BUSINESSPLAN Datum Door
: :
12 april 2017 Sake van der Wal Pieter Booi Tjishe van der Meer Sietze de Kievit
Inhoudsopgave Samenvatting .............................................................................................................. 3 Inleiding ...................................................................................................................... 5 1.
2.
3.
4.
De Glêzen Merke…………………………………………………………………………………………… 6 1.1.
De locatie................................................................................................... 6
1.2.
De ruimtelije indeling……………………………………………………………………………. 7
1.3.
Overdekte streekmarkt…………………………………………………………………………. 8
1.4.
Kunst en cultuur……………………………………………………………………………………. 9
1.5.
Speelplek…………………………………………………………………………………………….. 11
1.6.
Eten/drinken………………………………………………………………………………………. . 11
De organisatie……………………………………………………………………………………………. . 12 2.1.
De coöperatie ‘Glêzen Merke’…………………………………………………………….. 12
2.2.
De doelstellingen…………………………………………………………………………………. 13
2.3.
De ideële doelstellingen …………………………………………………………………… . 13
De analyse………………………………………………………………………………………………….. . 14 3.1.
SWOT analyse…………………………………………………………………………………….. . 14
3.2.
DESTEP analyse………………………………………………………………………………….. . 15
3.3. 3.4.
De stakeholders …………………………………………………………………………………..16 Benchmarking………………………………………………………………………………….. ... 17
De financiering..…………………………………………………………………………………………...18
Bijlagen… Bijlage 1 Financiëel meerjarenplan Bijlage 2 Investeringsbegroting Bijlage 3 Ledenovereenkomst Bijlage 4 De statuten
2
Samenvatting De ‘Glêzen Merke’ is een uniek project in de regio Noordoost Friesland. In eerste instantie behelsde het plan een overdekte streekmarkt waarin regionale streekproducten zouden worden aangeboden. In het huidige plan vormt de streekmarkt slechts één van de onderdelen van de ‘Glêzen Merke’. Er zullen verschillende activiteiten plaatsvinden passend binnen de doelstellingen van de coöperatie. Voor realisatie van het project is in mei 2016 de coöperatie ‘Glêzen Merke’ U.A. opgericht. Een mogelijke locatie is een voormalig tuincentrum even buiten het centrum van het historische stadje Dokkum.
3D overzicht Glêzen Merke
3
Het doel: Het creëren van een regionale ontmoetingsplaats voor jong en oud. Overdekte streekmarkt: Een centrale marktplaats voor streek- en/of biologische producten. Eten/drinken: Een verwarmde ruimte waar je het gevoel hebt buiten te zijn, terwijl je je in een natuurlijke omgeving binnen bevindt. Het geheel bestaat uit een groot aantal zit- en loungeplekken, een podium voor amateurmuziek en -theater, meerdere keukens en een koffie- en wijnbar. Kunst en cultuur: Een unieke overdekte toeristische trekpleister die de historische stad Dokkum en de regio verder op de kaart zal zetten. Het één en ander in duidelijke verbinding met het winkelhart van Dokkum. Regionale kunstenaars werkzaam in een eigen atelier en voor collectief gebruik een centrale ruimte waar workshops zullen plaatsvinden. Speelplek: Een plek waar kinderen zowel binnen als buiten kunnen spelen, samen avonturen beleven, nieuwe dingen leren en vriendjes maken. Samenwerking: In de uitwerking/realisatie van de plannen intensief samen te werken met lokale bewoners, lokale ondernemers, gemeentelijke- en provinciale overheid, onderwijsinstellingen, het KEI NOF en/of andere belanghebbenden. Werkgelegenheid: Het creëren van reguliere-, alsmede re-integratie- en werkervaringsplekken. Onderzoek/onderwijs: Krachten bundelen met partijen zoals de Waddenvereniging, botanische tuin ‘De Kruidhof en verschillende onderwijsinstellingen in Noord Nederland en daarbuiten (o.a. ROC, MBO, HBO en verschillende universiteiten).
