NAAR HET ZUIDEN VAN HET
KLEURRIJKSTE AZIATISCHE LAND
VERHALEN UIT
VIET NAM
2 GRANDE
GRANDE 3
De eerste kennismaking met AziĂŤ zou het voor onze reporter worden: een reis door het zuiden van Vietnam. Ze wist totaal niet wat te verwachten, maar uiteindelijk groeide deze trip uit tot een onvergetelijke reis naar een eindeloos fascinerende wereld. TEKST EN FOTOGRAFIE LEENTJE DE LEEUW
De markt van Cai Be (Mekong Delta). 4 GRANDE
Het haventje van Duong Dong, Phu Quoc. GRANDE 5
N
a een vlucht van zowat elf uur van Parijs naar Ho Chi Minh City (Saigon), stappen we in een minibus richting Cai Be, hartje Mekongdelta. Naast de duizenden scooters – per jaar komen er in Saigon alleen al 400.000 stuks bij – vallen ons onderweg de vele eet- en drankgelegenheden op. De weg is er letterlijk mee bezaaid. Onze lokale gids Stephanie legt uit: “De huizen die langs de hoofdweg liggen, zijn duurder dan die op het platteland. De mensen die er wonen, proberen op deze manier een centje bij te verdienen.” Het zal niet de laatste keer tijdens onze reis zijn dat we worden geconfronteerd met het ingenieuze ondernemerschap van de Vietnamezen.
De Mekongdelta: leven op en langs de rivier De Mekongdelta neemt amper tien procent in van de oppervlakte van Vietnam, maar zorgt wel voor ruim een derde van de jaarlijkse voedselopbrengst. We zien vooral veel rijstvelden, maar ook palm- en fruitboomgaarden en suikerrietplantages. Een bootje brengt ons eerst naar de drijvende markt van Cai Be: een en al bedrijvigheid op het water. Je ziet al van ver wat waar te koop is dankzij een stok met daaraan het aangeboden product gebonden. Te koop op en langs de Mekong: veel groenten, fruit en kleding, maar er is bijvoorbeeld ook een tankstation langs het water. In de kleine winkeltjes in het ‘centrum’ van Cai Be staan trouwens ook overal plastic flessen met benzine. Bij gebrek aan echte tankstations én met zoveel scooters in het straatbeeld is dat geen overbodige luxe. Bij ons bezoek aan de markt van het stadje valt het onmiddellijk op dat - ondanks de aanwezig-
Saigon/HCMC by night, een drukte van belang. 6 GRANDE
heid van kilo’s vis en vlees in deze tropische temperaturen – er géén vieze geuren hangen. Meer nog: het ziet er allemaal erg proper en fris uit. Verder zijn wij hier nog een heuse attractie als enige blanken op de markt. Iets vertelt ons dat dit de komende jaren snel zal veranderen. Bij aankomst in ons hotel, Mekong Lodge, krijgen we slechts even de tijd om ons op te frissen, want het is alweer tijd om te lunchen. Na de lunch en broodnodige power nap staat er een fietstocht langs de fruitplantages op de planning. Onderweg stoppen we om te proeven van het verse fruit: heerlijk! Omdat het regenseizoen toch nog niet helemaal op zijn eind blijkt te zijn, is het ook regelmatig schuilen geblazen. Maar erg is dat niet, de Vietnamezen ontvangen ons met open armen op hun geïmproviseerde overdekte terrasjes. Voor een spreekwoordelijke appel en ei drinken we er vers kokossap en eten we nòg meer fruit. Onze favoriet: de mango’s die hier groeien, zijn totaal niet vergelijkbaar met de exemplaren die je bij ons vindt. Die laten we hier steevast voor wat ze zijn, maar in Vietnam smaken ze absoluut naar meer.
Ho Chi Minh City/Saigon De hoofdstad van Vietnam, Hanoi, ligt in het noorden van het land. Ho Chi Minh City – of Saigon zoals de meeste Vietnamezen de stad nog steeds noemen – is met ruim 7 miljoen inwoners wel de grootste stad van het land. Saigon is ook een erg jonge stad: 70 procent van de inwoners is er jonger dan dertig. Dat verklaart meteen ook het min of meer hippe imago van deze metropool. Saigon wil het nieuwe Singapore of Bangkok worden, maar dan is er toch
›
Drijvende markt in de Mekongdelta.
GRANDE 7
Operagebouw in Saigon/HCMC.
De Vietnamese kindjes veroveren onze harten.
