ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
1
_âòd _ûVK,
ùfAiû A ò@û
aòùgh IWò@û iõÄeY
G[ôùe ùfAiû A ò@ûùe _ìaðeê _âKûgòZ AõeûRú bûhûe KòQò aQûaQû cìk ùfLûKê IWò@û bûhûùe iõKkòZ Keû~ûAQò û
Ieúiû ù_ûÁ aûKè - 51, Rò._ò.I,bìaù^gße 751001
www.orrissa.co.in, E-mail: orrissabbsr@gmail.com
G.Gcþ.A. `ûCù i^þ ^õ-204, 100 `òUþ eòw ùeûWþ, ù`Rþ 3, a^gueú 2d cjfû, 3d ùiû_û^, aûwûùfûe 560085 ù`û^ ^õ :+91-080-26699512, 26699522 `ûKè ^õ: +91-080-26699410 A ùcf : leisaindia@yahoo.co.in @¤l - gâú. Pòe^þRòbò iòõ, @ûA.G.Giþ.(@aie _âû¯) ùKûhû¤l - gâú aò.ùK. gòbþeûcþ ibý - Wÿü. Gcþ . cjûù\aû®û Wÿü. G^þ. Rò. ùjMþùWÿ, Wÿü. Uò. Gcþ. ZýûMeûR^, _âù`ie. bò. aòebù\âdû Wÿü. G. eûR^Ü Wÿü. ùbuùUiþ ZûMZþ Wÿü. iàòZû ù_âcP¦e gâú @ùgûK Pû ûRðú cêLý iõ_û\K - ùK. bò. Giþ. _âiû\ _eòPûk^û iõ_û\K - Uò. Gcþ. eû]û @^êaû\ @eêYòcû ÊûAñ IWÿò@û iµû\^û I @^êaû\ ic^ßd aògßùcûj^ cjû«ò, Ieúiû @^êaû\ iõù~ûR^û aúYû, G.Gcþ.A `ûCù i^þ _âgûi^òK @]ôKûeú Rò.Rò.eêKàëYú, G.Gcþ.A `ûCù i^þ @kueY I cê\âY fò_òÄû^þ, bìaù^gße _âz\ `ùUûPòZâ Ieúiû `ùUû fûAùaâeú ùfAiû _ZâòKû @^ýû^ý iõKk^ fûUò^þ @ûùceòKû, Aù ûù^iò@û, _½òc @û`âòKû, aâûRòfþ iõÄeY ùfAiû A ò@û _ZâòKû @^ýû^ý @û kòK iõÄeY jò¦ò, ùZfêMê, Zûcòfþ, _¬ûaú , K^ÜW Gaõ ceûVú (iõ_û\^û c kú Ze`eê _ZâòKûe Cù gýKê ~[ûiû¤ iVòKþ bûùa C_iÚû_^ KeòaûKê icÉ ~^ô ^ò@û~ûAQò û ùZùa G[ôùe _âKûgòZ ùfLûMêWòKe iZýûiZý _ûAñ iõ_éq ùfLK jó \ûdú ejòùa û )
còùReò@e
(MISEREOR)
bûeZe @]ôKûõg KéhK ^òR Nùe aýajûe Keòaû _ûAñ Lû\ý C_ôû\^ Keò[û«ò û Nùe aýajûe _ùe ~\ò KòQò giý akKû ejò~ûG û ùZùa ZûKê aòKâò Keòaû _ûAñ ùicûù^ ùNûe @iêaò]ûKê iûcÜû Keò[û«ò û Pûhú ^òR _ûeµeòK Gaõ ùR÷aòK C_ûdùe C_ôû\^ Keê[ôaû giýe aòKâòaUû _ûAñ C_~êq aRûe aýaiÚûe ùNûe @bûa ejòQò û Gjò C_ôû\òZ giýKê iûAZò eLòaû _ûAñ iêaò]û ^ [ôaûeê Gaõ Gjûe MêY~êq cû^ aé¡ò Keòaûùe ~ûjû c¤ Pûhú _ûLùe ^ [ôaûeê Pûhúcûù^ aû¤ ùjûA ^òR iûcMâúKê _ûL aRûeùe Kcþ \eùe aòKâò Keò[û«ò û Gjû ijòZ ùR÷aòK iûcMâú aòKâò Keòaû _ûAñ aRûe \ìeùe [ôaûeê Gaõ Gjû _ûAñ @ûagýK _Wÿê[ôaû iûUðò`òùKUþ Pûhúe jûZ _ûjû«eê ajê \ìeùe û ~ûjû PûhúUòG Keòaû i¸a_e ^ìùjñ û ùR÷a _eòùag ijûdK Kéhò _âYûkúùe C_ôû\òZ giý ÊûiÚý _ûAñ jòZKûeK Gaõ Pòe«^ ùjûA[ôùf c¤ Gjû \ßûeû PûhúKê @û[ðòK \éÁòùKûYeê ùagú fûb còkê^ûjóö Pûhú C_ôû\K Kµû^ú bûaùe GKûVò ùjûA iûcìjòK aòKâòe fûb CùVAaû @ûe¸ KeòQ«ò û ùR÷a _eòùag bò òK Pûh _âYûkú @û_ùYA C_ôû\òZ iûcMâúKê aQû~ûA Gjûe aâû ^ûc ù^A iûcìjòK bûaùe aòKâòaUû Keòaû \ßûe Pûhúcûù^ Pûheê ^ò½d fûbaû^ ùjùa Gjò iõLýûùe G_eò KòQò @^êbêZòKê iÚû^ \ò@û~ûAQò û iõ_û\K
ùfAiû
ÊÌ aûjý ijûdZû I iÚûdú Kéhò C_ùe @û]ûeòZ ùfAiû _ûeòùagòK Kéhò _âYûkúùe ^òRe C_ôû\^ I C_ûRð^ aé¡ò KeòaûKê Pûjêñ[ôaû Pûhúcû^u _ûAñ GK ùa÷hdòK I iûcûRòK aòKÌ û ùfAiûùe iÚû^úd i´k I _âûKéZòK iõiû]^ MêWòKe iêaýajûe Gaõ @ûagýK iÚùk aûjý iû]^ MêWòKe iêelòZ I _âbûaò aýajûe iõ_KðòZ gòlû còùk û Gjû ^òRÊ mû^, \lZû, cìfýùaû], iõÄéZò I iõMV^ @û]ûeùe ^òRe baòhýZ MV^ KeòaûKê Pûjêñ[ôaû cjòkû, _êeêh I ùMûÂúMêWòK ^òcù« C òÁ û Kéhòùe C^ÜZú Gaõ _eòa ðòZ _eòiÚòZò I @ûagýKZû @^êiûùe Gjûe _âùdûM _ûAñ Pûhú I Kcðú cû^u iûc[ðý MV^ \òMùe ùfAiû ùjCQò GK ijbûMú bò òK _âKâòdû û ùfAiû ù\gú mû^ùKøgk I aòmû^ i¹Z mû^MêWòKê GKûVò Keò[ûG Gaõ Gjûe @û^êiwòK aòKûg _ûAñ ~[û~[ _\ùl_ ù^aûKê ^úZò ^ò¡ðûeK cû^uê _âbûaòZ Keò[ûG û ùfAiû ùjCQò GK iõmû, GK _^Úû I GK eûRù^÷ZòK @ûjßû^ û
còùReò@e - aòKûg ùlZâùe ijù~ûM _ûAñ 1958 ciòjûùe Rcðû^ Kû[fòK aòg_þ iõN \ßûeû còùReò@e iÚû_òZ ùjûA[ôfû û MZ 57 ahð]eò còùReò@e @û`âòKû, Giò@û Gaõ fûUò^þ @ûùceòKû @û\ò ù\g MêWòKùe \ûeò\âý aòeê¡ùe iõMâûc _ûAñ _âZògéZòa¡ ùjûA @ûiòQò û ]cð, RûZò I fòw ^òaðòùghùe _âZýK @bûaMâÉ cYòhe @ûagýKZû _ûAñ còùReò@ee ijûdZû C_f² û còùReò@ee \gð^ ùjCQò ^òù¿gòZ ùfûKcû^ue giqòKeY ^òù¿gòZ _âùPÁûKê ijù~ûM Keòaû û Gjû iÚû^úd @^êÂû^, Pyð @^êÂû^, ùaieKûeú @^êÂû^, iûcûRòK @ûù¦ûk^ I MùahYû @^êÂû^ MêWòK ij bûMú\ûeú jòiûaùe Kû~ðýKeò[ûG û ijù~ûMú @^êÂû^ cû¤cùe Gjû jòZû]ôKûeú cû^u ij cògò iÚû^úd aòKûg _âKâòdû I _âKÌ Kû~ðýKûeúZûùe RWòZ ùjûA[ûG û ijù~ûMú @^êÂû^ cû^u ij cò k ò Z bûaùe cò ù Reò @ e _eò a ð ò Z _eò i Ú ò Z ò K ê iûcÜ û Keò [ ûG û (MISEREOR)
(www.misereor.de, www.misereor.org)
Ieúiû GK ùÊzûùiaú @^êÂû^ û Gjû Pûhú ù^ZéZß _âKâòdûùe Kéhòe iÚûdú aòKûg ^òcù« @û\òaûiú ajêk K§cûk I cûfKû^Mòeò Ròfäûùe MZ \êA \g§ò ]eò Kû~ðýeZ û KéhK iõMV^ cû¤cùe _ûeõ_eòK Pûhmû^ ùKøgke C^ÜZú, _ûeµeòK aòj^e iêelû I _âiûe, _âûKéZòK iõ_\ _eòPûk^û cû¤cùe lê\â I ^ûccûZâ Pûhúcû^ue iûaðùbøcZß elû \òMùe Kû~ðýKeêQò û @û\òaûiú cjòkû icaûd cû¤cùe Kéhò I RwfRûZ \âaýe _âKâòdûKeY Keò Rwf C_ùe ^òbðegúk ùMûÂúMêWòKe RúaòKû iêelû \òMùe Kû~ðýKeêQò û @^êÂû^ iõ_KðòZ @]ôK aòaeYú eê còkò_ûeòa û G.Gcþ.A. `ûCù i^þ ÊÌ aûjý ijûdZû bò K ò _âûKéZK ò iõ_\ _eòPûk^û _ûAñ iÚû^úd _ûeµeòK mû^ùKøgk Gaõ ^ì@û iéR^gúk ùa÷hdòK mû^ \ßûeû RúaòKûe C^ÜZò \òMùe Kû~ðý Keò[ûG û G.Gcþ.A. `ûCù i^þ \ûlòYûZý cûkbìcú @ ke lê\â Z[û ^ûccûZâ Pûhúcû^u ijòZ aòKÌ Kéh,ò mû^ùKøgke @bòa¡ é ,ò Zûfòc,þ aòKûg @^êÂû^MêWK ò ij iõ_éqò KeûAaû Gaõ @^êbZ ì ò @û\û^ _â\û^ \òMùe Kû~ðýKeò[ûG û Gjûe ùIßai þ ûAUþ VòKYû ùjCQò (ORRISSA)
(www.orrissa.co.in)
(AME Foundation)
(www.amefound.org)
ijûdZûùe G.Gcþ. A. `ûCù i^þ ij còkZ ò bûaùe Ieúiû \ßûeû _âKûgòZ ùjCQò û ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019 2019
2
_ûeµeò K ic^ß ò Z cûQ Pûh Rúa^ ^ò a ð û jK Pûh aýaiÚûKê cìfý~êq Keòaû
4
iìPú_Zâ
aòùgh IWò@û iõÄeY - 2, Rê^þ 2019
\ú_û aòÁ
4
Pûh Rcòùe bò^Ü bò^Ü _âKâòdûKê ù~ûWÿòaû \ßûeû i´ke C c _eòPûk^û ùjaû ij Rcòe C_ôû\^ ùeûRMûe Gaõ ^ò~êqò aé¡ò _ûA[ûG û ic^ßòZ cûQ ij ùijò_eò GK Xÿû û ~ûjû _ûeµeòK Rúa^ ^òaðûjK Pûh aýaiÚûKê cìfý~êq Keò[ûG û @ûLô\éÁò@û @[ð ùeûRMûe ùjaû ij Gjò Xÿû ûUò Pûhú _eòaûee Lû\ý I ù_ûhYe ^òeû_ û Keò[ûG û
_ûeµeò K ic^ß ò Z cûQ Pûh Rúa^ ^òaðûjK Pûh aýaiÚûKê cìfý~êq Keò \ú_û aòÁ
7
_e¿e Kéhò ij N^òÂ bûaùe iõù~ûM ùjûA a ôaû iò. G`þ. R^þ
11. @bò ^ a býûfê ý ùP^þ Pò e «^ Rúa^ RòaòKûKê ^ò½òZ KeûG KêkÊûcú RM^Üû[ ùR^û
