Natuurlijk Voorjaar 2019

natuurlijk VOORJAAR 2019

GRATIS UITGAVE VAN LANDAL GREENPARKS

BLOEMEN OP DE VELUWE BELEEF WAANZINNIGE WATERPRET DIEREN OP HET SPOOR MET DE ANWB-FIETSROUTE

HEERLIJK NAAR BUITEN

12

INHOUD

8 IN DIT NUMMER 8 Bloemenpracht op de Veluwe 12 De kick van outdoor 16 Dieren spotten met de ANWB-fietsroute 24 Imposante vuurtorens 28 Vikingen in Denemarken 32 Romantisch Monschau 34 Wandelen met kinderen NATUUR EN STREEK 5 Natuurtips en weetjes 19 De libel als ware topvlieger 22 Het oergevoel van Drenthe 30 Schatten in het schepnet

28

UITGELICHT 14 Comfort én luxe op de parken 36 De parels van Engeland en Schotland 38 Waanzinnige waterpret 41 Wijnfeesten in Duitsland 42 Bijen in beeld 44 Luxe voor het hele gezin

op Hof van Saksen 48 Wandelen op de Moselsteig

24

KORT 46 Topactiviteiten op de parken 49 Nieuw bij Landal GreenParks KIDZ 55 Bollo en het bezige bijtje 56 Dikke pret met Bollo

EN VERDER 52 Puzzel 53 Kortingsbonnen 58 Parkenoverzicht

COLOFON Natuurlijk is een uitgave van Landal GreenParks ADRES Landal GreenParks, Postbus 175, 2260 AD, Leidschendam REDACTIE EN BLADMANAGEMENT Lamar communicatie, Amsterdam en Landal GreenParks VORMGEVING zabriski contentmakers, Leiden FOTOGRAFIE Archief Landal GreenParks, iStock, Canstock, Shutterstock, VisitDenmark VERDER WERKTEN MEE Bakker CrossMedia (Bollo strip), PuzzelPro, Elvira Werkman MET DANK AAN ANWB, Greenchoice, Air Miles, Natuurmonumenten

2

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

34

19

44

38

30

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

3

De eerste lentezon Heerlijk, de lente hangt in de lucht. Het voorjaar heeft altijd iets magisch. Ga maar na: iedereen wordt toch vrolijk van een lentezonnetje, een zachte voorjaarsbries en fluitende vogeltjes?

In deze Natuurlijk brengen we u in voorjaarsstemming: bloemen en bijen. Zo vertelt onze eigen imker Wilco Zonnenberg op pagina 42 alles over de bijen op onze parken en weet u na het lezen van het interview met boswachter Marcel Kwant op pagina 8 alles over prachtige voorjaarsbloeiers op de Veluwe.

Elke keer als ik lees over de bij dan verwonder ik me weer over hoe belangrijk en bijzonder dit insect is voor onze natuur. Het is leerzaam om te zien hoe alles in de natuur met elkaar samenhangt. En goed voorbeeld, doet goed volgen. Daarom werken we samen met Natuurmonumenten om de bij een handje te helpen. Een andere partner met wie wij samen optrekken is de ANWB. Op pagina 16 leest u alles over een dierenroute die de ANWB speciaal voor onze gasten heeft gemaakt. Een fietsroute langs dierenspotplekken, mooie natuur en schilderachtige vergezichten.

Als geen ander weten wij dat buiten het avontuur lonkt. Wie zichzelf ĂŠcht wil uitdagen pakt de mountainbike of beklimt een berg. Voor stoere outdoorinspiratie leest u het artikel op pagina 12. En uiteraard ontbreekt het niet aan waterpret in het voorjaar en in de zomer. Van heerlijk ontspannen baantjes trekken in natuurlijk zwemwater tot waanzinnige wateravonturen in een Subtropisch Waterparadijs. Het kan ĂĄllemaal op onze parken.

U mag kiezen!

Erik van Essen Commercieel Directeur Landal GreenParks

4

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

NATUUR

ALLES GROEIT EN BLOEIT Eendjes in het water, de velden in bloei en overal kleurig fladderende vlinders.

Het is lente! Hét moment om eropuit te trekken.

Kom helemaal in de voorjaarsstemming en haal het beste uit uw zonnige dag.

BUITEN YOGA Alle eendjes…

Wat is de lente zonder kleine donzige eendjes in het water? Vooral de wilde eend heeft een grote familie. Wilde eenden leggen per seizoen 2 of 3 keer eieren, soms wel 10 stuks tegelijk. De eendenmoeder broedt de eieren uit in het hoge gras aan de waterkant; dat duurt bijna een maand. Het broedseizoen begint al in februari en kan tot eind augustus duren.

Verwelkom de lente met een zonnegroet in de rust en ruimte van de natuur. Ontspan, luister naar de vogeltjes en voel het gras onder uw blote voeten. Op buiten-yoga.nl vindt u altijd wel een buitenyogales bij u in de buurt. Een open plek in het bos opzoeken voor uw eigen oefeningen kan uiteraard ook. Namasté!

La la lente Het woord ‘lente’ is afgeleid van het woord ‘lang’ of ‘lengen’. Logisch, want in de lente worden de dagen langzaam weer langer.

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

5

FRITTATA MET VOORJAARSGROENTEN Vol groene groente én snel gemaakt. Deze frittata smaakt extra lekker op een warme voorjaarsavond. Heerlijk met een glas koude witte wijn erbij.

Snijd de bosui en asperges in kleine stukjes en bak ze in olijfolie. Meng de eieren met de room (tip: de keukenmachine maakt ze extra luchtig) tot ze schuimig worden. Voeg de groenten, feta, zout en peper naar smaak toe. Verhit olijfolie in een grote koekenpan en giet hier het eimengsel in. Zorg dat het goed verdeeld is en strijk glad. Bak de frittata zo’n 3 minuten op middelhoog vuur. Zet het vuur lager en laat nog 5 minuten garen. Draai daarna de frittata om met behulp van een bord of deksel en bak nog ongeveer 3 minuten aan de andere kant. Heerlijk met wat brood en een frisse salade.

Ingrediënten (4 personen): • 5 eieren • scheutje (kook)room • 3 bosuitjes • 100 gram doperwten • 1 doosje kleine groene asperges • 1 pakje feta • olijfolie • zout en peper

Fietsroute op maat In de gratis ANWB Fietsen App kunt u kiezen uit meer dan 170 themafietsroutes in Nederland. ANWB-leden kunnen hierin ook een eigen fietsrondje samenstellen. Of stippel een mooie route uit op anwb.nl/fietsknooppuntenplanner en neem deze uitgeprint mee. Genoeg manieren om al het moois van de regio te ontdekken. Zonnebril op en gaan!

Pret zonder pollen In de lente krijgen veel mensen last van rondvliegende pollen. Met de vernieuwde app Pollennieuws kunt u precies zien wanneer er veel pollen in de lucht zitten. Ideaal om de app even te bekijken voordat u gaat recreëren of wandelen in de buitenlucht, zodat u er rekening mee kunt houden.

6

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Vier de lente tijdens de LAMMETJESDAGEN De lente is pas écht begonnen als er weer lammetjes door de wei dartelen.

Want zeg eens eerlijk: u wordt toch ook blij als u jonge lammetjes vrolijk ziet springen en spelen? De levensvreugde spat er vanaf. Steeds meer kinderboerderijen en schapenboeren in Nederland organiseren in het begin van de lente speciale lammetjesdagen. Online kunt u eenvoudig achterhalen waar en wanneer er precies lammetjesdagen zijn, bijvoorbeeld op natuurmonumenten.nl/kinderen/lammetjes-kijken. Een aanrader voor iedereen die de lente wil vieren!

Met de boswachter mee Met de gratis app Natuur Routes van Natuurmonumenten is het alsof een boswachter met u meewandelt. Kies uit meer dan 300 wandel-, fiets- en kanoroutes in heel Nederland en laat u onderweg verrassen door de natuur en wonderlijke verhalen.

Lekker met limoen

De hoogte in De Sint-Pietersberg in het zuidelijkste stukje Nederland tussen Maastricht en België is on-Nederlands mooi. Het kalkgesteente (mergel) van deze berg is gevormd aan het einde van het Krijttijdperk. De hoogteverschillen en de begrazing door de Mergellandschappen zorgen voor een heel eigen begroeiing.

Zomers is het hier één groot veldboeket met prachtige bloemen zoals het soldaatje en de kalketrip. Daar komen weer insecten en vlinders op af. Met een beetje geluk spot u de veldparelmoervlinder. landal.nl/limburg

Als het kwik gaat stijgen is voldoende drinken extra belangrijk. Met zelfgemaakt limoenwater heeft u altijd iets lekkers én gezonds in de koelkast koud staan. Snijd twee limoenen door de helft en doe die in een vrolijk gekleurde karaf met water. Heeft u nog wat gember of verse kruiden, zoals munt over?

Die maken dit verfrissende drankje extra lekker.

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

7

Veluwse

bloemenpracht

8

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

De Veluwe is niet alleen het grootste bos- en heidegebied van Nederland, er bloeien ook prachtige bloemen in de mooiste kleuren. De nectar is van levensbelang voor insecten en vogels. Boswachter Marcel Kwant van Natuurmonumenten zet zijn favoriete voorjaarsbloeiers op een rij.

De lente is begonnen!

Als kind werd Marcel Kwant al gegrepen door de schoonheid van de natuur. Toen hij zes jaar geleden begon als boswachter bij Natuurmonumenten, voelde dat als een droom die uitkwam. ‘Ik werk vooral in het noordwesten van de Veluwe, in de omgeving van het Leuvenumse Bos. Een gevarieerd gebied met bos, stuifgrond, heide, oude landgoederen maar ook de vegetatie van de Veluwemeerkust.

Die enorme diversiteit maakt mijn werk nóg leuker.’

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

9

Misleidende naam ‘De rode en blauwe bosbes horen echt bij de Veluwe, hoewel ze minder talrijk zijn dan vroeger. De rode bosbes wordt ook wel vossenbes genoemd. Die naam heeft de bes vooral te danken aan zijn rode kleur, want vossen eten de bessen alleen met frisse tegenzin. Veel liever verorberen ze een stukje vlees. Boommarters en wilde zwijnen daarentegen zijn wél verzot op de bessen. De rode bosbes blijft het hele jaar groen en bloeit van het voorjaar tot de herfst.’

Handige doe-het-zelver ‘Hoe teer ze soms lijken, de meeste bloemen en planten zijn echte overlevers. Het dalkruid bijvoorbeeld is een kleine, maar erg vindingrijke trosbloem. Dat moet ook wel want deze vroege voorjaarbloeier moet voorbereid zijn op alle soorten weer. Dáár heeft het dalkruid iets op gevonden. Als het warm is, laat hij zich bestuiven door insecten. Als het koud is en er weinig insecten zijn, dan bestuift hij zichzelf met behulp van de wind. Wat je noemt een handige doe-het-zelver.’

Paarse pracht ‘Ik weet nog hoe ik als kind door de tuin van mijn oma banjerde en onder de indruk was van het vingerhoedskruid. Alleen al vanwege zijn lengte van soms wel twee meter is het vingerhoedskruid een indrukwekkende verschijning. De prachtige paarse bloemen hebben de vorm van een vingerhoedje. Het vingerhoedskruid is een voedingsbron voor veel insecten en daarom gonst het ook altijd van het leven rondom de plant. Maar let op: vingerhoedskruid is giftig, dus mijn advies is om de plant van een afstandje te bewonderen.’

10

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Wit als sneeuw

‘De bosanemoon is een mooi wit bloempje dat in grote getale bij elkaar groeit. Van ver af lijkt het soms of er nog een pak sneeuw ligt dat vergeten is te smelten.

De bosanemoon gedijt goed op rijke bosgronden.

Neem eens een kijkje onder de oude bomen op Landgoed Oud Groevenbeek nabij Ermelo en Putten of op Landgoed Oldenaller in de omgeving tussen Nijkerk en Putten. In het vroege voorjaar zijn daar ook veel sneeuwklokjes, narcissen en krokussen te bewonderen.’

Schouwspel van lila en roze ‘De Veluwemeerkust, tussen Harderwijk en Nunspeet, is een omgeving die kort geleden door Natuurmonumenten is aangekocht.

Hier gaat de dichte bebossing van de Veluwe over in grasland.

Het is hier goed toeven voor iedereen die van weidse uitzichten wil genieten. Zeker als de weilanden in het voorjaar lila en roze kleuren van de vele pinksterbloemen en koekoeksbloemen in bloei staan.

Adembenemend mooi.’

