Het passiefhuis volgens vdm Een nog vrij onbekend fenomeen in
gecontroleerd geventileerd moet worden. Dat
Woningen in opdracht van Aramis Allee ge-
Nederland is de ontwikkeling en bouw
gebeurt door een gebalanceerd ventilatiesysteem.
bouwd. Bovendien is deze wijze van bouwen ook
van zgn. passiefhuizen. Er wordt optimaal
Daarnaast wordt de mogelijkheid gevormd, d.m.v.
prima toepasbaar voor te renoveren woningen.
gebruik gemaakt van passieve energievoor-
bijvoorbeeld luiken, om ‘s nacht de woning te
ziening voor de verwarming van de woning.
“doorspuien”, waardoor de woning
De toekomst
En die passieve verwarming komt met name
‘s zomers op een natuurlijke manier afkoelt, zon-
Door overheden worden hoe langer hoe meer
door de zon; een gratis energiebron die
der dat het energie kost.
eisen gesteld aan een duurzaam gebouwde
oneindig is. Door het gebruik hiervan en een
VDM-passiefhuis Nieuwbouw én renovatie Voordelen van VDM Woningen: • Snelle bouwtijd • Lage energielasten
omgeving. Passief bouwen geeft daar op een
• Duurzame bouwmethode
aantal bouwkundige en installatietechnische
5. Verwarmen
overtuigende wijze antwoord op. Het is daarom
maatregelen’ worden woningen gerealiseerd
Door de extreme isolerende bouwkundige maat-
waarschijnlijk dat passief bouwen de bouwstan-
• Klantgericht
die zeer comfortabel zijn met een minimale
regelen is een regulier verwarmingssysteem bijna
daard van de toekomst wordt, en dat moment kan
• Innovatief
energiebehoefte. Door die minimale energie-
niet meer nodig. De zoninstraling i.c.m. warmte
wel eens eerder komen dan verwacht.
• Energiezuinige tot energieneutrale
behoefte, in combinatie met het toepassen
van elektrische apparatuur en bewoners is vol-
van de juiste materialen en productiewijze,
doende om de woning op temperatuur te houden.
wordt een enorme stap gezet in de CO2-
Hierdoor kan worden volstaan met bv. een klein
reductie en wordt het milieu minimaal belast.
verwarmingselement die alleen nodig is, nadat bv.
In de verdiepingsvloer kunnen eenvoudig de
de woning een aantal maanden niet is bewoond.
meest optimale MV-kanalen en rioleringsleidingen
woningen
1. De oriëntatie
(geluidsarme) aangebracht worden. In betonnen
Het is nodig om op de zuidzijde voldoende glas-
6. Zonwering
verdiepingsvloeren zal deze prestatie veel moeilij-
oppervlak te creëren om optimaal gebruik te kun-
Nadat de woning ‘s nachts in de zomer door de
ker te behalen zijn.
nen maken van de zonnewarmte. De noordzijde
koele lucht is afgekoeld, is het belangrijk te voor-
(de koude zijde) wordt van weinig glasoppervlak
komen dat door directe zoninstraling de woning
voorzien.
wordt opgewarmd. Dit kan worden voorkomen
Prefabricage Fabrieksmatig worden gevelkozijnen, dakramen,
door met name aan de zuid/westzijde zonwering 2. De isolatie
toe te passen en die consequent te gebruiken.
De vloeren, wanden en daken worden extreem
Hierdoor, en door de sterk isolerende omhullende
goed geïsoleerd. Zo wordt bv. in de wanden een
isolatieschil, ontstaat een comfortabel binnen-
pakket isolatie aangebracht met een dikte van
milieu met een zeer gelijkmatige temperatuur.
380mm! Dat is bijna 3x zo dik als bij de huidige
Actief koelen is hierdoor niet meer noodzakelijk,
woningbouw. De kozijnen worden ook geïsoleerd
waardoor veel energie wordt bespaard.
