LEISA India Kannada September - 2018

¸É¥ÉÖA§gï 2018, ¸ÀAaPÉ 3

Magazine on Low External Input Sustainable Agriculture Compilation of selected translated articles into Kannada ¨ÁºÀå ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À «ÄvÀ §¼ÀPÉAiÀÄ ¸ÀĹÜgÀ PÀȶ PÀÄjvÀ ªÀiÁåUÀf£ï.

PÀ£ÀßqÀPÉÌ C£ÀĪÁ¢¹zÀ DAiÀÄÝ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ¸ÀAPÀ®£À

°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ PÀ£ÀßqÀ ¸ÀAaPÉ

°Ã¸Á EArAiÀÄ «±ÉõÀ PÀ£ÀßqÀ ¸ÀAaPÉ

¸É¥ÉÖA§gï 2018, ¸ÀAaPÉ 3 F ¸ÀAaPÉAiÀÄÄ `°Ã¸Á EArAiÀÄ’ DAUÀè DªÀÈwÛAiÀÄ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ DAiÀÄÝ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À C£ÀĪÁzÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. «¼Á¸À: J.JA.E. ¥ÀæwµÁ×£À £ÀA.204, 100 ¦üûÃmï jAUïgÉÆÃqï ªÀÄÆgÀ£Éà ¥sóÉÃ¸ï §£À±ÀAPÀj JgÀqÀ£Éà ¨ÁèPï ªÀÄÆgÀ£Éà ¸ÉÖÃeï ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ 560085 zÀÆgÀªÁtÂ+91-080-26699512/ 26699522 ¥sóÁåPïì +91-080-26699410 FªÉÄʯï: leisaindia@yahoo.co.in °Ã¸Á EArAiÀÄ `°Ã¸Á EArAiÀÄ’ DAUÀè DªÀÈwÛAiÀÄ£ÀÄß J.JA.E. ¥ÀæwµÁ×£À ºÁUÀÆ E¼ÉAiÀÄ (ILEIA) ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀzÉÆA¢UÉ vÉæʪÀiÁ¹PÀªÁV ¥ÀæPÀn¸ÀÄwÛzÉ. ¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀÄ ªÀÄAqÀ½ ªÀÄÄRå ¸ÀA¥ÁzÀPÀ : PÉ.«.J¸ï.¥Àæ¸Ázï ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¸ÀA¥ÁzÀQ : n.JA.gÁzsÀ PÀ£ÀßqÀ C£ÀĪÁzÀ ºÉêÀiÁ ºÉ§âUÉÆÃr PÀ£ÀßqÀ C£ÀĪÁzÀUÀ¼À ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ «ÃuÁ ªÀiÁPÁðAqÉ PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÉ gÀÄQät f.f. ¥ÀÄl «£Áå¸À ²ªÀ¥Àæ¸Ázï ªÀÄÄzÀæt ¸Áà£ï ¦æAmï, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀÄÄR¥ÀÄl avÀæ vÀ«Ä¼ÀÄ £Ár£À ªÀÄ»¼Á PÀȶPÀgÉƧâgÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÁÝgÉ Mt¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¥ÀæwPÀÆ® ¥Àj¹ÜwUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¨É¼É. avÀæ ¸Ëd£Àå: zsÀ£ï ¥sËAqÉõÀ£ï

°Ã¸Á ªÀiÁåUÀfûãï

««zsÀ DªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ ¯Áån£ï CªÉÄÃjPÀ£ï, ¥À²ÑªÀÄ D¦üæPÀ£ï ªÀÄvÀÄÛ ¨Éæf°AiÀÄ£ï DªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ

°Ã¸Á EArAiÀÄ ªÀiÁåUÀfûãï

EvÀgÉ ¥ÁæzÉòPÀ DªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ »A¢, MjAiÀiÁ, ªÀÄgÁp, ¥ÀAeÁ©, vÀ«Ä¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÉ®ÄUÀÄ F ¸ÀAaPÉAiÀÄ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß J¯Áè jÃwAiÀÄ JZÀÑjPɬÄAzÀ ¥Àj²Ã°¹ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¸ÀjAiÀiÁV ¤ÃqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄw߸À¯ÁVzÉ. »ÃVzÀÆÝ, CAwªÀĪÁV E°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À°ègÀĪÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ DAiÀiÁ ¯ÉÃRPÀgÉà dªÁ¨ÁÝgÀgÀÄ.

E°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ¥ÀrAiÀÄZÀÑ£ÀÄß ªÀiÁr EvÀgÀ NzÀÄUÀjUÉ ºÀAZÀ®Ä ¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀÄ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ M¦àUɬÄzÉ. «Ä¸ÉjAiÉÆgï £ÉgÀ«£ÉÆA¢UÉ J.JA.E. ¥ÀæwµÁ×£À¢AzÀ ¥ÀæPÀnvÀ.

¦æAiÀÄ NzÀÄUÀgÉÃ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ F zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À ªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£À±ÉÑÃvÀ£ÀUÉƽ¸ÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ºÉÃUÉ vÉÆqÀV¹PÉÆArªÉ J£ÀÄߪÀÅzÀgÀ PÀÄjvÁzÀ °Ã¸Á EArAiÀiÁzÀ F ¸ÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß vÀªÉÆäA¢UÉ ºÀAaPÉƼÀî®Ä £ÀªÀÄUÉ ¸ÀAvÉÆõÀªÁUÀÄwÛzÉ.

C¤¢ðµÀÖ ªÀļÉ, KPÀ¨É¼É ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁV¹zÉ. ºÁUÀÆ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹ §zÀÄPÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀå«®èzÀAvÉ ªÀiÁrzÉ. gÉÊvÀgÀÄ ¤ÃgÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉ, PÀȶ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è fêÀªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉƼÀîªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. F ¸ÀgÀ¼À ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ ¥ÀæwPÀÆ® ºÀªÁªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß JzÀÄj¹ C¥ÁAiÀĪÀ£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¸ÀĪÀ°è £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. ¨É¼É ªÉÊ«zsÀåzÉÆA¢UÉ ªÉÊAiÀÄÄQÛPÀªÁV ºÀ®ªÀgÀÄ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À ªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ ªÀÄA¢ ZÁA¦AiÀÄ£ÀßgÀÄ F jÃwAiÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¹PÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀªÉà vÀªÀÄä §zÀÄPÀ£ÀÄß PÀnÖPÉƼÀÄîwÛzÁÝgÉ. ¸ÀĹÜgÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåªÀÅ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ, C¥Ë¶ÖPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ DzÁAiÀÄ UÀ½PÉUÉ ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀjºÁgÀªÁVzÉ. ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÀæZÁgÀPÉÌ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆArzÉ.

EzÀÄ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV KPÀ¨É¼É ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹ eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåzÀ £Á±ÀPÉÌ PÁgÀtªÁV C¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀÝjAzÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀܽÃAiÀÄ PÀȶ¥Àj¸ÀgÀPÉÌ ºÉÆAzÀĪÀAvÉ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ M½vÀÄ. EzÀgÉÆA¢UÉ EzÀgÀ°è ¨sÁVzsÁgÀgÁVgÀĪÀªÀgÉ®ègÀÆ MmÁÖV ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CzÀPÉÌ CUÀvÀå«gÀĪÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ. ¤ªÀÄä ¥ÀæwQæAiÉÄUÀ¼À ¤jÃPÉëAiÀÄ°èzÉÝêÉ. ¤ªÀÄä AiÀiÁªÀÅzÉà PÀȶ«ÄvÀægÀÄ F ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß NzÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤ÃªÀÅ §AiÀĹzÀ°è CªÀgÀ ¸ÀA¥ÀÆtð «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß £ÀªÀÄUÉ PÀ½¹PÉÆr. CªÀjUÉ ¸ÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ½¹PÉÆqÀ®Ä £ÀªÀÄUÉ ¸ÀAvÀ¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀA¥ÁzÀPÀgÀÄ

°Ã¸Á LEISA

www.leisaindia.org

°Ã¸Á (LEISA)ªÀÅ ¨ÁºÀå ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À «ÄvÀ §¼ÀPÉAiÀÄ ¸ÀĹÜgÀ PÀȶAiÀÄ PÀÄjvÁVzÉ. EzÀÄ ¥Áj¸ÀjPÀªÁV AiÉÆÃUÀåªÁzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è vÀªÀÄä GvÁàzÀPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉaѹPÉƼÀî®Ä §AiÀĸÀĪÀ gÉÊvÀjUÉ EgÀĪÀ vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ DAiÉÄÌUÀ¼À PÀÄjvÁVzÉ. °Ã¸ÁªÀÅ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀÄvÀÄÛ £ÉʸÀVðPÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À »vÀ §¼ÀPÉAiÀÄ - MAzÉƪÉÄä CUÀvÀåªÉ¤¹zÀgÉ ¨ÁºÀå M¼À¸ÀÄjUÀ¼À ¸ÀÄgÀQëvÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀPÀë §¼ÀPÉAiÀÄ - PÀÄjvÁVzÉ.

EzÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀéAvÀ eÁÕ£À, P˱À®å, ªÀiË®å, ¸ÀA¸ÀÌöÈw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆ®ªÁV¹PÉÆAqÀÄ ¨sÀ«µÀåªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉƼÀî®Ä §AiÀĸÀĪÀ ¥ÀÅgÀĵÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ¸À§®gÀ£ÁßV¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À PÀÄjvÁVzÉ. °Ã¸ÁªÀÅ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ CUÀvÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸À¤ßªÉñÀUÀ½UÉ vÀPÀÌAvÉ ºÉÆA¢¸ÀĪÀ PÀȶPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ¥ÁvÀæzsÁjUÀ¼À ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀĪÀ ¨sÁUÉÃzÁj «zsÁ£ÀUÀ¼À PÀÄjvÁVzÉ. °Ã¸ÁªÀÅ zÉù ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊeÁÕ¤PÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß «Ä½vÀUÉƽ¸À®Ä §AiÀĸÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ F PÀÄjvÀ ºÉaÑ£À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀÈf¸À®Ä ¤Ãw ¤gÀÆ¥ÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀ§AiÀĸÀÄvÀÛzÉ. °Ã¸ÁªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀiÁVzÉ; MAzÀÄ ªÀiÁUÀð ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ gÁdQÃAiÀÄ ¸ÀAzÉñÀªÁVzÉ.

J JA E ¥ÀæwµÁ×£À

www.amefound.org

J JA E ¥ÀæwµÁ×£ÀªÀÅ ¨ÉøÁAiÀÄzÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀ, PÀȶPÀgÀ CjªÀ£ÀÄß ¹jªÀAvÀUÉƽ¸ÀĪÀ, C¨sÀÄåzÀAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß MUÀÆÎr¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ zÀQët ¥Àæ¸ÀÛ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ CgÉ Mt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ PÀȶPÀgÀ°è ¥Áj¸ÀjPÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄwÛzÉ. «±Àé¸ÀÜgÀÄ ZÉÃgÀä£ï : ²æà agÀAfë ¹AUï, L.J.J¸ï. (¤.,) ReÁAa : ²æà ©.PÉ. ²ªÀgÁA ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ : qÁ.«oÀ® gÁd£ï, qÁ.JA.ªÀĺÁzÉêÀ¥Àà, qÁ.J£ï.f.ºÉUÀqÉ, qÁ.n.JA. vÁåUÀgÁd£ï,

¥ÉÇæ.«.«ÃgÀ¨sÀzÀæAiÀÄå, qÁ.J.gÁdtÚ, qÁ.ªÉAPÀmÉñï vÀUÀvï, qÁ.¹ävÁ ¥ÉæêÀÄZÀAzÀgï PÁAiÀÄðPÁj ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ: ²æà PÉ.«.J¸ï. ¥Àæ¸Ázï

«Ä¸ÉjAiÉÆgï MISEREOR

www.misereor.org

C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀl£É «Ä¸ÉjAiÉÆgï£ÀÄß dªÀÄð£ï PÁåxÉÆðPï ©±À¥ïgÀÄ E¸À« 1958gÀ°è ¸Áܦ¹zÀgÀÄ. PÀ¼ÉzÀ 50 ªÀµÀðUÀ½AzÀ «Ä¸ÉjAiÉÆgï D¦üæPÀ, K¶AiÀiÁ, ºÁUÀÆ ¯Áån£ï CªÉÄÃjPÁUÀ¼À°è §qÀvÀ£ÀzÀ «gÀÄzÀÞzÀ ºÉÆÃgÁlPÉÌ ªÀZÀ£À§zÀݪÁVzÉ. zsÀªÀÄð, ¥ÀgÀA¥ÀgÉ CxÀªÁ °AUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸ÀzÉ CUÀvÀå«gÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀiÁ£ÀªÀ fëUÀÆ «Ä¸ÉjAiÉÆgï£À ¸ÀºÀPÁgÀ ®¨sÀå«zÉ. §qÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄPÀÆ®gÀ»vÀgÀÄ £ÀqɸÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ «Ä¸ÉjAiÉÆgï ¨ÉA§® ®¨sÀå«zÉ. EzÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¥Á®ÄUÁgÀgÀ eÉÆvÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä ªÉÆzÀ® DzÀåvÉ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ ZZÉÀð-DzsÁjvÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, ¸ÀgÀPÁgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ZÀ¼ÀĪÀ½UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À C£ÀĵÁ×£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܽÃAiÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀ°è ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À eÉÆvÉUÀÆr ¥Á®ÄUÁgÀgÀÄ ¸ÀºÁAiÀĪÀiÁqÀĪÀ°è vÉÆqÀV¹PÉÆArzÁÝgÉ. F jÃwAiÀiÁV «Ä¸ÉjAiÉÆgï vÀ£Àß ¥Á®ÄUÁgÀgÉÆqÀUÀÆr ¤gÀAvÀgÀªÁV §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ½UÉ ¥Àæw¸ÀàA¢¸ÀÄvÀÛzÉ.

«µÀAiÀĸÀÆa ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀÄjvÁzÀ ¤Ãw §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ : MAzÀÄ ªÀÄgÀÄ«±ÉèõÀuÉ 

4

gÀAfvï PÉ ¸ÁºÀÄ, gÀ«±ÀAPÀgï ¨ÉºÉgÀ ªÀÄvÀÄÛ ²æä¨Á±ï zÁ¸ï

¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À DUÀgÀ. ºÀ¹ªÀÅ ºÁUÀÆ C¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄAvÀºÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁqÀ®Ä EªÀÅ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¥ÀjºÁgÀ. ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ ¤nÖ£À°è£À ¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV KPÀ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. EzÀjAzÀ fêÀªÉÊ«zsÀåvÉ £ÀµÀÖªÁV ««zsÀ jÃwAiÀÄ C¥Ë¶ÖPÀvÉUÉ EzÀÄ PÁgÀtªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀÝjAzÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶAiÀÄ£ÀÄß zÉù PÀȶ¥ÀzÀÞwUÀ£ÀĸÁgÀªÁV ªÀiÁqÀĪÀAvÉ ¥ÉÆæÃvÁ컸À®Ä vÀPÀÌ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ.

fêÀªÉÊ«zsÀå¢AzÀ ZÉÃvÀjPÉ 

8

D¢£ÁgÁAiÀÄt£ï Dgï

PÀrªÉÄ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è C¤¢üðµÀÖ ªÀļÉ, KPÀ¨É¼É ªÀåªÀ¸ÉÜ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß C¹ÜgÀ ºÁUÀÆ ºÉZÀÄÑ £ÀµÀÖzÀ ªÀåªÀºÁgÀªÁV¹zÉ. ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ d®¸ÀAgÀPÀëuÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ §ºÀÄzÉÆqÀØ ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀ§®èªÀÅ.

F «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß F jÃwAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀåUÀ½AzÀ PÁ¥ÁqÀ§®ÄèzÀÄ. PÀȶ¨sÀÆ«ÄAiÀi°è eÉÊ«PÀªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀjAzÀ §zÀÄQ£ÀªÀÄlÖ, ¥Àj¸ÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß PÀrªÉĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

eÁ£ÀĪÁgÀÄ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸À®Ä ¸ÀܽÃAiÀÄ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ 

11

¦. «ªÉÃPÁ£ÀAzÀ£ï

ºÀ®ªÁgÀÄ PÁgÀtUÀ½UÁV ¸ÀܽÃAiÀÄ eÁ£ÀĪÁgÀÄ vÀ½UÀ¼ÀÄ £À²¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ JZÀÑjPÉAiÀÄ UÀAmÉAiÀiÁVzÉ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°è eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀgÁzÀ ºÀ®ªÀjzÁÝgÉ. CªÀgÀÄUÀ¼ÀÄ zÉù vÀ½UÀ¼À£ÀÄß gÀQë¸ÀÄwÛzÀÄÝ CªÀÅUÀ½AzÀ¯Éà fêÀ£À £ÀqɸÀÄwÛzÁÝgÉ. ¸ÀPÁðgÀ ºÁUÀÆ ¤ÃwgÀÆ¥ÀPÀgÀÄ EAvÀºÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ CªÀÅUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀĹÜgÀ eÁ£ÀĪÁgÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¸À¤ß»vÀªÁVzÉ.

eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À ªÉÄêÀÅ C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀ PÀæªÀÄ ºÁUÀÆ ªÉÄêÀÅt¸ÀĪÀ PÀæªÀÄ PÀÄjvÀÄ PÉ®ªÀÅ ¸À®ºÉUÀ¼ÀÄ - EzÀÄ ¸ÀĹÜgÀªÉÃ? 

14

J¸ï. gÁeÉñÀégÀ£ï

ºÀ¸ÀÄPÀgÀÄUÀ½UÉ ªÉÄêÀÅ ºÁPÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÁUÀ®Æ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀĪÀÅ¢®è. F PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ C¢üPÀ ªÉZÀÑ, ºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ C¹ÜgÀªÁzÀzÀÄÝ. ºÀ¸ÀÄ«£À zÉúÀgÀZÀ£É/fÃuÁðAUÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ½UÉ CUÀvÀåªÁzÀ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀAvÀºÀ ªÉÄêÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÆPÀÛ ºÁUÀÆ ¸ÀĹÜgÀ «zsÁ£À.

¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ 

16

C¤vÀ gÉrØ ªÀÄvÀÄÛ PÀȵÀÚ ¥Àæ¸Ázï .f

ªÀåwjPÀÛ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ®Æè §zÀÄPÀĽAiÀÄĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð, ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛªÀÄ DgÉÆÃUÀåPÉÌ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀĪÀAvÀºÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£À±ÉÑÃvÀ£ÀUÉƽ¸À®Ä zÉñÀzÀ°è D¸ÀQÛ ºÉZÀÄÑwÛzÉ. ««zsÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlPÉÌ ºÀ®ªÀÅ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆArªÉ.

F ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ F ªÀ®AiÀÄzÀ J®è ¥ÀæªÀÄÄRgÀÄ MmÁÖV ¸ÀA¥ÀPÀðeÁ®ªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.

ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳ ಕುರಿತಾದ ನೀತಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು : ಒಂದು ಮರುವಿಶ್ಲೇಷಣೆ



gÀAfvï PÉ ¸ÁºÀÄ, gÀ«±ÀAPÀgï ¨ÉºÉgÀ ªÀÄvÀÄÛ ²æä¨Á±ï zÁ¸ï

¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À DUÀgÀ. ºÀ¹ªÀÅ ºÁUÀÆ C¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄAvÀºÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁqÀ®Ä EªÀÅ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¥ÀjºÁgÀ. ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ ¤nÖ£À°è£À ¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV KPÀ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.

EzÀjAzÀ fêÀªÉÊ«zsÀåvÉ £ÀµÀÖªÁV ««zsÀ jÃwAiÀÄ C¥Ë¶ÖPÀvÉUÉ EzÀÄ PÁgÀtªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀÝjAzÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶAiÀÄ£ÀÄß zÉù PÀȶ¥ÀzÀÞwUÀ£ÀĸÁgÀªÁV ªÀiÁqÀĪÀAvÉ ¥ÉÆæÃvÁ컸À®Ä vÀPÀÌ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ.

¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®ªÁV ºÁUÀÆ ºÀ¹ªÀ£ÀÄß ¤ÃV¸ÀĪÀ ¸À®PÀgÀuÉAiÀiÁV ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ ¤gÀƦvÀªÁVzÉ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ¥ÀÄgÁvÀ£À DºÁgÀzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À¯ÉÆèAzÁV ¨sÁgÀvÀzÀ §ÄqÀPÀlÄÖ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ºÁUÀÆ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ CwºÉZÀÄÑ C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀÄvÀÛzÉ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV §qÀªÀgÀ DºÁgÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁV CzÀ£ÀÄß PÀqÉUÀt¸À®àlÄÖ CzÀgÀ GvÁàzÀ£É E½ªÀÄÄRUÉÆArzÉ. §ºÀ¼À »AzÉAiÉÄãÀ®è PÉêÀ® 20 -25 ªÀµÀðUÀ½UÉ ªÀÄÄAZÉ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ ºÀ®ªÀÅ ¨sÁUÀUÀ¼À°è ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ. ¥À²ÑªÀÄ WÀlÖUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §ÄqÀPÀlÄÖ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ ºÉaÑgÀĪÀ PÉÆgÀ¥ÀÄmï f¯ÉèUÀ¼À°è EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ. EzÀÄ eÉÆüÀ (Sorghum vulgare), ¸ÀeÉÓ (Pennisetum typhoides), §gÀUÀÄ(Panicum miliare) , HzÀ®Ä(Eichinochloa sp.) , £ÀªÀuÉ(Setaria italica) , DPÀð(Paspalum scrobiculatum) ªÀÄvÀÄÛ gÁVAiÀÄ£ÀÄß (Eluisine coracana) ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛvÀÄÛ. EªÀÅUÀ¼À°è CwºÉZÀÄÑ ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ gÁV. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥sÀ®ªÀAwPÉ PÀrªÉĬÄgÀĪÀ §gÀqÀÄ £É®, PÀrªÉÄ ¤ÃjgÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ªÀļÉAiÀÄ£ÁßzsÁj¹zÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è

¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ. §ÄqÀPÀlÄÖ ªÀÄA¢ EzÀ£ÀÄß ¨ÉlÖUÀ¼À E½eÁj£À°è dÆ£ï EAzÀ ¸É¥ÀÖA§gïªÀgÉUÉ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. F ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀªÀjUÉ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼Éà ¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ ªÀÄÆ®. ºÉÊzÀgÁ¨Á¢£À gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Ë¶ÖPÁA±À ¸ÀA¸ÉÜAiÀĪÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ F ¨É¼ÉUÀ¼À°è CQÌVAvÀ ºÉaÑ£À R¤eÁA±ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÉÆænÃ£ï ªÀÄvÀÄÛ PÉÆ©â£ÁA±À«zÉ. EzÀgÉÆnÖUÉ F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è£À C¥Ë¶ÖPÀvÉ ºÁUÀÆ gÀPÀۻãÀvÉAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁqÀ®Ä F zsÁ£ÀåUÀ¼À°è£À PÀ©âtzÀA±À ºÉZÀÄÑ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVzÉ. «±ÀézÁzÀåAvÀzÀ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ CgÀtå ¥ÀzÀÞwAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÉÛ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄ£É߯ÉUÉ vÀA¢ªÉ.

F »£À߯ÉAiÀÄ°è ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝ Mr¸ÁìzÀ zÀQët ¨sÁUÀzÀ°è K£É®è §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÁVªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ¸ÀªÉÃðAiÉÆAzÀ£ÀÄß £ÀqɸÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¥ÀæzÉñÀ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄwÛªÉ PÉ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÁtÂdå PÀȶ ¨É¼ÉUÀ¼ÁzÀ ¤Ã®Vj, vÁ¼É (JuÉÚ) ªÀÄvÀÄÛ ºÀwÛ ªÀÄÄAvÁzÀĪÀ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¸À®ÄªÁV QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¨sÀÆ«Ä PÀrªÉÄAiÀiÁV DºÁgÉÃvÀgÀ ¨É¼ÉUÀ½UÁV F ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. §ÄqÀPÀlÄÖ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è PÀrªÉÄ DzÁAiÀÄzÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶ÖPÀvÉUÉ CªÀ®A©¹gÀĪÀÅzÀÄ EzÉà DºÁgÀ ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß DzÀgÉ FUÀ F ªÀÄÆ®PÉÌ C¥ÁAiÀĪÉÇzÀVzÉ. §qÀvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ C¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁqÀ®Ä ¨É¼É ªÉÊ«zsÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj JAzÀÄ ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ¯Éèà F ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è DzsÀĤÃPÀgÀt ºÁUÀÆ KPÀ¨É¼É ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸À¯ÁVgÀĪÀÅzÀÄ F AiÀÄÄUÀzÀ ªÀåAUÀåUÀ¼À¯ÉÆèAzÀÄ. F C®PÀëöåvÀ£ÀªÀÅ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ¥ÁèAmÉñÀ£ï ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ

C£ÀÄzÁ¤vÀ CQÌ ¹UÀÄwÛgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À §¼ÀPÉ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀ®èzÉ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀzÀ ªÀÄlÖzÀ ªÉÄÃ®Æ ªÀåwjPÀÛ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃjzÉ.

PÉÆõÀÖPÀ 1 : ¹jzsÁ£ÀåUÀ½AzÀ ¤Ã®Vj ¨É¼ÉUÁV ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¹ÜvÀåAvÀgÀUÉƽ¹zÀ ¥ÀjuÁªÀÄ

PÀæªÀÄ ¸ÀASÉå

¥Àæ¸ÀÄÛvÀ

¨sÀ«µÀå

¥Àj¸ÀgÀ

§gÀªÀ£ÀÄß §ºÀĪÀÄnÖUÉ E®èªÉà ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV vÀqÉzÀÄ §zÀÄPÀĽAiÀħ®ÄèzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E¼ÀĪÀjAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ

ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀå/§zÀ¯ÁªÀuɬÄAzÁV GAmÁUÀĪÀ §gÀPÉÌ vÀÄvÁÛUÀÄvÀÛzÉ

ºÀtPÁ¸ÀÄ

¥Àæ¸ÀÄÛvÀ gÉÊvÀ¤UÉ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀªÀ®è

PÀæªÉÄÃt d«Ää¤AzÀ DzÁAiÀÄ ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ

¥Ë¶ÖPÁA±À

¥Àæ¸ÀÄÛvÀ gÉÊvÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¥Ë¶ÖPÁA±À ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ

GvÁàzÀ£É ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÁV ¸ÀܽÃAiÀÄgÀ ¥Ë¶ÖPÀvÉUÉ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃqÀĪÀÅ¢®è

¸ÁªÀiÁfPÀ

¸ÁA¸ÀÌøwPÀªÁV DºÁgÀ ¥ÀzÀÞw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ ºÉÆAzÁtÂPÉ ºÉÆA¢zÉ

DºÁgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À §zÀ¯ÁªÀuÉ ºÁUÀÆ C¼ÀªÀrPÉ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ

DyðPÀ

GvÀà£ÀßUÀ½UÉ ¹zÀÞ ªÀiÁgÀÄPÀmÉ֬Įè

GvÀà£ÀßUÀ½UÉ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ¬ÄzÉ

ಪುಟ 4  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

avÀæ: ¯ÉÃRPÀgÀÄ

»AzÉ F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝ ºÀ®ªÀÅ «zsÀUÀ¼À ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß FUÀ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛ®è ºÁUÀÆ DºÁgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄvÀÛ zÀÆrªÉ. F ¥ÀæzÉñÀzÀ d£ÀgÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ¨sÀ«µÀåzÀ°è AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß PÁzÀÄ£ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.

F ¨sÀÆ«Ä ¨É¼É ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÀÆPÀÛªÁV®è DzÀÝjAzÀ EªÀÅUÀ¼À°è ¤Ã®VjAiÀÄAvÀºÀ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀĨÉÃPÀÄ JAzÀÄ D ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è£À C¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃV¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄApvÀUÉƽ¹zÉ. »AzÉ F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛzÀÝ ««zsÀ §UÉAiÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß FUÀ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛ®è.

PÉÆõÀÖPÀ 1 ¹jzsÁ£ÀåUÀ½AzÀ ¥ÁèAmÉõÀ£ï ¨É¼ÉUÀ½UÉ DVgÀĪÀ ¹ÜvÀåAvÀgÀªÀÅ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ/ªÉÊ¥ÀjvÀåzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è

avÀæ: ¯ÉÃRPÀgÀÄ

§ÄqÀPÀlÄÖ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼Éà ¥Ë¶ÖPÁA±ÀzÀ ªÀÄÄRå ªÀÄÆ®

¨ÁPïì 1 : PÁ²¥ÀÄgÀ «¨sÁUÀzÀ ¹jUÀÄqÀØ ºÀ½îAiÀÄ §®gÁA ©zÁå¤UÉ vÀ£Àß £Á®ÄÌ ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼À ªÀÄzÀĪÉAiÀÄ dªÁ¨ÁÝj¬ÄzÀÄÝ ªÀÄzÀÄªÉ ªÀiÁqÀ®Ä ºÀt¨ÉÃPÀÄ. gÁV ¨É¼É¬ÄAzÀ ¹UÀĪÀ DzÁAiÀÄ CvÀå®à. ºÁUÁV DvÀ vÀ£Àß 30 JPÀgÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è 20 JPÀgÉ ¤Ã®Vj ¨É¼ÉAiÀįÁgÀA©ü¹zÀ. EzÀjAzÀ DvÀ¤UÉ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðzÀ°è gÀÆ.70000 ¹UÀÄvÀÛzÉ.

EzÀjAzÀ DvÀ¤UÉ §ºÀ¼À ¸ÀºÁAiÀĪÁUÀÄvÀÛzÉ. gÁVAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉzÀzÀÝjAzÀ DvÀ¤UÉ PÉfUÉ 21 gÀÆ¥Á¬Ä ¹UÀÄvÀÛzÉ. DvÀ¤UÉ ¹PÀÌ E¼ÀĪÀj 100 PÉf ªÀiÁvÀæ. ºÁUÁV DvÀ¤UÉ F §zÀ¯ÁªÀuÉ ºÉZÀÄÑ vÀPÀð§zÀÞªÁzÀzÀÄÝ ºÁUÀÆ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ J¤ß¸ÀÄvÀÛzÉ. »A¢£À ªÀµÀðUÀ¼À°è DvÀ ºÀ®ªÀÅ «zsÀUÀ¼À gÁVAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¢zÀÝ DzÀjÃUÀ ªÀÄqÁ¬Ä ªÀÄĹ̰UÉ vÀ£ÀߣÀÄß ¹Ã«ÄvÀUÉƽ¹PÉÆArzÁÝ£É. EzÀÄ DvÀ£À ªÀÄ£ÉAiÀÄ §¼ÀPÉUÉ ºÁUÀÆ G½zÀzÀÝ£ÀÄß ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ ºÁPÀ®Ä ¸ÁPÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ªÉÄÃ¯É ¨sÀ«µÀåzÀ°è GAlĪÀiÁqÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁVAiÀÄ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸À®ànÖªÉ.

PÉƯɸÁÖç¯ï vÀVθÀĪÀ°è, ºÁ®ÆrPÉ, R¤eÁA±ÀUÀ¼ÁzÀ PÁå°ìAiÀÄA, £Áj£ÁA±À EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ°è EªÀÅ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVzÉ. ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ C£ÀÄzÁ¤vÀ CQÌ zÉÆgÀPÀĪÀAvÁzÀzÀÄÝ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß vÀVιzÉ. C£ÀÄzÁ¤vÀ CQÌ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß vÀVθÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀzÀ ªÀÄlÖzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀåwjPÀÛ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃjzÉ. EzÀÄ G¼ÀĪÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀgÀ®Æè D¸ÀQÛ PÀÄApvÀUÉÆArzÀÄÝ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ £ÀµÀÖUÉÆArªÉ. fêÀ£À±ÉÊ°AiÀÄ°è GAmÁVgÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½AzÁV ªÉÄîéUÀðzÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀĪÀUÀðzÀªÀgÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ PÀrªÉÄAiÀiÁV CªÀÅUÀ½VgÀĪÀ ¨ÉÃrPÉ vÀVÎzÉ. EzÀjAzÁV ¸ÀtÚ ºÁUÀÆ Cw¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä GvÀÄìPÀgÁV®è.

EAzÀÄ ¨sÀ«µÀåzÀ°è ¸ÀĹÜgÀ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß G½¸À§®èAvÀºÀ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¨É¼ÉUÀ½UÉ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃqÀ§®èAvÀºÀ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝ ¨sÀÆ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ C½«£À CAa£À°èªÉ. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV F ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝ ««zsÀ §UÉAiÀÄ gÁVUÀ¼À£ÀÄß EAzÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛ®è. gÁVAiÀÄ F «zsÀUÀ¼À£Àß PÉÆõÀÖPÀ 2gÀ°è ¥ÀnÖªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.

PÁ²¥ÀÄgÀzÀ ¹jUÀÄqÀ ºÀ½îAiÀÄ §®gÁA ©zÁå£À ¥ÀæPÁgÀ PÀȶ¨sÀÆ«Ä/ ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®ÄUÀ¼ÀÄ §zÀ¯ÁVgÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÁªÀiÁfPÀ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀ PÁgÀtªÁVzÉ. DvÀ vÀ£Àß £Á®ÄÌ ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼À ªÀÄzÀĪÉUÁV ºÉÃUÉ vÀ£Àß ªÀÄÄPÁÌ®Ä ¥Á®Ä d«Ää£À°è ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝ gÁVAiÀÄ §zÀ°UÉ ¤Ã®VjAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀĨÉÃPÁ¬ÄvÀÄ JAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ£É (¨ÁPïì 1). FvÀ£À PÀvÉ ªÉÊAiÀÄÄQÛPÀ ¤zsÁðgÀUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀPÉÌ ªÀiÁzÀj. EAvÀºÀ PÁgÀtUÀ½AzÀ ªÁgÀzÀ ¸ÀAvÉAiÀÄ°è EªÀ£ÀAvÀºÀ gÉÊvÀjAzÀ gÁV PÉƼÀÄîªÀ §qÀªÀÄA¢UÉ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀzÀ ªÀÄÆ® vÀ¦àºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.

ಪುಟ 5  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

PÉÆõÀÖPÀ 2: PÉÆgÁ¥ÀÄmï ¥ÀæzÉñÀzÀ°è PÀtägÉAiÀiÁVgÀĪÀ gÁVAiÀÄ ««zsÀ §UÉUÀ¼ÀÄ

«zsÀUÀ¼ÀÄ

¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àj¹Üw

PÁgÀt

aãÀ PÀ¤ ªÀiÁA¢AiÀÄ

¨É¼ÉAiÀÄÄwÛ®è

ºÀtÄÚ ºÁUÀÆ ªÀÄwÛvÀgÀ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä ¨sÀÆ«Ä §¼ÀPÉ ªÉÊ¥ÀjvÀå/ §zÀ¯ÁªÀuɬÄAzÁV GAmÁUÀĪÀ §gÀPÉÌ vÀÄvÁÛUÀÄvÀÛzÉ

d£Á ªÀiÁA¢AiÀÄ

¨É¼ÉAiÀÄÄwÛ®è

¤Ã®Vj, ºÀtÄÚ ºÁUÀÆ ªÀÄwÛvÀgÀ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä ¨sÀÆ«Ä §¼ÀPÉ

vɯÉAUÀ ªÀiÁA¢AiÀÄ

¨É¼ÉAiÀÄÄwÛ®è

PÀ¥ÀÄà §tÚzÁÝzÀÝjAzÀ PÀrªÉÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ zÀgÀ

ªÀÄÄUÀÄzÀ ªÀiÁA¢AiÀÄ

¨É¼ÉAiÀÄÄwÛ®è

¤Ã®Vj, ºÀtÄÚ ªÀÄwÛvÀgÀ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä ¨sÀÆ«Ä §¼ÀPÉ

PÀvÁgï¹AUï

¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÁÝgÉ

GvÀÛªÀÄ ¥sÀ¸À®Ä ºÁUÀÆ GvÀÛªÀÄ DºÁgÀzÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ

ªÀÄzÁ¬Ä ªÀÄĹ̰

¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÁÝgÉ

GvÀÛªÀÄ ¥sÀ¸À®Ä ºÁUÀÆ GvÀÛªÀÄ DºÁgÀzÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ

²æêÀÄw. ¸ÀĪÀÄ£ï eÉÆí¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ F ¸ÀÆPÀëöä¥Àj¸ÀgÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°è F jÃwAiÀÄ ¨sÀÆ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑVªÉ. ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 50PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ¨É¼ÉUÁgÀgÀÄ vÀªÀÄä ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ¤Ã®VjAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁgÀA©ü¹gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß DPÉ ¥Àæ¸ÁÛ¦¸ÀÄvÁÛgÉ. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ MAzÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÉ MAzÀÄ PÉf CQÌAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛzÉ. »ÃUÁV d£ÀPÉÌ DºÁgÀPÁÌV gÁVAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀĨÉÃPÁzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ E®èªÁzÀÝjAzÀ CªÀgÀÄ F ¨É¼ÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ ¤gÁ¸ÀPÀÛgÁVzÁÝgÉ. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß FUÀ ªÁtÂdå ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À CUÀvÀå ¥ÀÆgÉÊPÉUÉ vÀPÀÌ ºÁUÉ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁrPÉÆArgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄvÁÛ PÀªÀÄ°¤ eÉÆíâAiÀÄ, PÀÄAd¥Àw eÉÆí¢AiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÉÆ©ß eÉÆí¢AiÀiÁ F ªÁzÀªÀ£ÀÄß ¥ÀĶÖÃPÀj¸ÀÄvÁÛgÉ.

¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÀæZÁgÀ - JzÀÄj¸À¨ÉÃPÁzÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÉãÀÄ? ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ ¥Àr¸À®Ä ««zsÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À°è DAiÉÆÃf¹zÀÝ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è CzÀgÀ ªÀĺÀvÀéªÀÅ ¥ÀæwzsÀé¤UÉÆArvÀÄ. DzÀgÉ EzÀ£ÀÄß gÀQë¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀªÁUÀ°, SÁ¸ÀVAiÀĪÀgÁUÀ° CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀgÁUÀ° vÉÆÃjgÀĪÀ D¸ÀQÛ CvÀå®à. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÀ¼ÉzÀ ªÀµÀð ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀªÀjUÉ ¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨sÀå ºÁUÀÆ ©ÃdUÀ¼À ¥ÀÆgÉÊPÉ ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrvÀÄ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¹jzsÁ£ÀåUÀ½UÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀUÀ¼À §¼ÀPÉ PÀrªÉÄ. CªÀÅUÀ½UÉ QÃl¨ÁzsÉ ºÁUÀÆ gÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß vÁ½PÉƼÀÄîªÀ UÀÄt ºÉZÀÄÑ. »ÃUÉ PÀrªÉÄ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ºÉZÀÄÑ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ºÉZÀÄÑ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ GvÀÛªÀÄ PÁAiÀÄðvÀAvÀæ. F vÀAvÀæªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ CwºÉZÀÄÑ §AqÀªÁ¼À ¨ÉÃqÀĪÀ zÀĨÁj ¨É¼ÉAiÀiÁV¹ CzÀ£ÉÆßAzÀÄ ªÁtÂdå GvÀà£ÀߪÁV¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÀ¦à¸À§ºÀÄzÀÄ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÉƧâgÀUÀ¼ÀÄ, QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À §¼ÀPÉ PÀrªÉÄ JAzÁzÁUÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÁl

ªÀiÁqÀĪÀ PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ F ¨É¼ÉUÀ¼À §UÉÎ ºÉZÀÄÑ D¸ÀQÛ vÉÆÃgÀĪÀÅ¢®è.

EAvÀºÀ ªÁtÂdå ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅ¢®èªÁzÀÝjAzÀ F ¨É¼ÉUÀ¼À PÀȶ zÀħð®UÉÆArzÉ. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÁzÀ gÁVAiÀÄAvÀºÀ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß gÉÊvÀgÀÄ ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ «zsÁ£ÀzÀ¯Éèà ¨É¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. EAzÀÄ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è F ¨É¼É DgÉÆÃUÀåzÀ zÀȶ֬ÄAzÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ d£À¦æAiÀĪÁVzÉ. »AzÉ EzÀ£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀªÀgÉAzÀgÉ CªÀgÀÄ §qÀªÀgÀÄ ºÁUÀÆ »AzÀĽzÀªÀgÀÄ JA¢vÀÄÛ DzÀjÃUÀ CzÀÄ §zÀ¯ÁV PÀæªÉÄÃt gÁV ¥ÀæzsÁ£À DºÁgÀªÁV ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß UÀ½¸ÀvÉÆqÀVzÉ. EzÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtð ªÁtÂdå ¨É¼ÉAiÀiÁV©lÖgÉ G½zÀ zsÁ£ÀåUÀ¼ÁzÀ CQÌ, UÉÆâü, eÉÆüÀUÀ¼ÀAvÉ F ¨É¼É PÀÆqÀ KPÀ¨É¼É ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ C¥ÁAiÀÄPÉÌ M¼ÀUÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀjAzÀ ¨É¼ÉAiÀÄ ªÉÊ«zsÀåvÉ £ÀµÀÖªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉAiÉÆA¢UÉ D ¨É¼ÉAiÀÄ vÁ¼ÀÄ«PÉAiÀÄ UÀÄt £ÀµÀÖªÁV £ÉʸÀVðPÀ «PÉÆÃ¥À, gÉÆÃUÀ CxÀªÀ QÃl ¨ÁzsÉUÀ½AzÀ vÉÆAzÀgÉUÉƼÀUÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀÝjAzÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¸ÀvÀé ºÁUÀÆ ¨É¼ÉAiÀÄ ªÉÊ«zsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß G½¹PÉƼÀÄîªÀ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß EzÀgÉÆA¢UÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃQzÉ.

¥ÁæzsÁ£ÀåvÉ §zÀ¯ÁUÀ¨ÉÃPÁzÀ CUÀvÀåvɬÄzÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ F ¥ÀæzÉñÀPÉÌ ¥Ë¶ÖPÀ DºÁgÀ MzÀV¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÀ¹ªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸À§ºÀÄzÀÄ DzÀgÉ F QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ PÀtägÉAiÀiÁV C°è ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ §UÉAiÀÄ C¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁPÀÄvÀÛzÉ.

DzÀÝjAzÀ zÉù ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶUÉ GvÉÛÃd£À ¤Ãr CªÀÅUÀ¼À ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸À®Ä vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ DUÀ CªÀÅUÀ¼À PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ªÁtÂdå¨É¼ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÉÆð¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.

E°è ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀiÁzÀzÀÝjAzÀ gÉÊvÀjUÉ vÀªÀÄä §qÀvÀ£À¢AzÀ ºÉÆgÀ§gÀ®Ä £ÉgÀªÁVzÉ. DzÀjÃUÀ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀå/§zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è F QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀĪÀgɸÀĪÀ ªÀĺÀvÀézÀ PÀÄjvÀÄ CªÀjUÉ ²PÀët ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. §ÄqÀPÀlÄÖ gÉÊvÀgÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV «Ä±Àæ¨É¼É ºÁUÀÆ ¨É¼É¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£É ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. F ¥ÀzÀÞw zÉù PÀȶ¥Àj¸ÀgÀPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀzÀÄÝ. F jÃwAiÀÄ ¨É¼É¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ PÁ® ºÁUÀÆ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀåUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¹ UɢݪÉ. EAvÀºÀ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ¨É¼É¥ÀzÀÞwUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤Ãr CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ.

EAvÀºÀ ¸ÀĹÜgÀ PÀȶ ¥ÀzÀÞwUÀ¼Éà ¸ÀܽÃAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ/ ªÉÊ¥ÀjvÀåUÀ¼À£ÉßzÀÄj¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ «zsÁ£ÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄgÀzÀ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ gÉÊvÀjUÉ GvÀÛªÀÄ DyðPÀ ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.

CªÀÅ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀåUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ QÃl¨ÁzsÉUÀ½UÉ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÆPÀëöäªÁVgÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ ¸ÀÆPÀÛ ¤ªÀðºÀuÁ ¥ÀzÀÞw ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÉ ªÀiÁrzÀ°è ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ. E®èzÉà ºÉÆÃzÀ°è C¯ÁàªÀ¢üAiÀÄ DyðPÀ UÀ½PÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¨sÀ«µÀåzÀ°è ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ/ªÉÊ¥ÀjvÀå¢AzÁV ªÀåwjPÀÛ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄAmÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. eÉÆvÉUÉ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ/ªÉÊ¥ÀjvÀå¢AzÁV ªÀÄgÀzÀ ¨É¼É ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ºÁ¼ÁzÀ°è CªÀÅ gÉÊvÀgÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ ºÉaѸÀ§ºÀÄzÀÄ. ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ ºÁUÀÆ C¥Ë¶ÖPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¹«£À «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁqÀĪÀ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÁÛgÉ. F §ÄqÀPÀlÄÖ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ £ÀqÀÄªÉ C«£Á¨sÁªÀ ¸ÀA§AzsÀ«zÀÄÝ F ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄjAiÀįÁUÀzÀÄ. ¸ÀA¥ÀwÛUÉ §zÀ¯ÁV DgÉÆÃUÀåzÀ PÀqÉ UÀªÀÄ£À¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß «ªÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. C¥Ë¶ÖPÀvɬÄAzÀ §¼À®ÄwÛgÀĪÀ F ¥ÀæzÉñÀ ªÀÄÄAzÉ

ಪುಟ 6  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

PÉÆõÀÖPÀ 3 : ¹jzsÁ£ÀåUÀ½AzÀ ¤Ã®Vj ¨É¼ÉUÁV ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¹ÜvÀåAvÀgÀUÉƽ¹zÀ ¥ÀjuÁªÀÄ

¸ÀPÁðgÀzÀ PÀæªÀÄ

¥Àj¸ÀgÀ/ PÀȶAiÀÄ ªÉÄð£À ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ

æDgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄïÁUÀĪÀ ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ

æDyðPÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ ªÉÄïÁUÀĪÀ ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ

¸ÀܽÃAiÀÄvÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ ©Ãd GvÁàzÀPÀ PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ ºÉÆgÀ¨ÉÃPÀÄ

ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß G½¹PÉƼÀî®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ

æGvÀÛªÀÄ ¥Ë¶ÖPÀvÉ ºÁUÀÆ UÀÄtªÀÄlÖzÀ gÀÄaAiÀÄ£ÀÄß DAiÀÄÄÝPÉƼÀÄîªÀ ¸ÁzsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀȶָÀÄvÀÛzÉ

gÉÊvÀgÀ ªÉÄð£À ¸ÀܽÃAiÀÄvÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß vÀVθÀÄvÀÛzÉ

ºÉZÀÄÑ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ºÀtÄÚ ªÀÄwÛvÀgÀ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß/ªÁtÂdå ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ±ÉÃPÀqÁªÁgÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß «ÄvÀUÉƽ¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ

¥Àj¸ÀgÀzÀ°è DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¸ÀªÀÄvÉÆî£ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄvÀÛzÉ

¥Ë¶ÖPÁA±ÀzÀ SÁwæ¬ÄgÀÄvÀÛzÉ

gÉÊvÀjUÉ ºÉZÀÄÑ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß UÀ½¸À®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ

SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄzÀ PÀA¥À¤UÀ¼À£ÀÄß ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÀæZÁgÀPÉÌ §¼À¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ GzÁ : ºÁ°ðPïì PÀA¥À¤ ¹jzsÁ£Àå DzsÁjvÀ DºÁgÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉUÉ

KPÀ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. ¸ÀܽÃAiÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀA¥À¤UÀ¼ÀÄ PÁ¥ÁqÀ§ºÀÄzÀÄ

æªÀÄ»¼É/ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀå GvÀÛªÀÄUÉƼÀÄîvÀÛzÉ. UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À DºÁgÀzÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆAqÀ°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ

æGvÀà£ÀßUÀ½UÉ GvÀÛªÀÄ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ

. æJArJA AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ¯Éà ¸ÀAUÀ滸À¨ÉÃPÀÄ

¸ÀܽÃAiÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄvÀÛzÉ

ªÀÄPÀ̽UÉ GvÀÛªÀÄ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß G½¸ÀÄvÀÛzÉ

æGvÀà£ÀßUÀ½UÉ ¹zÀÞªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ¬ÄzÉ. gÉÊvÀgÀÄ GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀ®Ä PÀµÀÖ¥ÀqÀ¨ÉÃQ®è

DgÉÆÃUÀå¸ÀA§A¢ü ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ ¹®ÄPÀzÀAwgÀ®Ä DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀwÛ£À £ÀqÀÄ«£À vɼÀÄUÉgÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸À¨ÉÃPÀÄ.

PÀæ«Ä¸À¨ÉÃPÁzÀ ºÁ¢

¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°è ºÀ¹ªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀĪÀÅzÉÆAzÉà CAwªÀÄ UÀÄjAiÀÄ®è. F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è C¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÀÆ ¸ÀªÀiÁ£À MvÀÛ£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. F ¤nÖ£À°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤Ãw §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. 

Mj¸ÁìzÀ°è£À 30 f¯ÉèUÀ¼ÀÄ ¥ÀªÀðvÀUÀ½AzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉlÖ¥ÀæzÉñÀUÀ½AzÀ PÀÆrzÀÄÝ gÁV ªÀÄwÛvÀgÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀæzÉñÀªÁVzÉ. F ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀzÀ CUÀvÀå«gÀĪÀ §ÄqÀPÀlÄÖUÀ¼À vÀªÀgÀĨsÀÆ«Ä. DzÀÝjAzÀ F ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤Ãr ¥ÀæZÀÄgÀ ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ ºÉZÀÄÑ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

Ranjit K Sahu is a freelance writer currently located in Virginia, USA E-mail: sahurk9@gmail.com

¥Àæ¸ÀÄÛvÀzÀ°ègÀĪÀ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À C£ÀĵÁÖ£À C½AiÀÄÄwÛgÀĪÀ F ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶUÉ £É¥ÀªÀiÁvÀæªÁVzÉ. F ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉªÀ ¥ÀæzÉñÀªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀ®Ä PÀæªÀĪÀ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî¢zÀÝ°è CxÀªÁ C½zÀÄ ºÉÆÃUÀÄwÛgÀĪÀ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£À±ÉÑÃvÀ£ÀUÉƽ¸À®Ä PÀæªÀÄPÉÊUÉƼÀî¢zÀÝ°è ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½AzÀÄAmÁUÀĪÀ DºÁgÀ PÉÆgÀvÉAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁqÀĪÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀÄ©qÀÄvÉÛêÉ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¸À¤ßªÉñÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ªÀÄÄAzÀĪÀgɸÀ®Ä £ÉgÀªÁUÀĪÀAvÉ £ÁªÀÅ ¤ÃwUÀ¼À°è PÉ®ªÀÅ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄwÛzÉÝÃªÉ (£ÉÆÃr PÉÆõÀÖPÀ 3).

F §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ®Æè ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¸ÀvÀĪÀ£ÀÄß G½¸À®Ä £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. EzÀÄ F ¥ÀæzÉñÀzÀ°è£À §qÀªÀjUÉ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®ªÁzÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ C¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß vÀVθÀ§ºÀÄzÀÄ. DgÉÆÃUÀåPÀgÀ

Ravi Shankar Behera Independent Freelance Development Consultant based in New Delhi E-mail: rsbehera@rediffmail.com Srinibash Das District Coordinator, Agragamee, Rayagada – 765001 Odisha E-mail: dassrinivash@gmail.com

DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÄl 19 , ¸ÀAaPÉ 1 , ªÀiÁZïð 2017

ಪುಟ 7  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

ಜೀವವೈವಿಧ್ಯದಿಂದ ಚೇತರಿಕೆ 

D¢£ÁgÁAiÀÄt£ï Dgï PÀrªÉÄ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è C¤¢üðµÀÖ ªÀļÉ, KPÀ¨É¼É ªÀåªÀ¸ÉÜ PÀȶAiÀÄ£ÀÄß C¹ÜgÀ ºÁUÀÆ ºÉZÀÄÑ £ÀµÀÖzÀ ªÀåªÀºÁgÀªÁV¹zÉ. ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ d®¸ÀAgÀPÀëuÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ §ºÀÄzÉÆqÀØ ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄßAlĪÀiÁqÀ§®èªÀÅ. F «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß F jÃwAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀåUÀ½AzÀ PÁ¥ÁqÀ§®ÄèzÀÄ. PÀȶ¨sÀÆ«ÄAiÀi°è eÉÊ«PÀªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀjAzÀ §zÀÄQ£ÀªÀÄlÖ, ¥Àj¸ÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß PÀrªÉĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

vÀ«Ä¼ÀÄ £Ár£À ªÀÄzsÀÄgÉÊ f¯ÉèAiÀÄ°è §ºÀÄvÉÃPÀ d£ÀgÀ ¥ÀæªÀÄÄR fêÀ£ÁzsÁgÀ PÀȶ. ªÀÄzsÀÄgÉÊ£À PÀrªÉÄ ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀĪÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è 90% ¨É¼ÉAiÀÄÄ ¤Ãj£À C¨sÁªÀ¢AzÁVAiÉÄà ºÁ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ. EwÛÃa£À ªÀµÀðUÀ¼À°è C¤¢üðµÀÖ ªÀļÉ, ºÉZÀÄÑwÛgÀĪÀ vÁ¥ÀªÀiÁ£ÀUÀ½AzÁV PÀÄrAiÀÄ®Ä ºÁUÀÆ PÀȶUÉ ¤Ãj£À PÉÆgÀvÉAiÀÄÄAmÁVzÉ. eÉÆvÉUÉ C±ÀÄzÀÞ ¤Ãj¤AzÀÄAmÁUÀĪÀ PÁ¬Ä¯ÉUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑVªÉ. ¤Ãj£À PÉÆgÀvɬÄAzÁV ¨É¼É £ÀµÀÖ ºÁUÀÆ ªÉÄë£À PÉÆgÀvÉUÀ½AzÀ d£À vÀªÀÄä eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁj PÀȶ ©lÄÖ ºÀwÛgÀzÀ ¥ÀlÖtUÀ¼À PÀqÉ ªÀ®¸É ºÉÆÃUÀÄwÛzÁÝgÉ. §zÀ¯ÁUÀĪÀ ºÀªÁªÀiÁ£ÀPÉÌ vÀPÀÌAvÉ ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°è ºÁUÀÆ gÉÊvÀgÀ°è ºÉaѸÀ®Ä zsÀ£ï ¥sËAqÉñÀ£ï£ÀªÀgÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°¸ÀĪÀ AiÉÆÃd£ÉAiÉÆAzÀ£ÀÄß gÀƦ¹zÀgÀÄ. F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄzsÀÄgÉÊ f¯ÉèAiÀÄ n.PÀ®Äè¥ÀnÖAiÀÄ £Á®ÄÌ ¥ÀAZÁAiÀÄvï UÁæªÀÄUÀ¼À°è r¸ÀA§gï 2011jAzÀ DgÀA©ü¸À¯Á¬ÄvÀÄ. F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ªÉÆzÀ°UÉ ªÀļɤÃgÀÄ ¸ÀAgÀQë¹ PÀȶ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁdzÀ DyðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß §®UÉƽ¸À®Ä UÀªÀÄ£À¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. gÉÊvÀjUÉ PÀrªÉÄ ¤Ãj£À°è ¨É¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ¨É¼ÉUÀ¼À£Àß CAzÀgÉ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ºÀtÄÚ, vÀgÀPÁj, ºÀÆ«£À VqÀUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä PÀ°¸À¯Á¬ÄvÀÄ. F «zsÁ£ÀzÀ vÀAvÀæªÁV gÉÊvÀgÀÄ ºÁUÀÆ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ½UÉ «ªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁr¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

MmÁÖgÉAiÀiÁV ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀåUÀ¼À ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß JzÀÄj¸À®Ä ¸ÀªÀÄUÀæªÁzÀ gÀÆ¥ÀÄgÉõÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

F PÀvÉ F AiÉÆÃd£ÉAiÉÆA¢UÉ PÉ®¸À ªÀiÁr vÀ£Àß PÀȶ §zÀÄPÀ°è §ºÀÄzÉÆqÀØ §zÀ¯ÁªÀuÉ vÀAzÀÄPÉÆAqÀ gÉÊvÀ£ÀzÀÄ.