MAAK PLAATS VOOR WILDE BLOEMEN Er is iets dramatisch gebeurd in Nederland: langzaam maar zeker zijn wilde bloemen uit ons landschap verdwenen. Natuurmonumenten komt op voor een mooi Nederland en de terugkeer van wilde bloemen.

In bermen, op akkers en in tuinen. Kom ook in actie en maak uw eigen mini-natuur! Vraag het gratis actiepakket aan op natuurmonumenten.nl/wildebloem

Parken van Landal GreenParks op de Veluwe

Landgoed ’t Loo Harderwijk

Heihaas De Veluwse Hoevegaerde

Rabbit Hill Apeldoorn

Miggelenberg Heideheuvel Coldenhove

Doetinchem

Arnhem

Stroombroek

Tiel Nijmegen

Genieten van de bloemenpracht op de Veluwe is perfect te combineren met een verblijf op één van onze parken in deze regio. landal.nl/veluwe

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

11

DE KICK VAN OUTDOOR

Bent u op uw best als de adrenaline door uw lijf giert? Ontdek dan alle uitdagende outdooractiviteiten die u op of rond de parken van Landal GreenParks kunt doen. Er is altijd een avontuur te beleven; te land, ter zee én in de lucht.

12

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

BMX of mountainkart Bij Landal GreenParks bent u slechts een paar stappen verwijderd van een onvergetelijk avontuur. De omgeving te paard verkennen? Goed idee. Of liever een spannende tocht op een snelle quadbike dwars door de natuur?

Let’s go. Een tocht met een mountainbike of BMX kan ook in de buurt van diverse vakantieparken. Sommige parken liggen zelfs direct in de omgeving van bikeparken met uitdagende routes: van downhill tot crossbike, van cross country tot flowtrail. Op een steenworp afstand van Landal Brandnertal en Landal Chalet Matin ligt bijvoorbeeld een bikepark waar u een spectaculaire afdaling kunt doen met speciale mountainkarts of monsterrollers. Heeft u energie voor nóg meer avontuur? Er zijn genoeg survivalactiviteiten die het uiterste van u vragen. Zo veel te kiezen, wat kiest ú? landal.nl/terland

Over adrenaline gesproken: wat dacht u van waterskiën?

Stoer op het water In de zee, een meer of een zwembad: kinderen vermaken zich opperbest in het water. Ook voor volwassen waterliefhebbers is er genoeg te kiezen. Huur een zeilboot met het hele gezin om - onder begeleiding - lekker een dagje te varen. En heeft u wel eens stand up paddle (sup) geprobeerd? Een lekker uitdagende activiteit, waarbij u staand op een surfplank met een roeispaan door het water peddelt.

Bent u echt behendig met de surfplank, dan zijn de mogelijkheden eindeloos. Van golfsurfen tot kitesurfen. Even wat rustiger aan? Maak dan een mooie tocht in een kajak of

kano. Bij het raften onder begeleiding van een ervaren instructeur gaat het er wat woester aan toe. De kick is enorm als u door samen te werken met een groep soepel door het water manoeuvreert. Op Landal Stroombroek en Landal Domein De Schatberg zijn de kabelwaterskibanen ideaal om deze watersporten goed onder de knie te krijgen.

Is roeien, kanoën of surfen in een schitterende omgeving meer uw ding? Op Landal Residence Duna in Hongarije leven watersporters zich uit op het Tatameer of de Donau. landal.nl/terwater

Hoog spel Maakt uw hart een sprongetje als u denkt aan klimmen, klauteren, abseilen en tokkelen? Zoek het dan hogerop!

Voor erkende avonturiers valt op en rond onze parken een wereld te ontdekken. De klimparken en klimtorens op de verschillende parken staan garant voor vele uren klimpret. Bij Landal Sonnenberg ligt een klimpark met verschillende niveaus. Heeft u stalen zenuwen? Maak dan een reuze tarzansprong, of suis naar beneden over de tokkelbaan. Ziet u uzelf al gaan? Spanning en sensatie is ook gegarandeerd op Landal Marina Lipno.

Hier haalt u baanbrekende toeren uit op het Active Park Lipno. Hoogtepunt

van dit outdoorpark is het eerste boomkroonpad Baumwipfelpad van Tsjechië. Langs dit 675 meter lange pad ziet u de prachtige natuur vanuit een ongebruikelijk perspectief. Vanaf de 40 meter hoge uitkijktoren geniet u van een adembenemend uitzicht.

Maar het absolute hoogtepunt is de 52 meter lange rodelbaan. In recordtijd zoeft u naar beneden. Ook op Landal Residence Duna bent u verzekerd van uren klimplezier. In de omgeving van dit Hongaarse park ligt Avonturenpark Old Lake Kalandpark met een fantastisch parcours hoog door de bomen. landal.nl/indelucht

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

13

UITGELICHT

COMFORT VOOR IEDEREEN Landal GreenParks steekt tijd en energie in de ontwikkeling van accommodaties. Waar u ook bent, het belangrijkste is dat u zich bij ons thuis voelt. Al onze basisaccommodaties zijn functioneel en eenvoudig ingericht.

Wilt u genieten van extra comfort en luxe? Dan heeft Landal GreenParks sfeervolle accommodaties van het type Comfort, Luxe en Extra Luxe.

De eigentijds ingerichte Comfortbungalows voldoen aan alle gemakken van deze tijd. Van een compleet ingerichte keuken tot comfortabele

boxsprings. Zo genieten u én uw gezin van een onbezorgde vakantie.

Wilt u uzelf en uw geliefden deze vakantie lekker in de watten laten leggen? In een Luxe-bungalow bent u verzekerd van alle comfort én vele luxe extra’s, zoals een sauna, zonnebank en opgemaakte bedden bij aankomst. Wie vakantie wil vieren als een vorst, kiest voor een extra luxe accommodatie met volop ruimte en een stijlvolle inrichting.

Wat dacht u van een bubbelbad of een jacuzzi in de tuin?

Voor de jongste spruit Met een verblijf in één van onze nieuwe 4-persoonskinderaccommodaties op bijvoorbeeld Landal Rabbit Hill of Landal Coldenhove wordt uw vakantie ongetwijfeld onvergetelijk. De inrichting is gericht op het speelplezier van uw kinderen. Want welk kind wil nu niet slapen in een hut? landal.nl/kinderaccommodaties

14

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Landal Hochwald - Ranger’s House 6C1

NIEUW!

Vernieuwde accommodaties

Landal GreenParks doet er alles aan om onze accommodaties eigentijds in te richten. Naast volledige nieuwe accommodaties, krijgen al onze accommodaties daarom met regelmaat een make-over. Heeft u al kennis gemaakt met de nieuwe Ranger’s House op Landal Hochwald? De charme van deze nieuwe, ruime bungalow schittert u tegemoet: lichte kamers, een natuurlijke inrichting met veel hout en de ruime opzet maken van deze bungalow iets heel bijzonders.

Verblijf ook eens in een nieuwe of vernieuwde bungalow op Landal De Vers in Noord-Brabant. De nieuwe 6- en 8-persoonsbungalows zijn sfeervol ingericht met luxe sanitair en een moderne keuken. Daarnaast zijn er in totaal twintig 2-persoonsbungalows gerenoveerd. Bekijk ons aanbod van nieuwe en vernieuwde accommodaties voor een nóg comfortabeler verblijf op landal.nl/nieuweaccommodaties

Grote pret Hoe groter de groep, des te lastiger het kan zijn om een geschikte accommodatie te vinden. Daarom heeft Landal GreenParks een groot aanbod van grote tot extra grote bungalows, die ruimte bieden aan groepen van 10 tot wel 32 personen. Ideaal voor een reünie met vrienden of een gezellige week weg met de familie. landal.nl/groteaccommodaties

Honden welkom Bij Landal GreenParks zijn honden en hun baasjes van harte welkom. Op een aantal parken, zoals Landal Aelderholt en Landal Miggelenberg zijn zelfs speciale hondenbungalows ingericht.

Compleet met hondenmand, bench en omheinde tuin. Deze hondvriendelijke parken bieden vele extra’s: van een warme hondendouche tot een speciaal hondenmenu in het restaurant. Kijk voor meer informatie en voorwaarden op landal.nl/hondenaccommodaties

Voor een volledig overzicht van onze zeer gevarieerde accommodaties kijkt u op landal.nl/accommodaties.

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

15

Wild spotten op de fiets Speciaal voor Landal GreenParks ontwikkelde de ANWB een dierenroute op de Veluwe. Dus stap op de fiets en vergeet uw verrekijker niet!

16

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

D

e Veluwe biedt een grote variatie aan landschappen, wilde dieren en bezienswaardigheden. Er valt hier zóveel te ontdekken. Brengt u binnenkort een bezoek aan één van onze parken op de Veluwe? Dan nodigen wij u van harte uit om dit unieke gebied met de fiets te verkennen. Speciaal voor Landal GreenParks heeft de ANWB een gloednieuwe fietsroute uitgestippeld langs zandverstuivingen, heidevelden, mysterieuze bossen én de beste plekjes om wild te spotten.

ANWB-route Wie aan de Veluwe denkt, denkt aan wild. Er scharrelt hier van alles rond: van edelherten, reeën en wilde zwijnen tot dassen, vossen en zelfs een wolf! De kans dat u deze dieren zo maar tegenkomt is niet zo groot. Daarom heeft Harry Bunk, samensteller van de route, zoveel mogelijk wildkijkplekken opgenomen in de route.

Wild spotten ‘Het begint met een grote kaart van de Veluwe op mijn bureau’, zegt Harry. ‘Daarop markeer ik alle parken van Landal GreenParks en wildkijkschermen. Daarna pak ik alle fietsknooppunten erbij, en begin ik een idee van de route te krijgen. Vervolgens stippel ik een route uit langs vijf wildkijkschermen, zoals het scherm bij Alvenschoten. Dit is één van de populairste spotplekken van de Veluwe.

Met een beetje geluk ziet u hier wilde zwijnen, reeën en misschien een edelhert. Maar denk erom: wees stil!’

Vreemde snuiter Sinds een aantal jaren loopt er een vreemde snuiter rond op de Veluwe. Harry: ‘De wisent is de Europese neef van de Amerikaanse bizon, die graast op een omheind gebied langs de

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

17

route. De kans dat u een glimp opvangt van deze imposante dieren is niet zo groot. Gelukkig worden er ook excursies georganiseerd via wisentopdeveluwe.nl.’

Verrassend veelzijdig

1,3

Ugchelen-Zuid

3,2

43

2,4

19

6,7 Engeland

5,7

94 1,0 Lieren

Beekbergen

92

06

1,7

1,0

15

3,5

2,3

3,0

07

5

Harskamp Westeneng

0,9

De Krim

13

02 0,9

6

1,6 Hoenderloo

4,3

12 4,4

28

Hoog-Baarlo

Woeste Hoeve

09

2,4

0,6

Eschoten

69

3,2

14 8,1

2,2

25

4,1

De fietsroute ligt bij onze parken op de Veluwe voor u klaar en is ook te downloaden op landal.nl/fietsen

Parken van Landal GreenParks op de Veluwe

Landgoed ’t Loo Harderwijk

Heihaas De Veluwse Hoevegaerde

Rabbit Hill Apeldoorn

Miggelenberg Heideheuvel Coldenhove

Eropuit, ontdekken, beleven, bewegen en genieten: het zijn zo maar een paar thema’s die Landal GreenParks en de ANWB met elkaar gemeen hebben. Een paar jaar geleden besloten de twee daarom tot een samenwerkingsverband. Als onderdeel van deze samenwerking gaat de ANWB een drietal fietsroutes samenstellen voor Landal GreenParks. De ANWB–route ‘Wild spotten op de Veluwe’ is de eerste in een reeks. Maker van de route is Harry Bunk. Al meer dan 25 jaar schrijft hij reisgidsen en stelt hij fiets- en wandelroutes samen voor de ANWB.

18

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

1,6

Oosterhuizen

4,9

71

2,5

Nóg meer mooie routes

93

1,5

4,4

Zelf een fietsroute maken?

0,9

24 km

3,5

4,5

4

2,9

8 70 73 0,7

1,1

42 2,8

44

1,8

2,4

0,7

9

3

HoogBuurlo

4,6

7

1,8

2,6 Radio Kootwijk

5,6

2,7

3,7

98

2

41

40

4,7

90

50

5,1

37

21 km

Drieënhuizen

Dát kan! Op anwb.nl/fietsknooppuntenplanner stelt u uw eigen fietsroute samen.