_e¿e Kéhò ij N^òÂ bûaùe iõù~ûM ùjûA a ôaû
07
iò.G`þ. R^þ aòaò]ZûKê \éXÿ bûaùe aògßûi Keê[ôaû ùKeke 5000 eê ùagú iõLýK Pûhú ahð ahð ]eò aòj^e aòaò]ZûKê iõelY Keòaû ij Gjûe ~^ô ù^A @ûiêQ«ò û aûhðòK aòj^ ùckû icdùe Gjò 500 Pûhú _eò a ûe I ùicû^ue i d ^òRe aòj^ I Gjû ij RWÿòZ mû^ ùKøgkKê @^ýcû^u ij aû ò Pòe«^ Kéhò Gaõ _eòùagKê aù A eLò a ûùe ^ò R e cRaê Z þ ù~ûM\û^ ù\CQ«ò û
@bò^a býûfêùP^þ Pòe«^ Rúa^RòaòKûKê ^ò½òZ KeûG
11
KêkÊûcú RM^Üû[ ùR^û ^ò R Kê ùMûUò G Ké h K C_ô û \^ Kµû^úùe iõNa¡ Keò IWÿ ò g ûe ùKûeû_ê U Rò f ä û e Pûhúcûù^ ^ò R C_ô û \^e C_ô û \ò Z iûcMâ ú Mê W ÿ ò K e iVòKþ bûaùe _âKâòdûKeY, GjûKê cì f ý~ê q Keò a û Gaõ i´k aRûeúKeY Keò_ûeêQ«ò û if @ck ùjaû_ùe GjûKê Rcòeê aRûe _~ðý« ù^aûùe Gjò Pûhúcû^ue \lZû aé¡ò _ûAaûeê ùicû^ue ùeûRMûe aé¡ò _ûAaû ij ùicû^ue cìfý ^òeì_Y Keòaû gqò aXÿòQò Gaõ ùicû^ue C ûj ajêMêYòZ ùjûA_ûeòQò û
16. iûcìjòK aòKâòaUû Keòaû ^òR iûcMâúùe
cìfý~êq Keòaûùe ùMûUòG _û\ @ûMKê @Mâie ùjaû ^aò^ Kêcûe gêKæû Gaõ Kcùfg MêeêeûYú
iûcìjòK aòKâòaUû Keòaû ^òR iûcMâúùe cìfý~êq Keòaûùe ùMûUòG _û\ @ûMKê 16 @Mâie ùjaû ^aò^ Kêcûe gêKæû Gaõ Kcùfg MêeêeûYú Rcò Éeùe C_ôû\òZ giýe cû^ @û]ûeùe ùMâWÿòw _ e ò ùMûUòG ùQûUò@û @býûi @û_ùYA C eKûgú Ròfäûe Pûhúcûù^ _âPêe fûbû^ßòZ ùjûA_ûeòQ«ò iûcMâú cìfý~êq ùjaû ij iûcìjòK bûaùe _\ùl_ ù^aû \ßûeû Pûhú cû^ue ^òR iûcMâú \ûcþKê ù^A cìfPûf Keòaû gqò aé¡ò _ûAQò û
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
3
_ûeµeòK ic^ßZ ò cûQ Pûh Rúa^ ^òaûð jK Pûh aýaiÚûKê cìfý~êq Keòaû \ú_û aòÁ
`ùUû : ùfLK
iúZû iûC cû ò@û @ck KeêQ«ò
ù_ûLeú Kêkùe KêKêWÿû Pûh Keòaû \ßûeû KêKêWÿû ck cûQcû^uê Lû\ý ù~ûMûG I ù_ûLeúùe Lû\ýiûe Zò@ûeò Keòaûùe ijûdK ùjûA[ûG
Pûh Rcòùe bò^Ü bò^Ü _âKâòdûKê ù~ûWÿòaû \ßûeû i´ke C c _eòPûk^û ùjaû ij Rcòe C_ôû\^ ùeûRMûe Gaõ ^ò~êqò aé¡ò _ûA[ûG û ic^ßòZ cûQ ij ùijò_eò GK Xÿû û ~ûjû _ûeµeò K Rúa^ ^ò a ð û jK Pûh aýaiÚ û Kê cì f ý~ê q Keò[ûG û @ûLô\éÁò@û @[ð ùeûRMûe ùjaû ij Gjò Xÿû ûUò Pûhú _eòaûee Lû\ý I ù_ûhYe ^òeû_ û Keò[ûG û _aðZùe ùNeû C eûL eûRýe ~\ò @ûùc PeòZâ PòZâY Keòaû ùZùa Gjò eûRýe MûñMêWÿòK ùMûUòG @^ýVûeê aòzò^Ü ùjûA[û«ò û GVûùe bìbûMUò ZeûwûdòZ, Rcò iaê ùQûU Gaõ L aòL òZ Gaõ ahðû]ûeòZ Kéhò aýaiÚû û RkùiP^ iêaò]ûe @bûa ij KVò^ _ûeòùagòK
_eòiÚòZò GVûùe Pûhúcû^uê _ûeµeòK, Rúa^^òaðûjK giý Gaõ cû ò@û Pûh KeòaûKê aû¤ Keò[ûG û aòKÌ Rúa^ RòaòKû C @bûaeê GVûe ùfûKcûù^ Rúa^ ^òaðûjK Pûh aýaiÚû @û_ùYA [û«ò ^ ùjùf ^ò~êqò @ûgûùe _ûL ijeû kKê Pûfò~ûA[û«ò û @]ôKûõg ùQûU RcòKê cjòkûcûù^ _eòPûk^û Keò[û«ò û Pûheê ùjC[ôaû C_ôû\^ _eòaûee Lû\ý @ûagýKZûKê @Zòùagúùe 6 cûi _~ðý« _ìeY Keò[ûG û ù~ùjZê G @ k Pûhùe bìicû«e iµâiûeYe iêù~ûM iúcò Z , ùZYê Rcò e C_ô û \KZû, ùeûRMûe aé ¡ ò ij ^òdcòZ ùeûRMûe _ûAñ C¡ßð]ûe iµâiûeYe @ûagýKZû ejòQò û Pûh aýaiÚûùe gévkòZ bûaùe Gaõ iVòKþ
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
4
@^êKâcùe aòbò^Ü @õgeê ic^ßde Keû~ûA _ûeòùf jó C¡ßð]ûe iµâiûeY i¸a ùjûA_ûeòa û C\ûjeY Êeì_ Pûhe aòbò^Ü _âKûe @õg ~[û _gê_lú, cûQ, KêKêWÿû, _^ò_eòaû AZýû\ò cògòaû \ßûeû Kcþ Lyðùe G iaêeê ^òdcòZ Gaõ iÚûdú @[ð C_ûRð^ ùjaû ij _eòùag C_ùe ^KûeûcôK _âbûa c¤ Kcò[ûG û
RùY Pûhúe i`k KûjûYú C eûL e @ûfùiûeû Ròfäû aûùiûfò Mûñe gû«ò ù\aúue ùQûUò@û RcòUòG @Qò û Zûue Gjò 1.2 ùjKÖe Pûh RcòUò _aðZe 2Kò.cò _~ðý« aýû_òKeò @Qò û _ìeû RcòUòeê cûZâ 0.4 ùjKÖeùe Pûh ùjûA[ûG û gû«ò ù\aú aòùgh Keò Pûh I Gjûe ij RWÿòZ Kû~ðý Keò[û«ò û Leò`þ EZêùe G @ kùe 600 eê 700 cò.cò. aéÁò_ûZ ùjC[ôaûeê ùi ^òR Rcòùe cû ò@û, a ðûdûWÿð RûZúd cû ò @ û, ùKûk[, ùiûdûaò ^ þ Gaõ _^ò _ eò a û ~[û cucurbits aò^þi, gò´, ùb ò, UcûùUû Pûh Keò[û«ò Gaõ eaò EZêùe @^ò¡òðÁ Gaõ @^òdcòZ aéÁò_ûZ KûeYeê Mjc Gaõ KòQò gûM RûZúd _eòaû Pûh Keò[û«ò û -
,
2004 ciòjûùe Wÿ.Giþ.Uò (Wÿaæë.I. Giþ-aò)e cjòkû ùa÷mû^òK ù~ûR^û @]ôú^ùe Mûñùe Zûfòcþùe ic^ßòZ cûQ Pûhe ^úZò ^òdc C_ùe gòlû ~ûC[ôfû û Gjò Zûfò c þ ù^aû _ùe ic^ò ß Z cûQ Pûh aýaiÚ û Kê _eòPûk^û Keòaû _ûAñ Zûuê ijù~ûM c¤ còkòfû û
ic^ßZ ò cûQ Pûh Xÿû û Gjò Xÿû ûUò ^òcÜùe \ò@ûMfû - Zòù^ûUò _ûYò Uûuò (1.78 còfòcòUe _eòÃûe _ûYò eLòaû Uûuò), 9.8 100còUe cûQ ù_ûLeú, ù_ûLeú _ûgßðùe ùMûUòG ùQûU KêKêWÿûNe Gaõ _^ò_eòaû Pûh _ûAñ g~ðýû û2004 cûyð cûiùe , Gjò ù_ûLeúùe iòfbeþ K_ð, Mâûiþ Kû_ð Gaõ Kc^þ K_ð ^ûcK 3 _âKûee 5eê 10ùi.còe cûQ ~û@ûñk ùjKÖe _òQû 3000 jòiûaùe 45:35:20 @^ê_ûZùe QWÿûMùf û Gjò _âRûZòe cûQ R@ûñk MêWÿòKe _e¿e _eò_ìeK Lû\ýûbýûi [ûG, Gcû^ue ÊZª _ûeòùagòK Lû_ Lê@ûAaû lcZû [ûG _âûd icû^ icdùe Gcûù^ aòKâò C_ù~ûMú @ûKûee ùjûA~û«ò Gaõ ùicû^ue ùeûM _âZòùeû] gqò be_ìe [ûG û Gjò cûQcû^uê _ûe¸òK icdùe geúee IR^ jòiûaùe 2% jûeùe ]û^ Phê
Gaõ aû\ûc _òW@ òÿ û (1:1) LûAaûKê \ò@û ~ûA[ûG û _ea ðú icdùe Gjò R@ûñkMêWÿòK 2 cûi ejò[ôùf @^ý KòQò Lû\ý \ò@û~ûA ^ [ûG û Gcûù^ MûBùMûae, KêKêWÿû ck I NûiKê LûA[û«ò û 8eê 9 cûi _ùe cûQMêWÿòKê ]eû~ûA aòKâò Keû~ûA[ûG û cûQ Pûh QûWÿò ù_ûLeú KWÿùe [ôaû ùQûUò@û KêKêWÿû Nùe 30Uò jûAaâòWÿþ KêKêWÿû ù\ßòZ Cù gý iû]^ ^òcù« _ûk^ Keû~ûA[ûG û aòKûge _âûe¸òK _~ðýûdùe Lû\ý \ò@û~ûA[ûG û ^òdcòZ aýa]û^ùe KêKêWÿû Pò@ûñcû^ue aòKûgKê ù\Lû~ûA[ûG û @ û ù\aû icd ieòMùf KêKêWÿûcû^uê aòKâò Keû~ûA[ûG û KêKêWÿûe ckKê cûQcû^u Lû\ý _ûAñ ù_ûLeúùe _Kû~ûA[ûG û _^ò_eòaû Pûh _ûAñ ùQûU ù_ûLeúUòKê fûMò Keò g~ýûMêWÿòK _âÉêZ Keû~ûA[ôaûeê RkùiP^ _ûAñ iêaò]ûùe ù_ûLeú _ûYò K ê aýajûe Keû~ûA[ûG û ahð i ûeû ù_ûLeúùe ùagú ùjûA~ûC[ôaû _ûYòKê aýajûe Keò aòb^ ò Ü _âKûee C^Ü _âRûZòe _^ò_eòaû Pûh Keû~ûA[ûG û Gjò aýaiÚ û Kê @]ô K C^Ü ÉeKê ù^aû_ûAñ Pûhúcû^u \ßûeû ^òdcòZ _âdûi Keû~ûA[ûG û gqò ù\aú ^ò R e _ûeµeò K @býûi @û_ùYA, Kê K ê W ÿ û cû^ue C_~êq ~^ô ù^A Gaõ @]ôK @cklc C^Ü _âRûZòe _^ò_eòaû Pûh Keò ^òR ùQûU Rcòe C_ôû\KZû @ù^K cûZâûùe aé¡ò Keòaûùe i`k ùjûAQ«ò û Pûhúcûù^ cûQ Pûh ù_ûLeúùe KêKêWÿû ck Gaõ _gê_lúu ck aýajûe Keò ù_ûLeúe Cað e ZûKê _eò P ûk^û Keò [ û«ò ~ûjû cûQcû^ue @ûKûe Gaõ Êû\ aùXÿ A aûùe iûjû~ý Keò[ûG û Pûhúcû^ue Gjò C c _eòPûk^û \ßûeû cûQ @ck aûhðòK ùjKÖe _òQû 5.5eê 6U^þ ùjûA[ûG û ùijò ùeûjò cûQ Pûh ùjC[ôaû ù_ûLeúe _ûYòKê aýajûe Keû~ûA ahðiûeû 8eê 10 _âKûee aòbò^Ü @]ôK @cklc _âRûZòe _^ò_eòaû (gò´, aò^þi, Kýû_iòKcþ, cUe, UcûùUû, cìkû) Pûh Keò[û«ò û 2006 Gaõ 2007 ciòjûùe Gjò ic^ßòZ cûQ Pûh _âKâòdûeê 56 eê 60 Kò.Mâû cûQ, 55eê 65 Kò.Mâû KêKêWÿû 2500eê 3000 @ û còkò[ûG û Gjò _âKâòdûe Zòù^ûUò cêLý @õg jòiûaùe cûQ, KêKêWÿû Gaõ @ ûeê 50
