Link
Magazine over geestelijke gezondheid. Editie 6, juni 2013
+
Regelrechte topsport:
“Samen trekken aan goede psychische gezondheidszorg”
Artieste Sandy Kandau worstelt met een angststoornis:
“Het is vooral de angst voor de angst”
op de
Sofa
In deze rubriek vertellen bekende Brabanders over de pieken & dalen in hun leven
“Ik heb nog niemand ontmoet die echt begrijpt wat ik voel, wanneer ik thuis als een bang vogeltje op de bank zit.� 22 Link+
Succesvol artieste Sandy Kandau leeft met een angststoornis
“Het is vooral de angst voor de angst” Tekst Laura van der Burgt Beeld Wim Hollemans
Ze sprankelde in duetten met René Froger en Frans Bauer, bewoog zich ogenschijnlijk moeiteloos in een dampend Ahoy. Ze toerde met Candy Dulfer de hele wereld over. Ze treedt op met haar eigen illusieshow La Voix Changez, waarin ze zich zingend razendsnel omkleedt. Beeldschoon, innemend en succesvol is ze. En toch worstelt Sandy Kandau (42) al jaren met een angststoornis: “Ik schaam me er niet meer voor. Als ik mijn leven lang aan de antidepressiva moet, dan is dat maar zo.”
Sandy Kandau Geboren op 10 oktober 1970 l Debuteerde in 1986 als zangeres en ging met zanger Frank Ferrari op tournee door Duitsland l Was backing vocal bij René Froger l Was van 1997 tot 1998 VJ bij TMF l Had een gastrol in de soapserie Onderweg Naar Morgen l Heeft nu haar eigen illusieshow La Voix Changez l
www.sandykandau.nl
Het had weinig gescheeld, of zangeres, voormalig TMF VJ en actrice Sandy Kandau was niet op onze afspraak verschenen. Wat hielp, was dat ze haar moeder en zus had beloofd in Vught op de koffie te komen. Ze besloot zich niet te laten leiden door haar angstgevoelens, nam iets kalmerends en belde haar oom om haar naar het zuiden te rijden. Want autorijden met Oxazepam mag niet.
Wat een ochtend voor jou! Kun je uitleggen hoe je je voelt? “Ik werd wakker en wist het meteen: foute boel. Op zulke momenten is mijn buik heel onrustig en word ik overspoeld door angstige gedachten. Dat kan van alles zijn. Angst om te stikken in mijn slijm als ik keelpijn voel opkomen. Angst dat mijn hart ermee stopt. Angst dat de medicijnen niet werken. Angst dat ik gek word. Die gedachten zijn dan zo overweldigend, er is niet mee te leven. Waardoor ik weer bang word dat ik mezelf in mijn wanhoop iets aandoe. Die angst is eigenlijk het grootst: mijn angst dat de angst nooit meer weggaat. Op zulke momenten voel ik me verschrikkelijk machteloos en eenzaam.”
Toch besloot je te komen. “Juist daarom ben ik er! Ik zou het zó fijn vinden als iemand zich in mijn verhaal herkent.
Zelf mis ik dat heel erg. Ik heb nog niemand ontmoet die echt begrijpt wat ik voel, wanneer ik thuis als een bang vogeltje op de bank zit. Natuurlijk heb ik op internet allerlei forums van lotgenoten bezocht, maar die helpen me niet. Er staan geen oplossingen op, alleen maar meer problemen. Daar worden je angsten juist door gevoed.” “Door mijn verhaal te vertellen, wil ik bovendien laten zien dat een perfect plaatje helemaal niets zegt. Mensen kunnen vaak niet geloven dat ik last heb van angsten, toch is het zo. Kijk ook naar Katja Schuurman. Ik ken haar redelijk, maar wist niets van haar dwangstoornis, totdat ik haar erover hoorde vertellen op televisie, tegen Wilfried de Jong. Dat vond ik zo te gek van haar. Het stimuleerde mij om er ook gewoon voor uit te komen.”
Als je last hebt van angsten, waarom ga je dan in vredesnaam op een podium staan? Lachend: “Raar hè? Het lijkt bijna een vorm van sadomasochisme. Maar je ziet het vaak bij creatieve mensen. Mijn praatmevrouw – zo noem ik de psycholoog die ik regelmatig bezoek – omschreef het zo: ik kan magisch denken. Als je mij naar buiten stuurt om een klavertje vier te zoeken, dan geloof ik oprecht
Link+ 23
“De verantwoordelijkheid voor een perfecte show rust dus volledig op mijn schouders. Dat vereist zoveel focus, dat ik het applaus soms niet eens hoor.”
dat ik het vind. Ik zie overal mogelijkheden. Dat is positief, maar soms ook negatief. Die angsten zijn de schaduwzijde. Ook voor optredens heb ik er regelmatig last van. Laatst stond ik in de coulissen te wachten tot ik op mocht voor mijn illusieshow La Voix Changez. Ik voelde me vreselijk, maar ik had een contract. Afzeggen was geen optie, vond ik. Vertelde de productieleider ineens dat de zangeres voor mij had afgebeld omdat ze last had van een angststoornis. Nou ja! Het gaf me zo’n kick dat ik daar wél gewoon stond, dat ik nog genoot van mijn optreden ook.”
