ÃÇÁÁ§¤Å¸ÃÃÁ¤ÓÊ͹
¹Ò Ô¡ÒªÕÇÔμ ¶Ù¡ÅÔ¢Ôμ´ŒÇ¡®áË‹§¡ÃÃÁ
ÃÙŒ·Ñ¹¡ÃÃÁ ᡌ䢡ÃÃÁä´Œ·Ñ¹àÇÅÒ ¡ÃÃÁ°Ò¹ ¡Ñº¡ÒþѲ¹ÒªÕÇÔμ
â´Â... ¾ÃиÃÃÁÊԧ˺ØÃÒ¨Òà(ËÅǧ¾‹Í¨ÃÑÞ €Ôμ¸ÁÚâÁ)
ÊÇ´Á¹μ μÅÍ´»‚ ªÕÇÔμ´ÕμÅÍ´ä»
â´Â... ä¾Â¹μ ¡ÒÊÕ
¾Ø·¸¸ÃÃÁ¤ÓÊ͹¾ÃŒÍÁ¤ÓÊÇ´ à¾×èͤÇÒÁà¨ÃÔÞ¡ŒÒÇ˹ŒÒáË‹§ªÕÇÔμ รวบรวมและเรียบเรียง ไพยนต กาสี น.ธ. เอก, ป.ธ. ๖, พธ.บ., น.บ. บรรณาธิการสาระ : ศักดิ์สิทธิ์ พันธุสัตย บรรณาธิการศิลปะ : อนุชิต คำซองเมือง รูปเลม/จัดอารต : สุกัญญา ศรีสงคราม ภาพประกอบเรื่อง : เทิดเกียรติ ปลูกปานยอย พิสูจนอักษร : สิทธิเดช ปาลี, มานิตย กองษา, กิตติชัย ขัติวงศ พิมพขอมูล : ธนวรรณ ขันแข็ง
ชีวิตมี
คาถาไดทำกรรมดี
เมื่อเอยนามพระเดชพระคุณพระธรรมสิงหบุราจารย หรือหลวงพอ จรัญ ิตธมฺโม วัดอัมพวัน จังหวัดสิงหบุรี คิดวาคงไมมีใครที่ไมรูจัก เพราะ หลวงพอเปนที่เคารพรักเลื่อมใสในขอวัตรปฏิบัติ ความมีเมตตาในการที่จะ พัฒนาเสริมสงประชาชนใหสูงดวยคุณธรรม จึงไดเทศนาสอนสั่งพรอมทั้ง เปนผูนำในการลงมือปฏิบัติใหเปนแบบอยาง หนังสือเลมนี้ ไดรวมมงคลธรรมคำสอนของหลวงพอ ๓ เรื่อง คือ นาฬกาชีวิต ถูกลิขิตดวยกฎแหงกรรม, รูทันกรรม แกไขกรรมไดทันเวลา, กรรมฐานกับการพัฒนาชีวิต มารวมไวในเลมเดียวกัน ทั้งนี้เพื่อใหผูอาน ดื่มด่ำในธรรมรสที่หลวงพอโปรดเมตตาสอนไว แตจะไดประโยชนมากนอย อยางไร อยูที่ทานนำไปปฏิบัติตามที่แนะนำหรือไม ดังคำหลวงพอกลาววา
“เรียนใหร,ู ดูใหจำ, ทำใหจริง, เพราะเรียนไมรู ดูไมจำ ทำไมจริง จะเรียนเขียนอานไปทำไม มันจะเขาในลักษณะ รูจ ริงหายาก รูม ากหางาย คนพวกนี้เปนพวกสักแตรูแตไมทำ มันตองลงมือทำดวย ถึงจะเปน ประโยชนอยางจริงแท”
ในสวนทาย ผูเรียบเรียงไดนำเสนอประโยชนของการสวดมนตทุกวัน วาดีอยางไร ในหัวเรื่อง สวดมนตตลอดป โชคดีตลอดไป ทั้งนี้ ดวยเชื่อมั่น ในคำสอนที่หลวงพอแนะนำเสมอวา ชาวพุทธที่สวดมนตไมเปน ยังไมนับวา เปนชาวพุทธผูใกลชิดพระพุทธศาสนาอยางแนนแฟนจริง ขออางอิงเอา คุณพระศรีรัตนตรัย และบุญกุศลที่ทานผูอานไดบำเพ็ญไว มาอำนวยอวยพร ใหทานพบแตความสุขศานติ์ของใจตลอดกาลนาน เทอญ. ขอบุญบารมีที่ทานสรางไว เปนเกราะปองกันภัยใหทาน พนเคราะหกรรม
น.ธ.เอก, ป.ธ. ๖, พธ.บ., น.บ. เรียบเรียง ในนามคณาจารย สำนักพิมพเลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน วิสาขบูชา พรรษากาล ๒๕๕๔
สารบัญ นาฬกาชีวิต ถูกลิขิตดวยกฎแหงกรรม
รูจักใชเวลา ชีวิตก็มีคุณคามหาศาล นาฬกาชีวิตถูกลิขิตดวยกฎแหงกรรม เวลาเปนสิ่งมีคา อยาใหผานไปเปลา จะมากหรือนอย เราตองทำประโยชนเอาไวบาง บางอยางที่ถูกใจ อาจไมใชสิ่งที่ถูกตอง ลิ้มลองรสทุกข จึงจะพบสุขสดใส แสงสวางในชีวิต เกิดจากจิตที่เปนกุศล ทบทวนชีวิต คิดถึงความดี-ชั่ว ของตน คนจะมีคา ตองทำทุกเวลาใหมีคุณ ขุนเคืองใจ เพราะมองใครๆ ดวยตากิเลส เหตุอะไร ? ทำใหแมพี่นองยังตางกัน ผิวพรรณยังตองขัดใหใส ใจยิ่งตองขัดไมใหมัว ตัวอัปมงคลเกิดได ถาไรบุญวาสนา รักษาแบตเตอรี่ คือ ใจ อยาใหสนิมเกาะกิน สิ้นไรปญหา ถาไดฝกฝนจิตใจ จะใชชีวิตคูเปนสามี-ภรรยา ตองเทียบนาฬกาใจใหตรงกัน นาฬกาเรือนนอก บอกเวลาหาเลี้ยงชีวิต เรือนใน บอกเวลาจิตใหเปนกุศล อยูกับคน ยอมมีปญหาเขามาใหยุงใจ คนไขลานใหแกตน จะไดผลเปนอนันต เจริญกรรมฐาน คือ การชารทไฟใหจิตใจ คิดหนอเรื่องอะไร ใหมีสติกำหนด โกรธทำไม แผเมตตาใหกันดีกวา จริตอัธยาศัย ตองฝกสติเขาไปแก เปลี่ยนชื่อ-แซ ไมแนวาจะเปลี่ยนกรรม แตทำกรรมฐานถึงขั้น จะเห็นกรรมโดยอัตโนมัติ ขจัดปญหาชีวิต ดวยฝกจิตในสติปฏฐาน ๔ สรางบุญดวยกรรมฐาน มีพลังใจสูโรคภัย แขงเรือแขงพายยังตองฝกฝน จะแขงบุญกุศลตองอดทนปฏิบัติ หัดหายใจชาๆ ปญญาเกิดแน ปญหาชีวิตแกได ถาไมเปนคนหนีปญหา
๘ ๙ ๑๐ ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖ ๑๗ ๑๘ ๑๙ ๒๐ ๒๑ ๒๒ ๒๓ ๒๔ ๒๕ ๒๖ ๒๗ ๒๘ ๒๙ ๓๐ ๓๑ ๓๒ ๓๓ ๓๔ ๓๕ ๓๖ ๓๗
รูทันกรรม แกไขกรรมไดทันเวลา
