สวดมนต เปนยาทา วิปสสนา เปนยากิน ถาทั้งกินทั้งทา ทานจะมีปญญาหนีพนเวรกรรม
Ê
Ç´Á¹µ ·Ó¡ÃÃÁ°Ò¹
㪌˹ÕéàÇáÃÃÁ䴌͋ҧäÃ
รวบรวม/เรียบเรียง บรรณาธิการสาระ ออกแบบปก/รูปเล่ม ภาพประกอบเรื่อง พิสูจน์อักษร
โดย... พระธรรมสิงหบุราจารย์ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
: : : : :
ไพยนต์ กาสี น.ธ.เอก, ป.ธ. ๖, พธ.บ., น.บ. ศักดิ์สิทธิ์ พันธุ์สัตย์ บรรณาธิการศิลปะ : อนุชิต คำซองเมือง เสาวณีย์ เที่ยงตรง พิมพ์ข้อมูล : ธนวรรณ ขันแข็ง เทิดเกียรติ ปลูกปานย้อย, สมควร กองศิลา มานิตย์ กองษา
ชีวิตที่เหลืออยูนี้ ขอตั้งใจทำดีใหมากที่สุด คำคมที่มักพูดวา คนที่ไมเคยทำผิด คือ คนที่ไมทำอะไรเทานั้น นัน่ อาจเปนคำปลอบใจคนทำผิดพลาดไดดเี ชนกัน แตทำอยางไรจะไมให ผิดซ้ำร่ำไป ก็อยูที่จะแกไขขอผิดพลาดอยางไร เพราะในพระพุทธศาสนา ยังสอนไมใหงอมืองอเทารับผลของกรรมเพียงอยางเดียว แตสอนใหอยู เพื่อพัฒนากรรม แกไขกรรมดานตางๆ ใหดีขึ้นกวาเดิม การไหวพระสวดมนต ทำจิตใหเปนกุศลดวยการเจริญกรรมฐาน เปนวิธกี ารหนึง่ ซึง่ เสริมสรางคุณงามความดีใหแกชวี ติ ได ทัง้ ยังมีอานิสงส ใหนำมาใชแกไขเวรกรรม เพราะในขณะที่เราสวดมนต จะทำใหเกิดผล เปนความสงบทั้งทางกาย วาจา ใจ เมื่อมีความสงบพรอมในไตรทวาร เชนนี้ เปนโอกาสดีทจ่ี ะไดนำไปใชเปนบาทฐานการเจริญวิปส สนากรรมฐาน ใหเกิดความรูแจงเห็นจริงในทุกสรรพสิ่ิงตอไป ดังมงคลธรรมคำสอนทีห่ ลวงพอจรัญ ทานเมตตากลาวไววา “สวดมนต เปนยาทา วิปสสนา เปนยากิน ทั้งกินทั้งทา ทาน จะมีความสุขสบายมากมายหลายประการ มีความสุขความเจริญถึง ลูกหลานของทานทัง้ หลาย จะทำกิจการงานอะไรก็สำเร็จ เสร็จทันเวลา” ผูร วบรวมไดนำคำสอนของพระเดชพระคุณหลวงพอ มาทำหัวขอใหม จัดใหจบในแตละหนา เสริมสารธรรมเพือ่ ความเขาใจงาย ใหฝา ยศิลปกรรม วาดภาพประกอบเพือ่ มอบความรืน่ เริงบันเทิงธรรม และชักนำใจของทาน ใหลงมือปฏิบัติตามคำสอนของหลวงพอ เพื่อกอเกิดประโยชนสุขแกตัว ทานเอง. น.ธ.เอก, ป.ธ. ๖, พธ.บ., น.บ. รวบรวม/เรียบเรียง ในนามคณาจารย สำนักพิมพเลี่ยงเชียง เพียรเพื่อพุทธศาสน
๑ เจริญพร ท่านอุบาสกอุบาสิกาทุกท่าน วันนี้ ก็เป็นวันธรรมสวนะ วันพระขึ้น ๘ ค่ำ เดือนยี่ เวลาผ่านไป อย่างรวดเร็ว วันหนึ่งๆ ผ่านไปถึงวันพระอีกแล้ว ที่ว่าเวลาผ่านไปรวดเร็วนั้น คือ ชีวิต นั่นเอง วันเวลาคร่าชีวิตเราให้ หมดไป เมื่อเวลาหมดไป ชีวิตก็หมดค่า เวลาหามีประโยชน์ไม่ เพราะไม่ได้ สร้างชีวิตนี้ให้มีประโยชน์ต่อกิจประจำวันในหน้าที่การงานที่เรารับผิดชอบ แต่ประการใด จุดมุ่งหมายอันนั้น พระพุทธเจ้าสอนเราทั้งหลายว่า ตั้งแต่วันเกิด
มากระทั่งวันตาย สอนให้ช่วยตัวเอง สอนให้พึ่งตัวเอง ตนแลเป็นทีพ ่ งึ่ ของตน* คนอื่นช่วยเราไม่ได้ เป็นที่พึ่งของเราไม่ได้แน่ แนวทางพัฒนาจิต
ให้เราเดินทางไม่พลาดผิดในมรรคา ให้เราสอนตัวเอง แนะแนวทางตัวเอง ให้เจริญ รุ่งเรืองวัฒนาสถาพรต่อไป * ตรงกับภาษาบาลีว่า อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ แยกศัพท์ได้เป็น อตฺตา (ตน), หิ (แล), อตฺตโน (ของตน), นาโถ (เป็นที่พึ่ง) โดย... ไพยนต์ กาสี คณาจารย์สำนักพิมพ์เลีย่ งเชียงฯ
ชี
วิตมีไขอย มากมาย ปญหา จะแก างไรกัน ท่ า นทั้ ง หลาย มาปฏิ บั ติ ธ รรมเพื่ อ อะไร ? วั น นี้ ม าหลายราย มีปญ หามาก ¤Ãอº¤ÃÑÇäÁ‹Á¤ี ÇÒÁÊØข ทะเลาะกันตลอด รองลงมา¼Ô´ËÇÑง ãนªีÇÔต เสียใจ คิดไม่ออก ไม่เคยสวดมนต์ไหว้พระ เจริญสติปฏฐาน ๔ ไม่เคยเจริญสมาธิภาวนาแก้ปญหาไม่ได้ เลยเป็นโรคไม่เคยมีความสุขใน สมอง เรียกว่า โรคทันสมัย คือ เป็นโรคประสาท ต่อมา ลÙ¡äÁ‹เÃีÂนËนÑงÊ×อ Çѹæ àÍÒᵋàÁÒàËÅŒÒ ถามแม่ เ คยสวดมนต์ ไ หม ? ตอบ ËÒàÃ×èͧÅÙ¡àÁÕ ไม่เคยสวด นะ..ก็ไม่รู้ โม...ก็ไม่เห็น ºŒÒ¹àÃÒ·ÓäÁ ชาวพุ ท ธแท้ ๆ ถ้ า ใครพ่ อ แม่ ส ร้ า ง ÇØ‹¹ÇÒÂÍ‹ҧ¹Õé ความดี สวดมนต์ ไ หว้ พ ระ ลู ก ดี ทุ ก คน ถ้ า พ่ อ แม่ ไ ม่ ท ะเลาะกั น สวดพาหุงมหากา เจริญพระกรรมฐาน สันติภาพสันติสุขก็จะเกิดขึ้น ในบ้าน บ้านนั้นเป็นมงคลชีวิต บ้านไหนสามีภรรยาทะเลาะกัน บ้านนั้น จะอัปมงคล แถมลูกไม่เรียนหนังสือ ติดยาบ้าอีก เมื่อเช้านี้ แม่ร้องไห้เรื่องลูก เข้าใจผิดว่าหลวงพ่อจรัญเปาหัวแล้ว จะเรียนหนังสือเก่ง ก็บอกไปว่า ถ้าเปาหัวแล้วเรียนหนังสือเก่ง ก็ไม่ต้องมา สอนกรรมฐานแล้ว 4
¨ÐÊ͹ÅÙ¡ µŒÍ§¾Ù´áººÁÕàÁµµÒ¹Ð Í‹Òà¨×Í´ŒÇÂâ·ÊÐ ¾Ù´ãËŒà¾ÃÒÐ ÅÙ¡¨Ðàª×èͶ×Í ¨Ðà¤ÒþºÙªÒ¾‹ÍáÁ‹ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
อีกคนมาบอกให้สะเดาะเคราะห์ ไม่อย่างนั้นต้องตาย มาถามที่ วัดนี้ สะเดาะเคราะห์ได้ไหม ? วัดนี้สะเดาะไม่เปน อย่าโง่เลย สะเดาะ แล้วไม่ต้องตายหรือ ? คนเราเกิดมาเพื่อรอเวลาตายกันทุกคน ได้เพื่อ รอเวลาเสี ย มี เ พื่ อรอเวลาหมด เจอกันเพื่อรอเวลาจากไป ทำไมโง่ อย่างนี้ สะเดาะเคราะห์ให้มีอายุยืนได้หรือ ? อายุยืนนี่ไม่ยาก ถ้าไม่ตาย ก่อนมันอยู่ได้นานใช่ไหม ? ไม่ได้มีการปฏิบัติธรรมกันเลย หลายคนบอก อิติป โส... ไม่รู้ พุทธคุณ... ไม่รู้ ให้เอาหนังสือไปอ่าน ไม่เอา ก็เลยบอกว่า อย่าแจกนะ หนังสือพาหุง มหากา เพราะแจกแล้วเอาไปทิ้ง
Í‹ҧ¹Ñé¹àÅÂËÃ×ͤР¤Ø³ËÁÍ
µŒÍ§ÊÐà´ÒÐà¤ÃÒÐË ´‹Ç¹!