Shopping deluxe in het Vincom Cen ter/ Saigon/HCMC.
nog werk aan de winkel. Tijdens onze eerste avond hier wandelden we iets na middernacht een (louche) massagesalon uit richting hotel en was het verdacht donker en stil in de straten. Sommigen zouden de sfeer zelfs als bedreigend omschrijven, maar zo ver willen we nu ook weer niet gaan. Stephanie: “Om middernacht zijn de meeste zaken hier gesloten, maar de dag begint hier dan ook erg vroeg, ontbijten doen we al om zes uur.” En dat klopt ook wel, ‘s morgens vroeg zien we de Vietnamezen langs de kant van de weg hun dagelijkse portie pho bo naar binnen werken. Wanneer je – zoals wij – niet lang in Saigon bent, logeer je het best in District 1. Zo kan je de belangrijkste toeristische attracties te voet bereiken. Op het eerste gezicht is het verkeer een chaos en lijkt oversteken op een levensgevaarlijk avontuur, maar dat is het zeker niet. Ondanks de drukte rijdt iedereen gedisciplineerd en aan een gezapig tempo. Steek dus gewoon over, aarzel niet en vertraag of versnel niet, dan heb je geen problemen. Wij wandelden van het hotel naar het postgebouw, waarvan de binnenkant werd bewerkt door Gustave Eiffel. Op hetzelfde plein staat de Notre Dame-kathedraal, in 1863 gebouwd door de Franse kolonisten. In de omgeving vind je ook nog het operagebouw, ook al een realisatie van de Fransen (1898) gedurende de periode toen Vietnam nog deel uitmaakte van Indochina. Van een heel andere stijl is het Herenigingspaleis. Dit extravagante paleis betekent veel voor de Vietnamezen omdat de bestorming ervan door het NoordVietnamese leger het bepalende moment was voor de val van Saigon en het zuiden. Je kan het paleis bezoeken, maar onze gids vond het zelf niet de moeite waard, dus trokken wij meteen naar het War Remnants Museum. Geen voer voor gevoelige zielen, want hier krijg je ronduit schokkende dingen te zien. Vooral de ruimte over de gevolgen van het gebruik van Agent Orange (ontbladeringsmiddel ingezet door het Amerikaanse leger), bevat hartverscheurende beelden. Het houdt de Vietnamezen echter niet tegen om er met hun – vaak erg jonge – kinderen binnen te stappen en hen uitvoerig te laten zien wat er allemaal is gebeurd tijdens 8 GRANDE
de oorlog. Mooi is dan weer de aandacht die ook gaat naar de Amerikaanse en internationale vredesbeweging.
Same Same Omdat we toch wel wat van slag zijn na ons bezoek aan het museum, zijn we maar al te blij met het voorstel van twee jongemannen met een cyclo (de plaatselijke riksja). Een prijs wordt onderhandeld en weg zijn we. Ze nemen ons mee naar de andere kant van de stad, dwars door het verkeer tussen de duizenden scooters door. De jonge kerels bezoeken met een ons een Chinese pagode en vragen waar het verder heen gaat. Omdat we enkele uren later een binnenlandse vlucht nemen, vragen we de prijs voor een ritje tot aan ons hotel. “Same same”, luidt het antwoord. En daarmee bedoelden ze dus: prijs maal twee. Het t-shirt dat we de dag ervoor zagen in Cai Be (voorkant: “Same same” en achterkant “but different”) lijkt plots een stuk minder belachelijk. We zullen het tijdens de rest van onze reis nog vaak genoeg ondervinden dat de afgesproken prijs aan het einde van de (spreekwoordelijke of letterlijke) rit wordt verhoogd. Het gaat dan wel steeds over kleine bedragen, maar uit principe geven we niet toe. ›
Shopping in Saigon In District 1 vind je de meeste topmerken: Gucci, Louis Vuitton, Jimmy Choo en nog veel meer. Diamond Plaza (http://diamondplaza.vn) en Vincom Center (http://vincomcenter-hcm.com) zijn twee shopping malls waar je de bekende merken vindt. Maar het kan ook goedkoop: in de twee vestigingen van Saigon Square vind je outlets van de grote merken die de kleding verkopen met kleine productiefoutjes. Hier komen de Vietnamezen shoppen, maar niks houdt een toerist tegen om er ook zijn slagje te slaan. Hier is het wel de bedoeling om te onderhandelen. Tip voor de mannen: je kan in Saigon en andere steden goedkoop (55 à 60 euro) een maatpak laten maken. Je kan het meestal de volgende dag ophalen. GRANDE 9
Sao Beach Phu Quoc.