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
5
eê 60% @[ð C_ôû\^ ùjûA[ûG û Gjò ic^ßòZ cûQ Pûh aýaiÚ û ùe cûQ-Kê K ê W ÿ û -_^ò _ eò a û PûhKê @û_ùYA Pûhúcûù^ aûhðòK 30000 eê 35000 Uuû ùeûRMûe Keò[û«ò û _ea ðú ahðcû^uùe Gjò aýaiÚû Zò@ûeò Keòaû _ûAñ Lyð ùjûA[ôaû @[ðe _eòcûY Kcò~òaûeê Gjò aýaiÚûeê ^M\ ùeûRMûe aé¡ò _ûA[ûG û 2016 ciòjûùe Gjò aýaiÚûeê @]ôKûõg Pûhú 30000 eê ùagú Uuû ^M\ fûb _ûA[ôùf û 2004 ciòjûùe gû«ò ù\aúu Rcòùe _âûùdûMòK bûaùe aýajûe ùjûA[ôaû Gjò ic^ßòZ cûQ Pûh aýaiÚ û Uò @ûRò c¤ i`kZûe ij Pûhúcûù^ _eòPûk^û KeêQ«ò Gaõ G[ôeê Pûhú _eòaûecûù^ ^òdcòZ bûaùe fûb _ûCQ«ò û Gjò ic^ßòZ cûQ Pûh aýaiÚûùe aòbò^Ü @õgMêWÿòKê ù~ûWÿòaû \ßûeû i´ke C c _eòPûk^û ùjûA_ûeêQò Gaõ Rcòeê C_ôû\^ Gaõ ùeûRMûe aé¡ò _ûCQò û Gjò ic^ßòZ aýaiÚûùe bf @[ð ùeûRMûe ij Pûhú _eòaûeMêWÿòK _âZò\ò^ Lû\ýùe ^òdcòZ bûaùe aòbò^Ü _^ò_eòaû, @ û, KêKêWÿû cûõi Gaõ cûQ LûC[ôaûeê ùicû^ue Lû\ý I ù_ûhYe iêelû c¤ ùjûA[ûG û Nùe LûAaû aýZòZ MûñUò aò^þiûe @bdûeYý (~ûjû GK _eò\gð^ iÚû^) ^òKUùe [ôaûeê cûQ, KêKêWÿû cûõi, @ û Gaõ ZUKû _^ò_eòaû @Zò ijRùe aòKâò Keû~ûA_ûùe û ùZYê @bdûeYý (~ûjû GK _eò\gð^ iÚû^) ^òKUùe [ôaûeê cûQ, KêKêWÿû cûõi, @ û Gaõ ZUKû _^ò _ eò a û @Zò ijRùe aò K â ò Keû~ûA_ûùe, ùZYê @bdûeYý _eòie Gaõ _ûLû_ûLò @ kùe [ôaû aòbò^Ü ùjûùUf, ùeùiû ði Gaõ _ûL aRûeùe Gjò C_ô û \ò Z iûcMâ ú Mê W ÿ ò K ê @]ô K Uuûùe Pûhúcûù^ aòKâò Keò[û«ò û ù~ùjZê Gjò C_ôû\òZ iûcMâú iaê ZUKû Gaõ eûiûd^òK _\û[ð cêq [ûG, GjûKê ùagú Uuû ù\A MâûjKcûù^ KòYò ù^A[û«ò û ùZYê Pûhú _eòaûe MêWÿòKe i\iýcû^uê ^ò~êqò ù\aû ij _ûeµeòK Rúa^ ^òaðûjK bò òK Pûh aýaiÚûKê cìfý~êq Keòaûùe ic^ßòZ cûQ Pûh aýaiÚû iûjû~ý KeòQò û Gjû i ôZ Rcòeê @ck ùjC[ôaû iûcMâúMêWÿòKê ijRùe C_ùbûqû cû^u _ûLùe _j ôûA ùjC[ôaûeê @ûagýK icdùe Gaõ Pûjò\û cêZûaK cûQ, KêKêWÿû Gaõ _^ò_eòaû iõMâj Keû~ûA[ûG û Gjû\ßûeû
aòKâò Keòaûùe iciýû Gaõ iûcMâú ^Á ùjaûe i¸ûa^û c¤ ^ [ûG û
ùgh K[û ic^ß ò Z cûQ Pûh aýaiÚ û ùe i´ke C c aýajûe ùjûA[ûG Gaõ `if I _gê_lúu aòaò]Zû KûeYeê Pûhùe [ôaû aò_\ c¤ jâûi _ûA[ûG û Rcòeê còkò[ôaû aòbò^Ü _âKûee _^ò_eòaû, cûQ, cûõi, @ û AZýû\ò ^òdcòZ bûaùe LûAaû \ßûeû Pûhú _eòaûee i\iýcû^uê ^ò~êqò Gaõ @[ð còkêQò û ic^ßòZ cûQ Pûh aýaiÚûùe i´k Gaõ @aùghûõg MêWÿòKê _^ü aýajûelc Keû~ûA _ûeê[ôaûeê C_ôû\^ Lyð c¤ jâûi _ûAQò û Gjò ùQûU cûZâûùe Keû~ûC[ôaû cûQ Pûh aýaiÚûUò ÊÌ Lyðùe ùjûA_ûeê[ôaû ij G[ôùe gqò c¤ i d ùjûA[ûG û Gjò aýaiÚûùe aRðýaÉêKê _ê^ü aýajûelc Keû~ûA[ôaûeê _eòùag i«êk^Kê aRûd eLòaûùe c¤ Gjû iûjû~ý Kùe û @]ôK Uuû Lyð ùjC[ôaû cûQ Lû\ý, eûiûd^òK _\û[ð aýajûe a\kùe _gê_lúckeê ùjC[ôaû LZKê aýajûe Keòaû \ßûeû Pûhúcû^ue aRûe C_ùe ^òbðegúkZû Kcò[ûG û ùZYê Gjò aýaiÚûUò Êdõ iµì ð, @ûcô ^òbðegúk Gaõ PòeiÚûdú û baòhýZe Kû~ðý_^Úû jòiûaùe Gjò Pûh aýaiÚûKê @]ôK fûbR^ Keòaû _ûAñ G[ôùe QZêPûh, Rò@û LZ _âÉêZ, _gêLû\ý bò òK Nûi Pûh Gaõ cjêcûQò Pûh AZýû\òKê iûcòf Keû~ûA_ûùe û \ú_û aòÁ ùa÷mû^òK-Wÿò.Giþ.Uò Rò.aò- _û A^þÁòUêýUþ @`þ jòcûkdû^ G^þbûAe^þùc Gaõ ùWÿbf_þùc , ùKûgò - KUecf @ûfùcûeû, C eûL , bûeZ Email: deepabisht1234@rediffmail.com
C : ùfAiû A ò@û, cûyð 2018
ic^ßZ ò cûQ Pûh aýaiÚûe aòb^ ò Ü @õgMêWK òÿ _e¿e _eò_ìeK bûùa Kûc Keê[ôaûeê Gjò Xÿû ûUò Êdõ iµì ð, @ûcô ^òbðegúk Gaõ PòeiÚûdú ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
6
`ùUû : ùfLK
aòbò^Ü _âRûZòe iõelY \òMùe aòj^ ùckû GK i¹û^ ~ûjû aò^û Gjò _âRûZòMêWÿòK ùKùaVê ùfû_ _ûAiûe«ûYò
_eÆe Kéhò ij N^ò bûaùe iõù~ûM ùjûAa ôaû iò.G`þ. R^þ aòaò]ZûKê \éXÿ bûaùe aògßûi Keê[ôaû ùKeke 5000 eê ùagú iõLýK Pûhú ahð ahð ]eò aòj^e aòaò]ZûKê iõelY Keòaû ij Gjûe ~^ô ù^A @ûiêQ«ò û aûhðòK aòj^ ùckû icdùe Gjò 500 Pûhú _eòaûe I ùicû^ue i d ^òRe aòj^ I Gjû ij RWÿòZ mû^ ùKøgkKê @^ýcû^u ij aû ò Pòe«^ Kéhò Gaõ _eòùagKê aù A eLòaûùe ^òRe cRaêZþ ù~ûM\û^ ù\CQ«ò û @ûRòe \ò^ùe @ûùc cûUò Gaõ Rúa^ a ôaûe _âûKéZòK _âKâòdû MêWÿòKVûeê ùagú ùagú @fMû ùjûA~ûCùQ Gaõ @ûce Pò«û]ûeû I Rúa^ a ôaûe ùg÷kú ùagú cûZâûùe aÉê ùK÷¦âòK ùjûA~ûCQò Gaõ @aýaiÚòZò ùjCQò Zûjû @ûcKê @Zò Reêeú Gaõ aûÉa fûMêQò Gaõ ù~Cñ _âKâòdû @ûce Rúa^ a ôaûe cû¤cKê PòeiÚûdú KeêQò ùi _âKâòdûMêWÿòKê @ûùc @c~ðý\û Keò bìfò~ûCùQ û cûUò Gaõ Gjû ij iûcòf [ôaû _\û[ðMêWÿòK ij bf bûaùe RWÿòZ ùjûA Kû~ðý Keòaû
\ßûeû @ûùc @ûRòe \ò^ùe Keê[ôaû KûcMêWÿòK iµì ð ùjûA_ûeòa û G`þ.Uò.G.ùK (ù`dûe ùUâWÿþ @ûfò@û^è ùKek) e ^òdcòZ C\ýc \ßûeû ùKeke C e \òMùe [ôaû PûùeûUò Ròfäû (ùKûUòùKûùZ, KRêe, ùIß^û^, KiûeMWÿ)e 25000 eê ùagú iõLýK ùfûK aòMZ aûe ahð ]eò icÉ _âûd aòj^,MQùeû_û iûcMâú, ùagú RûZòe MûBùMûeê, ùJh]úd aél, ùagú Gaõ Rwfú MQ I @^ýû^ý Rúa« aÉê iaê iõMâ j Keò a û ij GMê W ÿ ò K e iõelY Gaõ @\ka\k Pòe«^ ]ûeûùe Keò@ûiêQ«ò û ùKekùe Kéhò iciýû iaêVûeê C¡ßðùe [ôaû icdùe 2005 ciòjûùe ùKekùe iaêVûeê _êeêYû ùR÷aòK ùKøgk ùKûUòùKûùWÿe @õg e cûfòK ùUû^ò cû]ôf G`þ.Uò.G.ùK Kê _âZòÂû Keò[ôùf û ^IßûWÿe 300 Pûhú _eòaûe ù~Cñcûù^ Gjò icìje _âZòÂûZû i\iý [ôùf û ùicûù^ _âûe¸òK icdùe ^òR C_ôû\òZ iûcMâúKê
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
7
_âûe¸òK icdùe icìjUò Pûhúcû^uê CPòZþ aRûe ij ù~ûWÿò fûb\ûdK cìfý ù\aû flý eLò Kûc @ûe¸ Kfû, @ûRò c¤ icìjUò Gjò icû^ ^úZò C_ùe QòWÿû ùjûAQò Gaõ GKK `ifKê _âZýûLû^ Keò ùR÷a aòaò]Zû, Pòe«^ I ùR÷aòK Kéhò @býûiKê \âéZ bûaùe _âPûe I _âiûe Keòaû \òMùe GK cRaêZ Lê jòiûaùe QòWÿû ùjûAQò û ùicûù^ iaðiû]ûeYu aýajûe _ûAñ aòj^Kê _ê^\ðLf KeòQ«ò û ~\ò @ûùc GjûKê _é[Kþ bûaùe ù\Lòaû, ùZùa Gjû Lû\ý iûaðùbøcZß C_ùe MêeêZß ùK¦âúbìZ Keòaûùe iûjû~ý KeòQò û _½òcNûUe PûeòZâòK ùa÷gòÁýKê ~ûjû Gùa iêelòZ Rúac k bûaùe ùNûhòZ ùjûAQò, ZûjûKê aRûd eLò _â Z ò U ò i\iýu Rcò K ê MQ,fZû, RúaR«êùe beû Mâúhàc kúd RwfUòG iéÁò Keòaû Gjò icìje cêLý flý @Qò û G`.Uò.G.ùK Gjûe i\iýcû^u _ûAñ cìfýaû^ @ùU û Gjû ùKak ùicû^u C_ôû\òZ iûcMâúe CPòZþ cìfýùe aòKâò Keò[ûG û Zûjû ^êjñ aeõ ùMûUòG cRaêZþ MYZûªòK _âKâdûùe aûÉaòK \éÁò ùKûYeê i\iýcû^ue Rúa^RúaòKû Gaõ a ôaûe ùg÷kúùe C^Ü ò @ûYòaû \òMùe c¤a ðú Gaõ \úNðcò@û\ú _âÉûa iaê ù~ûMûA[ûG û