¤นäÃŒºØÞÇÒÊนÒ เËÁ×อนตŒนäÁŒ äÃŒ 㺠ตŒนäÁŒ äÃŒ ãºÁÑน´ีäËÁ ? ÁÑน¨ÐâปËงäÁ‹ âล‹ง㨠ÁÑน¨Ðอึ´อÑ´ãนËÑÇã¨ตลอ´ แลŒÇ¨Ð´ีä´ŒÂÑงäง ËÒ¤ÇÒÁ´ีäÁ‹ ä´ŒเลÂ
ท่า นทั้งหลาย มิได้ช่วยตัวเองเลย คนจะมีสามีภรรยาเขาต้อง เตรียมการไว้นาน ต้องไปหาวิชาความรู้ก่อน ไปบวช ไปหาวิชาความรู้ ให้เต็มที่ก่อน ตั้งหลักฐานก่อนค่อยแต่งงาน เดี๋ยวนี้ไม่ต้อง เจอเช้าได้เย็น ได้เย็นทิ้งเช้า âÅ¡Ô»˜ÞÞÒ µŒÍ§ÈÖ¡ÉÒËÒ¤ÇÒÁÃÙŒàÍÒäÇŒ·ÓÁÒËÒ¡Ô¹ âšصû˜ÞÞÒ »˜ÞÞÒã¹µÑÇä´Œ¨Ò¡¡ÃÃÁ°Ò¹ àÍÒänjᡌ»Þ ˜ ËÒªÕÇµÔ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
5
ก
รรมฐาน ผูเจริญ ทำให มีปญญาแกปญหาชีว�ต ถ้าหากเจริญกรรมฐาน สวดมนต์ภาวนาได้ผลดี จะมีความ รับผิดชอบสูงขึ้น เมื่อรับผิดชอบสูงขึ้นแล้ว หน้าที่ดี การงานก็เดิน เงินทองก็ตามมา การปฏิบัติกรรมฐาน ก็จะมีประโยชน์ในกิจประจำวัน มากมาย มีเวลาก็ทำทุกวันนะ ทำทุกวันทั้งสามีภรรยาทะเลาะกันบ้างไหม ? ไม่มีทะเลาะกันแล้วเดี๋ยวนี้ สวดมนต์ไหว้พระแล้วไม่มีทะเลาะกันเลย สามี เคยเจ้าชู้ เลิกเลย สวดมนต์ทำให้ฉลาด ให้มีปญญาแก้ปญหาได้ ทำให้ ลูกเรียนหนังสือเก่ง เรียนดี พ่อแม่ดี ลูกก็ตั้งใจเรียน à¤Ã‹§¢ÃÖÁ ᵋàºÔ¡ºÒ¹¤ÃѺ ¤นที่Áี¸ÃÃÁÐปÃШÓ㨠¨ÐÁีอÒÃÁ³ ´ี ÂÔéÁอÂÙ‹เÊÁอÀÒÂãน ¶ึงËนŒÒตÒขÃึÁ เËÁ×อน¤นเ¤Ãี´ แต‹ขŒÒงãนเขÒÂÔéÁ ขŒÒงãน¨Ôตã¨เขÒเºÔ¡ºÒนËÃÃÉÒ ªีÇÔตนีé äÁ‹ÁีทØ¡ข เขÒÁีแต‹¤ÇÒÁÊØขอÂÙ‹ÀÒÂãน ¨ÐทÓอÐäáçเ¨ÃÔÞÃØ‹งเÃ×องÇѲนÒʶÒพÃตลอ´เÇลÒ
à¡Ô´à»š¹¤¹ ¤¹ãËŒ·ÑèÇ »Ò¡äÁ‹ÅŒ¹ ¡Œ¹äÁ‹ÃÑèÇ ªÑèÇäÁ‹àÍÒ àÁÒäÁ‹ÁÕ ¹Õè¤×Í ¤¹
6
(หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
ภ
เจริญ กุาวนา ญแจไขปญหาชีว�ต ญาติโยมทีน่ งั่ ทีน่ ี่ ตัง้ ใจฟงกันสักนิดเถอะ บางคนไม่ฟง นัง่ หลับตา จะไปสวรรค์ จะไปนิพพาน แต่ทะเลาะกันตลอด กลับจากนั่งกรรมฐาน ก็ไปทะเลาะกันอีก อย่างนี้ใช้ได้หรือ ? ไม่มีตัวปญญาเลย ปญญามีไว้ แก้ ป ญ หาชี วิ ต แท้ ๆ มานั่ ง กรรมฐานกลั บ ไปเบลอซะอี ก เบลอไม่ พ อ ไปบ้าอีก บ้ากับเบลอนี่ใกล้กันมาก มันจะกลายเป็นโรคประสาทไปโดย ไร้เหตุผล ภาวนาให้มันผุดขึ้นเป็นตัวหนังสือ อ่านหนังสือไม่มีตัว คือ ภาวนา ภาวนาก็คิดหนอ มันจะคิดมาเป็นตัวหนังสือไหม อ่านหนังสือไม่มีตัว มัน จะบอกออกมาเอง ความคิดทีใ่ ช้ไม่ได้ ไม่เกิดประโยชน์ ไม่เกิดปญญา เราก็เปลีย่ น ความคิดใหม่ คิดหนอ... ที่ลิ้นป จะเกิดตัวคิดขึ้นมาทันที สามารถกำจัด ความชั่วจากตัวได้ และอดทนบริหารกายเข้มแข็ง เดินจงกรม ๑ ชั่วโมง ถ้าไม่ได้ ๑ ชั่วโมงไม่เลิก ทำได้ไหม ? ไม่ได้ พอนัง่ ทำ ๑๐ นาทีเลิกแล้ว พองหนอ ยุบหนอ ปวดหนอ เลิกหนอ ไปห้องน้ำหนอ แล้วไม่กลับมาเลยหนอ เป็นอย่างนี้ แล้วจะสำเร็จไหม หนอ ? จะได้อะไรไหมหนอ ? ไม่ได้อะไรเลย เหมือนเรื่องเก่ามาเล่ากันใหม่ ไม่ได้อะไรเพิ่มเติม ไม่มีอะไรเพิ่มเติมเลย ¤Ô´´Õ ¤×Í ¤Ô´àÃçÇ ¤Ô´¶Ù¡µŒÍ§ ¤ÇÒÁ¤Ô´¹Ñé¹ ¹Óä»ãªŒ»ÃÐ⪹ ä´Œ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
7 Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
จ
นจิตใสญญาได ภาวนา ขยายป ปญญา อันเกิดขึ้นจากภาวนานั้น ทำให้จิตใส ขยายปญญาได้ ทำให้บริสุทธิ์ ภาวนาตัวนี้ สามารถจะขจัดความชั่วช้าได้ รู้ความชั่วใน ตัวเอง เอาออกไปได้ ทำให้น้ำใส น้ำในถ้วยมันใสขึ้นมา จะได้เห็นก้นถ้วย ว่ามีอะไรบ้าง เรียกว่า ขยายปญญา มันจะเกิดปญญาขึ้นในชีวิตของเขา
äÁ‹Å‹Ð àÃÒ¡ÓÅѧÊÌҧ¨ÔµãÊ à¾×èÍ¢ÂÒ»˜ÞÞÒ
ÁÑǹÑè§ÍÂÙ‹·ÓäÁ ä»à·ÕèÂǡѺàÃÒ´Õ¡Ç‹Ò
นéÓãÊขÂÒÂป˜ÞÞÒ ¤×อ ÀÒÇนÒ นÑ่นเอง ทÓãËŒ¨ÔตÊ´ª×่น เ¡Ô´ÊÑนตÔÀÒพ เ¡Ô´ÊÑนตÔÊØขãนºŒÒนนÑéน ตÑÇเขÒ¨Ðเ¡Ô´¤ÇÒÁºÃÔÊØท¸Ôì ã¨
