ ﺳﻨﮕﺎﺋﻲ آﻫﻦ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﭘﺮدﻳﺲ ۾ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﺗﻲ آﺳﺮو ﻧﻪ ﻛﺠﻲ ﭘﺮ ﭘﻨﻲ ﺗﻲ ﻟﮑﻲ ﺑﻪ ﻫﻠﺠﻲ‪.‬‬

‫ان ﺳﻠﺴﻠﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ دﻟﭽﺴﭗ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻳﺎد ﭤﻲ اﭼﻲ ﺗﻪ اڄ ﮐﺎن ‪ ۴۵‬ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ )ﻫﺎڻ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ( ﻣﺎن‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﭘﮍﻫﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﺷﭗ ﻳﺎرڊ ۾ وڌﻳﻚ ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ وﭠﮡ ﻻ‪ ‬آﻳﺲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺳﺎل ‪ NED‬ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻴﭡﺎرام ﻫﺎﺳﭩﻞ ۾ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﭼﻮڪ وٽ آﻫﻲ‪ .‬اﺗﻲ ﺋﻲ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﮐﺎن اﻳﻨﺪڙ‬ ‫ﻛﻼس ﻣﻴﭧ دوﺳﺖ ﮐﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﺮاﭼﻲ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻛﺮي ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﭼﻮڪ ۽ ﻻﺋﻴﭧ‬ ‫ﻫﺎﺋﻮس ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺿﺮور ﭘﻬﺘﻮ ﭘﺮ ﻫﻮ ﻣﻮن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺎﺳﭩﻞ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻴﻮ ﻫﻮم‪ .‬ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ آﭼﺮ ﻫﻮ ۽ ﭨﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﻮﻣﺮ ﺟﻮ اﺳﺎن ﮐﻲ ﺷﭗ ﻳﺎرڊ ﭘﻬﭽﮣﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻮ ﻣﻮن ﺳﺎن ۽ ﭨﺌﻜﺴﻲ واري ﺳﺎن ﺳﺨﺖ ﻧﺎراض ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻳﺎ ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﻏﻠﻂ‬ ‫اﺋﮉرﻳﺲ ڏﻧﻲ ﻳﺎ ﭨﺌﻜﺴﻲ وارو ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ ﻫﻚ ﮔﻬﭩﻲ ۾ رﻻﺋﻲ ﺑﻞ وڌاﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ آﺧﺮ ﻛﺎر ﺻﺪر ۾‬ ‫ﻫﻚ ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﻫﻲ ﭔﻪ راﺗﻴﻮن ﮔﺬارﮢﻴﻮن ﭘﻴﻮن‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻛﻬﺎﮢﻲ ﭔﮅي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻪ اﻓﺴﻮس ﭤﻴﻮ ۽ ﺷﭗ ﻳﺎرڊ ﻣﺎن‬ ‫ﻣﻮﻛﻞ ﻣﻬﻞ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﻨﺪس ﻫﻮﭨﻞ ﺗﺎن ﺳﺎﻣﺎن ﮐﻨﻴﻮﺳﻴﻦ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ رﮐﻲ ﻣﻮن ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ ﻣﻴﭡﺎرام‬ ‫ﻫﺎﺳﭩﻞ ﺟﻮ ﭼﻴﻮﺗﻪ ﻫﻦ ﺷﺮم ﮐﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺮڙ ﻛﭩﻴﻨﺪي ﭼﻴﻮ‪” :‬ﻳﺎر ﻣﻌﺎف ﻛﺠﺎن‪ ‬ﻏﻠﻄﻲ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﺌﻲ ﻧﻪ ﭨﺌﻜﺴﻲ‬ ‫ڊراﺋﻴﻮر ﺟﻲ ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﺌﻲ‪“.‬‬ ‫”اﻫﻮ ﭜﻼ ﻛﻴﺌﻦ ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫”ﻳﺎر ﻣﻮن ﭨﺌﻜﺴﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ ﻣﻴﭡﺎرام ﺑﺪران ﻃﻮﻃﺎ رام ﻫﺎﺳﭩﻞ ﻫﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪“.‬‬

‫اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﮇﻫﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﮐﻲ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﺑﻪ ﮐﻠﮡ ﻟﮙﺎ‪ ،‬اﻫﺎ ‪۱۹۶۴‬ع ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ اﺳﺎن ﺟﻬﺎز‬ ‫ﻫﻼﻳﺎ‪ ،‬ﻣﺸﺮﻗﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ اﺳﺎن ﺟﻮ اﻫﻮ ﭼﺮﭼﺎﺋﻲ ۽ راﻧﺪﻳﻦ ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ دوﺳﺖ ﻋﺘﻴﻖ‬ ‫اﻟﺮﺣﻤﺎن ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﺷﭙﻨﮓ ﻛﺎرﭘﻮرﻳﺸﻦ ﺟﻮ ”ﭨﻴﻜﻨﻴﻜﻞ‬ ‫ڊاﺋﺮﻳﻜﭩﺮ“ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﻫﺎڻ ﭔﻴﻦ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ واﻧﮕﺮ ڏاڏو ﻧﺎﻧﻮ ﺑﮣﺠﻲ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ۾ رﭨﺎﺋﺮﻣﻴﻨﭧ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﮔﺬاري رﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﭘﺮ اڄ ﺑﻪ ﻃﻮﻃﺎ رام واري ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻳﺎد ﻛﺮي ﮐﻠﻨﺪا آﻫﻴﻮن‪” ،‬ﺗﻮ ﮐﻲ ﻃﻮﻃﺎ رام ﭜﻼ ﻛﻴﺌﻦ ڌﻳﺎن ۾ آﻳﻮ“ اﺳﺎن‬ ‫ﮐﺎﻧﺌﺲ ﭘﮁﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫”ﻳﺎر ﻣﻮن ﻣﻴﭡﺎرام ﮐﻲ ﻣﭡﻮ رام ﺳﻤﺠﻬﻲ ڌﻳﺎن ۾ ﭼﺘﻮن‪ ‬ﮐﻲ ﺋﻲ رﮐﻴﻮ ۽ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﻨﻲ ﺗﻲ ﻧﻮٽ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻛﻴﻢ ۽ ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﻣﻬﻴﻨﻲ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ڍاﻛﺎ ﮐﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ﭘﻬﺘﺲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﭡﻮ ﺑﺪران ﻃﻮﻃﻮ ﻳﺎد اﭼﻲ وﻳﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ۽ ﺳﻨﮅﻳﻦ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻮﻟﻲ ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺋﻲ ﻫﻨﮅ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺘﻞ آرﺗﻤﺎن ارڌال ۾ رﻫﮡ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻦ ۾ اﻳﺘﺮا ﮔﻬﮣﺎ ﻛﻤﺮا‪ ،‬ﺑﻠﻚ ﻓﻠﺌﭧ ﻧﻤﺎ اﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ‪ ،‬ﺧﺎﻟﻲ ﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬ان ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﻟﻴﮉر ﺑﺎﻗﻲ ڏﻫﺎﻛﻮ ﮐﻦ‬ ‫ﺑﭽﻴﻠﻦ ۾ ﺟﻦ ۾ آﺋﻮن ﺑﻪ ﻫﻮس ﭜﺮواري ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﻫﻚ ﻫﻮﭨﻞ ﻧﮕﻴﻦ ﻗﻢ ۾ ﻫﻠﻲ رﻫﺎﻳﻮ‪ .‬ﻟﮙﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻮل‬ ‫اﻳﺠﻨﺴﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﻃﺮﻓﺎن اﺳﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻃﻮر ﻫﻠﻨﺪڙ ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ۽ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ وارن ﺟﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ‬ ‫وارن ﺳﺎن ﺳﭡﻮ وﻫﻨﻮار ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻮﭨﻞ وارن ان وﻗﺖ ﻋﺮاق ﮐﺎن آﻳﻞ ﻋﺮﺑﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﮀﮇي اﺳﺎن ﮐﻲ ﺟﻲ‪ ‬۾ ﺟﺎﻳﻮن‬ ‫ڏﻧﻴﻮن‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺮاﭼﻲ وارا اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﮔﺬرﻳﻞ ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ﻣﺎن زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﭨﻮﻻ ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻲ ﻫﺘﻲ‬ ‫وﭠﻲ اﭼﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺪ ﺗﻮڙي ﻗﻢ ۾ ﺣﺮم ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾‬ ‫ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﺳﻬﻮﻟﺖ ۽ ﺳﮏ ﭘﻬﭽﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻣﺴﻮاڙ ﺟﻲ ‪ rate‬ﺑﻪ ﭔﻴﻦ ﮐﺎن ﮔﻬﭧ وﭠﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻮن اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﺟﺘﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن ﻟﮙﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ ،‬روزاﻧﻮ ﻫﺰارﻳﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ اﺗﻲ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ اﺳﺎن‬ ‫ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻳﺎﺳﻴﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ وارن ﺳﺎن ﭘﺮاﮢﻲ‬ ‫ﭴﺎڻ ﺳﭹﺎڻ آﻫﻲ ۽ ﺟﻦ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ اﮘﻮاٽ ﻛﺮاﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻫﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻴﻜﻮ ﭤﻜﻞ‬ ‫ﻛﻬﮍﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻤﺮي‬ ‫ﭨﭩﻞ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ اﻫﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﻲ ﻫﮍ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ رﮐﻲ ﻛﻬﮍن ﻛﻬﮍن رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻛﻬﮍﻳﻦ‬ ‫ِ‬ ‫ﺟﻮ ﭘﮁﺎﺋﻴﻨﺪو وﺗﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻴﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻜﻦ ﺳﺎن اﮘﻮاٽ ﭔﻮل ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻣﺴﻮاڙ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ڏﻳﮣﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻛﻤﺮو اﮘﻮاٽ ﺑﻚ ﻛﺮاﺋﻴﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﺳﺴﺘﻮ‬ ‫ﭘﻮﻧﺪو ﭘﺮ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﺎن ﺑﺌﮓ ﻛﻠﻬﻦ ﺗﻲ رﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ رﺳﭙﺸﻦ ﺗﺎن ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻤﺮي ۽ ﻣﺴﻮاڙ ﺟﻮ ﭘﮁﻨﺪاﺋﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻮﭨﻞ وارو ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ اﺑﺘﻲ ﮐﻞ ﻻﻫﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﺪو ‪ ،‬ﻫﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﻨﺪو ﺗﻪ ﻫﻚ ﻧﺌﻮن ﻣﻬﻤﺎن ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﭘﻬﺘﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﮐﻲ ﭘﻚ ﭜﺮوارﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﻛﻤﺮو ﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﻫﻮ ﭤﻚ ۽ ﻣﺠﺒﻮري ﺟﻲ‬ ‫ﺻﻮرت ۾ ڊﺳﻜﺎﺋﻮﻧﭧ ﺑﻨﺎ واري اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﺑﻪ راﺿﻲ ﭤﻲ وﻳﻨﺪو‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻫﮍا ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻴﻜﻲ ڌارﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﭘﻬﭽﮡ‬ ‫ﮐﺎن اڳ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻧﭥﺎ ﻛﺮي ﭘﻬﭽﻦ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎ‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﻃﺮﻳﻘﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺌﺮ‬ ‫ﭘﻮرٽ ﺗﺎن اﭼﮡ ﺳﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻫﻮﭨﻞ ۾ رﻫﻮﺗﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ .‬ان ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻮﭨﻞ وارو ﮔﻬﮣﻲ‬ ‫ﻣﺴﻮاڙ ﻻ‪ ‬ﭼﻮي ﭘﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﺠﺒﻮرن رﻫﻲ ﭘﺌﺠﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎزا ﺗﻮاﻧﺎ ﭤﻲ ﻫﭥﻴﻦ ﺧﺎﻟﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﭼﻜﺮ ﺑﻪ ﻫﮣﻮ ۽‬ ‫ﮔﻬﭧ اﮔﻬﻪ واري ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاﻧﻮ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﻳﺎ ﮔﻴﺴﭧ ﻫﺎﺋﻮس ﮘﻮﻟﻬﻲ ﺑﺎﻗﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ان ۾ رﻫﻲ ﭘﺌﻮ‪ .‬ﺳﺴﺘﻲ ﻣﺴﻮاڙ‬ ‫واري ﻫﻮﭨﻞ ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي اﻫﮍي ﮐﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ ڏﻳﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﺮﻛﺰ ۾ ﻫﺠﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻮﻫﺎن ان ﻣﺎن ﻧﻜﺮڻ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺑﻨﺎ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻛﺮڻ ﺟﻲ اﺗﻲ ﺟﻮ اﺗﻲ ﮔﻬﻤﻲ ﺳﮕﻬﻮ‪ .‬وچ ﺷﻬﺮ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺑﺲ ﺑﻪ ﻫﺮ روٽ ﺟﻲ ﻣﻠﻨﺪي ۽ ﭔﻴﻦ‬ ‫ﺷﻬﺮن ڏي وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﺴﻴﻦ ﺟﺎ ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ ﺑﻪ اﺗﻲ واﻛﻨﮓ ڊﺳﭩﻨﺲ ﺗﻲ ﻣﻠﻨﺪاﺋﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۾ ﻳﺎ اﻧﮉﻳﺎ‪،‬‬ ‫ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ‪ ،‬ﭤﺎﺋﻠﻴﻨﮉ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺗﻮڙي ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺟﻲ رﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺴﻢ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ‪ ،‬ﮔﻴﺴﭧ ﻫﺎﺋﻮﺳﻦ‪ ،‬ﻫﺎﺳﭩﻠﻦ ) ۽ اﻳﺮان ۾ ﺗﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﺎ ۽ اﭘﺎرﺗﻤﺎن ﻫﻮﭨﻠﻦ( ﺟﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ ان‬ ‫ﺟﻮ اﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ رﻫﻲ ﻛﺮي اﻧﺪازو ﺋﻲ ﻧﭥﺎ ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮن ﺟﺘﻲ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ﺗﻮڙي‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ اﻫﻲ ﺋﻲ آﮜﺮﻳﻦ ﺗﻲ ﮘﮣﮡ ﺟﻴﺘﺮﻳﻮن ﻫﻮﭨﻠﻮن ﭘﻴﺎ ڏﺳﻮن ۽ ﻧﻮاﺑﺸﺎﻫﻪ‪ ،‬ﻻڙﻛﺎﮢﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺐ آﺑﺎد‪ ،‬ﭠﭩﻲ ﺟﻬﮍن‬ ‫ﺷﻬﺮن ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﺿﻠﻌﺎ آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ۾ ﺑﻪ رﻫﺎﺋﺶ ﻻ‪ ‬ﻛﻮ ﺑﺴﺘﻮ ﺑﺴﺘﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻧﺎﻫﻲ‪ PIA ،‬ﻃﺮﻓﺎن ﺷﺎﻳﺪ ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫ﺳﻤﺒﺎرا ﻳﺎ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ واري ﻫﻮﭨﻞ ﭜﭩﻮ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ۾ ﭠﻬﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ان ﮐﻲ ﺑﻪ اﻫﮍو ﺗﻪ‬ ‫ﺧﻮﻓﻨﺎڪ ۽ ﮐﻨﮉر ﺑﮣﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﻣﻮﻫﻦ ﺟﻮ دڙو ۽ ان ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﻛﻮ اوﮢﻬﻴﻦ وﻳﻬﻦ ﺟﻮ وﭸﻲ ﻓﺮق ﺑﭽﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ‬ ‫دﻓﻌﻲ )ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل اڳ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ( ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻬﺎز ﻛﺮاﭼﻲ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺣﺖ ﻳﺎ ﺷﺂﻳﺪ ﻛﻠﭽﺮ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ‬ ‫اﻋﻠﻲ آﻓﻴﺴﺮ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻪ اﭼﻲ ڊﻧﺮ ﺟﻲ دﻋﻮت ڏﻧﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻨﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻗﻮﻧﺼﻞ ﺧﺎﻧﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫آﻓﻴﺴﺮن ﮐﻲ دﻋﻮت ڏﻧﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ان ۾ ﭔﮅاﻳﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﻮﻫﻦ ﺟﻮ دڙو‪ ،‬ﻛﻮﭨﮇﻳﺠﻲ‪،‬‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﻗﻠﻌﻲ‪ ،‬ﻣﻜﻠﻲ ﺟﻲ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺟﻬﮍﻳﻮن ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ اﺳﻼﻣﻲ آرﻛﻴﭩﻴﻜﭧ ﺟﻮن ﺷﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻄﻠﺐ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ‬

‫ﭨﻮﺋﺮزم ﮐﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﭤﻲ ڏﻳﺎرڻ ﭼﺎﻫﻲ ۽ ﻫﻦ آﻓﻴﺴﺮ ان ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺮﺋﻨﻚ را‪ ‬وﭠﮡ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻮن ﮐﻠﻨﺪي ﮐﻴﺲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻳﺎر ﺧﺪا ﺟﻮﺧﻮف ﻛﺮﻳﻮ ﮀﻮ ﭤﺎ ﺳﻨﮅ ﺳﺮﻛﺎر ﺟﻲ ﺧﺰاﻧﻲ ﺟﻮ ﺧﺮچ ﻛﺮﻳﻮ ۽ ڊﻧﺮن ﺗﻲ ﭘﺌﺴﻮ‬ ‫وﭸﺎﻳﻮ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﮣﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ڏﻫﻪ ڊﻧﺮون ﮐﺎراﻳﻮ ﭘﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ‪ ۵۰۰۰‬ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻮ ﻣﻮﻫﻦ ﺟﻮ دڙو ڏﺳﮡ ﺑﺪران ﭘﻨﺞ ﺳﺌﻮ‬ ‫ﺳﺎل اڳ ﺟﻮ دﻫﻠﻲ وارو ﻻل ﻗﻠﻌﻮ ڏﺳﮡ ﮐﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ ڏﻳﻨﺪا‪ ،‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻮ ﻫﺰار ﺳﺎل اڳ ﺟﻮ ﻗﻠﻌﻮ ڏﺳﮡ ﺑﺪران ﻣﻼﻛﺎ‬ ‫ﺟﻮ ﭨﻲ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل اڳ وارو ﻗﻠﻌﻮ ڏﺳﮡ ﭘﺴﻨﺪ ﻛﻨﺪا ﺟﻮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﭤﺎﺋﻴﻠﻨﮉ‪ ،‬اﻳﺮان ۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ‬ ‫ُﺳﮏ ۽ ﺳﻬﻮﻟﺖ آﻫﻲ‪ .‬اﺗﻲ اﻣﻦ اﻣﺎن ﺟﻲ اﻫﮍي ﺻﻮرت آﻫﻲ ﺟﻮ ﺳﭵﻲ رات ﻣﻨﻲ اﺳﻜﺮﭨﻦ ۾ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺑﺴﻦ ۾‬ ‫ﭘﻴﻮن ﺳﻔﺮ ﻛﻦ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺷﻴﻮن ﺗﻪ واﻗﻌﻲ ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻬﻮﻧﻴﻮن ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺑﻪ آﻫﻦ ﭘﺮ اﻣﻦ اﻣﺎن ﻛﭥﻲ‬ ‫آﻫﻲ؟ ﻋﻮرت ذات ﺗﻪ ﭘﺮي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﻫﺘﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ڏﭠﻲ ﺟﻮ ﻧﺮ ﭘﻴﺎ اﻏﻮا ﭤﻴﻦ‪ .‬آﻫﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺋﻲ ﮐﺎڌي‬ ‫ﺧﻮراڪ ۽ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻮﻧﻪ‪ ،‬ڌارﻳﺎن اﭼﻲ ﻛﻬﮍي ڌوڙ وﺳﺎﺋﻴﻦ! ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻳﻞ ﻛﻼرڪ ﺟﻲ ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﺗﻲ ﭼﮍ ﻫﺌﻲ ﺗﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ” ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻫﺘﻲ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ“ ﭘﺮ اڄ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ رﻫﻲ‬ ‫ڏﺳﺎن ﭘﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻮﻟﻮي ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺑﻪ آﻫﻦ ﺑﻠﻜﻪ اﺳﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺗﻪ ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ اﻳﺮان ﮐﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ ﺳﮏ‬ ‫ﺟﻮ ﺳﺎﻫﻪ ﮐﮣﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ڏﻳﻨﻬﻦ رات اﻣﻦ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﺮد ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﺮ ﻋﻮرﺗﻮن ۽ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮ ن اﻛﻴﻠﻲ ﺳﻔﺮ ﭘﻴﻮن ﻛﻦ‪،‬‬ ‫رات ﺟﻮ دﻳﺮ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ ﺧﺮﻳﺪاري ﭘﻴﻮن ﻛﻦ ۽ ﺑﻘﻮل ﻛﺎﻟﻢ ﻧﻮﻳﺲ ۽ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﺠﺰﻳﻲ ﻧﮕﺎر ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﺰﻳﺰ‬ ‫ﺟﻲ اﻛﻴﻠﻴﻮن ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺳﺞ ﻟﭥﻲ ﻣﻬﻞ ﺑﻪ وﻳﺮان ﭘﺎرﻛﻦ ۾ ﺳﻜﻮن ﺳﺎن ﭘﻴﻨﭩﻨﮓ ﻛﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻫﻚ ﺗﻪ ﻓﺎﺋﻮ اﺳﭩﺎر ﮐﺎن ﻓﻮر ۽ ﭤﺮي اﺳﭩﺎر ﭨﺎﺋﻴﭗ ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺣﺮم ۽ وچ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭤﻮرو‬ ‫ﭘﺮي ﺳﺎدﻳﻮن ۽ ﺳﺴﺘﻴﻮن ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺻﺎف ﺳﭥﺮﻳﻮن ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ۽ ﻣﻠﻚ ۾ اﻣﻦ اﻣﺎن ﻫﺠﮡ ﻛﺮي‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﭔﻬﺮاڙﻳﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻧﻬﻦ ﻏﺮﻳﺒﺎﮢﻴﻦ ۽ ﺳﮏ وارﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﺧﻮﺷﻲ‪ ‬ﺳﺎن رﻫﻴﺎ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻛﻬﮍو ﻓﺮق ﭤﻮ ﭘﻮي ﺟﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺣﺮم ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ۾ اڌ ﻣﻴﻞ ﮐﻦ ﭘﻨﮅ ﻛﺮﮢﻮ ﭤﻮ ﭘﻮي‪ .‬ان ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﭘﻨﮅ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ۾ ﭘﺎﮢﻲ ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬روزاﻧﻮ ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن وڌﻳﻚ وﻗﺖ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﭨﻲ ﻳﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻟﭗ ﺧﺮﻳﺪ‬ ‫ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻗﻄﺎر ۾ ﺑﻴﻬﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻫﻮﭨﻠﻮن ”اﭘﺎرﺗﻤﺎن ﻫﻮﭨﻠﻮن“ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﮔﻬﺮ واﻧﮕﺮ آﻫﻦ ﺟﻦ ۾وڏا ﻛﻤﺮا آﻫﻦ‪ ،‬ﻳﺎ ﭔﻦ ﭔﻦ‬ ‫ﻛﻤﺮن ﺟﺎ اﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ڊراﺋﻨﮓ روم ﻳﺎ ﭨﻲ وي ﻻﺋﻮﻧﺞ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﻤﺮي ﻳﺎ ﭔﻦ ﻛﻤﺮن ﮐﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﻧﻨﮃڙو رڌﮢﻮ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻫﻲ اﭘﺎرﺗﻤﺎن ﭘﺴﻨﺪ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ رڌ ﭘﭽﺎ‪ ‬ﺑﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬دراﺻﻞ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬اﻧﮉﻳﺎ ۽ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺗﻪ اﭸﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﺟﻲ اﭼﮡ ﻛﺮي ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮن‬ ‫ﮐﻲ ڊاﻫﻲ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻫﻮﭨﻠﻮن ﭠﺎﻫﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻫﻮﭨﻞ ﺑﺰﻧﻴﺲ ﭨﺎپ ﺗﻲ ﭘﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﮀﻮ ﻧﻪ وﭸﻲ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ۾ اﻣﻦ اﻣﺎن ﻫﻚ ﻃﺮف آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﻤﺎﻧﺪاري ﭔﺌﻲ ﻃﺮف‪ .‬ﻫﺘﻲ دﻛﺎﻧﺪارن ﻳﺎ ﻫﻮﭨﻞ وارن ﮐﻲ ﻧﻪ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺗﻨﮓ‬ ‫ﭤﻲ ﻛﺮي ﻧﻪ وري ﻛﻮ ﻣﺤﻠﻲ ﺟﻮ ﻏﻨﮉو ﭜﺘﻮ ﭤﻮ ﮔﻬﺮي‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ ﮐﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺑﻨﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﻪ‬ ‫ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻧﻬﻲ ﮔﻬﺮ ﮐﻲ اﭘﺎرﺗﻤﺎن ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﮐﮣﻲ ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻲ ﺗﻪ ﮔﻬﺮ اﻫﮍا آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﭨﻴﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن اﻫﮍا‬ ‫ﺋﻲ ﮔﻬﺮ آﻫﻦ‪ -‬ﺳﺮن ۽ ﻛﭽﻲ ﻣﭩﻲ ﺟﺎ ﺟﻦ ۾ وراﻧﮉو ﺑﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﮜﮡ ﺑﻪ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﺎﻻ ۾ ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾‬ ‫)ﺟﮇﻫﻦ اﭸﺎ ﻻﺋﻴﭧ ﻧﻪ آﺋﻲ ﻫﺌﻲ( ﺗﻪ اﻫﮍا ﻛﭽﺎ ﮔﻬﺮ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﭨﻨﮉوآﻏﺎ ۽ ﭨﻨﮉي ﭠﻮڙﻫﻲ ۾ اﭸﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺮزاﺋﻦ‬ ‫۽ ﺳﻴﺪن ﺟﺎ اﻫﮍا ﮔﻬﺮ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ان ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﮔﻬﺮ اﻛﺜﺮ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻦ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺴﻮاڙي ﺑﻪ ﭘﺎ‪ ‬ﻳﺎ اڌ ﺻﺪي ﮐﺎن ﺳﺎﮘﻴﺎ ﺳﺎﮘﻴﺎ اﻳﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﮍن ﮔﻬﺮن ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻦ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻫﻮﭨﻞ وارن‬ ‫ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻫﻮ ﻣﻠﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻦ ۾ ﺳﺎﮘﻲ ﻓﻴﻤﻠﻲ ﺟﻲ وﻳﻬﻪ ﭨﻬﻪ ﭜﺎﺗﻴﻦ ﺟﻮ‪ ،‬ﻳﺎ ﺳﺎﮘﻲ‬ ‫ﮘﻮٺ ﺟﻲ دوﺳﺘﻦ ﺟﻮ ﭨﻮﻟﻮ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﮘﻮٺ واﻧﮕﺮ اﺗﻲ ﭘﺎڻ رڌ ﭘﭽﺎ‪ ‬ﻛﻦ‪ .‬ﻛﭙﮍا ڌوﺋﻦ‪ ،‬ﺳﻜﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬اﺳﺘﺮي ﻛﻦ‪ ،‬ﭔﺎر‬ ‫اﻫﮍي ﺋﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻃﺎﻫﺮي‬ ‫اﮜﮡ ﺗﻲ راﻧﺪﻳﻮ ﻛﻦ‪ ،‬دري ﺗﻲ رﮐﻴﻞ ﭨﻴﭗ رﻛﺎرڊ ﺳﭵﻮ ﮔﻬﺮ ﭔﮅي‪ .‬ﻫﻚ ِ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﻧﺪر ﮔﻬﮍﻳﺲ ﺗﻪ ان ﺟﺎ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺮﺟﺎ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﺎ ﺳﭹﺎﮢﺎ ﻧﻜﺘﺎ‪ .‬ﻣﻬﻤﺎن ﺧﺎﻧﻲ ﻻ‪‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻋﺎم ﻟﻔﻆ ”ﻣﻬﻤﺎن ﭘﺬﻳﺮ“ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻬﻤﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻃﺎﻫﺮي ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﭔﻦ ﻫﻤﺮاﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﭥﮡ ﻗﻤﻴﺺ ۾ ڏﭠﻢ‬ ‫ﺗﻪ ﭘﻚ ﭤﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻫﻮﻧﺪا ﺟﻮ اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ‪،‬ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ﺗﻮڙي ﺗﺮﻛﻲ ۽ وچ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﺎ زاﺋﺮﻳﻦ‬ ‫اﻳﺮان ﻳﺎ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﺘﻠﻮن ۾ ﺋﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬

‫ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ وﮔﻬﻴﻮ ﺷﻬﺪادﭘﻮر ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺳﻮل ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﭧ ۾ آﻫﻲ ۽ ﭔﺌﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻏﻼم ﺣﻴﺪر ﻋﻤﺮاﮢﻲ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﺳﭹﺎﮢﮡ ۾ دﻳﺮ ﻧﻪ ﻟﮙﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻧﺪر ﻫﻠﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻮڻ ﻟﮙﺎ ۽ ﻣﻮن ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﺧﺒﺮﭼﺎر ﭤﻲ ورﺗﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﭘﻬﺘﺎ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻨﺪن ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﮐﺎن ﺑﺎ‪ ‬روڊ اﭼﮡ ﺟﻮ ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻣﻮن ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ۽ ﻫﻮ‬ ‫ﻫﺘﻲ رﻫﺎﺋﺶ ۽ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻛﻴﺌﻦ ﭘﻴﺎ ﺣﻞ ﻛﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﭨﻨﮉي آﻏﺎ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺨﺼﻴﺖ آﻏﺎ ﺳﻴﺪ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻳﺎ آﻫﻦ‪” .‬آﻏﺎ ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﻫﺮ ﺳﺎل ﭔﻪ ﻳﺎ ﭨﻲ دﻓﻌﺎ اﻳﺮان زﻳﺎرﺗﻦ ﻻ‪ ‬اﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭔﻴﻦ ﮐﻲ وﭠﻲ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ “،‬ﻋﻠﻲ ڏﻧﻲ وﮔﻬﺌﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﭜﻴﺮي ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻫﭩﻦ ﭘﻮﭨﻦ ۽ ﻧﺎﭠﻲ ﻏﻼم ﻣﻬﺪي ﺷﺎﻫﻪ )ﻋﺒﺪاﻟﺤﺴﻴﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﭧ( ۽ ﭔﻴﻦ ﭘﺎڙي وارن ﮐﻲ ﺑﻪ‬ ‫وﭠﻲ آﻳﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫”ﻣﻬﻤﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻃﺎﻫﺮي ﻫﻚ ﮘﻮﭠﺎﮢﻲ ﮔﻬﺮ واﻧﮕﺮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻲ ﺳﭛ واﻗﻌﻲ ﮔﻬﺮ واﻧﮕﺮ رﻫﻴﺎ ﭘﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ ۽ ﻏﻼم‬ ‫ﺣﻴﺪر ﻋﻤﺮاﮢﻲ ان وﻗﺖ ﮔﻮﺷﺖ ۽ ﭘﭩﺎﭨﺎ وﭠﻲ آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬آﻏﺎ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭘﻮﭨﻮ وراﻧﮉي ۾ ﺻﻮف ﻛﭩﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫ﻫﻮ ۽ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﭨﻨﮉي آﻏﺎ ﺟﻮ ﺳﻨﺪن ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﭔﻮڙ ﻻ‪ ‬ﺑﺼﺮ ﮀﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻳﺎد آﻳﺎ ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاڏي‪ ‬ﺟﻲ ﭜﺎ‪ ‬ﻣﺎﺳﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ورﻳﻞ ﺳﺎن ﮔﮇ اٺ ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ ﭨﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﭜﭧ ﺷﺎﻫﻪ ﻣﻴﻠﻲ وارا ڏﻳﻨﻬﻦ اﺗﻲ رﻫﻨﺪو‬ ‫ﻫﻮس‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻣﺎﺳﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ورﻳﻞ ۽ ان ﺟﺎ دوﺳﺖ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﮔﻬﺮ ﻣﺴﻮاڙ ﺗﻲ وﭠﻲ رڌ ﭘﭽﺎ‪ ‬ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻚ‬ ‫ﭘﻜﻨﻚ ﺟﻮ ﻣﺎﺣﻮل ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬۽ اﻫﻮﺋﻲ ﻣﺎﺣﻮل ﻫﺘﻲ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﮔﺎﻫﻪ ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﻨﮃڙي ۽ ﺑﻨﺪ ﻛﻤﺮي ﮐﺎن ﻫﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻮ وڌﻳﻚ ﮐﻠﻴﻞ ۽ دوﺳﺘﺎﮢﻲ ﻣﺎﺣﻮل ﺟﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﻮ ﮔﻮڏ ﭔﮅي ڏﻧﺪڻ ﻛﺮي‬ ‫رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺣﺮم ۾ وﭸﮡ ﻳﺎ ﺧﺮﻳﺪاري ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭔﺎﻫﺮ وﭸﮡ ﺟﻲ ﺗﻴﺎري ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﺳﺎن وراﻧﮉو ﻟﺘﺎڙي ﮐﺎﭔﻲ‬ ‫ﭘﺎﺳﻲ واري ﻛﻤﺮي ۾ آﻳﺎﺳﻴﻦ ﺟﺘﻲ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭔﻦ ڏﻫﭩﻦ ﺿﺎﻣﻦ ﺷﺎﻫﻪ ۽ ﻋﻤﺎر ﮐﺎن ﺧﺒﺮﭼﺎر وﭠﻲ‬ ‫رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﻳﺎ ﮐﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻮن ﺧﺒﺮون ﭔﮅاﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ آﻳﻞ ﭤﻲ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻧﺎﻧﻮ ﺳﻴﺪ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن ﺳﻴﻨﺌﺮ ﻣﻮﺳﭧ ذاﻛﺮ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﻫﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ اﻣﺎم ﺑﺎرﮔﺎﻫﻦ ۽ ﻣﺠﻠﺴﻦ ۾ ﻣﺮﺛﻴﻪ ‪،‬‬ ‫ﻣﻨﺎﻗﺒﺎت‪ ،‬ﺳﻼم ﭘﮍﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﺗﻘﺮﻳﺮون ﻛﺮي ﭤﻮ ﭘﺮ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ۾ ﭘﮡ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺎ ﻫﺎﻻ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﺋﭧ ۽‬ ‫واﻗﻔﻜﺎر ﻣﺎﺳﺘﺮ ﻓﺘﺢ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺦ‪ ،‬ڊاﻛﭩﺮ ﻣﻨﻮر‪ ،‬اﻣﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺷﻴﺦ ۽ ﭘﻨﻴﻠﮅو ﻋﻤﺮاﮢﻲ‪ ،‬ﻧﻮاز ۽ ﻣﺤﻤﻮد ﻋﻤﺮاﮢﻲ ۽ ﻳﻌﻘﻮب‬ ‫ﭘﺎﭨﻮﻟﻲ وارا ﮐﻴﻦ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح ﺳﭹﺎﮢﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﻦ ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎن ﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻪ ﺳﭹﺎﺗﻮ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻨﮃي ﭨﻬﻲ ﺟﻲ ﻫﻤﺮاﻫﻦ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﻟﮑﮣﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻳﻜﺪم ﺳﭹﺎﮢﻲ ورﺗﻮ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ‪۱۹۲۹‬ع ۾ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻋﻤﺮ‬ ‫ﻫﻦ وﻗﺖ اﺳﻲ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﻣﺎﺷﺎ‪ ‬ا� وڏي ﻫﻤﺖ وارو ﻟﮙﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻋﻤﺮ ۾ ﻛﻮﺋﭩﺎ ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن ﺑﺎ‪‬‬ ‫روڊ ﺳﻔﺮ ﻛﺮي اﭼﮡ ﺋﻲ وڏي ﻫﻤﺖ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ اﺳﺎن واري )ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن( ﭘﺎﺳﻲ وارن رﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ اﻫﮍي‬ ‫ﺧﺮاب آﻫﻲ ﺟﻮ ﺟﻮان ﺑﻪ ڏﺋﻲ وﭠﻴﻮ وﻫﻴﻮ رﻫﻦ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﮐﺎن اﻳﺮان اﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﻲ‬ ‫ﺳﻨﺪن اﻳﻜﻬﺘﺮﻫﻮن ﭜﻴﺮو آﻫﻲ‪” ،‬ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي اﺳﻴﻦ ﻫﻦ ﻃﺎﻫﺮي ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻲ ۾ ﺋﻲ رﻫﻮن‪ “،‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﻫﻲ اﺳﺎن ﻻ‪‬‬ ‫ﺳﻬﻮﻟﺖ وارو ﺑﻪ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ ﺑﻪ وﻳﺠﻬﻮ ﭤﻮ ﭘﻮي‪“.‬‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ڏﻫﭩﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﻨﺪن ﭘﺎڙي ﺟﺎ ﭔﻪ ﻫﻤﻌﻤﺮ دوﺳﺖ ﻫﻚ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ‬ ‫ﺷﺨﺼﻴﺖ اﺣﺴﻦ اﻟﻬﺎﺷﻤﻲ ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ۽ ﻋﻠﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﭘﭧ ﺳﻌﺎدت ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ۽ ﭔﻴﻮ ﭨﻨﮉي آﻏﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻮ ﭘﭧ ﺳﺠﺎد ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﭨﻨﮉوآﻏﺎ ۾ ﭼﺎر اﻣﺎم ﺑﺎرﮔﺎﻫﻪ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻣﺮزا‬ ‫ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺟﻮ ﺳﭛ ۾ وڏو آﻫﻲ ۽ ﭔﻴﺎ آﻫﻦ اﻣﺎم ﺑﺎرﮔﺎﻫﻪ ذواﻟﻔﻘﺎر ﺣﺴﻴﻨﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ﺑﺎرﮔﺎﻫﻪ ﺗﺮاب وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن وﭠﻲ ﻣﺮﺛﻴﻮ ۽ ﺳﻼم‪ ،‬ﻗﺼﻴﺪه‪ .‬ﻣﻨﺎﻗﺒﺎت وﻏﻴﺮه ﺟﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ‬ ‫ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ۽ ﭼﻮڏﻫﻦ ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ﺷﺎﻋﺮي ﺑﻪ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺳﻨﺪن ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ﮔﻨﺠﻴﻨﻪ ﻣﻮدت )ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻣﺤﺒﺖ ﺟﻮ ﺧﺰاﻧﻮ( ﺳﭵﻲ ﺳﻨﮅ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪” .‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻛﻴﺮ ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻮﺗﻪ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ۾ ﺳﭡﻮ ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﭤﻴﻨﺪو؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫”ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﮀﻮﻛﺮا ﺳﭡﻮ ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺳﭡﻮ ﺳﺮ اﭤﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺎﮢﻴﺠﻲ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﺴﻴﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﭘﭧ اﻃﻬﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﺳﭛ ۾ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭴﻤﺎر ‪ ۳۰‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﭤﻴﻨﺪي‪“.‬‬

‫”ﭜﻼ اڄ ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻧﻮﺟﻮان ﭨﻬﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﻳﺎ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﻳﺎ ﻧﻪ ؟ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻧﻪ ﺑﻨﻬﻪ ﺑﺮاﺑﺮ“ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ وراﮢﻴﻮ‪” ،‬وڏا ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻧﻮ ذواﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ۽‬ ‫ﺳﻬﺮو ﺳﻴﺪ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ“‬

‫ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻦ ﺟﺎ وڏا ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﺷﺂﻫﻪ وارا ﻣﺮزا ﻗﻠﻴﭻ ﺑﻴﮓ وارن ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ اڳ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﮐﺎن ﻫﺘﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ‪ ،‬ﭨﻨﮉو آﻏﺎ ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ﮔﻬﺮ آﻫﻦ‪ ،‬اﻫﺎ زﻣﻴﻦ ﭰﻠﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮐﻴﻦ ﻣﻴﺮن ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬آﻏﺎ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﮐﻲ ﺳﻨﺪن ﭘﮍ ڏاڏو ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق ﺷﺎﻫﻪ ۽ ڏاڏو ﺷﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﭼﺘﻲ ﻃﺮح ﻳﺎد آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﮐﻲ ﭨﻲ ﭘﭧ ﭤﻴﺎ‪ :‬ﺳﭛ ۾ وڏو ﻏﻼم ﻣﻬﺪي ﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﭔﻴﻮ ﻋﻠﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫‪۱۹۴۰‬ع ۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ ۽ ﭨﻴﻮن ﺟﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ )ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻮ واﻟﺪ ﻣﺤﺘﺮم( ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺟﻮ ﺳﺎل‬ ‫‪۱۹۶۵‬ع آﻫﻲ‪.‬‬ ‫”ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭔﺎﻧﮓ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎدق ﺷﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪ “،‬ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ”ﭘﻮ‪ ‬ﺑﻌﺪ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﺎﭼﻲ ﻋﻠﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻧﭙﺎﻳﻮ‪” ،‬ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ“ ﻧﺎﻟﻮرﮐﻴﻮ‪ “.‬ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﮐﻲ ﭔﻪ ﭘﭧ‪ :‬ﻋﺎﺷﻖ ﺣﺴﻴﻦ ۽ ذاﻛﺮ ﺣﺴﻴﻦ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻴﺪ‬ ‫ﻣﻨﻮر ﻣﻬﺪي ﺷﺎﻫﻪ ۽ ﻣﺸﺘﺎق ﺣﺴﻴﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺳﻨﺪن ﻧﻴﺎﮢﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪ ﻋﻠﻲ ﺻﺎﺣﺐ اﻧﺠﻤﻦ اﻣﺎﻣﻴﻪ ﺳﻨﮅ‪ ،‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﺎ‬ ‫ﺻﺪر ﺑﻪ رﻫﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﭤﻮرو ﮐﭩﻴﻮ‪ ،‬ﮔﻬﮣﻲ ﺑﺮﻛﺖ‬ ‫ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﻣﺎن اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻣﻴﻦ روڊ‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن اراڪ ﺗﻲ‪ ،‬اﭘﺎرﺗﻤﺎن ارڌال ۾ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ڏﻫﺎﻛﻮ ﮐﻦ ﺟﻦ ۾ آﺋﻮن ﺑﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻮس اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﭜﺮوار ي ﮔﻬﭩﻲ‪ ‬۾ ﻫﻮﭨﻞ ﻧﮕﻴﻦ ﻗﻢ ۾ ﻛﻤﺮا ﻣﻠﻴﺎ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﻤﺮي‬ ‫۾ ﭔﻪ ﺑﻴﮉ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻮﭨﻞ ﮀﻬﻪ ﻣﺎڙ ۽ ﺑﻠﻜﻞ ﻧﺌﻴﻦ ﻫﻦ ﺳﺎل ﭠﻬﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﭘﺮاﮢﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﮐﻲ ڊاﻫﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﭠﺎﻫﻲ وﺋﻲ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮان ﻣﺎﻟﻚ ﺳﺎن اﺳﺎن ﺟﻮ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ان ﻣﺎن‬ ‫اﻧﺪازو ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ زاﺋﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﺷﺮوع ﮐﺎن ﻫﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﺑﻪ رﻫﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﻴﻦ ﻧﻮ ﭴﮣﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺟﻦ ۾ ﻫﻚ‬ ‫ﻛﺌﻨﺎڊا ﮐﺎن آﻳﻞ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻮڙو ۽ ﺳﻨﺪن ﭔﻪ ﭔﺎر ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﻓﻠﻮر ﺗﻲ ﻛﻤﺮو ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﭼﺎر ﻋﻮرﺗﻮن‬ ‫ﻫﻴﻮن‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﻓﻠﻮر ﺗﻲ ﭔﻪ ﻛﻤﺮا ﻣﻠﻴﺎ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ رﻫﺠﻲ وﻳﺲ آﺋﻮن اﻛﻴﻠﻮ‪ ،‬ﺳﻮ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺷﺮوع ۾ ﺋﻲ ‪Idea‬‬ ‫ﭤﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ‪ Situation‬۾ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﻚ اﻛﻴﻠﻮ ﻛﻤﺮو ﻣﻠﻨﺪو‪ .‬ﻫﻬﮍي ﻗﻢ ﻳﺎ ﻣﺸﻬﺪ ﻳﺎ ﻣﻜﻲ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﻳﺎ ﺑﻨﺎرس‬ ‫ﻫﺮدوار ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﺟﺘﻲ ﻫﺰارﻳﻦ ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ اﭼﮡ ﻛﺮي رﻫﺎﺋﺶ وڏو ﻣﺴﺌﻠﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ ،‬اﺗﻲ ﻫﻬﮍي ﻧﺌﻴﻦ‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ ۾ اﻛﻴﻠﻮ ﻛﻤﺮو ﻣﻠﮡ وڏي ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺒﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ اﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﭼﺎﭔﻴﻮن ﮐﮣﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻛﻤﺮن ڏي‬ ‫ﻫﻠﻴﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻤﺮو ﺗﻪ ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ ‪ Basement‬۾ آﻫﻲ ۽ ﻣﭥﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﻤﺮي اﻧﺪر ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭠﺎﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻠﻬﻪ‬ ‫ﺑﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻤﺮي ۾ اﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﻪ! آﺧﺮ ﭤﻮري دﻳﺮ ﺑﻌﺪ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ان ﻧﻮﺟﻮان ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﮐﻲ اﭼﻲ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻴﺴﻤﻴﻨﭧ ﺑﺪران ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ﻓﻠﻮر ﺗﻲ ﻛﻤﺮو ڏﺋﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ اﭼﻲ ﻧﻪ‪ .‬ﻛﻼڪ ﮐﻦ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﻣﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﺧﺒﺮﭼﺎر ﻟﻬﮡ آﻳﻮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ”ﻣﭥﻲ ﭔﻴﻮ ﻛﻮ‬ ‫ﻛﻤﺮو ﺧﺎﻟﻲ آﻫﻲ ﺋﻲ ﻛﻮﻧﻪ‪ .‬ﻣﻮن ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺗﻮ ﮐﻲ ﻛﻮ ﻣﭥﻲ ﻛﻤﺮو ڏﻳﺎرﻳﺎن ۽ ﭔﻦ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ اﻫﻮ ﺗﻮ وارو‬ ‫ڏﻳﺎرﻳﺎن ﭘﺮ ﻫﻴﭟ ﺑﻴﺴﻤﻴﻨﭧ ۾ ﺑﺎﻗﻲ ﭜﺮ وارا ﺟﻴﻜﻲ ﭨﻲ ﻛﻤﺮا آﻫﻦ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻋﺮاق ﮐﺎن آﻳﻞ زاﺋﺮﻳﻦ ﻋﺮب آﻫﻦ‪ .‬ان‬ ‫ﻛﺮي اﻧﻬﻦ ﺟﻲ وچ ۾ اﻛﻴﻠﻲ ﻛﻤﺮي ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ رﮐﮡ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻢ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﺳﻨﺪس‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ ورﺗﻲ ﭘﺮ ﭼﺮﭼﻲ ﻃﻮر ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭼﺌﺒﻮ ﺗﻪ ﻛﻮ ﻋﺮب ﺣﺞ ﻳﺎ زﻳﺎرت ﺗﻲ اﭼﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ان‬ ‫ﺗﻲ ﭜﺮوﺳﻮ ﻧﻪ ﻛﺠﻲ‪ ،‬اﺋﻴﻦ ﻧﻪ؟ ﻫﻮ ﮐﻠﮡ ﻟﮙﻮ ۽ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻣﺌﻴﻨﺠﺮ ﺟﻲ ﭔﮅاﻳﻞ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺗﺮﺟﻤﻮ‬ ‫ﻛﺮي اڙدو ۾ ﭔﮅاﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﭤﻮ ﭼﻮي ﺗﻪ ﺳﭝﺎﮢﻲ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﻓﻠﻮر ﺗﻲ ﻛﻤﺮو ﺧﺎﻟﻲ ﭤﻴﻨﺪو ۽ آﺋﻮن ﻗﻢ ۾ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﺎ ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ان ۾ رﻫﻲ ﺳﮕﻬﺎن ﭤﻮ‪.‬‬

‫رات ﺟﻮ ﭤﻜﻞ ﻫﻮس ﺟﻠﺪي ﺳﻤﻬﻲ رﻫﻴﺲ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺟﻮ اﭤﻲ ڏﺳﺎن ﺗﻪ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﺳﮏ ۾ اﺳﺎن ﻫﻴﭟ ﺑﻴﺴﻤﻴﻨﭧ ۾‬ ‫رﻫﮡ وارا آﻫﻴﻮن ﺟﻮ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﭼﺌﻦ ﻛﻤﺮن ﻻ‪ ‬ﻫﻚ وڏو ﻛﭽﻦ‪ ،‬ڊاﺋﻨﻨﮓ روم ۽ ﭨﻲ وي ﻻﺋﻮﻧﺞ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﭽﻦ ۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ‬ ‫ﭠﺎﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻬﺘﺲ ﭜﺮواري ﻛﻤﺮي ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻋﺮاﻗﻲ ﻋﺮب زال ﻣﮍس ﮐﻴﻜﺎرﻳﻮ ۽ ‪ ۱۲‬ﻛﻴﻮﺑﻚ ﻓﭧ ﺟﻲ ﻓﺮوٽ‪،‬‬ ‫ﮐﻴﺮ ۽ ﭔﻴﻦ ﺷﻴﻦ ﺳﺎ ﭜﺮﻳﻞ ﻓﺮج ﮐﻮﻟﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺳﭛ اﺳﺎن ﮐﺎن اڳ ﻫﺘﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻋﺮب ﮀﮇي وﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬اﻳﻨﺪر‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ اﺳﻴﻦ ﮐﺎﺋﻮن‪ .‬ﻫﻲ ﻋﺮاﻗﻲ ﻋﺮب ﺑﻪ ﻛﻲ اﻣﻴﺮ ﭤﻲ ﻟﮙﺎ ﺟﻮ ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﺮ دﻓﻌﻲ ﭔﺎﻫﺮان اﭼﮡ ﻣﻬﻞ ﻫﻨﻦ اﻧﮕﻮرن ۽‬ ‫ﻛﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﮀﭕﻲ‪ ،‬ﻣﭡﺎﺋﻲ ۽ ﺑﺴﻜﭧ وﻏﻴﺮه اﭼﻲ ڊاﺋﻨﮓ ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ رﮐﻴﺎ ﭤﻲ ۽ ﻧﻪ رﮘﻮ اﺳﺎن ﻫﻴﭟ رﻫﻨﺪڙن ﮐﻲ ﭘﺮ ﻫﻮﭨﻞ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ‪ ،‬ﻛﻼرڪ ۽ ﮔﺎرڊ ﮐﻲ ﺑﻪ اﺗﺎن ﮐﮣﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻮﻧﺪا رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻴﭟ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻤﺮن‬ ‫ﭔﺎﻫﺮان ﻛﭙﮍا ڌوﺋﮡ ﻻ‪ ‬واﺷﻨﮓ ﻣﺸﻴﻦ ۽ اﺳﺘﺮي ﭘﮡ رﮐﻴﻞ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻣﭥﻴﺎن ﭘﮡ ﻫﻴﭟ اﭼﻲ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻗﻢ ۾ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﺎ ﺑﺎﻗﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ان ﺋﻲ ﻛﻤﺮي ۾ رﻫﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮان ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺮب ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ ،‬ان ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻓﻘﻂ ﻳﺲ‪،‬ﻧﻮ ﻳﺎ‬ ‫اﻳﻜﺴﻜﻴﻮزﻣﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ آﺋﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻮ ﺳﻨﺪس زال ﻃﻮﺑﺎ وﻳﭡﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي آﺋﻲ ﭤﻲ‬ ‫۽ ﺗﻤﺎم وڏي اﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎن اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺳﺎن‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﭥﻲ آﺋﻲ‪ ،‬اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﻴﺤﺪ‬ ‫ﻋﺠﻴﺐ ﻟﮙﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻴﮉﻳﺎ ذرﻳﻌﻲ ﻣﻮن اﻫﺎ ﺋﻲ ﭴﺎڻ رﮐﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان‬ ‫ﻫﻚ ﺗﺮﻗﻲ ﭘﺬﻳﺮ ۽ﺟﺎﻫﻠﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﻗﻴﺪﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﮔﺬارﻳﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﭘﺮ ﻃﻮﺑﺎ ﺟﻬﮍا ﻣﺜﺎل ﺗﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‬

‫۾ ﺑﻪ ﻧﭥﺎ ﻣﻠﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ اﻳﮇو وڏو ﺗﻌﺪاد ﺳﺮﻛﺎري ﺗﻮڙي ﺧﺎﻧﮕﻲ ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ۾ آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ وري اﺗﻲ‬ ‫ﻋﻮرت ذات اﻳﺘﺮي ﺣﻔﺎﻇﺖ ۾ آﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮي اﻳﺮان ۾‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرت ﺟﻴﺘﺮو ﺧﻮش‪ ،‬آزاد ۽ ﺣﻔﺎﻇﺖ ۾ زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﮔﺬارڻ واري ﻣﺎﺣﻮل ۾ رﻫﻲ ﭤﻲ اﻳﺘﺮو ﺗﻪ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻋﻮرت ﺑﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻫﮍﻳﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ۽‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻲ آﮔﺎﻫﻲ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬ﻃﻮﺑﺎ ڊﻳﻮﭨﻲ ﻣﻬﻞ روﺳﺮي )ﺣﺠﺎب( ﺳﺎن ﻓﻘﻂ ﻣﭥﻮ ڍﻛﻲ وﻳﭡﻲ ﭤﻲ‪ ،‬اﻟﺒﺖ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ ﺧﺎﻧﻲ ﻣﺎن ﻛﺎري ﭼﺎدر ﻛﮃي ان ﺳﺎن ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃراﺋﻴﻦ‪ .‬ﻳﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﺎر ۾ ﮔﻬﺮ‬ ‫وﻳﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﭼﺎدر ۾ وﻳﮍﻫﻲ وﻳﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻫﻮﭨﻞ‬ ‫ﺟﻮ اﺻﻞ ﻣﺎﻟﻚ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺮب ﻧﻪ ﭘﺮ ﺳﻨﺪس زال ﻃﻮﺑﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﻃﻮﺑﺎ ﺟﻮ ﭘﻲ‪ ‬ﻗﻢ ﺟﻲ اﻣﻴﺮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻠﻤﺎن اﻫﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻗﻢ ۾ ﭨﻲ ﭼﺎر ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻫﻮﭨﻞ ۽ ﭔﺎﻫﺮﻛﻨﮉ ﺗﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻮﭨﻞ ﭠﻬﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ اﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫)آﻏﺎ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻲ ﺟﻲ( آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻧﮕﻴﻦ ﻗﻢ ﻫﻮﭨﻞ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌي‪ ‬ﻃﻮﺑﺎ ﮐﻲ ڏﻳﺞ ۾ ڏﺋﻲ ﮀﮇي آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﭘﺎڻ ۽‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺮب ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮي ﺑﻪ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ۽ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻮل‬ ‫اﻳﺠﻨﭧ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺣﻮاﻟﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﻮن ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺮب ﮐﺎن ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻛﻤﺮي ﺟﻲ ﻣﺴﻮاڙ ﺟﻮ ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ان ﻛﻤﺮي‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺴﻮاڙ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻫﻚ ﻫﺰار روﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﭔﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﮡ ﺳﺎن ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ ‪ ۵۰۰‬رﭘﻴﺎ ڏﻳﮣﺎ ﭘﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل‬ ‫۾ ان ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻣﺴﻮاڙ ﺗﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻚ ﻃﺮف ﻛﻤﻮڊ ﺟﻮ ﺷﺌﻨﻚ ۽ اﻳﺌﺮ ﻛﻨﮉﻳﺸﻨﺮ ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ﻛﻢ ﻧﭥﻮ ﻛﺮي ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف درن ۽ درﻳﻦ ﺟﻲ ﭘﮍدن ﺳﺎن ﻛﻤﺮن ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ۽ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﺑﺌﺮن ﺳﻨﮕﻬﻮن ۽ ﺑﻮٽ‬ ‫ﺻﺎف ﻛﺮي ﻛﺮي ﮔﺪﻻ ۽ ﺑﺪﺑﻮدار ﺑﮣﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎ آﻫﻦ ۽ ﺟﺘﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾( ﻛﻤﺮي ﺟﻲ ﻏﺎﻟﻴﭽﻦ ﺗﻲ ﻧﻤﺎز ﭤﻲ ﭘﮍﻫﻴﻢ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﺑﺌﺮي ﭼﻴﻮ ” ﺳﺎﺋﻴﻦ ﭨﻮال وﮀﺎﺋﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻮ ﭨﻲ ﺳﺎل ﭤﻴﺎ آﻫﻦ ﻏﺎﻟﻴﭽﺎ ڌﺋﺎرﻳﺎ ﻧﻪ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﭔﺎرن‬ ‫ان ﺗﻲ ﻫﻨﮕﻴﻮ ﻣﭩﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻬﮍو رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ آﺳﺎن‪ ،‬ﺻﺎف ﺳﭥﺮو ۽ ﺳﺴﺘﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﮍو ﺋﻲ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن وٽ‬ ‫ﻧﺨﺮو ۽ ڊراﻣﻲ ﺑﺎزي ﮔﻬﮣﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ۾ ﭔﺎرﻫﻮ ﺋﻲ ﮔﺮﻣﻲ ﻟﮙﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎن‬ ‫اڳ ﮔﺮم ﮔﺮم ﺳﻮپ ‪ Serve‬ﻛﻴﺎ وﻳﻨﺪا آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﻳﺎ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺟﻲ اﻳﺌﺮﻛﻨﮉﻳﺸﻨﮉ ۽ ﺳﮙﻨﮅ واري ﻣﺎﺣﻮل‬ ‫۾ اﺳﺎن ﭼﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﭘﺴﻨﺪ اﻳﻨﺪا آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ آﺋﻮن ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻫﻮﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﺧﺪا ﺟﺎ ﺑﻨﺪو ذرا ﻛﮇﻫﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﭡﺌﻴﻦ در ﮐﺎن ﻟﻜﻲ وﭸﻲ ان ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻮ ﺑﻮرﭼﻴﺨﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﺗﻪ ڏﺳﻮ ﺟﺘﻲ ﮔﺮﻣﻲ ۽ ﮔﻬﭧ واري ﻣﺎﺣﻮل ۾ ﮔﻨﺠﻲ ۽ ﺳﺨﺖ‬ ‫ﻣﻴﺮي ﺳﭥﮡ ۾ ﻣﻠﺒﻮس ﭘﮕﻬﺮ ۾ ﺷﻞ ﺑﻮرﭼﻲ ﺟﻨﻬﻦ ‪Unhugenic‬ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻛﻜﮍﻳﻦ ﺟﺎ آﻧﮉا ﮔﺠﻴﻮن وﺟﻬﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻻ‪‬‬ ‫ﺳﻮپ ﻳﺎ ﻛﻮ ﭔﻴﻮ ﭔﻮڙ ﭘﻴﻮ رڌي‪ ،‬ڏﺳﻲ وﭠﻮ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ ﮐﺎﺋﻮ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن رﮘﻮ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﺑﻮرﭼﻴﻦ ۽ ﺑﺌﺮن ﺟﻮ ﺑﺎٿ‬ ‫روم وﭸﻲ ڏﺳﻮ‪ ،‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻧﻪ ﺻﺎﺑﮡ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪو ۽ ﻧﻪ ﭨﻮال! ﺑﺎٿ روم ﺟﻲ در وﭨﺎن اﮘﭟ ﭔﮅﻧﺪا اﭼﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﺳﻼد‬ ‫ﻻ‪ ‬ﭨﻤﺎﭨﺎ ۽ وﻧﮕﻴﻮن ﻛﭩﻴﻨﺪا‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻫﭥﻦ ﺳﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﻻ‪ ‬ﻣﺎﻧﻲ ﭘﭽﺎﺋﻴﻨﺪا ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﺣﻘﻴﻘﺖ ۽ ﺻﺤﺖ ﺟﻲ اﺻﻮﻟﻦ ﮐﺎن اڻ‬ ‫واﻗﻒ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﺴﺎب ۾ ﭘﺎڻ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺧﻮش ﭘﻴﺎ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻣﺮﻏﻲ ﺟﻲ ﮔﻮﺷﺖ ﺟﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺌﻨﮉوﭼﻮن ۽‬ ‫ﺷﺎﺷﻠﻚ ﮐﺎﺋﻲ ﮔﺪ ﮔﺪ ﭤﻴﻮ ﭤﺎ اﻫﻮ ﮔﻮﺷﺖ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﺎزي ﻛﭡﻞ ﻛﻜﮍ ﺟﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﭔﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﺎروﭤﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﺎ‬ ‫ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻴﻤﺎر ۽ ﻣﺌﻞ ﻛﻜﮍ ﺟﻮ آﻫﻲ! ﭘﺎڻ وٽ وﻻﻳﺖ واﻧﮕﺮ ﻫﻮﭨﻞ ﺑﻨﺪ ﻛﺮڻ وﻗﺖ ﺑﭽﻴﻞ ﭔﻮڙ ۽ ﭜﺎﭴﻴﻮن ﻧﻪ‬ ‫اﮀﻼﻳﺎ ﭤﺎ وﭸﻦ‪ .‬۽ ﻧﻪ ﺳﺴﺘﻲ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﻧﻴﻜﺎل ﻛﻴﺎ ﭤﺎ وﭸﻦ‪ .‬ﻓﺮج ۾ رﮐﻲ ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻼﻳﺎ ﭤﺎ وﭸﻦ ۽ اﻫﺎ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ‬ ‫اﻫﮍي ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻓﺮج ﻫﻚ ﻟﻮﻫﻪ ﺟﻮ ﻛﭕﭧ آﻫﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﺎ ﻛﻼڪ ﻻﺋﻴﭧ ﺋﻲ ﻛﺎﻧﻬﻲ‪ِ ،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺷﺎم ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭔﻮڙ رﮐﮡ ﺳﺎن ان ۾ زﻫﺮﻳﺎت ۽ ﺑﺪﺑﻮ‪ ‬ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻮ ﭘﻮي‪ .‬ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ وڏو‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭤﻴﮡ ﺟﻲ ﺷﻮق ۾ ﻛﭥﻲ آﻫﻲ اﻫﻮ ﻫﻮش ﺗﻪ اﻫﮍي ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﺮ ۾ دال ﭜﺖ رڌي ﮐﺎﺋﻲ ﮀﮇﺟﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﭘﻜﻮڙي ﺳﺎن ﻧﺎن ﮐﺎﺋﻲ ﮀﮇﺟﻲ ﺗﻪ ﺳﭡﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﻛﻮ ڌارﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺗﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺑﻪ ﭘﻴﭧ وﭠﻴﻮ وﻳﻬﻴﻮ رﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺮان‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ اﺳﻴﻦ ڌارﻳﺎن ﺗﻪ ﮀﺎ ‪ Scandinavian‬ﻣﻠﻜﻦ )ﺳﺌﻴﮉن‪ ،‬ﻧﺎروي‪ ،‬ڊﺋﻨﻤﺎرڪ( ﺟﺎ ﮔﻮرا ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﻳﻮ وﭸﻦ‬ ‫ﺗﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﻧﭥﺎ ﭤﻴﻦ ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ ڏﺳﺎن ﭘﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﺷﻮﺷﺎ ﻳﺎ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺑﺎزي ﮔﻬﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺷﻲ‪ ‬ﺻﺎف ﺳﭥﺮي ۽‬ ‫ﺻﺤﺖ ﺟﻲ اﺻﻮل ﻣﻄﺎﺑﻖ آﻫﻲ ۽ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬اﮐﻴﻦ اﮘﻴﺎن ﭠﻬﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺟﻲ ﭔﻲ ﻛﻤﺮي ۾ ﭠﻬﻲ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﻛﻮ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﺷﺮوع ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺋﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﺎ رڌﮢﺎ ڏﭠﺎ ﺗﻪ اﻫﻲ ﺗﻮڙي ان ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﺑﻮرﭼﻲ‬ ‫ﻣﻮن ﮐﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺻﺎف ﺳﭥﺮا ﻧﻈﺮ آﻳﺎ‪ .‬ﭼﻠﻮ ﻛﻮاب ﮔﻬﺮاﺋﮡ ﺳﺎن ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺧﺎﻟﻲ ﭘﻠﻴﭩﻦ ﺟﻮ ڍﻳﺮ رﮐﮡ ﺑﺪران ﻫﻚ‬

‫ﺋﻲ ﭘﻠﻴﭧ ۾ ﭼﺎﻧﻮرن ﻣﭥﺎن ﻛﻮاب رﮐﻲ ڏﻧﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﻣﻨﺎﺳﺐ اﮔﻬﻪ ﺗﻲ ۽ ﺳﻮادي ڏﻧﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻘﻮل ﻫﻚ‬ ‫رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ ﺟﻲ اﺳﻴﻦ ﭤﻮرو ﮐﭩﻴﻮ ﮔﻬﮣﻲ ﺑﺮﻛﺖ ۾ ﻳﻘﻴﻦ رﮐﻮن ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ۽ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮن زاﻟﻮن‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﺑﻴﺤﺪ ﻋﺎم ڊش آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻳﻮرپ ﺗﻮڙي آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺟﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ‪ ،‬اﺗﻲ‬ ‫ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﮐﭙﺖ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﺟﻲ ﭤﻲ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ واري ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻲ )ﻧﻴﻮ ﻫﺎﻻ ﮐﺎن ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ( ۾ ﺑﻪ ﻟﮑﻴﻮ‬ ‫اﭤﻢ ﺗﻪ واﺷﻨﮕﭩﻦ ۾ رﻫﻨﺪڙ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﻴﭩﺎري ﺟﻲ دوﺳﺖ ﺧﺎﻟﺪ ﻫﺎﺷﻤﺎﮢﻲ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﮐﺎراﺋﮡ ﻻ‪ ‬ورﺟﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ ”ﺷﻤﺸﻴﺮ“ ۾ وﭠﻲ آﻳﻮ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﮐﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺒﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮا اﻫﻮ ﭘﮁﻨﺪا‬ ‫آﻫﻦ ﺗﻪ ﮀﺎ ﺳﺎن ﮐﺎﺋﺒﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺒﺎﺑﻦ ﺟﺎ ﻗﺴﻢ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺳﻴﺦ ﻛﺒﺎب‪ ،‬ﭘﺸﺎور‬ ‫ﭘﺎﺳﻲ وارو ﭼﭙﻠﻲ ﻛﺒﺎب‪ ،‬ﺷﺎﻣﻲ ﻛﺒﺎب وﻏﻴﺮه ﺟﻴﻜﻲ ﭜﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻧﺎن ﺳﺎن ﮐﺎﺋﺠﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻲ ڊش ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﻧﺌﻴﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻛﺒﺎب ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻴﺦ ﻛﺒﺎب ﺟﻬﮍو ﻛﺒﺎب آﻫﻲ ۽ ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﻛﺒﺎب‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭜﺖ ﻛﺒﺎب‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻞ ﻟﻔﻆ ﭼﻠﻮ ﻫﻦ ﻛﺒﺎب ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﭜﺖ ﺟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ ۽ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﺎڻ وٽ ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ ﮐﻴﺮ ﭜﺖ‪ ،‬ڌورو ﭜﺖ ﻳﺎ ﭜﺖ ﭘﭩﺎﭨﺎ ﻳﺎ ﭜﺖ ﭘﻜﻮڙا ﮐﺎڌاﺳﻴﻦ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻋﺎم ﮐﺎڌو )‪ (Staple Food‬ﭼﺎﻧﻮر ) ﺑﺮﻧﺞ( آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب )ﭜﺖ ﻛﺒﺎب( ﺑﻌﺪ ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﭼﻠﻮ ﻣﺮغ )ﭜﺖ ﻛﻜﮍ( آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻛﺒﺎب ﭜﺖ ﺗﻪ اﺳﺎن وٽ ﻳﺎ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ۽ ﻧﻴﭙﺎل ۾ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭜﺖ ﻛﺒﺎب )ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب( ﺟﻮ ﺳﻮاد ﺋﻲ ﭔﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺟﻮ وڏو ﺳﺒﺐ اﻫﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﺒﺎب ۾‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﮔﻮﺷﺖ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ اﻫﻮ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ۽ ﻧﻨﮃي ﻋﻤﺮ ﺟﻲ ﺟﺎﻧﻮر ﺟﻮ ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﺒﺎب ﻻ‪‬‬ ‫ﻗﻴﻤﻮ ﺑﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ان ۾ وﮐﻮ ﻳﺎ ﻫﮇو ﻧﻈﺮ ﻧﻪ اﻳﻨﺪو ۽ ﭼﻠﻮ )ﭜﺖ( ڊﮔﻬﻦ ۽ ﺧﻮﺷﺒﻮدار‬ ‫ﺟﻨﺴﻦ ﺟﻲ ﭼﺎﻧﻮرن ﻣﺎن ﭠﺎﻫﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ زﻋﻔﺮان )ﺟﻴﻜﺎ اﻳﺮان ۾ ﺳﺴﺘﻲ آﻫﻲ( ﺑﻪ وڌي وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻳﺎ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﻮﺟﻮد اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﭼﺎﻧﻮرن ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺴﻢ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻮﻟﻮ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ -‬اﺳﺎن وارو ﭘﻼ‪ ‬ﻟﻔﻆ ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﻔﻆ ﭘﻮﻟﻮ ۾ ﻧﻜﺘﻮ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮدار‬ ‫ﭼﺎﻧﻮر‪ ،‬ﭘﻮﻟﻮ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻗﺴﻢ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﭘﻮﻟﻮ‪ ،‬ﺑﻘﻠﻲ ﭘﻮﻟﻮ‪ ،‬ﺳﺒﺰي ﭘﻮﻟﻮ‪ ،‬وﻏﻴﺮه‪ .‬ﺷﻴﺮﻳﻦ ﭘﻮﻟﻮ ۾‬ ‫ﻫﺌﮉي رﻧﮓ ﺟﻮ ﺧﻤﻴﺮ‪ ،‬ڏوﻧﮕﻬﻲ‪ ،‬ﮐﻨﮉ ﻣﭡﺎ ﭘﺘﺎﺋﻲ ﮔﺠﺮ ۽ ﭘﺴﺘﺎ وڌا وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﭘﺎڻ واري ﭼﺎﺷﻨﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﭘﻮﻟﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﭡﻮ ﭜﺖ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﺳﺒﺰي ﭘﻮﻟﻮ ۾ ﭜﺎﭴﻴﻮن‪ ،‬اﺟﻮاﺋﻦ ۽ ﺟﻮﻫﺮ )‪ (Mint‬وڌو‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻛﺒﺎب ﭔﺎﻛﺮي ﻣﺎن ﺑﻪ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﮘﺎﺋﻲ ﻣﺎن ﺑﻪ‪ .‬ﻛﭥﻲ ﻛﺒﺎب ﺟﻲ ﮔﻮﺷﺖ ﮐﻲ ﻟﻴﻤﻲ ﺟﻲ رس ۽ ﭔﻴﻦ ﺷﻴﻦ ۾‬ ‫‪ Marinate‬ﻛﺮي ﭘﻮ‪ ‬ان ﮐﻲ ﻛﺒﺎب ﭠﺎﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻗﻴﻤﻮن ﺑﻨﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ان ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﻛﺒﺎﺑﻦ ﺟﺎ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎﻻ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻛﺒﺎب ﻛﻮﺑﻴﺪه‪ ،‬ﻛﺒﺎب ﺑﺮگ‪ ،‬ﺟﻮﺟﻪ ﻛﺒﺎب‪ ،‬ﻛﺒﺎب ﺑﺨﺘﻴﺎري وﻏﻴﺮه‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻬﺎزران ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻮ‬ ‫اﻋﻠﻲ‬ ‫ڊاﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﻣﺴﭩﺮ ﺑﻬﺰاد ﺳﻴﻒ اﻻﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺟﭙﺎن ۾ ﺑﻪ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﺳﺌﻴﮉن ۾ ﺑﻪ ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ٰ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬اﻫﻮ ﺟﭙﺎن ۾ ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮﺗﻪ ﺟﭙﺎن ﺟﻲ ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ ﻛﻮﺑﻲ اﺳﭩﻴﻚ واﻧﮕﺮ ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮘﺎﺋﻲ ﮔﻮﺷﺖ ﻣﺎن ﭠﺎﻫﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ۾ ﻛﺒﺎب ﭠﻬﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺒﺎب ﻣﺨﺼﻮص ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻫﻚ ﮔﻬﺮ ۾ ﭼﺎﻧﻮر ﮐﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﭼﺎﺋﻴﻨﺰ واﻧﮕﺮ رڌل ﻫﺌﺎ ۽ اﻧﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﺮﻏﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﭔﻮڙ ﺑﺪران ﮘﺎﺋﻲ ﮔﻮﺷﺖ ﺟﻮ ‪ Stew‬ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻴﺰﺑﺎﻧﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺧﺎص ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﭼﺎﻧﻮرن ﺟﻮ ڊش آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﺧﻮرﺷﺖ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭼﺎﻧﻮرن ﺟﺎ ﭔﻪ ﭔﻴﺎ ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ وڏﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ ﻣﻴﻨﻮ ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻟﺒﺎﻟﻮ ﭘﻮﻟﻮ ۽‬ ‫زرﺷﻚ ﭘﻮﻟﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬رڌل ﭼﺎﻧﻮرن ﻳﻌﻨﻲ ﭜﺖ ﮐﻲ ﻫﺘﻲ ﭘﻮﻟﻮ ﻳﺎ ﭼﻠﻮ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻛﭽﻦ ﭼﺎﻧﻮرن ﻳﻌﻨﻲ اﻧﺎج ﮐﻲ ﺑﻴﺮﻧﺞ‬ ‫ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ وٽ ﭼﺎﻧﻮرن ﺟﻮن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻨﺴﻮن ﺳﮙﺪاﺳﻲ‪ ،‬اري‪ ،‬ﺑﺎﺳﻤﺘﻲ وﻏﻴﺮه آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾‬ ‫ﭼﻤﭙﺎ‪ ،‬رﺳﻤﻲ‪ ،‬اﻧﺒﺎرﺑﻮ‪ ،‬ﻣﻮﻻﺋﻲ‪ ،‬ﺳﺎدري‪ ،‬ﺧﺎﻧﺠﺎري‪ ،‬ﺷﻜﺎري‪ ،‬دودي ۽ ﭔﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﺳﺎن وٽ اﺗﺮاﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻦ ﭘﻨﺠﺎب ۽‬ ‫ﺳﺮﺣﺪ ۾ ﻣﺎﻧﻲ )ﻛﮣﻚ( ﮔﻬﮣﻲ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ ۽ ڏﮐﮡ ۾ )ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻠﺘﺎن ۽ ﺳﻨﮅ ﭘﺎﺳﻲ( ﭼﺎﻧﻮر‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺗﺮاﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻦ‬

‫۾ ﻳﻌﻨﻲ ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬ﺳﻴﻤﻨﺎن‪ ،‬ﻣﺰﻧﺪران‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺗﺮﻛﻲ ۽ ﻛﺌﺴﭙﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺳﺎن ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﺗﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﭼﺎﻧﻮر ﺷﻮق ﺳﺎن ﮐﺎﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﺗﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻫﺌﻤﺒﺮﮔﺮ ۽ ﭘﻴﺰا ﺟﻮ ﻛﻠﭽﺮ اﭼﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن اﻳﺮان ﺑﻪ ﺟﺎن ﻧﻪ ﮀﮇاﺋﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻫﺌﻤﺒﺮﮔﺮ‪ ،‬ﭘﻴﺘﺰا ۽ ﻛﻮﻛﺎ ﻛﻮﻻ‬ ‫ﺟﻬﮍﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﺎ اﺷﺘﻬﺎر ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ ،‬ﭘﺮ ان ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﺳﭵﻲ ﻣﮉل اﻳﺴﭧ ۾ اﻳﺮان اﻛﻴﻠﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺎن اڄ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻫﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﺴﺘﻮ‪ ،‬ﺳﻮادي ۽ ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ‪ Available‬ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻏﺮﻳﺐ‬ ‫ﺗﻮڙي اﻣﻴﺮ وﭠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻧﺎن ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﻠﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬اﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭨﻲ دﻓﻌﺎ ﺗﺎزا ﺗﺎزا ﭘﭽﻦ ﺟﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ﺷﻬﺮن ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﻴﻜﺮﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻧﺎﻧﻦ ﺟﺎ ﭼﺎر ﻗﺴﻢ ﻋﺎم آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ‪:‬‬

‫ﻧﺎن ﺑﺮﺑﺮي‪ .‬ﺑﻴﻀﻮي ﺷﻜﻞ ﺟﻮ ﻫﻲ ﭤﻠﻬﻮ ﻧﺎن اﻳﺮان ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻫﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺎن ﺗﺒﺮﻳﺰي ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫ﻫﻦ ﻧﺎن ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺳﺎن ﻛﻮ واﺳﻄﻮ ﻫﺠﻲ‪.‬‬

‫ﻧﺎن ﻻواش‪ :‬ﻫﻲ ﻧﺎن ﺳﻨﻬﻮ ۽ ﺧﺴﺘﻪ )‪ (Crispy‬ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﻜﻞ ۾ ﮔﻮل ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﺑﻴﻀﻮي ﺑﻪ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺎن وچ اﻳﺸﻴﺎ ۽ ﻣﮉل اﻳﺴﭧ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪو اﭼﻲ‪.‬‬

‫ﻧﺎن ﺳﻨﮕﺎڪ‪ :‬ﻫﻲ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﭨﻜﻨﮉي ﺷﻜﻞ ﺟﻮ ﮔﺮم ﭘﭥﺮن ﺗﻲ ﭘﭽﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻣﻨﺠﻬﺲ آﮜﺮﻳﻦ ﺳﺎن ﭼﮕﻬﻪ‬ ‫)‪ (Dimples‬ﺑﻪ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻧﺎن ﻃﺎﻓﺘﻮن‪ :‬ﻫﻲ ﻧﺎن ﺳﻨﻬﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻧﺎن ﻻواش ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﭤﻠﻬﻮ ﭤﺌﻲ‪.‬‬

‫اﻧﻬﻦ ﭰﻜﻦ ۽ ﻋﺎم ﻧﺎﻧﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻧﺎن ﺧﺎص ﺑﻴﻜﺮﻳﻦ ۽ دﻛﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ وٽ ﺷﻴﺮ ﻣﺎل‪ ،‬ﻃﺎﻓﺘﺎن‬ ‫۽ آﻟﻮ ﭘﺮاﭠﺎ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺗﺌﻴﻦ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﭨﻲ ﭔﻴﺎ ﻧﺎن ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻧﺎن ﺷﻴﺮﻣﺎل‪ :‬ﻫﻲ ﺑﺎرﺑﺮي ﻧﺎن واﻧﮕﺮ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻓﺮق ﻓﻘﻂ اﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻻ‪ ‬اﭨﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﺑﺪران ﮐﻴﺮ ۾‬ ‫•‬ ‫ﮘﻮﻫﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﭤﻮري ﮐﻨﮉ ﺑﻪ ﻣﻼﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﺋﻲ ﻣﭡﺎڻ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﮔﻞ ﻗﻨﺪ ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﻧﺎن ﻗﻨﺪي‪ :‬ﻫﻲ ﻧﺎن ﻃﺎﻓﺘﻮن واﻧﮕﺮ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻗﻨﺪي ﻟﻔﻆ ﺟﻲ‬ ‫•‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﺎڻ وٽ ﭘﺎن ۾ وﺟﻬﺒﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻧﻴﺮن ﺗﻲ ﮐﺎڌو وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻧﺎن ﮔﺴﻮ؛ ﻫﻲ ﻧﺎن آرﻣﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ اﻳﺠﺎد ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺎن ﭘﮡ ﻣﭡﻮ‬ ‫•‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ڏﻫﻴﻦ ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﺑﺠﻲ ڌاري آﻓﻴﺴﻦ ۽ ﭼﺎ‪ ‬ﺧﺎﻧﻦ ۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺳﺎن ﮔﮇ ﮐﺎڌو وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭴﮡ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﻗﻮﻣﻲ ﻣﺸﺮوب آﻫﻲ ۽ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﺑﻨﺎ ﮐﻴﺮ ﺟﻲ ﻛﮍڪ ﭠﺎﻫﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ۽ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻴﻮب ﺳﺎن ‪ Serve‬ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫اﻫﻮ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻛﻴﻮب ﻗﻨﺪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ڏﻧﺪن ۾ ﺟﻬﻠﻲ اﻫﮍي ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻲ ﺳﺮڪ ﭜﺮﻳﻨﺪا آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻮ ﺣﺴﺎب ﻣﻮﺟﺐ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﭡﺎڻ وﭸﻲ‪ .‬ان ﻻ‪ ‬ﭘﺮﺋﻜﭩﺲ ﺟﻲ ﺿﺮورت آﻫﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻫﻲ ﺑﻪ اﻫﮍي ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﻴﺌﻦ‪.‬‬

‫ﭼﺎﻧﻬﻪ ﮐﺎن ﻋﻼوه اﻳﺮان ۾ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺘﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻮ ﻗﻬﻮه ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ﻛﺎﻓﻲ ﻫﺎﺋﻮس ”ﻗﻬﻮه‬ ‫ﺧﺎﻧﻮ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻴﻮي ﺟﻲ ﺗﺎزي رس آب ﻣﻴﻮه ﺑﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺷﺮﺑﺖ آﻟﺒﺎﻟﻮ )ﭼﻴﺮي ڊرﻧﻚ( ۽‬ ‫ﺷﻴﺮ ﻣﻮز )ﺑﻨﺎﻧﺎ ﻣﻠﻚ ﺷﻴﻚ( اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻮق ﺳﺎن ﭘﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﮔﻬﺮن ﻳﺎ ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﺎﻧﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ڏڌ )ﮐﺎري ﮀﮃي‬ ‫ﻟﺴﻲ( ﻋﺎم آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ دوغ ﺳﮇﻳﻦ‪ .‬ﺳﺎﻓﭧ ڊرﻧﻚ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﻮن اﻳﺮان ﺟﻲ ﻧﻨﮃن ﺗﻮڙي‬ ‫وڏن ﺷﻬﺮن ۾ ﻋﺎم ﺟﺎم وﻛﺎﻣﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﻲ ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻳﮡ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﭘﺮ ﻛﻮﻛﺎ ﻛﻮﻻ ‪ ،‬ﭘﻴﭙﺴﻲ‪ ،‬ﺳﻴﻮن‬ ‫اپ‪ ،‬اﺳﭙﺮاﺋﻴﭧ ۽ ﻓﺎﻧﭩﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﺸﺮوﺑﺎت ﺟﻲ ﺑﺎﺋﻴﻜﺎٽ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﺮﮢﻲ! ﻧﻨﮃو وڏو‪ ،‬ﻣﺮد ﺗﻮڙي ﻋﻮرﺗﻮن ﺷﻮق‬ ‫ﺳﺎن ﭘﻴﺌﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻧﻬﻦ ڌارﻳﻦ ﺷﺮﺑﺘﻦ ) ‪ (Soft Drinks‬ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻟﻮﻛﻞ ڊرﻧﻚ زم زم ﻛﻮﻻ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ‬ ‫ﻟﮙﻲ‪ .‬ان ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ڊرﻧﻚ ﭘﺎرﺳﻲ ﻛﻮﻻ ﭘﮡ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر واﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ ﺑﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ اﻫﮍﻳﻮن رﻳﺴﭩﻮرﻧﭩﻮن ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ۾‬ ‫رﮘﻮ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ‪ Serve‬ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭔﺎﻫﺮ وﻻﻳﺖ ۾ ﺑﻪ ﺟﻴﻜﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ‪،‬اﻧﻬﻦ ۾ ﭔﻴﻮ ﻛﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ڊش ﻫﺠﻲ‬ ‫ﻳﺎ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﺿﺮور ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ ﺻﺪﻳﻘﻲ ﺟﻮ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﭼﺌﻨﻞ ڏﺳﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ رڌ ﭘﭽﺎ‪‬‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ۽ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب‬ ‫ڏﻳﮑﺎرڻ واري ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺎﻫﺮ ۽ ﻟﻴﮑﻜﺎ ﻛﻮﻛﺐ ﺧﻮاﺟﻪ ﭔﮅاﺋﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ اﻳﺮان‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻪ اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﻧﮕﻴﻦ ﻗﻢ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮان ﻣﺎﻟﻜﮡ ۽ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ ﻣﺴﺰ ﻃﻮﺑﺎ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﺻﺪي ﮐﺎن ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ڊش اﻳﺮان ۾ ﻣﺸﻬﻮر ﺿﺮور ﭤﻲ وﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﭘﺮ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﺟﻮ ‪ Origin‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺳﺎن ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ڊش وچ اﻳﺸ ِﻴﺎ ۽ ﻛﺌﺴﭙﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ وارن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن اﻳﺮان ۾‬ ‫آﻳﻮ ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫”اﻳﺮان ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۱۵۰۰‬ﮐﺎن ‪ ۱۷۳۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻳﻮرﭘﻲ‬ ‫ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬اﻳﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻮن ۽ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﻟﮑﻴﺎ‪ “،‬ﻃﻮﺑﺎ ﭔﮅاﻳﻮ‪ ،‬ﻫﻨﻦ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﮐﺎڌن‪ ،‬ﭼﻠﻮ )ﭜﺖ ( ۽ ﭘﻼ‪ ‬ﮐﺎن آﭼﺎر ﭼﭩﮣﻴﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻲ‬ ‫۾ ”ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب“ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻧﺎﻫﻲ“‬ ‫اﻳﺮان ﺗﻲ ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻌﺪ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل اﻓﺸﺮي ۽ زﻧﺪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ‪۱۷۹۴‬‬ ‫ﮐﺎن‪ ۱۹۲۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻗﺎﭼﺎر ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ راڄ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻨﺠﻮن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ وڏو ﺷﻮﻗﻴﻦ ﻣﮍس ﭤﻲ‬ ‫ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ۽ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﻋﺮﺻﻮ )‪ ۱۸۴۸‬ﮐﺎن ‪ ۱۸۹۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ( ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻫﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ روس‪ ،‬ﻛﺎﻛﻴﺸﺎﺋﻲ )ﻗﻔﻘﺎزي( ۽ ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﻠﻜﻦ ڏي وﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﺗﻲ ﺟﻲ ﭨﻦ ﺷﻴﻦ ﻣﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫ﻟﻄﻒ اﻧﺪوز ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ :‬روﺳﻲ ﻛﺰاﻛﻦ ﺟﺎ ﭠﺎﻫﻮﻛﺎ وﻳﺲ وﮘﺎ‪ ،‬ﺳﻴﻨﭧ ﭘﻴﭩﺮس ﺑﺮگ ۽ ﻣﺎﺳﻜﻮ وارن ﺟﻮن ﭘﺘﻠﻮﻧﻮن ۽‬ ‫ﻛﺎﻛﻴﺸﺎﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﮐﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ اﻫﮍا ﻛﺒﺎب ﻫﺮڻ‪ ،‬ﭔﻜﺮي ۽ ﺷﻜﺎر ﻛﻴﻞ‬ ‫ﭘﮑﻴﻦ ﺟﻲ ﮔﻮﺷﺖ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﻲ ﻣﺎن ﭠﺎﻫﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﻫﻚ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭜﺮواري ﺷﻬﺮ ري ‪ Ray‬۾ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ۽ ان ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن‬ ‫ﭠﻬﻴﻞ ﺑﺎزار ﺟﻮ اﺣﻮال ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﺗﻲ اﺳﺎن ﻫﻦ ﺑﺎزار ﻣﺎن ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﮔﻬﺮاﺋﻲ ﮐﺎڌو ﻫﻮ‪ .‬ﻣﭥﻴﻦ ﻗﺎﭼﺎري‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﻻ‪ ‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ‪ ۸۷‬زاﻟﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﭼﺎر ﭘﻜﻴﻮن‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻜﺎح ﻫﻴﭟ ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫اﺋﻴﻦ ﻋﺎرﺿﻲ ﻫﻴﻮن‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ‪ ۳۰۰‬ﻏﻼم ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻨﻴﺰاﺋﻮن )ﭔﺎﻧﻬﻴﻮن( ﺳﮇﻳﻮن وﻳﻮن ﭤﻲ‪ .‬اﻫﻲ‬ ‫ﺳﭛ ۽ ﻧﻮﻛﺮ ﻧﻮﻛﺮﻳﺎﮢﻴﻮن ﻣﻼﺋﻲ ﻫﻚ ﻫﺰار ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺟﭥﻮ ﭠﻬﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ‬ ‫دوﺳﺖ ﻋﻠﻲ ﺧﺎن‪ ،‬ﺷﺎﻫﻪ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﺟﻤﻌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﭼﺎﻫﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﭵﻲ ﺟﭥﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺷﻬﺮ‬ ‫ري ۾ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻄﻴﻢ ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭘﻬﭽﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺷﻬﺮ ري ﻫﻚ ﮘﻮٺ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺎ ﻧﻮﻛﺮ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ اڳ ري ﺷﻬﺮ ﭘﻬﭽﻲ ﻫﻚ ﻫﺰار ﮐﺎن ﭔﻦ ﻫﺰارن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﺒﺎب ﺗﻴﺎر ﻛﺮڻ ﺟﻮآرڊر ڏﻳﻨﺪا‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب اﻫﮍو ڊش ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺷﺎﻫﻲ ﻣﺤﻞ ﺟﻲ ﻣﻴﻨﻮ ﺗﻲ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ري ﺷﻬﺮ ﭘﻬﭽﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮن‬ ‫زاﻟﻮن ۽ ﭔﺎﻧﻬﻴﻮن ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب وڏي ﺷﻮق ﺳﺎن ﮐﺎﺋﻴﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﮀﺎ ﺗﻪ ﺳﻜﻮن ﭜﺮﻳﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ! ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﻧﻪ آﺋﻴﻨﻲ ۽ ﺻﻮﺑﺎﺋﻲ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ﺟﺎ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرا ﻫﺌﺎ ۽ ﻧﻪ ﻟﻮڊ ﺷﻴﮉﻧﮓ ۽ اﭨﻲ ۽ ﭘﻴﭩﺮول ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺘﻦ وڌڻ ﺟﺎ ﻣﺴﺌﻼ‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮ رﮘﻮ ﻫﺘﺎن ﻫﺘﺎن رﻧﻮن ﭰﺎﺳﺎﺋﻲ ﺣﺮم ﮐﻲ وڌاﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﭘﻴﺮن ﻓﻘﻴﺮن ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ڏﻳﺌﻲ زاﻟﻦ‪ ،‬ﭔﺎﻧﻬﻴﻦ‬ ‫۽ ﻧﻮﻛﺮﻳﺎﺋﻴﻦ ﮐﻲ ﭼﻠﻮ ﻛﺒﺎب ﮐﺎراﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﭘﻜﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﮇراﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭼﮝﻮ ﺟﻮ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ڏﻧﮉو ﮐﻨﻴﻮ‬ ‫۽ ﺳﺎدﮔﻲ ﺟﻮ ﭘﺎڻ ﻣﺜﺎل ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻬﮍن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺳﺎن اﻳﺮان‪ ،‬ﺗﺮﻛﻲ ۽ ﻋﺮب دﻧﻴﺎ ﭜﺮﻳﻮ‬ ‫ﭘﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﺳﻨﮅي وڏﻳﺮي واﻧﮕﺮ ﭘﻮڙﻫﺎ ﭤﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﻫﻠﮡ ﻣﻬﻞ ﭤﺎﭔﮍﺑﺎ ﭘﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﮐﺎﻧﺌﻦ ﺳﮅو ﭤﻲ ﻧﻪ ﺑﻴﭡﻮ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ڏﻧﺪ ﭘﻴﺎ‬ ‫اﻟﮍﻧﺪا ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺟﻮان ۽ ﻏﻴﺮﺗﻤﻨﺪ ﺳﮇاﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺛﺒﻮت ۾ ﻣﺮڻ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺷﺎدﻳﻮن‬ ‫ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﭔﻴﻦ ﻟﻔﻈﻦ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬اﻧﮅﻳﺮ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺟﻲ ﻫﻬﮍن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﭤﻠﻬﻲ ﻟﻴﮑﻲ ﺣﺴﺎب ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﺟﻦ‬ ‫وٽ ﻫﻤﺒﺴﺘﺮي ﺟﻲ ﺧﻮاﻫﺶ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ ﺋﻲ وﻗﺖ ‪ ۴۰۰‬ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﺣﺎﺿﺮ رﻫﻴﻮن ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﺸﺘﺎ ۽ ﻣﻌﺠﻮﻧﻮن ﮐﺎﺋﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺮ رات ﻫﻚ ﮐﻲ وارو ڏﻳﺌﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ان ‪ Calculation‬ﺳﺎن ﺣﺮم ﺟﻲ ﻫﺮ ﻋﻮرت ﺟﻮ ﺳﺎل ۾ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وارو‬ ‫ﻣﺲ ﭤﻲ آﻳﻮ‪ ،‬ﭘﻮ‪ ‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﮀﻮرﻳﻮن ﮀﺘﻴﻮن ﭤﻲ ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ واﺟﻬﺎﺋﻴﻨﺪﻳﻮن ﻳﺎ ﻧﻪ‪ -‬ﭜﻠﻲ ﮐﮣﻲ ﺳﻨﺪن ﻣﭥﺎن ﻧﺮ‬ ‫ﭘﮑﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺟﻬﺎر ﭘﺌﻲ ﭤﻴﻨﺪي ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ اﻫﻮﺋﻲ ﺣﺸﺮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﺎوﺟﻮد ﭘﻮش ﭘﻮش ﺟﻲ ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻨﮓ‬ ‫ﺟﻲ ﭘﭧ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ ﭔﺎﻧﻬﻴﻦ ﺳﺎن ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎﻫﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ اﺣﻮال ﻟﮑﮡ ﻣﻬﻞ‬ ‫ﻛﺮي ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺗﻴﻤﻮر ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﮐﻲ ﺑﻪ ﺗﭙﺎﺋﻲ رﮐﻴﻮ ‪ ۱۳۶۹‬ﮐﺎن ‪ ۱۴۰۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‬ ‫ان ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۱۴۰۵‬ﮐﺎن ‪ ۱۴۴۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ راڄ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس زاﻟﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﻫﻚ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر راﮢﻲ ﭤﻲ ﮔﺬري آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﭠﻬﺮاﺋﮡ ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﻛﻤﻦ ﺟﻮ وڏو ﺷﻮق ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺑﻪ ﻫﻦ راﮢﻲ ﺻﺎﺣﺒﻪ ﭠﻬﺮاﺋﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭘﺎڻ ﻫﺮات ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﻣﺪرﺳﻮ ﻣﺴﺠﺪ ﭠﻬﺮاﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﺮات اڄ ﻛﻠﻬﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۾ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﺮات اﻳﺮان ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻮ ۽ ﻫﻦ ﻣﺪرﺳﻲ‬ ‫ﭜﺮﺳﺎن ﺋﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﺎ ﻛﻦ ﺗﻪ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻫﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ اﻧﺴﭙﻴﻜﺸﻦ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭘﺎڻ‬ ‫ﺳﺎن ﺣﺮم ﺟﻮن ‪ ۲۰۰‬ﭔﺎﻧﻬﻴﻮن ﺳﺎڻ وﭠﻲ ﻫﻠﻲ ۽ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﮡ ﮐﺎن اڳ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﺮد ﻣﻌﻠﻤﻦ ۽ ﺧﭥﺎﺑﻴﻦ‬ ‫ﮐﻲ ان ﻣﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃﻳﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﻚ ﺧﭥﺎﺑﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻛﺎ ﻧﻨﮉ اﭼﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺣﺮم ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺎﻧﻬﻲ ﺟﻲ وﭸﻲ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﭘﺌﻲ ﻫﻮ‪ ‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻟﻜﭽﻮري‪ ‬ﻫﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭘﺮ ﻫﻤﺒﺴﺘﺮي ﺑﻪ ﻛﺌﻲ‪ .‬راﮢﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد وڏي ﻫﻮﺷﻴﺎر ۽ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻋﻮرت ﻫﺌﻲ ﺗﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ان ﺧﭥﺎﺑﻲ ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭔﺎﻧﻬﻲ ﮐﻲ ﻛﺎروﻛﺎري ﻛﺮي ﻗﺘﻞ‬ ‫ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﺳﭝﻨﻲ ﺧﭥﺎﺑﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﭔﻦ ﺳﺌﻮ ﭔﺎﻧﻬﻴﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮي ﮀﮇي‪.‬‬