1,6

0,5

55 30 2,8

APELDOORN

3,6

De geoefende fietser legt de route van 42 kilometer af in ongeveer 3 uur.

Voor wie dit wat te veel is, is de route eenvoudig op te delen in twee korte tochten. ‘Daar houd ik als

Start

Kootwijk

1,4

0,7

59

4,4

3,2

Assel

2,1

81

1

1,0

0,9

36 1,6 3,8

5,2

Reis door de tijd

38 24

39

17

60 29 0,7

22

0,9

1,7 4,6

2,6

6141

18

75 75

10

62 8,2

1,0

routemaker rekening mee’, legt Harry uit. ‘Elke fietstocht moet leuk en verrassend zijn voor jong én oud. Zo gaat één van de korte routes langs Hoog Buurlo, een eeuwenoud buurtschap waar de tijd geen grip op lijkt te krijgen. De combinatie van mooie verhalen, verrassende natuur en wild spotten zijn wat mij betreft dé ingrediënten voor een mooie fietsroute.’

4,5

‘Wie de route fietst, krijgt een indruk van de veelzijdigheid van de Veluwe’, zegt Harry. ‘Op de heidevelden van het Leesten fladderen vlinders vrolijk in het rond. Het barst hier van het leven. Met een beetje geduld ziet u een hagedis, konijn of vos voorbij wandelen. De route neemt u mee langs oude bosjes met verwrongen bomen maar ook langs het grootste stuifzandgebied van West-Europa.

Het uitzicht vanaf de uitkijktoren over de stuifzandgronden van het Kootwijkerzand is verbluffend. Heel bijzonder is dat hier ooit een dorpje verdwenen is onder een dikke laag zand.’

Doetinchem

Arnhem

Stroombroek

Tiel Nijmegen

Parken op de Veluwe De ANWB-route ‘Wild spotten op de Veluwe’ is goed bereikbaar vanaf Landal Miggelenberg, Coldenhove, Heideheuvel, Rabbit Hill, Heihaas en De Veluwse Hoevegaerde. landal.nl/veluwe

2,0

87

NATUUR

DE LIBEL:

TOPVLIEGER

MET PANORAMABLIK

Vrijwel geruisloos patrouilleert hij als een helikoptertje boven het water. Een robuust insect met een prehistorisch uiterlijk.

Grote facetogen, vier doorzichtige vleugels en een lang lijf in mooie kleuren zoals rood, groen of blauw: de libel.

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

19

Het mannetje en vrouwtje paren in de lente of de zomer, dan is de libel geslachtsrijp.

De larve lijkt al veel op een volwassen libel.

B De grootste libel in Nederland is

8,5 cm lang

Heidelibellen Natuurfilmer en bioloog Ruben Smit noemt ze ‘de kroonjuwelen van de Drentse heidevelden’: de heidelibellen. Het zijn de kleinste ‘echte libellen’, rood van kleur en naast heidevelden ook in tuinen, op zand, klei of veen te ontdekken. Vanaf augustus zijn er veel heidelibellen. Ruben Smit neemt u mee op ontdekkingstocht in de prachtige omgeving van Landal Het Land van Bartje, met oerbos, vennen en heidelibellen: landal.nl/ontdekhetmetruben

20

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

egin april komen de libellen weer tevoorschijn, laag vliegend boven land of water. Overal zijn ze te ontdekken. Van de 90 verschillende soorten echte libellen in Europa leven er maar liefst 50 in Nederland en dat komt doordat we zoveel water hebben. Want: libellen kunnen niet zonder. Deze oerdieren, die al 150 miljoen jaar in dezelfde vorm over de aardbol vliegen, zijn dan ook perfecte graadmeters van de natuur. Veel verschillende soorten libellen, dat betekent een goede waterkwaliteit.

Onder water De hele winter heeft de libel als larve onder water doorgebracht. Sterker nog, libellen brengen het grootste deel van hun leven als larve onder water door. Sommige soorten zelfs meer dan één winter. Dat varieert van enkele maanden tot vijf jaar. De larve lijkt al veel op een volwassen libel.

Het is een kleinere versie van enkele centimeters lang, met kleine ogen en nog zonder vleugels. Hij voedt zich met kleine waterdiertjes en visjes, maar ook kannibalisme komt voor.

Vissen en grotere waterdieren eten op hun beurt graag libellenlarven.

Hierdoor is de libel ook al in het larvenstadium een onmisbare schakel in de voedselketen. Als de larve voldoende tijd onder water heeft geleefd en in het voorjaar de water-

Met zijn panoramablik scant hij alles in één oogopslag

temperatuur stijgt, maakt hij zich klaar om volwassen te worden.

Vervellen en oppompen Om tot een vliegend insect te transformeren, moet de larve ‘uitsluipen’.

Dat gaat als volgt: het waterdier kruipt tegen een stengel van een waterplant omhoog en gaat daar vervellen. Iets wat hij zijn hele leven als larve al zo’n negen tot zeventien keer heeft moeten doen om te kunnen groeien, hij knapt steeds als het ware uit zijn huid. Bij deze laatste keer krijgt hij prachtige, grote glimmende vleugels. Vliegen kan hij er niet meteen mee; ze zijn eerst nog helemaal kreukelig en zacht. Ook het

In Nederland leven wel 50 verschillende soorten libellen achterlijf moet in vorm komen. Om dit voor elkaar te krijgen, pompt de libel lichaamsvloeistof door zijn 3 tot 8,5 centimeter lange lichaam (afhankelijk van de soort). Mannetjes en vrouwtjes verschillen qua lengte niet of nauwelijks van elkaar. Het hele lijf bestaat uit een wendbare kop, een borststuk met vleugels en poten, en een dun achterlijf dat tien segmenten

Juffers of libellen?

‘Libellen’ is een wat verwarrende naam, want hieronder vallen feitelijk zowel juffers als ‘echte’ libellen. Juffers zijn elegante, kleine libellen. Rustige vliegers met voor- en achtervleugels in dezelfde vorm; in rust klappen ze hun vleugels samen.

Echte libellen zijn robuuster en hun achtervleugels zijn breder dan voor. In rust houden ze hun vleugels gespreid. In dit artikel beschrijven we de échte libellen.

Grote keizerlibel

telt en daarmee zeer buigzaam is.

Alles bij elkaar duurt het hele uitsluip- en oppompproces meer dan een uur. Biologen noemen zo’n volwassen libel ‘imago’. Vanaf april tot eind oktober is hij te bewonderen.

Geheime wapens De libel is een ware vliegkunstenaar: stil hangen in de lucht, plotseling van richting veranderen en zelfs achteruit vliegen lukt prima. Behendigheden die hij te danken heeft aan de twee paar vleugels die afzonderlijk van elkaar kunnen bewegen. Al vliegend, met zijn poten als grijper, vangt hij insecten als bijen, muggen, vliegen en ook andere libellensoorten. Zijn ogen zijn de geheime wapens bij de sublieme jacht: de grote, bolle facetogen bestaan uit 10.000 tot 50.000 lensjes of ‘facetjes’. Met zijn panoramablik van 360 graden scant hij alles in één oogopslag: met de bovenste helft veraf en de onderste dichtbij.

Daarmee kan hij niet alleen prooien opsporen, maar ook vijanden in de gaten houden. De libel staat bij vele dieren namelijk op de menukaart, onder andere bij vogels, vissen, kikkers, salamanders, hagedissen, muizen en allerlei insecten. Sommige vogels, zoals de boomvalk, zijn zelfs gespecialiseerd in het vangen van libellen. De libel heeft enige bescherming in de vorm van zijn rode, bruine of gele schutkleur.

Paren in hartvorm Die kleuren hebben ook een rol bij de paring, want daaraan herkennen ze een soortgenoot en geschikte partner. Mannetjes zijn vaak wat kleuriger dan vrouwtjes. Paren gebeurt vanaf één tot enkele weken na het uitsluipen in het voorjaar of in de zomer, dan is de libel geslachtsrijp. Om alvast een goed gebiedje te ‘claimen’ waar het vrouwtje haar eitjes kan afzetten, wordt het mannetje territo-

riaal. Hij patrouilleert langs een bepaald stuk oever of zit voortdurend op een bepaalde stengel. En komt er een vrouwtje in de buurt, dan is ze de klos: meteen klemt de man haar met zijn achterlijf achter haar kop. Een stevige greep, waar ze zich niet zomaar aan kan onttrekken en na een korte worsteling geeft ze het meestal dan ook op. In een paartandem vliegen ze weg, waarna al snel de hartvormige positie volgt: het vrouwtje brengt haar achterlijfspunt naar de onderkant van het achterlijf van het mannetje en wordt bevrucht. Dit kan enkele seconden tot enkele uren duren. Na deze overdracht volgt ei-afzet in de stengel van een waterplant, op de oever, aan het wateroppervlak of in de bodem van het water.

Enkele honderden tot zelfs duizenden eitjes legt het vrouwtje. Vaak sterft de libel binnen enkele dagen na de voortplanting, zowel het mannetje als het vrouwtje.

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

21

STREEK

Ervaar het oergevoel in

Drenthe Volgens Tineke de Groot, Assistent Parkmanager van Landal Het Land van Bartje, is groots het beste woord om Drenthe te omschrijven. ‘De natuurgebieden zijn zo uitgestrekt, je ervaart hier echt een oergevoel.’

‘I

k ben niet geboren en getogen in Drenthe, maar ik ben erg van de provincie gaan houden. Mijn man en ik wandelen graag, dus we hebben inmiddels heel Drenthe te voet ontdekt. De natuur is zó veelzijdig: van donkere bossen tot kleurige heide en van kabbelende beekjes tot de beroemde veengronden.’

Drents genieten ‘Je hóórt hier bijna de stilte in de natuur, alsof je alleen op de wereld bent.

In prachtige historische dorpen, met typische dorpspleinen, zoals de Drentse Brink, proef je de sfeer van eeuwen geleden. Het zijn heerlijke plekken om iets te drinken tijdens of na een wandeling.’

Verrassend avontuurlijk

TUSSEN HEIDE EN BOS In de vrijstaande accommodaties van Landal Het Land van Bartje verblijft u op de Hondsrug, midden in de Drentse bossen. Het park heeft een eigen ponyranch, indoorspeelplaats en overdekt zwembad met glijbanen. landal.nl/hetlandvanbartje

22

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

‘Tegelijkertijd gaat Drenthe met zijn tijd mee: ik ben elke keer weer verrast door hippe, goede restaurants in kleine dorpjes. Heel bijzonder is ook WILDLANDS in Emmen, een dierenpark met spannende attracties. Een bezoek aan dit prachtige park voelt als een avontuur.’

Bartje’s Deux Chevaux ‘Een ontzettend leuke manier om rond Landal Het Land van Bartje de hoogtepunten te verkennen, is onze Bartje’s Deux Chevaux. Vanuit deze traditionele paardentram, getrokken door twee grote Franse paarden, laten we onze persoonlijke favorieten zien. Hierbij vertellen we verrassende verhalen over Bartje, de hunebedden en de mystieke witte wiev’n.’

Tineke de Groot is Assistent Park Manager van Landal Het Land van Bartje.

Ze geeft vijf tips om het gebied rondom het park te ontdekken.

TIP 2

TIP 1

Op prehistorisch avontuur ‘In het Hunebedcentrum in Borger beleeft u het verhaal achter de hunebedden. U wandelt langs prehistorische huizen en maakt hier kennis met de oerbewoners van Drenthe. Langs de Hunebed Highway liggen maar liefst 47 van deze historische grafkelders.’

Schaapjes tellen ‘Het Bargerveen is een prachtig hoogveen gebied, met grote plassen, veel vogels en zeldzame planten en insecten. Sinds vorig jaar heeft het de grootste schaapskooi van Nederland.

Zo indrukwekkend als de herder voorbijkomt met zijn ruim duizend schapen.’

TIP 3 Genieten op z’n Drents

TIP 4

‘Kniepertjes zijn krokante wafeltjes die we traditioneel met Oudjaar eten, maar ze zijn het hele jaar lekker.

Een nieuwe Drentse specialiteit is het bier van Maallust in Veenhuizen; ook verkrijgbaar op het vakantiepark.’

Tussen de bomen

De Bloemert

‘Wel eens tussen de boomtoppen gewandeld? Het kan op het Boomkroonpad op de Hondsrug. Hier is ook het gratis Speelbos Lorken, speciaal voor kinderen: lekker hutten bouwen, met takken sjouwen en in bomen klauteren.’