เกิ ด ความบริ สุ ท ธิ์ เรี ย กว่ า พระวิ สุ ท ธิ คุ ณ เป็ น พระคุ ณ ของ พระพุทธเจ้า พอบริสุทธิ์แล้วใจก็ซื่อ มือก็สะอาด ทำให้เฉียบขาดเป็นธรรม คือ พระมหากรุณาคุณของพระพุทธเจ้า๑ Í‹ÒàËç¹á¡‹µÑÇ Í‹ҡÅÑÇÅÓºÒ¡ ¤ÇÒÁÂÒ¡¨ÐäÁ‹à¡Ô´ ¶ŒÒàËç¹á¡‹µÑÇ ¡ÅÑǤÇÒÁÅÓºÒ¡ ¤ÇÒÁÂÒ¡¨Ðà¡Ô´ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
พระพุทธองค์ ทรงเป็นเหมือนพระบิดาของพุทธบริษัท ผู้ใดนำพระจริยาวัตรของพระองค์ 8 เช่น ความมีเมตตา ความบริสุทธิ์ของใจที่ห่างไกลกิเลสนานา มีปญญารู้แจ้งเห็นจริงใน สิ่งต่างๆ เป็นต้น มาเป็นแบบอย่างการดำเนินชีวิต ก็จักลิขิตตนให้พ้นจากปญหาได้นานัปการ โดย... ไพยนต์ กาสี คณาจารย์สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียงฯ ๑
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
มื
อสะอาด ใจซื่อ เพราะไม ขาดวงจรกรรมฐาน ถ้าใครมีพระพุทธเจ้าอยู่ในตัว มีวงจรครบสาม คนนั้นจะมีใจซื่อ มือสะอาด ทำอะไรก็เฉียบขาดเปนธรรม เปนการกระทำที่ถูกต้องเสมอ เรียกว่า เมตตา คนที่มีเมตตา มีวงจรกรรมฐานครบ จะเปนคนมีสัจจะ มีเมตตา มีสามัคคี มีวินัย พูดจริง ทำจริง เมื่อพูดจริง ทำจริงก็เกิดสัจจะ เกิดเมตตา พูดจริง ทำจริง ทำให้เกิดเมตตา เมตตา คือ การให้ซงึ่ กันและกัน ทำให้คนเกิดสามัคคี รักใคร่ปรองดองกันดี เรียกว่า เมตตาสามัคคี
เÁ×่อ¤นเÃÒÊÒÁѤ¤ี¡Ñนä´Œ ÃÇÁตÑÇ¡Ñนä´Œ¨Ðเป็นÇÔนѪѴเ¨น ¶ŒÒ¤นเÃÒแต¡¤ÇÒÁÊÒÁѤ¤ี¡Ñน ¨ÐäÁ‹ ä´ŒÃÑ¡¡Ñนเล äÁ‹ÁีเÁตตÒ äÁ‹Áี¸ÃÃÁÐปÃШÓ㨠äÁ‹ÁีพÃÐÁËÒ¡ÃسҤسของพÃÐพØท¸เ¨ŒÒ
ÊÒÁѤ¤Õ¡Ñ¹äÇŒ ¤¹ä·Â´ŒÇ¡ѹ
วงจรครบ นี่คือกรรมฐาน มีพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ใน ตัวเราครบ ถามว่า พระพุทธเจ้ามีคณ ุ อะไรบ้าง ? ไม่รู้ รูแ้ ต่เป็นพระพุทธรูป ที่เขาหล่อมาเท่านั้นหรือ ¡Ø¯Ô¾Ñ§ ÈÒÅҾѧ ÊÌҧ§‹Ò ᵋ¶ŒÒ¤¹¾Ñ§ ¤×Í áµ¡¤ÇÒÁÊÒÁѤ¤Õ ÊÌҧÂÒ¡ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
9 Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
สราง
พ
ระรั ต นตรั ย ให เ กิ ด ในใจ จะสอนตน สอนคนอื่น ไดงายขึ้น
พระพุทธเจ้า มีพระคุณ ๓ ประการ พระปญญาคุณ พระวิสทุ ธิคณ ุ พระมหากรุณาคุณ ก็คือเมตตา ทำให้เราเกิดความอารีเอื้อเฟอ ขาดเหลือ คอยดูกัน พี่น้องไม่ทะเลาะกัน สามีภรรยาเห็นอกเห็นใจกัน เป็นสามี ภรรยาที่ดี เป็นเพื่อนคู่คิดมิตรคู่บ้าน จะไม่ทะเลาะกันเลย มีแต่เห็นอก เห็นใจกัน เรื่องเถียงกันมันเปนเรื่องธรรมดา ความเห็นไม่ตรงกัน อาจเปน ได้บางเวลา แต่ก็ไม่เปนเรื่องที่จะต้องเอามาคิด นี่แหละพระพุทธเจ้า มีลักษณะ ๓ ประการ พระธรรม เป็นธรรมชาติของชีวิต คือ ให้ละความชั่วสร้างตัว ให้ ดี ทำให้ จิ ต ใส ขยายปญญา ให้จิตบริสุทธิ์ผุดผ่อง เหมือนทองคำ ธรรมชาติที่หล่อเหลา นี่คือตัวธรรมะ เมื่อมีธรรมะประจำใจแล้ว ก็ให้มีพระสังฆรัตนะ คือพระสงฆ์อยู่ ในใจเรา ก็คือ ผู้ประพฤติดีแล้ว ปฏิบัติชอบแล้ว นั่งกรรมฐานได้แล้ว ปฏิบัติชอบแล้ว สอนตัวเองได้ไหม ? ได้ เมื่อสอนตัวเองได้ ก็ต้องสอน คนอื่นต่อไปได้ เข้าใจไหมโยม ? นี่คือพระสงฆ์ เป็นสังฆรัตนะ ดั ง นั้ น จงเอาคุ ณ ค่ า ของพระพุ ท ธ พระธรรม และพระสงฆ์ มาไว้ในใจให้ครบ เรียกว่า มีพระรัตนตรัยในตัว
10
ࢵ¾Ø·¸ÒÇÒÊ à»š¹·Õè»ÃзѺ¢Í§¾Ãоط¸à¨ŒÒ µŒÍ§¶Í´ÃÍ§à·ŒÒ ËغËÁ ᵋ§¡ÒÂãËŒàÃÕºÌÍ Í‹ҧ¹Õé໚¹¡ÒÃáÊ´§¤ÇÒÁà¤Òþ ¶ŒÒ·‹Ò¹¢Ò´¤ÇÒÁà¤Òþ¨ÐäÁ‹ä´ŒºØÞ áÅÐäÁ‹ä´Œ¤ÇÒÁ´Õ´ŒÇ ᤋ¤ÇÒÁà¤ÒþÂѧ·ÓäÁ‹ä´Œ áŌǷ‹Ò¹¨Ðä´ŒÍÐäÃàÅ‹Ò (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
วั
