Altaf shaikh mambasa shedi basha

‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‬ ‫ﺷﻴﺪي ﺑﺎﺷﺎ ﻫﻢ‪-‬ﺑﺎﺷﺎ!‬ ‫)آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ(‬

‫אﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ‬

‫אﻟﻤﻨﻌﻢ ﻻﺋﺒﺮري ﻻڙﻛﺎﮢﻮ‬

‫אﻧﺘﺴﺎب‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﭩﺎرو ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ دوﺳﺖ‬ ‫ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻧﺎﻟﻲ‬

‫ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭴﺎڻ ﺳﭹﺎڻ ۽ دوﺳﺘﻲ ﮐﻲ ﻫﻦ وﻗﺖ אڌ ﺻﺪي ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻋﺮﺻﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺌﮉٽ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ﭘﻴﭩﺎرو ۾ ﺟﮇﻫﻦ آٌء ﻣﺌﭩﺮכ ﻛﻼس ۾ ﭘﻬﺘﺲ ﺗﻪ ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲَء אﭠﻴﻦ ﻛﻼس ۾ אﭼﻲ دאﺧﻼ ورﺗﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲُء‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ אﭸﺎن ﺑﻪ ﭔﻪ ﭨﻲ‬ ‫ﺳﺎل ‪1960‬ع ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬درאﺻﻞ ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻲ وאﻟﺪ‪ ،‬ﭼﺎﭼﻲ ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﺎل אڳ ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﺻﺎﺣﺐ אﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻮ ﻣﺨﺘﻴﺎرﻛﺎر ﭤﻲ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ وאﻟﺪ ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺷﻴﺦ ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻲ ﻧﻮﻛﺮي ۾ رﻫﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮ ۽ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻲ وאﻟﺪ ﺟﻮ ﻫﻤﻌﺼﺮ ﻫﻮ )ﭔﻨﻬﻲ ﺟﻲ ﭴﻢ ﺟﻮ ﺳﺎل‬ ‫‪1920‬ع آﻫﻲ( ﭘﺮ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﮐﺎن دوﺳﺘﻲ ﭘﮡ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ אن وﻗﺖ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ۾ ﮔﻬﭧ ﻫﺌﺎ ۽ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺌﺎ אﻧﻬﻦ‬ ‫ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﺳﭹﺎﺗﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻲ ڏאڏي ﻣﺤﻤﺪ ﮀﺘﻞ ﮐﻲ ﭨﻲ ﭘﭧ ﻫﺌﺎ‪ :‬ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ אﺳﻤﺎﻋﻴﻞ‪ ،‬ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﻲ ۽ ﺳﭛ ۾ ﻧﻨﮃو‬ ‫ٰ‬ ‫ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻮ وאﻟﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻴﺴ ٰﻲ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﭘﺮאﺋﻤﺮي ﺗﻌﻠﻴﻢ َﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻣﺌﭩﺮכ‬ ‫‪1938‬ع ۾‪ ،‬ﻣﭡﻴﺎﮢﻲ ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻣﺌﭩﺮכ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﭘﺎڻ ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ אﭼﻲ ﻛﺎﻣﺮس ۾ دאﺧﻼ ورﺗﻲ‪ .‬אن دورאن‬ ‫ﮐﻴﻦ אﻧﺴﭙﻴﻜﭩﺮ ﻓﺎر رאﺷﻨﻨﮓ ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻣﻠﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻛﻠﻴﻜﭩﺮ ﺟﻲ ﻫﭣ ﻫﻴﭟ ﻫﺌﻲ‪1947 .‬ع ۾ رﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ۾ آﻳﺎ ۽‬ ‫‪1950‬ع ۾ ﻫﺎﺋﻴﺮ ﭘﺎس ﻛﻴﺎﺋﻮن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﻣﺨﺘﻴﺎرﻛﺎر ﭤﻴﺎ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن‪ :‬رﺗﻮدﻳﺮو‪ ،‬ﺷﻬﺪאدﭘﻮر‪ ،‬ﻫﺎﻻ‪ ،‬ﭨﻨﮉوאﻟﻬﻴﺎر ۾‬ ‫ﻣﺨﺘﻴﺎﻛﺎر ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻧﻮﻛﺮي ﻛﻴﺎﺋﻮن‪1973 .‬ع ڌאري ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ڊﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﺳﻴﭩﻠﻤﻴﻨﭧ‪ ،‬ﺳﺮوﻳﺰ ۽ אﻧﺴﭙﻴﻜﭩﺮ ﺟﻨﺮل‬ ‫رﺟﺴﭩﺮﻳﺸﻦ ﭤﻴﺎ‪ ،‬אن ﺑﻌﺪ ‪1977‬ع ۾ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﺑﻮرڊ آف رﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ﻣﻘﺮر ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ‪1980‬ع ۾ رﭨﺎﺋﺮڊ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﭘﻴﺸﻮرאﻧﻪ ﭴﺎڻ‬ ‫۽ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻛﺮي‪ ،‬رﭨﺎﺋﺮﻣﻴﻨﭧ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻫﻮ ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ ﺳﻨﮅ ﭼﺌﻤﺒﺮ آف אﺋﮕﺮﻳﻜﻠﭽﺮ ﺟﺎ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﺟﻨﺮل ﭤﻲ رﻫﻴﺎ ۽ ‪1991‬ع‬ ‫ﮐﺎن ‪1993‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ אﺳﻼم آﺑﺎد ۾ ﻓﻴﮉرل ﻟﺌﻨﮉ ﻛﻤﻴﺸﻦ ﺟﺎ ﭼﻴﺌﺮﻣﻦ ﭘﮡ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن وﻓﺎت ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل אڳ ‪ 87‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر‬ ‫۾ ‪2007‬ع ۾ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺴﻲ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﮐﻲ ﭨﻲ ﭘﭧ آﻫﻦ‪ :‬وڏو ﻋﺒﺪאﻟﺨﺎﻟﻖ‪ ،‬ﻧﻨﮃو ﻣﺤﻤﺪ אﺳﺤﺎق‪ ،‬אﺳﺎن وאرو ﭘﻴﭩﺎرﻳﻦ دوﺳﺖ ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر‬ ‫ﭼﺎﭼﻲ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻋﺒﺎﺳﻲ وﭼﻴﻦ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﭴﻢ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ‪ -15‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪1948‬ع آﻫﻲ‪ .‬ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر وאرن ﺟﻮ ﻣﻮري ﺗﻌﻠﻘﻲ ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﭔﮅאﺋﻴﻨﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن אﺻﻞ ﮘﻮٺ ﺟﺘﻲ ﺳﻨﺪن وڏא رﻫﻨﺪא ﻫﺌﺎ אﻫﻮ درﻳﺎﻫﻪ ﻛﻨﺎري ﻛﻠﻬﻮڙن ﺟﻮ ﮘﻮٺ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻮِء‬ ‫‪1928‬ع وאري وڏي ﭔﻮڏ ۾ ﺳﻨﺪن وאﻟﺪ ﺟﻮ ڏאڏو ﻣﺤﻤﺪ رﻣﻀﺎن ﻛﻠﻬﻮڙو אﺗﺎن ﻟﮇي َﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﮘﻮٺ ۾ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ‬ ‫ﭔﻴﻦ ذאﺗﻴﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮡ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﮐﻴﮍא ﺟﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺧﺎﻧﺼﺎﺣﺐ ﮔﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﮐﻴﮍو ﻣﻴﻤﺒﺮ‬ ‫ﺻﻮﺑﺎﺋﻲ אﺳﻴﻤﺒﻠﻲ ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬אن ﻟﮇﭘﻼڻ وﻗﺖ ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﺟﻲ وאﻟﺪ ﺟﻲ ﻋﻤﺮ ‪ 8‬ﺳﺎل ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ‪1988‬ع وאري ﭔﻮڏ ۾ ﮐﻴﻦ‬

‫ﻋﻴﺴﻲ ﺟﻦ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ‬ ‫אﺗﺎن ﺑﻪ ﻟﮇﮢﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ڏﻳﭙﺎرﺟﺎ ۾ אﭼﻲ رﻫﻴﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ אﭴﻜﻠﻬﻪ ﮔﻬﺮﮔﻬﺎٽ آﻫﻦ‪ .‬ﭼﺎﭼﻲ ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭠﻬﺮאﻳﻞ ﻣﺪرﺳﻮ ۽ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ אﺳﻜﻮل ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ درﺳﮕﺎﻫﻦ ﻣﺎن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲَء ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻧﻮאﺑﺸﺎﻫﻪ ﻣﺎن ﺧﻮﺟﺎ ﺻﺎﺣﺐ ﻫﻴﮉﻣﺎﺳﺘﺮ ﺟﻲ אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ‬ ‫ﭘﻴﭩﺎرو ۾ آﻳﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ڊאﻛﭩﺮ ﭤﻴﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق ﻫﻮ ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ ﻓﻘﻂ ﭘﺮي אﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺟﺎ ﻛﻼس‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ ،‬אن ﻛﺮي ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﮐﻲ ﻣﺌﭩﺮכ ﺑﻌﺪ ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﮀﮇﮢﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ﭘﺮي ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺟﺎ ﭔﻪ ﺳﺎل ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﮔﻮرﻧﻤﻴﻨﭧ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ﭰﻠﻴﻠﻲ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉ ڍאﻛﺎ )ﻣﺸﺮﻗﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن( ﺟﻲ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ ﭤﻲ ﺟﺘﻲ وﭸﮡ ﮐﺎن ﻫﻦ ﺳﻨﮅ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭘﮍﻫﮡ ﮐﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ‪1972 .‬ع ۾ אﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ رﻟﻴﺸﻦ ۾ ‪ M.A‬ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ ۾ אﻳﻢ‪.‬אي ﻛﺌﻲ ۽ אن‬ ‫دورאن ﻫﻦ ﺳﻮل ﺳﺮوس ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉ ﺟﻮ אﻣﺘﺤﺎن ڏﻧﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ אﺳﺴﭩﻨﭧ ﻛﻤﺸﻨﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ ﭤﻲ‪ ،‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﻋﻼﺋﻘﻪ ۽ ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﻞ ﻣﺎﺟﺴﭩﺮﻳﭧ ﭤﻴﻮ‪1980 .‬ع ۾ ﻫﻮ ﻛﻮﭨﮍي ﺟﻮ אﺳﺴﭩﻨﭧ ﻛﻤﺸﻨﺮ ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻮ‬ ‫۽ אن ﺑﻌﺪ ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ ﺳﻨﺪس אن ﭘﻮﺳﭧ ﺗﻲ ﺳﻴﻮﻫﮡ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻘﻮ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد‪ ،‬ﻋﻤﺮﻛﻮٽ‪ ،‬ﻛﺮאﭼﻲ ﻫﺎرﺑﺮ ۽ ﻣﻠﻴﺮ ۾ ﻧﻮﻛﺮي رﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪1991‬ع ۾ ڊﭘﭩﻲ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﻫﻴﻠﭣ ۽ ‪1992‬ع ۾ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻮ אﻳﮉﻳﺸﻨﻞ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪1994‬ع ۾ ﻣﻴﺮﭘﻮرﺧﺎص‬ ‫ﺟﻮ ۽ ‪1996‬ع ۾ ﺳﮑﺮ ﺟﻮ ڊﭘﭩﻲ ﻛﻤﺸﻨﺮ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ אﻳﺮﻳﮕﻴﺸﻦ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ﺟﻮ ڊﭘﭩﻲ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ -15‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪2008‬ع‬ ‫ﺗﻲ ﺳﺮﻛﺎري ﻧﻮﻛﺮي ﻣﺎن ﻣﻴﻤﺒﺮ ﺑﻮرڊ آف رﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ﮐﺎن אڳ وאري ﭘﻮﺳﭧ ﺗﺎن رﭨﺎﺋﺮﻣﻴﻨﭧ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن אڳ وאرא‬ ‫ڏﻫﺎﻛﻮ ﺳﺎل ﭘﺎڻ ﺟﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ﺗﻲ رﻫﻴﻮ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪ :‬ﺳﮑﺮ ﺑﺌﺮאج ﺟﻮ ﻛﺎﻟﻮﻧﺎﺋﻴﺰﻳﺸﻦ آﻓﻴﺴﺮ‪ ،‬ﺑﻮرڊ‬ ‫آف رﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ﺟﻮ אﻳﮉﻳﺸﻨﻞ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي‪) WASA ،‬وאﭨﺮ ﺳﻴﻮرﻳﺞ אﭤﺎرﭨﻲ( ﺟﻮ ‪ ،M.D‬ﺳﻨﮅ ﮘﻮٺ آﺑﺎد ﺟﻮ ﭘﺮوﺟﻴﻜﭧ ڊאﺋﺮﻳﻜﭩﺮ‪،‬‬ ‫ﺳﻴﭩﻠﻤﻴﻨﭧ‪ ،‬ﺳﺮوي ۽ ﻟﺌﻨﮉ رﻛﺎرڊس ﺟﻮ ڊאﺋﺮﻳﻜﭩﺮ وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫وﻗﺖ ۽ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ אﻧﺴﺎن ﺑﺪﻟﺠﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻲ אﻫﺎ ﺣﻴﺮت אﻧﮕﻴﺰ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ אڄ ﺑﻪ אﻫﮍوﺋﻲ‬ ‫ﻣﻌﺼﻮم ﻃﺒﻌﻴﺖ‪ ،‬ﭔﺌﻲ ﺟﻮ ﺧﻴﺮﺧﻮאﻫﻪ‪ ،‬ﻫﺮﻫﻚ ﺟﻮ ﭜﻠﻮ ﮔﻬﺮﻧﺪڙ ۽ دوﺳﺘﻲ ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﺳﭽﺎر رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻬﮍو ﻫﻮ אﺳﻜﻮل‬ ‫ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻴﮇﻳﻦ ﻧﻮﻛﺮﻳﻦ ﺗﻲ رﻫﮡ دورאن ﺑﻪ ﻫﻮ ﻫﺮﻫﻚ ﺳﺎن ﻧﻴﺎز ﻧﻮڙت ﺳﺎن ﻫﻠﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﺑﻨﺎ ﻻﻟﭻ ﺟﻲ‬ ‫אﻧﺴﺎﻧﺬאت ﺟﻲ ﻣﺪد ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﻣﻮن ﺟﻬﮍي ﺳﺴﺖ ۽ ﻣﻮڊي ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻋﺎدﺗﻦ ﺳﺎن ﭜﻴﭧ‬ ‫ﻛﺮﻳﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﭘﺎڻ ڏي ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻛﻮﺗﺎﻫﻴﻮن ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮﻳﺎن ﭤﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﺷﺎﺑﺎس ﻫﺠﻲ ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﮐﻲ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻧﺎرאﺿﮕﻲ ﺟﻮ אﻇﻬﺎر ﻧﻪ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺑﻘﻮل ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺟﻲ ”ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻮﺳﺎ ﻧﻪ ﭤﻴﺎ ڏورאﭘﺎ ڏﻳﺌﻲ‪ “...‬אڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻮ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﻴﺮ ﭘﻨﮅ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻨﺪو אﭼﻲ‪ .‬ﮘﻮٺ ۾ دﻋﻮت ﻛﻨﺪو ﻳﺎ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ אﻫﺎﺋﻲ ﻏﻴﺮﺣﺎﺿﺮي! ﺳﻨﺪس ﺳﺎﻣﻬﻮن‬ ‫אﭼﮡ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺴﺘﻲ ۽ ﻏﻠﻄﻲ ﺟﻲ אﻇﻬﺎر ﻻِء אﭸﺎن ﭔﻪ ﻟﻔﻆ ﻣﻌﺎﻓﻲَء ﺟﺎ ﻛﮃﻧﺪو آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻳﻜﺪم ﭜﺎﻛﺮ ﭘﺎﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫אدא ﻣﮍﻳﺌﻲ ﺧﻴﺮ آﻫﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ وڏא آﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ دﻓﻌﻲ ﭘﻴﭩﺎرﻳﻦ אﺋﺴﻮﺳﻴﺸﻦ ﺟﻲ ﮔﮇﺟﺎﮢﻲَء ﺗﻲ ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ ”ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﻧﻪ آﻳﺲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﭘﻮڙﻫﺎﺋﭗ ۾‬ ‫ڏﻳﭙﺎرﺟﺎ وﭸﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ وאﻟﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻮ ﭠﻬﺮאﻳﻞ ﻣﺪرﺳﻮ ۽ ﮔﺮﻟﺲ אﺳﻜﻮل ڏﺳﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲَء وאرא אﻫﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ وڏﻳﺮא ۽ ﻛﺎﻣﻮرא آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ‪،‬‬ ‫ﺑﻠﻚ ﺳﭵﻲ ﮘﻮٺ ۽ אوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﮐﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻲ زﻳﻮر ﺳﺎن آرאﺳﺘﻪ ڏﺳﮡ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻِء ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫وس آﻫﺮ ﻛﻢ ﻛﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻋﺒﺪאﻟﺠﺒﺎر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻲ ‪1972‬ع ۾ ﺷﺎدي ﭤﻲ ۽ ﮐﻴﺲ ﭨﻲ ﭘﭧ آﻫﻦ‪ .‬وڏو ڊאﻛﭩﺮ ﺟﺎوﻳﺪ ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ‪MBBS‬‬ ‫ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻧﻴﻔﺮوﻻﺟﻲ ۾ ‪ MRCP‬ﻛﺌﻲ ۽ ﻛﺠﻬﻪ وﻗﺖ ﺑﺮﻣﻨﮕﻬﺎم ﺟﻲ ” ُ‬ ‫ﻛﺌﻴﻦ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ“ אﺳﭙﺘﺎل ۾ رﺟﺴﭩﺮאر ﺟﻲ‬ ‫ﻋﻬﺪي ﺗﻲ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ وڌﻳﻚ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﻛﺌﻲ ۽ אڄ ﻫﻮ ڊرﺑﻲ ﺷﺎﺋﺮ ۾ ‪) GP‬ﺟﻨﺮل ﭘﺮﺋﻜﭩﻴﺸﻨﺮ( آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ ﭘﭧ ﺟﻨﻴﺪ‬ ‫ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺟﻴﻜﻮ אﭴﻜﻠﻬﻪ زﻣﻴﻨﻮن ﺳﻨﭝﺎﻟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻣﻬﺮאڻ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ‪ MBA‬ﻓﺎﺋﻨﻨﺲ ۾ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ אﭴﻜﻠﻬﻪ ﺳﻨﮅ‬ ‫ﮔﻮرﻧﻤﻴﻨﭧ ۾ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬دﻋﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ وڏن ﺟﻲ ﻧﻘﺶ ﻗﺪم‪ ،‬ﻧﻴﻚ رﻳﺘﻦ ۽ روאﻳﺘﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﻋﻤﺮ ﭜﺮ ﻗﺎﺋﻢ رﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮن دﻋﺎﺋﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪא رﻫﻦ‪.‬‬ ‫אﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ‬ ‫‪ -25‬אﭘﺮﻳﻞ ‪2011‬ع‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫‪‬‬

‫אﻧﺘﺴﺎب‬

‫‪‬‬

‫אدאري ﻃﺮﻓﺎن‬

‫‪.1‬‬

‫ﭔﺎﻫﺮن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻧﻮﻛﺮيَء ﺟﺎ אﺻﻮل‬

‫‪.2‬‬

‫ﻛﺠﻬﻪ אﮀﺎ ﭘﻨﺎ ۽ ﻗﻠﻢ ﺿﺮوري آﻫﻲ‬

‫‪.3‬‬

‫אﺟﻨﺒﻲ ﻋﻮرت ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ۾ ﺧﻄﺮو‬

‫‪.4‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ آﻣﺪ‬

‫‪.5‬‬

‫ﺧﻂ אﺳﺘﻮא ﺗﻲ ﺑﺮف ﺳﺎن ڍﻛﻴﻞ ﺟﺒﻞ‬

‫‪.6‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮאن ﭤﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ‬

‫‪.7‬‬

‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ وﺟﻮد‬

‫‪.8‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﺋﻲ ﺟﻮري‬

‫‪.9‬‬

‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﻛﻮ ﭼﮝﻮ ﻣﮍس ﻧﻪ ﻫﻮ‪...‬‬

‫‪.10‬‬

‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﮐﺎن ﻣﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ‬

‫‪.11‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺗﺎرﻳﺦ‬

‫‪.12‬‬

‫آدﻣﺨﻮرن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ۾‬

‫‪.13‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ אﺳﻜﻮل وڏﻳﺮي ﺟﻮن אوﻃﺎﻗﻮن ﮀﻮ ﻧﻪ آﻫﻦ‬

‫‪.14‬‬

‫ﭔﻦ دﻟﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻴﻼپ ﭤﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‬

‫‪.15‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ وﺳﺎﮢﺠﻲ ﮐﺎن ﻣﻴﺮאن ﺗﺎﺋﻴﻦ‬

‫‪.16‬‬

‫ﭼﺌﻦ زאﻟﻦ وאرو ﺻﺪر ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ‬

‫‪.17‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﻫﻚ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺷﺎدﻳﻮن‬

‫‪.18‬‬

‫ﭨﻨﮓ ﭜﭵﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮﻧﻮ ﻟﻮﻟﻮ ﭘﻬﺘﻮ‬

‫‪.19‬‬

‫ﻫﺮ ﺧﺮאﺑﻲَء ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد‪ -‬ﻋﻮرت!‬

‫‪.20‬‬

‫אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ﺟﺎ دﻛﺎن‬

‫‪.21‬‬

‫ﻫﻨﺪي ﻓﻠﻤﻦ ﺟﻮ دﻟﭙﺴﻨﺪ ﺷﻬﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‬

‫‪.22‬‬

‫אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ۽ ﭔﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ آﻣﺪ‬ ‫ِ‬

‫‪.23‬‬

‫אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﻻِء آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﻋﺰت‬

‫‪.24‬‬

‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻮ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ وﺳﺮאم ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل‬

‫‪.25‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ‪ ....‬אِﻳﺒﻮ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ‬

‫‪.26‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻮﻫﺮي‬

‫‪.27‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ وﻳﻨﺪي ﺧﺒﺮدאريَء ﮐﺎن ﻛﻢ ورﺗﻮ‬

‫‪.28‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ وﭸﮡ ۾ ﻛﻴﺘﺮو ﺧﻮف ﻛﻴﺘﺮي ﺧﻮﺷﻲ‬

‫‪.29‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮن ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن‬

‫‪.30‬‬

‫’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﺟﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي ﺳﻔﺮ‬

‫‪.31‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ‬

‫‪.32‬‬

‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺋﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﻴﻮ‪.‬‬

‫‪.33‬‬

‫ﻓﻮﺟﻲ آﻣﺮ ﺟﻲ אﭼﮡ ﺗﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻋﻮאم ﻣﭡﺎﻳﻮن ورﻫﺎﻳﻮن‬

‫‪.34‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﭠﺎﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﭤﺎ ﺗﻪ ڊאﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﭤﺎ‬

‫‪.35‬‬

‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬

‫‪.36‬‬

‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺗﻲ ﻫﺎڻ ﻛﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻫﻲ‪...‬‬

‫‪.37‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ دﻟﭽﺴﭗ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‬

‫‪.38‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﻮن‬

‫‪.39‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎري وאرא ﻣﻠﻚ‬

‫‪.40‬‬

‫زﺋﻤﺒﻴﺎ‪ ،‬ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔِﻨﻲ ﻣﻠﻚ‬

‫ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻧﻮﻛﺮيَء ﺟﺎ אﺻﻮل ۽ ﻣﺠﺒﻮرﻳﻮن‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻧﻮﻛﺮيَء ﻻِء ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭨﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ‪ contract‬ﻣﻮﺟﺐ אﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺳﺎن ﻓﺮﻧﺸﮉ ﮔﻬﺮ‬ ‫ڏﻧﻮ ﻳﻌﻨﻲ אن ۾ ﻓﺮﻧﻴﭽﺮ‪ ،‬ﭼﻠﻬﻮ‪ ،‬ﻫﻨﮅ ﺑﺴﺘﺮא ۽ ﭘﮍدא وﻏﻴﺮه ﻫﺌﺎ ۽ ﻧﺌﻴﻦ ﻛﺎر وﭠﮡ ﻻِء ﺑﻨﺎ وﻳﺎج ﺟﻲ אوڌر ڏﻧﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻫﺮ‬ ‫ﻣﻬﻴﻨﻲ آﺳﺎن ﻗﺴﻄﻦ ۾ ﭨﻦ ﺳﺎﻟﻦ אﻧﺪر ﻻﻫﮣﻲ ﭘﺌﻲ‪ .‬ﻛﺎر وﭠﮡ ﻣﻬﻞ אﻫﻮ ﺷﺮط ﺿﺮور وڌو وﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﺎر ﺟﻲ ﭤﺮڊ ﭘﺎرﭨﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﭘﺮ ﻓﻞ אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﺮﮢﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﭘﺌﺴﺎ ﻫﻨﻦ ﭤﻲ ڏﻧﺎ‪ ،‬ﺳﭝﺎﮢﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺣﺎدﺛﻲ ۾ ﺳﭵﻲ ﻛﺎر ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ﭘﺌﺴﺎ‬ ‫ﻛﻴﺮ ﭜﺮﻳﻨﺪو‪ .‬אﺳﺎن ﻣﺎن ﻫﻚ ڌאرﺋﻴﻦ )‪ (Expatriate‬ﺟﻴﻜﻮ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻮ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﻫﻮ‪ ،‬אن ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﻬﻴﻨﻲ ﺋﻲ ﻧﺌﻴﻦ ورﺗﻞ ﻛﺎر‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر ﺟﻲ ﻣﺮدﻳﻜﺎ ﮔﺮאﺋﻮﻧﮉ وאري ﭘﺎرﻛﻨﮓ ۾ ﻛﺎر ﺑﻴﻬﺎري ﺟﺎﻻن )ﺷﺎﻫﺮאﻫﻪِ( ﺗﻨﻜﻮ ﻋﺒﺪאﻟﺮﺣﻤﺎن‬ ‫ﻛﺮڻ ﺟﺎ ﭠﻜﺎَء ﺗﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻟﮙﺎ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬אن وﻗﺖ ﻣﺮدﻳﻜﺎ ﮔﺮאﺋﻮﻧﺪ وٽ ﻛﺎ‬ ‫ﺗﻲ ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻻِء وﻳﻮ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻣﻴﻨﻬﻦ ۽ ﮐﻨﻮڻ ِ‬ ‫ﮐﻨﻮڻ ﻛﺮي ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﺎر ۽ ﭜﺮ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﭔﻪ ﻣﻮﭨﺮﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻮن ﺳﮍي ﺧﺎכ ﭤﻲ وﻳﻮن‪ .‬אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﻤﭙﻨﻲَء ﭘﺌﺴﺎ ﭜﺮي‬ ‫ڏﻳﮡ ﻻِء ﭤﻮرﻳﻮن ﮔﻮﭤﻨﺎﭤﻴﻮن ﻛﻴﻮن ﺗﻪ‪ :‬ﻫﻲ ‪ Act of God‬آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻲ ﻛﻢ ﻗﺪرت ﻃﺮﻓﺎن ﭤﻴﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﭘﻮِء אﺳﺎن ﺟﻲ آﻓﻴﺲ‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن زور ﭜﺮڻ ﺗﻲ ﭘﺌﺴﺎ ﭜﺮي ڏﻧﺎﺋﻮن ۽ ﻫﻦ אﺳﺎن ﺟﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺳﺎﭤﻲَء وري وﭸﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﻛﺎر ورﺗﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﺎر ﺟﻲ אن‬ ‫אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ אﺳﺎن ﻛﺎر ﺟﺎ ﻣﺎﻟﻚ ﭜﺮﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ رﻗﻢ ﻛﺎ ﮔﻬﮣﻲ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﺎرن ﺟﻲ‬ ‫אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﺟﻲ אدאﺋﮕﻲ ﮔﻬﮣﻲ אن ﻛﺮي آﻫﻲ ﺟﻮ אﺳﺎن وٽ ﻛﺎرن ﺟﻲ ﭼﻮري ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ آﻫﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻧﻪ ﺑﺮאﺑﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﺋﻮن ﻧﭥﻮ ﺳﻤﺠﻬﺎن ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺎر ﮔﺌﺮﻳﺞ אﻧﺪر ﺑﻴﻬﺎري ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻻכ ﻛﺌﻲ ﻫﺠﻲ‪.‬‬ ‫אﺳﺎن ﺟﻲ آﻓﻴﺲ وאرن אﺳﺎن ﺳﭝﻨﻲ ڌאرﻳﻦ ﺗﻮڙي ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﮡ אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﺮאﺋﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺷﺎﻳﺪ אﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻴﮡ ﺟﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻲ ﻓﻲ آﻓﻴﺲ وאرא ﺋﻲ אدא ﻛﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬אﺳﺎن ﻳﺎ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻴﻦ ﺟﻮ ﻛﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻴﻨﺪو ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ڊאﻛﭩﺮن ﻳﺎ אﺳﭙﺘﺎﻟﻦ ۾ ﻋﻼج ﻻِء ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻛﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وﻳﻨﺪي آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽‬ ‫ﺳﺌﻴﮉن ۾ ﭘﮡ‪ ،‬אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﺑﺎوﺟﻮد ڊאﻛﭩﺮي ﺗﭙﺎس‪ ،‬دوא درﻣﻞ ﻳﺎ אﺳﭙﺘﺎل ﺟﻲ ﺧﺮچ ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻴﻜﮍو ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ ﺑﻪ‬ ‫ڏﻳﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﭘﺮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺟﻨﻬﻦ אدאري ۾ אﺳﺎن ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺌﻲ ﭤﻲ אﻧﻬﻦ אﺳﺎن ﮐﺎن ﻫﻚ ﭘﺌﺴﻮ ﺑﻪ ﻧﭥﻲ ورﺗﻮ‪.‬‬ ‫ڏﻧﺪن ﺟﻮ ﻋﻼج אن אﻧﺸﻮرﻧﺲ ۾ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻪ ﻫﻮ ﭘﺮ אن ﻻِء אﺳﺎن ﺟﻲ آﻓﻴﺲ אﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﻠﭩﺮي אﺳﭙﺘﺎل ﻣﻮﻛﻠﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ‬ ‫ﺟﺘﻲ אﺳﺎن ﺟﻮ אﻫﻮ ﻋﻼج ﺑﻪ ﻣﻔﺖ ۾ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺟﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ آﻓﻴﺲ ﺟﻮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻧﻴﻮيَء ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ دﻓﻌﻲ אﺳﺎن ڌאرﻳﻦ ﻣﺎن‪ ،‬ﻫﻚ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻼﻛﺎ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ אﺳﭙﺘﺎل ۾ ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮﭨﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڊﻳﻮﭨﻲ ﺷﺮوع ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﻴﺲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ אﺳﺎن ڌאرﻳﻦ ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﮐﻲ آﻓﻴﺲ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻛﻼرכ ﮐﺎن ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ אﭼﻲ ﻫﻦ אﻧﮉﻳﻦ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﮐﻲ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻫﻔﺘﻮ ﺑﻴﻤﺎر رﻫﮡ‬ ‫ﺟﻮ אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﻤﭙﻨﻲَء ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻋﻼج ۽ אﺳﭙﺘﺎل ﺟﻮ ﺧﺮچ ڏﻧﻮ ﭘﺮ ﻓﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﻫﻚ ﻫﻔﺘﻲ ﺟﻲ ﭼﮝﻲ‬ ‫ﺧﺎﺻﻲ رﻗﻢ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻔﺘﻲ ﺟﻲ ﭘﮕﻬﺎر ﮐﺎن ﭔﻴﮣﻲ ﭨﻴﮣﻲ ﭤﻲ ﭤﺌﻲ‪ ،‬אﻫﺎ ﭘﮡ آﻓﻴﺲ وאرن ﮐﻲ ڏﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬אﺳﺎن ڌאرﻳﻦ אﮘﻴﺎن‬ ‫ﻫﻲ ﻫﻔﺘﻲ ﮐﻦ ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎري ﺟﻮ ﻛﻴﺲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅي אﺳﺎن אﻧﮉﻳﻦ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺟﻲ ﭜﺎڳ ﺗﻲ رﻳﺲ‬ ‫ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻟﺌﻪ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﺗﻪ ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ ڊﻳﻮﭨﻲَء ﮐﺎن ﺑﭽﻲ وﻳﻮ ﭔﻴﻮ אﻧﺸﻮرﻧﺲ وאرن ﺑﻪ ﭘﺌﺴﺎ ڏﻧﺎ אﭤﺲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻬﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﻲ ﭘﻚ ﭘﮕﻬﺎر ﺳﺎن ﮔﮇ آﻓﻴﺲ وאرא ﮐﻴﺲ ڏﻳﻨﺪא‪.‬‬ ‫אﺳﺎن وאرو אﻧﮉﻳﻦ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺑﻪ ﺧﻮش ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻟﻚ ﮀﭗ ۾ ﭘﻚ ﻛﺮאﺋﻲ ورﺗﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ وאﻗﻌﻲ אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﻤﭙﻨﻲَء‬ ‫ﺑﻴﻤﺎري وאرن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺳﻨﺪس ﭘﮕﻬﺎر ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن آﻓﻴﺲ وאرن ﮐﻲ ﭔﻴﮣﺎ ﭘﺌﺴﺎ ڏﻧﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺟﮇﻫﻦ אﻫﺎ ۽ ﭔﺌﻲ‬ ‫ﻣﻬﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﮔﺬري وﺋﻲ ﺗﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻦ אﻧﮉﻳﻦ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﮐﻲ ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ﻣﻠﻚ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ אﺳﺎن‬ ‫ڌאرﻳﻦ ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ‪ :‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ وאرא ﻫﻮنَء ﺗﻪ ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ۾ אﻳﻤﺎﻧﺪאر آﻫﻦ ﭘﺮ ﻫﻦ ۾ אﺋﻴﻦ ﮀﻮ ﻛﻴﻮ אﭤﻦ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ אﻫﻮ‬ ‫ﭘﺌﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﭝﺎﮢﻲ אﺳﺎن ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ ﺑﻠﻚ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي ﭔﻦ ﺑﺪرאن ﭼﺎر ڏﻳﻨﻬﻦ ﭤﻴﻨﺪאﺳﻴﻦ‪ ،‬ﭘﺮ‬ ‫אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻣﻠﻨﺪא‪ .‬روز ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﻳﺎرﻫﻴﻦ ﺑﺠﻲ وאري ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺗﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ אن ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻲ ﺑﻪ‬

‫ﭨﻴﻜﺎ ﭨﭙﮣﻲ ﻫﻠﻨﺪي ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﺮ ﻫﻚ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻃﺮح ﺳﺎن אﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﮐﺎن אن ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮁﻴﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻨﻦ אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻠﻴﻞ ﭘﺌﺴﺎ‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎر ﮐﻲ ڏﻳﮡ ﺑﺪرאن ﭘﺎڻ وٽ ﮀﻮ رﮐﻲ ﮀﮇﻳﺎ آﻫﻦ؟‬ ‫ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﮣﻲ ﭤﻲ ُﮐﭩﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺎس ﺟﻲ ﺟﻮ آﻓﻴﺸﻞ ﻣﻴﭩﻨﮓ ﺑﻌﺪ אﺳﺎن ‪) Expatriates‬ڌאرﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن آﻳﻠﻦ( ﮐﺎن‬ ‫ﭘﮁﻲ وﻳﭡﻮ ﺗﻪ אﺳﺎن ﮐﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻳﺎ ﺳﻨﺪس אدאري ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﻨﺪي ﻛﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺗﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬درאﺻﻞ אﻫﻮ ﭘﻮِء ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﮐﭩﻲَء ﻧﻪ ﮐﻨﻴﻮ אﺳﺎن ﮐﻲ ﮐﭩﻲَء ﮐﻨﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﮁﮡ ﺗﻲ אﺳﺎن ﻳﻜﺪم אﻧﺸﻮرﻧﺲ وאري ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﮃي ﺗﻪ‬ ‫ﻓﻼﮢﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﮐﻲ ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻴﮡ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ ﮀﻮ ﻧﻪ ﻣﻠﻴﺎ‪.‬‬ ‫אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﻦ ﺑﺎس ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﻪ אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﻪ آﺋﻲ ﭘﺮ ﭘﻮِء ڌﻳﺎن ۾ אﭼﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﭘﻚ אﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻴﻮﻗﻮﻓﻲ ۽ אڻ ﭴﺎﮢﺎﺋﻲ ﺗﻲ دل ﺋﻲ دل ۾ ﮐﻠﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﮀﻮ ﺟﻮ ﺳﻨﺪس ﺟﻮאب ﭔﮅي אﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﻪ ﺷﺮﻣﻨﺪﮔﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﺳﺎن‬ ‫ﺳﭝﻨﻲ ﻫﻴﮇא ﺳﺎل ﻓﻘﻂ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﻳﺎ ﻫﺌﺎ ۽ אﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﻨﺎري ﺟﻲ آﻓﻴﺴﻦ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﺟﻲ אﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﺟﻲ אﺻﻮﻟﻦ ﺟﻲ ﻛﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ‬ ‫ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﺗﺮﻗﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ אدאرن ۾ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻀﺒﻮط رﮐﮡ ﻻِء ﮀﺎ ﮀﺎ ﻧﻪ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺎس ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻧﻮﻛﺮيَء ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻌﺎﻫﺪي ﻣﻮﺟﺐ ﻫﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻻِء ﻫﺮ ﺳﺎل אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﺟﻲ אدאﺋﮕﻲ ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﻔﺖ‬ ‫ﻋﻼج ۽ אﺳﭙﺘﺎل وﻏﻴﺮه ﺟﻮ ﺧﺮچ אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﭜﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه אﺳﺎن ﺟﻮ آﻓﻴﺲ ﮐﺎن ﻏﻴﺮ ﺣﺎﺿﺮ رﻫﮡ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻨﻦ אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﺮאﻳﻮ آﻫﻲ‪” .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻮ آﻓﻴﺴﺮ ﺑﻴﻤﺎري ﻳﺎ ﺣﺎدﺛﻲ ﻛﺮي آﻓﻴﺲ אﭼﮡ ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ﺗﻪ אﺳﺎن ﻋﺎرﺿﻲ‬ ‫ﻃﺮح ﻛﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮن ۽ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ۾ آﻓﻴﺲ ﻳﺎ אدאري ﺟﻲ ﻛﺎرﻛﺮدﮔﻲ ﭘﭡﺘﻲ ﻧﻪ رﻫﻲ‪ .‬אن ﻋﺎرﺿﻲ‬ ‫ڊﻳﻮﭨﻲ ﻻِء ﻫﺮ ﻛﻮ ﻧﺎرﻣﻞ ﭘﮕﻬﺎر ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﺟﻲ ُﮔﻬﺮ ﻛﻨﺪو‪ .‬אن ﻛﺮي אﺳﺎن אن ﺟﻮ ﺣﺴﺎب ﻛﺘﺎب ﻛﺮي אن ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻲ אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻓﻲ ﭜﺮﻳﻮن ﭤﺎ ۽ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ אﻫﺎ ﻓﻲ آﻓﻴﺲ ﭜﺮي ﭤﻲ אن ﻛﺮي אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ ﺑﻪ آﻓﻴﺲ ﮐﻲ ﺋﻲ ﻣﻠﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﻲ אﻫﮍو ﺷﻮق ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﭜﻠﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻏﻴﺮ ﺣﺎﺿﺮي ﺟﻮ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮕﻬﺎر ﮐﺎن ﭔﻴﮣﻮ ﻳﺎ ﭨﻴﮣﻮ ﭼﺆﮢﻮ‬ ‫אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﺮאﻳﻮ ۽ אن ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮐﻴﺴﻲ ﻣﺎن אن ﺟﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻲ ﻓﻲ ﭘﮡ אدא ﻛﺮﻳﻮ‪“.‬‬ ‫אﺳﺎن ﺳﭛ ﭼﭗ ﭤﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬אن ڏﻳﻨﻬﻦ אﺳﺎن ڌאرﻳﻦ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺷﻜﺮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ אﻫﻮ ﻗﺼﻮ ﻫﻚ‬ ‫אﻧﮉﻳﻦ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺳﺎن ﭤﻴﻮ ۽ ﭼﮝﻮ ﺟﻮ ﻣﻴﭩﻨﮓ ۾ ﺳﻮאل ﺑﻪ ﻫﻚ אﻧﮉﻳﻦ ﺋﻲ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ آﻓﻴﺲ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺟﻬﺎزن ﺟﺎ ﭼﻴﻒ אﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ۽ ﻛﺌﭙﭩﻦ אﭼﻲ وﻳﺎ‪ .‬אﺳﺎن ﻣﺎن ﻫﻚ‬ ‫ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺟﻮ ﻫﻲ ڌאرﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ ۾ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﻦ آﻓﻴﺴﺮن‬ ‫ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﻴﭧ ﻛﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﻲ ﻫﻲ ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ אﺳﺎن ڌאرﻳﻦ ﮐﻲ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬آﺋﻮن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫زﻣﻴﻨﻲ ﺣﻘﻴﻘﺘﻦ ﮐﺎن آﮔﺎﻫﻪ ﻛﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﻫﻲ אﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﻫﻚ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻞ ﻣﻌﺎﻫﺪي ﺗﻲ ﻣﻘﺮر ﻣﺪي‬ ‫ﻻِء ﻧﻮﻛﺮي ﻻِء آﻳﺎ آﻫﻴﻮن‪ .‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ אﺳﺎن ﺟﻮ ﭘﮕﻬﺎر ﻣﻜﺎﻧﻲ آﻓﻴﺴﺮن ﮐﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻲ ﻛﮇﻫﻦ‬ ‫אﺳﺎن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﮔﻬﮣﻮ ﺑﻴﺰאر ﻛﻨﺪאﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ڏﻳﮡ ﺑﺪرאن אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻛﻮرﻳﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ ڏﻳﻨﺪא ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻴﻞ ‪) Contract‬ﻣﻌﺎﻫﺪي( ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻜﺮ ۽ ﺻﺒﺮ‬ ‫ﺳﺎن ﻧﻮﻛﺮي ﻛﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻲ אﭸﺎ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﺗﻨﮓ ﻛﻨﺪאﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﻘﺎﻳﺎ ڏﺋﻲ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺋﻲ ﭨﭙﮍ ﭔﮅڻ ﻻِء‬ ‫ﭼﻮﻧﺪא‪.‬‬ ‫ﭘﺮ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫِﻦ ﻧﻮﺟﻮאن ﻛﺌﭙﭩﻦ ﮐﻲ ﻣﮍﻳﺌﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﭥﻲ آﻳﻮن‪ ،‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻧﻴﭟ‬ ‫אﺳﺎن ﺟﻲ ﺑﺎس ﺳﺎن ﺑﺤﺚ ﻛﺮي وﻳﭡﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻲ آﻓﻴﺲ ﻣﺎن ﻫﺮ ﺳﺎل ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﭔﻪ آﻓﻴﺴﺮ ﻳﻮﻧﺎﺋﭩﻴﮉ ﻧﺌﺸﻦ ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫אﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻِء ﺳﺌﻴﮉن ﻣﻮﻛﻠﻴﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻦ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺟﻮ אﻫﻮ ﺿﺪ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ رﮘﻮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﮀﻮ ﭤﺎ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﻴﻦ אﺳﺎن ڌאرﻳﻦ ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﮀﻮ ﻧﻪ؟ ﺗﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﺲ ﺗﻪ ﺑﺎﺑﺎ ﻫﻲَء אﺳﻜﺎﻟﺮ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻠﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺗﻪ ﭼﺌﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ وאرא ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ڌאرﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ڏﻳﻨﺪאﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺑﻪ ‪ UNO‬وאرא ﻗﺒﻮل ﻧﻪ ﻛﻨﺪא‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ אﺳﺎن وٽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮐﻮٽ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي אﺳﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﮘﺮא ﭘﮕﻬﺎر ڏﺋﻲ ﻫﺘﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﻻِء ﮔﻬﺮאﻳﻮ آﻫﻲ ﻧﻪ ﻛﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻋﻴﺎﺷﻲَء ﻻِء ﭔﺎﻫﺮ ﻣﻮﻛﻠﮡ ﻻِء؟ ۽ ﭘﻮِء ﻫﻮ ﭰﻠﻬﮍو‬ ‫ﻣﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻣﻮﭨﻴﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﭔﮅي אﺳﺎن ﺳﭝﻨﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ אﻓﺴﻮس ﭤﻴﻮ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻲَء אﺟﺎﻳﻮ ﺑﻴﻮﻗﻮﻓﻲَء ﺟﻮ‬ ‫ﺛﺒﻮت ڏﻧﻮ‪ .‬אﻧﻬﻲَء ﻛﺮي ﭘﺮدﻳﺲ ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺣﺎﻣﻲ ﭜﺮڻ وאري ﮐﻲ آﺋﻮن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺋﻲ אﻫﺎ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻛﻨﺪو‬

‫آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﮔﻬﺮ ﮀﮇڻ ﮐﺎن אڳ ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻫﺪي ﻧﺎﻣﻲ )‪ (Contract‬ﮐﻲ ﻏﻮر ﺳﺎن ﭘﮍﻫﻲ ۽ ﭘﻮِء ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر‬ ‫ﻛﺮڻ ﺗﻲ ڌאرﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﭘﻬﭽﻲ אن ﻣﻮﺟﺐ ﻛﻢ ﻛﺮي ۽ אﻫﻮ ﭘﮕﻬﺎر‪ ،‬ﻣﻮﻛﻠﻮن ۽ ﭔﻴﻮن ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن ‪ Expect‬ﻛﺮي‪ .‬אﻧﻬﻦ‬ ‫۾ ﺟﻲ ﮐﻮٽ ﭤﺎ ﻛﻦ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﻻِء ﺿﺮور ﭘﻜﺎري ﭘﺮ ﻓﺎﻟﺘﻮ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﻻِء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ אﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﮐﻲ ﺗﻨﮓ ﻧﻪ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺗﻪ אن ﺟﻮ‬ ‫אﺛﺮ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺗﻲ وﺟﻬﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ ﺟﭙﺎن‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻬﮍא‬ ‫אﻣﻴﺮ ﻣﻠﻚ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺸﻲ‪ ،‬ﻓﻠﭙﻴﻨﻮ ۽ ﻛﻮرﻳﻦ ﮐﻲ ﺧﻮﺷﻲَء ﺳﺎن ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ڏﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ אﻫﻲ ﭼﺌﻴﻮאن‪ ،‬ﻣﺤﻨﺘﻲ‪ ،‬ﭤﻮري ۾‬ ‫رאﺿﻲ ﭤﻴﮡ وאرא‪ ،‬אﺟﺎﻳﻮ ﺑﺤﺚ ﻧﻪ ﻛﺮڻ وאرא ۽ ﮔﻬﭧ ﻣﻮﻛﻠﻮن ﻛﺮڻ وאرא ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻛﺠﻬﻪ אﮀﺎ ﭘﻨﺎ ۽ ﻗﻠﻢ ﺿﺮوري آﻫﻲ‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻧﻮﻛﺮي دورאن ﻫﻚ دﻓﻌﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ آﻓﻴﺲ وאرن אﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﻫﻚ ﮐﻲ وزﭨﻨﮓ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻣﻮﻛﻠﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﺘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ אﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻧﻴﻮل אﻛﻴﮉﻣﻲ ۾ ”ﻣﺌﺮﻳﻦ ﺑﺌﺎﻟﺮن ۽‬ ‫ﻓﻴﻮل ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ“ ﺗﻲ ﻫﻔﺘﻮ ﮐﻦ ﻟﻴﻜﭽﺮ ڏﻳﮣﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﻛﻢ ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻫﺪي ﻣﻄﺎﺑﻖ אﺳﺎن ﻻِء ﺿﺮوري ﻧﻪ ﻫﻮ ﭘﺮ‬ ‫אﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن ڌאرﻳﻦ ﻣﺎن ﻛﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن אدאري ﺟﻮ ﺳﭡﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ ،‬آﺧﺮ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻫﺪي ۾ ﻧﻪ آﻫﻦ ﭘﺮ אﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ َ‬ ‫ﻛﺲ ﮐﺎﺋﻲ אﺳﺎن ﮐﻲ ﻓﺎﺋﺪو ڏﺋﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ אﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﻳﮇو ﭘﺮي وﭸﮡ ﻻِء ﭼﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾‪ ،‬ﺧﺎص‬ ‫ﻛﺮي ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ڏאﮐﮣﻲ ﺷﻬﺮ אﭘﻮح ﺟﻲ ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻨﻚ אﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮٽ ۾ ﺟﺘﻲ ﻣﺌﺮﻳﻦ אﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ‬ ‫۽ ﺟﻨﻬﻦ ﻻِء ﺟﭙﺎﻧﻲ אﻧﺠﻨﻴﺌﺮ رﮐﻴﺎ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ وﭸﮡ ﻛﺮي אن ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﺟﻮ ﺑﺎر אﺳﺎن ﺟﻲ אدאري ﮐﻨﻴﻮ ﻫﻮ‬ ‫۽ ﻫﺮ ﻣﻬﻴﻨﻲ ڏﻳﮃ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﻪ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﻻِء ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻛﻢ אﻫﮍو ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻮ ﻣﺎﻟﻲ ﻓﺎﺋﺪو ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﻚ ﻧﺌﻴﻦ ﺷﻬﺮ ۾ وﭸﻲ‪ ،‬ﻧﻮن ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ ﻧﻮﺟﻮאن ﺷﺎﮔﺮدن ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ﭤﻲ ۽ אﭘﻮح ﺷﻬﺮ ﺟﻮن‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ دﻟﭽﺴﭗ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻟﮑﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ڌאرﻳﺎن אن ﻛﻢ ﻻِء ﺗﻴﺎر ﺿﺮور ﭤﻴﺎ ﭘﺮ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﭘﻴﻦ ﺗﻪ אن ﻛﻢ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ ﮐﻴﻦ ﻣﻠﮡ ﺑﺪرאن אﺳﺎن ﺟﻲ آﻓﻴﺲ وאري אدאري ﮐﻲ ﻣﻠﻨﺪא ﺗﻪ ﻫﻮ ڍرא ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬אن ڊﻳﻮﭨﻲ ﻻِء‬ ‫ﭘﺌﺴﺎ ﻧﻪ ڏﻳﮡ ﺟﻮ אﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﻃﺮﻓﺎن אﻫﻮ ﺳﺒﺐ ڏﻧﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ آﭼﺮ وאري ڏﻳﻨﻬﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻮﻛﻞ وאري ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﺋﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو ﺗﻪ אن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺿﺮور ﻣﻠﻨﺪא ﺑﺎﻗﻲ ﻫﻔﺘﻲ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ ﻧﻪ ﻣﻠﻨﺪא‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻔﺘﻲ ﺟﺎ ﮀﻬﻪ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ אﺳﺎن ﺟﻲ ڊﻳﻮﭨﻲ ۾ ﺷﺎﻣﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﺎﻫﻲ ﻣﻼﻛﺎ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮن ﻳﺎ אﭘﻮح ﺷﻬﺮ ۾‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אﭘﻮح ﺷﻬﺮ ۾ وﭸﮡ ﻻِء‬ ‫ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻮ אوٽ ﻣﻮٽ ﭜﺎڙو‪ ،‬ﻓﻮر אﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻞ ۾ رﻫﺎﺋﺶ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻲ ﭨﻜﻲ‪ ،‬ﭨﺌﻜﺴﻲ ﺟﻲ ﭜﺎڙي ﺳﺎن ﮔﮇ روزאﻧﻲ‬ ‫ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﻮ ﺧﺮچ آﻓﻴﺲ ﻃﺮﻓﺎن ڏﻧﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬۽ ﻫﺎڻ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ وﭸﮡ ﻻِء ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻴﺎ אﺻﻮل‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﺮي ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ رﺿﺎ ﻣﻨﺪي ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ڏﻳﮑﺎري‪.‬‬ ‫אﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺳﺎﭤﻴﻦ אﻫﻮ ﺧﻴﺎل ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻢ ۾ אﻧﺘﻈﺎﻣﻴﻪ ﺟﻲ ﻣﺪد ﻛﺠﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻪ ﺧﻮش ﭤﻴﻨﺪא ۽ אﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل ﺗﻪ ﻧﻴﻚ ﻫﻮ ﭘﺮ ﮐﻴﻦ אﻫﻮ ﻛﻢ ‪ Un pleasant‬ﭤﻲ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻣﻴﮍ ﭠﺎﻫﻲ ﻣﻮن وٽ‬ ‫אﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ آﻳﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ אﭘﻮح وאﻧﮕﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻻِء ﺑﻪ ﻣﻦ آﺋﻮن ﮐﮣﻲ ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺮﻳﺎن‪.‬‬ ‫”ﭜﺎﺋﻲ آﺧﺮ آﺋﻮن ﮀﻮ وﭸﺎن؟“ ﻣﻮن ﮐﺎﻧﺌﻦ ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫”ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻲ אن ۾ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﺑﻪ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫”ﻻﺣﻮل وא�! ﮀﺎ ﻣﻄﻠﺐ؟ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺎ ﭘﺮאﮢﻲ ﺳﺎﻫﻴﮍي رﻫﻲ ﭤﻲ!“‬ ‫”ﻧﻪ ﺳﺮ!“ ﻫﻨﻦ ﭼﻴﻮ‪” ،‬אﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ﻟﮑﮡ ﻻِء ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻳﻦ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫”אﻫﻮ ﺗﻪ ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ אﻫﻮ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ڊﻳﻮﭨﻲ ﺟﻲ ﻣﺠﺒﻮري ﻛﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﺳﭻ ﭘﭻ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻲ وﭸﮡ ۾ ﻗﺒﺎﺣﺖ ﮀﻮ ﭤﻲ ﭤﺌﻲ‪“.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ אن ﺳﻮאل ﺟﻲ ﺟﻮאب ۾ ﻫﻨﻦ ﻫﻲ ﻧﻘﻄﺎ ﭔﮅאﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ﭨﻴﭽﻨﮓ ﻻﺋﻴﻦ ۾ אﭸﺎ ﻫﺎڻ دאﺧﻞ ﭤﻴﺎ آﻫﻦ אن ﻛﺮي ﻛﻨﻬﻦ אوﭘﺮي ﻫﻨﮅ ﺗﻲ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺗﻴﺎريَء ﺟﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ۾‬ ‫•‬ ‫ڏﮐﻴﺎﺋﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﻛﺮي ﻣﻮن ﻻِء אﻫﺎ ڏﮐﻲ ﻳﺎ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﭔﻲ ﭘﺎﺋﻨﭧ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﻫﻢ وﻃﻨﻲ ﺳﺎﭤﻲ ﭜﭵﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ אﻫﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ﺟﻮ ﭤﻜﺎﺋﻴﻨﺪڙ ﺳﻔﺮ‬ ‫•‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﻣﺎن ﻛﺎﺑﻪ אڏאم ﺳﮅو ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ڏي وﭸﮡ وאري ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر ﻣﺎن ﻣﻤﺒﺌﻲ وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﭔﻲ אڏאم‬

‫ﻻِء אٺ ﻛﻼכ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ אﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮﮢﻮ ﻫﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮔﺎدي وאري ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾ ﭘﻬﭽﻲ ﭨﻦ ﻛﻼﻛﻦ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﭔﻲ אڏאم ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﭽﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﭔﮅي ﻣﻮن ﮐﻴﻦ ﻫﺎﺋﻮﻛﺎر ﻛﺌﻲ ﺟﻮ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ אﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮڻ ﻳﺎ ﻫﻮאﺋﻲ‬ ‫ﺟﻬﺎز ﺟﻮ ڊﮔﻬﻮ ﺳﻔﺮ ﻣﻮن ﻻِء ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺴﺌﻠﻮ ﺗﻪ ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺸﺮﻃﻴﻚ אﻫﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻼﺋﻲ ﻛﻮ ﭔﻴﻮ‪ ،‬אﺳﺎن رﮘﻮ ﻧﻨﮉون ﻛﻨﺪא رﻫﻮن ﻳﺎ אﺧﺒﺎرن ﻻِء ﻛﺎﻟﻢ ﻟﮑﻨﺪא رﻫﻮن‪ .‬אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﻳﺎ ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﺣﻮل ﺟﻲ ﺗﻪ ﻛﻬﮍي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺠﻲ‪ .‬ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ‪ ،‬ﭤﮅﻛﺎر ۽ ﭼﻮڌאري ﺧﻮﺷﺒﻮِء ﺋﻲ ﺧﻮﺷﺒﻮِء‪ ...‬ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ دل ﭼﻮي‬ ‫ﺳﻮﭼﺠﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ دل ﭼﻮي ﻛﺎ ﭘﺮאﮢﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻳﺎد ﻛﺮي ﻟﮑﺠﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺳﺎن ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﻛﺠﻲ‪ .‬ﭼﺎﻧﻬﻪ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻲ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ אﺗﻲ ﺟﻮ אﺗﻲ ﻣﻠﻨﺪو رﻫﻲ‪ ...‬ﭔﻴﻮ ﮀﺎ ﮐﭙﻲ؟ ﻧﺎروي ﺟﻲ ﻫﻚ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ אورﻳﺴﻨﮉ ۾ ﻣﻮﺳﻢ ﺟﻲ ﺧﺮאﺑﻲَء‬ ‫ﻛﺮي אﺳﺎن ﺟﻲ אڏאم ‪ 24‬ﻛﻼכ ﻟﻴﭧ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬אورﻳﺴﻨﮉ ﻧﻨﮃڙو ﺷﻬﺮ ﺑﻠﻚ ﻓﺸﻨﮓ وﻟﻴﺞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ אﻳﺘﺮن ﻣﺴﺎﻓﺮن‬ ‫ﮐﻲ ﭨﻜﺎﺋﮡ ﻻِء ﻛﺎ وڏي ﻫﻮﭨﻞ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﭝﻨﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ ﺻﻮﻓﻦ ﺗﻲ وﻳﻬﻲ وﻗﺖ ﮔﺬאرﮢﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮐﺎن ﻛﻮ ﭔﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻧﻜﺮي ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ ﺟﻮ ﺳﺨﺖ ﻃﻮﻓﺎن ۽ ﺑﺮﻓﺒﺎري ﻛﺮي ﭤﮅ ﺟﻮ ﭘﺪ ﻛﺎﭨﻮ وﻳﻬﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻴﭟ ﻫﻮ‪ .‬אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻴﺸﻲ ﺟﻲ دريَء ۾ ﺗﺮ ﺟﻴﺘﺮي ﺑﻪ ﺳﻴﺮ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ אﺗﺎن אﻧﺪر אﻳﻨﺪڙ ﭤﮅي ﻫﻮא‬ ‫ﺟﺴﻢ ﮐﻲ ﭴﮡ ﮀﺮيَء وאﻧﮕﺮ ﻛﭙﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﭛ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻪ ﭴﮡ א� ﭔﮅي‪ .‬ﻛﺎﺋﻮﻧﭩﺮ ﺗﺎن ڏﻫﻪ ﭔﺎرﻫﻦ‬ ‫ﻛﻮرא ﻛﺎﻏﺬ وﭠﻲ אﭼﻲ ﭘﺮאﮢﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻟﮑﮡ ﺷﺮوع ﻛﻴﻢ‪ .‬ﭘﻨﺞ ﮀﻬﻪ ﺻﻔﺤﺎ ﻟﮑﻲ ﻛﺎﺋﻮﻧﭩﺮ ﺗﺎن ﭼﺎﻧﻬﻪ ۽ ﺑﺴﻜﭧ‬ ‫وﭠﻲ ﭤﻲ آﻳﺲ‪ .‬ﻣﺎﻧﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻧﻪ ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲَء ﻃﺮﻓﺎن אﺳﺎن ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﭼﺎﻧﻬﻪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ‪،‬‬ ‫ﺑﺴﻜﻴﭧ ۽ ﺳﺌﻨﮉوچ ﻣﻠﮡ ﺟﻮ ﻣﻔﺖ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻮرכ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﻣﻮن ﻻِء ﺳﺌﻨﮉوچ ﻳﺎ ﭘﻴﺰא ۽ ﺑﺮﮔﺮ ﻣﻤﻨﻮع ﻫﺌﺎ‪،‬‬ ‫אن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﭠﻠﻬﻲ ﭼﺎﻧﻬﻪ ۽ ﺑﺴﻜﭧ ﺑﻪ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﻼכ ﭔﻪ ﻟﮑﻴﻢ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﻼכ ﭔﻪ ﺳﻮﭼﻴﻢ ﭤﻲ ۽ אﻫﮍو ﻛﻼכ ﭔﻪ‬ ‫وﻳﭡﻲ وﻳﭡﻲ ﺟﻬﻮﭨﻮ ﺑﻪ ﮐﺎﺋﻲ ورﺗﻢ ﭤﻲ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﺋﻲ ﻧﻪ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ אک ﮀﻨﭛ ۾ ‪ 24‬ﻛﻼכ ﮔﺬري وﻳﺎ ۽ אﻋﻼن ﭤﻴﮡ ﺗﻲ‬ ‫אﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﻔﺮي ﭤﻴﻠﻬﻮ ﮐﮣﻲ אﭼﻲ ﺟﻬﺎز ﭜﻴﮍא ﭤﻴﺎﺳﻴﻦ‪ .‬۽ אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ אﻇﻬﺎر ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﭔﻴﻦ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺳﺎن ﻛﺮﻳﺎن‬ ‫ﻫﺎ ﺗﻪ ﭘﻚ َ‬ ‫ﻣﺎر ڏﻳﻦ ﻫﺎ ﺟﻴﻜﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ אﻳﮇو אﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮي אڌ ﭼﺮﻳﺎ ﭤﻲ ﭘﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫אﻫﮍن ﻣﻮﻗﻌﻦ ﺗﻲ ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﺳﺎن ﺟﻮ دروﻳﺶ ﺻﻔﺖ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل ﻳﺎد ﭤﻮ אﭼﻲ ﺟﻴﻜﻮ אﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﻫﺮ وﻗﺖ ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﮡ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﻟﮑﮡ ﻻِء زور ﭜﺮﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻲ ﻋﺎدت ﭘﺌﺠﻲ وﻳﻨﺪي אﻫﻮ‬ ‫ﺟﻨﮕﻞ ۾ אﻛﻴﻠﻮ ﺑﻪ ﺑﻮر ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬אﺳﺎن אن وﻗﺖ אﭠﻴﻦ ﻛﻼس ۾ ﭘﻬﺘﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ۽ ﻫﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﭘﻴﭩﺎرو ﺑﺪرאن‬ ‫ﻣﻴﺮﭘﻮرﺧﺎص ﺟﻲ ﺑﻠﮉﻧﮓ ۾ ﻋﺎرﺿﻲ ﻃﻮر ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﺮﻧﻞ ﻛﻮﻣﺒﺲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻴﻜﻨﮉ ورﻟﮉ وאر ۾ ﺟﭙﺎﻧﻴﻦ ﺟﻮ ﻗﻴﺪي‬ ‫)‪ (POW‬ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אﻫﻮ אﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ﮐﺎن אﺳﺎن وٽ ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل ﭤﻲ آﻳﻮ‪ .‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻔﺘﻲ ﺋﻲ ﻫﻮ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﺲ ۾ وﻫﺎري‬ ‫ﻣﻴﺮﭘﻮرﺧﺎص ﭜﺮﺳﺎن وﻫﻨﺪڙ ﺟﻬﻠﻮري ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺷﺎخ ﺗﻲ ﮔﻬﻤﺎﺋﮡ ﻻِء وﭠﻲ ﻫﻠﻴﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﺳﭛ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ۽ אن‬ ‫ﺟﻬﻠﻮريَء ﮐﺎن وڏﻳﻮن ﺷﺎﺧﻮن ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ وﻫﻨﺪي ڏﭠﻴﻮن ﻫﻴﻮﻧﺴﻴﻦ‪ .‬אﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﮔﻮري ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل‬ ‫ﺗﻲ ڏאڍي ﺣﻴﺮت ﭤﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻮ ﭔﮅو ﺗﻪ אﺳﺎن ﺗﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﺲ ۾ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد وﭠﻲ ﭤﻮ‬ ‫ﻫﻠﻲ ﺟﺘﻲ ﺻﺪر ﺟﻲ ﻧﻴﻮ ﻣﻴﺠﻴﺴﭩﻚ ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻓﻠﻢ ﭘﮡ ڏﻳﮑﺎرﻳﻨﺪو ﭘﺮ ﻫﻲ אﺳﺎن ﮐﻲ ڌوڙאﭨﻴﻞ ﭘﺎﮢﻲَء وאري‬ ‫ﺟﻬﻠﻮري ﺷﺎخ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ وﭠﻲ آﻳﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ אن ﻣﻴﺮאﻧﺠﻬﮍي ﭘﺎﮢﻲَء ۾ ﺟﻬﮍي ﺗﻬﮍي ﺳﺌﻤﻨﮓ ﺑﻪ ﻛﺌﻲ ۽‬ ‫ﮔﭗ ﻟﮙﻞ ﭘﻴﺮن ۾ ﺑﻮٽ ﭘﺎﺋﻲ وري אﭼﻲ ﻫﺎﺳﭩﻞ ﺟﻲ ﺑﺎٿ روم ۾ وﻫﻨﺘﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﭔﻴﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ آﭼﺮ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺎﺳﭩﻞ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻴﺲ ۾ אﺳﺎن ﺟﻮ ﭘﺮﻧﺴﭙﻞ ﻧﻤﻮﻧﺪאر ﭤﻴﻮ ۽ ﭼﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺟﻬﻠﻮري ﺷﺎخ ﺟﻲ ﭨﺮپ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو‪ .‬אﺳﺎن‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺟﻬﻠﻮري ﺷﺎخ ﺗﻲ وﭠﻲ ﻫﻠﮡ ۽ ﺑﻮر ﻛﺮڻ ﻻِء אﻓﺴﻮس ﺟﻮ אﻇﻬﺎر ﻛﻨﺪو ۽ אن ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾‬ ‫אڄ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد وﭠﻲ ﻫﻠﮡ ﻻِء ﭼﻮﻧﺪو‪ .‬ﭘﺮ אﻫﻲ ﺳﭛ אﺳﺎن ﺟﺎ ﭔﻠﻲَء وאرא ﺧﻮאب ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﺮﻧﻞ ﻛﻮﻣﺒﺲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﮍﻛﺪאر‬ ‫آوאز ۾ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﺎﻟﻬﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ آﺋﻮن ﺟﻬﻠﻮري ﺷﺎخ ﺗﻲ ﮔﻬﻤﺎﺋﮡ ﻻِء وﭠﻲ وﻳﻮ ﻫﻮس‪ .‬אڄ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻤﺮي ۾‬ ‫وﻳﻬﻲ אن ﺳﻴﺮ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾ ﻣﻀﻤﻮن ﻟﮑﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻋﻨﻮאن ﭤﻴﻨﺪو‪:‬‬ ‫‪Our Trip to Jhilory‬‬ ‫אﺳﺎن ﺗﻪ אﻫﻮ ﭔﮅي وﻳﺘﺮ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﭤﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ”کھاﯾا پيا کچھ نھيﮟ‪ ،‬گالس توڑا باره آنا“ وאرو ﺣﺴﺎب ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ‬ ‫ﺳﺎﺋﻴﻦ אﻫﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ۽ آﺧﺮي دﻓﻌﻮ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﺟﻴﻜﻲ אﺳﺎن ﻛﺌﮉٽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ ﮔﺬאرﻳﺎ אﻫﻲ ﭘﻨﺞ ﺋﻲ ﺳﺎل ﻛﺮﻧﻞ‬ ‫ﻛﻮﻣﺒﺲ אﺳﺎن ﺟﻮ ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل رﻫﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ אﺳﺎن ﮐﺎن ﻟﺌﺒﺮري ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮא ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ ۽ ﻛﻴﺘﺮא ﻣﻀﻤﻮن‬

‫ﻟﮑﺮאﻳﺎ ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺗﻘﺮﻳﺮون ﻛﺮאﻳﻮن ﺟﻮ אڄ ﺳﻨﺪس ﻣﻮن ﺟﻬﮍא ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺷﺎﮔﺮد ﻟﮑﮡ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﺎ ‪) Addict‬ﻋﺎدي( ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻛﻴﻼﺋﻲ ۽ ﺑﮏ ﺑﻪ ﻧﭥﻲ ﺳﺘﺎﺋﻲ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﮡ ﻻِء ﻛﻮ ﻛﺘﺎب آﻫﻲ ﻳﺎ ﻟﮑﮡ ﻻِء ﻛﺠﻬﻪ אﮀﺎ ﭘﻨﺎ‬ ‫۽ ﻗﻠﻢ آﻫﻲ‪.‬‬

‫אﺟﻨﺒﻲ ﻋﻮرت ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ۾ ﺧﻄﺮو‬ ‫ﺟﻬﺎز ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر ﻣﺎن אڏאﻣﮡ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪو ﻣﻤﺒﺌﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬ﮀﻬﻪ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺳﻔﺮ ﺗﻮڙي ﻣﻤﺒﺌﻲ אﻳﺌﺮ‬ ‫ﭘﻮرٽ ﺗﻲ אٺ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﻮ ‪ Stay‬ﻟﮑﮡ ﭘﮍﻫﮡ ۽ ﻧﻨﮉن ۾ ﮔﺬرﻳﻮ ۽ ﻫﺎڻ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﮐﺎن ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ڊﮔﻬﻲ אڏאم ۾ ﻟﻨﭻ ﺑﻌﺪ‬ ‫وﻗﺖ ﮔﺬאرڻ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻮن ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺳﺎن ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﻛﺮڻ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮنَء ﺑﻪ ﭼﻮﻧﺪא آﻫﻦ ﺗﻪ وﻗﺖ ﭘﺎس ﻛﺮڻ‬ ‫ﺟﻮ ﺳﭡﻮ ﻃﺮﻳﻘﻮ אﻫﻮ ﺋﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن ﺣﺎل אﺣﻮאل ﻛﺠﻲ ۽ وﭠﺠﻲ‪ .‬ﺟﻴﻠﻦ ۾ ﺳﺎﮘﻲ ﻛﻮﭠﮍيَء ۾ ﺑﻨﺪ ﻗﻴﺪي אﻫﻮ ﺋﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪא آﻫﻦ‪ .‬ڊﮔﻬﻦ ﺳﻔﺮن ﺗﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﺳﻮאر ﺑﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﻛﻨﺪא آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮ وאري ﺳﻴﭧ ﺗﻲ ﻫﻚ ﻋﻮرت‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮَء ﻛﺎ ﭨﻴﻦ אﻳﺠﺮ ﮀﻮﻛﺮي ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻧﻮﺟﻮאن ﻋﻮرت ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻮن ﮐﺎن ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻨﮃي ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻬﮣﻲ ﺑﻪ ﺿﺮور ﻫﺌﻲ‪ .‬ﮔﻬﮣﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﭙﮍن ۽ ﭔﻪ ﭼﺎر ﭘﺎﺗﻞ زﻳﻮرن ﻣﺎن אﻣﻴﺮ ﺑﻪ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﭡﻲ ﻫﺌﻨﮉ‬ ‫رאﺋﭩﻨﮓ ۾ ﻫﻦ ﭘﻨﻲ ﭜﻮر ﺗﻲ ﻛﺠﻬﻪ ‪ Notes‬ﻟﮑﻴﺎ אن ﻣﺎن ﻫﻮَء ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﺑﻪ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺮد ﻳﺎ ﻋﻮرت ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ‬ ‫ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻛﺮڻ ﻣﻮن ﻻِء ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭜﻠﻲ ﮐﮣﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﭘﺮ وﻳﺠﻬﮍאﺋﻲَء ۾ ﻫﻚ‬ ‫ﻟﻄﻴﻔﻮ ﭘﮍﻫﮡ ﻛﺮي ﻫﺎڻ آﺋﻮن ﭔﮇ ﺗﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮس‪ .‬אﻫﻮ ﻟﻄﻴﻔﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﻫﻮאﺋﻲ אڏאم ۾ ﻣﻮن ﺟﻬﮍي ﻫﻚ ﻣﺮد ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺮ ۾ وﻳﭡﻞ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺳﺎن ﻓﺮي ﭤﻴﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ۾ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﺳﻔﺮ ڊﮔﻬﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﻮﻟﻬﻪ ﺳﺎن وﻗﺖ ﮔﺬرﻳﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﮀﻮ ﻧﻪ ﭘﺎڻ ﻛﻨﻬﻦ ﭨﺎﭘﻚ ﺗﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ ﺧﻴﺎﻟﻦ ﺟﻲ‬ ‫ڏي وٺ ﻛﻴﻮن‪“.‬‬ ‫”ﻣﺜﺎل ﻃﻮر ﻛﻬﮍي ﻋﻨﻮאن ﺗﻲ؟“ ﮀﻮﻛﺮيَء ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫دﻟﭙﺸﻮري ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻦ ﻣﺮد ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺧﻮش ﭤﻲ ﭼﻴﻮ‪” :‬ﻣﺜﺎل ﻃﻮر ﻓﻀﺎﺋﻲ آﻟﻮدﮔﻲ ﻳﺎ ﮔﻠﻮﺑﻞ وאرﻣﻨﮓ وﻏﻴﺮه ﺗﻲ‪“.‬‬ ‫ﮀﻮﻛﺮيَء ﭼﻴﻮ“ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅ! ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﺟﻮאب ڏي‪ .‬ﭔﻜﺮي‪ ،‬ﮔﮇﻫﻪ ۽ ﻣﻴﻨﻬﻦ ﭨﺌﻲ ﺟﺎﻧﻮر ﮔﺎﻫﻪ ﮐﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ‬ ‫אﻫﻮ ﮀﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻜﺮي ﭘﻮﻟﮍﻳﻮن ﻻﻫﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﮔﮇﻫﻪ ﻟِﮇ ۽ ﻣﻴﻨﻬﻦ ﮀﻴﮣﻮ؟“‬ ‫ﻫﻤﺮאﻫﻪ ﭼﭗ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﮀﻮﻛﺮيَء ﭼﻴﺲ‪” :‬ﺗﻮﮐﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ‪ Shit‬ﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺳﻮ ﻫﻠﻴﻮ آﻫﻴﻦ ﮔﻠﻮﺑﻞ وאرﻣﻨﮓ ۽‬ ‫‪ Atmospheric Pollution‬ﺟﻬﮍن אﺷﻮز ﺗﻲ ﺑﺤﺚ ﻛﺮڻ‪“.‬‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﻋﻮرت ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﺟﻮﮐﻢ ﺳﻮﭼﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﮐﮣﺠﻲ אن ﻛﺮي ﻣﻮن ﺑﻪ ﻫﻦ אڏאم ۾ ﭼﭗ رﻫﮡ ﺟﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ‬ ‫ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺎڙﻳﺴﺮﻳﺎﮢﻲَء ﻣﻮن ﮐﺎن ﭔﻪ ﭨﻲ ﺳﻮאل ﭘﺎڻ ﻛﻴﺎ ﺗﻪ آﺋﻮن ﺑﻪ ﭘﻬﻠﻮאن ﻣﮍس ﭤﻲ ﭘﻴﺲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﮅيَء‬ ‫۾ ”ﻫﺴﺒﻨﮉ ﻣﺌﻦ“ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻨﺪא آﻫﻦ‪.‬‬ ‫”ﻫﻲَء ﻓﻼﺋﻴﭧ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻟﻮﻛﻞ ﭨﺎﺋﻴﻢ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻛﻨﻬﻦ وﻗﺖ ﭘﭵﻨﺪي؟“ ﻫﻦ ﭘﮁﻴﻮ ۽ אن ﺑﻌﺪ אﻫﻮ ﺑﻪ ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ آﺋﻮن ﻧﺌﺮوﺑﻲ‬ ‫وﭸﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن ﻳﺎ אﮘﻴﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ )ﻳﻮﮔﻨﮉא(‪ ...‬وﻏﻴﺮه‪ ،‬ﺗﻪ ﻣﻮن ﻳﻜﺪم ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﺗﻌﺎرف ﻛﺮאﺋﻲ ﭔﮅאﻳﻮﻣﺎﻧﺲ ﺗﻪ آﺋﻮن‬ ‫ﻣﺌﺮﻳﻦ אﻧﺠﻨﻴﺌﺮﻧﮓ ﺟﻮ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻴﺎن ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﻫﻦ אڏאم ﻣﺎن ﻟﻬﻲ رאت אﺗﻲ ﺗﺮﺳﻲ ﭔﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﺎِء روڊ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‬ ‫وﻳﻨﺪس‪.‬‬ ‫ﭘﺎڻ ﭔﮅאﻳﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻣﺎُء ﭘﻲُء ﮔﺠﺮאﺗﻲ آﻫﻦ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ وڏن ﺟﻮ ﮘﻮٺ ﮐﻤﭝﺎٽ آﻫﻲ ﭘﺮ ﭘﺎڻ ﭴﺎﺋﻲ ﻧﭙﻨﻲ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾ ۽‬ ‫אﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﻴﻨﺌﺮ‬ ‫ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ڊאﻛﭩﺮي ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﻮَء ﻳﻮروﻻﺟﺴﭧ آﻫﻲ‪ .‬ڊאﻛﭩﺮ رﺟﻨﻲ دﻳﺸﻤﮏ אﻫﻮ ﭔﮅאﺋﻲ ﻣﻮن ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﺗﻪ ﻟﮙﻲ ﻫﻮﻧﺪي ﺗﻪ ﻫﻮَء‬ ‫ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﭤﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﻛﻴﺌﻦ ﭴﺎﺋﻲ ﻧﭙﻨﻲ!‬ ‫”ﻧﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ אن ﺗﻲ ﺣﻴﺮت ﺑﻠﻜﻞ ﻧﻪ ﻟﮙﻲ آﻫﻲ“‪ ،‬ﻣﻮن ﭔﮅאﻳﻮﻣﺎﻧﺲ‪” ،‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא‪،‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﭘﺎﺳﻲ‪ ،‬ﮔﻬﮣﻲ ﻋﺮﺻﻲ ﮐﺎن ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪ ،‬ﻫﻨﺪو‪ ،‬آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو ۽ ﺑﻠﻮچ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺎڻ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ‬ ‫אﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻟﮇي وﻳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﭟ وאري ڏﻫﻲ ﺟﻲ آﺧﺮي ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻬﺎز ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ אﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ‬

‫ﻫﻦ َﺗﺮ ﺟﻲ وאﭘﺎر ﺗﻲ ﮀﺎﻧﻴﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻮن ﮐﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺿﺮور ﺣﻴﺮت ﭤﻲ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫”ﻛﻬﮍي ﻛﻬﮍي؟“ ﻫﻦ אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻬﭧ ﭘﭧ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻲ ۽ ﺟﻴﺴﻴﻦ آﺋﻮن ﭼﺎﻧﻬﻪ ﺟﻮ آﺧﺮي ڍכ ﭜﺮي ﻛﻮپ‬ ‫ﮐﻲ אﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﺣﻮאﻟﻲ ﻛﺮﻳﺎن‪ ،‬ﻣﻮن ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭼﻬﺮي ﺗﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﺗﺠﺴﺲ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻮאب ۾ دﻳﺮ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﻫﻦ‬ ‫وري ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ אﻫﺎ ﻛﻬﮍي ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫”ﻛﺎ ﺧﺎص ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻳﻮرﻻﺟﺴﭧ ﻓﻘﻂ ﻣﺮد ﭤﻴﻨﺪא ﻫﻮﻧﺪא‪“.‬‬ ‫ﻣﻮن ﮐﻴﺲ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ אﻫﮍي ﻃﺮح آﺋﻮن אﻫﻮ ﺳﻤﺠﻬﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ ﮔﺎﺋﻨﻜﺎﻻﺟﺴﭧ ﻓﻘﻂ ﻋﻮرﺗﻮن ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﭘﻮِء ‪1960‬ع ۾‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﻣﺌﭩﺮכ ۾ ﻫﻮس אﺳﺎن ﺟﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﺳﻮل אﺳﭙﺘﺎل ﺟﻲ ﻫﻚ ڊאﻛﭩﺮ ﺳﺎﻻرزאر ﻧﺎﻟﻲ ﭔﮅوﺳﻴﻦ ﺗﻪ אﻫﻮ‬ ‫ﮔﺎﺋﻨﻜﺎﻻﺟﺴﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﻼﻛﺎ ۾‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﻫﻦ وﻗﺖ آﺋﻮن אﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن ‪1985‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻚ ﺑﻪ ﻟﻴﮉي‬ ‫ڊאﻛﭩﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﮔﺎﺋﻨﺎﻛﺎﻟﺠﺴﭧ ﺳﭛ ﻣﺮد ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭼﻴﻨﻲ ۽ אﻧﮉﻳﻦ ﻋﻮرﺗﻮن ﺗﻪ ﮀﺎ ﺳﻠﻄﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ زאﻟﻦ ﺟﻲ ڊﻟﻴﻮري ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺮد ڊאﻛﭩﺮن ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ڊאﻛﭩﺮ رﺟﻨﻲ ﺑﻴﺤﺪ دﻟﭽﺴﭗ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻋﺎدت ﻫﻮﻧﺪي ﻳﺎ ﻫﻮَء ﺑﻪ وﻗﺖ ﭘﺎس‬ ‫ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﭼﻜﺮ ۾ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﻫﻮَء ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻮن ﺑﺎﺑﺖ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺸﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮁﻨﺪي رﻫﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺎڻ ﺑﺎﺑﺖ ۽‬ ‫ﺳﻨﺪس ڊאﻛﭩﺮي ﻓﻴﻠﮉ ﺑﺎﺑﺖ ﭔﮅאﺋﻴﻨﺪي رﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﭴﺎڻ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺧﺎص ﻛﺮي ﺑﻜﻴﻦ )ﮔﺮدن( ۾‬ ‫ﭘﭥﺮﻳﻮن ﭘﻴﺪא ﭤﻴﮡ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﻧﻘﻄﺎ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻻِء ﻫﺘﻲ ﻟﮑﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻣﺮض ۾ אﻳﮇو ﺗﻪ ﺷﺪﻳﺪ‬ ‫ﺳﻮر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﺧﻼﺻﻲَء ﮐﻲ אﻫﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺟﻬﺎز ﻣﻮڙي ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺟﻮ رخ‬ ‫ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻋﺎم ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ دوא ڏﻳﺌﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﻣﻘﺮر ﻛﻮرس ﺗﻲ ﺋﻲ رﮐﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﺷﻴﮉول ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﻬﺎز ﻣﻨﺰل ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ۽ ﭘﻮِء אﺗﻲ ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ אﺳﭙﺘﺎل ۾ دאﺧﻞ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻮن‬ ‫אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ڊאﻛﭩﺮ رﺟﻨﻲَء ﮐﻲ ﭔﮅאﺋﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﻫﻚ دﻓﻌﻲ אﺳﭙﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺑﺎرﺳﻠﻮﻧﺎ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﺮ ﮐﮣﻲ‬ ‫ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﭩﺎ ﭔﻴﭧ ڏي روאﻧﺎ ﭤﻴﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﻮڙﻫﻲ ﺧﻼﺻﻲَء ﮐﻲ ﮔﺮدي ۾‬ ‫ﭘﭥﺮيَء ﺟﻮ אﻫﮍو ﺗﻪ ﺷﺪﻳﺪ ﺳﻮر ﭤﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻮ ﻛﺮڙي وאﻧﮕﺮ ﭘﺌﻲ ﭰﭥﻜﻴﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﮐﻴﺲ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ‪ Pain Killer‬ڏﻧﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﻪ ﻫﻮ آرאم ۾ אﭼﻲ وﭸﻲ ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﻣﺎﻟﭩﺎ ﭘﻬﭽﻲ אﺗﻲ אﺳﭙﺘﺎل دאﺧﻞ ﻛﺮאﻳﻮن‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ אﺳﺎن ﺟﻮ وﻗﺖ ﺗﻲ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻟﭩﺎ ﭘﻬﭽﮡ ﺑﻪ ﺿﺮوري ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ אﻳﮇي ﺗﻪ ﺑﻲ ﭼﻴﻨﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ אﻧﺴﺎﻧﻲ ﺟﺎن ﺑﭽﺎﺋﮡ ﻛﺎرڻ אﺳﺎن وري ﭘﭡﻴﺎن ﭘﻴﺮ‬ ‫ﻛﺮي ﺑﺎرﺳﻠﻮﻧﺎ ﻣﻮﭨﻴﺎﺳﻴﻦ ﺟﺘﻲ ڊאﻛﭩﺮن ﻫﻦ ﺟﻲ ﻳﻜﺪم آﭘﺮﻳﺸﻦ ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫”ﺑﻠﻜﻞ ﺻﺤﻴﺢ ﭤﺎ ﭼﺌﻮ“‪ ،‬ڊאﻛﭩﺮ رﺟﻨﻲَء ﭼﻴﻮ‪” ،‬ﭘﭥﺮيَء ﺟﻮ ﻫﻲ ﺳﻮر ﻋﻮرت ﺟﻲ ‪ Delivery Pains‬وאﻧﮕﺮ ﺑﻴﺤﺪ ﺷﺪﻳﺪ ﭤﺌﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻗﺪﻳﻢ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﺎ ﺣﻜﻴﻢ ﭼﻮﻧﺪא ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﮔﺮدي ﺟﻮن ﭘﭥﺮﻳﻮن ﻣﺮدن ﮐﻲ ﻗﺪرت ﻃﺮﻓﺎن ﻋﻮرت‬ ‫ﺟﻲ ﭔﺎر ﭴﮣﮡ ﺟﻲ ﺳﻮر ﺟﻮ אﺣﺴﺎس ڏﻳﺎرڻ ﺟﻮ ذرﻳﻌﻮ آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫ڊאﻛﭩﺮﻳﺎﮢﻲَء ﺟﻮ אﻫﻮ ﺋﻲ ﻣﻄﻠﺐ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﺮﻳﻀﻦ ﮐﻲ אن وﻗﺖ ﻓﺮﺣﺖ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻲَء אذﻳﺖ رﺳﺎﺋﻴﻨﺪڙ‬ ‫ﭘﭥﺮي ﭘﻴﺸﺎب ذرﻳﻌﻲ ﺧﺎرج ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﺮدي ۾ ﭘﻴﺪא ﭤﻴﻨﺪڙ ﻫﻲ ﭘﭥﺮﻳﻮن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﺟﺰن ﺟﻮن ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﮔﺮدن ۾ ﭰﺎﺳﻲ ﺑﻴﻬﻦ‬ ‫•‬ ‫ﭤﻴﻮن‪ .‬אﻧﻬﻦ ﭘﭥﺮﻳﻦ ۾ ﻛﻲ ﺗﻪ אﻳﮇون ﻧﻨﮃڙﻳﻮن ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻮ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ دورﺑﻴﻦ ﺳﺎن ﺋﻲ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻛﻲ ﺑﺎدאم ﺟﻴﮇﻳﻮن ﺑﻪ ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻧﻨﮃﻳﻮن ﭘﭥﺮﻳﻮن ﻣﺜﺎﻧﻲ ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪﻳﻮن ﭘﻴﺸﺎب ﻣﺎن ﻧﻜﺮﻳﻮ وﭸﻦ ﭘﺮ وڏﻳﻮن ﭘﭥﺮﻳﻮن ﭘﻴﺸﺎب ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲَء ۾ ﭰﺎﺳﻴﻮ‬ ‫•‬ ‫ﭘﻮن ۽ ﺳﺨﺖ ﺳﻮر ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﺑﮣﺠﻦ ﭤﻴﻮن ﮀﻮ ﺗﻪ ﮔﺮدن ﮐﺎن ﻣﺜﺎﻧﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ وאري ﻧﺎﻟﻲ ﺗﻤﺎم ﺳﻮڙﻫﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ڏﻫﻪ ﺳﻴﻜﮍو ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ زﻧﺪﮔﻲَء ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺣﺼﻲ ۾‪ ،‬ﮔﺮدي ﺟﻲ ﭘﭥﺮي ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ ﭘﻮي‬ ‫•‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻚ אﻧﺪאزي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻨﺠﻦ ﻣﺮﻳﻀﻦ ۾ ﭼﺎر ﻣﺮد ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﮔﺮدي ﻣﺎن ﭘﭥﺮي ﻧﻜﺮڻ ﺑﻌﺪ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﺳﻴﻜﮍو אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ אﻣﻜﺎن رﻫﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﮀﻬﻪ ﺳﺖ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ‬ ‫•‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن وري אن ﺗﻜﻠﻴﻒ ۾ ﻣﺒﺘﻼ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﮔﺮدي ﺟﻲ ﭘﭥﺮﻳﻦ ﮐﻲ ﺳﺮﻛﻨﺪڙ ﭘﭥﺮﻳﻮن ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ אﻫﻲ ﮔﺮدن ﻣﺎن ِﺳﺮﻛﻲ ﭘﻴﺸﺎب ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲَء ڏي אﭼﻦ‬ ‫•‬ ‫ﭤﻴﻮن ۽ ﭘﻮِء ﻣﺎٺ ﻣﭡﻮڙي ۾ ﺧﺎرج ﭤﻴﻮ وﭸﻦ ﻳﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻮﺟﻮدﮔﻲَء ﺟﻮ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺧﻴﺰ אﻋﻼن ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫•‬

‫ﮔﺮدي ۾ ﭘﭥﺮيَء ﺟﻮن ﻋﻼﻣﺘﻮن ﻫﻲ آﻫﻦ‪ :‬ﭼﻴﻠﻬﻪ وٽ ﭘﭡﻴﺎن ﺳﺨﺖ ﺳﻮر ﺟﻴﻜﻮ ﻟﻬﮡ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﻪ وﭠﻲ‪.‬‬

‫•‬

‫ﭘﻴﺸﺎب ۾ رت ﺟﻮ אﭼﮡ ﻳﺎ ﭘﻴﺸﺎب ﺟﻮ رﻧﮓ ﮔﻼﺑﻲ ﻧﻈﺮ אﭼﮡ‪.‬‬

‫•‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﭘﭥﺮي ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﭘﻴﺸﺎب ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲَء ۾ ﻟﻬﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﭘﻴﺸﺎب ۾ ﺳﺎڙو ۽ ﻫﺮ ﻫﺮ אﭼﮡ ﺟﻲ ﺿﺮورت ﻣﺤﺴﻮس‬

‫ﮔﺮدي ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﭥﺮﻳﻮن ﻳﺎ ﻫﻚ ﭘﭥﺮي ﭤﺌﻲ ﭤﻲ אﻫﺎ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻛﺌﻠﺸﻴﻢ وאري ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﺌﻠﺸﻴﻢ‬ ‫•‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ אﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﻧﺎرﻣﻞ ﮐﺎڌي ﺟﻮ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ﺟﺰو ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﮇن ۽ ﻣﺸﻜﻦ )‪ (Muscles‬ﻻِء ﺿﺮوري آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻓﺎﻟﺘﻮ ﻛﺌﻠﺸﻴﻢ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﮔﺮدא‪ ،‬ﭘﻴﺸﺎب ۾ ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃي ﮀﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻛﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﺮدن ۾ ﻛﺌﻠﺸﻢ אﺗﻲ ﺋﻲ‬ ‫رﻫﺠﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﭘﭥﺮيَء ﺟﻲ ﺷﻜﻞ אﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻲ ﭘﭥﺮي ﺟﻴﻜﺎ ‪ Struvite‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ אن ۾ ﻣﺌﮕﻨﻴﺸﻴﻢ ۽‬ ‫אﻣﻮﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﭘﺮאڊﻛﭧ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬אﻫﮍﻳﻦ ﭘﭥﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﻣﻮﺟﻮدﮔﻲ ۾ ڊאﻛﭩﺮ ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ ﻟﻮڻ ۽ ﭼﻜﻨﺎﺋﻲ وאرﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫אﺳﺘﻌﻤﺎل ﻻِء ﻣﻨﻊ ﻛﺮي ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺸﺎب ۾ ﮔﻬﮣﻲ ﺗﻴﺰאﺑﻴﺖ ﻛﺮي ﺟﻴﻜﺎ ﭘﭥﺮي ﭤﺌﻲ ﭤﻲ אﻫﺎ ﻳﻮرכ אﺋﺴﮉ وאري ﭘﭥﺮي ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ אن ۾ ﻣﺮﻳﺾ‬ ‫•‬ ‫ﮐﻲ ﮔﻮﺷﺖ ﮔﻬﭧ ﮐﺎﺋﮡ ﮐﭙﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﭘﻴﺌﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭔﺎرﻫﻦ ﮔﻼس ﭘﺎﮢﻲ ﭘﻴﺌﺠﻲ‪ .‬ﭼﺎﻧﻬﻪ‬ ‫•‬ ‫ﻳﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﮔﻬﭩﺎﺋﻲ ﮀﮇﺟﻲ‪ .‬ﻋﻼج ﻻِء ڊאﻛﭩﺮ دوאﺋﻮن ﺑﻪ ڏﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺌﻠﺸﻴﻢ ﻳﺎ ﻳﻮرכ אﺋﺴﮉ ﭘﭥﺮﻳﻮن ﻧﻪ ﭠﻬﻦ‪.‬‬ ‫אڳ ۾ ﭘﭥﺮي ﻛﮃڻ ﺟﻮ ﻃﺮﻳﻘﻮ ﺻﺮف وڍ ﻛﭧ ﻫﻮ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺮﺟﺮي ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ אﻫﮍא ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﺎ ﻧﻜﺮي ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‬ ‫•‬ ‫ﺟﻦ ذرﻳﻌﻲ ﭘﭥﺮي ﮐﻲ ﺧﺘﻢ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺗﻪ ﻟِﭥﻮ ﭨﺮﭘﺴﻲ )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ‪Extracorporeal shock wave :‬‬ ‫‪ lithotripsy‬ﻳﻌﻨﻲ ‪ (ESWL‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ۾ ڊאﻛﭩﺮ ﺷﺎכ وﻳﻮز ذرﻳﻌﻲ وڏي ﭘﭥﺮيَء ﮐﻲ ﭜﭹﻲ ذرڙא ﻛﺮي ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﭘﻴﺸﺎب ذرﻳﻌﻲ ﻧﻜﺮﻳﻮ אﭼﻦ‪.‬‬ ‫ﮔﺮدي ﺟﻲ ﭘﭥﺮي ﻫﻚ ﻫﻠﻜﻲ ﺳﺮﺟﺮي ذرﻳﻌﻲ ﺑﻪ ﻛﮃي وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ )‪ (Tunnel Surgery‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ۾‬ ‫•‬ ‫ﺳﺮﺟﻦ ﻣﺮﻳﺾ ﺟﻲ ﭘﭟ ۾ ﻫﻚ ﺳﻨﻬﮍو ﺳﻮرאخ ﻛﺮي אن ۾ ﻫﻚ אوزאر وﺟﻬﻲ ﭘﭥﺮيَء ﮐﻲ ﻛﮃﻳﻮ وﭠﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻧﻴﻔﺮو‬ ‫ﻟﭥﻮﭨﻮﻣﻲ ﭘﮡ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﮔﺮدي ﻳﺎ ﭘﻴﺸﺎب ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲَء ۾ ﭰﺎﭤﻞ ﭘﭥﺮي ﮐﻲ ﻳﻮرﻳﭩﺮو אﺳﻜﻮپ ذرﻳﻌﻲ ﺑﻪ ﻛﮃﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ‪ Ureteroscope‬ﻫﻚ‬ ‫•‬ ‫ڊﮔﻬﻲ ﭨﻴﻮب ﺟﻬﮍو ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺮﻳﺾ ﺟﻲ ﭘﻴﺸﺎب وאري ﻧﺎﻟﻲَء )‪ (Urethra‬ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﺎﺋﻲ אﮘﻴﺎن ﻣﺜﺎﻧﻲ )‪ (Bladder‬۽‬ ‫‪ Ureter‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﺮﻳﭩﺮ אﻫﺎ ﺳﻮڙﻫﻲ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ذرﻳﻌﻲ ﭘﻴﺸﺎب ﮔﺮدن ﻣﺎن ﻣﺜﺎﻧﻲ ۾ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﭨﻴﻮب ۾ ﻛﺌﻤﻴﺮא ﺑﻪ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ذرﻳﻌﻲ ڊאﻛﭩﺮ ﭘﭥﺮيَء ﮐﻲ ڏﺳﻲ אن ﮐﻲ ﭜﭹﻲ ﺑﻪ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﮀﻜﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻛﮃي‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﻣﺮض ﺟﻲ ﻣﺎﻫﺮ ڊאﻛﭩﺮﻳﺎﮢﻲَء ﺟﻮ אﻫﻮ ﺋﻲ ﻣﻴﺴﺞ آﻫﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن ﮐﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﭘﻴﺌﮡ‬ ‫•‬ ‫ﮐﭙﻲ‪ ،‬ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ‪ 12‬ﮐﻦ ﮔﻼس‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﺟﺎ ﮔﺮدא ﮔﻨﺪ ﻛﭽﺮي ﮐﺎن ﻫﺮ وﻗﺖ ﺻﺎف رﻫﻦ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ آﻣﺪ‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﻟﻴﮉي ڊאﻛﭩﺮ رﺟﻨﻲَء ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻟﮑﻲ آﻫﻲ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﮐﺎن ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﺳﻔﺮ ﻛﻴﻮ ﺗﻨﻬﻦ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ڏאڏو ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﭘﮍڏאڏو אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ رאڄ ۾ ﮔﺠﺮאت )אﻧﮉﻳﺎ( ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﮐﻨﭝﺎٽ ﮐﺎن‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﭔﻴﭧ ﺗﻲ ‪1895‬ع ڌאري آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ אﺗﻲ ﻫﻚ ﻛﺎﭠﻴﺎوאڙي ﮐﻮﺟﻲ ﺟﻲ دﻛﺎن ﺗﻲ ﻧﻮﻛﺮ ﭤﻲ ﻛﻢ‬ ‫ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אﭼﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﭩﮍو ﮐﻮﻟﻴﻮ‪” .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﻲُء ‪1950‬ع ۾ אﺳﺎن ﺟﻲ ڏאڏي ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻤﭙﺎﻻ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫‪1960‬ع ۾ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎُء ﺳﺎن ﺑﮍودא ۾ ﺷﺎدي ﭤﻲ ۽ آﺋﻮن ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾ ﭴﺎﻳﺲ ۽ وڏي ﭤﻴﺲ‪ “.‬ﻫﻦ ﭔﮅאﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﺟﺘﻲ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ ،‬ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﻠﻨﺪא‪ .‬אﻧﻬﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﮔﺠﺮאت ﺟﺎ ﻫﻨﺪو آﻫﻦ ۽‬ ‫ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻛﻨﺎرن وאرن ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﮐﻮﺟﺎ )آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ(‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮي‪ ،‬ﺳﮏ‪ ،‬ﻫﻨﺪو ﺳﻨﮅي‪،‬‬ ‫ﻛﺎﭠﻴﺎوאڙي ﻣﻴﻤﮡ ۽ ﭔﻴﺎ ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪא‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻣﻼﻳﺎ )אڄ وאري ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ(‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﮐﺎن آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾‪ ،‬ﺟﺘﻲ‬ ‫ﺟﺘﻲ ﺳﻨﺪن رאڄ ﻫﻮ‪ ،‬אﺗﻲ آﻓﻴﺴﻮن‪ ،‬دﻛﺎن‪ ،‬رﻳﻠﻮي ﮐﺎﺗﻮ ۽ ﭔﻴﻮن ﺷﻴﻮن ﭠﺎﻫﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮن ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אن ﻛﻢ ﻻِء ﺳﭛ‬ ‫ﮐﺎن ﺳﻠﺠﻬﻴﻞ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‪ ،‬ﻋﻘﻠﻤﻨﺪ ۽ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻟﮙﺎ ﭤﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﻤﭣ‬ ‫אﻓﺰאﺋﻲ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﻃﻦ ﮀﮇي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻛﻤﺎﺋﮡ ﻻِء ﻫﻠﻲ رﻫﻦ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻣﻦ אﻣﺎن ﺑﻪ ڏﻧﻮ ﭤﻲ‬ ‫אن ﻛﺮي ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻫﭣ ﻫﻴﭟ آﻳﻞ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۾ رﻳﻠﻮي‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻢ ﻻِء אﻧﮕﺮﻳﺰن ڏﮐﮡ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﺗﺎﻣﻞ رﻫﺎﻛﻦ ﮐﻲ ﮔﻬﺮאﻳﻮ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ‪1860‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺳﺮﻛﺎر ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ‪30‬‬ ‫ﻫﺰאر ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﭨﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻣﻘﺎﻃﻲ )‪ (Contract‬ﺗﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻬﻨﮓ ﺻﺎف ﻛﺮڻ ۽ رﻳﻞ ﺟﺎ ﭘﭩﺎ‬ ‫وﮀﺎﺋﮡ ﻻِء آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﮔﻬﺮאﻳﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ۾ وڏو ﺗﻌﺪאد ﺳﮑﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺮي وﻳﺎ ﭔﻴﺎ وﻃﻦ وאﭘﺲ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ‪،‬‬ ‫אﭨﻜﻞ ‪ 7000‬ﮐﻦ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻴﻦ ﻛﺎﻧﭩﺮﺋﻜﭧ ﺧﺘﻢ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۾ رﻫﮡ ﭘﺴﻨﺪ ﻛﻴﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻫﻨﺪو ﺗﻮڙي ﻣﺴﻠﻤﺎن وאﭘﺎر ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‪ ،‬ﻛﻤﭙﺎﻻ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ‪،‬‬ ‫دאرאﻟﺴﻼم آﻳﺎ ۽ ﭨﻜﻲ ﭘﻴﺎ‪.‬‬ ‫وﻗﺖ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻲ אﻧﮉﻳﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﭘﻨﺠﺎب ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻫﻨﺪو وאﭘﺎري ﺑﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺤﺎل ﭤﻴﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬אن وﻗﺖ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‬ ‫وﺟﻮد ۾ ﻧﻪ آﻳﻮ ﻫﻮ אن ﻛﺮي ﻫﻲ ﺳﭛ אﻧﮉﻳﻦ ﺳﮇﺑﺎ ﻫﺌﺎ ﭼﺎﻫﻲ ﻛﻮ ﺑﮍودא ﺟﻮ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻫﺠﻲ‪ ،‬אﻣﺮﺗﺴﺮ ﺟﻮ ﺳﮏ‪ ،‬ﻻﻫﻮر‬ ‫ﺟﻮ ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ﻳﺎ ﺷﻜﺎرﭘﻮر ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ﻫﺠﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﺟﻮ אوﻻد אڄ ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﺳﮇאﺋﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻧﺌﺮوﺑﻲ‪ ،‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‬ ‫ﻳﺎ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮא אﻫﮍא آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ )ﮐﻮﺟﺎ(‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮي ۽ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو ﻣﻠﻨﺪא ﺟﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﺋﭧ ﺗﻠﻬﺎر‪ ،‬ﺳﮑﺮ ۽‬ ‫ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫אن وﻗﺖ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ آﻳﻞ ﮐﻮﺟﺎ‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮي‪ ،‬ﺳﻨﮅي‪ ،‬ﻫﻨﺪو ۽ ﮔﺠﺮאﺗﻲ دﻛﺎﻧﺪאر ۽ ﺳﻮدאﮔﺮ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻴﺎ ﻣﺤﻨﺖ‬ ‫ﻣﺰدوري ۽ ﭘﻮرﻫﺌﻲ ﻻِء آﻓﺮﻳﻜﺎ אﭼﻲ رﻫﻲ ﭘﻴﺎ ﭘﺮ ﭘﻮِء ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭔﻲ ۽ ﭨﻲ ﭨﻬﻲ )‪ (generation‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري آﻓﻴﺴﻦ‪ ،‬ﺑﺌﻨﻜﻦ ۽ ﭔﻴﻦ אدאرن ۾ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ﺑﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮن ﺗﻪ ﭘﺌﺴﻮ ﮔﮇ ﻛﺮي ﻧﻨﮃو وڏو ڌﻧﮅو ۽ אﻣﭙﻮرٽ‬ ‫אﻳﻜﺴﭙﻮرٽ ﺟﻮ ﻛﻢ ﺑﻪ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﻤﺖ אﻓﺰאﺋﻲ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ )ﺷﻴﺪﻳﻦ( ﮐﻲ‬ ‫ﻛﻨﭩﺮول ۾ رﮐﮡ ﻻِء ۽ آﻓﻴﺴﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﺎر ﻫﻼﺋﮡ ﻻِء ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﻛﻼرכ‪ ،‬ﭘﭩﻴﻮאﻻ ۽ ﻧﻨﮃي ﻟﻴﻮل ﺟﺎ آﻓﻴﺴﺮ ﮐﺘﺎ‬ ‫ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻫﺠﮡ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭼﺌﻴﻮאن ۽ ﻣﺤﻨﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻮنَء אﺋﻴﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ آﻧﺪو‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺗﻪ אﻧﮉﻳﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﭘﻮِء ﭘﻬﺘﺎ‪ ،‬אن ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ אڳ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ ﻛﻨﺎري ﻳﻌﻨﻲ אڄ ﺟﻲ ﻛﺮאﭼﻲَء ﮐﺎن ﮔﻮאدر‪ ،‬ﭘﺴﻨﻲ‪ ،‬ﭼﻬﺎ ﺑﻬﺎر‬ ‫)אﻳﺮאن ۽ ﻋﻤﺎن( ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ آﻳﺎ وﻳﺎ ﭘﺌﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻨﺪي وڏي ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﻧﻘﺸﻲ ڏي ﻧﻈﺮ ﻛﻨﺪאﺋﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪي ﺗﻪ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ‪ ،‬אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אوﻟﻬﻪ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﺎرن وאرن ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﺟﻲ وچ ۾ وאﭘﺎر‬ ‫وڙو ﻋﺎم ﺟﺎم ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮن ﻧﺸﺎﻧﻴﻮن ‪ 2000‬ﺳﺎل ﭘﺮאﮢﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺳﻤﻨﮉن ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﮔﻬﮣﻮ‬

‫ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮِء ﭘﻴﺌﻲ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﮐﺎن אڳ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﻧﺎﮐﺌﻮ ۽ ‪ explorer‬وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ‪1497‬ع ۾ ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽‬ ‫ﻟِﻨﮉيَء ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ‪ :‬ﻫﻦ ﮐﻲ אﺗﻲ وڏي ﺗﻌﺪאد ۾ ﻋﺮب ۽ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻲ ڏﺳﻲ ﻋﺠﺐ ﻟﮙﻮ‪ .‬وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻛﻴﭗ‬ ‫آف ﮔﮉ ﻫﻮپ وٽ ﭰﻴﺮو ﻛﺮي ﻣﭥﻲ אوﭜﺮ ﻛﻨﺎري وٽ אن ﻻِء ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﺳﻤﻨﮉ رﺳﺘﻲ אﻧﮉﻳﺎ ﭘﻬﭽﮡ‬ ‫ﺟﻮ ﮔﺲ ﮘﻮﻟﺠﻲ‪ .‬ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ ﺗﻪ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ﭼﻴﻦ وﻳﻨﺪي ﭴﺎڻ ﭤﻲ ﭼﻜﻲ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻫﻮ ﺳﻤﺠﻬﻪ‬ ‫۾ ﻧﻪ ﭘﺌﻲ آﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﻤﻨﮉ رﺳﺘﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﭘﻬﭽﺠﻲ‪ .‬ﭘﻮِء ﻳﻮرﭘﻴﻦ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ڏאﮐﮣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻛﺎﻧﺠﻲ ﻣﺎﻟﻢ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻣﺪد ﺳﺎن‪.‬‬ ‫وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ڏﭠﻮ ﺗﻪ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﺧﻮﺑﺼﻮرت ڌאﺋﻮ ﭔﻴﮍﻳﻮن آﻓﺮﻳﻜﺎ آﻳﻮن ﭤﻲ‬ ‫۽ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻋﺮب آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن ۾ ﻣﺴﺠﺪون ۽ ﮔﻬﺮ ﭠﺎﻫﻲ رﻫﻴﺎ ﭘﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬אﻧﮉﻳﻦ ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ‬ ‫ﻋﺎرﺿﻲ ﻃﻮر رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﭼﺆﻣﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻳﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻧﺠﮡ אﭸﺎ אﻳﺠﺎد ﻧﻪ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ ﺳﭵﻮ ﻛﻢ‬ ‫ﺳﮍﻫﻦ ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﻧﻨﮃن وڏن ﭔﻴﮍن ﮐﻲ ﻫﻚ ﻳﺎ ﻫﻚ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﭤﻠﻬﻲ ﻛﭙﮍي ﺟﺎ ﺳﮍﻫﻪ )‪ (Sails‬ﻫﻮﻧﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮא‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻃﺮف ﮐﺎن ﻟﮙﻨﺪي ﻫﺌﻲ אن ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف אﻫﻲ ﻛﺎٺ ﺟﺎ ﻧﻨﮃא ﺟﻬﺎز ﻫﻠﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻧﺎﮐﺌﺎ )‪ (Navigators‬ﺳﮍﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﭤﻮرو ﭘﺎﺳﻴﺮو رﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭔﻴﮍن ﮐﻲ ﭤﻮرو ﺳﺎﭴﻲ ﻳﺎ ﮐﺎﭔﻲ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﭡﻴﺎن ﭘﻴﺮ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻨﺪא‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮא ﺟﻲ ﺑﻨﺪ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﺟﻬﺎز אﺗﻲ ﺑﻴﻬﻲ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﻳﺎ ﻟﻬﺮن ﺟﻲ رخ ﺗﻲ ﺗﻮאﺋﻲ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬אﻫﮍن ﻣﻮﻗﻌﻦ ﺗﻲ ﻛﻨﺎرن‬ ‫وٽ ﻟﻜﻞ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﭼﻮر ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﭼﭙﻦ وאرﻳﻦ ﭔﻴﮍﻳﻦ ذرﻳﻌﻲ אﻧﻬﻦ ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭰﺮﻟﭧ ۽ ﻣﺎر ﻣﺎرא ﻛﺮي ﭜﭵﻲ‬ ‫وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﮐﺌﺎ אﺳﺎن وאﻧﮕﺮ ﮐﻠﺌﻲ ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﺟﻬﺎز ﻧﻪ ﻫﻼﺋﻴﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻨﺎرو ڏﻳﺌﻲ ﻫﻠﻨﺪא ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ڌאڙﻳﻞ )ﻗﺬאق( آﺳﺎﻧﻲَء ﺳﺎن ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬אڄ ﻃﺎﻗﺘﻮر אﻧﺠﮣﻦ ﻛﺮي אﺳﺎن ﺟﻬﺎزن ﮐﻲ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ‬ ‫ﻫﻨﮅ ﮐﻠﺌﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﻣﺎن وﭠﻲ وﭸﻮن ﭤﺎ ﭘﺮ ڌאڙﻳﻠﻦ ﺟﻮ ڊپ אڄ ﺑﻪ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﺎڻ ﭼﭙﻦ وאرﻳﻦ ﭔﻴﮍﻳﻦ )‪(Rowing Boats‬‬ ‫ﺑﺪرאن אﺳﭙﻴﮉ ﺑﻮٽ م אﭼﻦ ﭤﺎ ۽ אڄ ﻫﻨﻦ وٽ ﻛﻬﺎڙﻳﻦ ۽ ﮀﺮن ﺑﺪرאن آﭨﻮﻣﻴﭩﻚ ﻫﭥﻴﺎر آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﭘﺎڻ آﮘﺎﭨﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﺳﮍﻫﻪ ﺟﻲ ﭔﻴﮍﻳﻦ ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﺪא‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻮ دאروﻣﺪאر ﻓﻘﻂ ۽ ﻓﻘﻂ ﻫﻮאﺋﻦ ﺟﻲ رخ ﺗﻲ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﮅ وאري ﻛﻨﺎري ۽ ﮔﺠﺮאت ﺟﻲ ُﭘﻮرﺑﻨﺪر‪ ،‬אوﮐﺎ‪،‬‬ ‫ﻛﻨﮉﻻ‪ ،‬ﭜﺎوﻧﮕﺮ‪ ،‬ﺳﻮرت‪ ،‬ﮐﻤﭝﺎت‪ ،‬رﺗﻨﺎﮔﺮي‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ۽ ﻛﻮﭼﻴﻦ ﺟﻬﮍن ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﻣﺎن ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن‪ ،‬آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ‪ ،‬אﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮي‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮي ۽ ﻛﮁﻲ وﻏﻴﺮه ﺳﻴﺎري وאري ﭼﺆﻣﺎﺳﻲ ۾ ﻳﻌﻨﻲ ڊﺳﻤﺒﺮ ﮐﺎن ﻓﻴﺒﺮوري‬ ‫ﻣﻬﻴﻨﻲ אﻧﺪر אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن ﭔﻴﮍא ﻫﺎﻛﺎرﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ ﺗﻪ אﭼﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن ﻧﻜﺮﻧﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﭨﻲ ﭼﺎر ﻣﻬﻴﻨﺎ ﻣﺎل ﺟﻲ ﺧﺮﻳﺪ و‬ ‫ﻓﺮوﺧﺖ ﻛﺮي ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ אوﻧﻬﺎري وאرﻳﻮن ﭼﺆﻣﺎﺳﻲ ﺟﻮن ﻫﻮאﺋﻮن ﻣﺎﻧﺴﻮن )‪ (Monsoon‬ﻟﮙﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻨﺎرو ﮀﮇي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ אﻧﮉﻳﺎ ورﻧﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬وאﭘﺎر وﮢﺞ ﺟﻮ אﻫﻢ وﮐﺮ ﻋﺎج )ﻫﺎﭤﻲَء ﺟﺎ ڏﻧﺪ(‪ ،‬ﻣﺴﺎﻻ‪ ،‬ﺷﻴﺪي ﻏﻼم‪ ،‬ﻛﭙﮍو‬ ‫۽ ﻛﭙﻬﻪ وﻏﻴﺮه ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫אوﮢﻬﻴﻦ ﺻﺪيَء ۾ ﻫﻦ روﭨﻴﻦ ۾ אﻫﻢ ﺗﺒﺪﻳﻠﻲ آﺋﻲ‪ .‬ﻋﺮب ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻌﻴﺪ ﺳﻴﺪ ﺟﻴﻜﻮ ‪1806‬ع ﮐﺎن ﻋﻤﺎن ﺟﻮ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﮔﺎديَء ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ‪1832‬ع ۾ ﻣﺴﻘﻂ ﻣﺎن ﺑﺪﻻﺋﻲ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﭔﻴﭧ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻨﺰאﻧﻴﻪ ﻣﻠﻚ ۾ آﻫﻲ ﭘﺮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ وאﻧﮕﺮ אﻟﮗ ﻣﻠﻚ ﻫﻮ‪ .‬ﻋﺮب‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﺟﻲ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۾ ﻟﮇي אﭼﮡ ﻛﺮي ﻋﻤﺎن ﺟﻲ אﻫﻤﻴﺖ ﮔﻬﭩﺠﻲ وﺋﻲ ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ وאﭘﺎر وڙو‬ ‫وڌڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻋﻤﺎن ۾ ۽ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮא ﺑﻠﻮچ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﻫﻠﻴﺎ آﻳﺎ‪ .‬ﻫﻲ אﻫﻲ ﺑﻠﻮچ ﻫﺌﺎ‬ ‫ﺟﻦ ﺑﻌﺪ ۾ אﻳﻨﺪڙ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﻴﻮ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺟﻴﻜﺎ ﺑﻠﻮچ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ رﻫﻲ ﭤﻲ אﻫﻲ ﻫﻨﻦ ﺑﻠﻮﭼﻦ ﺟﻮ‬ ‫אوﻻد آﻫﻲ ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﺗﻮאرﻳﺨﻲ אﺣﻮאل ”ﻫﻲ ﭔﻴﭧ ﻫﻲ ﻛﻨﺎرא“ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ‬ ‫אﻫﻮ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﺷﺮوع ۾ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﮐﺎن ﺟﻴﻜﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ آﻳﺎ ﭤﻲ אﻧﻬﻦ ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪאد وڏو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻨﺪو‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ آﻳﺎ ﭤﻲ אﻧﻬﻦ ۾ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو ﮔﻬﮣﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻮنَء ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻫﻨﺪو ﺳﻴﺎم ۽‬ ‫ﻣﻼﻳﺎ ڏي ﻫﻚ ﻃﺮف‪ ،‬ﺗﻪ ﭼﻴﻦ ۽ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ڏي ﭔﻲ ﻃﺮف وﭸﻲ ﻧﻜﺘﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﻫﻨﺪن ۾ ﺳﻤﻨﮉ ﻣﭥﺎن ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ‬ ‫‪ taboo‬ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪن ﺳﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﻫﻮ ﺳﺎڌ ﭔﻴﻠﻮ ۽ אڏﻳﺮي ﻟﻌﻞ ﺟﺎ ﭘﻮﭴﺎري ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻻِء‬ ‫ﭘﺎﮢﻲ ﺧﻮف ۽ ﻧﻔﺮت ﻧﻪ ﭘﺮ ﭘﺎכ ۽ ﭘﻴﺎرو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﻤﻨﮉ رﺳﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ڏورאﻧﻬﻦ ﭔﻴﭩﻦ ڏي وﭸﻲ ﻧﻜﺘﺎ‪ .‬ﺳﺘﺮ وאري ڏﻫﻲ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺟﻬﺎز ﺟﮇﻫﻦ ﻻس ﭘﺎﻣﺎس‪ ،‬ﺑﺮﻣﻮدא‪ ،‬ﭨﺮﻧﻴﮉאڊ ﺟﻬﮍن‬

‫ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ אﺗﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪن ﺟﻲ ﺳﻴﻜﻨﮉ ۽ ﭤﺮڊ ﺟﻨﺮﻳﺸﻦ ﻧﻈﺮ آﺋﻲ‪ .‬ﺑﺮﻣﻮدא ﺟﻲ ﭔﻴﭧ ﺗﻲ ﻣﻠﻴﻞ ﻫﻚ‬ ‫ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺑﺎﺑﺖ אڄ ﮐﺎن ‪ 40‬ﺳﺎل ﮐﻦ אڳ وאري ﻫﻚ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﮇﻫﻦ אﺟﺮכ ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲُء ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ אﻫﺎ ﮀﺎ ﭤﻴﻨﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻲُء ﺑﺪرאن ﻫﻦ ﺟﻲ ڏאڏي ﮐﻴﺲ ﺟﻮאب ۾ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ אﻫﺎ ﻫﻚ ﮘﺎڙﻫﻦ ﮔﻠﻦ‬ ‫وאري ﭼﺎدر آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺳﻨﮅ ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭴﭧ אوڍﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل وﻗﺖ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﻣﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻮﻫﺮي‪ ،‬ﮐﻮﺟﺎ‪ ،‬ﻛﺎﭠﻴﺎوאڙي ﻣﻴﻤﮡ ۽ ﻫﻨﺪو ﺳﻨﮅي آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي אﻳﻨﺪא رﻫﻴﺎ‪،‬‬ ‫ﭘﺮ آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻫﻨﺪو‪ ،‬ﻣﻠﺒﺎري ۽ ﻛﻮﻛﻨﻲ وﻏﻴﺮه ﺑﻪ אﭼﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻨﺪو ﺑﺮﻫﻤﮣﻦ ﺳﻨﺪن زאﻟﻦ ﮐﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﭨﭙﮡ‬ ‫ﻻِء ﺳﺨﺘﻲَء ﺳﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﻫﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭔﻪ ﭨﻲ ﺳﺎل ﻛﻤﺎﺋﮡ ﺑﻌﺪ وري אﻧﮉﻳﺎ ﻣﻮﭨﻲ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﺟﻮ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻴﺪ ﺑﺎرﻗﺶ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻫﻨﺪن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ زאﻟﻦ ﮐﻲ وﭠﻲ אﭼﮡ ﻻِء ڏאڍو ﻫﻤﭥﺎﻳﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻨﺪو ﻋﻮرت ﺟﮇﻫﻦ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر אﭼﮡ ﻻِء ﺗﻴﺎر ﭤﻲ ﺗﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻫﻦ ﻻِء ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ذאﺗﻲ ﺟﻬﺎز ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ‪250‬‬ ‫ﺷﻠﻨﮓ אوאرڊ ﻃﻮر ڏﻧﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﻫﻨﺪو ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﻻِء زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﺟﻮ ﭘﺮאﮢﻮ ﻗﻠﻌﻮ ڏﻳﮡ ﺟﻮ وאﻋﺪو ﻛﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭘﺎﮢﻲَء‬ ‫ﺟﻲ ﭘﺎﺋﻴﭙﻦ ۾ ﭼﺎﻧﺪيَء ﺟﺎ ﻧﻠﻜﺎ ﻟﮙﺎﻳﺎ وﻳﺎ‪ .‬אﻧﻬﻲ دورאن ﮔﺠﺮאت ﺟﻲ ﻫﻨﺪو ﻋﻮرﺗﻦ‪ ،‬ﺑﺮﻫﻤﮡ ﭔﺎون ﺧﻼف ﺑﻐﺎوت ﺟﻮ آوאز‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻴﻮ ۽ ﻫﻮ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻴﻮن ۽ ﻫﻮ آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ﭤﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﮍﺳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻓﺮﻳﻜﺎ روאﻧﻴﻮن ﭤﻴﮡ ﻟﮙﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ אﻧﮉﻳﻦ )ﮐﻮﺟﻦ‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺪو‪ ،‬ﺳﻨﮅﻳﻦ‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻴﻦ‪ ،‬ﺳﮑﻦ ۽ ﭔﻴﻦ( آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אﭼﻲ ﭘﺎڻ ﻛﻤﺎﻳﻮ ۽‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻِء ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ אﺗﻲ ﻫﻨﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺳﺴﭩﻢ ﮐﻲ ﺳﭡﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﻫﻠﮡ ۾ ﻣﺪد ﻛﺌﻲ ۽ אن‬ ‫ڌرﺗﻲ ۽ אن ﺟﻲ رﻫﻮאﺳﻴﻦ ﻻِء ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮي ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ אﻧﮉﻳﻦ ﺟﻲ ﻏﻠﻂ ﻛﺮﺗﻮﺗﻦ‪،‬‬ ‫ﻛﻨﺠﻮﺳﭙﺎﺋﻲ ۽ ڌرﺗﻲَء ﺟﻲ ڌﮢﻴﻦ ﮐﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﻛﺮي‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﻻِء ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ دﻟﻴﻦ ۾ ﺳﺨﺖ ﻧﻔﺮت ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫אﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﺳﭟ ﺟﻲ ڏﻫﻲ ﮐﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ وﭸﮡ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪن‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰ‪ ،‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ۽ ﻓﺮﻳﻨﭻ ﺣﺎﻛﻤﻦ آزאدي ڏﻧﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻳﺎ ڏﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن אﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﻟﮇي وﭸﮡ ﺑﻌﺪ אﻧﮉﻳﻦ אﺗﻲ ﺋﻲ رﻫﻴﺎ ۽ وڏي ﺧﻴﺮ ﺧﻮﺑﻲ ﺳﺎن ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻣﻌﺎﺷﻲ‬ ‫ﻛﺎروﺑﺎر ﻫﻼﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ڏﭠﻮﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻻِء ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ )آﻓﺮﻳﻜﻦ( ﺟﻲ دﻟﻴﻦ ۾ ﻧﻔﺮت وڌﻧﺪي وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫אﻫﻮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ ﺗﻪ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﻣﺎن ﺟﺎن آزאد ﻛﺮאﺋﻴﺴﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻲ وﻳﻬﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ ۽ ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻮ ﻛﺎروﺑﺎر ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ آﻫﻲ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﺎﮘﻲ ﻏﺮﺑﺖ ﺟﻲ ﭼﻜﻲَء ۾ ﭘﻴﺴﺠﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬אن ﺟﻮ ﻧﺘﻴﺠﻮ‬ ‫אﻫﻮ ﺋﻲ ﻧﻜﺘﻮ ﺗﻪ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻬﮍن ﻟﻴﮉرن אﻧﮉﻳﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﻛﮃي ﮀﮇﻳﻮ‪ 4 .‬آﮔﺴﭧ ‪1972‬ع ﺗﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא‬ ‫ﺟﻲ ﺻﺪر ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ رﻫﻨﺪڙ אﻧﮉﻳﻦ ﮐﻲ )ﺟﻦ ۾ ‪ 90‬ﺳﻴﻜﮍو ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻫﺌﺎ( ﻣﻠﻚ ﮀﮇڻ ﻻِء ‪ 90‬ڏﻳﻨﻬﻦ ڏﻧﺎ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺮ ۾ אﻫﻮ ﭼﺌﻲ ﺣﻜﻢ ڏﻧﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺧﻮאب ۾ ڏﭠﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺧﺪא ﻫﻦ ﮐﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﮐﻲ ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ ڏﻳﮡ ﻻِء ﭼﺌﻲ رﻫﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻫﻚ ﻫﻚ ﭤﻲ ﻣﻠﻚ ﮀﮇي وﻳﺎ‪ .‬ﻛﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۽ אﻧﮉﻳﺎ ﺗﻪ ﻛﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻛﺌﻨﺎڊא‪ .‬ﮔﻬﮣﺎ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ ﺟﻮ‬ ‫אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﺮﭨﺶ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻓﻮج ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ دאدאﮔﻴﺮن ﻟﮇي وﻳﻞ אﻧﮉﻳﻦ ﺟﻲ دﻛﺎﻧﻦ ۽ ﮔﻬﺮن ۾ ﭰﺮﻟﭧ‬ ‫ﻛﺮي ﻓﻲ אﻟﺤﺎل ﺧﻮب ﺟﺎوא ﻛﻴﺎ‪ .‬אﻧﮉﻳﻦ ﺟﻮ ﻛﺎروﺑﺎر ۽ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ אﭼﻲ ﺗﻪ وﻳﻮن ﭘﺮ ﻫﻮ ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻨﺮ ﻣﻨﺪ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﻧﻪ אﻧﮉﻳﻦ وאﻧﮕﺮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﻧﻪ وري وאﭘﺎر وڙي ﺟﻲ آرٽ ﮐﺎن وאﻗﻒ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻦ אﻧﺪر‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ אﻳﻜﺎﻧﻮﻣﻲ وﭸﻲ ﭘﭧ ﺳﺎن ﻟﮙﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭜﻴﻨﮓ ﻛﺮي ﮀﮇي‪ .‬آﺧﺮ ۾‬ ‫ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﭜﭵﻲ وﭸﻲ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎن ﺑﭽﺎﺋﻲ‪ .‬ﮔﺠﺮאﺗﻴﻦ ﮐﻲ وري ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﮔﻬﺮאﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﮐﻴﻦ وאﭘﺎر ﺟﻮن‬ ‫ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن ڏﻧﻴﻮن وﻳﻮن‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻮﭨﻴﺎ ﮔﻬﮣﺎ ﻧﻪ آﻳﺎ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﺋﻲ ﻣﻮﭨﻲ אﭼﮡ وאرن ۾ ڊאﻛﭩﺮ رﺟﻨﻲ ﺟﺎ وאﻟﺪﻳﻦ ﺑﻪ آﻫﻦ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ אﺣﻮאل ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻛﻴﻮ אﭤﺌﻮن‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻨﺠﻬﻴﻞ ﺷﺨﺼﻴﺖ ۽ ﺳﻨﺪس ﻛﻴﻞ ﻇﻠﻤﻦ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن رﻫﻨﺪڙ אﻧﮉﻳﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﻛﮃڻ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲَء ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻛﺘﺎب ۽ ﻓﻠﻤﻮن אﭼﻲ ﭼﻜﻴﻮن آﻫﻦ אﻧﮉﻳﻦ ﮐﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻣﺎن ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ ڏﻳﮡ ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻋﻜﺎﺳﻲ ‪ The last king of Scotland‬ﻧﺎﻟﻲ ﻧﺎول ۽ אن ﺋﻲ ﺗﻲ ‪2006‬ع ۾ ﭠﻬﻴﻞ ﻓﻠﻢ ۾ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ‬ ‫وאري ﻛﻬﺎﮢﻲ ‪1991‬ع ﺟﻲ ﻫﻚ ﻓﻠﻢ ”ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ ﻣﺴﺎﻻ“ ۾ ﺑﻪ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﻨﺎز ﻧﺎﻧﺠﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻧﺎول ‪Child of‬‬ ‫‪ Dandelions‬۾ ﭘﮡ אن ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻐﺮب ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﭤﻴﻞ ﻫﻦ ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲَء ﺟﻲ ﻇﻠﻢ ﮐﺎن ﺳﭛ ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ وﻳﺴﭧ אﻧﮉﻳﺰ ﺟﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﻧﺎول‬

‫ﻧﻮﻳﺲ وي‪ .‬אﻳﺲ‪ .‬ﻧﺎﺋﻴﭙﺎل ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎول ‪ A bend in the River‬ذرﻳﻌﻲ ﻛﺮאﻳﻮ‪.‬‬

‫ﺧﻂ אﺳﺘﻮא ﺗﻲ ﺑﺮف ﺳﺎن ڍﻛﻴﻞ ﺟﺒﻞ‬ ‫ِ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ אﻳﺌﺮوﻳﺰ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ُﭘﭿ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾ ‪ Pride of Africa‬ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻮ‪ ،‬رאت ﺟﻮ אﭠﻴﻦ ﺑﺠﻲ ڌאري‬ ‫ﺑﺘﻴﻦ ﺳﺎن ﺟﻬﮗ ﻣﮗ ﻛﻨﺪڙ ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﻣﭥﺎن ﭰﻴﺮو ﻛﺮي ڏﮐﮡ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﮉ ﺗﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ אﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ‬ ‫אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻟﺌﻨﮉ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺣﺒﺸﮡ אﻳﺌﺮﻫﻮﺳﭩﺲ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ وﻗﺖ ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ ﻣﻮن وאري‬ ‫دريَء ﻣﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺟﺒﻞ ﻣﺎﺋﻮﻧﭧ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﻫﺎ ۽ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ وאري دريَء ﻣﺎن ﻣﺎﺋﻮﻧﭧ ﻛﻠﻤﺠﺎرو ﻧﻈﺮ‬ ‫אﭼﻲ ﻫﺎ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺒﻞ )‪ (Mount Kenya‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن אﺗﺎﻫﻮن ﺟﺒﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮن אﺗﺎﻫﻴﻮن ﭼﻮﭨﻴﻮن ﺑﺎﺗﻴﺎن )‪(Batian‬‬ ‫‪ 5200‬ﻣﻴﭩﺮ‪ ،‬ﻧﻴﻼﺋﻦ )‪ 5100 (Nelion‬۽ ﻟﻴﻨﺎﻧﺎ ‪ 5000‬ﮐﻦ ﻣﻴﭩﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻤﺎﻟﻴﺎ ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ‬ ‫אﺗﺎﻫﻴﻦ ﭼﻮﭨﻲ وאرو אﻳﻮرﻳﺴﭧ ﺟﺒﻞ ‪ 8850‬ﻣﻴﭩﺮ אﺗﺎﻫﻮن آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ אﺗﺎﻫﻮن ﺟﺒﻞ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻫﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻧﺎﻟﻮ ‪1865‬ع ۾ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺑﺮﭨﺶ ﺳﺮوﻳﺌﺮ ﺟﻨﺮل אﺋﻨﮉرﻳﻮ وאﮔﻬﻪ ﺟﻲ ﺳﻔﺎرش ﺗﻲ رאﻳﻞ ﺟﺎﮔﺮאﻓﻴﻜﻞ‬ ‫ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ وאرن رﮐﻴﻮ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻪ אن ﮐﺎن אڳ אﻳﻮرﻳﺴﭧ ﺟﺒﻞ ‪ Peak XV‬ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻨﮅرﻫﻴﻦ ﭼﻮﭨﻲ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﻛﻴﻨﻴﺎ‬ ‫ﺟﺒﻞ ﮐﻲ אﺗﻲ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻗﺒﻴﻼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺎﻟﻦ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ ﭘﻮِء ‪1849‬ع ۾ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺒﻞ رﮐﻴﻮ‪.‬‬ ‫אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ وﺟﻮد ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪British East Africa ،‬‬ ‫‪ Protectorate‬ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪1920 .‬ع ﮐﺎن ﭘﻮِء אﻧﮕﺮﻳﺰن אﻫﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﺪﻻﺋﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺒﻞ ﺗﺎن ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ رﮐﻴﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ‪ Kenia‬ﻟﮑﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﻮِء ‪ Kenya‬ﻟﮑﺠﮡ ۾ آﻳﻮ‪1963 .‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎري‬ ‫ﻛﻲ ُ‬ ‫ﻛ ُ‬ ‫ﻮﻳﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ‬ ‫ڏﻧﻲ ۽ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺻﺪر ﺑﮣﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺑﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﺮﻗﺮאر رﮐﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ِ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻛﺘﺎب آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ Facing Mount Kenya :‬אن ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن אﻳﮉﻳﺸﻦ‬ ‫‪1938‬ع ۾ ﮀﭙﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺻﺪر ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻِء אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﺎح ﺟﻮ‬ ‫درﺟﻮ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ ،‬אن ﺟﻮ אﺣﻮאل אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻛﻨﺪאﺳﻴﻦ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﺎن آزאدي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ دورאن ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﭘﺮﺟﻮش ﺗﻘﺮﻳﺮون ﻛﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬אﻫﻲ אﺳﺎن ﻛﺎﻟﻴﺞ وאرن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ )ﺟﮇﻫﻦ ‪1960‬ع ۾ ﻣﺌﭩﺮכ ۾ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ( אﻫﮍي ﺷﻮق‬ ‫ﺳﺎن ﭔﮅﻧﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ۽ ﺟﻮﻣﻮﮐﻲ אﺋﻴﻦ ﻫﻴﺮو ﺗﺼﻮر ﻛﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﺘﺮ وאري ڏﻫﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوع وאرن ﺳﺎﻟﻦ ۾‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد ذوאﻟﻔﻘﺎر ﻋﻠﻲ ﭜﭩﻲ ﺟﻮن ﺗﻘﺮﻳﺮون ﭔﮅﻧﺪא ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﻴﺮو ﺗﺼﻮر ﻛﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺒﻞ ﺗﻲ ۽ אن ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻴﻦ ﺑﺎﺗﻴﺎن‪ ،‬ﻧﻴﻼﺋﻦ وﻏﻴﺮه ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ وﭸﮡ )‪ (expedition‬ﺟﻲ אﺣﻮאل ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﻣﺎرﻛﻴﭧ ۾ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻬﮍوכ‪ :‬ﺳﺮ ﻫﺎﻟﻔﻮرڊ ﻣﺎﻛﻨﺪر ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ‪ The First Ascent of Mount Kenya‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺎﺗﻴﺎن ﭼﻮﭨﻲَء ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻛﺘﺎب ‪ H.W.Tilman‬ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ‪ Snow on the Equator‬آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﺗﺎن ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد آﻳﻮ ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ ‪1849‬ع ۾ ﺟﻮﻫﺎن ﻟﮉوگ ﻛﺮאف ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺟﺮﻣﻦ ﻳﻮرﭘﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻫﻦ ﺟﺒﻞ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﺠﮡ ﺟﻮ אﺣﻮאل دﻧﻴﺎ ﮐﻲ ڏﻧﻮ ﺗﻪ ﺳﺎﺋﻨﭩﻴﻔﻚ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ אﻫﻮ ﭔﮅي ﺣﻴﺮت ۾ ﭘﺌﺠﻲ وﻳﺌﻲ ﺗﻪ ﻟﮉوگ ﻛﺮאف‬ ‫ﺟﻴﻜﻮﻫﻦ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﺮف ﺳﺎن ڍﻛﻴﻞ ﭼﻮي ﭤﻮ‪ ،‬وאﻗﻌﻲ ﺳﭻ ﺑﻪ آﻫﻲ ﻳﺎ ﻧﻪ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺟﺒﻞ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ‪Location‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭔﺎرﻫﻮﺋﻲ ﺳﺨﺖ ﮔﺮﻣﻲ אﺗﻲ ﭜﻼ ﺑﺮف ﻛﻴﺌﻦ ﭤﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﺧﻂ אﺳﺘﻮא وאرو ﺑﻴﻠﭧ‬ ‫ﺑﻠﻜﻞ ﺧﻂ אﺳﺘﻮא وٽ آﻫﻲ ۽ ِ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ! ﻫﻲ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﮔﻮرک ﻫﻞ ﺟﻲ ﭼﻮﭨﻲَء ﺗﻲ ﺟﻮن ﺟﻮﻻِء ﺟﻲ ﻣﻬﻴﻨﻦ ۾ ﺑﻪ אﻳﮇو‬ ‫ﭤﮅﻛﺎر رﻫﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ رאت ﺟﻮ ﺳﻮڙ ﭘﺎﺋﻲ ﺳﻤﻬﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ ڏﻧﺪﻳﻦ آﮜﺮﻳﻮن אﭼﻲ وﻳﻮن ﺗﻪ دאدو ﺟﻬﮍو‬ ‫ﺿﻠﻌﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ אﻧﻬﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ۾ ﭘﺎﮢﻲ ﺑﻪ ﭨﻬﻜﻲ ﭤﻮ אﺗﻲ אﻫﮍي ﭤﮅ ﭜﻼ ﻛﻴﺌﻦ ﻣﻤﻜﻦ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺒﻞ ﺧﻂ אﺳﺘﻮא وאري زﻳﺮو ڊﮔﺮي وﻳﻜﺮאﺋﻲ ﭰﺎכ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ڏﮐﮡ ۾ آﻫﻲ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن אﻳﺘﺮو ﭘﺮي‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﻛﺮאﭼﻲَء ﮐﺎن ﭠﭩﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ آﺳﭙﺎس وאري ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ﻗﺒﻴﻠﻲ ﻣﺎﺳﺎﺋﻲ )‪ (Maasai‬ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ )ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻴﻢ َﺑﺪو ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺟﺎ آﻫﻦ(‪ ،‬رﻫﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ وﻫﭧ ﺟﺒﻞ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﭼﺮאﮔﺎﻫﻦ ۾ ﭼﺎرﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﺒﻞ ﮐﻲ ‪ Ol Donyo Keri‬ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺒﻞ ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ رﮐﻨﺪڙ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﻛﺘﺎب ﺟﻴﻜﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ وאري ﺑﻚ אﺳﭩﺎل ۽ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻻﺋﻮﻧﺞ ۾ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻫﻲ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ אﻣﻴﻦ ۽ ﭨﻴﭩﻠﻲ ﺟﻮ ﻟﮑﻴﻞ ‪On God’s Mountain‬‬

‫‪‬‬

‫ﻫﺎﻣﺶ ﻣﺎﻛﻠﻨﻴﺲ ﺟﻮ ‪The Price of Adventure‬‬

‫‪‬‬

‫ﻓﻴﻼﺋﺲ ﺟﻮ ‪ No Picnic on Mount Kenya‬وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن אﺗﺎﻫﻴﻦ ﺟﺒﻞ ﻛﻠﻤﻨﺠﺎرو ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ אﺳﺎن ﺗﮇﻫﻦ ﭔﮅو ﺟﮇﻫﻦ אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻮ ﻧﺌﻮن ﻧﺌﻮن ﺷﻮق ﭘﺌﺪא ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ۽ אﺳﺎن ﺟﻲ دﻟﭙﺴﻨﺪ ﻟﻴﮑﻜﻦ ۾ אرﻧﻴﺴﭧ ﻫﻴﻤﻨﮕﻮي ﺑﻪ ﻫﻚ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﺳﺎن ﻫﻦ ﻟﻴﮑﻚ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ‪ The Snows of Kilimanjaro‬ﭘﮍﻫﻴﻮ ﻫﺌﻮﺳﻴﻦ‪ .‬אرﻧﻴﺴﭧ ﻫﻴﻤﻨﮕﻮي ‪1899‬ع‬ ‫۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ رﻳﺎﺳﺖ אﻟﻴﻨﻮس ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻣﭥﻴﻮن ﻛﺘﺎب ﻫﻴﻤﻨﮕﻮي ﺟﻮ ﻣﺎﺳﭩﺮ ﭘﻴﺲ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮ ﺑﻌﺪ ﻟﮑﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ אﺧﺒﺎري ﻧﻤﺎﺋﻨﺪي ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن وﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﻫﻲ ﻛﺘﺎب ‪1936‬ع ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ‪Esquire‬‬ ‫ﻣﺌﮕﺰﻳﻦ ۾ ﮀﭙﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻠﻤﻨﺠﺎرو ﺟﺒﻞ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ אﺳﻜﻮل وאرن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭨﻲ אﻟﮗ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﭨﺎﻧﮕﺎ ﻧﻴﻜﺎ‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ ﻧﻴﺎﺳﺎ ﻟﺌﻨﮉ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﺟﻮن ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﭨﭙﺎل ﺟﻮن ﭨﻜﻠﻴﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي אﺳﺎن ﺧﻮش ﭤﻴﻨﺪא‬ ‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻛﻠﻤﻨﺠﺎرو ﺟﺒﻞ )ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ אوﺣﺮو ﭼﻮﭨﻲ ‪ 5900‬ﻣﻴﭩﺮ אﺗﺎﻫﻴﻦ آﻫﻲ( ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ۾ אﺗﺎﻫﻮن ﺟﺒﻞ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﭔﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻣﺎﺋﻮﻧﭧ ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﭙﺎن ﺟﻲ ُﻓﻮﺟﻲ ﺟﺒﻞ وאﻧﮕﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﺟﺒﻞ ﺧﻮﺑﺼﻮرت‬ ‫ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻦ ﺟﻮن ﭼﻮﭨﻴﻮن ﺑﺮف ﺳﺎن ڍﻛﻴﻞ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﺎﺋﻮﻧﭧ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ُﻓﻮﺟﻲ ﺟﺒﻞ ۾ ﺗﻪ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﺟﻬﮍאﺋﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﺎﺳﻦ ﮐﺎن ﻫﻚ ﺟﻬﮍو ‪ Slope‬ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﺒﻠﻦ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﮐﻲ ﻓﺮﻳﻨﭻ ﻟﻴﮑﻚ روﻻﻧﮉ ﺟﻮ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ ﻛﺘﺎب ‪ From Kenya to Kilimanjaro‬ﻛﺘﺎب ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻲ ﺿﺮور ﺻﻼح ڏﻳﻨﺪس‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺣﺒﺸﮡ אﻳﺌﺮ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﮐﺎن ﺳﻨﺪس אﻳﺌﺮﻻﺋﻴﻦ ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻴﻴﻨﺎ אﻳﺌﺮوﻳﺰ ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮁﻴﻢ‪ .‬آﺧﺮي دﻓﻌﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﺟﻬﺎز ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ‪1975‬ع ۾ آﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ אن وﻗﺖ ﺧﻮאب ﺧﻴﺎل ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא وﻳﻨﺪي‬ ‫دﺑﺌﻲ‪ ،‬دوﺣﺎ ﻋﺮب אﻣﺎرت ﺟﻬﮍא ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﻛﺎ ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﻛﻤﭙﻨﻲ ﮐﻮﻟﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪא ﻳﺎ אن ﮐﻲ ﻫﻼﺋﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪא‪ .‬אن وﻗﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎز رאﻧﻲ ﺗﻮڙي ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ )‪ (PIA‬ﻫﻼﺋﮡ ۾ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺑﻮل ﺑﺎﻻ ﻫﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﮐﻲ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭨﺎنُء ﻫﻮ ﺗﻪ‬ ‫אﺳﺎن وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻴﻮن‪ .‬אن وﻗﺖ אﻫﻮ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﻮﺳﻴﻦ ﺗﻪ ُﺑﺮن אﻓﻌﺎﻟﻦ ﻛﺮي אﺳﺎن ﺟﻮ אڄ ﺟﻬﮍو ﺣﺎل ﺑﻪ ﭤﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ‪ UAE‬ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺷﺮوع‬ ‫ﻛﻴﻮن‪ ،‬دﻧﻴﺎ ﺟﻮن ﻣﺸﻬﻮر آرאﻣﺪه ۽ אﻣﻴﺮ ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻨﺪﻳﻮن‪.‬‬ ‫ﻧﺎدﻳﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻛﻴﻨﻴﻦ אﻳﺌﺮﻫﻮﺳﭩﺲ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻲَء ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ )‪1977 (Kenya Airways‬ع ۾‬ ‫ﺷﺮوع ﭤﻲ ۽ אڄ ﻫﻦ وٽ ‪ 26‬وڏא ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ﺳﺮאﺳﺮي ﻋﻤﺮ אﭠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺟﻬﺎز‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻳﻮرپ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۾ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﮀﻬﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ۾ ‪ 15‬ﻟﮏ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺳﻔﺮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ۽‬ ‫אﻋﻠﻲ ۽ אﻣﻴﺮ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﻣﺎن آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻣﻘﺮر وﻗﺖ ﺗﻲ ﻫﻠﻦ ﭤﺎ ۽ ﻣﺴﺎﻓﺮن‬ ‫ﻫﻲَء ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻮ ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻴﺎل رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺟﻲ ﭘﻬﻠﻮَء ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﺗﺮﺟﻴﺢ ڏﻧﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ “.‬ﻧﺎدﻳﺎ‬ ‫ﭔﮅאﻳﻮ‪” ،‬ﭨﻴﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ۾ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲَء ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﭔﻪ ﺣﺎدﺛﺎ ﭘﻴﺶ آﻳﺎ آﻫﻦ‪ “.‬۽ אﻧﻬﻦ ﭔﻨﻬﻲ ﺣﺎدﺛﻦ ﮐﺎن آﺋﻮن ﭼﮝﻲ رﻳﺖ‬ ‫وאﻗﻒ ﻫﻮس‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ אﻳﺌﺮوﻳﺰ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﻮﺗﻤﺎر ﺣﺎدﺛﻮ ‪ 31‬ﺟﻨﻮري ‪2000‬ع ﺗﻲ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻨﺪن ﻓﻼﺋﻴﭧ ﻧﻤﺒﺮ ‪ 431‬ﺟﻲ ‪A310‬‬ ‫אﻳﺌﺮﺑﺲ ‪ 179‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﻛﻮﭨﺎ ڊي آﺋﻮري ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ אڏي ﻋﺎﺑﺪ ﺟﺎن ﺗﺎن ﭨﻴﻚ آف ﻛﻴﻮ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻼﻛﻦ ﺑﻌﺪ‬ ‫אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ۾ وﭸﻲ ﭨﭕﻲ ﻫﻨﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ אڏאم ۾ ﻓﻘﻂ ڏﻫﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﭽﻴﺎ ﻫﺌﺎ ‪ 169‬ﻣﺮي وﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ אﻳﺌﺮوﻳﺰ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ وڏو ﺣﺎدﺛﻮ ‪ 5‬ﻣﺌﻲ ‪2007‬ع ﺗﻲ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺑﻮﺋﻨﮓ ‪ 737-800‬ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﻣﺎن ‪ 26‬ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ‪105‬‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﮣﻲ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﺎن وﭸﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ دوآﻻ )‪ (Douala‬ﻫﻮאﺋﻲ אڏي ﺗﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﮣﮣﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﭘﺮ‬

