The Lab #1

THE LAB Personeelsblad van Unilever R&D Vlaardingen Nummer 1, februari 2008

LAB THE euwde i vernrmule! fo

Parfumencapsulatie: high tech bolletjes • Physic Ventures: nieuwe technologieën in San Francisco • Kijkje bij afdeling Flavour

nieuws

mens&ding

DE HARDE CIJFERS OBJECT: Fujitsu Siemens type ST5032 SOFTWARE: Windows XP met IT-support UITRUSTING: draagtas, docking station, muis en toetsenbord.

Mensen doen het werk, maar zonder apparatuur komen we niet ver. In deze rubriek vertelt een medewerker (m/v) over zijn of haar ‘ding’. De medewerker is dit keer Rob Parrin (Security), het ding is een tablet pc van Fujitsu Siemens, type ST5032. Voorzien van Windows XP, volledig ondersteund door IT-support, geleverd met handige draagtas, docking station, toetsenbord en muis.

“De tablet pc ziet eruit als een grote pda. Hij is aangeschaft, omdat we bij Security binnenkort grotendeels alleen aanwezig zullen zijn; alleen tijdens werkdagen zijn we ’s middags met z’n tweeën voor de zogeheten brand-sluitronde. Maar de ‘gewone’ rondes kun je nu ook blijven lopen als je in je eentje bent, want met dit apparaat kun je vrijwel alle technische baliefuncties ‘meenemen’. We ontvangen bijvoorbeeld alle camerabeelden, hebben toegang tot de brandmeldcentrale, kunnen alle hekken bedienen en praten met eventuele bezoekers via de intercoms bij de verschillende ingangen.

We hebben hem nog maar kort, maar lang genoeg om te zeggen dat de ervaringen tot nu toe heel positief zijn. Om een voorbeeld te geven: bij een eventuele technische storing tijdens het weekend of ’s nachts kunnen we nu eerst zelf even gaan kijken wat er aan de hand is – vaak is het loos alarm en hoeven we niet meteen iemand thuis te bellen. Dat scheelt een hoop irritatie en ongemak.”

Rob Parrin en de tablet pc

Vakantiesaldo daalt

10%

Na een jaar van aandacht en inspanning daalde vorig jaar het vakantiesaldo met 10%. De niet-gebruikte vakantierechten stonden voor € 4,5 miljoen in de boeken.

Door de daling kan het Site Team nu € 400.000 vrijmaken dat geinvesteerd wordt in de site en met name in energiebesparingen (project UseLess).

Een fantastisch resultaat waarvoor een compliment op zijn plaats is. In 2008 streven we wederom naar een daling van 10 procent. Het Site Team rekent op ieders medewerking.

THE LAB

URDV UNplugged Op 13 december ging URDV ‘unplugged’. De boodschap die iedereen meekreeg, was duidelijk: zet alleen de apparatuur aan die je écht nodig hebt.

Uit gegevens van ENECO blijkt dat ten opzichte van andere donderdagen 1% minder energie is verbruikt.

Niet spectaculair misschien, maar op jaarbasis zou dit toch een bespa-

2

ring van €10.000 en 54.000 kg minder CO2-uitstoot betekenen. Vergeleken met 2006 heeft URDV al 15% energie bespaard.

De besparingsplannen zijn ambitieus: in 2010 moet een besparing van maar liefst 25% zijn behaald. URDV verbruikt jaarlijks 10 miljoen kilowattuur. Dit komt overeen met het energieverbruik van 3.300 huishoudens.

Banenruil Jan Weststrate en Nico Overbeeke wisselen half maart van functie. Dit houdt in dat Jan als VP R&D SOOCF verantwoordelijk wordt voor R&D van Savoury, de grootste Foods-categorie, (met onder andere sterke merken als Knorr, Ragú, Bertolli) alsmede voor de wereldwijde innovatieportfolio van deze categorie.

Nieuwe Medewerker:

Cengiz Uludag (32)

Wat hoop je nog eens uit te vinden?

