RenĂŠ Pingen - photography: Inga Powilleit 2
manifest - RenĂŠ Pingen 3
entrance - photography: Joep Jacobs 4
manifest - RenĂŠ Pingen 5
Katherine Rosmalen, education & Joke Backx, public programs - photography: Inga Powilleit 6
team Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch - photography: Inga Powilleit 7
EtiĂŤnne Timmermans & Charles Popelier, technical department
Wil van Gils, information specialist
Thea Sterken, management assistant
Marte Rodenburg, assistant curator & Fredric Baas, curator
ruimte
space
openheid
openness
overzicht
transparency
en
and
Janneke Bierman - photography: Inga Powilleit 9
Yvonne Segers & Janneke Bierman - photography: Inga Powilleit 10
space, openness, and transparency - text: Elsbeth Grievink and Dore van Duivenbode 11
over de wenteltrap op de begane grond is veel discussie geweest
a lot of discussion went into the large winding staircase on the ground floor
Bierman Henket architecten heeft in de Nederlandse museumwereld een grote reputatie. Ze staan bekend om hun hoogwaardige renovaties en transformaties van bestaande, veelal monumentale gebouwen. Voor het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch ontwierpen ze een heel nieuw gebouw.
Bierman Henket architects has a big reputation in the Dutch museum world it is known for its highlevel renovations and transformations of existing, often monumental buildings. For the Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch this firm has designed a completely new building.
Janneke Bierman heeft een druk jaar. In 2013 openen maar liefst vier Nederlandse museumgebouwen die ontworpen of gerenoveerd zijn door het bureau waarvan zij directeur is, Bierman Henket architecten. Die vier musea zijn het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch (nieuwbouw) en het naastgelegen Noordbrabants Museum (renovatie en uitbreiding), Museum de Fundatie in Zwolle (uitbreiding) en het Fries Museum in Leeuwarden (nieuwbouw).
Janneke Bierman has a busy year. No less than four museum buildings in the Netherlands that have been designed or renovated by the firm of which she is director, Bierman Henket architects, will open their doors in 2013. They are the Stedelijk Museum ‘s-Hertogenbosch (new building), the neighbouring Noordbrabants Museum (renovation and extension), Museum de Fundatie in Zwolle (extension), and het Fries Museum in Leeuwarden (new building).
Jullie bureau staat in Nederland bekend om uitbreidingen van bestaande musea. Hoe is het om een geheel nieuw museum te ontwerpen?
Your firm’s reputation in the Netherlands rests on extensions to existing museums. What is it like to design a brand new museum?
Dat is een spannend proces. Samen met het museum ontwikkel je een concept dat bij de wensen van het museum past. De functionaliteit is erg belangrijk, maar het gebouw moet ook aantrekkelijk zijn voor een groot publiek. Bovendien heb je te maken met de mening van de stad. Een museum is immers van ons allemaal. Gelukkig doen wij het als architect niet alleen en werken we met veel mensen samen. Met de mensen van het museum natuurlijk, maar in het geval van het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch ook met Humberto en Fernando Campana, die het entreegebied met auditorium en winkel hebben ontworpen, en Ingo Maurer, die verantwoordelijk is voor het lichtplan van dat entreegebied.
It is an exciting process. You work together with the museum on developing a concept that matches the museum’s requirements. Functionality is very important, but the building must also be attractive to a large public. Moreover, you have to take the views of the city into consideration. After all, a museum belongs to us all. Luckily we architects do not work on our own but collaborate with many others: the museum staff, of course, but in the case of the Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch also with Humberto and Fernando Campana, who have designed the entrance area with the auditorium and shop, and with Ingo Maurer, who is responsible for the lighting plan of the entrance area.
Wat maakt het ontwerpen van musea zo uitdagend?
What is so challenging about designing museums?
Het gaat om publieke gebouwen met culturele functies. Hierdoor heb je als architectenbureau met veel verschillende partijen te maken. Er komen technische uitdagingen bij kijken die af en toe voor de nodige buikpijn zorgen, maar het ook éxtra interessant maken.
They are public buildings with cultural functions. This means that as a firm of architects you are involved with many different parties. Technical challenges arise that can sometimes be a headache, but they also make it all the more interesting.
Wat waren de uitgangspunten van het ontwerp voor het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch?
What were the principles of the design of the Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch?
Ruimte, openheid en overzicht: dat zijn de sleutelwoorden. We hebben het museum langs een smal straatje geplooid, zodat je door de glazen voorgevel de historische tuin aan de andere zijde van het museum ziet liggen. Dit is altijd ons uitgangspunt geweest; de tuin was de leidraad. Het ontwerp moest daar dienstbaar aan zijn. Dat was best lastig, omdat in de tuin eeuwenoude bomen staan, die je niet zomaar kunt en wilt kappen. Dat in het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch meerdere functies samenkomen, was een tweede leidend principe in ons ontwerp. De tuin én de gehele begane grond van het museum, waar ook de museumwinkel is, is publieke ruimte geworden. Ook bezoekers zonder museumkaartje
Space, openness and transparency: those are the keywords. We have folded the museum around a narrow street so that you see the historic garden on the other side of the museum through the glass of the front façade. That has always been our starting point: the garden was the guideline. The design must be at its service. It was pretty awkward, because there are ancient trees in the garden that you can’t and you don’t want to chop down just like that. A second guiding principle in our design was the fact that several functions are combined in the Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch. The garden and the entire ground floor of the museum, where the shop is situated, have become public space.
model of the iconic staircase - photography: Inga Powilleit 12
space, openness, and transparency - text: Elsbeth Grievink and Dore van Duivenbode 13
Waarin lag voor jullie bureau de grootste uitdaging?