TIP 5

Zuidlaren Assen

Hof van Saksen Het Land van Bartje Hunerwold State

Orveltermarke

Aelderholt

Emmen

Hoogeveen

Parken van Landal GreenParks in Drenthe

Voor stoere fietsers ‘Drenthe is een geweldige mountainbikebestemming met routes voor elk niveau. Echte fietsfanaten doen op 16 juni 2019 de BARTJE200, die start en finisht op Landal Het Land van Bartje.

De tocht van 200 kilometer gaat dwars door het Drentse landschap.’

Ontdek Drenthe Drenthe is een heerlijke fiets- en wandelbestemming: natuurgebieden waar u alleen de vogeltjes hoort, met gemoedelijke steden en pittoreske dorpjes. Ontdek het vanaf de zes vakantieparken van Landal GreenParks.

Natuurfotograaf en bioloog Ruben Smit ging u voor en toont in een vlog de prachtige Drentse natuur met zijn oerbossen. landal.nl/drenthe

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

23

IN DE BAN VAN DE

VUURTOREN

24

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Tot op de dag van vandaag spreken vuurtorens, als karakteristieke ‘bewakers’ van de grens tussen land en zee, tot de verbeelding.

V

uurtorens zijn omgeven door een zweem van romantiek. Door de geschiedenis heen fungeren ze als decor voor de meest fantastische en heroïsche verhalen. Deze zes exemplaren zijn fotogeniek en het verhaal achter hun afkomst is net zo fascinerend als hun imposante lichtbundels.

Gevaarlijk mooi Met een kustlijn van ruim 7.000 kilometer telt Denemarken tientallen vuurtorens. De mooiste van allemaal is de vuurtoren van Rubjerg Knude in Jutland. De vuurtoren staat op een klif, die is ontstaan ​​tijdens de laatste ijstijd. Door erosie dreigt de vuurtoren in zee te verdwijnen. Als u deze zomer op één van onze vijf parken in Jutland vakantie viert, haast u dan om Rubjerg Knude te bezoeken… landal.nl/denemarken

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

25

MARITIEM MUSEUM In 1316 duikt de vuurtoren van Lübeck voor het eerst op in oude geschriften.

Daarmee is het de oudste vuurtoren van Duitsland. De ronde bakstenen toren is al jaren buiten dienst en is omgetoverd tot een sfeervol maritiem museum. Leuk om te bezoeken als u verblijft op Landal Travemünde. De vuurtoren staat nu letterlijk in de schaduw van zijn opvolger. Het lichtbaken is tegenwoordig bevestigd op het 114-meter hoge Maritim Strandhotel, welke nu één van de hoogste ‘vuurtorens’ ter wereld is. landal.nl/oostzee

TORENS MET KARAKTER Elke vuurtoren heeft een eigen lichtpatroon, het zogenaamde ‘karakter’.

Dit heeft te maken met het ritme waarin de lamp ronddraait. Schepen herkennen een vuurtoren aan het karakter.

26

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

5 miljoen kaarsen De lichtsterkte van vuurtorens wordt gemeten in de eenheid candela. Eén candela komt overeen met het licht van een kaars. Als het gaat om de sterkste lichtbundel van het land, dan wint vuurtoren Westhoofd in Ouddorp absoluut. De vuurtoren heeft een sterkte van maar liefst 5.200.000 candela. Samen met de Brandaris is het Westhoofd de enige bemande vuurtoren in Nederland. Verblijft u op Landal Strand Resort Ouddorp Duin? Zoek ’s nachts een mooi plekje op en geniet van de imposante lichtbundels, die over de duinen schijnen. landal.nl/strandresortouddorpduin

VUURTOREN VAN 250 GULDEN

De vuurtoren van West Schouwen is een opvallende verschijning met zijn rode en witte banen die als een spiraal omhoog lopen. Deze beschildering is aangebracht als waarschuwing voor laagvliegende vliegtuigen. Wellicht is dit opvallende kenmerk ooit de reden geweest om de Westerlichttoren af te beelden op het oude 250 guldenbiljet. Verblijft u op Landal Duinpark ’t Hof van Haamstede, Resort Haamstede, Résidence ’t Hof van Haamstede of Villapark Livingstone? Dan is de 53 meter hoge toren bijna niet te missen. landal.nl/zeeland

Krasse knar Viert u vakantie op één van onze parken op Terschelling, dan kunt u ‘m niet missen: de Brandaris. De oudste vuurtoren van Nederland is één van de weinige stenen vuurtorens, die ons land rijk is. Eigenlijk is het geen vuurtoren in de letterlijke zin van het woord. Toen de Brandaris in 1594 werd gebouwd was de toren voorzien van een houten overkapping, waardoor er geen vuur gestookt kon worden. Er werden bakens geplaatst in de duinen, waar ’s nachts een vuur op gestookt werd. In 1834 kreeg de ‘vuurtoren’ na een grondige renovatie een nieuw lichthuis. Ondanks zijn indrukwekkende leeftijd is de Brandaris nog volop in bedrijf. landal.nl/waddeneilanden

MAGISTRAAL UITZICHT Hoek van Holland heeft lang twee vuurtorens gehad: het oude ‘hoge licht’ en het oude ‘lage licht’. Samen vormden ze een lichtlijn waar schepen het kanaal op navigeerden. Het oude ‘hoge licht’ is in 1974 gedoofd. In de vuurtoren bevindt zich tegenwoordig het kustverlichtingsmuseum waar scheepvaart en vuurtorens centraal staan. Op de bovenste verdieping valt het originele optiek met olielamp uit 1893 te bewonderen. Het hoogtepunt is het fantastische uitzicht. Ziet u uw strandhuis staan? landal.nl/beachvillashoekvanholland

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

27

DENEMARKEN OP Z’N STOERST Fjorden, strand en bossen: Denemarken nodigt uit tot heerlijk wandelen en fietsen met het hele gezin. Maar wist u dat Denemarken duizend jaar geleden Vikingland was? In openluchtmusea en burchten stapt u zo weer terug in de tijd.

W

e kennen de Vikingen uit de verhalen als vechtersbazen met woeste baarden. Maar ze waren meer dan dat: als echte ontdekkingsreizigers wisten ze in hun snelle boten zelfs Amerika te bereiken.

Ze konden goed onderhandelen en stichtten nederzettingen in heel Noordwest-Europa. In Denemarken woonden ze in boerderijen van klei en hout. In de dorpen vond ook het culturele leven plaats, waarin religie een belangrijke rol speelde. De Vikingen geloofden in meerdere goden, waaronder oppergod Odin, zijn zoon Donar en de godin Freya. Hun hemel noemden ze ‘Walhalla’.

De Vikingen hadden hun eigen alfabet en kerfden hun avonturen in runenstenen. Ontdek deze bijzondere geschiedenis tijdens een bezoek aan Denemarken.

28

NATUURLIJK VOORJAAR 2018

Onneembare burchten De Vikingen bouwden in Denemarken behalve boerderijen ook burchten. Een aarden ringwal en gracht hielden ongewenste bezoekers buiten.

Binnen de wal stonden huizen aan een straat van hout. Bewonder de restanten van de burchten in Aggersborg en Fyrkat in Noord-Jutland. In Fyrkat is nu een Vikingcenter dat bestaat uit de burcht en negen herbouwde huizen. In het zomerseizoen leert u hier Vikingbrood bakken en boogschieten.

Midden in de natuur Denkt u bij Denemarken ook meteen aan uitgestrekte landschappen met eindeloze stranden en bossen? Noord-Jutland is beroemd om zijn vele zonuren en het gigantische Limfjord.

West-Jutland heeft grillige stranden en prachtige duinen.

In Oost-Jutland ontdekt u indrukwekkende fjorden en uitgestrekte heidevelden. Eén ding hebben de regio’s met elkaar gemeen: u kunt hier eindeloos wandelen en fietsen.

Spektakel op de wildwaterbaan!

Een bezoek aan LEGOLAND® in Zuid-Jutland maakt uw verblijf in Denemarken helemaal compleet. Stoere durfallen stappen in de ‘Viking River Splash’, een wildwaterbaan met Vikingthema. Maar ook de achtbanen Polar X-plorer en X-treme Racers zijn gemaakt voor echte waaghalzen. Kleinere avonturiers kunnen bewijzen hoe stoer ze zijn in onder meer de Pirate Splash Battle.

In Miniland kijkt u uw ogen uit bij wereldberoemde bezienswaardigheden die zijn nagemaakt van miljoenen legosteentjes.

Samen met dorpsbewoners De sfeer in de openluchtmusea Bork Vikingehavn in West-Jutland en Ribe VikingeCenter in Zuid-Jutland is betoverend echt. Kinderen krijgen een Vikingcape om en mogen dorpsbewoners helpen. Ze voeren de dieren, assisteren de timmerman en worden lid van de krijgerschool. De huizen in Bork Vikingehavn zijn reconstructies, maar zo’n duizend jaar geleden was dit een havenplaats. Ribe was de belangrijkste internationale handelsplaats van de Vikingen.

Grønhøj Strand Aalborg

Rønbjerg

Søhøjlandet Ringkobing

Ebeltoft

Silkeborg

Seawest

Aarhus

Kopenhagen

Esbjerg

Parken van Landal GreenParks in Denemarken

Kramen vol Vikingen Elk jaar in mei staan er meer dan 500 kramen op de Vikingmarkt van Ribe in Zuid-Jutland. Hier beleeft u de sfeer van 1300 jaar geleden. U ziet hoe juwelen worden gemaakt, proeft Vikingsoep van het open vuur en juicht mee tijdens de paardenrace.

Elke zomer vinden in Oost-Jutland ook kleinere Vikingevenementen plaats. Zo heeft Jelling een Vikingmarkt en Aarhus het Vikingfestival Aarhus.

Veelzijdige gezinsbestemming Landal GreenParks heeft vijf parken in Denemarken die allemaal in de regio Jutland liggen. Vanuit hier is van alles te ontdekken. Binnen een mum van tijd vindt u de beste mountainbike- en hikingroutes.

Of wat dacht u van een strandvakantie?

Maar ook lekker midgetgolfen, cultuur snuiven in de leuke stad Aarhus of een bezoek brengen aan LEGOLAND® kan allemaal vanuit één van de vijf parken. landal.nl/denemarken

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

29

NATUUR

Wat leeft er allemaal op de zeebodem?

U gaat naar het strand en neemt mee: schepnet en emmer. In de zwinnetjes die bij eb ontstaan, vangt u het meest. Vergeet u niet om alle beestjes terug te zetten in zee, nadat u ze heeft bewonderd?

Garnaal De garnaal is een kleine kreeftachtige die zich thuis voelt op een slibbige ondergrond. Bij gevaar kan de garnaal zich razendsnel ingraven in het zand. Om garnalen te vangen moet u het schepnet daarom iets dieper in de zeebodem duwen.

Zeedruif In de lente en zomer zit de Noordzee vol zeedruiven. Ze zijn te herkennen aan hun glazige ovale vorm. De zeedruif is een kleine ribkwal die u gewoon kunt oppakken, want hij prikt niet.

30

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Kleine heremietkreeft De kleine heremietkreeft speelt graag verstoppertje. Dit kreeftje woont in lege slakkenhuisjes, zoals een alikruik. Een opvallend detail is dat zijn linker schaar fors groter is dan zijn rechter schaar.

Krab In de Noordzee wemelt het van de krabben in alle soorten, maten en kleuren. Maar wat maakt een krab eigenlijk tot een krab? Simpel, krabben hebben vier poten en twee scharen. Ook zijn ze allemaal hard van buiten en zacht van binnen.

Zeester Vanwege hun vorm spreken zeesterren sterk tot de verbeelding. Van boven is de zeester stekelig. De onderkant van de zeester bestaat vrijwel volledig uit zuignapjes.

Daarmee zuigt hij zich snel vast aan een object, zoals een steen, schelp of… uw hand.

Scheermes Ensis is de officiële naam van dit schelpdier, maar de meeste mensen kennen hem als scheermes, zwaardschede of tafelmeshelft.

Ze voelen zich thuis in ondiep water en zijn razendsnel. Binnen enkele seconden graven ze zich diep in de zeebodem in.

Mossel Ook de mossel is een bekende verschijning langs de Noordzeekust. Dit tweekleppige weekdier hecht zich razendsnel aan stenen of schelpen.

Daarvoor heeft hij ijzersterke draden, die ook wel de ‘baard’ van de mossel genoemd worden.

Genieten van zand, zee en zon?

Kies voor één van de parken van Landal GreenParks aan de kust en ga heerlijk samen beestjes zoeken op het strand. landal.nl/kust

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

31

STEDENTRIP

Benieuwd hoe Duitse stadjes er een paar eeuwen geleden uitzagen?

