ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
1
_âòd _ûVK,
ùfAiû A ò@û
aòùgh IWò@û iõÄeY
G[ôùe ùfAiû A ò@ûùe _ìaðeê _âKûgòZ AõeûRú bûhûe KòQò aQûaQû cìk ùfLûKê IWò@û bûhûùe iõKkòZ Keû~ûAQò û
Ieúiû ù_ûÁ aûKè - 51, Rò._ò.I,bìaù^gße 751001
www.orrissa.co.in, E-mail: orrissabbsr@gmail.com
G.Gcþ.A. `ûCù i^þ ^õ-204, 100 `òUþ eòw ùeûWþ, ù`Rþ 3, a^gueú 2d cjfû, 3d ùiû_û^, aûwûùfûe 560085 ù`û^ ^õ :+91-080-26699512, 26699522 `ûKè ^õ: +91-080-26699410 A ùcf : amebang@giasbg01.vsnl.net.in @¤l - Wÿü. @ûe. \ßûeòKû^û[ ùKûhû¤l - gâú Giþ. Gfþ. gâú^òaûi ibý - Wÿü. bò[f eûR^, Wÿü. Gcþ . cjûù\aû®û Wÿü. G^þ. ùK. iûxò Wÿü. G^þ. Rò. ùjMþùWÿ, Wÿü. Uò. Gcþ. ZýûMeûR^, Wÿü. bò. aòebù\âdû gâú. Pòe^þRòbò iòõ, @ûA.G.Giþ. cêLý iõ_û\K - ùK. bò. Giþ. _âiû\ _eòPûk^û iõ_û\K - Uò. Gcþ. eû]û @^êaû\ I @^êaû\ ic^ßd @eêYòcû ÊûAñ IWÿò@û iµû\^û aògßùcûj^ cjû«ò, Ieúiû @^êaû\ iõù~ûR^û @eê^þ Kêcûe gòbeûG, G.Gcþ.A `ûCù i^þ @kueY I cê\âY fò_òÄû^þ, bìaù^gße _âz\ ù`ûùUûPòZâ Ieúiû ù`ûùUû fûAùaâeú ùfAiû _ZâòKû @^ýû^ý iõKk^ fûUò^þ @ûùceòKû, Aù ûù^iò@û._½òc @û`âòKû, aâûRòfþ Gaõ PûA^òRþ iõÄeY ùfAiû A ò@û _ZâòKû @^ýû^ý @û kòK iõÄeY jò¦ò, ùZfêMê, Zûcòfþ Gaõ K^ÜW (iõ_û\^û c kú Ze`eê _ZâòKûe Cù gýKê ~[ûiû¤ iVòKþ bûùa C_iÚû_^ KeòaûKê icÉ ~ZÜ ^ò@û~ûAQò û ùZùa G[ôùe _âKûgòZ ùfLûMêWòKe iZýûiZý _ûAñ iõ_éq ùfLK jó \ûdú ejòùa û )
còùReò@e
(MISEREOR)
ùfAiû A ò@û- IWÿò@û iõÄeYe icÉ _ûVKcû^uê ^a ahðe jû òðK gêùbzû û iûµâ òK icdùe ^ûccûZâ I lê\â Pûhúcûù^ Pûhùe Kcþ @ck, _âûKéZòK iµ\e aòùfû_, ieKûeú ù_âû ûj^e @bûa, @aýaiÚòZ aRûe AZýû\ò _eò iciýû ùNeùe Q¦ò ùjûA ejòQ«ò û Gjò iciýûMêWÿòK ij Pûhú _ûLùe _eòùag _eòa ð^ _eò @ûC ùMûUòG aòeûU iciýû @ûiò _j ôQò, ~ûjûKê Lû_ Lê@ûA _eòPûk^û Keòaûùe Pûhú iµì ð bûaùe aò`k ùjûAQò û Gjò _eòa òðZ _eòiÚòZò ij Lû_Lê@ûA Pûfòaû _ûAñ Pûhúcû^uê gòlòZ Keòaû ij ù_âû ûjòZ Keòaûe @ûagýKZû ejòQò û Gjò_eò GK KVò^ icdùe Pûhú I ~êaùMûÂúuê iù´\^gúk I \l Keòaû _ûAñ @ù^K MêWÿòG iõiÚû ^òR ^òRe gòLûAaû Xÿû ûij @ûMKê @ûiòQ«ò û ùfAiû A ò@û - IWÿò@ûe Gjò iõÄeYùe @ûùc G_eò iÚû^úd aòKÌ iaêKê iÚû^ ù\AQê û iõ_û\K
ùfAiû
ÊÌ aûjý ijûdZû I iÚûdú Kéhò C_ùe @û]ûeòZ ùfAiû _ûeòùagòK Kéhò _âYûkúùe ^òRe C_ôû\^ I C_ûRð^ aé¡ò KeòaûKê Pûjêñ[ôaû Pûhúcû^u _ûAñ GK ùa÷hdòK I iûcûRòK aòKÌ û ùfAiûùe iÚû^úd i´k I _âûKéZòK iõiû]^ MêWòKe iêaýajûe Gaõ @ûagýK iÚùk aûjý iû]^ MêWòKe iêelòZ I _âbûaò aýajûe iõ_KðòZ gòlû còùk û Gjû ^òRÊ mû^, \lZû, cìfýùaû], iõÄéZò I iõMV^ @û]ûeùe ^òRe baòhýZ MV^ KeòaûKê Pûjêñ[ôaû cjòkû, _êeêh I ùMûÂúMêWòK ^òcù« C òÁ û Kéhòùe C^ÜZú Gaõ _eòa ðòZ _eòiÚòZò I @ûagýKZû @^êiûùe Gjûe _âùdûM _ûAñ Pûhú I Kcðú cû^u iûc[ðý MV^ \òMùe ùfAiû ùjCQò GK ijbûMú bò òK _âKâòdû û ùfAiû ù\gú mû^ùKøgk I aòmû^ i¹Z mû^MêWòKê GKûVò Keò[ûG Gaõ Gjûe @û^êiwúK aòKûg _ûAñ ~[û~[ _\ùl_ ù^aûKê ^úZò ^ò¡ðûeK cû^uê _âbûaòZ Keò[ûG û ùfAiû ùjCQò GK imû, GK _^Úû I GK eûRù^÷ZòK @ûjßû^ û
còùReò@e - aòKûg ùlZâùe ijù~ûM _ûAñ 1958 ciòjûùe Rcðû^ Kû[fòK aòg_þ iõN \ßûeû còùReò@e iÚû_òZ ùjûA[ôfû û MZ 50 ahð]eò còùReò@e @û`âòKû, Giò@û Gaõ fûUò^þ @ûùceòKû @û\ò ù\g MêWòKùe \ûeò\âý aòeê¡ùe iõMâûc _ûAñ _âZògéZòa¡ ùjûA @ûiòQò û ]cð, RûZò I fòw ^òaðòùghùe _âZýK @bûaMâÉ cYòhe @ûagýKZû _ûAñ còùReò@ee ijûdZû C_f² û còùReò@ee \gð^ ùjCQò ^òù¿gòZ ùfûKcû^ue giqòKeY ^òù¿gòZ _âùPÁûKê ijù~ûM Keòaû û Gjû iÚû^úd @^êÂû^, Pyð @^êÂû^, ùaieKûeú @^êÂû^, iûcûRòK @ûù¦ûk^ I MùahYû @^êÂû^ MêWòK ij bûMú\ûeú jòiûaùe Kû~ðýKeò[ûG û ijù~ûMú @^êÂû^ cû¤cùe Gjû jòZû]ôKûeú cû^u ij cògò iÚû^úd aòKûg _âKâòdû I _âKÌ Kû~ðýKûeúZûùe RWòZ ùjûA[ûG û ijù~ûMú @^êÂû^ cû^u ij cò k ò Z bûaùe cò ù Reò @ e _eò a ð ò Z _eò i Ú ò Z ò K ê iûcÜ û Keò [ ûG û (MISEREOR)
(www.misereor.de, www.misereor.org)
Ieúiû GK ùÊzûùiaú @^êÂû^ û Gjû Pûhú ù^ZéZß _âKâòdûùe Kéhòe iÚûdú aòKûg ^òcù« @û\òaûiú ajêk K§cûk I cûfKû^Mòeò Ròfäûùe MZ \êA \g§ò ]eò Kû~ðýeZ û KéhK iõMV^ cû¤cùe _ûeõ_eòK Pûhmû^ ùKøgke C^ÜZú, _ûeµeòK aòj^e iêelû I _âiûe, _âûKéZòK iõ_\ _eòPûk^û cû¤cùe lê\â I ^ûccûZâ Pûhúcû^ue iûaðùbøcZß elû \òMùe Kû~ðýKeêQò û @û\òaûiú cjòkû icaûd cû¤cùe Kéhò I RwfRûZ \âaýe _âKâòdûKeY Keò Rwf C_ùe ^òbðegúk ùMûÂúMêWòKe RúaòKû iêelû \òMùe Kû~ðýKeêQò û @^êÂû^ iõ_KðòZ @]ôK aòaeYú eê còkò_ûeòa û G.Gcþ.A. `ûCù i^þ ÊÌ aûjý ijûdZû bò K ò _âûKéZK ò iõ_\ _eòPûk^û _ûAñ iÚû^úd _ûeµeòK mû^ùKøgk Gaõ ^ì@û iéR^gúk ùa÷hdòK mû^ \ßûeû RúaòKûe C^ÜZò \òMùe Kû~ðý Keò[ûG û G.Gcþ.A. `ûCù i^þ \ûlòYûZý cûkbìcú @ ke lê\â Z[û ^ûccûZâ Pûhúcû^u ijòZ aòKÌ Kéh,ò mû^ùKøgke @bòa¡ é ,ò Zûfòc,þ aòKûg @^êÂû^MêWK ò ij iõ_éqò KeûAaû Gaõ @^êbZ ì ò @û\û^ _â\û^ \òMùe Kû~ðýKeò[ûG û Gjûe ùIßai þ ûAUþ VòKYû ùjCQò (ORRISSA)
(www.orrissa.co.in)
(AME Foundation)
(www.amefound.org)
ijûdZûùe G.Gcþ. A. `ûCù i^þ ij còkZ ò bûaùe Ieúiû \ßûeû _âKûgòZ ùjCQò û ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
2
ù\gú ]û^e _âZýûa ð^
4
iúcû Rò _âiû\
aòùgh IWò@û iõÄeY - 4, cûyðþ 2015
ùR÷ a ò K _¡Zò ù e Pûh Keê [ ô a û Pûhúcû^ue GK icìj ùjCQò ijR icé¡ û _âûd GK \g§ò _ìaðeê Pûhúcû^u c¤ùe aòj^, Pòe«^ Pûh bò òK mû^ I cZe @û\û^ _â \ û^e flý eLò Pûhúcû^u \ßûeû ùjûA[ôaû Gjò \kUò ù\gú aòj^Kê Pûhúe RcòKê ù`eûA @ûYò bûeZúd Kéhòùe GK i`k @ûù¦ûk^Kê ù^ZéZß ù^aûùe cêLý bìcòKû ù^AQò û
_ûeòaûeòK Kéhò ùlZ 6
]û^ Pûhùe GK ^ìZ^ aòKÌ @ûe cYòK¦^þ, gêbûiò^ò gâú]e, @ûe @a ðû [êdûC[ô I ùK aòRdflàú
ùMûUò G gé v kò Z _â Y ûkú c¤ùe Êdõ _âZòeì_ iéÁò Keò_ûeê[ôaû _âKòdû iéÁò ùjaû \ßûeû i´k, icd I gqòe C_~êq aýajûe ùjûA[ûG û MQ I _gê_lúue iVòKþ _âRûZò PòjÜU Keòaû,iÚû^ I i´ke iVòKþ aýajûe Gaõ _ê^ü aýajûe iûù_l _âKâòdû _âÉêZ ùjaû \ßûeû _âYûkúùe iÚûdúZß I ijYòK lcZû @ûiòaû ij Rcòeê @ûd c¤ aXÿò[ûG û Zûcòf^ûWÿêe RùY i`k Pûhú gâú [ôfûMe Gjû _âcûY Keò ù\LûA ù\AQ«ò û
\kMZ Kéhò
9
ùMûÁòMZ Pûhe GK i`k C\ûjeY iúcû Mê¯û Gaõ MùYg _eòWÿû \kMZ Pûh Keòaû \ßûeû iaðiû]ûeY i´ke iêaò^òù~ûM ùjaû ij ^ò~êqò aXÿû~ûA I ù\gû«e Kcû~ûA ùfûKu Rúa^ RúaòKûùe C^ÜZò @Yû~ûA_ûeòa ùaûfò IWÿògûe ZêcûùRûùe Mûñe Pûhúcûù^ _âcûY Keò ù\LûAù\AQ«ò û a ðcû^ \kMZ PûhKê _ûLû_ûLò Mûñe Pûhúcûù^ c¤ @û_ùYAaûùe fûMòQ«ò û
i`k @ûLê Pûh
iìPú_Zâ
12
ùeûRMûe aé¡ò ij _eòùagKê iêiÚ eLòaû aòlc Mê{ Gaõ dê.Giþ. ^UeûR^ Pòe«^ _âYûkúùe @ûLêPûh _\ùl_ (Giþ.Giþ.@ûA) G_eò GK Pûh _âYûkú, ~ûjû _eòùagùe aòùgh lZò ^ _KûC [ôaûeê bûeZe @ûLêPûhúcû^u c¤ùe \îZbûaùe @û\éZ ùjCQò û Gjò _âYûkúùe @ûLêPûhùe _ûYò I @^ýû^ý Pûh _ûAñ @ûagýK Rò^òhe aýajûe Kcþ ùjC[ôaûeê I C_ôû\^ aXÿê[ôaûeê @ûMûcú ahðcû^uùe Gjò _âYûkú GK iÚûdú _âYûkú jòiûaùe Pûhúcû^u \ßûeû @û\éZ ùja û