กรรมคืออะไร ทำไมเราตองมีกรรม รูทันกรรม แกไขกรรมไดทันเวลา สรางสถาบันหลักทางสังคมใหเขมแข็ง เปนแรงพลังเพิ่มคุณคาราคาคน บาน จุดเริ่มตนสำคัญการแกไขปญหาสังคม พฤติกรรมของพอแม แผอิทธิพลไปถึงลูก วัด แหลงเพาะบมฝกหัดขัดเกลาอัธยาศัย โรงเรียน นำผูเรียนเขาวัดขจัดปญหาได ตนไม ระวังเพลี้ยอยาใหกินใบ สวนจิตใจ ตองระวังอยาใหความชั่วเกาะกิน ดี-ชั่ว อยูที่ตัวทำ สูง-ต่ำ อยูที่ทำตัว ไมสู ไมหนี สรางความดีเขาไปแกปญหา ความดีหมดไป กรรมชั่วก็ไลทนั ครั้นกรรมดีสงผลให ทุกขรอนรายหายสิ้น หลักการทำความดี จิตไมสงบ ทำใหไมพบทางทำดี ผลงานชีวิต เปนลิขิตกฎแหงกรรม เกิดเปนมนุษยยุคนี้ มีโชคดีสองชั้น อะไร ? เปนความตองการของชีวิต จะไดสิ่งที่ตองการ ก็ดวยทำกรรมดี บุญนำพา วาสนานำสงใหชีวิตแตกตางกัน เงาติดตามเจาของไปทุกที่ ฉันใด กรรมก็ตามใหผลทุกที่ ฉันนั้น กรรม เปนสิ่งกำหนดชะตากรรมชีวิต กรรมของผูทำลายพระพุทธศาสนา ถารูความหมายของกรรม จะทำใหแกไขกรรมไดถูกตอง กรรม ๑๒ ประเภท ขอบเขตศึกษาการใหผลของกรรม กรรม กับการเปลี่ยนแปลงชีวิต กรรม บางทีแมไมมีเจตนาทำ ก็ยังตองรับผลของกรรมนั้นได ตางจิตตางใจ ใครทำอยางไร ก็ไดอยางนั้น โกรธเคืองเรื่องใด อยาปลอยใหอารมณคาง ฆาความโกรธได ใจก็อยูเย็นเปนสุข ทุกขกาย ทุกขใจ แกไดดวยกรรมฐาน เงินทอง แมเปนของญาติพี่นองก็อยาขโมย ไมชวยตน คนอื่นหรือจะชวยได เชื่อกรรม ทำใหใจสุขไมทุกขรอน เหตุการณชีวิต ระลึกไดดวยเจริญกรรมฐาน เตรียมเสบียงกรรมดีไวกอนตาย จะสุขสบายไปทั้งชาตินี้ และชาติหนา กรรมฐาน ทำใหรูทันกรรม แกไขกรรมได
๔๐ ๔๓ ๔๔ ๔๕ ๔๖ ๔๗ ๔๘ ๔๙ ๕๐ ๕๑ ๕๒ ๕๓ ๕๔ ๕๖ ๕๗ ๕๘ ๕๙ ๖๐ ๖๑ ๖๒ ๖๓ ๖๔ ๖๕ ๖๖ ๖๙ ๗๐ ๗๑ ๗๒ ๗๓ ๗๔ ๗๕ ๗๖ ๗๗ ๗๘ ๗๙ ๘๐ ๘๑
กรรมฐานแกไขกรรมไดอยางไร ? กรรมฐาน คือ การทำใหฐานสติดี อยาไดประมาท ในสงครามชีวิต กรรมชั่วใหมแกไขได ดวยใชกรรมดี ขออโหสิกรรม วิธีลดแรงกรรมในอดีต
กรรมฐาน กับการพัฒนาชีวิต
ไดอะไรไมสำคัญ เทาไดความสุขสันตของใจ กรรมฐานกับการพัฒนาชีวิต ผูพัฒนาชีวิตดวยการปฏิบัติธรรม เปนผูกำหนดชะตากรรมชีวิตดวยตัวเอง สุขใจเมื่อใฝธรรม ทั้งนำชีวิตใหมีคุณคา กรรมฐาน คือ งานพัฒนาชีวิต พัฒนาอะไร ไมเทาพัฒนาตน สติปฏฐาน ๔ แผนที่พัฒนาชีวิต มีสติอยูกับจิต ชีวิตจะมีคา สตินำ ปญญาตาม ทำอะไรก็สำเร็จ พัฒนาจิต = พัฒนาคุณภาพชีวิต ปจจุบัน เปนทางสายกลางของชีวิต ไมมีโรคภัย ทำใหพัฒนาความเปนอยูดีขนึ้ เบื้องตนอาจฝนใจ ทำตอไปจะไดดี รูจัก ปรับ เปลี่ยน ปลง ชีวิตนี้คงไมมีทุกข กิจนิสัยที่ไดจากการเจริญกรรมฐาน ลักษณะนิสัยที่ไดจากการเจริญกรรมฐาน ความรูคูความดี = มีปญญาแกปญหาชีวิต กรรมฐานกับการแกปญหาชีวิต เจริญกรรมฐาน ทำใหเกิดปญญา แกปญหาตามแบบอริยสัจ ๔ บานแสนสุข เพราะทุกคนรักษาสัจจะ เรือน ๓ น้ำ ๔ คุณสมบัติที่ดีของแมศรีเรือน กรรมฐาน บุญสำคัญ ใหกลับมาเกิดเปนมนุษย บุญกรรมฐาน สรางไดโดยไมตองใชเงิน ลูกเหลวไหล ใชบุญกรรมฐานเขาชวย ทำสิ่งดี ยอมไดสิ่งดี อนุโมทนาบุญในการทำกรรมดี
สวดมนตตลอดป โชคดีตลอดไป
พลังกาย-ใจ เสริมสรางไดดวยสวดมนต สวดมนต เห็นผลบุญเปนอัศจรรย ทำไมตองไหวพระสวดมนตทุกวัน ที่วาสวดมนตนั้น สวดบทไหนกันดี
๘๒ ๘๓ ๘๔ ๘๕ ๘๖ ๘๘ ๘๙ ๙๐ ๙๑ ๙๒ ๙๓ ๙๔ ๙๖ ๙๗ ๙๘ ๙๙ ๑๐๐ ๑๐๑ ๑๐๒ ๑๐๓ ๑๐๔ ๑๐๕ ๑๐๖ ๑๐๗ ๑๐๘ ๑๐๙ ๑๑๐ ๑๑๑ ๑๑๒ ๑๑๓ ๑๑๔ ๑๑๖ ๑๑๗ ๑๑๘ ๑๑๙
มนตตั้งกระแสจิต บทบูชาพระรัตนตรัย บทกราบพระรัตนตรัย บทชุมนุมเทวดา บทนอบนอมพระพุทธเจา บทขอขมาพระรัตนตรัย บทไตรสรณคมน บทสรรเสริญพระพุทธคุณ, พระธรรมคุณ, พระสังฆคุณ มนตประสิทธิ์ประสาทพร สัมพุทเธ มนตออนนอมพระไตรรัตน นโมการอัฏฐกคาถา มนตพัฒนาชีวิต มงคลสูตร มนตพิชิตภูตผี รตนสูตร มนตขอขมาเจาที่เจาทาง กรณียเมตตสูตร มนตปองกันสัตวรายที่กีดขวางบนพื้นธรณี ขันธปริตร มนตปองกันอัคคีภยั วัฏฏกปริตร มนตปองกันใจไมใหเมามัว โมรปริตร มนตขับไลสิ่งชั่วราย อาฏานาฏิยปริตร มนตกำจัดโรคในรางกาย โพชฌังคปริตร มนตขจัดฝนรายใหกลายดี อภยปริตร มนตใหมคี วามปลอดภัยในการคลอดบุตร อังคุลิมาลปริตร มนตพุทธคุณครอบจักรวาล มงคลจักรวาลใหญ มนตชนะแปดทิศ พิชิตแปดสถานการณ พุทธชัยมงคลคาถา (พาหุง) มนตประสาทพรกิจการใหสัมฤทธิผล บทชัยปริตร (มหากา) มนตอัญเชิญคุณพระประดิษฐานในตน พระคาถาชินบัญชร สวดชินบัญชร เปลี่ยนภพชาติไดหรือไม ? มนตอัญเชิญเทวดาใหกลับวิมาน เทวตาอุยโยชนคาถา มนตขอสิ่งอันเปนสรรพมงคล สัพพมงคลคาถา มนตแผเมตตาอุทิศกุศลใหเจากรรมนายเวร บทแผเมตตาแกตนเอง บทแผเมตตาใหสรรพสัตว บทกรวดน้ำอุทิศบุญกุศล บทอธิษฐานอโหสิกรรมตอกัน บทกรวดน้ำใหเจากรรมนายเวร บทอธิษฐานจิต จัดลำดับสวดมนตตลอดป
๑๒๐ ๑๒๑ ๑๒๒ ๑๒๓ ๑๒๔ ๑๒๕ ๑๒๖ ๑๒๗ ๑๒๘ ๑๒๙ ๑๓๐ ๑๓๑ ๑๓๒ ๑๓๓ ๑๓๔ ๑๓๕ ๑๓๖ ๑๓๗ ๑๓๘ ๑๓๙ ๑๔๐ ๑๔๑ ๑๔๒ ๑๔๓ ๑๔๖ ๑๔๗ ๑๔๘ ๑๔๙ ๑๕๐ ๑๕๒ ๑๕๓ ๑๕๔ ๑๕๕ ๑๕๖ ๑๕๗ ๑๕๘ ๑๕๙
การทำดี มีไดทุกโอกาส
แตความประมาททำใหพลาดจากความดี รูความจริงเชนวานี้
ก็อยาไดมคี วามประมาทในทุกเวลาของชีวติ
¹Ò Ô¡ÒªÕÇÔμ
¶Ù¡ÅÔ¢Ôμ´ŒÇ¡®áË‹§¡ÃÃÁ
â´Â...