Bezoek dan Monschau, de parel van de Eifel. Slenter door de kronkelende straten en geniet van de ruim 400 vakwerkhuizen en middeleeuwse stadsmuren.

Tijdreis naar romantisch 1

Ha

In beroering

ß ra st rg Be

Monschau De Roer stroomt door het hart van Monschau. Soms kabbelend, soms wild kolkend. Kies een plek uit op een van de vele terrassen aan het water en geniet van het uitzicht op zowel de vakwerkhuizen als de rivier zelf.

Bu

rg r

7

5 1

Als parel van de Eifel is Monschau ook een stad voor outdoorliefhebbers. Combineer een bezoek aan Monschau met één van de vele wandelingen, die hier beginnen. Ze zijn gemarkeerd en leiden vanuit de ‘Altstadt’ zo de heuvels en bossen van de Eifel in.

2 Eeuwenoude mosterd In de historische mosterdmolen maken al vijf generaties ambachtslieden hét streekproduct van Monschau. De productiewijze is nog hetzelfde als in 1882, met inmiddels 21 soorten mosterd. Doe een tour en kies daarna uw favoriet. Sinaasappelmosterd? Of toch liever biermosterd?

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

g

e

Het bos in

32

in

3

ß ra St er h ilt uhr .V R St

Nostalgisch winkelen De tijd lijkt stil te staan in de kleine winkels van Monschau. Proef de nostalgie in de oude bakkerijtjes en andere specialiteitenwinkels, uiteraard gevestigd in prachtige vakwerkpanden. Souvenirtip: de vierkante bonbons ‘Vennbrocken’ en ‘Dütchen’, biscuitrolletjes met room en fruit.

4

Proef de Eifel

rg nbu ere

5

La Am ufen W bac h ie ss en th al

Be

g

in

r rg

Bu

6

Het donkere ‘Zwickelbier’ wordt al sinds 1830 gebrouwen in de Felsenkeller, dus dit is de perfecte locatie voor een proeverij. Combineer het met een stuk lokale ‘Schweinshaxe’ en u heeft de smaak van de Eifel te pakken.

3

Rood paleis

e

Bergstraße

eg gw

aa

ß ra

st

en uf La

ße

7 6

8

Het Rode Huis stamt uit de tijd dat Monschau een belangrijk textielcentrum was. Een fabrikant liet het karakteristieke gebouw in 1756 met rode stenen bouwen als woonhuis en bedrijfspand. Nu is het een museum over de textielproductie en biedt het een mooi inkijkje in het leven van de 18e-eeuwse gegoede burgerij.

4 Ruhr

Ruhr

Klim naar de burcht

2

Een stad omringd door heuvels betekent volop mooie uitzichtpunten. Klim naar de historische burcht of naar de Haller Ruïne. Vanaf deze eeuwenoude observatieposten ziet u Monschau veranderen in een speelgoedstadje.

Kasteeldomein De Cauberg Reevallis Hoog Vaals De Waufsberg Koblenz

Eifeler Tor Monschau

Wirfttal

Mont Royal

Prüm

Sonnenberg

8

Trier Luxemburg

Mainz

Darmstadt

Hochwald Warsberg

Landal Ei Wirfttal m andere pa kunnen n kaartje.

Mannheim Heidelberg

Travemünde Dwergter Sand

Wat zeggen de locals?

Maren Harzheim kent als Hoofd Receptie van Landal Eifeler Tor de verrassendste parels van Monschau. ‘In juli is er elke dinsdag een gratis openluchtbioscoop op de oude Marktplatz.

De sfeer is geweldig. Op de Marktplatz proeft u bij bakkerij Hensch ook de lekkerste ‘Printen’ van de stad, een soort krokante peperkoek.’

Eifeler Tor

Berlijn

Salztal Paradies Winterberg Frankfurt

Karlsruhe

Zie Wkipe het gebie

https://n Eifel

Avontuur in de Eifel Om even helemaal weg te zijn, hoeft u niet ver te reizen. De Eifel verrast u met eindeloos natuurschoon. Ontdek de groene regio te voet of op de fiets vanaf Landal Wirfttal of Landal Eifeler Tor. Ook vanaf de Parken van parken in Zuid-Limburg is een bezoekje aan Landal GreenParks Monschau mogelijk.landal.nl/eifel rond Gouda

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

33

Wandelend de wereld verkennen Waterfles en verrekijker in de rugzak, wandelschoenen aan en gáán.

Of niet? Staan uw kinderen bij het voorstel om te gaan wandelen niet te trappelen? Maak van een wandeling dan een spannend avontuur!

TIP Neem de tijd Wandelen met kinderen duurt vaak dubbel zo lang. Neem daarom rustig de tijd en houd rekening met wat uw kind aankan.

Een vuistregel voor de afstand van de wandeling is de leeftijd van uw kind in kilometers aan te houden. Dus twee kilometer voor een kind van twee en twaalf voor een kind van twaalf.

34

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

E

en geslaagde wandeling met kinderen begint met de juiste voorbereiding. Kies een wandeling met voldoende variatie in landschap; eerst door het bos, dan langs een beek. Nog leuker zijn de speciale kinderwandelroutes. Op de Kabouterpaden van Staatsbosbeheer vinden kinderen zelf de weg aan de hand van kabouterpaaltjes. Tijdens het wandelen moeten de kleine speurneuzen goed blijven opletten, want grote kans dat ze ergens kaboutersporen of zelfs een echte kabouter tegenkomen. De Kabouterpaden vindt u in heel Nederland, waaronder Kabouterpad Kempen bij Landal Het Vennenbos en Kabouterpad Lauwersmeer bij

Landal Natuurdorp Suyderoogh en Landal Esonstad.

Schatzoeken Ook met geocachen, het moderne schatzoeken, wordt elke wandeltocht een ontdekkingsreis. Het werkt heel eenvoudig: u downloadt de app c:geo en ziet waar de buit ongeveer verstopt is. Dan kan het zoeken beginnen; dit doet u bij het geocachen met behulp van GPS. De schatten zijn verstopt in holle bomen, onder de grond… Wat voor schat u aantreft, is altijd een verrassing. Het kan een doosje zijn met een souvenir erin, of een klein kokertje met een tekst.

Er zijn inmiddels tienduizenden

Eigen speurtocht geocaches verstopt in Nederland en meer dan een miljoen over de hele wereld.

Juiste spoor Minstens zo spannend is het speuren naar dierensporen. Van welk dier vindt u de pootafdruk of het nest?

Dankzij de app Spoorzoeker, welk dier was hier? kennen keutels en etensresten voor uw kinderen geen geheimen meer. Als u een spoor gevonden heeft, gebruikt u het vergrootglas en de liniaal in de app om het beter te bekijken. Lees daarna meer over het dier en speel de Spoorzoekerquiz om nóg beter te worden.

Landal Waterparc Veluwemeer werkt met Natuurmonumenten aan de ontwikkeling van een sporenroute in het Harderbos. In deze ontdekkingstocht speurt u met het hele gezin naar de sporen van dieren in het bos.

Bolderkar Zelfs op de allerleukste wandelroute worden kindervoeten moe. Als u goed bent voorbereid is dat geen probleem.

Neem een draagzak mee voor peuters en hijs ze op uw rug als de vermoeidheid toeslaat. Nog handiger is een bolderkar: hierin vervoert u lekker eten, extra kleding én de kinderen. Op veel parken van Landal GreenParks zijn bolderkarren en buggy’s te huur.

Zélf een speurtocht uitzetten geeft veel voldoening. Verzamel inspiratie op de website van Natuurmonumenten en ga aan de slag. Op de weg tekent u met krijt pijlen, in het bos geeft u de route aan met takken of kastanjes. natuurmonumenten.nl/kinderen

Vanaf veel parken van Landal GreenParks wandelt u met kinderen zó de natuur in.

Kijk op landal.nl/wandelen voor de leukste routes.

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

35

UITGELICHT

Ever so lovely

Kastelen en lochs in Schotland Middeleeuwse kastelen aan donkere meren (de beroemde ‘lochs’), omringd door diepgroene bergen.

Schotland is het land van mythes en sagen, van stevige wandelingen door de heuvels en vergezichten over zee.

Naast imponerende natuur heeft Schotland veel bruisende steden.

Havenstad Dundee is een mix van geschiedenis en design. Hoofdstad Edinburgh betovert u met een flinke dosis historie, kunst en sfeervolle restaurants en cafés.

Het nieuwste park in het Verenigd Koninkrijk, Landal Piperdam is gelegen aan het Piperdam Loch, op een uur rijden van Edinburgh.

36

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Glooiende heuvellandschappen, sprookjesachtige kastelen, veelzijdige steden en eindeloos veel pittoreske dorpjes vormen het decor van een vakantie in het Verenigd Koninkrijk.

Ontdek Engeland en Schotland vanaf de vijf vakantieparken van Landal GreenParks.

Mediterraan Engeland De Engelse zon schijnt het meest in Cornwall. Hier zijn de stranden goudgeel en komt de vis vers uit de zee. Ook surfers kunnen hier volop golven pakken. Aan de kust verkent u schilderachtige dorpjes als Padstow, bekend om zijn goede visrestaurants. U kijkt uw ogen uit in het Eden Project, het grootste indoor-regenwoud ter wereld. Ook uw bezoek aan Land’s End, het uiterste puntje van Engeland, is onvergetelijk.

In de natuur van Cornwall, met duizend vierkante meter aan bossen en meertjes, vindt u wandel- en fietsroutes op alle niveaus. Middenin Cornwall ligt Landal Gwel an Mor. Dit park is in 2018 uitgeroepen tot beste vakantiepark van het Verenigd Koninkijk.

Ruige landschappen in Midden-Engeland In Midden-Engeland maakt u een romantische tijdreis. Te midden van groene heuvels bezoekt u landhuizen als Chatsworth House, bekend uit de film Pride & Prejudice. Als u het hart van Engeland te voet of op de fiets doorkruist, ontdekt u honingkleurige dorpjes. Bestel hier vooral een afternoon-tea; in deze schilderachtige setting smaken de scones en sandwiches nóg beter. Tegelijkertijd staat het Peak District bekend om de ruigste landschappen van Engeland. Hier fietst en wandelt u langs imposante toppen en uitgestrekte heidelandschappen.

Voor nog meer avontuur stapt u in de achtbanen van het populaire pretpark Alton Towers. Aan de rand van het ‘Peak District National Park’ bevinden zich Landal Darwin Forest, midden in de bossen en met veel faciliteiten op het park, en Landal Sandybrook, een kleinschalig park dat ideaal is voor liefhebbers van wandelen en fietsen.

Rotsachtige bergpaden in Noord-Engeland In noordelijk Engeland beklimt u het letterlijke hoogtepunt van het land: de 978 meter hoge berg Scafell Pike. De berg is onderdeel van het Lake District National Park. Rotsachtige bergpaden en glooiende fiets- en mountainbikepaden leiden u naar adembenemende plekken. De (veer)havenstad Newcastle vormt in dit landschap een bijzonder contrast: tussen de oude panden en moderne architectuur is het goed winkelen. Eenmaal terug tussen de bossen en heuvels wordt u ’s avonds omringd door de diepe duisternis; de hemel boven Landal Kielder Waterside heeft een officiële ‘Dark Sky’-status. Het wordt donker genoeg om de sterrenhemel in al zijn pracht te bekijken! Landal Kielder Waterside ligt op een uur rijden van Newcastle, aan het grootste stuwmeer van Engeland.

Parken van Landal GreenParks in het Verenigd Koninkrijk

NIEUW Piperdam Glasgow

Edinburgh

Kielder Waterside

Manchester

Liverpool

Darwin Forest

Sandybrook

Cheltenham Oxford Bath

Londen

Gwel an Mor

Lees alles over de parken van Landal GreenParks in het Verenigd Koninkrijk op landal.nl/verenigdkoninkrijk

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

37

UITGELICHT

Waterpret in het kwadraat

38

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Vaders, moeders, opa’s, oma’s, kleuters en pubers: een frisse duik in het water is voor iedereen een feest. Daarom heeft Landal GreenParks voor elke zwemmer wat wils.

Uren zwemplezier Bij Landal GreenParks kan zwemmen altijd. Vrijwel al onze parken zijn voorzien van één of meer prachtige zwembaden die garant staan voor uren zwemplezier. Van openluchtbaden en natuurbaden tot overdekte en subtropische waterparadijzen. In onze overdekte zwembaden bent u verzekerd van waterpret. De baden zijn het hele jaar open om baantjes te zwemmen, van de glijbaan te roetsjen

of te ontspannen in stomende whirlpools.