§zÀ¯ÁUÀ®Ä PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ E¼ÀAUÉƪÀ£ï ªÀÄzsÀÄgÉÊ f¯ÉèAiÀÄ n.PÀ®Äè¥ÀnÖ ¨sÁUÀzÀ°ègÀĪÀ Q¼À£ïPÀļÀA J£ÀÄߪÀ ºÀ½îAiÀÄ gÉÊvÀ. CªÀ£À PÀÄlÄA§zÀªÀgÀ §½ DvÀ£À vÀAzÉ G¼ÀĪÉÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ JgÀqÀÄ JPÀgÉ ¤ÃgÁªÀj ¨sÀƫĬÄzÉ. PÀ¼ÉzÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ½AzÀ C¤¢ðµÀÖ ªÀļÉAiÀÄ

zɸɬÄAzÁV CªÀgÀÄ G¼ÀĪÉÄ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀ°®è. CªÀgÀÄ ºÁ°£À GvÀà£ÀßUÀ¼À DzÁAiÀÄzÀ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀgÀÄ. DzÀgÉ D DzÁAiÀÄ CªÀgÀ PÀÄlÄA§zÀ ªÉZÀÑPÉÌ ¸ÁPÁUÀÄwÛ®è.

E¼ÀAUÉƪÀ£ï ªÀÄvÉÆÛ§â gÉÊvÀ¤AzÀ LzÀÄ JPÀgÉ d«ÄãÀ£ÀÄß UÀÄwÛUÉ ¥ÀqÉ¢zÁÝ£É. ªÀÄļÀÄîVqÀPÀAnUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéZÀÒ ªÀiÁr HzÀ®Ä (barnyard millet) ªÀÄvÀÄÛ ºÀwÛAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä DgÀA©ü¹zÀ.

EzÀ£ÀÄß DvÀ ¸ÀvÀvÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® ¨É¼ÉzÀ DzÀgÉ M¼ÉîAiÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀįÁUÀ°®è. DvÀ £ÀµÀÖªÀ£ÀÄß C£ÀĨsÀ«¸À¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ.

F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÉÊvÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ºÀ½îAiÀÄ°è DAiÉÆÃf¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ E¼ÀAUÉÆêÀ£ï¤UÉ C¤¢ðµÀÖ ªÀļÉAiÀÄAvÀºÀ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÉÊ¥ÀjvÀåUÀ¼À ¸ÀªÀĸÉå, ¨É¼É ªÉÊ¥sÀ®åzÀAvÀºÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß JzÀÄj¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛªÁVvÀÄÛ. E¼ÀAUÉÆêÀ£ïUÉ PÀȶ ºÉÆAqÀ CzÀgÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀĪÁ¬ÄvÀÄ. ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ªÀÄ¼É ¤ÃgÀÄ PÉÆAiÀÄÄè ªÀiÁqÀ®Ä PÀȶ ºÉÆAqÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

PÀȶ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ºÉÆAqÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹ ªÀļÉUÁ®zÀ°è ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹lÄÖPÉƼÀî¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ. ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ºÀjzÀĺÉÆÃUÀĪÀ ºÁUÀÆ ºÉÆAqÀzÀ vÀ¼ÀzÀ°è£À ¤ÃgÀÄ F ºÉÆAqÀzÀ°è ±ÉÃRgÀuÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. ¤Ãj£À PÉÆgÀvÉAiÀÄÄAmÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è F ºÉÆAqÀzÀ°è ±ÉÃRj¹lÄÖPÉÆAqÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¨É¼ÉUÀ½UÉ ¤ÃgÀÄt¸À®Ä §¼À¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. gÁªÀÄ£ÁxÀ¥ÀÄgÀ f¯ÉèAiÀÄ ªÀÄÄzÀÄPÀļÀvÀÆÛgÀÄ ¨sÁUÀzÀ ¸ÀªÉÃj¥ÀlÖtA£À°è F PÀȶºÉÆAqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðtªÁVzÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß D ¨sÁUÀzÀ°è ºÉÃUÉ ªÀiÁqÀÄwÛzÁÝgÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä C°èUÉ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß PÀgÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ¯Á¬ÄvÀÄ. C°è£À gÉÊvÀgÉÆA¢UÉ ªÀiÁvÁrzÀ §½PÀ PÀȶºÉÆAqÀUÀ¼À C£ÀÄPÀÆ®ªÀ£ÀÄß w½zÀÄPÉÆAqÀ E¼ÀAUÉÆêÀ£ï vÀ£Àß vÉÆÃlzÀ°èAiÀÄÆ PÀȶºÉÆAqÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¸À®Ä ¤zsÀðj¹zÀ. E¼ÀAUÉÆêÀ£ï vÀ£Àß £Á®ÄÌ ¸ÉAlÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è 33«Äà X 15«Äà X 1.6«Äà C¼ÀvÉAiÀÄ PÀȶºÉÆAqÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹zÀ. zÀÄgÀzÀȵÀÖªÀ±Ávï ªÀÄ¼É ©Ã¼ÀzÉ ºÉÆAqÀPÉÌ ¤ÃgÀÄ vÀÄA§°®è.

eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ 2013gÀ°è MAzÀÄ ¨Áj ¸ÀÄjzÀ ªÀļÉUÉ PÀȶºÉÆAqÀ vÀÄA©vÀÄ.

PÀȶºÉÆAqÀ vÀÄA©zÀÝjAzÀ E¼ÀAUÉÆêÀ£ï vÀ£Àß d«Ää£À°è eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀ®Ä §ºÀĨɼÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¤zsÀðj¹zÀ. ¥À®è¥ÀnÖAiÀÄ ²æà C¼ÀUÁgÀ¸Áé«ÄAiÀĪÀgÀ vÉÆÃlPÉÌ ¨sÉÃn ¤ÃrzÀ ¥sÀ®ªÁV CªÀjAzÀ ¸ÀÆáwðUÉÆAqÀÄ E¼ÀAUÉÆêÀ£ï 50 £ÀÄUÉÎVqÀUÀ¼À£ÀÄß vÀ£Àß d«Ää£À°è ¨É¼É¹zÀgÀÄ. PÀȶºÉÆAqÀzÀ

eÉÊ«PÀ/fêÀ ªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆArzÀÝjAzÀ PÀȶAiÀÄ°è£À C¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ §ºÀĪÀÄnÖUÉ PÀrªÉÄAiÀiÁzÀªÀÅ. §ºÀĨɼÉAiÀÄ PÀȶ, eÁ£ÀĪÁgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «ÄãÀĸÁPÁtÂPÉ DzÁAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÁzÀªÀÅ.

ಪುಟ 8  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

PÉÆõÀÖPÀ 1 : ¨É¼ÉzÀ ¨É¼É, E¼ÀĪÀj ªÀÄvÀÄÛ MlÄÖ DzÁAiÀÄ

PÀæªÀÄ

¨É¼ÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ

¨É¼ÉzÀ MlÄÖ ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¥ÀæzÉñÀ/ ©ÃdzÀ vÀUÀÄ°zÀ ªÉZÀÑ ¨É¯É (gÀÆ.UÀ¼À°è)

E¼ÀĪÀj

¸ÀéAvÀ §¼ÀPÉ

MlÄÖ DzÁAiÀÄ (gÀÆ.UÀ¼À°è)

¤ªÀé¼À DzÁAiÀÄ

1

ZÉAqÀÄ ºÀÆ

46 ¸ÉAlÄUÀ¼ÀÄ

1650

184.50 PÉf 10 PÉƬÄèAzÀ

E®è

5800

4150

2

ªÉÄt¹£ÀPÁ¬Ä

24 ¸ÉAlÄUÀ¼ÀÄ

3820

150 PÉf MtªÉÄt

10 PÉf

9800

5980

3

¸ÀtÚ/ ¸ÁA¨Ágï FgÀĽî

ªÉÄt¹£À PÁ¬Ä VqÀUÀ¼À £ÀqÀĪÉ

50

154 PÉf

4 PÉf

1040

990

4

§zÀ£ÉPÁ¬Ä

3 ¸ÉAlÄUÀ¼ÀÄ

500

25 PÉf

5 PÉf

750

250

5

ºÁUÀ®PÁ¬Ä

2 ¥ÉÆlÖtUÀ¼ÀÄ

10

15 PÉf

4 PÉf

600

590

6

UÉÆÃjPÁ¬Ä

2 ¥ÉÆlÖtUÀ¼ÀÄ

10

10 PÉf

4 PÉf

100

90

7

ºÀwÛ

25 ¸ÉAlÄUÀ¼ÀÄ

1750

62.5 PÉf

2500

750

8

£ÀÄUÉÎÃPÁ¬Ä

50 VqÀUÀ¼ÀÄ

1500

ªÉÆzÀ® ¨Áj 40 ºÀtÄÚUÀ¼ÀÄ

J®è «zsÀzÀ ºÀtÄÚUÀ¼ÀÄ

100

100

9

CUÀ¸É

10 ©ÃdUÀ¼ÀÄ

5

8 PÀlÄÖUÀ¼ÀÄ

1 PÀlÄÖ

40

35

25 PÀlÄÖUÀ¼ÀÄ

360

310

90

80

1875

825

¸ÀASÉå

(Sesbania grandiflora)

10

ºÀjªÉ ¸ÉÆ¥ÀÄà

50 UÁæAUÀ¼ÀÄ

50

90 PÀlÄÖUÀ¼ÀÄ

11

»ÃgÉPÁ¬Ä

2 ¥ÉÆlÖtUÀ¼ÀÄ

10

6 PÉf

12

«ÄãÀĸÁPÁtÂPÉ «ÄãÀĪÀÄjUÀ¼ÀÄ

750 «ÄãÀĪÀÄjUÀ¼ÀÄ

1050

7.5 PÉf

2 PÉf

¤ÃgÀ£Éßà F VqÀUÀ½UÉ Gt¸À¯Á¬ÄvÀÄ. VqÀUÀ¼ÀÄ K¦æ¯ï ºÉÆwÛUÉ ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß ©qÀ¯ÁgÀA©ü¹zÀªÀÅ. ªÉÆzÀ®¨ÁjUÉ 40 ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß DvÀ PÉÆAiÀÄÄèªÀiÁrzÀ. F ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß ªÀģɧ¼ÀPÉUÉ ElÄÖPÉÆAqÀgÀÄ.

§zÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É 10 CUÀ¸ÉVqÀUÀ¼À£ÀÄß £ÉlÖ. EªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ªÀÄļÀîjªÉ ¸ÉÆ¥Àà£ÀÄß CAvÀgÀ¨É¼ÉAiÀiÁV £ÉlÖ. CzÉà jÃw 2PÉfAiÀĵÀÄÖ ¸ÀtÚ FgÀĽîAiÀÄ£ÀÄß §zÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É £ÉlÖ.

C£ÀĨsÀªÀ«®è¢zÀÝgÀÆ DvÀ £ÀªÀA§gï wAUÀ¼À°è ZÉAqÀĺÀÆ VqÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁQzÀ. ¥sɧæªÀjAiÀÄ°è ºÀÆUÀ¼À£ÀÄß PÉÆAiÀÄÄè ªÀiÁr vÀ£Àß d«Ää¤AzÀ ªÀÄÆgÀÄ Q«Äà zÀÆgÀzÀ°è£À n. PÀ®Äè¥ÀnÖ ¨sÁUÀzÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ªÀiÁjzÀ. ºÀÆ ªÀiÁgÁl¢AzÀ DvÀ 5800gÀÆUÀ¼À£ÀÄß UÀ½¹zÀ. ZÉAqÀĺÀÆ ¨É¼É¬ÄAzÀ DvÀ¤UÉÆAzÀÄ ¤gÀAvÀgÀ DzÁAiÀÄ §gÀvÉÆqÀVvÀÄ. VqÀUÀ¼À J¯ÉUÀ¼ÀÄ 12 ªÉÄÃPÉUÀ¼À ªÉÄëUÉ §¼ÀPÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ (2 E¼ÀAUÉÆêÀ£ïUÉ ¸ÉÃjzÀ ªÉÄÃPÉUÀ¼ÀÄ, 10 ªÉÄÃPÉUÀ¼ÀÄ CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀªÀjUÉ ¸ÉÃjzÀªÀÅ). VqÀzÀ PÁAqÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÉ ¸ÁªÀAiÀĪÀ UÉƧâgÀzÀAvÉ G½¹PÉÆAqÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß G¼ÀĪÉÄ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

ªÉÄt¹£ÀPÁ¬Ä VqÀzÀ ¥ÀPÀÌzÀ°è 50 ¸ÉAlÄUÀ¼À°è ºÀwÛAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹zÀ. E°èAiÀĪÀgÉUÉ DvÀ ºÀwÛAiÀÄ£ÀÄß 14 ¨Áj PÉÆAiÀÄÄè ªÀiÁr 2,500gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß UÀ½¹zÀgÀÄ.

PÀȶºÉÆAqÀzÀ ¥À²ÑªÀÄ ¨sÁUÀzÀ 3 ¸ÉAlÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è DvÀ §zÀ£ÉPÁAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹zÀ. ªÀÄ¼É PÉÊPÉÆlÄÖ gÉÆÃUÀ¨ÁzsÉ ¦Ãr¹zÀÝjAzÀ ¨É¼ÉAiÀÄ E¼ÀĪÀj PÀrªÉÄAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. PÉêÀ® 25PÉf §zÀ£ÉPÁ¬Ä PÉÆAiÀÄÄè ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀgÀ°è 5PÉf ªÀÄ£ÉUÉ §¼À¹zÀgÀÄ.

G½zÀzÀÝ£ÀÄß ªÀiÁgÁl ªÀiÁrzÁUÀ DvÀ¤UÉ ¹QÌzÀÄÝ gÀÆ.750.

CzÉà ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è CzsÀð JPÀgÉAiÀÄ°è DvÀ ªÉÄt¹£ÀPÁ¬Ä ¨É¼ÉzÀ. ¸ÁªÉjAiÀÄ¥ÀlÖtAUÉ ºÉÆÃVzÁÝUÀ C°è£À gÉÊvÀgÀÄ CAvÀdð®¢AzÀ vÉUÉzÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß (®ªÀtAiÀÄÄPÀÛ ¤ÃgÀÄ) PÀȶºÉÆAqÀzÀ ¤ÃjUÉ ¨Égɹ VqÀUÀ½UÉ ºÁ¬Ä¸ÀÄwÛzÀÝ£ÀÄß UÀªÀĤzÀÝ. DvÀ PÀÆqÀ vÀ£Àß d«Ää£À ¨É¼ÉUÀ½UÉ EzÉà jÃw ¤ÃgÀ£ÀÄß ºÁ¬Ä¹zÀ. ¤ÃgÀĺÁ¬Ä¸ÀÄwÛzÀÝ

J®è ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆAiÀÄÄè ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ ªÉÄë£À ºÀÄ®è£ÀÄß ¨É¼ÉzÀ.

PÀ¼ÉVqÀUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä DvÀ CAvÀgÀ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉzÀ. EzÀjAzÀ ¤ÃgÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄtÂÚ£À ¥sÀ®ªÀvÀÛvÉAiÀÄÄ ºÉZÁѬÄvÀÄ.

EzÀgÉÆA¢UÉ DvÀ PÀȶºÉÆAqÀzÀ°è «ÄãÀĸÁPÁtÂPÉ ªÀiÁrzÀ. zsÀ£ï ¥sËAqÉõÀ£ï£ÀªÀgÀÄ DAiÉÆÃf¹zÀÝ «ÄãÀĸÁPÁtÂPÉ vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ¢AzÀ E¼ÀAUÉÆêÀ£ï vÀgÀ¨ÉÃw ¥ÀqÉzÀ. DvÀ ««zsÀ eÁwAiÀÄ CAzÀgÉ gÉÆUÀÆ, «ÄUÀð¯ï ªÀÄvÀÄÛ PÀmÁè eÁwAiÀÄ 750 ªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß vÀAzÀgÀÄ. 7.5 PÉf «ÄãÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀgÀÄ. EzÀgÀ°è 5.5 PÉf «ÄãÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ½îAiÀįÉèà ªÀiÁjzÀgÀÄ. G½zÀ 2 PÉfAiÀĵÀÄÖ «ÄãÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ£ÉAiÀÄ §¼ÀPÉUÉ §¼À¹PÉÆAqÀgÀÄ.

d® ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ “¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ªÀÄÄAUÁgÀÄ ªÀÄ¼É PÉÊPÉÆqÀÄvÀÛzÉ. ¨Á« CxÀªÀ ¨ÉÆÃgïªÉ¯ï EgÀĪÀªÀgÀ §½¬ÄAzÀ ¤ÃgÀÄ PÉÆAqÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ §ºÀ¼À zÀĨÁj. £Á£ÀÄ ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀgÀÆ PÀÆqÀ PÀgÉAmï DUÁUÀ ºÉÆÃUÀÄvÀÛ¯É EgÀÄvÀÛzÁzÀÝjAzÀ AiÀiÁgÀÆ ¤ÃgÀÄ PÉÆqÀ®Ä

ಪುಟ 9  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

avÀæ: : zsÀ£ï ¥sËAqÉñÀ£ï

PÀȶºÉÆAqÀzÀ°è ¸ÀAUÀæºÀªÁVgÀĪÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¤Ãj£À C¨sÁªÀ vÀ¯ÉzÉÆÃjzÁUÀ ¤ÃgÁªÀjUÉ §¼À¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ EµÀÖ¥ÀqÀĪÀÅ¢®è. ¤Ãj®èzÉ ¨É¼É ¸ÁAiÀÄÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß £ÉÆÃr zÀÄBRªÁUÀÄvÀÛzÉ. £ÁªÀÅ ¨É¼ÉAiÀĵÉÖà ¨É¼ÉAiÀħºÀÄzÀÄ ¤ÃgÀ£Àß®è! ¸ÀzÀå, PÀȶºÉÆAqÀ PÀnÖ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹lÄÖPÉƼÀÄîªÀ zÁj PÀAqÀÄPÉÆAqÉ. £Á£ÀÄ ¨ÉÃgÉAiÀĪÀgÀ ºÀwÛgÀ ¤ÃjUÁV ¨ÉÃrPÉƼÀî¨ÉÃPÀ®è” JAzÀÄ E¼ÀAUÉÆêÀ£ï PÀȶºÉÆAqÀzÀ §UÉÎ ºÉüÀÄvÁÛgÉ.