‫אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن ﭨﻲ ﭼﺎر ﻣﻴﻞ אڳ ﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺗﺒﺎه ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺑﻪ ﺑﭽﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮאن ﭤﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ אﻳﺌﺮوﻳﺰ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ۾ آرאﻣﺪه ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﺟﺘﻲ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ אﺗﻲ دل ۾ ﺳﺎڙ ﺑﻪ ﭘﺌﺪא ﭤﻴﻮ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺑﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲَء ﮐﺎن ﮔﻮِء ﮐﮣﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ‬ ‫אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ وאش روم ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ڏﺳﻲ ﺑﻪ دل ۾ ﺳﺎڙ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ אﻫﮍي ﺗﻪ ﺻﺎف ﺳﭥﺮي ﻫﺌﻲ ﺟﻬﮍي ﻳﻮرپ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻮאﺋﻲ אڏن ﺗﻲ ﻫﻮﻧﺪي آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﺷﻴﺪي وאش ﺑﺌﺴﻦ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻟﮙﻞ آرﺳﻴﻦ ﮐﻲ ﺻﺎف ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺮ ﺷﻲِء‬ ‫ﭼﻤﻜﻲ ﭘﺌﻲ‪ ،‬ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮڻ وﻗﺖ ﻫﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ رאه روﻛﻲ ﻧﻪ ﺑﻴﭡﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮאﭼﻲ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ אڏي ﺗﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﺎن‬ ‫زوريَء ﭨﭗ ﭘﻨﮡ ﺟﻲ ﺑﻬﺎﻧﻲ ﺻﻔﺎﺋﻲ وאرو در ﮐﻲ آڏ ﻛﺮي ﺑﻴﻬﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻫﻲ ﻛﻴﻨﻴﻦ ﻛﻢ وאرو ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻢ ۾‬ ‫ﻣﺸﻐﻮل رﻫﻴﻮ‪ .‬وאش روم ۾ אﻫﺎ ﻳﻮرכ אﺋﺴﮉ ﺟﻲ ڌپ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﺮאﭼﻲ‪ ،‬ﻻﻫﻮر ﺗﻮڙي‬ ‫אﺳﻼم آﺑﺎد ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ אڏن ﺟﻲ ‪ Uriners‬وٽ ﻫﻮﻧﺪي آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ وﭸﮡ ﺟﻲ אڏאم ﺟﻮ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﭤﺌﻲ ﺗﻴﺴﻴﻦ آﺋﻮن אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻋﻤﺎرت ﺟﻲ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﻣﺎڙ‬ ‫ﺗﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﺳﻤﺒﺎ )‪ (Simba‬ﻧﺎﻟﻲ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ אﭼﻲ وﻳﭡﺲ‪ .‬ﭼﻮڌאري ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻳﻮرپ ﺟﺎ‬ ‫ﮔﻮرא ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻮن ﭼﮃﻳﻦ ۽ אﺳﻜﺮﭨﻦ ۾ ڏﺳﻲ אﻧﺪאزو ﻟﮙﺎﻳﻢ ﺗﻪ‪ :‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﺎڻ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ رאڄ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﺎ ﺷﻴﺪي ﺣﺎﻛﻢ ۽ ﺑﻴﻮروﻛﺮﻳﭧ אﻳﮇو אﻳﻤﺎﻧﺪאر ﻧﻪ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ אن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ אﻳﮇو אﻣﻦ آﻫﻲ ۽ אﻳﮇي آزאدي آﻫﻲ ﺟﻮ אڄ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻜﻲ وﻳﺲ وﮘﻦ ۾ ﻫﺘﻲ ﭨﻮﺋﺮزم ﻻِء ﭘﻴﺎ אﭼﻦ‪ .‬אﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻛﺮאﭼﻲ‬ ‫ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ אﺋﻴﻦ ﻓﺎرﻳﻦ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎزن ﺟﺎ ‪ Sailors‬ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻋﻮرﺗﻮن ﺗﻪ ﮀﺎ ﻣﺮدن‬ ‫ﮐﻲ ﺑﻪ ﺳﻨﺪن ﺟﻬﺎز رאن ﻛﻤﭙﻨﻴﻮن אﻫﻮ ﭼﺘﺎُء ڏﻳﻦ ﭤﻴﻮن ﺗﻪ ﺟﻴﺘﺮא ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻬﺎز ﻛﺮאﭼﻲ ۾ رﻫﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻫﺮﮔﺰ‬ ‫ﻧﻪ ﻧﻜﺮﺟﻮ‪ .‬ورﻟﻲ ﻛﻮ אﻛﻮ دﻛﻮ ﻛﺮﻏﺴﺘﺎن‪ ،‬אزﺑﻜﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﻳﺎ ﻛﺰאﻛﺴﺘﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﻛﻨﮕﻠﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ ۾ ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﻫﻦ ”ﺳﻤﺒﺎ“ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﭔﻪ ﮐﻦ ﻛﻴﻔﻴﭩﺮאِء‪ ،‬ﭘﺐ ۽ ﻫﻚ ﻫﻮﭨﻞ ﻧﻈﺮ آﺋﻲ‪.‬‬ ‫אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ وﻳﻨﮉﻧﮓ ﻣﺸﻴﻨﻮن ﺑﻪ ﻧﻈﺮ אﭼﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ِﺳﻜﺎ وﺟﻬﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺿﺮورت‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﺋﮡ ﭘﻴﺌﮡ ﺟﻮن ﺷﻴﻮن ﻛﮃي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻗﻴﻤﺘﻮن ﭜﻴﭩﻴﻢ ﺗﻪ אﻫﻲ ﺋﻲ ﻫﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻤﺒﺌﻲ‪ ،‬ﻛﻮﻟﻤﺒﻮ‪،‬‬ ‫ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬ﺗﻬﺮאن وﻳﻨﺪي ﻣﻨﻴﻼ ۽ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ אﻳﺌﺮﭘﻮرﭨﻦ ﺗﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻚ אﺳﺎن ﺟﻮ ﻛﺮאﭼﻲَء ﺟﻮ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ آﻫﻲ ۽‬ ‫ﭔﻴﻮ ﺟﺪي ﺟﻮ ﺟﺘﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﮀﻮ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ ﭰﺮﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﺎ‪ ،‬ﭨﻴﻮن دﺑﺌﻲ وאرو ﻫﭣ ﭠﻮﻛﻴﻮ ”ڊﻳﻮﭨﻲ ﻓﺮي“‬ ‫אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ! ﻳﺎرو אﻳﮇي ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ ﺗﻪ אوﺳﻠﻮ‪ ،‬ﻛﻮﭘﻦ ﻫﻴﮕﻦ ۽ אﺳﭩﺎﻛﻬﻮم ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ אڏن ﺗﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﮇي‬ ‫ﻛﺮאﭼﻲ‪ ،‬دﺑﺌﻲ ۽ ﺟﺪي אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻮ ﻫﻲ ﺑﻴﻦ אﻻﻗﻮאﻣﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ڏﮐﮡ אوﭜﺮ ۾ אﻳﻤﺒﺎﻛﺎﺳﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺒﺎﮢﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﻛﺮאﭼﻲَء ﺟﻮ ﻣﺎرﻳﭙﻮر ۽ ﻳﻮﻧﺲ آﺑﺎد آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ‪1958‬ع ۾ ”ﻧﺌﺮوﺑﻲ אﻳﻤﺒﺎﻛﺴﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ“ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﭠﻬﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ رאڄ ﻫﻮ ۽ ﻫﻦ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻮ אﻓﺘﺘﺎح رאﮢﻲ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ אول )אڄ وאري‬ ‫رאﮢﻲ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﺟﻲ ﻣﺎُء( ﮐﻲ ﻛﺮﮢﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ ﭘﺮوﮔﺮאﻣﻦ ۾ دﻳﺮ ﭤﻲ وﺋﻲ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲ وאري ﻫﻦ‬ ‫ﻓﻨﻜﺸﻦ ۾ ﭘﻬﭽﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻫﻮאﺋﻲ אڏي ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ אﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪1970 .‬ع‬ ‫ڌאري ﭘﺮאﮢﻲ ﻫﻮאﺋﻲ אڏي ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ﻫﻲ ﻧﺌﻮن אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ אﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ‬ ‫אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ“ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ ﭨﺮﻣﻴﻨﻞ ﮐﻲ ﭨﻲ ﻳﻮﻧﭧ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻴﻦ אﻻﻗﻮאﻣﻲ אڏאﻣﻦ ﻻِء آﻣﺪ ۽ روאﻧﮕﻲ ﻻِء ۽ ﭨﻴﻮن ڊوﻣﻴﺴﭩﻚ‬ ‫אڏאﻣﻦ ﻻِء آﻫﻲ ﺟﺘﺎن ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز رﺳﺘﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻴﺲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ وﻳﻨﺪڙ ﻫﺎِء وي ﺑﻪ ﻫﺘﺎن אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ‬ ‫ﭜﺮﺳﺎن ﻟﻨﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻣﻮن ﮐﻲ אﻫﺎ رאت ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﺋﻲ رﻫﮡ ﻻِء ﭼﻴﻮ وﻳﻮ ۽ آﺋﻮن ﺳﻤﺒﺎ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ ۽‬ ‫ﺳﺌﻨﮉوچ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ ڏﺋﻲ ﭨﺌﻜﺴﻲ ذرﻳﻌﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻫﻠﻴﻮ آﻳﺲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻴﻨﭩﺮل ﺑﺰﻧﻴﺲ‬ ‫ڊﺳﭩﺮﻛﭧ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ۽ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﮐﺎن ڏﻫﻪ ﻣﻴﻞ ﮐﻦ ﭘﺮي ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ‪1970‬ع ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ‪1969‬ع ۾ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ אﭼﮡ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن‬

‫ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ אڳ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺌﭩﺮכ ۾ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺑﺎﺑﺖ ﺟﺎﮔﺮאﻓﻲَء ﺟﻲ ﻛﺘﺎب ۾ ﭘﮍﻫﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ אﻫﻮ‬ ‫אوﻧﺪאﻫﻮ ﮐﻨﮉ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ אڌ אﮔﻬﺎڙא ۽ ﺟﻬﻨﮕﻠﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﭽﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ روڊ‬ ‫رﺳﺘﺎ‪ ،‬ﭨﺮﺋﻔﻚ ﺟﻮ ﻧﻈﺎم‪ ،‬ﭘﻮﻟﻴﺲ‪ ،‬ﻣﺨﺘﻠﻒ אدאرא ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﭔﻮﻟﻬﺎﺋﮡ ۽ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺟﻮ ﻣﻌﻴﺎر אﺳﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ‬ ‫وڌﻳﻚ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ۾ ﭘﻼﺳﭩﻚ ﺟﻲ ﭤﻴﻠﻬﻴﻦ ۾ ﭘﺌﻚ ﭤﻴﻞ ﺗﺎزو ﮐﻴﺮ ۽‬ ‫ﻛﺎﺳﺎﺋﻴﻦ ﺟﺎ ﺻﺎف ﺳﭥﺮא دﻛﺎن ڏﺳﻲ ﻣﻮن ﻫﻚ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﮐﻮﺟﻲ وאﻗﻔﻜﺎر ﮐﻲ ﭼﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺗﻪ ﺟﻬﮍو ﻳﻮرپ ﻟﮙﻮ‬ ‫ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ אﺳﺎن وٽ אﻫﮍﻳﻮن ﺳﭙﺮ ﻣﺎرﻛﻴﭩﻮن ﺷﺮوع ﻧﻪ ﭤﻴﻮن ﻫﻴﻮن ۽ ﻧﻪ אﺋﻴﻦ ﭤﻴﻠﻴﻬﻦ ۾‬ ‫ﮐﻴﺮ‪ ،‬ﭜﺎﭴﻲ ﻳﺎ ﮔﻮﺷﺖ ﭘﺌﻚ ﭤﻲ ﻣﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫”ﻳﺎر ﻫﻲ ﻛﻬﮍو אوﻧﺪאﻫﻮ ﮐﻨﮉ آﻫﻲ؟“ ﻣﻮن ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﻫﻦ ﮐﻮﺟﻲ ﺳﺎن אﻇﻬﺎر ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺷﻬﺮي‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ڏאڏو ‪1930‬ع ۾ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺗﻠﻬﺎر ﻳﺎ ﺑﺪﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﻟﮇي ﻫﺘﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪” ،‬ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﺷﻴﺪي‬ ‫ﺗﻪ אﺳﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﺳﻠﺠﻬﻴﻞ ۽ ﺑﺎאﺧﻼق ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫”ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ آﺋﻮن ﭼﻮאن ﭤﻮ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ﻧﻨﮃو ﮐﻨﮉ אﻳﺘﺮو ﺟﻠﺪ ﻧﻪ ﮀﮇڻ ﮐﭙﻨﺪو ﻫﻮ‪ “.‬ﮐﻮﺟﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎﺋﻲ ﻫﻤﺮאه אڌ ﺳﻨﮅي אڌ‬ ‫ﻛﮁﻲ ﻟﻬﺠﻲ ۾ ﭼﻴﻮ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻨﮅ ۾ ﺗﻪ אﭸﺎن ﺑﻪ رﻫﻦ ﻫﺎ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ وﭸﮡ ﺑﻌﺪ ﺳﻨﮅ ﺟﻮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ‬ ‫ﻃﺒﻘﻮ ﻫﻨﺪو ﺑﻪ ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺟﺎﻫﻞ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﻣﻴﺮ‪ ،‬وڏﻳﺮي ﺳﻨﮅ ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻋﻮאم ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﮅي ﻣﻮن ﮐﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﺗﺮאدي دوﺳﺖ ڊאﻛﭩﺮ ﻳﺎد אﭼﻲ وﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس ﮘﻮٺ ۾ وڏﻳﺮي‬ ‫ﺟﻲ ﻇﻠﻤﻦ ﺟﻮ روڄ روﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ”אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺳﻨﮅ ﺗﻲ ﭤﻮري ﭤﻮري ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﺳﺎل ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻟﮙﻲ‬ ‫ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﺗﻲ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ אﺛﺮ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﺎ وڏﻳﺮא‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن‬ ‫۽ ﭜﻮﺗﺎر אﻫﻲ ﺋﻲ ﭴﭧ ۽ ﻇﺎﻟﻢ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬אﻧﺼﺎف‪ ،‬אﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﺟﻬﮍي ﺗﻪ ﻛﺎ ﺑﻪ ﺷﻲِء‪ ،‬ﻧﻪ אﺳﻼم ﻣﺎن ۽ ﻧﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﺎن‬ ‫ﺳﮑﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ آﻫﻦ‪“.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﮔﻬﻤﮡ ﺑﻌﺪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﺳﻬﮣﻮ ۽ ﻋﺠﻴﺐ ﻟﮙﻮ‪.‬‬ ‫ﭼﻮڌאري ﺳﺎوכ ﺋﻲ ﺳﺎوכ‪ ،‬ﺟﻬﮍאﻟﻲ ﻣﻮﺳﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﻳﻮرپ ﺟﻬﮍو ﺳﺨﺖ ﺳﻲُء ۽ ﺑﺮﻓﺒﺎري ﻧﻪ وري ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ ﺳﻮאري! ﻫﺮ‬ ‫ﻫﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻬﮍو وאﻧﺪو وאﻧﺪو ۽ ُﭘﺮﺳﻜﻮن! ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﮐﮣﻲ رﺳﺘﻮ ﭘﭿ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ אﻫﻮ ﭔﮅאﺋﻲ ﭘﺮ ﭘﻴﻮ ﮔﮇ ﻫﻠﻲ ۽‬ ‫ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻛﺮي‪ .‬ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﻲ رﻧﮕﻴﻦ ﭘﻮﺷﺎﻛﻦ ۾ ﺷﻴﺪي ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻮن‪ ،‬ﺳﺎڙﻫﻴﻦ ۾ ﮐﻮﺟﺎ‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮي‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪،‬‬ ‫ﻋﻮرﺗﻮن ﺟﻦ ﻻِء ﻫﺘﻲ ﻫﻚ ﺋﻲ ﭨﺮم ”אﻧﮉﻳﻦ“ אﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﭼﮃﻳﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﻳﻮرﭘﻲ‪ ،‬دﻛﺎﻧﻦ אﮘﻴﺎن אوﻧﻬﺎري ۾‬ ‫ﺑﻪ אﮀﻮ ﻛﻮٽ ۽ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﭘﮗ رﮐﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو ۽ ﭘﺎرﺳﻲ‪ ....‬ﺳﻨﺪن אﻫﻮ אﺳﭩﺎﺋﻴﻞ ﻫﻦ وﻗﺖ ﺑﻪ אﮐﻴﻦ אﮘﻴﺎن ﭰﺮي‬ ‫رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ زﻧﺠﻴﺮ ۾ ﭔﮅل ﻧﺎس ﺟﻲ دﭔﻠﻲَء ﺟﻴﮇي ”ﻣﻴﮉ אن ﺳﺌﻴﺰ“ وאچ ﻛﮃي وﻗﺖ ڏﺳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬אن ﺳﻨﻬﻲ‬ ‫زﻧﺠﻴﺮ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﮀﻴﮍو ﺳﻨﺪن ﻗﻤﻴﺺ ۾ ﻟﮙﻞ ﺳﻮﻧﻦ ﭔﻴﮍن ﻣﺎن ﻫﻚ ۾ אﭨﻜﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻛﭥﻲ ﻫﻴﻮن‬ ‫אﺋﻴﻦ ﻋﺎم وאﭼﻮن‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ אڄ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﺧﻮش ﭘﻮﺷﺎכ ﮐﻲ ڏﺳﻲ وﻗﺖ ﭘﮁﺒﻮ ﻫﻮ ﻳﺎ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﮔﻬﻨﭩﺎ ﮔﻬﺮ وﭨﺎن‬ ‫ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﭨﺎﺋﻴﻢ ڏﺳﺒﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ ‪1970‬ع אﻫﻮ ﺳﺎل ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺟﭙﺎﻧﻲ وאﭼﻮن ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻴﻜﻮ ۽ ﺳﭩﻴﺰن دﻧﻴﺎ ۾‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻲ وﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻪ אن ﮐﺎن אڳ אﺳﺎن ﺟﻬﺎزي آﻓﻴﺴﺮ ڊﻳﻮﭨﻲ ﻓﺮي ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﻣﺎن ﻓﺌﻮرﻟﻮﺑﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺌﭩﺰرﻟﺌﻨﮉ‬ ‫ﺟﻲ وאچ وﭠﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬אوﻣﻴﮕﺎ وאچ ﺳﭛ ﮐﺎن ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ ﻫﺌﻲ ۽ אﺳﺎن ﺟﻲ وس ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻫﺌﻲ‪ .‬وﻃﻦ ورﺑﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ وﻳﺠﻬﺎ‬ ‫ﻣﺎﺋﭧ ۽ دوﺳﺖ وﻻﺋﺘﻲ وאچ ﺟﻲ ﻓﺮﻣﺎﺋﺶ ﻛﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻪ وﻳﻬﻴﻦ رﭘﺌﻲ ﻣﻠﻨﺪڙ ﭼﻴﻦ ﻳﺎ ﺗﺎﺋﻴﻮאن ﺟﻲ אﻟﻴﻜﭩﺮאﻧﻚ‬ ‫وאچ ﺑﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﭨﺎﺋﻴﻢ ﭔﮅאﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ‪1970‬ع ﮐﺎن אڳ ﻣﻜﻴﻨﻴﻜﻞ وאﭼﻮن ﻫﻮﻧﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻓﻘﻂ ﻧﺎﻟﻴﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﺟﻮن وאﭼﻮن ﻫﺮ وﻗﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﭨﺎﺋﻴﻢ ڏﻳﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ وאﭼﻮن ﻛﺠﻬﻪ وﻗﺖ אﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻣﺴﺘﺮي‬ ‫ﮐﺎن אن ﺟﺎ ﻛﺎﻧﭩﺎ‪ ،‬אﺳﭙﺮﻧﮓ ﻳﺎ ﮔﺮאڙﻳﻮن )‪ (Gears‬ﭘﻴﻮن ﭠﻬﺮאﺋﺒﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ‪ ،‬ﻋﺪن ۽ ﻛﻮﻟﻤﺒﻮ ﺟﻬﮍא ڊﻳﻮﭨﻲ ﻓﺮي ﺷﺎﭘﻨﮓ ﻣﺎل ۽ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻬﮍא ﺑﺎر‪ ،‬ﭘﺐ ۽ ﻛﻴﻔﻴﭩﺮאِء ڏﺳﻲ‬ ‫ﺗﻌﺠﺐ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ‪ :‬ﻫﻲ ﻛﻬﮍي ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﺑﻨﺪرﮔﺎه آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺗﻲ ﭘﺮ אن ﺟﺎ رﻫﺎﻛﻮ‬ ‫ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮡ آﻫﻦ ۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺟﻲ ﻛﻠﭽﺮ ۽ ﻣﺎﺣﻮل ﻣﺎن אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻮ ﻫﮙﺎُء אﭼﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﺋﻴﭧ ﻻﺋﻴﻒ ۾ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﺳﮙﻨﮅ )۽ ڌپ ﭘﮡ( آﻫﻲ! אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺟﻬﺎز رאن آﻓﻴﺲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺳﮏ‬

‫ﻛﻼرכ آﻳﻮ ﺗﻨﻬﻦ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭴﺎﺋﻮ ﻧﭙﻨﻮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ۽ אڄ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﺋﭧ אﺗﻲ ﺋﻲ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻫﻮ ﻓﻘﻂ ﻧﻮﻛﺮيَء ﻛﺮي‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻨﺪو ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﺪﻟﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻛﺮאﺋﻲ وﻳﻨﺪو‪.‬‬ ‫”ﻳﺎر ﻛﻤﺎل آﻫﻲ!“ ﻣﻮن ﺣﻴﺮت ﻣﺎن ﭼﻴﻮﻣﺎﻧﺲ‪” ،‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻬﮍو زﺑﺮدﺳﺖ ﺷﻬﺮ ﮀﮇي وﻳﻨﺪﻳﻦ؟“ ﻣﻮن אن وﻗﺖ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺗﻪ ﮀﺎ ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺷﻬﺮ ڏﭠﻮ ﻫﻮ‪) .‬ﻣﺼﺮ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﭥﺎ ﻛﺮﻳﻮن ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻠﻚ‬ ‫אﻳﺸﻴﺎ ۾ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ۾ ﺑﻪ – ﺟﻴﺌﻦ ﺗﺮﻛﻲ ﻳﻮرپ ۾ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ אﻳﺸﻴﺎ ۾ ﺑﻪ(‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﻮڻ ﺗﻲ ﺳﮏ ﭠﻬﻪ ﭘﻬﻪ ﭼﻴﻮ‪” :‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺳﺎن ﻛﻴﺮ ﻧﻪ ﭘﭵﻲ‪“.‬‬ ‫”ﭘﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﭼﻮڌאري ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ ۽ אوﻧﻬﺎري ۾ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻢ ﺧﻮﺷﮕﻮאر آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺧﻂ אﺳﺘﻮא وאري ﭘﭩﻲ ﺗﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﭔﺎرﻫﻮﺋﻲ ﮔﺮﻣﻲ ﻫﻮﻧﺪي‪“.‬‬ ‫”ﺑﻠﻜﻞ ﺻﺤﻴﺢ ﭤﺎ ﭼﺌﻮ ﭘﺮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ אوﻧﻬﺎري ۾ ﺑﻪ ﭤﮅﻛﺎر رﻫﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ אﻫﻮ ﺳﻄﺢ ﺳﻤﻨﮉ ﮐﺎن ﺗﻤﺎم‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ אﺗﺎﻫﻮن آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻮﻫﺎن وٽ ﻛﻮﺋﭩﻴﺎ ﻳﺎ ﻛﻮه ﻣﺮي آﻫﻲ‪“.‬‬ ‫אﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻮن ﻻِء وאﻗﻌﻲ ﺣﻴﺮت ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ دﻣﺎغ ۾ אﻫﻮ ﺋﻲ وﻳﭡﻞ ﻫﻮ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ אوﻧﺪאﻫﻮ ﮐﻨﮉ ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ ۽ ﭴﭩﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻧﻪ ﭘﺎﮢﻲ آﻫﻲ ۽ ﻧﻪ ﮐﺎڌو‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﭔﺎرﻫﻮﺋﻲ ﺳﺨﺖ ﮔﺮﻣﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺣﻴﺮאن ﭤﻴﮡ ﻧﺎرﻣﻞ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻮِء אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ رﻫﻮڊﻳﺸﻴﺎ ۽ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺧﻂ‬ ‫אﺳﺘﻮא )‪ (Equator‬ﮐﺎن אﻳﮇو ﭘﺮي آﻫﻲ ﺟﻮ אﺗﻲ ﭔﺎرﻫﻮﺋﻲ ﭤﮅ رﻫﻲ ﭤﻲ ۽ ﺳﻴﺎري ۾ ﺗﻪ ﺑﺮف ﺑﺎري ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻳﻌﻨﻲ ‪1970‬ع ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺑﻪ ﻳﺎد ﭤﻲ אﭼﻲ ﺗﻪ ﻣﭥﺌﻴﻦ ﺳﮏ ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۽‬ ‫ﻛﺮאﭼﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅאﺋﻲ ‪ Impress‬ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ )ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﻛﺮאﭼﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺟﻲ‬ ‫ﺻﺎف ﺳﭥﺮي ۽ ‪ Efficient‬ﻫﺠﮡ ﺟﻲ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﺪא ﻫﺌﺎ ۽ ﻛﺮאﭼﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺳﻮﭜﻴﺎ ۽ ﻣﺎڊرن‬ ‫ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ۾ ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ‪ ،‬ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬ﺟﻜﺎرﺗﺎ وﻳﻨﺪي ﺑﺌﻨﻜﺎכ ۽ ﻣﻨﻴﻼ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻧﻪ ﻫﺌﺎ( ﺗﻪ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﻛﻨﺪي ﻣﻮن ﺳﮏ‬ ‫ﮐﻲ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ ڊرאﺋﻴﻮ‪-‬אن ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ אﺳﺎن ﻛﺎر ۾ وﻳﻬﻲ ﻓﻠﻢ ڏﺳﻨﺪא آﻫﻴﻮن ﺗﻪ ﻫﻦ ﭠﻬﻪ ﭘﻬﻪ ﭼﻴﻮ‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﺗﻪ ﭔﻪ آﻫﻦ ۽ ﭘﻮِء ﭨﻬﻚ ڏﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ ”אﺳﺎن ﺳﮏ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﺟﺎ ﻧﻮﺟﻮאن دوﺳﺖ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻣﺴﺘﻲ ۾‬ ‫אﭼﻲ ﭨﺮכ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ڊرאﺋﻴﻮ‪ ،‬אن ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ۾ ﻓﻠﻢ ڏﺳﮡ وﻳﻨﺪא آﻫﻴﻮن ۽ ﭨﻜﻴﭧ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﮔﺎڏيَء ﺟﻲ ڏﻳﻨﺪא آﻫﻴﻮن‪“.‬‬ ‫אﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي אﺳﺎن وאﺋﮍא ﭤﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺳﭵﻮ رڃ ۽ ﺳﭷ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲ‬ ‫ﺟﻬﮍא ﺷﻬﺮ ﺑﻪ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ אﻧﮕﻠﺶ אﺳﭩﺎﺋﻴﻞ ﺷﻬﺮ ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻦ ﭤﺎ ۽ ﻻرﻳﻨﺰو ﻣﺎرﻛﺲ )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺎڻ ﻣﻮﭘﻮﭨﻮ ﺳﮇﺟﻲ‬ ‫ﭤﻮ(‪ ،‬ڊﻛﺎر ۽ ﻋﺎﺑﺪ ﺟﺎن ۽ ﺧﺎرﻃﻮم ﺟﻬﮍא ﺷﻬﺮ ﺑﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻪ ﺻﺮف آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺷﻬﺮن ﺟﻮ‬ ‫ڏﻳﮏ ڏﻳﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ۽ ﻓﺮאﻧﺲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻮن ﺑﻪ ﺳﻜﻮن ﻻﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ وﺟﻮد‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﭘﺮ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻫﻚ ﻋﺠﻴﺐ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭔﺎرﻫﻮﺋﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ אﻳﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫ﺻﺎف ﺳﭥﺮو ۽ ﺳﻬﮣﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﺲ ﺟﺘﻲ ﻣﺎڊرن ۽ אﺗﺎﻫﻴﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن ۽ ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ‪ .‬אﺗﻲ ﺳﻔﺎري )ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﻲ‬ ‫ﮐﻠﻲ ﻓﻀﺎ ۾ ﮔﻬﻤﻨﺪو ڏﺳﮡ ﺟﺎ ﻣﻮﻗﻌﺎ(‪ ،‬ﻣﺎﺋﻮﻧﭩﻴﻨﺮﻧﮓ )ﺟﺒﻞ ﺗﻲ ﭼﮍﻫﮡ( ۽ ﺷﻜﺎر ﺟﺎ ﺷﻮق ﭘﻮرא ﻛﺮڻ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ ﻣﻌﺎﺷﻲ ﻃﺮح ﺑﻪ ﻫﻚ אﻫﻢ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﺑﻴﻦ אﻻﻗﻮאﻣﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ۽‬ ‫آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰﻳﺸﻨﻦ ﺟﻮن آﻓﻴﺴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾ ‪ UNO‬ﺟﻮن آﻓﻴﺴﻮن ﺑﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ אﺳﭩﺎכ אﻳﻜﺴﭽﻴﻨﺞ )‪ (NSE‬آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي آﻫﻲ ۽ ﭨﺮﻳﮉﻧﮓ وאﻟﻴﻮم ۾ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ روزאﻧﻮ ﻫﻚ ﻛﺮوڙ ﺳﻮدא‬ ‫)‪ (Trades‬ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻃﺎﻗﺖ رﮐﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ڏور אوﭜﺮ ڏي ﭨﻮﻛﻴﻮ‪ ،‬ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻬﮍא ﺷﻬﺮ آﻫﻦ ۽ ﻋﺮب‬ ‫دﻧﻴﺎ ڏي ﺑﻴﺮوت ۽ ﻗﺎﻫﺮه آﻫﻦ ۽ אﺳﺎن ﭘﺎﺳﻲ ﻣﻤﺒﺌﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ڏي ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻓﺮق ﻓﻘﻂ אﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻴﺎ ﺳﭛ ﺷﻬﺮ آﮘﺎﭨﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻫﻚ ﺳﺆ ﺳﺎل ﺑﻪ ﭘﺮאﮢﻮ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬وﻳﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ۾‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ‪ 1900‬۾ ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﻮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻚ ﻫﻮ ﺋﻲ ﻛﻮﻧﻪ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻛﻬﮍي ﺧﺒﺮ!‬ ‫ﻳﻮرﭘﻲ ﻗﻮﻣﻦ ﺟﻬﺎز ﭠﺎﻫﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ ﺣﻜﻤﺮאﻧﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﻠﻚ ﮘﻮﻟﮡ ۽ ﻫﭣ ﻛﺮڻ ﺟﻲ‬ ‫ﭼﻜﺮ ۾ אﭼﻲ وﻳﺎ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻛﻮ ﺣﺼﻮ אﭨﻠﻲَء وאرن ﮐﻨﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻓﺮﻳﻨﭽﻦ ۽ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﺗﻲ אﺳﭙﻴﻦ ۽ אﻧﮕﻠﻨﮉ وאرن ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ رאڄ ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﻮ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ אوڏאﻧﻬﻦ אﺳﭙﻴﻦ ۽ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ‬ ‫وאرن ﮔﻬﮣﻲ ڊوڙ ﭘﺎﺗﻲ‪ ،‬אن ﻛﺮي ﺳﻮאِء ﻛﻨﻬﻦ אﻳﻜﮍ ﭔﻴﻜﮍ ﻣﻠﻜﻦ ۽ ﭔﻴﭩﻦ ﺟﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﺗﻲ ﻫﺴﭙﺎﻧﻮي ۽ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ‬ ‫ﮀﺎﻧﺌﺠﻲ وﻳﺎ ۽ אڄ ﭼﻠﻲ ۽ ﻛﻮﻟﻤﺒﻴﺎ ﮐﺎن ‪ USA‬ﺟﻲ ڏאﮐﮣﻴﻦ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﻣﻴﻜﺴﻴﻜﻮ‪ ،‬ﭨﻴﻜﺴﺎز ۽ ﻟﻮزﻳﺎﻧﺎ وﻏﻴﺮه ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ אﺳﭙﻴﻨﻲ زﺑﺎن ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪) .‬אﺳﭙﻴﻨﻲ ۽ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﻓﻘﻂ אوﮢﻬﻴﻦ وﻳﻬﻴﻦ ﺟﻮ ﻓﺮق آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺘﺮو ڊﺋﻨﺶ‬ ‫۽ ﺳﺌﻴﮉش ۾ آﻫﻲ ﻳﺎ ﺟﻴﺘﺮو ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۽ ﺳﺮאﺋﻜﻲَء ۾ آﻫﻲ‪(.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ ﻛﻨﺎري وאرو ﻫﻲ ﺣﺼﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺎﮢﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא وﻏﻴﺮه ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾‬ ‫אﭼﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﭜﻴﭧ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ אﻫﻮ ﮔﮡ ﮘﺎﺋﮡ ﺟﻮﮘﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪ :‬ﻫﻨﻦ ﺟﺘﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ‪ ،‬אن ﮐﻲ‬ ‫ﭔﻴﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ وאﻧﮕﺮ ﭰﺮﻳﻮ ﻟﭩﻴﻮ ﺑﻪ دل وﭨﺎن‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻚ ﺳﭡﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻴﺎﺋﻮن ﺗﻪ אﺗﻲ אﻣﻦ אﻣﺎن‪ ،‬ﺟﻮڊﻳﺸﺮي‪ ،‬ﭘﻮﺳﭧ ﺟﻮ‬ ‫ﻧﻈﺎم‪ ،‬ﭘﻮﻟﻴﺲ ﮐﺎﺗﻮ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ﻧﻈﺎم‪ ،‬وﻳﻨﺪي روڊ رﺳﺘﺎ ۽ رﻳﻠﻮي ﺳﺴﭩﻢ ﭠﺎﻫﻴﺎﺋﻮن‪ .‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻣﻼﻳﺎ )אڄ‬ ‫وאري ﻣﻐﺮﺑﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ( ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﮐﺎن ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۽ אﻧﮉﻳﺎ ۾ رﻳﻞ ﺟﻲ ﭘﭩﻦ ﺟﻲ ﭴﺎر وﮀﺎﻳﻞ آﻫﻲ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮن‬ ‫ﭠﻬﻴﻞ آﮘﺎﭨﻴﻮن رﻳﻠﻮي אﺳﭩﻴﺸﻮن אڄ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺷﻬﺮن ۾ ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻦ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﻛﺮאﭼﻲ‪ ،‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۽ ﻻﻫﻮر ﮐﻲ ﺋﻲ ﮐﮣﻲ‬ ‫ڏﺳﻮ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ ﻛﻨﺎري وאرو ﻋﻼﺋﻘﻮ )ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ آﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻳﻞ ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻮ אرאدو ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲَء ‪1899‬ع ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻛﻤﭙﺎﻻ אن وﻗﺖ ﺟﺎ َﺑﻠﻲ َﺑﻠﻲ ۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۽ وﮢﺞ وאﭘﺎر ﻛﺮي‪ ،‬ﻛﻤﭙﺎﻻ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﺗﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۽ אﻫﻤﻴﺖ وאرو ﺷﻬﺮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ‪ ،‬ﻛﺎﭨﻦ ۽ ﭔﻴﺎ ﻓﺼﻞ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ آﮢﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﭘﻬﭽﺎﺋﮣﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬אن‬ ‫ﻛﺮي ﭨﺮאﻧﺴﭙﻮرٽ ﻻِء ﭨﺮﻳﻦ ﺿﺮوري ﻫﺌﻲ‪ .‬رﻳﻞ ﺟﺎ ﭘﭩﺎ ۽ ﻛﺎٺ ﺟﺎ ﺳﻠﻴﭙﺮ وﻏﻴﺮه وﮀﺎﺋﮡ ۽ ﺟﻬﻨﮓ ﺻﺎف ﻛﺮڻ ﻻِء ﻫﻨﻦ‬ ‫ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﻣﺎن ﻫﺰאرﻳﻦ ﻣﺴﺘﺮي ۽ ﻣﺰور ﮔﻬﺮאﻳﺎ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﻨﺠﺎب ﮐﺎن ﺳﮏ‪ -‬ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺨﺖ ﺟﺎن ۽ ﻣﺤﻨﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ‬ ‫אن ﻛﻢ ﺟﺎ ﭴﺎﮢﻮ ﺑﻪ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫رﻳﻠﻮي وﮀﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻢ ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ אڄ وאري ﻧﺌﺮوﺑﻲ وאري ﻫﻨﮅ ﮐﻲ ﺳﺎﻣﺎن رﮐﮡ ﺟﻮ ڊﻳﭙﻮ ﺑﮣﺎﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﺗﻪ‬ ‫אﻫﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ وچ ۾ آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮאﭼﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺳﭙﺮ ﻫﺎِء وي ﭠﺎﻫﮡ وאرن אﻃﺎﻟﻮﻳﻦ‪ ،‬ﻧﻮري آﺑﺎد وٽ‬ ‫وچ ﭠﺎﻫﻴﻮ ﺟﺘﻲ رﺳﺘﻮ ﭠﺎﻫﮡ ﺟﻮن ﻣﺸﻴﻨﻮن ۽ ﭔﺌﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﻮ ڊﻳﭙﻮ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ وאرو ﻫﻲ ﻫﻨﮅ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻦ رﻳﻠﻮي‬ ‫ﻻﺋﻴﻦ ﺟﻮ وچ ﭤﻲ ﭤﻴﻮ ﭘﺮ אن ﻫﻨﮅ ﮐﻲ ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ‪ Elevation‬ﺗﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﭤﮅﻛﺎر ﻫﺌﻲ ۽ ﻣﺰور ۽‬

‫אﻧﺠﻨﻴﺮ آرאم ﺟﻲ ﻧﻨﮉ ﺳﻤﻬﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬אﺗﺎن ﺋﻲ ﻫﻚ ﻧﺪي وﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﻣﺎﺳﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫’אﻧﻜﺎري ﻧﺎﺋﻲ روﺑﻲ‘ ﺳﮇﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل رﻳﻠﻮي ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙن ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻦ ﻧﺪيَء ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻧﺪي رﮐﻴﻮ ۽ ﭘﻮِء‬ ‫ڏﺳﻨﺪي ﺋﻲ ڏﺳﻨﺪي رﻳﻠﻮي وאرن ﺟﻲ ﻧﻨﮃڙي ﻛﺎﻟﻮﻧﻲَء ﻣﺎن ﻧﻨﮃڙو ﺷﻬﺮ ﭤﻲ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﺎ ﺳﻬﮣﺎ ﺑﻨﮕﻼ ۽ ﺑﺎغ‬ ‫ﺑﺎﻏﻴﭽﺎ ڏﺳﮡ وﭨﺎن ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﺎڻ ﻫﻲ ﻧﻨﮃڙو ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺳﺮﻛﺎري آﻓﻴﺴﻮن ۽ وאﭘﺎرﻳﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﻛﻮﭠﻴﻮن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻣﺎن ﺷﻔﭧ ﭤﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ אﭼﻲ وﻳﻮن ۽ ﺳﺎل ‪1907‬ع ۾ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ ﮔﺎديَء ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﺪرאن‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻧﺎﻟﻮ אﭸﺎن ﻣﻘﺮر ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﺳﭵﻮ ﻣﻠﻚ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא وאرو ﮘﭙﻞ‬ ‫ﺣﺼﻮ אﭸﺎن ”ﺑﺮﭨﺶ אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺒﻞ ﺗﺎن ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ رﮐﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ‪.‬‬ ‫‪1963‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ وﭸﮡ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﺎﮘﻴﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ رﮐﻴﻮ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺳﺎﮘﻴﻮ ﮔﺎديَء وאرو‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﻫﮡ ڏﻧﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻮ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﺳﻤﻨﮉ ﮐﺎن ‪ 1800‬ﻣﻴﭩﺮ ﻣﭥﺎﻧﻬﻮن آﻫﻲ ۽ ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﻧﺌﺮوﺑﻲ‬ ‫ﻧﺪي אﺋﻴﻦ وﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻟﻨﮉن ﺟﻲ وچ ﻣﺎن ﭤﻴﻤﺲ ﻧﺪي ۽ ﻣﻼﻛﺎ ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﻣﻼﻛﺎ ﻧﺪي وﻫﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻮﻧﺌﻦ ﺟﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ وﮀﺎﺋﺠﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻧﺌﺮوﺑﻲ وאرو ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺎڊرن ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ڏﻳﮏ ڏﺋﻲ ﭤﻮ ﮔﻬﺎﭨﻲ ﺟﻨﮕﻞ‪ ،‬ڊﮔﻬﻲ ﮔﺎﻫﻪ ۽ ﭘﻮﺳﻞ ﻛﺮي אﻫﮍو ﺋﻲ ﻫﻮ‬ ‫ﺟﻬﮍو ﺷﺮوع ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﮔﭗ وאرو ﺷﻬﺮ ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪ .‬אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻴﺌﮡ ﻻِء ﻣﭡﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﺎم ﻫﻮ ۽‬ ‫ﭤﮅﻛﺎر ﻛﺮي ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻓﺮﺣﺖ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﮁﺮ ۽ אن ﻛﺮي ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ﺟﻮ ﻣﺮض אﻳﮇو ﻫﻮ ﺟﻮ אﻫﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫ﻛﻮ ﺧﺎﻟﻲ ﻧﻪ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻻش ﻧﭥﻲ ﮐﮣﮣﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﮀﮇي ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻟﮇڻ ﻻِء ﺑﻪ ﺗﻴﺎر ﭤﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ۾ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﻤﺎم ﺗﻴﺰ رﻓﺘﺎر ﺳﺎن وڌﻳﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﺟﻮ אوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻣﺎﺳﺎﺋﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﻮڌאري وﮢﻦ ﺟﻲ وڍﺟﮡ ۽ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ﺟﻲ ﭠﻬﮡ ﻛﺮي ﺳﺨﺖ ﺑﮕﮍي وﻳﺎ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻛﻲ ُ‬ ‫ﻛﻴﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﺎوڙﺟﻲ ﭘﻴﺎ ﺟﻦ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﻴﻜﻲ زﻣﻴﻨﻮن ﭰﭕﺎﺋﻲ ﻣﺎﻟﻚ ﺑﮣﺠﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ ،‬אﻫﻲ ﮐﻴﻦ وאﭘﺲ ﻛﻴﻮن وﭸﻦ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ‪ protest‬ﮐﻲ دﭔﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﭘﻮري ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﺳﻨﺪن ﻏﻢ ۽ ﻏﺼﻮ وڌﻧﺪو وﻳﻮ ﺗﺎن ﺟﻮ ﺳﻨﺪن ﻗﺒﻴﻠﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ’ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ‘ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﭠﺎﻫﻲ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺧﻼف ﺑﻐﺎوت ﺟﻮ אﻋﻼن ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﮐﻲ ﺟﻴﻞ ۾ ﺑﻪ وڌو وﻳﻮ ﭘﺮ ﭠﺎﭘﺮ ﻧﻪ ﭤﻲ‪ .‬ﭔﻲ ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ﻛﺮي אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺑﻪ ڍرڙא ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪ .‬ﻧﻨﮃو ﮐﻨﮉ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺗﻲ ﮐﻴﻦ ﻓﺨﺮ ﻫﻮ‪ ،‬אﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﻨﺪن ﻫﭥﻦ ﻣﺎن ﻧﻜﺮي ﭼﻜﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻮڌאري ﺳﻨﺪن ﻣﭥﺎن ﭘﺮﻳﺸﺮ وڌڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪،‬‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ...‬ﻫﺮ ﻣﻠﻚ آزאد رﻫﮡ ﻻِء ُ‬ ‫ﮔﻬﺮ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬آﺧﺮ ‪1963‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎري ڏﻧﻲ‬ ‫۽ ﭘﺎڻ ﭨﭙﮍ ﮐﮣﻲ وﭸﻲ ﻟﻨﮉن‪ ،‬ﻟﻮرﭘﻮر‪ ،‬ﻫﻞ ۽ ﻣﺎﻧﭽﺴﭩﺮ ﺟﻮن אﺑﺎﮢﻴﻮن ﮔﻬﭩﻴﻮن وﺳﺎﻳﺎﺋﻮن‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ۾ אﻳﺘﺮא ﺗﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﻠﻜﻲ אدאرא‪ ،‬ﺑﻴﻦ אﻻﻗﻮאﻣﻲ ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻓﺮم وﻳﻨﺪي ﻳﻮﻧﺎﺋﻴﭩﻴﮉ ﻧﺌﺸﻦ‬ ‫ﺟﻮن آﻓﻴﺴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ڌאرﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪن ﺟﻲ ڌم ﻟﮙﻲ رﻫﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻋﻠﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﻫﻮﭨﻠﻮن ۽ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﻻِء ﮔﻬﭧ ﺑﺠﻴﭧ وאرﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﭴﺎر وﮀﺎﺋﻲ‬ ‫אﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ رﻫﺎﺋﺶ ﻻِء‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ڌאرﻳﻮن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ۽ ﭨﻮرﺋﺴﭩﻦ ﺟﻲ آزאديَء ﻣﺎن ﻣﻠﻚ ﺟﻲ אﻣﻦ אﻣﺎن ﺟﻮ אﻧﺪאزو ﻟﮙﺎﺋﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ۽ ﺑﺮﻧﮉي ﺟﻬﮍن آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻜﻦ وאﻧﮕﺮ אﺳﺎن وٽ ﻛﺮאﭼﻲ ﺟﻬﮍي ﺷﻬﺮ ۾ ﺑﻪ ﮔﺬرﻳﻞ ﭨﻴﻬﻪ ﭘﻨﺠﭩﻴﻬﻪ‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن אﻫﻲ ﺋﻲ ﭼﺎر ﭘﻨﺞ ﻓﺎﺋﻮ אﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻠﻮن آﻫﻦ ۽ אﻫﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﺧﻮﻟﻲ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﻴﭩﺎرو ﺟﻮ دوﺳﺖ ﻣﺤﻤﻮد‬ ‫ﺑﺎوﻳﺠﺎ ﻫﺮ وﻗﺖ ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ”رﻳﺠﻨﭧ ﻫﻮﭨﻞ“ )אﮘﻮﮢﻲ ﺗﺎج ﻣﺤﻞ( ﭨﻴﻬﻪ ﺳﻴﻜﮍو ﺑﻪ ﭜﺮﻳﻞ ﻧﭥﻲ رﻫﻲ‪” .‬ﻛﻤﺎﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﮣﻮ‬ ‫ﮐﮇ ۾ ﻣﻼزﻣﻦ ﺟﺎ ﭘﮕﻬﺎر ۽ ﻻﺋﻴﭧ ۽ ﮔﻴﺲ ﺟﺎ ﺑﻞ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﭤﺎ ﮀﻜﻲ ﭘﻮرא ﻛﺮﻳﻮن‪ “.‬ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪،‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺌﻲ‪ ،‬دﻫﻠﻲ‪ ،‬ﺗﻬﺮאن وאﻧﮕﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻲ ﺑﻪ ﮔﻬﭩﻲ ﮔﻬﭩﻲ ۾ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻮن ﻋﻤﺎرﺗﻮن ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي ۽ ﮔﻮرא ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ رאت ﺟﻮ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ روڊن ۽ ﭘﺎرﻛﻦ ۾ وאכ ﻛﻨﺪو ڏﺳﻲ دل ۾ ﺧﻮאﻫﺶ ﭘﺌﺪא‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺗﻪ ﻛﺎش אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺑﻪ אﻫﻲ ﺣﺎﻟﺘﻮن ﻣﻮﭨﻲ אﭼﻦ‪ .‬ﺳﭟ وאري ڏﻫﻲ ۾ ۽ ﺳﺘﺮ وאري ڏﻫﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوع وאرن‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻛﺮאﭼﻲَء ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﺑﻪ אﺋﻴﻦ אﻣﻦ אﻣﺎن ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ אﺳﻼم آﺑﺎد ۽ ﻻﻫﻮر ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻲ‬ ‫رﺳﺘﻦ ﺗﺎن ﻫﻠﻨﺪي ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪڙ ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ وﻗﺖ ﻳﺎد אﭼﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﺳﭩﻲ ﺳﻴﻨﭩﺮ وאري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻫﻮﭨﻞ ﮔﺮאﻧﮉ رﻳﺠﻨﺴﻲ‪ ،‬ﻫﻠﭩﻦ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬אﻧﭩﺮ ﻛﺎﻧﭩﻴﻨﻨﭩﻞ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺳﻴﺮﻳﻨﺎ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬دي ﻧﻮر‬ ‫ﻓﻮכ‪ ،‬دي אﺳﭩﻴﻨﻠﻲ وﻏﻴﺮه‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻓﺎﺋﻮ אﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻠﻮ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ روز ﺟﻲ ﻣﺴﻮאڙ ‪ 90‬ﮐﺎن ‪ 130‬ڊאﻟﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﭤﻜﺎ روڊ ﺗﻲ‬ ‫ﺳﻔﺎري ﭘﺎرכ ﻫﻮﭨﻞ ﭘﮡ ﻓﺎﺋﻮ אﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﻮאڙ ‪ 95‬ڊאﻟﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ אڄ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﺑﻪ ‪ 8‬ﻫﺰאر رﭘﻴﺎ‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ אﺳﺎن وٽ ﺷﻴﺮﭨﻦ ۽ ‪ PC‬ﺟﻬﮍﻳﻦ ﻫﻮﭨﻠﻦ ﺟﻲ روزאﻧﺎ ﻣﺴﻮאڙ ڏﻫﻪ ﭔﺎرﻫﻦ ﻫﺰאر رﭘﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ وﻧﮉﺳﺮ ﮔﻮﻟﻒ ۽ ﻛﻨﭩﺮي ﻛﻠﺐ ﻧﺎﻟﻲ ﭘﮡ ﻓﺎﺋﻮ אﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻞ ﻧﻈﺮ آﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﻮאڙ ‪ 100‬ڊאﻟﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آٌء ﺳﻠﻮر אﺳﭙﺮﻧﮕﺲ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻓﻮر ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﭤﺮي אﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻞ ۾ رﻫﻴﺲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﻮאڙ ‪ 43‬ڊאﻟﺮ ﻫﺌﻲ ۽ ‪ UNO‬وאرن ﮐﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ‪ 10‬ﺳﻴﻜﮍو ڊﺳﻜﺎﺋﻮﻧﭧ ڏﻳﻦ ﭤﺎ אﻫﻮ ﺑﻪ ڏﻧﺎﺋﻮن‪ .‬ﻧﻴﺮوﺑﻲَء ۾ אن ﺟﻬﮍﻳﻮن ﻓﻮر ۽ ﭤﺮي אﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻠﻮن ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻬﮍوכ ﻓﻴﺌﺮ وﻳﻮ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﺑﻠﻴﻮאرڊ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﻫﺎﻟﻴﮉي אِن‪ Jacaranda ،‬ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬ﻟﻴﻨﺎﻧﺎ ﻣﺎﺋﻮﻧﭧ ﻫﻮﭨﻞ وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﺋﻲ ﺟﻮري‬ ‫אﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﻧﺎﺋﻦ אﻟﻴﻮن‪ ،‬אﻟﻘﺎﻋﺪه‪ ،‬אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وאري ﺟﻨﮓ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮﻳﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﮐﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﻳﺎد ﻛﻴﻮن ﭤﺎ ﺟﺘﻲ ‪ 7‬آﮔﺴﭧ ‪1998‬ع ﺗﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﺑﻢ ﺳﺎن ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﻋﻤﺎرت ﮐﻲ‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ 12‬آﻣﺮﻳﻜﻴﻦ ﺳﻤﻴﺖ ‪ 212‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﺎ ۽ ‪ 4000‬زﺧﻤﻲ ﭤﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﻤﻦ ﺟﺎ ﻫﻲ ڌﻣﺎﻛﺎ ڏﻫﻦ ﻣﻨﭩﻦ ﺟﻲ وﭤﻲَء ﺳﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭔﻦ آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﻫﺘﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ۽‬ ‫ﭔﻴﻮ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ دאرאﻟﺴﻼم ۾‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺑﻪ ‪ 11‬ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﺎ ۽ ‪ 85‬زﺧﻤﻲ ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺑﻤﻦ‬ ‫ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﻣﺼﺮ ﺟﻲ אﺳﻼﻣﻚ ﺟﻬﺎد ﺳﺎن ﺟﻮڙﻳﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﺳﭩﺮ ﻣﺎﺋﻴﻨﮉ אوﺳﺎﻣﺎ ﺑﻦ ﻻدن ۽ אﻳﻤﻦ אﻟﺰوאﻫﺮي ﻗﺮאر‬ ‫ڏﻧﺎ وﻳﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﺣﻤﻠﻲ ﺟﻲ ﺟﻮאب ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺻﺪر ﺑﻞ ﻛﻠﻨﭩﻦ ﻛﺮوز ﻣﻴﺰאﺋﻴﻞ ذرﻳﻌﻲ ﺳﻮڊאن ۽ אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﻮڊאن ۾ אﻧﻬﻦ ﻣﻴﺰאﺋﻴﻠﻦ אﺗﻲ ﺟﻲ אﻟﺸﻔﺎ ﻓﺎرﻣﺎﺳﻮﭨﻴﻜﻞ ﻓﺌﻜﭩﺮي ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻮڊאن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽‬ ‫ﺟﺎﻧﻮرن ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮن ‪ 85‬ﺳﻴﻜﮍو دوאﺋﻮن ﭠﻬﻴﻮن ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻠﻨﭩﻦ ﺟﻲ אﻧﺘﻈﺎﻣﻴﺎ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ وٽ ﺛﺒﻮت‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻓﺌﻜﭩﺮي ۾ ﻛﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﻫﭥﻴﺎر ﭠﻬﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﻣﻴﺰאﺋﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﻛﻴﻞ ﺗﺒﺎﻫﻲَء ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح‬ ‫ﺗﻔﺘﻴﺶ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אﻧﭩﻴﻠﻴﺠﻨﺲ ڊﭘﺎرﭨﻤﻨﭧ ﺟﻲ אﻫﺎ رﭘﻮرٽ ﻏﻴﺮ אﻋﺘﺒﺎر ﺟﻮﮘﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﻫﺎڻ ﺟﻴﻜﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אﻳﻤﺒﺴﻲ آﻫﻲ‪ ،‬אﻫﺎ ﻧﺌﻴﻦ ﻫﻨﮅ ﺗﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﭠﺎﻫﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮאﮢﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻴﻞ אﻳﻤﺒﺴﻲ‬ ‫)ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻲ( ﺟﻲ ﺟﺎِء ﺗﻲ ﻳﺎدﮔﺎر ﻃﻮر ”ﻣﻴﻤﻮرﻳﻞ ﭘﺎرכ“ ﭠﺎﻫﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺮאﭼﻲَء ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ‪ ،‬ﺻﺪر وאرو ﻋﻼﺋﻘﻮ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ وچ ”ﺳﭩﻲ אﺳﻜﺎﺋﺮ“ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﺘﺎن ﭼﻮڌאري ﺷﻬﺮ ﭔﺎﻫﺮ ڏي وڌﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﺑﻠﮉﻧﮓ‪ ،‬ﻫﻮﻟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﻛﺌﭥﻴﮉرل‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺳﭩﻲ ﻫﺎل‪،‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻮن ﻛﻮرﭨﻮن‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ ﺳﻴﻨﭩﺮ ﺟﻬﮍﻳﻮن אﻫﻢ ﻋﻤﺎرﺗﻮن‪ ،‬ﻫﺘﻲ ﺳﭩﻲ אﺳﻜﺎﺋﺮ ۾ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﻛﺮאﭼﻲَء ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻛﻠﻔﭩﻦ‪ ،‬ﻛﻴﺎﻣﺎڙي‪ ،‬ﭼﺎﻛﻴﻮאڙي‪ ،‬رﻧﮁﻮڙ ﻻﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻧﺎﻇﻢ آﺑﺎد‪ ،‬ﻟﻴﺎﻗﺖ آﺑﺎد‪ ،‬ﻣﻠﻴﺮ‪ ،‬ﻣﺎرﻳﭙﻮر ﺟﻬﮍن‬ ‫ُ‬ ‫ﻛﺎﻣﻮﻛﻨﺠﻲ‪ ،‬ﻟﻨﮕﺎﺗﺎ‪ ،‬وﻳﺴﭧ ﻟﺌﻨﮉس‪،‬‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﺎ אﻫﻢ ﻋﻼﺋﻘﺎ آﻫﻦ‪ :‬ﻣﻜﺎدאر‪،‬‬ ‫ﻛﺎﺳﺎرאﻧﻲ‪ ،‬אﻳﻤﺒﺎﻛﺎﺳﻲ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﻋﻼﺋﻘﻦ‪ ،‬ﻋﻤﺎرﺗﻦ ۽ رﺳﺘﻦ ﺟﺎ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻧﺎﻻ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺳﺎن ﺑﺮﭨﺶ رאج ﺟﻮن‬ ‫ﻳﺎدون وאﺑﺴﺘﻪ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﭘﺎرﻛﻦ ۽ ﺑﺎﻏﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ אن ﻛﺮي ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﮐﻲ ”‪ “Green City in the Sun‬ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬روڊ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﺑﻪ ﮔﻬﺎﭨﺎ وڻ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﻣﺎن درﻳﺎُء وﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺧﻂ אﺳﺘﻮא ﺗﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﭔﺎرﻫﻮﺋﻲ ﻣﻴﻨﻬﻦ‬ ‫وﺳﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﺗﺎﻫﻴﻦ ﻟﻴﻮل ﺗﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﭤﮅﻛﺎر آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ڌאرﺋﻴﻦ ﮐﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾ ﻟﻬﮡ ﺗﻲ‪ ،‬ﻛﺎرא ﻣﺎﮢﻬﻮ ڏﺳﻲ‬ ‫”ﻧﺌﺮوﺑﻲ“ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ڏﻳﮏ ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪،‬‬ ‫ﺑﺌﻨﻜﺎכ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﭤﻲ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺷﻬﺮ ۾ ﮐﻼ ﻣﻴﺪא ﺑﻪ ﺟﺎم آﻫﻦ‪ .‬ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ ﻟﺌﻨﮉ ﻣﺎﻓﻴﺎ ﮐﺎن ﺑﭽﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻇﺎﻫﺮي ﻃﺮح ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺣﺎل ﭘﻮرא ﺳﺎرא آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ وري ﺑﻪ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن ﻗﺎﻋﺪو ﺳﺨﺖ آﻫﻲ‪ ،‬אن ﻛﺮي אن ﺟﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ‪ ،‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺗﻮڙي ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ روﻧﻖ ۽ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﺑﺮﻗﺮאر آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آزאدي آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻮאم ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭘﺎرכ אوﻫﻮرو )‪ (Uhuru‬ﭘﺎرכ آﻫﻲ‪ .‬אوﻫﻮرو ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ ﻛﺎوڙ אﻳﻨﺪي آﻫﻲ ﺗﻪ ﻟﻨﮉن ﺟﻲ ﻫﺎﺋﻴﮉ ﭘﺎرכ وאﻧﮕﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺘﻲ אﭼﻲ ﻣﻈﺎﻫﺮא ﻛﻨﺪא آﻫﻦ ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﺧﻼف ﺗﻘﺮﻳﺮون ﻛﻨﺪא آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﺎرכ ﺟﻲ وچ ۾ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ אﮘﺌﻴﻦ ﺻﺪر ڊﺋﻨﻴﻞ آرאپ ﻣﻮﺋﻲَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ‬ ‫‪ KANU‬ﺟﻲ ﻻِء ‪ 62‬ﻣﺎڙ ﻫﻴﮉ ﻛﻮאرﭨﺮ ﭠﺎﻫﻲ ﭘﺎرכ ﺟﻲ ﺳﺘﻴﺎﻧﺎس ﭤﻲ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻋﻮאم ﮔﻮڙ ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ”ﻣﺌﮉم‬ ‫אوﻣﮕﺎري ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء“ ﺻﺪر ﺧﻼف وڏي ﻣﻬﻢ ﻫﻼﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء ﺟﻲ אن ﻗﺴﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﺪوﺟﻬﺪ ۽ ﻋﻮאم ﺟﻮ ﺳﺎٿ ڏﻳﮡ ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺘﻦ ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﮐﻴﺲ ‪2004‬ع ﺟﻮ ﻧﻮﺑﻞ אﻣﻦ אﻳﻮאرڊ ﻣﻠﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪ (Wangari Muta Maathai‬ﻻِء ﺳﺎل ‪2004‬ع ۾ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻧﻮﺑﻞ אﻧﻌﺎم ﺟﻮ אﻋﻼن ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ‪،‬‬ ‫ﺧﺎص ﻛﺮي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﻲ‪ ،‬ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻮﺷﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻲَء ﭘﻬﺮﻳﻦ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻋﻮرت ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻴﮇي وڏي‬

‫אﻧﻌﺎم ﻻِء ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﮐﻲ ﺑﻪ אﻫﻮ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮي ﺗﻪ ﻫﻮَء ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ آﻫﻲ ﻫﻮرא ﮐﻮرא ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﻬﮍي ﺷﻬﺮ ﺟﻲ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﮀﺎ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮَء ﻛﻬﮍي ﻧﻮﻛﺮيَء ۾ آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ אﻣﻦ ﻻِء ﻛﻬﮍﻳﻮن ﺧﺬﻣﺘﻮن אﻧﺠﺎم ڏﻧﻴﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲَء ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﺑﻪ ﻋﺠﻴﺐ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮَء ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻲُء ﻫﻚ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﻲ‬ ‫ﻓﺎرم ﺗﻲ ڏﻫﺎڙيَء ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﻫﻚ אﻫﮍي ﭔﻬﺮאڙي وאري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﻮ ﭘﺮאﺋﻤﺮي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﺳﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ‬ ‫אﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻋﻮرت ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻲ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻋﻮرت‬ ‫ٰ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ڊאﻛﭩﻮرﻳﭧ )‪ (Ph.D‬ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ אﭘﺮﻳﻞ ‪1940‬ع ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻧﺎﺋﻴﺮي )‪ (Nyeri‬ﺿﻠﻌﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﻮٺ ۾ وאﻧﮕﺎري ُﻣﻮﺗﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﭴﺎﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس وאﺳﻄﻮ ﻛﻲ ُ‬ ‫ﻛﻮﻳﻮ )‪ (Kikuyo‬ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺻﺪر ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻮ ﭘﮡ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﭘﻲُء ﭔﻨﻴﻦ ﺗﻲ ﻣﺰوري ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭜﺎﺋﺮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﺎُء ﺟﻲ ﮘﻮٺ ۾ ﭘﺮאﺋﻤﺮي ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻳﺎرﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﻧﺎﺋﻴﺮي ﺷﻬﺮ ۾ ﻫﻚ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﻮرڊﻧﮓ אﺳﻜﻮل ۾ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ‬ ‫ﮐﻴﺲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﮣﺎﺋﻲ ﻣﻴﺮي ﺟﻮزﻓﻴﻦ ﻧﺎﻟﻮ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫِﻦ אﺳﻜﻮل ۽ ﺑﻌﺪ ۾ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ אول ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﮐﻨﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﻦ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺟﻲ ”ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ“ ۾ دאﺧﻼ وﭠﮡ ﺟﻮ ﭘﺮوﮔﺮאم ﭠﺎﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲ ‪1960‬ع وאرو زﻣﺎﻧﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ آﺧﺮي ﭘﺴﺎﻫﻦ ۾ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﭨﺎم‬ ‫ﺑﻮﻳﺎ אﻫﺎ ﻛﻮﺷﺶ ورﺗﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس وﻃﻦ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮאﻧﻦ ﮐﻲ ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻِء ﮔﻬﺮאﻳﻮ وﭸﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾‬ ‫ﺟﺎن אﻳﻒ ﻛﻴﻨﻴﮉي آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺳﻴﻨﻴﭩﺮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻗﺒﻮل ﻛﺌﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ‪Kennedy‬‬ ‫אﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ﮔﻬﺮאﻳﻮ‬ ‫ﺧﺎﻧﺪאن ﺟﻲ ﻓﺎﺋﻮﻧﮉﻳﺸﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﺎن ‪ 300‬ﻫﻮﺷﻴﺎر ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾‬ ‫ٰ‬ ‫وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ﺑﻪ ﻫﻚ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭨﺎم ﺑﻮﻳﺎ )‪ (Tom Mboya‬ﭘﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ َﺗﺮ ﺟﻲ ﺳﻮﻳﻦ ﮘﻮﭠﺎﮢﻦ ﻧﻮﺟﻮאﻧﻦ ﮐﻲ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ אدאرن ﮐﻲ ‪Convince‬‬ ‫אﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﺻﺤﺖ ﺟﻲ ڊﮔﺮﻳﻦ ﻻِء אﺳﻜﺎﻟﺮون وﭠﺮאﺋﻲ ڏﻧﻴﻮن ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۾ ﭜﮍ ﭤﻲ وﭸﻦ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾‬ ‫ﻛﺮي‬ ‫ٰ‬ ‫ﺑﻪ אﺗﻲ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﺟﻮ אﻫﻮ ﺋﻲ ﻛﺮدאر رﻫﻴﻮ ۽ ﺟﻨﮕﻞ ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ אڄ ﻳﻮرپ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬در אﺻﻞ אﻫﻲ ﺋﻲ‬ ‫ﺷﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ۾ אﺳﻴﻦ ﻣﺎر ﮐﺎﺋﻲ وﻳﺎ آﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء ﮐﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﺴﺎس رﻳﺎﺳﺖ ۾ ﭘﮍﻫﮡ ﻻِء אﺳﻜﺎﻟﺮﺷﭗ ﻣﻠﻲ ﺟﺘﺎن ﺟﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻣﺎن ﻫﻦ ‪1964‬ع ۾ ﺑﺎﺋﻼﺟﻲ‬ ‫۾ ﮔﺮﻳﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭘﻴﭩﺴﺒﺮگ ﻣﺎن ‪ M.Sc‬ﻛﺌﻲ‪1966 .‬ع ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺧﺘﻢ ﻛﺮڻ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﺟﺎب ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ وאﻧﮕﻲ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ )‪ (Mwangi Mathai‬ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪.‬‬ ‫وאﻧﮕﻲَء ﺑﻪ ﻫﻦ وאﻧﮕﺮ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ אﭼﮡ ﺗﻲ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻧﺎﻟﻮ ﺧﺘﻢ‬ ‫ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭴﻤﮡ وאرو ﻧﺎﻟﻮ ’وאﻧﮕﺎري ﻣﻮﺗﺎ‘ وאﭘﺲ رﮐﻴﻮ ۽ ﭘﻮِء وאﻧﮕﻲَء ﺳﺎن ﺷﺎدي ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫ﻣﮍس ﺟﻲ ذאت ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ﻟﮙﺎﻳﺎﺋﻴﻦ ۽ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﺎل ‪1967‬ع ۾ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ڊאﻛﭩﻮرﻳﭧ ﻛﺮڻ ﻻِء ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻴﻮﻧﺦ ۾ دאﺧﻼ ورﺗﻲ‪ .‬אﺋﻨﺎﭨﺎﻣﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ‬ ‫۾ ‪ Ph.D‬ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ‪ Ph.D‬ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ‪1969‬ع ۾ ﻫﻮَء وאﭘﺲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ آﺋﻲ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ‬ ‫‪ Anatomy‬ﭘﮍﻫﺎﺋﻴﻨﺪي رﻫﻲ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭔﻪ ﭔﺎر ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﭘﭧ وאوﻳﺮو ﻧﺎﻟﻲ ۽ ﻫﻚ ڌيَء وﻧﺠﻴﺮא ﻧﺎﻟﻲ‪ .‬ﺳﺎل ‪1977‬ع ۾ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻣﮍس ﮐﺎﻧﺌﺲ ﻋﻠﺤﺪﮔﻲ אﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ ۽ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ زאل ﺗﻲ אﻟﺰאم ﻫﮣﻲ ﻛﻮرٽ ۾ ﻃﻼق ﻻِء درﺧﻮאﺳﺖ ڏﻧﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﺞ ﻃﻼق ﺟﻲ ﻓﻴﺼﻠﻲ ۾ ﻣﮍس ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻗﺮאر ڏﻧﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﻴﺲ ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﻮِء ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء‬ ‫‪ Viva‬ﻣﺌﮕﺰﻳﻦ ﮐﻲ אﻧﭩﺮوﻳﻮ دورאن ﺟﺞ ﻻِء رﻣﺎرכ ڏﻧﺎ ﺗﻪ אﻫﻮ ‪ Incompetent‬۽ ‪ Corrupt‬آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ אﻧﭩﺮوﻳﻮَء ﺟﺞ ﮐﻲ ﺳﺨﺖ‬ ‫ﻛﺎوڙ ڏﻳﺎري ۽ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء ﺗﻲ ‪ Contempt of Court‬ﺟﻮ ﻛﻴﺲ ﻫﻠﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻮَء ڏوﻫﺎرڻ ﻗﺮאر ڏﻧﻲ وﺋﻲ ۽ ﮐﻴﺲ ﮀﻬﻪ‬ ‫ﻣﻬﻴﻨﺎ ﺟﻴﻞ ﺟﻲ ﺳﺰא אﭼﻲ وﺋﻲ‪.‬‬ ‫‪1982‬ع ۾ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭩﺮي אﻟﻴﻜﺸﻦ وڙﻫﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻚ وڙﻫﮡ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻮﻛﺮي ﮀﮇڻ ﻻِء‬ ‫ﭼﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻣﺎن אﺳﺘﻌﻴﻔﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي אﻟﻴﻜﺸﻦ ﻻِء ﻓﺎرم ﭜﺮﻳﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻠﻲ ﭜﮙﺖ ﻛﺮي‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻃﺮﻓﺎن رد ﻛﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﮐﻴﺲ وري ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﺑﻪ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ‬

‫ﻛﻲ ُ‬ ‫ﻛﻮﻳﻮ“ ﺳﺎن ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر آرאپ ﻣﻮﺋﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﺳﻨﺪس ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻗﺒﻴﻠﻲ ” ِ‬ ‫אﺳﺘﻌﻴﻔﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﮀﻬﻪ ﻣﻬﻴﻨﺎ‬ ‫אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﮐﻴﺲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﺌﻤﭙﺲ وאري ﮔﻬﺮ ﻣﺎن ﺑﻪ ﻳﻜﺪم ﻛﮃﻳﻮ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾‬ ‫ٰ‬ ‫رﻫﮡ ﺟﻲ אﺟﺎزت ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ‪2002‬ع وאري אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ وري ﺣﺼﻮ ورﺗﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﺎڻ ﮐﭩﻴﺎﺋﻴﻦ ﭘﺮ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ‪ National Rainbow Coalition‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ”ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﻳﻮﻧﻴﻦ“ ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ‬ ‫ڏﻧﻲ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﻫﻦ אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ‪ 98‬ﺳﻴﻜﮍو ووٽ ﻣﻠﻴﺎ‪ .‬אن ﻛﺮي ﺗﻪ ﺟﻴﻜﺐ آﺑﺎد ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﺋﻲ ﺟﻮريَء ﻻِء ﭼﻮﻧﺪو آﻫﻴﺎن‬ ‫ﺗﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﭔﻲ دﻓﻌﻲ ﻫﻮَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻚ ﻣﺎن وڏي אﻛﺜﺮﻳﺖ ﺳﺎن אﻟﻴﻜﺸﻦ ﮐﭩﻲ وﭸﻲ‪ .‬آﺧﺮﻛﺎر ﻣﺌﮉم ﻣﺎﭤﺎﺋﻲَء ﻻِء‬ ‫ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﭤﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﻗﺒﻴﻼﺋﻲ ﺳﺮدאرن‪ ،‬وڏﻳﺮن ۽ ﭜﻮﺗﺎرن ﺳﺎن ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻨﺪي! ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ وزאرت‬ ‫ﻗﺪرﺗﻲ وﺳﺎﺋﻞ ۽ ﻣﺎﺣﻮﻟﻴﺎت ﺟﻲ ﻫﻮَء ‪2003‬ع ﮐﺎن ‪2005‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﺎﺋﺐ وزﻳﺮ ﺑﻪ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮَء ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن وﭠﻲ‬ ‫ﻣﺎﺣﻮﻟﻴﺎت ﮐﻲ ﮔﺪﻻڻ ﮐﺎن ﺑﭽﺎﺋﮡ ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺣﻘﻦ ﻻِء ﭘﺎڻ ﭘﺘﻮڙﻳﻨﺪي رﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ ﻣﺌﮉم ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ﮐﻲ ﻧﻮﺑﻞ‬ ‫ﭘﺮאﺋﻴﺰ وﭠﮡ ﻻِء ﺳﮇ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﺎرف ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻲ ﭘﮡ אﻋﻼن ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻇﺎﻟﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻫﺮ وﻗﺖ‬ ‫آوאز ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻴﻮ ۽‬ ‫‪She has served as aspiration for many in the fight for democratic rights and has specially encouraged women to better‬‬ ‫‪their situation.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﺮوﮔﺮאم ﻫﻴﭟ ﻣﺌﮉم ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭘﮍﻫﻲ אن ۾ ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﺎﮢﻮﻛﻲ ﺻﺪر אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮ ﭘﻲُء ﭘﮡ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﺎرאכ אوﺑﺎﻣﺎ ‪2006‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺳﻴﻨﻴﭩﺮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ آﮔﺴﭧ ﺟﻲ ﻣﻬﻴﻨﻲ‬ ‫۾ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻦ אوﻫﻮرو ﭘﺎرכ ۾ ﻫﻚ وڻ ﺟﻮ ﭔﻮﭨﻮ ﻟﮙﺎﻳﻮ‪ .‬ﭔﻮﭨﻮ ﻫﮣﮡ وﻗﺖ אوﺑﺎﻣﺎ ﭘﺮﻳﺲ‬ ‫ﺟﻲ آزאديَء ﺟﻲ ﻋﺰت ﻻِء زور ﭜﺮﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪:‬‬ ‫‪Press freedom is like tending a garden. It continually has to be nurtured and cultivated‬‬ ‫ﻣﺎﭤﺎﺋﻲ ‪2007‬ع وאري אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﺑﻪ ﺣﺼﻮ ورﺗﻮ ﭘﺮ אن ۾ ﻫﻮَء ﻫﺎرאﺋﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻫﻴﭡﻴﻮن ﺗﺼﻨﻴﻔﻮن ﭘﮍﻫﮡ وﭨﺎن‬ ‫آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪Bottle-necks of Development in Africa.‬‬

‫‪‬‬

‫‪Unbowed: A momoir (2006).‬‬

‫‪‬‬

‫‪Rain water Harvesting (2003).‬‬

‫‪‬‬

‫‪The challenge of Africa.‬‬

‫‪‬‬

‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﻛﻮ ﭼﮝﻮ ﻣﮍس ﺑﻪ ﻧﻪ ﻫﻮ‪...‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻓﻀﻴﻠﺖ وאرא‪ ،‬ﻣﺎڊرن ۽ ﺑﻬﺘﺮ אﻣﻦ אﻣﺎن وאرא ﻣﻠﻚ آﻫﻦ ۽ ﺟﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻗﻮﻣﻦ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ آزאديَء ﺳﺎن رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﮔﺎديَء وאري ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻲ ﺑﻪ‬ ‫وڏي ڌوم آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺳﺎن ﮔﮇ אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ۽ ﺑﺮﻃﺎﻧﻮي ﺷﻬﺮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻋﺮب‪ ،‬ﺳﮏ‪ ،‬אﻧﮕﺮﻳﺰ‪ ،‬ﭘﺎرﺳﻲ‪،‬‬ ‫آﻏﺎﺧﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎن ۽ ﻫﻨﺪو ﺑﻪ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺳﺌﻨﻴﻤﺎ ﭤﻴﭩﺮن ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮאن אﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ،‬ﻋﺮﺑﻲ ۽ ﻫﻨﺪي ﻓﻠﻤﻦ ﺟﺎ ﭘﻮﺳﭩﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ אوﭼﻴﻦ ﻋﻤﺎرﺗﻦ ۽ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﭘﺎرﻛﻦ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ‪ Skyline‬ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﺮي‬ ‫ﺳﻬﻮﻟﺘﻦ ﺳﺎن ُﭘﺮ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻟﻨﮉن‪ ،‬ﻣﻤﺒﺌﻲ‪ ،‬ﻻﻫﻮر ۽ ﻗﺎﻫﺮه وאﻧﮕﺮ آﮘﺎﭨﻮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻴﻨﺪي ﺗﻪ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ‪1843‬ع ۾ ﺳﻨﮅ ﻓﺘﺢ ﻛﺌﻲ אن وﻗﺖ ﻧﻪ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ’ﻛﻴﻨﻴﺎ‘ وﺟﻮد ۾ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﮔﺎديَء ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ‬ ‫ﻳﺎ אن ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ! ‪1843‬ع ﺗﻪ ﻣﺎﺿﻲ ﺑﻌﻴﺪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ‪ 167‬ﺳﺎل ﭤﻲ وﻳﺎ‪ 120 ...‬ﺳﺎل אڳ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻫﻮ ۽ ﻧﻪ ﻧﺌﺮوﺑﻲ‪.‬‬ ‫‪1899‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﮇﻫﻦ رﻳﻠﻮي ﭤﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﭔﻨﻬﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ وچ ۾ )ﺟﻴﻜﻲ אڄ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ آﻫﻦ( ﻫﻚ ﻫﻨﮅ درﻳﺎﻫﻪ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء وٽ رﻳﻠﻮي ڊﭘﻮ ﭠﺎﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮِء وڌي وڌي ﮘﻮٺ ۽ ﻧﻨﮃو ﺷﻬﺮ‬ ‫ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻮ‪ ،‬۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺗﻪ ‪1920‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ وﺟﻮد ۾ ﻧﻪ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ אڄ وאرو ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא وאرو ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺟﻴﻜﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ﻫﻴﭟ ﻫﻮ‪” ،‬ﺑﺮﭨﺶ אِﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ“ ﭘﺮوﭨﺮﻳﻜﭩﻮرﻳﭧ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אن ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺣﺼﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺟﺒﻞ ﻣﺎﺋﻮﻧﭧ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺗﺎن ‪ Kenya‬رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﻴﻬﻚ ڏאڍي ﺳﭡﻲ ﻫﻨﮅ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﺪي وڏي ﺳﻤﻨﮉ ﺳﺎن ﻟﮙﻮﻟﮗ ﺧﻂ אﺳﺘﻮא وٽ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن‬ ‫ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ אڄ وאرن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن ﻧﻪ ﺳﺮﺣﺪون ﻫﻴﻮن ﻧﻪ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪،‬‬ ‫دאرאﺳﻼم ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﺟﻬﮍא ﺷﻬﺮ ۽ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﭘﺮאﮢﺎ ۽ آﮘﺎﭨﺎ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺳﻨﺪن ﭘﺮي ﭘﺮي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺎכ ﻫﺌﻲ‪ .‬אڄ ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ אﺗﺮ ۾ אﭤﻮﭘﻴﺎ ۽ ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ آﻫﻲ‪ ،‬ڏﮐﮡ ۾ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ אوﻟﻬﻪ ۽ אﺗﺮ אوﻟﻬﻪ ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ڍﻧﮃ‬ ‫وﻛﭩﻮرﻳﺎ ۽ ﺳﻮڊאن آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﭘﻬﺮﻳﺎن ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎ‪1498 .‬ع ۾ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﻧﺎﮐﺌﻮ )‪(Navigator‬‬ ‫۽ ﮐﻮﺟﻲ )‪ (Explorer‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﮍﻫﻦ وאري ﭔﻴﮍي ﮐﻲ ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ وאرو ﺧﻮﻓﻨﺎכ ﺳﻤﻨﮉ ﭨﭙﺎﺋﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ‬ ‫وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ אﭼﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬ﻫﺘﺎن ﭘﻮِء ﻫﻮ אﻧﮉﻳﺎ آﻳﻮ ۽ אﮘﻴﺎن ﭼﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ رﺳﺘﻲ‬ ‫وﭸﮡ ﺟﻲ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ אﺋﻴﻦ ﻧﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻮ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﻲ אﻧﮉﻳﺎ ﻳﺎ ﭼﻴﻦ وﻏﻴﺮه ﺟﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﺎرﻛﻮﭘﻮﻟﻮ ﺗﻪ אن ﮐﺎن ﺑﻪ אڳ ﭼﻴﻦ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮ ۽ ﭔﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ وאﭘﺎر وڙو ﺑﻪ ﻫﻠﻴﻮ ﭘﺌﻲ‬ ‫ﭘﺮ אﻫﻮ ﺳﻤﻮرو ﻛﻢ ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ ﭤﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﻫﻮ ﻋﺮب ۽ אﻳﺮאن ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪא‪ ،‬ﭼﻴﻦ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ‬ ‫אﭠﻦ ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻦ ﺗﻲ ﭤﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ אﻳﺮאﻧﻲ ﻧﺎر ﺳﻤﻨﮉ ۽ ﺑﺤﺮ אﺣﻤﺮ ﺟﻬﮍא ﺳﻤﻨﮉ ﻫﻨﻦ ﺟﻬﺎزن رﺳﺘﻲ ﭨﭙﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﻣﺎن ﺟﺒﺮאﻟﭩﺮ وﭨﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮي ﺟﻴﻜﻮ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ۾ אﭼﺠﻲ ﭤﻮ‪،‬‬ ‫אﺗﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻲ ﭰﻴﺮو ﻛﺮڻ ﺳﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ وچ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري )ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎ وﻏﻴﺮه( ۾ ﭘﻬﭽﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺘﺎن אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ ﻛﻨﺎرو אوﭜﺮ ڏي ﺳﮅو ﺋﻲ ﺳﮅو آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻲ ﺟﻲ ﻋﺜﻤﺎﻧﻴﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﺎ ﺗﺮﻛﻲ‪ ،‬אﻳﺮאن‪ ،‬ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ۽ ﻣﺼﺮ وٽ ﺧﺸﻜﻲ ﺟﺎ رﺳﺘﺎ روﻛﻴﺎ ۽ ﻫﻨﻦ‬ ‫ﺟﻲ وאﭘﺎر ﺗﻲ ﺑﻨﺪش ﻫﻨﺌﻲ‪ ،‬ﺗﻪ ﭘﻮِء ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﻣﺠﺒﻮر ﭤﻲ ﭘﻴﺎ ﺗﻪ ﻛﺎرאه ﮘﻮﻟﺠﻲ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻴﻮ ۽‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﭰﻴﺮو ﻛﺮي ﺟﻬﺎزرאن وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻲ ﻟﺌﻪ ﭤﻲ وﺋﻲ ۽ ﻛﺌﻴﻦ ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻨﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻳﺎ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﭔﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ﺟﻮ ﻧﻘﺸﻮ رאز ۾ رﮐﻴﻮ‪.‬ﻫﻲ אﺋﻴﻦ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎڌن ﭠﺎﻫﮡ ﺟﺎ ﻃﺮﻳﻘﺎ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۽ אﺧﺒﺎرن ۾ אﻳﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﭨﻲ وي ﭼﺌﻨﻠﻦ ﺗﺎن‬ ‫ﭼﻮوﻳﻬﻪ ﺋﻲ ﻛﻼכ ڏﻳﮑﺎرﻳﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ אڄ ﮐﺎن ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ ﺳﭟ ﺳﺎل אڳ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻮن ﭘﻮڙﻫﻴﻮن ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ آﭼﺎر ﺳﻨﮅڻ‬ ‫ﻳﺎ ﭔﺎﺟﻬﺮيَء ﺟﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﭘﭽﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭔﮅאﺋﻴﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫אڄ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﺳﻤﻨﮉن ﺟﺎ ﻧﻘﺸﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻫﻚ ﻣﻴﻞ ﻣﺎﭘﻴﻞ ۽ ﻣﺌﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﻫﻨﮅ ﻛﻮ ﺟﻬﺎز ﭔﮇي ﭤﻮ‬

‫ﺗﻪ אن ﺟﻲ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻲ ۾ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻲ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻫﻨﮅ ﺗﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﻫﻴﺘﺮو אوﻧﻬﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﻬﺎز ﭔﮇل آﻫﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي אن‬ ‫ﻣﭥﺎن ﻫﻠﻨﺪي ﺧﻴﺎل ﻛﺠﻮ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﺳﺎل ﺟﺎ ﭼﺎرٽ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ אﻟﻤﻨﺎכ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬אن ۾ אﮘﻮאٽ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻓﻼﮢﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻓﻼﮢﻲ وﻗﺖ ﺗﻲ وﻳﺮ ﭼﮍﻫﻨﺪي ۽ ﻓﻼﮢﻲ وﻗﺖ ﺗﻲ ﻟﻬﻨﺪي‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ڌﻳﺎن ۾ رﮐﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻮ رخ ﻣﻮڙﻳﻮ وﭸﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ﻧﻘﺸﺎ ﺑﻪ ﻧﻪ رﮘﻮ ﭘﻨﻲ ﺟﺎ ﭘﺮ אﻟﻴﻜﭩﺮאﻧﻚ ﭤﻲ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ ﭘﻬﭽﻲ دﻛﺎن ﺗﺎن ﻧﺌﻴﻦ ﻧﻘﺸﻲ وﭠﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﺿﺮورت ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ﺗﻲ آﭨﻮﻣﻴﭩﻚ ﻧﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻇﺎﻫﺮ ﭤﻲ وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﭘﺮ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ وאرو אﻫﻮ زﻣﺎﻧﻮ ﻫﻮ‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﺋﻲ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﻛﭥﻲ ﭤﻮ دﻧﮓ ﭤﺌﻲ ۽ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ﻛﻴﮇאﻧﻬﻦ ﭤﻮ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻲ אﻧﮅي وאري ﻟﭟ ﻫﻠﮡ ﺑﻌﺪ אﺳﻴﻦ ﺗﺼﻮر ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﻴﮇي ﻟﺌﻪ وﻳﭡﻲ ﻫﻮﻧﺪي ۽ ﭔﻴﻦ‬ ‫ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﮐﺌﺎ ﺳﻮچ ۾ ﭘﺌﺠﻲ وﻳﺎ ﻫﻮﻧﺪא ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﭤﺎ אﻧﮉﻳﺎ ﭘﻬﭽﻦ! وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ אﻫﻮ رאز ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﮐﻲ ﺋﻲ ﭔﮅאﻳﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﻫﺘﺎن ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﮐﺎن ﻧﻚ ﺳﺎﻣﻬﻮن ڏﮐﮡ ڏي وﻳﺲ ﭘﻮِء ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ אوﭜﺮ ڏي‬ ‫ﭔﻪ ﭨﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻠﻲ ﭘﻮِء אﺗﺮ ڏﺳﻲ وڌﻳﺲ ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אﭼﻲ وﻳﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن אوﭜﺮ ڏي وﻳﺲ ﺗﻪ ﭔﻦ ﭨﻦ ﻫﻔﺘﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻤﻨﮉ ﺑﻌﺪ ﻛﻮﭼﻴﻦ )ﻳﺎ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ( אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ ﻛﻨﺎرو אﭼﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ אڄ ﺟﻲ دور ۾ ﺑﻪ ﻛﺎ وڏي ﻛﺎﻧﻪ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﭘﺮ אن وﻗﺖ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﺎٺ ﺟﺎ ﺳﮍﻫﻪ ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﭔﻴﮍא ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺴﺌﻼ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺳﻤﻨﮉن ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺳﻮ ﭔﻴﻦ‬ ‫ﻳﻮرﭘﻲ دروﻳﺸﻦ ﺟﻮ ﺗﻪ ﺳﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﭔﻴﮍא آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﮀﻴﮍي ﺗﺎﺋﻴﻦ وﭠﻲ ﺑﻪ آﻳﺎ ﺗﻪ אﻫﻲ ﻛﻴﭗ آف‬ ‫ﮔﮉ ﻫﻮپ ﺟﻲ ﺧﻄﺮﻧﺎכ ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﻏﺮق ﭤﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﻲ ﻛﻮ ﭘﺮوﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﮘﻮﻟﻲ ﻧﻪ ﻟﮅو ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ ﺟﻮ‬ ‫رﺳﺘﻮ ﮘﻮﻟﻲ ﻟﮅو‪ .‬ﺟﻴﺴﺘﺎﺋﻴﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺟﻮ ﺳﻮאل آﻫﻲ אن ۾ ﺗﻪ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن ﭔﻪ ﺻﺪﻳﻮن אڳ‬ ‫ﻋﺮب‪ ،‬אﻳﺮאﻧﻲ‪ ،‬ﻛﮁﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮅي‪ ،‬ﻣﻠﺒﺎري ۽ ﮔﺠﺮאﺗﻲ وﮢﺠﺎرא ﭘﺌﻲ آﻳﺎ وﻳﺎ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻮ אﺗﻲ ﺋﻲ ﻫﻨﺪي وڏي ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه‬ ‫۾ ﻫﺌﺎ ۽ ﭼﺆﻣﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻦ ﺟﻮ אﻳﮇو ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﺴﭩﻢ آﻫﻲ ﺟﻮ ﺳﺎل ﺟﺎ ﻣﻬﻴﻨﺎ ﻣﻘﺮر ﭤﻴﺎ ﭘﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻛﻬﮍن ﻣﻬﻴﻨﻦ ۾‬ ‫ﻫﻮא ﺟﻮ رخ ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻮﻧﺪو ۽ ﻛﻴﮇאﻧﻬﻦ وﭸﮡ ﮐﭙﻲ‪.‬‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﮍﺳﻲ ﺳﺎن ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺑﻪ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ رﺳﺘﻲ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﻛﺎﻧﻪ ﭤﻲ ﭘﻴﺲ‪.‬‬ ‫ﭘﻮِء ﻫﻚ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎﻧﻲ ﻧﺎﮐﺌﻲ ﺟﻲ ﻣﺪد ﺳﺎن אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻮ אﻫﮍو ﺳﻴﺎﮢﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﭘﻬﭽﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﭘﻮﻳﺎن ﭼﻜﺮ ﻫﮣﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﺟﻮ ﺳﺘﻦ ﺳﺎل אﻧﺪر‪1505 ،‬ع ۾ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﺎ ﺟﻨﮕﻲ‬ ‫ﺟﻬﺎز ڊאن ﻓﺮאﻧﺴﻜﻮ ڊي אﻟﻤﻴﮉא ﺟﻲ ﻛﻤﺎﻧﮉ ۾ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري وٽ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﺟﻨﮓ ﺟﻮﭨﻲ ﻗﻠﻮא )‪ (Kilwa‬ﻓﺘﺢ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻗِﻠﻮא אڄ وאري ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ڏאﮐﮣﻲ ﺣﺼﻲ ۾ ﻫﻚ ﭔﻴﭧ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻮن وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ )‪ (Vasco Da Gama‬ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻮ ﺗﻪ ﻫﻴﺮو ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאرن ﻛﻨﺎرن ﺗﻲ ﻫﻚ ﻇﺎﻟﻢ ۽‬ ‫ﺑﺪﻣﻌﺎش ﭘﮡ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﺟﻮ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﻴﻮزﻳﺸﻦ ﻣﺎﺳﻴﻜﻴﻼ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺮאﺟﻦ ﺧﻼف ‪Anti‬‬ ‫‪ Colonialist‬رאڳ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻋﻨﻮאن آﻫﻲ ”وאﺳﻜﻮ ڊא ﮔﺎﻣﺎ – دي ﺳﻴﻠﺮ ﻣﺌﻦ“ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺼﺮع آﻫﻲ‪:‬‬ ‫”‪“Vasco Da Gama was no friend of mine‬‬ ‫ﺑﻌﺪ ۾ ﻫﻦ ﺑﻴﭡﻜﻲ رאڄ ﺧﻼف ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﮔﺎﻧﻮ ”‪ “Colonial Man‬ﭘﮡ ﭠﺎﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﺘﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﻻِء ﺟﻬﺎز رאﻧﻲَء ﺟﻮن رאﻫﻮن ﮘﻮﻟﻴﻮن ۽ אﻧﮉﻳﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﻣﺎن ﺧﻮب رﻳﺸﻢ‪ ،‬ﺳﻮن‪،‬‬ ‫ﻋﺎج ۽ ﻣﺴﺎﻻ ﭰﺮي ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﮐﻲ אﻣﻴﺮ ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ )ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ( ۾ ﻫﻴﺮي ﺟﻮ درﺟﻮ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ‪ .‬אﺗﻲ‬ ‫ﻋﺮب‪ ،‬אﻧﮉﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎن‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺷﻴﺪي ﮐﻴﺲ ﮔﺎرﻳﻮن ﺑﻪ ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ ﮔﻬﺮن ﮐﻲ ﻫﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﺎرود ذرﻳﻌﻲ‬ ‫ﺑﺎﻫﻴﻮن ڏﻧﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ﺟﻬﺎز ﺳﺎڙﻳﺎ‪ ،‬אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﺣﺎﺟﻴﻦ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ אﭼﮡ ﺟﻮ ﭔﮅي‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﮔﺠﺮאت وٽ ﺳﻤﻨﮉ ۾ אﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻣﻜﻲ ﮐﺎن ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻲ ”ﻣِﺮي“ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻬﺎز ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﺎري ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺣﺎﺟﻴﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﺑﻨﺪوﻗﭽﻴﻦ ذرﻳﻌﻲ ڏﻫﻜﺎُء ﭘﻴﺪא ﻛﺮي‪ ،‬ﺳﭛ ﻣﺎل‬ ‫ﻣﺘﺎع ﭰﺮي ورﺗﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﺳﭝﻨﻲ ﺣﺎﺟﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻫﻚ ﻓﺎﻟﻜﻲ )ﮔﺪאم( ۾ ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ﺳﭵﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﺗﻴﻠﻲ‬ ‫ڏﺋﻲ ﺳﺎڙي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬

‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﭘﻬﭽﮡ وאري ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻳﻮرﭘﻲ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺳﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻮ ‪ 1469‬۾‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻲ ڏאﮐﮣﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺳﺎﺋﻴﻨﺲ )‪ (Sines‬۾ ﻧﻮﺳﺎ ﺳﻨﻴﻬﻮرא ﻛﻠﻴﺴﺎ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﭜﺮ وאري ﮔﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﺟﺘﻲ אڄ‬ ‫ﻛﻠﻬﻪ ﺳﻨﺪس ﻗﺪ آدم ﻣﻮرﺗﻲ )‪ (statue‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﻓﺸﻨﮓ وﻟﻴﺞ )ﻣﻬﺎﮢﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﮘﻮٺ( ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭜﺮ وאري ﺷﻬﺮ אﻳﻮورא )‪ (evora‬ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺌﭥﺲ ۽‬ ‫ﻧﻴﻮﻳﮕﻴﺸﻦ ﺑﻪ ﺿﺮور ﭘﮍﻫﻲ ﻫﻮﻧﺪي‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻣﻬﺎﮢﻦ ۽ ﻧﺎﮐﺌﻦ ﮐﺎن ﻫﻦ ﺗﺎرن ﺟﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت )‪(Astronomy‬‬ ‫ﭘﮡ ﺳﮑﻲ ﻫﻮﻧﺪي ﺟﻮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ رﺳﺘﻮ ﮘﻮﻟﮡ ﻳﺎ ﺳﭹﺎﮢﮡ ﺟﻮ وڏي ۾ وڏو אوزאر ﻧﺎس ﺟﻲ دﭔﻠﻲَء ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻴﺰ ﺟﻮ‬ ‫ﻗﻄﺐ ﻧﻤﺎ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﮔﻮل ﭰﺮﻧﺪڙ ﺳﺌﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ אﺗﺮ ﻃﺮف אﺷﺎرو ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻧﻴﻮﻳﮕﻴﺸﻦ ﺟﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﺳﭵﻮ ﻛﻢ ﺗﺎرن‬ ‫ﺟﻲ ﺑﻴﻬﻚ ۽ ﭼﺮﭘﺮ ﮐﻲ ﺟﺎﻧﭽﮡ ﺳﺎن ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻤﺎل ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ אڄ ﺑﻪ אﺳﺎﻧﺠﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﻬﺎﮢﺎ ﻓﻘﻂ ۽ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﺗﺎرن ﮐﻲ ﻧﻈﺮ ۾ رﮐﻲ دﺑﺌﻲ‪ ،‬אﻳﺮאن ۽ ﭜﻮڄ‪ ،‬ﮐﻨﭝﺎٽ ﮐﺎن وﭸﻴﻮ ﻧﻜﺮن‪ .‬ﻛﻤﺰور ﭔﻴﮍﻳﻦ ۽ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ ﻟﮙﻨﺪڙ ﻃﻮﻓﺎﻧﻦ‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻮ ﺗﻮאﺋﻲ ﭤﻴﻮ وﭸﻦ‪ ،‬ﺳﻨﺪن ﭔﻴﮍא ﺑﻪ ﭔﮇﻳﻮ وﭸﻦ ﭘﺮ ﻫﻮ ﻧﻪ رﺳﺘﻮ ۽ ﻧﻪ ﻣﻨﺰل ﮐﺎن ﭜﻠﺠﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺮאﭼﻲ ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ‬ ‫ﻣﺎرﻳﭙﻮر‪ ،‬ﻳﻮﻧﺲ آﺑﺎد‪ ،‬ﮔﺮﻳﻜﺲ ۽ ﺷﻤﺲ ﭘﻴﺮ ﺗﻲ ﻛﺠﻬﻪ אﻫﮍن ﻧﺎﮐﺌﻦ ﺳﺎن ﺑﻪ آﺋﻮن ﻣﻠﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫‪) Navigation aids‬ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ رﺳﺘﻮ ﮘﻮﻟﮡ ﺟﻲ אوزאرن( ﺟﻲ ﻓﻘﻂ ﺗﺎرن ﺟﻲ ﻣﺪد ﺳﺎن ﺟﺒﻮﺗﻲ ۽ ﻣﺴﺎوא )ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ( ﮐﺎن‬ ‫وﭸﻴﻮ ﻧﻜﺮن‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ وڏن ﻳﺎ אﺳﺘﺎدن ﮐﺎن אﻫﺎ ﭴﺎڻ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻬﮍو ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻛﭥﻲ آﻫﻲ‪ .‬وאﺳﻜﻮڊא‬ ‫ﮔﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺲ ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺗﺎرن ذرﻳﻌﻲ رﺳﺘﻮ ﮘﻮﻟﮡ ﻳﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻋﻠﻢ ﺿﺮور ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ دﻓﻌﻲ אﻫﻮ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻪ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻳﺎ אﻧﮉﻳﺎ ﻛﭥﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻠﻚ ﻫﻦ ﮐﻲ אﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﻚ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ‬ ‫ذرﻳﻌﻲ אﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮘﻮٺ ۾ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﭘﻴﺪא ﭤﻴﻮ אﺗﻲ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﮐﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ ﭔﻴﮍﻳﻮن ﻫﻼﺋﮣﻴﻮن ﭘﻴﻮن ۽ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﻬﺎﮢﺎ‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ‬ ‫۽ אﻳﺮאن ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ﺑﻪ وﭸﻴﻮ ﻧﻜﺮن ﺗﻴﺌﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل‪ ،‬אﺳﭙﻴﻦ ۽ ﻓﺮאﻧﺲ ﺟﺎ ﻣﻬﺎﮢﺎ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وﭸﻲ ﻧﻜﺘﺎ ﭤﻲ ﭘﺮ وﺟﻬﻪ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ אﺗﺎن ﭰﺮﻟﭧ ﺑﻪ ﻛﺮي آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﺳﭛ ﻫﺎڻ ﺳﮅرﻳﺎ آﻫﻦ ۽ ﻫﻚ‬ ‫ﭔﺌﻲ ﺳﺎن وڙﻫﮡ ﺑﻨﺪ ﻛﻴﻮ אﭤﻦ‪ .‬ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻏﺮﺑﺖ ﺑﻪ אوج ﺗﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬אﻳﺸﻴﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن آﻧﺪل ﭰﺮﺟﻲ ﻣﺎل‬ ‫ﻣﺎن ﻳﻮرﭘﻲ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﭤﻴﺎ‪.‬‬ ‫‪1492‬ع م ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻲ ﺳﻴﺘﻮﺑﻞ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﻟﺴﺒﺎن ﺟﻲ ڏﮐﮡ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﻓﺮﻳﻨﭻ ﺟﻬﺎز دאدאﮔﻴﺮي ﻛﺮي‬ ‫אﭼﻲ ﺑﻴﻬﻲ رﻫﻴﺎ‪ .‬אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﺎن ﭔﺌﻲ )‪ (Jhon II‬وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻓﻮج ﺳﻤﻴﺖ אن ﺑﻨﺪرﮔﺎه‬ ‫ڏي ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻓﺮאﻧﺲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﺳﻮﮔﻬﺎ ﻛﺮي אﭼﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻢ ﻫﻦ ﺧﻴﺮﺧﻮﺑﻲَء ﺳﺎن ﺳﺮאﻧﺠﺎم ڏﻧﻮ ۽ ﺳﻨﺪس وאه‬ ‫وאه ﭤﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺳﭡﻮ ﺟﻬﺎزرאن آﻫﻲ ﭘﺮ دאدאﮔﻴﺮ ﺑﻪ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ אﻫﺎ ﭴﺎڻ ﭘﺌﺠﻲ ﭼﻜﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﭼﻴﻦ‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﻣﻼﻳﺎ ۽ ڏور אوﭜﺮ ﭘﺎﺳﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺴﺎﻻ ﭘﺮ رﻳﺸﻢ‪،‬‬ ‫ﺳﻮن‪ ،‬ﻋﺎج‪ ،‬ﻫﻴﺮא ﺟﻮאﻫﺮ ۽ ﭔﻴﻮ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻣﺎل آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻣﺎل ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﺋﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﭨﻴﻜﻨﻴﻜﻠﻲ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻧﻪ آﻫﻦ‬ ‫ﻧﻪ אﭤﻦ ﺑﻢ ﺑﺎرود ﻧﻪ ﻣﺎڊرن ﺟﻬﺎز‪ -‬ﺟﻬﮍא ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﭠﺎﻫﻲ ورﺗﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻫﻮ אن ﭼﻜﺮ ۾ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ אﻧﮉﻳﺎ ۽ ڏور אوﭜﺮ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫۾ ﭘﻬﭽﮡ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي رﺳﺘﻮ ﮘﻮﻟﺠﻲ ﺗﻪ آﻳﺎ آﻫﻲ ﺑﻪ ﻳﺎ ﻧﻪ ۽ ﺟﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﭥﺎن ﻛﭥﺎن ﭰﺮي وﭸﺠﻲ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ אﻧﻬﻦ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אڄ وאرא ﻧﻘﺸﺎ ﻳﺎ אﺋﭩﻠﺲ ﻛﭥﻲ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﭔﺎر ﺑﻪ ﭔﮅאﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻓﻼﮢﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﭘﻬﭽﮡ ﻻِء‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي رﺳﺘﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ۽ ﺟﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻧﻪ وري ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﻳﺎ ﺳﺌﭩﻼﺋﻴﭧ‬ ‫ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ذرﻳﻌﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﺠﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﮔﻮﻟﻲ ﺗﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﻛﭥﻲ ﻛﭥﻲ آﻫﻲ ۽ ڌرﺗﻲ ﻛﭥﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮉﻳﺎ وאري ﻛﺎﻣﻴﺎب ﺳﻔﺮ ﮐﺎن אڳ وאري ﺳﻔﺮ ۾ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ ﻣﻬﻴﻨﻮ ﮐﻦ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻣﻮﭨﻲ وﻳﻮ ﺳﻨﺪس ‪120‬‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن ‪ 50‬ﮐﻦ ﺑﻪ ﻛﻲ ﻣﺲ ﺑﭽﻴﺎ‪.‬‬ ‫אن ﺑﻌﺪ ‪ 8‬ﺟﻮﻻِء ‪1497‬ع ﺗﻲ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﭼﺌﻦ ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ ﭔﻴﮍو وﭠﻲ ﻟﺴﺒﻦ )ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل( ﮐﺎن روאﻧﻮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ‬

‫אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻧﻪ ﮐﺎڌي ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﻧﻪ ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻛﺮڻ‬ ‫ﺑﺮאﺑﺮ ﻫﻮ‪ .‬وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﭼﺎر ﺟﻬﺎز ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﻫﻴﮇي وڏي ﺳﻔﺮ ﺗﻲ ﻫﻠﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אن ﺟﻮن ﻣﺎﭘﻮن ۽ وزن‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬אڄ ﺟﺎ ﻛﻞ ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻟﻮﻫﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻦ ﮐﻲ אﺳﺎن ﻧﻨﮃو ﺳﻤﺠﻬﻮن ﭤﺎ אﻫﻲ ﺑﻪ ‪ 600‬ﻓﭧ ﮐﻦ ڊﮔﻬﺎ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ۽‬ ‫ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ وﻳﻬﻪ ﭘﻨﺠﻮﻳﻬﻪ ﻫﺰאر ﭨﻦ وزن ﮐﮣﻦ ﭤﺎ ۽ وڏא ﺟﻬﺎز ﺗﻪ ﻫﻚ ﻟﮏ ۽ אن ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ ﭨﻨﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز آﻫﻦ‪ .‬אن‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﭼﺌﻦ ﺟﻬﺎزن ﮐﻲ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ אن ۾ ﺳﭛ ۾ وڏو ﺟﻬﺎز ’‪ ‘Sao Gabrial‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﭘﺎڻ ﭤﻲ ﻫﻼﻳﻮ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ‪ 178‬ﭨﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ڊﻳﮕﻬﻪ ‪ 90‬ﻓﭧ ﻣﺲ ﻫﺌﻲ! אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﻳﺎ ﻫﻨﺪي وڏي ﺳﻤﻨﮉ‬ ‫۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮﺳﻢ ﺧﺮאب رﻫﻲ ﭤﻲ ﻳﺎ ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ وٽ אﺳﺎن ﺟﻲ אڄ ﺟﻲ ﻟﻮﻫﻲ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ אﻫﺎ ﻫﻮﻧﺪي‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻮ ﭼﻴﭽﺎٽ ﭘﻴﺎ ﻛﻨﺪא آﻫﻦ‪ ،‬ﭴﮡ ﺗﻪ אﺟﻬﻮ ﭤﺎ وچ ﺗﺎن אڌ ﭤﻴﻦ ۽ رﮐﻲ رﮐﻲ وڏي ﮀﻮل ﺗﻲ אﺋﻴﻦ ﻣﭥﻲ ﮐﭵﻲ وﭸﮡ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﻴﭟ אﭼﻲ ﭰﻬﻜﻮ ﻛﻨﺪא آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ﭴﮡ آﻧﮉא ﭤﺎ ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮن‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ ‪ Seasickness‬ﺟﻲ אﺛﺮ ﻫﻴﭟ ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺴﻴﻦ אن‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ﻣﺎن ڏﻳﻨﻬﻦ אڌ ﺑﻌﺪ ﺟﻬﺎز ﮔﺬري وﭸﻲ‪ .‬אڄ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز אﻧﺠﮡ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻫﻠﻦ ﺑﻪ ﺗﮑﻮ ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﺮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﮍﻫﻦ‬ ‫وאرن ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ ﺳﻮﭼﺠﻲ ﺗﻪ ﮀﺎ ﺣﺎل ﻫﻮﻧﺪو! ﺟﺘﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙن ﮐﻲ ﺳﭵﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻣﺎﻧﻲَء ﺟﻮ ﻫﻚ وﻳﻠﻮ ﺑﻪ ﻣﺲ‬ ‫ﭤﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﻴﺌﮡ ﺟﻲ ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﻲ ﻫﺮوﻗﺖ אﮢﺎٺ رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺟﻬﺎز אﻧﺠﮡ ﺑﺪرאن ﺳﮍﻫﻦ ﺟﻲ زور ﺗﻲ ﻫﻠﻴﺎ ﭤﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻮא ﺟﺎ ﭘﺎﺑﻨﺪ ﻫﺌﺎ‪ .‬אن ﺟﻮ אﻧﺪאزو אن ﻣﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ؛ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن אﻧﮉﻳﺎ ﻻِء‬ ‫ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﻫﻚ ﮔﺠﺮאﺗﻲَء ﺻﺤﻴﺢ وﻗﺖ ﺗﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﭜﺮوאري ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﺎﻟﻨﺪيَء ﻣﺎن ﭔﺎﻫﺮ‬ ‫ﻛﮃﻳﻮ ۽ ﻫﻮ ‪ 23‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ۾ אﭼﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬وאﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﻫﻮ ﭼﺆﻣﺎﺳﻲ ’‪ ‘Monsoon‬ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻦ‬ ‫ﮐﻲ ڌﻳﺎن ۾ رﮐﮡ ﺑﻨﺎ ﺗﮍ ﺗﻜﮍ ۾ ﻛﺎﻟﻜﻴﭧ ﮐﺎن روאﻧﻮ ﭤﻴﻮ ﻧﺘﻴﺠﻮ אﻫﻮ ﭤﻴﻮ ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻨﺪي ﮐﺎن ﻛﺎﻟﻜﻴﭧ ﺟﻮ ‪ 23‬ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ﮐﺎن وאﭘﺲ ﻣﺎﻟﻨﺪي ﭘﻬﭽﮡ ﻻِء ‪ 132‬ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭘﻮرو ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺳﺎڍא ﭼﺎر ﻣﻬﻴﻨﺎ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ‬ ‫ﮔﺬאرﮢﺎ ﭘﻴﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ۾ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻲ ‪ 170‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن ‪ 90‬ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻣﺮي وﻳﺎ ﻫﺌﺎ ۽ ﺑﺎﻗﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﭽﻴﺎ‪.‬‬ ‫אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮא ﻫﮇن ۽ ﭼﻤﮍي ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎري ۾ ﻣﺒﺘﻼ ﭤﻲ ﭘﻴﺎ ﺟﻴﻜﺎ ﺑﻴﻤﺎري ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻏﺬא ﻧﻪ ﻣﻠﮡ ﻛﺮي אڄ‬ ‫ﺑﻪ ﻋﺎم آﻫﻲ‪.‬‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺑﺎﻗﻲ ﺟﻴﻜﻲ ‪ 3‬ﺟﻬﺎز ﻫﺌﺎ אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﭔﻪ ﺗﻪ אﭸﺎن ﺑﻪ ﻧﻨﮃא ﻫﺌﺎ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﭔﻦ ﻧﻨﮃن ﺟﻬﺎزن‬ ‫ﻣﺎن ﻫﻚ ﮐﻲ ﺳﻴﮅي ﺳﺎﻣﺎن ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ ﻫﺌﺎﺋﻮن ﺟﻴﻜﻮ ﺟﻬﺎز ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ ﺗﻪ ﭨﭙﻲ وﻳﻮ ﭘﺮ אن ﺑﻌﺪ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﻛﻨﺎري وٽ ﺧﻠﻴﺞ ﺳﺎﺋﻮ ﺑﺮאس )‪ (Sao Bras‬ﭘﻬﭽﻲ ﻧﺎﮐﺌﻦ ﺳﻤﻴﺖ ﭔﮇي وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻮرپ ﮀﮇڻ وﻗﺖ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﻛﻴﭗ وردي ﻧﺎﻟﻲ ﭔﻴﭧ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻦ ﺗﻲ אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻮ ﻗﺒﻀﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻳﻮرپ ﮐﺎن آﻣﺮﻳﻜﺎ وﻳﻨﺪي אﺳﺎن ﺑﻪ ﻫﻚ ﭔﻪ دﻓﻌﻮ ﻛﻴﭗ وردي ﭔﻴﭧ ﺗﻲ ﺟﻬﺎز ﻟﻨﮕﺮ אﻧﺪאز ﻛﺮي ﺟﻬﺎز ۽ ﺧﻼﺻﻴﻦ ﻻِء‬ ‫ﺗﻴﻞ ۽ ﺳﻴﮅو ﺳﺎﻣﺎن ورﺗﻮ ﻫﻮ‪ .‬وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺑﻪ אﻫﺎ روٽ ﻋﺎم ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻮرپ ﮀﮇڻ ﺑﻌﺪ ﻛﻴﭗ وردي‬ ‫ﭔﻴﭧ ﺗﻲ ﺳﺎﻫﻲ ﭘﭩﻲ ﭘﻮِء آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺟﻬﺎز آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﻫﻦ ﭔﻴﭧ ﮐﺎن ﭘﻮِء آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ אڄ وאري ﻣﻠﻚ ﺳﻴﺮאﻟﻴﻮن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻨﺎرو ڏﺋﻲ آﻳﻮ‪ ،‬ﭘﻮِء ﻫﻦ ڏﮐﮡ ڏي ﺳﮅو رخ ﻛﻴﻮ ۽ ﺳﭵﺎ ﺳﺎرא ﭨﻲ ﻣﻬﻴﻨﺎ‪ ،‬ﻫﻮ‬ ‫ُﮐﻠﺌﻲ ﺳﻤﻨﮉ ۾ אﭨﻜﻞ ‪ 6000‬ﻣﻴﻠﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﻛﺮي ﭘﻮِء ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ ﺗﻲ ﻣﮍﻳﻮ ۽ ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن‬ ‫ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ‪ 25‬ڊﺳﻤﺒﺮ وאرو ﻛﺮﺳﻤﺲ ڊي ﻣﻠﻬﺎﻳﻮ‪ ،‬אن ﻫﻨﮅ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻧﺎﺗﺎل رﮐﻴﺎﺋﻮن‪ .‬ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ אڄ وאرو ﻧﺎﺗﺎل‬ ‫ﺷﻬﺮ אﻫﻮ ﺋﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ ﻟﺘﺎڙڻ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻫﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ אوﭜﺮ وאرو ﻛﻨﺎرو وﭠﻲ אﺗﺮ ڏي وڌڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﻣﻠﻚ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮِء‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻲ ﻛﺎﻟﻮﻧﻲ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ אن وﻗﺖ אن ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﻠﻄﺎن ﻫﻮ‪ .‬وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﮐﻲ אﻫﺎ ﭴﺎڻ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻛﻨﺎري وאرن ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻮ وڏو אﺛﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ אﻫﻮ ڊپ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﺘﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻫﺠﻦ‪ ،‬ﺳﻮ وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻴﻮ ۽ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺟﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻼﻗﺎﺗﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ۾ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺳﮕﻬﻮ ﺋﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺮﻛﺘﻦ ﻛﺮي ﺷﻜﻲ ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻻرﻳﻨﺲ آف ﻋﺮﺑﻴﺎ )رﭼﺮڊ ﺑﺮﭨﻦ( ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻲ ﺣﺎﺟﻴﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭘﺌﻲ ﻫﻠﻴﻮ‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺗﻲ ﺷﻚ ﻧﻪ ﻫﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻮ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﻮِء ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻮ ﻣﻜﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﺟﺒﻲ ۾ ﺑﻴﻬﻲ ﭘﻴﺸﺎب ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﭘﺮي ﮐﺎن ﻫﻚ‬ ‫ﭔﺎر ڏﺳﻲ دאﻧﻬﻮن ﻛﻴﻮن ۽ ﭔﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ ﭘﺌﺠﻲ وﺋﻲ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﻛﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﻇﺎﻫﺮ‬

‫ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ אﺳﻼم ﻳﺎ ﻋﺮب ﻛﻠﭽﺮ ﮐﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﭘﻮِء ﺗﻪ ﻣﮁﺮﻳﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﻣﺎن ﭜﭵﺎﺋﻲ ﻛﮃﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﮀﮇڻ وﻗﺖ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ڊﻳﭵﺎرڻ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ڏي ﺗﻮﺑﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﮔﻮﻻ وﺳﺎﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﻣﺎن ﻧﻜﺮڻ ﮐﺎن ﭘﻮِء وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭨﻦ ﺟﻬﺎزن ﺳﺎن ﮔﮇ )ﭼﻮﭤﻮن ﺟﻬﺎز ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻴﮅو ﺳﺎﻣﺎن ﻫﻮ‪ ،‬אﻫﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﭔﮇي ﭼﻜﻮ ﻫﻮ( אڄ وאري ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ אﭼﻲ ﻟﻨﮕﺮ אﻧﺪאز ﭤﻴﻮ ۽ ﻗﺬאﻗﻦ وאرא ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﻋﺮب ﺳﻮدאﮔﺮن ﺟﺎ ﭔﻴﮍא ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ڏي آﻳﺎ ﭤﻲ ۽ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻨﺎ ﻫﭥﻴﺎرن ﺟﻲ ﻫﺌﺎ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ‪) Cannons‬ﺗﻮﺑﻦ( ذرﻳﻌﻲ ڊﻳﭵﺎري‪ ،‬ڌﻣﻜﺎﺋﻲ ﻟﭧ ﻣﺎر ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎز ﺟﻬﺎز ﭜﺮﻳﺎ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﭼﮝﺎ ﻣﮍس ﭤﻲ‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۾ دאﺧﻞ ﭤﻴﺎ ﭘﺮ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﺎڻ ﻻِء ﻧﻔﺮت ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي אﺗﺎن ﭜﭵﻲ ﻧﻜﺘﺎ ۽ ﭘﻮِء ﻛﺠﻬﻪ ﻣﭥﻲ אﺗﺮ ۾‬ ‫ﻣﺎﻟﻨﺪي ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ אﭼﻲ ﻟﻨﮕﺮ ﻛﻴﺮאﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ دوﺳﺘﺎﮢﻮ آڌرﭜﺎُء ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﺎﻟﻨﺪي ﺟﺎ وڏﻳﺮא ۽‬ ‫ﺳﺮدאر ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﭼﮝﻦ ﻣﮍﺳﻦ ﺳﺎن وڙﻫﻴﻞ ﻫﺌﺎ ۽ אن ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﺣﺎﻟﺘﻮن ﻳﻮرﭘﻲ ﭰﻮرن ﮐﻲ وﮢﻴﻮن ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺟﻲ ﺟﻬﻴﮍي ۾ ﭨﭙﻲ ﻫﻚ ڌر ﺟﻮ ﭘﺎﺳﻮ ﮐﮣﻲ ﻓﺎﺋﺪو ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﺎﻟﻨﺪي )‪ (Malindi‬ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۾ رﻫﻲ‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﻫﻚ ﺳﻮﻧﻬﻮن ﻧﺎﮐﺌﻮ ﻫﭣ ﻛﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﺪي ﺳﻤﻨﮉ ۽ אن ﺗﻲ ﻟﮙﻨﺪڙ ﻫﻮאﺋﻦ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﻲ ﭤﺎ‬ ‫ﭼﻮن ﺗﻪ ﻫﻲ ﻋﺮب ﻧﻴﻮﻳﮕﻴﭩﺮ אﺑﻦ ﻣﺠﻴﺪ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻦ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ אﻫﻮ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻲ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻛﺌﻲ ۽ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ وﭠﻲ آﻳﺲ‪ .‬ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ﺟﻮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ زﻣﻮرﻳﻦ ﻧﺎﻟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﮔﺠﺮאت ۾ وאﭘﺎر ﺟﻲ אﺟﺎزت ﻣﻠﻲ ﭘﺮ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ ﻋﺮب ﺳﻮدאﮔﺮن ﺳﺨﺖ‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮀﮇي وﻃﻦ ورﻳﻮ‪ 8 .‬ﺟﻮﻻِء ‪1497‬ع ﺗﻲ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻟﺴﺒﻦ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﮐﺎن ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ ۽ آﮔﺴﭧ ‪1499‬ع ۾ ﭘﻮرن ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ وﻃﻦ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪ 12‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪1502‬ع ﺗﻲ ﻫﻮ وري‬ ‫ﭔﻲ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ ﻧﻜﺘﻮ ﭘﺮ אن ﮐﺎن אڳ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﻧﺎﮐﺌﻲ ﭘﻴﮉرو ﻛﺎﺑﺮאل ﮐﻲ אن روٽ ﺗﻲ אﻧﮉﻳﺎ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ אﻫﻮ ﻧﻴﻮﻳﮕﻴﭩﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﺑﺮאزﻳﻞ ﮘﻮﻟﻴﻮ‪ .‬ﻛﺎﺑﺮאل אﻧﮉﻳﺎ ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻫﻢ وﻃﻨﻲ‬ ‫ﺟﻦ ﮐﻲ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ﮀﮇي وﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺎڻ ﻻِء ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ڏﺳﻲ ﻫﻦ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ﺷﻬﺮ ﺗﻲ ﺳﺨﺖ ﺑﻤﺒﺎري ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻛﻮﭼﻴﻦ آﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺟﻮ وڏي ﻣﺎن ﺷﺎن‬ ‫ﺳﺎن آڌر ﭜﺎُء ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ۽ אﻧﮉﻳﺎ ﮀﮇڻ وﻗﺖ ﺳﻨﺪس ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﺳﻠﻚ‪ ،‬رﻳﺸﻢ ۽ ﺳﻮن ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﭔﺌﻲ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ آﻳﻮ ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺟﻨﮕﻲ ﺟﻬﺎز وﭠﻲ آﻳﻮ ۽ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ وאرو ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻗﻠﻮא ﺟﻴﻜﻮ ﻋﺮﺑﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ ﻫﻮ אن ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻛﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ۾ ﺑﻴﭡﻞ ‪ 29‬ﺟﻬﺎز‬ ‫ﺗﺒﺎه ﻛﻴﺎ ۽ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ زﻣﻮرﻳﻦ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﮐﻲ وאﭘﺎري ﺳﻬﻮﻟﺘﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ﻫﺮ ﺷﻲِء ﻟﮑﺖ ۾ ڏﺋﻲ‬ ‫ﮀﮇي ۽ ﻫﻮ ﺧﻮش ﭤﻲ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﻣﻮﭨﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﭨﻲ ﺳﻔﺮ ۾ ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ آﻳﻮ ﺗﻪ ‪1524‬ع ۾ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ وﮔﻬﻲ ﻣﺮي‬ ‫وﻳﻮ ۽ ﮐﻴﺲ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻛﻮﭼﻲ ۾ ﺳﻴﻨﭧ ﻓﺮאﻧﺴﺰ ﭼﺮچ ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ‪1539‬ع ۾ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻫﮇא ﻛﮃي‬ ‫ﺳﻮن ۽ ﻫﻴﺮن ﺳﺎن ﺟﮍﻳﻞ ﭘﻴﺘﻲَء ۾ رﮐﻲ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﻣﻮﻛﻠﻴﺎ وﻳﺎ ﺟﺘﻲ ﻟﺴﺒﻦ ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ ُאن ﻣﭥﺎن ﺳﻨﺪس وڏو‬ ‫ﻣﻘﺒﺮو ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ۽ ﺳﻨﺪس زאل ﻛﺎﭨﺮﻳﻨﺎ ﮐﻲ ﮀﻬﻪ ﭘﭧ ۽ ﻫﻚ ڌيُء ﻫﺌﻲ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭘﭧ ‪ Estevao‬אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻮ ﻳﺎرﻫﻮن‬ ‫ﮔﻮرﻧﺮ ‪1540‬ع ﮐﺎن ‪1542‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﭘﭧ ”אل وאرو“ ﻣﻼﻛﺎ )ﻣﻼﻳﺎ( ﺟﻮ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺑﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻼﻛﺎ )ﻣﻼﻳﺎ(‬ ‫ﺗﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﻴﻮ‪ ،‬אن ﺑﻌﺪ ڊچ آﻳﺎ ۽ ﭘﻮِء אﻫﻲ َﭘ َ‬ ‫ﭧ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺣﻮאﻟﻲ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﮐﻲ ﻃﺎﻗﺘﻮر ۽ אﻣﻴﺮ ﺑﻨﺎﺋﮡ ۾ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻮ وڏو ﻫﭣ رﻫﻴﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫وڏو ﭘﻴﺮ ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ‪ .‬אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﮔﻮא ﺟﻴﻜﺎ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ آزאديَء ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ אن‬ ‫ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ אڄ ﺑﻪ ”وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ“ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻨﮉ ﺗﻲ ﻫﻚ ﮔ ِﻬﭓ ‪ Crater‬ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻪ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﺮאزﻳﻞ ۾ ﭨﻲ ﻓﭧ ﺑﺎل ﻛﻠﺐ אﻫﮍא آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ آﻫﻲ‪ .‬ڏﮐﮡ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﻛﻴﺮאﻻ ﺻﻮﺑﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻛﻮﭼﻲَء ۾ ﻫﻚ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﮔﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﭗ ﭨﺎﺋﻮن ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻬﺮאڙيَء وאري‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻲ ﮔﺎديَء وאري ﺷﻬﺮ ﻟﺴﺒﻦ ۾ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮن رﺳﺘﻦ ۽ ﭼﻮوאﭨﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻚ ﭘﻞ ۽ ﻫﻚ ﭨﺎور ﻧﻤﺎ ﺑﻠﮉﻧﮓ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻦ ﻧﻴﻮﻳﮕﻴﭩﺮ ﻣﭥﺎن رﮐﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت‪ ،‬ﻣﺎڊرن‪ ،‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ وאري ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻬﮍي ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ وאري ﻣﻠﻚ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ )‪ (Kenya‬ﺟﻲ ﺗﺎرخ ڏي ﻧﻈﺮ وﺟﻬﺒﻲ ﺗﻪ ﻛﺎ ﺧﺎص ﭘﺮאﮢﻲ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ אﻳﻨﺪي‪ .‬ﻋﺮﺑﻦ )ﺧﺎص ﻛﺮي ﻋﻤﺎن وאرن(‪ ،‬אﻳﺮאﻧﻴﻦ‬ ‫۽ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮅي‪ ،‬آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻛﮁﻲ ﻣﻴﻤﮡ ۽ ﺑﻮﻫﺮي ﺳﻮدאﮔﺮن ﺟﻲ‪ ،‬ﻫِﻦ ﻃﺮف )ﻳﻌﻨﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ڏي( ۽ ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ڏي ﻫﻚ ﭔﻦ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن אچ وڃ ﻟﮙﻞ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻮ אﻫﻲ ﺳﭛ ﻫﻨﺪي ﺳﻤﻨﮉ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻋﻼﺋﻘﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﺆﻣﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ وאﻗﻒ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺳﻮ אﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﻓﺎﺋﺪو وﭠﻲ ﺳﺎل‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻘﺮر وﻗﺘﻦ ۾ ﻫﻚ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ ﻫﻨﮅ آﻳﺎ وﻳﺎ ﭘﻴﺎ‪ .‬אﻧﺠﮣﻴﻮن ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮِء‪ ،‬ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﻫﺎڻ ڏﻳﮃ ﺻﺪي ﮐﻦ אڳ ۾‬ ‫אﻳﺠﺎد ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﺳﮍﻫﻦ ذرﻳﻌﻲ ﺳﻤﻨﮉن ﺗﻲ ﻫﻠﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﮍﻫﻪ ﻛﭙﮍي ﺟﻮن وڏﻳﻮن ﺑﺌﺮﮐﻮن ﭤﻴﻦ‬ ‫ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﻮא ﻟﮙﮡ ﺗﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ אﮘﻴﺎن ڌﻛﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ ﺳﭛ وﮢﺠﺎرא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ وﮢﺞ وאﭘﺎر ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ ﻫﻮ‬ ‫۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻮﺟﻮدﮔﻲ ﻓﻘﻂ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻛﻮﭼﻴﻦ‪ ،‬ﮐﻤﭝﺎٽ‪ ،‬دوאرﻛﺎ‪ ،‬دﻳﺒﻞ )ﭠﭩﻲ( ﮐﺎن‬ ‫ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪َ ،‬ﻣﻠﻨﮉي‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر دאرאﻟﺴﻼم وﻏﻴﺮه آﻳﺎ ﭤﻲ ۽ ﭘﻮِء אﺗﺎن ﺋﻲ ﭔﻴﻮ ﻣﺎل وﭠﻲ ﻣﻮﭨﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮ אﻧﺪروﻧﻲ‬ ‫אﻧﮉﻳﺎ ﻳﺎ אﻧﺪروﻧﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻧﭥﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ אن دور ﺗﺎﺋﻴﻦ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﭘﭡﺎڻ‪ ،‬ﺳﮏ ﻳﺎ ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ )ﻫﻨﺪو ۽ ﻣﺴﻠﻤﺎن(‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﭘﭩﻦ ۾ ﻧﻪ ﭘﻬﺘﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬אﻫﻲ‪ ،‬ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮِء ‪ 1899‬ڌאري‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫رﻳﻞ ﭘﭩﮍي وﮀﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﻛﻢ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺗﻪ ﻫﻨﻦ אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن אﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮔﻬﺮאﻳﺎ ﺟﻴﻜﻲ אﻧﺪروﻧﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﻢ ﻛﺮڻ‬ ‫ﻟﮙﺎ ۽ אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ אﺗﻲ ﺋﻲ ‪ Settle‬ﭤﻲ وﻳﺎ ﻧﻪ ﺗﻪ ﺷﺮوع ﺟﻲ دور وאرא ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪ ،‬ﻋﺮب‪ ،‬آﻏﺎﺧﺎﻧﻲ ۽ ﺳﻨﮅي وﻏﻴﺮه‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن ۾‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﻮرאﻛﻮ‪ ،‬ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ۽ ﻣﻮرﻳﻄﺎﻧﻴﺎ ﺟﻬﮍא ﻣﻠﻚ آﻫﻦ אﺗﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫אڳ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻮ אﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﻓﺮאﻧﺲ‪ ،‬אﺳﭙﻴﻦ ۽ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﮐﺎن وﻳﺠﻬﺎ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אﺳﺎن وאري ﭘﺎﺳﻲ‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻬﺮﻳﺎن ﻳﻮرﭘﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﻫﺌﺎ‪1498 ،‬ع ۾ ﭘﻬﺘﺎ ۽ ﮐﻴﻦ אﻫﻮ رﺳﺘﻮ ڏﻳﮑﺎرڻ وאرو‬ ‫وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ وٺ ﭘﻜﮍ ﻛﺮي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭔﻦ ﭨﻦ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻗﺒﻀﻮ‬ ‫ﭴﻤﺎﻳﻮ‪ .‬ﭘﻮِء ﺗﻪ ﻫﻮ ﭴﮡ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﺎ دאدאﮔﻴﺮ ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﺟﻬﺎز ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ وﻳﻨﺪو ڏﺳﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن زﺑﺮدﺳﺘﻲ‬ ‫ﭜﺘﻮ وﭠﻦ‪ ،‬אﻧﻜﺎر ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﺳﻨﺪن ﺟﻨﮕﻲ ﺟﻬﺎزن ﻫﻦ ﺗﺠﺎرﺗﻲ ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﺑﺎرود ﺟﻮ وﺳﻜﺎرو ﻛﺮي ﭔﻮڙي ﮀﮇﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪1593‬ع ۾ ﻫﻨﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻓﻮرٽ ﺟﻴﺴﺰ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻗﻠﻌﻮ ﭠﺎﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﻣﻀﺒﻮط ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ‬ ‫وﻗﺖ ﻳﻮرپ ﺟﻮن ﭔﻴﻮن ﻗﻮﻣﻮن ﺑﻪ ﻫﮣﻲ ڌﮢﻲ ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ אﻛﺮي ﻫﻨﺪي وڏي ﺳﻤﻨﮉ ۾ אﭼﻲ ﭘﻬﺘﻴﻮن ۽ ﻫﻨﻦ ﻧﭥﻲ‬ ‫ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ אﻛﻴﻠﻲ ﺳﺮ ﻣﻮج ﻣﺰא ﻛﻦ‪ .‬אن ﻛﺮي ڊچ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺟﺎ َﭘ َﺮ ﻛﭩﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻋﻤﺎن ﺟﺎ‬ ‫ﻋﺮب ۽ ﺑﻠﻮچ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻨﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ אڳ ﮐﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﻗﻠﻌﻦ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮڻ ۽ ﺳﻨﺪن ﺟﻨﮕﻲ ﺟﻬﺎز ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮڻ ۾ ﭼﮝﻮ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ رﻫﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺟﺘﻲ ﺑﻪ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﻪ אﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﻨﺎﺋﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ ﭘﻮِء אﻫﻮ ﭼﺎﻫﻲ ﮔﻮא ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻣﻼﻛﺎ‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻟﺌﺎﻧﮉא‪ ،‬ﻣﻜﺎﺋﻮ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﺑﺮאزﻳﻞ‪ .‬ﻫﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ אوﭜﺮ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺑﻪ دﻳﺮو ﭴﻤﺎﺋﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﻣﻜﺎﻧﻲ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻛﺎرن ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﻨﺎﺋﮡ ﻟﮙﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪن ﭼﻴﻮ ﻧﻪ ﻣﭹﮡ وאرن ﺗﻲ ﻇﻠﻢ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﻇﻠﻢ وڌي وﻳﺎ ﺗﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺴﻘﻂ )ﻋﻤﺎن( ﺟﻲ אن وﻗﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن אﻣﺎم ﺳﻴﻒ ﺑﻦ ﺳﻠﻄﺎن אﻟﻴﺮوﺑﻲ ﮐﺎن ﻣﺪد ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ﻫﻚ وﻓﺪ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن ﺳﭵﻮ אﺣﻮאل ﭔﮅي ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ אن ﺟﻲ אوس ﭘﺎس ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻮ ﺟﺎﺋﺰو وﭠﮡ ﻻِء ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻚ ﺧﺎص ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬אن ﺷﺨﺺ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﻴﺮ ﺷﻬﺪאد ﻫﻮ ۽ ﻫﻲ ﺑﻠﻮچ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮ ﺷﻬﺪאد ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﻴﻠﻨﮉي آﻳﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﺘﻮ ۽‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﻚ ﮀﭗ ۾ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪َ .‬ﻣﻠﻨﮉي )‪ (Malindi‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ‪ 70‬ﮐﻦ ﻣﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ‬ ‫אﺗﺮ ۾ ﻫﻚ ﺑﻨﺪرﮔﺎه آﻫﻲ ۽ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ אﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬אن وﻗﺖ ﻫﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ َﭨﻜﺮ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻴﻠﻨﮉي‬ ‫אﭴﻜﻠﻬﻪ ﭨﻮﺋﺮزم ﺟﻲ ﻛﺮي ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ )‪ (Church‬۽ ‪1498‬ع ۾‬

‫وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﺟﻮ אﭜﻮ ﺑﻴﻬﺎرﻳﻞ ﭤﻨﭝﻮ ‪ Coral Pillar‬אڄ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻴﺮ ﺷﻬﺪאد ﻫﻨﻦ ﺷﻬﺮن ۾ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻲ‪ .‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ ۾ ﺷﻚ ﭘﺌﺠﻲ وﻳﻮ ۽ ﮐﻴﺲ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻛﺮي ورﺗﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ‬ ‫ﻗﻴﺪ ۾ رﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ אﺗﺎن ﭜﭵﻲ ﻧﻜﺮڻ ۾ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﻋﻤﺎن ﭘﻬﭽﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﮐﻲ ﺳﭵﻮ אﺣﻮאل ﭔﮅאﻳﻮ ۽‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ﻓﻮﺟﻲ ﻗﻮت ۽ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﻤﺰورﻳﻦ ﮐﺎن آﮔﺎﻫﻪ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻲ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﻣﻴﺮ ﺷﻬﺪאد ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮﺑﺮאﻫﻲَء ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻗﻠﻌﻲ )ﻓﻮرٽ ﺟﻴﺴﺲ( ﺟﻮ ﮔﻬﻴﺮאُء ﻛﻴﻮ ۽ אڍאﺋﻲ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻣﺤﺎﺻﺮي ﺑﻌﺪ ﺳﻦ ‪1689‬ع ۾ אن‬ ‫ﻗﻠﻌﻲ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮي ورﺗﻮ‪ .‬ﺳﻠﻄﺎن آف ﻋﻤﺎن ﻣﻴﺮ ﺷﻬﺪאد ﺟﻲ ﺑﻬﺎدريَء ۽ وﻓﺎدאريَء ﻣﺎن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﻴﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎدي ﻫﻦ ﺳﺎن ﻛﺮאﺋﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﭘﻮِء ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻨﮕﻲ ﻣﻬﻤﻦ ۾ ﺑﻠﻮچ ﺳﭙﺎﻫﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻲ ﻓﻮج ﺳﺎن ﮔﮇ אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ אﻳﻨﺪא رﻫﻴﺎ‪ .‬אڄ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻠﻮﭼﻦ ﺟﺎ ﭘﺎڙא‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺷﻬﺮن ۾ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻫﻲ אن وﻗﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﭨِﻜﻴﻞ )‪ (Settled‬ﺑﻠﻮﭼﻦ ﺟﻮ אوﻻد آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ ۾ ﺑﻠﻮچ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻃﻮر آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אن وﻗﺖ آﺑﺎد ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫אوﮢﻬﻴﻦ ﺻﺪيَء ﺟﻲ آﺧﺮي אڌ ۾ ﻋﻤﺎن ﺟﻲ ﺑﻮﺳﻌﻴﺪي ﺣﺎﻛﻤﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺎدي ﻣﺴﻘﻂ ﮐﺎن زﻧﺌﺰﻳﺒﺎر ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬אن‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻨﮅ ﺗﻲ ﺑﻠﻮچ אﭼﻲ رﻫﻴﺎ‪ ،‬אﻫﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ אڄ ﻛﻠﻬﻪ آﻏﺎ ﺧﺎن אﺳﭙﺘﺎل ۽ ﮔﺮﻟﺰ‬ ‫אﺳﻜﻮل آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺗﻪ אڄ ﺑﻪ אﻳﺘﺮא ﺗﻪ ﺑﻠﻮچ آﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﮔﻬﭩﻲَء ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻠﻮﭼﻲ אﺳﭩﺮﻳﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺑﻠﻮﭼﻦ‬ ‫ﺟﻮن ﭔﻪ ﻣﺴﺠﺪون ﺑﻪ آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻣﺒﺎرכ ﻣﺴﺠﺪ ۽ ﺑﻠﻮﭼﻲ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺑﻠﻮﭼﻦ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ אﻳﮇي ﺗﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺌﻲ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ وאرא ﻛﻨﺎرא‬ ‫‪1730‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮀﮇﮢﺎ ﭘﻴﺎ‪ .‬ﻫﻮنَء ﺑﻪ ﭘﻮرﭼﻮﮔﻴﺰ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ ﻣﺴﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﺗﺠﺎرت )‪ (Spice Trade‬۾ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻧﻪ رﻫﻲ ﺟﻮ אن‬ ‫۾ ﻫﺎڻ ﻛﻮ ﺧﺎص ﻓﺎﺋﺪو ﻧﻪ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻓﻘﻂ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود وﭸﻲ رﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ‪1975‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي زﻧﺪﮔﻲَء ۾ אﺳﺎن ﺟﻮ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺟﻲ ﭔﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ‪ ،‬ﻻرﻳﻨﺰو ﻣﺎرﻛﺲ ۽ ﺑﻴﺮא ۾ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫دورאن ﻫﻚ ﭔﻪ دﻓﻌﻮ ۽ ﻫﻚ ﭔﻪ دﻓﻌﻮ ﭘﻮِء وﭸﮡ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ אﺣﻮאل אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻦ ۾ ﻟﮑﻨﺪو‬ ‫رﻫﻴﺲ‪ .‬ﻻرﻳﻨﺰو ﻣﺎرﻛﺲ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﺷﻬﺮ אﭴﻜﻠﻬﻪ ﻣﻮﭘﻮﺗﻮ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن‬ ‫وٽ ﻻﺋﻞ ﭘﻮر‪ ،‬ﻣﻮﻧﭩﮕﻤﺮي‪ ،‬ﺟﻴﻤﺲ آﺑﺎد ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ﺟﺎ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﺎ رﮐﻴﻞ ﻧﺎﻻ ﺑﺪﻟﺠﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ﭤﮅي ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‪َ ،‬ﻣﻠﻨﮉي‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم وאرن ﺷﻬﺮن ۽ אوس ﭘﺎﺳﻲ ﺗﻲ‪ ،‬ﻋﻤﺎﻧﻲ ﺳﻠﻄﺎﻧﻦ‬ ‫ﺟﻮ رאڄ ﻫﻠﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭙﻲ ﻓﻘﻂ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻞ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮِء‬ ‫ﻟﻮﻧﮕﻦ ﺟﻲ ﭘﻮک ۽ ﺷﻴﺪي ﻏﻼﻣﻦ ﺟﻲ وﻛﺮي ﻣﺎن ﻣﻠﻨﺪڙ وڏي ﻧﺎﮢﻲ ۽ ‪1839‬ع ۾ ﻋﻤﺎن ﺟﻲ ﮔﺎدي ﻣﺴﻘﻂ ﻣﺎن‬ ‫زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﺷﻔﭧ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻃﺎﻗﺖ ﮐﻲ אﻧﺪروﻧﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭘﮡ وڌאﺋﮡ ۽ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﮡ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ‪ .‬אوﮢﻬﻴﻦ‬ ‫ﺻﺪي ﺟﻲ אڌ ﺑﻌﺪ آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻮ رאڄ אﻧﮉﻳﺎ ﻣﭥﺎن ﺗﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﭤﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮ‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻛﻨﺎري‬ ‫وאرن ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﺑﻪ دﻟﭽﺴﭙﻲ وﭠﮡ ﻟﮙﺎ ۽ ﻋﻤﺎﻧﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﭨﻨﮓ אﭨﻜﺎﺋﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬אوﮢﻬﻴﻦ ﺻﺪيَء ﺟﻲ‬ ‫آﺧﺮي ﺳﺎﻟﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻏﻼﻣﻦ ﺟﻲ ﭼﺮﭘﺮ ۽ وﻛﺮي ﺗﻲ ﺑﻨﺪش ﻫﻨﺌﻲ‪ .‬ﻋﻤﺎﻧﻲ ﻋﺮب ُ‬ ‫ﻛﮁﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﺎ ﺟﻮ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن وٽ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺟﻨﮕﻲ ﺟﻬﺎز ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ﻣﭹﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫آﺧﺮﻛﺎر آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא وאري ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ﺋﻲ رאڄ ﻫﻠﮡ ﻟﮙﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﺎﻧﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻮ دאﭔﻮ ﻓﻘﻂ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ ﭘﻴﻤﺒﺎ ﭔﻴﭧ ﺗﻲ وﭸﻲ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪1964‬ع وאري אﻧﻘﻼب ﺑﻌﺪ אﻫﻮ ﭘﮡ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ‬ ‫وﻳﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻋﻤﺎﻧﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ אوﻻد ﺟﻮ אڄ ﺑﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن ۾ وڏو ﺳﻴﺎﺳﻲ אﺛﺮ آﻫﻲ ۽ אﻫﻲ אﻣﻴﺮ‬ ‫ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﻤﺠﻬﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪1885 .‬ع ۾ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﺗﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﺮﻣﻨﻦ ﺟﻮ ﻗﺒﻀﻮ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺳﮕﻬﻮ ﺋﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ‬ ‫אﺛﺮ ﻫﻴﭟ رﻫﻴﻮ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن אﻧﮉﻳﺎ ۽ ﻣﻼﻳﺎ وאﻧﮕﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺑﻪ رﻳﻞ ﮔﺎڏي ﻫﻼﺋﮡ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ ‪1899‬ع ۾‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬

‫آدﻣﺨﻮرن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ۾‪. . .‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ رﻳﻞ ﮔﺎڏي ﻫﻼﺋﮡ ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺧﺎص ﻛﺮي ﻧﺎﻧﺪي ﻗﺒﻴﻠﻲ אﺣﺘﺠﺎج ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ﺗﻪ رﻳﻞ ﺟﺎ ﭘﭩﺎ ﺟﻬﻨﮓ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ وﺳﺘﻴﻦ ﻣﺎن ﮔﺬرﻳﺎ ﭤﻲ ۽ אﻧﻬﻦ ﭘﭩﻦ ۽ رﻳﻞ ﮔﺎڏﻳﻦ ﻻِء ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻋﺠﻴﺐ‬ ‫ﺧﻮف‪ ،‬وﺳﻮﺳﺎ ۽ ﺷﻚ ﺷﺒﻬﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ رﻳﻞ ﮔﺎڏي ﺟﻲ وﺟﻮد ﺳﺎن ﺳﻨﺪن ﺗﺒﺎﻫﻲ אﭼﻲ وﻳﻨﺪي‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﻟﮙﺎﺗﺎر ڏﻫﻪ ﺳﺎل‬ ‫ﮐﻦ ‪1895‬ع ﮐﺎن ‪1905‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﺨﺖ ﻣﻈﺎﻫﺮא ۽ ﭜﭷ ڊאﻫﻪ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ وﮀﺎﺋﻲ رﻳﻞ‬ ‫ﮔﺎڏي ﻫﻼﺋﻲ ﭘﻮِء ﺳﺎﻫﻪ ﭘﭩﻴﻮ‪ .‬رﻳﻞ ﺟﻲ ﻛﻢ ﻻِء אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺣﺎﻛﻢ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﻣﺎن ﻣﺴﺘﺮي ۽ ﭘﻮرﻫﻴﺖ ﮔﻬﺮאﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽‬ ‫ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺳﭡﻲ ﭘﮕﻬﺎر ﺟﻲ آﻓﺮ ڏﻧﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ‪ ،‬אﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﻻِء آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺧﻄﺮא ﺑﻪ ﻻﺣﻖ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻦ رﻳﻠﻮي‬ ‫ﻻﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﺗﻴﺎريَء ۾ אڌ ﮐﻦ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﺳﮏ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ‪ ،‬ﭘﭡﺎڻ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ورﻛﺮ ﻣﻮت ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﮔﻬﮣﺎ‬ ‫ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﺳﺆ ﭘﻴﺮﻳﻦ ﻧﺎﻧﮓ ﺑﻼﺋﻦ‪ ،‬وﮀﻦ ﺟﻲ ڏﻧﮕﻦ وﮔﻬﻲ ﻣﺮي وﻳﺎ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺗﻪ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺟﺎﻧﻮرن ﺟﻮ ﺑﻪ ﮐﺎڄ ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻲَء אن‬ ‫دور ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺟﮇﻫﻦ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ ﺳﺎوو )‪ (Tsavo‬وٽ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮא ﺳﮏ ﺗﻮڙي ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫ﺷﻴﺪي ورﻛﺮ אﺗﻲ ﺟﻲ ﭔﻦ آدﻣﺨﻮر ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻦ ﺟﻮ ﺷﻜﺎر رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﭔﻪ ﺷﻴﻨﻬﻦ دﻧﻴﺎ ۾ ‪ Tsavo Maneaters‬ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﮐﻠﻦ ۾ ﺑﻬﻪ ﭜﺮي אﺻﻠﻲ وאﻧﮕﺮ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺎڻ ﺷﻜﺎﮔﻮ‬ ‫ﻓﻴﻠﮉ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ رﮐﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬ﺑﺎِء روڊ وﻳﻨﺪي ﺳﻠﻄﺎن ﻫﻤﻮد‪ ،‬ﻛﺐ وﻳﺰي )‪ (Kibwezi‬۽ אﻧﺪﻳﺌﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮن ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ‪ Tsavo‬ﺷﻬﺮ אﭼﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ אِﻫﻲ آدﻣﺨﻮر ﺷﻴﻨﻬﻦ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ .‬אڄ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﺎڊرن ۽‬ ‫ﺳﻬﮣﻲ ﺷﻬﺮ ۾ رﻳﻠﻮي אﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ אﻳﺌﺮ ﻛﻨﮉﻳﺸﻨﮉ رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ ۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﻴﺌﻨﺪي آﺋﻮن ﻫﻚ ﺻﺪي אڳ ﺟﻮ زﻣﺎﻧﻮ‬ ‫ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﺟﻲ ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻏﺮﻳﺐ ﺳﮏ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۽ ﭘﭡﺎڻ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن زאﻟﻮن ۽ ﻣﻌﺼﻮم ﭔﭽﺎ ﭘﭡﻴﺎن ﮀﮇي‬ ‫روزﮔﺎر ﻻِء ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﮔﺮﻣﻲ ۽ ﺟﻴﺘﻦ ۽ ﻧﺎﻧﮓ ﺑﻼﺋﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ ﺟﻬﻨﮓ ۾ אﭼﻲ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﺳﻨﺪن ﮔﻬﺮ‬ ‫ﭜﺎﺗﻴﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪن ۽ ﺳﻨﺪن ﻛﻤﺎﻳﻞ ﻧﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﭘﻬﭻ ﺑﺪرאن ﺳﻨﺪن ﻣﻮت ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﻣﺮﺗﺴﺮ ۽ ﭘﺸﺎور ۾ رﻫﻨﺪڙ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ‪ ،‬ﻣﮁﺮن ۽ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ﺟﻮ ﺗﻪ ﺳﻮﭼﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻛﻬﮍي ﺧﺒﺮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ﭘﻴﺎرא ﺟﻨﻬﻦ ڌرﺗﻲَء ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻦ‬ ‫ﭤﺎ אﺗﻲ אﻫﮍא ﺑﻪ ﺷﻴﻨﻬﻦ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺮڻ‪ ،‬ﭔﻜﺮي ﻳﺎ ﭔﺌﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﺎﻧﻮر ﮐﻲ ﻣﺎرڻ ﺑﺪرאن ﺳﺘﻞ אﻧﺴﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﮔﻬﻠﻲ وﭸﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ روﻫﮍي ۽ ﻛﻮﭨﮍي ﺟﻬﮍي ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪ Tsavo‬ﻧﺪيَء ﺗﺎن ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫درﻳﺎه אﻛﺮڻ ﻻِء ﻫﻦ ﻣﭥﺎن ﭘﻞ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ‪1898‬ع ۾ رﻳﻠﻮي ﺟﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻛﻢ دورאن ﭠﻬﺮאﺋﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﻞ‬ ‫ﭠﻬﺮאﺋﮡ ﺟﻮ ﭘﺮوﺟﻴﻜﭧ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ﺟﻲ آرﻣﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﺮﻧﻞ ﺟﺎن ﻫﻴﻨﺮي ﭘﺌﭩﺮﺳﻦ ﺣﻮאﻟﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ‪ Tsavo‬ﺳﺎن‬ ‫وאﺑﺴﺘﻪ ُאﻧﻬﻦ آدم ﺧﻮر ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﭘﻮي ﻫﺎ ﺗﻪ אﻫﻲ ﻛﻲ אﻫﮍא ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ אﭼﮡ ﮐﺎن‬ ‫ﻓﻘﻂ ﻣﻬﻴﻨﻮ ﭔﻪ אڳ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﻛﺮﻧﻞ ﭘﺌﭩﺮﺳﻦ ﺟﻲ ﻛﺘﺎب ”‪ “The Man-Eaters of Tsavo‬ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﭼﺌﭙﭩﺮ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ ۽ ﻫﻚ ﻓﻠﻢ ”دي ﮔﻬﻮﺳﭧ אﺋﻨﮉ دي ڊאرכ ﻧﻴﺲ“ ڏﭠﻢ ﺟﻴﻜﺎ ﺳﺎوو ﺟﻲ آدﻣﺨﻮر ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻲَء‬ ‫ﻓﻠﻢ ‪1996‬ع ﺟﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺳﺎوو )‪ (Tsavo‬ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﭔﻦ آدﻣﺨﻮر ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﭔﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﭘﺮאﮢﻲ ﻓﻠﻢ‪ Bawana Devil ،‬ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ‪1952‬ع ۾ ﭠﻬﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﺎوو ﺟﻲ ﺑﺲ אﺳﭩﺎپ ﺗﻲ ﻫﻚ ﺑﻚ אﺳﭩﺎل وאري ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ אن ﻓﻠﻢ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻲ ڊي ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ وڊﻳﻮ دﻛﺎﻧﻦ ﺗﺎن ﻣﻠﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אڄ ﮐﺎن ‪ 110‬ﺳﺎل ﮐﻦ אڳ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ )אڄ ﺟﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﮔﺎديَء ﺟﻲ ﺷﻬﺮ( ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ رﻳﻞ ﺟﻲ ﻻﺋﻴﻦ وﮀﺮאﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ אن ﻻﺋﻴﻦ ﮐﻲ ﺳﺎوو )‪ (Tsavo‬ﻧﺎﻟﻲ ﮘﻮٺ وﭨﺎن ﺑﻪ ﻟﻨﮕﻬﮣﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ אﻫﺎ ﻻﺋﻴﻦ‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪڙ درﻳﺎه ﺗﻲ ﭘﻞ ﭠﺎﻫﻲ‪ ،‬אن ﻣﭥﺎن ﭨﭙﺎﺋﮣﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ )وﻳﻨﺪي ﻧﺌﺮوﺑﻲ( אڄ ﻫﻬﮍא ﻣﺎڊرن ﭤﺎ ﻟﮙﻦ ﻧﻪ ﺗﻪ‬ ‫אن وﻗﺖ ﺳﻮאِء ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻣﻠﻴﻨﮉي ﺟﻲ ﭔﻴﺎ ﺳﭛ ﮘﻮﭠﮍא ﻫﺌﺎ ۽ ﭼﻮڌאري ﺳﺨﺖ ﮔﻬﺎﭨﻮ ﺟﻬﻨﮓ ۽ ﺟﺎﻧﻮر ﻫﺌﺎ‪ .‬رאت ﺟﻲ وﻗﺖ‬ ‫ﻛﻮ ﺑﻪ אﻛﻴﻠﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺌﻤﭗ ﮐﺎن ﭘﺮي وﭸﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﺟﻬﻨﮓ ﺟﺎ ﺟﺎﻧﻮر ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﻛﻴﻠﻮ ڏﺳﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ אن‬ ‫ﺗﻲ ﺗﻪ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﭨﻮﻟﻦ ۾ وﻳﭡﻠﻦ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ وﻳﻨﺪي ڊﭴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﻮر ﭘﺎڻ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﭤﻴﻨﺪو ڏﺳﻲ‪،‬‬ ‫ﻳﺎ ﺧﻮف ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾ אﻧﺴﺎن ذאت ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﻋﺎم ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ ﻫﻮ ﻧﻨﮃن ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﻲ ﮐﺎﺋﻲ ﭘﻴﭧ ﮔﺬر ﻛﻦ‬

‫ﭤﺎ‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ אﻫﮍא ﺟﺎﻧﻮر ﺑﻪ ﭘﻴﺪא ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺷﻴﻨﻬﻦ ۽ ﭼﻴﺘﺎ وﻏﻴﺮه‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻲ زﺑﺎن אﻧﺴﺎﻧﻲ رت ﺗﻲ ﻫﺮﻳﻮ‬ ‫وﭸﻲ ۽ אﻫﻲ ﭔﻲ ﺷﻜﺎر ﺟﻲ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ אﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﮘﻮﻻ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﺎوو )‪ (Tsavo‬ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﭔﻦ ﻧﺮ آدﻣﺨﻮر ﺷﻴﻨﻬﻦ وڏي ﻋﺮﺻﻲ ﮐﺎن ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﭘﺌﻲ ﮐﺎڌو ۽ ﻫﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ وٺ ﭘﻜﮍ ﮐﺎن زور ﻫﺌﺎ‪1898 .‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ”ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻛﻤﭙﺎﻻ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ“ ﺟﻲ ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﺳﺎوو‬ ‫ﻧﺪيَء ﺗﻲ ﻛﻢ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﭵﺎ ﺳﺎرא ‪ 9‬ﻣﻬﻴﻨﺎ ﻫﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﺳﮏ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ۽ ﭘﭡﺎڻ ورﻛﺮن ﮐﻲ رאت ﺟﻮ‬ ‫ﺳﻨﺪن ﺗﻨﺒﻦ ﻣﺎن ﮀﻜﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃي ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﺰورن ﺷﻴﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﺎڻ ﺑﭽﺎﺋﮡ ﻻِء ﮔﻬﮣﻮ ﺋﻲ ﻛﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ڊﻳﭵﺎرڻ ﻻِء ﺳﭵﻲ ﺳﭵﻲ رאت ﺑﺎﻫﻴﻮن ﭔﺎرﻳﻮن‪ ،‬ﻧﻐﺎرא وﭴﺎﻳﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ אﻫﮍא ﻧﻮد ۽ ﺑﻲ ڊﭘﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﺑﺎز ﻧﭥﻲ آﻳﺎ‪ .‬אن‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻣﺰدورن ﺟﻲ ﻛﺌﻤﭙﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﻛﻨﮉن وאرن وﮢﻦ ‪ Bomas‬ﺟﺎ ﻟﻮڙﻫﺎ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ‬ ‫אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻫﭩﺎﺋﻲ ﻳﺎ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻴﭡﺎن رﻳﮍﻫﻴﻮن ﭘﺎﺋﻲ אﻧﺪرאن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﮣﮡ ۾ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬آﺧﺮ ﺳﻮﻳﻦ ﻣﺰور‬ ‫ﻛﻢ ﮀﮇي ﺳﺎوو ﻣﺎن ﭜﭵﻲ وﻳﺎ ۽ ﭘﻞ ﭠﻬﮡ ﺟﻮ ﻛﻢ رﻛﺠﻲ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﭘﻞ ﺟﻲ ﭘﺮوﺟﻴﻜﭧ אﻧﭽﺎرج ﭘﺌﭩﺮﺳﻦ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﻗﺴﻤﻦ ﺟﺎ ﻛﻮڙﻛﺎ ﻣﻨﮉﻳﺎ ﭘﺮ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﻧﻪ ﭤﻴﺲ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﻛﭥﺎن ﻧﻪ ﻛﭥﺎن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﮣﻲ ﭤﻲ وﻳﺎ‪.‬‬ ‫آﺧﺮﻛﺎر ‪ 9‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪1898‬ع ﺗﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺷﻴﻨﻬﻦ ﭤﺮي ﻧﺎٽ ﭤﺮي ﺟﻲ ﮔﻮﻟﻲَء ﺳﺎن ﻣﺎرﻳﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﻮرن ﭨﻦ ﻫﻔﺘﻦ ﺑﻌﺪ ﭔﻴﻮ ﺷﻴﻨﻬﻦ وٺ ۾ אﭼﻲ وﻳﻮ ۽ ﮐﻴﺲ ﮔﻮﻟﻲَء ﺳﺎن ﻣﺎرﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺟﻲ ڊﻳﮕﻬﻪ ورﺗﻲ‬ ‫وﺋﻲ ﺗﻪ אﻫﺎ ﻧﻚ ﮐﺎن ﭘﭿ ﺟﻲ آﺧﺮي ﮀﻴﮍي ﺗﺎﺋﻴﻦ ‪ 9‬ﻓﭧ ‪ 8‬אﻧﭻ ﻫﺌﻲ ﻳﻌﻨﻲ ‪ 3‬ﻣﻴﭩﺮ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻻش ﮐﻲ אٺ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﮣﻲ‬ ‫ﻛﺌﻤﭗ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ‪ .‬ﭘﻞ ﭠﺎﻫﮡ وאرא ﻣﺴﺘﺮي ۽ ﻣﺰور ﻛﻢ ﺗﻲ ﻣﻮﭨﻲ آﻳﺎ ۽ ﻫﻲَء ﭘﻞ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭜﺮ وאري رﻳﺴﭩﻮرﻧﭧ‬ ‫۾ ﭼﺎﻧﻬﻪ ﭘﻲ ﭘﻮِء אﮘﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ روאﻧﻮ ﭤﻴﺲ‪ ،‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪1899‬ع ۾ ﭠﻬﻲ رאس ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭔﻦ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن‬ ‫אﻧﺴﺎﻧﻲ ﺟﺎﻧﻴﻮن ﻫﻀﻢ ﻛﻴﻮن‪ ،‬אن ﺟﻮ ﭼﮝﻲ ﻃﺮح رﻛﺎرڊ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ אﻧﺪאزي ﻣﻮﺟﺐ ‪ 135‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺟﻦ ۾ ‪35‬‬ ‫ﮐﻦ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﭘﻮرﻫﻴﺖ ﻣﺰور ﻫﺌﺎ ۽ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﺎ ﺷﻴﺪي ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﭘﺌﭩﺮﺳﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ‪ The Man-Eaters of Tsavo‬۾ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‪ ...‬ﻣﻮن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻣﺎرﭨﻨﻲ אﻧﻔﻴﻠﮉ رאﺋﻴﻔﻞ ذرﻳﻌﻲ ﮔﻮﻟﻲ‬ ‫ﻫﻼﺋﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﭡﺌﻴﻦ ﺣﺼﻲ ۾ ﻟﮙﻲ ۽ ﻫﻮ ﭜﭵﻲ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻮ وري ﭔﻲ رאت آﻳﻮ ۽ ﻣﻮن ﻣﭥﺲ ﮔﻮﻟﻴﻦ ﺟﻮ وﺳﻜﺎرو‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ ،‬אن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﻮ ﻣﻮن ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ ۽ ﭘﻮِء ﭘﻮﻳﺎن ﭘﻴﺮ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬אﺳﺎن ﺳﻨﺪس ﭘﻴﺮא ﮐﻨﻴﺎ ۽‬ ‫ﺻﺒﺢ ڌאري ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﻣﺌﻞ ڏﭠﻮﺳﻴﻦ‪ ...‬ﭔﺌﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﮐﻲ ‪ 5‬ﮔﻮﻟﻴﻮن ﻟﮙﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد אﺳﺎن ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻣﺎرﭨﻨﻲ‬ ‫ﻫﻴﻨﺮي ﻛﺎرﺑﺎﺋﻴﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﺎرﻳﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫אﻧﻬﻦ ﭔﻨﻬﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮐﻞ ﭘﺌﭩﺮﺳﻦ ﺟﻲ ڊرאﺋﻨﮓ روم ۾ אﭨﻜﻞ אڍאﺋﻲ ڏﻫﺎﺋﻴﻮن ﺳﺎل وﮀﺎﺋﻲ رﻫﻲ‪1924 .‬ع ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﺷﻜﺎﮔﻮ ﻓﻴﻠﮉ ﻣﻴﻮزم وאرن ﭘﺌﭩﺮﺳﻦ ﮐﺎن ﻫﻨﻦ ﭔﻦ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺟﻮن ﮐﻠﻮن ‪ 5000‬ڊאﻟﺮن ۾ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻴﻮن ۽ אﻧﻬﻦ ۾ ﺑﻬﻪ‬ ‫ﭜﺮي אﻧﻬﻦ ﮐﻲ אﺻﻠﻲ ﺻﻮرت ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻮزﻳﻢ ۾ رﮐﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ אﻳﻨﺪڙ ﭨﻬﻲ ﻫﻨﻦ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ אﻧﻬﻦ ﻏﺮﻳﺐ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﻮﭼﻴﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﭼﻴﺮي ﭰﺎڙي ﮐﺎڌو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﺘﺮא ﻣﺎﮢﻬﻮ אﻫﻮ ﺳﻮﭼﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ אﻫﻲ ﻛﻬﮍﻳﻮن ﻣﺠﺒﻮرﻳﻦ ﻫﻴﻮن ﺟﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺟﺎﻧﻮر ﮐﻲ‬ ‫ﮐﺎﺋﮡ ﺑﺪرאن ﻫﺮ وﻗﺖ אﻧﺴﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﮔﻮﺷﺖ ﮐﺎڌو ﭤﻲ؟ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻦ َﺗﺮ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻨﺪאﺋﻮ – ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺳﺎوو ۽‬ ‫ﭜﺮ وאرن ﺷﻬﺮن ووﺋﻲ )‪ ،(Voi‬ﻣﺎرﻳﺎﻛﺎﻧﻲ ﻳﺎ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻣﺎن ﭘﮁﻨﺪאﺋﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭤﻴﻮرﻳﻦ ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ ﭘﻮﻧﺪو ﺟﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪ ‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻣﭥﺌﻴﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ رﻧﮉرﭘﻴﺴﭧ ﻧﺎﻟﻲ وﺑﺎ ﭘﮑﮍي ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ אﻫﻲ ﺳﭛ ﺟﺎﻧﻮر ﮔﻬﭩﺠﻲ وﻳﺎ ﺟﻦ‬ ‫ﺗﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﮔﺬر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﻫﻮ אﻧﺴﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻻِء ﻣﺠﺒﻮر ﭤﻲ وﻳﺎ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﺳﺎوو )‪ (Tsavo‬ﺷﻬﺮ ﺟﺎ אﻫﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ آدﻣﺨﻮر אن ﻛﺮي ﺑﻪ ﭤﻴﺎ ﻫﺠﻦ ﺟﻮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ڏي وﻳﻨﺪڙ ﻏﻼﻣﻦ ﺟﺎ ﻗﺎﻓﻼ‬ ‫ﻫﺘﺎن وﻫﻨﺪڙ ﻧﺪيَء وﭨﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻗﺎﻓﻠﻦ ۾ ﻣﺮي وﻳﻞ ﻏﻼم אﻛﺜﺮ ﻫﻦ ﻧﺪيَء ۾ אﮀﻠﻴﺎ وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻦ ﻧﺪيَء ﺟﺎ وאﮔﻬﻪ ۽‬ ‫ﺷﻴﻨﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﻻش ﮐﺎﺋﻲ ﮐﺎﺋﻲ آدﻣﺨﻮر ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ﻋﻤﺎﻧﻲ ﻋﺮب ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﻳﻮرﭘﻲ ﻗﻮﻣﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾‬ ‫ﭔﻬﺮאڙي وאرن ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ وﭸﻲ ﻧﻮﺟﻮאن ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﻣﺎري ُ‬ ‫ﻛﭩﻲ ﻳﺎ ﻧﺸﻮ ﭘﻴﺎري زﻧﺠﻴﺮن ۾ ﭔﮅي ﻏﻼم ﺑﻨﺎﺋﻴﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﻮِء אﻫﻲ‬ ‫ﻏﻼم زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﭘﻬﭽﺎﻳﺎ وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ وﻛﺮو ﭤﻲ ﺳﻨﮅ ﭘﻬﭽﻨﺪא ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮب رﻳﺎﺳﺘﻦ ۾‪ ،‬ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺗﺮﻛﻲ‬

‫ﺟﻲ ﺣﺮﻣﺨﺎﻧﻦ ۾‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﮐﺪڙو ﻛﺮي ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﻛﻢ ﻛﺎرﻳﻦ ۽ ﺳﺮﻳﺘﻦ ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﭼﺎﻛﺮيَء ﻻِء رﮐﻴﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬אن‬ ‫ﺟﻮ אﺣﻮאل ﻣﻮن وאري ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ”ﻫﻲ ﭔﻴﭧ ﻫﻲ ﻛﻨﺎرא“ ۾ אﭼﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﭔﮅאﺋﮡ ﭤﻮ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﺗﻪ אﻫﻲ ﺷﻴﺪي‬ ‫ﻏﻼم ﮔﻬﮣﻲ ﻣﻮﭼﮍي ﻣﺎر‪ ،‬ﺑﮏ ﻳﺎ ﻧﺸﻲ وﮔﻬﻲ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻣﺮي ﺑﻪ وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﺘﺎن ﺳﺎوو وﭨﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي درﻳﺎﻫﻪ ۾‬ ‫ﻟﻮڙﻫﻴﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﻛﻴﺘﺮن ﺟﻲ אﻫﺎ ﺑﻪ ﭤﻴﻮري آﻫﻲ ﺗﻪ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻫﻨﺪو ﺳﻨﺪن ﺳﺎﭤﻲَء ﺟﻲ ﻣﺮڻ ﺗﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ אڌ ﮔﺎﺑﺮو ﺳﺎڙﻳﻞ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﮀﮇي ڏﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﮐﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻛﺮي ﻫﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ آدم ﺧﻮر ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﻛﻴﺘﺮن ﺟﻮ אﻫﻮ ﺑﻪ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻦ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﺎرﻳﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ אن ﺟﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺣﺎدﺛﻲ ۾ ڏﻧﺪ ﭜﭵﻲ‬ ‫ﭘﻴﺎ ﻫﺌﺎ אن ﻛﺮي ﻫﻮ ﻗﺪرﺗﻲ ﻃﺮح ﺷﻜﺎر ﻛﺮڻ ﺑﺪرאن ﺗﻨﺒﻦ ۾ ﺳﺘﻞ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﮀﻜﻲ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۽ ﻋﻮאم אﻫﻮ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ אﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﺷﻴﻨﻬﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺷﻜﺎﮔﻮ ﻣﻴﻮزم ﮐﺎن‬ ‫وאﭘﺲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﻣﻴﻮزﻳﻢ ۾ رﮐﻴﺎ وﭸﻦ‪.‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ אﺳﻜﻮل وڏﻳﺮن ﺟﻮن אوﻃﺎﻗﻮن ﮀﻮ ﻧﻪ آﻫﻦ؟‬ ‫ﭘﺎڻ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ۽ ﻋﻤﺎﻧﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻲ زور ﺑﻌﺪ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ڌאﻛﻮ ﭴﻤﺎﻳﻮ‪ .‬ﻫﻨﺪي ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ‪ ،‬وﻳﻨﺪي ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ‪ ،‬ﻣﻼﻳﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ‬ ‫ﻫﭣ ۾ ﻫﻮ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ۾ آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﻫﻚ ﻣﻀﺒﻮط ﻓﻮج ۽ ﻧﻴﻮي ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺮي رﮐﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬אن‬ ‫ﻛﺮي ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﺎ ﻳﻮرﭘﻲ ﻃﺎﻗﺖ ﮐﻲ ﻫﻤﭣ ﻧﭥﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭰﺮﻟﭧ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﺎوﺟﻮد אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﺗﻮڙي آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﻋﺪل אﻧﺼﺎف‪ ،‬رﻳﻠﻮي‪ ،‬ﭨﭙﺎل ۽ ﺗﺎر ﺟﺎ אدאرא ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﺎ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وﭸﮡ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺟﻬﮍو ﭨﭙﺎل ۽ رﻳﻞ ﺟﻮ ﺳﺴﭩﻢ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻛﺎﻟﻮﻧﻴﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא‪،‬‬ ‫ﻧﺎﺋﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ وﻏﻴﺮه ۾ آﻫﻲ‪ ،‬אﻫﮍو ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻓﺮﻳﻨﭻ‪ ،‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻫﺴﭙﺎﻧﻮي‪،‬‬ ‫ﺟﺮﻣﻦ ﻳﺎ אﻃﺎﻟﻮي ﻛﺎﻟﻮﻧﻴﻦ ۾ ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻮ אﭼﻲ‪ ،‬ﭘﻮِء אﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﮣﻲ ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬ﻟﺌﺎﻧﮉא ﻫﺠﻦ ﻳﺎ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ۽ ﻟﺒﻨﺎن‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא وאري ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺗﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ﻗﺒﻀﻮ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﻫﻨﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻳﻠﻮي‬ ‫ﻻﺋﻴﻦ وﮀﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﻛﻢ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﺎن אڳ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻮ ﻳﺎ ﻋﻤﺎن ﺟﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﻓﻘﻂ ﻛﻨﺎري وאرن‬ ‫ﺷﻬﺮن )ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ( ﺳﺎن رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﺘﻲ ﺑﻪ رﻫﻴﺎ ﻫﻨﻦ אﻧﺪر ﺗﺎﺋﻴﻦ ‪ Explore‬ﻛﻴﻮ ۽ ﻣﺎل ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺑﻪ ﭼﺎﻧﻬﻪ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ ۽ ﭔﻴﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ ﭘﻮک ۽ ﻛﭽﻲ ﻣﺎل ﮐﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء‬ ‫ﻫﻨﻦ رﻳﻠﻮي ﺟﻮ ﻛﻢ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺎل ﮐﻲ אﻧﺪروﻧﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﺟﺘﺎن‬ ‫ﺑﺤﺮي ﺟﻬﺎزن رﺳﺘﻲ ﻫﻨﻦ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ڏي ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫رﻳﻞ ﺟﻲ ﻫﻠﮡ ﻛﺮي ﺟﺘﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﻤﺎﺋﻲ ۽ ﺳﮏ ﭤﻴﻮ אﺗﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ אﻓﺮﻳﻜﻲ‬ ‫ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ڏﮐﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﻮ ﻫﻨﻦ ڌאرﻳﻦ ﺟﻲ ﺧﻼف ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻻِء אﻫﻮ ﺑﺮدאﺷﺖ ﻛﺮڻ ڏﮐﻴﻮ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن‬ ‫زﻣﻴﻨﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﻟﻚ ڌאرﻳﺎن ﭤﻲ ﭘﻮن‪.‬‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺗﻮڙي אﻧﮕﺮﻳﺰن אﭼﮡ ﺳﺎن ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﭔﺌﻲ ﺟﻬﺎن ۾ ﺳﻨﺪن ﺳﮏ ﺟﻲ‬ ‫ﺿﻤﺎﻧﺖ ڏﻧﻲ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﻫﻲ ﺷﻴﺪي ڏﺳﮡ ﻟﮙﺎ ﺗﻪ ڏورאﻧﻬﻦ ڏﻳﻬﻦ ﮐﺎن ﻫﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﺘﻲ آﻳﺎ ﺗﻪ ﺑﺎﺋﻴﺒﻞ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ ﻫﺌﻲ‪،‬‬ ‫۽ زﻣﻴﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﺟﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ روز ﺑﺮوز زﻣﻴﻨﻮن אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﭤﻴﻨﺪﻳﻮن وﭸﻦ ۽ ﺑﺎﺋﻴﺒﻞ ﺳﻨﺪن‬ ‫ﻫﭥﻦ ۾‪ .‬رﻳﻞ ﺟﻲ ﭠﻬﮡ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﭘﻮﻟﻴﺲ ۽ ﻓﻮج ﺟﻮ אﻧﺪر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻨﭩﺮول رﮐﮡ ﻛﺮي אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ אﭼﮡ ﺟﻮ ﺗﻌﺪאد‬ ‫وڌﻧﺪو وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﺷﻜﺎر ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻬﻨﮕﻠﻲ ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﻲ ﻫﻚ ﻃﺮف ﻣﺎرڻ ﻟﮙﺎ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف زﻣﻴﻨﻦ ﺗﻲ زوريَء ﻗﺒﻀﻮ‬ ‫ﻛﺮي אن ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﭘﻮﮐﻮن ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻮﺟﺐ ﻛﻮ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي زﻣﻴﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﻛﻠﻴﻢ ﻧﭥﻲ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻮ‪ .‬אن ﺟﺎ ﻣﺎﻟﻚ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫آﮔﺴﭧ ‪1914‬ع ۾ ﭔﻲ ﻋﺎﻟﻤﻲ ﺟﻨﮓ ﺷﺮوع ﭤﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ آﻓﺮﻳﻜﻦ ۽ אﻳﺸﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ وڌﻳﻚ ﻣﺎرو ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ‪ 30‬ﻫﺰאر אﻧﮕﺮﻳﺰ אﭼﻲ رﻫﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﭼﺎﻧﻬﻪ ۽ ﻛﺎﻓﻲ ﺟﻲ ﭘﻮک ﺗﻲ ﻛﻨﭩﺮول ﻛﻴﻮ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﻬﺪא ﭘﮡ ڏﻧﺎ وﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺧﻼف אﺣﺘﺠﺎج ﭤﻴﮡ ﻟﮙﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﻮ ﻓﻲ אﻟﺤﺎل ڏﻧﮉي ﺟﻲ زور ﺗﻲ دﭔﺎﺋﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﭔﻲ ﻋﺎﻟﻤﻲ‬ ‫ﻟﮍאﺋﻲَء ﺑﻌﺪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ אﻫﺎ ﻃﺎﻗﺖ ﻧﻪ رﻫﻲ‪ .‬ﺳﮕﻬﻮ ﺋﻲ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ آزאدي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺟﺪوﺟﻬﺪ‪ ،‬ﻫﻨﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ رאﻫﻪ ڏﻳﮑﺎري ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺗﺤﺮﻳﻜﻮن אﻫﮍﻳﻮن ﻧﻤﻮدאر ﭤﻲ ﭘﻴﻮن ﺟﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫۾ ﺑﺮدאﺷﺖ ﻧﭥﻲ ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﺗﺤﺮﻳﻜﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر ۽ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ )‪ (Mau Mau‬ﻫﺌﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﻮڙ ﻛﺮڻ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ‪1952‬ع ﮐﺎن ‪1959‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ אﻣﺮﺟﻨﺴﻲ ﻫﻨﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲَء אﻣﺮﺟﻨﺴﻲ آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪1952‬ع ۾‬ ‫ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﻓﻘﻂ ‪ 6‬ﻣﻬﻴﻨﺎ אڳ ﻓﻴﺒﺮوري ﺟﻲ ﻣﻬﻴﻨﻲ ۾ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﺎرج ﮀﻬﻴﻦ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺗﻲ‪ ،‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ڌيُء אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ رאﮢﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ אڄ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ אن وﻗﺖ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﺟﻴﻜﺎ אﭸﺎن ﺷﻬﺰאدي‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﮔﻬﻤﮡ آﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ﭨﺮي ﭨﺎﭘﺲ ﻫﻮﭨﻞ ڏﻳﮑﺎرﻳﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪” :‬ﺳﺮ‬ ‫ﻫﻲَء אﻫﺎ ﻫﻮﭨﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﮔﻬﮍڻ وﻗﺖ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ‪ ،‬ﺷﻬﺰאدي ﻫﺌﻲ ۽ ﻧﻜﺮڻ وﻗﺖ رאﮢﻲ ﺑﮣﺠﻲ وﺋﻲ‪“.‬‬

‫ﻣﻮن ﮐﻲ ﻫﻦ ﮔﺎﺋﻴﮉ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ ﻧﻪ آﺋﻲ ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﺟﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ وאري دوري ۾‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﭼﻴﻒ ﺟﺴﭩﺲ ﺳﺮ ﻫﻮرﻳﺲ ﻫﻴﻜﭩﺮ )ﺟﻴﻜﻮ ‪1951‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻠﻮن ﺟﻮ ﭼﻴﻒ ﺟﺴﭩﺲ ﻫﻮ ۽ ﻫﺎڻ ﻫﺘﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ‬ ‫۾ ﺑﺪﻟﻲ ﭤﻲ آﻳﻮ ﻫﻮ( ‪ 5‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪1952‬ع ﺗﻲ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﮐﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﺳﺮﻛﺎري ﻃﺮح ڊﻧﺮ ڏﻧﻲ‪ .‬ڊﻧﺮ‬ ‫دورאن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻃﻼع ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ )אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﺟﻮ ﭘﻲُء( ﺟﺎرج ﮀﻬﻮن وﻓﺎت ﻛﺮي وﻳﻮ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺮي وﭸﮡ ﺑﻌﺪ وﺳﻴﻌﺖ ﻣﻮﺟﺐ‪ ،‬אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﺗﺨﺖ ۽ ﺗﺎج ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴﺎﮢﻲ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﻣﺎن ﻧﻜﺮڻ‬ ‫وﻗﺖ ﻫﻮَء رאﮢﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ آزאدي ﺟﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ۾ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ آوאز ﮐﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ ُ‬ ‫ﮔﻬﭩﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ‪ Detention‬ﻛﺌﻤﭙﻦ ۾ ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ﻣﭥﻦ ﺳﺨﺖ ﮐﺎن ﺳﺨﺖ ﻇﻠﻢ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬אن ﻛﻢ ﭘﭡﻴﺎن ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺳﺮ وﻧﺴﭩﻦ ﭼﺮﭼﻞ ﺟﻲ ﺑﻪ آﺷﻴﺮوאد ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﺮﻃﺎﻧﻮي ﻓﻮج ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ”ﻛﻨﮕﺲ آﻓﺮﻳﻜﻦ رאﺋﻴﻔﻞ“ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﺎ אﭨﻜﻞ ‪ 4700‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺎري ﮀﮇﻳﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﺎ ‪ 42‬ﺳﻴﻜﮍو‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭤﻴﺎ ﭤﻲ‪ 21 .‬آﻛﭩﻮﺑﺮ ﺗﻲ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻟﻴﮉر دﻳﺪאن ﻛﻴﻤﺎﭤﻲ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﻌﺪ ﻓﻲ אﻟﺤﺎل ﭠﺎﭘﺮ אﭼﻲ وﺋﻲ ۽‬ ‫ﻇﺎﻫﺮي ﻃﺮح אﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ אﭼﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﭘﺮ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺎ ﺗﻪ ﻫﺎڻ ﭼﻞ ﭼﻼﺋﻮ‬ ‫ﺟﻮ وﻗﺖ אﭼﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮن وאﮘﻮن ﻛﻨﻬﻦ ﭼﻤﭽﻲ ﺣﻮאﻟﻲ ﻛﺮي‪ ،‬ﻣﻴﻠﻮ ﻣﺘﻞ ﮀﮇي ﻫﻠﺠﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﺟﻬﮍو‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﻮﻧﮉرאﺋﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ אﻫﻮ ﭼﻮﻧﮉﺟﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪1957 .‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن آﻓﺮﻳﻜﻦ ﺟﻲ ﻟﻴﺠﺴﻠﻴﭩﻮ ﻛﺎﺋﻮﻧﺴﻞ ﺟﻲ‬ ‫אﻟﻴﻜﺸﻦ ﻛﺮאﺋﻲ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ Moderate‬ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ﺟﻮ ﻛﻮ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﭼﻮﻧﮉﺟﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪.‬‬ ‫אﻟﻴﻜﺸﻦ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﭘﺎرﭨﻲ ‪) KANU‬ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﻳﻮﻧﻴﻦ( ﮐﭩﻲ ۽ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭠﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ אﮘﺘﻲ‬ ‫ﻫﻠﻲ ‪ 12‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪1963‬ع ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﮡ ﺗﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺻﺪر ﭤﻴﻮ‪1978 .‬ع ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻲ‬ ‫وﻓﺎت ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺻﺪر ڊﺋﻨﻴﻞ אرپ ﻣﻮﺋﻲ )‪ (Deniel Arap Moi‬ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ۽ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ‪1979‬ع ۾ ﭤﻴﻨﺪڙ אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾‬ ‫ﻫﻮ ﺑﻨﺎ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ﺟﻲ ﺻﺪر ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ ۽ ﭘﻮِء ﺗﻪ ﻫﺮ אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﺟﻮ ﭴﮡ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭠﻴﻜﻮ ﻣﻠﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﺋﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﮐﻲ אﻳﮇو ﭘﺎور ﻣﻠﮡ ﻛﺮي ﻫﻮ ﭴﮡ ﺑﺎدﺷﺎه ﺳﻼﻣﺖ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪2002 .‬ع ۾ ﻣﺲ ﻣﺲ ﻣﻨﺠﻬﺎﻧﺌﺲ ﺟﺎن ﮀﭩﻲ ۽ ﻋﻮאم‬ ‫ﮐﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﺻﺪر وאﺋﻲ ﻛﺒﺎﻛﻲ )‪ (Mwai Kibaki‬ﺟﻲ ﺻﻮرت ۾ روﺷﻨﻲَء ﺟﻮ ﺗﺮوڙو ﻧﻈﺮ آﻳﻮ‪ .‬وאﺋﻲ ﻛﺒﺎﻛﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ‬ ‫ﭨﻴﻮن ﺻﺪر آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﺗﻌﻠﻖ ‪) NARC‬ﻧﺌﺸﻨﻞ رﻳﻨﺒﻮ ﻛﻮﻟﻴﺸﻦ( ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﮔﺬرﻳﻞ אﻟﻴﻜﺸﻦ‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ ‪2007‬ع ۾ ﭤﻲ אن ۾ ﺑﻪ ﮐﭩﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪאرت ﺟﻲ ﭔﻲ ﭨﺮم ﺟﻮ ﻗﺴﻢ ﻧﺎﻣﻮن ﺑﻪ ﮐﻨﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪1931‬ع ۾‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻧﺎﺋﻴﺮي )‪ (Nyeri‬ﺿﻠﻌﻲ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬אﭨﻠﻲَء ﺟﻲ ﻫﻚ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺗﺒﻠﻴﻐﻲ ﺟﻤﺎﻋﺖ ذرﻳﻌﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﮣﺎﺋﻲ‬ ‫אﻳﻤﻴﻠﻮ אﺳﭩﻴﻨﻠﻲ ﻧﺎﻟﻮ رﮐﻴﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻲ אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ وאﺋﻲ ﻛﺒﺎﻛﻲ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﺒﺎﻛﻲ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن ﭘﮍﻫﺎﺋﻲَء ۾ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻫﻮ ۽ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻧﻤﺒﺮ آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺿﻠﻌﻲ ﺟﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻲ אو ﻟﻴﻮل ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﭔﻦ ﭘﻮڙﻫﻦ ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﻣﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻫﻮ‪ ،‬אن ﻛﺮي ﻫﻦ ﭘﺎڻ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﭙﺎﻫﻲ ﭤﻴﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻦ ﮐﻲ אﻫﻮ ﭼﺌﻲ ﻓﻴﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ )‪ (Kikuyu‬ﻗﺒﻴﻠﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻗﺒﻴﻠﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﻣﻮﺟﻮدﮔﻲ ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﺧﻼف ﻫﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه אﻳﻤﺒﻮ ۽ ُﻣﻴﺮو‬ ‫ﻗﺒﻴﻼ ﭘﮡ אﻫﮍא ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺧﻼف ﻫﺌﺎ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻮج ۾ אن ﺧﻮف ﮐﺎن ﭜﺮﺗﻲ ﻧﭥﻲ‬ ‫ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﺘﺎن ﺳﭝﺎﮢﻲ ﻫﻮ ﺳﻨﺪن ﺧﻼف ﻧﻪ ﭤﻲ ﺑﻴﻬﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻮﺟﻮده ﺻﺪر ﻛﺒﺎﻛﻲ ﻓﻮج ۾ ﻧﻪ‬ ‫ﭼﻮﻧﮉﺟﮡ ﻛﺮي ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺟﻲ ﻣﺎﻛﺮﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ دאﺧﻼ ورﺗﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺟﺎ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ‪،‬‬ ‫ﻫﺴﭩﺮي ۽ ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻼس ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻧﻤﺒﺮ آﻳﻮ ۽ ﺑﻲ אي آﻧﺮس ﺟﻲ ڊﮔﺮي‬ ‫אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ ۾ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﺑﻌﺪ ﻛﺒﺎﻛﻲَء ﺷﻴﻞ ﻛﻤﭙﻨﻲَء ۾ אﺳﺴﭩﻨﭧ ﺳﻴﻠﺰ ﻣﺌﻨﻴﺠﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ‬ ‫ﺳﺎن ﻧﻮﻛﺮي ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﺎﮘﺌﻲ ﺳﺎل ﻫﻦ ﮐﻲ ﺑﺮﭨﺶ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ אدאري ﻣﺎن ﭘﻮﺳﭧ‬ ‫ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺮڻ ﺟﻲ אﺳﻜﺎﻟﺮ ﻣﻠﻲ‪ .‬ﻛﺒﺎﻛﻲَء ﻟﻨﮉن אﺳﻜﻮل آف אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ ﻣﺎن ﭘﺒﻠﻚ ﻓﺎﺋﻨﻨﺲ ۾ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ‬ ‫ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﺳﺎن ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪1958‬ع ۾ ﻫﻮ ﻟﻴﻜﭽﺮאر ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺟﻲ ﻣﺎﻛﺮﻳﺮي‬ ‫)‪ (Makerere‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﻟﮙﻮ‪1962 .‬ع ۾ ﻛﺒﺎﻛﻲَء ﺟﻲ ﻫﻚ אﺳﻜﻮل ﻫﻴﮉ ﻣﺎﺳﺘﺮ ﺟﻲ ڌيَء ﻟﻮﺳﻲ ﻣﭥﻮﻧﻲَء‬ ‫ﺳﺎن ﺷﺎدي ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ אڄ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻓﺮﺳﭧ ﻟﻴﮉي ﺳﮇאﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﭼﺎر ﭔﺎر آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ ِﺟﻤﻲ ﻛﺒﺎﻛﻲ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن אﭜﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ وﻗﺖ אڳ ﻣﻴﮉﻳﺎ ۾ אﻫﺎ ﺧﺒﺮ آﺋﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﺻﺪر ﻛﺒﺎﻛﻲَء ﮐﻲ‬

‫ﻣﻴﺮي وאﻣﺒﻮﺋﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﭔﻲ زאل ﺑﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن وאﻧﮕﻮﺋﻲ ﻧﺎﻟﻲ ڌيَء ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ آﺋﻮن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻫﻮس ﺗﻪ‬ ‫ﻛﺒﺎﻛﻲَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺮﺳﭧ ﻟﻴﮉي ﻟﻮﺳﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭘﺮﻳﺲ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ ﻛﺮي ﻣﻴﮉﻳﺎ אﮘﻴﺎن אن ﺧﺒﺮ ﺟﻲ ﺳﺨﺘﻲَء ﺳﺎن ﺗﺮدﻳﺪ‬ ‫ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ زאل آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻴﺪي ﺻﺪر ﻳﺎ ﺷﻴﺪي وزﻳﺮن ﮐﻲ ﻫﻚ زאل ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﭔﻪ ﻳﺎ ﭼﺎر‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻴﻜﺎ آﺋﻮن وאﺿﺢ‬ ‫ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ ۽ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﺟﻦ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ﻛﺎرو ﭼﺌﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﺎﻫﻞ ﭼﺌﻲ ﭤﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﮕﻠﻲ ﭼﻮي ﭤﻲ ﻳﺎ אﺳﻴﻦ ﮐﻴﻦ ﻛﺎوڙ ﻣﺎن ﺷﻴﺪي ﭼﺌﻮن ﭤﺎ ﻳﺎ ﭘﻴﺎر ﻣﺎن ڏאڏא‪ ،‬ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﭹﮡ ﻻﺋﻖ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺳﻠﺠﻬﻴﻞ ۽ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬אن ﻛﺮي ﻣﻮن ﭴﺎﮢﻲ وאﮢﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻮﺟﻮده ﺻﺪر‬ ‫ﻛﺒﺎﻛﻲَء ﺟﻮ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﺟﻮ אﺣﻮאل ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻚ ﮘﻮٺ ﺟﻮ ﭤﻲ ﻛﺮي ﮘﻮٺ ﺟﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﺘﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﻧﻪ رﮘﻮ ڊﮔﺮﻳﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮن‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﭵﻲ ﻛﻼس ۾ ﭨﺎپ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬אن ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ‬ ‫۾ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﺟﻲ ﭤﺮڊ ڊوﻳﺰن ۾ ‪ B.A‬ﺑﻪ ﻧﻪ ﭤﻴﻞ ﻫﻮﻧﺪي‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ ﺗﻪ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﺲ‬ ‫۾ وﻳﻨﺪي ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻗﻤﺒﺮ‪ ،‬ﭼﻨﺒﮍ‪ ،‬ﭠﺮي ﻣﻴﺮوאه‪ ،‬ﺳﺮﻫﺎڙي ۽ ﻗﺒﻮ ﺳﻌﻴﺪ ﺧﺎن ﺟﻬﮍن ﮘﻮﭠﻦ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻪ‬ ‫ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﺎ ﺻﺎف ﺳﭥﺮא ۽ ﺳﻬﮣﻴﻦ ﻋﻤﺎرﺗﻦ وאرא אﺳﻜﻮل ۽ ﻣﻨﺠﻬﻦ ﻣﺮﻛﻨﺪڙ ﭼﻬﺮن وאرن ﭔﺎرڙن ﺟﺎ ﻣﻴﮍ ڏﺳﻲ دل ۾‬ ‫ﺧﻴﺎل آﻳﻮ ﺗﻪ وڏﻳﺮא ۽ ﺳﺮدאر ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ ﭘﻮِء ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﺎ אﺳﻜﻮل אﺳﺎن ﺟﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ‬ ‫وאﻧﮕﺮ وڏﻳﺮن ﺟﻮن אوﻃﺎﻗﻮن ﻳﺎ ﮔﮇﻫﻦ ﺟﺎ وﭤﺎڻ ﮀﻮ ﻧﻪ آﻫﻦ؟ אﺳﺎن ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﺗﻪ ڏאڙﻫﻴﻦ وאرא ﭨﻴﭽﺮ ﺑﻪ אﻏﻮא ﭤﻴﻮ وﭸﻦ‬ ‫۽ ﻫﺘﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ ﺟﻮن ﻛﻮﺋﻠﻦ ﺟﻬﮍﻳﻮن ﺳﻬﮣﻴﻮن ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻴﻮن‪ ،‬אﺳﻜﺮٽ ﭘﺎﺋﻲ ﭘﻴﻮن ﻫﻠﻦ ﺗﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻴﻦ ڊپ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻧﺎروي ۽ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻋﻮرﺗﻮن ﺑﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﮐﻨﮉﻫﺮن‬ ‫۽ ﺟﻬﻨﮕﻠﻦ ﺟﻮ ﺳﻴﺮ ﻛﻨﺪﻳﻮن وﺗﻦ‪ .‬ﺳﭽﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ אڄ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﻳﺎ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل‪ ،‬دﻧﻴﺎ ﻻِء ﺧﻮﻓﺎﺋﺘﺎ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﻧﻪ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬אڄ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﺳﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﻳﻨﺪي ڊﭴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﭜﻠﻲ ﮐﮣﻲ אﺳﺎن وٽ ﻣﻮﻫﻦ ﺟﻮ دڙو‪،‬‬ ‫ﻛﻮﭨﮇﻳﺠﻲ ﻳﺎ אروڙ ۽ ﮔﻮرک ﻫﻞ ﺟﻬﮍﻳﻮن ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﺗﻔﺮﻳﺤﻲ ﻣﻘﺎم ﻫﺠﻦ!‬

‫ﭔﻦ دﻟﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻴﻼپ ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن אﺗﺎﻫﻮن ﺟﺒﻞ ﻣﺎﺋﻮﻧﭧ ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎن ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺗﻲ ﻧﺎﻟﻮ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﺟﺒﻞ ‪ 17000‬ﻓﭧ‬ ‫)אﭨﻜﻞ ‪ 5200‬ﻣﻴﭩﺮ( ﺑﻠﻨﺪ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ‪ 580400‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ‪ 47‬ﻧﻤﺒﺮ‬ ‫ﺗﻲ وڏو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ وאﻧﮕﺮ ﮔﻬﮡ ﻗﻮﻣﻮ ۽ ﮔﻬﮡ ﻣﺬﻫﺒﻮ ۽ ﻣﻠﭩﻲ ﻛﻠﭽﺮل ﻣﻠﻚ ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﻮ‬ ‫ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ‪ 45 .‬ﺳﻴﻜﮍو ﭘﺮوﭨﻴﺴﭩﻨﭧ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﭤﻴﻨﺪא ۽ ‪ 33‬ﺳﻴﻜﮍو روﻣﻦ ﻛﺌﭥﻮﻟﻚ آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺑﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ ڏﻫﻪ ﺳﻴﻜﮍو ﭤﻴﻨﺪא‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬ﻣﻠﻨﮉي ۽ ﭔﻴﻦ ﻛﻨﺎرن وאرن‬ ‫ﺷﻬﺮن ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﺪن ﺟﻲ ﺑﻪ ﭼﮝﻲ آدﻣﺸﻤﺎري آﻫﻲ ۽ ﺳﭵﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ‪ 5‬ﻟﮑﻦ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻫﻨﺪو ۽‬ ‫ﺳﮏ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﻠﻴﺴﺎ ﮔﻬﺮن ﺳﺎن ﮔﮇوﮔﮇ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﻣﺴﺠﺪون‪ ،‬ﻣﻨﺪر ۽ ﺳﮑﻦ ﺟﺎ ﭨ ِﻜﺎﮢﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري زﺑﺎن ﺳﻮאﺣﻠﻲ )‪ (Swahili‬آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ‪،‬‬ ‫وﻳﻨﺪي אﺗﺮ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺗﺎﺋﻴﻦ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن אﻧﺪروﻧﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﮡ ﺳﻮאﺣﻠﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﺗﻪ ﺳﺮﻛﺎر زﺑﺎن آﻫﻲ ﻳﺎ ﻋﺎم‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭔﻮﻟﻬﻪ )‪ (Communication‬ﺟﻲ آﻫﻲ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲَء ﺟﻮ ﺣﺎل אﺣﻮאل ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮﮢﻮ‬ ‫ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻟﻴﮑﻚ ﮔﻮﮔﻲ وאﭤﻴﺎﻧﮕﻮ )‪ (Ngugi Wa Thiong’o‬ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ‪ Weep Not, Child‬ﺿﺮور‬ ‫ﭘﮍﻫﺠﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺎول آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻫﻚ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺎول ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺎول ‪1964‬ع ۾ ﮀﭙﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻧﺎول‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﻬﻦ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪي ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬وאﭤﻴﺎﻧﮕﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻧﺎول ﻟﮑﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ۾ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﺳﺘﻌﻤﺎرﻳﺖ ﭘﺴﻨﺪ ‪ Colonialists‬ﮔﻮرن ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻘﺎت ﺑﺎﺑﺖ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺮﻃﺎﻧﻮي‬ ‫ﻛﺎﻟﻮﻧﻴﻞ رאڄ ﺗﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﮔﻬﮣﻲ ﺗﻨﻘﻴﺪ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ Weep Not, Child .‬ﻧﺎول ۾ ﻫﻦ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ زور وﭠﮡ ﺟﻮ‬ ‫אﺣﻮאل ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﺳﻨﺪن آﺑﺎﺋﻲ زﻣﻴﻨﻮن ﮐﺴﺠﮡ ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻮﮔﻲ وא ﭤﻴﺎﻧﮕﻮ‬ ‫ﻫﻲ ﻧﺎول אن وﻗﺖ ﻟﮑﻴﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾ ﻣﺎﻛﺮﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻮ‪.‬‬ ‫‪ Weep Not, Child‬ﭔﻦ ﺣﺼﻦ ۾ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ‪ 18‬ﭼﺌﭙﭩﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﻧﺎول ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺣﺼﻮ ﺟﺎرج )‪ (Njorge‬ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ رﮐﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺎرج ﻫﻦ ﻧﺎول ﺟﻮ אﻫﻢ ﻛﺮدאر آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﭵﻲ ﻛﺘﺎب ۾ אﻫﺎ ﺧﻮאﻫﺶ )‪ (goal‬آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﺟﻴﺘﺮو ﻣﻤﻜﻦ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻛﺘﺎب ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﺣﺼﻲ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾‬ ‫وڌﻧﺪڙ אﻧﻘﻼﺑﻲ ﻗﻮﺗﻦ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺧﻼف ﻫﻨﮕﺎﻣﻦ ﺑﺎﺑﺖ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺎول ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻲ ﺗﻪ‪ :‬ﺟﺎرج ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻧﻮﺟﻮאن ﮀﻮﻛﺮي ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﺎُء אﺳﻜﻮل وﭸﮡ ﻻِء زور ﭜﺮي‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﭩﻨﺐ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﭔﺎر آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﺳﻜﻮل ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ ﻻِء ﺳﻨﺪس وאﻟﺪﻳﻦ ﻫﻤﭣ ﺳﺎري آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﺎرج ﺟﺎ ﻣﺎُء ﭘﻲُء‪ ،‬ﺟﺎرج ۽ ﺳﻨﺪس ﭔﻴﻦ ﭜﺎﺋﺮن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺟﺌﻜﺐ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي ﺟﻲ زﻣﻴﻨﻦ ﺗﻲ ﺟﻬﻮﭘﮍي אڏي‬ ‫رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﺌﻜﺐ אﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ڌאرﺋﻴﻦ ڏﻳﻬﻪ ﮐﺎن آﻳﻞ ﻫﻨﻦ ﮔﻮرن ﻏﺎﺻﺒﻦ ﺟﻲ ﭼﻤﭽﺎﮔﻴﺮي ﻛﺮي ﭘﺌﺴﻮ‬ ‫ﭠﺎﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﺌﻜﺐ ﻣﺴﭩﺮ ﻫﺎﺋﻠﻨﮉس ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺟﺎﮔﻴﺮدאر אﻧﮕﺮﻳﺰ وٽ ﻛﻤﺪאر ﻫﻮ‪ .‬ﺟﺎرج ﺟﻮ ﻫﻚ ﭜﺎُء ﻛﻤﺎﺋﻮ ﮘﻮٺ ﺟﻲ‬ ‫وאڍي وٽ ﻛﻢ ﺳﮑﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس وڏو ﭜﺎُء ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺳﺮﻛﺎر ﭔﻲ ﻋﺎﻟﻤﻲ ﻟﮍאﺋﻲَء ۾ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﭜﺎُء ﺳﺎن ﮔﮇ‬ ‫زوريَء وڙﻫﮡ ﻻِء ﻟﮙﺎﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אن ﺟﻲ دﻣﺎغ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭜﺎُء ﺟﻲ ﻣﻮت ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏﮐﻮﻳﻞ ﺗﺠﺮﺑﻦ ﺟﺎ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻛﻨﺪڙ אﺛﺮ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬ﺟﺎرج ﺟﻮ ﭘﻲُء ﮔﻮﭤﻮ )‪ (Ngotho‬ﺟﻴﻜﻮ ﺗﺮ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﻌﺰز ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ אﻫﻮ ﻣﺴﭩﺮ ﻫﺎﺋﻠﻨﮉس ﺟﻲ‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺟﻲ ﻧﻈﺮدאري ﻛﻨﻬﻦ אﺟﻮري ﺟﻲ ﻛﺮي ﻧﭥﻮ ﻛﺮي ﭘﺮ אﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻲَء زﻣﻴﻦ ﺳﻨﺪس ڏאڏن ﭘﮍ ڏאڏن‬ ‫ﺟﻲ آﻫﻲ ۽ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ وري ﮐﻴﻦ وאﭘﺲ ﻣﻠﻲ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫אﺳﻜﻮل ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ وﭸﮡ ﺗﻲ ﺟﺎرج ﺟﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﻫﻚ ِوﻫﺎﻛﻲ )‪ (Mwihaki‬ﻧﺎﻟﻲ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺳﺎن ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﺎﮔﻴﺮدאر ﺟﻲ ﺷﻴﺪي ﻛﻤﺪאر ۽ ﭼﻤﭽﻲ ﺟﻴﻜﺐ ﺟﻲ ڌيَء آﻫﻲ‪ .‬وﻫﺎﻛﻲ ﺟﺎرج ﮐﺎن ﻫﻚ ﺳﺎل ﻣﭥﺌﻴﻦ ﻛﻼس‬ ‫ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮدﻳﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺎرج ﮐﻲ אﻫﺎ ﺑﻴﺤﺪ وﮢﻲ ﭤﻲ ۽ ﺳﺎﮢﺲ دوﺳﺘﻲ رﮐﮡ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﮔﻬﺮ ۾ ﺟﺎرج ﺟﻲ ﭜﺎﺗﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﭛ‬ ‫ﮐﺎن وڏي وﻧﺪر ﻛﭽﻬﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎم ﺟﻲ وﻗﺖ ﺟﺎرج ﺟﻮ ﭘﻲُء ﮔﻮﭤﻮ ﻛﺎﻧﭛ ﭔﮅي وﻫﻨﺪو ﻫﻮ ۽ ﭼﻮڌאري ﺟﺎرج ﺟﺎ ﺳﮙﺎ ۽‬ ‫وﻳﮙﺎ ﭜﺎﺋﺮ ۽ ﮔﻮﭤﻮ ﺟﻮن ﭔﺌﻲ زאﻟﻮن ﻳﻮﻛﺎﺑﻲ )‪ (Nyokabi‬۽ ﺟﻴﺮي )‪ (Njeri‬ﺳﻨﺪس ﭼﻮڌאري دאﺋﺮي ۾ ﭤﻲ وﻫﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ‬

‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﺎرج ﺟﻮ ﭘﻲُء ﮔﻮﭤﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﭜﺎﺗﻴﻦ ﮐﻲ ﭔﮅאﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻲ زﻣﻴﻨﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﺗﻲ אڄ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﺎ ﮔﻮرא‬ ‫ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻮن ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﭡﺎ آﻫﻦ‪ .‬אﻫﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ڏאڏن ﭘﮍ ڏאڏن ﺟﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻧﺎول ۾ ﻟﻴﮑﻚ ڏﻳﮑﺎري ﭤﻮ ﺗﻪ ﺟﺎرج ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻼس ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ۾ ﻫﻮﺷﻴﺎر آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ ﺋﻲ ﺳﺎل‬ ‫ﭔﻪ ﻛﻼس ﻛﺮאﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﻫﻮ ﺳﺎﮘﻲ ﻛﻼس ۾ אﭼﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺟﺌﻜﺐ ﺟﻲ ڌيَء ِوﻫﺎﻛﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﺎﮔﻴﺮ ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﭘﻮرﻫﻴﺖ ﻣﺰوري وڌאﺋﮡ ﻻِء ﻫﮍﺗﺎل ﺗﻲ ﺳﮇ ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﺎرج ﺟﻲ ﭘﻲَء ﮔﻮﭤﻮ ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﻪ‬ ‫۾ ﻧﭥﻮ אﭼﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﺎﺳﻮ ﮐﮣﻲ ﻳﺎ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﺎﮔﻴﺮدאر ﺟﻮ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﺳﻨﺪس ﭼﻤﭽﻲ ﻛﻤﺪאر‬ ‫ﺟﺌﻜﺐ ﺟﻮ ﭘﺎﺳﻮ ﻧﻪ ﮐﮣﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻫﻠﻲ وﭸﮡ ﺟﺎ אﻣﻜﺎن ﻫﺌﺎ‪ .‬آﺧﺮﻛﺎر ﻫﻮ אﻫﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ ﮔﻬﭧ ۾‬ ‫ﮔﻬﭧ ﻫﻮ ﭘﻮرﻫﻴﺘﻦ ﺟﻲ ﻣﻴﭩﻨﮓ ۾ ﺷﺎﻣﻞ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺳﻨﺪس ﭔﺌﻲ زאﻟﻮن ﮐﻴﺲ אﺋﻴﻦ ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﺟﻬﻠﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻣﻴﭩﻨﮓ دورאن ﭘﻮرﻫﻴﺖ ﭘﮕﻬﺎر وڌאﺋﮡ ﻻِء ﻧﻌﺮא ﻫﮣﻦ ﭤﺎ ۽ אﺗﻲ אوﭼﺘﻮ אوﭼﺘﻮ وﻫﺎﻛﻲ ﺟﻮ ﭘﻲُء ﺟﺌﻜﺐ ﻧﻤﻮدאر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮ ﻫﻦ אﺳﭩﺮאﺋﻴﻚ ﮐﻲ ﺧﺘﻢ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺟﺎرج ﺟﻲ ﭘﻲُء ﮔﻮﭤﻮ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭘﻮِء ﺗﻪ ﭔﺌﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﻣﺎر ﻣﺎرאن ۾ ﻟﮙﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﺳﭝﻨﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ אڄ ﭔﻨﻬﻲ ﺟﺎ ﻻش ﺋﻲ ﮐﮣﮣﺎ ﭘﻮﻧﺪא‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺟﺌﻜﺐ ﺑﭽﻲ وﻳﻮ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﮔﻮﭤﻮ ﮐﺎن ﺑﺪﻟﻮ وﭠﮡ ﺟﻮ ﻗﺴﻢ ﮐﻨﻴﻮ‪ .‬ﺟﺎرج ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲَء ﮐﻲ زﻣﻴﻨﺪאر ﺟﻲ زﻣﻴﻦ ﺗﺎن ﭨﭙﮍ ﭔﮅאﻳﺎ وﻳﺎ ۽ ﻧﻮﻛﺮيَء ﻣﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻛﮃﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﺟﺎرج ﺟﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲَء ﺟﻮ ﺧﺮچ ﺳﻨﺪس ﭜﺎﺋﺮ ﻫِﺘﻲ ُﻫﺘﻲ ﭘﻮرﻫﻴﻮ ﻛﺮي ﭜﺮڻ ﻟﮙﺎ‪.‬‬ ‫ِوﻫﺎﻛﻲ ۽ ﺟﺎرج ﺟﻲ وچ ۾ ﺳﻨﺪن ﭘﻴﺌﻦ ﺟﻲ ﺟﻬﻴﮍي ﻛﺮي ﻛﺎ ُدوري ﻧﭥﻲ אﭼﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﺎ ﺳﭡﺎ دوﺳﺖ رﻫﻨﺪא‬ ‫ﻫﻠﻦ ﭤﺎ ۽ אﺳﻜﻮل ۾ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ אن ﻛﺮي ﺟﺪאﺋﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ ِوﻫﺎﻛﻲ‬ ‫ﻫﺎﮢﻲ ﻫﻚ אﻫﮍي אﺳﻜﻮل ۾ دאﺧﻼ وﭠﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻓﻘﻂ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﻻِء آﻫﻲ ۽ ﺑﻮرڊﻧﮓ אﺳﻜﻮل ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻫﺎﺳﭩﻞ ۾ رﻫﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺎرج ﺟﻮ ﭔﻴﻮ אﺳﻜﻮل ﺑﻪ ﺳﻨﺪس ﮔﻬﺮ ﭜﺮﺳﺎن ﺋﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﭵﻲ ﻗﻮم ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ڌﻳﺎن ﺑﻪ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻛﻴﺲ ﺟﻲ ﻓﻴﺼﻠﻲ ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻫﻦ دﻳﺲ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﺎرن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻴﺎرو ﻟﻴﮉر آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ آزאديَء ﺧﺎﻃﺮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻫﻼﺋﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ۽‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﭰﺮ ﻣﺎر ﺟﻲ ﺧﻼف آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ وڏي אﻛﺜﺮﻳﺖ אﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ אﺟﻬﻮ ﭤﻮ آزאد ﭤﺌﻲ ۽‬ ‫ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺑﻪ آزאد ﻛﺮאﺋﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻫﻲ ﻛﻴﺲ ﻫﺎرאﺋﻲ وﻳﻮ ۽ ﮐﻴﺲ ﺟﻴﻞ אﭼﻲ وﻳﻮ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﺟﻮﻣﻮ ﮐﻲ ﻗﻴﺪ ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﺳﻨﺪس ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﺎﭠﻲ ﭤﻲ وﻳﻨﺪي‪ ،‬ﭘﺮ אﺋﻴﻦ ﻧﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ۾ אﺣﺘﺠﺎج ۽ ﮔﻮڙ ﮔﻬﻤﺴﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﻟﻬﺮ ﺷﺮوع ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺳﺮﻛﺎر ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﺎرن ﮐﻲ ﻣﺎٺ ﻛﺮאﺋﮡ ﻻِء ﻫﻨﻦ ﺗﻲ وڌﻳﻚ‬ ‫ﻣﺎرﻛﭧ ۽ ﮔﻮﻟﻴﻮن ﻫﻼﺋﮡ ﺷﺮوع ﻛﺮي ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﺎﮔﻴﺮدאر ﻣﺴﭩﺮ ﻫﺎﺋﻠﻨﮉس ۽ ﺳﻨﺪس ﭼﻤﭽﻮ ﻛﺎرو ﻛﻤﺪאر ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ وڌﻧﺪڙ אﺣﺘﺠﺎج ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻨﺪوﻗﻦ‬ ‫ﺟﻲ زور ﺗﻲ دﭔﺎﺋﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪن ﺟﻲ אﻫﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﻧﭥﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﮐﻴﻦ ﺑﻲ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﻛﺮي‪ ،‬ﺳﻨﺪن ڌرﺗﻲَء ﺟﺎ ﻣﺎﻟﻚ ﭤﻲ رﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ ﻣﻌﺎﺷﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ ﺗﻬﺬﻳﺒﻲ ﻃﻮر ﻫﻚ آزאد ﻣﻠﻚ ڏﺳﮡ‬ ‫ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﻦ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ۽ ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ﮐﻲ ﺗﻪ آزאد ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﻧﭥﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ ﮀﮇي ڏﺟﻲ‪ .‬אن‬ ‫ﻛﺮي ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﻚ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﮐﻲ ﮘﻮﻟﻬﻲ אن ﮐﻲ ﻣﻮت ﺟﻲ ﻧﻨﮉ ﭤﻲ ﺳﻤﻬﺎري‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ آزאديَء ﺟﻲ אﭤﻨﺪڙ آوאز ﺟﻮ‬ ‫ﮘﻠﻮ ﮔﻬﭩﺠﻲ وﭸﻲ‪ِ .‬وﻫﺎﻛﻲ ﺟﻲ ﭘﻲُء ﺟﺎرج ﺟﻲ ﭘﻲُء ﮔﻮﭤﻮ ﮐﺎن ﺑﺪﻟﻮ وﭠﮡ ﻻِء ﻫﻦ ﺗﻲ אﻟﺰאم ﻫﻨﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻮ‬ ‫ﻟﻴﮉر آﻫﻲ ۽ ﺳﭵﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﮐﻲ ﺟﻴﻞ ﻣﻮﻛﻠﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﺎﮔﻴﺮدאر ﻣﺴﭩﺮ ﻫﺎﺋﻠﻨﮉس ﺟﺎرج ﮐﻲ אﺳﻜﻮل ﻣﺎن‬ ‫ﻛﮃאﺋﻲ ﺗﻔﺘﻴﺶ )‪ (interrogation‬ﻻِء ﻣﻮﻛﻠﻴﺎﺋﻴﻨﺲ‪ .‬ﭔﻨﻬﻲ ﭘﻲَء ﭘﭩﻦ ﮐﻲ ﭘﮁﺎﮢﻲ دورאن ﺳﺨﺖ ﻣﺎر ڏﻧﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﭘﻲُء ﺗﻪ ﺑﻠﻜﻞ ﻣﺮﮢﻴﻨﮓ‬ ‫ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﮔﻬﺮ ﻣﻮﭨﻴﻮ‪ .‬אﻧﻬﻲ دورאن ڏﺳﻨﺪي ﺋﻲ ڏﺳﻨﺪي ﻣﻠﻚ ﺟﻮن ﺣﺎﻟﺘﻮن ﺑﻴﺤﺪ ﺑﮕﮍﺟﮡ ﻟﮙﻴﻮن‪ .‬ﺳﻨﺪن ﮘﻮٺ ﻣﺎن ﮀﻬﻪ ﻛﺎرن ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻮﻟﻴﺲ رאت ﺟﻲ אوﻧﺪﻫﻪ ۾ ﮔﻬﺮאن ﮀﻜﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ وאﭘﺲ ﻧﻪ ﻣﻮﭨﻴﺎ‪ .‬ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻬﻨﮓ ۾ ﺳﻨﺪن ﻻﺷﻦ ﮐﻲ ﺟﺎﻧﻮر ۽ ﮘﺠﻬﻮن‬ ‫ﭘﭩﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻮرڊﻧﮓ אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﻣﻮﭨﮡ ﺗﻲ ِوﻫﺎﻛﻲَء ﺟﻲ ﺟﺎرج ﺳﺎن ﮔﺲ ﭘﻨﮅ ﺗﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﭘﻲُء ﺟﻲ ﺟﻬﻴﮍي‬ ‫ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﻠﻘﺎت ۾ رﺧﻨﻮ ﭘﺌﺪא ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﺟﺎرج ﻛﻨﻬﻦ אﻫﻢ אﺳﻜﺎﻟﺮ ﻻِء دאﺧﻼ ﺟﻮ ﭨﻴﺴﭧ ڏﺋﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫۾ ﻫﻮ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ﻧﻤﺒﺮ ۾ ﭘﺎس ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺎرج ﺟﻲ ﻫﻬﮍي ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲَء ﺟﻮ ﭔﮅي ﺳﭵﻮ ﮘﻮٺ ﺧﻮش ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﭼﻨﺪو ﻛﺮي‬

‫ﺟﺎرج ﮐﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻِء ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل ﻣﻮﻛﻠﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺑﻌﺪ ﺟﺌﻜﺐ ﻗﺘﻞ ﭤﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻮ ﻛﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس آﻓﻴﺲ ۾ ﻗﺘﻞ ﻛﺮي‬ ‫ﮀﮇي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻗﺘﻞ ۾ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺟﺎرج ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲَء ﺟﻮ ﻛﻮ ﺑﻪ ﻫﭣ ﻧﻪ ﻫﻮ ﭘﺮ אن ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ڏوﻫﻪ ﺟﺎرج ﺟﻲ ﭜﺎﺋﺮن ﺗﻲ‬ ‫ﭤﺎﭰﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﻤﺎﺋﻮ )ﺟﺎرج ﺟﻲ ﭜﺎُء( ﮐﻲ ﻋﻤﺮﻗﻴﺪ ﺟﻲ ﺳﺰא אﭼﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﺎرج ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﭜﺎُء ﺑﻮرو‪ ،‬ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺟﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﻟﻴﮉر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺎرج ﺟﻮ ﭘﻲُء ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺟﻲ وﺣﺸﻴﺎﮢﻲ ﻣﺎر ﻛﺮي ﮐﭧ ﺗﻲ ﭘﻴﻞ ﻫﻮ אﻫﻮ زﺧﻤﻦ ﺟﻮ ﺗﺎب ﻧﻪ‬ ‫ﺟﻬﻠﻲ آﺧﺮ ﻣﺮي وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺟﺎرج ۽ ﻫﻦ ﺟﻮن ﭔﻪ ﻣﺎﺋﺮون ﺟﻴﻞ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻣﺎﺋﺮن ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﭧ ﮔﺬر ﻻِء‬ ‫ﺟﺎرج ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﮀﮇي ﭤﻮ ڏﺋﻲ ۽ ﺳﺨﺖ ﻧﺎאﻣﻴﺪ ﭤﻲ ﭘﻮي ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺟﺎرج ﮐﻲ ﻫﺎڻ ﻓﻘﻂ אﻫﺎ אﻣﻴﺪ وﭸﻲ رﻫﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻣﻦ ﺳﻨﺪس ﻣﺤﺒﻮﺑﺎ ِوﻫﺎﻛﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﺎ ﻣﺪد ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻮَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲُء‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﺳﺨﺖ ﻏﻢ ۽ ﻏﺼﻲ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺎرج ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻴﺎر ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ڏﺋﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﺗﻲ אﻳﮇو ﺗﻪ ﺧﻮف ﻃﺎري آﻫﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻮَء ﺟﺎرج ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮڻ ﻻِء دل ﻧﭥﻲ ﭔﮅي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﺟﺎرج آﺧﺮ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﮀﮇڻ ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ ﻛﺮي ﭤﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﻧﺪﮔﻲَء ﺟﻮ‬ ‫ڏﻳﺌﻮ אﺟﻬﺎﺋﮡ ﻻِء ﺧﻮدﻛﺸﻲَء ﺟﻮ ﭘﻜﻮ ﭘﻬﻪ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﺎﺋﺮن ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ رﻳﻬﻲ رﻳﭝﻲ אن‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﺎن ﻻﻫﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻧﺎول ﺟﻲ آﺧﺮ ﻫﻚ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺎﻳﻮﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﺣﻮل ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺟﺎرج ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻫﻮش ﺣﻮאس وﭸﺎﺋﻲ‬ ‫وﻳﻬﻲ ﭤﻮ‪...‬‬ ‫ﻫﻦ ﻧﺎول ﺟﻲ ﻟﻴﮑﻚ ﮔﻮﮔﻲ وאﭤﻴﻮﻧﮕﻮ ﻻِء ﻫﺘﻲ ﭔﻪ אﮐﺮ وڌﻳﻚ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﭘﺎڻ ‪ 5‬ﺟﻨﻮري ‪1938‬ع ﺗﻲ ﭴﺎﺋﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ אﺳﺎن وאري‬ ‫אﻣﺮ ﺟﻠﻴﻞ ﮐﺎن ‪ 4‬ﺳﺎل ﻧﻨﮃو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻧﺎول‪ ،‬אﻓﺴﺎﻧﺎ‪ ،‬ﻣﻀﻤﻮن ۽ ڊرאﻣﺎ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﭥﻴﻮن ﻧﺎول ”وﻳﭗ ﻧﺎٽ‪،‬‬ ‫ﭼﺎﺋﻠﮉ“ وאﻗﻌﻲ ﻣﺎﺳﭩﺮ ﭘﻴﺲ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻳﺎ ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻻِء ﮔﻬﮣﻮ وﻗﺖ رﻫﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻠﭽﺮ‪ ،‬آزאديَء ﻻِء ﺟﺪوﺟﻬﺪ ۽ ﺗﺎرﻳﺦ ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﻻِء ﻫﻲ ﻧﺎول ﺿﺮور ﭘﮍﻫﮡ ﮐﭙﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﻮﮔﻲ وאﭤﻴﻮﻧﮕﻮ ﮐﻲ ﭘﮡ آزאدي ﺟﻲ ﺟﺪوﺟﻬﺪ ۾ ﺟﻴﻞ אﭼﻲ وﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ‪1977‬ع ۾ ﺟﻴﻞ ﻣﺎن آزאدي ﻣﻠﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ آﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫۾ رﻫﻴﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ אﺗﻲ ﺟﻲ ‪ Yale‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻧﻴﻮﻳﺎرכ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫آف ﻛﺌﻠﻴﻔﻮرﻧﻴﺎ ۾ ﭘﮡ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ‪ Comparative Literature‬۽ ﭘﺮﻓﺎرﻣﻨﺲ אﺳﭩﮉﻳﺰ ﭔﻪ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ ﭘﮍﻫﺎﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﮔﻮﮔﻲَء ﻣﭥﻴﻮن ﻧﺎول ‪1964‬ع ۾ אن وﻗﺖ ﻟﮑﻴﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ‪ University of Leeds‬۾ ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﺎول ﺟﻲ אن‬ ‫ﻛﺮي ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻲ אﻫﻤﻴﺖ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي زﺑﺎن ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻧﺎول آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻨﻬﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻟﮑﻴﻮ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﮀﭙﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﮀﭙﻴﻮ‪ Weep Not, Child .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻮﮔﻲَء )‪ (Ngugi Wa Thiong’o‬ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭔﻴﻮ‬ ‫ﻧﺎول ”‪ “The River Between‬ﺳﺎل ‪1965‬ع ۾ ﻟﮑﻴﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ ﭘﮡ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬אﻫﻮ ﻧﺎول ﺑﻪ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺑﻐﺎوت ﺟﻲ ﭘﺲ‬ ‫ﻣﻨﻈﺮ ۾ ﻟﮑﻴﻮ ۽ אن ۾ ﻫﻦ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻏﻴﺮ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ﻧﺎﻛﺎم ﻣﻌﺎﺷﻘﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻮﮔﻲَء ﺟﻮ ﻫﻲ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﻴﻜﻨﮉري אﺳﻜﻮﻟﻦ ﺟﻲ ﺳﻠﻴﺒﺲ ﺗﻲ رﮐﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ وﺳﺎﮢﺠﻲ ﮐﺎن ﻣﻴﺮאن ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﺎن وﭠﻲ אڄ ﺑﻪ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ وڏو ﺗﻌﺪאد رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬אڄ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪،‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻳﺎ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن ۾ ﺳﮏ‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪ ،‬ﻣﻠﺒﺎري‪ ،‬ﻣﺎروאڙي ۽ ﺳﻨﮅي ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮא ﭨﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺟﻨﺮﻳﺸﻦ ﺟﺎ آﻫﻦ‪1970 .‬ع ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻮﻫﺮي ﮐﻮﺟﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو ﻳﺎ ﻣﻴﻤﮡ ﻛﺎﭠﻴﺎوאڙي دﻛﺎﻧﺪאر ﻣﻠﻨﺪא‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ ،‬אﻫﻲ ﭔﮅאﺋﻴﻨﺪא ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ﭘﻲُء ﻳﺎ ڏאڏא ﻫﺘﻲ آﻳﺎ ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺑﻠﻮﭼﻦ ﺟﺎ وڏא ﺗﻪ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ אڳ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن ۾ ﭘﻬﺘﺎ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬ﺗﻬﺬﻳﺐ‪ ،‬ﺛﻘﺎﻓﺖ‪ ،‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ رאڄ ﺟﺎ دאﺳﺘﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﻗﻠﻤﺒﻨﺪ ﻛﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ אن ﺳﻠﺴﻠﻲ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻧﺎول ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﻧﮉﻳﻦ ﺑﻪ ﻟﮑﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬אﻫﮍن ﻣﺎن‬ ‫ﻫﻚ אﻳﻢ‪.‬ﺟﻲ وﺳﺎﮢﺠﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ‪2003‬ع ۾ ﮀﭙﻴﻞ ”‪ “The In Between World of Vikram Lall‬ﻧﺎول ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ﺟﻲ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻧﺎول ﻫﻚ אﻓﺴﺎﻧﻮي )‪ (Fictional‬ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻮن آﻫﻦ‪ ،‬אن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﺷﻬﺮيَء‬ ‫ﺟﻮن‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ אﻧﮉﻳﻦ ورﺛﻲ ﺟﻮن ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن ﻟﮇي‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ אﭼﻲ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ אن وﻗﺖ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ وﭸﮡ ﺑﻌﺪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ‪ Adjust‬ﻛﺮڻ ۾ ﻛﻬﮍﻳﻮن‬ ‫ﻣﺸﻜﻼﺗﻮن ﺳﺎﻣﻬﻮن אﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﺟﻮ אﺣﻮאل ڏﻧﻞ آﻫﻲ‪ .‬אﻳﻢ ﺟﻲ وﺳﺎﮢﺠﻲ )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﻌﻴﺰ ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ‬ ‫وﺳﺎﮢﺠﻲ( ﮐﻲ ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ﺗﻲ ‪ Giller Prize‬ﺑﻪ ﻣﻠﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ ‪ 30‬ﻣﺌﻲ ‪1950‬ع ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮔﺎديَء وאري ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﺳﻨﺪس אﺳﻜﻮل وאرא ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫دאرאﻟﺴﻼم ۾ ﮔﺬرﻳﺎ ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻮ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻖ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ڏאڏو ‪1925‬ع ۾ ﭠﭩﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﮘﻮٺ ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻬﮍא ﭔﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﺎ وڏא ﺳﻨﮅ ﻳﺎ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﻫﺘﻲ آﻳﺎ‪ ،‬אڄ ﻛﻠﻬﻪ אﻧﮉﻳﻦ ﻛﻴﻨﻴﻦ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ وڏن‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﻃﻦ ﭠﭩﻮ‪ ،‬ﺗﻠﻬﺎر‪ ،‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد‪ ،‬ﺷﻜﺎرﭘﻮر‪ ،‬ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ۽ ﺳﺒﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ ،‬אن وﻗﺖ אﻫﻲ ﺷﻬﺮ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ﺳﮇﻳﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ ۽ אڄ ﺑﻪ אﻫﮍن‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﺎﺳﭙﻮرﭨﻦ ﺗﻲ אن وﻗﺖ ﮐﺎن ﻟﮑﻴﻞ ”אﻧﮉﻳﻦ“ ﻫﻠﻨﺪو אﭼﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻌﻴﺰ ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ذאت ”وﺳﺎڻ ﺟﻲ“‬ ‫ﺳﺎن ‪ M.G.Vassanji‬ﺳﮇאﺋﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻈﺮن ۾ ﺑﻴﺤﺪ ﻗﺎﺑﻞ ۽ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻲ ۽ ﮐﻴﺲ ﺳﻨﺪس ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺑﻴﻦ‬ ‫אﻻﻗﻮאﻣﻲ אﻳﻮאرڊ ﻣﻠﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪ .‬دﻧﻴﺎ ۾ ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن אدﻳﺐ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ‪ Giller Prize‬אﻳﻮאرڊ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ ﻣﻠﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﭥﻲ ذﻛﺮ‬ ‫ﻛﻴﻞ ﻛﺘﺎب ﺗﻲ ﺳﺎل ‪2003‬ع ۾ ۽ ﻫﻚ אن ﮐﺎن אڳ ‪1994‬ع ۾ ‪ The Book of Secrets‬ﺗﻲ אﻳﻮאرڊ ﻣﻠﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﭘﮍﻫﮡ دورאن وﺳﺎﮢﺠﻲَء ﮐﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺴﺎﭼﻮﺳﻴﭩﺲ אﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮٽ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ ۾ ﻧﻴﻮﻛﻠﻴﺌﺮ‬ ‫ﻓﺰﻛﺲ ﭘﮍﻫﮡ ﻻِء אﺳﻜﺎﻟﺮ ﻣﻠﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﭘﻴﻨﺴﻠﻮאﻧﻴﺎ ﻣﺎن ‪ Ph.D‬ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪1978‬ع ۾ ﻛﺌﻨﺎڊא‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي ﻻِء ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭔﻪ ﺳﺎل ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻟﮑﮡ ﺟﻮ ﺳﻮﭼﻴﻮ ۽ ‪1980‬ع ۾ ﭨﻮرﻧﭩﻮ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻮ ﭨﻮرﻧﭩﻮ ۾‬ ‫ﺋﻲ آﻫﻲ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زאل ﻧﻮرﺟﻬﺎن ﻋﺰﻳﺰ ۽ ﭔﻦ ﭘﭩﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬وﺳﺎﮢﺠﻲ ﺟﻲ ﻧﺎوﻟﻦ ۽ אﻓﺴﺎﻧﻦ ۾ ﮔﻬﮣﻲ ﭜﺎﮜﻲ אﻧﻬﻦ אﻧﮉﻳﻦ‬ ‫ﺟﻮ אﺣﻮאل آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻦ ﭔﻪ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ ﻫﺠﺮت ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻚ אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي‪ .‬אن ﺑﻌﺪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن‬ ‫אﻧﮕﻠﻨﮉ‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎ وﻏﻴﺮه ڏي‪ .‬ﻣﻌﻴﺰ ﻏﻼم ﺣﺴﻴﻦ وﺳﺎﮢﺠﻲ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﻧﺎول ۽ אﻓﺴﺎﻧﻦ ﺟﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ – The Gunny Sack‬ﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻧﺎول آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ‪1989‬ع ۾ ﮀﭙﻴﻮ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫‪1991) No New land‬ع(‬

‫‪‬‬

‫‪1999) Amriika‬ع(‬

‫‪‬‬

‫‪The Assassin’s Song‬‬

‫‪‬‬

‫‪) Uhuru Street‬אﻓﺴﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻮ ﺟﻴﻜﻮ ‪1992‬ع ۾ ﮀﭙﻴﻮ(‪.‬‬

‫‪‬‬

‫‪.(2005) When She was a Queen‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﮔﻬﭧ ﭴﺎڻ رﮐﻨﺪڙ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ אوﻧﺪאﻫﻮ ﮐﻨﮉ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ‬ ‫۾ ﭘﭡﺘﻲ ﭘﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬آﺋﻮن ﺑﻪ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو ﻫﻮس‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻬﮍي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫دورאن ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭩﻦ ﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﺧﻴﺎﻟﻦ ﺟﻲ ڏي وٺ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻦ‬ ‫ﻛﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ אﺳﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ ﺳﻠﺠﻬﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲَء ﺟﻮ אﺣﻮאل ﭘﮍﻫﻴﻢ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﮐﻴﻦ ﭴﭧ ﭼﻮڻ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ؛ ﻣﻴﻨﻬﻦ ڍﮘﻲَء ﮐﻲ‪ ،‬ﭘﭿ ﻛﺎري ﺳﮇي‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻟﮑﻴﻞ‬ ‫ﻛﺘﺎﺑﻦ‪ ،‬ﭠﺎﻫﻴﻞ ﻓﻠﻤﻦ ۽ آرٽ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ﻣﺎن ﺳﻨﺪن ذﻫﺎﻧﺖ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ‪،‬‬ ‫ﺑﻮﻫﺮي‪ ،‬ﻛﮁﻲ‪ ،‬ﺳﮏ‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو ۽ ﭔﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﻃﻦ ﮀﮇي وאﭘﺎر وڙي‪ ،‬ﭘﻮرﻫﺌﻲ ﻣﺰوري ﻳﺎ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ روزﮔﺎر ﻻِء ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻳﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﻬﺘﺎ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﺟﻲ אوﻻد ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ‬ ‫۾ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﺌﺪא ﻛﻴﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۾ אﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫ﮔﻮرن אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ‪ .‬אﻫﮍن ﻣﺎن ﻫﻚ ”ﻋﻠﻲ אﻻﻣﻴﻦ ﻣﺰروﺋﻲ“ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ‪1933‬ع ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‬ ‫۽ دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر ﻟﻴﮑﻚ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ آﻓﺮﻳﻜﻦ ۽ אﺳﻼﻣﻚ אﺳﭩﮉﻳﺰ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ۽ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻟﻴﮑﻚ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﻣﺮزوﺋﻲَء ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ ﻣﺎن ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ‪1960‬ع ۾ ﻣﺎﻧﭽﺴﭩﺮ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ אﻧﮕﻠﻨﮉ‬ ‫ﻣﺎن ‪ B.A‬ﻛﺌﻲ ۽ ﻧﻴﻮﻳﺎرכ ﺟﻲ ﻛﻮﻟﻤﺒﻴﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﻣﺎن ‪ M.A‬۽ آﻛﺴﻔﻮرڊ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﻣﺎن ‪ Ph.D‬ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﻮ ﻣﻜﺎرﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﻤﭙﺎﻻ )ﻳﻮﮔﻨﮉא( ۾ ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﺟﻮ ﻫﻴﮉ ۽ ‪1966‬ع ۾ ﺳﻮﺷﻞ ﺳﺎﺋﻨﺴﺰ ﻓﻴﻜﻠﭩﻲَء‬ ‫ﺟﻮ ڊﻳﻦ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ ُﻫﻦ ‪1966‬ع ﮐﺎن ‪1973‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻢ‬ ‫ﺗﻲ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺑﻪ אﻧﮉﻳﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻧﻪ رﻫﻲ‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﻣﺮزوﺋﻲَء ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﭤﻴﮣﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ‪1974‬ع ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫آف ﻣﺸﻴﮕﺎن ۾ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮي ﻣﻠﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ‪1978‬ع ﮐﺎن ‪1981‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ אﻓﺮو آﻣﺮﻳﻜﻦ אﺋﻨﮉ آﻓﺮﻳﻜﻦ אﺳﭩﮉﻳﺰ ﺳﻴﻨﭩﺮ‬ ‫ﺟﻮ ڊאﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪1989 .‬ع ۾ ﻫﻮ ﺑﻨﮕﻬﻤﭩﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۽ אﺳﭩﻴﭧ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻧﻴﻮﻳﺎرכ ﺟﻮ ‪Albert‬‬ ‫‪ Schweitzer‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﻴﺤﺪ وڏو אﻋﺰאز آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ آﺧﺮي ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫آف אﺋﮕﺮﻳﻜﻠﭽﺮ ۽ ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻮ ﭼﺎﻧﺴﻠﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ۽ ‪1999‬ع ۾ رﭨﺎﺋﺮڊ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ BBC‬ﺟﻲ ﭨﻴﻠﻴﻮﻳﺰن ﺳﻴﺮﻳﺰ‬ ‫‪ The Africans: A Triple Heritage‬ﮐﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ ﻳﻮرپ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﻫﮍو ﺋﻲ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ رﻫﺎﻛﻮ אﻧﮉﻳﻦ ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻤﺪאﻧﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ،‬ﻫﻨﺪي ۽ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﺳﺎن ﮔﮇوﮔﮇ‬ ‫ﻓﺮﻳﻨﭻ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ‪ ،‬אڙدو ۽ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺳﻮאﺣﻠﻲ‪ ،‬ﮔﻮﻻح ۽ ﻟﮕﺎﻧﮉא زﺑﺎﻧﻮن ﺑﻪ آﻳﻮن ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪1947‬ع ۾ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ אڄ‬ ‫ﻛﻠﻬﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻮﻟﻤﺒﻴﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ אﺋﻨﭥﺮوﭘﺎﻻﺟﻲ ۽ ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﺟﻮ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻤﺪאﻧﻲ‬ ‫ﺟﻮ ڏאڏو آﻓﺮﻳﻜﺎ آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪1962‬ع ۾ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ‬ ‫אﻋﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻِء آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻃﺮﻓﺎن אﺳﻜﺎﻟﺮ ﺷﭗ ﻣﻠﻲ‪ .‬ﻫﻦ ‪ B.A‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف‬ ‫ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﻲ ﺗﻪ ﻣﻤﺪאﻧﻲَء ﮐﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﭘﭩﺴﺒﺮگ ﻣﺎن ۽ ‪ M.A‬ﭨﻔﭩﺲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ‪1974‬ع ۾ ﻫﺎرورڊ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﻣﺎن ‪ Ph.D‬ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ڊאﻛﭩﻮرﻳﭧ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻣﻤﺪאﻧﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﭔﻴﻦ אﻧﮉﻳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ‪ ،‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮ‬ ‫ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ وאرא ڏﻳﻨﻬﻦ אﻧﮕﻠﻨﮉ ۾ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺳﮕﻬﻮ ﺋﻲ ﮐﻴﺲ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف دאرאﻟﺴﻼم ۾‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي ﻣﻠﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﭜﭵﻲ وﭸﮡ ۽ ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻲ ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﻤﺪאﻧﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא‬ ‫ﻣﻮﭨﻲ آﻳﻮ ۽ אﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﻛﺮﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪1996‬ع ﮐﺎن ‪1999‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫آف ﻛﻴﭗ ﭨﺎﺋﻮن )ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ( ۾ ﭘﮡ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﺤﻤﻮد ﻣﻤﺪאﻧﻲَء ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ۽ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻮ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻲ ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﻻِء ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ‬ ‫ﻟﮑﻨﺪس‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻣﻤﺪאﻧﻲَء ﻣﺨﺘﻠﻒ وﻗﺘﻦ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﺎ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪From citizen to Refugee‬‬

‫‪‬‬

‫‪Politics & Class Formation in Uganda‬‬

‫‪‬‬

‫‪When Does a Settler Become Native‬‬

‫‪‬‬

‫‪ Good Muslim Bad Muslim‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﻤﺪאﻧﻲ אﻧﮉﻳﺎ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ אﻳﺘﺮو ﻣﺸﻬﻮر ﻧﻪ آﻫﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﺳﻨﺪس زאل آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس زאل ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ﮐﮣﻨﺪس ﺗﻪ אﻧﮉﻳﻦ ﻓﻠﻤﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﺷﻮﻗﻴﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺿﺮور ﺳﭹﺎﮢﻨﺪא‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﻪ ﺳﺎﮢﻦ وאﺷﻨﮕﭩﻦ ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻗﻮﻣﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ وאري ﻓﻨﻜﺸﻦ ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ دوﺳﺖ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﻛﺮאﺋﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺑﻪ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﻤﺪאﻧﻲ‬ ‫ﺟﻲ زאل ﻧﻴﻮ ﻳﺎرכ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﻧﮉﻳﻦ ﻓﻠﻢ ڊאﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ۽ ﭘﺮوڊﻳﻮﺳﺮ ﻣِﻴﺮא َﻧﻴﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ”ﺳﻼم ﺑﺎﻣﺒﻲ“ ۽ ”ﻣﺴﻲ‬ ‫ﺳﭙﻲ ﻣﺴﺎﻻ“ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻓﻠﻮن ڏאڍﻳﻮن ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮن ۽ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ وڏي ﺷﻮق ﺳﺎن ڏﭠﻴﻮن وﻳﻮن‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮא ﻧﻴﺮ )‪ (Mira Nair‬ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﻗﺎﺑﻞ ﻋﻮرت آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﻤﺪאﻧﻲ وאﻧﮕﺮ ﻣﻴﺮא ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎرورڊ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﮔﺮﻳﺠﻮﺋﻴﭧ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻛﻤﭙﺎﻻ )ﻳﻮﮔﻨﮉא( ۾ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﻣِﻴﺮא ‪1988‬ع ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻓﻠﻢ ‪) Mississippi Masala‬ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ ﻣﺴﺎﻻ( ﺟﻲ ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻳﻮﮔﻨﮉא‬ ‫ﭘﻬﺘﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﻣﻤﺪאﻧﻲ وڏي ﻋﺮﺻﻲ ﮐﺎن ﻳﻮﮔﺎ ﻛﻨﺪو آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻴﺮא ﻓﻠﻢ ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻓﻠﻢ ﺟﻲ ﻋﻤﻠﻲ ﺟﻲ ﻳﻮﮔﺎ‬ ‫ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻻِء ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﻤﺪאﻧﻲ ﺳﺎن ﺻﻼح ﻣﺸﻮرو ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻴﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮא ‪1957‬ع ۾ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ אوڙﻳﺴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ روڙﻛﻴﻼ ۾ ﻫﻚ ﺳﺮﻛﺎري ﻛﺎﻣﻮري ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻨﻴﺎدي‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺷﻤﻼ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﺎﻧﻮﻳﻨﭧ אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ دﻫﻠﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ﺳﻮﺷﺎﻻﺟﻲ ۾ ﮔﺮﻳﺠﻮﺋﻴﺸﻦ‬ ‫ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﻫﻚ ڊرאﻣﺎ ﻛﻤﭙﻨﻲ ذرﻳﻌﻲ אﺳﭩﺮﻳﭧ ﭤﻴﭩﺮ ۾ ﺣﺼﻮ ورﺗﻮ‪1976 .‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮَء ‪ 19‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ אﺳﻜﺎﻟﺮ ﺷﭗ ﻣﻠﮡ ﺗﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ﻫﺎرورڊ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﻣﺎن ﺳﺎﮘﻲ ﺳﺠﺒﻜﻴﭧ ﺳﻮﺷﺎﻻﺟﻲ‬ ‫۾ وڌﻳﻚ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮא ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻓﻠﻢ ﺳﻼم ﺑﺎﻣﺒﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ‪1988‬ع ۾ ﭠﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲَء ﻓﻠﻢ ﻫﻨﺪي ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰي زﺑﺎﻧﻦ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻴﺮא‬ ‫ﻫﻦ ﻓﻠﻢ ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻴﻜﺎر‪ ،‬ڊאﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ۽ ﭘﺮوڊﻳﻮﺳﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻠﻢ ﺟﺎ אدאﻛﺎر آﻫﻦ‪ ،‬ﺷﻔﻴﻖ ﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻫﻨﺴﺎ وﭠﻞ‪ ،‬ﭼﻨﺪא ﺷﺮﻣﺎ‪،‬‬ ‫אﻧﻴﺘﺎ ﻛﻨﻮر‪ ،‬ﻧﺎﻧﺎ ﭘﺎﭨﻴﻜﺮ ۽ رﮔﻮﻳﺮ ﻳﺎدﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲَء ﻓﻠﻢ ﺑﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﻫﻠﻨﺪڙ رول ﭔﺎرن ﺑﺎﺑﺖ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾‬ ‫ڏﻳﮑﺎرﻳﻞ ﺑﻲ ﮔﻬﺮ ﭔﺎر ﺳﭻ ﭘﭻ ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ﺟﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ אﺋﻜﭩﻨﮓ ﺟﻲ ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ ڏﻧﻲ وﺋﻲ‪1989 .‬ع ۾ ﻣﻴﺮא‬ ‫ﻫﻚ ”ﺳﻼم ﭔﺎﻟﻚ ﭨﺮﺳﭧ“ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻓﻠﻢ ۾ ڏﻳﮑﺎرﻳﻞ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺳﭝﻨﻲ ﭔﺎرن ﮐﻲ روزﮔﺎر ﺳﺎن‬ ‫ﻟﮙﺎﺋﻲ ﮔﻬﺮ ﮔﻬﺎٽ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻣﻴﺮא ﺟﻲ ﻫﻲَء ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ אڄ ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺌﻲ‪ ،‬دﻫﻠﻲ ۽ ﭜﻮﺑﻦ ِﺷﻮر ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾‬ ‫ﮔﻬﻤﻨﺪڙ ﺑﻲ ﮔﻬﺮ ۽ ﻳﺘﻴﻢ ﭔﺎرن ﺟﻲ ﺳﺎر ﺳﻨﭝﺎل ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻠﻢ ۾ ﻛﺮﺷﻨﺎ ﺟﻮ رول אدא ﻛﻨﺪڙ ﺷﻔﻴﻖ‬ ‫ﺳﻴﺪ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺑﺌﻨﮕﻠﻮر ۾ رﻛﺸﺎ ڊرאﺋﻴﻮر آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮא ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻓﻠﻢ ﺟﻴﻜﺎ ﻓﻘﻂ אﻧﮕﺮﻳﺰي زﺑﺎن ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ ﻣﺴﺎﻻ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ‪1991‬ع ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽‬ ‫אﻧﮕﻠﻴﻨﮉ ۾ رﻟﻴﺰ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻠﻢ ۾ ڊﻳﻨﺰل وאﺷﻨﮕﭩﻦ‪ ،‬روﺷﻦ ﺳﻴﭟ‪ ،‬ﺳﺎرﻳﺘﺎ ﭼﻮڌريَء ۽ ﺷﺮﻣﻴﻼ ﭨﺌﮕﻮر ﭘﮡ אﺋﭩﻜﻨﮓ‬ ‫ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪1972 .‬ع ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺻﺪر ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺻﺒﺢ ﺟﻮ אﭤﮡ ﺳﺎن אﻫﻮ ﺣﻜﻢ ﺟﺎري ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺳﭛ אﻧﮉﻳﻦ )ﺟﻦ ۾ ﻫﻨﺪو‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎن‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪ ،‬ﻛﮁﻲ‪ ،‬آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮅي אﭼﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ( ‪ 30‬ڏﻳﻨﻬﻦ אﻧﺪر‬ ‫ﻫﭥﻴﻦ ﺧﺎﻟﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮀﮇي وﭸﻦ ۽ ﺳﻨﺪن ﺟﺎﻳﻦ‪ ،‬ﺟﮙﻬﻴﻦ‪ ،‬دﻛﺎﻧﻦ ۽ وאﭘﺎر ﺗﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﺧﻮب ﺟﺎوא ﻛﻴﺎ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﻻِء ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻋﻴﺶ ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ وאﭘﺎر ﺟﻬﮍو ﻛﺎروﺑﺎر ﻫﻼﺋﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺳﮕﻬﻴﺎ ۽ ﻧﻪ دﻧﻴﺎ ۾ ﺳﺎک ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﺎ‪ ،‬אن ﻛﺮي ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ אﻫﮍي ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﻏﺮﺑﺖ ۽ ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ‬ ‫אﻳﺘﺮي وڌي وﺋﻲ ﺟﻮ אﻫﺎ ﺋﻲ ﻗﻮم ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ אﻳﺘﺮو ﺗﻪ ﺧﻼف ﭤﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻫﻲ ڊﻛﭩﻴﭩﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﮀﮇي ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۾ وﭸﻲ ﻟﻜﻴﻮ‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻳﺎ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺟﻴﻜﻲ אﻧﮉﻳﻦ )ﺟﻦ ۾ ﮔﻬﮣﺎﺋﻲ ﮔﺠﺮאﺗﻲ‬ ‫ﮐﻮﺟﻦ‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻛﮁﻴﻦ‪ ،‬ﻫﻨﺪن ۽ ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻫﺌﻲ( אﭼﻲ ‪ Settle‬ﭤﻴﺎ‪ ،‬אﻫﻲ ﺑﻨﺪوق ﺟﻲ زور ﺗﻲ ﻧﻪ آﻳﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﭘﻮرﻫﺌﻲ ۽ دﻛﺎن ﻫﻼﺋﮡ ﻻِء ﺳﮇאﻳﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺧﻴﺮ ﺟﺎ ﻛﻢ ﻛﻴﺎ‪ .‬אﻣﻦ אﻣﺎن ﺳﺎن ﻫﻠﻴﺎ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫אوﻻد ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ڏﻧﻲ‪ .‬ڊאﻛﭩﺮ‪ ،‬وﻛﻴﻞ‪ ،‬אﻧﺠﻨﻴﺌﺮ ﭤﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻋﻮאم ۽‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﺳﻨﺪن ﭨﻲ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﭨﻬﻲ ﻫﺘﻲ رﻫﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﮔﺠﺮאت ﮐﻲ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ‬ ‫ﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﻃﻦ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ دﻣﺎغ ﭰﺮﻳﻞ ﺻﺪر ۽ ﻇﺎﻟﻢ ڊﻛﭩﻴﭩﺮ ﮐﻴﻦ ﺑﻲ ﮔﻬﺮ ۽ ﺑﻲ وﻃﻦ‬

‫ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﺮא ﻧﻴﺮ ﺟﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻓﻠﻢ ”ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ ﻣﺴﺎﻻ“ درאﺻﻞ ﻫﻚ אﻫﮍي ﭤﺮڊ ﺟﻨﺮﻳﺸﻦ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻬﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﮔﺎديَء وאري ﺷﻬﺮ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾ رﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ‪1972‬ع ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺟﻮ ﭘﻲُء )روﺷﻦ ﺳﻴﭟ( ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زאل )ﺷﺮﻣﻴﻼ ﭨﺌﮕﻮر( ۽ ڌيَء ﻣﻴﻨﺎ‬ ‫)ﺳﺎرﻳﺘﺎ ﭼﻮڌري( ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ )‪ (USA‬ﻫﻠﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﺟﻮ ﻣﻮﭨﻞ ﺑﺰﻧﻴﺲ آﻫﻲ‪1990 .‬ع ۾‬ ‫ﭼﻮوﻳﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ڌيَء ﻣﻴﻨﺎ ﺟﻴﻜﺎ אﻧﻴﻞ )رﻧﺠﻴﺖ ﭼﻮڌري( ﺟﻲ ﻣﻮﭨﻞ ﻣﺎﻧﭩﻲ ﻛﺮﺳﭩﻮ ۾ ﺻﻔﺎﺋﻲَء ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﺮي ﭤﻲ‬ ‫ڊﻣﻴﭩﺮس )ڊﻳﻨﺰل وאﺷﻨﮕﭩﻦ( ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ آﻓﺮﻳﻜﻲ آﻣﺮﻳﻜﻦ )ﻳﻌﻨﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺷﻴﺪي ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ وڏא آﻓﺮﻳﻜﺎ ﻣﺎن‬ ‫ﻏﻼم ﺑﮣﺠﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ آﻳﺎ( ﺳﺎن ﻋﺸﻖ ﭤﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ڊﻣﻴﭩﺮس אن ﺳﺎﮘﻲ ﻣﻮﭨﻞ ۾ ﻏﺎﻟﻴﭽﺎ ﺻﺎف ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻛﺮي ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﺎڻ ﺳﭵﻮ ﭼﻜﺮ אﻫﻮ ﻫﻠﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ ﻃﺮف אﻧﮉﻳﻦ ﮀﻮﻛﺮي آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف ﺷﻴﺪي‪ .‬ﻣﻴﻨﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﺋﭧ אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﻲ‬ ‫ﺧﺮאب ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ ۽ ﻧﭥﺎ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﺗﻪ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺟﻲ ﺷﺎدي ﻫﻚ ﺷﻴﺪيَء ﺳﺎن ﭤﺌﻲ ﭘﺮ ﮀﻮﻛﺮي ۽ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﺑﻲ אﻧﺘﻬﺎ ﭘﻴﺎر آﻫﻲ ۽ ﮀﻮﻛﺮي )ﻣﻴﻨﺎ( ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﺎﺷﻖ ڊﻣﻴﭩﺮس ﺟﻲ ﮔﺎڏيَء ۾ ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭜﭵﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﻧﻬﻲ‬ ‫دورאن ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻫﻠﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ אن ﺟﻲ ﺟﺎِء ﺗﻲ ﭼﻮﻧﮉﻳﻞ ﻧﺌﻮن ﺻﺪر ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﺗﮍﻳﻞ אﻧﮉﻳﻦ ﮐﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא‬ ‫ﻣﻮﭨﮡ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻜﻴﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء אﻋﻼن ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺌﻪ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﻣﻮﭨﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ ﮐﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء‬ ‫ﻛﻮرٽ ۾ ﻛﻴﺲ دאﺧﻞ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ ....‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻓﻠﻢ ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﻧﻴﻮﻳﺎرכ ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺑﺮوﻛﻠﻦ ۾ ﺗﻴﺎر ﻛﺌﻲ وﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻣﻴﺮא ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﻨﺪس ﻫﺎرورڊ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻠﻴﮓ ﺗﺮאﭘﻮرﻳﻮאﻻ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ وאرﻳﻮن ﺳﻴﻨﻮن ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﮔﺮﻳﻦ ووڊ‪ ،‬ﮔﺮﻳﻨﺎڊא‪ ،‬ﺑﻼﻛﺴﻲ‬ ‫۽ אوﺷﻦ אﺳﭙﺮﻧﮓ ۾ ورﺗﻞ آﻫﻦ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא وאرﻳﻮن ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾ ﻧﻜﺘﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺗﻮﻫﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﮐﺎن‬ ‫وאﻗﻒ آﻫﻴﻮ ۽ ﻓﻠﻤﻦ ﺟﺎ ﺷﻮﻗﻴﻦ آﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﻚ אﭤﻢ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻣﻴﺮא ﺟﻮن ﻓﻠﻤﻮن ﭘﺴﻨﺪ אﻳﻨﺪﻳﻮن‪ .‬ﻣﭥﻴﻦ ﭔﻦ ﻓﻠﻤﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ﻣﻴﺮא ﺟﻲ ﻫﻚ ﻣﺰאﺣﻴﻪ ﻓﻠﻢ ‪ The Perez Family‬۽ ﻣﻮن ﺳﻮن وﻳﮉﻧﮓ ﺑﻪ ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪ .‬دي ﭘﺮز ﻓﺌﻤﻠﻲ ‪1995‬ع ۾‬ ‫ﭠﻬﻲ ﺟﻴﻜﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭘﻨﺎﻫﻪ وﭠﻨﺪڙ ﻛﻴﻮﺑﺎ ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻦ ﺑﺎﺑﺖ آﻫﻲ‪ Monsoon Wedding .‬ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ ﺳﺎﺑﺮﻳﺎﻧﺎ ڌאون ﺟﻲ‬ ‫ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ڊﺋﺮﻳﻜﺸﻦ ﻣﻴﺮא ﻧﻴﺮ ﻛﺌﻲ ۽ ‪2001‬ع ۾ رﻟﻴﺰ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲَء ﻫﻚ روﻣﺎﻧﭩﻚ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻓﻠﻢ آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻚ روאﻳﺘﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﭘﻨﺠﺎﺑﻲ ﺷﺎدي دﻫﻠﻲَء ۾ ڏﻳﮑﺎرﻳﻞ آﻫﻲ‪.‬‬

‫ﭼﺌﻦ زאﻟﻦ وאرو ﺻﺪر ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻِء ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﻻِء ﻗﺎﺋ ِﺪ אﻋﻈﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﺎح آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﺟﻨﺎح ﺻﺎﺣﺐ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻗﻮم ﺟﻮ אﺑﻮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻴﺌﻦ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻛﻴﻨﻴﺎ وאرن ﻻِء آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﺷﻴﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺟﻨﺎح ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺎن ﻣﻨﺴﻮب آﻫﻲ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ אڏي ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‪ ،‬ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻲ وڏي ۽ אﻫﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻳﺎ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ אﻫﻢ روڊن‪ ،‬ﻋﻤﺎرﺗﻦ‪ ،‬ﭘﺎرﻛﻦ ۽ ُﭘﻠﻴﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ )‪ (Kenya‬ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﺎن آزאد ﻛﺮאﺋﮡ ﻻِء ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺳﺎل ﺟﺪوﺟﻬﺪ‬ ‫ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻞ ﻛﺎﭨﻴﺎ‪ ،‬ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮَء ۾ ﺷﻌﻮر ﭘﻴﺪא ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺻﺪر ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽‬ ‫ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﻲ ﻫﻠﻲ אﺗﻲ ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ )‪ (Kikuyu‬۽ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ )‪ (Mau Mau‬ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﺑﻪ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ‬ ‫ﺟﻲ אﻫﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻬﮍن ﻫﻼﺋﻲ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﮀﮇڻ ﻻِء ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻴﻮ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻦ‬ ‫ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ ﻣﻴﻤﺒﺮن ﺟﻮ وڏو אﻧﮓ ﻗﺘﻞ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻗﺒﻴﻠﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ۽ ﭔﻴﻦ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺟﻲ ﻣﻴﻤﺒﺮن ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ وאﻧﮕﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮא ﺋﻲ ﻗﺒﻴﻼ آﻫﻦ ﺟﻦ ۾ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ورﻫﺎﻳﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻠﭽﺮ‪ ،‬رﺳﻢ روאج ۽ אﺻﻮل آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﻗﺒﻴﻠﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺣﺮن وאﻧﮕﺮ‪ ،‬אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن‬ ‫ﮔﻬﮣﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﺟﻨﮕﺠﻮ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ אﻧﮉﻳﺎ ۾ ﺳﮏ ۽ ﮔﻮرﮐﺎ – ﺟﻦ ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻮج ۾ رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻓﻮج ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻻِء وﭸﮡ ﺑﻪ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻴﻦ رﮐﮡ ﻧﭥﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ وﻓﺎدאريَء ﺗﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺷﻚ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﻗﺒﻴﻠﻲ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ ﻛﻮ ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻳﺎ אﺋﻨﭥﺮوﭘﺎﻻﺟﻲ ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ۾ دﻟﭽﺴﭙﻲ رﮐﻨﺪو ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺟﻮﻣﻮ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ‪ Facing Mount Kenya‬ﭘﮍﻫﮡ ﮐﭙﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻲ ﺑﺎﺑﺎِء ﻗﻮم אﺳﺎن ﺟﻲ ﺟﻨﺎح ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺎن ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻨﮃو ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲ ﺟﻨﺎح ‪ 18‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺟﻮﻣﻮ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ‪1894‬ع ۾ ﮔﺎﺗﻨﺪو ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﭼﻮڌאري אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ رאڄ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ אڄ وאرو ﻧﺎﻟﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ אﭸﺎن وﺟﻮد ۾ ﻧﻪ‬ ‫آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻋﻼﺋﻘﻮ ”ﺑﺮﭨﺶ אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ“ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ )‪ (JOMO KENYATTA‬ﺟﻮ ﭴﻤﮡ وﻗﺖ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﻛﻤﺎﺋﻮ )‪ (KAMAU‬ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ אﻫﻮ ﭤﺎ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﺗﻪ ﺟﻮﻣﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻮ ۽ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻧﺎﻟﻮ ﺟﻤﻌﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻧﺎﻟﻮ אڄ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ۾ ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻃﻬﺮ ﺟﻮ ﺑﻪ‬ ‫אﺣﻮאل ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬درאﺻﻞ אڄ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻗﺒﻴﻠﻦ ۾ ﮀﻮﻛﺮن ﺗﻮڙي ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻠﭽﺮ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻃﻬﺮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وﻳﻨﺪي ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ۾ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ אﺣﻮאل آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ אڙدو وאري ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ”ﺳﻤﻨﺪر ﻛﻲ دن“ ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫ﮀﻮﻛﺮن ۽ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﻫﻲ ﻃﻬﺮ ﭨﻮﻟﻦ ۾ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻮ אن ﭨﻮﻟﻲ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن אﺋﻴﻦ ﺳﮇﺑﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ﺑﺌﭻ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇאﺋﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﻳﺎ ﺟﻴﺌﻦ ‪ CSP‬آﻓﻴﺴﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﺮوپ ۽ ﺑﺌﭻ ﺟﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺳﺎن ﺳﭹﺎﮢﭗ ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﻃﻬﺮ وڏي ﻋﻤﺮ ۾ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﺷﺎديَء ﮐﺎن אڳ ﻛﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﺑﻪ אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ‬ ‫ﭘﻮري ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ‪1912 ،‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ‪ 18‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻫﻢ ﻋﻤﺮ ﭔﺎرن ﺳﺎن ﮔﮇ رﺳﻤﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ‬ ‫אﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻃﻬﺮ ﭤﻴﻮ ۽ ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ אن ﮔﺮوپ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪ Kihiu Mwiri‬رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻮ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﭴﺎﺋﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﭘﻲُء ’ﻣﻮﺋﻲ ﮔﺎﺋﻲ‘ ۽ ﻣﺎُء‪’ ،‬وאم ﺑﻮﺋﻲَء‘ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﭧ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﻛﻤﺎﺋﻮ“‬ ‫رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻛﻤﺎﺋﻮ אﭸﺎن ﻧﻨﮃو ﺋﻲ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﭘﻲُء ﮔﺬאري وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﺳﻨﺪن ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ وﻫﻨﻮאر ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﭼﺎﭼﻲ ﮐﻴﺲ ﭘﭧ ﻛﺮي ﭘﺎﻟﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﺎﭼﻲ ﮔﻴﻨﮕﻲ )‪ (Ngengi‬ﺟﻮ ﭘﭧ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻮ ۽ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ رﺳﻢ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻣﺎُء‪ ،‬ﮔﻴﻨﮕﻲَء ﺟﻲ زאل ﭤﻲ رﻫﮡ ﻟﮙﻲ‪ .‬ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﺎُء ﭘﮡ ﮔﺬאري وﺋﻲ ۽ ﻛﻤﺎﺋﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڏאڏي وٽ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﺟﮍﻳﻦ ﭔﻮﭨﻴﻦ ﺟﻮ ﺣﻜﻴﻢ ﻫﻮ ۽ ُﻣﭥﻴﮕﺎ ﮘﻮٺ ۾ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻤﺎﺋﻮ ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﮐﻴﺲ ﭘﻴﺮن ۾ ﭰﭧ ﭤﻲ‬

‫ﭘﻴﺎ ۽ ﺳﻨﺪس ڏאڏو אﻧﮕﺮﻳﺰ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ )‪ (Church‬وאري אﺳﭙﺘﺎل ۾ وﭠﻲ وﻳﺲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻚ אﻧﮕﺮﻳﺰ‬ ‫ڊאﻛﭩﺮ ﺳﻨﺪس ﭔﻨﻬﻲ ﭘﻴﺮن ۽ ﻫﻚ ﭨﻨﮓ ﺟﻲ آﭘﺮﻳﺸﻦ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻛﻤﺎﺋﻮَء ﻻِء ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻳﻮرﭘﻲ ﻗﻮم‬ ‫ﺟﻲ ﮔﻮرن ﮐﻲ ڏﭠﻮ ۽ ﻫﻮ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻤﺎﺋﻮَء ﺟﻲ ﺟﺘﻲ آﭘﺮﻳﺸﻦ ﭤﻲ אﺗﻲ ﻫﻦ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻚ ﺗﺒﻠﻴﻐﻲ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺟﻮ ﻣﺸﻨﺮي אﺳﻜﻮل ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ אﺳﻜﻮل ۾ دאﺧﻼ وﭠﮡ ﻻِء ﻛﻤﺎﺋﻮَء ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ڊאﻛﭩﺮ ۽ ﭔﻴﻦ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻛﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻮ ﭼﺎق ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ڏאڏي ﺟﻮ ﮔﻬﺮ ﮀﮇي אﭼﻲ‪ ،‬ﻫﻦ אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﻫﺎﺳﭩﻞ ۾ رﻫﻴﻮ‪ .‬אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﻓﻲ ﭜﺮڻ ﻻِء ﻫﻮ אﺳﻜﻮل ﺟﻲ‬ ‫ﭜﺮ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﺷﺎم ﺟﻲ وﻗﺖ ﻧﻮﻛﺮ ﭤﻲ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬אﺳﻜﻮل ۾ ﻛﻤﺎﺋﻮ ﺟﺎ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰي‪ ،‬ﻣﺌﭥﺲ‪ ،‬ﺑﺎﺋﻴﺒﻞ ۽ ﻛﺎرﭘﻴﻨﭩﺮي )وאڍﻛﻮ ﻛﻢ( ﻫﻮ‪.‬‬ ‫‪1912‬ع ۾ אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ وאڍﻛﻮ ﻛﻢ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ۽ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﺳﻨﺪس ﻗﺒﻴﻠﻲ‬ ‫ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﺟﻲ رﺳﻤﻦ روאﺟﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﭤﻴﻮ ۽ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺑﺎﻟﻎ ﻓﺮد ﻗﺮאر ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻛﻤﺎﺋﻮَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ אﺳﻜﻮل وאري ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﭘﺎدرﻳﻦ ﺟﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﮡ ﺗﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻣﺬﻫﺐ אﺧﺘﻴﺎر ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﭘﻴﭩﺮ ﻛﻤﺎﺋﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺑﻌﺪ ﺟﺎﻧﺴﻦ ﻛﻤﺎﺋﻮ رﮐﺮאﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ אﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻋﺎﻟﻤﻲ ﺟﻨﮓ ‪(World‬‬ ‫)‪ war I‬ﺷﺮوع ﭤﻲ ﭼﻜﻲ ﻫﺌﻲ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﺻﺤﻤﺘﻨﺪ ﻧﻮﺟﻮאﻧﻦ ﮐﻲ زﺑﺮدﺳﺘﻲَء وﻧﮕﺎر ۾‬ ‫ﻛﻢ ﺗﻲ ﻟﮙﺎﺋﮡ ﺷﺮوع ﻛﺮي ڏﻧﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻗﺒﻴﻠﻮ ﮀﮇي ﻧﺎروכ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﺎﺳﺎﺋﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ ﻫﻚ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﺳﻴﭟ وٽ ﻛﻼرכ ﭤﻲ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﺎڻ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻻِء‬ ‫ﺳﺨﺖ ﻧﻔﺮت ﭘﺌﺪא ﭤﻲ ﭘﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﻻِء ﺟﻴﺌﮡ ﺟﻨﺠﺎل ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ אﻫﻮ وﻗﺖ ﻫﻮ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﺟﻮﻣﻮَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻋﻼﻣﺘﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻮﺗﻴﻦ وאرو ﺑﻴﻠﭧ ﭔﮅڻ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ‬ ‫ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ ﻫﺠﮡ ﺟﻮ אﻋﻼن ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺑﻴﻠﭧ ) َﭘﭩﻲ( ﮐﻲ ﺳﻨﺪن زﺑﺎن ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨ ٰﻲ آﻫﻲ ”ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ روﺷﻨﻲ“‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺒﻞ ڏي אﺷﺎرو آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎن ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ‪ Kenya‬ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ‬ ‫ﺳﻮאﺣﻠﻲ زﺑﺎن ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪1919‬ع ۾ ﻛﻤﺎﺋﻮَء ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ زאل ”ﮔﺮﻳﺲ وאﻫﻮ“ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ۽ ﺷﺎدي ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﮐﻴﺲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﭘﭧ‬ ‫”ﭘﻴﭩﺮ ﻣﻮﺋﻲ ﮔﺎﺋﻲ“ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻛﻤﺎﺋﻮ روزﮔﺎر ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ۽ ﭘﻮرﻫﻴﺎ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺗﺮﺟﻤﻲ ﻛﺎر‬ ‫)אﻧﭩﺮ ﭘﺮﻳﭩﺮ( ﺟﻮ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ﻫﺎِء ﻛﻮرٽ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﺳﻮאﺣﻠﻲ ﺟﻮ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻦ‬ ‫ﻫﻚ ﺳﻴﮅي ﺟﻮ ﻫﭧ ﺑﻪ ﮐﻮﻟﻴﻮ‪1922 .‬ع ۾ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺳﻤﻮرא ﭘﺮאﮢﺎ ﻧﺎﻻ ﺧﺘﻢ ﻛﺮي‪ ،‬ﻧﺌﻮن ﻧﺎﻟﻮ ”ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ“ אﺧﺘﻴﺎر‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭔﺮﻧﺪڙ ﭜﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮَء ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﺎﻟﭩﻲ ﺟﻲ ﻧﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﻣﻴﭩﺮ رﻳﮉر ﺑﻪ ﭤﻲ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲ אﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﺟﻮﻣﻮَء ﺳﻴﺎﺳﺖ ۾ دﻟﭽﺴﭙﻲ‬ ‫ورﺗﻲ ۽ ‪1924‬ع ۾ ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﺳﻴﻨﭩﺮل אﺋﺴﻮﺳﻴﺌﻴﺸﻦ )‪ (KCA‬ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻫﻦ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ אﺧﺒﺎر ﺟﻮ אﻳﮉﻳﭩﺮ‬ ‫ﭤﻴﻮ ۽ ‪1928‬ع ڌאري ﭘﺎڻ ‪ KCA‬ﺟﻮ ﺟﻨﺮل ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﺎﻟﭩﻲ ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﮀﮇي ڏﻧﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺳﺮﻛﺎر ﮐﺎن ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﺣﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ﺟﻮﻣﻮ ‪1929‬ع ۾ ﻟﻨﮉن روאﻧﻮ ﭤﻴﻮ ﭘﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻨﺎ ﻣﻮﭨﮣﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻣﺌﻲ ‪1931‬ع ۾ ‪ KCA‬ﺟﻲ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪي ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﺟﻮﻣﻮ ﮐﻲ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﻟﻨﮉن وﭸﮣﻮ‬ ‫ﭘﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ۽ درﺧﻮאﺳﺖ ﺗﻲ ﻛﻦ ﻻﭨﺎر ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ وאﭘﺲ אﭼﮡ ﺑﺪرאن אﻧﮕﻠﻨﮉ ۽ روس‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ‪ 15‬ﺳﺎل ﭔﺎﻫﺮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ‪،‬‬ ‫ﻟﻨﮉن ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ دورאن ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﻛﻴﻜﻮﻳﻮ ﺟﻲ زﺑﺎن ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﻲ ڊﻛﺸﻨﺮي ﺗﻴﺎر ﻛﺮڻ ۾ ﻣﺪد ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫‪1938‬ع ڌאري ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ אﺳﻜﻮل آف אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﺎﻛﺲ ﻟﻨﮉن ۾ אﺋﻨﭥﺮوﭘﺎﻻﺟﻲ ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ‪ :‬ﻫﻦ ‪Facing Mount Kenya‬‬ ‫ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس אﻳﻢ אي ﭘﺎس ﻛﺮڻ ۾ ﭤﻴﺴﺰ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻛﺘﺎب אﻳﮇو ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺟﻮ אڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻟﮙﺎﺗﺎر ﮀﭙﺒﻮ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ۾ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺟﻲ ﺣﻖ ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﻗﺒﻴﻠﻲ ‪ Kikuyu‬ﺟﻲ אن رﺳﻢ ﮐﻲ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﮡ ﻻِء ﻫﻦ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ وﻛﺎﻟﺖ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺟﻮﻣﻮ ﺟﻲ ﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ‪ Controversy‬ﭘﻴﺪא ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﻠﻨﮉ ۾ رﻫﺎﺋﺶ دورאن ۽ ﺧﺮچ ﺟﻮ ﭘﻮرאﺋﻮ ﻛﺮڻ ﻻِء ﻫﻮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﻮرﻫﻴﺎ ۽ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﮔﻬﮣﻮ وﻗﺖ ﻫﻦ‬

‫ﻫﺎرﭘﻮ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۾ ﻟﻴﻜﭽﺮ ﺑﻪ ڏﻧﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﭔﻨﻴﻦ ۽ ﺑﺎﻏﻦ ۾ ڏﻫﺎڙيَء )‪ (Wage Worker‬ﺟﻲ‬ ‫ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﻛﻢ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﻓﻠﻢ ﺟﻴﻜﺎ ‪1943‬ع ۾ ‪ Sanders of the River‬ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن رﻟﻴﺰ ﭤﻲ אن ۾ אﻳﻜﺴﭩﺮא‬ ‫ﺟﻮ رول ﻛﻴﻮ אﭤﺲ‪1942 .‬ع ۾ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ אﻳﺪﻧﺎ ﻛﻼرכ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ אﻧﮕﺮﻳﺰ آﻳﺎ ﺳﺎن ﭔﻲ ﺷﺎي ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﮐﻴﺲ ﭘﻴﭩﺮ ﻣﺌﮕﻨﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﭘﭧ ﭴﺎﺋﻮ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﭔﻲ ﻋﺎﻟﻤﻲ ﺟﻨﮓ )‪ (World war-II‬وڌﻧﺪي وﺋﻲ‪ ،‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻤﺰور ﭤﻴﻨﺪي وﺋﻲ‪ .‬אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻬﮍא‬ ‫ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﻠﻚ אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﺎن آزאديَء ﺟﻲ ُ‬ ‫ﮔﻬﺮ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ۽ آزאديَء ﺟﻲ‬ ‫ﺗﺤﺮﻳﻜﻦ ﺟﺎ ﭘﺮﺟﻮش آﻓﺮﻳﻜﻲ ۽ אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻣﻴﻤﺒﺮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻟﻨﮉن ۾ رﻫﻴﻞ ﻫﺌﺎ‪ ،‬אﻫﻲ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ ﮔﮇﺟﻲ ﻣﻴﭩﻨﮕﻮن ﻛﺮڻ‬ ‫ﻟﮙﺎ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﻏﻼﻣﻲَء ﺟﻲ ﭴﺎر ﻣﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃڻ ﺟﻮ ﺳﻮﭼﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ڊאﻛﭩﺮ ﻫﺌﺴﭩﻨﮕﺲ ﺑﺎﻧﮉא )‪(Banda‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮِء ﻣﻼوي )‪ (Malavi‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﭔﻲ ﺟﻨﮓ دورאن ﻟﻨﮉن ۾ ﺋﻲ ﭰﺎﺳﻲ ﭘﻴﻮ ﺟﻮ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﮐﮣﮡ وאرא‬ ‫ﺟﻬﺎز ﺑﻴﻬﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﺎﻧﮉא ﮐﻲ ﻟﻨﮉن ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﮔﻬﺮ ﻫﻮ ﺟﺘﻲ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﻟﻴﮉر آزאديَء ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﻣﻴﭩﻨﮕﻮن ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮא آزאدي ﻣﻠﮡ ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺻﺪر ۽ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﮔﻬﺎﻧﺎ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻮאﻣﻲ ﻧﻜﺮﻣﺎ‪ ،‬رﻫﻮڊﻳﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﺌﺮي ﻣﻮאﻧﮕﺎ ﻛﻮﺑﻮﻻ‪ ،‬ڏﮐﮡ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻧﺎول ﻧﻮﻳﺲ ﭘﻴﭩﺮ אﺑﺮאﻫﺎم ۽ ﭔﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ‪1946‬ع ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﺮﭨﺶ زאل ﮐﻲ אﺗﻲ ﺋﻲ ”ﭰِﭩﻮ ﻛﺮي“ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻮﭨﻴﻮ ۽ ﮔﺮﻳﺲ وאﻧﺠﻴﻜﻮ ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﺣﺒﺸﮡ ﺳﺎن ﭨﻲ ﺷﺎدي ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﮔﭥﻮﻧﮕﻮري ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ”ﻛﻴﻨﻴﺎ ﭨﻴﭽﺮس ﻛﺎﻟﻴﺞ“ ﺟﻮ ﭘﺮﻧﺴﭙﺎل ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ﭘﺮאﮢﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ‪ KCA‬ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻃﺮﻓﺎن ﺑﻨﺪش ﻟﮙﻲ ﭼﻜﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬אن ﺟﻲ ﺟﺎِء ﺗﻲ ﻫﺎڻ ‪) KAU‬ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻳﻮﻧﻴﻦ(‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻲ آزאديَء ﻻِء ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﻛﺮي رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﮐﻲ ‪1947‬ع ۾ ﺻﺪر ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺳﭵﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﺎ دورא ﻛﺮي ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ آزאدي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ﺳﺠﺎﮘﻲ ﭘﻴﺪא ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫‪1950‬ع ۾ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻲ ﭨﻴﻦ زאل ﭔﺎر ﭴﮣﮡ دورאن ﻣﺮي وﻳﺌﻲ ۽ ﺳﺎل ﮐﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻏﻢ ۾ ﻛﺎﭨﻲ ﻧﮕﻴﻪ ُﻣﻮﻫﻮﻫﻮ ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﭔﻲ ﺣﺒﺸﮡ ﺳﺎن ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺷﺎدي ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬אن ﺋﻲ ﺳﺎل ﺑﺮﭨﺶ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺟﻲ ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ ﻛﻤﻦ ﺟﻲ آڙ ۾‬ ‫ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﮐﻲ ﺟﻬﻠﻲ ﻣﭥﺲ ﻛﻴﺲ ﻫﻼﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻛﻴﺲ ﭨﻲ ﭼﺎر ﻣﻬﻴﻨﺎ ﻫﻠﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻛﻮرٽ ﺟﻲ ﺟﺞ ُﮐﻠﻲ ﻃﺮح ﺟﻮﻣﻮ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﻴﺲ ﮐﻲ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ۾ وڏي ﻣﺸﻬﻮري ﻣﻠﻲ‪ .‬ﺟﺞ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﮐﻲ ڏوﻫﺎري ﻗﺮאر ڏﻳﺌﻲ ﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎل ﺳﺨﺖ ﭘﻮرﻫﺌﻲ ﺳﺎن ﻗﻴﺪ ﺟﻲ ﺳﺰא ڏﻧﻲ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮ ﺟﻲ ﺟﻴﻞ دورאن ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ رאڄ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺗﻲ وڏي وٺ ﭘﻜﮍ‬ ‫۽ ﻣﺎر ﻣﺎرאن ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﻦ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﮐﻲ ذري ﮔﻬﭧ ﻧﺎﺑﻮد ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻲ ﻏﻴﺮ ﺣﺎﺿﺮي ۾ ﺗﺤﺮﻳﻚ ۽‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ﺟﻮ ﻛﻢ ﭨﺎم ﻣﺒﻮﻳﺎ )‪ (Tom Mboya‬ﻫﻼﺋﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ‪ KAU‬ﭘﺎرﭨﻲ ﮐﻲ ﻫﻚ ﻧﺌﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ‪KANU‬‬ ‫)ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﻳﻮﻧﻴﻦ( ﺳﺎن ﻣﻼﻳﻮ وﻳﻮ‪ 21 .‬آﮔﺴﭧ ‪1961‬ع ﺗﻲ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﮐﻲ אن ﺷﺮط ﺗﻲ آزאد ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ﺟﻮ ﻋﻬﺪﻳﺪאر ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺳﺮﻛﺎر ﺑﻪ ﻫﺎڻ ﺗﮇא وﻳﮍه ﺟﻲ ﺗﻴﺎرﻳﻦ ۾ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺟﻮ ﺟﺎﺋﺰو‬ ‫ﻟﮙﺎﺋﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ ﻫﺎڻ ﺳﻨﺪن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺣﻮאﻟﻲ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ آزאدي ڏﻳﮡ ﮐﺎن אڳ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﭼﻮﻧﮉون ﻛﺮאﻳﻮن ۽ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﭠﺎﻫﻲ‪ 12 .‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪1963‬ع ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﻲ آزאدي ڏﻧﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻚ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﺻﺪאرﺗﻲ ﻧﻈﺎم ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﭨﺎ ﺻﺪر‬ ‫ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻮ‪1977 .‬ع ۾ ﺟﻮﻣﻮ ﮐﻲ دل ﺟﻮ دورو ﭘﻴﻮ ﭘﺮ ﺑﭽﻲ وﻳﻮ‪ 14 .‬آﮔﺴﭧ ‪1978‬ع ﺗﻲ ﻫﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﭵﻲ‬ ‫ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺟﻲ ﮔﮇﺟﺎﮢﻲ ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻨﺪس אﻧﮕﻠﻨﮉ وאرو ﭘﭧ ﭘﻴﭩﺮ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻤﺌﻠﻲ ﺳﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ אﭼﻲ ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬ﭘﻮري‬ ‫ﻫﻔﺘﻲ ﺑﻌﺪ ‪ 22‬آﮔﺴﭧ ﺗﻲ ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻧﻨﮉ ۾ ﮔﺬאري وﻳﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ אن وﻗﺖ ‪ 80‬ورﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ﺟﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ‪ 31‬آﮔﺴﭧ‬ ‫‪1978‬ع ﺗﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﺳﻨﺪس وڏو ﻣﻘﺒﺮو ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻲ وﻓﺎت وﻗﺖ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر ڊﺋﻨﻴﻞ אرאپ ﻣﻮﺋﻲ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮِء ﺟﻮﻣﻮ ﺟﻲ ﺟﺎِء ﺗﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‬ ‫ﺻﺪر ﭤﻴﻮ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﻫﻚ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺷﺎدﻳﻮن‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﺟﻲ ﺷﺎﻳﺪ אﻫﺎ ﺳﻮچ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺷﺎﮔﺮد אﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﺻﻔﺎ ﻣﻮﮘﺎ ﻣﭩﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﭘﻮﺳﭧ‬ ‫ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺮڻ ﮐﺎن אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻮن ﺑﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮِء ﺟﮇﻫﻦ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ”ورﻟﮉ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎﻟﻤﻮ“ ۾‬ ‫‪ MSc‬ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﺗﻮڙي ﻫﺎﺳﭩﻞ ۾ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺣﺒﺸﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻲ‬ ‫ذﻫﺎﻧﺖ ۽ ﭘﺎزﻳﭩﻮ ﺳﻮچ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﺑﻴﺤﺪ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ אﻇﻬﺎر ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ‪ Scandinavia‬وאرن ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻦ‪ :‬ﻛﺮאﭼﻲ‬ ‫ﮐﺎن ﻛﻮﭘﻦ ﻫﻴﮕﻦ‪ ،‬ﻣﻠﻴﺮ ﮐﺎن ﻣﺎﻟﻤﻮ ﺟﻬﮍن ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻦ ۾ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬אﺳﺎﻧﺠﻲ ‪ 200‬ﮐﻦ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻲ ﭨﻮﻟﻲ ۾ ‪ 60‬ﮐﻦ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮد آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﺮ ﻟﻴﻜﭽﺮ ﺑﻌﺪ ﻫﻨﻦ ﺳﻮאل ﻛﻴﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﻟﻴﻜﭽﺮ ﻏﻮر ﺳﺎن ﭔﮅא ﭤﻲ ۽ אﻣﺘﺤﺎﻧﻦ ۾‬ ‫ﻣﭥﺎﻧﻬﻮن ﻧﻤﺒﺮ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ‪ 60‬ﮐﻦ ﺷﺎﮔﺮدن ۾ ‪ 20‬ﮐﻦ ﻋﻮرﺗﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻤﭙﺎﻻ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم ﺟﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﻣﺎن ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺮي آﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬אڄ آﺋﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ אﻧﻬﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﺮزﻣﻴﻦ‬ ‫)آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ( ﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد ڏﺳﻲ ﻋﺠﻴﺐ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻮن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﻣﻤﺒﺌﻲ‪ ،‬ﻛﻠﻜﺘﻲ ﻳﺎ ﻻﻫﻮر ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ وאﻧﮕﺮ ﺑﻴﺤﺪ‬ ‫آﮘﺎﭨﻴﻮن ﻧﭥﻴﻮن ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻦ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻬﮍو ﺷﻬﺮ ﺋﻲ ﻫﻚ ﺳﺆ ﺳﺎل ﮐﻦ ﭘﺮאﮢﻮ ﻫﺠﻲ אﺗﻲ אن ﺷﻬﺮ ﺟﻮن‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﭜﻼ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن آﮘﺎﭨﻮ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﺟﻬﻮﻧﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ”دي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ“ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ‪ 1956‬۾ وﺟﻮد ۾ آﺋﻲ ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺣﺼﻮ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻲ‪ .‬אن ﺟﺎ ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﺣﺼﺎ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۽ دאرאﻟﺴﻼم وאرﻳﻮن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ‪ 1970‬۾ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﮐﺎن ﺗﻪ ﭴﺎم ﺷﻮرو ﺟﻲ ﻣﻬﺮאڻ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﺲ ‪ 22000‬ﺷﺎﮔﺮد ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ﺳﺨﺖ ڊﺳﭙﻠﻴﻦ ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺷﺎﮔﺮد ﭘﻮري وﻗﺖ‬ ‫ﺗﻲ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ وאرא ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺗﺠﺮﺑﻴﻜﺎر ۽ ﻣﺤﻨﺘﻲ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎﭨﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ‪) UON‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻧﺌﺮوﺑﻲ( ﮐﺎن ﭘﻮِء ﭔﺌﻲ‬ ‫ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ وڏي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﺮﻛﺰي ﻋﻼﺋﻘﻲ ﮐﺎن ‪ 20‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭘﺮي ”ﻧﺌﺮوﺑﻲ‪-‬ﭤﻴﻜﺎ“ روڊ ﺗﻲ ﻛﺎﻫﺎوא‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ آﻫﻲ‪1965 .‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻓﻮﺟﻲ ﺑﺌﺮﻛﻦ )ﭨﻴﻤﭙﻠﺮ ﺑﺌﺮﻛﺲ( ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎﭨﺎ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﭨﻴﭽﺮ‬ ‫ﭨﺮﻳﻨﻨﮓ אﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮٽ ﮐﻮﻟﻲ وﺋﻲ אن ﺑﻌﺪ ‪1985‬ع ۾ ﻫﻦ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﺪﻻﺋﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎﭨﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ”ﻛﻤﺎﭤﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ آف ﭨﻴﻜﻨﺎﻻﺟﻲ“ )‪ (KUCT‬آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ﻧﺎﺋﻴﺮي‬ ‫ﺷﻬﺮ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۽ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ آﻏﺎ ﺧﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ )‪ (aku‬ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬آﻏﺎ ﺧﺎن‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭨﻦ ﮐﻨﮉن ﺗﻲ ‪ 8‬ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي ۽ ﭘﺮאﮢﻲ ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻫﻲَء ﻛﻴﻨﻴﺎ وאري آﻫﻲ‪ .‬אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﻚ ‪ aku‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ אروﺷﺎ ۾ ﭘﮡ ﭠﻬﻲ رﻫﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻏﺎ ﺧﺎن ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﺎ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﻛﺎﻟﻴﺞ אﻛﺜﺮ ‪ HARVARD OF THE EAST‬ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ”ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻨﻚ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ“ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﻬﺘﺲ ﺗﻪ אن ڏﻳﻨﻬﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﺳﭝﺌﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ‪،‬‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻮن ۽ آﻓﻴﺴﻮن ﺑﻨﺪ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﺎرאכ אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﺟﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﻋﺎم ﻣﻮﻛﻞ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﺳﺎل ﺑﻪ אﻫﻮ ﻗﻮﻣﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻗﺮאر ڏﻳﺌﻲ ﻣﻮﻛﻞ ﻣﻠﻬﺎﺋﻲ وﺋﻲ ۽ ﻫﻦ ﺳﺎل‬ ‫ﭘﮡ אﻫﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻮﻛﻞ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﭻ ﺗﻪ ﻣﻮﻧﮑﻲ ڏאڍي ﺣﻴﺮت ﭤﻲ אﺳﺎن ﺟﻬﮍא ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ‪،‬‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﭼﻤﭽﻮ ﻫﺠﮡ ﺟﻮ אﻟﺰאم ﻫﻨﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬אﻫﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﻲ ﺧﻮش ﻛﺮڻ ﻻِء ﮀﺎ ﮀﺎ ﻧﭥﺎ ﻛﻦ ﭘﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ אﻫﻮ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻮﻛﻞ ﻛﺮڻ ﺗﻪ ﺣﺪ ﭤﻲ وﺋﻲ! ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺻﺪر آﻫﻲ אﭸﺎن ﺑﻪ אﻫﻮ ﻣﻠﻚ אن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻣﻮﻛﻞ‬ ‫ﻛﺮي ﺗﻪ אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ אﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ”ﻣﻴﭩﻠﺮﺟﻲ“ ﺟﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭼﭙﻦ ﺗﻲ ﭨﻮכ وאري ﻣﺮכ آﮢﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫”אﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻓﺨﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ אوﺑﺎﻣﺎ אﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺣﺒﺸﻲَء ﺟﻮ ﭘﭧ آﻫﻲ“‪” .‬وאه ﺳﺎﺋﻴﻦ وאﻫﻪ!“ ﻣﻮن ﭼﻴﻮ‪” ،‬ﭼﺌﺒﻮ‬ ‫ﺗﻪ אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮ אﺻﻞ ﻣﻠﻚ ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻫﻲ! وאﻗﻌﻲ ﺣﻴﺮت ۽ ﺧﻮﺷﻲ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺣﺒﺸﻲ‪ :‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍي‬