¾ÃиÃÃÁÊԧ˺ØÃÒ¨Òà(ËÅǧ¾‹Í¨ÃÑÞ €Ôμ¸ÁÚâÁ)
ÃÙŒ¨Ñ¡ãªŒàÇÅÒ ªÕÇÔμ¡çÁդس¤‹ÒÁËÒÈÒÅ คนเราที่เกิดมานั้น ตางมีชีวิตรางกายมาเทากัน คือ กายกับใจ ภาษาในทางธรรมทานเรียกวา มีขันธ ๕ คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เรียกสั้นๆ วา มีรูปกับนาม มาเหมือนๆ กัน แตชีวิตคนที่ ดูเหมือนมีตนทุนชีวิตมาเทากันนั้น กลับเปนวาทำอะไรไดไมเหมือนกัน ไม เ ท า กั น นั่ น เป น เพราะอะไร ? คำตอบคงมี ไ ด ว า เพราะบางท า น ก็ ใช ชี วิ ต เป น อยู อ ย า งประมาท ทำให พ ลาดจากประโยชน ทั้ ง หลาย สวนบางรายดำเนินชีวิตดวยความไมประมาท รูจักใชเวลาที่ผานไปอยาง มีคุณคา พระพุทธองคทรงเปรียบเรื่องการดำเนินชีวิตวาคลายกับการจัด ดอกไม ถาคนจัดฉลาดแมจะมีดอกไมกองสุมรวมกันอยู ก็สามารถนำมา จัดใสแจกัน หรือรอยพวงมาลัยใหดูสวยงามนำไปบูชาพระไดอีกดวย ดอกไมทกี่ องรวมกันอยูน นั้ เรายังนำมาใชใหเปนประโยชนได ฉันใด เมื่อเกิดมาในชีวิตหนึ่ง ควรทำชีวิตใหเปนประโยชนใหได ฉันนั้น เพราะ วากันตามความจริง ชีวิตของคนเราก็ลวนมาจากธาตุ ๔ ดิน น้ำ ลม ไฟ ที่มากองสุมรวมกันเขา แตเราจะใชใหเปนประโยชนอยางไร นี่ก็เปนเรื่อง ที่ตองคิดอานกันตอไป ดังคำทีห่ ลวงพอจรัญ ิตธมฺโม ทานกลาวไววา “เวลา เปนสิ่งเดียวในโลกที่ทุกคนไดรับเสมอกัน ไมมีใครได เปรียบ หรือเสียเปรียบกันเลย แตใครจะใชเวลาแตละวินาทีอยางมีคา และคุมคากวากัน นี่แหละเปนเรื่องที่นาคิด” จากนี้ ขอนำเขาสูเนื้อหาคำสอนของหลวงพอ เพื่อใหเกิดขอคิด การดำเนินชีวิตใหเกิดคุณคา ใชเวลาใหเปนประโยชนตอไป 8
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
¹Ò Ô¡ÒªÕÇÔμ
¶Ù¡ÅÔ¢Ôμ´ŒÇ¡®áË‹§¡ÃÃÁ
เจริญสุขทานผูปฏิบัติธรรมทั้งหลาย ที่มารวมกันทั้งเกาและใหม เพื่อรับโอวาทในโอกาสกราบนมัสการลา จะมาอยู ๓ วัน หรือ ๗ วันก็ ตาม การปฏิบัติธรรมแลวแตบุญวาสนาของทานผูใด แตก็มีจุดมุงหมาย ปลายทาง กับจุดมุงหมายเริ่มตนไมเหมือนกัน บางคนเขามาเพือ่ แสวงบุญกุศล แตกไ็ มทราบวาบุญกุศลจะชวยเรา ไดอยางไร สวนใหญมาบวชชีพราหมณตองการรับศีล และนุงขาวหมขาว มาอยูเฉยๆ สวดมนตบาง ไมสวดมนตบาง ฟงเทศนบาง ไมฟงเทศนบาง โดยเขาคิดวาไดบุญแลว แตก็มีประมาณรอยละ ๑๐ ที่ตั้งใจถวายชีวิตตอพระพุทธศาสนา ตองการใชชีวิตใหมีคามากในปจ ฉิมวัย ยอมตายในพระพุทธศาสนา ปฏิบัติโดยเขมงวดกวดขัน แสวงบุญอยางแทจริง ตองการมีความสุขใน บั้นปลายของชีวิต กอนตายจากโลกไปสูสัมปรายภพ ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
9
àÇÅÒ໚¹ÊÔè§ÁÕ¤‹Ò Í‹ÒãËŒ¼‹Ò¹ä»à»Å‹Ò
วันเวลารวดเร็วมาก ผานปใหมสากลไดไมนาน เผลอนิดเดียวถึง สงกรานตปใหมไทยอีกแลว สงกรานต๑ แปลวาอะไร ? คนรุนใหมไมซึ้ง ในรสพระธรรม พอถึงเวลาสงกรานตไปเที่ยวรดน้ำกัน สาดน้ำกันเทานั้น คนที่รูจริงรูจังดังที่วา เขาจะไปหาพอหาแมปูยาตายาย หรือยาม ตรุ ษ จี น สารทจี น ได เ งิ น แต ะ เอี ย โบนั ส ก็ ม านั่ ง กรรมฐาน เก็ บ เงิ น เก็บทองไวไมไปเที่ยว เอาไวประคองเปนทุนที่จะไดอุดหนุนจุนเจือกัน ตอไป ก็ไดประโยชนตอตัวเขาเอง อยางนี้เปนตน ไดประโยชน กับไมได ประโยชน นี่ไมเหมือนกัน ขอทานทั้งหลายโปรดพิจารณาเถิดวา เวลาใน สากลโลกนั้นเทากันหมด ไมมีใครไดเปรียบเสียเปรียบแกกันเลย
แตทานผูใดหนอ
จะใชชีวิตใหเปนประโยชน
ตอเวลาอันนั้นบาง แมแตนาทีนั้นก็หายาก สรางประโยชน ในชีวิตประจำวันนั้นไมคอยจะมี ๑
คิดวาทานคงเคยไดยินปญหาที่กบิลพรหมถามธรรมบาลกุมารเรื่องราศี จนเปนที่ มาของประเพณีสงกรานต หากเราคั้นเอากะทิจากปญหาเขากับวันเวลาของชีวิต อาจไดขอคิดวา ตอนเชาราศีอยูที่หนา เปรียบวาชีวิตเราอยูวัยตนกำลังเริ่มชีวิต ใหมตองทำหูตาใหสวางไสวดวยการหาความรูใสตัว, ตอนบายราศีอยูอกนั้น ครัน้ ชีวติ เราเขาสูว ยั กลางคนเปนจุดเริม่ ตนของการสรางหลักปกฐานของครอบครัว ใหมั่นคง, ตอนเย็นราศีอยูที่เทา เทากับวาวันเวลาของชีวิตเขาสูปจฉิมวัยคลาย ไมใกลฝง ไดเตรียมเสบียงบุญไวบา งหรือยัง ซึง่ หากไมมคี วามประมาทในวัยทัง้ ๓ นี้ ชีวิตก็จะมีราศีประจำอยูทุกวัยนั่นเอง เสริมธรรมโดย... ไพยนต กาสี คณาจารยสำนักพิมพเลี่ยงเชียง
10
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
¨ÐÁÒ¡ËÃ×͹ŒÍ àÃÒμŒÍ§·Ó»ÃÐ⪹ àÍÒäÇŒºÒŒ § ทุกชีวิตเกิดมามีเวลาเทากัน แตเวลาที่มีประโยชนตอชีวิตไมคอย จะแสวงหาวิ ธี ท ำกั น ไม มี ก าร แสวงหาวิ ธี ท ำใจให เ กิ ด ความสุ ข สนุกในการทำงาน แกไขปญหาชีวิต ที่เกิดเฉพาะหนา บุญอยางนีไ้ มคอ ยสราง หาคน ทำไมได มีแตไปทัวรบุญกัน เขาวัด โนนออกวัดนี้ เสียเวลาไปโดยเปลาประโยชน มีคนเขามาแวะที่นี่บอกวา จะไปเที่ยวสงกรานตที่เชียงใหม อาตมาถามวาไปหาคุณพอคุณแมปูยา ตายายหรือยัง ? ยังไมไป บอกจะเที่ยวใหสนุก มันจะทุกขถนัดเสียเงิน เสียทอง อาจเกิดอุบัติเหตุในระหวางทางก็อาจเปนได ประเพณีทางพระพุทธศาสนา นั้ น ให ไ ปหาพ อ แม หาปู ย า ตายาย เพื่ อ ไปกราบเท า ท า น รายงานว า ลูกมีความสุขไหม เจริญรุงเรืองไหม ป นี้ ผ า นมานั้ น หมดป แ ล ว ราศี เ กิ ด วันที่ ๑๕ เมษายนนั้น พระอาทิตยจะ ตรงศีรษะ รอนระอุไปทั่วโลก เราก็ไป หาที่ปรึกษาหาพอแมปูยาตายาย ประเพณีรดน้ำดำหัว ขอสติปญญากับ พอแมบาง ก็ไมคอยจะมีเลย คนในสมัยนี้จึงอายุสั้น ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