Dus je geniet wel van je optredens? “Vaak wel, maar het hangt er vanaf. In mijn eigen show kleed ik me zes keer om in tien minuten. Een moordend tempo. Ik ben getraind door Hans Klok en Peter Vogel, de beste illusionisten in het vak. Maar ik heb geen assistenten zoals zij, waarop ik kan terugvallen. De verantwoordelijkheid voor een perfecte show rust dus volledig op mijn schouders. Dat vereist zoveel focus, dat ik het applaus soms niet eens hoor.” “Toen ik in 2011 met Frans Bauer in een vol Ahoy De Regenboog zong, genoot ik wel met volle teugen. Die man is zó lief en ontspannen, daar werd ik helemaal gelukkig van. Anders was het toen ik nog een Frogette was, bij René Froger. De andere dames hadden conservatorium, ik niet. Ik ben gewoon door Frank Ferrari uit ’t Stamineeke in Den Bosch geplukt en de bühne opgestapt. ‘San, jij zingt
24 Link+
een terts onder René’, zeiden ze dan. Wist ik veel wat dat betekende…. Ik nam dus alles op en oefende thuis hele nachten om de juiste toon te pakken te krijgen. De volgende dag konden ze dan doodleuk zeggen: ‘We doen het toch anders’. Dat is stressen hoor. Backing vocalisten hebben het sowieso veel zwaarder dan solisten. Alles moet perfect op elkaar zijn afgestemd, een foutje hoor je meteen.”
Je toerde als jong meisje al door binnen- en buitenland. Hoe was dat? “Ik kwam nooit verder dan Spanje, tot Candy Dulfer vroeg of ik met haar op wereldtournee wilde. Een prachtkans, maar ik was echt nog een groentje. Ik was twintig, ik rookte niet, dronk nooit en droeg nog van die grote beestensloffen voor ik ging slapen. De rest van de band leefde in een wereld van sex, drugs & rock ’n roll, een enorm contrast. Toch kon ik wel gewoon mezelf zijn bij ze. Van Arizona tot Tokyo, we zijn overal geweest samen. Last van angsten had ik toen nog niet. Ik was alleen als de dood voor keelontsteking, was altijd bang dat ik dan zou stikken in mijn eigen slijm. Daar is de ellende mee begonnen.”
Heb je enig idee waardoor jouw angsten worden gevoed? “Stress en vermoeidheid zijn niet goed voor me, dat merk ik wel. Afgelopen halfjaar zijn mijn stiefvader en mijn oma overleden. Daar ben ik redelijk doorheen gekomen, maar op vakantie in Thailand ging het alsnog mis. Ik denk dat het kwam door de rust en de stilte,
gecombineerd met een jet lag. Ik heb even overwogen om het vliegtuig naar huis te pakken, maar met extra medicijnen heb ik het toch volgehouden. Daar was ik achteraf heel trots op. Ik kan meer aan dan ik denk.”
Wat doe je om je angsten onder controle te krijgen? “Ik heb cognitieve therapie gehad om realistischer naar mijn angsten te leren kijken. Dat heeft beslist geholpen. Toen mijn vriend nog fotomodel was, moest hij eens een shoot doen voor stropdassen, in Penthouse.
Ik raakte helemaal in paniek toen ik de foto’s zag. Zat hij daar, vastgebonden op een bank met een halfnaakte vrouw op schoot. Inmiddels kan ik zulke situaties wel relativeren. Natuurlijk doet hem dat wat, zo’n mooie meid. Nou én? Als hij vreemd wil gaan, kan hij dat overal. Maar intussen is hij nog steeds bij mij. Dus kennelijk heb ik niets te vrezen.”
Je slikt ook medicijnen. “Klopt. Met de psychiater hebben we gezocht naar antidepressiva waar ik niet van aankom, want dat kan ik in mijn vak echt niet gebruiken.
Ik houd er rekening mee dat ik ze mijn hele leven moet slikken; het zij zo. En verder probeer ik mijn angsten maar gewoon over me heen te laten komen. Ik leer steeds beter mee te deinen op de golven, want tegen zo’n woeste zee van angst valt toch niet te vechten. Er komt vanzelf een moment waarop ik de meeuwen weer hoor. Dan is er land in zicht en weet ik dat ik snel weer vast grond onder mijn voeten voel. Dat moment komt altijd, het is de kunst om daarop te vertrouwen.”
Link+ 25