‫وڏي‪ ،‬אﻣﻴﺮ ۽ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻫﻼﺋﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ“‪.‬‬ ‫”ﺳﺮ ﻣﮍﻳﺌﻲ אﺳﺎن ﭼﺮﻳﺎ ﭘﻴﺎ ﺧﻮش ﭤﻴﻮن ﺗﻪ אوﺑﺎﻣﺎ אﺳﺎن ﺟﻮ آﻫﻲ“‪ ،‬ﻫﻦ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺳﺮﭔﺎٽ ۾ ﭼﻴﻮ‪” ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎ אﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﮐﻨﮕﻬﻲ ﺑﻪ ﻛﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ אﺳﺎن ﮐﻴﺲ وڏو ﻣﺎﺋﭧ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﭡﺎ آﻫﻴﻮن“‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻫﻚ ﺷﻴﺪﻛﻲ אﺳﭩﺎﺋﻴﻞ ۾ ﭨﻬﻚ‬ ‫ڏﻳﺌﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭼﻴﻮ‪” :‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺎڻ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺳﭵﻮ ﻣﻠﻚ ﭘﻴﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﮇي‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﻲُء ﺑﻪ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﮐﻨﮕﻬﻴﺲ‪ .‬ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﺳﻨﺪس ﺷﻜﻞ ڏﺳﮡ ﮔﻮאرא ﻛﻴﺎﺋﻴﻨﺲ‪“.‬‬ ‫אﻫﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي آﺋﻮن ﺑﻪ ﮐﻠﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ .‬درאﺻﻞ אن وﻗﺖ אﻧﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺗﺎن ﻧﻪ‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻨﻬﻦ ﭼﺮﭼﺎﺋﻲ‬ ‫אﺳﭩﺎﺋﻴﻞ ۾ ‪ METALLURGY‬ﺟﻮ ﻫﻲ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אن אﺳﭩﺎﺋﻴﻞ ﺗﺎن آٌء ﮐﻠﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ .‬ﻫﻮنَء ﺑﻪ ﺷﻴﺪﻳﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ אﻧﺪאز ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﭼﺎﻫﻲ ﻣﺎﺗﻠﻲ‪ ،‬ﻣﻨﮕﻬﻮ ﭘﻴﺮ ﻣﻜﺮאن ﻛﻮﺳﭧ )ﻛﻨﺎري( ﺟﺎ ﻫﺠﻦ ﻳﺎ‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬ﻣﺸﻴﮕﺎن ﻳﺎ ﻣﺴﻲ ﺳﭙﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﺎ ﻫﺠﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﻏﻤﮕﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﻲ ﺑﻪ אﻫﮍي ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺳﺎن ﻛﻨﺪא ﺟﻮ אن‬ ‫ﻣﺎن ﮐﻞ‪ ،‬ﺧﻮﺷﻲ ﻳﺎ ﭼﺮﭼﻮ ﭘﻴﻮ ﺑﮑﻨﺪو‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺑﺎﻗﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﺎرכ אوﺑﺎﻣﺎ ۽ ﺳﻨﺪس ﺳﮙﻲ ﻣﺎُء ﭘﻲُء ۽ وﻳﮙﻲ‬ ‫ﭘﻲَء ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﺳﻮﭼﻴﻨﺪو رﻫﻴﺲ‪ .‬ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﻫﻦ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﭘﮡ ﺣﻘﻴﻘﺖ‬ ‫ﻟﮙﻲ ﭤﻲ ۽ وאﻗﻌﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺑﺪرאن ﺗﻪ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﮐﻲ ﻣﻮﻛﻞ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ ﺟﺘﻲ وري ﺑﻪ אوﺑﺎﻣﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎُء ۽ وﻳﮕﻲ ﭘﻲُء‬ ‫ﺳﺎن ﻛﺎﻓﻲ ﺳﺎل رﻫﻴﻮ‪ ،‬۽ אﺗﻲ ﺋﻲ ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ ﻣﻠﺌﻲ زﺑﺎن )ﻳﻌﻨﻲ ﭜﺎﺳﺎ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ(‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﺑﻪ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪن زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻮ ﻣﺨﺘﺼﺮ אﺣﻮאل ﻫﻴﭟ ﮐﮣﻲ ﻟﮑﺎن ﭤﻮ ۽‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭘﻚ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﮐﻲ ﭘﮡ ﻣﻮن وאﻧﮕﺮ ﻛﺠﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ڏي ﺿﺮور ڌﻳﺎن وﻳﻨﺪو‪.‬‬ ‫אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎ ) ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ אﺳﺎن ﺟﻮ ﻓﻮﻛﺲ ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻫﻲ אن ﻛﺮي אﻧﻬﻲَء‬ ‫ﺣﻮאﻟﻲ ﺳﺎن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻨﺪאﺳﻴﻦ‪ (.‬ﻫﺮ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻟﻴﮉر ﻳﺎ ﭼﺎر درﺟﻪ وڌﻳﻚ ﭘﮍﻫﻴﻞ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ رﺗﺒﻲ ﺟﻲ وڌڻ ﺳﺎن אن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﺎدي‬ ‫ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺮﻫﻚ ﺷﺎدي ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺷﺎدي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ رﺳﻢ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﻣﺎن ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﭘﻮِء ﺗﻌﻠﻴﻢ دورאن ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي دورאن ﭔﻲ‪ ،‬ﭨﻲ ۽ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﻳﺎ ﻫﻚ ﻋﻮرت ﮀﮇي ﭔﻲ ﺳﺎن ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﻫﻮ روאج‪ ،‬אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﭨﻬﻲ ۾ ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ۾ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬אﺳﺎﻧﺠﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﭘﻴﺮن ﻣﻴﺮن‪ ،‬وڏﻳﺮن‪ ،‬ﺳﺮﻛﺎري‬ ‫ﻛﺎﻣﻮرن‪ ،‬ﻛﺎرﺧﺎﻧﻴﺪאرن ۽ ﺳﻴﻨﻴﭩﺮن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺷﺎدي ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﻛﺌﻲ ﭤﻲ אﻫﺎ ڏאڏي ﭘﻮﭨﻲ وאري ﺳﮇي وﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ אﻫﺎ‬ ‫ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻛﻮﭨﻦ ۾ ﺋﻲ رﻫﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻮ ﻫﻴﺮو وڏن ﺷﻬﺮن ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﮘﺎﺋﮣﻲ ﻳﺎ אدאﻛﺎره ﺳﺎن‬ ‫ﺷﺎدي ﻛﺮي אﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﮘﻮٺ ۾ ﭘﮍدو ﻛﺮي وﻳﻬﮡ ﺑﺪرאن ﻣﮍس ﺳﺎن ﮔﮇ ﺷﻮ ﭘﻴﺲ ﭤﻲ ﻫﻠﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﻓﻴﺸﻦ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺻﺪر ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺑﻪ ﭼﺎر ﻳﺎ ﭘﻨﺞ ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻴﻮن ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﭘﺎڻ ۽ ﭔﻴﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻗﻮﻣﭙﺮﺳﺘﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺳﺎن ﻧﻔﺮت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﺎرن ﺗﻲ ﻟﺌﻪ‬ ‫رﮐﮡ ﻻِء ﻫﻚ ﻋﺪد אﻧﮕﺮﻳﺰ ﻳﺎ ﻳﻮرﭘﻲ ﮔﻮريَء ﺳﺎن ﺑﻪ ﺷﺎدي رﭼﺎﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮِء אﻫﺎ ﮔﻮري ﮐﮣﻲ ﮐﺎﻧﺌﻦ ﻋﻤﺮ ۾ وڏي ﻫﺠﻲ‪ ،‬ڌوﭔﻴﺎﮢﻲ‬ ‫ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﭜﻨﮕﻴﺎﮢﻲ ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ﭼﻤﮍي אﮀﻲ ﻫﺠﻲ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﭘﺎڻ ﻫﻴﮇو ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﺎ رﺳﻢ ﻳﺎ‬ ‫‪ STATUS SYMBOL‬אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ ﺑﻪ ﻫﻚ ﻋﺮﺻﻮ ﻗﺎﺋﻢ رﻫﻴﻮ‪ .‬אﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺎڻ אﺳﺎن ﺟﻮ ﺗﻮڙي آﻓﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺟﻮ‬ ‫ﻧﻮﺟﻮאن ﻫﻚ ﺋﻲ ﺷﺎدي ﻛﺮي ﭤﻮ ۽ زאل ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉ אﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﭤﻲ ﺟﻲ ﺿﺮورت آﻫﻲ ﻫﻮ‬ ‫ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻫﺎڻ رڍ ﭔﻜﺮي ﻧﭥﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ ۽ ﻧﻪ אن ﮐﻲ ‪ SHOW PIECE‬ﻃﻮر אﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺮي ﭤﻮ‪.‬‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺻﺪر ﺟﻲ ﭘﻲُء‪ ،‬ﭼﺎر ﭘﻨﺞ ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻴﻮن‪ .‬ﻫﻚ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﻣﺎن ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﭔﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﮍﻫﮡ ۾ ﭘﮍﻫﮡ‬ ‫دورאن אﺗﻲ ﺟﻲ ﮔﻮريَء )אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﻣﺎُء( ﺳﺎن ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ وري ﭔﮅאﻳﺌﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻮﻧﻪ ﺗﻪ ﻫﻮ אﮘﻲ ﺋﻲ ﺷﺎدي ﺷﺪه آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻮِء ﺑﻌﺪ ۾‬ ‫ﭼﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ وאري زאل ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭔﻲ ﺷﺎديَء ﺟﻲ ﻣﻮﻛﻞ ڏﻳﺌﻲ ﮀﮇي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﺑﻪ ﻣﺮد ﺟﻮ ﻫﻚ ﺑﻌﺪ ﭔﻲ ﺷﺎدي‬ ‫ﻛﺮڻ ﮐﻲ ‪ DISCOURAGE‬ﻛﺮڻ ﻻِء אﻳﻮب ﺧﺎن ﻗﺎﻧﻮن ﻛﮃﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﻮﺑﻪ ﻣﺮد ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ زאل ﺟﻲ אﺟﺎزت ﺑﻨﺎ ﺷﺎدي ﻧﻪ ﻛﻨﺪو‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﺎڻ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﺮد ﻻِء אﻫﻮ ﻛﻢ ﺳﻮﻟﻮ ﻧﻪ ﭤﻴﻨﺪو ﭘﺮ אﺳﺎن ﺟﺎ وڏﻳﺮא‪ ،‬ﭜﻮﺗﺎر‪ ،‬ﺟﺎﮔﻴﺮدאر‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ۽ ﻛﺎﻣﻮرא ﭔﻲ ﺷﺎدي‬ ‫ﻛﻨﺪא رﻫﻴﺎ‪ .‬ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏאڏي ﭘﻮﭨﻲ وאري زאل ﮐﻲ ﮀﺎ ﻣﺠﺎل ﺟﻮ אﻫﺎ ﭔﮍכ ﺑﻪ ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃي‪ -‬ﻫﻦ ﻻِء ﺗﻪ ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻴﺜﻴﺖ رڍ ﭔﻜﺮيَء ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﭧ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ ﺗﻪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻮﻫﺎن אڄ ﻳﻮرپ ﺟﻬﮍو ڏﺳﻮ ﭤﺎ ۽ ﺟﺘﻲ ﻳﻮرپ وאﻧﮕﺮ ﺟﻮڙא ﺟﻮڙא ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‬

‫۽ אڄ ﺟﻮ ﻧﻮﺟﻮאن ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻫﻚ ﺋﻲ ﺷﺎدي ﻛﺮي ﭤﻮ ۽ ﭔﻲ ﺷﺎدي ﻓﻘﻂ ﻣﺠﺒﻮري ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ زאل ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺮڻ ﻳﺎ אن ﺳﺎن ﭠﺎﻫﻪ ﻧﻪ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ אن ﮐﺎن ﻋﻠﺤﺪﮔﻲ אﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮي ﭘﻮِء ﭔﻲَء ﺷﺎدي ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺳﺘﺮ وאري ڏﻫﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوع وאرن ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۾ وﭸﮡ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ אﻫﻮ ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﻠﺌﻲ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن‪ ،‬زﻣﻴﻨﺪאر‪،‬‬ ‫وڏﻳﺮא ۽ رﭨﺎﺋﺮڊ ﭘﻮڙﻫﺎ ﻛﺎﻣﻮرא ﻫﻚ ﻋﺪد ﺟﻮאن ﻋﻮرت ﮐﻲ زאل ﻃﻮر وﭠﻲ ﻫﻠﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ‪ COMBINATION‬ﻋﺠﻴﺐ ﻟﮙﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫زאل ﻧﻨﮃي ﻧﻴﭩﻲ ڌيَء ﺑﺮאﺑﺮ ﭘﻜﺎ ﭘﻜﺎ ﭘﻮڙﻫﺎ ۽ وري ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺟﻮאن ﺑﻨﺎﺋﮡ ﻻِء ﭨﻜﮡ ﺗﻲ رﻫﻴﻞ ﭼﻨﺪ وאرن ﮐﻲ ﺧﻀﺎب ﻛﺮي ﻫﻠﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ وאرن ﺟﺎ رﻧﮓ ﺑﻪ אﻫﮍא ﺳﺎدא ﻫﻮﻧﺪא ﻫﺌﺎ ﺟﻮ وאرن ﮐﻲ ﻛﺎرو ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﮔﮇ ﭨﻜﮡ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻛﺎرא ﻟﻴﻨﮕﻬﺎ ﭠﻬﻲ وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪن ﮘﭽﻲَء ﺟﻲ ﮐﻞ ﭘﺌﻲ ﻟﮍﻛﻨﺪي‪ ،‬ڏﻧﺪ ﭘﻴﺎ ڌڏﻧﺪא‪ ،‬۽ ﭘﻴﺮيَء ۾ ﭘﺮﮢﻴﻞ ﺟﻮאن زאل ﺳﺎن ﺗﻜﮍو ﻫﻠﻨﺪي ﭘﻴﺎ ﭤﺎﭔﮍﻧﺪא ﭘﺮ ﺧﻮش ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪא‬ ‫ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻫﻚ ﻧﻨﮃي ﻧﻴﭩﻲَء ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮي وڏي ﮐﻴﭗ ﮐﭩﻲ آﻫﻲ‪ .‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﺣﺎل آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﮔﺬرﻳﻞ ﺻﺪيَء ۾ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ‬ ‫ﺑﺎرאכ אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮ ﭘﻲُء ﺑﻪ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﭨﻨﮓ ﭜﭵﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮﻧﻮ ﻟﻮﻟﻮ ﭘﻬﺘﻮ‪.....‬‬ ‫ﭘﺎڻ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺻﺪر אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺧﻮﺷﻲ ۽ ﻓﺨﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻮ ﺻﺪر ﻫﻚ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪي ﺟﻮ ﭘﭧ آﻫﻲ‪ .‬אن ﺧﻮﺷﻲ ۽ ﻋﺰت ﺟﻮ אﻇﻬﺎر אن ﻣﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ‬ ‫אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ وאري ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻻِء ﻗﻮﻣﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻗﺮאر ڏﻳﺌﻲ ﻋﺎم ﻣﻮﻛﻞ ﺟﻮ אﻋﻼن ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭼﻮﺋﻴﺘﺎﻟﻴﻬﻴﻦ ۽ ﻣﻮﺟﻮده ﺻﺪر אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ ”ﺑﺎرאכ ﺣﺴﻴﻦ אوﺑﺎﻣﺎ“ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس‬ ‫ﭘﻲُء ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﮡ ﺳﺎﮘﻴﻮ ﺑﺎرאכ ﺣﺴﻴﻦ אوﺑﺎﻣﺎ )‪ (BARACK HUSSAIN OBAMA‬آﻫﻲ‪ .‬ﭘﭧ ۽ ﭘﻲُء ﺟﻲ ﺳﭹﺎﮢﭗ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﻲُء‬ ‫ﺑﺎرאכ אوﺑﺎﻣﺎ ون“ ﻳﺎ ”ﺑﺎرאכ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﻴﺌﺮ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ۽ ﭘﭧ ”ﺑﺎرאכ אوﺑﺎﻣﺎ ﭨﻮ“ ﻳﺎ ”ﺑﺎرאכ אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮﻧﺌﺮ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫אوﺑﺎﻣﺎ )ﺳﻴﻨﻴﺌﺮ( ‪1936‬ع ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻴﺎ ڌﻳﺎﻧﮓ ﮘﻮٺ ﺟﻲ ﻟﻮﺋﺮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﮘﻮٺ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﺎري ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻲَء وڏي ڍﻧﮃ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻧﺎﻟﻦ ﺳﺎن ﺑﻪ ﺳﮇي وﭸﻲ ﭤﻲ‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ وڏي ۾ وڏي ڍﻧﮃ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ‪ 70‬ﻫﺰאر ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻴﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﺎﮢﻲَء ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻧﺪﻳﻦ ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﻫﻦ ۾ אﭼﻲ ﮀﻮڙ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ڍﻧﮃ ﻣﺎن ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﻧﺪي ﺟﻴﻜﺎ ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻴﻞ ﻧﺪي )‪ (WHITE NILE‬ﺳﮇﺟﻲ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬אﻫﺎ אﮘﻴﺎن ﻫﻠﻲ ﻣﺼﺮ وאري ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ڍﻧﮃ ﺟﻮ ﻛﻨﺎرو وﭠﻲ ﻫﻠﺠﻲ ﺗﻪ ‪ 5000‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﭤﻴﻨﺪא‪ .‬ڍﻧﮃ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﻛﻨﺎرن ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺟﻬﻮﻧﺎ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﻣﺎڊرن‬ ‫ﺳﻬﮣﺎ ﺷﻬﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۽ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﺷﻬﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺣﺼﻲ ۾ ﻫﻲَء ڍﻧﮃ ﻓﻘﻂ ‪ 6‬ﺳﻴﻜﮍو אﭼﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺻﺪر אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻲ ڏאڏي ﮐﻲ ﭨﻲ زאﻟﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﻦ ﻣﺎن ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ زאل ﺣﺒﻴﺒﺎ אﻛﻮﻣﻮ ﻣﺎن אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ )ﻳﻌﻨﻲ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺻﺪر ﺟﻮ ﭘﻲُء( ﭴﺎﺋﻮ ﭘﺮ ﮐﻴﺲ ﭨﻴﻮن ﻧﻤﺒﺮ زאل ﺳﺎرאن ﻧﭙﺎﻳﻮ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﺣﺒﻴﺒﺎ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﭴﮣﮡ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻣﮍس ﺳﺎن‬ ‫ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ رﺳﻲ ﻃﻼق وﭠﻲ ﻫﻠﻲ وﺋﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﺟﻮن ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ﭘﮍﻫﻨﺪא ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ אﻫﺎ ﺷﻲِء ﻋﺎم‬ ‫ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪي‪ .‬ﺟﻬﭧ ﭘﭧ ﺷﺎدﻳﻮن ﺟﻬﭧ ﭘﭧ ﻃﻼﻗﻮن‪ ،‬ﻫﻜﮍن ﺟﺎ ﭔﺎر ﭔﻴﻦ وٽ ﭘﻠﺠﻦ ﻛﭥﻲ ﺗﻪ אوﺑﺎﻣﺎ وאﻧﮕﺮ ﭘﻲُء ۽ ﭘﭧ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺎﮘﻴﻮ ﺳﺎﮘﻴﻮ ﻧﺎﻟﻮ‪ .‬ﻛﻦ ﺟﻮ ﭘﻲُء ﮔﺬאري وﻳﻮ ﺗﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻮ ﭼﺎﭼﻲ ﺟﻮ ﭘﭧ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺎُء ﺑﻪ ﭼﺎﭼﻲ ﺟﻲ زאل‬ ‫ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺳﻮ אن ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي آﻓﺮﻳﻜﺎ אﻳﻨﺪڙ ﻫﻚ ﻧﺌﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻻِء ﺣﻴﺮت ﭘﺌﺪא ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﻮ‬ ‫دﻫﺮﻳﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ رﺳﻢ روאج ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻛﻨﻬﻦ وڻ ﭨﮡ ﻳﺎ ﺟﺎﻧﻮر ﻳﺎ ﭘﮑﻲَء ﮐﻲ ﭘﻮﭴﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺗﻪ ﻛﻮ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﭘﺎدري ﺟﻲ ور ﭼﮍﻫﮡ ﺳﺎن ﻳﻜﺪم ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﭤﻴﻮ ﭘﻮي‪ .‬وري وאﭘﺲ دﻫﺮﻳﻮ ﭤﻴﻨﺪي ﮐﻴﺲ وﻳﺮم ﺋﻲ ﻧﭥﻲ ﻟﮙﻲ‪.‬‬ ‫وري ﻛﻨﻬﻦ ﻋﺮب ﻳﺎ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ وٽ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﺳﻨﻲ‪ ،‬ﺷﻴﻌﻮ ﻳﺎ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﭤﻴﻮ ﭘﻮي‪ ،‬وري ﮀﻬﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺑﻌﺪ‬ ‫وאﭘﺲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ! ﻳﻌﻨﻲ ﮔﺬرﻳﻞ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﭤﻮري ﭤﻮري ﻋﺮﺻﻲ ﺑﻌﺪ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۽ ﻣﻮڊ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﻮِء ﻳﺎ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﭩﺎﺋﮡ‬ ‫ﻛﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺋﻲ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﻴﺌﺮ ﭴﺎﺋﻮ אن وﻗﺖ ﺳﻨﺪس ﭘﻲُء אون ﻳﺎﻧﮕﻮ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻫﻮ ۽ ﺳﻨﺪس زאل‬ ‫ﺣﺒﻴﺒﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﺌﻲ‪ .‬אون ﻳﺎﻧﮕﻮ ﻫﻚ ﻳﻮرﭘﻲَء وٽ ﺑﻮرﭼﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻫﻮ ﻳﻮرپ‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر )زﻧﺠﺒﺎر( ﭔﻴﭩﻦ‬ ‫ﺗﻲ رﻫﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻮ روﻣﻦ ﻛﺌﭥﻮﻟﻚ )ﻋﻴﺴﺎﺋﻲَء( ﻣﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ﺑﺎرכ ﺣﺴﻴﻦ אوﺑﺎﻣﺎ )آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﺻﺪر ﺟﻮ ﭘﻲُء( ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻮ ﭘﻮِء دﻫﺮﻳﻮ )‪ (ATHEIST‬ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ‪1950‬ع ﮐﺎن ‪1953‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺎﺳﻴﻨﻮ ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﻮرڊﻧﮓ אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻴﻮ‪ .‬אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﮘﻮٺ ﺟﻮ ﮀﻮﻛﺮو ﭤﻲ ﻛﺮي ﺑﻴﺤﺪ ﻫﻮﺷﻴﺎر‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﭘﺮאﮢﻲ رﻳﻜﺎرڊ ﺑﻚ )رﺟﺴﭩﺮ( ﺗﻲ אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﻫﻴﮉ ﻣﺎﺳﺘﺮ ﺟﺎ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﻻِء رﻣﺎرכ آﻫﻦ‬ ‫ﺗﻪ‪:‬‬ ‫”‪He is very keen, steady, trust worthy and friendly. Concentrates, reliable and out going‬‬ ‫ﻫﻦ אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﻓﺎرغ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ‪1954‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻲ אرڙﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻗﺒﻴﻼﺋﻲ رﺳﻤﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﻴﺰﻳﺎ‬ ‫آﺋﻮﻛﻮ )‪ (Kezia Aoko‬ﻧﺎﻟﻲ ﺧﺎﻧﺪאن ﺟﻲ ﻫﻚ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺳﺎن ﺷﺎدي ﭤﻲ ۽ ‪ 23‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫’ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻫﻮאﺋﻲ ۾ אﻋﻠﻰ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ אﺳﻜﺎﻟﺮﺷﭗ ﻣﻠﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﭧ ﺳﺎن زאل ۽ ﭘﭧ ﮐﻲ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﮀﮇي آﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻦ אﺳﻼم ﺑﻪ ﮀﮇي ڏﻧﻮ ۽ ﭘﺎڻ ﮐﻲ دﻫﺮﻳﻮ ﺳﮇאﺋﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﻨﺠﺎﻫﻴﻦ رﻳﺎﺳﺖ ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ‪ Maui‬۾ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﻼﻗﺎت ﺳﺎﮢﺲ ﮔﮇ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﻧﺴﻞ ﺟﻲ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﮀﻮﻛﺮي‬

‫אﺋﻦ ڊﻧﻬﺎم ﺳﺎ ﭤﻲ‪ 2 .‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪ 1961‬ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﭤﻲ ۽ ‪ 4‬آﮔﺴﭧ ‪1961‬ع ﺗﻲ ﮐﻴﻦ אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮﻧﺌﺮ )آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﺎڻ‬ ‫وאرو ﺻﺪر( ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬אﺋﻴﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰ زאل ﮐﻲ אﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﮔﻬﻮٽ אﮘﻲ ﺋﻲ ﺷﺎدي ﺷﺪه ۽ ﭔﻦ ﭔﺎرن ﺟﻮ ﭘﻲُء‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬אﻫﺎ ﭴﺎڻ ﮐﻴﺲ ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮِء ﭘﻴﺌﻲ‪ .‬ﭔﺎر ﭴﻤﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻧﻴﭙﺎج ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻮَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﮀﮇي ﮔﻬﺮ ۾ אﭼﻲ‬ ‫وﻳﭡﻲ ۽ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﮍس ﮐﻲ ﭘﮍﻫﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ڏﻧﻮ‪) .‬אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ( ‪1962‬ع ۾ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ وڌﻳﻚ‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﺋﻲَء ﻻِء ﻫﺎرورڊ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ دאﺧﻼ ورﺗﻲ‪ .‬ﺟﺘﺎن ﻫﻦ אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ ۾ ﻣﺎﺳﭩﺮس ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﭘﭡﻴﺎن ﻫﻦ‬ ‫ﻧﻪ آﻣﺮﻳﻜﻦ زאل ﺟﻮ ۽ ﻧﻪ אن ﻣﺎن ﭴﺎول ﭔﺎر אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮﻧﺌﺮ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ אﺋﻦ ڊﻧﻬﺎم ﻫﻮﻧﻮﻟﻮﻟﻮ ﺟﻲ ﻛﻮرٽ‬ ‫۾ אﭼﻲ ﻃﻼق ﻻِء درﺧﻮאﺳﺖ ڏﻧﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﻛﻮرٽ ۾ ﺷﻨﻮאﺋﻲَء ﺗﻲ ﺋﻲ ﻛﻮﻧﻪ آﻳﻮ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻃﻼق ﻛﻮرٽ‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ .‬אﻫﺎ ﻣﺎرچ ﺟﻲ ‪ 20‬ﺗﺎرﻳﺦ ۽ ‪1964‬ع ﺟﻮ ﺳﺎل ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﺎرورڊ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ُرﭤﻨﮉﺳﺌﻨﮉ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻣﺎﺳﺘﺮﻳﺎﮢﻲَء ﺳﺎن ﻋﺸﻖ ﻛﺮي ﭨﻲ ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ وﭠﻲ آﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭨﻴﻦ ﺷﺎديَء ﻣﺎن ﮐﻴﺲ ﭔﻪ ﭔﺎر ڊﺋﻮڊ ۽ ﻣﺎرכ ﭤﻴﺎ ﺟﻦ‬ ‫ﻣﺎن وڏو ڊﺋﻮڊ ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻞ ﺟﻲ ﺣﺎدﺛﻲ ۾ ﻣﺮي وﻳﻮ ﻧﻨﮃو ﻣﺎرכ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾ آﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﻟﮑﻴﻞ ﻧﻴﻢ آﺗﻢ ﻛﭥﺎ ﺑﻴﺤﺪ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﺟﻲ ﻫﻲَء ﭨﻲ ﺷﺎدي ﺑﻪ ﻛﺎ ﭔﻪ ﭨﻲ ﺳﺎل ﻣﺲ ﻫﻠﻲ زאل ﮔﻬﺮو ﻇﻠﻢ ﺟﺎ אﻟﺰאم ﻫﮣﻲ ﻃﻼق ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ אن‬ ‫ﺑﻌﺪ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﺟﺎﺋﻞ )‪ (jael‬ﻧﺎﻟﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺣﺒﺸﮡ ﺳﺎن ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﮐﻴﺲ ﺟﺎرج אوﺑﺎﻣﺎ ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﭘﭧ ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن ‪1965‬ع ۾ ﻣﻮﭨﮡ ﺑﻌﺪ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ وزאرت ﭨﺮאﻧﺴﭙﻮرٽ ۽ אن ﺑﻌﺪ وزאرت ﺧﺰאﻧﺎ ۾ ﺳﻴﻨﺌﺮ‬ ‫אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﺴﭧ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪1969 .‬ع ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻟﻴﮉر ﭨﺎم ﻣﺒﻮﻳﺎ )‪ (Tom Mboya‬ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﺑﻌﺪ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﺟﻮ‬ ‫زوאل ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ )ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺻﺪر( אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﺟﻲ ڏﻧﮕﻲ ﭼﺎل ﮐﻲ ﻧﻈﺮ ۾ رﮐﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫ﮐﻴﺲ ﻧﻮﻛﺮيَء ﻣﺎن ﻛﮃي ﮀﮇﻳﻮ ﭘﺮ ﮐﻴﺲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺑﻠﻴﻚ ﻟﺴﭧ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬אن دورאن ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺧﻄﺮﻧﺎכ روڊ‬ ‫ﺣﺎدﺛﻮ ﭤﻴﻮ ۽ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺳﭵﻮ ﺳﺎل ﮐﻴﺲ אﺳﭙﺘﺎل ۾ ﮔﺬאرﮢﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪1971‬ع ﺟﻲ آﺧﺮي ﻣﻬﻴﻨﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﭘﭧ )אڄ وאري آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺻﺪر( ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﻻِء ﻫﻮאﺋﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺣﺎدﺛﻲ ۾ ﻫﻚ ﭨﻨﮓ ﺑﻴﻜﺎر ﭤﻲ ﭼﻜﻲ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ ذﻛﺮ אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮﻧﺌﺮ )אڄ وאري ﺻﺪر( ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ”ڊرﻳﻤﺲ ﻓﺮאم ﻣﺎِء ﻓﺎدر“ ۾ ﺻﻔﺤﻲ ‪ 71-64‬۽ ‪ 219-212‬ﺗﻲ‬ ‫ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺮאب ۽ ﻏﺮﺑﺖ ۾ אﻫﮍي ﺗﻪ ﭰﺎﺳﻲ وﺋﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ אن ﻣﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﻗﺴﻤﺘﻲ אﻫﮍي ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﺑﻪ ﻛﺎر אﺋﻜﺴﻴﮉﻧﭧ ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭔﺌﻲ ﭨﻨﮕﻮن ﺿﺎﻳﻊ ﭤﻲ وﻳﺲ ۽ ﺟﻴﻜﺎ ﭤﻮري‬ ‫ﮔﻬﮣﻲ ﺧﺎﻧﮕﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ אﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻠﻲ وﻳﺲ‪ 46 .‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾‪ 1982 ،‬۾ ﻫﻦ ﺟﻮ ﭨﻴﻮن ﻛﺎر ﻛﺮﺋﺶ‬ ‫ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻮ ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﺳﻨﺪس אﺑﺎﮢﻲ ﮘﻮٺ ﻧﻴﺎﻧﮕﻮﻣﺎ ۾ دﻓﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮﻧﺌﺮ )آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ‪ 44‬ﻫﻴﻦ ﺻﺪر( ﺟﻲ ﻣﺎُء אﺋﻦ ڊﻧﻬﺎم ﺟﻮ אﺣﻮאل ﻛﺠﻲ ﺟﻴﻜﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ”ﻫﻮאﺋﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ“ ﺟﻲ روﺳﻲ زﺑﺎن ﺟﻲ ﻛﻼس ۾ אوﺑﺎﻣﺎ ﺳﻴﻨﺌﺮ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺷﺎديَء ﺑﻌﺪ ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ ﻃﻼق ﭤﻴﮡ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﻓﺎرﻳﻦ ﺷﺎﮔﺮد ﻟﻮﻟﻮ ﺳﻮﺋﻴﺘﻮرو ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﺳﺎن ﻫﻮ‪ 1967 .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﻓﻮﺟﻲ ﻟﻴﮉر ﺳﻬﺎرﺗﻮ ﭘﺎور ۾ آﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ وﻻﻳﺖ ۾ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﺳﭝﻨﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ورڻ ﻻِء‬ ‫ﺣﻜﻢ ﺟﺎري ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻟﻮﻟﻮ ﺳﻮﺋﻴﺘﻮرو ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زאل אﺋﻦ ڊﻧﻬﺎم ۽ אن ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﮍس ﻣﺎن ﭴﺎول ﭘﭧ אوﺑﺎﻣﺎ )אڄ وאري‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺻﺪر( ﺳﺎن ﮔﮇ ﺟﻜﺎرﺗﺎ ﺟﻲ ﻣﻴﻨﻴﭩﻨﮓ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬אن وﻗﺖ אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﻋﻤﺮ ‪ 6‬ﺳﺎل ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻮ ڏﻫﻦ‬ ‫ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻜﺎرﺗﺎ ﺟﻲ ﺑﻴﺴﻮﻛﻲ ﭘﺒﻠﻚ אﺳﻜﻮل ۽ ﺳﻴﻨﭧ ﻓﺮאﻧﺴﺰ אﺳﻜﻮل ۾ ﭘﮍﻫﻴﻮ‪1971 .‬ع ۾ אوﺑﺎﻣﺎ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻧﻲ وٽ ﻫﻮﻧﻮﻟﻮﻟﻮ )ﻫﻮאﺋﻲ ﭔﻴﭧ( ۾ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻲ אﻫﻮ ﺳﺎل آﻫﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻨﺪس ﻛﻴﻨﻴﺎ وאرو ﺳﮙﻮ ﭘﻲُء‬ ‫ﺳﺎﮢﺲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻣﻠﮡ آﻳﻮ‪ .‬ﺻﺪر אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻮﻧﺌﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﺟﻲ ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻦ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲُء ﻻِء ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫ﻫﻮﻧﻮﻟﻮﻟﻮ ﺟﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺤﻠﻲ ۾ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻧﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬אﺗﻲ ﭘﺮي ﭘﺮي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﮣﺲ ﺟﻬﮍو ﻛﻮ ﻛﺎرو‬ ‫ﺷﻴﺪي ﻧﻈﺮ ﻧﭥﻲ آﻳﻮ‪ ،‬ﻫﻮ وڌﻳﻚ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‪:‬‬

‫‪My father was black as pitch, my mother was as milk.‬‬ ‫אوﺑﺎﻣﺎ ﺟﻲ ﻣﺎُء אﺋﻦ ڊﻟﻬﺎم אوﺑﺎﻣﺎ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻِء ﻫﻮﻧﻮﻟﻮﻟﻮ אﻳﻨﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻜﺎرﺗﺎ ۾ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻫﻮאﺋﻲَء ﻣﺎن אﺋﻨﭥﺮא ﭘﺎﻻﺟﻲ ۾ ‪ Ph.D‬ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﻦ ﻓﻮڊ ﻓﺎﺋﻮﻧﮉﻳﺸﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﺟﻜﺎرﺗﺎ ۾ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﺌﻨﺴﺮ ﭤﻲ ﭘﺌﻲ ۽ ﻫﻮﻧﻮﻟﻮﻟﻮ ﻣﻮﭨﻲ آﺋﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ‪1995‬ع ۾ ﮔﺬאري وﺋﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭴﻢ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺎل ‪ 1942‬ﻫﻮ‪.‬‬ ‫אوﺑﺎﻣﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﻫﻮאﺋﻲ ۾ رﻫﮡ ﺑﻌﺪ وڌﻳﻚ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻻِء ‪1979‬ع ۾ ﻻس אﻳﻨﺠﻠﺲ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﭔﻪ ﺳﺎل رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ‪1981‬ع‬ ‫۾ ﻫﻦ ﻧﻴﻮﻳﺎرכ ﺟﻲ ﻛﻮﻟﻤﺒﻴﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ دאﺧﻼ ورﺗﻲ‪ .‬אﺗﻲ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﻋﺒﺪאﻟﺮزאق ﺷﻴﺦ ﺟﻮ ﺷﺎﻻﻣﺎر ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﻛﭙﮍن ۽ ﻛﻮڙن زﻳﻮرن ﺟﻮ دﻛﺎن ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﻮﻟﻤﺒﻴﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ אﺳﭩﻮڊﻧﭩﺲ ﺟﻮ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﻴﮍאﻛﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫אﺳﺎﻧﺠﻮ ﺟﻬﺎز ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻧﻴﻮﻳﺎرכ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ ﻟﻨﮕﺮ אﻧﺪאز ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ אﺳﺎن ﻻِء ﻋﺒﺪאﻟﺮزאق ﺷﻴﺦ ﺟﻮ ﻫﻲ دﻛﺎن‬ ‫ﺷﺎﻻﻣﺎر אوﻃﺎق ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﻳﻌﻨﻲ وﻃﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ‪ meeting place‬ﻫﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﺷﺎﻻﻣﺎر دﻛﺎن ﻫﻼﺋﻴﻨﺪڙ ﺳﻠﻴﻢ ﺷﺎه‪ ،‬ﭜﻴﮡ‬ ‫ﭘﺮوﻳﻦ‪ ،‬ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻛﻮرٽ ﺟﻮ وﻛﻴﻞ ﻋﺒﺪאﻟﻠﻄﻴﻒ אﻧﺼﺎريَء ﺟﻬﮍא ﻫﺮ وﻗﺖ ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭨﻨﮉو ﻗﻴﺼﺮ ﺟﻮ‬ ‫ﻧﻮر אﺣﻤﺪ ﻧﻈﺎﻣﺎﮢﻲ‪ ،‬ﺟﻬﮇي ﺟﻮ ﻣﻴﺮ ﻣﺒﺎرכ ﭨﺎﻟﭙﺮ ۽ ﭘﻴﺮ ﭘﺎﮘﺎري ﺟﻮ ﺳﺆٽ ﺳﻌﻴﺪ آﺑﺎد ﺟﻮ ﭘﻴﺮ ﻓﻀﻞ אﻟﺤﻖ ﺷﺎه ﺑﻪ אﺗﻲ‬ ‫ﺋﻲ وﻳﺠﻬﻮ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ אوﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻳﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ دﻓﻌﺎ אن دﻛﺎن ﺗﻲ آﻳﻮ ﻫﺠﻲ ﭘﺮ אن وﻗﺖ אﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﻳﺎرن ﻣﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﺗﻪ ﻫﻲ אوﺑﺎﻣﺎ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬אﻧﺴﺎن ﮐﻲ ﺟﻲ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻫﺠﻲ ﻫﺎ‬ ‫ﺗﻪ ﭘﻮِء ﻫﻦ ﺟﻮ ﺳﮙﻮ ﭘﻲُء ﻫﻬﮍي ﭘﭧ ﮐﻲ ﮀﻮ ﮀﮇي ڏﺋﻲ ﻫﺎ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭴﻤﮡ وﻗﺖ ﺑﻪ ﻧﻪ ڏﭠﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﭧ ﻛﻬﮍي‬ ‫ﻣﻬﺎﻧﮉي آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻮ אن ﺋﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻮﻧﻮﻟﻮﻟﻮ ۾ رﻫﻴﻮ ﭘﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻮِء ﺟﮇﻫﻦ ﭨﻨﮓ ﭜﮙﺲ‪ ،‬ﻧﻮﻛﺮي وﻳﺲ‪ ،‬دאرون ﻻِء‬ ‫ﭘﺌﺴﻮ ﻧﻪ ﻫﻮس ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ ﻛﭥﺎن ﭨﻜﻴﭧ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ ﻫﭣ ﻛﺮي ﭘﭧ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻِء ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﮐﺎن ﻫﻮאﺋﻲ آﻳﻮ ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﺧﺮאﺑﻲَء ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد‪ -‬ﻋﻮرت!‬ ‫ﭘﻬﺎﻛﺎ ۽ ﭼﻮﮢﻴﻮن ﭔﮅڻ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﮐﺎن ﺷﻮق رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﻬﺎﻛﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻛﺘﺎب ‪ Proverbs of Far East‬۽‬ ‫ﻫﻚ ﺳﻨﮅي ﻛﺘﺎب ” ُرﭠﻲ آﻫﻲ ﮔﻬﻮٽ ﺳﺎن“ אڄ ﮐﺎن وﻳﻬﻪ ﺳﺎل אڳ ﮀﭙﺠﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ‪ Proverbs of far East .‬ﻳﻌﻨﻲ ’ڏور‬ ‫אوﭜﺮ ﺟﻲ ﭘﻬﺎﻛﻦ‘ ۾ ﻣﻮن ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﺟﭙﺎن ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ )ﺟﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ وﻗﺖ وﭸﮡ ﻳﺎ رﻫﮡ ﭤﻴﻮ( ﺟﺎ‬ ‫ﭘﻬﺎﻛﺎ ڏﻧﺎ آﻫﻦ ﺳﻨﮅي ﭘﻬﺎﻛﻦ ﺟﻲ ﻛﺘﺎب ۾ ﺳﻨﮅي ۽ אڙدو ﺟﻲ ﭘﻬﺎﻛﻦ ﺟﻲ ‪ Collection‬آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﻬﺎﻛﻦ ﻣﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻋﻘﻞ ۽ ڏאﻫﭗ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي ﭤﻲ ﭘﺮ אن ﻣﻠﻚ ۽ ﻗﻮم ﺟﻲ ﻛﻠﭽﺮ‪ ،‬ﺳﻮچ ۽ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﻮي ﭤﻲ‪” ،‬ڏﻧﻮ ﭘﭧ ﮀﭩﻲ ﺟﻮ ذאت ﺟﻮ آﺳﻮدو“ ﺟﻬﮍي ﭼﻮﮢﻲ ﭜﻼ אﺳﺎن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺋﻲ ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬ﺳﺌﻴﮉن ﻳﺎ‬ ‫ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻲ ﺗﻪ ﭤﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪” .‬آﺳﻤﺎن ﺗﺎن ﻛﺮﻳﻮ‪ ،‬ﮐﺠﻲَء ۾ אﭨﻜﻴﻮ“ ﺟﻬﮍي ﭼﻮﮢﻲ ﺗﻪ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‬ ‫ﭤﻲ ﭘﺮ ”ﺷﻴﻨﻬﻦ ﻧﻪ ڏﻳﮑﻴﺎ ﺗﻪ ڏﻳﮏ ﭔﻼڙא‪ ،‬ﭼﻮر ﻧﻪ ڏﻳﮑﻴﺎ ﺗﻪ ڏﻳﮏ ﺳﻮﻧﺎرא“ ﻓﻘﻂ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺋﻲ‬ ‫ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪” .‬אڻ ڏﭠﻮ ﭼﻮر ﭘﻲُء ﺑﺮאﺑﺮ“ ﻳﺎ ”ﺗﻜﮍ ﻛﻢ ﺷﻴﻄﺎن ﺟﻮ“ ﭜﻞ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ۾ ﻋﺎم ﻫﺠﻲ ﭘﺮ‬ ‫”ﭴﻨﮕﻬﻮن ﻳﺎرن ﻫﭣ ۾‪ ،‬ﻫﻠﻲ آﻫﻲ ﮔﻤﺒﭧ ﮔﻬﻤﮡ“ ﻳﺎ ”ﻛﺎڏي ﻣﻨﻬﻦ ﻣﺮﻳﻢ ﺟﻮ ﻛﺎڏي אﻟﻬﻴﺎر“ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﺋﻲ‬ ‫ﭘﻬﺎﻛﺎ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﻫﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻬﺎﻛﺎ‪ ،‬ﭼﻮﮢﻴﻮن ﻳﺎ ﻣﺜﺎل ﭔﮅאﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫אﻧﻬﻦ ۾ ﻛﻲ ﺗﻪ אﻫﮍא آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﺮ ڏور אوﭜﺮ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۽ ﻳﻮرپ ۾ ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﻳﺎ ﭤﻮري‬ ‫ﮔﻬﮣﻲ ﭰﻴﺮﭰﺎر ﺳﺎن אﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﻛﻲ ﺑﻨﻬﻪ אﻫﮍא آﻫﻦ ﺟﻦ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﻳﺎ ﻛﻠﭽﺮ ﺳﺎن آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻃﻮر‪ ،‬אﺳﺎن وٽ ﻳﺎ ﻳﻮرپ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﭘﻬﺎﻛﺎ ۽ ﭼﻮﮢﻴﻮن ﻋﻮرت ﺧﻼف ﺿﺮور آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﺒﺐ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ אﻫﻲ ﭘﻬﺎﻛﺎ ﭠﺎﻫﮡ وאرא ﻣﺮد ﺣﻀﺮאت آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﭙﺎن ۾ אن ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﭘﻬﺎﻛﺎ ﻫﻴﻜﺎﻧﺪא ﮔﻬﮣﺎ آﻫﻦ ﺟﻮ אﺗﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻋﻮرت ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﻮﭼﮍي ﻣﺎر ۽ ﭰِﭧ ﻟﻌﻨﺖ ﻫﻴﭟ ﮔﻬﮣﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﻲ‪ :‬ﻧﺎﻧﮓ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻋﻮرت ﮐﺎن ﺧﺒﺮدאر رﻫﺠﻲ‪ .‬ﺟﭙﺎﻧﻴﻦ‬ ‫ﻻِء ﻧﭝﺎﮘﻲ ﺑﻪ ﻋﻮرت ﺗﻪ ﺑﻴﻮﻗﻮف ۽ ﺧﻮﻓﻨﺎכ ﺷﻲِء ﺑﻪ ﻋﻮرت! ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن وٽ ﻋﻮرت ﻻِء ﻫﻚ ﭼﻮﮢﻲ ﻋﺎم آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻋﻮرت ﺟﻮ ﻋﻘﻞ ڏאﺋﻲ ﮐﮍيَء ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ ....‬ﺳﻮ ﺑﻪ ﻫﻠﻨﺪي ﻛﺮﻳﻮ ﭘﻮي‪ .‬אن ۾ ﺗﻪ ﻛﺎ אﻫﮍي ﺣﻘﻴﻘﺖ آﻫﻲ ﺋﻲ ﻛﺎﻧﻪ‪ .‬אن‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭘﻮﻳﺎن ﻛﻬﮍو ﺳﺎﺋﻨﺴﻲ ﻳﺎ ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ دﻟﻴﻞ آﻫﻲ ﺟﻮ אن ﮐﻲ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ؟ אن ﭘﻮﻳﺎن ﻓﻘﻂ אﻫﻮ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ אﺳﺎن‬ ‫ﺟﻲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ‪ Male Dominated‬آﻫﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه אن ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﭘﻬﺎﻛﺎ ﭠﺎﻫﮡ وאرא‪ ،‬ﻟﮑﮡ وאرא ۽ ﮀﭙﮡ وאرא ﺳﭛ ﻣﺮد‬ ‫ﺣﻀﺮאت آﻫﻦ ۽ ﺟﭙﺎن ﺟﻲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﺗﻪ אﭸﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﻣﺮدאﻧﻲ ﻃﺎﻗﺖ وאري آﻫﻲ ﺗﻪ אﺗﻲ ﻋﻮرت ﮐﻲ אﭸﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ‬ ‫ذﻟﻴﻞ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭼﻲ‪” :‬ﺷﺎدي ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻲ زאل ﮐﻲ درﺳﺖ ﻛﺠﻲ“‪ .‬ﻳﺎ ”ﮔﻬﺮ ﺻﺎف رﮐﮡ وאرﻳﻮن زאﻟﻮن‬ ‫دوزخ ﮐﺎن ﺑﭽﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن“‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ ۽ ﺟﻨﺖ ۾ وﭸﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺟﻨﺖ ۾ رﮘﻮ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﻣﺮد وﻳﻨﺪא‪،‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ‪ -‬ﺟﻴﻜﻲ ﺷﺮאب ﺑﻪ ﭘﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﺳﺎﻫﻴﮍﻳﻮن ﺑﻪ رﮐﻦ‪ .‬ﻳﺎ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﭘﻬﺎﻛﻮ آﻫﻲ ”ﻋﻮرت אﻫﺎ وﻓﺎدאر ﺟﻴﻜﺎ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﺎﮘﻲ‬ ‫ﻣﮍس ﺟﻮ אﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮي“‪ .‬ﻳﺎ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﭘﻬﺎﻛﻮ ﻳﺎد אﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪” .‬ﻋﻮرت ﺗﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﭜﺮوﺳﻮ ﻧﻪ ﻛﺠﻲ‪ ،‬ﭜﻠﻲ‬ ‫ﮐﮣﻲ ﻫﻦ ﺳﺖ ﭘﭧ ﭴﮣﻲ ڏﻧﺎ ﻫﺠﻦ“‪ .‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫אﻫﻮ ﺋﻲ ﺣﺎل ﻫﺘﻲ ﺟﻲ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮي ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ُאﻫﻮ ﻛﻬﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻋﻮرت ﺟﻲ ﺧﻼف‬ ‫ﭘﻬﺎﻛﺎ ﻧﻪ ﻫﺠﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﭘﻬﺎﻛﺎ ﻋﻮرت ﮐﻲ ذﻟﻴﻞ ۽ ﻧﻴﭻ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮڻ ﻻِء ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺳﭻ ﺗﻪ אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺎڻ‬ ‫ﻣﮍﻳﺌﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺳﮅאرو אﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﺳﭵﻲ دﻧﻴﺎ ﻫﻚ ﮔﻠﻮﺑﻞ ﮘﻮٺ ﭤﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﺳﺘﺮ وאري ڏﻫﻲ ﻳﺎ אن‬ ‫ﮐﺎن אڳ وאرن ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﺟﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ ﺗﻮڙي אوﻟﻬﻪ ﻛﻨﺎري وאرن ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ אﭼﮡ‬ ‫ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﺣﺎل ڏﺳﻲ אﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻨﮅ ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﺎ ﻧﻈﺎرא ﻳﺎد אﻳﻨﺪא‬ ‫ﻫﺌﺎ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻋﻮرت ﺟﻮ ﻗﺪر ﻫﻚ ﮔﮇه ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﭧ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﭤﻲ ۽ אن ﺑﺎﺑﺖ ﻃﻨﺰ ﻃﻮر ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﺮد ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﭘﮁﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ”ﺗﻮﻫﺎن ﮔﺎه ﺟﻮن ﻫﻴﮇﻳﻮن وڏﻳﻮن ﭜﺮﻳﻮن ﻳﺎ ﭔﻪ ﭔﻪ ﭨﻲ ﭨﻲ ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﺎ ﻣﭩﻜﺎ ﻋﻮرﺗﻦ‬ ‫ﮐﺎن ﮐﮣﺎﺋﮡ ﺑﺪرאن ﻫﻚ ﮔﺎڏو )‪ (Wheel Borrow‬ﮀﻮ ﻧﭥﺎ رﮐﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ אﻳﮇو وزن آﺳﺎﻧﻲَء ﺳﺎن ڍوﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮ“‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ אﻫﺎ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ وאري ۾ ﻧﻪ آﺋﻲ ۽ دﻟﻴﻞ ڏﻧﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﮔﺎڏي )رﻳﮍﻫﻲ( ۾ ﻛﮇﻫﻦ ﭰﻴﭥﻮ ﺧﺮאب ﭤﻴﻮ ﭘﻮي ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ אن ﺟﻲ ﺑﻴﺌﺮﻧﮓ‬ ‫ﺑﺪﻻﺋﮣﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ ﻳﻌﻨﻲ אن ۾ ﺧﺮچ ﺋﻲ ﺧﺮچ آﻫﻲ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻣﺮد ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻗﻮت ﺗﻮڙي אﺧﻼق ۾ ﭘﺎڻ ﮐﻲ وڏي وٿ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ אﮘﻴﺎن ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﻮرت ﭔﻬﺎري‬ ‫ﻳﺎ ﮀﻨﻞ ﭼﺌﻤﭙﻞ ﻣﺜﺎل آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ۽ ﻋﺎم ﭘﻬﺎﻛﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﻋﻮرت ﻣﺮد ﭤﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻲ“‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮد ﭜﻠﻲ‬ ‫ﻛﺎﻫﻞ‪ ،‬ﺳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺪאﺧﻼق ۽ ﻛﻤﻴﻨﻮ ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻮ ﻫﻚ אﻫﮍو ﭘﻴﺮ ﻣﺮﺷﺪ ۽ אﻫﻢ ﻣﺨﻠﻮق آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﺮאﺑﺮي ﻋﻮرت‬ ‫ﻛﺮي ﺋﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﻳﺎد ﭤﺎ אﭼﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﻋﺎم ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﮐﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻧﭥﻮ ﭤﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﻣﻮن‬ ‫وאﻧﮕﺮ ﺟﭙﺎﻧﻴﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﮔﻬﮣﻮ وﻗﺖ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ אن ﮐﺎن ﭘﮁﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ؛ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﻋﻮرت ﺟﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﻌﺎﺷﺮي ۾‪-‬‬ ‫ﺧﺎص ﻛﺮي אڌ ﺻﺪي אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮀﺎ ﺣﺎﻟﺖ رﻫﻲ آﻫﻲ؟ אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ‪1950‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﭙﺎﻧﻲ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻗﺪرﺗﻲ ﭼﺸﻤﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺎﮢﻲَء ۾ وﻫﻨﺠﮡ ﺟﻲ אﺟﺎزت ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ אﻳﮇو ﭘﻠﻴﺪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﺎכ ﻓﻮﺟﻲ ﻳﺎﻣﺎ )ﺟﺒﻞ(‬ ‫ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﺟﻲ ﻣﻮﻛﻞ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻫﻲ ﺷﻴﺪي ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ אڳ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ אﺣﺴﺎس‬ ‫ﺳﻨﺪن ﭘﻬﺎﻛﻦ ﻣﺎن ﺋﻲ ﭘﺌﺠﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭼﻲ‪:‬‬ ‫”אﻫﮍي ﻋﻮرت ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ ﻛﺠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﭘﻴﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﺎن وڏא ﻫﺠﻦ‪ .،‬אﻫﮍي ﺋﻲ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﭘﻬﺎﻛﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﻲ وאت ﻧﺎﻫﻲ‬

‫‪ ‬ڏאڙﻫﻲَء وאرو وאت ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻛﻮڙ ﻧﭥﻮ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ‪) .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮد ﺋﻲ ﺳﭽﺎ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﻛﻬﮍي ﻋﻮرت ﮐﻲ‬ ‫ڏאڙﻫﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ(‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﺮد ﻫﻚ ﮐﺎن وڌﻳﻚ زאﻟﻮن رﮐﻨﺪא ﻳﺎ ﻫﻚ زאل ﮀﮇي ﭔﻲ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﻨﺪא وﺗﻦ ۽ אن ﻛﻢ ﮐﻲ‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮڻ ﻻِء‪ ،‬ﻳﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﮐﻴﻦ ﻛﻮﺑﻪ אن ﺑﺎﺑﺖ ﻧﻪ ﭨﻮﻛﻲ‪ ،‬ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﭘﻬﺎﻛﺎ ﭠﺎﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺜﺎل ﻃﻮر‪:‬‬ ‫‪ ‬ﻓﻘﻂ ﻫﻚ زאل رﮐﮡ ﻫﻚ אک ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺮאﺑﺮ آﻫﻲ‪) .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻬﺘﺮ زﻧﺪﮔﻲَء ﻻِء‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ ڏﺳﮡ ﻻِء ﻫﻚ ﮐﺎن وڌﻳﻚ‬ ‫زאﻟﻮن ﺿﺮوري آﻫﻦ(‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻫﻚ زאل وאرو ﻓﻘﻂ אﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﺋﻲ ﺳﺮدאر ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺮد ﻏﻴﺮ ﺷﺎدي ﺷﺪه آﻫﻦ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﺧﺮאب زאل ﮐﻲ ﺳﺰא ڏﻳﮡ ﻻِء ﺑﻬﺘﺮ ﻃﺮﻳﻘﻮ ﻧﺌﻴﻦ زאل ﮐﻲ آﮢﮡ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪ ‬אﻫﻲ ﻣﺮد ﺟﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﻫﻜﮍي زאل آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﮍس ﻛﻤﺰور ﭤﻴﻮ ﭘﻮي‪) .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺮ ﻣﺮد ﻻِء ﭔﻪ‬ ‫ﭨﻲ زאﻟﻮن رﮐﮡ ﺿﺮوري آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻚ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﭔﻲ ﻣﺮد ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﭼﺎﻛﺮي ۽ رڌ ﭘﭽﺎُء وﻏﻴﺮه ﻛﺮي(‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻋﻮرت ﺑﻨﺎ ﻣﮍس ﺟﻲ ”ﭔﺞ ﺑﻨﺎ ﭔﻨﻲ“ آﻫﻲ‬

‫‪‬‬

‫ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﺎ ﮀﻮﻛﺮي ﺷﺎدي ﮐﺎن אﻧﻜﺎر ﭤﻲ ﻛﺮي ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﮀﺎﺗﻴﻦ ڍرﻛﮡ ﺟﻮ אﻧﺘﻈﺎر ﻛﺮ‪.‬‬

‫ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻣﻮﭼﮍو ﻣﺎر ﻛﺮڻ ۽ אن ﮐﻲ ‪ justify‬ﻛﺮڻ ﻻِء ﭘﮡ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﭘﻬﺎﻛﺎ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زאل ﮐﻲ وאﻗﻌﻲ ﭘﻴﺎر ﻛﺮﻳﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﺎر ﺑﻪ ڏﻳﻨﺪא ﻛﺮﻳﻮ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ڏﻧﮕﻲ زאل ﻣﻮﭼﮍي ﺳﺎن ﺋﻲ ﻛﻨﭩﺮول ۾ رﻫﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﺧﻮﺑﺼﻮرت زאل ﮔﻬﺮ ۾ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن ﺋﻲ آﮢﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﺳﺴﺖ ﻋﻮرت ﭼﻮﻧﮉي )ﭰﭩﻲَء ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉي ﻳﺎ אﻧﺎج ﺟﻲ ﻛﭩﺎﺋﻲ( ﺟﻲ ﻣﻮﺳﻢ ۾ ﺋﻲ ﭘﻴﭧ ﺳﺎن ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺧﻼف ﭘﻬﺎﻛﻦ ﮐﻲ ﮀﮇي ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﭘﻬﺎﻛﺎ ڏﺳﻮن ﭤﺎ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ڏﻳﻨﭝﻮ ڏﻳﻨﭝﻮَء ﮐﻲ ﻧﭥﻮ ڏﻧﮕﻲ‬

‫)ﻫﻚ אﻧﺴﺎن ﭔﺌﻲ אﻧﺴﺎن ﮐﻲ ﺋﻲ ﻧﻘﺼﺎن رﺳﺎﺋﻲ ﭤﻮ(‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ﮔﮇﻫﻪ ﮐﻲ ﺳﻮﻧﭩﻲ ﻫﮣﮡ ﺳﺎن ﻫﻮ ’ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ‘ ﭼﻮي ﭤﻮ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﻛﻮﺋﺎ ﻣﺎر אﻫﻮ ﻧﭥﻮ ڏﺳﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ۾ ڏوﻫﺎري ﻳﺎ ﻣﻌﺼﻮم ﻛﻮﺋﻮ ﭰﺎﺳﻨﺪو‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﭔﮇﻧﺪڙ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﺿﺮورت‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﭰﮇﻳﻦ ﭨﻨﮕﻦ وאري ﮐﻲ زرאف ﺟﻲ ﺷﻜﺎر ﻻِء ﻧﻜﺮڻ ﻧﻪ ﮐﭙﻲ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻲ ﻣﭥﺎن ﮐﮣﻲ ﻛﻴﺘﺮو ﺑﻪ ﻣﻴﻨﻬﻦ ﭘﻮي ﺗﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﻛﻴﻠﻮ ﭘﻮﮐﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﭘﻴﺮيَء ۾ ﻏﺮﻳﺐ ﭤﻴﮡ ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻮאﻧﻲَء ۾ رﻫﺠﻲ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻧﻮن ۽ ڏﻫﻦ ۾ ﻛﻮ وڏو ﻓﺮق ﺗﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ )אﻫﻮ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻲ ۾ ﮔﻬﭧ ﻓﺮق ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ אﺳﻴﻦ‬ ‫ﭼﻮﻧﺪא آﻫﻴﻮن ﺗﻪ אوﮢﻬﻴﻦ وﻳﻬﻴﻦ ﺟﻮ ﻓﺮق آﻫﻲ‪(.‬‬ ‫‪ ‬ﻫﻚ آﮜﺮ ﺳﺎن ﺟﺆن ﻣﺎرڻ ﻣﺤﺎل آﻫﻲ‪) .‬ﺟﻴﺌﻦ ﭼﻮﻧﺪא آﻫﻴﻮن ﺗﻪ ﺗﺎڙي ﭔﻦ ﻫﭥﻦ ﺳﺎن ﺋﻲ وﭴﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﺆن ﺑﻪ ﭔﻦ ﻧﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ وچ۾ ﮀﻴﭝﺎﭨﻲ ﻣﺎري ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻲ‪(.‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻛﻜﮍﻳﻦ ﺟﻲ ِﭘﭩﻦ ﺗﻲ ﻋﻘﺎب ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻧﭥﺎ ﭤﻴﻦ‪.‬‬

‫)אن ﻗﺴﻢ ﺟﻲ אﺳﺎن وٽ ﻫﻚ ﭼﻮﮢﻲ ﻋﺎم آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﮘﺠﻬﻦ ﺟﻲ ِﭘﭩﻦ ﺗﻲ ﻛﮇﻫﻦ ڍور ﻣﺌﺎ؟“(‬ ‫‪‬‬

‫ﺟﻴﻜﻮ ﺳ َ‬ ‫ﺎن ﺟﺎ ﺳﮛ ﮐﺎﺋﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬אﻫﻮ ﻛﺎري رﻧﮓ ﺟﻲ ڍﮘﻲَء ﮐﺎن ﺑﻪ ﭘﻴﻮ ڊﭴﻨﺪو‪.‬‬

‫‪‬‬

‫אﻫﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ وڏو ﺑﻴﻮﻗﻮف آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ رڍ ﭔﻴﻮ دﻓﻌﻮ ﭜﭵﻲ وﭸﻲ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﺟﻨﻬﻦ ﻛﻮرٽ ﺟﺎ ﺟﺞ ﺑﺎز ﻫﺠﻦ אﺗﻲ ﻛﻬﮍي ﺟﻬﺮﻛﻲ ﺑﺎﻋﺰت َﺑﺮي ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪي‪.‬‬

‫آﺧﺮ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﻋﻮرت ﺑﺎﺑﺖ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﭘﻬﺎﻛﺎ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻋﻮرت ۽ آﺳﻤﺎن ﮐﻲ אڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﻋﻮرت ﻣﻜﺌﻲ ﺟﻮ ﺳﻨﮓ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﭹﺎﮢﮡ ﻻِء ﻓﻘﻂ ﮐﻠﻮن ﻻﻫﮡ ﻛﺎﻓﻲ آﻫﻦ‪.‬‬

‫‪ ‬ﻋﻮرت ﭘﺎﮀﻲ وאﻧﮕﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن وڃ ﺗﻪ ﻫﻮَء אﮘﻴﺎن وڌﻧﺪي وﻳﻨﺪي‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﮀﮇي ڏي ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن‬ ‫ﭘﭡﻴﺎن אﻳﻨﺪي‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻋﻮرت ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ﻓﻘﻂ ﺳﻨﺪس ﮀﺎﺗﻴﻮن ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﭔﻪ ﭤﮡ ﺗﻪ ﭔﻜﺮيَء ﮐﻲ ﺑﻪ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﺧﺎﻟﻲ ﮔﻬﺮ ﮐﺎن ﺧﺮאب ﻋﻮرت ﺑﻪ ﭼﮝﻲ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﻋﻮرت ﮔﭥﻲ ﻣﺜﺎل آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ אوڍڻ ﺳﺎن ﭼﻚ ﭤﺎ ﻟﮙﻦ ۽ ﻻﻫﮡ ﺳﺎن ﺳﻲُء ﭤﻮ ﭘﻮي‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﭔﺎر ﻻِء ﺑﻲ ﺻﺒﺮא آﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﮘﻮرﻫﺎري زאل ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮﻳﻮ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﺟﻬﻴﮍאﻟﻮ زאل ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﺞ ﺟﻲ ﮔﺮﻣﻲَء ۾ وﭸﻲ ﺳﻤﻬﺠﻲ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ﻋﻮرت ﻫﺮ ﺧﺮאﺑﻲَء ﺟﻲ ﭘﺎڙ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﻧﻘﺼﺎن ﮐﺎن אﺳﺎﻧﮑﻲ ﻓﻘﻂ אﺳﺎﻧﺠﻮ روح ﺑﭽﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ﺟﺎ دﻛﺎن‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ אڄ ﺟﻲ دور ۾ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺳﺎن ﮔﮇ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﻣﺎڊرن ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎﻧﮑﻲ‬ ‫ﺟﭙﺎﻧﻲ ۽ ﺟﺮﻣﻦ ﻛﺎرون ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ۽ ﭨﻲ وي ﭼﺌﻨﻞ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ۾ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻲ ﻃﻮر ﺳﭵﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮔﻬﻮﭨﻜﻲ ۽ ﺟﻴﻜﺐ آﺑﺎد ﻟﮙﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫وري ﺑﻪ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ אﺗﺮאﻫﺎن ﻣﻠﻚ ﻣﺼﺮ‪ ،‬ﻟﺒﻴﺎ‪ ،‬ﭨﻴﻮﻧﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬آﻟﺠﻴﺮﻳﺎ ۽ ﻣﻮرאﻛﻮ‪ ،‬אﻫﻲ ﭜﻮﻧﭻ )ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ( ﺳﻤﻨﮉ وאرא ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﻳﻮرپ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ۽ ﺗﻴﻞ ۽ ﭨﻮﺋﺮزم ﻛﺮي אﻣﻴﺮ ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﺻﺤﺮא رڻ ﭘﭧ ﮐﺎن ﻫﻴﭟ وאرو ﺳﭵﻮ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ אڄ ﺑﻪ ﻫﻴﮣﻦ ﺣﺎﻟﻦ ۾ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻫﻴﭟ ﭘﻮﮀﮍ وאرو ﻣﻠﻚ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬אن ﮐﻲ‬ ‫אﺳﺎن ﻫﻨﻦ ۾ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﭥﺎ ﻛﺮﻳﻮن‪ ،‬ﺟﻮ אﻫﻮ ﻣﻠﻚ אڄ ﺑﻪ ﮔﻮرن אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ آﻫﻲ ۽ אﻫﻮ ﭔﻴﻮ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﭔﻴﺎ ﻣﻠﻚ אﺋﻨﮕﻮﻻ ۽ ﻧﻤﻴﺒﻴﺎ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ زﺋﻤﺒﻴﺎ ۽ ﻣﻼوي‪ ،‬ﺑﺮﻧﮉي ۽ روאﻧﮉא ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﭼﺎڊ ۽ ﺑﺮﻛﺎﻧﻮ ﻓﺎﺳﻮ‪ ....‬ﻛﺮﭘﺶ‪،‬‬ ‫ﭼﻮري‪ ،‬ﭠﮙﻲ‪ ،‬ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻴﺖ‪ ،‬ﺑﺪאﻣﻨﻲ ﺟﺎم آﻫﻲ‪ .‬אﻫﻲ ﻧﺎﺳﻮر אﺳﺎن ﺟﻲ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻲ ﻛﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﭙﺎن‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻛﻮﻳﺖ‪ ،‬ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺑﻪ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺑﺮאﺑﺮي ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﭔﻴﺎ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻛﻮرﻳﺎ‪ ،‬ﻓﻠﭙﻴﻦ‪ ،‬ﭤﺎﺋﻠﻨﮉ‪ ،‬دﺑﺌﻲ‪ ،‬אﻳﺮאن ۽ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻬﮍא אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻓﺎﻟﻮ ﻛﻦ ﭘﻴﺎ‪.‬‬ ‫אﺳﺎن ﻫﺘﻲ ﻓﻘﻂ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬אﻳﺮאن ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ وאﭘﺎر ﻫﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ وאﭘﺎر وڙي‪ ،‬ﻧﻮﻛﺮي ۽‬ ‫ﭘﻮرﻫﺌﻲ ﻻِء وﻳﺎ ﭤﻲ ۽ ُאﺗﺎن ﻟﻮﻧﮓ‪ ،‬ﭼﺎﻧﻬﻪ ۽ ﺷﻴﺪي ﻏﻼم אﺳﺎن وٽ ﭘﻬﺘﺎ ﭤﻲ ۽ ﺟﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﭔﻮﻟﻲ ۽ ﻛﻠﭽﺮ ﺗﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﭔﺌﻲ ﺟﻮ אﺛﺮ رﻫﻴﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻮ ﻣﭥﺎن ﮐﺎن ﺟﺎﺋﺰو وﭠﺒﻮ ﺗﻪ אﭤﻮﭘﻴﺎ ۽ ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ﮐﺎن ﺷﺮوع‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﭤﻮﭘﻴﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ אﺋﺒﻴﺴﻴﻨﻴﺎ ﺑﻪ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ ۽ ﻋﺮﺑﻲ زﺑﺎن ۾ ﺣﺒﺶ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‬ ‫’زﻧﺠﺒﺎر‘ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ ۽ אﭸﺎن ﺑﻪ ﻋﺮب אن ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺣﺒﺶ )אﭤﻮﭘﻴﺎ( درאﺻﻞ ﺑﺤﺮ אﺣﻤﺮ )ﮘﺎڙﻫﻲ ﺳﻤﻨﮉ( ﺟﻮ ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﻃﺮف ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺣﺒﺶ آﻫﻲ‪ .‬ﺣﻀﻮر ﷺ ﺟﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺣﺒﺶ وڏو אﻣﻴﺮ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻳﻤﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻜﻲ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭔﻴﮍﻳﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻫﺠﺮت ﻛﺮي ﺣﺒﺶ ﭘﻬﺘﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺣﻀﺮت ﺑﻼل ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻮ ﮔﻬﮣﻮ وאﺳﻄﻮ ﺣﺒﺶ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ אن وﻗﺖ ﺣﺒﺸﻲ‬ ‫ﺳﮇﺑﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻮڊאن‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺷﻴﺪي ﭘﻬﺘﺎ ﺗﻪ אﻫﻲ ﭘﮡ ﺣﺒﺸﻲ ﺳﮇﺟﮡ‬ ‫ﻟﮙﺎ‪ ،‬ﺟﻮ אﻫﻲ ﺳﭛ ﺣﺒﺶ ﮐﺎن ﭤﻴﻨﺪא ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﭘﻬﺘﺎ ﭤﻲ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺣﺒﺶ ﺟﻮ ﺳﮇﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻼﻳﺎ )אڄ‬ ‫وאري ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ( ۾ آﮘﺎﭨﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻫﺮ ﻫﻚ ڌאرﻳﻮن ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻨﮕﺎل وאري ﻛﻨﺎري ﮐﺎن ﭤﻴﻨﺪو אﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ ﭤﻲ ۽ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ‬ ‫ﺧﻠﻴﺞ ﺑﻨﮕﺎل وאرو ﻛﻨﺎرو ڏﻳﺌﻲ ﻣﻼﻳﺎ ﭘﻬﺘﺎ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﺌﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ ﺳﮇﻳﻮ ﭘﺮ‬ ‫ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﺑﻪ‬ ‫ِ‬ ‫ﺷﻜﻞ ﺟﺎ ﮔﻮرא ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﮐﻴﻦ אﮀﻮ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ )ﭘﻮﺗﻴﺢ ﺑﻨﮕﺎﻟﻲ( ﺳﮇﻳﻮ‪ .‬ﺳﻮ אﻫﮍي ﻃﺮح אﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﻫﺮ آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻻِء‬ ‫”ﺣﺒﺸﻲ“ ﻟﻔﻆ אﺳﺘﻌﻤﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אڄ אن ﺣﺒﺶ ﻣﻠﻚ )אﭤﻮﭘﻴﺎ( ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﭛ ﮐﺎن ﺧﺮאب آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ אﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ ﺳﮇﻳﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ۾ ﺑﻪ ﺳﺨﺖ ﺑﺪאﻣﻨﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻤﻦ وאﻧﮕﺮ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ אﻏﻮאﻛﺎري ﻟﮙﻲ‬ ‫ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻴﭟ ﻣﻼوي‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬ﺳﻮאزي ﻟﺌﻨﮉ ۾ ﺑﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺣﺎل آﻫﻲ‪ .‬وري ﺑﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ אﻧﻬﻦ ۾ ﺑﻬﺘﺮ‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻦ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ رאڄ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﻲ ﭨﺌﻲ ﻣﻠﻚ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري آﻫﻦ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻫﻮ‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻮ ”אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ“ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ ۽ ﺳﭵﻮ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺳﻠﺠﻬﻴﻞ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺳﺘﻴﺎﻧﺎس ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺮאب ﻛﺮي رﮐﻲ آﻫﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي ﺑﭽﻴﻮ وﭸﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ آﻫﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﻳﻮرﭘﻲ ﻳﺎ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﮐﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻮ ﺷﻮق ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ رخ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﭘﻮِء אﺗﺎن ﻛﻮ אڌ‪ ،‬ﻫﻚ ﻓﺎرﻳﻨﺮ‬ ‫ﭜﺮ وאري آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺑﻪ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺳﭛ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺗﻪ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫אﺳﻼم آﺑﺎد ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺌﻮن آﺑﺎد ﭤﻴﻞ ﺷﻬﺮ‪ .‬ﭘﻮِء אﺳﻼم آﺑﺎد ﮐﮣﻲ אڌ ﺻﺪي אڳ ﭠﻬﻴﻮ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻫﻚ ﺻﺪي אڳ ﭠﻬﻴﻮ‪ .‬ﭘﺮ אن ﺟﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ۽ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن وאرو ﭠﭩﻮ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ وﺟﻮد ﮐﺎن ﺑﻪ ﺻﺪﻳﻮن אڳ ﭠﭩﻮ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻮن ﺳﺮﺣﺪون ﭠﻬﮡ ۽ ﻣﭥﺲ אﻫﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻮڻ ﮐﺎن ﺻﺪﻳﻮن ﭘﺮאﮢﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‪ ،‬אﻳﺮאن )ﺟﻴﻜﻮ אن وﻗﺖ‬ ‫ﭘﺮﺷﻴﺎ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ( ۽ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﺳﻮدאﮔﺮ ﭼﺆﻣﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻦ ﺟﻮ ﻓﺎﺋﺪو وﭠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ڌאﺋﻮن )ﭔﻴﮍﻳﻦ ﺑﺘﻴﻠﻦ( ﺳﺎن אﭼﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن‬ ‫ﻧﻜﺮﻧﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אڄ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺻﺪﻳﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺳﭵﻲ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭘﺌﺴﻲ ڏوﻛﮍ‪ ،‬ﻋﻤﺎرﺗﻦ‪،‬‬ ‫وﮢﺞ وאﭘﺎر‪ ،‬ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ۽ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲَء ۾ אول ﻧﻤﺒﺮ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ دאرאﻟﺴﻼم ﺟﻬﮍن ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﺳﺎن ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮِء‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﻮِء אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ رאڄ ۾ ﺟﮇﻫﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﮐﻲ رﻳﻞ رﺳﺘﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻼﻳﻮ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ אن وﻗﺖ ﻳﻌﻨﻲ ‪1900‬ع ۾ אڄ وאري ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ وאري ﻫﻨﮅ ﺗﻲ رﻳﻠﻮي ڊﭘﻮ ۽ ﭔﻪ ﭨﻲ ﮔﻮدאم ۽ ﻣﺰدورن ۽ آﻓﻴﺴﺮن ﻻِء‬ ‫ﭼﺎر ﮔﻬﺮ ﭠﻬﺮאﺋﻲ ’ﻧﺌﺮوﺑﻲ‘ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺳﭡﻲ آب ﻫﻮא‪ ،‬ﻣﭡﻲ ﭘﺎﮢﻲ ۽ رﻳﻠﻮي אﺳﭩﻴﺸﻦ ﻛﺮي ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﻚ ﺳﺌﻮ‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ۾ ڏﮐﮡ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ۽ ﻣﺎڊرن ﺷﻬﺮ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﮔﺎدي ﺟﻮ ﻫﻨﮅ ﻫﺠﮡ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺑﻴﻦ אﻻﻗﻮאﻣﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻴﺮوﺑﻲ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ אڄ ﺑﻪ אﻫﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אڄ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﭘﺮ אوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﻫﻢ ۽‬ ‫وڏو ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻣﺎن אﭼﻲ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وאﻧﮕﺮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪1968‬ع ۽ ‪1973‬ع ﺟﻲ وچ ۾ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۽ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ‪ :‬زﻧﺠﺒﺎر‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم‪ ،‬ﻻرﻳﻨﺰو ﻣﺎرﻛﺲ‬ ‫)ﺟﻴﻜﻮ אﭴﻜﻠﻬﻪ ﻣﻮﭘﻮﺗﻮ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ(‪ ،‬ﺑﻴﺮא وﻏﻴﺮه ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ אﭼﮡ ﭤﻴﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﺌﻴﺰ ﻛﺌﻨﺎل ﺑﻨﺪ ﻫﻮ‪ ،‬אن ﻛﺮي ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻬﺎز ﺗﻲ ﺑﺪﻟﻲ ﭤﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ אﻫﻮ ﺟﻬﺎز ﻫﺘﺎن ﺿﺮور ﻟﻨﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻛﺎرﮔﻮ ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد אﺳﺎن ﮐﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻻِء ﺗﻴﻞ‬ ‫ﭘﺎﮢﻲ ۽ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻋﻤﻠﻲ ﻻِء رאﺷﻦ وﭠﮡ ﻻِء ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭔﻪ ﺗﺮﺳﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ אﻧﮉﻳﻦ ۽ ﻣﺴﻠﻤﺎن دﻛﺎﻧﺪאر ﻫﺠﮡ ﻛﺮي‬ ‫אﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﺮ ﺷﻲِء ﻣﺮچ ﻣﺴﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺣﻼل ﮔﻮﺷﺖ ﻣﻠﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻣﺮﻣﺖ ﻻِء ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אﻫﮍو ﻛﻮ ﺳﭡﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻮ ﺟﻬﮍو ﺟﭙﺎن ﻳﺎ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﻧﻈﺮ آﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﺗﻨﻬﻦ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ وري ﺑﻪ ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ۽ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ‬ ‫ﻣﺮﻣﺖ ﻻِء ﺑﻪ ﻫﻔﺘﻮ ڏﻳﮃ ﻟﮙﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻛﻢ ﭤﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﺑﺎﻗﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﺎ ڏﻫﻪ ﭘﻨﺪرﻫﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮔﺬאري ﻳﻮرپ ﻳﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۾ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎﺳﻴﻦ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﭙﺎن ﭼﻴﻦ ﻳﺎ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﻣﺎن ﭤﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﭽﺒﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻋﺠﻴﺐ אﺣﺴﺎس ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي آدم ﺷﻤﺎري ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن‪.‬‬ ‫ﮀﺎ ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﻣﻴﮍ ۽ ﮔﺎڏﻳﻦ ﻣﻮﭨﺮن ﺟﺎ ﮔﻮڙ ﺷﻮر ۽ ﮀﺎ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ‪ ،‬وڻ وﮢﻜﺎر! ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮀﻴﮣﻮ‪ ،‬ﭘﮑﻲ ﭘﮑﮡ ﻫﺮ ﻫﻚ‬ ‫ﺟﻬﮍو وאﻧﺪو ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪو‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻮ ﺟﮇﻫﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ رش ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﻫﺘﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻣﺎٺ‬ ‫ﻣﭡﻮڙو ﻫﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ﮐﺎن אﻫﻮ دﺳﺘﻮر אﭸﺎن ﻫﻠﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻣﻨﺠﻬﻨﺪ ﺟﻮ אڍאﺋﻲ ﻛﻼכ ﮐﻦ ﻣﻮﻛﻞ ﭤﻲ ﭤﻲ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﻫﺮ ﻛﻮ ﻛﺠﻬﻪ دﻳﺮ ﻧﻨﮉ ﻛﺮي ۽ ڏﻳﻨﻬﻦ ﭠﺎري ﭘﻮِء ﻛﻢ‪ ،‬ﭘﻮرﻫﺌﻲ ﻳﺎ ﭘﮍﻫﮡ ﻻِء אﭼﻲ‪ .‬אﺳﺎن وٽ ﺳﻨﮅ ۾ ﺑﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ אﻫﻮ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن ﻛﺎﻓﻲ ﻋﺮﺻﻮ ﻫﻠﻴﻮ ۽ אﺳﺎن ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﭘﺮאﺋﻤﺮي אﺳﻜﻮل ﭔﻦ ﻗﺴﻄﻦ ۾ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬آدﻣﺸﻤﺎري ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אڄ‬ ‫ﺑﻪ אﻫﮍو ﺋﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻴﮇي ﺷﻬﺮ ﺟﻲ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ‪ 8‬ﻟﮏ ﮐﻦ آدﻣﺸﻤﺎري آﻫﻲ‪1970 .‬ع ۾ אن ﺟﻲ אڌ ﺑﺮאﺑﺮ ﭼﺌﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر وאﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺗﺒﺪﻳﻠﻲ אﭼﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ ﻛﻠﻨﮉﻧﻲ روڊ )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺎڻ אﮘﻮﮢﻲ ﺻﺪر ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻣﻮﺋﻲ אﻳﻮﻧﻴﻮ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ﺟﺎ دﻛﺎن אﺋﻴﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰي אﺳﭩﺎﺋﻴﻞ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر ۾ ﺑﺎﺗﻮ روڊ )ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺎڻ ﺟﺎﻻن‬ ‫ﺗﻨﻜﻮ ﻋﺒﺪאﻟﺮﺣﻤﺎن روڊ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﻫﺎِء אﺳﭩﺮﻳﭧ ﺟﻬﮍא دﻛﺎن ﻫﺌﺎ‪ .‬وڏא‪ ،‬ﻛﺸﺎدא ۽ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ﮀﺘﻴﻦ وאرא ﻫﻮאدאر دﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺳﻨﺪن אﮘﻴﺎن ﮀﺖ وאرא ورאﻧﮉא ۽ ﭘﻮِء ﻓﭧ ﭘﺎٿ ۽ ﮔﺎڏﻳﻦ ﺟﻲ ﻫﻠﮡ ﺟﻮ رﺳﺘﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻮن ﮐﻲ ﭨﻨﻬﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﻲ دﻛﺎﻧﻦ אﮘﻴﺎن אﻧﻬﻦ‬ ‫دﻛﺎﻧﻦ ﺟﺎ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ ۽ ﭘﺎرﺳﻲ ﺳﻴﭟ ﺳﻔﻴﺪ ﻛﻮﭨﻦ ۽ ﭨﻮﭘﻴﻦ ۾ وאכ ﻛﻨﺪي אڄ ﺑﻪ אﮐﻴﻦ אﮘﻴﺎن ﺗﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪1960 .‬ع‬ ‫ﮐﺎن אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﺮאﭼﻲ ﺟﻲ ﺻﺪر وאرن دﻛﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ אﻫﻮ ﺣﺎل ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻮِء آدﻣﺸﻤﺎري‪ ،‬ﻻرﻳﻮن‪ ،‬ﻣﻮﭨﺮون ۽ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ وڌڻ ﻛﺮي‬ ‫אﻫﻲ ﺳﻜﻮن وאرא ڏﻳﻨﻬﻦ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﭘﺮ אﺳﻲ وאري ڏﻫﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎﺗﻲ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ אن ﻗﺴﻢ ﺟﺎ دﻛﺎن وﻳﺴﭧ אﻧﮉﻳﺰ )ڏﮐﮡ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ( ﭘﺎﺳﻲ ﺑﺮﻣﻮدא‪ ،‬ﭨﺮﻳﻨﮉאڊ ۽ ﻛﻴﻮﺑﺎ ﭘﺎﺳﻲ ﺿﺮور ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺌﺎ‪ .‬אﺗﻲ ﺑﻪ ﻫﺎﮢﻲ ﺧﺘﻢ ﭤﻴﻨﺪא وﭸﻦ ﺟﻮ زﻣﻴﻦ ﺟﻮ אﮔﻬﻪ אﻳﮇو ﺗﻪ وڌي وﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻓﭧ ﻫﺰאرﻳﻦ ﺑﻠﻚ ﻫﻚ ﻟﮏ رﭘﺌﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺗﻌﺠﺐ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺌﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫۾ ﺑﺎﻣﺒﻲ ۽ ﺑﻤﺒﺌﻲ ﺳﮇﺑﻲ ﻫﺌﻲ אﺗﻲ ﻓﻮرٽ وאري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ אﭸﺎن ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ دﻛﺎن אن ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺮאﭼﻲ ۾ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ אن‬ ‫دور ﺟﻮ ﻛﻮ دﻛﺎن ڏﺳﮣﻮ َ‬ ‫אﭤﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﺻﺪر ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﺟﺘﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮאﻓﺮن ۽ وאﭼﻦ ﻛﺌﻤﻴﺮאﺋﻦ ﺟﺎ دﻛﺎن آﻫﻦ‪ ،‬אﺗﻲ ﭘﺮﺷﻦ ﺑﻴﻜﺮي‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺆ ﺳﺎل ﮐﻦ ﭘﺮאﮢﻮ دﻛﺎن אن ﺷﻜﻞ ۾ אﭸﺎن ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ אﻳﺮאﻧﻴﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪن ڊﺑﻞ روﭨﻲ‪ ،‬ﭘﺎﭘﺎ‪ ،‬ﭘﻴﭩﻴﺰ ۽ ﻛﻴﻜﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﺳﻮאد אﻫﻮ ﺋﻲ ﻫﻠﻨﺪو אﭼﻲ‪ 50 .‬ﮐﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﺗﻪ آﺋﻮن ﺑﻪ ڏﺳﻨﺪو אﭼﺎن ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻤﺮ ﺟﺎ ﻣﺎﻟﻚ ﺟﻴﻜﻲ ‪1960‬ع ۾ ﭘﻬﺮﻳﻮن‬

‫دﻓﻌﻮ ڏﭠﺎ ﻫﺌﻢ ﺗﻪ ﻣﻮن وאﻧﮕﺮ ﮀﻮﻛﺮא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻣﻮن وאﻧﮕﺮ ﭘﻮڙﻫﺎ ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ دﻛﺎن وﭨﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي آﺋﻮن ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ‪Suggest‬‬ ‫ﻛﻨﺪس ﺗﻪ אﻧﺪر ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻴﺎ وﭸﺠﻮ ﺟﺘﻲ ﻛﻢ وאرא َאﭨﻮ ﭘﻴﺎ ﮘﻮﻫﻴﻦ ۽ ﮐﻮري ۾ ڊﺑﻞ روﭨﻲ ۽ ﺑﺴﻜﭧ ﭘﻴﺎ ﭘﭽﺎﺋﻴﻦ‪ .‬אن ﻫﻚ دﻛﺎن ﻣﺎن‬ ‫ﭜﺮ ۾ ﭠﻬﻴﻞ אڄ وאرن دﻛﺎﻧﻦ ﺟﻬﮍא ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﭔﺎرﻧﻬﻦ ﺗﻴﺮﻫﻦ ﭠﻬﻲ وﭸﻦ‪ .‬ﺳﻮ אن ﻗﺴﻢ ﺟﺎ آﮘﺎﭨﺎ دﻛﺎن ﻳﺎ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﻲ ﺑﺎﻣﺒﻲ‬ ‫ﺑﻴﻜﺮي ﺟﻬﮍא ﺷﺎپ ﻫﺎﺋﻮس ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﻧﻪ ﻛﺠﻬﻪ אڄ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ۾‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺧﺮﻳﺪאري ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬

‫ﻫﻨﺪي ﻓﻠﻤﻦ ﺟﻮ دﻟﭙﺴﻨﺪ ﺷﻬﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻫﻚ ﻋﺠﻴﺐ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﭤﻲ ﻛﺮي ﻋﺮب ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﻮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺗﻪ ﺑﻠﻜﻞ دﺑﺌﻲ‬ ‫۽ دوﺣﺎ ﺟﻬﮍو ﺑﻪ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ دﺑﺌﻲ دوﺣﺎ אڄ وאرא ﻧﻪ ﭘﺮ ‪1968‬ع وאرא‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﺟﻮﻧﺌﺮ אﻧﺠﻨﻴﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ”ﺳﻨﺪر‬ ‫ﺑﻨﺲ“ ﻧﺎﻟﻲ ﺟﻬﺎز ذرﻳﻌﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ אﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ ﻫﻮس‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﻧﻨﮃﭘﮡ وאرو ڏﭠﻞ ﻫﻴﺮآﺑﺎد ﻳﺎ ﻛﻮﻟﻤﺒﻮ ﻟﮙﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﺎرن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻋﺮب ۽ אﻳﺮאﻧﻲ )ﺧﺎص ﻛﺮي ﺷﻴﺮאز ﺟﺎ( ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﮏ‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪ ،‬آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ ۽ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ ﻫﻨﺪو ﺑﻪ ﺟﺎم آﻫﻦ‪ .‬אﻧﺪروﻧﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ دوﻧﻬﻴﻦ ﺟﻬﮍא ﻛﺎرא ﺷﻴﺪي ﻧﻈﺮ אﻳﻨﺪא ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺻﺪر אوﺑﺎﻣﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻦ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲَء ﻻِء ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﭼﻬﭻ ﻛﺎرو ﻫﻮ‪ “.‬ﺳﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ אﻫﮍא‬ ‫ﻛﺎري رאت ﺟﻬﮍא ﺑﻴﺤﺪ ﻛﺎرא ﺷﻴﺪي ﺑﻪ ﻣﻠﻨﺪא ﺗﻪ ﭰﻠﻬﻴﺮ ﺟﻬﮍא ﺑﻪ ۽ אﻧﻬﻦ ﭔﻦ رﻧﮕﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎرﺳﺮن ‪Shades‬‬ ‫ﺟﺎ ﺑﻪ ﻣﻠﻨﺪא‪ .‬אﻫﻮ אن ﻛﺮي ﺟﻮ ﺷﺮوع ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻋﺮب ۽ אﻳﺮאﻧﻲ آﻳﺎ אﻫﻲ ﺷﺎدي ﺷﺪه ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ אﻛﻴﻼ آﻳﺎ ﭘﻮِء‬ ‫ﻫﺘﻲ אﭼﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﻴﺎﺋﻮن‪ .‬אﻧﻬﻦ ﺟﻮ אوﻻد ۽ ﻏﻼم ﻛﻨﻴﺰאﺋﻦ ﺟﻮ אوﻻد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻴﮉن وאرو‬ ‫ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰ אن ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ ﺧﺒﺮدאر ﻫﺌﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺗﻪ ﮐﻠﺌﻲ ﻋﺎم ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺣﺒﺸﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي‬ ‫ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﻳﺎ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ‪ Concubine‬ﻃﻮر رﮐﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﺳﻨﺪن אوﻻد ﮐﻲ ﺳﻨﺪن رאڄ وאرن ﻣﻠﻜﻦ )ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬אﺋﻨﮕﻮﻻ‬ ‫وﻏﻴﺮه( ۾ ﺗﻮڙي ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ۾ ﻛﺎﻓﻲ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن ﻣﻠﻴﻮن ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ رﮘﻮ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﭥﻮ ﻟﮙﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺠﻬﻪ אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻋﺮب ۽ אﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻧﻲ ﺷﻬﺮ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ڌאرﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ אﭼﮡ وﭸﮡ ﻛﻮ ﻫﺎڻ وﻳﺠﻬﮍאﺋﻲَء ﮐﺎن ﻧﻪ آﻫﻲ ﭘﺮ ﺳﺘﻴﻦ אﭠﻴﻦ ﺻﺪي ﮐﺎن ﺷﺮوع‬ ‫ﭤﻴﻮ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺗﻪ ﺳﭛ ﮐﺎن آﺧﺮ ۾ ﭘﻬﺘﺎ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن אﻟﺒﺖ אﻫﻮ ﻛﻴﻮ ﺟﻮ ﻫﻮنَء ﻫﺮ ﻛﻮ ﻓﻘﻂ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻳﻮ ﭤﻲ‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﻓﻘﻂ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻳﻮ ﭤﻲ ۽ אﺗﻲ ﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﭘﺮ אﻧﮕﺮﻳﺰن אﻧﺪر ﺗﺎﺋﻴﻦ رﺳﺘﺎ ۽ رﻳﻠﻮن ﭠﺎﻫﻲ‬ ‫ﮘﺎﻧﮃאﭘﻮ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﭘﻠﻴﻦ‪ ،‬ﮔﻬﺮن‪ ،‬رﺳﺘﻦ رﻳﻠﻦ ﭠﺎﻫﮡ ﻻِء ﻫﻨﻦ ﺳﮑﻦ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎﺑﻴﻦ ۽ ﭔﻴﻦ אﺗﺮ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ آﻧﺪو‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﻻﻫﻮر ۽ دﻫﻠﻲ ﭘﺎﺳﻲ אﻫﮍن ﭘﺮאﺟﻴﻜﭩﻦ ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﺮي ﭼﻜﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ ﭘﺎﺳﻲ ﺑﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن אﺋﻴﻦ‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬אﻫﻲ ﭔﺌﻲ ﭔﻴﭧ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺣﻮאﻟﻲ ﭤﻴﮡ ﮐﺎن אڳ ﭜﮍﭜﺎﻧﮓ ۽ ﺳﺨﺖ وﻳﺮאن ﻫﺌﺎ‪ .‬אڄ ﺑﻪ אﻧﻬﻦ ﺟﻬﮍא وﻳﺮאن ﭔﻴﭧ אوﺳﻲ‬ ‫ﭘﺎﺳﻲ ۾ ﺟﺎم آﻫﻦ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ﮐﺎن אڳ ﻫﻨﻦ ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ ﻓﻘﻂ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﭼﻮر ۽ ﻗﺬאق رﻫﻴﺎ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺘﺎن‬ ‫ﻫﺘﺎن ﻣﻼﻛﺎ ﮘﭽﻲ ﺳﻤﻨﮉ ۽ ﭼﻴﻨﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﻣﺎن ﭰﺮون ﻛﺮي אﻧﻬﻦ ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ אﭼﻲ ﻟﻜﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﺑﻪ ﻛﻨﺎري وאري ﻣﺨﺘﺼﺮ‬ ‫ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾‪ ،‬אﻧﺪر ﮔﻬﺎﭨﻮ ﺟﻨﮕﻞ‪ ،‬ﻧﺎﻧﮓ ﺑﻼﺋﻮن‪ ،‬ﺳﺆ ﭘﻴﺮﻳﻮن ۽ ﭜﭩﻮن ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﻮِء אﻧﮕﺮﻳﺰن אﭼﻲ ﺻﻔﺎﺋﻴﻮن ﻛﺮאﻳﻮن ۽ ﭘﺎڻ‬ ‫ﺑﻪ رﻫﻴﺎ ﺗﻪ ﭔﻴﻦ ﻻِء ﺑﻪ אﻣﻦ אﻣﺎن ۽ وאﭘﺎر ﺟﻮن ﺳﻬﻮﻟﺘﻮن ﭘﺌﺪא ﻛﺮي ڏﻧﺎﺋﻮن‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ ﺣﺎﻟﺘﻮن‪ ،‬אﻧﺼﺎف‪ ،‬ﺟﺎن ۽ ﻣﺎل ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻼﻣﺘﻲ ڏﺳﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ אوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ﻣﻠﺌﻲ ۽ ﭼﻴﻨﻲ אﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﭘﺮ ڏورאﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺟﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ رאڄ ﻫﻮ‪ ،‬אﺗﻲ ﺟﺎ ﭘﺌﺴﻲ وאرא ﺳﻮدي ۽ وאﭘﺎر وڙي ﻻِء‪ ،‬ﻏﺮﻳﺐ ﻣﺎﮢﻬﻮ روزﮔﺎر ﻛﻤﺎﺋﮡ ﻻِء‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﭔﻴﭩﻦ ﺗﻲ‬ ‫אﭼﻲ رﻫﻴﺎ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰ ﻣﻤﺒﺌﻲ )ﺑﺎﻣﺒﻲ( ﮐﻲ ﺑﻪ אﺋﻴﻦ ورﺳﺎﻳﻮ ۽ ﻫﻚ وﻳﺮאن ﭔﻴﭧ ﻣﺎن ﻛﺎﺳﻤﻮﭘﻮﻟﻴﭩﻦ ﺷﻬﺮ ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﭜﺮ وאرن ﺟﻬﻮﻧﻦ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن ﺑﻪ وڏא ۽ ﺳﻬﻮﻟﺖ وאرא ﭤﻲ ﭘﻴﺎ ﺗﻴﺌﻦ ﻣﻤﺒﺌﻲ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺑﻪ ڏﺳﻨﺪي ﺋﻲ‬ ‫ڏﺳﻨﺪي ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن وڏن ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮن‪ ،‬ﺳﻮرت‪ ،‬ﺑﮍودא‪ ،‬ﮔﻮא ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻣﻠﻴﻨﺪي ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻮِء ﮐﮣﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אن‬ ‫۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﺪي وڏي ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﺟﺘﻲ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ ﻛﻨﺎري وאرא ﺷﻬﺮ ﺳﻮرت‪ ،‬ﭘﻮرﺑﻨﺪر‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ ۽‬ ‫ﻛﻮﭼﻴﻦ ﻣﺸﻬﻮر ۽ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻫﺌﺎ‪ ،‬אﺗﻲ ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‬ ‫ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن َﺳﺘﮍ ﻫﺌﺎ ﺟﺘﻲ ﭔﺎرﻫﻮﺋﻲ ﭼﺆﻣﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﺎﮐﺌﻦ ۽ وﮢﺠﺎرن ﺟﺎ ﻣﻴﻼ ﻣﺘﻞ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﭔﻴﮍن‬ ‫אﭼﮡ ﺳﺎن ﻫﻨﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ روﻧﻘﻮن אﭼﻲ وﻳﻮن ﭤﻲ ۽ ﭘﻮِء ﻫﻮאﺋﻦ ﺟﺎ رخ ﺑﺪﻟﺠﮡ ۽ ﻟﻨﮕﺮ ﮐﮣﮡ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﺑﺎزאرﻳﻮن ﺳﭹﻴﻮن ۽ وﻳﺮאن ﭤﻲ وﻳﻮن ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ زﻧﺠﺒﺎر )‪ (Zanzibar‬ﺟﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ )ﺧﺎص ﻛﺮي ﺳﻨﮅ‪ ،‬ﮔﺠﺮאت ۽ ڏﮐﮡ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن‬ ‫ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ ﻛﻨﺎري( ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺗﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ‪ Influence‬ﻫﻮ‪ .‬آﺋﻮن ﻣﺌﭩﺮכ ﻛﻼس ۾ ﻫﻮس ﻳﻌﻨﻲ ‪1960‬ع ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻮن ﭨﻨﮉو ﻗﻴﺼﺮ ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ۾ ﭔﻪ אﻫﮍﻳﻮن ﭘﻮڙﻫﻴﻮن ﺷﻴﺪﻳﺎﮢﻴﻮن ﺑﻪ ڏﭠﻴﻮن ﺟﻴﻜﻲ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﮐﺎن ڊﺋﺮﻳﻜﭧ ﺳﻨﮅ‬

‫۾ وﻛﺮو ﭤﻴﻮن ﻫﻴﻮن ﻳﻌﻨﻲ אﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻨﺮﻳﺸﻦ ﺟﻮن ﻫﻴﻮن ﺑﻌﺪ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ‪) Slave Trade‬ﻏﻼﻣﻦ ﺟﻲ وﻛﺮي( ﺗﻲ‬ ‫ﺳﺨﺘﻲَء ﺳﺎن ﺑﻨﺪش ﻫﮣﻲ ﮀﮇي‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺷﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﺰﻧﻴﺲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن‬ ‫ﺟﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺳﺎن ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ رﻳﮉﻳﻮ‪ ،‬ﭨﻲ وي‪ ،‬ﺟﻴﭧ ﺟﻬﺎز‪ ،‬אﻧﭩﺮﻳﭧ ﻣﻌﺮﻓﺖ دﻧﻴﺎ ﮘﻨﮃﺟﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ אﺳﺎن ﻧﻨﮃא‬ ‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ ڏאڏﻳﻦ ﻧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ وאﺗﺎن ﻟﻨﮉن‪ ،‬ﻋﺮوس )روس( ۽ ﺟﺮﻣﻦ ﺑﻌﺪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬زﻧﺠﺒﺎر‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم‪ ،‬ﻋﺪن ۽‬ ‫ﻛﻮﻟﻤﺒﻮ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﭔﮅﺑﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬ﺑﺌﻨﻜﺎכ‪ ،‬ﺟﻜﺎرﺗﺎ ﺟﻬﮍא ﻧﺎﻻ ﻫﺎڻ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻜﺎرﺗﺎ وאري ﻣﻠﻚ‬ ‫אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﺟﺎ אﭸﺎن ﺑﻪ ﺟﺎوא ۽ ﺳﻤﺎﺗﺮא ﻣﺸﻬﻮر ﻫﺌﺎ ﺟﺘﻲ ﺷﻜﺎرﭘﻮر ۽ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺟﺎ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو وאﭘﺎر ﻻِء وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ ۽‬ ‫ﺷﺎﻫﻪ ﻟﻄﻴﻒ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺑﻴﺘﻦ ۾ ﺟﺎوא‪ ،‬ﻋﺪن ۽ ﻟﻨﻜﺎ ﺟﻮذﻛﺮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻓﻠﻤﻮن ۽ ﭨﻲ وي ڊرאﻣﺎ‬ ‫ﺑﻪ ﻟﻨﮉن‪ ،‬ﭘﺌﺮس ۽ ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر ۾ ﻓﻠﻤﺎﺋﺠﻦ ﭤﺎ‪1973 .‬ع ۾ אﺳﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ אﻧﮉﻳﻦ ﻓﻠﻢ ”אﻳﻮﻧﻨﮓ אن ﭘﺌﺮس“ ڏﭠﻴﺴﻴﻦ ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫ﻓﺮאﻧﺲ ۾ ﻓﻠﻤﺎﻳﻞ ﻫﺌﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ אن ﮐﺎن אڳ وאرﻳﻮن ﻓﻠﻤﻮن ﺟﻴﻜﻲ אﺳﻜﻮل وאرن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ڏﭠﻴﻮن ﺳﻴﻦ אﻧﻬﻦ ۾ ﻛﺎ‬ ‫ﻓﺎرﻳﻦ ﻓﻠﻤﺎﻳﻞ ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﻳﺎ ﭨﺌﻨﮕﺎﻧﻴﻜﺎ ۾ ﻓﻠﻤﺎﻳﻞ ﻫﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻚ אﻫﮍي ﻓﻠﻢ ﺟﻮ ﮔﺎﻧﻮ‬ ‫ﻫﻦ وﻗﺖ ﺑﻪ ﻳﺎد אﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ‪” :‬ﺗﻢ ﻧﻲ دﻳﮑﻬﺎ ﮐﻴﺎ ﺑﻬﻼ‪ ،‬ﮔﺮ ﻧﺎ دﻳﮑﻬﺎ آﻓﺮﻳﮑﺎ! ﭨﺎﻧﮕﺎ ﻧﻴﮑﺎ ﭨﺎﻧﮕﺎ ﻧﻴﮑﺎ!“ وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫ﻫﺎڻ ﺗﻪ ﭨﺎﻧﮕﺎﻧﻴﻜﺎ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ אﻫﻮ ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر אﻟﮗ אﻟﮗ ﻣﻠﻚ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﺎڻ ﺗﺎﻧﮕﺎ ﻧﻴﻜﺎ‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽‬ ‫ﻧﻴﺎﺳﺎﻟﺌﻨﮉ ﻣﻠﻜﻦ ﮔﮇﺟﻲ ﻫﻚ ﻧﺌﻮن ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﭠﺎﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻼﻳﺎ‪ ،‬ﺳﺒﺎح ۽ ﺳﺮאوאכ ﮔﮇﺟﻲ ﻧﺌﻮن ﻣﻠﻚ‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﭠﺎﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻮ ﻣﺎﺿﻲَء ۾ وڏو ﻣﺎن ۽ ﺷﺎن ﻫﻮ‪ .‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر وאﻧﮕﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﻪ ﻓﻘﻂ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻧﻪ ﭘﺮ אﻧﮉﻳﻦ‪ ،‬ﻋﺮب ۽ ﭘﺮﺷﻦ‬ ‫)אﻳﺮאﻧﻲ( ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ۽ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ אﻧﺪر ﺳﻮאﺣﻠﻲ ۽ آﻓﺮﻳﻜﻲ زﺑﺎﻧﻮن ﻫﻠﻴﻮن ﭤﻲ ﭘﺮ‬ ‫زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻋﺮﺑﻲ‪ ،‬ﻓﺎرﺳﻲ‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ ۽ אڙدو زﺑﺎﻧﻮن ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﻮن وﻳﻮن ﭤﻲ ۽ אڄ ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﻮن‬ ‫وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ ۽ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ وאﻧﮕﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ ،‬ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻴﭧ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ‬ ‫ﻗﺒﻀﻲ ﮐﺎن אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ אﻟﮗ ﭤﻠﮗ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﻫﺌﻲ ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر وאﻧﮕﺮ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﻣﻠﻚ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ אﺛﺮ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﭠﺎﻫﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭔﻴﭧ אن ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ .‬אڄ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﺎ אﻣﻴﺮ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻋﺮﺑﻦ ﺟﻮ אوﻻد آﻫﻦ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ۽ ﻣﺴﺠﺪون ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ آﻫﻦ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻧﺎﻟﻮ ﻋﺮﺑﻲَء ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻨﺒﻌﺜﺔ ﻟﮑﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾ ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ‪Manbasa‬‬ ‫ﻟﮑﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﭘﻮِء ‪ Mombasa‬ﭤﻲ وﻳﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺑﻤﺒﺌﻲ ﭘﻮِء ﺑﺎﻣﺒﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ زﺑﺎن ﺳﻮאﺣﻠﻲَء ۾ ﻫﻦ‬ ‫ﭔﻴﭧ )ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ( ﮐﻲ ‪ Kisiwa Cha Mvita‬ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻨﮓ ﺟﻮ ﭔﻴﭧ! אﻫﻮ אﻧﻜﺮي ﺟﻮ ﻫﻦ ﭔﻴﭧ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻜﻲَء‬ ‫ﺗﺎن ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻜﺎﻧﻲ ۽ ڌאرﻳﻦ ڌرﻳﻦ ﺟﻲ وچ ۾ ﺟﻨﮓ ﻫﻠﻨﺪي رﻫﻲ ﺟﻦ ۾ ﻋﺮب‪ ،‬אﻳﺮאﻧﻲ‪ ،‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻮچ‪ ،‬אﻧﮕﺮﻳﺰ‬ ‫ﺳﭛ אﭼﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭔﻴﭧ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺳﺎن אﺗﺮ ﻃﺮف ﻧﻴﺎﻟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ُﭘﻞ ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻞ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﻛﺎزوي ﺑﺮج‬ ‫ذرﻳﻌﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲَء ﭘﻞ ﻛﻨﻜﺮﻳﭧ ۽ ﮔﺮڊر ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ﻫﻴﭡﺎن ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ אﻫﻮ ‪ Tudor Creek‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻮ ﭔﻴﭧ אوﭜﺮ ﭘﺎﺳﻲ ‪ Makupa‬ﻛﺎزوي ذرﻳﻌﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر وאري ﻛﺎزوي وאﻧﮕﺮ ﻫﻦ ﻛﺎزوي ﺗﺎن ﻛﺎرن‪ ،‬ﺑﺴﻴﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه رﻳﻞ ﮔﺎڏي ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻠﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪي ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾ دﻧﮓ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻓﻴﺮي ﺳﺴﭩﻢ ﺑﻪ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ۽ ﺳﻨﺪن ﺳﻮאرﻳﻮن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻟِﻜﻮﻧﻲ ﺟﻲ وچ ۾ אچ وڃ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۾ ”אﺳﭩﺎر ﻓﻴﺮي ﺳﺴﭩﻢ“ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ﭔﻴﭧ ۽ ﻛﻮﻟﻮن ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﻠﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻓﻴﺮي ﻛﻤﭙﻨﻲَء‬ ‫ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ‪ Likoni Ferry‬آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ אﻧﮕﺮﻳﺰن ‪1937‬ع ﮐﺎن ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻴﺮيَء ۾ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻣﻔﺖ ۾ ﺳﻔﺮ ﻛﺮي‬ ‫ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﻛﺎرن ۽ ﻣﻮﭨﺮ ﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻦ ﻻِء ﻓﻲ ڏﻳﮣﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه رش َאور ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ‪ Mtongwe‬ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺟﻲ وچ ۾ ﻫﻚ ﭘﺌﺴﻴﻨﺠﺮ ﻓﻴﺮي ﻫﻼﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭨﻜﻴﭧ رﮐﻴﻞ آﻫﻲ‪1994 .‬ع ۾ ﻫﻲَء ﻓﻴﺮي ﻛﻨﺎري ﮐﺎن‬ ‫ﻓﻘﻂ ‪ 40‬ﻣﻴﭩﺮن ﺟﻲ ﻓﺎﺻﻠﻲ ﺗﻲ אوﻧﮅي ﭤﻲ وﻳﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻴﺮيَء ﺟﻲ ‪ Capacity‬ﻓﻘﻂ ‪ 300‬ﻣﺴﺎﻓﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﮔﻬﮣﻲ رش ﻫﺠﮡ‬ ‫ﻛﺮي אن ۾ ‪ 400‬ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭼﺎڙﻫﻴﺎ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ‪ 272‬ﭤﮇي ﺗﻲ ﻣﺮي وﻳﺎ‪ .‬ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﭨﻜﺮي ﮐﻲ ﻫﻲَء ﻓﻴﺮي‬

‫ﻛﻠﻨﺪﻧﻲ )‪ (Kilindini‬ﻛﺮﻳﻚ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﺗﻲ ﺋﻲ ﻛﻠﻨﺪﻧﻲ ﻫﺎرﺑﺮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ אﺳﺎن ﺟﻮ‬ ‫ﻛﺮאس ﻛﺮي ﭤﻲ אن ﮐﻲ ِ‬ ‫ﺟﻬﺎز אﭼﻲ ﺑﻴﭡﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﮐﺎن ﺷﻬﺮ ﺟﻲ وچ ﺗﺎﺋﻴﻦ وﻫﻨﺪڙ وﻳﻜﺮو رﺳﺘﻮ ﭘﮡ ﻛﻠﻨﺪﻧﻲ روڊ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﺎڻ ‪Moi‬‬ ‫ﻛﻠﻨﺪﻧﻲ ﺳﻮאﺣﻠﻲ زﺑﺎن ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫אﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﺎﺑﻖ ﺻﺪر ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ‪ِ .‬‬ ‫ﻛﻠﻨﺪﻧﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ אوﻧﻬﻮ )‪ (Deep‬آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺷﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ِ‬ ‫ٰ‬

‫אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ۽ ﭔﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ آﻣﺪ‬ ‫ِ‬ ‫אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ وאرو ﻛﻨﺎرو ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﺪي وڏو ﺳﻤﻨﮉ ﮀﻬﻲ ﭤﻮ‪ ،‬אن ﺗﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺗﻤﺎم ﺟﻬﻮﻧﻮ‬ ‫۽ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻟﻴﮑﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ‪ ،‬אﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﭔﻴﺎ ﻳﻮرﭘﻲ ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮِء آﻳﺎ ﭘﺮ אﻳﺮאﻧﻲ‪ ،‬ﻣﺼﺮي‪،‬‬ ‫ﻋﺮب‪ ،‬ﺳﻮﻣﺎﻟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ وאﭘﺎري‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‪ ،‬ﭘﻮرﻫﻴﺖ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ אﻳﻨﺪא رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺤﺎل‬ ‫ﺑﮣﺎﺋﻴﻨﺪא رﻫﻴﺎ ﺗﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺳﮑﻴﻮ ﺳﺘﺎﺑﻮ ﭠﺎﻫﻴﻨﺪא رﻫﻴﺎ‪ .‬אڄ ﺑﻪ אﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﻳﺎ ﮀﻬﻴﻦ ﭨﻬﻲ )ﺟﻨﺮﻳﺸﻦ(‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﻻِء ﻛﻢ ﻛﺮي رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺎﺿﻲَء ۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אﺋﻴﻦ ﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ אﺗﺮ ۾ ﻋﺪن‪ ،‬ڏﮐﮡ ۾ ﻛﻮﻟﻤﺒﻮ ۽ אوﭜﺮ‬ ‫۾ ﺟﺎوא – ﺟﻨﻬﻦ ﻻِء ﺳﻨﮅ ۾ ﭼﻮﮢﻲ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﺟﻴﻜﻲ وﻳﺎ ﺟﺎوא‪ ،‬ﺳﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭤﻴﺎ ﺳﺎوא‪“.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﺖ ۾ ﮔﻬﮣﻮ ﻣﻮאد ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ڊאﺋﺮﻳﻦ ۽ ‪ Chronicles‬ﻣﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن آﮘﺎﭨﻴﻮن ﻟﮑﮣﻴﻮن ‪ 16‬ﺻﺪيَء‬ ‫ﺟﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ ﻟﮑﮣﻴﻮن אن وﻗﺖ ﺟﻮن آﻫﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﭠﭩﻲ ﮐﻲ ‪1555‬ع ۾ ﺳﺎڙﻳﻮ ﭔﺎرﻳﻮ‪1558 .‬ع ۾ آدم ﺷﺎﻫﻪ‬ ‫ﻛﻠﻬﻮڙي ﺟﻲ وﻓﺎت ﭤﻲ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ۾ אن ﺻﺪيَء ﺟﻲ آﺧﺮ ۾ ‪1592‬ع ۾ ﻣﺮزא ﺟﺎﻧﻲ ﺑﻴﮓ ﺗﺮﺧﺎن ﮐﻲ ﺷﻜﺴﺖ آﺋﻲ ۽ ﻣﻐﻞ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ אﻛﺒﺮ ﺳﻨﮅ ﮐﻲ دﻫﻠﻲَء ﺳﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﺎ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻞ ﻫﻲ ‪Chronicles‬‬ ‫ﺗﻮאرﻳ ِﺦ ﻃﺎﻫﺮي ﮐﺎن ﺑﻪ آﮘﺎﭨﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﻴﺮ ﻃﺎﻫﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﺴﻴﺎﻧﻲَء ‪1621‬ع ۾ ﻟﮑﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﺎﺑﺖ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﻴﺎح ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫אﺑﻮﻋﺒﺪא� ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪1304‬ع ﻋﻴﺴﻮي ﺳﻦ ۾ ﻣﻮرאﻛﻮ )ﻣﺮאﻛﺶ( ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻃﻨﺞ )‪ (Tangir‬۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻐﻞ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻫﻤﺎﻳﻮن ۽ ﺑﺎﺑﺮ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ אڳ ﭴﺎﺋﻮ‪ 21 .‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ‪1325‬ع ۾ ﻫﻮ ﮔﻬﺮאن ﺣﺞ ﻻِء ﻧﻜﺘﻮ ﭘﺮ‬ ‫ﭘﻮِء ﻣﻮﭨﮡ ﮐﺎن אڳ ﻣﻠﻚ ﻣﻠﻚ ﮔﻬﻤﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﺳﻨﮅ ۾ ﺑﻪ آﻳﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻔﺮ ۾ ﺑﮑﺮ‪ ،‬ﺳﻴﻮﻫﮡ‪ ،‬ﻻﻫﺮي ﺑﻨﺪر ۽ ﭠﭩﻲ‬ ‫ﺟﻲ ﮘﻮٺ ﺟﻨﻬﺎڻ ﺳﻮﻣﺮא ﺟﻮ ﺑﻪ אﺣﻮאل ﻟﮑﻴﻮ אﭤﺲ‪ .‬ﻫﻮ ﻋﺪن ﭘﻬﭽﮡ ﺑﻌﺪ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ وאرو ﻛﻨﺎرو ڏﻳﺌﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﺘﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﻋﺪن ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ زﻳﻼ ﺷﻬﺮ ﭘﻬﺘﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﺎر ڏﻳﻨﻬﻦ ﻟﮙﺎ‪ .‬אڄ ﺟﻮ ﻣﺎڊرن ﺷﻬﺮ زﻳﻼ )‪ (Ziala‬ﺟﺒﻮﺗﻲ ﮐﺎن ‪24‬‬ ‫ﻣﻴﻞ ﭘﺮي ﮘﺎڙﻫﻲ ﺳﻤﻨﮉ )‪ (Red Sea‬ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ אﺗﺮאﻫﻴﻦ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺟﺪه ۽ ﻋﺪن ﺟﻬﮍא ﺷﻬﺮ‬ ‫آﻫﻦ ﺗﻪ ڏאﮐﮣﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺟﺒﻮﺗﻲ ۽ زﻳﻼ وﻏﻴﺮه‪ .‬زﻳﻼ ﻻِء אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﻪ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ”ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻛﺎرא ﺷﻴﺪي‬ ‫آﻫﻦ ۽ ﺑﺮﺑﺮא ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ אﻣﺎم אﻟﺸﺎﻓﻌﻲ‬ ‫ﻣﻜﺘﺐ ﻓﻜﺮ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺷﻴﻌﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ رڍون‬ ‫ِ‬ ‫۽ אٺ ﭼﺎرﻳﻦ ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫אﺑﻦ‬ ‫زﻳﻼ ﺑﻌﺪ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﻣﻐﺪﻳﺸﻮ )ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ( آﻳﻮ‪ .‬אڄ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن אﻫﻮ ﭨﻦ ﭼﺌﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮ آﻫﻲ ﭘﺮ ِ‬ ‫ﺑﻄﻮﻃﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺨﺘﻲ وאري ﭔﻴﮍيَء ۾ ۽ ﺟﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ אن ۾ אﭸﺎن אﻧﺠﮣﻴﻮن אﻳﺠﺎد ﻧﻪ‬ ‫ﭤﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬אﻫﻲ ﺳﮍﻫﻦ وאرא ﭔﻴﮍא‪ ،‬ﻫﻮא ﺟﻲ رﺣﻢ و ﻛﺮم ﺗﻲ ﻫﻠﻴﺎ ﭤﻲ ۽ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﮐﻲ زﻳﻼ ﮐﺎن ﻣﻐﺎدﻳﺸﻮ ﭘﻬﭽﮡ ۾‬ ‫ﻣﻬﻴﻨﻮ ﻟﮙﻲ وﻳﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﭔﻴﮍﻳﻦ ۾ ﮀﺎ ﺗﻪ ِﺳﻲ ﺳﻜﻨﻴﺲ ﭤﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ אن ﺟﻮ אﻧﺪאزو ﺗﻮﻫﺎن אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﺎن‬ ‫ﺋﻲ ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ‪” :‬ﻣﻐﺪﻳﺸﻮ ۾ ﺳﻜﻞ ﻣﮁﻲ ۽ אﭠﻦ ﺟﻲ رت ﺟﻲ אﻳﮇي ﺗﻪ ڌپ ﻫﻮﻧﺪي ﺟﻮ رאت ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎز ﺗﻲ‬ ‫وﭸﻲ ﺳﻤﻬﻨﺪو ﻫﻮس ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ رف ﺳﻤﻨﮉ ﻛﺮي ﺳﭵﻲ رאت ﺟﻬﺎز ﻟﮇﻧﺪو رﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ “.‬ﻳﻌﻨﻲ אن زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ ﺑﻪ אﻫﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻐﺪﻳﺸﻮ ۾ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ رﻫﮡ ۽ אﺗﻲ ﺟﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻮن دﻋﻮﺗﻮن ﮐﺎﺋﮡ ﺑﻌﺪ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ وڌﻳﻚ ڏﮐﮡ ڏي ﺳﻔﺮ ﺷﺮوع‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﺗﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻣﻮزﻣﺒﻖ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ”אﺗﻲ אﻧﺎج ﺟﻲ‬ ‫אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ِ‬ ‫ﻛﻠﻮא ۽ زﻧﺞ ﺑﻌﺪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻻِء ِ‬ ‫ﭘﻮک ﻧﭥﻲ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ رﻫﻮאﺳﻴﻦ ﻻِء ﺳﻤﻮرو אﻧﺎج ﭜﺮ وאرن ﭔﻴﭩﻦ ۽ ﺷﻬﺮن ﮐﺎن آﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﻋﺎم ﮐﺎڌو ﻣﮁﻲ ۽ ﻛﻴﻠﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺎﻓﻌﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﺑﻴﺤﺪ אﻳﻤﺎﻧﺪאر ۽ אﻋﺘﺒﺎر ﺟﻮﮘﺎ ﻟﮙﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﻣﺴﺠﺪون ﻛﺎٺ ﺟﻮن ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ در אﮘﻴﺎن ﻫﻚ ﻳﺎ ﭔﻪ ﮐﻮﻫﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ڏي ﻫﺮ ﻫﻚ אﮔﻬﺎڙن ﭘﻴﺮن ﺳﺎن‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪“....‬‬

‫ﻛﻠﻮא )‪ (Kilwa Kisiwani‬אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭨﺮﻳﮉﻧﮓ ﭘﻮﺳﭧ ﻫﺌﻲ‪ 9 .‬ﺻﺪيَء ۾ ﻫﻦ ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﻫﻚ آﻓﺮﻳﻜﻲ אﻣﻴﺮ‬ ‫ِ‬ ‫ﺣﺒﺸﻲَء אﻫﺎ אﻳﺮאن ﺟﻲ ﺳﻮدאﮔﺮ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ אﻟﺤﺴﻦ )ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ۾ ﺷﻴﺮאزي ﮔﻬﺮאﮢﻲ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد رﮐﻴﻮ( ﮐﻲ وﻛﮣﻲ ڏﻧﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻠﻮא ﻫﻚ ﺑﻴﺤﺪ ﻃﺎﻗﺘﻮر ۽‬ ‫ﻋﻠﻲ ﺑﻦ אﻟﺤﺴﻦ ﺳﻮدאﮔﺮ אﺗﻲ ﻫﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﺴﺠﺪ ﭘﮡ ﭠﻬﺮאﺋﻲ‪ .‬ﺗﻴﺮﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﺗﺎﺋﻴﻦ ِ‬ ‫אﻣﻴﺮ ﺷﻬﺮ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﮐﺎن ﻋﺎج ۽ ﻏﻼم وﻛﺮي ﻻِء آﻳﺎ ﭤﻲ ۽ אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن ﻛﭙﮍو‪ ،‬زﻳﻮر‪ ،‬ﭼﻴﻨﻲَء ﺟﺎ‬ ‫َ‬ ‫ﻛﻠﻮא ﺟﻮ אﺛﺮ ڏورאﻧﻬﻦ ﭔﻴﭩﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ אﺗﺮ ۾ ﭘﻴﻤﺒﺎ ﭔﻴﭧ ﺗﺎﺋﻴﻦ )ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‬ ‫ﭤﺎﻧﻮ ۽ ﻣﺴﺎﻻ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ِ .‬‬ ‫ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ آﻫﻲ ۽ ڏﮐﮡ ۾ ﺻﻮﻓﺎرא ﺷﻬﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺻﻮﻓﺎرא )‪ (Sofara‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ אڄ وאرو ﺑﻴﺮא )‪ (Beira‬ﺑﻨﺪرﮔﺎه‬ ‫ﻛﻠﻮא )‪ (Kilwa‬ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ دﻧﻴﺎ ﺳﺎن وאﻗﻔﻴﺖ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮא دﻓﻌﺎ אﺳﺎن ﮐﻲ ﭘﮡ ﺟﻬﺎز وﭠﻲ אﭼﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ‪ِ .‬‬ ‫אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﻛﺮאﺋﻲ‪ .‬אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﺟﻲ ﮔﻬﻤﻲ وﭸﮡ ﮐﺎن ﭘﻮرא ‪ 170‬ﺳﺎل ﭘﻮِء ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﻫﻨﻦ َﭘﭩﻦ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎ‪ .‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ‬ ‫ﻛﻠﻮא ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﻟﮑﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﮐﻲ ﻣﻐﺪﻳﺸﻮ ۽ زﻳﻼ ﺟﻬﮍא‬ ‫ﮐﻲ אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﺟﺲ ﺿﺮور ڏﻳﮡ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ِ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻧﻪ وﮢﻴﺎ אﺗﻲ ﻫﻲ ﻛﻠﻮא ۽ אﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ ﺳﻮﭜﻴﺎ ﻣﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ אڳ ﻟﮑﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻋﺮب ﺳﻴﺎح ۽ ﺟﺎﮔﺮאﻓﺮ ﭘﮡ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺑﺎﺑﺖ ِ‬ ‫ﮐﻲ ﻧﻘﺸﺎ ﭠﺎﻫﮡ ۾ אڄ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﺮ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﺳﻤﻨﮉن ۽ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﭠﻬﻴﻞ ﻧﻘﺸﺎ ۽ ﺟﺎﮔﺮאﻓﻲ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﻣﺎن‬ ‫وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﺮ ﻛﻮﻟﻤﺒﺲ ﺑﻪ ﻓﺎﺋﺪو وﭠﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻦ ﭠﺎﻫﮡ ﺟﻮ ﭴﺎﮢﻮ‪ ،‬ﺟﺎﮔﺮאﻓﺮ ۽ ﻣﺼﺮ ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺎﻫﺮ אﺑﻮ ﻋﺒﺪא� ﻣﺤﻤﺪ אﻻدرﻳﺴﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ۾ ﻓﻘﻂ אﻻدرﻳﺴﻲ )‪ (Al-Idrisi‬ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻻدرﻳﺴﻲ‬ ‫ِﺳﺴﻠﻲ )אﭨﻠﻲ( ۾ رﻫﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ رאﺟﺮ دوم ﺟﻲ ﻛﻮرٽ ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ אﺗﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ‬ ‫ﺻﺒﭩﺎح ۾ ‪1100‬ع ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺎڻ ﺳﻴﻮﭨﺎ )‪ (Ceuta‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ۽ אﺳﭙﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻴﭟ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ‬ ‫ﺟﺎﮔﺮאﻓﻴﺎﺋﻲ ﻃﻮر אﻫﻮ ﻣﺮאﻛﺶ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ آﻫﻲ ۽ אن ﺳﺎن ﺋﻲ ﻣﻠﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אﻻدرﻳﺴﻲ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﻴﻮﭨﺎ‬ ‫)ﺻﺒﭩﺎح( אﻟﻤﻮرאود ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻫﻮ‪ .‬אﻻدرﺳﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﭼﮝﻮ ﺳﻴﺮ ﺳﻔﺮ ﻛﻴﻮ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﺮ ۽ ﺟﺎﮔﺮאﻓﻴﺎﺋﻲ ﭴﺎڻ ﺑﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﭔﻪ ﮐﻦ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﻋﺮﺑﻲ ۾ ”ﻛﺘﺎب ﻧﺰﻫﺖ אﻟﻤﺸﺘﺎق“ آﻫﻲ ۽ ﭔﺌﻲ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﺟﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾ ﺗﺮﺟﻤﻮ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ آﻫﻲ‪:‬‬ ‫”‪“A diversion for the man longing to travel to far off places.‬‬ ‫ﭘﺎڻ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻻِء ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ”ﻫﻚ ﺷﺎﻫﻮﻛﺎر ﺑﻨﺪرﮔﺎه آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﻨﺪي‪ ،‬ﻋﺮﺑﻲ ۽ אﻳﺮאﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﺳﻮن‪،‬‬ ‫ﻋﺎج ۽ ﻣﺴﺎﻟﻲ ﺟﻮ وڏو وאﭘﺎر ﻫﻠﻲ ﭤﻮ‪ “.‬אﻻدرﻳﺴﻲَء ‪1166‬ع ۾ ِﺳﺴﻠﻲَء )‪ (Sicily‬۾ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ۽ אﺗﻲ ﺋﻲ دﻓﻦ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ אﻻدرﺳﻲ ﺳﭡﻮ ﻓﺎرﻣﺎﻛﺎﻻﺟﺴﭧ ۽ ڊאﻛﭩﺮ ﭘﮡ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫‪1415‬ع ۾ ﭼﻴﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن אﺋﮉﻣﺮل ’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﻫﻚ ﻳﺎ ﭔﻦ ﺟﻬﺎزن ﺳﺎن ﻧﻪ ﭘﺮ ﺳﭵﻲ ﻓﻠﻴﭧ ﺳﺎن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ آﻳﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻧﻴﻮل ﻓﻠﻴﭧ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ אﮘﻮאﮢﻲ ”زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ“ ﭘﺎڻ ﻛﺮي رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אﭨﻜﻞ ڏﻫﻪ ﮐﻦ وڏא ﺟﻬﺎز ﺟﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﻫﺮﻫﻚ ﺗﻲ ‪ 500‬ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺌﺎ ۽ ﭨﻴﻬﻪ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﮐﻦ ﻧﻨﮃא ﺟﻬﺎز ﻫﺌﺎ‪ .‬زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲَء ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﺳﻤﻴﺖ ﻛﻞ ﺳﺖ وڏא ﺳﻔﺮ‬ ‫ﻛﻴﺎ‪ .‬ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي دﻧﻴﺎ ۾ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﺷﻤﺲ ﻫﻮ ﻫﻚ زﺑﺮدﺳﺖ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﺟﻬﺎزرאن‪،‬‬ ‫אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ۽ ﻣﺎرﻛﻮﭘﻮﻟﻮ ﮐﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﺳﻔﺮ ﻛﻴﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ڊﭘﻠﻮﻣﺌﭧ‪ ،‬ﻓﻠﻴﭧ אﺋﮉﻣﺮل ۽ ‪ Explorer‬ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ِ‬ ‫אﺳﺎن وٽ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ۽ ﺳﻨﺪ ﺑﺎد ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮن ﺟﻲ ﺣﻮאﻟﻲ ﺳﺎن ﭴﺎﺗﺎ ﺳﭹﺎﺗﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ڏور‬ ‫אوﭜﺮ ﭘﺎﺳﻲ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﻫﻚ ﻃﻠﺴﻤﺎﺗﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﭤﻲ ﮔﺬرﻳﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻫﺮ אن ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﮐﻲ ﮀﻬﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻫﻨﺪي‬ ‫وڏي ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻮن ﮀﻮﻟﻴﻮن ﭘﻬﭽﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫”زﻫﻴﻨﮓ ﻫِﻲ“ ﺟﻮ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺳﺎن ذﻛﺮ ﻧﻪ ﻛﺮڻ ﻧﺎאﻧﺼﺎﻓﻲ ﭤﻴﻨﺪي ۽ אن ﺟﻮ אﺣﻮאل אﻟﮗ ﭼﺌﭙﭩﺮ ۾ ﺋﻲ ﻛﺮﻳﻮن ﭤﺎ‪.‬‬ ‫’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﭼﻴﻨﻲ ﺳﻴﺎح ﺑﻌﺪ ‪1498‬ع ۾ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ آﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻳﻮرﭘﻲ ﺷﺨﺺ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻤﻨﮉ‬ ‫رﺳﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﺗﻪ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﻳﻮرﭘﻲ אﺋﻴﻦ ﭘﺌﻲ‬ ‫آﻳﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﺮب‪ ،‬אﻳﺮאﻧﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮅي‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ ۽ ﺑﻠﻮچ אوﭜﺮ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﺌﻲ آﻳﺎ وﻳﺎ‪ .‬ﻳﻮرپ ۽ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﺎ ﺟﻬﺎزي آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ‪ :‬ﻣﻮرאﻛﻮ‪ ،‬ﻣﻮرﻳﻄﺎﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل‪ ،‬ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ وﻳﻨﺪي ﻻﺋﺒﻴﺮﻳﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ آرאم ﺳﺎن )ڏﮐﮡ‬ ‫ﻃﺮف وﭠﻲ( ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ ﺟﻮ ﺳﺎﮘﻴﻮ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ﻫﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻴﻮ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ‬

‫ﺷﻜﻞ אﻫﮍي آﻫﻲ ﺟﻮ ﻻﺋﺒﻴﺮﻳﺎ ﮐﺎن ﭘﻮِء وڌﻳﻚ ڏﮐﮡ ۾ وﭸﮡ ﺳﺎن אن وﻗﺖ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻛﻨﺎرو ‪ hit‬ﻛﺮي ﻧﻪ ﭘﺌﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﭨﻲ ﭼﺎر ڏﻳﻨﻬﻦ אﮘﻴﺎن وﭸﻲ وري ڊپ ۾ ﻣﻮﭨﻲ ﭤﻲ آﻳﺎ ﺟﻮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻫﻮ ﺑﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻪ ﭤﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﮔﻮل‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ אﻫﻮ ﭤﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ روﻣﺎل وאﻧﮕﺮ ‪ flat‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ אﻧﺪﻳﻦ )‪ (borders‬ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﻫﻴﭟ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﮐﺎﻫﻲَء ۾ ﻛﺮي ﭘﺌﺒﻮ‪ .‬ﭘﻮِء אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ آﺋﻮري ﻛﻮﺳﭧ‪ ،‬ﮔﻬﺎﻧﺎ‪ ،‬ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﻛﺌﻤﺮون ﮐﺎن ﮔﺌﺒﻦ‪،‬‬ ‫אﺋﻨﮕﻮﻻ ۽ ﻟﺌﺎﻧﮉא ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ ﭘﺮ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ وאري ﻣﻮڙ وٽ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻨﺪي وڏو ﺳﻤﻨﮉ אﭼﻲ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ‬ ‫ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ۽ ﭔﻦ ﺳﻤﻨﮉن ﺟﻲ ﭨﻜﺮאَء ۽ ﮀﻮﻟﻴﻦ ﺟﻲ אﭤﻞ ﭘﭥﻞ ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﺟﺎ אن زﻣﺎﻧﻲ ﺟﺎ ﺳﮍﻫﻦ وאرא ﺟﻬﺎز َﺳﭧ‬ ‫ﺟﻬﻠﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻳﻮرﭘﻲ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ )ڏﮐﮡ َآﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﻴﭡﻴﻮن‬ ‫ﺣﺼﻮ( ﭘﺎر ﻛﺮي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﺘﺎن ﭘﻮِء ﻫﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﺘﻮ ۽ אﮘﻴﺎن ﻣﻴﻠﻨﮉي ﺑﻨﺪرﮔﺎه‬ ‫۾ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ ﺗﺮﺳﻲ ﭘﻮِء אﻧﮉﻳﺎ آﻳﻮ‪.‬‬

‫אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﻻِء آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﻋﺰت‬ ‫אڄ ﮐﺎن ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ אڳ ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺟﻬﺎز رאن ﻛﻤﭙﻨﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ אﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ אﭼﮡ وﭸﮡ ﻫﻮ ﺗﮇﻫﻦ ﭨﻮﺋﺮزم ﺟﻮ אﻳﮇو روאج ﻧﻪ ﻫﻮ ۽ ﻧﻪ ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻮ ﺳﻔﺮ אﻳﮇو آﺳﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻧﺌﺮوﺑﻲ‬ ‫۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אﭼﮡ ﮐﺎن אڳ ﺳﻮﭼﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﮇﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﺪאﻣﻨﻲ ﻟﮙﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻛﻬﮍو ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء ﻧﻜﺮﻧﺪو ﻫﻮﻧﺪو؟ ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ‪ ،‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﮀﮇڻ ﺑﻌﺪ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ آزאدي‬ ‫ﻣﻠﮡ ﺑﻌﺪ‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ وﻳﺘﺮ ﺧﺮאب ﭤﻲ ﭘﺌﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻳﺎرو ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﺳﻠﻮن وאﻧﮕﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ אﻫﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ‬ ‫روز ﺑﺮوز ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﻬﻪ ﭘﻴﻬﺎن وڌﻧﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭠﻴﻚ آﻫﻲ ﺳﺮﻳﻠﻨﻜﺎ )ﺳﻠﻮن( وאﻧﮕﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾‬ ‫אﻟﻘﺎﻋﺪه وאرن ﺟﻲ ﺑﻤﺒﺎري ﭤﻲ‪ ،‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻫﻨﮕﺎﻣﻮ ﭤﻴﻮ ﭘﺮ אﻫﻲ ﺳﭛ אﻛﺎ دﻛﺎ ﻛﻴﺲ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻫﺠﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ אﻫﻮ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ אﻣﻦ אﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬אﺗﻲ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۽ ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﭤﻮ ڏﺳﺠﻲ ﺗﻪ ﺣﺴﺮت‬ ‫ﭤﻲ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن وٽ ﺑﻪ وري אﻫﮍو ﻧﻈﺎم ﻣﻮﭨﻲ אﭼﻲ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺗﻪ ﭤﻴﺎ وڏא ﺷﻬﺮ ﻣﻴﻬﮍ‪ ،‬ﺷﻬﺪאدﻛﻮٽ ۽ ﭠﻞ‬ ‫ﻛﻠﻔﻲ‪ ،‬ﻣﻴﻠﻨﺪي ۽ وאﺗﺎﻣﻮ ﺟﻬﮍא ﮘﻮٺ ﭤﺎ ڏﺳﺠﻦ ﺗﻪ אﺗﻲ ﺟﻮن ﻫﻮﭨﻠﻮن ﺑﻪ ڌאرﻳﻦ‬ ‫ﺟﻬﮍن ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻬﮍא ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ِ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺣﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮن ﭘﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﭼﻮڌאري ﮔﻮرא ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬אن ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ ﮀﺎ آﻫﻲ؟ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ אﻣﻦ אﻣﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﭔﻬﺮאڙﻳﻦ ۽ وﻳﺮאن ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﺑﻪ ڌאرﻳﺎ ﭘﻴﺎ אﭼﻦ ۽ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻮن‬ ‫ﻛﮁﻦ ۽ ﺑﻜﻨﻴﻦ ۾ ﻟﻴﭩﻴﺎ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬אﻣﻦ אﻣﺎن ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﮔﻮرא ﻫﺘﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ אﭼﻦ‪.‬‬ ‫אﭴﻜﻠﻬﻪ ﺟﻲ אﻟﻴﻜﭩﺮאﻧﻚ ﻣﻴﮉﻳﺎ‪ ،‬رﻳﮉﻳﻮ‪ ،‬ﭨﻲ وي ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ۽ אﻧﭩﺮﻧﻴﭧ ﺟﻲ دور ۾ ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ ﮔﻬﺮ وﻳﭡﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﻲ‬ ‫ﭘﻮي ﺗﻪ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﮀﺎ ﭘﻴﻮ وﻫﻲ وאﭘﺮي‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺗﻪ ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﻮرﺗﻦ ﮐﺎن ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺮאﭼﻲَء ﻣﺎن ﻣﻮن ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇ ﺳﺎﮘﻲ ﺟﻬﺎز ۾ ﻛﻮﭘﻦ ﻫﻴﮕﻦ ﻻِء ﺳﻮאر ﭤﻲ رﻫﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ”ﺗﻮﻫﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﻛﺮאﭼﻲ آﻳﻮن آﻫﻴﻮ ﺗﻪ ‪5000‬‬ ‫ﺳﺎل ﭘﺮאﮢﻮ ﻣﻮﻫﻦ ﺟﻮ دڙو ڏﺳﮡ ﻻِء אﻧﺪروﻧﻲ ﺳﻨﮅ ﮀﻮ ﻧﭥﻴﻮن وﭸﻮ“ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﻮن ﮐﻲ אﺋﻴﻦ ﮔﻬﻮري ڏﭠﻮ ﭴﮡ ﻛﻮ ﭼﺮﻳﻮ‬ ‫ﻫﺠﺎن ۽ ﭘﻮِء ﭼﻴﻮ‪” :‬אﺳﻴﻦ ﺧﺒﺮون ﻧﭥﻴﻮن ﭔﮅون ﮀﺎ؟“ ۽ آﺋﻮن ﭰﻠﻬﮍو ﻣﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﮐﺎﻧﺌﻦ ﭘﺮي وﭸﻲ وﻳﭡﺲ‪ .‬ﻫﺎڻ ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۽ ﭔﻴﺎ אوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﮘﻮﭠﮍא ﭤﻮ ڏﺳﺎن ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻛﻴﮇو ﭘﭡﺘﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮﻳﺎن‬ ‫ﭤﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻣﻠﻚ ﺗﻪ ﮀﺎ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻬﮍא ﻣﻠﻚ ﺑﻪ אﺳﺎن ﮐﺎن ﭘﭡﺘﻲ ﻫﺌﺎ‪ .‬אڄ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﻈﺮ ﻟﮙﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻜﻲ ﺟﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻬﮍي آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﻜﻲ ﺟﻴﺘﺮي‬ ‫ﻋﺰت ﺑﻪ ﻧﻪ رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ دﻛﺎﻧﺪאر ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن وٽ ﻻﺋﻴﭧ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ورאﮢﻴﺎﺋﻴﻦ ”ﻫﺎ“‪.‬‬ ‫”ﻛﻨﻬﻦ وﻗﺖ؟“ ﻣﻮن ﭘﮁﻴﻮ‪.‬‬ ‫”ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ ﺑﻪ ﺳﺌﭻ آف ﻛﺮﻳﻮن ﭤﺎ אن وﻗﺖ ﻫﻠﻴﻮ وﭸﻲ‪“.‬‬ ‫ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۾ ﭨﻲ ﺳﺎل ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ دאدو ﺟﻲ ﻫﻚ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮘﻮٺ ﻣﻮﭨﻲ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﺟﻮ ﭼﺌﻦ ﺳﺎﻟﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﭔﺎر ﻣﻌﺼﻮﻣﻴﺖ ﻣﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎُء ﭘﻲُء ﮐﺎن ﭘﮁﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ”ﻫﺘﻲ ﻻﺋﻴﭧ آﭨﻮﻣﻴﭩﻜﻠﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻠﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ؟ ﺟﺪي ۾ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﺎڻ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﺌﭻ آف ﻛﺮﻳﻮن ﭤﺎ ﺗﮇﻫﻦ ﺋﻲ ﻻﺋﻴﭧ وﭸﻲ ﭤﻲ‪“.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭔﻴﭧ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ ﭔﻴﭩﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﻧﻨﮃو آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ڊﻳﮕﻬﻪ ‪ 15‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ۽ وﻳﻜﺮ ‪ 13‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻮ אﻫﻮ روڊ ﻣﻮﺋﻲ )‪ (Moi‬אﻳﻮﻳﻨﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ رאڄ ۾ ۽ אن ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺳﺎل ﻛﻠﻨﮉﻧﻲ روڊ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ روڊ ﺗﻲ ﻫﺎﭤﻲَء ﺟﻲ ﻧﻴﺸﻦ )‪ (Tusks‬ﺟﻬﮍو אﮀﻲ رﻧﮓ ﺟﻮ ﭠﻬﻴﻞ دروאزو ﻫﺮ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ رﻫﻨﺪو אﭼﻲ‪ .‬ﭼﺌﻦ ﻫﺎﭤﻲ ڏﻧﺪن ﺟﻲ ﺷﻜﻞ ﻣﺎن ﭠﻬﻴﻞ ﭔﻪ دروאزא אﺻﻞ ﻋﺎج ﺟﺎ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻛﻨﻬﻦ ڌאﺗﻮَء ﺟﺎ آﻫﻦ‬ ‫ﺟﻦ ﮐﻲ ﻫﺎڻ زﻧﮓ ﻟﮙﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻲ ۽ ﻣﺮﻣﺖ ﺟﻲ ﺳﺨﺖ ﺿﺮورت آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ دروאزن אﮘﻴﺎن ﺑﻴﻬﻲ אﺳﺎن ﺑﻪ ﺟﻮאﻧﻲَء ﺟﻲ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ )ﺳﺘﺮ وאري ڏﻫﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوع وאرن ﺳﺎﻟﻦ ۾( ﭼﮝﺎ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃرאﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻟﻨﮕﺮ‬ ‫אﻧﺪאز ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻮن ﺷﺎﻣﻮن ﻫﻦ روڊ )ﻛﻠﻨﮉﻧﻲ( ﺗﻲ ﮔﺬرﻧﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﺟﺘﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﮔﺠﺮאﺗﻴﻦ‪ ،‬ﮐﻮﺟﻦ ۽‬ ‫ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪن ﺟﺎ دﻛﺎن ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺗﻪ ”ﺳﻨﮅ ﺟﻨﺮل אﺳﭩﻮر“ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ אﻧﻬﻦ دﻛﺎﻧﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ‬ ‫آﻳﻮ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻇﻠﻤﻦ ﺟﻲ ڊپ ﮐﺎن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﮀﮇي وﻳﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ روڊ‬