aòj^ ùckû- aòj^-Z ßûa]ûeK cû^ue icûùag Gjò _éÂbìcòùe G`þ.Uò.G.ùKe iù«ûh ù\aû ij C ûjòZ c¤ KeêùQ û Gjû baòhýZ _ûAñ @ûgûe KòeY iéÁò @ûRò @ûùc ~ûjû Keòaû _ûAñ ^ò¿ ò ù^CùQ Zûjû baòhýZ _ûAñ MêeêZß_ì ð @ùU û GVûùe iõelY Keû~ûA[ôaû aòj^MêWÿòK @ûc Rúa^ a ôaû ùg÷kúKê c¤ iõelY Keò[ûG û
`ùUû : ùfLK
iêaò]ûùe I bf \ûcùe aòKâò Keòaû _ûAñ flý eLô[ôùf Pûhúcû^ue i¹û^ Gjò icìje ùK¦âaò¦ê [ôfû û a ðcû^ icdùe 5000 _eòaûe Gaõ 25000 ùfûKuê ù^A aýû_ò[ôaû Gjò icìjUò ùKeke _ûaðZýû ke C_ôû\òZ iûcMâúe CPòZþ aRûeúKeY Keòaû C\ýc _ûAñ cûfûaûe _aðZû kùe ^òR _ûAñ GK ÊZª _eòPd iéÁò Keò_ûeòQò û Gjò @^êÂû^Uò ^òRe ibýcû^uVûeê CPòZþ cìfýùe Kéhò iûcMâú ~[û KûRê, K`ò, aòbò^Ü cifû, ^Wÿò@û AZýû\ò KòYò Pûhúcû^uê Pòe«^ C_ôû\òZ Keòaû \òMùe C ûjòZ KeòaûùeGK ^ìZ^ @ûgû ù\aûùe i`k ùjûAQò û
iùPZ^ C_ùbûqûcûù^ Gùa iêiÚ Lû\ýe C_ûù\dZû aêSòaû @ûe¸ KùfYò
Keê Q ò û Gjû Cbd Rcò I ùMûÂúe Kû~ð ý cô K Gaõ _âZúKûcôK cù^ûbûaKê ùLûRò aûjûe Keòaû \òMùe iûjû~ý KeêQò û G[ôùe @õgMâjY Keê[ôaû Pûhúcûù^ Rúa^Kê _âûPê~ðýZû_ì ð \éÁòùKûYeê C_iÚû_^û Keò[û«ò û Rúa^ ~ûjû @_aýdú Kò´û ]^ iµ òKê RûaêWÿò ]eòaû ^êùjñ aeõ Rúa^ ~ûjû _eòZé¯ò Gaõ aû òaûùe aògßûi Kùe Gaõ Gjû C_ùe @û]ûeòZ, ù~CñVò aòbò^Ü eì_ùe Gcû^u _ûLKê @ûiò[ôaû gòlK- cûUò, ahðû, aél fZû, _gê_lú Gaõ aòbò^Ü ùMûÂú ùfûKcû^uVûeê @ûùc aòbò^Ü gòlYúd aòhd gòLò[û«ò I cù^ eLò[û«ò û ij RWÿòZ mû^ ùKøgk Gaõ Gjûe _âPûe _âiûee iÚû^ _ûfUò_ûeòQò û @ûùc a ðcû^ GcòZò GK icdùe a êùQ, ù~CñVò @ûc Rúa^ùe aòùeû]ûcôK Kû~ðý aXÿò aXÿò PûfòQò Gaõ @ûce aògßûi, @û^êÂû^òK I @§Kûe c¤ùe iúcòZ ùjûA ejò~ûCQò û \ߦûcôKbûaùe \c^ ùjûA _âZýûgòZ bûaùe aò_\ Gaõ NéYû bûaùe c¬òKê C_ô^ Keò[ûG û cûZâ aòj^ ùckûùe Rúa^PKâKê @ûMKê ù^C[ôaû aòj^MêWÿòKe iõelY ijòZ ~^ôù^aû, kûk^_ûk^ Keòaû, iõelY Gaõ aû òaû @û\ò Rúa^ ij RWÿòZ MêeêZß_ì ð ^úZò I @û\gðe c¤ _âZòù_ûhY Keû~ûA[ûG û ùZYê ùcû cZùe Gjû ùKak aòj^ iõelYe K[û ^êùjñ aeõ Gjû KòG KeêQò Gaõ Kò_eò KeêQò Zûjû MêeêZß_ì ð @ùU û @]ôKûõg icdùe Meúa Gaõ lê \ â P ûhúcûù^ @ù^K _â K ûee aò j ^Kê iõelY Keò ^òùR aýajûe Keòaû ij @^ý Pûhúcû^uê aýajûe KeòaûKê C ûjòZ Keò[û«ò û aòj^ ùckûùe @õgMâjY Keò[ôaû RùY bâcYKûeú ~òG aêfò aêfò _âZòUò Áfùe K[ûaû ð û Keò [ ô ù f, Zûu cZùe @ûùc Gjò Áfcû^uùe ~ûjû ù\LêQê Zûjû ùKak aòj^ ^ìùjñ aeõ
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
8
@ûùc ù~_eò _â\gð^úUòKê aêfò aêfò ù\Lòfê @^ýcûù^ ùi_eò ù\Lòùf Gjûe @«^òðjòZ ùiøR^ýZû I Mê Y a ûKê RûYò _ûeò ù a û _ûLû_ûLò 60Uò iûcû^ý, @iû]ûeY, ÊZª, aêWÿò~ûA[ôaû, aêWÿòaû _ûLû_ûLô [ôaû aòj^ iaê G[ôùe eLû~ûA[ûG û 200eê ùagú _âKûee ]û^, 150 _âKûee aò^è, @ù^K _âRûZòe aûAMY, fwû, cifû, L´@ûkê, gûM, K¦û, `k, aû\ûc, Jh]úd aél, aò_\ùe [ô a û Kò ´ û ùfû_ _ûAaû _â û d _gê _ lúuê iõelY Keû~ûC[ô a ûe GVûùe ù\Lò a ûKê cò k ò [ ûG û GMê W ÿ ò K ê ùicûù^ _â\gð^ Keò[û«ò ù~Cñcûù^ Gjò _âRûZòMêWÿòKe a ôejê ùaûfò jé\deê Pûjêñ[û«ò Gaõ ~^ôe ijKûùe Nùe eLò aýajûe Keò[û«ò û ùKak a ûA eLòaû ^êùjñ aeõ iêiÚ Gaõ _aòZZ â û ij aXÿa ò ûùe aògûß i eL«ò û @ûRòe \ò^ùe ]ûcðò ùMûÂúMêWÿòK _aòZâZûKê ù^A ^òR ^òR c¤ùe @ûùKâûg eLò fùXÿA Keê[ôaû iÚû^ùe G ùlZâùe ^câ Pûhúcûù^ @ZýûagýK bûaùe iùPZ^ ùjûA, @ûLò I jûZ ùLûfûKeò cûUòùe Kûc Keò Gjûe @û\âðZû, lê\â @YêRúa, aûdê, ChàZûKê @lê ð eLò Gjò aòj^MêWÿòKe MRû ùjaû Vûeê Gjûe aXÿòaûùe Gaõ _â¿êUòZ ùjûA _eò_Kß ùjaû _~ðý« ~^ôe ij Kûc Keò ahð _ùe ahð iêiÚ aòj^ ù\gùe cù^ûù~ûM ijKûùe ZýûM_ì ð bûaùe Kûc Keò[û«ò û Gjò Kûc Keòaû _Qùe ùicûù^ @ûgû eL«ò ù~ Gjò aòaò]Zûùe beû Gaõ _eÆe ^òbðegúk Kéhò Gaõ @^ýû^ý Kû~ðý \ßûeû @ûc Rúa^ c¤ fûb Keòa û RùY bâcYKûeúu cZùe ÊûiÚý ùicû^ue Gjò _ûeµeò K Pûh mû^ @\ß ò Z úd Gaõ @iû]ûeY û cêñ bûaêQò ù~ ~\ò Gjò cjòkû Pûhúcûù^ GùZ mû^ú Gaõ _eògâcú, ùZùa iõiÚû c¤ùe @ù^K i¸ûaý Zûfòc\ûZû Gaõ i´kaýqò be_êe ejòQ«òû iaêVûeê MêeêZß _ì ð ùjfû Gjò aòj^ ùckûMêWÿòKê aêfòaûKê @ûiê[ôaû aýqòcûù^ Rúa^ Gaõ Rúa« RúaMêWÿòK _ûAñ iù´\^gúk I GjûKê ~^ôe ij aXÿûAaûùe @ûMâjú Gaõ Gjû C_ùe @]ôK gòLòaûKê Pûjûñ«ò û ùZYê aòj^ ùckû G_eò GK iÚû^ ù~CñVò aòj^ Gaõ Gjûe iõelY ij RWÿòZ mû^e Sarily
`ùUû : ùfLK
Gjû ùicû^ue C MðúKéZ icìje aòj^ _ûAñ bf_ûAaû û Gjò aòj^ùe ùicû^u KVò^ _eògâc Gaõ bf_ûAaû _âZò`kòZ ùjCQò û ùZYê ùicûù^ ^òR jé\deê K[û ùjCQ«ò û Gjû ùicû^ue Kû~ðý _ûAñ i¹û^ ùaû]Kê GKûVò Gaõ N^òÁ ùjûA ejòaûe ùiø¦~ðýZû, iûji Gaõ _ì ðZûKê _eò_âKûg KeêQò û ùicûù^ ^òRe Gjò KûcKê @ûMûcú _òXÿò _ûAñ ùicû^ue ù~ûM\^ jòiûaùe ù\LêQ«ò û
cjòkû Pûhúcûù^ 34 _âKûee _ûeµeòK cû ò@û, Wÿûfò I _^ò_eòaûKê iõelY KeòQ«ò
@û\û^_â\û^ ùjûA[ûG û ùcû cZùe Gjò Pûhúcûù^ GK _aòZâ Kûc KeêQ«ò û KûeY @ûRòe \ò^ùe icùÉ ^òRÊû[ð K[û Pò«û Keê[ôaû iÚû^úd Gjò Pûhúcûù^ PûhKê Pòe«^ Keòaû Gaõ cûUòKê Rúa« eLòaû \òMùe ZýûMe ij Kûc KeòPûfòQ«ò û ~\ò ùKjò Gjò Pûhúcû^ue RcòKê aêfòaûKê ~òùa û ùZùa ùicû^ue @]û GKeeê 3 GKe Pûh Rcòùe aòbò^Ü _âKûe `if ~[û K`ò, cifû, ^Wÿò@û, `k Gaõ _^ò_eòaû Pûh ùjûA[ôaûe ù\LòaûKê ~ûAùQ û Gjò iaê `if ùMûUòG Rcòùe Gaõ ùMûUòG @^ýUò c¤ùe Pûh ùjûA[ûG û K¦ûRûZúd `ifMêWÿòK cûUòZkê f´û f´û ^Wÿò@û MQùe cûWÿò[û«ò û Gjò Rcòùe @ù^K _âKûee Lû\ý Gaõ @[ðKûeú `if Pûh ùjûA[ûG û Pûh RcòUò ù\LòaûKê ùQûU Mâúhàc kúd Pûh RcòUòG _eò \ògò[ûG û 5000eê ùagú Pûhú _eòaûe Gaõ ùicû^ue icìj iûcòf ùjûA[ôaû Gjò @bò ~ û^Uò bûeZe _½ò c NûUe iaê V ûeê aé j Zþ _ûeµeòK Gaõ ùagú aòj^ iõelY _\ùl_ û aòj^ ùckûe a ðcû^e cêLý Cù gý aòj^ iûaðùbøaZß, bò ê ÊeûR û @û\ò _âZòUò icìj ùMûUòG ùMûUòG aòj^ aýûu û ùMûUòG icìje RùY aòj^ elKu cZùe a ðcû^ Pò^ò, fêY Gaõ PûjûKê QûWÿò cêñ ùKøYiò \âaý aRûeeê KòYê^ûjó û Nee Lû\ý @ûagýKZû _ûAñ ùcûùZ icÉ \âaý aRûeeê KòYê^ûjó û Nee Lû\ý @ûagýKZû _ûAñ ùcûùZ icÉ \âaý ùcû Rcò aû _ùWÿûgúu Rcòeê còkò~ûCQò û _âûe¸òK icdùe aòj^ùckû icdùe ù~Cñ aòj^ _âRûZò ùMûUòG Pûhú _ûLùe [ôfû, a ðcû^ @ù^K Pûhúu _ûLùe ejòQò û