4
ù\gú Pûhúe RcòKê ù`eòaû
iúcû Rò _âiû\ 6
_ûeòaûeòK Kéhò ùlZ C_ôû\^lc I Pòe«^ @ûe cYòK¦^þ, gêbûiò^ò gâú]e, @ûe @a ðû [êdûC[ô I ùK aòRdflàú
9
\kMZ Kéhò ùMûÁòMZ Pûhe GK i`k C\ûjeY iúcû Mê¯û Gaõ MùYg _eòWÿû
12 i`k @ûLê Pûh
ùeûRMûe aé¡ò ij _eòùagKê iêiÚ eLòaû aòlc Mê{ Gaõ dê.Giþ. ^UeûR^ 14 _âKéZòKê _âZýûa ð^ aògßùcûj^ cjû«ò 17 A-@ûeòK ùK¦â @ûAiòUò aýajûe Keò Pûhúcû^uê ^ìZ^ mû^ùKøgk gòLûAaû @ûeþ ieûb^^þ
_âKéZòKê _âZýûa ð^
14
aògßùcûj^ cjû«ò
iÚû^úd i´kKê bò ò Keò ùQûU ùQûU L û \ ý C_ô û \^ aýaiÚ û Mê W ÿ ò K Pò e «^, _eò ù ag _eòa ð^ ij Lû_ Lê@ûAaû ij ùR÷a aòaò]Zû aXÿ û Aaûùe ilc û cûfKû^Mò e ò Rò f ä û e @û\òaûiú Pûhúcûù^ ùR÷a aòaò]Zû iµ ð Kéhò C_ùe aògßûi Keò ^òRe _ûeµeòK aòj^ C_ùe ^òdªY eLòaû ij Rúa^RúaòKûùe C^Ü ò @ûYò _ûeòQ«ò û
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
3
ù\gú ]û^ Pûhúe RcòKê ù`eòaû iúcû Rò _âiû\ ùR÷aòK _¡Zòùe Pûh Keê[ôaû Pûhúcû^ue GK icìj ùjCQò ijR icé¡ û _âûd GK \g§ò _ìaðeê Pûhúcû^u c¤ùe aòj^, Pòe«^ Pûh bò òK mû^ I cZe @û\û^ _â\û^e flý eLò Pûhúcû^u \ßûeû ùjûA[ôaû Gjò \kUò ù\gú aòj^Kê Pûhúe RcòKê ù`eûA @ûYò bûeZúd Kéhòùe GK i`k @ûù¦ûk^Kê ù^ZéZß ù^aûùe cêLý bìcòKû ù^AQò û Gjû ùMûUòG Kû~ðýaýÉ \ò^ [ôfû û KâcûMZ \êA\ò^ aòj^ ùckûùe @^Mðk K[û ùjaû \ßûeû @ûce Z ò búhY KûUê[ôfû I @ûccû^u c¤eê Kûjûe aò @ûC K[û ùjaûe gqò ^[ôfû û \ßòZúd \ò^ ùgh ùjaû _ìaðeê Pûhúcû^u \ßûeû aòKâò Keû~ûC[ôaû ù\gú ]û^ iaê ieò~ûA[ôfû û ùckû @ûjêeò ùMûUòG \ò^ aûKò [ôfû û aòj^ KòYòaûKê @ûiò[ôaû @ù^K ùfûK ùMûUòG KòùfûMâûc aòj^ c¤ ^ _ûA ùckûùe _â\gòðZ ùjûA[ôaû _ûLû_ûLô 100 _âRûZòe ]û^, Gjûe Z[ý [ôaû ù_ûÁe AZýû\òKê ùKak Pûjó Pûjó ^òeûg ùjûA ù`eê[ôùf û
Rúa^ùe ùR÷aòK _âYûkúKê @û_ùYAaû ijR icé¡ - ùR÷aòK _¡ òùe Pûh Keê[ôaû Pûhúcû^ue Gjò icì j Uò _ûeµeò K ]û^ C_ùe iùPZ^Zû iéÁò Keòaû ij Pòe«^ Kéhò mû^ I bûae @û\û^ _â\û^ _ûAñ GK c iéÁò Keòaû flý ù^A ùckû cû^ @ûùdûR^ Keò[ûG û GK \g§ò _ìaðeê lê\â I ^ûccûZâ Pûhú, cjòkû \k I aòj^Kê a ûA eLê[ôaû aýqò cû^uê ù^A ijR icé¡ @ûe¸ ùjûA[ôfû û Gjò ÊúKéZò_âû¯ icìjùe 750RY Pûhú I 15Uò Pûhú \k @Q«ò, ù~Cñcûù^ cêLýZü ùR÷aòK Kéhòùe RWÿòZ @Q«ò û ùR÷aòK Kéhò Keòaû ij ù\gú]û^e iõÄéZò I mû^Kê aù A eLòaû _ûAñ icMâ Giò@û cjûù\gùe _û^-Giò@û^þ _ò_êfiþ cêbùc \ßûeû Pûfò[ôaû @ûce ù\gú ]û^ aù Aaû @bò~û^ùe iûcòf ùjûA ù\gú ]û^e iõelY Kûcùe c¤ iûcòfþ ùjfê û ijR icé¡ K ðûUKùe Gjò @bò~û^ ù^ZéZß ù^A ù\gú]û^Kê _êYò ù`eûA @ûYòaûKê ùPÁû KeêQò û
_eò\gðKcûù^ aòj^ ùckû aêfò ù\LêQ«ò
ù\gú ]û^ a û@ K ðûUKùe ùR÷aK ò ]û^ Pûh Keê[a ô û Pûhúu iõLýû aXÿòaûùe fûMòQò û @ù^K Pûhú @^êba Keò_ûeòQ«ò ù~ @[ðù^÷ZK ò \éÁò ùKûYeê ùR÷aK ò Kéhò _eµeûMZ Kéhe ò GK i`k aòKÌ û @ù^K MêWGòÿ ù\gú ]û^ ^òRe Êû\, PeòZ,â ceêWòÿ I ùeûM ij^gúkZû AZýû\ò MêY, ù~ûMêñ ^ò_U Mûñ M ûùe Pûh Keû~ûCQò I Pûhú _ûLùe a ôejòQò û ijR @eMû^ò K þ i þ - ijR i¸a ùR÷aòK Lû\ý iûcMâúe KòYû aòKû Keòaû _ûAñ ijR icé¡, ùKâZû I aòùKâZûuê GKûVò Keò ijR @Mðû^òK aâû þ ^ûcùe GK Kµû^úe @ûe¸ Kfû û GjûKê Pûhúcûù^ ù^ZéZß ù^A PfûAùf û Gjò C_ôû\K Kµû^úUò Pûhú _ûLeê iò]û ikL iûcMâú KòYò ZûKê ùQûU ùQûU ù\ûKû^Kê _VûA[ûG û KòYû aòKûe Gjò cû¤c \ßûeû Pûhú_ûLeê iò]û ikL iûcMâú C_ùbûqû _ûLKê _j ô[ûG I PûhúKê c¤ bf cìfý còkò[ûG û ijR @Mðû^òKè @ù^K MêWGòÿ iûcMâú aòKòâ Keò[ûG ~ûjû c¤ùe 30 _âKûee PûCk, 15 _âKûee bò^Ü bò^Ü cû ò@û RûZúd Lû\ý iûcMâú Mjc, Wÿûfò, `k I _^ò_eòaû, gògê Lû\ý, _ûµWÿ, aòb^ ò Ü _âKûee giý ~êq Lû\ý _\û[ð @û\ò @^ýZc û Gjò Lû\ýgiý aòùghKeò cû ò@û I PûCke _êÁK ò ûeK I Jh]úd MêY _ûAñ ijeû kùe Pûjò\û ajêZ ùagú û a ðcû^ Kµû^ú _ûLùe eûRýe aòbò^Ü @ keê 786 RY ùR÷aòK Pûhú @Q«ò I 2000 Pûhú eûiûd^òK Pûheê ùR÷aòK PûhKê _eòa ð^ ùjaû Gjò Kµû^ú \ßûeû \lòY bûeZe 26Uò ùQûU ùQûU ù\ûKû^Kê ^òdcòZ bûaùe aòbò^Ü _âKûee ùR÷aòK iûcMâú _Vû~ûCQò û
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
4
Gjò ùR÷a-Cù\ýûMe i`kZûe cêLý KûeY ùjfû icûRe aòbò^Ü _âKûe aMð GKûVò ùjûA Kûc Keòaû û Pûhú \k, cjòkû \k I C_ùbûqû \kMêWÿòK GKûVò ùjûA \lòY bûeZùe ùfû_ _ûAaûKê aiò[ôaû Kéhò I Pûhú KìkKê _êYò [ùe aù Aaûùe cêLý bìcòKû ù^AQ«ò û ù\gú ]û^ I PûCkKê aRûeùe aòKâò Keòaû GK cêLý iciýû KûeY Gjûe ew I @ûKûe _ûAñ ijeû ke ùfûKcûù^ GjûKê KòYòaûKê @ûMbe jê@«ò ^ûjó û ùZYê ~\ò GK ^ò½òZ aRûe \ò@û ^~ûG, ùZùa Pûhúcûù^ ù\gú ]û^ Pûh KeòaûKê eûRò jê@«ò ^ûjó û ùi[ô _ûAñ @ûùc ù\gú ]û^ I PûCke aòKâò Keòaû \ûdòZß ù^fê û @ûùc Gjò ù\gú ]û^ _â R ûZò Mê W ÿ ò K ij [ô a û mû^Kê GKûVò Kfê I _eúlûMûeùe Gjûe _êÁòKe MêY MêWÿòK RûYòaû _ûAñ _eúlû Kfê û eòù_ûUðeê RYû_Wÿòfû ù~ aRûeùe còkê[ôaû i`û PûCk @ù_lû Gjò ù\gú PûCke _êÁòKûeK I Jh]úd MêY ajêZ ùagú û @ûùc LaeKûMRùe ùfLû, ù_ûÁe I _â P ûe _Zâ @û\ò cû¤cùe Gjò Z[ýKê ùfûKùfûP^ùe _j ûAfê I Gjû\ßûeû @ù^K ùfûK ù\gú PûCk @ûWÿKê @ûMâjú ùjùf û
PûCk ùckûMêWÿòK _eòa ð^ \ìZ bûaùe Kûc KeêQ«ò PûCk ùckûMêWÿòK aòbò^Ü @ kùe @ûùdûR^ Keû~ûG û Gjò ùckû cû¤cùe ù\gú _âRûZò PûCke Jh]úd I _êÁòKe MêYMêWÿòK C_ùbûqû cû^u _ûLùe _j û ~ûA[ûG û @ûùc aûwûùfûe I @^ý aWÿ aWÿ ijeùe G_eò KâcûMZ bûaùe ùR÷aòK ùckû, ù\gú PûCk ùckû ^ûfò PûCk ùckû, ùR÷a aòaò]Zû ùckû I ^òeû_\ Lû\ý ùckû AZýû\ò Keò[ôfê û Gjò PûCkKê aýajûe Keò Êû\òÁ Lû\ý iaê e§û ~ûC[ôfû û @ûKhðYúd Keò Áf MêWÿòKùe _â\gð^ Keû~òaû ij PûLòaû _ûAñ \ò@û~ûC[ôfû û Gjò
_âZU ò ò ùckûùe jûeûjûeò 4000 eê 5000 C_ùbûqû aêfòaûKê @ûi«ò I 3-4 fl Uuûe ù\gú PûCk aòKâò ùjûA[ûG û bûaùe ùfû_ _ûA~ûC[ôaû iêÊû\ê, _êÁòKe I iêiÚ Lû\ý iaê _êYò aRûeKê @ûiò_ûeòfû û _âZòUò ùckûùe jûeûjûeò 4000 eê 5000 C_ùbûqû aêfòaûKê @ûi«ò I 3-4 fl Uuûe ù\gú PûCk aòKâò ùjûA[ûG û 2012 ciòjûùe ù\gú PûCk aûhòðK aòKâò _eò c ûY 100U^þ K ê U_ò ~ ûA[ô f û û Gjò ùckû I iûcMâ ú Mê W ÿ ò K e _â i ûeY Keò ùfûKcû^u c¤ùe iùPZ^Zû iéÁò Keòaûùe Lae KûMR I AùfKþùUâû^òK cû¤c MêeêZß_ì ð bìcòKû ù^A[ôfû û KòQò Lae KûMR I cûMûRò^þùe ^ûfò PûCk I ùR÷aòK PûCke ÊZª ùfLû aûjûeòfû û Gjò ùckûMêWÿòKê @ûiê[ôaû _eò\gðKcû^ue ù~ûMûù~ûM VòKYû @ûùc iõMâj Keò[ûC, ~ûjû\ßûeû _ùe @ûùc ùicû^u _ûLùe _j ô_ûeê û 30Uò @^ýû^ý C_ùbûqû I Pûhú\k ijòZ cògò ijR icé¡ ùMûUòG @bò~û^ @ûe¸ Keò[ôfû ~ûjû @ûRò ù\ge 2000 ]û^-iõelY, PûhúKê iûcòf Keò_ûeòQò Gaõ 600eê ùagú _âRûZòe aûiÜû~êq, Jh]úd, @]ôK _ûYòùe a ô_ûeê[ôaû, lûe ijYòK ]û^ iaê iõMâlY Keòaûùe iûcòf ùjûA_ûeòQò û Gjû GK @ûe¸ cûZâ û ùR÷aòK I ù\gú Lû\ý giýKê @]ôKeê @]ôK iõLýK ùfûKu _ûLùe _j ûA iêiÚ Lû\ýûbýûi Zò@ûeò Keòaû @ûce flý û iûeû aògßùe ùfûKcûù^ ]úùe ]úùe ù\gú Lû\ý giý @ûWÿKê _âbûaòZ ùjCQ«ò I @ûùc ^òR eûRýùe Gjò _eòa ð^ @ûYòaûKê Kûc Keòaê û C : ùfAiû A ò@û, Rê^þ 2013 iúcû Rò _âiû\, eûRý iõù~ûRòKû ùibþ @ûIßûe eûAiþ Kýûùµ^þ - K ðûUK ^ -7, 2 Kâi,þ 7ùc^þ, iêf[û^þ _äûdû, aûwûùfûe - 6500 32 E-mail: seemaprasadg@gmail.com