“Een tijdverlangzamer: de tijd vliegt voorbij, het moet toch mogelijk zijn dit iets minder snel te laten gaan.”

Nico wordt de nieuwe VP Foods Research en Director Unilever R&D Vlaardingen. Hij is geen onbekende in Vlaardingen, want van 1984 tot 1991 en van 1997 tot 2003 heeft hij hier verschillende functies bekleed. Tussendoor was hij actief in Duitsland bij Union Deutsche Lebensmittelwerke en Iglo-Langnese in Hamburg en als VP R&D SOOCF in Heilbronn.

Meer hierover in de volgende uitgave van Het Lab!

Hoe

bedoel je?

In deze rubriek laten we de auteur van een recent verschenen publicatie aan het woord om in eenvoudige taal uit te leggen waarover het artikel gaat. Dit keer is dat Fish oil microencapsulates for food products, Controlled Release Society Newsletter, volume 24, number 4, p22 – 24. Auteurs zijn Klaas-Jan Zuidam en Christiaan Beindorff.

Deze laatste geeft uitleg.

“Het moderne westerse dieet bevat te weinig essentiële langketenige vetzuren. Vandaar dat deze vetzuren steeds vaker als extra ‘gezondheidsingrediënt’ aan voedingsmiddelen worden toegevoegd; denk bijvoorbeeld aan de Becel

Waar ben je mee bezig?

“Binnen R&D Finance houd ik me bezig met de belangrijkste financiële feiten en processen die de site Vlaardingen aangaan. Een van de taken is te zorgen dat de processen van URDV en IBM op elkaar gaan/blijven aansluiten voor wat betreft de Finance Outsourcing. Gelukkig gaat er heel veel goed, maar het kan nog veel beter.”

Wat vind je zelf de grootste uitvinding?

“Ik kan moeilijk kiezen tussen de computer, de auto en het vliegtuig. De computer valt uiteindelijk af (neveneffect: te veel e-mails), de auto ook (neveneffect: files), blijft over het vliegtuig.”

minidrinks met omega3plus. Een goede bron van dergelijke vetzuren zijn vette vissoorten als zalm, haring en makreel.

Naast het direct consumeren van producten afkomstig van deze vissoorten, is er ook de mogelijkheid visolie als vetzuurbron te gebruiken. Aan het directe gebruik van visolie in voedingsmiddelen kleven echter ook nadelen. Zo ontstaat als gevolg van oxidatie al snel een typische vislucht, wat een product onaantrekkelijk maakt voor consumptie. Een manier om dit probleem te ondervangen, is het ‘inpakken’ van visolie in kleine deeltjes. Dit inpakken noemen we encapsulatie, de ingepakte deeltjes noemen we encapsulaten of micro-encapsulaten.”

De afdeling Flavour Generation and Delivery, waartoe beide auteurs behoren, onderhoudt door middel van open innovatie contact met diverse leveranciers van visolie-encapsulaten. “Hierdoor hebben wij een goed overzicht van wat er op technologisch gebied aan mogelijkheden beschikbaar is, wat uiteindelijk heeft geleid tot deze publica-

3

tie. Omdat iedere leverancier ongetwijfeld zijn eigen producten zal aanprijzen, hebben we in overleg met de collega’s van Design and Deploy selectiecriteria opgesteld voor mogelijke toepassingen in nieuwe voedingsmiddelen.”

THE lab

hoofdartikel

High tech bolletjes voor een fris gevoel

Cock de Vries (l) en Gilbert Verschelling

THE LAB

4

Je favoriete shirt komt lekker fris uit de was, maar na een tijdje verdwijnt die geur.

Samen met dat gevoel van frisheid dat erbij hoort. Dankzij een nieuwe, gepatenteerde technologie ruikt dat shirt ’s avonds na een dag dragen nog net zo fris. Hoe kan dat?