‫راﮢﻲ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد اﻳﮇو وڏو ﻗﺪم ﻛﻴﺌﻦ ﮐﻨﻴﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ﭘﮡ ﻣﻌﻤﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺷﺎﻫﻪ رخ ﺟﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﻻڏﻟﻲ ۽ ﻧﻨﮃي ﻋﻤﺮ ﺟﻲ زال ﻫﺌﻲ ﭘﺮ وڏي ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان ۽ ڊﭘﻠﻮﻣﻴﭧ ﻋﻮرت ﭘﮡ ﻫﺌﻲ‪ .‬دراﺻﻞ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﻛﺎروﺑﺎر ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫رخ ﺟﻲ ڏاڏي ﭘﻮﭨﻲ زاﻟﻦ ﺑﺪران ﻫﻲ‪ ‬ﺳﻨﭝﺎﻟﻲ وﻳﭡﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﺳﻨﺪس ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﮍس ﺷﺎﻫﻪ رخ ﻫﻦ ﺟﻲ ان ﻗﺪم ﺗﻲ‬ ‫ﻧﺎراض ﻧﻪ ﭤﻴﻮ‪ -‬ﻳﺎ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﺮي‪ ‬ﺗﻲ رﺣﻢ ﮐﺎﺋﻲ ﺧﺎﻣﻮش ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺟﻮ ان ﻋﻤﺮ ۾ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺟﻮان ﺑﻠﻜﻪ ﭰﻮه‬ ‫ﺟﻮان ﭔﺎﻧﻬﻴﻦ ﮐﻲ ﺳﻮا‪ ‬ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎراﺋﮡ ۽ ﺳﻮﻧﺎ ﮘﻬﻪ ﭠﻬﺮاﺋﻲ ڏﻳﮡ ﺟﻲ ﭔﻴﻮ ﻛﻮ ﻛﻢ ﻛﺎر ﻛﺮڻ ﺟﻬﮍو رﻫﻴﻮ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬اﺟﺎﺋﻲ‬ ‫ﺧﻮاري ۽ ﻧﺎﺟﺎﺋﺰ ﭔﺎرن ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد وڌي ﻫﺎ‪ ،‬ان ﮐﺎن ﺳﭡﻮ ﭤﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺧﭥﺎﺑﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﻠﻬﻲ ﭼﮍﻫﻲ وﻳﻮن‪.‬‬

‫اﻳﺮاﻧﻴﻦ ۽ ﺳﻨﮅﻳﻦ ﺟﺎ ﺗﻌﻠﻘﺎت‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺟﺘﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻮ روﺿﻮ ﻣﺒﺎرڪ آﻫﻲ‪ ،‬اﺗﻲ ﺻﺤﻦ ﻛﻮﺛﺮ واري ﭘﺎﺳﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺟﻬﻮﻧﻴﻦ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻮزه )ﻣﻴﻮزﻳﻢ( آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﻣﻴﺮ ﺳﻬﺮاب ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ ۽ ﻣﻴﺮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺧﺎن‬ ‫ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺟﻮن ﺑﻨﺪوﻗﻮن ﭘﮡ رﮐﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻴﺮ ‪۱۷۸۳‬ع ۾ ﻛﻠﻬﻮڙن ﺳﺎن ﻫﺎﻻﮢﻲ ﻟﮍاﺋﻲ وڙﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﺳﻨﮅ ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ‬ ‫ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ اﺗﺮ واري ﭘﺮﮘﮣﻲ )ﺧﻴﺮﭘﻮر( ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﻴﺮ ﺳﻬﺮاب ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد واري ﺣﺼﻲ ﺟﻮ ﻣﻴﺮ‬ ‫ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺧﺎن ﭤﻴﻮ ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﻴﺮن ﺑﺎﺑﺖ اﺣﻮال اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ڌار ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻛﺒﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﻣﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐ ِﻨﮉ‪ -‬وﻳﻨﺪي ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ۽ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اڄ ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪي ﻓﺨﺮ ﭤﺎ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﺗﻴﺌﻦ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ وڏو درﺟﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﭼﻮﮢﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ”ﻓﺎرﺳﻲ ﮔﻬﻮڙي ﭼﺎڙﻫﺴﻲ“‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮن ۽ درﭔﺎرن ۾ ﺳﻨﮅي ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾‪ .‬ﻫﻮ اﻫﻞ ﺷﻴﻌﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻮن اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺳﺎن ﻣﭩﻴﻮن ﻣﺎﺋﭩﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﺎ ﭴﺎﮢﻮ ﻫﺌﺎ ۽ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﭘﺮﺷﻦ )اﻳﺮاﻧﻲ( ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ﻣﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﺎ ﻛﻢ ﺟﮇا ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﻳﺎ ﺳﺴﺖ ﻛﺎﻫﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻋﻮام ﻻ‪ ‬ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮڻ ﻧﭥﻲ ﭘﮙﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ﻋﻮام ﺗﻲ رﮘﻮ اﻫﻮ زور ﻫﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ ﻫﻨﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﮐﻲ وڏن ﻟﻘﺒﻦ ۽ ﺧﻄﺎﺑﻦ ﺳﺎن ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭤﺌﻲ‪ .‬ان ﺟﻲ ﻣﺜﺎل ۾ ﻫﻚ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﻗﺎﭼﺎري ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻛﺎﭼﺎري )ﺟﻨﻬﻦ ‪ ۱۷۹۷‬ﮐﺎن ‪ ۱۸۳۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ( ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻲ‬ ‫ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻫﻪ ﻳﺎ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﭼﻮڻ ﺑﺪران ”ﺟﺎم ﺟﺎﻫﻪ ﻓﺮﻳﺪون ﻓﺮﻛﺴﺮيٰ‪ ،‬ﺷﻮﻛﺖ اﺳﻼم‪ ،‬ﭘﻨﺎﻫﻪ‬ ‫ﺷﺮﻳﻌﺖ‪ ،‬ﭘﻨﺎﻫﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﻣﻠﻚ اﻋﻈﻢ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن اﺑﻦ ﺳﻠﻄﺎن‪ “....‬۽ ﭔﻴﺎ ﻟﻘﺐ ﭼﺌﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻗﺎﭼﺎري ﮐﻨﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬دﻫﻠﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺑﻪ ﺷﺎﻳﺪ اﻧﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻟﻘﺐ ۽ ﺧﻄﺎب وڌاﻳﺎ ۽‬ ‫ﺟﻨﺮل اﻳﻮب ﺧﺎن واﻧﮕﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ ﺟﻨﺮل ﻣﺎن ﻓﻴﻠﮉ ﻣﺎرﺷﻞ ﺑﮣﺎﺋﻴﻨﺪا‪ .‬ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﺎ ﻣﻴﺮ ”ﻋﺎﻟﻲ ﺟﺎه‪ ،‬ﺣﻀﻮر‬ ‫ﭘﺮﻧﻮر‪ ،‬ﺳﺮﻛﺎر ﺧﻴﺮﭘﻮر‪ ،‬واﻟﻲ ﻣﻠﻚ ﺧﺪا داد‪ ،‬رﺋﻴﺲ اﻻﻣﺮا ﺳﻨﮅ‪ “.....‬ﺟﻬﮍن ﺧﻄﺎﺑﻦ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﮅ ۽ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن اچ وڃ ﻟﮙﻲ رﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﻫﺌﮡ ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ اوڏاﻧﻬﻦ ﭘﮡ ﻫﺌﻲ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻨﮅ ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ‪ .‬ﻧﻪ رﮘﻮ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﺎ ﺳﻨﮅي اﻳﺮان ۾ وﭸﻲ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺳﻨﮅ ۾ ﺑﻪ اﭼﻲ ‪ Settle‬ﭤﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﺌﻲ وﭨﺎن ﺷﺎدﻳﻮن‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻮن ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺳﻬﮣﻴﻮن ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺳﻨﮅ ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﻋﺮب ۽‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺗﺮﺟﻴﺢ ڏﻧﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ واﭘﺎر وڙي ۽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ رﻫﻲ ﭘﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬اﻫﮍن ﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﻫﻚ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻴﻨﻈﻴﺮ ﭜﭩﻮ ﺟﻮ ﻧﺎﻧﻮ ﻣﺴﭩﺮ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﺻﻞ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ‬ ‫ﺗﻤﺎم وڏو اﻣﻴﺮ ﺑﺰﻧﺲ ﻣﻴﻦ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﮔﺬرﻳﻞ ﺻﺪي ﺟﻲ ﺷﺮوع وارن ﺳﺎﻟﻦ ۾ اﻳﺮان ﻣﺎن ﻟﮇي ﻛﺮاﭼﻲ ۾ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻫﻲ‪ ‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ڌي‪ ‬ﺑﻴﮕﻢ ﻧﺼﺮت ﭜﭩﻮ ﺟﻲ ‪ ۸‬ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ‪۱۹۵۱‬ع ﺗﻲ ﻣﺮﺣﻮم‬ ‫ذواﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ ﭜﭩﻮ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﮐﻴﺲ ﭼﺎر ﭔﺎر ﭤﻴﺎ‪.‬‬

‫اﻫﮍو ﺋﻲ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺮزا ﻋﺒﺪاﻟﻜﺮﻳﻢ ﺑﻴﮓ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺎﺋﺮن ﺳﺎن رﺳﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ۽ ﭔﻦ ﻧﻨﮃڙﻳﻦ ڌﻳﺌﻦ ﻋﺸﺮت‬ ‫۽ ﺷﻮﻛﺖ ﺳﺎن ﺷﻴﺮاز ﮐﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ۾ اﭼﻲ ‪ Settle‬ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن رﻳﻠﻮي ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس ڌﻳﺌﻮن وڏﻳﻮن ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﺎﻋﺰت ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺣﻴﺪر ﻗﻠﻲ ﺑﻴﮓ )ﻣﺮزا ﻗﻠﻴﭻ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ وڏي ﭜﺎ‪‬‬ ‫ﻣﺮزا ﺻﺎدق ﻗﻠﻲ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﭘﭧ( ﻫﻨﻦ ﺟﻮ رﺷﺘﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ زﻣﻴﻨﺪار ﭘﭩﻦ ﻣﺮزا ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻴﮓ ۽ ﻣﺮزا واﺟﺪ ﻋﻠﻲ ﺑﻴﮓ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﮔﻬﺮﻳﻮ‪ .‬ﻣﺮزا واﺟﺪ ﻋﻠﻲ ﺑﻴﮓ وﻛﻴﻞ ﭘﮡ ﻫﻮ‪۱۹۵۹ .‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ اﺳﻴﻦ ﭘﻴﭩﺎرو ۾ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﻛﻼس ۾ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﺮزا ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺸﺮت ﺷﻴﺮازي ﺳﺎن ۽ ﺳﻨﺪس وﻛﻴﻞ ﭜﺎ‪ ‬ﻣﺮزا واﺟﺪ ﻋﻠﻲ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﺧﺎﻧﻢ ﺷﻮﻛﺖ‬

‫ﺷﻴﺮازي ﺳﺎن ﺷﺂدي وڏي ڌام ڌوم ﺳﺎن ﭤﻲ‪ .‬اڄ ﭘﻮرن ‪ ۴۸‬ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﺗﻘﺮﻳﺒﻦ اڌي ﺻﺪي ﺑﻌﺪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻴﮓ‬ ‫۽ ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺸﺮت ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺎر ڊاﻛﭩﺮ ﻧﺠﻒ ﻗﻠﻲ ﻣﺮزا ﺳﺎن ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ ﻧﺠﻒ ﻣﺮزا ‪ ۸۸‬۾ ﻟﻴﺎﻗﺖ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻣﺎن ‪ MBBS‬ﻛﺌﻲ ان ﺑﻌﺪ ‪ CSS‬ﺟﻮ اﻣﺘﺤﺎن ﭘﺎس ﻛﺮي ﭘﻮﻟﻴﺲ ﮐﺎﺗﻲ ۾ آﻳﻮ‪ ،‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﭠﭩﻲ ﺟﻮ ‪ DPO‬آﻫﻲ‪.‬‬ ‫”ڊاﻛﭩﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ۾ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﺗﻪ ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮﻧﺪو‪ ،‬ﺟﻮ اﻫﺎ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻣﺎدري‬ ‫زﺑﺎن آﻫﻲ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ‪“،‬‬ ‫”ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي واﻟﺪه ۽ ﻧﺎﻧﻲ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو ﭔﮅﻧﺪو ﻫﻮس ان ﻛﺮي آﺋﻮن ﻓﺎرﺳﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺗﻪ ﺳﮕﻬﺎن‬ ‫ﭤﻮ ﭘﺮ ‪ Fluently‬ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﺎن‪ “،‬ﻧﺠﻒ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫ﭠﭩﻲ ﺟﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺳﭙﺮﻧﭩﻴﻨﮉﻧﭧ ﻣﺮزا ﻧﺠﻒ ﻗﻠﻲ ﺑﻴﮓ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ۾ ﭼﺎر ﭜﺎﺋﺮ ۽ ﭨﻲ ﭜﻴﮣﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬وڏو ﺻﺎدق‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲ ﭔﺌﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ۽ﻏﻼم‬ ‫ﻋﻠﻲ ﻣﺮزا ﻧﻮاﺑﺸﺎﻫﻪ ۽ ﺳﺎﻧﮕﻬﮍ ﭘﺎﺳﻲ زﻣﻴﻨﻮن ﺳﻨﭝﺎﻟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻏﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻬﺮاڻ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ‪ B.E‬ﺳﻮل اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ۾ ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﺎڻ ﻧﺠﻒ ڊاﻛﭩﺮي ﭘﮍﻫﻴﻮ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﭨﻲ ﭜﻴﮣﻮن آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن‬ ‫وڏي دﻟﺸﺎد ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮه آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻮﺷﺎﻻﺟﻲ ۾ ﻣﺎﺳﭩﺮس ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ۽ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮐﺎﺗﻲ‬ ‫ﺳﺎن واﺑﺴﺘﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻲ ﭜﻴﮡ ﺷﺎخ رخ ‪ PIA‬ﺟﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﻣﺮزا ﺟﻲ ﮔﻬﺮواري آﻫﻲ ۽ ﻧﻨﮃي ﭜﻴﮡ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻻﻫﻮر ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﺑﺰﻧﺲ ﻣﻴﻦ ﺣﻴﺪر رﺿﺎ ﺟﻲ زال آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ اﻳﺮان ۽ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﻨﮅ ۾ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن اﻳﻨﺪا رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻻ‪ ‬رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮڻ ﻻ‪‬‬ ‫ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﺎ َﭘ َ‬ ‫ﭧ ﭘﺴﻨﺪ ﻛﻴﺎ اﭤﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﮍﻫﻪ ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﺎڪ ڌرﺗﻲ ﺗﻲ دﻓﻦ‬ ‫ﻛﺮاﺋﮡ ۾ ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺒﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺷﺮوع ۾ اﻫﮍن ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻻش‬ ‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮه ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻳﺎ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺣﺮم ﭘﺎڪ ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻧﻮاب آف ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد‪،‬‬ ‫اﺳﻜﻨﺪر ﻣﺮزا‪ .‬اﻫﮍي ﺋﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻗﺒﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﭜﺮﺳﺎن ﺻﺤﻦ ﺟﻲ ﻫﻴﭡﺎن ﭨﻨﮉو ﭠﻮڙﻫﻮ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ ﺧﺎﺗﻮن ۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ۽ ادﻳﺐ دوﺳﺖ ﻧﺼﻴﺮ ﻣﺮزا ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﺛﺮﻳﺎ ﻋﺎﺑﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪۱۹۹۷‬ع ۾‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﮐﻴﺲ ‪ ۶‬ﻣﻬﻴﻨﺎ ﮐﻦ ﭨﻨﮉو ﭠﻮڙﻫﻮ ﺟﻲ اﻣﺎم ﺑﺎرﮔﺎﻫﻪ ﻗﺪس ۾ اﻣﺎﻧﺖ ﻃﻮر دﻓﻦ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺳﻨﺪس وﺻﻴﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺸﻬﺪ ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﭨﻨﮉي ﭠﻮڙﻫﻲ ﺟﺎ ﻫﻲ ﻣﺮزا ﺳﻨﮅ ﺟﻲ وڏي ادﻳﺐ ۽ ﺳﺮﻛﺎري ﻛﺎﻣﻮرن ﻣﺮزا ﻗﻠﻴﭻ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﺧﺎﻧﺪان ﻣﺎن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫اﻳﺮان ﮐﺎن ﻫﺘﻲ ﺳﻨﮅ ۾ آﻳﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن اﺻﻞ وﻃﻦ ﻃﺒﻠﺴﻲ )ﺟﺎرﺟﻴﺎ( ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﮔﺬرﻳﻞ دور ۾ روس )‪ (USSR‬ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﭤﻲ‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻣﺮزا ﻗﻠﻴﭻ ﺑﻴﮓ وارا ﭘﺎڻ ۾ ﮀﻬﻪ ﭜﺎﺋﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﭜﻴﮡ ﻓﻘﻂ ﻫﻜﮍي ﺷﺮﻓﻨﺴﺎ‪ ‬ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺤﺘﺮﻣﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ادﻳﺐ ۽ ﺷﺎﻋﺮ دوﺳﺖ ﻧﺼﻴﺮ ﻣﺮزا ۽ ﻣﭥﻲ ذﻛﺮ ﻛﻴﻞ ﺛﺮﻳﺎ ﻋﺎﺑﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ ڏاڏي ﭤﺌﻲ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻣﺮزا ﻧﺎﺻﺮ‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺑﻴﮓ ﺟﻮ اوﻻد آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺮزا ﻧﺎﺻﺮ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ڌي‪ ‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺼﻴﺮ ﻣﺮزا ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﺳﻮ ﺳﻦ ﻣﺮزا ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل‬ ‫اڳ وﻓﺎت ﻛﺮي وﺋﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮅﺟﻲ وڏي ﺷﺎﻋﺮه ﭤﻲ ﮔﺬري آﻫﻲ ۽ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد ﭤﻮ اﭼﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺷﻌﺮن ﺟﻮ ﻫﻚ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻮ ﭘﮡ ﮀﭙﺠﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭨﻨﮉي ﭠﻮڙﻫﻲ ﺟﻲ ﻣﺮزاﺋﻦ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻧﻜﺘﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺑﻪ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻫﻦ ﻓﻴﻤﻠﻲ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺮزاﺋﻦ ﻣﻮن‬ ‫واﻧﮕﺮ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﺑﻪ ﻫﻼﻳﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﭨﻦ ﭴﮣﻦ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺗﻤﺎم وﻳﺠﻬﻮ ﺗﻌﻠﻖ رﻫﻴﻮ ۽ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﺴﺌﻠﻦ‬ ‫ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻣﻮن ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﺳﮑﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﺮزا اﻗﺒﺎل ﺳﺎن ﺳﺎﮘﻲ‬ ‫ﻛﻤﭙﻨﻲ ۽ ﺳﺎﮘﻴﻦ ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ رﻫﮡ ﻛﺮي ﺳﭡﻮ ﺗﺠﺮﺑﻮ ﺣﺎﺻﻞ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻬﮍا اﺧﻼق ۾ ﺳﭡﺎ ﻫﺌﺎ اﻫﮍا ﺟﻬﺎز‬ ‫ﻫﻼﺋﮡ ۾ اﻟﺒﺖ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺳﻨﻲ ﻣﺮزا ﭘﻜﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺮﺣﻮم ﻫﺮ وﻗﺖ ﺷﺮاب ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﻫﻮﺷﻦ‬ ‫۾ رﻫﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺳﻨﻲ ﻣﺮزا‪ ،‬ﻣﺮزا ﻗﻠﻴﭻ ﺑﻴﮓ ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ۽ وڏي ﭘﭧ ﻟﻴﮑﻚ ۽ ﺑﺌﺮﻳﺴﭩﺮ ﻧﺎدر ﺑﻴﮓ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰ‬ ‫زال ﻣﺴﺰ ﮔﺮﻳﺲ ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺳﻨﻲ ﻣﺮزا ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﻪ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﻲ ﺳﭡﻲ ﻟﻴﮑﻜﺎ ﭤﻲ ﮔﺬري آﻫﻲ ۽‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎڙي ۾ ﺳﺐ ﻣﺌﺮﻳﻦ ﭼﻮڪ وٽ رﻫﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺎﻫﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ اﻧﻴﺘﺎ‬ ‫ﻏﻼم ﻋﻠﻲ ﻫﻦ ﻣﺴﺰ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺟﻲ ڌي‪ ‬آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺳﻨﻲ ﺟﻮ اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﺮزا ﺿﺎﻣﻦ ﺑﻴﮓ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﺟﻬﺎزران ﻛﻤﭙﻨﻲ ‪ PNSC‬ﺟﻮ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﻣﺮزا اﻗﺒﺎل ﺑﻴﮓ ﻣﺮزا ﻗﻠﻴﭻ ﺑﻴﮓ‬

‫ﺟﻲ ﭔﻲ ﭘﭧ ﻣﻴﺠﺮ ﻣﺮزا اﺧﺘﺮ ﺑﻴﮓ ﺟﻮ ﭘﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ وﻳﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﻮ دﺑﺌﻲ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﺮزا‬ ‫ﻣﻘﺒﻮل ﺑﻴﮓ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻣﺮزا ﻓﻴﻤﻠﻲ ۾ ﺳﭛ ۾ ﺳﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﺮزا ﻗﻠﻴﭻ ﺑﻴﮓ ﺟﻲ ﭜﺎ‪ ‬ﻣﺮزا ﻋﻠﻲ‬ ‫ﻗﻠﻲ ﺑﻴﮓ ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ۽ ﻣﺮزا اﻣﺪاد ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻮ ﭘﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﮔﻬﮣﻮ وﻗﺖ ﺟﻬﺎز ﻧﻪ ﻫﻼﺋﻴﻦ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﭔﮅو اﭤﻢ ﺗﻪ ﻫﻮ‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ رﻫﻲ ﺑﺰﻧﺲ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﭨﻨﮉي ﭠﻮڙﻫﻲ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﺮزاﺋﻦ ﺟﻮ ﺷﻴﻌﺎ ﻓﺮﻗﻲ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫)ﺳﻮا‪ ‬ﻣﺮزا اﻓﻀﻞ ﺑﻴﮓ ۽ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﭜﺎ‪ ‬ﺟﻲ( ۽ ﺳﭝﻨﻲ ﺟﻮ اﻳﺮان ﺳﺎن ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﺗﻤﺪن ﺳﺎن ﻣﻴﺮن‬ ‫واﻧﮕﺮ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻨﮅ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ اﻫﮍﻳﻮن ﻓﻴﻤﻠﻴﻮن ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪﻳﻮن ﺟﻦ وٽ اڄ ﺑﻪ ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﻧﭥﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ‬ ‫ﺿﺮور وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﻨﮅي ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ادﻳﺐ ۽ ﺷﺎﻋﺮ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮن ﺟﺎ ادﺑﻲ ۽ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان وﭸﮡ ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻔﺘﺎ اڳ اﺳﻼم آﺑﺎد ۾ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ وارن ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ واري ڊﻧﺮ ﺗﻲ اﺗﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﺎ‪ ‬ﻛﻤﺸﻨﺮ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻔﻴﺮ ﺳﺎن ﻣﻼﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ وٽ ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ آﻓﻴﺲ ۾ ﻣﻠﮡ وﻗﺖ ﮐﻴﺲ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ اڙدو‬ ‫ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ ڏﻧﺎ ﺗﻪ ﻣﻮٽ ۾ ﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ،‬اڙدو ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻛﺘﺎب ڏﻧﺎ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۾ ﻫﻚ اﻫﮍو ﺑﻪ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺧﺎﻧﺪان ﺗﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﻋﻨﻮان ﻫﺌﺲ‪:‬‬ ‫”ﮔﻨﺠﻴﻨﻪ‪ ‬ﺧﻄﻲ وﻫﻨﺮي ﭨﺎﻟﭙﺮان“‬

‫ﻫﻲ ﻛﺘﺎب ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﺗﻌﺎون ﺳﺎن دﻛﺘﻮر ﻗﺎﺳﻢ ﺻﺎﻓﻲ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪،‬‬

‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ دور ﮔﻬﭩﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ اڙدو ﻋﺎم ﭤﻴﻨﺪي وﭸﻲ‪ -‬وﻳﻨﺪي ﻛﻴﺘﺮن ﺳﻨﮅي‬ ‫ﮔﻬﺮن ۾ ﺑﻪ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ اڙدو ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ۽ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﮔﻬﺮن ۾‬ ‫ﭘﻮڙﻫﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ان ۾ ﺷﻌﺮ و ﺷﺎﻋﺮي ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﺟﻲ ڏﻫﻲ ۾ آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﻧﻮر‬ ‫اﺣﻤﺪ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﭨﻨﮉو ﻗﻴﺼﺮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﺳﻨﺪس واﻟﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺎﺟﻲ ﺷﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﻨﺪو رﻫﻨﺪو ﻫﻮ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭜﺎﮢﻴﺠﻮ ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ اﺣﻤﺪ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﭴﺎﮢﻮ ﻫﻮ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﺣﺎﺟﻲ ﺷﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﮐﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺳﮑﻲ‪ .‬ﺣﺎﺟﻲ ﺷﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ادﻳﺐ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ﭘﮡ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺗﺨﻠﺺ‬ ‫ﻫﻮ ”ﺷﺎﺋﻖ“‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻫﻚ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ﻓﺘﺢ ﻧﺎﻣﻪ ﻋﻈﻴﻢ اﻟﺪﻳﻦ ﭠﭩﻮي ﺳﻨﮅي ادﺑﻲ ﺑﻮرڊ اڄ ﮐﺎن ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ‬ ‫ﮀﭙﺮاﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺷﺎﻋﺮي ﭔﮅڻ ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻗﻮﻧﺼﻞ ﺟﻨﺮل ۽ ﭔﻴﻮن اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺘﻮن ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﻫﻠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻲ ﭨﻨﮉوﻗﻴﺼﺮ اﻳﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻳﺎد اﭤﻢ ﺗﻪ ﻗﺎﺿﻲ ﻓﺘﺢ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﭘﭧ ﻗﺎﺿﻲ ﻓﺘﺢ رﺳﻮل ﭘﮡ ﻫﻮﻧﺪو‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﻲ ﭘﭧ ﻓﺎرﺳﻲ ۽ ﻋﺮﺑﻲ ﺟﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻴﺮ ﺟﻬﻨﮉي ﺷﺮﻳﻒ واري ﻣﺪرﺳﻲ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻴﺎ ۽ ﭘﻮ‪ ‬اﺗﻲ‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻛﻢ ﻛﻴﺎﺋﻮن‪ ،‬اﺗﻲ ﺋﻲ ﻗﺎﺿﻲ ﻓﺘﺢ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻋﺒﻴﺪا� ﺳﻨﮅي ﺳﺎن ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻋﺒﻴﺪا‪ :‬ﺳﻨﮅي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ۾ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ‬ ‫ﭼﺌﻦ وڏن ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻗﺎﺿﻲ ﻓﺘﺢ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﻫﻚ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭜﻴﺮي ﭨﻨﮉو ﻗﻴﺼﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ وﻳﺲ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻗﺎﺿﻲ ﻓﺘﺢ رﺳﻮل ﺟﻮ ﻓﺮزﻧﺪ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ڏاڏي ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻓﺘﺢ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻮ ۽‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻢ ﻋﻤﺮ ﻫﻮ‪ ،‬اﻫﻮ ﺑﻪ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻫﻚ ﭘﭧ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﺟﻴﻜﻮ آرﻣﻲ ۾ ڊاﻛﭩﺮ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ان ﺟﻲ ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل ﻧﻮر اﺣﻤﺪ ﺟﻲ ﭜﺎﺋﭩﻲ ۽ ﻧﻮاز ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ڊاﻛﭩﺮ ﺷﻬﻨﺎز ﺳﺎن ﺷﺎدي ﭤﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻋﺜﻤﺎن‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻚ ﭜﺎ‪ ‬ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺎﺳﻢ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﻟﻴﻜﭽﺮار آﻫﻲ ۽ ﻫﻚ ﭜﺎ‪ ‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻓﺮاﻧﺲ ۾ ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اڄ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﭨﻬﻲ ﺟﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﭘﮍﻫﮡ ﻣﺠﺒﻮري ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻪ اڄ ﮐﺎن اڌ ﺻﺪي اڳ‬ ‫وڏن ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺳﺎن ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ اﺣﻤﺪ ﭨﺎﻟﭙﺮ وٽ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﻧﻮر اﺣﻤﺪ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ وﻳﻮ ﻫﺌﺲ‪ ،‬ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﻫﻚ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻮ ﺷﻌﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻲ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬اﺳﺎن ﺳﻨﮅي ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ۾‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻮ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ اﺣﻤﺪ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﭘﺎڻ ﻛﻴﻮ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺟﻮ ﻛﻴﻞ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ۽ اﭸﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻧﻮر اﺣﻤﺪ ۽ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ‪ :‬ﭼﻴﻮ‬ ‫”ﺳﻨﮅ‬

‫ﺟﻴﻜﻮ‬

‫ﺳﻨﺌﻴﻦ‬

‫ﮐﮣﻲ‬

‫وڻ‬

‫ﮐﻠﻮ‬

‫ڏﻧﮕﺎ‬

‫ﺗﻨﻬﻦ‬

‫ﻣﺎﮢﻬﻮ‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﻣﻨﺠﻬﺲ‬ ‫ﻛﻦ‬

‫ﺧﺎم‬

‫ﺳﻼم‬

‫ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺮان ۾ ﻧﻄﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ۽ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ۾ ﺋﻲ رﻫﺎﺋﺶ‬ ‫ﭘﺬﻳﺮ آﻫﻦ‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﻣﻠﻚ ۾ اﺋﻴﻦ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻮ اﭼﻲ‪ .‬ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۾ ﺳﻨﮅي رﻫﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﮀﺎ اﺋﻴﻦ ﻋﺮب‬ ‫ﻋﻮرﺗﻮن ﺳﺎﮢﻦ ﺷﺎدي ﻛﻨﺪﻳﻮن؟ اﻫﮍي ﻃﺮح ﮀﺎ ﻋﺮب ﺑﺰﻧﺲ ﻣﻴﻦ اﺋﻴﻦ اﭼﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ رﻫﻨﺪا ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﺳﮝﺎﺑﻨﺪي ﻛﻨﺪا‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻦ ﭤﺎ؟ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ اﻳﺮان ۾ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن رﻫﻴﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﻛﻴﺘﺮن ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺋﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﮍن ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال ﺷﺮوع وارن‬ ‫ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻣﻮﻟﻮي ﻣﺠﺎﻫﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻻﺷﺎري ﻣﻠﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ درس ﺧﺎرج ﭘﮍﻫﻲ ﭘﻴﻮ‪.‬‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﻫﻲ ﻧﻨﮃي ﻟﻴﻮل ﺟﻮ ﻛﻮرس آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺠﺘﻬﺪ ﭤﻴﮡ ‪ Highest Achievement‬ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎري ﺟﻲ ﺑﻠﻨﺪي ڏي ﺑﻪ ڌﻳﺎن ڏﻧﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮ ﻣﻨﺼﻮر ﭨﺎﻟﭙﺮ ﻧﺎﻟﻲ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻮ ﻫﻚ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﻣﺸﻬﺪ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮواري اﻳﺮاﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻮ ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ درﺟﻪ اول ۽ درﺟﻪ ﺳﻮم رﻫﺎﺋﺶ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻮ ﺑﺎغ ﻧﺎدر ﺟﻲ ﭜﺮ‬ ‫۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس اﻳﺮاﻧﻲ زال آرﭨﺴﭧ ﭘﮡ آﻫﻲ ۽ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ آرٽ ﺟﻮ وڏو ﻗﺪر آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﻣﻴﺮ ارﺷﺎد ﭨﺎﻟﭙﺮ ﭘﮡ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﭘﮡ ﻫﺘﺎن اﻳﺮان ﻣﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﺤﺮاب ﭘﻮر )ﺿﻠﻌﻲ ﻧﻮﺷﻬﺮي ﻓﻴﺮوز( ﺟﻮ ﻫﻚ ڊاﻛﭩﺮ ﻣﻴﺮ ﻧﻴﺎز ﺣﺴﻴﻦ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﭴﺎڻ آﻫﻲ ﻫﻮ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻗﻢ ۽ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻋﻼوه اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬۽ ﻛﺌﺴﭙﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري وارا‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻬﺮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دﻓﻌﺎ ﮔﻬﻤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﺎ وڏا ﮔﻬﺮن ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﺳﻨﺪن اﻳﺮان‬ ‫۾ رﻫﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺗﻮڙي ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺳﭹﺎﮢﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ وٽ ﻫﻮ اﻳﻨﺪا وﻳﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﺳﻨﺪن‬ ‫ﭘﻲ‪ ‬ﻣﻴﺮ ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻮ ﺳﻮٽ ﻣﻴﺮ ﻛﺮﻳﻢ ﺑﺨﺶ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ ﻣﻴﺮ ﻧﻴﺎز ﺟﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﭨﻲ ﭜﺎﺋﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻣﻴﺮ ﻟﻌﻞ ﺣﺴﻴﻦ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻣﺎن ﺳﻮل اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ۾ ‪ B.E‬ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﺎڻ ﻟﻨﮉن‬ ‫ﻣﺎن ‪ Environmental Science‬۾ ‪ M.E‬ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﭔﻴﻮ ﭜﺎ‪ ‬ﻣﻴﺮ ﻓﻴﺾ ﺣﺴﻴﻦ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﻣﺤﺮاﺑﭙﻮر ۾ ﻧﻴﺸﻨﻞ‬ ‫ﺑﺌﻨﻚ ﺟﻮ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﻧﻨﮃو ﻣﻴﺮ اﻣﺪاد ﭨﺎﻟﭙﺮ ‪ M.Com‬ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ رﮘﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﭥﺎ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اڙدو ۽ ﺳﻨﮅي‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻠﻮﭼﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ وارا ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﭘﻨﺠﺎب ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ ﺳﭛ ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻴﺌﻦ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ۽ ﭜﺮوارن ﺻﻮﺑﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋِﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻠﻮﭼﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻫﻮ ﻟﮑﮡ ﻻ‪ ‬رﺳﻢ اﻟﺨﻂ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﺳﮏ ﮔﺮﻣﮑﻲ ۾ ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ﻟﮑﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻲ ﻣﻴﺮ اﻋﺠﺎز ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻘﺮﻳﺒﻦ ﻫﺮ ﺳﺎل ﻓﻴﻤﻠﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ اﻳﺮان اﭼﮡ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻣﺸﻬﺪ ۾‬ ‫ﺧﺎدم رﺿﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻴﺦ ﻓﻴﻤﻠﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ وٽ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻮن ﭨﺂﻟﭙﺮ ﻓﻴﻤﻠﻴﻮن ﻣﻬﻤﺎن ﭤﻲ رﻫﻦ‬ ‫ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻫﻲ ﺳﻨﮅي ﺻﺎف ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ وڏو آﻏﺎ ﻣﺤﺴﻦ ﺧﺎدم رﺿﺎ ﭼﺎر ﭘﻨﺞ ﺳﺎل اڳ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﮕﻠﻮ ’ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‘ واري ﭘﺎﺳﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻴﺮ اﻋﺠﺎز ﻫﻚ ﭔﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻻ‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﮅي ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻮ ان ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ﻋﻠﻲ اﻛﺒﺮ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ آﻫﻲ ۽ ﻫﻮ ﭘﮡ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﻮ ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﺳﺎن واري ﻣﻴﺮ اﻋﺠﺎز ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺳﻬﺮاﺑﺎﮢﻲ ﻣﻴﺮن ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺻﺎﺣﺒﺰاده ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻲ‬ ‫ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺟﻮ ﻓﺮزﻧﺪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺧﻴﺮﭘﻮر رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮﺻﺪر ﺑﻪ رﻫﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻴﺮ اﻋﺠﺎز ﺟﻮ ڏاڏو ﻣﺮﺣﻮم‬ ‫ﺻﺎﺣﺒﺰاده ﻣﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺮاد ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺰﻫﺎﺋﻴﻨﺲ ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻧﻮاز ﺧﺎن ﻧﺎز‬ ‫ﺟﻮ ﺳﺌﻮٽ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻻﻫﻮر ﺟﻲ ﮘﺎﺋﮣﻲ ﺳﺎن ﻋﺸﻖ ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﺗﻲ ‪ KTN‬وارن ﺑﺎﻟﻲ ڊراﻣﻮ ﭠﺎﻫﻴﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ‬ ‫ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۽ اﻳﺮان ﺳﺎن ﻟﮗ ﻻﮘﺎﭘﻦ ﺟﻮ ﺗﻔﺼﻴﻞ اﻳﻨﺪڙ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻛﻨﺪاﺳﻴﻦ‪ .‬ﻣﻴﺮ اﻋﺠﺎز ﺟﻮ ﻫﻚ ﭜﺎ‪ ‬ﻣﻴﺮ ﻏﻼم‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ‬ ‫ﺧﺎن ‪ MPA‬ﺑﻪ رﻫﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﭘﺎڻ ۾ ﭼﺎر ﭜﺎﺋﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ آﻫﻦ‪ ،‬ﻣﻴﺮ ﻣﺮاد ﺧﺎن ۽ ﻣﻴﺮ ﻏﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﺧﺎن‪ .‬ﻣﻴﺮ اﻋﺠﺎز ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺟﻮ ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪۱۹۵۳‬ع آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺮاﺑﭙﻮر ﺟﻲ ڊاﻛﭩﺮ ﻣﻴﺮ ﻧﻴﺎز ﭨﺎﻟﭙﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ڏاڍي دﻟﭽﺴﭗ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅاﺋﻲ‪.‬‬

‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﻛﮇﻫﻦ ﭨﻨﮉو ﻣﻴﺮ ﻧﻮر ﻣﺤﻤﺪ وﻳﺎ آﻫﻴﻮ ؟“ ﻫﻦ ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻧﻪ“ ﻣﻮن وراﮢﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫”اﻫﻮ ﻟﻄﻴﻒ آﺑﺎد ﻧﻤﺒﺮ ‪ ۴‬ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬اﺗﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻴﺮن ﺟﺎ ﮔﻬﺮ ۽ ﻣﺤﻞ ڏﺳﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫آرﻛﻴﭩﻴﻜﭧ )ﺑﻨﺎوت ۽ ﻧﻤﻮﻧﻮ( ﺑﻠﻜﻞ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ۽ ﻣﺤﻼﺗﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﻨﺪو ﺟﻠﻨﺪو ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪو‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﺻﻔﻮي دور ﺟﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻞ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﻠﻲ ﻛﺎﭘﻮ ﻣﺤﻞ ﺟﻬﮍو“‬

‫ڊاﻛﭩﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﭨﻨﮉي ﻣﻴﺮ ﻧﻮر ﻣﺤﻤﺪ ۾ اﻫﻲ ﮔﻬﺮ‪ ،‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد وارن ﻣﻴﺮن ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻬﺪاداﮢﻲ ﻣﻴﺮن ﺟﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪” .‬ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﻣﻴﺮ ﺣﻴﺪر ﻋﻠﻲ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺳﺌﻲ ﮔﺌﺲ ۾ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ آﻫﻲ“ ڊاﻛﭩﺮ ﻧﻴﺎز ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﻮﻧﺪاﺋﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﮔﻬﺮن ﺟﻲ آرﻛﻴﭩﻴﻜﭧ ﺟﻲ ﺳﭵﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﭔﮅاﺋﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪو“‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﻟﺌﺒﺮﻳﺮي ۽ ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻟﺌﺒﺮﻳﺮي ۾ اﻫﻮ ڏﺳﻲ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﭥﻴﻦ ﻟﺌﺒﺮﻳﺮﻳﻦ ۾ ۽ ﻛﻴﺘﺮن اﻳﺮاﻧﻲ ﮔﻬﺮن ۾ ﺟﺘﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﻛﺘﺎب ڏﭠﻢ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻮٽ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬

‫•‬

‫ﺗﻜﻤﻼ ﻣﻘﺎﻻت ﺷﻌﺮا‪ ‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻴﺮ ﺣﺴﺎم اﻟﺪﻳﻦ راﺷﺪي ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺗﺤﻔﺘﻪ اﻟﻜﺮام – ﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻗﺎﻧﻬﻲ‬

‫•‬

‫ﺑﻴﮕﺎﻻر ﻧﺎﻣﻪ‪ -‬ادراﻛﻲ ﺑﻴﮕﻼر )ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﻨﮅي ۾ ﺗﺼﺤﻴﺢ ڊاﻛﭩﺮ ﻧﺒﻲ ﺑﺨﺶ ﺑﻠﻮچ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪(.‬‬

‫•‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﺎزه ﻧﻮاﺋﻲ ﻣﺎرڪ‪ -‬ﻣﻨﺸﻲ ﻋﻄﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻜﺎرﭘﻮري‬

‫•‬

‫ﻟﺐ ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﻨﮅ‪ -‬ﺧﺎﻧﺒﻬﺎدر ﺧﺪا داد‬

‫•‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻌﺼﻮﻣﻲ – ﻣﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻌﺼﻮم ﺑﮑﺮي‪ ،‬وﻏﻴﺮه‬

‫اﻧﻬﻦ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻚ ﻛﺘﺎب رﺑﺎﻋﻴﻮن ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮن ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ وﻗﺖ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﭥﻦ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺑﺎﺑﺖ ﭔﻪ اﮐﺮ ﻧﻪ‬ ‫ﻟﮑﮡ ﻧﺎاﻧﺼﺎﻓﻲ ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬دادو ﺟﻲ ﺑﺸﻴﺮ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ۾ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮن اورﻳﺠﻨﻞ ﻓﺎرﺳﻲ رﺑﺎﻋﻴﻮن ڏﻳﮡ ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺷﺎﻋﺮي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ ﭜﮍ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻣﻮﺑﺎﺋﻴﻞ ﻧﻤﺒﺮ ‪ ۰۳۰۰-۳۲۵۰۶۰۰‬ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻬﮍي ﺳﭡﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﺌﻲ ﺳﮑﻴﺎﺋﻮ‪.‬‬ ‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ ﺳﻨﮅ ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﻻزﻣﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺑﻪ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي اﺳﺘﺎدن ﺟﻮن ﻣﺎرون‬ ‫ﮐﺎﺋﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﺳﮑﻴﺎﺳﻴﻦ“‬

‫ﻣﻮﺳﻲ ﭜﭩﻲ ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﺑﺸﻴﺮ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن ﺳﻴﺘﺎﮘﻮٺ ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺪرﺳﻮ ﻫﻮ اﻫﻮ ﺳﻨﺪن ﻧﺎﻧﻮ ۽ واﻟﺪ ﺻﺎﺣﺐ آﺧﻮﻧﺪ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ۾ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﺑﻨﺎﺋﮡ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻬﺮي آﺧﻮﻧﺪ ﻣﺤﻤﺪ داﺋﻮد ﭜﭩﻲ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻼﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪” .‬ﭘﺮ ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﭣ آﻫﻲ‪ “.‬۽ ﻫﻲ ﻛﺘﺎب رﺑﺎﻋﻴﻮن ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮن ﺟﻴﻜﻮ دادو ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻪ آﺑﺎد ﻣﺤﻠﻲ ﺟﻲ ﺳﺮﺟﮣﻬﺎر ﭘﺒﻠﻴﻜﻴﺸﻦ ﮀﭙﺮاﻳﻮ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﻟﻴﮑﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻬﺮي ﮐﻲ ﻣﻨﺴﻮب ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﺮﺣﻮم ‪۱۹۷۳‬ع ۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ﺑﺸﻴﺮ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ ﭘﺎڻ ﺳﻨﮅي ﺟﻮ ﺑﻪ ﺷﺎﻋﺮ آﻫﻲ‬ ‫۽ ﺳﻨﺪس ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﭼﺎر ﺷﺎﻋﺮي ﺟﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ ﮀﭙﺠﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﺳﺞ ﺳﺮﻳﺨﻮ ﺳﭻ‬

‫•‬

‫ﺟﻬﺮﮢﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻲ‪۲۰۰۰ ‬‬

‫•‬

‫اداس ﻣﻦ ﺟﻲ اداس ﻣﻮﺳﻢ ‪۲۰۰۸‬‬

‫•‬

‫ڏات ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪي ﻣﺎت ‪۱۹۹۳‬‬

‫•‬

‫اﮐﺮ اﮐﺮ ۾ اﭤﺎه اﻟﻔﺖ‪ ،‬۽‬

‫۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻮﻟﻲ ۾ ﻫﻚ ﻫﻮ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي‪ .‬ﻫﻲ دراﺻﻞ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﮐﺎن اﻳﺮان ۾ رﻫﻴﻮ ۽ ﻫﻴﻨﺌﺮ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ اﭤﺲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﭩﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻦ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﻣﺴﺘﺎن‬ ‫ﻋﻠﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ڏاڍي ﻣﺪد ۽ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﺗﻤﺎم ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ۽ اڙدو آﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻮن اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻋﺎﺑﺪ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻮ‪.‬‬

‫”ﺧﺒﺮ اﭤﺎﻧﻮ ﻋﺎﺑﺪ اﺻﻞ ۾ ﭘﭡﺎڻ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻦ ﭨﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ زاﺋﺮﻳﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻠﮡ ﻛﺮي اڙدو ﺳﮑﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ“‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻮ رﻧﮓ ﮐﮣﻲ ﭘﭡﺎﮢﻦ ﺟﻬﮍو ﮔﻮرو ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ ﻗﺪرت ﺳﻨﺪس ﺳﺮ ۾ ﻣﭡﺎس ۽ ﺳﻮز ﭜﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﺎن‬ ‫ﻫﺘﺎن ﮔﻬﻤﻲ ﭰﺮي ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ڏي ﻣﻮﭨﻨﺪا آﻫﻴﻮن ﺗﻪ ﻋﺎﺑﺪ ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﮅاﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻴﻮن ۽ ﺟﮇﻫﻦ ﻋﺎﺑﺪ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﭵﻲ ﺑﺲ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺧﺎﻣﻮش ﭤﻲ وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﺟﻲ اﮐﻴﻦ ۾ ﮘﻮڙﻫﺎ ﺗﺮي اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻫﻚ ﻣﻨﻘﺒﺖ ﻫﻦ وﻗﺖ ﺑﻪ ﻳﺎد اﭤﻢ ﺟﮇﻫﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺲ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﮐﺎن ﻣﻮﭨﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﺳﻴﻦ ﻣﺸﻬﺪ ڏي اﻣﺎم‬ ‫ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬رات ﺟﺎ ﻧﻮ ﭤﻲ ﭼﻜﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﮘﻴﺎن وﻳﭡﻠﻦ ﻋﺎﺑﺪ ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﮅاﺋﮡ ﻻ‪‬‬ ‫ﭼﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻮ آﺧﺮي ڍڪ ﭜﺮي ﻛﻨﮅ ﻫﻴﭟ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﭡﻲ ﺳﺮ ﺳﺎن آﻻﭘﻴﻮ‬ ‫درﺑﺎر‬

‫ﻫﻲ‬

‫رﺿﺎ‬

‫ﻟﻲ‬

‫ﮐﺮ‬

‫رﺣﻤﺖ‬

‫ﮐﺎ‬

‫ﺟﻌﻔﺮ‬

‫ﮐﻲ‬

‫اﻣﻴﺪ‬

‫دل‬

‫ﭘﻬﻴﻼ‬

‫ﻣﺤﺘﺎج‬

‫ﺑﻬﺮ‬

‫ﺳﺎﺋﻞ‬

‫ﺧﻮش‬

‫ﻫﻲ‬

‫دي‬

‫ﺗﻤﻨﺎ‬

‫ﻓﻘﻴﺮ‬

‫ﻫﻲ‬

‫ﺗﻤﻬﺎري‬

‫ﻫﻮﮐﻲ‬

‫ﺳﺐ‬ ‫در‬

‫ﺧﺰاﻧﻪ‬

‫ﺟﻮ‬

‫دﻻري‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﭘﻮري‬

‫ﻫﺎﺗﻬﻪ‬

‫در‬

‫ﺟﻮ‬

‫آﺋﻲ‪،‬‬

‫ﻫﻴﻦ‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﮐﺎ‬

‫آﺋﻲ‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﺳﻲ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻨﺎ‬

‫ﭘﺮ‬

‫ﻣﻬﻤﺎن‬

‫دوﻧﻮن‬

‫ره‬

‫ﺟﻬﻮﻟﻲ‬ ‫ﻟﻮﮢﻲ‬

‫آﺋﻴﻦ‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﻫﻲ‬

‫ﺑﻦ‬

‫ﮐﺮ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻨﺎ‬

‫ﻫﻲ‬

‫ﺟﺎﺋﻲ‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﮐﻮﺋﻲ‬

‫ﻫﻲ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻨﺎ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻨﺎ‬

‫ﺟﻮ‬

‫ﻫﻴﻦ‬

‫ﻧﺎ‬ ‫ﻏﺮﻳﺐ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻨﺎ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻨﺎ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻮ‬

‫ﻫﻲ‬

‫اﻣﺎم‬

‫ﻫﻲ‬

‫ﻫﻲ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻮ‬

‫آﺋﻲ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻮ‬ ‫ادﻫﻮري‬ ‫ﻣﺎﻧﮕﻮ‬ ‫آﺋﻲ‬

‫ﻣﺎﻧﮕﻮ‬

‫ﻫﺸﺘﻢ‬ ‫ﻣﺎﻧﮕﻮ‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي ﺟﻲ ﺳﺮ ﺟﻲ واﮐﺎڻ ﺗﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ‪ Message‬ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻴﻌﺎ ۽ ﺳﻨﻲ‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﻦ ﮐﻲ اﻋﺘﺮاض ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻘﻮل ﻫﻚ ﻗﻢ ﺟﻲ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﺟﻲ‪” ،‬ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫اﻋﺘﻘﺎدن اﺳﻼم ﮐﻲ ﺑﺪﻧﺎم ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻧﻔﻌﻮ ﻧﻘﺼﺎن ﺳﭛ رب ﭘﺎڪ ﻃﺮﻓﺎن آﻫﻲ ۽ اﻫﻮﺋﻲ ﻻﻫﻲ ﭤﻮ‪ “.‬ﻫﻦ ﺳﻮره‬ ‫اﻋﺮاف ﺟﻲ آﻳﺖ ﻧﻤﺒﺮ ‪ ۱۸۸‬ﺟﻮ ﺣﻮاﻟﻮ ڏﻳﻨﺪي ﭔﮅاﻳﻮ‪)” ،‬اي ﻧﺒﻲ ﺗﻮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻲ ﺑﻪ( ﭼﺌﻮ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺣﺎل ﺗﻪ اﻫﻮ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎن ﺟﻮ ﻧﻔﻌﻮ ﻧﻘﺼﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﺧﺘﻴﺎر ۾ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮﺋﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﺧﺪا ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ ﻏﻴﺐ ﺟﻮ ﻋﻠﻢ ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ ﺿﺮور اﺋﻴﻦ ﻛﻴﺎن ﻫﺎ ﺟﻮ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ﻧﻔﻌﺎ ۽ ﻓﺎﺋﺪا ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻ‪ ‬ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎن ﻫﺎ‪ .‬۽‬ ‫)زﻧﺪﮔﻲ ۾( ﻛﻮﺋﻲ اﻳﺬا‪ ‬ﻳﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻧﻪ ﭘﻬﭽﻲ ﻫﺎ‪“.‬‬

‫۽ اﻫﻮﺋﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻚ ﺳﻨﻲ ﻣﻮﻟﻮي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻲ ﺿﺮورت آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﺗﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﻗﺒﺮ ﮐﻲ ﭼﻤﻨﺪو ۽ دﻋﺎ ﮔﻬﺮﻧﺪو‪ ....‬ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ در ﺗﺎن ﻛﻮ ﺳﻮاﻟﻲ ﻫﭥﻴﻦ ﺧﺎﻟﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻮﭨﻴﻮ آﻫﻲ‪ .... .‬وﻏﻴﺮه‪ ،‬ﭘﻨﻨﺪو ﭔﮅي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ”ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ڏﻳﮡ ﻳﺎ ﻻﻫﮡ وارو رب ﭘﺎڪ آﻫﻲ ۽‬ ‫اﻫﺎ ﺋﻲ ﺗﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﺳﺎن ﺟﻮ ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺻﻠﻌﻢ‪ ،‬اﺻﺤﺎﺑﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ۽ ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻬﮍا دروﻳﺶ ﺻﻔﺖ اﻧﺴﺎن ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ ﺗﻪ‪.....‬‬ ‫ﺗﻮن ڏﺋﻴﻦ ﺗﻮن ﻻﻫﻴﻦ‪ ،‬ڏاﺗﺮ ﮐﻲ ڏﮐﻨﺪن ۽ ﻫﻨﻦ رب ﭘﺎڪ ﺟﻲ ان ﺻﻔﺖ ۾ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺮڻ ڏوﻫﻪ ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ‬

‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﮐﻴﻦ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﺟﻲ ﭔﻲ در واﺟﻬﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺗﻪ ﻛﮃي ﻛﺎﻧﮕﻦ ﮐﻲ ڏﻳﺎن‪“.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻗﻢ اﻳﻨﺪي اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺲ ﺷﻬﺮ ري )‪ (Ray‬۾ ﺗﺮﺳﻲ ﺟﺘﻲ اﺳﺎن ﺟﺒﻞ ﺗﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي‬ ‫ﺗﻲ ﭘﮡ وﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﺑﻪ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ رواﻳﺖ ﻣﻮﺟﺐ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ‬ ‫ﺟﻲ آﺧﺮي ﭘﺎرﺳﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻳﺰد ﺟﺮد ﺟﻲ ڌي‪ ‬۽ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ زال ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ رﺿﻪ ﺟﻲ ﺧﻼﻓﺖ ﺟﻲ دور ۾‬ ‫ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻣﻜﻤﻞ ﻓﺘﺢ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﺰد ﺟﺮد ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭔﻪ ﻧﻴﺎﮢﻴﻮن ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ۽ ﻛﻴﻬﺎن ﺧﻠﻴﻔﻲ ﺟﻲ‬ ‫درﭔﺎر ۾ ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮن وﻳﻮن‪ .‬ﻫﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﻮن ﻫﻴﻮن ۽ ﺑﻲ ﺑﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺳﺎن ۽ ﻛﻴﻬﺎن‬ ‫ﺑﺎﻧﻮ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﺑﻲ ﺑﻜﺮ ﺳﺎن ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﺎن ﻣﻮﭨﮡ وﻗﺖ ﺳﮑﺮ ﺟﻲ ﭔﻦ ﻣﻴﺮاﮢﻲ ﺳﺌﻮﭨﻦ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﮅي ۾ ﻣﺮﺛﻴﻮ ﭘﮍﻫﻴﻮ اﻫﻮ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ۽ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي اﺳﺎن ﺑﻪ ﮘﻮٺ ﺟﻲ اﻣﺎم ﺑﺎرﮔﺎﻫﻦ ۽ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﻣﺠﻠﺲ ۾ ﭔﮅو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﺌﻪ‬

‫ﺷﺎﻫﻪ‬

‫آﻫﻮن‬ ‫زﻫﺮا‬

‫ﻛﺎﭤﻲ‬ ‫ﻛﮍم‬

‫ﻫﺌﻪ‬

‫ﻫﺌﻲ‬

‫ﻫﺌﻪ‬

‫ﺣﺴﻴﻦ‬

‫رڻ‬

‫داﻧﻬﻮن‬

‫ﺑﻲ‬

‫ﻫﺌﻪ‬

‫ﺳﺲ‬

‫ﺟﻲ‬

‫ﺑﻲ‬

‫آﻫﻴﻦ‬

‫۾‪،‬‬

‫ﻋﺮش‬ ‫ﺟﻲ‬

‫ﺳﭝﺌﻲ‬

‫آﺋﻮن‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬

‫ﺑﻴﺒﻲ‬

‫ﻻش‬

‫ﺗﻲ‬

‫رﺳﺎﮢﻴﻮ‬

‫ﻧﻬﻦ‬ ‫ﻗﺘﻼم‬

‫ﻣﺮﺗﻀﻲ‬ ‫ٰ‬

‫ﺷﻬﺰادي‬

‫ﻓﺎﻃﻤﻪ‬

‫ﺑﺎﻧﻮ‬

‫ﺗﻲ‬

‫ﺳﺮ‬

‫وﻳﭡﻲ‬

‫ﭘﻴﺎري‬

‫ﻫﻦ‬

‫ﭤﻴﻮ‬

‫ﺑﻴﺒﻲ‬

‫زﻫﺮا‬

‫ﻧﻴﮣﻮن‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ‬

‫ري‬

‫ﭘﺮ‬ ‫ﻋﻠﻲ‬ ‫ﻧﻬﻦ‬

‫ﺧﺎڪ‬ ‫ﻧﻴﺮ‬

‫رڻ‬

‫ﺳﻬﺮم‬

‫وﺳﺎﺋﻲ‬ ‫وﻫﺎﺋﻲ‬

‫ﺳﮣﺎﺋﻲ‬

‫ﺣﺎل‬

‫ﺷﻴﺮ‬

‫آﻫﻴﺎن‬

‫ﺻﻔﺪر‬

‫ﺳﻴﻼﺋﻲ‬

‫ﻣﺎرﻳﻮ‬

‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‬ ‫ﺷﻴﺮ‬

‫ﭤﻲ‬ ‫ﭤﻲ‬

‫ﭤﻲ‬ ‫ﭤﻲ‬

‫اﻣﻴﺮ‬

‫ﺷﺒﻴﺮ‬ ‫ﺟﻲ‬

‫ﻋﻠﻲ‬

‫ان وﻗﺖ اﺳﺎن ﺳﺎن ان ﺑﺲ ۾ ﺳﻮار ﺳﮑﺮ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻛﺮﻳﻢ ﺑﺨﺶ راﭴﭙﺮ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻣﺮﺛﻴﻮ ﺳﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ اڳ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻟﻴﮑﻚ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﺮزا ﻧﺼﻴﺮ ﺟﻮ ﺳﻤﺎﻫﻲ ﻣﻬﺮاڻ رﺳﺎﻟﻲ ۾ ﻣﻀﻤﻮن ﭘﮍﻫﻴﻮ ﻫﻮم ﺗﻪ‬ ‫ﺳﻨﮅي‪ ‬۾ ﻣﺮﺛﺌﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد ﺳﺎﺋﻴﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ وڌو‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬ﺗﻲ اڙدو ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﻣﻴﺮ اﻧﻴﺲ ۽ ﻣﺮزا دﺑﻴﺮ ﺟﻮ اﺛﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻫﻮ اﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻟﮑﻨﻮ‪ ‬۾ ‪۱۸۰۲‬‬ ‫ڌاري ﭴﺎوا ۽ اﻧﻬﻲ‪ ‬ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﺳﺘﺮ واري ڏﻫﻲ ۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻮن ﭘﺮ ﺳﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ‪ ۱۷۴۰‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﻣﻴﺮ‬ ‫اﻧﻴﺲ ۽ ﻣﺮزا دﺑﻴﺮ ان وﻗﺖ ﮀﻬﻪ ﺳﺘﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﺳﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ‪ ۱۸۱۰‬۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن اﺻﻞ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان ﻣﻠﺘﺎن ﮐﺎن ﺳﻨﮅ ۾ آﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺎڻ ﺳﻴﻮﻫﮡ ۾ ﭴﺎوا ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻮن ۽ ﺳﻨﺪن ﺗﺪﻓﻴﻦ ﺳﻴﻮﻫﮡ ﺟﻲ ﻛﺮﺑﻼ‬ ‫۾ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ”ﻛﺮﺑﻼ ﺳﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ“ ﺳﮇ ﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻣﺮﺛﻴﺎ ﻟﮑﻴﺎ اﭤﻦ‪.‬‬

‫ﺳﻨﮅ اﻳﺮان ۽ ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﺳﻨﮅ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ڊﻳﻦ ﻗﺎﺳﻢ ﭔﮕﻬﻴﻮ ﺻﺎﺣﺐ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ اﻳﺮان ) ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﺟﻮ اﺛﺮ ﻋﺮﺑﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ اڳ ﺟﻮ‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﮅو ﻧﺪي ﺟﻲ ﻛﺮي ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻨﮅ ﭘﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮاﻧﻴﻦ )ﭘﺮﺷﻦ( ﺟﻲ اﺛﺮ ﻛﺮي ﺳﻨﮅو ﻣﺎن‬ ‫ﭰﺮي ﻫﻨﺪو ﭤﻴﻮ ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﺪﻳﻢ ﭘﻬﻠﻮي )ﻓﺎرﺳﻲ( زﺑﺎن ۾ ”س“ ﺟﻮ اﭼﺎر ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ ۾ ”و“ ﺟﻮ اﭼﺎر ﻧﻪ‬ ‫ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺳﻨﺪن اﺋﻴﺮ ﻻﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﻳﺌﺮ وﻣﺎن ﺑﺪران اﻳﺌﺮ ﺑﻤﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻓﺎﺗﺢ ﺳﻜﻨﺪر اﻋﻈﻢ ﺟﻲ ﺳﻨﮅ‬ ‫ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ زﺑﺎن ﺟﻲ اﭼﺎرن ﻣﻮﺟﺐ ”ﻫﻨﺪو“ ﮐﻲ اﻧﮉوس“ ﺳﮇڻ ﻟﮙﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن اڄ ﺟﻮ ﻣﺎڊرن‬ ‫ﻟﻔﻆ اﻧﮉس ﺟﮍﻳﻮ‪.‬‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮﻳﺲ ﻟﮑﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﻜﻨﺪر ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ اڳ اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺌﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ دارﻳﻮس اول ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۵۲۱‬ﻗﺒﻞ ﻣﺴﻴﺢ ﮐﺎن ‪ ۴۸۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ‪ ۳۵‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺗﺨﺖ ﺗﻲ‬ ‫وﻳﻬﮡ ﺑﻌﺪ اٺ ﺳﺎل رﮐﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ )ﭘﺮﺷﻴﺎ( ﺟﻮن ﺳﺮﺣﺪون ﺳﻨﮅ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻼﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮن‪ .‬ﻫﻲ ‪ ۵۱۳B.C‬ﺟﻲ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪ ۷۱۲‬ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ۾ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻗﺎﺳﻢ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻨﮅ ۾ ﻗﺪم ﭴﻤﺎﻳﻮ‪ .‬اﻻدرﻳﺴﻲ ﺗﺎرﻳﺨﺪان‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻬﺪادﭘﻮر ﮐﺎن ‪ ۶‬ﻣﻴﻞ ﮐﻦ ﭘﺮي ﺷﻬﺮ ﻣﻨﺼﻮرﻳﺎ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﻨﺼﻮر ﭔﮅراﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪۷۵۴‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۷۵۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺧﻠﻴﻔﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ دور )‪ (۷۸۶-۸۰۹‬۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺟﻮن ﺳﺮﺣﺪون ﺳﻨﮅ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻴﻮن‪ ۷۱۲ .‬۾ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻨﮅ ﮐﻲ ﻓﺘﺢ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﭘﻮرا ﭔﻪ ﺳﺌﻮ ﮐﻦ ﺳﺎل‬ ‫ﺳﻨﮅ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ اﻣﻴﻪ ۽ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﭤﻲ رﻫﻲ‪ .‬اﻫﻲ ﻋﺮب ﺧﻠﻴﻔﺎ ﺋﻲ ﺻﻮﺑﺎﺋﻲ ﮔﻮرﻧﺮ ﻣﻘﺮر‬ ‫ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ اﻫﮍن ‪ ۳۷‬ﮔﻮرﻧﺮن ﺟﻮ رﻛﺎرڊ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ .‬ان دوران ﻛﻴﺘﺮن ﺳﻨﮅي اﺳﻜﺎﻟﺮن ﻣﺴﻠﻢ دﻧﻴﺎ ۾‬ ‫ﻣﺸﻬﻮري ﻣﺎﮢﻲ‪ .‬اﻳﮕﺮﻳﻜﻠﭽﺮ ۽ ﻛﺎﻣﺮس ۾ ﺗﺮﻗﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺛﺒﻮت ﻣﻨﺼﻮرﻳﺎ ﺟﻲ ﮐﻨﮃﻫﺮن ﻣﺎن ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪ .‬ڏﻫﻴﻦ‬ ‫ﺻﺪي ۾ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺑﺪران ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺮوع ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻤﻦ ۽ ﺳﻮﻣﺮن ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ڊﮔﻬﻮ ﻋﺮﺻﻮ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻮﻣﺮن ﺟﻮ واﺳﻄﻮ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺳﻨﮅي ۽ ﻋﺮﺑﻦ ﺳﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﺷﺮوع وارا ﺳﻮﻣﺮا ﺣﺎﻛﻢ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺷﻴﻌﺎ‬ ‫اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻮن وﻓﺎدارﻳﻮن ﻗﺎﻫﺮي )ﻣﺼﺮ( ﺟﻲ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﺳﺎن رﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ڏي ﻫﻨﻦ وﻗﺖ ﺑﻮﻗﺖ ڏن‬ ‫)ﺗﺤﻔﺎ ۽ ﺳﻮﮐﮍﻳﻮن( ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮن ﭤﻲ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺟﻤﻌﻲ ﺟﻲ ﺧﻄﺒﻲ ۾ ورﺗﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻮﻣﺮن ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ‪۱۰۲۶‬‬ ‫ﮐﺎن ‪ ۱۳۵۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻮﻣﺮن ﻣﻨﺼﻮرﻳﻪ ﮐﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﭠﺎﻫﻴﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ﺑﻦ ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ‬ ‫ﭠﺮي )ﻣﺎﺗﻠﻲ ﮐﺎن ‪ ۸‬ﻣﻴﻞ ﮐﻦ ﭘﺮي( ﮐﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺑﮣﺎﻳﻮ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ‪ ۱۳۵۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻘﺮﻳﺒﻦ ‪ ۹۵‬ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭠﭩﻮ رﻫﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺳﻮﻣﺮن ﮐﻲ ﺳﻤﻦ )ﻟﺲ ﭔﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﭴﺎﻣﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻋﺎﻟﻴﺎﮢﻲ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ( ‪ ۱۳۵۱‬۾ ﺷﻜﺴﺖ ڏﻧﻲ‪ .‬ﭴﺎم ﻧﻈﺎم دﻳﻦ ﺳﻤﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﺪرا روﻧﺠﺎ‪ ،‬ﻻﺳﻲ‪ ،‬اﺑﮍا ﺳﻤﻦ ﺟﻮن ذاﺗﻴﻮن ‪ Sub-castes‬آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن وارو اﮘﻮﮢﻮ‬ ‫وڏو وزﻳﺮ ﭴﺎم ﻳﻮﺳﻒ ﻫﻦ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﺳﺮدار آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﮅ ۾ ﭴﺎم ﺻﺎدق ﻋﻠﻲ ﻣﺮﺣﻮم ﺟﻮ ﭘﭧ ﭴﺎم ﻣﻌﺸﻮق ﻋﻠﻲ ﺳﺮدار‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻤﻦ ‪ ۱۳۵۱‬ﮐﺎن ‪ ۱۵۵۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻨﮅ‪ ،‬ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ۽ ﭘﻨﺠﺎب ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻦ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻤﻦ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ارﻏﻮن ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﺳﻤﺎ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﭴﺎم ﺗﻤﺎﭼﻲ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﻛﻴﺘﺮا ﺳﻤﺎ‬ ‫ﻧﻮاب ﮔﺠﺮات ﻟﮇي وﻳﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ اوﻻد اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭜﺎ‪ ‬وري ﺳﻨﮅ ﻣﻮﭨﻲ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﺳﻴﮑﺎٽ‬ ‫۾ اﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﺎﻻ ﺟﻲ اﺳﻜﻮل ۾ ﻫﻦ ﺳﻴﮑﺎٽ ﺟﺎ ﭨﻲ ﺳﻤﺎ؛ ﻋﺒﺪاﻟﻐﻔﻮر‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻤﺮ ۽ ﺧﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻛﻼس‬ ‫ﻣﻴﭧ رﻫﻴﺎ ۽ ﺳﻴﮑﺎٽ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻧﻮﺟﻮان ﺳﻤﻮ ڊاﻛﭩﺮ ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻨﺮل ﻓﺰﻳﺸﻦ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﺒﻠﺸﺮ ﻋﻠﻲ ﻧﻮاز ﮔﻬﺎﻧﮕﻬﺮو ﺟﻲ ذات ﭘﮡ ﺳﻤﻦ ﺟﻲ ‪ Sub-castes‬آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ رﺗﻮدﻳﺮو‪ ،‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۽ ﻣﻴﻬﮍ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﮅ ﻫﻚ وڏي ﻋﺮﺻﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻓﺮاﺗﻔﺮي ﺟﻮ ﺷﻜﺎر رﻫﻲ‪ .‬ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ آﺧﺮ ۾ ان ﺗﻲ دﻫﻠﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻛﺒﺮ ﻣﻐﻞ ﺟﻮ ﻛﻨﭩﺮول رﻫﻴﻮ ۽ ڏﻳﮃ ﺻﺪي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﺳﺮدار ۽ ﺣﺎﻛﻢ ﻫﻦ ﮐﻲ ڏن ڏﻳﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ﭘﻮ‪‬‬

‫ﻛﻠﻬﻮڙا ﺧﺎﻧﺪان‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ اوﻻد ﭤﺎ ﺳﮇراﺋﻴﻦ ۽ ﺳﻨﮅ ۾ اﭼﻲ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ‬ ‫ﻫﺌﺎﺋﻮن اﻧﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻟﻴﮉر ﭘﻴﺪا ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻣﻴﺎن آدم ﺷﺎﻫﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﻮﺋﻠﮙﻦ ۽ ﻣﻌﺘﻘﺪن ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد اﻳﮇو ﺗﻪ وڌي وﻳﻮ ﺟﻮ ﻣﻴﺎن ﻧﺼﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻠﻬﻮڙي ﺟﻲ اﮘﻮاﮢﻲ ۾ ﻫﻨﻦ ﺳﺘﺮﻫﻦ ﺻﺪي ۾‬ ‫اﺗﺮ اوﻟﻬﻪ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ اﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻃﺮح ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮي ورﺗﻮ ۽ ﻣﻴﺎن ﻳﺎر ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻲ اﮘﻮاﮢﻲ ۾ ﺳﻨﮅ ﻣﻜﻤﻞ ﻃﻮر‬ ‫ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ اﭼﻲ وﺋﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﻧﻮر ﻣﺤﻤﺪ ﻛﻠﻬﻮڙي ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﻫﻴﭡﻴﻮن ﺣﺼﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ ﻛﻨﭩﺮول ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭠﭩﻮ ﮔﺎدي وارو ﺷﻬﺮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ‪ ۱۷۸۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﻛﻠﻬﻮڙن ۾ ﻏﻼم ﺷﺎﻫﻪ ﻛﻠﻬﻮڙو ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ‪۱۷۷۲‬ع ۾ وﻓﺎت ﭤﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﺑﻴﺤﺪ ﻧﺎﻣﻴﺎرو ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻛﻠﻬﻮڙو ﺣﺎﻛﻢ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻧﻴﺮون ﻛﻮٽ واري ڊﭠﻞ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻴﭧ ﺗﻲ اڄ وارو‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺷﻬﺮ ﭔﮅراﻳﻮ ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﭨﻦ ﭨﻜﺮﻳﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺗﻲ ‪ ۱۷۶۶‬۾ ﭘﻜﻮ ﻗﻠﻌﻮ ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ ﺳﺎﻧﺪه ﭔﻪ‬ ‫ﺳﺎل ﻫﻠﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻏﻼم ﺷﺎﻫﻪ ﻛﻠﻬﻮڙي ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ رﮐﻴﻮ ﺟﻦ ﮐﻲ ﺣﻴﺪر ﺟﻲ‬ ‫ﻟﻘﺐ ﺳﺎن ﭘﮡ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮ )ﭨﺎﻟﭙﺮ( اڄ ﺟﻲ اﻳﺮان واري ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ۽ ﺳﻴﺴﺘﺎن واري ﺻﻮﺑﻲ ﮐﺎن اﺳﺎن واري ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ۽ ﺳﻨﮅ واري ﺻﻮﺑﻲ‬ ‫۾ آﻳﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ وﻗﺖ ﺟﻲ ﻛﻠﻬﻮڙا ﺣﺎﻛﻤﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﺎﻏﻲ ﺑﻠﻮﭼﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻮج ۾ ﻛﻤﺎﻧﮉرن ۽‬ ‫ﻛﻮرٽ ۾ وزﻳﺮن ﺟﻲ ﻋﻬﺪي ﺗﻲ رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ آﺧﺮي دور ۾ ﻫﻨﻦ ﻣﻴﺮن ﺟﻲ وڌﻧﺪڙ ﻃﺎﻗﺖ ڏﺳﻲ ۽ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﺷﻚ ﺷﺒﻬﻲ ﺟﻲ ﺑﻨﻴﺎد ﺗﻲ ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪ ۱۷۷۵ .‬۾ ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﺮدار ﻣﻴﺮ ﺑﻬﺮام ﺧﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻗﺘﻞ ﺗﻲ ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﻗﺒﻴﻠﻦ ۾ ﺳﺨﺖ ﺑﻴﭽﻴﻨﻲ وڌي وﺋﻲ ۽ ﺳﺖ اٺ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ وﻳﮍﻫﺎﻧﺪ ﺑﻌﺪ آﺧﺮ ﻛﻠﻬﻮڙن ﮐﻲ ﻛﮃﻳﻮ ۽‬ ‫‪ ۱۷۸۳‬۾ اﭘﺮ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﻛﻨﭩﺮول ﻣﻴﺮ ﺳﻬﺮاب ﺧﺎن ﺳﻨﭝﺎﻟﻴﻮ ۽ ﺑﺮﻫﺎن ﻧﺎﻟﻲ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺎدي ﻣﻘﺮر ﻛﺌﻲ ۽‬ ‫اﻫﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﺪﻻﺋﻲ ﺧﻴﺮﭘﻮر رﮐﻴﻮ ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻴﺮ ﺟﻲ زﻣﻴﻦ ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺮ ﺳﻬﺮاب ﺧﺎن اﻓﻐﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﮅ ﻣﺎن ﺗﮍي ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻴﺮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ ﮐﻲ اﺗﻲ ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﺎڻ ‪ ۱۸۱۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ ﭨﻦ ﺣﺼﻦ ۾ ورﻫﺎﺋﻲ ان ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎم ﭘﭩﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﺎڻ اﺣﻤﺪ آﺑﺎد ﻗﻠﻌﻲ ۾‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻌﺪ ۾ ﻛﻮﭨﮇﻳﺠﻲ ﻗﻠﻌﻮ ﻧﺎﻟﻮ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﻧﺌﻴﻦ زال ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮي رﭨﺎﺋﺮڊ زﻧﺪﮔﻲ ﮔﺬارڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﻫﻦ زال‬ ‫ﻣﺎن ‪ ۱۸۱۵‬۾ ﻫﻦ ﻗﻠﻌﻲ ۾ ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻣﺮاد ﭴﺎﺋﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ‪ ۱۸۴۲‬۾ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻮ واﻟﻲ ﻣﻠﻚ ﺧﺪاد داد ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﮐﻴﺲ ‪ ۱۸۷۶‬۾ ﭘﺮﻧﺲ آف وﻳﻠﺲ ﺟﻮ ۽ ‪ ۱۸۷۷‬۾ ﻗﻴﺼﺮ ﻫﻨﺪ ﺟﻮ ﻣﻴﮉل ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ زاﻟﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﺟﻦ ﻣﺎن ﮐﻴﺲ ﮀﻬﻪ ﭘﭧ ﭤﻴﺎ‪ ۱۸۹۴ .‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺑﺎﮢﻲ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪاداﮢﻲ ﻣﻴﺮن ﺟﻮ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ”ﻣﻴﺮن ﺟﺎ ﻗﺒﺎ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻲ ﺳﻬﺮاﺑﺎﮢﻲ ﻣﻴﺮن ﺟﻮ‬ ‫ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻗﺎدر ﺑﺨﺶ ﺟﺎ ﻗﺒﺎ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻣﺮاد ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ )‪ (۱۸۴۲-۱۸۹۴‬ﺑﻌﺪ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺗﻲ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪:‬‬

‫•‬

‫ﻣﻴﺮ ﻓﻴﺾ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ‪ ۱۸۹۴ I -‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۰۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬

‫•‬

‫ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻧﻮاز ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ‪ ۱۹۲۱ -‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۳۶‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬

‫•‬

‫ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻣﺮاد ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ ‪) - II‬ﺟﺎرج( ‪ ۱۹۵۱‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۵۴‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬

‫•‬

‫ﻣﻴﺮ اﻣﺎم ﺑﺨﺶ ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ‪ ۱۹۰۹ -‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۲۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬

‫•‬

‫ﻣﻴﺮ ﻓﻴﺾ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ‪ ۱۹۳۶ - II‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۴۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬

‫)ﺧﻴﺮﭘﻮر رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ آﺧﺮي واﻟﻲ(‬

‫‪۱۸۳۸‬ع ۾ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ اﭼﮡ ﺑﻌﺪ ﭨﺎﻟﭙﺮن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ رٽ )‪ (Writ‬ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﻛﻤﺰور ﭤﻴﮡ ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﺎ ﻣﻴﺮ اﺟﺎﻳﻮ‬ ‫ﻣﻬﺎڏو )‪ (Confrontation‬ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻫﻼﺋﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎ ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮن واﮘﻮن ﻫﻚ ﮐﺎن ﭔﻲ ﻣﻴﺮ وارث ڏي‬ ‫ﭨﺮاﻧﺴﻔﺮ ﭤﻴﻨﺪﻳﻮن رﻫﻴﻮن‪ .‬ﻣﻴﺮ ﻓﻴﺾ ﻣﺤﻤﺪ ﭨﺎﻟﭙﺮ دوم) ‪ (۱۹۳۶-۱۹۴۷‬واﺣﺪ ﺣﺎﻛﻢ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﻻﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺻﻐﻴﺮ ۽ اﻛﻴﻠﻲ ﭘﭧ ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻣﺮاد ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ دوم )ﺟﺎرج( ﺟﻲ ﺗﺎﺟﭙﻮﺷﻲ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﮐﻴﺲ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬

‫اﺳﻜﻮﻟﻦ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ڏﻳﺎري‪ .‬ﺗﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﺧﻴﺮﭘﻮر رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ اﻧﺘﻈﺎم اﻧﮕﺮﻳﺰ ﻫﻼﺋﻴﻨﺪا رﻫﻴﺎ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻣﻴﺮ ﻓﻴﺾ ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻲ ﭔﻲ زال‬ ‫دﻟﻬﻦ ﭘﺎﺷﺎ ﺑﻴﮕﻢ ﻣﺎن ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺧﺎﺗﻮن ﻛﺌﻤﺒﺮج ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﺧﻴﺮﭘﻮر رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ ﻫﻲ آﺧﺮي واﻟﻲ ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻣﺮاد ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ ‪ II‬اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻧﺎﻟﻲ ﺟﺎرج ﺳﺎن ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ ۽‬ ‫آرﻣﻲ ﺟﻲ ﻟﻴﻔﭩﻴﻨﻨﭧ ﻛﺮﻧﻞ ﺟﻮ ﻋﻬﺪو ﭘﮡ ﺣﺎﺻﻞ ﻫﻮس‪ ،‬ﭘﺎڻ ﻧﻮن ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﭘﻲ‪ ‬ﻣﻴﺮ ﻓﻴﺾ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﭨﺎﻟﭙﺮ )دوم( ﮐﺎن ﺣﺎدﺛﺎﺗﻲ ﻃﻮر ﺑﻨﺪوق ﮀﭩﻲ وﺋﻲ ۽ ﮔﻮﻟﻲ ﻫﻦ ﻧﻮن ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺟﻲ ﭔﺎر ﺟﻲ ﭘﻴﭧ ۽ ﺳﺎﭴﻲ ﭰﭱﮍ ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪي‬ ‫ﭘﭟ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮي وﺋﻲ‪ .‬ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﺑﭽﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ )ﻋﻠﻲ ﻣﺮاد ﭨﺎﻟﭙﺮ( ﭔﻪ ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ ﺑﻬﺎوﻟﭙﻮر ﺟﻲ‬ ‫اﻣﻴﺮ ﻧﻮاب ﺳﺮ ﺻﺎدق ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﺳﺎن ۽ ﭔﻲ ﻋﻼﻣﻪ رﺷﻴﺪ ﺗﺮاﺑﻲ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﺳﺎن‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭨﻲ ﭔﺎر ﭤﻴﺎ‪:‬‬ ‫ﻣﻴﺮ ﻋﺒﺎس ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ )ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ (۱۹۶۵‬اﻧﮕﻠﻨﮉ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻴﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭔﻴﻮ ﭘﭧ ﻣﻴﺮ ﻣﻬﺪي‬ ‫رﺿﺎ ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ )وﻻدت ‪ (۱۹۶۷‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﺧﻴﺮﭘﻮر ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﻣﻴﺮس‬ ‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﻛﻠﭽﺮل ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﺟﻮ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ۽ ﻣﻬﺮاﮢﻮ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺟﻴﻮت ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺎرڪ ﻣﻴﺮ ﺳﻬﺮاب ﺧﺎن ‪۱۷۹۰‬ع ۾‬ ‫ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﭘﮡ آﻫﻲ ۽ ﭨﻴﻮن ڌي‪ ‬ﭔﺎر ﺻﺎﺣﺒﺰادي زﻫﺮا آﻫﻲ‪.‬‬

‫اڄ ﺟﻮ ﻫﻨﺪ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ﻧﻮﺟﻮان ﺧﻴﺮﭘﻮر ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﺳﻬﺮاﺑﺎﮢﻲ ﻣﻴﺮ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﻣﺎن ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻧﻮاز ﺧﺎن‬ ‫ﭨﺎﻟﭙﺮ )ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ ،۱۸۸۴‬وﻓﺎت ‪ ۱۹۳۷‬۽ ﮔﺎدي ﺗﻲ وﻳﻬﮡ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ (۱۹۲۱‬ﮐﺎن واﻗﻒ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﺳﻨﺪس ﻻﻫﻮر ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﮘﺎﺋﮣﻲ ﺑﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻋﺸﻖ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر داﺳﺘﺎن وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ ۾ ‪ KTN‬ﭨﻲ وي ﭼﺌﻨﻞ ﺗﺎن ڊراﻣﻲ ﺟﻲ اﻧﺪاز ۾ ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ‬ ‫وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻣﻐﻞ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻬﺮي ﺗﻲ دﺷﻤﻨﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻴﺰاب ﻫﺎرﻳﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻧﻮاز ﺟﻮ ﭘﺎرٽ‬ ‫ادا ﻛﻴﻮ ۽ ﺑﺎﻟﻲ ﺟﻮ ﭘﺎرٽ ﺳﺒﺮﻳﻦ ﻫﻴﺴﺒﺎﮢﻲ )ﻣﺸﻬﺮو راﮘﻲ ﻣﺎرﻳﺎ ﺑﻠﻮچ ﺟﻲ ڌي‪ (‬ادا ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ‬ ‫ﻻﻫﻮر ﺟﻲ اﻳﮁﻴﺴﻦ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻓﻘﻂ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﺎ ﭔﺎر ۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻧﻮاﺑﻦ ۽ راﺟﺎﺋﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﭔﺎر ﭘﮍﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﭩﺮي ﻛﺎﻟﻴﺞ دﻳﺮادون ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ﻓﻮﺟﻲ ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻌﻴﺎر اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﺟﻲ ﺳﺌﻨﮉﻫﺮﺳﭧ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﻴﺎن ﺳﺨﺖ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻣﻴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﻲ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻋﺸﻖ ﺟﻲ‬ ‫اﻫﮍي ﭼﭙﻴﭧ ﻟﮙﻲ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺣﺎل اﻓﻌﺎل وﭸﺎﺋﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ ﻋﺸﻖ ﺟﻮ ﻧﻈﺎرو ﻋﻠﻲ ﻣﺤﻤﺪ راﺷﺪي ﺻﺎﺣﺐ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب اﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ اﻫﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ رﻳﺖ ﭼﭩﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪ .......‬ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻧﻮاز ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺷﺎﻋﺮ ﻫﻮ ۽ ﺗﻨﻬﻦ ﻛﺮ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﺰاج ﭘﮡ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻋﺸﻖ ﻻﻫﻮر ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺎﺋﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﭤﻲ وﻳﻮ‬ ‫۽ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ اﻫﮍو ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ واﻗﻌﻲ ﻋﺸﻖ ﭼﺌﺠﻲ‪ .‬ﻻﻫﻮر ﻫﻠﻲ وﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬وﻳﻬﻲ ڏﺳﻲ ﻣﻴﺮ ﻣﻬﺠﻮر ﺟﻮ ﺣﺎل!‬ ‫ﻧﻴﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻧﻮ ۾ ﻧﻮڙت ﭜﺮﻳﺎ ﻧﻮ ﺳﺌﻮ ﻧﻴﺎﭘﺎ‪ ،‬ﺳﻮز ۽ ﮔﺪاز ﺟﺎ دﻟﺪوز ﺛﺒﻮت‪ ،‬ﻫﺠﺮ ﺟﻲ رات ﺟﻮن ﻛﺎرﻳﻮن ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن‪،‬‬ ‫ﺷﺎم ﻏﻢ ۽ ﺻﺒﺢ ﻓﺮاق ﺟﺎ ﻗﻬﺮي ﻗﺼﺎ‪ ،‬آزﻳﻮن‪ ،‬ﻧﻴﺰارﻳﻮن‪ ،‬ﻣﻴﮍﻳﻮن ﻣﻨﭥﻮن ۽ ان اﭘﺮاﻧﮅرﭘﻴﻦ ﺟﻮن ﻫﻤﻴﺎﮢﻴﻮن‪.....‬‬

‫وڏي ﻣﺤﻨﺖ ۽ ﻣﺸﻘﺖ ﺑﻌﺪ آﺧﺮ ﻣﻴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ ﺑﺎﻟﻲ‪ ‬ﺳﺎن ‪ ۱۹۲۳‬ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ‪ ۱۹۲۴‬۾ ﺷﺎدي رﭼﺎﺋﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﭴﮡ ﻣﺌﻲ ﻣﮍﻫﻪ ۾‬ ‫ﺳﺎﻫﻪ ﭘﺌﺠﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﻣﻴﺮ ﺻﺎﺣﺐ دل ﮐﻮﻟﻲ ﺧﺮچ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﻻ‪ ‬ﻛﺌﻤﭙﻮن ﮐﻠﻲ وﻳﻮن‪ .‬اﭨﻜﻞ اﺳﻲ ﮐﻦ ﻃﺎﺋﻔﺎ ﻻﻫﻮر‪،‬‬ ‫اﻣﺮﺗﺴﺮ‪ ،‬دﻫﻠﻲ ۽ ﺑﻤﺒﺌﻲ ﻣﻨﺠﻬﺎن اﭼﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﺟﺘﺎن ﻛﭥﺎن ﻃﺒﻠﻲ ﺟﻲ ﭤﺎڦ ۽ ﺳﺎرﻧﮕﻲ‪ ‬ﺟﻲ رون رون ﭔﮅڻ ۾ ﭘﺌﻲ آﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺘﺎر ﺑﻴﮕﻢ اﻣﺮﺗﺴﺮي‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ وڏو ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻴﺪا ﻛﻴﻮ‪ .‬اﭸﺎ ﺳﻨﺪس اواﺋﻠﻲ زﻣﺎﻧﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺣﺴﻦ ۽ ﺟﻮاﻧﻲ‬ ‫واري ﭔﻮﭨﻲ ﮐﻲ اﭸﺎن ﻛﻮﺳﻮ وا‪ ‬ﻧﻪ ﻟﮙﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﭠﻤﺮي ﺧﺎص ﻣﺰي ﺳﺎن ﮘﺎﻳﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﻦ ﺗﻮ ﺳﻲ ﻧﺎﻫﻴﻦ ﺑﻮﻟﻮن ري!‬

‫ﺑﻤﺒﺌﻲ ﻣﺎن ﻫﻴﺮا ﭔﺎﺋﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻃﻮاﺋﻒ آﻳﻞ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ وار اﻳﮇا ڊﮔﻬﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻮ وارن ﺟﻮ ﻣﭽﻮ ﮐﮍﻳﻦ ﻫﻴﭡﺎن‬ ‫ڏﻳﺌﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻠﻨﺪي ﺧﺰاﻧﻮ ﺧﺎﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﻓﻴﻦ وﺻﻮل ﻛﺮڻ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﻃﻮاﺋﻔﻦ ﮐﻲ ﺧﻴﺮﭘﻮر ۾ رﻫﻲ ڌﻛﺎ ﮐﺎﺋﮣﺎ ﭘﻴﺎ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺮوع ﭤﻴﮡ وﻗﺖ ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻮ آﺧﺮي ﺣﺎﻛﻢ ﻣﻴﺎن ﻋﺒﺪاﻟﻨﺒﻲ ﻛﻠﻬﻮڙو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻲ ﭘﻮﻳﺎن‬ ‫ﻫﺎﻻﮢﻲ ﺟﻲ ﭨﻦ ﻟﮍاﺋﻴﻦ ﺑﻌﺪ ﻛﻠﻬﻮڙن ﮐﻲ ﻣﻜﻤﻞ ﻃﻮر ﺷﻜﺴﺖ اﭼﻲ وﺋﻲ ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻮ ﭘﻜﻮ ﻗﻠﻌﻮ ﭨﺎﻟﭙﺮن ﺟﻲ‬ ‫ﻫﭥﻦ ۾ آﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺳﺎل ‪ ۱۷۸۳‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺎﻻﮢﻲ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﻟﮍاﺋﻴﻦ ۾ ﺑﻠﻮﭼﻦ ﺟﻲ ﻛﻤﺎﻧﮉ ﻫﻨﻦ ﻣﻴﺮ ﺳﺮدارن وٽ‬

‫ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺧﺎن ﺷﺎﻫﺪادﮢﻲ‬

‫ﻣﻴﺮ ﭠﺎرو ﺧﺎن وﻟﺪ ﻣﻴﺮ ﻓﺘﺢ ﺧﺎن ﻣﺎﻧﻜﺎﮢﻲ‬ ‫ﻣﻴﺮ اﻟﻬﻪ ﻳﺎر ﺧﺎن ﻣﺎﻧﻜﺎﮢﻲ ۽‬

‫ﻣﻴﺮ ﺳﻬﺮاب ﺧﺎن‬

‫ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻻﻟﭻ ۽ ﺣﺮص واري ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ۽ ﻧﻪ وري ﻛﻲ ﺧﻮد ﻏﺮض ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺣﻜﻤﺮاﻧﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ﻣﺰاج ﺷﺎﻋﺮاﮢﺎ ۽ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺨﻤﻞ ﺟﻴﺎن ﻧﻔﻴﺲ ﻫﺌﻲ‪ُ .‬ﭘﺮ اﺛﺮ ﻟﻬﺠﻮ ۽ رﻋﺒﺪار آواز ﺳﻨﺪن ﺳﭹﺎﮢﭗ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﻫﻦ ڌرﺗﻲ ﺗﻲ اﻣﻦ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ‪ .‬ﮔﻬﮣﻲ اﻧﺪروﻧﻲ وﻳﮍﻫﻪ ﮐﺎن ﺑﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﺳﻨﮅ ۾ ﭨﻲ ﭘﺮﮘﮣﺎ ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺮي ﭨﻲ ﮔﮇﻳﻞ ﺣﻜﻮﻣﺘﻮن‬ ‫ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﻮن وﻳﻮن‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭘﺮﮘﮣﻮ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﻣﻴﺮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺣﻮاﻟﻲ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺷﺎﻫﺪاداﮢﻲ ﻣﻴﺮ ﺳﮇﺟﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬ﭔﻴﻮ ﭤﺮ ۽ ﻣﻴﺮﭘﻮرﺧﺎص وارو ﻣﻴﺮ ﭠﺎري ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اوﻻد ﻣﺎﻧﻜﺎﮢﻲ ﻣﻴﺮ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ ۽ ﭨﻴﻮن‬ ‫ﺧﻴﺮﭘﻮر وارو ﻣﻴﺮ ﺳﻬﺮاب ﺣﻮاﻟﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻬﺮاﺑﺎﮢﻲ ﻣﻴﺮ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫اﻟﻮﺣﻴﺪ اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﺮاﮢﻲ ﭘﺮﭼﻲ ﺟﻲ ﻛﭩﻨﮓ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن آﻫﻲ ﻣﻴﺮﭘﻮرﺧﺎص ﺟﻲ ﭨﺎﻟﭙﺮن ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬

‫”ﺳﻨﮅ ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ وﻗﺖ ﻣﻴﺮﭘﻮرﺧﺎص ﺟﻲ ﭨﺎﻟﭙﺮن ﻣﺎن ﻣﻴﺮ ﭠﺎري ﺧﺎن ﺟﻮ وڏو ﻫﭣ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭤﺮﭘﺎرﻛﺮ وارو ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺣﺼﻲ ۾ ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﭠﺎري ﺧﺎن ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺳﻨﺪس ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﻣﺮاد ﺧﺎن ﻣﻴﺮﭘﻮرﺧﺎص ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺗﻲ‬ ‫وﻳﭡﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ‪۱۸۳۸‬ع ۾ ﭔﻪ ﭘﭧ ﮀﮇي وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن ۽ ﭔﻴﻮ ﻣﻴﺮ ﺧﺎن ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن‪ .‬ﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎن اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻦ ۾ ”ﺷﻴﺮ ﺳﻨﮅ“ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ۱۸۲۸ .‬۾ ﻛﻤﺸﻨﺮ ﻣﺎﻧﺴﻔﻴﻠﮉ اﻣﺮﻛﻮٽ ۾‬ ‫ﻫﻚ درﭔﺎر ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻣﻴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺮﺣﻮم ﮐﻲ ﺳﺘﺎره ﻫﻨﺪ ﺗﻤﻐﻪ ﻟﻘﺐ ﺳﻤﻴﺖ ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۸۸۸‬۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮ ﺷﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ‪ ۲۴‬ﻣﺎرچ ‪ ۱۸۴۳‬ﺗﻲ ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﺳﻤﻴﺖ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﭜﺮﺳﺎن دﭔﻲ ﺟﻲ ﻣﻴﺪان ﺟﻨﮓ ﺗﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ‬ ‫دﻟﻴﺮي ﺳﺎن ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﭘﺮ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﮐﭩﻲ وﻳﺎ ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ آزاد رﻳﺎﺳﺖ ﺑﺮﭨﺶ اﻧﮉﻳﺎ ﺳﺎن ﻣﻼﺋﻲ وﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ دﭔﻲ ﺟﻲ ﻟﮍاﺋﻲ ﮐﺎن اڳ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻟﮍاﺋﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﻣﻴﺮن ﺳﺎن ‪ ۱۶‬ﻓﻴﺒﺮري ‪ ۱۸۴۳‬ﺗﻲ ﻣﻴﺎﮢﻲ وٽ ﭤﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻴﺮو ﻫﻮش ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺪي ﻣﻴﺮن ﻃﺮﻓﺎن اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺳﺎن وڙﻫﻨﺪي ﺷﻬﻴﺪ ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﻣﻴﺮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺧﺎن ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺧﺪا آﺑﺎد ۾ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻠﻬﻮڙن ﮐﺎن ﺳﻨﮅ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻣﻴﺮ‬ ‫ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺧﺪا آﺑﺎد ﮀﮇي ‪ ۱۷۸۹‬۾ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﮐﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺑﮣﺎﻳﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﺧﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد‬ ‫واري ﭘﺮﮘﮣﻲ ﺗﻲ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭨﻦ ﭜﺎﺋﺮن ﮐﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻣﻴﺮن ﺟﻲ ﭼﻮﻳﺎري‬ ‫ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد اﻳﻨﺪڙ اڌ ﺻﺪي ﺗﺎﺋﻴﻦ )‪ ۱۸۴۳‬۾ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻓﺘﺢ ﺗﺎﺋﻴﻦ( ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﺷﻬﺮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲ‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد وارو ﻣﻴﺮ ﻓﺘﺢ ﻋﻠﻲ ﭨﺎﻟﭙﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ۽ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﻣﻴﺮس واري ﻣﻴﺮ ﺳﻬﺮاب ﺧﺎن ﺟﻲ ﺑﻨﺪوق‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫ﺷﻬﺮ ۾ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﭜﺮﺳﺎن ﻫﭥﻴﺎرن ﺟﻲ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ رﮐﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺳﻼم ﺑﺬات ﺧﻮد ﻧﺪارد ﻋﻴﺒﻲ‬ ‫رات ﺟﻮ ﻣﺎﻧﻲ ﺗﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮڻ وارن ﺟﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻮ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي‬ ‫۽ ﺳﻨﺪن دوﺳﺖ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي اﺳﺎن ﮐﻲ ﭔﮅاﺋﻲ وﻳﺎ ﺗﻪ ﺳﭝﺎﮢﻲ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﺳﻮﻳﺮ ﻧﻴﺮن ﻛﺮي ﻫﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ رﺳﻴﭙﺸﻦ ﻫﺎل‬ ‫۾ اﭼﻲ وﻳﻬﻮن ﺟﻮ ﭘﻮري اﭠﻴﻦ ﺑﺠﻠﻲ ﺑﺲ اﻳﻨﺪي ۽ ﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ۽ ان ﺟﻲ ﭘﺴﮕﺮداﺋﻲ ﺟﻲ زﻳﺎرﺗﻦ ﺗﻲ‬ ‫وﭠﻲ ﻫﻠﻨﺪا‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺑﺎر ﺑﺎر اﺳﺎن ﮐﻲ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﻃﺮﻓﺎن دﻳﺮ ﻧﻪ ﭤﻴﮡ ﮐﭙﻲ ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ اﻫﻢ ۽ ﻣﺸﻐﻮل رﺳﺘﻦ‬ ‫ﺗﻲ ﺑﺲ ﻳﺎ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﮔﻬﮣﻲ دﻳﺮ ﺑﻴﻬﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬

‫ﻧﻴﺮن ﻻ‪ ‬اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﺑﻴﻀﺎ‪ ،‬ﺑﺮﻳﮉ‪ ،‬ﺟﺌﻢ‪ ،‬ﻣﮑﮡ ﺟﻬﮍﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﺳﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻤﺮن ﺟﻮن ﻓﺮﺟﻮن ﭜﺮي ﮀﮇﻳﻮن‬ ‫ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺳﻮ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﻛﻤﺮي ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﻛﭽﻦ ۾ ﻧﻴﺮن ﺗﻴﺎر ﻛﺮي ﺳﺎڍي ﺳﺘﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﺋﻲ آﺋﻮن اﭼﻲ رﺳﻴﭙﺸﻦ ۾‬ ‫وﻳﭡﺲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ ﭼﺎﻟﻴﻬﺎرو ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻫﻚ ﭤﻲ اﻳﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﻫﺎل ﺟﻲ ﺗﻜﮍي ﭜﺮﺟﮡ ﺳﺎن اﺋﻴﻦ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اڄ ﺳﭛ ﻣﻘﺮر وﻗﺖ ﺗﻲ ﺑﺲ ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﻨﺪاﺳﻴﻦ ﭘﺮ اﭠﻦ ۾ ﻛﻲ ﭘﻨﺞ ﻣﻨﭧ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻬﺮن ﺗﻲ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ۽ اﻓﺮاﺗﻔﺮي ﻣﺎن ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ﻛﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﺿﺮور ﭤﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻲ اﭸﺎ ﻫﻠﮡ‬ ‫ﺟﻲ ﻧﻪ ﭘﻴﺎ ﻛﻦ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ اﺳﭩﻴﭧ اﻳﺠﻨﺴﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻚ ذﻛﺮﻳﺎ )ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ واﻟﺪه ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ ﻫﻲ ﭼﻮﭤﻮن دﻓﻌﻮ اﻳﺮان آﻳﻮ ﻫﻮ( ﺗﻨﻬﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻓﻴﻤﻠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﮀﻬﻪ ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﻣﺎ‪‬‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻨﮃي ﭘﭧ ﺳﺎن ﺻﺒﺢ ﺳﺎڻ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺗﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﭸﺎن ﻧﻪ ﻣﻮﭨﻲ آﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن اﺗﺎن‬ ‫اﭤﻲ ﻛﻤﺮي ۾ آﻳﺲ‪ -‬ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ‪ ۱۵‬ﻣﻨﭧ ﺗﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮﮢﻮ ﺋﻲ ﭘﻮﻧﺪو‪ ،‬ﺗﻴﺴﻴﻦ آﺋﻮن ﻛﺎﻓﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﭔﺎﻫﺮ اﭼﻲ ﭘﻴﺎن‪.‬‬ ‫اﻟﻴﻜﭩﺮﻳﻜﻞ ﻛﻴﭩﻞ ﮐﻲ آن ﻛﺮي ﭘﺎﮢﻲ ﮔﺮم ﻛﻴﻢ ۽ ﻛﺎﻓﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﻫﻚ ﭘﻼﺳﭩﻚ ﺟﻲ ڊﺳﭙﻮزل ﮔﻼس ۾ وﺟﻬﻲ‬ ‫ﭘﻴﺌﮡ ﻻ‪ ‬ﭔﺎﻫﺮ ﮐﮣﻲ آﻳﺲ‪ .‬ﻫﺎڻ اﭠﻦ ﺑﺪران ﺳﻮا اٺ ﭤﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ وارا ﺳﺨﺖ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﻛﻮﺑﻪ ﭨﺮﻳﻔﻚ‬ ‫ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺟﻮ آﻓﻴﺴﺮ ﭔﺎﻫﺮ روڊ ﺗﻲ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﺑﻴﭡﻞ ﺑﺲ ﺗﻲ ڏﻧﮉ ﻫﮣﻲ وﻳﻨﺪو‪ .‬ﻣﻮن ﻛﺎﻓﻲ ﭘﻲ ﺑﺲ ﻛﺌﻲ ۽ ﺳﺎﻣﻬﻮن واري‬ ‫ﻛﻨﮉ ۾ رﮐﻴﻞ ﻛﭽﺮي ﺟﻲ دﭔﻲ ۾ ﺧﺎﻟﻲ ﮔﻼس اﮀﻠﮡ وﻳﺲ ﺗﻪ ڏﺳﺎن ﺗﻪ اﺗﻲ ان ﻓﻴﻤﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎ‪ ‬۽ ﻧﻨﮃو ﭘﭧ ﺗﻪ ﻛﺮﺳﻴﻦ‬ ‫ﺗﻲ وﻳﭡﺎ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﻛﭽﻬﺮي ﻛﻦ! ڏاڍي ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ۽ ﮐﻴﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﭼﻮڻ ﺑﺪران واﭘﺲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﭧ‬ ‫وٽ وﻳﭡﻞ ذﻛﺮﻳﺎ ﮐﻲ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﺎ‪ ‬ﭘﭧ ﺗﻪ وﻳﭡﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻠﻮن ﮀﻮ ﻧﭥﺎ؟ ﻫﻦ ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﻟﻄﺎف ﺻﺎﺣﺐ اﻫﻮﺋﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﻪ اﭼﻲ وﻳﺎ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﺘﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن ﭘﻨﺞ ﻣﻨﭧ اڳ ان ﻓﻴﻤﻠﻲ ﺟﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وڏي ﭘﭧ ﮐﻲ‬ ‫ﮘﻮﻟﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺷﻚ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﺘﺎن ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺎن ﻧﻜﺮي ﺑﺎزار ﻗﻢ ۾ ﺷﺎﭘﻨﮓ ۾ ﻧﻪ‬ ‫ﻟﮙﻲ وﻳﺎ ﻫﺠﻦ‪ .‬ﺳﻮ اﻫﻮ اﭸﺎ ﻧﻪ ﻣﻮﭨﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﺳﭛ ان ﺟﻮ وﻳﭡﺎ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﻦ“‬ ‫”۽ ﺑﺲ وارو؟ “ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻄﻠﺐ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬

‫”اﻫﻮ ﺑﻪ وﻳﭡﻮ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮي“ ذﻛﺮﻳﺎ ﭼﻴﻮ ”۽ ﭘﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻨﻬﻦ ﻣﭥﻮ ﭘﭩﻴﻨﺪو ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻛﻬﮍا ﭼﺮﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ واﺳﻄﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ“‬ ‫” ﻧﻪ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ “،‬ﻣﻮن ذﻛﺮﻳﺎ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ”اﻫﻮ ﺗﮇﻫﻦ ﭼﻮي ﺟﮇﻫﻦ ﭔﻴﺎ وري اﻧﮕﺮﻳﺰ ﻳﺎ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﻫﺠﻦ‪ ،‬ﻳﺎ اﺳﺎن ﮐﺎن‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ وﻗﺖ ﺟﺎ ﻗﺪردان‪ ،‬وﻗﺖ ﺟﺎ ﭘﺎﺑﻨﺪ ۽ ڊﺳﻴﭙﻠﻴﻨﮉ ﻫﺠﻦ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻓﺎرﻳﻨﺮ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ آﻫﻴﻮن ﻳﺎ‬ ‫وري ﭘﺎڙي واري ﻣﻠﻚ ﻋﺮاق ﺟﺎ ﻋﺮب آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ ﭼﭧ آﻫﻦ‪“.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺳﻮا ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﭛ ﺣﺎﺿﺮ ﭤﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ ۽ ﺑﺲ رواﻧﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺰارن‪،‬‬ ‫درﮔﺎﻫﻦ‪ ،‬ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻧﻦ ۾ وﻳﺎﺳﻴﻦ‪ -‬ﭼﮝﻮ ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي ﺟﻲ ﻛﻢ‪ ،‬ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻛﺎﺷﻲ ۽ ووڊ ورڪ ۽ ﻛﭧ‬ ‫ورڪ ﺟﻲ ﻛﻢ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﻮﻫﻲ رﮐﻴﻮ ۽ ﺑﻮر ﭤﻴﮡ ﮐﺎن ﺑﭽﺎﻳﻮ‪ .‬دل ۾ ﺳﻮﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‬ ‫ﺟﺎ دوﺳﺖ ﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﺎن ﻛﺎوڙ وﻳﻨﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻛﻬﮍا ﻣﺴﻠﻤﺎن آﻫﻴﻮن ﺟﻮ وﺗﻮن‬ ‫ﻗﺒﺮن ۽ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻲ دل ﺟﻮن ﻣﺮادون ﭘﻮري ﭤﻴﮡ ﺟﻮن دﻋﺎﺋﻮن ﮔﻬﺮﻧﺪا‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ﻗﻠﻨﺪر‬

‫ﺷﻬﺒﺎز ۽ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺪاﻟﻠﻄﻴﻒ ﺟﻲ درﮔﺎﻫﻪ ﺗﻲ وﭠﻲ وﻳﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ ﻫﻮ ﺣﻴﺮت ۾ ﭘﺌﺠﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺑﺰرﮔﻦ ﻛﻬﮍي‬ ‫ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻛﺌﻲ ۽ ﺗﻮﻫﺎن وﻳﭡﺎ ﺷﺮڪ ﻛﺮﻳﻮ ۽ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺗﻮﻫﺎن داﺗﺎ ۽ ﮔﻨﺞ ﺑﺨﺶ ﺑﮣﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ آﺋﻮن ﮐﻴﻦ‬ ‫ﻏﺎزي ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﺰار ۽ ﻣﻨﮕﻬﻮ ﭘﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﻪ وﭠﻲ وﻳﺲ ۽ ﻫﺎڻ ﺟﻲ ﻫﻮ ﻫﺘﻲ ﻫﻲ ﺣﺎل ڏﺳﻦ ﺗﻪ اﭸﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ اﭼﺮج‬ ‫ﮐﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﭘﻴﺮن‪ ،‬ﻓﻘﻴﺮن‪ ،‬ﺑﺰرﮔﻦ ۽ اوﻟﻴﺎﺋﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﺮن ﺗﻲ وﭸﮡ ﺟﻮ ﻫﻲ ﻛﻠﭽﺮ ﺑﻪ اﺳﺎن وٽ ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫اﻳﺮان ﮐﺎن آﻳﻮ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﻮن ﻧﻮٽ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن وٽ ﭼﺎﻫﻲ ﻋﺒﺪا� ﻏﺎزي ﺟﻲ درﮔﺎﻫﻪ ﺗﻲ ﻫﻠﻴﺎ‬ ‫وﭸﻮ ﻳﺎ ﻣﺎرﻳﭙﻮر روڊ واري ﭘﻴﺮ ﺟﻲ ﻣﺰار ﺗﻲ‪ -‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ آﻟﻲ ﻣﻮاﻟﻲ ۽ ﭼﺮﺳﻲ ﻧﺸﺌﻲ ﺟﺎم ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا‪ .‬ﭔﺎﻧﮓ ﭘﺌﻲ‬ ‫اﻳﻨﺪي اﭤﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﮡ ﺑﺪران ﻛﻨﮉ ۾ ﻣﻨﻬﻦ ﻫﮣﻲ ﺳﻠﻔﻲ ﺟﺎ ﺳﻮﭨﺎ ﭘﻴﺎ ﻫﮣﻨﺪا‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻮ روﺿﻮ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻗﻢ ۾ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو‪ ،‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ اﻣﺎم ﻣﺤﺮوق‬ ‫ﺟﻮ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﺷﻬﺮ ري ﺗﻬﺮان ۾ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻲ درﮔﺎﻫﻪ‪ -‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ اﻳﺮاﻧﻲ زاﺋﺮﻳﻦ ﻣﺮد‬ ‫ﺗﻮڙي ﻋﻮرﺗﻮن‪ ،‬ﭘﻮڙﻫﺎ ﻣﺮد ﺗﻮڙي ﻧﻮﺟﻮان ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺻﻔﻦ ﺟﻮن ﺻﻔﻮن ﭠﺎﻫﻲ ﻧﻤﺎزون ﭘﮍﻫﮡ ۾ ﻣﺸﻐﻮل‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺎن ﭘﮍﻫﮡ اﻳﺮان ۾ ﻋﺎم آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ان‬ ‫ﻫﻮﻧﺪﻳﻮن ﻳﺎ ﻗﺮآن ﺷﺮﻳﻒ ﭘﮍﻫﮡ ۾ ﻣﺸﻐﻮل ﻫﻮﻧﺪﻳﻮن‪ .‬۽ ﻗﺮآن ﺑﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﺮ ﻫﻚ ﺳﺎن ﺳﭡﻲ اﺧﻼق ﺳﺎن ﭘﻴﺶ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ڌارﻳﻮن ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﺳﻨﺪن اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺪد‬ ‫ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ذاﺗﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﭨﻨﺒﻴﻦ ﻧﭥﺎ‪ .‬آﺋﻮن ۽ ﻣﻮن ﺟﻬﮍا ﭔﻴﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﻨﻲ ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﻧﻤﺎزون ﭘﮍﻫﻨﺪا رﻫﻮن ﭤﺎ ﭘﺮ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻧﻪ ﭨﻮﻛﻴﻮ ۽ ﻧﻪ اﻫﻮ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﻏﻠﻂ آﻫﻴﻮ ۽ اﺳﺎن ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ۾ اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﺳﺌﻮ ﺳﻴﻜﮍو ﺷﻴﻌﺎ رﻫﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﺮ اﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﺳﻨﻲ وﻳﻨﺪي ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ‪ ،‬ﭘﺎرﺳﻲ ۽ ﻳﻬﻮدي ﺑﻪ رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﺳﭛ ﭘﻴﺎر ﻣﺤﺒﺖ ﺳﺎن رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﻗﻠﻴﺖ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻋﺰت ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اڄ ﺑﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ آﺗﺶ‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﻦ ۽ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻠﻬﺎﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ﻳﺎ دﻛﺎن ﮐﻲ ﺑﺎﻫﻪ ﻧﭥﻮ ڏﺋﻲ‪ .‬اﺳﻼم ﺑﻪ اﻫﻮﺋﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻛﮃي وﭸﻲ‬ ‫ﭼﻮي ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎن وٽ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﮘﻮﭠﻦ ۾ اﻫﻲ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻛﺮي ﻧﻔﺮﺗﻮن آﻫﻦ ۽ اﺳﻼم ﺟﻲ ﻏﻠﻂ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻧﻤﺎز روزو ﻳﺎ ﭘﺎڙي‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮا ﺷﻴﻌﺎ ﺗﻮڙي ﺳﻨﻲ اﻫﻮ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫واري ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﮡ ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ اﺳﻼم ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺖ ان ۾ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ در ﺗﻲ ﻟﮑﺠﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﺳﻨﻴﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ ۽ اﻫﻲ دوزخ ۾ وﻳﻨﺪا‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ۾ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭨﺎڪ ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻮ ﭔﺎرن ﮐﻲ‬ ‫ان ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻣﺎرﻛﺮ ﭘﻴﻦ ﺳﺎن ﻟﮑﻨﺪو ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮان ﭤﻲ وﻳﺲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﭔﺎر ﺗﻪ وڏا ﭤﻲ اﺳﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ ﺧﺮاب‬ ‫ﺷﻬﺮي ﭤﻴﻨﺪا ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ ﻛﭽﮍي ﻋﻤﺮ ۾ ﺋﻲ ﻧﻔﺮت ﺟﻮ ﺳﺒﻖ ڏﻧﻮ ﭘﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﺟﻲ ﺋﻲ ﻫﻚ ﻣﺪرﺳﻲ ۾‬ ‫ﻫﻚ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ اﻓﺘﺨﺎر اﺣﻤﺪ ﮔﻬﻤﺮي ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ ﺑﺪﻋﺖ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﺮ ﻫﻚ ﺗﻲ ﻟﻌﻨﺖ وﺟﻬﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺳﺨﺘﻲ ﺳﺎن ﻣﻨﻊ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﻛﻨﻬﻦ ﺟﺎﻧﻮر ﺗﻲ ﻟﻌﻨﺖ وﺟﻬﮡ ﺗﻲ ﺑﻪ‬ ‫‪ Straight Away‬ﺟﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻳﻮرپ ۾ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺷﻬﺮﻳﺎر ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ اﻓﺴﻮس ﻛﻨﺪي ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻛﺮي ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن اﻫﮍﻳﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن اﺳﻼم ﺟﻲ ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ -‬ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ ﭼﻴﻮ‪:‬‬ ‫”اﺳﻼم‬ ‫ﻫﺮ‬

‫ﻋﻴﺐ‬

‫ﺑﺬات‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﺧﻮد‬

‫ﻫﻤﺖ‬

‫از‬

‫ﻧﺪارد‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎن‬

‫ﻋﻴﺒﻲ‬

‫ﻣﺎﺳﺖ“‬

‫ﻳﻌﻨﻲ اﺳﻼم ۾ ﻛﻮ ﻋﻴﺐ ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻲ ﻏﻠﻂ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن اﺳﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ۾ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻛﻮر ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻬﺎرو وﭠﻮن ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﻫﻚ ﻗﻮم ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﻫﻚ ﺑﻬﺎدر‪ ،‬ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ‪ ،‬ﭔﺌﻲ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﮡ واري ۽ ﮔﻬﮣﻲ ‪ Tolerance‬واري‬ ‫ﻗﻮم آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ وٽ اﺳﺎن واﻧﮕﺮ ﻧﻔﺮﺗﻮن ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭘﺎڻ ۾ ﭔﮅي آﻫﻲ‪ ،‬ﮔﻬﮣﻮ ﺣﺮص ۽ ﻻﻟﭻ ﻧﻪ اﭤﻦ‪ ،‬ﻏﺮﺑﺖ ۾ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮش ﮔﺬارﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌرﺗﻲ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ ﺟﺎن ﺟﻲ ﺑﺎزي ﻟﮙﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﺑﻪ رﮘﻮ‬ ‫ﭘﺮي ﮐﺎن وﻳﭡﻮ ﮔﺪڙن وارﻳﻮن ﭜﭝﻜﻴﻮن ڏﺋﻲ‪ -‬ﻛﺮي ﻛﺠﻬﻪ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬

‫‪ As a Nation‬اﺳﺎن ﮐﻲ اﻳﺮان ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﮑﮡ ﮐﭙﻲ‪ ،‬ﻫﺘﻲ دادو ﺟﻲ ادﻳﺐ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺸﻴﺮ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﻣﻮن ڏي‬

‫ﻟﮑﻴﻞ ﺧﻂ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭨﻜﺮو ‪ Quote‬ﻛﻨﺪس ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﻣﺎن ﭤﻲ آﻳﻮ آﻫﻲ‪:‬‬

‫”‪.....‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ روﻧﻖ ۽ ﺻﻔﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻧﻈﻢ ۽ ﻧﺴﻖ‪ ،‬ﭨﺮﻳﻔﻚ ﺟﻮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎم‪ ،‬اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻧﻔﺎﺳﺖ ﭘﺴﻨﺪي‪،‬‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺑﻮدو ﺑﺎش‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ‪ ،‬ﭔﻮﻟﻲ ادب ۽ ﻛﻠﭽﺮ ﺳﺎن ﻟﮙﺎ‪ ،‬ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﺟﻮ اﻧﺪاز ۽ آڌر ﭜﺎ‪ ‬اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﺎﻏﻦ‪،‬‬ ‫ﭘﺎرﻛﻦ ۽ ﮔﻠﻦ ﺳﺎن ﭘﻴﺎر‪ ،‬ﻣﺰارن ﺟﻮ ﺗﻘﺪس‪ ،‬ﺗﻔﺮﻳﺤﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻫﻨﮅن ﺟﻲ ﺻﻔﺎﺋﻲ ۽ ﺳﺠﺎوٽ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺣﻦ ﻻ‪ ‬وﻧﺪر ۽‬ ‫ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن‪ ،‬ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮن ﺧﺎﻟﺺ ﺷﻴﻮن‪ ،‬ﺑﻲ اﻧﺪاز ﭰﻞ ﻓﺮوٽ‪ ،‬روﻧﻘﻮن ۽ راﺣﺘﻮن‪ ،‬ﻣﻄﻠﺐ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ‬ ‫ﺳﭝﻨﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ڏاڍو ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﺑﻪ آﺑﺎد آﻫﻦ‪ ،‬ﻋﻠﻢ ﺟﻮ دور دورو آﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺮاﻧﻲ ادب ﺗﻪ‬ ‫ڏاڍو ﺷﺎﻫﻮﻛﺎر آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺳﺎن ﺑﻲ اﻧﺪاز ﻣﺤﺒﺖ رﮐﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻣﺮد ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﺮ ﻛﺎرن ﺑﺮﻗﻌﻦ ۾ ﻣﻠﺒﻮس اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻣﻮن رات ﺟﻮ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﭜﺎري ﭜﺮﻛﻢ ﻛﺘﺎب وﭠﻨﺪي ڏﭠﺎ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ اﺋﻴﻦ ﭘﺌﻲ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﺎن ﺟﻲ ﻋﻮرت‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺤﺒﻮب‪ ،‬ﺧﺎوﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻬﺮ ﭔﺎر ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺷﺎﻳﺪ ”ﻛﺘﺎب“ ﮐﻲ ﺋﻲ ﻣﺤﺒﻮب ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺋﻴﻦ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ‬ ‫اﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺣﺴﻦ ﻇﻦ آﻫﻲ ﮀﻮ ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ رﮘﻮ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﺎ دﻟﺪاده آﻫﻴﻮن‪ ،‬ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ وﮢﻨﺪي آﻫﻲ ۽ اﺗﻲ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﻮ ﻣﻴﻠﻮ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﺗﻪ اﺗﻲ ﭘﺎڻ وﭸﺎﺋﻲ ﭘﺌﻲ وﻳﭡﺎﺳﻴﻦ‪”.....‬‬

‫ﻗﻢ ﺟﻮن زﻳﺎرﺗﻮن‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﻣﺪرﺳﻦ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻮڌاري ﺳﻮﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻫﺰارﻳﻦ ﻣﺪرﺳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻳﺮان ﺟﺎ ﭘﺮ‬ ‫ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻗﻢ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ اﻳﺘﺮا ﺗﻪ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ۽‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد رواﻳﺘﻲ ڊرﻳﺲ ﭼﻮﻏﻲ )ﻋﺒﺎﻳﺎ( ۽ اﮀﻲ ﻳﺎ ﻛﺎري ﻋﻤﺎﻣﻲ )ﭘﮗ( ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ اﺋﻴﻦ ﭤﻮ ﻟﮙﻲ ﭴﮡ ﻛﻮرٽ ۾‬ ‫ﻫﺠﻮن‪ ،‬ﺟﺘﻲ رﮘﻮ ﻛﺎرن ﻛﻮﭨﻦ وارا وﻛﻴﻞ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻴﻮي ﺟﻲ اداري ۾ ﻫﺠﻮن ﺟﺘﻲ رﮘﻮ ﺳﻔﻴﺪ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ۾ ﻧﻴﻮل آﻓﻴﺴﺮ ۽ ﺳﻴﻠﺮز )‪ (Sailors‬ﻧﻈﺮ اﭼﻦ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻌﺪ ﻗﻢ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻣﻘﺪس ﺷﻬﺮ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﭜﻴﮡ‬ ‫ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ ﺟﻮ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﺣﺮم واﻧﮕﺮ ﻫﻲ روﺿﻮ ﺑﻪ ﻋﻤﺎرت ﺳﺎزي ﺟﻲ ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﻛﺎﺷﻲ‬ ‫۽ ‪ Fine Arts‬ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﻫﻚ ﺷﺎﻫﻜﺎر آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﺪر ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ‬ ‫ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﺳﺎن ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻲ ﻣﻨﻊ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ﭘﺮ آﺋﻮن ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻠﻨﺪو رﻫﺎن ﭤﻮ‬ ‫ان ﻛﺮي ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﻻ‪ ‬اﭸﺎن ﻧﻪ روﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻣﻮن ﺟﻬﮍن ﻓﻮﭨﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﺑﺪران ﻣﻮﺑﺎﺋﻴﻞ ﻓﻮن ﮐﮣﻲ اﭼﻦ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﻟﮙﻞ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ اڄ ﻛﻠﻬﻪ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻮﺑﺎﺋﻴﻞ ﻓﻮﻧﻦ ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻴﻮن ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻛﺌﻤﻴﺮاﺋﻮن ﻓﭧ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻮﺑﺎﺋﻴﻞ وارﻳﻦ ﻛﺌﻤﻴﺮاﺋﻦ ﺳﺎن ﻣﺸﻬﺪ‬ ‫۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ۽ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﺑﻪ ﻓﻮﭨﺎ ﻛﮃي ﺳﮕﻬﺠﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻗﻢ ۾ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ۽ ﻣﺪرﺳﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭨﻲ اﻫﻢ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻤﻌﻜﺮن ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ‪۹۷‬‬ ‫ﻣﻴﻞ ﮐﻦ ڏﮐﮡ اوﻟﻬﻪ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﻧﺪي ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﻗﻢ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ان ﻧﺪي ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻪ ﻗﻢ ﻧﺪي آﻫﻲ‪ .‬ﻗﻢ ۾ ﻣﺪرﺳﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺗﻪ ﻛﺎ ﮘﮣﭗ ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ۽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺑﻪ ﮐﻮڙ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻣﻔﻴﺪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬اﺳﻼﻣﻚ آزاد‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬ﻗﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬ﻗﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻪ اﺳﻜﻮل آف ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ‬ ‫وﻏﻴﺮه‪ .‬ﭘﺮ ﭨﻮﺋﺮ اﻳﺠﻨﺴﻴﻮن ﻳﺎ ﻗﺎﻓﻠﻦ ﺟﺎ ﻟﻴﮉر ﻫﻨﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺗﻮڙي ﻣﺪرﺳﻦ ڏي ﻧﭥﺎ وﭠﻴﻮ وﭸﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺗﻪ وﻗﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﮐﻮٽ ﻫﻮﻧﺪي آﻫﻲ ۽ ﭔﻴﻮ ﺗﻪ ﺑﺠﻴﭧ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮔﻬﻤﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﺟﺎ ﻣﺪرﺳﺎ‪ ،‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ۽ ﭔﻴﺎ‬ ‫ﭘﺎرڪ ۽ ﺟﻬﻮﻧﻴﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﮔﻬﻤﻨﺪو رﻫﺎن ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮ ﻛﻤﭙﻨﻲ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ وارا اﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﻫﻴﭡﻴﻦ ﺟﮙﻬﻴﻦ ﺗﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﻴﺎ ان ﺗﻲ ﺑﻪ ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻟﮙﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺑﺠﻲ ﺟﺎ ﻧﻜﺘﻞ رات ﺟﻮ ڏﻫﻴﻦ ﺑﺠﻲ‬ ‫ڌاري ﻣﻮﭨﻴﺎﺳﻴﻦ ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ زﻳﺎرﺗﻮن ﺟﻬﮍوڪ ﺟﻤﻌﻜﺮان ﻣﺴﺠﺪ وﻏﻴﺮه ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﻛﺎﻓﻲ ﭘﺮي آﻫﻦ‪ ،‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫ﻫﻴﭡﻴﻦ ﻣﻘﺒﺮن ۽ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﻫﻠﻴﺎﺳﻴﻦ ﺟﻴﻜﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺑﻨﺎ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻫﻚ ﭨﻮﻟﻮ‬ ‫ﭠﺎﻫﻲ ﭜﺎڙي ﺟﻲ ﺑﺴﻦ ۾ ﻳﺎ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﮔﻬﻤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫•‬

‫اﻣﺎﻣﺰاده ﺳﻴﺪ ﺟﻤﺎل اﻟﺪﻳﻦ‬

‫•‬

‫ﭼﻬﺎر اﻣﺎﻣﺰاده‬

‫•‬

‫ﻋﺒﺎدﺗﮕﺎﻫﻪ ﺣﻀﺮت ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮم‬

‫•‬

‫اﻣﺎﻣﺰاده اﺑﺮاﻫﻴﻢ‬

‫•‬

‫ﻣﻮﺳﻲ ﻣﺒﺮوق )ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻼ ﻓﺼﻞ اﻣﺎم ﺟﻮاد(‬ ‫اﻣﺎﻣﺰاده‬ ‫ٰ‬

‫ﻣﻮﺳﻲ ﻣﺒﺮوق ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﺟﻲ اوﻻد ﻣﺎن آﻫﻲ‪ ،‬۽ ‪ ۲۵۶‬ﻫﺠﺮي ۾ ﻫﺘﻲ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ اﭼﻲ‬ ‫اﻣﺎﻣﺰاده‬ ‫ٰ‬ ‫رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮن ﭔﻪ ﭜﻴﮣﻮن ﺑﻪ ﻫﺘﻲ ﻟﮇي آﻳﻮن ﻫﻴﻮن ۽ ﺳﻨﺪن ﻫﺘﻲ ﺋﻲ وﻓﺎت ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻗﺒﺮون ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ‬ ‫ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺳﻲ ﻣﺒﺮوق ‪ ۲۹۶‬ﻫﺠﺮي ﺳﺎل ۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﻘﺒﺮو ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ آرٽ ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻜﺎر ﭼﻴﻮ‬ ‫اﻣﺎﻣﺰاده‬ ‫ٰ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﺋﻮن اﻫﻮ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح ﻧﻮٽ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﺲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮو ﺟﻨﻬﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﮀﺎ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ اﻳﮇو ﺗﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﻮﺑﻪ ﺑﺲ وارو ﻳﺎ ﭨﺌﻜﺴﻲ وارو ﻧﺎﻟﻮ ﮐﮣﮡ ﺳﺎن ﻫﺘﻲ ﭘﻬﭽﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻗﻢ ﮐﺎن ‪ ۲۴‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي اﻣﺎﻣﺰاده ﺷﺎﻫﻪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس اڄ ﺟﻲ ﻋﻤﺎرت ﻻ‪ ‬ﮔﺎﺋﻴﮉ ﭔﮅاﺋﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫ﻫﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ ﺻﻔﻮي دور ﺟﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﮔﻨﺒﺬ ﺟﻲ اوﭼﺎﺋﻲ ‪ ۷‬ﻣﻴﭩﺮ ﭤﻴﻨﺪي‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻧﻴﺮي‪ ،‬ﻓﻴﺮوزي ۽ آﺳﻤﺎﻧﻲ‬ ‫رﻧﮓ ﺟﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺳﺮن ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻮ ﮔﺎﺋﻴﮉ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻚ اﻫﮍي ﺑﻪ درﮔﺎﻫﻪ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ وﭠﻲ آﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﻟﻜﺎﻇﻢ ﺟﻲ ڌي‪‬‬ ‫ﺑﻴﺒﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ وﻳﻬﻲ ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﻴﺒﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﺳﺘﻴﻦ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫۽ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﭘﻬﺮﻳﻦ ذواﻟﻘﻌﺪ ‪ ۱۷۳‬ﻫﺠﺮي ۾ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﻣﻨﻮره ۾ ﭴﺎﺋﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭘﻮرو ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻛﺒﺮيٰ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﭘﺎڻ ﭼﺌﻦ ﭜﻴﮣﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﻫﺌﻲ ۽ ﺑﺎﻗﻲ ﭜﻴﮣﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻦ ۾ ﺑﻪ ﻟﻔﻆ ﻓﺎﻃﻤﻪ آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ‬ ‫ﺑﻴﺤﺪ ﻧﻴﻚ ﻋﻮرت ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻋﺒﺎدت ۾ رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﮐﻴﺲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻮ ﻟﻘﺐ ﻣﻠﻴﻮ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻮ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي ﻗﻢ ﭘﻬﭽﮡ ﺳﺎن اﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ‬ ‫وﭠﻲ آﻳﻮ‪ .‬ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﻚ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﭜﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ اﻣﺎﻣﻦ ﺟﺎ ﻗﻮل ﭔﮅاﺋﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ان ﺟﻲ‬ ‫ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻻ‪ ‬ﺗﻪ ﻫﻮ اﻫﻲ ﻛﭥﺎن ‪ quote‬ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻮ اﻫﻮ ﻧﻪ ﭔﮅاﺋﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﺟﻦ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻪ ﺑﻴﺒﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬ﻗﻢ اﻳﻨﺪو ان ﮐﻲ ان ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﺟﻨﺖ ۾ ﺟﺎﻳﻮن ﻣﻠﻨﺪﻳﻮن‪.‬‬ ‫ﻫﻦ وڌﻳﻚ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق ﺟﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻨﺖ ۾ ﻣﻜﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻗﻢ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ ﺿﺮور زﻳﺎرت ﻛﺮﻳﻮ ۽ اﻫﻮﺋﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺑﻪ ﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫ان وﻗﺖ ﺑﻪ ۽ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺑﻪ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺿﺮور ﻣﻨﺠﻬﺎﺋﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺗﻪ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺟﻮ ڏاڏو ﭤﻴﻮ ۽ اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﻛﺎﻇﻢ ﮐﺎﻧﺌﺲ اڳ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ‪ ‬ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺎﻗﺮ ﭘﮍ ڏاڏو ﭤﻴﻮ‪ ،‬وﻳﻨﺪي ﺑﻲ ﺑﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻮ واﻟﺪ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﮔﺬاري وﻳﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺳﻲ ﻛﺎﻇﻢ ﺟﻲ ﺑﻐﺪاد ﺟﻲ ﺟﻴﻞ‬ ‫اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ۽ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻫﻚ ﺋﻲ ﻣﺎ‪ ‬ﺟﻮ اوﻻد ﻫﺌﺎ‪ ۷۹۹ .‬۾ اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫۾ ﺷﻬﺎدت ﺑﻌﺪ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ اﭠﻴﻦ اﻣﺎم ﭤﻴﮡ ﺟﻮن ﺟﻮاﺑﺪارﻳﻮن ﺳﻨﭝﺎﻟﻴﻮن ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ۽ ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن رﺷﻴﺪ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻲ ﺳﮏ ﺟﻮ ﺳﺎﻫﻪ ﭘﭩﮡ ﻧﻪ ڏﻧﻮ‪.‬‬

‫ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻲ ﻣﺪﻳﻨﻮ ﮀﮇي ﺧﺮاﺳﺎن اﭼﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال ﺷﺮوع ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ اﭼﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭜﺎ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﮀﮇڻ ﺗﻲ ﺑﻴﺒﻲ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺑﺎﻗﻲ ﭘﻨﺠﻦ ﭜﺎﺋﺮن ﻓﻀﻞ‪ ،‬ﺟﻌﻔﺮ‪،‬‬ ‫ﻫﺎدي‪ ،‬ﻗﺎﺳﻢ ۽ زﻳﺪ ۽ ﭜﺎﺋﭩﻴﻦ ۽ ﻧﻮﻛﺮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺧﺮاﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻧﻜﺘﻲ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻫﻦ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ‪ ۲۳‬ﭴﮣﺎ ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﺻﺪﻣﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻲ ﭘﺌﻲ‪ .‬ﻗﻢ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﺑﻦ ﺧﺰراج ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ اﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﻮﻛﻠﻲ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﮐﻲ ﮔﻬﺮاﻳﻮ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﻧﻴﻚ اﻧﺴﺎن‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﺟﻲ ﻋﺰت ﭤﻲ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻲ ﺑﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺟﻮ ﻗﺎﻓﻠﻮ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ اﻧﺪر ﮔﻬﮍﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻫﻚ‬ ‫ﻛﺎري وﮘﻲ ۾ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮڌاري ﻛﺎرا ﺟﻬﻨﮉا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻦ ان ڏک ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﭘﮁﻴﻮ ۽ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻨﺪس ﻗﺎﻓﻠﻮ ﻣﻨﺰل ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﺑﻦ ﺧﺰراج ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺎڻ ﻫﻠﻲ آڌر ﭜﺎ‪ ‬ﻻ‪ ‬آﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻇﺎﻟﻤﻦ ﺳﻨﺪس ﭜﺎ‪ ‬اﻣﺎم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﮐﻲ ﮔﺬرﻳﻞ رات اﻧﮕﻮرن ۾ زﻫﺮ وﺟﻬﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﮐﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ اﻫﮍو ﺗﻪ‬ ‫ﺻﺪﻣﻮ ﭘﻬﺘﻮ ﺟﻮ ان ﺑﻌﺪ ﻫﻮ‪ ‬ﻓﻘﻂ ‪ ۱۷‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﻦ ﺟﻴﺌﺮي رﻫﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﮐﻲ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺳﻨﺪس ﭜﺎ‪‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﺑﻦ ﺧﺰراج ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ‬ ‫ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن دﻓﻦ ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﻫﺘﻲ ﻗﻢ درﻳﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﻣﭥﺎن ﻫﻚ ﻛﻨﻮاس ﺟﻮ ﻛﭙﮍو ﮀﺎﻧﻮ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻟﮙﺮاﻳﻮ‪ ،‬ان ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ ﭜﺎ‪‬‬ ‫ﺟﻲ ﭘﻮﭨﻲ‪) ‬اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﺟﻲ ڌي‪ (‬زﻳﻨﺐ ﻫﻦ ﻗﺒﺮ ﻣﭥﺎن ﻣﻘﺒﺮو ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ ۴۱۳ .‬ﻫﺠﺮي‪ ‬ﻫﻦ ﻣﻘﺒﺮي ﮐﻲ رﻧﮓ روﻏﻦ‬ ‫ﻛﺮاﻳﻮ وﻳﻮ‪ ۵۲۹ .‬ﻫﺠﺮي ۾ ﻧﺌﻮن ﻣﻘﺒﺮو ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ ‪ ۵۹۲‬۾ وري ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ‪ ۱۲۰۳ .‬ﻫﺠﺮي ۾ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ‬ ‫ﭼﻮڌاري زﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺳﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ ۱۲۱۸ .‬۾ ﮔﻨﺒﺬ ﮐﻲ ﺳﻮن ﺳﺎن ﺳﺠﺎﻳﻮ وﻳﻮ ۽ ‪ ۱۲۷۵‬ﻫﺠﺮي ۾‬

‫ﻗﺒﺮ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭼﺎﻧﺪي‪ ‬ﺟﻲ زري )ﭴﺎري( ﻟﮙﺎﺋﻲ وﺋﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ڏﻫﻴﻦ رﺑﻴﻊ اﻟﺜﺎﻧﻲ ‪ ۲۰۱‬ﻫﺠﺮي ﭔﮅاﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻗﻢ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﺎن ﺑﻪ اﻫﻢ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﻫﺘﺎن ﺗﻌﻴﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ ،‬۽ ﺟﻮن ‪۱۹۶۳‬ع ۾‬ ‫ﻫﻦ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻼف ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻮ آﻏﺎز ﻫﺘﺎن ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ۽ وري ‪۱۹۷۸‬ع ۾ ﺑﻪ‬ ‫اﻧﻘﻼب ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ وﻛﻮڙي ورﺗﻮ ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ اﻳﺮان ﺟﻮن اﻫﮍﻳﻮن ﺗﻪ‬ ‫واﻳﻮن ﺑﺘﺎل ﭤﻴﻮن ﺟﻮ ﻫﻦ ‪ ۲۵۰۰‬ﺳﺎل ﭘﺮاﮢﻲ ﺗﺎج ۽ ﺗﺨﺖ ﺟﻲ ﭘﭽﺮ ﮀﮇي ﻣﻠﻚ ﻋﻮام ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﺮي ﭜﭵﻲ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻮن ﻗﻢ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻤﻌﻜﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﺘﻲ اﻳﻨﺪڙ زاﺋﺮﻳﻦ‬ ‫ﺿﺮورو ﮔﻬﻤﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺴﺠﺪ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭤﻮرو ﭔﺎﻫﺮ ﭜﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﻋﻘﻴﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﺎرﻫﻮن اﻣﺎم‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﮡ ﺑﻌﺪ دﻧﻴﺎ ﮐﻲ ﻋﺎﻟﻤﻲ اﻣﻦ ڏي وﭠﻲ ﻫﻠﻨﺪو‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﻫﻚ ﮐﻮﻫﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺮادون ﭘﻮرﻳﻮن ﭤﻴﮡ‬ ‫وارو ﮐﻮﻫﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺿﺮورﺗﻤﻨﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن ﺿﺮورﺗﻮن ﭘﻨﻲ ﺗﻲ ﻟﮑﻲ ﻫﻦ ﮐﻮﻫﻪ ۾ ان اﻣﻴﺪ ﺗﻲ ﭰﭩﻴﻮن ﻛﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻫﻲ اﻣﺎم‬ ‫ﻣﻬﺪي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪﻳﻮن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻣﻠﺘﺎن ﻣﺎن آﻳﻞ ﻫﻚ ﻗﺎﻓﻠﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﺋﻮن ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‪،‬‬ ‫ان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﭔﮅاﻳﻮن‪ .‬ﺑﻘﻮل ﻫﻨﻦ ﺟﻲ اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ ﻏﺎﺋﺐ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﻫﻦ دﻧﻴﺎ ۾ ﺿﺮورﺗﻤﻨﺪ ۽ ﺳﺘﺎﻳﻠﻦ ﺟﺎ‬ ‫ڏک درد دور ﻛﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ اﮜﺎري ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﺘﻲ وڏو ﻟﻨﮕﺮ ﻫﻠﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﺰارﻳﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎراﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻤﻌﻜﺮان ﺟﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﺟﻮ اﻧﺪازو ان ﻣﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮﺗﻪ ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‬ ‫ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺳﺮﻛﺎري ﻛﻢ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ڏﻧﻮ اﻫﻮ ﻣﺴﺠﺪ ﮐﻲ ﭼﻨﺪي ۾ ڏﻫﻪ ﻣﻠﻴﻦ ﺑﺮﭨﺶ ﭘﺎﺋﻮﻧﮉ ڏﻳﮡ‬ ‫ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﮐﻲ وڏو ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻛﻢ ﺟﺎري رﻫﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬

‫ﻗﻢ دراﺻﻞ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ ﭘﮡ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ وٽ ﺧﻴﺮﭘﻮر رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ان ﺟﻲ وڏي‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﭘﮡ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺗﻪ ﻗﻢ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺻﻮﺑﻲ)اوﺳﺘﺎن( ۾ ﺋﻲ آﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﭤﻴﺎ ﺗﻪ ﺑﻬﺘﺮ اﻧﺘﻈﺎم ﻛﺎرڻ‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﻢ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺳﺎن اوﺳﻮ ﭘﺎﺳﻮ ﻣﻼﺋﻲ ﻗﻢ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﺻﻮﺑﻮ ﭠﺎﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻗﻢ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﭨﻴﻬﻦ ﺻﻮﺑﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻨﮃڙو ان ﻛﺮي آﻫﻲ ﺟﻮ ﻗﻢ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ اﻳﺮاﺿﻲ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ اﻳﺮاﺿﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﻓﻲ ﺳﻴﻜﮍو ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ اﭨﻜﻞ ﺳﺎڍا ﺳﻮرﻫﻦ ﻟﮏ )‪ (۱۶۴۸۱۹۵‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽‬ ‫ﺳﭵﻲ ﻗﻢ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ آﻫﻲ‪ ۱۱۲۳۷ ،‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ اﻧﻬﻦ اﻧﮕﻦ اﮐﺮن ﮐﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺳﺎن‬ ‫ﭜﻴﭩﮡ ﭼﺎﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﺿﻲ ۾ اﻳﺮان ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﭔﻴﮣﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ اﻳﺮاﺿﻲ اٺ ﻟﮏ ﮐﻦ )‪ (۸۰۴۰۰۰‬ﭼﻮرس‬ ‫ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ ﻗﻢ ﺟﻮ ﺻﻮﺑﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﺎﻧﮕﻬﮍ ﻳﺎ دادو ﺿﻠﻌﻲ ﺟﻴﮇو ﻣﺲ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﻫﻲ ﻓﻘﻂ ان ﻛﺮي ﻟﮑﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ زاﺋﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﻗﻢ ۾ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﭼﮡ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﭔﻪ ﭼﺎر ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﺎﺋﺶ ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﻮ ﻗﻢ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺎﺑﻪ ﺷﻲ‪ ‬ﺑﺲ ﻳﺎ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ آرام ﺳﺎن ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﺜﺎل ﻃﻮر ﻗﻢ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮن ﭔﻪ ڍﻧﮃون ﺣﻮض ﺳﻠﻄﺎن ۽‬ ‫ﻧﻤﻚ )‪ (Salt lake‬ڍﻧﮃ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر ۽ ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﻣﻨﮁﺮ ۽ ﻛﻴﻨﺠﻬﺮ ڍﻧﮃون آﻫﻦ‪ .‬اﻫﻲ ڍﻧﮃون ﻗﻢ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ‪ ۳۶‬۽ ‪ ۸۰‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮن ﺗﻲ آﻫﻦ‪ .‬روڊ اﻳﮇا ﺳﭡﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ﻛﻠﻔﭩﻦ ﮐﺎن ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ اﻳﺌﺮ ﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ۾‬ ‫ﺑﻪ دﻳﺮ ﭤﻲ ﻟﮙﻲ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﻧﻪ‪.‬‬

‫ﻫﻚ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻻ‪ ‬ﻗﻢ ۾ ﻛﻬﻚ ۽ واﺷﻨﻮه ﻧﺎﻟﻲ ﺟﻬﻮﻧﻴﻮن ﻏﺎرون ﺑﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﺗﻤﺎم وڏو ﻋﺠﺎﺋﺐ ﮔﻬﺮ آﺳﺘﺎن ﻣﻘﺪس‬ ‫ﻣﻴﻮزﻳﻢ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻬﺮ اﻧﺪر ﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻟﮑﮡ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺮاﺷﻲ ﻧﺠﻔﻲ ﻟﺌﺒﺮﻳﺮي ڏﺳﮡ وﭨﺎن‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۽ ﻛﺎﭘﻴﻦ ﺟﺎ ﻗﻠﻤﻲ ﻧﺴﺨﺎ رﮐﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻤﻌﻜﺮان ﻣﺴﺠﺪ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻗﻢ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﻗﻢ ﻋﺘﻴﻖ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬اﻋﻈﻢ ﻣﺴﺠﺪ ۽ ﭔﻴﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي ۽ ﭼﭩﺴﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﻛﻤﻦ ﮐﺎن ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻲ ﺟﺎﻳﻮن‬ ‫آﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن ﻳﺎ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﭧ وﭠﻲ ﻧﻪ ﻫﻠﻨﺪا ﭘﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﺎڻ ﺋﻲ ﺑﺴﻴﻦ ۾ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﻲ وﻗﺖ ﭤﻮرو ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﭨﻲ ﭨﻲ ﭼﺎر ﭴﮣﺎ ﮔﮇ ﭤﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﮐﻲ ﭜﺎڙي ﺗﻲ رﮐﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ واﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﺑﺴﻮن‬

‫۽ ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﺳﺴﺘﻴﻮن آﻫﻦ ۽ ڊراﺋﻴﻮر ﺑﻪ ﻓﻀﻴﻠﺖ وارا ۽ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻮ اﺣﺘﺮام ﻛﺮڻ وارا آﻫﻦ‪ .‬ﻗﻢ ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻣﺪرﺳﻦ ۽ ﻣﺴﺠﺪن ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ وڏن ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﻣﺬﻫﺐ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻨﺪڙ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺘﻦ ﺳﺎن ﺳﻮﻻﺋﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ .‬ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﻫﻲ ﺑﻴﺤﺪ ‪ Humble‬۽ ﻗﺮﺑﺎﺋﺘﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﭨﻴﮍي ۽ وڏاﺋﻲ ﺗﻪ ﻧﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ اﭤﻦ‪ .‬ﻣﺪرﺳﻪ‬ ‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ۾ ﻫﻚ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻴﺪ ﺳﺠﺎد ﺣﺴﻴﻦ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ وڏي ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺎن ﻣﻼﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮ ان‬ ‫وﻗﺖ ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻏﺎﻟﻴﭽﻲ ﺗﻲ وﻳﻬﺎري ﻗﺮآن ۽ ان ﺟﻮ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮ ۾ وﻳﻬﺎري ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﻛﺌﻲ ۽ ﻣﻮﻛﻼﺋﮡ وﻗﺖ ﻫﻮ ﻣﻮن ﮐﺎن ﻣﻌﺎﻓﻲ وﭠﮡ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن ﻗﺮآن ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ‬ ‫رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬اﻧﻚ ري ﺗﻮ ﮐﺎن ﻣﻮﻛﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬اﭤﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﺎن‪ .‬ﻣﻮن ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ ﻋﺎﻟﻢ )ﺟﻴﻜﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﺮي ﻣﻮن ﮐﻲ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﭔﮅاﺋﻲ رﻫﻴﻮ( ذرﻳﻌﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻫﮍي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ ﻛﺮﻳﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﻗﻢ ﺟﺎ ﻫﻴﮇا‬ ‫وڏا ﻋﺎﻟﻢ آﻫﻴﻮ ۽ آﺋﻮن ﻫﻚ ﮔﻨﺎﻫﮕﺎر اﻧﺴﺎن آﻫﻴﺎن‪“.‬‬

‫ﻫﻦ ﻳﻜﺪم ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻧﻪ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪” .‬اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻣﻬﻤﺎن ﺑﺎﻋﺚ رﺣﻤﺖ آﻫﻲ ۽ ﻣﻬﻤﺎن ﺟﻮ درﺟﻮ ﺗﻤﺎم اﺗﺎﻫﻮن آﻫﻲ‪ “.‬اﻳﺮان ۾‬ ‫اﻳﻨﺪڙ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﮐﻲ اﻫﮍﻳﻮن ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻴﻮن ﻧﭥﻴﻮن ﭤﻴﻦ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻋﺎم آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ﺷﺎﻋﺮي ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ رﮐﻨﺪڙن ﻻ‪‬‬ ‫ﺳﻨﮅ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻻﮘﺎﭘﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﺑﻪ ﻫﻚ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻛﺎﻓﻲ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻠﻜﻲ ﭰﻠﻜﻲ‬ ‫ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻮن ﺟﻬﮍي ﻫﻚ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ۽ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﮐﺎن ‪ Expect‬ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫اوﻧﻬﻴﻮن ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺣﻘﻴﻘﺘﻮن ۽ اﺳﻜﺎﻟﺮي ادﺑﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ۽ ﺳﻨﮅي ﻋﺎﻟﻤﻦ‪ ،‬ڏاﻫﻦ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﺪاﻧﻦ ۽‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ۽ ﺳﻨﮅي ۾ ﻟﮑﻲ ﮀﮇﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻨﮅي ادﺑﻲ ﺑﻮرڊ ﺟﻲ ﺳﻤﺎﻫﻲ ﻣﻬﺮاڻ ﺟﺎ رﮘﻮ ﭘﺮاﮢﺎ ﭘﺮﭼﺎ ڏﺳﺒﺎ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ‬ ‫۾ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮوﺋﻲ ﻣﻮاد ﻣﻠﻨﺪو ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻬﻴﻨﺎ اڳ ﻣﻬﺮاڻ ﺟﻲ ﮔﻮﻟﮉن ﺟﺒﻠﻲ واري ﭘﺮﭼﻲ ۾ ان ﺑﺎﺑﺖ ﺳﻴﺪ‬ ‫ﺣﺴﺎم اﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻫﻪ راﺷﺪي ﺑﻪ ﻫﻚ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﻀﻤﻮن ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﺘﻲ رﮘﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﻻﺋﻴﭧ ﻗﺴﻢ ﺟﻮن‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ان ﻣﻀﻤﻮن ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻋﺎم ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻻ‪ ‬ﻟﮑﺎن ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن اﻧﺪازو ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‬ ‫ﭤﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﻪ ﺑﻨﮕﺎل ﺳﺎن ﻧﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﻧﻴﭙﺎل ﺳﺎن‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺮﻣﺎ ﺳﺎن ﻧﻪ ﻣﻼﻳﺎ ۽ ﺳﻴﺎم ﺳﺎن‪ -‬وﻳﻨﺪي ﮔﺠﺮات‬ ‫۽ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺳﺎن ﺑﻪ اﻳﺘﺮو وﻳﺠﻬﻮ ﺗﻌﻠﻖ ۽ واﺳﻄﻮ ﻧﻪ ﻫﻮ ﺟﻴﺘﺮو اﻳﺮان ﺳﺎن رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ‪ ،‬ادﺑﻲ‪ ،‬ﻓﻨﻲ‬ ‫واﭘﺎري‪ -‬ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ روپ ۾ اﻳﺮان ﺳﺎن راﺑﻄﺎ ﻫﺮ ﺳﻤﻲ ۾ ﻗﺎﺋﻢ ۽ ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ ﭘﺌﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﮅ ۾ اﺳﻼم اﻳﺮان رﺳﺘﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬اﻳﺮان ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ وچ ۾ واﭘﺎري آﻣﺪرﻓﺖ ﺗﻪ آﮘﺎﭨﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻗﺎﺳﻢ ﺷﻴﺮاز‬ ‫ﮐﺎن ﺳﻨﮅ ﭘﻬﺘﻮ‪ ،‬ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ اﻳﺮاﻧﻲ ﻟﺸﻜﺮ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮا ﻧﺌﻴﻦ ﺳﺮ ﺳﻨﮅ ۾ آﺑﺎد ﭤﻴﺎ‪.‬‬

‫ارﻏﻮن ۽ ﺗﺮﺧﺎن ڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ ۽ ﺳﺎل ‪ ۱۰۰۰‬ﻫﺠﺮي ڌاري‪ ،‬ﺳﻨﮅ ﻫﻨﺪي ﻣﻐﻠﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﺑﮣﺠﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻦ اﻳﻨﺪڙ ڏﻳﮃ ﺳﺌﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺘﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺗﺴﻠﻂ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫اﺑﺘﺪا ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻔﻴﺮ اﻳﺮاﻧﻲ درﭔﺎر ۾ ﭘﻬﺘﻮ‪ ،‬ﺳﻮ ﻫﻚ ﺳﻨﮅي ﻫﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ اﻛﺒﺮ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر اﻣﻴﺮ‪ ،‬ﻣﻮرخ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻴﺮ‬ ‫ﻣﻌﺼﻮم ﺑﮑﺮي ”ﻧﺎﻣﻲ“ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس ﭘﺎران )‪ ۱۰۱۳-۱۱‬ﻫﻪ( ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس ﻛﺒﻴﺮ ﺻﻔﻮي‪ ۱۰۳۸-۹۸۵) ‬ﻫﻪ( ﺟﻲ درﭔﺎر ۾‬ ‫ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﻪ رﮘﻮ ﺳﻔﺎرﺗﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ﺑﻠﻜﻪ ذاﺗﻲ ﻃﻮر ﺗﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ادﺑﻲ‬ ‫ﻳﺎدﮔﺎر ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ”ﻣﺴﺠﺪ ﻋﻠﻲ“ ﺟﻮ ﻛﺘﺒﻮ‪ ،‬ﻛﺎﺷﺎن ۽ ﻣﻮرﭼﻪ ﺧﻮرت ﺟﻲ وچ ۾ ﻛﺎروان ﺳﺮا‪ ‬ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس‬ ‫ﺟﻮ ﻛﺘﺒﻮ‪ ،‬ﻳﺎ اﺣﻤﺪ ﺟﺎم زﻧﺪه ﭘﻴﺮ ﺟﻲ ﻣﺰار ﺟﻮ ﻛﺘﺒﻮ‪ ،‬ﻫﻲ ۽ ﭔﻴﺎ ﻛﻲ ﻛﺘﺒﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻴﺮ ﻣﻌﺼﻮم اﻳﺮان ۾ ﻫﺮ ﻫﻨﮅ‬ ‫ﻫﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻲ اڄ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﻣﻌﺼﻮم )وﻓﺎت ‪ ۱۰۱۴‬ﻫﻪ( ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﻨﮅ )‪ ۱۰۰۹‬ﻫﻪ( ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺆﻟﻒ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ دﻳﻮان ۽ ﻫﻚ ﺧﻤﺴﻬﻪ ﺟﻮ ﻣﺼﻨﻒ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﮅ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻻﮘﺎﭘﻦ ﮐﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﮡ وارو ﭔﻴﻮ ﺳﻨﮅي اﻣﻴﺮ ﺗﺮﺧﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ آﺧﺮي ﺣﺎﻛﻢ ﻣﻴﺮزا‬ ‫ﻏﺰي ”وﻗﺎري“ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ )‪ (۱۰۲۱-۱۰۱۷‬ﻫﻮ ﻗﻨﮅار ۾ ﻣﻐﻠﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﺋﺐ ﻫﻮ‪ ،‬ان وﻗﺖ ﺳﻨﺪس ذاﺗﻲ درﭔﺎر اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﻋﺮن‬ ‫ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن اڳ ﺳﻨﮅ ۾ ﭨﻜﻴﺎ‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﻃﻮر ﺻﺎﺋﺐ ﺗﺒﺮﻳﺰي ۽ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد ﻣﻠﻚ ﺗﻌﻈﻴﻤﺎ ﻗﻤﻲ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﭘﻬﺘﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮅ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﺮﺳﻴﺎ‪ .‬اﻫﮍا ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺜﺎل ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ادﺑﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬ﺳﺮﻣﺪ ﻛﺎﺷﻲ ﺷﻬﻴﺪ ) ‪ ۱۰۷۰‬ﻫﻪ( اﻳﺮان ﮐﺎن ﭠﭩﻲ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺳﻮ ﻛﺎﻓﻲ وﻗﺖ ﻫﺘﻲ ﭨﻜﻴﻮ‪ .‬ﭠﭩﻲ ﺟﻲ ﺋﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﺳﻨﮅي ﻓﺮزﻧﺪ ﮐﻴﺲ ﭘﺎڻ ﭘﮣﻲ ﺟﻲ ﺣﺪ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃي‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﺗﺮڪ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻫﻨﺪو‬ ‫ﭔﭽﻮ ”اﺑﻲ ﭼﻨﺪ“ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺳﺮﻣﺪ ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺧﺪاﺋﻲ‬ ‫ﻧﻤﻲ‬

‫ﮐﻴﺴﺖ‬

‫داﻧﻢ‬

‫اي‬

‫اﺑﻲ‬

‫ﭼﻨﺪ‬

‫ﺳﺮﻣﺪ‪:‬‬

‫اﺳﺖ‪،‬‬

‫درﻳﻦ‬ ‫ﻳﺎ‬

‫دﻳﺮ!‬ ‫ﻏﻴﺮ‬

‫ﺗﻮڙ ي ادب ﺟﻮ اﺛﺮ ﺻﺪﻳﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻧﮃاﭘﻲ ﺟﻲ ﻛﺮي ﺳﻨﮅ ۾ ان ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ داﺧﻞ ﭤﻲ وﻳﻮ ﺟﻮ‬ ‫اﻳﺮان ۽ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ِ‬ ‫ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ رﺿﺎﺋﻲ ﭠﭩﻮي‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎدري زﺑﺎن‬ ‫ﺳﻨﮅي ﮐﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ۽ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺳﮇي ﭤﻮ‪.‬‬

‫زﺑﺎن‬

‫ﺑﺠﺎﺋﻲ‬ ‫ﻧﻤﻲ‬

‫ﻧﻴﺎم‬

‫ﺳﻨﺪه‬

‫ﺧﻮﻳﺶ‬ ‫ﺳﺎزم‬

‫از‬

‫رﻧﮕﻴﻦ‬ ‫ﺑﻴﺎن‬

‫ﺷﻴﺮﻳﻦ‬

‫زﺑﺎن‬

‫اﺳﺖ‬

‫را‬

‫ﺳﻨﺪه‬

‫ﺷﻴﺮﻳﻦ‬

‫اﺳﺖ‬

‫رﻧﮕﻴﻦ‬

‫ﺳﻨﺪﻫﻲ‬

‫آﻣﻴﺰ!‬

‫ﭘﺮﻫﻴﺰ!‬

‫ﭔﺎرﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﻫﺠﺮي‪ ‬۾ ﺳﻨﮅ ﻣﺎن ﻣﻐﻞ ﺗﺴﻠﻂ ﺟﻲ ﭘﭵﺎﮢﻲ ﭤﻲ ۽ ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺳﻨﮅي ﻧﺴﻞ ﮔﻬﺮاﮢﻮ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻲ ﺧﺎﻟﺺ ﺳﻨﮅي ﻫﺌﺎ ۽ ﺳﻨﺪن دور ﺳﻨﮅي زﺑﺎن ۽ ادب ﺟﻮ ﺳﻮﻧﻬﺮي دور‬ ‫ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﮔﻮ ﻣﻐﻠﻦ ﮐﺎن ﺗﺎزو ﮀﻮﭨﻜﺎرو ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ ﻫﺌﺎﺋﻮن‪ ،‬ان ﻛﺮي ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۽ ادب‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﺑﺎﻗﺎﻋﺪي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﻨﻲ ﺳﺎن ﺳﺎﻧﮃي رﮐﻴﻮ‪ .‬اﻧﻜﺮي ان دور ۾ ﺳﻨﮅ ۾ ﻧﻪ ﺻﺮف ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ ﺳﭝﻨﻲ‬ ‫ﻋﻠﻤﻦ ﺗﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺪر ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ وﻳﺎ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻛﻴﺌﻲ ﺻﺎﺣﺐ دﻳﻮان ﺷﺎﻋﺮ اﻫﮍا ﭘﻴﺪا ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻮ درﺟﻮ ان دور ۾ ﻫﻨﺪ ۾‬ ‫رﻫﻨﺪڙ ﺷﺎﻋﺮن ﮐﺎن ﻛﻨﻬﻦ رﻳﺖ ﺑﻪ ﮔﻬﭧ ﻧﻪ ﻫﻮ‪” .‬ﺗﺤﻔﻪ اﻟﻜﺮام“ ۽ ”ﻣﻘﺎﻻت اﻟﺸﻌﺮا“ وﻏﻴﺮه ﻫﻦ دور ﺟﻮن اﻫﻢ ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﻋﻠﻤﻲ ﻧﺸﺎﻧﻴﻮن آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺳﻨﮅ ۾ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ آﻣﺪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻋﻠﻤﻲ ۽ ادﺑﻲ آﺛﺎر ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻣﻴﺮ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻢ ۽ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﻨﮅ ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﺎ‪،‬‬ ‫ﺟﻦ ﻣﺎن ﻋﺎﺷﻖ ﺻﻔﺎﻫﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺮزا ﺟﻌﻔﺮ ﺷﻴﺮازي ۽ ﭔﻴﺎ ﻛﻴﺌﻲ ﺷﺎﻋﺮ آﻳﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻣﻘﺎﻻت اﻟﺸﻌﺮا ۽ ﺗﺤﻔﺔ اﻟﻜﺮام‬ ‫۾ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ .‬ﻋﺎﺷﻖ ﻫﺘﻲ ﺳﻨﮅ ۾ ﻓﻮت ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﻣﻜﻠﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻣﻘﺎم ۾ ﺳﻨﺪس ﻗﺒﺮ اﭸﺎن ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ‪۱۱‬‬ ‫ﻣﺤﺮم ‪ ۱۱۵۳‬ﻫﻪ ﺗﻲ ﺳﻨﮅ ﻣﺎن اﻳﺮان ﻻ‪ ‬ﻣﻮﭨﻨﺪي ﻣﻴﺎن ﻧﻮر ﻣﺤﻤﺪ ﮐﻲ ”ﺷﺎﻫﻪ ﻗﻠﻲ ﺧﺎن“ ﺟﻮ ﺧﻄﺎب ڏﻧﻮ‪.‬‬

‫ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﺟﻴﺌﺮو ﻫﻮ‪ ،‬اﻳﺮان ﺳﺎن اﺳﺎن ﺟﺎ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻻﮘﺎﭘﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺎﺋﻢ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﺳﻔﻴﺮ ۽ ﺧﻮد ﺳﻨﮅ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻠﻬﻮڙي ﺣﺎﻛﻢ ﺟﺎ ﭔﻪ ﭘﭧ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻃﻮر ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ‪ ۱۱۶۰‬ﻫﻪ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ۾ رﻫﻴﺎ‪.‬‬

‫ﺗﻴﺮﻫﻦ ﺻﺪي ﻫﺠﺮي‪ ‬۾ ﺳﻨﮅ ۾ ﭨﺎﻟﭙﺮ )‪ ۱۲۵۸-۱۱۹۸‬ﻫﻪ( ﺣﻜﻤﺮان رﻫﻴﺎ‪ .‬ﭨﺎﻟﭙﺮن اﻳﺮان ﺟﻲ دوﺳﺘﻲ ﮐﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﺴﻨﺪ‬ ‫ﻛﻴﻮ ﺑﻠﻜﻪ ﺳﻨﺪن ﻃﻮر ﻃﺮﻳﻘﺎ‪ ،‬ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ ﺟﺎ ﻗﺎﻋﺪا ۽ ﺿﺎﺑﻄﺎ رﻫﮡ ﺳﻬﮡ‪ ،‬ﻟﺒﺎس ۽ ﮐﺎﺋﮡ ﭘﻴﺌﮡ ﺗﻮڙي ﻋﻤﺎرﺗﺴﺎزي ﺗﻲ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ اﺛﺮ ﻏﺎﻟﺐ ڏﺳﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻗﺎﭼﺎري ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺳﺎن ﺳﻨﺪن ﮔﻬﺮا ﻻﮘﺎﭘﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﺮزا ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺮﺛﻴﻪ‬ ‫ﮔﻮ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻛﺮﺑﻼﺋﻲ ﺳﻨﮅ ﮐﺎن ﺳﻔﻴﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ اﻳﺮان وﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﭨﺎﻟﭙﺮ ﺣﺎﻛﻢ ﭘﺎڻ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﻣﺼﻨﻒ ۽ ﺻﺎﺣﺐ دﻳﻮان ﺷﺎﻋﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن درﭔﺎر ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮن ۽ ﺧﺎص ﻃﺮح اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮن ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ رﻫﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﭨﺎﻟﭙﺮن ﮐﺎن اڳ ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻲ اﻳﺎﻣﻜﺎري )‪ ۱۷۰۰‬ﮐﺎن ‪ (۱۷۸۳‬۾ ﺑﻪ ﭘﺎرﺳﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ درﭔﺎري ﻳﺎ ﺳﺮﻛﺎري ﻟﮑﭙﮍﻫﻪ‬ ‫ﺟﻲ ﭔﻮﻟﻲ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﮔﻬﺮن ۾ ﭘﮡ ﻋﺎم ﺟﺎم ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ۽ ﻟﮑﻲ وﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻛﻴﺘﺮن ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻮ ﺷﺠﺮو‬ ‫ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺳﺎن ﻣﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﮔﻬﮣﻮ واﺳﻄﻮ ﻋﺮﺑﻲ ﺳﺎن ﻫﺠﮡ ﮐﺘﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻛﻠﻬﻮڙن‬ ‫ﺟﻲ دور ۾ ﮔﻬﮣﺎ ﺋﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﭘﺎرﺳﻲ ۽ ﺳﻨﮅي‪ ‬ﻳﻌﻨﻲ ﭔﻨﻬﻲ ﭔﻮﻟﻴﻦ ۾ ﺷﻌﺮ ﭼﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ ،‬ﻣﻴﺎن‬ ‫ﺳﺮﻓﺮاز ﺧﺎن ﻛﻠﻬﻮڙو )ﻗﺘﻞ ‪ (۱۷۷۷‬ﺟﻨﻬﻦ ﭘﺎرﺳﻲ )ﻓﺎرﺳﻲ( ﻏﺰﻟﻦ ﮐﺎﻧﺴﻮا‪ ‬ﺳﻨﮅي ۾ ﻣﺪح ﭼﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭽﻞ‬ ‫ﺳﺮﻣﺴﺖ )‪ ۱۷۳۹‬ﮐﺎن ‪۱۸۲۸‬ع( ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ دﻳﻮان آﺷﻜﺎر ﺷﺎﻳﻊ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﺳﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﻋﻠﻲ ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫) ‪ ۱۷۴۰‬ﮐﺎ ‪۱۸۱۰‬ع( ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺳﻨﮅي ﻣﺮﺛﻴﻮ ”ﻫﺌﻪ ﻫﺌﻪ رڻ ۾ ﺑﻴﺒﻲ ﺑﺎﻧﻮ ﺳﺮ ﺗﻲ ﺧﺎڪ وﺳﺎﺋﻲ ﭤﻲ“ ﮔﺬرﻳﻞ‬ ‫ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﻌﺮ ۾ ”زوار“ ﺗﺨﻠﺺ ﻫﻮ ۽ ﺳﻨﮅي ﻋﺮوﺿﻲ ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬۾ ﻣﺮﺛﻴﻦ ۽‬ ‫ﻗﺼﻴﺪن ﺟﻮ ﺑﺎﻧﻲ ﻟﻴﮑﺒﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ وارو زﻣﺎﻧﻮ ﺳﻨﮅ اﻧﺪر ﻓﺎرﺳﻲ ﻋﻠﻢ‪ ،‬ادب ۽ ﺗﺼﻮف ﺟﻲ ﻋﺮوج ﺟﻮ دور ﻫﻮ‪ ،‬ﻋﻼﻣﻪ‬ ‫ﻣﺨﺪوم ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻌﻴﻦ” ﺗﺴﻠﻴﻢ“ )وﻓﺎت ‪۱۷۴۸‬ع( ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺤﺴﻦ ﭠﭩﻮي )وﻓﺎت ‪۱۷۵۰‬ع(‪ ،‬ﻣﻴﺮ ﻋﻠﻲ ﺷﻴﺮ ﻗﺎﻧﻊ )وﻓﺎت‬ ‫‪۱۷۸۹‬ع(‪ ،‬ﺳﻴﺪ ﺟﺎن ﻣﺤﻤﺪ ”ﻣﻴﺮ“ )وﻓﺎت ‪۱۷۵۴‬ع( ۽ ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﻨﺎﻳﺖ ا� )ﺷﻬﺎدت ‪۱۷۱۸‬ع( اﻧﻬﻲ‪ ‬وﻗﺖ ﺟﻮن‬

‫ﻣﻤﺘﺎز ﺷﺨﺼﻴﺘﻮن آﻫﻦ‪ .‬اﻫﮍي دور ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ درﭔﺎري ﭔﻮﻟﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻋﺎم ﺟﺎم ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ۽ ﻟﮑﻲ‬ ‫وﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ان ۾ ﻣﺸﺎﻋﺮا ﺑﻪ ﭤﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ۽ ﺷﻌﺮ ﻟﮑﮡ ۾ ﻣﺮدن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻋﻮرﺗﻮن ﭘﮡ ﻃﺒﻊ آزﻣﺎﺋﻲ ﻛﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻛﻬﮍو ﻋﺠﺐ ﺟﻲ ﻛﮇﻫﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ دروﻳﺶ دل ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺟﻲ ﻧﻈﺮ ﺗﻮﺣﻴﺪ ۽ ﺗﺼﻮف ﺟﻲ ﺑﻲ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺤﺮ‬ ‫ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ روﻣﻲ )وﻓﺎت ‪ ۶۷۲‬ﻫﻪ‪۱۲۷۳/‬ع( ﺟﻲ ﻣﺜﻨﻮي ﻣﻌﻨﻮي ﺗﻲ ﭘﻴﺌﻲ ۽ اﻧﻬﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﻐﺎم ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺮ ﭼﺸﻤﻮ ﺑﻨﺎﻳﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺑﻘﻮل ڊاﻛﭩﺮ ﻫﺮو ﻣﻞ ﺳﺪا رﻧﮕﺎﮢﻲ ﺟﻲ اﻧﻬﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﭔﻴﻦ ﻧﺎﻣﻮر ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻬﮍوڪ ﺳﻨﺎﺋﻲ )‪ ۵۴۵‬ﻫﻪ ‪۱۱۵۰/‬ع(‪ ،‬ﻋﻄﺎر ) ‪ ۶۲۷‬ﻫﻪ‪۱۲۳۰/‬ع(‪ ،‬ﺳﻌﺪي )‪۶۹۱‬‬ ‫ﻫﻪ‪۱۲۹۱/‬ع(‪ ،‬ﺷﺒﺴﺘﺮي )‪۷۲۰‬ﻫﻪ‪۱۳۲۰/‬ع( ﺣﺎﻓﻆ )‪ ۷۹۱‬ﻫﻪ ‪۱۳۸۹/‬ع(‪ ،‬ﺟﺎﻣﻲ )‪ ۷۹۸‬ﻫﻪ ‪۱۴۹۳/‬ع( ۽ ﻫﻨﺪ ﺟﻲ اﻣﻴﺮ‬ ‫ﺧﺴﺮو ) ‪ ۷۲۵‬ﻫﻪ ‪۱۳۲۴/‬ع(‪ ،‬ﻋﺮﻓﻲ )‪ ۹۹۹‬ﻫﻪ ‪۱۵۹۲/‬ع( وﻏﻴﺮه ﮐﺎن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻧﻪ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻦ اﻫﻮ ﻣﺸﺮق ﺟﻮ اول ﻧﻤﺒﺮ‬ ‫ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮ روﻣﻲ ﺋﻲ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﻼم ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﺜﻨﻮي ﺟﻮ ﮔﻬﺎﭨﻮ اﺛﺮ رﺳﺎﻟﻲ ﻣﺎن ﻧﻤﺎﻳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ان ﺟﺎ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺜﺎل ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ڏﻳﺌﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮﭠﺎﺋﻲ ﺷﺎﻋﺮ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻤﺪان‬ ‫ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﻴﺪ ﻣﺘﻘﻲ )ﺣﻤﻴﺪ ﺷﻬﻴﺪ( ﭔﮅاﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ وڌﻳﻚ ﻣﺜﺎل ڊاﻛﭩﺮ ﻫﺮوﻣﻞ ﺳﺪار ﻧﮕﺎﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻬﺮاڻ ۾ ﮀﭙﻴﻞ ﻫﻚ ﻣﻀﻤﻮن ﻣﺎن ڏﻳﺌﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬

‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻋﻴﺒﻦ ﺟﻮ وﻳﭽﺎر ﻛﻨﺪي ﻧﻤﺎﮢﻮ ﻟﻄﻴﻒ ﻧﻨﮕﻲ‪ ‬ﻧﻨﮕﭙﺎل ﮐﻲ ﻋﺮض ﭤﻮ ﻛﺮي‪:‬‬

‫م‬

‫ﻛﻮﻧﻬﻲ‬

‫ﻛﺮ‬

‫ﺗﻨﻬﻨﺠﻮ‬

‫ﻛﻤﻴﮣﻲ‬

‫ڍول!‬

‫ﻧﺎن‪‬‬

‫ڍﻟﻮ‪،‬‬

‫ﻧﻠﻮ‪،‬‬

‫ﺟﻮ‪،‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ روﻣﻲ‪ ‬ﺑﻪ ڌﮢﻲ در اﻫﺎﺋﻲ اﻟﺘﺠﺎ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪:‬‬ ‫اي‬

‫ﺧﺪا‬

‫اﻳﻦ‬

‫ﺟﺰ‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﭘﻴﺶ‬

‫ﮔﺮ‬

‫ﻫﻢ‬

‫ﺑﺪم‬

‫ﻫﻦ‬

‫دﻋﺎ‬

‫ﺳﺘﺮ‬

‫ﻛﻪ‬

‫وﻫﻢ‬

‫)اي ﺧﺪا ﺑﻨﺪي ﮐﻲ رﺳﻮا ﻧﻪ ﻛﺮ‬

‫ﻧﺎﺗﻮ‬

‫وﭠﻴﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪه‬ ‫ﺑﺮ‬

‫ﺑﮕﺮ‬

‫ﻣﻦ‬

‫اﺟﺎﺑﺖ‬

‫ﻧﻤﺎﮢﻲ‪‬‬ ‫ﺗﻮ‪‬‬

‫وﻳﭡﻲ‬ ‫را‬ ‫آرد‬

‫ﭘﻴﺪا‬

‫از‬

‫ﺳﻴﻦ‬ ‫ﺑﻠﻮ‬

‫آﻫﻴﺎن‬

‫رﺳﻮا‬

‫ﻣﮑﻦ‬

‫ﺑﻨﺪه‬

‫دﺳﺖ‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﻣﮑﻦ‬

‫ﻫﺴﺖ‬

‫ﺗﻮﮢﻲ ﺑﮁﮍو آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﮘﺠﻬﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻪ ﻛﺮ‪،‬‬ ‫ﺗﻮ ﺑﻨﺎ ﺑﻨﺪو ﭔﺌﻲ ﻛﻨﻬﻦ اﮘﻴﺎن ﻫﭣ ﮐﮣﻲ ؟‬

‫ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﺋﻲ دﻋﺎ ۽ ﻣﻨﻈﻮري درﻛﺎر آﻫﻲ‪(.‬‬

‫ﭘﻴﺎر ﺳﺪاﺋﻴﻦ ﭔﻪ ﻃﺮﻓﻮ ﭤﻴﻨﺪو آﻫﻲ‪ ،‬ﺳﺮ آﺑﺮي‪ ‬۾ آﻳﻞ‬

‫”ﺗﻮ ﺟﻨﻴﻦ ﺟﻲ ﺗﺎت‪ ،‬ﺗﻦ ﭘﮡ آﻫﻲ ﺗﻬﺠﻲ“‬

‫وارو ﻟﻄﻴﻔﻲ ﺧﻴﺎل‬

‫اﻧﺪر ﺟﻨﻴﻦ اڃ ﭘﺎﮢﻲ اﭸﺌﻮ ان ﮐﻲ‬

‫ڏﺳﻮﺗﻪ ﻣﺜﻨﻮي‪ ‬ﺟﻲ ﻫﻴﭟ ڏﻧﻞ ﺑﻴﺖ ڏاﻧﻬﻦ ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻮ رﺟﻮع ﻛﺮاﺋﻲ‪:‬‬

‫ﺗﺸﻨﮕﺎن‬

‫آب‬

‫ﻫﻢ‬

‫ﮔﺮ‬

‫)ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ اﭸﺎﻳﻞ ﺟﻬﺎن ۾ ﭘﺎﮢﻲ ﭤﺎ ﮘﻮﻟﻴﻦ‬

‫ﺟﻮ‬

‫آب‬

‫ﻳﺪ‬

‫ﺟﻮﻳﻨﺪ‬

‫ﺑﻌﺎﻟﻢ‬

‫از‬

‫ﺟﻬﺎن‬

‫ﺗﺸﻨﮕﺎن‬

‫ﺗﻪ ﭘﺎﮢﻲ ﭘﮡ دﻧﻴﺎ ۾ اﭸﺎﻳﻞ ﭤﻮ ﮘﻮﻟﻲ(‬

‫ﺳﺮ ﺳﻬﮣﻲ ۾ درﻳﺎ‪ ‬ﺟﻲ دﻫﺸﺖ ۽ ﻛﻨﻦ ﺟﻲ ﻗﻬﺮ ﺟﻮ ﻫﻮﻟﻨﺎڪ ﻣﮕﺮ ﺟﺎدو‪ ‬ﭜﺮﻳﻮ ﻣﻨﻈﺮ اﮐﻴﻦ آڏو آﮢﻴﻨﺪي ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ‬ ‫ﭔﮅاﺋﻲ ﭤﻮ‪:‬‬ ‫ﺳﭵﺎ‬

‫ﭘﺮزو‬

‫ﭔﺎر‬

‫ﭔﻴﮍا‬

‫ﭘﻴﺪا‬

‫ﭤﺌﻲ‬

‫ﻧﻪ‬

‫ﻫﻠﻴﺎ‬

‫۾‪،‬‬

‫ﺗﺨﺘﻮ‬

‫ﻫﻴﭟ‬

‫ﻣﻨﺠﻬﺎن‬

‫وﭸﻦ‪،‬‬ ‫ﺗﻦ‬

‫ﺑﻘﻮل ڊاﻛﭩﺮ ﻫﺮو ﻣﻞ ﺳﺪا رﻧﮕﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﻛﻴﺮ ﭼﻮﻧﺪو ﺗﻪ اﻫﻲ ﺳﭩﻮن ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺟﻲ ” ﺑﻮﺳﺘﺎن “ ۾ آﻳﻞ ﻫﻦ‬ ‫ﺑﻴﺖ ﺟﻲ ﻗﺎﺑﻞ داد ﺗﺮﺟﻤﺎﻧﻲ ﻧﭥﻴﻮن ﻛﻦ ‪:‬‬

‫در‬

‫ﮐﻪ‬

‫اﻳﻦ‬

‫ورﻃﻪ‬

‫ﭘﻴﺪا‬

‫ﻛﺸﺘﻲ‬

‫ﻧﻪ‬

‫ﺷﺪ‬

‫)ﻫﻦ ﻛﻦ ۾ ﻫﺰارﻳﻦ ﭔﻴﮍا ﻫﻴﭟ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ‬

‫ﺗﺨﺘﻪ‬

‫ﻓﺮو‬

‫اﺷﺪ‬

‫ﻫﺰار‬

‫ﺷﺪ‬

‫ﺑﺮﻛﻨﺎر‬

‫ﺟﻦ ﺟﻮ ﻫﻜﮍو ﺗﺨﺘﻮ ﭘﮡ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻪ ﭤﻴﻮ )ﻧﻪ ﻣﻠﻴﻮ(‬

‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻮن ﻫﻴﭡﻴﻮن ﺳﭩﻮن‪:‬‬

‫‪-۱‬ﭘﭿ ﭘﺘﻨﮕﻦ ﮐﺎن ﺳﻨﺪﻳﻮن ﮐﺎﻣﮡ ﺧﺒﺮون‬ ‫‪ُ -۲‬ﻟﮁﮡ ﻟﻨﻮ‪ ‬ﻟﻄﻴﻒ ﭼﻲ‪ ،‬ﭘﮅر ﻫﮇم ﭘﺎ‪‬‬

‫ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺷﻴﺮازي ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﺳﭩﻦ ﺟﻮن ﺳﻜﻮن ﭤﻴﻮن ﻻﻫﻴﻦ‪.‬‬ ‫اي‬

‫ﻛﺎن‬

‫ﻣﺮغ‬

‫ﺳﻮﺧﺘﻪ‬

‫ﺳﺤﺮ!‬

‫ﺟﺎن‬

‫را‬

‫ﻋﺶ‬

‫ﺷﺪ‬

‫ز‬

‫ﭘﺮواﻧﻪ‬

‫و‬

‫ﺑﻴﺎ‬

‫آواز‬

‫)ﺗﺮﺟﻤﻮ‪ :‬اي ﺑﻠﺒﻞ! ﻋﺸﻖ ﻛﺮڻ ﭘﺮواﻧﻲ ﮐﺎن ﺳﮏ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﮍﻧﺪي ﺳﺎﻫﻪ ڏﻧﻮ ﭘﺮ ﭔﮍڪ ﺑﻪ ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻪ ﻛﮃي(‬ ‫ﺳﺎﮘﻲ رﻳﺖ‪:‬‬

‫ﻣﻮز‬

‫ﻧﻴﺎﻣﺪ‬

‫”ﺟﻲ وﺻﻞ ﭤﻴﺎ وﺻﺎل ۾‪ ،‬ﺳﻲ ذرو ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻪ ﻛﻦ“‬

‫ﭘﮡ ﻣﭥﺌﻴﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﻌﺪي ﺷﻴﺮازي ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﺳﭧ ڏي ڌﻳﺎن ﮀﻜﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ان راﮐﻪ ﺧﺒﺮ ﺷﺪ ﺧﺒﺮي ﺑﺎز ﻧﻴﺎﻣﺪ‬

‫)ﺗﺮﺟﻤﻮ‪ :‬ﺟﻨﻬﻦ ﭴﺎﺗﻮ ﺗﻨﻬﻦ ﺣﺎل ﻇﺎﻫﺮ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ(‬

‫ﻳﺎ ﺟﻴﺌﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ‪:‬‬

‫ﻫﺮ‬

‫ﻣﻬﺮ‬

‫ﮐﻪ‬

‫ﮐﺮدﻧﺪ‬

‫را‬

‫ﺣﻖ‬

‫اﺳﺮار‬ ‫و‬

‫)ﺗﺮﺟﻤﻮ‪ :‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺣﻖ ﺟﺎ راز ڏﻳﮑﺎرﻳﺎﺋﻮن )ﺳﻴﮑﺎرﻳﺎﺋﻮن(‬

‫دﻫﺎﻧﺶ‬

‫آ‬

‫ﻣﻮﺧﺘﻨﺪ‬ ‫دوﺧﺘﻨﺪ‬

‫ان ﮐﻲ ﻣﻬﺮ ﭤﺎ ﻛﻦ ۽ ان ﺟﻮ وات ﺳﺒﻦ (‬

‫ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ‪:‬‬ ‫”اﻧﺪر‬

‫آﺋﻴﻨﻮ‬

‫ﻛﺮي‪.‬‬

‫ﭘﺮ‬

‫۾‬

‫ﺳﻮ‬

‫ﭘﺴﻴﺞ‬

‫راﻫﻪ‬

‫اﻧﻬﻢ‬

‫۽ ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﭤﻮ ﻓﺮﻣﺎﺋﻲ‪:‬‬ ‫ﺳﻌﺪي!‬

‫زﻧﮕﺎر‬

‫ﺗﻪ‬

‫رﻣﻴﺞ‪،‬‬ ‫ﺣﺠﺎب‬

‫ﭼﻮن‬

‫ﺧﻮرده‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪو‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﻣﺎﮢﻴﻦ“‬ ‫آﺋﻴﻨﻪ‬

‫ﺗﻮ‬

‫ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ‬

‫)ﺗﺮﺟﻤﻮ‪ :‬اي ﺳﻌﺪي! ﻛﻮﺋﻲ ﭘﺮدو ﻛﻮﻧﻬﻲ‪ ،‬ﺗﻮن آﺋﻴﻨﻮ ﺻﺎف رک‬

‫ﭘﺎڪ‬

‫ﺟﻤﺎل‬

‫دار‬

‫دوﺳﺖ‬

‫ﻛﭧ ﭼﮍﻫﻴﻞ آﺋﻴﻨﻮ ﻳﺎر ﺟﻮ ﺟﻤﺎل ﻛﺌﻦ ﭘﺴﺎﺋﻴﻨﺪو ‪.‬‬

‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﭼﻮي ﭤﻮ‪:‬‬

‫ﻋﺰازﻳﻞ‪،‬‬

‫ﻋﺎﺷﻖ‬

‫ﻣﻨﺠﻬﺎن‬

‫ﺳﺒﻴﻞ‬

‫ﺳﻚ‬

‫ﭔﻴﺎ‬

‫ﻣﮍﺋﻲ‬

‫ﻟﻌﻨﺘﻲ‬

‫ﺳﮅرﻳﺎ‬

‫ﭤﺌﻮ‪.‬‬

‫ﻻل‬

‫ڊاﻛﭩﺮ ﺳﺪا رﻧﮕﺎﮢﻲ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺳﺎوه )ﻗﺰوﻳﻦ( ﺟﻮ ﺳﺘﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻌﻔﺮ‪ ،‬اﻫﺎﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﻚ رﺑﺎﻋﻲ‪ ‬اﻧﺪر ﻫﻦ‬ ‫رﻳﺖ ﻗﻠﻤﺒﻨﺪ ﻛﺮي وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻌﻔﺮ‬ ‫در‬

‫رو‪،‬‬

‫ﻳﻚ‬

‫ﺳﺨﻦ‬

‫از‬

‫وادي‪‬‬

‫ﺷﻴﻮه‬

‫ﻛﻌﺒﻪ‬

‫ﺑﻨﺪﮔﻲ‬

‫ﻗﺒﻠﻪ‬

‫و‬

‫ﺷﻚ‬

‫ﮔﺰﻳﻦ‬

‫)ﺗﺮﺟﻤﻮ‪ :‬اي ﺟﻌﻔﺮ! ﻛﻌﺒﻲ ۽ ﻣﻨﺪر ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ ﻛﺮ‬

‫از‬

‫ﭼﻮ‬

‫ز‬

‫و‬

‫دﻳﺮ‬

‫ﮔﻤﺮﻫﺎن‬

‫ﻣﻜﻦ‬ ‫ﻣﻜﻦ‬

‫ﺳﻴﺮ‬

‫ﺷﻴﻄﺎﻧﻲ‬

‫ﺳﺠﺪه‬

‫آﻣﻮز‬

‫ﻣﻜﻦ‬

‫ﭜﭩﻜﻴﻠﻦ واﻧﮕﺮ ﺷﻚ ﺟﻲ وادي‪ ‬۾ ﺳﺌﺮ ﻧﻪ ﻛﺮ‬ ‫وڃ‪ ،‬ﺑﻨﺪﮔﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻮ ﺷﻴﻄﺎن ﮐﺎن ﺳﮏ‬

‫ﻫﻜﮍو ﻗﺒﻠﻮ ﭼﻮﻧﮉ ۽ ﻏﻴﺮ اﮘﻴﺎن ﺳﺠﺪو ﻧﻪ ﻛﺮ(‬

‫ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺷﻌﺮ‪:‬‬ ‫”ﻣﻮن‬ ‫ُاﭜﺎ‬

‫ﮐﻲ‬

‫ﻣﻮن‬

‫اﻳﻦ‪‬‬

‫ﺟﻮ ﻫﻢ ﺧﻴﺎل ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻮ ﺷﻌﺮ‬ ‫درﻣﻴﺎن‬

‫ﺑﺎز‬

‫ﻗﻌﺮ‬

‫ﻣﻴﮕﻮﺋﻲ‬

‫ﻛﻪ‬

‫ﭘﺮﻳﻦ‪،‬‬

‫ﭼﻮن‪،‬‬

‫درﻳﺎ‬

‫داﻣﻦ‬

‫ﺗﺨﺘﻪ‬

‫ﻣﺘﺎن‬

‫ﭔﮅي‬

‫وڌو‬

‫ﭘﺎﻧﺪ‬

‫ﺑﻨﺪم‬

‫ﺗﺮ‬

‫ﭔﺎر‬

‫ﻛﺮده‬

‫ﻫﺸﻴﺎر‬

‫ﻣﻜﻦ‬

‫۾‬

‫ﭘﺴﺎﺋﻴﻦ“‬ ‫اي‬

‫ﺑﺎش‬

‫ﺷﺮوع واري ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﭘﺮ ﻫﺎﮢﻲ ڊاﻛﭩﺮ ﺳﺪا ﻧﮕﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺎﻟﻲ ﻣﺎن ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ اﭤﻢ ﺗﻪ ان‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺷﻌﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﺟﻮ ﺑﻪ ﭼﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻫﻢ‬ ‫ٰ‬

‫آﺷﻨﺎﻳﺎن‬ ‫ﻏﺮق‬

‫ره‬

‫ﮔﺸﺘﻨﺪو‬

‫ﻋﺸﻖ‬

‫ﻧﮓ‬

‫ﺷﺘﻨﺪ‬

‫درﻳﻦ‬

‫ﺑﻪ‬

‫)ﺗﺮﺟﻤﻮ‪ :‬ﻋﺸﻖ ﺟﻲ راﻫﻪ ﮐﺎن واﻗﻒ‪ ،‬ﻫﻦ اوﻧﻬﻲ‪ ‬ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﻏﺮق ﭤﻴﺎ ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﺎﮢﻲ ۾ ﻧﻪ ﭘﺴﻴﺎ(‬

