ªÀiÁZïð 2016, ¸ÀAaPÉ 1
Magazine on Low External Input Sustainable Agriculture Compilation of selected translated articles into Kannada ¨ÁºÀå ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À «ÄvÀ §¼ÀPÉAiÀÄ ¸ÀĹÜgÀ PÀȶ PÀÄjvÀ ªÀiÁåUÀf£ï. PÀ£ÀßqÀPÉÌ C£ÀĪÁ¢¹zÀ DAiÀÄÝ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ PÀ£ÀßqÀ ¸ÀAaPÉ
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ PÀ£ÀßqÀ ¸ÀAaPÉ
ªÀiÁZïð 2016, ¸ÀAaPÉ 1 F ¸ÀAaPÉAiÀÄÄ `°Ã¸Á EArAiÀÄ’ DAUÀè DªÀÈwÛAiÀÄ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ DAiÀÄÝ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À C£ÀĪÁzÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. «¼Á¸À: J.JA.E. ¥ÀæwµÁ×£À £ÀA.204, 100 ¦üûÃmï jAUïgÉÆÃqï ªÀÄÆgÀ£Éà ¥sóÉÃ¸ï §£À±ÀAPÀj JgÀqÀ£Éà ¨ÁèPï ªÀÄÆgÀ£Éà ¸ÉÖÃeï ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ 560085 zÀÆgÀªÁtÂ+91-080-26699512/ 26699522 ¥sóÁåPïì +91-080-26699410 FªÉÄʯï: leisaindia@yahoo.co.in °Ã¸Á EArAiÀÄ `°Ã¸Á EArAiÀÄ’ DAUÀè DªÀÈwÛAiÀÄ£ÀÄß J.JA.E. ¥ÀæwµÁ×£À ºÁUÀÆ E¼ÉAiÀÄ (ILEIA) ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀzÉÆA¢UÉ vÉæʪÀiÁ¹PÀªÁV ¥ÀæPÀn¸ÀÄwÛzÉ. ¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀÄ ªÀÄAqÀ½ ªÀÄÄRå ¸ÀA¥ÁzÀPÀ : PÉ.«.J¸ï.¥Àæ¸Ázï ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¸ÀA¥ÁzÀQ : n.JA.gÁzsÀ PÀ£ÀßqÀ C£ÀĪÁzÀ «ÄvÀæªÀiÁzsÀåªÀÄ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ PÀ£ÀßqÀ C£ÀĪÁzÀUÀ¼À ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¥ÀÇtÂðªÀiÁ PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÉ gÀÄQät f.f. ¥ÀÄl «£Áå¸À ¨ÉüÀÆgÀÄ ¸ÀÄzÀ±Àð£À ªÀÄÄzÀæt ¸Áà£ï ¦æAmï, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀÄÄR¥ÀÄl avÀæ PÉ-6 £É®UÀqÀ¯É vÀ½AiÉÆA¢UÉ ¸ÀÄzsÁjvÀ E¼ÀĪÀj ¸Á¢ü¹zÀ AiÀiÁ¤UÀzÀ¯É ºÀ½îAiÀÄ ²ªÁgÉrØ. avÀæ ¸Ëd£Àå: J.JA.E.J¥sï
°Ã¸Á ªÀiÁåUÀfûãï
««zsÀ DªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ ¯Áån£ï CªÉÄÃjPÀ£ï, ¥À²ÑªÀÄ D¦üæPÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ ¨Éæf°AiÀÄ£ï DªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ
°Ã¸Á EArAiÀÄ ªÀiÁåUÀfûãï
EvÀgÉ ¥ÁæzÉòPÀ DªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ »A¢, MjAiÀiÁ, ªÀÄgÁp, ¥ÀAeÁ©, vÀ«Ä¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÉ®ÄUÀÄ F ¸ÀAaPÉAiÀÄ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß J¯Áè jÃwAiÀÄ JZÀÑjPɬÄAzÀ ¥Àj²Ã°¹ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¸ÀjAiÀiÁV ¤ÃqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄw߸À¯ÁVzÉ. »ÃVzÀÆÝ, CAwªÀĪÁV E°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À°ègÀĪÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ DAiÀiÁ ¯ÉÃRPÀgÉà dªÁ¨ÁÝgÀgÀÄ. E°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ¥ÀrAiÀÄZÀÑ£ÀÄß ªÀiÁr EvÀgÀ NzÀÄUÀjUÉ ºÀAZÀ®Ä ¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀÄ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ M¦àUɬÄzÉ. «Ä¸ÉjAiÉÆgï £ÉgÀ«£ÉÆA¢UÉ J.JA.E. ¥ÀæwµÁ×£À¢AzÀ ¥ÀæPÀnvÀ.
¦æAiÀÄ NzÀÄUÀgÉÃ. ªÀiÁZïð 2016gÀ ¸ÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÉÆäA¢UÉ ºÀAaPÉƼÀî®Ä ¸ÀAvÀ¸ÀªÁUÀÄwÛzÉ. ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀjUÉ Erà zÉñÀPÉÌà C£ÀéAiÀĪÁUÀĪÀAvÀºÀ MAzÉà ªÀiÁzÀj E®è; DzÀgÉ ªÀÄtÂÚ£À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹ ºÀ®ªÀÅ ªÀiÁzÀjUÀ½ªÉ. ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ PÀȶ ªÀiÁqÀĪÀÅzÉAzÀgÉ PÉêÀ® DzÁAiÀÄ ºÉaѹPÉƼÀÄîªÀÅzÀ®è; CzÉÆAzÀÄ fêÀ£À «zsÁ£À. EzÉà E°ègÀĪÀ ¯ÉÃR£ÀªÉÇAzÀgÀ ¸ÀAzÉñÀ; PÀÄlÄA§ PÀȶ K£ÉAzÀÄ CzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁV «ªÀj¸ÀÄvÀÛzÉ. C¥ÁAiÀÄPÉÆ̼ÀUÁzÀ fêÀ£À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ fëªÀåªÀ¸ÉÜUÉ fêÀªÉÊ«zsÀåªÉà MAzÀÄ CªÀPÁ±À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀªÁVzÉ. ªÉÊ«zsÀå ¨É¼É ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ PÉêÀ® ºÀªÁUÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ vÁ¥ÀvÀæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÀ̵ÉÖà C®è, ªÀÄ£É ªÀÄlÖzÀ°è ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀŶÖPÀgÀ DBDgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ ªÀiÁUÀðªÀÇ DVzÉ. ¥ÀǪÀð ¨sÁgÀvÀzÀ gÉÊvÀgÀÄ ¨ÉüÉPÁ¼ÀÄUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹ PÀÄlÄA§zÀ ¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹPÉÆAqÀgÀÄ; ºÉZÀÄѪÀj DzÁAiÀÄ ¥ÀqÉzÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄtÂÚ£À ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹ ªÀ®¸ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉzÀgÀÄ. E£ÉÆßAzÉqÉ PÉÃgÀ¼ÀzÀ £ÀUÀgÀ ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ `bÁªÀt vÉÆÃlUÁjPÉ’ ªÀiÁr, ºÀtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀPÁjUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉzÀÄ vÀªÀÄä PÀÄlÄA§zÀ ¥Ë¶ÖPÀvÉ ¨ÉÃrPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇgÉʹPÉÆAqÀgÀÄ. ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ §qÀvÀ£À¢AzÀ ºÉÆgÀ§gÀ®Ä ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ £ÉgÀªÁUÀĪÀ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è EgÀĪÀ ¸ÁªÀÄÆ»PÀ ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁvÀæzÀ §UÉÎ EzÀÄ ¨É¼ÀPÀÄ ZÉ°èzÉ. F ¸ÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃªÀÅ ¸ÀAvÉÆõÀ¢AzÀ NzÀÄ«j JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄvÉÛêÉ. F ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À PÀÄjvÁV ¤ªÀÄä ¥ÀæwQæAiÉÄ w½AiÀÄ®Ä §AiÀĸÀÄvÉÛêÉ. ¤ªÀÄä C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß, ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß CAZÉ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ leisaindia@yahoo.co.in EzÀPÉÌ FªÉÄÊ¯ï ªÀÄÆ®PÀ ºÀAaPÉƼÀÀÄzÀÄ. F ¸ÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀÄä AiÀiÁªÀÅzÉà PÀȶ «ÄvÀægÀÄ NzÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ ¤ÃªÀÅ §AiÀĹzÀgÉ, CªÀgÀ ¸ÀA¥ÀÇtð CAZÉ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß £ÀªÀÄUÉ PÀ½¹PÉÆr. CªÀjUÉ ¸ÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ½¹PÉÆqÀ®Ä £ÀªÀÄUÉ ¸ÀAvÀ¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. - ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀÄ
°Ã¸Á LEISA
www.leisaindia.org
°Ã¸Á (LEISA)ªÀÅ ¨ÁºÀå ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À «ÄvÀ §¼ÀPÉAiÀÄ ¸ÀĹÜgÀ PÀȶAiÀÄ PÀÄjvÁVzÉ. EzÀÄ ¥Áj¸ÀjPÀªÁV AiÉÆÃUÀåªÁzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è vÀªÀÄä GvÁàzÀPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉaѹPÉƼÀî®Ä §AiÀĸÀĪÀ gÉÊvÀjUÉ EgÀĪÀ vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ DAiÉÄÌUÀ¼À PÀÄjvÁVzÉ. °Ã¸ÁªÀÅ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀÄvÀÄÛ £ÉʸÀVðPÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À »vÀ §¼ÀPÉAiÀÄ - MAzÉƪÉÄä CUÀvÀåªÉ¤¹zÀgÉ ¨ÁºÀå M¼À¸ÀÄjUÀ¼À ¸ÀÄgÀQëvÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀPÀë §¼ÀPÉAiÀÄ - PÀÄjvÁVzÉ. EzÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀéAvÀ eÁÕ£À, P˱À®å, ªÀiË®å, ¸ÀA¸ÀÌöÈw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆ®ªÁV¹PÉÆAqÀÄ ¨sÀ«µÀåªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉƼÀî®Ä §AiÀĸÀĪÀ ¥ÀÅgÀĵÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ¸À§®gÀ£ÁßV¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À PÀÄjvÁVzÉ. °Ã¸ÁªÀÅ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ CUÀvÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸À¤ßªÉñÀUÀ½UÉ vÀPÀÌAvÉ ºÉÆA¢¸ÀĪÀ PÀȶPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ¥ÁvÀæzsÁjUÀ¼À ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀĪÀ ¨sÁUÉÃzÁj «zsÁ£ÀUÀ¼À PÀÄjvÁVzÉ. °Ã¸ÁªÀÅ zÉù ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊeÁÕ¤PÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß «Ä½vÀUÉƽ¸À®Ä §AiÀĸÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ F PÀÄjvÀ ºÉaÑ£À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀÈf¸À®Ä ¤Ãw ¤gÀÆ¥ÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀ§AiÀĸÀÄvÀÛzÉ. °Ã¸ÁªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀiÁVzÉ; MAzÀÄ ªÀiÁUÀð ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ gÁdQÃAiÀÄ ¸ÀAzÉñÀªÁVzÉ.
J JA E ¥ÀæwµÁ×£À
www.amefound.org
J JA E ¥ÀæwµÁ×£ÀªÀÅ ¨ÉøÁAiÀÄzÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀ, PÀȶPÀgÀ CjªÀ£ÀÄß ¹jªÀAvÀUÉƽ¸ÀĪÀ, C¨sÀÄåzÀAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß MUÀÆÎr¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ zÀQët ¥Àæ¸ÀÛ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ CgÉ Mt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ PÀȶPÀgÀ°è ¥Áj¸ÀjPÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄwÛzÉ. «±Àé¸ÀÜgÀÄ ZÉÃgÀä£ï : ²æà agÀAfë ¹AUï, L.J.J¸ï. (¤.,) ReÁAa : ²æà ©.PÉ. ²ªÀgÁA ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ : qÁ.«oÀ® gÁd£ï, qÁ.JA.ªÀĺÁzÉêÀ¥Àà, qÁ.J£ï.f.ºÉUÀqÉ, qÁ.n.JA. vÁåUÀgÁd£ï, ¥ÉÇæ.«.«ÃgÀ¨sÀzÀæAiÀÄå, qÁ.J.gÁdtÚ, qÁ.ªÉAPÀmÉñï vÀUÀvï, qÁ.¹ävÁ ¥ÉæêÀÄZÀAzÀgï PÁAiÀÄðPÁj ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ: ²æà PÉ.«.J¸ï. ¥Àæ¸Ázï
«Ä¸ÉjAiÉÆgï MISEREOR www.misereor.org
C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀl£É «Ä¸ÉjAiÉÆgï£ÀÄß dªÀÄð£ï PÁåxÉÆðPï ©±À¥ïgÀÄ E¸À« 1958gÀ°è ¸Áܦ¹zÀgÀÄ. PÀ¼ÉzÀ 50 ªÀµÀðUÀ½AzÀ «Ä¸ÉjAiÉÆgï D¦üæPÀ, K¶AiÀiÁ, ºÁUÀÆ ¯Áån£ï CªÉÄÃjPÁUÀ¼À°è §qÀvÀ£ÀzÀ «gÀÄzÀÞzÀ ºÉÆÃgÁlPÉÌ ªÀZÀ£À§zÀݪÁVzÉ. zsÀªÀÄð, ¥ÀgÀA¥ÀgÉ CxÀªÁ °AUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸ÀzÉ CUÀvÀå«gÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀiÁ£ÀªÀ fëUÀÆ «Ä¸ÉjAiÉÆgï£À ¸ÀºÀPÁgÀ ®¨sÀå«zÉ. §qÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄPÀÆ®gÀ»vÀgÀÄ £ÀqɸÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ «Ä¸ÉjAiÉÆgï ¨ÉA§® ®¨sÀå«zÉ. EzÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ eÉÆvÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä ªÉÆzÀ® DzÀåvÉ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ZZÉÀð-DzsÁjvÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, ¸ÀgÀPÁgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ZÀ¼ÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À C£ÀĵÁ×£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܽÃAiÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀ°è ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À eÉÆvÉUÀÆr ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ ¸ÀºÁAiÀĪÀiÁqÀĪÀ°è vÉÆqÀV¹PÉÆArzÁÝgÉ. F jÃwAiÀiÁV «Ä¸ÉjAiÉÆgï vÀ£Àß ¥Á®ÄUÁgÀgÉÆqÀUÀÆr ¤gÀAvÀgÀªÁV §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ½UÉ ¥Àæw¸ÀàA¢¸ÀÄvÀÛzÉ.
«µÀAiÀĸÀÆa ¥ÀjªÁgÀ PÀȶPÀ ªÀÄtÂÚ£À ªÉÊzÀå
¥ÁAqÀÄgÀAUÀ ºÉUÉØ
zÉñÀzÀ ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀjUÉ MAzÉà PÁAiÀÄð ªÀiÁzÀj CAvÉä®è. DzÀgÉ ªÀÄtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀiÁzÀjUÀ½ªÉ. DºÁgÀ, ªÉÄêÀÅ ªÀÄvÀÄÛ OµÀzsÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è ««zsÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ²æêÀÄAvÀUÉƽ¹zÁÝgÉ.
4
ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjÃvÀå JzÀÄj¸À®Ä ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉ C¼ÀªÀrPÉ
F±Àégï PÁ¼É ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ¸Éð¯Áè r¸ÉÆÃd
§zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ PÀȶ ¥Àj¸ÀgÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸À®Ä gÉÊvÀgÀÄ ºÉtUÁqÀÄwÛgÀĪÁUÀ, ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ PÀÄA¨sÁgÀªÁr UÁæªÀÄzÀ PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ vÀªÀÄä ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉ C£ÀĸÀj¹PÉÆAqÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ vÀPÀÌAvÉ vÀªÀÄä£ÀÄß ¸ÀdÄÓUÉƽ¹PÉƼÀÄîwÛzÁÝgÉ.
6
§qÀvÀ£À¢AzÀ ¤jÃPÉëAiÉÄqÉUÉ: ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ AiÀıÀ¹éà PÉÆý ¸ÁPÀuÉ GzÀåªÀÄ ¥ÀæzÁ£ï
¦ÃgÀ UÁæªÀÄzÀ°ègÀĪÀ KPÁAV §zÀÄQ£À, C£ÁxÀ, PÀqÉUÀtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀªÀĤvÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¥ÉÊQ ¸ÀÄQævÀ ¨Á¬Ä PÀÆqÁ M§âgÀÄ. CªÀgÀÄ PÀqÀħqÀvÀ£ÀzÀ¯Éèà §zÀÄPÀÄwÛzÀÝgÀÄ. EAzÀÄ PÉÆý ¸ÁPÀuÉAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀ ªÉÄÃ¯É CªÀgÉƧâ DvÀ䫱Áé¸ÀzÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁVzÁÝgÉ. §®ªÁzÀ DvÀ䫱Áé¸À ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¨ÁºÀå ¨ÉA§®¢AzÀ CªÀgÀ §zÀÄPÉà gÀÆ¥ÁAvÀgÀUÉÆArvÀÄ. ºÉZÁÑzÀ ¸ÁªÀÄxÀðå ªÀÄvÀÄÛ «±Áé¸À¢AzÀ DPÉ FUÀ D ºÀ½îAiÀÄ CªÀgÀAxÀ ºÀ®ªÀÅ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ DzÀ±Àð ªÀåQÛAiÀiÁVzÁÝgÉ.
10
CqÉvÀqÉUÀ¼À£ÀÄß ¨sÉâ¹
D¤ß §gïΪÀiÁå£ï
¨sÁgÀvÀzÀ ªÁAiÀÄĪÀå ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀ̼ÀÄ §qÀvÀ£À¢AzÀ ºÉÆgÀ§gÀ®Ä ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ £ÉgÀ«UÉ §gÀvÉÆqÀVzÁÝgÉ. ºÉaÑ£À «±Áé¸À¢AzÀ F ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ FUÀ EvÀgÉ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀ̼ÀÆ UÀÆqÉƼÀV£À fêÀ£À¢AzÀ ºÉÆgÀ§gÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀeÁÓVzÁÝgÉ.
DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉUÁV ªÀÄ£É vÉÆÃlUÀ¼ÀÄ
¸ÀĪÀÄ£ï ¸ÀºÁAiÀiï
¸ÀA¸ÁÌjvÀ DºÁgÀUÀ¼ÀÄ: DgÉÆÃUÀåPÉÌ PÉÃqÀÄ
© J£ï £ÀA¢Ã±ï
12 14 15
ºÉZÀÄÑ ¨ÉÃ¼É ¸ÉêÀ£É: C¥Ë¶×PÀvÉ «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁlPÉÌ £ÉgÀªÁUÀ§®èzÉÃ?
CvÀįï qÉÆÃUÁæ, C±ÀÄvÉÆÃµï ¸ÀPÁðgï, DqÉ£ï Dªï ºÀ¸À£ï, ¥ÀÆeÁ ¸Áºï ªÀÄvÀÄÛ CTÃ¯ï ºÀ¸À£ï jfé
ºÉaÑ£À §qÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄjUÉ ¨ÉüÉUÀ¼ÀÄ ¥ÉÆæÃnãïUÉ Cw ªÀÄÄRå ªÀÄÆ®. ¨ÉÃ¼É GvÁàzÀ£É ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ®¨sÀåvÉ ºÉZÀѼÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ §qÀªÀgÀ°è CzÀgÀ®Æè ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è C¥Ë¶×PÀvÉ vÀqÉAiÀÄ®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
16
¥ÀjªÁgÀ PÀȶPÀ ªÀÄtÂÚ£À ªÉÊzÀå
¥ÁAqÀÄgÀAUÀ ºÉUÉØ
d
UÀwÛ£À°è ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ DºÁgÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß vÀÄA§ÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ AiÀiÁgÀÄ? «±Á® ¥ÀæzÉñÀzÀ°è MAzÉà ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ PÀȶ PÉÊUÁjPÉAiÉÄÃ? DzsÀĤPÀ PÀȶ vÀdÕjAzÀ ºÀgÀqÀ®ànÖgÀĪÀ ¸ÀļÀÄî K£ÉAzÀgÉ, DºÁgÀ GvÁࢹ ºÀ¹ªÀÅ ¤ÃV¸À®Ä ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀȶAiÉÆAzÉà KPÉÊPÀ ªÀiÁUÀð. CzÀPÉÌ «gÉÆÃzsÀªÁV, J¥sïJM ¥ÀæPÁgÀ, PÉÊUÁjQÃPÀgÀtªÁV®èzÀ dUÀwÛ£À°è GvÁࢸÀ®àqÀÄwÛgÀĪÀ ±ÉÃ.80gÀµÀÄÖ DºÁgÀ, ¸ÀtÚ gÉÊvÀ PÀÄlÄA§UÀ½AzÀ¯Éà ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. D¦üæPÁzÀ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ DºÁgÀzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃ.90gÀµÀÄÖ GvÁàzÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀtÚ gÉÊvÀjAzÀ¯ÉÃ. CzÀgÀ®Æè ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjAzÀ. dUÀw£ Û ¯ À ÃèÉ ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀgÀ ¸ÀASÉå ¨sÁgÀvz À ° À è Cw ºÉZÁÑVzÀÝgÆ À , ºÀ¹ªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ C¥Ë¶×Pv À A É iÀÄ£ÀÄß ¤ÃV¸ÀĪÀ°è CªÀgÀ ¥ÁvÀz æ À PÀÄjvÀÄ UÀÄgÀÄw¹gÀĪÀÅzÀÄ wÃgÁ PÀrªÉÄ. CvÀåAvÀ D¸ÀQz Û ÁAiÀÄPÀ ¸ÀAUÀwAiÉÄAzÀg,É ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀ vÉÆÃlUÀ¼ÄÀ ºÉZÄÀ Ñ PÀrªÉÄ J®è ªÉÊ«zsåÀ ªÄÀ AiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ ¥Àz æ ÃÉ ±Àz® À Æè EªÉ. »ªÀiÁ®AiÀÄzÀ UÀÄqÀU Ø ÁqÀÄUÀ¼À ¥Àz æ ÃÉ ±À¢AzÀ §ÄqÀPl À ÄÖ M¼À£Ár£À ªÀÄzsåÀ §AiÀÄ®Ä ¥Àz æ ÃÉ ±Àzª À g À U É ,É ¥ÀƪÀð ªÀÄvÀÄÛ GµÀª Ú ® À AiÀÄzÀ PÁqÀÄUÀ¼À ¥À²ª Ñ ÄÀ WÀlÖzª À g À U É É ±Àvª À iÀ Á£ÀU½ À AzÀ C¹Ûvéz À ° À g è ÄÀ ªÀ ¸Àtv Ú Æ É ÃlUÀ¼ÄÀ ¨sÆ À «Ä ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄt£ Ú À PÁ¼Àf ªÀ»¸ÀÄwÛª.É ¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ ¥Àz æ ÃÉ ±ÀPÆ À Ì ªÀÄvÀÄÛ ¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ ¥Àz æ ÃÉ ±ÀzÆ É ¼ÀUÆ À , ªÀÄtÄÚ, ºÀªÁªÀiÁ£À w¼ÀĪÀ½PÉ ºÁUÀÆ eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsåÀ vA É iÀÄ vÀ½UÀ¼À PÀȶ ¥ÀzÞÀ wUÀ¼£ À ÄÀ ß ¨É¼¹ É zÁÝg.É CzÉà jÃw, zÀQt ë ¥À¸ æ ÜÀ ¨Æ Às «ÄAiÀÄ Mt ºÀªÁªÀiÁ£Àz° À è eÉÆvÉUÉ ¥À²ª Ñ ÄÀ wÃgÀzÀ GµÀÚ ªÀ®AiÀÄzÀ ºÉZÄÀ Ñ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀ ¥Àz æ ÃÉ ±Àz° À è CªÀgÄÀ §ºÀÄ¨É¼É ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÁÛ §A¢zÁÝg.É ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀjUÉ zÉñÀzÀ¯Éèà MAzÉà PÁAiÀÄð ªÀiÁzÀj CAvÉä®è. DzÀgÉ ªÀÄtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÉÊ«zsÀåvÉUÀ£ÀĸÁgÀ C£ÉÃPÀ ªÀiÁzÀjUÀ½ªÉ. DºÁgÀ, ªÉÄêÀÅ, OµÀ¢ü GvÁࢸÀ®Ä ºÀ®ªÀÅ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ²æêÀÄAvÀUÉƽ¹zÁÝgÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ±ÉÃ.92gÀµÀÄÖ gÉÊvÀgÀÄ ±ÉÃ.40gÀµÀÄÖ PÀȶAiÉÆÃUÀå d«Ää£À°è PÀȶ ªÀiÁqÀĪÀªÀgÁVzÁÝgÉ. DPÀë£ï Kqï ªÀgÀ¢AiÀÄ°è ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀgÀ ªÀĺÀvÀé JwÛ »rAiÀįÁVzÉ. CzÀÄ “£ÁªÉÃPÉ ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀjUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ, CzÀÄ PÀȶ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ, ºÀtªÀ£ÀÄß G½¸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ¸Á®zÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrvÀUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ. £Á£Á jÃwAiÀÄ ¨É¼ÉUÀ½AzÀ ¥Ë¶×PÀvÉ ªÀÈ¢Þ¸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄwÛvÀgÀ vÉêÁA±ÀzÀ ºÉÆqÉvÀUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉzÀÄPÉÆAqÀÄ, DºÁgÀ ¥ÀÆgÉÊPÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀgÀ ªÉÄÃ¯É §AqÀªÁ¼À
¥ÀÅl
4
¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀjUÉ Erà zÉñÀPÉÌà C£ÀéAiÀĪÁUÀĪÀAvÀºÀ MAzÉà ªÀiÁzÀj E®è; DzÀgÉ ªÀÄtÂÚ£À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀzÀ ªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹ ºÀ®ªÀÅ ªÀiÁzÀjUÀ½ªÉ. DºÁgÀ, ªÉÄêÀÅ ªÀÄvÀÄÛ OµÀzsÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è ««zsÀ jÃwAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ£ÀÄß ²æêÀÄAvÀUÉƽ¹zÁÝgÉ. ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ PÀȶ ªÀiÁqÀĪÀÅzÉAzÀgÉ PÉêÀ® DzÁAiÀÄ ºÉaѹPÉƼÀÄîªÀÅzÀ®è; CzÉÆAzÀÄ fêÀ£À «zsÁ£À. ºÀÆqÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ PÀȶ ªÉÄÃ¯É ºÀÆqÀĪÀ PÀȶUÉ ¸ÀªÀiÁ£À CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ «ÄV¯ÁzÀÄzÀÄ.