Deal or no deal Hoe vind je een parfum dat ook ingekapseld zó lang stabiel blijft dat het tot in de kleding toe zijn kracht behoudt? Dat was de grootste uitdaging waarvoor HPC R&D zich geplaatst zag. Wereldwijd werd met twee grote parfumleveranciers een deal gesloten: jullie ontwikkelen een parfumcapsule die aan onze criteria voldoet en wie als beste uit de consumententest komt in een land wint die markt. “Daarna was het aan ons om per land eerst de juiste poeder- en tablettenformulering te ontwikkelen”, zegt Cock de Vries (Powders & Unit Dose Design). “Een formulering waar de capsules zonder nadelige gevolgen in zouden passen. Om vervolgens het productieproces daarop aan te passen en te optimaliseren. Want in principe moet het in al onze fabrieken kunnen worden gemaakt.” Een derde belangrijke Vlaardingse rol was het meten van de parfumstabiliteit van de duizenden producten die werden gemaakt voor de fabriekstests, opslagtests en consumententests wereldwijd. “Daarvoor heeft ons Perfume-team zelfs nieuwe methodes moeten ontwikkelen”, aldus Verschelling.

Consumenten stellen simpele eisen aan het wasmiddel dat ze gebruiken. De was moet schoon zijn, dus moet het product goed presteren op het gebied van vlekverwijdering. Punt uit. Maar daarnaast verwachten zij ook dat de was lekker ruikt, liefst zo lang mogelijk. Want een fris gevoel geeft óók een schoon gevoel. “En eerlijk gezegd scoren onze grote concurrenten qua frisheid net even iets beter dan wij”, zegt Gilbert Verschelling (Processing).

“Voor HPC was dit een aantal jaren geleden de aanleiding voor een wereldomvattend project. We moesten een technologie ontwikkelen die kleding langdurige frisheid zou bezorgen en die niet gemakkelijk te kopiëren was. De concurrentie moest een tijdje op achterstand worden gezet.”

Slimme bolletjes De uitdaging was dus parfums te vinden die langer aan de kleding hechten. Met de gebruikelijke parfums was dit geen haalbare kaart, want daarvan spoelt het grootste deel weg tijdens het wassen. De oplossing werd ‘geleend’ van de wasverzachters: het inkapselen van het parfum, een door Unilever gepatenteerde technologie die al een paar jaar wordt toegepast. De truc is dat het parfum als het ware zit opgesloten in capsules – ‘bolletjes’ – die zich gemakkelijk hechten aan textielvezels. Verschelling: “Een deel van het parfum ‘ontsnapt’ als gevolg van diffusie, maar het merendeel komt vrij als de bolletjes openscheuren tijdens bewegingen. Daarom ervaar je als het ware een golf van frisheid als je je na het douchen afdroogt of als je een schoon T-shirt aantrekt.

Zelfs als het al een tijdje in de kast heeft gelegen. Maar er blijven nog genoeg bolletjes over die ervoor zorgen dat dat frisse gevoel over de hele dag wordt verspreid.”

En? De nieuwste ‘Vuil is goed’-poeders zijn al sinds eind vorig jaar op de markt in Thailand en Indonesië. De Vries dist nog een opmerkelijk feitje op ter afsluiting: naast de hightech parfumbolletjes bevatten de nieuwste poeders ook nog ‘klassieke’ parfums. “Dat moet wel, want de capsule scheurt niet open als hij nog te vochtig is. Dan zou je dus niks ruiken als je de was uit de machine haalt en dat is voor de consument onacceptabel.”

Geurblokken

Primeur

Een parfum is opgebouwd uit drie geurblokken:

Dit parfumproject is een primeur: het is de eerste keer dat is gekozen voor een mondiale aanpak. Onder de vlag van de ‘Vuil is goed’-producten (zoals OMO in Nederland en Persil in Groot-Brittannië) zullen de komende jaren wereldwijd min of meer dezelfde producten worden gelanceerd.

Die harmonisatie vind je ook terug in de verpakkingen en reclamecampagnes voor dit project. Het jongetje in Spiderman-pak, hier te zien in een Thaise reclame, zal ook in commercials in andere landen te zien zijn.