E¼ÀAUÉÆêÀ£ï PÀȶºÉÆAqÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀļɤÃj£À PÉÆAiÀÄÄè ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÁUÀĪÀ ºÀ®ªÀÅ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉÆArzÁÝgÉ. PÀȶºÉÆAqÀzÀ°è ±ÉÃRj¹zÀ ¤Ãj¤AzÀ¯Éà 98 ¸ÉAlÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ¨É¼É ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ (MAzÀÄ JPÀgÉ). MlÄÖ PÀȶ ªÀiÁrzÀ ¥ÀæzÉñÀ 191 ¸ÉAlÄUÀ½VAvÀ®Æ C¢üPÀ.

DvÀ CAvÀgÀ¨É¼É ºÁUÀÆ C£ÀÄPÀæªÀĪÁV ¨É¼É ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß C¨sÁå¸À ªÀiÁrPÉÆAqÀgÀÄ. £ÀÄUÉÎVqÀzÀ £ÀqÀÄªÉ CAvÀgÀ¨É¼ÉAiÀiÁV ZÉAqÀÄ ºÀƪÀ£ÀÄß ªÉÄt¹£À PÁ¬ÄUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ FgÀÄ½î ºÁUÀÆ CUÀ¸É ¸ÉÆ¥Àà£ÀÄß ¨É¼ÉzÀgÀÄ. ZÉAqÀĺÀÆ ¨É¼ÉzÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ¯Éèà 23 ¸ÉAlÄUÀ¼À°è ªÉÄë£À ºÀÄ®è£ÀÄß ¨É¼ÉzÀgÀÄ. F jÃw ªÀiÁrzÀÝjAzÀ »AzÉA¢VAvÀ®Æ ºÉaÑ£À ¨É¼É ¨É¼ÉzÀgÀÄ. ¨É¼ÉAiÀÄ vÁådåªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ ªÀiÁrzÀÝjAzÀ DvÀ£À ªÉZÀÑ §ºÀĪÀÄnÖUÉ PÀrªÉÄAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ZÉAqÀÄ ºÀÆ ªÀÄvÀÄÛ §zÀ£ÉPÁ¬Ä VqÀzÀ J¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÃPÉAiÀÄ ªÉÄëUÉ §¼À¸À¯Á¬ÄvÀÄ. eÉÆvÉUÉ CªÀgÀ d«Ää£À°è ¨É¼ÉzÀ CUÀ¸É ¸ÉÆ¥Àà£ÀÄß ªÉÄëUÉ §¼À¹zÀÝjAzÀ ºÁ°£À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ºÉZÁѬÄvÀÄ.

PÀȶºÉÆAqÀ¢AzÁV CAvÀdð® ªÀÄlÖ PÀÆqÀ ºÉaÑvÀÄ. PÀȶºÉÆAqÀ ¤«Äð¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ¨ÉÆÃgïªÉ¯ï¤AzÀ 20-25 ¤«ÄµÀ ªÀiÁvÀæ ¤ÃgÀÄ JvÀÛ§ºÀÄzÁVvÀÄÛ DzÀgÉ FUÀ 40 -45 ¤«ÄµÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¥ÀA¥ï ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVzÉ.

eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹzÀÝjAzÀ PÀȶAiÀÄ ©PÀÌlÄÖUÀ¼ÀÄ §ºÀĪÀÄnÖUÉ PÀrªÉÄAiÀiÁzÀªÀÅ. FUÀ DvÀ PÀȶ¬ÄAzÀ ªÀiÁvÀæªÀ®èzÉ, eÁ£ÀĪÁgÀÄ ºÁUÀÆ «ÄãÀĸÁPÁtÂPɬÄAzÀ PÀÆqÀ DzÁAiÀÄ UÀ½¸ÀÄwÛzÁÝgÉ (PÉÆõÀÖPÀ 1). ªÀÄ£ÉAiÀĪÀjUÉ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ DºÁgÀzÀ DAiÉÄÌ ºÉaÑzÀÄÝ EzÀjAzÀ PÀÄlÄA§PÉÌ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀ ºÉZÁÑV zÉÆgÀPÀÄwÛªÉ. J®èQÌAvÀ ªÀÄÄRåªÁV DvÀ C¤¢ðµÀÖ ªÀļÉAiÀÄ ¤ÃgÀ£ÀÄß PÀȶAiÀĺÉÆAqÀzÀ°è ±ÉÃRj¹lÄÖPÉÆAqÀÄ CUÀvÀå©zÁÝUÀ §¼À¸À§ºÀÄzÁVzÉ. E¼ÀAUÉÆêÀ£ï ªÀiÁjAiÀĪÀÄä£ï ¸Àé ¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀAWÀ ºÁUÀÆ ºÀ½î ªÀÄlÖzÀ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ C¼ÀªÀrPÉ C¸ÉÆùAiÉÄõÀ£ï£À ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVzÀÄÝ F UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÀ£Àß LrAiÀiÁUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî®Ä, ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÁUÀÆ EvÀgÀjUÉ ¸ÀÆàwðvÀÄA§®Ä ªÉâPÉAiÀiÁV §¼À¸ÀÄwÛzÁÝ£É. 

Adhinarayanan R Program Leader, Climate Change Adaptation Programme DHAN Foundation 1 A, Vaidhyanathapuram East Kennet Cross Road Madurai 625016.

Tamil Nadu, India E-mail: aadhi@dhan.org

DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÄl 19 , ¸ÀAaPÉ 2 , dÆ£ï 2017

ಪುಟ 10  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

ಜಾನುವಾರು ತಳಿಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಪದ್ಧತಿಗಳು ¦. «ªÉÃPÁ£ÀAzÀ£ï ºÀ®ªÁgÀÄ PÁgÀtUÀ½UÁV ¸ÀܽÃAiÀÄ eÁ£ÀĪÁgÀÄ vÀ½UÀ¼ÀÄ £À²¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ JZÀÑjPÉAiÀÄ UÀAmÉAiÀiÁVzÉ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°è eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀgÁzÀ ºÀ®ªÀjzÁÝgÉ. CªÀgÀÄUÀ¼ÀÄ zÉù vÀ½UÀ¼À£ÀÄß gÀQë¸ÀÄwÛzÀÄÝ CªÀÅUÀ½AzÀ¯Éà fêÀ£À £ÀqɸÀÄwÛzÁÝgÉ. ¸ÀPÁðgÀ ºÁUÀÆ ¤ÃwgÀÆ¥ÀPÀgÀÄ EAvÀºÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ CªÀÅUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀĹÜgÀ eÁ£ÀĪÁgÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¸À¤ß»vÀªÁVzÉ.

¨sÁgÀvÀªÀÅ ºÀ®ªÀÅ zÉù eÁ£ÀĪÁgÀÄ vÀ½UÀ¼À vÀªÀgÀĨsÀÆ«Ä.

EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß E°èAiÀÄ ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥ÀPÀgÀÄ PÁ¥ÁrPÉÆAqÀÄ §gÀÄwÛzÁÝgÉ : PÁ²äÃgÀzÀ°è §PÀÌgïªÁ¯ï, GvÀÛgÀPÁAqÀzÀ ªÁ£ï UÀÄeÁÓgï, »ªÀiÁZÀ® ¥ÀæzÉñÀzÀ UÀrØ, gÁAiÀÄÌ, UÀÄeÁÓgï, ¹A¢ü ªÀÄĹèA, gÁd¸ÁÜ£ÀzÀ gÀd¥ÀÆvÀgÀÄ, UÀÄdgÁw£À ªÀiÁ®zsÁjUÀ¼ÀÄ, ªÀĺÁgÁµÀÖç ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀzÀ U˽ ºÁUÀÆ zÀAUÁgï, vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À vÉÆÃqÀ, PÀÄgÀÄA¨Ágï, PÉÆÃuÁgï ªÀÄvÀÄÛ §gÀUÀÆgÀÄ °AUÁAiÀÄvÀgÀÄ - F ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥ÀPÀ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÉÃjzÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ. £ÀªÀÄä zÉñÀzÀ°è 151 £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀ vÀ½UÀ½ªÉ. E£ÀÆß UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÁzÀ ºÀ®ªÀÅ vÀ½UÀ½ªÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¥À±ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄìĸÀ®Ä EgÀÄwÛzÀÝ §AiÀÄ®Ä, ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®ÄUÀ¼ÀÄ, ¤Ãj£À ºÉÆAqÀUÀ¼ÀÄ, CgÀtå ¥ÀæzÉñÀUÀ¼ÀÄ PÁuÉAiÀiÁUÀÄwÛzÀÄÝ ¸ÀܽÃAiÀÄ eÁ£ÀĪÁgÀUÀ¼À vÀ½UÀ¼ÀÄ PÀtägÉAiÀiÁUÀÄwÛªÉ. eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼ÀÄ £À²¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀPÉÌ CzÀgÀ®Æè zÉùvÀ½UÀ¼ÀÄ

gÁªÀĸÁé«Ä PÀÄlÄA§zÀªÀgÀÄ PÀ¼ÉzÀ 75 ªÀµÀðUÀ½AzÀ CA¨ÁèZÀj vÀ½AiÀÄ JvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀÄwÛzÁÝgÉ avÀæ : : ¯ÉÃRPÀgÀÄ



ಪುಟ 11  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ eÁ£ÀĪÁgÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ zÉùvÀ½UÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉUÉ ºÀ®ªÀÅ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéAiÀÄA¥ÉæÃgÀuɬÄAzÀ PÉÊUÉÆArªÉ. ¸ÉêÁ (SEVA) J£ÀÄߪÀ CAvÀºÀzÉÆÝAzÀÄ ¸ÀA¸ÉÜ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À°è£À ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ vÀ½UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀĪÀ°è vÉÆqÀV¹PÉÆArzÉ. zÉùvÀ½UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄwÛgÀĪÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ CªÀgÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß zÁR°¹ CªÀgÀ ¸ÉêÉUÉ “vÀ½ ¸ÀAgÀPÀëPÀ ¥Àæ±À¹Û”AiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr UËgÀ«¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. F jÃw vÀ½ ¸ÀAgÀPÀëPÀgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß 2009gÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ fêÀªÉÊ«zsÀå ¥Áæ¢üPÁgÀ (National Biodiversity Authority) ºÁUÀÆ £ÁåµÀ£À¯ï §ÆågÉÆà D¥sï C¤ªÀįï eɤnPï j¸ÉÆøÀð¸ï CAqï ºÀ¤ ©Ã £ÉmïªÀPïðUÀ¼À ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀzÉÆA¢UÉ DgÀA©ü¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

PÀ¼ÉzÀ 7 ªÀµÀðUÀ¼À°è 150PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ zÁR°¸À¯ÁVzÉ. 2017gÀ°è CA¨ÁèZÀj vÀ½AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀPÁÌV ²æà ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀgÀÄ. CªÀgÀ PÀvÉAiÀÄ£ÀÄß

ªÀÄA¢AiÀÄ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß J£ÀÄߪÀ zÉù UÉÆë£À gÁªÀĸÁé«ÄAiÀĪÀgÀÄ F E°è ¤gÀƦ¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.

¸ÀܽÃAiÀÄ UÉÆêÀÅ - ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ ºÀ®ªÀÅ ²æà f. gÁªÀĸÁé«ÄAiÀĪÀjUÉ 74 ªÀµÀð ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥ÀPÀ PÀÄlÄA§PÉÌ Erà PÀÄlÄA§ ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥À£ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¨Á®å¢AzÀ¯Éà vÀªÀÄä vÀAzÉUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥À£ÉAiÀÄ°è vÉÆqÀV¹PÉÆArzÁÝgÉ.

ªÀAiÀĸÀÄì. EªÀgÀÄ ¸ÉÃjzÀªÀgÀÄ. EªÀgÀ CªÀ®A©vÀªÁVzÉ. ªÀiÁqÀÄvÁÛ EªÀgÀÄ

gÁªÀĸÁé«Ä PÀÄlÄA§zÀªÀgÀÄ CA¨ÁèZÀj UÉÆë£À vÀ½AiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀ 75 ªÀµÀðUÀ½AzÀ®Æ ¸ÀAgÀQë¹PÉÆAqÀÄ §gÀÄwÛzÁÝgÉ. CªÀgÀ vÁvÀ ²æà ¸ÀħâAiÀÄå ¦¼ÉÊ ClÄÖPÁÌjªÀiÁqÀÄ J£ÀÄߪÀ CA¨ÁèZÀj UÉÆë£À G¥ÀvÀ½AiÀÄ£ÀÄß gÀÆ.80/PÉÌ zÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀÄwÛzÀÝ ºÉAUÀ¸ÉƧâ½AzÀ PÉÆAqÀÄ vÀAzÀgÀÄ. CA¨ÁèZÀj vÀ½AiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÉAzÀgÉ EzÀgÀ ºÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ©½AiÀÄ ¥ÀmÉÖ¬ÄzÀÄÝ Erà zÉúÀ §ÆzÀÄ §tÚzÁÝVgÀÄvÀÛzÉ.

EzÀgÀ ¥ÁzÀ ºÁUÀÆ ¨Á®zÀ ªÉÄÃ®Æ ©½AiÀÄ UÀÄgÀÄwgÀÄvÀÛzÉ.

EªÀÅUÀ¼À gÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ DPÁgÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É EªÀÅUÀ¼À°è 4 §UÉAiÀÄ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄvÁÛgÉ : ClÄÖPÀj, ¸ÀÆAiÀÄðPÀļÀvÀÄÛ ªÀiÁqÀÄ, UÀt¥ÀwAiÀÄ£ï ªÀiÁqÀÄ, ªÉ£ÀߪÀiÁqÀÄ. F G¥À«zsÀUÀ¼À ±ÀÄzÀÞvÉAiÀÄ£ÀÄß JvÀÄÛUÀ¼À ±ÀÄzÀÞvÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ gÀQë¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

vÀ½UÀ¼À ¸ÀĹÜgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ DAiÀÄÝ vÀ½¸ÀAªÀzsÀð£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ ¥ÁætÂUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀÄvÀÛzÉ. eÁ£ÀĪÁgÀUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ¼À (ºÁ®Ä, UÉƧâgÀ, ªÀiÁA¸À) ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀÄUÀ¼À ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ DzÁAiÀÄ UÀ½PÉ ¸ÁzsÀå GvÁàzÀ£Á ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è PÀrªÉÄ §AqÀªÁ¼ÀzÀ°è PÀrªÉÄ Rað£À°è ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀ§ºÀÄzÀÄ. «Ä±Àæ PÀȶ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹PÉÆAqÀ°è ºÉÆgÀV£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉUÀ½UÉ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ EzÀÄ gÉÊvÀjUÉ DzÁAiÀÄzÀ ¨sÀzÀævÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.

(4£Éà ºÀ®Äè §AzÀ £ÀAvÀgÀ) ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß vÀ½UÁV 10 -12 ªÀµÀð PÁ¥ÁrPÉƼÀî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÉÆzÀ®Ä ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ G¼ÀĪÉÄUÁV F JvÀÄÛUÀ½UÉ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ §ºÀ¼À ¨ÉÃrPɬÄvÀÄÛ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ EªÀgÀ PÀÄlÄA§zÀ°è 31 UÉÆêÀÅUÀ½ªÉ (34 ºÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ, 14 PÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, 3 JvÀÄÛUÀ¼ÀÄ). UÉÆêÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁQgÀĪÀÅzÀjAzÀ PÀÄlÄA§zÀ ºÀ®ªÀÅ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß EªÀÅ ¥ÀÆgÉʹªÉ. ¥Àæw¢£À ¹UÀĪÀ 1.5 -4 °Ãlgï£ÀµÀÄÖ ºÁ®£ÀÄß ªÀģɧ¼ÀPÉUÉ ElÄÖPÉƼÀÄîwzÁÝgÉ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄwÛ®è. CªÀgÀÄ 5 -6 eÉÆvÉ PÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw ªÀµÀð gÀÆ.12000 -15000/PÉÌ ªÀiÁgÀÄvÁÛgÉ. eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À UÉƧâgÀªÀ£ÀÄß d«ÄäUÉ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. ¥Àæw JPÀgÉUÉ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 30 UÁr UÉƧâgÀªÀ£ÀÄß ºÁPÀÄvÁÛgÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ºÁPÀĪÀ UÉƧâgÀzÀ ¥ÀæªÀiÁtQÌAvÀ EzÀÄ ªÀÄÆgÀÄ¥ÀlÄÖ ºÉZÀÄÑ. EzÀjAzÁV DvÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÉƧâgÀUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß CzsÀðzÀµÀÄÖ PÀrªÉĪÀiÁrzÁÝ£É. ¸ÁªÀAiÀĪÀ UÉƧâgÀzÀ §¼ÀPɬÄAzÁV E¼ÀĪÀj PÀÆqÀ ºÉaÑzÉ. ¥Àæw JPÀgÉUÉ DvÀ ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ E¼ÀĪÀj 45 aîUÀ¼ÀÄ EvÀgÀgÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ 30 aî. F ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼À DZÉUÉ UÉÆêÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÁgÀtUÀ½AzÁV PÀÆqÀ ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÉ. ªÀÄzÀĪÉAiÀiÁV UÀAqÀ£À ªÀÄ£ÉUÉ ºÉÆgÀl ªÀÄUÀ½UÉ ªÀÄPÀ̼À ºÁ°UÁV

ªÀiÁ£À¹AUï »ªÀiÁZÀ® ¥ÀæzÉñÀzÀ »ªÀiÁ®AiÀÄ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼À°è vÀ£Àß 70 ¨ÉïÁ» UÉÆêÀÅUÀ¼ÉÆA¢UÉ

CA¨ÁèZÀj ºÀ¸ÀÄ«£À ºÁ®Ä GvÁàzÀ£É 9 -12. PÀgÀÄ ºÁQzÀ £Á®ÄÌ wAUÀ¼À £ÀAvÀgÀ ªÀÄvÉÛ ºÀ¸ÀĪÀ£ÀÄß UÀ¨sÀðzsÁgÀuÉUÉ ©qÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁ®Ä ºÀ¼À¢ §tÚPÉÌ wgÀÄVzÀ vÀPÀët ºÁ®ÄPÀgÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß ¤°è¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÀgÀÄUÀ¼ÀÄ UÀjµÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ ºÁ®£ÀÄß PÀÄrAiÀÄ®Ä ©qÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. UÀAqÀÄ PÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆgÀ£Éà ªÀµÀðPÉÌ JvÀÄÛUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ

ಪುಟ 12  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

avÀæ : : ¯ÉÃRPÀgÀÄ

£À²¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀPÉÌ ºÀ®ªÀÅ PÁgÀtUÀ½ªÉ. vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ PÁæAwPÁj D«µÁÌgÀUÀ½AzÁV ¥ÁætÂUÀ¼À §gÀªÀ£ÀÄß mÁæöåPÀÖgï ªÀÄwÛvÀgÀ «zÀÄåvï/ EAzsÀ£À ZÁ°vÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ ¤ÃV¹ªÉ. EzÀjAzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À §¼ÀPÉAiÉÄà C£ÀªÀ±ÀåPÀ J£ÀÄߪÀAvÉ ªÀiÁr©nÖªÉ. ªÀÄvÉÆÛAzÉqÉ PÀȶ PÀrªÉÄ DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÀ½îAiÀÄ AiÀÄĪÀd£ÀvÉ PÀȶ ºÁUÀÆ ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥À£É ©lÄÖ §zÀÄQUÁV EvÀgÀ DAiÉÄÌUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄQ ºÉÆgÀnzÁÝgÉ. UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À F ©PÀÌnÖUÉ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÀ£Àß PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÉ. GzÁ: UÁæ«ÄÃt GzÉÆåÃUÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ PÁ«ÄðPÀgÀ PÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹzÉ. ªÉÆzÀ¯Éà ºÀ½îUÀ¼À°è gÉÊvÀjUÉ, ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥ÀPÀjUÉ PÀÆ°AiÀiÁ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ ¹UÀzÉ GAmÁVgÀĪÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ E£ÀßµÀÄÖ ºÉaѹzÉ.

avÀæ : : ¯ÉÃRPÀgÀÄ

ºÁ®ÄPÀgÉAiÀÄĪÀ ºÀ¸ÀĪÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ F PÀÄlÄA§zÀ ¥ÀzÀÞw.

