CZŁOWIEK I LAS
WIELKIE LEŚNE PRZEMEBLOWANIE Sosnowe i świerkowe drzewostany, które widzimy w polskich lasach, od kilkunastu lat przechodzą stałą metamorfozę. Przebudowa naszych lasów jest związana z dostosowywaniem gatunków do siedlisk. tekst:
W
Maciej Chromy l zdjęcia: Marek Matecki
ciągu ostatnich kilkunastu lat znacząco zmienił się skład gatunkowy lasów. Jak wynika z ostatniej Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu, której każdorazowy cykl trwa pięć lat, udział powierzchniowy drzew iglastych spadł, tylko sosna zajmuje dziś 58 proc. Natomiast w przypadku gatunków liściastych, takich jak dąb, buk, brzoza czy grab, znacząco wzrósł i dziś wynosi niemal 30 proc. Przebudowa składu gatunkowego drzewostanów jest koniecznością. W dobie dynamicznej zmiany klimatu leśnicy muszą się mierzyć z coraz gwałtowniejszymi zjawiskami atmosferycznymi. Największe wyzwanie stanowią zmiany długofalowe, które wpływają na warunki, w jakich żyjemy, a także na warunki, w jakich rosną lasy.
48
PLAN NA LATA Jednym z najtrudniejszych problemów, z jakimi obecnie mierzą się leśnicy, są długotrwałe susze. To zjawisko wywołane jest okresami, w których odnotowuje się bardzo wysokie temperatury oraz duże nasłonecznienie (insolację), a także dość nieregularne i zazwyczaj gwałtowne opady. Pierwsze przymiarki do działań mających przeciwdziałać suszy leśnicy podjęli już dwie dekady temu. Obecnie wodę w lasach zatrzymuje kilkanaście tysięcy obiektów. Polscy leśnicy, rozumiejąc rolę stabilności ekosystemów leśnych, już dawno rozpoczęli rozpisany na lata proces zwany przebudową drzewostanów. Brzmi to nieco surowo, jednak branżowy język leśników dość precyzyjnie definiuje techniczne niuanse leśnych poczynań. Przebudowa