Voor de kleinste waterliefhebbers zijn er speciale kinderbaden waar ze uren kunnen spelen. Op een aantal parken geniet u van openluchtzwembaden. Ideaal als het zonnetje vrolijk schijnt, want wat is lekkerder dan op een zomerse dag een verkwikkende duik nemen in de buitenlucht? Tijdens uw verblijf op onze parken is zwemplezier gegarandeerd: u kunt onze zwembaden onbeperkt bezoeken. landal.nl/zwembad

Wateravonturen Bent u op zoek naar een waanzinnig zwemavontuur? In het Subtropische Waterparadijs op Landal Het Vennenbos en Landal De Lommerbergen haalt u uw hart op.

Bijvoorbeeld wanneer u met enorme vaart van de reusachtige waterglijbaan raast. Of wanneer u op het ritme van het water in het golfslagbad deint. Wilt u even ontspannen? Dan is de rustgevende Lazy River op Landal Het Vennenbos echt iets voor u. De kids vermaken zich ondertussen uitstekend in het KinderDoeBad of het Kids Junglebad. Zwemmen, glijden, spetteren en bubbelen: het kán allemaal. landal.nl/subtropisch

Aan de plas Wie gaat zwemmen in zee, een meer, beek of plas is één met de elementen. Fijn langs de kant spelen met zand en water, langzaam wegdromen op een luchtbed of gewoonweg languit liggen zonnebaden. Een aantal parken, zoals Landal Domein De Schatberg grenst direct aan een meer of recreatieplas. En wat dacht u van het nieuwe strandpaviljoen aan het meer direct naast Landal Dwergter Sand? Er wacht u daar een prachtige locatie met zonneterras, veel lekker eten, koude drankjes en overheerlijke ijstraktaties. Vanuit uw accommodatie duikt u zó het water in. Op het water is nog veel meer te beleven, misschien leuk om een keer te surfen of te waterskiën? Of huur zélf een bootje en kies het ruime sop. landal.nl/natuurlijkzwemwater

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

39

Groot, groter,

grootst

Glijden, spetteren en klauteren, op het aquapark van Landal Landgoed ’t Loo kan dat. Ook op Hof van Saksen bent u met niet één, niet twee, maar drie spectaculaire waterglijbanen verzekerd van een waanzinnig waterspektakel.

Bombo is de grootste indoor waterglijbaan ter wereld. Wat begint met een rustig tochtje in een vierpersoonsband, verandert al snel in een spannende duikvlucht. Na een vrije val van 10 meter komt de band terecht in de immens grote halfpipe. De Presto is er voor de snelheidsduivels onder ons. In deze steile speedslide bereikt u snelheden tot wel 60 kilometer per uur. En wat dacht u van lopen over het water?

Probeer op Landal Winterberg en Landal De Lommerbergen de aquabubble eens. In deze grote bal steekt u zó het water over. landal.nl/waterpret

De weelde van water Bijzonder is het natuurbad bij Landal Orveltermarke, fraai gelegen in de rustieke Drentse omgeving. Op de zonneweide rondom het natuurbad geniet u van de zon op uw gezicht. Daarna neemt u een duik in het verkoelende natuurzuivere water. In deze ontspannen omgeving komt u helemaal tot rust. landal.nl/orveltermarke

Privézwembad Dobbert u het liefst de hele dag in uw eigen privézwembad? Dan kunt u terecht in de 8- of 10-persoonsbungalow op Landal De Bloemert. In dit type bungalow heeft u de beschikking over een eigen zwembad, waarin u elk moment van de dag een verfrissende duik kunt nemen. landal.nl/debloemert

40

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

UITGELICHT

Ode aan de Duitse wijn Kom, vul de glazen! Tijdens de vele wijnfeesten rond de Moezel en Saar vloeit de wijn rijkelijk. Van mei tot en met oktober worden overal in deze streek wijnfestivals georganiseerd in de open lucht.

V

erblijft u dit voorjaar of deze zomer op Landal Mont Royal, Sonnenberg of Warsberg? Zorg dan dat u één van de vele wijnfeesten bijwoont. Geniet van vrolijke aangeklede dorpjes: straten en pleinen zijn met bladeren versierd. Overal klinkt live muziek, er wordt geproost en geproefd van lokale lekkernijen. Er is zó veel te zien en te beleven dat u ogen tekort komt. Zo vinden er in de meeste dorpen kleurrijke optochten plaats, oorspronkelijk bedoeld om Bacchus, de god van de wijn, te bedanken voor een goede druivenoogst. Eén van de hoogtepunten van elk wijnfeest is de kroning van de lokale wijnprinses of wijnkoningin. Natuurlijk zet drie wijnfeesten op een rijtje, maar er zijn er nog véél meer.

Opening van openluchtwijnseizoen Het openluchtwijnseizoen wordt traditioneel afgetrapt in het plaatsje Schweich. Treffend genoeg ligt het stadje aan de Römische Weinstraße, waar het wijnfeest plaatsvindt van 3 mei tot 6 mei 2019.

Olewiger Weinfest in Trier Trier is altijd de moeite van het bezoeken waard, maar van 2 tot 5 augustus 2019 nog nét iets meer. Dan vindt in deze oude stad het traditionele Olewiger Weinfest plaats. Steekwoorden: wijn, livemuziek en culinaire specialiteiten.

Saarweinfest in Saarburg Het schilderachtige stadje Saarburg is van 31 augustus tot 3 september 2019 het decor voor het jaarlijkse Saarweinfest.

In een bijzondere ambiance van de romantische oude stad met zijn kasteel en de rivier de Saar, worden de beste wijnen uit de regio geschonken.

Parken van Landal GreenParks bij Moezel en Saar Koblenz

De wijnfeesten zijn goed te bereiken vanuit Landal Sonnenberg, Warsberg en Mont Royal.

Schweich Op Landal Sonnenberg en Trier Landal Mont Royal is zelfs Luxemburg Warsberg Saarburg een vinotheek aanwezig met de lekkerste wijnen uit de regio. landal.nl/wijnfeesten Frankfurt

Mont Royal Sonnenberg

Mainz

Darmstadt

Mannheim Heidelberg

Karlsruhe

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

41

UITGELICHT

DE RODE LOPER UIT VOOR DE BIJ Bijen zijn belangrijk voor de natuur. Daarom helpt Landal GreenParks de bijen een handje. Op onze parken is de bij van harte welkom. Zo leidt imker Wilco Zonnenberg gasten graag rond door de wondere wereld van de bij.

W

ilco Zonnenberg is medewerker Technische Dienst op Landal Landgoed ’t Loo. Daarnaast werkt Wilco als imker en ook dat werk neemt hij bijzonder serieus. Wilco: ‘Er is momenteel veel belangstelling voor de bij. Op het park heb ik vier bijenkasten staan: twee normale kasten én twee van ouderwetse strokorven.

Deze strokorven heb ik zelf gevlochten, zodat ik kan laten zien hoe imkers vroeger werkten en hoe dat tegenwoordig gaat.’

Organisatietalent ‘Het is fascinerend te zien hoe een bijenvolk leeft. Het lijkt soms of ze maar wat af en aan

42

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

vliegen, maar het is een strak ingerichte organisatie met een strikte rolverdeling. Zo klein als ze zijn, zo groot is hun rol in de bestuiving van bloemen, groenten en fruitbomen. Op het park doen we van alles om het bijen en andere insecten naar de zin te maken. Zo zaaien we wilde bloemen en hangen er overal insectenkasten. En, niet onbelangrijk: we doen aan voorlichting en educatie.’

Bij de les Wist u dat… … een bij langs 4.000 bloemen moet gaan om 1 eetlepel honing te kunnen maken?

Bezige bijtjes

Er zijn honderden verschillende bijen, maar de honingbij kennen we allemaal. Honingbijen leven als volk in de bijenkast van een imker. Een bijenvolk bestaat uit ongeveer 50.000 tot 60.000 bijen en één koningin. De koningin is veruit de grootste bij en is vooral druk met eitjes leggen. Het merendeel van het volk bestaat uit werkbijen of werksters die de nectar uit de bloemen halen. Dan zijn er nog enkele honderden mannetjes, de darren. Hun enige taak is de koningin bevruchten. Nadat een dar zijn taak gedaan heeft, sterft hij meteen.

Bijen nemen ongeveer 80% van de bestuiving van alle bloemen en planten voor hun rekening. Dat werkt zo: bijen vliegen van bloem tot bloem om zich te voeden met de nectar uit bloemen.

Ondertussen nemen ze ongemerkt stuifmeel mee. Dat stuifmeel zorgt ervoor dat planten bevrucht worden. Zodat appels, peren of aardbeien kunnen groeien.

Natuurmonumenten met OERRR in actie Dat het niet zo goed gaat met de bij is slecht nieuws voor ons allemaal. Vorig jaar heeft Natuurmonumenten een speciale OERRR-campagne gevoerd: ‘Help de bij’. Op die manier wil Natuurmonumenten kinderen laten ontdekken wat zij kunnen doen om de bij te helpen. In de campagne van dit jaar staan wilde bloemen centraal. Een logisch vervolg op ‘Help de bij’, omdat wilde bloemen langzaam maar zeker uit ons landschap zijn verdwenen. De oorzaak is intensieve landbouw, vaak maaien van bermen en verstening van tuinen. Zonder wilde bloemen, geen insecten, geen vogels.

Daarom roepen Natuurmonumenten en OERRR iedereen op om samen te zorgen voor meer wilde bloemen in Nederland. Red de wilde bloemen! Vraag het gratis actiepakket aan op OERRR.nl/wildebloem

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

43

UITGELICHT

Hof van Saksen

‘Heerlijke luxe voor het hele gezin’

De luxe boerderij, waterglijbanen, heerlijk samen uit eten: Sem (13), Luuk (8) en Sterre (3) bleven herinneringen ophalen aan de speciale vakantie op Hof van Saksen. ‘De plannen voor de voorjaarsvakantie waren dus snel rond’, vertelt hun moeder Juliëtte van Berne.

44

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

We hebben ook een avond uitgebreid gegourmet in onze boerderij. Alle benodigdheden daarvoor haalden we in één handig arrangement op bij de Noordermarkt, alles heerlijk vers.’

Bijzondere Kinder Academies

‘H

et is best een uitdaging om een vakantiebestemming te vinden waar al onze kinderen het naar hun zin hebben. Dat weten we inmiddels uit ervaring. Sem is nu op een leeftijd dat hij gek is op sporten en nieuwe vrienden wil maken.

Luuk is veel bezig met spelen, lekker klimmen en ravotten. Hun kleine zusje Sterre wil alles ontdekken en vindt niets leuker dan water en zand.’

Ontspanning in het zwembad ‘Anderhalf jaar geleden kozen mijn man Frank en ik voor Hof van Saksen vanwege het brede aanbod aan kinderactiviteiten. Dat bleek een schot in de roos. Sem en Luuk wilden na die vakantie niets liever dan nog een keer terug. Afgelopen voorjaarsvakantie was het zo ver.’

‘Vanaf het eerste moment op het resort was de pret compleet. De jongens haalden hun zwembroeken tevoorschijn en wilden meteen naar het zwembad. Daar hebben ook Frank en Sterre zich de hele middag vermaakt met de sproeiende waterstralen en andere spelletjes van het peuterbad. Ik roetsjte ondertussen met de jongens van de spectaculaire glijbanen. Luuk vond de supersteile

Presto eerst best spannend, maar ging er uiteindelijk wel vijf keer schaterend vanaf.’

Salto’s in Bounz® Arena ‘De eerste avond gingen we gezellig samen pizza eten in Gusto. De kinderen mochten er één uitzoeken van de speciale kindermenukaart, zo leuk.

Tijdens het eten maakten we plannen voor de rest van de week. Er was zo veel keus! Sterre had de grote speeltuin - met piratenschip - bij het recreatiemeer al gezien. Luuk wilde absoluut al zijn salto’s en gekke sprongen oefenen in de Bounz® Arena. Sem wist zijn vader te verleiden tot een spannende onderwaterscooterclinic terwijl Sterre zich opperbest vermaakte in de grote speeltuin.’

Gourmetarrangement

Luuk was apetrots dat hij zelf een robotarm had gebouwd in de Techniek Academie. Daarna ging hij als een heuse wetenschapper op zoek naar beestjes in het bos. In indoor­speelparadijs Harrewar klauterden de kinderen er op los.

Luuk moest uiteraard de top van de klimtoren bereiken en Sterre kreeg geen genoeg van de ballenbak.