aòbò^Ü _âKûee ù\gú PûCk
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
5
ù_ûLeú C_ùe KêKêWÿûNe
_ûeòaûeòK Kéhò ùlZ C_ôû\^lc I Pòe«^ @ûe cYòK¦^þ, gêbûiò^ò gâú]e, @ûe @a ðû [êdûC[ô I ùK aòRdflàú ùMûUò G gé v kò Z _â Y ûkú c¤ùe Êdõ _â Z ò e ì _ ié Á ò Keò_ûeê[ôaû _âKòdû iéÁò ùjaû \ßûeû i´k, icd I gqòe C_~êq aýajûe ùjûA[ûG û MQ I _gê_lúue iVòKþ _âRûZò PòjÜU Keòaû ,iÚû^ I i´ke iVòKþ aýajûe Gaõ _ê^ü aýajûe iûù_l _âKâòdû _âÉêZ ùjaû \ßûeû _âYûkúùe iÚûdúZß I ijYòK lcZû @ûiòaû ij Rcòeê @ûd c¤ aXÿò[ûG û Zûcòf^ûWÿêe RùY i`k Pûhú gâú [ôfûMe Gjû _âcûY Keò ù\LûA ù\AQ«ò û Zûcò f ^ûWÿ ê e ^ûMû_û ò ^ cþ Rò f ä û e gò e KûSò ZûfêKe ù^ùcfò Mûñe gâú [ôfûMe ^òRe Rúa^ RòaòKû _ûAñ 7 GKe Rcò C_ùe _ì ð ^òbðegúk û ùi 2002 ciòjûeê Pòe«^ Pûh _¡Zòùe `if C_ôû\^ Keòaû _âKâòdû @ûe¸ Kùf û ùi Rcòùe eûiûd^òK _\û[ðe aýajûe Kcþ Kùf û cûZâ eûiûd^òK Pûheê ùR÷aòK PûhKê _eòa ð^ ùjaû _ûAñ Zûuê cûMð\gð^ KeòaûKê ùKjò ^
[ôaûeê ùi eûiûd^òK iûe aýajûe iµì ð a¦ KeòaûKê iûji RêùUA _ûeòùf ^ûjó û ù~ùjZê _eòaûee beY ù_ûhY _ûAñ Pûh jó Zûue GKcûZâ beiû [ôfû, ùZYê ùi ùagú lZòKê iûcÜû Keòaû iÚòZòùe c¤ ^[ôùf û
Pûh ùlZùe ùR÷a aòaò]Zû @ûYòaû ^òRe PûhKê ùi eûiûd^òK _âYûkúeê iµì ð bûùa ùR÷aòK _¡ZòKê a\ùkA _ûeòùf ù~ùZùaùk 2006 ciòjûùe ùi iò.@ûA.ùK.Giþ ij cògò Kûc Keê[ôaû KéhK \kùe cògòùf û iò.@ûA.ùK.Giþ, GK ùaieKûeú iõiÚû ~òG PûhúKìkKê Pòe«^ Kéhò I G[ôùe RWÿòZ mû^ùKøgk gò L ûA \l Kùe û MQ, _gê _ lú I _â K é Z ò K ê _â M ûXÿ bf_ûC[ôaû [ôfûMe, _âûe¸òK icdùe ^òRe Pûh ]û^, aòeò, cêM I _^ò_eòaû bòZùe iúcòZ eLò[ôùf û [ô f ûMeue cZùe iÚ û ^úd _eò ù agKê iêjûC[ôaû ù\gú _âRûZòe aòj^ ùMûUòG Pûhúe _âKéZ i´k
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
6
Rcòùe @ù^K _âKûee ùQûU ùQûU @õg ejòaûeê ùMûUòG @õg @^ý ùMûUòG @õgKê Lû\ý ù~ûMûCQò, ~ûjû\ßûeû Rcòe aòbò^Ü @õgMêWÿòK ù~ûWÿòùjûA RcòUòKê Êdõiµì ð KeòQ«ò û Gaõ Gjò aòj^ MêWÿòKê ù~ùZ i¸a iêelòZ Keò eLòaû _âZò Pûhúe _â[c K ðaý û ^òR Rcòùe [ôfûMe iòeûMû gû´û, cû_òfûA gû´û, [ûwû gû´û Gaõ [êdûcûfäò ^ûcùe Pûeò _âKûe ù\gú ]û^ Pûh Ke«ò ~ûjû aòùghKeò iõele Cù gýùe Keò[û«ò û ~\òI aòKòâ Keòaû _ûAñ eaò EZêùe ùi ]kû ù_û^ò I Leò`þ EZêùe G.Wÿò.Uò 43 Pûh Ke«ò, ùZùa ù\gú _âRûZòe aòj^Kê Gùa aò aù A eLòQ«ò û jûeûjûeò bûaùe ùi Leò`þùe ]û^eê 1.26 fl I eaòùe 1.5 fl Uuû _ûA[û«ò û eaò EZêùe ]û^ KûUòaû _ùe 6 GKe Rcò ù e aò e ò Pûh Keò [ û«ò ù~Cñ [ ô e ê 50000Uuû @ûd ùjûA[ûG û ùi ^òRe icÉ giýKê gòeKûSòùe [ôaû gòeKûSò ùR÷aòK KéhK iNõ Kê aòKâò Keò[û«ò ù~Cñ[ôùe aRûe cìfý @ù_lû ùagú Uuû _ûA[û«ò û [ôfûMe 5ùi Rcòùe _^ò_eòaû Pûh Keò[û«ò ù~CñVò icÉ _âKûee EZêKûkú^ _eòaû ùjûA[ûG û _âZò\ò^ jûeûjûeò 5 ùKRò _eòaû ùZûkû ùjûA aòKâò ùjûA[ûG û G[ôeê ahðKê _ûLû_ûLò 18,000Uuû @ûd ùjûA[ûG û Rcòùe @û´, _òRêkò, iù_Uû, Wÿûkò´, ^Wÿò@û, K\kú, @céZb û, ùf´ê @û\ò `k MQ c¤ @Qò û gûMê@û^þ, PûKê û, ^ò´ _eò ajêcêLú aýajûe ù~ûMý MQ c¤ ejòQò û Rcòe jòWÿùe @ù^K ùeûM ù_ûK ^òdªK MQ c¤ ejòQò û
Rcòùe aòb^ ò Ü `if aû @õgMêWK òÿ ê ù~ûWÿa ò û [ôfûMe ùR÷aòK Pûh _¡Zòùe ^òR Rcò (aòbò^Ü _âKûee giý, _^ò_eòaû I MQ)eê bf @ck I @ûd _ûC[ôùf û Z[û_ò ^òR RcòKê Pòe«^ aýaiÚûùe _eòYZ Keòaûe Azûgqò Zûuê ^òR Rcòùe aòbò^Ü _âKûee giý Pûh Keòaû, _^ò_eòaû I `k aMòPû, KêKêWÿûPûh, cûQPûh, MûB I ùQkò _ûkòaûKê @ûMbe Keò[ôfû û ùi ]úùe ]úùe ^òR Rcòùe aòaò]Zû @ûYòùf I Rcòùe aòbò^Ü _âKûee @õgKê ù~ûWÿò_ûeòùf ~ûjû RcòKê @]ôK C_ôû\^lc Keò_ûeòfû û ]û^ Rcò M ê W ÿ ò K ê ^ì @ û ùLûkû~ûA[ô a û Mbúe ^kKì_e _ûYòò\ßûeû RkùiP^ Keû~ûC[ôfû û _ûYòKê
[ôfûMe ic^ßòZ Pûh _âYûkú C_ùe @^ý Pûhúcûù^ @ûùfûP^ûeZ
_eúlû Keò RYû_Wÿòfû ù~ Gjò _ûYòùe faYZû [ôaûeê ]û^ Pûh Leû_ ùjCQò û ù^ùcfò Mûñ icì\â Kìkeê cûZâ 25 Kò.cò \ìeùe @aiÚòZ [ôaûeê I \úNð \ò^ ]eò Mbúe ^kKì_ MêWÿòK \ßûeû @Zý]ôK cûZâûùe _ûYò CVû~ûC[ôaûeê G @ ke _ûYò fêYò@û ùjûA~ûAQò û ^kKì_e _ûYòeê fêYò@û @õg KûUò _ûYòKê VòKþ Keòaû _ûAñ Kéhò aòbûMe ijûdZûùe [ôfûMe ùMûUòG ù_ûLeú ùLûkòùf û ù_ûLeúUòKê ^kKì_e _ûYò\ßûeû beû ~ûC[ôfû I \êA\ò^ _ùe Gjò _ûYòKê ]û^ RcòKê QWÿû~ûC[ôfû û _ûYòKê VòKþ Keòaû _ûAñ Gjò C_ûdUò Kcþ Kfû û Rcòùe [ôaû ù_ûLeúUò cûQ Pûh _ûAñ CKéÁ [ôfû û KûUfû, còéMf, ùeûjò AZýû\ò 5 _âKûee cûQKê ù^A [ôfûMe cûQ Pûh @ûe¸ Kùf û _âZò\ò^ 1ùKRò @ûùRûfû aýZòZ @^ý KòQò Lû\ý Gjò cûQuê \ò@û~ûC ^[ôfû û _âZòahð ùi ù_ûLeúùe 1000 ^ì@û Rû@ûñk QûWê[ôùf û ahðKê 100Uuû ùKRò _âZò jûeûjûeò 750 ùKRò cûQ ùi aòKâò Ke«ò û [ôfûMe ^òR \éXÿ Azûgqò ù~ûMêñ @iêaò]û _eòiÚòZòKê c¤ iêù~ûMùe eì_û«e Keò_ûeòùf û ù_ûLeúe 5`êU Cyùe 10`êUþ 16`êUþ 8 `êUþ@ûKûee ùMûUòG KêKêWÿû Ne Keò ùi[ôùe 14Uò ù\gú KêKêWÿû I 18Uò aZK _ûkòùf û ]û^, @^ýû^ý giý I ]û^ PhêKê aýajûe Keò ùi KêKêWÿû Lû\ý a^ûC[ôùf û Gjû aýZúZ KêKêWÿû Lû\ýùe @ûùRfû, ùiiaû^ò@û ùcûeòwû @û\ò c¤ cògûC[ôùf û KêKêWÿû I Gjûe @ û aòKâò Keò [ôfûMe ahðKê _ûLû_ûLô 10,000Uuû ùeûRMe Ke«ò û KêKêWÿû ck iaê iò]ûikL ù_ûLeúùe _Wÿò cûQcû^uê Lû\ý ù~ûMûAaû ij RkùiP^ùe aýajûe ùjC[ôaû _ûYòe cû^Kê c¤ aXÿûA[ûG û X
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
X
7
GMêWÿòK ijòZ [ôfûMe ù\gú I C^ÜZcû^e MûB c¤ _ûk^ Ke«ò û MûB ùMûaeKê Rò@ûLZ I ùMûae Mýûi _ûAñ aýajûe Keû~ûG û ùMûae Mýûieê aûjûeê[ôaû Zek _\û[ð I _ûYò, MûB cìZKê ù_ûLeú c¤Kê ^ûk\ßûeû QûWÿò[û«ò ~ûjû\ßûeû RkùiP^ùe aýajûe ùjC[ôaû _ûYò C^ÜZ cû^e ùjaû ij cûQMêWÿòKê aXÿòaûùe iûjû~ý Kùe û MûB MêWÿòK \ò^Kê 10-13 fòUe \êMÛ ù\A[û«ò û Nùe aýajûe ùjaû_ùe akKû \ê M Û ~ûjû fò U e _â Z ò 20Uuûùe aòKâò ùjûA[ûG û [ôfûMe CyRûMûùe NeUòG Keò 6Uò aWÿ I 10Uò ùQûU [ûfûùPeú ^ûcK ù\gú _âRûZòe ùQkò c¤ _ûk^ KeòQ«ò û Cy RûMûùe ùQkò NeUò [ôaûeê ùQkòcûù^ ^òeû_\ I iêiÚ ejò[û«ò û ùQkò f òKê Rcòùe [ôaû `k Z[û @^ýû^ý MQ cìkùe \ò@û~ûA[ûG ~ûjû CKéÁ LZe Kûc Keò[ûG û aWÿ ùQkò ùQûU ùQkò Qê@û aòKâò Keò ùi aûhòðK 50,000eê ùagú Uuû _ûA[ûG û ù_ûLeê jêWÿûùe Nûi Pûh KeòQ«ò ~ûjû \êAUò Cù gý _ìeY Keò[ûG - _â[cZü ù_ûLeú jêXÿû cRaêZ ejò[ûG I \ßòZúdZü Méj_ûkòZ _gêcû^uê Nûi còkò[ûG û iò.I 3 ,iòI4, MäòeòiòWÿò@û, ùiiþ aû^ò@û AZýû\ò Nûi ùR÷aòK _¡Zòùe Pûh Keû~ûA MûBcû^uê LûAaûKê \ò@û~ûA[ûG û Gjû \ßûeû Méj_ûkòZ _gêcûù^ iêiÚ ejò[û«ò û
Gjò _âKd òâ û iaêKê Pòe«^ Keòaû