Detail wand/vloer. Rc=10, Qv10=0,15
Detail i-liggers
uitgevoerd en voorzien van 3-laags glas. Door deze toepassing in combinatie met de detaillering
Het bouwsysteem
van de kozijnaansluitingen, worden koudebrug-
Het VDM bouwsysteem blijkt een uitstekend
gen voorkomen.
uitgangspunt te zijn voor het realiseren van een passiefhuis. De basis, het maken van grootscha-
3. De luchtdichtheid
lige dragende prefab elementen, kan worden
Goed isoleren betekent automatisch ook lucht-
uitgevoerd met zgn. I-liggers, waardoor wanden
dicht bouwen, omdat anders de hoge isolatie-
ontstaan waar 380 mm isolatie in kan worden
waarde teniet wordt gedaan. Dat kan worden
opgenomen. Bovendien vormen de I-liggers geen
bereikt door nauwkeurig te detailleren en te
koudebruggen. Uit onderzoek is gebleken dat
produceren, hetgeen bereikt wordt door een grote
deze wijze van bouwen het meest geschikt is
mate van prefabricage. Op de bouw worden ver-
om passiefhuizen te realiseren. Een methode die
volgens alle aansluitingen en naden met speciaal
ook veelvuldig wordt toegepast in landen waar
ontwikkelde tape nauwkeurig afgeplakt.
het passief bouwen meer is ingeburgerd, bv. Oostenrijk, Duitsland en Zweden.
4. Ventilatie
Met deze bouwsystematiek zijn reeds 3 nieuw-
Luchtdicht bouwen betekent ook dat er goed en
bouwwoningen in de wijk “Kroeven” door VDM
WWW.VDM.NL WWW.VDM.NL WWW.VDM.NL
WWW.VDM.NL
VDM is deelnemer van:
Almere Drachten Drogeham Zwaag
Transistorstraat 71e, 1322 CK Almere Lavendelheide 14-16, 9202 PD Drachten De Buorren 40-a, 9289 HH Drogeham De Factorij 37, 1689 AK Zwaag
Telefoon (0512) 57 12 34 Fax (0512) 57 12 25 E-mail info@vdm.nl
Omwille van de kritische nauwkeurigheid bij de engineering en realisatie van Passief woningen is een prefabmatige aanpak min of meer een vereiste. VDM Woningen fabriceert prefabmatig luchtdichte elementen voor gevels en daken. De opbouw van deze elementen hebben een aantal basiseigenschappen welke uitstekend geschikt zijn voor passiefhuis-bouw. Grote afmetingen - luchtdichting Eén van de meest cruciale technische uitgangspunten van passief bouwen is het luchtdicht zijn van de woning. De praktijk heeft bewezen dat het risico op lekken toeneemt naarmate de opbouw van de woning uit meer (en dus kleinere) bouwdelen wordt gerealiseerd. Anders gezegd: hoe groter de bouwdelen, des te zekerder en eenvoudiger de woning luchtdicht kan worden gemaakt. VDM maakt de wand- en dakelementen omwille van het terugdringen van de kosten al zo groot mogelijk. Een voorgevel van een (tussen-)woning bestaat op deze manier meestal uit 2 elementen.
WWW.VDM.NL WWW.VDM.NL
i-liggers
dakdoorvoeren, installatievoorzieningen en
Met i-liggers worden de dikke wand-, dak- en
allerlei andere produkten reeds op een juiste en
verdiepingsvloerelementen vervaardigd. Het
efficiënte wijze in of op de elementen aange-
dunne lijf van deze constructieve stijlen en liggers
bracht. Door deze geïndustrialiseerde wijze van
zorgt voor een meest beperkte vorm van lineaire
prefabricage is het voor VDM relatief eenvoudig
warmtelijn, of-te-wel er gaat praktisch geen
de woning luchtdicht te maken en te voldoen aan de isolatievoorwaarden volgens de Passief Huis
Bouwmethodiek VDM het meest geschikt voor Passiefhuizen
Projekterings Programma (PHPP). Ook de hoge mate van kwaliteit in maatvoering en detaillering is een voorwaarde voor passief bouwen. Aangezien VDM deze aspecten vanuit haar “basis” al toepast, is dit technische voordeel geen kostenverhogende! Zelf doen Bij VDM woningen wordt de gehele woning “zelf” gemaakt. Kennis en ervaring hebben met het zelf
energie door de schil verloren. “Omdat we de
ontwerpen en bouwen van passiefhuizen is wel-
constructieve wand met de isolatieschil combine-
licht de meest bepalende factor voor alle hierbo-
ren (HSB-methodiek), beperken we daarnaast ook
ven genoemde technische maatregelen. In tegen-
de dikte van de schil en dat vertaalt zich weer in
stelling tot de meeste aannemers wil en kan VDM
lagere bouwkosten”.
voldoen aan de voorwaarden van Passiefhuis
De dikke schil van passiefhuizen vereist een verla-
doordat engineering, prefabricage, bouwen en
ging van het geluid van de binneninstallatie.
luchtdicht maken geheel in eigen hand is.
