สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

เรียบเรียงโดย...ไพยนต์ บรรณาธิการ ออกแบบปก/รูปเล่ม พิมพ์ข้อมูล ภาพประกอบเรื่อง

กาสี

: ไพยนต์ กาสี น.ธ. เอก, ป.ธ. ๖, พธ.บ., น.บ. : เสาวณีย์ เที่ยงตรง : ธนวรรณ ขันแข็ง พิสูจน์อักษร : มานิตย์ กองษา : เทิดเกียรติ ปลูกปานย้อย, อนันต์ กิตติกนกกุล

พระรัตนตรัย เป็นอาภรณ์ ประดับใจที่ประเสริฐสุด เครือ่ งประดับภายนอก เช่น เพชรนิลจินดาทัง้ หลาย ที่ชาวโลกถือว่าเป็นของสูงค่า มากด้วยราคานั้น ท่านผู้จะ เป็นเจ้าของครอบครอง ล้วนต้องเป็นผู้มีฐานะเท่านั้น ต่างกันกับพระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ซึ่งได้รับยกย่องว่า เป็นยอดยิ่งกว่ารัตนะใดๆ ที่มี ในสากลโลกนี้ ไม่ว่าจะเป็นเศรษฐี หรือยาจกก็ตามที ล้วนมีโอกาสเป็นเจ้าของได้พอๆ กัน ขอเพียงแต่ผู้นั้น ได้น้อมใจตนเข้ายอมรับนับถือด้วยความศรัทธาเลื่อมใส การสวดมนต์ เป็นอีกหนทางหนึ่งที่จะช่วยฝึกฝน อบรมใจเราให้มีความศรัทธาในคุณพระรัตนตรัย เพราะ เนื้อหาในบทสวดมนต์ส่วนใหญ่ เป็นการสรรเสริญคุณของ พระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ นั่นเอง หนังสือ สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น เล่มนี้ ผู้เรียบเรียงได้นำ�บทสวดมนต์ ที่มีอานุภาพทางพระปริตรธรรมมากมายหลายด้ า นมารวมไว้ ด้ ว ยมุ่ ง หวั ง ให้ เ ป็ น สะพานบุญนำ�ท่านทั้งหลายให้ดำ�รงตนอยู่ในกรรมดี เพื่อ ให้ท่านทั้งหลายได้พบประโยชน์สุขทั้งในชาตินี้ ชาติหน้า จนกว่าจะพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิดในวัฏสงสารเข้าสู่ กระแสพระนิพพานด้วยกันทุกท่าน น.ธ.เอก, ป.ธ. ๖, พธ.บ., น.บ. บรรณาธิการ/เรียบเรียง

5

อานิสงส์ของ

การสวดมนต์

การสวดมนต์ไหว้พระ เป็นธรรม ประจำ�ชีวิต เป็นข้อคิดประจำ�ชีวิต เกิดผลผลิเพือ่ ความงอกงาม สร้าง ความดี ใ ห้ แ ก่ ต น ผลกำ � ไรเป็ น ความดี เพื่อมอบให้เพื่อนร่วมชาติ ร่วมโลกได้อยูด่ ว้ ยความโชคดี ขอให้ ท่ า นพร้ อ มสมาชิ ก ในครอบครั ว ได้ สวดมนต์กันทุกคน เพื่อเป็นมรดกในชีวิต จะเกิด ฐานะดี มีปญ ั ญา มีความสุขความเจริญยิง่ ๆ ขึน้ ไป ในชีวิต ขออำ�นวยพร พระธรรมสิงหบุราจารย์ บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

6

สร้างความดีด้วยสวดมนต์ นำ�ตนให้ผ่านพ้นจากภยันตราย

สัญชาตญาณอย่างหนึ่ง ที่ติดตัวมนุษย์มาแต่ กำ�เนิด นั่นคือ ความกลัว ความกลัวเกิดจากอะไร ? พระพุทธองค์เฉลย ไว้ว่า เกิดจากความรัก หรือสิ่งที่รัก เพราะเมื่อ ตนรั ก สิ่ ง ใดมาก ก็ ก ลั ว ว่ า สิ่ ง อั น เป็ น ที่ รั ก นั้ น จะมี อันตราย ยอดของสิ่งอันเป็นที่รักทั้งของคนและ สัตว์โดยทั่วไป นั้นคือ ชีวิต ทุกคนจึงกลัวชีวิตมี อันตราย พูดง่ายๆ ก็คือ กลัวตาย นั่นเอง สำ�หรับสิ่งที่ทำ�ให้มนุษย์เกิดความกลัว นั้น สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