[ôfûMeu KéhòùlZUò _ûeòaûeòK KéhòùlZe GK Rßk« C\ûjeY û Pûh _ûAñ @ûagýKúd iûcMâú ~[û aòj^, Rcòe CaðeZû _eòPûk^û iûcMâú, ùeûM ù_ûK ^òdªK iûcMâú @û\ò Rcòeê jó còkêQò û Pûhe icÉ Kû~ðý _eòaûee i\iýcûù^ còkòcògò Keò[û«ò û C\ûjeY Êeì_ Zûue _^ôú gâúcZú Kûe_ûMûcþ Rò@ûLZ C_ôû\^ ùR÷a KúU^òdªY _âÉêZò, _gê_lúu Kûc Keòaûùe iûjû~ý Ke«ò û @^ýû^ý Kûcùe c¤ [ôfûMe cêñ iûjû~ý Keò[û«ò û ùMûUòG Rcò ~ûjû C_ôû\^lc I ù~CñVò _eòaûee i\iýcûù^ còkòcògò icÉ Kûc Keò[û«ò, ~ûjû ahðKê flû]ôK Uuû ùeûRMûe Keòaûùe ic[ð, ùi_eò Rcòùe Kéhò, Kûc Keò ùMûUòG i`k KéhK bûaùe [ôfûMe @ûRò MaðúZ û @]ô K RûYò a û _ûAñ [ô f ûMeuê 9488215244 ^´eùe ù~ûMûù~ûM Keò_ûeòùa û C : ùfAiû A ò@û, cûyð 2013 @ûe. cYòK¦^, gêbûiò^ò gâú]e @ûe @a ðû [êdûC[ô I ùK aòRdflàú ùi e `eþ A ò@û^ ^ùfR iòÁciþ ^õ-30, Mû§ú c û_cþ ùeûWÿþ ùKûU_êecþ, ùP^ÜûA - 600085 E-mail: cikskazhi@gmail.com
^òR Rcòùe aòbò^Ü _âKûe Pûh ijòZ _gê_lú, MQ, cûQ AZýû\òKê còùgAaû \ßûeû ùMûUòG @^ýKê Lû\ý ù~ûMûCQò iûjû~ý Keò [ ûG ~ûjû\ß û eû Rcò e aò b ò ^ Ü @õgMêWÿòK ù~ûWÿòùjûA RcòUòKê Êdõ iµì ð Keò_ûeòQò û `ife @agòÁûõg I ù_ûLeú jêWÿûùe Pûh ùjûA[ôaû Nûi iaê Mé j _ûkò Z _gê c û^uê Lû\ý ù~ûMûC[ô a û iÚ ù k _gê_lúu ùMûaeKê LZùe _eòYZ Keû~ûA _êYò Rcòùe _Kû~ûG ~ûjû\ßûeû Rcòe CaðeZû aé¡ò _ûA[ûG û ahð ahð ]eò ^òe«e bûaùe ùR÷aòK LZ, Rò@ûLZ, _ Maý AZýû\ò _Kû~òaû, iaêR LZe aýajûe ij cûUòKê I\û KêUû, Nûi_Zâ AZýû\ò \ßûeû @ûaeY Keò eLòaû \ßûeû cûUòe cû^ @iû]ûeY aé¡ò _ûAQò ~ûjû\ßûeû @cke _eòcûY c¤ aXÿòQò û Pûhùe Lyð @ù^Kûõgùe Kcþ ùjûA~ûAQò KûeY @]ôKûõg Rò^òh Zûu ^òR Rcòeê còkò~ûCQò û ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
8
\kMZ Kéhò ùMûÁòMZ Pûhe GK i`k C\ûjeY iúcû Mê¯û Gaõ MùYg _eòWÿû \kMZ Pûh Keòaû \ßûeû iaðiû]ûeY i´ke iêaò^òù~ûM ùjaû ij ^ò~êqò aXÿû~ûA I ù\gû«e Kcû~ûA ùfûKu Rúa^ RúaòKûùe C^ÜZò @Yû~ûA_ûeòa ùaûfò IWÿògûe ZêcûùRûùe Mûñe Pûhúcûù^ _âcûY Keò ù\LûAù\AQ«ò û a ðcû^ \kMZ PûhKê _ûLû_ûLò Mûñe Pûhúcûù^ c¤ @û_ùYAaûùe fûMòQ«ò û IWÿògûe iê¦e MWÿ Ròfäûe ùjcMòeò aäK @«MðZ ZêcûùRûùe Mûñùe 74Uò _eòaûe aûi Ke«ò û Gjò Mûñe ùcûU _eòaûee 20.72 _âZògZ @^êiìPòZ I 2.96 RkùiP^e iêaò]û ^ [ôaûeê ZêcûùRûùe Mûñe Pûhúcûù^ ahðû]ûeòZ Kéhò C_ùe ^òbðe Ke«ò û Pûh Kûc ^ [ôaû icdùe ù`aédûeú eê Rê^þ cûi _~ðý« ùfûKcûù^ cjêf, ùUûf I @^ýû^ý RwfRûZ \âaý iõMâj I aòKâò Keò MêRêeûY ùc ûA[û«ò û Pûheê @ck ùjC[ôaû giý ahðiûeû _eòaûee Lyð CVûA _ûeê ^[ôaûeê @]ôKûõg _eòaûe \ò^ cRêeò@û jòiûaùe c¤ Kûc Keò[û«ò û Mûñùe [ôaû Rcòjú^, lê\â I ^ûccûZâ Pûhúcû^ue LûAaûe ùNûe @bûa ejê[ôfû û Rúa^ RúaòKûe KòQò aòKÌ aûU ^ [ôaûeê Gjò ùfûKcûù^ Mûñ Rcò\ûe I KeR ù\C[ôaû ùfûKcû^u C_ùe ^òbðegúk [ôùf I ùicû^u Azûùe (STs)
(SCs)
\kMZ Kéhò cû]ýcùe ù_ûUk Pûh
Pûfê[ôùf û Gjò @ kùe ùMûZò gâcòK _â[û c¤ _âPkòZ [ôfû û ~\òI Mûñ c¤ ù\A iaê\ò^ò@û SeYûùU ajò~ûAQò, ùfûKu \êiÚ @û[òðK iÚòZò ùicû^uê CVû RkùiP^ùU Keò Gjò _ûYò K ê Pûhùe fùMAaûKê @^ê c Zò ù\C ^ [ô f û û ahðû\ò^Kê QûWÿòù\ùf @^ý icdùe Mûñe @ù^K MêWÿòG Rcò _Wÿò@û _Wÿê[ôfû û G_eòKò ahðû EZêùe c¤ Mûñùe [ôaû @ù^K Xÿò_ Rcò _ûYò @bûaeê _Wÿò@û _Wÿê[ôfû û ù~ùjZê Gjò Mûñe ùfûKcûù^ Rúa^ ~û_^ _ûAñ Kéhò C_ùe ^òbðe Keê[ôùf I ùKak ]û^ Pûh Keê[ôùf, ùZYê _^ò_eòaû _eò @^ýû^ý @[ðKûeú `if Pûh Keê^[ôùf û
\kMZ Kéhò 2001 ciòjûùe iò.IßûA. Giþ.Wÿò. ^ûcK GK ùaieKûeú iõiÚû ZêcûùRûùe Mûñùe \kMZ Kéhò Kûc Keòaû Kû~ðý @ûe¸ Kfû û \kMZ Kéhò aû ùMûÂúbò òK Kéhò iò.IßûA.Giþ.Wÿò.e KÌ^ûeê iéÁò ùjûA[ôaû GK Rúa^ RúaòKû _^Úû û Gjò \kùe ùMûUòG Mûñe Rcòjú^, lê\â I cû^cûZâ Pûhúcûù^ GKûVò ùjûA Mûñùe _Wÿò@û _Wÿò[ôaû Rcò aû akKû Rcòùe Pûh Keò `if @ck Keò[û«ò I ^òRe MêRêeûY ùc ûA [û«ò û G[ôùe iûcòf [ôaû Pûhúcûù^ iaðiû]ûeY
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
9
Rcò aû aýqòMZ RcòKê fòRùe ù^A[û«ò c]ý fMûfMò ùjûA [ôaû aýqòMZ Pûhúe RcòKê Kò´û Pêqò Keò ù^A Pûh Keò[û«ò û Gjò \kMZ Pûh _âKâòdûùe jòZû]ôKûeú PòjÜU I @ûMûcú ahðe `if ù~ûR^û Keòaûùe iò.IßûA.Giþ.Wÿò iað\û ùMûÂúe ùfûKcû^u cZKê _âû]û^ý ù\A[ûG I Mûñ ùfûKcûù^ G[ôùe iKâòd @õgMâjY Keò[û«ò û ZêcûùRûùe Mûñùe iò.IßûA.Giþ.Wÿò _â[ùc icÉ _eòaûeKê ù^A Mâûc C^Üd^ KcòUò ^ûñùe Mûñ Éeúd iõMV^ MV^ Kfû û Mûñe aòKûg _âKâòdûùe icÉ ùfûK bûM ù^A _ûeòaûe GK c jòiûaùe Mâûc C^Üd^ KcòUò bìcòKû ù^fû û Mûñe _âZòUò _eòaûe Gjò Mâûc C^Üd^ KcòUòe ibý I Mûñùe Kûc Keê[ôaû ùaieKûeú iõiÚû \ßûeû Keû~ûC[ôaû Mâûc ù~ûR^ûùe icùÉ @õgMâjY Ke«ò û _ûL Mûñe Pûhúcûù^ \kMZ bûaùe Keê[ôaû Kéhòe fûb ù\Lò ZêcûùRûùe Mûñe Mâûc KcòUò c¤ G_eò Kûc KeêaûKê Pò«û Kfû û Rúa¡ð^ _â]û^ ^ûcK Mûñe RùY aûiò¦û G[ôùe cêLý bìcòKû ù^ùf I ùfûKcû^u c¤ùe K[ûaû ðû ùjûA ùicû^u c^ùe _â[ùc G Kû~ðý _ûAñ @ûMâj iéÁò Kùf û Zû _ùe G_eò Kûc KeòaûKê iûjû~ý Keòaû _ûAñ iò.IßûA.Giþ.Wÿòe _âKÌ Kcðúuê Kjòùf û Zê c ûùRûùe Mûñ e ùfûKcû^ue @ûMâ j iò.IßûA.Giþ.Wÿò _ûAñ GK iêù~ûM [ôfû û ^òRe ùa÷hdòK mû^ I @^êbaKê bò ò Keò iò.IßûA.Giþ.Wÿò Gjò Mûñùe \kbò òK ù_ûUk Pûh KeòaûKê GK _âKÌe ù~ûR^û _âÉêZ Kfû û Gjû_ùe Mâûc KcòUò Mûñe iaêVûeê Meúa _eòaûeMêWÿòKê jòZû]ôKûeú jòiûaùe PòjÜU Kfû û 2007 ciòjû Wÿòùi´e 14 ZûeòL \ò^ Mâûc KcòUòùe GK aòaeYú MéjúZ ùjfû û ù~Cñ[ôùe 19Uò Meúa _eòaûe \kMZ bûaùe ù_ûUk Pûh Keòùa ùaûfò aQûMfû û G[ô_ûAñ Mûñùe [ôaû 3.5GKe _Wÿò@û Rcò PòjÜU KeûMfû û Gjò RcòUò Mûñe RùY aýqòMZ Pûhúe [ôfû iòG RcòUòKê fòRùe Gjò \kKê ù\Aù\fû û G _âKÌUò Kò_eò iìPûeê eìù_ Pûfòa, Zû C_ùe iò.IßûA.Giþ.Wÿò I Mâûc KcòUòe i\iýcûù^ GKûVò cògò @ûùfûP^û Kùf I còkòZ bûaùe GK cûMð\gòðKû _âÉêZ Kùf û G icÉ Kû~ðý ieòaû _ùe 2008 ciòjû Rû^ê@ûeú 9 ZûeòLùe Pûhúcûù^ Kûc Keòaû @ûe¸ Kùf û
ù_ûUke @ck
Rcò i`û Keòaû û icZk Keòaû _äU Zò@ûeò Keòaû, RkùiP^_ûAñ ùQûU ùQûU ^ûk Keòaû I aûWÿ Keòaû _ûAñ \ke i\iýcûù^ icd I _eògâc ù\ùf û @^ý_lùe iò . Iß û A.Giþ . Wÿ ò _â û e¸ò K Éeùe Rcò , Rk I `if _eòPûk^û, CVû RkùiP^ _ûAñ WÿòùRf _µ fMûAaû AZýû\ò C_ùe ùa÷hdòK mû^ I @û[ðòK ijûdZû Keòaû ij \k _eòPûk^û, _ûYò I _µe _eòPûk^û AZýû\ò C_ùe Zûfòc ù\aûùe ijù~ûM Kfû û Rwf Rcò @]ôKûe @]ô^òdc \ßûeû ùfûKcûù^ Kò_eò Rcò _ûA_ûeòùa Zû C_ùe iûjû~ý Kfû û ieKûeú aòbûMeê aòbò^Ü _âKûe Pûh C_KeY eòjûZò cìfýùe _ûAaû I ^òR iûcMâúe iVòKþ aòKòâ aUû Keòaû _ûAñ ieKûeú aòbûM ij ù~ûMûù~ûM Keòaû _ûAñ c¤ iò.IßûA.Giþ.Wÿò Gjò Mâûc C^Üd^ KcòUòKê ijù~ûM Kfû û
iKûecôK `kû`k 6cûi _ùe ù~ùZùaùk 19Uò _eòaûe ù_ûUk ùZûkòaû @ûe¸ Kùf, ùiùZùaùk iaê _eògâce `k còkòaû @ûe¸ ùjfû û _â[c 7 i¯ûjùe ùicûù^ 77.2 Kß ò ûf ù_ûUk _ûAùf ~ûjûe @û^ê c û^ò K cì f ý U. 100,760uû û iò.IßûA.Giþ.Wÿò iÚû^úd ùa_ûeúcû^u ij ù~ûMûù~ûM Keò Gjò ù_ûUk MêWÿòKe aòKâòe aù¦ûaÉ KeûAfû û Gjò ùa_ûeúcûù^ _âZò i¯ûjùe MûñKê @ûiò ùZûkû ~ûA[ôaû ù_ûUkKê ^òR Lyðùe KòYò ù^C[ôùf û Gjò aýaiÚû bf Kûc Kfû KûeY ùfûKcû^uê ^òR C_ôû\òZ iûcMâúe aòKâò Keòaû _ûAñ aRûe @^êi§û^ KeòaûKê _Wÿòfû ^ûjó I ùZûkû~ûA[ôaû ù_ûUkKê aRûe ù^aû_ûAñ @[ð aû icde @ûagýKZû c¤ _Wòfû ^ûjó û