4
Inleiding De wereld om ons heen verandert in een razend tempo. De technologische ontwikkelingen lijken welhaast onbegrensd in een steeds verder internationaliserende omgeving. Tegelijkertijd lijkt er een sterke behoefte te zijn aan het behoud van datgene wat ons bindt: - de regio; - de taal; - de cultuur; - de kunst; - traditionele ambachten; - de natuur; - de zorg voor elkaar; - gastvrijheid; - verduurzaming; Regionaal samen te werken aan de voor ons liggende uitdagingen met betrekking tot duurzaamheid, (digitale) infrastructuur, onderwijs, werkgelegenheid en de zorg voor elkaar (krimp, vergrijzing, eenzaamheid) Een overdekte hal (voormalig tuincentrum) in Dokkum lijkt dan ook de ideale plek om het een en ander te realiseren. Een centrale markt(plaats) waar de beleving voorop staat en ondernemers hun producten van vrijdag t/m zondag kunnen aanbieden. Een aantrekkelijke mix van kunst, cultuur, natuur, eten/drinken, een speelplek voor kinderen en uitgebreid aandacht voor traditionele ambachten. Een plek in Dokkum om...
elkaar te ontmoeten
je thuis te voelen
iets te leren, te doen of te ervaren
verrast te worden of juist te verrassen
actief of bewust passief te zijn
5
1
De ‘Glêzen Merke’
1.1
De locatie
Als mogelijke locatie voor realisatie van de ‘Glêzen Merke’ heeft men het oog laten vallen op een voormalig tuincentrum gevestigd aan de Veiling 1 te Dokkum. Sinds geruime tijd zijn over de verschillende opties (koop, huur dan wel huurkoop) gesprekken gaande tussen de cöoperatie en eigenaar Mollema/makelaar MVGM. Hierin wordt de coöperatie bijgestaan door het KEI NOF te Buitenpost. Afgelopen jaar, hebben tijdens de voorbereidende fase meerdere gesprekken plaatsgevonden met o.a. gemeente Dongeradeel, ondernemers in Dokkum en omwonenden. Alhoewel er nog geen overeenstemming is tussen partijen, heeft men voor de uitwerking en visualisatie van de plannen, De Veiling 1 wel als uitgangspunt genomen.
Figuur 1 - Overdekte markt in British Columbia (Canada)
6
1.2
De ruimtelijke indeling
De totale kavel beslaat een oppervlakte van 27.647 m². Het overdekte gedeelte heeft een oppervlakte van 4.900 m², bestaande uit 2 bedrijfshallen/kassen van elk 1.600 m² waarvan één verwarmd, een koude kas van 400 m² , een magazijn (voormalige kas) van 900 m² en een loods van 300 m². Centraal in het pand bevinden zich de kantoren met kantine, keuken, wasgelegenheid. Aan de voorzijde van het pand is er parkeergelegenheid voor circa 200 auto’s. Op eenvoudige wijze kan dit eventueel nog verder worden uitgebreid. Bovendien bevindt zich aan de achterzijde nog een terrein van circa. 6.000 m², dit valt eventueel nog uit te breiden naar circa 10.000 m².
Figuur 2 - Plattegrond De Veiling 1 Dokkum
7
In onderstaand overzicht vind je een 3D weergave van de hoofdactiviteiten welke in de ‘Glezen Merke’ zullen gaan plaatsvinden. -
Overdekte streekmarkt (regionale streek- en duurzaamheidsmarkt met 40–50 kramen) Kunst en cultuur (‘artists in residence’, ateliers en workshops) Speelplek (kinderopvang/speelparadijs) Eten/drinken (keukens, podium, zit-/loungeplekken, wijn/koffiebar)
Figuur 3 - 3D overzicht Glêzen Merke
1.3
Overdekte streekmarkt
Een onverwarmde ruimte van circa 1.600 m² zal worden ingericht als regionale streek- en duurzaamheidsmarkt met een 40-50 tal kramen. De focus ligt hierbij op bio-based producten (food/nonfood). Dit biedt lokale/regionale ondernemers de mogelijkheid hun producten zonder tussenhandel rechtstreeks aan de consument te verkopen. Op deze manier ontvangen producenten een hogere prijs en betalen consumenten een lagere prijs voor de producten. Het uiteindelijke streven is een grote variëteit in het aanbod. Voor de verhuur van de marktkramen richt men zich niet alleen op producenten, maar op alle aanbieders passende binnen de doelstellingen van de coöperatie: - vlees (en vleesvervangers) / vis; - groente / fruit / noten / zaden / kruiden; - brood / banket / koffie / thee; - wijn/bier/gedistilleerd; - verzorgingsproducten; - kleding / schoenen (gerecycled, tweedehands); - ambachtelijke producten; - etc..