PÀȶ- MAzÀÄ fêÀ£À «zsÁ£À ¸ÀtÚ gÉÊvÀ vÀ£ßÀ d«Ää£À°è ¨ÉÃgÀÄ ©lÄÖPÆ É AqÀ MAzÀÄ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ GvÀ£ à ßÀ . vÀ¯ª É iÀ ÁgÀÄUÀ½AzÀ UÀ½¹zÀ eÁÕ£z À À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É CªÀ£À PÀ°PÉ. CvÀåAvÀ PÀpt ¸ÀAzÀ¨ð Às UÀ¼£ À ÄÀ ß JzÀÄj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjÃvÀå, QÃl, gÉÆÃUÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ½UÉ PÁAiÀÄðvÀAvÀæ ¥Àvº ÛÉ Z À ÄÀ ª Ñ ÅÀ zÀ£ÄÀ ß CªÀ¤UÉ CzÀÄ PÀ°¸ÀÄvÀz Û .É ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ vÀªÀÄäzÉà DzÀ ¥ÀævÉåÃPÀ PÁAiÀÄð¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉÆArzÁÝgÉ; ªÀÄtÂÚ£À UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§zÀªÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ½UÉ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¨É¼É ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ±ÀæªÀÄ ¥ÀqÀĪÀÅzÀÄ. ºÉaÑ£À PÀÄlÄA§ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ vÉÆÃlzÀ°è zÀÄrAiÀÄÄvÁÛgÉ. ¤tðAiÀÄ vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀĺÀvÀézÀ ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ. ªÀÄtÂÚ£À eÉÆvÉ CªÀgÀ ¸ÀA§AzsÀ CvÀåAvÀ D¼À; ªÀÄtÚ£ÀÄß ±ÉÆõÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ C®è, CzÀgÀ «±Àé¸ÀÜ£ÁV, GvÀà£ÀߪÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ ªÀÄtÂÚ£À UÀÄtªÀÄlÖ ºÉaѸÀĪÀÅzÀgÀ°è. CzÉà jÃw vÉÆÃlzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À eÉÆvÉAiÀÄÆ CªÀgÀ ¸ÀA§AzsÀ «©ü£Àß ¸ÀÛgÀzÀ°ègÀÄvÀÛzÉ. vÉÆÃlzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ CA±ÀzÀ®Æè ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ ¸Àà±Àð JzÀÄÝ PÁtÄvÀÛzÉ. F ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ UÀÄt, ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ C¹ÛvÀézÀ vÀvÀézÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄðgÀÄvÀÛzÉAiÉÄà ºÉÆgÀvÀÄ, E§âgÀ £ÀqÀÄ«£À ¸ÀàzsÉðAiÀÄ®è®è. ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ PÉêÀ® ºÁ®Ä, ªÀiÁA¸À ¤ÃqÀĪÀ ªÉĶ£ïUÀ¼À®è. §zÀ¯ÁV «±Á® PÀȶ ¥ÀjªÁgÀzÀ ¨sÁUÀªÁVzÉ.
¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀgÀ ªÉÄÃ¯É §AqÀªÁ¼À ºÀÆqÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ PÀȶ ªÉÄÃ¯É ºÀÆqÀĪÀ PÀȶUÉ ¸ÀªÀiÁ£À CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ «ÄV¯ÁzÀÄzÀÄ - DPÀë£ï Kqï ªÀgÀ¢ ¸ÀºÀ¨Á¼ÉéAiÀÄ F ªÀÄÆ® aAvÀ£É, C¯ÁàªÀ¢ü GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ UÀÄj ºÉÆA¢®èzÀ, ¸ÀÄ¢ÃWÀð ¸ÀĹÜgÀvÉ ªÉÄÃ¯É DzsÁgÀUÉÆAqÀ ¥Àj¸ÀgÀ ¤ÃwUÉ PÁgÀtÂèsÀÆvÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ PÀȶ JAzÀgÉ PÉêÀ® E¼ÀĪÀj ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæªÀ®è, CzÀÄ Erà PÀÄlÄA§ ªÀÄvÀÄÛ vÉÆÃlzÀ ¥ÁætÂUÀ½UÉ UÀÄtªÀÄlÖzÀ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄêÀÅ MzÀV¸ÀĪÀ fêÀ£À «zsÁ£À. gÉÊvÀ £É®ªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÀÄfÓêÀ£ÀUÉƽ¸ÀĪÀ ªÉÊzÀå. ¸ÀtÚ gÉÊvÀ£À §zÀÄQ£À «zsÁ£ÀªÉà MAzÀÄ ¸ÀA¨sÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÆÃqÀ®Ä ºÀ§â. CAa£À°è fêÀAvÀ ¨ÉðUÀ¼À jÃwAiÀÄ°ègÀĪÀ
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016
ºÀtÂÚ£À ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ, ¨É¼ÉUÀ¼À°è ªÉÊ«zsÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåªÀAvÀ vÉÆÃlzÀ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ PÀȶAiÀÄ AiÀıÀ¸Àì£ÀÄß ¸ÁgÀÄvÀÛzÉ. §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è gÉÊvÀgÀÄ ºÀAZÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁ¼Àf ªÀ»¸ÀĪÀ vÀvÀéPÀÌ£ÀĸÁgÀªÁV vÀªÀÄä eÁÕ£À, P˱À®å, GvÀà£ÀߪÀ£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî®Ä EµÀÖ¥ÀqÀÄvÁÛgÉ. F £ÉÊwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀiË®åªÉà §®AiÀÄÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁéªÀ®A© GvÀÛªÀÄ ¸ÀªÀiÁd ¤ªÀiÁðtPÉÌ DzsÁgÀ. ¸ÀtÚ vÉÆÃlUÀ¼À AiÀıÀ¸ÀÄì PÉêÀ® ªÀåQÛUÀvÀ gÉÊvÀgÀ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀUÉÆAr®è. EvÀgÉ ¸ÁA¹ÜPÀ CA±ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É DzsÁjvÀªÁzÀ gÉÊvÀgÀ MlÄÖ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ PÁgÀt. ºÀ½îUÁr£À°è EAxÀ MAzÀÄ ¸ÀA¸ÉÜ JAzÀgÉ ¸ÁªÀðd¤PÀ D¹ÛAiÀiÁzÀ ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®Ä ¥ÀæzÉñÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁqÀÄUÀ¼ÀÄ. CzÉà jÃw, ©ÃdUÀ¼À£ÀÄß ¯Á¨sÀPÁÌV SÁ¸ÀVÃPÀj¸ÀĪÀ §zÀ®Ä, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¤AiÀÄAwævÀ ©ÃdUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ©ÃdUÀ¼À C£Ë¥ÀZÁjPÀ CzÀ®Ä §zÀ®Ä eÁÕ£À ºÀAaPÉUÉ DzsÁgÀ. DºÁgÀ GvÁàzÀ£ÉUÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ºÀAaPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ PÁ¼Àf ªÀ»¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ UÀÄtªÀ£ÁßV ¥ÀjUÀt¸À¯ÁVzÉ. «¥ÀAiÀiÁð¸ÀªÉAzÀgÉ, ¸ÀPÁðgÀ ¥ÁæAiÉÆÃfvÀ ¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß vÀÆj¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ DVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀªÁVzÀÝ F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ PÁ®PÀæªÉÄÃt £Á±ÀUÉÆArzÉ. ¸ÀºÀPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ºÀAaPÉAiÀÄ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀiË®åUÀ¼À eÁUÀzÀ°è ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ C¤AiÀÄAwævÀ £ÀqɬÄAzÁV GvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ §zÀ®Ä ºÉZÀÄÑ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è GvÁࢸÀ¨ÉÃPÉ£ÀÄߪÀ ¯ÉÆèsÀ vÀÄA©PÉÆArzÉ. vÀ¯ÉªÀiÁgÀÄUÀ¼À ¸ÀªÀÄUÀæ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÀªÀzÀ eÁUÀzÀ°è PÀȶ «¸ÀÛgÀuÁ PÉÃAzÀæUÀ¼À CgɨÉAzÀ eÁÕ£À vÀÄA©PÉÆArzÉ. ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉ §zÀ®Ä KPÀ ¨É¼ÉUÉ MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. ¥sÀ¸À®Ä ºÉaѸÀĪÀ KPÉÊPÀ UÀÄj¬ÄAzÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÀ£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
¤ÃwUÀ¼ÀÄ- PÀȶ ¥ÀjªÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É IÄuÁvÀäPÀ ¥Àæ¨sÁªÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ PÀȶ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ zÉÆqÀØ ºÁUÀÆ ªÀÄzsÀåªÀÄ gÉÊvÀjUÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁVzÀÄÝ, CQÌ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆâü ªÀÄÄAvÁzÀ zsÁ£ÀåUÀ¼À GvÁàzÀ£É ªÉÄÃ¯É MvÀÄÛ ¤ÃrzÉ. ¸ÀtÚ gÉÊvÀ vÀ£Àß vÉÆÃlzÀ UÉƧâgÀ¢AzÀ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ ¤ÃwUÀ£ÀĸÁgÀªÁVzÀÄÝ, fêÁA±À EAzsÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀªÁV®è¢zÀÝgÀÄ ¸ÀºÀ ¸ÀºÁAiÀÄzsÀ£ÀPÉÌ C¼ÀvÉUÉÆïÁV®è. ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜ (¦rJ¸ï) ªÀÄÆ®PÀ DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉ MzÀV¸ÀĪÀ ºÉ¸Àj£À°è CQÌ, UÉÆâü ªÀÄÄAvÁzÀ DºÁgÀ zsÁ£ÀåªÀ£ÀÄß «vÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀĪÀ zÉÆqÀØ C¥ÁAiÀÄ. ¸Á«gÁgÀÄ Q¯ÉÆëÄÃlgï zÀÆgÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ F zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß vÀAzÀÄ ¸ÀÄjAiÀÄĪÀÅzÀÄ, ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ vÀªÀÄä DºÁgÀ GvÁàzÀ£É ¤°è¸ÀĪÀAvÉ ªÀiÁrzÀÄÝ, CzÉà jÃw ¸ÀܽÃAiÀÄ ¨ÉÃ¼É PÁ¼ÀÄUÀ½AzÉÆqÀUÀÆrzÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌøw ¸ÀºÀ £Á±ÀªÁUÀÄwÛzÉ. CzÀgÀ §zÀ¯ÁV ¦rJ¸ï£ÀÄß «PÉÃA¢æÃPÀgÀt ªÀiÁqÀ¨ÉÃQzÉ. ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ® ºÀ½îAiÀÄ ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ ¨É¼ÉzÀ DºÁgÀPÉÌ DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃQzÉ. UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀzÀ°è GzÉÆåÃUÀ MzÀV¸ÀĪÀ E£ÉÆßAzÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ PÀÆqÀ ¸ÀtÚ gÉÊvÀ ¥ÀjªÁgÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É IÄuÁvÀäPÀ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃjzÉ. PÀȶ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ
PÀÆ°AiÀÄ£ÀÄß F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ºÉaѹvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ ¥ÉÊgÀÄ £ÉqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆAiÀÄÄè ªÀÄÄAvÁzÀ ªÀÄÄRå PÀȶ ZÀlĪÀnPÉUÉ ºÉaÑ£À RZÀÄð ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. ºÉaÑ£À PÀÆ° PÉÆqÀ°PÁÌUÀzÉ, gÉÊvÀgÀÄ PÀrªÉÄ PÀÆ°AiÀÄ°è ªÀiÁqÀ§®è ¨É¼ÉUÀ½UÉ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁUÀÄwÛzÁÝgÉ CxÀªÁ PÀȶAiÀÄ£Éßà ©qÀÄwÛzÁÝgÉ. CzÉãÉà EgÀ°, PÉ®ªÀÅ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ G½AiÀÄÄ«PÉAiÀÄ ¨sÀgÀªÀ¸É PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ. GzÁ: J£ïDgïEfJ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀgÀ PÀȶ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÀÄzÀÄ.
¥ÀjªÁgÀ PÀȶAiÀÄ ¨sÀ«µÀå J®è ºÉZÄÀ U Ñ ÁjPÉ EzÁÝU® À Æ, zÀÄzÉÊðªÀzÀ ¸ÀAUÀwAiÉÄAzÀgÉ ¥ÀjªÁgÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß PÀqU É t À ¸  ¯ À ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÀĺÀvéª À £ À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹®è. CµÉÖà C®èz,É ¥ÀjªÁgÀU¼ À ÄÀ PÀrªÉÄ DzÁAiÀÄ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß vÉÆgÉAiÀÄĪÀAvÉ DUÀÄwÛz.É CvÀåAvÀ wêÀæ ¥ÀjuÁªÀÄ DVgÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄtÄÚ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀA¥À£Æ À 䮪À£ÄÀ ß ¸ÀAgÀQ¸ ë ÄÀ ªÀ°è ¸ÁPÀµÄÀ Ö C£ÀĨsª À À E®èzÀ AiÀÄĪÀ ¦Ã½UÉAiÀÄ gÉÊvÀgÀ ªÉÄïÉ. ¸Àg¼ À À vÀvéU À ¼ À À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É MqÀPÄÀ ²PÀt ë ¤ÃqÀÄwÛgÄÀ ªÀ PÀȶ PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼À vÀgU À w À UÀ¼° À è EªÀ£ÄÀ ß PÀ°AiÀÄ®Ä ¸ÁzsåÀ «®è. CzÀÄ PÉêÀ® ¥Á¸ÁUÀĪÀ PÀ¯É C®è, JqÉ©qÀzÉ UÀªÄÀ £À«lÄÖ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄt£ Ú À eÉÆvÉ D¼À ¸ÀA§Azsª À £ À ÄÀ ß ¨É¼¹ É PÉÆAqÀÄ PÀ°AiÀÄĪÀ ¸ÀA¸ÀÌøw. CzÀÄ F AiÀÄĪÀ ¦Ã½UÉAiÀÄ°è PÉÆgÀvÉ EzÉ. CªÀgÄÀ PÀȶ CzÀg® À Æè ¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀgÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸§ À ®è/¯Á¨sz À ÁAiÀÄPÀ ªÀÈwÛAiÀÄ£ÁßV ¥ÀjUÀt¹  ®è. ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÄÀ JzÀÄj¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåU½ À AzÀ ºÉÆgÀ§gÀ®Ä, ºÀ®ªÀÅ vÀAvÀU æ ¼ À À ¤ÃwAiÀÄ CªÀ±åÀ Pv À É EzÉ. ªÀÄvÀÄÛ CªÀjUÉ fêÀ£À ¨sz À v æÀ A É iÀÄ ¨sg À ª À ¸ À É ¤ÃqÀ¨ÃÉ QzÉ. vÉÆÃlzÀ UÉƧâgÀ (PÁA¥ÉƸïÖ UÉƧâg)À §¼À¹ PÁ§ð£ï ¥Àª æ iÀ ÁtªÀ£ÄÀ ß vÀVθÄÀ wÛgÄÀ ªÀÅzÀÄ, ¨É¼É ªÉÊ«zsåÀ vÉ PÁ¥ÁrPÉÆArgÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸Àgz À À ªÉÄÃ¯É PÀrªÉÄ ¥ÀjuÁªÀÄ ©Ãj UÀÄtªÀÄlÖzÀ DºÁgÀ GvÁàz£ À É ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À¨ÃÉ PÁVzÉ. PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåz° À è DzsÄÀ ¤PÀ PÁ®zÀ ¸ÀªÄÀ ¸Éå §Uɺj À ¸À¨ÃÉ PÁzÀgÉ ¸ÀtÚ gÉÊvÀg£ À ÄÀ ß §®¥Àr¸À®Ä ¸ÀĹÜgÀ ¥ÀA æ iÀÄvÀߢAzÀ ªÀiÁvÀæ ¸ÁzsåÀ .
G¯ÉèÃR DPÀë£ï Kqï, ¥sÀmÉÊð¯ï UËæAqï: ºÉÃUÉ ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ zÁ¤UÀ¼ÀÄ ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ ¨ÉA§® ¤Ãr ºÀ¹ªÀÅ ¤ÃV¸À§ºÀÄzÀÄ? 2010 ¸ÀÄSï¥Á¯ï ¹AUï ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÈw ¨sÉÆÃUÀ¯ï, ¥ÀAeÁ¨ï£À ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀ PÀȶ: C©üªÀÈ¢ÞAiÀiÁUÀÄwÛzÉAiÉÆÃ, £Á±ÀªÁUÀÄwÛzÉAiÉÆÃ? JPÀ£Á«ÄPï CAqï ¥ÉÆ°nPÀ¯ï «ÃQè: ªÁ®ÆåªÀiï 26-27, 2014 UÉæöÊ£ï, ºÀAVæ ¥sÁgï ¯ÁåAqï: ¸Áä¯ï ¥sÁªÀÄðgïì ¦üÃqï ¢ ªÀ¯ïØð «vï ¯É¸ï zÁå£ï C PÁélðgï D¥sï D¯ï ¥sÁªÀiïð¯ÁåAqï, ªÉÄà 2014 n Panduranga Hegde Basavarj Nilaya Chowkimath, Sirsi North Kanara 581401 E-mail: appiko@gmail.com
DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÅl 16, ¸ÀAaPÉ 3, ¸É¥ÉÖA§gï 2014
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016 ¥ÀÅl
5
¥sÉÆÃmÉÆÃ: AiÉÆÃUÉÃ±ï ²AzsÉ, qÀ§ÄèöåMnDgï
§zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ PÀȶ ¥Àj¸ÀgÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸À®Ä gÉÊvÀgÀÄ ºÉtUÁqÀÄwÛgÀĪÁUÀ, ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ PÀÄA¨sÁgÀªÁr UÁæªÀÄzÀ PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ vÀªÀÄä ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉ C£ÀĸÀj¹PÉÆAqÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ vÀPÀÌAvÉ vÀªÀÄä£ÀÄß ¸ÀdÄÓUÉƽ¹PÉƼÀÄîwÛzÁÝgÉ. ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¨É¼É ¥ÀzÀÞw¬ÄAzÀ PÉêÀ® ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjÃvÀå ªÀÄvÀÄÛ ¨É¯É KgÀÄ¥ÉÃj£À C¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¹zÀݵÉÖà C®èzÉ, UÀȺÀ§¼ÀPÉUÉ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶×PÀ DºÁgÀ MzÀV¸À®Ä PÁgÀtªÁUÀÄwÛzÉ.