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
10
Gjò i`kZûKê ù\Lòaû _ùe Mûñe @^ý 66Uò _eòaûe Gjò Kû~ðýùe ù~ûMù\ùf û Pûh ^ ùjC[ôaû aWÿ aWÿ aýqòMZ Rcòiaê fòRùe ^ò@ûMfû û Gjò iaê RcòMêWÿòK Mûñùe [ôaû SeYû aû Rk C e _ûLû_ûLò PòjÜU KeûMfû, ~ûjû\ßûeû RkùiP^ùe iciýû ejòfû ^ûjó û a ðcû^ Gjò 66Uò _eòaûe 15 GKe Rcòùe ù_ûUk Pûh KeêQ«ò û Gjò Mûñùe _âPêe _eòcûYe ù_ûUk Pûh I @ck ùjCQò ùaûfò ùaaûeúcû^u _ûLùe Lae [ôfû û ùicûù^ _â Z ò i¯ûjùe [ùe ùfLû Mûñ K ê @ûiò ù_ûUk Kò Y ò ù^C[ô ù f û ùZûkû~ûC[ô a û \ò ^ jó ù_ûUk aò K â ò ùjûA~ûC[ôaûeê eLòaûe iciýû c¤ ^[ôfû û
aRûeKê aÉûùe ~òaû _ûAñ a§û~ûA[ôaû ù_ûUk
a ðcû^ ZêcûùRûùe ^òRe GK _eòPd iéÁò Keò_ûeòQò û @MÁ I ùiù_Ö´e cûiùe jûeûjûeò 100 Kßò ûf ù_ûUk @ck ùjûA[ûG û ZêcûùRûùe ù_ûUk QZògMWÿ (eûd_êe, aòkûg_êe Gaõ eûdMWÿû), c¤_âù\g (aòYû, aaò^û, Sû^þi,ò Mßûfòde, iûMe) I IWÿg ò ûe SûeiêMW ê ûÿ Gaõ iê¦eMWÿùe ^òR _ûAñ GK aRûe iéÁò Keò _ûeòQò û
Kûc Keê[ôùf, a ðcû^ \kMZ Pûh _âKâòdû cû¤cùe ^òùR ^òR `if @ck Keòaûùe ilc ùjûA_ûeòùf û
Gjò \kMZ Ké h ò _â Y ûkú Zê c ûùRûùe Mûñ e ùfûKcû^ue Rúa^Rúaò K ûùe C^Ü ò @ûYò _ ûeò Q ò û aýajûe ùjC^[ôaû RcòMêWÿòKê aýajûe C_ù~ûMú Keò Lû\ý C_ôû\^ aXÿòaûeê ùfûKcû^ue Lû\ýûbûa \ìe ùjûA_ûeòaû I ùfûKcû^uê ^ò~êqò còkòaû ij ù\gû«e Kcþ ùjûA_ûeòQò û Gjò \kMZ Kéhò _âYûkú ~ûjûe cêLý flý _^ò_eòaû Pûh\ßûeû RúaòKûùe C^Ü ò @ûYòaû [ôfû cjòkûcû^u c¤ùe c¤ @ûMâj iéÁò Keò_ûeòfû û KòQò Rcòjú^ _eòaûe ù~Cñcûù^ _ìaðeê ùMûZògâcòK bûaùe
ùMûUòG Mûñe iµì ð aòKûg _âKâòdûùe ^òRe _âbûa _KûAaûùe i`k ùjûA[ôaû Gjò ùMûÂúbò òK Kéhò aû \kMZ Kéhò _ûLû_ûLò Mûñ MêWÿòKê c¤ aýû_òQò û ùjcMòeò aä K ùe K[û_ûfò , ùafWÿ ò j ò , Kê ù PùWÿ M û, ]^eûgò , _û ò@û_ûfú, P¦e_êe, gêeêfûZû, eûcfZû @û\ò Mûñ MêWÿòKùe a ðcû^ Pûhúcûù^ Gjò \kMZ Kéhò _âYûkúùe Pûh KeêQ«ò û
KòQò Rcòjú^ _eòaûe ù~Cñcûù^ _ìaðeê ùMûZògâcòK bûaùe Kûc Keê[ôùf a ðcû^ Gjò \kMZ Pûh _âKâòdû cû¤cùe ^òùR ^òR `if @ck Keòaûùe ilc ùjûA_ûeòùf û
C : ùfAiû A ò@û, Wÿòùi´e 2013 iúcû Mê¯û
E-mail: seema@cysd.org
MùYg _eòWÿû
E-mail: ganesh@cysd.org
ùi e `eþ dê [ þ @û ùiûiò @ ûf ùWÿ b f_þ ù c (iò.IßûA,Giþ.Wÿò) A-1, A^þÁòUêýi^ûfþ Geò@û Mwû]e ùcùje cûMð ù_û: @ûe.@ûe.Gfþ, bêaù^gße - 751013, IWÿògû MûñKê @ûiò aýaiûdúcûù^ PûhúVûeê ù_ûùUûk KòYêQ«ò û ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
11
i`k @ûLê Pûh ùeûRMûe aé¡ò ij _eòùagKê iêiÚ eLòaû aòlc Mê{ Gaõ dê.Giþ. ^UeûR^ Pòa ð e«^ ûkúùe ûh Lae _\ùl_ (Giþ cû^e_âY \îZ _eòa@ûLê ð^P gúk @û\û^ _â\.Giþ û^ .~ê@ûA) Mùe G_eò GK Pûh _â Y ûkú, ~ûjû _eò ù agùe aò ù gh lZò ù~ùZùaùk A eù^U Z[û ùcûaûAf ù`û^e eûRê^Zò _KûC aûeêicdùe bûeZe @ûLê Pûhúc^u c¤ùe \îZ_eò bûaùe PûfòQò,[ôGjò _ûeµeò K mû^ùKøgk a ðòZ @û\é Z ùjCQò û Gjò Mê_âWYÿòKûkúùe Pûhùe I @^ýû^ý icûRe iciýû ê iûcÜ@ûLê û Keò aûùe_ûYò icKl ùjûA Pûh Rò^òhIelêaýajûe Kcþ ùjC[ôGjû\ß aûeê ûeû I _ûeê^_ûAñ ûjó û@ûagýK ùQûU Pûhú \â _gê_ûkKcûù^ C_ô û\^ aXÿê[ ahðûc@ù^K û^uùeiÚûGjò GK ajêc ûZâûùe _âôa bûeê ûaòZ@ûMûcú ùjCQ«ò ^ùe_âYGjòûkúù_hû iÚMêûWdúÿòK_â_eò Yûkú ûeû @û\éZ ùjaû jêû GZ a ðjò^iûaùe iê@ùePûhúcû^u aòfê¯ c]ý\ßùjûA~ûCQ«ò Gjò NWÿ ò i §ò cì j ê ð ù e @ûce iûµâ Z ò K Ké h ò ijûdK bûeZùe _ùe ùjCQò òZúdaûjý cêLý Kû~ðý]ûeû MêWÿòKê K_û a ðPûh cû^e \éZ@ûLê_eò a ð^\ßgúk @[ð ûeú `if û aògßù^ìeZ^ aâûRòbûùa f _ùe \ßòaúZúd _eòKùag @û]ûeùe MXÿbûeZ ò ùZûkòùjCQò aûKê _Wÿ û ù\g ù~CñVò @]ôK _eòcûYe @ûLê Pûh ùjûA[ûG û bûeZùe aûhòðK 5 còfòd^ ùjKÖe Rcòùe @ûLê Pûh Keû~ûA 350 còfòd^þ U^þ @ûLê @ck ùjûA[ûG û bûeZùe MâûcúY @[ð^úZòùe 90,000 ùKûUò Uuû ù~ûWÿòaû ij @ûLêPûh aò\êýZþ I A[û^fþe c¤ GK C bûaùe ù\LòaûKê còkQ ò ò û @ûLêe @û[òðK Gaõ iûcûRòK fûbKê ù\Lò ù f Gjû bûeZe baò h ýZ `if jò i ûaùe ù\Lû~ûCQò û cûZâ iûµâ òK icdùe @ûLê Pûh iuU c¤ ù\A MZò KeêQò û @ûLê Pûhùe Kcþ @ck, Pûhùe @]ôK Lyð, ùeûM ù_ûK @ûKâcYe aé¡ò, cé òKû ld, faYZû, a^ýû I ceêWÿò AZýû\ò KûeYeê @ûLêPûh ]úùe ]úùe Kcòaûùe fûMòQò û Rkûbûa @ûLêPûh Kcòaûe GK cêLý KûeY û @ûLêPûh _ûAñ 1500-3000 cò.cò. Rke @ûagýKZû ùjûA[ûG, ~ûjû @^ý icÉ `ifVûeê @]ôKû û C e_âù\gùe Keû~ûA[ôaû GK iùaðlYeê RûYòaûKê còkêQò ù~ _âZò 1 Kò.Mâû Pò^ò C_ôû\^ ùjaû _ûAñ 200 fòUe _ûYò \eKûe ùjûA[ûG û Gjûe @[ð @ûLêPûh _ûAñ ajê _eòcûYe _ûYò \eKûe ùjûA[ûG û
Pòe«^ @ûLêPûh _\ùl_ @Lê P ûhùe a ð c û^ ù\Lû~ûC[ô a û @ù^K iciýûe GK icû]û^e aûU ùjCQò Giþ.Giþ.@ûA û
Giþ.Giþ.@ûA _âYûkúùe Pûh Keò[ôaû i`k @ûLêPûhúu Rcò
Giþ.Giþ.@ûA ùjCQò @bò^a Pûh _¡ ò, ù~CñVò Kcþ aòj^ aýajûe, ^iðeúùe Zkò _âÉêZò ij ^ì@û Zkò ùeû_û _¡ òKê @û_ùYA MQ I MQ c¤ùe ùagú \ìeZû eLòaûKê MêeêZß \ò@û~ûCQò û Gi.Giþ.@ûA e cêLý ^úZòMêWÿòK ùjCQò ^iðeúùe ùMûUòG ùMûUòG ùQûU L eê Pûeû _âÉêZ Keòaû, 25 eê 30 \ò^ Zkòùe ùeû_û Keòaû, cêLý Rcòùe 46x2`êUùe MQeê MQ \ìeZû eLòaû Rcòùe ùagú _ûYò RcòaûKê ^ù\A cûUò @û\ðâ eLòaû, ùR÷aòK LZiûe _âùdûM Keòaû I RcòKê _êeû_êeò bûaùe aýajûe Keòaû _ûAñ @û«ü `if Keòaû û ~\òI Gjò @býûiMêWÿòK ùKCñVò ùKCñVò KòQò cûZâûùe ù\LòaûKê còkê[ôfû û cûZâ 2009 ciòjûùe G icÉ @býûiKê GKûVò Keò Wÿaäë. Wÿaäë. G`þ -@ûA.iò.@ûe. @ûA.Giþ.G.Uò _âKÌ Kû~ðýKûeú Kfû û gâú _¡ òùe ]û^ Pûhe ^úZò I Pûhúcû^ue @ûA.iò.@ûeþ.@ûA.Giþ.G.Uò. ( ) i`kZûKê @û]ûe Keò Gi.Giþ.@ûA _¡ òe iéÁò ùjûA[ôfû û ICRI SAT
iKûeûcôK `kû`k : Giþ.Giþ.@ûA _âYûkúùe @ûLê MQe _òf iõLýû @iû]ûeY bûaùe aXÿòaû ijòZ _âZòUò MQe CyZû I ùMûùfA c¤ aXÿòfû û Gjû\ßûeû ùKak @ûLê Pûhùe @]ôK @ck ùjfû Zû ^êùjñ aeõ Pò^ò C_ôû\^ùe c¤ aé¡ò ùjfû û `ifùe ùeûM ù_ûK @ûKâcY Kcþ ùjaûeê MQe ÊûiÚý
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
12
@ûLê ^iðeú - Gi.Giþ.@ûA e GK @bò^a _¡ ò _ûeµeòK _¡ òeê aûjûeò Gi.Giþ.@ûAKê @_ùYAaûe _â[c _\ùl_ [ôfû iò]ûikL @ûLêKê ^ù_ûZò cûiKùe PûeûKê ù_ûZòaû û Gjò _¡ òùe @ûLêeê ùQûU ùQûU L aûjûe Keò ^iðeúùe fMû~ûG û ~\òI KòQò Pûhúuê Gjû C_ùe RYû[ôfû cûZâ 60ahðeê ùagú icd]eò GjûKê GK aýaiÚòZ Xÿû ûùe Keû~ûC^[ôfû û 1999 ciòjûùe Gi.Giþ @ûA e @bò^a _âYûkú MêWÿòKê GK ajò @ûKûeùe _âKûgòZ Keû~ûA[ôfû û bf ùjfû û Gjò _¡ ò \ßûeû @ûLê c¬ò c¤ Kcþ Lyð ùjfû I ^iðeú Keòaû \ßûeû _â[c cûiùe 90% _ûYò aýajûeKê Kcû~ûA_ûeòfû I cêLý Rcòùe MQ MQ c¤ùe \ìeZû I Qò û RkùiP^ Keû~òaû \ßûeû 30% _ûYò a û~ûA _ûeòfû û Pûhúcûù^ @ûLêPûhùe ^ì@û _âRûZòKê Rcòùe Pûh ajêZ Kcþ ~ûjû GK cêLý iciýû û Giþ.Giþ.@ûA cû¤cùe Pûhúcûù^ 1:60 eê 1:80 jûeùe Gjû aXÿûA_ûeòùf ~ûjû _ûeµeòK Pûh _âYûkúùe 1:6 eê 1:8 [ôfû Gjû \ßûeû ^ì@û _âRûZòMêWÿòK \îZ bûaùe aýû_K ùjûA_ûeòfû û