8
De streekmarkt zal zijn geopend van vrijdag t/m zondag. Onverkochte versproducten zullen in een aparte keuken worden verwerkt tot maaltijden. Hierbij zullen zoveel mogelijk mensen worden ingezet die geen of moeilijk toegang tot de arbeidsmarkt hebben. Producten waarvan houdbaarheidsdatum is verstreken kunnen zo mogelijk collectief worden geschonken aan voedselbank(en). In de streekmarkt is er plaats voor een permanente expositie over het Waddengebied, de Waddeneilanden, verdere bezienswaardigheden en de flora en fauna in Noord Nederland.
Figuur 4 - De streekmarkt
1.4
Kunst en cultuur
In een aparte ruimte zullen ateliers worden gebouwd ten behoeve van regionale kunstenaars. Uitgangspunt hierbij is een betaalbare werkplek voor kunstenaars die nu door omstandigheden (wegvallen van Vakwerk Dokkum) onvoldoende podium krijgen Het betreft hier kunstschilders, beeldhouwers, keramisten, etc.. De ateliers kunnen worden afgesloten en zullen 7 dagen per week toegankelijk zijn. In een centrale ruimte is er plaats voor het geven en het volgen van workshops/lezingen. Een kunst-/historische route brengt je langs opvallende kunstwerken en historische plekjes in Dokkum. Hierbij kun je gebruik maken van het ‘Dokkumer Lokaeltsje’ of natuurlijk zelf wandelen of fietsen (E-bike) vanaf de ‘Glêzen Merke’.
9
Figuur 5 - Kunst- & historische route
1.5
Speelplek
Het prachtige kinderspeelparadijs biedt de kans voor de jeugd om hun eigen avontuur te creëren. Er zal toezicht worden gehouden door gediplomeerde professionals. Dit biedt de kans voor ouders en grootouders om zelf de Glêzen Merke te bezoeken, zonder zich druk te hoeven maken om de kinderen. Uitgangspunten zijn hierbij: - een natuurlijke, creatieve, stimulerende en bovenal veilige omgeving - samen spelen - alle kinderen tot 12 jaar
Figuur 6 – Speelplek (natuurlijk, avontuurlijk, creatief)
10
1.6
Eten/drinken
In een verwarmde ruimte van circa 1.600 m² zullen de horeca activiteiten plaatsvinden. Om aan een ieders wensen te kunnen voldoen, zullen er 3 gespecialiseerde keukens aanwezig zijn. Behalve een keur aan hapjes en delicatessen is er zoals te doen verwacht ook veel aandacht voor vegetarische/veganistische gerechten. Behalve een wijnbar is er ook een uitgebreide koffiebar met natuurlijk vers gebak, cake, koekjes, chocolade en sandwiches. De gerechten/drankjes kunnen worden genuttigd aan lange tafels waar er ruimte is voor spontane ontmoetingen, maar natuurlijk ook kleine tafeltjes met stoelen waar je met een klein groepje of romantisch met z’n tweetjes kunt zitten. De horeca activiteiten vallen onder de directe verantwoordelijkheid van de coöperatie.
