in elk nummer neemt een bekende brabander plaats ‘op de sofa’, om te praten oVer het omgaan met pieken en dalen in het dagelijks leVen. we ontmoeten tennisser paul haarhuis op de baan in Valkenswaard.
42 | LINK+ editie 04
Op de sofa
Niet klagen, wel praten Of hij nou op de tennisbaan staat, speelt met zijn autistische zoon, of een groep managers toespreekt over samenwerking, voormalig tennisprof Paul Haarhuis houdt niet van half werk. Tekst: Laura van der Burgt
natuurtalent was, ik moest dus heel fit zijn
trainen en nooit zeiken over tegenslag of pijn-
Foto’s: Wim Hollemans
om toernooien te kunnen winnen. Trainingen
tjes. Toen ik nog prof was, ging er geen dag
waren heilig voor mij, ik wist precies welk
voorbij dat ik zonder pijn opstond. Maar als je
rgens helemaal voor gaan, dat is
trainingsschema voor mij werkte. Daar ging ik
daar aandacht aan besteedt, gaat er energie
mijn talent. Ik heb mijn tenniscarrière
heel ver voor. Als een andere tennisser zich bij-
verloren. Dat gaat ten koste van je prestaties.”
vooral te danken aan discipline en
voorbeeld had ingeschreven voor de trainings-
E
Erger je je aan mensen die hun talent verspillen omdat ze niet hard genoeg werken?
doorzettingsvermogen.” Hoewel de relatie
baan van een toernooi, op een tijdstip dat ik
tussen inzet en resultaat bij zoon Tom veel
wilde, dan gumde ik gewoon zijn naam uit op
minder groot is, verandert dat niets aan
de lijst. Als ik daarmee geconfronteerd werd,
Haarhuis’ moraal: “Ik wil tegen mezelf kun-
loog ik glashard dat het vakje al leeg was toen
nen zeggen dat ik er alles aan heb gedaan
ik mijn naam opschreef. Ik gaf die tijd niet af.
“Soms wel, ja. Toen Dennis Bergkamp ver-
om hem vooruit te helpen, al is het natuurlijk
Jacco had minder uitgesproken wensen qua
huisde van Inter Milan naar Arsenal, hoorde
pijnlijk en frustrerend als je je verwachtingen
tijden, maar wilde wel net zoveel trainen. Dat
ik hem het eerste jaar regelmatig klagen op tv
naar beneden moet bijstellen. Maar klagen
is belangrijk, je moet dezelfde inzet hebben.
over het zware programma in Engeland. ‘Hou
helpt niets, dus daar doe ik niet aan.”
Als hij minder uren had gemaakt, zou ik hem
op met zeuren en ga aan het werk’, dacht ik
dat bij verlies zeker hebben verweten.”
dan! Toen Bergkamp het eerste jaar eenmaal door was, speelde hij de sterren van de
De grootste successen in zijn tenniscarrière dankt Paul Haarhuis aan de samenwerking met dubbelpartner Jacco Eltingh. Samen
Wat een verbetenheid. Was dat echt nodig?
hemel. Als je topprestaties wilt leveren, moet je keihard werken. Zo simpel is het. Tennisser Marat Safin is een van de weinige spelers
werden ze wereldkampioen in 1993 en 1998 en wonnen ze alle grandslamtoernooien.
“Absoluut. Als je topprestaties wilt neerzetten,
die zonder 100% inzet veel toernooien won
Haarhuis stopte in 2003 als proftennisser,
moet alles kloppen. Je moet altijd vol willen
en nummer één van de wereld werd. Maar
maar de samenwerking met Eltingh bleef. Ze verzorgen nu tennis-clinics en presentaties voor het bedrijfsleven.
Wat is het geheim van jouw succesvolle samenwerking met Jacco Eltingh? “We hebben dezelfde arbeidsethos. We delen onze passie voor tennis en wilden daar alles voor doen. Ik wist van mezelf dat ik geen
“Als een andere tennisser zich had ingeschreven voor een trainingsbaan op een tijdstip dat ik wilde, dan gumde ik gewoon zijn naam uit. Ik loog dan dat het vakje al leeg was toen ik mijn naam opschreef” juni 2012 LINK+ | 43
ook hij zou veel succesvoller zijn geweest als hij meer had gegeven. Als je doorzettingsvermogen ook als een talent beschouwt, kun je dus stellen dat hij eigenlijk niet over alle kwaliteiten van een topsporter beschikte.”
Je neemt geen blad voor de mond. Heb je dat ook in de topsport geleerd? “Absoluut. Aan klagen heb je niets, maar openheid is cruciaal voor goede samenwerking. Jacco en ik hebben één keer een heftige confrontatie gehad. We hadden de eerste ronde op Wimbledon verloren, van Nederlanders nog wel. Dat kwam omdat er een muur van onuitgesproken irritaties tussen ons in stond, we stonden als twee singelaars op de baan. Na die pot hebben we ons met onze coach opgesloten in een hotelkamer, het was buigen of barsten. Vier uur later hadden we elkaar weer gevonden. Elkaar gedogen is funest voor een goed resultaat, frustraties die je niet uitspreekt, remmen de vooruitgang. Dat gebeurt teveel, ook in het bedrijfsleven. Als iemand te weinig talent of wilskracht heeft om zijn rol in het team optimaal te spelen, dan moet je dat bespreken. Hou je je kritiek bij je, dan frustreer je daarmee het resultaat. Degene die zijn mond niet open trekt, is in mijn ogen net zo verantwoordelijk als degene die niet functioneert.”