7

ก็คือสิ่งที่สามารถให้คุณให้โทษแก่ตนได้ โดยทั่วไป มีลักษณะใหญ่ๆ อยู่ ๒ อย่าง คือ ๑. สิ่งที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตา เช่น คน ที่มีอำ�นาจเหนือตน สัตว์ร้าย เป็นต้น ๒. สิ่งที่มองไม่เห็น เช่น ผีสางนางไม้ หรือ กระทั่งในปรากฏการณ์ธรรมชาติบางอย่าง เช่น เกิดสุริยุปราคา จันทรุปราคา เป็นต้น เมื่อคนเราเกิดความกลัว จึงพยายามแสวงหา ที่ พึ่ ง เพื่ อ คุ้ ม ครองตนให้ พ้ น จากอั น ตรายทุ ก ข์ ภั ย ตลอดถึ ง ดลบั น ดาลให้ ไ ด้ สิ่ ง ที่ ต นปรารถนา โดย มุ่งฝากความหวังไว้กับเทวดา คาถาอาคม หรือสิ่ง ศักดิส์ ทิ ธิภ์ ายนอก จนมองข้ามทีพ่ ง่ึ ภายในอันสำ�คัญ ไปอย่างน่าเสียดาย นั่นคือ ความดีงามภายในจิต ของตน การสวดมนต์ ในพระพุทธศาสนานัน้ นอกจาก จะเป็นพิธกี รรมทีเ่ ป็นบ่อเกิดของวัฒนธรรมประเพณี อันดีงามแล้ว ยังมุ่งหวังให้พุทธศาสนิกชนทุกท่าน ได้หนั มาเห็นความสำ�คัญของการสร้างความดี ด้วย การทำ�จิตให้สงบนิ่งผ่อนคลายหายกังวล เพราะ จิตที่สงบ ย่อมเป็นจิตที่ดีงาม จิตที่ดีงาม ย่อมนำ� แต่ สิ่ ง ที่ ดี ง ามมาสู่ ชี วิ ต ตน แต่ ค นเราจะรู้ ถึ ง คุ ณ ความดีที่เกิดจากการสวดมนต์ได้นั้น ก็ควรที่จะรู้ถึง ความหมายเบื้องต้นของการสวดมนต์กันก่อน บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

8

บริกรรมภาวนาอย่างเป็นจังหวะ นั่นล่ะคือไหว้พระสวดมนต์

สวดมนต์ เป็นคำ�ที่ใช้กันทั่วไป ไม่ว่าจะเป็น พระ หรือชาวบ้านสวดสาธยาย ก็เรียกกันว่า สวดมนต์ มีความหมาย ดังนี้ สวด หมายถึง การว่าเป็นทำ�นอง, การท่อง คำ�สอนทางพระพุทธศาสนา มีวตั ถุประสงค์ ๒ อย่าง คือ ๑) สวดธรรม เพื่อรักษาพระศาสนา เช่น พระ ท่านสวดปาฏิโมกข์ทุก ๑๕ วัน ๒) สวดพระปริตร เพื่อคุ้มครองตน (ในที่นี้ ไพยนต์ กาสี ผู้เรียบเรียง มุ่งนำ�เสนอวัตถุประสงค์ข้อ ๒ เป็นหลัก) มนต์ หมายถึง คำ�ศักดิ์สิทธิ์, คำ�ที่นำ�มงคล มาให้ซึ่งต้องอาศัยการสวดบริกรรมจึงทำ�ให้เกิด อานุภาพ รวมความว่า สวดมนต์ หรือ สวดพระปริตร จึงหมายถึง การว่าเป็นจังหวะทำ�นองซึ่งคำ�อัน ศักดิส์ ทิ ธิ์ ทีม่ ฤี ทธิส์ ามารถนำ�ความสุข ความเจริญ มาสู่ตนได้ สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

9

ประสงค์ผลถึงสิ่งใด

ในการสวดมนต์แต่ละครั้ง

พิธกี รรมอย่างหนึง่ ซึง่ ถือปฏิบตั กิ นั มาเป็นเวลา ช้านาน ก่อนที่พระสงฆ์ท่านจะสวดมนต์ นั่นคือการ กล่าวคำ� “อาราธนาพระปริตร” ที่มีคำ�ขึ้นต้นว่า

วิปัตติปะฏิพาหายะ สัพพะทุกขะวินาสายะ วิปัตติปะฏิพาหายะ สัพพะภะยะวินาสายะ วิปัตติปะฏิพาหายะ สัพพะโรคะวินาสายะ

สัพพะสัมปัตติสิทธิยา ปะริตตัง พ๎รูถะ มังคะลัง. สัพพะสัมปัตติสิทธิยา ปะริตตัง พ๎รูถะ มังคะลัง. สัพพะสัมปัตติสิทธิยา ปะริตตัง พ๎รูถะ มังคะลัง.

ในคำ�อาราธนานี้ มีใจความว่า “ขอพระสงฆ์ จงสวดพระปริตรอันเป็นมงคล เพื่อป้องกันความ วิบัติทั้งหลาย เพื่อความสำ�เร็จในสมบัติทั้งปวง และเพื่อกำ�จัดทุกข์ ภัย ความเจ็บไข้ ให้พินาศไป ทั้งสิ้นเถิด” บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