E£ÀßµÀÄÖ ªÀÄA¢ ZÁA¦AiÀÄ£ÀßgÀÄ 1. ¨É¯Á» UÉÆêÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀĪÀ ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥ÀPÀgÀÄ UÀÄeÁÓgï ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀgÀÄ. CªÀgÀ §½ ¨sÀÆ«Ä E®è. CªÀgÀÄ PÉêÀ® ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥À£ÉAiÀÄ£Éßà CªÀ®A©ü¹zÁÝgÉ. EzÉÆAzÀÄ ªÀ®¸É vÀ½AiÀiÁVzÀÄÝ EzÀ£ÀÄß »ªÀiÁ®AiÀÄzÀ ¥ÀªÀðvÀ vÀ¥Àà®ÄUÀ¼À°è ¸ÁPÀÄvÁÛgÉ. EzÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ RZÀÄð CvÀå®à. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV PÀÄlÄA§ªÉÇAzÀgÀ°è 4 -5 ºÁ®Ä PÀgÉAiÀÄĪÀ ºÀ¸ÀÄUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. M§â ªÀåQÛ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV vÀ£Éß®è ¸ÀªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß EªÀÅUÀ¼À DgÉÊPÉUÁV «ÄøÀ°nÖgÀÄvÁÛ£É. ¥Àæw¢£À ¸ÀgÁ¸Àj 4 - 5 °Ãlgï ºÁ®Ä ¹UÀÄvÀÛzÉ.

EzÀgÀ ºÁ°£À°è CwºÉZÀÄÑ PÉÆ©â£ÀA±À 5.5% EgÀÄvÀÛzÉ. CzÉà «Ä±ÀævÀ½AiÀÄ ºÀ¸ÀÄ«£À ºÁ°£À PÉÆ©â£ÀA±À 4% ªÀiÁvÀæ. ¥Àæw °Ãlgï ºÁ°£À ¨É¯É gÀÆ.30. ¨É¯Áí» JvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ G¼ÀĪÉÄUÉ ºÁUÀÆ E¤ßvÀgÀ PÀȶ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. »ªÀiÁZÀ® ¥ÀæzÉñÀzÀ ¸ÀÄAzÀgÀ£ÀUÀgÀzÀ°è £ÀqÉAiÀÄĪÀ JvÀÄÛUÀ¼À eÁvÉæAiÀÄ°è ¨É¯Áí» eÉÆÃr JvÀÄÛUÀ¼À ¨É¯É gÀÆ. 25000 - 30000/-. F ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀªÀgÀ §½ ¨sÀƫĬĮèªÁzÀÝjAzÀ CªÀgÀÄ UÉÆêÀÅUÀ¼À ¸ÀUÀtÂUÉƧâgÀªÀ£ÀÄß gÀÆ. 3000 - 5000PÉÌ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.

2 -3 wAUÀ¼ÀÄ §AiÀÄ°£À°è JµÀÄÖ UÉÆêÀÅUÀ¼À£ÀÄß ©nÖgÀÄvÁÛgÉ J£ÀÄߪÀÅzÀgÀ ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©vÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ. UÉÆêÀÅUÀ¼À£ÀÄß §AiÀÄ°£À°è ªÉÄìĸÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÁ ªÉZÀÑ CvÀå®à.

CªÀÅUÀ½UÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ºÉZÀÄѪÀj ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À£ÁßUÀ° E®èªÉà ¥À±ÀĪÉÊzÀåQÃAiÀÄ OµÀ¢üUÀ¼À£ÁßUÀ° ¤ÃqÀĪÀÅ¢®è. ªÁ¶ðPÀ EªÀÅUÀ½UÉ ºÉZÉÑAzÀgÉ ºÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬Ä RZÀÄð ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ ¥Àæw ªÀµÀð ªÀ®¸ÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ºÁUÀÆ w½AiÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÆà PÁgÀtUÀ½AzÀ 1 -2 ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀ£ÀߥÀÄàvÀÛªÉ.

2. PÉÃgÀ¼ÀzÀ vÀ®¸Àìj ºÀ½îAiÀÄ ²æêÀÄw gÉÆÃd 50 ªÀÄ®§j ªÉÄÃPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀÄwÛzÁÝgÉ. DPÉ ¥Àæw wAUÀ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼À ºÁ®Ä, UÉƧâgÀ ºÁUÀÆ ªÀÄjUÀ¼À ªÀiÁgÁlzÀ ªÀÄÆ®PÀ gÀÆ.15,000 UÀ½¸ÀÄwÛzÁݼÉ.

3. vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À wgÀÄ£À¯Ééð f¯ÉèAiÀÄ C®ªÀAvÀ£ÀPÀÄ®A ºÀ½îAiÀÄ ²æà «. eÁ£ï 170 ZɪÁéqÀÄ J£ÀÄߪÀ vÀ½AiÀÄ PÀÄjUÀ¼À£ÀÄß (PÉA¥ÀÄ §tÚ) ¸ÁPÀÄwÛzÁÝgÉ. EzÀgÀ PÉÆA§£ÀÄß zsÁ«ÄðPÀ GzÉÝñÀUÀ½UÁV §¼À¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ EªÀÅUÀ¼À ªÀiÁgÁl¢AzÀ gÉÊvÀgÀÄ ºÉaÑ£À DzÁAiÀĪÀ£ÀÄß UÀ½¸ÀĪÀgÀÄ.

4. vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À mÉÆlÄÖPÀÄr f¯ÉèAiÀÄ ²æà ¥Ë¯ïgÁeï CªÀgÀÄ 60 ªÉA§Ægï vÀ½AiÀÄ PÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀÄwÛzÁÝgÉ. F vÀ½AiÀÄ PÀÄjUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃUÀ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛªÉ. EzÀÄ PÀ¥ÀÄà ªÀÄtÂÚ£À ¥ÀæzÉñÀzÀ°è ¨É¼ÉAiÀÄĪÀAvÀºÀ vÀ½.

5. vÉÆÃqÀ JªÉÄäUÀ¼ÀÄ 1500 «ÄÃlgï JvÀÛgÀzÀ ¤Ã®Vj ¥ÀªÀðvÀUÀ¼À°è ¨É¼ÉAiÀħ®èªÀÅ. EªÀÅ vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À ¤Ã®VjAiÀÄ vÉÆÃqÀ §ÄqÀPÀnÖ£ÀªÀgÀ §zÀÄQUÉ DzsÁgÀªÁVzÉ. ¤Ã®Vj ¨ÉlÖ±ÉæÃtÂAiÀÄ UÀrتÀÄÄAqÀzÀ §ÄqÀPÀlÄÖ gÉÊvÀ ²æÃ. gÀAfvï F JªÉÄäUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀÄwÛzÀÄÝ CªÀÅUÀ¼À ºÁ°£À ªÀiÁgÁl¢AzÀ ºÀt UÀ½¸ÀÄwÛzÁÝ£É.

gÉÆÃd vÀ£Àß §zÀÄQUÉ DzsÁgÀªÁV 50 ªÀÄ®§j ªÉÄÃPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀÄwÛzÁÝ¼É ¤ÃwgÀÆ¥ÀPÀgÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ/ ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥ÀPÀgÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ¸ÁPÀÄ¥ÁætÂUÀ¼À ªÉÊ«zsÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀĪÀ°è CªÀgÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.  UÀæAxÀ¸ÀÆa 1. E-mail note about Belahi cattle keepers by Dr Vikas Vohra, Senior Scientist (Animal Genetics & Breeding) ICAR-National Bureau of Animal Genetic Resources, Karnal - 132001 (Haryana) – India 2. Breed savior awards (2009-2016): Livestock keepers profile - 7 books published by SEVA, Madurai, Tamil Nadu, India (Also refer www.sevango.in) P Vivekanandan SEVA 45, T.P.M.Nagar, Virattipathu, Madurai - 625 010 Tamil Nadu, India.

E-mail: vivekseva@gmail.com Photo: Author Roja makes a living by maintaining 50 Malabari goats

DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÄl 19 , ¸ÀAaPÉ 3 , ¸É¥ÉÖA§gï 2017

F ¤zÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ/ ªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ ‘zsÀ£ÁvÀäPÀ gÀÆ¥À’UÀ¼ÀÄ. EªÀÅ zÉñÀzÀ G½zÀ ¨sÁUÀUÀ½UÉ ªÀiÁUÀðzÀ±ÀðPÀ ZÉÃvÀ£ÀUÀ¼ÁUÀ§®èªÀÅ. zÉù vÀ½AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸À®Ä ±Àæ«Ä¸ÀÄwÛgÀĪÀªÀgÉÆqÀ£É F C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. EzÀÄ DgÀA¨sÀ. EzÀÄ ¸ÀPÁðgÀ, «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ

ಪುಟ 13  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

¹jzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ¸ÀvÀéªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀ ªÀÄtÂÚ£ÉÆqÀ£É §rzÁqÀÄwÛgÀĪÀ «Ä°AiÀÄ£ïUÀlÖ¯É §qÀPÀÄlÄA§UÀ½UÉ DzsÁgÀªÁVªÉ

ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ

¸ÀA¥ÀPÀðeÁ® ¨É¸ÉAiÀÄĪÀ ºÁUÀÆ ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉ 

E.r. E¸Éæïï D°ªÀgï QAUï, ¸ÉÖ¥sÀ£ÉÆ ¥ÀqÀįÉƹ, eɤ¥sóÀgï ªÉÄ®ØçªÀiï ªÀåwjPÀÛ ºÀªÁªÀiÁ£ÀzÀ®Æè §zÀÄPÀĽAiÀÄĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð, ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛªÀÄ DgÉÆÃUÀåPÉÌ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀĪÀAvÀºÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£À±ÉÑÃvÀ£ÀUÉƽ¸À®Ä zÉñÀzÀ°è D¸ÀQÛ ºÉZÀÄÑwÛzÉ. ««zsÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlPÉÌ ºÀ®ªÀÅ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆArªÉ. F ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ F ªÀ®AiÀÄzÀ J®è ¥ÀæªÀÄÄRgÀÄ MmÁÖV ¸ÀA¥ÀPÀðeÁ®ªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.

¥Àæ¥ÀAZÀzÀ CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ CAzÀgÉ ¸ÀtÚ PÁ½£À ºÀÄ°è£À zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ DºÁgÀ ºÁUÀÆ ªÉÄëUÉ ¥ÀæªÀÄÄRªÁV §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄwÛzÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV Mt¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄwÛzÉ. EzÀ£ÀÄß ºÉZÁÑV §qÀªÀgÀÄ, ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §ÄqÀPÀlÄÖ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀªÀgÀÄ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.

DzÀgÉ EzÀ£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄĪÀ ¨sÀÆ«Ä PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄwÛzÉ. zÉñÀzÀ°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÄ£À±ÉÑÃvÀ£ÀUÉƽ¸ÀĪÀ §UÉÎ D¸ÀQÛ ºÉZÀÄÑwÛgÀĪÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtªÉAzÀgÉ CzÀgÀ°è£À ¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, DgÉÆÃUÀåPÉÌ GvÀÛªÀĪÁzÀzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ JAvÀºÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÁßzÀgÀÆ vÁ½PÉÆAqÀÄ ¨É¼ÉAiÀħ®ÄèzÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ. F zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ Mt¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è CwºÉaÑ£À vÁ¥ÀªÀiÁ£ÀzÀ®Æè ¨É¼ÉAiÀħ®ÄèzÀÄ. ¸ÀvÀégÀ»vÀ ªÀÄtÄÚ, PÀrªÉÄ vÉêÁA±ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÉÆÃgÁqÀÄvÁÛ ºÉaÑ£À

ಪುಟ 14  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

DgÉÊPÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀzÀ «Ä°AiÀÄ£ïUÀlÖ¯É §qÀªÀgÀÄ, ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ F zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄwÛªÉ. CªÀÅUÀ¼À vÁ½PÉAiÀÄ UÀÄt ºÁUÀÆ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀÄtUÀ¼ÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî®Ä ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¨É¼ÉAiÀiÁV¹zÉ.

QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À §¼ÀPÉ ºÉZÀÄѪÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CzÀÄ JµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ d£À¦æAiÀĪÁVzÉ, CzÀ£ÀÄß d£À¦æAiÀÄUÉƽ¸ÀĪÀ°è EgÀĪÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß C¨sÀ幸À®Ä 2016 ªÀÄvÀÄÛ 2017gÀ°è vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ. F CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß JA.J¸ï. ¸Áé«Ä£ÁxÀ£ï j¸ÀZïð ¥sËAqÉñÀ£ï, DPÀë£ï ¥sÁgï ¸ÉÆöAiÀįï CqÁé£ïìªÉÄAmï CAqï §AiÉÆÃqÉʪÀ¹ðn EAlgï£ÁåµÀ£À¯ï£ÀªÀgÀÄ PÉÊUÉÆArzÀÝgÀÄ. ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ F ¨É¼ÉUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è ªÀÄÄRå¨sÁVÃzÁgÀgÀ£ÀÄß M¼ÀUÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ.

EªÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÀ²ð¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ, CAvÀeÁð® ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ, DAiÀÄÝ d£ÀgÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À C¨sÀ幸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ F CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ.

¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶAiÉÄÃPÉ d£À¦æAiÀÄUÉƼÀÄîwÛ®è? ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀgÀ »AzÉ ºÀ®ªÀÅ ¥ÀæªÀÄÄR PÁgÀtUÀ½ªÉ. GvÀà£Àß PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀÄ, ºÉaÑ£À PÀÆ°AiÀiÁ¼ÀÄUÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉ, PÉƬÄè£À £ÀAvÀgÀzÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À QèµÀÖvÉ ªÀÄvÀÄÛ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ

QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼ÁzÀ DPÀðzÀAvÀºÀªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À PÉÆgÀvɬÄzÉ

¹UÀĪÀ PÀrªÉÄ ¨É¯É EªÀÅ ªÀÄÄRå CA±ÀUÀ¼ÀÄ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÀÝ ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À°è ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ UÉÆâü ªÀÄvÀÄÛ CQÌ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV ¹UÀĪÀAvÁzÀÝjAzÀ DºÁgÀPÀæªÀÄzÀ°è §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À ¹¥Éà¸ÀÄ°zÀÄ PÁ¼À£ÀÄß ¨ÉÃ¥Àðr¸ÀĪÀÅzÀÄ GvÁàzÀPÀjUÉ/gÉÊvÀjUÉ vÀ¯É£ÉÆë£À PÉ®¸À. gÁV ªÀiÁvÀæ F «µÀAiÀÄzÀ°è «£Á¬ÄÛ ¥ÀqÉ¢zÉ. gÁVPÁ¼À£ÀÄß ¨ÉÃ¥Àðr¸ÀĪÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀÅ gÀÆ¥ÀÄUÉÆArzÉ. GvÀà£ÀßzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ºÁUÀÆ ªÀiÁgÁl ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ §AqÀªÁ¼À ºÀÆqÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ¢gÀĪÀÅzÀÄ, EzÀ£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀªÀgÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV PɼÀ¸ÀÛgÀzÀ°ègÀĪÀªÀgÀÄ J£ÀÄߪÀ £ÀA©PÉ EªÉ®èªÀÇ QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶ »AzÉ ¸ÀjAiÀÄ®Ä PÁgÀtªÁVgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ½AzÀ ¢£À¤vÀåzÀ DºÁgÀPÀæªÀÄPÉÌ ºÉÆAzÀĪÀAvÀºÀ gÀÄaPÀgÀªÁzÀ wArUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀgÀÆ §ºÀĪÀÄA¢UÉ CzÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁgÀĪÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ w½¢®è. ¹jzsÁ£ÀåUÀ½AzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ wArUÀ¼ÀÄ ¸ÀܽÃAiÀĪÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ¹UÀĪÀÅzÀÄ PÀrªÉÄ. ¹PÀÌgÀÆ CªÀÅUÀ¼À ¨É¯É zÀĨÁjAiÀiÁzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ d£À¦æAiÀĪÁUÀÄwÛ®è. s¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ «¨sÁUÀzÉÆA¢UÉ £ÁªÀÅ £ÀqɹzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¸ÁgÁA±À E°èzÉ. £ÀªÀÄä CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ ¨sÁgÀvÀzÀ°è£À Cw ºÉZÀÄÑ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀªÀżÀî F ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß F CA±ÀUÀ¼ÀvÀÛ UÀªÀÄ£ÀºÀj¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ G½¹PÉƼÀÀÄzÁVzÉ.