Als topsporter leerde jij dat hard werken kon leiden tot grote successen. Hoe is het voor jou om een zoon te hebben voor wie dat helemaal niet geldt?
“Het Rijk kan beter investeren in controleurs, die thuis komen kijken of het PGB wel goed wordt besteed. Laten we eerst de fraude maar eens aanpakken”
“Tom is een klassieke autist. Hij is nu acht,
de gaten houden en kunnen nooit met hem
“Ik had niet gedacht dat ik het zou kun-
maar niet zindelijk. Hij zegt alleen ‘papa’ of
uit eten, want dan vliegen de borden door het
nen, een kind met een handicap opvoeden.
‘mama’, maar we weten niet zeker of hij ons
restaurant. Simpel de krant lezen lukt niet als
Maar als het zo is, groei je er in mee. Ik ben
daar ook altijd mee bedoelt. Hij was lange tijd
Tom er is. Dan pakt hij telkens je hand, klimt
van nature niet geduldig, maar voor Tom
elke morgen om kwart over vijf wakker en
op je schoot of doet iets wat niet mag. Mijn
herhaal ik dingen wel duizend keer. Ook leer
begon dan aan zijn bed te rammelen omdat
vrouw en ik krijgen daardoor weinig rust, want
je je doelen bij te stellen. Zo denken we niet
hij eruit wilde. We moeten hem constant in
alle andere dingen gaan ook gewoon door.”
dat Tom het merkt als hij moet plassen of
44 | LINK+ editie 04
poepen. Misschien moeten we zijn hele leven wel luiers blijven verschonen.”
“Het is heerlijk om even niet voor Tom te hoeven zorgen, maar toch zijn we niet compleet zonder
Wat doen jullie om zijn ontwikkeling te stimuleren?
hem”
“Tom gaat twee dagen per week naar een
effect heeft. Als het Rijk wil bezuinigen,
orthopedagogisch centrum. De andere
kan het beter investeren in controleurs, die
drie dagen komen er mensen aan huis, die
komen kijken of mensen hun PGB wel goed
volgens het thuisprogramma Growing Minds
besteden. Laten we eerst de fraude maar
“Ik hoop dat Tom misschien ooit zal kunnen
met hem werken. Daarvoor krijgen we een
eens aanpakken.”
praten. Soms droom ik daarvan. Dan kijkt hij
PGB. Ik heb veel bewondering voor de therapeuten, die zoveel energie kunnen geven aan het kind van een ander. Dankzij hen is
Welke hoop heb je voor zijn toekomst?
me aan en zegt: “Wat hebben we het goed
Hoe houden jullie die intensieve zorg vol?
samen, hè pap?” Ik weet niet of het ooit realiteit wordt, maar dat zou heel mooi zijn.”
Tom veel opener en socialer geworden. Hij kruipt nu bijvoorbeeld niet meer weg als er
“Het kost veel energie, dus Anja en ik plan-
iemand op bezoek komt.”
nen regelmatig tijd om er samen tussenuit te gaan. Mijn vrienden zeggen dat ik de markt
Wat vind je van de plannen om te bezuinigingen op het PGB?
verpest omdat we zoveel samen doen, haha!
Ook gaan we elk jaar met de twee oudste
De documentaire van Vinger aan de pols
kinderen skiën. Dan slapen we uit en gaan
over het gezin van Paul Haarhuis is te
“Onzinnig! Wij betalen de thuistherapie van
we lekker veel uit eten. Voor de buitenwereld
bekijken op www.gezond24.nl. Gezond24.nl is
het PGB. Als dat vervalt, zouden we Tom in
lijken we dan misschien een perfect gezin,
een portal van de Publieke Omroep, waarop
plaats daarvan vaker naar het orthopedago-
maar ons gevoel blijft dubbel. Het is heerlijk
tv- en radioprogramma’s over gezondheid, en
gisch centrum kunnen brengen. Dat wordt
om even niet voor Tom te hoeven zorgen,
informatie van maatschappelijke organisaties
wél vergoed. Per saldo bezuinig je daarmee
maar toch zijn we niet compleet zonder
is te vinden.
dus niets, terwijl de thuistherapie veel meer
hem.”
Paul Haarhuis _____________________________________ • Geboren in Eindhoven op 19 februari 1966, woont in Waalre. • Getrouwd met Anja en vader van Daan (14), Ella (12) en Tom (8). • Werkte in 2009 mee aan een aflevering van Vinger aan de pols over Tom, die autistisch is. • Was van 1988 tot 2003 professioneel tennisspeler. • Hoogste ranking als enkelspeler: 18e (1995), als dubbelspeler: 1e (1994). • Won samen met dubbelpartner Jacco Eltingh alle grandslamtitels. • Runt nu samen met Eltingh Tennis & Events, dat tennisclinics en presentaties verzorgt.
juni 2012 LINK+ | 45