11
ºÒ§Í‹ҧ·Õè¶Ù¡ã¨ ÍÒ¨äÁ‹ 㪋ÊÔ觷Õè¶Ù¡μŒÍ§ คนสมัยนี้หาความเจริญดานจิตใจไดยาก เจริญในดานวัตถุมาก เทคโนโลยี มั น มากมาย แต พุ ท โธโลยี จ ะแก ป ญ หาไม ต ก ปลงไม ต ก ทานจะไมไดอะไร และคนยุคสมัยนีไ้ มคอ ยจะรับผิดชอบ ไมประกอบกิจ ทีถ่ กู ตอง ทำอะไรก็เสียๆ หายๆ ทิ้งๆ ขวางๆ งานก็คั่งคาง ผัดวันประกัน พรุง ตลอดมา ไปเที่ยวเสียกอนแลวมาทำงาน อยางนี้ไมถูกตอง การเที่ยวเตรเสสรวลเฮฮามันประเภทคนไรปญญา คนที่มีปญญา จะเที่ยวตองใหไดผลประโยชน เสียเพื่อได ชาเพื่อไว เร็วทันใจ ถูกตอง เปนธรรม จะเปนประโยชนตอกิจการ ตอทานทั้งหลายมาก เดี๋ยวนี้เร็ว ไมได เรามาฝกตองชา เพื่อรวมสติใหอยูกับใจตลอดรายการ สำรวม แปลวา ระลึกได สังวร แปลวา รูตัว รูนอกใน รูบาปบุญคุณโทษ รูประโยชนและ มิใชประโยชน ถึงจะรูถูกตอง
ความรูของคนเดี๋ยวนี้ ไมใชจะรูถูกตอง มันรูถูกใจ เอาแตอารมณตลอดรายการ ไมฝกฝนใจใหเขาสู จุดหมายแหงความดี อันนี้ทานจะมีความสุขเจือปนไปดวยความทุกข ทานจะระทม ขมขื่นในชีวิตอนาคตตอไปวันขางหนา แนนอนที่สุด เปนกฎแหงกรรม เพราะทุกคนไมทราบวา เราสรางเวรสรางกรรมอะไรไว กี่ชาติ กี่อยาง นานาประการ เวียนวนตลอดรายการ ไหนเลยเราจะไดความสุขทีม่ นั ถูกตอง 12
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
ÅÔéÁÅͧÃÊ·Ø¡¢ ¨Ö§¨Ð¾ºÊآʴãÊ แนนอนที่สุดวา ความสุขอะไรไมเทากับการเจริญพระกรรมฐาน ที่เราไดเขามาฝกในวัดนี้ หรือจะไปฝกที่วัดไหนๆ ก็เหมือนกันหมด ขอให ฝกใหได ๓ ประการ คือ ๑. ระลึกชาติของชีวิตไดไหม ? ๒. รูกฎแหงกรรมแลวหรือยัง ? ๓. แกปญหาไดไหม ? ปญหาที่เกิดขึ้นเฉพาะหนาอยางนี้ จะระลึกกฎแหงกรรมวาเรา ทำเวรกรรมอะไรไว จะไดแกกรรมไดจากตัวเราเทานั้น ไมใชคนอื่นไปแก ใหเรา เราเปนคนผูกเราก็ตองแกเอง เราเปนคนสรางกรรม เราตองแกไข กรรมเวรเราเอง ไมใชคนอื่นมาแก บางคนก็ใหหลวงพอชวยแกกรรม แผเมตตา อยางนี้เปนไปไมได กรรมตองแกดวยผูทำกรรมเอง ทานทั้งหลายเอย ! เราตองแกเอง มานั่ง เจริญกรรมฐานตองการรูเวร รูกรรม ถาจิตทานสงบระลึกเหตุการณได ชีวิตนี้จะมีความสุข ที่ เราทุ ก ข ม าก อ น ขอ âÂÁμŒÍ§ª‹Ç ËÅǧ¾‹Í¤ÃѺ μÑÇàͧ¡‹Í¹¹Ð ª‹ÇÂá¡Œ¡ÃÃÁ เจริญพรวา ความสุขไดมาจาก ãËŒ¼Á´ŒÇ ความทุกข คนจะมีความสุขแท ตองผานทุกขระทมขมขื่นตลอด รายการถึงจะรูจริง มันยังไมรูกัน ซึ้งนัก รูสั้นๆ รูแคหัวบันได ไมมี การรู ต ลอดไปอั น ยาวนานแต ประการใด ถึงอนาคตวันขางหนา นั้น ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
13
áʧÊNjҧ㹪ÕÇμÔ à¡Ô´¨Ò¡¨Ôμ·Õàè »š¹¡ØÈÅ พระพุทธเจาจึงสอนนักหนา เนนหลักในการที่เอาบุญมาไวที่จิต ทำใจใหสงบ ชีวิตทานจะรุงโรจนโชติชวง เกิดแสงสวางสองทางมรรคา ทานจะเดินทางไมพลาดผิดในกฎจราจรชีวิต๑ เดินถูกตองก็คือมรรค ๘ ที่เราทำกันอยูนี้ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ เจริญสติปฏฐาน ๔ ทางสายเอก ของพระพุทธเจา แตสวนใหญแลวคนทำไมได ไมไดสนใจในการปฏิบัตินั้นเทาไร มาแลกบุญกัน อาตมาพูดเสมอ เหมือนพอคาแมคา มาแลกของกัน ซื้อของก็ตองการถูก คนซื้อตองการถูก คนขายตองการแพง มีอยางนี้ ตายตัว ทานเปนพอคาแมคาตองการขายถูกไหมละ ? ตองการจะซื้องาย ขายคลองดวยกันทุกคน ซื้อถูก ขายแพง ใครบอกซื้อถูก ขายถูก จะไป ขายมันทำไม ? ชีวิตเกิดมาแรนแคน เกิดมาก็ขาดทุน เพราะไมมีบุญกุศลกับเขา เปนเชนนี้ชีวิตจะไมรุงโรจน มีแตอับเฉา อับจนตลอดชาติ ชีวิตจิตใจมันก็ มืดบอด หาแสงสวางลอดเขาทางจิตใจก็ไดยากลำบากเหลือเกิน ขอฝากไววา ถาคนไมปฏิบัติธรรม จะทำสิ่งใดก็ไมเกิดประโยชน เชน รับศีลก็รับแลว ปากมันรับ แตจิตใจไมยอมรับ ซึ่งถาปฏิบัติธรรม ควบคุมจิตไวใหได ทำสติไวใหดีควบคุมจิตไวจิตดีเมื่อใด มันก็ยอมรับ ทั้งปากทั้งใจ เปนการสอนตัวเองไดดีที่สุด ๑
เราขับรถยังมีไฟเขียว เหลือง แดง ไวเปนกฎจราจรใหปลอดภัย ในชีวิตก็ควรมี ความระมั ด ระวั ง (ศี ล ), ความตั้ ง ใจ (สมาธิ ) , ความไตร ต รองอย า งรอบคอบ (ปญญา) ที่เรียกวา ไตรสิกขา ไวเปนกฎจราจรชีวิต เสริมธรรมโดย... ไพยนต กาสี คณาจารยสำนักพิมพเลี่ยงเชียง
14
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