Blok 1:

Blok 2:

Blok 3:

de ‘top notes’, geuren die na een uur zijn verdwenen de ‘middle notes’, geuren die na ca. drie uur zijn verdwenen de ‘base notes’, geuren die ongeveer een dag meegaan.

Het karakter van een parfum verandert dus in de loop van de tijd.

Het geëncapsuleerde parfum bevat al deze blokken.

Schematische weergave van parfumbolletjes.

5

THE lab

kort or-Column

Een nieuw begin!

Een toepasselijke kreet zo aan het begin van een nieuwe periode die voor ons ligt.

Waarbij ik als eerste wil stilstaan is het Personeelsfeest van 19 januari jongstleden.

Namens de OR wil ik in het bijzonder hen die dit feest hebben georganiseerd bedanken voor de onvergetelijke avond die de URDV-medewerkers mochten beleven. Ik heb veelvuldig gehoord dat we dit elk jaar zou-

participerende samenwerking met Nico.

Een nieuw begin is er dit jaar ook voor de OR intern met de implementatie van een nieuw communicatieplan. Ik ben van mening dat communicatie beter kan en moet en dat het een verantwoordelijkheid is van de gehele OR om hieraan uitvoering te geven. Daarnaast lopen natuurlijk nog de vier projecten met het Site Team die halverwege dit jaar afgerond moeten worden. Een laatste nieuw

den moeten doen!

Een ander nieuw begin is dat Jan Weststrate en Nico Overbeeke van positie ruilen. Jan gaat de Savoury Category versterken, Nico vestigt zich (opnieuw) in Vlaardingen. Nico is geen vreemde voor Unilever R&D Vlaardingen, velen kennen hem nog uit de periode dat hij de Category R&D director van Spreads and Cooking products was. De OR ziet uit naar een

Gedetacheerd Ervaring opdoen en/of kennis uitwisselen.

Om die redenen gaan regelmatig Vlaardingse medewerkers naar een Unilevervestiging in het buitenland en vice versa.

Aan het woord is dit keer de Finse Sirpa Seppanen, coördinator bij het Unilever Nutrition Network. Ze heeft zes maanden doorgebracht bij Unilever Brazilië in São Paolo.

Waarom ben je naar São Paolo gegaan?

“Ik wilde als voedingskundige ervaring opdoen in een regio buiten Europa.”

Wat heb je daar gedaan?

“Ik was de Regional Nutrition Manager voor Ice Cream en Foodsolutions in ZuidAmerika. Het was mijn taak om voedingskundige input te geven in diverse projecten. Daar kan en mag ik verder om strategische redenen niet veel meer over zeggen.”

YOU! De rubriek ‘Boos!’ of ‘DoDo’.

Twee klassiekers waaraan menig URDV’er nog warme herinneringen koestert. Bij de laatste kerstwensenactie werd THE LAB

Aan het nieuwe begin lijkt het dus weer een uitdagend OR-jaar te worden. Maar snel beginnen dus!

Piet Quartel Secretaris Ondernemingsraad URDV

Hoe zag een gemiddelde werkdag eruit?

“Omdat ik een regionale rol had en mijn contacten over heel Zuid-Amerika verspreid waren, zat ik vaak in telefonische vergaderingen. Ook e-mailde ik heel veel.”

Voldeed de detachering aan je verwachtingen?

“Beslist. Het was voor mij een eye-opener, zowel in professioneel opzicht als voor mij persoonlijk. Ik weet nu precies wat de rol van een Regional Nutrition Manager bij Unilever inhoudt en ook hoe Nutrition in Zuid-Amerika is georganiseerd. De contacten die ik aan mijn detachering heb overgehouden, kan ik ongetwijfeld goed gebruiken in mijn nieuwe baan als coördinator bij het Unilever Nutrition Network, ook al heb ik veel mensen niet persoonlijk ontmoet. Verder was het geweldig om de diversiteit en de onderlinge culturele verschillen in Zuid-Amerika van dichtbij mee te mogen maken. Ik hoop dat dit soort uitwisselingen ook in de toekomst zullen blijven bestaan.”

zelfs geopperd de rubriek Boos! te laten terugkeren in The Lab.

de terugkeer van de veelgelezen en gewaardeerde rubriek Boos!

