2 minute read
Ríkt mólendi
Ríkt mólendi Alls voru 334 úttektarreitir flokkaðir sem ríkt mólendi. Af þeim voru 54 skráðir sem blanda tveggja eða fleiri landgerða, eða um 16% reitanna. Allir reitirnir voru neðan 700 m h.y.s. Flatarmál ríks mólendis á landinu er áætlað á bilinu 7.220- 7.539 km2 eftir því hvaða nálgun er beitt (sjá kafla 3.1). Gróðurþekjan í úttektarreitum var að jafnaði 94,9%. Í langflestum þeirra var gróðurþekjan >90% og 63% með 100% gróðurþekju. Önnur þekja en gróður var metin í reitum teknir 2012 og síðar. Klappir voru í 5% reita, grjót í 20%, melur í 6%, mold í 18% og sandur í 3% reita.
Þekja rofdíla í reitum er að meðaltali 2,2%, og um 8,4% í þeim reitum, sem eru með rofdílum. Í ríku mólendi voru 73% reita án rofdíla og alls voru 87 reitir innan ríks mólendis þar sem rofdílar voru skráðir. Stærð og virkni rofdíla var metin í reitum sem skoðaðir voru 2012 og síðar og stærðin var metin í 50 reitum og virkni var skráð í 41 reit. Í þessum reitum var meðalþvermál rofdíla metið 72 cm og 32% reita með díla að lokast, 20% með stöðuga og virkir rofdílar í 49% reita. Aðrar rofmyndir voru skráðar á 10% reita í ríku mólendi. Í gróðurrömmunum í ríku mólendi var heildarþekjan metin 95,1% og þekja mosa mest eða 53,5%, næst mest er þekja grasa og hálfgrasa mest eða 42,9% og svo lyng og fjalldrapi 32,9% þekja að meðaltali. Þekja sinu í römmunum var metin 21,1% að meðaltali í reitum innan ríks mólendis teknum 2012 og síðar. Blaðhæð var að jafnaði 9,5 cm í þeim römmum og sinuhæðin 4,1 cm. Meðalþekja kjarrs var 8,9% og kjarrhæðin að meðaltali 27,4 cm ef allir reitir með einhverja kjarrþekju teknir með og 26,2 cm ef reitir með kjarrhæð >100 cm eru undanskildir. Einungis einn reitur var með kjarrhæð > 100 cm. Af eftirsóttum beitarplöntum var grávíðir algengastur og fannst í 28% reita, síðan gulvíðir 27% og smjörgras í 21% reita. Af síður bitnum plöntum var krækilyngið algengast eða í 74% reita, næst kom bláberjalyng í 64% reita og grasvíðir í 40% reita. Þúfur voru skráðar í 69% reita innan ríks mólendis, þar af 24% smáþýft og þýft 30%, og stórþýft í 15% reita. Torfur voru aðeins skráðar í fimm reiti innan ríks mólendis, í fjórum voru jaðrar stöðugir en virkt rof í einum reit. Uppgræðslur voru skráðar innan 14 reita (4%), sem eru 11% allra reita þar sem uppgræðsla er skráð til staðar.
Beit var ekki merkjanleg í 49% reita, lítil beit í 17%, miðlungs beit í 22%, mikil beit í 11% og þungbeitt í 1% reita í ríku mólendi. Beitarmerki á gróðri voru ekki merkjanleg í 72% reita, lítilsháttar í 14%, rjóðurbitið í 1%, jafnbitið í 7% og rótnagað í 1% reita. Mat á beit er ívið hærra í reit og umhverfi en ummerki á gróðri segja til um. Ummerki beitardýra voru í og við 55% reita, sem flokkaðir voru sem ríkt mólendi. Algengast var að sauðfé væri til staðar eða hjá 47% reita. Skítur var til staðar í 39% tilfella og traðk í 36%. Þessar þrjár vísitölur um beit gefa ekki allar sömu niðurstöðu. Ummerki beitardýra eru í og við tæp 55% reita, beit merkjanleg í rúmlega 50% reita og beitarmerki á gróðri greinanleg í tæpum 30% reita.
Meðal jarðvegsdýpt í reitum í ríku mólendi var metin 76 cm. Jarðvegur var >100 cm djúpur í 31% reita. Án þeirra reita var dýptin 29 cm að meðaltali.