·º·Ç¹ªÕÇÔμ ¤Ô´¶Ö§¤ÇÒÁ´Õ-ªÑèÇ ¢Í§μ¹ ทานทั้งหลาย ถาเราคิดทบทวนชีวิตจะรูสึกวาเวลาไวมาก เรา ทบทวนในความดีและความชั่วที่เราสรางไวเทาไหร และแยกออกจาก กันได จะเสียใจวา ออ..! เวลาก็ผานเรามาหมดไปวันหนึ่ง เรายังไมได ความดีเทาไหรนัก เราอาจจะขาดทุนเวลาที่มีอยูในตัวเอง ขอเจริญพรวา วันเวลาชีวิตของคนไมเทากันแลวแตกุศลที่ทำมา บางคน ๓ ปมั่งมีศรีสุขเจริญรุงเรืองในการพัฒนาชีวิต บางคนอยูนานยิ่ง ขาดทุน ทรัพยสินเงินทองรอยหรอ สิ้นเนื้อประดาตัวเปนหนี้สินเขา ฉะนั้น วันนี้เราควรจะตีความคิดความหมายของชีวิต วาเราได อะไรบางในสัปดาหนี้ สัปดาหที่ผานมาเราขาดทุน กำไร หรือเสมอตัว ถาคิดแลวทบทวนใหละเอียด ใครบางคนก็จะเสียใจ บางคนก็จะดีใจ ถามีโอกาสสรางความดีไวมากก็ไมขาดทุน ถาทานคิดละเอียดกรองแลวกรองอีก จะรูเลยวาเหมือนรอนแปง ยิ่งรอน ยิ่งออก ยิ่งรอน ยิ่งมีกาก รอนหมดแลวใสกะละมังใหญ เอาไป ร อ นใหม ก็ มี ก ากอี ก การร อ นแป ง ก็ คื อ การสร า งความดี ให ชี วิ ต ใหละเอียด กรองแลวกรองเลาเฝาแตกรอง หมั่นตรึกตรอง หมั่น โยนิโสมนสิการ๑ นั่นคือกรรมฐาน จะไดรูวา เราขาดทุน หรือกำไร บางคนกินแลวนอน นอนแลวก็กิน นี่ขาดทุนโดยไมรูตัว คิดวาได กำไร มันไมไดกำไรหรอก ถาไมมีสติทานจะรูหรือ ? ทานจะกรองขาว ไดยังไง ขาดทุนอยางนาเสียดาย อยูนานก็ขาดทุน เปนเรื่องธรรมชาติ ของทาน ไมมีใครบังคับทานได
๑
อานวา โย-นิ-โส-มะ-นะ-สิ-กาน หมายถึง คิดอยางเปนระบบจนสามารถประมวล ความคิดไดอยางรอบดาน วาสิ่งที่ตนคิดนั้นถูกหรือผิดอยางไร เสริมธรรมโดย... ไพยนต กาสี คณาจารยสำนักพิมพเลี่ยงเชียง ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
15
¤¹¨ÐÁÕ¤Ò‹ μŒÍ§·Ó·Ø¡àÇÅÒãËŒÁ¤Õ ³ Ø ทานทั้งหลาย ถาไมสนใจในหนาที่การงานของทาน แลวทานจะ เสียใจกระทั่งตาย ในเมื่อยามยาก ยามลำบาก ทานไมสนใจพากเพียร ทำความดี ทานจะเสียใจตลอดชาติ เวลาผานไปแลวเรียกคืนไดที่ไหน นาฬกาทุกเรือนเวลาเทากันหมด ไมมีเหลื่อมล้ำต่ำสูงกวากันเลย แตปญหาอยูที่วา นาฬกาผูกที่ขอมือของโยม เดินตรงกันทุกเรือนไหม จะทราบไดอยางไรวานาฬกาของเราตรงหรือไม จะทราบไดอยางไรวา นาฬกาของเราตรง หรือไมตรง รอยคนไมตรงกันสักคน ไมเคยเทียบกับ คนอื่นเขาเลยหรือ ดูแตของตัวเองอยางนั้นหรือ นาฬกาของอาตมา คืนหนึ่งเทียบหลายครั้ง เทียบกับกรมอุตุนิยมวิทยา กับกรมประชาสัมพันธ แตนำไปใชที่กรุงปารีสประเทศฝรั่งเศส ไมได ตองมีสองเรือน เรือนที่ใชในประเทศไทยไมตรงกับประเทศอื่น บานเดียวกันนาฬกาก็ยังไมตรงกัน ถาเราเทียบนาฬกาดวยกัน ใหตรง เวลาเหมือนกันแลว จะเปนระเบียบเดียวกัน นัดเวลาก็จะมาตามนัด ÃÕºæ ·Ó§Ò¹ ผูที่มาเจริญกรรมฐาน ãËŒàÊÃç¨ÊÔ ¨Ðä´Œ äÁ‹¤ŒÒ§¤Ò ตองการมาเทียบนาฬกาชีวิต ชีวิตนี้คือเวลา เวลาคือชีวิต เวลาเทานั้นเปนผูตัดสินชีวิต ชีวติ หมดไปแลว ๑ วินาที เรียกคืนไมได ใครผูใ ดหนอจะใชเวลาแมแตวนิ าทีเดียว ใหคุมคาและดีกวากัน
16
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
¨ÐÃÕºä»ä˹ à¡çºäÇŒ·Ó¾ÃØ‹§¹Õé ¡çä´Œ¹‹Ò
¢Ø¹‹ à¤×ͧ㨠à¾ÃÒÐÁͧã¤Ãæ ´ŒÇÂμÒ¡ÔàÅÊ การเจริญพระกรรมฐาน เปนการเดินรุดหนา และมองดูขางหลัง เดิ น หน า อย า งเดี ย วไม ไ ด ต อ งมองดู ข า งหลั ง ด ว ย พี่ น อ งที่ เ คารพรั ก กาวตองมีที่เกาะ เกาะตองมีที่เก็บ กาวตองมีที่เกาะ หมายความวา กระไร ? ตัวอยางเชน เราอยูบ า นนี้ จะไปอยูบ า นโนน กาวเกาะไวกอ น อีกขา หนึ่งอยาพึ่งออกจากบานนี้ เผื่อบานโนนไมดี จะไดกาวกลับ พูดอยางนี้ งายดีไหม จะกาวไปทั้งหมดไมได รูหนอๆ กอน ถารูจริงคอยกาวหมด และรุดหนาไปแลว อยาลืมเหลียวหลังดูบาง เปนลูกสาวลูกชาย ของพอแมแยกครอบครัวไป ก็ใหหันหลังดูพอแมบาง ถาญาติโยมมาดวยความจริงใจ จะพบของจริงทันที ถามาดวย ของปลอม จะพบแตของปลอมกลับไป จะเสียใจภายหลัง
ตาดีก็ได ตารายก็เสีย ตามีปญญาไดแน ตาไมมีปญญาไมไดอะไรเลย ตามีกิเลส มองแตกิเลสคนโนน มองกิเลสคนนี้ ความดีเขามีมากมายไมเคยคิดเลย นีแ่ หละหมดเวลาไปนาเสียดายอยางนี้
ÂѤ¹¹Õé àËç¹à¤ŒÒÇ‹Ò ÁÕ¡Ôê¡ ÁÒ¡¹‹Ò´Ù
หมั่ น เที ย บนาฬ ก ากั น หน อ ย บ า นเดี ย วกั น ตี กั น บ อ ยๆ เพราะ นาฬกาไมตรงกัน ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
17
àËμØÍÐäà ? ·ÓãËŒáÁŒ¾Õ蹌ͧÂѧμ‹Ò§¡Ñ¹ ทานรูจักนาฬกาเหมือนกันไหม นาฬกาไมตรงก็พอตั้งกันได แตใจคอไมตรงกันทำอยางไร พีน่ อ งทองเดียวกันยังเหมือนกันไมได จิตไมตรงกันเพราะเหตุใด ทั้งนี้เนื่องมาจากตางกรรมกันมา และตางเวลาดวย มาจากธาตุแท หรือธาตุเทียม มาจากเมืองไหน เมืองนรกหรือ เมืองสวรรค มาเกิดทองเดียวกัน ทุกคนทำกรรมมาไมเหมือนกัน
⸋...¾Õè ºÍ¡áÅŒÇÇ‹ÒÍÂ‹Ò ¤ŒÒÂÒºŒÒ
àÍç§ÁÒ ÊÁ¹éÓ˹ŒÒ ¾Õèàà ÍÐ
ถาคุณแมมาถือศีลภาวนา มาเจริญกรรมฐานกลับไปตัง้ ครรภ แตจติ ยังไมปฏิสนธิ เมื่อปญจสาขาคือ มือสอง เทาสอง สมองหนึ่ง เกิดขึ้นแลว เทพเจากฎแหงกรรม จึงสงดวงวิญญาณนักปราชญไปเกิด บุตรที่คลอด ออกมาตองเปนปราชญแน แตถาแมอารมณไมดีทั้งเดือน นาฬกาบานนั้นไมตรงกัน ขัดใจกัน ตลอดเวลา พูดดีเปนราย พูดรายเปนดี สัตวนรกที่เพิ่งออกจากคุกตอง ไปเกิดบานนี้ ลูกจึงเหมือนกันไมได ลูกแฝดชายคู คลอดหางกัน ๑๕ นาที ยังเหมือนกันไมได จิตใจไมตรงกัน ตอยกันไปตอยกันมา นองความีด แทงพี่ตายเลยเปนศัตรูมาเกิด 18