Als de bedenker wordt gevraagd naar het waarom van zijn wens, zegt hij het podium te missen waar URDV’ers kritiek kunnen spuien over allerlei zaken die hen storen. En de oplossing, voegt hij toe, zit in

Door te kiezen voor Boos! negeren we echter de – naar we hopen – veel grotere groep URDV’ers die juist erg blij is.

Medewerkers die op hun beurt het podium missen om hun waardering uit te spreken over

6

begin is dat URDV binnenkort met vier leden vertegenwoordigd zal zijn in de Centrale Ondernemingsraad. De COR heeft deze afvaardiging uit Vlaardingen met gejuich ontvangen.

zaken die hun juist positieve energie geven.

Met deze nieuwe rubriek YOU! slaan we twee vliegen in één klap. Of je nu boos bent of juist blij, hier is vanaf nu de plek waar jij je mening kwijt kunt.

Mail je bijdrage naar you@urdv.nl, want het woord is vanaf nu aan... YOU!

internationaal Nieuw in San Francisco: Physic Ventures

Hopen op die ene

doorbraak

Tot voor kort was in San Francisco Unilever Technology Ventures (UTV) gevestigd, een soort investeringskantoor dat geld stak in jonge bedrijven met veelbelovende ideeën op het gebied van gezondheid, welzijn en duurzaamheid. Wie nu naar de website van Unilever Technology Ventures surft, wordt echter automatisch doorgelinkt naar www. physicventures.com. Waarom? Het Lab praat met Jos Tissen (lead scientist Molecular Informatics/ Open Innovation scouting).

Is Unilever Technology Ventures ter ziele?

“Ja en nee. In naam wel, maar Unilever gaat in San Francisco gewoon door met het investeren in nieuwe technologieën. Net als met UTV steken we nog steeds veel geld in een investeringsfonds, maar nu doen we dat samen met andere investeerders in Physic Ventures. En dat is nieuw.”

Waarom steekt Unilever geld in dergelijke fondsen?

“Om twee redenen. De eerste is geld. Je hoopt dat je er via je aandelen meer uithaalt dan je erin hebt gestopt. En de tweede is dat je met je neus bovenop nieuwe markten en technologische ontwikkelingen zit en bovendien de kans krijgt ‘mee te sturen’. Je hoopt natuurlijk altijd op die ene doorbraak. Met als kanttekening dat je niet als enige een nieuwe ontwikkeling kunt omarmen, want er zijn meer investeerders.”

Hoe hoog is het Unilever-gehalte van Physic Ventures?

“Behoorlijk hoog. In het managementteam zitten onder meer Dion Madsen (ex-Unilever) en Phil Giesler, die als Innovation Director door Unilever is gedetacheerd. Verder streven ze ernaar continu drie zogeheten ‘visiting associates’ te hebben. Mensen uit Vlaardingen, Colworth, Shanghai, Bangalore, Trumbull of Port Sunlight voor een secondment van maximaal een halfjaar. Ik heb er zes maanden gezeten, nu zit Leon Frenken er.”

Physic Ventures richt zich vooral op NoordAmerika, meldt de website. Dat doet Unilever niet. Waarom dan toch die sterke Unilever-connectie?

“Voor nieuwe technologieën en trends op het gebied van gezondheid en duurzaamheid is Amerika en dan vooral Californië ‘the place to be’. Dat heeft voor een deel met mentaliteit te maken. Kort door de

7

bocht, gaan Europeanen pas een idee bedenken als er met een zak geld wordt gerammeld. Amerikanen krijgen eerst een idee, beginnen vervolgens een bedrijfje en zien wel waar het schip strandt. Dat werkt hoe dan ook vlugger.”

Is Unilever eigenlijk wel interessant voor Physic Ventures?

“Natuurlijk wel; het is een win-winsituatie.