Ondertussen maakte Sem nieuwe vrienden in de Hang-Out. Hier kon hij lekker poolen met leeftijdgenoten.’

Buitengewoon genieten ‘Het was echt een week buitengewoon genieten met z’n vijven.

Lekker samen ontbijten met warme croissantjes, een hele dag plezier maken met elkaar. De kinderen voelden zich van het eerste tot het laatste moment thuis. Wat wil je als ouders nog meer? Daardoor konden wij ook helemaal ontspannen. Je begrijpt: de jongens zijn nu alweer plannen aan het maken voor een volgende keer Hof van Saksen.’

’Het was een feest om samen te koken in onze luxe boerderijkeuken, die van alle gemakken was voorzien.

Maar wij wilden ook de andere restaurants uitproberen. Bij Al Fresco schepten de kinderen zelf op van het speciale kinderbuffet. In Gusto leefden ze zich uit op de LEGO®muur.

De Bloemert Zuidlaren

Parken van Landal GreenParks in Drenthe

Assen

Het Land van Bartje

Hunerwold State

Orveltermarke

Aelderholt

Emmen

Hoogeveen

hofvansaksen.nl/vakantiemetkinderen

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

45

KORT

ZO VEEL LEUKS TE DOEN! Bij Landal GreenParks vermaakt het hele gezin zich opperbest dankzij het goed gevulde Fun & Entertainmentprogramma. Tijdens de schoolvakanties doen we er graag een schepje bovenop met nóg meer spannende activiteiten.

Bouw ’t met bamboe

Bamboe is zo sterk dat er zelfs huizen van worden gebouwd. Dit maakt het ook ideaal om mee te knutselen.

Bamboetakken, elastiekjes en fantasie zijn dé benodigdheden voor de mooiste kunstwerken.

Waterballonnen in de strijd LEKKER WARM

Rijg een marshmallow aan een stok, zoek een goede plek aan de vuurkorf en roosteren maar. Rondom een knisperend vuurtje maakt iedereen razendsnel nieuwe vrienden. En wat popt daar? De popcorn is bijna klaar!

46

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Een warme zomerdag vraagt om een watergevecht. Pak de waterballonnen, supersoakers en emmertjes en ga de strijd aan met de andere parkgasten. Verkoeling én gierende pret gegarandeerd.

Op Bollo’s kleedje

voor een gezellige picknick met Bollo is altijd in de stemming jes. Voor hem betekent al zijn vriendjes en vriendinnet d vol lekkere hapjes en picknicken niet alleen een man en dansen. Ga mee de natuur drankjes, maar ook knuffelen picknickplek uit. e in en zoek samen de perfect

Bak het seizoen

Hoe smaakt het voorjaar?

De zomer? En Pasen? Dat ontdekken aanstormende koks tijdens een middag bakpret. Schillen, hakken en kneden. Vergeet niet om ook wat liefde in je baksel te verwerken.

Klaar … proeven maar!

Altijd leuke activiteiten

DROOMHUT

Wie graag hutten bouwt, steekt de handen uit de mouwen. De benodigdheden: kleding die tegen een stootje kan, stevig bouwmateriaal en een goed humeur. Of het nou met takken in het bos is, of met pallets, zeil en touw aan de kust… binnen de kortste keren staat er een imposante hut.

Op bijna alle parken van Landal GreenParks genieten u en uw kinderen het hele jaar van de leukste binnen- en buitenactiviteiten. Help mee de dieren voeren, bouw een hut, bak koekjes met Bollo of doe een speurtocht.

Tijdens de schoolvakanties zijn er volop leuke Topactiviteiten op onze parken te doen naast het reguliere Fun & Entertainmentprogramma. Kijk voor een overzicht van alle activiteiten op landal.nl/activiteiten

Kijk voor een overzicht van alle extra Topactiviteiten tijdens de schoolvakanties op landal.nl/topactiviteiten

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

47

UITGELICHT

Puur wandelgenot op de

Moselsteig

De Moezelregio is gemaakt voor wandelaars. Via de nieuwe route langs de Moezel wandelt u over de Moselsteig van het ene naar het andere prachtige uitzichtpunt. U ontdekt telkens nieuwe historische dorpen en sluit de dag af met een glas lokale wijn op het terras.

D

e Moselsteig meet 365 kilometer en telt 24 afwisselende etappes. U verkent de etappes op uw gemak vanaf Landal Mont Royal en Landal Sonnenberg. Na een dag wandelen brengt de trein of bus u weer terug naar uw startpunt.

Panoramische uitzichten Op Landal Mont Royal verblijft u op een steenworp afstand van de twaalfde etappe. Begin uw wandeldag met een heerlijk kopje koffie op het terras van Landal Mont Royal en geniet van de panoramische uitzichten over de wijngaarden en de Moezel vallei. Vanuit daar wandelt u zo de heuvels van de Moselsteig in. Na 15

48

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

kilometer stevig klimmen en dalen komt u aan in Traben-Trarbach. Deze plaats was rond 1900 ná Bordeaux het grootse wijncentrum van Europa.

Vele Jugendstilpanden getuigen van deze bloeiperiode.

Bossen en heuvels Landal Sonnenberg is de uitgelezen locatie om etappe acht te verkennen.

Vertrek vanuit Leiwen en u loopt al snel langs heuvels vol wijnranken. De route voert u via een bocht in de Moezel de ene keer door dichte bossen en dan weer langs indrukwekkende rotswanden. Deze etappe biedt daarnaast één van de mooiste uitzichtpunten van de Moselsteig.

In 14 kilometer wandelt u naar

Neumagen-Dhron, Duitslands oudste wijnplaatsje. Hier reist u met de bus gemakkelijk terug naar Leiwen.

Moois aan de Moezel Genieten van de uitgebreide faciliteiten van onze parken in de prachtige Moezelomgeving? Op Landal Sonnenberg en Landal Mont Royal neemt u een verfrissende duik in het overdekte zwembad of geniet u in de nieuwe Brasserie van heerlijk eten en drinken. Ook voor de kinderen is er van alles te doen. Van het indoorspeelparadijs verkennen tot een strijdlustig potje bowlen. landal.nl/moezel

KORT

NIEUW PARK!

ALLES VOOR EEN

TOPVAKANTIE Een schitterend berglandschap? Check.

Een luxe appartement mét fantastisch uitzicht? Check. U ervaart de perfecte combinatie van ontspanning en actief bezig zijn op Landal Resort Maria Alm in de regio Hochkönig. In dit exclusieve park geniet u van het comfort van 2tot 12-persoons luxe accommodaties in landhuis-stijl. Neem een duik in het overdekte zwembad of verwen uzelf met een beautybehandeling. Voor een uitdagende work-out is er onze

fitnessruimte. Ondertussen hebben uw kids de grootste lol in de Bollo Club waar het elke dag feest is. De omgeving leent zich voor vele activiteiten. Het majestueuze hoogtepunt op wandelgebied is een 74 kilometer lange wandelroute door de regio, de Königsweg. Ook leuk in deze wandelregio is de kruidenwandeling. In alle plaatsen van de regio kunt u wandelen met een gratis gids. landal.nl/resortmariaalm

Geniet als een koning

TIP

Met de Hochkönig Card beleeft u talloze avonturen voor een lagere prijs. Uw gehele verblijf geniet u van vele kortingen en gratis vakantieaanbiedingen in de regio Hochkönig.

U ontvangt de Hochkönig Card bij aankomst op het park gratis bij de receptie.

Nieuw jasje De Parkshop op Landal Aelderholt was al in een nieuw jasje gestoken, zodat u lekker én verantwoord kunt shoppen. Ook het restaurant heeft een make-over gehad. De stijlvolle en eigentijdse inrichting gaan goed samen met de nieuwe kaart van de Brasserie vol verse en lokale lekkernijen. En het nieuwe Atelier is een creatieve broedplaats waar alle kinderen uitvinder zijn. landal.nl/aelderholt

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

49

KORT

Samen spelen Jongens en meisjes van 3 tot 10 jaar opgelet!

Een bezoekje aan de nieuwe indoorspeelplaats op Landal De Reeuwijkse Plassen staat garant voor speelplezier. Kijk in de lachspiegels en je komt niet meer bij. Baan jezelf een weg door de vele hindernissen of pak je liever de touwbrug? Samen spelend vliegt de tijd voorbij. landal.nl/dereeuwijkseplassen

Duurzaam én comfortabel wonen Landal GreenParks en Greenchoice slaan de handen ineen om duurzaam leven te promoten bij een breed publiek. Bijvoorbeeld de groene make-over van twee vakantiewoningen op Landal Twenhaarsveld. Beide zijn goed geïsoleerd en gebruiken geen aardgas; verwarmen gebeurt met een warmtepomp, koken op inductie en de daken zijn voorzien van zonnecollectoren. Voor de inrichting is gebruik gemaakt van gerecyclede of recyclebare meubelen. Duurzaam én comfortabel wonen: het kán! landal.nl/verrassendgroenleven

Verrassende gerechten De geheel vernieuwde Brasseries van Landal GreenParks hebben hun deuren geopend op meerdere parken. Met een sfeervolle inrichting en verrassende gerechten, veelal geïnspireerd op de lokale keuken.

Ook leuk: zélf leren koken als een chef-kok tijdens kookworkshops. Op Landal Het Vennenbos en Landal Coldenhove geniet u van de lekkerste Italiaanse houtovenpizza’s in de nieuwe Pizza Limone restaurants. Bellissimo!

50

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Vers en verantwoord Tijdens uw vakantie rustig de tijd nemen om lekker inkopen doen? Dat kan in onze Parkshops nieuwe stijl. Voor een uitgebreid assortiment verse, duurzame ingrediënten en verschillende streekproducten bent u hier aan het juiste adres. Om verspilling tegen te gaan is zelf scheppen en tappen hier het uitgangspunt. Leuk om te doen, maar ook leerzaam voor kinderen. landal.nl/nieuwefaciliteiten

NIEUW PARK!

Het avontuur wacht Laat u betoveren door de magie van Schotland.

Landal Piperdam is ons eerste Schotse park, gelegen aan het hemelsblauwe Piperdam Loch. Het park ligt op een steenworp afstand van de gezellige havenstad Dundee en op slechts een uurtje rijden van het bruisende Edinburgh. Het ruige landschap leent zich uitstekend voor avontuurlijke wandelingen door groene valleien en langs vervallen kasteelruïnes. Voor jong en oud is

Spetteren en smullen

van alles te beleven: van een indoorspeelparadijs en overdekt zwembad tot beauty en wellness. Ook liefhebbers van de golfsport zitten hier goed, want het park ligt direct naast een 9-holes en 18-holes golfbaan. ’s Avonds geniet u in ons restaurant van typisch Schotse gerechten en de beste Schotse whisky’s. landal.nl/piperdam

Op Landal Landgoed De Elsgraven is het genieten voor jong en oud. Speciaal voor de allerkleinste bezoekers is het overdekte zwembad uitgebreid met een peuterbad.

Zwemplezier gegarandeerd. En wilt u samen of met de hele familie eens lekker uit eten

tijdens de vakantie? In het vernieuwde Restaurant De Elsgraven geniet u van een voortreffelijke lunch of diner. Alles vers bereid met zoveel mogelijk biologische ingrediënten. landal.nl/landgoeddeelsgraven

Kijk voor nóg meer inspiratie op landal.nl/nieuw

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

51

Los de puzzel op en maak kans op een weekend- of midweekverblijf bij Landal GreenParks eb en vloed overwinning

op grote afstand tropische hagedis

aardnoot

lectori salutem

6

paardenkracht

grappenmaker

23

arbeid vleesgerecht

deel v.e. bijenkorf

11

papierstukje planeet

3

15

uitdrukking stadsdeel

12

20

hoofdstad v. Turkije welpenleidster

22

karakter

muziekgenre vrouwelijk dier

aanvankelijk bedehuis bloeiwijze

kloosteroverste

huursysteem

31

25

17

water in Utrecht

33 27

delfstof vleesstokje vrouw v.

Jakob

Geniet van rust, ruimte en natuur op een van de geselecteerde parken van Landal GreenParks. Maak een fietstocht door de bossen, een wandeling over het strand of blijf gewoon lekker op het park. De winnaar verblijft een weekend of midweek in een standaard 4- of 6-persoonsaccommodatie en heeft de keuze uit verschillende aankomstdata met uitzondering van schoolvakanties en feestdagenperioden (zie landal.nl/uitgesloten).