Figuur 7 – 3 gespecialiseerde keukens, koffiebar, podum, zit-,loungeplekken Veel aandacht gaat uit naar het podium wat zich in dezelfde ruimte bevindt maar uit akoestische motieven zal worden afgeschermd van het horeca-gedeelte. Het podium is bedoeld voor amateur muzikanten, koren, orkesten, toneelspelers, dichters en vertellers uit de regio. Rondom het podium zullen voldoende zitplaatsen worden gecreërd. Dit alles in in een natuurlijke omgeving met veel licht, bomen, struiken en bloemen.
11
2.
De organisatie
2.1
Coöperatie de ‘Glêzen Merke’
De hoogste zeggenschap van de coöperatie Glêzen Merke ligt bij de Algemene Ledenvergadering. Deze vergadering benoemt het bestuur. Het bestuur bestaat uit vijf leden, zijnde de voorzitters van de afzonderlijke werkgroepen. De dagelijkse leiding van de coöperatie is in handen van een tweekoppige directie. Algemeen directeur – De Kievit Operationeel directeur – Van der Meer
Algemene Ledenvergadering
werkgroep Sociale Cohesie werkgroep Duurzaamheid
Bestuur coöperatie Glêzen Merke werkgroep Onderwijs & Onderzoek werkgroep Kunst & Cultuur
Directie
werkgroep Werk & Integratie Teamleiders
Tabel 1 Organogram Glêzen Merke
Gegevens bedrijf Branche Bedrijfsnaam Bedrijfsadres Postcode en plaats Telefoonnummer E-mailadres Website KvK nr Onderneming gestart op
Cultuur, Horeca, Coöperatie Glêzen Merke U.A. Kuipersweg 5 9285 SN te Dokkum 06-51420691 Sietze de Kievit 06-13380809 Tjishe van der Meer info@glezenmerke.nl www.glezenmerke.nl 66156963 30 mei 2016
Tabel 2 Bedrijfsgegevens Glêzen Merke
12
2.2
De doelstellingen:
het creëren van een regionale ontmoetingsplaats voor jong en oud
het creëren van een unieke overdekte toeristische trekpleister (en slecht weer voorziening) die de historische stad Dokkum en de regio verder op de kaart zal zetten. Het één en ander in duidelijke verbinding met het winkelhart van Dokkum
het faciliteren van een centrale marktplaats voor streek- en of duurzame producten
het creëren van reguliere arbeidsplaatsen, alsmede re-integratie- , stage- en werkervaringsplekken
In de uitwerking/realisatie van de plannen intensief samen te werken met bewoners, ondernemers, gemeentelijke- en provinciale overheid, onderwijsinstellingen, zorginstellingen, de toeristische sector, het KEI NOF en/of andere belanghebbenden
krachten te bundelen met partijen zoals de Waddenvereniging, botanische tuin ‘De Kruidhof en verschillende onderwijsinstellingen in Noord Nederland (o.a. ROC, MBO, Hogescholen, Universiteiten) alsmede het faciliteren van onderzoeksprojecten
zorgen voor haar eigen continuïteit
het maken van winst
doen van giften (percentage van de winst) aan regionale goede doelen
2.3
De ideële doelstellingen
stimulering van duurzaamheid in Noordoost Friesland stimulering van circulaire economie in Noordoost Friesland stimulering van digitale infrastructuur (glasvezel) in Noordoost Friesland stimulering van sociale cohesie in Noordoost Friesland stimulering van werkgelegenheid in Noordoost Friesland stimulering van innovaties in Noordoost Friesland stimulering van de regionale muziek / theater / kunst en handnijverheid in Noordoost Friesland stimulering en behoud van de cultuur, literatuur, taal en historisch erfgoed in Noordoost Friesland stimulering en behoud van natuur in Noordoost Friesland ontmoetingsplaats voor alternatieve geneeswijzen in Noordoost Friesland
13
3.