2012gÀ ¨ÉùUÉAiÀÄ°è gÉÊvÀ zÁ½A¨É vÉÆÃlªÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ
ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjÃvÀå JzÀÄj¸À®Ä ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉ C¼ÀªÀrPÉ
F±Àégï PÁ¼É ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ¸Éð¯Áè r¸ÉÆÃd
E
wÛÃa£À ªÀµÀðUÀ¼À°è gÉÊvÀgÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjÃvÀåªÀ£ÀÄß ¥ÀzÉÃ¥ÀzÉà JzÀÄj¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. vÀqÀ ªÀÄvÀÄÛ CPÁ°PÀ ªÀļÉ, ¥ÀæªÁºÀ, GµÁÚA±ÀzÀ°è KjPÉ EvÁå¢ C£ÉÃPÀ jÃwUÀ¼À°è EzÀÄ ªÀåPÀÛªÁUÀÄwÛzÀÄÝ, EªÉ®èzÀgÀ ¥sÀ°vÁA±À ¨É¼É £Á±À. GzÁºÀgÀuÉUÉ CºÀªÀÄzÀ£ÀUÀgÀ f¯Éè CPÉÆÃ¯É vÁ®ÆQ£À UÁæªÀÄUÀ¼À°è »AUÁj£À°è ©vÀÛ£É ªÀiÁrzÀÝ UÉÆâü ªÀÄvÀÄÛ PÀqÀ¯É, £ÀªÉA§gï 2010gÀ°è §AzÀ CPÁ°PÀ ªÀļɬÄAzÁV ¨É¼É ºÁ¤AiÀiÁ¬ÄvÀÄ. r¸ÉA§gï wAUÀ¼À°è ªÀÄgÀÄ©vÀÛ£É ªÀiÁrzÀÄÝ ±ÉÃ.50gÀµÀÄÖ ªÀiÁvÀæ
¥ÀÅl
6
¥sÀ¸À®Ä §AvÀÄ. CzÉà jÃw ªÉÄà 2011gÀ PÀqÉà ªÁgÀzÀ°è ¸ÀeÉÓ ªÀÄvÀÄÛ PÀqÀ¯ÉÃPÁ¬Ä PÉÆAiÀÄÄè ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ¸ÀÄjzÀ ¨sÁj ªÀļɬÄAzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ ±ÉÃ.50gÀµÀÄÖ ¨É¼É £Á±À D¬ÄvÀÄ. ªÀÄvÉÛ ¥sɧæªÀj 9, 2012gÀ°è ¸ÀÄjzÀ CPÁ°PÀ ªÀÄAf¤AzÁV DUÀ vÁ£É PÀÄrAiÉÆqÉAiÀÄÄwÛzÀÝ PÀqÀ¯ÉPÁ¬Ä ªÀÄÄAvÁzÀ ¨É¼ÉUÀ½UÉ ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄßAlĪÀiÁrvÀÄ. ¥ÀzÉÃ¥ÀzÉà ¸ÀA¨sÀ«¸ÀĪÀ ªÀÄÄAUÁgÀÄ ªÉÊ¥ÀjÃvÀå £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀjvÀÆV¸À®Ä gÉÊvÀgÀÄ ºÉtUÁqÀ¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. 1996-2001gÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸ÀéAiÀÄA¸ÉêÁ ¸ÀA¸ÉÜ qÀ§ÄèöåMnDgï, PÀÄA¨sÁgÀªÁr ¸ÉÃjzÀAvÉ ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ C£ÉÃPÀ ºÀ½îUÀ¼À°è
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016
EAqÉÆà dªÀÄð£ï d¯Á£ÀAiÀÄ£À C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ (LfqÀ§Äèöår¦) C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¹vÀÄ. 2012gÀ°è qÀ§ÄèöåMnDgï, d¯Á£ÀAiÀÄ£À C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£É (qÀ§ÄèöåJ¸ïr) ¥ÀÆtðUÉƽ¹zÀ £ÀAvÀgÀ, fLJ¸ï DzsÀjvÀªÁV ¸À¸Àå¸ÀA¥ÀvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼É ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è DVgÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ CAzÁdÄ ªÀiÁrvÀÄ. D ªÀµÀð PÀrªÉÄ ªÀÄ¼É DVzÀÝgÀÆ, ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¹gÀĪÀÅzÀÄ UÀªÀÄ£ÀPÉÌ §AvÀÄ. ««zsÀ PÁ®zÀ°è ºÀ½îUÀ¼À°è£À ¨É¼É ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆð¹ £ÉÆÃrzɪÀÅ. £ÁªÀÅ ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À°è 1996 (qÀ§ÄèöåJ¸ïr ¥ÀƪÀð), 2011 ªÀÄvÀÄÛ 2012 gÀAvÉ ¨É¼É ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrzɪÀÅ. 2012gÀ°è ºÉZÀÄÑ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¨É¼É C£ÀĸÀj¹gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ¸À«ÄÃPÉë ªÀiÁrzɪÀÅ. DyðPÀ ¨É¼É, vÉÆÃlUÁjPÁ ¨É¼É, ªÉÄêÀÅ ¨É¼É ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀPÁj ¨É¼ÉUÀ½UÉ ªÀUÁðªÀuÉUÉÆArgÀĪÀ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁrPÉÆAqɪÀÅ. ¨ÉÃ¼É ªÀÄvÀÄÛ zsÁ£ÀåzÀ ¨É¼ÉUÀ¼À PÀȶ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è£À §zÀ¯ÁªÀuÉ CxÀð ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä DAiÀÄÝ PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀ ¥Àæw¤¢üUÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÀ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ°è ¸ÉÃj¹PÉÆAqɪÀÅ. ªÉÄïÁV, ¨É¼É ¥ÀzÀÞwAiÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀiÁrzÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼É ¥ÀzÀÞw §zÀ¯ÁªÀuÉ PÀÄjvÀÄ gÉÊvÀjUÉ K£ÀxÀðªÁVzÉ JAzÀÄ w½zÀÄPÉƼÀî®Ä CªÀgÀ eÉÆvÉ UÀÄA¥ÀÄZÀZÉðUÀ¼À£ÀÆß PÀÆqÀ £ÀqɸÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
d® ¸ÀAgÀPÀëuÉ vÀA¢vÀÄ ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉ ¥À²ÑªÀÄ ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ CºÀªÀÄzï£ÀUÀgÀ f¯ÉèAiÀÄ ¸ÀAUÀä£ÉÃgï vÁ®ÆQ£À £ÉÊgÀÄvÀå ¢QÌ£À°è 45 Q «Äà zÀÆgÀzÀ°ègÀĪÀ PÀÄA¨sÁgÀªÁrAiÀÄ°è ¤ÃgÀÄ ¸ÀAgÀPÀëuɬÄAzÀ ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉ ¸ÁzsÀåªÁVzÉ. D ºÀ½îAiÀÄ°è ««zsÀ PÉÆ¥Àà®ÄUÀ¼À°è ºÀgÀrPÉÆAqÀAvÉ 145 PÀÄlÄA§UÀ½ªÉ, ºÀ½îAiÀÄ°è PÀȶ ªÀÄÄRå PÀ¸ÀĨÁVzÀÝgÀÆ, ºÉaÑ£À PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ qÉÊj GzÀåªÀÄzÀ°è vÉÆqÀVPÉÆArªÉ; DzÀÝjAzÀ zÀ£ÀPÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß («Ä±Àæ vÀ½ ºÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ) ¸ÁPÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄÄRå G¥ÀPÀ¸ÀħÄ. PÀÄA¨sÁgÀªÁr PÀrªÉÄ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°èzÉ. ¸ÀgÁ¸Àj ªÁ¶ðPÀ 500 «Ä«Äà ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀ ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ°è PÁëªÀÄ ¸ÀªÉÃð ¸ÁªÀiÁ£Àå. 1996gÀ°è EAqÉÆÃ-dªÀÄð£ï d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉñÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀĪÀ ªÉÆzÀ®Ä, UÁæªÀÄzÀ°è ªÁ¶ðPÀ ¨É¼É ¥ÀzÀÞw ªÀÄÄRåªÁV ¸ÀeÉÓ (ªÀÄÄAUÁgÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄêÀÅ eÉÆüÀ (»AUÁgÀÄ) ªÀiÁvÀæ M¼ÀUÉÆArzÀݪÀÅ - eÉÆvÉUÉ C®à¸Àé®à ºÉ¸ÀgÀÄ PÁ¼ÀÄ, ¥ÀvÀAUÀ ºÀÄgÀ½, ºÀÄgÀ½, ªÉÄëUÁV PÀ§Äâ. MlÄÖ 325.5 ºÉPÉÖÃgï ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀļÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀȶ ªÀiÁqÀ¯ÁVvÀÄÛ, §ºÀ¼À zÉÆqÀØ ¥ÀæªÀiÁtzÀ (66 ºÉPÉÖÃgï) ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ©Ã¼ÁV ©qÀ¯ÁVvÀÄÛ. ªÀÄÄAUÁj£À°è ¸ÀeÉÓ (168 ºÉPÉÖÃgï), »AUÁj£À°è ºÀÄ®Äè eÉÆüÀ (149 ºÉPÉÖÃgï) ªÀÄÄRå ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ. EªÀ£ÀÄß ªÀģɧ¼ÀPÉUÁV (DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄêÀÅ) ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ. UÉÆâü PÀȶ §UÉÎ PÉýAiÉÄà EgÀ°®è. d¯Á£ÀAiÀÄ£À C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ 2002gÀ £ÀAvÀgÀ, ¤Ãj£À ªÀÄlÖ KjPÉAiÀiÁVzÀÝjAzÀ gÉÊvÀgÀÄ DyðPÀ ¨É¼ÉUÀ¼ÁzÀ UÉÆâü, mÉƪÀiÁåmÉÆà ªÀÄvÀÄÛ FgÀĽîAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ±ÀÄgÀÄ ªÀiÁrzÀgÀÄ. £ÀªÀÄä CzsÀåAiÀÄ£À ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è £ÁªÀÅ PÀAqÀÄPÉÆArzÉÝãÉAzÀgÉ, 2011gÀ ªÁ¶ðPÀ ªÀÄ¼É ¥ÀæªÀiÁt
dÆ£ï ªÉÆzÀ¯ÉgÀqÀÄ ªÁgÀzÀ°è (ªÀÄÄAUÁj£À ©vÀÛ£É PÁ®) ªÀÄvÀÄÛ ¸É¥ÉÖA§gï ªÀÄzsÀåzÀ°è (»AUÁgÀÄ ©vÀÛ£É PÁ®) ¸ÁªÀiÁ£Àå¢AzÀ GvÀÛªÀÄzÀªÀgÉUÉ DVvÀÄÛ. GvÀÛªÀÄ ªÀÄ¼É DVzÀÝjAzÀ MlÄÖ 414.75 ºÉPÉÖÃgï ¥ÀæzÉñÀzÀ°è PÀȶ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. gÉÊvÀgÀÄ 15 ««zsÀ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉzÀgÀÄ. ªÀÄÄAUÁj£À°è ¸ÀeÉÓ (40 ºÉ) FgÀĽî, mÉƪÀiÁåmÉÆà ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃAiÀiÁ ¨É¼ÉUÉ zÉÆqÀØ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. »AUÁj£À°è UÉÆâü (80 ºÉ), ºÀÄ®ÄèeÉÆüÀ (60 ºÉ), FgÀĽî, mÉƪÀiÁåmÉÆà ªÀÄÄRå ¨É¼ÉUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. ¨ÉùUÉAiÀÄ°è gÉÊvÀgÀÄ mÉƪÀiÁåmÉÆà (10 ºÉ) ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄêÀÅ (25 ºÉ) ¨É¼ÉzÀgÀÄ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ªÀÄÆgÀÄ PÁ®zÀ°è 4 jÃwAiÀÄ ¨ÉÃ¼É ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀPÁj ¨É¼ÉzÀgÀÄ. PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ zÁ½A¨É PÀȶUÉ PÀÆqÀ PÉÊ ºÁQzÀgÀÄ.
PÀrªÉÄ ªÀļÉUÉ ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀvÀÛ 2011gÀ°è DVzÀÝ ªÀļÉ(450 «Ä«ÄÃ)UÉ ºÉÆð¹zÀ°è, 2012gÀ°è ªÀÄ¼É (287 «Ä«ÄÃ) UÀt¤ÃAiÀĪÁV PÀrªÉÄ DVvÀÄÛ. MlÄÖ ªÀÄ¼É ¥ÀæªÀiÁtzÀ eÉÆvÉUÉ, ªÀÄ¼É ©zÀÝ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀ2011gÀ°è 86 ¢£ÀªÁVzÀÝgÉ, 2012gÀ°è 60 ¢£ÀUÀ¼ÀÄ; vÀÄA¨Á Kj½vÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀÄ ªÀÄ¼É ¢£ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ºÉaÑ£À CAvÀgÀ. 2012gÀ°è GvÀÛªÀÄ ªÀÄ¼É dįÉÊ ªÉÆzÀ® ªÁgÀzÀ°è, ªÀÄÄAUÁgÀÄ ©vÀÛ£ÉUÉ vÀqÀªÁ¬ÄvÀÄ. CzÉà jÃw »AUÁgÀÄ ©vÀÛ£ÉUÀÆ, CAzÀgÉ ¸É¥ÉÖA§gï PÉÆ£É ªÀÄvÀÄÛ CPÉÆÖçgï ªÉÆzÀ® ªÁgÀzÀ°è D¬ÄvÀÄ. ªÀÄ¼É jÃwAiÀÄ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ DVzÀÝjAzÀ, ¨É¼É DAiÉÄÌAiÀÄ°è gÉÊvÀjAzÀ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ ¥ÀæwQæAiÉÄ PÀAqÀħAvÀÄ. PÀrªÉÄ ªÀÄ¼É §AzÁUÀ®Æ, gÉÊvÀgÀÄ C£ÉÃPÀ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁzÀgÀÄ. PÀȶ ¥ÀæzÉñÀ 318 ºÉPÉÖÃgï£ÀµÀÄÖ PÀrªÉÄAiÀiÁ¬ÄvÀÄ, DzÀgÉ gÉÊvÀgÀÄ ªÀÄÆgÀÄ PÁ®zÀ°è ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¹zÀgÀÄ. 24 jÃwAiÀÄ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ. zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ, ¨ÉüÉUÀ¼ÀÄ, vÀgÀPÁj, ªÉÄêÀÅ ¨É¼É, ºÀtÂÚ£À VqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁgÀUÀ¼ÀÄ (ºÀwÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸Ét§Ä) EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArvÀÄÛ. ºÀÄ®Äè eÉÆüÀ 142 ºÉPÉÖÃgï£À°è, ªÀÄÄRå¨É¼ÉAiÀiÁV »A¢£À ªÀµÀðPÉÌ ºÉÆð¹zÀgÉ JgÀqÀÄ¥ÀlÄÖ ¨É¼ÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ.
PÀrªÉÄ ªÀļÉAiÀiÁzÁUÀ®Æ PÀÄA¨sÁgÀªÁr gÉÊvÀgÀÄ 24 ««zsÀ vÀ½AiÀÄ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁzÀgÀÄ 2012gÀ ªÀÄÄAUÁj£À°è, PÀrªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀqÀªÁzÀ ªÀļɬÄAzÁV ¸ÀeÉÓAiÀÄ£ÀÄß »A¢£À ªÀµÀðzÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ JgÀqÀgÀµÀÄÖ ºÉZÀÄÑ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¨ÉøÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. JgÀqÀÄ ¨É¼É (ªÀÄÄAUÁgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ »AUÁgÀÄ) DUÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ PÀrªÉÄ E¢ÝzÀÝjAzÀ gÉÊvÀgÀÄ PÀ¤µÀ× ªÀÄÄAUÁgÀÄ ¨É¼ÉAiÀiÁzÀgÀÆ ¸ÀjAiÀiÁV DUÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ §AiÀĹzÀÝgÀÄ. ªÀģɧ¼ÀPÉ eÉÆvÉUÉ ºÉaÑ£À DzÁAiÀÄ JgÀqÀPÀÆÌ CªÀgÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀA©zÀÝgÀÄ. »ÃUÁV ¸ÀeÉÓ eÉÆvÉ ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¥ÀvÀAUÀ ºÀÄgÀ½, ºÉ¸ÀgÀÄ,
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016 ¥ÀÅl
7
¸ÉÆÃAiÀÄ, mÉƪÀiÁåmÉÆà ªÀÄvÀÄÛ §mÁtÂUÀ¼À£ÀÄß DªÀvÀð£À ªÀiÁzÀjAiÀÄ°è ¨É¼É¢zÀÝgÀÄ. ºÉ¸ÀgÀÄ PÁ¼ÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀgÀÄ ¨É¼É DªÀvÀð£ÀPÉÌ eÉÆÃr¹zÀÝgÀÄ. CªÀgÀ ªÀiÁvÀÄUÀ¼À°è ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ, “ªÀÄÄAUÁj£À°è ºÉ¸ÀgÀÄ ¨É¼ÉzÀgÉ, »AUÁj£À ªÉÄêÀÅ eÉÆüÀ M¼Éî ¥sÀ¸À®Ä ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ” PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ ºÀwÛ eÉÆvÉ ¸Ét§Ä (Sun hemp) ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀgÀ §UÉÎ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ªÀiÁrzÀÝgÀÄ. ¸Ét§£ÀÄß M§â gÉÊvÀ, ªÀÄtÂÚ£À ¤ÃgÀÄ »rzÀÄPÉƼÀÄîªÀ ±ÀQÛ ºÉaѸÀĪÀ ¸À®ÄªÁV, ºÀ¹ UÉƧâgÀPÁÌV ¨É¼É¢zÀÝ. DvÀ£À ¥ÀæPÁgÀ ¸ÀPÁ°PÀªÁV ªÀļÉAiÀiÁUÀzÀÝjAzÀ ªÀÄtÄÚ ºÀzÀªÁVgÀ°®è. »ÃUÁV CzÀ£ÀÄß ©ÃdPÁÌV ¨É¼ÉzÀ. 2012gÀ »AUÁj£À°è ¤Ãj£À ®¨sÀåvÉ PÀrªÉÄ E¢ÝzÀÝjAzÀ ªÉÄPÉÌeÉÆüÀªÀ£ÀÄß PÉêÀ® ªÀģɧ¼ÀPÉUÉ ¨É¼ÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ. 2012gÀ°è ªÉÄêÀÅ eÉÆüÀ PÀZÁÑ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ½UÉ ªÉÄêÀÅ MzÀV¹ªÉ. “¥sÀSïÛ KPï ¥ÁªÀÅ¸ï ¥ÀqÁè vÀjà djZÉ ¦ÃPï ºÀªÀiÁ͸ï, Dt dgï ¥ÁªÀÅ¸ï £À»ÃZï ¥ÀqÁè vÀjà eÁ£ïªÁgÁuÁ ZÀgÁ ºÉÆÃvÉÆÃZï” (©vÀÛ£É DzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ªÀÄ¼É DzÀgÉ ¸Àé®à ªÉÄêÀÅeÉÆüÀ GvÁàzÀ£É DUÀÄvÉÛ. ªÀÄ¼É «¥sÀ® DzÀgÉ, GvÁàzÀ£É PÀrªÉÄ DUÀÄvÉÛ, DzÀgÉ ªÉÄêÀÅ ¹UÀÄvÉÛ) CAvÀ gÉÊvÀgÀÄ ºÉýzÀgÀÄ. ¨É¼É G½PÉ (ªÉÄêÀÅ) PÀÆqÀ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ. UÉÆâüAiÀÄ §UÉÎ gÉÊvÀgÀÄ vÀªÀÄä C©ü¥ÁæAiÀÄ »ÃUÉ ºÀAaPÉÆAqÀgÀÄ: “¥ÁuÁåa KPï ¥Á½ djà PÀ«Ä ¥ÀqÀ°Ã vÀjà UÀªÁZÉ ¦ÃPï ºÀmÁZÉ eÁvÉ” (¤Ãj£À MAzÀÄ ¥Á½ vÀ¦àzÀgÀÆ, UÉÆâü GvÁàzÀ£ÉUÉ ¨sÁj ºÉÆqÉvÀ ©Ã¼ÀÄvÉÛ) GµÁÚA±ÀzÀ°è ¸Àé®à KgÀÄ¥ÉÃgÁzÀgÀÆ UÉÆâü GvÁàzÀ£É ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ. mÉƪÀiÁåmÉÆà ªÀÄvÀÄÛ FgÀĽî PÀȶ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÆß gÉÊvÀgÀÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ PÀrªÉÄUÉƽ¹, F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¨ÉüÉ, JuÉÚ PÁ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄêÀÅeÉÆüÀªÀ£ÀÄß ¨É¼ÉzÀgÀÄ. vÉÆUÀjUÉ PÀÆqÀ ¤Ãj£À CªÀ±ÀåPÀvÉ PÀrªÉÄ EzÀÄÝ, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è CzÀPÉÌ M¼Éî ¨É¯É¬ÄzÉ. eÉÆvÉUÉ G½PÉAiÀÄÄ M¼Éî ªÉÄêÁV G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVzÉ JAzÀÄ gÉÊvÀgÀÄ vÀªÀÄä C¤¹PÉ ºÀAaPÉÆAqÀgÀÄ. GµÁÚA±À ºÉZÁÑzÁUÀ QÃlUÀ¼À ¨ÁzsÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ vÉÆUÀj¬ÄAzÀ ¯Á¨sÀ JAzÀÄ PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ ºÉýzÀgÀÄ. PÀqÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉêÀ® ªÀģɧ¼ÀPÉUÁV ºÉZÀÄÑPÀrªÉÄ 8 ºÉPÉÖÃgï ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ. EzÀPÀÆÌ PÀÆqÀ PÀrªÉÄ ¤Ãj£À CUÀvÀå«zÉ. UÉÆâüUÉ 7-8 ¤ÃgÁªÀj ¨ÉÃPÁzÀgÉ, PÀqÀ¯ÉUÉ PÉêÀ® 1-2 ¨Áj ¤ÃgÁªÀj¬ÄAzÀ GvÀÛªÀÄ ¥sÀ¸À®£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ. FgÀÄ½î ªÀÄvÀÄÛ mÉƪÀiÁåmÉÆà eÉÆvÉUÉ J¯É PÉÆøÀÄ, ¨ÉAqÉÃPÁ¬Ä ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄt¹£À PÁ¬Ä£ÀAxÀ vÀgÀPÁjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯ÁVvÀÄÛ. EªÀÅ UÀȺÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃUÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ. PÉ®ªÀÅ ¥ÀæUÀwzÁAiÀÄPÀ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ¨ÉùUÉAiÀÄ°è ºÉZÀÄÑ ºÀtPÁ¹£À DzÁAiÀÄ vÀgÀĪÀ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ DPÀ¶ð¹zÀݪÀÅ. CªÀgÀ£ÀÄß PÉ®ªÀÅ gÉÊvÀgÀÄ C£ÀĸÀj¹zÀÝgÀÄ. CzÉÃ£É EgÀ°, mÉƪÀiÁåmÉÆà ªÀÄvÀÄÛ FgÀĽîUÉ ºÉZÀÄÑ ¤Ãj£À CªÀ±ÀåPÀvÉ EgÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉzÀ ¥ÀæzÉñÀ vÀÄA¨Á PÀrªÉÄ. §zÀ¯ÁV ªÉÄëUÁV ªÉÄêÀŨɼÉUÀ¼À£ÀÄß (eÉÆüÀ, PÁågÉmï, PÀ§Äâ) CªÀgÀÄ ¨É¼ÉzÀgÀÄ. eÉÆüÀzÀ PÀȶ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è CAzÀgÉ 10 ºÉPÉÖÃgï¤AzÀ 23 ºÉPÉÖÃgïUÉ ºÉZÀѼÀªÁ¬ÄvÀÄ. qÀ§ÄèöåJ¸ïr ¥ÀƪÀðzÀ°è
¥ÀÅl
8
E®èªÁVzÀÝ vÉÆÃlUÁjPÀÀ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀªÀÅ. PÀrªÉÄ ªÀļɬÄzÁÝUÀ®Æ, zÁ½A¨É vÉÆÃl 2012gÀ°è 10 ºÉPÉÖÃgïUÉ ºÉZÀѼÀªÁ¬ÄvÀÄ. EzÀPÉÌ CªÀgÀÄ ¤ÃrzÀ PÁgÀtªÉAzÀgÉ, zÁ½A¨ÉUÉ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ºÉaÑ£À ¨ÉÃrPÉ EzÉ. eÉÆvÉUÉ, ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj C¼ÀªÀr¹zÀgÉ CzÀPÉÌ PÀrªÉÄ ¤ÃgÀÄ ¸ÁPÁUÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ ºÉaÑ£À GµÁÚA±ÀªÀ£ÀÄß vÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîvÀÛzÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ G½zÀ ¨É¼ÉUÀ½UÉ ºÉÆð¹zÀgÉ, PÀrªÉÄ PÀÆ°¬ÄAzÀ zÁ½A¨ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ. gÉÊvÀjUÉ EzÀÄ §ºÀ¼À ªÀÄÄRåªÁVzÉ. 0.33 ºÉPÉÖÃgï ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀiÁ«£À VqÀ £ÉqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ªÀiÁZïð-ªÉÄà 2012gÀ°è vÉÆÃlUÁjPÉ ºÁUÀÆ ¨ÉùUÉ PÀȶ ºÉÆA¢zÀÝ ªÀÄƪÀgÀÄ gÉÊvÀgÀÄ, zÁ½A¨É £ÉqÀ®Ä, ¤ÃjUÁV (50 mÁåAPÀgï) MlÄÖ 80,000 gÀÆ §AqÀªÁ¼À ºÀÆqÀ¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. UÁæªÀÄzÀ°è eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå «Ä±ÀævÀ½ ºÀ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÆß ¸ÉÃjzÀAvÉ 156, ¸ÀgÁ¸Àj ºÁ®Ä GvÁàzÀ£É ¢£ÀPÉÌ 500 °Ãlgï. F ¥ÀæªÀiÁt ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 350 °ÃlgïUÉ E½PÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. ºÉaÑ£À GµÁÚA±ÀzÀ°è ºÁ®Ä GvÁàzÀ£É PÀrªÉÄ DUÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ gÉÊvÀgÀÄ £ÀA©zÀÄÝ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀzÉà ¥ÀzÉà vÀtÂÚÃj£À°è vÉƼÉzÀÄ vÀA¥ÁVnÖzÀÝjAzÀ ºÁ°£À GvÁàzÀ£É ºÉaѸÀ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁ¬ÄvÀÄ. zÀ£ÀPÀgÀÄUÀ½UÉ ºÀ¹ ªÉÄêÀÅ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀ®Ä PÀȶUÉ PÀrªÉÄ ¤Ãj£À CUÀvÀå«gÀĪÀ eÉÆüÀ ºÁUÀÆ ªÉÄêÀÅ eÉÆüÀzÀ MAzÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ vÀ½ PÀqÀªÀ¯ï £ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ. eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ½UÉ PÀ§Äâ ºÁUÀÆ PÁågÉmï ªÉÄêÀÅ ¤ÃrzÀ°è ºÁ°£À GvÁàzÀ£É ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ gÉÊvÀgÀÄ £ÀA©zÀÄÝ, CzÀ£ÀÄß PÀÆqÀ ¤ÃqÀ®Ä ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
««zsÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃV¸ÀĪÀ eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è C¤²ÑvÀvÉ E¢ÝzÀÝjAzÀ PÀÄlÄA§UÀ¼À DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉAiÀÄ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀĪÀ eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåvÉUÉ DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. DºÁgÀ zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉzÀ gÉÊvÀgÀÄ, CzÀ£ÀÄß PÉêÀ® UÀȺÀ§¼ÀPÉUÉ ªÀiÁvÀæ ªÀiÁrzÀÝgÀÄ. D ¥ÉÊQ vÉÆUÀj ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀvÀAUÀ ºÀÄgÀ½AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄ£É §¼ÀPÉUÉ ElÄÖPÉÆAqÀÄ ºÉZÁÑVzÀÝ£ÀÄß ªÀiÁjzÀÝgÀÄ. ¸ÉÆÃAiÀiÁ CªÀgÉ ¨É¼É¢zÉÝ®è ªÀiÁgÁlPÉÌ. DzÀgÉ PÀqÀ¯É PÁ¬Ä ¨É¼É¢zÉÝ®è ªÀÄ£É G¥ÀAiÉÆÃUÀPÉÌ §¼À¹zÀÝgÀÄ. 2012gÀ°è gÉÊvÀgÀÄ ¨É¼É¢zÀÝ DºÁgÀ DyðPÀ ¨É¼É CxÀªÁ vÀgÀPÁjAiÀÄ°è ¸Àé®à ¥ÀæªÀiÁt ªÀÄ£É §¼ÀPÉUÉ G½¹PÉÆArzÀÝgÀÄ. ¸Ét§Ä ©ÃdzÀ ªÀiÁgÁl¢AzÀ ¸Àé®à DzÁAiÀÄ §A¢zÀÝgÉ, ¥ÁæAiÉÆÃVPÀªÁV ¨É¼ÉzÀ ºÀwÛ QéAl¯ïUÉ 4000 gÀÆ. vÀA¢vÀÄÛ. »ÃUÉ F §gÀUÁ®zÀ°è ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåvÉ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶×PÀ ¨sÀzÀævÉ MzÀV¹zÀÝ®èzÉ, UÁæªÀÄPÉÌ ¸Àé®à DzÁAiÀĪÀ£ÀÆß vÀAzÀÄPÉÆnÖvÀÄÛ (mÉç¯ï 1 £ÉÆÃrj).