Gjò _¡ òe _âiûe Keòaû bûeZe @û§â _ â ù \g I C e _â ù \gùe Wÿaäëý.Wÿaäëý.G`þ- @ûA.iò.@ûe.@ûA.Giþ.G.Uò _âKÌ \ßûeû _â[c [e _ûAñ Giþ.Giþ.@ûA _âYûkúe KÌ^û Keû~ûA _eúlûcìkK bûaùe Kûc @ûe¸ KeûMfû û 2009-10 ciòjûùe Cbd eûRýùe 20 ùjKÖ e Rcò ù e i`k bûaùe _â \ gð ^ cì k K Pûh KeûMfû û ùijò icû^ icdùe \êAUò ùaieKûeú iõiÚû ij cògò IWÿògûùe 13 ùjKÖe Rcòùe I _¬ûae 4 ùjKÖe Rcòùe _â\gð^ bò òK Pûh KeûMfû û Gjò 3Uò @ ke _â \ gð ^ bò ò K Pûhe i`kZûKê ù\Lò Wÿaäë.Wÿaäë.G`. @ûA..Iò.@ûe.Giþ. G. Uò _âKÌ ieòaû _ùe @ûMgâú icMâ bûeZùe Gi.Giþ. @ûA Kê aXÿûAaû \òMùe Kûc Kfû û 2010 ciòjûùe MXÿò CVò[ôaû @ûMgâú bûeZe icÉ @ûLê Pûh ùjC[ôaû eûRýùe Pûhúcû^u ij Giþ.Giþ.@ûAKê _eúlû Keòaû, C^ÜZ Keòaû I aXÿûAaû \òMùe Kûc KeêQò û a ðcû^ _~ðý« @ûMgâú, C e_âù\g, IWÿ ò g û, K ð û UK, @û§â _ â ù \g I cjûeûÁâ ù e cò f þ I
ùaieKûeú iõiÚû cû^u ij cògò 1000 ùjKÖeeê ùagú Rcòùe Gi.Giþ.@ûA _âYûkúùe @ûLê Pûh KeûAQò û Gjûe `kû`k @Zý« iKûeûcôK û icÉ Rcòùe Pûhúcû^u cZùe @ck aXÿòQò û @ûMgâú jRûe jRûe Pûhúuê ^òR ùQûU ùQûU Rcòùe Giþ.Giþ.@ûA _âYûkúùe Pûh KeòaûKê _âgl ò Y ù\AQò û
@ûMKê aXÿa ò ûe aûU ]û^ Pûhùe gâ ú _â Y ûkú _eò @ûLê Pûhùe C_ôû\KZû I @ûLêe cû^ aXÿûAaû _ûAñ Giþ.Giþ. @ûA GK C c aò K Ì û @ûLê P ûhùe @]ô K _ûYò e @ûagýKZû ùjC[ô a ûeê _ûYò @bûa _eò iciýûKê Giþ . Giþ . @ûA cû¤cùe icû]û^ Keòùja û @ûjêeò aXÿê[ôaû @ûagýKZûKê ù\Lò Gjûe C_ôû\KZû aXÿûAaû ij Kcþ Lyð I Kcþ i´k aýajûe Keòaûe GKcûZâ cû¤c @ûLò iûcÜûKê Gi.Giþ. @ûA @ûiêQò û _eòùagKê iêjûC[ôaû Gjò _âYûkúUò bûeZùe Pûhúcû^u c]ýùe aòùgh @û\éZ ùjCQò û bûeZKê QûWÿò Kêýaû _eò @^ýû^ý ù\gùe c¤ Gjò _âYûkúKê Pûhúcûù^ @û_ùYAùfYò û Giþ.Giþ.@ûAKê aýû_K Keòaûùe @ù^K iciýû c¤ ejòQò ~[û Gjû ij RWÿòZ mû^ RYK Vûeê @^ý RYKê iÚû^û«e, ieKûeu \ßûeû _eòPûkòZ @ûLê MùahYû iõiÚû MêWÿòK ijòZ cògò Kûc Keòaû, @ûLêe cû^ aé¡ò Keòaûùe Pò^ò Kµû^ú MêWÿòKe ÊZü _âaé bûaùe iûcòf ùjaû AZýû\ò û Gjû ijò Z Kò Q ò MùahYûcô K Kû~ð ý e c¤ @ûagýKZû ejò Q ò ~[û @ûLê c¬ò e cû^ Kò _ eò aXÿû~ûA_ûeòa, c¬òe MêYa û ^Á ^Keò Kò_eò GjûKê Mzò Z Keò eLû~ûA_ûeò a , ^ið e úe Lyð Kcþ ùjaû ~ûjû\ßûeû PûhúKê c¬ò_ûAñ Kcþ Uuû Lyð KeòaûKê _Wÿòa AZýû\ò û @ûMgâú ^òRe iúcòZ i´k c¤ùe Gjò iciýûeê KòQòKê _âû]û^ý ù\A icû]û^e aûU aûjûe KeòaûKê C\ýc PùkAQò û C : ùfAiû A ò@û, cûyð 2013 Wÿ. aòlc Mê{
E-mail: bg@agsri.com
Wÿ. dê.Giþ.^UeûR^
E-mail: natarajan@agsri.com
aòùgh iìP^û _ûAñ :
www.agsri.com
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
13
@û\òaûiú PûhúUòG _ûeµeòK aòj^ _â\gð^ KeòQò
_âKZ é K ò ê _âZýûa ð^ aògßùcûj^ cjû«ò iÚû^úd i´kKê bò ò Keò ùQûU ùQûU Lû\ý C_ôû\^ aýaiÚûMêWÿòK Pòe«^, _eòùag _eòa ð^ ij Lû_ Lê@ûAaû ij ùR÷a aòaò]Zû aXÿûAaûùe ilc û cûfKû^Mòeò Ròfäûe @û\òaûiú Pûhúcûù^ ùR÷a aòaò]Zû iµ ð Kéhò C_ùe aògßûi Keò ^òRe _ûeµeòK aòj^ C_ùe ^òdªY eLòaû ij Rúa^RúaòKûùe C^Ü ò @ûYò _ûeòQ«ò û IWÿògûe cûfKû^Mòeò Ròfäûe cffòMêWÿû, ùMûUòG ùQûU @û\òaûiú Mûñ, ù~CñVò 78Uò @û\òaûiú _eòaûe aûi Ke«ò û Gcû^u c¤eê @]ô K ûõg ^ò R e Rúaò K û _ûAñ ahð û ]ûeò Z Ké h ò C_ùe ^ò b ð e Keò [ û«ò û @û\ò a ûiú ùfûKcûù^ ^òRe _ûeµeòK Kéhò @býûiMêWÿòK _ûAñ i\û _eòPòZ û cûZâ iaêR aò_æae @ûaòbðûa \ßûeû jûAaâòWÿþ aòj^, eûiûd^òK LZ I KúU^ûgK iêaò]ûùe C_f² ùjaû KûeYeê Gjò @û\òaûiú Pûhúcûù^ c¤ ^òRe _ûeµeòK Pûh I mû^ùKøgk QûWÿò @û]ê^òK Pûh @ûWÿKê Xÿkòaûùe
fûMòùf û _âûe¸òK ahðcû^uùe @ck aXÿòaû ù\Lò _âZòUò Pûhú Gjò ^ì@û Pûh \òMKê @ûKhðòZ ùjaûKê fûMòùf û KòQò ahð_ùe Pûhúcûù^ @^êba Kùf ù~ @cke Gjò a¡òðZ jûeKê iaê\ò^ _ûAñ iÚûdú Keòùja ^ûjó û cûZâ ùiùZùakKê ajêZ ùWÿeò ùjûA~ûA[ôfû - cûUò, aòj^, Rúa^ RúaòKû iaê KòQò ^Á ùjûAiûeò[ôfû û @Mðû^ûAùRi^þ `eþ eêeûf eòK^þÁâKi^þ @û þ A òùMâùUWÿþ ùiûiò@ûfþ ibòðiþ @ûKÖòbòUòRþ (Ieúiû), GK ùaieKûeú iõiÚû 2007 ciòjûùe Gjò @ kùe ùR÷a aòaò]Zû iµ ð KéhòKê ù`eûA @ûYòaû _âKâòdûùe Kûc Keòaû @ûe¸ Kfû û ùMûÂúMêWÿòK ij fMûZûe bûaùe Lû\ý I Rúa^ RúaòKû ij RWÿòZ iciýû C_ùe @ûùfûP^û Keòaû \ßûeû ùMûÂúMêWÿòK @^êba Kùf ù~ Lû\ý iciýûe icû]û^ _ûAñ aòj^ C_ùe _â[ùc ^òRe ^òdªY eLòaûKê ùja û _â[ùc ùicûù^ ^ò¿ ò ù^ùf ù~ _ûeµeòK aòj^ MûñKê ù`eûA @ûYòaûe aýaiÚû Keòùa I iÚû^úd ù\gú
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
14
aò j ^ C_ùe ^ò R e ^ò d ªY eò L ò ù a û G[ô _ ûAñ Mûñ MêWÿòK_ûLùe aòj^ @ûKk^ Keò _ûeµeòK aòj^e iÚòZò RûYòaûKê ùPÁû Kùf I ù\Lòùf ù~ Pûhú _eòaûe MêWÿòK _ûLùe _ûeµeòK aòj^ ajêZ Kcþ @Qò û Pûhúcûù^ aòj^ @\ka\k _âKòâdû cû¤cùe cû ò@û I Wÿûfò RûZúd aòj^ iaê _ûLû_ûLò Mûñeê a\ùkA @ûYòùf û Gjò a\kû~ûA @ûiò[ôaû ajò^ MêWÿòKê Pûh Keò @^ý Pûhúcû^u c¤ùe aùXÿAaû _ûAñ Mûñe cêLò@ûcûù^ @ûMâjú Pûhúcû^uê PòjÜUKùf û Pûh _âYûkúùe ùR÷a aòaò]ZûKê ù`eûA @ûYòaû _ûAñ iaêR _\e, NeaûWÿò @û\ò _ûeµeòK _âYûkú MêWÿòK Keòaû _ûAñ ùMûÂúMêWÿòK ^ò¿ ò ù^ùf û G[ô_ûAñ @û\òaûiú Pûhú \kMêWÿòK Mâûc I KäÁe Éeùe aòj^ @ûKk^ _âKâòdû @ûe¸ Kùf I aòj^e iÚòZò Mâûc _ ûdZÉeúd iõMV^ùe C_iÚû_^û Kùf û _eòaûe Éeùe Lû\ý C_ôû\^ aXÿûAaû \òMùe aòj^ @\ka\k GK cû¤c ùjfû û _ûeµeò K cò g â ò Z `ife Mê e ê Z ß K ê aê S ò _ ûeò cffòMêWÿû Mûñe Pûhúcûù^ ^òR Xÿò_ Rcòùe Gjò `if Keòaû _ûAñ ^ò¿ ò ù^ùf û a ðcû^ Mûñe 78Uò _eòaûe Wÿûfò, cû ò@û I @^ýû^ý giýKê ù^A cògâòZ `if KeêQ«ò û Pûhúcûù^ Gjò Rcòùe GcòZò iaê `if cògûA Pûh Ke«ò ù~còZò ahðiûeû KòQò ^û KòQò Lû\ý _ûAùa, cûUòe CaðeZû aé¡ò ùja I Rcòùe _eòùag _eòa ð^ ij^gúkZû c¤ aXÿòa û 2014 ciòjûùe 10Uò _eòaûe 1eê 6 _âKûee I 7Uò _eòaûe 7eê 15 _âKûee `if còùgA Pûh Keò[ôùf û Leû\ò^ùe c¤ cûfKû^Mòeò _eò gêLû @ kùe Pûhúcûù^ Lû\ý C_ôû\^ KeêQ«ò û Pûhú_eòaûeMêWÿòK ceêWÿò ijò _ûeê[ôaû _^ò_eòaû ~[û fZû RûZúd `if PòjÜU Keò fùMA[û«ò ~ûjû cûUòùe C_f² @û\âðZû I Nùe aýajéZ _ûYò \ßûeû aXÿò[ûG û MQMêWÿòK iêiÚ bûaùe aXÿòaû _ûAñ iÚû^úd Jh]úd MQ _Zâ I MûAcìZ, ùMûae \ßûeû _âÉZ ê aòb^ ò Ü _âKûee LZiûe \ò@û~ûA[ûG û Gjò Mûñe cwêkò _ûwú, 2012 ciòjûùe Leû\òù^ _eòaû aòKâò Keò 4500Uuû ùeûRMûe Keò[ôùf û 2014 ciòjûùe _ûLû_ûLò 39Uò _eòaûe 3cûi _~ðý« _^ò_eòaû Pûh Keê[ôaû ùaùk 27Uò _eòaûe 4 eê 6 cûi _^ò_eòaû `if Pûh KeêQ«ò û
cògòâZ Rcòùe `ifMêWÿòK Pûhúcûù^ G_eò PòjÜU Keò[û«ò ù~còZò ahðiûeû Ne _ûAñ Lû\ý _ûA_ûeòùa, cûUò e Cað e Zû aé ¡ ò ùja I Pûh Rcò e _eò ù ag _eòa ð^ ij^gúkZû gqò c¤ aXÿòa û