Zij richten zich op gezondheid, welzijn en duurzaamheid; wij ook. Wij hebben als voordeel dat we als grote researchorganisatie de kennis en expertise in huis hebben om te beoordelen of een ingediend voorstel een Peppi-en-Kokkiverhaal is of een potentiële doorbraak. En wij maken op onze beurt dankbaar gebruik van hun vele contacten met nieuwe bedrijven. Dat is goed voor onze technology scouting.”

Ieder kwartaal brengt Physic Ventures een nieuwsbrief uit. Je kunt deze vinden op de Vlaardingen-portal.

THE lab

de afdeling De afdeling: Flavour Generation

and Delivery (FGD) Bestaat uit: 35 mensen

missie:

“We bring Flavour to Vitality”

Het flavour-team van UFHRI ontwikkelt nieuwe technologieën om de smaak van Unilever-producten te verbeteren. Iets wat bepaald niet eenvoudig is, omdat minder zout en suiker, het gebruik van gezonde (onverzadigde) oliën en de toepassing van gezonde ingrediënten als catechines, soja en Hoodia-extract er gezamenlijk toe leiden dat de smaak van een product voor de consument minder aantrekkelijk wordt.

Het flavour-team is met name gespecialiseerd in het analyseren van smaak- en geurcomponenten, het (bio)genereren van natuurlijke smaken, het encapsuleren van smaak- en gezonde ingrediënten, het beheersen van lipide-oxidatie, het exploi-

teren van multi-sensorische inzichten en moleculaire smaaktoepassingen. Hun werkzaamheden verrichten ze vanuit het nagelnieuwe laboratorium op de tweede verdieping van gebouw A in Vlaardingen.

Hun werkwijze is gebaseerd op het Open Innovatie-principe, waarbij wordt gewerkt met drie internationale smaakleveranciers (Symrise, IFF en Firmenich). Daarnaast heeft het team goede contacten met vooraanstaande academische groepen overal ter wereld. Dit netwerk én de contacten met de diverse Centres of Excellence bieden hun uitstekende kansen om belangrijke smaakvraagstukken voor de verschillende categorieën op te lossen.

Mohamed Chaara houdt zich bezig met de extractie van belangrijke geursamenstellingen uit verschillende producten. Voor zowel smaak- als geurstoffen zijn veel technieken beschikbaar.

Alphons Cambeen en Gerrit Smit bespreken de identificatie van belangrijke smaakcomponenten.

Alphons’ expertise wordt ingezet bij het identificeren van geursamenstellingen die worden afgescheiden door middel van gaschromatografie.

Onze neus is nog steeds de gevoeligste en belangrijkste detector. Mens en machine werken hier nauw samen.

Gert-Jan van den Oever, Renske Tijssen, Frans-Jos Jansen en Sara Martins bespreken de laatste resultaten van een dressingproject.

Leon van der Blom en Ed Rosing gebruiken geavanceerde tweedimensionale gaschromatografie voor het identificeren van kritische samenstellingen in Hoodia-extracten.

Rineke Valstar informeert Gerrit Smit over de nieuwste versie van het werk ‘Common Flavour Language’.

Leon van der Blom gebruikt de PTR-massaspectrometer om het vrijkomen van geursamenstellingen te meten tijdens consumptie van een product door Guillaume Desclaux. Hiermee kan een direct verband worden gelegd tussen sensorische evaluatie en het vrijkomen van smaak.

Firdevs Bas en Gerrie Hermans testen nieuwe formats van pikante kooktoevoegingen. Na optimalisatie in het lab worden producten ook in de keuken geëvalueerd. Dat gebeurt op dezelfde manier als de consument dat doet die onze producten gebruikt.

Evenementenkalender 04/03/08

17/03/08

• Officiële opening

• Nico Overbeeke start

22/04/08 23/04/08

Centre of Excellence

zijn activiteiten als

• UFHRI symposium

Structured Emulsions

VP Foods Research en

‘The Flavour of Vitality’

Vlaardingen

directeur URDV

THE LAB

8

01/06/08

02/10/08

16/10/08

• Walk The World 2008

• Uitreiking URDV

• Gepensioneerdendag

Awards 2008

URDV 2008