¸ÁgÁA±À ¤Ãj£À ®¨sÀåvÉ PÀrªÉÄ EgÀĪÀ F ªÀ®AiÀÄzÀ°è qÀ§ÄèöåJ¸ïr gÉÊvÀgÀ°è «±Áé¸À vÀÄA©vÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ½UÉ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃrvÀÄÛ. §gÀUÁ®zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ®Æè gÉÊvÀgÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ¨É¼ÉUÀ½UÉ jªÀgïÖ DVzÀÝgÀÄ. DzÁAiÀÄzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß PÀqÉUÀt¸ÀzÉ,
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016
mÉç¯ï 1: ªÀÄ£É §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlPÉÌ vÉÆÃlzÀ ¨É¼É GvÁàzÀ£É ºÀAaPÉ ¨É¼É
gÉÊvÀgÀÄ (¸ÀASÉå)
¥ÀæzÉñÀ (ºÉ)
MlÄÖ GvÁàzÀ£É (PÉf)
ªÀÄ£É §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ ©ÃdªÁV G½PÉ(PÉf)
ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ (PÉf)
zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ¸ÀeÉÓ
13
1.58
5800
5800
0
ªÉÄêÀÅeÉÆüÀ
14
2.04
440
440
0
UÉÆâü
5
0.88
400
400
0
¥ÀvÀAUÀ ºÀÄgÀ½
4
0.60
25
25
0
ºÉ¸ÀgÀÄ
5
0.50
400
200
200
¸ÉÆÃAiÀiÁ
1
0.10
80
0
80
vÉÆUÀj
18
3.63
3370
860
2510
PÀqÀ¯ÉPÁ¬Ä
3
1.45
200 (©Ãd)
200
0
PÀqÀ¯É
5
1.09
175
175
0
J¯ÉPÉÆøÀÄ
1
0.29
100
10
90
¨ÉAqÉÃPÁ¬Ä
4
0.10
200
5
195
FgÀĽî
11
1.83
2100
340
1760
mÉƪÀiÁåmÉÆÃ
10
2.33
44400
100
44300
§mÁtÂ
3
0.40
125
0
125
ªÉÄt¹£ÀPÁ¬Ä
9
0.90
310
60
250
ºÀwÛ
5
0.89
1280
0
1280
¸Ét§Ä
1
0.19
400
25
375
¨ÉÃ¼É ªÀÄvÀÄÛ JuÉÚ ©ÃdUÀ¼ÀÄ
DyðPÀ ¨É¼É ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀPÁj
DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§zÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ (ªÉÄêÀÅ) DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ. d¯Á£ÀAiÀÄ£À C©üªÀÈ¢Þ, ¤ÃgÀÄ ®¨sÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ GvÁàzÀ£É ºÉaѸÀĪÀÅzÀµÉÖà C®èzÉ, gÉÊvÀgÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸ÀĪÀ ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹvÀÄÛ. §gÀUÁ®zÀ ªÀµÀðzÀ®Æè PÀ°AiÀĨÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄߪÀ PÀÄA¨sÁgÀªÁr gÉÊvÀgÀ vÀÄrvÀ CªÀgÀ ¯ÉPÁÌZÁgÀzÀ ¤zsÁðgÀzÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß vÉÆÃj¹zÀݪÀÅ. ¸ÀĹÜgÀ PÀȶ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è PÀȶ ¸À®ºÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ²ðUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹zÁUÀ, EªÀÅ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ ªÉÊ¥ÀjÃvÀåUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¹zÁUÀ, CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀeÁÓV ªÀÄgÀĸÁܦvÀUÉƼÀÄîªÀ°è gÉÊvÀjUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
PÀÈvÀdÕvÉ £ÀªÀÄä eÉÆvÉ ¸ÀªÀÄAiÀÄ PÀ¼ÉzÀÄ C£ÀĨsÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ C§ìgïªÉñÀ£ï ºÀAaPÉÆAqÀ PÀÄA¨sÁgÀªÁr UÁæªÀÄzÀ gÉÊvÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄä CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ C£ÉÃPÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÀ £ÀªÀÄä ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVUÀ¼ÁzÀ AiÉÆÃUÉÃ±ï ²AzsÉ, D¢w zÉêïzsÀgï,
«¤Ãvï gÁ¸ÀÌgï ªÀÄvÀÄÛ xÁªÀÄ¸ï ¥ÀqÀίïªÀįï CªÀjUÉ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ. £ÀªÀÄä CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ £ÉgÀªÁzÀ ¹é¸ï Kd¤ì ¥sÁgï qɪÀ®¥ïªÉÄAmï CAqï PÁ¥ÉÆðgÉõÀ£ï (J¸ïr¹) CªÀjUÀÆ PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ. n Eshwer Kale Senior Researcher in Watershed Organisation Trust (WOTR), Pune and doctoral student at Tata Institute of Social Sciences, Mumbai. eshwer.kale@wotr.org.in n Dr. Marcella D’souza Executive Director of WOTR exec.director@wotr.org
DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÅl 16, ¸ÀAaPÉ 1, ªÀiÁZïð 2014
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016 ¥ÀÅl
9
§qÀvÀ£À¢AzÀ ¤jÃPÉëAiÉÄqÉUÉ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ AiÀıÀ¹éà PÉÆý ¸ÁPÀuÉ GzÀåªÀÄ
¦ÃgÀ UÁæªÀÄzÀ°ègÀĪÀ KPÁAV §zÀÄQ£À, C£ÁxÀ, PÀqÉUÀtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀªÀĤvÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¥ÉÊQ ¸ÀÄQævÀ ¨Á¬Ä PÀÆqÁ M§âgÀÄ. CªÀgÀÄ PÀqÀħqÀvÀ£ÀzÀ¯Éèà §zÀÄPÀÄwÛzÀÝgÀÄ. EAzÀÄ PÉÆý ¸ÁPÀuÉAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀ ªÉÄÃ¯É CªÀgÉƧâ DvÀ䫱Áé¸ÀzÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁVzÁÝgÉ. §®ªÁzÀ DvÀ䫱Áé¸À ªÀÄvÀÄÛ PÀ¤µÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¨ÁºÀå ¨ÉA§®¢AzÀ CªÀgÀ §zÀÄPÉà gÀÆ¥ÁAvÀgÀUÉÆArvÀÄ. ºÉZÁÑzÀ ¸ÁªÀÄxÀðå ªÀÄvÀÄÛ «±Áé¸À¢AzÀ DPÉ FUÀ D ºÀ½îAiÀÄ CªÀgÀAxÀ ºÀ®ªÀÅ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ DzÀ±Àð ªÀåQÛAiÀiÁVzÁÝgÉ.
vÀ£Àß PÉÆý¸ÁPÀuÉ GzÀåªÀÄ¢AzÀ ¸ÀÄQævï ¨Á¬ÄUÉ DzÁAiÀĪÀÇ §gÀÄwÛzÉ; UËgÀªÀªÀÇ zÀQÌzÉ.
¥ÀæzÁ£ï
ªÀÄ
zsÀå¥ÀæzÉñÀzÀ bÀvÀÛgï¥ÀÅgï f¯ÉèAiÀÄ ¦ÃgÀ UÁæªÀÄzÀ ¸ÀÄQævï ¨Á¬ÄUÉ 12 ªÀµÀð ªÀAiÀĹì£À ªÀÄUÀ EzÁÝ£É. ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä vÀ£Àß vÀAzÉ vÁ¬Ä ªÀÄvÀÄÛ £Á®égÀÄ ¸ÉÆÃzÀgÀgÉÆqÀ£É fêÀ£À ¸ÁV¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. CªÀgÀ ¥ÀwAiÀÄÄ CªÀgÀ£ÀÄß 12 ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉAiÉÄà ©lÄÖ ºÉÆÃVzÁÝ£É. DzÀÝjAzÀ¯Éà DPÉ vÀ£Àß ¥Á®PÀgÀ ªÀÄ£ÉUÉ §gÀ¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. CªÀgÀ ¥Á®PÀjUÉ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ JAlÄ JPÀgÉ ºÉÆ® EzÉ. CzÀgÀ°è UÉÆâü, vÉÆUÀj, ¸Á¹ªÉ, GzÀÄÝ, ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃAiÀiÁ CªÀgÉ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. F PÀȶAiÀÄÄ §ºÀÄvÉÃPÀ CªÀgÀ J®è CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÆß £ÉÆÃrPÉƼÀÄîvÀÛzÉ. ¥sÀ¸À°£À ¸ÀtÚ ¥Á®£ÀÄß ªÀiÁvÀæ CªÀgÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀÄQævï ¨Á¬ÄAiÀĪÀgÀ ¸ÉÆÃzÀgÀgÀÄ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ºÀ½îUÀ¼À°è PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀiÁðt PÁ«ÄðPÀgÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. vÀ£Àß ¥Á®PÀgÀ ªÀÄ£ÉUÉ §AzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀÄQævïUÉ vÁ£ÀÄ PÀÄlÄA§PÉÌ ºÉÆgÉAiÀiÁUÀ¨ÁgÀzÀÄ C¤ß¹vÀÄ. DzÀÝjAzÀ CªÀgÀÄ DgÀA¨sÀzÀ°è ©¢j£À §ÄnÖUÀ¼À£ÀÄß ºÉuÉzÀÄ ªÀiÁgÀvÉÆqÀVzÀgÀÄ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV 30-40 gÀÆ.UÉ ©¢gÀ£ÀÄß Rjâ¹ §ÄnÖUÀ¼À£ÀÄß 100 gÀÆ. UÉÉ ªÀiÁgÀÄwÛzÀÝgÀÄ. MAzÀÄ §ÄnÖ ºÉuÉAiÀÄ®Ä MAzÀÄ ¢£À«rà ±Àæ«Ä¸À¨ÉÃPÁVvÀÄÛ. `§ÄnÖUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁj §AzÀ ºÀtzÀ°è £À£ÀßzÉà RZÀÄðUÀ¼À£ÀÆß ¤¨sÁ¬Ä¸À®Ä DUÀÄwÛgÀ°®è. E£ÀÄß £Á£ÀÄ PÀÄlÄA§PÉÌ K£ÀÄ vÁ£Éà ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄ¢vÀÄÛ?’ JAzÀÄ ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä FUÀ «ªÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. 2005gÀ°è ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉñÀ f¯Áè §qÀvÀ£À G¥ÀPÀæªÀÄ AiÉÆÃd£É (MPDPIP)AiÉÆA¢UÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ ¥ÀæzÁ£ï (PRADAN) JA§ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ fêÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄzÀ ºÀ®ªÀÅ ºÉƸÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À®Ä F ºÀ½îAiÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¹vÀÄ. ««zsÀ ¸ÀPÁðj AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À CrAiÀÄ°è C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ¹UÀÄvÀÛªÉ JA§ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß F ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ PÉÆý
¥ÀÅl
10
¸ÁPÀuÉAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀĪÀÅzÀgÀ°è GvÀÄìPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃjzÀgÀÄ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV ¥ÀæzÁ£ï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ºÀ½îAiÀÄ°è ¸ÀªÀiÁ£À D¸ÀPÀÛ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉÆArvÀÄ. ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä PÀÆqÁ F UÀÄA¦UÉ 2006gÀ°è ¸ÉÃjPÉÆAqÀgÀÄ. ¸ÀªÀiÁ£À D¸ÀPÀÛ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ, ¸ÀÄQævï ¨Á¬ÄAiÀĪÀgÀÄ ºÉÆñÀAUÁ¨Ázï£À PɯÁìzÀ°è PÉÆý ¸ÁPÀuÉ PÀÄjvÀÄ PɯÁì ¥Ë°Öç ¸ÉƸÉÊnAiÀÄÄ ¸ÀAWÀn¹zÀ JgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼À PÉÆý ¸ÁPÀuÉ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÀÄ. ¨ÁæAiÀÄègï PÉÆý ¸ÁPÀuÉAiÀÄ §UÉÎ F ²©gÀzÀ°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ºÁUÉAiÉÄà PÉÆý¸ÁPÀuÉ ¤ªÀðºÀuÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, ¥Ë°Öç ±ÉqïUÀ¼À ¤ªÀiÁðtzÀ §UÉÎAiÀÄÆ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄÄ ªÀÄÄVzÀ ªÉÄïÉ, vÀgÀ¨ÉÃvÁzÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß JA¦r¦L¦ AiÉÆÃd£ÉUÉ ¸ÉÃj¹PÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ. E°è CªÀjUÉ PÉÆý ¸ÁPÀuÉ PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹PÉƼÀî®Ä vÀ¯Á 30 ¸Á«gÀ gÀÆ.UÀ¼À ºÀtPÁ¹£À £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. CzÁzÀ PÀÆqÀ¯Éà 13 ºÀ½îUÀ¼À 360 ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ gÁeï£ÀUÀgï UÁæ«ÄÃuï ªÀÄ»¼Á ªÀÄÄVð GvÁàzÀPï ¸ÀºÀPÁjvÁ ªÀÄAiÀÄð¢vï JA§ MPÀÆÌlªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¹zÀgÀÄ. EzÀgÀ°è FUÀ ¸ÀÄQævï ¨Á¬ÄAiÀĪÀgÀÄ M§â DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ. F ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸Áܦ¹zÀ ªÉÄÃ¯É EzÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ PÉÆý ¸ÁPÀuÉ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀgÀÄ. ¥ÀæwAiÉƧâgÀÆ ¢£ÀªÀ» 300 MAzÀÄ ¢£À ªÀAiÀĹì£À PÉÆý ªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀvÉÆqÀVzÀgÀÄ. ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ MAzÀÄ ¢£À ªÀAiÀĹì£À PÉÆý ªÀÄjUÀ¼ÀÄ, PÉÆý DºÁgÀ, OµÀzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À°PÉUÀ¼À£ÀÄß Rjâ¸ÀÄvÀÛzÉ; CzÀ£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ªÀiÁgÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. E°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀiÁjzÀ PÉÆý ªÀÄjUÀ¼À ºÀtªÀ£ÀÄß MlÄÖ ±ÀÄ®ÌzÀ°è ªÀÄÄjAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016
F PÉÆý ªÀÄjUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV 25-28 ¢£ÀUÀ¼À°è 1.0 jAzÀ 1.20 Q¯ÉÆÃUÁæA vÀÆUÀĪÀ ºÁUÉ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. DUÀ EªÀPÉÌ RjâzÁgÀjAzÀ GvÀÛªÀÄ ¨É¯É ¹UÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ M§â ¥À±ÀĪÉÊzÀågÀ£ÀÆß £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁrPÉÆArzÀÄÝ PÀgÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É CªÀgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ¸ÉÃªÉ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ. ªÉÆzÀ® vÀAqÀzÀ PÉÆýªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀĪÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PɯÁì¢AzÀ §A¢zÀÝ vÀgÀ¨ÉÃvÀÄzÁgÀgÀÄ 30 ¢£ÀUÀ¼À PÁ® ¸ÀܼÀzÀ¯Éèà vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃrzÀgÀÄ; ªÀÄ»¼Á PÉÆý ¸ÁPÀuÉzÁgÀjUÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ªÀiÁrzÀgÀÄ. CªÀgÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ PÉÆý ¸ÁPÀuÉ PÉÃAzÀæPÉÌ §AzÀÄ PÉÆý ªÀÄjUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. PÉÆý ¸ÁPÀuÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ ºÉaÑ£À ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÁUÉ®è CªÀgÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß PÀgÉzÀÄ ¸À¨sÉ £Àqɹ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ. `£ÀªÀÄUÉ £ÀªÀÄä ªÀgÀªÀiÁ£À¢AzÀ vÀÄA¨Á ¸ÀAvÉÆõÀªÁVzÉ. £ÁªÀÅ E£ÀßµÀÄÖ ºÀtªÀ£ÀÄß ºÀÆr £ÀªÀÄä ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀ DvÀ䫱Áé¸À ºÉÆA¢zÉÝêɒ JAzÀÄ ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä ºÉüÀÄvÁÛgÉ. ¥Ë°Öç GvÁàzÀPÀgÀÄ ªÁgÀPÉÆ̪ÉÄä ¸À¨sÉ £Àqɹ PÉÆý ¸ÁPÀuÉ PÀÄjvÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸ÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄÄ ¥Àæwà wAUÀ¼À 8£Éà vÁjÃT¤AzÀÄ ¥ÉÃgÀ UÁæªÀÄ¢AzÀ 4 Q«Äà zÀÆgÀzÀ°ègÀĪÀ ¨Á«ÄxÁ UÁæªÀÄzÀ°ègÀĪÀ PÀZÉÃjAiÀÄ°è ¸À¨sÉ ¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ. 13 UÁæªÀÄUÀ½AzÀ DAiÀÄÝ ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ F DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÁVzÁÝgÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ ºÀ½îAiÀÄ PÉÆý ¸ÁPÀuÉ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ §UÉÎ EªÀgÉ®ègÀÆ ZÀað¸ÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ GzÀåªÀĪÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀ §UÉÎ ¸ÁªÀÄÆ»PÀ ¤tðAiÀĪÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV MAzÀÄ ¸ÀÄwÛ£À ªÀiÁgÁlzÀ°è ¥ÀæwAiÉƧâ PÉÆý ¸ÁPÀuÉzÁgÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄÄ vÀ¯Á ¸ÀgÁ¸Àj 1.0 Q¯ÉÆÃUÁæA vÀÆUÀĪÀ 3-4 QéAmÁ¯ï PÉÆýªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. FUÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¸ÁPÀ¨ÉÃPÁzÀ PÉÆý ªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß, DºÁgÀªÀ£ÀÄß, OµÀzsÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ¨sÉÆÃ¥Á¯ï£À°ègÀĪÀ gÁdå MPÀÆÌlªÁzÀ JA¦qÀ§Äè÷妹J¯ï¤AzÀ Rjâ¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ ºÀ½îAiÀÄ GvÁàzÀPÀgÀÄ M§â ªÉÄðéZÁgÀPÀgÀ£ÀÄß £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁrPÉÆArzÀÄÝ PÉÆý ¸ÁPÀuÉ PÉÃAzÀæUÀ¼À°è GvÀÛªÀÄ ¤ªÀðºÀuÁ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀ §UÉÎ RavÀ¥Àr¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. CªÀgÀÄ ¥Àæwà ªÁgÀªÀÇ PÉÆýªÀÄjUÀ¼À vÀÆPÀªÀ£ÀÆß £ÉÆÃqÀÄvÁÛgÉ; F §UÉÎ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜUÉ ªÀgÀ¢ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ. F ªÉÄðéZÁgÀPÀjUÉ ªÀiÁgÁlªÁzÀ ¥Àæwà PÉÆý ªÀÄjUÉ 0.50 gÀÆ.£ÀAvÉ ±ÀÄ®Ì ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÉÆzÀ® ¸ÀÄwÛ£À PÉÆý ªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÁl ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ 10-15 ¢£ÀUÀ¼À PÁ® PÉÆý ¸ÁPÀuÉ ºÀnÖAiÀÄÄ SÁ°AiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ; F ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è CzÀ£ÀÄß ¦ü£ÉÊ¯ï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄtÚ¢AzÀ ±ÀÄaUÉƽ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÉƸÀ ªÀÄjUÀ¼ÀÄ §gÀĪÀ ªÀÄÄ£Àß Erà PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß Mt ¹ÜwAiÀÄ°è EqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. `¥Àæw ¸À®zÀ PÉÆý ªÀÄjUÀ¼À ªÀiÁgÁlzÀ £ÀAvÀgÀ £Á£ÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ PÀZÉÃjUÉ ºÉÆÃUÀÄvÉÛãÉ. £À£Àß ¥ÁªÀwAiÀÄ §UÉÎ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ ¸Àj¬ÄªÉAiÉÄà JAzÀÄ RavÀ¥Àr¹PÉƼÀÄîvÉÛãɒ JAzÀÄ ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä ºÉüÀÄvÁÛgÉ. DPÉAiÀÄ ºÁUÉ G½zÀ PÉÆý ¸ÁPÀuÉzÁgÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÆ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÀZÉÃjUÉ
ºÉÆÃV ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr RavÀ¥Àr¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. `PÉÆý ªÀÄjUÀ¼À Rjâ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁæAiÀÄègïUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÁªÀÄÆ»PÀªÁV ªÀiÁrzÀgÉãÉà GvÀÛªÀÄ; DUÀ £ÁªÀÅ PÉêÀ® GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁvÀæªÉà ºÉaÑ£À UÀªÀÄ£À ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. PÉÆýUÀ¼ÀÄ ªÀiÁgÁlPÉÌ ¹zÀÞªÁzÁUÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜUÉ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄvÉÛêÉ. DUÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ««zsÀ RjâzÁgÀgÉÆA¢UÉ ZÀað¹ GvÀÛªÀÄ ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄvÀÛzÉ. F RjâzÁgÀgÀÄ £ÀªÀÄä ºÀ½îUÉ §AzÀÄ PÉÆýUÀ¼À£ÀÄß £ÀªÀÄä ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄðéZÁgÀPÀgÀ JzÀÄgÉà vÀÆPÀ ªÀiÁr ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ªÉÄðéZÁgÀPÀgÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÆ PÉƽ ¸ÁPÀuÉ PÉÃAzÀæzÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÁ°PÀªÁV vÀÄA© EqÀÄvÁÛgÉ’ JAzÀÄ ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä «ªÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. ªÉÆzÀ® ¸ÀÄwÛ£À ¸ÁPÀuÉAiÀÄ°è PÉÆýªÀÄjUÀ¼À ªÀÄgÀtzÀ ¥ÀæªÀiÁt ºÉZÁÑVvÀÄÛ (¥Àæwà ¸ÀÄwÛ£À°è 20-25 PÉÆýUÀ¼À ªÀÄgÀt) JAzÀÄ ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä ºÉüÀÄvÁÛgÉ. ¸ÁPÀuÉ «zsÁ£ÀzÀ°è ¥Àjtw ¸Á¢ü¹zÀ ªÉÄÃ¯É F ¥ÀæªÀiÁt PÀrªÉÄAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. FUÀ ¥Àæwà ¸ÀÄwÛ£À°è ºÉZÉÑAzÀgÉ 2-3 PÉÆýUÀ¼ÀÄ ¸ÁAiÀÄÄvÀÛªÉ. ¸ÀÄQævï ¨Á¬ÄAiÀÄ CwÛUÉAiÀÄÆ F ªÀåªÀºÁgÀ¢AzÀ ¸ÀÆáwð ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉ. CªÀjÃUÀ E£ÉÆßAzÀÄ PÉÆý ºÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¸Áܦ¸À®Ä ¨ÁåAPï ¸Á®ªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉ. PÀÄlÄA§zÀ PÉÆý ¸ÁPÀuÉ ªÀåªÀºÁgÀªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀĪÀÅzÀÄ CªÀgÀ GzÉÝñÀ. `F jÃwAiÀÄ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ vÀÄA¨Á C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ. £Á£ÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀįÉèà EgÀĪÀÅzÀjAzÀ £À£Àß ªÀÄUÀ£À ªÀÄvÀÄÛ PÉÆýUÀ¼À DgÉÊPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ; M¼ÉîAiÀÄ ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉAiÀÄÆ EzÉ. ªÉÆzÀ®Ä £Á£ÀÄ wAUÀ½UÉ MAzÀÄ ¸ÀÄwÛ£À°è 300 PÉÆýUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁj 1200-1500 gÀÆ. ¸ÀA¥Á¢¸ÀÄwÛzÉÝ. FUÀ £Á£ÀÄ ¥Àæwà ¸ÀÄwÛ£À°è 500 PÉÆý ªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀÄvÀÛ wAUÀ½UÉ 2000-2200 gÀÆ. UÀ½¸ÀÄvÉÛãÉ. £Á¤ÃUÀ £À£Àß PÀÄlÄA§PÉÌ ºÉÆgÉAiÀiÁUÀĽ¢®è. FUÀ £Á£ÀÄ Cwà ¸ÀÄ®¨sÀªÁV £À£Àß ªÀÄUÀ£À ²PÀëtzÀ RZÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃrPÉƼÀÀÄzÀÄ’ JAzÀÄ ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä ºÉªÉÄä¬ÄAzÀ ºÉüÀÄvÁÛgÉ. `EwÛÃZÉUÉ £À£Àß ¥ÀwAiÀÄÆ £À£ÀߣÀÄß ¨sÉÃn ªÀiÁqÀ®Ä §gÀÄwÛzÁÝgÉ. CªÀjÃUÀ £À£ÀߣÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀ£À£ÀÄß vÀ£Àß ªÀÄ£ÉUÉ PÀgÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ®Ä §AiÀĹzÁÝgÉ. £Á£ÀÄ £À£Àß PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀĪÀj¸ÀĪÀÅzÀ®èzÉ E£ÀÆß «¸ÀÛj¸ÀÄvÉÛÃ£É JAzÀÄ CªÀjUÉ w½¹zÀÄÝ CªÀjÃUÀ ªÀÄ£ÉAiÀÄ£ÀÆß §zÀ°¸À®Ä ªÀÄÄAzÁVzÁÝgÉ’ JAzÀÄ ¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä RĶ¬ÄAzÀ w½¸ÀÄvÁÛgÉ.
ªÀÄÆ®: EzÀÄ `¸ÀÄQævï ¨Á¬Ä ZËvÁ¯ÉAiÀĪÀgÀ AiÀıÀ¹éà PÉÆý ¸ÁPÀuÉ GzÀåªÀĪÀÅ CªÀgÀ PÀÄlÄA§ ªÀÄvÀÄÛ £ÉgɺÉÆgÉAiÀĪÀjUÉ ¸ÀÆáwðzÁAiÀÄPÀ’ JA§ ²Ã¶ðPÉAiÀÄ°è J¸ïJ¦¦J¯ï¦ ªÉ¨ï¸ÉÊn£À°è (www.sapplpp.org) §AzÀ ¯ÉÃR£ÀzÀ ¸ÁgÁA±ÀgÀÆ¥À. n PRADAN E-1/A, Kailash Colony Ground Floor and Basement, Kailash Colony New Delhi - 110 048 E-mail: headoffice@pradan.net
DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÅl 16, ¸ÀAaPÉ 2, dÆ£ï 2014
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016 ¥ÀÅl
11
¨sÁgÀvÀzÀ ªÁAiÀÄĪÀå ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀ̼À §qÀvÀ£À¢AzÀ ºÉÆgÀ§gÀ®Ä ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ £ÉgÀ«UÉ §gÀvÉÆqÀVzÁÝgÉ. ºÉaÑ£À «±Áé¸À¢AzÀ F ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ FUÀ EvÀgÉ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀ̼ÀÆ UÀÆqÉƼÀV£À fêÀ£À¢AzÀ ºÉÆgÀ§gÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀeÁÓVzÁÝgÉ.
CqÉvÀqÉUÀ¼À£ÀÄß ¨sÉâ¹
D¤ß §gïΪÀiÁå£ï
D
ªÀiÁÌ, gÁd¸ÁÛ£ÀzÀ £ÁvïðªÉ¸ïÖ£À°ègÀĪÀ D¯Áégï f¯ÉèAiÀÄ°èzÉ. ªÀÄÆgÀÄ zÀ±À®PÀë d£ÀjgÀĪÀ f¯Éè, §ºÀÄvÉÃPÀ §qÀ ºÀ½îUÀ½AzÀ PÀÆrzÉ. ºÉaÑ£À d£À §qÀvÀ£ÀzÀ eÉÆvÉ ºÉtUÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. CzÀgÀ®Æè PÀqÉUÀt¸À®àlÖ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ §zÀÄPÀÄ PÀµÀÖzÁAiÀÄPÀ.
Photo:Brigitte Lacombe ©2014
D®Áégï£À C£ÉÃPÀ PÀqÉUÀ¼À°è 13 ªÀµÀð ªÀAiÀĹì£À ¨Á®QAiÀÄgÀ ªÀÄzÀÄªÉ ¸ÀªÉÃð¸ÁªÀiÁ£Àå. ºÉtÄÚ ªÀÄPÀ̽VAvÀ UÀAqÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ ¨É¯É- UËgÀªÀ, ºÉtÄÚªÀÄPÀ̽UÉ NzÀĪÀ CªÀPÁ±À ¹UÀĪÀÅzÀÄ wÃgÁ C¥ÀgÀÆ¥À. «zÉåAiÉÄà E®èzÉ, ¦æÃwAiÀÄ£ÀÆß vÀÄA§ PÀrªÉÄ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¨Á®QAiÀÄgÀÄ, PÀrªÉÄ DvÀ䫱Áé¸ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è PÀrªÉÄ CAvÀ¹Û£À ºÉtÄÚ ªÀÄPÀ̼ÁV ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ D±ÀÑAiÀÄðªÉãÀ®è. DzÀgÉ FUÀ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è DvÀ䫱Áé¸À vÀÄA§®Ä ºÉÊ¥sÀgï EAlgï£ÁåµÀ£À¯ï ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ. ²PÀët¢AzÀ, CªÀgÀÄ vÀªÀÄä£ÀÄß vÁªÀÅ CxÉÊð¹PÉƼÀÄîwÛzÀÄÝ, dUÀvÀÛ£ÀÄß JzÀÄj¸À§ºÀÄzÁVzÉ.
DgÀA¨sÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA¸ÉêÁ ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÊ¥sÀgï EArAiÀiÁ ¥Á®ÄzÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜ E§ÛzÁzÀ E§âgÀÄ PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ, ªÉÆzÀ®Ä DªÀiÁÌzÀ°è UÀÄA¥ÉÆAzÀ£ÀÄß ¸Áܦ¸À®Ä ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ. E§ÛzÁ JAzÀgÉ GzÀÄð«£À°è DgÀA¨sÀ JAzÀxÀð. D ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÆ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß §®¥Àr¸ÀĪÀ ºÉÊ¥sÀgï£À ªÀÄÄRå zsÉåÃAiÉÆÃzÉÝñÀªÀ£Éßà ºÉÆA¢zÉ. CªÀjUÉ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÉà ¥ÀæzsÁ£À. ºÉÊ¥sÀgï ªÀÄvÀÄÛ E§ÛzÁ DªÀiÁÌ ºÀ½îAiÀÄ°è AiÉÆÃd£ÉAiÉÆAzÀ£ÀÄß C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¸À®Ä ¸ÀºÀ¨sÁVAiÀiÁzÁUÀ, ªÀÄÄRå CªÀ±ÀåPÀvÉ K¤vÉÛAzÀgÉ, PÀÄlÄA§UÀ½AzÀ M¦àUÉ ¥ÀqÉzÀ, ¸ÀgÀt vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è vÀ¥ÀàzÉ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ 10-15 ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ MmÁÖUÀ¨ÉÃQvÀÄÛ. ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ £ÁåAiÀħzÀÞ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀĹÜgÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ºÉÊ¥sÀgï£À 12 CªÀ±Àå CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°vÀgÀÄ. eÉÆvÉUÉ eÁ£ÀĪÁgÀÄ ¸ÁPÁtÂPÉ ªÀÄvÀÄÛ °AUÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ CªÀgÀÄ PÀ°vÀ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ. ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ®àlÖ F vÀAqÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀªÁV G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á® DzsÁjvÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ, PÁgÀt CªÀgÀ°è, ¨ÁåAPÀÄUÀ¼À §¼ÀPÉ vÀÄA§ PÀrªÉÄ. G½vÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ vÀªÀÄä ±ÀQÛAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆlÖªÀÅ. ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÀt¢AzÀ D UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ vÁªÉà ¸ÀĹÜgÀUÉÆAqÀªÀÅ. £ÀAvÀgÀ, G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á®
¥ÀÅl
12
ªÉÄÃPÉ ¸ÁPÁtÂPÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DvÀ䫱Áé¸À ºÉaѹPÉÆAqÀ ªÉĺÀgÀĤßøÁ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß AiÀıÀ¹éAiÀiÁV ¤ªÀð»¹zÀ ªÉÄïÉ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ vÀªÀÄä fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ¸ÀÄzsÁj¹PÉƼÀî®Ä eÁ£ÀĪÁgÀÄ ¸ÁPÁtÂPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.
¸ÀÆàwð ¤ÃqÀĪÀ ªÉĺÀgÀĤßøÁ¼À PÀvÉ vÀ£Àß 29£Éà ªÀAiÀĹìUÉ ªÉĺÀgÀĤ߸Á ºÉUÀ® ªÉÄÃ¯É ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄPÀ̼ÀÄ, UÀAqÀ, DvÀ£À ¥ÉÆõÀPÀgÀÄ, vÀªÀÄä ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ MAzÀÄ ¤ÃgɪÉÄä ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ UÉÆâü ¨É¼ÉAiÀÄ ºÉÆuÉ ©vÀÄÛ. EvÀgÀ J®è ªÀÄ£ÉUÉ®¸ÀUÀ¼ÀÆ DPÉAiÀÄ ªÉÄïÉà ©zÀݪÀÅ. ªÁAiÀÄĪÀå ¨sÁgÀvÀ UÁæªÀiÁAvÀgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ C£ÉÃPÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀAvÉ DPÉ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è EgÀĪÀÅzÀPÉÌ AiÉÆÃUÀå JAzÀÄPÉÆArzÀݼÀÄ. D ¸ÀtÚ ºÀ½îAiÀÄ°è ¨sÀ«µÀåzÀ §¼ÀPÉUÉ ºÀtªÀ£Éß®è PÉÆæÃrüÃPÀj¹ G½¹zÀ ªÀÄ»¼Á ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃgÀĪÀ CªÀPÁ±À MAzÉÆzÀVvÉÆà DUÀ DPÉ ºÀıÁgÁV ªÀwð¹zÀ¼ÀÄ. CAzÀgÉ UÀAqÀ£À£ÀÄß ºÀtPÁÌV PÉý, CzÀ£ÀÄß ¸Àé®àªÉà ¥ÀjZÀAiÀÄ«zÀÝ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ. “£Á£ÀÄ ¸Àé®à UÉÆAzÀ®zÀ¯Éèà EzÉÝ” ªÉĺÀgÀĤßøÁ ºÉýzÀ¼ÀÄ. §ºÀıÀB CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ UÀAqÀ£À
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016
¸ÀA±ÀAiÀÄ¥ÀæªÀÈwÛ.À “¨sÀ«µÀåPÉÌ £ÁªÉãÀÆ PÀÆrqÀĪÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ E®è JAzÀÄ DvÀ £À£ÀUÉ ºÉýzÀ” J£ÀÄßvÁÛ¼É. ªÉĺÀgÀĤßøÁ 13 ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¦UÉ ¸ÀzÀ¸Àå¼ÁzÀ¼ÀÄ. ¥ÀæwAiÉƧ⠸Àz¸ À åÀ ¥Àw æ wAUÀ½UÉ 10 gÀÆ¥Á¬Ä ¤ÃrzÀgÄÀ . MAzÀÄ ªÀµð À zÀ £ÀAvÀgÀ CzÀ£ÄÀ ß 50 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ ºÉa¹ Ñ PÉÆAqÀgÀÄ. ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄ vÀPÀëtªÉÃ, vÀªÀÄä UÀÄA¦£ÉƼÀV£À ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ¸Á® ¤ÃqÀ®Ä UÀÄA¥ÀÄ ¥ÁægÀA©ü¹vÀÄ. UÀÄA¥ÀÄ ¸Á® ¥ÁægÀA©ü¹zÀ ¸Àé®à ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ¯Éèà ªÉĺÀgÀĤßøÁ 10,000 gÀÆ¥Á¬Ä ¸Á® PÉýzÀ¼ÀÄ. F »AzÉ CªÀ¼À PÀÄlÄA§ «¥ÀjÃvÀ §rØ ºÁPÀĪÀ ¯ÉêÁzÉëUÁgÀ£ÉƧâ¤AzÀ ¸Á® ¥ÀqÉ¢vÀÄÛ. ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¦¤AzÀ ¥ÀqÉzÀ ¸Á® CªÀgÀ ¸Á®ªÀ£ÀÄß wÃj¸À®Ä £ÉgÀªÁ¬ÄvÀÄ. CzÀÄ §® vÀAzÀÄPÉÆnÖvÀÄ JAzÀ ªÉĺÀgÀĤßøÁ ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀÄ, PÀqÉà ¥ÀPÀë ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ §zÀÄQ£À ¸Àé®à ¨sÁUÀªÀ£ÁßzÀgÀÆ ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ vÀAzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß £ÉÆÃqÀĪÀÅzÉà ¥ÉÆæÃvÁìºÀzÁAiÀÄPÀ JAzÀgÀÄ. ªÉĺÀgÀĤßøÁ ¸ÀzÀ¸Àå¼ÁVgÀĪÀ UÀuÉÃ±ï ªÀÄ»¼Á ¸ÀAWÀ d£ÀªÀj 2010gÀ°è PÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArvÀÄ. “ªÀÄ£ÉAiÀÄ°ègÀĪÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ºÉaÑ£À UÀ½PɬÄAzÀ vÀªÀÄä PÀÄlÄA§PÉÌ £ÉgÀªÁUÀ®Ä EaѸÀÄvÁÛgÉ” JAzÀ ªÉĺÀgÀĤßøÁ, “DzÀÝjAzÀ £ÁªÀÅ PÀÄjUÀ¼À£ÀÄß RĶ¬ÄAzÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqɪÀÅ”.
¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄvÁÛ, «±Áé¸À ºÉZÀѼÀ ªÉĺÀgÀĤßøÁ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ 22 ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÁVgÀĪÀ UÀuÉÃ±ï ªÀÄ»¼Á ¸ÀAWÀ, ºÉÊ¥sÀgï E§ÛzÀ eÉÆvÉ ¸ÉÃj PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä ±ÀÄgÀÄ ªÀiÁrzÀ 16 ªÀÄ»¼Á ¸ÀAWÀUÀ¼À ¥ÉÊQ MAzÀÄ. F ºÀ¢£ÁgÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ PÀÄjUÀ¼À£ÀÄß “¥Á¸ï D£ï ¢ V¥sïÖ” ªÀÄÆ®PÀ EvÀgÀ 22 ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À eÉÆvÉ ºÀAaPÉƼÀÄîvÀÛªÉ. ºÉÊ¥sÀgï ªÀÄvÀÄÛ E§ÛzÁ 491 PÀÄlÄA§UÀ¼À£ÀÄß vÀ®Ä¥À®Ä AiÀıÀ¹éAiÀiÁVzÀÄÝ, 1350 PÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉ ªÀiÁrzÉ. “£Á£ÀÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ AiÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀÄwÛzÉÝÃ£É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£É ºÁQPÉƼÀÄîwÛzÉÝãÉ. £À£Àß fêÀ£ÀzÀ°è £Á£ÀÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÀiÁqÀ¨ÉÃQzÉ. £ÀªÀÄä ªÀÄPÀ̽UÉ M¼Éî ±Á¯ÉAiÀÄ°è ²PÀët
ºÉÊ¥sÀgïUÉ ¨sÁgÀvÀzÀ eÉÆvÉ ¸ÀÄ¢ÃWÀð EwºÁ¸ÀzÀ ¨É¸ÀÄUÉ EzÉ. 1955gÀ°è ªÉÆzÀ® 20 d¹ð ºÀ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ PÀȶ ¸ÀaªÁ®AiÀÄPÉÌ ¸ÁUÀuÉ ªÀiÁqÀ¯ÁAiÀÄÄÛ. DV¤AzÀ ºÉÊ¥sÀgï C£ÉÃPÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è vÀ£ÀߣÀÄß vÉÆqÀV¹PÉÆArzÉ. DzÀgÉ 1992gÀ ªÀgÉUÉ ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÁV £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀ «±Àé¸ÀÜ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹gÀ°®è. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄRåªÁV ¨sÁgÀvÀzÀ zÀQët gÁdåUÀ¼À ªÉÄÃ¯É UÀªÀÄ£À PÉÃA¢æÃPÀj¹zÀݪÀÅ; PÉ®ªÀÅ gÁd¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ¥ÀæzÉñÀzÀ°è, ¸ÀºÀ. ºÉÊ¥sÀgï ªÀiÁzÀj¬ÄAzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ zÁj vÀ¥ÀÄàwÛªÉ JAzÀÄ 2003gÀ°è ºÉÊ¥sÀgï vÀ£Àß £ÉgÀªÀ£ÀÄß »A¥ÀqÉzÀÄPÉÆArvÀÄ. DzÀgÉ JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À £ÀAvÀgÀ, K¶AiÀiÁzÀ ¸ÀÄ£Á«Ä zÀQët wÃgÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀð£Á±À ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ, D ¨sÁUÀzÀ ¥ÀÄ£ÀªÀð¸ÀwUÉ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀ®Ä ºÉÊ¥sÀgï ¥ÀÄ£ÀB ¥ÁægÀA©ü¹vÀÄ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¥Á®ÄzÁgÀjAzÀ gÁd¸ÁÜ£ÀzÀ®Æè AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÄÀ ß DgÀA©ü¸¯ À Á¬ÄvÀÄ. 2008gÀ°è ºÉÊ¥sgÀ ï ¥Àw æ ¤¢ü PÀZÃÉ j JAzÀÄ £ÉÆÃAzÀt ¥Àqz É ÄÀ , ªÀÄvÉƪ Û ÄÉ ä PÉ®¸À wêÀUæ Æ É ½¹vÀÄ. ºÉÊ¥sÀgï EArAiÀiÁ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¨sÁgÀvÀzÀ £Á®ÄÌ gÁdåUÀ¼À°è PÁAiÀÄ𠤪Àð»¸ÀÄwÛzÉ: ©ºÁgÀ, Mj¸Áì, gÁd¸ÁÜ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ. EzÀgÀ ªÀÄÄRåZÀlĪÀnPÉAiÀÄ°è PÀÄj ªÀÄvÀÄÛ PÉÆý ¸ÁPÀuÉ eÉÆvÉUÉ »vÀÛ® vÉÆÃlPÁÌV ºÀtÂÚ£À VqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ©ÃdUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÉÆArªÉ.
PÉÆr¸À¨ÉÃQzÉ. UÀÄA¦£À »vÀPÁÌV £Á£ÀÄ PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄw߸ÀÄwÛzÉÝãɔ J£ÀÄߪÀ ªÉĺÀgÀĤßøÁ, “£ÁªÀÅ UÀÄA¥À£ÀÄß ¨É¼É¸À¨ÉÃQzÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄUÉ ¹QÌgÀĪÀ CªÀPÁ±À ºÉaÑ£À ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ PÀ°à¸À®Ä E£ÀÆß ºÉaÑ£À UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ±ÀÄgÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃQzÉ” J£ÀÄßvÁÛ¼É. n Annie Bergman Global Communications Manager Heifer International 1 World Avenue, Little Rock, AR 72202 E-mail: annie.bergman@heifer.org
DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÅl 16, ¸ÀAaPÉ 2, dÆ£ï 2014
JgÀqÀÄ ªÀµÀð eÉÆvÉUÉ PÉ®¸À ªÀiÁrzÀÝjAzÀ, ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ UÀnÖUÉÆAqÀªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ DvÀ䫱Áé¸À ºÁUÀÆ DvÀäUËgÀªÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¨É¼ÉzÀgÀÄ. ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ PÁ¼ÀfUÉ, C¤¹PÉ ºÀAaPÉƼÀî®Ä ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄ ¸À¨sÉ ªÉâPÉ MzÀV¹zÉ
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016 ¥ÀÅl
13
DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉUÁV ªÀÄ£É vÉÆÃlUÀ¼ÀÄ
¸ÀĪÀÄ£ï ¸ÀºÁAiÀiï
PÉÃgÀ¼ÀzÀ°è ºÀ¹gÀÄ £ÀUÀgÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ G¥ÀPÀæªÀÄ vÀqÀªÁVAiÀiÁzÀgÀÆ d£ÀgÀ£ÀÄß vÀ®Ä¥ÀÄwÛzÉ. £ÀUÀgÀzÀ PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ ªÉÄïÁѪÀt vÉÆÃlUÀ¼À£ÀÄß ±ÀÄgÀÄ ªÀiÁrzÀÄÝ, vÀgÀPÁj ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀÄlÄA§zÀ ¥Ë¶×PÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ ¥ÀÆgÉʸÀ®Ä £ÉgÀªÁUÀÄwÛzÉ.
£Á
£ÀÄ EwÛÃZÉUÉ PÉÃgÀ¼ÀPÉÌ ¥ÀæªÁ¸À ªÀiÁrzÁUÀ, ºÉÆÃmÉ°£À QlQ¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÉ £ÉÆÃrzÁUÀ £À£ÀUÉ PÀArzÀÄÝ, »wÛ®Ä ºÉÆA¢zÀÝ MAzÀÄ ¸ÁzsÁgÀt ªÀÄ£É. ºÀ½î ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ ¥ÀlÖtUÀ¼À°è, jAiÀįï J¸ÉÖÃmï ºÁªÀ½¬ÄAzÁV ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ D ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ¸ËAzÀAiÀÄð ºÁ¼ÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ ªÉÆzÀ®Ä PÁt¹UÀÄwÛzÀÝ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄ£É. PÉÆaÑAiÀÄ°è £À£ßÀ £ÉgAÉ iÀĪÀgÄÀ RArvÀªÁUÀ®Æ GvÀª Û ÄÀ ªÀiË®åU¼ À ¤ À ßlÄÖPÆ É ArzÀÝ ¸ÁA¥Àz æ Á¬ÄPÀ PÀÄlÄA§. CªÀgÀ »wÛ®°è MAzÀÄ ªÀÄƯÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ºÀ®¹£À ºÀt£ Ú À ªÀÄgÀ, PÁA¥ËAqï ¥ÀPÌÀ JgÀqÄÀ ¤ÃgÀÄ ºÀ®¸ÀÄ ªÀÄgÀU¼ À ÄÀ , (¤ÃgÀÄ ºÀ®¸ÀÄ £ÉÆÃqÀ®Ä ¨ÉÃgÉ jÃw PÁt¹zÀgÆ À , ºÀ®¹£À ºÀt£ Ú AÀ vÉAiÉÄà EgÀÄvÀª Û )É , ªÉÄt¹£À §½îAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄʪÉÄÃ¯É ºÀ©¹ â PÉÆArzÀÝ JgÀqÄÀ CrPÉ VqÀU¼ À ÄÀ , JgÀqÄÀ vÉAV£À VqÀU¼ À ÄÀ , MAzÀÄ ¹Ã¨É ªÀÄgÀ, MAzÀÄ £ÀÄUÉÎ VqÀ, JgÀqÄÀ zÁ¸ÀªÁ¼ÀzÀ (ºÉÊ©¸À̸ï) ¥ÉÆzÉU¼ À ÄÀ , (CªÀÅUÀ¼À ºÀÆUÀ¼£ À ÄÀ ß ZÀnß ªÀiÁqÀ®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸À¯ÁUÀÄvÀz Û )É , MAzÉgq À ÄÀ Pɸª À ÅÀ ¥ÉÆzÉU¼ À ÄÀ , 10 VqÀØ vÀ½AiÀÄ ¨Á¼ÉúÀt£ Ú À VqÀU¼ À ÄÀ . ªÀÄgÀU¼ À À ªÀÄzsåÀ z° À è ªÉÄt¹£À PÁ¬Ä ªÀÄvÀÄÛ mÉƪÀiÁåmÆ É Ã VqÀU¼ À ÄÀ ºÁUÀÆ £À£U À É UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÁzsåÀ ªÁUÀzÀ E£ÀÆß JgÀqÄÀ VqÀU¼ À ÄÀ C°èzÝÀ ªÅÀ . »wÛ® «¹ÛÃtð ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 300 ZÀzg À À UÀdzÀ¶g Ö § À ºÀÄzÀÄ. ªÀµð À «rà ªÀÄ£ÉUÉ DºÁgÀ (¸ÁA¨ÁgÀÄ ¥ÀzÁxÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀĸÁ¯É ¸ÉÃjzÀAvÉ) ªÀÄvÀÄÛ DzÁAiÀÄ (CrPÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉa£ Ñ À ¨Á¼ÉúÀtÄÚ) MzÀV¸ÀĪÀ, CvÁåzÄÀs ¤PÀ ªÀÄ£É vÉÆÃlzÀ F PÁAiÀÄðªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr £Á£ÀÄ GvÀÄQì vÀ¼ÁzÉ. ¨ÉÃgÀÄ ºÀ®¸ÀÄ ¸ÁPÀµÄÀ Ö ¥s¸ À ® À Ä ©qÀĪÀAxÀzÁÝVzÀÄÝ, ºÀ®ªÁgÀÄ wAUÀ¼ÄÀ ºÀtÄÚU¼ À ÄÀ ¹UÀÄvÀª Û .É ¹PÀÌ jÃwAiÀįÉÃè CzÀ£ÄÀ ß vÀgPÀ ÁjAiÀÄ£ÁßV G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ºÀ®¹£À ºÀtÄÚ PÀÆqÀ PɸÄÀ «£ÀAvÉAiÉÄà vÀÄA§ ¨ÉÃrPÉ EgÀĪÀAxÀzÄÀ Ý. PÉÃgÀ¼z À À CrUÉAiÀÄ°è PÀAzÀU¼ À £ À ÄÀ ß CxÀªÁ UÉqU ØÉ ¼ À £ À ÄÀ ß AiÀÄxÉÃZÀª Ñ ÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸À¯ÁUÀÄwÛzÄÀ Ý, ««zsÀ UÉqU ØÉ ¼ À £ À ÄÀ ß ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀĪÀ mÉA¥ÉÆÃUÀ¼£ À ÄÀ ß (PÉÃgÀ¼z À ° À è PÉÊUÁrUÀ½®è) ¤ÃªÀÅ £ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. EAxÀ vÉÆÃl, CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAQÃtðvÉAiÀÄ°è ªÀåvÁå¸À EgÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀUÀ¼À°è MAzÉAzÀgÉ, CªÀÅUÀ½AzÀ PÀÄlÄA§zÀ DºÁgÀ ¨sÀzÀævÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶×PÀvÉAiÀÄ ªÀÈ¢Þ. gÉÊvÀ£À vÉÆÃlUÀ½AzÀ §gÀĪÀ CxÀªÁ ªÀiÁPÉðn¤AzÀ Rjâ¸ÀĪÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C£Àß DzsÁjvÀ DºÁgÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁV ªÀµÀð«r E°è MAzÀ®è MAzÀÄ DºÁgÀ PÉÊUÉ §gÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄ£É vÉÆÃlzÀ ¨É¼U É ¼ À ÄÀ ¥Àz æ ÃÉ ±À¢AzÀ ¥Àz æ ÃÉ ±ÀPÌÉ, D ¥Àz æ ÃÉ ±Àz° À è
¥ÀÅl
14
K£ÀÄ ¨É¼AÉ iÀįÁUÀÄvÀz Û É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܽÃAiÀÄ d£ÀgÀ DºÁgÀzÀ DzÀåvU É ¼ À ÃÉ £ÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ªÀåvÁå¸À ºÉÆA¢gÀÄvÀz Û .É GzÁºÀgu À U É É GvÀg Û À ¨sÁgÀvz À À §ºÀÄvÉÃPÀ ¨sÁUÀU¼ À ° À è ¥Ë¶×Pª À ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀµð À ¥ÀÆwð zÉÆgÉAiÀÄĪÀ £ÀÄUÉÎ VqÀ, ¸ÉÆ¥ÀÄà ºÁUÀÆ ¨Á¼ÉúÀtÄÚ, ¥À¥ÁAiÀÄ, ¤A¨ÉúÀtÄÚ, ªÀÄƸÀA© ªÀÄvÀÄÛ PÀAzÀU¼ À ÄÀ , «l«Ä£ï J ºÉÃgÀ¼ª À ÁVgÀĪÀ PÀÄA§¼ÀPÁ¬Ä, ©Ã£ïì, ºÉ¸g À ÄÀ , ªÀÄÄAvÁzÀ PÁ½£À VqÀU¼ À ÄÀ , §ºÀıÀB ªÀÄ®âj ªÀÄgÀ ºÁUÀÆ MAzÀÄ ºÀ®¹£À ºÀt£ Ú À ªÀÄgÀ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. ¸Àܼz À À ®¨såÀ vÉ DºÁgÀzÀ DzÀåvU É ¼ À ÄÀ , K£À£ÄÀ ß £Éq¨ À ÃÉ PÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÄÀ ß vÉÆÃj¸ÀÄvÀz Û .É DzÀgÉ CzÉãÉà EgÀ°, DºÁgÀª£ À ÄÀ ß ¸ÀªÄÀ ÈzÀÞUÆ É ½¸ÀÄvÀz Û É ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀzÀ ¥Ë¶×PÁA±Àª£ À ÄÀ ß ºÉa¸ Ñ ÄÀ vÀz Û .É EzÀgÀ ªÀÄvÉÆA Û zÀÄ §ºÀ¼À zÉÆqÀØ ¯Á¨sª À AÉ zÀg,É ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÉà EAxÀ vÉÆÃlUÀ¼£ À ÄÀ ß DgÉÊPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ, GvÀ£ à ßÀ ¹ÃzÁ DPÉAiÀÄ PÉÊUÉ vÀ®Ä¥ÀÄvÀz Û .É Erà PÀÄlÄA§zÀ ¯Á¨sPÀ ÁÌV ºÉZÁÑV DPÉ EzÀ£ÄÀ ß vÀ£ßÀ CrUÉ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÁÛ¼.É PÉÃgÀ¼ÀzÀ vÉÆÃlUÁjPÁ E¯ÁSÉAiÀÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ CzÀÄãvÀ G¥ÀPÀæªÀÄ JAzÀgÉ, ªÉÄïÁѪÀt vÉÆÃl PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ, ¸ÀܽÃAiÀĪÁV EzÀ£ÀÄß ºÀjvÀ £ÀUÀj (ºÀ¹gÀÄ £ÀUÀgÀ) PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ J£À߯ÁUÀÄvÀÛzÉ. »wÛ®Ä EgÀzÀ d£À¸ÁAzÀævÉ ºÉaÑgÀĪÀ £ÀUÀgÀ PÉÃAzÀæUÀ¼À ªÉÄïÁѪÀtÂ, ªÀgÁAqÀ ªÀÄwÛvÀgÀ eÁUÀUÀ¼À°è PÀÄrPÉ G¥ÀAiÉÆÃV¹ vÀgÀPÁj ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ ¸ÀPÁðgÀ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀÄwÛzÀÄÝ, F PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ºÉZÁÑV ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÉà PÉÊUÉwÛPÉÆArzÁÝgÉ. vÉÆÃlUÁjPÁ E¯ÁSÉ ©Ãd, UÉƧâgÀ, PÀÄrPÉ MzÀV¹ ªÉÄïÁѪÀt ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÁAqÀ vÉÆÃlªÀ£ÀÄß C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¸ÀÄwÛzÉ. (EzÀPÁÌV ¤ªÀÄä£ÀÄß ºÀwÛ¥ÀàvÀÄÛ ¨Áj C¯ÉzÁr¸ÀĪÀÅ¢®è). EzÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁV PÀÄrPÉ vÉÆÃlUÀ¼À°è GvÀÛªÀÄ ¥sÀ¸À®Ä vÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ J£ÀÄߪÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÆß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. §ºÀ¼À d£À¦Aæ iÀĪÁVgÀĪÀ F G¥ÀPª æÀ ÄÀ zÀ ¥s° À vÁA±ÀªÃÉ £ÉAzÀg,É ªÀµð À ¥ÀÆwð CqÀÄUÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÆ À MAzÀÄ vÀgPÀ ÁjAiÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉ. vÀgPÀ Áj ¸ÀZ é ª ÑÀ ÁVgÀÄvÀz Û ,É ºÉZÁÑV ¸ÁªÀAiÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ®¨sª À ÁV zÉÆgÉAiÀÄÄvÀz Û .É CªÀgÀ PÀÄrPÉAiÀÄ°è CAzÉãÀÄ vÀgPÀ Áj ¨É¼AÉ iÀÄÄvÀz Û Æ É Ã ªÀÄ»¼É CzÀ£ÄÀ ß ¨ÉìĸÀÄvÁÛ¼.É DºÁgÀ ªÉÊ«zsåÀ v¬ É ÄAzÀ PÀÄlÄA§PÉÌ ¥Ë¶×PÁA±À SÁwæ EzÉ. ºÉZÁÑV ¨É¼z É ÁUÀ DPÉ CzÀ£ÄÀ ß ºÀwg Û z À À vÉÆÃlUÁjPÁ E¯ÁSÉ ªÀĽUÉUÉ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. ¨ÉÃrPÉ ºÉZÁÑUÄÀ ªÀ NtA £ÀAvÀºÀ ºÀ§U â ¼ À À ¢£ÀU¼ À ° À è ¸ÁPÀµÄÀ Ö ¥Àª æ iÀ ÁtzÀ vÀgPÀ ÁjAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄïÁѪt À  vÉÆÃl¢AzÀ ¥ÀÆgÉʸÀ¯ÁUÀÄvÀz Û .É J®èjUÀÆ ¯Á¨sª À ÃÉ . vÁeÁ vÀgPÀ Áj ¥ÀÆgÉÊPÉ ºÉZÁÑVzÉ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÀÆ C®à¸® éÀ à ¯Á¨sª À ÇÀ EzÉ.
Suman Sahai Convenor, Gene Campaign, J-235/A, Lane W-15C, Sainik Farms, New Delhi-110 062, India E-mail: suman@genecampaign.org n
DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÅl 16, ¸ÀAaPÉ 4, r¸ÉA§gï 2014
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016
¸ÀA¸ÁÌjvÀ DºÁgÀUÀ¼ÀÄ DgÉÆÃUÀåPÉÌ PÉÃqÀÄ
© J£ï £ÀA¢Ã±ï
K
¶AiÀÄ£ÀßgÀÄ AiÀÄxÉÃZÀѪÁV §¼À¸ÀĪÀ DºÁgÀ C£Àß, ¢£À¤vÀå DºÁgÀzÀ ±ÉÃ.70gÀµÀÄÖ C£Àß, CzÀĪÉà ±ÀQÛ ªÀÄÆ®. £ÁªÀÅ CvÀåAvÀ £ÀÄtÄ¥ÀÄ ªÀiÁrzÀ, ¸ÀtÚ, ºÉƼÉAiÀÄĪÀ, gÉõÉäAiÀÄAxÀ ºÉƼÀ¦£À ©½ CQÌAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÉÛêÉ. CzÀgÀ°è PÉêÀ® PÁ¨ÉÆÃðºÉÊqÉæÃlÄUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. G½zÉ®è ¥ÉÆõÀPÁA±À ºÉÆA¢gÀĪÀ ºÉÆlÄÖ zÀ£ÀzÀ DºÁgÀªÁV ©qÀÄvÀÛzÉ. £ÀÄtÄ¥ÀÄ ªÀiÁqÀ®àlÖ CQ̬ÄAzÀ vÀAiÀiÁj¹zÀ C£Àß ¨ÉÃUÀ£É fÃtðªÁV, UÀÆèPÉÆøï DV ¥ÀjªÀvÀð£ÉUÉƼÀÄîvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ gÀPÀÛ£Á¼ÀzÉƼÀUÉ ¸ÉÃjPÉƼÀÄîvÀÛzÉ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ, ªÀÄzsÀĪÉÄúÀ gÉÆÃUÀPÉÌ EzÉà ¥ÀæªÀÄÄR PÁgÀt. CzÉà jÃw UÉÆâü PÀÆqÀ. UÉÆâü ¸Éë¸ÀĪÀÅzÀÄ PÀrªÉÄ. CzÀgÀ §zÀ®Ä £ÀÄtÚ£ÉAiÀÄ, ©½§tÚzÀ ªÀÄvÀÄÛ CrUÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀÄ®¨sÀªÁzÀ PÁgÀt UÉÆâüAiÀÄ G¥ÀGvÀà£ÀߪÁzÀ ªÉÄÊzÁªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÀAzÀÄ §tÚzÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ G¥ÀÄà ªÀÄvÀÄÛ »ªÀiÁ®AiÀÄzÀ £À¸ÀÄUÉA¥ÀÄ G¦à£À §zÀ®Ä £ÀAiÀÄUÉƽ¹zÀ ©½ G¥ÀÄà, ¨É®èzÀ eÁUÀzÀ°è ©½ ¸ÀPÀÌgÉ ºÀgÀ¼ÀÄ §A¢zÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄä ºÀ½îUÀ½UÀÆ PÀÆqÀ ¥Á±ÀÑjÃPÀÈvÀ ºÁ®Ä vÀ®Ä¦zÉ. ¢£À¤vÀåzÀ DºÁgÀzÀ°è F LzÀÄ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ (©½ CQÌ, ºÁ®Ä, G¥ÀÄà, ªÉÄÊzÁ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÀÌgÉ) ªÀÄÄRå ¨sÁUÀ. GvÀà£ÀßzÀ ©½vÀ£ÀPÉÌ ªÀiÁgÀĺÉÆÃV £ÁªÀÅ ¥ÉÆõÀPÁA±ÀzÀ eÉÆvÉ gÁf ªÀiÁrPÉÆArzÉÝêÉ.