10

จากความหมายดังกล่าว ก็ท�ำ ให้เราได้ทราบว่า การสวดมนต์เพื่อให้เกิดผลเป็นพระปริตรธรรมนั้น มีจุดมุ่งหมายสำ�คัญ ๓ อย่าง คือ เพื่อป้องกันความ วิบัติทั้งหลาย, เพื่อให้ได้สมบัติอันน่าชื่นใจ, เพื่อ ขจัดปัดเป่าทุกข์ โรค ภัย ให้ห่างหาย สรุปง่ายๆ ก็คือว่า จุดประสงค์หลักของการ สวดมนต์ภาวนา ก็ด้วยประสงค์อานุภาพของพระปริตรที่สวดนั้นมาช่วย... ป้องกันสิ่งไม่ดีทั้งหลาย ที่ยังไม่เกิดไม่ให้เกิดมี, รักษาสิ่งดีๆ ที่มีอยู่แล้ว ให้มีต่อไป, กำ�จัด ปัดเป่าความทุกข์ทางกายใจ ความเจ็บไข้ ภยันตรายที่กำ�ลังเกิดให้อันตรธาน ไปจากตน คำ�ว่า วิบัติ หมายถึง ความเสื่อม, ความฉิบหาย, และคำ�ว่า สมบัติ ที่หมายถึง ทรัพย์, ความดี, ความสำ�เร็จ, ความถึงพร้อม นั้น มีที่มาจากภาษาบาลีรากศัพท์เดียวกัน คือ วิบัติ มาจากศัพท์บาลีว่า วิปตฺติ ประกอบด้วย วิ บทหน้า, ปทฺ ธาตุในความหมายว่า ถึง, ติ ปัจจัย วิธีประกอบศัพท์คือ ลบ ทฺ แล้วซ้อน ตฺ รวมเป็น วิปตฺติ สมบัติ มาจากศัพท์บาลีว่า สมฺปตฺติ ประกอบด้วย สํ บท หน้า, ปทฺ ธาตุในความหมายว่า ถึง, ติ ปัจจัย วิธีประกอบศัพท์คือ แปลงนิคหิต ( ํ บน ส) เป็น มฺ, แปลง ทฺ เป็น ตฺ รวมเป็น สมฺปตฺติ จากคำ�ดังกล่าวก็เป็นสิ่งเตือนใจเราได้ว่า การดำ�เนินชีวิตนั้น ท่านจะเลือกเอาบุญ หรือบาปนำ�หน้า ถ้าทำ�บาป ก็ย่อมพบความ วิบัติฉิบหาย ใครที่เลือกบุญ ก็อบอุ่นใจในที่ทุกสถานแล สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

11

สวดมนต์ด้วยจิตสงบเย็น เป็นทางมาแห่งบุญหนุนชีวิต

การสวดมนต์ เป็ น หนทางแห่ ง บุ ญ อย่ า งหนึ่ ง ที่ จ ะ อำ � นวยอวยพรให้ ถึ ง พร้ อ มด้ ว ยสมบั ติ ๓ ประการ คื อ มนุษย์สมบัติ สวรรค์สมบัติ และนิพพานสมบัติได้ ผู้เรียบเรียงไพยนต์ กาสี ขอเปรียบเทียบให้เห็นว่า อย่างเวลาเราจะปลูกพืชพันธุ์ธัญญาหารอะไรนั้น กิจเบื้องต้น ที่ทำ�กัน ก็คือการปรับสภาพดินให้พร้อมสมบูรณ์ดีเพื่อให้มี สารอาหารหล่อเลี้ยงพืชผล การสวดมนต์เช่นกัน เป็นการเตรียมสภาพจิตตน เพือ่ รองรับความดีงามทีส่ งู ยิง่ ขึน้ ไปเพราะสารอาหารทีไ่ ด้รบั ไปหล่อเลี้ยงใจในเบื้องต้นคือ ความสงบเย็น นอกจากนั้น การสวดมนต์ ยังเป็นกุศลเจตนาอันเป็น ที่มาแห่งบุญได้ถึง ๓ ทาง คือ ทานมัย บุญจากการให้ เพราะได้อุทิศความดีจาก การสวดมนต์ให้แก่สรรพสัตว์ไม่เลือกหน้า สีลมัย บุญจากการรักษาศีล เพราะขณะสวดมนต์ จะสำ�รวมตนให้เรียบร้อยทั้งทางกาย-วาจา ภาวนามัย บุญจากการฝึกฝนอบรมใจ เพราะขณะที่ สวดมนต์นั้น จิตของเราจะไม่ฟุ้งซ่านหวั่นไหว มีใจเป็นสมาธิ ตั้งมั่น เป็นบาทฐานให้เกิดปัญญาต่อไป บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

12

สวดมนต์ไม่ยากอย่างที่คิด หากตั้งจิตสวดด้วยความศรัทธา

หลายท่านแม้จะรู้ว่า การสวดมนต์มีผลดีต่อ ชีวติ แค่ไหน แต่กม็ อี ปุ สรรคอันยิง่ ใหญ่ทค่ี อยขัดขวาง นั่นคือ ความคิดที่ว่า บทสวดมนต์ ส่วนใหญ่เป็น ภาษาบาลี อ่านยาก ท่องยาก ทั้งลำ�บากในเรื่อง จังหวะทำ�นองในการสวด เป็นต้น เพื่อช่วยให้ท่าน สวดมนต์ได้ง่ายขึ้น จึงขอแนะนำ� ดังนี้ ๑. การอ่านภาษาบาลี เนือ่ งจากบทสวดมนต์ ทีส่ วดกันในปัจจุบนั โดยมากจะเป็นคำ�บาลีทใ่ี ช้อกั ษร หรือคำ�สะกดเป็นภาษาไทยจึงไม่ได้อา่ นยาก แต่หาก มีบางคำ�ทีน่ ยิ มใช้สญ ั ลักษณ์พเิ ศษ เช่น เครือ่ งหมาย ๎ (ยามักการ) ไว้ข้างบนคำ�นั้น เพื่อให้รู้ว่า คำ�เช่นนี้ ให้อา่ นออกเสียงเหมือนอักษรควบ เช่น ส๎วากขาโต อ่านว่า สะหวาก, กัต๎วา อ่านว่า กัดตะวา เป็นต้น ๒. ทำ�นองสวด การสวดมนต์ทางพระพุทธศาสนา แต่แรกเริ่มนั้นเป็นการสวดเพื่อศึกษาจดจำ� สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