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
9
`ùUû : ùfLK
fMû~ûA_ûeòa, ùi iaê _âKéZ PûhúUòG RûYò[ûG û Gjò _â\gð^úUò @ûcKê GKûVò ùjaûe _ûùgûeò ùjûA~ûA[aû @û^¦ I cû¤c ù\LûA[ûG Gaõ RùY Kò_eò Uuû \ßûeû _eò P ûkò Z @[ð ^ úZò e C¡ß ð K ê ~ûA_ûùe I iûcûRò K @[ð^úZòùe @õgMâjY Keò_ûùe Zûjû \gðûCQò û
G_þ.Uò.G.ùK aòj^ùckû iÚkùe _eò\gðK c kú
ù~ùZùaùk Pûhúcûù^ ùicû^ue @^ê b ì Z ò a ð ^ û ê a ðcgêû^e \îZ _eò a ð Lae _â\ Ke«ò û Zûjû Yò @ûùc RûYò _^ ûeògúk aû ù~ Gjò@û\û^ aòj^Mê Wû^ ÿòKê ~êMùe~^ô ù~ùZùaùk Z[ûhýZ ùcûaûAf ùKùZ e ijKûùeA eù^U ùicûù^ baò _òXÿò _ûAñù`û^e iûAZò eûRêQZ Q ò , Gjò eLò «òò û Pûfò ùicûù^ Maðeicdùe ijKûùe_ûeµeò Kêj«ò ù~K mû^ùKøgk Giaê @ûùc _eò a ð ò Z icûRe iciýû Mê W ÿ ò K ê iûcÜ û Keò a ûùe icKl ^òR jûZùe KòeòQò .... Gjò @bòmZû RûYòaûKê ^òùR aýqò MZ ùjûA _ûeê ^ ûjó û ùQûU Pûhú I lê \ â _gê _ ûkKcûù^ Gjû\ß ûeû bûaùe G \òMùe Kûc KeòaûKê ùja û ~\ò _eò\gð^Kûeú _âbûaòZ ù^A ùjCQ«ò û @ù^K iÚû^[ô ^ùeùa,GjòùZùa ù_hû aòajê j^cûZâ Kòû´ùe û Rúa^Kê iù´\^gúk MêWkÿòKûUò_eòCKô a ðY^×ûeiê@ij ùe Kjê aòf[ê¯ôac]ý ùjûA~ûCQ«ò cjò û Rúa^ ij RWÿòZû jêMêG¯Z Gjò NWÿ ò i §ò cì j êaê Sð ùòaeûùe @ûce Z ò K ùKéahûò ijûdK Z[ýUò Kê ùicûù^ aò`kiûµâ ùjûA~ò Kû~ðý]ûeû MêWÿòKê a ðcû^e \éZ _eòa ð^gúk aûjý [ôKþ ^ûUþ jû^ GK\û Kjò[ôùf ~\ò Zêùc RùY Kaò ùjûA[ôa ùZùa Gjò KûMR ` ðUòùe Zêùc aû\f bûiê[ôaûe ^ò½d ù\Lò _ûeòa û aû\f aò^û ahðû ^ûjó, ahðû aò^û aél ^ûjó Gaõ aél aò^û KûMR c¤ ^ûjó û ùZYê Gjò Cqò U ò K ê ~\ò @ûùc IfUûA ù\Lò a û ùZùa @ûùc KûaýMêWÿòKê aû\fùe ù\Lò _ûeòaû Gaõ GjûKê KûMRùe ùfLòaûe @ûagýKZû _Wÿòa ^ûjó û ùZùa aél, ahðû Gaõ aû\f _êYò [ùe icùÉ ù`eò@ûiùa û Gjò aòj^ elK cûù^ cûUò Gaõ aòj^ùe ùMûUòG ùMûUòG Kûaý û Gjû G_eò GK Kûaý ~ûjû gúe Gaõ Rúa^ ij RWÿòZ û Gjò aò j ^ ùckû @ûùc ù\Lê [ ô a û @^ý _â\gð^úMêWÿòK Vûeê iµì ð bò^Ü û @ûùc G_eò GK icdùe a êùQ ù~CñVò @ûc @RûYZùe @ûc Lû\ýKê aWÿ aWÿ Kù_ðûùeU icûR ^òdªY Keò PûfòQ«ò, ùi iÚû^ùe aòj^ ùckû Gjò iaê PZêeZûKê _âZòùeû] Keò[ûG û Gjò ùckûUò aò^û Aùb cýûù^Re, _ò.@ûe GùR^èò Gaõ Uòbò. ùeWÿòI @û\ò cò W ÿ ò @ ûe @Zò e ¬ò Z C_iÚ ò Z ò aò ^ û iù´\^gúk Pûhúcû^u \ßûeû @ùdûRòZ ùjûA[ûG û ùKCñUû @ûagýK, ùKCñ U û @^ûagýK, KûjûKê Kò _ eò bûaùe Kûcùe
iùPZ^ C_ùbûqû icûRe KòQò aMðe ùfûK ùicû^ue C_ùbûqû aýajûeeê _â b ûaKê ù^A iùPZ^ I iù´\^gúk ùjùfYò Gjò ùfûKcûù^ gòlòZ I ~^ôgúk ^ò¿ ò ù^A bûfêýùP^þe aò_eúZ \òMKê ~òaû _eò ùKøYiò Kûc KeòaûKê \ìùeA ejòaûKê iaê _âdûi KeêQ«ò û RùY iùPZ^ C_ùbûqû jòiûaùe @ûùc ùKCñ C_ôû\Kê \e Khû Khò Keò KòYêùQ Gaõ Zûjûe _âKéZ cìfý ùKùZ Zûjû RûYòaûe _âKéZ icd @ûRò @ûiò~ûAQò û RùY _eò\gð^Kûeúu cZùe G`þ.Uò.G. ùK e Gjò _\ùl_ ùQûU Pûhú cû^ue Kûc Gaõ mû^ ùK÷¦âòK Pòe«^ Lû\ý aýaiÚû Gaõ KòQò jûZMYZò ajê eûÁâòd Kù_ðûùei^þ \ßûeû ^òdªòZ @iÚûdú gòÌù\ýûMú Lû\ý aýaiÚû c¤ùe GK iõMâûc û iûcûRòK @[ð^úZòùe ^ìZ^ Pò«û]ûeû aWÿ aWÿ Kµû^ú _âZòÂû Keò _âiûe Keû~ûA ^[ûG û Gjò ^ìZ^ Pò«û]ûeû cYòh cû^u \ßûeû ùQûU ùQûU Éeùe i`k bûaùe \ò@û~ûA[ôaû aòbò^Ü Kû~ðýe C\ûjeY c¤ùe @^ý ùfûK aû ùMûÂúcû^u c¤ùe aýû_ò[ûG û Gjò ùfûKcûù^ @^ýKê C ûjòZ Keò[û«ò Gaõ ùMûUòG cUee c¬ò aûjûeòaû _eò aýû_ò[û«ò û Gjò Kcþ icd c¤ùe G`.Uò.G.ùK Gjò _eò GK ù_âeYûe Cy _ûfUò_ûeòQò û iò.G`þ. R^þ ijR icé¡ Email: cfjohn23@gmail.com
C : ùfAiû A ò@û, cûyð 2018
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
10
`ùUû : @MâMûcú
cjòkû Cù\ýûMúcûù^ ùgûeòheê ùZf aûjûe Keòaû _âKâòdû KeêQ«ò
@bò^a býûfêùP^þ Pòe«^ Rúa^ RúaòKûKê ^ò½Z ò KeûG KêkÊûcú RM^Üû[ ùR^û ^òRKê ùMûUòG KéhK C_ôû\^ Kµû^úùe iõNa¡ Keò IWÿògûe ùKûeû_êU Ròfäûe Pûhúcûù^ ^òR C_ôû\^e C_ôû\òZ iûcMâúMêWÿòKe iVòKþ bûaùe _âKâòdûKeY, GjûKê cìfý~êq Keòaû Gaõ i´k aRûeúKeY Keò_ûeêQ«ò û `if @ck ùjaû_ùe GjûKê Rcòeê aRûe _~ðý« ù^aûùe Gjò Pûhúcû^ue \lZû aé ¡ ò _ûAaûeê ùicû^ue ùeûRMûe aé¡ò _ûAaû ij ùicû^ue cìfý ^ò e ì _ Y Keò a û gqò aXÿ ò Q ò Gaõ ùicû^ue C ûj ajêMêYòZ ùjûA_ûeòQò û IWÿ ò g ûe ùKûeû_ê U Rò f ä û \gc«_ê e aä K e Pûhúcûù^ Leò`þ EZêùe _ûeµeòK bûaùe ]û^, cû ò@û, cKû, eûgò AZýû\ò Pûh Keò[û«ò û ZeûwûdòZ bìbûM,
@^êaðe cé òKû Gaõ RkùiP^e @bûa ù~ûMêñ Pûhúcûù^ ahðKùe [eUòG jó `if Pûh Keò_ûe«ò û ùR÷aòK @býûiMê W ÿ ò K C_ùe Pûhúcûù^ iùPZ^ ^ [ô a ûeê ùicûù^ _eµeûMZ Xÿ û ûùe Pûh Keò Kcþ @ck _ûA[û«ò û `if @ck Kcþ ùjaûeê Pûhúcû^u _ûLùe cìfý ^òeì_Y Keòaû @]ôKûe c¤ Kcþ û ùi[ô_ûAñ ùicûù^ ^òR C_ôû\òZ \âaýe Kcþ cìfý _ûA[û«ò û @^òdcòZ Gaõ @bûaú ùeûRMûe KûeYeê Pûhúcûù^ ^òR Rcò I PûhKê _eòZýûM Keò _ûL ijeMêWÿòKê Kûce i§û^ùe ~òaûKê aû¤ ùjûA[û«ò û @MâMûcú, GK RûZúd Éee ùaieKûeú iõiÚû Gjò C_ôû\^Kûeúcû^uê iKâòd bûaùe iûcòf Keò Gjòiaê iciýûKê gévkòZ Gaõ Pòe«^ _âKâòdûùe icû]û^ Keòaûùe \éXÿ aògßûi eùL û ùK.ùK.Giþ., ^ûaûWÿð Gaõ
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
11
IWÿògû ieKûeu _eò @[ð iûjû~ýKûeú iõiÚû cû^u ij cògò @MâMûcú Rúa^ RòaòKû iÚòeZû Kû~ðýKâc @ûe¸ Kfû Gaõ aòMZ 10 ahð c¤ùe Gjò Kû~ðýKâc cû¤cùe ùKûeû_êU Ròfäûe 4500 lê\â Gaõ Rcòjú^ KéhK I cjòkû C_ô û \K Ké h ò ùR÷ a aò a ò ] Zû bò ò K Ké h ò @býûi @_ùYAQ«ò û
KéhK C_ôû\K Kµû^úUòGe KûjûYú @Mâ M ûcú \ß û eû Zò @ ûeò Keû~ûA ggqò Keû~ûA[ôaû Gaõ Kâd aòKâd Keòaû C_ôû\K Kµû^ú fòcòùUWÿþ (Wÿò.iò.Wÿò._ò.Gcþ._ò.iò.Gfþ) Kµû^ú Uòùe 87Uò Mûñe Pûhú I cjòkû c ke i\iý @Q«ò û Pûhúcû^uê ^òR C_ôû\òZ \âaýe iVòKþ cìfý ù\aû Gjò Kµû^úe cêLý flý Gjò Kµû^úUò @û[ð ò K \é Á ò ù KûYeê Meúa I iûcûRò K \éÁòùKûYeê @aùjkòZ cjòkû I Pûhúcû^u ij cògò ùicû^ue Cù\ýûMú cù^ûbûaKê cRaêZ Keòaû Gaõ gòÌe aòKûg Keò ùi[ôeê Pûhúcû^uê fûb còkòaû \òMùe Kûc Keò @ûiêQò û Gjò \gc«_êe KûRê aòKûg _âKâòdûKeY Gaõ Kâ d aò K â ò d Keò a û C_ô û \K Kµû^ú fò c ò ù UWÿ þ (Wòÿ.iò.Wÿò._ò.Gcþ._ò.iò.Gfþ) Uò 2016 ciòjû ùc cûiùe _âZòÂû Keû~ûA[ôfû G[ôùe 87Uò Mûñe 87 Uò KéhK C_ôû\K \k (37 C\ýû^ aòKûg icòZò Gaõ 50 cjòkû c k)e 2050 _âMZògúk Pûhú ibý @Q«ò û 1850 RYUò _eòaûe 2115 GKe ùR÷aòK _âYûkúùe Lû\ý giý Pûh Kùf Gaõ G[ôeê ùjKÖe _òQû 5 eê 10% C_ôû\^ aé¡ò ùjaûe Z[ý ^[úKeY Keû~ûAQò