‫ﺑﺤﺮ‬

‫آب‬

‫ﻋﻤﻴﻖ‬

‫آﻟﻮده‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻫﻲ ﻣﭥﻴﻮن ﺳﭛ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ڌﻳﺎن ۾ ﺟﻲ رﮐﺠﻦ ﺗﻪ ﻣﻌﻠﻮم ٿ ﻳﻨﺪو ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ وﻃﻦ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ‬ ‫وﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ان ۾ ﺷﻌﺮ و ﺷﺎﻋﺮي ﺑﻪ ﭤﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻻﮐﻴﮣﻲ ﻟﻄﻴﻒ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻗﺮآن ﺷﺮﻳﻒ ۽‬ ‫روﻣﻲ ﺟﻲ ﻣﺜﻨﻮي رﻫﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ ،‬۽ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۽ ﭼﻮراﻫﻦ ﺗﺎن اڄ ﻛﻠﻬﻪ آﺋﻮن ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻴﺎن‪ ،‬ان ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ وﻃﻦ ﺟﻲ رﻫﮣﻲ ﻛﻬﮣﻲ‪ ،‬ﺗﻬﺬﻳﺐ‪ ،‬ﺛﻘﺎﻓﺖ‪ ،‬وﮢﺞ واﭘﺎر‪ ،‬ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ۽ رﺳﻢ و راج ﺗﻲ وڏو اﺛﺮ‬ ‫ﻫﻮ‪ ،‬ﻫﻚ ﻋﺠﻴﺐ ﻣﺴﺮت ۽ ﺣﻴﺮت ﺟﻮ ﺗﺎﺛﺮ ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ وري آﺋﻲ ﻳﺎد‪.....‬‬ ‫ﻛﻼس ﻣﻴﭧ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﺻﺪي ﺟﻲ آﺧﺮي ڏﻫﻲ ﮐﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ اﻳﺮان ﺟﻮن ﺗﻴﺰي ﺳﺎن ﺑﺪﻟﺠﻨﺪڙ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﻛﺮي ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺴﺘﻲ آﺋﻲ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻪ اﻳﺮان ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن اﻳﺘﺮو ﺗﻪ وﻳﺠﻬﺎ ﺗﻌﻠﻘﺎت ﭘﺌﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﭔﺌﻲ ﻣﻠﻚ ﺳﺎن ﻫﺠﻦ‪ ،‬ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺑﻪ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ۽ دوﺳﺖ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﭘﺮ اﻫﻮ ﻧﻪ اﻳﺮان واﻧﮕﺮ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي‬ ‫ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ وري ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﻃﺮح اﺗﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﺎ ﻋﻮام اﺳﺎن ﮐﻲ اﻫﮍي ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ‪ ،‬اﺋﻴﻦ دل‬ ‫۾ ﺟﺎﻳﻮن ڏﻧﻴﻮن ﻫﺠﻦ ۽ اﻳﺮاﻧﻴﻦ واﻧﮕﺮ ﻛﻮ ﻋﺮب اﭼﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ رﻫﻲ ﭘﻮي ۽ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺳﮇاﺋﻲ‪-‬‬ ‫ان ﺟﺎ ﻣﺜﺎل ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﻲ ﻣﻠﻨﺪا ﻫﺠﻦ‪ .‬ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ۽ اﺳﺎن ﺟﺎ اﻳﺮان ۾‪ ،‬ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن رﻫﺎﺋﺶ‬ ‫اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺷﺎدﻳﻮن ﻣﺮادﻳﻮن ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ -‬ﺟﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺜﺎل ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ وارن ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾‬ ‫ڏﺋﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬اﻫﮍن ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ ﭔﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﺑﻪ اﭼﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ اﻳﺮان ﻣﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ‬ ‫رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻴﺎﺋﻮن ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮام ﺗﻮڙي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺳﻴﻜﻨﮉ ﻛﻼس ﺷﻬﺮي ﺳﻤﺠﻬﮡ ﺑﺪران ﻫﻨﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﭩﻴﻠﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺷﻬﺮي ﺳﻤﺠﻬﻲ ﻟﮏ ﻋﺰﺗﻮن ڏﻳﻨﺪي رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ‬ ‫ﭘﻴﭩﺎرو ﺟﻮ دوﺳﺖ ﺧﺎﻟﺪ ﻫﺎﺷﻤﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﻟﺢ ﻣﻴﻤﮡ ﺟﻲ ﭘﭧ ﺧﺎﻟﺪ ﺟﻮ اﺻﻞ ﮘﻮٺ ﻣﭩﻴﺎري آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﭴﺎﺋﻮ ۽‬ ‫وڏو ﺣﻴﺪرآاﺑﺪ ﺟﻲ ﮔﺎڏي ﮐﺎﺗﻲ ۾ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻣﺎن اﻧﭩﺮ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻣﻬﺮاڻ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ‪ B.E‬ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﻮ‪‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ ﺷﺎدي ﻛﺮي رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻫﻮ واﺷﻨﮕﭩﻦ ڊي ﺳﻲ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس ۽ ﺳﻨﺪس ﭜﻴﮣﻮﺋﻲ اﻧﻜﻢ ﭨﺌﻜﺲ ﻛﻤﺸﻨﺮ ﻣﺤﻤﺪ اﻗﺒﺎل ﺟﻤﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ اﺣﻮال آﻣﺮﻳﻜﺎ واري ﺳﻔﺮ‬ ‫ﻧﺎﻣﻲ ”ﻧﻴﻮﻫﺎﻻ ﮐﺎن ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ“ ۾ ﭤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ ان ﻛﺮي ﻫﺘﻲ ان ﮐﻲ ورﺟﺎﺋﮡ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﭥﻮ ﺳﻤﺠﻬﺎن‪.‬‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭔﻴﻮ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﻣﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ ۽ اﺗﻲ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ اﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭼﻨﮕﺎﻧﮓ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ )ﻫﺎڻ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ( ۾ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﻼم‬ ‫ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﻮ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺟﻮ ﻛﻴﮉٽ ﻫﻮ ۽ اﺳﺎن ﻫﺎﺳﭩﻞ ۾ ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻼﻛﻦ ۾ رﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ )ﻫﻮ ﻣﻴﺰن ﭨﺎپ ۾‬ ‫آﺋﻮن ﻣﻴﻦ ﭨﺎپ ۾( ﭘﺮ ﻛﻼس روم ۾ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﺎﮘﻴﻦ ﺑﻴﻨﭽﻦ ﺗﻲ وﻳﻬﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻫﻮ اﮘﺌﻴﻦ ﺑﻴﻨﭻ ﺗﻲ ۽ ان ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن‬ ‫واري ﺑﻴﻨﭻ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻨﺞ ﺳﺎل آﺋﻮن ﻛﻴﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ رﻫﻲ ﻣﻴﭩﺮڪ ۽ اﻧﭩﺮ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ اﻫﻲ ﺳﺎل ‪ PAF‬ﭘﺒﻠﻚ اﺳﻜﻮل‪ ،‬ﺳﺮﮔﻮڌا ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن اﻧﮕﺮﻳﺰ ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل ﻛﺌﭽﭙﻮل ۽ اﺳﺎن‬ ‫ﺗﻪ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل ﻛﻮﻣﺒﺲ دوﺳﺖ ﻫﺌﺎ ۽ ﻧﻪ رﮘﻮ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ اﻳﻨﺪا وﻳﻨﺪا رﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﭨﻮرﻧﺎﻣﻴﻨﭩﻦ ۾ ﺣﺼﻮ‬ ‫وﭠﮡ ﻻ‪ ‬اﺳﺎن اﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﻪ وﭠﻲ ﻫﻠﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ان ﻛﺮي اﺳﺎن ﭘﻴﭩﺎرو وارن ﺟﻲ ﺳﺮﮔﻮڌا ۽ ﺣﺴﻦ ﻋﺒﺪال ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﺌﮉﭨﻦ ﺳﺎن ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ۾ ﺳﭡﻲ دوﺳﺘﻲ ۽ ‪ Understanding‬رﻫﻲ‪ .‬ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻌﺪ ﭨﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ورﻛﺸﺎپ‬ ‫ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ ۾ ﺑﻪ ﮔﮇ رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﺳﺎن ﭔﻨﻬﻲ ﺳﺎﮘﻲ ﺟﻬﺎز ران ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺳﺘﺮ واري ڏﻫﻲ ﺟﻲ‬ ‫آﺧﺮي ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭨﻮﻛﻴﻮ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﭗ ﻳﺎرڊ ۾ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﭠﻬﻨﺪڙ ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ﻧﻈﺮ رﮐﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ‬ ‫وﻳﻮ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ﻃﺮﻓﺎن ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻴﻞ ﻧﻮن ﺟﻬﺎزن ۽ ﺳﭡﻲ ﭘﮕﻬﺎر ﺟﻲ آﻓﺮ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮀﮇي ﺗﻬﺮان ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﺳﻴﻦ ﭔﺌﻲ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ‬ ‫ﭤﻲ ﭼﻜﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ۽ ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ﺗﻮڙي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ۾ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ اﻳﺮان ۾ ﻓﺮﺧﻨﺪه ﻧﺎﻟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮀﻮﻛﺮي ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ران ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ ﻫﻴﮉ آﻓﻴﺲ ﻫﺌﻲ‪ ۱۹۸۰ ،‬ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﺳﻼم‬ ‫۾ ﭘﮍﻫﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺳﺎن وري ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻪ ﭤﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺎ ﭔﺎر وڏا ۽ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﻻﺋﻖ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ اﺳﺎن ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﮀﮇي ﻛﻨﺎري ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ‪ ‬ﺗﻬﺮان ۾ آﻓﻴﺲ ۾ رﮐﻴﻮ‪ ،‬آﺋﻮن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ‪ .‬اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﻠﻴﻮ وﻳﺲ‪ .‬ﻧﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ اﭼﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﻧﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻳﺮان وﭸﮡ ﺟﻮ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ‬ ‫دﻓﻌﺎ ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ ﺳﻴﻤﻴﻨﺎرن ۽ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺴﻦ ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ۾ ﭤﻴﻮن ﭤﻲ ۽‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺑﺪران ﻛﻮ ﭔﻴﻮ آﻳﻮ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ران ﻛﻤﭙﻨﻲ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﺪﻋﻮ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻤﻴﺸﻪ اﺳﻼم‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬اﺳﻼم ﻣﺼﻄﻔ ٰﻲ ﭘﻨﮉي ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺳﻨﺪس واﻟﺪه ﻣﻴﮉم رﻗﻴﻪ ﺟﻨﻬﻦ راوﻟﭙﻨﮉي ﺟﻲ ﻛﺎﻧﻮﻳﻨﭧ اﺳﻜﻮل ۾ ‪۳۶‬‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻮن ﭔﻪ ﭜﻴﮣﻮن دل ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﻫﺮ ﺳﺮﺟﻦ ﻣﻴﺠﺮ‬ ‫ﺳﺎل ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ‪ ،‬ان ﺟﻮ اﻧﺘﻘﺎل ﭤﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺮ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ‬ ‫ﺟﻨﺮل ﻧﺎﺻﺮ اﺳﻼم ﺟﻲ زال ﻧﺮﺟﺲ ۽ ﻧﻘﻲ ﺣﺴﻦ ﺟﻲ زال ﻋﺬار ﭘﻨﮉي ۾ ﺋﻲ رﻫﻴﻮن ﭤﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﺎل ﭔﻦ ۾ ﻫﻚ ﭼﻜﺮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺿﺮور ﻟﮙﺎﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺳﺎل ‪۲۰۰۱‬ع ﻫﻮ‪ ،‬آﺋﻮن ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﻫﻮس ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭨﺌﻴﻦ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ‬ ‫اﺟﺘﺒﻲ ﺣﺴﻴﻦ زﻳﺪي‪ ‬ﺟﻮ ﻓﻮن آﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ اﻫﺎ ڏک ﭜﺮي ﺧﺒﺮ ﭔﮅاﺋﻲ ﺗﻪ اﺳﻼم‬ ‫ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮔﺬاري وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬رات ﮐﻴﺲ ﻫﺎرٽ اﭨﺌﻚ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮه ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۾ اڄ ﺳﻨﺪس ﻗﺒﺮ ﺟﻲ اﮘﻴﺎن‬ ‫ﺑﻴﻬﻲ آﺋﻮن ﺳﻨﺪس ﻻ‪ ‬۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻ‪ ‬دﻋﺎ ﮔﻬﺮان ﭤﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﻗﺒﺮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻟﮙﻞ ﻛﺘﺒﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺳﻨﺪس ﺗﺼﻮﻳﺮ‬ ‫۽ ﭴﻢ ۽ وﻓﺎت ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺟﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﮃان ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ ڌي‪ ‬ﻋﺎﻟﻴﻪ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﭼﻮان ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻋﺎﻟﻴﻪ ﺗﻨﻬﻨﺠﻮ واﻟﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻤﺮ ﺟﻮ ﻫﻮ ۽ اﺳﺎن ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ۾ ﭘﮍﻫﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ﺑﻠﻜﻞ ﺗﻮ‬ ‫ﺟﻬﮍي ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس وڏي ﭜﻴﮡ ﻋﻄﻴﻪ ۽ واﻟﺪه )ﭜﺎﭜﻲ ﻓﺮﺧﻨﺪه( ﺟﻲ اﮐﻴﻦ ۾ ﮘﻮڙﻫﺎ ﺗﺮي آﻳﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻧﻨﮃي ڌي‪‬‬ ‫ﻋﺎﺗﻴﻔﻪ ﭼﻴﻮ اﺳﺎن ﺟﻮ ﺑﺎﺑﺎ ڏاڍو ﺳﭡﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﻫﺮ وﻗﺖ ﮐﻠﻨﺪو رﻫﻨﺪو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫”ﺑﻠﻜﻞ ﺻﺤﻴﺢ ﭤﻲ ﭼﻮﻳﻦ ﺟﻬﮍو ﻫﻮ ﺻﻮرت ۾ ﻣﻮﭼﺎرو ﻫﻮ ﺗﻬﮍو ﺳﻴﺮت ۾“‪ ،‬ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﭔﮅاﻳﻮ ” ﻫﺮ ﻫﻚ ﺳﺎن ﭘﻴﺎر‬ ‫ﻣﺤﺒﺖ ﺳﺎن ﻣﻠﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﻏﺮﺑﺖ ۾ رﻫﻲ ﻛﺮي ﻫﻦ وڏي ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ ﻗﺎﺑﻞ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﻫﻮ‪ ،‬وڏو دﻟﻴﺮ ۽‬ ‫وڏي ﻫﻤﺖ وارو ‪“.‬‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻬﮍا ﻧﻴﻚ‪ ،‬ﻣﺪدﮔﺎر ۽ ﭔﻴﻦ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل ﻛﺮڻ وارا ﺗﻤﺎم ﮔﻬﭧ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﻠﻨﺪا‪ .‬ﻫﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺌﭻ ﺟﻲ‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﭥﺎﻫﻦ ﺷﺂﮔﺮدن ﻣﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ۽ راﻧﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺗﻘﺮﻳﺮن ۽ ڊﺑﻴﭩﻦ ۾ ﺑﻪ ﻧﻤﺒﺮ ﮐﮣﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﮐﺎﻧﺌﺲ‬ ‫ﭔﻪ ﺳﺎل ﻧﻨﮃي ﭜﻴﮡ ﻧﺮﺟﺲ )ﻣﺴﺰ ﺟﻨﺮل ﻧﺎﺻﺮ( ﮐﻲ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﺳﻼم‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﮐﻲ ﻫﺮ ﭜﻴﺮي ﺗﻘﺮﻳﺮ ۾ اﻧﻌﺎم ﻣﻠﮡ ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻼس ﺟﻮ ﻣﭥﺎﻧﻬﻮن ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬واﺋﮍي ﭤﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫وﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﮐﻲ اﻳﮇي ﺳﭡﻲ ﺗﺮﺑﻴﺖ ڏﻳﮡ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﭣ ﻫﻮ“ ﻣﻮن ﮐﺎﻧﺌﺲ ﭘﮁﻴﻮ ﻫﻮ ”ﺿﺮور ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ واﻟﺪه‬ ‫”اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺟﻴﻜﺎ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﭨﻴﭽﺮ ﻫﺌﻲ“‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻫﮍو ﺳﭡﻮ ‪ groom‬ﻛﺮڻ ۾ وڏو ﻫﭣ ﺳﻨﺪس‬ ‫”ان ﺟﻮ ﺑﻪ ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ “ﻧﺮﺟﺲ ﭔﮅاﻳﻮ“ ﭘﺮ ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﺮﮔﻮڌا واري ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل ﻛﺌﭽﭙﻮل ﺟﻮ ﻫﻮ‪“.‬‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻮ واﻟﺪ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮔﺬاري وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس واﻟﺪه ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮي ﮐﻴﺲ ۽ ﺳﻨﺪس ﭔﻦ ﭜﻴﮣﻦ ﮐﻲ ﻧﭙﺎﻳﻮ‪.‬‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﮐﻲ ﭼﺎر ﭔﺎر آﻫﻦ‪ -‬ﭨﻲ ڌﻳﺌﺮون‪ ،‬ﻋﻄﻴﻪ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻴﻪ ۽ ﻋﺎﺗﻔﻪ ۽ ﻫﻚ ﭘﭧ ﻋﻠﻲ‪ .‬ﻋﻄﻴﻪ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻨﺲ ۾‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﺮﻳﺠﻮﺋﻴﭧ آﻫﻲ ۽ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮي ﭤﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﺳﻨﺪس ﭜﻴﮣﻮن ۽ ﭜﺎ‪ ‬ﺗﻬﺮان ۾ ﺋﻲ ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﻲ‬ ‫وﻓﺎت وﻗﺖ ‪ ۵۶‬ﺳﺎل ﻋﻤﺮ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ‪ ۱۵‬ﺟﻮن ‪ ۱۹۴۴‬ﺗﻲ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻳﻮﭘﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﻴﺮٽ ۾ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮔﻬﺮ ﺟﻨﻢ ورﺗﻮ ﻫﻮ‪ .‬ورﻫﺎﮜﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﻨﻦ راوﻟﭙﻨﮉي ۾ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻼس روم ۾ ﻟﻴﻜﭽﺮ ﭔﮅڻ ۽ ﻣﻴﺲ ۾ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﮐﺎن وﭠﻲ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾‬ ‫اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﮔﻬﻤﮡ ۽ ﻃﻮﻓﺎﻧﻲ راﺗﻴﻦ ۾ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻧﻴﻚ ﻳﺎدون واﺑﺴﺘﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺎﺳﭩﻞ ﺟﻲ راﻧﺪﻳﻦ ۾ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬ ‫ﻫﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ‪) Rowing‬ﭼﭙﻦ ذرﻳﻌﻲ ﭔﻴﮍي ﻫﻼﺋﮡ(‪)Sailing ،‬ﺳﮍﻫﻦ رﺳﺘﻲ ﭔﻴﮍي ﻫﻼﺋﮡ( ﺟﻬﮍن ﻛﻤﻦ ۾ ﺟﺘﻲ ﮔﮇ‬ ‫ﮔﮇ ﻫﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ اﺗﻲ ﺳﺰاﺋﻮن ﺑﻪ ﮔﮇ ﮐﺎﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﺎل ۾ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﺟﻮﻧﻴﺌﺮ ﻫﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺟﺘﻲ اﺳﺎن ﭔﺌﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭨﻴﻤﻦ ﺟﺎ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ اﺗﻲ ‪ PT‬ﭘﺮﻳﮉ ﮐﺎن ﻟﻨﻮاﺋﻴﻨﺪا ﭘﮡ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻲ ڏﻳﮃ ﺑﻴﻤﺎري ﺟﻮ ﺑﻬﺎﻧﻮ ﻛﺮي ‪ Sick Parade‬۾ داﺧﻞ ﭤﻲ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﻲ ‪) Sick bay‬اﺳﭙﺘﺎل( ۾ ﭘﻬﭽﻲ‬ ‫وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺗﻪ ڊاﻛﭩﺮ دواﺋﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻚ ﻳﺎ ﭔﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻ‪ Rest ‬ﻟﮑﻲ ڏﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ‪Malingering‬‬ ‫)ﺑﻬﺎﻧﻲ ﺑﺎزي( ﻟﮑﮡ ﻛﺮي ﺳﺰا ﮐﺎﺋﮣﻲ ﭘﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ‪ PT‬ﻣﻬﻞ ﻫﻔﺘﻲ ۾ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﮀﻨﮁﺮ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﺰا ﭘﻜﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﮇﻫﻦ ان ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﻚ ﻣﻴﻞ ﺟﻲ ڊوڙ ۾ اﺳﺎن آﺧﺮي ﭘﻨﺠﻦ ﻛﺌﮉﭨﻦ ۾ ﻫﻮﻧﺪا‬

‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﺗﮑﻮ ڊوڙڻ ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﭼﺘﺎ‪ ‬ڏﻧﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ آﺧﺮي ﭘﻨﺠﻦ ﭴﮣﻦ ﮐﻲ وڌﻳﻚ اڌ ﻣﻴﻞ ڊوڙﮢﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪ .‬ﭔﻦ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺟﺎﺋﺰو ﻟﮙﺎﺋﻲ ورﺗﻮ ۽ اﻫﺎ ﺳﻬﮣﻲ ﺻﻼح ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻪ ڏﻧﻲ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﭨﻦ ﻫﻔﺘﻦ اﻧﺪر اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫”ﻋﻘﻠﻤﺒﻨﺪي ان ۾ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﮑﻮ ڊوڙڻ ﺑﺪران آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ڊوڙﺟﻲ“‬

‫”واﻫﻪ ﺳﺎﺋﻴﻦ واه!“ ﻣﻮن وراﮢﻴﻮ ﻣﺎﻧﺲ“ ۽ اڌ ﻣﻴﻞ وڌﻳﻚ ڊوڙڻ ﺟﻲ ﺳﺰا ﮐﺎﺋﺠﻲ؟“‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫”اﻫﺎ ﺳﺰا ﮐﺎﺋﮡ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ“‪ ،‬اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ ﻫﻮ ﭘﺮ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻫﻮ ﻓﻠﺴﻔﻮ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﻪ آﻳﻮ‪.‬‬ ‫”ﮀﻮ ﭜﻼ ؟“ ﻫﻮن‪ ‬ﺗﻪ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬

‫”ڏس ﻧﻪ ﭘﺎڻ ﭨﻴﻬﻦ ﭴﮣﻦ ۾ آﺧﺮ ﻛﻦ ﮐﻲ ﺗﻪ آﺧﺮ ۾ ﺑﻪ اﭼﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪ ،‬ﭼﺎﻫﻲ ﮐﮣﻲ ﻛﻴﮇو ﺑﻪ ﺗﮑﻲ ﮐﺎن ﺗﮑﻮ ڊوڙﺟﻲ“ اﺳﻼم‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ‪ Reasoning‬ﻛﺌﻲ“‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﭘﻨﺠﻦ ۾ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﭘﺎڻ ﺑﻪ اﭼﻮن ﭤﺎ“‬ ‫ٰ‬ ‫”ﭘﻮ‪ ‬ﭜﻼ ﮀﺎ ﻛﺠﻲ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺼﻄﻔﻲ‬ ‫”ﺗﮑﻮ ڊوڙڻ ﺑﺪران آﻫﺴﺘﻲ ڊوڙﺟﻲ ۽ اڌ ﻣﻴﻞ ﺳﺰا ﺧﺎﻃﺮ وڌﻳﻚ ڊوڙڻ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻲ ﺳﺎن ﻗﺒﻮل ﻛﺠﻲ“ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﭼﻴﻮ ”ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﻴﻞ ﺗﮑﻮ ڊوڙڻ ﮐﺎن ڏﻳﮃ ﻣﻴﻞ آﻫﺴﺘﻲ ڊوڙڻ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ آﺳﺎن آﻫﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ ﺗﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭤﻮرو ﭤﻴﻨﺪو“‬

‫اﻛﻴﮉﻣﻲ وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ واﻗﻌﻮ ﻳﺎد ﭤﻮ اﭼﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ وارن ۾ ﻫﻚ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﺟﻮ ﭘﻮڙﻫﻮ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ‬ ‫ﻛﺌﭙﭩﻦ واﭨﻜﻨﺴﻦ ﺑﻪ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ وڏي ﻋﻤﺮ ۽ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻲ ڊﮔﻬﻲ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻛﺮي ﻫﺮ ﻫﻚ ﻋﺰت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪،‬‬ ‫اﺳﺎن ﺧﻮﺷﻨﺼﻴﺐ ﭼﺌﺒﺎﺳﻴﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻛﺌﭙﭩﻦ واﭨﻜﻨﺴﻦ ﺟﻬﮍي ﺷﺨﺼﻴﺖ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ۾ ﭔﻪ ﺳﺎل ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﻧﻴﻮﻳﮕﻴﺸﻦ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺘﺎب اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻧﻴﻮل اﻛﻴﮉﻣﻴﻦ ۾ ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ‪ UNO‬ﻃﺮﻓﺎن ﻛﻮ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪو اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ ﭠﻬﻴﻞ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻨﻈﻮرﻳﻮن ڏﻳﮡ ﻻ‪ ‬اﭼﮣﻮ‬ ‫ﭤﻴﻮ ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ﮐﺎن ڏﻫﻪ ﻣﻴﻞ ﮐﻦ ﭘﺮي ﺳﻤﻨﮉ ۾ ”ﺟﻠﺪﻳﺎ“ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﭔﻴﭧ ﺗﻲ ﻫﺌﻲ ﺳﻮ‬ ‫ﻫﻦ اوﭼﺘﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ﻻ‪ ‬ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻣﻌﺰز ﻣﻬﻤﺎن ﮔﻬﺮاﺋﮡ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﭤﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﺟﻠﺪي ﺟﻠﺪي‬ ‫اﻫﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﻛﺌﮉﭨﻦ ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻗﺪ ﺟﺎ ڊﮔﻬﺎ آﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ﺑﺪران ﻣﻬﻤﺎن ﻃﻮر ﺳﻮل ڊرﻳﺲ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ ﻓﻘﻂ اﻫﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن‬ ‫۾ وﻳﻬﺎرﻳﻮ وﭸﻲ‪ .‬ان ﻛﻢ ﻻ‪ ‬اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﻮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ۽‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ﺑﺪران ‪ Civilian‬ڊرﻳﺲ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻮٽ ﻛﻮٽ ﭘﺎﺋﻲ اﭼﻮن ﭘﺮ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻮن ﮐﻲ ۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻚ ﭨﺌﻴﻦ دوﺳﺖ ﻗﻤﺮ اﻋﻈﻢ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﺳﺎن واﻗﻌﻲ ﭔﺎﻫﺮان آﻳﻞ ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻣﻜﻤﻞ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺳﻮٽ ﭘﺎﺗﻮ ۽ ﻫﻚ ﻫﭣ ۾ ﻫﺌﭧ ۽‬ ‫اﺋﻜﭩﻨﮓ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﻪ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﭘﻲ ﭨﻲ ﻛﺌﺴﻴﻦ ﻧﻪ ﭘﺮﻳﮉ‪ ،‬ﻧﻴﺮن ﺑﻌﺪ اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﭔﺌﻲ ۾ ﭘﺎﺋﻴﭗ‪ ،‬ﻗﻤﺮا ﻋﻈﻢ ﻛﮍ ﺗﻲ ﭘﺠﺎﻣﻲ ۾ ۽ آﺋﻮن وري ﻛﺎرو ﭼﺸﻤﻮ ﭘﺎﺋﻲ آڊﻳﭩﻮرﻳﻢ ڏي وڌڻ ﻟﮙﺎﺳﻴﻦ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻮ اﻳﺠﻮﻛﻴﺸﻦ آﻓﻴﺴﺮ ﻛﻤﺎﻧﮉر اﺳﺮار ا� ﻣﻠﻲ وﻳﻮ )ﻫﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﭘﻴﭩﺎرو ۾ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ ﻫﻮ(‪ .‬ان‬ ‫ﮐﻲ ان ‪ Plan‬ﺟﻲ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ اڄ اﻳﻨﺪڙ ﻣﻬﻤﺎن ﺟﻲ ﻟﻴﻜﭽﺮ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺌﮉﭨﻦ ﮐﻲ ﺑﻨﺎ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ۾ اﭼﮣﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﮐﻲ ﭘﺎﺋﻴﭗ )ﺳﻠﻔﻲ( ﮀﻜﻴﻨﺪو‬ ‫ﻫﻦ ﮐﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻲ‪ ‬ﻓﺌﻨﺴﻲ ڊرﻳﺲ ڏﺳﻲ ﺑﺎﻫﻪ وﭠﻲ وﺋﻲ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ڏﺳﻲ‪ .‬ﭘﺮي ﮐﺎن ﺋﻲ رڙ ﻛﺮي ﭼﻴﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬

‫”‪“You jokers! Come here‬‬

‫۽ ﭘﻮ‪ ‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﻪ ان ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﺳﺰا ﺧﺎﻃﺮ ﭘﺮﻳﮉ ﮔﺮاﺋﻮﻧﮉ ﺟﺎ ﭔﻪ ﭼﻜﺮ ﻫﮣﺎﺋﻲ ﭔﻴﻦ ﻛﺌﮉﭨﻦ ﺟﻲ ﻧﻈﺮن ۾ ذﻟﻴﻞ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ان‬ ‫ﺑﻌﺪ ﭼﻴﻮ ”ﻫﺎڻ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺳﺎن ﺳﻮٽ ۽ ﭨﺎﺋﻲ ﭘﺎﺋﻲ اﭼﻲ وﻳﻬﻮ“‬

‫اﺳﺎن ﺳﺌﻮٽ ﭨﺎﺋﻲ ۾ اﮘﻴﻦ ﻗﻄﺎر ۾ وﻳﭡﻞ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻌﺰز ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ اﭼﻲ وﻳﭡﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﭤﻮري دﻳﺮ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻛﺌﭙﭩﻦ واﭨﻜﻨﺴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻢ وﻃﻨﻲ ﮔﻮري اﻧﮕﺮﻳﺰ ﻣﻬﻤﺎن ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎن وﭠﻲ ﻫﺎل ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﻮ ۽ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮن ۽ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ﮐﺎن آﻳﻞ ﻣﻌﺰز ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﺳﺎن ﺗﻌﺎرف ﻛﺮاﺋﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻏﺮﻳﺐ ﮐﻲ ﻛﺎ اﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﺋﻲ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ‬ ‫اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﻲ اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد وڌاﺋﮡ ﻻ‪ ‬اﺳﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺌﮉﭨﺲ ﮐﻲ ﺑﻨﺎ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ۾ ﮔﻬﺮاﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ‬

‫واﭨﻜﻨﺴﻦ اﺳﭩﻴﺞ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮن ﺳﺎن ‪ UNO‬ﺟﻲ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪي ﮐﻲ ﻣﻼﺋﮡ ﺑﻌﺪ ﺟﻬﮍو اﺳﺎن ڏي وڌﻳﻮ ۽ اﺳﺎن ﺗﻲ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﭘﻴﺲ ﺗﻪ واﺋﮍو ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ اﺳﺎن ﻛﻮ ‪ Sick parade‬۾ آﻫﻴﻮن‪ ،‬۽ ﻫﻦ ﻣﻬﻤﺎن ﮐﻲ اﺳﺎن ﺳﺎن ﻣﻼﺋﮡ ﺑﺪران‬ ‫اﺳﺎن ﮐﻲ ﭨﻮﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ؛‬

‫!‪You lazy bombs‬‬

‫‪Always in sick parade.‬‬

‫۽ اﺳﺎن ﮐﺎن وڌﻳﻚ اﺳﺎن ﺟﻲ اﻛﻴﮉﻣﻲ ﺟﻲ ﻛﻤﺎﻧﮉﻧﭧ ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻦ ﻟﻬﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ‪ UNO‬ﻃﺮﻓﺎن آﻳﻞ ﮔﻮرو ﮀﺎ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو ﺗﻪ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ‬ ‫ﻫﻲ ﺑﻴﻤﺎرن ﺟﻲ ﻟﺴﭧ وارا ﻛﺌﮉٽ آﻫﻦ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻨﺪس ﺷﺎن ۾ آڌر ﭜﺎ‪ ‬ﻛﺮڻ وارا ﻛﻬﮍا ﻣﻬﻤﺎن ﺑﭽﻴﺎ‪ .‬اﺳﻼم‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﭤﻲ ﭘﻬﺎڄ ﻋﻮرت واﻧﮕﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻦ ۾ ﭼﻴﻮ؛‬ ‫”ﭼﮝﻮ ﭤﻴﻦ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺳﺎڻ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﻤﭙﻠﻴﭧ ﺳﺌﻮٽ ۾ ﺟﻴﻜﻮ ڊوڙاﺋﻲ ﺗﻴﻞ ﻛﮃﻳﺎﺋﻮن ان ﺟﻮ ﺑﺪﻟﻮ ﻣﻠﻴﻦ‪“.‬‬

‫اﻳﺮان ﻫﻚ ﻧﻈﺮ ۾‬ ‫•‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻬﺬﻳﺐ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺟﻬﻮﻧﻴﻦ ﺗﻬﺬﻳﺒﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﺗﻪ اﻳﺮان اﭸﺎ ﺑﻪ وڏو ﻣﻠﻚ ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ﻋﺮاق‪ ،‬اڄ واري ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۽‬ ‫•‬ ‫ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﺎ اﭼﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪.‬‬

‫اڄ ﺑﻪ اﻳﺮان ﻛﺎﻓﻲ وڏو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻓﺮاﻧﺲ‪ ،‬اﺳﭙﻴﻦ ۽ ﭼﻮﭤﻮن ﺟﺮﻣﻨﻲ ﻣﻼﺋﺠﻦ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻴﮇي‬ ‫•‬ ‫اﻳﺮاﺿﻲ ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻤﻠﻲ ﭘﮑﻴﮍ ﺳﺎڍا ﺳﻮرﻫﻦ ﻟﮏ ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺣﺴﺎب ﺳﺎن اﻳﺮان دﻧﻴﺎ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺘﺮﻫﻮن ﻧﻤﺒﺮ وڏو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭔﺎﻫﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن اﻳﺮان ﭨﻴﻠﻔﻮن ﻛﺮڻ ﻻ‪ ۰۰۹۸ ‬ﻛﻮڊ ﻣﻼﺋﺠﻲ ۽ ان ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻛﻮڊ ﻧﻤﺒﺮ ﻣﻼﺋﺠﻲ‪.‬‬ ‫•‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﻛﻮڊ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫ﺗﻬﺮان‬

‫‪۰۰۹۸ ۵۱‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن‬

‫‪۰۰۹۸ ۳۱‬‬

‫ﺷﻴﺮاز‬

‫‪۰۰۹۸ ۷۱‬‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰ‬

‫اﻫﻮاز‬

‫‪۰۰۹۸ ۴۱‬‬ ‫‪۰۰۹۸ ۶۱‬‬

‫‪۰۰۹۸ ۲۵۱‬‬

‫ﻗﻢ‬

‫زاﻫﺪان‬

‫ﻫﻤﺪان‬

‫•‬

‫‪۰۰۹۸ ۵۴۱‬‬ ‫‪۰۰۹۸ ۸۱۱‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ اﻣﺮﺟﻨﺴﻲ ﭨﻴﻠﻴﻔﻮن ﻧﻤﺒﺮ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬

‫ﭘﻮﻟﻴﺲ‪۱۱۰ :‬‬

‫اﺋﻤﺒﻮﻟﻴﻨﺲ‪۱۱۵ :‬‬

‫ﻓﺎﺋﺮ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ‪۱۲۵ :‬‬

‫•‬

‫اﻳﺮان ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺳﮇﺑﻮ آﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬

‫‪ ۱۹۳۵‬۾ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﺮﻛﺎري ﻃﺮح ﻧﺎﻟﻮ ”ﭘﺮﺷﻴﺎ“ ﺑﺪران ”اﻳﺮان“ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬

‫‪۱۹۷۹‬۾ ﺷﻬﻨﺸﺎه اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﭤﻴﮡ ۽ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫اﻳﺮان“ )‪ (Islamic Republic of Iran‬رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫•‬

‫‪ ۱۹۸۰‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۸۸‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ۽ ﻋﺮاق ﺟﻲ ﻟﮍاﺋﻲ ﻫﻠﻨﺪي رﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﺎرڊر ﻳﻌﻨﻲ ‪ Boundaries‬ﺟﻲ ﻣﺎپ ورﺗﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ‪ ۵۴۴۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭤﻴﻨﺪي ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎڙي وارن‬ ‫•‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺳﺎن ﻫﻦ رﻳﺖ ﻛﺎﻣﻦ ﺑﺎرڊر ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻮ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ‪ ۹۳۶‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‪ ،‬آرﻣﻴﻨﻴﺎ ‪ ۳۵‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‪ ،‬آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ‪۶۱۱‬‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‪ ،‬ﻋﺮاق ‪ ۱۴۵۸‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ‪ ۹۰۹‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻲ ‪ ۴۹۹‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ۽ ﺗﺮﻛﻤﺴﺘﺎن ‪ ۹۹۲‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ اﻳﺮاﻧﻲ ۽ اوﻣﺎﻧﻲ ﻧﺎر ﭘﺎﺳﻲ واري ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻮ ‪ ۲۴۴۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﻛﻨﺎرو آﻫﻲ ۽ ﻣﭥﻲ اﺗﺮ ۾ ﻛﺌﺴﭙﻴﻦ‬ ‫•‬ ‫ﺳﻤﻨﮉ ﭘﺎﺳﻲ ‪ ۷۴۰‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﻛﻨﺎرو آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﭘﻴﭩﺮوﻟﻴﻢ‪ ،‬ﻗﺪرﺗﻲ ﮔﺌﺲ‪ ،‬ﻛﻮﺋﻠﻲ‪ ،‬ﻛﺮوﻣﻴﻢ‪ ،‬ﭨﺎﻣﻲ‪ ،‬ﻟﻮه‪ ،‬ﺷﻴﻬﻲ‪ ،‬ﺟﺴﺖ ۽ ﺳﻠﻔﺮ ﺟﻬﮍي ﻣﻌﺪﻧﻲ ﺷﻴﻦ‬ ‫•‬ ‫ﮐﺎن ﻣﺎﻻ ﻣﺎل آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ﺳﺖ ﻛﺮوڙ ﮐﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻦ ۾ اڌ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻓﺎرﺳﻲ )ﭘﺮﺷﻦ( ﻧﺴﻞ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻦ‪۲۴ ،‬‬ ‫•‬ ‫ﺳﻴﻜﮍو آذري آﻫﻦ‪ ۸ ،‬ﺳﻴﻜﮍو ﮔﻴﻼﻛﻲ ۽ ﻣﺰﻧﺪاراﻧﻲ آﻫﻦ‪ ۷ ،‬ﺳﻴﻜﮍو ﻛﺮد‪ ۳ ،‬ﺳﻴﻜﮍو ﻋﺮب‪ ۲ ،‬ﺳﻴﻜﮍو ﻟﻮر )‪(Lur‬‬ ‫اﻫﮍا ‪ ۲‬ﺳﻴﻜﮍو ﺑﻠﻮچ‪ ۲ ،‬ﺳﻴﻜﮍو ﺗﺮڪ ۽ ﺑﺎﻗﻲ ﻫﻚ ﺳﻴﻜﮍو ﭔﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ‪ ۹۰‬ﺳﻴﻜﮍو ﺷﻴﻌﺎ آﻫﻦ ۽ ‪ ۱۰‬ﺳﻴﻜﮍو ﺳﻨﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﺠﻬﻪ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻳﻬﻮدي‪،‬‬ ‫•‬ ‫ﺑﻬﺎﺋﻲ ۽ ﭘﺎرﺳﻲ ﺑﻪ رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫•‬

‫ﻫﻤﮫ‬

‫ﺧﺠﻞ‬

‫اﻳﺮان ﮐﻲ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺟﻬﮍن ﺷﺎﻋﺮن ﺳﭵﻲ ﻋﺎﻟﻢ )‪ (Universe‬ﺟﻲ دل ﺳﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻲ‪:‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ‬

‫ﻧﻴﺴﺖ‬

‫ﺗﻦ‬

‫ﮔﻮ‬

‫اﺳﺖ‬

‫ﻳﻨﺪه‬

‫و‬

‫زﻳﻦ‬

‫اﻳﺮان‬

‫دل‬

‫ﻗﻴﺎس‬

‫اﻳﺮان ﻻ‪ ‬ﮔﻬﭧ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺑﻪ ﻧﻪ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻲ ﻛﻮ اﻳﺮان ﮐﻲ ﺟﻨﺖ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﻳﺎ ﺑﺎغ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﺮ دوﺳﺖ‬ ‫•‬ ‫ﻣﺎن ﻣﺸﻚ ﺟﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪ ‬اﭼﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻮﺳﺘﺎن‬ ‫ﻫﻤﻲ‬

‫ﺑﻮي‬

‫ﻛﮫ‬

‫ﻣﺸﻚ‬

‫اﻳﺮان‬

‫آﻳﺪ‬

‫ﺑﻬﺸﺖ‬

‫از‬

‫اﺳﺖ‬

‫ﻳﺎ‬

‫دوﺳﺘﺎن‬

‫اﻳﺮان ۾ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ آﻧﺪل اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن اڳ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎه‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻣﻐﺮﺑﻲ‬ ‫•‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ ﺟﻮ ﭼﻤﭽﻮﭤﻴﻮ ﭘﺌﻲ ﻫﻠﻴﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ واه واه ﭘﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ۽ ﻋﻮام ﻻ‪ ‬اﻧﺼﺎف ﺟﻬﮍﻳﻮن‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺋﻲ وﺳﺮي وﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺿﻴﺎء ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻻ‪ ‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻬﮍﻳﻦ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻃﺎﻗﺘﻦ ﮐﻲ وٺ ﻧﭥﻲ ڏﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ ﺧﺮاب ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻳﺮان ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﭘﺎ‪ ‬ﺻﺪي‪ ‬ﮐﺎن‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻴﮉﻳﺎ ذرﻳﻌﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ اﻫﻮ ﭼﺘﺎ‪ ‬ڏﻧﻮ ﭘﻴﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﺟﻬﻮ ﭤﻮ اﻳﺮان ﭨﭩﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ﭘﻬﭽﮡ ﺳﺎن ﻳﻜﺪم‬ ‫اﺣﺴﺎس ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻫﮍي ﻛﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭜﻠﻲ ﮐﮣﻲ ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺳﻼﻣﻲ رﻳﭙﺒﻠﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﻋﺪم‬ ‫اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺟﻲ دﻋﻮا ﻛﻨﺪا رﻫﻦ‪ .‬ﺳﭻ ﺗﻪ ﻫﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮن ﭘﺎڙو ﻋﻮام ۾ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺋﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ درﺟﻲ ﺟﻮ ﻣﻌﺎﺷﺮﺗﻲ اﻧﺼﺎف آﻫﻲ‪ .‬اڄ ﻧﻪ رﮘﻮ ﻫﺮ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬ﮐﻲ روز ﻣﺮه ﺟﻲ‬ ‫اوﻧﻬﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ان ﺟﻮ اﻫﻢ ﺳﺒﺐ‬ ‫ٰ‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﻃﺮﻓﺎن ﺑﺮاﺑﺮ رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ ﺑﻠﻜﻪ اﻧﻬﻦ ﻏﺮﻳﺐ ۽ ﮘﻮﭠﺎﮢﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺻﺤﺖ ۽‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻲ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺑﻨﺎ ﻓﺮق رﮐﮡ ﺟﻲ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻦ ﮐﻲ ﺷﺎه ﺟﻲ دؤر ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﮁﻴﻮ ﺑﻪ ﻛﻮﻧﻪ ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾‬ ‫اڄ ﻫﺮ ﻫﻚ ﮔﺎڏي رﮐﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﺎه ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻫﺎ اﺟﺎزت ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﺧﺎص ﻃﺒﻘﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ‬ ‫ﻫﺎڻ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ اﻫﺎ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺿﺮوري آﻫﻲ ﺗﻪ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﻮ ﻫﺠﻮم ﭤﻴﮡ ﻟﮙﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ان ﺳﻬﻮﻟﺖ‬ ‫ﻛﺮي اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻌﺒﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎﺋﺪو رﺳﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪ ۲۸‬ﺳﺎل ﮔﺬري وﻳﺎ آﻫﻦ ﭘﺮ اﭸﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ۾ ﻛﺎﺑﻪ اﻫﮍي ﺗﺤﺮﻳﻚ ﭘﻴﺪا ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫•‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮام ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ اﺳﻼﻣﻲ ۽ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎن ﺑﺪ دل ﻧﺎﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻼف ﻫﺠﻲ‪ .‬ﺗﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻧﮕﺎرن ﺟﻲ اﻫﺎ را‪ ‬ﺿﺮور آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻣﺮاﻧﻪ آﻫﻲ ﭘﺮ ان ﮐﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻧﻈﺎم ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ اﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﻟﭽﻚ رﮐﻲ‬ ‫ڊﻛﭩﻴﭩﺮﺷﭗ ﻧﭥﻮ ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ‪ ،‬ﮀﻮﺗﻪ ﻫﻦ ۾ ﻣﺸﺎورت ﺟﻮ‬ ‫ٰ‬ ‫وﺋﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﻫﻮ ﭨﭩﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬ ‫ڊﮔﻬﻲ ﻋﺮﺻﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻴﻞ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺘﻦ ۾ واڌ اﭼﮡ ﻛﺮي اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺧﺰاﻧﻮ ﻛﺎﻓﻲ ﭜﺮﺟﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ۽‬ ‫•‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﻠﻜﻲ زرﻣﺒﺎدﻟﻲ ﺟﻮ ذﺧﻴﺮو ﺑﻪ ﻫﻦ وﻗﺖ ﻣﻌﻘﻮل ﻣﻘﺪار ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڙي وارﻳﻦ ﮔﻠﻒ ﺟﻲ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﺟﻨﻬﻦ‬

‫اﭔﻬﺮاﺋﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺗﻴﻞ ﻛﮃي ان ﮐﻲ وﻛﮣﻲ ﭘﺌﺴﻲ ﮐﻲ اﺟﺎﻳﻦ ﺳﺠﺎﻳﻦ ﺷﻴﻦ ۾ ﺿﺎﻳﻊ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ -‬اﻳﺮان ان ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﮐﺎن ﻫﻤﻴﺸﮫ ﭘﺎﺳﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان وارن ﻫﺮ ﺳﺎل ”آﺋﻞ اﺳﭩﻴﺒﻼﺋﺰﻳﺸﻦ ﻓﻨﮉ“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ارﺑﻬﺎ ڊاﻟﺮ ﺑﭽﺎﻳﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﺑﭽﺖ ﺟﻮ ﻣﻘﺼﺪ اﻫﮍن ڏﮐﻴﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﮡ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ادب ۽ ﺷﻌﺮ و ﺷﺎﻋﺮي ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺮوع ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﻬﺎﻛﺎ ﻟﮑﻴﺎ اﭤﻢ‪ .‬ﻫﻦ وﻗﺖ‬ ‫•‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﻳﺎد اﭼﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻻ‪ ‬ﻫﻴﭟ ڏﻳﺎن ﭤﻮ‪:‬‬ ‫•‬

‫ﭜﮙﻞ ﻫﭣ وري ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻢ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﭨﭩﻞ دل ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺻﺤﻴﺢ وﻗﺖ ﺗﻲ اﮀﻼﻳﻞ ﭘﭥﺮ ان ﺳﻮن ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻏﻠﻂ وﻗﺖ ﺗﻲ ڏﺟﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﺮ اﻧﺴﺎن ﻫﭥﻦ ۾ اﻫﻮ ﮐﮣﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺳﻜﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺟﻮ اﻧﮅو‪ ،‬ﮔﻮﻧﮕﻮ ۽ ﭔﻮڙو ﻫﺠﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﻛﻮﺑﻪ ڏﻳﺌﻮ ﺻﺒﺢ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﭥﻮ ﭔﺮي‪.‬‬

‫•‬

‫ﻧﺎﻧﮓ ﺟﻬﻠﮡ ﻻ‪ ‬دﺷﻤﻦ ﺟﻮ ﻫﭣ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺠﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺧﺮاب ﭰﭧ ﮀﭩﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﮔﭥﻮ ﻟﻔﻆ ﺻﺤﻴﺢ ﭤﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﻫﺮ ﭼﻮر ﺑﺎدﺷﺎه آﻫﻲ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﺟﻬﻠﺠﻲ ﻧﭥﻮ‪.‬‬

‫•‬

‫ﮔﻼب ﺳﺎن ﭘﻴﺎر ﻛﺮڻ واري ﮐﻲ ﻛﻨﮉن ﺟﻲ ﺑﻪ ﻋﺰت ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﺟﮇﻫﻦ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﻛﮃي ﭤﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﻠﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﺳﺎن ﺑﻪ ڏﻧﺪ ﭜﭵﻴﻮ ﭘﻮن‪.‬‬

‫•‬

‫اﻧﮅو ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭠﻮڙﻫﻲ ﺗﺎن ﭘﻴﻮ ﭠﭡﻮﻟﻴﻮن ﻛﺮي‪.‬‬

‫•‬

‫ﭔﻠﻲ ۽ ﻛﻮﺋﻲ ﺟﻮ ﺻﻠﺢ دﻛﺎﻧﺪار ﺟﻲ ﺗﺒﺎﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ ۽ ﭘﺎرﺳﻲ‪:‬‬ ‫ﺗﻬﺮان ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻮﭨﻞ ۾ آﺋﻮن رﻫﻴﻞ ﻫﻮس ان ﺟﻲ ﭜﺮواري ﻛﻤﺮي ۾ ﭔﻪ ﺗﺮڪ دوﺳﺖ رﻫﻴﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮ اﻧﻘﺮه ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻳﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﭡﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﺎﺋﻮن ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻴﻌﮫ ﻣﻜﺘﺐ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﺳﺎن واﺳﻄﻮ ﻧﻪ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﺮان ۾ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺷﻬﺮ ﮔﻬﻤﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﺘﻲ ﺗﻬﺮان آﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﺘﺎن ﻗﻢ‬ ‫ﻳﺎ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮن ڏي وﭸﮡ ﺑﺪران ﻛﺌﺴﭙﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ )ﺑﺤﺮ ﻗﺰوﻳﻦ( ﺟﻲ ﻛﻨﺎري وارا ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺑﻮﻟﺴﺮ‪ ،‬ﻣﺤﻤﻮد آﺑﺎد‪ ،‬ﻧﻮﺷﻬﺮ ۽‬ ‫ﺧﻀﺮآﺑﺎد ﮔﻬﻤﮡ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﻧﻴﺮن ﻛﻨﺪي اﻣﺎم ﻟﻔﻆ‬ ‫ﺟﻲ ‪ Definition‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻜﺘﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺟﻮاب ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ۽ ﻫﺘﻲ اﻧﻬﻦ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻻ‪‬‬ ‫ﻟﮑﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ اﻧﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ اڻ ﭴﺎڻ آﻫﻦ ۽ اﻳﺮان ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ اﭼﻲ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎري ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫اﺳﻼم ۾ ”اﻣﺎم“ ان ﺷﺨﺺ ﻻ‪ ‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ دﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ اﻫﻢ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻟﻔﻆ ﻋﺪد‬ ‫واﺣﺪ )‪ (Singular‬ﻃﻮر ﻗﺮآن ۾ ﺳﺖ دﻓﻌﺎ آﻳﻮ آﻫﻲ ۽ ﺟﻤﻊ ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾ ”ﻋﺎﺋﻤﮫ“ ﭘﻨﺞ دﻓﻌﺎ آﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬اڄ ﺟﻲ دؤر ۾‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻫﻮﺑﻬﻮ ﻗﺮآن واري ﻧﭥﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭘﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻜﺘﺐ ﻓﻜﺮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻦ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ردو ﺑﺪل‬ ‫اﻣﺎم ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭤﻴﻨﺪي رﻫﻲ آﻫﻲ ﺟﻦ ﻣﺎن ﭘﻨﺞ ﻣﻌﻨﺎﺋﻮن اﻫﻢ آﻫﻦ‪ ...‬ﻫﻨﻦ‬ ‫اﻳﻨﺪي رﻫﻲ آﻫﻲ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ اﻣﺎم ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺗﺮڪ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮن ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺷﻴﻌﺎ اﺳﻼم ۾ اﻣﺎم ﺑﻨﻴﺎدي ۽ اﻫﻢ ﺷﻲ‪ ‬آﻫﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺳﻨﻴﻦ وٽ اﻣﺎم ﻟﻔﻆ ﺟﻲ ﻛﺎ اﻫﮍي‬ ‫وڏي اﻫﻤﻴﺖ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬۽ اﻣﺎم ﻟﻔﻆ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻟﻘﺐ ﻃﻮر اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻟﻔﻆ اﻣﺎم ﺟﻮن ﻫﻴﭡﻴﻮن ﭘﻨﺞ‬ ‫وﺻﻔﻮن ﭔﮅاﻳﻮن‪:‬‬

‫‪ -۱‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ اﻣﺎم‪:‬‬

‫ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﺟﻴﻜﻮ اﮘﻴﺎن اﭼﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻮ ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺟﻮ ﻟﻴﮉر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ اﻫﻮ اﻣﺎم ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻋﺎم‬ ‫ﻃﻮر اﻣﺎم ﻛﻮ ﻋﻬﺪو ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﻧﻪ وري ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ‪ Qualification‬آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻮﺑﻪ ﻋﺰت وارو‪ ،‬ﻧﻤﺎز ﮐﺎن ﭴﺎﮢﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﮘﻴﺎن‬ ‫اﭼﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ اﻫﻮ اﻣﺎم ﭤﻴﻮ‪ .‬ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻫﺮ ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭴﺎڻ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ واﻗﻒ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ان ﮐﻲ‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻋﺰت ﺑﺨﺸﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻟﻴﮉر ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم ﺑﻨﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ اڄ ﻛﻠﻬﻪ‬ ‫ﻣﺎڊرن دور ۾ ﺧﺎص ﻛﺮي وڏن ﺷﻬﺮن ﺟﻲ ﻣﺴﺠﺪن ۾ اﻣﺎم ﻋﻬﺪي ﻃﻮر ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻣﺴﺠﺪ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻢ ﻛﺎر ﺗﻲ ﻧﻈﺮ رﮐﮡ ۽ ﭘﻨﺞ وﻗﺖ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﮕﻬﺎر ڏﻧﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﺳﻤﻮرو وﻗﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﮐﻲ ڏﻳﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻋﻠﻲ اﮘﻮاڻ‪:‬‬ ‫‪ -۲‬ﺳﭝﻨﻲ ﺟﻮ‬ ‫ٰ‬

‫ﺷﻴﻌﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻣﺎم ﺳﭝﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮ اﮘﻮاڻ ۽ ﺳﺮﺑﺮاه آﻫﻲ‪ .‬اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي ﺷﻴﻌﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻣﺎم ﻓﻘﻂ ﺷﺮوع ﺟﻲ‬ ‫ﺻﺪﻳﻦ ۾‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺘﻴﻦ ﮐﺎن ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻣﺎم ﻫﺠﮡ ﻻ‪ ‬اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻫﺠﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻫﺠﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬ ‫ﻫﺠﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ رب ﺳﺎن ڊاﺋﺮﻳﻜﭧ ﮘﺎﻧﮃاﭘﻮ رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻮ ﺧﻠﻖ ﺧﺪا ﮐﻲ‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻮڙي دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻦ ۾ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ ،‬ﻫﻮ ﻗﺮآن ۽ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﻮ ﭴﺎﮢﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي ﺷﻴﻌﻦ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻚ وﻗﺖ ۾ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ اﻣﺎم ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ اﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻮچ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم ﭔﻦ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﺎ آﻫﻦ‬ ‫ﻫﻜﮍا ﺣﻘﺪار ۽ ﺳﭽﺎ ۽ ﭔﻴﺎ ﻛﻮڙا‪ .‬اﻣﻴﮫ ۽ ﻋﺒﺎﺳﻴﮫ ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻦ ﮐﻲ ﻛﻮڙو ﻳﺎ ﻧﻘﻠﻲ اﻣﺎم ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ۽‬ ‫ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ )‪ (۶۵۶ -۶۶۱‬۽ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ )‪ (۶۶۱ -۶۶۹‬ﮐﺎن وﭠﻲ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي )‪ (۸۶۸ -۸۷۳‬۽ آﺧﺮي ۽‬

‫ﭔﺎرﻫﻮن اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻤﻬﺪي )‪ (۸۷۳‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﭽﺎ اﻣﺎم ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺗﺮﻛﻲ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮن ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺷﻴﻌﻦ ۾ ﺑﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﮔﺮوپ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ زﻳﺪي ﮔﺮوپ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭼﺌﻦ اﻣﺎﻣﻦ ﮐﻲ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ ﮐﺎن ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ زﻳﻦ اﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ )‪-۷۱۳‬‬ ‫‪ (۶۸۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﭹﻴﻦ ﭤﺎ ان ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﺣﻀﺮت زﻳﺪ ﮐﻲ ﺻﺤﻴﺢ اﻣﺎم ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻫﻮ زﻳﺪي ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ اﻫﮍو ﮔﺮوپ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي )‪ (Twelvers‬وارن ﭔﺎرﻫﻦ اﻣﺎﻣﻦ ﻣﺎن ﮀﻬﻴﻦ اﻣﺎم‬ ‫ﺟﻌﻔﺮ اﻟﺼﺎدق )‪ (۷۴۳ -۷۶۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮐﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ان ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﺳﺘﻮن اﻣﺎم اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﮐﻲ ﻣﭹﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﻲ‬ ‫اﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻣﺎﻣﺖ ﻫﻠﻨﺪي اﭼﻲ ۽ اڄ ﻛﻠﻬﻪ آﻏﺎ ﺧﺎن ﺣﺎﺿﺮ اﻣﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ آﻏﺎ‬ ‫ﺧﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫‪ -۳‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ دؤر ۾‪:‬‬

‫اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ دور ۾ آﻳﺖ ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻬﮍا ﻋﺎﻟﻢ ۽ ﻧﻴﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ۽ دﻧﻴﺎﺋﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻦ ۾ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻴﮉرآﻫﻦ‪ ،‬اﻣﺎم ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫‪ -۴‬ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺧﻴﻠﻔﺎ‪:‬‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﻳﺎ ﻟﻴﮉر ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﻧﺎﺗﻲ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﺧﻠﻴﻔﺎ اﻣﺎم ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺧﻠﻴﻔﻮ ﻧﻪ‬ ‫رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ان ﻛﺮي ان ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ان ‪) Term‬اﻣﺎم( ﺟﻮ واﻫﭙﻮ ﮔﻬﭩﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪ -۵‬اﻫﻢ ﺳﻨﻲ ﻋﺎﻟﻢ‪:‬‬

‫ﻛﻴﺘﺮا دﻳﻦ ﺟﺎ ﭴﺎﮢﻮ ۽ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺟﻦ اﺳﻼم ﺟﻲ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻛﺌﻲ اﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻣﺎم ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺣﻨﺒﻠﻲ‪،‬‬ ‫اﻣﺎم ﻏﺰاﻟﻲ‪ ،‬اﻣﺎم ﺷﺎﻓﻌﻲ وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺟﻲ ﭘﺌﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻲ ﺳﻴﻦ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ ﭔﺎرﻫﻦ اﻣﺎﻣﻦ‪ -‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ‪ ،‬اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺻﺎدق‪ ،‬اﻣﺎم‬ ‫•‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﻛﺎﻇﻢ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﺟﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺖ ۽ ﻛﻠﻴﮓ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﻈﻬﺮ ﺣﺴﻴﻦ زﻳﺪي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻋﻘﻴﺪي ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻣﺎم ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﺻﺤﻴﺢ ﻓﻴﺼﻠﻮ ڏﻳﮡ ﺟﻲ اﻫﻠﻴﺖ رﮐﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﻘﻄﻲ ﻧﮕﺎه ﮐﺎن‬ ‫ﻫﻤﻴﺸﮫ ﺻﺤﻴﺢ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫رواﻳﺖ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ ﭼﺎﭼﻮ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﻫﻚ وڏي ﻣﻌﺘﺒﺮ ۽ ﭴﺎﮢﻮ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻋﺰت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﻳﺎ ﺟﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ وراﺋﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ ۽ دﻳﻨﻲ ﻣﺴﺌﻠﻦ ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﺳﻮال ﻛﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺘﻘﻲ )اﻟﺠﻮاد( ﻧﺎﺋﻮن اﻣﺎم )‪ (۸۱۰ -۸۳۵‬ﻣﺴﺠﺪ ۾ داﺧﻞ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ‬ ‫ﺟﻌﻔﺮ )ﻳﻌﻨﻲ اﻣﺎم ﻣﺤﻤﺪاﻟﺘﻘﻲ ﺟﻲ ڏاڏي ﺟﻮ ﭜﺎ‪ (‬اﭤﻲ ﺑﻴﭡﻮ ۽ اﻣﺎم ﺟﻮ ﻫﭣ ﭼﻤﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﺑﻴﭡﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬اﻣﺎم‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺘﻘﻲ ﭼﻴﺲ ﺗﻪ ”ﭼﺎﭼﺎ! ﺗﻮﻫﺎن وﻳﻬﻲ رﻫﻮ‪ “.‬ان ﺗﻲ ﻫﻦ وراﮢﻴﻮ‪” ،‬آﺋﻮن ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻮ وﻳﻬﻲ ﺳﮕﻬﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻮن ﺑﻴﭡﻮ‬ ‫آﻫﻴﻦ‪“.‬‬

‫ﻋﻠﻲ اﺑﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﮐﺎن ﻣﻮﭨﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس دوﺳﺘﻦ ﺳﻨﺪس ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﺎن ﭨﻮﻛﻴﻮ‪” :‬ﺗﻮﻫﺎن وڏي ﻋﻤﺮ ﺟﺎ آﻫﻴﻮ ۽‬ ‫اﻣﺎم ﺻﺎﺣﺐ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ اوﻻد آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ اﻳﮇي ﻋﺰت ﮀﻮ ﺑﺨﺸﻲ؟“‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻮاب ڏﻧﻮ‪” :‬ان ﺑﺎﺑﺖ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺧﺎﻣﻮش رﻫﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬اﻣﺎﻣﺖ ﻫﻚ ﻋﻬﺪو آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻚ رﺗﺒﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻗﺪرت ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺧﺪا ﻣﻮن ﺟﻬﮍي ﭘﻮڙﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﮐﻲ ان ﺟﻲ ﻻﺋﻖ ﻧﻪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن اﻣﺖ ﺟﻲ اﮘﻮاﮢﻲ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺎن ﭘﺮ ُﻫﻦ‬ ‫ﻫِﻦ ﭔﺎر ﮐﻲ ان ﺟﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‪ .‬۽ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ا� ﺟﻲ رﺿﺎ ۾ راﺿﻲ رﻫﮡ ﮐﭙﻲ‪“.‬‬ ‫•‬

‫ﺗﻮري ﻛﻴﺌﻴﻠﻴﻦ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻧﺎروﻳﺠﻴﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۽‬

‫ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻟﻴﮕﺰڪ اورﻳﻨﭧ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ وﻳﺐ ﺳﺎﺋﻴﭧ ﭠﺎﻫﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ‬ ‫اﺳﻼم ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ڏﻧﻲ آﻫﻲ‪:‬‬

‫‪Http. // lexicorient. com/e.o/index.htm.‬‬

‫ﻣﺴﭩﺮ ﺗﻮي ‪ ۱۹۶۸‬۾ ﻧﺎروي ﺟﻲ ﮔﺎدي واري ﺷﻬﺮ اوﺳﻠﻮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﺎروي ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺑﺮﮔﻦ ﻣﺎن ”ﺳﺎﺋﻨﺲ آف رﻟﻴﺠﻦ“ ۾ آﻧﺮس ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺗﻌﻠﻴﻢ دوران ﺳﻨﺪس ﭔﻴﺎ ﺳﺠﺒﻴﻜﭧ‬ ‫ﻋﺮﺑﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺦ ﻫﺌﺎ‪” .‬ﻣﻮن ﻣﺎڊرن اﺳﻼم ۾ ‪ Specialize‬ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ”ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭤﻴﺴﺰ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪۱۹۹۴‬‬ ‫‪ Tunis- Islam‬ﻫﻮ ۽ ﻣﻮن اڍاﺋﻲ ﺳﺎل آرﻛﻴﭩﻴﻜﭽﺮ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻟﮑﻨﻮ ﺟﻲ ﻫﻚ ڊاﻛﭩﺮ ﻗﺎﺳﻢ ﻋﻠﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ دوران ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ڏاﻫﻲ ۽‬ ‫•‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺎﻳﺰﻳﺪ ﺑﺴﻄﺎﻣﻲ ﺟﻲ وﻻدت ﻫﻚ اﻫﮍي ﺧﺎﻧﺪان ۾ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ زرﺗﺸﺖ ‪ Zoroastrian‬ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎه ﮐﻲ ﭘﻮﭴﮡ‬ ‫وارا ﭘﺎرﺳﻲ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻫﻮ ﭔﮅي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ ﻗﺎﺳﻢ ان ﮐﻲ ﻳﻜﺪم ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺑﺎﻳﺰﻳﺪ ﺑﺴﻄﺎﻣﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﮀﺎ اﺳﻼم ﮐﺎن اڳ ﺳﭵﻮ اﻳﺮان آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻨﺪو ﻳﺎ ﭔﮅ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭜﻼري اﺻﺤﺎﺑﻲ ﺳﻠﻤﺎن‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻣﺎ‪ ‬ﭘﻲ‪ ‬ﺑﻪ ﺗﻪ زرﺗﺸﺖ )ﺑﺎه ﺟﺎ ﭘﻮﭴﺎري( ﻫﺌﺎ‪ .‬وﻳﻨﺪي اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻲ زال ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺰار ﺗﻬﺮان‬ ‫ﭜﺮﺳﺎن ﺷﻬﺮ ري ﺟﻲ ﻫﻚ ﺟﺒﻞ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻛﻴﺮ ﻫﺌﻲ‪ .‬آﺗﺸﭙﺮﺳﺖ ﺗﻪ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻲ‪ ‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ آﺧﺮي‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ڊاﻛﭩﺮ ﻗﺎﺳﻢ ﻋﻠﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﮀﮇڻ وﻗﺖ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﭔﻪ ﭨﻲ ﮀﭙﻴﻞ ﻛﺘﺎب ڏﻧﺎ ﺟﻦ ۾ ﻫﻚ رام ﭘﻮﺟﻦ ﺗﻮاري‬ ‫ﺟﻮ ”ﺻﻮﻓﻲ ﻣﺖ‪ ،‬ﺳﺎڌﻧﺎ اور ﺳﺎﻫﺘﻴﮫ“ ﺑﻪ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺻﻔﺤﻲ ‪ ۱۸۶‬ﺗﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺷﻴﺦ ﻓﺮﻳﺪاﻟﺪﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻛﺘﺎب ”ﺗﺬﻛﺮه اوﻟﻴﺎء“ ۾ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﺎﻳﺰﻳﺪ ﺑﺴﻄﺎﻣﻲ ﮐﻲ ﭜﺎرﺗﻴﮫ ﻳﻮگ ﺟﻲ ﭘﺮاﮢﺎﻳﺎم ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻛﺮﻳﺎﺋﻮن‬ ‫اﻳﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻮ ﭜﺎرت ۾ اﭼﻲ ﻛﺠﻬﻪ وﻗﺖ ﻣﻘﻴﻢ ﭘﮡ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ رﻫﺴﻴﻮاد ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺘﻲ ﺋﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺑﺎﻳﺰﻳﺪ‪،‬‬ ‫رﻫﺴﻴﻮادي دروﻳﺸﻦ ۾ ﺷﻤﺎر ﭤﻴﮡ ﻻ‪ ‬ﺳﻨﮅ ۾ ﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺮﺷﺪ‪ ،‬اﺑﻮ ﻋﻠﻲ اﻟﺴﻨﺪي‪ ‬ﮐﺎن ’ﻣﻌﺮﻓﺖ‘ ۽ ’ﻓﻨﺎ‘ ﺟﻲ ﭴﺎڻ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫ﭘﺎڻ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ﻗﺪﻳﻢ آرﻳﺎﺋﻲ ﻣﺬﻫﺐ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻇﻬﻮر‬ ‫•‬ ‫‪ ۲۵۰۰‬ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﻣﺴﻴﺢ ﻓﺎرس ۾ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻦ ﺟﺎ ﭘﻮﺋﻠﮗ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﭧ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻫﻚ ﻟﮏ‬ ‫ﭨﻴﻬﻪ ﻫﺰار ﭘﺎرﺳﻲ ﻣﺲ ﭤﻴﻨﺪا ﭘﺮ ﻫﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻗﺪﻳﻢ ﻣﺬﻫﺒﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ زرﺗﺸﺖ ﭘﺎرﺳﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﻴﺎد رﮐﻴﻮ ان ﻛﺮي ﻫﻦ ﻣﺬﻫﺐ ﮐﻲ زرﺗﺸﺘﻲ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺪس ﻛﺘﺎب ۾ وﺳﺎﺗﻴﺮ ۽ آوﺳﺘﺎ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺳﻲ ﻣﺬﻫﺐ ۾ ﺧﺪا ﺟﻲ ﻻ‪’ ‬اﻫﻮر ﻣﺰدا‘ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮر ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ آﻫﻲ ’آﻗﺎ‘ ۽ ﻣﺰدا ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ’ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ‘ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ آﻗﺎ ﻳﺎ ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ ﻣﺎﻟﻚ‪ .‬ﺑﻘﻮل ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ڊاﻛﭩﺮ ذاﻛﺮ ﻧﺎﺋﻚ ﺟﻲ‪ ،‬اﻫﻮر ﻣﺰدا ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺗﺼﻮر ۾ ﺑﻪ ﻫﻚ ﺧﺪا ﺟﻲ ﺗﺼﻮر ﺟﻮ وڏو دﺧﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺘﺎب وﺳﺎﺗﻴﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺧﺪا ﺟﻮن ﻫﻴﭡﻴﻮن ﺻﻔﺘﻮن‬ ‫ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻮن وﻳﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ﻫﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻛﻮ ﻫﻤﺴﺮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻧﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ اﺑﺘﺪا آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ ﺋﻲ اﻧﺘﻬﺎ‪ .‬ﻧﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻛﻮ ﭘﻲ‪ ‬آﻫﻲ ﻧﻪ ﺋﻲ ﭘﭧ‪ ،‬ﻧﻪ‬ ‫زال آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ اوﻻد‪ .‬ﻫﻮ ﺑﻲ ﺟﺴﻢ ۽ ﺑﻲ ﺷﻜﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻪ اک ﻫﻦ ﺟﻮ اﺣﺎﻃﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﻧﻪ ﻓﻜﺮي ﻗﻮت ﺳﺎن ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﺗﺼﻮر ۾ آﮢﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﺎن وڌﻳﻚ اﺳﺎن ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎڪ ﻛﺘﺎب آوﺳﺘﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖ ا� ﺟﻮن ﻛﺠﻬﻪ ﺻﻔﺘﻮن ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪ :‬ﻫﻮ ﺧﺎﻟﻖ آﻫﻲ‪ ،‬وڏي ﻗﻮت وارو‬ ‫وڏي ﻋﻈﻤﺖ وارو آﻫﻲ‪ .‬داﺗﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺨﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺗﻲ ﻋﺮب ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ ،‬ﺣﻀﻮر ﻛﺮﻳﻢ ﷺ ﺟﻦ ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ‪ ۶۵۱‬۾‬ ‫•‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ان ﮐﺎن اڳ اﻳﺮان ﺗﻲ ‪ ۲۲۴‬ﮐﺎن ‪ ۶۵۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ -‬ﺳﻮا ﭼﺎر ﺻﺪﻳﻮن ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ زرﺗﺸﺖ‬ ‫)‪ (Zoroastrian‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻫﻪ ﺟﺎ ﭘﻮﭴﺎري ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺷﻬﺸﺎه ﻳﺰد ﺳﻮم ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ۽ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﻓﺘﺢ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﻫﺌﺎ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺎﮢﻬﻲ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﮐﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﭤﻲ اﺳﻼم ﻗﺒﻮل ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ‬

‫ﺟﻮ ﻫﻚ وڏو ﮔﺮوه ﺟﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﺎرس ﺻﻮﺑﻲ ﺳﺎن ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻠﻚ اﻳﺮان ﮀﮇي ﭔﺎﻫﺮ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ڏي ﻧﻜﺘﺎ‬ ‫۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﮔﺠﺮات ﮐﺎن اﭼﻲ ﻧﻜﺘﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻣﺬﻫﺐ ۽ واﭘﺎر وڙي ﺟﻲ آزادي ڏﻧﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﭘﺎرس ﺟﺎ ﻫﻲ‬ ‫رﻫﺎﻛﻮ ﭘﺎرﺳﻲ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﺎ ۽ اڄ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ زرﺗﺸﺘﻦ ﮐﻲ ﭔﺌﻲ ﻧﺎﻟﻲ ”ﭘﺎرﺳﻲ“ ﺳﺎن ﺳﭹﺎﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﮔﺠﺮات ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ﻫﻮ ﭜﺮ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن‪ :‬ﻣﻤﺒﺌﻲ ۽ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﺑﻪ رﻫﻴﺎ ۽ اﻧﻬﻦ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ۾ ﻫﻨﻦ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻮ اﻫﻢ رول‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻮ ﻣﺎﻣﺎ ﭘﺎرﺳﻲ اﺳﻜﻮل‪ NED ،‬ﻛﺎﻟﻴﺞ )ﻫﺎڻ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ( وﻏﻴﺮه ﻫﻨﻦ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﺎ ﺋﻲ ﭠﻬﺮاﻳﻞ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ‬ ‫ادارا آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﺌﻠﻴﻨﮉر آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ان ﺳﺎل ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫۾ اﻳﺮان ﺟﻮ آﺧﺮي ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻳﺰدﮔﺮد ﺳﻮم ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۶۳۲‬ﮐﺎن‪ .‬۽ ﻫﻲ ﻳﺰد ﮔﺮد ﺑﺎدﺷﺎه ﺋﻲ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ وﻓﺎت ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻨﺪس ڌﻳﺌﺮون ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ ۽ ﻛﻴﻬﺎن ﺟﻨﮕﻲ ﻗﻴﺪﻳﻦ ﻃﻮر ان وﻗﺖ ﺟﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ‬ ‫ﺟﻲ درﭔﺎر ۾ ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮن وﻳﻮن ﻫﻴﻮن ۽ رواﻳﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﻧﻮ‪ ‬ﺳﺎن اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻧﻜﺎح ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﭤﻴﻨﺪڙ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻮن ﺷﺎدﻳﻮن‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻜﺮڻ ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮا اﺳﺎن ﺟﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﻣﺘﻌﮫ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺟﻲ ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﮃي وﻳﻬﻨﺪا آﻫﻦ ۽ ان ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ﺑﺪران ان ﮐﻲ ﻏﻠﻂ رﻧﮓ ۾ ﭘﺮﮐﻴﻨﺪا آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺘﻌﮫ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﻫﻚ ﻋﺎرﺿﻲ ﺷﺎدي ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﻣﻘﺮر وﻗﺖ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ ﻣﺮد ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻴﻮاه ﻋﻮرت ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ دوران ﻣﺮد ﮐﻲ ﻋﻮرت ﺟﻲ‬ ‫ﺟﻮاﺑﺪاري ﮐﮣﮣﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ ۽ ﭔﺎر ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ان ﺟﻲ ﮐﺎڌ ﺧﻮراڪ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ان ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ آﺋﻮن‬ ‫اﺟﺘﺒﻲ ﺣﺴﻴﻦ ﺟﺎ وﻳﭽﺎر ڏﻳﻨﺪس ﺗﻪ اﺳﻼم ۾ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺷﺎدي ”وڏي ﺑﺮاﺋﻲ“ ﻳﻌﻨﻲ زﻧﺎ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻚ ﺷﻴﻌﮫ دوﺳﺖ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮐﺎن ﺑﭽﮡ ﻻ‪ ‬آﻫﻲ ۽ ان ﭘﻮﻳﺎن ﻧﻴﺖ ﺟﻮ ﻣﺪار آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻮ ان ﺳﻬﻮﻟﻴﺖ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ زﻧﺎ ﮐﻲ ﻓﺮوغ ﭤﻮ ڏﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻏﻠﻂ ﭤﻮ‬ ‫ﻛﺮي‪ .‬۽ اﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻮ اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرﺗﻮن اﻧﺘﻈﺎر ۾ وﻳﭡﻴﻮن آﻫﻦ ۽ ﻫﺮ ﻫﻚ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻳﺎ ڌارﻳﻮن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺘﻌﮫ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎدي ﻛﻨﺪو وﺗﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺗﺎن ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﮐﻠﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﺳﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭼﺎر ﭼﺎر ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻴﻮن ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﻠﻜﻪ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﺳﻼم ﺋﻲ ﻫﻚ واﺣﺪ ﻣﺬﻫﺐ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﺎدي‪ ‬ﺟﻲ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﭤﻮ ﻛﺮي‪ .‬ﭘﺮ ﻛﻮ ﻛﻦ ﺳﺒﺒﻦ ﻛﺮي‬ ‫ﻣﺠﺒﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ زﻧﺎ ﺟﻬﮍي ﺳﺨﺖ ﮔﻨﺎه ۾ ﭰﺎﺳﮡ ﺑﺪران ﭔﻲ‪ ،‬ﭨﻲ ۽ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﺎدي ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ان ﻻ‪ ‬ﻛﻴﮇو‬ ‫ﺳﺨﺖ ﻗﺎﻧﻮن آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺮد ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﭝﻨﻲ زاﻟﻦ ﺳﺎن ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ۾ ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﻮ اﻧﺼﺎف ﻛﺮﮢﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ۾ ﻫﻮس ﺗﻪ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻓﻨﻜﺸﻦ ۾ ﻫﻚ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﮐﻠﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ وڏي ﻋﻴﺎﺷﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﭼﺎر ﭼﺎر ﺷﺎدﻳﻮن ﭤﺎ ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬ان ﺗﻲ ﻣﻮن ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ رﮘﻮ ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ﺟﻲ ﻫﻦ ﭔﻴﭧ ﻣﺌﻦ‬ ‫ﻫﭩﻦ ﺗﻲ ﻫﻚ ﻟﮏ ﮐﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ آﻫﻦ‪ ،‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﭔﮅا‪ ‬اﻧﻬﻦ ۾ ﻛﻮ ﻫﻚ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮن ﭼﺎر ﺗﻪ ﮀﺎ ﭔﻪ زاﻟﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺠﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﻮ اﻫﮍي ﻃﺮح ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﭘﺮ اﻳﺮان ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ رﻫﻨﺪڙ ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ اﻫﻮ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﺷﺎﻳﺪ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﻛﭥﻲ ۽ ﻫﺮ ﻛﻮ وﺗﻲ ﻣﺘﻌﻮ ﻛﻨﺪو‪.‬‬

‫ﻣﺠﺘﺒﻲ ﻣﻮﺳﻮي ﻻري ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ‪Western Civili, zation through‬‬ ‫اﻋﻠﻲ ﭘﺎﻳﮫ ﺟﻮ اﺳﻜﺎﻟﺮ ﺳﻴﺪ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫‪ Muslim Eyes‬۾ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﺳﻼم ۾ ﻛﻲ ﺷﻴﻮن ﻣﻜﺮوه ﺳﮇﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺒﺎح ۽ ﺣﺮام ﺟﻲ وچ ۾ اﭼﻦ‬ ‫ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﺘﻌﮫ ﺑﻪ ان ۾ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺳﻼم ﻫﻚ ﺑﺎﻟﻎ ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺷﺎدي‪ ‬ﺟﻲ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﻛﺮي ﭤﻮ ۽ ﺷﺎدي ﻫﻚ ﻧﻴﻚ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ اﻫﺎ اﻧﺴﺎن ﮐﻲ ﺑﺮاﻳﻦ )زﻧﺎ( ﮐﺎن ﺑﭽﺎﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻣﺘﻌﮫ اﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪‬‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ڌﻧﮅي ڌاڙي ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﺳﺒﺒﻦ ﻛﺮي ﮔﻬﺮ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻋﺮﺻﻲ ﻻ‪ ‬ﭘﺮي رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي )ﻳﻌﻨﻲ ﻋﺎرﺿﻲ ﺷﺎدي ﻳﺎ ﻣﻘﺮر وﻗﺖ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻨﺪڙ ﺷﺎدي( ۽ ﻧﻜﺎح )ﻫﻤﻴﺸﮫ ﺟﻲ ﺷﺎدي( ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن‬ ‫ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺳﺎﮘﻴﻮن ﭘﮡ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻣﺘﻌﻲ واري ﭘﻴﺮڊ ۾ ﺷﺎدي ﺷﺪه ﺟﻮڙو زال ﻣﮍس ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻘﺮر ﻣﺪو ﭘﻮرو ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﺘﻌﻲ واري ﺷﺎدي ﭘﺎﮢﻤﺮادو ﺧﺘﻢ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ۽ ان ۾ ﻃﻼق ڏﻳﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﺿﺮروت ﻧﭥﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ‪ .‬ﻫﻤﺒﺴﺘﺮي ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻣﺘﻌﻲ واري ﺷﺎدي ﺧﺘﻢ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ۽ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮڻ ﮐﺎن‬ ‫اڳ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻋﺪت وارو ﻋﺮﺻﻮ ﮔﺬارڻ ﺿﺮوري آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺟﻮ ﻣﺪو وڌاﺋﮡ ۽‬ ‫ﻧﻜﺎح )ﻫﻤﻴﺸﮫ ﺟﻲ ﺷﺎدي( اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮڻ ﮐﻲ ﻣﺴﺘﺤﺐ )‪ (Recommended‬ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ۾ ﻋﻮرت‬ ‫ﻳﺎ ﻣﺮد ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ وراﺛﺖ ۾ ﺣﺼﻲ دار ﭤﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ۾ ﭔﺎر ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﺮد ﺟﻲ ڊﻳﻮﭨﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﺧﺮچ ﭘﮑﻮ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮي‪ .‬ان ﻻ‪ ‬ﻋﻮرت ﺗﻲ ﺑﺎر ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺪو ﭘﻮرو ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ‪ ‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮي ﭤﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﭘﺌﺴﻮ ﻛﻤﺎﺋﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻫﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﻮ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺮﺿﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺧﺮﭼﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫* ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي‪ ‬۾ ﻋﻮرت ﻛﻨﻬﻦ وﻗﺖ ﺑﻪ ﭼﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﻣﮍس ﺟﻲ ﻣﺮﺿﻲ ﺧﻼف ﮔﻬﺮ ﮀﮇي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ان‬ ‫ﺻﻮرت ۾ ﻣﮍس ﻻ‪ ‬ﺿﺮوري ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺧﺮچ ﭘﮑﻮ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮي‪.‬‬

‫* ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدﻳﻦ ۾ ﭼﺌﻦ زاﻟﻦ ﺟﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻧﺎﻫﻲ ﮀﻮ ﺟﻮ ﻣﮍس ﺗﻲ اﻫﺎ ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ زال ﺟﻮ ﺑﺎر ﮐﮣﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻲ‪ ‬ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﻫﻚ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻋﺎرﺿﻲ ﺷﺎدي آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻲ را‪ ‬ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻛﻮﺑﻪ ﻣﺮد ﻫﻚ ﺋﻲ وﻗﺖ ﭼﺌﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻮن ﺷﺎدﻳﻮن ﻧﭥﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬ ‫* اﻫﮍي ﻃﺮح ﺷﺎدي ﻻ‪ ‬ﻋﻮرت ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻟﻲ )ﭘﻲ‪ ‬ﻳﺎ ﮔﺎرﺟﻴﻦ( ﮐﺎن اﺟﺎزت وﭠﮡ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ راﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻋﻠﻲ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻬﮍا ﺷﻴﻌﮫ ﻋﺎﻟﻢ اﻫﻮ ﺿﺮوري ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﺗﻪ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﺷﺎدي ﺟﻲ اﺟﺎزت وﭠﮡ ﮐﭙﻲ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺻﺤﻴﺢ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ۽ ﻛﻮﺑﻪ ﻣﺮد ﻛﻨﻬﻦ ﻧﺎﺗﺠﺮﺑﻴﻜﺎر ﻋﻮرت ﮐﻲ دوﮐﻮ ﻧﻪ ڏﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﭘﺮ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺻﺎدق روﺣﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﺮودي ۽ ﻣﺤﻤﺪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺟﻨﺎﺗﻲ ﺟﻬﮍا ان ﮐﻲ ﺿﺮوري ﻧﭥﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻛﺎﻓﻲ ‪ Controversial‬ﭨﺎﭘﻚ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي ﺷﻴﻌﺎ ان ﺳﻬﻮﻟﻴﺖ ﮐﻲ‬ ‫رب ﭘﺎڪ ﻃﺮﻓﺎن رﺣﻤﺖ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن اﻧﺴﺎن زﻧﺎ ﺟﻬﮍي ﮔﻨﺎه ﮐﺎن ﺑﭽﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ )ﻣﺮد ۽ ﺑﻴﻮاه ﻋﻮرت(‬ ‫ﺟﻲ روزﻣﺮه ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﮔﺬري ﭤﻲ‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ۽ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻓﺮﻗﺎ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎدي ﮐﻲ ﻏﻠﻂ ﻗﺮار ﭤﺎ ڏﻳﻦ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ اڄ ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻮن ﺷﺎدﻳﻮن ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻦ ﺟﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﻧﻴﻚ ﻧﻴﺘﻲ‬ ‫ﺳﺎن ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮي آﻫﻲ ۽ ﻋﻮرت ﺗﻮڙي ﻣﺮد ﮐﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﺑﺮاﺋﻲ ۽ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ﮐﺎن ﺑﭽﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪Sex .‬‬ ‫اﻧﺴﺎن ﻻ‪ ‬ﻗﺪرﺗﻲ ﺿﺮورت آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺘﻌﻲ واري ﺷﺎدي ﻫﻚ ﻣﺮد ﮐﻲ ﻋﺎم ﻧﻜﺎح واﻧﮕﺮ ﭘﺎﺑﻨﺪ ﭤﻲ ﻛﺮي ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ زال ۽‬ ‫ان ﻣﺎن ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻨﺪڙ ﭔﺎرن ﺟﻲ ﺟﻮاﺑﺪاري ﮐﮣﮣﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ ۽ ﻫﻮ ﺳﭵﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮي ﮐﻲ ﺧﺮاب ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﮔﺮﻳﺰ ﻛﺮي ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻫﻚ ﺑﻴﻮاه ۽ ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮرت ﮐﻲ ‪ Support‬ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻣﻠﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫”ﭘﺮ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ اﻫﻮ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ”ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ان ﮐﻲ ﻏﻠﻂ رﻧﮓ ڏﻳﺌﻲ ﭘﺲ ﭘﮍدي ۾ ﮔﻨﺎه ﺟﻮ ﻛﺎروﺑﺎر ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ اﮐﻴﻮن ﭘﻮرﻳﻮ ﮀﮇي‪“.‬‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ اﻫﻮﺋﻲ ﺧﻴﺎل ﻫﺠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﻇﻬﺎر آﺋﻮن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ﻛﺮي ﭼﻜﻮ‬ ‫آﻫﻴﺎن‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮ ﻋﻼج ﻣﺎﻟﺶ ذرﻳﻌﻲ ﻫﻚ ‪ Traditional‬ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻋﻴﺎﺷﻲ ﺟﻲ‬ ‫اڏن ﺗﻲ ﺑﻨﺪش آﻫﻲ ۽ ﺳﺮﻛﺎري ﻃﺮح ﻛﭥﻲ ﺑﻪ ‪ Prostitution‬ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ان ﺟﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﻣﺎﻟﺶ ﺟﺎ ”ﻣﺴﺎج ﭘﺎﻟﺮ“ ﺟﺎم آﻫﻦ ﺟﻦ‬ ‫۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﻮڙﻫﺎ ۽ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻮرن ۽ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﻋﻼج ﻻ‪ ‬ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﮐﺎن ﻣﺎﻟﺶ ﻛﺮاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ اﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﻣﺎﻟﺶ“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﭘﭡﻴﺎن اﻫﻲ ﻣﺴﺎج ﮔﻬﺮ ﭼﻜﻼ ﭤﻲ ﻫﻠﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﻛﺎ ﮀﻮﻛﺮي ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻧﻪ ﻛﺮي‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻋﻠﻤﺪار ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ‪ Opinion‬ﭘﮁﻴﻮ‬ ‫ﺗﻴﺴﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ اﮐﻴﻮن ﭔﻮﭨﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻮن ان ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻦ اﻫﻮﺋﻲ ﺟﻮاب ڏﻧﻮ ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻲ ﺳﺨﺘﻲ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮي ۾ ﺑﮕﺎڙ اﭼﻲ وﻳﻨﺪو‪” .‬ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺗﻪ ﻋﻴﺎﺷﻲ‬ ‫ﺟﻲ اڏن ﺗﻲ ﺳﺨﺘﻲ ﺳﺎن ﺑﻨﺪش آﻫﻲ‪ “.‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮ ﻫﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬ ‫ﺟﻮاب ۾ ﻫﻦ ﭨﻮڪ ﻃﻮر ﻣﺮﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ ”ﻛﻬﮍي ﺑﻨﺪش ﭤﻲ آﻫﻲ؟ اﻫﻮ ﻏﻠﻂ ﻛﻢ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﻛﻨﮉ ﭘﺎﺳﻲ ۾ ﻫﻠﻨﺪو ﻫﻮ اﻫﻮ ﻫﺎڻ ﺗﻮﻫﺎن وٽ ﮔﻬﭩﻲ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﭘﮑﮍي وﻳﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ ﺗﻪ ﻣﺎﮢﻬﻦ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺳﻨﺪن ذاﺗﻲ ﻏﻠﻂ ﻛﻤﻦ ﻛﺮي اﺳﻼم ﮐﻲ ﺑﺪﻧﺎم ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻚ ﻫﻨﺪو ﺳﻨﮅي ﺑﺰﻧﺲ ﻣﺌﻦ ﻫﺮﻛﺸﻦ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻫﻨﺪو ﻋﻴﺎﺷﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪” .‬ﻛﻴﺌﻦ ﭜﻼ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫”اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻣﺴﻠﻢ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻪ ﻫﻚ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺷﺎدي ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻫﻨﺪو ﻧﻪ‪ “،‬ﻫﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ”ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﻛﻴﺘﺮا ﻫﻨﺪو اﻣﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﭼﻨﺒﻲ ۾ اﭼﮡ ﮐﺎن ﭘﺎڻ ﺑﭽﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﭔﻴﻮ ﻛﻮ اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻢ ﻛﻦ ﻳﺎ ﻧﻪ ﭘﺮ‬ ‫ﻫﻚ ﮐﺎن وڌﻳﻚ زاﻟﻮن رﮐﻦ ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫ﻣﻮن ﮐﻲ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎزي اﻫﻞ ﺷﻴﻌﮫ دوﺳﺖ ﮐﻲ ان وﻗﺖ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺎﻟﺪﻳﭗ ۾ ﺟﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﻨﻲ آﻫﻦ‪ ،‬۽‬ ‫ﻫﻮ ﭔﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﺷﻴﻌﻦ ﺗﻲ ﻧﻜﺘﻪ ﭼﻴﻨﻲ ﻛﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻫﻲ ﻋﺎم ﻃﻮر ﻋﻴﺎﺷﻲ ﺟﺎ اڏا ﻫﻼﺋﮡ ﻻ‪ ‬اﻳﻨﺪڙ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ﺑﺰﻧﺲ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ ان ﮐﻠﻲ ﻋﺎم زﻧﺎ ﮐﻲ اﻫﻮ ﭼﺌﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﻗﺎﻧﻮن ﮐﺎن ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺑﭽﺎﺋﻲ‬

‫رﮐﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻣﺎﻟﺪﻳﭗ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ۽ ﻫﻲ ﻛﻢ ﻣﺘﻌﻮ ﻳﻌﻨﻲ ‪ Contract‬ﺟﻲ ﺷﺎدي آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﺗﻪ ﭤﺌﻲ ﭘﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺳﺎ اﺋﻴﻦ ﻧﻪ آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ ان ﭘﭡﻴﺎن اﻫﺎ ﻧﻴﺖ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺎﻟﺪﻳﭗ ۾‬ ‫ﭤﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ راوي اﻳﺮان ﻻ‪ ‬ﺳﭛ ﺻﺤﻴﺢ ۽ ﭼﻴﻦ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﻨﺞ آﮜﺮﻳﻮن ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ اﻫﮍا‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻚ ﻧﻴﻚ ﻛﻢ ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﻏﻠﻂ ﻛﺎروﺑﺎر ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ۾ اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎه ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻋﺮوج ﺗﻲ ﻫﻮ‪ .‬۽ ﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺷﻬﺮ ۾ ﭼﻜﻼ ﻫﺌﺎ ۽ ڌارﻳﻦ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن آﻳﻞ ﮔﻮرن ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ اﻣﻴﺮن ﮐﻲ ﻋﻴﺶ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﻟﻴﮉو‪ ،‬ﺗﺎج ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﻠﻴﺮ ﺟﻲ ﮔﺮاﻧﮉ‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ ۽ ﭔﻴﻦ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ اﮔﻬﺎڙا ﻧﺎچ )‪ (Strip Tease‬ﻫﻠﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ۾ ﮔﻬﮣﻲ ﺗﻌﺪاد ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮن ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺣﺼﻮ وﭠﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﺟﻦ ﺳﻤﺎﺟﻲ اوﮢﺎﻳﻦ ﺟﻮ آﺋﻴﻨﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ادﻳﺒﻦ اﻣﺮ ﺟﻠﻴﻞ‪،‬‬ ‫ﻧﺴﻴﻢ ﮐﺮل‪ ،‬ﻏﻼم ﻧﺒﻲ ﻣﻐﻞ ۽ ﭔﻴﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ اﻓﺴﺎﻧﻦ ۽ ﻧﺎوﻟﻦ ۾ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪” .‬ﻛﺎ ﻣﻠﻴﺎ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﻓﺮد“ ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۱۹۷۳‬۾ ﺗﻬﺮان ۾ ﭴﺎﺋﻲ ۽ ﺷﺮوع ۾ ﻫﻦ ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻣﺼﻮري ۽ ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬ﺳﺎن ﻫﺌﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ روزﻧﺎﻣﮫ اﺧﺒﺎر ”زن“ ﺟﻲ ﺟﺮﻧﻠﺴﭧ ﭤﻲ رﻫﻲ‪ ،‬ان ‪ ۱۹۹۹‬۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ۾ ﺟﺘﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ‬ ‫ﻣﺪرﺳﺎ ۽ ﻋﺎﻟﻢ دﻳﻦ رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﺘﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ زوار زﻳﺎرت ﻻ‪ ‬اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬رﻳﺴﺮچ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﻮرﺗﻮن ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽‬ ‫زاﺋﺮن ﺳﺎن ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺑﻬﺎﻧﻲ ﭘﺌﺴﻮ ﻛﻤﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ان ﮐﻲ ﭘﮍدي ﭘﭡﻴﺎن ﻫﻠﻨﺪڙ ﻓﺤﺎﺷﻲ‬ ‫)‪ (Prostitution‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ڏﻧﻮ‪ .‬ﺳﻮ اﻫﮍي ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻚ ﺳﻬﻮﻟﺖ ۽ ﻣﻌﺎﺷﺮي ﺟﻲ ﭠﺎﻫﻪ ﺟﻮڙ ﺑﺪران ﻣﻠﻚ ۽‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ ﺟﻮ ﻛﺎرڻ ﺑﮣﺠﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻟﻴﮏ ﮐﻲ وﻗﺖ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ ۽ ﮐﻴﺲ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺟﻴﻞ ۾ ﻳﺎرﻫﻦ ﻫﻔﺘﺎ‬ ‫ﻗﻴﺪ ﺟﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺳﻬﮣﻲ ﭘﺌﻲ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ﻫﻦ ‪ ۲۰۰۱‬۾ اﻳﺮان ﮀﮇي آﻣﺮﻳﻜﺎ وﭸﻲ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﻮ‪‬‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي رﺳﺎﻟﻲ ‪ Village Voice‬۽ رﻳﻮﭨﺮ ﺧﺒﺮ رﺳﺎن اﻳﺠﻨﺴﻲ ﺟﻲ رﭘﻮرﭨﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎن )‪ (۲۰۰۷‬ﺳﻨﺪس ﻫﻚ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﮀﭙﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻋﻨﻮان آﻫﻲ‪:‬‬