13

คำ�สอนไว้ การเปล่งเสียงจึงต้องให้ชัดถ้อยชัดคำ� ถูกอักขรวิธี เพื่อมิให้มีความผิดเพี้ยนไป โดยใน ปัจจุบันนิยมสวดกันอยู่ ๓ จังหวะทำ�นอง คือ สวดแบบมคธ คือ สวดเป็นวรรคๆ อย่างที่ พระธรรมยุตท่านสวด เช่น อะเสวะนา จะ พาลานัง ปัณฑิตานัญจะ เสวะนา (หยุด), ปูชา จะ ปูชะนียานัง เอตัมมังคะละมุตตะมัง. เป็นต้น สวดแบบสังโยค คือ สวดติดต่อกันไปไม่หยุด ทั้งมีการเอื้อนเสียงสูงตำ�่ บ้าง เช่น อะเสวะนา จะ พาลานัง ปัณฑิตานัญจะ เสวะนา ปูชา จะ ปูชะนียานัง เอตัมมังคะละมุตตะมัง. เป็นต้น สวดแบบสรภัญญะ คือ การสวดที่มีท่วงท่า ทำ�นองและการเอือ้ นเสียงพอเหมาะพอดี แต่กต็ อ้ ง ให้มกี ารออกเสียงทีช่ ดั เจนด้วยอักขระและพยัญชนะ สำ � หรั บ การสวดมนต์ ใ นเล่ ม นี้ ผู้ เรี ย บเรี ย ง ไพยนต์ กาสี ใคร่ขอแนะนำ�ว่า ถ้าท่านกำ�ลังฝึกหัด สวดมนต์ใหม่ๆ อยากให้ทา่ นสวดแบบมคธ เพราะ จะทำ�ให้อ่านคำ�สวดมนต์ได้ทันไม่ผิดเพี้ยน โดยใน เล่มนี้ ได้ท�ำ เครื่องหมาย , (จุลภาค) ไว้เป็นจุดสังเกต ว่าให้หยุดตรงนี้ และเมือ่ สวดคล่องดีแล้วก็คอ่ ยสวด แบบสังโยคก็ได้ จากนี้ขอนำ�ท่านสู่เนื้อหาบทมนต์ ต่อไป บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

14

กราบบูชาพระรัตนตรัย

มีบุญให้อยู่ก็สบาย ตายก็เป็นสุข การประกอบพิธกี รรมใด ในทางพระพุทธศาสนา นั้น ต้องเริ่มกันที่การบูชาพระรัตนตรัยก่อนทุกครั้ง ทั้งนี้ เพื่อเป็นการน้อมรำ�ลึกนึกถึงพระคุณความดี ของพระพุทธเจ้า พระธรรม พระอริยสงฆ์ เรียกว่า เป็นการบูชาพระคุณของท่าน วิธีการบูชานั้น อาจทำ�ได้ ๓ ทาง ดังนี้ สักการะ คือ บูชาด้วยการเคารพกราบไหว้ ถวายดอกไม้ ธูปเทียน ข้าวปลาอาหาร เป็นต้น ปัคคัณหะ บูชาด้วยการกล่าวยกย่องสรรเสริญ คุณของพระรัตนตรัย ดังที่เราสวดมนต์ เป็นต้น สัมมานะ บูชาด้วยการยอมรับนับถือทีจ่ ะปฏิบตั ิ ตามหลักธรรมคำ�สอนในพระพุทธศาสนา เป็นต้น การบูชาบุคคลทีค่ วรบูชา พระพุทธองค์ตรัสว่า เป็นมงคลอันสูงส่ง ซึ่งมีอานิสงส์แก่ชีวิตหลายอย่าง ดังที่พอจะประมวลได้ว่า การบูชาบุคคลผู้ควรบูชา มีพระรัตนตรัยเป็นต้นนัน้ พลันเกิดบุญญานุภาพ คือ สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

15

ทำ�ให้ชีวิตมีความเจริญรุ่งเรือง เพราะการ บูชาท่านผูม้ คี ณ ุ งามความดี ก็เป็นโอกาสทีเ่ ราจะได้ ซึมซับความดีไปปฏิบตั ติ าม ทำ�ให้พบความก้าวหน้าได้ ปลดเปลื้องตนจากความวิบัติ เพราะเมื่อ ปฏิบัติตามแบบอย่างที่ท่านทำ�ไว้ ทำ�ให้พ้นจาก ความตำ�่ ช้า กำ�จัดบรรดาสรรพกิเลส เพราะการลงมือ ทำ�ความดีงามตามอย่างท่าน เรียกว่าเป็นปฏิบตั บิ ชู า จึงสามารถกำ�จัดกิเลส เช่น ความโลภ โกรธ หลง ให้ลดน้อยลงไป จนกระทั่งจางหายจากใจในที่สุด เป็นเหตุให้ได้ไปเกิดในสวรรค์ หรือแม้หากว่า จะยังไม่บรรลุมรรคผลนิพพาน ก็จะเป็นหลักประกัน ทีม่ ผี ลบุญช่วยปิดประตูนรก เปิดประตูสวรรค์ให้แก่ ดวงจิตหลังจากเราสิน้ ชีพจากชาติน้ี ดังมีตวั อย่างใน ครัง้ พุทธกาลทีห่ ญิงสาวนางหนึง่ พบพระมหากัสสปะ กำ�ลังบิณฑบาต จึงนำ�ข้าวตอกไปถวาย เมื่อตายไป ทำ�ให้ได้ไปเกิดในสวรรค์มีนามว่าลาชเทพธิดา บุคคลใดบูชาท่านผู้ควรบูชา คือ พระพุทธเจ้า และเหล่าพระสาวก ผู้ข้ามพ้นกิเลสได้แล้ว ใครๆ ก็ไม่อาจนับบุญของผู้ทำ�บูชาได้ บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