า งไร เขา ใหดอย ไดประโยชนสูงสุด นี่แหละภาวนาอยู่ตรงนี้เอง ไม่ใช่ภาวนาจะไปสวรรค์นิพพาน ไม่ใช่อย่างนั้น เอาขั้นต้นก่อน คือ ภาวนาขับไล่ความชั่วในตัวเองออก ก่อน สร้างแต่ความดี หนีความชั่ว สร้างตัวให้ดี อย่างนี้สิ เราถึงได้เขียน ขึ้นมาว่า ไปไหน ให้ตาดู หูฟง ปากนิ่ง ตีนรีบวิ่ง ทำแต่ความดี ก็จะ มี ป ญ ญา หนี ค วามชั่ ว ช้ า คนอย่ า งนี้ มี แ ต่ เ มตตา ไม่ มี ใจดำอำมหิ ต เหี้ยมโหด ดุร้ายแน่นอน ดังนั้น เÃÒตŒองÁี¡ÒÃพѲนÒÊÀÒพªีÇÔต แลСçÁีÊตÔÊÑÁปªÑÞÞÐ เขŒÒÇÑ´ÁÒแลŒÇตŒองãËŒ ä´Œ ó ÇÑ´ÊÔ อÒตÁÒพÙ´ÁÒนÒนแลŒÇ ñ. ÇÑต¶Ø¸ÃÃÁ ò. ÇÑ´อÒÃÁ³ ó. ÇÑ´¨Ôต เท‹ÒนÑéนเอง วัตถุธรรม คนมีธรรมประจำจิต จะบริหารชีวิตเป็นระเบียบ เพียบ ด้วยวินัย มีความสะอาดทางกาย คือ บ้านสะอาด ที่กินสะอาด ที่ถ่าย สะดวก วัดอารมณ์ วันหนึ่งๆ ต้องเจอเหตุการณ์ต่างๆ มากมายอย่าให้ อารมณ์เสีย ต้องวัดอารมณ์ให้คงที่ วัดจิต อย่าให้จิตตก อย่าให้ราคาตก อย่าให้จิตไหลไปสู่ที่ต่ำ เอา ๓ วัดก็พอแล้ว เป็นความสุขแล้ว ÁÒÇÑ´ ¢ÍãËŒÃѺ¾Ãä»»¯ÔºÑµÔ¹Ð äÁ‹ãª‹Ã´¹éÓÁ¹µ áŌǨÐ໚¹¤¹´Õ ¹Ñè¹á¤‹à»š¹¡ÓÅѧã¨à·‹Ò¹Ñé¹ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
11
ไ
ดเงิอนงมีคคิวามดี ดทอง ได ท อง คิดเงิน จะต เปนของตนกอน สิง่ อันเปนจุดหมายสำคัญของชาวพุทธ คือ ต้องรูจ้ กั พระรัตนตรัย เปนแก้วอันประเสริฐ เปนแก้วสารพัดนึก ถ้าใครมีครบวงจรได้ นึกเงิน เงินไหลนอง นึกทอง ทองไหลมา จะเกิดเมตตา มีแต่ให้กับช่วย ไม่ต้องการ ได้อะไรของใคร คนอยากได้โน่นอยากได้นี่ แต่ไม่มีรัตนตรัย ไม่มีแก้ว ไม่มีความคิดที่ดีเลย มีแต่ความคิดหละหลวม เหลาะแหละ เหลวไหล มิได้เอาตราชั่งขึ้นมาดู เอาตราชูขึ้นมาชั่ง จิตใจจะเหลวแหลกแตกราน ไฉนเลยจะดีได้ ดีไม่ได้แน่ๆ ทุนไม่มีหนุนชีวิตแต่ประการใด ไม่ได้สร้าง ความดีแก่ตัวเองเลย พระพุทธเจ้าสอนให้สร้างความดีแก่ตัวเอง เหมือนเราเป็นพ่อเป็น แม่เขา โปรดเมตตาลูกได้ไหม ? สร้างความดีให้กับลูก ทำถูกให้กับหลาน รักลูกให้ถูกวิธี ทำดีให้ลูกดู แต่นี่ไม่มี สร้างแต่ความหายนะ ผิดหวังให้กับ ลูกตลอด ลูกติดยาบ้าทำอย่างไร ? ไม่ต้องเลย ½˜¹¡ÅÒ§Çѹ᷌æ ÅÙ¡ พ‹อแÁ‹ÊÇ´Áนต พÒËØงÁËÒ¡Ò ÁÒนÑ่ง¡ÃÃÁ°Òน แ¼‹เÁตตÒãËŒลÙ¡ ลÙ¡´ีËÁ´ทØ¡¤น ¨ÐÊนã¨เÃีÂนËนÑงÊ×อ â´ÂäÁ‹ตŒองäปตี แลŒÇäÁ‹ตŒองäปÇ‹ÒลÙ¡´ŒÇ ลÙ¡´ีเอง
12
¾Ãоط¸à¨ŒÒÊ͹ãËŒàÃÒÁÕྪáŒÒÇ˹ŒÒ àÃÕ¡ “¹ÇÃѵ¹ ” ù »ÃСÒà ¤×Í ¢ÂѹàÍÒ¡ÒÃ, §Ò¹ÊÐÍÒ´, ©ÅÒ´Ãͺ¤Íº, ªÍºÃÐÇѧ, µÑé§ã¨µÃ§, ·Ã§ÈÕŸÃÃÁ, ¹Ó·Ò§ãËŒ¶Ù¡, »Å١ʵÔ, ´ÓÃԪͺ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
ชี
ด บัติธรรม คุณคา ถวิาตตัมี้งไใจปฏิ นี่แหละท่านทั้งหลาย การปฏิบัติธรรมเปนคุณค่าของชีวิตมาก ถ้าท่านอยากจะให้ชีวิตมีค่า ท่านต้องมีสัจจะ เช่นตั้งใจจะเดินจงกรม ๑ ชั่วโมง ต้องทำได้ ตั้งใจนั่ง ๑ ชั่วโมง ต้องทำให้ได้ ถ้าเสียสัจจะ โยมจะ ทำอะไรไม่ขึ้น โกหกตัวเองแล้วทำอะไรไม่ขึ้น เสียผลประโยชน์ในชีวิต มากมาย เมื่อไม่มีความจริงใจต่อตัวเอง จะไปจริงใจต่อคนอื่นได้หรือ ? พูดจริงทำจริงกันหน่อยได้ไหม การเจริญกรรมฐาน ต้องการอิสรเสรี แปลว่า การชนะใจตัวเอง ส่วนมากทำกรรมฐานไม่เคยชนะใจตัวเอง บางคนบอกให้อยู่ ๑๕ วัน แต่บอกจะปฏิบัติสักเดือนหนึ่งเลย โอ้โห..! เอาแค่ ๗ วันก่อนเถิดแม่คุณ บางรายแค่ ๓ วั น หนี เ ลย นี่ ห รื อ จะเอาตั้ ง เดื อ น อาตมาไม่ ห วงหรอก อยากจะให้ปฏิบัติสัก ๑ ปด้วยซ้ำ แต่ขอให้ทำให้จริงหน่อยได้ไหม เอาแค่ ๗ วันก่อน เห็นว่าน่าจะดีแล้วค่อยทำต่ออีก ¼ÁÁҢͻ¯ÔºÑµÔ ñ à´×͹¤ÃѺ
ᤋ ó Çѹ¡çäÁ‹äËÇ áÅŒÇËÃ×ÍâÂÁ
แต‹¶ŒÒเป็นªÒ¨ÃÔง ËÞÔงแทŒ เป็น¤นแ¡‹น‹ÒºÙªÒ ÁีÊѨ¨Ðแน‹แ¡‹ 㨠ทÓงÒนอÐäÃÊÓเÃç¨ทØ¡ปÃСÒà ¨Ðเป็นขŒÒÃÒª¡Òá硌ÒÇËนŒÒ ¶ŒÒทÓ¸ØáԨ¡çเ¨ÃÔÞ ¨Ð¤ŒÒขÒ¡ç´ีËÁ´
ã¤ÃµÑé§ã¨·Ó´Õ Í‹Ò仡ѧÇÅàÃ×èͧ»Ò¡¤¹ ãËŒàÃÒ´Õ¢¹Ò´ä˹ ËÒ¡äÁ‹¶Ù¡¡ÔàÅÊà¢Ò à¢ÒäÁ‹ªÍº äÁ‹à¢ŒÒ㨠à¢Ò¡çµÓË¹Ô ´Ñ§¹Ñé¹ ´Õ-ªÑèÇ äÁ‹ä´ŒÍÂÙ‹·Õèà¢ÒÇ‹Ò ÍÂÙ‹·ÕèàÃÒàͧ·Ñé§ËÁ´ àÃÒÃÙŒ¢Í§àÃÒàͧ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
1
เ
