LEIDSCHE RIJN IS ÉCHT UNIEK

BURGEMEESTER SHARON DIJKSMA HOUDT VAN LEIDSCHE RIJN. OOK VANWEGE DE RUIMTE, HET WATER, HET GROEN. MAAR HET IS MEER. ZE NOEMT HET GEEN WIJK MAAR EEN STADSDEEL, BOOMING, EEN STAD-IN-EEN-STAD. WAAR JE JE UTRECHTER KUNT VOELEN, OF JUIST NIET.

Ze moet even nadenken over de vraag wanneer ze voor het eerst in Leidsche Rijn was. Ondertussen bladert ze door de vorige editie van LRM. Haar oog valt op het artikel over de voedselbank. ‘Ja, de voedselbank. Ik vermoed dat dat mijn eerste bezoek aan Leidsche Rijn was. Vlak voor kerst, in coronatijd. Ze deelden pakketten uit aan bewoners. Prachtige actie.’

Openbaar vervoer

Toen was Sharon Dijksma net burgemeester van Utrecht; in december 2020 volgde ze Jan van Zanen op. In de periode vlak daarvóór had ze ook al door de wijk gereden, omdat ze een huis zocht. Leidsche Rijn was een serieuze optie. ‘We hadden geen voorkeur, alles binnen de stadsgrenzen was goed. In Amsterdam woonden we ook in een jonge wijk.’ Het werd toch een huis in de oude binnenstad, vlak bij het Stadskantoor en haar werkplek in het oude Stadhuis, waar het interview plaatsvindt.

Ze legt LRM weg, geeft nog snel een compliment (‘Mooi blad!’) en vertelt verder. ‘Ik kende Leidsche Rijn wel van naam. Het had altijd al mijn bijzondere belangstelling, omdat ik mij bezighield met infrastructuur. Ik weet nog dat er in het begin in Leidsche Rijn wel mensen woonden, maar nog geen openbaar vervoer was. Daar hebben we van geleerd. Bij het uitbouwen van IJburg in Amsterdam dacht ik er nog aan: goede afspraken maken over het ov.’

Fantastisch ontwerp

In veel andere opzichten was Leidsche Rijn juist een voorbeeld van hoe het wél moest. Niet voor niets reikte Dijksma vorig jaar de zilveren stadsmedaille uit aan stedenbouwkundige Riek Bakker, de ontwerper van Leidsche Rijn. ‘Ze heeft een fantastisch ontwerp gemaakt. En ze luisterde écht naar de mensen. Dat gebeurde niet vaak hoor, toen. Later hebben Enschede en Almere ook zo’n aanpak gekozen. De stadspenning wordt maar heel zelden uitgereikt. Ik ben echt trots op Riek Bakker.’

Op Leidsche Rijn zelf is ze ook trots. Stralend: ‘Leidsche Rijn is mooi, divers, groen, er is water, alles. Je kunt er zelfs op het strand liggen. En er wonen al 100.000 mensen! Net zo groot als Hengelo in Overijssel. En dat in Utrecht. Dat is ongelofelijk. Echt uniek. Een stad in een stad.’

Academie Tien

Ze komt nog steeds graag in onze wijk. Laatst nog, met Hans Oosters, commissaris van de Koning van de provincie Utrecht. ‘Hij kwam op bezoek en ik kreeg een voorstel voor een programma, maar dat heb ik persoonlijk gevetood. Ik zei: nee, ik ga met hem naar Leidsche Rijn.’

Ze bezochten het nieuwe gebouw van middelbare school Academie Tien. Dijksma: ‘Je komt binnen in een ruimte met allemaal trappen, een beetje Escher-achtig. Of, voor de jongere generatie: een beetje Harry Potter-achtig.’ Ze grinnikt, gaat dan serieus verder: ‘Ze hebben ook een mooi concept, met een extra lange brugklas. En een enorm bevlogen schoolleiding. Aan de achterkant van het gebouw is niet alleen een schoolplein, maar ook publieke ruimte, met moestuinen. Ik was diep onder de indruk. Wat een fijne school.’

Academie Tien

Criminaliteit

Ook privé gaat ze graag naar Leidsche Rijn. Op de fiets, met de kinderen, lunchen aan het water of wandelen door het park. Ze houdt ook van de creatieve broedplaatsen in de wijk. Uit zichzelf vertelt ze dat er aan de snelle groei van Leidsche Rijn ook een schaduwzijde zit. ‘Criminaliteit is een issue. Het cynische is dat het er een beetje bijhoort, het is een fenomeen van alle grote steden. Als stadsbestuur zijn we alert: wat kun je doen, hoe kun je erger voorkomen? Denk aan het begeleiden van jonge criminelen en van criminelen in wording, om ervoor te zorgen dat ze niet verder het slechte pad opgaan.’

Optelsom

Nog even terug naar die stad-in-een-stad. Sommige Leidsche Rijners voelen zich nadrukkelijk Utrechter, anderen juist niet. Wat vindt Dijksma daarvan? ‘Ik vind vooral dat iedereen zichzelf mag zijn. Voor mij hoort Leidsche Rijn natuurlijk bij Utrecht. Maar ik kan me goed voorstellen dat niet iedereen dat zo ziet. Bijvoorbeeld in Vleuten, De Meern en Haarzuilens. En dat is prima. Prachtig juist, dat een stad zo divers kan zijn. Ik koester al die verschillende karakters. Van het grote booming Leidsche Rijn en het kleine nostalgische Haarzuilens tot aan de prachtige Romeinse binnenstad en nog veel meer. De optelsom is Utrecht.’

Zij ziet het als haar taak om al die verschillende delen bij elkaar te houden. In haar eigen woorden: om ‘de draad door al die kralen te rijgen’. Over de toekomst van Leidsche Rijn: ‘Ik hoop dat het stadsdeel zich nog verder ontwikkelt. Heel veel mensen dragen daar aan bij, het gaat de goede kant op. Maar die verbinding is voor mij het allerbelangrijkste. Ik zou het mooi vinden als mensen zich uiteindelijk Utrechter en Leidsche Rijner tegelijk kunnen voelen.’ Om er in één adem aan toe te voegen: ‘En als je toch liever Leidsche Rijner bent dan Utrechter, dan is dat nét zo goed.’

Burgemeester Sharon Dijksma van Utrecht heeft al een lange politieke carrière achter de rug. Een kleine greep uit haar cv.

• 1994-2007: Tweede Kamerlid voor de PvdA (met 23 jaar was zij in 1994 het jongste Kamerlid ooit)

• 2007-2010: staatssecretaris Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen

• 2012-2015: staatssecretaris Economische Zaken

• 2015-2017: staatssecretaris Infrastructuur en Milieu

• 2018-2020: wethouder (verkeer en vervoer, water en luchtkwaliteit) Amsterdam

TEKST: ANNEKE PAUL | FOTOGRAFIE: FEMKE VAN DEN HEUVEL