16

บทบูชาพระรัตนตรัย อิมินา สักกาเรนะ พุทธัง อะภิปูชะยามิ. อิมินา สักกาเรนะ ธัมมัง อะภิปชู ะยามิ. อิมินา สักกาเรนะ สังฆัง อะภิปชู ะยามิ.

บทกราบพระรัตนตรัย อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ภะคะวา, พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ. (กราบ) ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, ธัมมัง นะมัสสามิ. (กราบ) สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สังฆัง นะมามิ. (กราบ) สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

17

บทชุมนุมเทวดา ผะริตว๎ านะ เมตตัง สะเมตตา ภะทันตา, อะวิกขิตตะจิตตา ปะริตตัง ภะณันตุ, สัคเค กาเม จะ รูเป คิริสิขะระตะเฏ จันตะลิกเข วิมาเน, ทีเป รัฏเฐ จะ คาเม ตะรุวะนะคะหะเน เคหะวัตถุมหิ เขตเต, ภุมมา จายันตุ เทวา ชะละถะละวิสะเม ยักขะคันธัพพะนาคา, ติฏฐันตา สันติเก ยัง มุน-ิ วะระวะจะนัง สาธะโว เม สุณนั ตุ. ธัมมัสสะวะนะกาโล อะยัมภะทันตา. ธัมมัสสะวะนะกาโล อะยัมภะทันตา. ธัมมัสสะวะนะกาโล อะยัมภะทันตา.

บทนอบน้อมพระพุทธเจ้า นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ. (สวด ๓ จบ)

บทขอขมาพระรัตนตรัย วันทามิ พุทธัง สัพพัง เม โทสัง ขะมะถะ เม ภันเต. วันทามิ ธัมมัง สัพพัง เม โทสัง ขะมะถะ เม ภันเต. วันทามิ สังฆัง สัพพัง เม โทสัง ขะมะถะ เม ภันเต. บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

18

บทไตรสรณคมน์

พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ.

ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ.

สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ. ทุติยัมปิ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ. ทุติยัมปิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ. ทุติยัมปิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ. ตะติยัมปิ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ. ตะติยัมปิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ. ตะติยัมปิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ.

บทสรรเสริญพระพุทธคุณ๑ อิติปิ โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ วิชชาจะระณะสัมปันโน สุคะโต โลกะวิทู อะนุตตะโร ปุริสะทัมมะสาระถิ สัตถา เทวะมะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ. บทนี้พระเดชพระคุณหลวงพ่อจรัญ ท่านแนะนำ�ว่า ถ้าสวดพุทธคุณ ธรรมคุณ สังฆคุณ พาหุง มหากาฯ จบลง ให้ย้อนมาสวดบทสรรเสริญพุทธคุณให้เกินอายุปัจจุบันของ ตน ๑ จบ จะทำ�ให้สมาธิจิตดียิ่งขึ้น

๑

สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

19

บทสรรเสริญพระธรรมคุณ ส๎วากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม, สันทิฏฐิโก อะกาลิโก เอหิปัสสิโก, โอปะนะยิโก ปัจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญญูหีติ. (วิน-ยู-ฮี-ติ)

บทสรรเสริญพระสังฆคุณ สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, อุชุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, ญายะปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, สามีจิปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะปุคคะลา, เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ, อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเณยโย อัญชะลิกะระณีโย, อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ. ครอบครัวใด มีพระพุทธเจ้าเป็นผู้นํำ� มีพระธรรมเป็นแนวทางชีวิต มีพระสงฆ์เป็นผู้เตือนจิตสะกิดใจ ครอบครัวนั้น เจริญมั่นคง มีลูกดี มีหลานดี เพราะประพฤติดี บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