Analyse
3.1
SWOT analyse
De SWOT analyse is een opsomming van kansen en bedreigingen in de markt en sterktes en zwaktes van de coöperatie ‘Glêzen Merke’. STERKTE(S) - centrale ligging locatie (in combinatie met recentelijk aanlegde Centrale As) - modern gebouw met tal van mogelijkheden welke op deze wijze kan worden hergebruikt - voldoende parkeergelegenheid tijdens startfase - vaste groep ervaren medewerkers (kernteam) - gekozen organisatievorm (coöperatie) - professionele begeleiding door KEI NOF ZWAKTE(S) - energievoorziening van gebouw nog niet duurzaam (elektriciteit en gas) - mogelijk tekort aan parkeerplaatsen na opstartfase - asbest op oude gedeelte van pand (dient uiteindelijk gesaneerd te worden) - behalve kantoren, dient inrichting nog volledig plaats te vinden KANSEN - behoefte aan centrale marktplaats voor biologische, duurzame producten - regionale ontmoetingsplek - duidelijke verbinding te maken met binnenstad van Dokkum - behoud van kunst, cultuur, traditionele ambachten - werkgelegenheid - ongebruikt terrein aan achterzijde biedt mogelijkheden voor onderzoek, maar kan ook worden gebruikt als vooruitgeschoven positie voor botanische tuin ‘De Kruidhof’ - toeristische trekpleister voor Noordoost Friesland - slecht weer voorziening voor Noordoost Friesland BEDREIGINGEN - het op termijn ontstaan van weerstand bij lokale ondernemers - de huidige vraagprijs van het gebouw - het op termijn ontstaan van weerstand bij omwonenden - concurrentie van andere streekmarkten
14
3.2
DESTEP analyse
De DESTEP analyse is een analyse om de macro omgeving in kaart te brengen. DESTEP is een afkorting van een zestal factoren, namelijk: demografisch, economisch, sociaal-cultureel, technologisch, ecologisch en politiek-juridisch. Onderstaande analyse heeft betrekking op de regio Noordoost Friesland. STERKTE(S) - Veel rust en ruimte - Sterke economie met veel kleine bedrijfjes - Sterke mentaliteit in de regio: samen er voor gaan (betrokken bewoners en bedrijven) - Goed voorzieningenniveau - Ligging tussen grotere steden (Leeuwarden, Drachten, Groningen) en bereikbaarheid - Aanwezigheid van samenwerkingsverbanden op verschillende gebieden - Groeiende interesse in cultuur en geschiedenis van Noordoost-Friesland ZWAKTE(S) - Perifere ligging - Kwetsbare economie door ontbreken ‘economische motor’, beperkte innovatie - Achterblijvend BBP per inwoner ten opzichte van landelijk gemiddelde - Relatief veel laagopgeleiden - Relatief laag inkomen van bewoners - Vergrijzing en ontgroening - Daling aantal inwoners en op termijn het aantal huishoudens - Financiële positie overheden KANSEN - Recreatie en toerisme - Aanwezigheid van Nationale landschappen en parken als ook de Waddenzee, cultuur en historie - Door de vergrijzing is er veel vraag naar zorg, met zorgtoerisme kan de regio hierop inspelen - Meer werkgelegenheid door toenemende zorgvraag - Toenemende behoefte aan rust, ruimte en bezinning biedt commerciële kansen - Krimp van huishoudens biedt kansen voor ruimere opzet woonomgeving - Leegstaande gebouwen bieden nieuwe kansen voor wonen, ontspannen en bedrijvigheid - Digitalisering - Alternatieve energie - Goede samenwerkingsverbanden bieden kansen voor clusteren van voorzieningen - Versterking profiel van de regio door groter en breder aanbod van culturele activiteiten - Europese financiering
15
BEDREIGINGEN - Wegtrekkende jongeren / vergrijzing bevolking - Terugloop landbouwsector - Eventuele concurrentie tussen gemeenten en scholen kan averechts werken - Toekomstig tekort aan beroepsbevolking, aan hoger opgeleiden en personeel in de zorg - Geen draagvlak voor voorzieningen met als gevolg: onbereikbaarheid van voorzieningen - Tekort aan financiële middelen Bron: ‘ regioconsultatie demografische ontwikkelingen’ door Public Result (2013)
3.3
Stakeholders
Leden
-
voor een bedrag van minimaal € 250,- (éénmalig) kun je lid worden van de coöperatie ‘Glêzen Merke’. Tijdens de jaarlijkse ledenvergadering kun je met het verkregen stemrecht invloed uitoefenen (zie bijgevoegde ledenovereenkomst en statuten).
