FAUNA I FLORA
RZECZPOSPOLITA GRZYBIARZY
Prawdziwki, kozaki, maślaki, gołąbki, gąski. Te słowa każdej jesieni rozpalają emocje Polaków. Niewiele rzeczy w kraju wywołuje takie drżenie jak informacja, że „już są!”. Nie dziwi więc, że grzybobranie stało się polskim sportem narodowym.
Fot. Daniel Klawczyński/Borium
tekst:
Paweł Kosin
J
uż w latach 50. ubiegłego wieku Robert Gordon Wasson, twórca etnomykologii, w „Grzybach, Rosji i historii” podzielił narody na grzybowstrętne i grzybolubne. Ame rykanin wraz ze swoją pochodzącą z Rosji żoną uważał, że „grzybowa” linia demarkacyjna roz dziela mykofobicznych mieszkańców obrzeża Morza Północnego od mykofilnej reszty Europy. Do tej grzybolubnej części kontynentu zalicza ni są Polacy, co potwierdzają badania. Ponad trzy czwarte rodaków przynajmniej raz w życiu ule ga „grzybowemu szaleństwu” – wynika z ankie ty przeprowadzonej przez Centrum Badań Opinii Społecznej. Okazuje się, że 67 proc. responden tów podczas sezonu bywało na grzybach co naj mniej dwa, trzy razy w miesiącu, przy czym dwie piąte (40 proc.) uczestniczyło w grzybobraniach nie rzadziej niż raz w tygodniu. I choć badanie przeprowadzono trzy lata temu, to z całą pew nością w tym sezonie odpowiedzi rozłożą się podobnie. Przy ta kiej popularności grzybobra nia aż trudno uwierzyć, że w koszykach lądują grzyby zaledwie kilku najpospo litszych gatunków, wśród
ECHA LEŚNE • jesień 2021
których królują prawdziwki, podgrzybki, koza ki, maślaki, rydze, kanie, kurki, gołąbki oraz gą ski. Tym bardziej to dziwi, że w polskich lasach znajdziemy ponad 1300 jadalnych gatunków grzy bów, a zaledwie 200 gatunków grzybów trujących (z czego tylko kilka śmiertelnie trujących). Nawet w rozporządzeniu Ministra Zdrowia do obrotu dopuszczonych jest obecnie 47 gatunków grzy bów jadalnych, choć znaczenie gospodarcze ma zaledwie kilkanaście. GRZYBOWY KALENDARZ Większość Polaków na pytanie „kiedy na grzyby?” odpowie, że tylko we wrześniu. Jednak doświad czeni grzybiarze, a tym bardziej grzyboznawcy, powiedzą, że grzyby można zbierać przez cały rok. Sezon grzybowy, czyli czas ich masowego po jawu, zaczyna się zwykle w lipcu, a kończy w li stopadzie. Wtedy grzybów w lesie jest najwięcej. Grzybiarzy zresztą też. To najbardziej sprzyjający okres na występowanie owocników pospolitych gatun ków grzybów jadalnych. Warto wyjaśnić, że potocz nie używane słowo „grzyb” oznacza owocniki, czyli zwartą
15