บุญใหญ ภาวนามัย ปกวนาการให ทาน รักษาศีล การสร้างบุญกุศลอะไร ที่จะให้บุญมากเท่ากับท่านทั้งหลายมา บำเพ็ญเพียรภาวนาเป็นไม่มี แม้แต่ให้ทาน รักษาศีลก็ยังไม่มีอานิสงส์เท่า คำว่า “ภาวนา” นี้ แปลว่า ทำให้เกิดมีขึ้น ทำให้เจริญขึ้น คือ การ ประพฤติปฏิบัติฝกฝนอบรมจิต เพื่อให้เกิดผลที่พึงปรารถนาแก่ตนเอง
¡ÒÃเ¨ÃÔÞÀÒÇนÒ ¡ç¤×อ ¡ÒÃÊÁÒทÒน¡ÃÃÁ°Òน แลŒÇ¡çเอÒÁÒปÃÐพÄตÔ´ŒÇÂตน ป¯ÔºÑตÔ ãËŒเ¡Ô´Áี ãนตน ãËŒตนเองÁี¸ÃÃÁÐ ÁีÈีล ÊÁÒ¸Ô ป˜ÞÞÒอÂÙ‹¤Ãº
เปนการกำหนดจิตใช้สติปญญา เจริญสติปฏฐานสี่ มรรคมีองค์ แปด ก็มีศีล สมาธิ ปญญา มีสติสัมปชัญญะควบคุมจิตไว้ให้ได้ ในเมื่อ ท่ า นควบคุ ม จิ ต ไว้ ไ ด้ ดี แ ล้ ว ก็ ถื อ ว่ า ท่ า นเหล่ า นั้ น มี ธ รรมะแล้ ว มี ก าร ประพฤติปฏิบัติชอบแล้ว เป็นมหากุศลแล้ว นั่นก็เรียกว่าองค์ภาวนา การภาวนานั้น ต้องการจะให้มันผุดขึ้นมาให้ใสสะอาดในดวงจิตใจ มีประโยชน์สำหรับผู้ปฏิบัติธรรมมากมิใช่น้อย 14
·Ò¹ ÈÕÅ ÀÒÇ¹Ò ·Ó¨Ò¡§‹ÒÂä»ËÒÂÒ¡ àËÁ×͹¡ÒÃà´Ô¹¢Öé¹ºÑ¹ä´ µŒÍ§¢Öé¹·ÕÅТÑé¹ ÊÐÊÁ·Ø¡Çѹ Í‹ÒãËŒâÍ‹§ÃÑèÇ ¤×Í Í‹һŋͨԵãËŒ¤Ô´¿Ø‡§«‹Ò¹ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
ก
รรมฐาน คื อ เจริญ การช วยเหลือตน การปฏิบัติธรรม โดยเฉพาะอย่างการเจริญภาวนาสติปฏฐาน ๔ อันเปนทางสายเอกที่พระพุทธเจ้าค้นพบ เปนการสร้างบุญให้กับตัวเอง ได้ผลดีที่สุด àÃÒÇ‹Ò¹Ò¡çẋ§äÇŒ ¹ÕèàÃÒãËŒ¹ÒÂ
ãËŒµÑÇàͧºŒÒ§à¶ÍÐ
¡ÒöÇÒÂÊÑง¦ทÒน ÁÑนเป็น¡ÒÃÊงเ¤ÃÒÐË ¤นอ×่น แต‹Êงเ¤ÃÒÐË ตÑÇเองËÃ×อÂÑง ¶ŒÒเÃÒª‹ÇÂตÑÇเองäÁ‹ ä´ŒแลŒÇ ¨Ðäปª‹Ç¤นอ×่นÁÑนäÃŒ¼ล จะมีความรู้มากมายก่ายกองเพียงใด แต่ความรู้นั้นมันยังเอาดี ไม่ได้ ต้องมีความดีเข้าไปช่วย มันถึงจะได้ประโยชน์ในชีวิต การเจริญกรรมฐาน เปนการช่วยเหลือตนเองดีที่สุด ขอให้ทำ ให้ถึง ท่านจะรู้กฎแห่งกรรม และระลึกชาติได้ จะระลึกถึงบุพการี ไม่ลืม พ่อแม่ที่ตายไป หรือที่ยังมีชีวิตอยู่ จะไม่อดอยากปากแห้งแต่ประการใด ที่ว่าระลึกถึงชาติ ชาติ คือ ตัวเรา ระลึกถึงตัวเองได้ สงสาร ตัวเอง และรู้กฎแห่งกรรมของเรา ทำดีทำชั่วอะไรไว้จะรู้ทั้งนั้น และจะ แก้ปญหาได้ ถ้าใครเจริญกรรมฐานสะสมเป็นหน่วยกิตชีวติ เวลาสุขมันก็นงิ่ ไว้ใน คอมพิวเตอร์คือจิต แต่พอเวลามีทุกข์เดือดร้อน มันจะออกมาช่วยให้เกิด ปญญาที่จะแก้ปญหาได้ตามจุดมุ่งหมาย
໚¹ÅÙ¡ËÅÒ¹ÇÑ´ÍÑÁ¾Çѹ Í‹Òã¨á¤º äÁ‹Ëǧ¡Ñ¹¡Ô¹ äÁ‹Ëǧ¡Ñ¹ãªŒ ¤¹ã¨á¤º ¨¹µÅÍ´ªÒµÔ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
15
อ
งไรญกรรมฐานไดดี ทำ ถึยงาเจร� ท่านทั้งหลาย บางคนมาปฏิบัติธรรม เท่าที่อาตมาสังเกตดูได้ผล น้อย เพราะมานั่งคุย มาเดินเที่ยวกัน ไม่ได้สนใจในตัวเองแต่ประการใด
¡ç´ÕÊÔ ÍÂÒ¡¡ÅѺ ¨Ðá‹ÍÂÙ‹áÅŒÇ
¾ÃØ‹§¹Õé¡çä´Œ ¡ÅѺºŒÒ¹áÅŒÇ
ตŒอง¡ÔนนŒอ นอนนŒอ พÙ´นŒอÂ
ทÓ¤ÇÒÁเพีÂÃãËŒÁÒ¡ ¨ึงเป็นËลÑ¡°ÒนของªีÇÔต ปÒ¡äÁ‹พÙ´ ¨ÔตäÁ‹¤Ô´¿Ø‡ง«‹Òน ¨ÔตäÁ‹¤Ô´นÑ่นแËลÐ ¶ึง¨Ðเป็นÊÁÒ¸ÔÀÒÇนÒä´Œ
ถ้าปากยังพูด จิตก็ยังคิดฟุงซ่านนานาประการ ไหนเลยเล่าจะ มีสมาธิได้ ? ขอฝากผู้ปฏิบัติไว้โดยทั่วหน้ากันกลับไปแล้วต้องทำต่อไป อย่าเอาไปทิ้งไปขว้างนะ เมื่อไปจากที่นี่แล้ว คิดว่ามาวัดอัมพวันแค่ ๓ วัน ๗ วัน น่าจะพอแล้ว ถ้าคิดอย่างนั้นก็เปนเพียงแค่ความฝนที่ ผ่านมาเท่านั้น แต่หาได้มีความจริงไม่ ท่านทัง้ หลาย จิตใจเป็นธรรมไหม ? เข้าถึงไหม ? ตัง้ สติไว้ได้บา้ งไหม ? เอาสติไว้แนบสนิทติดในหัวใจ แม้แต่เพียง ๕ นาทีเท่านั้น ก็ยังไม่สามารถ จะใช้สติปญญาได้เลย ตรงนี้อาตมาขอให้คติธรรม เกิดมาทั้งทีมีสติไหม ? เราพูดกันอยู่เสมอว่า “ใช้สติ ปญญา” แต่เวลาแม้เพียง ๕ นาที เอาสติ 16 ไว้ทจี่ ติ ใจบ้างไหม ? มีความหมายอย่างนั้น
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
วิธี
ป
ฏิกรรมฐานเบื บัติ ้องตน