‫ﺗﻲ ﭠﻬﻴﻞ ﻛﺌﺴﻞ ﻫﻮﭨﻞ‪ ،‬אﺳﺘﻨﺒﻮل ﺑﺎر‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻛﺎﻓﻲ ﻫﺎﺋﻮس אﭸﺎن ﺑﻪ ﺳﺎﮘﻴﻦ ﻧﺎﻟﻦ ﺳﺎن ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﺷﻬﺮن وאﻧﮕﺮ ﺟﻦ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﻮ رאڄ ﻫﻮ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭘﺮאﮢﻦ ﮔﻮرن ﺣﺎﻛﻤﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﺑﺪﻻﺋﻲ‬ ‫ﻧﻮאن رﮐﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻮﺋﻲ אﻳﻮﻧﻴﻮ ﺟﻲ ﺑﻠﻜﻞ ﺳﮅאﺋﻲَء ۾ وﻫﻨﺪڙ )‪ (parallel‬روڊ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻴﻞ ﺳﻼﺳﻲ روڊ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ۽‬ ‫אن ﺟﻲ ﺳﮅאﺋﻲَء وאرو روڊ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺻﺪر ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﭨﻨﻬﻲ אﻫﻢ روڊن ﮐﻲ ﻣﻼﺋﮡ وאرא‬ ‫رﺳﺘﺎ آﻫﻦ‪ :‬ﺷﻴﺒﻮ روڊ‪ ،‬ﺳﻨﻴﻔﻮ ﻛﻮﻣﺒﻮ אﺳﭩﺮﻳﭧ‪ ،‬ڊﻳﮕﻮ روڊ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻣﻮﺋﻲ روڊ אوﭜﺮ ۾ ﻧﻜﺮﻣﺎ روڊ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬אﺗﺮ ۾‬ ‫ﺟﺘﻲ ﻧﻴﻮ ﭘﻴﭙﻠﺰ ﻫﻮﭨﻞ ۽ אﻟﻨﺎﺻﺮ ﻻج آﻫﻦ‪ ،‬ﻣﺼﺮ ﺟﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﻋﺒﺪאﻟﻨﺎﺻﺮ ﻧﺎﻟﻲ روڊ ﮔﺬري ﭤﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ڏﮐﮡ ۾‬ ‫ﻧﺮﻳﺮي אﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ﭘﮡ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺋﻲ روڊ ﺗﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﺎﭤﻲَء ﺟﻲ ڏﻧﺪن ﺟﺎ ﭔﻪ دروאزא ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻦ ۽ ﺟﺘﻲ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ آﻓﻴﺲ ﭘﮡ آﻫﻲ אﺗﺎن אﺗﺮ ڏي وﻳﻨﺪڙ روڊ‬ ‫آﻏﺎ ﺧﺎن ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ‪ .‬آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ )אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ( ﺟﺎ ﻣﻤﺎﺑﺎﺳﺎ ﺗﻮڙي ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺳﻤﺎﺟﻲ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ﻛﻢ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫אوﺷﻨﻚ ﻫﻮﭨﻞ وٽ ﻫﻚ روڊ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﺮﻧﺲ אﺋﻨﮉرﻳﻮ ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ۽ ﻛﺌﻴﻨﺲ روڊ ﺟﻬﮍא رﺳﺘﺎ ﻫﺘﻲ ﭘﮡ‬ ‫زﻳﺐ אﻟﻨﺴﺎﺋﻮن אﺳﭩﺮﻳﭧ ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ روڊ ﺟﻲ ﻫﻴﭡﺎن ﺑﻠﻜﻞ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻮ ﻛﻨﺎرو ڏﺋﻲ وﻫﻨﺪڙ روڊ ﻣﺎﻣﺎ ﻧﮕﻴﻨﻪ روڊ‬ ‫آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ אدאرא آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ روڊ אﺗﺮ ڏي وﭸﻲ ﻧﺮﻳﺮي אﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ۽ ﻣﺒﺎرﻛﻲ روڊ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ﺳﺎن אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮن ﻳﺎدون وאﺑﺴﺘﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺗﻪ ﻫﻚ ﺳﭵﻲ‬ ‫ﮔﻬﭩﻲ ﺑﻠﻮﭼﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﺎ وڏא ﭘﺴﻨﻲ ﮔﻮאدر ۽ ﻋﻤﺎن ﮐﺎن ﻟﮇي آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻻﻣﻮ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﺳﭵﻮ ﮘﻮٺ‬ ‫ﺑﻠﻮﭼﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻮﺟﻮده אﻣﺎم ﭘﺮﻧﺲ ﻛﺮﻳﻢ آﻏﺎ ﺧﺎن ﺟﻮ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮔﺎديَء وאري ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء‬ ‫۾ ﮔﺬرﻳﻮ‪ .‬ﺷﺮوﻋﺎﺗﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻦ ﮔﻬﺮ ۾ ﭘﺮאﺋﻴﻮﻳﭧ ﭨﻴﭽﺮ ذرﻳﻌﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ڏאڏي آﻏﺎ ﺧﺎن ﺳﻮم‪ ،‬ﻋﻠﻲ‬ ‫ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻛﻤﺎل‪ ،‬ﭔﻨﻬﻲ ﭜﺎﺋﺮن ﭘﺮﻧﺲ ﻛﺮﻳﻢ ۽ ﭘﺮﻧﺲ אﻣﻴﻦ ﮐﻲ رﮐﻲ ڏﻧﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﮘﮍﻫﻪ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﺟﻮ ﻫﻚ אﺳﻜﺎﻟﺮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺳﻨﮅ ۽ ﮔﺠﺮאت ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬ﻣﻠﻴﻨﮉي‪ ،‬ﻻﻣﻮ‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر )زﻧﺠﺒﺎر(‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم ۽ ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن‬ ‫ﻛﻤﭙﺎﻻ ۽ ﺟﻨﺠﺎ )ﺟﻴﻜﻲ ﻫﺎڻ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ אﭼﻦ ﭤﺎ( رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬אﻫﮍي ﺋﻲ ﻫﻚ ﻓﻤﺌﻠﻲَء ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻚ‬ ‫ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ”ﻫﻲ ﭔﻴﭧ ﻫﻲ ﻛﻨﺎرא“ ۾ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ ﮀﻮﻛﺮو ﮔﺠﺮאت ﮐﺎن ﺳﮍﻫﻦ وאري ﭔﻴﮍيَء ذرﻳﻌﻲ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻦ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر אﭼﻲ ﻫﻚ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﺟﻲ دﻛﺎن ﺗﻲ ﻧﻮﻛﺮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﻮِء آﻫﺴﺘﻲ آﻫﺴﺘﻲ ﭘﺌﺴﻮ ﮔﮇ ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﺑﻪ دﻛﺎن‬ ‫ﮐﻮﻟﻲ ﭤﻮ‪ .‬وﻃﻦ وﭸﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮي وري آﻓﺮﻳﻜﺎ אﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﺎڻ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﺑﺪرאن‬ ‫وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ وאري ﺷﻬﺮ ۾ ﻛﺎروﺑﺎر ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻴﺌﻦ ﻣﺸﻜﻼﺗﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻟﻮﻓﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﺷﻴﺪي ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ دﻛﺎن ﺟﻲ ُﭰﺮ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻬﻴﮍو ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻚ آدم ﺧﻮر ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺳﻨﺪس ﮔﻬﺮ ﺗﻲ אن وﻗﺖ‬ ‫ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ زאل ﮔﻬﺮ ۾ אﻛﻴﻠﻲ‪ ،‬ﭤﭷ ﺗﻲ ﻫﻚ ﭔﺎر ﺳﺎن ﮔﮇ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ زאل ﻣﮍس ﻛﻴﺌﻦ אن ﻗﺴﻢ‬ ‫ﺟﻲ ڏאﮐﮍن ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﻦ ﭤﺎ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻴﺎﭘﻲ ﻻِء ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻫﻚ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻣﺜﺎل آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻨﺪڙن‬ ‫ﮐﻲ ‪ Idea‬ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭔﭽﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﮐﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻨﺎﺋﮡ ﻻِء‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﺟﺎ ﻛﮏ ﮀﮇي ﭘﺮدﻳﺲ ۾ ﺧﻄﺮن ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻧﻮ ۽ ﻛﺎروﺑﺎر ﭴﻤﺎﺋﮡ ﻻِء ﻣﺤﻨﺖ ۽ ﻣﺰدوري ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻃﻮر ﭘﻴﺪא ﭤﻴﻨﺪڙ ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻧﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪1880‬ع ڌאري ﻳﻮرﭘﻲ ﻗﻮﻣﻦ ﺟﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﻫﻨﻦ ﻧﺎﻧﻲ ﻛﻨﮍو ﻛﺮي آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﺎ ﺣﺼﺎ ﭘﺘﻴﻮن ﻛﺮي ﭘﺎڻ ۾ ورﻫﺎﺋﻲ ﮐﻨﻴﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ زﻧﺠﺒﺎر )‪ (Zanzibar‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﻋﻤﺎﻧﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻫﺌﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻴﭡﻜﻲ رאڄ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ )אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ( ﻻِء ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ‬ ‫رﻧﮉﻛﻮن ﭘﺌﺪא ﻛﻴﻮن‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺣﻖ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل ﻧﻪ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻣﻜﻤﻞ ﻃﺮح ﺳﻴﺎﺳﻲ آزאدي ڏﻳﮡ ۽ ﻣﺮﺿﻲ‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ ﺟﺘﻲ وﮢﻲ אﺗﻲ ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻛﺮڻ ﮐﺎن روﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﻧﭥﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ وאﭘﺎر وڙي ۾ ﺳﻨﺪن‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﻦ ﻳﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﺑﮣﺠﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻧﭥﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﺗﻪ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﻳﺎ אﻳﺮאن ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﺘﻲ‬ ‫وﮢﻴﻦ אﺗﻲ ‪ Settle‬ﭤﻴﻨﺪא رﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﺌﻲ אن ﻣﻮﺟﺐ ﻫﻠﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺧﻴﺮ אن وﻗﺖ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻧﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ‬

‫ﻧﺎﻟﻮ وﺟﻮد ۾ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﻧﻪ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ۽ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ آﻫﻲ‪ ،‬אﻫﻮ אن وﻗﺖ אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ۽ אﻫﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻫﭣ ﭼﮍﻫﻴﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﭼﺎڊ‪ ،‬زאﺋﺮ ۽ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﺟﻬﮍא ﻣﻠﻚ ﻓﺮﻳﻨﭽﻦ ﺣﻮאﻟﻲ ﭤﻲ وﻳﺎ ۽‬ ‫אﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ وאرو ﻋﻼﺋﻘﻮ ﺳﻴﻨﭩﺮل آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ ۽ אﺋﻨﮕﻮﻻ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ رﮐﻴﺎ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬زﻧﺠﺒﺎر‪،‬‬ ‫ﻛﻤﭙﺎﻻ ۽ ﺟﻨﺠﺎ ﭘﺎﺳﻲ رﻫﻨﺪڙ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﺳﻨﺪن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﺟﻮ‬ ‫ﻃﺮﻳﻘﻮ وري ﺑﻪ ﭔﻴﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻧﮉﻳﺎ ۾ رﻫﮡ ﻛﺮي ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ رאڄ ﺟﻮ ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻮאﻟﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﭤﻴﺎ )אﻧﮉﻳﺎ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ‪ ،‬ﻣﻼﻳﺎ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر( ﻫﻨﻦ אﺗﻲ ﺳﻴﻜﻴﻮرﭨﻲ ۽ ﻣﻮאﺻﻼت‬ ‫ﺟﻮ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ رﮐﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ورﻛﻨﮓ ﮐﺎن وאﻗﻒ ﻫﺌﺎ ۽ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﺎﻓﻲ ﻋﺮﺻﻮ‬ ‫رﻫﮡ ﻛﺮي ﻫﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אﺗﻲ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ وאﻗﻒ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻮ אﻫﻮ ﻧﻜﺘﻮ ﺗﻪ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﺟﻴﻜﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن‬ ‫ﮐﺎن אڳ ﺟﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭨِﻜﻴﻞ ﻫﺌﺎ ﮔﺬאرو ﻛﺮي وﻳﺎ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ وﭸﮡ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﺑﻪ ﺗﺮﺳﻲ ﭘﻴﺎ ۽ אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻫﻦ ۽ ﭘﺎڻ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺤﺎل زﻧﺪﮔﻲ ﮔﺬאرﻳﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺧﻴﺎل رﮐﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﭼﭩﮕﺎﻧﮓ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻛﻼس ﻣﻴﭧ دوﺳﺖ وٽ ﮔﻬﻤﮡ وﻳﺲ ﺗﻪ آﻏﺎﺧﺎﻧﻴﻦ ﮐﻲ ﺳﺎﮘﻲ ﭘﻮزﻳﺸﻦ ۽ ﺑﺰﻧﻴﺲ ۾ ڏﺳﻲ ﻣﻮن ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫”ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﺠﺎﺑﻴﻦ ۽ ﺑﻬﺎرﻳﻦ ﮐﻲ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﭘﺮ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﮐﻲ ﻧﻪ؟“‬ ‫”אن ﻛﺮي ﺟﻮ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ ﺟﻬﻴﮍي ﻓﺴﺎد وאرא ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﻪ آﻫﻦ ۽ ﻧﻪ وري ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﻠﭽﺮ ۽ زﺑﺎن ﺳﺎن ﻫﭣ ﭼﺮאﻧﺪ‬ ‫ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ وאﭘﺎر ۽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ذرﻳﻌﻲ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﺳﮑﻴﺎ ﺳﺘﺎﺑﺎ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺧﻴﺎل رﮐﻦ ﭤﺎ‪“.‬‬ ‫ﻣﻮن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﭨﻴﻜﻨﻴﻜﻞ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﮐﺎن אﻫﻮ ﺳﻮאل ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎﮘﻴﻮ ﺟﻮאب ڏﻧﻮ ۽ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ אﻫﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ אدאرא ۽ אﺳﭙﺘﺎﻟﻮن ﮘﮣﺎﺋﮡ ﻟﮙﻮ ﺟﻴﻜﻲ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲَء‬ ‫ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﻻِء ﭠﺎﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻮ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ وﺳﺮאم ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻳﺎ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺷﻬﺮ ۾ אﭼﮡ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ אﺗﻲ رﻫﻨﺪڙ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ )آﻏﺎ‬ ‫ﺧﺎﻧﻴﻦ( ﺳﺎن ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﮐﺎن ﺳﻨﺪن ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮁﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ ﺳﻨﮅ‪ ،‬ﻛﭿ ﻳﺎ ﮔﺠﺮאت ﮐﺎن ﻫﻨﻦ ﺟﺎ وڏא‬ ‫ﻛﮇﻫﻦ ۽ ﻛﻴﺌﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ آﻳﺎ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻛﻬﮍي ﺷﻬﺮ ۾ آﻳﺎ ۽ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻛﻬﮍو ڌﻧﮅو ﻳﺎ ﻣﺰوري ﻛﻴﺎﺋﻮن‪...‬‬ ‫وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ ﺟﻲ دﻟﭽﺴﭗ ۽ ﺣﻴﺮت ۾ وﺟﻬﻨﺪڙ ﻛﻬﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪1970 .‬ع وאرن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪،‬‬ ‫زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ ﻻرﻳﻨﺰو ﻣﺎرﻛﺲ )ﻫﺎڻ אﻫﻮ ﺷﻬﺮ ﻣﻮﭘﻮﺗﻮ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( אﭼﮡ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ אﺳﻲ ﻧﻮي ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﻮڙﻫﻦ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ ﺟﻦ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ ۽ ﻛﻦ ﺳﻨﮅي ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ אﻫﺎ ﻛﮁﻲ ﮔﺎڏڙ‬ ‫ﺳﻨﮅي ﻫﺌﻲ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻨﺮﻳﺸﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻓﺮﺳﭧ ﻫﺌﻨﮉ אﻛﺎﺋﻮﻧﭧ ﭔﮅאﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‬ ‫ﻛﻴﺌﻦ ﺳﻮرت‪ ،‬ﭜﺎُء ﻧﮕﺮ ﻳﺎ ﻛﺮאﭼﻲَء ﮐﺎن ﻛﺎٺ ﺟﻲ ﻛﻤﺰور ﭔﻴﮍن ذرﻳﻌﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ آﻳﺎ‪ .‬אن ﺳﻔﺮ ۾ ﻛﻴﺘﺮא ﻛﻤﺰور‬ ‫دﻟﻴﻦ ۽ ﺻﺤﺖ وאرא ﺗﻪ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﺋﻲ ﻣﺮي وﻳﺎ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻼﻣﺖ ﭘﻬﺘﺎ ﭤﻲ ﺗﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﺳﭵﻮ ﺳﻔﺮ ‪ Sea Sickness‬ﺳﺎﮢﻮ‬ ‫ﻛﺮي وڌو ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﻛﺮאڙي ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﺳﮍه ذرﻳﻌﻲ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻛﺎٺ ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﺎرﮔﻮ ۾ ﭼﺎﻧﻮر‬ ‫ﻫﻮﻧﺪא ﻫﺌﺎ ﺗﻪ אﺳﻴﻦ ﺧﻮش ﭤﻴﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺟﻬﺎز ﺗﻮאﺋﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﻣﻨﺰل ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﻻِء ﮔﻬﮣﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻟﮙﻲ وﻳﺎ‬ ‫ﺗﻪ ﮐﺎﺋﮡ ﻻِء ﻛﺎرﮔﻮ ﻣﺎن ﭼﺎﻧﻮر ﻛﮃي ﻣﻮت ﺳﺎن ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺎﮢﻲَء ﻻِء ﻫﺮ وﻗﺖ آﺳﻤﺎن ڏي אﮐﻴﻮن‬ ‫ﻫﻮﻧﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﺗﻪ ﻣﻴﻨﻬﻦ وﺳﻲ ﺗﻪ ﭼﻤﮍي ﺟﻲ ﭼﺎدرن ۾ ﮔﮇ ﻛﺮي دﭔﺎ ﭜﺮﺟﻦ‪ .‬ﻟﻨﮕﺮ ﮐﮣﮡ وﻗﺖ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﮐﮣﻨﺪא‬ ‫ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ אﻫﻮ ﻫﻔﺘﻲ ڏﻳﮃ ۾ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻮ אﻫﻮ ﻫﻚ ﻣﻘﺮر אﻧﺪאز ۾ ﮐﮣﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺟﻮ אن ﺟﻬﺎز ۾ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺑﻪ وﻫﺎرﮢﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ وאﭘﺎر ﻻِء ﮐﻨﻴﻞ وﮐﺮ ﺑﻪ ﮐﮣﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮא ﺟﻮ رخ ﺳﮣﺎﺋﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﭔﻦ אڍאﺋﻲ ﻫﻔﺘﻦ ۾ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻬﭽﻲ وﭸﺒﻮ ﻫﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﺳﻮرت ﮐﺎن زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﭘﻬﭽﮡ ۾ ﻣﻬﻴﻨﻲ ﮐﺎن ﻣﭥﻲ ﻟﮙﻲ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺗﮇﻫﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮא‬ ‫ﻟﮙﮡ ﺑﻨﺪ ﭤﻲ وﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﭘﭡﻴﺎن ﻟﮙﮡ ﺑﺪرאن ﺳﺎﻣﻬﻮن ﮐﺎن ﻟﮙﮡ ﺷﺮوع ﭤﻲ وﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫אڄ ﮐﺎن ﻫﻚ ﭔﻪ ﺻﺪي אڳ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ אوﭜﺮ وאرو ﻛﻨﺎرو אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻِء אﺋﻴﻦ ﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﻻِء ﺳﺘﺮ ۽ אﺳﻲ‬ ‫وאري ڏﻫﻲ ۾ دﺑﺌﻲ‪ ،‬ﻛﻮﻳﺖ ﻳﺎ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﻫﻮ‪ .‬אﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﻻِء آﻓﺮﻳﻜﺎ אﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ ﺟﺘﻲ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﮐﻲ روزﮔﺎر ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﻃﺮﻳﻘﺎ ﻣﻴﺴﺮ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺳﻔﺮ ﺟﻮن ﺻﻌﻮﺑﺘﻮن ﻫﻚ ﻃﺮف ﻫﻴﻮن ﺗﻪ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻦ‪ ،‬ﻧﺎﻧﮕﻦ ﺑﻼﺋﻦ‪ ،‬وﮀﻦ ﺳﺆﭘﻴﺮﻳﻦ ۽ ﭔﻴﻦ وﺣﺸﻲ ﺟﺎﻧﻮرن ﺟﻮ ﺧﻮف ﭔﺌﻲ ﻃﺮف ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻮِء ﻫﻨﻦ‬ ‫אﻫﻲ ﺳﭛ ‪ Risk‬ﮐﻨﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﺎﻧﺌﻦ ﻛﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻴﺎ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﻲ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﮀﻮﻟﻴﻦ ۽ ﻣِﺮن ﺟﻮ ﺑﻪ ﮐﺎڄ ﭤﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي آﻳﺎ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ زﻧﺠﺒﺎر )‪ (Zanzibar‬ﻟﭥﺎ ﭤﻲ ﺟﻮ אﻫﻮ ﭔﻴﭧ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭤﻮ אﭼﻲ‪ .‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‬ ‫۾ ﻫﻨﻦ אﺗﻲ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ آﻳﻞ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ ۽ ﺳﻨﮅﻳﻦ ﺟﻲ دﻛﺎﻧﻦ ۽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ ۾ ﻛﻢ ﻛﺮي ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻫﻚ ﻃﺮف‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﭘﺌﺴﻮ ڏوﻛﮍ‪ ،‬ﻣﻜﺎﻧﻲ رﺳﻢ و روאج ۽ ﻧﻤﻮﻧﺎ ﺳﻤﻮﻧﺎ ۽ ﺳﻨﺪن زﺑﺎن ﺳﻮאﺣﻠﻲ ﺳﮑﻲ ﭤﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻮ‬ ‫ﻣﭥﻲ ﺗﻲ ﺳﺎﻣﺎن ﺟﻮن ﻫﮍون رﮐﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אﻧﺪروﻧﻲ وﻳﺠﻬﻦ ﺣﺼﻦ ۾ رﻳﺰﮔﺎري وﻛﺮو ﭤﻲ ۽ ﭘﻮِء ﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻦ ﺗﻲ‬ ‫ﺳﺎﻣﺎن رﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ وڌﻳﻚ אﻧﺪر وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮِء ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺌﺴﻮ ﺑﭽﺖ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻛﺠﻬﻪ ڏورאﻧﻬﻴﻦ ﮘﻮﭠﻦ ۾ دﻛﺎن ﮐﻮﻟﻴﺎ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن آﻳﻞ ﻛﭙﮍو ۽ ﭔﻴﻮ ﺳﺎﻣﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ وﻛﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﻫﺎﭤﻴﻦ ﺟﻮ ﻋﺎج‪ ،‬ﻟﻮﻧﮓ‪ ،‬ﻛﺎﻓﻲ‪ ،‬ﭼﺎﻧﻬﻪ ۽ ﭔﻴﻮ‬ ‫ﺳﺎﻣﺎن אﺗﺎن ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر وڏﻳﻦ ﺳﻴﭡﻴﻦ ڏي ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻦ אﻫﻮ ﺳﺎﻣﺎن אﻧﮉﻳﺎ ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ڏي‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬אن ﺳﭵﻲ ﭜﭳ ڊכ ۾ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻛﻤﺎﺋﻲ ﻧﭥﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮא دﻓﻌﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ אوڌر ﮐﺎﺋﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﭼﻮرﻳﻮن‬ ‫۽ ڌאڙא ﺑﻪ ﻋﺎم ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﭨﺎﺋﻴﻔﺎﺋﻴﮉ ۽ ﻫﺌﮉو ﺑﺨﺎر )‪ (Yellow Fever‬ﺟﻬﮍﻳﻦ ﺧﻮﻓﻨﺎכ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮ ﻫﺮ وﻗﺖ ڊپ ﭘﮡ رﻫﻴﻮ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﻧﻪ رﮘﻮ ﻧﻨﮃو وאﭘﺎري ﻣﺎرﺟﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ وڏא وڏא ﺳﻴﭟ ﺑﻪ ﻓﻘﻴﺮ ﭤﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺟﻬﺎز ﭔﮇڻ ﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺎل ﻟﮍﻫﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻟﮍאﺋﻴﻦ ﺧﺎص ﻛﺮي ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ۾ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺗﺮﭘﭧ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﭘﺮ אن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ‬ ‫ﻫﻨﻦ ﭘﺮدﻳﺴﻲ ﺳﻮدאﮔﺮن ﻫﻤﺖ ﻧﭥﻲ ﻫﺎري‪ .‬ﺑﺌﮉﻟﻚ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﻫﻚ ﻋﻼﺋﻘﻮ ﮀﮇي ﭔﺌﻲ ۾ وﭸﻲ ﭜﺎڳ آزﻣﺎﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺌﺴﻮ‬ ‫ﻛﻤﺎﺋﮡ ۽ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﺎﻧﺪאن ﮐﻲ ُﺳﮑﻲ ﺑﻨﺎﻳﻮ ﭤﻲ ﭘﺮ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻮﭼﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﺧﻴﺮ ﺧﻴﺮאت ﻛﻴﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ڏﮐﻮﻳﻞ אﻧﺴﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ رאڄ ۾ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻋﺎم‬

‫ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﺎ ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭜﻠﻲ ﻻِء ﻫﻨﻦ ﺧﻴﺮאﺗﻲ אﺳﻜﻮل ۽ אﺳﭙﺘﺎﻟﻮن ﮐﻮﻟﻴﻮن‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻤﺒﺌﻲ ۾‬ ‫ﭘﺎرﺳﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪن‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ‪ ،‬ﮐﻮﺟﻦ‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ۽ وﻳﻨﺪي ﻳﻬﻮدﻳﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺧﻴﺮאﺗﻲ אﺳﻜﻮل‪،‬‬ ‫אﺳﭙﺘﺎﻟﻮن‪ ،‬ﭘﺎرכ‪ ،‬ﻣﺴﺎﻓﺮﺧﺎﻧﺎ‪ ،‬ﮐﻴﮇڻ ﺟﺎ ﻣﻴﺪאن ۽ ﻳﺘﻴﻢ ﮔﻬﺮ آﻫﻦ‪ ،‬ﺗﻴﺌﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﺷﻬﺮن ۾ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﺎ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﺘﻲ אﭼﮡ وﻗﺖ ﻏﺮﻳﺐ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﻣﺴﻜﻴﻦ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﺤﻨﺘﻮن ۽ ﭘﻮرﻫﻴﺎ ﻛﻴﺎ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺎن‬ ‫ﺟﻮﮐﻲ ۾ وڌي‪ .‬ﻛﻲ א� ﮐﻲ ﻳﻜﺪم ﭘﻴﺎرא ﭤﻲ وﻳﺎ ﻛﻲ وڏא אﻣﻴﺮ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻤﺎﻳﻞ دوﻟﺖ ۾ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺣﺼﻮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ۽ ﻫﻨﻦ אﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﺳﮏ ۽ ﭜﻼﺋﻲَء ﺟﻮ ﺳﻮﭼﻴﻮ‪.‬‬ ‫אڄ ﮐﺎن ﭼﺎﻟﻴﻬﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ אڳ ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ آﻳﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ אن وﻗﺖ ﺑﻪ ۽ ﻫﺎڻ ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ”ﻋﻠﻲ ڏﻧﺎ‬ ‫وﺳﺮאم ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل )‪ “(AVHS‬אﮘﻴﺎن ﺑﻴﻬﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃرאﻳﻢ‪ .‬ﻣﻤﺒﺌﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﺳﻮن ﻟﺌﺒﺮري‪ ،‬ﮔﺮאﻧﭧ ﻛﺎﻟﻴﺞ‪ ،‬وي ﭨﻲ‬ ‫אﺳﭩﻴﺸﻦ وאﻧﮕﺮ ﻳﺎ ﻛﺮאﭼﻲ ﺟﻲ ڊي‪.‬ﺟﻲ‪.‬ﻛﺎﻟﻴﺞ‪ ،‬ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﻞ ﻛﺎرﭘﻮرﻳﺸﻦ ۽ אﻣﭙﺮﻳﺲ ﻣﺎرﻛﻴﭧ وאﻧﮕﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫אﺳﻜﻮل )ﻫﺎڻ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ( ﺟﻲ ﺑﻠﮉﻧﮓ ﺑﻪ אﻫﮍي آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ אﻳﻨﺪڙ ﻫﺮ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻛﺸﺶ ﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﻛﺮي ﭤﻮ ۽ ﻫﻦ אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﻋﻤﺎرت אﮘﻴﺎن ﺑﻴﻬﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﮃرאﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻲ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ﺟﻨﻬﻦ אﺧﺒﺎر‪ ،‬رﺳﺎﻟﻲ ﻳﺎ‬ ‫ﻛﺘﺎب ۾ ﮀﭙﺠﻲ אن ﺟﻮ אﻳﮉﻳﭩﺮ ﻳﺎ ﭘﺒﻠﺸﺮ ﺟﺎِء ﺟﻲ ﻗﻠﺖ ﻛﺮي ﺷﺎﻳﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮون ﻧﻪ ڏﺋﻲ ﺳﮕﻬﻲ ۽ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ אﻫﮍﻳﻦ‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮن ڏﺳﮡ ﮐﺎن ﻣﺤﺮوم رﻫﺠﻲ وﭸﻦ אن ﻛﺮي ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻮن ﺗﺼﻮﻳﺮون ‪ NET‬ﺗﻲ وﺟﻬﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن ۽‬ ‫ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﻫﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮون ‪ picasa.com‬ﺟﻲ وﻳﺐ ﺳﺎﺋﻴﭧ ﮐﻮﻟﻲ אن ۾ ‪ search‬ﺟﻲ ﺧﺎﻧﻲ ۾ ‪ Altaf Shaikh Mombasa‬۽ אﻫﮍيَء‬ ‫ﻃﺮح ”אﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﻧﺌﺮوﺑﻲ“ ۽ ”אﻟﻄﺎف ﺷﻴﺦ ﻛﻴﻨﻴﺎ“ ﻟﮑﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﻨﻬﻨﺠﻦ ﻓﻮﭨﻦ ﺟﺎ ﻣﺨﺘﻠﻒ آﻟﺒﻢ ڏﺳﻲ ﺳﮕﻬﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻓﻮﭨﻮ ”ﮔﻮﮔﻞ אﻣﻴﺠﺰ“ ۾ ﺑﻪ ﻣﭥﻴﺎن ﻋﻨﻮאن אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾ ﻟﮑﮡ ﺳﺎن אﭼﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻮ ﻋﻠﻲ ڏﻧﺎ وﺳﺮאم )‪ (Allidina Visram‬ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل ﭠﻬﺮאﺋﮡ وאرو ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ ﻛﻴﺮ ﻫﻮ؟‬ ‫ﺳﻴﭟ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ وﺳﺮאم ﻛﺎﺋﺮא ﮘﻮٺ ﺟﻮ ﻛﮁﻲ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ )אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ( ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ‪1863‬ع ۾ )ﻳﻌﻨﻲ אڄ ﮐﺎن ڏﻳﮃ ﺳﺆ‬ ‫ﺳﺎل אڳ( ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﺒﺎر ﻛﻨﺎري ﮐﺎن ﺟﻬﺎز رﺳﺘﻲ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﭔﻴﭧ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬ﻫﻮ אن وﻗﺖ ڏﻫﻦ ﭔﺎرﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﮀﻮﻛﺮو ﻫﻮ‪ .‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮﺟﺎ ۽ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﺳﻴﭡﻴﻦ وٽ ﻣﺰوري ﭘﻮرﻫﻴﻮ ﻛﺮي ﻫﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺑﺎﮔﺎﻣﻮﻳﻮ‬ ‫ﮘﻮٺ ﮐﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌﻧﮅي ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ אﺗﻲ وﻳﻬﻲ ُאﺟﻲ ﺟﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ڌﻧﮅو ﻫﻼﻳﻮ ﭤﻲ ۽ وאﭘﺎر وڙي ۾‬ ‫ﻫﻦ ﮐﻲ وڏي ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﭤﻲ‪ .‬אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ‪1899‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ‪ 50‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ אﻣﺎم ﺳﻠﻄﺎن‬ ‫ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻫﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻻِء ﭘﺎرت ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺗﻪ אن ﺷﻬﺮ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﺮي ﺳﻤﺠﻬﻲ‪ .‬ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ ﻫﺎڻ ﺳﭵﻲ ﺗﺮ ۾‬ ‫ﺳﻴﭟ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ڌﻧﮅא ﻫﻠﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬אﻧﺎج ﮐﺎن ﻋﻼوه آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ڏورאﻧﻬﻦ ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻧﺎﺋﺐ‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﻲ ﻟﻮﻧﮕﻦ‪ ،‬ﻣﻴﮡ )‪ (Wax‬۽ ﻋﺎج ﺟﻮ ﺳﻮڌو ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﻫﻦ אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن ﮔﻬﺮאﻳﻞ ﻛﭙﮍو وﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻳﻮرپ ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ ﺷﻜﺎر ﺟﻲ ﺷﻮﻗﻴﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ ﺑﻨﺪوﻗﻮن‪ ،‬ﻛﺎرﺗﻮس ۽ ﭔﻴﻮ ﺷﻜﺎر ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﺳﭙﻼِء ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ وﮀﺎﺋﮡ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ﺗﻪ אن ﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﺳﻮﻳﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي‬ ‫ﻣﺰورن ۽ אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن ﮔﻬﺮאﻳﻞ ﺳﮏ ﭘﻮرﻫﻴﺘﻦ ﺟﻲ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻮ ﺳﺎﻣﺎن ﺳﻴﭟ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻲ وﺳﺮאم ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن‬ ‫ﭘﻮِء ﻫﻦ ﮐﻲ ‪ pay‬ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ ﭠﻬﮡ ﺑﻌﺪ ﺳﻴﭟ وﺳﺮאم ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن‪ :‬ﻛﻤﭙﺎﻻ‪ ،‬ﺟﻨﺠﺎ‪،‬‬ ‫אﻳﻨﺘﻴﺒﻲ ۽ ﻣﺎﺳﺎﻛﺎ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ وאﭘﺎري ﻣﺮﻛﺰ ﮐﻮﻟﻴﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﭙﻬﻪ ﺟﻲ ﺧﺮﻳﺪאري‪ ،‬ﭨﺎﮢﮡ ۽ אﻳﻜﺴﭙﻮرٽ ﺟﻮ ﻛﻢ ﭘﮡ ﺷﺮوع‬ ‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ وٽ ‪ 100‬ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﭥﻲ دﻛﺎن ﭤﻲ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ ،‬ﺟﺘﻲ אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ ﺧﻮﺟﻦ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺌﺴﻮ ﭤﻴﮡ‬ ‫ﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ אﻟﮗ ﻛﺎروﺑﺎر ﺷﺮوع ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﻫﻤﭥﺎﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬אڄ ﺑﻪ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ אﻫﮍﻳﻮن‬ ‫אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻓﺌﻤﻠﻴﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﭔﮅאﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ وڏא ﺟﮇﻫﻦ ﻣﺴﻜﻴﻨﻲَء ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ‬ ‫ﭘﻬﺘﺎ ﺗﻪ ﺳﻴﭟ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻲ وﺳﺮאم ﻫﻨﻦ ﻻِء روزﮔﺎر ﻣﻬﻴﺎ ﻛﻴﻮ‪ .‬אن وﻗﺖ ﺟﻲ آﻏﺎ ﺧﺎن ﺳﻴﭟ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻲ وﺳﺮאم ﺟﻲ אﻧﺴﺎن‬ ‫ذאت ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺘﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻴﺲ ’وزﻳﺮ‘ ﺟﻮ ﺧﻄﺎب ڏﻧﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻚ وڏي ﻋﺰت ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﭟ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻲ وﺳﺮאم ﺟﻲ ﺳﻤﺎﺟﻲ ۽ ﺧﻴﺮאﺗﻲ ﻛﻤﻦ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺰﻧﺲ ﺟﻲ ﻟﺴﭧ ﺗﻤﺎم ڊﮔﻬﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ‬ ‫אﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬آﺧﺮ ۾ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﻃﻮر ﻫﻲ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻫﻚ ﺳﺞ ﭔﻪ ﭘﺎﮀﺎ‪ .‬ڌﻧﮅي ﺟﻲ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن‬ ‫ﺳﻴﭟ وﺳﺮאم ﺟﺎ آﺧﺮي ڏﻳﻨﻬﻦ ڏאڍא ڏﮐﻴﺎ ﮔﺬرﻳﺎ‪ .‬אن ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﭘﻬﺮﻳﻦ وڏي ﻟﮍאﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪’ .‬ﻓﺮﺳﭧ ورﻟﮉ وאر‘ ۾ ﺟﺘﻲ دﻧﻴﺎ‬ ‫ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﻣﻠﻚ ﻋﺘﺎب ۾ אﭼﻲ وﻳﺎ אﺗﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺑﻪ ﻣﺼﻴﺒﺖ ۽ ڏﻛﺎر ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺌﺪא ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻮ אوڌرون ﮐﺎﺋﻲ وﻳﺎ‪،‬‬

‫ڌﻧﮅو ڌאڙي ﺑﻴﻬﻲ وﻳﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﻧﮉﻳﻦ دﻛﺎﻧﺪאرن ﺗﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ אﺛﺮ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺳﻴﭟ وﺳﺮאم ﺑﻪ وڏي ﻧﻘﺼﺎن‬ ‫۾ אﭼﻲ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭘﻮرאﺋﻮ ﻛﺮڻ ﻻِء ﻫﻮ ﻧﻴﻮن رאﻫﻮن ﮘﻮﻟﻬﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ אﮐﻴﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﺰﻧﺲ ﺟﻲ ﺗﺒﺎﻫﻲ ڏﺳﻲ ﻛﺎﻧﮕﻮ ڏي روאﻧﻮ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ אﺗﻲ ﻛﻮ ﻫﭣ ﭘﻴﺮ ﻫﮣﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭘﺮ אﻓﺴﻮس ﺟﻮ ﮐﻴﺲ‬ ‫ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﻧﺼﻴﺐ ﻧﻪ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮ وري ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ڌﻧﮅو ﭴﻤﺎﺋﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻨﮅ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻧﺎﻛﺎﻣﻲ ﻧﻈﺮ אﭼﮡ ﻟﮙﻲ‪1916 .‬ع ۾‬ ‫‪ 66‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ﮔﺬאري وﻳﻮ‪ .‬אڄ ﺳﻨﺪس ﭠﻬﺮאﻳﻞ אﺳﻜﻮل אﮘﻴﺎن ﺑﻴﻬﻲ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﻫﻬﮍو‬ ‫ﺧﻮﺑﺼﻮرت אﺳﻜﻮل ﭠﻬﺮאﺋﮡ وאري אﻧﺴﺎن ﺟﻲ دل ﮀﺎ ﺗﻪ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻫﻮﻧﺪي‪ .‬ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ אﭼﮡ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ אﺳﻜﻮل‬ ‫ﮐﻲ ﺿﺮور ڏﺳﺠﻮ‪.‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ‪ ....‬אِﻳﺒﻮ ﭘﻴﺮ‪-‬ﭜﺎﺋﻲ‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﭘﺎڻ ﺳﻴﭟ ﻋﻠﻲ ڏﻧﺎ وﺳﺮאم ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻴﺴﻴﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻚ ﻛﮁﻲ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻣﺨﻴﺮ‬ ‫)‪ (Philanthropist‬۽ ﺑﺰﻧﺲ ﻣﺌﻦ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن ۾ ﻛﻴﺘﺮא ﺋﻲ ﺧﻴﺮ ﺟﺎ ﻛﻢ ﻛﻴﺎ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ אڄ ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮא ﺋﻲ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ )آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ( ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺗﻤﺎم ﺳﮑﻴﺎ ﺳﺘﺎﺑﺎ آﻫﻦ ۽ ﺳﻨﺪن ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲَء ۾ وڏي‬ ‫ﻋﺰت آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﭨﺮﺳﭧ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺧﻴﺮאﺗﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻮن אﺳﭙﺘﺎﻟﻮن ۽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﺎ‬ ‫אدאرא ﻫﻼﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﭘﺮ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي ﺑﻪ ﻓﺎﺋﺪو ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺟﺎ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ‪ ،‬ﺳﻴﻨﭩﺮ ۽ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﺎﻧﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ۾ ﭘﺴﮕﺮدאﺋﻲ‬ ‫۾ رﻫﻨﺪڙ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻋﺒﺎدت ﻻِء ﻳﺎ ﺧﻮﺷﻲ ۽ ﻏﻤﻲَء ﺟﻲ ﻣﻮﻗﻌﻦ ﺗﻲ ﮔﮇﺟﺎﮢﻲ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾‬ ‫وﻳﻨﺪي ﺟﻦ ﺟﻤﺎﻋﺘﺨﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ ﭘﻴﺌﻲ אﻫﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪ ‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﺎﻧﻮ‪ :‬ﻫﻲ ﺑﺎم ُﺑﻮري ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺑﺎم ﺑﻮري ﺳﻴﻨﭩﺮ אﻧﺪر ﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﺮﻓﺎن ﺳﺎﻣﺠﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﺎﻧﻲ ﺟﻮ אﻧﭽﺎرج آﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﻓﻮن ﻧﻤﺒﺮ ﺑﻪ ﻫﺘﻲ ﻟﮑﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪.254-720-294929 :‬‬ ‫‪ ‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻛﻮزي )‪ (Kuze‬روڊ وאرو ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﺎﻧﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﮇﺟﻲ ﺋﻲ ”ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻛﻮزي ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﺎﻧﻮ“ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ۾‬ ‫ﻣﮑﻲ ﻧﻮردﻳﻦ ﺻﺪردﻳﻦ دوﺳﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ אﻧﭽﺎرج ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪ ‬אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﺎﻧﻮ‪ :‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻮﭨﻞ وאري رﺳﺘﻲ ﭨﺎم ﻣﺒﻮﻳﺎ אﻳﻮﻳﻨﻴﻮ ﺗﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭨﻴﻮڊر‬ ‫ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﺎﻧﻮ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﮑﻲ ﺳﻠﻴﻢ ﻓﻀﻞ ﺟﻤﺎل آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻓﻮن ﻧﻤﺒﺮ ‪ 254-722-715210‬آﻫﻲ ۽ אي ﻣﻴﻞ‬ ‫אﺋﮉرﻳﺲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪Saleem @ africaonline.co.ke.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻜﺘﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭩﻮن ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲَء ﺑﺎﺑﺖ ﻧﻪ ﻟﮑﮡ ﻧﺎאﻧﺼﺎﻓﻲ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬دﻳﻮאن َﺳﺮ‬ ‫אِﻳﺒﻮ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ אﻫﻮ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪو آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺘﻦ ﺟﻮ אﻋﺘﺮאف ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺳﻨﺪس אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ‬ ‫ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲَء ﺟﺎ ﻛﻨﺪא ﭘﺮ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي ﭘﮡ‪ 85 .‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪ 4‬ﺟﻨﻮري ‪ 1990‬ﺗﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲَء ﻟﻨﮉن ۾ وﻓﺎت‬ ‫ﻛﺌﻲ ﺗﻪ אﺗﻲ ﺟﻲ ﭘﺎرכ ﻟﺌﻨﮉ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻛﻠﭽﺮل ﺳﻴﻨﭩﺮ ﻫﺎل ۾ ﺟﻨﺎزي ﺟﻮن رﺳﻮﻣﺎت אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺻﺪر‬ ‫ڊﺋﻨﻴﻞ אرאپ ﻣﻮﺋﻲ‪ ،‬وאﺋﻴﺲ ﭘﺮﻳﺰﻳﮉﻧﭧ ۽ وزﻳﺮ ﺧﺰאﻧﺎ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﮐﺎن ﻫﻠﻲ‪ ،‬ﻟﻨﮉن אﭼﻲ אﭨﻴﻨﮉ ﻛﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ )‪ 1905 (Diwan Sir Eboo Pirbhai‬۾ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ ﮔﺎﻧﮕﺠﻲَء ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﻣﻤﺒﺌﻲ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭘﻲُء وڏي ﻋﺰت ۽‬ ‫ﭘﺌﺴﻲ وאرو ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭤﻮرو ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺎروﺑﺎر ﭘﻬﺮﻳﻦ ﮐﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ 1910 .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ אﻳﺒﻮ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ ‪5‬‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ‪ ،‬ﻣﻤﺒﺌﻲ ﻣﺎن ﻟﮇي‪ ،‬زﻧﺠﺒﺎر آﺋﻲ ﺟﺘﺎن ﭘﻮِء ﻫﻮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ۾ אﭼﻲ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ڊﻳﻮכ آف ﮔﻠﻮﺳﭩﺮ )ﻫﺎڻ ‪ (Jamhuri‬ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ وאﭘﺎر ۾ ﮔﻬﮍﻳﻮ‪ 1926 .‬۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻮ ‪ 21‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻦ ﻫﻚ ﭨﺌﻜﺴﻲ وﭠﻲ ﻫﻼﺋﮡ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ۽ ﭘﻮِء وﻳﻮ ﻫﻚ ﻣﺎن ﭔﻪ ﭔﻦ ﻣﺎن ﭼﺎر ﭠﺎﻫﻴﻨﺪو‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﻫﻦ وٽ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺎڏﻳﻦ ﺟﻮ ﻓﻠﻴﭧ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﭨﺌﻜﺴﻲ ﻃﻮر ﻫﻼﺋﮡ ﻟﮙﻮ ﭔﻴﻮن אﻧﻬﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﺴﻮאڙ ﺗﻲ ڏﻳﮡ‬ ‫ﻟﮙﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺳﻔﺎريَء ﻻِء آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻨﻦ ﮔﺎڏﻳﻦ ۾ ﭼﮍﻫﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﻘﺮر ﺟﻨﮕﻠﻦ ۾ ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﻲ‬ ‫وﻳﺠﻬﮍאﺋﻲَء ﮐﺎن ڏﺳﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻳﺒﻮ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲَء ﺟﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻚ אﻧﮉﻳﻦ ﺳﻴﭟ ﻛﺮم ﻋﻠﻲ ﻧﺎﭤﻮ ﺟﻲ ڌيَء ﻛﻠﺜﻮم ﺳﺎن ﺷﺎدي ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫‪ Seaforth‬ﻛﺎﻟﻴﺞ ۽ ﻛﺌﻤﺒﺮج ۽ ﭼﻴﻠﺘﻴﻦ ﻫﻴﻢ ﻟﻴﮉﻳﺰ ﻛﺎﻟﻴﺞ‪ ،‬אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﻫﺌﻲ‪1937 .‬ع ۾ אﻳﺒﻮَء ﺟﻲ אﻫﺎ ﺧﻮش‬ ‫ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ אن وﻗﺖ ﺟﻲ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ אﻣﺎم ﺟﻲ ﻛﺎر ﻫﻼﺋﮡ ﻟﮙﻮ ۽ ‪1944‬ع ۾ ﭘﺮﻧﺲ ﻋﻠﻲ ﺧﺎن ۽ אن‬ ‫ﺟﻲ زאل ﺟﻮ ﭘﺮאﺋﻴﻮﻳﭧ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ‪ 10‬آﮔﺴﭧ ‪1946‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ آﻏﺎ ﺧﺎن ﺟﻲ دאرאﻟﺴﻼم ۾ ڊאﺋﻤﻨﮉ ﺟﻮﺑﻠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻬﺎﺋﻲ ﭘﺌﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ۽ אﻣﺎم ﺧﺎﻃﺮ وڏﻳﻮن ﺧﺬﻣﺘﻮن ۽ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﻮن ڏﻧﻴﻮن‪ .‬אﻣﺎم ﻫﻦ ﺟﻲ ﺗﻤﺎم‬

‫ﮔﻬﮣﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺌﻲ ۽ ﮐﻴﺲ ﻫﻚ ﻋﺪد ﭘﻴﭩﺮول ﭘﻤﭗ ﮐﻮﻟﮡ ﺟﻲ ﺻﻼح ڏﻧﻲ‪ .‬אن ﭘﻴﭩﺮول ﭘﻤﭗ ﻣﺎن אﻳﺒﻮَء אﻳﮇو ﻛﻤﺎﻳﻮ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻮ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﭨﺎپ ﺟﻮ ﻛﺎر ڊﻳﻠﺮ ﺑﮣﺠﻲ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫אﻳﺒﻮﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ ﺑﺰﻧﺲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺳﻴﺎﺳﻲ ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﻛﻤﻦ ۾ ﺑﻪ ﺣﺼﻮ وﭠﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ﻣﻴﻮﻧﺴﭙﻞ‬ ‫ﻛﺎﺋﻮﻧﺴﻞ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ رﻫﻴﻮ ۽ ﭘﻮِء ‪1948‬ع ﮐﺎن ‪1960‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻟﻴﺠﺴﻠﻴﭩﻮ ﻛﺎﺋﻮﻧﺴﻞ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ رﻫﻴﻮ ۽ ﺟﻮﻣﻮ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻲ אﮘﻮאﮢﻲَء ۾ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻻِء آزאدي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺻﺪر ﺟﻮﻣﻮﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ אﻳﺒﻮﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﺗﻤﺎم‬ ‫وﻳﺠﻬﻮ دوﺳﺖ ﻫﻮ ﺳﺎﮘﻲ ﻃﺮح ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭔﻴﻮ ﺻﺪر ڊﺋﻨﻴﻞ אرאپ ﻣﻮﺋﻲ ﭘﮡ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﮔﻬﺎﭨﻮ دوﺳﺖ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫אﻳﺒﻮﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﻛﻤﻦ ﻛﺮي אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﻣﻨﺠﻬﺎﻧﺌﺲ ﺧﻮش رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺧﺪﻣﺘﻦ ﺟﻲ ﻛﺮي ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎه ﺟﺎرج ﮀﻬﻴﻦ ﻫﻦ ﮐﻲ ‪1946‬ع ۾ ‪) OBE‬آرڊر آف ﺑﺮﭨﺶ אﻳﻤﭙﺎﺋﺮ( ﺟﻮ אﻳﻮאرڊ ڏﻧﻮ ۽ ‪1956‬ع ۾ رאﮢﻲ אﻳﻠﺰﺑﻴﭧ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﻧﺎﺋﻴﭧ ﻫﮉ ڏﻧﻲ ۽ ‪ sir‬ﺟﻮ ﺧﻄﺎب ڏﻧﻮ‪.‬‬ ‫אﻳﺒﻮ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ ‪1938‬ع ﮐﺎن ‪1958‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ”ﺳﻴﻨﭩﺮل ﻣﺴﻠﻢ אﺋﺴﻮﺳﻴﺸﻦ“ ﺟﻮ ﺻﺪر ﺑﻪ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ ۽ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﻛﺮي ﮐﻴﺲ ‪1956‬ع ۾ ‪ Brilliant Star of Zanzibar‬۽ ‪ 1966‬۾ ”دي ﻛﻤﺎﻧﮉ آف ﮔﺮﻳﻦ ﻛﺮﻳﺴﻴﻨﭧ ﻛﺮאس آف‬ ‫ﻛﻮﻣﻮرس“ ﺟﻮ ﺧﻄﺎب ﻋﻄﺎ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫‪1972‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺻﺪر ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ אﻧﮉﻳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ ڏﺋﻲ ﮀﮇي‬ ‫ﺗﻪ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ אﻣﺎم آﻏﺎ ﺧﺎن ﺟﻲ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲَء ﻫﻴﭟ درﺑﺪر אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﮐﻲ ﻛﺌﻨﺎڊא ۾ ‪ Settle‬ﻛﺮڻ ۾ ﻣﺪد ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻤﺎﺟﻲ ۽ ﺧﻴﺮאﺗﻲ ﻛﻤﻦ ﻛﺮي ﮐﻴﺲ ﻋﻠﻲ ﺟﺎه ۽ رאِء ﺻﺎﺣﺐ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺧﻄﺎب ڏﻧﺎ وﻳﺎ‪1946 .‬ع ۾ آﻏﺎ ﺧﺎن‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن ﮐﻴﺲ ’وزﻳﺮ‘ ﺟﻮ ﻟﻘﺐ ﭘﮡ ڏﻧﻮ وﻳﻮ‪ 7 .‬ﺟﻮﻻِء ‪1983‬ع ﺗﻲ ﺟﮇﻫﻦ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻦ ﺟﻲ ﻟﻨﮉن ۾ وڏي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﺳﻠﻮر‬ ‫ﺟﻮﺑﻠﻲ ﻣﻠﻬﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ אن ۾ آﻏﺎ ﺧﺎن ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲَء ﮐﻲ ’دﻳﻮאن‘ ﺟﻮ ﻟﻘﺐ ﭘﮡ ڏﻧﻮ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﻛﻮﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي‪،‬‬ ‫אﻧﮉﻳﻦ ﻳﺎ ﻳﻮرﭘﻲ ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪو ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﻳﺘﺮא ﻟﻘﺐ ۽ ﺧﻄﺎب ﻣﻠﻴﺎ ﻫﺠﻦ ﺟﻴﺘﺮא دﻳﻮאن ﺳﺮ אﻳﺒﻮ ﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲ وزﻳﺮ ﮐﻲ ﻣﻠﻴﺎ‪ .‬אن‬ ‫ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭘﺎڻ ﺑﺰﻧﻴﺲ ۾ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻦ ﮐﺎن אﮘﺮو ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﻫﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﺟﻮﺑﻠﻲ‬ ‫אﻧﺸﻮرﻧﺲ ﻛﻤﭙﻨﻲَء ﺟﻮ ﭼﻴﺌﺮﻣﻴﻦ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬אﻧﮉﺳﭩﺮﻳﻞ ﭘﺮوﻣﻮﺷﻦ ﺳﺮوﺳﺰ )‪ ،(IPS‬ﭨﻮﺋﺮزم ﭘﺮوﻣﻮﺷﻨﻞ ﺳﺮوﺳﺰ )‪(TPS‬‬ ‫۽ ڊאﺋﻤﻨﮉ ﭨﺮﺳﭧ ﺟﻮ ﺳﻴﻨﺌﺮ ڊﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﻫﻮ‪ ،‬۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ آﻏﺎ ﺧﺎن ﻓﺎﺋﻮﻧﮉﻳﺸﻦ ﺟﻮ ﭼﻴﺌﺮﻣﻴﻦ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس وﻓﺎت‬ ‫وﻗﺖ ﺳﻨﺪس زאل ﻛﻠﺜﻮم‪ ،‬ﭨﻲ ڌﻳﺌﻮن‪ ،‬ﭔﻪ ﭘﭧ ۽ ﻛﻴﺘﺮא ڏﻫﭩﺎ ﭘﻮﭨﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻛﺠﻬﻪ אﻧﮕﻠﻨﮉ ۽ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﻛﺌﻨﺎڊא ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬אﻳﺒﻮﭘﻴﺮﭜﺎﺋﻲَء ﺟﻲ وﻓﺎت ﺗﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ روزﻧﺎﻣﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي אﺧﺒﺎر ”ڊﻳﻠﻲ ﻧﺌﺸﻦ“ ۾ אﻳﮉﻳﭩﻮرﻳﻞ ۾‬ ‫آﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫‪“The Death of Sir Eboo Pirbhai closes a chapter of Kenyan history- a history in which he played a distinguished role as‬‬ ‫”‪one of the most influential leaders of the Asian communities in the country....‬‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻮﻫﺮي‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻦ ﭤﺎ אﻧﻬﻦ ۾ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺳﮏ‪ ،‬ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو‪ ،‬ﮔﺠﺮאﺗﻲ‪،‬‬ ‫ﻛﮁﻲ‪ ،‬ﻣﻴﻤﮡ ﭘﮡ ﻧﺎﻟﻴﺮא آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ وڏن ﺟﻮن ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﻻِء ﻛﻴﻞ ﺧﺪﻣﺘﻦ ﺟﻲ وאﮐﺎڻ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي ﺑﻪ‬ ‫ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬אڄ ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ ﭠﻬﺮאﻳﻞ ﺧﻴﺮאﺗﻲ אﺳﻜﻮل‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﺞ‪ ،‬אﺳﭙﺘﺎﻟﻮن ۽ ﭘﺎرכ وﻏﻴﺮه ڏﺳﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ دﻟﻴﻦ‬ ‫ﻣﺎن دﻋﺎﺋﻮن ﻧﻜﺮن ﭤﻴﻮن‪ .‬אڄ ﺑﻪ ﻫﺘﻲ رﻫﻨﺪڙ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻦ ﺟﺎ ڏאڏא ﻳﺎ ﭘﮍڏאڏא ﺳﻮرت‪ ،‬دوאرﻛﺎ‪ ،‬ﻛﻮﭼﻴﻦ ۽‬ ‫ﺳﻨﮅ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ אﭼﻲ ‪ Settle‬ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﺑﺰﻧﻴﺲ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۾ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ روﺷﻦ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮﻧﻦ ۾‬ ‫ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﭔﻦ אﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻲ )آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ( ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻛﻴﻮﺳﻴﻦ ﺟﻦ ﺟﻲ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺧﺎﻧﻦ ﻳﺎ ﺧﺎص ﻛﺮي‬ ‫ﻋﻠﻴﮇﻧﻮ وﺳﺮאم ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﻋﻤﺎرت אﮘﻴﺎن ﻟﻨﮕﻬﻪ ﭤﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻫﻚ ﭔﻲ آﮘﺎﭨﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﺑﻠﮉﻧﮓ وﭨﺎن‬ ‫ﻟﻨﮕﻬﮡ ﺗﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃڻ ﻻِء دل ﭼﻴﻮ ﭤﻲ אﻫﺎ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺑﻮﻫﺮא ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﺟﻲ ﭠﻬﺮאﻳﻞ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾‬ ‫”ﺑﺮﻫﺎﻧﻴﺎ ﺑﻠﮉﻧﮓ“ ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر وאﻧﮕﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙن ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻮ وאﺳﻄﻮ ﺑﺰﻧﻴﺲ‬ ‫ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ وڏن ﺷﻬﺮن ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺗﻮڙي ﻧﻨﮃن ﺷﻬﺮن ۾ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻨﺪن دﻛﺎن آﻫﻦ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ۾ ﮔﻬﮣﻲ‬ ‫ﭜﺎﮜﻲ رﻧﮓ روﻏﻦ ۽ ﻫﺎرڊوﻳﺌﺮ ﺟﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ אﻧﻬﻦ ﺗﻲ ﻧﭧ‪ ،‬ﺑﻮﻟﭧ‪ ،‬ﭘﺎﻧﺎ‪ ،‬ﻫﭥﻮڙא ۽ אن ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻟﻮﻫﻲ ۽ אﻟﻴﻜﭩﺮכ ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺎﻣﺎن ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬رﮐﻲ رﮐﻲ ﻛﭥﻲ ﺑﺮﻫﺎن دﻳﻦ‪ ،‬ﺳﻴﻔﻲ ﻳﺎ ﺳﻴﺪﻧﺎ ﺟﻬﮍي ﻧﺎﻟﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻦ ﺑﻮرڊ ﻣﺎن ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدﮔﻲ ﺟﻮ אﺣﺴﺎس ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻮ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ”ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ ﮔﺎرڊﻧﺲ“ ﺑﻪ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﭠﻬﺮאﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻠﻚ ﺳﭵﻲ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ אﻫﻮ ﺋﻲ ﻫﻜﮍو ﺑﺎﻏﻴﭽﻮ )‪ (Jeevanjee‬آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻋﻮאم ﺟﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻋﻠﻲ ﭜﺎﺋﻲ ﻣﻮﻻ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﺑﻮﻫﺮي ﻃﺮﻓﺎن ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮאم ﮐﻲ ‪ donate‬ﭤﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﺎرכ ﺟﻲ ﺳﺎر ﺳﻨﭝﺎل ﻫﻚ ﭨﺮﺳﭧ‬ ‫ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻼﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﭜﺎﺋﻲ )‪ (Ali bhai Mulla Jeevanjee‬ﻻِء ﺳﻨﺪس ﭘﮍڏوﻫﭩﻲ زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ‪1856‬ع ۾ ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ‪1843‬ع ۾ ﺳﻨﮅ ﻓﺘﺢ ﻛﺌﻲ‪ ،‬אن ﮐﺎن ﺗﻴﺮﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺮאﭼﻲ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ‬ ‫وאﻧﮕﺮ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲَء ﺑﻪ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ۽ ﺳﻨﮅي ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲَء ﺟﻮ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪن وאﻧﮕﺮ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮن‬ ‫۽ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺳﻨﻬﻮ ﭤﻠﻬﻮ ﺑﺰﻧﺲ ﻫﻠﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ ﺳﭡﻲ ﻟﻴﮑﻜﺎ‪ ،‬ﺟﻨﺮﻟﺴﭧ‪ ،‬آرﭨﺴﭧ ۽ אﻧﺴﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﺣﻘﻦ ﻻِء ﺟﺎﮐﻮڙ ﻛﻨﺪڙ ﻣﭹﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﺎن ﻧﻜﺮﻧﺪڙ אﻧﮕﺮﻳﺰي رﺳﺎﻟﻲ ’‪ ‘Awaaz‬ﺟﻲ אﻳﮉﻳﭩﺮ ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس رﺳﺎﻟﻮ ﺳﺎﺋﻮٿ אﻳﺸﻴﻦ ﻫﺴﭩﺮي ۽ ﻛﻠﭽﺮ‬ ‫ﮐﻲ ﻓﻮﻛﺲ ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬ﺳﺎل ﭔﻪ אڳ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ﺑﻠﮉر ﻣﺎﻓﻴﺎ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ ﭘﺎرכ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻦ‬ ‫ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﻻِء زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ ﻛﺮאﭼﻲَء ﺟﻲ אﻳﮉﻟﺠﻲ ﻛﻮאﺳﺠﻲ وאﻧﮕﺮ אﺧﺒﺎر ۾ ﻛﺎﻟﻢ‬ ‫ﻟﮑﻲ ۽ ﻋﻮאم ﺟﻮن رﻳﻠﻴﻮن ﻛﮃي ﭘﺎرכ ﮐﻲ آزאد ﻛﺮאﻳﻮ‪ .‬زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ ﻫﻚ ﺳﭡﻲ ﻟﻴﮑﻜﺎ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬۽ ﺳﻨﺪس ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﻛﺘﺎب آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺸﻴﮕﺎن אﺳﭩﻴﭧ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﭘﺮﻳﺲ ﭘﮡ ﮀﭙﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻬﮍوכ‪:‬‬ ‫‪Challenge to Colonialism‬‬

‫‪‬‬

‫‪Unquiet: The life & Times of Makhan Singh‬‬

‫‪‬‬

‫زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ ﻫﻚ ﻛﺘﺎب ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻧﻲ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮡ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺋﻲ آﻫﻲ‪The Grand old :‬‬ ‫‪“man of Kenya- “Alibhai Mulla Jeevanjee‬‬ ‫ﻋﻠﻲ ﭜﺎﺋﻲ ‪ 34‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ‪1890‬ع ۾ ﻫﻮ אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﻟﮇي آﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﺟﻴﻜﻲ אوאﺋﻠﻲ ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻣﺌﻦ ۽ ﻣﺨﻴﺮ‬ ‫ﺣﻀﺮאت )‪ (Philanthropist‬ﻫﺌﺎ אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ ﻻِء ﺷﺮوع ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ אﻫﻮ ﻛﻮ ﭘﺮאﮢﻮ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ‪1895 .‬ع ڌאري ﺟﮇﻫﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ وﮀﺎﺋﮡ ﺟﻮ ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺗﻪ אن وﻗﺖ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ‬ ‫ﺟﻮ ﻧﻪ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻮ ۽ ﻧﻪ ﻛﻮ ﮔﻬﺮ ﺑﻪ ﭠﻬﻴﻞ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﻮِء אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻦ ﺷﻬﺮ وאري ﻫﻨﮅ ﮐﻲ ﻣﺰدورن ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰ آﻓﻴﺴﺮن ﺟﺎ ﻛﻮאﭨﺮ‬ ‫ﭠﺎﻫﻲ אﻫﺎ ﺣﻴﺜﻴﺖ ڏﻧﺎﺋﻮن ﺟﻴﻜﺎ אﭨﻠﻲَء وאرن ﺟﮇﻫﻦ ﻛﺮאﭼﻲ ﮐﺎن ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﺳﭙﺮ ﻫﺎِء وي ﭠﺎﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻧﻮري آﺑﺎد ﮐﻲ‬

‫ڏﻧﻲ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ درﻳﺎء ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ۽ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ ‪ Elevation‬ﺗﻲ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﭤﮅﻛﺎر ﺳﺒﺐ ﻫﺮﻛﻮ ﻫﺘﻲ رﻫﮡ ﻟﮙﻮ ۽‬ ‫وﻳﻬﺎرو ﺳﺎﻟﻦ אﻧﺪر ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙي ﮘﻮﭠﮍي ﻣﺎن ﺷﻬﺪאدﭘﻮر ۽ ﭨﻨﮉو آدم ﺟﻬﮍو ﭨﺎﺋﻮن ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻋﻠﻲ ﭜﺎﺋﻲ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲَء‬ ‫אن زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻳﻌﻨﻲ אڄ ﮐﺎن ‪ 90‬ﺳﺎل ﮐﻦ אڳ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﮍون زﻣﻴﻦ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﻫﻲ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﭘﺎرכ ﭠﻬﺮאﻳﻮ אن ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ﻋﻮאم ﻻِء ﻫﻦ ﭔﻴﺎ ﺑﻪ ﻛﻢ ﻛﻴﺎ‪ .‬ﻫﻮ وڏو ﺳﺨﻲ ﻣﺮد ﻫﻮ‪ .‬ﻗﺪرت ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻦ ﺟﻮ ﺑﺰﻧﻴﺲ ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ وڌ ﭤﻴﻨﺪو‬ ‫وﻳﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ۾ ﻫﻦ ﻫﭣ وڌو ﭤﻲ אﻫﺎ ﺳﻮن ﭤﻲ ﭘﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ رﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻫﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ رﻫﻨﺪڙ אﻧﮉﻳﻦ ﺟﻲ آزאدي ﻻِء ﭘﮡ وڙﻫﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ”אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫אﻧﮉﻳﻦ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﻛﺎﻧﮕﺮﻳﺲ“ ﺟﻮ ﺑﻨﻴﺎد رﮐﻴﻮ ﺟﻴﻜﺎ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ رאڄ ﺧﻼف ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻲ‪ .‬زرﻳﻨﺎ‬ ‫ﭘﭩﻴﻞ ﻋﻠﻲ ﭜﺎﺋﻲ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻲ ﻟﮑﻴﻞ ﻛﺘﺎب ”ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺑﺰرگ ﺷﺨﺺ“ ۾ אن ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮡ ﻟﮑﻴﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ ﺑﻮﻫﺮي ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻏﻴﺮ ﮔﻮرو )‪ (Non-white‬ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﻟﻴﺠﺴﻠﻴﭩﻮ ﻛﺎﺋﻮﻧﺴﻞ )‪ (Legco‬ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﭤﻴﻮ‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ ‪1905‬ع ۾ ﭠﺎﻫﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲَء ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﺎن ‪ The Africa Standard‬ﻧﺎﻟﻲ ‪1901‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰي אﺧﺒﺎر ﻛﮃي‬ ‫ﺟﻴﻜﺎ ﻫﺎڻ ‪ East African Standard‬ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪ 283‬ﺻﻔﺤﻦ ﺟﻲ ﻛﺘﺎب ۾ زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﺎﻧﻲ ﻋﻠﻲ ﭜﺎﺋﻲ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻲ زﻧﺪﮔﻲَء ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ‬ ‫ﻛﻴﺌﻦ ﻏﺮﺑﺖ ﻣﺎن אﭜﺮي ﻣﻠﻚ ﺟﻮ אﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﮣﺠﻲ وﻳﻮ‪ .‬وري ﻧﺼﻴﺐ ﺟﻮ אﻫﮍو ﭰﻴﺮو آﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺑﻴﺤﺪ‬ ‫ﻣﺴﻜﻴﻦ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ אﻟﻬﻪ ﺗﻠﻬﻪ ﭼﭧ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ ‪ 1901‬۾ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺑﻮﻫﺮא ﻣﺴﺠﺪ ﭠﻬﺮאﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﭘﻮِء وري وڏو ﻛﺮאﻳﻮ ۽ وڌﻳﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺑﮣﺎﻳﻮ‪1969 .‬ع ۽ ‪1970‬ع وאرن ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻫﺎ ﻣﺴﺠﺪ אﺳﺎن ﺑﻪ ڏﭠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫אﮘﻴﺎن ﺑﻴﻬﻲ ﻓﻮﭨﻮ ﻛﮃرאﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺎڻ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ وﭸﮡ ﺗﻲ אﻫﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﻧﻪ ڏﺳﻲ ﺣﻴﺮت ﭤﻲ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ אﻫﺎ ﻣﺴﺠﺪ ‪1982‬ع‬ ‫۾ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﺧﻮد ڊאﻫﻲ ﮀﮇي ﺟﻮ ﭼﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ אن ﺟﻮ ﻗﺒﻠﻮ درﺳﺖ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ ﮐﻲ אن ﺟﻮ ڏאڍو ڏک آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻧﻲ ﺟﻲ ﭠﻬﺮאﻳﻞ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻣﺴﺠﺪ ﮐﻲ ڊﻫﺮאﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮَء אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ڏوﻫﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺑﻮﻫﺮي ﻋﺎﻟﻤﻦ ﮐﻲ ڏﺋﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫”ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺑﻮﻫﺮي ﺳﺆ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ “،‬زرﻳﻨﺎ ﭔﮅאﻳﻮ‪” ،‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎ ﻋﺎﻣﻞ )אﻣﺎم(‬ ‫ﺑﻪ אﻫﻲ ﭤﻴﻨﺪא رﻫﻴﺎ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻴﺪﻧﺎ ‪ appoint‬ﻛﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﺳﺌﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﺎ رﻫﺎﻛﻮ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﻧﻤﺎز‬ ‫ﭘﮍﻫﻨﺪא رﻫﻴﺎ ﭘﺮ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ‪ ،‬۽ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﻗﺒﻠﻲ ۾ ﻧﻘﺺ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﻳﻮ ﭘﺮ‪1982 ،‬ع ۾ אن وﻗﺖ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮده ﺳﻴﺪﻧﺎ ’ﺑﺮﻫﺎن אﻟﺪﻳﻦ ﺻﺎﺣﺐ‘ ﮐﻲ ﻫﻜﺪم ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﻗﺒﻠﻮ ﺻﺤﻴﺢ رﮐﻴﻞ ﻧﺎﻫﻲ!“‬ ‫زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﮢﻲ ﮐﮣﻲ ﻗﺒﻠﻮ درﺳﺖ ﻧﻪ ﻫﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ ﺳﭵﻲ ﻣﺴﺠﺪ ڊﻫﺮאﺋﻲ ﭘﭧ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﺿﺮورت ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫زرﻳﻨﺎ ﺟﻮ אﻫﻮ אﻟﺰאم آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﻮﻫﺮא ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ‪)AMJ‬ﻋﻠﻲ ﭜﺎﺋﻲ ﻣﻮﻻ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ( ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ‪ ،‬ﻣﻌﺎﺷﻲ ﺧﺬﻣﺖ )‪ (Contribution‬ﮐﻲ ﻓﺨﺮ ﺟﻲ ﻧﮕﺎه ﺳﺎن ﻧﭥﻲ ڏﺳﻲ‪ .‬ﻋﻠﻲ ﭜﺎﺋﻲ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲَء ﺑﻮﻫﺮא‬ ‫ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﺗﻮڙي ﻋﺎم ﭘﺒﻠﻚ ﻻِء ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺧﻴﺮ ﺟﺎ ﻛﻢ ﻛﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ‬ ‫ﻣﺴﺠﺪون‪ ،‬ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻛﻤﻴﻮﻧﭩﻲ ﻫﺎل‪ ،‬אﺳﻜﻮل‪ ،‬ﭘﺎرכ‪ ،‬ﺑﺎﻏﻴﭽﺎ‪ ،‬رﺳﺘﺎ ۽ دﻛﺎن ﺟﻴﻜﻲ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲَء ﭠﻬﺮאﻳﺎ אﻧﻬﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ אﺣﻮאل زرﻳﻨﺎ ﭘﭩﻴﻞ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺘﺎب ‪ The Grand Old Man‬۾ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻮن ﮐﻲ ﭘﻚ آﻫﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﻛﺮאﭼﻲَء ﺟﻲ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﻻِء دﻟﭽﺴﭗ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻨﺪو ﺟﻮ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲَء ﺟﺎ وڏא ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ رﻫﻨﺪڙ‬ ‫אﻧﻬﻦ אوאﺋﻠﻲ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﻣﺎن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺮ ﭼﺎرﻟﺲ ﻧﻴﭙﻴﺌﺮ ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﻓﺘﺢ ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﺑﻪ אڳ ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ ۽‬ ‫ﺳﻨﮅي‪ ،‬ﻛﮁﻲ ۽ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۾ ﺟﻴﻮאﻧﺠﻲ ﭘﺎرכ ۾ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﻬﺎرאﮢﻲ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ﺟﻲ ﻟﮙﻞ ﻣﻮرﺗﻲ )‪ (Statue‬אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲَء‬ ‫‪1906‬ع ۾ ﻟﮙﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﻘﺎب ﻛﺸﺎﺋﻲ ڊﻳﻮכ آف ﻛﻨﺎٽ ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ڊﻳﻮכ آف ﻛﻨﺎٽ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‬ ‫۽ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۾ אﻫﻢ روڊ آﻫﻦ ۽ دﻫﻠﻲ ۾ ﻛﻨﺎٽ ﭘﻠﻴﺲ ﻧﺎﻟﻲ ﺷﺎﭘﻨﮓ ﺳﻴﻨﭩﺮ ﭘﮡ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﭔﻲ אﻫﻢ ﺳﻤﺎﺟﻲ ۽ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻮﻫﺮي ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺳﻴﻒ אﻟﺪﻳﻦ ﻛﺮﻳﻢ ﭜﺎﺋﻲ אﻧﺠﺎر وאﻻ ﭤﻮ ﻳﺎد אﭼﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ אﻳﺸﻴﺎ ۽ אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻧﺎﻣﻴﺎري ﭨﺮﻳﮉﻧﮓ ﻛﻤﭙﻨﻲ ”ﻃﻴﺐ ﻋﻠﻲ ﻋﺒﺪאﻟﺤﺴﻴﻦ אﺋﻨﮉ ﻛﻤﭙﻨﻲ“ وאرن ﺳﺎن‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻴﻒ אﻟﺪﻳﻦ אﻧﺠﺎر وאﻻ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر وﻛﻴﻞ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ آزאدي ﻛﺎرڻ ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﻛﺮڻ وאرن ﻣﺎن‬ ‫ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ‪ 15‬ڊﺳﻤﺒﺮ ‪1932‬ع ﺗﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ )ﻛﻴﻨﻴﺎ( ۾ ﺳﻴﭟ ﻛﺮﻳﻢ ﭜﺎﺋﻲ ﻋﺒﺪאﻟﺤﺴﻴﻦ אﻧﺠﺎر وאﻻ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪.‬‬ ‫ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﮐﺎن ﺳﻴﻒ אﻟﺪﻳﻦ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ۾ ﻫﻮﺷﻴﺎر ﻫﻮ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺟﻲ ﻋﻠﻴﮇﻧﺎ وﺳﺮאم ﻫﺎِء אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﻫﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭨﺎپ‬

‫ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲَء ۾ ﻣﭥﺎﻫﻴﻦ درﺟﻲ ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻮ ﭘﺮ رאﻧﺪﻳﻦ ۽ ڊﺑﻴﭧ ﺗﻘﺮﻳﺮن ۾ ﺳﺎﮢﺲ ﻛﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮي‬ ‫ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﻧﻨﮃﭘﮡ ﮐﺎن ﻫﻦ ۾ אﻋﻠﻰ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻟﻴﮉر ﺷﭗ ﺟﻮن ﺧﺼﻠﺘﻮن ﻧﻈﺮ آﻳﻮن ﭤﻲ ﺟﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ ﭘﺎڻ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﭘﻲُء ﺟﻮ ﻫﻴﮇو ﺑﺰﻧﻴﺲ ﮀﮇي ﭘﮍﻫﺎﺋﻲَء ﮐﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ ڏﻧﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﻒ אﻟﺪﻳﻦ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮي ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ”ﻟﻨﻜﻦ אن אﻧﮕﻠﻨﮉ“ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ دאﺧﻼ‬ ‫ورﺗﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﭔﻲ وڏي ﻟﮍאﺋﻲ ﺧﺘﻢ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ )‪ (Post war‬وאرא ﺳﺎل ﻫﺌﺎ‪ .‬אﻳﺸﻴﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ‬ ‫ﻳﻮرﭘﻲ آﻗﺎﺋﻦ ﻣﺎن ﺟﺎن ﮀﮇאﺋﮡ ﻻِء ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺳﻴﻒ אﻟﺪﻳﻦ ﺟﻲ אﻧﮕﻠﻨﮉ ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻫﻢ‬ ‫ﺧﻴﺎل ﺷﺎﮔﺮدن ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻟﻴﮉر ﭤﻴﺎ‪ .‬ﻫﻦ אﻫﮍﻳﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺗﻨﻈﻴﻤﻦ‬ ‫ﺟﻲ دل و ﺟﺎن ﺳﺎن ﻣﺪد ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﭤﻴﻨﺪڙ ﻧﺎאﻧﺼﺎﻓﻲ ۽ رﻧﮓ ۽ ﻧﺴﻞ ﺗﻲ ﻧﻔﺮت ﺟﻲ ﺧﻼف‬ ‫آوאز אﭤﺎرﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﻒ אﻟﺪﻳﻦ אﻧﺠﺎر وאﻻ ‪1954‬ع ۾ אﻋﻠﻰ ﭘﻮزﻳﺸﻦ ﺳﺎن אﻣﺘﺤﺎن ﭘﺎس ﻛﻴﻮ ۽ ﺑﺌﺮﻳﺴﭩﺮ ﭤﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻣﻮﭨﻲ אﭼﻲ‬ ‫وﻛﺎﻟﺖ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺳﻴﻒ אﻟﺪﻳﻦ אﻳﻤﺎﻧﺪאري‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ۾ ﻧﻴﻚ ﺻﻼح ڏﻳﮡ‪ ،‬ﻛﻮرٽ ۾ ﭔﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻛﺮڻ‬ ‫ﺟﻲ آرٽ ۽ ﭘﺮﻓﺎرﻣﻨﺲ ۾ ﺳﭵﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﭜﺮ وאرن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﭹﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ آزאدي ﺟﻲ ﺗﺤﺮﻳﻚ ۾ ﻫﻦ‬ ‫ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﻗﺮﺑﺎن ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﮔﺎﻣﺎ ﭘﻨﭩﻮ‪ ،‬ﻛﻲ‪.‬ﭘﻲ‪ .‬ﺷﺎﻫﻪ‪ ،‬ﻛﻲ‪.‬ڊي‪ .‬ﺗﺮאوאدي‪ ،‬ﭼﻨﻦ ﺳﻨﮕﻬﻪ ۽ ﭔﻴﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎﺋﻲ אﻧﮉﻳﻦ ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇﺟﻲ ﻫﻦ ”ﮔﺮوپ ‪ “31‬۽ ”ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻓﺮﻳﮉم ﭘﺎرﭨﻲ“ )‪ (KFP‬ﭠﺎﻫﻲ‪ .‬آزאديَء ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﻫﻚ آزאد ﻣﻴﻤﺒﺮ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﻣﺎن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﺟﻮ ﻣﻴﻤﺒﺮ ﭘﮡ ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ‪ KANU‬ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲَء ﺳﻨﺪس‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻋﺰت ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻮ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﻗﺎﺑﻞ وﻛﻴﻞ ﻫﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﭘﺌﺴﻲ ﺟﻲ ﻻﻟﭻ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺑﻠﻚ‬ ‫ﻫﺮ وﻗﺖ ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮאم ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺻﺪر ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﮐﻴﺲ ”ﺳﻤﺎﺟﻲ ﺧﺬﻣﺘﻦ“ ﺟﻮ‬ ‫وزﻳﺮ ﺑﻪ ﺑﮣﺎﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﭔﻲ אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﻫﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺎن رﭨﺎﺋﺮڊ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺮڻ ﮔﻬﮍيَء ﺗﺎﺋﻴﻦ وﻛﺎﻟﺖ ﺟﺎري رﮐﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺧﻴﺮאﺗﻲ ﭨﺮﺳﭩﻦ ﺟﻮ ﭼﻴﺌﺮﻣﺌﻦ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺟﻬﮍوכ ﺳﺮ ﻳﻮﺳﻒ ﻋﻠﻲ ﭨﺮﺳﭧ‪ ،‬ﻣﺪرﺳﺔ אﻟﻤﺤﻤﺪ ﻳﺎ אﻳﮉوﻛﻴﺸﻦ‬ ‫ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ‪ ،‬ﺑﻮﻫﺮא ڊﺳﭙﻴﻨﺴﺮي ﻟﻴﮓ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﺌﻤﻠﻲ ﺟﻮ ﭨﺮﺳﭧ ‪ T.G.K‬אﻧﺠﺎر وאﻻ ﭼﺌﺮﭨﻴﺒﻞ ﭨﺮﺳﭧ‪.‬‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زאل ﺣﻴﺎﺗﻲ ﭔﺎﺋﻲ ﺳﺎن ﮔﮇﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺳﺨﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺪد ﺳﺎن ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ‪ Mkomani‬ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﻛﻠﻨﻜﻮن ﮐﻮﻟﻴﻮن ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪو ﻓﺎﺋﺪو ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ‪1995 .‬ع ۾ ﺳﻨﺪس وﻓﺎت ﭤﻲ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ وﻳﻨﺪي ﺧﺒﺮدאريَء ﮐﺎن ﻛﻢ وﭠﻮ‬ ‫אڄ ﻛﻠﻬﻪ אﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺗﻲ دﻫﺸﺘﮕﺮدي ﺟﻲ ﺳﭽﻦ ﻛﻮڙن אﻟﺰאﻣﻦ ﻟﮙﮡ ﻛﺮي ۽ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻧﺎﮢﻲ ﺟﻮ ﻗﺪر‬ ‫ﺑﻨﻬﻪ ﻛﺮڻ ﻛﺮي אﺳﺎن ﻻِء ﭔﺎﻫﺮﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وﭸﮡ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭼﺎﻫﻲ ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء وﭸﻮن ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر‬ ‫אﭨﻴﻨﮉ ﻛﺮڻ ﻳﺎ ﺟﺎب ﻣﻠﮡ ﺗﻲ ﻧﻮﻛﺮيَء ﺗﻲ ﭼﮍﻫﮡ ﻻِء وﭸﻮن‪ ،‬ڌאرﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺟﻲ אﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ۽ ﻛﺴﭩﻢ‬ ‫ﭘﻮﻟﻴﺲ ﮐﺎن ﺟﻨﻬﻦ ﭘﺎڙي ۾ رﻫﻮن אن ﺟﺎ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي אﺳﺎن ﺗﻲ ﺷﻚ ﻛﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻛﭥﻲ אﺳﺎن ﺳﻨﺪن אﻣﻦ ۾ رﺧﻨﻮﺗﻪ ﻧﻪ‬ ‫وﺟﻬﻨﺪאﺳﻴﻦ‪ .‬ﻛﻲ ﻧﺸﻲ وאرﻳﻮن ﺷﻴﻮن ﺗﻪ ﺳﻤﮕﻞ ﻧﻪ ﭘﻴﺎ ﻛﺮﻳﻮن‪ ،‬ﻛﭥﻲ ﻛﻮ ﺑﻢ ﭰﺎڙڻ ﻻِء ﻛﻮ אﻟﻴﻜﭩﺮאﻧﻚ ﺳﺮﻛﭧ ﺗﻪ‬ ‫ﻧﻪ ﭘﻴﺎ ﭠﺎﻫﻴﻮن‪ ،‬ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﺴﻮאڙ ڏﻳﮡ ﺑﻨﺎ ﭜﭵﻲ ﺗﻪ ﻧﻪ وﻳﻨﺪאﺳﻴﻦ‪ .‬ﭔﻴﺎ ﻣﻠﻚ ﺗﻪ ﭠﻬﻴﻮ ﭘﺮ ﺣﺞ ﻻِء ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﭤﺎ وﭸﻮن ﺗﻪ‬ ‫אﺗﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻢ אﺳﺎﻧﺠﻮ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﭘﺎڻ وٽ אﺋﻴﻦ ﭤﻮ ﺿﺒﻂ ﻛﺮي ﭴﮡ ﺗﻪ ﻗﻴﺪي ﻫﺠﻮن‪ .‬אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ אﺳﺎﻧﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺮدن ﺟﻲ ﺗﻪ ﮀﺎ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ אﻫﮍي ﺳﺨﺖ ﭼﻜﺎس ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ دل ۾ אﭼﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻣﺬﻫﺐ ۽ ﻓﺮض ﺟﻲ‬ ‫ﭘﻮﺋﻮאري ﻛﺮي آﻳﺎ آﻫﻴﻮن ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ אﭼﺠﻲ‪ .‬ﭘﺮ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ڌאرﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ڏوه ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽‬ ‫ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ڏوه ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﭼﺮس ﻫﻴﺮوﺋﻦ ﻳﺎ ﻛﻮ ﭔﻴﻮ ﻧﺸﻮ ﮐﮣﻲ وﭸﮡ ﻣﻮت ﺟﻲ ﺳﺰא آﻫﻲ אن‬ ‫ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ אﺳﺎن ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﭥﺎ ﻣﮍن‪ .‬ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ دﻓﻌﺎ ﻣﺮد ﺗﻪ ﻣﺮد ﭘﺮ ﻋﻮرﺗﻮن ﺟﺪي אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺗﻲ ﺟﻬﻠﻴﻮن وﻳﻮن ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﭼﺮس ۽ ﻫﻴﺮوﺋﻦ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭼﺌﻤﭙﻠﻦ ۾ ﻟﻜﺎﺋﻲ ﺣﺞ ﻻِء ﭘﻬﺘﻴﻮن ﭘﺮ ﻛﺌﭙﺴﻮﻟﻦ ﻫﻲ ﺻﻮرت ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﭧ ۽‬ ‫زﻧﺎﻧﻦ ﻋﻀﻮن ۾ ﻟﻜﺎﺋﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﻣﺎن ﺳﻤﮕﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻛﻬﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺑﺮدאﺷﺖ ﻛﻨﺪو‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻚ ڌאرﻳﻮن ﻣﻬﻤﺎن ﮔﻬﻤﮡ ﻳﺎ ﻋﺒﺎدت ﺟﻮ ﺑﻬﺎﻧﻮ ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﺸﻲ ﺟﻲ ﻋﺎدت‬ ‫وﺟﻬﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺗﺒﺎه ﻛﺮي‪.‬‬ ‫ﺳﻮ אڄ ﻛﺎﻟﻬﻪ אﺳﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﻻِء ڌאرﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وﭸﻲ ﺳﻴﺮ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ ﺗﻪ ﻛﻮ ُﺳﮏ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﻮ ﺷﺮﻳﻒ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﺎﻫﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ אن ﮐﺎن ﮔﻬﺮ ۾ وﻳﭡﻮ ﻫﺠﺎن‪ .‬ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻳﺎ روزﮔﺎر ﻣﻠﮡ ﺗﻲ ﺑﻪ ﻫﻮ אﻫﮍي ﺧﻮﺷﻲَء ﻣﺎن‬ ‫ﭘﺮدﻳﺲ ﻧﭥﻮ وﭸﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺧﻮﺷﻲ אڄ ﮐﺎن ﭼﻮﭤﻮ ﻳﺎ אڌ ﺻﺪي ﮐﻦ אڳ ﭤﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ وزﻳﺮ ﻣﻮאﺻﻼت ۽ ﺟﻬﺎز‬ ‫رאﻧﻲ ﺑﺎﺑﺮ ﻏﻮري ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻴﻦ ﺟﻲ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻻِء ﻫﻚ ﻛﺮوزر )ﻣﺴﺎﻓﺮﺟﻬﺎز( ﺟﻮ ﻛﺮאﭼﻲ ۽ دﺑﺌﻲ ﺟﻲ وچ ۾‬ ‫ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ ﻛﻴﻮ‪ .‬وڏي ﻣﺸﻜﻞ ﺳﺎن دﺑﺌﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ אﺟﺎزت ڏﻧﻲ ﭘﺮ אﻫﻮ ﺟﻬﺎز ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ‪ Vayage‬ﻛﺮي‬ ‫ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ .‬ﻛﺮאﭼﻲ ﮐﺎن دﺑﺌﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺗﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﺟﻲ ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﭤﻲ وﭸﮡ ﺟﻲ ڊپ ﮐﺎن‪ ،‬ﺳﻨﺪن‬ ‫ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ دﺑﺌﻲ ﺟﻲ אﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻛﺮي‪ ،‬ﭘﻮِء אﻧﻬﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮن ﮐﻲ دﺑﺌﻲَء ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃﻳﻮ‪ .‬ﭔﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﺟﮇﻫﻦ ﺟﻬﺎز دﺑﺌﻲ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﺮ ﮐﮣﮡ وאرو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﭼﺎر ﭴﮣﺎ وאﭘﺲ ﻧﻪ‬ ‫ﻣﻮﭨﻴﺎ ﺟﻦ ﺟﺎ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﭘﻮﻟﻴﺲ وٽ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺿﺮور ﺳﻮﭼﻴﻮ ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن وאﻧﮕﺮ دﺑﺌﻲ ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ‪،‬‬ ‫ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻃﺮح رﻫﮡ ۽ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ ﺳﻮﻟﻮ ﻛﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ‪ ،‬אﻓﺴﻮس ﺟﻮ אﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ אﻧﺪر ﻫﻮ ﺟﻬﻠﺠﻲ‬ ‫ﭘﻴﺎ ۽ ﻫﺎڻ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن אﺗﻲ ﺟﻲ ﺟﻴﻠﻦ ۾ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻِء ﺑﻪ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﭘﻴﺪא ﻛﺌﻲ ۽ ﭔﻴﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺳﻴﺮ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﻨﺪ‬ ‫ﻛﺮאﻳﻮ‪ .‬אڄ دﺑﺌﻲ ۾ אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻛﺮوزر ﻻﺋﻴﻨﺮ )ﺳﻴﺮ و ﺳﻴﺎﺣﺖ وאرא ﻣﺴﺎﻓﺮ آﮢﻴﻨﺪڙ ﺟﻬﺎز(‬ ‫אﻳﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ אن ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮ ﺑﻌﺪ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ دﺑﺌﻲ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ ﮔﻬﮍڻ ﮐﺎن‬ ‫ﻣﻨﻊ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل אڄ ﮐﺎن وﻳﻬﺎرو ﺳﺎل אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺳﻴﺮ و ﺳﻔﺮ ﻻِء ﻧﻜﺮڻ ﺗﻤﺎم آﺳﺎن ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ‪1990‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ۽ ﺟﭙﺎن ﻛﻮرﻳﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ‪1980‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻨﻬﻦ אﮘﻮאٽ وﻳﺰא وﭠﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﺿﺮورت ﻧﻪ ﭘﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﺲ دﻛﺎن ﺗﺎن ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﭨﻜﻴﭧ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﺟﻬﺎز ۾ ﭼﮍﻫﺒﻮ ﻫﻮ ۽ ﭨﻮﻛﻴﻮ ﻳﺎ‬ ‫ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ אڏي ﺗﻲ אن ﻣﻠﻚ ﺟﻮ אﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ آﻓﻴﺴﺮ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻲ ﭘﺎﺳﭙﻮرٽ ﺗﻲ ﭔﻦ‪ ،‬ﭨﻦ ۽ ﻛﮇﻫﻦ ﺗﻪ‬ ‫ﮀﻬﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺟﻲ وﻳﺰא ﺟﻮ ﺑﻪ ﭠﭙﻮ ﻫﮣﻲ ڏﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻧﻪ رﭨﺮن ﭨﻜﻴﭧ ﺟﻮ ﭘﮁﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ۽ ﻧﻪ ﺑﺌﻨﻚ‬ ‫אﻛﺎﺋﻮﻧﭧ ﺟﻲ ﺳﻠﭗ ڏﻳﮑﺎرڻ ﺟﻲ ﺿﺮورت ﭘﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ آﻳﺎ אﺳﺎﻧﺠﻲ אﻛﺎﺋﻮﻧﭧ ۾ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺌﻠﻨﺲ آﻫﻲ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﻣﻄﻠﺐ آﻫﻲ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮕﻠﻨﮉ‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎ ﻳﻮرپ ﺟﭙﺎن وﭸﮡ ﻛﻮ אﻫﮍو ڏﮐﻴﻮ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﭔﺎﻫﺮ وﭸﮡ ﻻِء ”وﻳﺰא“ ﺟﻮ‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻮ ﭤﻮ ﭤﺌﻲ ﺳﺎ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺳﻮﻻﺋﻲَء ﺳﺎن ﻣﻠﻲ وﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻲ ڌאرﻳﺎن ﻣﻠﻚ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ۾‬ ‫وﭸﮡ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ אﻫﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻣﻠﻚ ﻫﺌﺎ‪ .‬אڄ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא‪،‬‬ ‫אﺋﻨﮕﻮﻻ ۽ ﭼﺎڊ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻛﺎﻧﮕﻮ ۽ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬وﭸﮡ אﻳﮇو ﺳﻮﻟﻮ ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻬﮍو אﻳﺸﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮرپ ﻳﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ڏي‪ .‬אن‬ ‫ڏﮐﻴﺎﺋﻲَء ﺟﻮ ﺳﺒﺐ وﻳﺰא ﻣﻠﮡ ﮐﺎن אﻧﻜﺎر ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﺠﻬﻪ אﻫﮍﻳﻮن ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﺗﻲ אﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﭩﺮول ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻳﻴﻠﻮ ﻓﻴﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺨﺎر ﺟﺎ ﺟﺮאﺛﻴﻢ ﺟﮇﻫﻦ ﻣﮁﺮ ذرﻳﻌﻲ אﻧﺴﺎن‬ ‫ﺟﻲ رت ۾ دאﺧﻞ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﺟﻴﺮو ﺧﺮאب ﭤﻴﻮ ﭘﻮي ۽ ﺳﺨﺖ ﺑﺨﺎر ﺳﺎن ﮔﮇ ﺟﺴﻢ ﺟﻮ رﻧﮓ ﻫﺌﮉو ﭤﻴﻮ وﭸﻲ ۽‬ ‫ﺟﻠﺪ ﺋﻲ ﻣﻮت ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن وٽ ﻳﺎ אﻧﮉﻳﺎ ۾ אﻳﻨﺪي ﻳﻮرپ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ۽ ﭨﺎﺋﻴﻔﺎﺋﻴﺪ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺮي ڊﭴﻦ ﭤﺎ ۽ אﭼﮡ ﮐﺎن ﮔﻬﭕﺮאﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ﻣﮁﺮن ﺟﻲ ﻛﺮي ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﮁﺮ ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻮڙي ﺟﭙﺎن ۾ ﺑﻪ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍو ﻣﻠﻚ ﺗﻪ ﺟﻬﻨﮕﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ﻣﮁﺮن ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ אﺗﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ وאري ﺟﺮאﺛﻴﻢ‬ ‫‪ Parasite‬ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ آﮢﻲ ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ ﻣﮁﺮ ﭼﻚ ﻫﮣﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ﻧﭥﻲ ﭤﺌﻲ‪ .‬אﻫﮍيَء ﻃﺮح‬ ‫ﻫﻨﻦ ﭘﻮﻟﻴﻮ ۽ ﭨﺎﺋﻴﻔﺎﺋﻴﮉ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن ﭘﺌﺪא ﻛﻨﺪڙ ﺟﺮאﺛﻴﻤﻦ ﺟﻮ ﺑﻪ ﺧﺎﺗﻤﻮ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ وﻳﻨﺪڙن ﮐﻲ ﺟﻦ ﻣﻮذي ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﮐﺎن ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺑﭽﺎﺋﮡ ﮐﭙﻲ ﻫﺌﮉو ﺑﺨﺎر )‪ (Yellow Fever‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎريَء ﺟﺎ ﺟﺮאﺛﻴﻢ )‪ (Parasites‬ﻣﺎدي ﻣﮁﺮ ذرﻳﻌﻲ אﻧﺴﺎن ﺟﻲ رت ۾ دאﺧﻞ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﮁﺮ ﺟﻲ ﭼﻚ ﺑﻌﺪ ﭨﻦ ﮐﺎن ﮀﻬﻦ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ אﻧﺪر ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ﺟﻮن ﻋﻼﻣﺘﻮن ﻇﺎﻫﺮ ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ ﻫﻲَء ﺑﻴﻤﺎري ﻫﻠﻜﻲ ﻧﻮﻋﻴﺖ ﺟﻲ ﭤﺌﻲ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ ﻓﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺨﺎر‪ ،‬ﻣﭥﻲ ﺟﻮ ﺳﻮر‪ ،‬ﭘﭡﻲَء ﺟﻮ ﺳﻮر ۽ ﭤﮅ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﮏ ﺻﻔﺎ ﻣﺮﻳﻮ وﭸﻲ‪ .‬دل ﻛﭽﻲ ۽ אﻟﭩﻴﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﭘﺮ ﻫﻲ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﭼﺎر ﭘﻨﺞ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺲ رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﺑﻨﺎ دوא ﺟﻲ ﺑﻪ ﻣﺮﻳﺾ ﺻﺤﻴﺢ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﺳﺎﮘﻲ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎري ﺟﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭔﻴﻮ دﻓﻌﻮ ﺣﻤﻠﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ אﻫﻮ ﺧﻮﻓﻨﺎכ آﻫﻲ‪ 20 .‬ﺳﻴﻜﮍو ﻣﺮﻳﻀﻦ ﮐﻲ ﻫﻲَء ﺑﻴﻤﺎري אﭤﻠﻲ ﭤﻲ ۽ אن‬ ‫۾ ﺑﺨﺎر ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﺮﻳﺾ ﺟﻮ ﺟﻴﺮو ﺑﻪ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﺳﺨﺖ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻲ )‪ (Jaundice‬ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﻮ رﻧﮓ ﻫﺌﮉو‬ ‫ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎن ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ ﭼﻴﻠﻬﻪ ۾ ﺳﻮر ﺳﺎن ﮔﮇ وאت‪ ،‬אﮐﻴﻦ ۽ آﻧﮉي ﻣﺎن رت‬ ‫אﭼﮡ ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻟﭩﻲَء ۾ ﺑﻪ رت אﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﻲَء ﺑﻴﻤﺎري ﻣﻮت ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﺑﮣﺠﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אڳ ۾ ﻫﻲَء ﺑﻴﻤﺎري ﻓﻘﻂ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﺻﺪيَء ۾ ﻏﻼﻣﻦ ﺟﻲ وאﭘﺎر ﻛﺮي‪ ،‬ﻫﻲَء‬ ‫ﺑﻴﻤﺎري ڏﮐﮡ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺑﻪ ﭘﮑﮍﺟﮡ ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﻣﺎن آﻧﺪل ﻏﻼﻣﻦ ﮐﻲ‪ ،‬ﺟﻬﻨﮓ ﺻﺎف ﻛﺮڻ ۽ ﻛﻴﻠﻲ ۽ ﻛﻤﻨﺪ‬ ‫ﭘﻮﮐﮡ ﺟﻬﮍن ﻛﻤﻦ ۾ ﺟﻮﭨﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻮرپ ۽ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﮐﺎن ﺟﻴﻜﻲ ﮔﻮرא אﻳﺸﻴﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ آﻳﺎ ﭤﻲ אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ‬ ‫ﻫﻤﺮאه ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ۽ ﻳﻴﻠﻮ ﻓﻴﻮر ﻛﺮي ﻣﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬אﻳﺘﺮي ﻗﺪر ﺟﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺳﻔﻴﺪ ﮐﻞ وאري ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻮ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺳﮇﺟﮡ‬ ‫ﻟﮙﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﻏﻼم ﺑﻨﺎﺋﻲ وﻛﺮي ﻻِء ڏﮐﮡ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﻬﭽﺎﻳﻮ ﭘﺌﻲ وﻳﻮ‪،‬‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﭘﺎڻ ﺳﺎن אن ﻗﺴﻢ ﺟﻮن ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن‪ ،‬אﺗﻲ ﺑﻪ ﭘﮑﻴﮍي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬אن ﺟﻮ ﻣﺜﺎل ﻓﻘﻂ ﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﺎن ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ‬ ‫ﭤﻮ ﺗﻪ ‪1890‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ )‪ (USA‬ﺟﻲ ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﻛﻴﻮﺑﺎ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي‪ ،‬אن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ آﻧﺪو ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻨﮓ ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺟﻴﺘﺮא ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﻴﺪאن ﺟﻨﮓ ۾ ﻣﺌﺎ אن ﮐﺎن ﺗﻴﺮﻫﻮﮢﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ‪ Yellow fever‬ﻛﺮي ﻣﺮي وﻳﺎ‪ .‬ﻳﻮرﭘﻴﻦ ۽‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮن وאﻳﻮن ﺑﺘﺎل ﭤﻲ وﻳﻮن ﺗﻪ ﻫﻲ ﻫﺌﮉو ﺑﺨﺎر ﻛﻴﺌﻦ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻳﺎ ﺑﻴﻤﺎر ﺟﻲ ﭤﺎﻧﻮن ۾ ﮐﺎڌو ﮐﺎﺋﮡ ﻛﺮي ﻳﺎ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎر ﺟﻲ ﺟﺴﻢ ﮐﻲ ﮀﻬﮡ ﻛﺮي‪ .‬ﻫﻲَء ﺑﻴﻤﺎري ﻣﺮﻳﻀﻦ ﺟﻲ ﺳﺎﻫﻪ ذرﻳﻌﻲ ﭘﮑﮍي ﭤﻲ ﻳﺎ ﭨﺎﺋﻔﺎﺋﻴﮉ وאﻧﮕﺮ ﻣﺮﻳﺾ ﺟﻲ‬ ‫‪ Toilet‬ﻣﺎن ﻟﮙﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮِء ‪1900‬ع ۾ وﭸﻲ ﭘﻚ ﭤﻲ ﺗﻪ אﻫﺎ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﮁﺮن ﺟﻲ ﭼﻚ ﻟﮙﮡ ﺳﺎن ‪ transmit‬ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ‪1930‬ع‬ ‫ڌאري ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريِء ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﻻِء وﺋﻜﺴﻴﻦ ڊﻳﻮﻟﭗ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ‪1951‬ع ۾ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺳﺎن ﺑﻨﺎﺋﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫دوא ﺟﻲ אﻳﺠﺎد ﻛﻨﺪڙ ﮐﻲ ﻧﻮﺑﻞ ﭘﺮאﺋﻴﺰ ڏﻧﻲ وﺋﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫אﺳﺎن ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﺳﺎل ڏﻳﮃ ﮐﻦ ﻳﻮرپ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﭼﻴﻦ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ ﭼﻜﺮ ﻫﮣﻲ ﻫﺎڻ ‪1969‬ع ۾ ﻛﺮאﭼﻲ ﮐﺎن ﺟﭙﺎن وﭸﮣﻮ‬ ‫ﻫﻮ ﺗﻪ אوﭼﺘﻮ ﺷﻴﮉول ۾ ﺗﺒﺪﻳﻠﻲ آﺋﻲ ﺗﻪ ڏور אوﭜﺮ ڏي وﭸﮡ ﺑﺪرאن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﻮﭘﻮﺗﻮ ﻣﺎن ﭤﻲ‬ ‫אﻧﮕﻠﻨﮉ وﭸﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪ .‬אن ﺳﺎن ﮔﮇ אﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ڏﻧﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ‪ Yellow Fever‬ﺟﻲ ﺳﺌﻲ ﻟﮙﻨﺪي‪.‬‬ ‫אﺳﺎن ﻻِء אﻫﺎ אڻ وﮢﻨﺪڙ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺌﻲ ﺟﻮ אﺳﺎن ﮐﻲ אﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻳﻴﻠﻮ ﻓﻴﻮر ﺑﺨﺎر ﺟﻲ ﺳﺌﻲ ﻟﮙﮡ ۾ ﺳﻮر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽‬ ‫ﭔﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﻦ ﺑﺨﺎر رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻬﺎز ﺟﻠﺪي ﻟﻨﮕﺮ ﮐﮣﮡ وאرو ﻫﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﮐﻲ אﻫﻲ ﺳﻴﻮن ﻟﮙﻴﻮن‪ ،‬ﭔﻴﺎ ﺑﭽﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‬ ‫ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﭘﻬﭽﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺟﻬﺎز رאن ﻛﻤﭙﻨﻲَء ﺑﺎﻗﻲ رﻫﻴﻠﻦ ﮐﻲ ﻫﺘﻲ ﺳﺌﻲ ﻟﮙﺮאﺋﮡ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ‬

‫ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﭔﺎﻫﺮאن ﮐﻠﺌﻲ ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﻟﻨﮕﺮ ﻛﻴﺮאﺋﻲ ﺑﻴﭡﺎﺳﻴﻦ‪ .‬אﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﺟﻲ ﻋﻤﻠﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻴﻠﭣ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ﺟﻮ ڊאﻛﭩﺮ ﺑﻪ آﻳﻮ ۽ ﺑﺎﻗﻲ رﻫﻴﻠﻦ ﮐﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻴﻮن ﻟﮙﻲ وﻳﻮن ﺗﻪ ﭘﻮِء ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ אﻧﺪر‬ ‫دאﺧﻞ ﭤﻴﮡ ﺟﻲ אﺟﺎزت ڏﻧﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺑﻌﺪ ۾‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻛﺮي אﻧﮕﻠﻨﮉ ﭘﻬﺘﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ڊאﻛﭩﺮ ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ رﺷﻮت ڏﻳﺌﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﺌﻲ ﻫﮣﺎﺋﮡ ﮐﺎن ﺑﭽﺎﺋﻲ ورﺗﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬אن وﻗﺖ ﺗﻪ אﺳﺎن ﮐﻲ אﻧﻬﻦ ﺗﻲ ڏאڍي ﺣﺴﺮت ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ وڏא ﺳﻴﺎﮢﺎ ﻧﻜﺘﺎ ﭘﺮ ﭘﻮِء ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﮐﻲ ﻫﻦ ﻣﻮذي ﻣﺮض‬ ‫ﺟﻲ ﭴﺎڻ ﭤﻲ ﺗﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮﺳﻴﻦ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ۾‪ ،‬ﭼﺎﻫﻲ ﮐﮣﻲ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍو‬ ‫ﻣﺎڊرن ﻣﻠﻚ ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﻳﻴﻠﻮ ﻓﻴﻮر ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء وאري ﺳﺌﻲ ﻟﮙﺮאﺋﮡ ﺑﻨﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻪ وﭸﺠﻲ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ وﭸﮡ ۾ ﻛﻴﺘﺮو ﺧﻮف ﻛﻴﺘﺮي ﺧﻮﺷﻲ‬ ‫ﭘﺎڻ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ۾ אﭼﮡ אﻫﮍو ﺳﻮﻟﻮ ﻛﻢ ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻬﮍو ﻳﻮرپ‪،‬‬ ‫אﻳﺸﻴﺎ‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎ آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ۾‪ .‬ﻫﺘﻲ אﺳﺎن وﻳﺰא ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮن‪ .‬אﻫﺎ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ אن ﺟﻲ ﻗﺎﻋﺪي ﻣﻄﺎﺑﻖ אن ﺟﻲ ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﻲ ﻣﺎن ﻳﺎ אن ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻮאﺋﻲ אڏي ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ אﺳﺎن ﮐﻲ وﭠﮣﻲ‬ ‫ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﭘﺎڻ ﺳﻔﺮ ۾ درﭘﻴﺶ אﻳﻨﺪڙ אﻧﻬﻦ ڏאﮐﮍن ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ آﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻇﺎﻫﺮ ﭤﻴﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﺣﻮאﻟﻲ ﺳﺎن ۽ ﺟﻴﺘﻦ ﺟﮣﻴﻦ ﺟﻲ ڏﻧﮕﻦ ۽ ﭼﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺼﻴﺒﺘﻦ ﮐﺎن‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ۾‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﺻﺤﺎرא رڻ ﭘﭧ ﮐﺎن ﻫﻴﭟ وאرن ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﭼﮡ وאري ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﻣﺎن ‪) Yellow Fever‬ﻫﺌﮉي ﺑﺨﺎر( ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﺟﻲ ﺳﺌﻲ ﻫﮣﺎﺋﻲ אﭼﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬ﺻﺤﺎرא ﮐﺎن ﻣﭥﻲ وאرא ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪ :‬ﻣﺼﺮ‪،‬‬ ‫אﻟﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﭨﻴﻮﻧﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﻟﺒﻴﺎ ۽ ﻣﺮאﻛﺶ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ وאرא‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻦ‪ .‬ﺻﺤﺖ ۽ ﺳﺎﺋﻨﺲ ۾ ﺗﻮڙي אﻣﻦ אﻣﺎن ۽ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲَء ۾‪ .‬ﺻﺤﺎرא رڻ ﭘﭧ ﮐﺎن ﻫﻴﭟ وאرא ﻣﻠﻚ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬אﺋﻨﮕﻮﻻ‪ ،‬ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ‪ ،‬ﻧﺎﺋﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ‪ ،‬ﮔﻬﺎﻧﺎ‪ ،‬ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل‪ ،‬ﻛﺌﻤﺮون‪ ،‬ﮔﺌﺒﻦ‪ ،‬ﻛﺎﻧﮕﻮ‪ ،‬ﭼﺎڊ‪،‬‬ ‫ﺑﺮﻧﮉي‪ ،‬ﺑﻴﻨﻦ‪ ،‬ﺑﺮﻛﻴﻨﺎ ﻓﺎﺳﻮ‪ ،‬ﻻﺋﺒﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬روאﻧﮉא‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻴﺮﻳﺎ ﻟﻴﻮن‪ ،‬زאﺋﺮ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﭨﺎﺋﻴﻔﺎﺋﻴﮉ‪،‬‬ ‫ﻳﻴﻠﻮ ﻓﻴﻮر ﺟﻬﮍﻳﻮن ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن ﺑﻪ آﻫﻦ ﺗﻪ ﻧﺎﻧﮓ ﺑﻼﺋﻦ‪ِ ،‬وﮀﻦ‪ ،‬ﺳﺆﭘﻴﺮﻳﻦ‪ ،‬ﭼﻴﻼﭨﻦ‪ ،‬ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ زﻫﺮﻳﻠﻲ ﻣﮑﻴﻦ ﺟﻲ ڏﻧﮕﻦ‬ ‫۽ ﭼﻜﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻣﺼﻴﺒﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﻗﺪرت ﺑﻪ אﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ אﻳﺘﺮو ﻣﻬﺮﺑﺎن ﻧﭥﻲ ﻟﮙﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﻦ ﺑﺪﻧﺼﻴﺐ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻛﻮ ﺳﺎل ﭔﻪ ﺳﻜﺎر ﻫﻮﻧﺪو ﺗﻪ ﺳﺎل ﭔﻪ ﺻﻔﺎ ﻣﻴﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮڌאري ﺳﻮﻛﮍ ﺋﻲ ﺳﻮﻛﮍ‪ .‬ﻣﻴﻨﻬﻦ ﻧﻪ‬ ‫وﺳﮡ ﻛﺮي ﻓﺼﻞ ﺗﻪ ﺳﻜﻲ وﻳﻨﺪو ﭘﺮ ﮔﺎه ﺑﻪ אٺ ﺟﻲ ڏאس ﺟﻬﮍو ﭜﻮرو ﭤﻲ وﻳﻨﺪو‪ .‬وﻫﭩﻦ ۽ אﻧﺴﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﺌﮡ ﻻِء ﭘﺎﮢﻲ‬ ‫ﻧﻪ ﻣﻠﻨﺪو‪ .‬وري ﺟﻮ ﻣﻴﻨﻬﻦ وﺳﻨﺪو ﺗﻪ אﻫﮍو ﺟﻮ ﭔﻮڙ ﭔﻮڙאن‪ .‬ڌرﺗﻲَء ۾ َﮀﭩﻞ ﭔﺞ ﺑﻪ ﻟﮍﻫﻲ وﻳﻨﺪو‪ .‬ﻏﺮﻳﺒﻦ ﺟﻮن ﺟﻬﻮﭘﮍﻳﻮن‬ ‫ﭔﮇي وﻳﻨﺪﻳﻮن‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ وري ﭘﭡﻲَء אﮔﻬﺎڙو ﭘﻮﭠﻲ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﻳﻮرپ ﻳﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אﻣﺪאد ﻻِء وאﺟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو‪.‬‬ ‫ﻳﻮرپ‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎ אﻳﺸﻴﺎ ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ ﻛﻮﺑﻪ ﭨﻮرﺋﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ۾ ﺑﻲ ڌڙכ ۽ ﺑﻲ ﺧﻮف ﭤﻲ אﭼﻲ ﻧﭥﻮ‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻛﻲ ﺧﺎص دوאﺋﻮن ﮐﮣﻲ ﻫﻠﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﻳﺎ ‪ Yellow Fever‬ﺟﻬﮍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﻻِء ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫אﻫﻲ ﺳﻴﻮن ﻫﮣﺎﺋﮣﻴﻮن ﭘﻮن ﭤﻴﻮن‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ڌرﺗﻲَء ﺗﻲ ﭘﻴﺮ رﮐﮡ ﮐﺎن ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ‪ 10‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﻦ אڳ ﻳﻴﻠﻮ ﻓﻴﻮر‬ ‫ﺟﻲ ﺳﺌﻲ ﻟﮙﺎﺋﮡ ﮐﭙﻲ ﺟﻮ אن ﺟﻮ אﺛﺮ ڏﻫﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺮ אﻫﻮ ﺿﺮور آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﺳﺌﻲ‬ ‫ﻟﮙﺮאﺋﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺗﻲ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ ‪ Yellow Fever‬ﺟﻮ אﺛﺮ ﻧﭥﻮ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﺗﻲ ﭨﻴﻬﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﭥﻮ‬ ‫ﭤﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﮐﻲَء ﺟﻲ ﻣﮑﻴﻦ‪ ،‬ڏﻳﻨﭝﻦ‪ ،‬ﭼﻴﻼﭨﻦ‪ ،‬ﻛﻮرﺋﻴﮍن ﺟﻬﮍن ڏﻧﮕﻴﻨﺪڙ ﺟﻴﺘﻦ ﺟﻮ آزאر ﺗﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ אﻫﻲ אﻳﺘﺮא‬ ‫ﺧﻄﺮﻧﺎכ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻬﮍي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ )‪ (Tsetse‬ﻧﺎﻟﻲ ﻣﮏ‪ .‬ﻣﭥﻴﺎن ﺟﻴﺖ ﺗﮇﻫﻦ ڏﻧﮕﻴﻦ ﭤﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﻫﻨﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﺟﻬﻠﻴﻮ ﭤﺎ ﻳﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﻫﭣ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﻧﺎرن ﻳﺎ ﻟِﻜﮡ ﺟﻲ ﺟﺎِء ﺗﻲ אﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﭽﺎَء ﻻِء ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻲ ڏﻧﮕﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ ﻣﮏ ﺟﻮ ﺟﻴﺎﭘﻮ ﻣﮁﺮ وאﻧﮕﺮ אﻧﺴﺎﻧﻦ ۽ وﻫﭩﻦ ﺟﻲ رت ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲَء ﻣﮏ אﺳﺎن ﺟﻲ ﮔﻬﺮن‬ ‫۾ ﻫﻠﻨﺪڙ ﻋﺎم ﻣﮏ ﺟﻬﮍي ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﺻﺤﺎرא رڻ ﭘﭧ ﮐﺎن وﭠﻲ ﻫﻴﭟ َ‬ ‫ﻛﻠﻬﺎري رڻ ﭘﭧ ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ‬ ‫ﺟﻮ وچ وאرو ﺳﭵﻮ ﺣﺼﻮ ﻫﻦ ﻣﮏ ﺟﻲ آزאر ۾ ورﺗﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮڻ ﺟﻮن ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺸﻮن ﻛﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‬ ‫ﭘﺮ ﻛﺎﻛﺮوﭼﻦ وאﻧﮕﺮ ﻫﻨﻦ ۾ وڏي وﻳﺠﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲَء ﻣﮏ ﺳﺎل ۾ ﭼﺎر ﭨﻬﻴﻮن ﭘﺌﺪא ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﭨﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺑﻌﺪ אﻫﺎ‬ ‫ﻣﮏ ﺟﻴﻜﺎ آﻧﺎ ڏﺋﻲ ﭤﻲ ۽ ﻣﮑﻴﻮن ﭘﺌﺪא ﻛﺮي ﭤﻲ אﻫﻲ ﭨﻦ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎُء ﺳﺎن ﮔﮇ آﻧﺎ ﻻﻫﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬אﻫﮍي‬ ‫ﻃﺮح ﻫﻨﻦ ﻣﮑﻴﻦ ﻻِء ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زﻧﺪﮔﻲَء ۾ אﭨﻜﻞ ‪ 30‬ﮐﻦ ‪ Generations‬ﭘﺌﺪא ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻦ ﻣﮏ ﺟﻮن ‪22‬‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻨﺴﻮن آﻫﻦ ۽ ﻫﺮ ﺳﺎل אڍאﺋﻲ ﮐﺎن ﭨﻲ ﻟﮏ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﻣﮏ ﺟﻲ ڏﻧﮕﮡ ﻛﺮي ﻣﻮت ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲَء‬ ‫ﻣﮏ ﻣﮁﺮ وאﻧﮕﺮ ﻫﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﻳﺎ وﻫﭧ ﻣﺎن رت ﭼﻮﺳﻲ ﭔﺌﻲ ۾ دאﺧﻞ ﻛﺮي ﭤﻲ ۽ אﻧﺴﺎﻧﻦ ﮐﻲ ﻧﻨﮉ وאري ﺑﻴﻤﺎري‬ ‫)‪ (Sleeping Sickness‬وﭠﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬

‫ﻫﻦ ﻣﮏ ذرﻳﻌﻲ ﭘﻴﺪא ﭤﻴﻨﺪڙ ﺑﻴﻤﺎريَء ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻋﻼج ‪1910‬ع ۾ אﻳﺠﺎد ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﭘﺮ אن ﺳﺎن ﻣﺮﻳﺾ ﻧﺎﺑﻴﻦ ﭤﻲ‬ ‫ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ وﻳﺠﻬﮍאﺋﻲَء ۾ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻋﻼج ﻛﮃﻳﺎ אﭤﻦ ﭘﺮ אن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﻲَء ﻣﮏ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‪ ،‬ﮐﻴﺮ ڏﻳﻨﺪڙ‬ ‫ﺟﺎﻧﻮرن ۽ ڌאرﻳﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ﻻِء ﻋﺬאب آﻫﻲ‪ .‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺐ آﻫﻲ ﺟﻮ אﺳﻴﻦ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﭔﻬﺮאڙﻳﻦ‬ ‫۾ ﺑﻪ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﻻِء ﻫﻠﻴﺎ وﭸﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺷﻬﺮن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود رﮐﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﺧﺎص‬ ‫ﻛﺮي رאت ﺟﻲ وﻗﺖ ﺗﻪ ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮڻ ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻄﺮﻧﺎכ آﻫﻲ‪ .‬אﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺑﻪ ﺳﭵﻮ ﺟﻨﮕﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻣﻮن ڏه ﺳﺎل‬ ‫ﮐﻦ ﮔﺬאرﻳﺎ ﭘﺮ אﺗﻲ אﻫﻲ ﭘﺌﺮאﺳﺎﺋﻴﭧ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻣﮁﺮ ﺿﺮور آﻫﻦ ﭘﺮ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻧﻪ رﮘﻮ‬ ‫ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ آﻫﻲ ﭘﺮ ڊﻳﻨﮕﻲ ﺑﺨﺎر ﺟﻮ ﺑﻪ ﺧﻄﺮو آﻫﻲ‪ .‬אﻓﺴﻮس ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ אﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ﺗﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻛﻨﭩﺮول ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ وﻳﺘﺮ روز ﺑﺮوز ڊﻳﻨﮕﻲ ﺑﺨﺎر ﺟﻮ ﻣﺮض ﺑﻪ وڌﻧﺪو وﭸﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ‬ ‫ﻛﻮ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﺑﺨﺎر ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ۾ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻳﻜﺪم ﻛﺎرﻧﭩﺎﺋﻴﻦ ۾ אﻛﻴﻠﻮ رﮐﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺴﻴﻦ ﭘﻚ ﭤﺌﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﻫﻮ אن ﺑﺨﺎر‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ﻳﺎ ڊﻳﻨﮕﻲ ﺑﺨﺎر ﺗﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ אﻫﮍي ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﮐﻲ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﮁﺮ ﭼﻚ ﻫﻨﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﺎ ﺟﺮאﺛﻴﻢ ﭔﺌﻲ ﺟﻲ رت ۾ وﭸﻲ ‪ Inject‬ﻛﻨﺪو ۽ ﺑﻴﻤﺎري ﭘﮑﮍﺟﻲ وﻳﻨﺪي‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ۾ אﭼﮡ وאري – ﭘﻮِء אﻫﻮ ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء אﭼﻲ ﭤﻮ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺎﺋﭧ ﻣﭧ ﺳﺎن ﻣﻠﮡ‪،‬‬ ‫ﻧﻮﻛﺮيَء ﻻِء אﭼﻲ ﭤﻮ ﻳﺎ ﻛﻮ ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر‪ ،‬ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ אﭨﻴﻨﺪ ﻛﺮڻ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ אﻫﺎ ﺋﻲ ﺻﻼح آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻴﺎل ﺳﺎن‬ ‫אﭼﻲ ۽ ﺟﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﻻِء ُﺳﻴﻮن ﻟﮙﺮאﺋﮡ ﺿﺮوري آﻫﻦ אﻫﻲ ﻟﮙﺮאﺋﻲ ۽ ﺷﻬﺮ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮڻ ﮐﺎن אڳ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﺎن ﺿﺮور ﺻﻼح ﻛﺮي‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ڏﻳﻨﭝﻮ ﻳﺎ ﭼﻴﻼﭨﻲ‪ ،‬وﮀﻮن ﻳﺎ ﺳﺌﻮ ﭘﻴﺮي ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﻧﻪ وﭸﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ‬ ‫ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺑﭽﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻮ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﭨﺴﻲ ﭨﺴﻲ ﻣﮑﻴﻦ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﮐﮣﻲ ﻧﻪ وﭸﻮ ﭘﺮ ﻫﻮ ﻣﮁﺮ وאﻧﮕﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﮏ‬ ‫אﺟﻬﺎﺋﮡ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ رت ﭼﻮﺳﮡ ﻻِء ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮنَء ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ُﺗﺴﻲ ُﺗﺴﻲ ﻣﮏ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺋﻲ آﻫﻲ ﻣﮏ‪ .‬אن ﻛﺮي אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾ ﺑﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﻲ زﺑﺎن ﺟﻮ ﻟﻔﻆ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫آب زم‬ ‫)‪ (Tsetse‬ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬אن ﺗﺎن ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد آﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﮏ ﮐﻲ ”ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ ﻣﮏ“ ﺳﮇڻ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ” ِ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﭘﭥﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ ﺋﻲ ﭘﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﺳﻨﮓ ﺟﻲ‬ ‫زم ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ“ ﻳﺎ ”ﺳﻨﮕﻤﺮﻣﺮ ﺟﻮ ﭘﭥﺮ“ ﭼﻮڻ‪ .‬ﮀﻮ ﺗﻪ آب ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻫﻚ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﮏ )ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ( ﮐﻲ ﻫﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭨِﻚ ﭨِﻚ ﻣﮑﻴﻮن )‪ (Tik Tik Flies‬ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺗﻤﺎم وڏو ۽ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻮﮘﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻮرپ ﻳﺎ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ وאﻧﮕﺮ وﻳﺰא ﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﺟﻲ ﻛﺎ אﻳﮇي‬ ‫ﺳﺨﺘﻲ ﻧﻪ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺻﺤﺖ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﺑﻴﺤﺪ ﺧﺒﺮدאر رﻫﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬אن ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﮐﻲ آزאد ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮڻ‬ ‫ﺑﺪرאن دﻣﺎغ ﺗﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﭨﻴﻨﺸﻦ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﻨﮉ ﮐﺎن ﭔﻲ ﻛﻨﮉ ﺗﺎﺋﻴﻦ אﻧﻴﻚ ﻣﺮض ۽ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن آﻫﻦ‪،‬‬ ‫ﺟﻦ ۾ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﮐﺎن وڌﻳﻚ ڌאرﻳﻮن ﭰﺎﺳﻴﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻗﻮت ﺑﺮدאﺷﺖ אﻳﺘﺮي ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻛﭽﻴﻮن ﭘﻜﻴﻮن ﭜﺎﭴﻴﻮن ﺑﻪ ﮐﺎﻳﻮ وﭸﻦ ﺗﻪ وאﭨﺮ ﻛﻮرس ﺟﻮ ﮔﭗ ﻫﺎﮢﻮ ﭘﺎﮢﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﻮ وﭸﻦ ﭘﺮ אﻳﺸﻴﺎ ﻳﺎ ﻳﻮرپ ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﮐﻲ وڏو ﺧﻴﺎل رﮐﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ ﺟﻮ ﻛﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن ﮐﺎڌن ﻣﺎن ﺗﻪ ﻛﻲ ﭘﺎﮢﻲَء ﻣﺎن ﻟﮙﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻛﻲ درﻳﺎﻫﻪ ﻳﺎ‬ ‫ﺳﺌﻤﻨﮓ ﭘﻮل ۾ وﻫﻨﺠﮡ ﻣﺎن ﺗﻪ ﻛﻲ ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ ﮀﻬﮡ ﺳﺎن‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮن ﺗﻪ ﻋﻼﻣﺘﻮن )‪ (Symptoms‬ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎﮘﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺧﻮﻓﻨﺎכ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﺟﻮن ﺳﻴﻮن ۽ ُﭨﻜﺎ )‪ (Vaccines‬ﺑﻪ אﻳﺠﺎد ﭤﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﮐﺎن ﺑﭽﺎَء ﻻِء ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﮐﺎڌي ﭘﻴﺘﻲ ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ﺗﻲ ﺧﻴﺎل رﮐﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪ .‬ﻫﻮنَء ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﮣﻲ ﻛﻴﮇو ﺑﻪ ﺧﺒﺮدאر‬ ‫رﻫﻮ ﭘﺮ ﻛﻲ אﻫﮍﻳﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻦ ﮐﺎن ﺗﻮﻫﺎن ﺑﭽﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﭘﻴﭧ ﺟﻲ ﮔﮍﭔﮍ‪ .‬ﻣﻮﺳﻢ ﺟﻲ ﺗﺒﺪﻳﻠﻲ‪،‬‬ ‫ﮐﺎڌي ﺟﻲ ﻓﺮق ۽ ﮔﺮﻣﻲَء ﻛﺮي ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﭘﻴﭧ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻻِء ﺿﺮور ‪ Upset‬رﻫﻨﺪو‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ ﻫﻚ אﻫﺎ ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﻟﮑﻨﺪس ﺗﻪ ﺟﻴﺘﺮي ﻗﺪر ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﻻِء ﺳﻴﻮن ﻫﮣﺎﺋﻲ ﻧﻜﺮو‪ ،‬ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺗﺮت ﻋﻼج ﻻِء دوאﺋﻮن ﺑﻪ ﮐﮣﻲ‬ ‫ﻧﻜﺮو‪ ،‬ﭘﺮ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ دﻣﺎغ ﺗﻲ ﮔﻬﮣﻲ ﭨﻴﻨﺸﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ رﮐﻮ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻪ ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﺳﭛ زﻫﺮ ﭤﻲ وﻳﻨﺪو‪ .‬ﭘﻮِء رﮘﻮ آﻓﻴﺲ ۽ ﮔﻬﺮ‬ ‫ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود ﭤﻲ وﻳﻨﺪאﺋﻮ‪ .‬ﭘﻮِء ﭜﻼ אﻫﮍي ﻧﻜﺮڻ ﻣﺎن ﻛﻬﮍو ﻓﺎﺋﺪو؟ زﻧﺪﮔﻲَء ۾ ﺗﻪ ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ۾ ﭤﻮرو ﮔﻬﮣﻮ ‪ Risk‬ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻬﻠﻮ ﺗﻪ אﭼﻲ ﺋﻲ אﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮא ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻪ ﻗﻠﻨﺪر ﺟﻲ ﻣﻴﻠﻲ ﺗﻲ ﺑﻪ ﭘﺎروﭤﻮ ﮐﺎڌو ۽ ﻣﮑﻴﻦ ﻫﺎﮢﻮ ﮀﺎﻧﻬﻴﻦَء ﺟﻮ ﺷﺮﺑﺖ ﭘﻲ‬ ‫ﭘﻮِء ﻣﻬﻴﻨﻮ ﮐﻦ ﻛﺎﻟﺮא ﻳﺎ ڊאﺋﺮא ﺟﺎ ﻣﺮﻳﺾ ﭤﻲ אﭼﻲ ﮐﭧ ﺗﻲ ﭘﻮﻧﺪא آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻮ ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺧﺒﺮدאر رﻫﮡ ﮐﭙﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﮀﺎ ﭼﻮﻧﺪא‬ ‫آﻫﻦ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫الزم‬

‫ﮨﮯ‬

‫دل‬

‫کﮯ‬

‫پاس‬

‫رﮨﮯ‬

‫پاسبان‬ ‫ِ‬

‫عقل‪،‬‬

‫ليکن‬

‫کبھی‬

‫کبھی‬

‫اسﮯ‬

‫تنﮩا‬

‫بھی‬

‫چھوڑ‬

‫دے۔‬

‫ﺗﻮﻫﺎن ﺧﻮد ﺳﻮﭼﻴﻮ ﺟﻲ آﺋﻮن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﺧﺒﺮدאر رﻫﺎن ﻫﺎ ۽ ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﮔﻬﻤﮡ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺴﺠﺪن‪،‬‬ ‫ﻣﻨﺪرن‪ ،‬ﻣﺎرﻛﻴﭩﻦ‪ ،‬ﭔﻬﺮאڙي ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻦ ڏي ﻧﻪ وﭸﺎن ﻫﺎ ﺗﻪ אڄ ﻫﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ﺑﻪ ﻓﻘﻂ ﭔﻦ ﺳﭩﻦ ﺟﻮ ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ‬ ‫”ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﺘﺲ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺟﻮ ﻧﻴﺮن ﻛﺮي ﻧﭝﺎﮘﻦ ﮀﻮرن ﮐﻲ ﭘﮍﻫﺎﺋﮡ وﻳﻨﺪو ﻫﻮس ۽ ﺷﺎم ﺟﻮ ﻣﺎﻧﻲ ﮐﺎﺋﻲ ﺳﻤﻬﻲ رﻫﻨﺪو‬ ‫ﻫﻮس‪“....‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ אﻟﮗ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻛﺠﻬﻪ אﻧﻬﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮ ﻣﺨﺘﺼﺮ אﺣﻮאل ﻟﮑﻨﺪس ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ אﺳﺎن ﺟﻬﺎز وאرن ﮐﻲ אن‬ ‫وﻗﺖ آﮔﺎﻫﻪ ﻛﻴﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﺟﻮ ﺟﻬﺎز آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ڏي روאﻧﻮ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮن ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ אﻫﮍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮ ﻣﺨﺘﺼﺮ אﺣﻮאل ﻟﮑﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻋﺎم آﻫﻦ ۽‬ ‫ﺟﻦ ﺑﺎﺑﺖ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻪ אﺳﺎن ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬ڊﻛﺎر‪ ،‬ﻋﺎﺑﺪ ﺟﺎن‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‪ ،‬ﻣﻮﭘﻮﺗﻮ ﻳﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه‬ ‫۾ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺧﺒﺮدאر ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ אﻧﻬﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﮐﺎن ﺑﭽﺎﺋﻲ رﮐﻮن‪ .‬ﻛﻦ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﻻِء ﺗﻪ ُﺳﻴﻮن ۽ ُﭨﻜﺎ )‪ (Vaccines‬ﺑﻪ ﻟﮙﺮאﺋﮣﺎ ﭘﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻦ ﻣﮑﻴﻦ‪ ،‬ﻣﮁﺮن ۽ ﻛﻴﻨﺌﻦ ﮐﻲ ﺟﺴﻢ ﺗﻲ وﻫﮡ‬ ‫ﮐﺎن ﭜﭵﺎﺋﮡ ﻻِء ﺟﺴﻢ ﮐﻲ َﻣﮑﮡ ﻻِء ﻛﺠﻬﻪ دوאﺋﻮن ۽ ‪ Spray‬ﺑﻪ رﮐﮣﺎ ﭘﻴﺎ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪ ‬אﺋﮉز )‪ – (Aids‬ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ‪ HIV‬۽ ‪ Venereal‬ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺑﺎد ﻓﺮﻧﮓ )ﺳﻔﻠﻴﺰ(‪ ،‬ﮔﻨﻮرﻫﻴﺎ )ﭘﺮﻣﻴﻞ( ۽‬ ‫ﭔﻴﻮن אﭼﻲ وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬وڏو آزאر آﻫﻲ‪ .‬אن ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﻏﺮﺑﺖ ۽ ﺻﺤﺖ ﺟﻲ אﺻﻮﻟﻦ ﮐﺎن אﮢﭵﺎﮢﺎﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﮔﻮرن ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺗﻲ ڏوﻫﻪ ﻫﮣﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ אﻫﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن ﻫﻨﻦ אﭼﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﭘﮑﻴﮍﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬אن ۾ ﺗﻪ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ אﻫﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻮن ﻳﻮرﭘﻴﻦ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﭘﮑﻴﮍﻳﻮن‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺛﺎﺑﺘﻲ אﻧﻬﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻦ ﻣﺎن ﺋﻲ ﻣﻠﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آﻫﻲ ﻓﺮﻧﮕﻴﻦ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍﻳﻞ ﻫﻮא‪ .‬אڄ אﻫﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﻳﺎ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻛﺮي ۽‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ”ﺑﺎ ِد ﻓﺮﻧﮓ“ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺻﺤﺖ ﺟﻲ ﺳﻬﻮﻟﻴﺖ ﻛﺮي אﻧﻬﻦ ﻣﻮذي ﻣﺮﺿﻦ ﮐﺎن ﺑﭽﻴﻞ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺗﻮڙي אﺳﺎن وٽ אﻳﺸﻴﺎ ۾ אﻧﻬﻦ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ۾ وﭸﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻜﮍﻧﺪא‪ .‬אﻓﺴﻮس ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﻫﺎﺋﺠﻦ ﺟﻲ ﮐﻮٽ ﻛﺮي אڄ ﺳﻨﮅ ۾ אﺋﮉز ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺮض ﺗﻤﺎم ﺗﻴﺰيَء ﺳﺎن وڌي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل آﻓﺮﻳﻜﺎ אﻳﻨﺪڙن ﮐﻲ )ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﭤﺎﺋﻠﻨﮉ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ڏي وﻳﻨﺪڙن‬ ‫ﮐﻲ( آﺋﻮن אﻫﻮ ﺋﻲ ﻣﺸﻮرو ڏﻳﻨﺪس ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺻﺤﺖ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻦ ۽ ڌאرﻳﻦ ﺳﺎن אزدوאﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﮐﺎن ﭘﺎﺳﻮ ﻛﻦ ۽‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ زאﻟﻦ ﮐﻲ אﺋﮉز ﺟﻬﮍي ﻣﻮذي ﻣﺮض ۾ ﻣﺒﺘﻼ ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﺑﭽﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﺑﻠﺤﺎرﻇﻴﺎ )‪ :(Bilharzia‬ﻫﻲَء ﺑﻴﻤﺎري ﺟﻴﻜﺎ ‪ Schistosmiasis‬ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺟﺘﻲ ﺟﺘﻲ درﻳﺎه‪ ،‬ﻧﺪﻳﻮن‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻻ وﻫﻦ ﭤﺎ ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻠﺤﺎرﻇﻴﺎ ﮐﺎن ﻣﺼﺮ ﺑﻪ ﺑﭽﻴﻞ ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻮ אﺗﻲ ﺟﻲ وﻫﻨﺪڙ ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﮐﺎن‬ ‫ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ﺟﺎ ﺟﺮאﺛﻴﻢ )‪ (Parasites‬ﻣﭡﻲ ﭘﺎﮢﻲ )درﻳﺎﻫﻦ وﻏﻴﺮه( ۾ رﻫﻨﺪڙ ِﺳﻨﻴﻞ )‪ (Snails‬אﻧﺪر رﻫﻦ ﭤﺎ ۽‬ ‫وڌن وﻳﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ Snail .‬ﻛﻴﻨﺌﻮن‪ ،‬ﻫﻲ ﺟﺮאﺛﻴﻢ )‪ (Larvae‬ﭔﺎﻫﺮ ﻛﮃي ﭤﻮ ۽ אﻫﻲ אﻧﺴﺎن אﻧﺪر دאﺧﻞ ﭤﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﻻروא‬ ‫ﭼﻤﮍيَء ذرﻳﻌﻲ אﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﺟﺴﻢ ۾ ﮔﻬﮍي وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬אﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﺟﺴﻢ ۾ ﭜﻠﻲ ﻛﻮ زﺧﻢ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻮ אﻧﺴﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﮐﻞ אﻧﺪر ﮔﻬﮍﻳﻮ وﭸﻦ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻲَء ﺑﻴﻤﺎري ﻫﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﻣﺎن ﭔﺌﻲ ۾ ﻣﺮﻳﺾ ﺟﻲ ﭘﻴﺸﺎب ذرﻳﻌﻲ ﭘﮑﮍي ﭤﻲ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻮ‬ ‫ﻣﺮﻳﺾ درﻳﺎه ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻴﺸﺎب ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ ‪ Parasite‬ﭘﺎﮢﻲَء ۾ﻣﻠﻴﻮ وﭸﻦ ۽ אن ﭘﺎﮢﻲَء ۾ ﻛﻮ ﺑﻪ وﻫﻨﺠﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﮐﻞ )‪ (Skin‬ﻣﺎن ﻫﻦ ﺟﻲ ﺟﺴﻢ ۾ دאﺧﻞ ﭤﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬ﺑﻠﺤﺎرﻇﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﺎڻ ﭔﮅو אﭤﻢ ﺗﻪ ﻋﻼج ﻧﻜﺘﻮ آﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ אﺳﺎن‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ درﻳﺎه ﺟﻲ ﭘﺎﮢﻲَء ۾ ﺗﻮڙي ﺳﺌﻤﻨﮓ ُﭘﻮل ۾ وﻫﻨﺠﮡ ﮐﺎن ﻣﻨﻊ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻦ دﻓﻌﻲ ڏﭠﻢ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ‬ ‫ﻓﺎرﻳﻨﺮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻮﭨﻞ ۾ آﺋﻮن رﻫﻴﻞ ﻫﻮس‪ ،‬אن ﺟﻲ ﺳﺌﻤﻨﮓ ﭘﻮل ۾ ﺳﺌﻤﻨﮓ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺎﮢﻲَء ۾ ﮔﻬﮍڻ ﮐﺎن אڳ‬ ‫۾ ﻫﻨﻦ ‪ Deet‬ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻟﻮﺷﻦ )‪ (Repellent‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺴﻢ ﮐﻲ ﻫﻨﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻻِء ﻫﻨﻦ ﭼﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ אن ﺟﻲ ﺑﻮِء ﻛﺮي‬ ‫ﺑﻠﺤﺎرﻇﻴﺎ ﺟﺎ ﭘﺌﺮאﺳﺎﺋﻴﭧ אﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﮐﻞ ﺟﻲ وﻳﺠﻬﻮ ﻧﭥﺎ אﭼﻦ‪ .‬وﻫﻨﺠﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻨﻦ ﻳﻜﺪم ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﺴﻢ ﮐﻲ ﭨﻮאل ﺳﺎن‬ ‫ﺧﺸﻚ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻮ ُﻧﻮر ﻫﻠﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﻛﺎﻟﺮא‪ :‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﺎﻟﺮא ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﮔﻨﺪي ﭘﺎﮢﻲَء ۽ ﺑﺌﻜﭩﺮﻳﺎ وאري ﮐﺎڌي ﻣﺎن ﻟﮙﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮﭨﻞ ﻳﺎ‬ ‫آﻓﻴﺲ ﮐﺎن ﭔﺎﻫﺮ ﻧﻜﺮو ﺗﻪ ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺻﺎف ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﻲ ﺑﻮﺗﻞ ﮐﮣﻲ ﻧﻜﺮو‪ .‬ﮔﻬﭧ رڌل ﻣﮁﻲ ﻳﺎ ﮔﺎﻧﮕﭧ ۽ ﻛﭽﻲ ﭜﺎﭴﻲ ۽‬ ‫ﺳﻼد ﮐﺎﺋﮡ ﮐﺎن ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬ﻛﺎﻟﺮא ۾ אﻟﭩﻴﻮن ۽ دﺳﺖ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﺟﺴﻢ ﺟﻮ ﭘﺎﮢﻲ )‪ (Dehydrate‬ﺧﺸﻚ ﭤﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻮرאﺋﻲ ﻻِء ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﭘﺎﮢﻲ ۽ ﻟﻮڻ אﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﺠﻲ‪ .‬אﻫﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﮔﻬﮣﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﻠﮡ ﺗﻲ ﺑﻠﮉ ﭘﺮﻳﺸﺮ‬ ‫ﮔﻬﭩﺠﻴﻮ وﭸﻲ‪ ،‬ﭨﻴﻤﭙﺮﻳﭽﺮ ۽ ﭘﻴﺸﺎب ﮔﻬﭩﺠﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻛﻮﻣﺎ ۾ )ﺑﻴﻬﻮﺷﻲَء ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ۾( ﻫﻠﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫‪ ‬ڊאﺋﺮﻳﺎ ۽ ﭘﻴﭧ ﺟﻮ ﺧﺮאب ﭤﻴﮡ‪ :‬ﺗﻮﻫﺎن ﮐﮣﻲ ﻛﻴﮇو ﺑﻪ ﺧﻴﺎل ﺳﺎن ﻫﻠﻮ ﭘﺮ ﻣﻮن ڏﭠﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אﭼﻲ ﻫﻚ ﭔﻪ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﻴﭧ ﺿﺮور ﺧﺮאب رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ ﻋﻼج אﻫﻮ ﺋﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ آرאم ﻛﺠﻲ‪ ،‬ﮔﻬﮣﻲ ﺗﻴﻞ ۽ ﮔﻴﻬﻪ وאرﻳﻮن ﺷﻴﻮن ﻧﻪ‬