What was the greatest challenge for your firm?
De diversiteit van de gebouwen in het Museumkwartier werkt prikkelend. Als architect vind ik het interessant om oud en nieuw te combineren en zo binnen bestaande stedelijke weefsels te bouwen. Dat is een uitdaging, omdat elk stukje anders is en je daar je ontwerp op moet aanpassen. Het is immers veel makkelijker om alles plat te gooien en opnieuw te beginnen. Het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch is een goed voorbeeld van de visie van Bierman Henket architecten: de diversiteit maakt het interessant.
The diversity of the buildings in the Museum Quarter is stimulating. As an architect I find it interesting to combine old and new and thus to build within existing urban fabrics. That is a challenge because every small part is different and you have to adapt your design to it. After all, it is much easier to demolish everything and to start again from scratch. The Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch is a good example of the vision of Bierman Henket architects: the diversity makes it interesting.
photo: Joep Jacobs
JJ
IP
photo: Inga Powilleit
Visitors without a museum ticket can still use it. On the side of the museum facing the garden there is a large terrace right next to that lovely tree. The eighteenth-century mansion of the Noordbrabants Museum forms a visual pendant to the new building. They are connected by a glass corridor that is open to the public and combine to form the ’s-Hertogenbosch Museum Quarter.
photo: Inga Powilleit
kunnen hier gebruik van maken. Aan de tuinzijde van het museum bevindt zich een groot terras, vlak naast die prachtige boom. Het achttiende-eeuwse stadspaleis van het Noordbrabants Museum vormt een visuele tegenhanger van de nieuwbouw. Zij worden verbonden door een openbaar toegankelijke, glazen gang. Samen vormen de musea het Museumkwartier ’s-Hertogenbosch.
JJ
Hubert-Jan Henket
Hoe verliep de samenwerking met Ingo Maurer en Estudio Campana?
What was it like to work together with Ingo Maurer and Estudio Campana?
Zowel met Ingo Maurer als met de Campana’s is regelmatig overlegd, voornamelijk via Skype. Over de grote wenteltrap op de begane grond is veel discussie geweest. Alle kleuren van de regenboog zijn de revue gepasseerd. Er was zelfs even sprake van knalrood. Uiteindelijk hebben we samen met Ingo de knoop doorgehakt en voor neutraal wit gekozen. Overdag valt er veel natuurlijk licht op de trap. ’s Avonds wordt hij aangelicht met inbouwspots. Het is een echte eyecatcher geworden, een mooi voorbeeld van een goede samenwerking tussen architect en lichtontwerper.
We had regular consultations with Ingo Maurer and the Campana brothers, mainly via Skype. A lot of discussion went into the large winding staircase on the ground floor. Every colour of the rainbow was taken into consideration. Even the option of bright red came up. In the end we and Ingo settled for a neutral white. Of course a lot of natural light falls on the staircase in the daytime. At night it is illuminated with built-in spotlights. It has become a real eye catcher, a good example of successful cooperation between architect and lighting designer.
Waar ben je het meest trots op, nu het af is?
What are you most proud of now that it is finished?
Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad om de tuin te krijgen zoals we hem voor ogen hadden, maar ik ben er nu erg blij mee. Die vormt het hart van het Museumkwartier en is de belangrijkste schakel tussen de verschillende gebouwen. De grote beukenboom is de mooiste boom van Den Bosch en moest hoe dan ook behouden blijven. In samenwerking met MTD Landschapsarchitecten zijn we tot dit resultaat gekomen. We hebben het ontwerp van het gebouw uiteindelijk moeten aanpassen om de wortels van de boom voldoende ruimte te kunnen geven.
It took a lot of effort to implement the garden that we had in mind but now I’m very pleased with it. It forms the heart of the Museum Quarter and is the most important trait d’union between the diverse buildings. The big beech tree is the most beautiful tree in ’s-Hertogenbosch and had to be preserved at all costs. We arrived at this result in cooperation with MTD Landscape architects. In the end we had to modify the design of the building to make sufficient room for the roots of the tree.
Hoe verhoudt dit project zich tot de rest van jullie werk?
How does this project relate to the rest of your work?
Het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch is extra speciaal voor ons omdat Bierman Henket architecten in Brabant is gevestigd, ikzelf in ’s-Hertogenbosch woon en dit ons grootste project is tot nu toe. Genoeg om trots op te zijn.
The Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch is extra special for us because Bierman Henket architecten is based in Brabant, I live in ’s-Hertogenbosch myself, and this is our most ambitious project to date. Enough to be proud of.
IP
surrealisme
surrealism
het
the
in
museum
in
museum
Humberto & Fernando Campana - photography: Fernando Laslo 15
photography: Inga Powilleit 16