เอาล่ะ ต่อไปก็จะบรรยายวิธีปฏิบัติกรรมฐานในขั้นต้นให้รับฟง ฟงแล้วก็จดจำ นำไปปฏิบัติให้จริงจังถึงจะได้ผลจริง
วิธีเดินจงกรม ขั้นกำหนดยืน ก่อนเดินให้ยกมือไขว้หลัง มือขวาจับข้อมือซ้าย
วางไว้ตรงกระเบนเหน็บ ยืนตัวตรง เงยหน้า หลับตา สติจับที่ปลายผม กำหนดว่ า ยื น หนอ ช้ า ๆ ๕ ครั้ ง เริ่ ม จากศี ร ษะลงมาปลายเท้ า ปลายเท้าขึ้นไปบนศีรษะ กลับขึ้น กลับลงจนครบ ๕ ครั้ง แต่ละครั้ง แบ่งเปน ๒ ช่วง Â×¹...˹Í
ชวงแรก กำหนดลง
คำว่า ยืน จิตวาดมโนภาพร่างกาย จากศีรษะลงมาหยุดที่สะดือ คำว่า หนอ จากสะดือลงไปปลายเท้า
ชวงที่สอง กำหนดขึ้น
คำว่า ยืน จากปลายเท้ามาหยุดที่สะดือ คำว่า หนอ จากสะดือขึ้นไปปลายผม กำหนดกลับไป กลับมา จนครบ ๕ ครั้ง ขณะนั้นให้ตั้งสติอยู่ที่ร่างกาย อย่าให้ออกนอกกาย เสร็จแล้ว 17 ลืมตาขึ้น ก้มหน้าทอดสายตาไปข้างหน้าประมาณ ๔ ศอก สติจับอยู่ที่เท้า Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
ขั้นกำหนดเดิน กำหนดคำว่า ขวา ย่าง หนอ
กำหนดในใจ คำว่า ขวา ต้องยกส้นเท้าขวาขึ้น จากพื้นประมาณ ๒ นิ้ว เท้ากับใจนึกต้องให้พร้อมกัน ยาง ต้องก้าวเท้าขวาไปข้างหน้าช้าที่สุด ¢ÇÒ Â‹Ò§ Ë¹Í เท้ายังไม่เหยียบพื้น หนอ เท้าลงถึงพื้นพร้อมกัน เท้ า ซ้ า ยเหมื อ นกั น กำหนดว่ า ซ้ า ย ย่ า ง หนอ ปฏิ บั ติ เช่นเดียวกันกับเท้าขวา ระยะก้าวในการเดินห่างกัน ๑ คืบ เปนอย่าง มาก เพื่อการทรงตัวขณะก้าวได้ดีขึ้น เมื่อเดินสุดสถานที่ใช้แล้ว ให้นำเท้ามาเคียงกัน เงยหน้าหลับตา กำหนด ยืน หนอ ช้าๆ อีก ๕ ครั้ง
ทากลับ กำหนดว่า กลับ หนอ ๔ ครั้ง
คำว่า กลับหนอ ครั้งที่ ๑ ยกปลายเท้าขวาใช้ส้นเท้าขวา หมุนตัวไปทางขวา ๙๐ องศา ครั้งที่ ๒ ลากเท้าซ้าย มาติดกับเท้าขวา
ครั้งที่ ๓ ทำเหมือนครั้งที่ ๑ ครั้งที่ ๔ ทำเหมือนครั้งที่ ๒ ขณะนี้จะอยู่ในท่ากลับหลัง ต่อไปกำหนด ยืน หนอ ช้าๆ อีก 18 ๕ ครั้ง ลืมตาก้มหน้า แล้วกำหนดเดินต่อไป กระทำเช่นนี้จนหมดเวลาที่ ต้องการ
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
วิธีนั่งกรรมฐาน
การนัง่ ทำต่อจากการเดินจงกรม อย่าให้ขาดตอน เมือ่ เดินจงกรม ถึงที่จะนั่ง ให้กำหนด ยืน หนอ อีก ๕ ครั้ง ตามที่ทำมาก่อน แล้ว กำหนดปล่อยมือลงข้างตัวว่า ปล่อยมือหนอๆๆ ช้าๆ จนกว่าจะลงสุด เวลานั่ง ค่อยๆ ย่อตัวลงพร้อมกำหนดตามอาการที่ทำจริงๆ เช่น ย่อตัว หนอๆๆ เท้าพื้นหนอๆๆ คุกเข่าหนอๆๆ นั่งหนอๆๆ เป็นต้น ให้นั่งขัดสมาธิ คือ ขาขวาทับขาซ้าย นั่งตัวตรง หลับตา เอา สติมาจับอยู่ที่สะดือที่ท้องพองยุบ เÇลÒËÒÂã¨เขŒÒ ทŒองพอง ¡ÓËน´Ç‹Ò พอง-Ëนอ ã¨นึ¡¡ÑºทŒองที่พองตŒองãËŒทÑน¡Ñน อ‹ÒãËŒ¡‹อนËÃ×อËลÑง¡Ñน ตŒองทÑน¡Ñน เวลาหายใจออก ท้องยุบ ก็กำหนด ยุบ-หนอ ใจนึกกับท้องที่ยุบ ต้องให้ทันกัน ข้อสำคัญ ให้สติจับอยู่ที่พอง-ยุบเท่านั้น อย่าดูลมที่จมูก อย่าตะเบ็งท้อง ให้มีความรู้สึกตามความเป็นจริงว่าท้องพองไปข้างหน้า ท้องยุบมาข้างหลัง อย่าให้เห็นเป็นไปว่าท้องพองขึ้นข้างบน ท้องยุบลง ข้างล่าง ให้กำหนดเช่นนี้ไปจนกว่าจะถึงเวลาที่กำหนด การเดิน นั่ง ควรแบ่งเวลาเท่าๆ กัน เช่น เดิน ๑๕ นาที ก็นั่ง 19 ๑๕ นาที เดิน ๑ ชั่วโมง ก็นั่ง ๑ ชั่วโมง
Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
วิธีกำหนดเวทนาในขณะปฏิบัติ
เวทนา เป็นเรื่องสำคัญที่สุดที่ต้องเกิดขึ้นกับผู้ปฏิบัติจะต้องมี ความอดทน ถ้าผู้ปฏิบัติขาดความอดทนเสียแล้ว การปฏิบัติวิปสสนากรรมฐานนั้นก็ล้มเหลว ¤Ñ¹ä»·Ñ駵ÑÇ