@û\gð iéÁò cffòMêWÿû Mûñe @^ý RùY Pûhú ùjCQ«ò @Rêð^ \êeû û _ûeµeòK KéhòùlZ C_ùe @^ý @ k _eò\gð^ Keò ^òùR @ù^K MêWÿòG i`k _\ùl_ ù^AQ«ò û Mûñe @^ý iû[ú Pûhúcû^uê aêWÿò ~ûC[ôaû aòj^Kê _êYò ^òR Rcòùe PûhKeò aòj^ ù\aû _ûAñ aòj^ aXÿûAaû Kû~ðý Keòaûùe _â[c Pûhú bûaùe _eòPòZ @Rêð^ \êeû û ùi c¤ _âcûY Keò ù\LûA ù\AQ«ò ù~ cûZâ 2 GKe Rcòùe _ûeµeòK aòj^ aýajûe Keò cògâòZ `if \ßûeû 9 RYò@û _eòaûeUòKê ahðiûeû _éÁòKe Lû\ý ckò_ûeòa û ùi eûgò_eò GK aýaiûdòK `if ~ûjû eûiûd^òK iûe @ûagýK Keò[ûG, ùi_eò `ifùe c¤ Zekiûe (~ûjû MûB cìZ, MûAùMûae I iÚû^úd ùJh]úd _Zâ \ßûeû _âÉêZ)e i`k aýajûe Keò iÚû^úd mû^ùKøgke iûc[ðý _âcûYòZ Keò_ûeòQ«ò û 2012 ciòjû c¤ùe @Rêð^ \êeû aûiÜû ]û^ I eûgòeê ù~ZòK @û[ðúK Keò[ôùf ùi[ôùe ùi ^òRe a§ûaWÿò[ôaû 4 GKe RcòKê cêKêkûA _ûeò[ôùf û Zûue Gjò i`k C\ýcMêWÿòK ^òR Mûñe @^ý Pûhú ~[û cwêkò _ûwú, P¦âcû Leû, \êLò@û ùa , Rd cûWÿKûcò @û\òuê iÚû^úd i´k bò òK Pòe«^ Pûh _âYûkú @û_ùYAaûKê C ûjòZ Keò[ôfû û @Rêð^\êeûu ij cògò Gjò Pûhúcûù^ _êYò[ùe _ûeµeòK Pûh _âYûkú C_ùe aògßûi ù`eûA @ûYòùf I @^ý Pûhúcû^uê Gjò Pûh aýaiÚû @û_ùYAaûùe ù_âû ûjòZ Keò_ûeòùf û
aòj^ cû _ûeµeòK aòj^ MêWÿòKe iõMâj, aòùgû]^ I iõelYùe @û\òaûiú cjòkûcûù^ cêLý bìcòKû ù^A[û«ò û @û\ò a ûiú cjò k ûcû^ue Gjò bì c ò K ûKê i¹û^ ù\A cffòMêWÿû Mûñe Mûñ Pûhú iõMV^ Kû ^ _ìRûeúKê aòj^ cû bûaùe aûQòùf û ùfû_ _ûA~ûA[ôaû ù\gú aòj^MêWÿòKê PòjÜU Keò aòj^ cû@û _ûLû_ûLò Mûñeê ~ûA @\ka\k Keò @ûYò GjûKê aXÿûAaû _ûAñ Mûñe @^ý @ûMâjú Pûhú ~[û \êLò@û ùa , Rd cûWÿKûcò, cwêkò _ûwú, P¦âcû Leûuê Pûh Keòaû
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
15
_ûAñ ù\A[ôùf û _âû[còK Éeùe ùicûù^ cû ò@û I Wÿûfò RûZúd aòj^ Pûh Keò[ôùf I @^ý _eòaûe MêWÿòK c¤ùe Gjò aòj^ aXÿûA[ôùf û Gjû \ßûeû Mûñe @^ý _eòaûe MêWÿòK aòj^ a\kûA ù^A PûhKeò ^òR Rcòùe `if aòaò]Zû aXÿûA _ûeòùf û
aûhòðK Z[û EZêKûkú^ aòj^ @\ka\k _âKâòdû @ûùdûR^ Keò Pûhúcû^uê aòj^ C_f² KeûAaûùe MêeêZß_ì ð bìcòKû MâjY KeòQ«ò û
Kû ^ Mûñe RùY i´k aýqò bûaùe RYûgêYû û ùi Mûñe Pûhúcû^uê ^òR ^òR Rcò jòiûaùe `if ù~ûR^û Zò@ûeò Keòaûùe iûjû~ý Keò[û«ò û cjòkûcû^uê EZêKûkú^ _^ò_eòaû ^iðeú KeòaûKê I _^ò_eòaû Pûh KeòaûKê C ûjòZ Keò[û«ò û aòMZ ahðcû^uùe Kû ^
2009 ciòjûùe _eòaûeMêWÿòK 4eê 6 cûi ajêZ KÁùe Lû\ý _ûC[ôaû iÚû^ùe a ðcû^ 8eê 10 cûi _~ðý« Lû\ý _ûCQ«ò û Nee @^ýû^ý Lyð _ûAñ @ûagýK ùjC[ôaû Uuû c¤ _eòaûeMêWÿòK aûiÜû PûCk, ieêPûCk I _^ò_eòaû aòKâò Keò _ûA _ûeêQ«ò û
cûfKû^Mòeò Ròfäû cffòMêWÿû Mûñ _eòaûe MêWòÿKe cûi @^ê~ûdú Lû\ý C_f²òZû
Pûhúcû^ue Pûh _ûAñ aRûe C_ùe ^òbe ð gúkZû @]ôKûõgùe Kcò~ûAQò û _eòaûeMêWÿòK ^òR ù\gú aòj^ iõelY Keò eLêQ«ò, LZiûe, Zekiûe I @^ýû^ý ùR÷aòK ùeûMù_ûK ^òdªK ^òùR Zò@ûeò KeêQ«ò I Rcòùe aýajûe KeêQ«ò û LZ MûZ Keòaû _ûAñ ieKûeú ù~ûR^ûKê c¤ aýajûe KeêQ«ò û
`if (]û^)
_eòaûe iõLýû 2010
2014
_eòaûe _ûAñ 12 cûieê @]ôK Lû\ý còkaò û
0
11
_eòaûe _ûAñ 12 cûi Lû\ý còkòaû
4
18
_eòaûe _ûAñ 9 cûi Lû\ý còkòaû
15
21
_eòaûe _ûAñ 12 cûi Lû\ý còkòaû
8
11
_eòaûe _ûAñ 9 cûi Lû\ý còkòaû
7
13
_eòaûe _ûAñ 12 cûi Lû\ý còkòaû
0
2
_eòaûe _ûAñ 9 cûi Lû\ý còkòaû
17
28
cû ò@û
Wÿûfò
ùR÷k RûZúd _eòaûeMêWÿòKe 10,000 eê ùagú @ûd 5 10 cògâòZ `if (Xÿò_ Rcòùe _ûeµeòK aòj^ aýajûe Keò) _eòaûe _ûAñ 12 cûi Lû\ý còkòaû 2 4 _eòaûe _ûAñ 9 cûi Lû\ý giý còkòaû
5
7
_eòaûe _ûAñ 6 cûi Lû\ý giý còkòaû
3
10
_eòaûe _ûAñ 12 cûi Lû\ý còkòaû
0
4
_eòaûe _ûAñ 9 cûi Lû\ý còkòaû
5
13
_eòaûe _ûAñ 6 cûi Lû\ý còkòaû
10
28
NeaûWÿò
\ûeò\ýâ eê icé¡ @aiÚûKê @ûiòaû
@Rêð^\êeû, flàúLòf, P¦âcû Leûu _eò @ûMKê @ûiò [ ô a û Pûhú ù^Zé Z ß K ûeú aýqò c ûù^ c¤ _â c ûY Keòù\AQ«ò ù~ iÚû^úd `if I _ûeµeòK mû^ ùKøgk _eòùag _eòa ð^ _âbûaKê iûcÜû Keòaû _ûAñ ic[ð I iÚûdú û Gcûù^ ùfûKcû^u c¤ùe Pòe«^ Kéhò aýaiÚû C_ùe aò g ß û i @ûYò a ûùe @ù^Kûõgùe ilc ùjûA_ûeòQ«ò û cffòMêWÿû Mûñe Pûhúcûù^ a ðcû^ ^òR aòj^, Lû\ý I Pûh aýaiÚû C_ùe ^òRe ^òdªY @ûYò _ûeòQ«ò û \ûeò\âýeê aûjûeò Kò_eò GK c~ðý\û~êq Rúa^ a ôùja, Gjû ùicûù^ ^òR @bòmZûeê gòLò _ûeòQ«ò û C : ùfAiû A ò@û, Rê^þ 2014 aògßùcûj^ cjû«ò @Mð û ^ûAùRi^þ `eþ eê e ûf eò K ^þ Á â K i^þ @û þ A òùMâùUWÿþ ùiûiò@ûfþ ibòði @ûKÖòbòUòRþ (Ieúiû), 40/570, flàú aòjûe, ù_ûÁ: ùi÷^òK Äêf, bêaù^gße - 751 005, IWÿògû E-mail: orrissabbsr@gmail.com
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
16
A-@ûeòK ùK¦â @ûAiòUò aýajûe Keò Pûhúcû^uê ^ìZ^ mû^ùKøgk gòLûAaû @ûeþ ieûb^^þ @ûAiòUò bò òK Pûh gòlû _¡ ò cû¤cùe PûhúKìkKê ^ìZ^ mû^ I Z[ý _â\û^ Keû~ûA cRaêZ Keû~ûA _ûeòa û C e _ìað bûeZe Mâûc mû^ ùK¦â MêWÿòK @ûAiòUò _âKòâdû cû¤cùe Pûhúcû^uê gò l ò Z Keò _ ûeò a ûe i`k C\ûjeY cû^ iéÁò Keò_ûeòQ«ò û iòùf Mûñùe A-@eòKþ ùK¦â
bûeZe C e-_ìað @ ke @û\òaûiú Pûhú Kìk MêWÿòK iVòKþ Pûh mû^ _ûAaûùe Gùa c¤ ajêZ _Qùe @Q«ò û C e-_ìað bûeZùe [ôaû Kéhò MùahYû I Kéhò iµâiûeY iõiÚûMêWÿòKùe ùa÷hdòK mû^ [ôaû @]ôKûeú cû^ue @bûa GK iaê\ò^ò@û iciýû û 2008 ciòjûùe _ìað iò@ûw Ròfäûùe Kéhò iµâiûeY @]ôKûeú I Pûhúu @^ê_ûZ 1:4090 [ôfû, ~ûjû iað^òcÜ [ôfû û Gjò ijòZ _eòaj^ aýaiÚû I ù~ûMù~ûMe @bûa, ~ûªòK mû^ ùKøgk aýajûe _ûAñ iúcòZ @û[ðòK ijù~ûM, KÁ iû¤ _ûaðZúd @ k, aûe´ûe NUê[ôaû _âûKéZòK aò_~ðýd AZýû\ò Pûhúcû^uê Z[ý _ûAaûùe @ûjêeò @iêaò]ûùe _KûCQò û Z[ýe @bûa Gjò @ kùe Kéhò C_ôû\KZû aòùghKeò ]û^e C_ôû\KZû KcûAQò, ~ûjû bûeZe @^ýû^ý eûRý @ù_lû ajê Z þ Kcþ (ùjKÖ e _ò Q û 1.76U^þ) Ké h ò ù e Z[ý I mû^e @û\û^_â \ û^ C_ùe a ðcû^e iÚòZò I baòhýZ @ûagýKZûKê RûYòaû _ûAñ 2007 ciòjûùe KòQò aQû aQû Mûñùe GK iùaðlY Keû~ûA[ôfû û iùaðlYeê RYû_Wÿòfû ù~ cûZâ 4 _âZògZ Pûhú Pûh aûi iµKðòZ Z[ýKê ^òdcòZ bûaùe RûYòaûKê _ûCQ«ò û @]ôKûõg @\òaûiú Pûhú ù~Cñcûù^ ]û^ Pûh KeêQ«ò, cZûcZ ù\A[ôùf ù~ ]û^ Pûhùe ùeûM ù_ûK _eòPûk^û _ûAñ ùicû^uê iìP^ûe @ûagýKZû ejòQò û Gjò iùað l Yùe iÚ û ^úd Pûhúcû^u \ß û eû aýajûe Keû~ûC[ô a û ù~ûMûù~ûM cû¤c Mê W ÿ ò K C_ùe c¤
cZûcZ ^ò@û~ûA[ôfû û ajêZþ Kcþ Pûhúu _ûLùe ùifêfûe ù`û^þ [ôaûùaùk Kûjû _ûLùe c¤ KµêýUe aû A eù^Uþ iêaò]û ^[ôfû û G_eòKò @]ûeê ùagú Pûhúu Nùe aò\êýZ iõù~ûM c¤ ^[ôfû û Pûhúcû^u c¤ùe Kéhò i´§úd mû^, iìP^û I iµâiûeY @]ôKûeúue ùNûe @bûaKê ù\Lò 2007 ciòjûùe @ûAiòUò bò òK A-@ûeòKþ (A-Kéhò) Kû~ðýKâc @ûe¸ KeûMfû û @eêYû k _âù\ge _ìað iò@ûw Ròfäûùe _â[c Mâûc mû^ ùK¦â iÚû_^û KeûMfû û