‫ﻨﻲ‬ ‫ﮐﺎﺋﺠﻦ‪ .‬ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي ڌوري ﭜﺖ ﺗﻲ ﮔﺬאرو ﻛﺠﻲ ﭘﺮ ﺟﻲ ﭨﻦ ﭼﺌﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ آرאم ﻣﺤﺴﻮس ﻧﻪ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻌ ٰ‬ ‫ﺧﻄﺮي ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ آﻫﻲ‪ ،‬ﻛﻨﻬﻦ ڊאﻛﭩﺮ ﺳﺎن ﺻﻼح ﻛﺠﻲ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﻫﻴﭙﺎﭨﺎﺋﻴﭩﺲ ’‪ ‘A‬۽‘‪ :‘B‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻫﻴﭙﺎﭨﺎﺋﻴﭩﺲ ﺑﻪ ڏאڍي ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻴﭙﺎﭨﺎﺋﻴﭩﺲ ‪A‬אﻫﮍي ﺧﻄﺮﻧﺎכ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺧﺮאب ﭘﺎﮢﻲ‬ ‫ﭘﻴﺌﮡ ۽ ﺻﻔﺎﺋﻲ ﺟﻮ ﮔﻬﮣﻮ ﺧﻴﺎل ﻧﻪ رﮐﮡ ﻛﺮي אﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﺟﻴﺮي ﺗﻲ אﺛﺮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﺑﺨﺎر‪ ،‬ﺟﺴﻢ ۾ ﺳﻮر‪،‬‬ ‫ﺳﺎﺋﻲ ۽ ﭘﻴﺸﺎب ﺟﻮ دوﻧﻬﺎﭨﻴﻞ رﻧﮓ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ۾ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﻮت ﻧﭥﻮ אﭼﻲ ﭘﺮ ﻣﺮﻳﺾ ﺳﺎﮢﻮ ﭤﻴﻮ ﭘﻮي ۽‬ ‫ﻫﻦ ﮐﺎن ﮔﻬﻤﮡ ﭰﺮڻ ﮀﮇאﺋﺠﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻫﻴﭙﺎﭨﺎﺋﻴﭩﺲ ‪ A‬ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﺟﻮن אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺳﻴﻮن אﻳﺠﺎد ﭤﻲ ﭼﻜﻴﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ‬ ‫ﻛﺎﻓﻲ אﺛﺮ وאرﻳﻮن آﻫﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ ﻫﻴﭙﺎﭨﺎﺋﻴﭩﺲ ’‪ ‘B‬ﺟﻴﻜﺎ رت ﺟﻲ ‪ Transmit‬ﻳﺎ ‪ Sex‬ﻛﺮي ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻞ ﻣﻮﺗﻤﺎر آﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻦ ۾ ﺟﻴﺮو ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻛﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ﺟﻮ ﻋﻼج ﭤﻴﻮ ﺑﻪ وﭸﻲ ﭤﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ‬ ‫۾ ﻣﺮﻳﺾ ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ۾ ورﺗﻞ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﻻﺳﺎ ﺑﺨﺎر )‪ (Lassa Fever‬ﻫﻲَء ﺑﻴﻤﺎري آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ وאرن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ڏאڍي آﻫﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﺟﮇﻫﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل‪ ،‬آﺋﻮري ﻛﻮﺳﭧ‪ ،‬ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﺳﻴﺮﻳﺎ ﻟﻴﻮن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ڏي روאﻧﻮ ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺗﻪ אﺳﺎن‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻻِء ﺧﺒﺮدאر ﻛﻴﻮ وﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﺑﻴﺤﺪ ﻣﻮﺗﻤﺎر ﺑﻴﻤﺎري آﻫﻲ ۽ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﻟﮙﮡ ﺳﺎن אن ﻣﺎن ﺑﭽﮡ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ آﻫﻲ‪ .‬אڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻟﮙﮡ ﺟﻲ ﺳﺒﺐ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﺌﺠﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻓﻠﻮَء وאﻧﮕﺮ ﻫﻚ ﮐﺎن ﭔﺌﻲ‬ ‫ﮐﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﮔﻬﮣﻲ ﺑﺨﺎر‪ ،‬אﻟﭩﻴﻦ‪ ،‬ﮐﻨﮕﻬﻪ ۽ ﻛﻤﺰوريَء ﺳﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ‪ -‬ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ אﻫﮍي ﺑﻴﻤﺎري آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ אﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﻠﻚ אن ﻣﺎن ﺟﺎن‬ ‫ﮀﮇאﺋﻲ ﭼﻜﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﭘﺮ אﺳﺎن وٽ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ ۽ ﺳﺮﻳﻠﻨﻜﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﭸﺎن ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ אﻫﻮ آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻔﺘﻴﻮאر ﺑﺌﺴﻮ ﻛﻴﺌﻦ ﻳﺎ ﻧﻴﻮאﻛﻴﺌﻦ ﺟﻬﮍي ﮔﻮري ﮐﺎﺋﮡ ﺳﺎن ۽ ﭴﺎريَء אﻧﺪر ﺳﻤﻬﮡ ﺳﺎن ﺑﭽﺎُء ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ אﻫﮍא ﺟﻴﺖ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻬﮍوכ ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ ﻣﮏ ﺟﻴﻜﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ڏﭠﻲ ﺟﻮ ﺑﻪ אﭼﻴﻮ ڏﻧﮕﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾‬ ‫ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﭘﺎﮢﻲ אﻫﮍو آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻮ אن ﺟﻲ ﭘﻴﺌﮡ ﺳﺎن ﻛﺎﻟﺮא‪ ،‬دﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﭽﺶ ۽ وﻳﻨﺪي ﻫﻴﭙﺎﭨﺎﺋﻴﭩﺲ אي ﭤﻴﻮ ﭘﻮي‬ ‫۽ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن وﻫﻨﺠﮡ ﺗﻲ ﺑﻠﺤﺎرﻇﻴﺎ ﭤﻴﻮ ﭘﻮي‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ﺑﻪ ﻫﻚ ﻣﻮذي ﻣﺮض آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻔﺮ دورאن ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﮐﻲ‬ ‫ﺑﻲ ﭘﻬﭻ ﻛﺮﻳﻮ ﮀﮇي‪ .‬אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬אﻳﺮאن‪ ،‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ وﭸﮡ ﭤﺌﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ‪ Mospel‬ﺟﺴﻢ ﺗﻲ ﻣﮑﮡ ﺟﻬﮍي ﻛﺎ دوא ۽ ﺑﺎﺳﻮ ﻛﺌﻦ ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻴﻮא ﻛﺌﻦ ﺟﻬﮍﻳﻮن ﮔﻮرﻳﻮن ﭘﺎڻ ﺳﺎن ﺿﺮور ﮐﮣﻲ ﻧﻜﺮڻ ﮐﭙﻦ‪.‬‬ ‫‪ ‬رﺋﺒﻴﺰ )‪ – (Rabies‬ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻛﺘﻦ ﭔﻠﻦ ۾ ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﺟﺎﻧﻮرن ۾ رﺋﺒﻴﺰ ﺟﺎ ﺟﺮאﺛﻴﻢ آﻫﻦ‪ .‬אن ﻛﺮي‬ ‫ﭘﺎﻟﺘﻮ ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﺎن ﺑﻪ ﭘﺎﺳﻮ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ﺟﻮن ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﺟﻲ ﻋﻼﻣﺘﻮن ﻇﺎﻫﺮ ﭤﻲ ﭘﻮن ﺗﻪ ﭘﻮِء ﻫﻲ ﻻﻋﻼج‬ ‫ﻣﺮض آﻫﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻛﻮ ﻛﺘﻮ ﭔﻠﻮ ﭼﻚ ﻫﮣﻲ ﺗﻪ ﻳﻜﺪم ڊאﻛﭩﺮ وٽ ﭘﻬﭽﻲ אﺣﺘﻴﺎط ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺠﻲ‪ .‬رﺋﺒﻴﺰ‬ ‫ﻻِء ‪ Pre-exposure‬وﺋﻜﺴﻴﻦ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ אن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ َﭼﻚ ﻟﮙﮡ ﺗﻲ‪ ،‬زﺧﻢ ﮐﻲ ﺻﺎﺑﮡ ۽ ﭘﺎﮢﻲَء ﺳﺎن ﺻﺎف ﻛﺮي ڊאﻛﭩﺮ‬ ‫وٽ ﭘﻬﭽﻲ وﭸﺠﻲ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﻧﻨﮉ ﺟﻲ ﺑﻴﻤﺎري )‪ :(Sleeping Sickness‬ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ﺑﺎﺑﺖ ﮔﺬرﻳﻞ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻟﮑﻲ ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺗﻪ ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ ﻣﮏ‬ ‫ﺟﻲ ڏﻧﮓ ﻫﮣﮡ ﺳﺎن ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ۾ ﺑﺨﺎر ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺴﻢ ﺟﻲ ﭼﻤﮍيَء ﺗﻲ ﭰﭧ ﭤﻴﻮ ﭘﻮن ۽ אﻧﻴﻤﻴﺎ ﭘﮡ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﺪم ﻋﻼج ﻧﻪ ﻛﺮאﺋﮡ ﺳﺎن ڊﭘﺮﻳﺸﻦ‪ ،‬ﺑﮏ ﺟﻮ ﻣﺮي وﭸﮡ‪ ،‬ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﮡ ۾ ﻫﭕﻚ ۽ ﺳﺨﺖ ﭤﻜﺎوٽ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽‬ ‫אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻣﻐﺰ ‪ Damage‬ﭤﻴﻮ ﭘﻮي ۽ ﻣﻮت ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﭨﻲ ﺑﻲ )‪ :(Tuberculosis‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻣﭩﻲ‪ ،‬ڌوڙ‪ ،‬ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﭘﺎﮢﻲ ﺟﻲ ﻧﻴﻜﺎل ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻛﻦ ﻛﻦ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ‬ ‫ﭨﻲ ﺑﻲ ﺟﻮ ﻣﺮض ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺮﻳﺾ ﺟﻲ ﮐﻨﮕﻬﮡ ﻳﺎ ﮀﻜﻮن ڏﻳﮡ ﺳﺎن ﻫﻦ ﻣﺮض ﺟﺎ ﺟﺮאﺛﻴﻢ ﭔﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ‬ ‫ﭰﭱﮍن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﭨﻲ ﺑﻲ ﺟﻮن ﻫﻴﭡﻴﻮن ﻋﻼﻣﺘﻮن آﻫﻦ‪:‬‬ ‫ﻚ‪ ،‬وزن ﮔﻬﭩﺠﮡ‪ ،‬ﮐﻨﮕﻬﻪ‪ ،‬ﮀﺎﺗﻲَء ۾ ﺳﻮر‪ ،‬ﺳﺎﻫﻪ ۾ ﺳﻬﻚ‪ ،‬رאت ﺟﻮ ﭘﮕﻬﺮ אﭼﮡ ۽ ُﭤ َ‬ ‫ﺑﺨﺎر‪َ ،‬ﭤ ُ‬ ‫ﻚ ۾ رت אﭼﮡ‪.‬‬ ‫‪ ‬ﻣﺪي ﺟﻮ ﺗﭗ )‪ :(Typhoid‬ﻫﻦ ﺑﻴﻤﺎريَء ۾ ﮐﺎڌي ۽ ﭘﺎﮢﻲَء ذرﻳﻌﻲ ﻣﺮﻳﺾ ﺟﺎ ﺑﺌﻜﭩﻴﺮﻳﺎ ﭔﻴﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻦ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎريَء ۾ ﻣﺮﻳﺾ ﺟﻮ آﻧﮉو ﺧﺮאب رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ َﭤﻚ‪ ،‬ﺑﺨﺎر ۽ ﭘﻴﭧ ۾ ﺳﻮر رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻋﻼج ﻧﻪ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﺮﻳﺾ ﮐﻲ‬

‫آﻧﮉي ﻣﺎن رت ﺑﻪ אﭼﮡ ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ‪) Coma‬ﺑﻴﻬﻮﺷﻲَء( ۾ ﻫﻠﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ۾‬ ‫אﻳﻨﺪڙ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ﻻِء ﻳﻴﻠﻮ ﻓﻴﻮر وאﻧﮕﺮ ﭨﺎﺋﻴﻔﺎﺋﻴﮉ ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء ﺟﻲ ﺳﺌﻲ ﻟﮙﺮאﺋﮡ ﭘﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل אﻧﻬﻦ ﭼﻨﺪ ﮘﺎﻟﻬﻴﻦ ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﮐﻲ ‪ idea‬ﭤﻲ وﺋﻲ ﻫﻮﻧﺪي ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي روאﻧﻮ ﭤﻴﮡ אﺋﻴﻦ ﺳﺆﻟﻮ ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﻛﻮ ﺣﺞ ﻻِء ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﻳﺎ ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﻳﺎ ﻟﻨﮉن ﺟﻮ אرאدو ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﻘﻂ ﻛﭙﮍن ﺟﻲ ﺑﺌﮓ ﭠﺎﻫﮣﻲ‬ ‫ﭘﻮي ﭤﻲ ۽ ﭨﻜﻴﭧ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮﮢﻲ ﭘﻮي ﭤﻲ ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻬﺮ ۾ אﭼﮡ ﮐﺎن אڳ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﺑﭽﺎَء‬ ‫ﻻِء ﺳﻴﻮن ﻫﮣﺎﺋﮣﻴﻮن ﭘﻮن ﭤﻴﻮن‪ ،‬אن ﺑﻌﺪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﮡ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺟﻴﺘﻦ ۽ ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﺎن‬ ‫ﺑﭽﺎﺋﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪.‬‬

‫’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﺟﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي ﺳﻔﺮ‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ ﻫﻚ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﭘﺎڻ ﻛﺠﻬﻪ אﻫﮍن ﻧﺎﻟﻴﻮאرن ﺳﻴﺎﺣﻦ )‪ (Tourists‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ آﮘﺎﭨﻲ زﻣﺎﻧﻲ ۾‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻣﻠﻴﻨﺪي ‪ Malindi‬۾ آﻳﺎ ﺟﻴﻜﻲ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﺷﻬﺮ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﭨﻮﺋﺮﺳﭩﻦ ۾ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺮאﻛﺶ ﮐﺎن آﻳﻮ ۽ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻮ وאﺳﻜﻮ ڊאﮔﺎﻣﺎ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ‬ ‫ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ ﺣﺞ ﻻِء ﻣﻜﻲ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬אﺗﺎن ﭘﻮِء ﭔﻴﮍيَء رﺳﺘﻲ ﺑﺤﺮ אﺣﻤﺮ ‪ Red Sea‬ﭨﭙﻲ ﭘﻮِء אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻛﻨﺎرو‬ ‫وﭠﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ وאﺳﻜﻮڊאﮔﺎﻣﺎ ﮔﻬﺮאن )ﻟﺴﺒﻦ ﮐﺎن( ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮ ﻛﻴﻮ ۽ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻳﻮرﭘﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ ﺟﻮ ﺳﻤﻨﮉ אﻛﺮي ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻣﻠﻴﻨﺪي ﭘﻬﺘﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ‪ Zheng He‬ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﻴﺎح‪ ،‬ﺟﻬﺎزرאن ‪ ،Mariner‬ﻧﺌﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﮘﻮﻻﺋﻮَء ‪ Expolorer‬۽ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ ﻓﻠﻴﭧ אﺋﮉﻣﺮل ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎن‬ ‫ﺷﻮﻛﺖ ۽ رﻋﺐ ﺗﺎب ﺳﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻨﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﭘﻬﭽﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ۾ وﺟﻬﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬وאﺳﻜﻮڊ אﮔﺎﻣﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﭘﺎڻ ﺳﺎن ‪ 5‬ﺟﻬﺎز ﮐﮣﻲ ﮘﻮﭠﺎن ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﭔﻪ ﺟﻬﺎز ﺗﻪ ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ وﭨﺎن ﻣﮍﻧﺪي ﭔﮇي وﻳﺎ ﻫﺌﺲ‪ .‬אﺑﻦ‬ ‫ﺑﻄﻮﻃﺎ ﻫﻚ ﻋﺎم ﻛﻤﺰور ﺗﺨﺘﻦ وאري ﭔﻴﮍيَء ۾ آﻳﻮ ﭘﺮ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﺷﻤﺲ ﻫﻮ‪،‬‬ ‫زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﭼﻴﻨﻲ ﻟﻘﺐ ﻫﻮ( ﻫﻚ ﻧﻪ ﭔﻪ ﻧﻪ ﭘﺮ ‪ 200‬ﮐﻦ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ ﻓﻠﻴﭧ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺳﻔﺮ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭘﻨﺠﺎﻫﻪ‬ ‫ﺳﭟ ﮐﻦ ﺟﻬﺎز ﺗﻪ ﺑﻴﺤﺪ وڏא‪ ،‬ﺳﻬﮣﺎ ۽ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﺗﺤﻔﻦ ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺗﺤﻔﺎ ﻫﻦ ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻠﻄﻨﺘﻦ ۽ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺳﺮدאرن‪ ،‬ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ۽ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﮐﻲ ڏﻧﺎ ﭤﻲ‪ .‬אﻫﻲ ﺟﻬﺎز ﭨﺮﻳﺰر ﺷﭗ )ﺧﺰאﻧﻲ وאرא ﺟﻬﺎز(‬ ‫ﺳﮇﺑﺎ ﻫﺌﺎ ۽ אﻧﻬﻦ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ אڏאوت ۽ ﻛﺎرﻳﮕﺮيَء ﻧﻪ ﻓﻘﻂ אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻮ ۽ ﺟﻬﺎز ﺳﺎزن ﮐﻲ ﺣﻴﺮت ۾‬ ‫وﺟﻬﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﭘﺮ אڄ ﺑﻪ אﺳﻴﻦ ﺗﻌﺠﺐ ﮐﺎﺋﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ אن وﻗﺖ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺗﺮ ﺟﻴﺘﺮي ﺗﺮﻗﻲ ﻣﺲ ﭤﻲ ﭤﻲ אﺗﻲ ﭼﻴﻨﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻬﺎز ﺳﺎزيَء ۾ אﻳﮇي وڏي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﻴﺌﻦ ﻛﺌﻲ!‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﻼﻛﺎ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﮐﻦ رﻫﻴﺲ ۽ אﻫﮍא ڏﻫﻪ ﺳﺎل אن ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﻳﻢ‪ ،‬ﻫﻦ ﭼﻴﻨﻲ ﺟﻬﺎزرאن‬ ‫ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﺷﻤﺲ )‪ (Zheng He‬ﺟﻲ ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻦ ۽ ﻳﺎدﮔﺎرن ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻮ ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ אن وﻗﺖ ﺟﻦ ﭼﻴﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﺮ ﺳﻔﺮ دورאن ﻣﻼﻛﺎ ۾ ‪ Settle‬ﻛﺮאﻳﻮ אﻧﻬﻦ ﺟﻮ אوﻻد אﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ אﺗﻲ ﻫﻠﻨﺪو אﭼﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﭘﺎﺳﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻫﻮ ﺗﻴﺌﻦ ڏﮐﮡ אوﭜﺮ אﻳﺸﻴﺎ ۾ ﻣﻼﻛﺎ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻣﻼﻛﺎ ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﺮ ﺟﺎ‬ ‫وڏא‪ ،‬ﻣﺸﻐﻮل ۽ אﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۽ ﮔﺎديَء ﺟﺎ ﻫﻨﮅ ﻫﺌﺎ‪ .‬אڄ ﮐﺎن ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ڏﻳﮃ ﺻﺪي אڳ ﻧﺌﺮوﺑﻲ‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪،‬‬ ‫ﻣﻼﺋِﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ ۽ ﺳﻴﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻮ ﻧﻪ وﺟﻮد ﻫﻮ ۽ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﺎﻟﻮ ﭔﮅو ﻫﻮ‪” .‬زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲَء“ ‪1405‬ع ﮐﺎن‬ ‫‪1433‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ َﻟﮇي ‪ Fleet‬ﺳﺎن ﺳﺖ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻣﺴﺎﻓﺮﻳﻮن ﻛﻴﻮن‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﭘﻮِء ‪1435‬ع ۾ وﻓﺎت‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺟﻬﺎز ﭼﻴﻦ ﮐﺎن ﻧﻜﺮي אوﻟﻬﻪ ﺟﻮ رخ אﺧﺘﻴﺎر ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﭼﻴﻨﻲ ﺳﻤﻨﮉ‪ ،‬ﺧﻠﻴﺞ ﺑﻨﮕﺎل‪ ،‬ﻫﻨﺪي وڏي‬ ‫ﺳﻤﻨﮉ‪ ،‬אوﭜﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ )ﻛﻦ ﺟﻮ ﺗﻪ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ ﭨﭙﻲ אوﻟﻬﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ( ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﺑﻪ ﭘﻬﺘﻮ ﭤﻲ‪ .‬אﺳﺎن وٽ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ‪ ،‬ﺳﻨﺪﺑﺎد ﺳﻴﻼﻧﻲ ۽ ﻣﺎرﻛﻮ ﭘﻮﻟﻮ ﺟﻬﮍא ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي‬ ‫ﺳﻴﺎح ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ﺟﻮ אﻫﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۾ آﻳﺎ ﭘﺮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ‪ ،‬ﺳﻴﺎم )ﭤﺎﺋﻠﻨﮉ( وﻳﭩﻨﺎم ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﭘﺎﺳﻲ‬ ‫’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﺮ ﻫﻚ ﺟﻲ زﺑﺎن ﺗﻲ آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ دﻟﻴﺮאﻧﻲ ۽ ُﭘﺮ אﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮن ﺗﻲ ﻫﻮ وאﻗﻌﻲ دאد‬ ‫ﻟﻬﮣﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺳﻔﺮن ﺟﻮ אﺣﻮאل ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭼﻴﻨﻲ زﺑﺎن ۾ آﻳﻮ ۽ ﻫﺎڻ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ אﭼﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻫﺮ زﺑﺎن ۾ ﻋﻨﻮאن آﻫﻲ‪” :‬ﻫﻚ ﮐﺪڙي ﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮ ﺟﻮ ﻣﻐﺮﺑﻲ ﺳﻤﻨﮉن ڏي ﺳﻔﺮ‪“.‬‬ ‫”‪“Eunuch Sanbao to the Western Ocean‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻦ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﺟﻲ ﺳﺘﻦ ﺳﻔﺮن ﺟﻮ אﺣﻮאل آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ‪ 28‬ﺳﺎﻟﻦ ۾ )‪1405‬ع ﮐﺎن وﭠﻲ‬ ‫‪1433‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ( ﻣﻜﻤﻞ ﻛﻴﺎ‪ .‬אﭠﻴﻦ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ ﻫﺮﻣﺰ )אﻳﺮאﻧﻲ ﻧﺎر( وٽ ‪1935‬ع ۾ ﺳﻨﺪس ﺟﻬﺎز ﺟﻮ ﻛﻨﻬﻦ آﺑﺪوز ﭨﻜﺮيَء‬ ‫ﺳﺎن ﭨﻜﺮ ﭤﻴﮡ ﻛﺮي ﮀﻴﺘﻴﻮن ﮀﻴﺘﻴﻮن ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ‪ 78‬ورﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ א� ﮐﻲ ﭘﻴﺎرو ﭤﻲ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻗﺒﺮ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﭧ ﺟﺎوא ﺗﻲ ’ﺳﻴﻤﺎرﻧﮓ‘ ﻧﺎﻟﻲ ﺷﻬﺮ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻴﻤﺎرﻧﮓ )‪ 15(Semarang‬ﻟﮏ آدم ﺷﻤﺎري‬ ‫وאرو ﺟﺎوא ﭔﻴﭧ ﺟﻲ אﺗﺮ ﻛﻨﺎري وאرو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﮇﻫﻦ ﺳﭵﻲ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﺗﻲ ڊﭼﻦ ﺟﻮ رאڄ ﻫﻮ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾‬

‫ﺳﻴﻤﺎرﻧﮓ ﻫﻚ אﻫﻢ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺑﻪ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﭘﻨﺠﻮن ﻧﻤﺒﺮ وڏو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﮔﻬﮣﻲ آدم ﺷﻤﺎري‬ ‫ﭼﻴﻨﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ ﺟﻦ ﺟﺎ وڏא ’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﺘﻲ ﭘﮡ אﭼﻲ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻴﻤﺎرﻧﮓ ”زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ“ ﺟﻲ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮ ﺗﺎن ”ﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮ ُﻟﻮﻧﮓ“ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮ ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ وﻗﺖ ﺳﺎن ﮔﮇ אﭼﺎرڻ ۾ ﺑﺪﻟﺠﻲ ’ﺳﻴﻤﺎرﻧﮓ‘ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺟﺎوא ۽ ﺳﻤﺎﺗﺮא ﺟﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾‬ ‫وڏو ﻋﺮﺻﻮ ﺟﻬﺎز ﻫﻼﺋﮡ ۽ ﭘﺎڙي ۾ رﻫﮡ ﻛﺮي אن ﺑﺎﺑﺖ ﭔﻪ ﭨﻲ ﺳﭩﻮن وڌﻳﻚ ﻟﮑﻲ وﻳﭡﻮ آﻫﻴﺎن ۽ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن‬ ‫ﺗﻪ ﺟﺎوא ﭔﻴﭧ ﺗﻲ אﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ وﮢﺠﺎرא ﺻﺪﻳﻦ ﮐﺎن وﻳﻨﺪא رﻫﻴﺎ ۽ אڄ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪو رﻫﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אن ﭔﻴﭧ‬ ‫)ﺟﺎوא( ﺟﻮ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ‪ Semarang‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۽ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ درﺳﮕﺎﻫﻦ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‬ ‫”ﺳﻠﻄﺎن אﮔﻮﻧﮓ אﺳﻼﻣﻚ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ“ ﭘﮡ آﻫﻲ‪’ .‬אﺋﮉ ﻣﺮل زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ‬ ‫ﺳﻔﺮ )‪ (Voyage‬۾ ‪1405‬ع ۾ آﻳﻮ ﻫﻮ ۽ ﺳﻨﺪس אن وﻗﺖ ﺟﻲ آﻣﺪ ﺟﻲ ﻳﺎد ۾ ’ﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮﻛﺎﻧﮓ‘ ﻧﺎﻟﻲ ﭼﻴﻨﻲ ﻣﻨﺪر ﭠﺎﻫﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻗﺎﺋﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻮﺳﻢ‪ ،‬אﻣﻦ‪ ،‬ﺳﻮﻧﻬﻦ‪ ،‬ﺳﺴﺘﺎﺋﻲ ۽ ﺳﻴﺎﺣﺖ ﺟﻲ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ﻫﻦ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﺎ‬ ‫ﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺳﻴﻤﺎرﻧﮓ ﻳﺎ ﺳﻮرﺑﺎﻳﺎ ۽ ﺑﺎﻟﻲ وﻏﻴﺮه ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﻫﻨﺪن ﺟﺎ آﮘﺎﭨﺎ ﻣﻨﺪر‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﻣﺴﺠﺪون ۽ ڊﭼﻦ ﺟﺎ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﮔﻬﺮ )ﻛﺌﭥﻴﮉرل( ﺑﻪ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻣﺎڊرن ﻋﻤﺎرﺗﻮن‪ ،‬ﻛﻠﺐ ۽ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻠﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻮ ﻛﻨﺎرو‪ ،‬ﻣﻴﻨﻬﻦ ﺑﺎرش ۽ ﮔﻬﺎﭨﺎ ﺟﻨﮕﻞ ۽ ﮔﻞ ﮔﻠﻜﺎرﻳﻮن ﺗﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﭼﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﺳﻴﺎح‪ ،‬ﺟﻬﺎز رאن‪ ،‬دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﮘﻮﻻﺋﻮ )‪ (Explorer‬زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ )‪ (Zheng He‬ﺟﻴﻜﻮ ﭼﻴﻨﮓ ﻫﻮ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ‬ ‫ﭤﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭴﻤﮡ وﻗﺖ ﻧﺎﻟﻮ )‪ (Ma Ha‬۽ ﻣﺎﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮ ﭘﮡ ﻫﻮ‪ .‬ﭼﻴﻦ ۾ אﻫﻲ ﻧﺎﻻ אﺋﻴﻦ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن وٽ ﻛﻮ ﭔﺎر ﭔﻦ‬ ‫ﻳﺎ ﭨﻦ ﭔﺎرن ﻣﺮڻ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﭴﻤﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ אن ﮐﻲ ﻣﭥﺲ رﮐﻴﻞ ﻧﺎﻟﻲ ﮐﺎن ﻋﻼوه ’א� ﺑﭽﺎﻳﻮ‘ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫وڏي ﺟﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻮِء ﻛﻲ ﻣﺎﺋﭧ ﻫﻦ ﮐﻲ ڏאڏא ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻨﺪא ﺗﻪ ﻛﻲ ﻧﺎﻧﺎ ﺑﻪ‪ .‬ﻛﻮ ﺷﺎﻋﺮ ﻳﺎ אدﻳﺐ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﺳﺎﻗﻲ‪ ،‬ﻣﺪﻫﻮش‪،‬‬ ‫ﺑﻴﻮس‪ ،‬ﺻﺤﺮאﺋﻲ ﻳﺎ ﭤﺮي ﭘﻴﻮ ﺳﮇﺑﻮ‪ .‬ﺳﻮ ﭼﻴﻦ ۾ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻦ ﺟﻮ وڏو ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو آﻫﻲ ﺧﺎص ﻛﺮي ڌאرﺋﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﮐﻲ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﻧﭥﻲ ﭘﻮي ﺗﻪ ”ڊאﻛﭩﺮ رﺧﺴﺎﻧﺎ ﭘﺮﻳﺖ ﭼﻨﮍ“ ﻳﺎ ”ڊאﻛﭩﺮ ﻋﺒﺪאﻟﻜﺮﻳﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﻟﺢ אدل ﺳﻮﻣﺮو“ ۾ אﺻﻞ ﻧﺎﻟﻮ ﻛﻬﮍو آﻫﻲ‬ ‫۽ ﺳﻨﺪس ﺗﺨﻠﺺ‪ ،‬ذאت ۽ ﮘﻮٺ ﻛﻬﮍو آﻫﻲ؟ ﺳﻮ ﻫﻦ ﭼﻴﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﻴﺎح ﺟﻮ ﺑﻪ אﺳﻼﻣﻲ ﻧﺎﻟﻮ ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﺷﻤﺲ ﻫﻮ‬ ‫ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻴﺎ ﻧﺎﻻ אﺋﻴﻦ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ وٽ ﭘﭙﻮ‪ُ ،‬ﮔﻠﻮ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻮ ﻳﺎ ﺑﺎﺑﺎ وڏو‪ ،‬رب ڏﻧﻮ‪ ،‬א� ورאﻳﻮ وﻏﻴﺮه‪ .‬ﻫﻦ ﺳﻴﺎح ﮐﻲ دﻧﻴﺎ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﭹﺎﮢﻲ ﭤﻲ אﻫﻮ ”زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ“ آﻫﻲ ﭘﺮ ﭼﻴﻦ ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭼﻴﻨﻲ ﻟﮑﮣﻴﻦ ﻛﺮي ﻧﺎﻟﻦ ۾ אﺋﻴﻦ ﻓﺮق אﭼﻲ‬ ‫ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﻠﻲ ڏﻧﻮ אڙدو ۾ ﻟﮑﮡ ﺳﺎن ﻋﻠﻲ ڊﻧﻮ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﭔﭕﺮ ﻟﻮِء ﺷﻬﺮ ﺑﺒﺮﻟﻮ ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﺣﺎﺟﻲ‬ ‫ﻣﺤﻤﻮد ﺷﻤﺲ ﮐﻲ ”زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ“ ﺋﻲ ﺳﮇﻳﻨﺪאﺳﻴﻦ ﺟﻴﻜﻮ ڏور אوﭜﺮ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ وڌﻳﻚ ﻋﺎم آﻫﻲ‪.‬‬ ‫زﻫﻴﻨﮓ ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ڏאﮐﮣﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﻳﻮن ﻧﺎن )‪(Yunnan‬۾ ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮔﻬﺮאﮢﻲ ۾ ‪1371‬ع ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻫﻦ ﻓﺌﻤﻠﻲ ۾ ﭔﻴﻮ‬ ‫ﭘﭧ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﺎر ﭜﻴﮣﻮن ﭘﮡ ﻫﻴﻮن‪ .‬زﻫﻴﻨﮓ ﺟﻮ ڏאڏو ۽ ﭘﮍڏאڏو ”ﺣﺎﺟﻲ“ ﺳﮇﺑﺎ ﻫﺌﺎ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻮ ﻣﻜﻲ ﻣﺎن ﺣﺞ ﻛﺮي‬ ‫آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬زﻫﻴﻨﮓ ﭘﺎڻ ﮐﮣﻲ ﺳﻤﻨﮉ رﺳﺘﻲ ﺟﺪي ﭘﻬﭽﻲ ﺣﺞ ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﺳﻨﺪس ڏאڏي ۽ ﭘﮍڏאڏي ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ ﺣﺞ ﻛﻴﻮ ۽‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﺻﻮﺑﻲ ﻳﻮﻧﻨﺎن ۾ ﻫﻲ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ אﻫﻮ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ ﭘﺮي آﻫﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻴﺎﻧﻤﺎر‬ ‫)ﺑﺮﻣﺎ( ‪ ،‬ﻻﺋﻮس ۽ وﻳﭩﻨﺎم ﺟﻲ ﺑﺎرڊر ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ۽ وﻓﺎدאري אن وﻗﺖ ﺟﻲ אن ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ‬ ‫ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﺳﺎن ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻦ‪1381‬ع ۾‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎل زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﺟﻮ ﭘﻲُء وﻓﺎت ﭤﻮ ﻛﺮي‪ ،‬ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﻣﻨﮓ ﺣﺎﻛﻢ ﻳﻮن ﻧﺎن‬ ‫۾ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﮐﻲ ﻣﺎٺ ﻛﺮאﺋﮡ ۽ ﺳﻨﺪن ﻃﺎﻗﺖ ﮐﻲ ﭨﻮڙڻ ﻻِء وڏي ﻓﻮج ﻣﻮﻛﻠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻳﻮن ﻧﺎن ﺻﻮﺑﻲ ۾ وڏي ﺗﺒﺎﻫﻲ‬ ‫ﻣﭽﺎﺋﻲ ۽ ﻣﻨﮕﻮﻟﻦ ﮐﻲ آڻ ﻣﭹﮣﻲ ﭘﻴﺌﻲ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ﺷﻤﺲ ﺟﻴﻜﻮ אن وﻗﺖ ’ﻣﺎﻫﻲ‘ )‪ (Ma He‬ﭘﮡ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ ﻓﻘﻂ ﻳﺎرﻫﻦ‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﭔﺎرن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﻣﻨﮓ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ”ﺟﻴﺎن وﻳﻦ“ )‪ (Emperor Jianwen‬ﺟﻲ درﭔﺎر ۾‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﮐﺪڙو ﻛﺮي ﺣﺮم ﺟﻲ ﻛﻢ ﻛﺎر ﻻِء رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﺣﺮم ۾ ﮐﻴﺲ ﻫﺮﻛﻮ ’ﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮ‘‬ ‫ٰ‬ ‫ﭨﻦ ﻫﻴﺮن وאرو ﺳﮇﻳﻮ ﭤﻲ ۽ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺟﻲ ‪ 21‬ورﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر وאري ﺷﻬﺰאدي ﻳﻮﻧﮕﻞ ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ۾ ﻟﮙﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻮﻧﮕﻞ )ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﭴﻤﮡ وﻗﺖ ﻧﺎﻟﻮ زﻫﻮدي ‪ Zhudi‬ﻫﻮ ۽ ﺟﻴﻜﻮ ‪ Chu Ti‬ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﭠﭩﻮ אڙدو ۾ ﭠﭡﺎ ﻟﮑﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﻴﺘﺮא אن ﮐﻲ ﭨﻬﭩﻬﻪ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ( ‪1360‬ع ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ ۽ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻲُء ”ﺟﻴﺎن وﻳﻦ“ ﮐﻲ ﺗﺨﺖ ﺗﺎن‬ ‫ﻻﻫﮡ ﺑﻌﺪ ‪1402‬ع ﮐﺎن ‪1424‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻨﮓ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺟﻮ ﭨﻴﻮن ﻧﻤﺒﺮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ‪ ،‬ﺑﻠﻚ אﺋﻴﻦ ﻟﮑﮡ ﮐﭙﻲ ﺗﻪ אﻫﺎ‬ ‫ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺣﻘﻴﻘﺖ آﻫﻲ ﺗﻪ زﻫﻨﮓ ﻫﻲ )ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺤﻞ ۾ ﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮ ﮐﺪڙو ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ( ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ آﻗﺎ ﻳﻮﻧﮕﻞ ﺟﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫אﻳﻤﺎﻧﺪאري ﺳﺎن ﺧﺬﻣﺖ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﮣﺲ ﮐﺎن ﺗﺨﺖ و ﺗﺎج ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ وאري אﭨﻜﻞ ﺑﺎزي ۾ وڏي ﻣﺪد ﻛﺌﻲ‪.‬‬

‫אﻧﻬﻦ ﺧﺬﻣﺘﻦ ﻛﺮي ﺷﻬﺰאدي ﻳﻮﻧﮕﻞ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﺷﻤﺲ ﮐﻲ ﺳﺎن ﺑﺎﺋﻮ ﮐﺪڙو ﺳﮇڻ ﺑﺪرאن زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ“‬ ‫ﺟﻲ ﺧﻄﺎب ﺳﺎن ﻧﻮאزﻳﻮ‪1924 .‬ع ۾ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻳﻮﻧﮕﻞ ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ﺳﻨﺪس ﭘﭧ ’ﻫﺎﻧﮓ زي‘ )‪ (Hongxi‬ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ‪1925‬ع ۾ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﮐﻲ ﻧﺎﻧﺠﻨﮓ ﺟﻮ ﺳﺎﻻر ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‪ .‬אن ﺋﻲ ﺳﺎل ﻫﺎﻧﮓ زي ‪ 47‬ورﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾‬ ‫وﻓﺎت ﻛﺌﻲ ۽ אن ﺟﻮ ﭘﭧ زﺋﺎن دي )‪ (Xuande‬ﺗﺨﺖ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ۽ ﻫﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ ﺟﻲ ﺣﻜﻢ ﺗﻲ‬ ‫زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ‪1928‬ع ۾ ﻧﺎﻧﺠﻨﮓ ۾ ﻧﻮﻣﺎڙ ﭔﻮڌي ﻣﻨﺪر دאﺑﺎﺋﻮﺋِﻦ )‪ (Buddhist temple Da Baoen‬ﭠﻬﺮאﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ڏﺳﮡ ﻻِء‬ ‫אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﺳﻴﺎح ﭼﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ ﻧﺎﻧﺠﻨﮓ ۾ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻨﮓ ﮔﻬﺮאﮢﻲ ﺟﻮ ﭨﻴﻮن ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﻳﻮﻧﮕﻞ ‪1402‬ع ۾ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ‬ ‫ﺗﺨﺖ ﺗﻲ وﻳﭡﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﮐﻲ ﺟﻬﺎز ﭠﺎﻫﻲ ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮ ﺷﺮوع ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ڏﻧﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ‪ 1405‬ﮐﺎن‬ ‫ﺷﺮوع ﻛﻴﺎ‪ .‬ﻳﻮﻧﮕﻞ ﺑﻌﺪ ﻣﻨﮓ ﮔﻬﺮאﮢﻲ ﺟﻲ ﭼﻮﭤﻴﻦ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ۽ ﭘﻮِء ﭘﻨﺠﻴﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺳﻔﺮ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻴﺎ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﺖ ﺳﻔﺮ ‪1433‬ع ۾ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮي אﭠﻴﻦ ﻻِء ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ‪1435‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﺟﺎ‬ ‫ﭔﻴﮍא )‪ (fleet‬ﻫﺮﻣﺰ ﮐﺎن ﻣﻮﭨﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس وﻓﺎت ﭤﻲ‪ .‬אن ﺋﻲ ﺳﺎل ﻣﻨﮓ ﮔﻬﺮאﮢﻲ ﺟﻲ ﻫﻦ ﭘﻨﺠﻴﻦ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻪ ‪Xuande‬‬ ‫ﭘﮡ وﻓﺎت ﻛﺌﻲ‪ ،‬אن ﺑﻌﺪ ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﻨﮅ ﭨﺮﻳﺰر ﺟﻬﺎزن )‪ (Treasure Ships‬ﺟﻴﻜﻲ ‪ 200‬ﮐﺎن ‪ 300‬ﺟﻲ ﺗﻌﺪאد ۾ ﭨﻮﻟﻮ )‪(Fleet‬‬ ‫ﭠﺎﻫﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ وڏي ﺷﺎن ۽ دﭔﺪﭔﻲ ﺳﺎن ﻫﻠﻴﺎ ﭤﻲ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﻔﺮن ﮐﻲ ﭔﻨﺠﻮ אﭼﻲ وﻳﻮ‪” .‬زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﺟﻮ ﻣﻘﺒﺮو ﭼﻴﻦ‬ ‫۾ آﻫﻲ ۽ ﺳﻴﻤﺎرﻧﮓ )ﺟﺎوא( ۾ ﻗﺒﺮ آﻫﻲ ﺟﻦ ﺗﻲ ’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﺟﻲ ﺗﻌﺎرف ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺘﺒﺎ ﭘﮡ ﻟﮙﻞ آﻫﻦ ﭘﺮ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻴﭟ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻫﻲ ﮀﻮ ﺟﻮ ’زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‘ ﺟﻮ ﻣﻮت אﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺟﻬﺎزرאﻧﻦ ﺟﻮ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ ﭤﻴﻨﺪو آﻫﻲ ۽ ﮐﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ‬ ‫אﻧﺪر ﭰﭩﻮ ﻛﻴﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺟﻬﺎز ﺳﺎز )‪ (Architect‬אﻧﺠﻨﻴﺌﺮ دوﺳﺘﻦ ۽ ﻋﺎم ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﺟﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻻِء ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ אﺋﮉﻣﺮل زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ‬ ‫)ﺣﺎﺟﻲ ﻣﺤﻤﻮد ﺷﻤﺲ( ﺟﻲ ﻓﻠﻴﭧ ۾ ﻫﻚ ﻫﻚ ﺟﻬﺎز אﻳﮇو وڏو ۽ ﺳﻬﮣﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ אن دور ۾ ﺳﺆ ﺳﺎل ﮐﻦ אڳ ۽ ﭘﻮِء‬ ‫ﻛﺎٺ ﺟﺎ אﻫﮍא ﺟﻬﺎز ﭠﻬﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﺎ‪ .‬ﻣﺜﺎل ﻃﻮر زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ‪1405‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺗﻲ ﻧﻜﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ‪62‬‬ ‫ﭨﺮﻳﺰر )‪ (treasure‬ﺟﻬﺎز ﻫﺌﺎ ۽ ‪ 190‬ﻧﻨﮃא ﺟﻬﺎز ﻫﺌﺎ‪ .‬وڏن ﺟﻬﺎزن ﺗﻲ ‪ 500‬ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ رﻫﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ ﭤﻲ ۽ אن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺳﻔﺮ‬ ‫۾ ﺟﻤﻠﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ‪ 27800‬ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻚ ﻫﻚ ﭨﺮﻳﺰر ﺷﭗ ‪ 416‬ﻓﭧ ڊﮔﻬﻮ ۽ ‪ 170‬ﻓﭧ وﻳﻜﺮو ﻫﻮ‪ .‬ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ אڄ ﺟﻲ ﻣﺎڊرن‬ ‫دور ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﺑﻪ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ وڏو ﭼﺌﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻓﭧ ﺑﺎل ﮔﺮאﺋﻮﻧﮉ ﺟﻴﮇو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﺮﻫﻚ ﺟﻬﺎز ‪ 1500‬ﭨﻦ ﺳﺎﻣﺎن ﮐﻨﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻲ ﻣﮣﻦ ﺟﻮ ﺣﺴﺎب ﻟﮙﺎﺋﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ ‪ 1500‬ﮐﻲ ‪ 28‬ﺳﺎن ﺿﺮب ڏﻳﻮ‪ .‬אن وﻗﺖ‬ ‫ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ אڄ ﺟﻲ دور ﺳﺎن ﭜﻴﭧ ﻛﻨﺪאﺋﻮن ‪ 1200‬ﭨﻨﻦ ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﻓﻘﻂ ‪ 200‬ﻓﭧ ڊﮔﻬﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻫﻲ ﺟﻬﺎز‬ ‫ﺟﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻮﻟﻤﺒﺲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ڏي ﻧﻜﺘﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אﻫﻲ ‪ 70‬ﮐﺎن ‪ 100‬ﭨﻦ وزن ﺟﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﺟﻲ ڊﻳﮕﻬﻪ ‪ 55‬ﻓﭧ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻮ אن‬ ‫ﻣﺎن ﭘﮍﻫﻨﺪڙ אﻧﺪאزو ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺗﻪ ﭼﻴﻦ ﺟﻲ ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ ﻓﻠﻴﭧ ﺟﻮ ﮀﺎ رﻋﺐ رﻫﻨﺪو ﻫﻮﻧﺪو‪ .‬ﻫﺮﻫﻚ ﺟﻬﺎز آﻓﺖ ﻫﻮ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ‪ 9‬ﮐﻮﻫﺎ )‪(masts‬ﻫﺌﺎ ۽ ﭼﺎر ﻣﺎڙ ڊﻳﻚ )‪ (decks‬ﻫﺌﺎ‪ .‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﺮﻫﻚ ﺗﻲ ‪ 500‬ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ ﭤﻲ אن ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ وزن ﭘﮡ ﮐﻨﻴﺎﺋﻮن ﭤﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻧﺎﮐﺌﺎ )‪ ،(Navigators‬ﺳﻮﻟﺠﺮ‪ ،‬ﺧﻼﺻﻲ‪ ،‬ڊאﻛﭩﺮ‪ ،‬ﻛﻢ‬ ‫ﻛﺎر وאرא‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﻮ ﻛﻨﺪڙ ۽ روز ﻣﺮه ﺟﻲ ڊאﺋﺮي ﻟﮑﮡ وאرא ﻫﻮﻧﺪא ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺟﻦ ﺟﻮ دﺑﺌﻲ אﭼﮡ وﭸﮡ ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ אﻫﻲ אﺗﻲ ﺟﻲ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ ﻣﺎل ۾ ﻧﻤﺎﺋﺶ ﻻِء رﮐﻴﻞ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ۽ ﻛﺮאﺳﭩﺎﻓﺮ‬ ‫ﻛﻮﻟﻤﺒﺲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﭜﻴﭧ ﻛﺮي אﻧﺪאزو ﻟﮙﺎﺋﻲ ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻛﻴﮇא وڏא ﻫﺌﺎ‪1405 .‬ع ۾‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﺟﻬﺎز زﻫﻴﻨﮓ ﻫﻲ ﻫﻼﻳﺎ אن ﺳﺎﺋﻴﺰ ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ‪ 400‬ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ אوﮢﻬﻴﻦ ﺻﺪيَء ۾ ﻟﻮه ﺟﺎ ﭠﺎﻫﻴﺎ وﻳﺎ‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ ﭔﺎڦ ﺟﻲ‬ ‫אﻧﺠﮡ אﻳﺠﺎد ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ُﻃﻬﺮ ﺟﻮ آزאر‬ ‫ﮀﻮﻛﺮن ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ אﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺟﺘﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن رﻫﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ۽ ﻳﻬﻮدي ﺧﺎﻧﺪאﻧﻦ ۾ ﺑﻪ ﻋﺎم‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬אڄ ﮐﺎن ﭼﻮڏﻫﻦ ﺳﺆ ﺳﺎل אڳ ﺟﻴﻜﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﻘﻄﻲ ﻧﮕﺎﻫﻪ ﮐﺎن ﺿﺮوري ﻛﺌﻲ وﺋﻲ אﻫﺎ ﮔﺬرﻳﻞ ﺻﺪيَء ۾‬ ‫ﻣﻴﮉﻳﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﻃﺮﻓﺎن ﺻﺤﻴﺢ ۽ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻲ‪ .‬אڄ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﻫﺎﺋﺠﻦ ﺟﻮ ﺧﻴﺎل رﮐﻨﺪڙ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺮد ﻻِء ﻃﻬﺮ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﺎن אڳ ﺳﻮڊאن ﺟﻲ ﻫﻚ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ۾ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻲ‬ ‫ﭼﻜﻮ آﻫﻴﺎن ﺟﻴﻜﻮ ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾‪ ،‬ﻳﻤﻦ ۽ ﻣﺼﺮ ﺟﻬﮍن ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ۾ ۽ אوﭜﺮ ﭘﺎﺳﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽‬ ‫אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﭘﺎﺳﻲ ﻫﺎڻ אﻫﻮ روאج )ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺬﻫﺒﻲ رﺳﻢ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ(‪ ،‬ﻫﻦ‬ ‫ﺻﺪيَء ﺟﻲ ﺷﺮوع ﭤﻴﮡ ﺳﺎن ﻛﺎﻓﻲ ﮔﻬﭩﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ﻧﻪ ﺗﻪ אﺳﻲ وאري ڏﻫﻲ ﺟﻲ ﺷﺮوع ۾ ﻣﻮن ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﻮﻛﺮي ﮀﮇي ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﺟﻲ ﺷﺮوﻋﺎت ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن دﻓﻌﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ آﻓﻴﺲ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻼرכ ﮀﻮﻛﺮيَء ﮐﺎن ﺳﻨﺪس ﺷﺎديَء ﺟﻮ ﻛﺎرڊ وﭠﮡ وﻗﺖ אﻫﻮ ﭔﮅي ﺣﻴﺮت ﭤﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻓﻼﮢﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﻨﺪس ﺷﺎدي‬ ‫ﭤﻴﻨﺪي ۽ אن ﮐﺎن ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ אڳ ﺳﻨﺪس ﻧﻜﺎح ۽ ﻃﻬﺮ ﭤﻴﻨﺪو ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻓﻘﻂ ﻋﻮرت ﮐﻲ ﻣﺪﻋﻮ ﻛﺮي رﻫﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻮن‬ ‫ﮐﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﮔﻬﮍﻳﻦ ﻻِء אﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﺻﺒﺎرﻳﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻِء ﻧﻪ ﭘﺮ ﺷﺎﻳﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﻮٽ ﻋﺒﺪאﻟﺮﺣﻤﺎن ﺟﻲ ﻃﻬﺮ‬ ‫ﻻِء ﭼﻴﻮ ﻫﺠﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﮡ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻧﻴﻮل אﻛﻴﮉﻣﻲ ۾ ﻟﺌﺒﺮرﻳﻦ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ אﭼﻲ אﻫﻮ ﻣﻮن ﺿﺮور ﻧﻮٽ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﭔﻬﺮאڙيَء ۾ ﻛﻦ ﻛﻦ ﭔﺎرن ﺟﻮ وڏي ﻋﻤﺮ ۾ ﻃﻬﺮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﻳﺎ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻠﺌﻲ ﮀﻮﻛﺮي َء ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﭼﻴﻨﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻳﺎ ﭔﮅ ﮀﻮﻛﺮي ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻃﻲَء ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺷﺎدي ﮐﺎن אڳ ﻫﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻲ ﻃﻬﺮ ﻛﺮאﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل‬ ‫ﺑﻌﺪ ۾ آﻓﻴﺲ ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ ﻫﻚ ﭔﻲ ﻣﻠﺌﻲ ﮀﻮﻛﺮيَء ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﭘﻚ ﻛﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺑﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﭨﺎﺋﭙﺴﭧ‬ ‫ﺻﺒﺎرﻳﺎ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬ ‫אﺋﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻣﻮن ﻻِء ﻧﺌﻴﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺌﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﺟﻬﺎز وﭠﻲ وﭸﮡ دورאن ﻋﻮرﺗﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺟﺎ ﻗﺼﺎ ﻫﺮ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۾ ﻋﺎم ﭔﮅڻ ۾ אﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬אﻫﻮ ﻛﻬﮍو آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ‬ ‫)‪ (Female Circumcision‬ﻧﭥﻮ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﺳﻮڊאن ۽ אﭤﻮﭘﻴﺎ ﮐﺎن ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﮔﻬﺎﻧﺎ ۽ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ﮐﺎن‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﺠﺮﻳﺎ ۽ ﻛﺎﻧﮕﻮ ﺗﺎﺋﻴﻦ‪ ،‬ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﺎ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ )وﻳﻨﺪي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ( ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪،‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻋﻮرت ﻣﻌﺎﺷﺮي ۾ ﻋﺰت ﻻﺋﻖ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺷﺎدي َء وﻗﺖ ﻫﻦ ﺟﻮ ﮔﻬﻮٽ ﻫﻦ ﮐﻲ ورﺟﻦ ۽ ﺷﺮﻳﻒ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻫﻲ ﻃﻬﺮ ﻫﻚ ﻣﺬﻫﺒﻲ رﺳﻢ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﺳﻤﺎﺟﻲ ۽ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ رﺳﻢ و روאج ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻣﻮن ﺳﺎن ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ ‪ M.Sc‬ﻛﻨﺪڙ ڊﻛﺎر )ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل( ﺟﻲ ﻫﻚ ﮀﻮﻛﺮيَء ﻣﻮﻛﻠﻦ ۾‬ ‫ﻟﻨﮉن وﭸﻲ ﻫﻚ ﮔﺠﺮאﺗﻲ אﻧﮉﻳﻦ ڊאﻛﭩﺮ ﮐﺎن ﻃﻬﺮ ﻛﺮאﺋﻲ آﺋﻲ‪ .‬אﻧﮕﻠﻨﮉ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺗﻲ ﺳﺨﺖ ﺑﻨﺪش آﻫﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﻫﻦ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﺟﻬﮍא ﻛﻴﺘﺮא אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﺎ ﺷﻬﺮي ڊאﻛﭩﺮ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻃﻮر ﻟِﻚ ﮀﭗ ۾ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ ﺣﺒﺸﻲ‬ ‫ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﻃﻬﺮ אﺋﻴﻦ ﻛﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﻲ ﺧﻼف ‪ Abortions‬ﻛﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﺘﻲ‬ ‫אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻫﻦ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎﻟﻲ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﺑﮕﮍي ﭘﻴﻮ ۽ אﻳﺘﺮي ﺗﻲ ‪ Infection‬ﭤﻲ ﭘﺌﻲ ﺟﻮ ﻣﻬﻴﻨﻮ ﮐﻦ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﮐﺎن ﮔﺴﺎﺋﻴﻨﺪي رﻫﻲ ۽ ﻣﺰي ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ ﺗﻪ ﻟﻨﮉن وאرو אﻫﻮ ڊאﻛﭩﺮ ﭘﻮري ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﻫﻚ ﻛﻴﺲ ۾‬ ‫ﺟﻬﻠﺠﻬﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬אﺳﺎن אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻟﻨﮉن ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬אﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﺟﮇﻫﻦ אﺧﺒﺎر ۾ آﺋﻲ ﺗﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﻦ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎﻟﻲ ﻣﺤﺘﺮﻣﺎ‬ ‫אﺳﺎن ﮐﻲ ﭔﮅאﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ وڏي رﻗﻢ وﭠﻲ ﻫﻲ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻢ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻨﺎ אﻧﺴﭥﻴﺰﻳﺎ ﺟﻲ ﻏﻴﺮ ‪ sterilized‬ﭤﻴﻞ אوزאن ﺳﺎن ﻛﻴﺎ‬ ‫ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ۾ ﮀﺎ ﭤﻮ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ؟ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﻮﻣﻦ ۽ ﻗﺒﻴﻠﻦ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻟﻴﻮل آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻋﻮرت ﺟﻲ زﻧﺎﻧﻦ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ ﭨﻚ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ۾‬ ‫ﻫﻠﻜﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺳﺮﺟﺮي ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻋﻮرت ﺟﻲ ‪ Clitoris‬ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﺣﺼﻲ ﺟﻲ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﮐﻞ ﻻﻫﻲ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻫﻦ آﭘﺮﻳﺸﻦ ﮐﻲ ﻣﺮدن ﺟﻲ ﻃﻬﺮ وאﻧﮕﺮ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮن ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﺧﺎص‬ ‫ﻛﺮي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﺗﻪ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾‪ ،‬وﻳﻨﺪي ﻣﺼﺮ ۽ ﻳﻤﻦ ۾‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﮀﻮﻛﺮي ﭨﻦ ﭼﺌﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ‬

‫אن ﻋﻤﺮ ﮐﺎن وﭠﻲ ﺑﺎﻟﻎ ﭤﻴﮡ ﮐﺎن אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻇﺎﻫﺮ ﭤﻴﻞ ﺳﭵﻮ ‪ Clitoris‬ﻛﺌﻨﭽﻲ ﻳﺎ ﺑﻠﻴﮉ ﺳﺎن ﻛﭩﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻛﻴﺘﺮن آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺟﻲ دور ۾ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻋﻮرت ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻋﻀﻮي ﻛﭩﮡ ﺗﻲ ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺳﺰא آﻫﻲ ﭘﺮ ﻋﻮאم ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ אڄ ﺑﻪ אن ﮐﻲ ﻏﻠﻂ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻳﺎ ڏوﻫﻪ ﺟﻮ ﻛﻢ ﻧﭥﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ אﻫﻮ‬ ‫ﻛﻢ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﻻِء ﺻﺤﻴﺢ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ אن ۾ ﻳﻘﻴﻦ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻼﺋﻴﭩﻮرس ﻛﭩﺠﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺷﻬﻮت ﻧﭥﻲ ﭤﺌﻲ ۽‬ ‫ﻫﻮَء ﺷﺎدي ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﺎﻛﺪאﻣﻦ ‪ Virgin‬رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻫﻮﭨﻞ ۾‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ آﺋﻮن رﻫﻴﻞ آﻫﻴﺎن‪ ،‬ﭜﺮ‬ ‫وאرن ﻛﻤﺮن ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ڊאﻛﭩﺮن ﻣﺎن ﻫﻚ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﺳﻮڊאن ۾ ‪ 300‬ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻲ אﻫﺎ ﺳﺮﺟﺮي ﻛﺮي ﻣﭥﻦ‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻣﺎن ‪ 90‬ﺳﻴﻜﮍو ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﮐﻲ אﻫﺎ ﺳﺎﮘﻲ ﺷﻬﻮאﻧﻲ ﺧﻮאﻫﺶ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻲ‪ ،‬ﺳﺎﮘﻲ ﻟﺬت ۽‬ ‫אﻫﺎﺋﻲ‪ Orgasm‬ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻫﻦ آﭘﺮﻳﺸﻦ ﻳﻌﻨﻲ ُﻃﻬﺮ ﮐﺎن אڳ ﭤﻲ ﭤﻲ! ﭘﺮ אﻫﻮ ﻛﻤﺎل آﻫﻲ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﻳﺎ אڻ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﻧﻮﺟﻮאن ﮐﺎن אن ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ )ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ‪(FGC) Female‬‬ ‫‪Circumcision‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻧﺎزכ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ ﭨﻚ ۽ )‪ Female Genital Mutilation (FGM‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻮرت ﺟﻲ ﻧﺎزכ‬ ‫ﻋﻀﻮن ﺟﻲ ﺑﮕﺎڙ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﮐﮣﻲ ﭘﭿ ﺗﻪ ﻫﻮ אن ﺟﻲ ﺧﻼف ﺿﺮور آﻫﻦ ﭘﺮ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻِء אﻫﮍي ﺣﺒﺸﮡ ﻛﻨﻮאر ﭼﺎﻫﻴﻦ‬ ‫ﭤﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﭤﻴﻞ ﻫﺠﻲ ﻳﻌﻨﻲ ‪) Clitoridectomy‬ﻛﻼﺋﻴﭩﻮرس ﺟﻲ ﻛﭩﺎﺋﻲ( ﭤﻴﻞ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻫﻦ ﺟﻲ زﻧﺎﻧﻲ ﻋﻀﻮي ﺟﻲ‬ ‫ﺷﺎديَء ﮐﺎن אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻼﺋﻲ )‪ (Infibulation‬ﭤﻴﻞ ﻫﺠﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻮﭨﻞ ۾ آﺋﻮن رﻫﻴﻞ ﻫﻮس אن ۾ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﭥﻴﺎن ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﺎ ڊאﻛﭩﺮ رﻫﻴﻞ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﭘﮡ ﻫﺌﺎ ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻫﺎل ۾ ورﻟﮉ ﻫﻴﻠﭣ آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰﻳﺸﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﻋﻮرﺗﻦ ۽ ﭔﺎرن ﺟﻲ ﺻﺤﺖ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻦ‬ ‫ﻋﻨﻮאن ﺗﻲ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ ﻫﻠﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫‪ Traditional practices affecting the health of women & children‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ۽ ﺳﻨﺪن ﻧﺎزכ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ‪-‬ﻛﭧ‬ ‫ﺗﻲ ﻫﻲ ﻣﻀﻤﻮن ﻟﮑﮡ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﻮن ﮐﻲ ﺷﺎﻳﺪ ڌﻳﺎن ۾ ﻧﻪ אﭼﻲ ﻫﺎ ﭘﺮ رאت ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ڊאﺋﻨﻨﮓ ﻫﺎل ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ‬ ‫ڊאﻛﭩﺮن ﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﻣﻮن אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ۽ ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ ﻣﮑﻴﻦ ﺟﻲ ﭼﻚ ﻛﺮي آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﻣﻮت‬ ‫ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ڊאﻛﭩﺮن ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻲ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﺳﺎن ﮔﮇ ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﺗﻪ אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻠﻴﺮﻳﺎ ۽‬ ‫ﺗﺴﻲ ﺗﺴﻲ ﻣﮑﻴﻦ ﺟﻲ ڏﻧﮕﮡ ﻛﺮي ﺳﻠﻴﭙﻨﮓ ﺳﻜﻨﻴﺲ ﺑﻴﻤﺎريَء ﻛﺮي ﺟﻴﺘﺮא ﻣﻮت آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺗﻲ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ אوﺗﺮא‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﭔﺌﻲ ﻣﻠﻚ ﻳﺎ ﮐﻨﮉ ۾ ﻧﭥﺎ ﭤﻴﻦ‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﮔﻬﺮو ﻃﺮﻳﻘﻦ ﺳﺎن زﻧﺎﻧﻲ ﻃﻬﺮ ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ ﻛﭧ‬ ‫ﻛﺮي ﭘﺌﺪא ﭤﻴﻞ ﺧﺮאﺑﻴﻦ‪ ،‬زﻧﺎﻧﻴﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ‪ ،‬ﺣﻴﺾ ﺟﻲ روאﻧﮕﻲ ۾ دﻗﺖ ۽ ﭔﺎرن ﺟﻲ ڏﮐﻲ ﭴﻢ ﻛﺮي ﺟﻴﺘﺮﻳﻮن ﻋﻮرﺗﻮن‬ ‫ﻣﻮت ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن אوﺗﺮو ﻣﺮد ۽ ﻋﻮرﺗﻮن ﻣﻼﺋﻲ ﺑﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﭔﻲ ﺑﻴﻤﺎري ۾ ﻧﭥﺎ ﻣﺮن‪.‬‬ ‫ﻣﭥﻲ ﭔﻦ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﺎﮢﻲ ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻴﻮ אﭤﻢ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻠﻜﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ۾ ‪ Clitoris‬ﺟﻮ ﭤﻮرو ﺣﺼﻮ ﻳﺎ‬ ‫ﺳﭵﻮ ﻛﻼﺋﻴﭩﻮرس ﻛﭩﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ אن ﺳﺎن ﮔﮇ ﻛﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ ‪) Prepuce‬ﺟﻴﻜﻮ ‪ Clitorial hood‬ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ﻛﭩﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ۾ אڄ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ۾ ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬אﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾‬ ‫ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬دﻳﻦ ﺟﻲ ﭴﺎڻ ۽ ﺻﺤﺖ ۽ ﻫﺎﺋﻴﺠﻦ ﻻِء ‪ Awarness‬אﭼﮡ ﻛﺮي ﻫﺎڻ ﻛﺎﻓﻲ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮔﻬﭩﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﺳﺎن وٽ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺗﻮڙي ﭔﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻦ ۽ ﻗﻮﻣﻦ ۾ אن ﻗﺴﻢ ﺟﻮ روאج ﻳﺎ ﺳﻮﺷﻞ ﻋﺎدت ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬אﻟﺒﺘﻪ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﻣﭥﻴﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻛﺮאﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬אن ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﺳﻴﻨﮕﺎﭘﻮر ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻚ ﺑﻮﻫﺮي ﻓﺌﻤﻠﻲ ﮐﺎن ﭔﮅي ﻫﻴﻢ‪ .‬ﻫﻮ אن ﮐﻲ ﻣﺬﻫﺒﻲ رﺳﻢ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אن ﻣﭥﺌﻴﻦ ﻗﺴﻢ‬ ‫ﺟﻲ زﻧﺎﻧﻲ ﻃﻬﺮ ﮐﻲ ﺳﺮﺟﻦ ‪ Clitoridectomy‬ﻳﺎ ‪ Excision‬ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻛﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾‪ ،‬ﺑﻠﻚ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﮔﻬﮣﻦ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ ﻛﻼﺋﻴﭩﻮرس ﮐﺎن‬ ‫ﻋﻼوه ‪ Labia Minora‬ﺑﻪ ﻛﭩﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﻴﺘﺮن ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ‪ Libia Majora‬ﻛﭩﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﭵﻲ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺗﻮڙي ﭔﻴﻦ ﻗﻮﻣﻦ ۽ ﻗﺒﻴﻠﻦ ۾ ﻋﺎم ﻃﺮح ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻘﻮل ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ڊאﻛﭩﺮن ﺟﻲ ”ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫روﺷﻨﻲَء ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭔﻬﺮאڙي ﺟﺎ ﺟﺎﻫﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﺎ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﻫﻦ‬ ‫ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻛﺮאﺋﻴﻨﺪي ﺷﺮف ۽ ﻓﺨﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ אﻫﺎ ﺳﻮچ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﺎ ﮀﻮﻛﺮي‬ ‫אن ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻧﻪ ﻛﺮאﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﻬﻮت ﮐﻲ ﻟﻐﺎم ﻧﭥﻲ ڏﺋﻲ אﻫﺎ وڏي ﻛﻤﻴﮣﻲ آﻫﻲ‪“.‬‬

‫ﻫﻨﻦ ڊאﻛﭩﺮن ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ‪) WHO‬ورﻟﮉ ﻫﻴﻠﭣ آرﮔﻨﺎﺋﻴﺰﻳﺸﻦ( ﻃﺮﻓﺎن ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر ۽ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺴﻮن ﻛﺮאﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻴﺌﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺟﺎﻧﻜﺎري ﻣﻠﻲ ۽ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﺳﻮچ ﺑﺪﻟﺠﻲ‬ ‫ﺗﻪ ﻫﻲ ﻇﻠﻢ ﺟﻮ ﻛﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﻧﻴﺎﮢﻴﻦ ﺳﺎن ﻛﺮﻳﻮ ﭤﺎ‪ .‬ﭘﺮ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ وڍ ﻛﭧ‬ ‫ﻛﺮي‪ ،‬ﭤﻴﻨﺪڙ ﺑﻴﻤﺎر ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪאد ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ وڌﻧﺪو وﭸﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﺗﻪ آدم ﺷﻤﺎري ﺑﻪ وڌي رﻫﻲ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻣﻌﺎﺷﺮي‬ ‫۾ ﻫﻦ ﻟﻌﻨﺖ ﺟﻮ زور ﺑﻪ אﻳﺘﺮو ﺋﻲ وڌﻧﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ אﺳﺎن ﺳﺎن ﮔﮇ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪڙ‬ ‫ﻣﭥﻴﻦ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ﺟﻲ ﮀﻮﻛﺮي ﺟﻴﻜﺎ ﻟﻨﮉن ﻣﺎن ﻫﻚ ﺟﺎﻫﻞ ڊאﻛﭩﺮ ﮐﺎن ﻟﻚ ﭼﻮريَء ﻃﻬﺮ ﻛﺮאﺋﻲ آﺋﻲ ۽ ﺷﺎﻳﺪ ﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ﻃﺮح آﭘﺮﻳﺸﻦ ﻧﻪ ﭤﻴﮡ ﻛﺮي ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ آﭘﺮﻳﺸﻦ ﺑﻌﺪ ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ‪ care‬ﻧﻪ ﻛﺮڻ ﻛﺮي ﻫﻦ ﮐﻲ ‪ Infection‬ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ۽ ﻣﻬﻴﻨﻮ‬ ‫ﮐﻦ ﺳﺨﺖ ﭘﺮﻳﺸﺎن رﻫﻲ‪ ،‬אن ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮرپ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﻫﻦ‬ ‫אﻫﻮ ﻛﻢ ﮀﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ אﻫﻮﺋﻲ ﺟﻮאب ڏﻧﻮ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﻣﺠﺒﻮر ﻫﺌﻲ‪ .‬אن ﻃﻬﺮ ﺑﻨﺎ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺷﺎدي ﭤﻴﮡ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﮔﻬﻮٽ‬ ‫ﻫﻦ ﺗﻲ ﻃﺮح ﻃﺮح ﺟﺎ ﺷﻚ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ڊﻛﺎر ﺟﻲ ﻫﻲَء‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدﻳﺎﮢﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻫﺌﻲ ۽ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮن ﺗﺒﻠﻴﻐﻲ ﺟﻤﺎﻋﺘﻮن ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ אدאرא ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ‪FGM (Female Genital‬‬ ‫)‪ Mutilation‬ﺟﻲ ﺧﻼف ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻫﻲَء ﺳﻤﺎﺟﻲ رﺳﻢ אﻳﮇي ﺗﻪ ﻃﺎﻗﺘﻮر آﻫﻲ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ذﻫﻦ ﺗﻲ אﻳﮇي ﺗﻪ ﭘﺨﺘﻲ وﻳﭡﻞ آﻫﻲ ﺟﻮ ﻫﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﻧﻴﺎﮢﻴﻦ ﺳﺎن ﻇﻠﻢ ﻛﺮي ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻛﻮ ﺧﻴﺮ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻢ ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﻲ ﭴﮡ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻓﺮض ﺳﻤﺠﻬﻲ אن ﺟﻲ אدאﺋﻴﮕﻲ ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺛﻮאب ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺴﺘﺤﻖ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺳﺎن ﺟﮇﻫﻦ אن ﻋﻨﻮאن ﺗﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﻲ ﻧﻜﺮي ﺗﻪ ﻫﻮ אن ﺟﻮ אﻟﺰאم ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺗﻲ ﻫﮣﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ אﻫﻲ‬ ‫ﺟﺎﻫﻞ آﻫﻦ ۽ ﻫﻲَء ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﻇﻠﻢ وאري رﺳﻢ ﻓﻘﻂ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ אﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ آﺋﻮن ﻣﭥﻲ ﻟﮑﻲ آﻳﻮ‬ ‫آﻫﻴﺎن ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻛﻼس ﻣﻴﭧ ﮀﻮﻛﺮي ﺟﻨﻬﻦ ﻟﻨﮉن ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ُﻃﻬﺮ ﻛﺮאﻳﻮ אﻫﺎ ﻛﺮﺳﭽﻦ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﭨﻲ ﺳﺎل‬ ‫ﮐﻦ אڳ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻮرٽ אﭤﻮﭘﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲَء ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ڌيَء ﺟﻮ ‪ Clitoris‬ﻛﭩﮡ ﺟﻲ ڏوﻫﻪ ۾‬ ‫ڏﻫﻪ ﺳﺎل ﺟﻴﻞ ﺟﻲ ﺳﺰא ڏﻧﻲ‪ .‬ﺧﺎﻟﺪ آدم ﻧﺎﻟﻲ אدﻳﺲ אﺑﺎﺑﺎ ﺟﻮ ﺣﺒﺸﻲ ‪1995‬ع ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﺎرﺟﻴﺎ ۾ ﻫﻚ‬ ‫ﭘﻴﭩﺮول ﭘﻤﭗ ﺗﻲ ﻛﻼرכ ﭤﻲ ﻟﮙﻮ ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﻓﺎرﭼﻮﻧﻴﭧ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن ﻟﮇي آﻳﻞ ﻫﻚ ﺷﻴﺪﻳﺎﮢﻲَء ﺳﺎن‬ ‫ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ ڌيَء ﭴﺎﺋﻲ‪2003 .‬ع ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭔﺎرن ﺗﻲ ﻇﻠﻢ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ڏوﻫﻪ ۾ ﺟﻬﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﻮِء‬ ‫ﻛﻮرٽ ۾ ﻛﻴﺲ ﻫﻠﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬آدم ﺟﻮ אﻫﻮ ﻣﺆﻗﻒ رﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻴﺎﮢﻲَء ﮐﻲ ﭘﺎכ دאﻣﻦ رﮐﮡ ﻻِء אﻫﻮ ﻛﻢ‬ ‫ﻛﻴﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮَء ﺑﺎﻟﻎ ﭤﻲ ﺧﺮאب رאه ﺗﻲ ﻧﻪ ﻫﻠﻲ‪ .‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺗﻲ אﭤﻮﭘﻴﺎ ۾ ﻛﺎﺑﻪ ﺟﻬﻞ ﭘﻞ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬אﭤﻮﭘﻴﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻤﭣ אﻓﺰאﺋﻲ ﻧﭥﻲ ﻛﺮي ﭘﺮ ﻋﻮאم ۾ אﻫﺎ رﺳﻢ ﻓﺮض ﺑﺮאﺑﺮ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ‪ 2‬ﻧﻮﻣﺒﺮ ‪2006‬ع ﺗﻲ‬ ‫ﻛﻮرٽ آدم ﮐﻲ ‪ 10‬ﺳﺎل ﻗﻴﺪ ﺟﻲ ﺳﺰא ﭔﮅאﺋﻲ ۽ ‪ 5‬ﻫﺰאر ڊאﻟﺮ ڏﻧﮉ ﻫﻨﻴﻮ‪ .‬אﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﺟﻲ אدאري אن ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺌﻲ‬ ‫ﺗﻪ آﻣﺮﻳﻜﺎ آدم ﮐﻲ ﺳﺰא ڏﺋﻲ ﺳﭡﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻣﻐﺮب ﺟﻲ دﻧﻴﺎ אﭤﻮﭘﻴﺎ ﺗﻲ ﺣﻴﺮت ﮐﺎڌي ﺗﻪ ﻫﻲ ﻛﻬﮍو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ אﻫﮍن‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﺰא ڏﺋﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﮀﻮ ﻧﭥﻮ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬אن ﮔﻮڙ ﺟﻲ ﺟﻮאب ۾ אﭤﻮﭘﻴﺎ ﺟﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ‪ Meles Zenawi‬ﺟﻮ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אﺧﺒﺎرن ۾ ﺑﻴﺎن آﻳﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫‪“If a whole community is involved in this practice, you cannot jail an entire community. You have to change the mindset,‬‬ ‫”‪and that takes time...‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ وڏي ۽ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺷﻴﺪي ﻗﺒﻴﻠﻲ ﻣﺎﺳﺎﺋﻲ )ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺮدن ﺗﻮڙي ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﮐﻲ ﺛﻘﺎﻓﺘﻲ ورﺛﻮ ﭤﻮ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻲ( ﺟﻲ ﻟﻴﮉر ﺑﻴﻦ ﻛﻮﺋﻴﺲ ﺳﺎﺑﺎ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻓﻴﺼﻠﻲ ﮐﻲ ﺳﺨﺖ ﻧﺪﻳﻮ ۽ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ آدم ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ڌيَء ﺟﻲ‬ ‫ﭜﻼﺋﻲ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﺟﻲ ﻓﺎﺋﺪي ﻻِء אﻫﻮ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ‪ Clitoridectomy‬ﻳﺎ ‪ Excision‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺟﻮ ‪ Clitoris‬۽ زﻧﺎﻧﻲ ﻋﻀﻮي ﺟﺎ ﻣﭥﻴﺎن ﺣﺼﺎ ﻛﭙﻴﺎ وﭸﻦ‬ ‫ﭤﺎ אﻳﮇي وڏي آﭘﺮﻳﺸﻦ ﻧﺎﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ۽ ﺑﺤﺮ אﺣﻤﺮ )‪ (Red Sea‬وאرن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﺎن وﭠﻲ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ‬ ‫وאرن ﻣﻠﻜﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮐﻠﺌﻲ ﻋﺎم ﮔﻬﺮن ۾ אﺋﻴﻦ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن وٽ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﺣﺠﺎم ﮀﻮﻛﺮن ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻛﻦ‬ ‫ﭤﺎ ۽ ﻛﺎ ﺟﺮאﺛﻴﻢ ﻛﺶ دوא ﻟﮙﺎﺋﮡ ﺑﺪرאن ﭰﻠﻬﻴﺮ ﻫﮣﻴﻮ ﮀﮇﻳﻦ‪ .‬אن ﺳﻠﺴﻠﻲ ۾‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻧﺎزכ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ‬ ‫ﻛﭧ ۽ ﺑﮕﺎڙڻ وאري ﺳﺮﺟﺮي ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﺧﺮאب ‪ Infibulation‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻓﺮﻋﻮﻧﻲ ﻃﻬﺮ) ‪Pharaonic‬‬

‫‪ (Circumcision‬ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ۽ אن ﺟﻮ روאج ﺳﻮڊאن‪ ،‬ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ‪ ،‬אﺗﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬אﭤﻮﭘﻴﺎ ۽ ﺑﺤﺮ אﺣﻤﺮ )ﮘﺎڙﻫﻲ ﺳﻤﻨﮉ( ﺟﻲ ﻛﻨﺎري‬ ‫وאرن ﻣﻠﻜﻦ ۽ אوﻟﻬﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۽ ﻣﺎﻟﻲ ۽ אن ﺟﻲ ﭜﺮوאرن ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ﺗﻤﺎم ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ آﭘﺮﻳﺸﻦ ۾ אٺ ڏﻫﻪ‬ ‫ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺟﺎ زﻧﺎﻧﺎ ﻋﻀﻮא ﻛﻼﺋﻴﭩﻮرس‪ Labia Minora ،‬۽ ‪ Labia Majora‬ﺟﻮ אﻧﺪرﻳﻮن ﺣﺼﻮ ﻛﻮرﻳﻮ ) ُ‬ ‫ﻛﭙﻴﻮ(‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻻﺑﻴﺎ ﻣﺌﺠﻮرא ﺟﺎ ﭔﺎﻫﺮאن ﺣﺼﺎ ﻛﻨﮉن ﻳﺎ ﺳﺌﻲ ﺳﮙﻲ ﺳﺎن ﺳﺒﻲ ﻣﻼﻳﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻮ ﻫﺮ ﻫﻚ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ڊאﻛﭩﺮ ﺗﻮڙي ﻋﺎم ﻋﻮرﺗﻮن‪ ،‬אﻫﻮ ﺋﻲ ﭔﮅאﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮن ﺗﻪ ﻫﻲَء ﺟﺮאﺣﻲ ﻛﻴﮇي ﺗﻜﻠﻴﻒ وאري ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﺣﺒﺸﻲ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻮن ۽ دאﻳﻮن ﮔﻬﺮن ۾ ﻛﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ وٽ ﻧﻪ ڊאﻛﭩﺮي אوزאر آﻫﻦ ۽ ﻧﻪ دوאﺋﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻨﮉא )‪ (Thorns‬ﺑﻪ وﮢﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﭘﭩﻲ אﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻦ ﭤﻴﻮن ۽ ﻧﻪ وري אﻧﺴﭥﻴﺰﻳﺎ ﺟﻮ ﺑﻨﺪوﺑﺴﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﺮאﺣﻲ )وڍ ﻛﭧ( ۽ אن ﺑﻌﺪ زﺧﻢ ﮀﭩﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺟﻮ ﭔﮅي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻮن ﺳﻮﻳﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﮔﻬﺮ ﮀﮇﻳﻮ ﭜﭵﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻧﻴﺎﮢﻴﻦ ﺟﺎ وאﻟﺪﻳﻦ‬ ‫אن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﺎن ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲَء ۾ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﮑﺎرڻ ﻻﺋﻖ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺳﺮﺟﺮي )‪( Infibulation‬ﺑﻌﺪ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮن ﭔﻦ ﮐﺎن ﮀﻬﻦ ﻫﻔﺘﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭨﻨﮕﻮن ﭔﮅﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻴﺌﻦ ‪Labia Majora‬‬ ‫ﺟﺎ ﭔﺌﻲ ﭼﭗ ﻣﻠﻲ ﻫﻚ ﭤﻲ وﭸﻦ‪ .‬ﭘﻴﺸﺎب ۽ ﺣﻴﺾ ﺟﻲ ﻧﻜﺮڻ ﻻِء ﺗﻤﺎم ﺳﻨﻬﻮ ﺳﻮرאخ ﮀﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﺳﻮرאخ ﻗﺎﺋﻢ‬ ‫رﮐﮡ ﻻِء ﺳﻨﻬﮍي ﭨﺎريَء ﺟﻮ ﭨﻜﺮو ﭰﺎﺳﺎﻳﻮ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ אﻳﺘﺮي ﺟﺎِء ﮐﻠﻴﻞ رﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲَء ﺟﺮאﺣﻲ )‪ (Infibulation‬ﻋﻮرت‬ ‫ﮐﻲ ورﺟﻦ رﮐﮡ ﻻِء ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺷﺎديَء ﮐﺎن אڳ ﻫﻮَء ﻛﻨﻬﻦ آﺷﻨﺎ ﺳﺎن ﮐﮣﻲ ﭠﻬﻲ ﺑﻪ وﭸﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﺮي‬ ‫ﺟﻬﮍي ﻋﻤﻞ ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻮאري ﻧﻪ ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ۽ ﻧﻪ وري ﻛﻮ ﺑﺪﻣﻌﺎش ﮐﻴﺲ ‪ rape‬ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي ﻫﻦ ﺟﺮאﺣﻲ‬ ‫)ﺳﺮﺟﺮي( وאرﻳﻮن ﺣﺒﺸﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن رאت ﺟﻮن אﻛﻴﻠﻮن ﻫﻠﻨﺪﻳﻮن رﻫﻦ ﭤﻴﻮن ﺗﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ۽ ﭘﺮאوא‪ ،‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﺴﺎب ﺳﺎن‪ ،‬ﺣﻴﺎ وאرﻳﻮن ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ۽ אﻫﮍﻳﻦ آﭘﺮﻳﺸﻦ وאرﻳﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﻻِء ﺳﭡﺎ رﺷﺘﺎ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ‬ ‫ورﺟﻦ ﮀﻮﻛﺮي ﺋﻲ ﻋﺰت وאري ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ۽ אﻫﺎ ﮀﻮﻛﺮي ﺳﺌﻮ ﺳﻴﻜﮍو ورﺟﻦ ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻨﺪس وאﻟﺪﻳﻦ ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﺋﻲ ‪ Infibulation‬ﺟﻬﮍي آﭘﺮﻳﺸﻦ ﻛﺮאﺋﻲ ﮀﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﺌﻦ ‪ Sex‬ﺟﻬﮍي ﻋﻤﻞ ﺟﻲ ﻛﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻨﺠﺎﺋﺶ ﻧﻪ رﻫﻲ‪ .‬ﺷﺎدي ﺑﻌﺪ ﻣﮍس ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻛﺮڻ ۽ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ آﭘﺮﻳﺸﻦ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﺧﺮאب ﻫﺠﮡ ﺟﻮ ﻛﻮ ﭼﺎﻧﺲ ﻧﻪ ﻫﻮ אﻫﺎ آﭘﺮﻳﺸﻦ وري אﺑﺘﻲ ﻛﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﻳﻌﻨﻲ ‪ Reverse Infibulation‬ﻛﺌﻲ وﭸﻲ‬ ‫ﭤﻲ ۽ ﺳﻮرאخ ﮐﻲ وڏو ﻛﺮي ﻧﺎرﻣﻞ ﺣﺎﻟﺘﻦ ۾ آﻧﺪو وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻮرאخ ﮐﻲ ﭤﻮرو وڏو ﻛﺮڻ ﻻِء ﺑﻠﻴﮉ ﻳﺎ ﻛﺌﻨﭽﻲَء ﺳﺎن‬ ‫ﭼﻴﺮﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ زאل ﻣﮍس אزدوאﺟﻲ ﺣﻖ אدא ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﭔﺎر ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ڊﻟﻴﻮري ﮐﺎن ﻣﻬﻨﻮ ﮐﻦ אڳ אن ﺳﻮرאخ‬ ‫ﮐﻲ وڌﻳﻚ ﻣﻮﻛﺮو ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﭔﺎر ﺟﻮ وﻳﻢ آﺳﺎﻧﻲَء ﺳﺎن ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ‪ .‬ڊﻟﻴﻮري ﺑﻌﺪ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺮدن ﺟﻲ‬ ‫ﺧﻮאﻫﺶ ﻳﺎ ﺧﺎﻧﺪאﻧﻲ رﺳﻢ ﻛﺮي ﻋﻮرت ‪ Opening‬ﮐﻲ ﮔﻬﭧ ﻛﺮڻ ﻻِء ﻫﻦ ﺟﻲ ﻋﻀﻮن ﮐﻲ وري ﺳﺒﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭔﻦ ﭨﻦ‬ ‫ﻫﻔﺘﻦ ﻻِء ﻫﻦ ﺟﻮن ﭨﻨﮕﻮن وري ﭔﮅﻳﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺑﻴﻮس ﻋﻮرت ﮐﻲ ڊﻟﻴﻮري ﺟﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺑﻌﺪ ﻫﻚ‬ ‫دﻓﻌﻮ وري ‪ Infibulation‬ﺟﻮ ﻋﺬאب ﺳﻬﮣﻮ ﭘﻮي ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻦ آﭘﺮﻳﺸﻦ ﺟﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ‪ ،‬ﺧﻮف‪ ،‬ﻫﺮאس ۽ ‪ Hemorrhage‬ﻛﺮي‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن زﻧﺪﮔﻲ ﭜﺮ ﺻﺪﻣﻲ ۾ ﻫﻠﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن ﺟﻨﻬﻦ وﮔﻬﻲ ﻫﻮ ﻣﻮت ﺟﻮ ﺑﻪ ﺷﻜﺎر ﺑﻨﺠﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻋﻮرﺗﻮن ‪ Infection‬ﺟﻮن ﻣﺮﻳﺾ ﺑﻨﺠﻴﻮ وﭸﻦ ۽ ﻫﻮ ﺳﻨﮃ )‪ (Infertile‬ﺑﻨﺠﻴﻮ وﭸﻦ ۽ ﻫﻮ ﭔﺎر ﻧﻪ ﭴﮣﮡ ﺟﻲ ڏوه ۾‬ ‫ﺳﭵﻲ ﻋﻤﺮ ﺳﺎﻫﻴﮍﻳﻦ ﺟﻲ ﭤﻚ ﻟﻌﻨﺖ ﺳﻬﻨﺪﻳﻮن رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺗﻮڙي ﮐﮣﻲ ﻣﮍس ۾ ﺧﺮאﺑﻲ ﻫﺠﻲ‪ ،‬ﻫﻮ ﻣﻜﻤﻞ‬ ‫ﻃﺮح ﮐﺪڙو ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﭔﺎر ﻧﻪ ﭘﻴﺪא ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﺟﺮم ﻋﻮرت ﺗﻲ ﻋﺎﺋﺪ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ رورس‬ ‫ُ‬ ‫אﻧﻔﻴﺒﻮﻟﺌﺸﻦ وﻗﺖ ‪ Opening‬ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﻧﻪ ﮐﻠﮡ ﻛﺮي ﭔﺎر ﺟﻲ ڊﻟﻴﻮري ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ ﭤﻴﻮ ﭘﻮي ۽ ﺑﭽﻪ ۽ زﭼﻪ ﭔﺌﻲ ﻣﺮﻳﻮ‬ ‫وﭸﻦ ۽ ﻣﮍس ﭔﺌﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺋﻲ ﻫﻚ ﻋﺪد ﻧﺌﻴﻦ ﻛﻨﻮאر وﭠﻴﻮ אﭼﻲ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﻫﻬﮍي ﺳﺎﺋﭩﻲَء ۾ ﻫﺮ ﻣﺮد אﻫﻮ ﭘﻴﺮ ﻣﺮﺷﺪ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ڏوﻫﻪ ﺟﻮ אﻟﺰאم ﻫﮣﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻫﻬﮍن ﻣﻮﺗﻦ ۽ ڏک دردن ﺟﻮن‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي ﻫﻚ ڌאرﺋﻴﻦ ﮐﻲ ﺗﻪ אﻓﺴﻮس ﺿﺮور ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺮدن ﻻِء אﻫﺎ ﭴﮡ ﺗﻪ ﻧﺎرﻣﻞ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﺑﻲ ﺣﺴﻲَء ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﺳﻨﮅ‪ ،‬ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ۽ ڏﮐﮡ ﭘﻨﺠﺎب ﺟﻲ ﮘﻮﭠﻦ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ אﮐﻴﻦ אﮘﻴﺎن ﭰﺮي ﭤﻲ ﺟﺘﻲ ﺟﻮ ﭘﻴﺮ‪ ،‬ﻣﻴﺮ‪،‬‬ ‫وڏﻳﺮو‪ ،‬ﭜﻮﺗﺎر ﭴﮡ ﺗﻪ ﻋﻴﺎﺷﻲ ﻛﺮڻ ﻻِء ﭴﺎﺋﻮ آﻫﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻏﺮﻳﺐ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﺎن ﺑﻪ ﺑﺪﺗﺮ آﻫﻲ ﺟﻦ ﮐﻲ ﭜﻠﻲ‬ ‫ﭘﻴﺌﮡ ﻻِء ﺻﺎف ﭘﺎﮢﻲ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﭔﻪ وﻳﻼ ﮐﺎڌو ﻧﻪ ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺟﻲ אوﻻد ﮐﻲ ﭜﻠﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻧﻪ ﻣﻠﻲ‪ ،‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮن زאﻟﻮن אﺳﭙﺘﺎﻟﻦ ۾‬ ‫دوאﺋﻮن ﻳﺎ ڊאﻛﭩﺮﻳﺎﮢﻴﻮن ﻧﺮﺳﻮن ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي وﻳﻢ ﺟﻲ ﺳﻮر ۾ ﺳﭵﻲ رאت ﺗﮍﭘﻲ ﻣﺮي وﭸﻦ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻛﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺋﻲ ﻧﺎﻫﻲ‪،‬‬ ‫ﻛﻮ אﺣﺴﺎس ﺋﻲ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬אﻫﺎ ﺋﻲ ﺳﻮچ ۽ ‪ feeling‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺮدن ﺟﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺑﺎﺑﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪﻳﻦ‬ ‫ﺟﻲ אﻫﺎﺋﻲ ذﻫﻨﻴﺖ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻋﻮرﺗﻮن ﭜﻠﻲ ﭘﻴﺮ אﮔﻬﺎڙא ﻛﺮي ﺳﭵﻮ ڏﻳﻨﻬﻦ ُאس ۽ وאريَء ﺗﻲ ﭘﻮرﻫﻴﻮ ﻛﻦ‪ ،‬ﭜﻠﻲ ﺑﻴﻤﺎر ﭤﻴﻮ‬

‫ﭘﻮن ﻫﻠﻦ ﭘﺮ ﻫﻨﻦ ﺳﺎن ﻃﻬﺮ ﺟﻬﮍو ﻇﻠﻢ ﭤﻴﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ ﺟﻮ אن ۾ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻧﺮن ﺟﻲ ﻧﺎﻣﻮس آﻫﻲ‪ .‬ﻧﻴﺎﮢﻴﻦ ﺳﺎن אن‬ ‫ﺳﺘﻢ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﮘﺎٽ אوﭼﻮ ﻛﺮي ﻫﻠﮡ ﺟﻬﮍא ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن وٽ ﺳﻨﮅ ﺟﺎ وڏﻳﺮא ﻳﺎ ﭘﺎڻ ﮐﻲ אوﭼﻲ ذאت‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﮡ وאرא ﭘﺎڻ ﭜﻠﻲ ﭔﻪ ﭔﻪ ﭨﻲ ﭨﻲ ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻦ ۽ אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭼﻜﻠﻲ ﺟﻮن رﻧﻮن رﮐﻦ ﭘﺮ ﺳﻨﺪن ﭜﻴﮣﻦ ﻳﺎ ڌﻳﺌﺮن‬ ‫ﮐﻲ ﻓﻄﺮي ﺷﺎدي ﻛﺮאﺋﮡ ﺑﺪرאن ﻗﺮآن ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮאﺋﻲ ﭘﺎڻ ﮐﻲ وڏو ﺷﺮﻳﻒ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﮇאﺋﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬آﺋﻮن ﺑﻪ ﮔﺬرﻳﻞ‬ ‫ﭼﺎﻟﻴﻬﺎرو ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ڏﺳﻨﺪو אﭼﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ رﺳﻢ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺳﺎن ﭤﻴﻨﺪڙ ﻇﻠﻢ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻣﻐﺮﺑﻲ‬ ‫۽ ﻣﻠﻜﻲ ﺗﻨﻈﻴﻤﻮن ﮔﻮڙ ﻛﻨﺪﻳﻮن אﭼﻦ‪ ،‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﺪﻳﻮن אﭼﻦ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﻧﻴﺎﮢﻴﻦ ﺳﺎن ﻫﻲ‬ ‫ﻇﻠﻢ ﺑﻨﺪ ﻛﺮﻳﻮ ﭘﺮ ﻫﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻮ ﮔﻬﭧ ﭤﻴﮡ ﺑﺪرאن ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ وڌي رﻫﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن وٽ ﻛﺎرو ﻛﺎري ۽ ﺳﮛ‬ ‫ﭼﭩﻲَء ۾ ﻧﻨﮃڙﻳﻦ ﻣﻌﺼﻮم ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮن ﭘﻮڙﻫﻦ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺮڻ ﺟﻮن رﺳﻤﻮن ڏﻳﻨﻬﻮن ڏﻳﻨﻬﻦ وڌي رﻫﻴﻮن آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ אﺣﻮאل ﻫﺘﻲ ﻟﮑﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﻮن‪ ،‬אن ﺟﻲ אﮘﻮﮢﻲ ﺻﺪر ڊﺋﻨﻴﻞ אرאپ ﻣﻮﺋﻲَء ۽ ﭔﻴﻦ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ‪ ،‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻃﻬﺮ ۽ ﺳﻨﺪن ﻧﺎزכ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ ﻛﭧ ﺧﻼف ڏאڍي ﻣﻬﻢ ﻫﻼﺋﻲ ﭘﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭔﮅאﺋﻴﻦ‬ ‫ﭤﺎ ﺗﻪ ورﻳﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ‪ .‬ﺳﺮﻛﺎر ﻃﺮﻓﺎن ﻫﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺗﻲ ﺑﻨﺪش وﺟﻬﮡ ﺳﺎن ﻋﻮرﺗﻮن אﺳﭙﺘﺎﻟﻦ ڏي رخ ﻛﺮڻ‬ ‫ﺑﺪرאن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮘﻮﭠﻦ ۾ ﻛﻢ ﻛﻨﺪڙ دאﺋﻴﻦ ڏي وﭸﮡ ﻟﮙﻴﻮن ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻣﻮﺗﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪאد وڌي وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺳﺎل ﺟﻴﻜﺎ אﻳﻤﻨﺴﭩﻲ אﻧﭩﺮﻧﻴﺸﻨﻞ ﺟﻲ رﭘﻮرٽ ﮀﭙﻲ آﻫﻲ אن ﻣﻮﺟﺐ ﻫﻦ وﻗﺖ آﻓﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻋﺮب رﻳﺎﺳﺘﻦ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽‬ ‫אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ۾ ‪ 13‬ﻛﺮوڙ ﻋﻮرﺗﻮن אﻫﮍﻳﻮن آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻫﻠﻜﻮ ﻃﻬﺮ ‪ Clitoridectomy‬ﻳﺎ‬ ‫‪ Infibulation‬ﻛﺮאﺋﻲ ﭼﻜﻴﻮن آﻫﻦ ۽ ﻫﺮ ﺳﺎل ‪ 30‬ﻟﮏ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ‪(Female Genital Mutilation) FGM‬‬ ‫زﻧﺎﻧﻴﻦ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ ﻛﭧ ۽ ﺑﮕﺎڙ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﻫﻮ ﻛﻢ ﻫﻦ ﻣﺎڊرن دور ۾ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ‪ 28‬ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻋﺎم ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽‬ ‫ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺼﺮ ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ אن ﺑﻌﺪ ﺳﻮڊאن‪ ،‬אﭤﻮﭘﻴﺎ ۽ ﻣﺎﻟﻲَء ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﺼﺮ ﺗﻪ ﺗﺎزو ﻫﺎڻ אن ﺟﻲ ﺧﻼف ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎس ﻛﺮאﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺟﺘﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ‪ Female Grcumcision‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺐ‪ ،‬ﻗﻮم ۽ ﻗﺒﻴﻠﻲ ۾‬ ‫وﺳﻄﻲ )‪ (Middle East‬ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻟﻚ ﮀﭗ ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﻮ אن ﮐﻲ ﺧﺮאب‬ ‫ﮐﻠﺌﻲ ﻋﺎم ﭤﺌﻲ ﭤﻮ אﺗﻲ ﻣﺸﺮق‬ ‫ٰ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ אن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﻮ رﺳﻢ ﺟﻮ ﻏﻼم ﺛﺎﺑﺖ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن وٽ ﭨﻴﺠﻬﻮ ﻛﺮڻ ﻳﺎ ﺷﺎديَء ﺗﻲ ﭔﻜﻲ ۽‬ ‫وﻧﻬﻪ ﺟﻲ رﺳﻤﻦ ﮐﻲ ﻏﻴﺮ אﺳﻼﻣﻲ ۽ ﻫﻨﺪن ﺟﻮن رﺳﻤﻮن ﭼﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ אن ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻮﺋﻮאري ﻛﺮﮢﻲ‬ ‫ﭘﻮي ﭤﻲ ﺟﻮ ﺳﻮﺳﺎﺋﭩﻲ ﻳﺎ ﻣﻌﺎﺷﺮو ﻃﻌﻨﺎ ﭨﻮﻛﻮن ﻫﮣﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻋﺮب دﻧﻴﺎ ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽‬ ‫אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ۾ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺟﻲ رﺳﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﺮﺑﻲ ﮐﻨﮉ ۾ ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻤﻦ‪ ،‬ﻋﻤﺎن‪ ،‬ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب وﻳﻨﺪي אردن ۽‬ ‫ﻣﺴﻘﻂ ﭘﺎﺳﻲ ﻫﻲ ﻃﻬﺮ אﻧﻬﻦ ﺳﻨﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ۾ ﻋﺎم آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻧﺴﻞ ﺟﺎ ﻋﺮب آﻫﻦ ﻳﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻌﻮدي‬ ‫ﻋﺮب ۾ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ۾ ﭘﻬﺮﻳﻦ ۽ ﭔﻲ ﭨﺎﺋﻴﭗ ﺟﻮ ُﻃﻬﺮ ﻋﺎم آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ Clitoris‬۽ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ‪Labia‬‬ ‫‪ Minora‬ﺟﻮ ﻛﭙﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﮔﺬرﻳﻞ אڌ ﺻﺪيَء ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ آﻓﺮﻳﻜﻲ ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ۽ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻋﺮب‪ ،‬ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۾‬ ‫‪ settle‬ﭤﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﺘﻲ ﭘﮡ ﻫﻮ אﻫﺎ ﭘﺮﺋﻜﭩﺲ ﻗﺎﺋﻢ رﮐﻨﺪא אﭼﻦ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﻪ ﭘﻴﺌﻲ ﭘﺮ ﭘﻮِء‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ زﺧﻢ ﺧﺮאب ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻳﺎ وﻳﻢ ۾ ﻣﺸﻜﻼﺗﻮن درﭘﻴﺶ אﭼﮡ ﺗﻲ ۽ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ وאردאﺗﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن אن ﺗﻜﻠﻴﻒ ﮐﺎن ﺑﭽﮡ ﻻِء ﮔﻬﺮאن ﭜﭵﻲ ﭘﻮﻟﻴﺲ אﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ رﭘﻮرٽ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﻫﺮ ﻋﺎم ۽ ﺧﺎص ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﮐﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﭘﺌﺠﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮنَء ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭔﺎرن ﺳﺎن ﻇﻠﻢ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺧﻼف ﻗﺎﻧﻮن ﺿﺮور ﻫﻮ ﭘﺮ אن ﺟﻲ אﻳﮇي وڏي‬ ‫ﺳﺰא رﮐﻴﻞ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ ﭘﻮِء ﻫﺮ ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺗﻲ وאﻟﺪﻳﻦ ۽ ﻃﻬﺮ ﻛﻨﺪڙ ﻻِء ﺳﺰא ﻣﻘﺮر ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﻠﻨﮉ ۾ ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ‪ 5‬ﺳﺎل ﺟﻴﻞ ﻫﻮ ﭘﺮ ﻫﺎڻ אن ڏوه ﺟﻲ ﺳﺰא ‪ 14‬ﺳﺎل ﻛﺌﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬אن ﺑﺎﺑﺖ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﻫﻮم ﻣﻨﺴﭩﺮ‬ ‫ﺟﻮ אﺧﺒﺎرن ۾ ﺑﻴﺎن ﮀﭙﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫‪“Female genital mutilation is a very harmful parctice that is already rightly illegal in this country. Regardless of cultural‬‬ ‫”‪background, it is compeletly unacceptable and should be illegal whereover it takes place.‬‬ ‫وﻻﻳﺖ ۾ رﻫﻨﺪڙ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻳﺎ ﭔﻴﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻮ אن ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻛﺮאﺋﮡ وאري رﺳﻢ ﺟﻲ ﻫﺮ‬

‫ﺻﻮرت ۾ ﭘﻮﺋﻮאري ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻫﻲ ﻋﻮرﺗﺎﮢﻲ ﻃﻬﺮ ﺟﻲ ﺣﻖ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺳﺒﺐ ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﻃﻮر‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫אن ﺳﺎن ﻋﻮرت ﺟﻲ ﻋﺼﻤﺖ )‪ (Virginity‬ﺟﻮ ﺑﭽﺎُء رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬

‫אن ﺳﺎن ﺻﻔﺎﺋﻲ رﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ אﻋﺘﻘﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ ‪ Clitoris‬אﻧﺴﺎﻧﻲ ﺟﺴﻢ ﺟﻲ ﻫﻚ ﮔﺪﻟﻲ‬ ‫‪‬‬ ‫ﺷﻲِء آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﺑﺮאﻳﻦ ﺟﻲ ﭘﺎڙ آﻫﻲ‪ .‬אن ﮐﻲ ﺧﺘﻢ ﻛﺮي ﮀﮇڻ ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫ﻋﻮرت ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﻧﻴﻚ ﭤﻲ رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﺟﻮن ﺷﻬﻮאﻧﻲ ﺧﻮאﻫﺸﻮن ُ‬ ‫ﮔﻬﭩﺠﻴﻮ وﭸﻦ‪....‬‬

‫ﺑﻬﺮﺣﺎل אﻫﻲ ﻣﭥﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ وאﻟﺪﻳﻦ ﻳﺎ ﺳﻨﺪن آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻌﺎﺷﺮي ۾ ﻗﺒﻮل ﻛﻴﻮن وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﭘﺎڻ ﻫﻦ زﻧﺎﻧﻲ ﻃﻬﺮ ﺟﻲ ﻋﻤﻞ ﮐﺎن ڏﻛﻨﺪﻳﻮن رﻫﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻧﮕﻠﻨﮉ ۽ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ رﻫﻲ‬ ‫ﻛﺮي ﺑﻪ ﺳﻜﻮن ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺳﺎﻫﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﭟ ۾ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ ﺟﻲ ﻫﻴﮇﻳﻦ ﺳﺨﺘﻴﻦ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﺮن ﺟﻲ‬ ‫אﻧﺪאزي ﻣﻮﺟﺐ אﻧﮕﻠﻨﮉ ۾ رﻫﻨﺪڙ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻬﺎﺟﺮن ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭨﻬﻲ ﻣﺎن ‪ 74000‬ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ۽ אڄ ﺑﻪ ﻟﻚ‬ ‫ﮀﭗ ۾ ﻓﻘﻂ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ۾ ﻫﺮ ﺳﺎل אﭨﻜﻞ ‪ 7000‬ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﺎ ﻃﻬﺮ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻦ ﺟﻮن ﻋﻤﺮون ‪ 4‬ﮐﺎن ‪ 13‬ﺳﺎل‬ ‫ﭤﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ﺟﺘﺎن ﻫﻲ ﻣﻀﻤﻮن ﻟﮑﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻴﺎن‪ .‬ﻫﻦ ﺳﺎل ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ‪ 100‬ﮐﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻮن ﻫﻦ ﻃﻬﺮ‬ ‫ﺟﻲ ڊپ ﮐﺎن ﮔﻬﺮ ﮀﮇي ﭜﭵﻲ وﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن אڻ ﭴﺎڻ ﺟﺎﻳﻦ ﺗﻲ ﻟِﻜﻞ آﻫﻦ‪ ،‬ﻛﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ڏﮐﮡ אوﻟﻬﻪ وאري‬ ‫ﺣﺼﻲ ۾ ﭠﻬﻴﻞ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﭼﺮﭼﻦ )ﻛﻠﻴﺴﺎ ﮔﻬﺮن( ۾ وﭸﻲ ﭘﻨﺎﻫﻪ ورﺗﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ אﻫﮍא ﻗﺒﻴﻼ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﻳﺎ ﻋﻘﻴﺪي ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻧﺴﻞ ﺟﺎ ﻋﺮب‪ ،‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن אن ﮐﻲ ﺳﻨﺖ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻮ אﻫﻮ ﭼﻮڻ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ אﻫﺎ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﻪ ﭘﺮ ﺳﻤﺎﺟﻲ رﺳﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻣﺴﺠﺪون آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﺗﻪ ﻣﺎﻧﮅري ﻣﺴﺠﺪ ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﺗﻤﺎم آﮘﺎﭨﻲ ‪1570‬ع ﺟﻲ ﭠﻬﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﭘﺮאﮢﻲ ﻛﻠﻴﻨﮉﻧﻲ روڊ ﺗﻲ ﺑﺎﺷﻴﺦ ﻣﺴﺠﺪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﻣﻴﻤﻦ ﻣﺴﺠﺪ ۽ ﻫﻚ‬ ‫ﺑﻮﻫﺮא ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻦ ۾ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﻫﮡ ﺑﻌﺪ אﺗﻲ ﺟﻲ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﺳﺎن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻳﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﺑﺎﺑﺖ ﺧﺒﺮ ﭼﺎر ﻛﻨﺪو آﻫﻴﺎن‪ .‬ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﺑﻠﻮچ ﻣﺴﺠﺪ ۾ אﻫﮍא ﻣﻮﻟﻮي ﻣﻠﻲ وﻳﺎ ﺟﻦ ﺟﺎ وڏא ﭨﻲ ﭘﻴﮍﻫﻴﻮن‬ ‫אڳ אﻳﺮאن ﻳﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن وאري ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﻫﺘﻲ آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬درאﺻﻞ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﺑﻠﻮچ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ אﻧﻬﻦ ﺑﻠﻮﭼﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﭠﻬﺮאﻳﻞ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﻋﻤﺎن ﺟﻲ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﻲ ﻓﻮج ۾ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻲ ﭠﻬﮡ ﺟﻮ ﺳﻦ ‪1875‬ع ﻟﮑﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل‬ ‫ﺑﻠﻮچ ﻣﺴﺠﺪ ۾ ﻣﻠﻴﻞ ﻫﻨﻦ ﻣﻮﻟﻮﻳﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻔﺘﻲ ﺟﻲ رﺋﻨﻚ ﺟﻮ ﻟﮙﻮ ﭤﻲ ﺗﻨﻬﻦ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ‬ ‫ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻦ ﻃﻬﺮ ﮐﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻓﻘﻂ ‪ Clitoris‬ﺟﻮ ﻫﻠﻜﻮ ﺣﺼﻮ ﻛﭩﮣﻮ آﻫﻲ( ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﺳﺎن‬ ‫وאﺑﺴﺘﻪ ﻛﻦ ﭤﺎ אﻫﺎ ﺣﺪﻳﺚ ﻛﺎﻓﻲ ‪ Controversial‬آﻫﻲ ۽ ﻫﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺧﺎﻃﺮي ﻧﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﻴﺘﺮא ﻣﺴﻠﻤﺎن אﺳﻜﺎﻟﺮ אن ﮐﻲ )‪ (Refute‬ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻮﻟﻮيَء ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﮐﻲ ﺟﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ אن ۾ ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ ﻓﻘﻂ אﺟﺎزت ڏﻧﻲ آﻫﻲ‪ .‬אن ﮐﻲ ﺿﺮوري ﻗﺮאر ﻧﻪ ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ ﺟﻲ رﭘﻮرٽ ‪ On line‬ﭘﮍﻫﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮس ﺗﻪ ‪) FGM‬ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻮرﺗﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻧﺎزכ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ ﻛﭧ ۽ ﺑﮕﺎڙ( ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ زﻧﺎﻧﻮ ﻃﻬﺮ )‪ (Female Circumcision‬ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ ،‬אﻫﺎ وﻳﺠﻬﮍאﺋﻲَء‬ ‫ﺟﻲ رﺳﻢ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻬﺎﻟﻴﻪ )אﺳﻼم ﮐﺎن אڳ وאري دور( ﮐﺎن ﻫﻠﻨﺪي אﭼﻲ‪ .‬ﺑﻠﻚ ﻛﻦ ﻣﺤﻘﻘﻦ ﺟﻮ ﺗﻪ אﻫﻮ ﭼﻮڻ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ ‪ 2000‬ﺳﺎل ﭘﺮאﮢﻲ رﺳﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﻗﺮآن ﺗﻮڙي ﺑﺎﺋﻴﺒﻞ אﻧﺠﻴﻞ )ﭘﺮאﮢﻲ ۽ ﻧﺌﻴﻦ ‪ (Testament‬۾ אن ﺟﻮ ﻛﻮﺑﻪ ذﻛﺮ ﻧﺎﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺴﻠﻢ ووﻣﻴﻦ ﻟﻴﮓ ﻣﻄﺎﺑﻖ‪ .‬ﻫﻦ ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﻚ ﺣﺪﻳﺚ ۾ ﺣﻮאﻟﻮ ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫”ﺟﻴﻜﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﺳﻼﻣﻲ ﻧﻘﻄﻲ ﻧﮕﺎه ﮐﺎن زﻧﺎﻧﻲ ﻃﻬﺮ ﻳﺎ ‪ FGM‬ﺟﻲ وﻛﺎﻟﺖ ﻛﻦ ﭤﺎ אﻫﻲ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﻮ ﺣﻮאﻟﻮ ڏﻳﺌﻲ‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﮐﻲ ﺳﻨﺖ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ ﻗﺮאر ڏﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫”ﻋﻢ ﻋﻄﻴﻪ אﻧﺼﺎرﻳﻪ ﺟﻮ ﭼﻮڻ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﺪﻳﻨﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻋﻮرت ﻃﻬﺮ ﻛﺮאﺋﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬آﻧﺤﻀﺮت ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ‬ ‫ﻫﻦ ﮐﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻮ‪” :‬ﮔﻬﮣﻮ ﻧﻪ ﻛﭩﺮאﺋﺠﻲ ﺟﻮ אن ۾ ﺋﻲ ﻋﻮرت ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮي ۽ ﻣﮍس ﺟﻲ ﭼﺎﻫﺖ آﻫﻲ“‪(1 ،8).‬‬ ‫אن ﺣﺪﻳﺚ ﺟﻲ ﻫﻚ ‪ Interpretaion‬אﻫﺎ ﭼﺌﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ אﻫﺎ ﻋﻮرت ﻫﺮ ﺻﻮرت ۾ ﻃﻬﺮ ﻻِء وﭸﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ‬

‫ﺣﻀﻮر ﺻﻠﻌﻢ ﺟﻦ אﻫﺎﺋﻲ ﺻﻼح ڏﻧﻲ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻀﻮي )‪ (Clitoris‬ﺟﻮ ﭤﻮرو ﺋﻲ ﺣﺼﻮ ﻛﭙﺮאﺋﻲ ﺗﻪ ﺳﭡﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻟﮙﻲ‬ ‫ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﺟﻬﺎﻟﻴﻪ وאري دور وאﻧﮕﺮ ﻛﺠﻬﻪ وڌﻳﻚ ﺋﻲ ﻛﭙﺮאﺋﮡ ﺟﻲ אرאدي ﺳﺎن وﭸﻲ رﻫﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫אن ﺣﺪﻳﺚ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﻮن دאرאﻟﻌﻠﻮم ﻛﻮرﻧﮕﻲ )ﻛﺮאﭼﻲ( ﺟﻲ ﻣﻔﺘﻲ אﺻﻐﺮ ﻋﻠﻲ رﺑﺎﻧﻲَء ﮐﺎن ﺑﻪ ﭘﻚ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ‬ ‫אن ﺣﺪﻳﺚ ﮐﻲ ﻫﻦ ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ﻋﻢ ﻋﻄﻴﻪ אﻧﺼﺎرﻳﺎ ﺟﻲ ﻣﻌﺮﻓﺖ آﻫﻲ‪ .‬אﻫﺎ ﺣﺪﻳﺚ ﮐﮣﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ אن‬ ‫ﻣﺎن ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻧﻪ ﻓﺮض ۾ אﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﻧﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺳﻨﺖ ۾‪.‬‬ ‫ﻣﺴﻠﻢ ووﻣﻴﻦ ﻟﻴﮓ ﻃﺮﻓﺎن אﻫﻮ ﺑﻴﺎن ﺟﺎري ﭤﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ ”ﻓﻘﻪ ﺳﻨﺔ ﺟﻲ ﻟﻴﮑﻚ ۽ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻴﺮي אﺳﻜﺎﻟﺮ ﺳﻴﺪ‬ ‫ﺳﺒﻖ ﺟﻲ אﻫﺎ ﻓﺘﻮى آﻫﻲ ﺗﻪ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﺣﺪﻳﺜﻮن آﻫﻦ אﻫﻲ ‪ Non Authentic‬آﻫﻦ‪“.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‪ ،‬ﻳﻬﻮدي ﺗﻮڙي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻮﻟﻮي ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ وﺣﺸﻲ ۽ ﺗﻜﻠﻴﻔﺪه ﺳﺮﺟﺮي ﺟﻲ ﺧﻼف ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﻴﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ אﻫﻮ ﺋﻲ وאﻋﻆ ﻛﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻗﺪرت אﻧﺴﺎن ﺟﻲ ﺧﻮﺷﻲ ۽ ﻣﺰي وڌאﺋﮡ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﻮرت ﮐﻲ ‪Clitoris‬‬ ‫ﺟﻬﮍو ﻋﻀﻮو ﻋﻄﺎ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻗﺮآن ﻳﺎ ﺣﺪﻳﺚ ۾ ﻛﻮﺑﻪ אﻫﮍو ﺣﻜﻢ ﻧﻪ آﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ אن ﮐﻲ ﺟﺮאﺣﻲ رﺳﺘﻲ ﻛﭩﻴﻮ ﻳﺎ‬ ‫‪ Modify‬ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي אن ﮐﻲ ﻧﻪ ﻛﭙﻴﻮ وﭸﻲ ۽ ﻧﻪ ﺳﺎﺋﻴﺰ ۾ ﻧﻨﮃو ﻛﻴﻮ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل אڳ ۾ ﻓﻘﻂ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ ﺑﺤﺮאﺣﻤﺮ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري وאرن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﭘﺮ ﮔﺬرﻳﻞ אڌ ﺻﺪيَء ﮐﺎن )ﺟﮇﻫﻦ ﮐﺎن‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻳﻮرپ ڏي ﻛﺎﻓﻲ ﻟﮇ ﭘﻼڻ ﭤﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ( ﻳﻮرپ ۾ ﭘﮡ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ وڏو آزאر ﺑﮣﺠﻲ‬ ‫ﭘﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ﻣﻌﺼﻮم ۽ אڻ ﺷﺎدي ﺷﺪه ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﻧﺎزכ ﻋﻀﻮن ﺟﻲ وڍ ﻛﭧ ۽ ﺑﮕﺎڙ آﮢﮡ ﻛﺮي‬ ‫ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺳﺨﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﺗﻮڙي ذﻫﻨﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ رﺳﻲ ﭤﻲ‪ .‬אن ﺳﻤﺎﺟﻲ رﺳﻢ ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﻣﻀﻤﻮن ۽ ﻓﻠﻤﻮن‬ ‫ﭠﻬﻲ ﭼﻜﻴﻮن آﻫﻦ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺘﺎب آﺳﭩﺮﻳﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻫﻚ ﺳﻮﻣﺎﻟﻲ ﻓﻠﻢ אﺋﻜﭩﺮﻳﺲ ﺣﺒﺸﺎﮢﻲ“‬ ‫وאرﻳﺲ دﻳﺮي“ )‪ (Waris Dirie‬ﺟﻮ ”ڊﻳﺰرٽ ﻓﻼور“ ﻧﺎﻟﻲ آﺗﻢ ﻛﭥﺎ وאرو ﻧﺎول آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ‪1999‬ع ۾ ﮀﭙﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ۾ دﻳﺮيَء‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻨﮃﭘﮡ ﺟﻮن ﻳﺎدون ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻮن آﻫﻦ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ زﻧﺎﻧﻦ ﻋﻀﻮن ﮐﻲ ﻛﭩﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﺎ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ زﺑﺎﻧﻦ ۾ ﺗﺮﺟﻤﺎ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ ۽ ﻳﻮرپ ۾ ﻫﻚ وڏو ﻋﺮﺻﻮ ﻛﺘﺎب ”ﺑﻴﺴﭧ ﺳﻴﻠﺮ“ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻟﻴﮑﻜﺎ‪ ،‬ﻓﻠﻤﻲ אﺋﻜﭩﺮس‪ ،‬ﻣﺎڊل ﮔﺮل ۽ אﻧﺴﺎﻧﻲ ﺣﻘﻦ ﻻِء ﺟﺎﮐﻮڙﻳﻨﺪڙ وאرﻳﺲ دﻳﺮيَء ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻬﺎﮢﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﺤﺪ دﻟﭽﺴﭗ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻓﻮﭨﻮ ڏﺳﮡ ﺳﺎن אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ אﻧﮕﻠﻨﮉ‪ ،‬ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﮐﻲ ﺳﭹﺎﮢﻲ وﻳﻨﺪא ﭘﺮ אﻫﻲ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺟﻴﻜﻲ ﮔﻠﺌﻤﺮ‪ ،‬ووگ ۽ ‪ Elle‬ﺟﻬﮍא אﻧﮕﺮﻳﺰي رﺳﺎﻻ ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ ﮀﻮ ﺟﻮ دﻳﺮيَء ﺟﻮ‬ ‫ﻣﺎڊل ﮔﺮل ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻋﻄﺮن‪ ،‬ﻣﻴﻚ אپ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﺎن ۽ ﻓﺌﺸﻨﻲ ﻛﭙﮍن ﺟﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﺟﻬﮍوכ ﺷﺌﻨﻞ‬ ‫)‪ ،(Chanel‬رﻳﻮﻻن‪ L’Overal ،‬۽ ﻟﻴﻮي ﺟﻲ אﺷﺘﻬﺎرن ۾ ﺳﻨﺪس ﺗﺼﻮﻳﺮون אﻧﮕﺮﻳﺰي رﺳﺎﻟﻦ ۾ ۽ ﭘﺌﺮس‪ ،‬ﻟﻨﮉن ۽‬ ‫ﻧﻴﻮﻳﺎرכ ﺟﻲ رﺳﺘﻦ ﺗﻲ ﻟﮙﻞ ﺑِﻞ ﺑﻮرڊن ﺗﻲ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﻋﺎم ﻫﻴﻮن‪.‬‬ ‫وאرﻳﺲ دﻳﺮيَء ‪1965‬ع ۾ ﺻﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ﺟﻲ ”ﮔﺎﻟﻜﺎ ﭼﻴﻮ“ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﺪو ﻗﺒﻴﻠﻲ ۾ ﺟﻨﻢ ورﺗﻮ‪ 13 .‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﺳﻨﺪس ﺷﺎدي ﻫﻚ ‪ 61‬ورﻫﻦ ﺟﻲ ﭘﻮڙﻫﻲ ﻣﮍس ﺳﺎن ﻛﺮאﺋﮡ ﺟﻮ אرאدو ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻫﻮَء ﮔﻬﺮ‬ ‫ﮀﮇي ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﭨﻠﻜﻨﺪي אﭼﻲ ﻟﻨﮉن ﮐﺎن ﻧﻜﺘﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻫﻦ ﺟﺎ ﻛﺠﻬﻪ אﻣﻴﺮ ﻣﺎﺋﭧ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻦ وٽ ﻫﻦ אﭼﻲ‬ ‫رﻫﺎﺋﺶ ۽ ﻧﻮﻛﺮي אﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ‪ .‬ﭘﻮِء ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺎﻟﺘﻮن אﻫﮍﻳﻮن ﺑﻪ ﭤﻴﻮن ﺟﻮ دﻳﺮيَء ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺷﺎﻫﻮﻛﺎر ﻣﺎﺋﭩﻦ ﺟﻮ‬ ‫ﮔﻬﺮ ﮀﮇﮢﻮ ﭘﻴﻮ ۽ ﻫﻮَء ﻟﻨﮉن وאري ﻣﺌﻜﮉوﻧﺎﻟﮉ ﺗﻲ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﮔﺬر ﺳﻔﺮ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻲ‪ .‬ﻫﻦ دﻛﺎن ﺗﻲ ﻫﻚ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻓﻮﭨﻮ ﮔﺮאﻓﺮ )‪ (Terence‬ﺟﻲ ﻫﻦ ﺗﻲ ﻧﻈﺮ ﭘﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺗﺼﻮﻳﺮ ‪ Pirellic‬ﺟﻲ ‪1987‬ع ﺟﻲ‬ ‫ﻛﺌﻠﻴﻨﮉر ﺟﻲ ﻛﻮر ﺗﻲ ڏﻧﻲ‪ .‬אن ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻌﺪ دﻳﺮيَء ﺟﻲ ﻣﺎڊﻟﻨﮓ ﺟﻮ ﻛﺌﺮﻳﺌﺮ ﺷﺮوع ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﻮِء ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ‬ ‫אﺷﺘﻬﺎرن ۾ ﻣﻮﻗﻌﻮ ڏﻧﻮ وﻳﻮ ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻓﺌﺸﻦ ۽ ﻓﻠﻤﻲ ﻣﺌﮕﺰﻳﻨﻦ ۾ ﻓﻮﭨﻮ אﭼﮡ ﻟﮙﻮ‪1995 .‬ع ۾ ‪ BBC‬وאرن دﻳﺮيَء ﺟﻲ‬ ‫ﻫﻚ ڊאﻛﻮ ﻣﻴﻨﭩﺮي ﭠﺎﻫﻲ ڏﻳﮑﺎري ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻮ‪:‬‬ ‫”‪) “A Nomad in New york‬ﻧﻴﻮ ﻳﺎرכ ۾ ﻫﻚ ﺑﺪو ﻋﻮرت(‪ .‬ﻫﻦ ﻓﻠﻢ ﺑﻌﺪ وאرﻳﺲ دﻳﺮيَء ﺟﻲ ﻣﺎڊﻟﻨﮓ אوج ﺗﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ אن‬ ‫وﻗﺖ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر رﺳﺎﻟﻲ ‪ Marie Claire‬۾ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ אﻧﭩﺮوﻳﻮ ﮀﭙﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ رאز ﺟﻲ אﻫﺎ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻓﺎش ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﺗﻪ ﻫﻮَء ﺟﮇﻫﻦ ﭔﺎر ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ زوري ﻃﻬﺮ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﺟﻮ ‪ Clitoris‬۽ ‪Labia‬‬ ‫‪ Minora‬ﻛﭙﻴﺎ وﻳﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺻﺪﻣﻮ ۽ ﺧﻮف ﻫﻮَء אڄ ﺑﻪ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي ﭤﻲ‪ ،‬۽ ﻫﻮَء ﻧﭥﻲ ﭼﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻴﻦ ﻣﻌﺼﻮم‬

‫ﻧﻴﺎﮢﻴﻦ ﺳﺎن אﻫﻮ ﻇﻠﻢ ﭤﺌﻲ‪.‬‬ ‫وאرﻳﺲ دﻳﺮيَء ﺟﻮ ﻫﻲ אﻧﭩﺮوﻳﻮ ڏאڍو ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ ۽ אن ﮐﻲ ﻣﻴﮉﻳﺎ ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ‪ Coverage‬ﻣﻠﻲ‪ .‬אﻧﻬﻲ ﺳﺎل دﻳﺮيَء ﮐﻲ‬ ‫ﻳﻮﻧﺎﺋﭩﻴﮉ ﻧﺌﺸﻨﺲ )‪ (UN‬ﺟﻮ زﻧﺎﻧﻲ ﻃﻬﺮ ﺧﻼف ﺳﻔﻴﺮ ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻮَء ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎُء ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﭘﮡ وﺋﻲ‪.‬‬ ‫ُ‬ ‫ﻟﻴﭩﺮٽ ﻣﺎِء ﻣﺪر“‪،‬‬ ‫‪1998‬ع ۾ ﻫﻦ ﻣﭥﻴﻮن ﻛﺘﺎب ”ڊﻳﺰرٽ ﻓﻼور“ ﻟﮑﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻛﺠﻬﻪ ﭔﻴﺎ ﻛﺘﺎب‪” :‬ڊﻳﺰرٽ ڊאن“‪” ،‬‬ ‫”ڊﻳﺰرٽ ﭼﻠﮉرﻳﻦ“ ﻟﮑﻴﺎ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻲ ﺳﭛ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﭤﻴﺎ ۽ אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻳﻮرپ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ وڏي ﺷﻮق ﺳﺎن ﭘﮍﻫﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫‪2007‬ع ۾ ﻳﻮﻧﺎﺋﭩﻴﮉ ﻧﺌﺸﻨﺲ ۾ ﭘﺮﻳﺲ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ ۾ وאرﻳﺲ دﻳﺮيَء ﺟﻮ ﭼﻴﻞ ﻫﻲ ﺟﻤﻠﻮ אڄ ﺑﻪ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ‪ Quote‬ﻛﻴﻮ‬ ‫وﭸﻲ ﭤﻮ‪:‬‬ ‫‪(We can give no more excuses for FGM (female gentinal multilation). This is pure crime against a child. And we are‬‬ ‫”‪doing it.... Not God or nature.‬‬ ‫ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﮀﻮﻛﺮﻳﻦ ﺟﻲ دردﻧﺎכ وאﻗﻌﻦ ۽ زﺧﻤﻴﻞ אﺣﺴﺎﺳﻦ ﺟﻲ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ‬ ‫ﻧﺎوﻟﻦ ۾ ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﻦ ﻋﻨﻮאن ﺗﻲ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺗﻮڙي ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ ،‬رﻳﺘﺎ وﻟﻴﻤﺲ ﺟﻮ ﻫﻚ‬ ‫ﻧﺎول ”‪ “No laughter Here‬ﺟﻲ ﻋﻨﻮאن ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻚ ڏﻫﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﻦ ﮀﻮﻛﺮيَء ﺟﻲ ﻛﻬﺎﮢﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻃﻬﺮ ۾ ﻫﻦ ﺟﻲ زﺧﻤﻲ ﻋﻀﻮن ۾ ‪ Infection‬ﭤﻲ ﭘﺌﻲ ۽ ﻫﻮَء ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺳﺎل ﺳﺨﺖ אذﻳﺖ ۾ ﻣﺒﺘﻼ رﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﻫﮍي ﻃﺮح ﻛﻤﻴﻼ )‪ (Camilla Gibb‬ﺟﻮ ﻫﻚ ﺳﻔﻴﺪ ﻓﺎم ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻋﻮرت ﺑﺎﺑﺖ אﻓﺴﺎﻧﻮي ﻧﺎول آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﻋﻮرت ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن אن ﻋﻮرت ﺟﻲ ﭔﻦ ﭔﺎرڙﻳﻦ ﺟﻮ ﻃﻬﺮ ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﻲَء آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺷﻬﺮ ﻫﺮאر ۾‬ ‫رﻫﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻫﮍي ﻃﺮح ﻓﻮزﻳﺎ ﻗﺎﺳﻨﺠﺎ ﺟﻲ ‪ Do They Hear you when you cry‬آپ ﺑﻴﺘﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻓﻮزﻳﺎ)‪(Fauziya Kassindja‬‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻃﻬﺮ ﺟﻲ رﺳﻢ ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﻛﻼכ אڳ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ ﻣﺎن ﭜﭵﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻮَء ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﺗﻜﻠﻴﻔﻮن ﺳﻬﻲ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﺎن ﭜﭵﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭘﻨﺎه وﭠﮡ ﻻِء ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺟﻴﻞ אﭼﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫אﻣﻴﮕﺮﻳﺸﻦ ﻃﺮﻓﺎن ‪1996‬ع ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﺎه ڏﻧﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻓﻮزﻳﺎ ﻫﻲ ﻳﺎدﮔﻴﺮﻳﻦ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب ‪1999‬ع ۾ ﻟﮑﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﺋﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﻴﻮ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻨﺪي אن ﺟﻲ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﻣﺨﺘﺼﺮ אﺣﻮאل ﻛﺮڻ ﺿﺮوري ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻻِء ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‪،‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ‪ ،‬אﭤﻮﭘﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻮڊאن ۽ روאﻧﮉא ۽ ﺑﺮﻧﮉي ﻣﻠﻚ אﻳﺌﻦ آﻫﻦ ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻻِء אﻳﺮאن‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ‪ ،‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ۽ ﻋﺮب אﻣﺎرت‪.‬‬ ‫ﺻﺪﻳﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭔﺎﻫﺮ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ‪ ،‬אﻳﺮאن ۽ ﻋﺮب ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺳﺎن وאﻗﻔﻴﺖ ۽ אچ وڃ ﻓﻘﻂ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﻗﺪرﺗﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ وאرن ﺷﻬﺮن ۽ ﭔﻴﭩﻦ ﺳﺎن رﻫﻲ‪ .‬ﺟﻬﮍوכ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم‪،‬‬ ‫ﻣﻠﻴﻨﮉي‪ ،‬زﻧﺠﺒﺎر وﻏﻴﺮه‪ .‬אﻧﻬﻦ ﺋﻲ ﺷﻬﺮن ﺗﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۽ ﻗﻮﻣﻦ ﺟﺎ ﺟﻬﻴﮍא ﻟﮙﺎ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אﻧﺪر ﮔﻬﮍڻ‬ ‫ﺟﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺿﺮورت ﻣﺤﺴﻮس ﻧﭥﻲ ﻛﺌﻲ ۽ ﺿﺮورت ﻫﺌﻲ ﺑﻪ ﻛﻬﮍي؟ אﻧﮉﻳﺎ ﮐﺎن‪ ،‬אﻳﺮאن ﮐﺎن ﻳﺎ ﻋﺮب رﻳﺎﺳﺘﻦ ﮐﺎن‬ ‫ﺟﻴﻜﻲ ﺳﻮدאﮔﺮ ﻣﺎل ﺳﺎن ﭔﻴﮍא ﭜﺮي آﻳﺎ ﭤﻲ אﻧﻬﻦ ﺟﻮ وﻛﺮو ﻫﻨﻦ ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن )ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ( ۾ ﺋﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אن ﻣﺎل ﮐﻲ ﮐﭙﺎﺋﮡ ﻻِء ﻫﻨﻦ ﮐﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אﻧﺪروﻧﻲ ﺣﺼﻦ ۾ وﭸﮡ ﺟﻲ ﺿﺮوت ﺋﻲ ﻛﻬﮍي ﻫﺌﻲ ۽ ﺳﺎﮘﻲ ﻃﺮح ﻫﻨﻦ‬ ‫ﮐﻲ אﺗﺎن ﺋﻲ ﻛﺎﻓﻲ‪ ،‬ﻋﺎج ۽ ﺷﻴﺪي ﻏﻼم ﻣﻠﻲ وﻳﺎ ﭤﻲ ﺟﻦ ﮐﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﻠﻜﻦ ڏي ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ אﮔﻬﻪ ﺗﻲ‬ ‫وﻛﮣﮡ ﻻِء روאﻧﺎ ﭤﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אن ﺳﺎن ﻛﻮ ﺳﺮوﻛﺎر ﻧﻪ ﻫﻮ ﺗﻪ ﭘﻨﺞ ﮀﻬﻪ ﺳﺆ ﻣﻴﻞ אﻧﺪر ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻛﻠﻴﻤﻨﺠﺎرو ﺟﺒﻞ‬ ‫ﺑﻪ آﻫﻲ ﻳﺎ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﺟﻬﮍي وڏي ۽ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ڍﻧﮃ آﻫﻲ‪....‬‬ ‫אوﮢﻬﻴﻦ ﺻﺪيَء ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻮ אﻳﻜﮍ ﭔﻴﻜﮍ ﻋﺮب‪ ،‬אﻧﮉﻳﻦ ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻳﺎ אﻳﺮאن ﺟﻮ ﺷﻴﺮאزي אﻧﺪروﻧﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي وﻳﻮ ﻫﻮﻧﺪو‪.‬‬ ‫ُﻫﻮ אڄ وאري ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﻛﻨﺎري وאري ﻣﻠﻚ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺟﻲ ﺋﻲ אﻧﺪرﻳﻦ ﺣﺼﻲ ۾ ﻧﭥﻲ ﮔﻬﮍﻳﺎ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא‪،‬‬ ‫ﻛﺎﻧﮕﻮ‪ ،‬روאﻧﮉא زﺋﻤﺒﻴﺎ ۽ ﺑﺮﻧﮉي ﺟﻬﮍא ﻣﻠﻚ ﺗﻪ ﭤﻴﺎ ﮔﻬﮣﻮ ڏور‪ .‬ﻫﻲ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ رאﺟﺎ ڏאﻫﺮ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻋﺮب‪،‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﻲ ۽ ﺳﺮي ﻟﻨﻜﻦ ﺳﻮدאﮔﺮن ﺟﻮ وאﭘﺎر وڙو ﭜﻨﭝﻮر‪ ،‬ﭠﭩﻲ ۽ دﻳﺒﻞ ﺟﻬﮍن ﺷﻬﺮن ۾ ﺋﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻛﻬﮍي ﺿﺮورت ﺟﻮ אﭠﻦ‪ ،‬ﮔﮇﻫﻦ ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ ﻣﻠﺘﺎن‪ ،‬ﻻﻫﻮر‪ ،‬ﭘﺸﺎور ﻳﺎ ﺧﺎص ﻛﺮي אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وﭸﻦ ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﺑﻪ אﺋﻴﻦ‬ ‫‪ Land Locked‬ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻫﻚ ﺳﻬﮣﻮ ۽ ﺳﺮ ﺳﺒﺰ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ אن وﻗﺖ ﻣﻴﻮو אﻧﺎج אﻳﺘﺮو ﺗﻪ ﮔﻬﮣﻮ ﭤﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻮ رﻫﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﭨﻨﻦ ۾ ﺑﭽﻲ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭼﻮڏﻫﻴﻦ‬ ‫ﺻﺪيَء ڌאري ﻳﻮﮔﻨﮉא وאري ﺳﺮ زﻣﻴﻦ ﺗﻲ ﻧﻨﮃﻳﻮن ﻧﻨﮃﻳﻮن ﺑﺎدﺷﺎﻫﺘﻮن ﻗﺎﺋﻢ ﭤﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ۾ ﺑﻮﮔﻨﮉא‪ُ ،‬ﺑﻦ ﻳﻮرو‪ ،‬ﺗﻮرو‪ ،‬אن‬ ‫ﻛﻮﻟﻲ ۽ ﺑﻮﺳﻮﮔﺎ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺻﺪﻳﻦ ﺑﻌﺪ ﺑﻮﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ )ﺟﻴﻜﻲ ﺑﺎﮔﻨﮉא ‪ Baganda‬ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ( אﻧﻬﻦ‬ ‫آﺧﺮﻛﺎر ﻫﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭠﺎﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ אﺛﺮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ وڏي ﺣﺼﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﮑﮍﻳﻞ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ﺟﻮ ‪ 20‬ﺳﻴﻜﮍو آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎه ﻛﺎﺑﺎﻛﺎ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪.‬‬ ‫אوﮢﻬﻴﻦ ﺻﺪي ﺟﻲ אڌ ڌאري ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺗﻲ ﻛﺎﺑﺎﻛﺎ ﻣﻮאﻧﮕﺎ )‪ (Kabaka Mwanga‬ﺟﻮ رאڄ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽‬ ‫אﺗﻲ ﺟﻲ ڌرﺗﻲَء ﺟﻮ‪ ،‬ﻋﺮب ﺳﻮدאﮔﺮن ۽ אن ﺑﻌﺪ ﻳﻮرﭘﻲ ‪ Explorers‬ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ ﭘﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻣﺸﻨﺮي‬ ‫)ﺗﺒﻠﻴﻐﻜﺎر( ﺟﻴﻜﻲ آﻳﺎ אﻫﻲ ڏאڍو ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬ﺷﻴﺪي ﻧﻮﺟﻮאﻧﻦ ﮐﻲ ﺟﻬﻠﻲ وﻛﺮي ﻻِء زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻧﻴﺌﮡ‬ ‫ﻛﺮي ۽ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ زﻣﻴﻨﻦ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﺎ ﻛﺮڻ ﻛﺮي ﺑﺎﮔﻨﮉא ۽ ﺗﻮرو ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﻻِء ﻧﻔﺮت ﭤﻲ‬ ‫ﭘﻴﺌﻲ ۽ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ۽ ﻋﺮب ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ وڏي ﭘﺌﻤﺎﻧﻲ ﺗﻲ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي ﻛﺌﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﻋﺮب ﺳﻮدאﮔﺮ‬ ‫ﻛﻨﺎري وאرن ﺷﻬﺮن ﮐﺎن אﻧﺪروﻧﻲ ﻣﻠﻚ ﻳﻮﮔﻨﮉא ‪1830‬ع ڌאري ﮐﺎن אﭼﮡ ﺷﺮوع ﭤﻴﺎ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰ ‪) Explorer‬ڌرﺗﻲ ﺟﻲ ﮘﻮﻻ‬ ‫ﻛﻨﺪڙ ﻳﺎ אڄ ﺟﻲ زﺑﺎن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻟﺌﻨﮉ ﻣﺎﻓﻴﺎ( ‪1860‬ع ﮐﺎن ﻳﻮﮔﻨﮉא ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﺟﻴﻜﺎ‬ ‫ﻣﺼﺮ ﮐﻲ ﺳﻴﺮאب ﻛﺮي ﺑﺤﺮ אﺣﻤﺮ ۾ ﮀﻮڙ ﻛﺮي ﭤﻲ אﻫﺎ ﺷﺮوع ﻛﭥﺎن ﭤﺌﻲ ﭤﻲ؟ ‪1877‬ع ﮐﺎن ﭘﺮوﭨﻴﺴﭩﻨﭧ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﺟﻲ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻛﺮڻ ۽ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﮔﻬﺮ ﭠﺎﻫﮡ ﻻِء ﭘﻬﭽﮡ ﻟﮙﺎ ۽ ﭔﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ‪1879‬ع ۾ ﻛﺌﭥﻮﻟﻚ ﻋﻴﺴﺎﺋﻴﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﭘﺎدري ﭘﮡ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ وאرن ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא وאري ﺳﭵﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ﺟﻮ ﻛﺎروﺑﺎر ﻫﻼﺋﮡ ﻻِء ﺑﺮﭨﺶ אﻳﺴﭧ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﮐﻲ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ‪.‬‬ ‫‪1890‬ع ۾ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ۽ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺟﺮﻣﻨﻲ ۾ ﮔﮇﺟﺎﮢﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ Treaty of Berlin‬ﻣﻄﺎﺑﻖ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ورﻫﺎﺳﺖ ﻛﺌﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﺗﻲ ﻳﻮرپ ﺟﻮ ﻛﻬﮍو ﻣﻠﻚ رאڄ ﻛﻨﺪو‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא‬

‫۽ ﭔﻪ ﭔﻴﭧ زﻧﺠﺒﺎر ۽ ﭘﻴﻤﺒﺎ )ﺟﻴﻜﻲ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ آﻫﻦ( אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺣﻮאﻟﻲ ﭤﻴﺎ‪1894 .‬ع ﮐﺎن אﻧﮕﺮﻳﺰ ﻫﻨﻦ‬ ‫ﺳﭝﻨﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﺑﺮﭨﺶ ﭘﺮوﭨﻴﻜﭩﻮرﻳﭧ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﻫﻼﺋﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻫﺘﻲ אڻ ﺳﮅي ﻃﺮح ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻼﺋﮡ ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ אﺧﺘﻴﺎر ﻛﺌﻲ ﺟﻴﺌﻦ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﺟﻮ אﻧﺘﻈﺎم אﺗﻲ ﺟﻲ ﻧﻮאﺑﻦ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻫﻼﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﻫﻚ‬ ‫ﻃﺮف ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺒﻴﻼﺋﻲ ﺳﺮدאرن ﮐﻲ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ ﻫﻚ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮀﻮٽ ڏﻧﻲ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف ﺑﺎﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻠﻲ ﮐﻲ ﻟﮑﻴﻞ‬ ‫ﭘﮍﻫﻴﻞ ﺑﮣﺎﺋﻲ ﺳﻮل ﺳﺮوس ﺟﻮ ﻛﻢ אﻧﻬﻦ ﺣﻮאﻟﻲ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭔﻴﻦ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﺎﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ وאﻧﮕﺮ ﻛﺎﻣﻮرא‬ ‫ﻧﻪ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰ رאڄ ۾ ﭔﻴﻮن ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ﮘﻮﻟﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻣﺜﺎل ﻃﻮر אﭼﻮﻟﻲ )‪ (Acholi‬۽ ﻻﻧﮕﻮ )‪ (Lango‬ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻓﻮج ۾ ﭜﺮﺗﻲ ﭤﻴﮡ ﻟﮙﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﻠﻴﭩﺮي ۾ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ אﻛﺜﺮﻳﺖ ﭤﻲ ﭘﻴﺌﻲ‪ .‬אڄ ﺟﻮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪو‪ ،‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ אن ﺣﺮﻛﺖ ﮐﻲ ﻧﻨﺪي ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ אن رﻳﺖ ﺷﺮوع ﮐﺎن ﺋﻲ‬ ‫ﻧﻔﺮت ﺟﻮ ﭔﺞ وڌو ﺟﻨﻬﻦ ﻛﺮي ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن آزאدي ڏﻧﻲ ﺗﻴﺌﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺒﻴﻼ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻮن ﭔﻮﭨﻴﻮن‬ ‫ﭘﭩﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא وﻳﻨﺪڙن ﻳﺎ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﻳﺎ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ﭘﮍﻫﻨﺪڙن ﻻِء ﺿﺮوري آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﻫﻨﻦ ﭨﻦ‬ ‫ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﺑﺎﮔﻨﮉא‪ ،‬אﭼﻮﻟﻲ ۽ ﻻﻧﮕﻮ ﺿﺮور ﻳﺎد رﮐﻦ‪ ،‬ﭘﻮِء ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ وڌﻳﻚ ﺳﻤﺠﻬﻪ ۾ אﻳﻨﺪي‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ )ﺳﻠﻮن( ﮐﻲ אﻳﺘﺮي ﺧﻮن ﺧﺮאﺑﻲ ﺑﻌﺪ آزאدي ﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺟﻴﺘﺮو ﮔﻬﮣﻮ אﻧﮉﻳﺎ ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺗﻴﺌﻦ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ۽ אن ﮐﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﮔﻬﭧ ﻟﻴﻮل ﺗﻲ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۾ آزאدي ﻻِء ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ وڏﻳﻮن ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﻮن ڏﻧﻴﻮن‪ .‬ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ‬ ‫אﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ﺗﻤﺎم وڏو ﺗﻌﺪאد رﻫﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﻫﺮ ﺷﻲِء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻛﺮﻳﻮ وﻳﭡﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾‬ ‫אﺋﻴﻦ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬אﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﻤﺖ אﻓﺰאﺋﻲ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺼﻞ ﭘﻮﮐﻴﻦ ۽‬ ‫אﻳﻜﺴﭙﻮرٽ ﻛﺮڻ ﻻِء אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ وﻛﮣﻦ‪ .‬אن ﻛﺮي ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎريَء ﻻِء‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮِء آوאز אﭤﺎرﻳﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﺑﺎﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺗﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰ‬ ‫وﻳﭡﺎ ﺋﻲ ﻫﺠﻦ‪1954 .‬ع ﻳﺎ ‪1955‬ع ڌאري ﻻﻧﮕﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻫﻚ אﺳﻜﻮل ﭨﻴﭽﺮ ڊאﻛﭩﺮ ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻲ )‪ (Obote‬ﻣﮍﻳﺌﻲ‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﭠﺎﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ آزאد ﻛﺮڻ ﻻِء ُﻫﻞ ﻣﭽﺎﻳﻮ ۽ ‪ 1962‬۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ אن وﻋﺪي ﺗﻲ آزאد ﻛﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ ﺗﻪ ﺑﺎﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻠﻲ ﮐﻲ ‪ Autonomy‬ڏﻧﻲ وﻳﻨﺪي‪.‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא آزאد ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻻﻧﮕﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﭤﻴﻮ ۽ ﺑﺎﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﻛﺎﺑﺎﻛﺎ‬ ‫)ﺑﺎدﺷﺎه( ’אﻳﮉورڊ ُﻣﻮﺗﻴﺴﺎ‘ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ۽ ﺑﻮﺳﻮﮔﺎ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﺳﺮدאر وﻟﻴﻢ ﻧﺎدﻳﻮپ )‪ (Nadiope‬ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ‪.‬‬ ‫אﻫﻮ ﺟﻠﺪي ﺋﻲ ﻇﺎﻫﺮ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ﺗﻪ אﺑﻮﭨﻲ )‪ (Obote‬ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ۾ ﺑﺎﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻪ אﻳﮉورڊ ﺳﺎن ﭘﺎور ﺷﻴﺌﺮ‬ ‫ﻛﺮڻ ﻧﭥﻮ ﭼﺎﻫﻲ‪ .‬ﺻﺪر ﮐﻲ ﻫﭩﺎﺋﮡ ﻻِء ﻫﻦ دﻳﺮ ﻧﻪ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺻﺪر ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻞ وزﻳﺮن ﮐﻲ ﮐﮣﻲ ﺟﻴﻞ ۾ وڌو ۽‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻴﻜﻮ אن وﻗﺖ آرﻣﻲ ﺟﻮ ﭼﻴﻒ ﻫﻮ ﺗﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺻﺪر ﻛﺎﺑﺎﻛﺎ אﻳﮉورڊ ﺟﻲ ﻣﺤﻞ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮڻ ﺟﻮﺣﻜﻢ‬ ‫ڏﻧﻮ‪ .‬ﻣﺤﻞ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻲ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻛﺎﺑﺎﻛﺎ )ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر( ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎﭤﻴﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻟﻨﮉن ۾ وﭸﻲ ﭘﻨﺎﻫﻪ ورﺗﻲ‬ ‫ﺟﺘﻲ ‪ 5‬ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﮔﺬאري وﻳﻮ‪ .‬אوﺑﻮﭨﻲ ﭘﺎڻ ﺻﺪر ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ۽ ﺑﺎﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ رאڄ ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫ﺟﻲ ﻟﻮﻓﺮﭘﺎﺋﻲَء ﺟﻮ ﺳﺘﺎرو אن وﻗﺖ ﮐﺎن ﭼﻠﻜﮡ ﻟﮙﻮ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬אﻳﺸﻴﺎ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉن ﺟﺎ אﻧﻴﻚ ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﺑﻠﻚ אﺋﻴﻦ ﭼﻮڻ وڌﻳﻚ ﺻﺤﻴﺢ رﻫﻨﺪو ﺗﻪ ﺳﻮאِء ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻲ‬ ‫ﭔﻴﺎ ﻣﻠﻚ אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻳﻮرﭘﻲ ﻗﻮﻣﻦ ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭔﻲ ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﻫﻚ ﻫﻚ ﭤﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ ‪Independence‬‬ ‫)ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري( ﻣﻠﻲ‪ .‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍא ﻣﻠﻚ ﺗﻪ אڄ ﻳﻮرپ ﺟﻬﮍא ﭤﻲ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻋﻮאم‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ‪،‬‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري ﻛﺎﻣﻮرن ۽ ﻓﻮج ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ڏي ﻧﻈﺮ ﭤﻲ ﻛﺠﻲ ﺗﻪ ﺳﻮאِء‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ אﻳﻜﮍ ﭔﻴﻜﮍ ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﺟﺎ ﻫﻴﮣﺎ ﺣﺎل آﻫﻦ‪ .‬ﻛﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﺳﻨﺪن ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ‪ ،‬ﻛﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻓﻮج‬ ‫ﺗﻪ ﻛﻦ ﮐﻲ ﺑﻴﻮروﻛﺮﻳﭩﻦ ﻫﮣﻲ ﺗﺒﺎه ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﺟﺎري آﻫﻲ‪ .‬ﺣﺎﻛﻢ ﻃﺒﻘﻮ‪ ،‬ﭘﻮِء אن ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﮐﮣﻲ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﺳﺎن ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﻓﻮج ﺳﺎن‪ ،‬وﭸﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ אﻣﻴﺮ ﺑﮣﺎﺋﻴﻨﺪو ۽ ﻋﻴﺶ ۾ ﭘﻮرو آﻫﻲ‪ .‬ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮאم ڏﻳﻨﻬﻮن‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ وﭸﻲ ﻣﺴﻜﻴﻦ ﭤﻴﻨﺪو‪ .‬ﻛﻦ ﻛﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺗﻪ אﻫﮍي ﻓﻘﻴﺮي وאري ﺣﺎﻟﺖ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻳﻮرپ ۽‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ אﮘﻴﺎن ﻛﺸﺘﻮ ﮐﮣﮣﻮ ﭘﻴﻮ ۽ وري ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺑﭽﺎﺋﮡ ﻻِء ﻛﻨﻬﻦ אﻣﻴﺮ ﻣﻠﻚ ﮐﻴﻦ ﻧﺎﮢﻮ ڏﻧﻮ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ ۽‬ ‫ﻋﻮאم ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﮣﺎﺋﮡ ﺑﺪرאن ﺣﺎﻛﻢ אن ﭘﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﺴﻲ ﺗﻲ ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﻋﻴﺶ ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﺷﺮم ﮐﺎن ﻛﻨﮅ ﺟﻬﻜﺎﺋﮡ‬ ‫ﺑﺪرאن אوﭼﻮ ﮘﺎٽ ﻛﺮي ﻫﻠﻦ ﭤﺎ ۽ وﻻﻳﺖ ۾ وﭸﻲ אن ﭘﻦ ۽ ﻋﻮאم ﮐﺎن ﻟﭩﻴﻞ ﭘﺌﺴﻲ ﻣﺎن אﺋﻴﻦ ﻣﺤﻞ ﻣﺎڙﻳﻮن אڏرאﺋﻴﻦ ﭤﺎ‬