ãนข³Ðที่นÑ่งËÃ×อเ´Ôน¨ง¡ÃÁอÂÙ‹นÑéน ¶ŒÒÁีเÇทนÒ ¤ÇÒÁเ¨çºปÇ´ เÁ×่อ ¤Ñนเ¡Ô´ขึéน ãËŒËÂØ´เ´Ôน ËÃ×อËÂØ´¡ÓËน´พอง-Âغ ãËŒเอÒÊตÔäปตÑéงäÇŒที่เÇทนÒเ¡Ô´ และกำหนดไปตามเป น จริ ง ว่ า ปวดหนอๆๆ เจ็ บ หนอๆๆ เมื่อยหนอๆๆ คันหนอๆๆ เปนต้น ให้กำหนดไปเรื่อยๆ จนกว่าเวทนา จะหายไป แล้วก็ให้กำหนดนั่งหรือเดินต่อไป การเจริญกรรมฐาน จะรู้ กฎแห่งกรรมได้ตอนมีเวทนา ถ้ามีทุกข์ มีเวทนาเกิดขึ้นแล้วเลิกปฏิบัติ ก็จะไม่รู้อริยสัจ ๔
จิตกระสับกระสายทำอยางไรใหนิ่ง
เวลานั่งหรือเดินอยู่ ถ้าจิตคิดถึงบ้าน คิดถึงทรัพย์สิน คิดฟุงซ่าน ให้เอาสติปกลงที่ลิ้นป กำหนดว่า คิดหนอๆๆ จนกว่าจะหยุดคิด แม้ดีใจ เสียใจ หรือโกรธ ก็กำหนดเช่นเดียวกันว่า ดีใจหนอๆๆ เสียใจหนอๆๆ 20 โกรธหนอๆๆ
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
วิธีปฏิบัติกรรมฐานเวลานอน
เวลานอนค่อยๆ เอนตัวนอน พร้อมกับกำหนดตามไปว่า นอน หนอๆๆ จนกว่าจะนอนเรียบร้อย
Âغ...Ë¹Í ¾Í§...˹Í
เÁ×่อนอนเÃีºÌอÂแลŒÇ ãËŒเอÒÊตÔÁҨѺที่ทŒอง แลŒÇ¡ÓËน´Ç‹Ò พองËนอ ÂغËนอ ต‹อäปเÃ×่อÂæ ÊÑงเ¡ตãËŒ´ีÇ‹Ò ËลѺäปตอนพอง ËÃ×อตอนÂغ
วิธีปฏิบัติกรรมฐานในอิริยาบถตางๆ
¡ÇÒ´ºŒ ÒÒ¹Ë¹Í ¡ÇÒ´ºŒ ¹Ë¹Í
¡ÒÃเ´Ôนäปãนที่ต‹Òงæ ¡ÒÃเขŒÒËŒองนéÓËŒองÊŒÇÁ ¡ÒÃÃѺปÃÐทÒนอÒËÒà แลСÒáÃÐทÓ¡Ô¨¡ÒÃทÑéงปÇง
ผู้ปฏิบัติต้องมีสติกำหนดอยู่ทุกขณะ ในอาการเหล่านี้ตามเปน จริง คือ มีสติ สัมปชัญญะ เปนปจจุบันอยู่ตลอดเวลา การปฏิบัติกรรมฐานเปนประจำ ทำให้จิตนั้นอยู่คงที่ คงศอก คงวา คิดไม่พลาด คิดไม่ผิด จะทำอะไรก็ถูกต้อง ทำอะไรก็ไม่หมองใจ 21 จิตใจก็ไม่เศร้า จิตใจไม่มีความคิดที่ผิดพลาด โดยอย่างนี้ถือว่า บริสุทธิ์ Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
เ
ตองแกไขเอาเอง กรรม ราทำเอง ดวยเรงทำกรรมฐาน
22
ท่านทั้งหลาย เวรกรรมที่เราเป็นคนทำ เราก็ต้องแก้เอาเอง จะไป ให้คนอื่นแก้ให้ไม่ได้ ดังพระพุทธองค์ตรัสว่า ความบริสุทธิ์ หรือไม่บริสุทธิ์ เปนของเฉพาะตน คนอื่นจะทำให้อีกคนบริสุทธิ์หาได้ไม่ แต่ใครทีไ่ ด้เจริญกรรมฐาน จะรูก้ ฎแห่งกรรมทีต่ นเคยทำไว้ จะได้ แก้ไขกรรมของตัวเอง ไม่ใช่คนอื่นมาแก้ให้ ยกตัวอย่างง่ายๆ เช่น เรา ไปยืมเงินเขามา แล้วจะให้คนอืน่ ไปใช้แทน มันจะถูกต้องไหม ? เปนไป ได้ไหม ? ตอบได้เลยว่า ยาก และมันคงไม่ยุติธรรมกระมัง ? กฎแห่งกรรมนะท่านทัง้ หลาย มีบางรายด่ากันว่ากันตลอด พ่อบางคน เตะลูกทั้งรองเท้า อย่างนี้มันเป็นเวรกรรมนะ เจริญกรรมฐานไม่ได้หรอก ต้องขออโหสิกรรมกันก่อน บางคนด่าว่าสามี นีก่ ท็ ำกรรมฐานไม่ได้ผล บางคน คิดไม่ดีกับพ่อแม่ ไม่ต้องทำกรรมฐานนะ ไม่ได้ผล ถ้าไม่ได้ขออโหสิกรรม ก่อนแล้ว ไม่ได้ผล จิตมันจะฟุงซ่านคิดถึงแต่ความชั่วความผิดที่ตนเคยทำ เหมือนกับการทีเ่ ราไปแจ้งความทีโ่ รงพักนัน่ แหละ ถ้าไม่ถอนแจ้งความ มันก็มีความผิดต่อกันไป ถอนแจ้งความเมื่อไหร่ มันก็ไม่มีเรื่องให้ต้องรับผิด ดังนั้น เราต้องขออโหสิกรรม คือ ต้อง ถอนก่อน เคยพูดไม่ดีกับเขา ก็ขออโหสิกรรม ถอนคำพูดเสีย เคยทำอะไรให้พ่อแม่เจ็บช้ำ น้ำใจ ก็เอาดอกไม้พวงมาลัยไปขอขมาลาโทษ ท่านเสีย อย่างนีเ้ ป็นต้น ถึงจะไม่มเี วรกรรม ติดตัว ผู้เจริญกรรมถึงจะรู้ได้
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
ผ
ายของกรรมไม ด ี จะลด ตลรองสร างกุศลความดี ใหมากเขาไว ท่านสาธุชนทุกท่านโปรดทราบ บุญกับบาป ลบล้างกันไม่ได้ บุญ ก็อยูส่ ่วนบุญ บาปก็อยู่ส่วนบาป เหมือนน้ำกับน้ำมันเข้ากันไม่ได้ แต่อย่างไรก็ตาม หากเราสร้างกรรมดี สร้างกุศลให้มากเข้าไว้ แม้บุญกุศลจะไม่สามารถลบล้างกรรมชั่วได้ แต่หากบาปกรรมชั่วมีน้อย ก็จะยังตามไม่ทัน เพราะกุศลบุญบารมีที่มากกว่านั้น ฉะนั้น เมื่อเราสร้างบุญกุศลเปนบารมีแก่ชีวิตมากขึ้น เราก็แผ่ ส่วนกุศลไปให้กบั เจ้ากรรมนายเวร สร้างบุญกุศลครัง้ ใด ก็อทุ ศิ ไปทุกครัง้ หากกรรมชั่วเรามีน้อย ก็จะค่อยเบาบางไป เพราะส่วนกุศลที่เราทำและ อุทิศ จะชดใช้หนี้กรรมไปในตัว