Referentielijst energieneutrale en/of zuinige woningen:
Het Friese bouwbedrijf VDM Woningen is
Bestaande bouw
gevestigd in Almere, Drachten, Drogeham
Ook in de bestaande woningvoorraad kan VDM
en Zwaag en bestaat sinds 1880. Het bedrijf
Woningen een onderscheidend product leveren.
richt zich op het ontwikkelen en bouwen van
Voor grootonderhoud of renovatie kan VDM
woningen in een uniek en beproefd systeem.
zelf de gevel- en dakelementen ontwikkelen,
Plaats
Aantal
Op dit moment zijn ruim 170 vakbekwame
fabriceren en vervolgens monteren. Hiervoor kan
Kollum
medewerkers actief bij het bedrijf. Met veel
VDM Woningen haar eigen benodigde know-
Drachten
inzet en bezieling zorgen zij voor mooie en
how inzetten om aan onderstaande aandachts-
kwalitatief hoogwaardige woningen.
gebieden tegemoet te kunnen komen.
Nieuwbouw
Op basis van de principes van de trias-energe-
VDM Woningen heeft zich al geruime tijd posi-
tica wordt als eerste een uitstekend geïsoleerde
tief weten te onderscheiden door het ontwikkelen
schil gemaakt waardoor:
en bouwen van energiezuinige woningen. Met ons duurzame bouwsysteem zijn op meerdere ambitieniveaus verschillende woningen gerealiseerd. Passiefbouw, Actiefbouw, energieneutraal en vele afgeleiden hiervan behoren inmiddels tot
• een wezenlijke verlaging van het energieverbruik van fossiele brandstoffen wordt bereikt;
passiefwoningen Roosendaal Zonnewoningen met een sociaal gezicht
• een hoog kwaliteitsniveau; • lage faalkosten;
EPC Oplevering
• weinig (bouw-)afval;
1
-0,12
2008
• juiste detailleringen (nauwkeurige
1
0,0
2007
Kollum
6
0,47
2007
De Roosendaalse wijk “Kroeven” wordt heront-
Sneek
97
0,2
2010
wikkeld. In opdracht van woningbouwcorporatie
voor opwekking warm water (ca. 8 m2)
Ureterp
8
-0,008
2009
Aramis Allee Wonen uit Roosendaal is een plan
• Actief elektrisch: PV-panelen in gevel voor
Harkstede
37
0,7
2009
ontwikkeld dat renovatie en sloop/nieuwbouw
opwekking elektriciteit (ca. 30 m2)
bouwproces, waardoor de ingreep per
Zuidwolde
10
0,69
2008
combineert. Aan de zuidzijde van de wijk langs
• Passief serre: Wintertuin (door middel
woning kort is en de overlast maximaal
Groningen
32
0,61
2009
de Beetslaan zijn 3 experimentele zonnewonin-
van te openen ramen kan warmte door de
De Wilp
10
0,49
2010
gen gerealiseerd.
woning verspreid worden)
Kollum
70
0,47
2011
De woningen bestaan uit 3 bouwlagen en wor-
Heerenveen
4
0,0
2010
den tegen de kop van bestaande bouwblokken
In aanvulling op het toepassen van zonne-
gebouwd. De woningen zijn uitgevoerd in het
energiesystemen zijn de woningen uitgevoerd
bouwsysteem van VDM. In de woningen zijn de
als passiefhuizen.
3 manieren van het gebruik van zonne-energie
Dit betreft:
terugwinning luik en dakraam voor
zichtbaar gemaakt:
• extra isolatie in gevel, vloer en dak;
zomernachtventilatie.