£ÁªÀÅ ºÉÃUÉ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉÝÃªÉ ªÀÄvÀÄÛ JµÀÄÖ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉÝÃªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀQÌAvÀ ªÀÄÄRå £ÁªÀÅ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛzÉÝÃªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ. C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¯ÁzÀ ¨sÀvÀÛzÀ vÀ½AiÀÄ£ÀÄß VgÀtÂUÉ ºÁQ, CQÌAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ £ÀÄtÄ¥ÀÄ ªÀiÁrzÁUÀ, £ÁªÀÅ MAzÀÄ QéAl¯ï ¨sÀvÀÛPÉÌ 55 PÉ f CQÌ ¥ÀqÉAiÀÄÄvÉÛêÉ. DzÀgÉ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ¨sÀvÀÛªÀ£ÀÄß £ÀÄtÄ¥ÀÄ ªÀiÁqÀzÉ ºÉÆÃzÀgÉ, QéAl¯ïUÉ 82 PÉf CQÌ ¹UÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÁV ªÀåvÁå¸À §ºÀ¼À ¤ZÀѼÀ. CAzÀgÉ PÀrªÉÄ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀ MAzÀÄ CA±À¢AzÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÉÆõÀPÁA±À PÀrªÉÄ ¨É¯ÉUÉ ¹UÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ ¥ÀzÁxÀðªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ ªÀÄvÀÄÛ JµÀÄÖ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀQÌAvÀ ªÀÄÄRå £ÁªÀÅ CzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄvÉÛÃªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ. G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀtzÀ°è gÁ¸ÁAiÀĤPÀ «Ä±ÀætªÀÇ M¼ÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ, CzÀjAzÁV UÁæºÀPÀjUÉ vÀ®Ä¥ÀĪÀ DºÁgÀzÀ ¨É¯É eÁ¹Û DUÀĪÀÅzÀ®èzÉ, CzÀÄ PÀ®Ä¶vÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. F C¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrzÀÝjAzÀ E¢ÃUÀ ¤zsÁ£ÀªÁV
¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ DºÁgÀ, ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ¥ÀzÀÞwUÀ½AzÀ DºÁgÀ vÀAiÀiÁjPÉAiÉÄqÉUÉ §zÀ¯ÁªÀuÉ PÀAqÀħgÀÄwÛzÉ. ¨ÉüÉPÁ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß £É£É¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÉƼÀPÉ §j¸ÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ ºÀÄzÀÄUÀÄ §j¸ÀĪÀÅzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½¢gÀĪÀ CvÀåAvÀ ºÀ¼ÉAiÀÄ eÉÊ«PÀ vÀAvÀæeÁÕ£À. CªÀÅ ¥ÉÆõÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀ®èzÉ ¥ÉÆõÀPÁA±ÀUÀ¼À »ÃgÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀÄvÀÛzÉ. »AzÉ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ d£À ºÀÄzÀÄUÀÄ §j¹zÀ C£ÀߪÀ£ÀÄß w£ÀÄßwÛzÀÝgÀÄ. C£ÀßzÀ G½PÉAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãj£À°è £É£É¹ gÁwæ¬Är ªÀÄtÂÚ£À ªÀÄqÀPÉAiÀÄ°è EqÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. ¨É½UÉÎ ºÀÄzÀÄUÀÄ §AzÀ C£ÀßPÉÌ ªÀÄfÓUÉ, ºÁ®Ä, anPÉ G¥ÀÄà ¨Égɹ w£À߯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. F «l«Ä£ï © ºÉÃgÀ¼ÀªÁVgÀĪÀ ºÀÄzÀÄUÀÄ §j¹zÀ DºÁgÀ, C¹rnAiÀÄ£ÀÄß ±ÀªÀÄ£ÀUÉƽ¸ÀÄwÛvÀÄÛ. ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÉÆõÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß CzÀÄ MzÀV¸ÀÄwÛvÀÄÛ, PÀgÀļÀ£ÀÄß PÉëêÀĪÁVqÀÄwÛvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆmÉÖ ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀĽUÉ gÉÆÃUÀUÀ½AzÀ ªÀÄÄQÛ ¤ÃqÀÄwÛvÀÄÛ. DºÁgÀ MAzÀÄ OµÀ¢üAiÀÄAvÉ ªÀwð¸ÀÄvÀÛzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ ªÀÄgÉwzÉÝêÉ. ¹¥Éà vÉUÉzÀ ¨Á°ð PÀÆqÀ Qrß ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀÄwÛvÀÄÛ ºÁUÀÆ zÉúÀªÀ£ÀÄß vÀA¥ÁVqÀÄwÛvÀÄÛ. zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ wArUÀ¼ÁzÀ Erè, ªÀqÉ, zÉÆÃ¸É J®èªÀ£ÀÄß UÀÄtªÀÄlÖ ºÉaѸÀ®Ä ºÀÄzÀÄUÀħj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀjAzÀ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀð gÀZÀ£É, ¸ÀĪÁ¸À£É, ¥ÉÆõÀPÁA±À ªÀÄvÀÄÛ gÀPÀëuÉ §zÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. DºÁgÀ ºÁ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ J£ÀÄߪÀ PÁgÀt¢AzÀ £ÀªÀÄä »A¢£ÀªÀgÀÄ G½zÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß w£ÀÄßwÛzÀÝgÀÄ J£ÀÄߪÀ ¨sÁªÀ£ÉAiÀÄ°è £Á«zÉÝêÉ. £ÁªÀÅ CµÉÆÖAzÀÄ ¥ÉÆõÀPÁA±À ¥ÀÆjvÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß PÀ¸ÀzÀ qÀ©âUÉ ZÉ®ÄèwÛzÉÝÃªÉ CxÀªÁ ©üPÀëÄPÀgÀÄ, PÀÆ°AiÀiÁ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÉ ºÁPÀÄwÛzÉÝêÉ. E£ÉÆßAzÀÄ D¸ÀQÛPÀgÀ CA±ÀªÉãÉAzÀgÉ, ªÉÄmÉÆæÃUÀ¼À°è ªÁ¸À ªÀiÁqÀĪÀ d£À FUÀ mÉgÉøï, ¨Á®Ì¤ ªÀÄvÀÄÛ SÁ° ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è VqÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀPÁjUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. ¸ÀtÚ PÁ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ E¢ÃUÀ ²æêÀÄAvÀ£À vÀmÉÖUÉ §A¢zÉ. EzÀÄ M¼ÉîAiÀÄ ¸ÀAPÉÃvÀ. n B N Nandish Churchigundi, Shikaripura taluk Shimoga district -577 214 Karnataka E-mail: legumelogic@gmail.com
DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÅl 16, ¸ÀAaPÉ 4, r¸ÉA§gï 2014
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016 ¥ÀÅl
15
ºÉaÑ£À §qÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄjUÉ ¨ÉüÉUÀ¼ÀÄ ¥ÉÆæÃnãïUÉ Cw ªÀÄÄRå ªÀÄÆ®. ¨ÉÃ¼É GvÁàzÀ£É ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ®¨sÀåvÉ ºÉZÀѼÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ §qÀªÀgÀ°è CzÀgÀ®Æè ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è C¥Ë¶×PÀvÉ vÀqÉAiÀÄ®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. zÉñÀzÀ ¥ÀƪÀð gÁdåUÀ¼À°è ¨ÉÃ¼É GvÁàzÀ£É ºÉZÀѼÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆArgÀĪÀ G¥ÀPÀæªÀÄUÀ¼À ¥sÀ°vÁA±À PÀÄlÄA§zÀ°è ¥Ë¶×PÀvÉ ªÀÈ¢Þ¹zÉ, C®èzÉ DzÁAiÀÄ ºÉaѹzÉ, ªÀÄtÂÚ£À ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉ C©üªÀÈ¢ÞUÉÆArzÉ ªÀÄvÀÄÛ UÀļÉà ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀnÖzÉ.
ºÉZÀÄÑ ¨ÉÃ¼É ¸ÉêÀ£É
C¥Ë¶×PÀvÉ «gÀÄzÀÞ CzÉÆAzÀÄ ºÉÆÃgÁlPÉÌ £ÉgÀªÁUÀ§®èzÉÃ?
CvÀįï qÉÆÃUÁæ, C±ÀÄvÉÆÃµï ¸ÀPÁðgï, DqÉ£ï Dªï ºÀ¸À£ï, ¥ÀÆeÁ ¸Áºï ªÀÄvÀÄÛ CTÃ¯ï ºÀ¸À£ï jfé
zÀ
Qët KµÁå ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ CzsÀð §qÀªÀgÀÄ ªÁ¹¸ÀĪÀ eÁUÀ; ±ÉÃ.75gÀµÀÄÖ UÁæªÀiÁAvÀgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÁ¸À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. UÁæ«ÄÃt ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À §qÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä UÀ½PÉAiÀÄ ºÉZÀÄÑ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß DºÁgÀPÉÌà RZÀÄð ªÀiÁqÀĪÀ d£ÀjgÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀªÀÇ ºËzÀÄ. 2014gÀ eÁUÀwPÀ ºÀ¹ªÀÅ ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ ªÀgÀ¢ ¥ÀæPÁgÀ, ºÀ¹«¤AzÀ §¼À®ÄwÛgÀĪÀ 76 zÉñÀUÀ¼À ¥ÉÊQ ¨sÁgÀvÀPÉÌ 55£Éà ¸ÁÜ£À. “JZÀÑjPÉ PÀgÉUÀAmÉ”AiÀÄ ªÀUÀðzÀ°è ¨sÁgÀvÀ
E®èªÁzÀgÀÆ, ¨sÁgÀvÀzÀ ºÀ¹ªÀ£ÀÆß wêÀæ JAzÀÄ fJZïL 2014 ªÀVÃðPÀj¹zÉ. C¥Ë¶×PÀvɬÄAzÀ £ÀgÀ¼ÀÄwÛgÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀASÉå ºÉaÑgÀĪÀ zÉñÀUÀ¼À°è ¨sÁgÀvÀ MAzÀÄ JAzÀÄ «±Àé¨ÁåAPï CAzÁdÄ ªÀiÁrzÉ. vÀÆPÀ PÀrªÉĬÄgÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀASÉå ¨sÁgÀvÀzÀ°èAiÉÄà CwºÉZÀÄÑ. ºÀwÛgÀºÀwÛgÀ CzsÀðzÀµÀÄÖ ¨sÁgÀvÀzÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ, ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 60 zÀ±À®PÀë- PÀrªÉÄ vÀÆPÀzÀªÀgÀÄ, ±ÉÃ.45gÀµÀÄÖ PÀÄApvÀ
GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è UÁæ¸ï¦Ã AiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄwÛgÀĪÀ L¹rDgïJ jÃd£À¯ï PÉÆà Drð£ÉÃlgï qÁ.¸ÀPÁðgï
¥ÀÅl
16
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016
¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀĪÀgÀÄ (vÀªÀÄä ªÀAiÉÆêÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄPÀ̽gÀ¨ÉÃPÁzÀµÀÄÖ JvÀÛgÀ«®è), ±ÉÃ.20gÀµÀÄÖ vɼÀÄ (CªÀgÀ JvÀÛgÀPÉÌ vÀPÀÌ zÀ¥Àà£ÁV®è, wêÀæ C¥Ë¶×PÀvÉAiÀÄ£ÀÄß EzÀÄ vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ), ±ÉÃ.75gÀµÀÄÖ gÀPÀۻãÀvÉ G¼ÀîªÀgÀÄ, ±ÉÃ.57gÀµÀÄÖ «l«Ä£ï J PÉÆgÀvÉ G¼ÀîªÀgÀÄ. ¸ÀªÀĸÉåUÉ JgÀqÀÄ ªÀÄÄRUÀ½ªÉ- C¥Ë¶×PÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ Cw ¥Ë¶×PÀvÉ. ªÉÆzÀ®£É ¸ÀªÀĸÉå¬ÄAzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ §ºÀÄ¥Á®Ä d£À £ÀgÀ¼ÀÄwÛzÁÝgÉ, G£ÀßvÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ DyðPÀ ¸ÀÛgÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀgÀÄ Cw ¥Ë¶×PÀvɬÄAzÁUÀĪÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. CAzÀgÉ JgÀqÀÆ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è DºÁgÀ ¸ÉêÀ£É ¸ÀªÀÄvÉÆðvÀªÁV®è. F C¸ÀªÀÄvÉÆðvÀ ¥ÉÆõÀuÉUÉ PÉ®ªÀÅ PÁgÀtªÉAzÀgÉ, eÁUÀÈwAiÀÄ PÉÆgÀvÉ, DyðPÀ, zsÁ«ÄðPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ. eÉÆvÉUÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ PÀÄlÄA§UÀ¼À°è£À ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ¥ÀÄgÀĵÀjUÉ ºÉÆð¹zÀ°è PÀrªÉÄ ¥ÀĶ×AiÀÄ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¸Éë¸ÀÄvÁÛgÉ. EzÀjAzÀ CªÀgÀ C¥Ë¶×PÀvÉ ºÁUÀÆ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ.
¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨ÉüÉUÀ¼ÀÄ: ¸Á¢ü¹zÀÄÝ ¨ÉÃPÁzÀµÀÄÖ, ¸Á¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ E£ÀÆß EzÉ §qÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁA¸Àw£ÀßzÀ ºÉaÑ£À ¨sÁgÀwÃAiÀÄjUÉ, ¨ÉüÉUÀ¼ÀÄ ¥ÉÆænãïUÀ¼À §ºÀÄ ªÀÄÄRå ªÀÄÆ®. ¸ÀܽÃAiÀĪÁV ¨ÉÃrPÉ ºÉZÀÄÑwÛgÀĪÀ »£É߯ÉAiÀÄ°è, ¨ÉÃ¼É ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¥ÀæzÉñÀ ªÀÄvÀÄÛ GvÁàzÀPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß C©üªÀÈ¢ÞUÉƽ¸À¨ÉÃQzÉ. J¥sïJM 2013 ¤ÃrgÀĪÀ CAQCA±ÀUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ, ¨ÉüÉUÀ¼À£ÀÄß 28 zÀ±À®PÀë ºÉPÉÖÃgï ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÁ¶ðPÀªÁV 18 zÀ±À®PÀë l£ï ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÄÝ, ¥Àæw ºÉPÉÖÃgïUÉ 650 PÉ f ¥sÀ¸À®Ä vÉUÉAiÀÄÄwÛzÁÝgÉ. zÉñÀzÀ°è ¨ÉÃ¼É GvÁàzÀ£É PÀrªÉÄ EgÀ®Ä PÁgÀt: PÀȶ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ºÉZÁÑV ªÀļÉAiÀiÁ²ævÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è(±ÉÃ.85gÀµÀÄÖ ¥ÀæzÉñÀ), PÀrªÉÄ ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉ EgÀĪÀ aPÀÌ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁUÀĪÀ½ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀªÀjUÉ, ¨É¼ÉUÉ ¨ÉÃPÁzÀzÀ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® PÉÆgÀvÉ, ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀPÉÌ vÀPÀÌAvÉ ºÉZÀÄÑ ¥sÀ¸À®Ä ¤ÃqÀĪÀ vÀ½ C®¨sÀåvÉ, ©Ãd §zÀ° ¥ÀæªÀiÁt PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ, ºÉZÀÄÑ QÃl¨ÁzsÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀA¥ÀPÀðzÀ°è PÉÆgÀvÉ/C¸ÁªÀÄxÀåð. ¨sÁgÀvÀ ¸Àj¸ÀĪÀiÁgÀÄ 3 zÀ±À®PÀë QéAl¯ï ¨ÉüÉAiÀÄ£ÀÄß DªÀÄzÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÀÛzÉ. ¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀ, (fML) ¨ÉÃ¼É GvÁàzÀ£É ºÉaѸÀ®Ä, mÉPÁß®f «ÄµÀ£ï D£ï D¬Ä¯ï ¹Ãqï CAqï ¥À®ì¸ï, DQì®gÉÃmÉqï ¥À¯ïì ¥ÉÆæqÀPÀë£ï ¥ÉÆæUÁæªÀiï (J3¦) ªÀÄvÀÄÛ 2007-08gÀ°è ¥ÀjZÀ¬Ä¹zÀ £ÁåµÀ£À¯ï ¥sÀÄqï ¸ÉPÀÄåjn «ÄµÀ£ï D£ï ¥À®ì¸ï (J£ïJ¥sïJ¸ïJA)£ÀAxÀ, CªÀ±ÀåPÀvÉ DzsÁjvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß PÁ®PÁ®PÉÌ C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¸ÀÄwÛzÉ. 201213gÀ°è ¨ÉÃ¼É GvÁàzÀ£É UÀt¤ÃAiÀĪÁV 18.45 zÀ±À®PÀë l£ï(JAn)£ÀµÀÄÖ ºÉZÀѼÀªÁVzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀgÀ°è C£ÀĪÀiÁ£À«®è. C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¯ÁzÀ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî®Ä, UÀÄtªÀÄlÖzÀ ©Ãd §¼À¸À®Ä ºÁUÀÆ PÁ®PÁ®PÉÌ ¸ÀÆPÀÛ ¥ÉÆõÀuÉ ¤ÃqÀ®Ä EwÛÃZÉUÉ ¸ÀPÁðgÀ vÀAzÀ G¥ÀPÀæªÀĪÁzÀ J£ïJ¥sïJ¸ïJAUÉ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ. ºÉZÀÄÑ ¨ÉÃ¼É GvÁàzÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð«zÀÄÝ, ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ PÀrªÉÄ GvÁࢸÀÄwÛgÀĪÀ f¯ÉèUÀ¼À ªÉÄÃ¯É UÀªÀÄ£À PÉÃA¢æÃPÀj¹,
¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼ÀzÀ ©gï¨sÀĪÀiï£À°è, ¨sÀvÀÛzÀ PÉÆAiÀÄÄè DzÀ £ÀAvÀgÀ «±Á® ¥ÀæzÉñÀ ©Ã¼ÀÄ ©¢ÝzÀݪÀÅ. ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ, ‘ªÀÄ£Á¨ï d«ÄÃ£ï’ J£ÀÄߪÀ, L¹JDgïrJ ¥Á®ÄzÁgÀ ¸ÀéAiÀÄA¸ÉêÁ ¸ÀAWÀl£É¬ÄAzÀ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ ©ÃdUÀ¼À£ÀÄß gÉÊvÀjUÉ «vÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ¸ÀħævÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆAiÀiïwæ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß 8-10 ºÀ½îUÀ¼À £ÀÆgÀPÀÆÌ ºÉZÀÄÑ gÉÊvÀgÀÄ ¨É¼ÉzÀgÀÄ. ©Ã¼ÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è gÉÊvÀgÀÄ 610/1100 PÉf/ºÉPÉÖÃgï £ÀµÀÄÖ ¥sÀ¸À®£ÀÄß gÉÊvÀgÀÄ ¥ÀqÉzÀgÀÄ. ¸ÀgÁ¸Àj $700/ºÉPÉÖÃgï £ÀµÀÄÖ ªÀiË®åzÀ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ. ªÉÄÃWÀ¯Á¯ï §gÀä£ï, Cw¸ÀtÚ »qÀĪÀ½zÁgÀ ªÀÄÆgÀ£Éà MAzÀÄ JPÀgÉ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è 110 PÉf ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ GvÁࢹzÀ. DvÀ K¼ÀÄ PÉf ©ÃdªÀ£ÀÄß ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀðzÀ ©vÀÛ£ÉUÉ vÉUÉ¢j¹zÀ. G½¢zÀÄÝ DvÀ£À ªÀÄ£É §¼ÀPÉUÉ. “F ©Ã¼ÀÄ ¨sÀÆ«Ä EµÉÆÖAzÀÄ ¯Á¨sÀ ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÉÛ CAvÀ £Á£ÀÄ PÀ£À¸À®Æè Jt¹gÀ°®è” JAzÀÄ DvÀ ºÉýzÀ. ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀð ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ GvÁàzÀ£É «¸ÀÛj¸À®Ä DvÀ GvÀÄìPÀ£ÁVzÁÝ£É. ¢£ÀUÀÆ° PÁ«ÄðPÀ¼ÁzÀ ®Qëöä Q¸ÀÄÌ, §ÄqÀPÀlÄÖ ªÀÄ»¼É. DPÉUÉ ¢£ÀUÀÆ°AiÀÄ£ÁßV ºÀtzÀ §zÀ®Ä ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ zÉÆgɬÄvÀÄ. vÀÄA§ §®»Ã£À¼ÁVzÀÝ DPÉAiÀÄ ªÀÄUÀ½UÉ CzÀ£ÀÄß Gt¸À®Ä ±ÀÄgÀÄ ªÀiÁrzÀ¼ÀÄ. DPÉAiÀÄ ºÉtÄÚ ªÀÄUÀÄ«£À DgÉÆÃUÀå ZÉ£ÁßV DVzÉ.
