Czyżby mezalians? O pochodzeniu żubra
Na temat pochodzenia żubra krążyło mnóstwo przypuszczeń. Przez wiele lat istnienie żubra wywodzono wprost od prażubra, zwanego Bos priscus, występującego wspólnie z mamutami, nosorożcami włochatymi, jeleniami olbrzymimi, niedźwiedziami jaskiniowymi i tygrysami szablozębnymi. Ze względu na rozmiary ciała, zarówno prażubra, jak i współcześnie żyjącego żubra zalicza się do tzw. megafauny. To grupa zwierząt o wymiarach dzisiaj już bardzo rzadko spotykanych, ale wówczas – w plejstocenie – dość powszechna. Niemal wszystkie wyginęły bezpowrotnie kilkanaście tysięcy lat temu. Przetrwał tylko żubr – dzisiaj największe lądowe zwierzę Europy. Prawdopodobnie przodkowie żubrów pojawili się najpierw w środkowej Azji, a wraz z postępującymi zmianami klimatu rozprzestrzeniali się na inne tereny, opanowując znaczną część Eurazji i Amerykę Północną, do której dotarli 130–300 tys. lat temu, dając początek bizonom. Same bizony, zdobywając amerykański kontynent, zasiedlały dwa środowiska – lasy i otwarte przestrzenie prerii. W ten sposób w ciągu kilkudziesięciu tysięcy lat wykształciły się dwa podgatunki tego zwierzęcia: bizon leśny i bizon preriowy. Podobnie było z naszym żubrem, który zasiedlał obszary nizinne (dając początek podgatunkowi żubra nizinnego) i górskie (żubr kaukaski). Ten drugi miał nieco mniejsze rozmiary, krótszą brodę i bardziej kędzierzawą sierść. Został bezpowrotnie wytępiony, a ostatnie wolno żyjące osobniki zabito w 1926 lub 1927 r., mimo utworzenia 15