‫‪Canelia: Save Yourself by Telling the Truth A Memair of Iran.‬‬

‫ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﮐﻲ وﻗﺖ ﮔﺬاري ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺷﻬﻼ ﭘﺎﺋﺮي ﺟﻮ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ‬ ‫ﻣﻀﻤﻮن وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ‪ ‬۾ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﺷﻬﻼ ﭘﺎﺋﺮي اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر آﻳﺖ ا� ﺟﻲ ﭘﻮﭨﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻮرﺗﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﻣﻼﻗﺎﺗﻦ ۽ اﻧﭩﺮوﻳﻮز دوران ﺳﺎﮢﺲ ﮔﮇ آﻳﺖ ا� ﻧﺠﻔﻲ رﻋﺸﻲ ۽ آﻳﺖ ا� ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺪاري ﺑﻪ ﺳﺎﮢﺲ رﻫﻴﺎ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻣﺘﻌﻲ ﺑﺎﺑﺖ ‪Views‬ڏﻳﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﮐﻲ ﻫﻚ ﻫﻦ رخ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ ‪ Idea‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬ﭔﮅاﺋﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻮ اﺳﻼم ﮐﺎن اڳ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪو اﭼﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي ﺷﻴﻌﮫ ﻓﺮﻗﻲ ﺑﻪ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮي ورﺗﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻌﮫ ﻫﻚ اﻫﮍو ﻋﻘﺪ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻚ ﻣﺮد ۽ ﻫﻚ ﻏﻴﺮ ﺷﺎدي ﺷﺪه ﻋﻮرت ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻴﻨﮫ ﻣﺪت ﻻ‪ ‬ﺷﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻣﻌﺎﻫﺪو‬ ‫ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻦ ۾ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻃﻲ‪ ‬ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻋﺎرﺿﻲ زال ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮي رﻗﻢ ڏﻧﻲ وﻳﻨﺪي‪ .‬ﺳﺘﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻋﻤﺮ‬ ‫اﺑﻦ ﺧﻄﺎب ﻣﺘﻌﮫ ﮐﻲ ﻣﻤﻨﻮع ﻗﺮار ڏﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﺷﻴﻌﮫ ﻓﺮﻗﻲ ان ﭘﺎﺑﻨﺪي ﮐﻲ ﻗﺒﻮل ﻧﻪ ﻛﻴﻮ ۽ ان ﮐﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻃﻮر‬ ‫ﺟﺎري رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺑﻴﺎن آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺘﻌﮫ ﺗﻲ ﺷﺮوع ۾ ﭤﻮري ﭘﺎﺑﻨﺪي ﻟﮙﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻨﻲ ﻓﺮﻗﻦ ۾ ﺑﻪ ان ﺟﻮ‬ ‫رواج رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻣﺎﻣﻮن اﻟﺮﺷﻴﺪ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬۾ ﻣﺘﻌﻲ ﮐﻲ ﺟﺎﺋﺰ ﻗﺮار ڏﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ ﭘﺮ ﺳﻨﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﺟﮇﻫﻦ ان‬ ‫ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺣﻜﻢ واﭘﺲ وﭠﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺧﺘﻢ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻋﻮرت ﻻ‪ ‬ﻋﺪت ۾ وﻳﻬﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ‪ ‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﭘﻴﭧ ﺳﺎن ﭤﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﭔﺎر ﺟﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻣﺘﻌﻲ واري ﺷﺎدي ۾ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻞ ﭔﺎر ﺟﺎﺋﺰ ﻗﺮار ڏﻧﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬۽ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻋﺎم ﻧﻜﺎح‬ ‫واري ﺷﺎدي ﻣﺎن ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻨﺪڙ ﭔﺎرن ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺼﻮر ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺋﻲ اﻫﻮ اﺻﻮل آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺘﻌﻲ ﮐﻲ ﻋﺼﻤﺖ‬ ‫ﻓﺮوﺷﻲ ﮐﺎن ڌار ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﭔﻨﻬﻲ ۾ ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ -‬ﭘﺮ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺎ‪ ‬۽ ﭔﺎر ﺟﻮ ﺗﺤﻔﻆ ﻣﻬﻴﺎ‬ ‫ﻛﺮي ﭤﻮ‪” .‬ﻣﺘﻌﮫ“ ﺷﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻚ اﻫﮍو ﻃﺮﻳﻘﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺮد ﻋﻮرت ﺟﺎ ﺗﻌﻠﻘﺎت‪ ،‬ﺷﺎدي‪ ،‬ﺟﻨﺲ‪ ،‬اﺧﻼﻗﻴﺎت‪،‬‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ اﺻﻮل‪ ،‬دﻧﻴﻮي ﻗﺎﻧﻮن ۽ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ رﺳﻢ و رواج ﺳﭛ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﮔﮇ رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻫﻮن‪ ‬ﻋﺎم ﻃﺮح ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﻋﺎم ﻧﻜﺎح واري ﺷﺎدي ۽ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ۾ ﻓﺮق ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮁﺠﻲ‬ ‫ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻓﻘﻂ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ زور ڏﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﭔﻨﻬﻲ ﺷﺎدﻳﻦ ۾ ﻓﻘﻂ اﻳﺘﺮو ﻓﺮق آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻚ ۾ ﭨﺎﺋﻴﻢ ﭘﻴﺮڊ )ﻣﺪت(‬ ‫ﻣﻘﺮر ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ۽ ﭔﻲ ۾ ﻛﻮ ﻓﻜﺴﮉ ﭨﺎﺋﻴﻢ ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻋﺼﻤﺖ ﻓﺮوﺷﻲ زﻧﺎ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻗﺮآن ۾ ﺣﺮام ﻗﺮار ڏﻧﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﺼﻤﺖ ﻓﺮوﺷﻲ ﺳﺨﺖ ﮔﻨﺎه آﻫﻲ ۽ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺟﻨﺴﻲ ﻋﻤﻞ آﻫﻲ‪ .‬ان ﮐﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮي ﺟﻲ ﻋﺎم ﻣﺰاج ۽ ﻣﻌﻴﺎر ﺟﻲ ﺧﻼف ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ان ﺟﻲ ﺑﺮﻋﻜﺲ‬ ‫ﻣﺘﻌﮫ ﺟﻲ ﺑﺎري ۾ ﺷﻴﻌﮫ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل آﻫﻲ ﺗﻪ ان ۾ ﻓﺮد ﺟﻨﺴﻲ ﺿﺮورت ﭘﻮري ﻛﻨﺪي ﻣﻌﺎﺷﺮي ﺟﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪﻳﻦ ﺟﻮ‬ ‫اﺣﺘﺮام ﻛﺮي ﭤﻮ ۽ ان ﺳﺎن ﺳﻤﺎﺟﻲ ڍاﻧﭽﻲ ﮐﻲ ﻛﻮ ﻧﻘﺼﺎن ﻧﭥﻮ ﭘﻬﭽﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺘﻌﮫ ﻛﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ ﭴﮡ ﺗﻪ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ اﺻﻮﻟﻦ ﺟﻮ اﺣﺘﺮام ﻛﻨﺪي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺿﺮورت ﭘﻮري ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺑﺎري ۾ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ ﺷﺎدي ﻧﻪ‬ ‫ﻓﻘﻂ اﺧﻼﻗﻲ ۽ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻋﺘﺒﺎر ﮐﺎن ﺟﺎﺋﺰ آﻫﻲ ﭘﺮ ان ﺳﺎن ﺑﻲ اﻋﺘﺪاﻟﻲ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﻨﭩﺮول ﻛﺮڻ ۾ ﻣﺪد ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻻﻫﻮر ﺟﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﮐﻲ اﻳﺮان ۾ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬۽ ان ﮐﻲ ﺣﻼل ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺮ ان ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ان ﮐﻲ ‪ ۱۹۷۹‬واري اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻋﻮاﻣﻲ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﻤﺎﻋﺘﻦ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺷﺎدي‪ ‬ﮐﻲ ﺳﭡﻮ ﻧﭥﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﮐﻠﻴﻞ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺌﻲ ۽ ان ﮐﻲ اﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﺟﻨﺴﻲ ﻋﻤﻞ ﻻ‪ ‬ﺿﺮوري ﻗﺮار ڏﺋﻲ‬ ‫ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﻫﻚ اﻫﮍو ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﻧﻪ ﭘﮁﺠﻲ ﺗﻪ ﺳﭡﻮ ﮀﻮ ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮا‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺧﺎص ﻛﺮي ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﺟﮇﻫﻦ ان ﺑﺎﺑﺖ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻧﻴﻚ ﻧﻴﺘﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻛﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ‬ ‫ﻻ‪ ‬ﻧﻪ ﭘﺮ‪ ،‬ﭼﭥﺮ ﻃﻮر ﭘﮁﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ دل آزاري ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻧﻮﻛﺮي دوران ﻳﻮرپ ﻳﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮا ﻣﻮن‬ ‫ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﭘﮁﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﺗﻮﮐﻲ ﮔﻬﮣﻴﻮن زاﻟﻮن آﻫﻦ ۽ ﺟﻮاب ۾ آﺋﻮن ﻫﻚ ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮس‪ ،‬ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮا ﭼﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎ‪” :‬ﮀﻮ‬ ‫ﭜﻼ؟ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻪ ﭼﺎر زاﻟﻮن رﮐﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ “.‬اﻫﻮ ﭔﮅي ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﺎوڙ ﺑﻪ اﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﭜﺎﺋﻲ اﺳﻼم ﺟﻲ ﻣﺮد‬ ‫ﮐﻲ ﭼﺌﻦ ﺷﺎدﻳﻦ ﺟﻲ اﺟﺎزت ڏﻧﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ان ﭘﻮﻳﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺎرڻ ﺑﻪ آﻫﻦ‪ .‬اﻫﻲ ﺑﻪ ﺗﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬۽ ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻚ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺷﺎدي ﻛﻦ ﭤﺎ؟ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻚ ﭔﻦ وڏﻳﺮن ﻳﺎ ﻋﺮﺑﻦ ﮐﻲ ﭔﻦ زاﻟﻦ ﺳﺎن ڏﺳﻲ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭼﺎر ﭼﺎر زاﻟﻮن وﭠﻴﻮ ﭘﻴﻮ ﻫﻠﻲ ﮀﺎ؟‬ ‫ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺎن اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﺰار )ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮا( ﺗﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﻫﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ ﺧﻴﺎل ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ اﻫﺎ ﻫﻚ ﻣﺠﺒﻮري‪ ‬ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ“ ﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ”ﻫﻚ ﻋﻮرت ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﮍس ﻣﺮي وﭸﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﻫﻦ ﮐﻲ ﮀﮇي ڏﺋﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻛﻮ ﻣﺎﺋﭧ ﻣﭧ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻮ‪ ‬ﻛﻴﮇاﻧﻬﻦ وﭸﻲ‪ .‬ﻛﻴﺌﻦ ﮔﺬر ﺳﻔﺮ ﻛﺮي‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻌﺎﺷﺮي ﺟﻮن ﻧﻈﺮون ﻫﻦ ﺗﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﮐﺘﻞ رﻫﻦ‪ .‬ﭘﺒﻠﻚ ﭘﺮاﭘﺮﭨﻲ ﺑﮣﺠﮡ ﮐﺎن ﺗﻪ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﻫﻮ‪ ‬ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻧﻜﺎح‬ ‫ﻛﺮي‪ -‬ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻘﺮر ﻣﺪت ﻻ‪ ‬ﺋﻲ ﺳﻬﻲ‪ .‬۽ اﻫﻮ ﻣﺮد ﺟﻴﻜﻮ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﺿﺮورت ﭘﻮري ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﻌﺎﺷﺮي ﮐﻲ ﺧﺮاب ﻛﺮي‬ ‫ان ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﺘﻌﻮ ﻛﺮي ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻮ زال ۽ ﭔﺎر ﺟﻲ ﺟﻮاﺑﺪاري ﮐﮣﻲ ﭤﻮ‪ “.‬۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ دﻳﺮ ﺗﺮﺳﻲ ﻫﻦ ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﺗﻪ ﻛﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﺳﻨﮅ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ وﭸﻮ ۽ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮﻳﻮ ﺗﻪ ﮀﺎ ﮀﺎ ﻣﺴﺌﻼ اﺳﺎن‬ ‫ﮐﻲ درﭘﻴﺶ آﻫﻦ‪ :‬ﻛﺎروﻛﺎري ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ‪ ،‬ﺳﮛ ﭼﭩﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ‪ ،‬ﻗﺮآن ﺳﺎن ﺷﺎدي ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻮﺟﺐ اﺳﺎن ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻴﺮ‪ ،‬وڏﻳﺮو‪ ،‬ﭜﻮﺗﺎر‪ ،‬ﺳﺮدار ﭘﺎڻ ﮐﻲ اﻳﮇو اﺗﻢ اﺗﺎﻫﻮن ﭤﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌي‪ ‬ﺟﻲ ﺷﺎدي ﻛﺮاﺋﮡ ﮔﺎر ﭤﻲ‬ ‫ﻟﮙﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮﻳﺎﮢﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻧﭥﻮ ﮀﮇي‪ ،‬ﭘﺮ ڌي‪ ‬ﺟﻲ ﻻ‪ ‬ﭘﺎﺑﻨﺪي ﭤﻮ ﻣﮍﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻫﻲ ﺳﭛ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻏﻴﺮ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ آﻫﻦ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺴﺌﻠﻦ ﻣﺎن وري ﭔﻴﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺴﺌﻼ اﭜﺮن ﭤﺎ اﻧﻬﻦ ﻫﻢ ﺟﻨﺴﻲ ‪ ،AIDS ،Lesbianism‬ﻧﺎاﻧﺼﺎﻓﻲ‪ ،‬ﻧﻔﺮت‬ ‫وﻏﻴﺮه اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮي ﮐﻲ ﺗﺒﺎه ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ ....‬ان ﻛﺮي ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﻣﺴﺌﻠﻦ ﺗﻲ ﻟﮑﻮ‪ ....‬ﻣﺘﻌﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎدي ﮐﻲ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﮇي اﻫﻤﻴﺖ ﮀﻮ ﭤﺎ ڏﻳﻦ‪ ....‬ان ﮐﻲ ﺷﻚ ﺟﻲ ﻧﮕﺎه ﺳﺎن ﮀﻮ ﭤﺎ ڏﺳﻦ‪....‬؟“‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻲ ﺳﻨﮅي ﺷﻴﻌﻮ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﭻ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻮ ﭘﻬﻠﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ‬ ‫ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ۾ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﮧ ﻣﻌﺼﻮﻣﮫ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي اﮘﻴﺎن ﺧﻴﺎﺑﺎن اراڪ )روڊ( ﺗﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﭘﻞ ”ﭘﻞ‬ ‫آﻫﻨﭽﻲ“ وٽ ﻫﻚ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ ﭜﺮواري ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ ﭨﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ اﮀﻲ رﻧﮓ ﺟﻲ ﻋﻤﺎﻣﮫ‬ ‫)ﭘﭩﻜﻲ( ۽ ﻫﻠﻜﻲ ﻧﺎﺳﻲ رﻧﮓ ﺟﻲ ﻋﺒﺎﻳﺎ )ﮔﺎﺋﻮن( ۾ اﭼﻲ وﻳﭡﺎ‪ .‬ﻋﻤﺮ ۾ ﭘﻨﺠﭩﻴﻬﻪ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﺎ ﭤﻴﻨﺪا‪ .‬ﻫﻜﮍي ﺟﻮ رﻧﮓ‬ ‫ﺻﺎف ۽ ﮔﻮل ﭼﻬﺮو ﻫﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻦ ﺟﻮ ﭘﻜﻮ رﻧﮓ ۽ ﺳﻨﮅڙي اﻧﺐ واﻧﮕﺮ ﻛﺠﻬﻪ ‪ Oval‬ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻮ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻧﭥﻲ ﻟﮙﺎ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﺑﺌﺮي ﮐﻲ ﺗﻤﺎم ‪ Fluent‬ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ ﻛﺠﻬﻪ آﮢﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺑﻪ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﻧﻴﺮن ﻛﺮڻ ﭤﻲ‬ ‫ﭼﺎﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن ﮐﻴﻦ‪ ،‬۽ ﭔﺎﻫﺮ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ‪ ،‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻬﮍا ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ رواﻳﺘﻲ ﭘﭩﻜﻲ ۽ ﺟﺒﻲ )ﮔﺎﺋﻮن( ۾ ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي‬ ‫ڏﺳﮡ ﻟﮙﺲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ۾ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻟﺒﺎس ۾ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﺟﻴﺘﺮا ﻗﻢ‬ ‫۾ ﻫﻦ ﻫﻚ ﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم )اﮀﻲ ﻳﺎ ﻛﺎري رﻧﮓ ﺟﻲ ﭘﮙﻦ( ۾ رﺳﺘﻦ‪ ،‬ﺑﺴﻴﻦ‪ ،‬دﻛﺎﻧﻦ‪ ،‬ﻫﻮﭨﻠﻦ‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪن ۽ ﻣﻘﺒﺮن ۾ ﻧﻈﺮ‬ ‫اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اوﺗﺮا ﺗﻪ ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﺎ اﭼﻦ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ ”ﻗﻢ ﻣﻠﻦ ۽ ﻣﺪرﺳﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ‬ ‫آﻫﻲ‪ “.‬ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮ واري ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﻫﻨﻦ ﭨﻦ ﭴﮣﻦ ﺟﻮ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﭘﻮ‪ ‬ارادو ﺗﺮڪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬ ‫اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺪرﺳﻦ ۽ ﻣﺴﺠﺪن ۾ اﻳﺘﺮن ﺗﻪ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻛﮃﻳﻮن آﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﻳﺎ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﺟﺎﭘﺎن ﭘﻬﭽﻲ اﺗﻲ ﺟﻲ دوﺳﺘﻦ ﮐﻲ ڏﻳﮑﺎرڻ ﻻ‪ ‬ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻦ‪ .‬۽ ﻣﺰي ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﺟﻴﺘﺮو ﻣﻮن ﮐﻲ‬ ‫ڊپ ﻳﺎ وﻫﻢ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻴﻜﻮ ﺳﺨﺖ ﻛﭩﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻠﻚ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻮ وﭸﻲ اﺗﻲ ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻓﻮﭨﻮ‬ ‫ﻛﮃڻ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ اﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃاﺋﮡ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﺟﻴﺘﺮو اﻳﺮاﻧﻲ ‪ Co Operative‬آﻫﻦ‬ ‫اوﺗﺮو دﻧﻴﺎ ۾ ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﺎ ﻗﻮم ﻳﺎ ﻣﻠﻚ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻠﻦ ۽ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃاﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﻋﻤﺮ ﮐﻲ ڏﺳﻲ‪ ،‬ﻋﻮرﺗﻦ ۽ ﻧﻮﺟﻮان ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃراﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻓﻮﭨﻮ‪ ‬ﻣﻬﻞ ﻫﻨﻦ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﺣﺠﺎب‬ ‫)روﺳﺮي( ۽ ﭼﺎدر اوڍڻ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻴﺘﺮن اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺘﻦ ۽ ﺳﭹﺎﮢﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮن ۾ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺟﻮان‬ ‫ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ اﻫﮍا ﺑﻪ ﻓﻮﭨﻮ اﭼﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ۾ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻧﻪ ﭼﺎدر اوڍﻳﻞ آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ روﺳﺮي‪ .‬اﻧﻬﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻌﺪ ۾ ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻨﻬﻦ اﺧﺒﺎر ﻳﺎ ﻛﺘﺎب ۾ ڏﺋﻲ ﺳﮕﻬﺎن‬ ‫ﭤﻮ؟ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ اﻧﻜﺎر ﻧﻪ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﻮن ﮐﻲ ان ﻻ‪ ‬اﭸﺎ ﺑﻪ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ ﺳﻮﭼﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو ﺗﻪ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻮن‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮون ﮀﭙﺠﻦ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ،‬ﮀﻮ ﺟﻮ اﻳﺮان ۾ اﻫﻮ ﺗﻪ ڏﺳﺎن ﭘﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻋﻮرت ﭘﺒﻠﻚ ۾ ﻣﭥﻮ ڍﻛﻲ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺳﺎﮘﻲ‬ ‫وﻗﺖ اﻫﻮ ﺑﻪ ڏﺳﺎن ﭘﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﭘﺮﻳﺲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ دﻧﻴﺎ ﮐﻲ اﻣﻴﺞ ڏﺋﻲ ﭤﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻛﻴﮇو ﺗﻪ ﻏﻠﻂ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﺘﺮو آزادي ﺳﺎن اﻳﺮان ﺟﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﺷﻬﺮن‪ ،‬ﺑﺎزارﻳﻦ‪ ،‬ﭘﺎرﻛﻦ ۽ ﻣﺰارن ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻲ ﮔﻬﻤﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ‬ ‫ﭤﻴﻮن‪ -‬۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺗﻪ اﻛﻴﻠﻴﻮن ۽ رات ﺟﻲ وﻗﺖ ﺟﻮ اﻳﺘﺮو آزادي ﺳﺎن ﺗﻪ ﻫﻚ ﻣﺮد ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ڏﻳﻨﻬﻦ ڏﭠﻲ ﺟﻮ ﻧﭥﻮ ﻫﻠﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ وﻗﺖ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻮ ارادو ﻻﻫﻲ‪ ،‬وﻗﺖ ﮔﺬاري ﻻ‪ ‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ اﻫﮍا ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﺟﻬﭩﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺲ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅي‪ ،‬اردو‪ ،‬ﻳﺎ ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۾ ﻋﺎم‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺎڻ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ وﻃﻨﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ اﻳﺘﺮا ﺗﻪ ﻟﻔﻆ وڌﻧﺎ وﭸﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ اﻫﻲ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﺟﻤﻠﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﻣﺎن ﻫﺮ ﻫﻚ ‪ PTV‬ﺗﺎن ﻣﻮﺳﻢ ﺟﻲ ﺧﺒﺮن م ﭔﮅو ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ‪ ....‬آج ﻣﻄﻠﻊ اﺑﺮ آﻟﻮد‬ ‫رﻫﻲ ﮔﺎ‪ !.....‬۽ اﻫﮍا ﺟﻤﻼ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ اﺳﺎن ﺟﻲ دﻳﺴﻲ ۽ ﺳﺎدﻳﻦ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﻛﺎﻫﻲ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ ....‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﻣﻮن ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﭜﺮ واري ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﭨﻦ ﻧﻮﺟﻮان ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﮐﻲ ﻏﻮر ﺳﺎن ﭔﮅو ﺗﻪ آﺋﻮن واﺋﮍو ﭤﻲ وﻳﺲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﻬﮍي ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﻮن ﺟﻬﮍي ﻓﺎرﺳﻲ ﮐﺎن اڻ واﻗﻒ ﻫﻤﺮاه ﮐﻲ ﺑﻪ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﭘﺌﻲ اﭼﻲ!‬ ‫”آپ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻫﻴﻦ؟“ آﺧﺮ ﻣﻮن ﻫﻮش ﺳﻨﭝﺎﻟﻲ ﮐﺎﻧﺌﻦ ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫”ﺟﻲ ﻫﺎ‪ “.‬ﻫﻨﻦ وراﮢﻴﻮ‪.‬‬

‫“ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۾ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو ﭔﮅي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺷﻚ ﭤﻴﻮ‪ “.‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮ ﻣﺎن‪.‬‬ ‫”اﺳﺎن ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۾ ﻧﻪ ﭘﺮ ﺳﺮاﺋﻜﻲ‪ ‬۾ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪“.‬‬

‫ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬اﺳﺎن ﻣﻠﺘﺎن ﺷﻬﺮ ۽ اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ آﻫﻴﻮن‪“.‬‬

‫ﺧﻮش ﺧﻴﺮ ﻋﺎﻓﻴﺖ ﺑﻌﺪ ﻫﻨﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ وﻳﻬﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ ۽ آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻮ ﻛﻮپ ﮐﮣﻲ ﻫﻨﻦ ﺳﺎن‬ ‫وﭸﻲ وﻳﭡﺲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺪرﺳﻦ ۾ ﭘﮍﻫﻨﺪي ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻮ اﭸﺎ ﺷﺎﮔﺮد آﻫﻦ‪-‬‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭔﻬﺮاڙي ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﺑﻪ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬وﻃﻦ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ رﻫﮡ ﻛﺮي ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻚ ﭤﻲ ﺳﺘﺎﺋﻲ ۽ ﭘﺮدﻳﺲ ۾ رﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﺟﻲ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭔﮅي ﺧﻮش‬ ‫ﭤﻮ ﭤﺌﻲ‪ ،‬۽ ﺧﺮاب ﺧﺒﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ ڏک ﭤﻲ ﭘﻬﭽﺎﺋﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻫﻤﺮاه ﻣﻠﻚ ۽ وڌﻧﺪڙ ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ ۽ ڏوﻫﻦ ۾ واڌاري ﺟﻮن ﺧﺒﺮون‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ اﺧﺒﺎرن ۾ ﭨﻲ وي ﭼﺌﻨﻠﻦ ﺗﺎن ﭔﮅي ﺑﻴﺤﺪ ﻏﻤﮕﻴﻦ ۽ ﻣﺎﻳﻮس ﻟﮙﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ اﻳﺮان آﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭼﻴﻮ‪” ،‬اﻣﻴﺮ ﺗﻮڙي ﻏﺮﻳﺐ ﺳﻜﻮن ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬اﻣﻦ اﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﺮ ﺑﻨﻴﺎدي ﺷﻲ‪ ‬ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬دوا درﻣﻞ‪ ،‬ﭘﺎﮢﻲ‪ ،‬ﺑﺠﻠﻲ‪ ،‬روزﮔﺎر ﻏﺮﻳﺐ ﮐﺎن ﻏﺮﻳﺐ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﮔﻬﮣﻦ ﮐﺎن اﮘﭝﺮو ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ وﭸﻲ ﭘﭡﺘﻲ ﭘﻮﻧﺪو‪ .‬آﺧﺮ ﮀﻮ؟“‬

‫”ﺗﻮﻫﺎن ﭔﮅاﻳﻮ ان ﺟﻮ ﻛﻬﮍو ﺳﺒﺐ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ؟“ ﻣﻮن ﺟﻮاب ڏﻳﮡ ﺑﺪران ﺳﻨﺪن راﻳﻮ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﺗﻪ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ اﻧﻜﺎر ﻧﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ‪ ،‬ﻣﻴﻮي‪ ،‬ﭜﺎﭴﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﮔﺌﺲ‪ ،‬ﻛﻮﺋﻠﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﭘﻮرﻫﻴﺖ آﻫﻦ ۽ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺗﺒﺎﻫﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻛﺎرڻ اﺳﺎن ﺟﺎ ﻧﺎﻛﺎره ۽ ﻧﻜﻤﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان ۽ ﻛﺮﭘﭧ ﺑﻴﻮرو ﻛﺮﻳﭧ‬ ‫آﻫﻦ‪“.‬‬ ‫ﻫﻨﻦ وراﮢﻴﻮ‬

‫”ﻛﻴﺌﻦ ﭜﻼ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ ڏﺳﻮ ﻧﭥﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺳﭵﻮ ﻣﻠﻚ وﻛﮣﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﻋﻴﺎﺷﻴﻦ ﻋﻮام ﮐﻲ ﻓﻘﻴﺮ ۽ ﺑﮑﻴﻮ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ “.‬ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﺮ ﻫﻚ ﺟﻮ ﺳﺎﮘﻴﻮ راﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ‪ ،‬روﭘﺌﻲ ﺟﻲ ﻛﺮﻧﺪڙ ﺳﺎک ۽ وڌﻧﺪڙ ﺑﺪاﻣﻨﻲ‪‬‬ ‫ﮐﺎن ﺳﺨﺖ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻲ ﻟﮙﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭘﺮدﻳﺲ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﮐﻲ ﺣﺴﺎس ﺑﻨﺎﺋﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﺎﻟﺘﻦ ﮐﻲ ان ڌارﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﺳﺎن ﺟﻨﻬﻦ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ Compare ،‬ﻛﺮي ﻳﻜﺪم ﭴﺎڻ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮﻳﻮ وﭠﻲ‪.‬‬

‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻛﺎ اي ﻣﻴﻞ اﺋﮉرﻳﺲ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ڏﺟﻮ“‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭼﻴﻮ‪” ،‬اﺳﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻣﻮﻛﻠﻴﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻴﮇي ﺳﺎدي ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﻴﮇي‬ ‫ﺳﺎدي ﮔﻬﺮ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻚ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺻﺪر ۽ وزﻳﺮاﻋﻈﻢ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮ ۽ ﻣﺤﻞ ﺟﻬﮍن ﮔﻬﺮن ﭘﻮﻳﺎن ﮀﺎ‬ ‫ﮀﺎ ﺗﻪ ﺧﺮچ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪“.‬‬

‫ﺟﻨﻬﻦ ‪ Email‬ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ اﻫﺎ آﺋﻮن ﺑﻪ ڏﺳﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮس ﺟﻮ ﻣﻬﻴﻨﻮ ﭔﻪ اڳ اﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر اي ﻣﻴﻞ ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﺮ ﻫﻚ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ دوﺳﺘﻦ ۽ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﮐﻲ ‪ Forward‬ﭘﺌﻲ ﻛﺌﻲ‪ .‬ان ۾ ڏﻧﻞ ﻓﻮﭨﻦ ۾ ڏﻳﮑﺎرﻳﻞ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد ﻛﻴﺌﻦ ﻏﺎﻟﻴﭽﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﭘﭧ ﺗﻲ ﺳﺘﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﻴﺲ ۾ ﻟﻨﭻ ﭨﺎﺋﻴﻢ ﺗﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻮ اﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﭔﺎرن واﻧﮕﺮ ﮔﻬﺮان ﻟﻨﭻ ﺑﺎﻛﺲ ۾ ﻣﺎﻧﻲ وﺟﻬﻲ‬ ‫ﮐﮣﻲ اﭼﻲ ﭤﻮ ۽ اﻧﻬﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮن ﺳﺎن ﮔﮇ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻲ ﺟﺎ ﺧﺮﭼﻦ ۽ ﻋﻴﺎﺷﻴﻦ ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ڏﻧﻞ‬ ‫ﻫﻴﻮن‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﻨﺠﺎب ﺟﻲ ﭼﻴﻒ ﻣﻨﺴﭩﺮ ﻫﺎﺋﻮس ﺟﻮن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻛﺮوڙﻫﺎ روﭘﻴﺎ ﻓﻘﻂ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻲ ‪ Maintenance‬ﺗﻲ ﺧﺮچ اﭼﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﺎﮢﻮﻛﻲ ﻫﻦ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺑﺎﺑﺖ ﭔﻪ ﭼﺎر ﺳﭩﻮن ﻟﮑﮡ ﺑﻲ ﻣﺤﻞ ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﭘﺎڻ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮرﻳﮧ اﻳﺮان ﺟﻮ ﮀﻬﻮن ﺻﺪر آﻫﻲ ۽ ‪ ۶‬اﮔﺴﭧ ‪ ۲۰۰۵‬ﮐﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﭜﺮواري ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﮔﺮﻣﺴﺎر ۾ ‪۲۸‬‬ ‫آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪۱۶۵۶‬۾ ﻫﻚ ﻟﻮﻫﺎر ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ‪ ‬۾ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻫﻮ‪ ۱۹۷۶ .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۾‬

‫داﺧﻼ ﻻ‪ ‬اﻧﭩﺮي ﭨﻴﺴﭧ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﭼﺎر ﻟﮏ اﻣﻴﺪوارن ۾ ‪ ۱۳۲‬ﻫﻮن ﻧﻤﺒﺮ آﻳﻮ ۽ ﮐﻴﺲ اﻳﺮان ﺟﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫‪) IUST‬اﻳﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺳﺎﺋﻨﺲ اﺋﻨﮉ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ( ۾ ﺳﻮل اﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬داﺧﻼ ﻣﻠﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ‬ ‫‪ ۱۹۸۴‬۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﺎﺳﭩﺮس ﺟﻲ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬داﺧﻼ ﻣﻠﻲ‪ ۱۹۸۹ .‬۾ ان ﺋﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻫﻲ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﻓﺌﻜﻠﭩﻲ‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﭤﻴﻮ‪ ۱۹۹۷ .‬۾ ﻫﻦ ”ﺳﺎﺋﻨﺲ اﻳﻨﮉ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ“ ﻣﺎن ﭘﻲ اﻳﭻ ڊي ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ‬ ‫ﻫﻮ ”ﭨﺮاﻧﺴﭙﻮرﭨﻴﺸﻦ اﻧﺠﻨﻴﺮﻧﮓ‪“.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺟﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻳﺮان ﺗﻮڙي دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻴﮇي‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ان ﺳﺎﮘﻲ ﻧﻨﮃري ﻓﻠﻴﭧ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻮ اﻟﻴﻜﺸﻦ ﮐﺎن اڳ رﻫﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬۽ ﻫﻮ آﻓﻴﺲ‬ ‫۾ ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﮔﻬﺮان ﻟﻨﭻ ﺑﺎﻛﺲ ۾ ﮐﮣﻲ اﭼﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﮐﻲ ﭨﻲ ﭔﺎر آﻫﻦ‪ :‬ﭔﻪ ﭘﭧ ۽ ﻫﻚ ڌي‪ .‬وڏو ﭘﭧ ”اﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ“ ﻣﺎن ﺋﻲ ﭘﮍﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻠﻢ ﭠﺎﻫﻴﻨﺪڙ اوﻟﻴﻮر اﺳﭩﻮن اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺗﻲ ﻓﻠﻢ ﭠﺎﻫﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ وﻳﺠﻬﮍاﺋﻲ‪ ‬۾‬ ‫اﺟﺎزت ڏﻧﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ‪ ۲۰۰۵‬۾ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﮐﺎن اڳ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﻻ‪ ۲۰۰۳ ‬ﮐﺎن ‪ ۲۰۰۵‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻬﺮان ﺟﻮ ﻣﻴﺌﺮ ﻫﻮ‪ .‬۽ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﺎن اڳ ‪ ۱۹۹۷‬ﮐﺎن ‪ ۲۰۰۳‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻬﺮان ۾ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﭼﺌﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﻻ‪ ۱۹۹۳ ‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۹۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺗﺮاﻫﻴﻦ‬ ‫ﺻﻮﺑﻲ ارداﺑﻴﻞ )ﺟﻴﻜﻮ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ( ﺟﻮ ﮔﻮرﻧﺮ ﺟﻨﺮل ۽ ﻫﻚ ﺳﺎل ﻻ‪ ‬ﺛﻘﺎﻓﺖ ﺟﻲ وزﻳﺮ ﺟﻮ ﺻﻼﺣﻜﺎر‬ ‫ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ ۲۰۰ .‬۾ ﺟﻴﻜﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ‪ ۶۵‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺌﺮ ﭼﻮﻧﮉﻳﺎ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ اﻧﻬﻦ ۾ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﻧﻮ )‪ (۹‬ﻫﺌﺎ ۽ اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد اﻧﻬﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﻫﻚ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ذواﻟﻔﻘﺎر ﭜﭩﻲ ﺟﻮ اﻟﻴﻜﺸﻦ وﻗﺖ ﻧﻌﺮو ”روﭨﻲ‪ ،‬ﻛﭙﮍا ۽ ﻣﻜﺎن“ ﻫﻮ ﺗﻴﺌﻦ ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ اﻫﻮ ﻣﻤﻜﻦ آﻫﻲ ۽ اﺳﺎن ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮن‬ ‫‪ ۲۰۰۵‬ﺟﻲ ﺻﺪارﺗﻲ اﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﻧﻌﺮو ﻫﻮ‪” :‬ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﻲ ﺗﻮ اﻧﻴﻢ“‬ ‫ٰ‬ ‫ﭤﺎ‪.(It is Possible and we can do it) .‬‬ ‫اﺣﻤﺪي ﻧﺜﺎد ﺟﻮ ﻫﻚ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﻧﻜﺮﻧﺪڙ ﭘﻴﭩﺮول ﺟﻮ ﭘﺌﺴﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺟﻲ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻮام ﺟﻮ ﭜﻠﻮ ﭤﻴﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻴﺮو ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ رﻫﻨﻤﺎ آﻳﺖ‬ ‫ا� ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﻣﺼﺒﺎح ﻳﺰدي آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻗﻢ ﺟﻲ وڏن ﻋﺎﻟﻤﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻘﻲ ﻣﺼﺒﺎح اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻘﺎﻧﻲ ﻣﻜﺘﺐ ﻓﻜﺮ ﺟﻮ ﭘﮡ ﺑﺎﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﮐﻲ ﺻﺪارﺗﻲ ﭼﻮﻧﮉ ﮐﭩﮡ ۾ وڏي ﻣﺤﻨﺖ‬ ‫ﻛﺌﻲ ۽ ‪ Support‬ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺟﻲ ﻣﻮﺟﻮده ﺻﺪارت ﺟﻮ ﭨﺮم آﮔﺴﭧ ‪ ۲۰۰۹‬۾ ﺧﺘﻢ ﭤﻴﻨﺪو ﭘﺮ ﻫﻮ ﭼﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻴﻮ دﻓﻌﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ‬ ‫ﻻ‪ ۲۰۰۹ ‬۾ ﭤﻴﻨﺪڙ اﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﺣﺼﻮ وﭠﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ۽ ﺧﺎﺗﻤﻲ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﻜﻮ اﭼﻲ ﭤﻮ ﻳﺎ اﻳﺮان ﮐﺎن ﺟﻴﻜﻮ واﻗﻒ آﻫﻲ اﻫﻮ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ )آﻳﺖ ا� روح ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ( ﮐﺎن ﺑﻪ ﺿﺮور‬ ‫واﻗﻒ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ وڏو ﻋﺎﻟﻢ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﻬﻠﻮي ﺷﻬﻨﺸﺎه ۽ ان ﺟﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﺤﺐ وﻃﻦ ۽ ﻋﻮام دﺷﻤﻦ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺎن ﭨﻜﺮ ﮐﺎﺋﻲ ﻣﻠﻚ ۾ اﻧﻘﻼب آﻧﺪو ۽ ان ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺜﺎﻟﻲ ﺳﺎدﮔﻲ واري زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫۾ رﻫﻴﻮ ان ﺟﻮ اڄ ﺟﻲ دؤر ۾ ﺟﻮاب ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﻮﺟﻮده ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺑﻪ اﺻﻮﻟﻦ ﺗﻲ اﭨﻞ‪ ،‬ﺳﺎدﮔﻲ‬ ‫ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ۽ ان ﺟﻲ ﻋﻮام ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮي اﻳﺮان ۽ اﺳﻼﻣﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍي ﺳﭙﺮ‬ ‫ﭘﺎور ﺟﻲ ﭘﺮواه ﻧﻪ ﻛﻨﺪي ﻫﻦ ﻧﻴﻮﻛﻠﻴﺌﺮ ﭘﺎور ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﮐﺘﺎ ﺟﻮاب ۽ ﻳﻬﻮدي ﻻﺑﻲ ﺧﻼف ﺑﻲ ڊﭘﺎ ﺑﻴﺎن ڏﻳﮡ ﻛﺮي‬ ‫ﻣﻐﺮب ۾ ﺑﻪ ﭴﺎﺗﻮ ﺳﭹﺎﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ۽ ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻮ اﺣﻮال ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﺑﻴﺎن ﻛﺮي ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮن ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﭔﻴﻮن ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺷﺨﺼﻴﺘﻮن ﺟﻦ ﺟﺎ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۾ اﻛﺜﺮ ﭘﻮﺳﭩﺮ )وڏﻳﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون( ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن ۽‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ واﺗﺎن اﻧﻬﻦ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅﺟﻦ ﭤﻴﻮن اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﭔﻦ ﭨﻦ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ ذﻛﺮ ﻛﺮڻ ﺿﺮوري ﭤﻮ ﺳﻤﺠﻬﺎن‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ‬ ‫اﻳﺮان ۾ اﻳﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮن ﮐﻲ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﭤﻮ رﻫﻲ ﺗﻪ ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ۽ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﺎﮘﻴﻮ ﻟﻘﺐ آﻫﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ وڏو ﻛﻴﺮ آﻫﻲ‪ ......‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ‪ -‬ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻳﺖ ا� ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ۽ ﻣﻮﺟﻮده ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر )رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ‪(۲۳۷‬‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۸۱‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۸۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺻﺪر ﺑﻪ رﻫﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎن اڳ ۽ ﺷﺮوع وارا ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﺳﺎل ”وزﻳﺮاﻋﻈﻢ“ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻋﻬﺪو ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﺌﻴﻦ آﺋﻴﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺧﺘﻢ ﻛﺮي وزﻳﺮاﻋﻈﻢ ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺟﻮاﺑﺪارﻳﻮن‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪر ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮن وﻳﻮن آﻫﻦ ۽ ﺻﺪر ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﺎﺗﺮ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﻳﻌﻨﻲ ‪ Figure Head‬ﻃﻮر ۽‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻛﻲ ﺧﺎص اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻪ ﻫﺌﺎ ﻫﺎڻ ‪ Executive‬۽ ‪ Head of State‬آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﭛ ۾ وڏو ﭼﻮﻧﮉﻳﻞ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪو‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺻﺪر ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﺳﺮﺑﺮاه ”رﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ “ ﻳﻌﻨﻲ ‪ Supreme Leadev‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ اﭤﺎرﭨﻲ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮرﻳﮧ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر ﻫﻮ ۽ ‪ ۱۹۸۹‬۾ ﺳﻨﺪس‬ ‫وﻓﺎت ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺗﺼﻮﻳﺮون اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﻳﺎ‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪﻳﻮن‪ .‬ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي اﻫﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻋﺎﻟﻢ دﻳﻦ ﻫﺠﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر ﭤﻴﮡ ﮐﺎن اڳ‪ ،‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ‪ ۱۹۸۱‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۸۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﺻﺪر ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﺎ ﻫﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﮀﻬﻪ ﺻﺪر ﭤﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ ﺑﻨﻲ ﺻﺪر‬‫‪-‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺟﺎﺋﻲ‬

‫ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ )ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ(‬‫اﻛﺒﺮ ﻫﺎﺷﻤﻲ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ‬‫‪-‬ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺘﺎﻣﻲ‪ ،‬۽‬

‫‪-‬ﻫﺎﮢﻮﻛﻮ ﺻﺪر‪ :‬ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺟﺎﺋﻲ ﻛﻮ ‪ ۱۴‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﺻﺪر ﻣﺲ رﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻢ ذرﻳﻌﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬ ‫ان ﺑﻌﺪ ﻫﻲ اڄ وارو ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۳۹‬۾ ﻣﺸﻬﺪ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻚ آذري‬

‫ﻓﺌﻤﻠﻲ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ اﭠﻦ ﭜﺎﺋﺮن ﭜﻴﻨﺮن ۾ ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ وڏو ﭔﺎر آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﺎ ﭔﻪ ﭔﻴﺎ ﭜﺎﺋﺮ ﺑﻪ ﻫﻦ واﻧﮕﺮ اﻳﺮان ﺟﺎ وڏا‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻢ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻧﻨﮃو ﭜﺎ‪ ‬ﻫﺎدي ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ اﺧﺒﺎر ﺟﻮ ﻗﺎﺑﻞ اﻳﮉﻳﭩﺮ ۽ ﻣﻮﻟﻮي آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ‪ ‬اﭸﺎ ﭘﺮاﺋﻤﺮي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﭘﻮري ﻧﻪ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس واﻟﺪﻳﻦ ﮐﻴﺲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﺪرﺳﻲ‬ ‫۾ ﻣﻮﻛﻠﮡ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ اﻳﺮان ﺟﻮن ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺨﺼﻴﺘﻮن ﺣﺎﺟﻲ ﺷﻴﺦ ﻫﺎﺷﻢ ﻗﺎﺿﻴﻮﻳﻨﻲ ۽‬ ‫آﻳﺖ ا� ﻣﻴﻼﻧﻲ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻣﻌﻠﻢ رﻫﻴﺎ‪ ۱۹۵۷ .‬۾ ﻫﻮ ﻧﺠﻒ ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻚ ﺳﺎل ﺟﻮ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻋﺮﺻﻮ ﮔﺬارڻ ﺑﻌﺪ ﻗﻢ‬ ‫۾ اﭼﻲ رﻫﺎﺋﺶ اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻮرﺟﺮدي ۽ روح ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻬﮍن آﻳﺖ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻛﻼس اﭨﻴﻨﮉ ﻛﻴﺎ‪ .‬ان‬ ‫ﺑﻌﺪ ‪ ۱۹۶۳‬ﮐﺎن ﻫﻦ اﺳﻼﻣﻲ ﺗﺤﺮﻳﻜﻦ ۾ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻮ زﻣﺎﻧﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻫﻲ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭘﺴﻨﺪ ﻧﻪ ﻫﻴﻮن ۽ ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮا دﻓﻌﺎ ﺟﻴﻞ ﺑﻪ وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺟﻮ اﻫﻢ ﻛﺮدار رﻫﻴﻮ ۽ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻦ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﻣﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﺗﻬﺮان ۾‬ ‫ﺟﻤﻌﻲ ﻧﻤﺎز ﺟﻲ اﻣﺎم آﻳﺖ ا� ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺟﻲ ‪ ۱۹۷۹‬۾ اﺳﺘﻴﻔﺎ ڏﻳﮡ ﺑﻌﺪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ﮐﻲ‬ ‫ﻟﻴﮉر ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ .‬ﻋﺮاق اﻳﺮان ﺟﻨﮓ ۾ ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ﺟﻨﮓ ﺟﻲ ﻣﻴﺪان ۾ ﺑﻪ رﻫﻴﻮ ۽ ﻫﻚ ﺑﻢ ﭰﺎﭨﮡ ﺗﻲ ﻫﻮ ﺷﺪﻳﺪ زﺧﻤﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ اڄ ﺑﻪ ”زﻧﺪه ﺷﻬﻴﺪ“ ﺟﻲ ﻟﻘﺐ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ‪ ‬ﺳﺎﺋﻨﺲ ۽ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ﺟﻲ ﻓﻴﻠﮉ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮاﻧﻦ ﮐﻲ ﻛﺎﻓﻲ اﮘﻴﺎن آﻧﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﭼﻮڻ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ زﻣﻴﻦ ﻫﻴﭟ دﭔﻴﻞ ﺗﻴﻞ ۽ ﮔﺌﺲ ﺟﻮ ذﺧﻴﺮو آﺧﺮ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﻳﻨﺪو‪ .‬ان ﻛﺮي ﻫﻴﻨﺌﺮ ﮐﺎن ﺋﻲ اﺳﺎن‬ ‫ﮐﻲ ﻧﻴﻮﻛﻠﻴﺌﺮ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ﺟﻮ ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ ۽ ان ﻣﺎن ﻓﺎﺋﺪا ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻦ‪.‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺘﺎب ۽ ﻣﻀﻤﻮن ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺮن ۽ ﭘﻴﻐﺎﻣﻦ ﺟﺎ ﻧﻮ واﻟﻴﻮم ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ۾ ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ ﺑﻪ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻋﺮب ﻟﻴﮑﻜﻦ ﺳﻴﺪ ﻗﻄﺐ‪ ،‬رﺿﻲ اﻟﻴﺎﺳﻴﻦ ۽‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻤﻨﻴﻢ ﻧﺎﺻﺮي ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺘﺎب ﻋﻠﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ﻋﺮﺑﻲ ﻣﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﭘﮡ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﺧﺎﻣﻨﺎﺋﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ۽ ﺗﺼﻮﻳﺮون ﭘﮡ اﻳﺮان ۾ اﻳﻨﺪڙ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﮐﻲ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮرﻳﮧ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻨﺠﻮن ﺻﺪر ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻮ وڏو ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬اﺳﻜﺎﻟﺮ ۽ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﻳﺰد ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ارڌاﻛﺎن ۾ ‪ ۱۹۴۳‬۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس واﻟﺪ ﻣﺮﺣﻮم آﻳﺖ ا� روح ا� ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺑﻪ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ وڏن ﻋﺎﻟﻤﻦ ﻣﺎن ﻫﻮ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺟﻲ ﺷﺮوع وارن ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻳﺰد ﺷﻬﺮ ﺟﻲ وڏي ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻮ ﺧﻄﻴﺐ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﺟﻤﻌﻲ ﻧﻤﺎز ﺗﻲ ﺧﻄﺒﻮ ﭘﮍﻫﻨﺪو ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﭔﻪ دﻓﻌﻪ ﺻﺪر ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ‪ ۱۹۹۷‬۾ ‪ ۷۰‬ﺳﻴﻜﮍو ووٽ ﮐﮣﻲ اﻟﻴﻜﺸﻦ ﮐﭩﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭔﻲ ﭨﺮم ۾‬ ‫‪ ۲۰۰۱‬۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ان ﮐﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ )‪ ۷۸‬ﺳﻴﻜﮍو( ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﭤﻲ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ ووٽ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ۽‬ ‫ﻧﻮﺟﻮاﻧﻦ ڏﻧﺎ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ درﺟﻮ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﺮڻ ۽ ﻧﻮﺟﻮاﻧﻦ ﺟﻮن ﮔﻬﺮﺟﻮن ﭘﻮرﻳﻮن ﻛﺮڻ ﺟﻮ وﻋﺪو ﻛﻴﻮ‪ .‬ﮐﺎﻧﺌﺲ ﭘﻮ‪‬‬ ‫اڄ وارو ﺻﺪر ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﺻﺪر ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ‪ ۱۹۸۰‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۹۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺟﻮ وزﻳﺮ ﺛﻘﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﺎڻ ﭘﺮاﺋﻤﺮي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮘﻮٺ ﺟﻲ اﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ دﻳﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ۱۹۶۱ ‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻗﻢ ۾ رﻫﻴﻮ‪ .‬ان‬ ‫ﺑﻌﺪ اﺻﻔﻬﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ”وﻳﺴﭩﺮن ﻓﻼﺳﺎﻓﻲ“ ۾ ‪ B.A.‬ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ”اﻳﮉﻳﻮﻛﻴﺸﻨﻞ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻟﻴﻮل ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ“ ۾ ‪ M.A‬ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ رﻫﻴﻞ دﻳﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻ‪ ‬ﺳﺖ ﺳﺎل ﻗﻢ ۾ اﭼﻲ ﭘﮍﻫﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ‬ ‫ٰ‬ ‫)اﺟﺘﻬﺎد( ﺟﺎ ﻛﻮرس ﻣﻜﻤﻞ ﻛﻴﺎ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﺌﻤﺒﺮگ ۾ آﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﺟﻲ اﺳﻼﻣﻚ ﺳﻴﻨﭩﺮ ﺟﻮ ﻫﻮ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭼﻴﺌﺮﻣﻴﻦ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﮐﺎن اڳ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻴﻬﺎن اﺧﺒﺎر واري‬ ‫اداري ﻛﻴﻬﺎن اﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮٽ ﺟﻮ ﺳﭙﺮواﺋﻴﺰر ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ‪ .‬ﭘﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﻟﺌﺒﺮري ﺟﻮ ‪ ۱۹۹۲‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۹۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻫﻴﮉ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ۽ ‪ ۱۹۹۲‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۹۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻗﻮﻧﺼﻞ آف ﻛﻠﭽﺮل رواﻟﻮﺷﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ‪ Reformist‬ﺻﺪر ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺻﺪارت وارن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﺎرﺟﻲ ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ‪Confrontation‬‬

‫واري ﻓﻴﺰ ﻣﺎن ﻧﻜﺮي ‪ Conciliation‬۾ داﺧﻞ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﻫﻚ وڏو اﺳﻜﺎﻟﺮ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ رﻳﺴﺮچ ﻓﻴﻠﮉ ﺟﻮ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ‪ Political Philosophy‬رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻮاد‬ ‫ﻃﺎﺑﺎﻃﺎﺑﺎﺋﻲ ﺟﻬﮍا ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻓﻼﺳﻔﺮ ﺳﻨﺪس ﭨﻴﭽﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺧﺎﺗﻤﻲ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺪارس ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾‬ ‫ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﻓﻼﺳﺎﻓﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ۽ ان ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﺗﻲ ‪ ۱۹۹۹‬۾ ﺳﻨﺪس ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﮀﭙﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻓﺎرﺳﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻋﺮﺑﻲ‪،‬‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﺟﺮﻣﻦ زﺑﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﭘﮡ ﭴﺎﮢﻮ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﺨﺘﻠﻒ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺘﺎب ﮀﭙﺠﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻛﺘﺎب‪Islam, Liberty and Development :‬‬ ‫۽ ﻋﺮﺑﻲ ۾‪” :‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ واﻻﺳﻼم واﻟﻌﺼﺮ‪“.‬‬

‫۽ ”ﻣﺪﻳﻨﺔ اﻟﺴﻴﺎﺳﺔ“ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺘﺎب آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺘﺎب اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارن ۾ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ‬ ‫وﭸﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫* ﺑﻴﻢ ﻣﻮج )ﻟﻬﺮ ﺟﻮ ﺧﻮف(‬

‫*دﻧﻴﺎ از دﻧﻴﺎ ﺷﻬﺮ ﺗﺎ ﺷﻬﺮ )دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﺷﻬﺮ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ(‬ ‫*ﻣﺮدم ﺳﺎﻻري )ڊﻳﻤﻮﻛﺮﻳﺴﻲ(‬

‫*ﮔﻔﺘﮕﻮي ﺗﻤﺪﻧﻬﺎ ‪Dialogue amoing Civi lizations‬‬ ‫* ﻧﺎﻣﮫ اي ﺑﺮاي ﻓﺮدا )ﺳﭝﺎﮢﻲ ﻻ‪ ‬ﺧﻂ(‬

‫* زﻧﺎن و ﺟﻮاﻧﺎن )ﻋﻮرﺗﻮن ۽ ﻧﻮﺟﻮان(‬ ‫وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺳﺎن ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮاﻧﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﮔﮇﺟﺎﮢﻲ واري واﻗﻌﻲ ﺟﻲ اﻳﺮان ﺗﻮڙي دﻧﻴﺎ ۾ ﻛﺎﻓﻲ ﻣﺸﻬﻮري ﭤﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰر ۽ اﻧﺎﺋﻮﻧﺴﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﻧﻮﺟﻮان ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻠﻢ اﺋﻜﭩﺮﻳﺲ ”ﭘﻴﮕﺎه آﻫﻦ ﮔﺮاﻧﻲ“ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲ‬ ‫ﻓﻨﻜﺸﻦ ‪ ۲۲‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪ ۲۰۰۵‬۾‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﮐﻲ ﺻﺪارت ﺟﻲ ﻛﺮﺳﻲ ﮀﮇي ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻬﻴﻨﺎ ﭤﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﻫﻮار ﻣﺌﮕﺰﻳﻦ ”ﭼﻴﻠﭽﺮاغ“ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮان آرﭨﺴﭩﻦ ﺳﺎﺑﻖ ﺻﺪر ﺟﻲ ﻣﺎن ۾ ﻫﻦ ﻓﻨﻜﺸﻦ ﺟﻮ ﺗﻬﺮان ۾ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ‬ ‫ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻓﻨﻜﺸﻦ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ‪ Concert‬ﻟﮙﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺧﺘﺎﻣﻲ ﻫﻚ ﭘﺎپ اﺳﭩﺎر ﻟﮙﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪IRNA, .‬‬ ‫‪ BBC‬۽ ﭔﻴﻦ ﻧﻴﻮز اﻳﺠﻨﺴﻴﻦ ﻫﻦ ﮔﮇﺟﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪) The Man With the Chocolate Robe‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾‪ :‬ﻣﺮدي ﺑﺎﻋﺒﺎي‬ ‫ﺷﻜﻼﺗﻲ‪ (،‬ﻣﺸﻬﻮر ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻲ ۽ ﻏﻴﺮ ﻣﻠﻜﻲ رﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻫﻦ ﻓﻨﻜﺸﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻓﻮﭨﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﺎﺳﻲ ”ﭘﻴﮕﺎه آﻫﻦ ﮔﺮاﻧﻲ“ ﺑﻴﭡﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ”ﺑﺎران ﻛﻮﺳﺎري“ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻮﺳﻲ‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺟﻲ ﺷﺎدي ‪ ۳۱‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪ ۱۹۷۴‬۾ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺟﻲ ڌي‪ ‬۽‬ ‫ٰ‬ ‫اﻟﺼﺪر ﺟﻲ ﭜﺎﮢﻴﺠﻲ زﻫﺮا ﺻﺎدﻗﻲ ﺳﺎن ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ ﭔﻪ ڌﻳﺌﺮون ۽ ﻫﻚ ﭘﭧ آﻫﻲ‪ .‬وڏي ﻟﻴﻼ ﺟﻴﻜﺎ ‪ ۱۹۷۵‬۾‬ ‫ﭴﺎﺋﻲ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻣﺌﭥﺲ ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ ﻧﺮﮔﺲ )ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ (۱۹۸۲‬۽ ﭘﭧ ﻋﻤﺎد )ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪(۱۹۸۸‬‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻫﻚ ﭔﺎر ﻣﻬﺪي ﻧﺎﻟﻲ ﻧﭙﺎﻳﻮ ﭘﮡ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪاﻧﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻮٽ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﺌﭩﺮڪ ﻓﻴﻞ ﻳﺎ ﭠﮗ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﺎ ﻛﻮڙا ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ‬ ‫ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﮔﻬﮣﻮ اڳ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪان )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻣﺮﺣﻮم ﭤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ( ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﭘﮁﻴﻮ ﻫﻮم ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﮀﺎ ﭘﮍﻫﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭨﻬﻚ ڏﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪” :‬ﻣﺌﭩﺮڪ ﻓﻴﻞ ﺑﻲ اي ﭘﺎس آﻫﻴﺎن‪“.‬‬ ‫”اﻫﻮ ﭜﻼ ﻛﻴﺌﻦ؟“ ﻣﻮن ﺣﻴﺮت ﻣﺎن ﭘﮁﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪.‬‬

‫”اﻫﻮ ﻫﻦ رﻳﺖ“ ﻫﻦ وراﮢﻴﻮ ”ﻣﺌﭩﺮڪ اﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻛﺌﻲ ﻫﻴﻢ‪ .‬اﻣﺘﺤﺎﻧﻦ ۾ ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﺎﭘﻲ‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻓﻴﻞ ﭤﻲ ﭘﻴﺲ‪ B. A .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻛﻴﻢ‪“.‬‬

‫اﻋﻠﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﺟﻲ وزﻳﺮن ۽ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪاﻧﻦ ﮐﻲ ﭤﻮ ڏﺳﺎن ﺗﻪ ﻫﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ دﻳﻨﻲ ﻣﺪرﺳﻦ ﻣﺎن‬ ‫ٰ‬

‫ﻛﻴﻞ آﻫﻦ ﭘﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﭥﺎﻧﻬﻴﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﺎ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ ﭘﮡ آﻫﻦ‪ .‬ﻧﻪ رﮘﻮ ﭘﺎڻ ﭘﺮ ﺳﻨﺪن ﭜﺎﺋﺮ ﭜﻴﻨﺮون ۽ اوﻻد ﭘﮡ‪.‬‬ ‫اﻓﺴﻮس ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ وڏﻳﺮا ﭨﺎﺋﻴﭗ وزﻳﺮن ۽ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪاﻧﻦ ﺟﺎ ﭔﺎر ﻟﻮﻓﺮ ﭤﻴﻮ ﭘﻴﺎ ﻫﻠﻦ‪.‬‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﻳﺎ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۾ داﺧﻼ ﺿﺮور وﭠﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻧﻪ ﭘﺎڻ ﭤﺎ ﭘﮍﻫﻦ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻏﺮﻳﺐ ﮐﻲ ﭤﺎ ﭘﮍﻫﮡ ڏﻳﻦ‪.‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﺳﺎﺑﻖ ﺻﺪر ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﮐﻲ ﺋﻲ ڏﺳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اڌ ﻋﻤﺮ ﻗﻢ ﺟﻲ دﻳﻨﻲ ﻣﺪرﺳﻦ ۽ اﺻﻔﻬﺎن ۽ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﺰ ﻣﺎن ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ۾ وﻗﻒ ﻛﺮي ﮀﮇي‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻫﻚ ﭜﺎ‪ ‬ﻋﻠﻲ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﺰﻧﺲ ﻣﺌﻦ آﻫﻲ‪ ،‬ان‬ ‫ﺑﺮوﻛﻠﻦ )ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ( ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن اﻧﮉﺳﭩﺮﻳﻞ اﻧﺠﻨﻴﺮﻧﮓ ۾ ‪ M. E‬ﻛﺌﻲ‪ .‬ﭔﻴﻮ ﭜﺎ‪ ‬ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ ڊاﻛﭩﺮ رﺿﺎ ﺧﺎﺗﻤﻲ ڊﭘﭩﻲ اﺳﭙﻴﻜﺮ رﻫﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ رﺿﺎ ﺟﻲ ﺷﺎدي اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب ﺟﻲ ﺑﺎﻧﻲ‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ڏﻫﭩﻲ زﻫﺮا اﺷﺮاﻗﻲ ﺳﺎن ﭤﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺣﻘﻦ ﻻ‪ ‬ﺟﺎﮐﻮڙﻳﻨﺪڙ )‪ (Activist‬آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺻﺪر ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﻓﺎﻃﻤﮧ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ آﻫﻲ ۽ ﻫﻮ‪ ‬ارڌاﻛﺎن ﺳﭩﻲ‬ ‫ﻛﺎﺋﻮﻧﺴﻞ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻋﻮرت ﻧﻤﺎﺋﻨﺪه ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ‪ ۱۹۹۹‬واري اﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﮐﭩﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻨﻲ ﺻﺪر‪ ،‬رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ۽ ﻣﻨﺘﻈﺮي‬ ‫ﻫﺘﻲ ﭔﻦ ﭨﻦ ﭔﻴﻦ اﻫﻢ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺨﺘﺼﺮ ذﻛﺮ ﻛﺮڻ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺟﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ اﻳﺮان ۾ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﺿﺮور ﭔﮅڻ ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺗﻪ اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ ﺑﻨﻲ ﺻﺪر آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﺑﻮاﻟﺤﺴﻦ ﺑﻨﻲ ﺻﺪر ‪ ۱۹۳۳‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب ۽ ﭘﻬﻠﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ ﺧﺘﻢ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن‬ ‫ﺻﺪر ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻮ‪ ۱۹۶۰ .‬۾ ﺟﻴﻜﺎ ﺷﺎه ﺟﻲ ﺧﻼف ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻫﻠﻲ ﻫﺌﻲ ان ۾ ﺑﻨﻲ ﺻﺪر ﺑﻪ ﺣﺼﻮ ورﺗﻮ ﻫﻮ ۽ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ‬ ‫ﺟﻴﻞ ۾ ﺑﻪ وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ ﻫﻮ ﻓﺮاﻧﺲ ﭜﭵﻲ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ آﻳﺖ ا� روح ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﺳﺎن وﭸﻲ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﭤﻴﻮ‪ ۱۹۷۹ .‬۾ اﻧﻘﻼب دوران ﺟﮇﻫﻦ ﺧﻤﻴﻨﻲ اﻳﺮان ﻣﻮﭨﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻳﻮ‪ .‬ﺑﻨﻲ ﺻﺪر ﻓﺎﺋﻨﺎﻧﺲ ۽‬ ‫اﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ‪ B A‬۽ ‪ MBA‬ڊﮔﺮﻳﻮن ﻫﺌﺲ ان ﻛﺮي ﮐﻴﺲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ﺷﺮوع وارو ﺳﺎل ڏﻳﮃ‬ ‫وزﻳﺮ ﺧﺰاﻧﻪ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ۱۹۸۰ .‬وارﻳﻦ ﺻﺪارﺗﻲ ﭼﻮﻧﮉن ۾ ﻫﻮ ‪ ۸۰‬ﺳﻴﻜﮍو ووٽ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي‪ ،‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺻﺪر ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﻲ ﺻﺪر اﺳﻼﻣﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﻼﺋﻦ ﺳﺎن اﺧﺘﻼف ﭤﻴﻮ ۽ ڏﻳﮃ ﺳﺎل ﮐﻦ ﺻﺪر‬ ‫رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻲ ‪ Impeachment‬ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ وﻗﺖ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻋﻤﺮ ‪ ۷۵‬ﺳﺎل ﮐﻦ آﻫﻲ ۽ ﮔﺬرﻳﻞ وﻳﻬﺎرو ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﭘﺌﺮس‬ ‫ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﮘﻮٺ ‪ Versailles‬۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ اﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر آﻳﺖ ا� اﻛﺒﺮ ﻫﺎﺷﻤﻲ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮن‬ ‫ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ۽ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ ‪ ۱۹۸۹‬ﮐﺎن ‪ ۱۹۹۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﭨﻴﻮن دﻓﻌﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﻻ‪ ۲۰۰۵ ‬واري اﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﺑﻴﭡﻮ ﭘﺮ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺤﻤﻮد اﺣﻤﺪي ﻧﺰاد ﮐﭩﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اڄ ﺑﻪ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ اﻫﻢ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ آﻫﻲ ۽‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل ‪ ۲۰۰۷‬ﮐﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ”اﺳﻴﻤﺒﻠﻲ آف اﻳﻜﺴﭙﺮﭨﺲ“ ۽ ‪ Expediency Council‬ﺟﻮ ﭼﻴﺌﺮﻣﻴﻦ آﻫﻲ‪.‬‬

‫اﻛﺒﺮ ﻫﺎﺷﻤﻲ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﻛﺮﻣﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ رﻓﺴﻨﺠﺎن ۾ ‪ ۱۹۳۴‬۾ ﻫﻚ اﻣﻴﺮ ﻓﺌﻤﻠﻲ ۾ ﺟﻨﻢ ورﺗﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ﭘﻲ‪ ‬ﭘﺴﺘﻦ ﺟﻲ ﭘﻮک ﺟﻮ وڏو زﻣﻴﻨﺪار ﻫﻮ‪ .‬اﻛﺒﺮ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﮐﻴﺲ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﺳﺖ ﭔﺎر ﻫﺌﺎ‪ ۱۹۴۸ .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ‪۱۴‬‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﺳﻨﺪس واﻟﺪﻳﻦ ﻗﻢ ﺟﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻣﺪرﺳﻲ ۾ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﻣﺪرﺳﻲ ۾ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ وٽ ﻫﻦ اﺳﻼﻣﻲ ﻗﺎﻧﻮن‪ ،‬اﺧﻼﻗﻴﺎت ۽ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﭘﮍﻫﻲ‪ .‬ان وﻗﺖ ﮐﺎن وﭠﻲ‬ ‫رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻮ ﭘﻮﺋﻠﮗ ۽ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ان وﻗﺖ ﮐﺎن ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﺳﻮچ ﺳﺎن ﺳﻬﻤﺖ رﻫﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ۾ اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻈﺎم اﭼﮡ ﮐﭙﻲ ۽ ان ۾ ﺋﻲ ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮام ﺟﻲ ﭜﻼﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﻨﺸﺎه اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻼف‬ ‫ﻫﻼﻳﻞ ﺗﺤﺮﻳﻚ ۾ ﺣﺼﻮ وﭠﮡ ﺟﻲ ﺳﺰا ۾ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﭘﻨﺞ دﻓﻌﺎ ﺟﻴﻞ ﺟﻮن ﺗﻜﻠﻴﻔﻮن ﺳﻬﮣﻴﻮن ﭘﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻣﻮﺗﺎﻫﺮي ۽ ﻋﺒﺪاﻟﻜﺮﻳﻢ ﻣﻮﺳﻮي اردﻳﺒﻴﻠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﻫﻢ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﺷﺨﺼﻴﺘﻦ‪ ،‬ﺟﻮاد ﺑﺎﻫﻮﻧﺮ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﺎن ﮔﮇ اﻛﺒﺮ ﻫﺎﺷﻤﻲ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﺑﻪ ”اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﻛﺎﺋﻮﻧﺴﻞ“ ﺟﻮ ﺧﺎص ﻣﻴﻤﺒﺮ ﻫﻮ ۽ ﻧﺌﻴﻦ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ )ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫آف اﻳﺮان( ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن اﺳﭙﻴﻜﺮ ﭤﻴﻮ‪.‬‬

‫‪ ۱۹۵۸‬۾ اﻛﺒﺮ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻋﻔﺖ ﻣﺎرآﺷﻲ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﮐﻴﺲ ﭘﻨﺞ ﭔﺎر آﻫﻦ‪ .‬ﭨﻲ ﭘﭧ‪ :‬ﻣﺤﺴﻦ‪ ،‬ﻣﻬﺪي‬ ‫۽ ﻳﺎﺳﺮ ۽ ﭔﻪ ڌﻳﺌﺮون‪ :‬ﻓﺎﻃﻤﮧ‪ ،‬۽ ﻓﺎﺋﺰه‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻓﺎﻃﻤﮧ ﺳﻴﺎﺳﻲ زﻧﺪﮔﻲ ۾ آﺋﻲ ۽ ﻣﺠﻠﺲ )ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ( ﺟﻲ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﺑﻪ ﭤﻲ‪ .‬اڄ‬ ‫ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻓﺎرﺳﻲ اﺧﺒﺎر ”زن“ ﺟﻲ اﻳﮉﻳﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﭜﺎﺋﺮ ﭜﻴﻨﺮون ﺑﺰﻧﻴﺲ ۾ آﻫﻦ‪ .‬رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ اﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ ﻓﺌﻤﻠﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل اڳ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺌﮕﺰﻳﻦ ‪ Forbes‬ﺟﻴﻜﺎ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ اﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻟﺴﭧ ﺟﺎري ﻛﺮي ﭤﻲ ان ۾ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻮ‪ .‬رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻟﮑﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﺳﭛ ۾‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ”اﻣﻴﺮ ﻛﺒﻴﺮ“ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ‬۾ ﭨﺎﺋﭩﻞ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻲ‪:‬‬

‫‪Amirkabir : Hero of Fighting against Imperialism‬‬

‫رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺟﻠﺪن ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ آﻫﻲ‪ .‬ان ﻛﺘﺎب ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪:‬‬

‫‪ .Towards Destiny‬ان ﺟﺎ اٺ ﮐﻦ واﻟﻴﻮم ﻣﻜﻤﻞ ﭤﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻫﺘﻲ ﻫﻚ اﻫﮍي ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻮن ﻟﮑﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﻫﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻮ ﺗﻪ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻮ ﺟﺎ‪ ‬ﻧﺸﻴﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر ﻫﻲ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻲ ﻧﻪ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻟﻴﮉر ﭤﻴﻮ ۽ ﻧﻪ ﺻﺪر! ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﺟﻮ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﺛﺮ‬ ‫رﺳﻮخ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ ﮔﺮاﻧﮉ آﻳﺖ ا� ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻮ ﻗﻢ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮي ‪ ۱۹۲۲‬۾ اﺻﻔﻬﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﻧﺠﻒ آﺑﺎد ۾ ﻫﻚ ﮘﻮﭠﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﮔﺬر ﺳﻔﺮ ﻫﺎرﭘﻲ ﻣﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺎﺋﭩﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻗﻢ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‬ ‫۽ ﻫﻦ اﺗﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﺳﮇ ﺗﻲ ﺷﺎه ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻲ ﺧﻼف ‪ ۱۹۶۳‬۾ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ۾ ﺣﺼﻮ ورﺗﻮ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﺷﺎه‬ ‫ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺗﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻫﻦ ﺟﻲ اﭜﺎرﻳﻞ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﮐﻲ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻨﺘﻈﺮي ﺳﻨﭝﺎﻟﻴﻮ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﮐﻴﺲ ‪ ۱۹۷۴‬۾ ﺟﻴﻞ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﺘﺎن ﮐﻴﺲ ‪ ۱۹۷۸‬۾ آزاد ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻦ وري ﺗﺤﺮﻳﻚ‬ ‫ﮐﻲ اﭜﺎرﻳﻮ ۽ آﺧﺮ ۾ اﻳﺮان ۾ اﻧﻘﻼب آﻳﻮ‪ .‬ﻣﻨﺘﻈﺮي ﻫﻚ وڏو ﻋﺎﻟﻢ دﻳﻦ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﺪان آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻫﻚ ﻛﺘﺎب‬ ‫دراﺳﺖ ﻓﻲ وﻻﻳﮫ اﻟﻔﻘﮫ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ ﺗﻤﺎم اﺳﻜﺎﻟﺮي ﻛﺘﺎب آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ۾ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ‪Assembly of‬‬ ‫‪) Experts‬ﻣﺠﻠﺲ ﺧﻮﺑﺮﮔﺎن( ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ آﺋﻴﻦ ﭠﺎﻫﮡ ۾ ﻫﻦ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ وڏو ﻋﺮﺻﻮ‬ ‫ﻗﻢ ۾ ﺟﻤﻌﻲ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﺎﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻫﻦ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﭘﺎﻟﻴﺴﻴﻦ ﺳﺎن اﺧﺘﻼف ﻛﻴﻮ ۽ ﮐﻴﺲ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﮔﻬﺮ ۾ ﻧﻈﺮ ﺑﻨﺪ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﻻ‪ ‬ﻃﻮس رواﻧﮕﻲ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﻓﺮدوﺳﻲ اﻫﻮ ﺷﺎﻋﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﺳﺎن ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭔﮅو ۽ ﺗﻤﺎم ﻧﻨﮃي ﻋﻤﺮ ۾! اﺳﻴﻦ ﺳﺖ‬ ‫اٺ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﺎ ﻫﻮﻧﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﭨﺌﻴﻦ ﻛﻼس ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻛﻼس ﭨﻴﭽﺮ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﺷﻴﺦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﻼس‬ ‫۾ ﭔﮅاﻳﻮ‪ .‬ان دؤر ﺟﺎ اﺳﺘﺎد ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﺳﻜﻮﻟﻲ ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﺎﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻗﺮآن ﺷﺮﻳﻒ ﺑﻪ ﻛﻼس ۾ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ان ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ ﻫﻮ اﺧﻼﻗﻴﺎت ۽ ﻋﺎم ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭘﮡ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﺷﻴﺦ ﮐﻲ ادﺑﻲ ۽ ﺷﻌﺮ وﺷﺎﻋﺮي ﺟﺎ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق ﻫﻮ ۽ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﻛﺘﺎب ۾ ﻛﺎ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭘﮍﻫﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﻪ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺰي‬ ‫ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ ﺗﻪ ان وﻗﺖ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻨﮃﭘﮡ ۾ ﭔﮅل ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻫﻤﻴﺸﮫ ﻳﺎد ﺑﻴﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻦ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻦ رﻳﺖ ﭔﮅاﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﮐﻲ وﻗﺖ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ۾ ﺷﻌﺮ ﻟﮑﻲ اچ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﺑﺎدﺷﺎه ﺳﻼﻣﺖ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻫﺮ ﺷﻌﺮ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ ﺳﻮﻧﻲ ﮔﻨﻲ ڏﻳﮡ‬ ‫ﺟﻲ آڇ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﺎل ﺑﺎدﺷﺎه ﺳﻼﻣﺖ ۽ ان ﺟﻲ ﻛﺎرﻧﺎﻣﻦ ﺟﺎ ﻗﺼﻴﺪا ﻟﮑﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﻟﮑﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪.....‬‬ ‫ﺗﺎﻧﺠﻮ ﻫﻦ اﻳﺘﺮا ﻟﮑﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ ﺑﺎدﺷﺎه وﭨﺎن ﺳﻮﻧﻴﻦ ﮔﻨﻴﻦ ﺟﺎ ﭨﻴﻬﻪ اٺ ﻣﻠﮣﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎه وٽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺤﻨﺖ ﺟﻮ اﺟﻮرو وﭠﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻗﺪر ﻧﻪ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﮘﻮٺ اﭼﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﻲ‬ ‫ﺧﻼف ﺷﻌﺮ ﻟﮑﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ڏي ﻣﻮﻛﻠﻴﺎ‪ .‬ﺑﺎدﺷﺎه ﮐﻲ اﻫﻲ ﭘﮍﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻏﻠﻄﻲ‪ ‬ﺟﻮ اﺣﺴﺎس ﭤﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ان ﺋﻲ وﻗﺖ ﺳﻮﻧﻴﻦ‬ ‫ﮔﻨﻴﻦ ﺟﺎ ﭨﻴﻬﻪ اٺ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﻣﻮﻛﻠﻴﺎ‪“....‬‬ ‫اﻫﻮ ﭔﮅي اﺳﺎن ﭔﮅﻧﺪڙ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ ﺟﻲ اﮐﻴﻦ ۾ ﭼﻤﻚ آﺋﻲ ۽ ﺧﻮﺷﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻲ ﺗﻪ ﺣﻖ ﺟﻲ ﺳﻮڀ ﭤﻲ ۽ ﻏﺮﻳﺐ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻲ اﻳﮇي دوﻟﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ وڏي ﻟﺌﻪ ﭤﻲ وﺋﻲ ﻫﻮﻧﺪي‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ دل ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﮐﺎن اﻫﻮ‬ ‫ﭘﮁﮡ ﺟﻲ ﻫﻤﺖ ﻛﺠﻲ ﺗﻪ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ان ﻣﻠﻜﻴﺖ ﺟﻮ ﮀﺎ ﻛﻴﻮ‪ ...‬؟‪ .‬ﻛﻠﻔﻲ‪ ‬ﺟﻮ دﻛﺎن ﮐﻮﻟﻴﻮ ﻳﺎ ﮔﻮﻟﻦ ﮘﻨﮃن ﺟﻮ‬ ‫ﻛﺎرﺧﺎﻧﻮ؟‬

‫ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﺷﻴﺦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﭔﮅاﺋﮡ ﺟﻮ آرٽ آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭴﺎﮢﻲ واﮢﻲ اﻳﺘﺮو ﭔﮅاﺋﻲ اﺗﻲ ﺳﺎﻫﻪ ﭘﭩﻴﻮ ۽ ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﮔﻼس آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ﻛﺮي ﭨﻦ ﺳﺎﻫﻴﻦ ۾ ﭘﻴﺘﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺑﻪ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ اﺳﻴﻦ اﻫﻮﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮن ۽ ﺗﺠﺴﺲ ۾ رﻫﻮن‪.‬‬ ‫”ﺳﺎﺋﻴﻦ ﭘﻮ‪‬؟“ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮﺳﺎن وﻳﭡﻞ ﺷﺎﮔﺮد ﺗﺎج ﻣﺤﻤﺪ ﻃﺎﻟﺒﺎﮢﻲ‪) ‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬اﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﺳﭽﻞ ﻛﺎﻟﻴﺞ‬ ‫۾ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭤﻴﻮ ۽ ﺑﻌﺪ ۾ رﭨﺎﺋﺮﻣﻨﭧ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺎﻻ ﺟﻲ ﺳﺮوري ڊﮔﺮي ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻮ ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل ﭤﻴﻮ( ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻗﺪرت ﺧﺪا ﺟﻲ“ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﭼﻴﻮ ”ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ ﺳﻮﻧﻴﻦ ﮔﻨﻴﻦ ﺟﺎ اٺ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﮘﻮٺ ۾ ﭘﻬﺘﺎ ۽ ﻫﺎڻ ﻓﺮدوﺳﻲ‬ ‫ﺟﻲ اوﻃﺎق ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻴﻦ در ﮐﺎن اﻧﺪر ﮔﻬﮍي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ اﮘﻴﻦ در ﮐﺎن‪ ،‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻻش ﻧﻜﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﺳﭝﻨﻲ ﭔﺎرن ﭤﮅو ﺷﻮﻛﺎرو ﭜﺮﻳﻮ ۽ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﺟﻲ ﭼﭙﻦ ﺗﻲ ﺧﻮﺷﻲ ﺟﻲ ﻣﺮڪ آﺋﻲ‪ .‬ﺧﻮﺷﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﺳﭡﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن اﺳﺎن ﮐﻲ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ”اﺳﭩﻮري“ ﭔﮅاﺋﻲ ۽ اﺳﺎن ڌﻳﺎن ﺳﺎن ﭔﮅي‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬اﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي ﮐﻲ ﭘﭧ ﭔﺎر ﻧﻪ ﻫﻮ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ڌي‪ ‬ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﮍس ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻓﺘﺢ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﻴﺦ ﭘﮡ ﻫﻚ ﺳﭡﻮ ﭨﻴﭽﺮ‬ ‫ﭤﻴﻮ ۽ آﺧﺮ ۾ ﻫﺎﻻ ﺟﻲ ﻣﺨﺪوم ﻏﻼم ﺣﻴﺪر ﻫﺎ‪ ‬اﺳﻜﻮل ﺟﻮ ﻫﻴﮉﻣﺎﺳﭩﺮ ﭤﻲ رﭨﺎﺋﺮڊ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪.‬ﭘﺎڻ ﻫﺮ ﺳﺎل اﻳﺮان زﻳﺎرت‬ ‫ﺗﻲ اﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻮ ﭘﮡ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻳﺮان ﮔﻬﻤﮣﻦ ۽ ان ﺗﻲ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻮ ﻟﮑﮡ ﺟﻲ ﻫﻤﺖ اﻓﺰاﺋﻲ‬ ‫ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﺣﻜﻴﻢ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺗﻮﺳﻲ“ ﻫﻮ‪” .‬ﻓﺮدوﺳﻲ“ ﺳﻨﺪس ﻟﻘﺐ ﻫﻮ ۽ ”ﺗﻮس“ ﺳﻨﺪس ﮘﻮٺ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺗﻮس ۾ ‪ ۹۳۵‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۰۲۰‬۾ اﺗﻲ ﺋﻲ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺗﻮس اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ‪ ۴۰‬ﮐﻦ‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮن ﺗﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ‪ ۸۱۸‬۾ ﺷﻴﻌﻦ ﺟﻮ اﭠﻮن اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﮐﺎن ﭘﻬﺘﻮ ۽ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت ﺑﻌﺪ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ وڌﻧﺪو رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻨﮉ ﻛﮍڇ ﮐﺎن ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻣﺎم ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺟﻲ زﻳﺎرت ﺗﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﺪ اﭼﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬اڄ ﻫﻦ ﭘﻮري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﺑﻠﻜﻪ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ ﺗﻬﺮان ﺑﻌﺪ ﻣﺸﻬﺪ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ۽ ﺗﻮس ﺟﻲ اﻫﺎ ﭘﺮاﮢﻲ‬

‫اﻫﻤﻴﺖ ﻧﻪ رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻴﻤﻮرﻟﻨﮓ ۽ ﻧﺎدر ﺷﺎه ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﺗﺒﺎه ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﻳﺎرﻫﻦ اﻣﺎم ﺣﻀﺮت ﺣﺴﻦ اﻟﻌﺴﻜﺮي ﺟﻲ وﻓﺎت )‪ (۸۷۴‬ﮐﺎن ﭘﻮرن ﺳﭟ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﭴﺎﺋﻮ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ‬ ‫ﺳﻤﺎﻧﻴﺎن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻤﺎﻧﻴﺎن ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﺟﻮ ﺑﺎﻧﻲ ”ﺳﺎﻣﺎن ﺧﺪا“ ﻣﺠﻮﺳﻲ )ﺑﺎه ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻮﭴﺎري( ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﺎن ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ ﻧﻮ ﮐﻦ ﺑﺎدﺷﺎه ﭤﻴﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن آﺧﺮي ﺳﺘﻦ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ‪ ‬۾ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ۾ آرٽ‪ ،‬ﺳﺎﺋﻨﺲ ۽ ادب ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫روداﻋﻲ ۽ اﺑﻦ ﺳﻴﻨﺎ ﺟﻬﮍا اﺳﻜﺎﻟﺮ ﻫﺘﻲ رﻫﻴﺎ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺑﺨﺎرا ﺑﻐﺪاد ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﭤﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۽ ﭘﺮﺷﻦ ﻛﻠﭽﺮ ﮐﻲ وڌاﻳﻮ ﭘﺮ ﺳﻨﻲ اﺳﻼم ﮐﻲ ﺑﻪ ﭘﮑﻴﮍﻳﻮ‪ .‬ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﺎن ﺟﻲ دؤر ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾‬ ‫ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬۽ ‪ Pottery‬ﺑﻪ ﻋﺮوج ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻣﺜﺎل اڄ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﮔﻬﺮن‪ ،‬ﻣﺤﻼﺗﻦ ۽ ﻣﻘﺒﺮن ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ‪ ۹۹۹‬ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻠﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن آﺧﺮي ﺷﻬﻨﺸﺎه اﺑﻮاﻟﻔﺎرس )اﺑﻮاﻟﻤﺎﻟﻚ اﺑﻦ ﻧﻮح( ﻫﻮ ﺟﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﻏﺰﻧﻮﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﭣ ﻛﺌﻲ ۽ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي اﻳﺮان ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎه ﭤﻴﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻋﻤﺮ ‪ ۶۴‬ﺳﺎل ﻫﺌﻲ ۽‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ﺋﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ ۾ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ۱۰۲۰ ‬۾ وﻓﺎﺋﻲ ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻮ ﭘﻲ‪ ‬ﻫﻚ اﻣﻴﺮ ۽ زﻣﻴﻨﺪار ﻣﺎﮢﻬﻮ ۽ ﻧﻴﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﺷﻴﻌﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻲ ﻛﺘﺎب ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﻣﺎن ﻣﻌﻠﻮم ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ اﻳﮇو ﻛﻮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﻪ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﭘﻬﭽﮡ ﺳﺎن ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﺗﻮس ﺗﻪ ﻫﺘﺎن اﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﺎﻻ ﮐﺎن ﻧﻮاب ﺷﺎه ﺗﻪ ﻣﻮن ﻓﺮدوﺳﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ وﭸﮡ ﺟﻮ ارادو ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻨﺪو رﻫﻴﺲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻪ ﻫﻠﻨﺪا ﻳﺎ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ‬ ‫دﻟﭽﭙﺴﻲ ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ڏﻳﮑﺎري‪ .‬ﮐﻴﻦ ﻫﺮ ﻫﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ اﻫﻢ ﻗﻮﻣﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻲ ”ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ“ ﻟﮑﮡ ﺟﻬﮍي ﻛﺎرﻧﺎﻣﻲ ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﺲ ﭘﺮ ﺳﭛ ﻣﺎٺ ۾ ﻫﺌﺎ‪ .‬آﺧﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ اﮘﻮاڻ ۽ اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ ﺟﻲ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﺳﻠﻤﺎن‬ ‫رﺿﻮي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻠﻨﺪ‪ ‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺳﭛ ﻣﺬﻫﺒﻲ زﻳﺎرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ذﻫﻦ ﮐﻲ ﺗﻴﺎر ﻛﺮي آﻳﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ڏس ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ ﺑﻪ اﻫﻲ اﻣﺎﻣﺰاده ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺗﻪ ﻫﻠﻴﺎ ﭘﺮ روڊ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ دﻟﭙﺴﻨﺪ‬ ‫ﺷﺮاﺑﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮ آﺧﺮي آراﻣﮕﺎه ﻧﻪ ڏﭠﺎﺋﻮن‪ .‬ﺳﻮ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﮐﻲ اﻛﻴﻠﻮ وﭸﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪.‬‬ ‫”ﭘﺮ ﻛﻴﺌﻦ وﭸﺎن؟“ ﻣﻮن ﻫﻦ ﮐﺎن رﺳﺘﻲ ﺟﻮ ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﺑﻪ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻴﻦ ﭤﻮ‪ “.‬اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﺟﻲ اﻳﺮان واري آﻓﻴﺲ ﺟﻲ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ‪” ،‬ﭘﺮ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﺲ ۾‬ ‫ﻫﻠﻴﻮ وڃ‪“.‬‬

‫ﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﺎن ﺣﺮم وﭨﺎن )اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﻣﺒﺎرڪ وﭨﺎن( ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ”ﻣﻴﺪان‬ ‫ﺷﻬﺪا‪) “‬ﺷﻬﻴﺪن ﺟﻲ ﭼﻮﻧﻚ( ﺗﺎﺋﻴﻦ وڃ‪ .‬اﺗﺎن ﭘﻮ‪ ‬اﮘﻴﺎن وارو ﭼﻮﻧﻚ ”ﻓﺮدوﺳﻲ ﭼﻮﻧﻚ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﺘﺎن ﻓﻼﮢﻮ ﻓﻼﮢﻮ‬ ‫ﻧﻤﺒﺮ ﺑﺴﻦ ﺗﻮس ڏي وﭸﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو آﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺷﻮﻟﮉر ﺑﻴﮓ ۾ ﻛﺌﻤﻴﺮا‪،‬‬ ‫ﻛﺎﭘﻲ ۽ ﭘﻴﻦ وﺟﻬﻲ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺑﺠﻲ ڌاري ﻧﻜﺘﺲ‪ .‬ﺣﺮم واري ﻣﻴﺪان ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺑﺴﻴﻮن ﺑﻴﭡﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬اﻧﻬﻦ ۾‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻠﮡ واري ﻫﺌﻲ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﮘﻴﻮن در ﺑﻨﺪ ﭤﻴﮡ وارو ﻫﻮ ان ۾ ﭼﮍﻫﻲ ﭘﻴﺲ‪ .‬ﺑﺲ ﭼﺮڻ ﻟﮙﻲ ﺗﻪ ﻏﻠﻄﻲ ﺟﻮ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﺑﻨﺎ ﭘﻚ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﭼﮍﻫﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﭸﺎ وﻗﺖ وﻳﻮ ﻛﻮﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻨﮉﻛﭩﺮ ﺗﻪ ان ﺑﺲ ۾ ﻧﻪ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫آﺋﻮن ڊراﺋﻴﻮر ﺟﻲ ﺳﻴﭧ وٽ ﺑﻴﭡﻮ ﻫﻮس‪ .‬ﺳﻮ ڊراﺋﻴﻮر ﮐﻲ ۽ ان ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﺑﻴﭡﻞ ﭔﻴﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﺎن اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾‬ ‫ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﺑﺲ ﺷﻬﺪا‪ ‬ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ ﺗﻲ وﭸﻲ ﭘﺌﻲ؟ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﻌﻔﺮي ﮐﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﺮاﻳﻞ ﭘﻨﻮ ﺑﻪ ڏﻳﮑﺎرﻳﻢ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮ ﺗﻪ ”ﻫﻦ ﻫﻤﺮاه ﮐﻲ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ڏي وﭸﮡ ﺟﻲ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻛﺠﻮ‪ “.‬ڊراﺋﻴﻮر ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن‬ ‫ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺟﻮاب ﻧﻪ ڏﻧﻮ‪ .‬ڊراﺋﻴﻮر ﮐﺎن ﭔﻴﻮ دﻓﻌﻮ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﻫﭣ ﺟﻲ اﺷﺎري ﺳﺎن ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﺎٺ ﻛﺮي ﺑﻴﻬﮡ ﻻ‪‬‬ ‫ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻧﻪ ﭘﺌﻲ آﺋﻲ ۽ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ڊراﺋﻴﻮر ﻣﻮن ﻣﺎن ﺑﻴﺰار آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻚ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﺑﺲ ﺑﻴﻬﺎري در ﮐﻮﻟﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺑﺲ ۾ ﭼﺎڙﻫﻴﻮ ۽ ﻫﺎڻ ﮐﻴﺲ ڊﺳﭩﺮب ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل‬ ‫ﺑﻌﺪ ۾ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻫﺎ ﻏﻠﻂ ﻓﻬﻤﻲ ﻟﮙﻲ ۽ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ ﭘﺮدﻳﺴﻲ ﺳﺎن ﺳﭡﻮ ﻫﻠﮡ ﺟﻮ اﺧﻼق آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ان‬ ‫وﻗﺖ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﺑﺲ ۾ ﭼﮍﻫﮡ ﺟﻮ اﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺳﻮ ڊراﺋﻴﻮر ۽ ﭜﺮ ۾ ﺑﻴﭡﻞ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮد ﻣﻬﺮي ﻣﺎن ﻣﻮن ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﮀﻮ ان وﻗﺖ ڏک ﭤﻴﻮ ﺗﻪ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﮔﻮرن ۽ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺗﻪ‬

‫ﻋﺰت ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬۽ اﺗﻲ ﺋﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ اﺣﺴﺎس ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻧﻮٽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﭥﻦ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﭨﻜﻴﭧ ورﺗﻢ‬ ‫ﺋﻲ ﻛﺎﻧﻪ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺟﺘﻲ ڊراﺋﻴﻮر ﻛﻨﮉﻛﭩﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﺲ ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ان ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﭨﻜﻴﭧ ﭼﺎرﺟﺮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺳﻼٽ )ﺳﻮراخ( ۾ ﭘﺌﺴﺎ وﺟﻬﮡ ﺳﺎن ﭨﻜﻴﭧ ۽ ﺑﺎﻗﻲ ﭘﺌﺴﺎ ﻧﻜﺮﻳﻮ اﭼﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ڊراﺋﻴﻮر اﮘﻴﺎن ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﺎﺑﻪ‬ ‫اﻫﮍي ﭘﻴﺘﻲ ﻳﺎ ﻣﺸﻴﻦ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﺋﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﻫﻮ ﺿﺮور ڏﭠﻢ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﻴﺮن وٽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﭨﻜﻴﭩﻦ ﺟﺎ ﭰﺎﭨﻞ ﭨﻜﺮا ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺑﺲ ۾ ﭨﻜﻴﭧ ﺳﺴﭩﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﮍﻫﮡ ﮐﺎن اڳ ﺳﭝﻨﻲ ﭨﻜﻴﭧ وﭠﻲ ﮀﮇي ﻫﺠﻲ ۽‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭨﻜﻴﭧ ﻧﻪ وﭠﮡ ﻛﺮي ڊراﺋﻴﻮر ﻧﺎراض ﻫﺠﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﻫﭣ ۾ ﺟﻬﻠﻴﻞ ﻧﻮٽ ﭜﺮ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ ڏﻳﮑﺎري وات‬ ‫ﺳﺎن ”ﭨﻜﻴﭧ“ ﺟﻮ ﻟﻔﻆ دﻫﺮاﻳﻮ‪ .‬اﮘﻴﻦ ﺳﻴﭧ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﻫﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻫﭣ ﺟﻲ اﺷﺎري ﺳﺎن ﻣﺎٺ ﻛﺮي ﺑﻴﻬﮡ ﻻ‪‬‬ ‫ﭼﻴﻮ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ڊراﺋﻴﻮر ۽ ﭔﻴﺎ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﭣ ۾ ﺟﻬﻠﻴﻞ ﭘﻨﻲ ﻣﺎن ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺷﻬﺪا‪ ‬ﭼﻮڪ ﺗﻲ ﻟﻬﻲ‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬ﻓﺮدوﺳﻲ ﭼﻮڪ ﺗﻲ وﭸﮣﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﺗﻮس ﻻ‪ ‬ﺑﺲ وﭠﮣﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭼﻮراﻫﻲ ﺗﻲ ﺑﺲ ﭘﻬﺘﻲ ۽‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻟﭥﺎ ﺗﻪ ﻣﻮن ﭘﻚ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺷﻬﺪا‪ ‬ﭼﻮڪ آﻫﻲ ﺗﻪ ڊراﺋﻴﻮر ﭔﻴﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺳﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ۾‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ اﭸﺎ ﺗﺮﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﭔﻴﻮ ﭼﻮراﻫﻮ آﻳﻮ ﺗﻪ ڊراﺋﻴﻮر ﻣﻮن ﮐﻲ اﺗﻲ ﻟﻬﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﭨﻜﻴﭧ ﻻ‪‬‬ ‫ﻧﻮٽ وڌاﻳﻮ ﺗﻪ ڊراﺋﻴﻮر اﻧﻜﺎر ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻻ‪ ‬اﻧﻜﺎر ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ وٽ ﮐﻠﻴﺎ ﭘﺌﺴﺎ ﻧﻪ ﻫﺌﺎ ﻳﺎ ﻣﻮن ﮐﻲ‬ ‫ﭨﻜﻴﭧ وﭠﮡ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﺌﻲ‪ .‬اﻳﺘﺮي ۾ اﮘﻴﺎن وﻳﭡﻞ ﻫﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮐﻴﺴﻲ ﻣﺎن ﭨﻜﻴﭩﻦ ﺟﻮ ﭘﺌﻜﻴﭧ ﻛﮃي‪ ،‬ﻫﻚ‬ ‫ﭨﻜﻴﭧ ﭰﺎڙي ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻫﻦ ﭘﺌﺴﺎ ﺑﻪ ﻧﻪ ورﺗﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل آﺋﻮن ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻣﭹﻴﻨﺪو ﻫﻴﭟ ﻟﭥﺲ‪ .‬رﺳﺘﻲ‬ ‫ﺗﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪڙن ﮐﺎن ﭘﻚ ﻻ‪ ‬ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻲ ﻣﻴﺪان ﺷﻬﺪا‪ ‬آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻬﺪا‪ ‬ﭼﻮڪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭘﭡﻴﺎن اﺷﺎرو‬ ‫ﻛﺮي ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﺷﻬﺪا‪ ‬ﭼﻮڪ ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﭡﻴﺎن ﮀﮇي آﺋﻴﻦ‪” .‬ڏس ﺗﻪ ﺳﻬﻲ ﻫﻴﮇي ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ڊراﺋﻴﻮر‬ ‫ﻣﻮن ﮐﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻫﻨﮅ ﺗﻲ ﻧﻪ ﻻﭤﻮ‪ “.‬ﻣﻮن دل ۾ ﺳﻮﭼﻴﻮ ۽ ﭘﭡﻴﺎن ﭘﻴﺮ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺲ‪ .‬ﭼﻨﺪ وﮐﻦ ﺑﻌﺪ ﭔﻪ ﭨﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد‬ ‫ﻣﻠﻲ وﻳﺎ ﺟﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي اﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬۽ ﻫﻨﻦ ﺧﺎﻃﺮي ڏﻳﺎري ﺗﻪ ﺷﻬﺪا‪‬‬ ‫ﭼﻮڪ ﻻ‪ ‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﭡﻴﺎن وﭸﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪ .‬اﺗﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ اوﭼﺘﻮ ﺧﻴﺎل آﻳﻮ ۽ ﻫﻚ ﺷﺎﮔﺮد ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﭜﻼ ﻫﻦ ﭼﻮڪ ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ﮀﺎ آﻫﻲ؟‬