Pûhúcû^uê KfcúKeY Keû~ûA[ô a û Pûeû ùR÷aòK iûcMâú ~[û ùMûae LZ, Rò@ûLZ, Zek iûe, iaêR LZ, jû ò LZ A\ýû\ò aýajûe KeòaûKê ù_âû ûjòZ KeûMfû û ùicûù^ aòbò^Ü Zûfòc _â\gð^ú Gaõ aûjûe iÚû^ ~ûA aêfò ù\Lò ^òR Rcòùe aòbò^Ü Pòe«^ @býûi ~[û cûUòKê _Zâ, ^Wÿû \ßûeû @ûaeY Keò eLòaû, MQe Pûeò_ùU aé Keò ùLûkòaû, cûVò@ûùe RkùiP^,aûWÿò ù_ûZò MQKê ùi[ôùe aû§ò eLòaû AZýû\ò Keòaû @ûe¸ Kùf, 46 Uò Mûñe 1275 RY Pûhú KûRê C\ýû\ Keò MQ_òQû aûhòðK 5 eê 7KòMâû KûRê @ck KeêQ«ò û ùijò_eò 53Uò Mûñe 1109 RY Pûhú @û´ aMòPû Keò ùi[ôeê aûhòðK MQ_òQû 12 eê 15 Kò.Mâû @û´ ùZûkêQ«ò û Pûh _ûAñ @ûagýKúd iûcMâú ù~ûMûC[ôaû aýaiûdú iõiÚû ~[û IWÿògû eûRý KûRê aòKûg
`ùUû : @MâMûcú
`ùUû : @MâMûcú
cjòkû Cù\ýûMú cû^u\ßûeû jk\ú _âKâòdûKeY
2009 eê 2011 ciòjû c¤ùe Mûñùe [ôaû C\ýû^ aòKûg icòZò I cjòkû c k \ke ibýcûù^ KéhK C_ôû\K \kùe iõNa¡ ùjùf û ùicûù^ i d eûgò iõMâ j Keò @ ûiê Q «ò Gaõ ù~Cñ ibýcû^uê Uuûe @ûagýKZû _ùWÿ , ùicû^uê Uuû EY @ûKûeùe ù\A[û«ò û ]úùe ]úùe Gjò \ke ibýcûù^ aòbò^Ü KéhòC\ýû^ bò òK C_ôû\^ aýaiÚûKê i`kZûe ij Kû~ðýKûeú Kùf û ( KûRê, jk\ú, ùZ÷k RûZúd giý, Wÿûfò, @û´, Uû_òùKû, SûWÿê I cû ò@û)Kê Rcòe C_ôû\KZû aé¡ò Gjò KéhK C_ôû\K Kµû^ú (G`þ._ò.iò) e cêLý Cù gý ejò@ûiòQò û C\ýû^ aòKûg Keê[ôaû Pûhúcû^uê Pòe«^ @býûi iaê gòLûMfû û 2017 ciòjû Wÿòùi´e cûi ùgh ùakKê 1850 RYUò _eòaûe 2115 GKe ùR÷aòK _âYûkúùe Lû\ý giý Pûh Kùf Gaõ G[ôeê ùjKÖe _òQû 5 eê 10% C_ôû\^ aé¡ò ùjaûe Z[ý ^[úKeY Keû~ûAQò û
Rcò C_eê iÚû^úd ùa_ûeúcûù^ @û´ KòYêQ«ò ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
12
ù~CñVò cjòkûcûù^ @ûcô^òbðegúk ùjaû _ûAñ ^òùR ^òR _ûAñ eûÉû Zò@ûeò Ke«ò IWÿògûe @û\òaûiú @ kMêWÿòKùe _ûjûWÿò@û Nûi _âPêe _eòcûYùe ùjûA[ûG û eûdMWÿû Rwf @ ke _ûYò_ûM iÚòZò C c cû^e SûWÿê C_ôû\^ _ûAñ _êeû_êeò C_~êq û @]ôKûõg @û\òaûiú ùfûK SûWÿê iõMâj Keò GjûKê aòKâò Keòaû C_ùe ^òbðe Keò[û«ò û SûWÿêe Pûjò\û bf [ôaûeê SûWÿê Zò@ûeò Keò aòKâò Keòaû Gjò @û\òaûiú ùMûÂú ùfûKcû^u _ûAñ ahðe KòQò cûi ^ò½òZ Rúa^RòaòKû ù~ûMûAaûùe ilc û
icdùe aûhðòKaòKâò _eòcûY 12,50,000/- Uuûeê aé¡ò _ûA 17,20,000 Uuûùe _j ôQò û _âZòahð G[ôeê aûjûeê[ôaû fûb icÉ ibýu c¤ùe icû^ bûaùe a û~ûA[ûG û Gjò cjòkû Cù\ýûMúcûù^ ^òR ùPÁûùe @ûcô ^òbðegúk ùjûA_ûeòQ«ò û Kù_ðûùei^þ fòcòùUWÿþ, Kéhò ùiaû ùK¦â Gaõ CKôk iòWÿþiþ Gaõ ^iðeú ij ijbûMú ùjûA ùK.G`þ.iò Pûhúcû^uê Kéhò iûcMâú iêaò]ûùe còkòaûùe iûjû~ý KeêQò û
eûdMWÿû Ròfäûe cû òaòiò Mûñùe @ûc iõMV^e ^òRÊ ùK¦âúd _âKâúdûKeY ùK¦â Gaõ ùMû\ûc @Qò û Gjò ùK¦âùe iaê iõMâj ùjaû ij K ûcûf MzòZ Keû~ûA[ûG û _âKâûKeY Keû~ûA[ôaû C_ôû\e aòKâò Keû~ûA[ûG û Gjò _âKâòdûKeY aûe´ûe Keû~ûA[ûG û iõMâj _ùe, _ûjûWÿò@û NûiKê ùMû\ûc NeKê @Yû~ûA[ûG ù~CñVò ùgh _~ðýûde _âKâòdûKeY Keû~ûA[ûG û 5 ahð icd c¤ùe Gjò iõMâj 312 Kßò ûfeê aé¡ò _ûA 411 Kßò ûfùe _j ôQò û _eòYûc Êeì_ Gjò icû^
`ùUû : @MâMûcú
@ûc iõMV^ (cjòkû iõN) ùMûUòG _¬úKéZ iõiÚû ~ûjû 1992 ciòjûeê eûdMWÿû Ròfäû Kûgú_êe aäKe 1225 cjòkûue iKâòd C\ýcùe QòWÿû ùjûAQò û @û\ò a ûiú ùMûÂúcûù^ GKûVò ùjûA ^ò R Kê ùfûK iõMV^ ùe iõwa] Kùf û Cbd Mâûc Gaõ _ ûdZ Éeùe cjòkû ù^ZôZßKê _âû]û^ýZû \ò@ûMfû û Kûgú_êeê aäKe aòbò^Ü _ ûdZe 17Uò cjòkû c kKê GKûVò Keò @ûc iõMV^ ùiûiûAUò Zò@ûeò ùjûAQò RùY MâûjK SûWÿêe cû^Kê _eLò ù\LêQ«ò
58Uò Mûñe _ûLû_ûLò 1250 RY Pûhú _ûjûWÿò@û Nûi aû SûWÿê MQ Pûhe iûcòf @Q«ò û Pûhúcû^u _ìaðeê Gjò MQ Pûh Rae \Lf Rcòùe Keê[ôùf cûZâ a ðcû^ Gjò Pûh aýaiÚ û MZ Xÿ û ûùe Cbd aýqò M Z I iaðiû]ûeY Rcòùe Keû~ûCQò û aòbò^Ü \lZû aé¡ò Kû~ð ý Kâ c cû¤cùe Pûhúcû^ue SûWÿ ê Pûh Gjûe _âKâòdûKeY I cìfý~êq Keòaû \òMùe Pûhúcû^ue mû^
aòbò^Ü bûhûùe ùfAiû A ò@û _ZâòKû
K^ÜW, ùZfêMê, Zûcòfþ, IWÿò@û, jò¦ú, ceûVú Gaõ _¬ûaú ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
13
iûeYú-1: MêY~êq Keû~ûA[ôaû iûcMâú Kâ.^õ
iûcMâúe ^ûc
MêY~êq Keû~ûA[ôaû iûcMâúe ^ûc
iÚû^úd aâû ^ûc
Kûjû\ßûeû Keû~ûAQò
1
KûRê
KûRê c¬ò
\gc«_êe KûRê c¬ò
@û´
@ûPûe, @ûcPe, gêLòfû @û´ iXÿû
\gc«_êe @ûPûe KéhK aýaiûdú \k
Wÿò.i.Wÿò._ò.Gcþ._ò.iò.Gfþ KéhK aýaiûdú \k Wÿò.i.Wÿò._ò.Gcþ._ò.iò.Gfþ
2 3
_ûjûWÿò@û Nûi
SûWÿê
@ûc jk\ú KéhK aýaiûdú \k
Wÿò.i.Wÿò._ò.Gcþ._ò.iò.Gfþ cjòkû c k
4
jk\ú
jk\úMê
gâ¡û
Wÿò.i.Wÿò._ò.Gcþ._ò.iò.Gfþ KéhK aýaiûdú \k
I ùKøgk aé¡ò _ûAaûeê Pûhúcûù^ GKe _òQû 400 eê 450 Kò.Mâû SûWÿê @ck Keò_ûeêQ«ò û 6Uò Mûñe 79 RY Pûhú jk\ú Pûh KeêQ«ò û jk\úe _âKâòdûKeY I GjûKê cìfý~êq Keòaûùe ùKøYiò _âKûee iûcìjòK _\ùl_ ^ò@û~ûA^ûjó û jk\ú Pûhe aòbò^Ü ùa÷mû^òK \òM C_ùe Pûhúcû^ue \lZû I iùyZ^Zû @bûaeê Pûhúcûù^ GKe _òQû 10000 eê 12000 Kò.Mâû jk\ú @ck Keê[ôùf û a ðcû^ 32Uò Mûñe 407 RY Pûhú aòbò^Ü Pòe«^ @býûi @û_ùYA GKe _òQû 18000 eê 22000 Kò.Mâû jk\ú @ck KeêQ«ò û
C_ôû\e cìfý~êq I aòKòâ Keòaû aòbò^Ü C_ôû\e _âKâòdûKeY I G[ôeê aòbò^Ü iûcMâú Zò@ûeò Keòaû \òMùe @ùdûR^ Keû~ûA[ôaû Zûfòc I Kcð g ûkû Mê W ÿ ò K ùe Pûhúcûù^ @õgMâ j Y Keò Ké h K C_ôû\^ Kµû^úe ibýcûù^ aòbò^Ü Lû\ý I ^òZý aýajû~ðý iûcMâú _âÉêZ KeêQ«ò û Kµû^úe KéhK aýaiûdú \kMêWÿòK KûRê I @û´e _âKâòdûKeY Keò G[ôeê aòbò^Ü Lû\ý iûcMâú Zò@ûeò Keê[ôaû ùaùk cjòkû c ke ibýcûù^ SûWÿê I jk\úe _âKâòdûKeY Keò[û«ò û Ké h K C_ô û \K Kµû^úe ibýcûù^ _â É ê Z iûcMâúMêWÿòKê ù^A iÚû^úd aRûe Gaõ _ûL ijeMêWÿòKùe aòKâò Keò[û«ò û _âûe¸òK icdùe Gjò iûcMâúMêWÿòKê iõMâj Keòaûùe @MâMûcú cìLý bìcòKû ù^C[ôfû û _ea ðú