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
¼ÔǾÃóÂѧμŒÍ§¢Ñ´ãËŒ ãÊ ã¨ÂÔ§è μŒÍ§¢Ñ´äÁ‹ ãËŒÁÇÑ ญาติโยมทั้งหลาย ที่เรามาเจริญกรรมฐานนั้น ไมใชมาสรางบุญ อยางเดียว เรามาขัดสีฉวีวรรณ เหมือนขัดกระจก ขัดใหเปนเงา ทำ พื้นฐานของชีวิตใหดี เหมือนเฟอรนิเจอร ถาไมไดขัดแลวทาแล็กเกอร จะไมขึ้นเงา แตถาขัดใหขึ้นเงาแลวทาแล็กเกอรจะทำใหเปนเงาลึก
àÎŒ..! à¾×è͹ àÅÔ¡§Ò¹ä»¡Ô¹àËÅŒÒ ¡Ñ¹ÁÑÑéÂ
การทำกรรมฐานก็เชนกัน ถาไมขัดเลย พื้นฐานไมมี จะไมมีเงา เงาดานเหมือนกระจกฝา สองไปที่ใดก็ไมเห็นไกล ไมใชมานั่งแคสองวันแลวไดไปนะ เรามาฝกนิดเดียวจะไดอะไร ปหนาคอยมา ๓ วัน ¢Íºã¨à¾×è͹ ปโนนมาอีก ๓ วัน áμ‹äÁ‹Å‹Ð ÃÕº¡ÅѺ ä»´Ùáž‹ÍáÁ‹¹‹Ð อยางนี้แกตายก็ไมไดอะไร
ทานที่มาเจริญกรรมฐาน เจริญ แปลวา รุงเรือง ไมเปลืองเวลา ใชเวลาเปนประโยชนในชีวิต ตองการสรางชีวิตใหเปนมงคล มงคล คือ ความถูกตอง ไมใชถูกใจ ความถูกใจเปนอัปมงคลก็มากมาย สิ่งที่เปน มงคลตองเปนความถูกตอง ไมมีความชั่วชาอยูในจิต ไมเปนบาป สวนความถูกใจ คือ ชอบใจ ไปดื่มเหลาก็ชอบใจ ดีใจ คนนี้ชอบ ดืม่ สุรา คนนัน้ ชอบดืม่ เบียร คนนีช้ อบเลนการพนัน ทำตามชอบใจอยางนี้ จะเปนมงคลไดอยางไร ไมเปนการถูกตองแตประการใด ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
19
μÑÇÍÑ»Á§¤Åà¡Ô´ä´Œ ¶ŒÒäÃŒºØÞÇÒʹÒ
คนที่มีทุกขเดือดรอนใจเปนอัปมงคล สามีภรรยาคูนี้ทะเลาะกัน ทุกวันเปนเพราะเหตุใด เพราะเงินทองรอยหรอ กิจการบริษัทจะลม
สามีก็เครียด ภรรยาก็เครียด ตีกันทะเลาะกัน ดื่มสุรา ขัดคอกันตลอดมาเปนแรมเดือน ลูกสาวมาทีว่ ดั นีบ้ อกกับอาตมาวา ปากับแมทะเลาะกันตลอด เมื่อกอนไมเคยทะเลาะกัน ทำไมเปนเชนนี้ หลวงพอชวยหนอยคะ อาตมาก็คิดหนอ คูนี้มีบุญวาสนา๑อยู ถาไรบุญวาสนาจะชวย ไมได หมอแบตเตอรี่เก็บไฟไมอยูชวยไมได หมอแบตเตอรี่หมด สตารท ไมติด เมื่อชารทไฟใหแลว สตารทติดทันที รถวิ่งไดเลย อยางนี้ชวยได ถาหมอแบตเตอรี่เสีย เก็บไฟไมอยูชวยไมได โยมเขาใจอยางนี้เถอะ อาตมาจะแผเมตตาใหโยม ตอเมื่อโยมมี หลักฐานเก็บไฟอยู หมอแบตเตอรี่ไมเสีย ถาหมอแบตเตอรี่เสียตองตาย แนนอน ชวยไมได โปรดจำไว แผเมตตาแทบตายก็ชวยไมได อาตมารู เลยวา แผไปแลวมันยอนกลับ ๑
วาสนา ในภาษาทางโลก หมายถึง บุญกุศลบารมีที่หนุนสงใหคนนั้นๆ ไดดี ดังมี คำพังเพยวา แขงเรือแขงพายพอแขงกันได แตแขงบุญวาสนานั้นไซรอยาไปแขงขัน แตในทางธรรม วาสนา หมายถึง สิ่งที่ฝงลึกลงไปในจิตจนไมอาจจะตัดใหขาดได เวนแตอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณเทานั้นที่ตัดไดขาด นั่นก็คือวา มีแตพระพุทธเจา เทานั้นที่ตัดกิเลสตัณหาและวาสนาไดอยางจบสิ้น เสริมธรรมโดย... ไพยนต กาสี คณาจารยสำนักพิมพเลี่ยงเชียง
20
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
ÃÑ¡ÉÒáºμàμÍÃÕè ¤×Í ã¨ Í‹ÒãˌʹÔÁà¡ÒСԹ โยมมาเจริญสมาธิภาวนานี้ ตองการรักษาหมอแบตเตอรี่ไมใหเสีย ไมใชมาชารทไฟ แตไมรักษาหมอแบตเตอรี่ หมอแบตเตอรี่เสีย ไมตอง แกเลย คือมีสนิมในใจ ไมรูจักเอาสนิมออก กลับไปเปนสนิมในใจ หมอ แบตเตอรี่เก็บไฟไมอยู ตองเสียแน แกไมได โยมอยาใหเสียตรงนี้ ถาเสีย ตรงนี้หมดทางแก
ไฟหมด คือ กำลังใจตก ถากำลังใจตก ไมสบายใจ กำลังเขียนหนังสือจะแกอยางไร ตองแกเดี๋ยวนี้ ปจจุบันนี้ จะรอแกวันพรุงนี้ไมได วิธีแกใหหายใจยาวๆ จากจมูกถึงสะดือเดี๋ยวนี้ กำลังเขียนหนังสือ วางปากกาใหหมด อยาอานหนังสือ นั่งหลับตาตรงนี้ บนโตะนี้
μÒÂÅÐ..! ä¿áºμàμÍÃÕè ËÁ´
กำลั ง ใจหมดแล ว ให รี บ ทำเดี๋ ย วนี้ อย า ปล อ ยให นิ สั ย เคยชิ น ถาไมทำตรงนี้ จะโมโหเกง เสียใจจะผูกคอตาย จะโดดตึกตายในไมชา หมอแบตเตอรี่เสีย ตองกระโดดตึกตายแน ถึงจะมานั่งกรรมฐานก็ตอง ไปกระโดดตึ ก ตาย เพราะไม แ ก ป ญ หาชี วิ ต ของตั ว เอง ไปให ค นอื่ น แกปญหาไดอยางไร ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
21
ÊÔé¹äÃŒ»˜ÞËÒ ¶ŒÒä´Œ½ƒ¡½¹¨Ôμã¨
เมื่อปญหาเกิดขึ้นเราตองแกปญหาเอง หาหมอดู หาหมอสะเดาะ เคราะห เราสะเดาะเคราะหเราเองไดไหม หายใจยาวๆ ถาเรามีพลังจิต ขึน้ มาสูงจะดีทสี่ ดุ ดังพุทธดำรัสวา จิตทีฝ่ ก ดีแลว นำสุขมาให ใครทีเ่ คย เดินจงกรมแลวจะทำไดงาย ถาเรามีพลัง มีสมาธิดี กำลังไฟพอใช พัดลม หมุนแน แตถากำลังไฟไมมี กำลังไฟตก พัดลมไมหมุน จำไวเลยนะ
เราตองทำกอนคือ หายใจยาวๆ จากจมูกถึงสะดือ มันเสียใจเรื่องอะไร หมดกำลังใจเรื่องสามี หรือเรื่องลูก เรื่องบริษัท หรือเรื่องการขาดทุน เขามาสุมอยูในหัวใจ
ªÕÇÔμàÃÒ¡çàËÁ×͹ áºμàμÍÃÕ趌ÒËÁ´ ¡ÓÅѧ㨠¨ÐàÍÒÍÐäÃä» ÊÙŒ»˜ÞËÒªÕÇÔμ
อยาใหจิตใจเปนสนิม ๑ ตองแกเดี๋ยวนี้เลยนะ ตองชนะใจเลย กำหนดวา เสียใจหนอ...ที่ลิ้นป บางคนบอกวา “หลวงพอ ฉันกำหนดไดผลเลยที่ลิ้นป” พอถาม ยอนวาลิ้นปอยูที่ไหน กลับชี้ไปที่ลูกกระเดือก ฟงผิด เวลาอาตมาพูดก็ นั่งหลับ เห็นไหมวา นาฬกาตรงกันหรือไม ถาเรานั่งสมาธิเขาระดับเดียว กันแลว จะพูดกันรูเ รือ่ งเลย ฉะนัน้ เรามาอยูด ว ยกัน รูใ จกันดวยกรรมฐาน เทียบกันไวเสมอ ๑