‫”ﻓﺮدوﺳﻲ ﭼﻮڪ“ ﻫﻦ وراﮢﻴﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﭔﮅي ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ڊراﺋﻴﻮر ﻣﻮن ﮐﻲ ﺷﻬﺪا‪ ‬ﭼﻮڪ ﺗﻲ ﻻﻫﮡ ﺑﺪران ﻫﻦ ﭼﻮڪ ﺗﻲ ﻻﭤﻮ‬ ‫ﺟﺘﺎن ﻣﻮن ﮐﻲ ﺗﻮس ﻻ‪ ‬ﺑﺲ وﭠﮣﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﺎ ﻫﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﻮن ﮐﻲ رﺳﺘﻮ ﭨﭙﺎﺋﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ واري ﺑﺲ اﺳﭩﺎپ ﺗﻲ‬ ‫وﭠﻲ آﻳﺎ ﺟﺘﻲ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺗﻮس وﻳﻨﺪڙ ﺑﺲ ﺟﻲ اﻧﺘﻈﺎر ۾ ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫اﻫﮍﻳﻮن ﭼﺮﻳﻮن ۽ ﻛﻮﭨﻦ ۾ ﻗﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي واري ﺷﻬﺮ ﺗﻮس ڏي وﻳﻨﺪڙ ﺑﺲ ﺟﻲ اﻧﺘﻈﺎر ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮن ۾ ﻫﻚ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﮐﺎن آﻳﻞ داﺋﻮد ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ۽ اﭠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭘﭧ ﺳﺎن ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﭘﻴﭩﺮوﻟﻴﻢ ﻛﻤﭙﻨﻲ ۾ آﻓﻴﺴﺮ ﻫﻮ ۽ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ﮐﺎن واﻗﻒ ﻫﻮ‪ .‬ﭔﻦ ﭨﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻮﻛﻞ ﺗﻲ ﻫﻮ ﺧﺮاﺳﺎن ﮔﻬﻤﮡ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻴﻜﻮ ﮔﺬرﻳﻞ ﺻﺪي‪‬‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﺗﻤﺎم وڏو ﻫﻮ ۽ ﻣﻨﺠﻬﺲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺷﻬﺮ اﭼﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ‬ ‫ازﺑﻜﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺑﻪ اﭼﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ اﻳﺮان واري ﺧﺮاﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﻪ ﭨﻦ ﺣﺼﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۽‬ ‫ﺗﻮس ﺟﻬﮍا ﺷﻬﺮ ﺟﻨﻬﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ۾ اﭼﻦ ﭤﺎ اﻫﻮ ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬داﺋﻮد ﺗﺒﺮﻳﺰي ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺑﻴﭡﻞ ﻛﺎﻟﻴﺠﻲ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻲ ﻓﻜﺮ رﻫﻦ ۽ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ڏي وﭸﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺳﻮ ﻫﻮ ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ اوﺳﺘﺎﺋﻴﻦ وﭠﻲ ﻫﻠﻨﺪو‪ .‬اﺳﺎن اڌ ﻛﻼڪ اﻧﺪر ﺗﻮس ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ داﺋﻮد ﭜﮙﻞ ﺳﮙﻞ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ﺧﺒﺮون‬ ‫ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ دري‪ ‬ﻣﺎن آﺋﻮن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻤﺎرﺗﻮن‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ۽ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻟﮙﻞ ﺑﻮرڊ ﭘﮍﻫﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﺟﺎ دﻛﺎن ۽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ ﻧﻈﺮ آﻳﺎ‪ .‬ﻫﻚ اﺳﭙﺘﺎل ﺑﻪ آﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺷﺎﻳﺪ رﺿﻮي ﻫﺠﻲ ﺟﻮ ان ﺟﻲ‬ ‫ﭔﺎﻫﺮان وڏي ﺑﻮرڊ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮ‪” :‬ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن رﺿﻮي‪ “.‬ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﺑﻮرڊ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮ ”ﻳﺨﺴﺎري“ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺮف ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭤﮅ ﻳﺎ ﺑﺮف آﻫﻲ‪ .‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺑﺮف ﺟﻮ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻮ ﻧﻪ ﭘﺮ ”ﻛﻮﻟﮉ اﺳﭩﻮرﻳﺞ“ ﻫﺠﻲ‬ ‫ﻛﺎرﺧﺎﻧﻮ ﻫﺠﻲ ﺟﻮ ﻳﺦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﺘﻲ ﺑﺎﻏﺎﺋﻲ ﺻﻮف ﻧﺎرﻧﮕﻴﻮن‪ ،‬ﻛﻴﻼ ۽ ﭔﻴﻮ ﻓﺮوٽ رﮐﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺎﺷﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ ﭘﭥﺮ ﺟﻲ ﻛﭩﺎﺋﻲ ﺟﺎ‬ ‫ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ ﺑﻪ ﺟﺎم ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ۾ ﮔﺎرڊن ﮐﺎن ﺷﻴﺮ ﺷﺎه وﻳﻨﺪي رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ”ﭘﺎڪ ﻛﺎﻟﻮﻧﻲ“ ۾‬ ‫ﭘﭥﺮن ﺟﺎ دﻛﺎن ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻛﺎﭘﻲ‪ ‬ﺗﻲ ﻧﻮٽ ﺑﻪ ﻛﻴﻢ‪:‬‬ ‫ﺳﻨﮕﺒﺮي ﺗﻮﻟﻴﺪي‬

‫ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺗﺮاش ﺧﺮاﺳﺎن‬

‫ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺳﺎزي ﻣﻮﺟﺪ‬

‫ﺳﻨﮓ ﻣﻐﻨﺎﺗﻴﺶ‪ .....‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‬

‫ﭠﻬﻴﻮ! ﻣﻮن دل ۾ ﺳﻮﭼﻴﻮ‪ .‬ﭼﺌﺒﻮ ﺗﻪ اﻫﻲ ﺗﺮاش‪ ،‬ﻓﺮوش‪ ،‬ﺷﻜﻦ‪ ،‬وﻳﻨﺪي‪” ،‬ﺗﻴﺶ“ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻟﻔﻆ ”ﺗﻴﺸﻲ“ ﭠﻬﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻲ ﺳﭛ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅي‪ ،‬اردو‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۽ ﭘﺸﺘﻮ ۾ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن اﻫﮍو ﺗﻪ ﻣﻠﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﭴﮡ اﺳﺎن ﺟﻲ ﭔﻮﻟﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺘﻲ اﻳﺮان اﭼﻲ ﻫﺎڻ آﺋﻮن ﺑﻪ ﺳﻮﭼﻴﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﭔﻮﻟﻴﻦ ۾ ﺑﺎﻗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ‬ ‫اﺻﻞ ﺑﭽﻴﺎ ﺋﻲ ﻛﻬﮍا ﻟﻔﻆ؟ ﻣﻠﺌﻲﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﺑﺎن ﻻ‪ ‬ﭼﻮﻧﺪا آﻫﻦ ﺗﻪ ﻣﻠﺌﻲ زﺑﺎن ﺟﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻓﻘﻂ ﭼﺎر ﻟﻔﻆ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫)ﺳﻮﺋﺮ(‪ ،‬ﺑﻴﺴﻲ )ﻟﻮه( ‪ ......‬۽ ﭔﻪ ﭔﻴﺎ ﻟﻔﻆ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ وﻗﺖ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد ﻧﻪ ﭘﻴﺎ اﭼﻦ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ رﮐﻲ رﮐﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ ان ﻟﻔﻆ ﺟﻲ؟ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﻮ‬ ‫ﺑﻮرڊ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮ‪” :‬ﺳﺮﻋﺖ ﮔﻴﺮ‪ “.‬ﮀﺎ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﮀﺎ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ؟ ﺗﻮس ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﭘﻬﭽﮡ ﺗﻲ اﻧﺪازو‬ ‫ﻟﻔﻆ اﺳﺎن ﭼﺮﭘﺮ ﻻ‪ ‬اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻨﺪا آﻫﻴﻮن ۽ ﮔﻴﺮ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻟﮙﺎﻳﻢ ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻪ اﻫﮍو ﺑﻮرڊ اﭼﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺑﺲ ﺟﻮ ڊراﺋﻴﻮر رﻓﺘﺎر ﺑﻨﻬﻪ ﮔﻬﭩﺎﻳﻮ ﮀﮇي ﺟﻮ اﮘﻴﺎن ‪ Speed Breaker‬اﭼﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ اﺳﭙﻴﺪ ﺑﺮﻳﻜﺮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ رﻓﺘﺎر روﻛﮡ وارو‪ ،‬رﻓﺘﺎر ﺟﻬﻠﮡ وارو‪ ،‬۽ ﺿﺮور دﻟﮕﻴﺮ ۽‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﮔﻴﺮ‬ ‫ﺗﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫دﺳﺘﮕﻴﺮﺟﻬﮍا ﻟﻔﻆ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﺋﻲ ﻫﻮﻧﺪا‪.‬‬ ‫داﺋﻮد ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﻮس ﺗﺎﺋﻴﻦ اﭼﮡ ﺟﻮ ﺑﺲ ﺟﻮ ﭜﺎڙو ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎران ﭜﺮﻳﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ واﭘﺲ وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﭔﻪ ﭨﻜﻴﭩﻮن‬ ‫ڏﻧﻴﻮن‪ .‬ﻫﻦ وٽ ﺑﻪ ﭔﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ واﻧﮕﺮ ﭨﻜﻴﭩﻦ ﺟﻮ ﻳﻜﻮ ﭘﺌﻜﻴﭧ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ وﻳﻬﻪ ﮐﻦ ﭨﻜﻴﭩﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻣﻮن ﺳﻨﺪس‬ ‫ﭤﻮرو ﻣﭹﻴﻮ‪ ،‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﺑﺲ ﺟﻲ ﭨﻜﻴﭧ ﻛﺎ ﭘﻨﺠﺎه ﺗﻮﻣﺎن ﮐﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻬﭧ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﭨﻲ روﭘﻴﺎ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻴﮇو وڏو ﺳﻔﺮ ﻫﻬﮍي ﻋﻤﺪه ﺑﺲ ۽ رﺳﺘﺎ‪ ،‬۽ ﻫﻬﮍي ﺳﺴﺘﻲ ﭨﻜﻴﭧ‪-‬‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﻫﻮ وڏو ﺳﮏ ڏﻧﻮ آﻫﻲ ۽ ﭔﻴﻮ ﺳﺴﺘﻦ ﻧﺎﻧﻦ ﺟﻮ! اﺳﺎن وٽ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ ﻧﺎن‬

‫وﭸﻲ ﻧﻨﮃو ۽ ﺳﻨﻬﻮ ﭤﻴﻨﺪو ۽ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﻧﺎن اﻳﮇو ﭤﻠﻬﻮ‪ ،‬ﻧﺮم ۽ ڊﮔﻬﻮ آﻫﻲ ﺟﻬﮍو ﭔﺎر ﺳﻤﻬﺎرڻ ﺟﻮ رﻟﻜﻮ‪ .‬ان ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬روزﮔﺎر ۽ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻣﻦ اﻣﺎن آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮام ﻻ‪ ‬ﻣﻬﻴﺎ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬۽‬ ‫اﻫﺎ ﻫﻦ ﻗﻮم ﺟﻲ وڏي ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺒﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﺗﻤﺎم وڏو ﭘﺎرڪ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻚ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎرڪ ﺟﻲ وچ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫ﻗﺪ ﮐﺎن ﭔﻴﮣﻮ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ڌاﺗﻮ‪ ‬ﻣﺎن ﭠﻬﻴﻞ ‪) Statue‬ﺑﻮﺗﻮ( آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎرڪ ۾ ﭼﻮڌاري ﺗﻮڙي ﭰﻮﻫﺎري اﮘﻴﺎن ڏاﻛﮣﻴﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻛﻴﻼ ۽ ﭨﻮﻟﻦ ۾ ﮀﻮﻛﺮا ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن‪ ،‬ﻓﺌﻤﻠﻴﻮن ۽ اﺳﻜﻮﻟﻦ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ﺟﺎ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرﻣﻦ ۾ ﺷﺎﮔﺮد ۽‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدﻳﺎﮢﻴﻮن ﭘﺴﺎر ﻛﺮي رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻬﮍن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻮن اﻳﮇي ﺳﺨﺖ ﭘﮍدي ۾ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻴﻮن اﭼﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺘﺮو‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ ﻳﺎ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﺎﻳﻦ ۽ ﻣﺴﺠﺪن ۾‪ .‬ﺧﻴﺮ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﻮ اﻫﮍو ﺳﺨﺖ ﭘﮍدو ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮو اﻳﺮان‬ ‫ﺧﻼف دﻧﻴﺎ ۾ ﭘﺮوﭘﺌﮕﻨﮉا ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﻣﻠﺌﻲ ﻋﻮرﺗﻦ واﻧﮕﺮ ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻠﻴﻞ رﮐﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻣﭥﻲ ﮐﻲ ﭨﻜﻨﮉي‬ ‫روﻣﺎل ﺳﺎن ڍﻛﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ”روﺳﺮي“ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ﻣﻠﺌﻲ ”ﺗﻮدوﻧﮓ“ )۽ ﻋﺮب ”ﺣﺠﺎب“(‪ .‬ﻣﻠﺌﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن‬ ‫ﭼﺎدر ﻳﺎ ﮔﺎﺋﻮن ﻧﭥﻴﻮن ﭘﺎﺋﻴﻦ ﭘﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﮔﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮڻ ﻣﻬﻞ ﭼﺎدر وﻳﮍﻫﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻬﮍن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ‪ ،‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﻳﺎ‬ ‫ﻫﻦ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺗﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﺷﺎﻧﺪﻟﻴﺰ ﺟﻬﮍن ﭘﻜﻨﻚ ‪ Spots‬ﺗﻲ ﻫﻮ ﭼﺎدر ﻧﭥﻴﻮن اوڍﻳﻦ‪ ،‬ان ﺑﺪران ﮔﺎﺋﻮن ﭘﺎﺋﻲ ﻧﻜﺮن ۽‬ ‫ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﭔﮅل روﻣﺎل )روﺳﺮي( ﺑﻪ اﻫﮍو ڍرو ڍارو ﭔﮅﻳﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻮن رﮐﻲ رﮐﻲ ﺳﻨﺪن ﻣﭥﻲ ﺟﻲ وارن ﺟﻮن ﭼﮙﻮن ﭘﻴﻮن ﻧﻈﺮ‬ ‫اﭼﻦ‪ .‬۽ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﻧﻮٽ ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮا اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮا ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺳﺎن ﻫﭣ ﻫﭣ ۾ ڏﻳﺌﻲ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن‬ ‫ﺋﻲ ﻋﻮرﺗﻮن اﻳﻨﺪڙ وﻳﻨﺪڙ ڌارﻳﻦ ﻣﺮدن ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮاﺋﻮن ﻫﭥﻦ ۾ ﻫﻴﻮن ‪ ،‬۽ ﻓﻮﭨﻮ‬ ‫ﻛﮃي رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬اﺗﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﻓﺌﻤﻠﻴﻦ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﻮﻟﻬﻪ ﭤﻲ‪ .‬اﺗﻔﺎق ﺳﺎن ﭔﻦ اﻫﮍن ﻧﻮﺟﻮان ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ ﺟﻦ ﺟﺎ ﻣﮍس ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻧﺠﻨﻴﺮ آﻫﻦ ۽ ﻫﻨﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺘﻦ‪ :‬ﺳﻴﺪ اﺳﺘﺮي ۽ ﺳﻴﻒ‬ ‫اﻻﻫﻲ ﮐﻲ ﺳﭹﺎﺗﻮ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ران ﻛﻤﭙﻨﻲ ۾‬ ‫ﻫﻨﻦ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻣﮍﺳﻦ ﺟﺎ ﺑﺎس آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻮن ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ‪ Email‬اﺋﮉرﻳﺲ ﺑﻪ ‪ Exchange‬ﻛﺌﻲ‪ ،‬۽ ﭔﮅاﻳﺎﺋﻮن ﺗﻪ ﻫﻮ ﺗﻬﺮان‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻮن ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﮍﺳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﻨﺪن ﭘﺎﮢﻲ واري ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ﻳﻮرپ ﭘﺎﺳﻲ ‪ Sail‬ﺑﻪ ﻛﺮي‬ ‫ﭼﻜﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﭔﺎرن ﺟﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﻛﺮي ﻫﻮ ﺗﻬﺮان ۾ رﻫﻴﻞ آﻫﻦ ۽ ﺳﻨﺪن ﻣﮍس اﻛﻴﻠﻮ ‪ Sail‬ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ‬ ‫ﺳﭛ ﭔﮅاﺋﮡ ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ﻛﻲ اﻫﮍﻳﻮن ﭼﺮﻳﻮن ۽ ﻛﻮﭨﻦ ۾ ﻗﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻦ ﺟﻬﮍو ﮐﮣﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﻮن ﭘﮍﻫﻴﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﻣﮍﺳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻃﻮﻓﺎﻧﻲ راﺗﻴﻦ ۽‬ ‫ﭘﺮﻳﺲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﺪﻧﺎم ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﮁﺮﻳﻞ ﺳﻤﻨﮉن ﺗﻲ ﺟﻬﺎزن ۾ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺟﺎ ﻣﻬﻴﻨﺎ ﺳﻔﺮ ﻛﺮي رﻫﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ۽ اﻧﭩﺮﻧﻴﭧ ﺟﻮن ﭴﺎﮢﻮ آﻫﻦ‪ ،‬ﭔﺎرن ۽‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻻ‪ ‬اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﺗﻮس ۽ ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن اﭼﻴﻮ ﻧﻜﺮن‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﻓﺎﺻﻠﻮ ﭤﻮرو ﭤﻮرو ﺗﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺳﮑﺮ ﻳﺎ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﺗﻪ ﭤﻴﻨﺪو‪ ،‬ﻫﻮ ڌارﻳﻦ ﻣﺮدن ﺳﺎن اﺧﻼق ﺟﻲ ﺣﺪن ۾ رﻫﻲ‪ ،‬ﻓﻀﻴﻠﺖ ۽ ﭴﺎڻ ﭜﺮﻳﻮ‬ ‫ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭼﻬﺮن ﺗﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۽ ﻣﻬﺎﻧﮉي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻠﻜﻲ ۽ ﭠﻬﻜﻨﺪڙ ﻣﻴﻚ اپ ڏﺳﻲ اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﻳﻢ‬ ‫ﺗﻪ ﻣﺸﻬﺪ ﺗﻮڙي ﺗﻬﺮان ﺟﻬﮍن اﻳﺮاﻧﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻬﮍا ﺑﻴﻮﭨﻲ ﭘﺎرﻟﺮ ﻧﻪ آﻫﻦ ﭘﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻴﻚ اپ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﭴﺎڻ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ اﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﻴﻮن ﺗﻪ اڄ ﺟﻲ دؤر ۾ ﺳﻬﮣﻮ ۽ ﺗﻨﺪرﺳﺖ رﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﮔﻬﭧ‬ ‫ﮐﺎﺋﺠﻲ‪ ،‬واڪ ﻛﺠﻲ ۽ ﭤﻮﻟﻬﻪ ﮐﺎن ﻧﺠﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺠﻲ‪.‬‬

‫ان ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻓﺮودﺳﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﭔﻦ ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ وﻳﻬﺎرو ﮐﻦ ﺷﺎﮔﺮدﻳﺎﮢﻴﻮن ﻧﻈﺮ آﻳﻮن‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﭘﮁﮡ ﺗﻲ ﻫﻮ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃاﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر ﭤﻲ وﻳﻮن ۽ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻢ ﺗﻪ آﺋﻮن ﻟﻴﮑﻚ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫وچ ۾ ﺑﻴﻬﺎري ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﻛﺌﻤﻴﺮاﺋﻦ ﺳﺎن ﺑﻪ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃﻳﺎ ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ‪ Email‬اﺋﮉرﻳﺲ ﻟﮑﺎﺋﮡ‬ ‫ﻟﮙﻴﻮن‪ .‬اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ اﻫﺎ ﺣﻴﺮت ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ ﻟﮙﻲ ﻫﺎ ﭘﺮ اﻳﺮان ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎﻫﻞ‪ ،‬ﭴﭧ ۽ دﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻲ ﺧﻴﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ ۽ ﺳﭻ ﺗﻪ اﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ﺳﺎن واﺳﻄﻮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ۽ ﭨﺎﺋﻴﻢ‪ ،‬ﻧﻴﻮز وﻳﻚ ﺟﻬﮍا رﺳﺎﻻ ۽ ‪ CNN‬۽ ‪ Sky News‬ﺟﻬﮍا ﭨﻲ وي ﭼﺌﻨﻞ‬ ‫ڏﺳﻲ آﺋﻮن ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭘﺮوﭘﺌﮕﻨﮉا ﺟﻮ ﻗﺎﺋﻞ ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮس‪ ،‬ﭘﺮﻫﺘﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ را‪ ‬ﺑﺪﻻﺋﮣﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻴﭟ ﺑﻴﺴﻤﻴﻨﭧ ۾ ﺟﺘﻲ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ آﻫﻲ ان ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭜﺘﻴﻦ ﺗﻲ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺷﻌﺮ ۽ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻛﺮدارن رﺳﺘﻢ‪ ،‬ﺳﻬﺮاب وﻏﻴﺮه ﺟﻲ ﻛﺎرﻧﺎﻣﻦ ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون اﻛﺮﻳﻞ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ﻫﻴﭡﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾‬

‫‪ Captions‬ڏﻧﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪ :‬رﺳﺘﻢ ﺟﻨﮕﻞ ﻣﺎن ﭔﻦ ﻣﻨﻬﻦ وارو ﺗﻴﺮ آﮢﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬رﺳﺘﻢ ۽‬ ‫اﺳﻔﻨﺪار وچ ۾ ﻟﮍاﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻮڀ رﺳﺘﻢ ﺟﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬رﺳﺘﻢ ﻣﺰﻧﺪاران ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎه ﺟﻲ ﺣﺎﺿﺮي ﻻ‪ ‬ﭘﻬﺘﻞ‪.....‬‬ ‫وﻏﻴﺮه‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮن ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ اﻫﻲ ﺳﭛ ﻣﻮﺑﺎﺋﻴﻞ ﻓﻮن وارﻳﻦ ﻛﺌﻤﻴﺮاﺋﻦ ﺳﺎن ﻛﮃي رﻫﻴﺎ‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﺑﻴﭡﻞ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻤﺮاﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻤﻴﺮا ڏي اﺷﺎرو ﻛﺮي اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃي‬ ‫ﺳﮕﻬﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﻓﺎرﺳﻲ آﺋﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺎ‪ ،‬۽ ﺟﻨﻬﻦ ﭨﻮن ۽ اﺷﺎرن ﺳﺎن ﻫﻨﻦ ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ان ﻣﺎن اﻫﻮﺋﻲ اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﻳﻢ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮﺋﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺟﺎزت ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﭜﻠﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃ‪ .‬آﺋﻮن اﭸﺎ‬ ‫ﭔﮇﺗﺮ ۾ ﻫﻮس ﺗﻪ ﻫﻚ ﻫﻤﺮاه ﻣﻮن ﮐﺎن ﻛﺌﻤﻴﺮا وﭠﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺴﻨﺪ ﺟﺎ ﭼﮝﺎ ﻓﻮﭨﺎ ﻛﮃي ﻛﺌﻤﻴﺮا واﭘﺲ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻣﻮن‬ ‫ﺳﻨﺪس ﭤﻮرو ﻣﭹﻴﻨﺪي دل ۾ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﻫﻮ ﻛﻢ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴﺌﻲ‪ .‬اﺳﻴﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ اﮘﻬﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﭥﺎ وﮢﻮن وﻳﺘﺮ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﻏﻠﻂ ﻛﻢ ﻛﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﺪﻧﺎم ﻛﻴﻮ وﻳﻨﺪو‪ ،‬ان ﻛﺮي آﺋﻮن ﻫﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن‬ ‫ﻛﻮﺑﻪ اﻫﮍو ﻗﺪم ﮐﮣﮡ ﻧﭥﻮ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻋﺘﺮاض ﻫﺠﻲ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮن‬ ‫اڄ ﮐﺎن ﻫﻚ ﻫﺰار ﮐﻦ ﺳﺎل اڳ ‪ ۱۰۲۰‬۾ وﻓﺎت ﻛﺮي وﻳﻞ اﻳﺮان ﺟﻲ وڏي ﺷﺎﻋﺮ ﺣﻜﻴﻢ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻢ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ‬ ‫ﻟﮑﻴﻞ ﺷﻌﺮن ﺟﻮ ﺑﻴﺎض ”ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﮫ“ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺋﻲ آﻫﻲ ”ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ ﻃﻮﻳﻞ داﺳﺘﺎﻧﻲ ﻧﻈﻢ‪ “.‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻞ اﭨﻜﻞ ‪ ۶۰‬ﻫﺰار ﻣﺼﺮاﻋﻦ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺑﻴﺤﺪ‬ ‫ﺟﻲ ﻟﻔﻈﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ڊﮔﻬﻮ ﺷﻌﺮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻲ ﺑﻬﺎدري ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺎﺿﻲ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﮐﺎن دﻧﻴﺎ ﭠﻬﻲ ﺗﮇﻫﻦ ﮐﺎن‬ ‫وﭠﻲ اﻳﺮان ﺗﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﻓﺘﺢ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال ڏﻧﻞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد ڏﻧﺪ ﻛﭥﺎﺋﻦ )‪ (Myth‬ﺗﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ رﺳﺘﻢ ۽ ﺳﻬﺮاب ﺟﻮ ﻗﺼﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ آﺋﻮن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﻤﺠﻬﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﻛﺎ ﺻﺤﻴﺢ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮ‪ ‬اﻳﺮان‬ ‫اﭼﮡ ﮐﺎن اڳ ﺟﮇﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﭵﻲ ﺗﻮارﻳﺦ ﭘﮍﻫﻴﻢ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﺎ ﺗﺼﻮراﺗﻲ ﻛﺮدار آﻫﻦ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﭵﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﮐﻲ ﻟﮑﮡ ۾ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﮐﻲ ‪ ۳۵‬ﺳﺎل ﻟﮙﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ اﻫﻮ ﻃﻮﻳﻞ ﻧﻈﻢ ‪ ۹۸۰‬ڌاري ﮐﺎن ﻟﮑﮡ ﺷﺮوع‬ ‫ﻛﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﭘﺎڻ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﭘﻨﺠﻴﺘﺎﻟﻴﻬﻪ ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ﺟﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﮀﻬﻴﻦ ﺑﺎدﺷﺎه ﻣﻌﻴﺪ‬ ‫ﺟﻲ ‪ ۹۷۶‬۾ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺳﺘﻮن ﺑﺎدﺷﺎه رﺿﻲ اﺑﻮااﻟﻘﺎﺳﻢ اﺑﻦ ﻧﻮح ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﭨﻜﻞ ‪ ۲۰‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﺷﻬﻨﺸﺎه‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ آﺧﺮي ﭔﻪ ﺷﻬﻨﺸﺎه اﺑﻮاﻟﺤﺎرث ۽ اﺑﻮاﻟﻔﺎرس ﻛﻮ ﺳﺎل ڏﻳﮃ ﻣﺲ ﺑﺎدﺷﺎه ﭤﻴﺎ ﺗﻪ ﻏﺰﻧﻮي‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺎدﺷﺎه ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ‪ ۹۹۸‬۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾‬ ‫ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﻮس ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ اڄ وارو ﻣﻘﺒﺮو ﺷﻬﻨﺸﺎه رﺿﺎﺷﺎه ﭘﻬﻠﻮي‪‬‬ ‫ﭠﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﻫﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮن ﺳﺎﻣﺎﻧﻴﺎن ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻟﮑﮡ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ۽ ﻏﺰﻧﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ دؤر ﺣﻜﻮﻣﺖ )‪ (۹۹۸ -۱۰۳۰‬۾ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭔﻦ ﻳﺎ ﭨﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬اﻫﻮ ﺷﻌﺮن‬ ‫ﺟﻮ ﺑﻴﺎض )ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮ( ﮐﮣﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﺗﻮس )ﺧﺮاﺳﺎن( ﮐﺎن ﻏﺰﻧﻲ رواﻧﻮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﻏﺰﻧﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي‪ ‬ﻓﺮودﺳﻲ ۽ ان ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ ﻛﺎﺑﻪ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻧﻪ ڏﻳﮑﺎري‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ دان اﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي‪ ‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺳﺎن ﻫﺮ ﻣﺼﺮع ﻻ‪ ‬ﻫﻚ دﻳﻨﺎر اﻧﻌﺎم ﺟﻲ آڇ ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ان‬ ‫ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ‪ ۰۰۰،۶۰‬دﻳﻨﺎر ﭤﻲ ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻦ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ‪ ۰۰۰،۲۰‬درﻫﻢ ڏﻧﺎ ﺟﻴﻜﻲ ان وﻗﺖ ‪ ۲۰۰‬دﻳﻨﺎرن ﺑﺮاﺑﺮ ﭤﻲ‬ ‫ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻛﻦ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ درﭔﺎر ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﺎﻋﺮن ﺳﺎڙ ﺟﻲ ﻛﺮي ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﺎ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺧﻼف‬ ‫ﻛﻦ ﭜﺮﻳﺎ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬اﻫﻮ ﭤﻮرو اﻧﻌﺎم وﭠﮡ ﮐﺎن اﻧﻜﺎر ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻛﻦ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ اﻫﻲ ﭘﺌﺴﺎ اﺗﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ‬ ‫ﮐﻲ ڏﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺷﺮاب ﺟﻮ دﻛﺎن ﭤﻲ ﻫﻼﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻓﺮدوﺳﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻔﺘﺎ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻦ ﺳﻴﺴﺘﺎن ۽ ﻣﺰﻧﺪران ۾‬ ‫ﭰﺮﻧﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﮘﻮﭠﺎن )ﺗﻮس ﮐﺎن( اﭼﻲ ﻧﻜﺘﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﺳﺨﺖ ﻏﻢ ۽ ﻏﺼﻮ دل ۾ رﻫﻴﻮ ۽ ﻏﺰﻧﻲ ۾‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻛﻤﺮي ۾ ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﻮ ﻣﻬﻤﺎن ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ان ﺟﻲ ﭜﺘﻴﻦ ﺗﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﻲ ﺧﻼف ﻛﺎوڙ ۽ ﭘﭩﻦ ﭘﺎراﺗﻦ ﺟﺎ ﺷﻌﺮ ﻟﮑﻲ‬ ‫آﻳﻮ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻃﺮﻓﺎن ڌﻳﺎن ﻧﻪ ﻣﻠﮡ ﻛﺮي ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﺎ آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﺨﺖ ﻏﺮﺑﺖ ۾ ﮔﺬرﻳﺎ‪.‬‬

‫ﻛﺠﻬﻪ راوي اﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي‪ ‬ﻳﻜﺪم ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻏﻠﻄﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي وﻋﺪي واري رﻗﻢ ﺳﺎن اٺ‬ ‫ﭘﻼڙي ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﺗﻮس رواﻧﺎ ﻛﻴﺎ‪ .‬ﭘﺮ اﻧﻌﺎم ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻼڪ اڳ ﻓﺮدوﺳﻲ وﻓﺎت ﻛﺮي وﻳﻮ‪ .‬اﻫﻮ‬ ‫اﻧﻌﺎم ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﻮ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ وﻓﺎت ﻛﺮي ﭼﻜﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫ڌي‪ ‬ﻫﻲ ﺳﭛ ڌن دوﻟﺖ ﻗﺒﻮل ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﺑﺎدﺷﺎه ڏي واﭘﺲ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺑﻴﺎض ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﮐﻲ اﻣﺮ‬ ‫ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫ان ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺑﺎدﺷﺎه ان رﻗﻢ ﻣﺎن َ‬ ‫ﻣﺮو )‪ (Merv‬ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﺗﻮس واري روڊ ﺗﻲ ”رﺑﺎت ﭼﺎﻫﻴﮫ“ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻳﺎد ۾ ﻣﺮﻣﺖ ﻛﺮاﺋﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻮ اڄ ﺑﻪ ﺗﻮس ڏي اﻳﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﺑﻨﮫ ڊﭠﻞ ﺣﺎﻟﺖ ۾ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮن ﻧﺞ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ﻫﻦ ﺷﻌﺮن ذرﻳﻌﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﻫﻴﺮو ۽ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ‬ ‫‪) Mythical‬ﺧﻴﺎﻟﻲ( ﻛﺮدار ﭘﻴﺶ ﻛﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ادﺑﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڻ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﻛﺮي ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن اڄ ﺑﻪ ان‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ۾ زﻧﺪه آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﻫﺎ اڄ ﮐﺎن ﻫﻚ ﻫﺰار ﺳﺎل اڳ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ ﻛﻞ ‪ ۶۲‬ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ‪۹۹۰‬‬

‫ﺑﺎﺑﻦ ﺗﻲ ﭘﮑﮍﻳﻞ آﻫﻦ ۽ ‪ ۰۰۰،۶۰‬ﻣﺼﺮاﻋﻦ ﺗﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ آﻫﻦ‪ .‬دﻧﻴﺎ ۾ ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮن ﻃﻮﻳﻞ داﺳﺘﺎﻧﻲ ﻧﻈﻢ ﻧﻪ آﻫﻲ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻬﮍوﻛﻪ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺷﺎﻋﺮ ۽ ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻮﻳﺲ ﻫﻮﻣﺮ ﺟﺎ ﭔﻪ ﻃﻮﻳﻞ ﻧﻈﻢ ”اﻟﻴﺎد“ ‪ (Ihe Iliad‬۽ اوڊﻳﺴﻲ )‪(Odyssey‬‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﺟﻲ ﭴﻤﮡ ﮐﺎن ﺑﻪ اٺ ﻧﻮ‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ اﭠﻴﻦ ۽ ﻧﺎﺋﻴﻦ ﺻﺪي ﻗﺒﻞ ﻣﺴﻴﺢ ﺟﻲ وچ ڌاري ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻀﺮت‬ ‫ٰ‬ ‫ﺻﺪﻳﻮن اڳ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮﻣﺮﺟﻮ اﻟﻴﺎد ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﻲ ﺳﺘﻴﻦ ﺣﺼﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﻣﺲ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح‬ ‫ﺟﺮﻣﻦ زﺑﺎن ﺟﻮ ﻃﻮﻳﻞ داﺳﺘﺎﻧﻲ ﻧﻈﻢ ‪ (Epic) Nibelungenlied‬آﻫﻲ ﭘﺮ اﻫﻮ ﺑﻪ اﻳﮇو وڏو ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ان ﺟﻬﮍا ﭔﺎرﻫﻦ ﮔﮇ ﻛﺠﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬ڊﻳﮕﻬﻪ ۾ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﻫﻨﺪن ﺟﻮ ڌرﻣﻲ ﻛﺘﺎب ﻣﻬﺎﭜﺎرت‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﺻﻞ‬ ‫۾ ﺳﻨﺴﻜﺮت زﺑﺎن ۾ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ وڏي ۾ وڏو ‪) Epic‬ﺷﺎﻋﺮي ۾ ﻃﻮﻳﻞ داﺳﺘﺎن( ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫۾ ‪ ۷۴۰۰۰‬ﺷﻌﺮ آﻫﻦ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻨﺪن ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ڌرﻣﻲ ﻛﺘﺎب راﻣﺎﺋﻦ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ڊﮔﻬﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺗﺮﺟﻤﺎ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻃﻮر )‪ (Abridged‬آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﻜﻤﻞ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭔﻦ ﭜﺎﺋﺮن آرﭤﺮ ۽ اﻳﮉﻣﻨﮉ وارﻧﺮ ‪ ۱۹۲۵‬۾ ﮀﭙﺮاﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﻮن ﺟﻠﺪن‬ ‫)‪ (Volumes‬۾ آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﻫﻦ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻴﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”‪ “The Shahnama of Firdausi‬آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﻧﭥﻲ اﭼﻲ ۽ ﻧﻪ وري ﻫﻨﻦ وٽ اﻳﮇو ﭨﺎﺋﻴﻢ آﻫﻲ ﺟﻮ ﺳﭵﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﻮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭘﮍﻫﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ۽ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺗﺮﺟﻤﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫“‪”The Epic of kings: Shahnama, the National Epic of kings‬‬

‫ﻫﻲ روﺑﻴﻦ ﻟﻴﻮي ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﺰدا ﭘﺒﻠﻴﻜﻴﺸﻦ وارن ‪ ۱۹۹۶‬۾ ﮀﭙﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺜﺮ ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺑﻌﺪ ﻣﺨﺘﻠﻒ دورن ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﺎﻋﺮن ان ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ڊﮔﻬﺎ ﻧﻈﻢ ﻟﮑﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﻛﻮﺑﻪ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﻲ ﺑﺮاﺑﺮي ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ادب ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮا ﭴﺎﮢﻮ اﻫﻮ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ اڄ ﺟﻲ ﻣﺎڊرن ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن‬ ‫اﻫﺎﺋﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ اڄ ﮐﺎن ﻫﻚ ﻫﺰار ﺳﺎل اڳ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ ۽ ان ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻮ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ زﺑﺎن اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻞ‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ اﺻﻞ زﺑﺎن ﮐﻲ ﺟﻴﺎري رﮐﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾‬ ‫ٰ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮ ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ ﮐﻲ‪ ،‬ﭼﺎﻫﻲ ﻫﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﻗﻮﻣﻴﺖ ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﻻ‪‬‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﻋﺎﻟﻢ ﺟﺎ ﭘﮍﻫﻴﻞ رﻣﺎرڪ ﻳﺎد اﭼﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪:‬‬

‫‪”No History has been so eagerly read, so profoundly believed, and so ardently treasured in Iran, as has the Shahnameh.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﻧﻈﻢ ”ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ“ ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ اﻣﺮ ﺑﮣﺠﮡ ﺑﺎﺑﺖ اﻳﮇو ﭘﺮ اﻋﺘﻤﺎد ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ان ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ ﺋﻲ ﭘﺎڻ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﺷﻌﺮن ﺟﻮ ﻫﻚ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﺤﻞ اڏﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﻫﻦ زﺑﺎن )ﻓﺎرﺳﻲ( ﺟﻮ ﭼﻮڌاري ﭔﺞ ﮀﭩﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ‬

‫ﺑﻨﺎ‬

‫زﺑﺎران‬

‫ﭘﻲ‬

‫اﻓﮑﻨﺪم‬

‫ﮐﮫ‬

‫از‬

‫ﻧﻤﻴﺮم‬

‫از‬

‫ﭘﺮاﮐﻨﺪه‬

‫ام‬

‫آﺑﺎد‬

‫و‬

‫ﮔﺮدد‬

‫از‬

‫ﺑﺎد‬ ‫اﻳﻦ‬

‫ﺗﺮﺟﻤﻮ‪ :‬اوﭼﻴﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن ﺑﻪ اﭼﻴﻮ ﭰﻬﻜﻮ ﻛﻦ‬

‫از‬

‫ﮐﮫ‬

‫و‬ ‫ﭘﺲ‬

‫ﺧﺮاب‬

‫ﺗﺎﺑﺶ‬ ‫ﻧﻈﻢ‬

‫ﮐﺎﺧﻲ‬

‫ﺑﺎران‬

‫ﮐﮫ‬

‫ﺗﺨﻢ‬

‫آﻓﺘﺎب‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ‬

‫ﻧﻴﺎﺑﺪ‬

‫ﻣﻦ‬

‫ﺳﺨﻦ‬

‫ﮔﺰﻧﺪ‬ ‫زﻧﺪه‬

‫ام‬ ‫را‬

‫ﺑﺎرش ﺟﻲ ﭰﮍي ﻳﺎ ﺳﺞ ﺟﻲ ﻛﺮﮢﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻮن ﺷﻌﺮن ﺟﻮ ﻫﻚ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﺤﻞ ﺟﻮڙﻳﻮ آﻫﻲ‬

‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻧﻪ ﻫﻮا ﻧﻪ ﻣﻴﻨﻬﻦ اﺛﺮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‬ ‫آﺋﻮن ﻫﺎڻ زﻧﺪه رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻣﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻨﺪس‬

‫ﮀﻮﺗﻪ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﺑﺎن )ﻓﺎرﺳﻲ( ﺟﺎ ﭔﺞ ﮀﭩﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻓﺮدوﺳﻲ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڊﮔﻬﻲ داﺳﺘﺎﻧﻲ ﻧﻈﻢ ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺧﻴﺎﻟﻲ )‪ (Mythical‬ﻛﺮدار اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﭔﮅي‬ ‫ﭔﮅي اﺋﻴﻦ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﭴﮡ اﻫﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺠﻦ‪ .‬اﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ اڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭔﺎرن ﺗﻲ اﻫﻲ ﻧﺎﻻ رﮐﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ رﺳﺘﻢ‪ ،‬ﺳﻬﺮاب‪ ،‬اﺳﻔﻨﺪ ﻳﺎر‪ ،‬ﺗﻬﻤﻴﻨﺎ‪ ....‬۽ ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ ﺗﻪ اﻫﻲ‬ ‫ﻧﺎﻻ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ رﮐﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ اﻫﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻪ ﭘﺮ ﻣﺠﻮﺳﻲ )زوروﺳﭩﺮ( ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﻛﺮدار‬ ‫ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻧﺎﻻ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ۾ ﻋﺎم آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ‪ :‬اﻓﺮاﺳﻴﺎب‪ ،‬ﻓﺮﻳﺪون‪ ،‬ﺟﻤﺸﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‪ ،‬ﺳﻴﻤﺒﺮغ‪ ،‬راﺧﺶ‪،‬‬ ‫ﻫﺸﺎﻧﮓ‪ ،‬ﮔﺪراز‪ ،‬زاﻫﻚ‪ ،‬روﻫﺎم وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﻫﻮن‪ ‬ﺑﻪ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮن دﻧﻴﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﭔﻪ اڍاﺋﻲ ﻟﮏ ﭘﺎرﺳﻴﻦ )‪ (Zoroastrians‬ﺟﻲ ﻻ‪ ‬ﺑﻴﺤﺪ اﻫﻢ ﻛﺘﺎب آﻫﻲ ﺟﻮ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾‬ ‫ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ اﺻﻞ ﻧﺴﻞ ﮐﺎن وﭠﻲ ﺳﻨﺪن آﺧﺮي ﭘﺎرﺳﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎه ﻳﺰدﮔﺮم ﺳﻮم ﺟﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﮐﺎن ﻫﺎر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر ﻛﻬﺎﮢﻲ رﺳﺘﻢ ﺟﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻟﮍاﺋﻲ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭧ ﺳﻬﺮاب ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﭤﻮ‬ ‫ﻛﺮي وﺟﻬﻲ‪ .‬ﭔﺌﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﭘﭧ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﺎن اڻ واﻗﻒ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻬﺮاب زﺧﻤﻲ ﭤﻴﮡ وﻗﺖ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺎﺗﻞ ﮐﻲ ﭼﻮي ﭤﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﺎرڻ ﺟﻮ ﺑﺪﻟﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﻲ‪ ‬رﺳﺘﻢ ﺗﻮﮐﺎن ﺿﺮور وﭠﻨﺪو ان وﻗﺖ رﺳﺘﻢ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻮ ﻛﺮي ﺗﻪ ﻫﻲ ﺳﻨﺪس‬ ‫زال ﺗﻬﻤﻴﻨﺎ ﻣﺎن ﭘﭧ ﺳﻬﺮاب آﻫﻲ‪.‬‬

‫رﺳﺘﻢ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻫﻚ ڏﻧﺪ ﻛﭥﺎﺋﻲ )‪ (Mythical‬ﻫﻴﺮو ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ذال ﻫﻮ ۽ ﻣﺎ‪ ‬ﺟﻮ ُرداﺑﺎ‪.‬‬ ‫ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ رﺳﺘﻢ ﭴﻤﮡ وﻗﺖ ﺋﻲ وڏو ﭘﻬﻠﻮان ۽ وڏي ﺳﺎﺋﻴﺰ ﺟﻮ ﭔﺎر ﻫﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﺎ‪ ‬ﮐﻲ ڊﻟﻴﻮري وﻗﺖ ﺳﺨﺖ ﺗﻜﻴﻠﻒ‬ ‫آﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ذال ﺟﻴﻜﻮ رداﺑﺎ ﺟﻮ ﻣﮍس ﺑﻪ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻪ‪ ،‬ﮐﻲ ﭘﻚ ﭤﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﺳﻮرن وﮔﻬﻲ ﻣﺮي وﻳﻨﺪي ﭘﺮ ﭘﻮ‪‬‬ ‫آﺧﺮي وﻗﺖ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺳﻴﻤﺮغ )اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﻠﭽﺮ ﺟﻮ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﭘﮑﻲ( ﮐﻲ ﮔﻬﺮاﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ذال ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ﺟﻮ ﭘﻴﭧ ﻛﭙﻲ‬ ‫ﭔﺎر ﻛﮃڻ ﺟﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻃﺮﻳﻘﻮ ﭔﮅاﻳﻮ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﺳﻴﺰﻳﺮﻳﻦ آﭘﺮﻳﺸﻦ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ان‬ ‫ﮐﻲ ”رﺳﺘﻢ زاد“ ﺳﮇﻳﻦ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ رﺳﺘﻢ اﭸﺎ ﭔﺎر ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻫﻚ ﺋﻲ ڌڪ ﺳﺎن ﺑﺎدﺷﺎه ﻣﻨﻮ ﭼﻴﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﺴﺖ ﻫﺎﭤﻲ‪ ‬ﮐﻲ‬ ‫ﻣﺎري ڏﻳﮑﺎرﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬رﺳﺘﻢ ﺟﻲ ڏاڏي ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﺎم ۽ ﭘﮍڏاڏي ﺟﻮ ﻧﺮﻳﻤﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻧﺮﻳﻤﺎن ﺑﻪ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺮﻳﻤﺎن ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﭘﺎرﺳﻲ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺨﺼﻴﺖ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﭘﺮاﻧﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ‬ ‫ﻓﻮرٽ ۾ ﮔﻬﭩﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ .‬۽ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ڏاﮐﮣﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ )ﺟﺘﻲ ﭘﺎرﺳﻲ رﻫﻦ ﭤﺎ( ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ ﻧﺮﻳﻤﺎن ﭘﺌﺎﻧﭧ‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬

‫رﺳﺘﻢ‪ ،‬ﺳﻬﺮاب‪ ،‬ﺗﻬﻤﻴﻨﺎ ۽ زرﻳﻨﺎ وﻏﻴﺮه‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻃﻮﻳﻞ ﻧﻈﻢ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ ﭘﺮاﮢﻴﻦ رواﻳﺘﻦ ﻣﻮﺟﺐ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻨﻬﻦ ﻧﻤﻮﻧﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﻗﻠﻤﺒﻨﺪ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ان ۾ ﺳﻨﺪس ﺧﻴﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﺑﻠﻨﺪي ﺟﻮ ﭘﮡ ﺣﺼﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ اﻫﮍو رﻧﮕﻴﻦ ۽ ﻣﺒﺎﻟﻐﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﺳﺠﺎﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﭘﺮاﮢﻴﻦ رواﻳﺘﻦ ۽ ﺣﻜﺎﻳﺘﻦ ۾ ﭴﮡ ﺟﺎن وﺟﻬﻲ ﮀﮇي آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﻳﺎﻓﺘﮫ ﺷﺨﺺ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ آﺋﻴﻦ ڏﻧﻮ اﻫﻮ ﻛﻴﻮﻣﺮس ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﺷﻬﺮ ﺳﺎزي ﻗﺎﺋﻢ ﭤﻲ ۽ ﻫﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۽ ﺷﻬﺮن‬ ‫۾ رﻫﮡ ﺳﻴﮑﺎرﻳﻮ‪ .‬دﻣﺎﺋﻮﻧﺪ ۽ ﺑﻠﺦ ﺷﻬﺮ ﻫﻦ ﺟﺎ ﺋﻲ آﺑﺎد ﻛﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎه ﻛﻴﻮﻣﺮس ﺟﻮ ﻟﻘﺐ ”ﭘﻴﺶ دادا“ ﻫﻮ ان‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻦ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﭘﻴﺶ دادﻳﺎن ﺳﮇراﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻮﻣﺮس ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﻋﺪل ۽ اﻧﺼﺎف ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻟﻮه ﺟﻲ‬ ‫ﭨﻜﺮن ﮐﻲ ﻣﻬﭩﮡ ﺳﺎن ﺑﺎه اﻳﺠﺎد ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺑﺎدﺷﺎه ﺷﻬﺮ ”ﺳﻮﺳﺎ“ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد رﮐﻴﻮ ۽ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺎر )ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس( ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﺎري ﺗﻲ آﺑﺎد ﺳﭝﻨﻲ ﻗﻮﻣﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻢ ﻫﻴﭟ آﻧﺪو ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﮐﻲ وڌاﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻬﻤﻮر ﻫﻦ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺷﻬﺮ اﺻﻄﺨﺮ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد وڌو ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ”ﭘﺮﺳﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ“ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺷﻴﺮاز ﮐﺎن ‪ ۳۵‬ﻣﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾‬ ‫ﻫﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻮ )ﺳﺮا‪ (‬ﭠﻬﺮاﺋﻲ ﺟﻴﻜﺎ ”ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﻴﺪ“ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻲ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻨﻴﺎد اﭸﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻗﺎﺋﻢ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬اﻳﺮان ۾ ﺷﺮاب ۽ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻳﺠﺎد ﭤﻲ‪ .‬ﺟﺎم ﺟﻢ ﺟﺎ داﺳﺘﺎن ﭘﮡ ﻫﻦ ﺳﺎن واﺑﺴﺘﮫ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﺎل ﺷﻤﺴﻲ ﭘﮡ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺑﺎدﺷﺎه اﻳﺠﺎد ﻛﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ ﻧﻮروز ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﺎن اڳ ﺟﻨﮓ ﺟﻲ ﻣﻴﺪان‬ ‫۾ ﭘﭥﺮ ۽ ﻟﭡﻴﻮن اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻮن ﭤﻲ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺗﻠﻮار ۽ ﺗﻴﺮ اﻳﺠﺎد ﻛﻴﺎ‪ .‬ﮐﻴﺘﻲ ﭔﺎري‪ ،‬ﺳﭧ ﻛﺘﮡ ۽ ﻛﭙﮍو اﮢﮡ ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻮن اﻳﺠﺎدون آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺟﻤﺸﻴﺪ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ﺿﺤﺎڪ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﺨﺺ ﺗﻤﺎم ﻇﺎﻟﻢ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﺎوه ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻫﻤﺮاه ﺟﻲ ﭔﻦ‬ ‫ﭘﭩﻦ ﮐﻲ ﭰﺎﺳﻲ ڏﻧﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻛﺎوه ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﮔﮇ ﻛﺮي ﺿﺤﺎڪ ﺧﻼف ﺑﻐﺎوت ﻛﺌﻲ ۽ ﻓﻮج ﮔﮇ ﻛﺮي ﺿﺤﺎڪ ﮐﻲ‬ ‫ﺷﻜﺴﺖ ڏﺋﻲ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۾ ﻗﻴﺪ ﻛﺮي ﺳﻨﺪس ﭘﻮﭨﻲ ﻓﺮﻳﺪون ﮐﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻫﺎرﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻓﺮﻳﺪون ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ ۽ ﻋﻈﻴﻢ اﻟﺸﺎن ﺑﺎدﺷﺎه رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺳﭡﺎﻳﻮن آﻧﺪﻳﻮن‪ .‬ﻣﺮڻ وﻗﺖ‬ ‫ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏﻫﭩﻲ ”ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ“ ﮐﻲ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻤﺮ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻚ ﻫﻚ ورق آﻫﻲ‪ .‬ﺧﺒﺮدار ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ورﻗﻦ ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ورق ﺗﻲ ﻛﺎ اﻫﮍي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻟﮑﻲ وﭸﻲ ﺟﻴﻜﺎ اﻳﻨﺪڙ ﻧﺴﻞ ﺧﺮاب‬ ‫ﻧﮕﺎه ﺳﺎن ڏﺳﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺟﻨﮕﻞ ﺻﺎف ﻛﺮاﺋﻲ ﺳﺮﺳﺒﺰ ﺑﺎغ ۽ رﻫﺎﺋﺶ ﺟﺎ ﻋﻼﺋﻘﺎ ﭠﻬﺮاﻳﺎ‪.‬‬

‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ اﺗﺮ ۾ اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺗﻮران ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎه اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﺧﺮاﺳﺎن ڏي ﻓﻮج ﻣﻮﻛﻠﻲ‬ ‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮاﻳﻮ ﭘﺮ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺟﻲ وزﻳﺮ ”ﺳﺎم“ اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﺟﻲ ﻓﻮج ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺮاب ﻛﺮي ﮀﮇي‪.‬‬

‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺟﻲ ﺟﻲ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ‪ ‬ﺟﻮ وڏو ﺳﺒﺐ ﻫﻦ ﺟﻮ وزﻳﺮ ﺳﺎم ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﺨﺺ )ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺎم( اﻳﺮان ﺟﻲ اڄ واري ﺻﻮﺑﻲ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺷﻬﺰادو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﭧ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ذال“ ۽ ﭘﻮﭨﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”رﺳﺘﻢ“ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﭧ ﻧﻮذر‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺳﺎم ﺟﻲ ﭘﭧ ذال ﻫﻦ ﻏﺎﺻﺐ ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ ڏﺋﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﻣﺎن ﻟﻮڌي ﻛﮃﻳﻮ ۽ ﻧﻮذر ﺟﻮ ﭘﭧ زاب ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻫﺎرﻳﻮ‪ .‬زاب ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﭧ ﮔﺮﺷﺎﺳﭗ ﺗﺨﺖ اﻳﺮان ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻫﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﺧﺎﻧﺪان )ﭘﻴﺶ دادﻳﺎن( ﺟﻮ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎه ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ۽‬ ‫ﮔﺮﺷﺎﺳﭗ ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي وڌو‪.‬‬

‫ﮔﺮﺷﺎﺳﭗ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﻌﺪ اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻳﺮان ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﻋﺮﺻﻲ دوران ”ذال“ ﻫﻚ وڏي ﻓﻮج‬

‫ﮔﮇ ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭧ رﺳﺘﻢ ﮐﻲ ان ﺟﻮ ﺳﭙﮫ ﺳﺎﻻر ﭠﺎﻫﻲ اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﮐﻲ ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻠﻲ‪ .‬ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺟﻮ ﭘﻮﭨﻮ ﻛﻴﻘﺒﺎد ﺟﻴﻜﻮ ”ﻛﻴﺎن“ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺑﺎدﺷﺎه ﻫﻮ‪ ،‬ان ﮐﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎه ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻘﺒﺎد ﺗﻤﺎم اﻧﺼﺎف ﭘﺴﻨﺪ ۽ ﻏﺮﻳﺒﻦ ﺟﻮ ﻫﮇ ڏوﮐﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻤﺪان ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد وڌو ۽ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﭼﻮڌاري ﺳﺘﻦ رﻧﮕﻦ ﺟﻮن ﺳﺖ ﭜﺘﻴﻮن ﭠﻬﺮاﻳﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬

‫ﻛﻴﻘﺒﺎد ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﭘﭧ ﻛﻴﻜﺎﺋﻮس اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ ،‬۽ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﻣﺎزﻧﺪران ﺟﻲ ﺟﺎﺑﻠﻮ ﻋﻼﺋﻘﻲ‬ ‫ﮐﻲ ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻮ اﻫﻮ ﻧﻜﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ دﻳﻮ ﺳﻔﻴﺪ ﺟﻲ ﭼﻨﮕﻞ ۾ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺮاﮢﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾‬ ‫ﻣﺎزﻧﺪران ﺟﻲ ﺟﻨﮕﻠﻲ ۽ ﺟﺎﺑﻠﻮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ دﻳﻮ ﺳﮇﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪.‬‬

‫ذال ﺟﻮ ﭘﭧ رﺳﺘﻢ ﻫﻦ ﮐﻲ ﮀﮇاﺋﮡ ﻻ‪ ‬رواﻧﻮ ﭤﻴﻮ ۽ ﺳﺖ ڏﮐﻴﻮن ﻣﻨﺰﻟﻮن )ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﺮدوﺳﻲ‪” ‬ﻫﻔﺘﺨﻮان رﺳﺘﻢ“ ﺳﺎن‬ ‫ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ( ﻣﺎرﻳﻨﺪو اﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ ۽ ﻛﻴﻜﺎﺋﻮس ﮐﻲ دﻳﻮ ﺳﻔﻴﺪ ﺟﻲ ﭼﻨﺒﻲ ﻣﺎن آزاد ﻛﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻲ ﻣﻨﺰﻟﻮن آﻫﻦ‬ ‫ﺟﻦ ﺟﻲ ﻧﻘﺶ ﻛﺎري ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭜﺘﻴﻦ ﺗﻲ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻟﮑﻲ‬ ‫ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮن ﺟﻮ ﻛﺌﻤﻴﺮا ﺳﺎن ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻴﻤﺮا ﺳﺎن‬ ‫ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﻛﮃي ورﺗﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل رﺳﺘﻢ ﻫﻦ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻣﺎن ﻛﻴﻜﺎﺋﻮس ﮐﻲ آزاد ﻛﺮاﺋﻲ آﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺑﺪﺑﺨﺖ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎه ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ”ﺷﺎه ﺑﺎﻣﺎوران“ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﭰﺎﺳﺎﺋﻲ وڌو‪ .‬رﺳﺘﻢ ﺟﻲ ﻣﺪد ﺟﻲ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﮔﻬﺮ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻨﮓ ۾ ﻫﻚ ﻋﺠﻴﺐ واﻗﻌﻮ روﻧﻤﺎ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺟﻮاﻧﻲ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ رﺳﺘﻢ ﺗﻬﻤﻴﻨﺎ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﺟﺪا ﭤﻴﮡ وﻗﺖ رﺳﺘﻢ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ڏﻳﻨﺪي ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﭘﭧ ﭴﻤﻲ ﺗﻪ ان ﺟﻲ ﭔﺎﻧﻬﻦ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻳﺎدﮔﻴﺮي ﺧﺎﻃﺮ ﭔﮅي ﮀﮇﺟﺎﻧﺲ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻫﻴﺌﻦ ﭤﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﭧ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﺗﻬﻤﻴﻨﺎ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭔﺎﻧﻬﻦ ۾ اﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﻃﻮر ﻣﻠﻴﻞ‬ ‫ﻣﻬﺮ ﭔﮅي ﺑﻪ ﮀﮇي ﭘﺮ ﻫﻦ ان ڊپ ﮐﺎن ﺗﻪ ﻣﺘﺎن ﻛﮇﻫﻦ رﺳﺘﻢ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭧ ﮐﻲ ﭘﺎڻ وٽ ﻧﻪ ﮔﻬﺮاﺋﻲ وﭠﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭼﻮراﺋﻲ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﮐﻲ ڌي‪ ‬ﭴﺎﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﻤﻴﻨﺎ ﻣﺎن رﺳﺘﻢ ﮐﻲ ﭴﺎول ﭘﭧ ﺳﻬﺮاب ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎه‬ ‫اﻓﺮاﺳﻴﺎب وٽ ﻧﻮﻛﺮي اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ ۽ اﺗﻔﺎق اﻫﮍو ﭤﻴﻮ ﺟﻮ ﺟﮇﻫﻦ اﻓﺮاﺳﻴﺎب ﺟﻲ ﻓﻮج ﺟﻮ رﺳﺘﻢ ﺟﻲ ﻓﻮج ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ ﭘﻲ‪ ‬ﭘﭧ )ﻳﻌﻨﻲ رﺳﺘﻢ ۽ ﺳﻬﺮاب( دو ﺑﺪو اﭼﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻧﻪ ﭘﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﺗﻪ ﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ ﭘﭧ ﮐﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﺗﻪ ﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﭘﻲ‪ ‬آﻫﻲ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﻫﻦ داﺳﺘﺎن ﮐﻲ ﻫﻦ ﻃﺮح ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ‬ ‫دل‬

‫داﺳﺘﺎن‬

‫ﻧﺎزڪ‬

‫از‬

‫اﺳﺖ‬

‫رﺳﺘﻢ‬

‫آب‬

‫ﭘﺮ‬

‫آﻳﺪ‬

‫ﭼﺸﻢ‬

‫ﺑﺨﺸﻢ!‬

‫ﻣﻄﻠﺐ ﺗﻪ ﭔﻨﻬﻲ ﺟﻲ ﻟﮍاﺋﻲ ﺷﺮوع ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺳﻬﺮاب رﺳﺘﻢ ﮐﺎن ﻃﺎﻗﺖ ۾ ﻛﻮ ﮔﻬﭧ ﻧﻪ ﻫﻮ ﭘﺮ آﺧﺮ ﭘﻲ‪ ‬وڏو‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﻴﻜﺎر ۽ ﻫﻤﺖ وارو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻬﺮاب ﮐﻲ اﻫﮍو زﺧﻤﻲ ﻛﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﮡ ﺟﻲ ﻛﺎ اﻣﻴﺪ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ رﻫﻲ‪ .‬ان‬ ‫وﻗﺖ ﺳﻬﺮاب ﺟﻲ زﺑﺎن ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻮ ﺗﻪ ”ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﻲ‪ ‬رﺳﺘﻢ ﺗﻮﮐﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻮن ﺟﻮ ﺑﺪﻟﻮ وﭠﻨﺪو‪ “.‬ﺟﮇﻫﻦ رﺳﺘﻢ‬ ‫اﻫﻮ ﭔﮅو ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ دﻣﺎغ ﮔﻬﻮﻣﺎﭨﺠﻲ وﻳﻮ ۽ ﺳﻬﺮاب ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮ وٽ ان ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﻧﺸﺎﻧﻲ آﻫﻲ؟ ﻫﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭔﺎﻧﻬﻦ ڏي اﺷﺎرو ﻛﺮي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬رﺳﺘﻢ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬رﺳﺘﻢ ان ﮐﻲ ﮐﻮﻟﻲ ڏﭠﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﺋﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ رﺳﺘﻢ ﻣﻨﻬﻦ ﻣﭥﻮ ﭘﭩﻴﻨﺪي ڏاڍﻳﻮن رڙﻳﻮن ﻛﻴﻮن ﭘﺮ ﺟﻴﻜﻲ ﭤﻴﮣﻮ‬ ‫ﻫﻮ ﺳﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻛﻴﻜﺎﺋﻮس ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻛﻴﺨﺴﺮو اﻳﺮان ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﻫﻦ ﻣﺼﺮ‪ ،‬ﺷﺎم ۽ اﻳﺸﻴﺎ ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﭟ ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺗﺨﺖ ۽ ﺗﺎج ﮀﮇي وﭸﻲ ﻛﻨﮉ ﭘﺎﺳﻮ وﺳﺎﻳﻮ ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮن واﮘﻮن ﻟﻬﺮاﺳﭗ‬ ‫ﮐﻲ ﺳﻮﻧﭙﻴﻮن وﻳﻮن‪.‬‬

‫ﻟﻬﺮاﺳﭗ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﺗﺨﺖ ﮔﺸﺘﺎﺷﭗ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﮔﺸﺘﺎﺷﭗ ﺟﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾ زرﺗﺸﺖ‬ ‫)‪ (Zoroastar‬ﺟﻲ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮي ﺟﻮ ﻗﺼﻮ ﻋﺎم ﭤﻴﻮ ۽ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﺑﺎدﺷﺎه ﺳﻼﻣﺖ وٽ آﻳﻮ‪ .‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ‪:‬‬ ‫ﺑﻪ‬

‫ﺗﺮا‬

‫ﺷﺎه‬

‫ﺳﻮﺋﻲ‬

‫ﻳﺰدان‬

‫ﺟﻬﺎن‬

‫ﻫﻤﻲ‬

‫ﮔﻔﺖ‬

‫ﻣﻲ‬

‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮم‬ ‫ﺑﺮم‬

‫ﮔﺸﺘﺎﺷﭗ ﺟﻲ ان وﻗﺖ ﺑﻠﺦ ۾ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻫﻲ ﻧﺌﻮن ﻣﺬﻫﺐ ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﭘﭡﻴﺎن ﻋﻮام ﺑﻪ ﻫﻦ ﻣﺬﻫﺐ‬ ‫ﺟﻲ داﺋﺮي ۾ اﭼﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺑﺎدﺷﺎه ﺳﻼﻣﺖ )ﮔﺸﺘﺎﺷﭗ( زرﺗﺸﺘﻦ ﺟﻲ ﭘﺎڪ ﻛﺘﺎب ”اوﺳﺘﺎ“ ﺟﺎ ﭼﻤﮍي )ﺟﺎﻧﻮرن‬ ‫ﺟﻲ ﮐﻠﻦ( ﺗﻲ ﭔﺎرﻫﻦ ﻫﺰار ﻧﺴﺨﺎ ﻟﮑﺮاﺋﻲ ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ورﻫﺎﻳﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ آﺗﺸﻜﺪه ﺑﻪ ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎه ﭠﻬﺮاﻳﺎ‪.‬‬

‫ﮔﺸﺘﺎﺷﭗ ﺟﻲ ﭘﭧ اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻠﻚ ﻓﺘﺢ ﻛﻴﺎ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ رﺳﺘﻢ ﺳﺎن وڙﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻫﻦ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﺎن ﺟﻮ رخ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر رﺳﺘﻢ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﻮ ۽ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر ﺟﻮ‬ ‫ﭘﭧ ”ﺑﻬﻤﻦ“ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎه ﭤﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻬﻤﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏاڏي ﮔﺸﺘﺎﺷﭗ واﻧﮕﺮ ﻋﺎدل ۽ ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﺎﺑﻞ ۾ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻫﻤﺪان ۾‪.‬‬ ‫ﺑﻬﻤﻦ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻦ ﺟﻲ ڌي‪ ‬ﻫﻤﺎ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻲ‪ .‬ﻫﻤﺎ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬دراب‪ ،‬۽ دراب ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬دارا ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻮﺋﻲ‬ ‫دارا آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺳﻨﮅي ﺟﻮ راڳ ﭔﮅﻧﺪا آﻫﻴﻮن ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﭤﻴﺎ‬

‫وﻳﺎ‬

‫ﻫﺰار‬

‫ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ‬

‫ﺳﻜﻨﺪر‬ ‫وﭴﺎﺋﻲ‬

‫ﻫﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎه دارا ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻜﻨﺪر اﻳﺮان ﺗﻲ ﻓﻮﺟﻲ ﻛﺎﻫﻪ ﻛﺌﻲ ۽ ﻛﻴﺎن ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫دارا‬

‫وارا‪.‬‬

‫دارا ﺟﻲ ﻣﺎرﺟﻲ وﭸﮡ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺳﻜﻨﺪر ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ آﺋﻲ‪ .‬ﺳﻜﻨﺪر ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ اﻫﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﻻ‪‬‬ ‫ﺳﻜﻨﺪر ﺟﻲ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻧﺎﺋﺒﻦ ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ رﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ان ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﺗﺎرﻳﺨﻲ‪ Mythical ،‬۽ ﭘﻬﻠﻮاﻧﻲ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻓﺮدوﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ۾ آﻫﻦ ۽ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﺎڻ اﻫﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﺠﻲ وﺋﻲ ﻫﻮﻧﺪي ﺗﻪ رﺳﺘﻢ‪ ،‬ﺳﻬﺮاب‪ ،‬اﺳﻨﻔﺪﻳﺎر‪ ،‬دارا ﺳﻜﻨﺪر ﻛﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻧﻪ ﻫﺌﺎ‪ .‬ان وﻗﺖ اﺳﻼم اﭸﺎ آﻳﻮ‬ ‫ﻛﭥﻲ ﻫﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﺗﻪ اﻳﺮان ۽ اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ۾ رﻫﻨﺪڙ زرﺗﺸﺖ )آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ( ﻫﺌﺎ ﻳﺎ وري اﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎﺳﻲ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻨﮃي‬ ‫ﮐﻨﮉ‪ ،‬ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﺟﺎﭘﺎن ڏي ﻫﻨﺪو ڌرم ﻫﻮ ﻳﺎ ﭔﮅ ڌرم‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻴﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ زرﻳﻨﺎ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻮ‪‬‬ ‫روس ﺟﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ زار ﺟﻲ زال ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰ‪ -‬ﺟﺘﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ دﻟﺒﺮ آ‬ ‫ﻣﻮﻻﻧﺎ روم )ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ روﻣﻲ( ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻲ وچ ۾ وﻳﻬﻲ ﮐﻴﻦ وﻋﻆ ۽ ﻧﺼﻴﺤﺘﻮن ﭔﮅاﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫َ‬ ‫ﮀﺎﻧﻮ ۾ ﻟﮙﻨﺪڙ ﭤﮅي ﭤﮅي‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ اﮘﻴﺎن ﻫﻦ ﺟﺎ ﺳﻤﻮرا ﻗﻠﻤﻲ ﻧﺴﺨﺎ رﮐﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭜﺮ ۾ ﻫﻚ ﺣﻮض ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ڊﮔﻬﻦ وﮢﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻮا ۾ ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ‪ ‬ﺟﻮ دل ﺗﻲ اﺛﺮ ﻛﻨﺪڙ آواز ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ واﻋﻆ روح ﮐﻲ ﻋﺠﻴﺐ راﺣﺖ ﺑﺨﺸﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﺗﻲ‪ ،‬ان‬ ‫وﻗﺖ ﻫﻚ ﭘﻴﺮﺳﻦ ﭤﻜﻞ ﺣﺎل ۾‪ ،‬ﻣﭩﻲ ۽ ڌوڙ ۾ ﭜﭝﻮت ﻣﻨﻬﻦ ﺳﺎن اﭼﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﭤﻴﻮ ۽ ﺟﺘﻲ ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ‬ ‫ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ اﺗﻲ اﭼﻲ ﺑﻴﭡﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻫﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ واﻋﻆ ﺑﻨﺪ ﻛﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪” ،‬اي ﭘﻴﺮﺳﻦ اﻧﺴﺎن! ﻛﭥﺎن ﮐﺎن اﭼﻲ رﻫﻴﺎ‬ ‫آﻫﻴﻮ‪ .‬ﮀﺎ ﮔﻬﺮﺟﻲ ۽ ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﺎ؟“‬

‫ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻲ ﺳﻮال ﺟﻮ ﺟﻮاب ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻴﺮﺳﻦ ﻧﻪ ڏﻧﻮ وﻳﺘﺮ ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ‪ ‬ﮐﺎن ﺳﻮال ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۽ ﻫﭣ ﺟﻲ ﻟﮑﻴﻞ‬ ‫ﻧﺴﺨﻦ ڏي اﺷﺎرو ﻛﺮي ﭘﮁﻴﻮ‪” ،‬ﻫﻲ ﻛﻬﮍﻳﻮن ﺷﻴﻮن آﻫﻦ؟“‬

‫ﻣﻮﻻﻧﺎ وراﮢﻴﻮ‪” ،‬اي ﭘﻴﺮ ﻣﺮد! ﻫﻲ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻢ ﺟﻮن ﺷﻴﻮن ﻧﻪ آﻫﻦ‪ ،‬ﻫﻲ ﻋﻠﻢ وارن ﺟﻮن ﺷﻴﻮن آﻫﻦ ۽ اﻧﻬﻦ ﮐﺎن ﻋﻠﻢ‬ ‫واراﺋﻲ واﻗﻒ آﻫﻦ‪“.‬‬

‫اﻫﻮ ﭔﮅي ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﭣ اﮘﻴﺎن وڌاﻳﻮ ۽ ﻫﻚ ﺋﻲ ﺟﻬﭩﻜﻲ ﺳﺎن ﺳﭛ ﻛﺘﺎب ﮐﮣﻲ ﺣﻮض ۾ اﮀﻼﻳﺎ‪ .‬اﻫﻮ ڏﺳﻲ‬ ‫ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ ﮐﻲ ڏاڍي ﻛﺎوڙ ﻟﮙﻲ ۽ ﭼﻴﻮ‪” ،‬اي ﺑﻲ ﻋﻠﻢ ﭴﭧ اﻧﺴﺎن! ﺗﻮ ﻫﻲ ﻛﻬﮍو ﻇﻠﻢ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻮرﻫﻴﻮ ﺗﻮ ﻫﻚ ﭘﻞ ۾ ﺑﺮﺑﺎد ﻛﺮي وڌو‪ .‬ﺗﻮن ﺳﻮﭼﻲ ﺑﻪ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻴﻦ ﺗﻪ ﺗﻮ ﻛﻴﮇو وڏو ﻧﻘﺼﺎن ﻛﺮي وڌو‪ .‬ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﺳﺎن ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺎڻ ﻋﻠﻢ ﮐﺎن ﻣﺤﺮوم ﭤﻲ وﻳﻨﺪا‪“.‬‬

‫ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ ﺟﻲ ڏک ۽ ﻛﺎوڙ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻫﻲ ﭘﻴﺮﺳﻦ ﭔﮅﻧﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﺮﻛﻨﺪي ﻫﻦ ﺣﻮض اﻧﺪر ﻫﭣ وڌو ۽‬ ‫ﺳﭛ ﻛﺘﺎب ﻛﮃي ﭔﺎﻫﺮ رﮐﻴﺎ‪ .‬۽ ﺣﻴﺮت ﺟﻲ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻛﻮﺑﻪ ﻛﺘﺎب ﻧﻪ آﻟﻮ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺲ ﺧﺮاب ﭤﻲ‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻄﻠﺐ ﺗﻪ ﻛﺘﺎب ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﮘﻲ ﺻﻮرت ۾ ﺟﻬﮍا ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﺌﺎ اﻫﮍا ﻫﻴﻨﺌﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ ﻫﻦ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﻛﻤﺎل ﺗﻲ ﺣﻴﺮت ۾ ﭘﺌﺠﻲ وﻳﻮ ۽ ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪” ،‬اي ﭘﻴﺮ ﻣﺮد! ﻫﻲ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﮀﺎ آﻫﻲ؟“‬

‫ﺻﺎﺣﺐ ﻛﻤﺎل ۽ ﻣﻌﺮﻓﺖ وارا ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻢ‪،‬‬ ‫ﭘﻴﺮ ﻣﺮد وراﮢﻴﻮ‪” ،‬ﻫﻲ‪ ‬ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻤﺠﻬﻪ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺗﻮن ان ﺑﺎﺑﺖ اﺟﺎﺋﻲ ﭘﮁﺎ ﻧﻪ ﻛﺮ‪ .‬ﺗﻮﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﺘﺎب ﮐﺘﺎ ﭤﻲ اﻫﻲ ﺗﻮﮐﻲ واﭘﺲ ﻣﻠﻲ وﻳﺎ‪ “.‬اﻫﻮ ﭼﺌﻲ‬ ‫ﻫﻲ ﭘﻴﺮ ﻣﺮد اﺗﺎن رواﻧﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﭡﻴﺎن ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻓﻜﺮ وراﺋﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﭘﻮڙﻫﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻮ ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻛﺎ‬ ‫ﻧﺒﻲ ﻛﺮاﻣﺖ وارو ۽ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﺑﺰرگ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﭘﭡﻴﺎن ڊوڙﻳﻮ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﭣ ﮘﻜﺮي ﻫﻦ ﮐﺎن ﻣﻌﺎﻓﻲ‬ ‫ﮔﻬﺮي ۽ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﻋﺮض ﻛﻴﻮ‪” ،‬اي ﺑﺰرگ اﻧﺴﺎن! ﻣﻮن ﮐﻲ ﺗﻮن ﭘﺎڻ وٽ رک ﻳﺎ ﻣﻮن وٽ ﻫﻠﻲ رﻫﻪ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺮﺑﻴﺖ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎ‪“.‬‬ ‫ﻫﻲ دروﻳﺶ ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻫﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﺋﻲ ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﭘﻴﺮ و ﻣﺮﺷﺪ ﻫﻮ‪ .‬۽ ﻫﻦ ﺳﺎن ﺋﻲ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻮ ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﻋﺸﻖ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺳﭵﻲ ﻛﻼم ﺗﻲ ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي‪ ‬ﺟﻮ اﺛﺮ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي ﺟﻲ وﻓﺎت ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻴﻮ ۽ ﻟﻤﺤﻲ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن ﺟﺪاﺋﻲ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﻮ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﺟﮇﻫﻦ اﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ اﻫﺎ ﻣﭥﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅاﺋﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎﻧﻲ اﻳﺮاﻧﻲ دوﺳﺖ ﻣﺤﺒﻮﺑﻲ ﻳﺎد‬ ‫اﭼﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻣﺤﺒﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ دوران ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ دوﺳﺖ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫ﻫﻦ آزري ۽ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ ﺗﺮﻛﻲ زﺑﺎن ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺻﻮﺑﻮ اوﭜﺮ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن روس واري‬ ‫رﻳﺎﺳﺖ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۽ ﺗﺮﻛﻲ ﺟﻲ ﺑﺎرڊر ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻫﻲ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ۽ اﻳﺮان ﺟﺎ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن‬ ‫وارا ﭔﺌﻲ ﺻﻮﺑﺎ ﻫﻚ ﺋﻲ وڏو ﺣﺼﻮ ﻫﻮ ۽ ﺧﺮاﺳﺎن واﻧﮕﺮ اﻫﻮ ﺳﭵﻮ ﺣﺼﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺎڻ‬

‫اﻳﺮان ۾ رﻫﻴﻞ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﺎ ﭔﻪ اڌ ﻛﺮي ﻫﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﺸﺮﻗﻲ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۽ ﭔﺌﻲ ﺟﻮ ﻣﻐﺮﺑﻲ آذر ﺑﺎﺋﻴﺠﺎن رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺖ ﻣﺤﺒﻮﺑﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺸﺮﻗﻲ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺒﻮﺑﻲ‪ ‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ڏاڍو ﻟﮑﻴﻮ ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻓﻲ اﻟﺤﺎل اوڏاﻧﻬﻦ وﭸﮡ ﺟﻮ ارادو ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ‬ ‫ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅي ﻣﺤﺒﻮﺑﻲ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻳﺎد اﭼﻲ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫”آﻏﺎ اﻫﻮ ﭔﮅا‪ ‬ﺗﻪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻫﺘﺎن ﻛﻴﺘﺮو ﭘﺮي ﭤﻴﻨﺪو؟ ﻣﻮن ﻣﭥﻴﻮن ﻗﺼﻮ ﭔﮅاﺋﻴﻨﺪڙ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﺳﺮ ﻫﺘﺎن ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﺗﻪ ﺗﻤﺎم وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﮐﺎن ﺟﻴﺘﺮو زاﻫﺪان ﭘﺮي آﻫﻲ ان ﺟﻲ اڌ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﭧ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ ﻫﺘﺎن‬ ‫ﮐﺎن ﺗﺒﺮﻳﺰ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺲ ۾ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﭼﮍﻫﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﺷﺎم ڌاري ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﺎن وﭸﻲ ﻧﻜﺮﻧﺪاﺋﻮ‪ .‬وچ ۾ ﻓﻘﻂ ﻓﺎزون ۽ زﻧﺠﺎن ﺟﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﻧﻨﮃڙا ﺻﻮﺑﺎ آﻫﻦ‪“.‬‬

‫۽ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ اﺳﭩﺮﻳﭧ ﺟﻲ ﭤﺮي اﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻞ درﻳﺎ‪ ‬ﺟﻲ ﻛﻤﺮي ﻣﺎن ﻫﻲ ﻟﮑﻲ ﻋﺠﻴﺐ ﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﭼﻮڌاري ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮن اوﭼﻴﻦ ﻋﻤﺎرﺗﻦ وارﻳﻮن ﻓﺎﺋﻮ اﺳﭩﺎر ۽ ﻓﻮر اﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻮن اوﭼﻴﻮن‬ ‫ﻋﻤﺎرﺗﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮﭨﻞ ﭘﺎرس )ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻮﭨﻞ ال ﻗﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ(‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﺎر اﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﮔﻮﺷﺘﺮﻳﺶ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫اﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﺷﻬﻨﺎز اﺳﭩﺮﻳﭧ ﺗﻲ ﻫﻮﭨﻞ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ۽ ﻫﻮﭨﻞ ارڪ‪ .‬ﻣﻮن واري ﻫﻮﭨﻞ واري ﮔﻬﭩﻲ‪ ‬۾ اﮘﻴﺎن‬ ‫ﻫﻮﭨﻞ ﭘﺎرڪ ۽ ﻫﻮﭨﻞ ﻧﮕﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺑﻮرڊ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪” .‬ﺗﺒﺮﻳﺰ“ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺗﻪ وچ ﺷﻬﺮ ۾ ﺋﻲ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﺎ ﺑﻮرڊ اﻳﻨﺪي وﻳﻨﺪي ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻫﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن‪:‬‬ ‫‪-‬‬

‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺗﺒﺮﻳﺰ‬

‫‪-‬‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰ آرﭨﺲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫‪-‬‬

‫ﭘﻴﺎم ﻧﻮر ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫‪-‬‬

‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫‪-‬‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫‪-‬‬

‫اﺳﻼﻣﻚ آزاد ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫‪-‬‬

‫ﺧﺎﺟﺎ رﺷﻴﺪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬

‫‪-‬‬

‫اﻟﻈﻬﺮا ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ‪ ،‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‬

‫ﻫﻮن‪ ‬ﺗﻪ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ۽ ﭘﺮاﺋﻤﺮي‪ ‬ﮐﺎن ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ﻟﻴﻮل ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ڏﻧﻲ وﭸﻲ‬ ‫ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻦ ﻛﻦ ﺷﻬﺮن ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﻮن زﺑﺎون ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ وارا ﺟﺎم ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ زاﻫﺪان ﭘﺎﺳﻲ‬ ‫ﺑﻠﻮﭼﻲ ۽ ﺑﺮوﻫﻲ زﺑﺎﻧﻮن ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾ اذري ۽ ﺗﺮﻛﻲ زﺑﺎﻧﻮن ﭘﮡ ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﻮن وﭸﻦ‬ ‫ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻮ ﺗﺮﻛﻲ ۽ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﻣﻠﻚ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﮐﺎن ﺳﮇ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ آﻫﻦ ﭘﺮ ﻣﺎﺿﻲ‪ ‬۾ اﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺗﻲ‬ ‫وڏو اﺛﺮ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ‪ location‬۽ ﺟﺎﮔﺮاﻓﻴﺎﺋﻲ ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﻛﺮي اﻫﻮ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ رﮐﻲ‬ ‫رﮐﻲ ﺗﺮﻛﻲ‪ ‬۽ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺟﻲ ﺗﻪ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﭘﺌﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ روس ﺟﻲ ﺑﻪ ﻗﺒﻀﻲ ۾ رﻫﻴﻮ! ان ﻛﺮي ﻫﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﻧﺮاﻟﻮ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ زاﺋﺮﻳﻦ ۽ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﮐﻲ اﻫﺎﺋﻲ ﺻﻼح آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﺗﻬﺮان ۽ ﻗﻢ ﺷﻬﺮن ۾ ﭘﻬﭽﮡ ﺑﻌﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻛﻮ ﭘﺮي ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺑﺴﻴﻦ ۽ رﻳﻞ ﮔﺎڏﻳﻦ ﺟﻮ ﭜﺎڙو ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻛﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪،‬‬ ‫رﻫﺎﺋﺶ ﺑﻪ اﻣﻴﺮن ﺗﻮڙي ﻏﺮﻳﺒﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮﭨﻠﻦ ۽ ﻣﻬﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻲ ﻓﺮدوﺳﻲ اﺳﭩﺮﻳﭧ‬ ‫ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﮔﻬﭧ اﮔﻬﻪ وارﻳﻮن ﻫﺎﺳﭩﻠﻮن ﺑﻪ آﻫﻦ ۽ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ۾ ُرﮐﺎ ﻧﺎن ﺑﻪ ﺑﻴﺤﺪ ﺳﻮادي آﻫﻦ‪.‬‬ ‫آﺋﻮن ﺗﻪ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ وچ ﺗﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺟﺌﻢ ذرو ﻫﮣﻲ ﮐﺎﻧﻮان ﭤﻮ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻮاب وﺟﻬﻲ رول ﭠﺎﻫﻲ ﻫﻠﻨﺪي ﭼﻠﻨﺪي‪،‬‬ ‫ﮔﻬﻤﻨﺪي ﭰﺮﻧﺪي ﮐﺎﺋﻴﻨﺪو رﻫﺎن ﭤﻮ‪ .‬اﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﻳﻮﻳﺮﭘﻲ ﺑﻪ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ اﺋﻴﻦ ﻛﻨﺪا وﺗﻦ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ اﺗﺮ اوﻟﻬﻪ واري ﺣﺼﻲ ۾ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺳﭛ ۾ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻌﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ اﻳﺮان‬

‫ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮن وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬آدﻣﺸﻤﺎري وﻳﻬﻪ ﻟﮏ ﮐﻦ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ روﻫﮍي ۽ ﺧﻴﺮﭘﻮر ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﭧ اﭤﺲ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ڏﮐﮡ ﭘﺎﺳﻲ‬ ‫ﺳﻬﻨﺪ ﺟﺎ آﺗﺶ ﻓﺸﺎن )‪ (volcanic‬ﺟﺒﻞ اﭤﺲ ۽ اﺗﺮ ۾ اﻳﻨﺎﻟﻲ ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﻗﻄﺎر آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮن ﭔﻪ ﻧﺪﻳﻮن ﻛﻮﻣﻮر )ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻣﻬﺮاڻ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ( ۽ َاﭼﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬اﺗﻲ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ واﻗﻊ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﻛﺮي ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻴﻮ اﭤﻢ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﻟﻮﻛﻴﺸﻦ ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻮﺑﺼﻮرت آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﻲ ﻫﻲ ﻧﺎﻟﻮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻛﻴﺌﻦ ﭘﻴﻮ ان ﻻ‪ ‬ﮔﻬﮣﻦ اﻫﻮ ﺋﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﮔﺮم ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﭼﺸﻤﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺗﺎن ﻫﻲ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ ۽ اﺻﻞ ﻟﻔﻆ ”ﺗﭗ رﻳﺰ“ آﻫﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﮔﺮﻣﺎﺋﺶ )‪(temperature‬‬ ‫وڌاﺋﻴﻨﺪڙ‪ .‬اﻫﻮ ﭔﮅي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ۽ ﭘﻚ ﺗﻮﻫﺎن ﺑﻪ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪا ﻫﻮﻧﺪا ﺗﻪ ﺑﺨﺎر )ﻳﻌﻨﻲ ﮔﺮﻣﺎﺋﺶ( ﺗﻪ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻟﻔﻆ‬ ‫آﻫﻲ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺳﻨﮅي ‪ fever‬ﮐﻲ ”ﺗﭗ“ ﭤﺎ ﺳﮇﻳﻮن اﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﻨﮅي‪ ‬ﺟﻮ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ اﺻﻞ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ﺷﺎﻫﺴﺘﺎن ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﻮ‪ ‬ﺳﻦ ‪۲۴۶‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ آرﻣﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺗﺮﻳﺪﺗﺲ ﺳﻮم ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﮐﻲ آرﻣﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮔﺎدي‪‬‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ‪۱۹۳۰‬ع ﺟﻲ زﻟﺰﻟﻲ ۾ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دﻓﻌﺎ )ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﺗﻪ ‪۸۵۸‬ع‪۱۰۴۱ ،‬ع ۽ ‪۱۷۲۱‬ع ۾( اﻫﮍا ﺗﻪ ﺳﺨﺖ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ زﻟﺰﻻ آﻳﺎ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﺮﭘﭧ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬۽ ﻫﻚ ان ﮐﺎن ﺑﻪ اڳ‬ ‫اﭠﻴﻦ ﺻﺪي‪ ‬ﺟﻲ آﺧﺮ ۾ زﻟﺰﻟﻮ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ڊﭠﻞ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ‪ ۷۹۱‬۾ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺧﻠﻴﻔﻲ ﻫﺎرون رﺷﻴﺪ ﺟﻲ زال زﺑﻴﺪه ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﻧﺌﻴﻦ ﺳﻨﺌﻴﻦ ﺟﻮڙاﻳﻮ ﭘﺮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ ،‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮا اﻫﻮﺋﻲ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻲ ﺑﺎﻧﻲ )‪ (founder‬زﺑﻴﺪه‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺻﻔﻮي دور ۾ ”ﺗﺒﺮﻳﺰ“ ﺷﺎﻫﻪ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ اول ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ )‪۱۵۰۱‬ع( ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﺑﻪ رﻫﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮ‪‬‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﻃﻬﻤﺎ ﺷﭗ اول ‪۱۵۴۸‬ع ۾ ﭜﺮ واري ﺻﻮﺑﻲ ﻗﺎزون ۾ ﺷﻔﭧ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﺎن اڳ ۽‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬ﺑﻪ رﮐﻲ رﮐﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺗﺮﻛﻦ ﺟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻴﻪ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪۱۸۲۸ .‬ع ۾ ﺗﻪ روس ﺣﻮاﻟﻲ ﺑﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪.‬‬

‫اﻋﻠﻲ ﻣﻘﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ اﻫﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ‪۱۹۰۶‬ع ۾‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻮ ﺗﺎرﻳﺦ ۾‬ ‫ٰ‬ ‫اﻳﺮان ﺟﻮ آﺋﻴﻨﻲ اﻧﻘﻼب ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﺟﺘﺎن ﺳﺘﺎر ﺧﺎن ۽ ﺑﺎﻗﺮ ﺧﺎن ﺟﻬﮍا ﻟﻴﮉر آﻳﺎ‪ .‬ﻫﻦ اﻧﻘﻼب ۾ ﻫﺎورڊ‬ ‫ﺑﺎﺳﻜﺮواﺋﻞ ﻧﺎﻟﻲ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎن ڏﻧﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾ دﻓﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﺒﺮﻳﺰ اﻫﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ‬ ‫‪ ۱۸۱۱‬۾ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﮀﺎﭘﺨﺎﻧﻮ ﻟﮙﻮ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﮔﻮﻧﮕﻦ ﻻ‪۱۹۲۴) ‬ع ۾( ۽ اﻧﮅن ﺷﺎﮔﺮدن ﻻ‪۱۹۲۶ ‬ع ۾‬ ‫اﺳﻜﻮل ﮐﻠﻴﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻛﻨﮉر‪-‬ﮔﺎرﭨﻦ اﺳﻜﻮل‪ ،‬ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﺎﻟﭩﻲ ۽ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻟﺌﺒﺮري ﭘﮡ ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾ ﮐﻠﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ﻫﺎل )‪۱۹۰۰‬ع ۾( ﭘﮡ ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾ ﮐﻠﻴﻮ ۽ ﺗﺒﺮﻳﺰ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ۾ ﭘﮡ اﻳﺮان ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ‬ ‫‪۱۹۰۰‬ع ۾ ﭨﻴﻠﻴﻔﻮن ﻟﮙﻮ‪ .....‬اﻧﻬﻦ ۽ ﭔﻴﻦ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﻛﺮي ﺗﺒﺮﻳﺰ ﮐﻲ اوﻟﻴﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ )‪ (city of firsts‬ﭘﮡ‬ ‫ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰ ﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ادب ۽ ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬۾ ﭘﮡ ﺳﺎراﻫﺎﻳﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ روﻣﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﺳﺎر‬

‫ﺷﻬﺮ‬

‫ﺑﺎر‬

‫ﺑﺎﻧﺎ‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰ‬

‫ﺑﮕﺸﺎز‬

‫اﺳﺖ‬

‫)او ﺳﺎرﺑﺎن! ﮀﺎ اﭠﻦ ﺗﺎن ﺑﺎر ﻟﻬﻲ ﭼﻜﻮ‬

‫اﺷﺘﺮان‬

‫دﻟﺒﺮان‪.‬‬

‫وﻛﻮي‬

‫ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ دﻟﺒﺮ آ(‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺗﻲ ”ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺳﻌﺪي“ ۾ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫اﻗﺼﺎي‬ ‫ﻛﮫ‬

‫ﻫﻤﻮاره‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰ‬

‫ﺑﻴﺪار‬

‫ﻛﻨﻬﻦ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﻫﻦ ﺟﻮ واﻫﻪ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻮد‬

‫و‬

‫ﻋﺰﻳﺰي‬

‫ﺷﺒﺨﻴﺰ‬

‫در‬

‫ﺑﻮد‬

‫‪A beloved lived in Tabriz away from Sight‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺧﺎﻗﺎﻧﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﺎﺑﺖ ارﺳﻲ ﺷﻌﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﺗﺎﺑﮫ‬ ‫رود‬

‫و‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰم‬

‫ﺑﺲ‬

‫دو‬

‫ﻧﻴﻢ‬

‫ﭼﻴﺰم‬

‫ﻧﺎن‬

‫)ﺟﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ آﺋﻮن ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﭔﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﻮ ﻓﻜﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﮡ ﮐﭙﻲ‪.‬‬