Bezoekers
-
alle personen die de ‘Glêzen Merke’ bezoeken mensen uit de regio
-
wekelijks, regelmatig
dagjesmensen
-
periodiek
toeristen
-
incidenteel
Kraamhouders -
alle personen/bedrijven die in de streekmarkt 1 of meerdere kramen huren. Het is van belang dat kraamhouders uiteindelijk ook lid van de coöperatie worden. Hiermee kan de kraamhouder zijn/haar invloed op het beleid uitoefenen. Bovendien zal dit naar verwachting ook een positieve invloed op haar/zijn betrokkenheid hebben. In de definitieve prijsstelling van de kraamhuur zal met de belangen van de kraamhouders rekening worden gehouden.
Ondernemers -
alle ondernemers verenigd in de OVD (Ondernemersvereniging Dokkum). Tijdens een informele vergadering met het bestuur van de OVD is in 2016 het concept van de ‘Glêzen Merke’ gepresenteerd. Reacties waren gematigd positief met een enkele kritische noot vanuit de horeca-ondernemers. Voor het behalen van succes is een intensieve samenwerking tussen OVD en de coöperatie van groot belang.
Omwonenden -
Voor de omwonenden heeft er in de zomer van 2016 een informele informatie-avond plaatsgevonden. De reacties waren voornamelijk positief.
16
Overheid
-
Gemeente Dongeradeel heeft in eerste aanleg positief gereageerd op de ingediende plannen. Bij uitvoering van de plannen dient voor het verkrijgen van de vergunning(en) wel het bestemmingsplan te worden gewijzigd. Vooralsnog lijkt hierbij niets in de weg te staan.
Onderwijs
-
Er zijn tal van mogelijkheden samen te werken met het onderwijs. Hiertoe zijn de eerste contacten reeds door het KEI gelegd. Hierbij valt te denken aan: - stageplekken/ werkervaringsplekken - onderzoeksplekken (samenwerking met HBO, universiteiten) – - workshops (gezond koken, duurzaamheid, domotica, etc..) - leerlingen geven ouderen les/instructie (bijv. computerles, social media, smartphones) en vice versa geven ouderen leerlingen les/instructie (bijv. traditionele ambachten, tuinieren, taal en cultuur).
Kunstenaars -
Een groep regionale kunstenaars wordt de mogelijkheid geboden tegen geringe kosten in een ‘eigen’ atelier te werken en in een gemeenschappelijke ruimte workshops te geven. Naar verwachting, zal een aanzienlijk gedeelte van de bezoekers aan de ‘Glêzen Merke’ ook een bezoek aan de kunsthal brengen (zie in dit kader ook de kunsthistorische route).
3.4
Benchmarking
In de voorbereidingsfase, heeft er uitgebreid onderzoek (benchmarking) plaatsgevonden naar mogelijke valkuilen bij de realisatie van de plannen. Uit dit onderzoek uitgevoerd door Pieter Booi, student bedrijfskunde MER aan de Hanzehogeschool Groningen, zijn een aantal zaken naar voren gekomen. Dit zijn o.a.: - zorg voor goede klimaatbeheersing in de markthal (niet te koud, te warm of tochtig); - zorg voor betaalbare huurprijzen voor de kraamhouders; - zorg voor heldere en eenvoudige regels in samenspraak met de kraamhouders; - zorg voor een levendige atmosfeer; - de aangeboden (vers)producten dienen betaalbaar te zijn voor alle bezoekers;
17