Con Dao
Phu Quoc “Het is nu het moment om naar Phu Quoc te komen, voor het een tweede Phuket wordt”, vertelt Olivier Petit. Petit is sinds oktober 2011 general manager van het Chen Sea Resort, zowat het mooiste hotel op het eiland. Phu Quoc ligt aan de zuidwestkust van Vietnam vlakbij Cambodja. Tijdens onze tour door het zuiden van het eiland zijn we niet echt gecharmeerd. Ons bezoek aan een ‘pearl farm’ is een grote teleurstelling, want hier wordt welgeteld één minuut getoond hoe een parel uit een oester wordt gehaald. Daarna worden we snel naar de verkoopruimte geloodst, niet echt wat we hadden gehoopt te zullen zien. Phu Quoc is ook bekend om zijn peperplantages, maar daar is het zo mogelijk nog erger: de peperplanten werden ons aangewezen door de chauffeur. Uiteraard mag ook hier het obligate winkeltje niet ontbreken. Het bekendste product van Phu Quoc is de vissaus die in heel Vietnam wordt gebruikt voor talrijke gerechten. Maar na de teleurstellende bezoeken voordien skippen we de vissausfabriek. Conclusie op Phu Quoc: ideaal om enkele dagen uit te rusten aan de prachtige stranden in een mooi resort – en dat is Chen Sea zeker. 10 GRANDE
HOTELS IN ZUID-VIETNAM
Ook op Con Son, het hoofdeiland van de Con Dao-archipel (zuidoostkust) moet je niet zijn voor een cultureel bezoek. Het eiland is qua natuurpracht wel een pak indrukwekkender dan Phu Quoc en het Six Senses Resort waar we verblijven, is een parel in de Zuid-Chinese Zee. We worden hartelijk begroet door Bas, de Nederlandse guest relations manager. “Xin Chao”, wat zoveel betekent als “hallo”: we zullen het hier nog tientallen keren horen, want het talrijk aanwezige personeel lijkt het de hele dag te zeggen. We genieten met volle teugen van de heerlijke Vietnamese en fusionkeuken in de verschillende restaurants en laten ons in de watten leggen in de prachtige spa. Die luxe laat zich uiteraard wel betalen, maar je krijgt er wel je eigen villa inclusief privézwembad én butler bij. Het is een ideale afsluiter van onze reis door het zuiden van Vietnam. We plannen alvast onze volgende trip naar het noorden van het land, want onze nieuwsgierigheid is meer dan gewekt.
Son Café aan Het bekende Con on Dao). de promenade (C
MEKONG LODGE MEKONGDELTA Enkel bereikbaar per boot. ‘s Nachts kan je de aangeboden oordopjes maar beter gebruiken, want er is veel lawaai van de boten op de Mekong en tijdens ons verblijf was er bovendien een haan die het nodig vond om het kwartier te kraaien. Prijzen vanaf 99 euro per kamer per nacht in volpension. Helaas geen Vietnamees ontbijt hier én geen mogelijkheid om met kredietkaart te betalen. Neem dus voldoende cash mee. www.mekonglodge.com
DUXTON HOTEL SAIGON Viersterrenhotel in District 1, centrale ligging in de buurt van de belangrijkste bezienswaardigheden en winkels. Prijzen vanaf 119 euro per kamer per nacht, ontbijt inbegrepen. http://www.saigon.duxtonhotels.com/
CHEN SEA RESORT PHU QUOC Resort van de Centara Boutique Collection. Mooie bungalows met bad en douche buiten. Bar aan het strand, waar je in comfortabele zeteltjes naar de zonsondergang kan kijken. Na de zonsondergang geniet je er van een cocktail onder de adembenemende sterrenhemel. Prijzen vanaf 189 euro per kamer per nacht, ontbijt inbegrepen. http://www.centarahotelsresorts.com/cpv
SIX SENSES CON DAO Superdeluxe resort. Prijzen vanaf 592 euro per villa per nacht, ontbijt (en butlerservice) inbegrepen. Regelmatig zijn er speciale promoties voor lange (5+2 gratis) en korte verblijven (2+1 gratis). http://www.sixsenses.com/SixSensesConDao
GRANDE 11
GASTRONOMIE VIETNAM PRAKTISCH GRANDE reisde naar Vietnam met BTS travel, specialist in het organiseren van à la carte reizen. Een team ervaren reisspecialisten regelt je reis op maat tot in de puntjes en houdt hierbij rekening met je budget. Info: www.btstravel.be VERVOER Vietnam Airlines vliegt dagelijks naar Vietnam vanuit Parijs (Charles de Gaulle), zes keer per week naar Hanoi in het noorden en zes keer per week naar Saigon in het zuiden. Vanuit Frankfurt kan je met Vietnam Airlines vijf keer per week naar Hanoi vliegen en drie keer per week naar Saigon. De nationale luchtvaartmaatschappij biedt ook meer dan 35 binnenlandse en regionale vluchten aan. Handig als je die op voorhand wil bevestigd wilt hebben, want met andere maatschappijen kan dit niet. Info: www.vietnamairlines.com GRANDE vloog vanuit Parijs, handig omdat je gemakkelijk de TGV neemt in Brussel-Zuid. Info: www.nmbs-europe.com VISUM Als Belg heb je een visum nodig voor Vietnam. Dit kost ongeveer 65 euro per persoon. Ter plaatse cash te betalen, want er is geen betaalautomaat. Ambassade Vietnam Generaal Jacqueslaan 1 1050 Elsene Tel.: 02/379 27 37 E-mail: vnemb.brussels@skynet.be De visumafdeling is open op maandag, woensdag en vrijdag van 14-17u.