icdùe Kµû^úe ^òù ðgKcûù^ Zûfòc _ûAñ Gjò _âKòâdûKê iêeêLêeêùe KeêQ«ò aRûee ^úZò ^òdc @û]ûeùe Gjò iõMâj iûcMâúe cû^Kê VòKþ eLòaû _ûAñ KòQò cû^\ iÚòe Keû~ûAQò û Gjò aýaiÚûùe LêPêeû aýaiûdúcûù^ ^ [ôaûeê Pûhúcû^uê Zûu iûcMâ ú e CPò Z þ cì f ý cò k ò [ ûG û C_ùbûqûcû^uê cìfý~êq I _âKâòdûKeY iûcMâú ijRùe I iò]ûikL ù~ûMûA ù\aû_ûAñ \gc«_êeùe ùMûUòG ù\ûKû^ ùLûfû~ûAQò û 2017 ciòjû ùghùakKê 255 U^þ KûRê, 145 U^þ @û´ Gaõ 41 U^þ SûWÿê aòKâò Keò _âZò C_ô û \^Kûeú Kµû^úe @õgú\ûe 53,840 Uuû ùeûRMûe Keò[ôùf û KéhK C_ôû\^ Kµû^úe Iecûiþ Gaõ _ò.iò.Gcþ GKèù_ûUðiþ ij c¤ Pêqò ejòQò û Gjò _\ùl_ \ßûeû Pûhúcû^ue ùeûRMûe 40 _âZògZ _~ðý« aé¡ò _ûAQò û C\ûjeY Êeì_ \gc«_êe aäKùe ceòPMêWÿû Mûñe jk\ú Pûhúcûù^ K û jk\ú LêPêeû aýaiûdúu _òQû 8000 Uuû _ûC[ôùf û a ðcû^ GjûKê Mê Keò iò]ûikL aRûeùe aòKâò Keòaû \ßûeû Kßò ûf _òQû 15000 Uuû ùeûRMûe KeêQ«ò û ùijò_eò KûRê, @û´ Gaõ SûWÿê Pûh Keê[ôaû Pûhúcûù^ ùicû^ue ùeûRMûeKê 40 _âZògZ _~ðý« aé¡ò Keòaûùe ilc ùjûA_ûeòQ«ò û aRûe ijòZ iò]ûikL ù~ûMûù~ûM ijòZ KéhK C_ôû\^ Kµû^ú EZêKûkú^ bò òùe KéhK ùckû iaêe @ûùdûR^ Keò C_ô û \ò Z iûcMâ ú Mê W ÿ ò K ê iò ] ûikL C_ùbûqûcû^uê aòKâò Keò[ûG û Gjû\ßûeû Pûhúcûù^ fûb^ßòZ ùjaû ij Gjò _âKâòdûUò ùfûKcû^u \éÁòùMûPeKê @ûiò[ûG û iûcMâú MêWÿòKe aòKâò ijòZ Gjò Kµû^ú ^òR
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
14
`ùUû-@MâMûcú
KûRê Pûh Keòaû \ßûeû @û\òaûiú _eòaûeKê bf @[ð còkò_ûeêQò
ibýcû^uê @^ýû^ý ùiaû ~[û ReêeúKûkú^ EY, C_ôû\^ _ûAñ @[ð iûjû~ý, Kéhò_ûAñ @ûagýKúd @^ýû^ý iûjû~ý c¤ ù~ûMûA[ûG û
ùgh K[û Pûh _ûAñ @ûagýKúd ie¬ûc I iûcMâ ú e @ûagýKZû _ìeY Keòaû Gaõ C_ôû\òZ iûcMâúe iò]û ikL aòKâò Keòaû \òMùe Gjò icêjòK _\ùl_ Pûhúcû^uê ^òRe ùeûRMûe aé¡òùe ajêkcûZâûùe ijûdK ùjûAQò û G _âKâòdûùe Pûhúcû^ue cìfýPûf Keòaû \lZû c¤ aé¡ò _ûAQò û Gjò iõMâj _âKâòdû KéhK C_ôû\^ Kµû^ú _ûAñ @ ke Pûhúcû^uVûeê ù~ ùKak ijù~ûM _ûCQò Zû ^ìjñ aeõ _âgûi^òK Éeeê c¤ iûjû~ý _ûAaûùe i`k ùjûA_ûeòQò û Giaê i`kZû iù ß c¤ @ûlò iûcÜûùe @ù^K iciýû ejòQò û KéhK C_ôû\K \k MV^ Keò Gjûe \lZû aé ¡ ò Keò a ûùe ùaieKûeú @^ê  û^cû^ue bì c ò K û MêeêZß_ì ð cûZâ Gjò ùaieKûeú @^êÂû^cûù^ iûcûRòK Kû~ðý Keòaû ^úZò C_ùe ùRûe ù\A Kûc Keò[û«ò û cûZâ
KéhK C_ôû\^ Kµû^úe i`kZû _ûAñ aRûe C_ùe bf aêSûcYû ejòaû I ùfûKcû^u c¤ùe Cù\ýûMú iûc[ðýKê aé¡ò Keòaû GKû« ReêReú Gaõ Gjû iû]ûeYZü iÚû^úd Éeùe Kûc Keê[ôaû ùaieKûeú @^êÂû^cû^ue \lZû aûjûee Kû~ðý û C_ôû\K Kµû^úe i`kZû _ûAñ iaêVûeê MêeêZß_ì ð ùjfû ùMûUòG @^êKìk Kéhò _eòùag KûeY Gjò _âKâòdû @ûe¸ ùjûA Mûñ Vûeê ajê \ìeùe [ôaû aRûeùe ùgh ùjûA[ûG û ~ûZâûe, Gjû @ûe¸ cûZâ û KêkÊûcú RM^Üû[ ùR^û _âKÌ iõù~ûRK- AùKû bòùfR ùWÿbf_ùc @MâMûcú Kûgò_êe, eûdMWÿû IWÿògû, bûeZ aûwûfêeê - 560032 www.agragamee.org Email: kulaswami13@gmail.com
C : ùfAiû A ò@û, cûyð 2018
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
15
`ùUû- eòfûG^è `ûCù i^þ
bf \ûcþ _ûAaû _ûAñ aû¦âûYúe Pûhúcûù^ @ûkêKê aûQêQ«ò
iûcìjK ò aòKa òâ Uû Keòaû ^òR iûcMâúùe cìfý~êq Keòaûùe ùMûUòG _û\ @ûMKê @Mie ùjaû ^bò^ Kêcûe gêKæû Gaõ Kcùfg MêeêeûYú Rcò Éeùe C_ôû\òZ giýe cû^ @û]ûeùe ùMâWÿòw _eò ùMûUòG ùQûUò@û @býûi @û_ùYA C eKûgú Ròfäûe Pûhúcûù^ _âPêe fûbû^ßòZ ùjûA_ûeòQ«ò iûcMâú cìfý~êq ùjaû ij iûcìjòK bûaùe _\ùl_ ù^aû \ßûeû Pûhú cû^ue ^òR iûcMâú \ûcþKê ù^A cìfPûf Keòaû gqò aé¡ò _ûAQò û jòcûkd _ûaðZýû ke cûZâû]ôK ùfûK ^òR Rúa^ RòaòKû Pûhúcûù^ cêLýZü ]û^, ùiûdûaò^, cû ò@û, @ûkê, Mjc, cUe QêAñ Gaõ aòbò^Ü _âKûee Wÿûfò Pûh Keò[û«ò û C eûL e ÊZª ùbøùMûkò K Gaõ _eò ù agùe EZê K ûkú^ _^ò _ eò a û ij @YEZê ù e c¤ GVûùe _^ò_eòaû bf Pûh ùjûA[ûG û C eKûgúe bUIß û eú aä K ÊZª _eò ù ag iù´\^gúk @ k c¤ùe @ûiêQò ù~CñVò _âZòahð _âPêe
ahðû ùjûA[ûG û 2013 ]ßõi ùjaû ij Ne\ßûe Gaõ Rúa^ ^Á Keò[ôfû û Mûñ MêWÿòKê @ûcô ^òbðegúk Gaõ Pòe«^ Keòaû Cù\gýùe 2014 ciòjûùe eòfûG^è `ûCù i^þ C eKûgú Ròfäûe bUIßûeú @ kùe 5Uò Mûñùe Pûhúcû^u ij cògò Kûc @ûe¸ Kfû û Gjò @ kUò iaêVûeê ùagú @iêelòZ Gaõ aò_\ _âZò C^àëq @ k û bUIßeú aäKe eûA[ôf, ^ûZò^þ, \ßûöeú, ùMûeiûfò Gaõ aû¦âûYú Mûñùe eòfûG^è `ûCù i^þ Pûhúcû^uê aêSûaêSò Keò ùicû^uê Mâûc iõNùe iõNúa¡ KeûA aòbò^Ü aòKûg cìkK Kûc Keòaû \òMùe ùicû^ue \lZû aé¡ò Kfû û
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
16
Mâûc iõN
ùMûUòG Mûñe _âZòUò _eòaûe Gjò iõNùe i\iý ùjûA_ûeòùa û i\iýZû eûgò ùKùZ ùjaû CPòZþ Zûjû Mâûc iõN jó iÚòe Keò[ûG û Mâûc iõNe ^ò¿ ò ù^aû _âKâòdûùe _âZòUò i\iý ^òRe ù~ûM\û^ ù\A[û«ò û Mûñùe [ôaû i´kKê @û]ûe Keò ù~ûR^û Keû~ûA[ôaû aòKûg cìkK Kû~ðýKâc MêWÿòK _ûAñ ibýcûù^ iûcûRòK, @û[ðòK Gaõ ùa÷hdòK ijûdZû _ûA[û«ò û ùicûù^ iõNùe i\iý ùjaû \ßûeû _ûYò_ûMe Z[ý, aRûe aýaiÚû, aòj^ Gaõ Kéhò aòmû^, ieKûeú ù~ûR^û Gaõ ^ì Z ^ Gaõ C^Ü ~ª_ûZò AZýû\ò C_ùe Mâ û cý iõNVûeê iìP^û _ûA[û«ò û ùZYê Mâûcý iõN ùMûUòG i´k ùK¦â jòiûaùe Kcþ Keò[ûG û
KòQò _\ùl_ bUIßûeú aäKe Pûhúcûù^ @ûkê Gaõ cUeKê cêLý @[ðKûeú `if jòiûaùe Pûh Keò[û«ò û Rkaûdê i´§úd iciýûKê ij iûcÜû Keò[û«ò û a ðcû^ icdùe aRûe aýaiÚûe iaêVûeê aWÿ iciýû ùjfû Mûñ Éeùe [ôaû GùR e aû LêPêeû ùa_ûeúe ùagú iµéqò û Pûhúcûù^ ^òR iûcMâúKê bfbûaùe aQû aQò ^Keò aòKâò Keòù\A[û«ò û Pûhúcû^u c^ùe Wÿe [ûG ù~ ~\ò ùicûù^ ^òR iûcMâúe ùMâWÿòõ Keòùa, ùZùa Leû_ cû^e iûcMâ ú aò K â ò ùjûA_ûeò a ^ûjó û _ûað Z ýû k ùjûA[ôaû KûeYeê aRûeKê ^òR iûcMâú ù^A Keò iûcìjòK aòKòâaUû ùjaû \ßûeû ibýcû^ue icd a ôaû ij aWÿ aWÿ aRûeùe \ûc cìfPûf Keòaûùe c¤ iõNe ibýcû^ue \lZû aé¡ò _ûAfû û
`ùUû-eòfûG^è `ûCù i^þ
Mâûc iõNMêWÿòK cRaêZ Gaõ iKâòd ùMûÂú-ùK÷¦âòK Gaõ ùMûÂú \ßûeû _eòPûkòZ @^êÂû^ û eòfûG^è `ûCù i^þ Mûñ e ùfûKcû^uê GKûVò Keò ùicû^uê ùi Gjò iõNMêWÿòK Zò@ûeò Keò Gjò iõN cû¤cùe iûcìjòK i ßû]ôKûe, ^ò¿ ò ù^aû Gaõ iaðiû]ûeYu aòKûg iû]^ Keòaûe _âiûe \òMùe Kûc Keò[ûG û iûcìjòK Cy @ûgû _ìeY Keòaû \òMùe Gjò iõNe i\iýcûù^ cògò Kûc Keò[û«ò û
aýaiÚòZ aRûe @bûaeê Pûhúcûù^ @ûkêe Kcþ cìfý _ûAñ @ûiêQ«ò
~ò a ûùe Pûhúcû^uê ajê Z KÁ ijò a ûKê _Wÿ ò [ ûG û ~û^aûjû^e iêaò]û ^ [ôaûeê aýaiÚòZ aRûe aýaiÚûe @bûa Gaõ ùWÿeûWÿê^þ I jeò\ßûe _eò aWÿ aWÿ aRûe ijòZ Pûhúcû^ue ~ò a û @ûiò a û I ù~ûMûù~ûM ^ [ô a ûeê Pûhúcûù^ Gjò GùR cû^u C_ùe ^òbðe Keò ùicû^u C_ôû\òZ iûcMâúe Kcþ cìfý _ûA[û«ò û aRûe aýaiÚûe Gjò iciýûe icû]û^ _ûAñ I Pûhúcû^uê ùicû^u C_ôû\òZ iûcMâúe CPòZþ cìfý _ûAaûe iûjû~ý Keòaû _ûAñ ùMûUòG Kû~ðýKâce eì_ùeL _âÉêZ Kfû û Gjò Kû~ðýKâc @]ú^ùe Pûhúcû^ue @]ôK _eòcûYe \âaý C_ôû\^ Keòaû I aòKâò Keòaûe fûbû iûcMâú cìfý~êq Keòaû, aûRûe ij ù~ûMûù~ûM iÚû_^ Keòaû, aRûe Gaõ aòbò^Ü iûcMâúe a ðcû^e cìfý AZýû\ò C_ùe Pûhúcû^uê iùPZ^ Keòaû Gaõ ùicû^ue
