CZŁOWIEK I LAS
Fot. Filip Kaczanowski
KRÓTKA HISTORIA SUKCESU
Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych to zakład Lasów Państwowych o zasięgu krajowym. W tym roku obchodzi 15-lecie. O sukcesach, wyzwaniach i planach na przyszłość z dyrektorem CKPŚ, prof. Tomaszem Zawiła-Niedźwieckim, rozmawiała Paulina Król. Początki CKPŚ sięgają 2006 roku. Z czego wynikała potrzeba powołania takiej instytucji? Od początku naszym zadaniem jest inicjowanie, koordynowanie oraz zarządzanie projektami finansowanymi z funduszy unijnych i leśnego. Twórcom CKPŚ chodziło o to, by w Lasach Państwowych istniała jednostka organizacyjna zarządzająca projektami finansowanymi lub współfinansowanymi ze środków zewnętrznych. Obszerny wykaz zadań opisany w decyzji powołującej Centrum obejmuje między innymi realizację działań ukierunkowanych na zwiększone pochłanianie dwutlenku węgla przez lasy, realizację Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, projektów w ramach programu Life oraz podejmowanie działań pomocowych przy tworzeniu programów rozwojowych LP. CKPŚ jest jednostką, która to wszystko spina. Aktualnie CKPŚ koordynuje cztery projekty Lasów Państwowych współfinansowane ze środków unijnych: trzy z zakresu adaptacji lasów do zmian klimatu i jeden z zakresu ochrony przyrody. Projekty te realizowane są (na podstawie umowy podpisanej przez dyrektora generalnego LP i prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej) ze środków unijnych przyznanych Lasom Państwowym przez Komisję Europejską w specjalnym trybie pozakonkursowym. My je koordynujemy, a bierze w nich udział ponad połowa nadleśnictw. Istotny jest wspólny cel, który dzięki takim kompleksowym projektom można
36
osiągnąć w skali ogólnopolskiej – retencja wody w lasach, ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona gatunków i siedlisk. W projektach tak zwanej małej retencji – nizinnej i górskiej – oraz w projekcie ochrony lasów przed pożarami realizowane są działania mające wzmocnić odporność na zagrożenia związane ze zmianą klimatu w ekosystemach leśnych. Z kolei w ramach projektu ochrony gatunków i siedlisk prowadzone są wielorakie działania, na przykład ochrona przed zarastaniem cennych siedlisk przez koszenie, zwalczanie gatunków obcych, budowa zastawek, a także ukierunkowywanie ruchu turystycznego czy monitorowanie występowania chronionych gatunków. Beneficjentami projektów są poszczególne nadleśnictwa realizujące zadania w terenie, ale – ponieważ działania projektowe wpisują się we flagowe hasło Lasów Państwowych „Dla lasu, dla ludzi” – to społeczeństwo, czyli my wszyscy, jest beneficjentem projektów realizowanych przez Lasy Państwowe.
Koordynujecie także projekty realizowane przez jednostki spoza Lasów Państwowych. Kto może być beneficjentem projektów? W ramach Centrum istnieje instytucja wdrażająca (działająca na podstawie specjalnej umowy zawartej przez ministra środowiska z CKPŚ) finansująca ze środków unijnych (na zasadach konkursowych) i koordynująca projekty w zakresie ochrony przyrody i edukacji ekologicznej. Ponad 40 procent z zakontraktowanych przez nas