สนิมใจ ในภาษาธรรมเรียกวา มลทิน คือ กิเลสที่เปนเหตุใหใจเศราหมอง มี ๙ อยางคือ โมโหโกรธงาย, ไมรูคุณทาน, สันดานอิจฉา, ทาทางตระหนี่, มีแตมารยา, วาจาอวดตน, เปนคนมุสา, ปรารถนาสิ่งเลว, ตกเหวความเห็นผิด จริตอัธยาศัย ของคนทีป่ ระพฤติสงิ่ เหลานี้ พึงทราบวามีสนิมใจเกิดแลวแล แกไขไดดว ยกรรมฐาน เสริมธรรมโดย... ไพยนต กาสี คณาจารยสำนักพิมพเลี่ยงเชียง
22
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
¨Ð㪌ªÕÇÔμ¤Ù‹à»š¹ÊÒÁÕ-ÀÃÃÂÒ μŒÍ§à·Õº¹ÒÌ ¡Òã¨ãËŒμç¡Ñ¹ ถาเรามาเจริญกรรมฐานสัก ๒ - ๓ วัน จะรูนิสัยวาใจแคบ หรือใจ กวาง บอกออกมาชัดเจนมาก ทีล่ นิ้ ปน เี่ ปนเครือ่ งบอก เปนนาฬกาอันหนึง่ ของชีวิต เปนนาฬกาชีวิต ใชสำหรับเทียบคน เราจะมีสามีหรือภรรยานั้น จะเทียบแตนาฬกาทางโลกนี้ไมได พอแมบางรายนำวันเดือนปเกิดของวาที่ลูกสะใภ ของลูกชายใหหมอดูวา วันเดือนปตรงกันไหม ถาหากตรงกันแลวแตงงานกันจะเปนอยางไร อยางนี้จะใชไดหรือ จะหาเขยหาสะใภตองเทียบนาฬกาหลายๆ เรือน นาฬกาทางโลกก็ตองเทียบเหมือนกัน เชน อยากรูวา วาที่ลูกเขยอายุ เทาไร เดี๋ยวไมรูแกออนกวาลูกสาวเทาไร ลูกสาวอายุ ๒๗ คนมาขอ อายุ ๘๐ จะเปนอยางไร แกกวาพอตาอีกหรือ ตองเทียบอยางนั้น ¨Ð¤º¡Ñ¹áÁ‹äÁ‹Ç‹Ò áμ‹ãˌࢌÒμÒÁμÃÍ¡ ÍÍ¡μÒÁ»ÃÐμÙ¹Ð
แตที่แนนอนที่สุดนั้น คือ นาฬกาชีวิต ใชเทียบกันวา ลูกของเรากับผูชายคนนั้น คูกันดวยจิตใจ รักกันดวยจิตใจ เกรดเดียวกันไหม นัง่ ดูนาฬกาของชีวติ เทียบดูจติ ใจของคน
เห็ น หนอๆๆ เห็ น ด ว ยป ญ ญา คนนี้ เ ป น ใคร จิ ต ใจตรงกั น ไหม เดี๋ยวจะฉายออกมาวา นิสัยไมตรงกัน ไมรักกัน จะไมผูกพันกัน ถานิสัย ตรงกัน จะผูกพันกันแน ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
23
¹ÒÌ ¡ÒàÃ×͹¹Í¡ ºÍ¡àÇÅÒËÒàÅÕÕ駪ÕÇÔμ ¹ÒÌ ¡ÒàÃ×͹㹠ºÍ¡ÃÑ¡ÉÒ¨Ôμãˌ໚¹¡ØÈÅ
นาฬกาตองมี ๒ เรือน เรือนนอก กับเรือนใน คือ นาฬกาชีวิต๑ เรือนนอกใชดูวา โลกมนุษยไปถึงไหนกันแลว อยานอนตื่นสาย อยาหนายหากิน อยาหมิน่ เงินนอย อยาคอยวาสนาใหมาหาเอง นอนนาน งานนอย กินบอยเงินหมด มีเงินหนาสด หมดเงินหนาแหง นาฬกา เรือนนอกเขาตั้งกันอยางนี้ คือ ตองตั้งโครงการ ชีวิตของมนุษยควรมี โครงการ มีนโยบายวาจะทำอะไร โครงการเปนบุญกุศลอยางหนึ่ง โครงการชีวิต คือ กฎแหงกรรม ของเรานั่นเอง กุศลกรรม อกุศลกรรม ทำดีไดดี ทำชั่วไดชั่ว เราทำมา ตั้งแตชาติปางกอนแลว เราตองไปอยูตรงนี้ ไปอยูที่อื่นไมได จากตรงนี้ จะไปอยูตรงนั้นอยางไร ลิเกแสดงเรื่องนี้ตองไปวิกนี้ จะไปตัดเรื่องลิเก ของชีวิตไปไมได ดวยการกระทำของตนเอง โยมที่มาเจริญกรรมฐาน ตองการอยางนี้ทั้งนั้น ตองการความเจริญรุงเรืองในชีวิตกอน
โลกเอยคือนาฬกาหลังนี้ เราตองอาศัยโลกดวย เพราะเราอยูในโลกมนุษย เราตองอาศัยธรรม คือ นาฬกาชีวิต การกระทำของชีวิตคือนาฬกา ทีห่ มุนเวียนเปลีย่ นไปตามกฎแหงกรรม ตามหลักของกรรม ตองใชเวรกรรมตามเวลาดวย
๑
นาฬกาเรือนนอก ไขลานดวยขยันหา รักษาดี มีกัลยาณมิตร เลี้ยงชีวิตเหมาะสม เพียงแคนี้ก็เริ่มเดินสูความเปนเศรษฐีได นาฬกาเรือนใน คือ ชีวิต ตองฝกจิตไว ใหรูเทาทันสรรพสิ่ง จะสุขยิ่งตลอดกาล เสริมธรรมโดย... ไพยนต กาสี คณาจารยสำนักพิมพเลี่ยงเชียง
24
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
ÍÂÙ‹¡Ñº¤¹ ‹ÍÁÁÕ»˜ÞËÒࢌÒÁÒãˌ‹ا㨠ถาคนปฏิบัติกรรมฐานยังไมได จะไมรูจะไมเขาใจที่อาตมาพูด โยมอยาไปทิ้งโครงการของชีวิต อยาทิ้ง หมั่นเทียบนาฬกาชีวิตกับเขา เราอยูกันหมูมาก เขากับเขาใหได คนมากมีปญหามาก คนนอยมีปญหานอย คนมีแตปญหาทั้งนั้น สร า งป ญ หาให เราตลอดรายการ อย า ท อ แท ใจ อย า หดหู ใจ อย า เหี่ยวแหงใจ ตองสูตอไป บริวารมาเพราะน้ำใจดี บริวารหนีเพราะน้ำใจ ลด บริวารหมดเพราะน้ำใจแหง บริวารกลั่นแกลงเพราะผูบังคับบัญชา ไมยุติธรรม ตำรานี้ไดจากกรรมฐานทั้งนั้น อาตมาเคยพูดใหฝรั่งฟงวา นาฬกามี ๒ เรือน เรามักดูแตนาฬกา เรือนนอก ไมเคยดูนาฬกาเรือนในเลย ฝรั่งเถียงไมขึ้น รองไหทันที
นาฬกาเรือนใน เรือนใจหายากมาก นาฬกาเรือนนอก ตองไขลาน ตองใสถาน นาฬกาเรือนใน เรือนใจ ก็หมดไฟเหมือนกัน โยมหมั่นไขลานหนอยนะ นาฬกาเรือนนอกนี้ไมเปนไร คนอื่นไขใหเราได แตนาฬกาเรือนใจ เราตองไขเอง กลับไปบานแลวก็ตองไขลาน ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
25
¤¹ä¢ÅÒ¹ã¨ãËŒá¡‹μ¹ ¨Ðä´Œ¼Å໚¹Í¹Ñ¹μ โยมไขลานนาฬกาเรือนในเรือนใจ โยมจะมีบุตรสุดที่รัก จะมีที่ แปลกประหลาดเขามาในใจ ไมเคยเห็นก็ไดเห็น ไมเคยรูก็ไดรู ไมเคยฟง ก็ไดฟง เดี๋ยวเรือนใจจะบอกโยมเอง
จะไดอานตัวออก äÁ‹Å‹Ð...ÂѧäÁ‹¶Ö§ÇÑ ·ÕèàÃÒ¨Ðä»à·ÕèÂÇ จะไดบอกตัวได Í‹ҧ¹Ñé¹ จะไดใชตัวเปน จะไดเห็นตัวตาย จะไดคลายทิฐิ จะไดดำริชอบ จะไดประกอบกุศล จะไดผลอนันต เอาตาชั่งขึ้นมาดู เอาตราชูขึ้นมาชั่ง ถูกตองไหม