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
17
iûeYú-1: iûcMâúKê aQûaQò Keò aòKòâ Keòaûeê còk[ ê a ô û fûb iõNe ^ûc iûùcgße ù\aZû Mâûc KéhK icòZò, a¦âûYú
iûcMâú
C_ôû\Ku iõLýû
ùcûUaòKâò _eòcûY (Kßò)
_âû¯ eûgò Uuû/Kßò
a¡òðZ @ûd Uuû/Kßò
60Uuû
aQû ~ûA[ôaû @ûkê
15
140
K¦e ù\aZû Mâûc KéhK aQû ~ûA[ôaû @ûkê icòZò, \ßûeú
15
64
580Uuû
25
20
5520Uuû
aûgõiûeò@û ^ûM Mâûc KéhK icòZò, ùMûeiûfò
aQû~ûA[ôaû cUe
\lZû aé¡ò Keòaû \òMùe aòbò^Ü Kû~ðýKâce ù~ûR^û KeûMfû û 2016-17 ciòjûùe Mâûcý iõNMêWÿòK \ßûeû Gjò Kû~ð ý Kâ c e eì _ ùeL _â É ê Z KeûMfû I GjûKê Kû~ðýKûeú KeûMfû û
Mâûcý aòKûg _ûY×ò Mâûcý aòKûg _ûY×ò ~ûjûKê jò¦òùe Mâûc aòKûg ùKûg Kêjû~ûA[ûG û Mâûcý iõNe i\iýZû eûgò jòiûaùe iõMâj Keû~ûA[ôaû @[ðKê GKûVò Keò Gjò iaðiû]ûeY _ûY×òUò ùjûA[ûG û aòbò^Ü _âKûe @û^êiwòK Lyð Keòaû _ûAð Gjò Uuû Lyð ùjûA[ûG û Gjò _ûY×òUò Mâûcý iõNKê @û[ðòK \éÁòùKûYeê @ûcô^òbðegúk c¤ Keò[ûG û Mâûcýe @^ýû^ý aòKûgcìkK Kûc _ûAñ @ûagýK ùjC[ôaû @]ôKû Gaõ aWÿ @ûKûee _ûY×ò ù~ûMûWÿ Keòaûùe Gaõ i\iýcû^ue @iêaò]û icdùe iûjû~ý Keòaûùe Gjò _ûY×ò cìk eûgò jòiûaùe Kûc Keò[ûG û . @ûkê Gaõ cUeQêAñe C_ôû\^ aé¡ò Keòaû _ûAñ Pûhúcû^uê _â[ùc bf Kéhò @býûi C_ùe Zûfòc \ò@ûMfû û Pûhùe C c aòj^ iêaò]ûùe còkòaû MêeêZß_ì ð ùjûA[ôaûeê Mâûcý iõN iûcìjòK bûaùe aòj^ KòYòfû I GjûKê ^òR ibýcû^u c¤ùe a ^ Kfû û _âKÌ Pûfê[ôaû icÉ Mûñ ~[û eûA[f, ^ûZò^þ, \ßûeú, ùMûeiûfò Gaõ aû¦âûYú Mûñe icÉ Mâûcý iõN cògò KäÁe Éeùe iûcìjòK bûaùe Gjò aòj^ Kâd Kùf û Mâûcý iõNe ibýcûù^ ^òRe iû]ûeY ibûùe Mûñe GùR /c¤iÚòcû^uê iûcòf Kùf Gaõ ùicû^u \ßûeû iéÁò ùjC[ôaû iciýûMêWÿòK C_ùe c¤ Gjò ibûùe @ûùfûP^û Kùf û Gjò iciýûMêWÿòK icû]û^ \òMùe
1170Uuû
110Uuû
971Uuû
GùR cû^ue ijù~ûM c¤ ùfûWÿòùf û ù~ùjZê @]ôKûõg GùR ùijò icû^ Mûñe [ôùf, ùicûù^ iõN ij ijù~ûM Keòaû _ûAñ eûRò ùjùf û Pûh C_ôû\òZ iûcMâúMêWÿòKê iûcìjòK KeòaûKê Mâûcý iõN ^ò¿ ò ù^fû û G[ô_ûAñ Pûhúcûù^ cUe Gaõ @ûkêe @ck icd I @û^êcû^òK @cke _eòcûYKê iÚòe Kùf û Gjû\ßûeû iûcMâú Kâd Keòaû ZûfòKû _âÉêZ Keòaû Gaõ iûcìjòK aòKâò Keòaû ù~ûR^û _âÉêZ Keòaûùe iõNKê iêaò]û ùjfû û Mâûcý iõN Gjò C_ôû\òZ iûcMâúKê ùWÿeûWÿê^ c òùe aòKâò KeòaûKê ^ò¿ ò ù^fû û Mâûc Éeùe ùKâZû Gaõ aòùKâZûue ùMûUòG ùa÷ V Ke @ûùdûR^ KeûMfû ù~Cñ V ò Mâ û cý iõNe _âZò^ò]ôcûù^ ùWÿeûWÿê^ cû òe ùKâZû/ ùa_ûeúcû^u ij @ûùfûP^û Kùf û _â[c [e _ûAñ Mâûc Éeùe c òe aòùghmcûù^ ^òR C_ôû\òZ iûcMâúKê Gjûe cû^ @^ê~ûdú aûQò Kâcû^ßdùe eLòaûùe (ùMâWÿòw) Pûhúcû^uê Zûfòc I ijù~ûM Kùf û Pûhúcûù^ C_ôû\òZ iûcMâúe cû^, Kâcû^ßdùe GjûKê aûQòeLòaûe MêeêZß Gaõ iûcMâúe iûcìjòK aòKâò C_ùe Zûfòc _ûAùf û C_ôû\K \kùe _â[c [e _ûAñ \êAUò Mûñe @ûkêe ùMâWÿòõ KeûMfû û Mâûcý iõN @ûkê Gaõ cUe Pûhúcû^u ùQûU @Lû iaê ù~ûMûA ù\fû û ùWÿeûWÿê^ aRûeeê ùcûU 9600Uò ùSûU @Lû KòYû~ûA ibýcû^uê a ûMfû û Pûhúcûù^ _âZò @Lûùe 50Kò.Mâûe ejê[ôaûe ]eò ^ò @ û~ûC[ô a û Gaõ GjûKê aRûeùe aò ^ û IR^ Keò Pûhúcûù^ aÉû jòiûaùe aòKâò Keê[ôùf û a ðcû^ icd I _â[û a\kò ~ûAQò û ùZYê Mâûcý iõNcûù^ a ðcû^ Mûñùe
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, Rê^þ 2019
18
IR^ Keòaû ùciò^þ iaê eLòùfYò I ibýûcûù^ ^òR iûcMâú IR^ Keò aòKâò KeêQ«ò û @ûkê I cUee _eòcûY ^[úKeY Keòaû _ûAñ PûfûY ajò eLû~ûA[ûG û ùMûUòG PûfûYe 3Uò ^Kf Keò[ûG û Pûhú aòKâò Keê[ôaû iaòùgh Z[ý [ûA PûfûYe _â[c ^Kf K_òUò PûhúKê \ò@û~ûA[ûG û c òùe aòKâò Keòaû _âKâòdûKê ijR Keòaû _ûAñ \ßòZúd ^Kf K_òUò ùSûU @Lûùe fMû~ûA[ûG Gaõ ZéZúd ^Kf K_òUò Mâûcý iõN _ûLùe ejò[ûG û
icÉ @[ð ù\Yù^Y Mâûcý aòKûg _ûY×ò cû¤cùe ùjûA[ûG ~ûjûe _eòPûk^û Mâûcý iõN Keò[ûG û còkò[ôaû UuûKê Mâûcý iõN @ûKûC ùe Rcû Keû~ûA[ûG û _ea ðú icdùe Mâûcý iõN Mûñùe ùMûUòG ùa÷VKe @ûùdûR^ Keò [ ûG Gaõ Pûhúcû^ue iûcMâ ú e IR^ I aò K â ò Keû~ûA[ôaû cìfý @û]ûeùe ~ûZûdZ LyðKê KûUò akKû Uuû PûhúKê \ò@û~ûA[ûG û Gjò ùSûU @LûMêWK òÿ ê KòYa ò ûùe Mâûcý aòKûg _ûY×ùò e _ûLû_ûLò 129600 Uuû Lyð ùjûA[ô f û û Gjò _\ùl_\ßûeû Mâûcý iõNMêWÿòK _ûLû_ûLò 24000 Uuû
`ùUû : eòfûG^è `ûCù i^þ
Gjò C_ôû\òZ iûcMâúMêWÿòKê Mûñeê c ò _~ðý« ù^aû _ûAñ MûWÿòe aýaiÚû Mâûcý iõNe _âZò^ò]ôcûù^ Keò[û«ò û ù~Cñ Pûhúcû^ue Rò^òh aòKâò _ûAñ ~ûC[ûG, ùicûù^ MûWÿòUòe bWÿû aj^ Keò[û«ò û ùWÿeûWÿê^ aRûeùe Rò^òh
_j ô a û _ùe c ò ù e ùLûfû ùLûfò bûaùe ^ò f ûc Keû~ûA[ûG û aòKâòe _eòcûY I _âû¯ eûgò iûeYú-1 ùe \ò@û~ûAQò û
eûA[fe Pûhúcûù^ cUe @ck KeêQ«ò ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, -1, Rêcûyð ^þ 2019 2019
19
`ùUû : eòfûG^è `ûCù i^þ
www.leisaindia.org
KäÁe Éeùe cUee iûcìjòK iõMâj Keû~ûA[ûG
fûb _ûAùf Gaõ ^òR ibýcû^u _ûAñ 38400 Uuû i d Keò_ûeòùf û c òe EY[ôaû \e\ûc RûYòaû _ûAñ I aRûe ij ù~ûMûù~ûM ^òdcòZ bûaùe eLòaû _ûAñ Mâûcý iõNMê W ÿ ò K ùWÿ e ûWÿ ê ^ ùe 3Uò ùjûfþ ù ifeu ij ù~ûMûù~ûM eLòùf Gjò _\ùl_ \ßûeû ibýûcû^ue icd a ôaû ij aWÿ aWÿ aRûeùe ùicû^ue ùa_ûe Keòaûe \lZû c¤ aé¡ò _ûAfû û
aòKâò _âKâòdûKê cRaêZþ Keû~ûA_ûeòfû û Gjò _âKâòdûUò C_ôû\^Kûeúcû^ue aòbò^Ü \òM ~[û iûcMâú MêWÿòKe MêY~êq cû^ aé¡ò, iûcìjòK aòKâò aýaiÚû I \e\ûc cìfPûf Keòaû \lZû AZýû\òKê aé¡ò Keòaûùe iûjû~ý Kfû û ~\òI Gjû GK ùQûUò@û _\ùl_, Z[û_ò @ûùc @ûgû KeêQê ù~ @ûi«û \ò^ cû^uùe Gjò _âKâòdû aRûee MZò _eòa ð^ Keòaûùe iûjû~ý Keòa û
ùghK[û
^bò^ Kêcûe gêKæû Gaõ Kcùkg MêeêeûYú
^òR C_ôû\MêWÿòK cû^ @û]ûeùe GjûKê aûQòaû (ùMâWÿòw) Gaõ @fMû Keòaû (iUòðw) Keòaû _eò \êAUò ùQûU _\ùl_ @û_ùYAaû \ßûeû Gaõ C_~êq aRûe ij ù~ûMûù~ûM Keû~ûA Gjò iûcMâúMêWÿòKê CPòZþ cìfýùe aòKâò Keû~ûA_ûeòfû û C_ôû\^Kûeú, cû^uê GKûVò Keò C_ôû\òZ iûcMâúMêWÿòKê GKûVò aòKâò Keòaû \ßûeû iûcìjòK
eòfûG^è `ûCù i^ C eKûgú Ròfäû, C eûL _ò^þ ùKûWÿ - 249193 E-mail:naveen.shukla12@gmail.com
C : ùfAiû A ò@û, cûyð 2018
ùfAiû A ò@û, aòùgh IWò@û iõÄeY -2, -4, Rê Wÿ^òùi´e þ 2019 2017 Follow us on:
www.facebook.com/Leisaindiamag
@LeisaIndia
20