¸ÀA¸ÀÌgÀuÉAiÉÄà Cw zÉÆqÀØ ¸ÀªÁ®Ä UÁæºÀPÀgÀ ¨ÉÃrPÉUÉ vÀPÀ̺ÁUÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄä ¸ÁªÀÄxÀåðPÉÌ vÀPÀ̺ÁUÉ QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ°è GvÁàzÀPÀgÀÄ JzÀÄj¸ÀĪÀ §ºÀĪÀÄÄRå ¸ÀªÁ®Ä ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ. gÉÊvÀjUÉ ¸ÀA¸ÀÌgÀt WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ°è ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌjvÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß UÁæºÀPÀjUÉ vÀ®Ä¦¸ÀĪÀ ¤nÖ£À°è ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÁUÀ¨ÉÃQzÉ. vÀªÀÄä d«ÄãÀÄUÀ½UÉ ºÀwÛgÀzÀ°è ¸ÀA¸ÀÌgÀt WÀlPÀUÀ¼ÀÄ E®è¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ gÉÊvÀgÀÄ C¤ªÁAiÀÄðªÁV zsÁ£ÀåUÀ¼À ¸ÀA¸ÀÌgÀtPÁÌV zÀÆgÀzÀ ¥ÀæzÉñÀUÀ½UÉ ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÁVzÉ.

GzÁºÀgÀuÉUÉ zsÀªÀÄð¥ÀÄj (vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ), PÉÆgÀ¥ÀÄmï (Mr±Á) CxÀªÀ ¢£ÉÆÝÃj ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ® f¯Éè (ªÀÄzsÀå ¥ÀæzÉñÀ)UÀ¼À°è QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DPÀð/ºÁgÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.

F zsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¸À®Ä zÀÆgÀzÀ ªÀĺÁgÁµÀÖçzÀ £Á¹PïUÉ PÉÆAqÉÆAiÀÄå¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. F PÁgÀt¢AzÀ ¨sÀvÀÛ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆâü GvÀà£ÀßUÀ½UÉ ºÉÆð¹zÀ°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ½UÉ UÁæºÀPÀgÀÄ ºÉaÑ£À ¨É¯É vÉgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. F »£À߯ÉAiÀÄ°è SÁ¸ÀV ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ zÉÆqÀتÀÄlÖzÀ°è ¸ÀA¸ÀÌgÀt WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß zÀQët¨sÁgÀvÀzÀ°è (GzÁ: vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À vÉÃt f¯ÉèAiÀÄ°è) ºÁUÀÆ EwÛÃZÉUÉ bÀwÛøïUÀqÀzÀ gÁAiÀÄ¥ÀÄgÀzÀ°è ¸Áܦ¹zÉ. EzÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÁæzÉòPÀ §¼ÀPÉzÁgÀjUÉ PÀrªÉÄ ¨É¯ÉAiÀÄ°è GvÀà£Àß MzÀV¸ÀĪÀ°è EvÁåvÀäPÀ ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄß ©ÃjzÉ. EzÉà jÃwAiÀÄ°è zÉñÀzÀ EvÀgÀ ¨sÁUÀUÀ¼À°è PÀÆqÀ £ÀqÉzÀ°è ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ½UÉ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. zÉñÀzÁzÀåAvÀ ¹jzsÁ£Àå ¸ÀA¸ÀÌgÀt AiÀÄAvÀæUÀ¼À ªÀiÁgÁlªÀ£ÀÄß vÉjUÉ «£Á¬ÄÛ/PÀrvÀzÉÆA¢UÉ ¤ÃrzÀ°è CzÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ CzÀgÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀzÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀA¸ÀÌgÀt AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁV¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÉÄð£À ¤§ðAzsÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀĺÁQzÀ°è gÁdåUÀ¼À°è vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¥À¸Àj¸À®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀPÁðgÀzÀ “¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÀæZÁgÀzÀ ¥Ë¶ÖPÁA±À ¨sÀzÀævÉ”AiÀÄrAiÀÄ°è ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¹jzsÁ£Àå ¸ÀA¸ÀÌgÀt AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár¤AzÀ (¸ÉîA, FgÉÆÃqï, PÉÆAiÀÄA§vÀÆÛgÀÄ) GvÀÛgÀ¨sÁgÀvÀzÀ gÁdåUÀ½UÉ PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆnÖzÀÄÝ F ¤nÖ£À°è ªÀĺÀvÀézÀ PÉÆqÀÄUÉ. F PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀrAiÀÄ°è ¥ÀÆgÉÊPÉUÉÆAqÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼À ¸ÀA¥ÀÆt𠧼ÀPÉAiÀÄ PÀqÉUÉ

ಪುಟ 15  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

¢£ÉÆÝÃjAiÀÄ ªÀÄArAiÀÄ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÀÄwÛzÁÝgÉ. ¤UÁªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ. F ¤nÖ£À°è £ÀªÀÄUÀ¤ß¹zÉÝãÉAzÀgÉ AiÀÄAvÀæUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ PÀÄjvÀÄ AiÀÄĪÀd£ÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃrzÀ°è ºÉƸÀ GzÉÆåÃUÀzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉzÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÉÆnÖUÉ ¸ÀzÀåzÀ°ègÀĪÀ VgÀtÂUÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. ¤¢ðµÀÖªÁV ºÉüÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ ºÀ®ªÀÅ UÁvÀæUÀ¼À°ègÀĪÀ QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À ºÉÆlÖ£ÀÄß ¨ÉÃ¥Àðr¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¨ÉÃPÁzÀ vÀÄwð£À ¸ÀAzÀ¨sÀð«zÁVzÉ. F ¤nÖ£À°è ºÉÆnÖ£ÉÆA¢UÉ £ÀÄZÀÄÑ ºÁUÀÆ PÁ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃ¥Àðr¸À§®èAvÀºÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®Ä ºÉaÑ£À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀĨÉÃQzÉ. eÉÆvÉUÉ ªÀiË®åªÀzsÀðPÀ WÀlPÀUÀ¼À dgÀr ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀ¨ÉÃQzÉ. F PÉ®¸ÀPÉÌ zÉÆqÀØ ªÀÄlÖzÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼ÀÄ ¹UÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ªÀÄlÖzÀ°è ºÁUÀÆ ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ UÁvÀæzÀ G¢ÝªÉÄUÀ½UÉ ºÉÆAzÀĪÀAvÉ AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À¨ÉÃQzÉ.

EzÀÄ gÉÊvÀgÀ GzÀåªÀÄUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ.

UÀÄtªÀÄlÖzÀ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¸ÀÌjvÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ vÀPÀët ¹UÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ½UÉ UÁæºÀPÀgÀ ¨ÉÃrPÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAzÀÄPÉÆqÀ§®èzÀÄ. F GvÀà£ÀßUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖªÀªÀ£ÀÄß GvÀÛªÀĪÁV PÁ¬ÄÝj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. GvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ UÁæºÀPÀgÀ ¨ÉÃrPÉUÉ vÀPÀÌAwgÀĪÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¨ÉÃPÁVzÉ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À CQÌ,

gÀªÉ ºÁUÀÆ »lÄÖ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀ¢üðvÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ PÁ® PÉqÀzÀAvÉ Ej¸ÀĪÀAvÀºÀ ¸ÀÆPÀÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqÉAiÀĨÉÃPÁVzÉ. F ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ GvÀà£ÀßUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀªÀ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. F ¸ÀA±ÉÆÃzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¸ÀtÚªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß §®¥Àr¸À®Ä C¯ÁàªÀ¢ü ºÁUÀÆ ¢ÃWÁðªÀ¢ü ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß GAlĪÀiÁqÀ§®ÄèzÀÄ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À°è£À ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀAvÀºÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ºÉZÁÑUÀ¨ÉÃPÀÄ.

GzÁºÀgÀuÉUÉ PÁ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß £É£À¹qÀĪÀÅzÀjAzÀ CzÀgÀ°è£À ¥sÉÊnPï D¹qï ºÁUÀÆ ¥sÉÊmÉÃ¸ï ¥ÀæQæAiÉÄ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ EzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼À°è ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ £ÀµÀÖªÁUÀĪÀÅzÀÄ vÀ¥ÀÄàvÀÛzÉ. ªÀĺÁgÁµÀÖç, ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉñÀ ªÀÄwÛvÀgÀ £ÉgÉAiÀÄ gÁdåUÀ¼À°è ¥Á°µï ªÀiÁrzÀ ¹jzsÁ£ÀåzÀ CQÌAiÀÄ£ÀÄß (“¨sÁUÁgï ¥sÀÄqï” J£ÀÄߪÀ ºÉ¸Àj£À°è ¥sÁ¸ïÖ ¥sÀÄqï DV §¼À¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ) ºÀ®ªÀÅ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À°è ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ªÀiÁgÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. ‘PÀ¯gï ¸ÉÆÖÃjAUï’ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ¥Á°µï ªÀiÁrzÁUÀ £ÀµÀÖªÁUÀÄwÛgÀĪÀ CQÌAiÀÄ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀqÉUÀt¹ EzÀ£ÀÄß ªÀiÁgÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. ªÀÄvÉÆÛAzÉqÉ ¥Á°µï ªÀiÁqÀzÀ

ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀrvÀgÀ ¨É¯É CAUÀrUÀ¼À°è ®¨sÀåªÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä «PÉÃA¢ævÀ ¸ÀAUÀæºÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨ÁèPï ªÀÄlÖzÀ°è ®¨sÀåªÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ.

ಪುಟ 16  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

ºÁUÀÆ CgɨÉìĹzÀ QgÀÄzsÁ£ÀåUÀ¼À CQÌAiÀÄ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ £ÀUÀgÀ ºÁUÀÆ CgÉUÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉñÀUÀ¼À ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ºÀÄnÖPÉƼÀÄîwÛªÉ. EAvÀºÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤zÉÃð²¸ÀĪÀAvÀºÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀ £ÀqÉAiÀĨÉÃQzÉ. CQÌ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆâüAiÀÄ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ CODEX ªÀiÁ£ÀzÀAqÀ«zÉ. DzÀgÉ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀªÀjUÉ CAvÀºÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ½®è. CAzÀgÉ JµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ ºÉÆlÄÖ, £ÀÄZÀÄÑ, ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ JµÀÄÖ zsÁ£Àå G½AiÀħºÀÄzÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀPÉÌ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ½ªÉ. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è ¨sÀvÀÛ, ©ÃdzÀ PÁ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀtÚ PÀ®ÄèUÀ¼ÀÄ, QÃl£Á±ÀPÀ §¼À¹zÀ CxÀªÀ ªÀÄUÀÄίÁVgÀĪÀ CQÌ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¹UÀÄvÀÛzÉ. GvÀà£ÀßUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß vÀÄvÁðV C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¨ÉÃPÁVzÉ. EzÀ£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÁUÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À LqÉAnn ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ «ªÀgÀ, ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ, UÀÄtªÀÄlÖ PÁ¬ÄÝj¹PÉÆAqÀ DºÁgÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÉ ªÀÄvÀÄÛ M¼ÉîAiÀÄ GvÀà£ÀßUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À «©ü£ÀßvÉ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.

¸ÁªÀðd¤PÀ »vÁ¸ÀQÛ EªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉ ºÉZÀѼÀ

PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À

ªÀÄÆ®PÀ

¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀAUÀæºÀuÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß,

¸ÁPÀµÀÄÖ GzÀÝzÀ ºÁ¢AiÀÄ£ÀÄß ºÁzÀÄ ºÁgÀPÀªÀÅ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃgÀÄvÀÛzÉ

CªÀÅUÀ¼À ¥Ë¶ÖPÀvÉ ºÁUÀÆ ¸ÀĹÜgÀvÉAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸ÀĪÀ CvÀåªÀÄÆ®å CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥Àæw gÁdåzÀ DºÁgÀ ¨sÀzÀævÁ ªÀĸÀÆzÉ (2013), ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀÅzÀgÀ §UÉÎ (MgÀlÄ zsÁ£ÀåUÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ) ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÀÄ. ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀrvÀgÀ ¨É¯ÉCAUÀrUÀ¼À°è ®¨sÀåªÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä «PÉÃA¢ævÀ ¸ÀAUÀæºÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨ÁèPï ªÀÄlÖzÀ°è ®¨sÀåªÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ. PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ GvÀÛgÀ ºÁUÀÆ zÀQët f¯ÉèUÀ¼À°è eÉÆüÀ ºÁUÀÆ gÁVAiÀÄ£ÀÄß AiÀıÀ¹éAiÀiÁV ¥ÀrvÀgÀ ¨É¯É CAUÀrUÀ¼À°è ®¨sÀåªÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁrzÉ. F f¯ÉèUÀ¼À°è eÉÆüÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁVAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄrAiÀÄ°è ¹UÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. UÁæºÀPÀgÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À®Ä ¸ÀܽÃAiÀÄ VgÀtÂUÀ¼À°è »lÄÖªÀiÁr¹PÉƼÀÀÄzÀÄ. ¸ÁªÉÄ, £ÀªÀuÉ, HzÀ®Ä ºÁUÀÆ §gÀUÀ£ÀÄß E£ÀÆß ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄr ¸ÉÃj¹®è.

EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ ºÉÆÃUÀĪÀ ªÀÄÄ£Àß EªÀÅUÀ¼À ¹¥Éà/ºÉÆlÄÖ ©r¹gÀ¨ÉÃPÀÄ CxÀªÀ F PÉ®¸ÀPÉÌ £ÉgÀªÁUÀĪÀAvÀºÀ ¸ÀtÚ ªÀÄlÖzÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ vÀAvÀæeÁÕªÀ£ÀÄß WÀlPÀzÀ ªÀÄlÖzÀ¯ÁèzÀgÀÆ MzÀV¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÉÆA¢UÉ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÁßzsÀj¹zÀ gÉr lÄ Fmï wArUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄzsÁåºÀßzÀ ©¹AiÀÄÆl AiÉÆÃd£É ºÁUÀÆ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀªÀÄUÀæ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄrEzÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀÄPÀ̽UÉ PÀ©ât ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀvÀÄ«£À CA±À zÉÆgÀPÀÄvÀÛzÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.

GzÁºÀgÀuÉUÉ Mj¸ÁìzÀ ªÀiÁPÉAVj f¯ÉèUÀ¼À°è£À ¸ÀPÁj »vÀgÀPÀëuÁ ±Á¯ÉUÀ¼À°è£À ªÀÄzsÁåºÀßzÀ ©¹AiÀÄÆlPÉÌ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÁlgï±Éqï ¸À¥ÉÆÃmïð ¸À«Ãð¸À¸ï CAqï DQÖ«nÃ¸ï £ÉmïªÀPïð (WASSAN) £ÀªÀgÀÄ AiÀıÀ¹éAiÀiÁV ¤ÃqÀÄwÛzÁÝgÉ. F GzÁºÀgÀuÉAiÀÄÄ EAvÀºÀ ºÀ®ªÀÅ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ½UÉ GzÁºÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.

©ÃdzÀ UÀÄtªÀÄlÖ GvÀÛªÀÄ¥Àr¸ÀÄ«PÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀȶ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ ©ÃdzÀ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß GvÀÛªÀÄUÉƽ¸À®Ä §ºÀĪÀÄÄRå PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÉ. DzÀgÀÆ ©ÃdzÀ ««zsÀ ªÀiÁzÀj ºÁUÀÆ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ ºÉaѸÀ®Ä ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀĨÉÃQzÉ.

F ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄRåªÁV ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.

CvÀÄåvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ ©Ãd GvÁàzÀ£ÉUÉ gÉÊvÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DzsÁjvÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ PÉÊeÉÆÃr¸ÀĪÀÅzÀÄ GvÀÛªÀÄ zÁj. EzÀ£ÀÄß ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉñÀzÀ DPÀë£ï ¥sÁgï ¸ÉÆòAiÀįï CqÁé£ïìªÉÄAmï£ÀªÀgÀÄ ¸Áܦ¹zÀ gÉÊvÀ GvÁàzÀPÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁrzÁÝgÉ. F jÃw ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DzsÁjvÀ ©Ãd GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ãd ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÉÆqÀ£É ¸ÉÃj¹zÀ°è GvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ©ÃdUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ.

¨sÁgÀvÀzÁzÀåAvÀ «¸ÀÛøvÀ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀĪÀ ¸À®ÄªÁV ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¯Á¨sÀgÀ»vÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DzsÁjvÀ ¸ÀªÀÄƺÀ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÊvÀgÀÄ GvÁàzÀPÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀ®Ä ºÁUÀÆ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ «¸ÀÛj¸À®Ä ±Àæ«Ä¸ÀÄwÛªÉ. ¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀ PÀÆqÀ ««zsÀ ªÀÄlÖUÀ¼À°è ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ. ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÀæZÁgÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ PÉ®ªÀÅ ªÀÄÄRå ¸ÀPÁðj PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÉAzÀgÉ : ¥Ë¶ÖPÀvÉAiÀÄ ¨sÀzÀævÉUÁV ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À wêÀæ ¥ÀæZÁgÀ EwÛZÉUÉ EzÀ£ÀÄß

ಪುಟ 17  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

NFSM

£ÉÆA¢UÉ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ(Initiative for Nutritional Security through Intensive Millet Promotion (INSIMP), gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DºÁgÀ ¨sÀzÀævÁ «ÄµÀ£ï (National Food Security Mission (NFSM), gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀĹÜgÀ PÀȶ «ÄµÀ£ï (National Mission on Sustainable Agriculture), ªÀļɤÃgÀÄ ¥ÀæzÉñÁ©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£É (Rainfed Area Development Project (RADP), gÁ¶ÖçÃAiÀÄ DºÁgÀ ¨sÀzÀævÁ PÁAiÉÄÝ 2013 ªÀÄvÀÄÛ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÀȶ «PÁ¸À AiÉÆÃd£É EvÁå¢. EzÀgÉÆA¢UÉ ICAR ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå PÀȶ «±Àé«zÁå®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ««zsÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉUÉ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÉ. F vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ GvÀÛªÀÄUÉƽ¹ F GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ J¯ÉèqÉAiÀÄÆ ¹zÀÞªÁV zÉÆgÉAiÀÄĪÀAvÉ ªÁtÂdåªÀÄlÖzÀ°è C©üªÀÈ¢ÞUÉƽ¸À¨ÉÃPÀÄ.