‫‪Who was always alert and awake at night.‬‬

‫و‬

‫ﺣﺎﺻﻞ‬

‫آب‬

‫اﺳﺖ‬

‫ﻣﻬﺮان‬

‫ﻧﺎن ﺟﻮ اڌ ۽ ﻣﻬﺮاڻ ﻧﺪي‪ ‬ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻲ(‬ ‫ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻣﻬﺮاڻ )ﻛﻮﻣﻮر( ﻧﺪي ۽ َاﺟﻲ ﻧﺪي‪ ‬ﺟﻲ ﺳﻨﮕﻢ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﺗﺒﺮﻳﺰ ﮐﺎن اﭼﻲ ﻧﻜﺮو ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ واري ﮔﻬﭩﻲ‪ ‬وٽ‪َ ،‬اﺟﻲ ﻧﺪي‪ ‬ﻣﭥﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﭘﻞ ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻫﻚ ﺟﻬﻮﻧﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬

‫۾ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺬﻫﺒﻦ‪ ،‬زﺑﺎﻧﻦ ۽ ﻛﻠﭽﺮن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻨﺪا ﭘﺌﻲ آﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻳﺎدﮔﺎر ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﺘﻲ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﭔﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺿﺮور رﻫﮡ ﮐﭙﻦ‪ ،‬ان ﺑﻌﺪ ﭜﻠﻲ ﺗﻬﺮان ﻣﻮﭨﻲ وﭸﻮ ﻳﺎ اﮘﺘﻲ‬ ‫ﺗﺮﻛﻲ‪ ‬ﻫﻠﻴﺎ وﭸﻮ‪ .‬اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ‪ Secutity‬ﺟﻮ ﻣﺴﺌﻠﻮ وڌﻧﺪو وﭸﻲ ۽ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﺗﻪ ﻫﻴﻜﺎﻧﺪو ﺷﻚ‬ ‫ﺟﻲ ﻧﮕﺎﻫﻪ ﺳﺎن ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﺳﺘﺮ ﺟﻲ ڏﻫﺎﻛﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻧﮕﻠﻨﮉ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮا اﺳﺎن ﺟﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز‬ ‫۾ وﻃﻦ ورڻ ﺑﺪران ﺑﺎ‪ ‬روڊ ﻛﺎر ۾ اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻓﻴﺮي‪ ‬رﺳﺘﻲ اﻧﮕﻠﺶ ﭼﺌﻨﻞ ﭨﭙﻲ ﻓﺮاﻧﺲ ﭘﻬﭽﻲ وﭸﺒﻮ ﻫﻮ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﺗﻪ روڊ‬ ‫ﺋﻲ روڊ آﻫﻲ‪ .‬ﻓﺮاﻧﺲ ﭨﭙﻲ اﭨﻠﻲ‪ ‬۾ اﭼﺒﻮ ﻫﻮ ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬آﺳﭩﺮﻳﺎ ۽ ﻫﻨﮕﺮي ﻣﻠﻚ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﻳﻮﮔﻮﺳﻼوﻳﺎ ﻣﺎن ﭤﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﺎن اﭼﺒﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺗﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ ‬ﺗﺮﻛﻲ ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﺳﭵﻮ ﺗﺮﻛﻲ ﻟﺘﺎڙڻ ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﺎرڊر واري ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾‬ ‫ﭤﻮ اﭼﺠﻲ ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن وﭸﮡ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ زاﻫﺪان ﺟﻮ رخ ﻛﺒﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﺎرڊر وٽ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﭨﭙﻲ ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ۾ اﭼﺒﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ‪ -‬ﺳﭟ وارو ﺳﭵﻮ ڏﻫﻮ اﻳﺮان‪ ،‬ﺗﺮﻛﻲ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ‪ RCD‬ﻣﻌﺎﻫﺪ‬ ‫ﻫﻴﭟ ﭨﻨﻬﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻨﺎ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﻴﺎ اﻳﻨﺪا وﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﭸﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ۾ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﻳﺎ زﻳﺎرت ﺟﻮ ﺑﻪ ﻫﻚ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾‬ ‫ﮔﻬﻤﮡ ﻻ‪ ‬ﻛﺠﻬﻪ ﺟﺎﻳﻮن ‪ Suggest‬ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﻣﭥﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻞ اﺟﻲ ﻧﺪي واري ﭘﻞ ڏﺳﮡ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﻮن ﺷﻴﻮن‬ ‫ﻫﻨﺮﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪-‬‬

‫آرﻣﻴﻨﻴﻦ ﭼﺮچ )ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ(‬

‫‪-‬‬

‫آﺷﻮرن ﭼﺮچ‬

‫‪-‬‬

‫ﺑﻘﻼر ﺑﺎﻗﻲ ﭘﺎرڪ‬

‫‪-‬‬

‫ﺑﺎغِ اﻣﺎﻣﺰاده اﺑﺮاﻫﻴﻢ‬

‫‪-‬‬

‫ﻣﻘﺒﺮة اﻟﺸﻌﺮا )ﺷﺎﻋﺮن ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو(‬

‫‪-‬‬

‫ارڪِ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻮ ﻗﻠﻌﻮ‬

‫‪-‬‬

‫ﺑﺎغِ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﭘﺎرڪ‬

‫‪-‬‬

‫ﺑﻠﻮ ﻣﺴﺠﺪ‬

‫‪-‬‬

‫ﻛﺌﭥﻮﻟﻚ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﭼﺮچ‬

‫ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪاﻧﻦ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮن‪ ،‬ادﻳﺒﻦ‪ ،‬ﺳﺎﺋﻨﺴﺪاﻧﻦ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ آرﭨﺴﭩﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺗﺒﺮﻳﺰ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﺳﺎن ﺳﭹﺎﮢﭗ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺻﻮﻓﻲ ﺷﺎﻋﺮ ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي‪ ‬ﻛﺮي ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﻧﻴﺸﺎﭘﻮري ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ آﻫﻲ ﻳﺎ ﺷﻴﺦ ﺳﻌﺪي ﺷﻴﺮازي ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺷﻴﺮاز ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ‬ ‫ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺷﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﺿﺮور ﻫﻮ ﭘﺮ ﺳﻨﺪس وﻓﺎت ‪۱۲۴۸‬ع ۾ ﺧﻮي ﺷﻬﺮ ۾‬

‫ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﻐﺮﺑﻲ آذرﺑﺎﺋﻴﺠﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺧﻮي ﺷﻬﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﮕﺮﻳﺰي اﺳﭙﻴﻠﻨﮕﻦ ۾ ﻟﮑﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ‪ Khvoy, Khuy, Khoi :‬۽ ‪ .Xoy‬ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﺧﻮي ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﺎڻ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰ ۾ ۽ ﻛﻮﻧﻴﺎ ۾ ﮔﺬارﻳﺎﺋﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﺮﻛﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺗﺮﻛﻲ‪ ‬ﺟﻮ اﻫﻮ ﺣﺼﻮ‬ ‫اﻳﺮان ۾ آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ روﻣﻲ ﺑﻪ اﺗﻲ ﺋﻲ ﻛﻮﻧﻴﺎ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺳﺘﺎد ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬روﻣﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﺷﻤﺲ‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰي‪ ‬ﺳﺎن وڏي ﻋﻘﻴﺪت ﻫﺌﻲ‪ ،‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي ﮐﻲ ﻣﻨﺴﻮب ﻛﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻋﺮي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺎﺳﭩﺮﻳﺲ دﻳﻮان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺋﻲ ”دﻳﻮان ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي“ رﮐﻴﺎﺋﻴﻦ‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ روﻣﻲ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻤﺲ‬ ‫ﻣﻘﺎﻻت‬ ‫ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﻫﺰار ﺷﻌﺮن ﺟﻮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي‪ ‬ﺟﻮ ﺳﻨﺪس ﻟﮑﻴﻞ ﻧﺜﺮ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ”‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﺒﺮﻳﺰي“ ﻓﺎرﺳﻲ ادب ۾ وڏي اﻫﻤﻴﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺎز ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺻﻠﻴﺖ ﻧﻪ وﺳﺎر ‪.....‬‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﻌﺸﻮق ﮀﻮﻛﺮي اﻳﺎز ﮐﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻫﺮ ﻫﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮ واﻗﻒ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺎز ”ﺷﻬﻨﺸﺎه‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي“ ﺟﻲ درﭔﺎر ۾ ﻏﻼم ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ رﮐﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻦ ﺗﻲ ﺳﻮﻣﻨﺎٿ ﻣﻨﺪر ﺗﻲ ﻛﺎﻫﻮن ﻛﺮڻ وارو ﻫﻲ‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ اﻫﮍو ﺗﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ﺟﻮ ﮀﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺠﻲ! ﺑﻘﻮل ﻫﻚ اﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﻲ‪:‬‬

‫”‪“Their story depicts the power of love of a man for a youth, where the king becomes a slave to his slave..‬‬

‫ﻫﻦ ﭠﺎﻫﻮﻛﻲ ﺗﺮڪ ﻧﺴﻞ ﺟﻲ ﮀﻮﻛﺮي ”ﻣﻠﻚ اﻳﺎز“ ﺟﻲ ﻋﺸﻖ ﺟﻲ ﭼﻜﺮ ۾ ﻫﻚ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻏﻼم ﺟﻮ ﻏﻼم‬ ‫ﺑﮣﺠﻲ وﻳﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭔﺎﻧﻬﻲ اﻳﺎز ﮐﻲ ﻏﻼم ﻣﺎن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺑﮣﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ‪ ۱۰۲۱‬۾ ﻫﻦ ﻻﻫﻮر اﻳﺎز ﺣﻮاﻟﻲ‬ ‫ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬اﻳﺎز ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻻ‪ ‬ﻣﻮﺗﻴﻦ ﺟﻮن ﻟﮍﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ۽ اﻳﺎز ﺟﻲ ﻗﺼﻦ ﮐﻲ ﺷﻴﺦ‬ ‫ﺳﻌﺪي‪ ،‬روﻣﻲ‪ ،‬۽ ﻓﺮﻳﺪ دﻳﻦ ﻋﻄﺎر ﮐﺎن اﺳﺎن ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ڊاﻛﭩﺮ ﻣﺤﻤﺪ اﻗﺒﺎل ﻛﻬﺎﮢﻴﻦ ۽ ﺷﻌﺮن ۾ ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ اڳ ﺣﻜﺎﻳﺎت روﻣﻲ ۾ ﻣﺤﻤﻮد ۽ اﻳﺎز ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻛﺘﺎب ﻳﻮﻧﻴﺴﻜﻮ‬ ‫وارن ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل )‪۲۰۰۷‬ع ﮐﻲ( ﻣﻮﻻﻧﺎ روﻣﻲ ﺟﻮ ﺳﺎل ﻗﺮار ڏﻳﮡ ﺗﻲ ﮀﭙﺮاﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻼل‬ ‫اﻟﺪﻳﻦ روﻣﻲ ‪ ۱۲۰۷‬۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ان ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل ﭘﻮرﻳﻮن اٺ ﺻﺪﻳﻮن ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي‬ ‫ﺟﻲ ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ ۹۷۱‬آﻫﻲ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ روﻣﻲ ‪ ۲۳۶‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﭘﻮ‪ ‬ﭴﺎﺋﻮ‪.‬‬

‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﺎ ﻛﻦ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي‪ ‬ﮐﻲ ﺳﭡﻲ ﻣﻮڊ ۾ ڏﺳﻲ ﺳﻨﺪس دوﺳﺘﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﮐﺎﻧﺌﺲ ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺎز ﻫﻦ ﮐﻲ اﻳﮇو ﻣﺤﺒﻮب ﮀﻮ آﻫﻲ؟ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﭔﺎراﮢﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ۾ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﻮﺑﻪ ﻫﻨﺮ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻮ اﭼﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺳﭛ اﻣﻴﺮ‪ ،‬وزﻳﺮ ۽ ﻓﻮج ﺟﺎ اﮘﻮاڻ ﻫﻦ ﻣﺎن ﺑﻴﺰار آﻫﻦ‪.....‬‬ ‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭼﻴﻮ ان ﺟﻮ ﺟﻮاب آﺋﻮن ﭜﺮﻳﻞ درﭔﺎر ۾ ڏﻳﻨﺪس ۽ ﭘﻮ‪ ‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﭜﺮﻳﻞ درﭔﺎر ۾ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺧﻴﺮﺧﻮاﻫﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺛﺒﻮت ڏﻳﮡ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ وٽ ﻫﻚ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻣﻮﺗﻲ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ دﭔﻠﻲ‪ ‬ﻣﺎن ﻛﮃي ﺳﺎﻣﻬﻮن رﮐﻴﻮ ۽‬ ‫ﻫﻚ ﻟﻮﻫﻲ ﻣﺘﺮﻛﻮ ﮔﻬﺮاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ وزﻳﺮ اﻋﻈﻢ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ اﻫﻮ ﻧﺎﻳﺎب ﻫﻴﺮو ڏﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﭼﻴﻮ‬ ‫ﻫﻚ ﻟﮏ ﮐﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ‪ .‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭼﻴﺲ ”ان ﻗﻴﻤﺖ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل ﻧﻪ ﻛﺮ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﺘﺮﻛﻮ ﻫﮣﻲ ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﮐﻲ ﭜﻮر ﭜﻮر ﻛﺮي‬ ‫ﮀﮇ‪“.‬‬

‫اﻫﻮ ﺣﻜﻢ ﭔﮅي وزﻳﺮ ﺣﻴﺮان ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دل ﻧﭥﻲ ﭼﻮي ﺗﻪ ﻫﻦ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻫﻴﺮي ﮐﻲ ﭜﭹﻲ ﮀﮇﻳﺎن‪.‬‬ ‫ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﻣﺎل ﺟﻮ اﻳﺌﻦ زﻳﺎن ﻛﻨﺪس ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺧﻴﺮﺧﻮاﻫﻪ ﻛﻴﺮ ﭼﻮﻧﺪو؟ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﮣﻲ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺗﺤﻔﻲ ۾ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﺧﻠﻌﺖ ڏﺋﻲ رواﻧﻮ ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻫﮍي ﻃﺮح درﭔﺎر ﺟﻮ ﻫﺮ ﻫﻚ وزﻳﺮ اﻳﻨﺪو وﻳﻮ ۽ ﺳﺎﮘﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻨﺪو وﻳﻮ ۽ اﻧﻌﺎم ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪو وﻳﻮ‪ .‬آﺧﺮ ۾ ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد اﻳﺎز ﮐﻲ ﺳﮇاﻳﻮ‪ .‬ﻫﻴﺮو ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ ڏﻧﻮ ۽ ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﮀﺎ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫”ﻫﻲ ﻫﻚ ﺑﻴﺤﺪ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻫﻴﺮو آﻫﻲ“‪ ،‬اﻳﺎز ﭼﻴﻮ‪” ،‬ﻗﺎرون ﺟﻮ ﺧﺰاﻧﻮ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﺟﻲ ﻗﻴﻤﺖ ادا ﻧﭥﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪“.‬‬

‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻣﺤﻤﻮد ﭼﻴﻮ‪” :‬اي اﻳﺎز! ﺗﻮن ﻫﻦ ﻣﺘﺮﻛﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ڌڪ ﺳﺎن ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﮐﻲ ﮀﻴﺘﻴﻮن ﮀﻴﺘﻴﻮن ﻛﺮي ﮀﮇ‪“.‬‬

‫ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﻣﻠﮡ ﺳﺎن ﻫﻦ ﻫﻴﺮي ﺟﺎ ﭨﻜﺮا ﭨﻜﺮا ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﻈﺎرو ڏﺳﻲ درﭔﺎر ۾ ﻣﺎٺ ﮀﺎﻧﺌﺠﻲ وﺋﻲ ۽‬ ‫ﭘﻮ‪ ‬درﭔﺎرﻳﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ُﺳﺲ ُﭘﺲ ﭤﻴﮡ ﻟﮙﻲ ﺗﻪ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ اﺣﺴﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﺑﺪﻟﻮ اﻳﺎز واﻫﻪ ﺟﻮ ادا ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﺎز ﭼﻴﻮ‪” :‬اي ﺑﺰرﮔﻮ! اﻫﻮ ﺗﻪ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ وڌﻳﻚ ﻗﻴﻤﺘﻲ آﻫﻲ ﻳﺎ ﻫﻲ ﻫﻴﺮو؟ اﻓﺴﻮس ﺟﻮ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﻫﻚ ﻫﻴﺮي ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﺎن وﻓﺎداري ﮀﮇي ڏﻧﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻈﺮ ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻴﺮو ﺗﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﭘﭥﺮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن ﻣﺸﺮڪ ﻧﻪ آﻫﻴﺎن ﺟﻮ ﺣﺠﺮ ﭘﺮﺳﺘﻲ ﻛﺮﻳﺎن ۽ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ﻧﻪ ﻣﭹﻴﺎن‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻈﺮن ۾ ﻫﻚ ﻣﻮﺗﻲ‪‬‬

‫ﮐﺎن ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻮ ﺣﻜﻢ وڌﻳﻚ ﻗﻴﻤﺘﻲ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻣﺤﻤﻮد ﮐﻲ اﻳﺎز ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ڏاڍي وﮢﻲ‪ .‬ﻫﻮ وزﻳﺮن ﺗﻲ ﺳﺨﺖ ﻛﺎوڙﺟﻲ ﭘﻴﻮ ۽ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ وزارﺗﻦ ﺟﺎ ﻻﺋﻖ‬ ‫ﻧﻪ آﻫﻴﻮ‪ .‬اي ﺟﻼد ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ اچ ۽ ﻫﻨﻦ ﻛﻤﻴﻨﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ اﮐﻴﻦ ﮐﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻻ‪ ‬ﻏﺎﺋﺐ ﻛﺮ‪.‬‬

‫اﻳﻦ‬

‫ﻛﺰ‬

‫ﭼﻪ‬

‫ﺧﺴﺎن‬

‫ﭘﺌﻲ‬

‫ﺳﻨﮓ‬

‫ﻻﺋﻖ‬

‫اﻣﺮ‬

‫ﺻﺪر‬

‫ﻣﺎ‬

‫ﻣﻦ‬

‫اﻧﺪر‬

‫اﺑﺸﻜﺘﺪ‬

‫اﻫﻮ ﭔﮅي اﻳﺎز وڌﻳﻮ ۽ ﻏﻼﻣﺎﻧﺎ آداب ﺑﺠﺎ آﮢﻲ ﻋﺮض ﻛﻴﻮ ﺗﻪ اي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺗﻮن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﺨﺶ ﻛﺮي ﮀﮇ‪ .‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﮐﺎن ُﭜﻞ ﭤﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻏﻔﻠﺖ‬

‫از‬

‫وﻓﻮر‬

‫و‬

‫ﻋﻔﻮ‬

‫ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ‬

‫ﺗﺴﺖ‬

‫اﻳﻦ‬

‫اي‬

‫ﻣﺠﺮﻣﺎن‬

‫ﻋﻔﻮران‬

‫ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﻫﻲ‪ ‬ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻌﺎﻓﻲ‪ ‬ﺟﻲ آﺳﺮي ﺗﻲ ﭤﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﮐﺎن ﭘﺮي ﻧﻪ ﻛﺮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻏﻠﻄﻲ‬ ‫ﻣﻌﺎف ﻛﺮي ﮀﮇ‪ .‬ﺷﺎﻫﻲ وزﻳﺮن ﺑﻪ آزﻳﻮن ﻧﻴﺰارﻳﻮن ﻛﺮي ﺑﺨﺸﺶ ﻻ‪ ‬ﻋﺮض ﻛﻴﻮ ۽ ﺳﻠﻄﺎن ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻋﺮض ﻗﺒﻮل‬ ‫ﻛﻴﻮ ۽ ﻣﻌﺎف ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫)ﻫﺎڻ ان ﻣﭥﻴﻦ ﻗﺼﻲ ﺗﻲ ﻛﻬﮍا وﻳﻬﻲ ‪ Comments‬ﻟﮑﺠﻦ! اﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ۽ وزﻳﺮن ﺟﺎ ﺷﺎﻳﺪ اﻫﻲ ﺋﻲ ﻛﻢ ﻫﺌﺎ(‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل‪.‬‬

‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ‪ ۹۷۱‬۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۲۶‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪ ۹۹۷‬ﮐﺎن وﻓﺎت ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ ۱۰۳۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻏﺰﻧﻮي‬ ‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺳﻠﻄﻨﺖ ۾ اﻳﺮان ﮐﺎن ﻋﻼوه اڄ واري اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ اﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫ﺣﺼﻮ اﭼﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻛﻮ ﺧﺎﻧﺪاﻧﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲ‪ ‬ﺳﺒﻜﺘﮕﻴﻦ ۽ ﻧﺎﻧﻲ اﻟﭙﺘﮕﻴﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﭔﺌﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ وﻗﺖ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺳﻤﺎﻧﻴﺎن وٽ زر ﺧﺮﻳﺪ ﭔﺎﻧﻬﺎ )ﻏﻼم( ﻫﺌﺎ ۽ ﮔﺎرڊ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻮﻛﻴﺪاري‪‬‬ ‫ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺗﺎرﻳﺦ اﻫﮍن ﻣﺜﺎﻟﻦ ﺳﺎن ﭜﺮي ﭘﺌﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ۽ ﺣﺎﻛﻢ ﻋﻴﺎش‪ ،‬ﻛﺎﻫﻞ‪ ،‬ﺳﺴﺖ ﭤﻴﺎ‬ ‫ﺗﮇﻫﻦ اﻧﻬﻦ ﺟﺎ ﭼﻮﻛﻴﺪار )ﮔﺎرڊ( ﮐﻴﻦ ﺗﮍي ﭘﺎڻ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻲ وﻳﭡﺎ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ﺗﻲ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺖ ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﺟﻲ ‪ ۲۲۴‬ﮐﺎن ‪ ۶۵۱‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ ان ﺑﻌﺪ ﻋﺮب ﺧﻠﻴﻔﻦ ﺟﻮ راڄ ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﻮ اﻣﻴﻪ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺑﻌﺪ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﺎ ﺣﺎﻛﻢ ‪ ۸۶۷‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﺎ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺼﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﻋﺮب ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﻬﺮاﮢﻦ ﻃﺎﻫﺮي‪ ،‬ﻋﻠﻮي‪ ،‬زﻳﺎري وﻏﻴﺮه ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻮ راڄ رﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ‪ ۸۹۲‬ﮐﺎن ‪ ۹۹۸‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‪-‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﻏﺰﻧﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻦ ﻋﺪﻳﻞ‪ ،‬ﺷﻬﻴﺪ‪ ،‬ﺳﻌﻴﺪ‪ ،‬ﺣﻤﻴﺪ‪ ،‬رﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻴﺪ‪ ،‬رﺿﻲ وﻏﻴﺮه ﺟﻮ راڄ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ )ﺳﻤﺎﻧﻴﺎن( ﺟﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺎﻋﺮ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻨﻢ ورﺗﻮ ۽ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮ ﻟﮑﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ‪ :‬رﺿﻲ‪ ،‬اﺑﻮاﻟﺤﺎرث ۽ اﺑﻮاﻟﻔﺎرس ﺟﻦ وٽ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻮ ﻧﺎﻧﻮ اﻟﭙﺘﮕﻴﻦ )ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﺗﺮڪ ﻧﺴﻞ ﺟﻮ ﻏﻼم ﻫﻮ( ﮔﺎرڊ ﻫﻮ ۽ ﺑﻠﺦ ۾رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻤﺎﻧﻴﺎن ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﺎ ﻫﻴﮣﺎ ﺣﺎل ڏﺳﻲ‬ ‫ﭘﺎڻ دﻳﺮو ﭴﻤﺎﺋﻲ وﻳﻬﻲ رﻫﻴﻮ ۽ ﻏﺰﻧﻮي ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ .‬اﻟﭙﺘﮕﻴﻦ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس دﻟﭙﺴﻨﺪ ﺗﺮڪ ﻏﻼم‬ ‫ﺳﺒﻜﺘﮕﻴﻦ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌي‪ ‬ﺟﻲ ﺷﺎدي ﻛﺮاﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺳﺒﻜﺘﮕﻴﻦ ﺟﻮ ﭘﭧ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي )ﺟﻴﻜﻮ ﻏﺰﻧﻲ ﺟﻮ ﻣﺤﻤﻮد ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬اﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺤﻤﻮد اوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮدارن‪ ،‬ﻧﻮاﺑﻦ‪ ،‬راﺟﺎﺋﻦ ﺳﺎن ﺧﻮب ﺟﻨﮕﻴﻮن ﻛﻴﻮن ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮن ﺣﺪون ﺑﻠﺦ‪ ،‬ﻗﻨﮅار ﺗﻪ ﮀﺎ ﺳﻨﮅو ﻧﺪي‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮀﻜﻲ آﻳﻮ‪ .‬ﺧﻮب ﻣﺎر ﻣﺎرا ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﭰﺮﻟﭧ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻨﺪر ﭜﮙﺎﺋﻴﻦ ۽ اﻧﻬﻦ ۾ رﮐﻴﻞ ﺳﻮﻧﺎ ﺑﺖ‬ ‫ﭜﭹﻲ‪ ،‬دوﻟﺖ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﻨﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﭘﺎڻ ﮐﻲ وڏو ﻣﺴﻠﻤﺎن ۽ ﺑﺖ ﺷﻜﻦ ﺳﮇراﻳﺎﺋﻴﻦ‪ -‬ﻧﻤﺎز ﺑﻪ اﻻﺋﻲ ﭘﮍﻫﻨﺪو ﻫﻮ ﻳﺎ ﻧﻪ!‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل اڄ ﺟﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۾ ﻫﻮ ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻴﺮو ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﻫِﺘﺎن ﻫﺘﺎن ﺟﻲ ﭰﺮﻟﭧ ﺟﻮ ﻣﺎل ﻏﺰﻧﻲ ﭘﺌﻲ‬ ‫آﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ اڄ ﻛﻠﻬﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﻫﻮ ﺳﻮﭜﺎرو ﻫﻴﺮو ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ اﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻫﻮ‬ ‫ﻫﻚ ﭰﻮرو ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ اﻣﻦ ۽ ﺷﺎﻧﺘﻲ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻨﺪو ﻋﻮام ﺟﻮ ﺳﻜﻮن ﭼﭧ ﻛﻴﻮ‪ .‬اﻳﺮان وارن ﻻ‪ ‬ﻫﻮ‬ ‫ﻗﺪاﻣﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﺳﻨﻲ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ درﭔﺎر ۾ اﻳﺮاﻧﻲ وزﻳﺮ‪ ،‬ﻓﻮﺟﻲ ﺟﻨﺮل‪ ،‬ﻣﻨﺘﻈﻢ ۽ ﭔﻴﺎ ﻛﻤﺪار ﻛﮍا رﮐﻲ اﻳﺮاﻧﻲ‬

‫ﺗﻬﺬﻳﺐ ﮐﻲ ﺟﻴﺎرﻳﻮ ۽ اﺟﺎﮔﺮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ درﭔﺎري زﺑﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎدري زﺑﺎن ﺗﺮﻛﻲ ﻛﺮڻ ﺑﺪران ﻓﺎرﺳﻲ رﮐﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ،‬اﻟﺒﻴﺮوﻧﻲ‪ ،‬ﻓﺮﺷﺘﺎ ﺟﻬﮍن ﺷﺎﻋﺮن‪ ،‬ادﻳﺒﻦ ۽ اﺳﻜﺎﻟﺮن ﺟﻮ ﻣﺎن وڌاﻳﻮ‪ ،‬ان ﻛﺮي اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﻣﺎن‬ ‫ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻮش آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻮ ﺷﻴﻨﻬﻦ ۽ ﺳﺞ وارو ﺟﻬﻨﮉو اڄ ﺑﻪ ﻣﺎڊرن اﻳﺮان ﺟﻮ ﻗﻮﻣﻲ ﻧﺸﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﺟﻲ دﻟﭙﺴﻨﺪ ﺗﺮڪ ﻏﻼم ﮀﻮﻛﺮي اﻳﺎز ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﻣﻠﻚ اﻳﺎز“ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻏﻼم ﻣﺎن ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮي آﻓﻴﺴﺮ‬ ‫ﭤﻴﻮ ۽ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﺟﻲ ﻓﻮج ﺟﻮ ﺟﻨﺮل ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ ۱۰۲۱ .‬۾ ﺳﻠﻄﺎن ﻫﻦ ﺟﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﻻﻫﻮر ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻬﺮ ﻣﺤﻤﻮد وڏي وﻳﮍﻫﻪ ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ﻻﻫﻮر ﺟﻲ ﻓﺘﺢ ﺑﻌﺪ ﻣﺤﻤﻮد ﺳﭵﻲ ﻻﻫﻮر ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮐﻲ ﺑﺎﻫﻪ ڏﻳﺎري اﻳﺘﺮا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﺎڙﻳﺎ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ آدم ﺷﻤﺎري ﺋﻲ ﮔﻬﭩﺠﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﮔﻮرﻧﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن‬ ‫اﻳﺎز ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ وري ﺑﻬﺘﺮ ﺑﮣﺎﻳﻮ‪ .‬ڊﻫﻲ وﻳﻞ ﻗﻠﻌﻲ ﮐﻲ ‪ ۱۰۳۷‬ﮐﺎن ‪ ۱۰۴۰‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭠﻬﺮاﺋﻲ راس ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻮڙﻫﺎﺋﭗ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ اﻳﺎز وٽ ﮔﺬارﻳﺎ ۽ ﻫﻦ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﻛﺎروﺑﺎر ﮐﺎن ﺑﻠﻜﻞ‬ ‫ﭘﺎﺳﻴﺮو ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺎز ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو رﻧﮓ ﻣﺤﻞ‪ ،‬ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺗﺠﺎرﺗﻲ ﻣﺮﻛﺰ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﮔﺠﺮ ﺧﺎن ۾ ﻫﻚ رﺳﺘﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ اﻳﺎز ﺗﺎن ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﺠﺮ ﺧﺎن ﺷﻬﺮ ﺟﻲ زﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉ ﺑﻪ اﻳﺎز ﺟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ‬ ‫راﺟﭙﻮﺗﻦ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮڻ ﮐﺎن اڳ ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي‪ ‬ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﻻ‪ ‬اﻳﺎز ﮐﻲ ﻛﺎ زﻣﻴﻦ ﭼﻮﻧﮉڻ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫اﻳﺎز ﺟﻨﻬﻦ زﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉ ﻛﺌﻲ اﻫﻮ اڄ ﮔﺠﺮ ﺧﺎن ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ وڏي ﺷﺎﻋﺮ ﻣﺮﺣﻮم ڊاﻛﭩﺮ اﻗﺒﺎل ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﻌﺮ ۾ اﻳﺎز ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪:‬‬ ‫ﺁﻓﭘﺈ‬

‫ﭬﺒڵێ‬ ‫ﺇﭘڥ‬ ‫ڷێ‬

‫ڠﭘڷ‬

‫ڎۆ‬ ‫ێۑ‬ ‫ڥﯚﯾۑ‬

‫ڵڏﺇﯾۑ‬

‫ێﯚڥۑ‬ ‫ڜڢ‬

‫ڶﭘڼ‬

‫ڐڶﭘڷ‬ ‫ڶﭘڼ‬

‫ﺑڷﮉﻩ‬

‫ﺑﯚښ‬ ‫ﭰێڏڌ‬

‫ڎێﺈ‬

‫ﺞ‬ ‫ۆﭬ ٴ‬

‫ێﯚﯾۑ‬ ‫ێﯚﻓﻴﮅ‬

‫ڷێ‬

‫ڷڶﺈڐ‬ ‫ڶ‬ ‫ﭬﯚ ٴ‬

‫ڶﻘڶﯚڈ‬ ‫ڥﯚﯾۑ‬

‫ﻗﻀﺈڐ‬ ‫ۆ‬

‫ﺑڷﮉﻩ‬

‫ﺇﭘﺈڐ‬ ‫ڷﯚﺇڐ‪.‬‬

‫اﻳﺎز ﺑﺎﺑﺖ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻟﻮڪ ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ۽ ﺳﭽﺎ ﻛﻮڙا اﻓﺴﺎﻧﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺑﻪ ﭔﮅا ﻫﻮﻧﺪا ۽ آﺋﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ دورن ۾ ﭔﮅوﻧﺪو اﭼﺎن‪ .‬ﻫﻦ وﻗﺖ ﻫﺘﻲ ﻫﻚ ﭔﻪ ﻟﮑﮡ ﺑﻲ ﻣﺤﻞ ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬

‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي ﻫﻴﮇي وڏي ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻫﻮ‪ .‬اﻳﺎز ﮀﻮﻛﺮو ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ ﻋﺸﻖ ﻫﻮ ﻫﻚ ﻏﻼم‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻮ ﻋﻘﻞ ﻳﺎ دﻣﺎغ ﮐﻴﺲ اﻫﻮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮاﺋﻴﻨﺪو ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ دل ﺟﻲ ﻫﭥﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫دل ﺟﻮ ﺋﻲ ﭼﻮڻ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﭥﺎن دل ﺟﻮ راڄ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ‪ ‬ﻛﻬﺎﮢﻲ )ﻳﺎ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ ﺗﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ( ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ‪ ،‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﻏﺰﻧﻮي‪ ‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻏﻼم اﻳﺎز ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ اﻫﮍي ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﭔﮅو آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ )ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد( ﮐﺎن وڏو ۽ وڌﻳﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻫﺠﻲ‪.‬‬

‫اﻳﺎز ﺟﻮاب ڏﻧﻮ‪” :‬ﻫﺎﺋﻮ‪ .‬اﻫﻮ آﺋﻮن آﻫﻴﺎن‪ .‬آﺋﻮن ﺗﻮﻫﺎن ﮐﺎن وڏو ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ آﻫﻴﺎن‪“.‬‬ ‫”اﻫﻮ ﭜﻼ ﻛﻴﺌﻦ؟ ان ﺟﻮ ﻛﻮ ﺛﺒﻮت ﻳﺎ ﺛﺎﺑﺘﻲ؟“ ﺳﻠﻄﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﮀﻮ ﺟﻮ ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ آﻫﻴﻮ‪ “،‬اﻳﺎز وراﮢﻴﺲ‪” ،‬ﭘﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﺗﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ دل ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ﻫﻠﻲ ﭤﻮ‪ ،‬۽ ﻫﻲ‬ ‫ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻮ ﺧﺎدم ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ دل ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﻫﻤﺎ ﭘﮑﻲ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺷﺮوع وارن ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ اﻫﻮ ﻫﻚ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﭘﮑﻲ آﻫﻲ‬ ‫۽ اﻳﺮاﻧﻲ ڏﻧﺪ ﻛﭥﺎﺋﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻫﻦ ﭘﮑﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﭘﺎﮀﻮ ﭘﻮﻧﺪو آﻫﻲ اﻫﻮ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﭤﻴﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺎز ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ‬ ‫ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﭔﻴﺎ ﺗﺮڪ ﻏﻼم ﻫﻦ ﭘﮑﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﭘﺎﮀﻲ ﭘﭡﻴﺎن ڊوڙي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ اﻳﺎز ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺋﻲ‬ ‫ﭘﺎﮀﻲ ﺟﻲ ﮘﻮﻻ ۾ رﻫﻴﻮ!‬

‫اﻳﺎز ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﭔﻲ ﺳﺒﻖ آﻣﻮز ﻛﻬﺎﮢﻲ‪:‬‬

‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﺎ ﻛﻦ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ۽ اﻳﺎز ﻣﺎﻧﻲ ﭘﺌﻲ ﮐﺎڌي‪ .‬ﺳﻠﻄﺎن وﻧﮕﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﭰﺎر ﻛﭩﻲ اﻳﺎز ﮐﻲ ڏﻧﻲ ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫ﻫﻮ ﭼﺸﻜﺎ ڏﻳﺌﻲ ﻣﺰي ﻣﺰي ﺳﺎن ﮐﺎﺋﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﭤﻮري دﻳﺮ ﺑﻌﺪ ﻣﺤﻤﻮد ان وﻧﮕﻲ‪ ‬ﻣﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻻ‪ ‬ﭰﺎر ﻛﭩﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﺟﻬﮍو ﺋﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﻚ ﻫﻨﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ اﻫﮍي ﺗﻪ ﻛﮍي ﻟﮙﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻳﻜﺪم ﭤﻮﻛﺎري ﮀﮇي‪ .‬ﻫﻦ اﻳﺎز ڏي ﮔﻬﻮري ڏﭠﻮ‬ ‫۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮن ﻫﻦ ﻛﮍي ۽ ﻛﺴﺎري وﻧﮕﻲ‪ ‬ﮐﻲ اﻳﺌﻦ ﻣﺰي ﻣﺰي ﺳﺎن ﮐﺎڌو ﭴﮡ ﺑﻴﺤﺪ ﻟﺬﻳﺬ ﻫﺠﻲ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﺑﻴﻮﻗﻮف ﺑﻨﺠﻲ آﺋﻮن ﺑﻪ ان ﮐﻲ ﮐﺎوان‪.‬‬ ‫”ﻧﻪ ﺟﻬﺎن ﭘﻨﺎﻫﻪ!“ اﻳﺎز ﺟﻮاب ڏﻧﻮ‪” ،‬اﻫﺎ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﺑﻴﺤﺪ ﻟﺬﻳﺬ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻃﺮﻓﺎن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻣﺰﻳﺪار ﺷﻴﻮن‬ ‫ﻣﻠﻨﺪﻳﻮن رﻫﻦ ﭤﻴﻮن ﻫﺮ اﻫﺎ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻴﻜﺎ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ﮐﻲ ﮀﻬﻲ ﻣﻮن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻲ اﻫﺎ ﻣﻮن ﻻ‪ ‬ﻣﺎﮐﻲ‪ ‬ﮐﺎن‬ ‫وڌﻳﻚ ﻣﭡﻲ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫اﻳﺎز ﺟﻲ ﻧﻴﺎز ۽ ﻧﺌﮍت ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭘﮍﻫﮡ ۾ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻳﺎز ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ﻏﻼم ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺷﺎن ۽ رﺗﺒﻲ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ ان ﻻ‪ ‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﺮ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﺟﻲ درﭔﺎر ۾ ﭘﻬﺘﻮ ۽ ڏﺳﻨﺪي ﺋﻲ ڏﺳﻨﺪي ﻫﻮ وﭸﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫روز ﻫﻚ ﮘﺠﻬﻲ ﻛﻤﺮي ۾ اﻛﻴﻠﻮ وﭸﻲ‪ ،‬اﻫﻲ ﭼﺘﻴﻮن ﻟﮙﻞ ۽ ﭰﺎﭨﻞ ﻛﭙﮍا ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ﺗﮇﻫﻦ ﭘﺎﺗﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﻏﻼم‬ ‫ﻗﺪر ﺧﻮد‬ ‫ﭤﻲ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬اﻫﻲ ﻛﭙﮍا ﭘﺎﺋﻲ آرﺳﻲ اﮘﻴﺎن ﭤﻲ ﺑﻴﻬﻨﺪو ﻫﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭤﻲ ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ”اﻳﺎز! ِ‬ ‫ﺑﻴﺸﻨﺎس‪ “.‬ﻳﻌﻨﻲ اﻳﺎز! ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﺻﻠﻴﺖ ﮐﻲ ﻧﻪ وﺳﺎرﺟﺎن‪.‬‬

‫رﻫﺠﻲ وﻳﻞ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‪.....‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﭘﻴﭩﺎرو ﺟﻮ ﻫﻚ دوﺳﺖ ﻋﺒﺪاﻟﻨﺒﻲ ﭤﻬﻴﻢ ﺗﻬﺮان ۾ ﻣﻠﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ڌﻳﺎن ﻫﻚ دﻟﭽﺴﭗ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ڏي ﮀﻜﺎﻳﻮ‪ .‬اﻫﺎ ﻫﻲ‪ ‬ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﺳﺮﻛﺎري آﻓﻴﺴﺮ‪ ،‬آﻓﻴﺲ ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺮﻛﺎري ﮔﺎڏي‪ ‬ﮐﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻃﻮر‬ ‫ﻫﻼﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﺿﺮورﺗﻦ ﮐﻲ ﭘﻮرو ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺣﻖ ﺣﻼل ﺟﻲ آﻣﺪﻧﻲ ﭘﺌﺪا ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﻮ آﺋﻨﺪي ﻛﻨﻬﻦ ﭘﺮاﺋﻴﻮﻳﭧ ﭨﺌﻜﺴﻲ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ وﻫﮡ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ان ﺟﻮ ڊراﺋﻴﻮر ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ان ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان‪،‬‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن‪ ،‬ﻳﺎ ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻮ اﺳﺴﭩﻨﭧ ﻛﻤﺸﻨﺮ ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺟﻮ ‪ DSP‬ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻴﮉ ﻫﺠﻲ!‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺮﻛﮡ ﺗﻲ ﻋﺒﺪاﻟﻨﺒﻲ ﭼﻴﻮ ”ﺳﺎﺋﻴﻦ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎن وٽ ﻛﻴﺘﺮا ﺳﺮﻛﺎري ﻛﺎﻣﻮرا ﻏﺮﻳﺒﻦ ﺟﻮ رت‬ ‫ﭼﻮﺳﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻮن ﻛﺎرون ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﻨﺪن زاﻟﻮن ڊوڙاﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ان رﺷﻮت ۽ ﺑﻴﺠﺎ ﺧﺮچ ﮐﺎن ﺗﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻬﺎدر‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺤﻨﺖ ﻣﺰوري ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﭔﺌﻲ ﺟﻬﺎن ﺳﮅارﻳﻦ ﺗﻪ اﻫﻮ ﺳﭡﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان واﻧﮕﺮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻨﮃو وڏو آﻓﻴﺴﺮ وﻗﺖ ﺗﻲ ڊﻳﻮﭨﻲ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﻘﺮر‬ ‫•‬ ‫ﻛﻴﻞ ڊﻳﻮﭨﻲ ﺟﺎ ﻛﻼڪ ﭘﻮرا ﻛﺮي ﭘﻮ‪ ‬ﺷﺎم ﺟﻮ ﮐﻴﺘﻲ ﭔﺎري‪ ،‬ﻛﻜﮍﻳﻮن ﭘﺎﻟﮡ‪ -‬وﻳﻨﺪي واڍﻛﻮ ﻛﻢ ﻛﺮي وڌﻳﻚ ﺣﻖ‬ ‫ﺣﻼل ﺟﻮ روزﮔﺎر ﻛﻤﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن وڏن آﻓﻴﺴﺮن ﺟﻮن زاﻟﻮن ﻧﺮﺳﻮن ﻳﺎ ﻛﻼرڪ ﭤﻲ ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ڊﺑﻞ‬ ‫روﭨﻴﻮن ۽ ﺑﺴﻜﻴﭧ ﭠﺎﻫﻲ وﻛﮣﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ان ﻛﺮي اﻧﻬﻦ ﺟﻮن ﺷﺎﻣﻮن اﺟﺎﻳﻮ ﺳﺠﺎﻳﻮ ﮔﻬﻤﮡ‪ ،‬دﻋﻮﺗﻦ ۽ ﺷﺎﭘﻨﮓ ۾ ﻧﭥﻴﻮن‬ ‫ﮔﺬرن‪ -‬ﺟﻦ ﺷﻴﻦ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻗﻮم ﮐﻲ ﭨﻴﻨﺸﻦ ڏﺋﻲ ﮀﮇي آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎزي ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ اﻇﻬﺎر ﻛﻴﻢ ﺗﻪ اﻳﺮان‬ ‫•‬ ‫اﭼﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي اڙدو ۽ ﺳﻨﮅي ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻓﺎرﺳﻲ‬ ‫ﺟﺎ ﻟﻔﻆ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ آﺋﻮن ﺳﻨﮅي ﻳﺎ اڙدو ﺟﺎ ﭠﻴﭟ ﻟﻔﻆ ﺳﻤﺠﻬﻨﺪو ﻫﻮس‪.‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي اﺳﻜﻮل‬ ‫۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﭘﮍﻫﻲ ۽ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺳﺎل اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﻳﺎ ﺗﻨﻬﻦ ﭨﻬﻚ ڏﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ ”ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ اڄ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ آﻫﻲ؟‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﺗﺮاﻧﻲ ۾ ﺗﻪ ﻗﻮﻣﻲ زﺑﺎن اڙدو ﺟﻮ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﻟﻔﻆ ”ﻛﺎ“ آﻫﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺳﭛ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﭔﻪ اﮐﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎزي دوﺳﺖ ۽ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﺘﻲ ﻟﮑﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﻗﺎﺑﻞ ۽ ذﻫﻴﻦ ﻛﺌﭙﭩﻨﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻮ وڏو ﻋﺮﺻﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﺳﻤﻨﮉن ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﻳﺎ‪ .‬ﻋﺎم ﻛﺎرﮔﻮ )ﻣﺎل ﺑﺮدار( ﺟﻬﺎزن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻦ رﻳﻔﺮ )‪ ،(Reefer‬ﺑﻠﻚ‬ ‫)‪ ،(Bulk‬ﻛﺌﺮﻳﺮﺋﺮ‪ ،‬ﻛﻨﭩﻴﻨﺮ ۽ ﭨﺌﻨﻜﺮ ﺟﻬﺎز ﭘﮡ ﻫﻼﻳﺎ‪ .‬رﻳﻔﺮ ﺟﻬﺎزن ﺟﺎ ﻫﺌﭽﺰ )‪ (Hatches‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺎﻣﺎن رﮐﮡ ﺟﺎ ﮔﺪام‪،‬‬ ‫رﻳﻔﺮﻳﺠﺮﻳﭩﺮ واﻧﮕﺮ ﭤﮅا رﮐﮣﺎ ﭘﻮن ﭤﺎ ۽ ﺟﻴﺌﻦ ﺟﺎﻧﻮر ڍوﺋﮡ واري ﺟﻬﺎز )‪ (Cattle Ship‬ﺗﻲ ﻫﺰارن ﺟﻲ ﺗﻌﺪاد ۾ ﺟﻴﺌﺮا‬ ‫ﺟﺎﻧﻮر )رڍون‪ ،‬ﭔﻜﺮﻳﻮن‪ ،‬ڍﮘﻴﻮن( ڍوﺋﮣﻴﻮن ﭘﻮن ﭤﻴﻮن ﺗﻴﺌﻦ ﻫﻨﻦ ﺟﻬﺎزن ۾ ﻛﭡﻞ ﺟﺎﻧﻮر‪ ،‬ﻣﮁﻴﻮن ۽ ﮔﺎﻧﮕﭧ ﮐﮣﮣﺎ ﭘﻮن‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻓﺎﻃﻤﻲ )ﺳﻨﺪس اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ َﺣﺴﻨﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ اﺳﺎن ﺳﻨﺪس دوﺳﺖ ۽ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﮐﻴﺲ ﭘﻴﺎر ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ( ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﭼﻨﺪ ﺟﻬﺎزي ﻛﺌﭙﭩﻨﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ۾ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻫﺠﮡ‬ ‫ﻛﺮي ۽ ﺟﻠﺪي ﺟﻠﺪي ‪ Sea Time‬ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮڻ ۽ ﺑﻴﻦ اﻻﻗﻮاﻣﻲ اﻣﺘﺤﺎن ﭘﺎس ﻛﺮڻ ﻛﺮي ﻧﻨﮃي ﻋﻤﺮ )ﭘﻨﺠﻮﻳﻬﻦ ﮀﻬﻮﻳﻦ‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر( ۾ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺟﻲ ﻋﻬﺪي ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﻋﻄﺮ ﭠﻬﮡ واري اﻧﮉﻳﺎ ‪ U.P‬ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻗﻨﻮج ۾ ‪ ۱۹۴۷‬۾ ﺟﻨﻢ وﭠﻨﺪڙ اﺳﺎن ﺟﻮ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن ﻧﻔﻴﺲ‬ ‫ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻲ‪ .‬ذواﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ ﭜﭩﻲ ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮوﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ‪ Well Dressed man‬رﻫﻴﻮ ﭘﺮ اﺳﺎن ﻻ‪ ‬ﺷﺮوع ﺟﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن ان ﺧﻄﺎب ﺟﻮ ﻻﺋﻖ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﭘﺌﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺮﻳﮉ ﮔﺮاﺋﻮﻧﮉ ﺗﻲ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ۾ ﺑﻪ ‪well dressed‬‬ ‫ﻟﮙﻨﺪو ﻫﻮ اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﺳﻨﺪس ﭜﺮ ۾ ﺑﻴﻬﻨﺪڙ ﭼﻴﻒ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ راﺷﺪ ﻛﺎﻇﻤﻲ ۽ آﺋﻮن ﻣﭥﺲ ﻛﺎوڙ ﻛﻨﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﻮﭨﻦ ﮐﻲ اﻳﮇي ﺳﭡﻲ ﭘﺎﻟﺶ ﻛﺮي ﭼﻤﻜﺎﺋﻲ ﻧﻪ اچ ﺟﻮ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ اﺳﺎن ﺟﺎ ﺑﻮٽ ڊرل ﺣﻮاﻟﺪار ﮐﻲ‬

‫‪ Dull‬ﭤﺎ ﻟﮙﻦ ۽ ﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭨﻮﻛﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﮍي ﻛﭙﮍي ﭘﻮﺷﺎڪ ۽ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﭔﻮﻟﻬﺎﺋﮡ ۾‬ ‫ﻧﻔﺎﺳﺖ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﮍي ﻧﻔﺎﺳﺖ ﺳﺎن ﻫﻦ ﺳﭵﻲ زﻧﺪﮔﻲ آﻓﺖ ﺟﻬﮍا ﭨﺌﻨﻜﺮ‪ ،‬ﻛﻨﭩﻴﻨﺮ ۽ ﭔﻴﺎ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﻳﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻃﻮﻓﺎﻧﻦ ۽ ﺣﺎدﺛﻦ ﮐﺎن ﺑﭽﺎﻳﻮ‪ .‬اڄ ﺑﻪ ﺳﻨﺪس ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ۽ ﻣﻠﮡ ﺟﻠﮡ ﺟﻮ اﺳﭩﺎﺋﻴﻞ اﻫﻮ ﺳﺎﮘﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﺳﺎن‬ ‫‪ ۱۹۶۳‬۾ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ )ﻫﺎڻ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ( ﺟﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ اﻛﻴﮉﻣﻲ ۾ داﺧﻼ وﻗﺖ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫ﺑﻴﺒﻲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻮ ﺟﻲ ﻣﺰار ڏي وﻳﻨﺪي ﻳﺎ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ ﭜﺮ وارن رﺳﺘﻦ ﺗﺎن ﻣﮍڻ وﻗﺖ ﻛﻴﺘﺮن ﻫﻨﮅن‬ ‫ﺗﻲ ﻧﻨﮃا ﻧﻨﮃا ﻛﺎٺ ﺟﻲ ﺗﺨﺘﻴﻦ ﺟﺎ ﺑﻮرڊ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻦ ﺗﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ”ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ“ ﻟﻔﻆ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ ﮐﺎن واﻗﻒ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ دﻧﺒﻮ )رڍ( آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﺻﺪﻗﻮ ﻳﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﺳﻠﻤﺎن رﺿﻮي ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ان ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫اﺗﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﭘﺌﺴﻦ ﺗﻲ دﻧﺒﻮ ﻣﻠﻲ وﻳﻨﺪو‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻗﺒﺮ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ”ﺑﻬﺸﺖ زﻫﺮه“ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﭘﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﺟﻮ‬ ‫ارادو ﻫﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﺷﺨﺼﻴﺖ ﮐﻲ ﺷﻬﺮ اﻧﺪر دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل‬ ‫اﻳﺠﻨﺴﻲ ﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮﺗﻪ ﺧﻴﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ دﻓﻦ ﻛﻔﻦ ﺗﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺻﺪر ﻏﻼم اﺳﺤﺎق ﺧﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻲ ﻫﻮاﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﻛﺮاﭼﻲ ﮐﺎن ﺗﻬﺮان آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻨﺎزي ﮐﻲ دﻓﻦ ﻛﺮڻ وﻗﺖ اﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ آﻓﻴﺴﺮ ﭼﻴﻮ ”ڵﯚ! ﺇښ بڋێڌ ڦۆ ڛێﮇ ښڌ ڈۆڎ ڈڢڷ ڦڎڈۑﺇ‪ -‬ﺇب ڦۆڷ ڢﺇﺟﻖ‬ ‫ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺻﮇێڷڌ آیڌ ڧﺇ؟“‬ ‫”ﭘﺮ اڄ ڏﺳﺎن ﭘﻴﻮ“‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﭼﻴﻮ‪” ،‬ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي وٽ ﺟﻬﮍو ﺷﻬﺮ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺘﻲ ﻫﻚ ﻋﺪد‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺑﻪ ﭠﻬﺮاﺋﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ اﻧﺒﻮﻫﻪ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم اﻳﻨﺪا رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ ﭨﺮﻳﻮل اﻳﺠﻨﺴﻲ ﻛﺮاﭼﻲ‪ -‬ﺟﻦ اﺳﺎن ﺟﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﭨﻮﺋﺮ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ -‬اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ‬ ‫۾ ﺷﻬﻴﺪ ﻋﺎرف ﺣﺴﻴﻨﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻮ ﭘﮡ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺣﺮم اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ وﻳﺠﻬﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻮ‬ ‫اﻟﺤﺮﻣﻴﻦ وارن اﻫﮍن زاﺋﺮﻳﻦ ﻻ‪ ‬ﭠﻬﺮاﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻮﭨﻞ ۾ رﻫﮡ ﺟﻮ وڏو ﺧﺮچ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﭥﺎ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﻮن‬ ‫ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ اﻳﮇو ﺻﺎف ﺳﭥﺮو ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎﺋﭗ واري ﻣﺎﺣﻮل ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﺌﺴﻲ وارا ﭘﮡ ﻫﻦ ۾ رﻫﮡ ﮐﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ‬ ‫ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺮاﭼﻲ ﺟﻲ آﻏﺎ ﺧﺎن اﺳﭙﺘﺎل ﺟﻮ ڊاﻛﭩﺮ وﺳﻴﻢ اﺧﺘﺮ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺳﺎن ﭘﮡ ﻫﺘﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮ‬ ‫ﺧﺎﻧﻮ )ﺣﺴﻴﻨﻴﻪ و ﻣﻬﻤﺎﻧﭙﺬﻳﺮ( ۾ ﭘﻬﭽﮡ ﻻ‪ ‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺧﺴﺮوي ﻧﻮ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﺑﺎزار ﺑﺰرگ ۾ ﮔﻬﮍﺟﻲ ﺟﺘﻲ ”ﻛﻮﭼﻪ‬ ‫ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺎﻇﻢ ﺧﻴﺎﺋﻲ“ وٽ ﻫﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﺎﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺗﻬﺮان ﺟﻲ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﺟﻬﺎز ﻟﻬﮡ وﻗﺖ دري‪ ‬ﻣﺎن ﻫﻴﭟ ﻧﻬﺎر ﻛﻴﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﭨﻮﻛﻴﻮ ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ﺟﻬﮍﻳﻮن اوﭼﻴﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن ﻧﻈﺮ آﻳﻮن ۽ ﻧﻪ ﻛﻮاﻻﻟﻤﭙﻮر ﻳﺎ ﺟﻜﺎرﺗﺎ ﺟﻬﮍي ﺳﺎوڪ ﻧﻈﺮ آﺋﻲ‪ .‬ﭼﻮڌاري ﻣﭩﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﻴﺪان ۽ ﭨﻜﺮﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ ﻛﻲ ﺳﺎوا ﭔﺎرا ﻫﺌﺎ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻫﻮﺑﻬﻮ ﺳﮑﺮ ۽ ﻻڙﻛﺎﮢﻲ ﺟﻮ ڏﻳﮏ ﻟﮙﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻠﻚ‬ ‫ﺳﺎل ﺟﻲ ﻛﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ۾ ﻧﻮاب ﺷﺎﻫﻪ ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﭘﺎﺳﻲ وڌﻳﻚ ﺳﺎوڪ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪----‬‬

‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﺳﺎل ﺟﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻧﻮروز وڏي ﺟﻮش ﺧﺮوش ﺳﺎن ﻣﻠﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻮ ﻋﻴﺪ واﻧﮕﺮ‬ ‫ﻣﻠﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ اﻋﺘﺒﺎر ﺳﺎن ﻧﻪ ﭘﺮ رواج ۽ ﻛﻠﭽﺮ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن‪ .‬ﻫﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﭘﺎرﺳﻲ‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎن‪ ،‬ﺑﻬﺎﺋﻲ ﺗﻮڙي‬ ‫ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ۽ ﻳﻬﻮدي ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻲ ﻣﻠﻬﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ۽ اﻫﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺳﺮﻛﺎري ﻃﺮح ﻣﻮﻛﻞ ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ‪ .‬۽ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻣﻀﺎن واري ﻋﻴﺪ )ﻋﻴﺪاﻟﻔﻄﺮ( ﺗﻲ ﺳﻮﻳﻮن ﭠﺎﻫﻴﻮن )۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﻠﺌﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻗﺴﻤﻴﻦ ﻗﺴﻤﻴﻦ ﺑﺴﻜﻴﭧ‬ ‫ﭠﺎﻫﻴﻦ( ﺗﻴﺌﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭨﻴﺒﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎڌن ﺳﺎن ﺳﻴﻨﮕﺎرﻳﻦ ﺟﻦ ۾ ﺳﺖ اﻫﻲ ﺷﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ اﮐﺮ ”س“ ﺳﺎن ﺷﺮوع ﭤﻴﻮن ﭤﻴﻮن اﻧﻬﻦ ﺟﻮ رﮐﮡ ﺳﭡﻮ ﺳﻮڻ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻫﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫ﺳﺒﺰه )ﻛﮣﻚ‪َ ،‬ﺟﻮن ۽ دال ﺟﻮ ڊش‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ اﻫﻲ ﭰﻮﭨﺎڙي )‪ (Sprouts‬واري ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻫﺠﻦ‪ .‬ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ‬ ‫‪.1‬‬ ‫ﭰﻮﭨﺎڙي واري ﺷﻲ‪ ‬ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺗﻮڙي ﻛﻴﺘﺮن ڏور اوﭜﺮ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻧﺌﻴﻦ ﺟﻨﻢ )‪ (Re-birth‬ﺟﻲ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﺳﻤﻨﻮ‪ -‬ﻫﻲ‪ ‬ﻫﻚ ﭘﮉﻧﮓ ﭤﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻮﺟﻲ ۽ ﻣﻴﺪو ﺑﻪ وڌو وﭸﻲ ﭤﻮ‪ -‬ﺟﻴﻜﺎ ﻫﺘﻲ اﻣﻴﺮي )ﺷﺎﻫﻮﻛﺎري( ﺟﻲ‬ ‫‪.2‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﺬﻫﺐ )ﺧﺎص ﻛﺮي اﺳﻼم( ﺳﺎن ﻛﻮ‬ ‫واﺳﻄﻮ ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻲ ﻗﺪﻳﻤﻲ َﭘﺮﺷﻦ رﺳﻤﻮن رواج ۽ ﺳﻮﭼﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ۾ اﭸﺎن ﻫﻠﻨﺪﻳﻮن اﭼﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫اﺳﺎن وٽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ آﮘﺎﭨﻴﻮن رﺳﻤﻮن رواج ﻫﻠﻨﺪا اﭼﻦ ﺟﻴﻜﻲ ان وﻗﺖ ﺟﺎ آﻫﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ ﻫﻨﺪو ڌرم ﻫﻮ‬ ‫ﻳﺎ ﭔﮅ ڌرم ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺷﺎدي‪ ‬رات ﮔﻬﻮٽ ﻛﻨﻮار ﺟﻮ ﻻﻧﺌﻮن ﻟﻬﮡ‪ ،‬ﻳﺎ ﭼﺎﻧﻮر َﻣﻴﮡ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ رﺳﻤﻮن ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪﻳﻮن‬ ‫اﭼﻦ ۽ ﺟﻦ ﺟﻮ ﻣﺬﻫﺐ ﺳﺎن ﻛﻮ واﺳﻄﻮ ﻧﺎﻫﻲ ۽ ﻧﻪ رﮘﻮ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻫﻨﺪن‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ‪ ،‬ﺳﮑﻦ ۾ اﻫﮍا رواج ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻦ‬ ‫ﭘﺮ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﻨﺪو ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻛﻠﻴﮓ ﺟﻲ ﭘﭧ ﺟﻲ )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻨﺪو‬ ‫ڌرم ﮀﮇي ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ( ﺷﺎدي ﻧﻴﻮ ﺟﺮﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﮀﻮﻛﺮي‪ ‬ﺳﺎن ﭤﻲ ﺗﻪ اﺗﻲ ﺑﻪ اﻧﻬﻦ ﻻﻧﺌﻮن‬ ‫ڏﻳﺎرﻳﺎﺋﻮن‪ ،‬ﻛﭙﻬﻪ ﭘﻮراﻳﺎﺋﻮن ۽ اﺳﺎن ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﺟﺎ ﺟﻮﺗﺎ ﻟﻜﺎﺋﻲ ﺧﺮﭼﻲ ورﺗﺎﺋﻮن‪ .‬ﻣﻮن ﭘﺎڻ اﻋﺘﺮاض ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ‪ ‬ﻛﻬﮍي‬ ‫ﻣﺴﺨﺮي آﻫﻲ ﺗﻪ ﮔﻬﻮٽ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻮن ﮐﻲ ‪ Convince‬ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ”اﻧﻜﻞ اﻧﻬﻦ ﺳﺎٽ ﺳﻮﮢﻦ ﺑﻨﺎ ﺷﺎدي‪‬‬ ‫ﺟﻮ ﻛﻬﮍو ﻣﺰو؟“ ﺳﻮ اﻫﮍي رﻳﺖ اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ آﮘﺎﭨﻴﻮن رﻳﺘﻮن رﺳﻤﻮن ۽ ﺳﺎٽ ﺳﻮڻ ﻫﻠﻨﺪا اﭼﻦ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬

‫ﺳﻨﺠﻨﺪ‪ -‬ﺧﺸﻚ ﻣﻴﻮو‪ .‬ﻫﻲ ڊش ﭘﻴﺎر‪ ،‬ﻣﺤﺒﺖ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫‪.5‬‬

‫ﺳﻴﺐ‪ -‬ﻫﻚ ﭘﻠﻴﭧ ۾ ﺻﻮف ﺑﻪ رﮐﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ ﺻﺤﺖ ﺟﻲ ﻋﻼﻣﺖ ﺳﻤﺠﻬﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫‪.4‬‬ ‫‪.6‬‬

‫‪.7‬‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬

‫ِﺳﻴﺮ‪ -‬اﻳﺮاﻧﻲ ﭤﻮم ﮐﻲ ﺳﻴﺮ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻫﺎ ﺷﻲ دوا ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻤﺎق‪ -‬ﻫﻲ ﮘﺎڙﻫﻲ رﻧﮓ ﺟﺎ ﭔﻴﺮ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺞ ﺟﻲ اﭜﺮڻ ﺟﻲ ﻻﻻﺋﻲ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺳﺮﻛﻮ‪ -‬ﻫﻚ ﭘﻴﺎﻟﻲ‪ ‬۾ ﭤﻮرو ﺳﺮﻛﻮ )‪ (Vinegar‬ﺑﻪ رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ڊﮔﻬﻲ ﻋﻤﺮ ۽ ﺻﺒﺮ ﺟﻲ ﻋﻼﻣﺖ‬

‫ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻣﭥﻴﻦ ﺷﻴﻦ ﻣﺎن ﻛﺎ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻮ‪ ‬ان ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ﭔﻲ ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬رﮐﻲ وﻳﻨﺪي آﻫﻲ ﭘﺮ ﺷﺮط‬ ‫اﻫﻮ ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ان ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻪ ﺳﻴﻦ )س( ﺳﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ‪ -‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﺳﻨﺒﻞ‪ -‬ﺳﻨﺒﻞ )ﺳﻮﺳﻦ( ﮔﻠﻦ ﺟﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮ‪‬‬ ‫ﺳﻜﮫ – ﻛﻮﺑﻪ ﺳﻜﻮ )‪(Coin‬‬

‫اﻧﻬﻦ ﻣﭥﻴﻦ ’ﻫﻔﺖ ﺳﻴﻦ‘ ﺳﺘﻦ ”س“ ﺳﺎن ﺷﺮوع ﭤﻴﻨﺪڙ ﺷﻴﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﺷﻴﻮن ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ ﺳﺠﺎﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‬ ‫ﻧﺎن ﻧﺨﻮدچ‪ ،‬آﺟﻴﻞ )ﺳﻜﻞ ﻣﻴﻮو‪ ،‬ﻛﺸﻤﺶ وﻏﻴﺮه(‪ ،‬ﻣﻴﮡ ﺑﺘﻴﻮن‪ ،‬آرﺳﻲ‪ ،‬ﺑﻴﻀﺎ )ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺑﺎﻗﻠﻮا )اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﭡﺎﺋﻲ(‪ِ ،‬‬ ‫ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ وﻳﻢ ۽ وﻳﺠﻬﻪ ‪ Fertility‬ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ(‪ .‬ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﭤﺎﺋﻠﻴﻨﮉ ۾ ﭘﮡ ﭼﻴﻨﻴﻦ‪ ،‬اﻧﮉﻳﻦ ﻳﺎ‬ ‫ﻣﻠﺌﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ ﺷﺎدي ﺗﻲ آﻳﻞ ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﺗﺤﻔﻲ ۾ ﺑﻴﻀﺎ ڏﻧﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺗﻲ ﺑﻴﻀﺎ اوﻻد ﭤﻴﮡ ‪ fertility‬ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻫﻮ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻛﻨﻮار ﺟﻠﺪ ﺟﻠﺪ ﭘﻴﭧ ﺳﺎن ﭤﺌﻲ ۽ ﭔﺎر ﭴﮣﻴﻨﺪي وﭸﻲ‪-‬‬ ‫وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﮔﻬﻮﭨﻴﺘﻦ آﻳﻞ ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﺑﻴﻀﺎ ڏﻧﺎ‬ ‫ٰ‬

‫ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﺟﺘﻲ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ﮔﻬﭧ آﻫﻲ‪ ،‬اڄ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻲ اوﻻد ﻻ‪ ‬دﻋﺎﺋﻮن ڏﻧﻴﻮن ۽ ورﺗﻴﻮن وﭸﻦ‬ ‫ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻚ ﻣﻮﻟﻮي ﭨﺎﺋﻴﭗ ﻣﻠﺌﻲ دوﺳﺖ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﺟﻲ ﺷﺎدي‪ ‬ﺗﻲ ﺑﻴﻀﺎ ڏﻳﮡ وﻗﺖ ﭨﻮﻛﻴﻨﺪي ﭼﻴﻢ ﺗﻪ ﻳﺎر ﺗﻮ ﺟﻬﮍو‬ ‫ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ اﻧﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﻳﻘﻴﻦ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﮐﻠﻨﺪي وراﮢﻴﺎﺋﻴﻦ ”ﻳﺎر ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن اﻫﻮ رواج ﻫﻠﻨﺪو اﭼﻲ‪ .‬ﺑﻴﻀﺎ ﻧﻪ‬ ‫ورﻫﺎﺋﻴﻨﺪاﺳﻴﻦ ۽ اﺗﻔﺎق ﺳﺎن ﭔﺎرﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻮارﻳﺘﺎ اﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﭩﻴﻨﺪا‪ “.‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ رﺳﻤﻮن اﺋﻴﻦ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﮅ ۾ ﻫﻨﺪو‬ ‫۽ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻻﻧﺌﻦ ﻣﻬﻞ اﻳﻨﺪڙ ﮔﻬﻮٽ ﮐﻲ ﮐﻴﺮ ﭘﻴﺎرﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﭽﻴﻞ ﮐﻴﺮ اﻧﻬﻦ ﮀﻮﻛﺮن ﮐﻲ ﭘﻴﺎرﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻦ ﺟﻲ‬ ‫اﭸﺎن ﺷﺎدي ﭤﻴﮡ ۾ رﻧﮉڪ ﭘﺌﻲ ﭤﺌﻲ‪.‬‬ ‫”ﻫﻔﺖ ﺳﻴﻦ“ ﺳﺎن ﺳﻴﻨﮕﺎرﻳﻞ ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﺷﻴﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﮔﻼب ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ‪ ،‬ﻗﻮﻣﻲ رﻧﮓ‪ ،‬ﻗﺮآن ﺷﺮﻳﻒ ۽ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮ‬ ‫دﻳﻮان ﺣﺎﻓﻆ رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ان ﻣﺎن ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻮ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﺟﻮ اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺗﻮڙي ﭘﺎرﺳﻴﻦ ﻻ‪ ‬ﻫﻚ اﺗﻢ اﺗﺎﻫﻮن‬ ‫ﻛﺘﺎب ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ -‬ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﮅ ۾ ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ رﺳﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﻫﻨﺪو ﺗﻮڙي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﺰت ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻬﺮ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﭴﺎول ۽ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻮ ﺷﻬﺮي ﭔﮅاﺋﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﺮم دل ﻫﺌﺎ ۽ ﻋﺮب ﺳﺨﻲ دل ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫اﻧﻜﺮي ﻋﺮب اﻳﺮان ۾ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﻫﻨﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻴﻮن ﭤﻲ ۽ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺑﻪ ﮐﻴﻦ ﭘﺴﻨﺪ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪------‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ڊرﻳﺲ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﺧﻮش ﻧﺼﻴﺐ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﻨﺰ ﺟﻮن ﭘﺘﻠﻮﻧﻮن ﭘﺎﻳﻮ ﭘﻴﻮن ﻫﻠﻦ‪ .‬ﭼﻮڌاري ﭼﺎدري‬ ‫اوڍڻ ﺳﺎن ﺳﻨﺪن ﻛﭙﮍا ﻣﻴﺮا ﭤﻴﮡ ﮐﺎن ﺑﭽﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬اﻫﮍي ﻃﺮح ﻣﭥﻮ ڍﻛﻲ ﻫﻠﮡ ﺳﺎن ﺳﻨﺪن وار اس‪ ،‬ڌوڙ ۽ ﻫﻮا ۾‬ ‫ﺧﺮاب ﻧﭥﺎ ﭤﻴﻦ‪ .‬ﻛﺎري ﭼﺎدر ۽ روﺳﺮي )ﺣﺠﺎب( ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺑﭽﺎﻳﻮ وﻳﭡﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺑﺮﻗﺮار رﮐﻲ‬ ‫ﺧﻮﺷﻲ‪ ‬۾ ﭘﻴﻮن ﭔﻬﻜﻦ ۽ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻣﻔﻜﺮ ۽ ﺟﺮﻧﻠﺴﭧ وﻳﭡﺎ ﻣﻨﻬﻦ ﻣﭥﻮ ﭘﭩﻴﻦ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﻇﻠﻢ آﻫﻲ‪ ،‬ﻗﻴﺲ آﻫﻲ! ﭼﻮڌاري ﻧﻈﺮ ﭤﻲ ﻛﺠﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺮدن ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ رات ﺟﻮ دﻳﺮ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﺧﻮش ﺧﻮش ﭘﻴﻮن ﮔﻬﻤﻦ‪ ،‬ﺧﺮﻳﺪاري ﭘﻴﻮن ﻛﻦ‪ ،‬ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ﭘﻴﻮن ﻛﻦ‪ -‬۽ ﻫﺎڻ ﺗﻪ ﭨﺌﻜﺴﻴﻮن ﺑﻪ ﭘﻴﻮن‬ ‫ﻫﻼﺋﻴﻦ‪ -‬ﻣﺠﺎل آﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﻮ ﻟﻮﻓﺮ ﻟﮍو ﺳﻨﺪن ﻧﺎﻟﻮ وﭠﻲ‪ .‬ان ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﻋﻮرت ﺗﻪ ﺳﺨﺖ ﺳﻮرن‬ ‫۾ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫ﮔﺮاﻧﮉ آﻳﺖ ا� ﻳﻮﺳﻒ ﺳﻨﺎﺋﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ وڏو اﺳﻜﺎﻟﺮ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻢ ۽ اﺳﻼﻣﻲ ﻓﻼﺳﻔﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻓﺘﻮاﺋﻦ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ دﻫﺸﺘﮕﺮدن ۽ ﺧﻮدﻛﺶ ﺣﻤﻠﻲ ﻛﺮڻ وارن ﺟﻲ ﺧﻼف ڏﻧﻞ ﻓﺘﻮا ﺑﺎﺑﺖ ﺷﺮوع ﺟﻲ ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾ اﺣﻮال‬ ‫ﭤﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ‪ Status‬ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻦ ﻓﺘﻮا ڏﻧﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﻼم ۾ ﻋﻮرت ﺟﻮ ﻣﻘﺎم ﻣﺮد ﺑﺮاﺑﺮ آﻫﻲ ۽ ﻫﻮ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻮن ﺟﺞ‪ ،‬ﺻﺪر وﻳﻨﺪي ﻣﺮﺟﺎ )ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻢ( ﺑﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﺳﻮ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ان ﻣﺎن اﻧﺪازو ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرت ﺟﻮ ‪ Status‬ﮔﻬﭧ ﻧﻪ ﭘﺮ اﺗﺎﻫﻮن آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﻜﻮن ۽‬ ‫اﻣﻦ اﻣﺎن ﺳﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرت ﮔﻬﻤﻲ ﭰﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ اﻫﮍو دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﻫﺠﻲ‪.‬‬

‫ﻛﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ؟ ﺗﻮﺑﻪ ﺗﻮﺑﻪ! اﻫﻮ ﺳﻮال ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﺎن ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﺟﻦ ﮐﺎﺋﻲ وﻳﻨﺪڙ ﻧﻈﺮن ﺳﺎن‬ ‫اﺳﺎن ﺟﺎ ﻋﺮب‪ -‬اڄ ﺟﺎ ﻋﺮب‪ ،‬ﭘﺮاﻳﻦ زاﻟﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬اﻫﻮ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﺎن ﺋﻲ ﭘﮁﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻮﻳﺖ‪ ،‬ﺟﺪي‪ ،‬دﻣﺎم ۽ رﻳﺎض‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻋﺮب ﺷﻬﺮن ۾ رﻫﻲ آﻳﻮن ﻫﺠﻦ‪.‬‬

‫۽ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺧﺎص ﻛﺮي ﮘﻮﭠﺎﮢﻴﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺗﻪ ڊان ﺟﻲ اﮘﻮﮢﻲ رﭘﻮرﭨﺮ ۽ ﻫﺎڻ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻧﻔﻴﺴﻪ ﻫﻮد ﭜﺎﺋﻲ ‪ ۱۹۸۵‬واري ”ﻛﻤﻴﺸﻦ آن اﺳﭩﺌﭩﺲ آف ووﻣﻴﻦ“ ۾ ﭔﮅاﺋﻲ ﭼﻜﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬

‫‪The average rural woman of Pakistan is born in near slavery, leades a life of drudgery and dies invariably in oblivion.‬‬ ‫‪----‬‬

‫”آﻳﺖ ا�“ اﻳﺮان ۾ وڏي ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﮐﻲ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ اﭸﺎن ﺑﻪ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ وڏو ﻋﺎﻟﻢ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﮔﺮاﻧﮉ‬ ‫اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﭥﻲ ﻫﻚ اﻫﮍي ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻳﻮﺳﻒ ﺳﻨﺎﺋﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻴﻮ اﭤﻢ‪.‬ا ﻫﻲ ﺷﻴﻌﺎ‬ ‫آﻳﺖ ا� ﻳﻌﻨﻲ آﻳﺖ ا�‬ ‫ٰ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻓﻴﺼﻼ ۽ ﻓﺘﻮاﺋﻮن ڏﻳﮡ ﺟﻮ درﺟﻮ رﮐﻦ ﭤﺎ اﻫﻲ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺟﻴﻜﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﻗﺎﻧﻮن ۾ ﺑﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ )ﻣﺮﺟﺎ( ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﺳﻨﻴﻦ ۾ ﻓﺘﻮا ڏﻳﮡ وارا ﻣﻔﺘﻲ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي آﻳﺖ ا� ﺟﻮ ﺧﻄﺎب ان ﮐﻲ‬ ‫ڏﻧﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺮﺟﻊ آﻫﻦ‪ .‬اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي )ﭔﺎرﻫﻦ اﻣﺎﻣﻦ ﮐﻲ ﻣﭹﮡ وارن( ﺷﻴﻌﻦ وٽ ﻗﺮآن‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ ۽ اﻣﺎﻣﻦ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻋﻈﻤﻲ ﭤﻴﻦ‬ ‫ﻣﺮﺟﻌﻦ ﺟﺎ ﻓﻴﺼﻼ ۽ ﻓﺘﻮاﺋﻮن وڏو درﺟﻮ رﮐﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ اداري )ﺣﻮزه( ۾ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭘﺮاﮢﺎ آﻳﺖ ا�‬ ‫ٰ‬ ‫ﭤﺎ ﺟﺘﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ۽ ﺷﺎﮔﺮد ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ۽ وڏا ﺣﻮزه )ﻣﺪرﺳﺎ( ﻗﻢ ۽ ﻧﺠﻒ ۾ آﻫﻦ ان ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻛﺮﺑﻼ‪ ،‬ﻣﺸﻬﺪ ۽ اﺻﻔﻬﺎن ۾ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫‪------‬‬

‫ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرت ﮐﻲ آزادي ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ آزادي ﺳﺎن ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﻫﻨﻦ وٽ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻋﻮرﺗﻮن ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺑﻜﻨﻴﻦ ۾ ﭘﻴﻮن ﻫﻠﻦ‪ ،‬ﭜﺮﻳﻞ ﺑﺎزارﻳﻦ ۾ ﭼﻮﻣﺎ ﭼﭩﻲ ﭘﻴﻮن ﻛﻦ‪،‬‬ ‫ﻣﺮد ﻣﺮدن ﺳﺎن ۽ ﻋﻮرﺗﻮن ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﭘﻴﻮن ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻦ‪ .‬اﻓﺴﻮس ﺟﻮ اﻫﮍي آزادي ﻧﻪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ اڄ ﺟﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ واري اﻳﺮان ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي واري اﻳﺮان ﮐﻲ اﻧﺘﻘﺎل ﭤﺌﻲ ﭨﻴﻬﺎرو ﮐﻦ ﺳﺎل ﮔﺬري‬ ‫وﻳﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻐﺮب ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ اﻳﺮان ۾ ﻋﻴﺎﺷﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬آﻳﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان ۾ ﺷﺮاب ﻛﺒﺎب ۽ ﺷﺒﺎب ﺟﻮن‬ ‫ﺑﺎزارﻳﻮن ﮐﻠﻴﻞ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺧﺎﻧﺪاﻧﻦ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﺳﮏ ۽ ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن ﻣﺎﮢﻴﻮن ﭤﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻋﻮام ﻏﺮﺑﺖ ۾‬ ‫رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺻﺤﺖ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﺳﻔﺮ ۽ اﭨﻲ ﻟﭩﻲ ﺟﻲ ﻛﺎ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻣﻬﻴﺎ ﻧﭥﻲ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻋﻮام ﺧﻮﺷﺤﺎل آﻫﻲ‪ ،‬ﻋﻮرت ذات اﻣﻦ اﻣﺎن ۽ ﺑﺎﻋﺰت ﻣﺎﺣﻮل ۾ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻣﻐﺮب‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‪ ،‬ﺟﻦ اﻳﺮان ﮐﻲ ﭰﺮي ﻟﭩﻲ ڏﭠﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻦ اﻳﺮان ۾ ﻋﻴﺶ ﻋﺸﺮت ﻛﺮي ڏﭠﻮ ﻫﻮ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﮏ ﭰﭩﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻣﺰو ﺧﺮاب ﭤﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﭔﻪ ﭼﺎر ﺳﭩﻮن ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﻲ ﭴﺎﮢﻮ ﺑﺸﻴﺮ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﺧﻂ ﺟﻮ ڏﻳﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﺑﺸﻴﺮ‬ ‫ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ دورا ﻛﻴﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻦ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ۽ روﻣﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﻋﺮي ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ اﻳﺮان ۾‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ آزادي ﺟﻲ ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻂ ۾ ﻣﻮن ڏي ﻟﮑﻲ ﭤﻮ‪:‬‬

‫”‪ .....‬ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭘﻬﻠﻮي ﺟﻲ دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت ﮐﻲ ’ﻟﺒﺮل‘ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ ۽ ﮐﻴﺲ ﻛﺎﻓﻲ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫آزادي ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻨﮑﻲ اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﮐﺎﻧﭙﻮ‪ ‬آزادي ﻧﻪ ﭘﺮ ﮀﮍواﮘﻲ ﺗﺼﻮر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﻋﻮرت ﮐﻲ اﺳﻼﻣﻲ اﻗﺪار ﺟﻮ‬ ‫ﭘﺎﺑﻨﺪ ﺑﮣﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ان ﭘﺎﺑﻨﺪي‪ ‬ﮐﻲ اڄ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت دل ﺳﺎن ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ رﺳﻤﺎً‪ ،‬ﺳﻮ ﭼﺌﻲ ﻧﻪ ﭤﻮ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﮀﻮ‬ ‫ﺗﻪ ان َڏ َ‬ ‫س ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﺎﺋﺰو ۽ ﻋﻠﻢ ﻣﺤﺪود آﻫﻲ‪ ،‬۽ ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺳﻔﺮن دوران ان ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻲ ﻋﻤﻠﻲ‬ ‫ﮐﻮﺟﻨﺎ ﻛﺮڻ ﺟﻮ وﻗﺖ ﺑﻪ ﻛﻮﻧﻪ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ اﻳﺮان ۾ ﻣﺘﻌﻪ ‪ Temporary Marriage‬ﺑﻪ ﺟﺎﺋﺰ ﭠﻬﺮاﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻤﻜﻦ آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ان ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻲ اوﻫﺎن ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ زﻳﺎده ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﺑﺤﺚ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮ ۽ ﻣﺰﻳﺪ ﭴﺎڻ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﻋﻠﻢ ان ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﭼﻨﺪ ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود آﻫﻲ‪.‬‬ ‫اي‬

‫ﻛﺎش!‬

‫اﻣﻴ ِﺪ‬

‫دل‬ ‫ِ‬

‫ﻧﺎﻛﺎم‬

‫ﺑﺮ‬

‫آﻳﺪ‬

‫آن‬

‫ﺷﻮخ‬

‫ﺑﻤﻦ‬

‫وﻫﻢ‬

‫آﻳﺪ‬ ‫‪-----‬‬

‫زود‬

‫ﺗﺮ‬

‫آﻳﺪ‬

‫)ﻋﺒﺪاﻟﺠﻤﻴﻞ ُﺟﻨﻮن(‬

‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻲ ﮀﻮﻫﻪ ﮀﻨﮉﻳﻨﺪي ﻫﻚ دﻓﻌﻲ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪” :‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺳﻮڀ ﻻ‪ ‬ﮐﭵﻨﺪڙ ﻫﺮ ﻫﭣ ﮐﻲ‬ ‫•‬ ‫وڍي ﮀﮇﻳﻮ‪“......‬‬

‫اﺣﻤﺪ رﺷﺪي واري ﻛﻴﺲ ﺗﻲ ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ‬ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪” :‬اﺳﻼم ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻲ‪ ‬ﺗﻲ ﻗﺮﺑﺎن ﻧﭥﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ‪.‬‬ ‫•‬ ‫اﺳﻼم ﺗﻲ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﻗﺮﺑﺎن ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ‪“.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫ﻗﻢ ﺷﻬﺮ ﻣﺪرﺳﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ۽ ’ﻣﺪرﺳﻮ اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‘ ﺳﭛ ۾ وڏو ﻣﺪرﺳﻮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ درﺟﻲ ﺟﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ڏﻧﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ وڌﻳﻚ ﻋﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺿﺮور‬ ‫ﺳﺎل اڌ ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ وﻳﻨﺪي ﻫﻮﻧﺪي ﺟﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﺑﻪ ﻣﻠﻴﺲ ﭤﻲ ﺗﻪ ان ﭰﺮ ﭰﺮ )‪ (fluently‬ﻓﺎرﺳﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﻫﻚ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺸﻲ ۽ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺟﻮ اﺣﻮال ﺷﺮوع ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﺎﺳﭩﻞ اﮘﻴﺎن ﭔﻪ ﭨﻲ ﻻﻫﻮر‬ ‫ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ﻋﺎﻟﻢ اﮀﻲ ﻋﻤﺎﻣﻪ )ﭘﮗ( ۽ ﻧﺎﺳﻲ ۽ ﺳﻠﻴﭩﻲ رﻧﮓ ﺟﻲ ﻋﺒﺎﻳﺎ ۾ ﺑﻴﭡﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫”ﺗﻮﻫﺎن ﻣﺮﺟﻊ آﻫﻴﻮ؟“ ﻣﻮن ﮐﺎﻧﺌﻦ اڙدو ۾ ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬

‫”ﻧﻪ ﻧﻪ‪ .‬ﻣﺮﺟﻊ ﭤﻴﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻪ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﭘﮍﻫﮣﻮ ﭤﻮ ﭘﻮي ۽ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺮﮢﻲ ﭤﻲ ﭘﻮي‪ “.‬ﻫﻨﻦ ﭔﮅاﻳﻮ‪.‬‬

‫”ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻫﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺷﺎﮔﺮد ۽ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﺗﻪ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﺑﻪ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﭜﻼ‬ ‫ﻛﻮ ﻣﺸﻬﻮر آﻳﺖ ا� ﺑﻪ ﭤﻴﻮ؟“ ﻣﻮن ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ‪ .‬ﺟﻮاب ۾ ﻫﻨﻦ ﭔﻦ ﭨﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﭔﮅاﻳﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن آﻳﺖ ا� ﺣﺴﻦ رﺿﺎ‬ ‫ﻗﺎدري ﭘﮡ ﻫﻚ آﻫﻲ‪.‬‬

‫آﻳﺖ ا� ﺣﺴﻦ ﻗﺎدري ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﻻﻫﻮر‪ ،‬ﻣﻠﺘﺎن ۽ ﻋﻠﻲ ﭘﻮر وﻏﻴﺮه ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ واﻟﺪ ﻣﻔﺘﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻜﻤﻞ‬ ‫ﻣﺰﻣﻞ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻴﺴﻤﻲ ﻻ‪ ‬ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﭘﻨﺠﺎب ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﻔﺘﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﺣﺴﻦ رﺿﺎ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻌﺪ ۾‬ ‫ٰ‬ ‫ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬اﻳﺮان وﻳﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ اﻳﺮان ﺟﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻮرﭨﻦ ﺟﻮ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﺟﺞ ﭤﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﻮ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﻫﻠﻴﻮوﻳﻮ ۽ اڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻟﻨﮉن ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ زﺑﺎﻧﻦ‪ :‬اڙدو‪ ،‬ﻋﺮﺑﻲ‪ ،‬ﻓﺎرﺳﻲ ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻋﻨﻮاﻧﻦ ﺗﻲ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﮐﻦ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن اڙدو ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪-‬‬

‫ﺗﺎرﻳ ِﺦ ﺟﻨﺖ اﻟﺒﻘﺎ‬

‫‪-‬‬

‫ﺗﺤﻔﺘﻪ اﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ‬

‫‪-‬‬

‫ﻣﻜﺘﺒﻪ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ‪ ،‬وﻏﻴﺮه‬

‫‪-‬‬

‫ﺻﺤﻴﻔ ِﻪ ﻋﻠﻲ‬

‫‪-‬‬

‫ﺟﻬﺎد اور دﻫﺸﺘﮕﺮدي‬

‫ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل )‪ (۲۰۰۷‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ”ورﻟﮉ ﻓﻴﮉرﻳﺸﻦ آف ﭘﻴﺲ“ ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺷﻴﻌﺎ آﻳﺖ ا� ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫”‪ “Ambassador of Peace‬ﺟﻮ ﺧﻄﺎب ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ‪ Ceremony ‬ڏﮐﮡ ﻛﻮرﻳﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺳﻴﻮل ۾ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻴﻌﺎ اﺳﻼﻣﻚ ﻛﺎﺋﻮﻧﺴﻞ ﺟﺎ ﭼﻴﺌﺮﻣﺌﻦ ۽ ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺟﻲ ﺟﻌﻔﺮﻳﻪ ﭨﺮﺳﭧ ﺟﺎ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﭘﮡ آﻫﻦ‪.‬‬

‫آﻳﺖ ا� ﺣﺴﻦ رﺿﺎ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻼﻣﺎ ﻫﺎﺷﻢ رﺿﺎ ﻗﺎدري ﭘﮡ ﺷﻴﻌﺎ اﺳﻼم ﺟﻮ وڏو ﭴﺎﮢﻮ ۽ اﺳﻜﺎﻟﺮ آﻫﻲ‬ ‫ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۸۴‬۾ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﻻﻫﻮر ۾ ﺋﻲ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻋﺎﻟﻢ ۽ اﺳﻜﺎﻟﺮ آﻳﺖ ا� ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻘﻲ ﻧﻘﻮي ﭘﮡ اﻳﺮان ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻧﻘﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺑﻪ ﺳﭹﺎﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۰۵‬۾ ﻟﮑﻨﻮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ‪ ۱۹۸۸‬۾ اﻳﺮان ۾ وﻓﺎت ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻋﺮاق ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﺠﻒ ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻣﺠﺘﻬﺪ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‬ ‫اﻧﮉﻳﺎ ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ دﻳﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ وڏي درﺟﻲ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﺟﻮ رﺗﺒﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﺟﻲ ﻟﮗ ﭜﮗ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ”ﺷﻬﻴ ِﺪ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ“ ۽ ”ﺗﺎرﻳ ِﺦ اﺳﻼم“ اڙدو ﺟﺎ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺘﺎب آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺪ ﻋﻠﻲ ﻧﻘﻮي ﺑﻌﺪ ﭔﻴﻮ آﻳﺖ ا� ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺮﺟﻌﻴﺖ ﺟﻮ درﺟﻮ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ اﻫﻮ ﺷﻴﺦ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻧﺠﻔﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ‬ ‫ﺷﻴﻌﻮ ﻋﺎﻟﻢ ‪ ۱۹۳۲‬۾ ﺳﺮﮔﻮڌا ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﻮٺ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﺷﺎﻫﻪ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ دﻳﻨﻲ ﻣﺪرﺳﻮ )ﺣﻮزه( ﻫﻼﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ‬ ‫اﻟﻌﻈﻤﻲ( ﺟﻮ ﺧﻄﺎب ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﺮاﻧﮉ آﻳﺖ ا� )‬ ‫ٰ‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺟﻲ اﻧﺘﻈﺎﻣﻴﺎ ﻃﺮﻓﺎن اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن آﻳﻞ اﻳﺮاﻧﻲ ۽ ڌارﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﮐﺎن آﻳﻞ زاﺋﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ وﻳﻠﻮ )ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ( آﺳﺘﺎن ﻗﺪس رﺿﻮي ﻃﺮﻓﺎن ﮐﺎراﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻟﻨﮕﺮ روز ﻫﻠﻲ‬ ‫ﭤﻮ ۽ اﭨﻜﻞ ‪ ۵۰۰۰‬ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﺮوپ ﻟﻴﮉر ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ رﺿﻮي‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل اڳ‬ ‫زﻣﻴﻦ ﺗﻲ دﺳﺘﺮﺧﻮان وﮀﺎﻳﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﭨﻴﺒﻞ ﻛﺮﺳﻴﻮن ۽ ﭼﻤﭽﺎ ﻛﺎﻧﭩﺎ رﮐﻲ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ۾ ﺑﺌﺮا اﺋﻴﻦ ‪Serve‬‬ ‫ﻛﻦ ﭤﺎ ﭴﮡ ﻓﺎﺋﻮ اﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ڊاﺋﻨﻨﮓ ﻫﺎل ۾ ﻣﺎﻧﻲ ﻫﻠﻲ‪ .‬ﻧﺎن ﻛﻮاب‪ ،‬ﭜﺖ ۽ ﭔﻮڙ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭘﻴﭙﺴﻲ ۽ ڌورو ﺑﻪ‬ ‫ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻜﮍا ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﺎﺋﻲ ﭘﻲ وﻳﺎ ﭤﺌﻲ ۽ ﭔﻴﺎ آﻳﺎ ﭘﺌﻲ ﭘﺮ ﻫﺮ ﻫﻚ ﻻ‪ ‬اﻫﮍو ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ رﮐﻴﻞ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫اﻧﺘﻈﺎر ﻧﭥﻲ ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﺑﻌﺪ اﻫﻲ ﭨﻴﺒﻞ ﻳﻜﺪم ﺻﺎف ﭤﻲ ﭤﻲ وﻳﺎ ۽ ﻳﻜﺪم ﻧﻴﻮن ﭘﻠﻴﭩﻮن‪ ،‬ﭼﻤﭽﺎ‪ ،‬ﻛﺎﻧﭩﺎ ۽‬ ‫ﮔﻼس‪ ،‬ﻧﺌﭙﻜﻦ رﮐﻴﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻠﮡ ﻣﻬﻞ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻧﺎن ﺟﻮ ﭼﻮﭤﻮ ﭼﻮﭤﻮ ﺗﺒﺮڪ ﻃﻮر ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﻧﻜﺘﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﻋﻘﻴﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻟﻨﮕﺮ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ‪ ‬۾‬ ‫ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ اﺳﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ وﻳﭡﻞ ﻣﺴﺰ رﺑﺎب‬ ‫ٰ‬ ‫ﻗﺪرت ﺷﻔﺎ رﮐﻲ آﻫﻲ ۽ ﻫﻲ ﻧﺎن ذرو ﻳﺎ ﭤﻮري ﻣﺎﻧﻲ اﺳﺎن ﺷﻔﺎ ﻃﻮر ﻣﺮﻳﻀﻦ ﻻ‪ ‬ﮐﮣﻲ ﭤﺎ ﻫﻠﻮن‪.‬‬

‫ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺘﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ وﻳﻬﺎرو ﮐﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺮدن ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻫﺠﻮم ﮔﻴﭧ وٽ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﺟﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻋﺬر وارا‬ ‫ﭔﺎر ۽ ﻣﺤﺘﺎج ﭘﻮڙﻫﺎ ﭘﮡ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮ اﺳﺎن ﮐﺎن ان ﺗﺒﺮڪ ﻃﻮر ﮐﻨﻴﻞ ﻣﺎﻧﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ﮔﻬﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﻣﺎن ﺟﻦ‬ ‫ﮔﻬﮣﻲ ﮐﻨﺌﻲ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ڏﻧﻲ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ۾ اﻣﺎﻣﺰاده ﻣﺤﺮوق ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﺑﻌﺪ اﺳﺎن رات ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻻ‪” ‬ﻗﺼﺮ آرﻳﺎ“ ﻧﺎﻟﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ڏي رواﻧﺎ‬ ‫ﭤﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻓﻴﺮوزه ۽ ﭔﻴﻦ ﭘﭥﺮن ﺟﺎ دﻛﺎن ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ دﻛﺎن ۾ اﻧﺪر ﻟﻴﺌﻮ ﭘﺎﺗﻢ ﺟﺘﻲ ﻓﻴﺮوزه ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ﻋﻘﻴﻘﻲ‪ ،‬ﻳﻤﻨﻲ ِ۽ ﭔﻴﺎ ﭘﭥﺮ ﭘﮡ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻻ‪ ‬ان دﻛﺎن ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮان ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ ”ﺳﻨﮏ ﻫﺎﺋﻲ ﻣﻌﺪﻧﻲ“ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮ‪.‬‬