ä»à·ÕèÂÇˌҧ ¡Ñ¹ÁÑéÂ
โยมเอาใจใสตัวเอง รักตัวเองใหมาก สงสารตัวเองใหมากจะได ชวยตัวเองใหมาก อยาสงสารคนอื่นมากกวาตัวเองเลย รักนวลสงวนตัว อยาใหเสียหายไดไหม ไมมีใครชวยเราแลว อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ ตนเทานั้น เปนที่พึ่งของตน ตนเตือนตนของตนใหพนผิด ตนเตือนจิตตน ไดใครจะเหมือน ตนเตือนตนไมไดใครจะเตือน ตนแชเชือนใครจะเตือน ใหปวยการ ไมชวยตัวเองแลวใครจะชวย 26
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
à¨ÃÔÞ¡ÃÃÁ°Ò¹ ¤×Í ¡ÒêÒà ·ä¿ãËŒ¨Ôμ㨠ญาติโยมเอย ถากำลังใจหมด โปรดรักษาหมอแบตเตอรี่ทางใจไว ยกตัวอยางหมอแบตเตอรี่ทางโลกใหเห็น ถาปลอยหมอแบตเตอรี่ตาม ยถากรรม ไมเติมน้ำกลั่น ปลอยใหแหง ใชแตไฟอยางเดียว ในไมชาหมอ แบตเตอรี่จะเสียตองทิ้ง ทิ้งแลวหมดโอกาสนำมาใช ตองซื้อใหม เปรียบกับหมอแบตเตอรี่ของชีวิต เราไมเคยใหสมองคิด ไมเคยใช จิตเลย ไมมีสติปญญา ไมมีสติสัมปชัญญะเลย ถาไมมี หมอแบตเตอรี่ ของโยมจะเสีย จิตจะเสีย กลายเปนจิตวิตกกังวล ในเมื่อจิตวิตกกังวล โยมไมมีทางขึ้น จิตตกจากวงจร รับรองไมมีทางดีเลย เปนโรคประสาท หนักเขาจิตตกไป ตองไปอยูโรงพยาบาลศรีธัญญาแนนอน
การรักษาหมอแบตเตอรี่ชีวิตของเรา ตองหมั่นเจริญกรรมฐานทุกวัน หมั่นกำหนด จะหยิบอะไรกำหนด เสียใจก็กำหนด เมื่อจิตตก กังวล เสียใจ ถาไมแก หมอแบตเตอรี่จะเสีย ถาจิตตกถึง ๓ วง โยมไมตองเขาโรงพยาบาล รักษาไมหายดวย เปนโรคเครียด โรคประสาทรักษาไมหาย ตองทิ้งหมอแบตเตอรี่กระทั่ง ตาย จะหายดวยไฟ ดวยการเผา หรือฝง จำไวเลย ตรงนี้สำคัญมาก คือ การเจริญกรรมฐาน ไมใชเรื่องเหลวไหลอยางใด เพราะฉะนั้น อยาทิ้ง ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
27
¤Ô´Ë¹ÍàÃ×èͧÍÐäà ãËŒÁÕÊμÔ¡Ó˹´ การกำหนดจิต เชน ถาโยมเสียใจ กำหนดเสียใจหนอๆๆ ที่ลิ้นป หายใจยาวๆ เดี๋ยวจะหาเหตุไดเลย เสียใจหนอๆๆ หลับตา ดูที่ลิ้นป กำหนดเสียใจหนอๆๆ สติดี เปนการรักษาหมอแบตเตอรี่ไมใหมันเสีย จิตก็ไมวิตกกังวล จิตจะเขมแข็ง สมมติวาเสียใจเรื่องลูกไมเรียนหนังสือ ลูกไมเรียนหนังสือ มาจาก สาเหตุนี้ เขาจึงเสียใจ ทำงานบริษัท ทำงานธนาคารก็ไมอยากทำ เพราะ คิดถึงเรื่องลูกไมเรียนหนังสือ
คิดหนอๆ รูแลว สติบอกทันทีวา เราเปนแมเขา โปรดแผเมตตาใหลูก อยาโกรธลูกซิ ถึงไดเสียใจขนาดนี้ จะหายเลย
à´ÕëÂÇáÁ‹¨Ð ἋàÁμμÒãËŒ
คิ ด หนอต อ ไปอี ก ว า จะแผ เ มตตาอย า งไร จะออกมาว า อ อ ! นั่งกรรมฐาน สวดพาหุง มหากา แผเมตตาใหลูก ลูกรายกลับกลายดี ตั้งใจเรียนหนังสือทันที นี่คือวิธีแก
28
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ
â¡Ã¸·ÓäÁ ἋàÁμμÒãËŒ¡Ñ¹´Õ¡Ç‹Ò เรื่องโกรธเปนเรื่องสำคัญ ถาโกรธขึ้นมาจะแยเลย เสียใจไมเปนไร โมโหร า ยเสี ย ทั้ ง บ า นเลย อย า โกรธได ไ หม แก โ กรธเสี ย เดี๋ ย วนี้ ไม มี ใครช ว ย ทำอย า งไร ต อ งแก น ะ หายใจยาวๆ กำหนด โกรธหนอๆ กลับไปบานแลวก็ทำ อยาเลิก อยาไปทิ้ง หมั่นเทียบนาฬกาเรือนในไว มงคลชีวิตจะมีแกโยมแนนอน โกรธหนอๆๆ กำหนดชาๆ โกรธเรื่องอะไร เรื่องสามี สติจะบอก เปนขั้นตอนวา โกรธสามี ออ ! โกรธเขาทำไม อยูกับเขามาตั้ง ๑๐ ป โกรธเขาทำไม เขาไปชอบผูหญิงใหม โกรธหนอๆๆ ËÃ×ÍÇ‹ÒàÃÒ ·Ó´Õ ÂѧäÁ‹¾Í
สติบอกอีกแลววา ดีแลว เขาไปชอบผูหญิงใหม อนุโมทนากับเขา ถายังโกรธตอไปอีก ก็กำหนดตอไป โกรธหนอๆๆ
ออ ! เขาไปชอบกับวาสนาหรือ พอหายโกรธแลวจิตก็มีเมตตา อ อ ! อนุโมทนาดวย ขอใหวาสนากับสามีของฉันอยูเย็นเปนสุขตลอด กัลปาวสาน แกไดเลย จะไมหึงไมหวงแน และสามีจะกลับมาหาทันที ทุ ธศาสน พ ่ ื อ พ ียรเ พ เ ง สำน ีย ักพิมพเลี่ยงเช
29
¨ÃÔμÍѸÂÒÈÑ μŒÍ§½ƒ¡ÊμÔࢌÒä»á¡Œ ถาเราแกปญหาตรงนี้ได เมตตามาทั้งบาน จะเยือกเย็นเปนสุขใน บานตลอดไป เรียกวา มงคลชีวิต แปลวา เทียบนาฬกาเรือนในไดแลว และวาสนาที่สามีไปชอบก็จะกลับมารักเรา จะมาบอกวา ฉันกับเขาไมมี อะไรหรอก เปนเพื่อนกัน ชวยเหลือกันไปเทานั้น แกไดเลยเทานี้เอง นาฬกาเรือนในนีจ้ ะบอกแกมงคลชีวติ บอกเวลาของชีวติ วา เราจะ แกอยางไร เวลานั้นแกได เวลานี้แกไมได เพราะฉะนั้น สิ่งที่เราหามไมได มีดังตอไปนี้ ๑. โลภจริต อยากได จะตองเอาใหได ถาเราไมฝก ๒. โทสจริต หามไมได กำลังโกรธจะตบตี หามไมได ๓. โมหจริต๑ มีแกสิ่งที่หลง หามไมได ๔. ทิฐิที่แรงกลา หามไมได ๕. จิตคิดจะไป หามไมได จิตจะไปกับแฟน หามไมได ·Ó§Ò¹ÁÒ·Ñé§Çѹ
ถาไมฝกสติ ขาดสติ à˹×èÍÂÁÑé¤оÕè หามไมได แตถาเราฝกสติอยู จะหามได บังคับได ดวยนาฬกาของมงคลชีวิต ชีวิตนี้ถึงจะแนนอน ถูกตองตอไป
๑
จริต แปลวา ความประพฤติ ภาษาไทยมักใชหมายถึง กิริยาอาการในทางไมดี เชน เปนคนเสียจริต คนวิกลจริต เปนตน สวนในทางธรรม หมายถึง พื้นเพของ จิตคือพื้นนิสัยที่ติดในสันดาน เสริมธรรมโดย... ไพยนต กาสี คณาจารยสำนักพิมพเลี่ยงเชียง
30
¹Ò Ô¡ÒªÕÇ μÔ ¶ ¡Ù Å¢Ô μÔ ´ŒÇ ¡®áË Á ‹§¡ÃÃ