52

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

5

nikkel intens genoegen

mixen bodemlaag

19

28

akelig

pl. in Flevoland stijloefening

dun verbond boodschapper scheepsborrel

29

7

1

13

lid v.e. zwerfstam

duizend kilo

24

weerklank

gokker

21

later

16

32

internetgesprek

afsluitmiddel helium

ongebogen

mobiele eenheid

optreden

stuk doek

14

weg met bomen

4

kosmos

30

muzieknoot

2

10

bergplaats

9

voorzetsel

wandversiering

18

via

© www.puzzelpro.nl

energiezuinig lampje stadium

grondgebied

make-up

Vul de juiste letters in onder de Zweedse puzzel. Mail uw oplossing voor 30 juni 2019 naar natuurlijk@landal.nl Vermeld in de onderwerpregel: Zweedse puzzel Natuurlijk voorjaar 2019.

Per adres mag u één oplossing insturen. Prijswinnaars worden persoonlijk geïnformeerd.

8

friszuur

sierstruik soort kabeljauw

26

deel v.e. pick-up

misdrijf

bedoelen

lava

© www.puzzelpro.nl 1

14

15

16

17

2

18

3

19

4

20

5

21

6

22

7

23

8

24

9

25

10

26

11

27

12

28

13

29

30

31

32

33

ONTVANG

20% KORTING

OP DE LENTE- OF ZOMERSPEURTOCHT VAN OERRR

✂

GRATIS BOKS LIVE TER WAARDE VAN € 50

BIJ EEN OVERSTAP NAAR GROENE ENERGIE VAN GREENCHOICE

✂

GRATIS ZONNEBRIL BIJ UW BESTELLING

ONTVANG 20% KORTING OP DE LENTE- OF ZOMERSPEURTOCHT VAN OERRR BIJ ALLE BEZOEKERSCENTRA VAN NATUURMONUMENTEN Actievoorwaarden • • • •

Geldig t/m 31 juli 2019 tegen inlevering van deze coupon Maximaal 1 coupon per gezin Niet geldig in combinatie met andere acties/kortingen Niet inwisselbaar voor contant geld

Kijk voor de locaties en openingstijden op natuurmonumenten.nl/bezoekerscentra

✂ STAP NU OVER NAAR GROENE ENERGIE VAN GREENCHOICE EN PROFITEER VAN EEN EXTRA VOORDELIG TARIEF EN GRATIS BOKS LIVE TER WAARDE VAN € 50 Met de BOKS Live-meter krijgt u realtime inzicht in uw energieverbruik en ontdekt u waar de energieslurpers zitten. Zo bespaart u al snel 10% op uw energieverbruik. Door energie te besparen, draagt u bij aan een duurzamer Nederland. Greenchoice helpt u daarbij.

Actievoorwaarden Bekijk het actieaanbod en de voorwaarden op greenchoice.nl/landalaanbod.

✂ GRATIS ZONNEBRIL BIJ UW BESTELLING Actievoorwaarden • De actie geldt voor alle bestellingen bij Air Miles • Zoek in de Air Miles Shop op kortingscode LGP201803 en leg de gratis zonnebril in uw winkelmandje • De einddatum van deze actie is 30 juni 2019 De retro Sun Ray zonnebril heeft glazen van categorie 3 met UV 400.

KIDZ

‘Bezig Bijtje’

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

55

KIDZ

DIKKE PRET MET BOLLO! Hallo daar! Weet je wie ik ben? Ik heet Bollo en ik woon in mijn gezellige Bollo huis op het park. Mijn hobby’s zijn dansen en knuffelen. Ik mocht deze Kidz-pagina maken en dat is bereleuk!

Ik zag zes beren…

Ik hoor bij een héle grote berenfamilie.

Weet jij wie wie is? Zoek de juiste naam bij de juiste beer.

1. Brilbeer 2. Bruine beer 3. IJsbeer 4. Koalabeer 5. Reuzenpanda 6. Zwarte beer

A

APP VOL AVONTUREN Mijn vriendjes en ik beleven van alles ons tv-programma De avonturen van Bollo. Je kijkt alle afleveringen terug in de gratis Bollo-app. Wist je dat deze is uitgeroepen tot beste kinderapp van Nederland? In de app speel je ook de leukste spelletjes met mij en mijn vrienden. Ga op ontdekkingsreis in het bos, op het strand en in de bergen. Of speel een spannend potje Egeltje Prik of Memory. landal.nl/bolloapp

B C

D E F

Swingen op de berendans

Misschien ken je de liedjes en verhaaltjes van mij en Puk & Pelle wel van je vakantie. Nu kun je ook thuis lekker blijven meezingen, want ze staan in alle bekende muziekapps. landal.nl/bolloliedjes

56

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

S ’ O L L O B JE MOPPENHOEK

Ogen Wat heeft 21 ogen maar kan niets zien?

Antwoord: een dobbelsteen.

Bananen Er liggen twee bananen in bed.

Zegt de één tegen de ander: ‘Hé, ga eens recht liggen!’

Zwemmen Een hond en een giraf gaan zwemmen. De giraf gaat eerst het water in en roept naar de hond: ‘Duik er maar in, het is niet diep. Ik kan hier prima staan!’

Koeien Twee koeien zitten in bad. De ene koe: ‘Lekker warm hè?’ De ander: ‘Heerlijk. Ik krijg die zwarte vlekken er alleen niet af.’

LEKKER .................................

...............................

.................................

.................................

...................... .................................

KLEUREN

Van al mijn belevenissen zijn mooie kleurplaten gemaakt! De keuze is aan jou: maak je me rood, groen of pimpelpaars? landal.nl/bollo

KOM JE BIJ ME ETEN? Uit eten gaan vind ik altijd een feest: samen smullen en gezellig bijkletsen. Nog leuker is het als je zélf je lievelingsgerecht uit kunt kiezen. In Bollo’s buffet heb ik de lekkerste hapjes voor je klaargezet.

Wat ga jij eten?

Puzzel mee en win!

Zoek alle woorden in deze woordzoeker en maak kans op één van de tien Bollopakketten. Mail je oplossing voor 30 juni 2019 naar bolloquiz@landal.nl. Zet erbij: Bollopuzzel Natuurlijk Voorjaar 2019. Per adres mag je één oplossing insturen.

De woorden hieronder zitten in alle richtingen in de puzzel verstopt. Van links naar rechts en andersom, van boven naar beneden en andersom en ook nog eens schuin! Sommige letters moet je vaker gebruiken. Zoek de woorden op en streep ze af. De letters die overblijven vormen achter elkaar gelezen de oplossing.

AVONTUREN BEER BERG

F F R D D N E N N A P S Wil je meer weten over mij en mijn shows?

Kijk dan op landal.nl/bollo

E E E E J T N E L U E V

I I E B B E R G S J J R

R L K S L U X E T K S O

BLAADJES BLOEMEN BOMEN

B K H W T A A L I M I L

L P O N M P A D E E U IJ

E H O R A A S D N P H K

S V R S H R P O J R T O

BOS BRIEF EEKHOORN

A E N R T K E N B E E R

K L E U R P L A A T S L

K V O O R L E Z E N B L

B L O E M E N E M O B O

© www.puzzelpro.nl

E-mailadres(se):

.........

........... thday: ...................... /Geburtstag/Bir

..Geboortedatum

.................................

......................

Naam/Name: ...........

EGEL FEEST HUISJE KIDS KLEURPLAAT LIEF MAX PARK POST PRET SAAR SHOW SPANNEND SPELEN VERHAALTJES VEULENTJE VOORLEZEN VROLIJK

© www.puzzelpro.nl

Antwoorden berenkwis: 1.C 2.F 3.B 4.A 5.D 6.E NATUURLIJK VOORJAAR 2019

57

ONZE PARKEN Door Chantal Landal Strandhuisjes Julianadorp NOORDZEE

Ameland State

Schiermonnikoog Ameland Vitamaris Terschelling Lauwersoog West Terschelling Holwerd Natuurdorp Suyderoogh Esonstad WADDENZEE Vlieduyn

Schuttersbos

Vlieland

Sluftervallei

Texel

Harlingen

Beach Park Texel Villapark Vogelmient

Leeuwarden

Waterpark Terherne

Den Helder

Beach Resort Ooghduyne

Strandhuisjes Julianadorp

Groningen

Waterpark Sneekermeer Heerenveen

De Bloemert Assen

Het Land van Bartje

Hunerwold State

NOORDZEE

Door Saskia Landal Landgoed ‘t Loo

Aelderholt

Giethoorn

Alkmaar

Lelystad Haarlem

Dunimar

De Vlegge

Waterparc Veluwemeer

Heihaas Deventer De Veluwse Hoevegaerde Rabbit Hill

Noordwijk

Beach Villa’s Hoek van Holland Strand Resort Ouddorp Duin

Miggelenberg De Reeuwijkse Plassen Amerongse Berg Arnhem

Rotterdam

Strand Resort Nieuwvliet-Bad Terneuzen

Coldenhove

Stroombroek Nijmegen ’s-Hertogenbosch

Breda Vlissingen

Enschede

Heideheuvel

Utrecht

Duinpark ’t Hof van Haamstede Port Greve Villapark Livingstone Resort Haamstede Résidence ’t Hof van Haamstede Zierikzee Middelburg

Landgoed De Hellendoornse Berg Landgoed De Elsgraven Twenhaarsveld

Apeldoorn

Den Haag

Emmen

Zwolle

Landgoed ’t Loo

Amsterdam

Orveltermarke

Bergen op Zoom

De Vers

Tilburg

Duc de Brabant Het Vennenbos

Door Linda Landal Twenhaarsveld

Eindhoven

Domein De Schatberg

Venlo

De Lommerbergen Landgoed Aerwinkel

Heerlen

Kasteeldomein De Cauberg Reevallis Hoog Vaals De Waufsberg Maastricht

Door Ilse Landal Het Vennenbos

Dit magazine is CO2 neutraal geproduceerd. De vrijgekomen CO2 tijdens de productie is gecompenseerd door bebossing.

58

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

Door Ellen Landal Landgoed Aerwinkel

Door Mariska Landal Heideheuvel

SCHOTLAND NIEUW Piperdam Glasgow

Grønhøj Strand

Kielder Waterside

NIEUW Landal Kielder Waterside

Rønbjerg

Aalborg

NOORD IERLAND

Søhøjlandet

IERLAND

Ebeltoft

Manchester Ringkobing

Aarhus

Liverpool

Liverpool

NIEUW Landal Darwin Forest Silkeborg

Seawest

ENGELAND

Esbjerg

Door Alexandra Landal Natuurdorp Suyderoogh

Edinburgh

Glasgow

Edinburgh

Sandybrook Kopenhagen

Manchester Darwin Forest

ENGELAND

DENEMARKEN

WALES

Londen

Londen

Gwel an Mor

Travemünde

NOORDZEE

Hamburg Groningen

Bremen

Dwergter Sand

Berlijn Hannover

Amsterdam

Enschede

Utrecht Arnhem

Osnabrück

Salztal Paradies

Breda Brugge

Mooi Zutendaal Brussel

BELGIË

Keulen

Maastricht Luik

Village les Gottales Village l’Eau d’Heure

Luxemburg

Door Laura Landal Sonnenberg

Leipzig

Winterberg

Antwerpen

DUITSLAND

Aken

Eifeler Tor

Wirfttal Mont Royal Frankfurt Sonnenberg

Praag

Hochwald Warsberg

TSJECHIË

Nürnberg

Regensburg

Marina Lipno

Stuttgart

#ontdeklandal Deel uw lenteplezier met ons! Gebruik #ontdeklandal in uw tweet of Instagram bericht. Of post een bericht via de speciale #ontdeklandal app op Facebook.

Kijk voor nog meer mooie momenten op landal.nl/ontdeklandal

Wenen

Linz München

OOSTENRIJK Salzburg

Zürich

Brandnertal

Vierwaldstättersee Bern

Luzern

ZWITSERLAND

Chalet Matin

Innsbruck

Hochmontafon

Salzburg

Residence Duna Boedapest

NIEUW Resort Maria Alm Rehrenberg

HONGARIJE

Zell am See

Katschberg Bad Kleinkirchheim

Alpine Lodge Lenzerheide

Genève

NATUURLIJK VOORJAAR 2019

59

WAT VINDT U VAN NATUURLIJK?

Geef uw mening op landal.nl/uwmening

Informatie en reserveringen:

landal.nl of 0900-8842 (gebruikelijke belkosten)

BelgiĂŤ: landal.be of 070-77 80 80 (0,30 EUR/min.)

Maandag t/m vrijdag van 09.00 tot 21.00 uur en zaterdag, zondag en feestdagen van 10.00 tot 15.00 uur.

Ontdek wat groen kan doen