20

ระลึกถึงพระพุทธเจ้าในอดีต มีผลบุญพิชิตภัยพาล

พระพุทธมนต์บทนี้ มีเนื้อหากล่าวถึงพระพุทธเจ้าที่เคยมีมาแล้วในอดีตว่ามีมากมาย โดย ทุกพระองค์ล้วนทรงมีจุดมุ่งหมายของการบำ�เพ็ญ บารมีมานับเป็นอเนกชาติ เพื่อช่วยปวงเวไนยสัตว์ ให้ข้ามพ้นจากกองทุกข์ในวัฏสงสาร การสวดบทนี้มีผลบุญที่ทันตาเห็นในเรื่องการ บำ�เพ็ญความดีเพื่อบรรลุถึงจุดหมายว่าต้องใช้ความ เพียรให้มากไว้ ดังมีพระพุทธดำ�รัสตรัสเตือนใจใน เรื่องนี้ ว่ า วายเมเถว ปุ ริ โ ส ยาว อตฺ ถ สฺ ส นิปฺปทา เป็นคนควรพยายามจนกว่าจะประสบ ความสำ�เร็จ ดังนั้น อยากให้คนคิดถึงท่านทั้งใน ยามอยู่หรือจากไปก็เพียรทำ�ดีไว้เป็นอนุสาวรีย์ชีวิต เถิด แล้วท่านจะได้รับความยกย่องเชิดชูแน่แท้ อนึ่ ง การน้ อ มระลึ ก นึ ก ถึ ง พระพุ ท ธเจ้ า ใน อดีตที่ผ่านมานั้น ช่วยคุ้มกันตนให้พ้นภัยได้ อย่าง พระพุทธเจ้าของเราสมัยเสวยพระชาติเป็นนกคุ่ม สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

21

โพธิสัตว์ก็อาศัยการนึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า ในอดีตมาช่วยดับไฟที่ก�ำ ลังลุกลามมาถึงที่อยู่อาศัย ดังนั้นเมื่อสวดบทนี้ทำ�ให้เรารู้สึกเหมือนว่า ได้รับคำ�อำ�นวยพรจากพระพุทธเจ้ามากพระองค์ ที่จะทรงคุ้มครองเราให้ปลอดภัย

สัมพุทเธ สัมพุทเธ อัฏฐะวีสัญจะ ท๎วาทะสัญจะ สะหัสสะเก, ปัญจะสะตะสะหัสสานิ นะมามิ สิระสา อะหัง, เตสัง ธัมมัญจะ สังฆัญจะ อาทะเรนะ นะมามิหัง, นะมะการานุภาเวนะ หันต๎วา สัพเพ อุปัททะเว, อะเนกา อันตะรายาปิ วินัสสันตุ อะเสสะโต. สัมพุทเธ ปัญจะปัญญาสัญจะ จะตุวีสะติสะหัสสะเก, ทะสะสะตะสะหัสสานิ นะมามิ สิระสา อะหัง, เตสัง ธัมมัญจะ สังฆัญจะ อาทะเรนะ นะมามิหัง, นะมะการานุภาเวนะ หันต๎วา สัพเพ อุปัททะเว, อะเนกา อันตะรายาปิ วินัสสันตุ อะเสสะโต. สัมพุทเธ นะวุตตะระสะเต อัฏฐะจัตตาฬีสะสะหัสสะเก, วีสะติสะตะสะหัสสานิ นะมามิ สิระสา อะหัง, เตสัง ธัมมัญจะ สังฆัญจะ อาทะเรนะ นะมามิหัง, นะมะการานุภาเวนะ หันต๎วา สัพเพ อุปัททะเว, อะเนกา อันตะรายาปิ วินัสสันตุ อะเสสะโต. บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

22

นอบน้อมต่อพระพุทธเจ้า

มีบุญช่วยทำ�ให้เราไม่ท้อแท้แม้มีอุปสรรค

บทนี้ มีชื่อเรียกอีกอย่างว่า “นะโม ๘ บท” ตามคำ�ขึ้นต้นนะโม และจำ�นวนคำ�คาถาแต่ละวรรค ที่มี ๘ คำ�พอดี เป็นพระราชนิพนธ์ในล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๔ ทีท่ รงเป็นปราชญ์ทางภาษาบาลีอย่างยิง่ พระพุทธมนต์บทนี้ มีเนื้อหาพรรณนาคุณของพระรัตนตรัย ว่าสามารถกำ�จัดภัยอันตราย ทำ�ให้เกิด ความสุขสวัสดีแก่ชีวิต สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

23

ข้อคิดบทนี้ คือ ผู้จะได้รับความคุ้มครองจาก พระรัตนตรัยอย่างจริงแท้ ต้องตัง้ ใจแน่วแน่ปฏิบตั ิ ตามคุณของพระรัตนตรัยอย่างถูกต้อง และเป็น ประจำ� และทำ�ดีเข้าไว้อย่าได้ท้อแท้แม้เมื่อความดี ยังไม่ส่งผลให้ จำ�ได้ว่า คุณอาเฉิน แห่งเลี่ยงเชียง ท่านจะสอนพนักงานเสมอว่า ให้สร้างบุญนำ�หน้า สิง่ ดีๆ จะตามมา ไม่ชา้ ก็เร็วเดีย๋ วมาเอง ไม่ตอ้ งเร่ง เฝ้ารอให้ทรมานจิตทรมานใจ

นโมการอัฏฐกคาถา นะโม อะระหะโต สัมมา- สัมพุทธัสสะ มะเหสิโน, นะโม อุตตะมะธัมมัสสะ ส๎วากขาตัสเสวะ เตนิธะ, นะโม มะหาสังฆัสสาปิ วิสุทธะสีละทิฏฐิโน, นะโม โอมาต๎ยารัทธัสสะ ระตะนัตตะยัสสะ สาธุกัง, นะโม โอมะกาตีตัสสะ ตัสสะ วัตถุตตะยัสสะปิ, นะโมการัปปะภาเวนะ วิคัจฉันตุ อุปัททะวา, นะโมการานุภาเวนะ สุวัตถิ โหตุ สัพพะทา, นะโมการัสสะ เตเชนะ วิธิมหิ โหมิ เตชะวา. บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