เมื่อเราสร้างบุญกุศลยิ่งมากขึ้นๆ กรรมชั่วถึงไม่จาง ก็จะค่อยห่าง ออกไป ยังตามไม่ทัน แต่หากหยุดสร้างบุญกุศล แล้วหันมาสร้างกรรมชั่ว สร้างบาปต่อไป กรรมชั่วก็จะเข้าใกล้ ติดตามมาสนองทันเร็วขึ้น หาก เป็นกรรมหนัก ก็ยากทีจ่ ะหลบหลีก Áѹ¤¹ÅÐʋǹ¡Ñ¹¹ÐâÂÁ Ó´ÕãËŒÁÒ¡äÇŒ ¡ÃÃÁ ให้พน้ ได้ แม้จะสร้างกรรมดีเพียงใด ᵋ·¨Ðä´Œ ËÅǧ¾‹Í¤ÃѺ µÒÁäÁ‹·Ñ¹ ÁÕÇÔ¸Õä˹¨Ðª‹ ÇÂŌҧºÒ»·Õè ก็ตาม ก็ต้องรับกรรมหนักชาตินี้ไป ¡‹ÍäÇŒºŒÒ§äËÁ¤ÃѺ ก่อน จนกว่าจะหมดเวร ส่วนกรรมดี ทีท่ ำไว้กจ็ ะสนองให้ภายหลัง หรือว่า ชาติหน้า หรือเมือ่ ใช้หนีอ้ กุศลกรรม หมดแล้ว 2 Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ
กรรมฐาน
คื
อ การทำใหฐานสติดี
ก็ขอสรุปในตอนนี้ว่า กรรมฐาน คือ การทำให้ฐานของกายเปนที่ตั้งของสติ ซึ่ง ถ้าท่านทำได้อย่างลึกซึ้งในจิตใจ ท่านจะเห็น ความดีในจิตสามารถระลึกชาติ คือ การกระทำ ของตนได้ เพราะการเจริญกรรมฐานก็เพื่อต้องการให้จิตยึดมั่นในความดี ให้จิตไม่แกว่งไปในทางชั่ว การเจริญกรรมฐาน ถ้าทำถึงขั้น ดันถึงที่ ทำดีถึงขั้น จิตท่านจะ ไม่กลับไปสู่ที่ต่ำ จิตจะไม่ดำ จิตจะงาม จะเกิดแสงสว่างและความสงบ จบด้วยหัวใจด้วยมีสติสัมปชัญญะอยู่ที่จิตตลอดรายการ นี่คือ กรรมฐานที่ เรามาเจริญกัน การเจริญกรรมฐาน ทำให้จิตของเราเบิกบาน ทำให้จิตไม่หลงทาง จะมีจิตเป็นกุสล ได้ผลเป็นอนันต์ เป็นหลักฐานสำคัญในชีวิตต่อไปใน โอกาสหน้า ขอเจริญพรต่อไปว่ากฎแห่งกรรม ไม่มที างอืน่ ช่วยได้ กรรมฐาน เท่านัน้ ช่วยแก้ไขกรรมได้แน่ ถ้าท่านทำได้จริง ดังนัน้ การเจริญกรรมฐาน จึงเปนการแก้ไขกรรมไปในตัว สามารถทำให้กฎแห่งกรรม ที่ตามสนอง เราทุเลาเบาลงได้ ในส่วนทีเ่ ปนกรรมเก่าก็ยอมรับชดใช้เขาไป ขออโหสิกรรม เขาเสียจะช่วยบรรเทาโทษได้ ในส่วนของกรรมใหม่เราก็จะไม่สร้างเวร สร้างกรรมในทางชั่วอีกต่อไป นี่คือ การเจริญกรรมฐาน ทำให้เรามีสติ ในเมื่อต้องรับผลของกรรม 24
¶ŒÒ·‹Ò¹ÍÂÒ¡ËÁ´àÇÃËÁ´¡ÃÃÁ ÍÒµÁҵͺÊÑé¹æ Í‹Òä»ÊÌҧàÇà ÊÌҧ¡ÃÃÁµ‹Íä» á¤‹¹Õé¾ÍáÅŒÇ ¤‹ÍÂæ ·ÂÍÂ㪌 äÁ‹¹Ò¹¡çËÁ´ä»àͧ (หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
¡ÃÃÁ°Ò á¡Œä¢àÇáÃÃÁ ä´Œ Í Â‹ Ò §äà ?
¹
ก
บุญ รรมฐาน แกไขกรรมได ท่านทั้งหลาย คนเรามีเวรกรรมด้วยกันทั้งนั้น แต่เราก็ไม่ทราบ จะแก้ได้แค่ไหน ปญหาชีวติ ทัง้ หมดเปนกฎแห่งกรรม แก้ได้ดว้ ยการเจริญ กรรมฐาน การเจริญกรรมฐาน ถ้าใครปฏิบตั ไิ ด้ถงึ ขัน้ รับรองท่านจะรูก้ ฎแห่ง กรรมว่ามันมาจากจุดไหน ตัวเองมีกรรมอะไร รูแ้ ล้วก็จะยอมรับใช้ทกุ ข้อหา ไม่ปฏิเสธ อย่างอาตมานี่โดนมากับตัวแล้ว การเจริญกรรมฐานจึงดีที่สุด เปนการสร้างบุญที่ไม่ต้องใช้เงินทองแต่ประการใด แต่มีผลกำไรอย่าง มหาศาลสุดจะประมาณได้ อยู่ที่ท่านตั้งใจจริงหรือไม่ ขอฝากอีกอย่างว่า เราอย่าสร้างเวรสร้างกรรมกันเลย ถ้าทำกรรมฐาน กันอย่างจริงจังแล้ว ปาณาติบาต ก็จะไม่ทำ เพราะนักกรรมฐานจะมีเมตตา รักชีวิตเขาเหมือนกับชีวิตตน, อทินนาทาน จะไม่อยากได้ของคนอื่น, กาเมสุมิจฉาจาร จะไม่สนใจ ไม่มักมากในเรื่องพรรค์นั้น, มุสาวาท จะ ไม่โกหกหลอกลวงกันอีกต่อไป เพราะเข้าใจว่ามันบาป, สุราเมรัย เครือ่ งดอง ของเมาที่จะทำให้เราประมาท เราจะไม่เสพไม่ดื่มจะเลิกไปได้โดยปริยาย เพราะเข้าใจว่ามันจะทำให้เป็นโรคประสาท เกิดชาติหน้าจะปญญาอ่อน นี่ชัดเจนมากตามกฎแห่งกรรม แต่ถ้าทำกรรมฐานเราจะทราบได้ และจะไม่ทำอย่างนั้น จึงเป็นการแก้ไขกรรมในปจจุบันของตนให้ดีขึ้น ¾Ãоط¸Í§¤ ·Ã§à¾Õ§ºÍ¡·Ò§´Õ-ªÑèÇ ãˌ෋ҹÑé¹ ¶ŒÒàÃÒäÁ‹»ÃСͺ¡ÃÃÁ´Õ´ŒÇ µÑÇàͧ ¾ÃÐͧ¤ ¡ç໚¹·Õè¾Öè§á¡‹àÃÒäÁ‹ä´Œ à¾Õ§¹Ñº¶×ÍᵋäÁ‹»¯ÔºÑµÔ ·‹Ò¹¨Ðä´ŒÍÐäÃËÃ×Í
25
(หลวงพ่อจรัญ ิตธมฺโม)
Êӹѡ¾ÔÁ¾ àÅÕè§àªÕ§
à¾ÕÂÃà¾×èÍ
¾Ø·¸ÈÒʹ