F J®è ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß MnÖUÉ ªÀiÁqÀÄwÛ®è ºÁUÀÆ EzÀgÀ MlÄÖ ¥ÀjuÁªÀÄ ¹Ã«ÄvÀªÁzÀzÀÄÝ. F CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ M¼À£ÉÆÃlUÀ¼ÀÄ ¨sÀ«µÀåzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV¹ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À ªÀiË®åªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®Ä ªÀĺÀvÀézÀ ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀĪÀªÀgÀ £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA¥ÀPÀðeÁ®ªÀ£ÀÄß §®¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀAAiÉÆÃfvÀªÁzÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄzsÀå¹ÜPÉ ªÀ»¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ GvÀÛªÀÄUÀÄtªÀÄlÖzÀ ©ÃdUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À§ºÀÄzÀÄ, ¸ÀtÚ ªÀÄlÖzÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ GzÀåªÀÄUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©ü¸À®Ä «PÉÃA¢æPÀÈvÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ ¸ËPÀAiÀÄð/ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À PÀȶ ºÁUÀÆ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀUÉƽ¸À§ºÀÄzÀÄ.  PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ This study was carried out in the context of the IFAD and EC funded project on “Linking agrobiodiversity value chains, climate adaptation and nutrition: Empowering the poor to manage risk” linked to the CGIAR Research Programmes on Climate Change, Agriculture and Food Security (CCAFS) and Agriculture for Nutrition and Health (A4NH).

UÀæAxÀ¸ÀÆa King EDIO., Impact of Reduced drudgery of women in production and post-harvest processing of small millets, MSSRF Working paper. No.9, 2017, Chennai.M.S.Swaminathan Research Foundation. Mondal A., I. O. King, S. Roy, S. Priyam, G. Meldrum, S. Padulosi, and S. Mishra, Making millets matter in Madhya Pradesh, 2016, Farming Matters 06; 32.2, 10-13 pp. http://www.agriculturesnetwork.org/ farmingmatters Padulosi S., Bhag Mal, O. I. King and E. Gotor, Minor Millets as a Central Element for Sustainably Enhanced Incomes, Empowerment, and Nutrition in Rural India, 2015, Sustainability 7(7), 8904-8933; doi:10.3390/ su7078904http://www.mdpi. com/2071-1050/7/7/8904 Rajshekar S.C. and S. Raju, Introduction of millets in PDSLessons from Karnataka, 2017, Internal Report of the M.S. Swaminathan Research Foundation.

Chennai, India.

E D Israel Oliver King M S Swaminathan Research Foundation Chennai, India E-mail: ediok151173@gmail.com Stefano Padulosi and Gennifer Meldrum Bioversity International, Rome, Italy

DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÄl 19 , ¸ÀAaPÉ 4 , r¸ÀA§gï 2017

ಪುಟ 18  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

ಜಾನುವಾರುಗಳ ಮೇವು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿರುವ ಕ್ರಮ ಹಾಗೂ ಮೇವುಣಿಸುವ ಕ್ರಮ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ಸಲಹೆಗಳು ಇದು ಸುಸ್ಥಿರವೇ? 

J¸ï. gÁeÉñÀégÀ£ï

ºÀ¸ÀÄPÀgÀÄUÀ½UÉ ªÉÄêÀÅ ºÁPÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÁUÀ®Æ eÁ£ÀĪÁgÀÄUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ JAzÀÄ ºÉüÀ¯ÁUÀĪÀÅ¢®è. F PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ C¢üPÀ ªÉZÀÑ, ºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ C¹ÜgÀªÁzÀzÀÄÝ. ºÀ¸ÀÄ«£À zÉúÀgÀZÀ£É/fÃuÁðAUÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ½UÉ CUÀvÀåªÁzÀ ¥Ë¶ÖPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀAvÀºÀ ªÉÄêÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÆPÀÛ ºÁUÀÆ ¸ÀĹÜgÀ «zsÁ£À. ¨sÁgÀvÀzÀ°è£À ¥À±ÀĪÉÊzÀåjUÉ ¸ÀAPÁæAwAiÀÄAvÀºÀ ºÀ§âUÀ¼À ªÀÄgÀÄ¢£À ºÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ, JªÉÄäUÀ¼ÀÄ ºÉÆmÉÖAiÀÄħâgÀ/CfÃtðzÀ ¸ÀªÀĸÉå¬ÄAzÀ §¼À®ÄwÛzÀÄÝ vÀÄvÁðV aQvÉì ¨ÉÃPÁVzÉ J£ÀÄߪÀ PÀgÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÉÃð¸ÁªÀiÁ£Àå. EzÀPÉÌ PÁgÀt CwAiÀiÁV CQÌ ¨É®èªÀ£ÀÄß ºÀ§âUÀ¼ÀAzÀÄ CªÀÅUÀ½UÉ w¤ß¸ÀĪÀÅzÀÄ. £Á®ÄÌ PÉÆÃuÉUÀ½gÀĪÀ (gÀĪÉÄ£ï, gÉnPÀÄ®ªÀiï, MªÉÄøÀªÀiï, J¨ÉÆêÉÄøÀªÀiï) ºÉÆmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ºÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ JªÉÄäUÀ¼À CAUÀgÀZÀ£É PÁ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ JuÉÚPÁ¼ÀÄUÀ¼À GAqÉAiÀÄ£ÀÄß fÃtÂð¹PÉƼÀÄîªÀAvÀzÀÝ®è ºÁUÁV CªÀÅUÀ½UÉ CfÃtðªÁV (PÉmÉƹ¸ï) ºÉÆmÉÖG§âj¹PÉƼÀÄîvÀÛzÉ. ºÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JªÉÄäUÀ¼ÀÄ ¨ÉÆë¤ PÀÄlÄA§PÉÌ ¸ÉÃjzÀ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ.

M«¤ PÀÄlÄA§PÉÌ ¸ÉÃjzÀ PÀÄj ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃPÉUÀ¼À jÃwAiÀįÉèà EªÀÅUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ªÉÄ®ÄPÀÄ ºÁPÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß gÀĪÀÄAxÀUÀ¼ÉAzÀÄ (ruminants) PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ¨ÉÃPÁzÁUÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¨Á¬ÄUÉ vÀAzÀÄPÉÆAqÀÄ ªÉÄ®ÄPÀÄ ºÁPÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÉ gÉnPÀÄ®ªÀiï (JgÀqÀ£Éà doÀgÀ/ ªÉÄ®ÄPÀÄ aî) ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ GzÉÝñÀªÉAzÀgÉ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀtÚ¸ÀtÚ PÀtUÀ¼ÁV PÀvÀÛj¹ VqÀUÀ¼À°è£À ¸É®Ä宸ï CA±ÀªÀ£ÀÄß eÉÆ°è£À°ègÀĪÀ JAeÉʪÀÄÄUÀ¼ÀÄ fÃtðªÁUÀĪÀAvÉ ¹zÀÞUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß gÀĪÉÄãï£À°ègÀĪÀ ¨ÁåQÖÃjAiÀiÁUÀ¼ÀÄ fÃtðUÉƼÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. fÃtðUÉÆAqÀ DºÁgÀ¢AzÀ C¨ÉƸɪÀiï£À°è£À ¯ÉʸÉÆeÉʪÀiï J£ÀÄߪÀ JAeÉÊ«Ä£ÉÆA¢UÉ ¸ÉÃj F ¨ÁåQÖjAiÀiÁ ¥ÁætÂUÀ½UÉ CUÀvÀåªÁzÀ DºÁgÀzÀA±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. gÉÆêÀÄAxÀ ¥ÁætÂUÀ¼À°è ºÉÆmÉÖ J£ÀÄߪÀÅzÀÄ

¨ÁåQÖjAiÀiÁUÀ¼À ºÀÄlÄÖvÁt/vÀAUÀÄvÁt. EzÀPÉÌ zÉúÀzÀ°è ¹ÜgÀªÁVgÀĪÀAvÀºÀ ¤¢ðµÀÖ vÁ¥ÀªÀiÁ£À ºÁUÀÆ ¦JZï(doÀgÀzÀ gÀ¸À¸ÁgÀ) CvÀåAvÀ ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ.

AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ PÁgÀt¢AzÀ F ¥ÀZÀ£À QæAiÉÄ, ªÉÄ®ÄPÀÄ QæAiÉÄ QëÃt¹zÀ°è ºÉÆmÉÖAiÀÄ vÁ¥ÀªÀiÁ£À CxÀªÀ ¦JZï (doÀgÀzÀ°è£À gÀ¸À¸ÁgÀ) §zÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ¥ÁætÂAiÀÄ DgÉÆÃUÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀåwjPÀÛ ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ. DºÁgÀªÀ£ÀÄß dVzÀÄ «Ä¯Á¬Ä¸ÀĪÁUÀ ºÀ¸ÀÄ CxÀªÀ JªÉÄä ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 100 jAzÀ 150 °Ãlgï eÉÆ®Äè GvÁࢸÀÄvÀÛzÉ. F eÉÆ®Äè ºÉÆmÉÖ ºÁUÀÆ gÀPÀÛzÀ°è ¦JZï ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀ®Ä CUÀvÀå. CwºÉZÀÄÑ ¸ÁA¢ævÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¥ÁætÂUÀ½UÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀjAzÀ CfÃtð¢AzÀ ºÉÆmÉÖAiÀÄħâgÀzÀAvÀºÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀĪÀÅzÀ®èzÉ CªÀÅUÀ¼À ºÁ°£À GvÁàzÀ£É PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ ºÉaÑ£À £Áj£ÀA±ÀªÀżÀî DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÁ°£À GvÁàzÀ£É ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉÆïÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ aPÀ̧¼Áî¥ÀÄgÀUÀ¼À°è EzÉà ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼ÀÄ PÀAqÀħA¢ªÉ. gÀĪÉÄÃAxÀ PÀÄlÄA§zÀ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ MAzÉà ºÉÆmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¥ÁætÂUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀªÀ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä ªÀiÁA¸À CxÀªÀ ªÉÆmÉÖUÁV ¥sÁgÀA ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¸ÁPÀĪÀ PÉÆýAiÉÆA¢UÉ ºÉÆð¹ £ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. ºÀQÌUÀ¼À zÉúÀªÀÅ PÁ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß w£Àß®Ä CzÀ£ÀÄß CgÀV¹PÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀAvÉ gÀÆ¥ÀÄUÉÆArzÉ. ºÀQÌUÀ½UÉ ºÀ®ÄèUÀ½gÀĪÀÅ¢®è §zÀ°UÉ CªÀÅUÀ¼À ºÉÆmÉÖAiÉÄà PÁ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄrªÀiÁr fÃtðUÉƽ¸ÀĪÀAvÉ gÀÆ¥ÀÄUÉÆArzÉ.

DzÀÝjAzÀ¯Éà CªÀÅUÀ½UÉ PÁ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀºÀd ¥ÀæQæAiÉÄ. gÉÊvÀjUÉ CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄvÉÆî£À DºÁgÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è PÁ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀAvÉ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. qÉÊj ¥sÁgÀAUÀ¼ÀªÀgÀÄ ºÀ¸ÀÄUÀ½UÉ JªÉÄäUÀ½UÉ §Æ¸À, »Ar, ¸ÁA¢ævÀ DºÁgÀ, 1 EAaVAvÀ®Æ ¸ÀtÚzÁV PÀvÀÛj¹zÀ ºÀÄ®è£ÀÄß gÉÊvÀgÀÄ ¤ÃqÀÄwÛzÁÝgÉ. EzÀÄ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥sÀ°vÁA±ÀPÉÌ «gÀÄzÀÞªÁzÀzÀÄÝ. vÀªÀÄä ¥ÁætÂUÀ¼À ºÁ°£À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀ®Ä CªÀjUÉ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. F PÀæªÀĪÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÁ°£À GvÁàzÀ£É ¸Àé®à ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀªÀgÉUÉ ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ. EzÀPÉÌ PÁgÀtªÉAzÀgÉ ¨sÁgÀvÀzÀ°è£À §ºÀÄvÉÃPÀ ºÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ, JªÉÄäUÀ¼ÀÄ DgÉÊPÉ ºÁUÀÆ ¥ÉÆænãï PÉÆgÀvɬÄAzÀ §¼À®ÄwÛªÉ. ºÁUÁV F DºÁgÀªÀÅ CªÀÅUÀ¼À DgÉÆÃUÀåªÀ£ÀÄß

ಪುಟ 19  ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018

MtºÀÄ®è£ÀÄß zÀ£ÀUÀ½UÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅUÀ½UÉ ªÉÄ®ÄPÀÄ ºÁPÀ®Ä ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¹UÀÄvÀÛzÉ.

EzÀÄ zÀ£ÀUÀ½UÉ ªÉÄêÀÅ ¤ÃqÀĪÀ ¸ÀĹÜgÀ «zsÁ£À.

GvÀÛªÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ºÁ°£À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄÄ ºÉZÀÄÑvÀÛzÉ.

F DºÁgÀªÀ£ÀÄß «ÄvÀªÁzÀ ¤Ãj£ÉÆA¢UÉ ¥ÁætÂUÀ½UÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼À ºÉÆmÉÖ vÀÄA§ÄªÀÅ¢®è. F DºÁgÀ ºÉZÀÄÑ zÀĨÁjAiÀiÁVzÀÄÝ ºÉÆgÀV¤AzÀ PÉÆAqÀÄ vÀgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁV EzÀ£ÀÄß ¥ÁætÂUÀ½UÉ «ÄvÀªÁV ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.

¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀ®Ä EzÀÄ ºÉZÀÄÑ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ºÁUÀÆ ¸ÀĹÜgÀ «zsÁ£À. 

CwºÉZÀÄÑ ¸ÁA¢ævÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¥ÁætÂUÀ½UÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀjAzÀ CfÃtð¢AzÀ ºÉÆmÉÖAiÀÄħâgÀzÀAvÀºÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀĪÀÅzÀ®èzÉ CªÀÅUÀ¼À ºÁ°£À GvÁàzÀ£É PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

herbivores/rumination.html

EzÉà PÁgÀt¢AzÀ £ÀÆåf¯ÉAqï ªÀÄvÀÄÛ D¸ÉÖçðAiÀiÁ zÉñÀzÀ°è ºÀ¸ÀÄUÀ½UÉ ¸ÁA¢ævÀ DºÁgÀªÀ£ÁßUÀ° CxÀªÀ PÀvÀÛj¹zÀ ºÀÄ®è£ÁßUÀ° ¤ÃqÀzÉ ¸ÁPÀÄvÁÛgÉ. EzÀjAzÀ D ¥ÁætÂUÀ½UÉ ºÀÄ®è£ÀÄß ZÉ£ÁßV dVzÀÄ CzÀgÀ°è£À PÁ¨ÉÆÃðºÉÊqÉæÃmï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆæÃn£ï CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß «gÁªÀÄzÀ°è ªÉÄ®ÄPÀÄ ºÁPÀÄvÁÛ CgÀV¹PÉƼÀî®Ä ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¹UÀÄvÀÛzÉ. CªÀgÀÄ C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀ F «zsÁ£À¢AzÁVAiÉÄà ºÁ°£À GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è F JgÀqÀÆ zÉñÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èªÉ. gÉƪÀÄAxÀ ªÀUÀðzÀ ¥ÁætÂUÀ½UÉ PÁ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß w¤ß¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀµÀå£À ¥Àæw¸Àà¢ðAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. PÁ¼ÀÄUÀ½UÉ ¨ÉÃrPÉ ºÉaÑ CªÀÅUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄÆ ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ. ¥À±ÀĸÀAUÉÆÃ¥À£À ªÀ®AiÀĪÀÅ FUÁUÀ¯Éà PÁ¼ÀÄUÀ¼À ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ CwzÉÆqÀØ UÁæºÀPÀ. ªÀÄ£ÀĵÀåªÀ®AiÀÄzÉÆA¢UÉ ¸ÀàzsÉð wêÀæUÉÆAqÀ°è CzÀjAzÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ°è PÁ¼ÀÄUÀ¼À PÉÆgÀvÉAiÀÄÄAmÁUÀÄvÀÛzÉ.

DzÀÝjAzÀ¯Éà PÁ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ, »Ar, §Æ¸ÁzÉÆA¢UÉ ¸ÁA¢ævÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ, ºÀ¹gÀÄ ºÀÄ®Äè MtºÀÄ®è£ÀÄß PÀvÀÛj¹ ¥ÁætÂUÀ½UÉ ªÉÄêÀÅ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ zÀĨÁj ªÉZÀÑPÉÌ PÁgÀtªÁUÀĪÀÅzÀ®èzÉ CªÀÅUÀ¼À DgÉÆÃUÀåPÉÌ ºÁ¤PÁgÀPÀ. ºÀÄ®Äè ºÁUÀÆ ¢ézÀ¼À zsÁ£ÀåzÀ ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß 3:1 C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°è 6 8”£ÀµÀÄÖ GzÀݪÁV CªÀÅ JµÀÄÖ w£ÀÄßvÀÛªÉÇà CµÀÖ£ÀÄß ¤UÀ¢vÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ CAvÀgÀzÀ°è ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. EzÀjAzÀ CªÀÅUÀ½UÉ ªÉÄ®ÄPÀÄ ºÁPÀ®Ä ¸ÀªÀÄAiÀĤÃrzÀAvÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁ®Ä ¤ÃqÀĪÀ

DPÀgÀUÀ¼ÀÄ

http://www.vivo.colostate.edu/hbooks/pathphys/ digestion/ Andersson, L., Subclinical ketosis in dairy cows, 1988, Veterinary Clinics: Food Animal Practice 4 Duffield, T., Sub-clinical Ketosis in lactating dairy animals, 2000, Veterinary Clinics of North America: Food Animal Practice 16(2): 22.

Leslie, K., T. Duffield and S. Le Blanc., Monitoring and managing energy balance in transition dairy cows, 2003, Journal of Dairy Science 86: 101-107.

Netsanet, B., V. Kapoor and B. Tewatia., Effect of roughage to concentrate ratio in the diet on milk production and fatty acid profile of milk in crossbred cows, 2015, Indian Journal of Animal Nutrition 32(4): 373-378.

Harisha, K., K. Satyanarayan, V. Jegadeeswary, L. Achoth, Y. B. Rajeshwari and C. S. Nagaraj., Milk production trends in Kolar and Chikbalapur districts of Karnataka, 2015, Asian Journal Dairy and Food Research 34(2): 3.

S Rajeshwaran Visiting professor and senior research consultant, IRMA, Anand – 388001 E-mail: sraj@irma.ac.in

DAUÀè ªÀÄÆ® °Ã¸Á EArAiÀiÁ, ¸ÀA¥ÀÄl 19 , ¸ÀAaPÉ 3 , ¸É¥ÀÖA§gï 2017

ಲೀಸಾ ಇಂಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ 3  ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2018  Follow us on:ಪುಟ 20 www.facebook.com/Leisaindiamag @LeisaIndia