24

ดำ�เนินชีวิตตามหลักมงคล มีผลบุญพบความเจริญก้าวหน้า

มงคล หมายถึง ความ

ดี ความเจริ ญ เพราะ ความหมายดีเช่นนี้ ทุกคน จึ ง ต้ อ งการมี ม งคล จน บางท่ า นถึ ง กั บ นำ � คำ � นี้ ม า ตั้งเป็นชื่อ ดังนั้น ความเข้าใจเรื่องมงคลในทางโลก กับทางธรรมจึงต่างกัน คือ มงคลทางโลก หมายถึง ความยึดถือในวัตถุ ที่เชื่อว่าทำ�ให้เกิดมงคลแก่ตน เช่น เครื่องลาง ของขลังต่างๆ เป็นต้น จึงเรียกอีกอย่างว่า มงคลถือ มงคลทางธรรม หมายถึง การลงมือปฏิบตั ใิ น เหตุที่จะนำ�มาซึ่งความสุขความเจริญซึ่งเป็นผล เป็นต้นว่าปฏิบัติตามมงคล ๓๘ ประการ มีเว้นการ คบคนพาล คบแต่บัณฑิต เป็นต้น เรียกอีกอย่างว่า มงคลทำ� สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

25

สรุปว่า มงคลทางโลก เป็นเรื่องของศรัทธา ความเชื่อ มงคลทางธรรม เป็นเรื่องของปัญญา ความรู้แจ้งเห็นจริงตามเหตุผล ดังนัน้ สูตรพัฒนาตนทีเ่ ป็นมงคลทางธรรมนัน้ ขอให้ท่านเชื่อมั่นเถิดว่า เป็นสิ่งสำ�คัญที่ทำ�ให้ชีวิต เจริญก้าวหน้าได้ ยกตัวอย่างง่ายๆ เพียงแต่การเรียนรู้ วิชาการทางโลกในแขนงวิชาต่างๆ เช่น คณิตศาสตร์ ฟิสิกส์ เคมี ก็ตามที ยังมีสูตรให้เรานำ�เอาไปยึด เป็นหลั กในวิ ธี คิ ด ทำ�ให้เรามีความรู้แตกฉานใน วิชาการแขนงนั้นๆ ได้ ในหลั ก สู ต รการพั ฒ นาชี วิ ต ก็ เช่ น กั น พระพุ ท ธองค์ ท รงวางหลั ก การพั ฒ นาตนไว้ ตั้ ง แต่ ขั้ น พื้นฐาน เช่น การเลือกรู้จักเลือกคบคน เป็นต้น เพราะคนเรานั้น คบคนดี ก็เป็นศรีแก่ตัว คบคนชั่ว ก็พาตัวหมองไหม้ เรื่อยไป จนถึงเรื่องการพัฒนาจิต ให้บริสุทธิ์ผ่องใสห่างกิเลส จนตัดเหตุแห่งการเวียนว่ายตายเกิด ในสังสารวัฏเป็นที่สุด บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

26

มงคลสูตร อะเสวะนา จะ พาลานัง ปัณฑิตานัญจะ เสวะนา, ปูชา จะ ปูชะนียานัง เอตัมมังคะละมุตตะมัง. ปะฏิรูปะเทสะวาโส จะ ปุพเพ จะ กะตะปุญญะตา, อัตตะสัมมาปะณิธิ จะ เอตัมมังคะละมุตตะมัง. พาหุสัจจัญจะ สิปปัญจะ วินะโย จะ สุสิกขิโต, สุภาสิตา จะ ยา วาจา เอตัมมังคะละมุตตะมัง. มาตาปิตุอุปัฏฐานัง ปุตตะทารัสสะ สังคะโห, อะนากุลา จะ กัมมันตา เอตัมมังคะละมุตตะมัง. ทานัญจะ ธัมมะจะริยา จะ ญาตะกานัญจะ สังคะโห, อะนะวัชชานิ กัมมานิ เอตัมมังคะละมุตตะมัง. อาระตี วิระตี ปาปา มัชชะปานา จะ สัญญะโม, อัปปะมาโท จะ ธัมเมสุ เอตัมมังคะละมุตตะมัง. คาระโว จะ นิวาโต จะ สันตุฏฐี จะ กะตัญญุตา, กาเลนะ ธัมมัสสะวะนัง เอตัมมังคะละมุตตะมัง. ขันตี จะ โสวะจัสสะตา สะมะณานัญจะ ทัสสะนัง, กาเลนะ ธัมมะสากัจฉา เอตัมมังคะละมุตตะมัง. ตะโป จะ พ๎รัห๎มะจะริยัญจะ อะริยะสัจจานะ ทัสสะนัง, นิพพานะสัจฉิกิริยา จะ เอตัมมังคะละมุตตะมัง. ผุฏฐัสสะ โลกะธัมเมหิ จิตตัง ยัสสะ นะ กัมปะติ, อะโสกัง วิระชัง เขมัง เอตัมมังคะละมุตตะมัง. เอตาทิสานิ กัต๎วานะ สัพพัตถะมะปะราชิตา, สัพพัตถะ โสตถิง คัจฉันติ ตันเตสัง มังคะละมุตตะมันติ. สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