‫۽ ﻫﻮﭨﻠﻦ‪ ،‬ﭼﻜﻠﻦ ۽ ﻣﺌﻪ ﺧﺎﻧﻦ ۾ אﺋﻴﻦ ﻋﻴﺶ ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﺟﻮא ﺧﺎﻧﻦ ۾ אﺋﻴﻦ وڏא وڏא دאَء ﻟﮙﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﭴﮡ אﻫﻮ ﺳﻨﺪن ﭘﻲُء ﺟﻮ‬ ‫ﭘﺌﺴﻮ ﻫﺠﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ دور ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮀﺎ ﺗﻪ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻫﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪ .‬אﻫﻮ אڄ ﺑﻪ ﻗﺪرﺗﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ۾ ﻣﺎﻻ ﻣﺎل آﻫﻲ ﭘﺮ ﻻﻗﺎﻧﻮﻧﻴﺖ‪،‬‬ ‫ﭼﻮرﻳﻦ ﭼﻜﺎرﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲَء ﺑﻴﺮوزﮔﺎريَء‪ ،‬ﮐﺎڌي ﺟﻲ ﮐﻮٽ ۽ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ﻫﻦ ﺟﻨﺖ ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ אﻫﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ ۽ אﻣﻦ ﮐﺎن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺳﺮ وﻧﺴﭩﻦ ﭼﺮﭼﻞ ﭼﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ‬ ‫”ﻳﻮﮔﻨﮉא آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﻴﺮو آﻫﻲ“‪1962 .‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ڏﻳﺌﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ وאڳ ﻣﻜﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺣﻮאﻟﻲ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ‪ 25‬ﺳﺎﻟﻦ אﻧﺪر ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻗﺒﻴﻼﺋﻲ ﺟﻬﻴﮍن ۾ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ אﭼﻲ ﻋﻮאم‬ ‫ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻨﺎﺋﮡ ﺑﺪرאن ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﭜﭛ ﭜﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﺳﺘﻦ ﭘﻴﮍﻫﻴﻦ ﮐﻲ ﺧﻮش ﺣﺎل ﺑﻨﺎﺋﮡ ﻻِء ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻻِء‬ ‫ﭘﺌﺴﻲ ﻣﻴﮍڻ ﮐﻲ ﺋﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﺳﻤﺠﻬﻲ‪ .‬אﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﺳﺖ ﭘﻴﮍﻫﻴﻮن ﮀﺎ ﭘﺌﺴﻲ ﭘﭡﻴﺎن ﺳﻨﺪن ”אوﻻد“ ﺟﻦ ﻧﻪ‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ۽ ﻧﻪ אﺧﻼﻗﻴﺎت ﺳﮑﻴﻮ‪ ،‬ﺳﻨﺪن ﺣﻴﺎﺗﻲَء ۾ ﺋﻲ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ دڦ ﻛﺮي وﻳﻬﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ڏﺳﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻨﮅ ﭤﻲ ﻳﺎد אﭼﻲ ﺟﻴﻜﺎ ‪ 50‬ﺳﺎل אڳ ۾‪ ،‬ﺟﮇﻫﻦ آﺋﻮن‬ ‫ﻣﺌﭩﺮכ ۾ ﻫﻮس ﺗﻪ ﮀﺎ ﺳﻜﻮن ﭜﺮي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻧﻪ ﻫﺌﻲ אﻣﻦ אﻣﺎن ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺮאب‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﮏ ۽ ﺑﻴﺮوزﮔﺎري ﺟﻮ رאﻛﺎس‪ .‬אڄ‬ ‫אﺳﺎن ﺟﻲ ﺳﻨﮅ ذﻫﻨﻲ‪ ،‬ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ۽ אﺧﻼﻗﻲ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻦ ۾ وﻛﻮڙﺟﻲ وﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭔﻴﻦ ﺻﻮﺑﻦ ﺟﺎ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ دوﺳﺖ‬ ‫ﭔﮅאﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﭘﻨﺠﺎب‪ ،‬ﺳﺮﺣﺪ ۽ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﺟﻲ ﺑﻪ אﻫﺎ ﺣﺎﻟﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﺿﺮور ﻫﻮﻧﺪي‪ ،‬ﻣﻮن ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﭔﻴﺎ ﺻﻮﺑﺎ ﻧﻪ ڏﭠﺎ‬ ‫آﻫﻦ ﭘﺮ ﻛﺮאﭼﻲَء ۾ رﻫﻨﺪڙ ﭘﻮڙﻫﻦ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ ۽ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ ﮐﺎن ﻣﻮن ﻧﻨﮃي ﻫﻮﻧﺪي ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﺿﺮور ﭔﮅﻳﻮن‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻛﮁﻴﻦ ۽ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮא ﺳﻨﮅي ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪא ﻫﺌﺎ ۽ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﻳﺎ ﻫﻨﻦ ﺟﺎ وאﻟﺪﻳﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻬﮣﻦ ﺷﻬﺮن ﻛﻤﭙﺎﻻ‪ ،‬ﺟﻨﺠﺎ‪ ،‬אﻳﻨﭩﻴﺒﻲ‪ ،‬ﻣﺎﺳﺎﻛﺎ ۽ ﻣﻮروﺗﻮ وﻏﻴﺮه ۾ رﻫﻲ آﻳﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻓﻘﻂ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ۽ ﺳﻜﻮن ﺟﻲ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﻲ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﻴﺮن‪ ،‬ﻣﻴﺮن‪ ،‬وڏﻳﺮن ۽ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא‬ ‫ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻫﭥﻦ ﺳﺎن ﺗﺒﺎه ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﺟﺘﺎن وﺟﻬﻪ ﻟﮙﻮ אﺗﺎن ﻫﻦ ﻧﺎس ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮאم ﮐﻲ ﻛﻬﮍو‬ ‫ڏوﻫﻪ ڏﺟﻲ‪ُ ،‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮيَء ﻻِء ﺟﻦ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪن ﮐﻲ ﭼﻮﻧﮉﻳﻮ אﻫﻲ ﺋﻲ وﻳﺮي ﭤﻲ ﺑﻴﻬﻲ رﻫﻴﺎ‪.‬‬

‫ﻓﻮﺟﻲ آﻣﺮ ﺟﻲ אﭼﮡ ﺗﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻋﻮאم ﻣﭡﺎﻳﻮن ورﻫﺎﻳﻮن‬ ‫ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ﻣﺎن ﻧﻜﺮڻ ﮐﺎن אڳ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺣﺎﻛﻤﻦ رﻋﻴﺖ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ۾ ﺟﻮﭨﮡ ﻻِء ﻫﻚ ﻃﺮف ﻫﻨﺪو ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ۾‬ ‫ﻫﻴﭟ ﻣﭥﺎﻫﻴﻮن ﭘﻴﺪא ﻛﻴﺎﺋﻮن‪ .‬ﻫﻜﮍن ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ ﺳﺮﻛﺎري ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ڏﻳﺌﻲ ﭔﻴﻦ ﺗﻲ ﺣﺎوي ﻛﻴﺎﺋﻮن‪ ،‬ﭔﺌﻲ‬ ‫ﻃﺮف ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ۾ ﭘﻴﺪא ﭤﻴﻞ ﻓﺮﻗﻦ ﮐﻲ زور وﭠﺎﺋﻲ ۽ ﻗﺎدﻳﺎﻧﻴﻦ ﺟﻬﮍن ﻣﺬﻫﺒﻦ ﺟﻲ ﭘﭡﭝﺮאﺋﻲ ﻛﺮي ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﻟﮙﺮאﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ۽ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ وچ ۾ ﻛﺸﻤﻴﺮ ﺟﻮ אﮢﭙﻮرو ﻧﺒﻴﺮﻳﻞ ﻣﺴﺌﻠﻮ ﮀﮇي وﻳﺎ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﻫﺮﻛﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻮن ﭔﻮﭨﻴﻮن ﭘﭩﻴﻨﺪو رﻫﻲ ۽ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪو رﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺣﺎل ﮐﺎن ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن אﻫﻮ ﻛﻢ ذري ﮔﻬﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﭝﻨﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﭘﻮِء ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻬﮍي ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن‬ ‫ﺳﻴﺎﮢﺎ ۽ ﻧﻴﻚ ﻧﻴﺖ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﻓﻴﺼﻠﻮ אﻧﺼﺎف ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺮي ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺳﻜﻮن ﺟﻮ وאُء ورאﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮر ﻛﺮﻳﻮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﭼﻴﻨﻲ ۽ ﻣﻠﺌﻲ אڌو אڌ آﻫﻦ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﺎن آزאديَء ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ﭘﺮאﻧﮓ )ﻣﻠﺌﻲ ﺧﻨﺠﺮ(‬ ‫ﻛﮃي ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﮔﻬﭩﻲَء ﮔﻬﭩﻲَء ۾ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﻣﺎرڻ ﻻِء ﺗﻴﺎر ﭤﻲ وﻳﺎ ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ אﻳﻤﺮﺟﻨﺴﻲ ﻟﮙﺎﺋﻲ ﻻ אﺋﻨﮉ آرڊر‬ ‫ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﻚ ﻃﺮف ﺳﺨﺖ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف ﭔﻨﻬﻲ ڌرﻳﻦ ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻮ وﻳﺮي ﭤﻴﮡ אﺟﺎﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭼﻴﻨﻲ ﺟﻴﻜﻲ אڄ ﮐﺎن אڌ ﻳﺎ ﻣﻨﻲ ﺻﺪي אڳ ﭘﻮرﻫﺌﻲ ﻻِء ﭼﻴﻦ ﮐﺎن ﻟﮇي ﻫﺘﻲ ﻣﻼﻳﺎ )ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ( آﻳﺎ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻮڙي אﻧﻬﻦ‬ ‫ﺟﻲ אوﻻد ﮐﻲ ﻣﺮﮢﻮ ﭘﺮﮢﻮ ﻫﺘﻲ ﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﻣﻠﺌﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺟﻴﻜﻲ ﮘﻮﭠﻦ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ ﺟﻦ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﮔﻬﭧ آﻫﻲ‬ ‫אﻫﻲ ﺑﻪ ﻫﻦ ﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺷﻬﺮي آﻫﻦ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﺟﻲ ﺟﺎﻫﻞ ۽ ﺑﻴﺮوزﮔﺎر رﮐﺒﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺟﻴﺌﮡ ﺧﺎﻃﺮ ﭔﻴﻮ ﻧﻪ ﺗﻪ ﭼﻮرﻳﻮن ۽ ڌאڙא‬ ‫ﻫﮣﻨﺪא‪ .‬אن ﻛﺮي ﻫﻚ ﻗﻮم ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻫﻚ ﭤﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻣﻀﺒﻮط ﻛﺮﻳﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ وﻳﺮي ﭤﻲ אوﻻد ﺟﻮ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ‬ ‫ﺗﺒﺎﻫﻪ ﻧﻪ ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬אڄ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﭔﻬﺮאڙي ۽ ﺟﻬﻨﮕﻠﻦ ۾ رﻫﻨﺪڙ ﻣﻠﺌﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ ﺣﻖ‬ ‫ﺣﻼل ﺟﻮ روزﮔﺎر ﻳﺎ ﻧﻮﻛﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ۽ ﭜﻮﺗﺎر ﺟﻮ ﮔﻬﺮ‪ ،‬ﻣﻠﻜﻴﺖ‪ ،‬ﭘﺮאﭘﺮﭨﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﺋﻲ آﻫﻲ ۽‬ ‫ﺳﻨﺪن ﭔﺎر ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺋﻲ אﺳﻜﻮﻟﻦ ۾ ﭘﮍﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬אن روﺷﻨﻲَء ۾ אﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﺟﻮ ﺟﺎﺋﺰو وﭠﻮن ﺗﻪ ﻛﭥﻲ ﺑﻴﭡﺎ‬ ‫آﻫﻴﻮن! ﻣﻮﻧﮑﻲ ﭔﻴﻦ ﺻﻮﺑﻦ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﻧﺎﻫﻲ رﮘﻮ ﺳﻨﮅ ۾ ﭤﻮ ڏﺳﺠﻲ ﺗﻪ ‪ 63‬ﺳﺎل ﮔﺬرڻ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ אﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺳﻨﮅي ﻣﻬﺎﺟﺮ‬ ‫ﺟﻲ وچ ۾ ﭼﮣﻨﮓ ﭔﺮﻧﺪي رﻫﻲ ﭤﻲ אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻫﻨﺪو ﺟﻮ ﭼﻜﺮ ﻫﻚ ﻃﺮف آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻲ ﻃﺮف ﺗﻴﻐﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻣﻬﺮ‪،‬‬ ‫ﺟﺘﻮﺋﻲ‪ ،‬ڏאﻫﺮي‪ ،‬ﮐﻮﺳﺎ وﻏﻴﺮه ﺟﻲ ﻗﺒﻴﻼﺋﻲ ﺟﻬﻴﮍن ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺟﻮ ﺳﻜﻮن ﭼﭧ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﻫﻮ ﺋﻲ ﺣﺎل ﻫﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻚ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﺎن آزאدي ﻣﻠﮡ ﺑﻌﺪ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻚ ﺟﻨﺖ ﺟﻲ ﭨﻜﺮي‬ ‫ﺟﻬﮍو ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﻣﻠﻚ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭼﺮﭼﻞ ﺟﻬﮍي אﻧﮕﺮﻳﺰ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺑﻪ ‪ Pearl of Africa‬ﺳﮇﻳﻮ‪ ،‬אﻫﻮ ﺗﺒﺎه ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ אﻧﺼﺎف ﻛﺮڻ ﺑﺪرאن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﮐﻲ ورﺳﺎﺋﮡ ۽ ﻣﭩﻦ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﮐﻲ ﻧﻮﻛﺮﻳﻮن ڏﻳﮡ‪ ،‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‬ ‫ﺧﺰאﻧﻮ ﻟﭩﮡ ۽ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻃﺮح ﻃﺎﻗﺘﻮر ﭤﻴﮡ ﺟﻲ ﺷﻮق ۾ ﻫﻦ ﺳﻬﮣﻲ ۽ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﭜﻴﻠﻲ رﮐﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻦ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﮀﮇڻ وﻗﺖ ﺑﺌﻠﻨﺲ ﺑﺮﻗﺮאر رﮐﮡ ﻻِء אﻟﻴﻜﺸﻦ ذرﻳﻌﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﻫﻚ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ‪ Ceremonial‬ﻋﻬﺪي‬ ‫ﺟﻮ ﺻﺪر ﭔﺌﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر ﭨﺌﻲ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ אوﺑﻮﭨﻲ ‪(Appolo Milton‬‬ ‫)‪ Obote‬ﮐﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﭘﺎور ﻣﻠﻴﻞ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﺗﻨﻬﻦ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﻦ ﺻﺪر ۽ ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر ﮐﻲ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﭘﺎور ڏﻳﮡ ﺑﻪ ﻧﭥﻲ‬ ‫ﭼﺎﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﻦ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﭩﺎﺋﮡ ﻻِء ﻫﻚ ﻓﻮﺟﻲ ”ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ“ ﮐﻲ אﮘﻴﺎن ﻛﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻓﻠﺤﺎل ﺻﺪر ﺟﻮ ﭘﺘﻮ ﻛﭩﻲ ﮀﮇﻳﻮ ۽‬ ‫ﭘﻮِء אوﺑﻮﭨﻮ آﺋﻴﻦ ۾ ﺗﺒﺪﻳﻠﻴﻮن آﮢﻲ ﺻﺪر ۽ ﺳﭝﻨﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ‪ Powers‬ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﭘﺎڻ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻪ‬ ‫ﮀﮇﻳﺲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ وאﻟﻲ وאرث ﭤﻲ ﻟﭧ ﭰﺮ ﺷﺮوع ﻛﺮي ﺳﺎﺋﻲ ﺳﺘﺎﺑﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﮐﻮﮐﻠﻮ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ۽‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ אﻫﮍي ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ ﻛﺮאﻳﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﻮﻣﻴﺖ ﭔﮅאﺋﻴﻨﺪي ﺷﺮم ﭤﻲ آﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ אن‬ ‫۾ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ڏوه ﺗﻪ ﻧﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻦ ﻫﻜﮍא ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﻳﺎ ﻓﻮﺟﻲ‪َ ،‬ﭜﺮي وري ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮאم!‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ‪1925‬ع ۾ אﺗﺮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﭴﺎﺋﻮ ۽ ﻻﻧﮕﻮ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﺳﺮدאر ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﭘﺮאﺋﻤﺮي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻟﻴﺮא ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ אﺳﻜﻮل ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ אن ﺑﻌﺪ وڌﻳﻚ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻮﺳﻮﮔﺎ ﻛﺎﻟﻴﺞ ۽ ﻣﻜﺎرﻳﺮي‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪ Busoga .‬ﻛﺎﻟﻴﺞ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺟﻨﺠﺎ ﺿﻠﻌﻲ ۾ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺑﻌﺪ ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﺎ‬ ‫ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﺳﻮدאﮔﺮ رﻫﻴﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ אﺳﻜﻮل ‪1911‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻮﻟﻴﻮ‪ .‬ﻻﻫﻮر ﺟﻲ אﻳﮁﻴﺴﻦ ﻛﺎﻟﻴﺞ وאﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ‬

‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺳﺮدאرن ۽ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﺎ ﭔﺎر ﭘﮍﻫﻴﺎ ﭤﻲ ﭘﺮ ﭘﻮِء ﭔﻲ ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ﮐﺎن ﭘﻮِء‪ ،‬ﻋﺎم ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ ﭔﺎرن ﮐﻲ ﺑﻪ دאﺧﻼ‬ ‫ﻣﻠﮡ ﻟﮙﻲ‪ .‬ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺟﻲ ‪ Makerare‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ‪1922‬ع ۾ ﭨﻴﻜﻨﻴﻜﻞ אﺳﻜﻮل ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﮐﻠﻲ‪1963 .‬ع ۾ אﻫﺎ‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺳﮇي وﺋﻲ‪1970 .‬ع ۾ אﻫﺎ ﭨﻦ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎر ﻗﻮﻣﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ۾ ورﻫﺎﺋﻲ وﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﻫﻚ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ ’ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻧﺌﺮوﺑﻲ‘ ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻲ‪ ،‬ﭔﻲ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۾ ’ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف دאرאﻟﺴﻼم‘ ﭠﻬﻲ ۽ ﭨﻲ ﻫﻲَء‬ ‫ﻛﻤﭙﺎﻻ وאري ’ﻣﺎﻛﺮﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‘ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﮡ ﻟﮙﻲ‪ .‬אڄ ﻫﻦ ‪ Makerere‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ ‪ 22‬ﻓﺌﻜﻠﭩﻴﻮن‪،‬‬ ‫אﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮﺷﻨﻮن ۽ אﺳﻜﻮل آﻫﻦ ﺟﻦ ۾ ‪ 30‬ﻫﺰאر אﻧﮉرﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ ۽ ‪ 3‬ﻫﺰאر ﭘﻮﺳﭧ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ ﺷﺎﮔﺮد ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻦ‬ ‫ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻲَء ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﻻﻫﻮر وאري ﭘﻨﺠﺎب ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﻫﻲ ﭘﻬﺮﻳﻮن‬ ‫وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ”ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻲ“ ﭘﮍﻫﻴﻮ ﭘﺮ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺻﺪر ﺟﻮﻟﻴﺲ ﻧﺎﺋﺮﻳﺮي‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﺻﺪر ﻣﻮאﺋﻲ ﻛﺒﺎﻛﻲ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻮن ﭔﻴﻮن אﻫﻢ ﺷﺨﺼﻴﺘﻮن ﭘﮍﻫﻴﻮن‪ .‬ﻧﻮﺑﻞ אﻳﻮאرڊ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪڙ ﭨﺮﻧﻴﮉאڊ )وﻳﺴﭧ אﻧﮉﻳﺰ( ﺟﻮ ﻫﻨﺪو ﻟﻴﮑﻚ ‪ V.S‬ﻧﺎﺋﻴﭙﺎل‪،‬‬ ‫ﻧﻮردﻳﻦ ﻓﺮאح‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﻣﺎزروﺋﻲ‪ ،‬ﭘﺎل ﭤﻴﺮوﻛﺲ‪ ،‬ﭜﻴﭩﺮ ﻧﺰرٿ‪ ،‬אوﻛﻴﻠﻮ אوﻛﻮﻟﻲ ﺟﻬﮍא آﻓﺮﻳﻜﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﺎ אدﻳﺐ ۽ ﺷﺎﻋﺮ‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻫﻦ ‪ Makerere‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﺎ ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﭧ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫‪1962‬ع ۾ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻃﺮﻓﺎن ‪) Independence‬ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري( ﻣﻠﻲ ۽ ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن‬ ‫وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻛﻢ ﻫﻦ ﻛﻬﮍو ﻛﻴﻮ؟ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﺋﻴﻦ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺗﻨﻜﻮ ﻋﺒﺪאﻟﺮﺣﻤﺎن ﻳﺎ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‬ ‫ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﻟﻲ ﻛﺌﺎن ﻳﻮ وאﻧﮕﺮ ﻋﻮאم ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺳﮅאري ۽ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻻِء ﺗﺮﻗﻴﺎﺗﻲ ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﺑﺪرאن‬ ‫ﻓﻮج ﺟﻲ ڊﭘﭩﻲ ﭼﻴﻒ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺳﺎن ﮔﮇﺟﻲ ﺳﻮن ﺟﻲ אﺳﻤﮕﻠﻨﮓ ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺗﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫‪ investigation‬ﻻِء ڊﻣﺎﻧﮉ ﻛﻴﻮ ۽ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻓﻮج ﻣﺎن ﻓﺎرغ ﻛﺮڻ ﻻِء ُ‬ ‫ﮔﻬﺮ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ رﺋﻴﺲ ﻳﻌﻨﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ‬ ‫אوﺑﻮﭨﻲ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ آﺋﻴﻦ ﮐﻲ ‪ Suspend‬ﻛﺮي‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﺑﻨﺎﺋﻲ‪ ،‬ﻣﻠﻚ ۾ אﻣﺮﺟﻨﺴﻲ ﻟﮙﺎﺋﻲ‬ ‫ﮀﮇي‪ .‬ﻛﺎﺑﻴﻨﺎ ۾ ﺟﻴﻜﻲ وزﻳﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﺎ ﻫﺌﺎ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻨﺎ ڏوه ﺟﻲ ﺟﻬﻠﻲ ﻗﻴﺪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻏﻠﻂ ﻛﺎرﻳﻦ ﻛﺮي ﻓﻮج ﻣﺎن ﻛﮃڻ ﺑﺪرאن ﭘﺮوﻣﻮﺷﻦ ڏﻳﺌﻲ ﭼﻴﻒ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪر )ﺟﻴﻜﻮ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬ ‫ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻮ ﺑﺎدﺷﺎه ﻫﻮ( אن אﻋﺘﺮאض ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻣﺤﻞ ﺗﻲ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮي אن ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ آﮢﻲ‬ ‫ﮀﮇﻳﻮ ۽ ﺑﺎدﺷﺎه ﮐﻲ ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ ڏﻳﺌﻲ ﮀﮇي ﺟﻴﻜﻮ ﻟﻨﮉن ۾ ﭘﻨﺠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ‪1972‬ع ۾ ﮔﺬאري وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﺪﻣﻌﺎﺷﻦ‪ ،‬ڌאڙﻳﻠﻦ‪ ،‬ﺳﻤﮕﻠﺮن ۽ ﭠﮙﻦ ﮐﻲ ﻧﻴﺎﭘﻮ ﻣﻠﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ﻫﺎڻ ﺳﻨﺪن ﺋﻲ ﻋﻴﺶ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎﺋﻮ ﭘﻴﺌﻮ ۽ אﻋﻠﻰ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻋﻴﺶ ﻛﺮאﻳﻮ‪ .‬אوﺑﻮﭨﻲ آﺋﻴﻦ ﺑﺪﻻﺋﻲ אن ۾ ﺳﭛ ﭘﺎور ﺻﺪر ﮐﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﭘﺎڻ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﻮﻧﭙﻴﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬ ‫אوﺑﻮﺗﻮ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻚ ﻇﻠﻢ ۽ وﺣﺸﻲ ﭘﮣﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻋﻮאم ﮐﻲ ڊﻳﭵﺎرﻳﻮ‪ ،‬ڌﻣﻜﺎﻳﻮ ۽ ﭨﺎرﭼﺮ‬ ‫ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬אﺋﮕﺮﻳﻜﻠﭽﺮل ﻣﻠﻚ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﮐﺎڌي ﺟﻲ ﮐﻮٽ رﻫﻲ‪ .‬ﺷﻴﻦ ﺟﺎ אﮔﻬﻪ ﭼﻮٽ ﭼﮍﻫﻲ وﻳﺎ‪1969 .‬ع ۾ אوﺑﻮﺗﻲ ﺗﻲ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ‪ ،‬ﻫﻮ ﺑﭽﻲ وﻳﻮ ۽ אن ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﻤﺎﻋﺘﻦ ﺗﻲ ﺑﻨﺪش وﺟﻬﻲ ﮀﮇي‪.‬‬ ‫ﭘﻮِء ﺗﻪ ﻫﻮ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺎڻ ﺑﮣﺠﻲ وﻳﻮ ﺟﻴﻜﻮ אدﻳﺐ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن‪ ،‬ﻣﻔﻜﺮ ﺗﻌﻠﻴﻤﺪאن ﮐﻴﺲ ﺳﻨﺪس ﺧﻼف ﻟﮙﻮ ﭤﻲ‬ ‫אن ﮐﻲ ﺑﻨﺎ ﭨﺮאﺋﻞ ﺟﻲ ﻗﺘﻞ ﻛﺮאﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﻫﻲ אﻫﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻫﺌﺎ ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‬ ‫אﭼﮡ ﻟﮙﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭜﺮ وאري ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻛﺮﭘﺸﻦ ۽ ﻇﻠﻢ ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﻫﻚ ﻃﺮف אﺧﺒﺎرن ۾ ﭘﮍﻫﺒﻮن ﻫﻴﻮن ﺗﻪ‬ ‫ﭔﺌﻲ ﻃﺮف ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﻛﻤﭙﺎﻻ‪ ،‬ﺟﻨﺠﺎ‪ ،‬אﻳﻨﺘﻴﺒﻲ‪ ،‬ﻣﺎﺳﺎﻛﺎ ۽ ﻣﺒﺎرא ﺷﻬﺮن ﮐﺎن ﭜﭵﻲ آﻳﻞ ﭘﻮڙﻫﻦ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻴﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﻮﻫﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻣﻴﻤﮣﻦ ۽ ﺳﻨﮅي ﻫﻨﺪن ﮐﺎن ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺳﻮﻧﻬﻦ‪ ،‬ﺣﺴﻦ‪ ،‬ﻣﺎﺿﻲ ﺟﻲ אﻣﻦ אﻣﺎن ۽ ﺳﻜﻮن ﺟﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅي‬ ‫ﺣﻴﺮت ﭤﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﻴﺌﻦ ﻫﻜﮍو ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﻳﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﭜﻴﻨﮓ ﻛﺮي ﮀﮇي ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ אوﺑﻮﺗﻮ ﻫﺎڻ ﻣﻠﻚ ۾ ﻧﺌﻮن ﻧﻈﺎم ﺳﻮﺷﻠﺰم آﮢﮡ ﺟﻮ אﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻏﺮﻳﺐ ۽ אﻣﻴﺮ ﮐﻲ ﻫﻚ ﻛﺮڻ ﺟﻲ‬ ‫ﭼﻜﺮ ۾ ﭘﺎڻ ۽ ﺳﻨﺪس ﭼﻤﭽﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﭽﻴﻞ ﺳﭽﻴﻞ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻦ‪ ،‬ﺑﺌﻨﻜﻦ ۽ ﭨﺮﻳﮉﻧﮓ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ﮐﻲ ﭰﺮي ﻟﭩﻲ ﺗﺒﺎه‬ ‫ﻛﺮي وڌو‪.‬‬ ‫ﻓﻮج ﺟﻮ ﭼﻴﻒ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻫﺎڻ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﮡ ﻟﮙﻮ ۽ ﺟﻴﺌﻦ وﮢﻴﺲ ﭤﻲ ﺗﻴﺌﻦ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﭤﻲ‪ .‬אوﺑﻮﺗﻮ ﺳﺎن‬ ‫ﮔﮇﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ وڏي ﭰﺮ ﻟﭧ ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﺎڻ אوﺑﻮﺗﻮ ﮐﻲ ﺑﻪ אﮐﻴﻮن ڏﻳﮑﺎرڻ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﺟﻨﻮري ‪1971‬ع ﺗﻲ אوﺑﻮﺗﻮ‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺻﺪر ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۾ ﻛﺎﻣﻦ وﻳﻠﭣ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ אﭨﻴﻨﮉ ﻛﺮڻ ﻻِء وﻳﻮ ﺗﻪ ﭘﭡﻴﺎن‬

‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ אﻧﻘﻼب ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ﭘﺎڻ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻲ وﻳﭡﻮ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻣﭡﺎﻳﻮن ورﻫﺎﻳﻮن ﺗﻪ ﺳﻨﺪن אوﺑﻮﺗﻮ ﺟﻬﮍي‬ ‫ڊﻛﭩﻴﭩﺮ ﻣﺎن ﺟﺎن ﮀﭩﻲ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﻛﻬﮍي ﺧﺒﺮ ﺗﻪ ﻓﻮﺟﻲ ﭼﻴﻒ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ אن ﮐﺎن وڏو ﻇﺎﻟﻢ ﻧﻜﺮﻧﺪو‪ .‬אوﺑﻮﺗﻮ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ‬ ‫۾ אﻧﮕﻠﻨﮉ وאرن ﺟﻮ ﺑﻪ وڏو ﻧﻘﺼﺎن ﭤﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ ﺳﻮﺷﻠﺰم ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﺟﻴﻜﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ ۽‬ ‫ﻓﺌﻜﭩﺮﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﺳﻲ ﻧﺌﺸﻨﻼﺋﻴﺰ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﺳﻮ אوﺑﻮﭨﻮ ﺟﻲ دﻓﻊ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﺧﻮش ﭤﻴﺎ ۽ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن ﻣﻠﻚ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻫﻦ ﻧﺌﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻛﻴﻮ ۽ ﭼﺮﺋﻲ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﺎن ڏﻧﻮ‪.‬‬ ‫אوﺑﻮﺗﻮ ﮐﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﻣﺎن ﻣﻮﭨﮡ ﺗﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא אﭼﮡ ﻧﻪ ڏﻧﻮ وﻳﻮ ۽ ﻫﻮ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۾ ﺟﻼوﻃﻨﻲ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﮔﺬאرڻ ﻟﮙﻮ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﭠﺎﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﭤﺎ ﺗﻪ ڊאﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﭤﺎ‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﺟﭙﺎن‪ ،‬ڏﮐﮡ ﻛﻮرﻳﺎ وﻳﻨﺪي אﻧﮉﻳﺎ ۽ אﻳﺮאن ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﺟﻮ رאز אن ۾ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺟﻮ אﺗﻲ‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ ﻃﺮح ﺟﻬﻤﻮرﻳﺖ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭼﻮﻧﮉﻳﻞ ﺣﺎﻛﻢ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﺪو ﭘﻮرو ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﺎٺ ﻣﻴﭟ ۾ ﺻﺪאرﺗﻲ ﻣﺤﻞ ﻳﺎ‬ ‫وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﻫﺎﺋﻮس ﺟﻲ ﭘﭽﺮ ﮀﮇي ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ אﺑﺎﮢﻦ ﻛﮑﻦ ۾ אﭼﻴﻮ رﻫﻲ ۽ ﻧﺌﻴﻦ ﭼﻮﻧﮉﻳﻞ ﺻﺪر ﻳﺎ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﮐﻲ ﻋﻮאم‬ ‫ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ ڏﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻮﻧﮉﻳﻞ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪو ﻣﻠﻚ ۽ ﻋﻮאم ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﻛﺮڻ ﻻِء ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺮي ﭤﻮ ﮀﻮ ﺟﻮ‬ ‫ﻫﻦ ﻻِء ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻌﻨﻰ ﻋﻮאم ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ﻛﺮڻ آﻫﻲ‪ .‬אﺳﺎن وٽ אﻳﺸﻴﺎ ۾ ﻛﺠﻬﻪ אﻫﮍא ﻣﻠﻚ آﻫﻦ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺗﻪ‬ ‫ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﺎ ﭼﻮﻧﮉﻳﻞ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪא ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وﻗﺖ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ אدאرא ۽ ﺧﺰאﻧﻮ ﻋﻮאم ﺟﻲ‬ ‫ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ۽ ﺗﺮﻗﻲ ﻻِء وﻗﻒ ﻛﺮڻ ﺑﺪرאن אن ﺟﺎﮐﻮڙ ۾ ﻟﮙﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﻃﺮح ﺳﺎن ﻫﻦ ﻣﻠﻴﻞ ﺗﺨﺖ ۽ ﺗﺎج ﮐﻲ‬ ‫ﭼﻨﺒﮍﻳﻮ رﻫﺠﻲ‪ .‬ﻛﻴﺌﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﮢﻮ ﭰﺮي ﻟﭩﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن ﭨﺠﻮڙﻳﻮن ﭜﺮﺟﻦ ۽ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻠﻴﻞ ﻋﻬﺪي ﮐﻲ‬ ‫ﻛﻴﺌﻦ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻲ رאڄ ۾ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺠﻲ ۽ ﻫﻚ ﻃﺮف ﺳﻤﻮرא ﭘﺎور ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻛﺠﻦ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف ﻫﻲ رאڄ‬ ‫ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﻫﻠﻨﺪو رﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻮ ﮀﺎ ﭼﻮﻧﺪא آﻫﻦ ﺗﻪ ﻧﺎدر ﻧﺎدر آﻫﻲ ﺗﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻗﺎدر آﻫﻲ‪ .‬ﻳﺎ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ ﺗﻪ ﺑﻨﺪي ﺟﻲ ﻣﻦ‬ ‫۾ ﻫﻜﮍي ﺗﻪ א� ﺟﻲ ﻣﻦ ۾ ﭔﻲ‪ .‬۽ ﺑﻴﺸﻚ א� ﺑﻪ وڏو ‪ Planner‬آﻫﻲ‪ .‬אﺋﻴﻦ ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ ﻫﻲَء دﻧﻴﺎ ﻇﻠﻤﻦ وﮔﻬﻲ‬ ‫ﻛﮇﻫﻮﻛﻮ ﺧﺘﻢ ﭤﻲ ﭼﻜﻲ ﻫﺠﻲ ﻫﺎ‪ .‬אﺳﺎﻧﺠﻲ אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﺗﻮڙي آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﮐﻲ אﻓﺴﻮس ﺟﻮ אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺎن‬ ‫אﻫﻮ ﺳﺒﻖ ﻧﻪ ﻣﻠﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ﭘﺎڻ ﮐﻲ אﻳﮇو ﺗﻪ ﻣﻀﺒﻮط ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻨﺎﺋﻴﻦ ﭤﺎ ۽ وאﻗﻌﻲ אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ڏﺳﮡ وאري ﮐﻲ אﺋﻴﻦ ﻟﮙﻨﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻫﺎڻ אﻳﮇو ﺗﻪ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺑﮣﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﺎ ﻃﺎﻗﺖ‬ ‫ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﭩﺎﺋﻲ ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻨﺪي‪ .‬ﭘﺮ ﺷﺎﻳﺪ אﺳﺎن ﺗﻮڙي אﻫﻮ ﺣﺎﻛﻢ אن ﺳﻮچ ﮐﺎن ﮐﻮﮐﻠﻮ ﻫﻮﻧﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻃﺎﻗﺖ ﮐﺎن‬ ‫وڌﻳﻚ ﻗﺪرت ﺟﻲ ﻃﺎﻗﺖ آﻫﻲ ۽ ﭘﻮِء אﺳﺎن ﺟﻲ אﮐﻴﻦ אﮘﻴﺎن אﻫﮍא ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﺜﺎل ﺟﻨﻢ وﭠﻨﺪא آﻫﻦ ﺟﻦ ۾ ﻇﺎﻟﻢ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ אﻫﻲ ﺋﻲ ﺧﻮאب ﻟﻬﻨﺪو وﺗﻨﺪو آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﻫﻦ ﺟﺎ ﭘﭧ‪ ،‬ﭘﻮﭨﺎ ۽ ﭘﮍﭘﻮﭨﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﻨﺪא‪ ،‬אﻫﻮ ﭘﺎڻ ﺋﻲ ﻫﻦ دﻧﻴﺎ‬ ‫ﻣﺎن ﻏﺎﺋﺐ ﭤﻲ وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬אﻫﮍن ﻣﺜﺎﻟﻦ ﺳﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﺎ ﻣﻠﻚ ﭜﺮﻳﺎ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ‪ .‬אﺳﺎن وٽ ﺑﻪ ﺿﻴﺎ ﺟﻮ ﻣﺜﺎل ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻮאﺋﻦ ۾ אﺋﻴﻦ ﮀﻴﺘﻴﻮن ﮀﻴﺘﻴﻮن ﭤﻲ وﻳﻮ ﺟﻮ دﻓﻦ ﻻِء ﻫﻚ אﻧﺴﺎن ﺟﻮ ﺟﺴﻢ ﻧﻪ ﭘﻴﻮ ﭠﻬﻲ ﺳﮕﻬﻲ!‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻫﻚ ﺳﮑﻴﻮ ﺳﺘﺎﺑﻮ‪ ،‬ﻗﺪرﺗﻲ ﻧﻈﺎرن ﺳﺎن ﭜﺮﭘﻮر‪ ،‬وאﭘﺎر وڙي ۾ ﺑﻴﺤﺪ אﻣﻴﺮ ﻣﻠﻚ ﻫﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮא ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ אدאرא‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺳﻨﮅ ۽ ﭘﻨﺠﺎب ۾ ﺑﻪ ﻧﻪ ﭠﻬﺮאﻳﺎ ﺟﻴﺘﺮא ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﺎ‪ ،‬ڊﺳﻴﭙﻠﻴﻨﮉ ﻓﻮج ۽ ﭘﻮﻟﻴﺲ‪ ،‬אڻ ﻣﻴﻮ ﮐﺎڌو ﺧﻮرאכ ۽‬ ‫ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻌﻴﺎر ﻫﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ۽ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﮐﻲ آزאدي ﻣﻠﮡ ﮐﺎن ﭘﻮِء ﺳﮕﻬﻮﺋﻲ אﺳﺎن ﺟﻮ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم ۽ زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ﺟﻲ ﺑﺎزאرﻳﻦ ۾ وﭸﮡ ﭤﻴﻮ ﺗﻪ אﻳﺌﺮ ﻛﻨﮉﻳﺸﻨﮉ ۽ ﻣﮑﻴﻦ ﮐﺎن ﭘﺎכ ﮔﻮﺷﺖ ﻣﺎرﻛﻴﭩﻮن‪،‬‬ ‫ﻟﻨﮉن ۽ ﻫﺌﻤﺒﺮگ وאﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﭤﻴﻠﻬﻴﻦ ۽ ﺑﻮﺗﻠﻦ ۾ ﭘﺌﻚ ﭤﻴﻞ ﮐﻴﺮ‪ ،‬وﻛﺎﻣﻨﺪو ڏﺳﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ ﺗﻪ אﺗﻲ رﻫﻨﺪڙ‬ ‫ﮔﺠﺮאﺗﻴﻦ ۽ ﭘﻮڙﻫﻦ ﺑﻮﻫﺮي دﻛﺎﻧﺪאرن ﮐﺎن آﺋﻮن ﺣﻴﺮت ﻣﺎن ﭘﮁﮡ ﻟﮙﺲ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎﻧﺠﻮ ﻫﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺗﻪ אﺳﺎن ﺟﻲ‬ ‫ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺎڊرن آﻫﻲ! ﻣﻮن ﺗﻪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﻨﮕﻠﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬درאﺻﻞ ﺳﭟ وאري ڏﻫﻲ ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫אﺳﺎن وٽ ﻧﻪ אﻫﻲ ﺷﺎﭘﺮ ﺷﺮوع ﭤﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ۾ אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﻫﺮ ﺷﺌﻲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ ۽ ﻧﻪ ﻣﻮن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﺎ אﻫﮍي ﺻﺎف‬ ‫ﺳﭥﺮي ﮔﻮﺷﺖ ۽ ﻣﮁﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ڏﭠﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻴﺮت ﻫﻚ ﻧﺎرﻣﻞ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﺌﻲ ۽ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻦ ﺣﻴﺮت‬ ‫ﺗﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ آﻏﺎ ﺧﺎﻧﻲ ﮐﻮﺟﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ڏאڏא ﭘﮍڏאڏא ﻛﻨﻬﻦ زﻣﺎﻧﻲ ۾ ﺳﻨﮅ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺗﻠﻬﺎر ﻳﺎ ﭠﭩﻲ ﮐﺎن ﻫﺘﻲ‬ ‫אﭼﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ ﺗﻨﻬﻦ( אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﺒﺐ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻨﻦ وٽ אﻧﮕﺮﻳﺰ دﻳﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ رﻫﻴﺎ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ ﻫﻮ ﺗﻪ אﺳﺎن ﮐﻲ ﺗﻪ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ‪1947‬ع ۾ ﮀﮇي ڏﻧﻮ ﭘﺮ ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﻣﺰﻳﺪ ‪ 16‬ﺳﺎل ”ﺳﮅאرڻ“ ﺑﻌﺪ ‪1962-63‬ع‬ ‫ڌאري آزאد ﻛﻴﻮ‪ .‬אن ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﺟﻮ ﻣﻌﻴﺎر ۽ ﻣﺎڊرن ﻫﺠﮡ אﺳﺎن ﮐﺎن وڌﻳﻚ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻮ אﻫﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ آﻫﻲ ﺗﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻨﻬﻦ وﻗﺖ ﻫﻨﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﭘﭽﺮ ﮀﮇي ﺗﻪ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﻫﺮ ﻟﺤﺎظ ﮐﺎن ﭠﻴﻚ ﭠﺎכ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮر ﻛﺮﻳﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ رﻳﻠﻮي ﺳﺴﭩﻢ ﻫﻮ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﺎري وאري ﺷﻬﺮ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﮐﺎن رﻳﻞ ﮔﺎڏي ﻫﻠﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﺳﭵﻮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻟﺘﺎڙي ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﻠﻚ ۾ دאﺧﻞ ﭤﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﮔﺎديَء وאري ﺷﻬﺮ ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﻣﺎن ﭤﻲ ﺳﭵﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻟﺘﺎڙي ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﭔﻴﭧ ﺗﻲ אﭼﻲ ﭤﻲ دﻧﮓ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ‬

‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ﺳﻔﺮ ﺟﻮ ﻣﺰو ﻣﺎﮢﮡ ۽ ﺳﻔﺎري )ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺟﺎﻧﻮرن ﮐﻲ آزאد ﻫﻠﻨﺪو ﭼﻠﻨﺪو ڏﺳﮡ( ﻻِء ﻳﻮﮔﻨﮉא آﻳﺎ ﭤﻲ ۽‬ ‫ﻓﻘﻂ אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻣﺎن ﻳﻮﮔﻨﮉא وאرن ﻫﺮ ﺳﺎل ﻛﺮوڙﻫﺎ ﻛﻤﺎﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ אڄ ﺑﻪ ﺑﺌﻨﻜﺎכ אﭼﻲ رﻳﻞ ﺟﻮ ﺳﻔﺮ‬ ‫ﻛﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﺎ ﺳﭵﻮ ﭤﺎﺋﻠﻨﮉ ﻟﺘﺎڙي ﭘﻮِء ڏﮐﮡ ۾ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻮ ﺑﺎرڊر ﭨﭙﻲ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ אﻧﺪر دאﺧﻞ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﭘﻴﻨﺎﻧﮓ‪،‬‬ ‫ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬אﭘﻮح‪ ،‬ﺳﻴﮕﺎﻣﺖ ۽ ﺟﻮﻫﺮ ﺑﺎرو ﺟﻬﮍא ﺷﻬﺮ ﻟﺘﺎڙي ﺳﭵﻮ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ אﻛﺮي ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﭔﻴﭧ ﺗﻲ אﭼﻲ‬ ‫دﻧﮓ ﻛﺮي ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻲ رﻳﻠﻮي ﻻﺋﻴﻦ ﺑﻪ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ۽ ﻛﻤﭙﺎﻻ وאﻧﮕﺮ אﻧﻬﻦ ﺋﻲ ﺳﺎﻟﻦ ۾‬ ‫ﭠﻬﺮאﺋﻲ ۽ ﻛﻮאﻻﻟﻤﭙﻮر‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ ۽ ﻛﻤﭙﺎﻻ رﻳﻠﻮي אﺳﭩﻴﺸﻦ ﺟﻲ ﻋﻤﺎرت ﺟﻮ ڏﻳﮏ ﺣﻴﺪرآﺑﺎد ﻛﺮאﭼﻲ‪ ،‬ﻻﻫﻮر‬ ‫۽ دﻫﻠﻲ رﻳﻠﻮي אﺳﭩﻴﺸﻦ ﺳﺎن ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ۽ ﻫﺮﻛﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻧﻈﺮ ۾ ﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ אن ﺟﻮ ﭠﺎﻫﮡ وאرو‬ ‫ﺳﺎﮘﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻮن رﻳﻞ رﺳﺘﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﮐﺎن ﺑﺌﻨﻜﺎכ ﺗﻪ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﺳﻔﺮ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ אﺣﻮאل ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﻚ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ ”אي‬ ‫ﺟﺮﻧﻲ ٽ ﭤﺎﺋﻠﻨﮉ“ ۾ ﭘﮡ ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻴﮇאﻧﻬﻦ آﻓﺮﻳﻜﺎ ڏي ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﮐﺎن ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﻫﻚ ﭔﻪ دﻓﻌﻮ رﻳﻞ رﺳﺘﻲ آﻳﻮ آﻫﻴﺎن‪.‬‬ ‫ﭔﻨﻬﻲ ﺳﻔﺮن ﮐﻲ ﭜﻴﭩﻴﺎن ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ وאرو ﺳﻔﺮ وڌﻳﻚ ﺧﻮﺑﺼﻮرت ۽ ﺗﻔﺮﻳﺢ وאرو آﻫﻲ ﭘﺮ אﻓﺴﻮس ﺟﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن‬ ‫ﺟﻲ وﭸﮡ ﺑﻌﺪ ڏﻫﺎﻛﻮ ﺳﺎﻟﻦ אﻧﺪر آزאد ﺣﻜﻮﻣﺘﻦ ﻫﻦ ﻛﻤﺎﺋﻲَء ﺟﻲ ذرﻳﻌﻲ ﮐﻲ ﺑﻪ אﺋﻴﻦ ﺳﺘﻴﺎ ﻧﺎس ﻛﺮي ﮀﮇي ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫אڄ אﺳﺎن ‪ PIA‬ﺟﻲ ﻛﺮي ﮀﮇي آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻮ אﻫﮍي ﻃﺮح אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ وﭸﮡ وﻗﺖ ﻫﻨﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ رﻳﻠﻮي ﻧﻈﺎم ﭘﺮ ﭨﭙﺎل ﮐﺎﺗﻮ‪ ،‬ﻛﻮرﭨﻮن‪،‬‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﭘﻮﻟﻴﺲ‪ ....‬ﻫﺮ ﮐﺎﺗﻮ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻬﮍو ﻫﻮ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺳﮏ‪ ،‬ﺳﻜﻮن ۾ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻫﺌﺎ ۽ ﺗﺮﻗﻲ ڏي ﮔﺎﻣﺰن ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﭰﺮڻ ﻟﭩﮡ وאرא אﻧﮕﺮﻳﺰ ﺳﺖ ﺳﻤﻨﮉ ڏور ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ روאﻧﺎ ﭤﻲ ﭼﻜﺎ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺮ אﻓﺴﻮس ﺟﮇﻫﻦ ﮔﻬﺮ ﺟﻮن‬ ‫وאﮘﻮن ﮔﻬﺮڌﮢﻴﻦ ﺣﻮאﻟﻲ ﭤﻴﻮن ﺗﻪ ﮔﻬﺮ ﺟﺎ ﭜﺎﺗﻲ אن ﮐﻲ ﭠﺎﻫﮡ ﺑﺪرאن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﮔﻬﺮ ﺟﻲ ﭜﻴﻨﮓ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮀﮇڻ‬ ‫وﻗﺖ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻗﺒﻴﻠﻦ‪ ،‬ﻣﺨﺘﻠﻒ رﻳﺎﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﻃﺎﻗﺘﻮر ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ۽ ﺳﺮدאرن ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ڌﻳﺎن ۾ رﮐﻲ ﻫﻚ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮدאر ﺟﻲ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﭘﭧ ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻮ ﮐﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺟﻲ ﻛﺮﺳﻲ ڏﻧﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻃﺎﻗﺘﻮر )‪(executive‬‬ ‫ﭘﻮﺳﭧ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ﭔﻦ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻲ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ۽ ﭔﺌﻲ ﮐﻲ ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ .‬ﭤﻮري ﺑﻪ אﻳﻤﺎﻧﺪאري‬ ‫۽ ﻣﻠﻚ ﻻِء ﭘﻴﺎر ﻫﺠﻲ ﻫﺎ ﺗﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﻣﻠﻚ אڄ ‪ 50‬ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺎڊرن ﻫﺠﻲ ﻫﺎ‪ ،‬ﮀﻮ ﺟﻮ‬ ‫‪1962‬ع ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ آزאدي ﻣﻠﮡ وﻗﺖ ﻳﻮﮔﻨﮉא אﻫﮍن ﻣﻠﻜﻦ‪ ،‬ﺑﻠﻚ ﭤﺎﺋﻠﻨﮉ ۽ אﻧﮉوﻧﻴﺸﻴﺎ ﮐﺎن ﺑﻪ‪ ،‬ﻫﺮ ﮘﺎﻟﻬﻪ ۾ وڌﻳﻚ‬ ‫ﻣﺎڊرن ۽ آزאد ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ אﻓﺴﻮس ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ وאڳ ﺟﻨﻬﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﮐﻲ ﻣﻠﻲ אن ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺖ ۽ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻃﺎﻗﺖ ﮐﻲ‬ ‫ﻳﻜﺪم ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء אن ﻛﻜﮍ ﮐﻲ ﺋﻲ ﻣﺎري ﮀﮇﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ روزאﻧﻮ ﻫﻚ ﺳﻮﻧﻮ آﻧﻮ ﭤﻲ ڏﻧﻮ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﭘﺌﺴﻮ ﭠﺎﻫﮡ ﻻِء ﻓﻮج ﺟﻲ ڊﭘﭩﻲ )ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ( ﺳﺎن ﮔﮇﺟﻲ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻓﻮج ﺟﺎ ﻫﭥﻴﺎر وﻛﮣﻲ אن ﺟﻲ ﺑﺪﻟﻲ ۾ ﺳﻮن ۽ ﻋﺎج ﺟﻲ ﺳﻤﮕﻠﻨﮓ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﭼﺌﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪر‬ ‫ﺟﻲ ﻣﺤﻞ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮאﺋﻲ אن ﮐﻲ ﺟﻼوﻃﻦ ﻛﻴﻮ‪ُ .‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ آﺋﻴﻦ رد ﻛﺮي אﻳﻤﺮﺟﻨﺴﻲ ﻟﮙﺎﺋﻲ‪ ،‬ﭘﺎڻ ﺻﺪر ﭤﻲ‬ ‫وﻳﭡﻮ ۽ ﺳﭛ ﭘﺎور ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻮאﻟﻲ ﻛﺮي ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ﮐﻲ ﮀﮇي ﺑﺎﻗﻴﻦ ﺗﻲ ﺑﻨﺪش ﻫﻨﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺎﺑﻴﻨﺎ‬ ‫ﺟﺎ אﻫﻲ وزﻳﺮ ﺟﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﻠﻖ ﺳﻨﺪس ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺳﺎن ﻧﻪ ﻫﻮ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺳﺒﺐ ۽ ‪ trial‬ﺟﻲ ﺟﻴﻞ ﺣﻮאﻟﻲ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻮ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻫﻮ‪ ،‬ﻫﻚ ﺳﺮدאر ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ وٽ ﻫﻮﻧﺌﻦ ﺋﻲ ﭘﺌﺴﻲ ڏوﻛﮍ ۽ ﻋﺰت ﺟﻲ‬ ‫ﮐﻮٽ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﭘﺮ אﻣﻴﺮ ﮐﺎن אﻣﻴﺮ ﺗﺮ ﭤﻴﮡ ﺟﻲ ﭼﻜﺮ ۾‪ ،‬ﻫﻮ وﻳﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺧﺰאﻧﻲ ﺗﻲ ڌאڙא ﻫﮣﻨﺪو‪ .‬ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﻓﻮج ﺟﻮ‬ ‫ﻫﺎڻ ﭼﻴﻒ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻮﻧﺌﻦ ﺗﻪ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﮔﻬﺮ ﺟﻮ ﭼﻮﻛﻴﺪאر ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﮐﻲ אوﺑﻮﺗﻮ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﭤﻴﮡ ﺷﺮط‬ ‫ﭼﻮر ﺑﻨﺎﻳﻮ ﺳﻮ ﻫﺎڻ وڏو ڌאڙﻳﻞ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺳﻮﭼﮡ ﻟﮙﻮ ﺗﻪ ﻃﺎﻗﺖ ﻣﻮن ﻓﻮﺟﻲَء ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ آﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻦ ﭠﮗ‬ ‫وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺟﻮ ﻣﺎﺗﺤﺖ ﮀﻮ ﭤﻴﺎن ۽ ﻫﻦ ﮐﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﻣﻠﻴﻮ ﺗﻪ ﮔﻬﺮ ﺟﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﭘﺎڻ ﭤﻲ‬ ‫وﻳﭡﻮ‪ .‬אوﺑﻮﭨﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر وﻳﻮ ﭘﭡﻴﺎن ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ אﻧﻘﻼب ﺟﻮ ﺑﻬﺎﻧﻮ ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﺻﺪر ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ۽ אﻋﻼن‬ ‫ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﺗﻪ آﺋﻮن ﻓﻮﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻴﺎن آﺋﻮن ﻣﻬﻴﻨﻲ אﻧﺪر אﻟﻴﻜﺸﻦ ﻛﺮאﺋﻲ ﺑﻴﺮﻛﺲ ۾ وאﭘﺲ وﭸﮡ ﭼﺎﻫﻴﺎن ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻮאم ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻮ ﻣﺎن אﻳﮇو ﺑﻴﺰאر ﻫﻮ ﺟﻮ وאه وאه ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ رﻳﮉﻳﻮ ﺗﻲ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﭡﺎﻳﻮن‬ ‫ورﻫﺎﺋﮡ ﻟﮙﺎ ۽ ﺧﻮﺷﻲَء وﭼﺎن ﮔﻬﭩﻴﻦ ۾ ﻧﺎچ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬وﻳﻨﺪي ﻳﻮرپ ۽ אﻧﮕﻠﻨﮉ ۽ אﺳﺮאﺋﻴﻞ وאرא ﺑﻪ ﺧﻮش ﭤﻴﺎ ﺟﻮ אوﺑﻮﭨﻮ‬ ‫אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻛﮍאﺋﻲ رﮐﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺳﺎﺋﻴﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺑﻌﺪ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم‬

‫ﻛﻴﺎ ۽ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻦ ﭰﺮ ﻟﭧ ﻛﺌﻲ ﺟﻮ ﺳﭛ ﻛﻨﻬﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﺎن ﺗﻪ ﻫﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺳﻮل ڊﻛﭩﻴﭩﺮ ﺳﭡﻮ אﻫﻮ ڏﺳﻲ‪ .‬ﻋﻴﺪي‬ ‫אﻣﻴﻦ ﺳﺖ ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ‪ 8‬ﻟﮏ ﮐﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﺎرאﻳﺎ‪ ،‬وﻳﻨﺪي אﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﻳﻮرﭘﻲ ﭘﺎدري ۽ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﺑﻪ ﻧﻪ ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺳﺮ ڌڙ ﮐﺎن ڌאر ﻛﺮي رﻳﻔﺮﻳﺠﺮﻳﭩﺮن ۾ رﮐﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ۽ ﭔﻴﻦ ﻳﻮرﭘﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﺎ ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻛﺎروﺑﺎر אﻧﮉﻳﻦ‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي ﮔﺠﺮאﺗﻲ ﻫﻼﺋﻲ رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ‬ ‫رאت אﻧﺪر ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﻛﮃي אﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺖ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻲ ﺗﺒﺎه ﭤﻲ وﺋﻲ‪.‬‬ ‫ﺧﺰאﻧﻲ ۾ ﻫﻚ ﭘﺌﺴﻮ ﻧﻪ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﭘﻮِء ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲَء ﺟﻮ ڍوﻧﮓ رﭼﺎﺋﻲ ﻟﺒﻴﺎ ۽ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﮐﺎن ﭘﻦ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﺋﻲ وﻗﺖ‬ ‫ﮀﻬﻪ ﮀﻬﻪ زאﻟﻮن رﮐﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﺟﻲ‪ ،‬אﺳﺎن وאري ﺻﺪر אﻳﻮب وאﻧﮕﺮ‪ ،‬ﭘﺮوﻣﻮﺷﻦ ﻛﺮאﺋﻲ ﺟﻨﺮل ۽ ﭘﻮِء ﻓﻴﻠﮉ‬ ‫ﻣﺎرﺷﻞ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ אﺣﻮאل אﻟﮗ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﻛﻨﺪאﺳﻴﻦ ﺟﻮ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻋﺠﻴﺐ ﻋﺠﻮﺑﻮ ۽‬ ‫ﻣﺴﺨﺮو ﺣﺎﻛﻢ ﻣﭹﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻫﻚ ﻋﺠﻴﺐ ﭼﺮﻳﻮ‪ ،‬ﻇﺎﻟﻢ ۽ ﻧﻔﺴﻴﺎﺗﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻣﺮﻳﺾ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻨﺠﻬﺎﻧﺌﺲ ﻣﺲ ﻣﺲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۽ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺟﺎن ﺑﭽﻲ‪1979 .‬ع ۾ ﭘﺎڙي وאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء אﻣﻴﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﮐﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﻻِء ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬ﻧﺸﻲ ۾ ڌت ﺳﻨﺪس ﻓﻮﺟﻲ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﺎ‪ .‬ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻓﻮج ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﮔﺎدي وאري ﺷﻬﺮ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﮐﺎن אﭼﻲ ﭠﻜﺎُء ﻛﻴﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن אڳ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻤﭙﺎﻻ وאرو‬ ‫ﺻﺪאرﺗﻲ ﻣﺤﻞ ﮀﮇي ﺟﻨﺠﺎ ﺷﻬﺮ ۾ אﭼﻲ ﻟﻜﻮ‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ ﭘﻨﺠﻦ زאﻟﻦ ۽ ﭨﻴﻬﺎرو ﮐﻦ ﭔﺎرن ﺳﻤﻴﺖ ﺟﺪي ۾ אﭼﻲ‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﻪ ورﺗﻲ‪.‬‬ ‫אن ﺑﻌﺪ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﭘﻬﺮﻳﻦ وאرو ﺣﺎﻛﻢ ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﻮ ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ ﺟﺎ ڏﻳﻨﻬﻦ ﺗﻨﺰאﻟﻨﻴﺎ ۾ ﮔﺬאري رﻫﻴﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ‪.‬‬

‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻨﺪي ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻧﻪ ﻛﺮڻ ﺳﺎن ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ُﭔﺴﻮ ُﭔﺴﻮ ﻟﮙﻨﺪو‪ .‬ﻋﻴﺪي‬ ‫אﻣﻴﻦ ‪1971‬ع ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ۽ ‪1979‬ع ۾ ﺟﺎن ﺑﭽﺎﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﭜﮙﻮ ۽ ﺟﻠﺪي ۾ ﻋﺮﺑﻦ وٽ אﭼﻲ ﭘﻨﺎه‬ ‫ورﺗﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺻﺪאرت وאري دور ۾ ﻫﻦ ﮀﺎ ﮀﺎ ﻧﻪ ﻇﻠﻢ‪ ،‬ﺧﺮﻣﺴﺘﻴﻮن‪ ،‬ﺑﻴﻮﻗﻮﻓﻴﻮن‪ ،‬ﭨﺮڙﭘﺎﻳﻮن‪ ،‬ﭰﺮﻟﭧ‪ ،‬ﻋﻴﺎﺷﻴﻮن ۽‬ ‫ﻣﺬﻫﺐ ﺟﺎ ڍوﻧﮓ ﻛﻴﺎ‪.‬‬ ‫‪ 80‬ﻫﺰאر אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ ﺋﻲ آرڊر ﺳﺎن ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ ڏﻳﮡ ۽ ﭔﻴﺎ ﺟﻴﻜﻲ ﻫﻦ ﭰﮇא ﻛﻴﺎ אن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﮐﻨﮉ ﮐﻲ ﺣﻴﺮאن ۽ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﻳﻮرپ آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ وﻳﻨﺪي ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ‪ -‬ﺟﻨﻬﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﺗﻲ‬ ‫ﺧﻮﺷﻴﻮن ﻣﻠﻬﺎﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬אﻫﻲ ﺑﻪ وאﺋﮍא ﭤﻲ وﻳﺎ ۽ ﺑﻘﻮل אﺳﺎن ﺟﻲ אﺻﻄﻼح ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﻣﭥﻮ ﭘﭩﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ‪8‬‬ ‫ﺳﺎل ﺻﺪאرت وאرو אﻫﻮ دور ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺳﺌﻴﺰ ﻛﺌﻨﺎل ﺑﻨﺪ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻳﻮرپ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ وﻳﻨﺪي ﻳﺎ אﻳﺸﻴﺎ ۽ ڏور אوﭜﺮ‬ ‫ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ )ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﺟﭙﺎن‪ ،‬ﻛﻮرﻳﺎ( ﮐﺎن ﻣﻮﭨﻨﺪي‪ ،‬אﺳﺎن ﮐﻲ ﻛﻢ ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﭰﻴﺮو ﻛﺮﮢﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ ۽‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ﺗﻲ ﺗﺮﺳﻲ ﺟﻬﺎز ﺟﻲ ﺿﺮوري ﻣﺮﻣﺖ ﻛﺮאﺋﮣﻲ ﭘﺌﻲ ﭤﻲ ﻳﺎ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ﻣﺎن אﮘﺘﻲ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﻻِء‬ ‫رאﺷﻦ ﭘﺎﮢﻲ وﭠﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ ﺟﻮ ﻳﻮرپ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎ ﺟﭙﺎن ﮐﺎن وري ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ ﮔﻮﺷﺖ‪ ،‬ﻣﮁﻲ‪ ،‬ﻣﻴﻮא‪ ،‬ﭜﺎﭴﻴﻮن‬ ‫ﺳﺴﺘﺎ ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء אﭸﺎن ﻛﻤﭙﻴﻮﭨﺮ ۽ אﻧﭩﺮﻧﻴﭧ ﺟﻮ ذرﻳﻌﻮ ﻋﺎم ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ ﭘﻬﭽﻲ אﺧﺒﺎر‬ ‫ﭘﮍﻫﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺟﻲ ﺧﺒﺮ ﭘﻮﻧﺪي ﻫﺌﻲ ﻳﺎ وري ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻛﻨﺎرن وﻳﺠﻬﻮ ﻟﻨﮕﻬﮡ وﻗﺖ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ رﻳﮉﻳﻮ ﺗﺎن ﺧﺒﺮون ﭔﮅﺑﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻋﺎم آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺟﺮﻣﻦ‪ ،‬ﻓﺮﻳﻨﭻ‪ ،‬ڊچ ۽ אﻃﺎﻟﻮي ﻫﻠﻲ ﭤﻲ ﺟﻮ אﻧﻬﻦ ﺗﻲ ﻓﺮאﻧﺲ‪ ،‬ﺟﺮﻣﻨﻲ‪ ،‬ﺑﻴﻠﺠﻢ‪ ،‬אﭨﻠﻲ ۽ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ رאڄ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻚ ۾ אﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﺮ دﻓﻌﻲ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻮن‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن ﭔﮅﺑﻴﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ﺳﻨﺪس ﺑﻴﻮﻗﻮﻓﻴﻦ ۽ ﭨﺮڙﭘﺎﻳﻦ ﺟﻮ ﭔﮅي ﮐﻞ אﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﺳﻨﺪس ﻇﻠﻤﻦ ﺟﺎ‬ ‫دאﺳﺘﺎن ﭔﮅي ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ ﺳﺨﺖ ﻛﺎوڙ אﻳﻨﺪي ﻫﺌﻲ ۽ ﻫﻦ ﺷﺨﺺ ﻻِء دل ۾ ﻧﻔﺮت ﭘﺌﺪא ﭤﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻓﻨﻜﺎر ۽ ڊرאﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎز ﺑﻪ אﻫﮍو ﻫﻮ ﺟﻮ ﻛﮇﻫﻦ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﺟﻲ وאﮐﺎڻ ۾ אﻫﮍﻳﻮن ﺗﻪ ﺑﺎﻧﺴﺮﻳﻮن وﭴﺎﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ ﺟﻮ אﻧﮕﻠﻨﮉ‪ ،‬آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ وﻳﻨﺪي‬ ‫אﺳﺮאﺋﻴﻞ ﻫﻦ ﺗﺎن ﻓﺪא ﭘﻴﺎ وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ وري אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﻧﻪ رﮘﻮ ﻛﭽﻴﻮن ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﭘﺮ ﮐﻠﺌﻲ ﻋﺎم אﻋﻼن‬ ‫ﻛﻨﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺟﺮﻣﻨﻲَء ﻟﮑﻴﻦ ﻳﻬﻮدي ﻣﺎري دﻧﻴﺎ ﺗﻲ אﺣﺴﺎن ﻛﻴﻮ آﻫﻲ ۽ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻫﭩﻠﺮ ﮐﻲ ﻫﻴﺮو ﺳﮇي ﻫﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺟﺎ ُڍכ ﭜﺮﻳﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﻠﻚ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬אﺳﺮאﺋﻴﻞ‪ ،‬אﻧﮕﻠﻨﮉ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﺎ ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‪.‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﺮﻛﺎري ﺧﺰאﻧﻲ ﺟﻮن ﭨﺠﻮڙﻳﻮن ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ ،‬ﺗﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﺎڻ ﻫﻨﻦ ﻫﺮ‬ ‫ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﻣﺎﻟﻲ אﻣﺪאد ڏﻳﮡ ﺗﻲ ﭘﺎﺑﻨﺪي وﺟﻬﻲ ﮀﮇي‪ .‬وري ﻫﻚ دﻓﻌﻲ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ ۾ آﻳﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﺮ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﺪي ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻳﻬﻮدﻳﻦ ﺟﻮ אﻳﺠﻨﭧ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ﭼﻤﭽﻮ ﺳﮇڻ ﺑﺪرאن אﺳﻼم ﺟﻮ وڏو ﺣﺎﻣﻲ ﺳﮇڻ ﻟﮙﺎ‪.‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﻣﺴﺠﺪون ﭠﻬﺮאﺋﮡ وאري ﻛﻢ ﮐﻲ ﺳﺎرאﻫﮡ ﻟﮙﺎ ﺗﻪ ﺳﺒﺤﺎن א� ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻬﮍو ﭔﻴﻮ ﻛﻴﺮ ﻧﻴﻚ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻲ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ! ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻲ ﻻِء ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ زאﻟﻦ ﺟﻮ ﺗﻌﺪאد ﮔﻬﭩﺎﺋﻲ ﭼﺌﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺑﻪ آﻧﺪو ۽ אن‬ ‫ﻋﻴﺎﺷﻲَء ﺟﻲ ﮐﻮٽ ﮐﻲ ‪ Compensate‬ﻛﺮڻ ﻻِء ﻫﻦ ﺳﺮﻳﺘﻦ )‪ (Concubines‬ﺟﻮ ﺗﻌﺪאد وڌאﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﻣﻐﺮب‬ ‫ﮐﺎن אﻣﺪאد ﺑﻨﺪ ﭤﻴﮡ ﺗﻲ ﻫﻦ אﺳﻼم ﺟﻲ ﻧﺎﺗﻲ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۽ ﻟﺒﻴﺎ ﺟﻲ ﻛﺮﻧﻞ ﻗﺬאﻓﻲَء ﮐﺎن ﭘﻨﮡ ﺷﺮوع ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﻧﮓ ﮐﻲ ﻟﮍ ۾ ﻣﺰو‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺟﻨﻬﻦ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﮐﻲ ﮔﺎرﻳﻮن ﭤﻲ ڏﻧﻴﻮن ﻛﺮﻧﻞ ﻗﺬאﻓﻲَء אن ﺟﻲ وאه وאه ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻟﮑﻴﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻗﺘﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‪ ،‬אﻫﻲ ﮔﻨﺎﻫﻪ ﺳﭛ ﻣﻌﺎف ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺴﺠﺪون ﭠﻬﺮאﺋﮡ ﺟﻲ‬ ‫”ﻧﻴﻚ ﻛﻢ“ ﺟﻲ ﻗﺬאﻓﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮڻ ﻟﮙﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺗﻴﻞ ﺟﻲ دوﻟﺖ ﻣﺎن ﺧﺮﺟﻴﻨﻴﻮن ﭜﺮي ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ڏي‬ ‫ﻣﻮﻛﻠﮡ ﻟﮙﻮ‪ .‬ﻛﺮﻧﻞ ﻗﺬאﻓﻲ ﺟﻲ آﺳﺮي ﺗﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ۽ אﻋﻠﻰ ﻓﻮﺟﻲ آﻓﻴﺴﺮ ﺳﮇאﺋﮡ وאري ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﭘﺮ ﻫﻮ ﭼﻮﻧﺪא آﻫﻦ ﺗﻪ وﺋﻲ ﺳﮝﻦ ﻻِء ﻛﻦ ﺑﻪ ﻛﭙﺎﺋﻲ آﺋﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻓﻮج ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‬ ‫ﺟﻲ ﺑﺎرڊر وאري ﺻﻮﺑﻲ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﻮ ﻛﺮڻ ﻻِء وﺋﻲ ﭘﺮ ُﺑﺮي ﻃﺮح ﭘﺴﭙﺎ ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻓﻮج אﭼﻲ ﻛﻤﭙﺎﻻ‬

‫ﮐﺎن ﭠﻜﺎُء ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻛﺮﻧﻞ ﻗﺬאﻓﻲَء ﺳﻨﺪس ﻣﺪد ﻻِء ﻫﻚ ﻓﻮﺟﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬ﻣﺠﺒﻮر ﭤﻲ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ڍﻳﺮ ﺑﺌﮕﻦ‪ ،‬زאﻟﻦ‪،‬‬ ‫ﭔﺎرن ۽ ﻧﻮﻛﺮن ﺳﺎن ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﻠﻚ ﮀﮇي ﺟﺪي ۾ وﭸﻲ ﭘﻨﺎﻫﻪ ورﺗﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﺮڻ ﮔﻬﮍيَء ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻋﻴﺎﺷﻲ‪ ،‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۽ אﺗﻲ ﭠﺎﻫﻴﻞ ﺑﻲ אﻧﺘﻬﺎ ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺖ ﻻِء ﺳﻜﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ‪1925‬ع ۾ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﮘﻮٺ ۾ אﻣﻴﻦ دאدא ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﭴﺎﺋﻮ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ”ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ دאدא“ ﺑﻪ ﺳﮇאﻳﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ دאدא ﺑﻪ‪ .‬ﻣﻐﺮب ﺗﻮڙي ڏور אوﭜﺮ ڏي ﻓﻘﻂ ’ﻋﻴﺪي‘ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﺳﺎن ﻣﺸﻬﻮر رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻮ ڏאڏو ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻫﻮ ۽ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻮ ﭘﻲُء ﺑﻪ ﭴﻤﮡ وﻗﺖ אﺋﻨﮉرﻳﺎس ﻧﻴﺎﺑﺮ ﻧﺎﻟﻲ‬ ‫ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻫﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮِء ‪ 21‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪1910‬ع ۾ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻧﺎﻟﻮ אﻣﻴﻦ دאدא رﮐﻴﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﭤﻮرو ﺋﻲ وڏو ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ڏﻧﮕﺎﻳﻦ ﻛﺮي ﺳﻨﺪس ﭘﻲُء آق )‪ (abandon‬ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺲ ۽ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎُء אﺳﺎ آﺗﻲ‬ ‫)‪ (Assa Aatte‬ﺟﻲ ﻣﺎﺋﭩﻦ وٽ وﭸﻲ رﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ وڏو ڍﮘﻮ ﭤﻲ ‪ 16‬ﺳﺎﻟﻦ ﺟﻲ ﭴﻤﺎر ۾ ‪1941‬ع ۾ ﺑﻮﻣﺒﻮ )‪ (Bombo‬ﮘﻮٺ ﺟﻲ אﺳﻼﻣﻲ אﺳﻜﻮل ۾ دאﺧﻼ ورﺗﻲ‬ ‫ﺟﺘﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻫﻦ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ ﮀﮇي ڏﻧﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻓﻘﻂ אن אﺳﻜﻮل ۾ ﭼﺎر درﺟﺎ ﮐﻦ ﭘﮍﻫﻴﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮉﻳﺎ‪،‬‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﭔﻴﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ رאﭴﮅאﻧﻴﻦ ۾‪ ،‬ﭘﻬﺮﻳﺎن ﭼﺎر درﺟﺎ ﭘﺮאﺋﻤﺮيَء ﺟﺎ ﻫﻮﻧﺪא ﻫﺌﺎ אن ﺑﻌﺪ ﺳﺖ درﺟﺎ ﭘﮍﻫﻲ ﻣﺌﭩﺮכ‬ ‫ڏﺑﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﺳﭵﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻓﻘﻂ ﭘﺮאﺋﻤﺮيَء ﺟﺎ אﻫﻲ ﭼﺎر درﺟﺎ ﻫﺌﻲ‪ .‬אﺳﻜﻮل ﮀﮇڻ ﺑﻌﺪ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﻮرﻫﻴﺎ ﻣﺰدورﻳﻮن ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻛﮇﻫﻦ ﻛﻨﻬﻦ دﻛﺎﻧﺪאر ﺳﻴﭟ ﻣﻬﻴﻨﻲ ﺟﻲ ﭘﮕﻬﺎر ﺗﻲ ﭤﻲ رﮐﻴﺲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻲ وאري ڏﻫﺎڙيَء ﺗﻲ ﭤﻲ ﻛﻢ ورﺗﺲ‪ .‬ﺟﺴﻢ ﺟﻮ ڏﭨﻮ ﻛﭩﻮ ۽ ﻗﺪ ﺟﻮ ‪ 6‬ﻓﭧ ‪ 4‬אﻧﭻ ﻫﻮ‪ .‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻧﻪ ﻫﻴﺲ‬ ‫ﺳﻮ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ”ﮔﺪﻫﺎ ﻣﺰدوريَء“ ﻻِء ﻣﻮزون ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﺎﻟﻤﻲ ﺟﻨﮕﻴﻦ ﻛﺮي ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ وאرن ﮐﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﻨﮃي ﮐﻨﮉ ۾ ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻔﺎد ﺟﻲ‬ ‫ﺑﭽﺎَء ﻻِء ﻓﻮج رﮐﮣﻲ ﭘﻴﺌﻲ‪1946 .‬ع ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻓﻮج ﺟﻲ ‪ King’s African‬رﻳﺠﻤﻴﻨﭧ ۾ אﺳﺴﭩﻨﭧ‬ ‫ﺑﻮرﭼﻲ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ رﻛﺮوٽ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ۾ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬אﻫﺎ ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺮﺣﻮم ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﭘﺎرאن ﺑﺮﻣﺎ ۾ وڙﻫﻴﻮ ﭘﺮ ﺳﭛ ﻫﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﺳﭵﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺗﻲ אﻫﺎ ﻟﺌﻪ رﮐﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ﭔﻲ‬ ‫ِ‬ ‫ﮔﺸﺎ آﻫﻦ‪ .‬رﻛﺎرڊ ﻣﻮﺟﺐ ﻫﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻓﻮج ۾ ﭔﻲ ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ﮐﺎﻧﭙﻮِء آﻳﻮ ۽ ﺳﺎل ڏﻳﮃ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻧﺎﺋﺐ ﺑﻮرﭼﻲ ﺟﻲ‬ ‫ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن رﮘﻮ ﭘﭩﺎﭨﺎ‪ ،‬ﺑﺼﺮ ۽ ﭔﻴﻮن ﭜﺎﭴﻴﻮن ﮀﻠﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﺎ ‪1949‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺻﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ۾ ﺑﻐﺎوت ﭤﻲ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﮐﺎن ﻓﻮج ﻣﻮﻛﻠﻲ ﺗﻪ אن ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻮ‪1952 .‬ع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎﺋﻮ ﻣﺎﺋﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﮐﻲ‬ ‫ﭔﻨﺠﻮ ڏﻳﮡ ﻻِء ﺟﻴﻜﺎ ﺑﺮﮔﻴﮉ ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺌﻲ אن ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﭘﮡ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﻫﺎڻ ﺑﻮرﭼﻲ ﺑﺪرאن‬ ‫ﻛﺎرﭘﻮرل ﺟﻲ ﭘﻮﺳﭧ ڏﻧﻲ وﺋﻲ ۽ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ‪1953‬ع ۾ ﮐﻴﺲ ﺳﺎرﺟﻨﭧ ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬۽ אﻫﺎ ﺳﺎ وאﻗﻌﻲ ﻛﻤﺎل ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ ﺑﺮﭨﺶ آرﻣﻲ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ۾ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻮن ﺑﻪ אﻫﮍﻳﻮن ﺗﻜﮍﻳﻮن ﭘﺮوﻣﻮﺷﻨﻮن ﻧﻪ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ‬ ‫ﺗﻪ ﻧﻪ ﺑﺮאﺑﺮ ﻫﻮ ﭘﺮ אﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭘﻬﻠﻮאن ﻣﮍس ﻫﻮ‪ .‬ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ۽ ﺳﺨﺖ ﺟﺎن ﻫﻮ‪ .‬ﺑﮏ‪ ،‬אڃ‪ ،‬ﮔﺮﻣﻲ ۽ ﺳﺮدي ﺟﻮ ﺑﻴﺤﺪ ﭘﻜﻮ‬ ‫ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻴﺤﺪ ﻗﺪאور ﻣﮍس ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻛﺎرﭘﻮرل ﭤﻴﮡ ﺑﻌﺪ ﭔﺌﻲ ﺳﺎل ‪1953‬ع ۾ ﺳﺎرﺟﻨﭧ ﭤﻴﻮ ۽ ﭘﻮِء ‪1958‬ع ۾ ﺳﺎرﺟﻨﭧ‬ ‫ﻣﻴﺠﺮ ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻠﭩﻮن ﻛﻤﺎﻧﮉر ﭤﻴﻮ ۽ ‪1958‬ع ۾ وאرﻧﭧ آﻓﻴﺴﺮ ﭤﻴﻮ‪ ،‬ﺟﻴﻜﺎ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﻟﻴﻮل ﺟﻲ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﺟﻲ آﺧﺮي ۽ אﺗﺎﻫﻴﻦ‬ ‫رﺋﻨﻚ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אن ﭘﻮﺳﭧ ﮐﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ زﺑﺎن ۾ אﻓﻨﺪي )‪ (Effendi‬ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰ‬ ‫ﻓﻮج ۾ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻛﺎرو ﮐﮣﻲ ﻛﻴﺘﺮو ﺑﻪ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻫﺠﻲ ﻳﺎ ﺗﺠﺮﺑﻴﻜﺎر ﻫﺠﻲ ﻫﻮ ﻓﻘﻂ אن ﭘﻮﺳﭧ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻮ אﺳﺎن وאري ﺑﻮرﭼﻲ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻻِء אن ﭘﻮﺳﭧ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﮡ وڏي ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻟﻴﮑﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎل‬ ‫)‪1961‬ع ۾( ﺟﮇﻫﻦ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﺎن ﺑﺪﻟﻲ ﭤﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻟﻴﻔﭩﻴﻨﻨﭧ ﺑﮣﺎﻳﻮ وﻳﻮ ﺟﻴﻜﺎ ﭘﻮﺳﭧ ﻛﻤﻴﺸﻨﮉ آﻓﻴﺴﺮ‬ ‫ﺟﻲ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﭵﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﻓﻘﻂ ﭔﻪ آﻓﺮﻳﻜﻦ אن ﭘﻮﺳﭧ ﺗﻲ ﭘﻬﺘﺎ ﻫﺌﺎ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻋﻴﺪي ﻫﻚ ﻫﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻃﺮﻓﺎن ‪1962‬ع ۾ آزאدي ﻣﻠﻲ ۽ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻛﺌﭙﭩﻦ ﺑﮣﺎﻳﻮ وﻳﻮ ۽ ﭔﺌﻲ ﺳﺎل ‪1963‬ع ۾ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﻃﺮﻓﺎن ﻣﻴﺠﺮ ﺟﻲ رﺋﻨﻚ ﻋﻄﺎ ﻛﺌﻲ وﻳﺲ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ‪1964‬ع ۾ ﻟﻴﻔﭩﻴﻨﻨﭧ ﻛﺮﻧﻞ ۽ ‪1965‬ع ۾ ﻛﺮﻧﻞ ﭤﻲ‬ ‫وﻳﻮ‪ .‬ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻓﻮج ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ آﻫﻲ ﻳﺎ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻮ ﻛﻮ دوﺳﺖ ﻓﻮﺟﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ אن ﮐﺎن ﭘﮁﻲ ڏﺳﻮ ﺗﻪ آﻫﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﻫﻲَء ﻛﻤﺎل ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ! ﺟﺘﻲ ﻛﺮﻧﻞ ﭤﻴﮡ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭨﻴﻬﻪ ﭨﻴﻬﻪ ﺳﺎل ﭤﻴﻮ وﭸﻦ אﺗﻲ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﭼﺌﻦ ﭘﻨﺠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻛﺮﻧﻞ‬ ‫ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﻣﭥﺲ ﻣﻠﻚ ﮀﮇي وﻳﻨﺪڙ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺑﻪ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ آزאد ﻣﻠﻚ ﺟﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ אﺳﺎن‬

‫وאري ﭴﺎم ﺻﺎدق وאﻧﮕﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﺧﺮچ ﺗﻲ ﺳﺨﺎوت ﭘﺌﻲ ﻫﻼﺋﻲ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ אوﺑﻮﺗﻮ )وزﻳﺮאﻋﻈﻢ( ﺟﻲ ﻣﺠﺒﻮري ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻫﻚ ﻓﻮﺟﻲ آﻓﻴﺴﺮ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ڊﺳﭙﻠﻴﻦ ۾ رﮐﮡ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺑﺎرڊرن ﺟﻲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻛﺮאﺋﮡ ﺑﺪرאن ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻮج ﺟﻮن ﺑﻨﺪوﻗﻮن ۽ ﺑﺎرود ﭼﻮري ﻛﺮي ﺑﺎرڊر ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﻛﺎﻧﮕﻮ )زאﺋﺮ( وאرن ﮐﻲ وﻛﮣﮡ ۾ ﮐﮣﻲ‬ ‫ﭘﺎرﭨﻨﺮ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﭔﺌﻲ ﭴﮣﺎ ﮔﮇﺟﻲ ﻛﺎﻧﮕﻮ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻣﺎن ﻋﺎج ۽ ﺳﻮن ﺳﻤﮕﻞ ﻛﺮي ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﮔﺠﺮאﺗﻲ‬ ‫ﺳﻴﭡﻴﻦ ﮐﻲ وﻛﮣﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﻛﻤﺎﻳﻞ ﭘﺌﺴﻮ ﺷﺮאب‪ ،‬ﺟﻮא ۽ ﻋﻮرﺗﻦ ﭘﭡﻴﺎن ﺧﺮچ ﻛﺮڻ ﻟﮙﺎ ۽ ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ אﻧﮉﻳﻦ ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻣﻴﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ وאﭘﺎر وڌאﺋﮡ ۽ وڌﻳﻚ אﻣﻴﺮ ﭤﻴﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬אوﺑﻮﺗﻮ ۽ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ אﻫﺎ ﺑﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﻪ وﮢﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﭔﻴﻦ ﮐﻲ ﺗﻪ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻮرت ۾ ﺳﮑﻴﻮ ﺳﺘﺎﺑﻮ ﭤﻴﻨﺪو ﻧﭥﻲ ڏﺳﮡ ﭼﺎﻫﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﭘﺎڻ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻮن ﻓﻮج ۾‪ ،‬ﺗﻜﮍﻳﻦ ﺗﻜﮍﻳﻦ ‪ Promotions‬ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ‪1965‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﭘﻨﺠﻦ ﺳﺎﻟﻦ ۾ ﻫﻮ ﻟﻴﻔﭩﻴﻨﻨﭧ ﮐﺎن ﻛﺮﻧﻞ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ وﻳﻮ‪ .‬אن وﻗﺖ ﻋﻴﺪي ﺟﻲ ﻋﻤﺮ ‪ 40‬ﺳﺎل ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾‬ ‫אﻫﻮ ﺗﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻪ ﻧﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﺮﻧﻞ ﺑﻌﺪ ﺑﺮﮔﻴﮉﻳﺌﺮ ۽ ﭘﻮِء ﻣﻴﺠﺮ ﺟﻨﺮل ﺟﻲ ﭘﻮﺳﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻛﺮﻧﻞ ﺟﻲ رﺋﻨﻚ‬ ‫ڏﻳﮡ ﺑﻌﺪ ﭨﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎﻧﭙﻮِء ‪1968‬ع ۾ ڊאﺋﺮﻳﻜﭧ ﻣﻴﺠﺮ ﺟﻨﺮل ﺑﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ 25 .‬ﺟﻨﻮري ‪1971‬ع ﺗﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺻﺪر אوﺑﻮﺗﻮ‬ ‫ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر وﻳﻮ ﺗﻪ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ِﺳﻴﻞ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻣﻠﻚ ﺟﻮن وאﮘﻮن ﺳﻨﭝﺎﻟﻲ وﻳﭡﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﻚ ۾‪ ،‬ﭼﺎﻫﻲ ﭔﺎﻫﺮ ﺟﻲ دﻧﻴﺎ ﺧﻮش آﻣﺪﻳﺪ ﭼﻴﻮ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻳﻜﺪم ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻗﻴﺪي آزאد ﻛﻴﺎ ۽‬ ‫אﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ ۾ ﺟﻠﺪ אﻟﻴﻜﺸﻦ ﻛﺮאﺋﻲ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ آﻧﺪي وﻳﻨﺪي‪ .‬אﭸﺎن ﻫﻔﺘﻮ ﺑﻪ ﻛﻮ ﻣﺲ ﮔﺬرﻳﻮ ﺗﻪ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ‬ ‫אﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ אڄ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر آﻫﻲ‪ ،‬ﻓﻮج ﺟﻮ ﻛﻤﺎﻧﮉر אن ﭼﻴﻒ آﻫﻲ ۽ ﺑﺮي ۽ ﻫﻮאﺋﻲ ﻓﻮج ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺮﺑﺮאﻫﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﺳﻮل אدאرن ﺟﺎ ﻫﻴﮉ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ ﻓﻮﺟﻲ آﻓﻴﺴﺮ رﮐﻴﺎ‪ ،‬وﻳﻨﺪي ﻛﺠﻬﻪ وزﻳﺮ ﺑﺪﻻﺋﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﻣﺮﺿﻲَء ﺟﺎ رﮐﻴﺎ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻚ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﺟﻮ אدאرو ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ אدאري ﺟﻲ אﻫﻠﻜﺎرن ﺟﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺗﻲ ﺷﻚ‬ ‫ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬אن ﮐﻲ ﭤﮇي ﺗﻲ ﺋﻲ ﻣﺎري ﮀﮇﻳﻮ ﭤﻲ ﻳﺎ ﻏﺎﺋﺐ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪر אوﺑﻮﺗﻮ ﭘﺎڙي وאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺻﺪر ﺟﻮﻟﻴﺲ ﻧﺎﺋﺮﻳﺮي وٽ وﭸﻲ ﭘﻨﺎه ورﺗﻲ‪ .‬ﻋﻴﺪي‬ ‫אﻣﻴﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺳﺎﺑﻖ ﺻﺪر ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﻠﻚ ﺑﺪر ﻛﻴﺎ אﻫﻲ ﺑﻪ )אﭨﻜﻞ ‪ 20،000‬ﮐﻦ( ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۾ وﭸﻲ رﻫﻴﺎ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻋﻴﺪي‬ ‫אﻣﻴﻦ ‪ 8‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﺟﻴﻜﺎ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺌﻲ אﻫﺎ ﺧﻮف ۽ ﻇﻠﻢ ﺟﻮ دאﺳﺘﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﺟﻴﻜﻲ ‪ 80‬ﻫﺰאر ﮐﻦ‬ ‫אﻧﮉﻳﻦ وאﭘﺎري رﻫﻴﺎ ﭤﻲ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ ڏﺋﻲ ﮀﮇي‪ .‬ﻫﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﺳﺎن ﺗﻌﻠﻘﺎت ﺧﺘﻢ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎ‪ .‬ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻲ ﭜﻴﻨﮓ ﭤﻴﻨﺪي رﻫﻲ ﭘﺮ ﻫﻮ ﭘﺎڻ ﺷﺎدﻳﻮن ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺧﺰאﻧﻮ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﺮي ﻟﺒﻴﺎ ۽ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﮐﺎن ﭘﻨﻨﺪو‬ ‫رﻫﻴﻮ‪1975 .‬ع ۾ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﺟﻲ ﭘﺮوﻣﻮﺷﻦ ﻛﺌﻲ ۽ ﺟﻨﺮل ﻣﺎن ﻓﻴﻠﮉ ﻣﺎرﺷﻞ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫ﻟﻘﺒﻦ ﺳﺎن ﺳﮇאﺋﮡ ﻟﮙﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ‪ :‬ﻫﺰ אﻳﻜﺴﻴﻠﻨﺴﻲ‪ ،‬ﭘﺮﻳﺰﻳﮉﻧﭧ آف ﻻﺋﻴﻒ‪ ،‬ﻓﻴﻠﮉ ﻣﺎرﺷﻞ אﻟﺤﺎج ڊאﻛﭩﺮ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ دאدא‪،‬‬ ‫وאﺋﻴﺲ ﭼﺎﻧﺴﻠﺮ‪ ،‬ﻛﺎﻧﻜﺮر آف دي ﺑﺮﭨﺶ אﻳﻤﭙﺎﺋﺮ ‪ CBE‬وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ אﻧﻬﻦ ﭼﺮﻳﺎﺋﭗ وאرن ﻛﻤﻦ ﮐﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻴﮉﻳﺎ ﺧﻮب ﻣﺸﻬﻮر ﻛﻴﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﻛﻮڙﻳﻮن ﺳﭽﻴﻮن ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‬ ‫ﻫﺮ وﻗﺖ אﺧﺒﺎرن ﺟﻲ زﻳﻨﺖ رﻫﻴﻮن ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﻲ ﻛﻬﺎﮢﻴﻮن ﻳﺎ ﺧﺒﺮون ﭠﻠﻬﺎ אﻓﻮאه ۽ ‪ Myth‬ﺑﻪ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ۾‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺘﻮن ﺑﻪ ﻫﻴﻮن‪ .‬אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺳﭡﻮ ﺑﺎﻛﺴﺮ ﻫﻮ‪ .‬אﻳﺘﺮﻳﻘﺪر ﺟﻮ ﭜﺮ وאرن ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻳﺎ ﻛﺎﻧﮕﻮ‬ ‫ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﺎن אﺧﺘﻼف ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮس ﺗﻪ אﺗﻲ ﺟﻲ ﻟﻴﮉرن ﮐﻲ دڙﻛﻮ ڏﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﮀﺎ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫َ‬ ‫אﭤﺎﻧﻮ ﺗﻪ אﭼﻲ ﻣﻮن ﺳﺎن ﺑﺎﻛﺴﻨﮓ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﺮﻳﻮ‪ .‬ﺳﭡﻮ ﮔﭩﺎر وﭴﺎﺋﮡ وאرو ۽ ﺗﺎرو ‪ Swimmer‬ﺑﻪ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﻮڙ ﺑﻪ‬ ‫ﻃﺎﻗﺖ‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﭘﮇאﺋﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻓﻘﻂ ﭼﺎر درﺟﺎ ﻫﺌﺲ ﭘﺮ ﻏﻠﻂ ﺳﻠﻂ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪي ﺷﺮم ﺗﻪ ﻧﻪ אﻳﻨﺪو ﻫﻮس‬ ‫ﺑﻠﻚ ﭘﺎڻ ﮐﻲ وڏو אﻧﮕﺮﻳﺰدאن ﺳﻤﺠﻬﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﺑﻲ אﻧﺘﻬﺎ ﻇﺎﻟﻢ ۽ ﺧﻮﻧﻲ ﻫﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻻِء ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻦ ﺟﺎ ﺳﺮ‬ ‫رﻳﻔﺮﻳﺠﺮﻳﭩﺮ ۾ رﮐﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪو ﻫﻮ ﺟﻦ ﮐﻲ وﻗﺖ ﺑﻮﻗﺖ ڏﺳﻲ ﺧﻮش ﭤﻴﻨﺪو ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻚ دﻓﻌﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻻِء אﻫﻮ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ آدﻣﺨﻮر آﻫﻲ ﻳﻌﻨﻲ אﻧﺴﺎﻧﻦ ﺟﻮ ﮔﻮﺷﺖ ﮐﺎﺋﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﺳﺎن ﺑﻪ אﻫﺎ ﺧﺒﺮ ‪1977‬ع ۾ ﻳﻮﻛﻮﻫﺎﻣﺎ )ﺟﭙﺎن( ۾ אﺳﺎﺷﻲ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰي אﺧﺒﺎر ۾ ﭘﮍﻫﻲ‪ .‬ﺳﺨﺖ ﮔﺮﻣﻲَء ۾ ﺑﻪ ﻛﻼﻛﻦ ﺟﺎ ﻛﻼכ ﻓﻞ ﻳﻮﻧﻴﻔﺎرم ۾ ﺑﻴﻬﻲ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﮐﺎن ﺳﻼﻣﻲ وﭠﻨﺪو ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺗﻲ ﭘﺎڻ ﮐﻲ אﻳﻮאرڊ ﻃﻮر ﻣﻴﮉل ڏﻳﻨﺪو ﻫﻮ ۽ אﻧﻬﻦ ﻣﻴﮉﻟﻦ )אﻧﻌﺎﻣﻲ ﭔِﻠﻦ( ﺟﻮ ﺗﻌﺪאد אﻳﺘﺮو ﺗﻪ وڌي وﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻦ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭨﻴﻮﻧﻚ )אﮀﻲ رﻧﮓ ﺟﻲ ﺷﻴﺮوאﻧﻲ ﭨﺎﺋﻴﭗ ﭤﻠﻬﻲ ﺑﺸﺮٽ( ﮐﻲ ﮔﻮڏن ﮐﺎن ﺑﻪ ﻫﻴﭟ ﺗﺎﺋﻴﻦ ڊﮔﻬﻮ ﺳﺒﺮאﻳﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻴﺌﻦ אن‬ ‫אﺗﻲ ﺳﭛ ﻣﻴﮉل ﻟﮙﻲ ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﻓﻴﻠﮉ ﻣﺎرﺷﻞ אﻳﻮب وאﻧﮕﺮ ﻫﻦ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻓﻴﻠﮉ ﻣﺎرﺷﻞ ﺟﻮ ﻋﻬﺪو ﻋﻄﺎ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ‬

‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻓﻮج ﺟﻮ ﺳﭙﺮﻳﻢ ﻛﻤﺎﻧﮉر ”ﺟﻨﺮل ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ“ ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﻫﻮ‪ .‬אن ﺻﻮرت ۾ ﺻﺪر‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻓﻮج ﺟﻲ ﺟﻨﺮل ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﺗﺮﻗﻲ ڏﺋﻲ ﻓﻴﻠﮉ ﻣﺎرﺷﻞ ﺑﻨﺎﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻻِء אﻫﻮ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﻮر ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻴﻦ אڌ‬ ‫ڊزن زאﻟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﮐﻲ ﭼﭽﺮي ﻣﺎري ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ‪1980‬ع وאري אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻓﻠﻢ ‪ Rise & Fall of Idi Ameen‬دﻧﻴﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻇﻠﻤﻦ ﺟﺎ دאﺳﺘﺎن ۽ ﭼﺮﻳﺎﺋﭗ ﺟﺎ ﻗﺼﺎ ﻫﻚ ﭔﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻓﻠﻢ ”دي ﻻﺳﭧ ﻛﻨﮓ آف אﺳﻜﺎﭨﻠﻨﮉ“ ۾ ﺑﻪ ڏﻳﮑﺎرﻳﺎ وﻳﺎ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﺎ ﻓﻠﻢ ‪2006‬ع ۾ رﻟﻴﺰ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻴﺴﻴﻦ ﭘﺎور ۾ ﻫﻮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﭘﺮﻳﺲ ﺟﻴﻜﺎ ﻇﺎﻫﺮ آﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﭼﻨﺒﻲ ﻫﻴﭟ ﻫﺌﻲ‪ ،‬ﮐﻴﺲ وڏو אﻛﺎﺑﺮ‪،‬‬ ‫ڏאﻫﻮ‪ ،‬ﭘﻬﻠﻮאن‪ ،‬دﻟﻴﺮ ۽ دאﻧﺸﻮر ﻃﻮر ﭘﻴﺶ ﻛﻨﺪي رﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﭼﻤﭽﻦ ﮐﺎن ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭔﮅي ﮔﺪ ﮔﺪ ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ﭘﺮ‬ ‫ﭔﺎﻫﺮ ﺟﻲ ﭘﺎﭘﻮﻟﺮ ﻣﻴﮉﻳﺎ ﮐﻴﺲ ﭼﺮﻳﻮ‪ ،‬ﻇﺎﻟﻢ‪ ،‬ﭠﮗ‪ ،‬ﻟﭕﺎڙي‪ ،‬ﻛﻮڙو ۽ ڊرאﻣﻴﺒﺎز ﭼﻮﻧﺪي رﻫﻲ‪1977 .‬ع ۾ ﭨﺎﺋﻴﻢ ﻫﻔﺘﻴﻮאر‬ ‫ﻣﺌﮕﺰﻳﻦ ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺗﻲ ﻣﻀﻤﻮن ﮀﭙﻴﻮ ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ‪ Time‬ﻣﺌﮕﺰﻳﻦ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻻِء ﻟﮑﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ ” & ‪Killer‬‬ ‫‪ “Clown, Big Hearted Buffoon & Strutling Martinet‬آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮن אﺧﺒﺎرون ﺗﻪ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن ﺗﻪ‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﮐﻲ ﭴﺎﮢﻲ ﭔﺠﻬﻲ ﻣﺴﺨﺮي ۽ ﭼﺮﺋﻲ ﺟﻮ ‪ Image‬אن ﻛﺮي ڏﺋﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﺪس وﺣﺸﻴﺎﮢﻲ ﻗﺘﻼم ۽‬ ‫ﺧﻮﻧﺮﻳﺰيَء ﺗﻲ ﭘﮍدو رﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺑﺎرڊر وאرو ﺻﻮﺑﻮ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ‪1979‬ع ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻓﻮج ﮐﻲ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺗﻲ ﺣﻤﻠﻮ ﻛﺮڻ ﻻِء ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﮀﺎ‬ ‫ﭼﻮﻧﺪא آﻫﻦ ﺗﻪ ﮘﻮﻫﻪ ﮐﻲ ﮐﮣﻲ ُﮐﭩﻲ ﺗﻪ ﮘﻮﻟﻬﻲ ﺷﻜﺎرﻳﻦ ﺟﺎ ﮔﻬﺮ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻤﻠﻲ ﺑﻌﺪ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻓﻮج ﺗﻴﺎري ﻛﺮي ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺗﻲ‬ ‫ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﺑﻨﺎ رﻧﮉכ ﺟﻲ אﭼﻲ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ وאري ﻣﺤﻞ ۽ ﮔﺎدي وאري ﺷﻬﺮ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﮐﺎن ﭘﻬﺘﻲ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻟﺒﻴﺎ ﭜﭵﻲ‬ ‫وﻳﻮ ﭘﻮِء ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ۾ وﭸﻲ ﭘﻨﺎﻫﻪ ورﺗﺎﺋﻴﻦ ﺟﺘﻲ ﭘﻬﺮﻳﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﺗﻪ ﺟﺪي ۾ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻲ روڊ ﺗﻲ ‪ Novotel‬ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ‬ ‫ﭔﻦ ﻓﻠﻮرن ﺗﻲ رﻫﻴﻮ‪1980 .‬ع ۾ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس ﭘﻬﺮﻳﻮن אﻧﭩﺮوﻳﻮ ‪ BBC‬ﺟﻲ ﻧﻤﺎﺋﻨﺪي ﺑﺮﺋﺎن ﺑﺌﺮون ڏﻧﻮ אن ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ אﻫﻮ ﺋﻲ‬ ‫دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﺒﺎه ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﺑﻠﻚ‬ ‫אﻇﻬﺎر ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ ذرو ﺑﻪ אﻓﺴﻮس ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ ِ‬ ‫ﻫﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”אڄ ﺑﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ۾ وאﭘﺲ אﭼﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﻻِء ﭼﻮن ﭤﺎ‪1989 “.‬ع ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻣﻮﭨﮡ ﺟﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﮀﻚ ﭤﻲ ﭘﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﻫﻮ ”زאﺋﺮ“ )ﻫﺎڻ ”ﻛﺎﻧﮕﻮ“ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ( ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﮔﺎدي وאري ﺷﻬﺮ ﻛﻨﺸﺎﺳﺎ ۾‬ ‫ﭘﻬﺘﻮ ﺗﻪ אﺗﻲ ﺟﻲ ﺻﺪر ﻣﻮﺑﻮﺗﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ زوريَء ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﻣﻮﭨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬ ‫‪ 20‬ﺟﻮﻻِء ‪2003‬ع ﺗﻲ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ زאﻟﻦ ﻣﺎن ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ אﻃﻼع ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻋﻴﺪي ﺟﺪي ﺟﻲ ﻛﻨﮓ ﻓﻴﺼﻞ אﺳﭙﺘﺎل‬ ‫۾ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲَء ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻢ ۾ آﻫﻲ ۽ ﭘﻮﻳﻦ ﭘﺴﺎﻫﻦ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺻﺪر ﻳﻮوﻳﺮي ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ ﮐﻲ‬ ‫אﭘﻴﻞ ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﻋﻴﺪيَء ﮐﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא אﭼﮡ ﺟﻲ אﺟﺎزت ڏﻧﻲ وﭸﻲ ﭘﺮﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ ﺟﻮאب ڏﻧﻮ ۽ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”אن ﻻِء ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﻮرٽ ﺟﻲ ﻛﻴﺴﻦ ﮐﻲ ﻣﻨﻬﻦ ڏﻳﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻛﻴﻞ ڏوﻫﻦ ﺟﻮ ﺟﻮאب ڏﻳﮣﻮ ﭘﻮﻧﺪو‪“.‬‬ ‫ﭘﻮري ﻣﻬﻴﻨﻲ ﺑﻌﺪ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮔﺬאري وﻳﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﺟﺪي ﺟﻲ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ۾ دﻓﻦ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻮن ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﮀﻬﻪ زאﻟﻮن ﺗﻪ ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻣﺲ ﻣﻠﻴﺎﻣﻮ ۽ ﭔﻲ ﻣﺲ ﻛﻲ )‪ (Kay‬ﺳﺎن ‪1966‬ع ۾ ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﭔﺌﻲ ﺳﺎل ‪1967‬ع ۾ ﻫﻦ ﻧﻮرא ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪ ،‬אن ﺑﻌﺪ ‪1972‬ع ۾ ﻣﺪﻳﻨﺎ ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪1974‬ع ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ رﻳﮉﻳﻮ ﺗﺎن‬ ‫אﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﻠﻴﺎﻣﻮ‪ ،‬ﻧﻮرא ۽ ﻛﻲ ﮐﻲ ﻃﻼق ڏﺋﻲ ﮀﮇي آﻫﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻣﻠﻴﺎﻣﻮَء ﮐﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺑﺎرڊر وٽ ﺳﻤﮕﻠﻨﮓ ﺟﻲ‬ ‫وאردאت ۾ ﺟﻬﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻮَء ﻟﻨﮉن ﻣﺎن وﭸﻲ ﻧﻜﺘﻲ‪ .‬ﻛﻲ אن ﺋﻲ ﺳﺎل ﺟﻲ آﺧﺮ ۾ ﻣﺮي وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻻِء אﻫﻮ ﺋﻲ ﭔﮅאﻳﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﺟﻮ ڊאﻛﭩﺮ ﻣﻜﺎﺳﺎ ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﻫﻤﺮאﻫﻪ ﺳﺎن ﻟﻚ ﭼﻮريَء ﻋﺸﻖ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻦ ﮐﻲ ﭘﻴﭧ ﭤﻲ ﭘﻴﻮ ۽ ﻫﻦ אﺑﺎرﺷﻦ دورאن‬ ‫زאل ﮐﻲ ﻣﺎري وڌو‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ڊאﻛﭩﺮ ﭘﺎڻ ﺑﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ ﻛﺮي ﮀﮇي‪1975 .‬ع ۾ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺲ ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺳﺎرאن ﻧﺎﻟﻲ ﻫﻚ ﮀﻮﻛﺮي ﻧﻈﺮ آﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻫﻦ ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪ .‬ﺷﺎديَء ﮐﺎن אڳ ﺳﺎرאن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺑﻮאِء ﻓﺮﻳﻨﮉ ﺳﺎن ﮔﮇ رﻫﻲ ﭤﻲ‪ ،‬אﻫﻮ‬ ‫אن ﺑﻌﺪ وري ﻧﻈﺮ ﻧﻪ آﻳﻮ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻛﻴﺘﺮא ﭔﺎر ﻫﺌﺎ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﺗﻌﺪאد ﺑﺎﺑﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ رאِء ﻣﻠﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אﻫﻲ ‪ 30‬ﮐﺎن ‪ 45‬ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻫﺌﺎ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ وﻳﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻠﻚ آﺋﻮن ﺗﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪس ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺷﺎﻳﺪ ﺋﻲ ﻛﻮ אﻫﮍو‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﻫﺠﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ אﻳﺘﺮﻳﻮن ﻓﻠﻤﻮن ۽ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻴﺎ وﻳﺎ ﻫﺠﻦ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﭘﮍﻫﮡ ﻻِء ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﻛﺘﺎب ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻫﻴﻨﺮي ﻛﻴﻤﺒﺎ ﺟﻮ‪State of Blood :‬‬

‫‪‬‬

‫ﺟﺎرج אﻳﻮאن ﺳﻤﭣ ﺟﻮ‪Ghosts of Kampala :‬‬

‫‪‬‬

‫ﭤﺎﻣﺲ ﭘﺌﭩﺮכ ﺟﻮ‪Hitler in Africa :‬‬

‫‪‬‬

‫ڊﺋﻮڊ ﻣﺎرﭨﻦ ﺟﻮ‪General Amin :‬‬

‫‪‬‬

‫ﺟﻤﻴﻼ ﺻﺪﻳﻘﻲَء ﺟﺎ ﭔﻪ ﻛﺘﺎب‪ The Feast of Nine Virgins :‬۽ ‪Bombay Gardens‬‬

‫‪‬‬

‫ﭨﺮﻳﻮر ڊوﻧﺎﻟﮉ ﺟﻮ ﻛﺘﺎب‪Confessions of Idi Amin :‬‬

‫دور ﺣﻜﻮﻣﺖ ۾ رﮐﻲ رﮐﻲ ﻛﻲ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن אﻫﮍﻳﻮن ﺗﻪ ﭼﺮﭼﻲ ﭜﻮڳ ﺟﻮن ﻛﻨﺪو ﻫﻮ ﺟﻮ ﺳﭵﻲ‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ِ‬ ‫دﻧﻴﺎ אن ﺗﻲ ﻛﮇﻫﻦ ﮐﻠﻨﺪي ﻫﺌﻲ ﺗﻪ ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ ﻣﻨﻬﻦ ﻣﭥﻮ ﺑﻪ ﭘﭩﻴﻨﺪي ﻫﺌﻲ‪ .‬آﻣﺮﻳﻜﻲ ﺻﺪر رﭼﺮڊ ﻧﻜﺴﻦ ﺟﮇﻫﻦ وאﭨﺮ‬ ‫ﮔﻴﭧ אﺳﻜﺌﻨﮉل ۾ ﭰﺎﭤﻮ ﺗﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﺎن ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻴﺲ ‪ Get Well Soon‬ﺟﻮ ﻛﺎرڊ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﻳﻮﻧﺎﺋﻴﭩﻴﮉ ﻧﺌﺸﻨﺲ )‪ (UNO‬ﺟﻲ ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي ﻛﺮٽ وאﻟﮅﻳﻢ ۽ אﺳﺮאﺋﻴﻞ ﺟﻲ‬ ‫‪‬‬ ‫وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﮔﻮﻟﮉא ﻣﻴﺮ ﮐﻲ ﭨﻴﻠﻴﮕﺮאم ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ ﺗﻪ‪” :‬ﻫﭩﻠﺮ ﺟﺮﻣﻨﻲَء ۾ ‪ 60‬ﻟﮏ ﻳﻬﻮدﻳﻦ ﮐﻲ ﺳﺎڙي ﮀﮇﻳﻮ ﮀﺎﻛﺎڻ ﺗﻪ ﻫﻦ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻳﻬﻮدي دﻧﻴﺎ ﻻِء ﻧﻘﺼﺎﻧﻜﺎر آﻫﻦ‪“.‬‬ ‫‪‬‬

‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻫﺮ وﻗﺖ ﭼﻮﻧﺪو رﻫﻴﻮ‪:‬‬

‫”ﻣﻮن אﺳﻜﻮﻟﻦ ﮐﺎن ﮐﮣﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻪ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ ﻣﻮن ﮐﻲ ‪ Ph.D‬ﭘﮍﻫﻴﻠﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ وڌﻳﻚ ﭴﺎڻ آﻫﻲ‪ ...‬ﮀﻮ ﺟﻮ آﺋﻮن‬ ‫ﻓﻮﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻴﺎن ”‪.“I know how to act, I am a man of action‬‬ ‫‪‬‬

‫ﺑﻜﻨﮕﻬﺎم ﻣﺤﻞ ﻟﻨﮉن ۾ אﺳﭩﻴﭧ ڊﻧﺮ ﺗﻲ ﻫﻦ رאﮢﻲ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ אﮘﻴﺎن ﺗﻘﺮﻳﺮ ۾ ﭼﻴﻮ ﻫﻮ‪:‬‬ ‫”‪“Sir, mister queen, horrible guests, before I undress you, let me put down my testicles...etc.‬‬

‫ﻫﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ رאﮢﻲ אﻳﻠﺰﺑﻴﭣ ﮐﻲ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭤﻴﮡ وﻗﺖ ﮐﻴﺲ ‪ Sir‬۽ ﻣﺴﭩﺮ ُ‬ ‫ﻛﺌﻴﻦ ﭼﻮﻧﺪو ﻫﻮ‪.‬‬

‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺗﻲ ﻫﺎڻ ﻛﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ آﻫﻲ‪...‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ آزאدي ڏﻳﮡ ﮐﺎن אڳ ‪1962‬ع ﺟﻲ ﺷﺮوع وאرن ﻣﻬﻴﻨﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن אﻟﻴﻜﺸﻦ ﻛﺮאﺋﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ‬ ‫”ﻻﻧﮕﻮ“ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﺳﺮدאر ﺟﻮ ﭘﭧ ”ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﭨﻲ“ ﮐﭩﻲ وﻳﻮ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﻣﻘﺮر ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‬ ‫ﻋﻮאم ﺟﻴﻜﻮ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﺎن ﮀﮇאﺋﮡ ۽ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﺋﻢ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺟﺪوﺟﻬﺪ ۾ ﻫﺌﻮ אﻫﻮ‬ ‫ﺑﻴﺤﺪ ﺧﻮش ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﺎڻ ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﻨﺪو ﭘﺮ ﺳﻨﺪن ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺋﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ אوﺑﻮﺗﻲ ﻧﺎﻛﺎرو ۽‬ ‫ﻧﻜﻤﻮ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻋﻮאم ﺟﻲ אون ۽ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲَء ﺑﺪرאن ﻫﺮ وﻗﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﺮﺳﻲ ﻣﻀﺒﻮط ﻛﺮڻ ۽ ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ ﭘﺎور ۽ دوﻟﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻮ ﻓﻜﺮ ﻟﮙﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪر ﮐﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﭤﻮرא ﮔﻬﮣﺎ ﭘﺎور ﻣﻠﻴﻞ ﻫﺌﺎ אﻫﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﭘﺎڻ ﮐﺴﻲ ﻫﻚ ﻃﺎﻗﺘﻮر وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺑﻨﺠﻲ ﻫﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺟﻮ ﺧﺎﺗﻤﻮ آﮢﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬ﺑﻲ אﻧﺘﻬﺎ دوﻟﺖ ﻛﻤﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﭼﻜﺮ ۾‬ ‫ﻫﻦ ﻫﻚ ﺑﻴﻜﺎر ﻓﻮﺟﻲ آﻓﻴﺴﺮ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ‬ ‫אﻋﻠﻲ ﻋﻬﺪي ﺗﻲ رﮐﻲ ﭘﻮِء ﻫﻦ ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﻛﺮي ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﻛﺎﻧﮕﻮ‬ ‫ٰ‬ ‫ﻣﺎن ﺳﻮن ۽ ﻋﺎج ﺟﻲ ﺳﻤﮕﻠﻨﮓ ﻛﺮאﺋﮡ ﻟﮙﻮ ۽ ﺟﮇﻫﻦ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ אن ﺑﺎﺑﺖ ﺳﻮאل אﭤﺎرﻳﺎ ۽ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﻲ ﻓﻮج ﻣﺎن‬ ‫ﻛﮃڻ ﻻِء زور ﭜﺮﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ آﺋﻴﻦ ﮐﻲ ‪ suspend‬ﻛﺮي ﭘﺎڻ ﺻﺪر ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ۽ אﻳﻤﺮﺟﻨﺴﻲَء ﺟﻮ אﻋﻼن ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻲَء ‪1966‬ع ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬אوﺑﻮﺗﻲ ﺳﭛ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺎڻ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ ﺟﻴﻜﻲ وﮢﻴﺲ ﭤﻲ אﻫﻮ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﮐﻲ ﺑﻨﺎ ڏوﻫﻦ ﺟﻲ ﺟﻴﻞ אﻣﺎﮢﻴﻮ ﭤﻲ ﻳﺎ ﻏﺎﺋﺐ ﻛﺮאﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺧﺰאﻧﻲ ﺟﻮن ﭨﺠﻮڙﻳﻮن ﺧﺎﻟﻲ‬ ‫ﻛﺮאﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ‪ ،‬دوﺳﺘﻦ ۽ ﺧﻮﺷﺎﻣﺪڙﻳﻦ ﮐﻲ ﺟﻴﺌﻦ وﮢﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻴﺌﻦ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻬﮍو‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻴﻜﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אﻣﻦ ۽ ﺳﺎﻧﺖ وאرو ﻫﻚ ﺳﻬﮣﻮ ﻣﻠﻚ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ אﻫﻮ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﻛﻨﭩﺮول ۾ אﭼﮡ ﺑﻌﺪ ﺳﮅرﻳﻮ ﺗﻪ ﻧﻪ ﭘﺮ ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ ﺗﺒﺎﻫﻪ ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬אﻫﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ۾‬ ‫ﻳﻮرپ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺟﺎ ﭨﻮﺋﺮﺳﭧ ُﺳﮏ ﺳﺎن ﮔﻬﻤﻨﺪي ﻧﻈﺮ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ ،‬אﺗﻲ ﻫﺎﮢﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ ﺧﻮف ﮐﺎﺋﮡ ﻟﮙﺎ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ‬ ‫ﭼﻮرﻳﻮن‪ ،‬ﺧﻮن ۽ אﻏﻮאﺋﻮن ﻋﺎم ﭤﻲ ﭘﻴﻮن‪ .‬ﻧﻪ رﮘﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﭘﺮאﭘﺮﭨﻲ ﺗﻲ ﻗﺒﻀﺎ ۽ אﻧﻬﻦ ﺟﺎ ﻗﺘﻞ ﭤﻴﮡ ﻟﮙﺎ‬ ‫ﭘﺮ ﮔﺮﺟﺎ ﮔﻬﺮن ﺟﻲ ﭘﺎدرﻳﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻧﻪ ﮀﮇﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺗﻮڙي ڌאرﻳﺎن אن אﻧﺘﻈﺎر ۾ ﻫﺌﺎ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﺎن ﺟﺎن ﮀﭩﻲ‪.‬‬ ‫آﺧﺮ ﺟﻨﻮري ‪1971‬ع ۾ אوﺑﻮﺗﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮ ﺗﻲ وﻳﻮ ﺗﻪ ﭘﭡﻴﺎن ﺳﻨﺪس ﻓﻮﺟﻲ ﺟﻨﺮل ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ )ﺟﻨﻬﻦ‬ ‫ﻻِء ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﺷﺮوع ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺑﻪ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﮘﺠﻬﻪ ﮘﻮه ۾ ﻣﺪد ﻛﺌﻲ ﻫﺌﻲ( ﻣﻠﻚ ﺟﻮن وאﮘﻮن ﺳﻨﭝﺎﻟﻲ‬ ‫وﻳﻬﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬אوﺑﻮﺗﻲ ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۾ ﻟﻬﮡ ﮐﺎن روﻛﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﻫﻦ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۾ وﭸﻲ ﭘﻨﺎﻫﻪ‬ ‫ورﺗﻲ‪.‬‬ ‫ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺻﺪر ﭤﻴﻨﺪي ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺳﮏ ﺟﻮ ﺳﺎﻫﻪ ﭘﭩﮡ ﺑﺪرאن אﻫﮍא ﺗﻪ وﭠﻲ ﻛﻢ ﻛﻴﺎ ﺟﻮ ﺳﮕﻬﻮ ﺋﻲ ﻫﺮ ﻫﻚ ﭼﻮڻ‬ ‫ﻟﮙﻮ ﺗﻪ אن ﮐﺎن ﺗﻪ ﭘﻬﺮﻳﻮن وאرو ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﻫﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ۾ ﺑﮏ ۽ ﺑﻴﺮوزﮔﺎري ﺑﻴﺤﺪ وڌي وﺋﻲ‪ .‬ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ אن ﺟﻮ‬ ‫ﺳﺒﺐ ﻣﻠﻚ ۾ رﻫﻨﺪڙ אﻧﮉﻳﻦ ﮐﻲ ﭠﻬﺮאﺋﻲ ﮐﻴﻦ ‪ 30‬ڏﻳﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻧﻮﭨﺲ ﺗﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻣﺎل ﻣﻠﻜﻴﺖ ﭘﭡﻴﺎن ﮀﮇي ﻣﻠﻚ ﻣﺎن‬ ‫ﻧﻜﺮڻ ﺟﻮ ﺣﻜﻢ ﺻﺎدر ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻜﺎﻧﻲ ۽ ڌאرﻳﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮن ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻳﻮن ﺗﻪ אﻳﺘﺮﻳﻮن ﻛﻴﻮن ﺟﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﭩﻠﺮ ﺳﮇڻ ﻟﮙﺎ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ آﻣﺮﻳﻜﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ אﻫﮍﻳﻮن ﺳﮅﻳﻮن ﭔﮅאﻳﺎﺋﻴﻦ ۽ ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻧﺎﺋﻴﻦ ﺟﻮ ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﺎ‬ ‫ﺳﻔﺎرﺗﺨﺎﻧﺎ ﺋﻲ ﭘﭩﺮאﺋﻲ ﻫﻠﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ۽ ڏورאﻧﻬﻦ ﺳﺎن ﻫﭣ ﭼﺮאﻧﺪ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﺎڻ ﻫﻦ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺗﻲ‬ ‫ﻓﻮج ﭼﺎڙﻫﻲ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﺮڻ ﻻِء ﺣﻤﻠﻮ ﻛﻴﻮ ﭘﺮ אن ۾ ﻫﻮ ﻣﺎر ﮐﺎﺋﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻮن ﻓﻮﺟﻮن אﭼﻲ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﮔﺎديَء وאري ﺷﻬﺮ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﮐﺎن ﻧﻜﺘﻴﻮن ۽ ﻫﻦ ﺳﻌﻮدي ﻋﺮب ﭜﭵﻲ ﺟﺎن ﮀﮇאﺋﻲ‪.‬‬ ‫‪1979‬ع ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮀﮇي ﺳﺎل ڏﻳﮃ ﮐﻦ )‪1980‬ع ۾ אﻟﻴﻜﺸﻦ ﭤﻲ( אﻧﭩﺮ ﮔﻮرﻧﻤﻨﭧ ۾ ﭨﻲ ﮐﻦ ﺻﺪر ﭤﻴﺎ‪:‬‬ ‫ُﻣﻮوאﻧﮕﺎ‪ ،‬ﻳﻮﺳﻒ ُﻟﻮل ۽ ﮔﺎڊ ﻓﺮي‪ .‬אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ אوﺑﻮﺗﻲ ﺟﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﭘﻴﭙﻠﺲ ﻛﺎﻧﮕﺮﻳﺲ )‪ (UPC‬ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ﮐﭩﻲ وﺋﻲ‬ ‫۽ אوﺑﻮﺗﻲ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﺳﭝﻨﻲ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﭘﺎرﭨﻴﻦ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﭠﮙﻲ ﻫﻠﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﺎﮘﻬﻴﻦ ﮔﻮرﻳﻼ ﺟﻨﮓ ﺷﺮوع ﭤﻲ وﺋﻲ‪ ،‬ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻣﻠﻴﭩﺮي ﮔﺮوپ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻲ ﺧﻼف وﻳﮍﻫﺎﻧﺪ ﻛﻨﺪא رﻫﻴﺎ‬ ‫ﺟﻦ ۾ ﻫﻚ ‪) UNLA‬ﻳﻮﻧﺎﺋﻴﭩﻴﮉ ﻧﺌﺸﻨﻞ ﻟﺒﺮﻳﺸﻦ آرﻣﻲ( ﭘﺎرﭨﻲ ﺑﻪ ﻫﺌﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻗﻴﺎدت ﻳﻮوﻳﺮي ُﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲَء ﻛﺌﻲ‪27 .‬‬ ‫ﺟﻮﻻِء ‪1985‬ع ﺗﻲ אوﺑﻮﺗﻲ ﮐﻲ ﻃﺎﻗﺖ ﺟﻲ زور ﺗﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺎن زوريَء ﻛﮃﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻫﻲ אﻧﻘﻼب ﺟﻦ ﭔﻦ ﻓﻮﺟﻲ‬

‫آﻓﻴﺴﺮن ﺑﺮﮔﻴﮉﻳﺌﺮ אوﻻرא אوﻛﻴﻠﻮ ۽ ﺟﻨﺮل ﭨﻴﭩﻮ אوﻛﻴﻠﻮ آﻧﺪو אﻫﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻬﻴﻨﻦ ﻻِء ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻲ وﻳﭡﺎ ﭘﺮ‬ ‫ﺳﭵﻲ ﻣﻠﻚ ۾ אﻳﮇي ﺗﻪ ﺑﺪאﻣﻨﻲ ۽ ﮔﻮڙ ﮔﻬﻤﺴﺎن وڌي وﻳﻮ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ وس ﮐﺎن ﮘﺎﻟﻬﻪ زور ﭤﻲ وﺋﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲَء ﺟﻲ ﭘﺎرﭨﻲَء ﻛﻨﭩﺮول ﺳﻨﭝﺎﻟﻴﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ۾ ﻫﻦ دﻓﻌﻲ ﻓﻮﺟﻲ אﻧﻘﻼب אﭼﮡ ﺗﻲ אوﺑﻮﭨﻲ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‬ ‫۾ ﭘﻨﺎﻫﻪ ورﺗﻲ‪ ،‬ﺟﺘﺎن ﭘﻮِء ﻫﻮ زﺋﻤﺒﻴﺎ ﻫﻠﻴﻮ وﻳﻮ‪ 10 .‬آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪2005‬ع ﺗﻲ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻬﺎﻧﺴﺒﺮگ ﺟﻲ ﻫﻚ‬ ‫אﺳﭙﺘﺎل ۾ ﺳﻨﺪس ﮔﺮدن ﻛﻢ ﻛﺮڻ ﮀﮇي ڏﻧﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﻮت ﭤﻴﻮ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﻫﻚ ﺳﺎﺑﻖ ﺻﺪر ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن ﻛﻤﭙﺎﻻ ۾‬ ‫دﻓﻨﺎﻳﻮ وﻳﻮ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺻﺪر ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲَء ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺌﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻗﺒﻴﻠﻦ ﮐﻲ ﭘﺴﻨﺪ آﺋﻲ‪ ،‬ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﻧﺎرאض ﺑﻪ ﭤﻲ ﭘﻴﺎ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ‪1986‬ع ﮐﺎن وﭠﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺻﺪر ﻳﻮوﻳﺮي ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ )‪ (Yoweri Museveni‬ﻫﻠﻨﺪو אﭼﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻫﻴﮉ‬ ‫آﻫﻲ ﺗﻪ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻮ ﺑﻪ‪ .‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻧﺌﻴﻦ آﺋﻴﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺟﻲ ﭼﻮﻧﮉ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﻛﻢ‬ ‫ﺳﻨﺪس ﻣﺪد ﻛﺮڻ آﻫﻲ‪ .‬אڄ ﻛﻠﻬﻪ אﭘﻮﻟﻮ ﻧﻴﺴﺒﺎﻣﺒﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﻧﺌﺸﻨﻞ אﺳﻴﻤﺒﻠﻲ ﭘﺎرﻟﻴﺎﻣﻴﻨﭧ ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ‬ ‫‪ 332‬ﻣﻴﻤﺒﺮ ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ‪ 228‬ﻣﻴﻤﺒﺮ ﭼﺌﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﻻِء אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﭼﻮﻧﮉﺟﻲ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ ‪ 104‬ﻣﻴﻤﺒﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮوﭘﻦ )وﻳﻨﺪي ﻓﻮج( ذرﻳﻌﻲ ﭼﻮﻧﮉﺟﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﮔﺬرﻳﻞ אﻟﻴﻜﺸﻦ ﺟﻴﻜﺎ ‪2006‬ع ۾ ﭤﻲ ﻫﺌﻲ אن ۾ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲَء ﮐﻲ‬ ‫ﺳﻮڀ ﺣﺎﺻﻞ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ ﮔﺬرﻳﻞ ‪ 24‬ﺳﺎﻟﻦ ﮐﺎن ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺻﺪر ﻫﻠﻨﺪو אﭼﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﻛﻮ ﻣﻠﻚ ﻻِء ﻣﻬﺎﺗﺮ ۽ ﻟﻲ ﻛﺌﺎن ﻳﻮ ﺗﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻪ ﭤﻲ‬ ‫ﺳﮕﻬﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻦ ڏﻫﻦ ﺳﺎﻟﻦ אﻧﺪر ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۽ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﺟﻲ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺪﻟﻲ ﮀﮇي ﭘﺮ وري ﺑﻪ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﭠﮙﻦ ﭰﻮرن אوﺑﻮﺗﻲ‬ ‫۽ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﭤﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ אﻣﻴﺞ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﮣﺎﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻲ ﺻﺪر ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ‬ ‫ﺗﻮڙي ﺳﻨﺪس وزﻳﺮאﻋﻈﻢ אﭘﻮﻟﻮ )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ אﭘﻮﻟﻮرאﺑﻦ ﻧِﺴﺒﺎﻣﺒﻲ( ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻦ‪ُ .‬ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫ﻳﻮوﻳﺮي ﻛﺎﮔﻮﺗﺎ ُﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ( ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻫﻤﻌﻤﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻮ ‪1944‬ع ۾ ﭴﺎﺋﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺎڻ אوﺑﻮﺗﻲ ﻳﺎ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ وאﻧﮕﺮ‬ ‫ﻛﻨﻬﻦ ﻗﺒﻴﻠﻲ ﺟﻲ ﺳﺮدאر ﺟﻮ ﭘﭧ ﻫﺠﮡ ﺑﺪرאن ﻫﻚ ﻏﺮﻳﺐ ڌرאڙ )ﻣﺎل ﭼﺎرﻳﻨﺪڙ( ﺟﻮ ﭘﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺨﺘﻠﻒ אﺳﻜﻮﻟﻦ ﻣﺎن‬ ‫ﺑﻨﻴﺎدي ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف دאرﻟﺴﻼم ﻣﺎن אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ ۽ ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ۾‬ ‫ﮔﺮﺋﺠﻮﺋﻴﺸﻦ ﻛﺌﻲ‪ .‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺋﻲ ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ﺟﻮ آﻓﺮﻳﻜﻦ رﻳﻮאﻟﺸﻨﺮي ﻓﺮﻧﭧ‬ ‫ﭠﺎﻫﻴﻮ ﻫﻮ ۽ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ آﻳﻞ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﻣﺎن ﮔﻮرﻳﻼ ﺟﻨﮓ ﺟﻲ ﺳﮑﻴﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫‪1970‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺻﺪر אوﺑﻮﺗﻲ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ אﻧﭩﻴﻠﻴﺠﻨﺲ ﺳﺮوس ۾ ﻧﻮﻛﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ‪1971 .‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ‬ ‫ﻣﻴﺠﺮ ﺟﻨﺮل ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﻣﻠﻚ ۾ אﻧﻘﻼب آﻧﺪو ۽ אوﺑﻮﺗﻲ ﮐﻲ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۾ ﭘﻨﺎه وﭠﮣﻲ ﭘﺌﻲ ﺗﻪ ﻫﻲ‬ ‫ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﭜﭵﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﭘﻮِء ‪1979‬ع ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﻟﮇڻ ﺑﻌﺪ ﻫﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وﻃﻦ ﻣﻮﭨﻲ آﻳﺎ‪ .‬ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ‬ ‫درאﺻﻞ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﺟﻲ ﻟﻔﻆ ‪ Seven‬ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺘﻦ ﻣﺎن ﻧﻜﺘﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ’ﺳﻴﻮن وאرو‘‪ .‬ﻫﻲ ﺳﻴﻮن ﻧﻤﺒﺮ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ‬ ‫ﻓﻮج ﺟﻲ ﻫﻚ ﺑﭩﺎﻟﻦ )ﭘﻠﭩﻮن( ‪ Seventh Battalion of King’s African Rifles‬ﺗﺎن ورﺗﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא‬ ‫ﺟﻲ ﺳﭙﺎﻫﻴﻦ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺌﻲ ۽ ﭔﻲ ﺟﻨﮓ ﻋﻈﻴﻢ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﭘﺎرאن ﺟﺮﻣﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻮ ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﭩﺎﻟﻦ‬ ‫۾ ﻧﻮﻛﺮي ﻛﺮڻ وڏي ﻓﺨﺮ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ ۽ ﻧﻪ رﮘﻮ אﻧﻬﻦ ﻓﻮﺟﻴﻦ ﭘﺮ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ אوﻻد ﺑﻪ ﭘﺎڻ ﮐﻲ‬ ‫ُﻣﺴﻴﻮﻧﻲ )‪ (Museveni‬ﺳﮇאﺋﻴﻨﺪي ﻓﺨﺮ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ُ .‬ﻣﺴﻴﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﻟﻔﻈﻲ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ آﻫﻲ ‪ Seven‬ﺟﻮ ﻓﺮزﻧﺪ ) ‪Son of‬‬ ‫ٰ‬ ‫‪.(Seven‬‬ ‫אﻧﻬﻲَء ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺴﻴﻮﻧﻲ ﻛﺎﻟﻴﺞ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ﮐﺎن وﭠﻲ ﺳﭡﻮ ﻣﻘﺮر ۽ ﻟﻴﮑﻚ آﻫﻲ‪ .‬אﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ‬ ‫ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺻﺪر ﻣﻠﭩﻦ אوﺑﻮﺗﻲ ﺑﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﻜﺎرﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻮ ﺷﺎﮔﺮد ﻫﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﭔﺎرن ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ אوﺑﻮﺗﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻜﻤﻞ ﻛﺮي ﻧﻪ ﺳﮕﻬﻴﻮ‪ Misconduct .‬ﻛﺮي ﮐﻴﺲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ﻣﺎن رﺳﭩﻴﻜﻴﭧ‬ ‫ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﭘﺎڻ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭔﮅאﺋﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭘﺎڻ ﭘﮍﻫﮡ ﮀﮇي ڏﻧﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﺘﻲ ﭘﺎڻ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﻮﺟﻮده ﺻﺪر‬ ‫ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﻫﻮ ﺳﭡﻮ ﻟﻴﮑﻚ ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻫﻚ ﻛﺘﺎب‪ ،‬ﺑﻠﻚ ﻛﻮ ﺳﮕﻬﻪ ﺳﺎري ﺗﻪ ﭔﻪ‬ ‫ﻛﺘﺎب ﺿﺮور ﭘﮍﻫﮡ ﮐﭙﻦ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي אڄ ﺟﻲ ﻧﻮﺟﻮאن ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﮐﻲ ۽ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﻲ ﻣﻀﻤﻮن ﺳﺎن دﻟﭽﺴﭙﻲ رﮐﻨﺪڙ‬ ‫ﺷﺎﮔﺮدن ﮐﻲ ﭘﮍﻫﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬אﻫﻲ ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫‪ Sowing the Mustard Seed -1‬ﻫﻲ ﻛﺘﺎب ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ آزאدي ۽ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ﮐﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﺟﻮ آﻫﻲ ۽‬