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¯ÁzÀ vÀAvÀæeÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÉÆÃlUÁjPÁ ¤ªÀðºÀuÉ ¥ÀzÀÞw ªÀÄÆ®PÀ F CAvÀgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆÃUÀ¯Ár¸À®Ä F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¸À¯Á¬ÄvÀÄ. E¼ÀĪÀj ºÉaѸÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ vÉÆÃlzÀ ªÀÄlÖzÀ°è C£ÀĨsÀªÀ ºÀAaPÉƼÀî®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀȶ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ¥ÀzÀÞw (J£ïJDgïJ¸ï) eÉÆvÉUÀÆr PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä AiÉÆÃd£É L¹JDgïrJ ªÀÄvÀÄÛ L¹DgïLJ¸ïJn £ÀAvÀºÀ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¹vÀÄ. ¹fLJDgï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ J£ïJDgïJ¸ï ¨sÁVÃzÁgÀgÀ MmÁÖgÉ ¥ÀæAiÀÄvÀß PÉêÀ® CvÁåzsÀĤPÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ gÉÊvÀgÀ GvÁàzÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀæªÀ®è ¸ÁªÀÄxÀå𠤪ÀiÁðt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ PÀȶPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ¤UÀ¼À P˱À®åªÀ£ÀÄß ²æêÀÄAvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ. DºÁgÀzÀ ¥Ë¶×PÀvÉ ºÉaѸÀĪÀ°è ¨ÉüÉUÀ¼À ªÀĺÀvÀéPÉÌ «±ÀézÁzÀåAvÀ ªÀÄ£ÀßuÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. 2016£ÀÄß «±Àé¸ÀA¸ÉÜ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¨ÉüÉUÀ¼À ªÀµÀð JAzÀÄ WÉÆõÀuÉ ªÀiÁrzÀÄÝ, §gÀĪÀ ªÀµÀðUÀ¼À°è J®è zÉñÀzÀ®Æè ¨ÉüÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ «¸ÀÛgÀuÉ PÀÄjvÀÄ ºÉZÀÄÑ UÀªÀÄ£À PÉÃA¢æÃPÀj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¨ÉÃ¼É GvÁàzÀ£É ºÉaѸÀ®Ä G¥ÀPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ Mt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÀȶ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÉÃAzÀæ (L¹JDgïrJ), ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÀ ªÀµÀð 1977jAzÀ CzÀgÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Á®ÄzÁgÀgÀ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀézÀ°è, gÉÊvÀjUÉ ¥Ë¶×PÀvÉ ¨sÀzÀævÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀĹÜgÀ C£Àß DzsÁjvÀ ¨É¼É ¥ÀzÀÞwUÀ¼À PÀÄjvÀÄ ºÉƸÀ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è vÉÆqÀV¹PÉÆArzÉ. £ÀªÀzɺÀ° PÉÃAzÀæªÁVgÀĪÀ L¹JDgïrJ£À zÀQët KµÁå ªÀÄvÀÄÛ ZÉÊ£Á ¥ÁæzÉòPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ, J£ïJDgïJ¸ï ¥Á®ÄzÁgÀgÉÆA¢UÉ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è ¥ÀæzÉñÀzÀ ¸ÁéªÀ®A§£ÉUÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄvÁÛ §A¢zÉ. L¹JDgïrJ, ªÀÄÆ® eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016 ¥ÀÅl
17
C£Ë¥ÀZÁjPÀ ©Ãd ¥ÀzÀÞwAiÀÄ MAzÀÄ ªÀiÁzÀj
¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀvÉ ©Ãd ªÀiÁgÁl UÀÄtªÀÄlÖ ¤AiÀÄAvÀæt
©Ãd GvÁàzÀ£É GzÀåªÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ gÉÊvÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É ©Ãd ¨ÉÃrPÉ CxÀªÁ ©Ãd CAvÀgÀ UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«PÉ
¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀvÉ ¸ÀĹÜgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀðºÀuÉ C£À¯ÉÊ¸ï ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ ¨É¯É, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÀiÁ»w, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀA¥ÀPÀð ¸Á¢ü¹gÀĪÀÅzÀÄ UÀÄtªÀÄlÖ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆvÀæ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£À C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ C£Ë¥ÀZÁjPÀ ©Ãd GvÁàzÀ£É AiÉÆÃd£Á©üªÀÈ¢Þ C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ D¥ÀgÉõÀ£À¯ï ªÉÄPÁ¤¸ÀªÀiï ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÁgÀ AiÉÆÃd£É ¸Áܦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ «©J¸ïE O¥ÀZÁjPÀªÁV ¸Áܦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ, vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ (vÁAwæPÀ, DyðPÀ) ¸ÀªÀĸÉå UÀÄgÀÄw¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî®Ä gÉÊvÀgÀ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, PÉÆæêÉÆÃeÉÆêÀiï ªÀÄvÀÄÛ fãïUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ fêÀzÀæªÀåUÀ¼À£ÀÄß ºÀAZÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ºÉƸÀ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÀ vÀ½UÀ¼À CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸À¸ÀåPÉÃAzÀæ, ªÀÄvÀÄÛ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀȶ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÀzÀÞw (J£ïJDgïJ¸ï) ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁªÀÄxÀå𠤪ÀiÁðtPÉÌ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¤gÀAvÀgÀªÁV vÀ£ÀߣÀÄß vÉÆqÀV¹PÉÆArzÉ. EzÀjAzÀ ºÉZÀÄÑ E¼ÀĪÀjAiÀÄ gÉÆÃUÀ ¤gÉÆÃzsÀPÀ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀĪÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ ¸ÀºÁAiÀĪÁVzÀÄÝ, CzÀgÀ®Æè ¨sÁgÀvÀ, £ÉÃ¥Á¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁAUÁèzÉñÀzÀAvÀºÀ ªÀļÉAiÀiÁ²ævÀ ¨sÀvÀÛzÀ ©Ã¼ÀÄUÀ¼À°è C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî¯ÁVzÉ. C£ÀĸÀj¹zÀ ªÀÄÄRå ¤ÃwUÀ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArªÉ: 1) vÀªÀÄäzÉà CxÀªÁ ¸ÀܽÃAiÀÄ vÀ½UÀ¼À eÁUÀzÀ°è C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÀ, gÉÊvÀgÀÄ DzÀåvÉ ¤ÃrzÀ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ «zsÁ£ÀzÀ°è (®A§ «¸ÀÛgÀuÉ) 2) ºÉƸÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ CAzÀgÉ ¨sÀvÀÛzÀ ©Ã¼ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F±Á£Àå gÁdåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄjAiÀiÁVlÄÖPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ (¸ÀªÀÄvÀ® «¸ÀÛgÀuÉ) 3) UÁæ«ÄÃt DzsÁjvÀ ©Ãd GzÀåªÀÄzÀ ¥ÀjPÀ®à£É ¸Áܦ¸ÀĪÀÅzÀÄ («©J¸ïE UÀ¼ÀÄ) 4) gÉÊvÀgÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ªÀÈ¢Þ. L¹JDgïrJ, ¨sÁgÀvÀzÀ°è vÀ£Àß gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Á®ÄzÁgÀgÀ eÉÆvÉUÉ J£ïJ¥sïJ¸ïJA ªÀÄzsÀå¹ÜPÉ CrAiÀÄ°è PÀ¼ÉzÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À°è LzÀÄ gÁdåUÀ¼À MA§vÀÄÛ f¯ÉèUÀ¼À°è PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ C£ÀĵÁ×£ÀUÉƽ¹zÉ.
®A§ «¸ÀÛgÀuÉ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ ¨É¼ÉUÁgÀgÀÄ JzÀÄj¹zÀ ªÀÄÄRå ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À ¥ÉÊQ MAzÀÄ, PÀ¼À¥É UÀÄtªÀÄlÖzÀ ©Ãd. ¨sÁgÀvÀzÀ°è L¹JDgïrJ ªÀÄzsÀå ¥ÀæªÉñÀ¢AzÀ PÀ¼ÉzÀ 3-4 ªÀµÀðUÀ¼À°è ±ÉÃ.90gÀµÀÄÖ gÉÊvÀgÀÄ MAzÉà ©ÃdªÀ£ÀÄß 6-7 ªÀµÀðzÀªÀgÉUÉ §¼À¸ÀÄwÛzÁÝgÉ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ §AiÀįÁ¬ÄvÀÄ. GvÁàzÀPÀvÉ ºÉaѸÀ®Ä, ©Ãd ªÀiÁgÀÄà zÀgÀ -¹Ãqï jÃ¥ÉèøïªÉÄAmï gÉÃmï (J¸ïDgïDgï) ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ vÀ½UÀ¼À eÁUÀzÀ°è C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®àlÖ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥Àðr¸ÀĪÀÅzÀÄ CªÀ±Àå JAzÀÄ ¨sÁ«¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
¥ÀÅl
18
¨ÉüÉUÀ¼À ®¨sÀåvÉ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄUÉÆAqÀÄ 1960-61gÀ°è 70UÁæA/ vÀ¯Á/¥Àæw¢£ÀPÉÌ zÉÆgÉAiÀÄÄwÛzÀÄÝzÀÄ, 2009-10gÀ°è 33UÁæA/vÀ¯Á/¥Àæw¢£ÀPÉÌ zÉÆgɬÄvÀÄ. «±Àé DgÉÆÃUÀå ¸ÀA¸ÉÜ ²¥sÁgÀ¹£ÀAvÉ 80 UÁæA/vÀ¯Á/¥Àæw¢£ÀPÉÌ zÉÆgÉAiÀĨÉÃQzÉ.
300 ºÀ½îUÀ¼À 4307 gÉÊvÀjUÉ MlÄÖ 12 C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¯ÁzÀ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß ®¨sÀåUÉƽ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ ¥ÀzÀÞw¬ÄAzÀ gÉÊvÀgÀÄ 1344 l£ï GvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ ©ÃdUÀ¼À£ÀÄß GvÁࢸÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ. CzÀ£ÀÄß gÉÊvÀjUÉ ºÀAZÀ¯Á¬ÄvÀÄ. C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¯ÁzÀ vÀ½UÀ¼À eÉÆvÉUÉ PÉ®ªÀÅ vÁAwæPÀ £ÉgÀªÀÅ ¸ÀºÀ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ ºÉaÑzÀ E¼ÀĪÀj. GzÁB ªÉÆAiÀiïwæ, £ÀÆj ªÀÄvÀÄÛ JZïAiÀÄÄJ¯ï-57 ªÀÄÄAvÁzÀ vÀ½UÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ°èzÀÝ vÀ½UÀ½VAvÀ ±ÉÃ.30-60 gÀµÀÄÖ ºÉZÀÄѪÀj ¥sÀ¸À®Ä ¤ÃrzÀªÀÅ. F vÀ½UÀ¼À£ÀÄß PÀȶAiÉÄÃvÀgÀ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À°è ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ¨É¼ÉAiÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå¨É¼ÉAiÀiÁV, JgÀqÀÆ jÃw ¨É¼ÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ. ºÉZÀÄѪÀj ¥sÀ¸À®Ä CAzÁdÄ AiÀÄÄJ¸ïr 2.0 zÀ±À®PÀëzÀµÀÄÖ ºÉZÀÄѪÀj DzÁAiÀÄ vÀA¢vÀÄ. eÉÆvÉUÉ ªÀÄtÂÚ£À DgÉÆÃUÀå ¸ÀÄzsÁj¹zÀ ¢ÃWÁðªÀ¢ü ¯Á¨sÀªÀÇ D¬ÄvÀÄ. EzÀgÀ ªÀÄÄRå ¥sÀ°vÁA±ÀªÉãÉAzÀgÉ, ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ Cw¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÀģɧ¼ÀPÉUÉ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ ¨É¼ÉzÀÄ vÀªÀÄä ªÀÄ£É ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ¥ÉÆõÀPÁA±ÀUÀ¼À ¨sÀzÀævÉ MzÀV¹zÀgÀÄ.
¸ÀªÀÄvÀ® «¸ÀÛgÀuÉ ¥ÀƪÀð¨sÁgÀvÀzÀ°è ±ÉÃ.78.8gÀµÀÄÖ ¨sÀvÀÛ ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¥ÀæzÉñÀ ªÀļÉAiÀiÁ²ævÀªÁVzÀÄÝ, C°è ªÀļÉUÁ®zÀ°è ªÀiÁvÀæ (dÆ£ï¸É¥ÉÖA§gï) ¨sÀvÀÛ ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ. ¨sÀvÀÛzÀ ¥sÀ¸À®Ä §AzÀ ªÉÄÃ¯É ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ©Ã¼ÀÄ ©qÀ¯ÁUÀÄwÛvÀÄÛ. ¥ÀAeÁ¨ï, ºÀjAiÀiÁuÁ ªÀÄvÀÄÛ ¥À²ÑªÀÄ GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ PÀȶ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ F ¥ÀæzÉñÀ ¸ÀªÀÄ. L¹JDgïrJ vÀ£Àß J£ïJDgïJ¸ï ¥Á®ÄzÁgÀgÀ eÉÆvÉ C¯ÁàªÀ¢üAiÀÄ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ vÀ½UÀ¼ÁzÀ JZïAiÀÄÄJ¯ï-57 ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆAiÀiïwæ ªÀÄÄAvÁzÀªÀ£ÀÄß F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¥ÀjZÀ¬Ä¹vÀÄ. F ªÉÆzÀ®Ä K£ÉãÀÆ ¨É¼ÉAiÀÄzÀ gÉÊvÀ FUÀ ºÉZÀÄѪÀj ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀÄ RĶAiÀiÁVzÁÝ£É. PÀȶ ªÀiÁqÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄApvÀ PÀȶ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ°è, ¸ÀAgÀPÀëuÁ PÀȶ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹, ¨sÀvÀÛzÀ ©Ã¼ÀÄUÀ¼À°è ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ GvÁàzÀ£É ¥ÀjZÀ¬Ä¹, ¥ÁævÀåQëPÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀ¯Á¬ÄvÀÄ. PÀÄApvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ªÀiÁqÀzÀ JgÀqÀÆ ¥Àj¹ÜwUÀ¼À°è ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ¥ÀæªÀiÁt GvÀÛªÀĪÁVgÀĪÀÅzÀÄ PÀAqÀħAvÀÄ. ©ÃdzÀ ºÉaÑ£À E¼ÀĪÀj (513 PÉf/ºÉ), ªÉÄêÀÅ ¥sÀ¸À®Ä (1624 PÉf/ºÉ),
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016
MlÄÖ DzÁAiÀÄ (AiÀÄÄJ¸ïr 272/ºÉ) ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ªÀiÁqÀzÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ ºÉÆð¹zÀgÉ ©¹ ¥ÀæªÀiÁt (2.30)- »ÃUÉ PÀÄApvÀ PÀȶ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ºÉaÑ£À E¼ÀĪÀj zÁR¯Á¬ÄvÀÄ. ºÀƪÀÅ ªÀÄvÀÄÛ PÁ¬ÄPÀlÄÖªÀ ºÀAvÀzÀ°è, PÀȶ ªÀiÁqÀzÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ºÉaÑ£À vÉêÁA±ÀzÀ MvÀÛqÀ E¢ÝzÉÝà EzÀPÉÌ PÁgÀt EgÀ§ºÀÄzÀÄ.
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Á®ÄzÁgÀgÀ eÉÆvÉ dAn ¥ÀæAiÀÄvÀßzÀ°è ««zsÀ gÁdåUÀ¼À°è 16 PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ©Ãd ZÀlĪÀnPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉAiÀįÁ¬ÄvÀÄ. F G¥ÀPÀæªÀÄ gÉÊvÀgÀ°è ¸ÀAvÀ¸À ªÀÄÆr¹vÀÄ. F gÉÊvÀgÀÄ FUÀ EvÀgÉ ºÀ½î/ f¯ÉèUÀ½UÉ, gÁdåUÀ½UÉ PÀÆqÀ ©Ãd ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ.
CzÉãÉà EgÀ°, PÀȶ ªÀiÁqÀzÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉUÉ vÀUÀÄ°zÀ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄzÀ ªÉZÀÑ CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ EvÀÄÛ. JgÀqÀÄ gÁdåUÀ¼À (wæ¥ÀÄgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À) K¼ÀÄ f¯ÉèUÀ¼À°è, M¹¦J¥sï DyðPÀ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃrzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è ¥ÁævÀåQëPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉwÛPÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀjAzÀ ¯Á¨sÀ ¥ÀqÉzÀ gÉÊvÀgÀ ¸ÀASÉå 1900. ¨É¼É ¸ÁAzÀævÉ ºÉZÁÑUÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ ¨ÉøÁAiÀÄ MAzÀÄ ºÉPÉÖÃgïUÉ ¸Àj¸ÀĪÀiÁgÀÄ 194-272 qÁ®gï zÀgÀzÀ°è ºÉZÀÄѪÀj DzÁAiÀÄ vÀA¢vÀÄ.
¸ÁªÀÄxÀåð ªÀÈ¢Þ
ºÀ½î DzsÁgÀzÀ ©ÃeÉÆÃzÀåªÀÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄPÉÌ, ¸ÀÆPÀÛ ¨É¯ÉAiÀÄ°è UÀÄtªÀÄlÖzÀ ©ÃdUÀ¼ÀÄ gÉÊvÀjUÉ ®¨sÀåvÉ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß §UɺÀj¸À®Ä, ºÀ½î DzsÁjvÀ ©ÃeÉÆÃzÀåªÀÄ («©J¸ïE) ªÀiÁqɯï£ÀÄß L¹JDgïrJ GvÉÛÃf¹vÀÄ. «©J¸ïE, ©Ãd GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ «vÀgÀuÉAiÀÄ C£Ë¥ÀZÁjPÀ ¥ÀzÀÞw. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Á®ÄzÁgÀgÉÆA¢UÉ L¹JDgïrJ PÉ®¸À ªÀiÁr, ¸ÁPÀµÀÄÖ d«ÄägÀĪÀ, gÉÊvÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæUÀw¥ÀgÀ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹vÀÄ. F gÉÊvÀgÀÄ MAzÀÄ ¸Ànð¦üPÉñÀ£ï Kd¤ìAiÉÆA¢UÉ £ÉÆÃAzÀt ªÀiÁr¹PÉÆAqÀgÀÄ. D ¸Ànð¦üPÉñÀ£ï Kd¤ìAiÀÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¹§âA¢AiÀÄ ªÉÄðéZÁgÀuÉAiÀÄ°è ©Ãd GvÁàzÀ£É ªÀiÁr, gÉÊvÀjUÉ UËgÀªÀ ¨É¯ÉAiÉÆA¢UÉ ªÀiÁgÀ¯Á¬ÄvÀÄ. F ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è ºÀ½îªÀÄlÖzÀ¯Éèà ©Ãd ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß §UɺÀj¹, ©Ãd GvÁàzÀPÀjUÉ ¯Á¨sÀ ªÀiÁrPÉÆqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
D ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀÄÄRåªÁV C£ÀĸÀj¹zÀ ¤ÃwUÀ¼À°è MAzÀÄ, ¸ÁªÀÄxÀåð C©üªÀÈ¢Þ. gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ©Ãd GvÁàzÀ£É, C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÀ ¥ÁåPÉÃfAUï ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£À, ±ÉÃRgÀuÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À°è vÀgÀ¨ÉÃwUÉƽ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ªÀiË®åªÀzsÀð£É(zÁ¯ï, ¥Áå£ï PÉÃPï, G¥ÀÄà) ªÀÄvÀÄÛ PÉÆAiÀÄÄè £ÀAvÀgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ (±ÉÃRgÀuÉ, ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ ªÉÆzÀ°£À ¸ÀéZÀÒvÉ, vÀÆgÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÁåPÉÃfAUï, ºÉÆlÄÖ vÉUÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, ªÉÄgÀUÀÄ PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ, dgÀr »rAiÀÄĪÀÅzÀÄ, UÀÄtªÀÄlÖzÀ ¥ÀzÁxÀð EvÁå¢) vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß «±ÉõÀªÁV ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ PÉÆqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. 551 ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ MlÄÖ 7600 gÉÊvÀgÀ£ÀÄß, gÉÊvÀ PÉëÃvÀæ ¥ÁoÀ±Á¯ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ, ¸ÀAZÁj «ZÁgÀ ¸ÀAQgÀt, PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæ ¢£À, PÉÆAiÀÄÄè ªÀÄÄ£Áß ºÁUÀÆ £ÀAvÀgÀzÀ vÀgÀ¨ÉÃw EvÁå¢UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ vÀgÀ¨ÉÃvÀÄUÉƽ¸À¯Á¬ÄvÀÄ. M¹DgïJ¥sï AiÉÆÃd£É ªÀÄÆ®PÀ 1600 gÉÊvÀgÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß §®UÉƽ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
¨sÀ«µÀåzÀ zÀȶÖPÉÃAzÀæ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ GvÀà£Àß ºÉaѸÀ®Ä GvÉÛÃd£À ¤ÃrzÀÝjAzÀ PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è ¥Ë¶×PÀvÉ ªÀÈ¢ÞAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. F ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ ªÀÄÆ®PÀ C¥Ë¶×PÀvÉ PÀrªÉÄAiÀiÁ¬ÄvÀÄ, ªÀÄtÂÚ£À ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉ ºÉaÑvÀÄ, PÀÆ° ªÀ®¸É
www.leisaindia.org
A website for learning and sharing experiences on LEISA practices. Main Features • Space to share your LEISA experience. • A source for LEISA practices followed by farmers. • An archive of LEISA India magazines - English edition and regional editions (Kannada, Tamil, Hindi, Telugu, Oriya, Punjabi and Marathi) • Photos and videos on LEISA practices • Interesting cases of people following LEISA practices Follow us on Facebook: www.facebook.com/Leisaindiamag
Follow us on Twitter: @LeisaIndia
°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ ¸ÀAaPÉ 1 ªÀiÁZïð 2016 ¥ÀÅl
19
www.leisaindia.orgwww.leisaindia.org DzÀÝjAzÀ F ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß §UɺÀj¸À¨ÉÃPÁVzÉ. eÉÆvÉUÉ ¨ÉüÉUÀ¼À ¥Ë¶×PÀ ªÀiË®åzÀ §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀĪÀÅzÀÄ CUÀvÀåCzÀgÀ®Æè ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è.
G¯ÉèÃR UÀįÁn J, UÀuÉñïPÀĪÀiÁgï J, ²æÃzsÀgï f ªÀÄvÀÄÛ £ÀAzÀPÀĪÀiÁgï n (2012). CVæPÀ®Ñgï CAqï ªÀiÁ¯ï£ÀÆånæµÀ£ï E£ï EArAiÀiÁ, ¥sÀÄqï CAqï £ÀÆånæµÀ£ï §Ä¯Én£ï, 33(1), 74-86
©ºÁgÀzÀ°è ©Ãd ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀgÀt C¢üPÁj ºÉÆ®ªÀ£ÀÄß ¥ÀjÃQë¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ. ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀÄ vÀ¦àvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ VqÀUÀ½AzÀ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ½UÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÉÄêÁ¬ÄvÀÄ. gÉÊvÀjUÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀªÁzÀgÀÆ, ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ GvÁàzÀ£É ºÀ®ªÀÅ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄwÛzÉ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸Àj¥Àr¸À¨ÉÃQzÉ. ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÁV, §gÀUÁ® ªÀÄvÀÄÛ GµÀÚ ¥Àj¹ÜwUÀ½UÉ ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀ, gÉÆÃUÀ¨ÁzsÉUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸À§®è ªÀÄvÀÄÛ §zÀ¯ÁUÀĪÀ ºÀªÁªÀiÁ£ÀUÀ½UÉ ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀ ¸ÀÆPÀÛ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ. JgÀqÀ£ÉAiÀÄzÁV, ¨ÉÃ¼É ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀgÀ¥À½ aPÀÌzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¸ÁªÀÄxÀåð¢AzÀ PÀÆrzÉ. ZÀ½UÁ®zÀ ¨ÉüÉUÀ½UÉ PÀ¤µÀ× ¨ÉA§® ¨É¯É (JAJ¸ï¦) ºÉ¸Àj£À°è ¸ÀPÁðgÀ ¤ÃqÀÄwÛgÀĪÀ £ÉgÀªÀÅ CvÀå®à. EzÀjAzÀ gÉÊvÀgÀÄ zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ PÀqÉUÉ M®ªÀÅ vÉÆÃgÀÄwÛzÁÝgÉ.
ZÁAzï Dgï ªÀÄvÀÄÛ dĪÀiÁæ¤ eÉ (2013). ¥sÀÄqï ¸ÉPÀÄåjn CAqï CAqÀgï£ÀjµïªÉÄAmï E£ï EArAiÀiÁ: C¸É¸ïªÉÄAmï D¥sï D®Ögï£ÉÃnªï £ÁªÀiïìð CAqï ¢ E£ïPÀªÀiï J¥sÉPïÖ. EArAiÀÄ£ï d£Àð¯ï D¥sï CVæPÀ®Ñgï JPÀ£Á«ÄPïì, 68(1): 39-53 n Atul Dogra, Ashutosh Sarker, Pooja Sah and Aqeel Hassan Rizvi ICARDA, South Asia and China Regional Program, CGIAR Block, NASC Complex, New Delhi E-mail: A.Dogra@cgiar.org
Aden Aw Hassan ICARDA, Amman, Jordan
DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÅl 16, ¸ÀAaPÉ 4, r¸ÉA§gï 2014
ªÀĸÀÆgÀ CªÀgÉ ¨É¼ÉzÀÄ RĶ PÀAqÀÄPÉÆAqÀ gÉÊvÀ
Follow us on:
www.facebook.com/Leisaindiamag
@LeisaIndia