‫رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﻴﻨﺪي ﻻﺋﻴﭧ ﻫﻠﻲ وﺋﻲ‪ .‬اوﻧﺪاﻫﻪ ﻛﺎﻧﭝﺎر ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﺘﻲ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ اﺗﻲ ﻫﻮ‬ ‫)‪ (Homely‬ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮﺳﻴﻦ‪ .‬ﭴﮡ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ اﭔﺎﮢﻲ وﻃﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ ﻫﺠﻮن ﺟﺘﻲ روزاﻧﻮ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮا دﻓﻌﺎ ۽ ﻛﻴﺘﺮا ﻛﻼڪ ﺑﺠﻠﻲ وﻳﻨﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﻻﺋﻴﭩﺮ ﭔﺎرﻳﻮ‪ ،‬ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻮﺑﺎﺋﻞ ﻓﻮن آن ﻛﻴﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﭣ‬ ‫ﻫﭣ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﺑﻪ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻴﻞ ۽ ﮔﺌﺲ ﺟﻲ دوﻟﺖ ﺳﺎن ﻣﺎﻻ ﻣﺎل آﻫﻲ‬ ‫اﺗﻲ ﺑﻪ ﺑﺠﻠﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮﭨﻞ وارا ﺑﻪ ﺳﺨﺖ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻧﻈﺮ اﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﻪ ﭘﺌﻲ آﻳﻦ ﺗﻪ ﮀﺎ ﻛﺠﻲ‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫ﻓﺎرﺳﻲ‪ ‬۾ ﺗﮑﻮ ﺗﮑﻮ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬آﺧﺮ ﻫﻜﮍو ﺑﺌﺮو ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻞ ﺗﻲ وﻳﻮ ﺳﻮ ﻛﻨﻬﻦ دﻛﺎن ﺗﺎن ﭔﺎرن ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺮٿ ڊي ﺗﻲ ﻛﻴﻚ ﻣﭥﺎن رﮐﻴﻮن وﻳﻨﺪڙ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻴﮡ ﺑﺘﻴﻮن وﭠﻲ آﻳﻮ ۽ ﻫﻚ ﻫﻚ ﻛﺮي ﻫﺮﻫﻚ ﭨﻴﺒﻞ ﺗﻲ ﭔﺎرڻ ﭤﻲ‬ ‫ﺷﺮوع ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ اﺗﻲ ﻻﺋﻴﭧ اﭼﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮواري ﻛﺮﺳﻲ‪ ‬ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﺑﺌﻨﻚ ﺟﻲ آﻓﻴﺴﺮﻳﺎﮢﻲ ﺑﻴﮕﻢ‬

‫ﺷﻤﻴﻢ رﺿﻮي‪ ‬ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎرﺳﻲ اﻳﻨﺪي ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﺮي ﻫﻮ ﺑﺌﺮي ﮐﺎن ﭘﮁﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﻻﺋﻴﭧ وﻳﻨﺪي‬ ‫آﻫﻲ ﮀﺎ؟‬

‫”ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﭘﮁﮡ اﺟﺎﻳﻮ آﻫﻲ“‪ ،‬ﻣﻮن ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪ ،‬ﺟﻲ اﻫﻮ روز ﺟﻮ ﻣﻌﻤﻮل ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻓﺮاﺗﻔﺮي ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾‬ ‫ﻧﻪ اﭼﻦ ﻫﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ وٽ ﺿﺮور ﺟﻨﺮﻳﭩﺮ‪ ،UPS ،‬اﻣﺮﺟﻨﺴﻲ ﭨﺎرﭼﻮن ﻳﺎ ﻣﻮم )ﻣﻴﮡ( ﺑﺘﻴﻮن ﻫﺠﻦ ﻫﺎ‪ .‬ﻫﻲ‪ ‬ﻛﺎ ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن‬ ‫دﻓﻌﻮ وﺋﻲ آﻫﻲ ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﺑﺮٿ ڊي ﭘﺎرﭨﻲ وارﻳﻮن ﭘﻨﺴﻞ ﺟﻬﮍﻳﻮن ﺳﻨﻬﻴﻮن ﻣﻮم ﺑﺘﻴﻮن وﭠﻲ آﻳﺎ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﮐﺎن ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر وﻳﻨﺪي رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ”ﻗﺪم ﮔﺎﻫﻪ“ اﭼﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻗﺪﻣﻦ ﺟﺎ ﻧﺸﺎن آﻫﻦ‪ .‬اﺗﻲ‬ ‫ﺋﻲ ﭘﺎﮢﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﭼﺸﻤﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻗﺪرﺗﻲ ﻃﺮح ﻛﻴﻤﻴﻜﻞ ﻣﻠﻴﻞ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ان ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﻻ‪‬‬ ‫ﺷﻔﺎﻣﻨﺪ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭼﺸﻤﻲ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﺟﻬﻮﻧﻦ وﮢﻦ ﺟﻮ ﺑﺎغ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺻﻔﻮي ﮔﻬﺮاﮢﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺒﺎس رﮐﺮاﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ وﮢﻦ ۾ ﻫﻚ ﺗﻤﺎم ﺟﻬﻮﻧﻮ وڻ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﻫﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻪ وﻳﺠﻬﻮ اﻳﻨﺪو ان ﮐﻲ ﻣﻬﻴﻨﻲ اﻧﺪر ﭔﺎر ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﻤﺮاﻫﻪ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﮀﻬﻪ ﭔﺎر آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ رات ﺟﮇﻫﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زال ﮐﻲ ﻓﻮن ﺗﻲ اڄ ﺟﻲ ﭘﺮوﮔﺮام ﺟﻮ ﭔﮅاﻳﻢ ﺗﻪ ﻗﺪم ﮔﺎﻫﻪ ﺑﻪ وﻳﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﻳﻜﺪم رڙ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﺧﺒﺮدار ﻣﺘﺎن ان وڻ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ وﻳﻮ آﻫﻴﻦ‪ .‬۽ ﭘﻮ‪ ‬ﭨﻬﻚ ڏﻳﻨﺪي ﻫﻦ ﻫﻤﺮاﻫﻪ ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺋﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﺟﻮ اﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ۾ ﭘﻴﺮي ﻣﺮﻳﺪي ۽ ﺷﺮڪ ﺟﻲ ِﭘﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ‬ ‫ﻫﻦ وڻ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭔﮅل ﭴﺎري ڏﻳﮑﺎرﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻦ وڻ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ان ﻛﺮي اﻫﺎ ﭴﺎري‬ ‫ڏﻳﺎري آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ان ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﻧﻪ وﭸﻦ ۽ ﻫﻮ ان ۾ ڌاﮘﺎ‪ ،‬ﺳﮙﻴﻮن ﭔﮅي ﺷﺮڪ ﺟﻬﮍو‬ ‫ﻛﺒﻴﺮ ﮔﻨﺎﻫﻪ ﻧﻪ ﻛﻦ ۽ ﭔﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻴﻮﻗﻮف ﻧﻪ ﺑﻨﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻚ ﺟﻬﻮﻧﻲ وڻ ﺟﻮ ﺳﻜﻞ ڏار ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ اوﻻد ﭤﻮ ڏﺋﻲ!‬ ‫‪----‬‬

‫ﺧﻮاﺟﻪ اﺑﺎ ﺻﻠﺖ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي ﭔﺎﻫﺮان ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﭜﺮﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ﮘﻮﭠﺎﮢﺎ ُاٺ‪ ،‬ﮔﻬﻮڙا ۽ ﻧﻨﮃي ﻗﺪ ﺟﺎ ﺧﭽﺮ ﺳﻴﻨﮕﺎري وﭠﻲ آﻳﺎ‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ زاﺋﺮﻳﻦ ۽ ﭔﻴﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ۽ ﭘﺮڏﻳﻬﻲ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﭘﺌﺴﺎ ڏﻳﺌﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃراﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ اﻳﺮاﻧﻲ‪ ‬ﭔﮅاﻳﻮ‬ ‫ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ وڏن ﺷﻬﺮن ۾ ﺟﺎﻧﻮر ﮔﻬﭧ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻫﻬﮍن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﭔﺎر ﺗﻮڙي وڏا ﻫﻬﮍن ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﻲ ڏﺳﻲ‬ ‫۽ اﻧﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃراﺋﻲ ﺧﻮش ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫‪----‬‬

‫ﻫﺎ‪ ‬وي ﺗﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﺧﭽﺮ ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ﺟﻦ ﺗﻲ ﭘﻮڙﻫﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻚ ﮘﻮٺ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ ﮘﻮٺ ڏي ﺳﻔﺮ‬ ‫ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ -‬ﻳﺎ ﻫﺎري ﮔﻮﺑﻴﻦ ﻳﺎ ﮀﺎﻧﻬﻴﻦ ﺟﻬﮍي ﻛﺎ ﺷﻲ‪ ‬اﻧﻬﻦ ﺧﭽﺮن ﺗﻲ رﮐﻲ ﺷﻬﺮ ڏي وﻛﺮو ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬وﭸﻲ‬ ‫رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﺎ ﺧﭽﺮ ﺳﭵﻲ اﻳﺸﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ ﺧﭽﺮ ﺟﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺧﺮاﺳﺎن ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺣﺼﻲ ﺳﺎن اﻧﻬﻦ ﺧﺎص ﺧﭽﺮن ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ آﻫﻲ اﻫﻮ اڄ اﻳﺮان ﺑﺪران‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻮ ﺣﺼﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻮ زﻣﺎﻧﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ اﻫﻮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وارو ﺧﺮاﺳﺎن ۽ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ۽ ازﺑﻜﺴﺘﺎن وارو‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﻳﻜﻮ ﻫﻜﮍو ﺧﺮاﺳﺎن )ﮔﺮﻳﭩﺮ ﺧﺮاﺳﺎن( ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻮ راڄ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن اﻳﺮان ۾ اﭼﻲ ﭤﻮ ان ﮐﻲ ﺑﻪ ﭨﻦ ﺣﺼﻦ ۾ ورﻫﺎﺋﻲ ﭨﻲ ﺻﻮﺑﺎ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ ڏﮐﮡ ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬اﺗﺮ ﺧﺮاﺳﺎن ۽ اﻧﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ وچ وارو ﺣﺼﻮ ”رﺿﻮي ﺧﺮاﺳﺎن“‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺸﻬﺪ‪ ،‬ﻃﻮس ۽ ﻧﻴﺸﺎﭘﻮر ﺟﻬﮍا ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺷﻬﺮ اﭼﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫‪----‬‬

‫ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ۾‪ ،‬ﭘﺸﺎور ﺟﻮ ﻫﻚ ﻧﻮﺟﻮان ﺷﻴﻌﺎ ﺷﺎﮔﺮد ۽ آﺋﻮن‪ ،‬ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻻﺋﻮﻧﺞ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ڊب ﭤﻴﻞ اﻣﻴﺘﺎڀ‬ ‫ﺑﭽﻦ ﭨﻲ وي‪ ‬ﺗﻲ ﺟﻲ ﻓﻠﻢ ﺑﻪ ڏﺳﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ ﺟﻮن ﺧﺒﺮون ﺑﻪ ﻛﻨﺪا رﻫﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺑﻠﻚ ﻫﻮ ﺋﻲ‬ ‫اﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻ‪‬‬ ‫ﭔﮅاﺋﮡ وارو ﻫﻮ‪ -‬ﻣﻮن رﮘﻮ ﭘﮁﮡ ﺟﻮ ﻛﻢ ﭤﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﺸﺎور ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﻫﺎڻ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﺘﻲ آﻳﻞ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ڊاﻛﭩﺮ اﺳﺮار ﻃﺎﻟﺒﺎن ﮐﻲ ﻣﻬﺪي ﺟﻮ ﻟﺸﻜﺮ ﭤﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن واري ﭘﺮاﮢﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺧﺮاﺳﺎن ﻣﺎن ﻣﺸﻬﺪ اﻳﻨﺪو‪ .‬ﭘﺮ اﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ ﻣﻬﺪي ۽ ان ﺟﻮ ﻟﺸﻜﺮ ﻫﻦ اﻳﺮان واري‬ ‫ﺧﺮاﺳﺎن ﻣﺎن اﻳﻨﺪو ۽ ﻫﺘﻲ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ روﺿﻲ ﺟﻲ ﭜﺮ واري ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﺎﺋﻴﻨﺪو‪“.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﻲ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ اﻳﺮان ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻟﺒﺮل ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ اﻳﺮاﻧﻲ‬ ‫ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ۽ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻨﺪن ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﭤﻲ ورﺗﻢ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ اﻧﻜﺎر ﻧﭥﻲ ﻛﻴﻮ‪ -‬ﺑﻠﻚ‬ ‫ﻫﻚ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺟﻲ ﺧﻮﺷﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﻳﻜﺪم ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮاﻓﻲ ﮐﻲ ﺷﺎﻳﺪ ﻏﻠﻂ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﭥﺎ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻦ ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ دﻛﺎﻧﻦ ﺗﻲ اﻣﺎﻣﻦ ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ۽ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‬ ‫ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮون ﺟﺎ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻨﮃا وڏا ﭘﻮﺳﭩﺮ ﭘﺮ ﻏﺎﻟﻴﭽﺎ ﺑﻪ وﻛﺎﻣﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺗﻌﺠﺐ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻫﻲ ‪ Display‬ﻻ‪ ‬ﭘﭧ ﺗﻲ رﮐﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻓﻮﭨﻮﮔﺮاﻓﺮن ﺟﻲ دﻛﺎﻧﻦ ﺗﻲ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻲ‬ ‫وڏي ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭘﮍدي ﺗﻲ ﻳﺎ ﭜﺖ ﺗﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﻮزن ۾ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ اﮘﻴﺎن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﺮﺳﻲ‪ ‬ﺗﻲ وﻳﻬﻲ ﻓﻮﭨﻮ‬ ‫ﻛﮃراﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻗﻢ ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﻧﮕﻴﻨﻪ ۾ ﺟﺘﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﭤﻲ اﺗﻲ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻛﻤﺮن ۾ رﮐﻴﻞ ﻣﺼﻠﻲ ﺗﻲ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮي‬ ‫ﺟﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ان ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻚ ﭔﻜﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭰﺮ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭘﮡ ڏﻳﮑﺎرﻳﻞ آﻫﻲ‪ -‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﻮن ﭔﮅو آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻳﺎ ﺟﺎﻧﻮرن ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﻳﺎ ﻣﺼﻠﻲ ﺗﻲ ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﮐﭙﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺟﻴﻜﻮ ان ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﺳﺨﺖ آﻫﻲ ان ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ”ﺷﺎه ﻋﺎﻟﻢ“ ﺟﻲ وڏي ﻣﺴﺠﺪ ۾ اﻣﺎم ﺟﻲ ﺣﺠﺮي ۾ ﻣﻮر ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻜﻞ ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ ﮔﻬﮍﻳﺎل ﺿﺮور آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬اﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﻠﺌﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ اﻋﺘﺮاض آﻫﻲ ﭘﺮ ﺑﻘﻮل ﻫﻚ ﻣﻠﺌﻲ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺟﻲ ﺗﻪ ﮀﺎ ﻛﺠﻲ اﻫﻮ ﺳﻠﻴﻨﮕﻮر رﻳﺎﺳﺖ )ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺷﺎﻫﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺷﻬﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ( ﺟﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﺗﺤﻔﻲ ۾ ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻻﻫﻴﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻧﺎراض ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬

‫اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬ﭘﮍدي ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﭘﺎﺑﻨﺪي آﻫﻲ ﻣﺎن ﻛﻮ اﻫﻮ ﻣﻄﻠﺐ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻴﺪن ﭘﻴﺮن ۽ وڏﻳﺮن‬ ‫ﺳﺮدارن ﺟﻲ زاﻟﻦ واﻧﮕﺮ ﻛﺎرن ﺟﻲ ﺷﻴﺸﻦ ﺗﻲ ﭼﺎدرون وﻳﮍﻫﻲ اﮀﻦ ﺑﺮﻗﻌﻦ ۾ ﭤﻴﻮن وﻫﻦ‪ .‬ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ‬ ‫ﻣﮍﺳﻦ ﻳﺎ ﭜﺎﺋﺮن‪ ،‬ﭘﭩﻦ ﺳﺎن ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻞ ﺗﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﻮن ﻫﻠﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﮍدو آﻫﻲ اﻫﻮ ﻣﭥﻮ ڍﻛﮡ ۽ ﺟﺴﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﭼﻮڌاري ﭼﺎدر اوڍڻ آﻫﻲ‪ .‬۽ اﻫﻮ ﭘﮍدو ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم آﻫﻲ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻚ ﺟﻬﮍو آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﺮي ﺗﻮڙي ﭔﻬﺮاڙي‬ ‫ﺟﻲ‪ ،‬ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻧﻮﺟﻮان ﻋﻮرت ﺗﻮڙي ﮘﻮﭠﺎﮢﻲ ﭘﻮڙﻫﻲ ﻋﻮرت‪ ،‬ﺳﺮﻛﺎري اداري ﺟﻲ آﻓﻴﺴﺮﻳﺎﮢﻲ ﺗﻮڙي ﻫﺎﺋﻮس‬ ‫واﺋﻴﻒ‪ -‬ﮔﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮي ﭤﻲ ﺗﻪ ﺳﺎﮘﻴﻮ ﭘﮍدو ﻛﺮي ﭤﻲ ﭘﺮ ﺳﭝﻨﻲ ﺟﺎ ﻣﻨﻬﻦ ﮐﻠﻴﻞ رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﺿﺮورت وﻗﺖ ﻣﺮد‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﭤﻴﻮن‪ .‬اﻣﺎم ﺧﻤﻴﻨﻲ‪ ،‬اﻣﺎم رﺿﺎ ﻳﺎ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﮧ ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻲ‬ ‫ﻓﺎﺗﺢ ﭘﮍﻫﮡ ﻻ‪ ‬ﻗﺒﺮ ﺟﻲ ﭼﻮڌاري ﭜﺘﻴﻮن ﻳﺎ آڏون ڏﻳﺌﻲ‪ ،‬ﻋﻮرﺗﻦ ۽ ﻣﺮدن ﺟﻲ ﺑﻴﻬﮡ ﻻ‪ ‬ڌار ڌار ﺳﻴﻜﺸﻦ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‬ ‫ﻧﻪ ﺗﻪ ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‪ ،‬ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ،‬ﻋﻄﺎر ﺟﻬﮍن ﺷﺎﻋﺮن ادﻳﺒﻦ ﻳﺎ ﻧﺎدر ﺷﺎﻫﻪ ﺟﻬﮍن ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺒﺮن ﺗﻮڙي ﭘﺎرﻛﻦ ۽‬ ‫ﭘﻜﻨﻚ ‪ Points‬ﺗﻲ ﻣﻮن ﮀﻮﻛﺮن ۽ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﻫﭣ ﻫﭣ ۾ ﺑﻪ ڏﻳﺌﻲ ﻫﻠﻨﺪو ڏﭠﻮ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ان ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻫﺘﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻌﺎﺷﺮو ﺗﻮڙي ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻗﺎﻧﻮن ﻛﻨﻬﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻳﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﻠﻜﻲ ﮐﻲ ﻏﻴﺮ اﺧﻼﻗﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮڻ ﺟﻲ اﺟﺎزت ﻧﭥﻮ ڏﺋﻲ ۽‬ ‫اﻫﻮ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ واﻧﮕﺮ ﻧﻪ رﮘﻮ ﺳﺨﺖ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ادارا ان ﺗﻲ ﻋﻮام ﮐﻲ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺮاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﭜﭹﻜﮍي‪ ‬ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻛﻮﺑﻪ ﺑﭽﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻋﻮرت ﺟﻲ داﻧﻬﻦ ڏﻳﮡ ﺗﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ واﻧﮕﺮ‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ ﻣﺮد ﻣﺼﻴﺒﺖ ۾ اﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭘﻮ‪ ‬ﭜﻠﻲ ﻫﻮ ﮐﮣﻲ اﺳﭩﻮڊﻧﭧ ﻟﻴﮉر ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺮ وزﻳﺮ ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﭜﻮﺗﺎر ﺟﻮ ﺧﺎص ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ .‬ﭼﻮڌاري ورﻟﻲ ﻛﻮ ﭘﻮﻟﻴﺲ وارو ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻫﺮ ﻟﻮﻓﺮ ۽ دادا ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻏﻠﻂ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﺳﭵﻮ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻓﻮرس ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﻟﮙﻲ وﻳﻨﺪو‪ .‬اﻫﻮﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ اﻳﺮان ۾ ﺑﻪ اﻣﻦ اﻣﺎن‬

‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻋﻮرت ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺳﻜﻮن ۽ ﺧﻮﺷﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﮐﮣﻲ ﻛﻤﺰور آﻫﻲ ﭘﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻗﺎﻧﻮن ﻃﺎﻗﺘﻮر آﻫﻲ ۽‬ ‫ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻫﺮ ﻣﺮد ﺟﻴﻜﻮ آﻓﻴﺲ‪ ،‬ﻛﺎرﺧﺎﻧﻲ ﻳﺎ ﭔﻨﻲ ﭔﺎري ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﻜﻮن ۾ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺿﺮورت ﭘﻮڻ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ زال‪ ،‬ﻣﺎ‪ ،‬ﭜﻴﮡ ﻳﺎ ڌي‪ ‬اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺑﺎزار‪ ،‬اﺳﭙﺘﺎل ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺮﻛﺎري آﻓﻴﺲ ۾‬ ‫ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ڊپ ڊا‪ ‬ﺟﻲ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻣﻐﺮﺑﻲ دوﺳﺘﻮ ﻳﺎ اﻳﺮان ﮐﺎن اڻ واﻗﻔﻮ )ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ آﺋﻮن ﺑﻪ ﻫﻚ ﻫﻮس( اﻳﺮان ﮔﻬﻤﮡ ﺑﻨﺎ اﻳﺮان ﺗﻲ وﻳﭡﺎ‬ ‫ﮀﻮﻫﻪ ﮀﻨﮉﻳﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ُﻣﻠﻦ ﻋﻮام ﺳﺎن ﻇﻠﻢ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻋﻮرت ﮔﻬﺮ ۾ ﻗﻴﺪ آﻫﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﻋﻮرت آزادي ﻻ‪ِ ‬ﺳﻜﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻓﻘﻂ اﻳﺘﺮو ﭔﮅاﻳﻮ ﺗﻪ آﻫﻲ ﻛﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ اﻫﮍو ﺷﻬﺮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭩﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﺎزارﻳﻦ‪ ،‬دﻛﺎﻧﻦ ۽ ‪ -Tourists Spots‬ﭘﻮ‪ ‬ﭜﻠﻲ اﻫﻲ ﻛﻨﻬﻦ وﻟﻲ‪ ،‬اوﻟﻴﺎء ﻳﺎ اﻣﺎم ﺟﻮ آﺳﺘﺎن ﻣﻘﺪس ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻛﻮ ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﺎﻏﻴﭽﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺮدن ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻮرﺗﻮن ﻫﺠﻦ؟ اﻫﻮ اﻳﺮان ﺋﻲ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ﻋﻮرﺗﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭔﭽﻦ ﺳﺎن ﻳﺎ‬ ‫ﺳﺎﻫﻴﮍﻳﻦ ﻫﻤﺠﻴﮇﻳﻦ ﺳﺎن ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ڊپ ڊاء ۽ ﻓﻜﺮ ﺟﻲ ﮔﻬﻤﻲ رﻫﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﺑﺎزار ﻗﻢ ﻳﺎ ﺑﺎزار ﻋﻠﻲ رﺿﺎ ﺟﻬﮍن ﻫﻨﮅن‬ ‫ﺗﻲ ﺗﻪ ﺳﭵﻲ ﺳﭵﻲ رات ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﭼﻬﻞ ﭘﻬﻞ ﻟﮙﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﻮ ﻓﻘﻂ ان ﻛﺮي ﺟﻮ اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرت ‪ Safe‬ﭤﻲ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي‪ ،‬اﻫﻮ ﻓﻘﻂ ان ﻛﺮي ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ آزادي آﻫﻲ‪ ،‬اﻫﻮ ﻓﻘﻂ ان ﻛﺮي ﺟﻮ ﻋﻮرت ﺳﺎن ﻫﺘﻲ ﻛﻮ ﻫﭣ‬ ‫ﭼﺮاﻧﺪ ﺗﻪ ﮀﺎ زﺑﺎن ﺳﺎن ﮔﭥﺎ ﻟﻔﻆ ﺑﻪ ﻧﭥﻮ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ ......‬ان ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻣﻐﺮب اﻳﺮان ﺧﻼف اﻫﺎ ﭘﺮوﭘﺌﮕﻨﮉا ﻛﻨﺪو وﺗﻲ‬ ‫ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ آزادي ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﺳﻼم ﻋﻮرﺗﻦ ﺗﻲ ﺳﺨﺘﻲ ﭤﻮ ﻛﺮي‪ ......‬اﺳﻼم ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺑﺎﻧﺪي ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ ......‬وﻏﻴﺮه‪ .‬دراﺻﻞ اﺳﻼم ﺗﻪ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﺜﺎل اﻳﺮان ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻜﻦ ۾ وري ﻧﻈﺮ ڊوڙاﺋﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺳﭛ ﮐﺎن اﮘﻴﺎن اﮘﻴﺎن آﻫﻲ‪ -‬ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﻮرت ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺧﻮش ۽‬ ‫ُﭘﺮﺳﻜﻮن آﻫﻲ ﭘﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ وڌﻳﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻗﺎﻋﺪو ﻗﺎﻧﻮن اﻫﮍو آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﻮرت ﺑﻪ ‪Safe‬‬ ‫۽ آزاد ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﺎڻ اﻳﺮان ۾ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﺣﻮل ﮐﻲ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺟﻲ روزﻣﺮه ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ‪ ‬ﺳﺎن‬ ‫ﭜﻴﭧ ﻛﺮﻳﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ اڳ ﻧﻜﺮي وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺧﻮاب و ﺧﻴﺎل ۾ ﺑﻪ ﮔﻼ ﻧﻪ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ ﺟﻬﮍا ‪) Myopic‬ﮔﻬﭧ ﻧﻈﺮ( ذﻫﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫اﻳﺮان ۾ رﻫﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﺟﻮ ﭼﮝﻲ‪ ‬ﻃﺮح ﺟﺎﺋﺰووﭠﮡ ﺑﻨﺎ رﮘﻮ اﻧﻬﻦ اﻳﺮﻧﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺗﻲ ﮘﻨﮃ ﭤﺎ ﭔﮅن‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻧﺌﺸﻨﻠﭩﻲ )ﻗﻮﻣﻴﺖ( ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬اﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ وارن ﮐﻲ اﻫﻮﺋﻲ‬ ‫ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﺮان ﮀﮇي ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ اﻧﮕﻠﻴﻨﮉ‪ ،‬ﺳﺌﻴﮉن‪ ،‬ﺟﺮﻣﻨﻲ ﻳﺎ ‪ USA‬۾ ان ﻛﺮي رﻫﮡ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻮ اﻳﺮان‬ ‫۾ اﺳﻼم آﻫﻲ ۽ اﺳﻼم ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻗﻴﺪﻳﺎﮢﻲ ﺑﮣﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ ......‬وﻏﻴﺮه‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ‬ ‫دﻧﻴﺎ ﻓﻘﻂ ۽ ﻓﻘﻂ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﺎن ﺧﻮش ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻮ اﺳﻼم ﺧﻼف ﮔﻬﭧ وڌ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ‬ ‫رﺷﺪي ﻛﻬﮍو وڏو ادﻳﺐ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﺪان آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﻦ رات اﻧﺪر ﭘﻴﺮ ﻣﺮﺷﺪ ﺑﻨﺎﺋﻲ ‪ SIR‬ﺟﻮ ﺧﻄﺎب ﮐﮣﻲ ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪----‬‬

‫اﻳﺮان اﻫﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ رﮘﻮ ﻓﺎرﺳﻲ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻌﻮدي ﻋﺮﺑﻲ‪ ،‬دﺑﺌﻲ ۽ ﻛﻮﻳﺖ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺗﻪ اﻧﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ زﺑﺎﻧﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺑﻪ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ اﻳﺮان ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺳﻨﺪن زﺑﺎن ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﺟﭙﺎن‪ ،‬ﻛﻴﻮﺑﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﺮازﻳﻞ ۽ ﺑﺮﻣﻮدا‪ ،‬ﺑﻬﺎﻣﺎ ۽ ﺑﺎﻟﻲ ﺟﻬﮍن ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻫﻚ ڌارﻳﻮن ﻣﺴﺎﻓﺮ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﻣﺎن ﻛﻢ ﻫﻼﺋﻲ وﻳﻨﺪو ﭘﺮ اﻳﺮان ۾‬ ‫ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﭴﺎﮢﻮ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻳﺎ ﺗﺮﺟﻤﻲ ﻛﻨﺪڙ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﺧﺒﺮﭼﺎر‬ ‫ﻛﺮڻ ﻣﺸﻜﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ اﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻳﺮان ۾ ‪ Penetrate‬ﭤﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﺳﺎن اﻳﺮان ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﮔﻼ ﻛﺮي ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﻛﻮڙا ﺳﭽﺎ ڏک ڏاﮐﮍا ﭔﮅي ان ﮐﻲ‬ ‫‪ Inflate‬ﻛﺮي اﻳﺮان ﮐﻲ اﺋﻴﻦ ﺧﻮار ﻧﭥﺎ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ وﻳﭩﻨﺎم ﮐﺎن ﭤﺎﺋﻠﻴﻨﮉ‪ ،‬روس ﮐﺎن ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﺌﻴﮉن ۾ ﻫﻮﻧﺪا ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮوپ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻳﻤﻨﻲ اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﻧﻴﻮﻳﺎرڪ ﭨﺎﺋﻴﻤﺲ اﺧﺒﺎر ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻚ ﺟﻬﻮﻧﻮ ﭘﺮﭼﻮ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﻫﻠﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻮ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪن ﺗﻌﺼﺐ‬ ‫ﭘﺮﺳﺘﻲ )‪ (Prejudice‬ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﻣﺜﺎل ۾ ڏﻳﮑﺎرﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺻﻔﺤﻲ ﺗﻲ ﭤﻠﻬﻦ اﮐﺮن ۾ ﭔﻦ ﻛﺎﻟﻤﻦ واري‬

‫ﺧﺒﺮ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۾ ﻫﻚ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻋﺮب ارڙﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﮀﻮﻛﺮي‪ ‬ﺳﺎن ﭨﻲ ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪.‬ان‬ ‫ﺋﻲ اﺧﺒﺎر ﺟﻲ ﭘﭡﺌﻴﻦ )آﺧﺮي( ﺻﻔﺤﻲ ﺗﻲ ﻫﻴﭟ ﻛﻨﮉ ۾ ﻫﻚ ﻛﺎﻟﻤﻲ ﺧﺒﺮ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻓﻠﻮرﻳﮉا رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﭟ ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﺟﻲ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﭨﻴﭽﺮ ﻳﺎرﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮدﻳﺎﮢﻲ‪ ‬ﮐﻲ رﻳﭗ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ُ ” .‬ﻟﻚ ﺑﺮادر!“ ﻳﻤﻦ ﺟﻮ ﻣﺒﺎرڪ ﻳﻮرﭘﻲ دوﺳﺘﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪” ،‬ﻛﻴﺮ وڌﻳﻚ ﻛﻤﻴﻨﻮ ﭤﻴﻮ؟ ﭘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮐﻲ ذﻟﻴﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬اﮘﺌﻴﻦ ﺻﻔﺤﻲ ﺗﻲ ﺧﺒﺮ ﮀﭙﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ۽‬ ‫ﻫﻮڏاﻧﻬﻦ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﮀﻮﻛﺮي‪ ‬ﮐﻲ زوري‪ ‬زﻧﺎ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭴﮡ ﻛﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﺋﻲ ﻧﭥﻲ رﮐﻲ‪ ،‬ان ﮐﻲ ﭘﭡﺌﻴﻦ ﺻﻔﺤﻲ ﺗﻲ ڏﻧﻮ وﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ “.‬ﺳﻮ ان واﻧﮕﺮ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ وارا اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﻮﻳﺎن اﭼﻲ ﻟﮙﺎ آﻫﻦ‪َ .‬ﻣﮏ واﻧﮕﺮ ﮔﻬﮣﻮ ﺋﻲ ﻣﭥﻮ ﭘﻴﺎ‬ ‫ﻫﮣﻦ ﭘﺮ ﺑﻘﻮل ﻣﺸﻬﺪ ﺟﻲ ﭘﻴﺎم ﻧﻮر ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ازﺑﻚ ﺷﺎﮔﺮد ﺟﻲ‪ ،‬اﻳﺮان ﻛﻮ ﻋﺮاق‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﺎ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ دڙﻛﻦ ۾ اﭼﻲ وﭸﻲ‪...... .‬‬

‫ﻣﻮن ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان وارن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭔﻮﻟﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﻜﻮﻟﻦ‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۾ ﻫﺮ‬ ‫ﺷﻲ‪ ‬ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﭤﻲ وﭸﻲ‪ ......‬ان ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ اﻫﻮ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎﮢﮑﻲ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺑﻬﺎدري‪ ،‬ﻗﻮم ﭘﺮﺳﺘﻲ‪،‬‬ ‫اﻳﻤﺎﻧﺪاري ڏي راﻏﺐ ﻛﺮڻ ﺑﺪران رﮘﻮ ان ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ ﺳﻨﺪرو ﭔﮅي ﺑﻴﻬﻮن ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ﭤﻲ ﻫﻠﻲ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﻳﺎ ﺻﻮﺑﻲ ۾ ﺑﻪ اڙدو‪/‬ﺳﻨﮅي ﻫﺠﮡ ﮐﭙﻲ! اﻫﻲ ﺷﻮق ﺟﭙﺎن ۽ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﮀﻮ ﺟﻮ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ اﺳﺎﻧﺠﻲ ﭔﻮﻟﻴﻦ ۾ ﻓﺎرﺳﻲ ۽ اﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﻬﮍي ﻃﺎﻗﺖ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﭙﺎن ۽ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﺑﻪ‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ڏي واﭘﺲ اﭼﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻫﺎ اﻳﺮان ﻫﻚ اﻫﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﻫﻠﻨﺪي اﭼﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ وٽ ﻫﺮ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آﻫﻲ‪ .‬اﺳﺎﻧﺠﻮ اﻫﻮ ﺣﺎل آﻫﻲ ﺟﻮ اﺳﺎن ﺟﻲ زﺑﺎﻧﻦ ﻣﺎن ﻋﺮﺑﻲ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﻛﮃي ﮀﮇﺟﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻟﻔﻆ ۽‬ ‫ٰ‬ ‫اﻫﻲ وﭸﻲ ﮔﻮڏن ﭜﺮ ﭰﻬﻜﻮ ﻛﻦ‪ .‬اﺟﺎﻳﻮ اڙدو اﻛﻴﮉﻣﻲ ﻳﺎ ﺳﻨﮅي ادﺑﻲ ﺑﻮرڊ ﺟﻬﮍا ادارا ڊﻛﺸﻨﺮﻳﻮن ﮀﭙﮡ ﺗﻲ ﺧﺮچ ﭘﻴﺎ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭔﮅاﺋﮡ ﺑﺪران اﻧﻬﻦ ۾ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻴﻞ ﻣﻠﻨﺪو‪” ......‬ﻓﻼﮢﻲ ﺷﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ “.‬ﻟﻔﻆ‬ ‫ﻛﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻟﻔﻈﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ڏﺳﺒﻲ ﺗﻪ ان ﺟﻲ ﺳﻨﮅي‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ڏﺳﺒﻲ ﺗﻪ ﻟﮑﻴﻞ ﻣﻠﻨﺪو‪ :‬ﻣﻴﻮي ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ Rheumatism .‬ﺟﻲ‬ ‫ﻟﻴﭽﻲ ﻳﺎ ‪ Olive‬ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ واري ﻟﻔﻆ ﺑﺪران ﻟﮑﻴﻞ ﻣﻠﻨﺪو‪” :‬ﺑﻴﻤﺎري‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ “.‬اﻫﮍي ﻃﺮح ‪ Flemingo‬ﻳﺎ ‪ Sea Gull‬ﻟﻔﻈﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻳﺎ اڙدو‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ڏﺳﺒﻲ ﺗﻪ ﻟﮑﻴﻞ ﻣﻠﻨﺪو ”ﭘﮑﻴﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ “.‬ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ اﻫﺎ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﭘﮑﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻴﻮن‪ .‬ڌاﺗﻦ‪ ،‬ﭜﺎﭴﻴﻦ‪،‬‬ ‫ٰ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻋﻀﻮن ۽ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﺎ ﺳﻨﮅي ۽ اڙدو ۾ ﻧﺎﻻ ﻫﻮﻧﺪا ﭘﺮ اﺳﺎن ﺟﺎ اڻ ﭴﺎڻ ۽ ﭤﻜﻞ ﻟﻴﮑﻚ ۽ ”ﻋﺎﻟﻢ“ ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺮي‬ ‫ﮘﻮﻟﻬﮡ ﻳﺎ ﭘﮁﺎ ﮘﺎﮀﺎ ﻛﺮي ﻟﮑﮡ ﺑﺪران‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﻟﻔﻈﻦ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﻟﮑﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪا ﺗﻪ ﺑﻴﻤﺎري‪ ‬ﺟﻮ ﻗﺴﻢ آﻫﻲ‪ ،‬ﮔﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﻗﺴﻢ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﮁﻲ‪ ‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ ......‬ﭘﺮ ﻓﺎرﺳﻲ ﭔﻮﻟﻲ‪ ‬ﺟﻲ ڊﻛﺸﻨﺮﻳﻦ ۾ اﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ﻟﻔﻈﻦ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ اﻣﻴﺮ زﺑﺎن‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬اﻳﺮان ﭜﻠﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻟﻴﻮل ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺮ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﻓﺎرﺳﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﭘﻬﻠﻮاﻧﻲ ﻛﺮي‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ اﻫﮍا ﺗﺠﺮﺑﺎ‬ ‫ﻛﻨﺪاﺳﻴﻦ ﺟﻦ وٽ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻛﻼس ﺟﻲ ﻣﺌﭥﺲ ﻻ‪ ‬ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ۽ ﻋﺮﺑﻲ ﺟﺎ ﻟﻔﻆ ﺿﺮب‪ ،‬ﺟﻤﻊ‪ ،‬ﺗﻘﺴﻴﻢ ‪ ......‬وﻏﻴﺮه ﭤﺎ‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺑﭽﻴﻞ ﺣﺎل اﻓﻌﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﻨﺪاﺳﻴﻦ‪ .‬ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۽ ﺑﺮﻣﺎ ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻜﻦ ﻗﻮﻣﻲ زﺑﺎن ۾ ﻣﻜﻤﻞ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻛﺮي وري ﭘﻮﻳﺎن ﭘﻴﺮ ﻛﺮي وﻳﺎ‪ .‬ﺟﭙﺎن ۽ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻬﮍا ﻣﻠﻚ ﺑﻪ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ‬۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮ ۾ ﻓﺨﺮ‬ ‫ﭤﺎ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﺟﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ‬ﺑﻌﺪ ﭔﻲ زﺑﺎن ۾ وﭸﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق آﻫﻲ ﺗﻪ ان ﻻ‪ ‬ﻋﺮﺑﻲ ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ زﺑﺎن ﻫﺠﮡ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫اڙدو‪ ،‬ﺳﻨﮅي‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ وﻏﻴﺮه ﺗﻪ ﭴﮡ اﺳﺎن ﺟﻮن ﻣﺎدري زﺑﺎﻧﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﻛﻮ اﺳﻜﻮل ۾ ﻓﻘﻂ ﭼﺎر ﻛﻼس‬ ‫ﭘﮍﻫﻨﺪو ﺗﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻟﻢ ۽ ﻛﺘﺎب وﻳﭡﻮ ﻟﮑﻨﺪو‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ ﺳﭛ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺧﻴﺎل ۽ راﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻚ ﻣﺌﺮﻳﻦ‬ ‫اﻧﺠﻨﻴﺌﺮ )ﺑﺤﺮي ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙ( ﺟﺎ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻫﻚ ان ﭨﻴﭽﺮ ﺟﺎ آﻫﻦ ﺟﻨﻬﻦ ﭔﻪ ڏﻫﺎﺋﻴﻮن ﮐﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ آﻫﻲ ۽ اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ وزﭨﻨﮓ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬اﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ڊﻛﺸﻨﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﮔﻼﺋﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ اﻫﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﮡ ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫ﻛﻨﺪس ﺗﻪ ﺳﻨﮅي‪ ،‬اڙدو ۽ ﻣﻠﺌﻲ ڊﻛﺸﻨﺮﻳﻮن ﺟﻦ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ واﺳﻄﻮ ﻫﻠﻨﺪو اﭼﻲ اﻧﻬﻦ ۾ ﻫﻚ ڊﻛﺸﻨﺮي اﻟﺒﺖ‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺳﭛ ۾ ﺑﻬﺘﺮ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ ۽ اﻫﺎ آﻫﻲ‪ ۲۳۵۶ :‬ﺻﻔﺤﻦ ﺟﻲ ”ﻗﻮﻣﻲ اﻧﮕﺮﻳﺰي اڙدو ﻟﻐﺖ“ ﺟﻴﻜﺎ ڊاﻛﭩﺮ ﺟﻤﻴﻞ ﺟﺎﻟﺒﻲ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ‪ edit‬ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ۽ ﻣﻘﺘﺪره ﻗﻮﻣﻲ زﺑﺎن‪ ،‬اﺳﻼم آﺑﺎد وارن ﮀﭙﺮاﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ اﻫﺎ ﺳﺮوس ﺑﻚ ﻛﻠﺐ ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫ﻣﻠﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﻲ رﺋﻚ ﺗﻲ رﮐﻴﻞ ڏﻫﻪ ﭔﺎرﻫﻦ اڙدو‪ ،‬ﺳﻨﮅي ۽ ﻣﻠﺌﻲ ڊﻛﺸﻨﺮﻳﻦ ﻣﺎن اﻫﺎﺋﻲ ﻫﻚ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ آﺋﻮن ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺮﻳﺎن ﭤﻮ ۽ ان ﮐﻲ ﻛﻢ ﺟﻲ ﺷﻲ‪ ‬ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ذاﺗﻲ را‪ ‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﭔﻴﻮ ﻛﻮ ﺳﻬﻤﺖ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﺠﻲ‪.‬‬

‫‪----‬‬‫ان ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮان آب ﻫﻮا ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻫﺮ ﻫﻚ ﺟﻲ ﺻﺤﺖ ﺑﻪ ﺳﭡﻲ رﻫﻲ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬زﻣﻴﻦ ﭜﻠﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﺎغ ﺑﺎﻏﻴﭽﺎ ۽ ﮔﻠﻜﺎرﻳﻮن ﻟﮙﻴﻮن ﭘﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬اﺋﻴﻦ ﺳﺎوڪ ﺗﻪ ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ ۽‬ ‫اﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺑﻪ ڏاڍي آﻫﻲ ﭘﺮ ﮔِﻬﻢ‪ُ ،‬‬ ‫ﮔﻬﭧ‪ Humidity ،‬۽ ﻣﻴﻨﻬﻮﮘﻲ‪ ‬ﻛﺮي ﻧﺎﻧﮓ ﺑﻼﺋﻮن‪ ،‬ڏﻳﻨﭝﻮ ﻣﺎﻛﻮڙا ۽ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ‬ ‫ﺟﻴﺖ ﺟﮣﻴﺎ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ آﻫﻦ ۽ ﻣﭥﻴﻮن ﻣﻮﺳﻤﻲ ﺣﺎﻟﺘﻮن ﻫﻨﻦ ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﮔﻬﮣﻲ وﻳﺠﻬﻪ ﭘﻴﺪا ﭤﻴﻮن ﻛﻦ‪ .‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ‬ ‫ﭤﮅي ۽ ﺧﺸﻚ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻣﻼﺋﺸﻴﺎ وارو ﻣﭥﻴﻮن آزار ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل اﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﺌﻴﮉن ۽ ﻧﺎروي واﻧﮕﺮ‪ -‬ﺟﺘﻲ‬ ‫ﭤﮅﻛﺎر ﻣﻨﻔﻲ ﭨﻴﻬﻪ ڊﮔﺮﻳﻮن وﭸﻴﻮ ﭤﺌﻲ ۽ ﻣﮁﺮ ﻣﮑﻴﻮن ﺻﻔﺎ ﻧﺎﻫﻦ ۽ ﻫﺮ ﺷﻲ‪ ‬ﭴﮡ رﻳﻔﺮﻳﺠﺮﻳﭩﺮ ۾ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺧﺮاب‬ ‫ﻧﭥﻲ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﺗﻬﺮان اﻳﺮان ﺟﻲ ﮔﺎدي‪ ‬ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺿﺮور ڏﺳﺠﻲ‪ .‬ﻣﺸﻬﺪ ۾ اﻣﺎم رﺿﺎ ﺟﻮ روﺿﻮ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﺮ زوار‬ ‫اﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن ﻋﻼوه اﻳﺮان ﺟﻲ اﭸﺎن ﺑﻪ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺳﻮﭜﻴﺎ ڏﺳﮣﻲ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﺿﺮور وﭸﺠﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﺻﻔﻮي دور ۾ ﻟﻨﮉن ۽ ﭘﺌﺮس ﺑﻪ اﻫﮍو ﺳﻬﮣﻮ ﻧﻪ ﻫﻮ ﺟﻬﮍو اﺻﻔﻬﺎن‪ .‬ﻳﻮرپ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﺟﺎ ﺑﺎﻏﻴﭽﺎ ۽ روڊ رﺳﺘﺎ ڏﺳﮡ ﻻ‪ ‬اﻳﻨﺪا ﻫﺌﺎ ان ﻛﺮي ﺗﻪ اﻫﺎ ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن اڌ ﺟﻬﺎن! اﺻﻔﻬﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﻫﺮ ﺳﻴﺎح )ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ( ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻛﻦ ﻫﻴﻜﺎﻧﺪي ﮔﻬﮣﻲ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻧﺴﺎن ﺟﻮ ﻋﻘﻞ ﻧﭥﻮ‬ ‫ﻣﭹﻲ‪ .‬ﻋﻼﻣﻪ ﺣﻤﻮي رﺣﻪ ﺻﻔﻬﺎن ﻻ‪ ‬ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪” :‬اﺻﻔﻬﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻔﻴﺲ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ آب ﻫﻮا ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﻴﻨﺌﺎن ۽ ﻣﺎﻛﻮڙا ﻧﭥﺎ ﭤﻴﻦ ﭘﺮ ﮐﺎڌو ﺑﻪ ﺟﻠﺪي ﻧﭥﻮ ﺳﮍي ۽ ﻧﻪ وري ﻣﻴﻮو ﭜﺎﭴﻲ ﻛﻮ ﺟﻠﺪي ﺧﺮاب ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ “.‬ﻫﻦ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﻫﻲ رواﻳﺘﻮن ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﻛﻴﻮن آﻫﻦ ﺗﻪ اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻲ ﻗﺒﺮن ۾ ﻣﺮدن ﺟﻮ ﺟﺴﻢ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﻋﺮﺻﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻼﻣﺖ ۽‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫دور ﺧﻼﻓﺖ ۾ )ﺳﻦ ‪ ۱۹‬ﻫﺠﺮي ۾( ﻓﺘﺢ ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ‬ ‫ﻫﻲ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﻓﺎروق رﺿﻪ ﺟﻲ ِ‬ ‫َﻗﺎذوﺳﻘﺎن ﻧﺎﻟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪا� ﺑﻦ ﻋﺘﺒﺎن رﺿﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﮔﻬﻴﺮو ﻛﻴﻮ‪ ،‬۽ ﺟﮇﻫﻦ ﭔﻨﻬﻲ‬ ‫ﻃﺮﻓﻦ ﺟﻮن ﻓﻮﺟﻮن ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ آﻣﻬﻮن ﺳﺎﻣﻬﻮن ﭤﻴﻮن ﺗﻪ ﻗﺎذو ﺳﻘﺎن ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪا� ﺑﻦ ﻋﺘﺒﺎن رﺿﻪ ڏي ﻧﻴﺎﭘﻮ‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﺗﻪ ”ﭔﻨﻬﻲ ﻓﻮﺟﻦ ﺟﻲ وﻳﮍﻫﻪ ﺳﺎن ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﻮ ﻓﺎﺋﺪو ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو‪ ،‬ان ﻛﺮي اﭼﻮ ﺗﻪ اﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮﻳﻮن‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﺗﻮﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ورﺗﻮ ﺗﻪ ﺗﻨﻬﻨﺠﻮ ﻟﺸﻜﺮ واﭘﺲ ﻣﻮﭨﻲ وﻳﻨﺪو‪ ،‬۽ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮ ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ورﺗﻮ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﺳﺎﭤﻲ ﺗﻮﺳﺎن ﺻﻠﺢ ﻛﺮي وﭠﻨﺪا‪ “.‬ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪا� ﺑﻦ ﻋﺘﺒﺎن رﺿﻪ اﻫﺎ رٿ ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫ﻛﺌﻲ‪ .‬ﭔﻨﻬﻲ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪا� ﺑﻦ ﻋﺘﺒﺎن رﺿﻪ ﻗﺎذو ﺳﻘﺎن ﮐﻲ دﻋﻮت ڏﻧﻲ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻮ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي‪.‬‬ ‫ﻗﺎذو ﺳﻘﺎن ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪا� ﺑﻦ ﻋﺘﺒﺎن رﺿﻪ ﺟﻲ ﮔﻬﻮڙي ﺟﻮ ﻟﻐﺎم ﻛﭩﺠﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ ﺳﻼﻣﺖ ۽ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم ﺑﻴﭡﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪا� ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﻫﺎڻ آﺋﻮن ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻨﺪس‪ ،‬ﺗﻮن ﺗﻴﺎر ﭤﻲ‬ ‫وڃ‪ “.‬ﭘﺮ ﻗﺎذو ﺳﻘﺎن ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪﻣﻲ ۽ دﻟﻴﺮي ڏﺳﻲ ورﺗﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ آﺋﻮن ﺗﻮﺳﺎن ﺻﻠﺢ ﻛﺮي ﻫﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫اﺻﻔﻬﺎن ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻮاﻟﻲ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﺗﻴﺎر آﻫﻴﺎن‪ .‬ان ﺑﻌﺪ ﺻﻠﺢ ﻧﺎﻣﻮ ﻟﮑﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﭽﺎ‪ ‬ڏﻧﻮ وﻳﻮ‬ ‫۽ ﺷﻬﺮ ﺗﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﭤﻲ وﺋﻲ‪.‬‬

‫اﺻﻔﻬﺎن ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻫﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت درﻳﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭔﻨﻬﻲ ﻛﻨﺎرن ﺗﻲ آﺑﺎد آﻫﻲ ۽ درﻳﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﭔﻨﻬﻲ ﻛﻨﺎرن ﮐﻲ ﻣﻼﺋﮡ ﻻ‪‬‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﭘﻠﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭘﻞ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﺳﻲ وﺳﻪ ﭘﻞ“ آﻫﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﭨﻴﭩﻴﻬﻦ درن واري ﭘﻞ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻲ‬ ‫ﭘﻞ ”ﺧﻮاﺟﻮ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭘﻠﻴﻦ ﺗﻲ ﺑﻴﻬﻲ درﻳﺎﻫﻪ ۽ ﭔﻨﻬﻲ ﻛﭙﺮن ﺗﻲ ﭘﮑﮍﻳﻞ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﺟﻮ ﻣﻨﻈﺮ ڏﺳﮡ‬ ‫وﭨﺎن آﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫آﺋﻮن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻗﻢ ُﻣﻠﻦ ۽ َﻣﺪرﺳﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻣﺪرﺳﺎ ۽ اﮀﻴﻦ ۽ ﻛﺎرﻳﻦ‬ ‫ﭘﮙﻦ )ﻋﻤﺎﻣﺎﺋﻦ( ۾ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﺎﻟﻢ ۽ ﺷﺎﮔﺮد ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪا ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪاد وڌﻧﺪو وﻳﻨﺪو ﺟﻴﺌﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺑﻴﺒﻲ ﻓﺎﻃﻤﮧ ﻣﻌﺼﻮﻣﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻘﺒﺮي ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﭤﻴﻨﺪا وﻳﻨﺪاﺋﻮ‪ .‬آﺋﻮن ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﺟﺎﮔﺮ ﺟﻮﺗﺎ ﭘﺎﺋﻲ واڪ ﻛﻴﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﭔﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ اڳ ﻫﻦ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻣﻔﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﻋﺜﻤﺎﻧﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭤﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ”اﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ اﻳﺮان ۾“ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ان ۾ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ُﻗﻢ ﻻ‪ ‬ﭔﮅاﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ”ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ ﻓﺎروق رﺿﻪ ﺟﻲ دور‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ اﺷﻌﺮي رﺿﻪ ﻓﺘﺢ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ اﺻﻔﻬﺎن ﺗﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ‬ ‫ﺧﻼﻓﺖ ۾ ﺳﻦ ‪ ۲۳‬ﻫﺠﺮي ۾ ﺣﻀﺮت اﺑﻮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﭘﻮرن ﭼﺌﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﭘﻮ‪ُ ‬ﻗﻢ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺣﻮاﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ان وﻗﺖ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﻛﻮ وڏو ﺷﻬﺮ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﺘﻦ‬ ‫ﻧﻨﮃﻳﻦ ﻧﻨﮃﻳﻦ وﺳﺘﻴﻦ ﺟﻮ ﺟﻬﮙﭩﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ” ُ‬ ‫ﻛﻤﻨﺪان“ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻦ ‪ ۸۳‬ﻫﺠﺮي ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن اﺑﻦ‬ ‫اﻻﺷﻌﺖ ﺣﺠﺎج ﺑﻦ ﻳﻮﺳﻒ ﺳﺎن ﺑﻐﺎوت ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻟﺸﻜﺮ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ ‪ Settle‬ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ ۽ اﻧﻬﻦ ﻫﻨﻦ‬ ‫ﺳﺘﻦ وﺳﺘﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﻼﺋﻲ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ آﺑﺎد ﻛﻴﻮ ۽ اﻫﻲ ﺳﺘﺌﻲ وﺳﺘﻴﻮن ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﺎ ﻣﺤﻼ ﭠﻬﻲ وﻳﺎ ۽ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ُ‬ ‫ﻛﻤﺪان ﻣﺎن ﻣﺨﺘﺼﺮ ﭤﻲ ُﻗﻢ ﺑﻨﺠﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ آﺑﺎد ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﺳﭛ ﻣﺎن ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻋﺒﺪا�‬ ‫ﺑﻦ ﺳﻌﺪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭘﭧ ﻛﻮﻓﻲ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ ۽ اﺗﻲ ﺋﻲ اﻫﻞ ﺗﺸﻴﻊ ﺟﻲ ﻣﺎﺣﻮل ۾ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻗﻢ ﺟﻲ‬ ‫آﺑﺎد ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻮ ﻛﻮﻓﻲ ﮐﺎن ﻫﻴﮇاﻧﻬﻦ ﻗﻢ ﻟﮇي آﻳﻮ ۽ ﻫﻦ ﻫﺘﻲ اﭼﻲ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﮐﻲ وڌاﻳﻮ‪ ،‬اﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ‬ ‫ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺷﻴﻌﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪“.‬‬ ‫اﻋﻠﻲ درﺟﻲ ﺟﻮ ادﻳﺐ ﺑﻪ( ﻫﻚ دﻓﻌﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ُﻗﻢ ﻻ‪ ‬ﭼﺮﭼﻮ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻦ ﻋﺒﺎد )ﺟﻴﻜﻮ وزﻳﺮ ﺑﻪ ﻫﻮ ﺗﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻗﺎﺿﻲ‪ ‬ﮐﻲ ﺧﻄﺎب ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ‪:‬‬

‫اﻳﻬﺎ اﻟﻘﺎﺿﻲ ّ‬ ‫ﺑﻘﻢ‪ ،‬ﻗﺪ ﻋﺰﻟﻨﺎڪ َﻓ ُﻘﻢ‬

‫ﻣﻌﻨﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ”اﭤﻲ ﺑﻴﻬﻪ“ ﺳﻮ ﻣﭥﻴﻦ ﺟﻤﻠﻲ ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ ﭤﻴﻮ ”اي ﻗﻢ ﺟﺎ ﻗﺎﺿﻲ! اﺳﺎن ﺗﻮﮐﻲ‬ ‫ُﻗﻢ ﺟﻲ ﻋﺮﺑﻲ زﺑﺎن ۾‬ ‫ٰ‬ ‫�ِ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ‬ ‫)ﻧﻮﻛﺮي( ﺗﺎن ﻻﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺳﻮ اﭤﻲ ﺑﻴﻬﻪ‪ “.‬ان ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻗﺎﺿﻲ‪‬‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي‪ ‬ﻣﺎن ﮀﻮ ﻻﭤﻮ وﻳﻮ؟ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮاب ڏﻧﻮ ﭤﻲ‪.‬‬

‫”اﻧﺎ ﻣﻌﺰول اﻟﺴﺠﻊ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﺟﺮم وﻻ ﺳﺒﺐ‪“.‬‬

‫ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﻨﻬﻦ ڏوه ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺳﺒﺐ ﮐﺎن ﻧﻪ ﭘﺮ ﻓﻘﻂ ردﻳﻒ ﻗﺎﺿﻴﻪ ﮐﻲ ﭘﻮرو ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺷﻮق ۾ ﻧﻮﻛﺮي‪‬‬ ‫ﻣﺎن ﻓﺎرغ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬

‫ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ اﻳﺮان ﺟﺎ ﺷﺎﻋﺮ روﻣﻲ‪ ،‬ﺳﻌﺪي‪ ،‬ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم‪ ،‬ﻋﻄﺎر وﻏﻴﺮه ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ﺗﻴﺌﻦ اﻳﺮان ۾ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫�ِ ۾ ﺷﺎﻋﺮي ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ڊاﻛﭩﺮ اﻗﺒﺎل ﺟﺎ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﺟﻮ ﺷﺎﻋﺮ ڊاﻛﭩﺮ ﻣﺤﻤﺪ اﻗﺒﺎل ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ اڙدو ۽ ﻓﺎرﺳﻲ‪‬‬ ‫ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﻲ دﻛﺎﻧﻦ ۽ ﻟﺌﺒﺮرﻳﻦ ۾ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ ۽ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ دﻟﻴﻦ ۾ ڊاﻛﭩﺮ اﻗﺒﺎل ﻻ‪ ‬وڏي‬ ‫ﻋﻘﻴﺪت ۽ ﻣﺤﺒﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻘﻮل ڊاﻛﭩﺮ اﺳﺮار اﺣﻤﺪ ﺟﻲ ﺳﭵﻲ اﻳﺮان ۾ داﻧﺸﻮر ۽ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺳﻮچ ۽ وﻳﭽﺎر ﺳﺎن‬ ‫ﻣﺘﻔﻖ ۽ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻧﻈﺮ اﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﻗﺒﺎل ﮐﻲ اﻳﺮان ۾ ”اﻗﺒﺎل ﻻﻫﻮري“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻳﺎد ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮ ﺳﻌﺪي‪ ‬ﮐﻲ اﺳﻴﻦ ”ﺳﻌﺪي ﺷﻴﺮازي“ ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ ﺗﻴﺌﻦ اﻳﺮاﻧﻲ اﻗﺒﺎل ﮐﻲ ”اﻗﺒﺎل ﻻﻫﻮري“ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫اﻧﻘﻼﺑﻲ ﭘﻴﻐﺎم ﮐﻲ دل ﺳﺎن ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫اڄ ﮐﺎن ڏﻫﺎﻛﻮ ﮐﻦ ﺳﺎل اڳ ڊاﻛﭩﺮ اﺳﺮار اﺣﻤﺪ ﮐﻲ اﻳﺮان ۾ ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ رﻫﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﺣﻮال‬ ‫ﻫﻦ اڙدو ڊاﺋﺠﺴﭧ ﺟﻲ ﺟﻮن ‪ ۱۹۹۸‬واري ﭘﺮﭼﻲ ۾ ”ڶﭘڼ ڷڌ ﺇﭘﮇﺇڷ ڶﭘڼ ڦۑﺇ ڈۑڦێﺇ؟“ ﺟﻲ ﻋﻨﻮان ﺳﺎن ﻛﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ان ۾ ﻫﻦ اﻫﻮ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ”اﻳﺮان ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ ﺟﻮش ﺟﺬﺑﻮ‪ ،‬اﻣﻨﮓ ۽ وﻟﻮﻟﻮ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻮ اﭼﻲ ۽ ﻋﺎم ﻃﻮر ﺗﻲ‬ ‫ﭘﻮري ﻣﺎﺣﻮل ﺗﻲ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ۽ ﭜﻮ‪ ‬۽ ڊپ ﺟﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻃﺎري آﻫﻲ‪ “.‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ڊاﻛﭩﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺻﺤﻴﺢ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ اڄ‬

‫ﺟﻲ اﻳﺮان ﺟﻮ ﻣﺎﺣﻮل ﻣﻮن ﮐﻲ ان ﺟﻲ اﺑﺘﮍ ﻟﮙﻮ‪ .‬اﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﺗﻪ اﻫﻞ ﺗﺸﻴﻊ ﺟﻲ ﻧﺰدﻳﻚ ﺣﻀﺮت ﻓﺎﻃﻤﮧ اﻟﺰﻫﺮا‬ ‫رﺿﻪ ﮐﻲ ﺟﻦ ﻣﺸﻜﻼﺗﻦ ۽ اوﮐﺎﻳﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪ ،‬ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ رﺿﻪ ﺳﺎن ﻫﻨﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺨﺘﻴﻮن ﭤﻴﻮن ۽‬ ‫ﻣﻘﺎم ﻛﺮﺑﻼ ۾ ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ رﺿﻪ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﺟﻲ ﺷﻬﺎدت ﺟﻮ واﻗﻌﻮ ﭤﻴﻮ‪ ،‬اﻫﮍن ڏﮐﻦ ﺟﻲ اﺛﺮ ﻫﻴﭟ‬ ‫رﻫﻲ اﻫﻞ ﺗﺸﻴﻊ ﺟﻮ اﻓﺴﺮده ﻣﺰاج ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ﻋﺎم ﻃﺮح اﻳﺮاﻧﻴﻦ ۾ ﻣﺤﻨﺖ‪ ،‬ﻋﻠﻢ ﻻ‪ ‬ﭼﺎﻫﺖ‪ ،‬اﻳﻤﺎﻧﺪاري ﺳﺎن‬ ‫ڊﻳﻮﭨﻲ ڏﻳﮡ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۽ ﻗﻮم ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮي ﻻ‪ ‬ﺟﺪوﺟﻬﺪ‪ ،‬دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬اﮘﺘﻲ وڌڻ ﺟﻮ ﺟﻮش ۽ ﺟﺬﺑﻮ‬ ‫ﺻﺎف ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ڊاﻛﭩﺮ اﺳﺮار ﺟﻮن اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻗﺎﺑﻞ ﻏﻮر آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﺸﺎﻫﺪي ﺟﻲ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪:‬‬

‫اﻳﺮان ۾ وﭸﻲ ﺻﺎف ﺻﺎف ﻣﺤﺴﻮس ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻳﺮان ۾ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬۽ ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ وﻗﺎر ۽ ﻋﺰت‬ ‫•‬ ‫ً‬ ‫آﻫﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻪ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﻌﺎﻣﻠﻮ ان ﺟﻲ اﺑﺘﮍ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﺮن ۾ ﻳﻘﻴﻨﺎ اﺳﺎن وٽ ﻛﺠﻬﻪ دﺑﻨﮓ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻋﻠﻤﺎء اﻫﮍا‬ ‫ﺿﺮور آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﭠﻦ ۽ اﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻋﺰت ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﭔﻬﺮاڙي‪ ‬۾ اﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬اﺗﻲ‬ ‫اﺳﺎن ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ”ﻛﻤﻲ ﻛﺎرﻳﻦ“ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻧﺎﻫﻲ‪.‬‬

‫ﺟﻤﻌﻲ ﺟﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﻻ‪ ‬ﻋﻴﺪ واﻧﮕﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ ﺗﻪ ”اﻟﺠﻤﻌﻪ‬ ‫•‬ ‫ﻋﻴﺪاﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ“‪ -‬ﺟﻤﻌﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﻻ‪ ‬ﻋﻴﺪ آﻫﻲ‪ .‬ان ﺣﻮاﻟﻲ ﺳﺎن ﺟﻤﻌﻲ ﺟﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻨﻈﺮ اﺳﺎن ﮐﻲ اﻳﺮان ۾ ڏﺳﮡ ۾‬ ‫اﭼﻲ ﭤﻮ اﻫﻮ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﭥﻲ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ اﭼﻲ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺗﻬﺮان ۾ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڻ ﻣﻄﺎﺑﻖ ڏﻫﻪ ﻟﮏ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻤﻌﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻧﻤﺎز ادا ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺻﺎف ﺻﺎف ﻧﻈﺮ اﭼﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺗﺮﺟﻴﺤﺎت ۾ ﻋﻠﻢ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮐﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ اﻫﻤﻴﺖ‬ ‫•‬ ‫ڏﻧﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۽ ﻻﺋﺒﺮﻳﺮﻳﻦ ﻻ‪ ‬وڏو ﭘﺌﺴﻮ ﺧﺮچ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻧﻮان ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ادارا ۽‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﻣﺮﻛﺰ ﮐﻠﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻓﺎرﺳﻲ زﺑﺎن ۾ ﻫﻚ ﺗﻤﺎم وڏو اﻧﺴﺎﺋﻴﻜﻠﻮ ﭘﻴﮉﻳﺎ ”داﺋﺮه اﻟﻤﻌﺎرف اﻻﺳﻼﻣﻴﻪ‬ ‫اﻟﻜﺒﺮيٰ “ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﮀﭙﺠﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻮرﺗﻦ ﻻ‪ ‬اﻟﮗ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﺑﻪ ﮐﻮﻟﻴﻮن ﭘﻴﻮن وﭸﻦ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺗﻬﺮان واري‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻦ ﻻ‪ ‬اڍاﺋﻲ ﺳﺆ ﮐﻦ ﻟﻴﻜﭽﺮار ۽ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺑﻌﺪ ﻗﺮآن ﺣﻜﻴﻢ ۽ ان ﺟﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺟﻲ ﻋﻤﺪي ﮀﭙﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﻛﻢ اﻳﺮان ۾ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ان ﺟﻮ‬ ‫•‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻧﭥﻮ ﻣﻠﻲ‪.‬‬

‫اﺳﺎن ﮐﻲ اﻧﺪﻳﺸﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ آﻳﺖ ا� ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﻣﺰار ﺗﻲ اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺰارن ﺗﻲ ﭤﻴﻨﺪڙ ﺑﺪﻋﺘﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ‬ ‫•‬ ‫ﻧﻈﺮ اﻳﻨﺪﻳﻮن ﭘﺮ اﺳﺎن اﺗﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ان ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻛﺎ ﺑِﺪﻋﺖ ﻳﺎ ﺷﺮڪ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﻳﻮ‪ .‬ﻣﻮن اﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﻣﺴﻨﻮن ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﺳﻼم ﻛﻴﻮ‪” :‬اﻟﺴﻼم اﻋﻠﻴﮑﻢ ﻳﺎ اﻫﻞ اﻟﻘﺒﻮر ﻣﻦ اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ واﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ‪ ،‬ﻳﻐﻔﺮا� ﻟﻨﺎ وﻟﻜﻢ‪ ،‬اﻧﺘﻢ ﺳﻠﻔﻨﺎ و ﻧﺤﻦ‬ ‫اﺑﺎاﻟﺜﺮ“ ﭘﻮ‪ ‬ﻣﺰار ڏي ﭘﭟ ﻛﺮي ﻗﺒﻠﻲ ڏي ﻣﻨﻬﻦ ﻛﺮي دﻋﺎ ﮔﻬﺮﻳﻢ‪ .‬ان ﺗﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻛﻮ اﻋﺘﺮاض ﻧﻪ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫اﻳﺮان ۾ ﺟﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ دﺳﺘﻮر )ﻗﺎﻧﻮن( ﺟﻮ ﻣﻌﺎﻣﻠﻮ آﻫﻲ اﻫﻮ ﻓﻘﻪ ﺟﻌﻔﺮﻳﻪ ﺗﻲ ﭔﮅل آﻫﻲ ۽ اﻫﻮ ﺋﻲ ’ﭘﺒﻠﻚ ﻻ‘ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫•‬ ‫اﻟﺒﺖ دﺳﺘﻮر ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻘﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻋﻤﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ آزادي ﺣﺎﺻﻞ آﻫﻲ ۽ آﺋﻮن )ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ڊاﻛﭩﺮ اﺳﺮار( ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ان ﺗﻲ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬اﺳﺎن ﭘﺎڻ ﺷﻴﻌﻪ ﺣﻀﺮات ﺳﺎن ﮔﮇ ﮔﮇ ﻫﭣ ﭔﮅي ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ ۽‬ ‫ﺳﺠﺪي واري ﺟﺎ‪ ‬ﺗﻲ ﺧﺎڪ ﻛﺮﺑﻼ ﺟﻮن ﭨﻜﻴﻮن ﺑﻪ ﻧﻪ رﮐﻴﻮن‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ان ﺗﻲ ﻛﻮ اﻋﺘﺮاض ﻧﻪ ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫اﻳﺮان ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻌﻴﺸﺖ ﮐﻲ ﻣﻀﺒﻮط ﺑﻨﻴﺎدن ﺗﻲ ﺗﻌﻤﻴﺮ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻻ‪ ‬ﺟﺎن ﺟﻲ ﺑﺎزي ﻟﮙﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺻﻨﻌﺘﻦ‬ ‫•‬ ‫ﮐﻲ وڌاﺋﮡ ﺟﻮن ﻛﻮﺷﺸﻮن ﺟﺎري آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻃﺎﻗﺘﻮن ﻫﻦ ﻻ‪ ‬ﺟﻴﺌﮡ ﺟﻨﺠﺎل ﻛﻴﻮ وﻳﭡﻴﻮن آﻫﻦ ۽ ﺳﻨﺪن اﻳﺮان ﺳﺎن‬ ‫ﺑﺎﺋﻜﺎٽ ۽ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ وﻳﺘﺮ اﻳﺮان ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﺳﮕﻬﺎرو ۽ ﻫﻤﺖ وارو ﺑﮣﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬اﻫﮍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ اﻳﺮان ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ اﻧﮉﺳﭩﺮي ۽ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ﺟﻲ ﻋﻠﻢ ۽ ﻫﻨﺮ ۾ ﻣﻐﺮب ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي‪ .‬اﻫﻮ ﭴﮡ ﺗﻪ اﻗﺒﺎل ﭼﻮاﮢﻲ‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﺟﻲ ﻋﻠﻤﺒﺮدار وﻛﻴﻞ ﻋﻮرت ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي ﺗﻬﺮان وﭸﮡ ﻻ‪ ‬ﭘﺌﺮس اﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ‬ ‫•‬ ‫رﺳﺘﻲ ۾ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ رﻳﮉﻳﻮ ﺗﻲ اﻫﻮ ﭔﮅو ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﻋﺎﻟﻤﻲ اﻣﻦ ﺟﻮ ﻧﻮﺑﻞ اﻧﻌﺎم ڏﻧﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ‪ ‬ﺟﻴﻜﺎ ﻓﺮاﻧﺲ‬

‫۾ ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﻳﮡ ۽ ﻣﺬاﻛﺮن ۾ ﺷﺮﻛﺖ ﻻ‪ ‬آﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺟﻴﺎن ان اﻋﻼن ﺗﻲ ﺳﺨﺖ ﺣﻴﺮت ۾ ﭘﺌﺠﻲ وﺋﻲ‪.‬‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﻻ‪ ‬ﭘﺘﻮڙﻳﻨﺪڙ‪ ،‬ﻣﺤﺪود ﺳﺮﻛﻠﺰ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﭧ ﺳﭹﺎﺗﻲ وﻳﻨﺪڙ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي‪ ‬ﺟﻲ‬ ‫ﭼﻮﻧﮉ ﻻ‪ ‬ﭘﻮپ ﺟﺎن ﭘﺎل ﮐﻲ ﺑﻪ ﭘﻮﺋﺘﻲ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻧﻮﺑﻞ اﻧﻌﺎم ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻮ‪ ‬اﻳﺮان ۾ ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﺻﻮرﺗﺤﺎل ۽ ﻧﻮﺑﻞ اﻧﻌﺎم ﺟﻲ ﻣﺪد وﺳﻴﻠﻲ ان ۾ ﺗﺒﺪﻳﻠﻲ آﮢﮡ ﺑﺎﺑﺖ ﻧﻴﻮزوﻳﻚ ﮐﻲ اﻧﭩﺮوﻳﻮ ڏﻧﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻫﻚ ﭔﻦ‬ ‫ﺳﻮاﻟﻦ ﺟﺎ ﺟﻮاب ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬

‫ﺳﻮال‪ :‬ﮀﺎ ﺗﻮﻫﺎﻧﮑﻲ ﻣﻠﻨﺪڙ اﻧﻌﺎم اﻳﺮان ۾ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ﻻ‪ ‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ آﺟﻴﺎن آﻫﻲ؟‬

‫ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي‪ :‬آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻲ ﺗﻪ اﺋﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ داﺋﺮي ۾ رﻫﻲ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﻛﻮﺑﻪ‬ ‫ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻗﺪم ﻧﻪ ﮐﻨﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ُﭘﺮاﻣﻦ ﻣﻈﺎﻫﺮن ﺟﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﻏﻠﻂ ﭤﻴﻨﺪو آﻫﻲ‪ ،‬آﺋﻮن‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺆﻛﻠﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎ‪ ‬۽ آزادي‪ ‬ﻻ‪ ‬ﻣﻮﺟﻮد رﻫﻨﺪي آﻫﻴﺎن‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ‪ ۱۹۹۹‬۾ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻲ ﻫﺎﺳﭩﻠﻦ ﺗﻲ ﺣﻤﻼ ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻮن ان ﺟﻲ ﺷﻜﺎر ﺑﮣﻴﻞ ﻫﻚ ﻧﻮﺟﻮان ﺟﻲ ﺧﺎﻧﺪان ﺟﻮ ﺑﭽﺎ‪ ‬ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻣﻮن ﮐﻲ ﺟﻴﻞ ﺑﻪ وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ان‬ ‫ﻛﺮي ﻣﻮن ﮐﻲ اﻣﻴﺪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﻠﻨﺪڙ ﻧﻮﺑﻞ اﻧﻌﺎم اﻳﺮان ۾ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﻻ‪ ‬ﭘﺘﻮڙﻳﻨﺪڙن ﻻ‪ ‬ﻫﻤﺖ ۽ ﻧﺌﻴﻦ ﺟﻮش‬ ‫ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﺑﮣﺒﻮ‪ .‬ﻫﻦ اﻧﻌﺎم ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻓﺎﺋﺪو آﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻲ ﺗﻪ ان وﺳﻴﻠﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫اﻳﺮان ۾ رﻫﻲ اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﻻ‪ ‬ﭘﺘﻮڙي ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ ۽ ﺟﺪوﺟﻬﺪ اﮘﺘﻲ وڌي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻮال‪ :‬ﮀﺎ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﺟﻮ وﺟﻮد آﻫﻲ؟‬

‫ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي‪ :‬اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻠﻚ‪ ،‬اﺳﻼم ۽ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ وچ ۾ ﻛﻮ ﺑﻪ ﺗﻀﺎد ﻧﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ۾ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﺟﻲ ﻟﺘﺎڙ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ اﻫﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﻏﻠﻂ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺟﻲ ﺑﻨﻴﺎد ﺗﻲ ﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﮔﺬرﻳﻞ ‪ ۲۰‬ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﮐﺎن ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ﻣﺘﻌﺎرف‬ ‫ﻛﺮاﺋﮡ ۾ ﻣﺪد ﻣﻠﻨﺪي‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ اﻫﮍي ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺟﻲ ﮔﻬﺮج آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﺟﺎ وڌﻳﻚ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﺎ ﻣﻠﻦ‪ .‬اﺳﺎن ﮐﻲ ان ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﺿﺮورت آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ﺳﺎن ﻻﮘﺎﭘﻴﻞ ﻫﺠﻲ ۽ ان ۾ ﻫﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ‬ﺟﻲ ﺣﻘﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻮال‪ :‬ﺗﻮﻫﺎن ﭘﺮﻳﺲ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ وﻗﺖ ﻣﭥﻲ ﮐﻲ ﭼﺎدر ﻳﺎ ﺑﺮﻗﻌﻲ ﺳﺎن ﻧﻪ ڍﻛﻴﻮ‪ ،‬ﮀﺎ ﺗﻮﻫﺎن ان ﺑﺎري ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﭼﻮڻ‬ ‫ﭼﺎﻫﻴﻨﺪاﺋﻮ؟‬

‫ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي‪ :‬اﻳﺮان ۾ ﻋﻮرت ﺟﻮ ﭼﺎدر اوڍڻ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﮔﻬﺮج آﻫﻲ‪ ،‬ان ﻛﺮي اﺗﻲ آﺋﻮن اوڍﻳﻨﺪي آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ اڳ‬ ‫ﭼﺌﻲ ﭼﻜﻲ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ آﺋﻮن ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ ۾ ﻳﻘﻴﻦ رﮐﺎن ﭤﻲ ۽ اﺳﺎن ﭘﺮاﮢﻲ ﺗﺸﺮﻳﺢ ۾ ﺗﺒﺪﻳﻠﻲ آﮢﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ‪ .‬آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻲ ﺗﻪ ﭼﺎدر ﻳﺎ ﺣﺠﺎب اوڍڻ ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻫﺮ ﻋﻮرت ﺗﻲ ﮀﮇڻ ﮔﻬﺮﺟﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻮال‪ :‬ﺗﻮﻫﺎن ﮀﺎ ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن اﻳﺮان ﭘﻬﭽﻨﺪاﺋﻮ ﺗﻪ ﭼﺎدر وري ﺳﺎﮘﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ اوڍﻳﻨﺪاﺋﻮ‪ ،‬ﮀﺎ ﺗﻮﻫﺎن ڊﻧﻞ‬ ‫آﻫﻴﻮ؟‬

‫ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي‪ :‬آﺋﻮن ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺧﻮف ۾ ورﺗﻞ ﻧﻪ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﻧﻪ ﺋﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭤﻴﮡ ﺟﻲ ﭘﺮواﻫﻪ آﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن اﻳﺮان واﭘﺲ‬ ‫وﻳﻨﺪﻳﺲ‪ .‬ﮀﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن اﻳﺮان ﭴﺎﺋﻲ آﻫﻴﺎن ۽ آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺋﻲ آﺧﺮي ﭘﺴﺎﻫﻪ ﮐﮣﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن اﻫﻮ ﺧﻴﺎل‬ ‫ﻛﺮﻳﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ ۾ آﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﭘﻮڙﻫﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺎ‪ ‬ﺑﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻮﻫﺎن ﻳﻘﻴﻨﻦ ان ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺎ‪ ‬ڏاﻧﻬﻦ ﺋﻲ‬ ‫وﻳﻨﺪاﺋﻮ ۽ ان ﺳﺎن ﺋﻲ وﻗﺖ ﮔﺬارﻳﻨﺪؤ‪ ،‬ﮀﻮ ﺗﻪ اﻫﺎ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﻣﺎ‪ ‬آﻫﻲ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ وﻗﺖ آﺋﻮن ﭘﺌﺮس ۾ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻓﺮاﻧﺲ‬ ‫ﺟﻲ اﻧﻘﻼﺑﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﭛ ﺣﻖ ﺣﺎﺻﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻴﺸﻚ ﻣﻮن ﮐﻲ اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻟﻄﻒ اﭼﻲ ﭤﻮ ۽ آﺋﻮن ﺧﻮش آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻲ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﮔﻬﺮ ﻧﻪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻮال‪ :‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ۾ اﻳﺮان ﺑﺎﺑﺖ ﻛﻬﮍي اﻣﻴﺪ آﻫﻲ؟‬

‫ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي‪ :‬ﻣﻮن ﮐﻲ اﻣﻴﺪ آﻫﻲ ﺗﻪ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻮﺟﻮان ﻣﻮن ﮐﺎن ﺑﻪ اﮘﺘﻲ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬اﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﺴﻞ وٽ ﭘﺎڻ ﮐﻲ‬ ‫ﺑﺎﺧﺒﺮ رﮐﮡ ﻻ‪ ‬ﺗﻤﺎم ﮔﻬﭧ ﻣﻮﻗﻌﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﺟﻮان ﻫﻴﺲ‪ ،‬ان وﻗﺖ ﻧﻪ ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﻫﻮ ﻧﻪ اﻧﭩﺮﻧﻴﭧ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫اﺳﺎن وٽ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻻ‪ ‬ﺻﺮف ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﻧﻨﮃڙي ﻻﺋﺒﺮﻳﺮي ﻫﺌﻲ‪ .‬ان ﻛﺮي ﻣﻮن ﮐﻲ اﻣﻴﺪ آﻫﻲ ﺗﻪ اڄ ﺟﻮ‬

‫ﻧﻮﺟﻮان ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﻮن ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﻛﻨﺪو‪.‬‬ ‫‪-----‬‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﺟﺞ‪ ،‬وﻛﻴﻞ‪ ،‬اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﺟﻲ ﺟﺎﮐﻮڙي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي ﭘﻬﺮﻳﻦ اﻳﺮاﻧﻲ ﻋﻮرت‪ ،‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺷﻴﻌﺎ ﻋﻮرت ۽‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﻮرت آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ‪ ۱۰‬آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪ ۲۰۰۳‬ﺗﻲ ﻧﻮﺑﻞ اﻣﻦ اﻧﻌﺎم ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي ‪ ۱۹۴۷‬۾ اﻳﺮان‬ ‫ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻤﺪان ۾ ﭴﺎﺋﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس واﻟﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﻋﺒﺎدي ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﭼﻴﻒ ﻧﻮﭨﺮي ﭘﺒﻠﻚ ﻛﻤﺮﺷﻞ ﻻ )ﺗﺠﺎرﺗﻲ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ( ﺟﻮ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي‪ ۱۹۶۹ ‬۾ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺗﻬﺮان ﻣﺎن ﻗﺎﻧﻮن ۾ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺌﻲ ۽ ان ﺑﻌﺪ ﭼﻮﻧﮉ ﺟﺎ اﻣﺘﺤﺎن ڏﺋﻲ‬ ‫ﺟﺞ ﭤﻲ‪ ۱۹۷۹ .‬۾ اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ ﻋﺒﺎدي‪ ‬ﮐﻲ ان ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ﭘﻮﺳﭧ ﺗﺎن ﻻﭤﻮ وﻳﻮ ﺟﻮ ﻛﻴﺘﺮن ﻋﺎﻟﻤﻦ ﺟﻮ اﻫﻮ ﺧﻴﺎل‬ ‫ﻫﻮ ﺗﻪ اﺳﻼم ﻋﻮرت ﮐﻲ ﺟﺞ ﭤﻴﮡ ﻻ‪ ‬روﻛﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ رﺳﺎﻟﻦ ﻻ‪ ‬ﻣﻀﻤﻮن ۽ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ اﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ‬۾ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻲ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪History and Documentation of Human Rights in Iran.‬‬

‫‪1.‬‬

‫‪Iran Awakening- A Memoir of Revolution and Hope.‬‬

‫‪3.‬‬

‫‪The Rights of the Child.‬‬

‫‪2.‬‬

‫اڄ ﮐﺎن ﭘﻨﺞ ﺳﺎل اڳ ‪ ۲۰۰۳‬۾ اﻳﺮان ﺟﻲ وﻛﻴﻞ ﻋﻮرت ﻋﺒﺎدي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﺳﺌﻴﮉن وارن دﻧﻴﺎ ﺟﻮ وڏي ۾ وڏو اوارڊ‬ ‫‪ Noble Peace Prize‬ڏﻧﻮ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ۽ ﺟﻴﺌﻦ ﺑﻴﻨﻈﻴﺮ‬ ‫ﭜﭩﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﻮرت ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ وزﻳﺮ اﻋﻈﻢ ﭤﻲ ﺗﻴﺌﻦ ﻋﺒﺎدي ﺷﻴﺮﻳﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻋﻮرت ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ اﻫﻮ اوارڊ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮن‪ ‬ﻋﺒﺎدي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﮐﻲ اﻫﻮ ﺑﻪ اﻋﺰاز ﺣﺎﺻﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬اﻳﺮان ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ‬ ‫ﻋﻮرت آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﺟﺞ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻋﺒﺎدي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﻌﺪ اﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭔﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻧﻮﺑﻞ‬ ‫ﭘﻴﺲ ﭘﺮاﺋﻴﺰ ﻧﻪ ﻣﻠﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺎ اﻟﺒﺖ ﻫﻚ ﻋﻮرت ‪ ۱۹۹۷‬۾ ان اوارڊ ﻻ‪ nominate ‬ﺿﺮور ﭤﻲ ﻫﺌﻲ ۽ اﻫﺎ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮي ﻣﺌﮉم ﺳﻴﻤﻴﻦ ﭜﭝﺎﻧﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﺳﻴﻤﻴﻦ ﻣﺎڊرن ﻓﺎرﺳﻲ ﻟﭩﺮﻳﭽﺮ ﺟﻲ وڏي اﻫﻢ ادﺑﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ اﺳﺎن وٽ ﺳﺮاج ﻣﻴﻤﮡ‪ ،‬آﻏﺎ ﺳﻠﻴﻢ‪ ،‬اﺣﻤﺪ ﻓﺮاز‬ ‫۽ ﺷﻴﺦ اﻳﺎز ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ ۱۹۲۷‬۾ ﺗﻬﺮان ۾ ﭴﺎﺋﻲ ۽ اﭸﺎن ﺣﻴﺎت آﻫﻲ‪ .‬ادﻳﺐ ﻫﺠﮡ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻮ‪ ‬ﻗﻮﻣﻲ ﺷﺎﻋﺮه ﭘﮡ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻋﺮﺑﻲ ۽ ﻓﺎرﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ وڏي ﺷﺎﻋﺮ ﻋﺒﺎس ﺧﻠﻴﻠﻲ ﺟﻲ ڌي‪ ‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻓﺮدوﺳﻲ‪ ‬ﺟﻲ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻲ ﺟﺎ ‪۱۱۰۰‬‬ ‫ﺷﻌﺮ ﻋﺮﺑﻲ ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﺎ ۽ ‪ ۱۹۷۱‬۾ ﮔﺬاري وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪ ۱۸۹۳‬ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﻤﻴﻦ ﭜﭝﺎﻧﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ اﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻴﻤﻴﻦ ﺧﻠﻴﻠﻲ ﻫﻮ‪” ،‬اﻳﺮاﻧﻴﻦ راﺋﻴﭩﺮس اﺋﺴﻮﺳﻴﺌﻴﺸﻦ“ ﺟﻲ ﺻﺪر ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻲ ادﻳﺒﻦ ۽ ﺷﺎﻋﺮن ﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق آﻫﻲ ۽ ﺗﻬﺮان ۾ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﻪ رﻫﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي ۽‬ ‫ﺳﻴﻤﻴﻦ ﭜﭝﺎﻧﻲ ﺳﺎن ﻓﻮن ذرﻳﻌﻲ ﭨﺎﺋﻴﻢ ﭘﮁﻲ ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪ -‬ﻳﺎ ﻣﻮن واﻧﮕﺮ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ اﺧﺒﺎر ﺟﻲ آﻓﻴﺲ ۾ ﭘﻬﭽﻲ وﭸﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ اﻫﮍن ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ اﻫﻢ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﮔﺎﻫﻦ ۽ ﻓﻮن ﻧﻤﺒﺮن ﺑﺎﺑﺖ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ڏﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﺳﻴﻤﻴﻦ ﭜﺎﭜﺎﻧﻲ‪ ‬ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮاﺋﻲ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻬﺮان ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ۾ ﻻﻫﻮر ۾ ﺟﻨﻢ‬ ‫وﭠﻨﺪڙ ﻋﻠﻲ اﻣﺎم رﺿﻮي ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ اﺳﭩﻮڊﻧﭧ ﺳﻨﺪن ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ﺟﻲ ﻟﺌﺒﺮري ۾ ﺳﻴﻤﻴﻦ ﭜﭝﺎﻧﻲ ﺟﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻓﺎرﺳﻲ ۽‬ ‫اﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ ﻛﺘﺎب ڏﻳﮑﺎرﻳﺎ اﻧﻬﻦ ﺟﻮ واﺳﻄﻮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬اﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‬‫‪-‬‬

‫ﺗﺎر ﺷﻜﺴﺘﻪ‘ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ‪ ۱۹۵۱‬۾ ﻟﮑﻴﻮ(‬ ‫‪’) The Broken Lute‬ﺳﻴ ِ‬ ‫ﮫ ِ‬

‫ﺧﻂ ﺻﻮرت و آﺗﺶ‘ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ(‪.‬‬ ‫‪) A Line of Speed and Fire‬ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﺘﺎب ’ ِ‬

‫‬‫‬‫آﻫﻲ(‪.‬‬

‫‪) Paper Dress‬ﻛﺎﻏﺬي ﺟﺎﻣﻪ(‬

‫‪) A Window of Freedom‬ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﺘﺎب ’ﻳﻚ درﻳﭽﻪ آزادي‘ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻛﺘﺎب ﺳﻨﺪس ‪ ۱۹۹۵‬ﺟﻮ ﻟﮑﻴﻞ‬

‫اﻳﺮان ﺟﻲ ﭔﻦ اﻫﻢ ﭘﺮ وڏي ﻋﻤﺮ ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ‪ :‬ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي ۽ ﺳﻴﻤﻴﻦ ﭜﺎﭜﺎﻧﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﮡ ﺑﻌﺪ ﭔﻪ ﭨﻲ ﺳﭩﻮن ﻣﺮﻳﻢ ﻣﺮزا‬ ‫ﺧﺎﻧﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻧﻮﺟﻮان‪ ،‬ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ ﺑﻴﺤﺪ ذﻫﻴﻦ ۽ ﻣﻮﺟﺪ )‪ (Inventor‬اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﻮرت ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري ﭤﻮ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﺎن‪ -‬ﺧﺎص ﻛﺮي اﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ اﻧﻬﻦ ﺷﺎﮔﺮدن ﻻ‪ ‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺌﭥﻤﺌﭩﻜﺲ ۾ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ درﺟﻲ ﺟﻮن ڊﮔﺮﻳﻮن‬ ‫)‪ M.Sc‬۽ ‪ (Ph.D‬ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻ‪ ‬ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﻳﻢ ﻣﺮزا ﺧﺎﻧﻲ‪ ‬ﻻ‪ ‬ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ‪ ‬ﭴﻤﻨﺪي ﺋﻲ ﻣﺌﭥﻴﻤﻴﭩﻴﺸﻦ رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺮﻳﻢ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﭨﻴﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ‪ ۱۹۷۷ ‬۾ ﺗﻬﺮان ۾ ﭴﺎﺋﻲ اڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻮ‪ ‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭘﺮﻧﺴﭩﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺮﻳﻢ ﻣﺮزاﺧﺎﻧﻲ‪ ‬ﺟﺎ‬ ‫رﻳﺴﺮچ ﺟﺎ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪Symplectic Geometry‬‬ ‫‪Teichmuller theory‬‬

‫‪Hyperbolic geometry‬‬

‫‪Ergodic theory‬‬

‫•‬ ‫•‬

‫•‬ ‫•‬

‫ﭘﺎڻ اﻳﺮان ﺟﻲ ﺷﺮﻳﻒ ”ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ“ ﻣﺎن ‪ ۱۹۹۹‬۾ ﻣﺌﭥﺲ ۾ ‪ B.Sc‬۽ ان ﺑﻌﺪ ‪ M.Sc‬ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪Ph.D .‬‬ ‫ڊﮔﺮي ‪ ۲۰۰۴‬۾ ﻫﺎرورڊ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۾ ‪ ۱۹۹۴‬۾ ۽ ﻛﺌﻨﺎڊا ۾ ‪ ۱۹۹۵‬۾ اﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ‬ ‫‪ Mathematical Olympiad‬۾ ﮔﻮﻟﮉن ﻣﻴﮉل ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎ‪.‬‬

‫ﻣﺪدي ﻛﺘﺎب‬ ‫‪-‬ﺗﺎرﻳﺦ اﻳﺮان ﻗﺪﻳﻢ‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﺣﻴﺎت‬

‫‪Temporary Marriages in Isamie law‬‬

‫‪By Sachiko‬‬

‫‪-‬اﻳﺮاﻧﻲ اﻧﻘﻼب‬

‫ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺳﻌﺪي‬‫‪-‬ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺳﻌﺪي‬

‫ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻌﻤﺎﻧﻲ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻣﺮو‬

‫=‬ ‫=‬

‫=‬

‫=‬

‫‪-‬ﭘﻨﺪ ﻧﺎﻣﻮ ﻋﻄﺎر‪ -‬ﺳﻨﮅي‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ادرﻳﺲ اﻟﺴﻨﮅي‬

‫‪-‬ﺗﺸﺒﻴﻬﺎت روﻣﻲ‪ -‬ﺳﻨﮅي‬

‫ﻣﺨﺪوم ﻋﺒﺪاﻟﺠﺒﺎر ﺻﺪﻳﻘﻲ‬

‫‪-‬ﻛﻮه ﻣﺎوﻧﺪ‬

‫ﻗﺮة اﻟﻌﻴﻦ ﺣﻴﺪر‬

‫ﺣﻜﺎﻳﺎت روﻣﻲ‪ -‬اردو‬‫ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﮫ اﻳﺮان‬‫‪-‬اﻳﺮان ﻳﺎﺗﺮا‬

‫رﺋﻴﺲ اﺣﻤﺪ‬

‫ﺳﻴﺪ اﺳﻌﺪ ﮔﻴﻼﻧﻲ‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺳﻔﻴﺎن آﻓﺎﻗﻲ‬

‫‪-‬اﻳﺮان ‪۱۸۴۵‬اﻳﺮان ‪۱۸۸۵‬‬

‫ﺟﻲ ﭘﻲ ﻓﺮﻳﺌﺮ‪ /‬ﻫﻴﮉن‬

‫‪-‬ﻣﻴﺮا ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﮫ‬

‫ﺣﺎﻓﻆ ﺗﻘﻲ اﻟﺪﻳﻦ‬

‫‪-‬دﻳﮑﻬﻪ ﻟﻴﺎ اﻳﺮان‬

‫‪-‬ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﮫ اﻳﺮان آﺟﻴﻞ‬

‫اﻓﻀﻞ ﻋﻠﻮي‬

‫ﻛﻮﻛﺐ ﺧﻮاﺟﮫ‬

‫‪-‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺳﻲ دﻳﺎر ﺣﺮم ﺗﻚ‬

‫ﻧﺴﻴﻢ ﺣﺠﺎزي‬

‫ﻋﻮرت‪ -‬زﺑﺎن ﺧﻠﻖ ِﺳﻲ زﺑﺎن ﺣﺎل‬

‫ﻛﺸﻮر ﻧﺎﻫﻴﺪ‬

‫‪Journey through Iran‬‬

‫ﻧﻮرﻳﻦ ﻧﺠﻴﺐ‬

‫‪Western Civilization by Muslim Eye‬‬

‫ﻣﺠﺘﺒﻲ ﻣﻮﺳﻮي ﻻري‬ ‫ﺳﻴﺪ‬ ‫ٰ‬

‫‪-‬ﺷﻜﺴﺖ ﺷﺐ‬

‫ﺳﻴﺪ اﻧﻮار اﺣﻤﺪ ﺑﻠﮕﺮاﻣﻲ‬

‫‪-‬ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺣﻜﺎﻳﺎت‪ -‬ﻣﺜﻨﻮي‬

‫رﺑﺎﻋﻴﻮن ﻋﻤﺮ ﺧﻴﺎم ﺟﻮن‬‫‪-‬ﻣﺰدڪ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾‬

‫ﻣﺮﺗﺐ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻴﺎس ﻋﺎدل‬ ‫ﺑﺸﻴﺮ ﺳﻴﺘﺎﺋﻲ‬

‫آﻓﺘﺎب ﺳﻮﻣﺮو‬