‫ﻣﻜﻤﻠﻦ אﻳﮉﻳﻮﻛﻴﺸﻦ وאرن ‪1997‬ع ۾ ﮀﭙﺎﻳﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ‪ ISBN‬ﻧﻤﺒﺮ آﻫﻲ ‪.0-333-64234-1‬‬ ‫‪ What’s Africa’s problem? -2‬ﻫﻲ ﻛﺘﺎب آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻣﻨﻴﺴﻮﭨﺎ ﭘﺮﻳﺲ وאرن ﺳﺎل ‪ 2000‬۾ ﮀﭙﺎﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ ﺟﻲ ﺳﭡﻲ ‪ Reputation‬ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻫﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎﺋﭩﻦ ﻣﭩﻦ ﮐﻲ ﺧﻮب ورﺳﺎﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮن ﭔﻪ אﻫﻢ‬ ‫۽ אﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﻮن ﺟﻨﺮل ﺳﻠﻴﻢ ﺻﺎﻟﺢ ۽ ڊאﻛﭩﺮ وאﺋﻠﻴﭧ ﻛﺎﺟﻮ ﺑِﻴﺮي ﺻﺪر ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ ﺟﻮ ﭜﺎُء ۽ ﭜﻴﮡ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻨﺮل‬ ‫ﺳﻠﻴﻢ ﺻﺎﻟﺢ ﺟﻴﻜﻮ ﭴﻤﮡ وﻗﺖ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﻫﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﻧﺎﻟﻮ ‪ Caleb Akandwanaho‬ﻫﺌﻮ ﺻﺪر ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻮ ﺻﻼﺣﻜﺎر ﭤﻲ‬ ‫رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻓﻮج ۾ ﻫﺠﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد ﭘﻼﭨﻦ ۽ ﮔﻬﺮن ﺟﻲ ﺧﺮﻳﺪ وﻛﺮو ۽ ‪ Aviation‬ﺟﻮ ﺑﺰﻧﻴﺲ ﻛﻨﺪو رﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫ﭘﺮڏﻳﻬﻲ ﻛﻤﭙﻨﻴﻦ ۽ ﺑﺌﻨﻜﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻛﻤﻴﺸﻦ ۽ ﻛﺮﭘﺸﻦ ﺟﻲ ﺣﺪ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﺎﺋﻴﻦ‪1998 .‬ع ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻓﻮج ﻻِء‬ ‫ﻧﺎﻛﺎره ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﻫﻴﻠﻴﻜﺎﭘﭩﺮ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﺮي ﻛﻤﻴﺸﻦ ﮐﺎﺋﮡ ﺗﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﮔﻬﮣﻲ ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ ﭤﻴﺲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻓﻮج ﻣﺎن אﺳﺘﻴﻔﺎ ڏﻧﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﻻِء ﺻﺪر ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲ אﻫﻮ ﺋﻲ ﭼﻮﻧﺪو رﻫﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﮐﻲ ﻛﺮﭘﺸﻦ ﻛﺮي ﻧﻪ ﭘﺮ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻧﺸﻲ ۾ رﻫﮡ ﻛﺮي ﻓﻮج‬ ‫ﻣﺎن ﻛﮃﻳﻮ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺻﺪر ﺟﻲ ﭜﻴﮡ ﻛﺎﺟﻮﺑِﺮي )ﺳﭵﻮ ﻧﺎﻟﻮ )‪ Violet Kajubiri Froelich‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺟﻴﻮت ﺟﻲ ﻛﻠﺒﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﺟﻨﺮل ﺳﻴﻜﺮﻳﭩﺮي آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮَء אﻳﮉﻳﻮﻛﻴﺸﻦ ﺳﺮوس ﻛﻤﻴﺸﻦ ﺟﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﻤﺒﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אﻫﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﻛﺎﻓﻲ‬ ‫ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺑﺎﻳﻮﻻﺟﻲ ۾ ‪ M.Sc‬۽ ﺳﺎﺋﻨﺲ ۾ ‪ Ph.D‬ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬אﻫﮍيَء ﻃﺮح ﺻﺪر ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻲ زאل ﺟﻴﻨﻴﭧ‬ ‫ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ وﻳﻠﺲ אﻧﮕﻠﻨﮉ ﻣﺎن ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﻓﻼﺳﺎﻓﻲ ۽ אﻧﮕﻠﺶ ﻟﭩﺮﻳﭽﺮ ۾ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻛﺌﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻦ ”אﻳﺴﭧ آﻓﺮﻳﻜﻦ אﻳﺌﺮوﻳﺰ“ ﻫﻮאﺋﻲ ﻛﻤﭙﻨﻲَء ۾ ﮔﺮאﺋﻮﻧﮉ ﻫﻮﺳﭩﺲ ﭤﻲ ﻛﻢ ﻛﻴﻮ‪1971 .‬ع ۾ ﻋﻴﺪي‬ ‫אﻣﻴﻦ ﺟﮇﻫﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻮ ﺗﺨﺘﻮ אوﻧﮅو ﻛﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﻟﮇي وﺋﻲ ۽ ﭘﻮِء ‪1979‬ع ۾ ﻋﻴﺪي אﻣﻴﻦ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﺘﻢ‬ ‫ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻣﻮﭨﻲ آﺋﻲ‪1981 .‬ع ۾ ﺟﮇﻫﻦ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲَء אن وﻗﺖ ﺟﻲ ﺻﺪر אوﺑﻮﺗﻲ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﺧﻼف ﮔﻮرﻳﻼ ﺟﻨﮓ ﺷﺮوع ﻛﺌﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﻨﻴﭧ ﭔﺎرن ﮐﻲ وﭠﻲ ﻧﺌﺮوﺑﻲ )ﻛﻴﻨﻴﺎ( ﻫﻠﻲ وﺋﻲ ﺟﺘﻲ ﭔﻪ ﺳﺎل رﻫﮡ ﺑﻌﺪ ﻫﻮَء‬ ‫ﺳﺌﻴﮉن ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﮔﻮﭤﻨﺒﺮگ ۾ وﭸﻲ رﻫﻲ‪1986 .‬ع ۾ ﺟﻴﺌﻦ ﺋﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﻛﻤﭙﺎﻻ‬ ‫)ﻳﻮﮔﻨﮉא( ﻣﻮﭨﻲ آﺋﻲ‪ .‬ﮐﻴﺲ ﻫﻚ ﭘﭧ ُﻣﻮﻫﻮزي )ﺟﻴﻜﻮ ﻛﺮﻧﻞ آﻫﻲ( ۽ ﭨﻲ ڌﻳﺌﻮن ﻧﺘﺎﺷﺎ‪ ،‬ﭘﺌﺸﻨﺲ ۽ ڊאﺋﻨﺎ آﻫﻦ‪ .‬אڄ ﻛﻠﻬﻪ‬ ‫ﺟﻴﻨﻴﭧ ﮐﻲ ﺳﻨﺪس ﻣﮍس ﺻﺪر ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲَء ﻣﻠﻚ ﺟﻮ رﻳﺎﺳﺘﻲ وزﻳﺮ ﻣﻘﺮر ﻛﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﭔﻪ ﭼﺎر ﺳﭩﻮن ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ אﭘﻮﻟﻮ ﻧﺴﺒﺎﻣﺒﻲ ﻻِء ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺟﻲ ﺣﻮאﻟﻲ ﺳﺎن ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﺎﻛﻴﺮﻳﺮي )‪ (Makerere‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ ﭘﮡ אﭤﺲ ۽ ﻫﻲَء‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺳﭡﻴﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻴﻦ ﻣﺎن ﻣﭹﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰن ۽ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﻲ ﭔﺎرن ﭘﮡ ﭘﮍﻫﻨﺪي ﻓﺨﺮ‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻧﻮﻛﺮيَء ﺟﺎ آﺧﺮي ‪ 25‬ﺳﺎل ﮐﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﺑﻪ ﭨﻴﭽﻨﮓ ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ رﻫﻴﻮ ۽ אﭸﺎن ﺗﺎﺋﻴﻦ وزﭨﻨﮓ‬ ‫ﻟﻴﻜﭽﺮر ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎن دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ אدאرن ۾ وﭸﮡ ﭤﻴﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻫﺎﻧﮓ ﻛﺎﻧﮓ ۾ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﻣﺎﻛﻴﺮﻳﺮي ﺟﻲ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ آﻓﺮﻳﻜﻲ ۽ ﻳﻮرﭘﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ۽‬ ‫אﺳﺘﺎدن ﺳﺎن ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻲ آﻫﻲ ﺟﻦ ﻣﺎن آﻣﺮﻳﻜﻦ ﭘﺎل אﻳﮉورڊ ﭤﻴﺮوﻛﺲ ﺑﻪ ﻫﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﺎ ﻧﺎول ۽ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻫﻦ ﻣﺎﻛﻴﺮﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ ﭘﮡ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﻣﺸﻬﻮر ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ‪Dark Star‬‬ ‫‪ Safari‬ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻫﻦ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ אﭘﻮﻟﻮ رאﺑﻦ ﺟﻮ ﺳﺎل ‪2001‬ع ڌאري ورﺗﻞ אﻧﭩﺮوﻳﻮ ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אﻧﻬﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ אﭘﻮﻟﻮ ﻣﺎﻛﻴﺮﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮﺳﭩﻲَء ۾ ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ ﺳﺎﺋﻨﺲ ڊﭘﺎرﭨﻤﻴﻨﭧ ﺟﻮ ﺳﺮﺑﺮאﻫﻪ )‪ (Head‬ﻫﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ ﻫﻲ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ אﭘﻮﻟﻮ رאﺑﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺻﺪر ﻣﻮﺳﻴﻮﻧﻲَء ﮐﺎن ‪ 6‬ﺳﺎل وڏو آﻫﻲ ۽ ‪1938‬ع ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف‬ ‫ﻟﻨﮉن ﻣﺎن ‪ B.Sc‬۽ אﻳﻜﺎﻧﺎﻣﻜﺲ ۾ آﻧﺮس ﺟﻲ ڊﮔﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﺷﻜﺎﮔﻮ ﻣﺎن ﭘﻮﻟﻴﭩﻴﻜﻞ‬ ‫ﺳﺎﺋﻨﺲ ۾ ‪ M.A‬ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ )آﻓﺮﻳﻜﺎ( ﺟﻲ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ آف ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﻣﺎن ‪ Ph.D‬ﻛﻴﺎﺋﻴﻦ‪ .‬ﭘﺎڻ )ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ אﭘﻮﻟﻮ رאﺑﻦ ﻧﺴﺒﺎﻣﺒﻲ(‬ ‫‪1978‬ع ﮐﺎن ‪1987‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺎﻛﺮﻳﺮي ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺟﻲ ﺳﺎﺋﻨﺲ ﻓﺌﻜﻠﭩﻲ ﺟﻮ ڊﻳﻦ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻫﻮ ‪1994‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻴﮉ رﻫﻴﻮ אن ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﺎﻛﺮﻳﺮي אﻧﺴﭩﻴﭩﻴﻮٽ آف ﺳﻮﺷﻞ رﻳﺴﺮچ )‪ (MISR‬ﺟﻮ ‪1996‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ڊאﺋﺮﻳﻜﭩﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪ 1999‬ﺗﺎﺋﻴﻦ ﺗﻌﻠﻴﻢ ۽ رאﻧﺪﻳﻦ ﺟﻮ‬ ‫وزﻳﺮ ﭤﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﮐﺎﻧﭙﻮِء אڄ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻮ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻮ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭘﻬﺮﻳﻦ زאل ﺟﻲ وﻓﺎت ﺑﻌﺪ ‪2003‬ع ۾ ﻫﻦ ﻣﻮﺟﻮده زאل‬ ‫ﺳﺎن ﺷﺎدي ﻛﺌﻲ‪ .‬אوﻻد ۾ ﻫﻦ ﮐﻲ ﭼﺎر ڌﻳﺌﺮون آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻣﭥﻲ אﺳﺎن وאري ﻳﺎر آﻣﺮﻳﻜﻦ ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭘﺎل אﻳﮉورڊ ﭤﻴﺮوﻛﺲ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﻣﻨﻬﻨﺠﻴﻮن‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۾ ﻣﻼﻗﺎﺗﻮن ﭤﻴﻨﺪﻳﻮن ﻫﻴﻮن‪ .‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﺑﻪ ﻣﻮن وאﻧﮕﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺷﻬﺮ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ‪ ،‬ﻧﺌﺮوﺑﻲ‪ ،‬دאرאﻟﺴﻼم‪ ،‬زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر‬ ‫۽ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﺑﻴﺤﺪ ﭘﺴﻨﺪ ﻫﺌﺎ‪ .‬ﭘﺎڻ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻴﮉ ﻓﻮرڊ ﺷﻬﺮ ۾ ‪1941‬ع ۾ ﭴﺎﺋﻮ ﻳﻌﻨﻲ אﺳﺎن وאري ﺣﻤﻴﺪ ﺳﻨﮅي ۽ ﻋﻨﺎﻳﺖ‬ ‫ﺑﻠﻮچ ﺟﻮ ﻫﻤﻌﻤﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻣﺎُء אﻃﺎﻟﻮي آﻫﻲ ۽ ﭘﻲُء ﻓﺮﻳﻨﭻ ﻛﺌﻨﺎڊﻳﻦ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﺟﮇﻫﻦ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﻣﺎﻛﺮﻳﺮي‬ ‫ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲَء ۾ ﭘﮍﻫﺎﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ﻫﻮ אﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﺧﻮش ﻫﻮ ﺟﻴﺌﻦ אﺳﺎن ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﻴﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ אﻛﻴﮉﻣﻲ ۾‬ ‫ﭘﮍﻫﺎﺋﻴﻨﺪي ﺧﻮﺷﻲ ﻣﺤﺴﻮس ﻛﺮي رﻫﻴﺎ ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﭘﺮوﻓﻴﺴﺮ ﭘﺎل ﭤﻴﺮوﻛﺲ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻧﺎرאض ﻋﻮאم ﺟﻲ‬ ‫ﺟﻠﻮس אﮘﻴﺎن ﺳﻨﺪس زאل ﺟﻲ ﻛﺎر אﭼﻲ وﺋﻲ‪ .‬ﻫﻮَء آﺧﺮي ﻣﻬﻴﻨﻦ ﺳﺎن ﭘﻴﭧ ﺳﺎن ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻼف ﻧﻌﺮא ﻫﮣﻨﺪڙ‬ ‫ﻣﻈﺎﻫﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻫﻦ ﺟﻲ زאل ﺟﻲ ﻛﺎر ﮐﻲ אوﻧﮅو ﻛﺮي ﺑﺎﻫﻪ ڏﻳﮡ ﭤﻲ ﭼﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮ ﭘﻮِء ﮀﮇي ڏﻧﺎﺋﻮﻧﺲ‪ .‬ﻫﻲ אﻫﮍو وאﻗﻌﻮ ﻫﻮ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﭘﺎل ﭤﻴﺮوﻛﺲ ﮐﻲ ﻛﻤﭙﺎﻻ ﮀﮇڻ ﻻِء ﻣﺠﺒﻮر ﻛﻴﻮ‪ .‬ﺟﺘﺎن ﭘﻮِء ﻫﻮ ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ﻫﻠﻴﻮ آﻳﻮ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﮢﺲ‬ ‫ﻣﻼﻗﺎت ﭤﻴﻨﺪي رﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﭘﺎل ﭤﻴﺮوﻛﺲ ﺟﺎ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻧﺎول ۽ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﺎ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ‪ The Great Railway Bazaar‬آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻦ‬ ‫ﻟﻨﮉن ﮐﺎن ﭨﻮﻛﻴﻮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭨﺮﻳﻦ ذرﻳﻌﻲ ﻛﻴﻞ אوٽ ﻣﻮٽ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ אﺣﻮאل ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ‪The‬‬ ‫‪ Old Pataganian Express‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭘﮡ ﻫﻦ ﭨﺮﻳﻦ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ אﺣﻮאل ﻟﮑﻴﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻔﺮ ﻫﻦ ﺑﻮﺳﭩﻦ )‪ (USA‬ﮐﺎن‬ ‫אرﺟﻨﭩﺎﺋﻨﺎ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻛﻴﻮ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻦ ﺟﻮ ﻫﻚ ﭼﻴﻦ ﺟﻮ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ ‪ Riding the Iron Rooster‬۽ ﭘﺌﺴﻔﻚ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻔﺮ ﺟﻮ ‪ The Happy Isles of Oceania‬آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﺳﭛ ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻮ‪ ،‬ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻧﻈﺮ ۾ ‪Dark‬‬ ‫‪ Star Safari‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﭘﺎل ﭤﻴﺮوﻛﺲ ﻗﺎﻫﺮه )ﻣﺼﺮ( ﮐﺎن ﻛﻴﭗ ﭨﺎﺋﻮن )ڏﮐﮡ آﻓﺮﻳﻜﺎ( ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ אﺣﻮאل ڏﻧﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺑﺎﺑﻦ )‪ (Chapters‬ﺟﺎ ﻋﻨﻮאن ﻫﻦ رﻳﺖ آﻫﻦ‪:‬‬

‫وﻏﻴﺮه وﻏﻴﺮه‪.‬‬

‫‪Up and Down the Nile‬‬

‫‪‬‬

‫‪The Djibouti Line to Harar‬‬

‫‪‬‬

‫‪The Longest Road in Africa‬‬

‫‪‬‬

‫‪Figawi Safari on the Bandit Road‬‬

‫‪‬‬

‫‪The Bush Train to Dares Salaam‬‬

‫‪‬‬

‫‪The Kilimanjaro Express to Mboya‬‬

‫‪‬‬

‫‪River Safari to the Coast......‬‬

‫‪‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ دﻟﭽﺴﭗ ﮘﺎﻟﻬﻴﻮن‬ ‫ﻧﺌﺮوﺑﻲ )ﻛﻴﻨﻴﺎ( ﺟﻲ ﻫﻮﭨﻞ ۾ ﺟﻴﻜﺎ ﺣﺒﺸﻲ ﻋﻮرت ﻣﻨﻬﻨﺠﻮ ﻛﻤﺮو ﺻﺎف ﻛﺮڻ آﺋﻲ אن ﮐﻲ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﺑﻪ آﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﻫﺎ‬ ‫ﻛﺎ ﺣﻴﺮت ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻧﺎﺋﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﮔﻬﺎﻧﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻬﮍא آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﺘﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‪ ،‬אﺗﻲ‬ ‫ﺟﻲ وڏن ﺷﻬﺮن ۾ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﻫﺮﻛﻮ ﺳﻤﺠﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻮﭨﻞ ﺟﺎ ﻛﻤﺮא ﺻﺎف ﻛﻨﺪڙ ﻫﻲَء ﻋﻮرت ﻗﺪ ۾ ﻛﺠﻬﻪ‬ ‫ﻧﻨﮃي ﻫﺌﻲ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭘﻬﻠﻮאن ﺣﺒﺸﻲ ﻋﻮرﺗﻦ ﺟﻲ ﻗﺪ ﺑﺖ ﺟﻮ ﺳﻮﭼﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ אﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﭼﺮﭼﻲ ۾ ﮐﮣﻲ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ ”ﺧﻴﺮ ﺗﻪ آﻫﻲ ﺗﻮن‬ ‫ﻗﺪ ۾ ﻧﻨﮃي آﻫﻴﻦ؟“ ﻫﻮَء ﻛﺎ אﮘﻬﻴﻦ ﭜﺮي وﻳﭡﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﻛﺠﻬﻪ درﺟﺎ ﭘﮍﻫﻴﻞ ۽ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﺎﮔﺮאﻓﻲَء ﮐﺎن ﺑﻪ وאﻗﻒ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אﻫﻮ‬ ‫ﺗﻪ ﭼﻮﻧﺪس ﺗﻪ ﻫﻮَء ﺑﻴﺤﺪ ﺣﺴﺎس ﭤﻲ ﻟﮙﻲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ אﺋﻴﻦ ﺋﻲ ﻫﻚ ﺑﻲ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻗﺴﻢ ﺟﻲ ﺳﻮאل ﺗﻲ ﻫﻦ ﺳﻨﺠﻴﺪو ﭤﻲ ﭼﻴﻮ‪” :‬ﺟﻲ ﻫﺎ‪.‬‬ ‫אﺳﻴﻦ ﻧﻨﮃي ﺳﺎﺋﻴﺰ ﺟﺎ آﻫﻴﻮن אن ﻛﺮي ﺟﻮ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﻏﻼﻣﻲَء ﻻِء ﮐﻨﻴﻮ ﭤﻲ ﺗﻪ ﭤﻠﻬﻦ ﻣﺘﺎرن ﮐﻲ ﺋﻲ ﮐﻨﻴﻮ ﭤﻲ‪“.‬‬ ‫ﻫﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﺟﻮ درد آﺋﻮن ﺳﻤﺠﻬﻲ وﻳﺲ‪ .‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ אﮐﻴﻦ אﮘﻴﺎن ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﺎ אﻫﻲ ﺻﻔﺤﺎ ﭰﺮڻ ﻟﮙﺎ ﺟﻦ ۾ ﻳﻮرﭘﻲ ﺗﻮڙي‬ ‫אﺳﺎن ﺟﺎ ﻋﺮب ﻣﺴﻠﻤﺎن‪ ،‬ﻫﻦ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ۽ ﺟﺎﻧﭡﻦ ﺟﻮאﻧﻦ ﮐﻲ ﺟﺎﻧﻮرن وאﻧﮕﺮ ﺟﻬﻠﻲ ﺳﻮﮔﻬﻮ ﻛﻴﻮ ﭤﻲ ۽ ﭘﻮِء‬ ‫زﺋﻨﺰﻳﺒﺎر ۽ ڊﻛﺎر ﺟﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭩﻦ ۾ وאכ ڏﺋﻲ وﻛﺮو ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻴﻞ ﻏﻼم آﻣﺮﻳﻜﺎ ۽ ﺳﻨﮅ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻲ ۽‬ ‫ﻋﺮب دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭩﻦ ڏي ﻣﻮﻛﻠﻴﺎ وﻳﺎ ﭤﻲ ﺟﺘﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻫﻚ دﻓﻌﻮ وري ﭔﻮﻟﻲ ﻟﮙﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻛﻤﺰور‪ ،‬ڏﭔﺮن ۽ ﻧﻨﮃي‬ ‫ﻗﺪ وאرن ﮐﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪאر ﭘﺴﻨﺪ ﻧﭥﻲ ﻛﻴﻮ ﺟﻮ אﻫﻲ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ﻳﺎ ﻫﻨﺪي ﺳﻤﻨﮉ ﻟﺘﺎڙﻳﻨﺪي ﻣﺮي ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻳﺎ‬ ‫ﺻﺤﻴﺢ ﺳﻼﻣﺖ ﭘﻬﺘﺎ ﺑﻪ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻣﺎﻟﻚ אﻧﻬﻦ ﻣﺎن אﻳﮇو ﭘﻮرﻫﻴﻮ وﭠﻲ ﻧﭥﻲ ﺳﮕﻬﻴﺎ‪ .‬אن ﻛﺮي אﻫﻲ ﮔﻬﭧ אﮔﻬﻪ ﺗﻲ ﻧﻴﻼم ﭤﻴﺎ‬ ‫ﭤﻲ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫ﻫﻚ ڏﻳﻨﻬﻦ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾ ﺟﺘﻲ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺟﻬﺎز ﺑﻪ ﺑﻴﭡﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אن ﺟﻲ ﻫﻚ آﻓﻴﺴﺮ ﺳﺎن ﺧﺒﺮ‬ ‫ﭼﺎر ﭘﺌﻲ ﻛﻴﻢ‪ .‬ﻫﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻮ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ ﻣﻬﺬب ﺳﮇאﺋﻲ رﻫﻴﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻲ ۾ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ وڌﻳﻚ ‪ Civilised‬۽ ُﺳﻠﺠﻬﻴﻞ آﻫﻦ‪” .‬ﺟﻬﻴﮍو ﺟﻬﭩﻮ ﻳﺎ ﭰﮇو ﻛﺮڻ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻦ‬ ‫ﺟﻮ ﻛﻢ آﻫﻲ“‪ ،‬ﻫﻦ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻛﻠﻬﻲ ﺗﻲ ﻫﭣ رﮐﻲ ﻣﻮﻧﮑﻲ ﺳﻤﺠﻬﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ‪” ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ وאرن ﻻِء ﻣﮍس ﺗﻪ‬ ‫ﭰﮇو ﻧﻪ ﺗﻪ ﺟﮇو‪ .‬۽ ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ وڙﻫﻨﺪو ﻧﻪ ڏﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﭘﻚ ﺳﻤﺠﻬﻪ ﺗﻪ אﻫﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﺎ ﻧﻪ ﭘﺮ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﺎ آﻫﻦ‪“.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫אﺳﺎن وאﻧﮕﺮ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﺑﻪ ﮔﻮرن ﮐﻲ ﮔﺎرﻳﻮن ڏﻳﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ‪ Impress‬ﺑﻪ אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﺋﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ۾‬ ‫‪1973‬ع ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻳﺎد ﭤﻲ אﭼﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﺟﻲ ﺟﻬﺎز אﻳﻢ وي ﭼﻨﺎب ﺗﻲ ﻫﻚ دﻋﻮت ۾ آﻳﻞ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﻬﻤﺎﻧﻦ ۾ ﻫﻚ‬ ‫ﭘﻮڙﻫﻲ ﻋﻮرت אﺳﺎن ﺟﻲ ﺟﻬﺎز ﻣﺎن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﭤﻲ ﭼﻮي ﭤﻲ‪” :‬وאه ﺟﻮ آﻫﻲ!“ ﭘﻮِء ﻣﻮن ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ ﺗﻪ ﻫﻮَء ﭘﻚ ﭼﻮﻧﺪي ﺗﻪ‬ ‫”ﺷﺎﺑﺎش ﻫﺠﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﮐﻲ ﺟﻮ ﻫﻦ ﻟﻮﻫﻲ آﻓﺖ ﮐﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ ﻫﻼﻳﻮ ﭤﺎ“‪ .‬ﭘﺮ אن ﺑﺪرאن ﭘﺎڻ ﭼﻴﺎﺋﻴﻦ‪” :‬ﻣﻮزوﻧﮕﻮ! ﮀﺎ ﺗﻪ‬ ‫ﻋﻈﻴﻢ آﻫﻲ!“ ﻫﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ وאﮐﺎڻ ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ )ﺟﻴﺌﻦ ﭘﺎڻ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ﮔﻮرא ﻳﺎ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﺳﮇﻳﻮن ﭤﺎ ﺗﻴﺌﻦ ﻫﺘﻲ ﺟﺎ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ‪ Muzungo‬ﭼﻮن ﭤﺎ( ۽ ﭘﻮِء ﭼﻮڌאري ﻧﻈﺮ ﭰﻴﺮאﺋﻲ ﭼﻴﻮ‪” :‬ﻫﻨﻦ ﮀﺎ ﺗﻪ ﻛﻤﺎل ﺟﻲ ﺷﻲِء ﭠﺎﻫﻲ آﻫﻲ! אﺳﺎن‬ ‫ﻫﻚ ﻟﻮه ﺟﻲ ﭨﻜﺮ ﺗﻲ وﻳﭡﺎ آﻫﻴﻮن ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﻧﭥﺎ ﭔﮇون‪“.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭔﻬﺮאڙي وאرن ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻲ ﻏﺮﺑﺖ آﻫﻲ ۽ ﻋﻮرت ﺗﻪ وﻳﺘﺮ ﺑﻲ وس ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻮ ﺳﭵﻮ‬ ‫ڏﻳﻨﻬﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﮍس‪ ،‬ﭔﺎرن ۽ ﻣﮍس ﺟﻲ ﺳﻮאري وאري وﻫﭧ ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ۾ ﮔﺬري ﭤﻮ‪ .‬ﻋﻴﺎﺷﻲَء ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ﺟﻲ ﺗﻪ ﮘﺎﻟﻬﻪ‬ ‫ﭤﻲ ﭘﺮي‪ ،‬ﻫﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ وﻗﺖ ﺟﻴﺎﭘﻲ ﻻِء ﭼﻨﺪ ﺿﺮورت ﺟﻲ ﺷﻴﻦ ﮐﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ﻓﻜﺮ رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻧﺌﺮوﺑﻲَء ﮐﺎن‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ وﻳﻨﺪي وאٽ ﺗﻲ ‪ Kibwazi‬رﻳﻠﻮي אﺳﭩﻴﺸﻦ ﺗﻲ رڌل ﮔﺠﺮ وﻛﮣﻨﺪڙ ﻋﻮرت ﮐﺎن ﭘﮁﻴﻢ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲَء ﺟﻮن‬ ‫ﻛﻬﮍﻳﻮن ﺿﺮوري ﺷﻴﻮن آﻫﻦ ﺗﻪ ﻫﻦ ﭠﻬﻪ ﭘﻬﻪ ورאﮢﻴﻮ‪:‬‬

‫”ﮐﻨﮉ‪ ،‬ﻣﻜﺌﻲ‪ ،‬ﺻﺎﺑﮡ ۽ رڌ ﭘﭽﺎَء ﻻِء ﭼﺮﭔﻲ ﻳﺎ ﺗﻴﻞ“‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ ڊوڙ ﺟﻲ ﻋﺎﻟﻤﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻦ ۾ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻤﺮאﻫﻪ ﮐﭩﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻳﺎد آﻫﻲ‬ ‫ﺗﻪ ‪1988‬ع ۾ ﭘﺮﻳﺲ وאرن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر ‪ Runner‬ﻧﻮر دﻳﻦ ﻣﻮرﺳﻴﻠﻲَء ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ ﭘﮁﻴﻮ ﺗﻪ ‪Do you fear from other‬‬ ‫‪ runner‬ﺗﻪ ﺟﻮאب ۾ ﻫﻦ ورאﮢﻴﻮ‪:‬‬ ‫‪“The new Kenyans. There are always new Kenyans”.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ آزאدي ﻻِء ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﻛﻨﺪڙ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ وزﻳﺮאﻋﻈﻢ ﺟﻮﻣﻮ ﻛﻴﻨﻴﺎﺗﺎ ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﭼﻮﮢﻲ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻲ ﻏﺮﻳﺐ ﺑﻨﺎﺋﮡ ۾ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ۽ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﻲ ڏوﻫﺎري ﺑﻨﺎﺋﮡ ﻻِء ﻫﻦ ‪ Quotation‬ﺟﻮ ﺳﻬﺎرو ورﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫‪“When the missionaries came to Africa they had the Bible and we had the land. They taught us to pray with our eyes‬‬ ‫‪closed. When we opened them, we had the Bible in our hand, and they had the land”.‬‬ ‫”ﺟﮇﻫﻦ ﻫﻲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺗﺒﻠﻴﻐﻲ‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ آﻳﺎ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ وٽ אﻧﺠﻴﻞ ﻣﻘﺪس ﻫﺌﻲ אﺳﺎن وٽ ﭔﻨﻴﻮن ﭔﺎرא‪ .‬ﻫﻨﻦ אﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫אﮐﻴﻮن ﺑﻨﺪ ﻛﺮي ﭘﮍﻫﮡ ﺳﻴﮑﺎرﻳﻮ ۽ ﭘﻮِء ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن אﮐﻴﻮن ﮐﻮﻟﻴﻮن ﺗﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﺘﺎب אﺳﺎن ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ ﻫﻮ ۽‬ ‫אﺳﺎﻧﺠﻲ ڌرﺗﻲ ﻫﻨﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ אﭼﻲ وﺋﻲ‪“......‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫אڄ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ وزﻳﺮאﻃﻼﻋﺎت ﺟﻮ אﺧﺒﺎرن ۾ ﺗﻤﺎم ﺳﭡﻮ ﺑﻴﺎن آﻳﻮ آﻫﻲ ﺗﻪ ”אﺳﺎن ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻦ ﮐﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭘﻴﺮن‬ ‫ﺗﻲ ﺑﻴﻬﮡ ﺳﮑﮡ ﮐﭙﻲ رﮘﻮ ِﭘﻦ ۽ ﻗﺮض وﭠﮡ ﺟﻲ ﻛﻠﭽﺮ ﮐﻲ ﺧﺘﻢ ﻛﺮڻ ﮐﭙﻲ‪ “.‬ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﻴﺎل ۾ אﻫﻮ ﭘﻴﻐﺎم אﺳﺎن‬ ‫ﺟﻬﮍن ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﻻِء ﭘﮡ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻚ دﻓﻌﻲ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﺻﺪر ﻣﻮאﺋﻲ ﻛﺒﺎﻛﻲَء ﻋﻮאم אﮘﻴﺎن ﺗﻘﺮﻳﺮ ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ”ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮڻ ﻗﺪرت ﻃﺮﻓﺎن‬ ‫ﻟﻴﮉرن ﮐﻲ ﻣﻮﻗﻌﻮ ﭤﻮ ﻣﻠﻲ ﺗﻪ ﺟﻴﺌﻦ ﻫﻮ ﻏﺮﻳﺐ ﻋﻮאم ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﮣﺎﺋﻴﻦ ۽ ﻧﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻫﭕﭿ ﺟﻮ ﭘﻮرאﺋﻮ ﻛﻦ“‪ .‬۽‬ ‫ﭘﻮِء ﺟﻠﺪي ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ אﻫﺎ ﭴﺎڻ ﭤﻲ وﺋﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﻛﻴﮇא ﻓﺮאڊ ۽ ﭠﮙﻴﻮن ﻛﺮي ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﺧﺰאﻧﻲ ﺟﻲ ﭜﻴﻨﮓ ﻛﺌﻲ‪.‬‬ ‫ﻣﻮאﺋﻲ ﻛﺒﺎﻛﻲ )‪ (Mwai Kibaki‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﮡ ﮐﺎن אڳ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺗﻘﺮﻳﺮ ۾ אﻋﻼن ﻛﻴﻮ ﻫﻮ ﺗﻪ ” ‪Corruption will‬‬ ‫‪” “now cease to be a way of life in Kenya‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ روزﻣﺮه ﺟﻲ زﻧﺪﮔﻲَء ۾ ﺟﻴﻜﺎ ﻛﺮﭘﺸﻦ آﻫﻲ‪ ،‬אن ﮐﻲ آﺋﻮن ﭔﻨﺠﻮ‬ ‫ڏﺋﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪس“ ۽ ﭘﻮِء ﺟﮇﻫﻦ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﻓﺮאڊ ﺟﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏي وאردאت ۽ אﻟﻴﻜﺸﻦ ۾ ﭠﮙﻲ ﻛﺮڻ ۾ ﻫﻮ ﺟﻬﻠﻴﻮ‬ ‫وﻳﻮ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫אﻳﺸﻴﺎ‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺗﻮڙي ڏﮐﮡ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن‪ ،‬ﻓﺮﻳﻨﭽﻦ‪ ،‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ۽ ﭔﻴﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﺎن ﺟﮇﻫﻦ آزאدي‬ ‫ﻣﻠﻲ ﺗﻪ ﻛﻦ ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﻫﮍא ﺗﻪ ﺳﭡﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ۽ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻴﺎ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ﺳﮑﻴﻮ ﺳﺘﺎﺑﻮ ﺑﮣﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر ۽ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ אﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﻣﺎن آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ אﻓﺴﻮس ﺗﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ۾‪ ،‬ﺧﺎص ﻛﺮي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫۾ אﻫﮍא ﺗﻪ אﮘﻮאڻ ﭘﻴﺪא ﭤﻴﺎ ﺟﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﭠﺎﻫﮡ ﺑﺪرאن אن ﮐﻲ ﭰﺮﻳﻮ ﻟﭩﻴﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺧﺰאﻧﻮ ﻫﻨﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ۽‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻦ ﻣﺎﺋﭩﻦ ۽ دوﺳﺘﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻴﺖ ﺳﻤﺠﻬﻲ אﻧﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤﺪود رﮐﻴﻮ‪ .‬אن ڊپ ﮐﺎن ﺗﻪ ﻣﺘﺎن ﻋﻮאم ﺑﻐﺎوت ﻛﺮي ۽‬ ‫ﮐﻴﻦ ﻫﭥﻴﻦ ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻠﻚ ﻣﺎن ﻛﮃﻳﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﻫﻨﻦ אن ﺻﻮرت ﮐﻲ ڌﻳﺎن ۾ رﮐﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻴﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﻠﻜﻲ ﻧﺎﮢﻲ ۾‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮي ﺳﺌﭩﺰرﻟﺌﻨﮉ‪ ،‬אﻧﮕﻠﻨﮉ ۽ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺑﺌﻨﻜﻦ ۾ رﮐﻲ ﮀﮇي‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻲ ۾ ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﻜﻲ ﺟﻮ אﮔﻬﻪ ﻛﺮي ﭘﻴﻮ‪ ،‬ﻣﻬﺎﻧﮕﺎﺋﻲ وڌي وﺋﻲ ۽ ﻏﺮﻳﺐ وﻳﺘﺮ ﻏﺮﻳﺐ ﭤﻲ وﻳﻮ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ۽ ﻃﺎﻗﺘﻮر‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻣﻠﻴﻨﺌﺮ ۽ ﺑﻠﻴﻨﺌﺮ ﭤﻲ وﻳﺎ‪ .‬ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﻫﮇ ڏوﮐﻲ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﺟﻲ‪.‬אﻳﻢ ﻛﺎرﻳﺌﻜﻲ )‪ (J.M.Kariuki‬ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﭘﻮِء‬ ‫ﺟﻴﺌﮡ ﻧﻪ ڏﻧﻮ وﻳﻮ ۽ ﻗﺘﻞ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ‪ .‬אن ﺟﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﻻِء ﭼﻴﻞ ﻫﻲ ﻗﻮل ﭤﻮ ﻳﺎد אﭼﻲ ﺗﻪ‪:‬‬

‫‪Kenya has become a country of ten millionaires & ten million Beggers...‬‬ ‫”אﺳﺎﻧﺠﻮ ﻣﻠﻚ ڏﻫﻦ ﻣﻠﻴﻨﺌﺮن ۽ ڏﻫﻪ ﻣﻠﻴﻦ ﻓﻘﻴﺮن ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﺑﻨﺠﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ“‪.‬‬ ‫אﻫﺎ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻫﻦ ‪1973‬ع ﻳﺎ ‪1974‬ع ڌאري ﭼﺌﻲ ﻫﺌﻲ‪ .‬ﺳﭽﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ آﻫﻲ ﺗﻪ وري ﺑﻪ ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ۽ ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺗﻪ وڌﻳﻚ‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪،‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ۽ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻬﮍא ﻣﻠﻚ ﮔﻬﮣﻦ ﮐﺎن ﺑﻬﺘﺮ آﻫﻦ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ﻛﻬﮍو وﻳﻬﻲ ذﻛﺮ ﻛﺠﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ۽ ﺣﺎﻛﻤﻦ ﻫﮣﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺳﺘﻴﺎ ﻧﺎس ﻛﺮي ﮀﮇي آﻫﻲ‪ .‬ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻫﻚ وﻳﻠﻮ رﮐﻲَء ﻣﺎﻧﻲَء ﺟﻮ‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬ﻫﻮ ﭰﺎﭨﻞ ﻛﭙﮍن ۾ ﭘﻴﺎ ﻫﻠﻦ‪ ،‬دوא وﭠﮡ ﻻِء ﻫﻨﻦ وٽ ﺧﺎﻟﻲ ﺷﻴﺸﻲَء ﺟﺎ ﭘﺌﺴﺎ ﻧﻪ آﻫﻦ ۽ ﺳﻨﺪن ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ﮐﻲ ﻟﻨﮉن‬ ‫۽ ﻳﻮرپ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﻓﺎﺋﻮ אﺳﭩﺎر ﻫﻮﭨﻠﻦ ۾ رﻫﻨﺪو‪ ،‬ﻫﺰאرﻳﻦ روﭘﻴﻪ ﺳﻼﺋﻲ وאرא ﭤﺮي ﭘﻴﺲ ﺳﻮٽ ﭘﺎﺋﻴﻨﺪو ۽ ﻛﻠﺒﻦ ۽‬ ‫ﺑﺎرن ۾ ﻣﻬﺎﻧﮕﺎ ﺷﺮאب ﭘﻴﺌﻨﺪو ڏﺳﻲ ﺷﺮم אﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮ ﺗﻪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ َﭘﺮ ۾ ﭘﺎڻ ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن‪ ،‬ﻓﺮﻳﻨﭽﻦ‪ ،‬אﻃﺎﻟﻮﻳﻦ ﻳﺎ‬ ‫ﺟﺮﻣﻨﻦ ﺟﻬﮍو ﭤﺎ ﺗﺼﻮر ﻛﻦ ﭘﺮ ﻳﻘﻴﻦ ﻛﺮﻳﻮ ﺗﻪ אﻫﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﻫﻨﻦ ﺗﻲ ﮐﻠﻨﺪא رﻫﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﺧﺒﺮ آﻫﻲ ﺗﻪ אﻫﮍא‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﻏﺮﻳﺐ ۽ ﺑﮑﻴﻮ رﮐﻲ ﭼﻮريَء ﺟﻲ ﭘﺌﺴﻲ ﺗﻲ ﻟﺌﻪ وﻳﭡﺎ رﮐﻦ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻧﻴﻞ ﻧﺪي دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ڊﮔﻬﻲ ۾ ڊﮔﻬﻲ ﻧﺪي آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬אﭤﻮﭘﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻮڊאن ۽ ﻣﺼﺮ ﻣﺎن وﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ور‬ ‫وﻛﮍ ﺟﻲ ﺳﮅא ﻛﺠﻦ ﺗﻪ אﻫﺎ ﺧﻂ אﺳﺘﻮא ﮐﺎن אﺳﻜﺎﭨﻠﻨﮉ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻲ وﭸﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻫﻴﻨﺌﺮ ﺑﻪ ﻳﻮﮔﻨﮉא )ﺟﺘﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻲ(‬ ‫ﻣﺼﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﺎﭘﻴﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ‪ 6700‬ﻛﻠﻮ ﻣﻴﭩﺮ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ دي ﻧﺎﺋﻴﻞ)‪ ،(The Nile‬אڙدو ۽ ﺳﻨﮅيَء ۾ ﻧﻴﻞ ۽ ﻋﺮﺑﻲ ۾ אﻟﻨﻴﻞ ﺳﮇﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻧﻴﻞ ﻧﺪيَء‬ ‫ﮐﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺼﺮ ﺳﺎن ﻻﮘﺎﭘﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ۽ ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﻫﻮﺋﻲ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﻓﻘﻂ ﻣﺼﺮ ﻣﺎن وﻫﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﺳﻨﮅو ﻧﺪي ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ۾‪ ،‬ﮔﻨﮕﺎ ۽ ﺟﻤﻨﺎ אﻧﮉﻳﺎ ۾ ﻳﺎ אرאودي ﺑﺮﻣﺎ )ﻣﻴﺎﻧﻤﺎر( ۾‪ -‬ﭘﺮ אﺋﻴﻦ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ڊﻳﮕﻬﻪ‬ ‫אﭨﻜﻞ ‪ 6700‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ אن ﺟﻮ ﻓﻘﻂ ‪ 22‬ﺳﻴﻜﮍو ﻣﺼﺮ ﻣﺎن وﻫﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭔﻴﻦ אﭠﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺳﻮڊאن‪،‬‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬אﭤﻮﭘﻴﺎ‪ ،‬روאﻧﮉא‪ ،‬زאﺋﺮ‪ ،‬ﺑﺮﻧﮉي ﻣﺎن وﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﺋﻴﻦ ﺗﻪ ﻣﺼﺮ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ۽ ﺟﻴﺌﻦ‬ ‫ﺗﺮﻗﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺣﺼﻮ ﻳﻮرپ ﮐﻨﮉ ۾ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻴﻮ אﻳﺸﻴﺎ ۾ ﺗﻴﺌﻦ ﻣﺼﺮ ﺟﻮ ﻫﻚ ﺣﺼﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻴﻮ אﻳﺸﻴﺎ‬ ‫۾‪.‬‬ ‫ﻫﻮنَء אﻫﻮ ﺿﺮور آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺼﺮ ﻻِء ﻫﻲَء ﻧﺪي אﻫﻢ آﻫﻲ ۽ אن ۾ ﻛﻮ ﺷﻚ ﻧﺎﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺼﺮ ﻫﻦ ﻧﺪيَء ﺟﻮ ﺗﺤﻔﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲَء‬ ‫ﻧﺪي ﻧﻪ ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﻣﺼﺮ ﺑﻪ אﺋﻴﻦ رڻ ﭘﭧ ﻫﺠﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﮅو ﻧﺪي ﺑﻨﺎ ﺳﻨﮅ ﭤﻲ ﭘﻮي‪ .‬ﭘﻨﺠﺎب‪ ،‬אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺑﻨﮕﻼدﻳﺶ ﻳﺎ ﺑﺮﻣﺎ ۽‬ ‫ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﺗﻪ ﭔﻴﻮن ﺑﻪ ﻧﺪﻳﻮن آﻫﻦ ﺗﻪ ﺑﺎرش ﺑﻪ ﭘﻮي ﭤﻲ‪ .‬ﭔﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ אﻫﺎ ﺗﻪ ﺻﺪﻳﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ دﻧﻴﺎ ﮐﻲ אﻫﺎ ﺧﺒﺮ ﺋﻲ ﻧﻪ ﻫﺌﻲ ﺗﻪ‬ ‫ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﻛﭥﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬אڄ ﻛﻠﻬﻪ ﺗﻪ ﻫﻮאﺋﻲ ﺟﻬﺎز ﻳﺎ ﻫﻴﻠﻴﻜﺎﭘﭩﺮ ذرﻳﻌﻲ ﻫﺮ ﻧﺪي ﻳﺎ ﭔﻲ ﻛﻨﻬﻦ ﺷﻲِء ﺟﻮ ﻣﭥﻲ‬ ‫وﭸﻲ ﻧﻘﺸﻮ ﭠﺎﻫﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ ﭘﺮ ﺗﻦ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺮ ﻧﻴﻞ ﻧﺪيَء ۾ אوﭜﺎرو وﭸﻲ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮي ﺗﻪ אﻫﺎ ﻛﭥﺎن ﺷﺮوع‬ ‫ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬رﺳﺘﻲ ﺗﻲ ﻣﻴﻠﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ אﺗﺮ ﺳﻮڊאن ﺟﻮ رڻ ﭘﭧ آﻳﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ڏﮐﮡ ﺳﻮڊאن ۽ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﺎ ﮔﻬﺎﭨﺎ ﺟﻨﮕﻞ آﻳﺎ ﭤﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل‬ ‫ﻫﻚ ﺻﺪي אڳ ﮐﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﻫﻦ ﻧﺪيَء ﺟﻲ ﺳﺮوي ﻛﺌﻲ ۽ ﻫﺎڻ ﻫﺮ ﻫﻚ ﮐﻲ ﻣﻌﻠﻮم آﻫﻲ ﺗﻪ ﻣﺼﺮ ﻣﺎن وﻫﻲ‬ ‫ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﮀﻮڙ ﻛﻨﺪڙ ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﮐﻲ ﭔﻪ ﻧﺪﻳﻮن‪ :‬ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻴﻞ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﻟﻨﻴﻞ אﻻﺑﻴﺾ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‬ ‫۽ ﭔﻲ ﺑﻠﻮ ﻧﻴﻞ )ﺟﻴﻜﺎ אﻟﻨﻴﻞ אﻻزق ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ (.‬ﻣﻠﻲ ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪.‬‬ ‫ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻴﻞ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ﺑﻠﻚ אﺋﻴﻦ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ ﺗﻪ ﻫﻲَء ﻧﺪي ﺑﺮﻧﮉي ۽ روאﻧﮉא ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﺷﺮوع ﭤﻲ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ُﺑﻮﻛﻮﺑﺎ وٽ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ۾ دאﺧﻞ ﭤﻲ ﭘﻮِء ﻳﻮﮔﻨﮉא ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻨﺠﺎ وﭨﺎن אﮘﺘﻲ وڌي‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﺸﻬﻮر‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﺳﻬﮣﻦ ﺷﻬﺮن‪ /‬ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻦ وאري ﻫﻲَء وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﭨﻦ ﻣﻠﻜﻦ‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻛﻴﻨﻴﺎ ﺟﻲ وچ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ وﻛﭩﻮرﻳﺎ ڍﻧﮃ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري אﻫﻲ ﭨﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אﺗﺎن ﭘﻮِء‬ ‫ﻳﻮﮔﻨﮉא ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪي ﻫﻲَء ﻧﺪي ﭔﻦ ﭔﻴﻦ ڍﻧﮃن‪ :‬ﻛﻴﻮﮔﺎ ۽ אﻟﺒﺮٽ ﮐﻲ ﺑﻪ ﭜﺮي ﭤﻲ ۽ ﭘﻮِء ﺳﻮڊאن ۾ دאﺧﻞ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﺗﻲ‬ ‫ﻫﻦ ﻧﺪيَء ﮐﻲ ﺑﺤﺮאﻟﺠﺒﻞ ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ אﻫﺎ ﻳﻮﮔﻨﮉא ۽ ﺳﻮڊאن ﺟﻲ ﺟﺎﺑﻠﻮ ﻋﻼﺋﻘﻦ ﻣﺎن ﭤﻴﻨﺪي אﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ אﻫﻮ‬ ‫ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﺳﻮڊאن ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰي ۽ ﻋﺮﺑﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬אن ﻛﺮي ﺳﻮڊאن ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻦ ﺋﻲ ﺷﻴﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻋﺮﺑﻲ‬ ‫۾ آﻫﻦ‪.‬‬

‫ﻫﻚ ﭔﻲ ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﺟﻴﻜﺎ ﺑﻠﻮ ﻧﻴﻞ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﻫﺎ אﭤﻮﭘﻴﺎ ﺟﻲ ﺟﺒﻠﻦ ﻣﺎن ﺷﺮوع ﭤﻲ‪ ،‬אﭤﻮﭘﻴﺎ ﻟﺘﺎڙي ﺳﻮڊאن ۾ אوﭜﺮ ﮐﺎن‬ ‫ﮔﻬﮍي ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻲَء ﻧﺪي ‪ 1400‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮن ﺟﻮ ﺳﻔﺮ ﻃﺌﻲ ﻛﺮي ﺳﻮڊאن ﺟﻲ ﮔﺎديَء وאري ﺷﻬﺮ ﺧﺎرﻃﻮم ۾ ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻴﻞ‬ ‫)ﺑﺤﺮאﻟﺠﺒﻞ( ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭘﻮِء ﺳﻮڊאن ﺟﻮ אﺗﺮאﻫﻮن ﺣﺼﻮ ﭘﻮرو ﻛﺮي ﻣﺼﺮ ۾ ”אﻟﻨﻴﻞ“ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن دאﺧﻞ ﭤﺌﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﺗﺎن‬ ‫ﺋﻲ אﺳﺎن ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﺳﺌﻴﺰ ﻛﺌﻨﺎل ۾ دאﺧﻞ ﭤﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﮘﺎڙﻫﻲ ﺳﻤﻨﮉ )‪ (Red Sea‬۾ ﭘﻬﭽﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﺘﻲ אﻫﻮ ﺑﻪ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن‬ ‫ﺗﻪ ﺳﻮڊאن ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﻦ אڌ )ڏאﮐﮣﻲ( وאرא‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﻳﻮﮔﻨﮉא ﮐﺎن אﻳﻨﺪڙ ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻴﻞ ﮐﻲ ﺑﺤﺮאﻟﺠﺒﻞ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ אﺗﻲ אﭤﻮﭘﻴﺎ ﮐﺎن‬ ‫אﻳﻨﺪڙ ﻫﻦ ﺑﻠﻮ ﻧﺪيَء ﮐﻲ ﺑﺤﺮאﻟﻐﺰل ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻗﺎﻫﺮه‪ ،‬ﺧﺎرﻃﻮم‪ ،‬ﮔﻮﻧﮉوﻛﻮرو‪ ،‬אﺳﻮאن‪ ،‬ﻛﺎرﻧﺎכ‪ ،‬אﻟﻴﻨﮕﺰﻳﻨﮉرא ۽ ‪ Thebes‬ﻫﻦ ﻧﺪيَء ﺟﺎ ﻗﺪﻳﻤﻲ‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ ۽ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﻬﺮ‬ ‫آﻫﻦ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﺑﺖ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﻮن‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﻫﻚ ﺗﻤﺎم وڏو ﮐﻨﮉ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﺋﻲ ﻧﺪﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻧﻴﻞ ﻧﺪي ﺳﭛ ﮐﺎن ڊﮔﻬﻲ ﻧﺪي آﻫﻲ )אﭨﻜﻞ ‪6700‬‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ(‪ .‬אن ﮐﺎن ﭘﻮِء ﭔﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻛﺎﻧﮕﻮ ﻧﺪي آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ وچ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﻣﺎن وﻫﻲ ﭤﻲ‪ ،‬ﭨﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺗﺎن אﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻛﺎﻧﮕﻮ ۽ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﭘﻴﺎ‪ .‬ﻛﺎﻧﮕﻮ ﻧﺪي ‪ 4700‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ڊﮔﻬﻲ آﻫﻲ ۽ ﻧﺎﺋﺠﺮ ﻧﺪي ‪4200‬‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﮐﺎن ﻋﻼوه زﻣﺒﻴﺴﻲ‪ ،‬אﺑﺎﻧﮕﻲ‪ ،‬ﻛﺎﺳﺎﺋﻲ‪ ،‬آرﻳﻨﺞ‪ ،‬ﻟﻤﭙﻮﭘﻮ ۽ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ﻧﺪﻳﻮن ﻣﺸﻬﻮر ﻧﺪﻳﻮن آﻫﻦ‬ ‫ﺟﻦ ﺟﻲ ڊﻳﮕﻬﻪ ڏﻳﮃ ﻫﺰאر ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﮐﺎن وڌﻳﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ﻧﺪي ”ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل“ ﻣﺎن وﻫﻲ ﭤﻲ ۽ אن ﻧﺪيَء ﺗﺎن ﺋﻲ ﻫﻦ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ﭘﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮔﺎديَء ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ۽ وڏو ﺑﻨﺪرﮔﺎه ڊﻛﺎر آﻫﻲ ﺟﺘﻲ אﺳﺎن ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﺳﭛ ﮐﺎن‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ وﻳﺎ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ذري ﮔﻬﭧ آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ وאﻧﮕﺮ ﭔﻴﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﻓﻘﻂ ﻣﺼﺮ‬ ‫وٽ אﻳﺸﻴﺎ ﺳﺎن ﮘﻨﮃﻳﻞ آﻫﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﭼﻮڌאري ﻛﻮ ﻧﻪ ﻛﻮ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﺎ אﺗﺮ ﻫﺎن ﻣﻠﻚ ﺟﻬﮍوכ אﻟﺠﻴﺮﻳﺎ‪،‬‬ ‫ﭨﻴﻮﻧﻴﺸﻴﺎ ۽ ﻟﺒﻴﺎ ڏﭠﺎ وﭸﻦ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻣﺼﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻲ‬ ‫ﮐﻲ ﻣﭥﻴﻮن ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ُﮀﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﺼﺮ ﮐﺎﻧﭙﻮِء ﺳﻮڊאن‪ ،‬אرﻳﭩﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﺟﺒﻮﺗﻲ ۽ ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ﺟﻮ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻮ ﮘﺎڙﻫﻲ‬ ‫ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ آﻫﻲ ۽ ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ﺟﻮ ﺑﺎﻗﻲ ﺣﺼﻮ‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ وﻏﻴﺮه ﻫﻨﺪي وڏي ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ آﻫﻦ‪ .‬אن‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺑﻠﻜﻞ ﻫﻴﭟ ﭘﮁﮍيَء ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﺘﻲ ﻫﻨﺪي وڏو ﺳﻤﻨﮉ ۽ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ﻣﻠﻦ ﭤﺎ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫אوﻟﻬﻪ ﻛﻨﺎري وאرא ﺳﭛ ﻣﻠﻚ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ﺗﻲ آﻫﻦ‪ .‬אﻧﻬﻦ ۾ ﻧﻤﻴﺒﻴﺎ‪ ،‬אﺋﻨﮕﻮﻻ‪ ،‬ﻛﺎﻧﮕﻮ‪ ،‬ﮔﺌﺒﻦ‪ ،‬ﻛﺌﻤﺮون‪،‬‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﭨﻮﮔﻮ‪ ،‬ﮔﻬﺎﻧﺎ‪ ،‬آﺋﻮري ﻛﻮﺳﭧ‪ ،‬ﻻﺋﻴﺒﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﺳﻴﺮﻳﺎ ﻟﻴﻮن‪ ،‬ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ‪ ،‬ﮔِﻨﻲ ﺑﺴﺎﺋﻮ‪ ،‬ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل‪ ،‬ﻣﺎرﻳﻄﺎﻧﻴﺎ ۽‬ ‫ﻣﻮرאﻛﻮ وﻏﻴﺮه אﭼﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﺳﺌﻴﺰ ﻛﺌﻨﺎل ﮐﻠﻴﻞ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ אﺳﺎن ﺟﻬﺎزﻳﻦ ﻻِء ﻫﻚ ﭔﻴﭧ ﺋﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري אﺳﺎن ﭰﺮي‬ ‫ﺳﮕﻬﻮن ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ ﮐﻲ ﭰﻴﺮو ﻛﺮي ﺳﮕﻬﺠﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﭘﺎﻧﺎﻣﺎ ﻛﺌﻨﺎل ﺟﻲ ﻛﺮي ڏﮐﮡ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي آﻣﺪرﻓﺖ ﺟﻲ ﻣﻌﺎﻣﻠﻲ ۾ אﺳﺎن ﻻِء ﭔﻴﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ אﻳﺸﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮرپ ۽ אﺗﺮ آﻣﺮﻳﻜﺎ )‪ USA‬۽ ﻛﺌﻨﺎڊא( ﺟﻲ ﭼﻮڌאري‬ ‫ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﭰﻴﺮאﺋﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻮن ﺟﻮ אﺗﺮ ۾ אﻳﮇي ﺗﻪ ﭤﮅ آﻫﻲ ﺟﻮ אوﻧﻬﺎري ۾ ﺑﻪ ﺳﻤﻨﮉ ﺳﺨﺖ ﺑﺮف رﻫﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﺑﺮف‬ ‫ﻛﭩﻴﻨﺪڙ ﺟﻬﺎز )‪ (Ice Cutters‬ﺑﻪ رﺳﺘﻮ ﭠﺎﻫﻲ ﻧﭥﺎ ﺳﮕﻬﻦ‪ .‬ﻳﺎد رﻫﻲ ﺗﻪ ﻳﻮرپ ۽ ﻛﺌﻨﺎڊא ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ אﺗﺮאﻫﻦ ﻋﻼﺋﻘﻦ ۾‪،‬‬ ‫אوﻧﻬﺎري ۾ ﺑﺮف ﺟﻮ ﺗﻬﻪ אﻳﮇو ﭤﻠﻬﻮ ﻧﭥﻮ ﭤﺌﻲ ۽ ﺑﺮف ﻛﭩﻴﻨﺪڙ ﺟﻬﺎز ﻋﺎم ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ אﮘﻮאﮢﻲ ﻛﺮي‪ ،‬ﺑﺮف ﻛﭩﻴﻨﺪو‬ ‫وﻳﻨﺪو آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس ﭘﭡﻴﺎن ﭔﻴﻦ ﺟﻬﺎزن ﺟﻮ ﻳﻜﻮ ﻗﺎﻓﻠﻮ אﮘﻴﺎن وڌﻧﺪو وﻳﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬وאﭘﺴﻲ ﺗﻲ ﻣﻮﭨﮡ ﻣﻬﻞ وري אﻫﻮ ‪Ice‬‬ ‫‪ Cutter‬ﺟﻬﺎزن ﺟﻲ ﻗﺎﻓﻠﻲ ﻻِء رﺳﺘﻮ ﭠﺎﻫﻴﻨﺪو آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻬﺎزن ﻟﻨﮕﻬﮡ ﺑﻌﺪ ﺑﺮف ﺟﺎ ﺗﻬﻪ وري ﻣﻠﻲ ﻣﻴﺪאن ﭠﺎﻫﻲ ﮀﮇﻳﻨﺪא آﻫﻦ‬ ‫ﺟﻦ ﺗﻲ ﺗﻮﻫﺎن ﻓﭧ ﺑﺎل ﮐﻴﮇﻧﺪא رﻫﻮ ﻳﺎ ﺳﺎﺋﻴﻜﻠﻮن ﻫﻼﺋﻴﻨﺪא رﻫﻮ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫دﻧﻴﺎ ﺟﻲ ﭘﻨﺠﻦ ﺗﮑﻲ ۾ ﺗﮑﻮ ڊوڙﻧﺪڙ ﺟﺎﻧﻮرن ﻣﺎن ﭼﺎر آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻜﮍو ﭼﻴﺘﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ رﻓﺘﺎر ‪115‬‬ ‫ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﻓﻲ ﻛﻼכ آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻴﻮ وאﺋﻠﮉ ﺑﻴﺴﭧ‪ ،‬ﭨﻴﻮن ﺷﻴﻨﻬﻦ ۽ ﭼﻮﭤﻮن ﻫﺮڻ )‪ (Gazelle‬آﻫﻲ‪ .‬وאﺋﻠﮉ ﺑﻴﺴﭧ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ‬ ‫‪ antelope‬ﺟﺎﻧﻮر ﺟﻬﮍو ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ۽ ﺳﻨﺪس ﻣﻨﻬﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﮔﮇﻫﻪ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﭘﺎڏي ﺳﺎن ﻣﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﭥﻮ وڏو ﭤﺌﻴﺲ ۽ ﺳﮛ ﭼﭕﺎ‬ ‫ﭤﻴﻨﺲ‪ 8 ،‬ﻓﭧ ﮐﻦ ڊﮔﻬﻮ ﭤﺌﻲ ۽ ﻗﺪ ۾ ﺳﺎڍא ﭼﺎر ﻓﭧ ﭤﺌﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺟﺎﻧﻮر ‪ 70‬ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﻓﻲ ﻛﻼכ ﺟﻲ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن ڊوڙي‬ ‫ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ ۽ ﮔﻬﮣﻮ ﻛﺮي ﻛﻴﻨﻴﺎ ۽ ﭜﺮوאري ﻣﻠﻚ ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۾ ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﮐﻴﺲ ”وאﺋﻠﮉ ﺑﻴﺴﭧ“ ﺳﮇﻳﻦ‬ ‫ﭘﺮ אن ﺟﻲ אﺳﭙﻴﻠﻨﮓ ‪ Wild Beast‬ﺑﺪرאن ‪ Wildebeest‬ﻟﮑﻦ‪ .‬ﻛﻦ ﻫﻨﮅن ﺗﻲ ﻫﻦ ﺟﺎﻧﻮر ﮐﻲ ُﻧﻮ )‪ (Gnu‬ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺟﺘﻲ ﻛﭥﻲ ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺟﺎﻧﻮرن ﺟﻮ ﺧﻮف رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺧﺎص ﻛﺮي آدﻣﺨﻮر ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺟﻮ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﺎﮢﻬﻦ‬ ‫ﺟﻮ אﻧﺖ ﺷﻴﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﻴﭧ ۾ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﭘﺮ ﺟﺎﻧﻮرن ﻃﺮﻓﺎن אﻧﺴﺎﻧﻦ ﺟﻲ ﻣﻮت ﺟﺎ אﻧﮓ אﮐﺮ ﭔﮅאﺋﻴﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺳﭛ‬ ‫ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ وאﮘﻦ ﺟﻮ ﺷﻜﺎر ﭤﻴﻦ ﭤﺎ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﻮ وڏو ﻣﺴﺌﻠﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺮ אﭸﺎﻳﻞ אﻧﺴﺎن ﺗﻮڙي ﺟﺎﻧﻮر درﻳﺎه‪،‬‬ ‫ڍﻧﮃ ﻳﺎ ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﻲ ُدﭔﻲ ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﺘﻲ وאﮘﻦ ﺟﻮ ﻫﺠﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺻﺤﺎرא ڊﻳﺰرٽ )رڻ ﭘﭧ( دﻧﻴﺎ ۾ وڏي ۾ وڏي آﻫﻲ‪ .‬دﻧﻴﺎ ۾ ﻓﻘﻂ ﭨﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ ﺻﺤﺎرא رڻ ﭘﭧ‬ ‫ﮐﺎن وڏא آﻫﻦ‪ .‬روس‪ ،‬ﻛﺌﻨﺎڊא ۽ ﭼﻴﻦ‪ .‬אن ﮐﺎن ﭘﻮِء ﭔﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ وڏو رڻ ﭘﭧ )‪َ (Desert‬‬ ‫ﻛﻠﻬﺎري آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻴﻜﻮ ڏﮐﮡ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﺻﺤﺎرא ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ‪ 90‬ﻟﮏ ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ۾ ‪ 53‬ﻣﻠﻚ آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﺎن ‪ 6‬ﻣﻠﻚ ﺧﻂ אﺳﺘﻮא ﺟﻲ ﭘﭩﻲ ﺗﻲ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻫﻲ آﻫﻦ‪ :‬ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﮉא‪،‬‬ ‫ﻛﺎﻧﮕﻮ‪) DRC ،‬ڊﻳﻤﻮﻛﺮﻳﭧ رﻳﭙﺒﻠﻚ آف ﻛﺎﻧﮕﻮ( ۽ ﮔﺌﺒﻦ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ﺳﭝﻨﻲ ۾ ﮔﻬﮣﻲ آﻫﻲ‪ 140 -‬ﻣﻠﻴﻦ ﺟﻲ ﻟﮗ ﭜﮗ ﭤﻴﻨﺪﻳﺲ‪ .‬ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ ﻣﺼﺮ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ‬ ‫آدﻣﺸﻤﺎري ‪ 80‬ﻣﻠﻴﻦ ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﭧ آدﻣﺸﻤﺎري ﺳﻴﺸﻠﺰ ﭔﻴﭩﻦ ﺟﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﭨﻮﭨﻞ ﻫﻚ ﻟﮏ ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬۽ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻠﻜﻦ ﺑﺪرאن ﺷﻬﺮن ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ﺟﻲ ﭜﻴﭧ ﻛﻨﺪאﺋﻮ ﺗﻪ ﺑﻨﺎ ﺷﻚ ﺟﻲ ﻣﺼﺮ ﺟﻮ ﻗﺎﻫﺮه ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰ‬ ‫’ﻛﻴﺮو‘ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﮘﺘﻴﻞ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ‪ 17‬ﻣﻠﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻟﮗ ﭜﮗ ﻛﺮאﭼﻲَء‬ ‫ﺟﻴﺘﺮي‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﮔﻬﭧ آدﻣﺸﻤﺎري وאري ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﭤﺎ ﻛﺮﻳﻮ ﺗﻪ ﭘﻮِء אﻫﻮ ﻟﻴﺴﻮﭤﻮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﮔﺎديَء ﺟﻮ‬ ‫ﺷﻬﺮ َﻣﻴﺴﺮو )‪ (Maseru‬آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري ‪ 14‬ﻫﺰאر آﻫﻲ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﻗﺒﻴﻼ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﮘﮣﮡ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ ﮘﺎﻟﻬﻪ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﺎﻗﻲ אﻫﻢ ۽ وڏא ﻗﺒﻴﻼ ‪ 3000‬ﮐﻦ ﭼﻴﺎ وﭸﻦ ﭤﺎ ﺟﻦ‬ ‫ﻣﺎن ﻓﻘﻂ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ۾ ‪ 380‬ﻗﺒﻴﻼ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﻲ رﻛﺎرڊ ﺗﻲ ﻣﻮﺟﻮد آﻫﻦ‪ .‬ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אﭨﻜﻞ ‪ 2000‬زﺑﺎﻧﻮن ﮘﺎﻟﻬﺎﻳﻮن‬ ‫وﭸﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻋﺮﺑﻲ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺗﻪ ﻣﻮرאﻛﻮ‪ ،‬ﻣﻮرﻳﻄﺎﻧﻴﺎ‪ ،‬אﻟﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﭨﻴﻮﻧﻴﺸﻴﺎ‪ ،‬ﻟﺒﻴﺎ‪ ،‬ﻣﺼﺮ‪،‬‬ ‫ﺳﻮڊאن‪ ،‬ﺟﺒﻮﺗﻲ‪ ،‬ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ‪ ،‬אﭤﻮﭘﻴﺎ وﻏﻴﺮه ۾‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن אﻫﻮ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﺮڻ ﭼﺎﻫﻴﻮ ﭤﺎ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻛﻬﮍو ﺷﻬﺮ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء ﮔﻬﮣﻲ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﭼﻦ ﭤﺎ ﺗﻪ אﻫﻮ ﻣﺼﺮ ﺟﻮ ﻗﺎﻫﺮو آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﺘﻲ ﺟﺎ אﻫﺮאم ۽ ﭔﻴﻮن آﮘﺎﭨﻴﻮن‬ ‫۽ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻴﻮن ڏﺳﮡ ﻻِء ﻣﺎﮢﻬﻮ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﺗﻮﻫﺎن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻨﺪאﺋﻮ ﺗﻪ ﭘﻮِء ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ‬ ‫ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻣﻮرאﻛﻮ‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ۽ ﮔﺌﻴﻤﺒﻴﺎ ۾ ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ آﻣﺮﻳﻜﻦ ۽‬ ‫ﻳﻮرﭘﻲ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن وڏو ﭔﻴﭧ ﻣﺌﮉאﮔﺎﺳﻜﺮ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻫﻨﺪي وڏي ﺳﻤﻨﮉ ۾‬ ‫آﻫﻲ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺟﺎﮔﺮאﻓﻲ ﺟﻲ ﭤﻮري ﮔﻬﮣﻲ ﭴﺎڻ ﻫﻮﻧﺪي‪ ،‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺟﻬﺎز وﭠﻲ وﭸﮡ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد‬ ‫۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺳﭝﻨﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﺷﺎﮔﺮدن ﺳﺎن ورﻟﮉ ﻣﺌﺮﻳﭩﺎﺋﻴﻢ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ‪ ،‬ﺳﺌﻴﮉن ۾ ﭘﮍﻫﮡ ۽ ﺟﻬﺎزرאﻧﻦ‬ ‫ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر ۽ ﻛﺎﻧﻔﺮﻧﺴﻮن אﭨﻴﻨﮉ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺑﺎوﺟﻮد אڄ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ‬ ‫ﻧﺎﻟﻦ ۾ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﭤﻴﻮ وﭸﻲ‪ .‬ﺟﻴﺌﻦ ﮔﻨﻲ )‪ (Guinea‬ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺎڻ אن ﻧﺎﻟﻲ وאرو ﻫﻚ ﻣﻠﻚ ڏﮐﮡ‬ ‫آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺗﻪ آﺳﭩﺮﻳﻠﻴﺎ ﭘﺎﺳﻲ ﺑﻪ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﺎڻ ﭘﺎﭘﺎِء ﻧﻴﻮ ﮔﻨﻲ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺑﻪ ﻫﻚ ﻧﻪ ﭔﻪ‪ ،‬ﭘﺮ ﭨﻲ‬ ‫ﮔﻨﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪ :‬رﻳﭙﺒﻠﻚ آف ﮔِﻨﻲ )ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ‪ Guinea Konakry‬ﺑﻪ ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ(‪ ،‬ﭔﻴﻮ ﮔﻨﻲ ﺑﺴﺎﺋﻮ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻫﻲ ۽ ﭨﻴﻮن אِﻛﻴﭩﻮرﻳﻞ ﮔﻨﻲ ﻳﻌﻨﻲ ”ﺧﻂ אﺳﺘﻮא وאرو ﮔﻨﻲ“ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ אﺻﻞ ۾ ﺧﻂ אﺳﺘﻮא )‪(Equitor‬‬ ‫وאري ﻟﻴﻚ ﺗﻲ آﻫﻲ ﺋﻲ ﻛﻮﻧﻪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻧﮑﻲ אﻛﺜﺮ ﻣﺎﻟﻲ ۽ ﻣﺎﻻوي ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﻣﻨﺠﻬﺎﺋﻴﻨﺪא آﻫﻦ ﺗﻪ ﺳﺎﮘﻲ وﻗﺖ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ۽ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺑﻪ! אﻫﮍي ﻃﺮح زﺋﻤﺒﻴﺎ ۽‬ ‫ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ﺑﻪ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﭔﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻴﻜﻲ ﻛﺎﻧﮕﻮ ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ‪ ،‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﮐﮣﻲ رﻳﭙﺒﻠﻚ آف ﻛﺎﻧﮕﻮ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﭔﻴﻮ‬ ‫ڊﻳﻤﻮﻛﺮﺋﭩﻚ رﻳﭙﺒﻠﻚ آف ﻛﺎﻧﮕﻮ ﭘﺮ ﺗﮇﻫﻦ ﺑﻪ ﭼﮝﻮ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﭘﺌﺪא ﻛﻦ ﭤﺎ ﮀﻮ ﺟﻮ אﻫﻮ ﭔﻴﻮ ﻧﻤﺒﺮ ﻛﺎﻧﮕﻮ ﻣﺎﺿﻲَء ۾‬ ‫ڊﻳﻤﻮﻛﺮﺋﭩﻚ رﻳﭙﺒﻠﻚ آف ﻛﺎﻧﮕﻮ ﺑﺪرאن ”ﻛﺎﻧﮕﻮ ﻓﺮي אﺳﭩﻴﭧ“ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ ،‬אن ﮐﺎن אڳ ﺑﻴﻠﺠﺌﻦ ﻛﺎﻧﮕﻮ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪،‬‬ ‫אﭸﺎن ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل אڳ ﻛﺎﻧﮕﻮ ﻟﻴﭙﻮﻟﮉول‪ ،‬ﻛﺎﻧﮕﻮ ﻛﻨﺸﺎﺳﺎ ۽ زאﺋﺮ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﻣﺎرﻳﺸﺲ ۽ ﻣﺎرﻳﻄﺎﻧﻴﺎ‬

‫ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﮔﻬﮣﻦ ﻻِء ﻣﻮﻧﺠﻬﺎري ﺟﻮ ﺳﺒﺐ ﺑﻨﺠﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ﻳﺎ ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﺗﻪ ﻧﺎﻻ ﺑﻪ ﺑﺪﻟﺠﻴﻮ وﭸﻦ‪ .‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻻرﻳﻨﺰو ﻣﺎرﻛﺲ ۾ ﭔﻪ دﻓﻌﺎ ﺟﻬﺎز وﭠﻲ آﻳﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﭨﺌﻲ دﻓﻌﺎ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﻣﺎن ﻛﺎرﮔﻮ ﮐﮣﮡ ﻻِء אﺳﺎن ﮐﻲ‬ ‫ﻣﻮﭘﻮﺗﻮ ﮔﻬﺮאﻳﻮ وﻳﻮ‪ .‬ﻧﻘﺸﻲ ۾ ﮐﮣﻲ ڏﺳﻮن ﺗﻪ אﻫﻮ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻣﻮزﻣﺒﻖ ۾ ﺗﻪ ﮀﺎ ﭘﺮ אوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ‬ ‫אﭼﻲ‪ .‬ﭘﻮِء ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﮡ ﺗﻲ ﻣﻮزﻣﺒﻖ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻻرﻳﻨﺰو ﻣﺎرﻛﺲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه‬ ‫ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﻣﻮﭘﻮﺗﻮ رﮐﻴﻮ آﻫﻲ ﮀﻮ ﺟﻮ ﻻرﻳﻨﺰوﻣﺎرﻛﺲ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ﻧﺎﻟﻮ ﻫﻮ‪ .‬אﻫﮍي ﻃﺮح ﻣﺌﮉאﮔﺎﺳﻜﺮ ﻣﺎﻻﮔﺎﺳﻲ ﭤﻲ وﻳﻮ‪.‬‬ ‫אن ﺑﻌﺪ وري ﻣﺌﮉאﮔﺎﺳﻜﺮ ﭤﻲ وﻳﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل אﻳﻨﺪڙ ﻣﻀﻤﻮن ۾ ﭘﺎڻ ﻣﭥﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮ אﺣﻮאل ڏﻳﻨﺪאﺳﻴﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ אﻫﻢ ۽ ﭘﺎﭘﻠﻮر ﺟﺎﻧﻮر ﻫﺎﭤﻲَء ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﻨﺪאﺳﻴﻦ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻫﺎﭤﻲ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻻِء אﺋﻴﻦ אﻫﻢ ﺟﺎﻧﻮر آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ۾ אٺ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺎﭤﻲَء ﮐﺎن ﺳﺎﻣﺎن ڍورאﺋﮡ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻢ ﻫﻚ ﻃﺮف ورﺗﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﺪس ﻋﺎج وڏي אﮔﻬﻪ ۾ ﭔﺌﻲ ﻃﺮف وﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﺎﭤﻲ אﺳﺎﻧﺠﻲ‬ ‫אﻳﺸﻴﺎﺋﻲ ﻳﻌﻨﻲ אﻧﮉﻳﺎ‪ ،‬ﺳﺮﻳﻠﻨﻜﺎ ﻳﺎ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ﺟﻲ ﻫﺎﭤﻲَء ﮐﺎن ﻗﺪ ﺑﺖ ۾ وڏو ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﮐﻞ )ﭼﻤﮍي( وאرن ﺑﻨﺎ ﭤﺌﻲ‬ ‫ﭤﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻫﺎﭤﻲَء ﺟﺎ ﻛﻦ ﺑﻪ وڏא ﭤﻴﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ ﭔﮅڻ ۾ אﻫﮍو ُﺳﺮﻟﻮ ﻧﺎﻫﻲ ﺳﻨﺪس ﻛﻨﻦ ﺟﻮ ﭘﻮﻳﻮن ﺣﺼﻮ ﺳﭛ ۾ ﮔﻬﮣﻮ‬ ‫ﻧﺮم ﭤﺌﻲ ﭤﻮ אن ﻛﺮي ﻫﺎﭤﻲ ﻫﻼﺋﮡ وאرو ﻫﻦ ﺗﻲ ﮀﻮه ﮀﻨﮃڻ وﻗﺖ ﻛﻦ ﺟﻲ ﭘﭡﻴﺎن ُﭤﮇא ﻳﺎ ﻟﻜﮡ ﻫﮣﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﻦ ﻫﺎﭤﻲ‬ ‫ﺟﻮ وزن ‪ 700‬ﻛﻠﻮ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﺘﺮﻫﻦ אرڙﻫﻦ ﻣﮡ ﮐﻦ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻗﺪ ڏﻫﻦ ﮐﺎن ﺗﻴﺮﻫﻦ ﻓﭩﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭔﺌﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﻛﻠﻬﻦ ﺗﻲ ﺑﻴﻬﻲ ﺗﮇﻫﻦ ﻫﻦ ﺟﻲ ﺑﺮאﺑﺮ ﭤﻴﻨﺪو‪.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﺟﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﺟﻲ( ﻫﻚ رﻫﺎﻛﻮَء ﮐﻲ ﭼﻴﻢ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﺎ ﻫﺎﭤﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻨﮕﻠﻦ ۾ ﺗﻪ ﻧﻈﺮ אﭼﻦ ﭤﺎ ﭘﺮ‬ ‫ﻣﻤﺒﺎﺳﺎ ﻳﺎ ﻧﺌﺮوﺑﻲ ﺷﻬﺮ ۾ ﻛﻨﻬﻦ زﻣﻴﻨﺪאر‪ ،‬وڏﻳﺮي ﻳﺎ ﺳﻴﭟ ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾ ﻧﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﻲ آﻫﻦ אﻫﻲ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﭼﮍﻳﺎ ﮔﻬﺮ‬ ‫۾ آﻫﻦ‪ .‬ورאﮢﻴﺎﺋﻴﻦ‪” :‬ﻫﺎﭤﻲَء ﮐﻲ ﻛﻴﺮ ﺷﻬﺮ ۾ رﮐﻲ ﺳﮕﻬﻨﺪو ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻲ روزאﻧﻮ ﮐﺎرאﺋﮡ ﻻِء ‪ 250‬ﻛﻠﻮ ﻳﻌﻨﻲ ‪ 6‬ﻣﮡ‬ ‫ﻛﺘﺮ ﻳﺎ ﮔﺎه ﮐﭙﻲ ۽ אﻳﺘﺮو ﺋﻲ ﭘﺎﮢﻲ ﮐﭙﻲ‪ .‬ﺳﻮ ﺷﻬﺮ ۾ ﻛﭥﺎن אﭼﻲ؟“‬ ‫ﻫﻦ ﭔﮅאﻳﻮ ﺗﻪ ﻫﺎﭤﻲَء ﺟﻲ ﻋﻤﺮ ‪ 70‬ﺳﺎل ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﻫﻮ روزאﻧﻮ ‪ 16‬ﻛﻼכ ﮐﺎﺋﮡ ۾ ﻣﺸﻐﻮل رﻫﻲ ﭤﻮ ۽ ﻋﺎم ﻃﺮح ‪ 4‬ﻣﻴﻞ‬ ‫ﻓﻲ ﻛﻼכ ﺟﻲ رﻓﺘﺎر ﺳﺎن ﻫﻠﻲ ﭤﻮ ۽ ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻔﺎﺻﻠﻮ ﺗﺮي ﺑﻪ ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻫﺎﭤﻲَء ﺟﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭔﮅڻ ﺟﻲ ﭘﺮ‬ ‫ڏﺳﮡ ﺟﻲ ﻗﻮت ﺑﻪ ﮔﻬﭧ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻫﺎﭤﻲَء ﺟﻮ ﺳﺎﺋﻨﺴﻲ ﻧﺎﻟﻮ ‪ Loxodonta Africana‬آﻫﻲ‪.‬‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎري وאرא ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ ذﻛﺮ ﻛﺮڻ ﮐﺎن אڳ ﻫﻦ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻧﻘﺸﻮ ذﻫﻦ ۾ رﮐﮡ ﺿﺮوري آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻧﻘﺸﻮ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﺳﺎن ﮔﻬﮣﻲ ﻣﺸﺎﺑﻬﺖ رﮐﻲ ﭤﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮐﺎڏي ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ آﻫﻲ‪ .‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ‬ ‫ﭔﻪ ﺗﺮ ﻫﺠﻦ ﺗﻪ אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ ﺳﻮאزﻳﻠﺌﻨﮉ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﻴﻮ ﻟﻴﺴﻮﭤﻮ )‪ (Lesotho‬آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﻫﻲ ﭔﻪ ﻧﻨﮃڙא ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺳﺎﺋﻮٿ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﺋﻲ אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ אن ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﺟﻴﺎن آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﺑﻴﭡﻮ‬ ‫آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﻧﺮڙ ﻳﺎ ﻣﭥﻮ آﻟﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﻟﺒﻴﺎ‪ ،‬ﭨﻴﻮﻧﻴﺸﻴﺎ ۽ ﻛﺠﻬﻪ ﻣﺼﺮ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ آﻫﻲ ﺟﻮאﻫﻲ ﻣﻠﻚ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ אﺗﺮ ۾‬ ‫آﻫﻦ ﺟﻦ ﻣﭥﺎن ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ אن ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﻣﭥﺎن وאرن وאري ﺟﺎِء ﺗﻲ ‪ Mediterranean‬ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ وאرو ﻛﻦ‪ -‬ﻳﻌﻨﻲ אﺳﺎﻧﺠﻲ ﮐﺎﭔﻲ ﻫﭣ وאري ﭘﺎﺳﻲ ﺟﻮ ﻛﻦ )ﺟﻴﻜﻮ درאﺻﻞ ﻫﻦ ﺟﻮ ﺳﺎﭴﻮ ﻛﻦ ﭤﻴﻮ‬ ‫ﺟﻮ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻦ אﺳﺎن ڏي آﻫﻲ( ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﻣﻮرאﻛﻮ‪ ،‬ﻣﺎرﻳﻄﺎﻧﻴﺎ ۽ ﺳﻴﻨﮕﺎل وﻏﻴﺮه ﭤﻴﻮ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ وאرو ﻛﻦ ﻣﺼﺮ‪،‬‬ ‫ﺳﻮڊאن‪ ،‬אرﻳﭩﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬ﺟﺒﻮﺗﻲ‪ ،‬אﭤﻮﭘﻴﺎ ۽ ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎ ﭤﻴﻮ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ אﻳﺸﻴﺎ ﮐﻨﮉ ﺳﺎن ﻓﻘﻂ ﻣﺼﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻛﺠﻬﻪ ﺣﺼﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﮘﻨﮃﻳﻞ آﻫﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻮ ﻣﻨﻬﻦ ﺳﻨﺪس ﻛﻦ ﺟﻲ ﻣﭥﻴﻦ ﺣﺼﻲ ﺳﺎن ﻛﻨﻬﻦ وڻ ﻳﺎ ﭜﺖ ﺳﺎن ﭼﻨﺒﮍﻳﻞ آﻫﻲ‪ .‬אن‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻮ אﻫﻮ ﻛﻦ אن ﻣﭥﺌﻴﻦ ﺣﺼﻲ وﭨﺎن )ﺟﻴﻜﻮ ﭜِﺖ ﻳﺎ وڻ ﺳﺎن ﭼﻨﺒﮍﻳﻞ آﻫﻲ(‪ .‬ﭨﻮﭘﻴﻞ آﻫﻲ ﺗﻪ אﻫﻮ ﭤﻴﻮ ﭴﮡ ﺳﺌﻴﺰ‬ ‫ﻛﺌﻨﺎل‪ .‬ﻫﻚ ﻣﺎﻛﻮڙي ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﭼﺎﻫﻲ ﺗﻪ אن ﻣﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﭨﻮﭘﻴﻞ ﻛﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﭰﻴﺮو ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻲ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫אﻫﮍي ﻃﺮح אﺳﺎن ﺟﺎ ﺟﻬﺎز ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﭰﻴﺮو ﻛﺮي ﺳﮕﻬﻦ ﭤﺎ ﺟﻮ ﻫﻦ ﮐﻨﮉ ﺟﻲ ﻣﭥﺎن ﻳﻌﻨﻲ אﺗﺮ ۾‬ ‫ﻣﻴﮉﻳﭩﺮﻳﻨﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺎﭴﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﻳﻌﻨﻲ אوﭜﺮ ۾ ﻫﻨﺪي وڏو ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ ۽ אوﻟﻬﻪ ﭘﺎﺳﻲ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ ۽ ﻫﻴﭟ‬ ‫ﺗﺮي ۾ ﺟﺘﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺟﻮ ﻧﻘﺸﻮ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﮐﺎڏي ﭠﺎﻫﻲ ﭤﻮ אﺗﻲ ﻫﻲ ﭔﻪ ﺳﻤﻨﮉ ﻣﻠﮡ ﻛﺮي ﺳﺨﺖ ﮀﻮﻟﻴﻮن‬ ‫ﭘﺌﺪא ﻛﻦ ﭤﺎ ۽ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻮ אﻫﻮ ﺣﺼﻮ ’ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ‘ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﺳﺎﻣﻬﻮن ﺑﻴﭡﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ ﺟﻮ ﺳﺎﭴﻲ ﭘﺎﺳﻮ وאرو ﮘﻞ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ אوﭜﺮ وאرو ﻛﻨﺎرو آﻫﻲ ﻳﻌﻨﻲ אﻫﻮ ﮘﻞ‬ ‫ﻛﻴﻨﻴﺎ‪ ،‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ ۽ ﻣﻮزﻣﺒﻖ وﻏﻴﺮه آﻫﻲ ﺗﻪ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ وאرو ﮘﻞ )אوﻟﻬﻪ ﻛﻨﺎرو( ﮔﻬﺎﻧﺎ‪ ،‬ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ‪ ،‬אﺋﻨﮕﻮﻻ ۽ ﻧﻤﻴﺒﻴﺎ ﺟﻬﮍא‬ ‫ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪ .‬ﻣﻨﻬﻦ ﺟﻮ وچ ﻳﻌﻨﻲ وאت ۽ ﻧﻚ وﻏﻴﺮه ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﺳﻴﻨﭩﺮل آﻓﺮﻳﻜﺎ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻛﺎﻧﮕﻮ‪ ،‬ﭼﺎڊ‪ ،‬ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻣﻼوي ۽ زﺋﻤﺒﻴﺎ ﺟﻬﮍא ﻣﻠﻚ אﭼﻲ وﭸﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫*‬

‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻣﻨﺠﻬﺎﺋﻴﻨﺪڙ ﻣﻠﻚ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ۽ ﻧﺎﺋﺠﻴﺮﻳﺎ آﻫﻦ ﺟﻦ ﮐﻲ ﮔﻬﮣﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻚ ﺋﻲ ﻣﻠﻚ ﺳﻤﺠﻬﻦ ﭤﺎ‬ ‫ﭘﺮ אﻫﻲ אﻟﮗ אﻟﮗ ﭔﻪ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪ .‬אﻧﻬﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻧﺪيَء ﺗﺎن אﻫﻲ ﻧﺎﻻ ﭘﻴﺎ آﻫﻦ ﺟﻴﻜﺎ ﻧﺪي אﻧﻬﻦ ﻣﺎن‬ ‫وﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ وאري ﻛﻨﺎري ﺗﻲ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﻲ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ُﮀﻬﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﭤﻮرو‬ ‫ﻣﭥﭝﺮو‪ ،‬ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺟﻲ אﺗﺮ ۾ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺟﻲ אﺗﺮ ۾ آﻫﻲ‪ .‬۽ אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وאﻧﮕﺮ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ‬ ‫)‪ (Niger‬ﺑﻪ ﻫﻚ ‪ Land Locked‬ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﺳﻤﻨﮉ ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻣﺎن ﺳﺎﻣﺎن ﮐﮣﮡ ﻻِء ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ‬ ‫ﺟﻬﺎز ﮐﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ﻻﮔﻮس ﻳﺎ ﺑﻴﻨﻦ ﺟﻬﺎز ﮐﻲ وﭠﻲ وﻳﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ‪ .‬ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ۾ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ‬ ‫)‪ (drought‬ﺟﻲ ﻛﺮي ڏﻛﺎر ﺟﻲ ﺣﺎﻟﺖ رﻫﻲ ﭤﻲ ۽ אﺋﻴﻦ رڻ ﭘﭧ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺑﺌﺮאﺟﻦ ﮐﺎن אڳ ﺳﻨﮅ ﻫﻮ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ ﻋﺮﺻﻲ‬ ‫ﮐﺎن אﺳﻼﻣﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ۽ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري وڌﻳﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎري آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻲ آﻫﻲ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺴﻤﻦ ﺟﻮن ﻗﻮﻣﻮن‪ ،‬ﻗﺒﻴﻼ ۽ ﻣﺬﻫﺒﻦ ﺳﺎن وאﺳﻄﻮ رﮐﻨﺪڙ ﻣﺎﮢﻬﻮ رﻫﻦ ﭤﺎ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ وڏي ﺷﻬﺮ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ﺑﻴﻨﻦ )‪ (Benin‬ﭘﮡ آﻫﻲ‪ .‬ﻛﻴﺘﺮא ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻴﻨﻦ ۽ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺟﻲ ﭘﺎڙﻳﺴﺮي‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺑﻴﻨﻦ ۾ ﺑﻪ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﻣﺤﺴﻮس ﻛﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻛﺠﻬﻪ ﺳﺎل אڳ ﺟﮇﻫﻦ אﺳﺎن ﻛﺎﻟﻴﺞ ۾ ﭘﮍﻫﻨﺪא ﻫﺌﺎﺳﻴﻦ ﺗﻪ ﺑﻴﻨﻦ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ڌאﻫﻮﻣﻲ )‪ (Dahomey‬ﻫﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﭨﭙﺎل ﮐﺎﺗﻲ ﺟﻲ ﺧﻮب ﺻﻮرت ﭨﻜﻠﻴﻦ ﻛﺮي אﺳﺎن ﺷﺎﮔﺮدن ﻻِء אﻫﻢ‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ אن ﻛﺮي אﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻫﻲ وאﺣﺪ ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﺗﻴﻞ‪ ،‬ﭘﻴﭩﺮول ۽ ﮔﺌﺲ ﻣﻠﻲ ﭤﻲ ﭘﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ אﻧﺘﻈﺎم ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻪ ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻫﺮ وﻗﺖ ﻗﺮض‬

‫ﮐﮣﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ ﻳﺎ ﻗﺮض ﻣﻌﺎف ﻛﺮאﺋﻴﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ وزﻳﺮن‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ‪ ،‬وڏﻳﺮن‪ ،‬ﻛﺎرﺧﺎﻧﻴﺪאرن‪ ،‬ﻓﻮﺟﻴﻦ ۽‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري ﻋﻤﻠﺪאرن ﺟﺎ ﻣﻠﻚ אﻧﺪر ﻳﺎ ﭔﺎﻫﺮ ﺷﺎن ﭤﺎ ڏﺳﺠﻦ ﺗﻪ ﻟﮙﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﺑﺮوﻧﺎﺋﻲ ﻳﺎ ﻛﻮﻳﺖ ﺟﻬﮍن‬ ‫ﻣﻠﻜﻦ ﺳﺎن ﻫﺠﻲ ﭘﺮ ﻋﻮאم ﮐﻲ ﭤﻮ ڏﺳﺠﻲ ﺗﻪ ﺳﻨﺪن ﻏﺮﺑﺖ ﺗﻲ ﺣﻴﺮت ۽ ڏک ﭤﻮ ﭤﺌﻲ!‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﺗﻲ ﻓﺮﻳﻨﭽﻦ ﺟﻮ ﻗﺒﻀﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﻛﺮي ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ۾ ﻓﺮﻳﻨﭻ ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ‪1960‬ع ۾ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﻲ‪ .‬ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ﺟﺎ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﻦ ﺳﮇﺟﻦ ﭘﺮ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﺟﺎ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮﺋﻲ )‪ (Nigers‬ﺳﮇﺟﻦ ﭤﺎ ۽ ﺳﻨﺪن אﺳﭙﻴﻠﻨﮓ‬ ‫‪ Niggers‬ﺳﺎن ﻣﻠﮡ ﻛﺮي ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﻓﺴﻮس ﭤﺌﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻛﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ )‪ (Niger‬ﺳﮇڻ ﺑﺪرאن ﻧﮕﺮ )‪(Nigger‬‬ ‫ﺳﮇﻳﻦ ﭤﺎ ﺟﻴﻜﻮ ﻟﻔﻆ آﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﻳﻮرپ ۽ ﭔﻴﻦ ﻛﻴﺘﺮن ﻣﻠﻜﻦ ۾ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻛﺎرن ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ ﺗﻮڙي آﻣﺮﻳﻜﺎ ۾ رﻫﻨﺪڙ‬ ‫ﺷﻴﺪﻳﻦ ﮐﻲ ﻧﻔﺮت ﻣﺎن ﺳﮇڻ ﻻِء אﺳﺘﻌﻤﺎل ﻛﻴﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺗﺎزو ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﺟﻲ ﻫﻚ وزﻳﺮ ﭜﻮﻓﺎﺳﺎ ﻣﻤﺒﺎﻛﻮ ﻻس אﺋﻨﺠﻠﺲ‬ ‫۾ ﺳﻨﺪن ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻗﻮﻧﺼﻞ ﺧﺎﻧﻲ ۾ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﻛﻨﺪي ﭼﻴﻮ‪:‬‬ ‫”אﺳﺎن ﻫﻚ ‪ G‬وאرא ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ آﻫﻴﻮن ﺟﻦ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻣﻠﻚ ﺳﺎن آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﻣﺎن ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻧﺎﻟﻲ ﻧﺪي ﭘﮡ‬ ‫وﻫﻲ ﭤﻲ‪ .‬אﺳﺎن ﭔﻦ ‪ G‬وאرא ﻧﮕﺮ ﻧﻪ آﻫﻴﻮن“‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﺟﻮ درאﺻﻞ ‪ 80‬ﺳﻴﻜﮍو ﺻﺤﺎرא رڻ ﭘﭧ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﺘﻲ ﭔﻪ ﭨﻲ ﺳﭩﻮن ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻧﺪيَء ﺗﻲ ﻟﮑﮡ ﺿﺮوري‬ ‫ﺳﻤﺠﻬﺎن ﭤﻮ ﺟﻴﻜﺎ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אﻫﻢ ﻧﺪﻳﻦ ﻣﺎن ﻫﻚ آﻫﻲ ۽ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ ﻛﻨﺎري وאرن ﻣﻠﻜﻦ ۾ ﺳﭛ ۾ وڏي‬ ‫ﻧﺪي آﻫﻲ ﺟﻴﻜﺎ ‪ 4180‬ﮐﻦ ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ ﭤﻴﻨﺪي‪.‬‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻧﺪي ﮔﻨﻲ )رﻳﭙﺒﻠﻚ آف ﮔﻨﻲ( ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ڏאﮐﮣﻲ ﺣﺼﻲ ﮐﺎن ﺷﺮوع ﭤﺌﻲ ﭤﻲ ۽ ﺳﻨﺪس وﻫﻜﺮو ﻋﺠﻴﺐ ﻃﺮف‬ ‫)‪ (direction‬אﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮي ﭤﻮ‪ .‬دﻧﻴﺎ ﺟﻮن ﻛﻴﺘﺮﻳﻮن ﻧﺪﻳﻮن ڏﮐﮡ ﮐﺎن אﺗﺮ ﻳﺎ אﺗﺮ ﮐﺎن ڏﮐﮡ وﻫﻦ ﭤﻴﻮن )ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻨﮅو ﻧﺪي( ﻳﺎ‬ ‫وري אوﭜﺮ ﮐﺎن אوﻟﻬﻪ ﻳﺎ אوﻟﻬﻪ ﮐﺎن אوﭜﺮ ﺟﻴﺌﻦ ﮔﻨﮕﺎ ﻧﺪي وﻏﻴﺮه‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻲَء ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻧﺪي ڏﮐﮡ ﮐﺎن ﭤﻲ ﻣﭥﻲ אﺗﺮ ڏي ﻣﺎﻟﻲ‬ ‫ﻣﻠﻚ ۾ ﭘﻬﭽﻲ ﭘﻮِء אﺗﻲ ﺟﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ وﭨﺎن ﻳﻜﺪم ﻫﻴﭟ ڏﮐﮡ ﺟﻮ رخ ﻛﺮي ﭤﻲ ۽ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻣﺎن ﭤﻲ‬ ‫ﻧﺎﺋﻴﺠﻴﺮﻳﺎ ۾ ﻫﻴﭟ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ۾ אﭼﻴﻮ ﮀﻮڙ ﻛﺮي‪ .‬ﻫﻲ אﺋﻴﻦ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ אﺳﺎن وאري ﺳﻨﮅو ﻧﺪي‬ ‫ﻛﻮﺋﻴﭩﺎ ﮐﺎن ﻧﻜﺮي ۽ ﻣﭥﻲ ﻻﻫﻮر ﺑﻠﻚ ﻛﺎﺑﻞ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻠﻲ وﭸﻲ ﺟﺘﺎن ﭘﻮِء وري ﻳﻮﭨﺮن ﻛﺮي ﻫﻴﭟ ڏﮐﮡ ڏي ﻣﻮﭨﻲ ۽‬ ‫אﻧﮉﻳﺎ ۾ دאﺧﻞ ﭤﻲ ﮔﺠﺮאت ﻳﺎ رאﺟﺴﺘﺎن وﭨﺎن ﭤﻴﻨﺪي ﮔﻬﻮﭨﻜﻲ ﺳﮑﺮ ﻣﺎن ﭰﺮﻧﺪي ﻛﺮאﭼﻲ ﻳﺎ ﭘﻮرٽ ﻗﺎﺳﻢ م אﭼﻲ ﻋﺮﺑﻲ‬ ‫ﺳﻤﻨﮉ ۾ ﮀﻮڙ ﻛﺮي‪.‬‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰ ۽ ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﺎﮢﻬﻮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﭜﺮ وאري ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎﻫﻪ ۽ אﻧﮉﻳﺎ ﺟﻲ ﻛﻮﭼﻴﻦ‪ ،‬ﻛﺎﻟﻴﻜﭧ وﻏﻴﺮه ۾ ﺗﻪ‬ ‫ﮔﻬﮣﻮ ﭘﻮِء آﻳﺎ ﺟﻮ ﻛﻴﭗ آف ﮔﮉ ﻫﻮپ وאرو ﺳﻤﻨﮉ ﻛﺮאس ﻛﻨﺪي ﺳﻨﺪن ﺳﺮ ۽ ﭔﻴﮍא ﭤﻲ ﻏﺮق ﭤﻴﺎ‪ ،‬ﭘﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ אوﻟﻬﻪ‬ ‫ﻛﻨﺎري وאرن ﻣﻠﻜﻦ ﺗﻲ ﺗﻪ ﻫﻨﻦ ﺳﻮرﻫﻴﻦ ﺻﺪيَء ﮐﺎن אﭼﮡ ﺷﺮوع ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ ﻫﻮ‪ .‬ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻫﻨﻦ ﻓﻘﻂ ﻛﻨﺎري ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻣﺤﺪود ﭤﻲ رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻛﻨﺎري ﺗﻲ ﭘﻬﭽﻲ ﺧﺸﻜﻲ رﺳﺘﻲ אﻧﺪروﻧﻲ ﻋﻼﺋﻘﻲ ۾ ﻧﭥﻲ وﻳﺎ‪ .‬אﻧﺪر ﻓﻘﻂ ﺗﮇﻫﻦ وﻳﺎ ﭤﻲ ﺟﮇﻫﻦ ﻛﺎ‬ ‫ﻧﺪي آﺋﻲ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻧﺪي ذرﻳﻌﻲ אﻧﺪر دאﺧﻞ ﭤﻴﮡ ۾ ﻫﻨﻦ ﮐﻲ ﭔﻪ ﮐﻦ ﺻﺪﻳﻮن ﻟﮙﻲ وﻳﻮن ﭘﻮِء وﭸﻲ ﻫﻨﻦ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮ ﭘﻴﺌﻲ ﺗﻪ אﺗﻲ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ ﻧﺪي آﻫﻲ‪ .‬ﮀﻮ ﺟﻮ ﺳﻤﻨﮉ ۾ دאﺧﻞ ﭤﻴﮡ ﮐﺎن אڳ ﻧﺪﻳﻮن ﺟﻴﻜﻮ ڊﻳﻠﭩﺎ ﭠﺎﻫﻴﻦ ﭤﻴﻮن‪ .‬אﻫﻮ ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ‬ ‫ﻧﺪيَء ﺟﻮ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ ﺳﻨﮅو ﻧﺪي ﺟﻲ ڊﻳﻠﭩﺎ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﺮאﭼﻲَء ﮐﺎن ﻣﺎﻧﺪوي ﻳﺎ ﭜﺎوﻧﮕﺮ )ﮔﺠﺮאت( ﺗﺎﺋﻴﻦ‬ ‫ﻫﺠﻲ ﺗﻪ ﻋﺮﺑﻲ ﺳﻤﻨﮉ ﻣﺎن ﻟﻨﮕﻬﻨﺪڙ ﺟﻬﺎزي ﺗﻪ وאﺋﮍא ﭤﻲ وﻳﻨﺪא ﺗﻪ آﻳﺎ אﻫﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﺪيَء ﺟﻮ ﮀﻮڙ آﻫﻲ ﻳﺎ آﺑﻲ آﻣﺎﺟﮕﺎه‬ ‫)‪ (Wetland‬۽ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ אﻫﻮ ﻛﻨﻬﻦ ﻧﺪيَء ﺟﻮ ﮀﻮڙ )‪ (delta‬آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻬﮍي ﻫﻨﮅ ﺗﺎن ﺟﻬﺎز ﮐﻲ אﻧﺪر ﮔﻬﻴﮍﻳﻮ وﭸﻲ ﺟﻮ‬ ‫ﻛﻮﭨﮍي ﻳﺎ ﺳﮑﺮ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﻲ ﺳﮕﻬﺠﻲ ۽ אﺋﻴﻦ ﻧﻪ ﭤﺌﻲ ﺟﻮ אﮘﺘﻲ ﻫﻠﻲ אﻫﺎ ﺷﺎخ ﺳﻮڙﻫﻲ ﻳﺎ ﺗﺎﻧﮕﻬﻲ ﭤﻲ وﭸﻲ ۽ ﺟﻬﺎز‬ ‫ﺧﺸﻜﻲ ﺗﻲ ﭼﮍﻫﻲ وﭸﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻦ ﻧﺪي )ﻧﺎﺋﻴﺠﺮ( ﺗﻲ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ آﻫﻦ ﭘﺮ אﻧﻬﻦ ۾ ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ﺟﻮ ﺟﻮאب ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬אﻫﻮ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ אﭼﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﺎﻟﻲ ﺳﻠﻄﻨﺖ‬ ‫ﺟﻲ ڏﻫﻴﻦ ﻣﻨﺴﺎ )ﺣﺎﻛﻢ( ﻣﻨﺴﺎ ﻣﻮﺳﻰ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﻫﻲ ﺷﻬﺮ دﻧﻴﺎ ﺟﻮ ﺑﻠﻲ ﺑﻠﻲ ۽ אﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﻫﻮ ﺟﺘﻲ ﺟﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﻮن ﺳﺎن‬ ‫אٺ ﭜﺮאﺋﻲ ﺣﺞ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﻻِء ﻧﻜﺮﻧﺪא ﻫﺌﺎ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ אن دور ۾ ﻳﻌﻨﻲ ‪ 15‬۽ ‪ 16‬ﺻﺪي ۾ ﺑﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ אﺳﻼﻣﻲ ﻋﻠﻢ ۽ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺟﻮ ﻣﺮﻛﺰ‬ ‫ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ אڄ ﺑﻪ ﺳﻨﻜﻮر )‪ (Sankore‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۽ ﻣﺪرﺳﻦ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ אﺑﻦ ﺑﻄﻮﻃﺎ‬ ‫ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ‪1352‬ع ۽ ‪1353‬ع ﺟﻲ وچ وאري ﻋﺮﺻﻲ ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ۾ ﻛﺌﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن ﻣﺸﻬﻮر אﺣﻮאل ﻟﻴﻮ ﻓﺮﻳﻜﻨﺲ‬

‫ﺟﻲ ﺳﻔﺮ ﻧﺎﻣﻲ ۾ ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻔﺮ ﻫﻦ ‪1520‬ع ڌאري ﻛﻴﻮ‪ .‬ﻫﻮ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‪” :‬ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ۾ ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﺑﺎغ ﻳﺎ ﻓﺼﻞ ﻧﻪ آﻫﻦ ﭘﺮ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ אﻳﮇو ﺗﻪ ﭘﺌﺴﻮ آﻫﻲ ﺟﻮ ڏورאﻧﻬﻦ ڏﻳﻬﻦ ﮐﺎن ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ אﻧﺎج ۽ ﻣﻴﻮو ﻫﺘﻲ אﭼﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻣﻜﺌﻲ ۽ ڍور ڍﮘﺎ ﺑﻪ ﺟﺎم آﻫﻦ‪ .‬ﮐﻴﺮ‬ ‫۽ ﻣﮑﮡ ﺟﻲ ﺑﻪ ﮐﻮٽ ﻧﺎﻫﻲ‪“.‬‬ ‫ﻟﻴﻮ אﻓﺮﻳﻜﻨﺲ ﻟﻮڻ ﺑﺎﺑﺖ ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﻟﻮڻ ﻣﻬﺎﻧﮕﻲ ۽ ﻧﺎدر ﺷﻲِء ﺳﻤﺠﻬﻲ وﭸﻲ ﭤﻲ‪” .‬ﻫﺘﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﭘﻨﻬﻨﺠﻮن ﭔﻪ ڌﻳﺌﻮن ﻫﺘﻲ‬ ‫ﺟﻲ אﻣﻴﺮ وאﭘﺎرﻳﻦ ﺳﺎن ﭘﺮﮢﺎﻳﻮن آﻫﻦ‪ .‬אﻧﺎج ۽ وﻫﭩﻦ ﺟﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﮐﻮٽ ﺋﻲ ﻧﺎﻫﻲ ﭘﺮ ﻟﻮڻ ﺗﻤﺎم ڏﮐﻴﻮ ﻣﻠﻲ ﭤﻮ ﺟﻮ אﻫﻮ ﺗﻴﻐﺎزא ﺷﻬﺮ ﻣﺎن‬ ‫ﻛﮇﻫﻦ ﻛﮇﻫﻦ אﭼﻲ ﭤﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ﮐﺎن ﮔﻬﭧ ۾ ﮔﻬﭧ ‪ 500‬ﻣﻴﻞ ﭘﺮي آﻫﻲ‪ .‬آﺋﻮن אن ڏﻳﻨﻬﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻲ ﻣﺎرﻛﻴﭧ ۾ ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﻫﻮس ﺗﻪ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﻟﻮڻ ﺟﺎ وڏא ﺗﻮﺑﺮא ﻟﭥﺎ ۽ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺳﻮن ﺟﺎ ﺳﻜﺎ ڏﻳﺌﻲ ﻟﻮڻ ﺧﺮﻳﺪ ﻛﻴﻮ‪“.‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﻟﻴﻮ אﻓﺮﻳﻜﺎﻧﺲ )‪ (Leo Africanus‬ﺳﻴﺎح ﻧﺎﻟﻲ ﻟﮑﻨﺪو ﻫﻼن ﺗﻪ ﻫﻮ ‪1485‬ع ۾ אﺳﭙﻴﻦ ﺟﻲ ﺷﻬﺮ ﻏﺮﻧﺎﻃﺎ ۾ ﻫﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺟﻲ ﮔﻬﺮ ۾‬ ‫אﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ אﻟﻮزאﻧﺰ ﺿﻴﺎ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﭴﺎﺋﻮ‪1492 .‬ع ۾ אﺳﭙﻴﻦ ﮐﻲ وאﭘﺲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﻓﺮڊﻳﻨﮉ ۽ ﺳﻨﺪس رאﮢﻲ אﺳﺎﺑﻴﻼ‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ אﺳﭙﻴﻦ ﺟﻲ ﻫﺰאرﻳﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻦ ﮐﻲ ڏﻳﻬﻪ ﻧﻴﻜﺎﻟﻲ ڏﻧﻲ ﺗﻪ אﻟﺤﺴﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ وאﻟﺪﻳﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﻮرאﻛﻮ אﭼﻲ رﻫﻴﻮ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻮرאﻛﻮ ﺟﻲ‬ ‫ﺷﻬﺮ ’ﻓﻴﺾ‘ ﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺌﻲ אن ﺑﻌﺪ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﭼﺎﭼﻲ ﺳﺎن ﮔﮇ אﺗﺮ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﭨﻮﺋﺮ دورאن ﻫﻦ ﮐﻲ ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ﮔﻬﻤﮡ ﺟﻮ ﻣﻮﻗﻌﻮ‬ ‫ﻣﻠﻴﻮ‪ .‬אن ﺳﺎﻣﻮﻧﮉي ﺳﻔﺮ دورאن ﻫﻲ ﻗﺬאﻗﻦ )‪ (pirates‬ﺟﻲ ور ﭼﮍﻫﻲ وﻳﻮ‪ .‬ﻗﺬאﻗﻦ ﻃﺮﻓﺎن אﭨﻠﻲ ﺟﻲ ﭘﻮپ ﻟﻴﻮ ڏﻫﻴﻦ ﺟﻲ ﺧﺬﻣﺖ ۾ אﻟﺤﺴﻦ‬ ‫ﻫﻚ ﭘﮍﻫﻴﻞ ﮘﮍﻫﻴﻞ ﻏﻼم ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﭘﻴﺶ ﻛﻴﻮ وﻳﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﭘﺌﺴﺎ ڏﺋﻲ ﻫﻦ ﮐﻲ آزאد ﻛﻴﻮ ۽ ﮐﻴﺲ ﻋﻴﺴﺎﺋﻲ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﻣﭥﺲ ﻧﺌﻮن ﻧﺎﻟﻮ‬ ‫رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ۽ ﻫﻦ ﺗﻲ אﻫﻮ ﻛﻢ رﮐﻴﻮ وﻳﻮ ﺗﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ﺑﺎﺑﺖ אﻃﺎﻟﻮي زﺑﺎن ۾ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺳﻔﺮ ﺟﻮ אﺣﻮאل ﻟﮑﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﺟﻲ אن ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻲ‬ ‫‪ Descrittione dell Africa‬ﻣﺎن ﻳﻮرپ ﺟﻲ אﻳﻨﺪڙ ﻛﻴﺘﺮن ﻧﺴﻠﻦ ﮐﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﺑﺖ وڏي ﭴﺎڻ ﭤﻲ‪ .‬ﻫﻦ ﻛﺘﺎب ﺟﻮ אﻧﮕﺮﻳﺰي ۾ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫אن ۾ ﻫﻚ ﻫﻨﮅ אﻟﺤﺴﻦ )ﻳﻌﻨﻲ ﻟﻴﻮ אﻓﺮﻳﻜﺎﻧﺲ( ﻟﮑﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ‪....‬‬ ‫”ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ﺟﻲ אﻣﻴﺮ ﺑﺎدﺷﺎه وٽ ﺗﻤﺎم ﮔﻬﮣﻴﻮن ﺳﻮن ﺟﻮن ﭘﻠﻴﭩﻮن ۽ ﭼﻤﭽﺎ آﻫﻦ‪ ....‬ﺟﻦ ﻣﺎن ﻛﺠﻬﻪ ﺟﻲ ﺗﻮر ‪ 1300‬ﭘﺎﺋﻮﻧﮉ‬ ‫ﭤﻴﻨﺪي‪ .‬ﻫﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻫﺮ وﻗﺖ ‪ 300‬ﮔﻬﻮڙﻳﺴﻮאر رﻫﻦ ﭤﺎ ۽ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻛﻮرٽ ۾ ڊאﻛﭩﺮن‪ ،‬ﺟﺠﻦ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻟﻤﻦ ۽ ﭴﺎﮢﻮ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻮ وڏو ﺗﻌﺪאد ﻧﻈﺮ אﭼﻲ ﭤﻮ ﺟﻦ ﮐﻲ ﺑﺎدﺷﺎه ﺟﻲ ﺧﺰאﻧﻲ ﻣﺎن ﭘﮕﻬﺎر ڏﻧﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪“.....‬‬ ‫ﻫﺘﻲ ﭔﻪ אﮐﺮ ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ﺟﻲ ﺳﺎﻧﻜﻮر )‪ (Sankore‬ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮡ ﻟﮑﻨﺪس ﺗﻪ אﻫﺎ ‪1581‬ع )ﻳﻌﻨﻲ ‪ 989‬ﻫﺠﺮي ﺳﺎل( ۾ ﭠﻬﻲ‪ .‬درאﺻﻞ‬ ‫אﻫﺎ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺳﻮ ﺳﺎل ﮐﻦ ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻫﻚ ﻣﺪرﺳﻲ ﺟﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ۾ ﭔﻲ ﻫﻨﮅ ﭠﻬﻲ ﺟﺘﺎن ﭘﻮِء ﻣﻮﺟﻮده ﺷﻜﻞ ۾ آﺋﻲ‪ .‬ﻗﺮآن ۽ ﺣﺪﻳﺚ ﺟﻲ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﻻِء ﭘﺮي ﭘﺮي ﺟﻲ ﺷﻬﺮن ﺟﺎ ﻧﻮﺟﻮאن ﻫﻦ ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ۾ آﻳﺎ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻚ ﺟﻬﻮﻧﻲ ﭼﻮﮢﻲ آﻫﻲ ﺗﻪ‪:‬‬ ‫”ﻟﻮڻ אﺗﺮ ﮐﺎن אﭼﻲ ﭤﻮ‪ ،‬ﺳﻮن ڏﮐﮡ ﮐﺎن‪ ،‬۽ ﭼﺎﻧﺪي ﮔﻮرن )ﻳﻮرﭘﻴﻦ( ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﺎن ﭘﺮ א� ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ ۽ ﻋﻘﻞ ﺟﺎ ﺧﺰאﻧﺎ ﻓﻘﻂ ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ۾‬ ‫آﻫﻦ“‪.‬‬ ‫אڄ ﺟﻲ ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ﺷﻬﺮ ﮐﻲ אﻳﺌﺮﭘﻮرٽ ﺑﻪ آﻫﻲ ۽ ﺳﻨﺪس آدﻣﺸﻤﺎري ‪ 33000‬آﻫﻲ‪ .‬ﭨﻤﺒﻜﭩﻮ ﺟﻮن ﻣﭩﻲ ﺟﻮن ﭠﻬﻴﻞ ﭨﻲ‬ ‫آﮘﺎﭨﻴﻮن ﻣﺴﺠﺪون ڏﺳﮡ وﭨﺎن آﻫﻦ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫ﺟﻦ ﮔﺮﺑﺮ)‪ (Djinguereber‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻴﻜﺎ ‪1327‬ع ۾ ﭠﻬﻲ‬

‫‪‬‬

‫ﺳﺎﻧﻜﻮر ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻴﻜﺎ ﻫﺎڻ ﺳﺎﻧﻜﻮر ﻳﻮﻧﻴﻮرﺳﭩﻲ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﺎ ﭘﻨﮅرﻫﻴﻦ ﺻﺪيَء ۾ ﭠﻬﻲ‪.‬‬

‫‪‬‬

‫ِﺳﺪي ﻳﺤﻰ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﻴﻜﺎ ‪1441‬ع ۾ ﭠﻬﻲ‪.‬‬

‫زﺋﻤﺒﻴﺎ‪ ،‬ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ۽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔِﻨﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﺎ אﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻦ ﺟﺎ ﻧﺎﻻ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﭘﺌﺪא ﻛﻦ ﭤﺎ‪ ،‬אﻧﻬﻦ ۾ زﺋﻤﺒﻴﺎ ۽ ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ﺑﻪ آﻫﻦ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻧﻘﺸﻮ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﻣﻨﻬﻦ وאﻧﮕﺮ ﺳﻤﺠﻬﻴﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ﺗﻮﻫﺎن ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن ﺑﻴﭡﻞ ﻣﺎﮢﻬﻮَء ﺟﻲ ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ وאري ﮘﻞ ﺟﻲ‬ ‫ﻣﭥﻴﻦ ﺣﺼﻲ ۾ آﻫﻲ ۽ زﺋﻤﺒﻴﺎ ﻫﻦ ﺟﻲ ﻫﻴﭡﻴﻦ ﭼﭗ وٽ آﻫﻲ‪ .‬زﺋﻤﺒﻴﺎ אﺳﺎﻧﺠﻮ ﻛﮇﻫﻦ ﺑﻪ وﭸﮡ ﻧﻪ ﭤﻴﻮ ﺟﻮ אﻫﻮ ﻣﻠﻚ‬ ‫אﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وאﻧﮕﺮ ‪ Land Locked‬آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻦ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﭔﻴﺎ ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪ ،‬ﺳﻤﻨﮉ ﻧﺎﻫﻲ‪ ،‬אن ﻛﺮي ﭘﺎﮢﻲَء ﺟﻮ ﺟﻬﺎز אﺗﻲ‬ ‫وﭸﻲ ﻧﭥﻮ ﺳﮕﻬﻲ‪.‬‬ ‫زﺋﻤﺒﻴﺎ ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﻫﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻦ‪ :‬ﻛﺎﻧﮕﻮ )‪ ،(DRC‬ﺗﻨﺰאﻧﻴﺎ‪ ،‬ﻣﻼوي‪ ،‬ﻣﻮزﻣﺒﻖ‪ ،‬زﻣﺒﺎﺑﻮي‪ ،‬ﺑﻮﭨﺴﻮאﻧﺎ‪ ،‬ﻧﻤﻴﺒﻴﺎ ۽ אﺋﻨﮕﻮﻻ‪.‬‬ ‫ﻟﻮﺳﺎﻛﺎ )‪ (Lusaka‬ﺳﻨﺪس ﮔﺎديَء وאرو ﺷﻬﺮ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎريَء ﺟﻮ وڏو ﺣﺼﻮ رﻫﻲ ﭤﻮ‪.‬‬ ‫زﺋﻤﺒﻴﺎ אن ﮘﺎﻟﻬﻪ ﮐﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻣﺸﻬﻮر آﻫﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺳﭛ ﮐﺎن אڳ ﻣﻮﺑﺎﺋﻴﻞ ﻓﻮن ﭠﻬﻴﺎ ۽ אڄ ﺑﻪ ﺳﭵﻲ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾‬ ‫زﺋﻤﺒﻴﺎ אﻛﻴﻠﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﺘﻲ ﻣﻮﺑﺎﺋﻴﻞ ﻓﻮﻧﻦ ﺟﺎ ﻛﺎرﺧﺎﻧﺎ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺗﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻮ ‪ 18‬ﺻﺪيَء ۾ ﻗﺒﻀﻮ ﭤﻴﻮ ۽‬ ‫ﺟﮇﻫﻦ ‪1964‬ع ۾ ﮐﻴﺲ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﻲ ﺗﻪ ﻫﺘﻲ ﺟﻲ رﻫﺎﻛﻦ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻧﺎﻟﻮ زﺋﻤﺒﻴﺰي ﻧﺪيَء ﺗﺎن زﺋﻤﺒﻴﺎ‬ ‫رﮐﻴﻮ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﭘﻬﺮﻳﻮن ﺻﺪر ﻛﻴﻨﻴﭣ ﻛﺎﺋﻮﻧﮉא ‪1964‬ع ﮐﺎن ‪1991‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﻳﻮﻧﺎﺋﻴﭩﻴﮉ ﻧﺌﺸﻨﻞ‬ ‫אﻧﮉﭘﻴﻨﮉﻧﺲ ﭘﺎرﭨﻲ ﺳﺎن ﻫﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ‪1991‬ع ﮐﺎن ‪2002‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ زﺋﻤﺒﻴﺎ ﺗﻲ ﺻﺪر ﻓﺮﻳﮉرכ ِﭼﻠﻮﺑﺎ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ رﻫﻲ‬ ‫ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻮ وאﺳﻄﻮ ﻣﻠﭩﻲ ﭘﺎرﭨﻲ ڊﻳﻤﻮﻛﺮﻳﺴﻲ ﺳﺎن آﻫﻲ‪ .‬ﭔﻴﻦ آﻓﺮﻳﻜﻲ ﻣﻠﻜﻦ وאﻧﮕﺮ زﺋﻤﺒﻴﺎ ۾ ﺑﻪ ﻏﺮﺑﺖ ۽ אﺋﮉز ﺟﻲ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎري ﮔﻬﮣﻲ ﺣﺪ ﺗﺎﺋﻴﻦ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﺣﺎﻛﻢ ﭤﺌﻲ ﭤﻮ אﻫﻮ ﻋﻮאم ﺟﻲ ﺑﻬﺘﺮي ﺑﺪرאن ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﺧﺎﻧﺪאن ﮐﻲ אﻣﻴﺮ‬ ‫ﺑﮣﺎﺋﻲ ﭤﻮ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺮي ﺟﺎن ﮀﮇي ﭤﻮ ﻳﺎ ﮐﻴﺲ‪ ،‬ﮐﺎﻧﺌﺲ وڌﻳﻚ ﻟﻮﻓﺮ ﻓﻮﺟﻲ ﺟﻨﺮل ﻳﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن ڌﻛﺎ ڏﻳﺌﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫ﮐﺎن ﻛﮃي ﭤﻮ‪ .‬زﺋﻤﺒﻴﺎ ﮐﻲ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﮡ وﻗﺖ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ۾ ‪ 70‬ﻫﺰאر ﻳﻮرﭘﻲ رﻫﻴﻞ ﻫﺌﺎ ﭘﺮ ﭘﻮِء אﻧﻬﻦ ﻣﺎن ﻛﻴﺘﺮא‬ ‫ﻣﻠﻚ ﮀﮇي وﻳﺎ‪ .‬ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﻛﺎروﺑﺎر אڄ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﺋﻲ ﭼﻴﻨﻲ ۽ אﻳﺸﻴﺎ ﺋﻲ وאﭘﺎرﻳﻦ ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ آﻫﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ‬ ‫ﺳﺮﻛﺎري زﺑﺎن אﻧﮕﺮﻳﺰي آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ۾ ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﻮ ﻛﺎروﺑﺎر ﻫﻠﻲ ﭤﻮ‪ .‬אﺳﻜﻮﻟﻦ ﻛﺎﻟﻴﺠﻦ ۾ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﺒﺠﻴﻜﭧ‬ ‫אﻧﮕﺮﻳﺰيَء ۾ ﭘﮍﻫﺎﻳﻮ وﭸﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻮنَء ﻫﺘﻲ ﺟﻮن אﻫﻢ ﻣﻜﺎﻧﻲ زﺑﺎﻧﻮن ﭔﻪ آﻫﻦ‪ .‬ﻧﻴﺎﻧﺠﺎ ۽ ﺑﻴﻤﺒﺎ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ‪dialects 13‬‬ ‫۽ ‪ 72‬ﭔﻴﻮن زﺑﺎﻧﻮن آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻚ ﺧﻴﺎل ﮐﺎن ڏﭠﻮ وﭸﻲ ﺗﻪ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﮐﻲ אﻧﮕﺮﻳﺰي زﺑﺎن ﺋﻲ ﻫﻚ ﭔﺌﻲ ﺳﺎن‬ ‫ﮘﻨﮃﻳﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻣﻼﺋﻴﺸﻴﺎ ۾ ﻣﺨﺘﻠﻒ زﺑﺎﻧﻮن ﮘﺎﻟﻬﺎﺋﻴﻨﺪڙ ﭼﻴﻨﻴﻦ ﮐﻲ ﻣﻠﺌﻲ زﺑﺎن ﮘﻨﮃﻳﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ אوﻟﻬﻪ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺟﺎﮔﺮאﻓﻴﺎﺋﻲ ﺷﻜﻞ ﻋﺠﻴﺐ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭨﻦ ﭘﺎﺳﻦ ﮐﺎن ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل آﻫﻲ ۽‬ ‫ﻫﻚ ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪ .‬ﺑﻠﻚ אﺋﻴﻦ ﮐﮣﻲ ﭼﺌﺠﻲ ﺗﻪ ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل אﻧﺪر ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬אﺋﻴﻦ ﺳﻤﺠﻬﻮ ﺗﻪ‬ ‫ﻫﻚ وﮀﺎﻳﻞ دوﭘﭩﻮ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻬﻦ ﺗﻲ وﻳﭡﻞ ﻧﺎﻧﮓ ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ آﻫﻲ ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ﻧﺎﻧﮓ وאﻧﮕﺮ ڊﮔﻬﻮ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ﻧﺪيَء ﺟﻲ ﭔﻨﻬﻲ ﻛﻨﺎرن ﺗﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ﻫﻨﮅ ‪ 30‬ﻣﻴﻠﻦ ﮐﺎن وڌﻳﻚ وﻳﻜﺮو ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس‬ ‫ﭨﻮﭨﻞ ﭘﮑﻴﮍ ‪ 1500‬ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ ۽ آدﻣﺸﻤﺎري ‪ 18‬ﻟﮏ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻮ ﺳﭛ ﮐﺎن ﻧﻨﮃي ۾ ﻧﻨﮃو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﻣﻠﻚ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻫﻮ ﺟﻦ ﻫﭥﺎن ‪ 18‬ﻓﻴﺒﺮوري ‪ 1965‬ﺗﻲ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﻴﺲ‪ .‬زرﻋﻲ ﻣﻠﻚ آﻫﻲ‪ .‬ﻇﺎﻫﺮ‬ ‫آﻫﻲ وچ ﻣﺎن ﻧﺪي وﻫﻲ ﭤﻲ ۽ ﻧﺪي ﺟﻮﻫﺮ ﻃﺮف ‪ 15‬ﻣﻴﻞ ﻛﭙﺮ ﺗﻪ ﺳﺮﺳﺒﺰ ﻫﺠﮡ ﮐﭙﻲ‪ .‬אﻧﮕﺮﻳﺰن ﮐﺎن آزאدي ﻣﻠﮡ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﻣﻠﻚ ﺳﺎﻧﺖ ۾ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪1994 .‬ع ۾ ﻣﮍﻳﺌﻲ ﻫﻚ ﻓﻮﺟﻲ ڊﻛﭩﻴﭩﺮ ﻣﺴﺨﺮي ﻛﺌﻲ ۽ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﭜﻴﻨﮓ ﻛﺌﻲ ﭘﺮ‬ ‫ﺑﭽﺎُء ﭤﻲ وﻳﻮ‪ .‬אﻣﻦ אﻣﺎن ﻫﺠﮡ ﻛﺮي ﻛﺎﻓﻲ ﻳﻮرﭘﻲ ﺳﻴﺎح אﭼﻦ ﭤﺎ ۽ ﺳﻨﺪس ﭨﻮﺋﺮزم ﻣﺎن ﻛﻤﺎﺋﻲ آﻫﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه‬ ‫ﻣﮁﻲ ۽ ﮔﺎﻧﮕﭩﻦ ﺟﻲ ﻓﺎرﻣﻦ ﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﻤﺎﺋﻲ אﭤﺲ‪ .‬ﭘﺮ ﺗﻨﻬﻦ ﻫﻮﻧﺪي ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎريَء ﺟﻮ ﭨﻴﻮن ﺣﺼﻮ ﻏﺮﺑﺖ‬ ‫وאري ﻟﻴﻚ ﮐﺎن ﮔﻬﮣﻮ ﻫﻴﭟ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ روزאﻧﻮ ﻛﻤﺎﺋﻲ ‪ 100‬رﭘﻴﻦ ﮐﺎن ﺑﻪ ﮔﻬﭧ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ۾ ڏﻫﻴﻦ ﺻﺪي ﮐﺎن ﭘﻬﺮﻳﻦ ﻋﺮب ﻋﺎﻟﻢ ۽ ﺳﻮدאﮔﺮ آﻳﺎ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﺳﻮن ۽ ﻋﺎج ﺟﻮ وאﭘﺎر ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ ‪ 15‬۽‬ ‫‪ 16‬ﺻﺪيَء ۾ آﻳﺎ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ אﻧﮕﺮﻳﺰ آﻳﺎ‪ .‬ﮐﻴﻦ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﮡ وﻗﺖ ﻣﭥﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺌﻲ ۽ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ‬ ‫ﺳﻴﻨﮕﺎل ﺗﻲ ﻓﺮﻳﻨﭽﻦ ﺟﻲ ﻫﺌﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻮﻧﮑﻲ ﻳﺎد ﻧﻪ ﭘﻴﻮ אﭼﻲ ﺗﻪ אﺳﺎﻧﺠﻮ ﻛﻮ ﺟﻬﺎز ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ وﻳﻮ ﭘﺮ ﻛﻴﺘﺮאﺋﻲ دﻓﻌﺎ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل ﺟﻲ ﺑﻨﺪرﮔﺎه ڊﻛﺎر ۾ وﭸﮡ ﭤﻴﻮ‬ ‫۽ ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ﮔﻬﻤﮡ ﻻِء ﺑﺎِء روڊ ڊﻛﺎر ﮐﺎن وﭸﮣﻮ ﭘﻴﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﺌﻤﺒﻴﺎ ﻏﻼﻣﻦ ﺟﻲ وﻛﺮي ﮐﺎن ﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺪﻧﺎم رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭨﻲ ﺻﺪﻳﻮن ﮐﻦ אوﻟﻬﻪ ﻛﻨﺎري ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻲ ﻏﻼﻣﻦ ﺟﻮ ﻫﺘﻲ وﻛﺮو ﭤﻴﻮ‬ ‫ﭤﻲ ۽ ﻫﺘﺎن ﻫﻨﻦ ﮐﻲ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ ﻛﺮאس ﻛﺮאﺋﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻧﻴﻼم ﻣﺎرﻛﻴﭩﻦ ۾ ﻧِﻴﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪ .‬ﭼﻮن ﭤﺎ ﺗﻪ ﻫﺘﺎن ﻟﮗ ﭜﮗ ‪ 30‬ﻟﮏ‬ ‫ﻏﻼم آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻮﻛﻠﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬ﻫﻦ وאﭘﺎر ۾ ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺳﺎن ﮔﮇ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺷﻴﺪي وڏﻳﺮن‪ ،‬ﭜﻮﺗﺎرن ۽ ﺳﺮدאرن ﭘﮡ ﺣﺼﻮ ورﺗﻮ‪ .‬ﻫﻨﻦ ﻫِﺘﺎن ُﻫﺘﺎن‬ ‫ﻣﻀﺒﻮط ﻗﺪ ﻛﺎٺ وאرא ﺷﻴﺪي ﭘﻜﮍي ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﮐﻲ وﻛﺮو ﻛﻴﻮ ﭤﻲ‪ ،‬ﺟﻦ ﺟﻬﺎزن رﺳﺘﻲ‪ ،‬ﮐﻴﻦ ﺳﻤﻨﮉ ﺟﻲ ﭔﻲ ﭘﺎر آﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻮﻛﻠﻴﻮ‬ ‫ﭤﻲ‪.‬‬ ‫آﻓﺮﻳﻜﺎ وﻳﻨﺪڙن ﻻِء ﮔﻨﻲ )‪ (Guinea‬ﺟﻮ ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﻣﻮﻧﺠﻬﺎرو ﭘﻴﺪא ﻛﺮي ﭤﻮ ﺟﻮ אن ﻧﺎﻟﻲ وאرא آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ۾ ﭔﻪ ﭨﻲ ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻫﻦ‪ .‬ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﻓﻘﻂ ﮔِﻨﻲ ﺟﻲ ﮘﺎﻟﻬﻪ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ ﻫﻦ ﺟﻮ ﻣﻄﻠﺐ رﻳﭙﺒﻠﻚ آف ﮔﻨﻲ ﺳﺎن آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس وڏي‬ ‫ﺷﻬﺮ ﻛﻮﻧﺎﻛﺮي )‪ (Konakry‬ﻛﺮي ”ﮔﻨﻲ ﻛﻮﻧﺎﻛﺮي“ ﺑﻪ ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﻫﻲ ﻣﻠﻚ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﮐﺎﭔﻲ ﻛﻨﺎري ﺗﻲ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪس ﺋﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻳﻌﻨﻲ ﭘﺎڙي ۾ ﻫﻚ ﭔﻴﻮ ﻧﻨﮃڙو ﻣﻠﻚ ﮔﻨﻲ ﻧﺎﻟﻲ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺳﻨﺪس ﺑﺴﺎﺋﻮ ﺷﻬﺮ ﻛﺮي ”ﮔﻨﻲ ﺑﺴﺎﺋﻮ“‬ ‫ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﮔﻨﻲ ﺑﺴﺎﺋﻮ ﺟﻲ ﭔﺌﻲ ﭘﺎﺳﻲ ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل آﻫﻲ ۽ ﮐﺎﭔﻲ ﭘﺎﺳﻲ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﻨﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻮﻧﺎﻛﺮي( ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ אڍאﺋﻲ ﻟﮏ ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ﭼﻮڌאري ﺳﻴﻨﻴﮕﺎل‪ ،‬ﮔﻨﻲ ﺑﺴﺎﺋﻮ‪ ،‬ﻣﺎﻟﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺮﻳﺎﻟﻴﻮن‪،‬‬ ‫ﻻﺋﺒﻴﺮﻳﺎ ۽ ﻛﻮﭨﺎ ڊي آوري )ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻬﺮﻳﻦ آﺋﻮري ﻛﻮﺳﭧ ﺳﮇﺑﻮ ﻫﻮ( آﻫﻦ‪ .‬אوﻟﻬﻪ ﭘﺎﺳﻲ ﮐﺎن אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ אﭤﺲ‪ .‬ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺗﻲ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﻜﻮﻣﺘﻮن رאڄ ﻛﻨﺪﻳﻮن رﻫﻴﻮن‪ .‬آﺧﺮ ۾ ﻓﺮאﻧﺲ ﺣﻮאﻟﻲ ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ﮐﺎن ﮐﻴﺲ ‪ 2‬آﻛﭩﻮﺑﺮ ‪1958‬ع ﺗﻲ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﻲ‪ .‬ﮔﻨﻲ‬ ‫ﮐﻲ אن وﻗﺖ ﮐﺎن وﭠﻲ ڊﻛﭩﻴﭩﺮ ﻧﻤﻮﻧﻲ ﺟﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﻧﺼﻴﺐ ﭤﻴﺎ ﺟﻦ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﺗﻪ אﻣﻴﺮ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﻨﺎﻳﻮ ﭘﺮ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻏﺮﻳﺐ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﻨﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬دﻧﻴﺎ‬ ‫ﻻِء אﻟﻴﻮﻣﻴﻨﻢ ﭘﺌﺪא ﻛﺮڻ وאرو ﻫﻲ ﻣﻠﻚ אڄ ﻳﻮرﭘﻲ ﻣﻠﻜﻦ אﮘﻴﺎن ﻛﺸﺘﻮ ﺟﻬﻠﻴﻮ ﺑﻴﭡﻮ آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﮔﻨﻲَء ﮐﻲ ‪1958‬ع ۾ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﮡ ﺗﻲ אﺣﻤﺪ ﺳﻴﻜﺎٿ ﺗﻮري ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺻﺪر ﭤﻴﻮ ﺟﻨﻬﻦ ‪1984‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ‬ ‫ﺧﻮب ﭜﻴﻠﻴﻮ ۽ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﮐﻲ ﭼﻬﭩﻴﻮ رﻫﻴﻮ‪ .‬אن ﺑﻌﺪ ﻻﻧﺲ ﻛﻮﻧﭩﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻛﻮڊي ﭨﺌﭧ )אﻧﻘﻼب( آﻧﺪو ۽ ﭘﺎڻ ﭠﻬﻲ‬ ‫ﭠﻜﻲ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ‪ 28‬ﺳﺎل ﭼﻮﺳﻴﻨﺪو رﻫﻴﻮ ۽ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﻗﺮﺿﻲ ﺑﮣﺎﺋﻲ ﮀﮇﻳﺎﺋﻴﻦ‪2008 .‬ع ۾ ﻣﻠﻴﭩﺮي ﺟﻮ ﺟﺮﻧﻞ ﺻﺪر ﭤﻲ‬ ‫وﻳﭡﻮ ﺟﻴﻜﻮ ﭘﻮِء ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﻓﻮج ﺟﻲ ﮔﻮڙ ﻛﺮڻ ﺗﻲ ﻻﭤﻮ وﻳﻮ ۽ ﺟﻦ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﻫﻦ ﺻﺪر ﻛﺎﻣﺎرא ﺟﻲ ﺣﻖ ۾ ﻣﻈﺎﻫﺮא ﻛﻴﺎ‬ ‫אﻧﻬﻦ ﮐﻲ ﮔﻨﻲَء ﺟﻲ ﻓﻮج ﻫﻦ ﺟﻬﺎن ﻣﺎن ﺋﻲ ﺧﺘﻢ ﻛﺮي ﮀﮇﻳﻮ‪ .‬ﻫﺎڻ ﻧﺎﺋﺐ ﺻﺪر ﺳﻴﻜﻮﺑﺎ ﻛﻮﻧﺎﭨﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ‬ ‫ڊﻓﻴﻨﺲ ﻣﻨﺴﭩﺮ ﺑﻪ رﻫﻲ ﭼﻜﻮ ﻫﻮ אﻫﻮ אﭴﻜﻠﻬﻪ ﺻﺪر آﻫﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻮڏאﻧﻬﻦ ﭜﺮ وאري ﻣﻠﻚ ﮔﻨﻲ ﺑﺴﺎﺋﻮ ﺟﻮ ﺑﻪ ﻛﺠﻬﻪ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺣﺎل آﻫﻲ‪ .‬ﺳﺨﺖ ﻏﺮﺑﺖ ۽ ﺑﺪאﻣﻨﻲ ﺟﻮ ﻋﺎﻟﻢ آﻫﻲ‪ .‬ﺳﻨﺪس ‪ GDP‬دﻧﻴﺎ ۾‬ ‫ﻫﻴﭡﺎﺋﻴﻦ ﻟﻴﻮل ﺗﻲ آﻫﻲ‪ .‬ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﻲ אﭼﮡ ﮐﺎن אڳ ﺗﻮڙي ﻳﻮرﭘﻴﻦ ﺟﻲ ڏﻳﻨﻬﻦ ۾ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﮔﺬאرﻳﻨﺪڙ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ אڄ ﺑﮏ‪ ،‬ﺑﻴﺤﺎﻟﻲ‪،‬‬ ‫ﺑﻴﻤﺎري ۽ ﺑﻴﺮوزﮔﺎري ﻛﺮي دﻧﻴﺎ ۾ ﻋﺒﺮت ﺟﻮ ﻣﻜﺎن آﻫﻦ‪ .‬ﺳﻨﺪن ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאن‪ ،‬ﺣﺎﻛﻢ ﻓﻮﺟﻲ ۽ ﺑﻴﺮوﻛﺮﺋﭧ אڄ ﺑﻪ ڏﺳﻮ ﺗﻪ ﺗﻮﻫﺎن‬ ‫ﮐﻲ אﺋﻴﻦ ﻣﺤﺴﻮس ﭤﻴﻨﺪא ﭴﮡ ﻛﻮﻳﺖ ﻳﺎ ﺑﺮوﻧﺎﺋﻲ ﺟﻲ ﺑﺎدﺷﺎﻫﻦ ﺟﻮ אوﻻد ﻫﺠﻦ ﭘﺮ ﻋﻮאم ﺟﻮ ﺣﺎل ﭤﻮ ڏﺳﺠﻲ ﺗﻪ אﮐﻴﻦ ۾ ﮘﻮڙﻫﺎ ﺗﺮي‬ ‫אﭼﻦ ﭤﺎ‪ .‬ﻫﻬﮍن ﻣﻠﻜﻦ ﮐﻲ ڏﺳﻲ ﻣﻮن ﮐﻲ ﻫﻚ אﭴﺎﺗﻮ ﺧﻮف ﻫﺮ وﻗﺖ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ ﺑﺎﺑﺖ ﭘﮡ ڊﻳﭵﺎرﻳﻨﺪو رﻫﻲ ﭤﻮ‬ ‫ﺟﻴﻜﻮ אڄ ﻗﺮض ۾ ﻏﺮق آﻫﻲ‪ .‬ﻛﮣﻚ ﭘﻴﺪא ﻛﻨﺪڙ אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮ אﭨﻲ ﻻِء ﻗﻄﺎرن ۾ ﭼﭙﺠﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬ﻛﭙﻬﻪ ﭘﻴﺪא ﻛﻨﺪڙ‬ ‫אﺳﺎن ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﭼﺘﻴﻦ ﻟﮙﻞ ﻛﭙﮍن ۾ ﻫﻠﻲ رﻫﻴﺎ آﻫﻦ‪ ،‬אﺳﺎن ﺟﻲ درﻳﺎﺋﻦ ﺟﻲ ﻣﻠﻚ ۾ ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻗﻄﺎرن ۾ ﭔﺎڙي ﭘﺎﮢﻲَء ﻻِء دﭔﺎ‬ ‫ﺟﻬﻠﻴﻮ ﺑﻴﭡﺎ آﻫﻦ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﻣﻠﻚ )ﮔﻨﻲ ﺑﺴﺎﺋﻮ( آﺧﺮي وﻗﺖ ۾ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻴﻦ ﺟﻲ ﻗﺒﻀﻲ ۾ ﻫﻮ ﺟﻦ ﻃﺮﻓﺎن ﮐﻴﺲ ‪ 24‬ﺳﻴﭙﭩﻤﺒﺮ ‪1973‬ع ﺗﻲ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﺨﺘﻴﺎري ﻣﻠﻲ‪.‬‬ ‫ﮔِﻨﻲ ﻛﻮﻧﺎﻛﺮي ۽ ﮔِﻨﻲ ﺑﺴﺎﺋﻮ ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﻚ ﭨﻴﻮن ﮔِﻨﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻣﻠﻚ آﻓﺮﻳﻜﺎ ﮐﻨﮉ ۾ آﻫﻲ ﺟﻴﻜﻮ אﻛﻴﭩﻮرﻳﻞ ﮔﻨﻲ‬ ‫ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻂ אﺳﺘﻮאﺋﻲ ﮔﻨﻲ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﺳﺎن ﺳﮇﺟﻲ ﭤﻮ‪ .‬ﺟﻴﺘﻮﮢﻴﻚ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺧﻂ אﺳﺘﻮא )‪ (Equitor‬ﺳﺎن ﻛﻮ وאﺳﻄﻮ‬ ‫ﻧﺎﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ وچ آﻓﺮﻳﻜﺎ ۾ ﻫﻚ ﻧﻨﮃڙو ﻣﻠﻚ آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﭘﮑﻴﮍ ‪ 28‬ﻫﺰאر ﭼﻮرس ﻛﻠﻮﻣﻴﭩﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﻫﻚ אﻣﻴﺮ ﻣﻠﻚ‬ ‫آﻫﻲ ﭘﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ دوﻟﺖ ﭼﻨﺪ ﺳﺮﻛﺎري ﻛﺎﻣﻮرن‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺘﺪאﻧﻦ ۽ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻴﺪאرن ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ آﻫﻲ‪ .‬אﻣﻴﺮ ﺗﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺑﻪ‬ ‫آﻫﻲ ﭘﺮ ﻛﭥﻲ آﻫﻲ ﻋﻮאم ﺧﻮﺷﺤﺎل؟ אﻫﻮ ﺋﻲ ﺣﺎل آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻫﻦ ۽ ﭔﻴﻦ ﻣﻠﻜﻦ ﺟﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭜﻠﻴﻮن زﻣﻴﻨﻮن‪ ،‬ﺟﺒﻞ‬

‫ﻣﻌﺪﻧﻴﺎت ﺳﺎن ﭜﺮﻳﻞ‪ ،‬ﻋﻮאم ﻣﺤﻨﺘﻲ‪ ،‬ﺗﻪ ﺑﻪ ﻛﻴﺘﺮن ﮐﻲ ﮐﺎﺋﮡ ﻻِء ﭔﻪ وﻳﻼ ُرﮐﻲ ﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺴﺮ ﻧﺎﻫﻲ‪ UNO .‬ﺟﻲ אﻧﮓ‬ ‫אﮐﺮن ﻣﻮﺟﺐ ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ‪ 70‬ﺳﻴﻜﮍو ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺟﻲ روزאﻧﻮ ﭔﻪ ڊאﻟﺮ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﺋﻲ ﻧﺎﻫﻲ!‬ ‫ﻫﻦ ﮔﻨﻲ )‪ (Equitorial Guinea‬ﺟﻲ ﭼﻮڌאري ﻛﺌﻤﺮون‪ ،‬ﮔﺌﺒﻦ ۽ אﺋﭩﻼﻧﭩﻚ ﺳﻤﻨﮉ آﻫﻲ‪ .‬آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻣﻠﻜﻦ ۾ אﻧﮕﺮﻳﺰي ﺑﻌﺪ ﻓﺮﻳﻨﭻ ۽‬ ‫ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎﻟﻲ زﺑﺎﻧﻮن ﭔﺌﻲ ﻧﻤﺒﺮ ﺗﻲ آﻫﻦ‪ .‬ﭘﺮ ﻫﻲ ﻣﻠﻚ אﻫﮍو آﻫﻲ ﺟﻨﻬﻦ ﺟﻲ ﺳﺮﻛﺎري زﺑﺎن ﻫﺴﭙﺎﻧﻮي آﻫﻲ‪ .‬אن ﮐﺎن ﻋﻼوه ﻫﺴﭙﺎﻧﻮي‬ ‫زﺑﺎن آﻓﺮﻳﻜﺎ ﺟﻲ ﻓﻘﻂ ﻫﻚ ﺷﻬﺮ ﺳﻴﻮﭨﺎ ۾ ﻫﻠﻲ ﭤﻲ ﺟﻴﻜﻮ ﺟﺒﺮאﻟﭩﺮ ﺟﻲ ﺳﺎﻣﻬﻮن ۽ ﻣﻮرאﻛﻮ ﺟﻲ ﭜﺮﺳﺎن ﻫﻚ ﺷﻬﺮ آﻫﻲ‪ .‬ﻫﻲ ﺷﻬﺮ אڄ‬ ‫ﺑﻪ אﺳﭙﻴﻦ ﺟﻮ ﺣﺼﻮ آﻫﻲ ﺟﻴﺌﻦ ﻛﺠﻬﻪ ﻋﺮﺻﻮ אڳ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﮔﻮא ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﺟﻮ ﺷﻬﺮ ﺳﮇﻳﻮ وﻳﻮ ﭤﻲ‪.‬‬ ‫ﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﺧﻂ אﺳﺘﻮאﺋﻲ ﮔﻨﻲ ﭘﻬﺮﻳﻦ אﻧﮕﺮﻳﺰن ﺟﻲ ﻫﭣ ۾ ﻫﻮ ﭘﺮ ﭘﻮِء ‪ 1843‬۾ ﺑﺮﻃﺎﻧﻴﺎ ﻫﻦ ﮐﻲ אﺳﭙﻴﻦ ﺣﻮאﻟﻲ ﻛﻴﻮ ۽ ‪1968‬ع ۾ אﭨﻜﻞ‬ ‫ﺳﻮא ﺻﺪيَء ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻌﺪ ﭘﻮرﭼﻮﮔﺎل ﻫﻦ ﻣﻠﻚ ﮐﻲ ﺧﻮدﻣﺨﺘﻴﺎري ڏﻧﻲ‪ .‬ﻧﮕﻴﺌﻴﻤﺎ )‪ (Nguema‬ﺳﻨﮕﻞ ﭘﺎرﭨﻲ ﭠﺎﻫﻲ ﻣﻠﻚ ﺟﻮ ﺣﺎﻛﻢ‬ ‫ﭤﻴﻮ ۽ ‪1979‬ع ﺗﺎﺋﻴﻦ ﻫﻦ ﺧﻮن ۽ ﻗﺘﻞ ﺟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻼﺋﻲ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ آدﻣﺸﻤﺎريَء ﺟﻮ ﭨﻴﻮن ﺣﺼﻮ ﺧﻮف ﮐﺎن ﻣﻠﻚ ﮀﮇي وﻳﻮ‪ .‬ﭨﻲ ﻟﮏ‬ ‫آدﻣﺸﻤﺎريَء ﻣﺎن ‪ 80‬ﻫﺰאر ﻣﺎﮢﻬﻮ ﻗﺘﻞ ﻛﻴﺎ وﻳﺎ‪ .‬ﻣﻠﻚ ﺟﻲ ﻣﻌﻴﺸﻴﺖ ﺗﺒﺎه ﭤﻲ وﺋﻲ‪1979 .‬ع ۾ ﭨﻴﻮڊورو אوﺑﻴﺎﻧﮓ ﺧﻮﻧﻲ אﻧﻘﻼب ذرﻳﻌﻲ ﭘﺎڻ‬ ‫ﺣﺎﻛﻢ ﭤﻲ وﻳﭡﻮ آﻫﻲ‪ .‬ﭘﺮ ﻣﻠﻚ ﺟﺎ ﺳﺎﮘﻴﺎ ﺣﺎل آﻫﻦ ﭘِ َﻦ ﺗﻲ ﮔﺬر ﭤﻲ رﻫﻴﻮ آﻫﻲ‪.‬‬