A-@ûeòKþ Mâûc mû^ ùK¦â Gjò ùK¦â MêWK òÿ ùe Pûhúcû^uê iûjû~ý Keòaû _ûAñ _âKÌ Kcðú bûaùe ~êa MùahK I KµêýUe mû^[ôaû aýqò cûù^ ejòùf û Gjò ùK¦âe C_f² ùiaûMêWÿòK _ûAaû _ûAñ Pûhúcû^uê ^òR ^ûñ _¬òKéZ KeòaûKê _Wÿò[ûG û a ðcû^ Gjò aýaiÚûùe 12Uò ^ò_U Mûñe 500RY Pûhú _¬úKéZ ùjûAQ«ò û Gjò _âKÌ Kcðúcûù^ Pûhúcû^uê @ûAiòUò bò òK Z[ý aýajûe Keòaûùe iûjû~ý Keò[û«ò û Cbd ùK¦âúd Kéhò aògßaò\ýûkd I Kéhò aòmû^ ùK¦â ùa÷hdòK ijûdZû ù\A[û«ò û ùK¦âúd Kéhò aògß aò\ýûkd iµì ð bûaùe _âKÌe Kû~ðý iìPûeê eìù_ iõ_û\^û KeûAaû I Pûhúcû^uê aòmû^ @û]ûeòZ iìP^û ù\C[ôaû \ûdòZßùe [ôaû icdùe Kéhò aòmû^ ùK¦â Pûhúe ùlZùe aòbò^Ü _âKûee Zûfòc I _â\gð^ KeûAaû ij _âKÌ Kû~ðýe MêYa û Rûeò eLòaû _ûAñ ^òdcòZ Z\ûeL Keò[û«ò û
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
17
iìP^û @û\û^ _â\û^ Gjò A.@ûeòKþ ùK¦âMêWÿòK cû¤cùe @ù^K iìP^û _â \ û^ Keû~ûA_ûeê Q ò û A-@ûeò K þ _â K Ì Kcð ú cûù^ _âZòcûiùe @Zò Kcþùe \êA[e _âZò Pûhú _ûLKê ~ûA[û«ò û Gjò Kcðúcûù^ ^òdcòZ bûaùe Pûhúe RcòKê ~ûA `ife iÚòZò ù\Lô[û«ò I ùeûM ù_ûK, `ifùe _éÁòiûee @bûa I MQe aòKûg _âKâòdûKê @^ê¤û^ Keò[û«ò û Pûhúe ùlZùe [ôaû iciýûKê @ûAiòUò cû¤cùe ^[ôKeY Keû~ûA Aùcf I ùIßa Kýûùceûùe ùK¦âúd Kéhò aògßaò\ýûkd MùahY _eúlûMûeùe Kûc Keê [ ô a û \ku _ûLKê _Vû~ûA[ûG û iÚû^úd @ kùe gòlòZ ~êa Pûhúcûù^ G iaê C_ùe Zûfòcþ _ûA KéhK -ijûdK jòiûaùe ijù~ûM Keò[û«ò û aòùghmcûù^ _VûA[ôaû Z[ý I iciýûe
Pûhúcûù^ Pûh _âYûkú C_ùe bòWÿòI ù\LêQ«ò
aòùgähY Keò[û«ò I @ûagýK iÚkùe Pûhúe RcòKê c¤ _eò\gð^ùe ~ûA[û«ò û MùahK I aòùghmcû^ue iê_ûeòg I cZûcZKê A-ùcf cû¤cùe A-@ûeòKþ Mâûcý mû^ ùK¦âKê _Vû~ûA[ûG û iõµéq Pûhúuê ù`û^þ cû¤cùe iìP^û \ò@û~ûA[ûG I KéhK ijûdK cûù^ iò]û Pûhú ij c¤ ù~ûMûù~ûM Keò @ûùfûP^û Keò[û«ò û _âKÌ Kcðú cûù^ ùeûM , ù_ûK I `ife @ûe¸eê ùgh _~ðý« aòKûg _âKâòdûe ^[ôKeY `ùUû I bòWÿòI cû¤cùe Keò[û«ò, ~ûjû _ùe c¤ Kûcùe @ûiò[ûG û ]û^ I @^ýû^ý Pûhùe @ûagýK ùjC[ôaû iìP^û I Z[ý Pûhúcû^uê \ò@û~ûA[ûG û aRûe aýaiÚû, giýe aRûe \e, _ûYò_ûM iìP^û, Pûhbò òK Zûfòce ùNûhYû, ieKûeu aòbò^Ü ^úZò I ù~ûR^û, ÊûiÚý I gòlû Kû~ðýKâc,
iùaðlY aòaeYú, iû¯ûjòK I cûiòK _ZâòKû, Pûhúcû^ue Zûfò c aò a eYú AZýû\ò _â K Ìe ùIß a iûAUþ (www.earik.in) ùe _âKûgòZ ùjûA[ûG û @ù^K MêWÿòG iì P ^û A-@ûeò K ùK¦â e iì P ^û `kKùe c¤ \ò@û~ûA[ûG û A-@ûeòKþ _âKÌ Kcðúu \ßûeû ^òdcòZ bûaùe Pûhúe ùlZùe aòbò^Ü Zûfòc, _â\gð^ Pûh bò òK _â û cûYò K Pò Z â @û\ò ù\Lû~ûA Pûhúcû^uê Zûfò c \ò@û~ûA[ûG û i`k @býûi I `kû`kMêWÿòKê Pûhú Pûhú c¤ùe iò]ûikL @ûùfûP^û I cjòkû Êdõ ijûdK \k cû¤cùe _âiûe Keû~ûA[ûG û
_âbûa Pûhúcûù^ ^òR ^òR Rcòùe Rò@ûLZ, cûUòùe ~alûeRû^Kê ]eò eLòaû _ûAñ QêAñ aû gò´RûZúd `if Pûh, _ûYò ]ûeY gqò aXÿûAaû _ûAñ jòWÿ Keòaû, Kéhò bò òK a^úKeY, `if _eòa ð^, _ûeµeòK ùeûM ù_ûK _eòPûk^û AZýû\ò Pòe«^ Kéhò @býûi iaê @û_ùYAùf û cûZâ ù~ùZùaùk ^òR ^òR Rcòùe C^ÜZ Pûh _¡ ò ~[û gâú _âYûkúùe ]û^ Pûh Keòaû K[û @ûiòfû, 2010 ciòjûùe cûZâ \êARY Pûhú G _âYûkúùe ^òR Rcòùe Pûh Keò[ôùf û ^ìZ^ _¡ òKê bf bûaùe ù\Lô I RûYò @û_ùYAaû _ûAñ jêGZ KòQò ahð fûMò~ûA_ûùe KûeY _ûeµeòK Pûh _âYûkúKê ùicûù^ ~êM ~êM ]eò Keò @ûiòQ«ò û Zûjû Zêk^ûùe Gjò ^ì@û _¡ ò iµì ð @fMû û @^ý GK iKûeûcôK `kû`k ùjfû @ù^K Pûhú ù_ûWÿê Pûheê aûjûeò iÚûdú PûhKê @û_ùYAùf û Zò^òahð Kûc Keò a û _ùe _ûLû_ûLò 42 _â Z ò g Z A-@ûeò K þ jò Z û]ô K ûeú ]û^e C_ô û \^ aXÿ ò [ ô a û I 29 _â Z ò g Z jò Z û]ô K ûeú Kckû Pûhùe C_ô û \^ aXÿ ò [ ô a ûe cZ ù\A[ôùf û GK @ûKk^eê ù\Lû~ûA[ôfû ù~ 500 A-@ûeòKþ jZû]ôKûeúu ]û^ Pûhùe Pûhúcû^ue jûeûjûeò 1689/- Uuû @ûd aXÿ[ ò a ô ûùaùk Kckû Pûheê 5251/ Uuû fûb còkò[ôfû û Rcòe CaðeZû, C_ôû\KZû aXÿòaû ij A @ûeòKþ _eûcgð ùiaû, iìP^û _â\û^ Keò Pûhúcû^ue @ù^K ajêcìfý icd I Lyð c¤ a ûAQò û _ûeµeòK iµâiûeY ùiaû ij Zê k ^û Kùf Gjò aýaiÚ û ùe iûcò f [ô a û Pòe«^ Kéhò _¡ ò @û_ùYAaû _ûAñ iìP^û I mû^ ij _ìað _eò ù~ûMûù~ûMe c¤ @ûagýKZû ejòQò û
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
18
A ùK¦âùe aò\ýûkd QûZâ , QûZâú I MâûcúY ~êaùMûÂú KµêýUe gòLêQ«ò
Pûhúcûù^ ^ò R e ~ûZûdZ Lyð aûa\ùe aûhò ð K 2400Uuû a ûA _ûeêQ«ò û
Gjò aýaiÚûKê @]ôK @ kKê aýû_K Keòaû @ûAiòUò aýajûe Keò Kéhòùe _eûcgð ùiaûe _â b ûa RûYò a û _ûAñ ^ò d cò Z bûaùe cì f ý ^ò ¡ ð û eY Keû~ûA[ûG I G[ôeê còkê[ôaû iò¡û«Kê ]eò _âKÌe Kû~ðýùe _eòa ð^ @Yû~ûA C^ÜZò Keû~ûA[ûG ~ûjû\ßûeû @û\ò a ûiú Pûhúcû^uê C^Ü Z cû^e mû^ I iì P ^û ù~ûMûAaûe iêaò]û ùja û GjûKê @^ý @ kùe aýû_K Keòaû _ìaðeê @ù^K iciýûe icû]û^ KeòaûKê [ôfû û C\ûjeY Êeì_ @û\òaûiú ùfûKcûù^ ù~Cñ bûhûùe K[ûaû ðû Ke«ò û Zûuê ùfLôaû _ûAñ @le ^[ôfû û ùi[ô _ûAñ Pûhúcû^u c]ýùe iìP^û VòKþ bûaùe ~òaû _ûAñ AõeûRú I jò¦ò ij iÚû^úd bûhûùe c¤ Z[ýMêWÿòKe @^êaû\ aýaiÚû KeûMfû û _Zâ _ZâòKû MêWÿòKùe @û\òaûiú bûhûKê AõeûRú @le aýajûe Keò ùfLûMfû û _âKÌe iaêVûeê aWÿ iciýû [ôfû aûe´ûe aò\êýZ KûU ùjaû I
ùbûfùURþ Kcþ ùagú ùjaû û Gjò iciýûe icû]û^ _ûAñ aýûùUeú I A^þbeUe eLûMfû, ~ûjû aò\êýZþ KûU icdùe ^òe«e aò\êýZþ ù~ûMûAaû ij ùbûfùURKê c¤ VòKþ eLòfû û A eù^Uþ ^ [ôaû icdùe Z[ýMêWÿòK @`þfûA^þùe C_f² [ôfû û C_ùeûq iciýûMêWÿòKe icû]û^ Keû~òaû_ùe I Pûhúcû^ue iKûeûcôK cZûcZ _ûAaû_ùe A-@ûeòKþ _â K Ì, 2008 ciò j ûùe iò - Wÿ ò . G.iò . jûA\â û aû\ ijûdZûùe _êeû Ròfäûùe 10Uò A-Mâûc ùK¦â ùLûfûMfû û @û\òaûiú Pûhúcû^uê C^ÜZcû^e Kéhò iµâiûeY ùiaû I gòlû ù\aû_ûAñ ^ûaûWÿð ijûdZûùe 4Uò Mûñùe A-Kéhò KòIÄ _âKÌ c¤ Kû~ðýKûeú KeûMfû û
gòlYúd aòhd Pûhúcû^uê @ûagýK ùjC[ôaû Z[ý iûùw iûùw còkò ^[ûG û @û]ê^K ò ~ª_ûZò I Kéhò _¡ ò ij Pûhú cû^ue iÚû^úd _\ùl_MêWÿòKê VòKþ bûaùe ^[úKeY Keû~ûA @ûA.iò.Uò cû¤cùe _âiûe Keòaûe @ûagýKZû ejòQò û
ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
19
2-- Pû
3- A ùK¦
ùKak Z[ýe @û\û^ _â\û^ \ßûeû Pòe«^ Kéhò _âKâòdûùe @ûLò\éÁò@û _eòa ð^ @Yû~ûA_ûeòa ^ûjó û G[ô_ûAñ Pûhúcû^uê C_~êq ùa÷hdòK _¡ òe _â\gð^ bò òK Zûfòc \ò@û~òaû ij iÚû^úd _eòiÚòZòKê ù\Lô C_~êq i´ke c¤ aýaiÚû KeòaûKê _Wÿòa û ^ìZ^ mû^ ùKøgk aýajûe Keòaû _ûAñ iìP^û I mû^ ijòZ Pûhúcû^uê _ìað-_e ijù~ûM ~[û ~ª_ûZò, LZiûe, @ce_e _âKâòdûKeY I aRûe @û\òe aýaiÚû aýaiÚû C_ùe c¤ Kûc KeòaûKê _Wÿòa û Pûhúuê @ûAiòUò bò òK Kéhò iµâiûeY gòlûKê Kû~ðýKûeú Keòaû ij Gjûe iÚûdúZß _ûAñ @^ýû^ý ieKûeú iõiÚû ~[û Kéhò, C\ýû^, c ý aòbûM, Kéhò aòmû^ ùK¦â, ùaieKûeú @^êÂû^, Kéhò C_KeY ù~ûMûC[ôaû Wÿòfe, Kéhòbò òK aýaiûdú iõiÚûcû^u ij c¤ ù~ûWÿò ùjaûKê _Wÿòa û
C : ùfAiû A ò@û, ùiù_Ö´e 2013
@ûe ieûb^^þ ij- _âù`ie (ù~ûMûù~ûM) Äêêf @`þ ùiûiò@ûf iûA^þi KùfR @`þ ù_ûÁ MâûRêGUþ ÁWÿòRþ ùi âûf GMâòKfPeûf dê^òbeiòUò (iò.G.dê) Ccò@ûcþ, ae_û^ò- 793103, ùcNûkd, bûeZ E-mail:saravananraj@hotmail.com/ saravanancau@gmail.com
ijûdKcûù^ ùcûaûAf ùcûaûAf ù`û^ ù`û^þ cû¤cùe cû¤cùe `if `if iÚiÚòZòZòe òe `ùUû `ùUû ù^CQ«ò ù^CQ«ò KéKéhhKK ijûdKcûù^ ùfAiû A ò@ûe, aòùgh IWò@û iõÄeY -4, cûyð 2015
www.leisaindia.org
20