• een forse bijdrage wordt geleverd aan het terugbrengen van de CO2-emissie.
de referenties.
kroeven Roosendaal Prestigieus Passiefwoningrenovatieproject te Roosendaal VDM Woningen renoveert in 2010 met een drietal nevenaannemers voor woningcorporatie Aramis AlleeWonen 133 huurwoningen door
maatvoering);
BOUWEN “PASSIEF VEREIST
Het renovatieconcept van VDM Woningen kent een bewerkingstijd van slechts enkele dagen.
woning open. Gedurende deze dag
De ontwikkelingskosten zijn relatief laag door
worden de bestaande kozijnen verwij-
het prefabriceren van wand- en dakelementen.
derd en wordt het oude dak gelicht. Een
De gerenoveerde woningen worden aanzien-
tussenwoning wordt op deze manier
lijk duurzamer dan de huidige rijwoningen.
met in totaal slechts 8 prefab elementen
Bewoners besparen minimaal € 65,- per maand
getransformeerd.
• vermijden van koudebruggen; • goede kier- en luchtdichting; • een goed beheersbaar en relatief snel
wordt beperkt.
• kozijnen voorzien van 3-voudige beglazing en zonwering; • gebalanceerde ventilatie met warmte
GEÏNDUSTRIALISEERD PREFABRICAGE
Snelheid renovatieproces
nieuwe thermische schil (gevel en dak), met
Eind 2009 eindigde woningcorporatie Aramis
Dag 1: verwijderen buitengevel;
behulp van nieuwe prefabelementen. Hierdoor
AlleeWonen uit Roosendaal met een ‘proef’
Dag 2: aanpassen fundering;
VDM Woningen heeft een renovatieconcept
wordt de overlast voor bewoners tot een mini-
passiefrenovatieproject bij de beste drie projec-
Dag 3: uitharden fundering;
ontwikkeld op
op stookkosten (1000-1200 m gas per jaar).
• Actief thermisch: Collectoren in de gevel
‘Geknoei’ op de bouw kan echt niet meer
middel van het concept ‘Passief Renoveren’.
3
Door toepassing van de VDM bouwsystematiek wordt bereikt:
“
Over Vdm woningen
mum beperkt. Door het prefabriceren van deze
ten voor de NET-Trofee 2009. De NET-Trofee
Dag 4: loskoppelen installaties;
‘Passiefhuisniveau’.
VDM Woningen
wand- en dakelementen (met hierin opgenomen
wordt jaarlijks door het ministerie van VROM
Dag 5: verwijderen gevelkozijnen en
Gevels en dak
transformeert traditionele
de gevelkozijnen) is de kwaliteit gewaarborgd
toegekend aan een project dat uitblinkt in een
geheel dak. Eind van dag 5 zijn
krijgen een iso-
rijwoningen tot duurzame
en zijn de faalkosten bijna nihil.
energiezuinige aanpak.
de elementen geplaatst en is de
latiewaarde (Rc)
passief-woningen
woning dicht en warm.
Concepten renovatie schematisch weergegeven.
Koudebruggen/details Doordat de buitenschil van een
van koudebruggen is daarom
tussen 8 en 10.
Het renovatieconcept is uniek. Binnen vijf dagen
In navolging van het succes van de proef van
passiefhuis extreem goed wordt
één van de basisuitgangspunten
Er wordt een luchtdichtheidsfactor (qv10) van
is alles afgerond; van het ontmantelen van de
woningcorporatie Aramis zal VDM Woningen in
Per blok van 4/5 woningen.
geïsoleerd, is de aandacht voor
van een passiefhuis. Door het
0,15 behaald. Met dit renovatieconcept worden
bestaande buitenmuur tot het afwerken van
april 2010 starten met de passiefrenovatie van
Gemiddeld 4 woningen per week.
eventuele koudebruggen van
VDM-bouwsysteem (prefabricage)
woningen binnen 1 werkdag voorzien van een
de prefab-constructie. Slechts één dag is de
133 woningen in de wijk Kroeven in Roosendaal.
eminent belang. Het voorkomen
wordt dit bereikt.
WWW.VDM.NL WWW.VDM.NL
WWW.VDM.NL