27

เชื่อมั่นคุณพระรัตนตรัย มีผลบุญผ่านพ้นภัยได้จริง

พระพุทธมนต์บทนี้ มีเนื้อหาพรรณนาถึงคุณ พระรัตนตรัย คือ พระพุทธเจ้า พระธรรม และ พระสงฆ์ ว่าเป็นผู้ทรงคุณยิ่งใหญ่มหาศาล โบราณบัณฑิตท่านจึงได้เรียกว่า เป็นรัตนะ คือ พุทธรัตนะ ธัมมรัตนะ สังฆรัตนะ เพราะเป็น สิ่งที่สูงค่าที่สุดกว่ารัตนะทั้งหลายในโลกหล้า ถึงกับ มีการกล่าวคำ�อุปมาเปรียบเทียบไว้วา่ ในบรรดาหมูช่ น ผู้มีสมบัติพัสถานสักปานใด แต่หากใครขาดรัตนะ ทั้ง ๓ ประการนี้ ก็ยังไม่นับว่าเป็นมหาเศรษฐีตัวจริง บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

28

แต่ สิ่ ง สำ � คั ญ ที่ สุ ด ของการยอมรั บ นั บ ถื อ พระรัตนตรัย ไม่มอี ะไรจะสำ�คัญเท่ากับการทีต่ วั เรา ได้สนใจศึกษาหาความรู้ในพระพุทธศาสนา แล้ว น้อมนำ�มาปฏิบตั ใิ ห้เกิดมีในตน หากทำ�ได้เช่นนีก้ จ็ ะ มีกุศลผลบุญหนุนนำ�ชีวิตให้พ้นภัยได้ทั้งในชาตินี้ ชาติหน้า และตลอดชาติอย่างยิ่งคือพระนิพพานแล

รตนสูตร ยังกิญจิ วิตตัง อิธะ วา หุรัง วา, สัคเคสุ วา ยัง ระตะนัง ปะณีตัง, นะ โน สะมัง อัตถิ ตะถาคะเตนะ, อิทัมปิ พุทเธ ระตะนัง ปะณีตัง, เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ. ขะยัง วิราคัง อะมะตัง ปะณีตัง, ยะทัชฌะคา สัก๎ยะมุนี สะมาหิโต, นะ เตนะ ธัมเมนะ สะมัตถิ กิญจิ , อิทัมปิ ธัมเม ระตะนัง ปะณีตัง, เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ. ยัมพุทธะเสฏโฐ ปะริวัณณะยี สุจิง, สะมาธิมานันตะริกัญญะมาหุ, สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น

29

สะมาธินา เตนะ สะโม นะ วิชชะติ, อิทัมปิ ธัมเม ระตะนัง ปะณีตัง, เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ. เย ปุคคะลา อัฏฐะ สะตัง ปะสัฏฐา, จัตตาริ เอตานิ ยุคานิ โหนติ, เต ทักขิเณยยา สุคะตัสสะ สาวะกา, เอเตสุ ทินนานิ มะหัปผะลานิ, อิทัมปิ สังเฆ ระตะนัง ปะณีตัง, เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ. เย สุปปะยุตตา มะนะสา ทัฬเหนะ, นิกกามิโน โคตะมะสาสะนัมหิ, เต ปัตติปัตตา อะมะตัง วิคัยหะ, ลัทธา มุธา นิพพุติง ภุญชะมานา, อิทัมปิ สังเฆ ระตะนัง ปะณีตัง, เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ. ขีณัง ปุราณัง นะวัง นัตถิ สัมภะวัง, วิรัตตะจิตตายะติเก ภะวัส๎มิง, เต ขีณะพีชา อะวิรุฬหิฉันทา, นิพพันติ ธีรา ยะถายัมปะทีโป, อิทัมปิ สังเฆ ระตะนัง ปะณีตัง, เอเตนะ สัจเจนะ สุวัตถิ โหตุ. บริษัท สำ�นักพิมพ์เลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน์ จำ�กัด

30

แผ่เมตตาจิตเป็นประจำ�

ผลบุญน้อมนำ�ให้เป็นที่รักแก่ผู้พบเห็น

พระพุทธมนต์บทนี้ มีเนื้อความกล่าวถึงว่า ภิกษุ ๕๐๐ รูป กราบทูลลาพระพุทธองค์ไปปฏิบัติ ธรรมในป่าใหญ่ ทำ�ให้รกุ ขเทวดาทีอ่ ยูใ่ นป่านัน้ แปลง กายเป็นผีหลอกหลอนไม่สามารถปฏิบตั ธิ รรมได้ จึง พากันกลับมาสูส่ �ำ นักพระศาสดาแต่พระองค์ตรัสบอก ให้กลับไปทีป่ า่ นัน้ ใหม่ พร้อมทัง้ ตรัสกรณียเมตตสูตร ให้ฟัง เมื่อท่านกลับไปที่เดิมพอสวดบทนี้นับแต่เริ่ม ไปถึงเท่านั้น พลันรุกขเทวดาเจ้าที่กลับมีไมตรีจิต ให้ ก ารต้ อ นรั บ ช่ ว ยอารั ก ขาแก่ ภิ ก ษุ เ หล่ า นั้ น ให้ บำ�เพ็ญเพียรโดยสะดวกจนบรรลุมรรคผลนิพพาน สวดมนต์ง่ายๆ ได้บุญทันตาเห็น