De Vietnamese keuken: lekker, licht en gezond.
De Vietnamese keuken zou de meest lichte, eenvoudige en gezonde Aziatische keuken zijn en na mijn culinaire ervaringen in Zuid-Vietnam ben ik geneigd dat te beamen. Zowel in de luxueuze resorts als op straat was het eten lekker tot zeer lekker en licht verteerbaar. Enkel een mindere garnaal-ervaring op Sao Beach (Phu Quoc) zorgde voor enkele lastige dagen. Het betrof trouwens een typisch toeristenrestaurant waar onze chauffeur voor de dag ons dropte. Don’t go there, ga waar de Vietnamezen zelf eten. Jammer in sommige grote hotels is de afwezigheid van het traditionele Vietnamese ontbijt: de pittige noedelsoep met rundvlees (pho bo). Dit gerecht komt oorspronkelijk uit Hanoi, maar is ondertussen in heel Vietnam verkrijgbaar. ‘s Ochtends zie je overal op straat de stomende ketels soep. Maar er zijn ook de gespecialiseerde restaurantjes, zoals Pho Hoa Pasteur, die het zelfs schopte tot een van de ‘1000 places to see before you die’, de bestseller van New York Times journaliste Patricia Schultz. (Pho Hoa Pasteur, 260 Pasteur) In Saigon aten we verschillende gerechten op straat voor anderhalve tot twee euro (40 000 – 60000 VND) per persoon. Streetfood is erg lekker en spotgoedkoop. De meeste kraampjes zijn gespecialiseerd in één bepaald type voedsel of zelfs één gerecht, maar het totaalaanbod is erg divers. Je neemt plaats op de lage rode en blauwe plastic krukjes aan lage tafeltjes en bestelt je portie banh khoai (knap12 GRANDE
perige pannenkoekjes van ei en rijstmeel), pho bo, cao lau (rijstmeelsoep), of een van de tientallen andere lekkernijen. Uiteraard drink je hier een plaatselijk biertje bij. Saigon (Ba Ba Ba in de volksmond, wat staat voor ‘3 3 3’) is zeer drinkbaar. Heb je geen zin in alcohol, bestel dan een koele green tea of een limoen-gemberdrankje (dit kan je ook warm drinken). Lekker Vietnamees eten doe je ook bij Nha Hang Gnon. Hier eet je zowel à la carte als van het uitgebreide buffet waar Vietnamese meisjes en vrouwen verse gerechten bereiden. Een aanrader, op twee locaties in Saigon. (160 Pasteur en 26 Tran Hung Dao) Als je meer wilt weten over streetfood in Vietnam, kan je terecht bij Eetavontuur (www.eetavontuur.be). Eigenaars Tom en Eva schreven een boek over streetfood in Hanoi en organiseren ook kookworkshops. Ook bij restaurant Little Asia in Brussel kan je terecht voor workshops Vietnamees koken. Eigenares en chef Quyen – vaak de Peter Goossens van de Aziatische keuken genoemd – organiseert ook verschillende keren per jaar culinaire reizen naar haar geboorteland. Haar tweede kookboek ligt ondertussen ook in de rekken. Info: www.littleasia.be
INENTINGEN Op dit moment zijn er geen verplichte inentingen. Wanneer je van plan bent naar afgelegen gebieden te reizen, neem dan contact op met het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen. Travelfoon: 0900/10 110, www.itg.be MUNT Zorg dat je zeker Vietnamese dong (1 euro = 28.000 VND) op zak hebt, want op veel plekken (ook in hotels) aanvaarden ze geen kredietkaarten. Ook met dollars kom je over het algemeen al een heel eind. TAAL Het Vietnamees is helaas geen gemakkelijke taal. Het is aan te raden om een taalgidsje mee te nemen, want het Engels van de Vietnamezen – zelfs in de luxueuze hotels – is niet altijd je dat. KLIMAAT De beste periode voor reizen in het zuiden van Vietnam loopt van december tot en met april. Temperaturen schommelen rond 30 à 35 graden. De klimaatverandering heeft ook hier haar impact. Een regenjasje is bijgevolg geen overbodige luxe, ook buiten het regenseizoen. Elke Vietnamees heeft er eentje bij zich. In zowat elke winkel vind je goedkope regenjasjes.
GRANDE 13